Εγκαίνια του Πολυϊατρείου Σφακίων sfakia ver. 152.pdfΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2015 3 ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Τα δραματικά

Τριμηνιαία Έκδοση της ΕΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΣΦΑΚΙΑΝΩΝ l Ζαλόγγου 13-15, ΤΚ: 10678 ΑΘΗΝΑ l ΦΥΛΛΟ 152 Έτος 48ο ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2015 l Τιμή φύλλου: 0,01 €

Εγκαίνια του Πολυϊατρείου ΣφακίωνΣταθμός στην ποιότητα υγείας της επαρχίας

Ο υπουργός Υγείας Παναγιώ-της Κουρουμπλής εγκαινιάζει

το Πολυδύναμο Περιφερειακό Ια-τρείο Σφακίων. Τον υπουργό συνό-δευσαν στα εγκαίνια ο Αναπληρω-τής υπουργός Υγείας Α. Ξανθός οπεριφερειάρχη Κρήτης κ. Αρναου-τάκης και ο τέως δήμαρχος Σφα-κίων και νυν βουλευτής ΧανίωνΠαύλος Πολάκης. Με τα εγκαίνιατου ιατρείου ένα όνειρο των Σφα-κιανών, που πάντοτε είχαν το αίσθη-μα της απομόνωσης και του κινδύ-νου που διέτρεχαν απο αρρώστιεςλόγω της απόστασης και του δύ-σβατου της περιοχής τους, φαίνεταινα πραγματοποιείται, φαίνεται ναπαίρνει το σωστό δρόμο. Περιμέ-νουμε να ολοκληρωθεί η στελέχω-ση του πολυδύναμου ιατρείου με τοαπαραίτητο ιατρικό και νοσηλευτικόπροσωπικό. Κύριος εμπνευστής καιδημιουργός αυτού του πρωτοπορια-κού και φιλόδοξου έργου είναι οΠαύλος Πολάκης ο οποίος από τηνεποχή που ως πρόεδρος της Ένω-σης των Απανταχού Σφακιανών,προσπαθούσε να βρεί τρόπους ναβοηθήσει τα Σφακιά και ιδιαίτεραστον τομέα της υγείας που υπήρχαντρομακτικές ανάγκες.

Θυμιανή ΠαναγίαΗ επέτειος της έναρξης της επανάστασης του 1821 στην Κρήτη

Η περιφερειακή ενότητα Χανίων και ο δήμος Σφα-κίων γιόρτασαν και φέτος στον ιστορικό ναό της Θυ-μιανής παναγίας στα Σφακιά, την έναρξη της επανά-στασης του 1821 στη Κρήτη, παρουσία πολιτικών,στρατιωτικών αρχών, της περιφέρειας Κρήτης, των δη-μοτικών αρχόντων του νομού Χανίων, πολιτιστικών σω-ματείων και πλήθος κόσμου. Μετά τη θεία λειτουργίατελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως τηςψυχής των αγωνιστών του ιερού αγώνα. Χοροστάτησεο μητροπολίτης Λάμπης και Σφακίων Ειρηναίος μετους ιερείς της επαρχίας Σφακίων. Ο Δήμαρχος Σφα-

κίων τόνισε «το πνεύμα του αγώνα που ξεκίνησε απότο ταπεινό εκκλησάκι της Θυμιανής Παναγίας πριν194 χρόνια, να καθοδηγεί τα βήματα μας στις σημερι-νές δύσκολες συνθήκες που ζούμε». Κεντρικός ομιλη-τής ήταν ο πρόεδρος της Ένωσης Απανταχού Σφακια-νών, Γιάννης Πολυράκης, καθηγητής Ε.Μ.Π. Αναφέρ-θηκε στο χρονικό της εξέγερσης καθώς και στις συν-θήκες που επικρατούσαν την μαρτυρική εκείνη εποχήκαι συνέδεσε την εξέλιξη της επανάστασης με τα συμ-φέροντα της διεθνούς διπλωματίας.

Βαγγέλη, δίδαξες...Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος Δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι Για την ειρήνη και το δίκιο.Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις.

Τα χείλη σου θα ματώσουν απ’ τις φωνές Το πρόσωπο σου θα ματώσει απ’ τις σφαίρες μα δε θα κάνεις ούτε βήμα πίσω.Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος μπορεί να χρειαστεί και να πεθάνεις, για να ζήσουν οι άλλοι. Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος θα πρέπει να μπορείς να στέκεσαι κι εμπρός

στο ντουφέκι.

Ο ετήσιος χορόςτης ΈνωσηςΟ ετήσιος χορός της Ένωσης των Απαν-ταχού Σφακιανών πραγματοποιήθηκεστην αίθουσα εκδηλώσεων «Ορφέ-ας» στην Καλλιθέα. Είχαμε τη χα-ρά να διαπιστώσουμε ότι μετα-ξύ των παρευρισκομένωνήταν πολλοί νέοι και φοι-τητές. Παρευρέθηκανπολλοί φίλοι καισυνεπαρχιώτες.Διασκεδάσαμεσε ένα πλούσιογλέντι μέχριπρωΐας με πολύκέφι, χορό, ριζίτικο καιπλούσια εδέσματα της Σφακιανής γης.

ΣΦΑΚΙΑ Ο Θησαυρός τηςΚρήτης και της φύσης!Επιλέξτε φέτος τα Σφακιά για τις διακοπές σας. Ο ήλιος εδώλάμπει ολοχρονίς αφού τα Σφακιά είναι το πιο ηλιόλουστοκομμάτι της νότιας Ευρώπης! Θα βρείτε φιλόξενα καταλύματα,πλούσιο και καλό φαγητό με τοπικά εδέσματα, φρέσκα ψάρια,αγνά προϊόντα για να γευτείτε και να αγοράσετε...

Σελ. 8-9

Σελ. 4

Έφυγε ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Απανταχού Σφακιανών, Βαγγέλης Γουμενάκης,

Μηχανολόγος - Ηλεκτρονικός Ε.Μ.Π.

Σελ. 12

Σελ. 13 Σελ. 16

FYLLO_152_Layout 1 6/28/15 1:57 PM Page 1

2 ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2015

Tριμηνιαία έκδοση της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών Ιδιοκτήτης: «Ένωση των Απανταχού Σφακιανών», ΕΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ & ΖΑΛΟΓΓΟΥ15, ΤΚ 108 78 - Αθήνα, Τηλ. - FAX.: 210-3845143, www.ensfakia.gr, [email protected],Εκδότης - Διευθυντής: Γιάννης Πολυράκης,E-mail: [email protected], Συντακτική επιτροπή: Καλλιόπη Γερωνυμάκη, Γιάννης Πολυράκης,Βασίλης Θωμάς, Ανδρέας Κούνδουρος,Ελένη Γεωργιλιδάκη Επιμέλεια φωτογραφιών: Λευτέρης Σαμοθράκης, Επιμέλεια εντύπου - σελιδοποίηση: Σπύρος ΓκίκαςΔακτυλογράφηση χειρογράφων - Διόρθωση κειμένων: Χριστίνα Γερολυμάτου, Ανδρέας ΚούνδουροςΔιαχωρισμός - Εκτύπωση - Ετικετοποίηση - Συσκευασία: ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ - ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΑΠΑΡΣΙΣ» Μυκηνών 9 - Κεραμεικός, ΑΘΗΝΑ Τηλ. 210-3455226, E-mail: [email protected]Επιταγές - Εμβάσματα: Προς: Ένωση Απανταχού Σφακιανών POSTE RESTANTE Κ.Τ.Α. ΑΙΟΛΟΥ 100, Τ.Κ.10200 - Αθήνα

οΙ ΠοΡοΙ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΜΑΣ

Η συντακτική επιτροπή της εφημερί-δας και το Δ.Σ. της Ένωσης τωνΑπανταχού Σφακιανών, ευχαριστούμεθερμά όλους όσοι έστειλαν τη συν-δρομή τους στην εφημερίδα μας. Επί-σης, ευχαριστούμε τους δωρητέςπου, πέραν της ετήσιας συνδρομήςτους, ενισχύουν την εφημερίδα μεμεγαλύτερα ποσά. οι συνδρομές και δωρεές καλύπτουνπερίπου το 1/3 του ετήσιου κόστουςέκδοσης και αποστολής της, παρά τηδραστική μείωσή του που καταφέρα-με. για να στείλετε τη συνδρομή σας,κόψτε το Δελτάριο ΤΑΧΥΠΛΗΡΩΜΗΣτων ΕΛ.ΤΑ. που υπάρχει στο φύλλο,συμπληρώστε τα στοιχεία σας και τοποσόν που θέλετε και δώστε το στονΤαχυδρόμο ή στο Κατάστημα τωνΕΛ.ΤΑ. Δεν απαιτούνται ταχυδρομικάέξοδα. Σας ευχαριστούμε.

Παττακός Εμμανουήλ, Αθήνα 300 €Πατέρας Μανταδάκης Φιλάρετος, Άνδρος 20 €Πολάκης Χαράλαμπος, Ρέθυμνο 30 €Μελαδάκης Ιωάννης, Παπάγου 20 €Καπριδάκης Ιωσήφ, Αχαρναί Αττικής 20 €Λελάκη Μαρίκα, Γλυφάδα 20 €Μανουσέλη Αδαμαντία, Πατσιανός - Σφακίων 20 €Λεδάκη Χρυσούλα, Φραγκοκάστελλο 10 €Βουγιούκαλος Γεώργιος, Μύρθιος 50 €Αλεξανδράκης Γεώργιος, Χολαργός 10 €Καυκαλάς Ιωάννης, Εξάρχεια Αθήνα 20 €Σεϊμενάκης Γεώργιος Καλαμάκι Αθήνα 15 €Νικολουδάκης Μιχαήλ, Λουτρό Σφακίων 20 €Βίγλης Σταύρου Σπύρος, Αγία Ρουμέλη 50 €Ανδρουλακάκης Στ. Σταύρος, Λουτρό Σφακίων 20 €Μανουσουδάκης Γεωργίου Σήφης, Λουτρό Σφακίων 20 €Χομπιτάκης Ιερέας Κωσταντίνος, Ίμπρος Σφακίων 20 €Χομπιτάκης Κωσταντ. Ιωάννης, Χανιά 20 €Παντελάκη Κωσταντ. Νεκταρία, Χανιά 10 €Κανδηράκη Ανδριανή, Πατσιανός - Σφακίων 10 €Κριαράς Δημητρίου Σταύρος, Ίμπρος Σφακίων 15 €Θεοδωράκης Δημήτριος, Αθήνα 20 €Σαβιολή Ανδρέου Στυλιανή, Πειραιάς 40 €Σαβιολής Γεωργίου Ανδρέας, Λουτρό Σφακίων 40 €Γλυνιαδάκη Σοφία, Άγιος Δημήτριος 20 €

Ψαρρού - Φέσσα Πόπη, Ρέθυμνο 20 €Χαιρέτη Κρήτη, Μαντούδι Ευβοίας 20 €Οικογ. Ζερβού Ιωάννη, Ίμπρος Σφακίων 20 €Φασουλάκης Μανώλης, Αθήνα 20 €Παπαδόσηφος Μανούσος, Πρασσές Ρεθύμνου 50 €Τζαγκαράκης Γεώργιος και Συκιώτη Μαριάνθη, Αθήνα 100 €Γαλάνη Κατίνα, Ροδάκινο 20 €Ορφανουδάκης Εμμανουήλ, Ανώπολη 200 €Μπολιώτη Αντιγόνη, Χανιά 20 €ΑΝΕΝΔΥΚ ναυτυλιακή εταιρεία, Σφακιά 100 €Σαμάριτάκης Γεώργιος, Πέραμα Πειραιά 20 €Πολάκης Παύλου Γεώργιος, Αργουλές Σφακίων 20 €Πρωτοπαπαδάκη Ευαγγελία, Ανώπολη 20 €Πετράκης Κωσταντίνος, Ν. Ιωνία Αττικής 10 €Φυντριλάκης Αλέξανδρος, Ηράκλειο Κρήτης 20 €Παπαδάκης Γεώργιος, Συκιές- Θεσσαλονίκης 20 €Χαιρέτη Ζαχαρένια, Αθήνα 20 €Μανουσέλη Αικατερίνη, Πατήσια Αθήνα 20 €Κακαβέλα Στέλλα, Μαρούσι Αττικής 50 €Βαρυμποπιώτη Ζηνοβία, Αθήνα 50 €Μαραβελάκη Ζαμπία, Χανιά 20 €Ξηρουδάκης Ευστράτιος, Κιλκίς 20 €Γερονυμάκης Κανάκης, Βουβάς Σφακίων 30 €Γεωργιλιδάκης Νικόλαος, Αθήνα 50 €

• Τα παιδιά του Λεδάκη Αθανάσιου που ζουν στη Νέα Υόρκη οι:Λεδάκης Ευστράτιος και η σύζυγος του Τζίνη, η Λεδάκη Χρυσήκαι ο σύζυγος της Τσελεντάκης Μανώλης και η Λεδάκη Αθηνά,πρόσφεραν το ποσό των 300€ υπέρ του νέου Π.Π.Ι. Σφακίων.

• Ο Μανουσέλης Μιχάλης του Χαραλάμπου πρόσφερε το ποσότων 100€ υπέρ του νέου Π.Π.Ι. Σφακίων.

• Μανουσέλης Σταύρος του Χαραλάμπου, στη μνήμη των γονέ-ων του προσέφερε ένα Holter καρδιάς για τις ανάγκες τουΠ.Π.Ι Χ.Σ.

• Δωρεά αντί σταφάνων εις μνήμη Κριαρά Σταύρου υπέρ Π.Π.ΙΣΦΑΚΙΩΝ

• Κριαρά Ασπασία 250€• Δανζέτα Ελένη 50€• Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών

Καταθέτει αντί στεφάνου στη μνήμη του Αντιπροέδρου της Ένω-σης, Βαγγέλη Γουμενάκη, το ποσό των 200€ για τις ανάγκεςτου Ανοικτού περιφερειακού Πανεπιστημίου Σφακίων. Επίσηςγια το Περιφερειακό Ιατρείο 1.250€ από τους παρακάτω:

• Τζαγκαράκης Γεώργιος και Συκιώτη Μαριάνθη 100€• Τζαγκαράκης Ευτύχιος 50€• Πολάκης Παύλος 100€• Μανουσογιαννάκης Σήφης 100€

• Πολυράκης Α. Ιωάννης 100€• Θωμάς Βασίλης 100€• Παπαδογιάννη Μαρία 100€• Κούνδουρος Ανδρέας 100€• Παπαδογιάννη Ανδ. Αικατερίνη 100€• Κωσταντουδάκης Νίκος 100€• Καπριδάκης Αλέκος 50€• Καπριδάκης Σταύρος 50€• Κουκουναράκη Ελένη 50€• Στρατουδάκης Πέτρος 100€• Παπαδομαρκάκης Πέτρος 50€

Συνδρομές για την Ένωση και την εφημερίδα μας

Κόψτε με ψαλίδι πάνω στη διακεκομμένη

Μπελιβάνη Χρυσούλα, Καλλιθέα, Αθήνα 50 € στη μνήμη του πατέρα της Δημήτρη ΜπελιβάνηΔαμανάκης Ελευθέριος, Αθήνα, 50 € στη μνήμη του Ιατρού Δαμανάκη Λεωνίδα του Γεωργίου

Μανουσιγιαννάκης Γεωργίου Ιωσήφ, Αθήνα, 50 € στη μνήμη του ξαδέλφου του, Σταύρου ΚριαράΖουλάκης Σταύρου Σταύρος, Χανιά, 50 € στη μνήμη των γονέων του

ΔΩΡΕΕΣ ΥΠΕΡ Π.Π.Ι. ΣΦΑΚΙΩΝ, ΑΝΤΙ ΣΤΕΦΑΝΩΝ, ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΑγΑΠΗΜΕΝΩΝ ΠΡοΣΩΠΩΝ

ΣΤΑ ΣΦΑΚΙΑ... ΕΧΟΥΜΕ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ!ΠΕΡΝΑΜΕ ΜΥΝΗΜΑ ΖΩΗΣ ΚΙ ΑΥΤΟ ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ

Ο σύλλογος εθελοντών αιμοδοτών N.Χανίων «Ο Άγιος Ιωάννης», σε συνεργασία με το Πολυδύναμο Περιφερειακό Ια-τρείο Χώρας Σφακίων πραγματοποιήσε εθελοντική αιμοδοσία την Πέμπτη 26/03/2015 και ώρες 09:00 - 14:00 στο χώ-ρο του Ιατρείου. Πράξη που τιμά τον τόπο μας...


3ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2015

ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Τα δραματικά γεγονότα των τελευταίων ημερώνστα Σφακιά (27 Μαΐου - 1 Ιουνίου 1941)ΗΜάχη της Κρήτης έχει χαρακτηριστεί

από πολλούς ιστορικούς, ως το τρίτο«ΟΧΙ» της Ελληνικής Ιστορίας, μετά το

«μολών λαβέ» των Θερμοπυλών και το ΟΧΙ της28ης Οκτωβρίου 1940, κερδίζοντας πράγματιμια μοναδική θέση στην παγκόσμια πολεμικήιστορία από πολλές απόψεις:

Α) Ήταν η μόνη μάχη, η οποία κερδήθηκεαπό την αεροπορία και μόνο. Δεδομένου ότι ηΚρήτη είναι νησί, η γερμανική επίθεση έπρεπενα εκδηλωθεί μέσω θαλάσσης και αέρος. ΟιΓερμανοί πράγματι επιχείρησαν να ενισχύσουνμε ναυτικές δυνάμεις την επίθεση, αλλά τα σχέ-διά τους ανατράπηκαν από τον βρετανικό στόλο,ο οποίος κατέστρεψε και βύθι-σε όλη την γερμανική νηοπομ-πή. Έτσι οι Γερμανοί αναγκάστη-καν να στηριχθούν αποκλειστικάστην Luftwaffe (αεροσκάφη,αλεξιπτωτιστές, ανεμόπτερα).

Β) Η ίδια η πορεία της μάχηςήταν πολύ ασυνήθιστη, γιατί ηΓερμανική επίθεση είχε ήδη συν-τριβεί από τις πρώτες ώρες σεόλα τα σημεία του νησιού, εκτόςαπό ένα, το οποίο όμως αποδείχ-θηκε τεράστιας σημασίας. Αυτόήταν φυσικά το αεροδρόμιο τουΜάλεμε. Σε όλα τα υπόλοιπα ση-μεία όπου είχαν προσγειωθεί οιΓερμανοί, είχαν αναγκαστεί να πα-ραδοθούν. Ελέγχοντας το Μάλεμεόμως, κατάφεραν να κρατήσουνυπό τον έλεγχό τους όλον τον ενα-έριο χώρο του νησιού.

Γ) Τρίτον και σημαντικότερο, η Μάχη της Κρή-της είχε ένα εξαιρετικά βαρύ τίμημα για τους ει-σβολείς. Οι στρατιωτικές απώλειες του 7ου Τμή-ματος Αλεξιπτωτιστών και των υπολοίπων τμημά-των της Wehrmacht, της αφρόκρεμας του ναζι-στικού στρατού δηλαδή, που ανήλθαν σχεδόν σε18.000 άνδρες, ήταν περισσότερες από το σύ-νολο των Γερμανών στρατιωτών που είχαν σκοτω-θεί μέχρι τότε στην κατάληψη των υπόλοιπων χω-ρών της Ευρώπης(!). Χάρις στην λυσσαλέα τουΚρητικού λαού και των Συμμάχων, αυτό το πολυ-διαφημισμένο όπλο των Γερμανών αλεξιπτωτι-στών αποδεκατίστηκε τελείως σαν μάχιμη μονά-δα, σημαίνοντας το τέλος τους στον Β' Π.Π. καιτσαλακώνοντας ανεπανόρθωτα το προφίλ τουυπέρβαρου και υπερφίαλου στρατάρχη Goering.

Η Μάχη της Κρήτης, την οποία ο Churchill,επαινώντας τους Κρητικούς, χαρακτήρισε ως«την κατά μέτωπο σύγκρουση με την ίδια την αιχ-μή της γερμανικής λόγχης», «ακριβοπληρώθηκε»από τον γερμανικό στρατό στην παγωμένη λάσπηκαι το πετρωμένο χιόνι της Μόσχας και του Στά-λινγκραντ, λόγω της μοιραίας καθυστέρησης τηςεπιχείρησης «Barbarossa», η οποία έπρεπε ναείχε ξεκινήσει ήδη από τον Απρίλιο του 1941. ΟιΚρητικοί φυσικά, φρόντισαν με την γενναία στά-ση τους να «επιστρέψουν» την φιλοφρόνηση τουChurchill, αφής στιγμής οι τεράστιες απώλειεςτων Γερμανών στην Κρήτη ματαίωσαν οριστικάτους σχεδιασμούς για την από αέρος εισβολήτων Βρετανικών Νήσων. Αυτά όμως, τα οποίαδεν είναι ιδιαίτερα γνωστά, είναι τα δραματικάγεγονότα των τελευταίων ημερών που έλαβανχώρα κατά την εκκένωση των συμμαχικών στρα-τευμάτων, και τα οποία είχαν επίκεντρό τους τηνπεριοχή των Σφακίων. Αυτά θα προσπαθήσουμενα σκιαγραφήσουμε στο παρόν άρθρο, με στοι-χεία από στρατιωτικά αρχεία και αναφορές, τόσοαπό την Ελλάδα, όσο και το εξωτερικό, σαν ένα«στρατιωτικό ημερολόγιο» που θα μας μεταφέρεινοερά στις ημέρες εκείνες.

Τρίτη, 27 Μαΐου 1941Οι μάχες στο Μάλεμε, στο Γαλατά, στη Σούδα

και στο Ρέθυμνο έχουν ήδη χαθεί για τους υπε-

ρασπιστές τους, οι οποίοι έχουν λάβει διαταγέςνα κατευθυνθούν στα Σφακιά για την «εκκένω-ση». Το δρομολόγιο προέβλεπε τα στρατεύματανα ακολουθήσουν την ορεινή διαδρομή Σούδα -Στύλος - Ασκύφου - Χώρα Σφακίων. Το βράδυεκείνο, κατευθύνεται προς τα Σφακιά ο ίδιος οΣτρατηγός Freyberg, για να συντονίσει την άφι-ξη, κατανομή και αποχώρηση των στρατευμά-των, που αριθμούσαν συνολικά 15.000 Βρετα-νούς, Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς στρατιώ-τες. Από όλους αυτούς θα προηγούνταν οι τραυ-ματίες, και μετά θα ακολουθούσαν οι μονάδεςμε την σειρά που είχαν πολεμήσει περισσότερο.Όλες οι υπόλοιπες μονάδες κινούνταν προς Νό-το, όπως επίσης και οι ομάδες των ενό-

πλων Χανιωτών, για να υποστηρίξουντις συμμαχικές οπισθοφυλακές στηνφύλαξη και υπεράσπιση των μονο-πατιών που οδηγούσαν στα Σφακιά.

Τετάρτη, 28 Μαΐου 1941Ο κύριος όγκος των συμμαχικών στρατευμά-

των έχει συμπτυχθεί στην γραμμή «ΜπαμπαλήΧάνι – Κάϊνα», την οποία θα υπερασπιστούν μεκάθε μέσο, για να προφυλάξουν την υποχώρησητων στρατευμάτων. Οι Γερμανοί σχεδιάζουν ναεπιτεθούν με επίλεκτες μονάδες ορεινών κατα-δρομέων, γνωρίζοντας ότι για όσο παραμένειαυτή η θέση οχυρωμένη, ο δρόμος προς ταΣφακιά είναι γι' αυτούςκλειστός. Το μεσημέρι ξε-κινά η λυσσαλέα γερμανι-κή επίθεση με μοτοσικλε-τιστές, μηχανικό, πυροβο-λικό, αντιαρματικά και πε-ζικό. Οι γερμανικές μοτο-σικλέτες αποδεκατίζονταιαπό τα συμμαχικά πυρά,ενώ τα κανόνια των αγγλι-κών αρμάτων κρατούν μα-κριά τους Γερμανούς πεζι-κάριους. Οι Αυστραλοίκομμάντος σε συνεργασίαμε ένοπλους Χανιώτεςανακόπτουν κυκλωτική απόπειρα των Γερμανών,με αποτέλεσμα να σταματήσει η μάχη μόλις τιςπρώτες βραδινές ώρες, χωρίς να παραδοθεί ητοποθεσία. Το βράδυ εκείνης της ημέρας άρχι-σαν να καταπλέουν ανοιχτά του κόλπου τωνΣφακίων τα πρώτα βρετανικά πλοία.

Πέμπτη, 29 Μαΐου 1941Μέχρι τις 03:00 π.μ., είχαν επιβιβαστεί και

αναχωρήσει περίπου 200 τραυματίες και 800στρατιώτες, μέσα σε κατάσταση απόλυτης σύγ-χυσης και αναταραχής, και υπό τον συνεχή φόβοτης Luftwaffe. Ο μεν στρατηγός Freyberg ανησυ-χούσε ότι δεν θα μπορούσε να κρατήσει η αντί-σταση των οπισθοφυλακών για πολλές ημέρεςακόμη, ενώ δε το βρετανικό ναυτικό βιαζόταν να

τελειώνει με την παραλαβή των στρατευμάτων,για να μην διακινδυνεύσει άλλο την απώλειαπλοίων και πληρωμάτων. Ο ναύαρχος Canningh-am μάλιστα έστειλε ρητή διαταγή να έχει ολο-κληρωθεί η εκκένωση το πολύ μέχρι την νύχτατης 30ης προς 31η Μαΐου. Τα βρετανικά πλοίασυνέχισαν να φτάνουν ανοιχτά των Σφακίων.

Παρασκευή, 30 Μαΐου 1941Όταν έφθασε η ώρα να σαλπάρουν τα καρά-

βια που είχαν φτάσει το προηγούμενο βράδυ, εί-χαν πάρει μαζί τους 6.550 άνδρες που είχαν πο-λεμήσει στο Μάλεμε και τα Χανιά, εκ των οποί-ων οι 1.550 τραυματίες. Ο στρατηγός Freyberg

εξακολουθούσε να παραμένει στα Σφακιάγια να διασφαλίσει την αποχώρηση τωνστρατιωτών του, αν και ο στρατάρχης Wa-vell του Βρετανικού Στρατηγείου Μ. Ανα-τολής, τον είχε διατάξει να αποχωρήσειγια Αλεξάνδρεια ήδη από τις 28 Μαΐου.Το πρωί εκείνο παρέμεναν ακόμη γύρω

στους 10.000 στρατιώτες στη Χώρα Σφακίωνκαι στα υψώματα της γύρω περιοχής, μέχρι τονδρόμο προς το Ασκύφου. Ο Freyberg τηλεγρα-φούσε απεγνωσμένα στον Wavell να του παρα-χωρήσει περισσότερα πλοία. Τη νύχτα εκείνη τε-λικά αποφάσισε το Στρατηγείο Μ. Ανατολής νααποστείλει επιπλέον 4 αντιτορπιλικά. Όμως, τα

δύο από αυτά δεν κατόρ-θωσαν να φθάσουν σταΣφακιά. Έτσι αποφασίστη-κε η παράταση της εκκένω-σης για μια ακόμη νύχτα.Τελικά στις 22:00 μ.μ.έφθασαν στα Σφακιά δύοαντιτορπιλικά, τα οποίαόμως μπορούσαν να πά-ρουν το πολύ μέχρι 500άνδρες το καθένα. Οι αξιω-ματικοί αποφάσισαν όμωςνα επιβιβάσουν όσους πε-ρισσότερους γίνεται, καιέτσι τα 2 καράβια απέπλευ-

σαν βαρυφορτωμένα με 1.500 άνδρες. Επίσης,το ίδιο βράδυ έφθασαν και 2 υδροπλάνα, σταοποία επιβιβάστηκαν ο στρατηγός Freyberg μετο επιτελείο του, αλλά και το κλιμάκιο της Ελλη-νικής Κυβέρνησης με τον Στ. Τζανακάκη.

Σάββατο 31 Μαΐου 1941Το πρωί του Σαββάτου 31 Μαΐου, είχαν παρα-

μείνει στην ευρύτερη περιοχή των Σφακίων πε-ρί τους 9.000 στρατιώτες, οι περισσότεροι Αυ-στραλοί και Νεοζηλανδοί. Ο στρατηγός Weston,ο οποίος παρέμεινε στα Σφακιά να διευθύνειτην τελευταία φάση της εκκένωσης, τηλεγράφη-σε στην Αλεξάνδρεια ότι βρίσκονταν ακόμη4.000 άνδρες στους Κομιτάδες, 3.500 στοΑσκύφου και 1.500 στην Χώρα Σφακίων. Υπο-

λογίζοντας ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθείκαι η επόμενη νύχτα για εκκένωση, είχε κανονί-σει να γίνουν αναχωρήσεις με πλοία από τις πα-ραλίες του Λουτρού, του Φραγκοκάστελου, τηςΧώρας Σφακίων και του Πλακιά. Όμως, η διατα-γή από το Στρατηγείο Μ. Ανατολής ήταν σαφήςκαι δραματική: Η νύχτα της 31ης Μαΐου προς1η Ιουνίου θα ήταν η τελευταία νύχτα εκκένω-σης. Θα στέλνονταν 4 καράβια, τα οποία υπολο-γίζονταν ότι θα επιβίβαζαν μόνο 3.500 άνδρες,αφήνοντας τους υπόλοιπους 5.500 στα χέριατης Wehrmacht. Τελικά, μετά τον πανικό πουεπικράτησε, απέπλευσαν για Αλεξάνδρεια ταπλοία με 4.050 άνδρες, ενώ πολλοί τραυματίεςέμειναν στην ακτή. Μαζί τους αναχώρησε και οστρατηγός Weston με υδροπλάνο.

Κυριακή 1η Ιουνίου 1941Πριν αναχωρήσει με το υδροπλάνο ο στρατη-

γός Weston, παρέδωσε έγγραφη διαταγή στοναντισυνταγματάρχη Colvin, ως τον αρχαιότεροαπό τους αξιωματικούς, τους οποίους η τύχη κα-

ταδίκασε να μείνουν στην Κρήτη. Ηδιαταγή αυτή τελείωνε με την φρά-ση: «Σας αναθέτω να συγκεντρώσε-τε όλους τους ανώτερους αξιωματι-κούς και να τους μεταδώσετε τηνδιαταγή μου να έρθουν σε επαφήμε τον εχθρό και να παραδοθούν».Έτσι, στα απομεινάρια του συμμαχι-κού στρατηγείου στα Σφακιά υψώθη-κε τα ξημερώματα της 1ης Ιουνίου1941 η λευκή σημαία της παράδο-σης, την οποία όμως τις πρωινέςώρες κατέβασαν και έσκισαν Σφακια-νοί ένοπλοι, προσπαθώντας να δώ-σουν κουράγιο στους εναπομείναντεςστρατιώτες των Συμμάχων.

Από τις 8 το πρωί της ημέρας εκεί-νης, ξεκίνησε σφοδρός βομβαρδι-σμός της περιοχής των Σφακίων απότην Luftwaffe, ο οποίος συνοδεύτηκεμε υποστήριξη βαρέως πυροβολικού.

Μεμονωμένες ομάδες στρατιωτών μαζί με πολ-λούς ένοπλους Σφακιανούς συνέχισαν να αντι-στέκονται στη γερμανική λαίλαπα εκείνη τηνημέρα, παρά την διαταγή παράδοσης, και μέχριεξάντλησης των πυρομαχικών τους. Αξίζει νασημειωθεί πως μόλις στις 8 το βράδυ της Κυ-ριακής (και μετά από 12 συνεχείς ώρες μαχώνκαι βομβαρδισμών) κατάφεραν οι Γερμανοί νακυκλώσουν τα Σφακιά και να ελέγξουν πλήρωςτην περιοχή γύρω από την Χώρα.

Φυσικά και δεν πιάστηκαν αιχμάλωτοι όλοι οι5.000 στρατιώτες των Συμμάχων που παρέμεινανστα Σφακιά. Κάποιοι πρόλαβαν να φύγουν με πλω-τά μέσα πριν τα επιτάξουν οι Γερμανοί, και άλλοικρύφτηκαν από τους ντόπιους και φυγαδεύτηκαναργότερα. Μόλις πέτυχαν οι Γερμανοί τον έλεγχοτης νότιας ακτής της Κρήτης, εγκατέστησαν πυκνήσειρά φυλακίων κατά μήκος της, αποκλείονταςκάθε επικοινωνία με τον «ελεύθερο» κόσμο. Εξέ-δωσαν μάλιστα και μια διαταγή -προκήρυξη, ηοποία προέτρεπε τους στρατιώτες να παραδοθούνάμεσα, άλλως θα θεωρούνταν ως κατάσκοποι.

Παρά τις απειλές των Γερμανών, περίπου 700στρατιώτες των Συμμάχων βρίσκονταν στις ορο-σειρές της Κρήτης, περιθαλπόμενοι από τονπληθυσμό μέχρι και το φθινόπωρο του 1941. ΗΜάχη της Κρήτης αποδείχθηκε τελικά ότι δενήταν μια «χαμένη» μάχη. Όπως έχει πει έναςιστορικός, «Και μετά την αποχώρηση των συμμα-χικών στρατευμάτων, συνεχίστηκε η αντίστασητων Κρητών. Οι Κρήτες μόνοι, χωρίς ελπίδααγωνίζονταν, αν και γνώριζαν πως η μάχη είναιχαμένη. Η σκέψη πως θα γίνονταν δούλοι, τουςέφερνε παραφροσύνη, και ως παράφρονες πο-λεμούσαν. Αν είχε προηγηθεί από τους ιθύνον-τες στοιχειώδης έστω προπαρασκευή αυτού τουλαού (του Κρητικού), τότε η Μάχη της Κρήτηςθα είχε στεφθεί με τη νίκη». Β. Θωμάς

Παρά τις απειλές των

Γερμανών, περίπου 700

στρατιώτες των Συμμάχων

βρίσκονταν στις οροσειρές

της Κρήτης, περιθαλπόμε-

νοι από τον πληθυσμό

μέχρι και το φθινόπωρο

του 1941...

Το φαράγγι που οδηγεί στα Σφακιά

Ο μαρτυρικός Σπήλιος στη χώρα Σφακίων


4

Μετά τη γιορτή στη Θυμιανή Παναγίαγια την επέτειο της κήρυξης της επα-νάστασης του 1821 στη Κρήτη, ακο-

λούθησαν, στη Χώρα Σφακίων, τα εγκαίνια τουΠολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σφα-κίων, από τον Υπουργό Υγείας Παναγιώτη Κου-ρουμπλή.

Τον υπουργό συνόδευσαν στα εγκαίνια ο Ανα-πληρωτής υπουργός Υγείας Α. Ξανθός ο περι-φερειάρχη Κρήτης κ. Αρναουτάκης και ο τέωςδήμαρχος Σφακίων και νυν βουλευτής ΧανίωνΠαύλος Πολάκης, ιατρός χειρουργός. Με τα εγ-καίνια του ιατρείου ένα όνειρο των Σφακιανών,που πάντοτε είχαν το αίσθημα της απομόνωσηςκαι του κινδύνου που διέτρεχαν απο αρρώστιεςλόγω της απόστασης και του δύσβατου της πε-ριοχής τους, φαίνεται να πραγματοποιείται, φαί-νεται να παίρνει το σωστό δρόμο. Περιμένουμενα ολοκληρωθεί η στελέχωση του πολυδύναμουιατρείου με το απαραίτητο ιατρικό και νοσηλευ-τικό προσωπικό.

O κύριος εμπνευστής και δημιουργός αυτούτου πρωτοποριακού και φιλόδοξου έργου είναιο Παύλος Πολάκης. Την αρχική ιδέα του έργουσυνέλαβε την εποχή που διετέλεσε πρόεδροςτης Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών και απόκοινού και με την αμέριστη συμπαράσταση τουΣήφη Μανουσογιαννάκη, και των υπολοίπων με-λων της Ένωσης. Προσπαθώντας να βρουν τρό-πους να βοηθήσουν τα Σφακιά, ιδιαίτερα στοντομέα της υγείας όπου υπήρχαν τρομακτικέςανάγκες. Την ιδέα αυτή τη πραγματοποίησε οΠαύλος ως δήμαρχος Σφακίων.

Στο σημείο αυτό οφείλουμε να τονίσουμε τηναποφασιστική συμβολή και βοήθεια του τότε αν-τιδημάρχου Σφακίων, Μανούσου Χιωτάκη, καινα επαινέσουμε τη συμβολή και βοήθεια πολ-λών συμπατριωτών που δούλεψαν με αυταπάρ-νηση και προσέφεραν αφιλοκερώς τις υπηρε-σίες τους για την κατασκευή και αποπεράτωσητου κτηρίου. Επίσης πρέπει να επαινέσουμετους γιατρούς και νοσηλευτές που κατά καιρούςθήτευσαν στο ιατρείο Σφακίων, για τη όρεξη καιτη ζέση με τις οποίες αγκάλιασαν και βοήθησαναυτή την ιδέα και επίσης όλους τους Σφακια-νούς εντός και εκτός Σφακίων που συμπαραστά-θηκαν και συνέδραμαν αυτή τη προσπάθεια.

Το ιατρείο διαθέτει θάλαμο βραχείας νοσηλεί-ας και υποδομή για χειρουργικό, παθολογικό,παιδιατρικό, καρδιολογικό τμήμα και αιματολογι-κό-βιοχημικό, μικροβιολογικό και ακτινολογικόεργαστήριο. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν μετη παρουσία πολλών συμπατριωτών και φίλωνμε την ευχή και ελπίδα για καλύτερη ποιότηταυγείας και πρόληψης στους κατοίκους της περιο-

χής αλλά και στους πολυπληθείς επισκέπτες πουιδίως το καλοκαίρι κατακλύζουν την επαρχία. Ουπουργός μεταξύ άλλων τόνισε τα ακόλουθα:«Κάθε φορά που δημιουργεί-ται μια μονάδα και μια δομήπου συμβάλλει στον περιορι-σμό της ανασφάλειας των αν-θρώπων είναι κάτι πολύ ση-μαντικό» Στη συνέχεια τόνισε:«Θα στελεχώσουμε το ιατρείοάμεσα με επικουρικό προσω-πικό και στη συνέχεια με τιςπροκηρύξεις που θα δώσου-με στην υγειονομική περιφέ-ρεια Κρήτης για πρόσληψη τα-κτικού προσωπικού ιατρώνκαι νοσηλευτών θα μπορεί ναστελεχωθεί με το αντίστοιχο προσωπικό ώστε ναείναι μία δομή ζωντανή που θα εμπνέει ασφά-λεια στους ανθρώπους». Στη συνέχεια αναφέρ-

θηκε στη γενικότερη πολιτική του υπουργείουστο τομέα της περίθαλψης και στο φάρμακο καιυποσχέθηκε τη πραγματοποίηση του διαγωνι-

σμού πρόσληψης 4.500 ια-τρών για τις ανάγκες τωνυποβαθμισμένων περιοχώνκαθώς και τη πρόσληψη νο-σηλευτικού προσωπικού. Οαναπληρωτής υπουργός κ.Ξανθός αναφέρθηκε, μεταξύάλλων, στη περίοδο που ζού-με με τον πολίτη να έχει επι-βαρυνθεί υπέρμετρα όσοναφορά την πρόσβαση σεφάρμακα και στην περίθαλ-ψη, και υπογράμμισε ότι προ-τεραιότητα του υπουργείου

είναι η ανακούφιση της κοινωνίας με την πλήρηκάλυψη των αναγκών της υγείας. Και οι δύο εξή-ραν το έργο που επιτεύχθηκε, χάρις την προσπά-

θεια και το πείσμα ορισμένων συντελεστών μεπρωτεργάτη τον τότε δήμαρχο Σφακίων, ΠαύλοΠολάκη, και με την αμέριστη συμπαράσταση τουπεριφερειάρχη Κρήτης, Σταύρου Αρναουτάκη.

Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο βουλευτής Χα-νίων Παύλος Πολάκης, και τόνισε μεταξύ άλλων:«Αυτή η κυβέρνηση έχει ταξική μεροληψία. Θέλεινα βοηθήσει τους αδύναμους, τις ορεινές καιμειονεκτικές περιοχές, τη δημόσια υγεία και αυ-τό γίνεται και εδώ». Έκανε ιστορική αναδρομήστη προσπάθεια να κτιστεί ένα πολυδύναμο περι-φερειακό ιατρείο και στις προσπάθειες της Ένω-σης των Απανταχού Σφακιανών να συνδράμει στοτομέα της υγείας αρχίζοντας με την «Εβδομάδαπροληπτικής ιατρικής 2006» με 32 ιατρούς απόΑθήνα, την αγορά και τον εξοπλισμό νοσοκομει-ακού σκάφους για τις ανάγκες των κατοίκων τωνΣφακίων που μπορεί να φτάσει μέχρι και τη Γαύ-δο και το οποίο μέχρι σήμερα έχει πραγματοποι-ήσει πλήθος σωτήριων παρεμβάσεων. Ο κ. Πολά-κης αναφέρθηκε επίσης στην τότε τραγική κατά-σταση της υγείας και στον αριθμό των 500 μι-κροχειρουργικών επεμβάσεων που πραγματοποί-ησε στο Ιατρείο Σφακίων, των 3.000 εξετάσεωνπου επίσης πραγματοποιήθηκαν εκεί και τις πα-ρεμβάσεις του σκάφους -γύρω στις 30 κάθε χρό-νο- και στους γιατρούς που δουλεύουν με αυτα-πάρνηση και χωρίς ωράρια.

Αναφέρθηκε στην αλληλεγγύη των κατοίκων,στις συχνές δωρεές σε ιατρικό υλικό αλλά καισε χρηματικά ποσά και ευχαρίστησε τον περιφε-ρειάρχη Κρήτης και τον πολιτευτή Χανίων Μα-νούσο Βολουδάκη για τη βοήθεια τους. Επίσηςευχαρίστησε την οικογένεια της Άννας Ορφα-νουδάκη - Μπόμπολα για τη γεναία οικονομικήπροσφορά στη μνήμη της Άννας και όλους τουςφίλους και συμπατριώτες που αντί στεφάνων γιατα προσφιλή τους πρόσωπα διαθέτουν χρηματι-κά ποσά για τις ανάγκες του Ιατρείου. Τέλος οπεριφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης αναφέρ-θηκε στη καλή συνεργασία Δήμων και περιφέ-ρειας προκειμένου να γίνονται σημαντικά ανα-πτυξιακά έργα σε όλη την ύπαιθρο.

Αμέσως μετά πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια,ενώ πριν από την είσοδο και περιήγηση στουςχώρους, τα παιδιά του μουσικοχορευτικού συλλό-γου Σφακίων χόρεψαν πεντοζάλη. Στα εγκαίνιαπαρέστησαν πολιτικές, δημοτικές αρχές του Νο-μού Χανίων, στρατιωτικές, αστυνομικές και λιμενι-κές υγειονομικές αρχές, πολιτευτές, εκπρόσωποιπολιτιστικών συλλόγων και πλήθος κόσμου. ΩςΈνωση των απανταχού Σφακιανών ευχόμαστε αυ-τό το έργο και το νοσοκομειακό σκάφος να επιτε-λούν με το καλύτερο τρόπο τον προορισμό τουςκαι εμείς θα ήμαστε πάντα στο πλευρό των συμ-πατριωτών μας.

«Αυτή η κυβέρνηση έχει

ταξική μεροληψία. Θέλει

να βοηθήσει τους αδύνα-

μους, τις ορεινές και μει-

ονεκτικές περιοχές, τη

δημόσια υγεία και αυτό

γίνεται και εδώ»

Εγκαίνια του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σφακίων

ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2015

Ο εμπνευστής του Π.Π.Ι.Σ.,Παύλος Πολάκης

Μ Χιωτάκης, αντιδήμαρχος, Απ. Παπαϊωάννουεμπνευστής του ανοιχτού πανεπιστημίου και ο Νίκος Κοπάσης, ήρωας Αλβανικού μετώπου Π. Κουρουμπλής, υπουργός ΥγείαςΠ. Κουρουμπλής, υπουργός Υγείας

Ο Παπαγιώργης με τον φίλο του υπουργόΑπό τα εγκαίνεια του Π.Π.Ι

Ο αναπληρωτής υπουργός, κ. Ξανθός Ο περιφερειάρχης Κρήτης, Στ. Αρναουτάκης



Tο άγαλμα της Ελευθερίας στα ΧανιάΑ νοικτή επιστολή προς όλους τους διατελέσαντες βουλευτές Κρή-

της και δημάρχους του νομού Χανίων απο την εποχή που κατα-στράφηκε (1970) το Μνημείο - Άγαλμα της Ελευθερίας που βρισκότανστο Ακρωτήρι Χανίων έως σήμερα, απευθύνει ο Επίτιμος Πρόεδροςτου «Συνδέσμου Κρητών Μοσχάτου» και νυν πρόεδρος Κρητών Σαρω-νικού «Ο ΕΘΝΑΡΧΗΣ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ», Νικόλαος Δ. Λιονής, καλώνταςτους να φροντίσουν για την αναστήλωση του αγάλματος. Ειδικότερα,οκ. Λιονής αναφέρει στην επιστολή του: «Γιατί δεν αναστηλώθηκε το μο-ναδικό μνημείο το οποίο συμβολίζει τους αγώνες του Κρητικού λαού κα-τά του Τουρκικού ζυγού; Σε ποιο άλλο μέρος του κόσμου θα συνέβαινεκαι δεν θα είχε αναστηλωθεί, ως ένα Μνημείο Πολιτιστικής κληρονο-μιάς, και σημείο έλξης Ελλήνων και ξένων επισκεπτών;

Αντιλαμβανόμενος το μεγάλο κόστος ανακατασκευής του, εάν το Ελ-ληνικό Κράτος δεν μπορούσε να διαθέσει το κονδύλι για το έργο αυτό,γιατί δεν απευθυνθήκατε στους όπου γης Κρήτες και Κρητικά Σωμα-τεία, ούτως ώστε με την μορφή εράνου να εξασφαλιστούν τα απαιτού-μενα χρήματα; Από την θέση την οποία κατέχω, σας καλώ να οργανώ-

σετε μια επιτροπή η οποία να συντονίσει την προσπάθεια αυτή, τηςαναστήλωσης του Συμβόλου αυτού, που εκφράζει ένα από τα πολυτιμό-τερα αγαθά, την «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», και έναν από τους πολλούς αγώνες τωνΚΡΗΤΙΚΩΝ για αυτή. Ελπίζω στην άμεση ανταπόκριση σας, με δεδομέ-νη την δική μου»!

Να σημειώσει η εφημερίδα ότι τα «κομμάτια» του Αγάλματος τηςΕλευθερίας στο οποίο αναφέρεται ο κ. Λιονής, βρίσκονται στο Ακρωτή-ρι, εγκαταλελειμένα σε κάποιο χώρο κοντά στους τάφους των Βενιζέ-λων. Το μαρμάρινο άγαλμα, ύψους 17 μέτρων, βρισκόταν «όρθιο» στοΑκρωτήρι για τριάντα χρόνια περίπου, από το 1937 ως το 1970. Ήτανέργο του γλύπτη Θωμά Θωμόπουλου, ο οποίος είχε επίσς κατασκευά-σει το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στη Βουλή και την προτομήτου Διονύση Σολωμού στον Εθνικό Κήπο.

Ο γλύπτης, είχε αποδώσει στο άγαλμα της Ελευθερίας την μορφήτης θεάς Αθηνάς. Περί το 1970, στο πλαίσιο ανάπλασης της περιοχής,για κάποιο λόγο το άγαλμα απομακρύνθηκε απο την θέση του και κατάτην μετακίνση του καταστράφηκε.

Σ τις 16 Μαϊου πραγματοποιήθηκε στοΔημαρχείο Καλλιθέας ΕπιστημονικήΗμερίδα την οποία διοργάνωσε η

Ο.Σ.Ε.Κ. με θέμα: «Ο Ορυκτός Πλούτος τηςΕλλάδας».

Την Ημερίδα τίμησαν με την παρουσία τους, οαντιπρόεδρος της Βουλής Γιάννης Μπαλάφας,η αντιδήμαρχος του δήμου Καλλιθέας, Άννα Πά-σχου και ο Γ. Κυριακόπουλος, εκπρόσωποςτου ΥΠΕΚΑ, εκπρόσωποι του συλλόγου ΚρητώνΔημοσιογράφων, o Σήφης Μανουσογιαννάκηςηλεκτρονικός-μηχανικός από την Ένωση Απαντα-χού Σφακιανών, ο πρόεδρος του συλλόγου Ελ-λήνων Καθολικών Πειραιά, μέλη του Δ.Σ. τηςΟ.Σ.Ε.Κ. και ένα εκλεκτό κοινό.

Η έναρξη της Ημερίδας έγινε με τον Χαιρετι-σμό του Δρ. Αιμίλιου Δασύρα, πρόεδρου τηςΟ.Σ.Ε.Κ. Στη συνέχεια διαβάστηκε, από τον Γ.Λεονάρδο, επιστολή του γραμματέα του ΥΠΕΚΑκ. Αλεξόπουλου με τα συγχαρητήρια για τηνπρωτοβουλία που είχε η Ομοσπονδία να οργα-νώσει μια τέτοια επίκαιρη επιστημονική ημερί-δα. Τον συντονισμό των ομιλιών είχε ο Δρ. Γιάν-νης Λεονάρδος.

Τον λογο πήρε ο Δρ. Ιωάννης Ζαφειράτος,Μηχανικός Μεταλλείων, και μίλησε για τα «Με-ταλλεύματα και Βιομηχανικά Ορυκτά της Ελλά-δας». Ασχολήθηκε με τις κρίσιμες πρώτεςύλες, όπως αυτές καθορίστηκαν από την Ευ-ρωπαϊκή Επιτροπή, και την ύπαρξη των σχετι-κών κοιτασμάτων στον Ελλαδικό χώρο. Ο κατά-λογος περιλαμβάνει είκοσι υλικά, για τα περισ-σότερα των οποίων υπάρχουν σχετικά κοιτά-σματα στον ελλαδικό χώρο, όπως μαγνησίουκαι μαγνησίτου. Η Ήπειρος εχει κοιτάσματαφωσφατών ενώ κοβάλτιο παράγεται ενσωμα-τούμενο στο τελικο κράμα μαζί με το νικέλιοστο εργοστάσιο της Λάρυμνας. Ενδιαφέρουσες«Σπάνιες Γαίες» παρουσιάζονται στην ΑνατολικήΜακεδονία, καθώς και στη ερυθρά ύλη πουπαράγεται από την επεξεργασία του βωξίτη γιατην παραγωγή του αλουμίνιου.

Τον λόγο στη συνέχεια πήρε ο Δρ. Μάριος

Λεονάρδος, επιτελικός Δ/ντης ΔΕΗ και μίλησεγια τα «Ελληνικά στερεά καύσιμα και την πολιτι-κή της Ε.Ε. για την ενέργεια». Συγκεκριμενα οΟδικός Χάρτης 2050 της Ε.Ε. προβλέπει σχε-δόν την απάλειψη της χρήσης άνθρακα για τηνπαραγωγή ενέργειας και την υποκατάστασή τουμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η Σύνοδοςκορυφής του περασμένου Οκτωβρίου καθόρισεως ενδιάμεσο στόχο την μείωση εκπομπων CO2κατά 40% μέχρι το 2030. Το CO2, που είναι τοαέριο που στηρίζει τη ζωή μέσω της φωτοσύν-θεσης των φυτών, κατηγορείται για την υπερ-θέρμανση του πλανήτη. Το μόνο σίγουρο είναιότι η πολιτική της Ε.Ε. θα αυξήσει δραματικά τοκόστος της ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέλε-σμα την μετακόμιση της βιομηχανίας εκτός Ευ-ρώπης, ενώ παράλληλα οι ανανεώσιμες πηγέςαδυνατούν να προσφέρουν αξιοπιστία στο ηλε-κτρικό σύστημα.

Στη συνέχεια μίλησε ο Δρ. Αιμίλιος Δασύρας,γεωλόγος-ερευνητης ο οποίος ανέπτυξε τα Θε-ματα: α. Υδρογονάνθρακες - φυσικό αέριο -

σπάνιες γαίες και β. Γεωπολιτική σπουδαιότητατης Ελλάδας. Η χώρα μας κατέχει μια πολύσπουδαία γεωπολιτική Θέση στη Μεσόγειο. Εί-ναι η πύλη εισόδου τριών ηπείρων, Ευρώπης,Ασίας, Αφρικής. Βρίσκεται ανάμεσα σε ένα εμ-πολεμο τρίγωνο, την Ουκρανία, τη Συρία και τηΛιβύη. Στο υπέδαφός της εχει ένα τεράστιοορυκτό πλούτο, που αποτελείται από υδρογο-νάνθρακες, φυσικό αέριο και σπάνιες γαίες.

Ο πλούτος αυτός μπορεί να τροφοδοτεί τηνΕυρώπη για πολλά χρόνια. Τα οικονομικά οφέληαπό τη εξόρυξη των υδρογονανθράκων και τουφυσικού αερίου, δυτικά της Ελλάδας και νότιατης Κρήτης μπορούν να τροφοδοτούν την Ε.Ε.για περισσότερα από 30 χρόνια. Οι δε θέσειςεργασίας που θα δημιουργηθούν θα μπορούσαννα φτάσουν τις 500.000. Τα οικονομικά οφέληγια τη χώρα μας θα ηταν πολλαπλάσια του χρέ-ους των 350 δισ. ευρώ.

Στην συνέχεια αναφέρθηκε στα κοιτάσματατων «Σπάνιων Γαιών» που έχουμε στην Ανατολι-κή Μακεδονία και τα οποία εκτιμώνται σε 400

δισ. ευρώ! Οι τιμές αυτών των ορυκτών ανέρ-χονται σε 30.000 και 60.000 ευρώ το γραμ-μάριο! Επίσης τονίστηκε ότι η Ελλάδα εχει κοι-τάσματα χρυσού, ουρανίου, όσμιου (το απόλυτοβιομηχανικό μέταλλο) κ.λπ. «Με όλο αυτό τονορυκτό πλούτο που κρύβει στα σπλάχνα της ηχώρα μας, δεν μπορεί να διαννοηθεί κανείςπώς την εχουν συνεχεια για “πτώχευση”», ανα-ρωτήθηκε ο κ. Δασύρας.

Στο τέλος των ομιλιών ο αντιπρόεδρος τηςΒουλής, Γιάννης Μπαλάφας, πήρε το λόγο.«Όπως είναι σήμερα η κατάσταση, το να μιλήσειςγια άλμα στην ανάπτυξη θα ήταν παρακινδυνευ-μένο. Σίγουρα, όμως, αν μπορέσουμε -ευελπι-στούμε και αγωνιζόμαστε να μπορέσουμε- ναυπάρξει αυτή η αναγκαία ανάσα που επιδιώκου-με με κάθε τρόπο, θα μπούν οι βάσεις για μιαανάκαμψη καταρχήν και στη συνέχεια για μίασταθερή αναπτυξιακή πορεία της χώρας μας. Σεαυτή την κατεύθυνση δεν χωρά αμφιβολία ότι ηαξιοποίηση -επιτέλους θα έλεγα- του ορυκτούπλούτου της Ελλάδας -όλων των ειδών- είναι απα-ραίτητη, είναι βασικός μοχλός για την παραγωγι-κη ανασυγκρότηση της χώρας μας». Στο τέλος οιπαρευρισκόμενοι έκαναν πολλές ερωτήσειςστους ομιλητές. Διεξήχθη μια ιδιαίτερα εποικο-δομητική συζήτηση πάνω στο θέμα της αξιοποί-ησης του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας αλλάκαι επιμέρους ζητημάτων που άπτονται αυτού.

Ο Ορυκτός Πλούτος της ΕλλάδαςΟ Δρ. Αιμίλιος Δασύρας ανα-

φέρθηκε στα κοιτάσματα των

«Σπάνιων Γαιών» που έχουμε

στην Ανατολική Μακεδονία και

τα οποία εκτιμώνται σε 400 δισ.

ευρώ! Οι τιμές αυτών των ορυ-

κτών ανέρχονται σε 30.000 και

60.000 ευρώ το γραμμάριο!

Το άγαλμα, όπως είναι σήμερα

Στα Σφακιά τα έργα συνεχίζονται με γοργούς ρυθμούς

Ένα όνειρο ζωής γίνεται σήμερα πραγματικό-τητα! Ο εργολάβος ξεκίνησε τις εργασίες για τοέργο ύδρευσης Κομιτάδες - Ίμβρος - Ασκύφου.Έπεται η συνέχεια του έργου ύδρευσης που θασυνεχιστεί στο Ασφένδου - Καλλικράτης.



Ηγνωστή σε όλους φράση“είμαστε ό,τι τρώμε” δενείναι τυχαία. Η διατροφή

είναι άμεσα συνδεδεμένη με τηνκατάσταση της υγείας μας και τηςεμφάνισής μας. Σαφώς και η δια-τροφή δεν είναι η μοναδική παρά-μετρος για τη βελτίωση ή τη δια-τήρηση της υγείας. Όμως οι δια-τροφικές επιλογές του καθενόςαντικατοπτρίζονται τόσο στην κα-θημερινότητα μας, στα επίπεδαενέργειας και διαύγειας, αλλά καιμακροπρόθεσμα στην υγεία καιτην εικόνα μας.

Σε περιόδους που για τον εκάστοτε λόγο ηδιατροφή ενός ατόμου δεν είναι προσεγμένη,μπορεί να παρατηρήσει αλλαγές στην εικόνατου όπως θαμπό δέρμα, τριχόπτωση, εύθραυ-στα νύχια, σπυράκια στο δέρμα, χλώμιασμα καιπολλά άλλα. Οι αλλαγές αυτές μπορεί να εμφα-νίζονται συχνά ή πιο έντονα όταν η διατροφή εί-ναι μονίμως άστατη και πρόχειρη. Επιπλέον,ακολουθώντας μια ισορροπημένη διατροφήμπορεί κανείς να προλάβει, να καθυστερήσει ήνα απαλύνει την εμφάνιση «ανεπιθύμητων» αλ-λαγών στην εικόνα μας.

Δέρμαl Θαμπάδα vs Λάμψη: Η κατανάλωση άφθονων

φρούτων και λαχανικών ενισχύει τη λάμψη και τηνυγιή όψη του δέρματος. Τόσο τα φρούτα όσο καιτα λαχανικά είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπωςοι πολυφαινόλες και οι ανθοκυανίνες,τα οποίαπροσδίδουν λάμψη και υγεία στο δέρμα.

l Χαλάρωση vs Σφριγηλότητα: Για τη διατή-ρηση της σφριγηλότητας και της ελαστικότηταςτου δέρματος είναι απαραίτητη η πρόσληψη βιτα-μίνης Ε και βιταμίνης C. Η βιταμίνη Ε προσφέρειφωτοπροστασία στο δέρμα και καταπολεμά τηφωτογήρανση, ενώ η βιταμίνη C συμμετέχει στησύνθεση κολλαγόνου και ελαστίνης. Τρόφιμαπλούσια σε βιταμίνη Ε είναι οι ελιές, το ελαιόλα-

δο, το σιτέλαιο και άλλα φυτικά έλαια, το αβοκάν-το και οι ξηροί καρποί, ενώ καλές πηγές βιταμί-νης C είναι τα κιτρώδη φρούτα, οι φράουλες, οιπιπεριές και το ακτινίδιο.

l Λεία επιδερμίδα: Η βιταμίνη Α και τα καρο-τενοειδή, τα οποία αποτελούν πρόδρομη μορφήτης, συμβάλλουν στη λείανση της επιδερμίδαςαφού βοηθούν σημαντικά στην αντιγήρανση αλλάκαι στην αντιμετώπιση της ακμής. Σημαντικό ρό-λο στην αντιμετώπιση της ακμής έχουν και τα ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδηδράση και μπορούν να μειώσουν τις φλεγμονέςτου δέρματος. Τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνηΑ και καροτενοειδή είναι το συκώτι, τα αυγά, τακίτρινα ή πορτοκαλί χρώματος φρούτα και λαχα-νικά, και τα γαλακτοκομικά. Τα Ω-3 υπάρχουνάφθονα στα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός και ησαρδέλα, στα καρύδια και το λιναρόσπορο.

l Αφυδάτωση vs Ενυδάτωση: Η επαρκήςπρόσληψη υγρών είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατην ενυδάτωση του δέρματος. Η κατανάλωση νε-ρού αποτελεί ανάγκη για την υδάτωση, αλλά καιη κατανάλωση υγρών (όπως χυμοί, σούπες, γά-λα, διάφορα ροφήματα), φρούτων και λαχανικώνσυμβάλλει σημαντικά στην καλή ενυδάτωση.

Μαλλιά-Νύχιαl Βιταμίνες συμπλέγματος Β: Απαραίτητη για

την υγεία των μαλλιών και των νυχιών είναι η σω-

στή και ισορροπημένη διατροφή. Οι βιταμίνεςτου συμπλέγματος Β, υδατοδιαλυτές βιταμίνεςπου δεν αποθηκεύονται στον οργανισμό, κατέ-χουν σημαντικό ρόλο στη θρέψη και την υγεία τό-σο των μαλλιών όσο και των νυχιών αφού συμ-βάλλουν στην επαρκή τροφοδοσία τους σε αίμακαι οξυγόνο. Καλές πηγές βιταμινών Β αποτε-λούν το κρέας, το αυγό, τα λαχανικά και τα προ-ϊόντα ολικής άλεσης. Επαρκής τροφοδοσία αίμα-τος και οξυγόνου σε μαλλιά και νύχια.

l Αμινοξέα: Το κύριο συστατικό των μαλλιώνκαι των νυχιών είναι η κερατίνη. Η κερατίνη απο-τελείται από αμινοξέα γι’ αυτό και είναι σημαντι-κή η κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σεαυτά. Καλές πηγές αμινοξέων είναι τα κρεατικά,το αυγό, τα πουλερικά και το ψάρι.

Δόντιαl Υγιή & Γερά: Απαραίτητο για την ισχυρή δο-

μή των δοντιών είναι το ασβέστιο. Πλούσιες πη-γές ασβεστίου αποτελούν τα γαλακτοκομικά προ-ϊόντα (γάλα, τυρί, γιαούρτι, παγωτό) και τα αμύ-γδαλα. Η περιορισμένη πρόσληψη ζάχαρης απότις τροφές και τα ροφήματα συμβάλλει στηνυγεία των δοντιών. Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικό-τητα ζάχαρης είναι τα γλυκά, τα αναψυκτικά, οιχυμοί με πρόσθετη ζάχαρη κ.λπ.

l Λευκά/Λαμπερά: Στη διατήρηση λευκώνκαι λαμπερών δοντιών συμβάλλει ο περιορισμόςκατανάλωσης καφέ, τσαγιού, κόκκινου κρασιούκαι άλλων ροφημάτων ή τροφίμων που τείνουννα χρωματίζουν τα δόντια.

Σώμαl Σωματικό βάρος: Βασικός παράγοντας για

τον καθορισμό του βάρους αποτελεί η πρόσληψηφαγητού και συγκεκριμένα η ποιότητα και η ποσό-τητα αυτού. Η υπερκατανάλωση θερμίδων μπορείνα καταλήξει σε υπερβάλλον βάρος. Αντίθετα, ηχαμηλή πρόσληψη τροφής μπορεί να συμβάλλειστο χαμηλό σωματικό βάρος. Η ισορροπημένηδιατροφή μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση ήτην επίτευξη υγιούς σωματικού βάρους. l Αυξημένο σωματικό λίπος: Πέραν του αυ-

ξημένου ή μη σωματικού βάρους, πολύ σημαντι-κό είναι το ποσοστό λίπους στο σώμα τόσο γιατην υγεία όσο και για την εμφάνιση. Στην αυξημέ-νη αποθήκευση λίπους συμβάλλει η υπερ-κατανά-λωση φαγητού και η πρόσληψη υψηλής ποσότη-τας ζάχαρης και λιπαρών. Για μια υγιή και όμορ-φη εμφάνιση είναι βασικό να:

l Χαρακτηρίζεται η καθημερινή διατροφή απόποικιλία, μέτρο και ισορροπία.

l Γίνονται έξυπνες επιλογές φαγητού.l Περιοριστεί η πρόσληψη ζάχαρης, κορεσμέ-

νων ή trans λιπαρών και νατρίου (αλάτι).l Υπάρχει επαρκής ενυδάτωση.

l Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποι-ήθηκε το 6ο Συνέδριο «Κρητική Δια-τροφή & Υγεία» μέσα σε πλοίο τηςΑΝΕΚ στο λιμάνι του Πειραιά. Διορ-γανώτρια εταιρεία DASKAKIS TRV.Έγκριτοι ομιλητές και επιστήμονεςόπως οι Αρχιμανδρίτης ΝίκανδροςΚαρακωστόπουλος, καθηγητής Κα-φάτος Αντώνιος, Ολυμπιονίκης Ζυ-γούρη Βούλα, διοικητής ΑνωτάτουΣυμβουλίου Αθλητισμού ΕνόπλωνΔυνάμεων Ανδριόπουλος Σπυρίδων,τ. πρόεδρος ΕΦΕΤ Κατσαρός Νίκος,πρόεδρος Ινστιτούτου Κρητικής Δια-τροφής Παναγιώτης Μιχαήλ και κλι-

νικοί διαιτολόγοι Ψαρρά Γλυκερία και Ασημακοπούλου Ελίνα (φωτό δεξιά), παρουσίασαν τανέα δεδομένα που αφορούν στη συμβολή της Κρητικής Διατροφής στην υγεία και τη μακρο-ζωία. Η κορυφαία επιστημονική εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα του Ιατρικού ΣυλλόγουΑθηνών, Ιατρικής Σχολής Χανίων, Ε.Δ. Περιφέρειας Κρήτης, Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονι-κών, Φοιτητικής Ένωσης Κρητών Αττικής και Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματεί-ων. Πάνω από 500 άτομα από τον Πανεπιστημιακό, Αθλητικό, Στρατιωτικό και Φοιτητικό κόσμοπαρακολούθησαν τις εργασίες του Συνεδρίου. Τη βεβαιότητα, μετά την τόσο μεγάλη επιτυχία,ότι θα συνεχιστεί αυτή η μεγάλη κοινωνική προσπάθεια για την υγεία και τον πολιτισμό εξέφρα-σε η πρόεδρος της διοργανωτικής επιτροπής κα. Υρώ Δασκαλάκη, ενώ την ένρξη των εργασιώνκήρυξε ο αντιπρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών κος Μπιλιράκης Ευριπίδης.

6ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΥΓΕΙΑ

Ο ρόλος της διατροφής στην υγεία και την εμφάνισή μας

Εκμάθηση σκακιού στα σχολεία των Σφακίων

Ολοκληρώθη-καν τα σχολικάπρωταθλήματασκακιού στα Δη-μοτικά ΣχολείαΑσκύφου, Βουβάκαι Χώρας Σφα-κίων. Και στατρία Δημοτικάκατά τη διάρκειατης σχολικήςχρονιάς το σκάκιείχε ενταχθεί στην ευέλι-κτη ζώνη και οι μικροί μα-θητές έμαθαν σκάκι μετην εφαρμογή του προ-γράμματος Κασπάροβ τοοποίο εφαρμόστηκε σεσυνεργασία με το υπουρ-γείο Παιδείας σε εκατοντάδες σχολεία σεόλη τη χώρα. Το πρόγραμμα Κασπάροβ στα

Χανιά διδάχτηκεαπό τους εκπαι-δευτές τουΑ.Ο.Κύδων με τησυνεργασία τωνσχολικών συμ-βούλων της πρω-τοβάθμιας εκπαί-δευσης και προ-σχολικής αγωγήςσε 27 σχολικέςτάξεις και το πα-

ρακολούθησαν 373 μα-θητές και μαθήτριες! Οι122 από αυτούς ήταν στασχολεία των Σφακίων!Στα πλαίσια του προγράμ-ματος Κασπάροβ οι μαθη-τές πήραν δωρεάν τα έν-

τυπα εκμάθησης και στα σχολεία δόθηκεσκακιστικό υλικό.



Μελέτη για τις ασθένειες των πεύκων στον Εθνικό Δρυμό

Σε εξέλιξη βρίσκεται μελέτη για τις ασθέ-νειες των πεύκων σε ορισμένα σημείατου εθνικού δρυμού της Σαμαριάς,

όπως σε Ανώπολη και Αγιο Ιωάννη Σφακίων.

Αυτό αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΦορέαΔιαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς, μεαφορμή τη συνάντηση το περασμένο Σάββατο 4Απριλίου την Ανώπολη Σφακίων συνάντησηόλων των εμπλεκόμενων φορέων του Υποέρ-γου: «Μελέτη εκτίμησης και αξιολόγησης τωνασθενειών του πεύκου και της επεκτασιμότητάτους στα Λευκά Όρη με επακόλουθες διαχειρι-στικές προτάσεις» της πράξης: «Προστασία καιδιατήρηση της βιοποικιλότητας του ΕθνικούΔρυμού Σαμαριάς (Λευκών Ορέων)». Η συνάντη-ση με αντιπροσωπεία του Δήμου με σκοπό τηνενημέρωση του ντόπιου πληθυσμού στους στό-χους της Μελέτης.

Κύριος του έργου είναι ο Φορέας ΔιαχείρισηςΕθνικού Δρυμού Σαμαριάς και την αρμοδιότηταυλοποίησής του έχει ο Οργανισμός ΑνάπτυξηςΚρήτης Ο.Α.Κ. ΑΕ. Η χρηματοδότηση του έργουγίνεται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περι-βάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α.,ΕΣΠΑ 2007-2013 με συγχρηματοδότηση τουΕυρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης(ΕΤΠΑ) και Εθνικών Πόρων. Η μελέτη, που θαολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2015, έχειδύο κύρια αντικείμενα:

1) Την αποσαφήνιση των αιτιών που προκα-λούν την εξασθένιση και τις νεκρώσεις πεύκωνόπως παρατηρείται έντονα σε ορισμένα σημείατου Εθνικού Δρυμού (π.χ. Ανώπολη και Αϊ Γιάν-νης Σφακίων). Ο ανάδοχος θα προσδιορίσει μεσαφήνεια και επιστημονική τεκμηρίωση τα αίτιαπου προκαλούν το πρόβλημα, θα διερευνήσει

την πιθανή τάση εξάπλωσης τηςυπάρχουσας κατάστασης και τέ-λος θα προτείνει ολοκληρωμένοπρόγραμμα δράσεων με χωρο-χρονικό χαρακτήρα για τον έλεγ-χο και αποτροπή της εξάπλωσηςτου φαινομένου.

2) Την εκτίμηση και αξιολόγη-ση της δυναμικής και τάσηςεπέκτασης του πεύκου εις βά-ρος άλλων δασικών ειδών στα Λευκά Όρη, μεέμφαση στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Σα-μαριάς και στις παλαιές καλλιέργειες και, όπουαυτές υπάρχουν. Ο ανάδοχος θα προσδιορίσει

και θα παρουσιάσει με σαφήνεια και επιστημονι-κή τεκμηρίωση τις παραμέτρους που διέπουν τοζήτημα, θα γίνει εκτίμηση της τάσης εξάπλωσηςστο μέλλον και θα προτείνει ολοκληρωμένοπρόγραμμα δράσεων με χωροχρονικό χαρακτή-ρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου, λαμβά-νοντας υπόψη το νομικό καθεστώς προστασίαςτης περιοχής.

Στην συνάντηση που έγινε στην αίθουσα τουπολιτιστικού συλλόγου Ανώπολης Σφακίων συμ-μετείχαν ο αντιδήμαρχος Σφακίων ΓεώργιοςΠρωτοπαπαδάκης, ο δ/νων σύμβουλος τουΟ.Α.Κ. Α.Ε. Λευτέρης Κοπάσης, ο πρόεδροςτου τοπικού συμβουλίου Ανώπολης κ. Αθητά-κης, ο δημοτικός σύμβουλος Μανώλης Ορφα-νουδάκης, ο συντονιστής και η δασολόγος τουΦορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς,Αντώνης Μπαρνιάς και Μαρία Δημοπούλου αντι-στοίχως, οι δασολόγοι κα Στεφανάκη και κ. Σο-πιάδης καθώς και η δασοπόνος κα Πατεράκηαπό τη δ/νση Δασών Χανίων, η ομάδα μελέτηςτου υποέργου, «Σύμπραξη Δ. Τσιάρας – Δ. Παλά-σκας – Α. Ζαχαριάδης» καθώς και κάτοικοι τηςπεριοχής. Για την πορεία της μελέτης θα υπάρ-χει διαρκής ενημέρωση της τοπικής κοινωνίαςενώ τα αποτελέσματα της θα παρουσιαστούν εκνέου σε τελική συνάντηση.

Θα προσδιοριστούν με σαφή-

νεια τα αίτια του προβλήματος,

θα διερευνηθεί η πιθανή τάση

εξάπλωσης και τέλος θα προτα-

θεί ολοκληρωμένο πρόγραμμα

δράσεων για τον έλεγχο και

αποτροπή της εξάπλωσης του

φαινομένου

Σημείωση της Εφημερίδας: Πολλοί από εμάς όπως και οι κάτοικοι της περιοχής γνωρίζουμεπολύ καλά το λόγο. Η καταστροφή ξεκίνησε με τον «εμβολιασμό» του πευκοδάσους με το έντομοmarchalina hellenica για την μετατροπή του δάσους σε μελιτοφόρο και η άμεση καταπολέμησητου εντόμου είναι η λύση. Μετά τον αφανισμό της χλωρίδας (αγριόχορτα, αρωματικά φυτά, θά-μνοι) από την υπερβόσκηση, ας μην χρονοτριβούμε ψάχνοντας και ας σώσουμε τουλάχιστον τοδάσος που είναι μοναδικό στην Κρήτη...



Του Γιάννη Πολυράκη, Καθηγητή ΕΜΠ, Προέδρου της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών

Ηεπανάσταση στη Κρήτη κράτησε 9 χρόνια, όμωςη Κρήτη δεν ελευθερώθηκε. Αντίθετα με την επα-νάσταση στην Ελλάδα που είχε παρακμάσει (κυ-

ρίως λόγω του καταστροφικού εμφυλίου πολέμου μετα-ξύ των αγωνιστών, δυστυχώς) και χρειάστηκε την επέμ-βαση του στόλου των Μεγάλων Δυνάμεων στο Ναυαρί-νο, η Κρήτη συνέχισε αγωνιζόμενη μέχρι και το 1829και τότε ολόκληρη η Κρήτη εκτός από τις μεγάλες πό-λεις-κάστρα και το κάστρο της Γραμβούσας ήταν σχεδόνυπό τον έλεγχο των επαναστατών. Όμως διαχωρίστηκεαπό την υπόλοιπη Ελλάδα και δεν απελευθερώθηκε.

Ο σημαντικότερος ίσως λόγος που έμεινε έξω από τα σύνο-ρα του τότε νεοσύστατου Ελληνικού κράτους σύμφωνα με τονιστορικό Καλλίνικο Κριτοβουλίδη, βρίσκεται στη παρακάτωαναφορά του Ρώσου αρχικαγκελάριου Νεστρλόδ προς τη χώ-ρα του «…από όλα τα Ελληνικά νησιά τη Κρήτη περισσότεροαπό κάθε άλλο η Αγγλία ξεχώριζε πάντοτε με μεγάλη επιμονήαπό τα σύνορα της Ελλάδος και το Λονδίνο θα θεωρούσε τηναπελευθέρωση της Κρήτης ως γεγονός που αντιστρατεύεταιτα μέγιστα τα συμφέροντα της Αγγλικής εμπορικής ναυτιλίας(διάβαζε της Αγγλικής επιρροής και κυριαρχίας) στη Μεσό-γειο Θάλασσα».

Μετά απο αυτή τη περίληψη-εισαγωγή θα κάνουμε μιααναδρομή στο χρονικό της έναρξης της επανάστασης, σύμ-φωνα με τις διάφορες ιστορικές πηγές στις οποίες ανέτρεξα.Η σύνθεση του πληθυσμού. Κατά την έναρξη της επανάστα-σης η Κρήτη είχε 260.000 κατοίκους περίπου, από τουςοποίους οι μισοί ήταν Μουσουλμάνοι. Οι Τούρκοι είχαν τηνεξουσία, τα όπλα και τις οχυρωμένες πόλεις-κάστρα.

Οι φοβερότεροι από αυτούς ήταν οι Γιανίτσαροι και οιΤουρκοκρητικοί, με υπερβολικό φανατισμό ήταν αυτοί πουέκαναν τις βαρβαρότητες και τρομοκρατούσαν περισσότεροτον πληθυσμό. Το διαχωριστικό στοιχείο ήταν η θρησκεία, δε-δομένου ότι οι Τουρκοκρητικοί, βιολογικά (στη καταγωγή)ήταν κρητικοί είχαν το ίδιο αίμα με τους υπόλοιπους Κρητι-κούς. Τι ήταν αυτό που τους έκανε τόσο διαφορετικούς καιτόσο βάρβαρους; Ήταν η προδοσία. Στο βάθος της ψυχήςτους είχαν την ενοχή ότι πρόδοσαν ιερές αξίες, πατρίδα θρη-σκεία και προγόνους και ήθελαν να σβήσουν να εξαφανίσουνόσους τιμούν αυτές τις αρετές ώστε να εξαφανιστεί και η δι-κή τους ντροπή αυτή η τρομερή σε βάρος τους σύγκριση. Εί-χαν την ενοχή της προδοσίας.

Οι Χριστιανοί, περίπου 130.000 στη πλειοψηφία τουςήταν φτωχοί και δεχόταν συνεχείς ταπεινώσεις από τουςΤούρκους. Εξαίρεση αποτελούσαν οι ορεινοί και ιδιαίτερα οιΣφακιανοί που είχαν υψηλό αίσθημα υπεροχής και ήταν οπλι-σμένοι. Επίσης είχαν ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα: Εί-χαν εμπορικό στόλο και με βάση το λιμάνι του Λουτρού ταξί-δευαν στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι καραβοκύρηδες, άνθρω-ποι έξυπνοι και δραστήριοι, ταξίδευαν στα παράλια της Μι-κράς Ασίας της Μαύρης Θάλασσας και της Βόρειας Αφρικήςκαι και έφερναν πλούτο αλλά και τα επαναστατικά μηνύματακαι τις σύγχρονες τάσεις στα Σφακιά. Όμως η σύγκριση τωνδυο πληθυσμών σε εξοπλισμό, οικονομική δύναμη και τεχνι-κές δυνατότητες ήταν συντριπτική υπέρ των Τούρκων.

Η προετοιμασία της επανάστασης. Η προετοιμασία της επανάστασης του 1821 έγινε στην Ελ-

λάδα από τη Φιλική Εταιρία. Στη Κρήτη, η επανάσταση τουΔασκαλογιάννη 50 χρόνια πριν και ο μαρτυρικός θάνατος τουΑρχηγού της στο Ηράκλειο ήταν κάτι μεταξύ πρόσφατου πα-ρελθόντος και μύθου ήταν θρύλος στις ψυχές των Κρητικώνπου παρά την ήττα και τη καταστροφή των Σφακιών είχε δεί-ξει το δρόμο. Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικόΠυρφόρος το 1982 καταγράφονται συνολικά 84 μέλη της Φι-λικής Εταιρίας στη Κρήτη.

Αναφέρεται ότι οι πρώτοι Κρητικοί που μυήθηκαν ήταν επι-φανείς απόδημοι και Κρητικοί που ταξίδευαν εκτός Κρήτης,κυρίως έμποροι, όπως ο Ε. Βερνάρδος από το Αμάρι (εξέ-χουσα προσωπικότητα στο Ιάσιο) ο Μανόλης Καλλικράτης δά-σκαλος, ο Αρτέμιος Παρδάλης κληρικός, ο Ιωάννης Χάλης(προεστός από το Θέρισο που πέθανε το 1828 στην Ίμβροσε ηλικία 38 χρονών στο σπίτι του συντέκνου του ΑναγνώστηΜανουσογιαννάκη) ο Αντώνης Μελιδώνης (σκοτώθηκε σε φι-λονικία από τον Ρούσο Βουρδουμπά κατά τη διάρκεια τουαγώνα, γεγονός που δίχασε τους Χριστιανούς και παραλίγονα καταλήξει σε εμφύλιο) και ο Γ. Κελαιδής ή Μουριώτης(σκοτώθηκε μαχόμενος κατά την εισβολή του Χουσείν σταΣφακιά το 1824 μεταξύ των χωριών Αράδαινας και Αι-Γιάννηγια να διαφύγει ο άμαχος πληθυσμός προς το Φαράγγι τηςΣαμαριάς και αυτη τη στιγμή υποκλίνομαι στη μνήμη του).

Η δράση της Φιλικής Εταιρίας στη Κρήτη αρχίζει από τα

Σφακιά. Από τους πρώτους που μυήθηκαν ήταν οι Αναγνώ-στης Μανουσογιαννάκης προεστός της Ιμβρου και οι καρα-βοκύρηδες Αναγνώστης Παναγιώτου, Ανδρέας Φασούλης,Αναγνώστης Ψαρουδάκης και Αναγνώστης Χ”Iωάννου. ΤονΟκτώβριο του 1820, οκτώ περίπου μήνες πριν την έναρξητης επανάστασης, έρχεται στη Θυμιανή Παναγία στην οποίαλειτουργούσε το Ελληνικό Σχολείο Σφακίων, ο Ζαχαρίας Τσι-ριγιώτης ή Πρακτικίδης από το Ηράκλειο, μέλος της ΦιλικήςΕταιρίας. Από αυτόν ίσως εμυήθηκαν οι καπετάνιοι ΡούσοςΒουρδουμπάς (Χώρα Σφακίων), Χ”Μιχελής Χιονιάς (ΧώραΣφακίων), Αναγνώστης Πρωτοπαπαδάκης (Ασκύφου) και Αν-δρέας Κριαράς (Ανώπολη).

Παράλληλα στην υπόλοιπη Κρήτη είχαν μυηθεί ανώτεροικληρικοί όπως ο Γεράσιμος Παρδάλης Μητροπολίτης Κρήτης(είχε μαρτυρικό θάνατο στη σφαγή της 24 Ιουνίου 1821 στοΗράκλειο) ο επίσκοπος Κισσάμου 1821 στα Χανιά) ο επίσκο-πος Ρεθύμνης Γεράσιμος Περδικάρης (σφαγιάστηκε στις 24Ιουνίου 1821 στο Ηράκλειο) και ο ηγούμενος της ΜονήςΠρέβελη, Μελχισεδέκ Τσουδερός (πέθανε στο χωριό Πολε-μάρχι κατά τη διάρκεια της επανάστασης, στις 5 Φεβρουαρί-ου 1823). Επίσης είχαν μυηθεί ο Νικόλαος Βενιέρης από ταΠαλαιά Ρούματα, γιατρός στα Χανιά, ο Νικόλαος Φουράκηςδάσκαλος στο Ελληνικό Σχολείο Χανίων, ο Ιωσήφ Κωνσταν-τουδάκης ή Σήφακας οπλαρχηγός από το Μελιδώνι Αποκο-ρώνου, ο διάσημος κρυπτοχριστιανός Μιχαήλ (Χουσείν )Κουρμούλης και ο αδελφός του Γεώργιος από τη Μεσαράκαι άλλοι. Το παρακάτω ριζίτικο τραγούδι αναφέρεται στην ιε-ρή στιγμή που ο Κρητικός ορκίζεται στη Φιλική Εταιρία. Ηξανθή κόρη είναι η Λευτεριά.

Σ’ εκκλησιδάκι ολάργυρομολυβοσκεπασμένο, εκειά μ’εβάλαν κι’εμνωξα κόρη ξανθή για σένα,κι’από τον όρκο το βαρύκαι τοναγιασμένο,εγείραν τα κονίσματα κι’ εσπάσαν τα καντήλια, κι’ερράγισεν η εκκλησιά. Οι τελευταίοι στοίχοι, εγείραν τα κονίσματα κι’ εσπάσαν τα

καντήλια, κι’ ερράγισεν η εκκλησιά, δείχνουν το πάθος και τηψυχή του Κρητικού, του Έλληνα. Το πάθος και η ψυχή ήταναυτά που άλλαξαν τις ισορροπίες, αντιστάθμισαν την υλικήυπεροχή του εχθρού και νίκησαν. Αυτό θέλουμε και σήμερα!Η ψυχή, ο λαός που τότε ορκίστηκε στη λευτεριά και έσωσετην Ελλάδα, έτσι και τώρα εμείς πρέπει να σώσουμε τη χώραμας και σήμερα. Εμείς τώρα που η χώρα μας βρίσκεται σεδεινή οικονομική θέση, τώρα που στη Κωνσταντινούπολη γί-νονται οι φιέστες της άλωσης... Θα μπορούσα να σταματήσωεδώ. Όμως αισθάνομαι το χρέος να μπώ στις λεπτομέρειεςτης επετείου που τιμούμε σήμερα.

Η έναρξη της επανά



Το χρονικό της κήρυξης της επανάστασης

Την εποχή εκείνη ήταν φυσικό η επανάσταση ναξεκινήσει από τα Σφακιά για τους παρακάτω λό-γους: Τα Σφακιά ήταν το μόνο ετοιμοπόλεμο τμή-μα της Κρήτης, όπου υπήρχε μεγάλος αριθμόςοπλισμένων και ικανών πολεμιστών και ήταν ωςένα βαθμό ελεύθερα αφού σε αυτά δεν στάθ-μευαν Τούρκοι. Επίσης τα περιέβαλλε η δόξα καιη φήμη από την επανάσταση του Δασκαλογιάννηκαι ήταν καταφύγιο πολλών χριστιανών της υπό-λοιπης Κρήτης που είχαν φτάσει σ’ αυτά επειδήδεν άντεχαν την ταπείνωση και τον εξευτελισμό εκμέρους των Τούρκων. Ένας ακόμη λόγος ήταν ότιτα Σφακιά είχαν εμπορικό στόλο και επίσης ότι τολιμάνι του Λουτρού ήταν τότε το σημαντικότερο λι-μάνι της Κρήτης μετά απο αυτά των πόλεων τηςβόρειας Κρήτης που έλεγχαν οι Τούρκοι. Επίσηςτα Σφακιά είχαν αρχές και πολιτισμό.

Ο Ιστορικός της Κρήτης, Β. Ψιλάκης, περιγρά-φει την έναρξη της επανάστασης ως εξής: Αφούπληροφορήθηκαν οι Κρητικοί τα γεγονότα στηΜολδαυία όπου συμμετείχαν πολλοί Σφακιανοί καιάλλοι Κρητικοί φυγάδες και επίσης αυτά που συνέ-βησαν στην υπόλοιπη Ελλάδα μετά τις 25 Μαρτίουκαι περισσότερο παρορμόμενοι από τους Σφακια-νους και τους Κρητικούς που είχαν καταπλεύσειστα Σφακιά αλλά και από τους πρόσφυγγες σε αυ-τά από την υπόλοιπη Κρήτη, αποφάσισαν να συγ-κεντρωθούν οι πρόκριτοι και οι προεστοί των Σφα-κίων με αυτούς, για να συσκεφθούν και να αποφα-σίσουν τι θα κάνουν. Ο χρόνος επίεζε και το κίνη-μα δεν επιδέχετο άλλη αναβολή.

Εξάλλου υπήρχε κίνδυνος γενικός είτε επαναστα-τούσαν ή όχι από τους εξαγριωμένους Τουρκοκρη-τικούς οι οποίοι επληροφορούντο τι συνέβαινεστην υπόλοιπη Ελλάδα. Έτσι συγκεντρώθηκαν κα-ταρχήν με μεγάλη μυστικότητα και προφύλαξη σεσύσκεψη στις 7 Απριλίου (Μεγάλη Πέμπτη) στα Γλυ-κά Νερά και μετά από μερικές αμφιβολίες αν έπρε-πε να συμπράξουν και οι άλλες επαρχίες ή όχι απο-φάσισαν τελικά ότι η επανάσταση στη Κρήτη ήταναναγκαία. Όμως την ομόφωνη αυτή απόφασηέπρεπε να υποβάλλουν σύμφωνα με τα Κρητικάέθιμα στην έγκριση των πολλών. Έτσι συγκεντρώ-θηκαν από όλα τα Σφακιά στο Λουτρό για ν’ακού-σουν τις προτάσεις της Γερουσίας. Παρών ήταν καιο Γ. Δασκαλάκης (Τσελεπής) εγγονός του Δασκαλο-γιάννη επικεφαλής σώματος 30 αρματολών που εί-χαν στρατολογηθεί εκτός Κρήτης αλλά πολλοί απόαυτούς ήταν Κρητικοί. Αφού ανακοινώθηκαν στη

συνέλευση οι αποφάσεις που είχαν ληφθεί στη σύ-σκεψη των Γλυκών Νερών εγκρίθηκαν και πάλι καιαφού τελέστηκε πανηγυρική Διπλή Ανάσταση στοΝαό της Παναγίας, εδόθη διαταγή στους πλοιάρ-χους με δικά τους έξοδα και για λογαριασμό τουκοινού ταμείου να προμηθεύονται χωρίς αργοπο-ρία όπλα και πολεμοφόδια από όπου μπορούσαν.

Αφού όλοι ολοψύχως συμφώνησαν με αυτάπρώτος από όλους ο Ανωπολίτης φλογερός πα-τριώτης Ανδρέας Φασούλης πρόσφερε όση πυρίτι-δα είχε εις το πλοίο του δηλαδή 40 βαρέλια (360οκάδες) με το ανάλογο χαρτί και μολύβι. Επίσηςπροσφέρθηκε με προθυμία όση πυρίτιδα υπήρχεστα πλοία των Σφακιανών που ευρίσκοντο στοΛουτρό ενώ ο φλογερός πατριώτης Μ. Κουρμού-λης πρόσφερε ότι είχε στις αποθήκες του. Παρό-μοια προσφορά έκανε και ο πρόκριτος του Θερί-σου Β. Χάλης που πρόσφερε ότι είχε προβλέψεικαι προμηθευθεί. Με αυτά τα πενιχρά και εντελώςανεπαρκή μέσα και εφόδια για ένα τόσο μεγάλοαγώνα, με χαρτί από τα βιβλία των εκκλησιών καιτο μολύβι των κανταριών ή από όπου αλλού ήτανδυνατό να το εξοικονομήσουν, άρχισαν αυτοί οιπραγματικοί γίγαντες τον αγώνα. Γενικώς δε όλοιμεγάλοι και μικροί επρόσφεραν ότι είχαν με ασυ-ναγώνιστο και έξαλλο ενθουσιασμό.

Αλλά όλα αυτά δεν μπορούσαν καθόλου ναεπαρκέσουν διότι οι υπόλοιποι Κρητικοί εστερούν-το των πάντων, αλλά και χρήματα αν είχαν δεν ήτανκαθόλου εύκολη η προμήθεια των αναγκαίων. Διατούτο οι πρόκριτοι και οι προεστοί των Σφακίωνήσαν δυσαρεστημένοι ενθυμούμενοι πολλοί ακόμηαπό αυτούς την προ 50 ετών πανωλεθρία (επανά-σταση του Δασκαλογιάννη) αλλά παρακινούμενοιαπό «θεία έμπνευση» διακινδύνευαν τα πάντα. Έτσιέπρεπε να προχωρήσουν εις τα άκρα. Δια τούτοεπέβαλλαν μεταξύ τους χρηματικά δάνεια, πολύσημαντικά δια εκείνους τους χρόνους.

Μετά από τις παραπάνω συνελεύσεις και μετάαπο εμπνευσμένη αλλά και συνετή ομιλία του λο-γίου Ιερέως Δαμασκηνού ορίστηκε ΕπαναστατικήΕπιτροπή, η γνωστή Καγκελαρία Σφακίων, πουαποτελείτο από τον Πρωτοπαπά Σφακίων Γεώρ-γιο, τον Χ”Ιωάννου Πολιουδάκη, τον Ιωσήφ Παπα-δάκη, τον Βουρδουμπά, τον Ανδρέα Κριαρά καιτον Αναγνώστη Ψαρουδάκη. Γραμματέας ορίστηκεο Δ. Φλαμπουριανάκης από το Ηράκλειο. Επίσηςορίστηκε σφραγίδα της επανάστασης που στοκέντρο είχε τη Παναγία και έφερε την επιγραφή«Παναγία του Λουτρού».

Στη Καγκελαρία Σφακίων ανατέθηκαν καθήκον-τα εκτελεστικής εξουσίας. Αυτή θα διηύθυνε πολι-τικά τον αγώνα θα αναλάμβανε τον εφοδιασμό καιθα ασκούσε δικαστικά και αστυνομικά καθήκονταστη ξηρά και θάλασσα. Επίσης η ΕπαναστατικήΕπιτροπή υποχρέωσε τους πλοιάρχους με συνυπο-σχετικό έγγραφο να διατηρούν πλοία συγκεντρω-μένα στο Λουτρό ώστε σε στιγμές απελπισίας με-τά από ενδεχόμενο μεγάλο κίνδυνο να επιβιβαστείτο πλήθος και να φύγει προς τη θάλασσα και ναμη πάθει ότι και στην επανάσταση Δασκαλογιάννη.(Απείρανθος, Αδάμαντας, Σφακιώτες...).

Η συνέλευση στη Θυμιανή Παναγία. Στις 29Μαΐου 1821 η Καγκελαρία Σφακίων συγκέντρωσεστη Θυμιανή Παναγία τους Σφακιανούς και επανα-στάτες από άλλα μέρη της Κρήτης. Ήταν περίπου1500 από τους οποίους 1200 ήταν οπλισμένοι.Από τα όπλα αυτά πάνω από 800 ανήκαν σε Σφα-κιανούς. Έψαλλαν κατανυκτική δοξολογία καιύψωσαν και επίσημα τη σημαία της επανάστασηςστη Κρήτη. Επίσης έκαναν την εκλογή των αρχη-γών του αγώνα. Σύμφωνα με τους Ιστορικούς, κα-τά την έναρξη του αγώνα ορίστηκαν Σφακιανοί αρ-χηγοί που θα κατεύθυναν και θα ηγούντο της επα-νάστασης και στα υπόλοιπα μέρη της Κρήτης. Κα-τά τον ιστορικό των Σφακίων Γρ. Παπαδοπετράκη«...κανένα δεν ανέδειξαν ως αρχηγό Σφακίωνόπως το 1770 αλλά εκήρυξαν τα Σφακιά γενικόαρχηγείο της Κρήτης». Σύμφωνα με τον Β. Ψιλά-κη, στη συνέλευση της Θυμιανής Παναγίας«...κατ’ αρχήν ηγέρθη κάποια φιλονικία μεταξύτων Σφακιανών και των παρισταμένων προκρίτωνκαι καπεταναίων εκ των λοιπών επαρχιών σχετικάμε το αν και στο μέλλον θα έχουν ( οι Σφακιανοί)τη γενική αρχηγία αλλά επρυτάνευσε η φρόνηση».

Σύμφωνα με τον ίδιο Ιστορικό, οι ΑναγνώστηςΠαναγιώτου (συγγενής από τη μητέρα του με τους

Λακιώτες των Ριζών) Γ. Δασκαλάκης (Τσελεπής)και Ανδρέας Φασούλης επικεφαλείς των πολεμι-στών της Ανώπολης και των Δυτικών Σφακιών ορί-στηκαν να ενωθούν με τους Χάληδες από το Θέρι-σο, τον Ι. Γερανιώτη αρχηγό της δυτικής πεδινήςΚυδωνίας και τον Σήφακα του Αποκορώνου και ναμάχονται εναντίον των Τούρκων της Κυδωνίας,Κισσάμου και Σελίνου (σημειώνω ότι το όνομα Ι.Γερανιώτης είναι προσωνύμιο. Το πραγματικό όνο-μα του αγωνιστή είναι Ιωάννης Παπαδογεωργά-κης, απο το Γεράνι Κυδωνίας).

Ο Αναγνώστης Μανουσογιαννάκης, επικεφαλήςτων πολεμιστών της Ίμβρου και ο Πρωτοπαπαδά-κης η Παπαδάκης, από την οικογένεια των Μαυ-ροπάτερων, επικεφαλής των πολεμιστών τουΑσκύφου ορίστηκαν να προσβάλλουν τους Τούρ-κους στο Πρόσνερο περί τον πύργο του Αλιδάκηκαι στον υπόλοιπο Αποκόρωνα έχοντας βοηθούςτους Ιωάννη Σακίρη από τον Κεφαλά, τον Γ. Βελε-ζίνη από τον Αλίκαμπο και τους Γιάνναρη και Ξενο-θοδωρή από τον Πρόσνερο.

Οι Γ. Δεληγιαννάκης και Αναγνώστης Μανουσέ-λης επικεφαλείς των πολεμιστών του Ασφένδουκαι του Καλλικράτη έχοντας συναρχηγό τον Γ.Τσουδερό που οδηγούσε τους Αγιοβασιλώτες, ορί-στηκε να κινηθούν ταυτόχρονα κατά του Ρεθύμνουμε βοηθό τον Ιωάννη Δρουλίσκον και τους ένο-πλους Ρεθεμνιώτες. Οι Ρούσος Βουρδουμπάς καιο Πηλογιωργάκης επικεφαλείς των πολεμιστων τηςΧώρας Σφακίων, των Κομητάδων και του Μουριούκαθώς και ο Μ. Κουρμούλης με αρκετούς Γορτυνί-ους μεταξύ των οποίων συντάχθηκε και ο ΑντώνηςΜελιδώνης διατάχτηκαν να επιτηρούν τις κινήσειςτων Τούρκων του Ηρακλείου και επίσης να συνεπι-κουρούν τους πολεμιστές του Ρεθύμνου.

Η επανάσταση και η διεθνής διπλωματίαΣημειώνουμε ότι υπήρχαν τότε οι Τρείς Μεγά-

λες Δυνάμεις οι οποίες επιτηρούσαν την Ανατολι-κή Ευρώπη και καιροφυλακτούσαν για το πως θαμοιραστούν τα εδάφη ενόψει της διαφαινόμενηςκατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οιδυνάμεις αυτές ασκούσαν διαιτησία και ρύθμιζανσύμφωνα με τα συμφεροντά τους τα τεκταινόμεναστη περιοχή ελέγχοντας και πολλές φορές καθυ-σταιρόντας τις διαφαινόμενες εξελίξεις ώστε στομέλλον να μπορούν να τις ελέγξουν καλύτερα.

Φυσικά κάθε μια ενδιαφερόταν για το δικό τηςσυμφέρον. O ανταγωνισμός αυτός μεταξύ των δυ-νάμεων για την ενδεχόμενη αναδιανομή (μοιρασιά)των εδαφών επηρέασε την ιστορία ολόκληρης τηςπεριοχής και φυσικά και της χώρας μας. Αυτή ηδιαμάχη, αυτό το δυσεπίλυτο παίγνιο στρατηγικήςπου οι τρείς δυνάμεις από κοινού αλλά και κάθεμια για το δικό της συμφέρον προσπαθούσαν ναελέγξουν τα γεγονότα ώστε τη στιγμή της αναδια-νομής να έχουν τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη ανα-φέρεται από τους ιστορικούς ως Ανατολικό Ζήτη-μα. Η μη απελευθέρωση τότε της Κρήτης υπήρξεένα μέρος αυτού του διεθνούς παιχνιδιού.

Έτσι έκλεισε η μεγάλη και η πλέον ένδοξη επα-νάσταση της Κρήτης χωρίς να επιτύχει τους σκο-πούς της. Όμως χωρίς αυτή, χωρίς τις επαναστά-σεις και τους αγώνες δεν θα είχαμε ποτέ απελευ-θερωθεί. Με τους αγώνες και τη δύναμη ψυχήςνικήσαμε τους εχθρούς, κάμψαμε τη διεθνή δι-πλωματία και πετύχαμε έστω και μετά από 70χρόνια την ανεξαρτησία και στη συνέχεια την ένω-ση της Κρήτης με την Ελλάδα.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα επίσης να τονίσω τητεράστια συμβολή των Αποδήμων Ελλήνων τωνΒαλκανίων, της Ρωσίας και της Ευρώπης και επί-σης του Διεθνούς Φιλελληνικού Κινήματος πουβοήθησαν υλικά και ουσιαστικά την Ελληνική Επα-νάσταση και επηρέασαν θετικά τη διεθνή κοινήγνώμη και ως ένα βαθμό τη διεθνή πολιτική. Αςμην ξεχνάμε ότι η Φιλική Εταιρία ιδρύθηκε το1814 στην Οδησσό από τρεις απόδημους Έλλη-νες και ότι η ένοπλη εξέγερση ξεκίνησε στις 22Φεβρουαρίου του 1821, και ως ένα βαθμό υπότις ευλογίες της Ρωσίας, από το Ιάσιο της τότεΜολδοβλαχίας. Επίσης ας μην ξεχνάμε αυτό πουσημειώσαμε και παραπάνω ότι κατά το 1827 ηεπανάσταση στην Ελλάδα είχε δυστυχώς παρακμά-σει κυρίως λόγω του καταστροφικού εμφυλίου πο-λέμου που είχε ξεσπάσει μεταξύ των αγωνιστών.Η ιστορία διδάσκει...

στασης του 1821 στην Κρήτη

Σύναξη στη θυμιανή Παναγία στα ΣφακιάΓιορτάστηκε και φέτος στον ιστορικό ναότης Θυμιανής Παναγίας στα Σφακιά, ηέναρξη της επανάστασης του 1821. Μετάτη θεία λειτουργία παρουσία αρκετούκόσμου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση,υπέρ αναπαύσεως της ψυχής τωναγωνιστών και ηρωικά πεσόντων στον ιερόαγώνα των συνεχών επαναστάσεων, μέχριτην πολυπόθητη λευτεριά.Χοροστατούντος του μητροπολίτου Λάμπηςκαι Σφακίων Ειρηναίου και του ιερατείουτης επαρχίας, παρουσία πολιτικών,στρατιωτικών αρχών της περιφέρειαςΚρήτης και όλων των δημοτικών αρχόντωντου νομού Χανίων, πολιτιστικώνσωματείων και πλήθος κόσμου. Οδήμαρχος Σφακίων κ. Ζερβόςαναφέρθηκε στο «πνεύμα του αγώνα πουξεκίνησε από το ταπεινό εκκλησάκι τηςΘυμιανής Παναγίας πριν 194 χρόνια, νακαθοδηγεί τα βήματα μας στις σημερινέςδύσκολες συνθήκες που ζούμε». Κεντρικόςομιλητής ήταν ο πρόεδρος της ΈνωσηςΑπανταχού Σφακιανών ΓιάννηςΠολυράκης, καθηγητής στο Ε.Μ.Π. Στηνεμπεριστατωμένη και ιστορικά άρτια ομιλίατου αναφέρθηκε στο χρονικό τηςεξέγερσης καθώς και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν την μαρτυρική εποχή. Εξήρετην αυτοθυσία των αγωνιστών καισυνέδεσε την ξένη διπλωματία της εποχήςεκείνης με τη σημερινή επιβουλή στηνανεξαρτησία της πατρίδας μας. (η πλήρηςομιλία στη σελίδα...)Κατάθεση στεφάνων από τις αρχές και στησυνέχεια φιλοξενία από το δήμο. Η Ένωσητων απανταχού Σφακιανών αντί στεφάνουκατέθεσε χρηματικό ποσό για τις ανάγκεςτης παιδείας στα Σφακιά ως είθιστε. Τέλοςο δήμαρχος Σφακίων κ. Ζερβόςαπευθυνόμενος στους παρευρισκομένουςκοινοποίησε ότι το μοναστήρι της Θυμιανήςθα αναπαλαιωθεί θα ανακαινιστεί, θαξανακτιστούν τα κελιά των μοναχών και θαπάρει τη παλιά μορφή και αίγλη και επίσηςότι θα δημιουργηθεί συνεδριακό κέντρο γιατις πνευματικές εκδηλώσεις των Σφακιώνκάτι που απουσιάζει από τον τόπο.



Του Σήφη Μανουσογιαννάκη Αντιναυάρχου ΠΝ (ε.α.) - Μέρος 6ο

Τ α αναφερθέντα από τον Παπαδάκη ο Πα-παγιάννης τα μεταβίβασε στον Α/ΓΕΕΦ Γε-ωργίτση και διέταξε την διενέργεια ΕΔΕ

από τον Παπαργύρη. Η ΕΔΕ αυτή δεν ολοκληρώ-θηκε. Επί του ιδίου θέματος διενήργησε ΕΔΕ οτότε Πλοίαρχος Ν.Παππάς στο πόρισμα της οποί-ας που υπέβαλε στις 12-6-75 δεν καταλόγισε ευ-θύνες. Όπως γράφει «…αμφότεροι ενήργουν ενπλήρη συγχύσει… εκ του βιαίου αδιστάκτου καιδικτατορικού χαρακτήρος του ΝΔΚ όστις ήσκειβαρείαν ψυχολογικήν βίαν και απηύθηνεν κατ’αυτών απειλάς…». Στο βιβλίο του Η Μάχη τηςΚύπρου ο Γ. Σέργης γράφει ότι ο Παπαδάκης κα-ταθέτοντας στην επιτροπή της Βουλής «κατέθεσεότι η προσάραξη οφείλετο σε βλάβη και των δύοκινητήρων του σκάφους…..ομολόγησε ότι ήτοσκόπιμη πράξη και άρνηση προς την εντολή τουΝΔΚ…..λόγω αντιδράσεως προς αυτόν…».

Την 25η διατάχθηκε η συγκρότηση δύο Ναυτι-κών Σταθμών, ενός στη Λεμεσό, και ενός στηΛάρνακα υπό την διοίκηση στρατευσίμων Σημαι-οφόρων. Οι νέοι Ν Σταθμοί άρχισαν να λειτουρ-γούν μετά από δύο μέρες. Την 27η γράφει ο Πα-παγιάννης «Γυρίζοντας στο γραφείο μου αργά τοαπόγευμα με περίμενε ο Κανδαλέπας που είχεέλθει από την ΝΒΧ και ζήτησε να με δει. Κλαί-γοντας μου ανέφερε ότι είχε μετανιώσει για τηνδειλία που είχε επιδείξει κατά τις επιχειρήσειςότι θα ήθελε να υπηρετήσει ξανά μαζί μου διότιμε εκτιμούσε αφάνταστα, παρακαλώντας με ναφροντίσω να τοποθετηθεί στο Α/Τ ΣΦΕΝΔΟΝΗστο οποίο θα πήγαινα Κυβερνήτης και τέλος μουανέφερε ότι φοβάται να επιστρέψει στη ΝΒΧ διό-τι οι Υπαξιωματικοί κυρίως τον απειλούν για τηνδειλία του και φοβάται μήπως τον….σκοτώ-σουν». Μετά τα γεγονότα των πρώτων ημερώντης εισβολής δηλαδή την επιστροφή της μιαςΤ/Α από την αποστολή της λόγω βλάβης και τηνπροσάραξη της άλλης στη Βάση επικράτησε κλί-μα διχόνοιας.

Οι Υπαξιωματικοί που συγκροτούσαν τις ομο-χειρίες των αντιαεροπορικών κατά την εισβολή,και βρισκόταν συνεχώς στα πυροβόλα, κατηγο-ρούσαν τους Αξιωματικούς ότι επέδειξαν παθητι-κότητα και ότι βρισκόταν κλεισμένοι στα δωμάτιατους χωρίς να συμπαρίστανται. Ο Παπαγιάννης τοπληροφορήθηκε και την 27η ΙΟΥΛ επισκέφθηκετη ΝΒΧ και ομίλησε σε συγκέντρωση των Υπαξιω-ματικών κάνοντας τους τις πρέπουσες συστά-σεις. Το κλίμα αυτό το περιγράφει ο τότε Αρχικε-λευστής Η/Λ Δ.Κωνσταντίνου. Στις 27 ΙΟΥΛ μεΣΗΜΑ ΓΕΕΦ 272000 διατάχθηκε η αναδιοργά-νωση των Μονάδων της Ε.Φρουράς. Με ΣΗΜΑΑ/ΓΕΕΦ 051005ΑΥΓ προφανώς μετά από εισή-γηση του Παπαγιάννη,( ο οποίος με ΣΗΜΑ ΝΔΚ051101 ΑΥΓ διέταξε την εφαρμογή του) διατάχ-θηκε:• H τοποθέτηση του Δούκα στην Τ/Α-6 στην θέ-

ση του Τσαταλού.• Η τοποθέτηση του Ταβλαρίδη στην Τ/Α-4 στην

θέση του Δούκα προσωρινά και μέχρι την επι-σκευή του Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ.

• Η τοποθέτηση του Γουλέα ως Υποδιοικητούτης ΝΒΧ (με νεώτερο σήμα τοποθετήθηκε ωςΔΔ/ΝΒΧ και όχι ως υποδιοικητής).

• Οι Υποπλοίαρχοι Κανδαλέπας και Τσαταλός ναπεριορισθούν στα στην Βάση καθήκοντα τους .Ο Κανδαλέπας να παραμείνει κυβερνήτης τηςπροσαραγμένης Τ/Α-2.

• Τα εν ενεργεία πλοία να τεθούν υπό την πλήρηδιοίκηση του ΝΔΚ και τα υπό επισκευή υπότην διοίκηση του διοικητού ΝΒΧ.

• Την τακτική διοίκηση εν πλω να ασκεί ο αρχαι-ότερος Κυβερνήτης.Mε τις ανωτέρω τοποθετήσεις στην ουσία

απάλλαξε από μάχιμα καθήκοντα τους Παπαδά-κη, Κανδαλέπα και Τσαταλό. Την 29η από επιθε-ση αεροσκαφών στις εγκαταστάσεις του CYTAτραυματίσθηκε ο ναύτης Ν. Παρτάκης. Στις 4 Αυ-γούστου ήλθε στην Κύπρο με πλοίο (ο αποκλει-

σμός είχε λήξει) ο νέος Διοικητής της ΕΦ Αντι-στράτηγος Καραγιάννης ο οποίος άρχισε να ενη-μερώνεται και να παραλαμβάνει από τον Ταξίαρ-χο Γεωργίτση. Την 6η Αυγούστου ήλθε διαταγήμεταθέσεως για το ΓΕΝ των Παπαγιάννη και Πα-παργύρη οι οποίοι αναχώρησαν στις 10 του μη-νός και την 11η ο δεύτερος. Ο Παπαργύρης ανα-χώρησε έχοντας μαζί του μέρος της ΕΔΕ που εί-χε διαταχθεί να κάνει και το οποίο παρέδωσεστον Μεταλλινό στα πλαίσια της ΕΔΕ που εκείνοςέκανε αργότερα. Ο Παπαγιάννης αναχώρησεαφού παρέδωσε καθήκοντα στον Παπαδάκη.

Η ΝΒΧ βρισκόταν κατά το διάστημα αυτό σεπλήρη συναγερμό. Έγιναν προσπάθειες εξαγω-γής των μηχανών της Τ/Α-2 προκειμένου νατοποθετηθούν στην Τ/Α-5, καθώς και προσπά-θειες αντικαταστάσεως του ακροπρυμναίουεδράνου του αριστερού άξονα του Π/Π ΛΕ-ΒΕΝΤΗΣ. Και οι δύο αυτές προσπάθειες δενκατέστη δυνατόν να ικανοποιηθούν λόγω ελλεί-ψεως πλωτού γερανού η πρώτη και λόγω απαι-τήσεως δεξαμενισμού η δεύτερη. Αργότεραιδιωτικό συνεργείο εξήγαγε τον άξονα και τονμετέφερε προς επισκευή. Αντίθετα τέθηκε σεενέργεια η Τ/Α-6 με μειωμένες στροφές μηχα-νών και μαζί με την Τ/Α-4 ήταν πλέον τα μόναεν ενεργεία πλοία τηςΝΔΚ. Την 10η ΑΥΓ οΠαπαδάκης παρέλαβεκαθήκοντα ΝΔΚ απότον Παπαγιάννη και πα-ρέδωσε καθήκοντα Δι-οικητού ΝΒΧ στον Δού-κα. Το επιτελείο τηςΝΒΧ διαμορφώθηκεως ακολούθως:• Yποπλοίαρχος Π.Δού-

κας Διοικητής ΝΒΧ.• Υποπλοίαρχος Α.Καν-

δαλέπας Κυβερνήτηςτων υπό επισκευήΤ/Α-5 και Τ/Α-6.

• Υποπλοίαρχος Ε.Τσα-ταλός Κυβερνήτης Τ/Α-4.

• Υποπλοίαρχος Σ.Γουλέας Διοικητής ΟΥΚ.• Υποπλοίαρχος Σ.Ταβλαρίδης Κυβερνήτης του

Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ.• Υποπλοίαρχος Γ.Ντάνος ΔΤ/ΝΒΧ.• Ανθυποπλοίαρχος Γ.Αρμενιάκος ΔΚ/ΝΒΧ.

Την 13η Αυγ η Τ/Α-5 βρισκόταν υπό διαδικα-σία ενεργοποιήσεως, η Τ/Α-4 ήταν ικανή ναπλεύσει με δύο μηχανές, η Τ/Α-6 ικανή να πλεύ-σει με δύο μηχανές και περιορισμένες στροφέςκαι το Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ υπό επισκευή ικανό ναπλεύσει με ένα άξονα. Ο ΝΣ Κυρήνειας είχε κα-ταληφθεί από τους Τούρκους. Ο ΝΣ Πάφου ενερ-γοποιήθηκε και λειτουργούσε κανονικά. Οι ΣΕΠΑΣΤΗΡ ΒΥΡΩΝ ΓΑΛΗ ευρίσκονται σε συναγερμό

πλήρως ενεργοποιημένοι. Την 25η το ΣΕΠ ΔΟ-ΞΑ (Κορμακίτης) ενεργοποιήθηκε ξανά την 25ηαφού επισκευάσθηκαν τα α/α πολυβόλα από τονστρατό το δε Ραντάρ και οι συσκευές συνεννοή-σεως από προσωπικό της ΝΒΧ. Την ίδια μέρα ηδύναμη του Παρατηρητηρίου ενισχύθηκε με 20ναύτες διότι οι Τούρκοι επεκτεινόταν προς εκεί-νη την κατεύθυνση.

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ Περίοδος από 140500 ΑΥΓ έως 161800

Μετά την κατάπαυση του πυρός άρχισαν την25η Αυγούστου συνομιλίες στην Γενεύη. Όμωςτα Τουρκικά στρατεύματα στην Κύπρο δεν σταμά-τησαν τις επιχειρήσεις και την προώθηση τους,ούτε σταμάτησε η συνεχής μεταφορά στρατευμά-των από την Τουρκία. Οι συνομιλίες οδηγήθηκανμεθοδικά από τους Τούρκους σε αδιέξοδο καιτην 140500 ΑΥΓ τερματίστηκε η κατ επίφασηεκεχειρία και άρχισε γενική επίθεση των 40.000στρατιωτών και των 300 τάνκ που είχαν μετα-φερθεί από την Τουρκία για κατάληψη του βορεί-ου τμήματος του νησιού. Στις 13 Αυγούστου πα-ραμονή της επιθέσεως των Τούρκων οι υπηρε-σίες του Ναυτικού βρισκόταν στην ακόλουθη διά-ταξη:

• Επιτελείο ΝΔΚ: Σε γε-νικό συναγερμό στηνΜαλούντα.• ΝΒΧ: Σε γενικό συνα-γερμό.• ΣΕΠ ΑΣΤΗΡ: Σε γενι-κό συναγερμό εις το Ρι-ζοκάρπασο.• ΣΕΠ ΒΥΡΩΝ: Σε γενι-κό συναγερμό στην Αγ.Νάπα.• ΣΕΠ ΓΑΛΗ: Σε γενικόσυναγερμό στην Πάφο.• ΣΕΠ ΔΟΞΑ:Σε γενικόσυναγερμό στον Κορμα-κίτη.• Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Σε

γενικό συναγερμό στην ΝΒΧ.• Τ/Α-4 και Τ/Α-6: Σε γενικό συναγερμό στην

ΝΒΧ.• Τ/Α-5: Σε επισκευή στην ΝΒΧ.• Τ/Α-2: Προσαραγμένη βόρεια της Αμμοχώ-

στου. Την 04:45 της 14ης τουρκικά αεροσκάφη επι-

τέθηκαν στη ΝΒΧ. Δεν υπήρξαν απώλειες. Περίτην 1100 ειδοποιήθηκε η Βάση από την ΝΔΚ ναείναι έτοιμοι για αναχώρηση αν παρίστατο ανάγ-κη. Έγινε σύσκεψη Αξιωματικών και συζητήθηκετο θέμα της εγκατάλειψης της Βάσης. Αποφασί-στηκε να αρχίσει η προετοιμασία εκρηκτικώνυλών για υπονόμευση και καταστροφή των πλοί-ων και εγκαταστάσεων χωρίς να προσδιορισθεί

ποιες θα είναι αυτές. Το έργο αυτό το ανέλαβανοι ΟΥΚ και ο Γουλέας διέταξε τους Αρχικελευ-στές Α.Χειρόπουλο και Σ.Πασχαλίδη να προετοι-μάσουν εκρηκτικές ύλες ικανές να βυθίσουν ταπλοία και να καταστρέψουν άλλες εγκαταστάσειςως Ραντάρ, βάσεις πυροβόλων, αποθήκες αμοι-βού υλικού και του θαλάμου επιχειρήσεων. Την1430 η ΝΔΚ υπέβαλε προς ΓΕΕΕΦ τις ακόλου-θες προτάσεις τις οποίες το ΓΕΕΦ ενέκρινε: Ανα-φέρεται από λήψεως άπαν προσωπικόν Ν.Β.Χ.και των εν αυτή τορπιλακάτων μετακινηθεί εναραιώσει προς Λάρνακα.

Τορπιλάκατοι λόγω καιρού και μη εμπνέουσαιεμπιστοσύνην δεν δύνανται πλεύσουν Λάρνακακαι προτείνεται ανατιναχθούν πάραυτα. Προσωπι-κόν Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ λόγω μειωμένης αποδόσε-ως πλοίου μεταβεί άμα λήψει εις Λάρνακα. ΣΕΠΒΥΡΩΝ μετά Ραντάρ και προσωπικού του μετακι-νηθεί άμα λήψη εις Λάρνακα. ΣΕΠ ΑΣΤΗΡ μόνονπροσωπικό άνευ Ραντάρ μετακινηθεί εις Λάρνα-κα από λήψεως. Παρακαλώ όπως εγκρίνονταςδιατάξητε.

Εις το ΠΟΛΕΜΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ αναγρά-φεται ότι «Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ λόγω μειωμένηςαποδόσεως διετάχθη όπως καταστραφεί και τοπροσωπικόν του μετακινηθεί εις Λάρνακα μετάτου προσωπικού της ΝΒΧ». Η εντολή καταστρο-φής των δύο Τ/Α και του Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ στηνουσία των μόνων πλοίων που είχα απομείνει στοΚυπριακό Ναυτικό ανοίγει περιθώρια συζητήσε-ων. Γιατί άραγε δεν ενέπνεαν εμπιστοσύνη οιδύο Τ/Α και ποιος ήταν ο καιρός που επικρα-τούσε Αύγουστο μήνα στην Κύπρο και δεν ήτανδυνατό σε καιρό πολέμου και οι Τ/Α, και τοΠ/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ με ένα άξονα, να πλεύσουν πα-ραπλέοντας εγγύς τις ακτές λίγα μίλια νοτιότεραμέχρι την Λάρνακα; Το Αντιτορπιλικό ΑΔΡΙΑΣχτυπημένο από νάρκη στα Δωδεκάνησα το1943 και κομμένο στα δύο καταπλέει θριαμ-βευτικά στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Άραγε τοπλοίο ενέπνε εμπιστοσύνη;

Οι ΟΥΚ θα παράμεναν στη Βάση μέχρι περα-τώσεως του έργου υπονομεύσεως των πλοίωνκαι εγκαταστάσεων κατά την κρίση του διοικητούτων ΟΥΚ. Την 14:50 η ΝΒΧ είχε εκκενωθεί. Με-τά την αποχώρηση του προσωπικού οι ΟΥΚ άρχι-σαν την υπονόμευση. Περί την 15:15 δόθηκεστον Γουλέα από τον Τζεφεράκο τηλεφωνικά ηεντολή όπως αποχωρήσει όλο το προσωπικό απότη Βάση διακόπτοντας τις εργασίες υπονομεύσε-ως και να κατευθυνθεί προς Λάναρκα γιατί επί-κειτο η αποκοπή της οδού Αμμοχώστου-Ριζοκαρ-πασίας υπό των Τουρκικών αρμάτων μάχης. Με-τά από αυτά ο Γουλέας διέταξε την διακοπή τωνυπονομεύσεων την πυροδότηση των ήδη υπονο-μευθέντων πλοίων και Ραντάρ και την αποχώρη-ση των ΟΥΚ με προορισμό την Λάρνακα πουέφθασαν περί την 18:00. Στις 1815 Αντιτορπιλι-κά βομβάρδισαν την ΝΒΧ. Στις 19 Αυγούστου τοΓΕΕΦ με ΣΗΜΑ ΓΕΕΦ 191645 ΑΥΓ ανέφερε στοΑρχηγείο Ναυτικού τα ακόλουθα σχετικά με τιςυπονομεύσεις στη ΝΒΧ: Επί σχετικού γνωρίζον-ται τα κάτωθι:

α. Εγκαταστάσεις ξηράς και υλικά συνεργείωνκαι αποθηκών δεν κατέστη δυνατόν να καταστρα-φούν.

β. Οπλισμός και πυρομαχικά παρελήφθησανυπό προσωπικού άπαντα πλην τορπιλών και πυ-ρομαχικών 20mm άτινα εγκαταλείφθηκαν. Πυρο-βόλα 20mm κατεστράφησαν. Έκ τορπιλών είχοναφαιρεθεί κώνοι μάχης.

γ. Οι πλείονες συσκευαί κατεστράφησαν και τι-νές παρελήφθησαν υπό του προσωπικού.

δ. Τα πλείονα οχήματα παρελήφθησαν υπόπροσωπικού. Μεταγενέστερα ο Γουλέας αναφέ-ρει ότι και οι τρείς Τ/Α που βρισκόταν στην Βάσηκαταστράφηκαν.

Το ΣΕΠ ΑΣΤΗΡ στο Ριζοκάρπασο δέχθηκε αε-ροπορική επίθεση με βόμβες Ναπάλμ και μετάαπό διαταγή της ΝΒΧ στην οποία υπαγόταν κατα-στράφηκαν οι εγκαταστάσεις το ρυμουλκούμενοΡαντάρ συνδέθηκε σε τράκτορα και υπό την διοί-κηση του Σημαιοφόρου ΣΕΑ/Μ Δ.Πυρόβολου το

Το Κυπριακό (Ελληνικό) ναυτικό μέχρι το 1974 (Συγκρότηση - Πραξικόπημα και Τουρκική εισβολή)

Οι Υπαξιωματικοί που συγκρο-

τούσαν τις ομοχειρίες των αντι-

αεροπορικών κατά την εισβολή,

και βρισκόταν συνεχώς στα πυ-

ροβόλα, κατηγορούσαν τους

Αξιωματικούς ότι επέδειξαν πα-

θητικότητα και ότι βρισκόταν

κλεισμένοι στα δωμάτια τους

χωρίς να συμπαρίστανται



προσωπικό κινήθηκε προς Αμμόχωστο αφού πέ-ρασε από την ΝΒΧ η οποία εν τω μεταξύ είχε εγ-καταλειφτεί. Στην συνέντευξη του ο Γουλέας λέειότι περί την 17:30 που το προσωπικό του Σταθ-μού περνούσε κατά την υποχώρηση του από τηνΝΒΧ είδε τα αποτελέσματα των υπονομεύσεων.Την 2230 αφίχθη στην Λάρνακα. Το ΣΕΠ ΒΥΡΩΝ(ΑΓ. Νάπα) Προσωπικό και Ραντάρ διατάχθηκετην 141430 να μετακινηθεί στην Λάρνακα.Την2330 αφίχθη στην Λάρνακα. Το ΣΕΠ ΓΑΛΗ (Πά-φος) Σε πλήρη λειτουργία. Το ΣΕΠ ΔΕΛΤΑ (Κορ-μακίτης) διατάχθηκε την 141530 να μεταβεί μετα υλικά συνεννοήσεως, πυροβολικού, και ότι άλ-λο μπορεί να μεταφέρει στη Μόρφου. Εις περί-πτωση συναντήσεως δυσκολιών ενεργήσει κατάτην κρίση του και κατευθυνθεί νοτιότερον. Την2230 στρατοπέδευσε προσωρινώς εις χωρίονΠλατάνια αναμένον διαταγάς.

Την 16η Αυγούστου και περί ώρα 1755 δια-τάχθηκε κατάπαυση του πυρός σε όλες τις δυνά-μεις της Εθνικής Φρουράς. Τα σχέδια των Τούρ-κων είχαν ολοκληρωθεί. Η μισή Κύπρος βρισκό-ταν πλέον υπό την κατοχή τους. Θα πρέπει πάν-τοτε να έχουμε κατά νου ότι οι Τούρκοι δεν επι-θυμούν την διπλή ένωση. Στόχος τους πάντα πα-ραμένει η επανάκτηση. Μετά την κατάληψη τουνησιού οι Τούρκοι μετέφεραν και εγκατέστησανως έκθεμα στον Ναύσταθμο του Goltsuk δύοαπό τις Τορπιλακάτους.

Το σχέδιο Άτσεσον (1964) που υποστηρίχτη-κε από τις ΗΠΑ εισήγαγε στο πρόβλημα την αν-τίληψη της διχοτόμησης. Αυτή η αντίληψη παρέ-μεινε η κύρια επιλογή των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟαποτελώντας τον κύριο άξονα των συζητήσεωνπου ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια μεταξύ Ελ-λάδας και Τουρκίας και αφορούσαν στην επίλυ-ση του Κυπριακού. Στο Πόρισμα της ΚυπριακήςΒουλής για τον Φάκελο της Κύπρου μνημονεύε-ται επιστολή του Κ.Μητσοτάκη που βεβαιώνειότι ομόφωνα το Ελληνικό υπουργικό συμβούλιοείχε δεχθεί το σχέδιο Άτσεσον.

Ακόμα στην κατάθεση του στα πλαίσια του ίδι-ου πορίσματος ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνοςδηλώνει ότι τόσον ο ίδιος όσον και ο Γ.Παπαν-δρέου σε πολύωρες συναντήσεις προσπάθησαννα πείσουν τον Μακάριο να δεχθεί το σχέδιοΆτσεσον. Από την στιγμή που εξασφαλίστηκε συ-ναίνεση στην ιδέα της διχοτόμησης εκείνο πουαπέμενε για τις ΗΠΑ ήταν να ευρεθεί ο φορέαςτης υλοποίησης. Ανέλαβε η δικτατορική κυβέρ-νηση των συνταγματαρχών. Αποσύρθηκε η Με-ραρχία. Επιχειρήθηκε η αποσταθεροποίηση τουΜακαρίου με την ίδρυση του Εθνικού Μετώπου.Στην συνέχεια εστάλη στην Κύπρο ο Γρίβας οοποίος ίδρυσε την ΕΟΚΑ Β με στόχο και πάλιτην αποσταθεροποίηση. Μετά τον θάνατο τουΓρίβα επιχειρήθηκε περαιτέρω όξυνση της αντι-παράθεσης μεταξύ των οπαδών του Μακαρίουκαι των ενωτικών προκειμένου να δοθεί η ευ-καιρία στην Εθνική Φρουρά να επέμβει.

Όσο και να φαίνεται τραγικό οι Τούρκοι ήσανενήμεροι για τα σχέδια και τις προθέσεις των Ελ-λήνων. Οι Έλληνες είχαν αποφασίσει να μην στεί-λουν ενισχύσεις στην Κύπρο. Το Ελληνικό ΑΕΔκαθησύχαζε το ΓΕΕΦ. Το ΓΕΕΦ διέθετε ακριβέ-στατες πληροφορίες για τις κινήσεις και τις προ-θέσεις των Τούρκων. Το ίδιο και η Ελληνική πρε-σβεία στην Λευκωσία καθώς και το ίδιο το ΑΕΔστην Αθήνα. Η ΚΥΠ στην Κύπρο είχε κάνει αξιο-μνημόνευτη εργασία. Οι αναφορές της είχαν καιτους τρείς σαν αποδέκτες. Δεν μπορεί να εξηγη-θεί με καμιά λογική η στάση του Α/ΓΕΕΦ τουοποίου η αποστολή ήταν η εξασφάλιση της εδα-φικής ακεραιότητας του νησιού να μείνει άπρα-γος ένα ολόκληρο βράδυ. Να μην έχει την ικανό-τητα να αντιληφθεί ότι η κύρια απειλή ήταν τοπρογεφύρωμα στην Κυρήνεια και να επιτρέψειτην ρίψη Τούρκων αλεξιπτωτιστών και την μετα-φορά στρατιωτών με ελικόπτερα χωρίς να διατά-ξει την κατάρριψη τους. Εκτός εάν…….

Η Κύπρος δεν υπήρξε θύμα στιγμιαίων πολιτι-κών αποφάσεων του δικτατορικού καθεστώτοςτο οποίο βέβαια φέρει τις δικές του ευθύνες. Ηπροδοσία έχει¨προϊστορία¨. Στο τακτικό επίπεδοτο Κυπριακό Ναυτικό προσέφερε την θυσία τωνΤ/Α της Κυρήνειας τους αγώνες των μονάδωντου, τους νεκρούς και τους τραυματίες του, στομέτρο που μπορούσε και όπως περιγράφηκε.Ποια ήταν η τύχη των Αξιωματικών και των Υπα-ξιωματικών που υπηρέτησαν στην Κύπρο αυτήτην δραματική περίοδο δεν κρίθηκε σκόπιμο ναεξεταστεί στην εργασία αυτή.

Ο Σταύρος Καλλέργης και η τρίωρη εργασίαΟ Σταύρος Καλλέργης οραματίστηκε μια

κοινωνία όπου «…παν άτομον διά τηςτριώρου εργασίας του ημερησίως θα

απολαμβάνει δικαιωματικώς όλων των απολαύ-σεων και των αγαθών, άτινα απολαμβάνουσισήμερον άτομα τινά αποκαλούμενα πλούσιοι».

Του Σήφη ΜανουσογιαννάκηΗλεκτρονικός - Μηχανικός

Στον 19ο αιώνα γεννήθηκε η θεωρία του σο-σιαλισμού. Οι εξελίξεις στον τρόπο παραγωγήςκαι οι νέες απαιτήσεις στην οργάνωση και λει-τουργία της κοινωνίας έφεραν στο προσκήνιονέες ιδέες που συγκρότησαν θεωρίες οι οποίεςείχαν απώτερο σκοπό τους μια καλύτερη ζωήγια όλους. Ο σοσιαλισμός ως όρος γεννήθηκεστην Ευρώπη και από ’κεί πέρασε γρήγορα στιςΗΠΑ. Βασικό γνώρισμα όλων των πατέρων τουσοσιαλισμού ήταν ο επηρεασμός τους από τηΓαλλική Επανάσταση. Με εργαλείο την επιστήμηκαι τα επιτεύγματα της τεχνολογίας, προσδοκού-σαν να οργανώσουν την κοινωνία σε δικαιότερεςβάσεις, πράγμα που θα έκανε τη ζωή πολύ πιουποφερτή από ότι έως τότε είχε καταφέρει νατην κάνει η ανθρωπότητα.

Στη χώρα μας οι πρώτες ευρωπαϊκές σοσιαλι-στικές ιδέες εισήχθησαν την εποχή του Όθωνααπό Γάλλους πολιτικούς πρόσφυγες. Ο πιο γνω-στός σε μας είναι ο Γουσταύος Εϊτχάλ. Ωστόσο,από ελληνικής πλευράς εισηγητές των απόψεωναυτών μπορούν να θεωρηθούν και κάποια πρό-σωπα προερχόμενα από τον παρισινό κύκλο τουΚοραή, όπως ο Φραγκίσκος Πυλαρινός και οΠαναγιώτης Σοφιανόπουλος. Ένας από τουςπρώτους Έλληνες που έσπευσε να ενστερνιστείαυτές τις καινοφανείς ιδέες, υπήρξε και ο Σταύ-ρος Καλλέργης, ένας πρωτοπόρος κοινωνικόςαγωνιστής που θα μπορούσε να θεωρηθεί ωςπρόδρομος του εργατικού κινήματος.

Από την Κρήτη στην ΑθήναΟ Σταύρος Καλλέργης, που γεννήθηκε στο

Χουμέρι Μυλοποτάμου Κρήτης το 1864, κατάγε-ται από ιστορική γενιά, μια και η φύτρα του κρα-τούσε από παλιό βυζαντινό σόι. Ήταν ο δευτερό-τοκος γιος του Γεωργίου Καλλέργη, που υπήρξεοπλαρχηγός, διοικητής της επαρχίας Μυλοποτά-μου. Ωστόσο, ο Σταύρος δεν έζησε στην Κρήτητα πρώτα χρόνια της ζωής του γιατί ο πατέραςτου, ο καπετάν Γιώργης Καλλέργης πολέμησε το1866 στο Αρκάδι με αποτέλεσμα να επικηρυ-χτεί. Μετά το Ολοκαύτωμα αναγκάστηκε να μα-ζέψει την οικογένειά του και να μετακομίσειστην Αθήνα. Εκεί, μάλιστα, κατάφερε να προσ-ληφθεί τιμητικά στο Παλάτι έπειτα από ενέργειεςενός συγγενικού του προσώπου που ήταν υπα-σπιστής του βασιλιά Γεωργίου Α’. Ο μικρός Σταύ-ρος μεγάλωσε με αστικό τρόπο – όπως επέβαλετο περιβάλλον της Αυλής.

Όταν ενηλικιώθηκε, γράφτηκε στην Αρχιτεκτο-νική Σχολή του Πολυτεχνείου και ενεργοποιήθη-κε, καθώς φαίνεται, στο φοιτητικό κίνημα, γιανα την εγκαταλείψει σύντομα παρασυρμένος απότα ενδιαφέροντά του για τις «εγκυκλοπαιδικέςμελέτες» και τις πρώτες σοσιαλιστικές ιδέες πουτον συνεπήραν. Αποτέλεσμα της φοιτητικής τουδράσης υπήρξε η δυσμένεια του βασιλιά απέ-ναντι στον πατέρα του. Ο Γιώργης Καλλέργηςυποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το Παλάτι και ναεπιστρέψει στην Κρήτη. Τότε, ως νεαρός φοιτη-τής, ο Σταύρος συμμετείχε ενεργά στην οργάνω-ση της πρώτης σημαντικής σπουδαστικής διαδή-λωσης, όπου τέθηκαν βασικά ζητήματα παιδεί-ας. Οι φοιτητές συγκεντρώθηκαν έξω από το πα-λάτι με πανό που έγραφαν μεταξύ άλλων συνθή-ματα όπως «Δωρεάν Παιδεία», «Ισότης», «Αδελ-φότης», και «Κοινοκτημοσύνη».

Η Α’ Διεθνής ιδρύθηκε το 1864 και αποτέλε-σε μια σημαντική εξέλιξη για το παγκόσμιο εργα-τικό κίνημα. Η διάδοση των νέων σοσιαλιστικώνιδεών υπήρξε εντυπωσιακή και ήδη ο Καλλέρ-γης από το 1880 δρούσε συστηματικά σε αυτήντην κατεύθυνση. Γνώστης των παγκόσμιων εξελί-ξεων, ο Καλλέργης ήταν ενήμερος των αποφά-σεων της Β’ Διεθνούς το 1889, όταν ύστερααπό πρόταση της αμερικανικής αντιπροσωπείαςαποφασίστηκε να εορτάζεται σε όλα τα κράτη(ώστε να αποκτήσει το μήνυμα οικουμενικότητα)

η 1η Μαΐου, όχι ως μέρα των λουλου-διών, αλλά ως μέρα αφιερωμένη στηνεργατική τάξη, ως μέρα που θα τιμούσεκαι θα θύμιζε στους εργαζομένους όλου του κό-σμου τους απεργούς που δολοφονηθήκαν στοΣικάγο την 1η Μαΐου 1886. Η μέρα αυτή έπρεπενα γίνει σύμβολο των αγωνιστικών διεκδικήσεων,των αιτημάτων της εργατικής τάξης. Έτσι, ο Καλ-λέργης, θέλοντας να συντονιστεί με τις διεθνείςεξελίξεις στον χώρο του Εργατικού Κινήματος,ιδρύει στην Αθήνα, την 1η Μαΐου 1890, τον Κεν-τρικό Σοσιαλιστικό Σύλλογο. Ο σύλλογος αυτός θε-ωρείται ο πρώτος οργανωμένος και μαζικός φο-ρέας σοσιαλιστικών ιδεών. Τα εγγεγραμμένα μέλητου ξεπερνούν τα 200 άτομα και ήταν κυρίως φοι-τητές, νέοι και εργάτες. Πρόκειται για έναν σύλλο-γο που έχει παραρτήματα και σε διάφορες άλλεςπόλεις της Ελλάδας πέραν των Αθηνών, έναν σύλ-λογο που κάνει τον Καλλέργη να δηλώσει υπερή-

φανα ότι «είναι ο πρώτος Σύλλογος εν Ελλάδι καιΤουρκία με καθαρόν και απευθείας σοσιαλιστικόνπρόγραμμα».

Τον επόμενο μήνα από την ίδρυση του Συλλό-γου, ο Καλλέργης ξεκινά την έκδοση της εφημε-ρίδας «Σοσιαλιστής». Αρχικά, η εφημερίδα ήτανδιμηνιαία και κάλυπτε μεταξύ άλλων με ειδησεο-γραφία και αρθρογραφία ό,τι συνέβαινε στην Ευ-ρώπη σχετικά με την εξέλιξη των σοσιαλιστικώνιδεωδών. Στην εφημερίδα ο Καλλέργης ανέπτυξεμε λεπτομέρειες το σοσιαλιστικό του πρόγραμμα,που περιλάμβανε το αίτημα της απόλυτης ελευθε-ρίας λόγου και συνείδησης, την καθιέρωση τηςοκτάωρης εργασίας, τον κατώτατο μισθό, την αρ-γία την Κυριακή κ.ά. Όλα αυτά μπορούσαν να επι-

τευχθούν μέσα από την κοινοβουλευτική πλειοψη-φία ενός σοσιαλιστικού κόμματος αλλά και μέσααπό τους συνδικαλιστικούς αγώνες και τις διεκδι-κήσεις. Ωστόσο, η έκδοση αυτή δεν μπόρεσε νασυνεχιστεί και σταμάτησε μερικούς μήνες αργότε-ρα λόγω ελλείψεως οικονομικών μέσων.

Ο πρώτος μαζικός εορτασμός της ΕργατικήςΠρωτομαγιάς στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκετο 1893. Την πρωτοβουλία, την οργάνωση καιτην εκτέλεση ανέλαβε ο Σταύρος Καλλέργης.Στον εορτασμό, που έγινε στο σημείο όπου ανε-γέρθηκε λίγα χρόνια αργότερα το ΠαναθηναϊκόΣτάδιο, έλαβαν μέρος πάνω από 500 άνθρωποι,αριθμός σημαντικός για τα δεδομένα της επο-χής. Στο πλήθος μίλησε ο Σταύρος Καλλέργης,και μετά το πέρας της ομιλίας του πρότεινε ναυπογραφεί ψήφισμα προκειμένου να επιδοθείστη Βουλή. Ο Καλλέργης με το ψήφισμα ανά χεί-ρας έφτασε στη Βουλή, ωστόσο ο πρόεδρος τουΚοινοβουλίου αρνήθηκε να το παραλάβει. Τότετο διάβασε από τα θεωρεία της Βουλής, με απο-τέλεσμα να συλληφθεί και να του επιβληθεί γιατην πράξη του ποινή φυλάκισης 12 ημερών. ΗΠρωτομαγιά του επόμενου έτους υπήρξε πιο μα-ζική αλλά και οι αρχές δεν έμειναν παρατηρητέςτων γεγονότων και προέβησαν σε συλλήψεις.Μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και ο Καλλέρ-γης, ο οποίος, αφού δικάστηκε και αθωώθηκε,κατέφυγε στο Παρίσι, όπου γνωρίστηκε με τονΖαν Ζωρές, τον Εμίλ Ζολά, τον Πιοτρ Κροπότκιν.Στην Αθήνα επέστρεψε έναν χρόνο αργότερα.

Οι τελευταίες αναλαμπέςΗ έντονη πολεμική που δέχτηκε από πρώην

συνεργάτες του, τον οδήγησε στα πατρογονικάεδάφη. Στην Κρήτη, ο Καλλέργης δεν έμεινεανενεργός. Εξελέγη πληρεξούσιος της ΚρητικήςΠολιτείας και έθεσε υποψηφιότητα για βουλευ-τής Ρεθύμνου. Ωστόσο, έπειτα από τρεις απόπει-ρες δολοφονίας σε βάρος του, αναγκάστηκε ναεπιστρέψει στην Αθήνα, όπου επιχείρησε ανεπι-τυχώς να επανεκδώσει την εφημερίδα «Σοσιαλι-στής». Από το 1905 τον ξαναβρίσκουμε στηνΚρήτη, με την οικογένεια που στο μεταξύ είχεκάνει, να ζει σε δραματική ένδεια, μια και είχεξοδέψει όλη την πατρική περιουσία για την προ-ώθηση του σοσιαλισμού στην Ελλάδα.

Ο Καλλέργης, θέλοντας να

συντονιστεί με τις διεθνείς

εξελίξεις στον χώρο του Εργα-

τικού Κινήματος, ιδρύει στην

Αθήνα, την 1η Μαΐου 1890, τον

Κεντρικό Σοσιαλιστικό Σύλλο-

γο, ο οποίος θεωρείται ο πρώτος

οργανωμένος και μαζικός φορέ-

ας σοσιαλιστικών ιδεών

Ο αείμνηστος Βαγγέλης Γουμενάκης,

καταθέτει στεφάνι την Πρωτομαγιά

του 2014



Βαγγέλης Γουμενάκης

Τι να πούμε για τον Βαγγέλη μας!Για τα δύσκολα παιδικά μας χρόνια τη δεκαετία

’50 - ’60, για να πάει στο δημοτικό σχολείο από τονΑργουλέ στη Σκαλωτή με τα πόδια, με μάθημα πρωίκαι απόγευμα και με μεσημεριανό ξηρά τροφή. Με-τά, με τη βοήθεια από το κληροδότημα Ξενουδάκηπέρασαν οι τάξεις του γυμνασίου στη Χώρα Σφακίωνκαι πάλι τα χρόνια του Λυκείου στα Χανιά δύσκολαπέτρινα και αυτά. Κι έρχονται τα χρόνια του Πολυτε-χνείου...

Γνώση - πολιτική - λογοτεχνία - ποίηση! Δίνει απότους πρώτους τον αγώνα στο Πολυτεχνείο, εκεί στοσταθμό «Εδώ Πολυτεχνείο», πάντα αθόρυβος. Χωρίςποτέ να εξαγοράσει τίποτα. Όπου προβλήματα εκεί οΒαγγέλης να βοηθήσει ουσιαστικά στην οικογένεια καιστους φίλους, αλλά και σε αγνώστους που είχαν ανάγ-κες, δοσμένος πάντα στον αγώνα για περισσότερη δη-μοκρατία όπως συχνά έλεγε: «αν δεν καώ εγώ αν δενκαείς εσύ πως θα γενούνε τα σκοτάδια φώς...». Ασχο-λήθηκε με την Ένωση των Απανταχού Σφακιανών απότη θέση του Αντιπροέδρου και σαν διευθυντής τηςεφημερίδας «τα Σφακιά» ένα μεγάλο διάστημα, άνοιξενέους ορίζοντες, στο πολιτισμό και στην ιστορία τουτόπου μας. Αυτός ήταν ο Βαγγέλης! Δημιουργικός, ερ-γατικός, ονειροπόλος, με την παιδεία που είχε, κατά-φερε να είναι ένας ταπεινός άνθρωπος που πάντα θαέχομε σημείο αναφορές στη ζωή μας.

Πάλι στους δρόμους όπουζήσαμε την προσωπίδακόκκινη με σταλαγματιέςχρυσού τέτοια περιπέτειατέτοια ωραία ελπίδα μές’στις συνεχείς των ονείρωνέχω τον αμνό δεν πιστεύωστα ποτάμια ολοένα τρέχουν

δεν πιστεύω στα φύλλα ολοένα πέφτουν είναιθεία ένδον αιθάλη π’αλλάζει τις οράσεις κι οθάνατος βαθαίνει την τέφρα.

Νίκος Καρούζος Αφιερωμένο στη μνήμη του Βαγγέλη

που αγαπούσε την ποίηση Μαρία Παπαδογιάννη

Στον αγαπητό φίλο Βαγγέλη από το Σήφη Μανουσογιάννη, Ηλεκτρονικό – μηχανικό

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος Δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι Για την ειρήνη και το δίκιο.Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις Τα χείλη σου θα ματώσουν απ’ τις φωνές Το πρόσωπο σου θα ματώσει απ’ τις σφαίρες μα δε θα κάνεις ούτε βήμα πίσω.Κάθε κραυγή σου θα’ ναι μια πετριά Στα τζάμια των πολεμοκαπήλων.Κάθε χειρονομία σου θα’ ναι για να γκρεμίζει την αδικία.Δεν πρέπει ούτε στιγμή να υποχωρήσεις,ούτε στιγμή να ξεχαστείς.Είναι σκληρές οι μέρες που ζούμεΜια στιγμή να ξεχαστείς, αύριο οι άνθρωποι θα χάνονται στηδίνη του πολέμου,Έτσι και σταματήσεις για μια στιγμή να ονειρευτείςεκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη απ’ τιςφωτιές. Δεν έχεις καιρό, δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου αν Θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος μπορεί και να χρειαστεί και ναπεθάνεις,Για να ζήσουν οι άλλοι Θα πρέπει να μπορείς να θυσιάζεσαι ένα οπουδήποτε πρωινό.Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος θα πρέπει να μπορείς ναστέκεσαι μπρός στο ντουφέκι.Τα λόγια του Τάσου Λειβαδίτη ήταν τρόπος ζωής στοναγαπημένο μας φίλο που αποχαιρετούμε

Με οδύνη αποχαιρετούμε σήμερα φίλοι συγγενείς καισύντροφοι ένα αγωνιστή, ένα δίκαιο ένα Σφακιανό λεβέντη έναστενό συνεργάτη, τον πολυαγαπημένο μας Βαγγέλη.

Αποχαιρετούν οι φίλοι και συντοπίτες έναν ξεχωριστό άνθρωποπου ήξερε να τιμά και να σέβεται τις ανθρώπινες αξίες.Στην ψυχή και στην καρδιά όλων μας μένει χαραγμένη η μορφήτου. Ο ήπιος χαρακτήρας του, η λιτότητα και η ευθύτητα του

λόγου του, η πίστη στις απλές ανθρώπινες αξίες.Όλοι έχουμε να θυμηθούμε κάτι θετικό από τους κοινούς μαςαγώνες, από τις συνεχείς προσπάθειες του που είχαν ένασταθερό σκοπό. Τον πόλεμο κατά της αδικίας Φίλε και σύντροφε Βαγγέλη Φεύγεις σήμερα από κοντά μας για το μεγάλο ταξίδι που όλοι,μοιραία, θα ακολουθήσουμε κάποτε...Μόνο που φεύγεις πολύ νωρίς. Πάνω στην πιο αποδοτική σου ώρα και ενώ μπορούσες ακόμηνα προσφέρεις πολλά με την εμπειρία, την αγωνιστικότητα, τηνφιλοτιμία, τη συνεχή διάθεση προσφοράς ,σε όλους τουςκοινωνικούς αγώνες αλλά και την μεγάλη σου προσπάθεια γιατην πνευματική και πολιτιστική ανάπτυξη της ζωής μας ,αλλάκαι της ιδιαίτερης πατρίδας μας και γεννέτηρας μας τα Σφακιά.Ήθελες πάντα να δίνεις δεν κράταγες τίποτα για σένα ,ο πόνοςτων άλλων ήταν δικός σου, η χαρά τους και δική σου ο αγώναςτους τρόπος ζωής σου.Φεύγεις πρόωρα μέσα από την αγκαλιά της συντρόφου σου,που αγάπησες και κατόρθωσες να της μεταδώσεις τις απλέςαλήθειες της ζωής και τις αρετές που σε διέκριναν. Ήσουν σε όλη σου τη ζωή σταθερά προσανατολισμένος στιςπροοδευτικές αξίες και τις υπηρέτησες με σεμνότητα καισυνέπεια. Φίλε Βαγγέλη Αγάπησες και αγαπήθηκες από όλους γιατί υπήρξες πάντοτε.Ευθύς και αληθινός.Ειλικρινής και καθαρός.πιστός και αφοσιωμένος φίλος.Απλός και γλυκομίλητος. Έτσι σε γνωρίσαμε όλοι.Έτσι σε αγαπήσαμε.Γι’ αυτό θρηνούμε σήμερα τον άδικο και πρόωρο χαμό σου.Αν είναι πάντοτε σκληρός ο θάνατος σε σένα στάθηκε ακόμαπιο σκληρός. Μένει ως μόνη παρηγοριά η μνήμη σου και ηκαθαρή και έντιμη πορεία σου στη ζωή ,ακόμα και στον αγώνασου και στη πάλη με την επάρατο ασθένεια κρατήθηκες μεηρωική αξιοπρέπεια και ενώ υπέφερες προσπάθησες να μας

έχεις ανημέρωτους για να μη μας πληγώσεις, τραβώντας τονΓολγοθά σου με την σύντροφο σου Όπως αναφέρει και το ριζίτικο του τόπου μας.«Μάνα κι αν έλθουν οι φίλοι μας Κι αν έλθουν οι γ’ εδικοί μας, μη τόνε πεις πως πόθανα Να τους βαρυκαρδίσεις - στρώσε τους ταύλα να γευτούν-Κλίνη να κοιμηθούνε - στρώσε τους παραπέζουλα να θέσουντα’ άρματα τους.Και σαν ξυπνήσουν το πρωί και σ’ αποχαιρετήσουν, πες τουςτο πώς απόθανα».Φίλε Βαγγέλη Μένει η γλυκύτητα της μορφής σου.Μένει ο καλός σου λόγος, η ηπιότητα και η γλυκύτητα τουχαρακτήρα σου. Η μεγάλη αγάπη σου για όλους μας. Σήμερα είμαστε όλοι εδώ για να σου ευχηθούμε καλό ταξίδι.Για να εκφράσουμε μέσα από την καρδιά μας τα πιο ειλικρινήσυλλυπητήρια στην αγαπημένη σου σύντροφο. Για να σου υποσχεθούμε ότι η μνήμη σου θα μείνει πάντοτεζωντανή σε όλους, εμάς.Για να σου δώσουμε την υπόσχεση ότι θα συνεχίσουμε ναυπηρετούμε τους ίδιους στόχους που και εσύ με τόσησυνέπεια και υπευθυνότητα υπηρέτησες.Κι εγώ στο πρόσωπο σου χάνω ένα πολύτιμο συνεργάτη καιφίλο. Έναν φίλο που ήξερε να τιμά, να σέβεται, νααφιερώνεται και να αγωνίζεται για τον απλό καθημερινόάνθρωπο.Εκφράζοντας τα πιο ειλικρινή και θερμά μου συλλυπητήριαστην αγαπημένη σου σύντροφο, σε όλους τους συγγενείς,φίλους που ήρθαν εδώ και με ένα δάκρυ και τον βουβό πόνονα σε αποχαιρετήσουν.Εύχομαι να βρεις τη γαλήνη στο μακρύ ταξίδι που πάς ,για μαςη ανάμνηση του αγνού αγωνιστή του δίκαιου και ευγενή φίλουκαι συναγωνιστή είναι το καλύτερο βάλσαμο στον απέραντοπόνο που μας κατέχει Καλό ταξίδι αγαπημένε μας φίλε Καλή αντάμωση σε καλλίτερους κόσμους ευγενικέ άρχονταΒαγγέλη.

Ο Δήμαρχος Σφακίων,Ιωάννης Ζερβός, καιτο Δημοτικό Συμβούλιοεκφράζουν τα θερμάτους συλλυπητήρια στηνοικογένεια τουαγαπητού συντοπίτηΒαγγέλη Γουμενάκη.Ενός ανθρώπου πουπρόσφερε πολλά στοντόπο και στη διατήρησητης Σφακιανήςπαράδοσης.

****************

«Θα ήθελα να εκφράσωτα θερμά μουσυλλυπητήρια στηνοικογένεια του καλούφίλου, συντοπίτη καισυμμαθητή μου,Βαγγέλη Γουμενάκη. Τοκενό που άφησε είναιμεγάλο τόσο για τηνοικογένεια του όσο καιγια την επαρχία μας,που τόσο αγάπησε».

Χιωτάκης Ι. Μανούσος

Μηχανολόγος - Ηλεκτρολόγος ΕΜΠ, Αντιπρόεδρος Ένωσης Απανταχού Σφακιανών

Η Ένωση των Απανταχού Σφακιανών αισθάνεται ιδιαίτερη θλίψη για το θάνατο του Αντιπροέδρου της και εκλεκτού Σφακιανού Επιστήμονα Βαγγέλη Γουμενάκη. Για την μεγάλη προσφορά του Βαγγέλη Γουμενάκηστήν Ένωση και τη κοινωνική του δράση, ή Ένωση στη συνεδρίαση της 4-5-2015 αποφάσισε να καταθέσει

στη μνήμη του Βαγγέλη χρηματικό ποσόν για την ενίσχυση του Πολυδύναμου Ιατρείου Σφακίων και να αναλάβει δράσεις που θα τιμούν τη μνήμη και τη προσφορά του εκλιπόντος.

Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας Ιωάννης Πολυράκης Βασίλης Θωμάς


13

ΔΙακοΠεσ φετοσ στα οΜορφα καΙ ΗρΩΙκα σφακΙα

ΣΦΑΚΙΑ: Ο Θησαυρός της Κρήτης και της φύσης!

φραγκοκαστελλο 2015

Απονομή βραβείων στο διαγωνισμό «Δροσουλίτες»Η απονομή βραβείων στους διακριθέντες του

Παγκρήτιου Λογοτεχνικού Διαγωνισμού Μαντινά-δας - Ρίμας και Ριζίτικου με θέμα: “Οι Δροσουλί-τες”, που είχε προκηρύξει ο Σύλλογος Στιχουρ-γών νομού Χανίων σε συνεργασία με τον δήμοΣφακίων, πραγματοποιήθηκε στο Φραγκοκάστε-λο, παρουσία του δημάρχου, Γιάννη Ζερβού, τουΔημοτικού Συμβουλίου και πλήθος κόσμου, μέ-σα στον χώρο του Φραγκοκάστελου, με κεντρι-κό ομιλητή τον Κανάκη Γερωνυμάκη, στιχουργό,συγγραφέα, λαογράφο και επίτιμο μέλος τουΣυλλόγου, ο οποίος αναφέρθηκε στο θέμα, αλ-λά και σε μαρτυρίες ανθρώπων, που είχαν τηντύχη να δουν τον θρύλο, σύμφωνα με τα λεγό-μενά τους.

Χαιρετισμούς απηύθυναν ο δήμαρχος Σφα-κίων, Γιάννης Ζερβός και ο Θανάσης Πατερά-κης, πρόεδρος του Συλλόγου Στιχουργών, ενώ27 συνολικά διακριθέντες απ’ όλες τις περιοχέςτης Κρήτης, διάβασαν τα έργα τους και παρέλα-βαν τα βραβεία τους, τα οποία συνόδευαν βι-βλία, ως έπαθλα, προσφορά της ΠεριφερειακήςΕνότητας Χανίων, του Δήμου Χανίων, της Ενω-σης Σφακιανών Ν. Χανίων, του Συλλόγου Προ-βολής Κισάμου «Η ΓΡΑΜΠΟΥΣΑ», μελών τουΣυλλόγου Στιχουργών Ν. Χανίων, της αλυσίδαςβιβλιοπωλείων Κλαψινάκη από το Ρέθυμνο, τουεκδοτικού οίκου Κυριάκου Δασκαλάκη από τηνΑθήνα αλλά και πολλών άλλων μεμονωμένωνστιχουργών απ’ όλη τη Κρήτη.

Κρητικούς χορούς χόρεψε ο Μουσικοχορευτι-κός Σύλλογος «Τα Σφακιά», ενώ Ριζίτικο τραγού-

δι απέδωσε η νεοσύστατη ομά-δα Σφακιανών, που απαρτίζεταιαπό νέα παιδιά κυρίως, μευπεύθυνο της χορωδίας τονΘοδωρή Γιαννουλάκη. Τη μου-σική κάλυψη της εκδήλωσης εί-χε αναλάβει το Κρητικό συγ-κρότημα του Ανδρέα Λιλικάκη,ο οποίος είναι από τους μονα-δικούς καλλιτέχνες, που έχειγράψει και μελοποιήσει τρα-γούδι για τους Δροσουλίτες,

μέλος και ο ίδιος του Συλλό-γου Στιχουργών Ν. Χανίων,πλαισιωμένος από τους κατα-ξιωμένους δεξιοτέχνες του λα-γούτου, Γιάννη Φουντουλάκηκαι Γιάννη Παυλάκη από το Ρέ-θυμνο. Τέλος, πλούσιο γεύμαπαρέθεσε ο Δήμος Σφακίωνγια όλους τους παρευρισκόμε-νους της εκδήλωσης. Ενδεικτι-κά αναφέρονται παρακάτω με-ρικές από τις βραβευμένες

μαντινάδες του διαγωνισμού.l Να ‘μουν στο Φραγκοκάστελο, τον Μάη,

Δροσουλίτης, να αναβαστώ στον ώμο μου, τη Λευτεριά τση Κρήτης.

(ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΘΟΥΣΑΚΗ - ΧΑΝΙΑ)l Αδούλωτες ψυχές νεκρών, που δεν

γνωρίσαν ήττες εις στα Σφακιά χαράματα,γίνονται Δροσουλίτες.

(ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΤΟΥΛΑΚΗΣ – ΧΑΝΙΑ)l Όσο υπάρχει ουρανός, θάλασσα, γη

κι αέρας, οι Δροσουλίτες θα ’ρχονται στο χάραμα τση μέρας.

(ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΟΥΤΣΑΚΗ – ΑΝΤΙΣΚΑΡΙ ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ – ΜΕΣΣΑΡΑΣ)l Κι αποθαμένος θα ’ρχομαι ωσάν

τον Δροσουλίτη, να σκύφτω και να προσκυνώ τα χώματά σου Κρήτη.

(ΑΝΤΩΝΙΑ ΜΗΛΟΓΙΑΝΝΑΚΗ – ΧΑΝΙΑ)l Για Λευτεριά και για τιμή, έπεσες

Δροσουλίτη κι εδά ’ρχεσαι και τη θωρείςελεύθερη την Κρήτη.

(ΚΟΥΡΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ – ΚΥΡΙΑΚΟΣΕΛΛΙΑ ΑΠΟΚΟΡΩΝΟΥ)


Aπλωμένα κάτω από τα μαγευτικά Λευκά όρη– τα ομορφότερα βουνά της Κρήτης, αρωμα-τισμένα από πεύκα, αγριοκυπάρισσους, πρί-νους, θυμάρι, μαλοτήρα, φασκόμηλο, δίκτα-μο, μέντα και θρούμπη. Βουνά άγρια, αφιλό-ξενα τη μοναξιά των αιγάγρων και του γυπαε-τού, με ακτές τρυπημένες από δεκατέσσεραφαράγγια. Χαράδρες άγριες και μαγευτικές,διαμαντένιες παραλίες του Λιβυκού, με καθα-ρές και καταγάλανες θάλασσες. Εδώ θα βρεί-τε τα ύστερα απομεινάρια του παλιού Κρητι-κού πολιτισμού. Άνθρωποι φιλικοί και γενναι-όδωροι, κάποτε σπουδαίοι ναυτικοί και ακό-μη σπουδαιότεροι έμποροι. Στη τουρκο-κρατία ήταν πλούσιοι και ανεξάρτητοι.Κι όμως επαναστάτησαν αμέτρητες φο-ρές, πρώτοι αυτοί το 1770 με τον Δα-σκαλογιάννη. Και μετά ξανά και ξανά…Μια ζωή στα όπλα και στα αίματα… Ρά-τσα ανυπότακτη, επιβλητική στην όψη,ζωντανά αγάλματα θεών. Επιλέξτε φέτοςτα Σφακιά για τις διακοπές σας. Είτεψάχνετε για μια ήσυχη παραλία, είτε γιαορειβασία και περπάτημα στα γοητευτικάμονοπάτια, είτε για κολύμπι, για καταδύ-σεις, για ψάρεμα. Ο ήλιος εδώ λάμπειολοχρονίς. Τα Σφακιά είναι το πιο ηλιό-λουστο κομμάτι της νότιας Ευρώπης! Θαβρείτε φιλόξενα καταλύματα, πλούσιο και καλό φαγητό με τοπικά εδέσματα, φρέσκαψάρια, αγνά προϊόντα για να γευτείτε καινα αγοράσετε: θυμαρίσιο μέλι, γραβιέρα,αφεψήματα, καλό λάδι, Σφακιανές πίτεςκαι παξιμάδια. Στα γραφικά χωριουδάκια,θα ζήσετε τα όμορφα πανηγύρια του καλο-καιριού και τις πολιτιστικές εκδηλώσειςστο Φραγγοκάστελλο. Μα πάνω απ΄όλα, θαβρείτε φιλοξενία και καλή καρδιά!

Πληροφορίες από το site του Δήμου Σφακίων. Σας περιμένουμε !

Καλές διακοπές



ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ Γράφει ο Μανώλης Τζωρτζάκης, Υπεύθυνος Αθλητισμού στον Δήμο Σφακίων

Τα νέα του Αθλητικού Γυμναστικού Συλλόγου Σφακίων

ΟΜΑΔΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ Α.Γ.Σ. ΣΦΑΚΙΩΝ

Ολοκληρώθηκε το πρωτάθλημα του Γ’Τοπικού Χανίων όπου η ομάδα μας κα-τέλαβε την 3η θέση η οποία υπό προ-

ϋποθέσεις μπορεί να δώσει την άνοδο στην πα-ραπάνω κατηγορία. Η θέση αυτή κατακτήθηκεστο τελευταίο κυριολεκτικά λεπτό χάρις τογκολ που σημείωσε ο 1ος σκόρερ της ομάδαςμας για φέτος Μανούσος Δουρουντάκης στοναγώνα με την Υρτακίνα μέσα στα Σφακιά.

Το πιο σημαντικό στοιχείο όμως, για ακόμαμια χρονιά, που κάνει την κατάληψη της 3ηςθέσεις σημαντική, είναι ότι η ομάδα μας στη-ρίχθηκε σχεδόν αποκλειστικά σε παιδιά τωνΣφακίων (27 ήταν ο αριθμός των αθλητών πουαγωνίστηκαν) και μάλιστα σε παιδιά που προ-

έρχονται από τα τμήματα των ακαδημιών τουσυλλόγου, τα οποία έδωσαν τον καλύτερο εαυ-τό τους δείχνοντας σε όλους ότι πέραν όλωντων άλλων μπορούν να είναι και πολύ καλοίαθλητές. Αναλυτικά τα αποτελέσματα του 2ουγύρου ήταν:

Σφακιά-Ατρόμητος: 3-0 (α.α.)Σφακιά-Ακαδημία Άρη Σούδας: 0-1Νέοι Ηρακλή Νεροκούρου-Σφακιά: 3-1Σφακιά-Τάλως: 4-0Νέοι Μινώταυρου-Σφακιά: 0-1Ποσειδών Καμισιανών - Ραπανιανών-Σφακιά: 4-1Σφακιά-Α.Ε.Χανίων: 3-0 (α.α.)Σφακιά-Νέοι Κισαμικού: 4-1Σφακιά-Υρτακίνα: 2-2

ΑΚΑΔΗΜΙΑ Α.Γ.Σ.ΣΦΑΚΙΩΝ

Στην 6η θέση του 2ου ομίλου τερμάτισε τελικά, η Ακαδημία Σφακίων στην κατηγορία Παίδων,όπου συμμετείχε για πρώτη φορά στην ιστορία της. Τα παιδιά που αγωνίστηκαν και τους αξίζουνπολλά συγχαρητήρια για το ήθος και την προσπάθεια τους ήταν:

1. Δεληγιαννάκης Μανώλης Τερματοφύλακας 20022. Βούρβαχης Μανώλης Τερματοφύλακας 2002 3. Βαλυράκης Σταύρος Τερματοφύλακας 2002 4. Μπαιλάκης Μανούσος Αμυντικός 2002 5. Μανουσέλης Δημήτρης Αμυντικός 2002 6. Μπολιώτης Γιώργος Αμυντικός 2001 7. Σκουλούδης Μιχάλης Αμυντικός 2001 8. Σφηνιάς Μανούσος Αμυντικός 2001 9. Γιανναράκης Μανώλης Αμυντικός 2002 10. Γιαννουλάκης Παύλος Αμυντικός 2002

11. Βοτζάκης Γιώργος Μέσος 2002 12. Βενάκης Αντώνης Μέσος 2001 13. Σφηνιάς Σήφης Μέσος 200214. Καρκάνης Γιάννης Μ 2002 15. Σοφούλης Χρήστος Μέσος 2002 16. Γλεντούσης Στράτος Μέσος 2002 17. Βοτζάκης Αντρέας Επιθετικός 2002 18. Σταυριανουδάκης Σήφης Επιθετικός 2001 19. Οικονομάκης Παύλος Επιθετικός 2001 20. Μανουσέλης Γιώργος Επιθετικός 2001

Η γιορτή της ακαδημίαςΣτις 31.05.2015 πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη γιορτή της ακαδημίας

μας. Το πρόγραμμα περιελάμβανε εσωτερικό τουρνουά για τα παιδιά των ακα-δημιών μας αλλά και 2 αγώνες ποδοσφαίρου ανάμεσα στην ομάδα Παίδων καιτην Ομάδα του συλλόγου μας και ανάμεσα στην ομάδα παλαιμάχων του Συλλό-γου μας και την Ομάδα μας. Στη συνέχεια της πολύ όμορφης βραδιάς όπου συ-ναντήθηκαν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του Συλλόγου μας, ο μεγάλοςχορηγός της ομάδας μας τον οποίο ευχαριστούμε δημόσια για όλα όσα έχειπροσφέρει διαχρονικά στον Α.Γ.Σ. Σφακίων, Νίκος Δουρουντάκης, μοίρασε σεόλα τα παιδιά στολές ποδοσφαίρου και στους αθλητές της ομάδας μας φόρ-μες. Η βραδιά έκλεισε με πλούσιο κέρασμα από το Σύλλογο σε όλους τουςαθλητές, τα παιδιά και τους γονείς τους στο χώρο του γηπέδου.

Φωτισμός γηπέδου ΦραγκοκάστελουΈνα έργο που θα δώσει νέα πνοή στον αθλητισμό στα Σφακιά βρίσκεται στο

τελικό στάδιο υλοποίησης του καθώς ο εργολάβος που ανέλαβε το έργο μαςενημέρωσε ότι το έργο τοποθέτησης των πυλώνων φωτισμού θα ξεκινήσει άμε-σα και θα έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του Ιουνίου και θα απομένει η δια-σύνδεση τους με το ρεύμα.

Αθλητικές εκδηλώσεις Σφακιά 2015Ο Δήμος Σφακίων σε συνέχεια των πολύ επιτυχημέ-

νων αθλητικών εκδηλώσεων που διοργάνωσε τα προ-ηγούμενα χρόνια και αναλογιζόμενος την μαζική προ-βολή που είχε ο δήμος μας μέσω αυτών, αποφάσισενα διατηρήσει και να εμπλουτίσει αυτές τις εκδηλώ-σεις με στόχο την καλύτερη δυνατή ανάδειξη του φυσι-κού πλούτου και των δυνατοτήτων για μια πολύπλευρηανάπτυξη των Σφακίων.

Σε συνεργασία με φορείς όπως η Γενική Γραμμα-τεία Αθλητισμού, η αντιπεριφέρεια Χανίων αλλά καιμε την πολύτιμη στήριξη και βοήθεια από συλλό-γους όπως ο Πανελλήνιος Σύλλογος Μαραθώνιας &Χειμερινής Κολύμβησης, η Λέσχη Ταχύπλοων Σκα-φών Χανίων, η Σκοπευτική Λέσχη Χανίων, ο Σύλλο-γος Δρομέων Υγείας Χανίων και ο Ποδηλατικός Σύλ-λογος Χανίων Τάλως με τους οποίους συνεργαζόμα-στε στενά, σας παρουσιάζουμε το καλεντάρι τωναγώνων του 2015:

1. 04.07.2015: 2ος Αγώνας Κολύμβησης ανοιχτήςθαλάσσης στο Φραγκοκάστελο.2. 01.08.2015: 3ος Παγκρήτιος αγώνας Ταχύπλο-ων σκαφών στη Χώρα Σφακίων3. 07-09.08.2015: Καλοκαιρινά τουρνουά 3on3basketball, 3on3 beach Volley και 4X4 beach Soc-cer4. 30.08.2015: 4ος Αγώνας Τοξοβολίας στο Φραγ-κοκάστελο5. 13.09.2015: 1ος Αγώνας Δρόμου Υγείας σταΣφακιά από τον Άγιο Ιωάννη στην Ανώπολη.6. 15.09.2015: Παραδοσιακοί αγώνες Στίβου Νική-τεια 20157. 04.10.2015: 4ος αγώνας κατάβασης βουνού μεποδήλατα κ ο 2ος Παγκρήτιος αγώνας ποδηλάτωνCross Country στα Ασκύφου.8. 11.10.2015: 3ος Αγώνας τρεξίματος κάθετηςανάβασης Λουτρό – Ανώπολη

Εκδηλώσεις στα Σφακιά 2015Οι ημερομηνίες που θα γίνουν οι αθλητικές εκδηλώ-

σεις που θα πραγματοποιηθούν στο Δήμο Σφακίων το2015 είναι οι ακόλουθες:

• 23/05/2015: Φραγκοκάστελλο, απονομή βραβεί-ων στο Παγκρήτιο λογοτεχνικό διαγωνισμό Μαντινάδας-ρίμας και ριζίτικου με θέμα τους Δροσουλίτες.

• 07/06/2015: Εκδήλωση μνήμης και τιμής για τηνεπανάσταση του 1821 στη θυμιανή Παναγία και εγκαίνιατου νέου Πολυδύναμου Περιφερειακού Νοσοκομείου.

• 21/06/2015: Εκδήλωση μνήμηςκαι τιμής στο προτοεπαναστάτη Ιωάν-νη Βλάχο η Δασκαλογιάννη το1770, στην Ανώπολη Σφακίων

• 04/07/2015: Μουσική εκδή-λωση με τον ανεπανάληπτο καλλιτέ-χνη Ψαραντώνη και τους συνεργά-τες του.

• 11/07/2015: Παράσταση μεκλόουν για τους μικρούς μας φί-λους.

• 22/07/2015: Μουσικοχορευτι-κή βραδιά «ΣΦΑΚΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ» από τον μουσικοχο-ρευτικό σύλλογο Σφακίων.

• 30/07/2015: Εκδήλωση ομά-δας (ποδοσφαίρου) τοπικοί καλλιτέ-χνες με τον σύλλογο «ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ».

• 06-13/08/2015: Εβδομάδα εκ-δηλώσεων φραγκοκάστελλου. Έναρξη μουσικής βραδιάςμε τον Γιώργο Χαιρέτη και τους συνεργάτες του.

• θεατρική παράσταση «ΟΙ ΗΛΙΘΙΟΙ» του Νηλ Σάιμον• Λαϊκή ορχίστρα Βάμμου (ENSEMBLE)• Κουκλοθέατρο ΔΡΟΣΟΥΛΙΤΕΣ

• Συναυλία με το συγκρότημα Μιχάλης και ΔημήτρηςΚουνάλης

• 15/8/2015: Ανώπολη Σφακίων γιορτή ΓΡΑΒΙΕΡΑΣμε πλούσια μουσικοχορευτική βραδιά.

• 16/08/2015: Γιορτή στο Ασκύφου του Νεομάρτυ-ρα Εμμανουήλ του εκ Σφακίων.

• 18/08/2015: Δ.Η.Π.Ε.Θ.Ε.Κ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝΓΡΕΚΟ (ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΤΖΑΚΗ )

• 21/08/2015: Γιορτή σφακιαννής πίτας (χώρα Σφα-κιών).

• 28/08/2015: Φραγκοκάστελ-λο (ΜΑΡΣΥΑΣ) μουσικό σχήμα.

• 06/09/2015: Εκδήλωση μνή-μης στο Ασκύφου για την κατα-στροφή του Αληδάκη το 1774.

• 15/09/2015: Μουσική βρα-διά με τους τοπικούς καλλιτέχνες μετον μουσικοχορευτικό σύλλογο «ΤΑΣΦΑΚΙΑ».

• Οκτώβριος: Ετήσιο μνημόσυ-νο του μεγάλου ευεργέτη καιεπαναστάτη στη παιδεία στα Σφα-κιά, Γεωργίου Ξενουδάκη στηνΙμπρο Σφακίων και απονομή δι-πλωμάτων στους μαθητές.

• 04/10/2015: Εκδήλωσημνήμης και τιμής στους εκτελε-

σθέντες στο ολοκαύτωμα του Καλλικράτη.

Οι ημερομηνίες που δίδονται δύναται να αλλάξουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης

ή περίστασης και σε κάθε περίπτωση θα ενημερωθείτε έγκαιρα για τις όποιες αλλαγές.



Γιάννης Παπασηφάκης Έφυγε από τη ζωή ο μπάρπα - Γιάννης. Πάν-

τα πηγαίνοντας στη Ανώπολη θα τον συναντού-σες και θα είχες κάτι να κουβεντιάσεις ευχάρι-στα μαζί του. Στα παιδιά του εκφράζουμε ταθερμά μας συλλυπητήρια και ιδιαιτέρως στοφίλο μας το Σήφη τον ακάματο εργάτη του πο-λιτισμού στα Σφακια.

Βαγγέλης Γουμενάκης Μεγάλο σοκ στην Ένωση μας και στα Σφα-

κιά από το θλιβερό γεγονός του θανάτου τουαγαπημένου μας φίλου, συνεργάτη, αγωνιστή,λαμπρού επιστήμονα και ακάματου αντιπρο-έδρου της Ένωσης Απανταχού Σφακιανών Βαγ-γέλη. Έφυγε αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στηνκοινωνία των Σφακιών, στη μάθηση τον πολιτι-σμό τη δημοκρατία την αγάπη για τον συνάν-θρωπο, πράξεις που υπηρέτησε και χάριζεπλουσιοπάροχα σε όλους. Η τελευταία πράξητου δράματος πραγματοποιήθηκε στο Κοιμητή-ριο Αθηνών με τεράστιο πόνο από όλους τουςφίλους και συνεργάτες. Στην οικογένεια του,την αγαπημένη μας Χριστίνα, σύζυγο του Βαγ-

γέλη μας, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπη-τήρια το καλύτερο βάλσαμο στο μεγάλο πόνοείναι η καλή του ανάμνηση.

Σοφία Παύλου Αθητάκη Την Παρασκευή 15 Μαΐου στον Ιερό Ναό

της Παναγίας (στα Καμπιά ) Ανώπολης Σφα-κίων, εψάλη η εξόδιος ακολουθία της μακαρι-στής Σοφίας και ετάφη στο εκεί νεκροταφείο.Στα Παιδιά της και συγγενείς εκφράζουμε ταθερμά μας συλλυπητήρια.

Σταύρος Δημ. Κριαράς Μεγάλη θλίψη στην οικογένεια του αλλά και

στην Σφακιανή κοινωνία προκάλεσε ο απροσ-δόκητος Θάνατος του αγαπητού μας ξαδέλφουΣταύρου. Άνθρωπος όλο καλοσύνη, αγάπη, κα-λομίλητος, εργατικός, ποτέ δεν βαρυγκώμησεπαρ’ όλο που σε νέα ηλικία η μοίρα κτύπησεμε το πιο σκληρό τρόπο την οικογένεια τουμπάρπα - Δημήτρη, ο Σταύρος παρά τη μεγάλησυμφορά στάθηκε βράχος, δημιούργησε καλήοικογένεια και ήταν ιδιαίτερα αγαπητός και σταδιό χωριά που ζούσε στην Ανώπολη και Ίμβρο.

Πάντα συμμετείχε σε όλες τις κοινωνικές εκ-δηλώσεις είτε ευχάριστες είτε δυσάρεστεςπάντα με λόγια σοβαρά ανάλογα με τη περίστα-ση. Στον ιερό ναό του Αγίου Ιωάννη στο (γύρο)εψάλη η εξόδιος ακολουθία, στη σύζυγο τουστα παιδιά αδέλφια και εγγόνια εκφράζουμε ταπιο θερμά συλλυπητήρια, ιδιαίτερα στη Μαρίατη κόρη του, μέλος της διοίκησης της Ένωσηςτων Απανταχού Σφακιανών. Να είναι ελαφρύ τοΣφακιανό χώρα που σε δέχτηκε αγαπητέ μαςξάδελφε.

Γιάννης Ιωσήφ Μανουσογιαννάκης Έφυγε από τον μάταιο κόσμο ο Γιάννης, ιδι-

αίτερα αγαπητός στη κοινωνία των Χανίων καιστα Σφακιά. Άνθρωπος σοβαρός και ευχάρι-στος, δημιούργησε καλή οικογένεια. Στην σύ-ζυγο τα παιδιά του και συγγενείς εκφράζουμετα θερμά μας συλλυπητήρια.

Μάριον Κράμερ (Δουρουντάκη)Αγάπησε τα Σφακιά και διάλεξε να ζήσει το

τόπο μας στο πλευρό του φίλου μας του Μα-νούσου στο Ασκύφου. Δυστυχώς η μοίρα της

φέρθηκε σκληρά και έτσι έφυγε από κοντάμας και από τον αγαπημένο της σύντροφο.Στον ιερό ναό της Παναγίας στο Ασκύφου, εψά-λη η εξόδιος ακολουθία. Στο σύζυγο -φίλο μας-Μανούσο και τους συγγενείς εκφράζουμε ταθερμά μας συλλυπητήρια.

Ιωάννης Ανδρέου ΚοντορινάκηςΈφυγε από τη ζωή μετά από σύντομη ασθέ-

νεια. Καλός οικογενειάρχης και ιδιαίτερα αγα-πητός στα Χανιά όπου ζούσε. Η εξόδιος ακο-λουθία εψάλη στο Προφήτη Ηλία στο Ακρωτή-ριο Χανίων και ενταφιάστηκε στην ιδιαίτερη πα-τρίδα στην Ανώπολη Σφακίων. Στα παιδιά σύζυ-γο και συγγενείς εκφράζουμε τα θερμά μαςσυλλυπητήρια.

Λεωνίδας Δαμανάκης (Ιατρός)Βαρύ πλήγμα για την οικογένεια του, αλλά

και για τη Σφακιανή κοινωνία των Αθηνών, οθάνατος του Λεωνίδα Δαμανάκη, εξαίρετουεπιστήμονα και καλού οικογενειάρχη. Στην σύ-ζυγο στα παιδιά και συγγενείς εκφράζουμε ταθερμά μας συλλυπητήρια.

Πένθη

ΚοινωνικάΓάμοι

Εύχομαι το στεφάνι σας διαμάντια να γεμίσειΝα σασε τρέχουν τα καλά σαν το νερό στη βρύση.

Στον Ιερό Ναό της Παναγίας στο Ασκύφου Σφακίων, ο Γιώρ-γος και η Ελένη, έδωσαν αμοιβαία υπόσχεση αγάπης ενώπιονθεού γονέων συγγενών και φίλων. Το όμορφο ζευγάρι μετά τομυστήριο του γάμου δεξιώθηκε τους παρευρισκομένους σεένα πλουσιοπάροχο γλέντι στην Αση Γωνιά. Ευχόμαστε στοΓιώργο και την Ελένη να είναι ευτυχισμένοι στους κουμπάρουςΕυθύμη Κυριακόπουλο και Ειρήνη Πετρουλάκη να είναι πάνταάξιοι. Στους γονείς των παιδιών, Γιώργο και Νίκη Μπερβανά-

κη, και στον Σταύρο και τη Μαρία Καυκαλά, να καμαρώσουντα παιδιά τους ευτυχισμένοι και να αξιωθούν να κανακίσουνεγγόνια.

**********************

Αυγερινός παντρεύεται την Πούλια κάνει ταίρι Κι όλα τ’αστέρια τ’ουρανού γίνανε συμπεθέροι.

Στον Ιερό Ναό της Αγίας Κυριακής Παλαιόλουτρα Ρεθύμνου, οΦίλος μας Σπύρος και η εκλεκτή της καρδιάς του Παγώνα έδω-

σαν αμοιβαία υπόσχεση αιώνιας αγάπης, ενώνοντας τη ζωή τουςμε το μυστήριο του γάμου. Αρκετοί συγγενείς και φίλοι παρευρέ-θηκαν για να εκφράσουν την αγάπη τους στα παιδιά και να ενώ-σουν τις ευχές τους. Μετά τη τελετή το ζευγάρι δεξιώθηκε τουςπαρευρισκομένους στη χαρά τους στο κέντρο «Έσπερος» σε έναπλούσιο γλέντι που κράτησε αμείωτο το κέφι μέχρι τις πρωινέςώρες. Εμείς, να ευχηθούμε στα παιδιά Σπύρο και Παγώνα να ζή-σουν ευτυχισμένοι, στη κουμπάρα Ελένη Στογιάννη πάντα άξιακαι στους ευτυχείς γονείς Ανδρέα και Φρειδερίκη Γερονυμάκηκαι Μανούσο και Ελένη - Ευαγγελία Σφηνιά, να καμαρώνουν ταπαιδιά τους ευτυχισμένοι και να κανακίσουν εγγόνια.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ«ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ» Στράβωνος 12, 11634 ΠαγκράτιΤηλ.: 210 72 13 321(Fax): 210 72 39 149Email: [email protected]Αριθ. Πρωτ. 8841 Αθήναι 9/6/2015

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Πνευματικού Ιδρύμα-τος «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ» ανακοινώνει ότι την ακαδημαϊκήχρονιά 2015 – 2016 θα φιλοξενήσει φοιτητές – σπου-δαστές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η διαμονή των φοιτητών πραγματοποιείται σε δίκλι-να δωμάτια, στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του Ιδρύ-ματος και περιλαμβάνει: καθημερινή σίτιση (πρωινό,μεσημεριανό, βραδινό), δωρεάν internet, αναγνωστή-ριο, βιβλιοθήκη με πλούσια θεματολογία, 24ωρη φύ-λαξη χώρου. Η συμβολική συμμετοχή των οικοτρόφωνανέρχεται στα 200 ευρώ μηνιαίως. Αιτήσεις υποβάλ-λονται στη Κρητική Εστία μέχρι 15 Σεπτεμβρίου2015. Έντυπα των αιτήσεων μπορείτε να προμηθευ-τείτε από τη γραμματεία ή από την ηλεκτρονική διεύ-θυνση www.kritikiestia.gr.

Λόγω των θερινών διακοπών γνωστοποιείται ότι τοΠνευματικό Ίδρυμα «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ» θα παραμείνεικλειστό από τις 10/7/2015 έως 1/9/2015.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κάνουν αιτήσεις,καθ΄ όλη την διάρκεια που θα είναι κλειστή η Γραμμα-τεία λόγω θερινών διακοπών, τις οποίες μπορούν νατις αποστείλουν ταχυδρομικά στη διεύθυνση: Στράβω-νος 12, Παγκράτι - Τ.Κ. 116-34», με fax 210-7239149, με mail στο [email protected] ενώ απότις 1/9/2015 θα μπορούν να απευθυνθούν τηλεφωνι-κά και στη Γραμματεία του Ιδρύματος, στο τηλέφωνο210-7213321 – 210-7229771 για οποιαδήποτε πλη-ροφορία.

Το Διοικητικό Συμβούλιο

Αποκαλυπτήρια της προτομής Δασκαλογιάννη στο Περιστέρι Η Ένωση των Απανταχού Σφακιανών ευχα-

ριστεί και συγχαίρει τον δήμαρχο Περιστερί-ου, Γιάννη Παχατουρίδη, και το σύλλογο Κρη-τών Περιστερίου για την τοποθέτηση της προ-τομής του Σφακιανού ήρωα και πρωτεργάτητης ελευθερίας της Κρήτης, Δασκαλογιάννη,σε πλατεία της πόλης. Την Ένωση των Απαν-ταχού Σφακιανών εκπροσώπησε η κοσμήτο-ρας Ειρήνη Κορνιζάκη.

Η Ειρήνη Κορνιζάκη εκπροσώπησε επίσηςτον δήμο Σφακίων και διάβασε τον παρακά-τω λόγο του δημάρχου Σφακίων ΓιάννηΖερβού: «Χαιρόμαστε πολύ και αποτελεί ιδι-αίτερη τιμή για εμάς, ως Σφακιανούς, το γε-γονός ότι παίρνει σήμερα «σάρκα και οστά»με αυτό τον πανηγυρικό τρόπο, το όνομα τουΣφακιανού Πρωτομάρτυρα Δασκαλογιάννη σεμια από τις κεντρικότερες πλατείες του 3ουμεγαλύτερου δήμου της χώρας μας, με τα

αποκαλυπτήρια της προτομής του, η οποία εί-ναι και η πρώτη προτομή του Δασκαλογιάννηπου αποκαλύπτεται εκτός Κρήτης.

Η κληρονομιά της θυσίας, του καθήκοντοςκαι του πάθους για ελευθερία που μας άφη-σε ο μέγιστος αυτός λόγιος και ήρωας, αντη-χεί ανά τους αιώνες, παραμένει ολοζώντανη,και παρουσιάζεται ως αναπόδραστα επίκαιρηστους πονηρούς και χαλεπούς καιρούς πουδιανύουμε. Άλλωστε, ως ελάχιστο φόρο τι-μής, η Ελληνική Πολιτεία (μέσω της περιφέ-ρειας Κρήτης) έχει καθιερώσει επίσημα -εδώκαι πολλά χρόνια- τον εορτασμό της επετείουτης Επανάστασης του Δασκαλογιάννη για τηνπρώτη Κυριακή μετά τις 17 Ιουνίου κάθεέτους. Έτσι, την μεθεπόμενη Κυριακή 21Ιουνίου 2015, θα τιμήσουμε φέτος -όπως καικάθε χρόνο- την μνήμη του εθνομάρτυρα Δα-σκαλογιάννη στην γενέτειρά του, Ανώπολη

Σφακίων, εκδήλωση στην οποία είστε όλοικαλεσμένοι να παρευρεθείτε. Η σημερινήλαμπρή εκδήλωσή σας συμπίπτει με έναν δι-πλό εορτασμό που έχουμε σήμερα στα Σφα-κιά: αφενός μεν τιμάται η επέτειος κήρυξηςτης Επανάστασης του 1821 στην Κρήτη, πουέλαβε χώρα στην Θυμιανή Παναγία της Χώ-ρας Σφακίων και αφετέρου γίνονται τα εγκαί-νια του νέου Πολυδύναμου ΠεριφερειακούΙατρείου Σφακίων, με σύσσωμη παρουσίαόλης της πολιτικής ηγεσίας του ΥπουργείουΥγείας και όλων των πολιτικών και θρησκευ-τικών παραγόντων του νησιού. Για το λόγο αυ-τό, αδυνατούμε σήμερα να παρευρεθούμεσωματικά, αλλά είμαστε μαζί σας νοερά καισυναισθηματικά. Εκ μέρους της κοινωνίαςτων Σφακίων, σας απευθύνω εκ βάθους καρ-δίας τους χαιρετισμούς μου, τις ευχαριστίεςμου και τα συγχαρητήριά μου.


Στις 21 Μαρτίου το βράδυ, πραγματοποιήθηκε ο ετήσιοςχορός της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών στην αί-θουσα εκδηλώσεων «Ορφέας» στην Καλλιθέα. Στην εκ-

δήλωση παρευρέθηκαν ο Σφακιανός Βουλευτής κ. Παύλος Πο-λάκης, ο νέος Δήμαρχος Σφακίων κ. Γιάννης Ζερβός, πρό-εδροι κρητικών σωματείων της Αττικής και πλήθος κόσμου πουγέμισε ασφυκτικά την αίθουσα.

Είχαμε τη χαρά να διαπιστώσουμε ότι μεταξύ των παρευρισκο-μένων ήταν πολλοί νέοι και φοιτητές. Προσφέρθηκαν παραδοσια-κά εδέσματα μαγειρεμένα από ντόπιους μαγείρους όπως τσιγα-ριαστό κρέας και νόστιμο πιλάφι. Οι εκλεκτοί κρητικοί καλλιτέ-χνες Αντώνης Ματσάκης, Νίκος Μαρεντάκης, Κανάκης Κοζωνά-κης και Φραγκίσκος Μπαλτζάκης κάλυψαν μουσικά την εκδήλωση

και κράτησαν σε υψηλά επίπεδα το κέφι και τη διάθεση των θα-μώνων μέχρι το το πρωϊ.

Ο Πρόεδρος της ένωσης, Γιάννης Πολυράκης, στο σύντομοχαιρετισμό προς τους παρευρισκόμενους είπε «Θα ήθελα να κα-λοσωρίσω και να ευχαρισστήσω έναν-έναν ξεχωριστά όλουςεσάς που με τη παρουσία σας τιμάτε την αποψινή εκδήλωση».Επίσης ευχαρίστησε και συνεχάρη το Διοικητικό Συμβούλιο τηςΈνωσης που εργάστηκε σκληρά για τη προετοιμασία και την επι-τυχία της εκδήλωσης και συνέχισε: «από τη θέση του προέδρουθα ήθελα να ευχαριστήσω τον Όμιλο Βαρδινoγιάννη για την οι-κονομική στηριξη που παρέχει στην εκδήλωση με την αθρόασυμμετοχή του Ομίλου, όπως παραδοσιακά κάνει κάθε χρόνο.Επίσης θα ήθελα να τονίσω οτι η σημερινή βραδιά είναι αφιε-

ρωμένη στη παιδεία. Πιστεύουμε ότι η σημερινή κρίση είναικυρίως κρίση αξιών και οτι η παιδεία και ο πολιτισμός είναι ησυνταγή για την αντιμετωπισή της. Είμαστε υπερήφανοι γιατην κατακόρυφη άνοδο της παιδείας στην επαρχία μας τα τε-λευταία χρόνια με τις επιτυχίες των Σφακιανών Υποψηφίων σταΑΕΙ. Επίσης χαιρετίζουμε την έναρξη λειτουργίας του ΑνοικτούΠανεπιστημίου των Σφακιών και ευχόμαστε να λειτουργήσει ωςπυρήνας μόρφωσης και δημιουργίας».

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης τιμήθηκε ο Παύλος Πολά-κης για τη συνολική προσφορά του στα Σφακιά σαν πρόεδροςτης Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών, σαν δήμαρχος και επι-στήμονας (ιατρός - χειρουργός - εντατικολόγος). Επίσης η Ένω-ση των Απανταχού Σφακιανών θέλει να ευχαριστήσει όλους όσοιπαρευρέθηκαν στη μεγάλη γιορτή, τους ιατρούς φίλους μας, τονόμιλο φουσκωτών σκαφών «Ναυτίλος», τον Γιώργο Πετράκη καιτους Κρήτες με τους λεβέντικους χωρούς τους, το χορευτικόσυγκρότημα του συλλόγου Κρητών Κερατσινίου, τους φίλουςμας από το Δελβινάκι Ηπείρου και όλους όσοι προσέφεραν δώ-ρα και καταλλύματα για φιλοξενία φίλων μας στα Σφακιά.


Ο ετήσιος χορός της Ένωσης

Οι καλλιτέχνες της κουζίνας, Γιώργος Καπρής και Μανώλης Νιώλης

Κύριε Πολάκη, Η ένωση των απανταχού Σφακιανών απο-φάσισε να σας τιμήσει στην αποψινή εκ-δήλωση για την μεγάλη σας προσφοράστα Σφακια ως Ιατρός, ως Πρόεδρος τηςΈνωσης των Απανταχού Σφακιανών καιως Δήμαρχος Σφακίων και σας απονέμειαυτή τη τιμητική πλακέτα.


Documents

Εγκαίνια του Πολυϊατρείου Σφακίων sfakia ver. 152.pdfΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2015 3 ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Τα δραματικά