212
Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI SERTĠFĠKA EĞĠTĠMĠ 08 ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER Tuncay ATAKURU

08 ULUSAL ve ULUSLARARASI - isguzaktanegitim.netisguzaktanegitim.net/dokuman/ozel/20121203161447.pdf · ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER Konunun Genel Amacı Katılımcıların,

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI SERTĠFĠKA EĞĠTĠMĠ

08

ULUSAL ve ULUSLARARASI

KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER

Tuncay ATAKURU

ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER

Konunun Genel Amacı

Katılımcıların, iş sağlığı ve güvenliği alanında

devlet, çalışan, işveren taraflarının yeri ve önemini,

faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası kuruluşlar

ile bu alanda hazırlanmış sözleşmeleri

öğrenmelerini sağlamaktır.

ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER

Öğrenme Hedefleri

Bu dersin sonunda katılımcılar;

İş sağlığı ve güvenliği alanında devlet, çalışan,

işveren taraflarının yeri ve önemini ifade eder.

ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER

Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği alanında

sorumluluğu bulunan kurum ve kuruluşlar ile iş

sağlığı ve güvenliği alanında faaliyet gösteren

ILO, WHO, OSHA gibi uluslararası kurum ve

kuruluşları tanımlar.

Uluslararası iş sağlığı ve güvenliği sözleşmeleri

ve bu sözleşmelerin ulusal mevzuattaki yerini

açıklar.

ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER

Konunun Alt BaĢlıkları

İş sağlığı ve güvenliği alanında devlet, çalışan, işveren taraflarının yeri ve önemi

Ulusal İş Sağlığı ve Konseyi

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

İSGGM, İSGÜM

İş Teftiş Kurulu Başkanlığı

ÇASGEM

SGK

ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER

Sağlık Bakanlığı

İşçi ve işveren kuruluşları

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve

sözleşmeleri

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)

Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (OSHA)

AB direktifleri

ULUSAL ve ULUSLARARASI KURULUġLAR ve SÖZLEġMELER

Yüz Yüze / Toplam Ders Saati

A Sınıfı: -/1

B Sınıfı: 1/2

C Sınıfı: 1/3

ĠSG ALANINDA DEVLET, ÇALIġAN ve ĠġVERENLERĠN YERĠ

Devlet: Çalışma hayatı ile ilgili yasal

düzenlemeleri hazırlamak, denetimler yapmak,

yaptırımlar uygulamak ve taraflar arasındaki

ihtilafları (mahkeme) çözmek,

ĠĢveren: Ücret karşılığı çalışanlarından mal ve

hizmet üretmesini istemek, çalışma ortamı ve

çalışanının sağlık ve güvenliğini sağlamak

ĠSG ALANINDA DEVLET, ÇALIġAN ve ĠġVERENLERĠN YERĠ

ÇalıĢan: İşverenden aldığı ücret karşılığı

kendisinden istenen mal ve hizmet üretimini

gerçekleştirmek, verilen talimatlara göre işyeri-

çalışma arkadaşları ve kendi sağlık ve güvenliğini

tehlikeye atmadan çalışmak, kendisine verilen

kişisel koruyucular ile iş ekipmanlarını teknik usul

ve esaslar dahilinde kullanmak,

6331 SAYILI ĠSG KANUNU

21. Madde: Ulusal ĠĢ Sağlığı ve

Güvenliği Konseyi

(1) Ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili

politika ve stratejilerin belirlenmesi için

tavsiyelerde bulunmak üzere Konsey kurulmuştur.

(2) Konsey, Bakanlık Müsteşarının başkanlığında

belirtilen üyelerden oluşur:

6331 SAYILI ĠSG KANUNU a) Bakanlık İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü

(İSGGM), Çalışma Genel Müdürü (ÇGM), İş Teftiş

Kurulu (İTK) Başkanı ve Sosyal Güvenlik Kurumu

(SGK) Başkanlığından bir genel müdür.

b) Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Çevre ve Şehircilik,

Enerji ve Tabii Kaynaklar, Gıda, Tarım ve

Hayvancılık, Kalkınma, Millî Eğitim ile Sağlık

bakanlıklarından birer genel müdür.

6331 SAYILI ĠSG KANUNU

c) Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığından bir

yürütme kurulu üyesi, Devlet Personel

Başkanlığından bir başkan yardımcısı.

ç) İşveren, işçi ve kamu görevlileri sendikaları üst

kuruluşlarının en fazla üyeye sahip ilk üçünden,

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye

Esnaf ve Sanatkârları Konfd, TTB, TMMOB ve

Türkiye Ziraat Odaları Birliğinden konuyla ilgili

veya görevli birer yönetim kurulu üyesi.

6331 SAYILI ĠSG KANUNU d) İhtiyaç duyulması hâlinde İş Sağlığı ve

Güvenliği Genel Müdürünün (İSGGM) teklifi ve

Konseyin kararı ile belirlenen, iş sağlığı ve

güvenliği konusunda faaliyet gösteren kurum veya

kuruluşlardan en fazla iki temsilci.

(3) (d) bendi Konsey üyeleri, iki yıl için seçilir ve

üst üste iki olağan toplantıya katılmaz ise ilgili

kurum veya kuruluşun üyeliği sona erer.

6331 SAYILI ĠSG KANUNU (4) Konseyin sekretaryası, İş Sağlığı ve Güvenliği

Genel Müdürlüğünce (İSGGM) yürütülür.

(5) Konsey, toplantıya katılanların salt çoğunluğu

ile karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyu

kararı belirler. Çekimser oy kullanılamaz.

(6) Konsey yılda iki defa olağan toplanır. Başkanın

veya üyelerin üçte birinin teklifi ile olağanüstü

olarak da toplanabilir.

(7) Konseyin çalışma usul ve esasları Bakanlık

tarafından belirlenir.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

Yönetmeliğin Tarihi ve R.G. Sayısı

05.02.2013 tarih ve 28550 sayılı R.G.’de

yayınlanmıştır.

1.Madde: Amacı

1) Bu Yönetmeliğin amacı, Ulusal İş Sağlığı ve

Güvenliği Konseyinin kuruluş amacını, oluşumunu,

görevlerini ve çalışma usul ve esaslarını

düzenlemektir.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

4.Madde: Konseyin KuruluĢ Amacı

(1) Konsey, ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği

ile ilgili politika ve stratejilerin belirlenmesi için

tavsiyelerde bulunmak üzere kurulmuştur. Konsey,

çalışmalarında ulusal ve uluslararası gelişmeleri

ve ülke koşullarını göz önünde bulundurur.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

Çalışma hayatının iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili

mevcut şartlarının iyileştirilmesi ve güvenlik

kültürünün ülke genelinde yaygınlaştırılması

amacıyla üyelerin işbirliği içinde çalışmasını esas

alır. İş sağlığı ve güvenliği alanında ülke

politikalarını oluşturmada tarafların görüş ve

düşüncelerinin alınmasını sağlar.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

5.Madde: Konseyin OluĢumu

(1) Başkan: ÇSGB Müsteşarı – 1 kişi

(2) ÇSGB (İSGGM, ÇGM, İTK, SGK) – 4 kişi

(3) BSTB, ÇŞB, ETKB, GTHB, KB, MEB, SB birer

genel müdür – 7 kişi

(4) YÖK, DPB birer üye – 2 kişi

(5) İlk 3 sendika (işçi, işveren, kamu) – 9 kişi

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

(6) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği – 1 kişi

(7) Türkiye Esnaf ve Sanatkâr Konf. – 1 kişi

(8) Türk Tabipleri Birliği – 1 kişi

(9) Türk Mühendis ve Mimar Odaları – 1 kişi

(10) Türkiye Ziraat Odaları Birliği – 1 kişi

(11) Kurum ve kuruluşlardan – 2 kişi (teklifle)

Toplam: 30 kişi

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

6.Madde: Konseyin Görevleri

a) Ulusal İSG politika ve stratejileri için öneriler

geliştirmek ve alınan kararların kurumlarda

uygulanmasını tavsiye etmek,

b) İSG konusundaki ihtiyaç ve öncelikleri dikkate

alarak Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Politika

Belgesi, hedefler ve eylem planının belirlenmesi

için öneriler geliştirmek,

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

c) Çalışanların ve işverenlerin iş sağlığı ve

güvenliği ile ilgili konularda eğitimleri,

bilgilendirilmeleri, bilinçlendirilmeleri ile iş sağlığı

ve güvenliği kültürünün oluşturulması konusunda

görüş bildirmek,

ç) İş sağlığı ve güvenliği konularında araştırma ve

geliştirmeye yönelik projeler önermek,

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

d) Ülke çapında yapılacak İSG alanındaki

seminer, konferans gibi faaliyetleri yıllık olarak

planlamak ve değerlendirmek,

e) Gerekli görülmesi durumunda çalışma grupları

kurmak ve üyelerini belirlemek,

f) İSG konusunda toplum ve çalışan yararını

gözeterek, Bakanlık ve diğer kurumlar arası

koordinasyon, bilgi paylaşımı ve işbirliğine katkı

sağlamak,

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

g) İş sağlığı ve güvenliğinin izleme ve inceleme

çalışmalarında bulunmak,

ğ) Konsey üyelerinin temsil ettikleri kuruluş ve

kurumlarda, Konsey toplantılarında alınan

kararların ve İSG mevzuatının uygulanmasını

izlemek, görüş ve önerilerde bulunmak,

h) Her yıl Mart ayı sonuna kadar, politika belgesi ve

eylem planı kapsamında bir önceki yıla ait kurum

faaliyet raporunu Konsey sekretaryasına iletmek.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

9.Madde: ÇalıĢma Usul ve Esasları

(1) Konsey, yılda iki defa olağan toplanır. Bu

toplantılar her yılın Haziran ve Aralık aylarında

yapılır. Başkanın veya üyelerin üçte birinin teklifi

ile olağanüstü olarak da toplanabilir.

(2) Konsey üyesi olarak Bakanlığa bildirilmiş olan

üyenin toplantılara katılımı esastır.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

(3) Konsey üyeleri ihtiyaç duymaları halinde

toplantılara ilgili uzman personel ile katılabilirler.

(4) Konsey üyelerine, olağan ve olağanüstü

toplantıya davet yazısı toplantı gününden en az bir

ay önce gündem taslağı ile birlikte gönderilir.

(5) Toplantılar öncesinde Konsey üyeleri, gündem

maddesi önerilerini ve toplantıya katılıp

katılamayacaklarını en geç yedi gün önce Konsey

sekretaryasına yazılı olarak bildirirler.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

(6) Konsey üyeleri ve Konsey üyeleri dışındaki

gerçek ya da tüzel kişiler, İSG alanında ele

alınması ve üzerinde çalışılmasını gerekli gördüğü

konuları yazılı olarak Konsey sekretaryasına

bildirebilir.

(7) Toplantı yeter sayısı temsilcilerin salt

çoğunluğudur.

ULUSAL ĠSG KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ

11.Madde: Karar Alma

(1) Konsey, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Konsey üyeleri dışındaki temsilcilerin oy hakkı yoktur. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyu yönünde karar alınır. Çekimser oy kullanılamaz.

(2) Alınan kararlar toplantı tutanağı ile kayıt altına alınır ve tutanak toplantıya katılan üyeler tarafından imzalanır. Karara katılmayan üye, gerekçelerini tutanakta belirtir.

ULUSAL VE ULUSLARARASI KURULUġLAR

Ulusal KuruluĢlar

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Md (İSGGM)

İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (İSGÜM)

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve

Araştırma Merkezi (ÇASGEM)

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı (SGK)

ULUSAL VE ULUSLARARASI KURULUġLAR

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı

Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM)

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Bşk (TAEK)

Türk Standartları Enstitüsü (TSE)

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu

(TÜBİTAK)

T.C. Sağlık Bakanlığı

ULUSAL VE ULUSLARARASI KURULUġLAR

Milli Prodüktivite Merkezi (MPM)

Diğer Kuruluşlar

Sendikalar (işçi, işveren, kamu görevlileri)

Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)

Türk Tabipler Birliği (TTB)

Mimar/Mühendis Odaları Birliği (TMMOB)

Vakıf/Dernekler (STK)

ULUSAL VE ULUSLARARASI KURULUġLAR

Uluslararası KuruluĢlar

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)

Avrupa Komisyonu İş Sağlığı ve Güvenliği

Ajansı (OSHA-EU)

ÇALIġMA ve SOSYAL GÜVENLĠK BAKANLIĞI

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temelleri

27.05.1934 tarih ve 2450 sayılı İktisat Vekaleti

Teşkilatı ve Vazifeleri Hakkında Kanunla,

bakanlık bünyesinde İş ve İşçiler Bürosu olarak

atılmıştır.

22.06.1945 tarihinde, 4763 sayılı Çalışma

Bakanlığı’nın Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki

Kanun çıkarılmıştır.

ÇSGB GÖREVLERĠ

İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin

uygulanmasını izlemek,

İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütenlerin

niteliklerini belirlemek, eğitim vermek ve

sertifikalandırmak,

Mesleki yeterlilik sisteminin oluşturulması ve

işletilmesi için gerekli tedbirleri almak,

Ġġ SAĞLIĞI ve GÜVENLĠĞĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (ĠSGGM)

Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması

görevi, 1945 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik

Bakanlığı bünyesinde İşçi Sağlığı Genel

Müdürlüğüne verilmiştir. Anılan Genel Müdürlük

denetim hizmetlerinin başka bir birimde

örgütlenmesi nedeniyle 1983 yılında Daire

Başkanlığına dönüştürülmüştür.

Ġġ SAĞLIĞI ve GÜVENLĠĞĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (ĠSGGM)

İşçi Sağlığı Daire Başkanlığı 04.10.2000

tarihinde İş Sağlığı ve Güvenliği Genel

Müdürlüğü (İSGGM) adı altında yeniden

teşkilatlandırılmıştır.

ĠSGGM GÖREVLERĠ

İSG konularında mevzuatın uygulanmasını

sağlamak ve mevzuat çalışması yapmak,

Ulusal politikaları belirlemek ve politikalar

çerçevesinde programlar hazırlamak,

Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla

işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,

Etkin denetim sağlamak amacıyla gerekli

önerilerde bulunmak ve sonuçlarını izlemek,

ĠSGGM GÖREVLERĠ

Standart çalışmaları yapmak, normlar hazırlamak

ve geliştirmek, ölçüm, değerlendirme, teknik

kontrol, eğitim, danışmanlık, uzmanlık ve bunları

yapan kişi ve kuruluşları inceleyerek

değerlendirmek ve yetki vermek,

Kişisel koruyucuların ve makine koruyucularının

imalatını yapacak kişi ve kuruluşlara yetki

vermek, ithal edilecek kişisel koruyucuların ve

makine koruyucularının standartlara uygunluğunu

ve bu hususlarda usul ve esasları belirlemek

ĠSGGM GÖREVLERĠ

İSG ile iş kazası ve meslek hastalıklarının

önlenmesi konularında inceleme ve araştırma

çalışmalarını planlayıp programlamak ve

uygulamasını sağlamak,

Faaliyet konularıyla ilgili yayım ve dokümantasyon

çalışmaları yapmak ve istatistikleri düzenlemek,

ĠSGGM GÖREVLERĠ Mesleki eğitim gören, rehabilite edilenler, özel

risk grupları ve kamu hizmeti çalışanı dahil tüm

çalışanların iş kazası ve meslek hastalıklarına

karşı korunmaları amacıyla gerekli çalışmaları

yaparak tedbirlerin alınmasını sağlamak,

İSGÜM ve Bölge Lab. çalışmasını düzenlemek,

yönetmek ve denetlemek,

Ġġ SAĞLIĞI ve GÜVENLĠĞĠ ENSTĠTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ(ĠSGÜM)

Türkiye ve ILO arasında yapılan anlaşmayla

Uluslararası Çalışma Koşullarını ve Çevresini

İyileştirme Programı Çerçevesinde Çalışma ve

Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve

Güvenliği Genel Müdürlüğünün alt birimi olarak

1968 yılında kurulmuştur.

ĠSGÜM GÖREVLERĠ İSG alanında ölçüm/analiz hizmeti sunmak

Sağlıklı ve güvenli iş ortamında, ulusal mevzuata

uygun, ulusal ve uluslararası standartlarda hizmet

vermek,

ISO/IEC 17025 Test ve Kalibrasyon Laboratuarlar

Yeterliliği İçin Genel Şartlar Standardının

gerekliliğini karşılayacak düzey ve kalitede hizmet

vermek,

ĠSGÜM FAALĠYETLERĠ İşyeri ortamının sağlık ve güvenlik açısından

taşıdığı riskler konusunda araştırmalar yapılması,

fiziksel maruziyetin ölçülmesi ve bu konuda metot

ve stratejiler geliştirilmesi,

Deney sonuç raporlarının teknik yeterliliğini kontrol

ederek onaylamak,

Kesinleşen çalışma programında yer alan

araştırma, hizmet ve eğitim çalışmalarını

yürütmek, faaliyet raporlarını hazırlamak,

ĠSGÜM FAALĠYETLERĠ Risk değerlendirilmesi, ergonomi ve kişisel

koruyucu donanımlar (KKD) konusunda

bilgilendirme ve İSGÜM Müdürlüğü hizmetleri

kapsamında Merkez Lab.larında yapılan gürültü,

titreşim, aydınlatma, termal konfor şartları ve toz

ölçümü işlemlerinin düzenli bir şekilde yapılması

faaliyetlerini yürütmek,

ĠSGÜM FAALĠYETLERĠ TS EN ISO/IEC 17025:2005’in gereklerine uygun

olarak Kalite Yönetim Sisteminin (KYS)

oluşturulması, belgelendirilmesi, onaylanması,

yürürlüğe konulması ve uygulanması hususlarında

Kalite Yönetim Birimi ve Laboratuar Kalite

Sorumluları ile işbirliği içerisinde çalışmak,

ĠSGÜM FAALĠYETLERĠ Ortam ölçümleri için deney ve cihaz talimatlarını

kontrol etmek,

Cihaz donanım ve kalibrasyon planlarını takip

etmek,

Kocaeli’nde Bölge Laboratuarı,

İstanbul, İzmir, Adana, Zonguldak, Kocaeli ve

Kayseri’de Bölge Laboratuar Şeflikleri

bulunmaktadır.

1- Ġşyeri havasından toz numunesi alma ve gravimetrik değerlendirme (MDHS 14/3

metoduna göre)

2- Hava akım hızı ölçümü

3- Termal konfor şartları ölçümü (sıcaklık, basınç, bağıl nem ve hava akım hızı)

4- Kişisel gürültü maruziyeti ölçümü (TS ISO 9612 metoduna göre)

5- Tüm vücut titreşimi kişisel maruziyet ölçümü (ISO 2631-1 metoduna göre)

6- El-kol titreşimi kişisel maruziyet ölçümü (TS EN ISO 5349-1, TS EN ISO 5349-2 metoduna göre)

7- Aydınlatma ölçümü

8- Frekans analizi

9- Foruier Transform İnfrared Spektrofotometresinde serbest silis analizi

10- İşyeri havasından dedektör veya tüp ile anlık gaz ölçümü

11- Gaz kromatografi analizi

12- Lifsi tozların konsantrasyon tayini

13- Lifsi tozların tür analizi

14/1- İSG alanındaki numunelerin SEM ile incelenmesi

14/2- İSG alanındaki numunelerin SEM’de elektronik ortamda fotoğraf çekimi

14/3- ĠSG alanındaki numunelerin SEM-EDS ile elemental mikroanalizi

15- Yüksek basınçlı sıvı kromatografisinde analiz

16- İyon kromatografisinde analiz

17- Atomik absorpsiyon cihazı (Grafit/alevli) ile havada ağır metal analizi

18- Atomik absorpsiyon cihazı (hidrür sistem) ile havada ağır metal analizi

19/1- Atomik absorpsiyon cihazı ile kanda kurşun analizi

19/2- Atomik absorpsiyon cihazı ile kanda kadmiyum analizi

19/3- Atomik absorpsiyon cihazı ile kanda bakır analizi

19/4- Atomik absorpsiyon cihazı ile kanda lidyum analizi

19/5- Atomik absorpsiyon cihazı ile nikel analizi

19/6- Atomik absorpsiyon cihazı ile kanda krom analizi

20- İdrarda fenol analizi

21- İdrarda Hippürik Asit analizi

22- İdrarda TCA (Triklororasetik) analizi

23- İşitme testi (Odyometri)

24- Fiziki muayene

25- Elektrokardiyografi (EKG)

26- Kanda glikoz tayini

27- Kanda kolesterol tayini

28- Kanda albümin tayini

29- Kanda total protein tayini

30- Kanda GGT tayini

31- Kanda AST tayini

32- Kanda ALT tayini

33- Kanda ALP tayini

34- Kanda üre tayini

35- Kanda ürik asit tayini

36- Kanda Kreatinin tayini

37- Tam idrar tetkiki

38- PA akciğer filmi çekimi ve değerlendirilmesi

39- Solunum fonksiyon testi

40- Tam kan sayımı

41- Sedimantasyon

42- Toluen analizi

43- Ksilen analizi

Ġġ TEFTĠġ KURULU BAġKANLIĞI (ĠTK)

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı

olarak 1979 yılında İş Teftiş Kurulu Tüzüğü ile

kurulmuştur.

ĠTK GÖREVLERĠ Çalışma hayatı ile ilgili mevzuatın uygulanmasını

sağlamak,

İş teftişiyle ilgili mevzuat çalışması yapmak ve

aksaklık giderilmesi için alınması gereken önlem

konusunda görüş bildirmek

İş teftişi ile ilgili istatistikleri tutmak,

değerlendirmek, yorumlamak ve yayınlanmasını

sağlamak,

Ġġ MÜFETTĠġLERĠNĠN GÖREVLERĠ

İş Teftiş Kurulu Başkanı/grup başkanınca

kendilerine verilen işleri yapmak,

Çalışmalarının sonuçlarını rapora bağlayarak grup

başkanına vermek,

Görevli oldukları yerlerde, İSG yönünden kesin ve

ciddi zorunluluk bulunan durumlarda derhal işe el

koyarak gereğini yapmak ve durumu grup

başkanına bildirmek,

Ġġ MÜFETTĠġLERĠNĠN GÖREVLERĠ

Mevzuatta gördükleri boşluk/aksaklıkların

giderilmesi için önerilerde bulunmak,

İTK Başkanlığınca düzenlenen anketleri

yürütmek/istatistik bilgileri derlemek,

Aylık çalışma programı hazırlayarak iki örneğini

grup başkanına sunmak,

Yasada verilen diğer görevleri yapmak,

ÇALIġMA ve SOSYAL GÜVENLĠK EĞĠTĠM ve ARAġTIRMA MERKEZĠ (ÇASGEM)

Yakın ve Orta Doğu Çalışma Enstitüsü olarak

1955 yılında kurulmuştur.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma

Merkezi (ÇASGEM) olarak adı 2003 yılında

değiştirilmiştir.

ÇASGEM Amacı:

Çalışma hayatı ve sosyal güvenlik konularında

ulusal ve uluslararası düzeyde eğitim, araştırma,

inceleme, yayın, dokümantasyon ve danışmanlık

faaliyetlerinde bulunmaktır.

ÇASGEM İşyeri hekimi, diğer sağlık personeli, iş güvenliği

uzmanı vb. personele iş sağılığı ve güvenliği

konusunda eğitim programı hazırlamak, eğitim

vermek, eğitim hizmeti almak, sertifikalandırmak

İşçi, işveren veya yönetici personel için eğitim,

seminer ve konferanslar tertip etmek veya bu

konuda tertiplenmiş eğitim, konferans ve

seminerlere iştirak etmek faaliyetlerinde

bulunmaktadır.

SOSYAL GÜVENLĠK KURUMU (SGK)

SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur Genel

Müdürlüklerinin 2006 yılında 5502 sayılı Sosyal

Güvenlik Kurumu Kanunu ile aynı çatı altında

birleştirilmesiyle kurulmuştur.

SGK GÖREVLERĠ Ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık

uygulama programlarını dikkate alarak sosyal

güvenlik politikalarını uygulamak, bu politikaların

geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak,

Hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişileri hak ve

yükümlülükleri konusunda bilgilendirmek,

haklarının kullanılmasını ve yükümlülüklerin yerine

getirilmesini kolaylaştırmak,

Sosyal güvenlik alanında, kamu idareleri arasında

koordinasyon ve işbirliğini sağlamak,

SGK GÖREVLERĠ Sosyal güvenliğe ilişkin konularda uluslararası

gelişmeleri izlemek, AB ve uluslararası kuruluşlar

ile işbirliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak

sosyal güvenlik sözleşmelerine ilişkin gerekli

çalışmaları yürütmek, usulüne göre yürürlüğe

konulmuş uluslararası antlaşmaları uygulamak,

SAĞLIK BAKANLIĞI ve GÖREVLERĠ

T.C. Sağlık Bakanlığı, 1923 yılında kurulmuş

olup, ülkedeki tüm sağlık işlerinden sorumlu olan

bakanlıktır.

Bulaşıcı, salgın ve sosyal hastalıklarla

savaşarak koruyucu, tedavi edici hekimlik ve

rehabilitasyon hizmetlerini yapmak,

SAĞLIK BAKANLIĞI ve GÖREVLERĠ

Toplumun hayatını beden, ruhen ve sosyal

bakımdan tam iyilik hâli içinde sürdürmesini

sağlamak için fert ve toplum sağlığını korumak ve

bu amaçla ülkeyi kapsayan plan ve programlar

yapmak, uygulamak ve uygulatmak, her türlü

tedbiri almak, gerekli teşkilatı kurmak ve

kurdurmak,

Anne ve çocuk sağlığının korunması ve aile

planlaması hizmetlerini yapmak,

SAĞLIK BAKANLIĞI ve GÖREVLERĠ

İlaç ve psikotrop maddelerin üretim ve tüketimini

her safhada kontrol ve denetlemek; farmasötik ve

tıbbi madde ve müstahzar üreten yerlerin, dağıtım

yerlerinin açılış ve çalışmalarını esaslara

bağlamak, denetlemek,

Gerekli aşı, serum, kan ürünleri ve ilaçların

üretimini yapmak, yaptırmak ve gerekirse ithalini

sağlamak.

SAĞLIK BAKANLIĞI ve GÖREVLERĠ Temel sorumluluk Sağlık Bakanlığına ait olmak

üzere diğer Bakanlık ve mahalli idarelerle işbirliği

suretiyle gıda maddeleri ve bunları üreten yerlerin

sağlık açısından kontrol hizmetlerini yürütmek,

Mahalli idareler ilgili diğer kuruluşlarla işbirliğiyle

çevre sağlığını ilgilendiren gerekli tedbirleri almak

Bulaşıcı, salgın insan hastalıklarına karşı kara

hudut kapıları, deniz ve hava limanlarında

koruyucu sağlık tedbirlerini almak,

SAĞLIK BAKANLIĞI ve GÖREVLERĠ Kanser, verem savaş hizmetlerini yürütmek ve bu

alanda hizmet veren kuruluşların çalışmalarının

koordinasyonunu ve denetimini sağlamak,

Bu görevlerin yerine getirilmesi için gerekli tesisleri

kurmak ve işletmek, meslek personelini yetiştirmek

Sağlık hizmetleriyle ilgili olarak milletlerarası ve

yurt içindeki kurum ve kuruluşlarla işbirliğinde

bulunmak

KAMU KURUMU NĠTELĠĞĠNDEKĠ MESLEK ÖRGÜTLERĠ

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

(TMMOB); tüzel kişiliği olup, kuruluş tarihi

1954'tür. Anayasanın 135. madde göre kamu

kurumu niteliği taşımaktadır ve 6235 sayılı yasa ile

kurulmuş meslek kuruluşu, mühendis ve mimarları

temsil ettiği gibi haklarını korumayı ve geliştirmeyi

de amaç edinmektedir. Merkezi Ankara'dadır.

KAMU KURUMU NĠTELĠĞĠNDEKĠ MESLEK ÖRGÜTLERĠ

Mühendislik/mimarlık mesleği mensupları ortak

gereksinmelerini karşılamak, mesleki etkinlikleri

kolaylaştırmak, mesleğin genel yararlara uygun

gelişmesini sağlamak,

meslek mensuplarının birbirleriyle ve halkla olan

ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak

üzere, meslek disiplinini ve ahlakını korumak;

KAMU KURUMU NĠTELĠĞĠNDEKĠ MESLEK ÖRGÜTLERĠ

kamunun ve ülkenin çıkarlarının korunmasında,

yurdun doğal kaynaklarının bulunmasında,

korunmasında ve işletilmesinde, çevre ve tarihi

değerlerin ve kültürel mirasın korunmasında,

tarımsal ve sınai üretimin artırılmasında, ülkenin

sanatsal ve teknik kalkınmasında gerekli gördüğü

tüm girişim ve etkinliklerde bulunmak

KAMU KURUMU NĠTELĠĞĠNDEKĠ MESLEK ÖRGÜTLERĠ

Türk Tabipleri Birliği (TTB); Türkiye’deki

hekimlerin örgütüdür. Anayasal güvence altında,

6023 sayılı yasa ile kurulmuş kamu kurumu

niteliğinde ve ülkedeki hekimlerin %80’inin üye

olduğu bu örgüt,1953 yılında İstanbul’da

kurulmuş, 1983 yılından sonra Ankara’ya

taşınmıştır. Türk Tabipleri Birliği meslek disiplinini

sağlamak, hasta yakınmalarını araştırmak,

hekimlerin özel çalışma ücretlerini belirlemek gibi

konularda çalışmaktadır.

ĠġÇĠ VE ĠġVEREN KURULUġLARI Türkiye İşveren Sendikaları Konf. (TİSK); 1961’de

kurulmuş ve 1962'de Türkiye İşveren Sendikaları

Konfederasyonu adını almıştır. Merkezi Ankara'dır.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-

İŞ), 1952 tarihinde kurulmuştur.

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu

(DİSK), 1967 tarihinde kurulmuştur.

Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ),

1976 tarihinde kurulmuştur.

ULUSLARARASI ÇALIġMA ÖRGÜTÜ

(INTERNATĠONAL LABOUR ORGANĠZATĠON-ILO)

ILO 1919'da kurulmuş ve 1946 yılında BM'nin

(Birleşmiş Milletler) uzmanlık kuruluşudur. Merkezi

Cenevre, üye sayısı 220,

Türkiye 1932 yılında üye olmuştur.

Amacı, çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin

uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye

götürmektir.

ILO ANAYASASINDA BELĠRTĠLEN HEDEFLER:

İstihdam ve işsizliğin önlenmesi,

Çalışma saatlerinin düzenlenmesi,

Uygun asgari ücret,

İş dışındaki hastalık/kazalardan korunma,

Çocuk, genç ve kadınların korunması,

Yaşlılıkta ve maluliyette korunma,

Göçmen işçilerin haklarının korunması,

. . .

.

.

.

.

.

.

.

.

. .

.

. . .

ILO ANAYASASINDA BELĠRTĠLEN HEDEFLER:

Eşit işe eşit ücret,

Örgütlenme özgürlüğü,

Mesleki eğitim ve sürekli eğitim,

ILO söz konusu amacı kabul ettiği sözleşmeler

ve tavsiye kararlarıyla yerine getirmektedir.

188 sözleşme, 199 tavsiye kararı

ILO STRATEJĠK HEDEFLER

Çalışma yaşamında standartlar, temel ilke ve

haklar geliştirmek ve gerçekleştirmek,

Kadın/erkeklerin insana yakışır işe sahip

olabilmeleri için daha fazla fırsat yaratmak,

Sosyal koruma programlarının kapsamını ve

etkinliğini arttırmak,

Üçlü yapılanma ve sosyal diyalogu güçlendirmek,

ILO

Hedeflerin gerçekleştirilmesi için ILO;

Uluslararası program/politikalar oluşturma,

Uluslararası çalışma standartları oluşturma

İlgililerle teknik işbirliği yapma,

Eğitim-araştırma-yayın yapma

faaliyetlerinde bulunur.

ILO SÖZLEġMELERĠ

2 No’lu İşsizlik Sözleşmesi,

11 Örgütlenme Özgürlüğü (Tarım) Sözleşmesi,

14 Haftalık Dinlenme (Sanayi) Sözleşmesi,

15 Asgari Yaş (Trimciler/Ateşçiler) Sözleşmesi,

26 Asgari Ücret Belirleme Yöntemi Sözleşmesi,

29 Zorla Çalıştırma Sözleşmesi,

34 Ücretli İş Bulma Büroları Sözleşmesi,

ILO SÖZLEġMELERĠ

42 İşçinin Tazmini (Meslek Hast) Sözleşmesi,

45 Yeraltı İşleri (Kadınlar) Sözleşmesi,

53 Ticaret Gemilerinde Çalışan Kaptanlar ve Gemi

Zabitleri Meslekî Yeterliliklerinin Asgari İcaplarına

İlişkin Sözleşme,

55 Gemiadamlarının Hastalanması, Yaralanması

ya da Ölümü Halinde Armatörün Sorumluluğuna

İlişkin Sözleşmesi,

ILO SÖZLEġMELERĠ

58 Asgari Yaş (Deniz) Sözleşmesi,

59 Asgari Yaş (Sanayi) Sözleşmesi,

68 Gemilerde Mürettebat İçin İaşe ve Yemek

Hizmetlerine İlişkin Sözleşme,

69 Gemi Aşçılarının Mesleki Ehliyet Diplomalarına

İlişkin Sözleşme,

73 Gemiadamlarının Sağlık Muayenesi,

ILO SÖZLEġMELERĠ

77 Gençlerin Tıbbi Muayenesi (Sanayi)

80 Son Maddelerin Revizyonu Sözleşmesi

81 No’lu İş Teftişi Sözleşmesi,

87 Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının

Korunması Sözleşmesi,

88 İş ve İşçi Bulma Servisi Kurulması Sözleşmesi,

92 Mürettebatin Gemide Barınmasına Sözleşmesi

ILO SÖZLEġMELERĠ

94 Çalışma Şartları (Kamu Sözleşmeleri)

95 Ücretlerin Korunması Sözleşmesi,

96 Ücretli İş Bulma Büroları Sözleşmesi,

98 Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı,

99 Asgari Ücret Tespit Mekanizması (Tarım)

100 No’lu Eşit Ücret Sözleşmesi,

102 Sosyal Güvenlik (Asgari Standartlar),

ILO SÖZLEġMELERĠ

105 Zorla Çalıştırmanın Kaldırılması Sözleşmesi

108 Gemiadamları Ulusal Kimlik Katları

111 Ayırımcılık (İş ve Meslek) Sözleşmesi,

115 Radyasyondan Korunma Sözleşmesi,

116 Son Maddelerin Revizyonu Sözleşmesi

118 Muamele Eşitliği (Sosyal Güvenlik) Sözleşme

119 Makinalar Korunma Tertibatı ile Teçhizi

ILO SÖZLEġMELERĠ

122 İstihdam Politikası Sözleşmesi,

123 Asgari Yaş (Yeraltı İşleri) Sözleşmesi,

127 Azami Ağırlık Sözleşmesi,

130 Zorla çalıştırma Sözleşmesi,

133 Mürettebatın Gemide Barındırılmasına İlişkin

Sözleşme (İlave Hükümler)

134 No'lu İş Kazalarının Önlenmesine

(Gemiadamları) İlişkin Sözleşme

ILO SÖZLEġMELERĠ

135 No’lu İşçi Temsilcileri Sözleşmesi,

138 No’lu Asgari Yaş Sözleşmesi,

142 İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Sözleşmesi,

144 Üçlü Danışma (Uluslararası Çalışma

Standartları) Sözleşmesi,

146 Gemiadamlarının Yıllık Ücretli İzni Sözleşmesi

151 Çalışma İlişkileri (Kamu Hizmeti) Sözleşmesi,

ILO SÖZLEġMELERĠ

152 Liman İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Söz

153 Karayolları Taşımacılığında Çalışma

155 İSG ve Çalışma Ortamına İlişkin Sözleşmesi,

158 Hizmet İlişkisine Son Verilmesi Sözleşmesi

159 No’lu Mesleki Rehabilitasyon ve İstihdam

(Sakatlar) Sözleşmesi

161 Sağlık Hizmetlerine İlişkin Sözleşme

ILO SÖZLEġMELERĠ

164 Gemiadamlarının Sağlığı Korunması ve Tıbbi

Bakımına İlişkin Sözleşme,

166 Gemiadamlarının Ülkelerine Geri

Gönderilmesine İlişkin Sözleşme,

182 En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin

Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin

Acil Eylem Sözleşmesi,

ILO SÖZLEġMELERĠ (115) 115 Sayılı ĠĢçilerin Ġyonizan Radyasyona KarĢı

Korunması Hakkında SözleĢme

ILO Kabul Tarihi: 1 Haziran 1960

Kanun Tarih ve Sayısı: 07.03.1968/1033

Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı:

25.07.1968 / 12959

ILO SÖZLEġMELERĠ (115)

Bu sözleşme işçilerin çalışmaları sırasında

iyonizan radyasyonlara maruz kalmalarına sebep

olan bütün faaliyetler hk. uygulanır.

İşçilerin sağlık ve emniyetleri bakımından iyonizan

radyasyonlara karşı etkili bir şekilde korunmasını

sağlamak maksadıyla münasip her türlü tedbir

alınacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (115)

İşçilerin iyonizan radyasyonlara maruz kalışlarının

mümkün olan en asgari hadde indirilmesi için her

türlü gayret sarfedilmeli ve fuzuli olan her türlü

maruz kalışlar bütün ilgili taraflarca önlenmelidir.

İyonizan radyasyonların tecviz edilebilir azami doz

ve miktarı, işbu Sözleşmenin 1. kısmına uygun

olarak tespit edilecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (115)

Doğrudan doğruya radyasyon işlerinde çalışan ve;

18 yaş ve üstü ile 18 yaşından küçükler için uygun

seviyeler, 6.madde hükümlerine uygun olarak

tesbit edilmelidir.

16 yaşından küçük olan hiç bir işçi iyonizan

radyasyonlara sebep olan işlerde

çalıştırılmamalıdır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (115)

Doğrudan doğruya radyasyon işlerinde

çalışmayan fakat iyonizan radyasyonlara veya

radyoaktif maddelere maruz kalmaları ihtimali

bulunan mahallerde kalan ve bu mahallerden

geçen işçiler uygun seviyeler 6. madde hükümleri

gereğince tesbit edilmelidir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (115)

İyonizan radyasyon tehlikelerini göstermek için

uygun bir tehlike işareti kullanılmalıdır. Bu konuyla

ilgili bilgi işçilere verilmelidir.

Doğrudan doğruya radyasyon işlerinde çalışan

bütün işçilere, çalıştırılmadan önce veya

çalıştırıldığında, güvenlikleri ve sıhhatlerinin

korunması için alınacak ihtiyat tedbirleri hakkında

bilgi verilmelidir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (115)

Tespit edilen seviyelere riayet edilip edilmediğinin

doğrulanması amacıyla, işçilerin iyonizan

radyasyonlara ve radyoaktif maddelere ne

dereceye kadar maruz kaldıklarını tayin etmek

üzere işçilere ve işyerleri lazım geldiği şekilde

kontrole tabi tutulmalıdır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (115) Doğrudan doğruya radyasyon işlerinde çalışan

bütün işçiler, bu işlerde çalışmadan önce veya

çalışmaya başladıktan kısa bir zaman sonra sağlık

muayenesine tabi tutulmalı ve bundan sonra

münasip aralıklarla bu sağlık muayenelerinden

geçirilmelidir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (115)

Radyasyonlara karşı korunma konusunda yetkili

şahıslar, işçinin işini hangi şartlar altında yaptığını

incelemelidir.

İşveren, teknik müşahade/tıbbi görüşlere dayanan

düzeltici bütün tedbirleri almalıdır.

Hiçbiri işçi, yetkili tıbbi görüşe aykırı olarak

iyonizan radyasyonlara maruz kalmasını

gerektirebilecek işlerde çalıştırılmamalıdır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (119) 119 Sayılı Makinelerin Korunma Tertibatı Ġle

Teçhizine Dair SözleĢme

ILO Kabul Tarihi: 5 Haziran 1963

Kanun Tarih ve Sayısı: 23.05.1967/872

Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı:

22.08.1967 / 12680

ILO SÖZLEġMELERĠ (119)

Sözleşme hükümleri;

Hareket halinde iken sevk ve idare ile vazifeli

personelin emniyeti bahis konusu olduğu nispette

karayollarında veya raylarda işleyen vasıtalar,

Çalışmakta olanların emniyeti söz konusu edildiği

nispette müteharrik zirai makinalar,

uygulanır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (119)

Tehlike durumları belirtilen makinaların, münasip

muhafaza tedbirleri alınmaksızın satışı ve

kiralanması milli mevzuatla yasaklanır veya aynı

derecede etkili diğer tedbirlerle mani olunur.

ILO SÖZLEġMELERĠ (119) Makinaların muharrik kısımları üzerinde çıkıntı

yapan ve hareket halinde iken bunlarla temas

haline geçen şahıslar için tehlikeli olduğu, yetkili

makam tarafından tayin edilen bütün vidalar,

civatalar ve anahtarlar, mümasil diğer parçalar bu

tehlikeleri önleyecek şekilde imal edilecek, içeri

alınacak ya da kapatılacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (119) Hareket halindeyken temas eden şahıslar için

tehlike tevlit edebileceği yetkili makam tarafından

tayin olunan, bütün volan, dişli, koniler, sürtme ile

dönen silindir,mil çivileri, makara, kayış, zincir,

piyon, sonsuz vida, bilye ve sürgü blokları ile miller

ve hareket eden nakil aksamı, tehlikeleri

önleyecek şekilde imal ve muhafaza edilecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (119)

Çalışan aksamı dahil, makinaların tehlikeli

kısımlarında muhafaza tertibatı olmadığı takdirde,

kullanılması milli mevzuata veya etkili diğer yollarla

men edilebilir.

Makinalar, milli kaideler ve iş güvenliği ve

Hıfzısıhha normlarına halel gelmeyecek bir şekilde

muhafaza edilecektir.

Bu hükümleri uygulamak işverene aittir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (119)

İşveren, makinaların muhafazasıyla ilgili milli

mevzuat hakkında ve bu makinaların

kullanılmasından mütevellit tehlikelerden, önceden

alınacak tedbirlerden, işçileri haberdar edecektir.

İşveren, makinalarda çalışan işçileri tehlikeye

sokmayacak muhit şartlarını tayin ve idamesini

sağlayacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (119)

Bir muhafaza tertibatı olmayan makineyi hiç bir işçi

kullanamaz. Hiç bir işçiden de muhafaza tertibatı

bulunmayan bir makinayı kullanması istenemez.

Hiç bir işçi kullandığı makinanın muhafaza

tertibatını tesirsiz hale getiremez. Keza, işçiler

tarafından kullanılacak makinanın muhafazası

tesirsiz hale getirilemez.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

155 Sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği ve ÇalıĢma

Ortamına ĠliĢkin SözleĢme

ILO Kabul Tarihi: 3 Haziran 1981

Kanun Tarih ve Sayısı: 07.01.2004/5038

Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı:

13.01.2004 / 25345

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Bu sözleşmenin amacı bakımından; “Ekonomik

faaliyet kolları” terimi, kamu hizmetleri dahil olmak

üzere, işçi çalıştırılan bütün kolları kapsar. “İşçiler”

terimi, kamu çalışanları dahil olmak üzere istihdam

edilen bütün kişileri kapsar. “Düzenlemeler” terimi,

yetkili makamlarca kanun gücü verilen bütün

hükümleri kapsar.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

“İşyeri” terimi, işçilerin, işleri nedeniyle gitmeleri

veya bulunmaları gereken ve işverenin doğrudan

veya dolaylı kontrolü altında bulunan bütün yerleri

kapsar.

“Sağlık” terimi, işle bağlantısı açısından, sadece

hastalık bulunmaması halini değil, çalışmadaki

hijyen ve güvenlik ile sağlığı etkileyen

fiziksel/zihinsel unsurları da kapsar.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Her üye ulusal koşullar ve uygulamaya göre ve en

fazla temsil kabiliyetine sahip işçi ve işveren

kuruluşlarına danışarak iş güvenliği, iş sağlığı ve

çalışma ortamına ilişkin ulusal bir politika

geliştirecek, uygulayacak ve periyodik olarak

gözden geçirecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Bu politikanın amacı, işle bağlantılı olan veya işin

yürütümü sırasında ortaya çıkan kaza ve

yaralanmaları, çalışma ortamında bulunan tehlike

nedenlerini mümkün olduğu ölçüde asgariye

indirerek önlemek olacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Sözleşmenin 4.madde de atıfta bulunulan politika,

iş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamını

etkiledikleri ölçüde, aşağıdaki esas eylem

alanlarını dikkate alacaktır:

İşin maddi unsurlarının (işyerleri, çalışma ortamı,

araçlar, makine ve teçhizat, kimyasal, fiziksel ve

biyolojik maddeler ve etkenler, çalışma

yöntemlerinin) tasarımı,

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

İşin maddi unsurları ile işi yapan veya nezaret

eden kişiler arasındaki ilişkiler ve makine teçhizat,

çalışma süresi, işin düzenlenmesi ve iş usullerinin

işçilerin fiziksel ve zihinsel kapasitelerine

uyarlanması;

Yeterli sağlık ve güvenlik düzeyine ulaşılması

amacıyla bütün çalışanların ileri düzeyde eğitimini,

kalifiyesini ve motivasyonunu kapsayan eğitimi;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Çalışma grubu ve işletme düzeylerinde ve ulusal

düzeyi de kapsayan haberleşme ve işbirliği;

Sözleşmenin 4.maddesinde atıfta bulunulan

politikaya uygun olan eylemlerinde, işçilerin ve

temsilcilerinin disiplin cezalarına karşı korunması;

Sözleşmenin 4. maddesinde atıfta bulunulan

politikaya etkinlik kazandırmak amacıyla, yetkili

makam veya makamlar aşağıdaki işlevlerin

aşamalı şekilde yerine getirilmesini sağlayacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

İş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamı ile ilgili

durum; sorunların tespiti, bunların çözümü için

etkin metotların geliştirilmesi, öncelikler ve

sonuçların değerlendirilmesi amacıyla, ya

topyekun, ya da belirli alanlar itibariyle belirli

aralıklarla gözden geçirilecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Her üye, yasa veya yönetmelik çıkarmak suretiyle

veya ulusal şartlarına ve uygulamasına uygun

diğer bir yöntemle, ilgili işçi ve işverenlerin

temsilcisi olan kuruluşlara danışarak, Sözleşmenin

4. maddesine etkinlik kazandırmak için gerekli

önlemleri alacaktır.

İş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamına ilişkin

ilgili mevzuatın uygulanması uygun ve yeterli bir

denetim sistemi ile güvence altına alınacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Yürütme sistemi, mevzuat ihlallerine karşı yeterli

cezalar öngörecektir.

Politikaya etkinlik kazandırmak amacıyla, yetkili

makamlar aşamalı olarak;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Yetkili makamlar tarafından tayin edilen usullerinin

uygulanması belirlenmesinde olduğu gibi,

tehlikelerin niteliği/derecesinin gerektirdiği yerlerde

işyerlerinin tasarımı, inşası/düzenlenmesi ve

faaliyetlerinin başlaması, değişiklikler ve

değişimler, kullanılan teknik donanımın güvenliği

konularının belirlenmesi;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Maruz kalınması yetkili makam veya makamların

kontrolü veya iznine bağlanacak veya

yasaklanacak, sınırlandırılacak maddelerin,

etkenlerin ve çalışma usullerinin belirlenmesi;

birden fazla madde veya etkenlere aynı anda

maruz kalınmasından ortaya çıkan sağlık

tehlikelerinin göz önüne alınması;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

İş kazaları ve meslek hastalıklarının, işverenlerce,

uygun olduğu durumlarda, sigorta şirketlerince

veya doğrudan ilgili diğer kişilerce bildirilmesi

usullerinin oluşturulması ve uygulanması, iş

kazaları ve meslek hastalıkları istatistiklerinin yıllık

olarak hazırlanması;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

İş kazaları ile meslek hastalıkları ve diğer sağlığa

aykırı durumların iş sırasında veya işle ilgili olarak

ortaya çıktığı ve ciddiyet arz ettiği hallerde

soruşturma yapılması;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Sözleşmenin 4. maddesinde atıfta bulunulan

politika uyarınca alınılan önlemler ve işin icrası

sırasında veya işle ilgili olarak ortaya çıkan diğer

sağlığa aykırı durumlar dahil, iş kazaları, meslek

hastalıkları veya diğer sağlık sorunları ile ilgili

bilgilerin yıllık yayımı;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Ulusal şartlar ve imkanlar göz önüne alınarak,

işçilerin sağlığına verdikleri risklerle ilgili olarak,

kimyasal, fiziksel ve biyolojik etkenlerin

incelenmesi sisteminin oluşturulması veya

genişletilmesi;

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Sağlığı ve hayatı için ciddi ve yakında vaki

olmasından korktuğu tehlike nedeniyle, haklı bir

gerekçeyle, işinden uzaklaşan bir işçi, işinden

uzaklaşması nedeniyle olabilecek uygunsuz

sonuçlara karşı ulusal koşullar ve uygulama uygun

bir şekilde korunacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155) Ulusal koşullar ve uygulamaya uygun bir şekilde,

iş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamına ilişkin

sorunlara yönelik yüksek teknik, tıbbi ve mesleki

eğitimini de kapsayan, tüm çalışanların eğitim

ihtiyacını karşılayacak şekilde tüm seviyelerde

eğitim ve öğretimin geliştirilmesi için önlemler

alınacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Sözleşmenin 4. maddesinde atıfta bulunulan

politika ve uygulama önlemlerinin tutarlılığı için her

üye, en fazla temsil yeteneğine haiz işçi ve işveren

kuruluşları diğer kurumlar arasında gerekli

koordinasyonun sağlanması için uygun

düzenlemeleri yapacak ve merkezi bir kurumun

kurulmasını da sağlayacaktır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

Makul olduğu ölçüde, işverenlerden, kontrolleri

altındaki işyerleri, makine, teçhizat ve usullerin

güvenlik ve sağlık bakımından riskli olmamasını

sağlamaları istenecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155) Makul olduğu ölçüde, işverenlerden, kontrolleri

altındaki kimyasal, fiziksel ve biyolojik madde ve

etkenlerin, gerekli uygun önlemler alındığında,

sağlık için risk oluşturmamasını sağlamaları

istenecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

İşverenlerden, gerektiğinde, kaza riskinin veya

sağlık üzerindeki ters etkilerin imkanlar ölçüsünde

önlenmesi için, uygun koruyucu elbise ve

donanımı istenecektir.

İşverenlerden, gerektiğinde, yeterli ilk yardım

düzenlemelerine de kapsayan kazalar ve

olağanüstü durumlarla ilgili önlemleri sağlamaları

istenecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (155)

İşletmedeki işçi ve temsilcilerine, iş güvenliği ve

işçi sağlığı konusunda yeterli eğitim verilmesi

sağlanacaktır.

İş güvenliği ve sağlığına ilişkin önlemler, işçilere

herhangi bir mali yük getirmeyecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161) 161 Sayılı ĠĢ Sağlığı Hizmetlerine ĠliĢkin

SözleĢme

ILO Kabul Tarihi: 7 Haziran 1985

Kanun Tarih ve Sayısı: 07.01.2004/5039

Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı:

13.01.2004 / 25345

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

İşçilerin sağlığının gözetimi,

İşin işçiye uygunluğunun geliştirilmesi,

Mesleki rehabilitasyon önlemlerine katkı,

İş sağlığı, hijyen ve ergonomi alanlarında bilgi,

eğitim ve öğretim sağlamada işbirliği;

İlkyardım/acil durum hizmetleri örgütleme;

İş kazası/meslek hastalıkları analizi;

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Bu sözleĢmenin amacı bakımından;

“İş Sağlığı Hizmetleri” terimi esas olarak önleyici

işlevlere sahip olan ve işletmedeki işveren, işçiler

ve onların temsilcilerine;

İşle ilgili en uygun fiziksel ve zihinsel sağlık

koşullarını karşılayacak düzeyde, güvenli ve

sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmak ve bunu

sürdürmek için gereksinimler,

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

İşin, işçilerin fiziksel ve zihinsel sağlık durumlarını

dikkate alacak şekilde, onların yeteneklerine

uygun biçimde uyarlanması, konularında tavsiyede

bulunma sorumluluğu olan hizmetlerdir.

“İşçilerin işyerindeki temsilcileri terimi“, ulusal

mevzuat veya uygulamaya göre bu şekilde

tanımlanan kişileri ifade eder.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161) Her üye ulusal koşullar ve uygulamaya göre ve en

fazla temsil kabiliyetine sahip işçi ve işveren

kuruluşlarına danışarak iş sağlığı hizmetleri

konusunda ulusal bir politika geliştirecek,

uygulayacak ve periyodik olarak gözden

geçirecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Her üye, bütün ekonomik faaliyet dallarında ve tüm

işletmelerde, kamu sektörü ve üretim kooperatifleri

üyelerini de kapsayan, bütün işçiler için, iş sağlığı

hizmetlerini sürekli bir şekilde geliştirmeyi üstlenir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Her işverenin istihdam ettiği işçilerin sağlık ve

güvenliği için sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla

ve işçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda

katılımının gerekliliği göz önüne alınarak, iş sağlığı

hizmetleri, işletmedeki iş risklerine uygun ve yeterli

olacak şekilde aşağıdaki görevleri kapsayacaktır:

İşyerlerinde sağlığa zararlı risklerin tanımlanması

ve değerlendirilmesi;

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Sağlık üniteleri, kantinler, yatakhaneler ve işveren

tarafından bu tür hizmetlerin sunulduğu yerler

dahil olmak üzere, işçinin sağlığını etkileyebilecek

çalışma ortamında ve iş uygulamalarındaki

faktörlerin gözetimi;

İşyerlerinin tasarımı, makine ve diğer teçhizatın

durumu, bakımı ve seçimi ve çalışma sırasında

kullanılan maddeler dahil olmak üzere işin

planlanması ve organizasyonu konusunda

tavsiyede bulunma,

ILO SÖZLEġMELERĠ (161) Yeni teçhizatın sağlık açısından değerlendirilmesi

ve test edilmesi gibi iş uygulamalarının

iyileştirilmesine yönelik programların

geliştirilmesine katılım,

İş sağlığı, güvenliği, hijyen ve ergonomi, kişisel ve

müşterek koruyucu donanım konularında

tavsiyede bulunma,

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Ulusal hukuk ve uygulamalara uygun olarak iş

sağlığı hizmetleri çok disiplinli olmalıdır. Personelin

katılımı, yerine getirilecek görevlerin niteliğine göre

belirlenecektir.

İş sağlığı hizmetleri, işletmedeki diğer hizmetlerle

eşgüdümlü bir şekilde yürütülecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Ulusal hukuk ve uygulamalar çerçevesinde, iş

sağlığı hizmetleri ile sağlık hizmetlerinin

sağlanmasından sorumlu diğer organlar arasında

yeterli işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına

yönelik önlemler alınacaktır.

İş sağlığı hizmetlerini sunan personel, 5. madde

sıralanan görevlere ilişkin olarak, işveren, işçi ve

bulunmaları durumunda bunların temsilcilerinden

mesleki anlamda tam bir bağımsızlığa sahip olarak

çalışacaklardır.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161) Yetkili makam, yerine getirilecek görevlerin

niteliğine ve ulusal hukuk ve uygulamaya göre, iş

sağlığı hizmetlerini sağlamakla görevli personelde

aranan nitelikleri belirleyecektir.

İşçilerin işle ilgili sağlığının gözetimi, onların

ücretlerinde herhangi bir azalmaya neden

olmayacak, ücretsiz yapılacak ve mümkün olduğu

ölçüde çalışma saatlerinde yerine getirilecektir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Bütün işçiler, yaptıkları işin ihtiva ettiği sağlık

tehlikeleri hakkında bilgilendirileceklerdir.

İşveren ve işçiler, çalışma ortamında bulunan ve

işçilerin sağlığını etkilediği bilinen ve

etkileyebileceğinden şüphe edilen etkenler

hakkında iş sağlığı hizmetlerini verenleri

haberdar edeceklerdir.

ILO SÖZLEġMELERĠ (161)

Sağlık sorunları ve bu nedenle işe gelememe ile

işyerinde var olabilecek sağlık tehlikeleri arasında

herhangi bir ilişkinin olup olmadığının tespiti için,

işçilerin sağlık sorunları ve bu nedenle işe

gelememe durumları hakkında iş sağlığı

hizmetlerine bilgi verilecektir.

İşveren, İş sağlığı hizmeti veren personele işe

gelememe nedenlerini incelemesi talebinde

bulunamaz.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ

(WORLD HEALTH ORGANIZATION-WHO)

Birleşmiş Milletlere bağlı olan ve toplum sağlığıyla

ilgili uluslararası çalışma yapan uzman kuruluştur.

Anayasası 22 Temmuz 1946 tarihinde 61 ülkenin

temsilcisi tarafından imzalanmıştır.

7 Nisan her yıl "Dünya Sağlık Günü" olarak

kutlanmaya başlanmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti, 9 Haziran 1949 tarih ve 5062

sayılı Kanunla Dünya Sağlık Örgütü Anayasasını

onaylayarak WHO’ya resmen üye olmuştur.

WHO GÖREVLERI

Sağlık alanında uluslararası nitelik taşıyan

çalışmalarda yönetici ve koordinatör makam

sıfatıyla hareket etmek.

Hükümetlere, istek üzerine, sağlık hizmetlerinin

güçlendirilmesi için yardım yapmak.

Sağlık alanında araştırmaları teşvik ve rehberlik

Sağlığın geliştirilmesine katkıda bulunan bilim ve

meslek grupları arasında işbirliğini kolaylaştırmak.

WHO GÖREVLERI

Sağlık alanında her türlü bilgi sağlamak,

tavsiyelerde bulunmak ve yardımlar yapmak.

Sağlık bakımından aydınlatılmış bir kamuoyu

oluşumuna yardım etmek.

Genel olarak Örgüt’ün amacına ulaşmak için

gereken her önlemi almak.

Avrupa Komisyonu ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Ajansı

(Occupational Safety and Health Administration-OSHA-EU)

Amacı, AB’de işyerlerinin daha sağlıklı, güvenli ve

üretken olmalarına katkıdır. Ajans, İSG konusunda

ülkelerin gelişimi amacıyla bilgi paylaşımı

sağlamaktadır. Ajans üçlü bir yapıda organize olup

karar verici konumda olan her bir üye devletin

devlet, işçi ve işveren temsilcilerini bir araya

getirmektedir. Bütün üye ülkeler devlet, işçi ve

işveren tarafları ile Ajansa üyedirler.

Türkiye OSHA-EU’ya aday ülke olarak gözlemci

statüsünde katılmaktadır.

Avrupa Komisyonu ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Ajansı

(Occupational Safety and Health Administration-OSHA-EU)

Yaklaşık 50 kişinin görev aldığı Ajansın çok sayıda

yayını ve yıllık düzenli aktiviteleri bulunmaktadır.

Merkezi İspanya’nın Bilbao kentindedir.

Bütün üye ve aday ülkelerce aynı formatta

düzenlenen internet sayfasıyla tüm üye ülkelerin

bilgi alışverişine katkı sağlar.

Her yıl Ekim ayının ikinci haftası iş sağlığı ve

güvenliği haftası olarak kutlanmakta, değişik

etkinlikler düzenlemektedir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

89/391/EEC Çerçeve Direktif (İşte İşçilerin

Güvenlik ve Sağlığının Geliştirilmesini

Destekleyen Önlemler Alınması)

İSG genel düzenlemeler ile ilgili Çerçeve

Direktiftir. Direktif, iş kazaları ve meslek

hastalıklarına karşı koruyucu önlemlerin alınması

suretiyle işçilere yüksek düzeyde koruma

sağlamak amacıyla çıkarılmıştır.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

Bu nedenle; mesleki tehlikelerin önlenmesi, sağlık

ve güvenliğin korunması, kaza ve tehlike faktörleri,

bilgilendirme, danışma, yönetime katılma, işçi ve

temsilci eğitimi konusunda genel prensipleri içerir.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

Madde 2 - Kapsam

1.Bu Direktif tüm ekonomik sektörlere Kamu ve

özel (sanayi, tarım, ticari, idari, hizmet, eğitim,

kültür, boş zamanı değerlendirme vs.)

uygulanacaktır.

2.Bu Direktif kendine has özellikleri olan silahlı

kuvvetlerde, polis teşkilatında, sivil savunmada

uygulanmayacaktır.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF Madde 3 - Tanımlar

(a) Çalışan (worker): Bir işveren tarafından

istihdam edilen kişi. Stajyer ve çıraklar dahil, ev

işlerinde çalışanlar hariç,

(b) İşveren (employer): Çalışanlarla istihdam

ilişkisi olan ve bir kuruluşun/işyerinin

sorumluluğunu taşıyan gerçek/tüzel kişi,

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

(c) İşçi sağlığı ve güvenliğinden sorumlu işçi

temsilcisi: Ulusal yasalara uygun olarak seçimle

gelmiş veya tayinle atanmış, sağlık ve güvenlikle

ilgili problemlerde işçileri temsil eden kişi,

(d) Önlem: Mesleki tehlikeleri azaltmak veya

önlemek için işin her safhasında alınan veya

planlanan tüm tedbirler,

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

Madde 4

1.Üye ülkeler, bu Direktifin uygulanmasında

çalışanların, işçi temsilcilerinin, işverenlerin

çalışmalarını yasal hükümlere göre yapmaları için

her önlemi alacaklardır.

2.Üye ülkeler yeterli kontrol ve teftiş sistemini

kuracaklardır.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

Madde 5 - Genel Hüküm

1. İşveren, işle ilgili her konuda işçilerin sağlığını

ve güvenliğini koruyacaktır.

2. İşverenin dışardan yetkili kimse ve hizmet

getirmesi sorumluluğunu yok etmeyecektir.

3. İSG konusunda çalışanın yükümlülükleri,

işverenin sorumluluğunu etkilemeyecektir.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

Madde 6 - ĠĢveren Genel Yükümlülükleri

1. İşveren, sorumlulukları çerçevesinde çalışanların

sağlığını ve güvenliğini korumak, mesleki tehlikeleri

önlemek, bilgilendirme, eğitim ve kurumsal

gereklilikler için her türlü önlemi alacaktır. İşveren,

durumu daha iyiye götürmek için değişen koşullara

kendisini uydurmaya hazır olacaktır.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

2. İşveren, önlemleri alırken uyacağı genel

prensipler;

(a) Tehlikelerin önüne geçmek,

(b) Önüne geçilemeyen kaçınılmaz tehlikeleri

değerlendirmek,

(c) Tehlikelerle kaynağında mücadele etmek,

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

(d) İşleri kişilere uygun hale getirme, özellikle işyeri

tasarımı, iş makinası, çalışma/üretim yöntemi

seçimi, üretim temposunun sağlığa etkilerini

düşünmek ve monotonluğunu azaltmak,

(e) Teknik gelişmeleri adapte etmek,

(f) Tehlikelerin yerine tehlikesiz/daha az tehlikeliyi

ikame etme,

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

(g) Çalışma ortamına ilişkin tüm koşulları bir

değerlendirerek birbirini destekler mahiyette

tedbirler politikası geliştirmek,

(h) Toplu korunma önlemlerine kişisel korunma

önlemlerinden daha çok öncelik vermek,

(i) İşçilere uygun talimatları vermek.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

3. İşveren işyerindeki faaliyetlerin yapısını göz

önünde tutarak;

(a) Kullanılan kimyasallar, iş makinaları seçimi,

işyerlerinin uygunluğu yönünden tehlike

değerlendirmesi yapacak; bu değerlendirmeye

göre uygulanan önlemler ve üretim metotları:

-İş sağlığı iş güvenliği koruma düzeyini yükseltmeli

-İşletmenin tüm hiyerarşi düzenine entegre olması

gereklidir.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

(b) İşçiye görev verilirken, yetenekleri göz önüne

alınmalıdır.

(c) Yeni teknolojinin planlanması ve kullanımında,

araç gereç seçiminde, çalışma ortamı ve koşulları

konusunda işçiler ve/veya temsilcileri ile istişarede

bulunulmalıdır.

(d) Ciddi tehlikelerin olduğu yerlere sadece yeterli

talimatı almış işçilerin girmesi için uygun önlemler

alınmalıdır.

89/391/EEC ÇERÇEVE DĠREKTĠF

4. İşyeri, işverenler tarafından paylaşılırsa,

işverenler İSG önlemlerini ortaklaşa

uygulayacaklar, bir diğerini haberdar edecekler,

işçi ve/veya temsilcilerine tehlikeler konusunda

bilgi verecekler ve alınan önlemleri koordine

edeceklerdir.

5. İşçi sağlığı iş güvenliği konusunda hiçbir önlem

işçilere mali yük getirmeyecektir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2003/88/EEC Çerçeve Direktif (İş Sağlığı ve

Güvenliğinin Korunması İçin Çalısma Saati ve

Koşullarının Planlanması)

Vardiya ve gece işleri, yıllık/haftalık/günlük izin ve

ara tatil konuları değerlendirilmiştir. Ayrıca sivil

taşımacılık, deniz seyahati ve karayolları

taşımacılığı alanlarında da çalışma saat ve

koşullarını düzenlemektedir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

89/655/EEC Çerçeve Direktif (İş Araç-Gereçlerinin

Kullanımı)

İş araç ve gereçlerinin kullanılmasında uyulacak

asgari kuralları belirleyerek; araç-gereç kullanımda

işverence kullanıcılara, yeterli bilgi ve eğitimin

verilmesi, yetişmiş işçiler tarafından kullanım,

bakım ve onarımın yapılması istenmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

89/656/EEC Çerçeve Direktif (KKD Kullanımı)

İşçilerin KKD kullanımında asgari iş sağlığı ve

güvenliğini sağlamak için düzenlenmiştir. İş araç-

gereçlerini kullanırken meydana gelebilecek

tehlikelere karşı işçilerin iş sağlığını ve güvenliğini

korumak için KKD’ler tasarlanmıştır. KKD sayısı,

acil durum ve kurtarma hizmetleri düşünülüp

düzenlenmeli, KKD’ler ancak teknik ve güvenlik

açısından yetkinliği sağlandıktan sonra kullanılmalı

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

KKD’ler kendisi ilave tehlike yaratmadan ilgili

tehlikeyi önlemeye uygun olmalı ve işyerinde var

olan koşullara cevap verebilmelidir. Ayrıca işçinin

sağlık durumu ve ergonomik koşullarına uygun

olmalı ve gerekli düzeltmeler yapılınca giyene tam

uymalıdır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

Kişisel koruyucu donanımlarının belirlenmesi ve

işçilere verilmesinden işveren yükümlüdür. Kişisel

koruyucu donanımlar, işveren tarafından ücretsiz

verilecek ve uygun bakımı, tamiri yaptırılacak; iyi

durumda ve sağlıklı koşullarda tutulacaktır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

90/270/EEC Çerçeve Direktif (Ekranlı Araçlarla

Çalışma)

Ekranlı araçlarla çalışan işçilerin asgari iş sağlığı

ve güvenliğini için düzenlenmiştir. İşverence

ekranlı araç kullanan çalışanın işe başlamadan

önce göz testi yaptırılmalı, sonra da düzenli

aralıklarla veya görüşle ilgili sorun yaşadıkları

zamanlarda tekrarlanmalı,

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

Ekranlı araç/klavye/koltuk vb donanımlarla ilgili;

mesafeler, aydınlatma, yansıma, ısı, nem, gürültü,

radyasyon vb etkenlerle ilgili ve operatör/bilgisayar

arayüzü gibi yazılımla ilgili düzenlemeler

getirilmektedir. Çalışanların ekranla çalışma

yükünü hafifletmek için dinlenme araları verecek

şekilde iş planlaması işverence yapılmalıdır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

92/58/EEC Çerçeve Direktif (İşyerindeki Sağlık

ve Güvenlik İşaretleri)

Meslek hastalığı/iş kazasının engellenmesi için

uyulması gereken kuralların işaretlerle belirtilmesi,

hatırlatma ve bilgilendirme işlevi görerek iş kazası

ve meslek hastalıklarının önlenmesinde önemlidir.

Direktif, işaretler ile ilgili asgari kuralları

belirlemektedir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

İşverenler, tehlikenin bertaraf edilemediği ya da

toplu sakınım teknikleri veya önlemler ve iş

organizasyonunda kullanılan metot ve usullerin

tehlike olasılığını yeterince azaltmadığı hallerde,

bu direktifte belirtilen güvenlik veya sağlık

işaretlerini temin etmekle, varsa bu tür işaretlerin

yerli yerinde olmasını sağlamakla yükümlü

tutulmuşlardır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

90/269/EEC Çerçeve Direktif (Risk Taşıyan

Yüklerin Elle Taşınması)

Elle ağır ve riskli yük taşıyan isçinin iş sağlığı ve

güvenliğini sağlamak ve ağır araç gerecin

verebileceği zarar risklerini engellemek amacıyla,

özellikle sırt sakatlanmalarına karşı düzenlenmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2003/134/EEC Çerçeve Direktif (Serbest

Çalışan İşçilerin Korunması)

Serbest çalışan işçilerin iş sağlığı ve güvenliğinin

sağlanması amacıyla düzenlenmiştir. Serbest

çalışan işçi tanımı bir kuruluşa ya da 3. kişilere

bağlı olarak çalışmayan işçileri kapsamaktadır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

91/383/EEC Çerçeve Direktif (Belirli Süreli ya da

Geçici İşçilerin Korunması)

Direktif belirli süreli ya da geçici iş sözleşmesiyle

çalıştırılan işçilerin, diğer işçiler kadar güvence

altına alınması, rahat ve güvenli çalışmaları

amacıyla düzenlenmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

94/33/EEC Çerçeve Direktif (Genç İşçilerin

Korunması)

Genç işçilerin iş sağlığı ve güvenliğini asgari

derecede sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.

Direktifle genç, çocuk, ergen, hafif iş, çalışma ve

dinlenme süresi tanımları yapılmıştır. 15 yaş ve

zorunlu eğitimini tamamlamamış çocukların

çalıştırılması yasaklanmıştır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

Direktifle, iş sözleşmesi ya da iş ilişkisi taşıyan, 18

yaş altındaki genç işçilerin korunmasıyla ilgili

hükümler belirlenmiştir. Genç işçilerin gündüz

çalışmalarıyla ilgili kısıtlamalar getirilmiş, gece

çalışmaları yasaklanmıştır. Ayrıca direktifle

dinlenme ve izin süreleri de belirlenmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

92/85/EEC Çerçeve Direktif (Gebe ve Emzikli

Kadınların Korunması)

Direktif, gebe, yeni doğum yapmış ve emzikli

kadınların, her türlü kimyasal, fiziksel, ve biyolojik

tehlikelere karşı bedensel ve ruhsal olarak

korunmaları amacıyla düzenlenmiştir. İşveren

işçileri bilgilendirmeli, direktif ekinde belirtilen işler

ve gece çalışmaya zorlayamaz

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

89/654/EEC Çerçeve Direktif (İşyerinde Asgari

Sağlık ve Güvenlik Gereksinimleri)

Direktif, sağlık ve güvenlik düzeyini yükselterek,

işyerinin asgari düzeyde sağlık ve güvenliğini

sağlamak için düzenlenmiştir. İşyerindeki İSG

gereksinimleriyle ilgili genel bir çerçeve çizilmiş ve

erişimi olan tüm alan ve yerleşkeleri kapsamına

almıştır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

92/57/EEC Çerçeve Direktif (Geçici ve Hareketli

İnşaat Sitelerinde Asgari Sağlık ve Güvenlik

Gereksinimleri Uygulanması)

Direktif, geçici ve hareketli inşaat sitelerinde asgari

iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için

düzenlenmiştir. Özellikle risk altındaki çalışanlar

için, daha elverişli ve verimli çalışma koşulları

sağlanması düşünülmüştür.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ Direktifin eklerinde geçici ve hareketli inşaat

sitelerindeki çalışmalarla kastedilen çalışma

alanlarının, özel risk oluşturan işlerin listesi

verilmiştir. Ayrıca geçici ve hareketli inşaat

sitelerinde alınması gerekli asgari ve özel sağlık

ve güvenlik gerekleri ortaya konulmuştur.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

92/91/EEC Çerçeve Direktif (Sondaj Kullanılan

Sanayiler)

Denizde/karadaki maden işletmelerindeki sondaj

isçilerinin iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak

amacıyla düzenlenmiştir. İşveren, bu tür işlerde

çalışanların korunması için gerekli tedbirleri almak

ve bu tedbirleri güncelleştirmek ile yükümlüdür.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

92/104/EEC Çerçeve Direktif (Yerüstü ve Yeraltı

Madenciliği)

Direktif, yerüstü ve yeraltı maden alanlarında

çalışan işçilerin iş sağlığı ve güvenliğini

iyileştirmek için düzenlenmiştir. “Yerüstü ve yeraltı

madenciliği” açık alanda, ham madde halinden

satışa hazır hale gelene kadarki bütün maden

sanayisini tanımlamaktadır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

İşveren risk değerlendirmesi yaparak, “Güvenliği

ve Sağlığı Koruma Dokümanı” hazırlamalıdır. Söz

konusu doküman iş başlamadan önce hazırlanmalı

ve gözden geçirilmelidir. İşveren, alınan tedbirler

hakkında işçileri bilgilendirmeli, işçilerin ve/veya

temsilcilerinin görüşlerini de almalı ve katılımlarını

sağlamalıdır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ İşçilerin işe başlamadan önce ve iş süresince

koruyucu tıbbi kontrol hakkı vardır. Sağlık

kontrolleri düzenli aralıklarla yapılır. Fevkalade

tehlike riski mevcut olan işler yalnız uzman işçilerin

sorumluluğuna verilir ve talimatlara uygun olarak

yapılır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

94/9/EEC Çerçeve Direktif (Potansiyel Patlayıcı

Ortamlarda Kullanılmak İçin Tasarlanmış

Koruyucu Sistem ve Ekipman)

Direktif, patlayıcı alanlarda kullanılan koruma

sistemlerinin ve donanımların iş sağlığı ve

güvenliğine uygun hale getirilmesi amacıyla

düzenlenmiştir. Patlama riskli malzemelerin

kullanım biçimlerini ayrıntılarıyla belirtmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2007/591 (AB’de Denizciliğin Daha İyi

Yapılabilmesi için Sosyal Düzenleme Çerçevesini

Yeniden Oluşturma)

93/103/EC (Balıkçı Gemilerinde Çalışanın Asgari

Sağlık ve Çalışma Koşulları)

92/29/EEC (Gemilerdeki Tıbbi Tedavinin

Geliştirilmesi)

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

AB bu alanda üç direktif yayınlayarak AB’de deniz

taşımacılığı ve balıkçılıkla ilgili İSG standartlarını

belirlemiştir. Denizcilik, küresel ve gelişen bir

işkoludur ve günümüzde de süregelen uluslararası

kuralları mevcuttur. AB bu kuralları, ILO’nun

2006’da deniz işleri ve 2007’de çıkardığı balıkçılık

kanunları uyarı daha etkin/etkili hale getirmeyi

amaçlamaktadır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2004/40/EEC Çerçeve Direktif (Elektromanyetik

Alanlara Maruz Kalma)

Direktif elektromanyetik ışın ve dalga riski taşıyan

alanlarda çalışan işçileri korumak amacıyla

düzenlenmiştir. Çalışan işçiler için asgari

düzeydeki İSG şartları düzenlenmiştir. Direktif eki

manyetik alanlar için maruziyet sınır değerleri ve

eylem değerleri belirtilmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2003/10/EEC Çerçeve Direktif (Gürültüye

Maruz Kalma)

Yoğun düzeyde ses basıncı, günlük sese maruz

kalma ve haftalık sese maruz kalma fiziksel etkiler

yaratır. Direktif, işçileri gürültüye maruz kalmanın

yol açtığı sağlık ve güvenlik risklerinden özellikle

duyu kaybı riskinden korumak amacıyla

düzenlenmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2002/44/EEC Çerçeve Direktif (Mekanik

Titreşime Maruz Kalma)

Direktif, mekanik titreşime maruz kalabilecek

işçilerin asgari iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak

amacıyla düzenlenmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

1999/92/EEC Çerçeve Direktif (Patlayıcı Alan

Riski)

Patlayıcı alanlarda çalışan ve yaralanma riski

taşıyan işçilerin iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak

için düzenlenmiştir. Direktif sis, toz, buhar ya da

gaz gibi, havaya karışınca, patlamaya neden

olabilecek maddelerin risklerinden korunmayı

amaçlamaktadır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

98/24/EEC Çerçeve Direktif (Kimyasal

Maddelere Maruz Kalma)

Direktif kimyasal maddelerle çalışan ve bu

maddelerden bedensel ya da ruhsal olarak

etkilenme riski taşıyan işçilerin iş sağlığı ve

güvenliğini sağlamak için düzenlenmiştir. Kimyasal

maddeler, çalışanda, kalıcı etkiler bırakabilir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

96/29/Euratom Çerçeve Direktif (İyonize

Radyasyondan Kaynaklanan Tehlikeler)

Direktif, iyonize radyasyondan etkilenecek işçilerin,

kalıcı rahatsızlıklara karşı, sağlığını ve güvenliğini

sağlamak için düzenlenmiştir. Etkilenme riski

taşıyan bütün işyerlerini kapsamakta, üye ülkeler

bu tür çalışmaları rapor etmeli ve İSG önlemlerini

almalıdırlar.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2006/25/EC Çerçeve Direktif (Yapay Optik

Radyasyona Maruz Kalma)

Direktif, yapay optik radyasyona maruz kalabilecek

işçilerin, kalıcı rahatsızlıklara karşı, iş sağlığı ve

güvenliğini sağlamak ve bu konuda çalışan

kuruluşları, tehlikelere karşı uyarmak ve koşulları

iyileştirmelerini sağlamak için düzenlenmiştir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

2004/37/EC Çerçeve Direktif (Kanserojen ve

Mutajenlere Maruz Kalma)

Direktif, kanserojen ve mutajenlerle çalışan

işçilerin, kalıcı hastalıklara karşı, iş sağlığı ve

güvenliğini sağlamak için düzenlenmiştir. İşveren

kanserojen ve mutajen maddelerle çalışmayı

azaltmalı veya kanserojen ve mutajen olmayan

maddelerle ikame etmelidir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ 90/679/EEC Çerçeve Direktif (Biyolojik

Maddelere Maruz Kalma)

Direktif, biyolojik maddelerle çalışan işçilerin, her

tür kalıcı hastalığa karşı, iş sağlığı ve güvenliğini

sağlamak için düzenlenmiştir. Biyolojik etken,

mikroorganizma, hücre kültürü terimleri

tanımlanmıştır.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

İşveren işin elverdiği ölçüde zararlı biyolojik

maddeler yerine zararlı olmayan ya da daha az

zararlı biyolojik maddeleri kullanacaktır. Risklerin

azaltılması ve hijyen ve kişisel korunmanın

sağlanması için önlemler alacak, isçiler için İSG ile

ilgili bir risk oluştuğunda yetkili mercileri

bilgilendirecektir.

AVRUPA BĠRLĠĞĠ DĠREKTĠFLERĠ

83/447/EEC Çerçeve Direktif (Asbeste Maruz

Kalma)

Direktif, asbestle çalışan işçilerin, her tür hasar

bırakacak hastalığa karşı, iş sağlığı ve güvenliğini

sağlamak için düzenlenmiştir. Aktinolit, amosit,

antofilit, krizolit, krosidolit ve tremolit olarak

adlandırılan fibröz silikat türlerinin tümü asbest

tanımına girmektedir.

AVRUPA MESLEK HASTALIKLARI PROGRAMI YASASI

Avrupa meslek hastalıklar programı 3 amaçla

kurulmuştur. İlki Avrupa düzeyinde meslek

hastalıkları konusundaki bilinci arttırmak, ikincisi

üye ülkelere görevlerini anımsatmak, üye ülkelerin

meslek hastalıklarıyla ilgili AB direktifleriyle

çerçevesi çizilmiş sorumlulukları vardır. Üçüncüsü

meslek hastalıklarıyla ilgili olarak işçileri

uyarmaktır.

ĠNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESĠ

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 10 Aralık

1948 tarih ve 217 A (III) sayılı Kararıyla ilan

edilmiştir.

Madde 23

(1) Herkesin çalışmaya, işini özgürce seçmeye,

adil ve elverişli çalışma koşullarına ve işsizlikten

korunmaya hakkı vardır.

ĠNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESĠ

(2) Herkesin hiçbir ayrım gözetilmeksizin, eşit

çalışma karşılığı eşit ücrete hakkı vardır.

(3) Çalışan herkesin, kendisine ve ailesine insanlık

onuruna uygun bir yaşayış sağlayan, gerekirse her

türlü sosyal güvenlik araçlarıyla da desteklenen bir

ücrete hakkı vardır.

ĠNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESĠ

(4) Herkesin, çıkarlarının korunması için

başkalarıyla birlikte sendika kurmaya ve kurulu

bir sendikaya katılma hakkı vardır.

ĠNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESĠ

Madde 24

Herkesin, çalışma saatlerinin makul ölçüde

sınırlandırılması ve belirli aralıklarla ücretli izin

dahil olmak üzere, dinlenme ve boş zamanlarını

değerlendirme hakkı vardır.

BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER EKONOMĠK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR

SÖZLEġMESĠ

BM Genel Kurulu'nun 16 Aralık 1966 tarihli ve

2200 A (XXI) sayılı Kararıyla kabul edilmiş ve

imzaya, onaya ve katılmaya açılmıştır.

BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER EKONOMĠK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR

SÖZLEġMESĠ

Madde 7

Bu sözleşmeye taraf devletler, herkesin adil ve

elverişli çalışma koşullarından yararlanmak

hakkını kabul ederler. Bu hak özellikle şunları

güvence altına alır:

BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER EKONOMĠK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR

SÖZLEġMESĠ

1. Adil ücretler ve eşit işlere, hiçbir ayrım

yapılmaksızın eşit ödeme, özellikle kadınlara,

kendilerine sunulan çalışma koşullarının erkeklerin

koşullarından daha aşağı olmayacağı ve aynı iş

için aynı ücretleri alacakları konusunda güvence

verilmesi;

BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER EKONOMĠK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR

SÖZLEġMESĠ

2. Bu sözleşmenin hükümlerine uygun olarak,

kendilerine ve ailelerine saygın bir yaşam düzeyi

sağlayacak bir ücret verilmesi

3. Güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları

BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER EKONOMĠK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR

SÖZLEġMESĠ

4. Herkese işyerinde uygun bir üst kademeye

yükselmede eşit olarak ve bu yükselmenin

yalnızca kıdem ve yeterlilik esaslarına göre

yapılması

5. Dinlenme, boş zaman, çalışma saatlerinin

makul ölçülerde sınırlanması, ücretli dönemsel

tatiller ve resmi tatillerde ücret verilmesi

AVRUPA SOSYAL ġARTI

Avrupa Konseyi çerçevesinde hazırlanan

Sözleşme 18 Ekim 1961'de Torino'da imzalanmış

ve 26 şubat 1965 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Türkiye Sözleşmeyi 18 Ekim 1961 tarihinde

imzalamış ve 16 Haziran 1989 tarihinde

onaylamıştır. 3581 sayılı Onay Kanunu 4 Temmuz

1989 gün ve 20215 sayılı R.G.'de yayınlanmıştır.

AVRUPA SOSYAL ġARTI

2.madde Adil ÇalıĢma KoĢulları Hakkı

Akit taraflar adil çalışma koşulları hakkının etkin

biçimde kullanılmasını sağlamak üzere;

1. Verimlilik artışı ve ilgili diğer etkenler izin verdiği

ölçüde haftalık çalışma süresinin tedricen

azaltılmasını öngören makul günlük ve haftalık

çalışma saatlerini sağlamayı

AVRUPA SOSYAL ġARTI

2. Ücretli resmi tatil imkanı sağlamayı

3. En az iki haftalık ücretli yıllık izin sağlamayı

4. Belirlenen tehlikeli ve sağlığa zararlı işlerde

çalışanlara ücretli ek izin verilmesini veya bunların

çalışma saatlerinin azaltılmasını sağlamayı

AVRUPA SOSYAL ġARTI

5. Elden geldiğince ilgili ülke ve yörenin

gereklerine göre dinlenme günü olarak kabul

edilen günle bağdaşmak üzere haftalık bir

dinlenme süresini sağlamayı taahhüt ederler.

AVRUPA SOSYAL ġARTI

3.madde Güvenli ve Sağlıklı ÇalıĢma

KoĢulları Hakkı

Akit taraflar güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları

hakkının etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak

üzere:

1. Güvenlik ve sağlık alanında yasal düzenlemeler

yapmayı

AVRUPA SOSYAL ġARTI

2. Gözetim önlemleriyle bu düzenlemelerin

uygulanmasını sağlamayı

3. Gerektiğine iş güvenliği ve sağlığını geliştirmeyi

amaçlayan önlemler konusunda çalıştırılanların ve

çalışanların örgütlerine danışmayı taahhüt ederler.

Lütfen eğitimde anlatılanları hatırlamaya çalışınız

TEġEKKÜRLER Tuncay ATAKURU

Maden Mühendisi

A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanlığı Eğiticisi

[email protected]

0535 856 70 65

BAġARILAR DĠLERĠM