ไฟลมเนมาโทดา (Phylum

Nematoda)

ลกษณะทวไปของสงมชวตสตวในไฟลมนเรยกกนทวไปวา หนอนตว

กลม(Round worm) หรอเนมาโทด (Nematode)

1 .มสมมาตรแบบผาซก (Bilateral symmetry)

2. มชองวางในลำาตวแบบเทยม (Pseudocoelomate animal) โดยมชองวางอยระหวางเนอเยอชนกลางและเนอเยอชนใน

3. ลำาตวกลม ยาว แหลมหวแหลมทาย ไมมขอปลอง ผวลำาตวเรยบ มสารควทเคลหนาหมตว

4. ไมมระบบหมนเวยนเลอด แตใชของเหลวในชองวางเทยมชวยในการลำาเลยงสาร

5 .ไมมอวยวะหายใจโดยเฉพาะ พวกทดำารงชวตแบบปรสตหายใจแบบไมใชออกซเจน แตพวกทอยอยางอสระใชผวหนงเปนสวนแลกเปลยนกาซกบสงแวดลอม

6. ระบบขบถายประกอบดวยเสนขางลำาตว (Lateral line) ซงภายในบรรจทอขบถาย (Excretory canal) ไว

7. ทางเดนอาหารสมบรณประกอบดวยปากและทวารหนก

5 .ระบบประสาท ประกอบดวยปมประสาทรปวงแหวน (Nerve ring) อยรอบคอหอยและมแขนงประสาทแยกออกทางดานทองและทางดานหลง

6. มระบบกลามเนอยาวตลอดลำาตว (Longitudinal muscle)

7. เปนสตวแยกเพศตวเมยมกมขนาดใหญกวาตวผเนองจากตวเมยตองทำาหนาทในการออกไข

Ascaris sp.

• โรคพยาธปากขอหรอ Ancylostomiasis • เปนโรคพยาธลำาไสเลกซงมสาเหตจากพยาธ

Necator americanus และ Ancylostoma duodenale • ทำาใหผปวยเสยเลอด และเกดอาการจะโรคโลหตจาง

วงชวตพยาธ

ปากขอ

ไฟลมแอนเนลดา (PHYLUM ANNELIDA)

ไฟลมแอนเนลดา (Phylum Annelida)

ไฟลมแอนเนลดา (Phylum Annelida) Annelida มาจากภาษาละตน (annullus = little ring) แปลวา วงแหวนหรอปลอง หมายถง หนอนปลอง

สตวในไฟลมแอนเนลดา มรางกายทประกอบดวยปลอง (segment หรอ somite) แตละปลองคลายวงแหวนเรยงตอกนจนตลอดลำาตว แสดงการเปนปลองทงภายในและภายนอก เชนลกษณะกลามเนอ ระบบประสาท ระบบหมนเวยนโลหต อวยวะขบถายตลอดจนอวยวะสบพนธ ตางกจดเปนชดซำา ๆ กนตลอดลำาตว และมเยอกน (septum) กนระหวางปลอง ทำาใหชองตว ถกแบงออกเปนสวน ๆ ดวย

สตวในไฟลมนทรจกมประมาณ 15,000 สปชส มขนาดยาวนอยกวา 1 มลลเมตร จนยาวถง 3 เมตร พบอยทงในนำาเคม นำาจด และทชนแฉะ

ลกษณะสำาคญ1 .รางกายแบงเปนปลองอยางแทจรง มสมมาตร

แบบครงซก (bilateral symmetry) 2. เนอเยอแบงออกเปน 3 ชน

- เอพเดอรมสซงมชนควตเคลบางๆ ปกคลมอย - กลามเนอวงกลม (circular muscle) - กลามเนอชนในเปนชนกลามเนอตามยาว (longitudinal muscle)

3. มรยางคเปนแทงเลก ๆ เรยกวา เดอย (setae) เปนสารไคตน (citin) เชนไสเดอนดน มเดอยชวยในการเคลอนทและการขดร สวนไสเดอนทะเลมเดอยและแผนขาหรอพาราโพเดย (parapodia) ยนออกมาทางดานขางของลำาตวใชในการเคลอนท แตปลงไมมรยางคใด ๆ

Earthworm Setae

Polycheate

พาราโพเดย (parapodia)

4. มชองตวทแทจรง ชองตวถกแบงออกเปนหอง ๆ โดยมเยอกน (septum) กนชองตวไว ภายในชองตวมของเหลว (coelomic fluid) บรรจอยทำาใหรางกายไมแฟบ

5. ทางเดนอาหารสมบรณเปนทอยาวตลอดรางกาย 6. ระบบหมนเวยนโลหตเปนแบบปด (closed

circulatory system) นำาเลอดมสแดงเพราะมฮโมโกลบนละลายอย

7. หายใจผานทางผวหนงหรอเหงอก 8. ระบบขบถายจะเปนอวยวะขบถายทเรยกวา เนฟรเดย

(nephridia) อยทกปลอง ๆ ละ 1 ค เนฟรเดยจะชวยขบของเสยออกจากชองตวและกระแสโลหตออกนอกรางกายทางรขบถาย (nephridiopores)

9. ระบบประสาทประกอบดวยปมประสาทสมอง (cerebral ganglia) ตดตอกบเสนประสาทใหญดานทอง (ventral nerve cord) ซงทอดตามยาวของรางกาย เสนประสาทใหญทางดานหลงจะมปมประสาทประจำาปลอง (segment ganglia) ปลองละ 1 ปม

10. หนอนปลองบางชนดเปนกะเทย (hermaphrodite) แตมการปฏสนธขามตว เชน ไสเดอนดน ปลงนำาจด พวกนมการเจรญเตบโตโดยไมตองผานระยะตวออน หนอนปลองบางชนดมเพศแยกกน (dioecious) และการเจรญเตบโตเปนตวเตมวยตองผานระยะตวออน ทเรยกวา โทรโคฟอร (trochophore) เชน แมเพรยง เพรยงดอกไม ดวยเหตทหนอนปลองมระยะตวออนโทรโคฟอร เชนเดยวกบพวกมอลลสกทอยในทะเล ทำาใหนกชววทยาเชอวาสตวทง 2 กลมจะตองมความสมพนธกนอยางใกลชด

แมเพรยง

Leech

hirudin

ไฟลมอารโทรโพดา (PHYLUM ARTHROPODA)

ลกษณะทสำ�คญ

• ลำาตวเปนปลอง• รยางคเปนขอ ๆ ตอกน• รยางคเปนลกษณะพเศษทเปลยนทำา

หนาทไดหลากหลาย• เปลอกภายนอกแขง ประกอบดวยไค

ทน

• มระบบประสาททเจรญด ศนยรวมระบบประสาทอยบรเวณสวนหว• ระบบเลอดแบบเปด• สบพนธแบบอาศยเพศ

คลาสเมอโรสโตมาตา (Class Merostomata)• สตวพวกแมงดาทะเล • พบตามทะเลนำาตนในปาชายเลน• ลำาตวแบงออกเปน 2 สวน ไดแก

สวนหว สวนอก (สวนอกและทองรวมกน)