01 istorija digitalne fotografije

7/30/2019 01 istorija digitalne fotografije

1/20

FOTOGRAFIJA -OD NASTNKA DO DIGITALNE FOTGRAFIJE

Savremenu digitalnu fotografiju karakterie brz razvoj novih tehnologija i ideja.Tokom zadnjih petneaestak godina usavreni su digitalni fotoaparrati koji ak iamaterima omoguavaju postizanje profesionalne kvalitete uz gotovo potpunu

automatizaciju.Jedna od najveih privlanosti fotografije je jednostavnost kojom moete savladatinjenim osnovnim vjetinama. Za razliku od drugih vidova umjetnosti, gdje suneophodne godine vjebe i uenja da bi se postigla zadovoljajvajuca kvaliteta,vjetinu fotografisanja moete nauiti veoma brzo. Nisu vam potrebni ni skupifotoaparati. Danas i ak i najjednostavniji digitalni fotoaparati daju prihvatljiverezultate i te fotografije mogu se koristiti u razliite svrhe.Medjutim ova velika jednostavnost kojom fotoaparat reprodukuje stvarnost ne znai idobru fotografiju. Dobra fotografija ne znai biljeenje stvarnosti, ve nain njeneinterpretacije.

Kad uzmemo u ruke neki od poslednjih modela ni ne pomisljamo da je do njegovograzvoja slijedio veoma mukotrpan put i niz pronalazaka. Digitalnoj fotografiji je

prethodio razvoj klasine fotografije kao i tiz potrebe da se slke prenesu na daljinu irazvoj fascimila i televizije.

Pronalasku fotografije prethodilo je niz pronalazaka. Jedan od najznaajnijih jeCamera obscura. Na suprotnom zidu zamraene sobe bi se kroz malu rupicu

projicirala obrnuta slika scene spoljasnjosti. Princip kamere obskure spominje Mo-Tijo u etvrtom vijeku p.n.e . u Kini. Aristotelje razumjevao optike principe kamereopskure. Posmatrao je srpoliku sliku djelominog pomraenja sunca projiciranog krozsito i otvore izmedju lia paltana na tlu. Arapski uenjakAlhazen je dao opiseksperimenata sa pet lampiona postavljenih van sobe s malom rupicom. Leonardoda Vinci 1490. godine u svom Codex Atlanticus dao je detaljan opis i crtee kamereopskure .

Fotografija 1.


2/20


3/20

osjetljivosti bitumena na svjetlost. Staklenu plou bi premazivao bitumenomotopljenim u lavandinom ulju. Djelovi izloeni svjetlosti su otvrdnjavali i tee su seotapali od onih koji nisu. Ekspozicija je trajala veoma dugo. ak i po osam sati.Ispiranjem bi nastala slika. Tako je juna/jula 1827. godine nastala prva uspjenafotografija.

Fotografija 3. I 3b

Dvije godine kasnije Niepce je sklopio partnerski ugovor s Louis Daguerreom kojise bavio sa slinim istraivanjima. Nedugo zatim Niepce umire a Daguerre natavlja saeksperimentima kako bi skratio duge ekspozicije i lo kontrast Niepceovog potupka.Eksperimentiui sa srebrenim solima eksponiranu plou bi izloio ivinoj pari. Sliku

bi fiksirao u vruem rastvoru kuhinjske soli. Postupak je nazvan dagerotipija.

Foto3a


4/20

Arago je u Narodnoj skuptini francuske predloio zakon da se pronalazaudagerotipije Dagueru i sinu njegova saradnika Niepcea doivotno da renta.uveni hemiar i fiziar Gay-Lusac je pri tom rekao: Sve to pridonosi napretkucivilizacije, fizikoj i moralnoj dobrobiti ovjeka, treba da stalan predmet brige

prosvjeene vlasti, ako eli biti na visini ciljeva koji su joj povjereni, a oni koji imajutu sreu da svojim radom pridonesu tom plemenitom zadatku, moraju za svoj uspjeh

biti dolino nagradjeni. Odlukom da pronalazak ne bude patentiran nego da budedostupan svima Francuska vlada je darovala svijetu fotografiju.William Henry Fox Talbot je po objavljivanju dagerotipije ubrzao rad na svom

postuku koji je nazvao kalotipija . Umjesto ploe koristio je papir natopljenrastvorom kuhinjske soli , potom senzibiliziran u rastvoru srebronitrata. Ekspozicijom

je dobijao negativ a prosvjetljavanjem negativa na drugi senzibilirani papir pozitiv.Talbotove slike su bile inferiorne u odnosu na dagerotipiju, ali on je nastavio saistraivanjima. Po nagovoru engleskog matematiara, astronoma i hemiara SirJohnHerschela Talbot koristi njegov izumsodium tiosulphate kao sredstvo za fiksiranje

slike. Sir John Herschel je prvi upotrebio terminfotografija kao ipozitiv i negativ.Talbot 1844. godine objavljuje svoju knjigu The Pencil of Nature u kojoj opisuje svoj

postupak. To je ujedno i prva knjiga ilustrovana fotografijama.Svijet je poludio za fotografijom. Ve 1850. Godine bilo je mogue za 110 funtikupiti kit za fotografiju koji je ukljuivao sve od dagerotipskog aparata pa doneophodnih hemikalija. Medjutim fotoaparati su bili glomazni, oprema teka,fotografi su sa sobom morali da nose laboratorije kako bi na licu mjesta senzibilirali

ploe.Pronadjene su suhe ploe to je oalkalo rad na terenu.1885. godine Eastman American Film proizvodi prvi transparentni film kakav znamodanas. Godine 1888. George Eastman plasira na trite KODAKfotoaparat sasloganom Vi pritisnite dugme, mi emo ostaloTo je bilo rodjenje masovnog bavljenja footgrafijom.

fotografija 4.


5/20

Nekao paralelno s razavojem fotografije dolo je do otkria telegrafa. Ve 1839.Godine je dolo di prve komercijalne upotrebe elektromehanikog telegrafa koji jekonstruisao SirWilliam Fothergill Cooke. Nedugo zatim 1843. godine , skorotridesetak godine prije upotrebbe telefona i Moseovog telegrafa, kotski filosof ,

matematiar i fiziar Aleksandar Bain je konstruisao prvu primitivnu fascimilmainu. Maina se zasnivala na principu klatna. Slike su se mogle prenositi na daljinu.

Fotografija 5

Englez Frederick Bakewell 1847. je usavrio Bainovu mainu korisei satnimehanizam. Na svjetskoji izlobi 1851. Ghodine Bakewell je uspjeno demonstriraorad svoje maine. Slika je slana i primana na cilindar i taj, ali usavren, sistem sezadrao sve do 1960tih.

Fotografija 6.

Popularnost fascimil maine je poveana znaajno poslije 1906 kad je upotrijebljena


6/20


7/20

Fotografija 9.

Godine 1923. Vladimir Zworykin patentira televizijsku cijev iconoscop koja jesnimala sliku, 1929 Zworkin je emitovao uspjenoi televizijski signal sa GreensburgPike u okolini Pittsburagha a sliku je primao kod svoje kue u Swissvale . Njegovsystem je imao 120 linija i 24 slike u sekundi.

Fotografija 10

Oscar Barnack1924 je razvio prvu 35mm foto kameru i tako je rodjena Leica. Leicaje postala sinonim za format 24x 36mm na 35 mm smotanom filmu kakav su koristile


8/20

filmske kamere. Fotoaparat je postao mali, mogao je da stane u dzep. Optika rjeenjakao i system traila ostali su neizmjenjeni do danas. Ovaj fotoaparat je jo vie

pojeftinio i omasovio bavljenje fotografijom.

Fotografija 11

John Logie Baird je 1933. Godine napravio prvi poznati video snimak na svo 30linijskom sistemu za koji je koristio najobiniju votanu audio plou.

Olimpijske igre 1936.godine su prenoene elektronskim kamerama.

Forografija 12. I 12a

BBC 1937 godine prelazi sa Bairdova mehanikog sistema na potpuno elektronskiMarconi-EM system sa 405 linija.


9/20

etrdesetih godina niu prve komercijalne Tv stanice poput NBC, CBS i druge.

Foto12b i 12c

U periodu poslije rata proizvodjai foto aparata nastoje naparviti to jefinije ijednostavnije fotoaparate.

Fotogarfiaj 13 i 13a

U Bell laboratorijama 1947. pronadjen je transistorza koji e William Shockly,John Bardeen i Walter Brattain dobiti Nobelovu nagradu 1956.godine . Ovaj izume omoguiti minijaturizaciju i pojeftinjenje kao i smanjene potronje elektronskihsklopova koji su do tada bili isklju;ivi baziranii na cijevnoj tehnici.U Bing Crosby laboratorijama 1951. Godine napravili su prvi video rekorder koji jesniamao na magnetnu traku.


10/20

Fotografija 14A iste godine je proradio i prvi komercijalni kompjuterUNIVAC koji je teio svegaosam tona.

Fotografija 15Sovjetski savez je lansirao prvi svemirski satelit Sputnik1 1957. godine. i svemirskatrka je poela to e doprinjeti naglom razvoju elektronskih sistema kao i potrebu zarazvoj sistema za elektronsku fotografiju.

Fotografiaj 16.Russel A.Kirsch je1957. godine prvi skenirao fotografiju svog sina na jednostavnomrotacionom skeneru koji je sa svojim kolegaam iz Nacionalnog biroa za standardanapravio, te je u digitalnom obliku putem kompjutera prikazao na ekranu osciloskopa.Fotografija 17.


11/20

Iste godine Copthorne McDonald zasnovao je koncept SSTV (Slow scan TV) to jeomoguilo da se statine slike prenose putem telefonske linije.A samo dvije kodine kasnije napravljeno je prvo integrisano kolo u FairchildSemiconductors.David Paul Gregg patentira 1961 godine video disk ali do njegove realizacije e doikojih petnaestak godina kasnije.

Fotografija 18.


12/20


13/20

QWERTYUIOP je prva rije poslana preko e-maila iste godine. Osoba odgovorna zaprvi e-mail je Ray Tomlinsna koji je radio za Bolt Baranek iand Newman kmpanijuangaovanu od strane Ministarstva odbrane US da naprave ARPANET, preteuInterneta. Prije nego to je bilo mogue poslati poruku Tomlinson je trebao imatiadresu. On je izbrao znak @ kako bi razlikovao adrese ka mailboksu na lokalnoj

mainia od adresa na mrei.. Tomlison kae da je izabrao @ zato to to nije bilovlastito ime a i zbog simbolinog znaenja (at-znai kod, pri ) neko@negdje, Prva dvakompjutera koja su komucirala preo emaila bili su smjeteni jedan do drugog , obakonektovana na ARPANET mreu.

Pronalaza Willis A.Adcockiz firme Texas Instruments je patentirao prvi Potpunoelektronski system za snimanje i kasnije prikazivanje statinih slika

Fotografije 24 i 25.

Kompanija Fairchild 1973. godine proizvodi prvi komercijalni CCD ip rezolucije100X100 pixela. Ovaj ip i 20 inni teleskop upotrebljeni su za prvu astro fotografiju

fotogarfije 26 i 27

Canon 1976 na trite izbacuje prvi fotoaparat (model AE-1 )koji je u sebi imaougradjen mikroip kojim je kontrolisao brzinu zatvaraa i otvor blende kao isvjetlomjer.


14/20

Fotografija 28.

Steve Jobs i Steve Wozniakpredstavili su 1997. godine prvi kuni raunarApple I.Runar je bio zasnovan na MOStek 6502 ipu dok su ostali prizvodjai radili na Intel8080 ipu.Raunar je kotao svega 666.6$. Velike kompanije kao IBM i Digital nisuvjerovali u trinu mo kucnog kompjutera ali uspjeh Appla I i drugih Personalnihkomjutera koji su slijedili je pokazalo da nisu bili u pravu.Fotografija 28a.

IBM 1981. Godine na trite izbacujePC (Personal computer.model #5150 baziranogna Intel 8088 ipu i imao je 16 ili 64 k RAM. IBM je postavio mnoge standarde kojise mogu nai i u dananjim kompjuterima.SONY 25. Avgusta 1981. godine predstavlaj prototip pvog elektonskog foto aparata

MAVICA (Magnetic Video Camera). Nova era fotografije je zapoela. MAVICA nije

bila u pravom smilsu rijei foto aparat. Iako je bila SLR (single reflex lens) kamera iima la izmjenjive objective poput fotoaparata , ona je u sutini bila vido kamera sa


15/20

CCD ipom rezolucije 570X490 pixela . Veliina ipa je bila 10x 12 mm. Otvorblende je kontrolisan runo a imala je samo jednu brzinu zatvaraa 1/60 sec. Snimalaje slike na 2 ina velike floppy diskette koje su se kasnije mogle prikazati na TV ilivideo monitoru.

Footgrafija 29.Sredinom osamdesetih mnoge kompanije poput Hitachi, Panasonica, Canona, idrugihna trite izbacuju video foto aparate sline Mavici, Jedna od udnih naparavtog doba bila je Pentacam VSC/3000 komapanije The Focal point . Umjesto

pentaprizme na Nikon F4s. bila je postavljena Sony vido kamera koja je mogla dasnimi fotografiju ili video. U cijenu od 23000 dolara nisu ukljueni rekorder ili framegrabber kao ni objektivi. Fototaparat je mogao da nmi sliku na film, i elektronsku ilivideo.

Fotografiaj 30

Commodore predstavlja svoj kompjuterAmiga A 1000 sa superiornom grafikim izvunim mogunostima a Apple na trite izbacujeMacintosh sa naglaenimgrafikim i user friendly interfejsom kojeg su mnogo kasnije slijedili MicrosoftWindows.Canon, jula 1984 sa olimpijskih igara u Los Angelesu , sprovodi probu slanja

statine video fotografije, kako su je tada jo uvije zvali sa svoje kamere, putemtelefonske linije za manje od pola sata. Fotografija je tamapana u novinama Yomiuri


16/20


17/20

Fotografije 33 i 34

Na Fotokini 90 Kodak je predstavioDCS -100 SLR digitalni fotoaparat sarezolucijom od 1.3 MP po cijeni od 30 000$. DSC-100 je zasnovan na Nikonovom F3tijelu. Imao je u sebi 300MB memorije,Canon 1993. Godine proizvodi prototip prvog EOS aparata a Nikon D1 protype F sarezolucijom od 1.3 M i brzinom od 1.7 slika u sekundi.


18/20

Fotografija 35Sledee godine Kodak proizvodi za Apple prvi masovno prodavani fotoaparat AppleQuickTake 100 a mogao je u internu memoriju snimi osam slika rezolucije 640X480

piksela.

Foto 36Iste godine Kodak izbacuje nekoliko modela profesionalnih fotoaparata, NC2000,DSC420, DSC420c.., baziranih na Nikonoviom F90 aparatu po cijeni izmedju 17950-11 000 $.


19/20

Foto 36aKodak je 1996.godine na trite izbacio prvi digitalni autofokusni fotoaparat DC-120od 1M piksela koji je probio barijeru od 1000$

Fot ografije 37 i 37a,foto37b


20/20

Ftografija Banja Luke snimljena Kodakom DC-120 u rezoluciji 756x504 piksela 1996godine

Canon 2000. Godine na trite izbacuje model Canon EOS D30 od 3.5M , prvi DSLRfoto aparat namjenjen irem tritu po cijeni manjoj od 2000$

Footgrafija 39 i 40

Ova dva poslednja modela, Kodak Dc-120 i Canon D 30 su konano pribliilidigitalnu fotografiju i u svijet masovne, amaterske fotografije.

Drago Vejnovi

Documents

01 istorija digitalne fotografije