47

მარინა - nal A

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

! !

მარინა  შვანგირაძე  klimatis cvlilebis Sesaxeb saqarTvelos mesame

erovnuli Setyobinebis koordinatori    

30  სექტემბერი  2013    კაჭრეთი,  საქართველო  

Sinaarsi

�  saTburis gazebis inventarizaciis Sedegebi

�  sufTa ganviTarebis meqanizmi (CDM)

�  merebis SeTanxmeba (CoM)

�  dabalnaxSirbadiani ekonomikis ganviTarebis strategia (LEDS)

�  qveynisaTvis misaRebi/momgebiani saTburis gazebis Semcirebis RonisZiebebi (NAMA)

saTburis gazebis wyaroebi/saTburis gazebis inventarizaciis seqtorebi (CO2-­‐ეკ.) �  energetika (54%, 53%)

�  transporti (10%, 12%)

�  mrewveloba (axali samrewvelo gazebi) ( 9%, 8%)

�  soflis meurneoba (25%, 29%)

�  miwaTsargebloba da cvlilebebi miwaTsargeblobaSi

�  narCenebi da naxmari wylebi (11%, 10%)

saTburi gazebis erivnuli inventarizacia Catarebulia 1990-2011 wlebisaTvis    saerTo emisia saqarTvelos teritoridaan  CO2-­‐eq:                                                                                          48.0  milioni tona  1990                                                                                          10.5  milioni tona    2000                                                                                          12.3  milioni tona    2006  winaswari SefasebebiT   13   milioni tona weliwadSi 2007-­‐2011  wlebSi    

yvelaze dabali:                                                    9.2  milioni tona  1995  

saTburis gazebis emisiebis trendi (gg CO2eq-Si) 1990-2006 wlebSi

seqtorebi 1990   19918   1999   2000   2001   2002   2003   2004   2005  2006  

Eenergetika

36.689  

36.329  5,187   5,927   5,467   5,007   5,451   6,147   5,785   5,964  

samrewvelo

procesebi

6.684  

6.113  1,002   1,024   669   972   1,109   1,334   1,672   1,002  

Asoflis

meurneoba

5.090  

4.752  2,991   2,802   3,024   3,212   3,327   3,115   3,460   3,544  

narCenebi

1.410  

1.434  1,249   1,236   1,228   1,233   1,224   1,220   1,224   1,240  

sul

49.874  

48.628  10,429   10,989   10,388   10,424   11,112   11,817   12,141   12,30  

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

energetika transporti

Gg

saTburis gazebis emisiebi saqarTveloSi 1990-2005 wlebSi

0100020003000400050006000700080001987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

emisiebi G

g C

O2-is eqv.

02004006008001000120014001600

soflis meurneoba industriuli procesebi myari narCenebi

GsaTburis gazebis emisiebis prognozi 2025 wlisaTvis energetikis seqtoridanHG  

saTburis gazebis inventarizacia aWaris teritoriaze

�  pirvelad saqarTveloSi, regionalur doneze disagregirebuli inventarizacia Catarda aWaris teritoriisaTvis (2011 wlisaTvis)

�  Sefasda yvela seqtori garda soflis meurneobisa

�  am SefasebiT (soflis meurneobis gareSe) aWaris teritoria warmoadgens STanTqmis wyaros da am teritoriidan naxSirorJangis STanTqma 2011 wels iyo 294 aTasi tona

 

ენერგიის  მოხმარება  ბათუმსა  და  დანარჩენ  აჭარაში    საბაზისო  სცენარის  მიხედვით  

სათბურის  gაzების  ემისიების  განაწილება  აჭარის    ტერიტორიაზე    (გარდა ბათუმისა) 2011  და  2030  წლებში  საწვავის  სახეობების  მიხედვით      

სათბურის  gazebის  ემისიების  განაწილება  ქ.ბათუმSi  2011  da  2020  წლებში  საწვავის  სახეობების  მიხედვით      

saTburis gazebis emisiebis Semcirebis procesSi gansaxilveli seqtorebi �  energetika (Tbomomarageba)  � transporti  �  narCenebi da naxmari wylebi  �  soflis meurneoba (narCenebi)  �  miwis degradacia  � tyeebi  �  samrewvelo procesebi  � turizmi (energomoxmareba da narCenebi)  �  mSeneblobis seqtori    

სუფთა განვითარების მექანიზმი საერთაშორისო და

ეროვნული პროცედურები

evrogaerTianebis qveynebis valdebulebebi kiotos protokoliT (პირველი პერიოდი)

qveynebi sge trendi(%) (1990-2004) (2000-2004)

wili saerTo emisiaSi (%)

Valdebuleba (%)

avstria 15.7; 12.4 0.4 -8 (-13)

belgia 1.4; 0.3 0.8 -8 (-7.5)

bulgareTi -49.0; 5.1 (54.1) 0.6 -8

CexeTis respublika

-25.0; -1.4 1.2 -8

kviprosi* - -

dania -1.1; 0.1 0.4 -8 (-21)

estoneTi -51.0; 8.4 (59.4)

0.3 -8

evrogaerTianeba

-0.6; 2.4 (3.0) - -8

fineTi 14.5; 16.4 0.4 -8 (0)

safrangeTi -0.8; 0.2 2.7 -8 (0)

germania -17.2;-0.7 (16.5) 7.4 -8 (-21)

saberZneTi 26.6; 4.5 0.6 -8 (+25)

ungreTi -31.8; 2.5 (34.3) 0.5 -6

irlandia 23.1; -0.4 0.2 -8 (+13)

qveynebi sge trendi(%) (1990-2004) (2000-2004)

wili saerTo emisiaSi (%)

valdeuleba

italia 12.1; 5.0 3.1 -8 (6.5)

latvia -58.5; 8.2 (66.7) 0.2 -8

litva -60.4; -3.1 (57.3) 0.4 -8

luqsemburgi 0.3; 31.3 (31) 0.1 -8 (-28)

malta* -

niderlandebi 2.4; 1.7 1.2 -8 (-6)

poloneTi -31.2; 0.5 (31.7) 3.0 -6

prtugalia 41.0; 2.9 0.3 -8 (+27)

rumineTi -41.0; 17.3 (57.3) 1.2 -8

slovakeTi -30.4; 3.3 (33.7) 0.4 -8

slovenia -0.8; 6.6 (7.4) 0.2 -8

espaneTi 49.0; 11.4 1.9 -8 (+15)

SvedeTi -3.5; 2.1 0.4 -8 (+4)

gaerTianebuli samefo

-14.3; -1.0 (13.3) 4.3 -8 (-12.5)

mxareTa konferencia/ mxareTa Sexvedra

(COP/MOP) sufTa ganviTarebis

meqanizmis (sgm)

aRmasrulebeli sabWo (CDM/EB)

saakreditacio sabWo (AP)

uflebamosili/ akreditirebuli

operatiuli

organoebi

eqspertTa baza

sabaziso scenarebisa da monitoringis

gegmebis momamzadebeli

meTodologiuri sabWo (MP)

ekonomikis sxvadasxva

seqtorebisaTvis

damtkicebuli meTodologiebi

eqspertTa baza

mcire masStabiani proeqtebis eqspertTa

sabWo (SSC WG)

sxvadasxva seqtorebisaTvis damtkicebuli

meTodologiebi da procedurebi

mcire-masStabiani proeqtebisaTvis

eqspertTa baza

samuSao jgufi gatyianebisa da tyeebis

aRdgenis proeqtebisaTvis

(A/RWG)

tyis seqtorSi gansaxorcielebeli

proeqtebis

meTodologiebi da procedurebi

eqspertTa baza

sgm proeqtis cikli

Eerovnuli procedurebi �  proeqtis monawileebi waradgenen proeqtis ideas an dasrulebul

saproeqto dokuments ueo gansaxilvelad

�  dasrulebul saproeqto dokuments Tan unda axldes imis aRwera Tu ra komentarebi iqna miRebuli dainteresebuli mxareebidan da rogor iqna am SeniSvnebis gaTvaliswineba

�  sgm erovnuli sabWo ganixilavs proeqts da Seafasebs Seaqvs Tu ara wvlili proeqts qveynis mdgradi ganviTarebis procesSi (slaidi 21)

�  sabWos gadawyvetilebis safuZvelze ueo gascems dasturis werils

saerTaSoriso procedurebi

�  proeqtis monawileebma saproeqto dokumentacia dasturis werilTan erTad da dainteresebul mxareTagan Semosul SeniSvnebTan erTad unda gadascen saerTaSoriso procedurebis Sesabamisad akreditirebul da daniSnul operatiul organos (doo) Semdgomi “validaciis” mizniT

�  dadebiTi daskvnis SemTxvevaSi proeqti savalidacio moxsenebasTan erTad egzavneba sgm aRmasrulebel sabWos registraciisaTvis

�  proeqtis registraciis SemTxvevaSi rogorc sgm saqmianoba warmoebs masze monitoringi proeqtis monawileTa mier

�  garkveuli perioduloiT doo (sxva da ara validatori) axdens m o n i t o r i n g i s S e d e g a d m i R e b u l i m o n a c e m e b i s “verificirebas” (Semowmebas) da agzavnis sgm aRmasrulebel sabWoSi moxsenebas serTifikatebis gacemis Taobaze

                                                                 mdgradi

ganviTarebis kriteriumebi

socialuri

A. dainteresebul mxareTa monawileoba (sazogadoebis monawileobis zrda

gadawyvetile- bis miRebis procesSi).

B. momsaxurebis xelmisawvdomobis

gaumjobeseba (materialuri keTildReoba).

C. potencialis Seqmna an gaZliereba (inteleqtualuri kapitali

garemosdacviTi

A. wiaRiseuli energetikuli resursebi (proeqti xels uwyobs am resursebis

Semcirebul moxmarebas);

B. ganaxlebadi resursebis wilis gazrda.

C. energoefeqturobis gazrda. D. haeris sisufTavis xarisxi; E. wylis sisufTavis xarisxi; F. sxva zegavlena garemoze

ekonomikuri

AA. qveynis regionaluri ekonomikis ganviTareba

(garkveuli materialuri qonebis Seqmna CamorCenil regionSi);

B.samuSao adgilebis Seqmna; C. sufTa teqnologiebis gadacema (teqnikuri

innovacia mocemuli qveynisaTvis);

politikuri prioritetebi

A. moklevadiani miznebi; B. gZelvadiani miznebi;

a

�  sgm aRmasrulebeli sabWos mier dadasturebuli serTifikatebi igzavneba sgm reestrSi proeqtSi monawile mxareebis Sesabamis angariSebze

Ppotenciuri sgm proeqtebi saqarTveloSi

�  Nnagavsayrelebis meTani

�  Eenergoefeqturoba

�  cementis warmoeba

�  rusTavis “azoti”

�  Eenergetika (gazsadenebi da gazis gamanawilebeli qselebi

�  transporti

�  soflis meurneoba

�  satyeo seqtori

21  

Ddaregistrirebuli proeqti proeqtis dasaxeleba

q. TbilisSi nagavsayrelis meTanis CaWera da energetikaSi gamoyeneba

seqtori 1: energetikis warmoeba 13: narCenebis marTva da ganTavseba

proeqtis ganmaxorcielebeli

q. Tbilisis meria

ucxoeli partniori “Simizu Corporation” (iaponia)

meTodologia AMS-I.D, ACM001

sakredito periodi 14 weli (ganaxlebadi)

Semcirebuli emisia mTeli periodis ganmavlobaSi

500,000 t CO2-ek.

22  

Ddaregistrirebuli proeqti proeqtis dasaxeleba

Eenguris hidroeleqtrosadguris reabilitacia

seqtori 1: energiis warmoeba

proeqtis ganmaxorcielebeli

Sps “engurhesi”

ucxoeli partniori EBRD

meTodologia ACM0002

sakredito periodi 10 weli (fiqsirebuli)

Semcirebuli emisia mTeli periodis ganmavlobaSi

2, 500,000 t CO2-eq

23  

Ddaregistrirebuli proeqti proeqtis dasaxeleba

emisiis Semcireba q. Tbilisis gazis distribuciis qselidan meTanis gajonvebis SemcirebiT

seqtori 10: aqroladi emisia sawvavidan

proeqtis ganmaxorcielebeli

“yaztransgazi-Tbilisi” sip

ucxoeli partniori britaneTi

meTodologia AM0023

sakredito periodi 10 weli (fiqsirebuli)

Semcirebuli emisia mTeli periodis ganmavlobaSi

3,391,970 t CO2-eq

24  

Ddaregistrirebuli proeqti proeqtis dasaxeleba

Ggudauris mcire hesis proeqti

seqtori 1: energiis warmoeba

proeqtis ganmaxorcielebeli

Sps “energo aragvi”

ucxoeli partniori “porSi da partniorebi”, avstria

meTodologia ACM0002

sakredito periodi 14 weli (ganaxlebadi)

Semcirebuli emisia mTeli periodis ganmavlobaSi

300,000 t CO2-ek.

25  

Ddaregistrirebuli proeqti proeqtis dasaxeleba

emisiis Semcireba q. Tbilisis gazis distribuciis qselidan meTanis gajonvebis SemcirebiT

seqtori 10: aqroladi emisia sawvavidan

proeqtis ganmaxorcielebeli

“sokar jorjia gazi”

ucxoeli partniori “arkadia enerji”, Sveicaria

meTodologia AM0023

sakredito periodi 10 weli (fiqsirebuli)

Semcirebuli emisia mTeli periodis ganmavlobaSi

1,736,310 t CO2-eq

26  

Ddaregistrirebuli proeqti proeqtis dasaxeleba

aWaris hidroeleqtrosadguri

seqtori 1: energiis warmoeba

proeqtis ganmaxorcielebeli

Sps “aWariswyali jorjia”

ucxoeli partniori unilateraluri

meTodologia ACM0002

sakredito periodi ganaxlebadi

Semcirebuli emisia mTeli periodis ganmavlobaSi

2, 743, 692 t CO2-ek. (pirvrli 7 weli)

merebis SeTanxmeba

(evrokavSiris iniciativa 2010 weli)

 2020 wlisaTvis xelmomwerma qalaqebma

saTburis gazebis emisia Tavis teritoriidan unda Seamciron 20%    

 �  saqarTveloSi xelmomweri qalaqebia: Tbilisi, quTaisi,

baumi, rusTavi, foTi, gori, zugdidi

�  xelmoweridan erT weliwadSi qalaqebma unda moamzadon energetikis mdgradi ganviTarebis samoqmedo gegma (SEAP)  

�  Tbiliss, rusTavs da gors ukve momzadebuli da wardgenili aqvT aseTi gegmebi. baTumi exla iwyebs momzadebas. Tbiliss aqvs saTburis gazebis Semcirebis gamoTvlis gansxvavebuli meTodologia  

�  mesame erovnuli Setyobinebis farglebSi momzadda baTumisaTvis da amJamad unda momzaddes foTisaTvis sabaziso emisiebisa da samoqmedo gegmis zogierTi elementebi (saproeqto winadadebebis ideebi)  

tradiciuli biznesis scenariT da energetikis mdgradi ganviTarebis scenariT ganviTareba q. Tbilisis magaliTze  

2,000,000  

2,500,000  

3,000,000  

3,500,000  

4,000,000  

4,500,000  

5,000,000  

5,500,000  2,008  

2,009  

2,010  

2,011  

2,012  

2,013  

2,014  

2,015  

2,016  

2,017  

2,018  

2,019  

2,020  

2,021  

t  CO2  eq

.  

reference  scenario   abatement  scenario  

25%  

Senobebi  39%  

transporti  44%  

sxva  17%  

sge  2009  -­‐  q. Tbilisi  

Senobebi  36%  

transporti  51%  

sxva  13%  

sge 2020  -­‐  q.Tbilisi  

BUILDINGS,  EQUIPMENT/FACILITIES  AND  INDUSTRIES  

TRANSPORT   OTHER  

2009   2020  

51%  

89%  

15%  

Tbilisis energetikis mdgradi ganviTarebis samoqmedo gegmaSi ganxiluli seqtorebi

�  Senobebis seqtori �  transportis seqtori �  nagavsayrelebi da naxmari wylebi

�  gareganaTeba

�  gamwvaneba

transportis seqtori

►  მოკლევადიან   სტრატეგია   (2011-­‐2015   წწ)   მოიცავს   სატრანსპორტო  ინფრასტრუქტურის  რეაბილიტაციას  და  განვითარებას

►  საშუალოვადიანი   სტრატეგიის   (2012-­‐2018წწ)   ფარგლებში   განიხილება  საზოგადოებრივი   ტრანსპორტის,   განსაკუთრებით   ელექტროენერგიაზე  მომუშავე   საზოგადოებრივი   ტრანსპორტის   წილის   გაზრდა   საერთო  მგზავრთბრუნვაში  

►  გრძელვადიანი   სტრატეგია(2018-­‐2020   წწ)   ითვალისწინებს   ქალაქის  მასშტაბით   კერძო  ტრანსპორტით  გადაადგილების  შემცირებას   სხვადასხვა  ტიპის   შეზღუდვების   დაწესებითა   და   წამახალისებელი   საშუალებებით  (იგულისხმება,   რომ   ამ   დროისათვის   საზოგადოებრივი   ტრასპორტი  მაქსიმალურადაა   განვითარებული   და   აკმაყოფილებს   საზოგადების  მოთხოვნას   სისწრაფის ,   კომფორტის   და   ხელმისაწვდომობის  თვალსაზრისით)  

Senobebi ►  მოკლევადიანი  სტრატეგია  (2011-­‐2015  წწ)  ითვალისწინებს  მუნიციპალიტეტის  დაქვემდებარებაში  არსებულ  შენობებში  (ბაღები,  პოლიკლინიკები)  გათბობის  სისტემების  ეფექტურობისა  და  გათბობის  სექტორში  განახლებადი  ენერგორესურსის  წილის  გაზრდას  (გეოთერმია,  ბიომასა,  მზის  ენერგეტიკა)  

►  საშუალოვადიანი  სტრატეგია  (2014-­‐2017წწ)  მიმართულია  სხვა    იგივე  ღონისძიებების  გასატარებლად  სხვა  უწყებრივ  შენობებში  (სკოლები,  სახელმწიფო  დაწესებულებები)  

►  გრძელვადიანი  სტრატეგია  (2015-­‐2020  წწ)  თვალისწინებს  საცხოვრებელ  შენობებში  მსგავსი  ღონისძიებების  გატარებას  სხვადასხვა  წამახალისებელი  ღონისძიებების  გამოყენებით.    

►  პარალელურად,  შენობებში  სხვა  ენერგოეფექტური  ღონისძიებების  გატარებაც  განიხილება  (ენერგოეფქტურობის  გაზრდა  ელ.  ენერგიის  მოხმარების  სექტორში.  განსაკუთრებით  იქ  სადაც  ელექტროენერგია  გათბობის  მიზნით  გამოიყენება.

ინფრასტრუქტურა

► გარე  განათების  მაქსიმალურად  ენერგოეფეტქური  ნათურებით  უზრუნველყოფა  და  საპილოტო  პროექტის  ფარგლებში  განახლებადი  (მზის)  ენერგიის  გამოყენება  ღამის  განათებისათვის

► მუნიციპალური  ნაგავსაყრელებიდან  (როგორც  დახურული  ,  ისე  ახალი)  ამდინარე  მეთანის  მაქსიმალურად  ჩაჭერა  და  დაწვა  ან  ენერგო  რესურსად  გამოყენებას  

► ჩამდინარე  წყლები.  გარდაბნის  წყალგამწმედ  სადგურზე  მეთანის  შეგროვება  და  ენერგორესურსად  გამოყენება  (ან  დაწვა)  

► თბილისის  ელექტრომომარაგების  ქსელებიდან  დანაკარგების  შემცირება  (არსებული  6    კვ    ქსელის    გადაყვანა  10    კვ    ძაბვაზე,  რაც  ორჯერ  შეამცირებს  ქსელიდან  დანაკარგებს)  

► გაზგამანაწილებელი  ქსელებიდან  დანაკარგების  შემცირება  (დაბალი  წნევიდან  საშუალო  წნევაზე  გადასვლა)  

► თბომომარაგების  სექტორში  სარაიონო  თბომომარაგების  რეაბილიტაციის  შემთხვევაში  (გეოთერმული)  თბოქსელების  დანაკარგების  მინიმუმამდე  შემცირება  და  აღრიცხვიანობის  უზრუნველყოფა  დანაკარგების  შემცირების  მიზნით.  

   

GHsaTburis gazebis Semcirebis RonisZiebebi

q.baTumisaTvis �  q. baTumis teritoriaze arsebuli nagavsayreli poligoni �  Axali nagavsayreli poligoni qobuleTis

municipalitetis teritoriaze (cecxlauri) �  baTumis naxmari wylebis gadamamuSavebeli qarxana

�  baTumis saqalaqo transportis gadayvana kompresirebul bunebriv airze (CNG)

�  eleqtrotaqsebi

�  Tburi tumbos gamoyeneba baTumis municipalitetis Senobis TbomomaragebaSi

�  Tburi tumbos gamoyeneba baTumis sabavSvo baRebSi

ბათუმის  ნაგავსაყრელი  

ბათუმის  წყალარინების  გამწმენდი  ნაგებობა  

ბათუმის  მუნიციპალიტეტის  ადმინისტრაციული  შენობა  (არანაირი ენერგოეფექტურობის ზომები არ არის მიღებული)

გამაცხელებელ-­‐გამაგრილებელი  

Ddabalemisiani/dabalnaxSirbadiani ganviTarebis strategia (LEDS)

�  aSS saerTaSoriso daxmarebis saagentos (USAID)  iniciativa. Aam iniciativas xeli moewera 2012 wlis 28 noembers. Strategia unda damtkicdes ara ugvianes 2015 wlisa

�  strategiis mosamzadeblad da dasamtkiceblad Seqmnilia gadawyvetilebis miRebis orsafexuriani sistema (eqspertebi da gadawyvetilebis mimRebebi)

�  2013 wlis ivnisis TveSi Catarda piveli Sexvedra, romelzec ganxiluli iyo samuSao reglamenti da gadawyvetilebis miRebis procesi.

SesaZleblobebis gaZliereba saqarTveloSi dabalemisiani strategiebis mosamzadeblad

�  proeqtma daxmareba unda gauwios saqarTvelos mTavrobas da LEDS-­‐is momamzadebel jgufs strategiis elementebis momzadebaSi

�  proeqtis farglebSi unda momzaddes SEAP-­‐ebi saqarTvelos 10 yvelaze didi qalaqisaTvis. pirvel rigSi ganxilul iqneba merebis SeTanxmebis xelmomweri qalaqebi

�  proeqtis erT-erTi komponenti calke ganixilavs Senobebis seqtorSi energomoxmarebas da mwvane Senobebis ganviTarebis xelSewyobas

qveynisaTvis misaRebi/momgebiani saTburis gazebis Semcirebis RonisZiebebi (NAMA) �  es meqanizmi jer kidev molaparakebis procesSia

saerTaSoriso doneze

�  bevr qveyanas ukve momzadebuli aqvs NAMA-­‐s proeqtebi  sxvadasxva seqtorisaTvis

�  kargad ar aris jer gamokveTili dafinansebis wyaro da meqanizmi. Zogs miaCnia, rom dafinanseba moxdeba klimatis mwvane fondidan.

�  igi Tavisi meqanizmiT (rac amJamad ganixileba) Zalian gavs sgm-s, magram wesiT unda iyos bevrad gamartivebuli da didi masStabebis

�  Semcirebuli emisiebis mesakuTreobisa da serTiikatebiT vaWrobis sakiTxi jer kidev Riaa

�  yvelaze mniSvnelovan sakiTxad mTel am procesSi ganixileba monitoringis, verifikaciisa da angariSgebis procesi, romelic sakmaod aZvirebs proeqtebs da gansakuTrebiT im qveynebSi, sadac aseTi sistemebi aqamde ar arsebobs

NAMA-­‐sTvis ganxiluli seqtorebi saqarTveloSi  

� transportis seqtori (tranzitis CaTvliT)

� turizmis seqtori (energomoxmareba, narCenebi da naxmari wylebi)

�  biomasa (tyeebidan da soflis meurneobidan)

�  miwis degradacia (sasoflo-sameurneo niadagebi, saZovrebi)

� tyeebi

saZovrebis mdgradi marTva saqarTveloSi Climaeast  proeqtis ganxorcielebis komponenti, EU)

�  vaSlovanis dacul teritoriaze 8,700 ha saZovris reabilitacia. Aqedan 4,000 ha aris uSualod dacul teritoriaze (2,259 ha aris Zlier degradirebuli da 1, 805 ha saSualod) da 4,650 ha aris mimdebare teritoriebze arsebuli, aseve degradirebuli  

�  saZovrebis mdgradi marTvis praqtikis damkvidreba fermerebisa da mwyemsebis TemebSi  

�  Adgilobrivi mosaxleobisa da sezonuri/momTabare mesaqonleebis sacxovrebeli pirobebis gaumjobeseba  

�  saerTo biujeti -­‐US$    1,389,609  �  winaswarma Sefasebebma aCvena, rom proeqtis warmatebis

SemTxvevaSi mas SeuZlia SeaCeros 132,193 tona C  adineba atmosferoSi (rac Seesabameba 485,  000  t  CO2) proeqtis dasrulebidan Semdgomi 20 wlis    

   

PsaqarTveloSi biomasis warmoebisa da moxmarebis xelSewyoba  

�  proeqtis zogadi mizania saqarTveloSi biomasis sawvavis efeqturi saxeobebis (paletebi, briketebi da a.S) mdgradi warmoebisa da utilizaciis procesebis xelSewyoba minicipalur gaTbobaze moTxovnis dasakmayofileblad, risTvisac dagegmilia Semdegi qmedebebi:  

1.  saqarTveloSi biomasis energiis efeqturi gamoyenebisaTvis saWiro politikis da maregulirebeli CarCos seqmna  

2.  efeqturi biomasis sawvavis warmoebisa da gamoyenebis bazris sandoobiis gaizrda municipalur TbomomaragebaSi misi gamoyenebis mizniT  

3.  Seiqmnas am produqtis adgilobrivi warmoeba-miwodebis jaWvi  4.  gaizardos codna da adgilobrivi dainteresebuli pirebis

potenciali nioenergiis ganviTarebisaTvis  �  winaswari SefasebebiT am proetis ganxorcielebis SemTxvevaSi

daizogeba 47  800  t  CO2 20 wlis ganmavlobaSi  

M integrirebuli sqema baTumSi transportis mdgradi ganviTarebisaTvis  

q. baTumisaTvis (aWara) transportis mdgradi ganviTarebis gegmis momzadeba (romelic Seamcirebs emisiebs 20%-iT)

 �  satransporto sacobebisa da manqanebis gaCerebis adgilebis

menejmenti  �  q. baTumSi sazogadoebrivi transportis momsaxurebis

gaumjobeseba  �  kompresirebul gazze momuSave avtobusebSi investiciebis

gazrda q. baTumSi  �  sabagiro transportis infrastruqturis ganviTarebaSi

investirebis xelSewyoba  �  vesipedebisaTvis infrastruqturis da potencialis gazrda

�  mwvane qalaqis ideis replikacia sxva qalaqebSi  �  proeqtis teqnikuri nawili ukve damtkicebulia ggf-is mier

Tanxaze  1  000  000  aSS dolari.