jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 1

ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;jidrf;csrf;a&; 'dDrdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;

aqmif;yg;rsm; twGJ 89

ကဗလမငးယကအား ေထာငဒဏ ၁၀၄ ႏစ ႏင မေကသေအာငက ေထာငဒဏ ၁၀ ႏစ

ခမတခထားရ သည။

txl;aqmif;yg;

ျမနမာျပညအႏ႔ အကဥးေထာငမားတြင ႏငငေရး

အကဥးသား ၂၂၃၇ ဥးရေၾကာငး

UWSA က တကလင လကနကႀကး/

စစေလယာဥသးမညဟ ေနျပညေတာအရာ႐ေျပာ

ထငး ျမနမာ နယစပ ၀ ေတာငပငးတြငလညး

စစအစးရတပမား တးခ ႕ထား

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 2

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 3

ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;jidrf;csrf;a&; 'dDrdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;

aqmif;yg;rsm; twGJ 89

txl;aqmif;yg;

ျမနမာျပညအႏ႔ အကဥးေထာငမားတြင ႏငငေရး

အကဥးသား ၂၂၃၇ ဥးရေၾကာငး

UWSA က တကလင လကနကႀကး/

စစေလယာဥသးမညဟ ေနျပညေတာအရာ႐ေျပာ

ထငး ျမနမာ နယစပ ၀ ေတာငပငးတြငလညး

စစအစးရတပမား တးခ ႕ထား

yHkEdSyfrSwfwrf;

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) twGuftxl;xkwfa0onf2009 ckESpfpifumyledKifiHPOLARIS BURMESE LIBRARY ( SINGAPORE )

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 4

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 5

သဃာမားအား ဆကလက ဖမးဆးေန

2009-08-31 http://www.rfa.org/burmese/news/more_monks_arrested-

08312009145729.html/story_main?textonly=1

စကတငဘာေ႟ၿဝၝေရာင သဃာ လႁပရႀားမႁ ႎႀစပတလညအခနကာလ နးကပလာသလ

ပညတၾငးမႀာ သဃာ အဖၾႚအစညးေတၾ ဖၾႚစညးတယဆတ သတငးေတၾ ထၾကလာခ႓ပးတေနာက

စစအစးရ အာဏာပငေတၾက မနမာပည ေမလတပငးက သဃာေတာတခႚက မကာခငက

လကလ ဖမးဆးခတယ ဆတသတငးေတၾက RFA က ရရႀပၝတယ။

ရနကန႓မႚရႀ ဘနး႒ကးေကာငးတခမႀ စာသငသား သဃာမား ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ဒကေနႛ သဂတလ ၃၁ ရကေနႛ ေနႛလည ၂ နာရခၾမႀာ ေရနေခာငး ႓မႚမေတာငရပကၾကက

စေနနေကာငး ဆရာေတာ ဥးဝမလက မေကၾးတငးရက လာေရာက ဖမးဆးသၾားခပၝတယ။

ဆရာေတာဟာ သကေတာ႒ကး႓ပ ဖစေကာငးနႛ ႓ပးခတ သတငးပတထတးက ေရနေခာငး

ပၝဠတကသလက ဖမးသၾားတ လကေထာက ဆရာေတာနႛ ရငးႎႀးသ ဖစတအေကာငး

ေဒသခတဥးက ေပာပၝတယ။

ေဒသခ။ ။ “ေကာငးထငဆရာေတာ႒ကးေပၝ။ ၇၀ နးပၝးေလာကရႀ႓ပး ေထၾေထၾထးထး

ဘာမႀမသရဘး။ ေ႟ၿဝၝေရာငတနးကေတာ ေရႀႚတနးကပၝတ ဆရာေတာေတၾေပၝ။ အလပသတယ။

ဒတခၝေတာ ကားက မေကၾးသၾားတာ မေကၾးလႛ ႒ကားတယခငဗား၊ ဥးဝၝယမကေတာ ရနကနဗ

အဒၝကေသခာတယ တပၝးနႛတပၝးက ရငးႎႀးပၝတယ။ အဒၝ ဆကစပတယ ထငလႛလားမသဘး။”

ေရနေခာငး႓မႚ ေ႟ၿေစတ ပၝဠတကသလက လကေထာကဆရာေတာ ဥးဝၝယမက မေကၾးရ

အထးသတငး တပဖၾႚက သဂတလ ၂၇ ရကေနႛမႀာ ဖမးဆးသၾားခ႓ပး ေနာကတေနႛ ပခကႃ႓မႚက

သာသနာဝပလာရာမ အေနာကတကဝနးအတၾငးမႀာရႀတ ေဇာတကာ႟ ေကာငးတကက

သကေတာ ၃၀ေကာအ႟ၾယ ဥးပဇငး ဥးဝသဒၭကလညး ႓မႚနယရတပဖၾႚက

လာေရာကဖမးဆးသၾားခပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 6

ဘာေကာင အခလဖမးရတယ ဆတာက ေဖရႀငးခကေပးဖႛ ပခကႃဘနး႒ကးေတၾက

ေတာငးဆထားတယလႛ သရေကာငး ႓မႚခတဥးက RFA က ခလ ေပာပပၝတယ။

႓မႚခ။ ။ “ေကာငးအပငမထၾကပၝနႛ ေပာတာက သကအလ ခပခယမႁ မခႎငဘးဆ႓ပးေတာ

အပငထၾကတနးမႀာ ဆၾသၾားတာ၊ ရဖမးတာပၝ။ ဘယေခသၾားတယလႛေတာ မသရဘး။

သရသေလာက သးရကအတၾငး ေဖရႀငး ေပးရငေပး၊ မေပးရငေတာ အဆးမဆနႛဆ႓ပး

ဘနး႒ကးေတၾက ေပာထားတယ ဆတာေတာ အလလညး ႒ကားတယ။”

ပခကႃ မဟာဝဇယာရာမ ပၝဠတကသလ အေရႀႚတကက ဥးဇငးတပၝးပၝ ဖမးခရတယဆ႓ပး

သတငးေတၾ ထၾကေနေပမ ခခနထေတာ သးခားအတည ပလႛ မရေသးပၝဘး။ ပခကႃက

သဃာေတာေတၾက ဖမးတာဟာ ေရနေခာငးဆရာေတာနႛ ဆကစပႎငတယလႛ

သဃာအသငးအဝငးမႀာ ထင မငေန႒ကပၝတယ။

အရငဆးဖမးသၾားတ ေရနေခာငး႓မႚ ပၝဠတကသလက လကေထာက ဆရာေတာ

ဥးဝၝယမကေတာ ရနကနစစေကာေရး စခနးကပႛလက႓ပလႛသရပၝတယ။ လတတေလာ

ပခကႃက ဘနး႒ကးေကာငးေတၾမႀာ အရပဝတ ေထာကလႀမးေရးေတၾ ဝငထၾကသၾားလာေနတာ

ေတၾႚရတယလႛ ေဒသခေတၾကေပာပၝတယ။

ပခကႃ႓မႚက အထငကရ စာသငတက႒ကးေတၾမႀာ သဃာေတာ စစေပၝငး အပၝး ၁၅၀၀ ေကာ

သတငးသး႓ပး စာဝၝ သင႒ကားေနကတာ ဖစပၝတယ။ အရငႎႀစေတၾကနႛ ႎႁငးစာရင

အေရအတၾက နညးသၾားတယလႛ သရပၝတယ။

ကးကနႛအေခအေနဆးေနဆ၊ မနမာ

စစတပမားလယက ဖကဆး

2009-08-31

http://www.rfa.org/burmese/news/regime_troops_rampage_in_kokang_region-

08312009143617.html/story_main?textonly=1

အခကးကနႛေဒသအတၾငးမႀာ မနမာ စစတပေတၾက လယက ဖကဆးတာေတၾ

ရႀေနတယလႛလညး သရေကာငး ခငးေ႟ၿေဟာက ေဒသခ တဥးက ေပာပၝ တယ။

ေဒသခ။ ။ “ရငးႎႀးမပႎႀထားတလေတၾ အမား႒ကးေပၝ။ ေ႟ၿဆငတႛ၊

ေမာေတာဆငကယတႛ အကနလးပကစး၊ တခႚက သခးေတၾ ဓားပေတၾလ ဆငေတၾ

႟ကဖၾငတလက ႟ကဖၾင၊ နအဖ စစတပေတၾက အေရး႒ကးတ ဆငေတၾက ေသာေတၾ ဘာေတၾ

တခၝးေတၾ ႟ကဖၾင႓ပးမႀ အားလး ယစရာရႀတာယ၊ ဆငကယလညး တေယာကတစး စးတဟာစး၊

မေနႛက မနကပငး တ႟တနာရ ၆ နာရ၊ ၇ နာရေလာကမႀာ အလမးေတၾႚခတယတ။”

တ႟တ မနမာနယစပ စစေရးႎငငေရး သးသပေလလာသ ဥးေအာငေကာေဇာက ကးကနႛမႀာ

အေခအေနေတၾ ဆးဆး႟ၾား႟ၾား ဖစေနတနးပ ဆတာက သေနတာေကာင

တ႟တယနန ပညနယ အစးရကလညး ဒကၡသညေတၾက ပနခငးဖႛ လကတၾနႛ ေနတယလႛ

ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 7

ဥးေအာငေကာေဇာ။ ။ “ေဒသအစးရက လတခႚက အတငးေတာ မေပာရဘး၊

ပနကပၝဆတာ၊ ဘယလ ပနလညးဆေတာ တ႟ၾာလးမႀာ ကယအမက ပနကညဖႛ လ

ေလးငၝးေယာကပ ပနကတယ၊ မႀနေပာငးနႛ ကညေနတလေတၾက လယကေနတာလညး

မငတယ၊ ႟ကခၾေနတာေတၾ၊ ရနလကငးဘကမႀာ မငတယ၊ ခငဗားတႛ မပနနႛေနာလႛ

တ႟တတပက လေတၾက ေပာေနတယ၊ ဂပနေတၾ တ႟တ ပညက ၁၉၃၉-၄၀ ဝငတနးကလပ

ဆးဝၝးပၝတယတ။ လမငကၾငးမႀာ ကးကနႛမေလးေတၾက မဒနးမကငတာ အဒၝပ ကၾာပၝတယေပၝ။

ပစတာ ခတတာ လယကမႁကေတာ အတတပၝပ။”

မနမာစစအစးရႎႀင ကးကနႛအဖၾႚတႛ တကပၾမား ဖစပၾားခငးေကာင တ႟တႎငင

ယၾနနန ပညနယရႀ နယစပ႓မႚဖစေသာ နနစနးသႛ ထၾကေပးလာသည ကးကနႛ ဒကၡသညမားက

သဂတလ ၃၁ ရကေနႛက ေတၾႚရပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

သဂတလ ၃၀ ရက မေနႛက ညပငးအထ တ႟တႎငငဖကက ထၾကေပးေနကတ

ကးကနႛဒကၡသညေတၾ ရႀေနဆလႛ RFA က စစမးသရႀရပၝတယ။

ထၾကေပးလာသေတၾအေပာအရ ႎႀစဖကအေခအေနေတၾက ဆး႟ၾားတငးမာေနတနးပလႛ

ေဒသခက ခလေပာပၝတယ။

ေဒသခ။ ။ “ဒအရပသားေတၾဆတာ မေနႛညက တ႟တ ၁၀ နာရေလာက အဒကေန

ထၾကေပးလာတလ ဒမႀာေရာကလာတာ ရႀတယ၊ အဒၝကေနာ ေမးကညေတာ အေခအေန

လး၀မဟနဘး ေပာတာပ ကးကနႛဆရငလညး နအဖ ဖကက လေတၾအားလးက

ေတၾႚရငပစသတလႛေပာတာပ။ ႓ပး နအဖကလညး ဟဘက ကေန ပညသလထကလညး

ေတၾႚတေနရာမႀာ ပစသတလႛေပာတာပ။ ဆး႟ၾားေနတယလႛ ေပာတာပ။ မေနႛညကေတာ

အေခအေနကေတာ ဘယလမႀ ပနလႛမရဘးတ။”

တကပၾေတၾ ဖစတအခန တ႟တႎငငဘက ထၾကေပးလာတလ ၃ ေသာငးေကာ ရႀ႓ပး

လအပ႒ကးထမႀာ တခႚ ေသၾးသရရ ေသနတဒဏရာေတၾနႛ ေတၾႚရတပေတၾက တ႟တ ပည

ယနန ႟ပသသတငးဌာနတခက ေဖာ ပေနတာ ေတၾႚရပၝတယ။ သတႛက တ႟တႎငင ဘကမႀာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 8

ဒကၡသညစခနး ၇ ခဖၾင လကခထား႓ပး အစားအေသာကနႛ ကနးမာေရးေစာငေရႀာကမႁေတၾ

ေပးထားတယလႛလညး သရပၝတယ၊

စစပၾေကာင တ႟တမနမာနယစပ ကနသၾယေရး

ထကဝကနးပၝးကဆငး

2009-08-31

http://www.rfa.org/burmese/news/border_trade_halves_in_kokang_conflicts-

08312009133831.html/story_main?textonly=1

ကးကနႛေဒသမႀာ တကပၾေတၾ ဖစခ႓ပးေနာက တ႟တ မနမာနယစပ ကနသၾယေရး

တဝကနးပၝးေလာက ေလာကသၾားတယလႛ နယစပမႀာ ေနထငတ ကနသညေတၾက

ေပာဆပၝတယ။

မႎၩေလး႓မႚရႀ တ႟တကနတက အသစ႒ကး သးခအနကမႀ တခ ဖစပၝသည။ (Photo: RFA /

Tyler Chapman)

ခလနယစပကနသၾယေရး ထခကရတာဟာ လား႟ႁးဖကမႀာ ကနတငကား႒ကးမားက

စစအစးရတပေတၾက ေခာဆၾတယဆတ သတငးေတၾ ထၾကတာေကာင ဖစတယလႛ

ဆပၝတယ။ လား႟ႁး႓မႚက ဆကသၾယ ေမးမနးကညတ အခၝမႀာ ကနသညေတၾက ကား႒ကးတခႚ

ေခာဆၾခရတယလႛ အတည ပ ေပာဆပၝတယ။ လား႟ႁး႓မႚက မနမာကနသညတဥးက RFA က

အခလ ေပာပပၝတယ။

မနမာကနသည။ ။ “ည ဟ မာရႀယေလာ ထတထားတယ။ ေနာက႓ပးေတာ ေပတာေတၾ

ဆၾတာေတၾ ဘာေတၾလညး ရႀတယ လား႟ႁးမႀာ။ လား႟ႁးမႀာ ဟတတယ၊ အခ လား႟ႁးမႀာ

ေတာေတာ ကပတယ။ အခ အလမး ဒ တကပၾ ဖစတ ကစၤနႛ ပတသက႓ပး ရနကန-မႎၩေလး

ကနစည စးဆငးမႁက ထကသငသေလာက ေလာနညးသၾားတာေပၝ။ 35 percent ေလာက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 9

ေလာသၾားတယ။ လနညးနညး ပၝးသၾားတယ။ အဆငးအတက ခရးသည၊ ကနစည စးဆငးမႁေရာ၊

ခရးသည စးဆငးမႁေရာ နညးနညး နညးသၾားတာေပၝ။ အဆငးအတကေတၾ နညးနညး

အဆငမေပကတာကး။ ည ၈ နာရ ေနာကပငးဆ မထၾကရမထၾကရဘး၊ မာရႀယေလာ

ထတထားတယဆ၊ ဟ ေနာကေတာ ေပတာဆၾတာေတၾ ဘာေတၾလညး ကားေနတယ။

ဒကားထမႀာ ကားေတၾ ဘာေတၾလညး ေပတာဆၾတာေတၾ ဘာေတၾလညး ရႀတယေလ။”

အလားတ၊ တ႟တ မနမာနယစပ မဆယ႓မႚမႀာေတာ ညမထၾကရအမနႛ မထတ ပနေပမ

ညပငးမႀာ ရကငးမား လႀညလညေန႓ပး မသကာသေတၾက စစေဆးေမးမနးတာေတၾ

လပေနတယလႛ မဆယ႓မႚခေတၾက ေပာပၝတယ။ ဒၝအပင ႓ပးခတ သဂတလ ၂၇ရကေနႛ

ညသနးေခၝငေကာ က ဗးသးလး ဆကတကကၾခတယလႛ သရပၝတယ။ ေပၝကကၾတ

ေနရာေတၾကေတာ မဆယ႓မႚ ငၝးသးလးလမးကားရႀ အေပၝငဆငေရႀႚနႛ မဘေမတၨာ

ကနစဆငေရႀႚေတၾမႀာ ၂လး ေပၝကခတာ ဖစ႓ပး မဆယ တငးနစကၾငးနားမႀာ

တလးေပၝကခတာလႛ ႓မႚခေတၾက ေပာပၝတယ။ တငးနစကၾငးနားမႀာ ေပၝကကၾခတေနရာက

သၾားေရာက ကည႟ႁခသတဥးက ခလေပာပၝတယ။

သၾားကညခသ။ ။ “ဟဟာေတၾ ေတၾႚတယဗ။ အ လကလပဗး တ႟တဗးလႛလညး

ေပာတယဗ။ သစသားစ၊ သစသားစ၊ လကကငေနရာက သစသားစေတၾ ေလးငၝးစ ေတၾႚတယ။

ေလးငၝးစ ေတၾႚေတာ နားလညတ လက ေပာတာေတာ တ႟တက လပတ ဗးတ။ လကလပဗး၊

တ႟တဗးလႛ ေပာတယဗ။ သက အသကေတာ အသ မညေအာငလပတ ဗး။ အသကေတာ

ေတာေတာ မညတယတ။ လက ေတာေတာတနတန ထခကမႁ မရႀႎငဘးေပၝ။ အလ ပစမးဗ။

လဘာညာေတာ ထခကမႁ မရႀဘး။ အားလးက လရႀငးတ ေနရာေလးမႀာ ညမးခပမႀ ဖစတကစၤ

ဆေတာ လေတာ ထခကမႁ မရႀဘးဗ။”

ခလ မဆယ႓မႚမႀာ ဗးသးလး ဆကတကကၾခတ ကစၤနႛပတသက႓ပး အာဏာပငေတၾကေတာ

ဗးေပၝကတာ မဟတပ ယမးမား ေပၝကကၾခတာ ဖစတယလႛ ဆပၝတယ။ ဒၝေပမ အဖစမႀနက

တ႓မလးသေနက႓ပး ညဘကပငး လအမားစအပငက မထၾကေတာဘးလႛ သရပၝတယ။

ဒၝအပင မဆယရ တဖက တ႟တ ပည ေ႟ၿလဘကက ဝငတဂတမားက

တ႟တအာဏာပငေတၾက တငးတငးကပကပ စစေဆးမႁေတၾ လပေနတယလႛလညး

သရပၝတယ။ မဆယဘကက မႎၩေလးက လာတ ကနကားေတၾ ေခာဆၾခရတာမးေတာ

မကားရဘးလႛ ကနသညေတၾက ေပာပၝတယ။

ကနကားေတၾက ေခာဆၾခေနရတယဆတ သတငးေကာင လား႟ႁးဖကတကတ ကနကားေတၾ

က သၾားပၝတယ၊ ဒၝေကာင ရနကနက တ႟တကနပစၤညးေတၾ အဝငရပသၾားတယလႛ

ကနသညေတၾက ေပာပၝတယ။

ကနသည။ ။ “တ႟တပစၤညး မဝငတာ တေနႛကမႀ စ မဝငေတာတာ။ ၂၈ အေလာကက စ

မဝငေတာတာေလ။ ေဈးတကတာေပၝ၊ ဟက ဝငမႀ မဝငေတာတာ။ ဒမႀာက အဓက

တ႟တပစၤညးကး။ ကားေတၾ ဘယကားမႀ မသၾားရဘး။ ကားေတၾ အကနလး ေခာဆၾလႛ။ အဒ

တရကႎႀစရကေလာက ပတသၾားရင ဒမႀာ ကနသညက ေဈးကစားတာပ၊ ဒၝကေတာ။ သက

အမားဆး ဝငတဟာပ ပစၤညးက ဘာလႛလဆေတာ ဒမႀာလညး အမားဆး သးတဟာ။

ယးဒယားတႛ၊ ဘာတႛက နညးနညး ေဈး႒ကးတာကး။ တ႟တလငးက ပမားတာေပၝ။”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 10

ဒလ ကနမဝငေတာရင တ႟တပစၤညး ေစးတကသၾားဖႛ ရႀတယလႛလညး အဒကနသညကပ

ေပာပၝတယ။

ေလာေလာဆယ ေစးအ႒ကးအကယ မတကေပမ တ႟တႎငငလပ MP4 Player တလး ၂

ေသာငးခၾေလာက ရႀရာက ၂ေသာငး ၈ေထာငေလာက ေစးတကသၾားတာမး ရႀတယလႛ

ေပာပၝတယ။

တခႚလညး ေ႟ၿဘသာလမးတႛ ၂၇ လမး ၂၈လမးတႛမႀာ ေရာငးခတ ပန ပငထားတ MP4 Player

က တလး တေသာငး၊ တေသာငးခၾေလာကနႛ ဝယသးကတယလႛ ဆပၝတယ။

တ႟တ-မနမာ နယစပက ဝငလာတ တ႟တကနစညက မႎၩေလးက အဓကကင႓ပး ရနကနက

တက႟က တငပႛပၝတယ။

အလပအကင၊ အေရာငးအဝယပၝးလႛ ေဒလာေစးဟာလညး တေဒလာ မနမာကပေငၾ

တေထာငေကာေကာေလးပ ရႀတယလႛလညး ရနကန ကနသညက ေပာပၝတယ။

ကးကနႛ စစပၾအေရးေဆၾးေႎၾးဖႛ မနမာ

ကယစားလႀယအဖၾႚ ကမငး႓မႚကေရာကရႀေန

2009-08-31

http://www.rfa.org/burmese/news/delagation_sent_by_junta_to_solve_kokang_iss

ue-08312009113230.html/story_main?textonly=1

ကးကနႛေဒသက ဖစေပေနတ အေခအေနေတၾနႛ ပတသက႓ပး ဝန႒ကးမား ပၝတ ကယစားလႀယ

အဖၾႚတဖၾႚ တ႟တ ပညတၾငး ေဆၾးေႎၾးလက ရႀတယလႛ တ႟တ မနမာနယစပ မဆယ႓မႚမႀာ ရႀတ

အစးရဝနထမး အသငးအဝငးက RFA က ေပာဆပၝတယ။

တ႟တ ပညတၾငး သၾားေရာက ေဆၾးေႎၾးတအဖၾႚမႀာ ဝန႒ကးသးဥး အပၝအဝင

ပညထေရးဝန႒ကးဌာနက ႌၿနကားေရးမႀႃးခပနႛ အရာရႀ အမားအပား ပၝဝငတယလႛ

သရပၝတယ။ အဒအဖၾႚဟာ မဆယ႓မႚကတဆင ႓ပးခတ သဂတလ ၂၇ရကေနႛက

တ႟တ ပညတၾငး ဝငေရာကသၾားတာ ဖစတယလႛ သရပၝတယ။ မဆယ႓မႚက အစးရအရာရႀ

အသငးအဝငးနႛ နးစပသတဥးက ခလေပာပၝတယ။

နးစပသ။ ။ “တ႟တ ပညထက သၾား႓ပးေတာ သတႛ တ႟တက သၾား႓ပးေတာ ဒကစၤ၊

ေလာကကငကစၤအတၾကက သၾား႓ပးေတာ ေစစပေရးလပတယလႛ ေပာတယ။ အ မနက ဖန

သတႛ ပနေရာကမယ။ မနက ဖန ပနေရာက႓ပးေတာ မနက ဖန ေနႛလညေလာကက

ပနထၾကမယလႛေတာ ကားတယဗ။ ႌၿနကားေရးမႀႃးခပေတၾလညး ပၝတယ၊ ဝန႒ကး

သးပၝးလညး ပၝတယလႛ ကားတယဗ။ ဝန႒ကးေတၾေရာ ပၝတယ။ ပထမေတာ သတႛ ဒမႀာ

ယနန ပညနယတင ဒဖက က႗နေတာတႛ ေ႟ၿလ၊ မနစ ဒဖကက သၾားညတာ၊ ဒက

လကမခတအခၝက အထ ကမငးအထက သၾားတယလႛ ေပာတယ။”

မနမာအဖၾႚဟာ ကမငး႓မ ႚအထ သၾားေရာက႓ပး ေဆၾးေႎၾးတာ ဖစတယလႛဆပၝတယ။ ဘာေတၾ

ေဆၾးေႎၾး သလဆတာ ေသေသခာခာ မသရေသးေပးမ တ႟တ ပညဘကက ေဒသတၾငး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 11

႓ငမး႓ငမးခမးခမး ဖစေစခင႓ပး ပနာက လကနကကင ေဖရႀငးခငး မပဖႛ ေပာဆတယလႛ

သရပၝတယ။ ဒၝအပင ကးကနႛေဒသမႀာ တကပၾေတၾ ဖစခနက စစအစးရဘကက ပစတ

လကနက႒ကးကညမား တ႟တနယေမထ ကေရာက႓ပး တ႟တလမးတဥး ေသဆးခတာနႛ

ပတသက႓ပး မနမာဖကက ေတာငးပနတယဆတာက တ႟တဖကက ထတေဖာေပာခပၝတယ။

မနမာ စစအစးရ တပဖၾႚမားႎႀင ကးကနႛ လကနကကငအဖၾႚတႛ တကပၾမား ဖစပၾားခငးေကာင

ထၾကေပးလာေသာ ဒကၡသညမားအတၾက တစခနးမားက တ႟တႎငင နမစနး နယစပ႓မႚတၾင

သဂတလ ၃၁ ရကက ေတၾႚရပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

တ႟တ-မနမာနယစပမႀာ အေခအေနေတၾ ပနလညေအးခမးလာ႓ပ ဖစလႛ ဒကၡသညေတၾဟာ

မနမာႎငငတၾငးက စတင ပနေန႒က႓ပလႛ တ႟တရ အရာရႀ႒ကးတဥးက ဒကေနႛ သဂတလ ၃၁

ရကမႀာ ေပာလက ပၝတယ။

႓ပးခတ အပတက မနမာစစအစးရ တပေတၾနႛ ကးကနႛတပေတၾ အ႒ကား တကပၾ

ဖစပၾားခတာေ႒ကာင ေဒသတၾငးက မနမာနႛတ႟တလမး ၃ ေသာငးေကာဟာ

တ႟တ ပညတၾငးက ထၾကေပးခပၝတယ။

မနမာစစအစးရ လကနက႒ကးကညဆ ၃ ခ တ႟တ ပညတၾငးက ကေရာကခတအတၾက

တ႟တႎငငသား တဥးေသ႓ပး ၂ ဥး ဒဏရာ ရခပၝတယ။ မနမာႎငငဘက ခမးမႀာလညး

တ႟တႎငငသား တဥးေသ႓ပး ၁၃ ဥး ဒဏရာရခတယလႛ ယနန ပညနယ ရခပက ေပာပၝတယ။

ဒလ တ႟တႎငငသားေတၾ ေသဆး ဒဏရာရခတအတၾက မနမာအစးရက တ႟တႎငငက

ေတာငးပနခတယလႛ ဆပၝတယ။

ယနန ပညနယအစးရက ထၾကေပးလာသေတၾက ေနထငစားေသာကေရး နႛ ေဆးကသေရးေတၾ

ေထာကပေပးခပၝတယ။

မနမာႎငငဟာ သႛရ ပညတၾငးေရး ပနာေတၾက ေသေသခာခာ ေဖရႀငး႓ပး တ႟တ ပညနႛ

ထစပေနတ နယနမတ တေလ႖ာက လ ခတည႓ငမေရး အတၾကေဆာင႟ၾကႎငလမမယလႛ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 12

ေမႀာလငေ႒ကာငး တ႟တ ႎငငခားေရးဝန႒ကးဌာန ေပာခၾငရ ပဂၢလက ေသာ႒ကာေနႛက

ေပာလကပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငးမႀာပ မနမာစစအစးရက ရႀမးပညအထးေဒသ ၁ ကးကနႛေဒသမႀာ

အေခအေနေတၾဟာ ပမႀနအတငး ပန ဖစလာ႓ပလႛ ဒကေနႛ ထတ ပနေ႒ကငာ လကပၝတယ။

ကးကနႛေဒသအတၾငး အပခပေရးယႎၩရားေတၾ ပမႀန ပနလည လညပတႎငဖႛအတၾက

ကးကနႛေဒသ ယာယ ဥးေဆာငမႁေကာမတ က ေလာကကင႓မႚမႀာ ဖၾႚစညးလကတယလႛ

စစအစးရပင မနမာ႟ပ မငသ႒ကားက ထတ ပနတ ေ႒ကငာခကမႀာ ပၝရႀပၝတယ။

ထတ ပနခကမႀာ တ႟တ ပညတၾငးက ထၾကေပးသၾား႒ကတ ေဒသခေတၾဟာ မနမာႎငငက

စတင ပနလာေန႒က႓ပလႛ ေဖာ ပထားပၝတယ။

တကပၾအတၾငး စစသား ၁၁ ေယာကနႛ ရ ၁၅ ေယာက ေသဆး႓ပး စစသား ၃၄ ေယာကနႛ ရ ၁၃

ေယာက ဒဏရာရရႀခကာ ကးကနႛစစတပဘကက စစသား ၈ ေယာကေသဆးခတယလႛ

ေကာမတက ထတ ပနေ႒ကငာပၝတယ။

တ႟တႎငငတၾငးက ထၾကေပးလာ႒ကတ ကးကနႛ တပဖၾႚဝငေတၾထက ဒဏရာရရႀတ အေယာက

၂၀ ေလာကဟာ တ႟တႎငငအတၾငးမႀာ ေဆး႟တက႓ပး ေဆးကသမႁခယ ေနတယလႛလညး

ကးကနႛတပဖၾႚကေန သတငးရရႀပၝတယ။

သတငး ေပၝကကားမႁမားေကာင ဝန႒ကးဌာနမားက

ေရႀာငတခငစစေဆး

2009-08-31

http://www.rfa.org/burmese/news/investigation_teams_formed_for_news_leaks-

08312009153614.html/story_main?textonly=1

ေနပညေတာဝန႒ကးဌာနေပၝငးစက သတငးေတၾ ႎငငခား မဒယာေတၾက မကာခဏ

ေပၝကကားေနတအတၾက ဒတယ ဝန႒ကးအဆင ေခၝငးေဆာငတ စစေဆးေရးအဖၾႚေတၾ

ဖၾႚစညး႓ပး ဝန႒ကးဌာနေတၾက စစေဆးဖႛ ေနပညေတာ ဝန႒ကးခပ႟းက အေရးေပ

ႌၿနကားထားပၝတယ။

သတငးေပၝကကားမႁ စစေဆးေရးအဖၾႚ ၃ ဖၾႚကေန ေနပညေတာ ဝန႒ကးဌာနေပၝငးစက

ကၾနပႃတာေတၾ၊ ကၾနပႃတာ ကၾနရကစနစေတၾနႛ ကၾနပႃတာလပငနးေတၾက ေရႀာငတခင

ဝငေရာက စစေဆးရမယလႛ ႌၿနကားထားတအေကာငး ႌၿနကားခကဖတရသေတၾက

ေပာပၝတယ။

သတငးေပၝကကားမႁ စစေဆးေရးအဖၾႚ(၁)မႀာ ဆကသၾယေရး ဒတယဝန႒ကး ဗလခပသနးထၾနးနႛ

က႗မးကငပညာရႀငေတၾ ပၝဝင႓ပး အဖၾႚ (၂) က သပၯနႛနညးပညာဝန႒ကးဌာန ဒတယဝန႒ကး

ဥးေကာစးနႛ က႗မးကင ပညာရႀငေတၾက ဥးေဆာငမႀာ ဖစပၝတယ။အဖၾႚ(၃)ကေတာ

ဝနထမးေ႟ၾးခယေလကငေရး အဖၾႚဝင ဥးေအာင မငနႛ က႗မးကငသေတၾက ဥးေဆာငမႀာ

ဖစပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 13

အဆပၝ သတငးေပၝကကားမႁ စစေဆးေရးအဖၾႚ ၃ ဖၾႚဟာ သဂတလ ၁၉ ရကကစ႓ပး

ေနပညေတာ ဝန႒ကးဌာနေပၝငးစက ကၾနပႃတာေတၾက ေရႀာငတခင ဝငေရာက စစေဆးေန႓ပ

ဖစပၝတယ။

မနမာ စစအစးရ ႟းစကရာ ေနပညေတာက ေလယာဥေပမႀ မငရပ ဖစပၝသည။ (Photo:

AFP)

သတငးေပၝကကားမႁ စစေဆးေရးက အေထာကအကဖစဖႛအတၾက သခာဘာသာနႛ

ကၾနပႃတာပညာမႀာ ထးခ႗နတ ေမ႓မႚ စစဘကဆငရာ လ႖ႚဝႀကစမကနး႒ကးတခရ အ႒ကးအက

ဗလခပစနဝငးကပၝ ေနပညေတာက အေရးေပ ေခထားပၝတယ။ ဗလခပစနဝငးဟာ

ေနပညေတာဝန႒ကးဌာနတခႚရ ကၾနပႃတာကၾနရကေတၾထက Hacker ေခ ပငပက

ကၾနပႃတာပညာရႀငေတၾ ထးေဖာက ဝငေရာကမကညႎငဖႛ ကာကၾယေပးမႀာ ဖစတယလႛ

စစမးသရပၝတယ။

ေနပညေတာ ဝန႒ကးဌာနေတၾရ သတငးေပၝကကားမႁက ခလ လကလေဖာထတဖႛ

႒ကးစားေနေပမ ကာကၾယေရးဝန႒ကးဌာနက သတငးေတၾ ေပၝကကားတာကေတာင

စစအစးရအေနနႛ တားဆးႎငစၾမး မရႀဖစေနတယလႛ ေနပညေတာ ဝနထမးေတၾက

ေပာပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငးမႀာပ စကမႁ (၁) ဝန႒ကးဥးေအာငေသာငးက ကၾနပႃတာကငတ

ဝနထမးေတၾက ေထာကလႀမးစစမးေန႓ပး စတမခရင တာဝနမေပးဖႛ ဆ႓ပး

ႌၿနကားထားပၝတယ။ ဒၝပင စကမႁ(၁) ဝန႒ကးဌာနရ လ႖ႚဝႀက စာရငးအငး ကနးဂဏနး

အခကလကေတၾက ကၾနပႃတာ၊ အငတာနက၊ ဖကစေတၾနႛ ပႛခၾင ပတပငလက႓ပး Messenger

ေခ လနႛလၿတ ပႛရမယလႛပၝ အမနႛထတထားပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 14

မေလးရႀား အကဥးစခနးမႀ မနမာတဥး

ထးဆနးေသာေရာဂၝဖင ေသဆး

2009-08-31

http://www.rfa.org/burmese/news/%20detainee_died_with_unknown_disease-

08312009155035.html/story_main?textonly=1

မေလးရႀားႎငင တရားမဝင ႎငငခားသား ထနးသမးေရးအကဥးစခနး ကလ (KILA Camp) မႀာ

ထးဆနးတ ေရာဂၝတမး ကးစက ဖစပၾားေနတအေကာငး မကာေသးခငက RFA က

ထတလၿငခပၝတယ။ အခ အဒလ ေရာဂၝ ဖစပၾားေနသေတၾထက မနမာႎငငသားတဥး

ေသဆးသၾား႓ပလႛ သရပၝတယ။

မေလးရႀားႎငင ကၾာလာလမပ႓မႚတၾင ရလာေခ အရပသား လ ခေရး တပဖၾႚဝငမားက

ညသနးေခၝငေကာ စစဆငေရးဖင တရားမဝင ႎငငခား အလပသမားမားက ဖမးဆးထားေသာ

မႀတတမး ဓာတပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ေသဆးသမႀာ ကစးသနးအမညရႀ မနမာႎငငသားဖစ႓ပး အသညးအသန ဖစလာလႛ ႒သဂတလ

၂၈ ေသာ႒ကာေနႛမႀာ ကမကေန ေဆး႟က တငလက႓ပး ေနာကတေနႛညမႀာ ဆးသၾားတာလႛ

သရပၝတယ။ အလားတ ေနာကထပ မနမာႎငငသားတဥးဖစတ ကမငးခငကလညး

အသညးအသန ဖစလာလႛ ေဆး႟တငပႛလကရ႓ပ ဖစပၝတယ။

ထနးသမးေရးစခနးထက ေရာဂၝဖစပၾားေနသေတၾထမႀာ မနမာႎငငသားေတၾက အမားစ

ဖစတယလႛ သရပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 15

ကမ မႀာတာဝနကတ လဝငမႁ ႒ကး႒ကပေရးအရာရႀေတၾက ေရာဂၝ ဖစေနသေတၾက ကနးမာေရး

စစေဆးေပးတာ လးဝမရႀတအပင လနာေတၾ ေသေကာငေပၝငးလ ဖစေနတာက

ဂ႟မစကတအတၾက တေဆာငလးက အကဥးတခၝးေတၾက ထ႟က႓ပး ေအာဟစဆပေတာမႀ

အသညးအသန ဖစေနသက သယထတသၾားတယလႛ ကယတင ေရာဂၝကးစကခေနရတ

အသက၂၄ ႎႀစ အ႟ၾယရႀ အကဥးသား က ပည႓ဖးက အခလ ေပာပပၝတယ။

က ပည႓ဖး။ ။ “သဖစတာ ၁၈ ရကေလာကရႀ႓ပ သဖစေနတာ။

က႗နေတာတႛအေစာ႒ကးကတညးက ေပာတယ။ အဒၝက ဒမႀာရႀတ အငမဂေရးရႀငးေတၾက

မ႒ကားခငဟနေဆာငေနတယ၊ မသခငဟနေဆာငေနတယ။ အဒၝ ေနာကဆးမႀ တခၝတညး

တခၝးေတၾ အတငးေဆာငကန ဝနးဒငးက လကေတာမႀ စၾမေရာက လာတယ။ ေရာကလာေတာမႀ

စကားေပာလကေတာမႀ သႛက ညတၾငးခငး ေဆး႟တငလကတာ တရကႎႀစရကပ႒ကာတယ

အဒမႀာဆးသၾားတာပ အစမ။”

အခလကရႀ ထနးသမးေရးစခနးမႀာ အခနးကကဥး၊ လေတၾကမား၊ အစားအေသာက

သနႛရႀငးေရးနႛ ကနးမာေရး ကစၤေတၾ အလၾနဆး႟ၾားေနတယလႛလညး သက ဆကေပာပၝတယ။

ခလ မေလးရႀားႎငငမႀာ တရားမဝငေနထငမႁနႛ အဖမးခေနရတ မနမာႎငငသားေတၾရ

အခကအခ ဒကၡေတၾက မနမာသ႟းကလညး ဘာမႀအကအညမေပးတအတၾက အမးသား

ဒမကေရစအဖၾႚခႃပ လၾတေမာက နယေမ မေလးရႀားအဖၾႚခၾက စခနးထက ဝငခၾငရထားတ

တခတညးေသာ အဖၾႚဖစတ UNHCR က တင ပ႓ပး အကအညေတာငးဖႛ ေဆာင႟ၾကေနတယလႛ

သရပၝတယ။

စစတပမ ကားမား ေခာဆြေန

မးၾကး

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂတလ 31 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 43 မနစ

ေရႊလ (မဇၥမ) ။ ။ တကပြမား ျဖစပြားေနသည ကးကန႔ေဒသသ႔ စစအငအားျဖညရန ရမးျပည

(ေျမာကပငး) တငးစစဌာနခပ တညရရာ လား႐ႈးၿမ႕တြင ေမာေတာကားမားအား

ေခာဆြခေနရသညဟ ေဒသခမားအေျပာအရ သရသည။

ယခလ ၂၇ ရကေန႔ေနာကပငး စတင၍ မေန႔ညအထ ကညန(ေခၚ) ကနးလမးပ႔ေဆာငေရး

ညႊနၾကားေရးဌာနက ေခာဆြေနေၾကာငး ေဒသခမား ေျပာဆၾကျခငး ျဖစသည။

“မေန႔ည(၉) နာရ ဝနးကငေလာကကေပါ။ ၿမ႕ထမာ ေတြ႔တေနရာက ကားေတြက

လကေခၚေနတာ ေတြ႔တယ။ ပါသြားတာ ေတြ႔တာကေတာ ေတာငးေအ႔စ (Town ace) ၊

လကေအ႔စ (Light ace) ပကလကကားေလးေတြေပါ။ ၿမ႕ထမာ ပစၥညးေတြဘာေတြ လကပ႔တ

ကားေလးေတြ” ဟ လား႐ႈးေဒသခတဥးက မဇၥမက ေျပာသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 16

ယခငေန႔မားကတညးက ေခာဆြခရသည ၁၀ ဘးကားၾကးမားက လား႐ႈးမ မႏေလးသ႔အထြက

ၿမ႕ျပငရ တးဂတ ဂတအနး၌ ရပဆငးထားၿပး၊ ယမနေန႔ ညေနပငးကလညး လား႐ႈးမ မဆယသ႔

အထြကဂတ၌လညး ကားမား ေခာဆြခခရေသးသည။

ထ႔အျပင စစအစးရ ႐းစကရာ ေနျပညေတာႏင မႏေလးဘကမ စစယာဥတနးမားသည

လား႐ႈးဘကသ႔ တကလာၾကေၾကာငး မကျမငေတြ႔ရသ ကနသညတဥးက ေျပာသည။

သက “မႏေလးဘကကေန လား႐ႈးက တကလာတာ တလမးလးပ။ စစကားေတြ

ေတာကေလာကပ။ အစး ၅၀၊ ၆၀ ေလာက ရတယ။ မေန႔က” ဟ ေျပာသည။

လား႐ႈးၿမ႕သည ရမးျပည (ေျမာကပငး) ၿမ႕ေတာျဖစၿပး၊ အေရ႕ေျမာကပငးတငး စစဌာနခပ

(ရမခ) အေျခစကရာ ၿမ႕လညး ျဖစသည။

စစယာဥတနးမားသည စစပြမား ျဖစပြားရာ ကးကန႔ေဒသအနးရ (UWSP) ေခၚ“ ဝ ”

ျပညေသြးစညးညညြတေရး တပမေတာ ထနးခပရာ ေဒသဝနးကငရ ပနလႏင ဟပနဘကသ႔

ပ႔ေဆာငေနေၾကာငးႏင ယခ ေခာဆြထားသည ကားမားကမ ရကၡာႏင စစသားမား

ပ႔ေဆာငမညျဖစေၾကာငး တ႐တ-ျမနမာ နယစပရ စစေရးေလလာသ ဥးေအာငေကာေဇာက

ေျပာသည။

ယခလ ၂၇ ရကေန႔မ စတင၍ အပစရပ ျမနမာအမးသား ဒမကေရစမဟာမတ တပမေတာ

(MNDAA) ေခၚ ကးကန႔တပဖြ႔ႏင ျမနမာစစတပသည တကပြမား ျဖစပြားခရာ ယေန႔ထ

စစယာဥတနး ပ႔ေဆာငမႈသည ၃ ၾကမ ရၿပဟ စစဘကသတငးရပကြကတခ အဆအရ

သရသည။ သခပကာတပမားႏင အေျမာကၾကးမားကပါ သယေဆာငလာသညဟ

ဥးေအာငေကာေဇာက ဆသည။

ယေန႔တင ကးကန႔ေဒသအတြငး၌ ၾကးၾကားၾကးၾကား ပစခတသမား ၾကားေနရဆျဖစသျဖင

ရမးျပည (ေျမာကပငး) ၌ ကနတငကားမား ေျပးဆြမႈ ကဆငးသြားေၾကာငး မဆယ

ကနကားအသငးအဝငးက ဆသည။

ယခလ ၂၈ ရကေန႔ ညပငးက ရမးျပည (ေျမာကပငး) မဆယၿမ႕တြင ဗး ၃ လး

ဆကတကေပါကကြခၿပး ယခအခါ ည ၁၀ နာရေကာ အျပငထြကသမားက ဖမးဆးမႈမား

ရေနသညဟလညး မဆယေဒသခ အဆအရ သရသည။

မဆယ ေျမာကပငးရပကြကတြင ေနထငသ ခရးသြားဧညသည လငယတဥးက “

အရမးစစေဆးေနတယ။ ရပကြကတငး ရပကြကတငး လၿခေရး အျပညယထားတယ။

ကေနာတ႔အမရငက ေျပာတယ၊ ညမထြကန႔ေတာ ေပၚတာဆြမယလ႔ ေျပာထားတယ ” ဟ

ေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 17

ယမနေန႔ စစအစးရ႐ပသက ကးကန႔စစေျပးဒကၡသညမား ေနရပသ႔ျပနလာေနသညဟ

ထတလႊငေသာလညး ေဒသခမားကမ အမျပနသမား မရေသးေၾကာငး ေျပာသည။ ထ႔အျပင

ျမနမာစစတပက ကးကန႔ၿမ႕ေတာ ေလာကကငတြင ပစၥညးမား လယေနသညအျပင

ေသနတျဖင မမျမငရာ ပစခတေနေသာေၾကာင တ႐တ နယစပသ႔ သြားေရာကခလႈသမားသည

ေနရပျပနရန စးရြ႕ေနေၾကာငး ေျပာသည။

တ႐တနယစပသ႔ ခလႈေရာကရလာသည ကးကန႔ စစေျပးဒကၡသည ၂ ေသာငးေကာက

အမျပနႏငရန တ႐တအာဏာပငမား ေဆာငရြကေနၿပး ျမနမာဘကကလညး အပခပေရး

ေကာမတတခ ဖြ႔စညးလကေၾကာငး သရသည။

စစအစးရတပမားႏင ဖနၾကားရင ဥးေဆာငသည ကးကန႔အဖြ႔အၾကား တကပြျဖစပြားသည

ကးကန႔ေဒသသည ရမးျပည (ေျမာကပငး) အေရ႕ဘကဖားတြင တညရၿပး

အေနာကဘကျခမးႏင သလြငျမစက ကာရထားသည။

လား႐ႈးမ ကားလမးအတငး သႏၷၿမ႕လမးခြမတဆင ကြမလၿမ႕သ႔ ကားျဖငသြားကာ

သလြငျမစက ကြမလၾကးတတားမ ကးကန႔ေဒသသ႔ သြားေရာကရသည။

အလပသမား လယသမားတ႔အေရး

ေရ႕ေဆာငေပးမည အဖြ႔တခထပတး

ဖနဒါ

အဂၤါေန႔၊ စကတငဘာလ 01 ရက 2009 ခႏစ 18 နာရ 29 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ အလပသမားႏင လယသမား အခြငအေရးမား ရရေစေရး ကညေပးမည

အဖြ႔အစညးတခက တကၾကြလႈပရားသတစစက ျမနမာျပညတြငး၌ လ႕ဝက

ထေထာငလကေၾကာငး သရသည။

ျမနမာႏငင အလပသမားမားႏင လယသမားမား ေသြးစညးညညြတေရး အဖြ႔ခပ Workers

and Farmers Solidarity league of Burma (WFSLB) အား ရနကနတငး၊ ဧရာဝတတငး၊

မႏေလးတငးႏင ပခးတငးမ အလပသမားမားႏင လယသမားမား၏ အခြငအေရး

ဆး႐ႈးမႈမားအား ကညေျဖရငးႏငရနအတြက ဖြ႔စညးလကျခငးျဖစေၾကာငး အဖြ႔၏ ေျပာခြငရသ

ကမးဥးက မဇၩမသ႔ ဆကသြယေျပာၾကားသည။

“လယသမား၊ အလပသမားေတြက ေတြ႔ဆေမးျမနးၿပးေတာ သတ႔ရ႕ ရငဖြငသေတြ

ၾကားလကေတာ အဖြ႔တစခ ဖြ႔ၿပးေတာ ဒကစၥေတြ ေျဖရငးမ ျဖစေတာမယဆၿပး ရညရြယခကန႔

ဖြ႔တာပါ” ဟ သက တယလဖနးမတဆင ဆကသြယေျပာၾကားသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 18

ျမနမာႏငငတြင အစးရႏင သးျခားကငးလြတေသာ အလပသမား၊ လယသမား အဖြ႔အစညးမား

ဖြ႔စညးခြငမရဘ အစအသငးဖြ႔စညးမႈတငးက အာဏာပငမားက သသယအျမငျဖင

ၾကညေလရသည။

ေတာငသလယသမားတ႔၏ လယယာမားက အာဏာပငမားက သမးပကခေနရမႈမားႏင

စက႐အလပ႐မားတြင အခေၾကးေငြမေပးဘ အခနပ ဆငးရျခငး၊ ထကတနသည လပခ

မရရမႈတ႔ အမားစ ရငဆငေနရေၾကာငး မဇၩမက လကခရရထားေသာ ေၾကညာခကတြင

ေရးသားထားသည။

နစနာေနသမားအေနျဖင မမရပငခြငက သရနားလညလာေစရန အသပညာေပး

ေဟာေျပာျခငးမား ျပလပသြားမညဟ WFSLB က ေျပာရငး စစအစးရ၏ အဖမးခရႏငမည

အႏရာယကလညး အဖြ႔ဝငမားအေနျဖင သတျပမသညဟ ဆသည။

“ဥပေဒေဘာငအရ၊ သတငးမဒယာမားႏင ကယကယျပန႔ျပန႔ ရသငရထကတ အခြငအေရး

ရဖ႔အတြက ရငဆငထတေဖာလာႏငဖ႔” ဟ ကမးဥးက ေျပာသည။

ယခကသ႔ အဖြ႔အစညး ဖြ႔စညးျခငးအေပၚ အလားတ အဖြ႔တချဖစေသာ ပခးၿမ႕အေျခစက

လမးျပၾကယအဖြ႔မ ဥးေအးျမငက ၾကဆလကသည။

“အဖြ႔တဖြ႔ တးလာတာကေတာ အားရတာေပါ။ ေအာကေျခ လတနးစားက ကယတအလပပ။

တကယလပရငေတာ ဝမးသာပါတယ။ ဒါမ လ႔အခြငအေရးက တကတကၾကြၾကြ လအမား

သလာမယ” ဟ ဥးေအးျမငက ေျပာသည။

လမးျပၾကယအဖြ႔သည အသငးအဖြ႔ တရားဥပေဒအရ တရားဝင မတပတင ခြငျပခက

မရေသာလညး ၂၀၀၆ ခႏစမ စတငကာ ေတာငသလယသမား အခြငအေရးမားက

ရရရနအတြက လပေဆာငေပးခသညဟ သက ေျပာသည။

အလပသမားမားႏင လယသမားမားအေနျဖင အကအညမား လအပပါက အဆပါ

w.F.s.l.b@gmail.com စသည လပစာတြင လာေရာကဆကသြယႏငေၾကာငး WFSLB

ေၾကညာခကတြင ေဖာျပထားသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 19

သဃာေတာမားအား ေစာငၾကပဖမးဆးမႈမား

ျပလပေန

မဇၩမသတငးဌာန

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂတလ 31 ရက 2009 ခႏစ 21 နာရ 16 မနစ

နယးေဒလ။ ။ သဃာေတာမား ဥးေဆာငလႈပရားသည ႏစပတလညကာလ

နးကပလာသညႏငအမ ျမနမာႏငင ၿမ႕နယအခ႕တြင အာဏာပငမားက

ဘနးၾကးေကာငးမားအတြငး ဝငေရာကရာေဖြမႈ၊ သဃာေတာမားအား ေစာငၾကညမႈႏင

ဖမးဆးမႈမား ျပလပလာသည။

မေကြးတငး ေခာကၿမ႕ရ အေနာကေငြေတာင ေကာငးတကသ႔ ယမနေန႔ ညေနပငးတြင

အရပဝတရ အရာရ ၃ ဥးႏင မေကြးတငး သာသနာေရး ဥးစးဌာနမ တာဝနရသတဥး ပါဝငသည

အဖြ႔က ေကာငးတက ဆရာေတာ ဥးေရဝတ သတငးသးေနထငသည အခနးထသ႔ ဝငေရာက၍

ရာေဖြစစေဆးမႈမား ျပလပခသည။

“မေန႔က ညေန ၄ နာရခြေလာကက ေကာငးတကက ဝငစစတယ။ သတ႔ လာစစတနးကေတာ

ဆရာေတာ မရဘးေလ။ ဆရာေတာ ခရးလြနတာၾကာၿပ ျပနမေရာကေသးဘး။ ဆရာေတာ

အခနးထေတာ ဝငစစသြားတယ။ ျပနလာရင အေၾကာငးၾကားပါလ႔ မာသြားတယ” ဟ

ေခာကၿမ႕ရ ေကာငးတကတခမ ဦးဇငးတပါးက မဇၥမက မန႔ဆသည။

ဆရာေတာ ဦးေရဝတသည လြနခသည လပငးအတြငး မမေနထငရာ ရပရြာသ႔ ျပနသြားခၿပး၊

ယခခနထ ေကာငးတကသ႔ ျပနမေရာကရေသးေၾကာငး ဥးဇငးက ဆသည။

“ဦးေရဝတက ေရႊဝါေရာင ေတာလနေရးတနးက တကကြသလ႔ ေျပာလ႔ရမာ။ အဒါေၾကာင

လာစစတာလားေတာ မေျပာတတဘး” ဟ ဥးဇငးက မန႔သည။

အလားတ ယခရကပငးတြငး ေခာကၿမ႕အတြငးရ ဘနးေတာၾကး ေကာငးတကအခ႕တ႔က

အရပဝတရမားက ေန႔စဥ အနးကပေစာငၾကညေနေၾကာငး ေခာကၿမ႕နယ ေကာငးတကမားရ

သဃာေတာမားက ဆသည။

“ဒရက ေခာကၿမ႕နယက ရဆတာ ဥးဇငးတ႔ ေတြ႔တာန႔ သတာေပါ။ သတ႔က

ေကာငးတကေတြန႔ နးစပတ အမတ႔၊ လမးေထာငေတြမာ ေတြ႔ရတယ။ သတ႔ ခါးေတြမာလညး

ဖနးေတြ ခါးၾကား ထးထားတာ ေတြ႔တယ။ ေကာငးတကေတြ အားလးလလပါပ” ဟ

သဃာေတာတပါးက မန႔ၾကားသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 20

မေကြးတငး ေရနေခာငးၿမ႕ရ ေရႊေစတ ပါ႒တကသလ ေကာငးတက

လကေထာကဆရာေတာႏင ပခကၿမ႕ရ မႏေလးေကာငးတက ဥးဇငးတပါးတ႔က

အာဏာပငမားက ယခလ ၂၇ ရကႏင ၂၈ ရကေန႔တြင ဖမးဆးထနးသမးမႈ ရခသည။

“ဆရာေတာက ဆပါ႐း ကားတစးန႔ ေခၚသြားတာ ေတြ႔လကတယ။ မေကြးတငးက ရေတြန႔ ဒက

မဝတ ဥက႒လညး ပါတယ” ဟ ေရႊေစတ ေကာငးႏငနးစပသည မကျမငသကေသတဥးက

မဇၥမက ေျပာသည။ ေနာကပငးတြင ဆရာေတာအား ရနကနသ႔ ေခၚေဆာငသြားသည။

“ေခၚသြားတကားက ေမာငးတလက ျပနေရာကေနၿပ။ အဒါေမးၾကညေတာ သမငးလမးဆမာ

ခခရတယလ႔ ေျပာတယ” ဟ ေဒသခမားက ေရနေခာငး ဆရာေတာက တငေဆာင

ေမာငးႏငသြားသည ကားဒ႐ငဘာ ေျပာဆခကက သဃာေတာတပါးက ျပနလညမန႔ဆသည။

ပခကၿမ႕ မႏေလးေကာငးတက (ေခၚ) အေနာကေကာငးတကမ သကေတာ ၂၄ ႏစအရြယရ

ဥးဇငး ဥးဝသဒၶက ပခကခ႐ငမ ဒရအပ ေဇာဝငးႏင ဒတပၾကပ ၾက႕ခငေအာင (ေခၚ) ကရင တ႔

လာေရာကကာ ေခၚယသြားေၾကာငး အနးရေကာငးတကမား၏ အဆအရ သရသည။

“၂၈ ရကေန႔ မနကက အာ႐ဏဆြမးစားၿပး အခနေလာကမာ ဥးဝသဒၶက လာေခၚသြားတာ။

ေခၚတနးက ပခကၿမ႕မာရတ ေရႊထနးပင ဆတ စားေသာကဆငမာရတ အလပလပေနတ

စားပြထး ဒကာမတေယာကက အဒ ဥးဇငးရ႕ ရြာက ဟတမဟတ လကၾကညေပးပါဆၿပး

ညာေခၚသြားတာ” ဟ ထေကာငးတကႏင နးစပသည ေကာငးတကက ဆရာေတာတပါးက

မဇၥမက မန႔သည။

ဆရာေတာက ဆကၿပး “အဒမာ သန႔အတ အေဖာ ဥးဇငး ႏစပါးက ထညလကတာ စတမခလ႔

လကသြားတ ဥးဇငး ႏစပါးကကေတာ ျပနလႊတလကတယ။ ဟေရာကေတာ ဒရအပ

လငးျမတေကာ လကထထညၿပး ကားေပၚတငၿပး ေခၚသြားတယ” ဟ ဆသည။

ေခၚေဆာငသြားသည ဥးဇငးကလညး ရနကနၿမ႕သ႔ ထေန႔မာပင ေခၚေဆာငသြားေၾကာငး

အာဏာပငမားအေျပာက ေကာငးတကမားက ဆသည။

သ႔ေသာ ယခလ ေရနေခာငးႏင ပခကမ သဃာေတာႏစပါးအား ရနကနသ႔

ဖမးဆးေခၚသြားသည ကစၥႏငပတသက၍ သကဆငရာ ေကာငးတကမားက မဇၥမက

ဆကသြယေမးျမနးခေသာလညး ဆကသြယ၍ မရခပါ။

ၿမ႕နယအခ႕တြင သဃာေတာမားအား အာဏာပငမားက ယခလ ရာေဖြစစေဆးျခငး၊ ဖမးဆး

ထနးသမးျခငးမားသည ၂၀၀၇ ခႏစ စကတငဘာလအတြငးက သဃာေတာမား

ဥးေဆာငသည ေမတာပ႔ဆေတာငး လမးေလာကဆႏၵျပပြမား ၿမ႕နယအမားအျပားတြင

ျဖစပြားခသည ႏစပတလညကာလမတငခင ေပၚေပါကလာျခငး ျဖစသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 21

ေရြးေကာကပြဝငမည ၁၀ ပါတအဖြ႔ခပက မဝါဒမား

စတငေရးဆြ

နနးေဒဝ

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂတလ 31 ရက 2009 ခႏစ 20 နာရ 51 မနစ

နယးေဒလ (မဇၥမ)။ ။ စစအစးရ၏ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြတြင ဝငေရာကယဥၿပငရန

ျပငဆငသညအေနျဖင ၁၀ ပါတအဖြ႔က ၎တ႔ ရပတညခကမဝါဒမားက ယမနေန႔မ စတင၍

ေရးဆြေနၿပျဖစသည။

တတယအငအားစ Third Force တခဟ ျမနမာႏငငေရးနယပယတြင ရညညႊနးၾကသည

‘အမးသားႏငငေရး မဟာမတမားအဖြ႔ခပ’ သည ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြအတြက

မဝါဒသေဘာထားမားက တပတအတြငး အၿပးသတ ေရးဆြသြားရန စငးျပငးေနၾကျခငး

ျဖစသည။

“အဓက ေပၚလစန႔ စညးမဥးစညးကမးေတြ ဆြတာပါ။ အဖြ႔အေနန႔ ျမနမာႏငငအေပၚ ဘာေတြ

လပေပးႏငမလ။ ၿပးေတာ ကေနာတ႔ရ႕ ရညရြယခက၊ တပမေတာအေပၚထားတ ကေနာတ႔

သေဘာထား။ အလပသမား၊ လယသမားေတြအေပၚထားတ သေဘာထား။ ယဥေကးမႈ၊

ဘာသာေရး ဘာညာေပါ” ဟ ထအဖြ႔၏ ဗဟဥးစး ေကာမတဝင ဥးအနးလြငက မဇၥမက

ေျပာသည။

မဟာမတမားအဖြ႔ခပက နအဖစစအစးရ ဥးေဆာငေျပာငးလေသာ

ႏငငေရးျပျပငေျပာငးလမႈက လကခထားၿပး အျငငးပြားဖြယရာ ၂၀၀၈ ခႏစ အေျခခဥပေဒက

ကငသးမည အေထြေထြေရြးေကာကပြက လကခထားကာ၊ တျဖညးျဖညးခငးသာ ေျပာငးလ၍

ရႏငမညဟ ယၾကညထားၾကသည။

ဥးအနးလြငက “ကေနာတ႔က အေျပာငးအလက သမသမေမြ႔ေမြ႔၊ ေအးေအးခမးခမးန႔

စစအပခပေရးကေန အရပသားအပခပေရး ေျပာငးဖ႔။ ေျပာငးတအခါမာလညး

အတကအခကေတြ မပါဘန႔ ေအးေအးခမးခမးန႔ ေျပာငးဖ႔။ ကေနာတ႔လညး

အဒေရြးေကာကပြမာ ပါမယဆတ အခြငအေရးက ကေနာတ႔ ထတေနတာပေလ” ဟ

ေျပာသည။

မဟာမတမားအဖြ႔ခပတြင ဒမကေရစလလားေသာ ပငမအတကအခပါတ

အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပမ ခြထြကခသည ဝသာႏ အနအယဒ အပါအဝင

အမးသားႏငငေရး အနအယဒ လငယ (မတလာ)၊ မးခစ အမးသားႏငငေရး အစညးအ႐း

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 22

(ေတာငတြငးၾကး)၊ ၿငမးခမးေရးႏင တးတကေရးအဖြ႔၊ အမးသားႏငငေရး ရခငျပညနယ၊ ဒမ

အနအယဒ (စစကငးတငး)၊ အမးသားႏငငေရး ေစေဆာသမား၊ G–7၊ ႏငငေရးေဘာဂေဗဒ

ေလလာေရး မးဆကသစ ေကာငးေတာသားစ၊ တသးပဂၢလႏင

ညလာခကယစားလယအခ႕ျဖင ဖြ႔စညးထားသည။

ၿပးခသည ဇလငလအတြငး မႏေလးတငး မတလာၿမ႕တြင ၁၀ ပါတ ေပါငးစပဖြ႔စညးခသည

ထအဖြ႔ခပ၌ ၁၉၉၉ ခႏစတြင အနအယဒမ ထတပယခသည အမတ ၇ ဥးျဖင ဖြ႔စညးထားသည

(G-7) အဖြ႔ ပါဝငေၾကာငး ကာယကရငတဥးျဖစသ မဂၤလာဒ (၁) မဆႏၵနယမ

အမတဥးၾကညဝငးက မဇၥမက ေျပာသည။

အမတ ၇ ဥးအဖြ႔တြင ၁၉၉၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြတြင ေရြးခယခခရသည ဥးၾကညဝငး

(မဂၤလာဒ - ၁) ၊ ဥးတငထြနးေမာင (မဂၤလာဒ - ၂) ၊ ဥးသနးၾကည (ေတာငတြငးၾကး)၊ ဥးျမလႈင

(တြေတး)၊ ဥးလစး (မငးဘး) တ႔လညး ပါဝငသည။ သတ႔ထမ အမတတဥး ကြယလြနခၿပး၊

လကရတြင အမတ ဥးသနးထြနး (ေဒးဒရ) က စညး႐းေနဆျဖစေၾကာငး သရသည။

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ ေကာမရင ဥေပဒက လာမညလအတြငး ေနျပညေတာ၌ ကငးပမည

ၾက႕ခငဖြ႔ၿဖးေရး သငးလးကြ တ ညလာခအၿပး ထတျပနသြားဖြယရေၾကာငး ႏငငေရး

အကခတမားက ခန႔မနးမႈမား ရေနသည။

“လႈငၿမ႕နယ သလမးမာ ကေနာတ႔အဖြ႔ဝငေတြ ျဖတေလာကလာေတာ

ေရြးေကာကပြေကာငမရင ဆငးဘတအေဟာငးေတြက ျပျပငေနတာ ေတြ႔ခတယ” ဟ

စစအစးရဘကယမးသည ၈၈ မးဆကသစ ေကာငးသားလငယမားအဖြ႔ (ျပညေထာငစ

ျမနမာႏငင) မ ကေအးလြငက ေျပာသည။

၁၉၉၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြအႏငရ အနအယဒက ၂၀၀၈ ဖြ႔စညးပက

ျပနလညသးသပျပငဆငရန၊ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရး ျပလပရနႏင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

အပါအဝင ႏငငေရးအကဥးသားမား လႊတေပးရန ၿပးခသည ေမလေႏာငးပငးတြင ကငးပသည

ပါတညလာခအၿပး ေရႊဂတငအမညရ ေၾကညာခကထတျပနကာ စစအစးရက

ေတာငးဆခသည။

လာမညေရြးေကာကပြက လကမခသည သဃာ၊ ေကာငးသားအဖြ႔မားအပါအဝင

ျပတျပတသားသား အတကအခ အငအားစအခ႕က ထေရြးေကာကပြက ဆန႔ကငသည

လႈပရားမႈမား လပေဆာငသြားမညဟ ထတေဖာေျပာထားၾကသည။

၁၉၉၀ ခႏစတြင စစအစးရက အေထြေထြေရြးေကာကပြ ကငးပေပးခရာ အနအယဒက မ ၈၂

ရာခငႏႈနးေကာ အျပတအသတ အႏငရခေသာလညး စစအစးရက အာဏာလႊေပးရန

ျငငးဆလကၿပး၊ စစတပဥးေဆာငမႈက အာမခမည ပစခထားေသာ အေျခခဥပေဒတရပက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 23

ေရးဆြရနသာ လပေဆာငရမညဟ ညႊနၾကားခသည။

Grand Royal က မးေလာငမႈျဖင ရက အမႈဖြင

ေကာခ

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂတလ 31 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 45 မနစ

မဇၥမ (ခငးမင)။ ။ Grand Royal အရကခကစက႐က မးေလာငမႈျဖင အမႈဖြငထားေၾကာငး

လညးကးျမ႔နယ ရစခနးအေျပာအရ သရသည။

ယခလ ၂၂ ရကေန႔က မးေလာငမႈျဖစပြားခသည International Beverages Trading Co.,

Ltd. (IBTC) ၏ လပငနးခြျဖစ ေသာ ယငးအရကခကစက႐က လညးကး ရစခနးက ပဒမ

၂၈၅/၃၀၄ (က) ျဖင အမႈဖြငထားျခငးျဖစသည။

“ကေနာတ႔က တရားစြထားတယ။ အမႈဖြငထားတယ။ ဖြငထားၿပးေတာ

မးေလာငတအေၾကာငးလညး စစမးတာေပါဗာ။ စစမးၿပးေတာ ေပၚေပါကရင ေပၚေပါကသလ

ေနာကထပ အေရး ယတာမးဆကလပ မာေပါ။ အဒအမႈက စခနးမႉးကယတငစစတာ” ဟ

စခနးအရာရတဥးက မဇၥမ ကေျပာ သည။

မးေလာငမႈျဖစပြားခသည အရကခကစက႐ဝနးအား ယခအခနတြင ျခခတ၍ အေစာငမား

ခထားလက ရေၾကာငးလညး ျမ႔နယ မးသတဌာနမ ဝနထမးတဥးက ေျပာသည။

“စက႐ကေတာ ေလာေလာဆယ ျခစညး႐းေတြန႔ တားေတာတားထားရတယ။ စက႐လၾကး

အၾကးအက ေတြလားဆတာ လာေတာလာၾကတာပ။ ကေနာတ႔က မျမငဘးေတာ မသဘး။

ဥးစးေတြကေတာ သမာ” ဟ သကမဇၥမကေျပာသည။

မးၿငမးရနလာေရာကေသာ ေျမာကဥကလာပ မးသတစခနးမ မးသတကားတစး

မးေလာငသြားေၾကာငး ထပမ စစမးသရရသည။

IBTC ကမၸဏသည ျမနမာအာမခလပငနးမတဆင စကၤာပအာမခကမၸဏတခ၌

အာမခထားရခေသာ ေၾကာင ပကစးဆးရႈးမႈမားအတြက အေမရကနေဒၚလာျဖင

အာမခေလာေၾကးေငြ ရရမညဟ ျပညတြငးအပတစဥ ထတဂာနယ The Voice တြင ပါရသည။

မးေလာငမႈျဖစပြားခသညအထတြင စက႐ပငပစၥညးမားျဖစသည ကား၊ ေထာလာဂ၊ မးစက၊

ဆငကယ ႏင တနးဘးၾကး အျခား စကပစၥညးေပါငးမားစြာသာမက စက႐အနး ဝနထမးမား

ဝယယ စားသးႏငရန ဖြငလစထားသည ထမငးဆငႏင ေစးဆင ၅ ဆင မးထပါသြားခသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 24

ျမနမာအရကေစးကြက ၈၀ ရာခငႏႈနးေကာက ထနးထားသည IBTC ကမၸဏသည Grand

Royal Whisky (တဆပအမေရာငပတ)၊ ေရႊေရာငတဆပပတပါ Special Reserve Grand

Whisky၊ Eagle Whisky၊ Heather Gate Whisky တ႔ႏင Royal Special London Dry Gin၊

London Rum တ႔က ထတလပေနသည။

ကးကန႔အေရးအခငး အျခားေဒသမားကပါ ဂယက႐က ေအာငေကာမး / ၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/10909a.php

လတတေလာ ကးကန႔ေဒသတြင တကပြမား ျဖစပြားခမႈႏငပတသကၿပး အျခား ကခငေဒသ၊

ရမးေဒသမားသ႔ပါ ဂယက ႐ကခတမႈရေနေၾကာငး စစမးသရသည။

ကခငျပညနယ ဖားကန႔ လးခငးတြင ေနထငသတဥးက “ၿပးခတ အပတကစ ကမတ႔

ရပကြကထက မသားစေတြက ေကအငေအက လကၿပး ႏႈးေဆာတယ။ အမေထာငစ (၁) စက

အနညးဆး ဆန (၁) အတန႔ ေငြကပ (၂) ေသာငးေလာကေတာ အဆငသငျပငထား၊

ေဆာငထားၾကပါ။ ေဒသထမာ တကပြေတြ ျဖစလာရင မသားစေတြအေနန႔ အခကအခ

တစတရာ ေျဖရငးႏငေအာငလ႔ဆၿပး ေျပာတယ။ အဒါ သတ႔ ေကအငေအဗဟက

ၫႊနၾကားတာလား၊ ဒါမမဟတ နယေျမခ ေကအငေအ တာဝနရသေတြကပ ႏႈးေဆာတာလား

ဆတာကေတာ ကြကြျပားျပား မသဘး” ဟ ေျပာသည။

အဆပါ ဖားကန႔ လးခငးေဒသသည စစအစးရထနးခပထားသည ေဒသျဖစေသာလညး

ေအာကေျခ ျပညသလထထတြငမ ေကအငေအတပဖြ႔၏ ၾသဇာသကေရာကမႈရသည

ေဒသျဖစေၾကာငး သရသည။

အလားတ ျမစႀကးနား စတာပတြင ေနထငသ ကခငအမးသမးတဥးကလညး “ကမ အစကက

ေကအငေအ ေဆးဌာနက အရာရတဥးပါ၊ လငဇာမာ ေနပါတယ။ အခ သတ႔နယေျမမာ အစးရန႔

တကပြျဖစခရငဆတ စးရမစတေတြ ရေနပါတယ။ ဒေတာ သပငဆငသမေတြ သယလ႔

လြယတာေတြ ကမအမက ယလာၿပး လာအပထားတယ” ဟ ေျပာသည။

ကခငျပညနယရ အပစရပၿငမးအဖြ႔တချဖစသည အနဒေအ (ကခင) ေခၚ ဥးဆခတန႔ယနး

ဥးေဆာငသညအဖြ႔သည နအဖ စစအစးရ၏ နယျခားေစာငတပ ဖြ႔စညးေရးက

လကခထားသည အဖြ႔ျဖစၿပး ေလာေလာဆယ လကနကစာရငးျပစ ေပးအပျခငး၊ လစာရငး

ျပစေပးအပျခငးတ႔ ျပလပၿပးေနာက နအဖစစတပထမ စစသငတနးယျခငးတ႔

လပေဆာငေနေၾကာငး သရသည။

အလားတ ရမးျပည မငးလား အထးေဒသအနး မငးေယာငးဘကတြင စစအစးရတပတ႔၏

စစေရးျပငဆငလႈပရားမႈ သတငးမားရ၍ ဝျပညေသြးစညးညၫြတေရးပါတ ဌာနခပ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 25

ပနဆနး၌လညး လမား လႈပလႈပရားရားျဖစေနေၾကာငး ကလသမဂၢ အဖြ႔အစညးတခမ

အမညမေဖာလသ ျမနမာႏငငသား အရာရတဥးက အးေမးလမတဆင ေျပာၾကားသည။

၎က “ကးကန႔ကစၥမာ စစအစးရက အဓက ေျပာေနတာ လကနကစက႐ကစၥ၊

ဒလကနကစက႐ဆတာ ဝနယမာလညး ရတယ၊ မငးလားမာလညး ရတယ၊ ကခင အထးေဒသ

(၁) ပနဝါမာလညး ရတယ။ ဒေတာ စစအစးရက ျပနာရာရင ျပနာရလာႏငတယ။ အခ

မေခါငျမစ အေနာကဘကျခမး မငးေယာငးမာ အစးရတပေတြ ျပငဆငေနတယဆတသတငး

ပနဆနးကလေတြ ရတယ။ အဒေနရာက မငးလားအထးေဒသန႔ နးတယ။ ဒေတာ

ဘာျဖစလာဥးမလဆၿပး ေျပာဆေနၾကတာေတြ ရတယ” ဟ ေျပာသည။

အဆပါ ဝအဖြ႔၊ ဥးဖနကားရင၏ ကးကန႔အဖြ႔၊ ဥးစငးလငး ေခါငးေဆာငသည မငးလားအဖြ႔၊

ေကအငအ ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔ (၄) ဖြ႔သည စစအစးရ၏ နယျခားေစာငတပ

ဖြ႔စညးေရးကစၥက ေနာငအစးရတကလာမ ေဆြးေႏြးမညဆၿပး သေဘာထားေပးထားသည

အဖြ႔မားျဖစသည။

ရနကနတြင စကတငဘာတလလး အေရးေပၚကာလ

သတမတထား မးခစသ/ ၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/10909b.php

ၾသဂတ (၂၉) ရကေန႔မစ၍ ရနကနတြင အေရးေပၚကာလ သတမတထားေၾကာငး ရနကနတငး

ရတပဖြ႔မ အရာထမးတဥးက ေျပာသည။

အငအားျပ ရကားမားက စကတငဘာတလလး အငအားျပသြားမညျဖစၿပး ေနရာအႏ႔တြင

လၿခေရးမား ပမတငးကပစြာ ခထားမညျဖစေၾကာငး အဆပါ ရအရာထမးက ေျပာသည။

ေကာကတတားၿမ႕နယမ ရအရာရတဥးက “ရနကနမာ ဗးေဖာကခြမယဆတ သတငးရထားလ႔

အခလ ရကားေတြ ၀တစျပညန႔ လညလညၿပး လၿခေရးအငအားျပေနရတာျဖစတယ” ဟ

ေျပာသည။

ရနကနၿမ႕ခမကျမငတဥးက “ဒေန႔ဆ ဗလခပေအာငဆနးလမးမာ ရေတြက ေသနတေတြ

အသငအေနအထားကငၿပးေတာ ခထားတယ၊ လမးထပတခစမာ (၃) ဥးစခထားတာ

ေတြ႔ရတယ” ဟ ေျပာသည။

ယခရကမားအတြငး ရနကနၿမ႕ရ ၿမ႕နယမားအလက လၿခေရးကားမား

စတနးလညလညေနသညကေတြ႔ရေၾကာငး ရနကန ၿမ႕ခမားက ေျပာသည။

“ၿပခတလ (၂၉) ရက၊ ေန႔လယ (၂) နာရေကာေလာကကဆ ဆးေလဘရားေရ႕မာ ၀တစျပည

ရကား (၆) စး ရပထားတယ။ လကနကေတြ အျပညပ။ ဒါကေတာ စကတငဘာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 26

ေရာကေတာမာမ႔ လၿခေရးခတာ ျဖစမယလ႔ လေတြက ေတြးေနၾကတယ။

ဘတစကားမတတငေရ႕မာဆေတာ ခရးသြားေတြက အာ႐ေတြေနာကေနၾကတယ” ဟ

ဆးေလခရးသညတငကားဂတရ ယာဥႀကးၾကပသတဥးက ေျပာသည။

ရနကနၿမ႕ခတဥးက “သဃာအေရးအခငးျဖစခတ စကတငဘာလက ေရာကလာၿပဆေတာ

လၿခေရးအငအားျပခငတာလညး ပါတာေပါ။ ဘာမလပဖ႔ မစဥးစားန႔၊ ဒမာေတြ႔လားလ႔

ေျပာေနတာန႔ တတပါပ” ဟ ေျပာသည။

၂၀၀၇ ခ၊ စကတငဘာ (၅) ရကတြင ပခကၿမ႕၌ သဃာေတာမား

ၿငမးခမးစြာေမတာပ႔လမးေလာကသညက နအဖစစအစးရက သဃာေတာမားအား

႐ကႏကဖမးဆးခရာမ ျမနမာႏငငအႏ႔သဃာေတာမား လညလညဆႏၵျပမႈ ျဖစပြားခရာ

စစအစးရအာဏာပငမားက သဃာေတာမားအား ပစခတ ႐ကႏကဖမးဆးခသည။ ၂၀၀၇ ခ

စကတငဘာတြင သဃာေတာမားက သပတေမာကကေဆာငထားသညမာ ယေန႔အခနအထ

ကသပတမလနရေသးေပ။

တရားမ၀ငလငးေၾကးေဆာငအႏပခနးမား မႈလေပါက ေအာငထက / ၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/10909c.php

ရနကနၿမ႕၊ ေျမာကဥကလာပၿမ႕နယရ ေအာငမဂၤလာ အေ၀းေျပးကား၀ငးအတြငးတြင

အလျပငခနး (Beauty Saloon) ဆငးဘတတငထားေသာ အႏပခနးမား

ပမမားျပားစညပငေနသည။

အႏပခနးမားတညရရာ လမးထပမားတြင အႏပခနးပြစားမား၏ စညး႐းလေခၚေနမႈမားေၾကာင

ခရးသြားျပညသမား စတအေႏာငအယကျဖစေနၾကသည။

အႏပခနးအမးသမးငယမားက အျမငမသငေတာသည အ၀တအစားမား၀တကာ

လကဟနေျခဟနျဖင ဧညသညအား ဆြေဆာငေနမႈမားသည အမားအျမင၌ မသငေတာဟ

ခရးသြားမားက ေျပာသည။

ေအာငမဂၤလာကား၀ငးအတြငးရ ေမာလၿမငလမး၊ တနသၤာရလမး၊ ပဂ၊ ေျမာငးျမ၊ ဒဂ၊ မေကြး၊

စစေတြလမးတငးလလ၌ အဆပါ အလျပငခနးအမညခ (မာဆတ) အႏပခနးမားရၿပး

လေခၚပြစားမားလညး ပမားလာေၾကာငး မကျမငတ႔က ေျပာသည။

အေ၀းေျပးကား၀ငး ပငမ၀ငေပါကႏင ပတျမားေဆာငအနး၌ စြလမး၊ လငးလက၊

တနသၤာရလမး၌ New Dream, Shine, ဥာလမး၌ He&She, မးဆမးပနး၊ စကမႈလမး၌

ဧကရ၊ သရဖ၊ ဧပရယဥး၊ Romantic, Spice Girls တ႔ႏင အေ၀းေျပးတ၀ငးလး၌

မာဆတအႏပခနး (၃၈) ဆငရသညဟ ဆငပငရငတဥးက ေျပာသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 27

အဆပါ အႏပခနးမားသ႔ လာေရာကအပနးေျဖသည ဧညသညမားအတြက ၀နေဆာငခမာ

အပစငႏင တနာရ Section (၃,၀၀၀) ကပ၊ အပခနးနင (၄,၀၀၀) ကပ

သတမတထားေၾကာငး၊ မာဆတမနးကေလးအမားစမာ အသက (၂၀) ႏင (၂၅) ႏစအၾကား

ရၾကၿပး ဆငပငရငက တနာရ Section (၅၀၀) ကပ လပအားခရငးေပးေၾကာငး

၀နထမးမနးကေလးတဥးက ေျပာသည။

အေသြးအသားဆကဆ၍ရသည မာဆတ (အႏပခနး) အခ႕ရသညဟ သရၿပး ၀နေဆာငမႈမာ

အထကပါေငြေၾကးထက အနညးငယပသညဟ သရသည။

ဆငပငရငမားအေနျဖင စစဘကလၿခေရး၊ ဒစ႐ကႏမနငးေရး၊ သတငးတပဖြ႔၊

အထးစစမးစစေဆးေရး၊ မႈခငးတပဖြ႔၊ နယေျမရကငးအပါအ၀င အဖြ႔အစညး (၂၀) ခန႔က ညစဥ

လငးေၾကးေပးေနရသည။

ေအာငမဂၤလာအေ၀းေျပးကား၀ငးသည ေျမာကဥကလာပအပခပေရးအတြငး ရသညအတြက

ကား၀ငးတာ၀နရသမား သာမက ေျမာကဥကလာပနယေျမ လၿခေရးတ႔ကပါ

လငးေၾကးေပးေဆာငေနရၿပး တလလင (၃) သနးႏင (၅) သနးၾကား ရသညဟ

ဆငပငရငမားကေျပာသည။ ေနရာအလက ဆငခနးငားရမးခမာ (၅) သနးႏင (၇)

သနးၾကားရသည။

တပမေတာ၊ ရ အၿငမးစားအရာရမား၊ ၿငမးခမးေရးအဖြ႔၀ငမား ဖြငလစသည အႏပခနးမားသည

လငးေၾကး ေပးေဆာငရမႈ အျခားအႏပခနးပငရငမားထက နညးသညဟ သရသည။

ရနကနၿမ႕တြငး တရား၀ငဖြငလစထားေသာ အမးသမးအလျပငဆင (Beauty Saloon)

မားသည ၿမ႕နယအလက၊ ဆငခနးအျပငအဆင အကယအ၀နးအလက စညပငသာယာသ႔

လပငနးလငစငေၾကး ႏစစဥေပးသြငးၾကရသည။

ေအာငမဂၤလာကား၀ငး အႏပခနးမားသည စညပငသာယာ (အခြနဌာန) သ႔

လပငနးလငစငေၾကး၊ အျမတခြနဌာနသ႔ အျမတခြနေပးေဆာငစရာမလေသာလညး လစဥ

(တရားမ၀င) လငးေၾကး ေပးေဆာငေနရသညဟ ဆငပငရငမားက ေျပာသည။

ေအာငမဂၤလာကား၀ငးအတြငး Beauty Saloon ဆငးဘတတင အႏပခနးမားတြင

တရား၀ငလပငနးလငစင ေပးေဆာငထားသည ဆငခနးအေရအတြက မညမ ရမရ

အေ၀းေျပးကား၀ငး စညပငသာယာ (အခြနဌာန) သ႔ ဆကသြယေမးျမနးေသာလညး

ျပနလညေျဖၾကားျခငးမရေပ။

ကား၀ငးအတြငး အႏပခနးမား ယမနႏစမစ၍ မားျပားလာသညအတြက အဆပါကား၀ငးအား

တရား၀ငလပကငခြင ေပးထားေသာ ျပညတနဆာ၀ငးဟ ရနကနၿမ႕ခအခ႕က ေျပာဆၾကၿပး

အလပအကငအခြငအလမးမား ေဖာထတမေပးႏငသည အစးရ၏ အားနညးခကဟ အမားက

သးသပၾကသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 28

အဂၤပၿမ႕နယရ အသမးခလယေျမအခ႕က

ေကးရြာဥက႒က စတပငးေရာငးခ မငးႏငသ / ၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

ဟသၤတ-ႀကခငးကားလမး ေဖာကလပေရးစမကနးအတြက ဧရာ၀တတငး ဟသၤတခ႐င

အဂၤပၿမ႕နယတြငးရ လယေျမမား အသမးခၾကရၿပး ကားလမးေၾကာေဘးတဖကတခကရ

ကနလယေျမအခ႕ကလညး ေဒသအာဏာပငမားက လေနအမေျမ အျဖစ

စတပငးေရာငးခမႈမား ျပေနေၾကာငး ေဒသခလယသမားတဥးက ေျပာသည။

၎က “ဒႏစ ေမလမာ ကားလမးေဖာကဖ႔ဆၿပး လယေျမေတြသမးတယဗာ။

ကားလမးေဖာကၿပးသြားေတာ ဥးေအးသြငရ႕ ကနတလယေျမက ေကးရြာဥက႒

ဥးေအာငသနးေဌးန႔ စာေရးဥးေကာျမငတ႔က လေနအမေျမအျဖစန႔ စတပငးေရာငးခတယ။

ကနတလယေျမေတြကပါ စတပငးေရာငးခဖ႔ လပေနၾကတယ” ဟ ေျပာသည။

အဂၤပၿမ႕နယ၊ ကြငးေကာက ေျခာကရြာအပစရ သးကြငးဆငေကးရြာဥက႒က

ကားလမးေဖာကလပၿပး ကနရသည လယေျမမားက လေနအမေျခအျဖစ ၎သေဘာအတငး

စတပငးေရာငးခမႈမား ျပလပေနေၾကာငး သရသည။

“ဥးေအးသြငရ႕လယက ဥက႒က သ႔သေဘာန႔သ အကြက (၉) ကြက႐ကၿပး တကြကက (၁)

သနးခြန႔ (၈) ကြကေရာငးတယ။ ကနတတကြကကေတာ ေျမရငမ႔လ႔ (၅)

ေသာငးန႔ေရာငးေပးမယဆၿပး ဥးေအးသြငက ကယေျမက (၅) ေသာငးေပးၿပး

ျပန၀ယထားရတယ။ ဒကစၥက မယကက တငေပမယလညး အခခနထ ဘာမျဖစမလာဘး။

ဘာမ ေျဖရငးမေပးဘး” ဟ ေဒသခလယသမားက ေျပာသည။

ေဒသအာဏာပငမားက ေျဖရငးေပးမႈ မရသညအတြက ယငးကစၥက အဂၤပၿမ႕နယ

အနအယလဒဥက႒မတဆင အနအယလဒ ဗဟေတာငသလယသမားလပငနးေကာမတက

အစရငခတငျပထားေၾကာငး အဂၤပၿမ႕နယမ အဆပါ ေဒသခလယသမားက

ဆကလကေျပာဆသည။

“ကေနာတ႔က သကဆငရာက တငျပတယဗာ။ ေျဖရငးေပးမႈမရဘး။ ဒလ ရြာဥက႒

ထငရာလပေနတာက လကပကၾကညေနၾကေတာမာလားမသဘး။ ကားလမးအတြက

ေျမေပးဆလ႔လညး ေပးလကရၿပးၿပ။ ကနတအပငးက စတပငးေရာငးတယဆတာကေတာ

မလပသငတာက လပသြားတာ။ မတရားတာ။ ဒါေၾကာင အဂၤပအနအယလဒဥက႒

ဥးကကျမငကေနတဆင အစရငခထားတယ။ လယပငရင ဥးေအးသြငန႔အသသကေသေတြ

ကယတငလကမတထးၿပး တငျပထားတာ” ဟ ၎က ေျပာသည။

အဆပါကစၥရပႏငစပလဥး၍ အနအယလဒ ဗဟေတာငသလယသမားလပငနးေကာမတသ႔

ဆကသြယေမးျမနးရာ တာ၀နရသတဥးက “အဒကစၥက ကေနာတ႔ လကခရရထားပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 29

အဒဘကတေၾကာမာ လယေျမသမးခရတ လယသမားေတြ အမားႀကးရပါတယ။

အခကစၥကေတာ ဥးကကျမငကေနတဆင လယသမားေတြကယတင လကမတေရးထး

အစရငခထားတာပါ” ဟ ေျပာဆသည။

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြအႀက လႈပရားတာေတြ

ရေဘာဖးသေခာငး

၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/Sep09/10909.php

ဗမာျပညမာ ႏငငေရးေလ႐းေတြ စတကလာေနပါၿပ။ ၂၀၁၀ ျပညႏစ ေရြးေကာကပြအႀက

ဖာခငးၾက၊ ေတာေျခာကၾက၊ မး႐ႉး မးပနးေတြလႊတၾက၊ တခ႕လေတြ အႀကးအကယ

အလပေတြ႐ႈပေနၾကပါတယ။ နအဖရ႕ ေမတာေစတနာက ဘနးေတာဘြ႔ေတြ ေရးၾက၊

လာကေဋန႔ခးကးၾက။ သတ႔ေျပာတာ လကမခခငသေတြက ျပငးျပငးထနထနထးႏကၾက၊

သတ႔ အခငးခငးထမာ ေတာ လကပပငဆကရကကသလ ေသာေသာကညလ႔ပါ။

ဒါေပမယ ဒအခနမာ ျပညသလထကေတာ သတ႔န႔ သတ႔ရ႕ လပရပေတြက

မကေစာငးေတာငမ ထးမၾကညပါဘး။ အပေရးပကမခၾကပါဘး။

၂၀၀၈ ခႏစ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒဆတအဆပက သကာလးၿပးေပးလာတာမာ

နအဖစစအစးရက ေပးသမသကာက ယထားရမယလ႔ ဆေနၾကပါတယ။

ကနတအဆပ (၉၀) ရာခငႏႈနး မရတာကေတာ ဘာမမျဖစသလေတြ

ေျပာေနၾကတယ။ အဒလရသမယထားလ႔ ေျပာတလေတြထမာ

ေတာေတာမားမားဟာ ရသမကယအတြက အျမတပဆတသေဘာန႔

ေျပာေနၾကတာလ႔ ယဆရပါတယ။ သတ႔ရမာေတြထမာ နအဖစစဗလေတြရ႕

မကႏာသာေပးမႈ၊ ဆလာဘေတြလညး ထညတြကမာကေတာ မလြပါဘး။

တကဆငခငေတာ ဒအခနမာ ႏငငတကာေလထထမာလညး

ေလေၾကာငးေျပာငးအလေတြ ေတြ႔ေနရပါတယ။ ျပညပက ေလသေျပာငးလာတာန႔

ျပညပေရာကတခ႕ကလညး ခကခငးေလသေျပာငးကနၾကတာက အၾသစရာေတြ႔ရပါတယ။

ကးကန႔ေဒသမာ ေသနတသေတြ ျပနျမညေနခနမာ တခနက “တပမေတာႀကး” တခ

တညေထာငမယ တကကေျပာေနသ ေတြဟာ “စစဗလတမတသားကလညး လကခမာပ” လ႔

ေျပာတာက ၾကားရတာဟာ ဗမာျပညႏငငေရးရ႕ ၀မးနညးစရာ ဟာသတခပလ႔ ဆရပါလမမယ။

တကယေတာ သတ႔အရငကေျပာခတ၊ အခန႔ လး၀ဆန႔ကငဘကျဖစတ စကားေတြဟာ

ပတငလႈငးထမာပ ရပါေသးတယ။ တခ႕၀ကဘဆကေတြရ႕ မကႏာဖးစာမကႏာေပၚမာပ

ရပါေသးတယ။

ဗမာျပညရ႕စးပြားေရးက တ႐တအပစးသြားမာ စးရမရတယ။ ဗမာျပညဟာ

တ႐တၾသဇာေအာက ေရာကသြားလမမယ။ ဒါေၾကာငမ႔ အေမရကနက

အေစာတလင၀ငရမယလ႔ ေျဗာငေျပာခတ ဂက၀ကဘဆတအမတဟာ နအဖရ႕လကထက

သတ႔ႏငငသား ဂၽြနယကေတာက ေခၚထတသြားၿပး ဗမာျပညဒမကေရစလႈပရားမႈထကေတာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 30

သပႀကးတေခာငး စကထားခပါတယ။ သ႔ေၾကာငမ႔ နယးေယာကက

ေလဘာတေကာက႐ပႀကးရ႕ မး႐ႉးတငဟာ စညးကမးရတ ဒမကေရစက ေဖာျပေနတာလားလ႔

ေမးရမလေတာငျဖစသြား ပါတယ။ တကယက ၀ကဘလလဟာ

နအဖန႔စးပြားေရးလပႏငဖ႔အတြက နအဖက ဘယလ ထးသတေရႊခေပးရမလ

စဥးစားေနတာသာျဖစပါတယ။ ဘာပေျပာေျပာ သဟာ ဒေန႔ဗမာျပညႏငငေရးရ႕ အခရာကတ

ျပနာမာ ဘကတဘကက ေျခစပစ၀ငရပလကပါၿပ။ ဒါဟာ ဗမာျပညႏငငေရးထက

အတအလငး ၀ငခေလာကဆနတာပါပ။

ေျပာရရင ဗမာျပညသေတြဟာ ႏငငေရးအရဆရင ႏငငႀကးေပါငးစန႔ ဆကဆဖးခပါၿပ။

ရငႀကး၀မးလညး၀ငဖး၊ ရငငယ၀မးလညး၀ငဖးလ႔ ဆႏငပါတယ။ ရငတရငတညးရ႕

၀မးထကသာ ၀ငဖးသေတြသာ အဒအရငက သေဘာထားေျပာငးၿပ ဆတအခါမာ

သတ႔လညးလကၿပး ေျပာငးၾကတာပါ။ ဒါေပမယ ထးျခားတာက ဒလေျပာငးလကေတာ

သတ႔ကယသတ႔ ကယျပညသေတြန႔ တဖကစရပလကျဖစေနတာက ေတြ႔ရတာပါပ။

တပါတညးမာ သတ႔ေတြ႔ရမာက သတ႔ဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေရာ၊

တျခားႏငငေရးအကဥးသမားေတြကပါ ေခာငထးလကၿပဆတအျဖစပါပ။

ႏငငေရးသမားေတြအဖ႔မာ ဒတေကြ႔မာ ရပတညခကဟာ သ႔တဘ၀လးက

အဆးအျဖတေပးႏငတယဆတာ မေမသငပါဘး။

အခၾကားေနရတအသတခက ေရြးေကာကပြက၀ငၿပး ေနာကမ နအဖက

တျဖညးျဖညးပေျပာငးယမယဆတာပါ။ အခလ တရားမ၀ငအာဏာသမးၿပး

မငးလပေနတာကေတာင ေျပာငးလလ႔မရဘ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒမာ ျပ႒ာနးၿပး “တရား၀င”

မငးလပေနမယ ဗလခပေတြက တျဖညးျဖညးခငးေျပာငးလယမယဆတာကေကာ

ျဖစႏငပါမလား။ ျဖစႏငတယလ႔ ေျပာသက သ႔အရပကေတာင ရယပါလမမယ။ ကယက

သ႔ေျပာငးမာလား၊ သက ကယေျပာငးမာလားဆတာ ဖးသေတာျဖစမ သပါလမမယ။

အမနေျပာရရင ဒလေျပာသဟာ ေရရညအနာဂတအတြက တာ၀နမယရာကလြနးတယလ႔

ထငပါတယ။ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒကစၥ၊ တငးျပညရ႕ ကၾကမၼာတခလးန႔ဆငေနတ ကစၥေတြမာ

ေနာငခါလာေနာငခါေစးလ႔ သေဘာထားတာဟာ တငးျပညက ေရာငးစားနညးတမးသာ

ျဖစပါတယ။ ဗမာျပညရ႕ ဒေန႔အေနအထားမာဆရင ဒါဟာ စစဗလေတြ လကထက

ေရာငးစားတာသာျဖစပါတယ။

ဒတေလာ ျပညပက မဒယာေတြထက ဗမာျပညန႔ပတသကတ ေဆာငးပါးေတြထမာ

“ဗမာျပညမာ ၂၀၁၀ ျပညႏစ ေရြးေကာကပြၿပးရင ဘယသကအာဏာက ခပကငထားမလ”

ဆတအေၾကာငးက အေတာေလးေရၾက၊ ေဆြးေႏြးၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ။

အဒေဆာငးပါးေတြထမာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပအေနန႔ ေရြးေကာကပြ

၀ငသငမ၀ငသငဆတာအပါ တခ႕ကစၥေတြမာ အျမငကြခငကြမယ၊ ဒါေပမယ ၂၀၁၀

ျပညႏစေရြးေကာကပြၿပးရငလညး ဗမာျပညရ႕အာဏာက ဗလခပေတြကပ

ခပကငထားမယဆတ အခကကေတာ ဘယသမ မျငငးၾကတာက ေတြ႔ရပါတယ။ ေနာကၿပး

အဒအခါကရင စစတပကခပကငထားတအစးရက ေျပာငးယႏငလမမယလ႔လညး

ဘယသကမ ေဟာကနးမထတတာ သတထားစရာပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 31

ေနာကအၾသစရာအခကတခကကေတာ နအဖဗလခပေတြက အမးသားရငၾကားေစေရးစကား

တခြနးမမေျပာဘန႔လညး ဗလသနးေရႊက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

အမခပတႏစခြခလကတာဟာ အမးသားရငၾကားေစေရးအတြက အလားအလာ

ေကာငးျဖစတယလ႔ ေျပာၾကတာပါပ။ ဒလ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအမခပ ထပခခရတာက

ဂင၀ကဘကလညး သ႔ခရးစဥ ေအာငျမငတယလ႔ သးသပတာလညး မေမႏငပါဘး။

တခ႕ေသာ ေရႊျပညေအးတရား ေဟာသမားကေတာ ေကေအးသငၿပဆတာမး လလမၼာစကား

ေျပာၾကပါတယ။ ဒေနရာမာ ေကေအးခငတယဆတာ တဖကတညးက

ေကေအးလ႔ရတာမဟတဘးဆတာ မေမသငပါဘး။ ၁၉၅၈ ခႏစတနးက ဗလေန၀ငးန႔

ဗလေမာငေမာင၊ ဗလေအာငႀကးတ႔ အာဏာသမးတအခါမာ

ဥးႏစကားနညးရနစလပလကတာဟာ တငးျပညလညးငါးပါးေရာ သဃာစငပါေမာက႐မက

သကယတငလညး အႀကးအကယ ဒကၡေရာကခပါတယ။ ဒါဟာ တဖကသတေကေအးလ႔

မျဖစဘးဆတာရ႕ အထငရားဆး သာဓကတချဖစပါတယ။

သတ႔ရ႕အျမငမာ အတကအခေတြ၊ ျပညသေတြဘကက ေမာလငခကမရေတာဘး၊ နအဖကပ

ထငသလ လပႏငေနတယ၊ ဒါေၾကာငမ႔ အေလာသာေပးလကပါဆတ အဓပၸာယျဖစပါတယ။

ဟတပါတယ။ တငးျပညတျပညမာ အာဏာရေနတလက ပၿပး လပႏငကငႏငတာ၊

ဥပေဒဆတစကားလးကသးၿပး ထငတငးလပတာေတြ လပႏငတာအမနပါပ။ ဒါေပမယ

အဒတဖကတညး ကသာျမငၿပး ကနတဖကရ႕လပကငမႈန႔ အလားအလာေတြက

ထညမတြကရင မားပါတယ။ ပဋပကၡတခမာ ဘကႏစဖကရတယဆတာ မေမသငပါဘး။

ဘကတဖကကခည အၿမအသာရေန၊ ႏငေနတာမဟတပါဘး။ အျခားတဖကက

ျပနလနတ႔ျပနတာ၊ ဆန႔ကငတာမရရင အဒႏစဖကရ႕ တၿပကနကတညးရမႈက

ပဋပကၡလ႔ေတာင ေခၚေတာမာမဟတပါဘး။ ပဋပကၡလ႔ဆလကတာန႔ ဘကႏစဖကထမာ

အားသာေနတ ဘကဆတာက အၿမလရေနတာ ေတြ႔ရမာပါ။ ဒါေပမယ အဒဘကအားသာမႈ၊

အထကစးရမႈဟာ တသကလးတညရတာမဟတဘးဆတာ ဘယပဋပကၡမာမဆ ေတြ႔ေနရတ

နယာမပါ။ ေနာကဆးမာ အသစက ေနရာေပးရတာခညးပါပ။

အေရးႀကးတာက အဒပဋပကၡမာ ကယက ဘကဘကက ပါမလဆတာပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 32

ႏငငေရးအကအညႏငဖြ႔ၿဖးေရးအကအည NEJ / ၁ စကတငဘာ ၂၀၀၉

လ႔အဖြ႔အစညးႏင အသငေတာဆးႏငငေရးစနစသည ဒမကေရစျဖစသညဟ

အေနာကတငးႏငငမားက ယၾကညသျဖင ဒမကေရစစနစ ျပစပးေထာငႏငေအာင

ကညေလရသည။ သ႔ေသာလညး ဤသ႔ေသာ ကညအားေပးမႈက အာဏာပါ၀ါျပ၍ ႀကးစးေသာ

အစးရမားက ဟန႔တားၾကပါတယ။ အခ႕ကမ အာဏာရငစနစက ေရရညမသးႏငေၾကာငး

သသျဖင ဒမကေရစက ဟနျပအျဖစသာအသးျပၿပး အႏစသာရက လစလ႐ႈတတပါတယ။

ထ႔ေၾကာင ဒမကေရစကငသးရန ႀကးစားေသာလညး မရငသန မႀကးထြားႏငဘ

ျဖစေနသညက ေတြ႔ရ၏။

ဤသ႔ အခကအခမားရေသာလညး ဒမကေရစစနစက ျပစပးေထာငႏငေအာင

အေနာကတငးက နညးမးစျဖင ကညအားေပးတနးပငျဖစသည။ အစးရက ကညသကသ႔

ပဂၢလကအဖြ႔အစညးမားကလညး ကညပါသည။ သ႔ေသာလညး ပစတခက

ေနရာတငး၌ကငသး၍ မျဖစႏငသညက သေဘာေပါကသညအတြက ေနရာေဒသကလက၍

ဒမကေရစျပစပး ေထာငေရးအကအညေပးပ ကြျပားသြားပါသည။ သ႔ေပမယ

ေယဘယအားျဖင ႏငငေရးအကအညႏင ဖြ႔ၿဖးေရး အကအညဟ၍ ႏစမးႏစစားကသာ

ေတြ႔ႏငေၾကာငး လြနခေသာ ဇနန၀ါရလထတ ဒမကေရစဂာနယ၌ ေတာမတစခ႐သာစ

(Thomas Carothers) က ေရးသားထားပါသည။ ဒပဂၢလသည ဒမကေရစျမႇငတငေရးဆငရာ

စာအပစာတမးအမားအျပား ေရးသားထားသျဖစပါသည။

ဒမကေရစျပစပးေထာငရန ႏငငေရးအကအညေပးမႈႏင ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညေပးမႈသည

ကြျပားျခားနားေသာလညး သ႔ေနရာႏငသ အသး၀ငေနသညအတြက

ဆန႔ကငဘကနညးလမးမားမဟတဟ ဆပါသည။ ဒမကေရစဘကေတာသားမား

ေအာငပြခႏငေအာင ကညသညက ႏငငေရးအကအညဟ ေခၚပါသည။ ႏငငေရးပါတ၊

အသငးအဖြ႔ႏငလပဂၢလေတြက အႀကဉာဏေပး၊ သငတနးေပးၿပး ေငြေၾကးေထာကပမႈသည

ႏငငေရးအကအညျဖစသည။ လြတလပေသာ သတငးမဒယာ အားေကာငးရနအတြကလညး

အကအညေပးတတပါသည။ အာဏာရငႀကးစးေသာ ႏငငမား၌မ ဤသ႔တက႐က ကညရန

မျဖစႏငသညအတြက ႏငငျခားေရာကအသငးအဖြ႔ႏင ေရဒယအသလႊငဌာနမားက

ေထာကပပါ၏။ ဥပမာ ျမနမာႏငကးဘား ကစၥ၌ ျပညပေရာကအဖြ႔အစညးကသာ

ကညေနရပါသည။

ေရြးေကာကပြကငးပရန အခြငအလမးပြငလာပါက အတကအခပါတမားက သငတနးေပးမႈ၊

ျပညသက ပညာေပးမႈ စသညျဖင ကညတတပါသည။ ႏငငေရးသတငးေဖာျပသည

ပဂၢလကစာနယဇငးကလညး ကညတတပါသည။ တငးသျပညသားမား ႏငငေရးတြင

တကတကကြကြ ပါ၀ငလာေအာင စညး႐းလႈ႔ေဆာသည အရပသားအဖြ႔အစညးမားကလညး

ကညေထာကပေလရ၏။ ေရြးေကာကပြ၌ တရားမတရန၊ သတငးမဒယာလြတလပရနႏင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 33

ဒမကေရစအပစ စြမးရညရရန ကညသညက ႏငငေရးအကအညလ႔ ေခၚပါသည။

ဤနညးေၾကာင ေအာငျမငသြားေသာ သာဓကမားရပါသည။

ဒမကေရစျပစပးေထာငရာတြင လအပေသာ အေျခချဖစသည တာ၀နသမႈ၊ သသာျမငသာမႈ၊

တရားမတမႈ၊ တရားဥပေဒစးမးမႈ၊ သာယာ၀ေျပာမႈ စသညမား ခငမာေအာင အဓကထားမႈက

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညဟ ေခၚႏငပါသည။ ဒမကေရစ ျပျပငေျပာငးလေရးဆသညမာ

ႏငငေရးလပနညးလပထး ေျပာငးလ႐သာမဟတဘ ျပညသ႔ဘ၀ သာယာ၀ေျပာေရး၊

တရားမတေရး စသည လမႈစးပြားေရးတးတကမႈမားလညး ပါ၀ငသညဟ

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညေပးသမားက ယဆပါသည။ ဒမကေရစအေျခခရမသာ လမႈစးပြားေရး

တးတကဖြ႔ၿဖးႏငၿပး လမႈစးပြားေရးတးတကမႈေၾကာင ဒမကေရစစနစ

ရငသနႀကးထြားလာႏငသညဟ ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညက ဥးစားေပးသမားက ယၾကညၾကပါသည။

ဒမကေရစကမကငသးမ တငးျပညက ထေရာကစြာအပခပႏငရနႏင တရားဥပေဒစးမးရန

လအပသညဟလညး ဆပါသည။ ထ႔ေၾကာင လကရအစးရႏင လကတြလပကငရန

အေရးႀကးသညအတြက ႏငငေရးအရ ထပတကေတြ႔မညကစၥက ေရာငရားသငသညဟ

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညေပးသမားက ယဆသည။ ႏငငလးဆငရာအဆငမဟတဘ ၿမ႕နယအဆငရ

အရပသားအဖြ႔အစညးမားက ကညပါက ျပနာမျဖစႏငဟ ျမငၾကသည။

လမႈဖလေရးသေဘာျဖင ကညသညက ႏငငေရး စြကဖကမႈဟ ေျပာရန ခကသြားသညဟ

ဆပါသည။ ဖြ႔ၿဖးေရးအကအည၏ အားသာခကမာ တျဖညးျဖညး

တေရြ႕ေရြ႕ေျပာငးလမႈျဖစသည။ ခပခယကန႔သတမႈမားေသာႏငင၌ ဤနညးက ကငသးရန

သငေတာသညဟ ဆပါသည။ ဥပမာ- တရားဥပေဒ႐ေသေလးစားေအာင ခကခငးမလပႏငပါ။

အခနယ၍ ကငသားရေအာင လပရမည ေရရညစမကနးျဖစပါသည။

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအည၏ အားနညးခကသည တျဖညးျဖညးနညးနညးခငး ေျပာငးလလာေအာင

လပယေသာနညး ျဖစသညအတြက လကရအစးရ၏ ဟနျပျပျပငေရးအစအစဥက

ကညသကသ႔ ျဖစသြားႏငပါသည။ ထအခါတြင ေမာလငသကသ႔ ဒမကေရစဓေလ

မရငသနႏငေတာပါ။ ဥပမာ ဗယကနမကသ႔ အာဏာရငႀကးစးေသာႏငငက ဖြ႔ၿဖးေရးအကအည

ေပးေသာလညး ႏငငေရး အကးသကေရာကမႈမရဘ ျဖစေနပါ၏။ အဂစ၌လညး အစးရ၏

ဟနျပလပငနးႏင ဖြ႔ၿဖးေရးအကအည ေရာေထြးယကတငျဖစေန၍ အစးရ၀ါဒျဖန႔လပငနးက

အားေပးသလျဖစေနပါသည။

ထ႔ေၾကာင ေနရာေဒသႏငအခနကာလကလက၍ ဒမကေရစအငအားစက

ႏငငေရးအကအညေပးသညအတြက ဒမကေရစ အသြငကးေျပာငးႏငတာမးရသလ

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညေၾကာင ဒမကေရစ အေျခခတညေဆာကႏငတာမးလညး ရပါသည။

အေမရကန၏ ဒမကေရစအကအညက ႏငငေရးအကအညအျဖစ ျမငၾကပါသည။

သမၼတဘရလကထက အရတ၌ စစေရးအရစြကဖကၿပး အာဏာရငအစးရ ျဖတခသညက

အျပငးထနဆး ႏငငေရးစြကဖကမႈဟ ျမငၾကသည။ တျဖညးျဖညး တေရြ႕ေရြ႕လပေနေသာ

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညက အေမရကနႏငငျခားေရးလမးစဥ ခမတသမားက စတမ၀ငစားၾကပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 34

အေမရကနစတ၀ငစားေသာ ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညဆသညမာ ႏငငေရးဥးတညခကက

ကားကနျခငးပငျဖစေပသည။

အေနာကဥေရာပႏငငမားသည ႏငငေရးအကအညေရာ၊ ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညပါ

ေပးေနေသာလညး ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညက အဓကဥးစားေပးၾက၏။

တရားဥပေဒစးမးမႈအားနညး၍ လမႈစးပြားေရးယယြငးပကစးေနခန၌ ဖကဆစ၀ါဒမားက

ေရြးေကာကပြစနစက ခတးလပ၍ အာဏာရခသည သမငးသငခနးစာေၾကာင

ဒမကေရစအေျခခအတျမစ ခငမာေတာငတငး ေအာင ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညေပးျခငးသည

ဒမကေရစအပစက အကအညေပးမႈထက ပ၍အေရးႀကးသညဟ ယဆလာျခငးျဖစသည။

ထ႔ေၾကာင အေနာကဥေရာပႏငငမားတြင အစးရသာမကဘ ပဂၢလက အဖြ႔အစညးမားကလညး

ဖြ႔ၿဖးေရးအကအညေပးရနသာ စတထကသနၾကပါသည။ ဒမကေရစဆသညမာ

အႏငအ႐ႈးသေဘာမးမဟတဘ လ႔အဖြ႔အစညးတခလး ပါ၀ငေနေသာ ေျပာငးလမႈျဖစစဥဟ

ဥေရာပက ယဆပါသည။

ႏငငျခားေငြအားလအားျဖင ကညခေသာလညး ဒမကေရစစနစရငသနေအာင

မလပႏငေသးသည ႏငငထတြင ကေမာၻဒးယားသည ထငရား၏။ ေရခေျမခမေကာငးပါက

ဒမကေရစရငသနရန ခကခသညက ကေမာၻဒးယားက သကေသျပသကသ႔ ျဖစေနသည။

ကလသမဂၢႀကးၾကပ၍ ဒမကေရစအသြငကးေျပာငးႏငေအာင ႀကးပမးသညအတြက အႏစ

(၂၀) ေကာအတြငး ပထမဆးေသာ အေထြေထြေရြးေကာကပြက ၁၉၉၃ မာ

ကငးပႏငခပါသည။ အျပညျပညဆငရာက ၀ငး၀နးကညသညအတြက အတကအခပါတႏင

သေဘာထားကြလြမႈက အနညးအကဥးခြငျပႏငေသာ ႏငငေရးစနစ

ေပၚထြကလာသညအတြက ဒမကေရစထြနးကားလမမညဟ ေမာလငခၾက၏။

ၿငမးခမးေရး၊ တရားမတေသာ ေရြးေကာကပြကငးပေရး၊ လ႔အခြငအေရးကာကြယေရး၊

တရားဥပေဒစးမးေရး စသညတ႔က အေကာငအထညေဖာရန ကလသမဂၢၿငမးခမးေရးအမႈထမး

(၁၅,၀၀၀) ေကာ ကေမာၻဒးယားသ႔ ေစလႊတခ၏။ ယငးသ႔ ကညခသညမာ (၁၅)

ႏစေကာလာေသာလညး ကေမာၻဒးယားဒမကေရစသည စတမခရေသးပါ။

အဂတလကစားမႈႏင အာဏာအလြသးစားလပမႈ မားလြနးသညအတြက တရားဥပေဒလညး

မႀကးစးႏငေသးပါ။ အၾကမးဖကၿခမးေျခာက၍ လခငတာရေအာင လပသညနညးက

ေနရာတငးတြင သးေနဆျဖစပါသည။

သ႔ေသာလညး ကေမာၻဒးယားကၾကည၍ စတပကစရာမလပါ။ ႏငငျခားအကအညကခညး

အားကး၍ ဒမကေရစမရႏင ေၾကာငး ကေမာၻဒးယားက သကေသျပေနျခငးသာ ျဖစေပသည။

ႏငငျခားအကအညယ၍ ျပညတြငးႏငငေရး တးတကေအာင လပယသည သာဓကမား

အေနာကတငးဒမကေရစသမငးတြင အမားအျပားရသညက မေမအပပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 35

ရနကနၿမ႕ေန ကးကန႔ေခါငးေဆာငတဥး၏ ပငဆငမႈမား

နအဖစစအစးရ သမးယ ေအာငေကာမး / ၃၁ ၾသဂတ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Aug09/310809b.php

ကးကန႔အဖြ႔ေခါငးေဆာင ဖနကားရငႏင ေဆြမးေတာစပသတဥး၏ ရနကနၿမ႕ေပၚရ

ပငဆငမႈမားက စစအစးရ အာဏာပငမားက သမးယေနေၾကာငး စစမးသရသည။

ရနကနၿမ႕ေန ကးကန႔ေခါငးေဆာငတဥး၏ ကယေရးအရာရတဥးက “ကေနာသေဌးဟာ

ကးကန႔ေခါငးေဆာင ဥးဖနကားရငရ႕ တေတာသတဥးပါ။ ရနကန (၆) မငခြ ခေပါငးလမးထမာ

လခငးတကန႔ ေနပါတယ။ ၿပးခတ ေသာၾကာ (ၾသဂတ ၂၈) မနကမာ သ႔လကကငဖနး၊ ေနာက

သ႔အမဖနး၊ သ႔ ဇနးဖနးေတြက ဆကလ႔မရတာန႔ သ႔အမ ကေနာ လကသြားတယ။ အဒမာ

သတ႔မသားစ မရေတာဘး။ အမေဖာ (၂) ေယာကပ ကနခတယ။ အမေဖာေတြေျပာေတာ

ၾကာသပေတး ညေနမာ သ႔မသားစ ကားန႔ ထြကသြားတယ။ ညဘကမာ ရတပဖြ႔ဝငေတြ

ကားႀကး ကားငယ (၄) စးန႔ လာတယ။ အမမာရတ မးခေသတာ အပါအဝင စာရြကစာတမး

႐းသးပစၥညး အေတာမားမားက သမးယသြားတယ။ ေနာက အဒည အမက ရအေစာငခထားၿပး

ေနာကေန႔ေတာ ျပန႐ပသြားတယဆၿပး ေျပာျပတယ။ ကေနာျမငတာလညး အမမာ

ဘာပစၥညးေတြမ မကနသေလာကပ။ ရေတြက ဒပစၥညးေတြက ဘာလ႔ လာသမးတယ၊ သတ႔

မသားစ အဖမးခရသလား၊ တမးေရာငေနသလား ကေနာ မသဘး။ ကေနာလညး

ကေနာတကခနး မျပနရဘး။ ေနာက မႏေလးက ဆကသြယေရး႐းက

ဖနးဆကၾကညေတာလညး ဆကလ႔မရဘး” ဟ ေျပာသည။

အဆပါ ကးကန႔ေခါငးေဆာငေနသည အမက ရမားဝငးၿပး ပစၥညးမား သမးယသြားသညက

ေတြ႔ရေၾကာငး၊ သ႔ေသာ မညသညကစၥ ဆသညကမ မသေၾကာငး လႈငၿမ႕နယ

ျပညလမးနေဘး ခေပါငးလမးတြင ေနထငသမကျမငမားက ေျပာသည။

ကးကန႔ေခါငးေဆာငမားႏင သကၽြမးသည မႏေလးၿမ႕ခ လပငနးရငႀကးတဥးကလညး ကးကန႔

စးပြားေရးလပငနးရင ႏစဥး၏ လကကငဖနးမားက ၾသဂတလ (၂၇) ရကေန႔ကတညးက

ဆကသြယ၍ မရေတာေၾကာငး၊ မညသညကစၥဆသညက မသေသာလညး ကးကန႔ေဒသတြင

ျဖစပြားေနသည ဥးဖနကားရင၏ ကးကန႔တပဖြ႔မားႏင စစအစးရတပတ႔အၾကား တကခကမႈႏင

ပတသကဆကစပႏငေၾကာငး ေျပာသည။

၎က ရနကနႏင မႏေလးၿမ႕တ႔တြင ကးကန႔ေခါငးေဆာငမား၏ စးပြားေရး လပငနးမား၊

အမၿခေျမ၊ တက၊ ကား ပငဆငမႈမားစြာရၿပး စစအစးရက သမးယ မသမးယဆသညကမ

မသရေသးေၾကာငး ဆကလကေျပာၾကားသည။

ျမစႀကးနား ၿမ႕ေပၚတြင ႐းထငသည အမညမေဖာလသ ေကအငေအ ကခငျပညလြတလပေရး

တပဖြ႔ဝင ႐းအဖြ႔ဝငတဥးက ကးကန႔ ေခါငးေဆာငအခ႕၏ ၿမ႕ေပၚပငဆငမႈမားက စစအစးရက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 36

သမးယေနသညသတငး ၾကားေသာလညး အတအက မသရေသးေၾကာငး၊ ၎တ႔

ေကအငေအအဖြ႔ ေခါငးေဆာင အေတာမားမားသညလညး ရနကန၊ မႏေလး၊

ျမစႀကးနားတ႔တြင အမ၊ ၿခ၊ ေျမ၊ တက၊ ကား ပငဆငမႈမားႏင စးပြားေရးလပငနးလညး

မားစြာရေနေၾကာငး၊ မေတာတဆ စစအစးရႏင ျပနာ တစတရာ ျဖစလာပါက စစအစးရ

ထနးခပထားရာ ေဒသမားရ ပငဆငမႈမားက မညသ႔ စမခန႔ခြရမညဆသညႏင ပတသက၍

စတငစဥးစားေနၾကၿပျဖစေၾကာငး ေျပာသည။

ဥးဖနကားရင ေခါငးေဆာငသည ကးကန႔တပဖြ႔မားက လာမည ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြတြင

ပါဝငျခငးမျပရန ဆးျဖတချခငး၊ စစအစးရ၏ နယျခားေစာငတပအျဖစ အသြငေျပာငးေရးက

ေနာငတကလာမည အစးရ လကထကမသာ ေဆြးေႏြးမညဟ သေဘာထားရျခငး

စသညအေျခအေနမားေၾကာင နအဖစစအစးရက အေၾကာငးျပခကရာၿပး ဥးဖနကားရငႏင

အဖြ႔က ဖယရားရန ႀကးစားရာမ တကပြမား ျဖစပြားလာရျခငးျဖစေၾကာငး အဆပါ

ေကအငေအမ ႐းအဖြ႔၀ငတဥးက ေျပာသည။

ၾသဂတ (၃ဝ) ရကေန႔ထတ စစအစးရသတငးစာမားတြငမ ဥးဖနကားရငႏင အဖြ႔သည

ဥပေဒခးေဖာကၿပး လကနကစက႐ တညေထာငျခငး၊ ရတပဖြ႔ဝငမားက ျပနေပးဆြချခငး

စသညအခကမားေၾကာင စစတပက တကခကခရျခငးျဖစေၾကာငး ေရးသားထားသည။

နအဖစစအစးရက ဝါးရမးေျပးအျဖစ လကရသတမတထားသည ဥးဖနကားရငႏင အဖြ႔ပင

ၿမ႕ေပၚပငဆငမႈမား၊ စးပြားေရး လပငနးမားက စစအစးရက သမးဆညးမညမာ ေသခာေၾကာငး

ျမစႀကးနားၿမ႕တြင ေနထငသည ၿငမးအဖြ႔တဖြ႔မ အရာရႀကး တဥးက သးသပသည။

စစတပက နယစပကနသညႀကးမား၏ ဂေဒါငေဖာက

ပစၥညးမားယ ခငလငး / ၃၁ ၾသဂတ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Aug09/310809a.php

ကးကန႔နယေျမအတြငးသ႔ မၾကာေသးမရကပငးကစ၍ စစဆငေရးဝငေရာကခသည

နအဖစစတပက ခငးေရႊေဟာ နယစပကနသြယေရးတြင လပကငေနၾကသည

ကနသညႀကးမား၏ ဂေဒါငမားကေဖာကၿပး ပစၥညးမားသမးယေနသည။

ယခလ (၂ဝ) ရကတြင ဥက႒ ဖနကားရင၏ ကးကန႔တပဖြ႔က နအဖႏငဆကဆေရး

ယာယရပစလကေၾကာငး ေၾကညာလကသညအခနတြင ေဒသအတြငး

စစမကျဖစပြားေတာမညက စးရမၾကသည တ႐တ-ျမနမာနယစပ ကနသညမားက ၎တ႔

ကနပစၥညးမားအား ခငးေရႊေဟာၿမ႕အတြငးရ ဂေဒါငမားတြင သမးဆညးေသာခတကာ

ျမနမာျပညအတြငးပငးသ႔ တမးေရာငခရာ ကးကန႔နယေျမသ႔ စစဆငေရးဝငေရာကခသည

နအဖစစတပက ယခကသ႔ ပစၥညးမားယေနျခငးျဖစေၾကာငး ခငးေရႊေဟာကနသညမားႏင

နးစပသတဥးက ေျပာသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 37

၎က “အဒမာ ဂေဒါင အလး (၃၀) ေလာကရတယ။ ဆနတ႔၊ ဆတ႔၊ ဟငးခမႈန႔တ႔၊

တ႐တဘကက လသးကနပစၥညးတ႔ အားလးဂေဒါငထ ထညထားခၿပး ဆငးေျပးသြားၾကတာ။

သတ႔သးေနတ ကြနပတာတ႔၊ တဗြတ႔ကအစ ထတယကနတာ။ တခ႕ကနသညေတြ

ထားခတာ သနးေထာငခၿပး တနဖးရတယ။ သတ႔ အလပသမားေတြန႔ ပစထားခရတာ။

အခေတာ အလပသမားေတြက ေတြ႔ေပမယ အခအခနမာ ဘာမေျပာလ႔မရတ

အေျခအေနျဖစေနတယ” ဟ ေျပာသည။

ေဒသကြပကေရးစစဌာနခပရရာ ေလာကကငၿမ႕ႏင နယစပကနသြယေရးစခနးရရာ

ခငးေရႊေဟာၿမ႕တြင အေစာပငး ႏစကာလမားကတညးက နအဖစစတပမား ရေနခၿပး ယခလ

(၂၅) ရကတြင အေရ႕ေျမာကပငးတငး စစဌာနခပ လကေအာကခ တပရငးမား

ကးကန႔နယေျမအတြငးသ႔ အလးအရငးျဖင ထပမဝငေရာကခသည။

ကးကန႔တပဖြ႔ႏင နအဖတပအၾကား ယခလ (၂၇) ရကမစ၍ တကပြမား

စတငျဖစပြားေနစဥအတြငး တပမ (၃၃) လကေအာကခ တပမား၊ ရမးျပညေျမာကပငး၊

ေကာကမၿမ႕အေျခစက အမတ (၁)၊ စစဆငေရးကြပကမႈဌာနခပ လကေအာကခတပမား

ဝငေရာကချခငးျဖစသည။

ကးကန႔တပဖြ႔မားအား ေခမႈနးရနႏင နယေျမစးမးရနအတြက ကးကန႔နယေျမအတြငးသ႔

စစဆငေရး ဝငေရာကခသည နအဖစစတပမားသည ေကးရြာမားအတြငးရ ေနအမမားမ

ပစၥညးမား၊ စားေသာကစရာမားပါ ယေနၾကသညဟ ကးကန႔ေဒသခမားႏင နးစပသတဥးက

ေျပာသည။

၎က “အခက စစေျပးတယဆေတာ ရတ ေရႊ၊ ေငြေလး၊ အဝတအထညနညးနညးပါးပါးန႔

ေျပးၾကတာ။ ပရေဘာဂပစၥညးေတြ၊ တဗေတြ ဒအတငး ပစထားခရတာ။

ကးကန႔ေကးရြာေတြကေတာ တ႐တႏစသစကးကာလ စားေသာကဖ႔ဆၿပး အမတငး လလ

ဝကေပါငေျခာက၊ ဝကအေခာငး၊ ဆတ႔ဖး၊ မညႇငးခဥ၊ ပငါးပ အလမးေတြ ကယဘာသာလပၿပး

ေလာငတ ဓေလေတြရၾက တယ။ စစသားေတြက ရြာေတြက ဝငရငးေနေတာ အလ

စားေသာကစရာေတြကေတာင အလႊတေပး၊ ခနထားတာ မဟတဘး” ဟ ေျပာသည။

၁၉၈၉ ခႏစကတညးကစ၍ ပထမဆး အပစခတရပစေရးျပလပခသည ျမနမာႏငငအမးသား

ဒမကေရစ မဟာမတတပမေတာ ေခၚ ကးကန႔တပဖြ႔ ထနးခပရာ နယေျမသည အႏစ (၂ဝ)

ၾကာ တကပြမား ရပစထားရာမ ယခလ (၂၇) ရကတြင ေဒသအတြငး

တကပြမားစတငျဖစပြားခၿပး ေဒသခလထ သးေသာငးေကာ တ႐တျပညဘကသ႔ ထြကေျပး

တမးေရာငခရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 38

ကးကနႛနႛ နအဖ စစတပအကား တကပၾ အရႀနသတ၊

တ႟တ မနမာ နယစပ လခေရး တငးကပ

မနမာႎငင အေရႀႚေမာကပငး တ႟တနယစပနႛ ကပေနတ ကးကနႛေဒသမႀာ မနမာ နအဖ

အစးရ စစတပနႛ ကးကနႛတပေတၾ အကား တကပၾေတၾဟာ ဒကေနႛမႀာေတာ

႓ငမသကေနပၝတယ။ နအဖ စစအစးရရႚ ဒကေနႛ တဗၾ သတငး အစအစဥကေန၊ နအဖ

စစတပနႛ ကးကနႛ တပဖၾႚေတၾ အကား ဖစပၾားခတ တကပၾေတၾ ႓ပးဆးသၾား႓ပ ဖစေကာငး၊

ဒတကပၾေတၾ အတၾငးမႀာ နအဖ စစတပနႛ ရဘကမႀ ၂၆ ဥး ကဆးကာ ၄၇ ဥး ဒဏရာ ရခ႓ပး၊

ကးကနႛဘကမႀ အနညးဆး ၈ ဥး ကဆးကာ နအဖတပေတၾက လကနက ၆၀၀ နးပၝး သမးဆညး

ရမခတယလႛ ေကညာသၾားပၝတယ။ ဒၝေပမလညး နအဖက ထတ ပနသၾားတ

ဒကနးဂဏနးေတၾက အတည ပေပးႎငတ လၾတလပတ သတငးအရငးအမစ တခ တေလမႀ

မရႀဘးလႛလညး ႎငငတကာ သတငးဌာနေတၾက ဆပၝတယ။

ကးကနႛနႛ နအဖ စစတပအကား တကပၾ အရႀနသတ၊ တ႟တ မနမာ နယစပ လ ခေရး

တငးကပ။

ဗၾအေအနႛ အာရအကဖေအ ၊ ၃၀ ၊ သဂတ ၊ ၂၀၀၉

အမအနဒေအေအ (MNDAA) ကးကနႛ တပဖၾႚဝင ၇၀၀ ေလာကဟာ

တ႟တ ပညဘကက တာဝနရႀသေတၾဆမႀာ လကနကအပ႓ပး တ႟တႎငငဘကက ထၾကေပး

တမးေရႀာင သၾားကပၝတယ။ လကနကအပတ ကးကနႛ စစသားေတၾ အတၾက တ႟တစစတပက

ယနေဖာငးလဖႛ အပာေရာင အဝတအစားေတၾ ထတေပးခပၝတယ။

သဂတလ ၂၆ ရကေနႛက စတငတ နအဖ စစတပနႛ ကးကနႛတပေတၾကား

တကပၾေတၾေကာင ကးကနႛဘကက ေသာငးနႛခတ ေဒသခေတၾ တ႟တႎငင ယနနနယက

နနဆန႓မႚဘကဆ ထၾကေပး ခကပၝတယ။

ကးကနႛ ဌာနခပရႀရာ ေလာကကင႓မႚ အပၝအဝင အထးေဒသ (၁) နယထက

မနမာတပေတၾ ပပ႓ပး ဝငေရာက လာေနတယလႛ ေဒသခေတၾက ေပာကပၝတယ။

ကလသမဂၢ ဒကၡသညမား ဆငရာ မဟာမငး႒ကး႟းရႚ အေပာအရ တ႟တ ပညဘကက

ထၾကေပးခကသ ေပၝငးက ၃ ေသာငးေလာကအထ ရႀတယလႛ ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 39

တ႟တ ပညတၾငးက ေပးဝငလာသေတၾထမႀာ ကးကနႛ အဖၾႚအတၾငး တာဝန

ထမးေဆာငေနတ တ႟တလမးေတၾ ပၝဝငသလ၊ ကးကနႛ ေဒသအတၾငး စးပၾားေရးလပငနး

လပကငေနတ တ႟တလမးေတၾ အမားအပား ပၝဝငပၝတယ။ တ႟တ ပညထ ပနဝငလာသ

တ႟တႎငငသားေတၾကေတာ ေနရပ ပနေစတယလႛ ဆပၝတယ။ မနမာႎငငဘကက လာတ

ကးကနႛနႛ တ႟တေတၾကေတာ ဒကၡသညအဖစ သတမႀတ႓ပး မနမာႎငငဘက ပနဖႛ ယနန

အစးရက ေပာဆထားပၝတယ။

႓ပးခတ စေနေနႛက မနမာဘကက ပစခတခတ လကနက႒ကး ကညဆေတၾ

တ႟တ ပညထက ကေရာက ေပၝကကၾခတ အတၾက တဥး ေသဆး႓ပး အေတာမားမား ဒဏရာ

ရရႀခပၝတယ။ တ႟တ အစးရကေတာ ဒ တကခကမႁေတၾက ရပဆငးဖႛ မနမာ နအဖ

စစအစးရက တကတၾနးခပၝတယ။

အခအခန အထ တ႟တ ပညတၾငးက ဝငေရာကလာတ ကးကနႛ တပဖၾႚဝငေတၾဟာ

၇၀၀ ေကာ ၈၀၀ ေလာက ရႀသၾား႓ပလ သတငးေတၾမႀာ ေဖာ ပ ေနပၝတယ။ ဒၝေပမ

ကးကနႛေခၝငးေဆာင ဖနကားရႀငကေတာ တ႟တ ပညတၾငး ဝငေရာကသၾားခငး ရႀ မရႀ

မသရေသးပၝဘး။ ဒ အေခအေနေတၾေပမႀာ ဥးေအာငေကာေဇာက အာရအကဖေအက အခလ

သးသပ ေပာဆပၝတယ။

"ဖနကားရႀငးေရာ၊ ဖနကားဖးေရာ၊ ဖနေတာငစၾနေရာ ကနးကနးမာမာ ရႀပၝတယ။

သတႛကယတငကေန ကးကနႛ အထးေဒသ (၁) တပဖၾႚ႒ကး မရႀေတာဘး ေပာမႀသာလ႖င

အထးေဒသ တပဖၾႚ႒ကး ရႀမႀာ မဟတေတာပၝဘး။ ကနတ ကစၤေတၾကေတာ ကေနာတႛလညး

အေသးစတ လကေပာလႛ မေကာငးလႛ မေပာပၝဘး။ ဟတတယ၊ အဓကကတ တပဖၾႚ

အမားစကေတာ တ႟တ ပညထက ဝငေရာကသၾားတယ။ လကနကေတၾက တ႟တေတၾ

အပ႓ပးေတာ ဒကၡသညေတၾ အဖစ ခယတယ။ ၁၉၅၀ ပတဝနးကငေလာကက ကခငတပက

ဗလ႒ကး ေနာဆငးလညး ဗမာတပက လကတကလႛ ကႃကတ ပနဆငးကေန တ႟တ ပညထက

ဝငသၾားတ အခၝမႀာ တ႟တက လကနကေတၾ အပ႓ပးေတာ ဝငသၾားခတာပ။ ၅၀ ခႎႀစက

ဝငသၾား႓ပးေတာ ၆၇ ခႎႀစမႀာ ဗကပ အေရႀႚေမာက တပမႀႃး႒ကးမား အဖစ

ပနဝငေရာကလာတာပ။ ဒလ သမငးေကာငးေတၾ ရႀပၝတယ။"

ဒၝအပင မေနႛက ညပငးအထ တ႟တ မနမာ နယစပ ကးကနႛ ေဒသအတၾငး

ပစခတသေတၾ ကားေနရတနးပလႛ တ႟တ မနမာနယစပ စစေရးနႛ ႎငငေရး အကခတ

ကၾန မႃနစ ပၝတဝငေဟာငး ဥးေအာငေကာေဇာက ဗၾအေအက ေပာပၝတယ။

တ႟တ မနမာ နယစပမႀာလညး လ ခေရးေတၾ တငးကပထား႓ပး စးပၾားေရး

လပငနးေတၾလညး ပမႀန အေခအေနမႀာ မရႀေတာဘးလႛ ဆပၝတယ။ ေနာကဆး

အေခအေနေတၾက သရေအာင ဥးေအာငေကာေဇာက ဗၾအေအက ဆကသၾယ

ေမးမနးထားပၝတယ။

ဥးေအာငေကာေဇာ ခငဗ။ ကးကနႛနႛ မနမာ တပဖၾႚေတၾ ကားမႀာဖစတ တကပၾ

အေခအေနေတၾ တငးမာမႁေတၾက အခေနာကဆး အေခအေနမႀာ ဘယလ ရႀပၝသလ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 40

"မေနႛက ေနႛခငးပငးေလာကမႀာ သကဆငရာ တပဖၾႚေတၾက သတႛနႛ အနးကပဆး

စခနးေတၾက တ႟တ ပည နယစပ လ ခေရး ရေတၾ တာဝနယထားတ နးစပရာ ဌာနေတၾက

အဖၾႚအစညး တဖၾႚေပၝ၊ ဝငေရာကကတယ။ အမားစကေတာ လကနက ပၝပၝတယ။ အနညးစက

လကနက မပၝပၝဘး။ အထမႀာလညး အေတာအသင ကနရစခေတာ မေနႛ ညပငးက

တခႚေနရာမႀာ ေပာကကား ပစခတမႁေတၾ ရႀပၝတယ။ ကးကနႛတေကာမႀာ မေနႛညက ၂

နာရေလာကမႀာ ၂ ခၝ ၃ ခၝ လကနကငယသေတၾ ကားရတယ။ ၃ နာရခၾ

သာသာေလာကမႀာလညး ေသနတသ အပနအလႀန ပစသ၊ ဒတေခၝကကေတာ ခငးေ႟ၿေဝရႚ

ေတာငဘက ခမးေလာကမႀာ ေသနတသ မညပၝတယ။"

ေလာကကင႓မႚက ေနာကဆး အေခအေနေရာ ဘယလ ရႀပၝသလ ခငဗ။

"ဗမာတပေတၾ တဖၾဖၾ ဝငေနတာေတာ ေတၾႚေနရတယ။ ေလာကကင႓မႚကေတာ ေဒသခ

အရပသားေတၾနႛ ႓မႚပက႒ကးလ ဖစေနပၝတယ။"

ေနာကဆး အေခအေနအရ နယစပမႀာ တငးမာမႁေတၾ ဆက႓ပး ရႀေနဥးမယ ဆေတာ

တ႟တ မနမာ နယစပရႚ လ ခေရး အေခအေန ဘယလ ရႀပၝသလ ခငဗ။ တ႟တ

အာဏာပငေတၾဘကက လ ခေရး တာဝနယမႁေတၾနႛ နယစပ ထနးသမးမႁေတၾ ဘယလ

ရႀပၝသလ ခငဗ။

"တ႟တဘကက နယစပ လ ခေရးက ပမ တငးတငးကပကပ လပတာ ေတၾႚရတယ။

ဒလ တပဖၾႚေတၾ ဝငလာ႓ပးေနာကေပၝ။ ေနာက႓ပး နယစပေဒသမႀာ ရႀတ မနမာဘကက ရႀတ

လထကေတာ ေတာေတာ ေခာကေခာက ခားခား ရႀပၝတယ။ မဆယ႓မႚေတၾ ဘာေတၾမႀာ ဆရင

ညဘက ဘယသမႀ မထၾကရေတာဘး။ ေခာဆၾတယ ဆတ သတငးကလညး အမးစ

ထၾကပၝတယ။ ကားေတၾက ေခာဆၾကတာေပၝ။ လား႟ႁး႓မႚတင မဟတဘး။ လား႟ႁးကေန

မဆညလမးတေလာက ႓မႚပေတၾမႀာ ညဘက ဘယသမႀ မထၾကဘး။"

တ႟တ မနမာနယစပ စးပၾားေရး အေခအေနကေရာ ဘယလ ရႀပၝသလ ခငဗ။

"ေနာကတရက ႎႀစရကမႀာ နညးနညး ေလ႖ာသၾားရငေတာ မေပာတတဘး။ ဒ

သးေလးရကမႀာေတာ ကား ဘယသမႀ သပထၾကရမႀာ မဟတပၝဘး။ ဟတေနႛက ကနသညကား

တခႚက ထၾကလႛ မရဘး၊ တခႚ ထၾကလႛရတ ကားေတၾလညး အေခာဆၾခရတာ ဖစတအတၾက

နယစပ စးပၾားေရးကေတာ ကာလ တပငးေတာ အေတာ ထခက သၾားပၝတယ။"

ကေနာတႛ သတငးေတၾ တခႚမႀာ ေတၾႚတာက ဒပစခတမႁေတၾ ဒေနႛဆရင (၄)

ရကေမာကလာ႓ပး ပစခတမႁေတၾေကာင တ႟တႎငငဘကမႀာ ၁ ေယာက ေသတယ၊

ဒဏရာရတ သေတၾလညး ဒၝဇငနႛခ ရႀတယလႛ ကားရပၝတယ ခငဗ။

ဥးေအာငေကာေဇာဘကက ထခကမႁေတၾ၊ ေသဆးမႁေတၾနႛ ပတသကလႛ ဘာေတၾ

သထားပၝသလ။

"၂၆ ရကေနႛ ညက တကပၾမႀာ ကညေကာကလႛ ၁ ေယာကေသ၊ ၃ ေယာက

ဒဏရာရပၝတယ။ ေနာက မေနႛက ဗမာစစတပက အေမာကေတၾနႛ ပစတအခၝမႀာလညး

တ႟တ ပညထ က႓ပး ထခကဒဏရာ ရပၝတယ။"

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 41

ေသတသက တ႟တႎငငသားလား၊ ကးကနႛလား ဘယသပၝလ။

"ခငးခနး ခ႟ငထက သာမန အရပသားေတၾ ဖစ႓ပး၊ ေသဆးတာေရာ၊ ဒဏရာရတာေရာ

အရပသား၊ တ႟တ ပညသားေတၾ ဖစပၝတယ။"

တ႟တ စစတပက နယစပမႀာ လ ခေရး တာဝန ယထား႓ပလား ခငဗ။

"တ႟တစစတပထက အခေလာေလာဆယ အမားစ မငသာထငသာ

ရႀေနရတာကေတာ နနဆာ တဝကမႀာ လ ၁,၂၀၀ ေလာကရႀတ တ႟တနယစပ လ ခေရး ရေတၾ၊

နယစပေဒသမႀာ တပခၾလက တပစလက ဟတဖနႛ ဒတဖနႛမႀာ တေတၾ ထး႓ပးေတာ ရႀေနကတာ

ေတၾႚရပၝတယ။"

မနမာ နအဖ စစအစးရဟာ သနႛ အပစအခတ ရပစေရး လပထားတ

တငးရငးသားအဖၾႚ တဖၾႚဖစတ ကးကနႛ အဖၾႚက အခလ တကခကတာဟာ နအဖ

စစအစးရအေနနႛ တခား ရည႟ၾယခကေတၾ ရႀႎငတယလႛ ဥးေအာငေကာေဇာက ယဆပၝတယ။

"တ႟တ ပညအေနနႛ ေပာမယဆရင အ႒ကမ႒ကမ တားဆးထားတကားက

ေအာကတဘာလ ၁ ရကေနႛ မတငခင ကမးကမးရမးရမး လပ ပခငးဟာ သဘာဆတာ

ေဖာ ပပၝတယ။ ယေနႛ ဗမာပညမႀာလညး အေမရကနက ကယစားလႀယ သးေယာက

ေရာကေနတယ။ အဒေတာ နားေထာငသ ေသာတရႀငမား ကယဟာကယ စဥးစားႎငဖႛ

အခကအလက ေပးလကတာပၝ။ ကလသမဂၢမႀာ ဗမာပညသေတၾက ေစာကား႓ပးေတာ

ကာကၾယေပးခတ တ႟တ အစးရက ဗလသနးေ႟ၿက သ ဘာဆတာ ေဖာ ပလကတာ

ဖစပၝတယ။"

ကးကန႔ ပဋပကၡအေရး သးသပေဆြးေႏြး

30 August 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-08-29-voa3.cfm

ၾသဂတလဆနးပငးထကစခတ အပစရပ ကးကန႔တပဖြ႕ေတြန႔ ျမနမာတပဖြ႔ေတြၾကား

တငးမာမႈေတြဟာ ၿပးခတ ဗဒၶဟးေန႔ (ၾသဂတ ၂၆) မာေတာ လကနကကငတကပြအသြင

ေျပာငးသြားခပါတယ။ တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႔ေတြအတြငးမာ ပထမဥးဆး

အပစရပအဖြ႔ျဖစတ ဖနၾကားရင ေခါငးေဆာငတ ကးကန႔အဖြ႔ဟာ မၾကာေသးခငကဘ အပစရပ

]အႏစ (၂၀) ျပည အခမးအနားက ကငးပျပလပခပါတယ။ အခေတာ ဒ ဆယစႏစအတြငး

အပစရပသေဘာတညခက ပထမဥးဆး ကးေပါကတအဖြ႔ ျပနျဖစသြားပါတယ။

ကးကန႔ျပနာဟာ အဖြ႔တြင အာဏာကြလြမႈသာ ျဖစတယလ႔ ျမနမာစစအစးရက

ဆေကာငးဆႏငမယျဖစေပမယ ၂၀၁၀ ခႏစမာ ကငးပျပလပမယ

အေထြေထြေရြးေကာကပြအတြက ျပညတြငးႏငငေရးအဖြ႔ေတြ န႔ အပစရပအဖြ႔ေတြက ေခာတခါ

ေျခာကတလည စညးရးသမးသြငးေနရတ ျမနမာစစအစးရဟာ အခ ဒလ အေရးႀကးတအခနမာ

ဘာေၾကာင ကးကန႔အဖြ႔ န႔ ပဋပကၡ ျဖစခခရတာလညးဆတာက ေမးစရာျဖစလာပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 42

၁၉၉၅ ခႏစတနးက ကးကန႔အဖြ႔တြင ျပနာေတြေပၚေပါကခနက သသသပသပ

ဝငၿပးရငးလငးေပးခတ ျမနမာေထာကလမးေရး အရာရေဟာငး ဗလမႈးေအာငလငးထြဋ က

ဗြအေအျမနမာ သတငးဌာနမႈး ဥးသနးလြငထြနး က ဆကသြယေမးျမနး

ေဆြးေႏြးတငျပေပးထားပါတယ။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ ကေနာတ႔ ၁၉၉၅ ခႏစက ကးကန႔အဖြ႔အတြငးမာ ဖနၾကားရင၊

ဖနၾကားဖး အဖြ႔ န႔ ရနမးလ၊ ရနမးဟနအဖြ႔တ႔ တကခကမႈေတြ ျဖစပြားခတာေတြ ရခပါတယ။

အဒအခနမာ ကေနာတ႔ တပမေတာေထာကလမးေရး ၫႊနၾကားေရးမႈရးကေန

စစဥးစးမႈပထမတနး ဒတယမႈးသနးေအး န႔ စစဥးစးမႈး ဒတယတနး ဗလမႈးေအာငလငးထြဋ

ကေနာတ႔ ႏစေယာကက ကးကန႔ျပနာက ေအးေဆးစြာေျဖရငးႏငဖ႔ ကြနလက

လႊတလကပါတယ။ ကြနလကတဆင ကးကန႔ေဒသျဖစတ ခငးေရႊေဟာ၊ ေလာကကင က

ေရာကပါတယ။ အဒအခနအခါတနးက ဗလမႈးႀကးသနးေအး ဥးေဆာငၿပးေတာ ဖနၾကားရင၊

ဖနၾကားဖး အဖြ႔ န႔ ရနမးလ၊ ရနမးဟန အဖြ႔တ႔၊ မးကးမာေနတ မနဆာလအဖြ႔ သးဖြ႔တ႔က

ကေနာတ႔ ၫႇႏႈငးေပးခပါတယ။ သတ႔သေဘာတညခကအရလညး ဖနၾကားရင၊ ဖနၾကားဖး

အဖြ႔က ေလာကကငေဒသမာ ေနရာခေပးခပါတယ။ ရနမးလ၊ ရနမးဟနအဖြ႔က ဂနၾကမးေဒသ

န႔ မနဆာလအဖြ႔က မးကးေဒသမာ ေနရာခထားေပးခပါတယ။ ေနာကၿပး သတ႔ သးဖြ႔

ေခါငးေဆာငေတြအားလးကလညး လားရႈးက ဗလခပႀကးခငၫႊန႔ လာေရာကခပါတယ။

အဒအခနမာ တငးမႈးက ဗလခပေအးေကာပါ။ ေနာကတေယာကက လကရအတြငးေရးမႈး (၁)

ဗလမႈးခပ သဟသရတငေအာငျမငဥး။ အဒအဖြ႔ေတြေရ ႔မာဘ ကးကန႔အဖြ႔ေတြက

လကဆြႏႈတဆကၿပးေတာ ကးကန႔ျပနာက စစတပမပါဘန႔ ၿငမးေအးစြာေျဖရငးေပးႏငခတ

အေနအထားမး ရခပါတယ။

ဥးသနးလြငထြနး ။ ။ ဒါကၾကညမယဆလရရင ျမနမာစစတပအေနန႔

ကးကန႔ေဒသအတြငးမာျဖစတ ျပနာက ေအးေအးေဆးေဆး ၿငမးၿငမးခမးခမး

ေျဖရငးမယဆရင ေျဖရငးလ႔ရခတယဆတ သာဓကေပါ။ အဒေတာ အခကစၥမာေတာ

ကေနာတ႔ ၾကားခရသတငးေတြအရေပါ ျမနမာစစတပ၊ ရတပဖြ႔ န႔ ဖနၾကားရင

ဥးေဆာငတကးကန႔အဖြ႔တ႔ တငးမာမႈေတြရခတယ။ အဒအခနကတဆင အခလကရ

ပငေဆာငရန ဥးေဆာငတအဖြ႔က အာဏာသမးတသေဘာျဖစသြားၿပး ဗဟေကာမတအသစ

ထးေထာငၿပးေတာ ဖနၾကားရငတ႔က ကနထတလကတပစမးဆေတာ ဒေနရာမာ

ျမနမာစစတပက အခလကရ ပယေဆာငရန တ႔က အားေပးအားေျမာက လပေနတယလ႔

ျမငေနရတယ။ ဘာေၾကာင ဒျပနာက အခလ အေရးႀကးတအခနမာ အျဖစခရတာလ။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ ပထမအပငးေလးက နညးနညးရငးျပခငပါတယ။ အထးေဒသ (၁)

ပထမဥးဆး ၿငမးခမးေရးအဖြ႔က စၿပး ၿငမးခမးေရးယစဥက အဒအခနတနးက ကးကန႔အဖြ႔ရ ႔

ၿငမးခမးေရးအကးေဆာငက ဥးေလာဆငဟန ျဖစပါတယ။ ကေနာတ႔ဘကကေတာ

တပမေတာေထာကလမးေရး ဒတယဗလမႈးႀကး တငဝငး န႔ ဗလမႈးသနးေအးတ႔က ၿငမးခမးေရး၊

ေစစပေဆြးေႏြးေရး negotitor အဖြ႔မာ လပၾကပါတယ။ အၾကမးမဥး

သေဘာတညခကအခကက တပေနရာခထားတယ။ ကးကန႔က ခငးေရႊေဟာအထက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 43

ကးကန႔ေဒသမာ ကးကန႔တပဖြ႔ၿပး လကနကကငၿပး ေနထငခြငရပါတယ။ အစးရတပက

ကးကန႔ေဒသအတြငးက ဝငခြငမရပါဘး။ ဒါ သေဘာတညခကပါ။ သ႔ေသာ ၁၉၉၅ ခႏစ

ကးကန႔အေရးအခငးေပၚ မတညၿပး ကေနာတ႔ပင မသလကပါဘး ကကႀကး

ဗလခပႀကးသနးေရႊ ၫြနၾကားခကအရ ကးကန႔အေရးအခင ၉၅ ခႏစ ဖနၾကားရင န႔ ရနမးလ

ျဖစေနတအခနအခါမာ စစတပေတြ ကေနာတ႔ တပမေတာက လကနကကငတပေတြက

ဝငၿပးေနရာယဖ႔က သ ၫြနၾကားပါတယ။ အဓကအေၾကာငးရငးကေတာ တရတျပညက

တရတစစတပေတြက ကးကန႔အေရးအခငးက အေၾကာငးျပၿပး

ကးေကာဝငေရာကလာႏငတယ။ အဒလ ဝငေရာကလာခရင ကးကန႔ေတြဘကကေန

အကာအကြယေပးဖ႔အတြက စစတပေတြက အထက ဝငပါလ႔ ၫြနၾကားခပါတယ။

ဥးသနးလြငထြနး ။ ။ အဒါေၾကာငမ႔ ေလာကကငမာ ဒ တစခ ဌာနခပ ျဖစလာခတာလား။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ အဒအခနတနးက ကကႀကး ၫြနၾကားခတာက ကေနာတ႔

တပမေတာစစေၾကာငးေတြ တရတရနက ကာကြယဖ႔ ယာယမသာ ကးကန႔နယေျမက

ကာကြယေပးဖ႔ ဝငေရာကျခငးျဖစပါတယ။ ကးကန႔အေရးအခငးၿပးသြားရင ဒတပေတြ

ျပနဆတခြါမယလ႔ ေျပာၿပး ဝငသြားခတာပါ။ ေနာကပငးမာေတာ အဒတပေတြက

မဆတေတာဘ ေနာကဆး တပမအဆငေလာကထ ေလာကကငမာ ဖြ႔တအဆငျဖစၿပးေတာ

အခအခါမာ အခလအေျခအေနမးက ျဖစခတာပါ။

ဥးသနးလြငထြနး ။ ။ အခတငးမာမႈရ ႔ အဓကျပနာက ဘာလ။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ ဒ ကးကန႔အဖြ႔က ရနမးလ၊ ရနမးဟန၊ ဖနၾကားရင၊ ဖနၾကားဖး ဒါ

ကးကန႔အတြငး ျပနာက အၿမတမး ရတကပါတယ။ အဓကအခကက ၂၀၁၀

ေရြးေကာကပြန႔ဘ ဆငပါတယ။ ဒ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမာ ဗလခပႀကးသနးေရႊ အေနန႔

တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔ရယ၊ ျပညတြငးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည န႔ အနအယလဒ

တ႔ဟာ သ႔အတြက အဓကျဖစပါတယ။ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔ေတြမာ ပထမ

လကနကအပခငးတယ၊ ဒတယ နယျခားေစာငတပ လပခငးတယ။ ဒါေပမယ

လကနာျခငးမရတအေပၚမာ ေတာေတာေလး မေအာငျမငတ အေနအထားရပါတယ။ ၿပးေတာ

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြန႔ ပတသကၿပးေတာ တငးရငးသားေတြ န႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊

အနအယလဒ တ႔ မပါဘန႔ လပေကာငးလပလ႔ေတာ ရပါတယ။ ဒါေပမယ သရ ႔ ၂၀၁၀

ေရြးေကာကပြက ဘယလမ တနးဖးရမယ အေနအထားမး မရဘးဆတာ ကေနာတ႔

သရပါတယ။ ဒါေၾကာငမ႔ ဒါ အဓကအခကေပါ။ ေနာကထပ တခကက။

ဥးသနးလြငထြနး ။ ။ ဒေနရာမာ ကေနာ နညးနညးေလး ရငးေအာငေျပာရမယဆရင

အခေလာေလာဆယ ကးကန႔အဖြ႔ေခါငးေဆာငျဖစတ ဖနၾကားရငတ႔က ျမနမာစစအစးရက

လလာတ နယျခားေစာငတပဖြ႔အသြင ကးေျပာငးေရးက လကမခဘး။ ဆေတာ

အဒကစၥအတြကက ျမနမာစစတပအေနန႔ မေကမလယျဖစတယဆေတာ အခ

ေနာကတကမယ အသစဖြ႔စညးလကတ ကးကန႔အဖြ႔ ပယေဆာငခနတ႔ ဥးေဆာငတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 44

ကးကန႔အဖြ႔ကေရာ ျမနမာစစအစးရအလက နယျခားေစာငတပဖြ႔ အသြင ေျပာငးေပးမယလ႔

ယဆလ႔ ရႏငမလား။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ သေဘာတႏငပါတယ။ ပယေဆာငခန က ရနမးလ၊ ရနမးဟန တ႔ရ ႔

တပညေတြ ျဖစပါတယ။ သဟာ တပမမႈးပါ။ ရနမးလ၊ ရနမးဟနတ႔ကလညး

စးပြားေရးသမားေတြပါ။ နဂတညးကလညး စစေရး၊ ႏငငေရးထက စးပြားေရးက

လပတလေတြပါ။ ဒအျပင ရနမးလ၊ ရနမးဟနတ႔ဟာ ကေနာသတ အရငတနး န႔

အခအခနအထ တပမေတာလႀကးပငး အသငးအဝငးန႔ စးပြားေရးရာမာ ဆကစပမႈေတြ

ရပါတယ။ ဒါေၾကာငမ႔ ဒကစၥမာ ရနမးလ၊ ရနမးဟန မပါဘမရပါဘး။ ေနာကကြယကေန

ပါပါလမမယ။ ဒါေၾကာငမ႔ ပယေဆာငခန က အငအားက ကေနာအယအဆ ထငပါတယ

အငအားနညးနညးဘ ရမာပါ။ အလြနဆးရရင တစရာ၊ ႏစရာထက ပၿပးေတာ ပယေဆာငခန

က ေထာကခတ အေနအထားမး မရပါဘး။ ပယေဆာငခနေနာကက အခလကရ

ေလာကကငမာရတ စစတပကဘ ေကာေထာကေနာကခ ျပၿပးေတာမ ကးကန႔အခငးခငး

တကသေရာငေရာင ဒေကဘေအ န႔ ေကအနယ ပစမးက ဖနတးပါလမမယ။

ဥးသနးလြငထြနး ။ ။ ဟတက ဒေနရာမာ နညးနညးေလး ထးျခားတအခကက အထးသျဖင

ကးကန႔အဖြ႔ေတြ န႔ တရတႏငငရ ႔ နဂတညးက ရထားတ ရငးႏးတဆကဆေရးေပါ။

အထးသျဖင ကးကန႔ေခါငးေဆာငေတြ ဖနၾကားရင၊ ဖနၾကားဖးတ႔ ရနမးလတ႔ ညအကေတြ

အခ ပယေဆာငခနတ႔ အားလးဟာ တရတျပညက လာတလေတြႀကးျဖစပါတယ။ ဒလေတြဟာ

တရတႏငငန႔ အေတာေလး နးနးစပစပ ဆကသြယခတယဆတ သာဓကေတြရေနေတာ အခ ဒ

ပဋပကၡမာ တရတႏငငက ဘယသဖကက ရပတညမယလ႔ ထငသလ။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ ကေနာအယအဆအရ ေျပာမယဆရငေတာ တရတႏငငကေတာ

ဖနၾကားရင၊ ဖနၾကားဖး တ႔ဖကက ရပတညပါလမမယ။ သ႔ေသာ သ႔အေနကေတာ

ကးကန႔အခငးခငး ျပနာက ၿငမးၿငမးခမးခမး ေျဖရငးဖ႔ဘ ေျပာပါလမမယ။

အားလးကေတာ တရတျပညရ ႔ ေကာေထာကေနာကခန႔ ဥးဖနၾကားရင၊ ဥးဖနၾကားဖး

ကနတအားလးက ရပတညေနၾကတာပါ။ ကေနာတ႔ ၿငမးခမးေရး စလပစဥကလညး

တရတျပညရ ႔ ေထာကခမႈမရဘန႔ လပလ႔မရပါဘး။ အလားတဘ ၁၉၉၅ ခႏစ

ကးကန႔အေရးအခငး ေျဖရငးတအခါမာလညး တရတေထာကလမးေရးန႔ ကေနာတ႔

ၫႇရပါတယ။ ကေနာန႔ ဗလခပႀကးသနးေအး တ႔ ခငးေရႊေဟာက ေရာကတယ။

ခငးေရႊေဟာကေန ဟဘကအျခမး တရတဖကကလညး ခငးေရႊေဟာပါဘ။ ကေနာတ႔ တရတ

ခငးေရႊေဟာ ကသြားခတယ။ အဒမာ တရတေထာကလမးေရးန႔ ေတြ႔တယ။ ေတြ႔တအခါမာ

ကေနာတ႔ အခငးခငးေျပာၾကတယ။ ကေနာတ႔ ကးကန႔ေဒသမာ ေအးေအးေဆးေဆးျဖစဖ႔

အတြက လာေရာကေျဖရငးေပးတာ၊ ဘယဖကဘယဖကကမ ပါဖ႔မဟတဘး၊ ခငမားတ႔လညး

ကညပါဆၿပး ေမတာရပခပါတယ။ အဒမာ တရတဖကကလညး ေထာကခတအေနအထားမး

ရပါတယ။ တရတ န႔ ကေနာတ႔ ၫႇႏႈငးမႈေပၚ မႈတညၿပးေတာ ဖနၾကားရင၊

ဖနၾကားဖးတ႔ကလညး ကေနာတ႔ ေျပာစကားက နားေထာငပါတယ။ အလားတ ရနမးလ၊

ရနမးဟနအဖြ႔ကလညး နားေထာငတယ။ မနဆာလာအဖြ႔ကလညး နားေထာငပါတယ။ ဒါက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 45

ၾကညျခငးအားျဖင တရတရ ႔ ၾသဇာအာဏာဟာ ဒအဖြ႔ေတြအားလးအေပၚမာ

အကနလးသကေရာကမႈ ရပါတယ။

ဥးသနးလြငထြနး ။ ။ အခေလာေလာဆယ ကေနာတ႔ ၾကားေနရတ သတငးတခ ႔အရ

အတညေတာမျပရေသးဘးေပါ၊ ဒ ကးကန႔ေခါငးေဆာင ဖနၾကားရငက သရ ႔ မဟာမတျဖစတ

'ဝ' တပဖြ႔ေတြဆမာ ခလႈေနတယလ႔ ၾကားပါတယ။ အဒေတာ 'ဝ' တပဖြ႔ေတြကေရာ အခ

စစေရးမဟာမတလပထားတ ကးကန႔အဖြ႔ေတြန႔ ျမနမာတပဖြ႔ တကခကမႈၾကားမာ

ေနာကပငးမာ ဘယလပါလာႏငသလ။ ဒ အပစအခတ ရပဆေရးအဖြ႔ေတြၾကားမာ

အပစအခတရပဆေရး ကးေပါကမႈဟာ ကယျပန႔လာႏငမယလ႔ ယဆႏငသလား။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ ကယျပန႔လာႏငမာပါ။ 'ဝ' တပဖြ႔ န႔ ဥးဖနၾကားရငတ႔ အဖြ႔ဟာ

တေသြးတသားတညးပါ။ 'ဝ' အဖြ႔၊ ဖနၾကားရင န႔ ဥးစငးလငးတ႔ အဖြ႔ေတြပါ။ ဘာလ႔

ကေနာေျပာႏငတယဆေတာ ၁၉၉၅ ခႏစ ဥးဖနၾကားရင တပေတြ ရနမးလ၊

ရနမးဟနတပေတြက ျပနတကတအခါမာ ဥးဖနၾကားရငရ ႔ ေနာကမာ 'ဝ' အငအား

သးေထာငေကာပါခတယ။ ကေနာတ႔ကယတငးလညး 'ဝ' တပသားေတြက

ကငးေစာငေပးခပါတယ။ ကေနာတ႔ အဒအခနတနးက ကးကန႔ထမာ သြားေနအခါမာ

ကေနာတ႔ ႏစေယာကတညးပါ။ ေသနတႏစလကက ဖနၾကားဖး မငးယထားပါဆကာ ေပးၿပး

ကေနာတ႔ 'ဝ' က ဆယေယာကကငးန႔ ကေနာတ႔ လၿခေရးက လပေပးခပါတယ။ 'ဝ' ရယ

ကးကန႔ရယ ဖနၾကားရငအဖြ႔ေတြဟာ အတတပါဘ။ အထးသျဖင ေပါကယခန န႔ ဖနၾကားရင၊

ဖနၾကားဖးတ႔ဟာ ပၿပးေတာ close ျဖစပါတယ။

ဥးသနးလြငထြနး ။ ။ တကယလ႔သာ အပစအခတရပဆေရးအဖြ႔ေတြ အထးသျဖင 'ဝ' ပါ

ဝငပါလာၿပးေတာ အပစအခတရပဆေရး ခးေဖာကသြားတာက တရတႏငငအေနန႔

လလားမာမဟတတအတြက ၾကားဝငေျဖရငးေပးႏငမယ အလားအလာက ပမားႏငတယလ႔

ယဆလ႔ ရႏငမလား။

ဥးေအာငလငးထြဋ ။ ။ ယဆပါတယ။ တရတက ဒကစၥမာေတာ ျပညတြငးေရးဘဆၿပး သေနလ႔

မရပါဘး။ ဒကစၥမာ ဗမာအစးရက တနညးနညးန႔ ဝငေျပာရပါလမမယ။ အခအခနကေတာ

ကးကန႔ဖကက ဥးဖနၾကားရငဘကက 'ဝ' တပေတြပါတယ။ ဒါေပမယ ကးကန႔ေဒသဘကမာဘ

တကပြေတြျဖစေနပါေသးတယ။ 'ဝ' ေဒသမာ တကပြေတြ မလာေသးပါဘး။ ဒါေပမယ

ကေနာၾကားတ သတငးေတြအရ ရငကြေတာငတ႔ ကြနလတ႔ဟာ ခငးေရႊေဟာက

သြားတလမးေတြပါ။ ေျမအေနအထားအရ ခငးေရႊေဟာ၊ နန႔တစ 'ဝ' ေဒသ နယစပေဒသဟာ

'ဝ' တပ၊ ျမနမာတပ န႔ ကးကန႔တပေတြ ေနရာလမးဆ junction ေလးျဖစပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 46

¥ £ �� � 4� �k � -� 4�¤ ¢ ¢ « �-�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��£ ¨ ¬£ ¦ �¹ ¿ Æ

j� � 4�� *� � 4�� � 4�� 02� � S� 4�3� .� ��/ �k *� 4�2�� -+3� � 4�2� � i�+��� �j � 4��/ � 3� 0��/ � *� 4�2�k � 4�2�/ � �

�j � 4�� *�� � 4�� � 4�� 02�� -+� 4�� -+� 4�� ���/ �k *� 4�2�� � -� 4�� -+� 4�� 1� 0� -+�� p� 4��/ j� 3�� p*3��k � � 02�� -+3� � 4�2�� -+� 4�3� � 4�3�� *3��� � i�+2�� .� -+���/ � " +� 4���/ � p� ,� -+� �j � 4�� * �k ��/ � � � 4�2�� -+3� � 4�2�� � i�+�� ��/ � *2�� �j � 4��/ � 3� 0��/ � *� 4�2� �k � 4�2��/ � � -� 4�3�j� � 4�� g�� � 4�@

� � i�+� p*��/ �� p� q*��/ � *2�� i,3�/ � *� 4�2� �k � 4��� q� 4��" �j � 4�� *3� 02� 02�� .�m ,3�� .� �/ � 3� g3�/ � *� 4��/ � *� 4�� 0�� q+� g� � 4�@

" +� 4��/ � p�� ,3� p*3�/ � 3�� -� 4�� � 4�3�/ � p� -+� �j � 4�� *� � 4�� *3�� ��/ � *� 4�� p� 4�3�l ,3�� � S� 4�3�/ � p�� .� *� i�+3� q+� � 4�� -+��� +� � g� � 4�@

� -+� 4�� q*� q+� 02�� � S� 4�3�/ � p� -+�� � *� � 4�� � 4�� �� .� p*3�� � 4�??�� -+� g� -� � 4�3� 0��" �/ " 3� .3�/ � p�/ � *� 4��� i� 4�3� *� �/ � 3� .3?�� � 4�� � � 4�� *3��m ,3�/ � h�� � 4�� .� p*3�� � 4�� -+��" � � 4�" � � 4��� � -+3� -+� 4��� -+� 4�� q� 4��� ,� s� 4�3 *�� -+� 02�" � i�+3� � ,3�� ��/ " � ,� � � 4�3�� *� � 02�� -� 4��j � 4�� 1� �k *3� -+��/ �j *� g� � 4�@�

� � -� 4��� � 4�� �� 0" � *� q+�� � 4��/ � *� 4�� ��/ � *2� �j � 4�� *� � 4�� �" �/ j� " �/ � �� � 4��l +� 4�� ��� q+� � q+��/ � *� 4�2�k � 4�2��/ � � � 4�� -+���/ �j *� g� � 4�?�" �/ j� " �/ � �� � 4��l +� 4��/ " *� 4���/ � *� 4�� p� 4�� -+��� *� � �j � 4�� *� -+� 4�� 1� 02� �j � 4�� p� 4�3�" �/ � 3j� � 4��� � 4�� -+��� -+� g� � 4�@�

�j � 4�� *" � -+3� �� � � 4�3� *��/ � p� q*�/ � *2�" �/ j� " �/ � � �j � 4�� � 4��� � 4��l +� 4�� ��� � q+� *� �l ,j� � 4�� 02" � p� 4���/ � � � [� �" -� 4�� i�� 4��/ � 3�� -� 4�� � 4�3�/ � p� �j � 4�� � 4���/ � *� 4�� p� 4�� -+� 4��/ " *� 4���/ � *� 4�� p� 4��/ � �� � 4�� -+��/ � 3�� *3� *3�� g� � 4�@�

¤ ¨ �� � 4� �k � -� 4�¤ ¢ ¢ « �-�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��¢ £ ¬¤ ¨ �¹ ¿ Æ

�j � 4�� *�� 1� -13�/ � p� -+�� � � 4�3�/ � *� 4�� q� 4�3�� -+��� r� 4��k *3� *3�

�j � 4�� *� � 4�" � -+3� *�� � � 4�3�� ,� ,� *� -+� 4�� *�� i� *�� � 4�� -�� i� q� 4���/ � *� 4��� p� 4��/ � � � 4��� -+��� ,� ,� ,� �� +� q+� � g� � 4�@�

�j � 4�� *�� -+� 4�� 1�j *3�/ � 3�� � 4��m ,3 *� � �� � d*� � q� 4�3� q*�� q+� 02� �j � 4�� *� 1� -13�/ � p� -+�� r� 4��k *3� i� 4�� � � 4��� -� 4��j � 4��l ,3�� � � 4�3�/ � p��/ � *� 4�� q� 4�3�k � -+��� 1� � � 4��/ � p� -+��/ � � -+� 4�3� *3� g� � 4�@�

�j � 4�� *� 1� -13�/ � p� q*�" � .3�/ � *4�� � ,� � � 4�� p0��l ,3� �j � 4�� *� -+� 4�� 1� 0��� � 4�� � 4�� 02�� � 4�� -+�� � � 4�3� i�+3� -+� � -+�� -+� 4�� 1� i�+3� -1� q*�� -�/ � *� 4�3�l ,3��/ � �j � 4��/ � *4�� -+�" �j � 4��/ � 3� -+��k � � � 4��� -+��� -+� g� � 4�@�

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 47

� g2" �j � 4��� � � 4�3 *� �/ � p� -+�� -+3�/ � *� 4��l ,3��� � � 4�3�/ � 3�� �j � 4�� *� -+� 4�� .�/ � p� -+�� q*�/ � p�� � 4�3� -13� -+�� 0�� r� 4��k *3� 02� g� � 4�@�

� ,� -+�� r� 4��k *3� -� 4��/ � *� 4��/ � � *� 0��� � 4�� � 4��l ,3� �j � 4�� �" �/ �j � -+� 4�� �j � 4�� *� � � 4�3�� � � Q� 02�%� O� �%,3�/ � *� 4��/ � *� 4��j � 4�2� -+�� � 4�� p� 4��l ,3��/ � 3�j � 4�3� *3� g� � 4�@�

The choices facing Burma's militaryBy Kate McGeownBBC News

Burma's Senior General Than Shwe faces a dilemma.

He desperately wants to keep his most influential opponent away fromthe Burmese public, yet he fears the uproar that will ensue if he keepsher locked up.

Than Shwe and his ruling generals have already procrastinated overAung San Suu Kyi's latest trial. Most court hearings in Burma last a fewdays at most, but this one has been going on for more than two months.

Now they've stalled again, postponing the verdict until 11 August.

Unlike the other 2,000 political prisoners - whom the Burmese militaryseem to keep in jail without much thought for public opinion - it isevident that Burma's officials do not know what to do with this demure64-year-old woman.

Revered and respected

Aung San Suu Kyi is not an ordinary prisoner. As the daughter ofBurma's independence hero General Aung San, she was always going tocommand people's respect.

But as the rightful winner of the country's last democratic elections in1990 - which the military refused to recognise - she gained credibility inher own right.

By imprisoning her for so long, the junta has unwittingly given her evenmore symbolic significance in the eyes of Burmese people.

"An aura has built up around her," said Maung Zarni, a research fellow atthe London School of Economics. "The public view her as the conscienceof Burmese society."

It is especially important for the military generals that Aung San Suu Kyiis out of the way ahead of the next elections, which they plan to hold inearly 2010.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 48

The polls are widely seen as an attempt to legitimise the regime byincreasing its democratic credentials.

But in order for this to work to its favour, the generals need to makesure their allies win.

In the 1990 elections, the military miscalculated in a big way - they weretrounced by Ms Suu Kyi's party, the National League for Democracy. Thistime they don't want to take any chances.

When an eccentric American swam to Ms Suu Kyi's lakeside house in hishomemade flippers in May, he gave the generals the excuse they werelooking for.

By accusing her of breaking the terms of her house arrest because shelet her uninvited well-wisher stay the night, they finally had a reason toextend her detention and keep her safely locked away throughout theelection process.

Risky strategy

But even if the junta find some tenuous legal reason to jail Ms Suu Kyi,or extend the terms of her house arrest, they know they will stokeintense public outrage.

“ The public view her as the conscience of Burmese society. ”Maung Zarni, Research fellow on Burma, London School of Economics

Keeping behind bars a woman who is not only a Nobel Peace Prizelaureate but also the world's most famous political detainee is a high-riskstrategy.

Burmese people will be angry and upset if she is found guilty, butaccording to Mung Pi, who runs a blog site for Burmese exiles, thegovernment knows there is not much that people inside the country canactually do to change things.

"A guilty verdict probably won't lead to large street protests, becausepeople are still suffering from 2007," he said.

In September 2007 large-scale demonstrations led by monks - the mostrevered sector of society - were brutally quashed by the military, andthe opposition movement is still said to be recovering. The generalsknow that, right now, their opponents do not have the strength to fightback.

"The opposition movement has the moral backing of the people, but it'swhoever controls the streets, not the moral high ground, who matters,"said Maung Zarni.

Coping with the indignation of the international community, though, is adifferent matter.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 49

On the surface, it seems that the Burmese generals are completelyintransigent when it comes to the demands of the rest of the world.

They have ignored recent incentives from US Secretary of State HillaryClinton and refused to let UN Secretary General Ban Ki-Moon meet AungSan Suu Kyi on a recent visit.

They also remain resolutely unswayed by the constant pleas fromcelebrities and protest marches.

But there are times when the junta does listen to the outside world.

It belatedly reacted to criticism of its handling of the devastating cyclonelast year, letting in foreign aid after initially saying it could managealone.

And if the military really was oblivious to international reaction, it wouldsurely not have bothered to plan elections - no matter how flawed thoseelections might be.

Chinese influence

The lengthy delays in Aung San Suu Kyi's trial are another indicationthat the recalcitrant generals can sometimes be swayed by foreigninfluence.

"The regime wants to take its time because of the mounting pressure it'sunder," a diplomat in Rangoon told reporters.

“ The regime wants to take its time because of the mountingpressure it's under ”Western diplomat in Rangoon

It is still doubtful the military will take much notice of the West, though.The long years of EU and US sanctions mean that Burma has beenthrown into the arms of China and Russia, as well as neighbouring Asiannations.

"When push comes to shove, they can afford to just ignore... what theWest thinks. They're backed by China," said Justin Wintel, the author ofa book on Aung San Suu Kyi.

And as long as they can rely on China and Russia to veto any majoraction by the UN Security Council, and their neighbours at the Aseanregional forum to do little more than voice occasional disapproval, thegenerals probably feel there will be no serious ramifications to keepingAung San Suu Kyi behind bars.

Which is ultimately why most analysts believe that Ms Suu Kyi will befound guilty; the negatives of having her free outweigh the positives.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 50

But even if he does send her to jail, Than Shwe already knows that sheis likely to remain his most potent opponent.

She may be out of sight, but someone as iconic as Aung San Suu Kyi willnever be out of Burmese minds.

Story from BBC NEWS:http://news.bbc.co.uk/go/pr/fr/-/2/hi/asia-pacific/8177328.stm

Published: 2009/07/31 15:29:43 GMT

© BBC MMIX

¤ £ �� � 4�' �l ,�¤ ¢ ¢ « �-�� -� 4��j � 4��/ � 3� *3� i+� 4��£ ¢ ¬¥ « �¹ ¿ Æ

� .� -� � �j � �� -+�� � 4�� � 4�� -13�� .� -� p0�� *� q*�� � 4�� � 4�� �� � 4�� -+�� �/ � *� *3�l ,3�/ j� � q� 4�3�� � 4�2� � 0�

" +� 4�� ,3� i� 4�3� -+� 4�3� -+� 4�� 1� q*� �l ,33� 02� 02�� � 4�� -+� 4�3� �� � �j � p0�/ � p� -+�� � 4�� � 4�� -13�� .� -� p0� 02� *� q*�� i� 4�� � 4�" � � 4��/ � p� -13� 02� -+���/ � � � 4�� 1�/ � p�k *3�� 02� � � -+�" �/ � " �/ � i*� 4��� � q+� �/ � *� 4�� � 4�3� 02�" � p� 4�� � 4�� � 4�� �� +� 4�3� +� 4�3� +� 4�3� +� 4�3�� -+� 4�� p� 4�� 02� � 4�� -+�� 0��/ �j * �k � g� � 4�@

� -+� 4�3� � 4�� � 4� *�� � �j � .�/ � p� -+� �j � 4�� .�/ � p� -+�� .�/ � p� -+� �/ � *� *3� 02" �� p� 4��" �/ � " �/ � i*� 4�� � 4�3� *� -+�� -13� � 4�� .�/ � p� � -+� g� � 4�@�

� ,�/ � � 4�� ," � g� q*�� .� -� � �j � ��/ � p� -+�� � 4�� � 4�� -13�l �+� p� 4�3� *� q*�� � 4�� � 4�" �/ � � 0��� .� -� -+�� � 4�� -+�� �/ � *� *3�l ,3��/ �j � q� 4�3� � 4�2� g� � 0@

� � 4��/ � p�� q*� �j � 4�� *� � 4�� � 4�� �� .� -� � �j � *�/ � p� -+�� � 4�� -+�/ �j � q� 4�3� g� � 0@��

/ � *� � q� 4��/ � p" �/ � � 0�� �j � 4�� *� � 4�� � 4�� 02�� -+� 4�� p� 4�� -1� -+�� � 4�� -+� �/ � *� *3�� g� � 0@

/ � *� � q� 4��� -+�� 02�" �/ � p3��" �j � 4�/ � p�� -+�' �l ,� �78� � 4��� �k *� � �/ � 3�/ � ���/ � � 4�" �j � 4���/ � � 4�" �/ � 3�" � ,�" � %4�� q*�� g� � 4���/ � p3�/ � p3��k � -+��� +� 4��/ � h��� g� � 4�@�

� ,�" � ," � %4��� q*�� g� � 4��� -+� 02��/ � *� � q� 4�� i*3�" �/ � � 0��� ,� *� i� 4�� q*�� 02� � � 4�� q*�� g� 02�� p� 4�� � 4��� 0� q*��/ � *� � q� 4��� i*3� 02�� -� 4�3� 1� g� 4��" � g" � � 4��" � i� 4�" � � 4����/ � p� -+� �j � 42�l ,3���/ � 3� -+��� -+� 4�� g� � 4�@�

� g� q� -� 4��� � 4�� ,� -� 4�3� 0�� �j � 4��/ � �?�× ß Ó ÛÞ�� 0�� �j � 4��/ � �?�� *� -+� 4��� �/ � �� � � 4�2� �j � 4��/ � �� � 4�� p� 4��� -+� 4��k �� g� � 4��@�

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 51

� ,� ,� ,� 02�� � 4�� ,� -� 4�3�� 1� g� 4��� �99�75<�: : <�6<; 9�� -+�/ � h��l ,3��/ � *� � q� 4�� ,� �j � 4�� � 4��� � 4�� p� 4��� -+� 4�� � 4�2�� -� 4�3� 1� g� 4�� -+�� *3� 02�� -+� 4�� g� � 4��@�

× ß Ó ÛÞ�� +� 4�� *� �/ � *2�Ô ç ä ß × å × ² Ô Ô Õ  Õ á  ç Ý � �j � 4��l ,3�� *�/ � 3�� � 4�� p� 4��� i� 4�� .�/ � p�" �/ � � 0��� *� -+� 4���/ � � [*�" � q� 4��>><�� � 4�3� *3� � 4�3�?�� � 4�� -� 4��l +���� +� 4�� *� 0���/ � 3� *3�� � 4�� p� 4��� -+� 4��k �� g� � 4�@�

�j � 4�� *� �j � 4�� p� 4�3� ��/ � *� �� q� 4��/ � p�" � p� 4��� -� 4�3� 1� g� 4���� -+� -+���/ � 3� � 4��� ,� ,� ,� �" �j � 4�� -13� �j � 4�� � 4��� -� 4�3�/ � h��l ,3�� � 4�� p� 4���/ � 3� g� � 4�@�

�/ � *� � q� 4�� ,�" �j � 4�� -13� �j � 4�� � 4��� � 4�� p� 4��� -+� 4�� -+��" � p� 4��� � 4�� -+� 4�� � v�" �/ � *� -13�� ,� ,� ,� -+�� � 4�� p� 4�� �k �/ � �� i� 4�� g� � 4�@�

KNU တပမဟာ (၇) မ DKBA က

လယပယဟယဂြငတြင ေျပာကကားစစဆင

တကခက

KNU တပမဟာ (၇) မ DKBA က

လယပယဟယဂြငတြင ၂၀၀၉ ခႏစ

ၾသဂတလ၊ ၂၈ ရကေန႔ နနက ၉ နာရမာ

ေျပာကကားစစဆင တကခကခပါတယ။

တကပြျဖစတာ ၁၅ မနစေလာကၾကာပါတယ။

DKBA ၉၉၉ ဘကမ ၅ ေယာကကဆးၿပး ၁၅

ေယာက ဒဏရာရခပါတယ။ KNU

ဘကကေတာ ဘယသ႔မေတာ ထတယဆတ

အသ မၾကားရဘး။ ထငးနယေျမထက

လကနကႀကးမား

ကေရာကေပါကကြခပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 52

အခတကပြျဖစတေနရာက အရငလြနခတ ၃

လေလာကကတညးက DKBA န႔ နအဖတ႔က

သမးထားတေနရာျဖစပါတယ။ ယခအခနထ

အဒေနရာေတြမာ DKBA ေတြဟာ ေန႔စဥ

KNU မ ေျပာကကားပစတာက ခေနရၿပး

ေန႔တငး တရကက အနညးဆး ၁ ေယာက ၂

ေယာကက ဒဏရာရေနပါတယ။

ထငးေျမထက DKBA ဘက မပစခတတ

လကနကႀကးကညဆေတြ

ကေရာကေပါကကြတာေၾကာင ထငးရြာသား

ေတြဟာ အထးစးရမေနၾကပါတယ။

တကပြျဖစပြားတေနရာအနးက

ရြာသားတဥးေျပာျပတာက …

“တကပြဟာ ၁၅ မနစေလာကၾကာတယေလ။

တကပြျဖစၿပး DKBA ဘကမ

ထငးနယေျမထက လကနကႀကးန႔ ၃

ခကလမးပစခပါ တယ။ DKBA ၉၉၉ ဘကမ

၅ ေယာကကတယ ၁၅ ေယာက

ဒဏရာရတယ။ KNU ဘကကေတာ

ဘယသ႔မေတာ ထတယဆတအသ

မၾကားရဘး” လ႔ ေျပာျပပါတယ။

အခတကပြျဖစပြားတ ေနရာဟာ လြနခတ

ဇြနလ (၂) ရကေန႔က စတငၿပးေတာ

နအဖႏင DKBA ပးေပါငးတပဖြ႔ေတြ KNU

တပမဟာ (၇) ဘားအခ႐ငေဒသက

အလးအရငးန႔ တလနးပါးခန႔

ထးစစဆငခပါတယ။ အဒစစဆငေရး ၁

လအၾကာ ဇလငလလညေလာကမာ KNU က

စခနးက ဆတခြာေပးခပါတယ။ ဒတကပြဟာ

ၿပးခတ ဇြနလ နအဖန႔ DKBA တလၾကာ

ပးေပါငးစစဆငေရးအၿပး KNU ဘကကေန

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 53

စခနးက ေရာငထြကေပးၿပးေတာမ ျပနျဖစတ

ပထမဥးအႀကမ တကပြပါ။

‘နပါတဝမး’ သနးေရႊရ႕ (ကယေရးအကဥး)

ဘယအခနမာ ဘယသ႔ကပရမယဆတာက စစအပစတငးက

သတယ။ ေၾကးစားစစဗလရ႕ဗဇစတေၾကာငပ ျဖစလမမယ။ “အမ

ေစာင” ရတနးက အေမရကန၊ အစၥေရးလက ကပတယ။ မဆလ

စစအပစက တအမလးသမးမေတာ ကမၻာဗလႀကး (၂) ဗလက ကပ

တယ။ ေနာကေတာ အေမြခ ‘နဝတ’ က တရတန႔ အာဆယ၊

အႏၵယက ကပတယ။ အခေတာ နအဖ က တရတ၊ အာဆယ၊

အႏၵယ အျပင အေမရကနကပါကပဖ႔ လမးစရသြားၿပ။

ျဂဟေကာင ‘ဂြၽနယကေတာ’ က အေမရကနလႊတေတာအမတက

အထးစစေလယာဥန႔ေခၚၿပး ျပနသြားႏငခၿပ။ သနးေရႊက ‘အ’ တယ

မထငပါန႔။ ေအာကေျခကေန အခအျမငဆး နပါတဝမးအထ တက

လာႏငတာဟာ ဘယအခနမာ ဘယသ႔ကပရမယဆတာ သလ႔၊

အကငးပါးလ႔ပ။

၁၉၅ဝ ႏစပငးေတြက ေျမာကပငးတငးမာ ဆရယလစစစဗလႀကး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 54

ေတြ စမၿပး ဗကပ ေခမႈနးေရး ထးစစႀကးေတြ ဆငတနးက

သနးေရႊက အဒတနးက တနခးထြားေနတ ျမနေအာင သခင

ခစေမာငက ကပမတယ။ ျမနေအာငသခငခစေမာငေရးတ “ႏငင

ေရးသေဝဂစာတမး’ (သ႔စာအပနာမညေတာ ေမေနၿပ) အဒစာတမး

မာ အထကဗမာျပည ထးစစႀကးအတြငး စတဓာတစစဆငေရး႒ာန

ရ႕အာဏာပငအျဖစ ပါဝငေနရတနးက နာမညပကရ အရက

ေသာကတအကငရေၾကာငး ေရးဖးတယ။ အဒကာလက သနးေရႊ

က ဗလေပါကစပ။ ျမနေအာငသခငခစေမာငက အထးျပစတ

စားပြထးအလပ တကတကကြကြ လပခတယ။ ခစေမာင မကစ

ကသြားတယ။ ေနာကေတာ ‘စတဓာတစစဆငေရး’ ေရာကသြား

တယ။ ကြနျမနစပက ပါရျပန ကခစလႈင (အခ ကကေမာငႀကး)

က အလားအလာေကာငးတသအျဖစ သနးေရႊက ေမြးျမတယ။

အဒကတညးက သနးေရႊဟာ တကလမးခညးပ ေတြ႔ရေတာတယ။

ေနာကဆးေနဝငးက အာဏာအေမြလႊေတာ နပါတတးအျဖစန႔

အာဏာပငတေယာက ျဖစလာတာပ။ တဥးတညး အာဏာပငေတာ

မဟတေသးဘး။

ဗလေစာေမာငက ႏငငေရးအကြက မျမငဘး။ ရးတယ။ အတယ။

၁၉၉ဝ ေရြးေကာကပြဟာ အာဏာလႊေပးဖ႔လပတ ေရြးေကာကပြလ႔

ထငခၿပး စကားေတြ အလြနအကြၽ ေျပာမတယ။ ေနာကဆးေတာ

ေရြးေကာကပြၿပးရင စစတနးလား မျပနရဘ သပ အရးျဖစကာ

ဇာတသမးရတယ။

ဗလေစာေမာင မရေတာ သနးေရႊဟာ နပါတဝမး (နာမညခသာ)

ျဖစေနတာပ။ ဗလေမာငေအး၊ ဗလခငၫြန႔န႔ ပးတြအာဏာ ကငသး

ေနရတာ ျဖစတယ။ ေနဝငးကစၥေပၚေတာ ဗလခငၫြန႔

အာဏာကစျပတယ။ ဒဘယငး (ဒပယငး) ၿပးမပ ဗလခငၫြန႔က

ဖယပစႏင တာပ။ ဗလခငၫြန႔ကစြတ အမႈက ႀကးတယ။

ဗလေစာေမာငက ဖယရားတနးကလလပလ႔ မျဖစဘး။ ဒါေၾကာင

ေထာငႏစရည ခတယ။ ၿပးမ ဆငးငေပးတယ။ ဆငးငတာရ႕

အေၾကာငးကေတာ ‘စစအပစဝသာႏစတ’ ေၾကာငပါ။ (တေလာက

ျဗတစဗငးေတာငး တေယာကက ဗလခငၫြန႔က သနးေရႊရ႕

ေမြးစားသားလ႔ေျပာတာ ၾကားလကရတယ။

စစအပစထပသးေတြရ႕ ကယေရးအေၾကာငး မသဘ သနးေရႊက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 55

(ဖား) ခငလြနးအားႀကးၿပး ေျပာလကပရတယ။ ေနဝငးရ႕

ေမြးစားသားဆရင ဟတသလလ ရဥးမယ။)

သနးေရႊ နပါတဝမး စစစစျဖစတာ ဒဘယငး (ဒပယငး) အၿပး

ဗလခငၫြန႔က ျဖတၿပးမ ျဖစတာပါ။

ဓႏပျပငတခ ရတယ။ စပါးႀကးေျမြမာ သေ႒းကြကဆတ

အကြကတကြကရတယ။ အကြကေတြ ေထာငေသာငးထမာ

တကြကပ ပါတာ တ။ ၿပးေတာ အဒအကြကက ပမနမရဘး။ အၿမ

စကန႔န႔အမ ေျပာငးေနတာဆပ။

အဒသေ႒းကြကက ပထမဆး တတခကန႔ ရကမရင ဒေရအလား

စညးစမတးၿပး သေ႒းျဖစတာပတ။

သနးေရႊလညး ျမနေအာငခစေမာငက ကပမတာဟာ

သေ႒းကြကက ရကမတာပ ျဖစလမမယ။

သနးေရႊဟာ အခ အေမရကနကကပဖ႔ လမးစရသြားၿပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အမခပ - ျဂဟေကာငက

ေကာေကာေမာေမာ အမျပနသြားၿပ။ အေမရကားမာ သက

တစတရာ ထငေပၚေကာၾကားသ ျဖစဥးေတာမယ။ ‘ဗမာျပညအေရး

ကြၽမးကငသ’ ႏငငျခား သား ေနာကထပတေယာက တးျပနဥးမယ။

ဘနကမြနးလာတနးက ‘ေဒၚစ’ န႔ေတြ႔ခြင မေပးဘး၊

ဂငဝကဘကေတာ ေတြ႔ခြငေပးတယ။ ဘာေၾကာငလ။

(၁) ဘနကမြနးက ကလသမဂၢ(UN)

(S/G)အတြငးေရးမႉးခပအေနန႔ လာတာပ။ ၵ မာက ႀကး ‘၅’

ႀကးက အခရာပ။ ႀကး ‘၂’ ႀကးက နအဖ က

ကပထားမတယ။ UN မာ ကာကြယေပးမယသ

ရၿပးျဖစတယ။ ဒါေၾကာင UN ရ႕ S/G က ေဒၚစန႔ေတြ႔ဖ႔

ခြငမျပႏငဘးလ႔ ေျပာဝတယ။ ေျပာႏငတယ။ ၿပးေတာ

နအဖ ထပသးတြငးမာ ေဒၚစအမႈန႔ ပတသကၿပး

သေဘာထားၫႇရဆကာလလညး ျဖစေနတယ။

အဆးအျဖတ မကေသးဘး။ ဒါေၾကာင တရားရးရ႕ကစၥထ

ဝငမစြက ခငလ႔ အေၾကာငးျပၿပး ျငငးလ႔ရတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 56

ဂငဝကဘကေတာ အေမရကားက လာတာပ။

အထကလႊတေတာအမတလညး ျဖစတယ။

သမၼတအဘားမားန႔လညး တပါတတညးျဖစၿပး

ရငးႏးတယ။ ေဒၚစကလညး အမႈၿပးလ႔ အမခပအျဖစ

အမျပနေရာကေနၿပ။ ေထာငထ သြားေတြ႔ ရမာ မဟတဘး။

ဒါေၾကာငပ သနးေရႊက ေတြ႔ေပးဖ႔ စစဥလကတာပ။

အခအေရးအႀကးဆးအျဖစက (နအဖဝင အားလး

သေဘာညၫြတေနတာက) အေမရကနန႔

ရငၾကားေစေရးပ။ ေဒၚကလငတနကလညး

ေလသပစထားတာ ရတယ။

ေနာက ဗလခငၫြန႔ ရတနးကလ အေမရကနအရာရက

စစဥေပးတ သတခ႕လ ဗမာျပညထ ခးေၾကာငခးဝကလာ

တာ မဟတဘး။ ဝကဘကယတင ေလာ ကေန

အထးေလယာဥစးၿပး ေနျပညေတာက

တကရကဝငလာတာပ။

သနးေရႊက ပါးပါတယ။ ဒါအခြငေကာငးပဆတာ

သသတယ။ တရတက အေမရကနန႔

ရငၾကားေစခငတနးကလ ‘ပငေပါငဒပလေမစ’ မး

လပေနစရာ မလဘး။ အထကလႊတေတာအမတကယတင

လာေနၿပပ။ ဒအခြငေကာငးက သနးေရႊ

ေကာငးေကာငးအသးခလကတာပ။

(၂) ေဒၚစက ဝကဘ ဘာသြားေျပာသလ မသပါဘး။

ျဖစႏငတာ ေျပာရရင သနးေရႊက ‘စကားပါး’ လကတာက

ေျပာပ ရတယ။

NLD ေရြးေကာကပြ သပတမေမာကသငေၾကာငး၊

‘ေရႊဂတင’ က အေသကငထားရင

လမးပတေနမာျဖစေၾကာငး၊ ျပညသ ၉ဝ% ရာခငႏႈနးက

အတညျပေပးထားတ ‘၂ဝဝ၈ အေျခခဥပေဒ’ က

ျပနလညသးသပျပငဆငတာ (နအဖ) က

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 57

လပမာမဟတေၾကာငး စတာေတြေျပာတာလညး

ျဖစႏငတာပ။ တနာရေလာကၾကာတ စကားဝငးမာ

ေျပာတာေတြ မားမာပါ။

ဝကဘက ေမာငစးစမးလေတာ ႏငငေရးဆတာတ႔၊

စေပစတ႔၊ ဘာတ႔ သြယဝကေျပာေနမာ မဟတပါဘး။

ေမာင စးစမးကေတာ ဒဒး (တတး) မေျပာဝဘး။

ေရြးေကာကပြ သပတမေမာကန႔၊ ေနရာေပာကသြားမယလ႔

ေျပာခငတာက စကားလးႀကးႀကးကယကယသးၿပး

ေျပာတာမးေတာ ေျပာမာမဟတဘး။

အေမရကနပစ ေဟာေဟာဒငးဒငး ေျပာမာပ။

ေဒၚစကလညး အကငးပါးၿပးသားပါ။

အေမရကနလႊတေတာန႔ အေမရ ကနသမၼတ

ဘယလစခနးသြားသလဆတာ သပါတယ။

ဘာေျပာသလဆတာေတာ အခနကရင ေဒၚစ ေျပာပါလမ

မယ။

(၃) ဂငဝကဘက ဘယေတာ

ေရြးေကာကပြဝငရမလဆတာ မသပါ။ ဒေလာကလညး

အေရးမႀကးလ႔ Google မာ မရာေတာပါဘး။ ေသခာတာက

သ႔အေနန႔ အမတတးသြားၿပ ဆတာပါပ။ အလပၾကမးန႔

ေထာင ‘၇’ ႏစ ခခထားရတ ျဂဟေကာငက

လြတေအာငလပေပးႏငလ႔ ေကာၾကားထငရားသ ျဖစမာပါ။

သမၼတေဟာငးကလငတနရ႕ နာမည ေကာငး မးေတာ

ဝကဘရမာပါ။

ဇြန (၆) အလပသမားအေရးအခငး --ေအာငေဝး

ေတာလနေရးေကာငစ လကေအာက ၁၉၇၀ ျပညလြန

ျမနမာနငငေရးမာ စစအာဏာရငစနစ ဆန႔ကငေရး၊ ဥပေဒတြငး

ဒမကေရစ လႈပရားမႈေတြ ဆကတကဆသလ

ျဖစေပၚလာခပါတယ။ မဆလေခတမာ ပထမဆး

ျပငးျပငးထနထနန႔ ထငထငရားရား ျဖစခတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 58

လထတကပြကေတာ ၁၉၇၄ ခႏစ ဇြနလ အလပသမား

အေရးအခငးပါပ။

ျမနမာဆရယလစ လမးစဥပါတ (မဆလ) တျဖစလ

ေတာလနေရးေကာငစ စစအစးရဟာ ၁၉၇၃ ခႏစ

ဒဇငဘာလထမာ သတ႔စတႀကက ေရးဆြထားတ ဖြ႔စညး

အပခပပအေျခခဥပေဒက ျပညလးကြ တ ဆႏၵခယပြ

ျပလပပါတယ။

ဒပြမာ မဆလဟာ ႏငငေရး နားမလညတ အႏပညာသညေတြ၊

တတသပညာရငေတြက ခတးလပ အသးခၿပး လထ လညပငး

ဓားေထာကကာ သတ႔ဥပေဒက တဖကသတ

အတညျပလကၾကပါတယ။ ဒါဟာ ျမနမာႏငငေရးမာ

ျပညသလထ ဆႏၵအမန မဟတတ ၁၉၇၄

စစတပဖြ႔စညးအပခပပအေျခခဥပေဒ ေပၚထြကလာခတာပါပ။

အဒအေျခအေနမာ တတငးတျပညလး၊ တငးရငးသား

ျပညသတရပလးရ႕ ဘ၀အေထြေထြဟာ အေတာက

ခြ တခကေနခ ပါၿပ။ ဆငးရကပတညးတ ဒဏက

ေအာကေျခလထက အလးအလ ခေနရတ အခနပါ။

အထးသျဖင ၿမ႕ေနအလပသမား ေတြရ႕ ဘဝဟာ ရငနငစရာ

အျဖစဆးေတြန႔ ရငဆင တးေနရပါၿပ။

အဒလ လထရ႕ အေထြေထြ အကပအတညးၾကားမာပ ၁၉၇၄

ခႏစ မတလထမာ ရနကန ဝဇၨာႏငသပၸ တကသလ RASU

(ယခ ရနကနတကသလ) အနးမာ ရတ ကမာရြတရစခနး

မးရ႕မႈ ေပၚေပါကလာခပါတယ။

အျဖစအပကကေတာ အေဆာငေန ေကာငးသားတဥးက

ခါးပကႏႈကန႔ မားၿပး ရက ဖမးလကတာက စတာပါ။ ကမာရြတ

ရစခနးမာ ရေတြက အဒေကာငးသားက

ရကႏကစစေဆးၾကတယ။ ဒါက ေကာငးသားထႀကးက

မခမရပႏငျဖစၿပး ကမာ ရြတရစခနးက ဝငး၊ ရကႏက

စစေဆးတ ရေတြက ေဖာထတအေရးယေပးဖ႔ ေတာငးဆ

ဆႏၵျပၾကပါတယ။

စခနးမးန႔ အာဏာပငေတြဘကက အေရးယေဆာငရြကေပးမႈ

မရတအျပင ေကာငးသားေတြအေပၚ မေခမင ဆကဆတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 59

အတြက ေကာငးသားထႀကးက ကမာရြတရစခနးက မးရ႕

ဖကဆးပစလကၾကပါေတာတယ။

ကမာရြတရစခနး မးရ႕မႈ ျဖစၿပး သပမၾကာလကပါဘး၊ ၁၉၇၄

ခႏစ ေမလန႔ ဇြနလေတြ အတြငးမာ တနငငလးအတငး အတာန႔

အလပသမားေတြရ႕ အၾကြမႈႀကးေတြ ဆကတက

ေပၚေပါကလာပါေတာတယ။

အေစာဆး ေပၚထြကလာတ အလပသမားထ

ဆႏၵျပပြေတြကေတာ ၁၉၇၄ ခႏစ မတလ ပလပခညမငန႔

အထညစကရ၊ ဧၿပလ မႏေလးၿမ႕က အစးရပင သစစကေတြမာ

ျဖစပါတယ။

ေမလထ ေရာကေတာ ၁၃ ရကေန႔ ျမစငယ

မးရထားတြျပငစကရန႔ ရြာသစႀကး ခညမငန႔အထညစကရ၊

ေမလ ၁၇ ရက မတလာ ဆညေျမာငးဥးစးဌာန စကမႈလပငနး၊

ေမလ ၁၈ ရက မႏေလး ကနးလမး ပ႔ေဆာငေရးကနစညဌာနခြ

အဒ ေနရာ အသးသးမာ အလပသမားသပတေတြ ဆကတက

ေပၚထြကလာပါတယ။

၁၉၇၄ ခႏစ ဇြနလထမာ ျမစငယ မးရထားစကေခါငးရက

စလကတ အလပသမားသပတဟာ တႏငငလးက ပ႕ႏ႔ကးစက

သြားၿပး ႏငငလးဆငရာ

အေထြေထြအလပသမားသပတႀကးအျဖစ

ေရာကရသြားခပါတယ။

မႏေလး၊ ျမစငယ အစ ေခာက၊ ေရနေခာငး၊ စစကငး အလယ

ရနကန၊ သလင အဆး တျပညလးက စကရ အလပရ ေပါငး

၁၂၈ ခ သပတေမာက ဆႏၵျပခၾကတ တကပြပါပ။

ဇြနလ ၆ ရက ရနကန အလပသမားတကပြမာ

အလပသမားေတြဘကက အလပသမားထန႔

ျပညသတရပလးအတြက ကနေစးႏႈနးကဆငးေရး၊ ဆန

လေလာကစြာရရေရး၊ လပငနးခြင အႏရာယကငးရငးေရး၊

ေနစရာ အမခနးရရေရး၊ လစာ တးျမငေရး စတ

အလပသမားအခြငအေရးေတြကပ တရား၀င

ေတာငးဆခၾကတာ ျဖစတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 60

အလပသမားေတြဟာ မဆလ စစတပဆက အာဏာက

လေနတာ မဟတဘး ဆတ အခကက

အလပသမားေခါငးေဆာင ေတြက အစးရက ရငးျပခၾကတယ။

ဒါေပမ မဆလ စစအပစက အလပသမားသပတႀကးက

လကနကန႔အၾကမးဖက ၿဖခြခပါတယ။ ရနကနၿမ႕

သမငးခညမင န႔ အထညစကရက အလပသမားေတြ၊

ဆငမလကသေဘၤာကငးက အလပသမားေတြ အမားအျပား

ေသေၾကဒဏရာရခ ၾကပါတယ။

ဒတကပြမာ အလပသမားေခါငးေဆာင ၁၄၇ ဥး ဖမးဆးခရၿပး

ေထာငဒဏ ၇ ႏစကေန ၁၅ ႏစအထ အျပစေပးခခရပါ တယ။

အလပသမား ေတာေတာမားမားလညး

အလတျဖတခၾကရပါတယ။

မဆလ အစးရဟာ အလပသမားသပတက ကြနမနဒတပေတြ

သးၿပး ႏမနငးခတာပါ။ စားစရာ ဆန ေတာငးေနတ အလပ

သမားေတြက စစတပက က ေဟ မငးတ႔ ဆနေတာ မရဘး၊

ကညဆပရမယ ဆၿပး ပစခတ ေခမႈနး၊ ဘကနက လစြပန႔

အတငး တကထးခတ ျဖစရပပါ။

ဇြနလ ၆ ရက၊ ဇြနလ ၇ ရက အလပသမားသပတက ပစခတ

ၿဖခြေနတ ေမာငးျပန ေသနတသေတြ၊ ေပါကကြသေတြက

တကသလနယေျမထကလညး အတငးသား

ၾကားေနခရပါတယ။ ေသနတန႔ ပစသတခေနရတ

အလပသမားေတြထမာ ေကာငးသား မဘတခ႕လညး

ပါပါတယ။

အလပသမားေတြ ဆတာလညး ျပညသထက ျပညသေတြပါပ။

ျပညသရ႕ဒကၡက ဘယတနးကမ မကကြယျပရး ထးစ မရတ

ေကာငးသားေတြဟာ ေသြးေျမအကခၿပး တကပြဝငေနတ

အလပသမားေတြက ကညဖ႔ ခြပေဒါငးအလက လႊငထ

လကၾကပါတယ။

တကသလ ေကာငးသားေတြ လမးမေပၚထြကလာၿပး မဆလ

စစအာဏာရငစနစဆန႔ကငေရး ေၾကြးေၾကာသေတြ တခနက

ေၾကြးေၾကာလကၾကပါၿပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 61

မဆလ အစးရဟာ အလပသမားတကပြထက ေကာငးသားေတြ

ပးေပါငးပါဝငလာၿပ ဆတာန႔ ခကခငး ဆသလ တကသလ

ေကာလပေတြက ရကအကန႔အသတမရ ပတပစလကၿပး

အေဆာငေနေကာငးသားေတြက အမန႔န႔ တကသလ

နယေျမထကေန ထြကခြာခငးပါေတာတယ။

အလပသမား တကပြေတြကေတာ ခကခငးေသြးေအးမသြားဘ

ဇြနလ ၁၀ ရက အမတ ၃ သစစက၊ ဇလင ၁ ရက ႀက႕ ကနး

ဘပအငစကရတ႔မာ ဆကလက ျဖစပြားခပါေသးတယ။

၁၉၇၄ ဇြနလ ၆ ရက အလပသမားလႈပရားမႈတကပြ

ေခမႈနးခခရေပမယ အလပသမားထန႔ ျပညသတရပလးရ႕

စစအာဏာ ရငစနစ ဆန႔ကငေရး စတဓာတေတြကေတာ

ႀက႕ႀက႕ခေနဆပါပ။

ကးကန႔ တကပြအတြက ရတပဖြ႕၀ငမားပါ ဆငေခၚေန

မးမခ အေထာကေတာ၊ ရနကန

စကတငဘာ ၁၊ ၂၀၀၉

ၾသဂတလကနတြင ျဖစပြားခသည ကးကန႔ လကနကကငၿငမးခမးေရးႏင နအဖစစအစးရ

အၾကားတကပြမား အရနတန႔သြားေသာလညး စစေရးျပငဆငမႈမား ရေနေသးၿပး

အငအားျဖညတငးရန အတြက ရနကနတငးႏင ပခးတငးတ႔မ ရတပသားမားကပါ

ဆငေခၚေနသညဟ ရတပသားတဥးက ေျပာဆသည။

ယမနေန႔က ထတျပနေသာ ဆငေခၚ အမန႔တြင ရနကနတငးအတြငးရ ရစခနးမားမ

စခနးတပငတြင ၁၀ေယာက ကးကန႔ေဒသသ႔ အငအားျဖညသြားရမညအေၾကာငး ပါရသညဟ

သရၿပး မနကျဖနတြင ထေဒသသ႔ ထြကခြါရမညဟ ဆသည။ ရနကနၿမ႕လယ ၿမ႕နယတခတြင

တာ၀နကေနေသာ ရတပသား တဥးက သ႔အေနျဖင သြားရမည စာရငးထပါရေနၿပး

မနကျဖနထြကခြါရန အသငျပငထားရမညဟ ညႊနၾကားခက ရထားသညဟ ဆသည။

သ႔အေနျဖငမ ရတပဖြ႕၀ငမားမာ တကခကေရး တပသားမား မဟတသျဖင ကးကန႔ေဒသသ႔

သြားရမညက စးရမလကရေၾကာငး တဘက ကးကန႔ လကနကကငအဖြ႕မားမာ

ရကစကသညဟ သတငးႀကးေနၿပး မမတ႔အေနျဖင မမကယက ကာကြယႏငဖ႔

အခကအခရႏသညဟလညး ဆသည။ သတ႔အေနျဖင စစတကဖးသည အေတြ႕အႀကမရသည

အတြကေၾကာငလညး ပမစးရမသညဟ အမညမေဖၚလသည ရတပသားတဥးက

ထတေဖၚေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 62

အလားတပင ပခးတငးအတြငးရ ရတပဖြ႔၀ငရမားက ကးကန႔ေဒသ သ႔အငအားျဖညသြားရန

ညႊနၾကားထားသညဟ ပခးၿမ႕မ လာေသာသတငးတရပက ဆသည။

ယမနေန႔ထတ သတငးစာမားတြင ရတပဖြ႕၀ငအမားအျပား ေသနတဒဏရာမားျဖင

အေလာငးခငးထပေလာကေအာင ေသဆးေနသည သတငးဓါတပမားက ေဖၚျပထားျခငး

ေၾကာငလညး ကးကန႔ လကနကကငမားအေပၚ ေၾကာကရြ႕မႈပမ တးပြားေစခသည။

ယမနေန႔ထတ ျမနမာအလငး သတငးစာတြင ရတပဖြ႕၀င ၃၉ ဥးဓါးစားခအျဖစ ဖမးဆးခရၿပး

ျပနလညကယဆယရနႀကးစားရာတြင ၂၅ဥးက ျပနလညကယတငႏငခၿပး

ပစသတခထားရသည ရတပဖြ႕၀င ၁၄ဥး၏ အေလာငးမားက နယေျမ သမးပကၿပးေနာက

ျပနလညေတြ႔ရရသညဟ ေဖၚျပထားသည။ နအဖ စစတပဘကမ ၁၁ဥး ေသဆးၿပး ၃၄ဥး

ဒဏရာရရခသညဟ လညးေဖၚျပထားသည။

ယခငက ရတပသားမားက လကနကကင တငးရငးသားအဖြ႕မားႏင တကခကရာတြင ေခၚယ

အသးျပေလမရပ ယခတႀကမတြင အငအားျဖညေခၚယေနျခငးမာ ထးျခားသညဟ ရနကနၿမ႕မ

သတငးစာဆရာ တဥးက ေကာကခကခသည။

ျမနမာႏငင ႏင နညးပညာ ရာပေတာထြကခစဥက …

လမးေပၚက အငတကက

စကတငဘာ ၁၊ ၂၀၀၉ http://moemaka.blogspot.com/

အခတေလာ ျမနမာနငငကြနပတာနညးပညာရငမားအသငး (MCPA, Myanmar

Computer Professional Association) က ကမကထ လပျပး ျမနမာ Search Engine ျပငပြ

ဆလား လပမလ႔ တ။ အဒါန ပတသကျပး Pandia Search Engine News မာ လညး စစအစးရ

က အသးခဖ႔ ၾကစည တယ ဘာတယ … ဆျပး ေရးသြားေလရ။

ကြနပတာရယ၊ ျမနမာနငငရယ န႔ ပတသကေနေတာ ၾကတးေလး ဒငဗငဝငထး လကတာပါ။

သလြနးလတယေတာ မဟတပါဘး။ ကေမာငရစ ေရးခငးတာေတြ မျဖညဆညးႏငတာ

ၾကာတာလ (ပကကြကေနတာ) ပါတာေပါ။

စစအစးရ က ဘာျဖစလ ျမနမာနငင မာ အငတာနက အသးျပခြင ေပးရသလ ဆေတာ

၂၀၀၀ ခနစမာ လကမတေရးထးလကရ တ E-ASEAN သေဘာတညမႈ ေၾကာငပါ။

အားတငးယားတငး ျပညသလထက ေစတနာ ရလ႔ မဟတပါဘး။

ပထမဆး အျမတထတသြားတာက သြားေလသ ဗလခပၾကး ခငညြန႔တ႔သားအဖ န႔

လကရ စ/မ စးပြားဝနၾကး (ထစဥအခါက ဆကသြယေရးဝနၾကး) ဦးစးသာ ပါ။

အမငးေဟာငးႏြမးျပး ေခတမမေတာ တ x.400 အးေမးလ စနစက ၁၉၉၈ ခနစ

ဝနးကငမာ နငငေတာ ဘဏ႑ာ ေဒၚလာ သနးခ အကနချပး တတဆငပါတယ။ x.400 စနစ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 63

က အဒ အခနမာ က နငငတကာမာ ေခတမရေတာပါဘး။ ဒါက နညးပညာ နားလည

တတကၽြမးတ ဝနၾကး ဦးစးသာ မသတာ မျဖစနငပါဘး။ အဒ x.400 စနစၾကး က

ေဒၚလာသနးခကနေပမယ ၂ ႏစ မခ လကပါဘး။ အသးခလ႔ မရေတာလ႔ ရစမင က Packet

Switching အတခနးမာ ဖနတတ ေနေလရ။

အဒေနာက Bagan Cyber Tech ဆျပး ဗလခပ ခငညြန႔သား ေဒါကတာ ရႏငဝငး ရယ

အေမရကနႏငငသား (ျမနမာ) ေအာငေအးထြဋ ရယ ပးေပါငးတညေထာငျပး အမားျပညသက

ဝနေဆာငမႈ ေပးပါတယ။ အေမရကနႏငငက ေနာကဆးေပၚ အငတာနက သတငး စးဆငးမႈ

ပတဆ႔မႈ နညးပညာေတြ န႔ ရငးနးမတညေငြေတြ က ကေအာငေအးထြဋ က ျမနမာနငင က

တငပ႔ေပးခတာပါ။ အဒပတဆ႔မႈ ေတြ က ေကာလႊားတ နညးပညာေတြ ကလ အေမရကန

ပညာရငေတြ ကပ ျမနမာနငငက သယေဆာငလာျပး Bagan Cyber Tech န႔

ျမနမာဆကသြယေရး (MPT ) က ျမနမာ ပညာရငေတြဆကတဆင အမား က

ျဖန႔ျဖးေပးခတာပါ။

အဒေတာ အကဉးခးလကရင ပတတ နညးပညာကလ အေမရကနနငငက ဝယျပး

ေကာလႊားတ နညးပညာလ အေမရကနႏငငကပ ရခၾကတာပါ။

ကြနပတာန႔ မပတသတတ နညးပညာ အေၾကာငးေျပာၾကရေအာင။ ၁၉၉၅-၆ ေလာကက

ထငပါရ။ ရနကနမာေနျပး ကားေမာငးဖးသတငး သတ ကစၥတခပါ။ ယာဉထနးရေတြက

အရနႏႈနးထနး ကရယာေတြ တပဆငျပး ေမာေတာယာဥေတြ အရနထနး ခပါေသးတယ။

ေနာကဆးေတာ ယာဉထနးရေတြ ေအာကဆဒ ပေကာငးတာန႔ ဗလခပသား၊သမး ေတြ

အဖမးခ ရတာပ ထးလ႔ ကရယာေတြ ျပနသမးလကရပါ သတ။

တရတၾကး တေယာက က ေျပာဖးတယ ။

"ပါးစပ ပါရင အဆငေျပတယ …” တ။

လြနခတ ၅ နစေလာက က စစအစးရ အဖြ႔ဝင ဗလခပတေယာက န႔ စကားေျပာ ၾကရာမာ

သက

"နညးပညာက လေတြက တထြငတာ၊ လေတြကပ ျပနဖကဆးႏငတယ။ သစၥာရတ

လေတြ ခန႔မထားႏငရင ဒါမမဟတ လေတြက သစၥာရေအာင မေမြးႏငရင နညးပညာေတြက

အလကားပ …" တ။

အဒလ အျမငမနရတ လကေတာ လ ၾကာၾကာ မခပါဘး။ ျပတသြားတာပ။

အဒေတာ Search Engine ျပငပြက ထြကလာတ ရလာဒ လ

"ပါးစပ ပါရင အဆငေျပသြားမာပါ" လ႔။ ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 64

ကးကန႔တကပြႏင ပတသကၿပး ေဖၚျပသည

ဓါတပမားအေပၚေ၀ဘနေျပာဆလကရ

မးမခအေထာကေတာ၊ ရနကန

ၾသဂတ ၃၁၊ ၂၀၀၉

ယေန႔ထတ သတငးစာမားတြင ေဖၚျပထားသည ကးကန႔ေဒသ တကပြမားအတြငး

ေသဆးရသည ရတပဖြ႔၀ငမား သတငးဓါတပမားမာ စာဖတသမားက

ထတလန႔တနလႈပေစသည အျပင ေသဆသည ရတပဖြ႕၀ငမား၏ မသားစမားအတြကလညး

စတထခကဖြယရာျဖစေစႏငသညဟ ရနကနၿမ႕ခ မားကေျပာဆလကရသည။

ယေန႔နနကထတ သတငးစာမားတြင ကးကန႔ တပဖြ႕မားက ဓါးစာခမားအျဖစ

ဖမးဆးျခငးခရသည ျမနမာရမားအား အခပခနးႏင ျပငပ ျမကခငးေပၚတြင

ပစခတသတျဖတျခငးခရသည ပမားကေဖၚျပထားၿပး ထသ႔ေဖၚျပရာတြငလညး

အစးရသတငးစာ သးေစာငတြင တေစာငႏင တေစာငမတကြျပားစြာ ေဖၚျပခသညကလညး

ေတြ႕ရရသည။ အဂၤလပဘာသာျဖင ထတေ၀သည နယးလကေအာဖ ျမနမာတြင

ေဖၚျပထားသည ဓါတပတပတြင ပါးစပက ေသနတထမနထားသည ရတပဖြ႕၀ငတဥး၏

မကႏာက အနးကပ ရကကးၿပး ေဖၚျပထားသည။ ျမနမာအလငး သတငးစာတြငမ

ႏစေယာကထင ထငခေပၚတြင ထငလကေသဆးေနသည ရႏစဥး၊ အခပခနးနေဘးတြင

ထငလကေသနတဒဏရာျဖင ေသဆးေနသည ရတပဖြ႕၀ငတ႔၏ ပမားျဖစသညက

ေတြ႕ရသည။

ရနကနၿမ႕မ သတငးစာဖတသ တဥးက` စစအစးရဟာ ခါတငး ဒလတခါမ

ေဖၚျပေလမရဘး၊ ေနာကတခထးတာက အခေဖၚျပတာ သတ႔ရ႕ ရတပဖြ႕၀ငေတြ၊

သပနေတြလညး မဟတဘး၊ သတ႔ရ႕ ေနာကလကေတြ အခလ ရပပကဆငးပက

ေသေနတာက ဘာလ႔ေဖၚျပလ၊ ဘာရညရြယခကလ ဆတာနားမလညႏငဘး၊

ေနာကတခထးတာက ရေတြေသတာေတာ ေဖၚျပၿပး စစတပက ေသတာေတာ

ဘာလ႔မေဖၚျပလဆတာပါ။ စစတပအရာရေတြ ေသတယဆတာ သတငးစာနာေရးက

ဖတရငသႏငတာပ၊ တေန႔က ဗလအဆငတေယာက၊ ဒေန႔ ဗလမးအဆင တေယာကပါတယ´

ဟဆသည။

ပဂၢလက မဒယာမ သတငးေထာက တဥးကမ `အခလပေတြ ထညလ႔ စာဖတသအတြက

ဘာအကးမ မရတအျပင ေသဆးသေတြရ႕ မသားစန႔ေဆြမးသားခငး ေတြအတြက

စတထခကစရာသာ ျဖစႏငပါတယ၊ စာနယဇငးကင၀တအရ ေဖၚျပသငတယလ႔

ကၽြနေတာေတာ မထငဘး၊ နအဖ အစးရက ကးကန႔အဖြ႕က ရကစကတ အဖြ႕တခအျဖစ

ပေဖၚခငတာေၾကာင ထညတာလ႔ ကၽြနေတာေတာ ထငတာပ´ ဟေ၀ဘနေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 65

ရနကနၿမ႕ရ ရတပဖြ႕၀ငတဥးကမ ရမားေသဆးရျခငးႏင ပတသကၿပး `ရေတြက

တကခကေရး တပဖြ႕မမဟတတာ၊ ရေတြက အသးခတာ၊ အကးအျမတန႔ယဥလာရင နအဖက

ခေကၽြးတာမး လပေလရတယ၊ အခဟာလညး ဒလသေဘာပါပ၊ ကၽြနေတာတ႔ ၂၀၀၇

စကတငဘာတနးကလညး သဃာေတြက ႏပကြပဖ႔ အတငးအၾကပေစခငးခတာ၊

အခြငအေရးယဖ႔ဆ ရငေတာ စစတပက ေရ႕ဆးကပါပ ဟဆသည။

လြနခသည ရကပငးအတြငးမ စတငခသည ကးကန႔ေဒသ စစေရးျပငဆငမႈႏင

တကပြသတငးမားက လထက စတ၀ငစားလကရၿပး ယေန႔ထတ သတငးစာမားမာ

ေန႔လညမြနးမတညမ ဆငမားေပၚမ ေရာငးကနသြားခသညဟ သတငးစာဖတသ တဥးက

ေျပာဆသည။

အဆပါ သတငး ဓါတပမားက အစးရႏင နးစပသည ပဂၢလက ဂာနယအခ႕က

အစးရသတငးစဥမ ေတာငးယကာ လာမညရကပငးတြင ေဖၚျပဖ႔ ျပငဆငလကရေၾကာငး

ဂာနယသတငးေထာက အခ႕၏ ေျပာဆခကအရ သရရသည။

ကဗဟနးမသည ေကာကကအထ (၂၁)

၁၉၈၈ - ရစေလးလးအေရးေတာပ (ဒတယပငး)ေအာငေဝး

ၾသဂတ ၃၀၊ ၂၀၀၉

ျမနမာႏငင အမးသား လြတေျမာကေရး၊ ၿငမးခမးေရး၊ ဒမကေရစန႔ လ႔အခြငအေရး လႈပရားမႈ

သမငးမာ အစဥအလာ ႀကးမားခတ ေကာငးသား သမဂၢဟာ စစအစးရရ႕ ဖႏပ ေခမႈနးမႈေတြ

ေအာကမာ ၁၉၇၆ မႈငးရာျပည ေနာကပငး တမျမပေနခရေပမ ၁၂ႏစၾကာတ အခန ၁၉၈၈ -

ရစေလးလး အေရးေတာပႀကးမာေတာ ေကာငးသား သမဂၢ ျပနလည ေပၚထြနးလာခပါၿပ။

မငးကႏင၊ ကကႀကး၊ မးသဇြနတ႔ ဥးေဆာငတ ဗကသဟာ ၈၈ - ဒမကေရစ အေရးေတာပမာ

တပဥးက ပါဝငခတာက ေတြ႔ရမယ။ ဗကသရ႕ ဥးေဆာငမႈေနာကမာ ျပညသလထ တစရပလး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 66

တကပြဝငလာၾကတာပါ။

တစတငး တစျပညလးက မလလားေတာလ႔ သပတေမာက ဆႏၵျပေနတ ၾကားကပ မဆလဟာ

စစအာဏာ တညျမေရးက ေသြးရးေသြးတနး ဆကလပေနခပါတယ။ ဥးေနဝငးက

‘စစတပဆတာ ပစရင တညတည ပစတယ၊ ဘယေတာမ မးေပၚေထာငမပစဘး’ ဆတ စကားန႔

ထြကခတခတ သြားၿပး ဥးစနလြငက တငေပးခတယ။

ဥးစနလြင လကထကမာ ၾသဂတလ ဆႏၵျပပြေတြက စစတပက ရကရကစကစက

ႏမႏငးခပါတယ။ ဥးစနလြင ျပတသြားၿပး ေဒါကတာေမာငေမာင သမၼတ ျဖစလာတ အခါမာ

‘ေကာငးသား သမဂၢ အေဆာကအအသစႀကးက ေပာေပာပါးပါး အတျမစခၾကတာေပါ’ ဆၿပး

ေကာငးသားန႔ ျပညသေတြက ပားရညန႔ ဝမးခချပနပါတယ။

ဒါေပမ မရေတာပါဘး။ ရနကန မႏေလး အပါအဝင နယၿမ႔ေပါငး (၂၇ဝ)ေကာမာ လထရ႕

မဆလ ဆန႔ကငေရး အၾကြမႈႀကး ေပၚေပါကေနပါၿပ။ အစးရ ဌာနေပါငးစက ဝနထမး

ေပါငးစေတြလညး သပတထ ပါလာၾကပါၿပ။ အစးရ သတငးစာတကေတြကလညး

သပတေမာက ဆႏၵျပ ျပညသလထရ႕ သတငးေတြက ေဝေဝဆာဆာ ေဖာျပေနၾကပါၿပ။

ဆႏၵျပပြ သပတတကပြထ မပါတ အစးရဌာန ဆလ႔ မဆလပါတ ဗဟ ဌာနခပ တစခပ

ကနေတာတ အေျခအေနပါ။ ေနာကဆးမာ တပမေတာ ၾကညး ေရ ေလ အငအားစေတြ၊ ရ

တပဖြ႔ဝငေတြလညး ေကာငးသား ျပညသေတြန႔ အတ ဆႏၵျပ ခတကပြေတြမာ တကၾကြစြာ

ပါဝငလာတာက ေတြ႔ေနရပါၿပ။

သမငး အစဥအလာ၊ ႏငငေရး အစဥအလာ ရတ ေခါငးေဆာငေဟာငးႀကးေတြလညး ရရရငရင

လထတကပြထ ဝငလာၾကပါၿပ။ ဝနႀကးခပေဟာငး ဥးႏက လထက သငပနးေခၾကပါ၊

လကစားမေခပါန႔ ဆတ ‘ေခ’ႏစေခ မန႔ခြနး ေျပာလကပါတယ။ ဗလခပႀကး(ေဟာငး)

သရဥးတငဥးက ရနကန ေဆးရႀကးမာ လထက မန႔ခြနးေျပာပါတယ။

အေရးအခငးအတြငး ေခတ အထနသမးခရတ ဥးေအာငႀကးက အငးစနေထာငက

လြတလြတခငး ၾသဂတလ (၂၅)ရကေန႔ ညေနက စမးေခာငး ပဒမၼာကြငးမာ

မန႔ခြနးေျပာပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေတာ ၾသဂတလ (၂၆)ရက ေရႊတဂဘရား အေနာကဘကမခမာ

လထအစညးအေဝး လပၿပး မန႔ခြနး ေျပာပါတယ။ အဒပြက သပတေမာက ဆႏၵျပ အငအားစ

(၅)သနးေကာ တကေရာကခၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လထေခါငးေဆာငအျဖစ

ေထာကခေၾကာငး ေကာငးသားေတြ ျပညသေတြက သကေသျပခၾကပါတယ။

အေရးအခငးအတြငး ေတာေရာၿမ႔ပါ မကန ပဂၢလက သတငးစာ၊ ဂာနယ၊ စာေစာငေတြ

ပလပေအာင ထြကေပၚလာၿပး သပတသတငးေတြက သ႔ထကငါ အငတကအားတက

ေဖာျပခၾကပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 67

ေကာငးသားသမဂၢက ဥးေဆာငၿပး ရနကနၿမ႔ ေနရာ အႏ႔မာလညး အစာငတခ ဆႏၵျပပြေတြ

တစခနက ကငးပၾကပါတယ။ ဆရာႀကး မငးသဝဏတ႔လ သကႀကးရြယအေတြပါ

မေနႏငေတာဘ အျဖ အစမး ဝတ ေကာငးသားငယေလးေတြရ႕ အစာငတ ခဆႏၵျပပြက ပါဝင

ေထာကခလာၾကပါၿပ။

တစျပညလး ဒမကေရစ ေဟာေျပာပြေတြလညး တျခမးျခမး ကငးပေနၾကပါတယ။ ရနကနမာ

ဝါရင ႏငငေရးသမားႀကး၊ ေကာငးသား ေခါငးေဆာငေဟာငးေတြ၊ တပမေတာ

တပမးေဟာငးေတြ၊ တတသပညာရငေတြ၊ စာေပန႔ အႏပညာနယက ပဂၢလေတြ ဒမကေရစ

ရရေရး၊ မဆလ ဆန႔ကငေရး တရားေတြေဟာေျပာၾကပါတယ။

တကပြက တျဖညးျဖညး ရကရညလာပါတယ။ မဆလအစးရကလညး အာဏာက ကတ ကတ

ဖကတြယထားပါတယ။ စကတငဘာလထက ေရာကလာတအခါ သပတ အငအားစေတြက

စစစညးစညး ထနးထားႏငဖ႔ လတယ လ႔ ေကာငးသားသမဂၢက တြကမပါတယ။

ဒါေၾကာင စကတငဘာလ (၆)ရက ရနကနေဆးရႀကး မာ ဗဟ သပတစခနး

ဖြငလစလကပါတယ။ အဒမာပ အေထြေထြ သပတ ေကာမတ(General Strike Committee)

GSC က ဖြ႔စညးပါတယ။ အေထြေထြ သပတေကာမတမာ ရဟနးပမားသမဂၢ၊

ေကာငးသားသမဂၢ၊ အလပသမား လယသမားသဂၢမား၊ ရနကနတကသလ ဆရာမားသမဂၢ၊

ရနကနေရ႔ေနမားသမဂၢ၊ စာေရးဆရာသမဂၢ စတ အဖြ႔ေတြက အေျခခၿပး ဖြ႔စညးတာ ျဖစတယ။

GSC ဥက႒အျဖစ ရဟနးပမားသမဂၢ ဥက႒ဆရာေတာ ဥးေျပညႏၵက တာဝနယၿပး၊ အေထြေထြ

အတြငးေရးမးကေတာ ဗကသ တြဖက အတြငးေရးမး ျဖစတ ကေဇာထြနးပါ။

GSC အေထြေထြ သပတ ေကာမတက (၁) အေျခခ ဒမကေရစ အခြငအေရးမား ေပးရန၊ (၂)

မဆလ တစပါတ အာဏာရငစနစ ဖကသမးေပးရန၊ (၃) ၾကားျဖတအစးရ တစရပ ဖြ႔စညးရန

ႏင (၄) ၾကားျဖတ အစးရက တာဝနခၿပး အေထြေထြ ေရြးေကာကပြ ကငးပေပးရန စတ

ႏငငေရး ေတာငးဆခက (၄) ရပက ထတျပန ေၾကညာပါတယ။

ရနကနေဆးရႀကး ဗဟ သပတစခနးမာ ေကာငးသား သမဂၢ ကယစားလယ (၁၁၉) ဥး

လကမတ ေရးထးၿပး ဝနႀကးခပေဟာင းဥးႏ၊ ဗလခပႀကး(ေဟာငး) သရ ဥးတငဥး၊

ဥးေအာငႀကးန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည တ႔က အေထြေထြ သပတႀကးရ႕ လထကယစားလယ

ေခါငးေဆာငမား အျဖစ ေတာငးဆ အသအမတ ျပၾကပါတယ။

ေကာငးသားေတြန႔ အဒေခါငးေဆာင (၄)ဥး ၾကားျဖတအစးရ ဖြ႔စညးေရး

ေဆြးေႏြးပြေတြကလညး အပတျပငး လပေနၾကပါတယ။

စကတငဘာလ (၉)ရကေန႔မာေတာ ဝနႀကးခပေဟာငး ဥးႏက ၁၉၄၇ ဖြ႔စညး အပခပပ

အေျခခ ဥပေဒအရ သ႔ရ႕ ရပငခြငေတြက ခပကငၿပး စငၿပငအစးရ ဖြ႔လကေၾကာငး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 68

ေၾကညာပါတယ။ သပတေမာကအငအားစ အသးသးက ဥးႏရ႕ စငၿပငအစးရက

ေကာငးေကာငး အာရ မစကႏငခၾကပါဘး။ ဥပမာ – ေကာငးသားသမဂၢက ၾကားေနတ

ေၾကညာခက ထတေပမ စာေရးဆရာ သမဂၢ ကေတာ အတအလငး ကန႔ကြကခတာမး

ရပါတယ။

ဒလအေျခအေနမာ စစအစးရ ေထာကလမးေရးေတြရ႕ ျပညသ႔ ေတာလနေရးက တနျပန

ေႏာငယက ဖကဆးတ လပရပေတြ ဟက ဒက ထြကေပၚလာပါတယ။ စစတပက စတငၿပး

စကရေတြ၊ ဂေဒါငေတြ ေဖာကတာမး၊ မးရႈ႕တာမး လပပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ရႈတခ တကခကတ မဟတမမန ေကာလာဟလသတငး ေတြက စစေထာကလမးေရးေတြက

လပၾက ဖနတးၾကပါတယ။

မဆလရ႕ တနျပနေတာလနေရးေၾကာင ေဒါသထြက ေပါကကြေနတ လထက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔၊ မငးကႏငတ႔လ လထ ယၾကညကးစားတ ေခါငးေဆာငေတြက

လကလ ထနးသမးေနရပါတယ။

ဒအခနမာမာပ စကတငဘာလ (၁၆)ရက ဖဆပလ ေကာကတင ဆရာမငးသခၤ ဒမကေရစ

ေဟာေျပာပြမာ ကာကြယေရးဝနႀကးရးက စစတပန႔ အႀကးအကယ ပဋပကၡ ျဖစပြားခပါတယ။

တစဆကတညး စကတငဘာလ (၁၇)ရက ကနသြယေရးဝနႀကးရး အေစာင စစတပက

လထက ဝငေရာက စးနငး ေသနတေတြ သမးပကၿပး စစဗလ စစသားေတြကေတာ

လႊတေပးလကတ ကစၥ ျဖစပြားခပါတယ။

တကပြရ႕ ဒေရ အျမငဆး တကလာတအခန၊ ေအာငပြန႔ လကတစကမး အလမာပ

စကတငဘာလ (၁၈)ရက ညေန (၄)နာရမနစ (၃ဝ)မာ ဗလခပႀကး ေစာေမာငဥးစးတ

စစတပက အာဏာ သမးလကေၾကာငး ျမနမာအသ ေရဒယ ရပျမငသၾကားေတြက

ေၾကညာလကပါေတာတယ။

အာဏာသမးတေန႔၊ အာဏာသမးတညကစၿပး သပတအငအားစ အားလးက အျပငးအထန

ဖႏပ ေခမႈနးခပါေတာတယ။

[ မရငး - Radio Free Asia ]

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 69

Top Chinese and Burmese militaryofficers in one-day meet

Written by KNGWednesday, 02 September 2009 15:41

Military brass from China and Burma went into a huddle onMonday (August 31) regarding the junta's military offensiveagainst the ethnic Kokang ceasefire group also known as theMyanmar National Democratic Alliance Army (MNDAA) inBurma's northeast Shan State, said border sources.

The day-long meeting was held in Lashio (also spelled Lashuin Kachin) in northeast Shan State. Eight Chinese militaryofficers led by Chief of the General Staff Chen Bingde of thePeople's Liberation Army (PLA) held discussions with fourBurmese senior military officers including Lt-Gen Min AungHlaing, Commander of No. 2 Bureau of Special Operation(BSO), said sources, who monitored the meeting.

The BSO-2 is based in Loikaw in Karenni (Kayah) State andit is responsible for three military commands in Shan State ---the Lashio-based Northeast Command (NEC), Kengtong-based Triangle Areas Command (TAC) and Taunggyi-basedEastern Command (EC).

The high level military meeting between the two countrieswas held a week after the junta took control of the Kokang'scapital Laogai with the help of Burmese troops wearingpolice uniforms without a single shot being fired on August24.

The junta says that it captured Kokang's capital because theceasefire group was into illegal heroin and weapon smugglingactivities in Laogai breaking the 20-year-old ceasefireagreement between them, said the junta-run media.

Reliable border sources said, the military parleys between thetwo countries' concluded without yielding results because thejunta launched the offensive in Kokang territory, borderingChina's Yunnan province despite a request from China not tostart a war before its National Day on October 1.

China had also suggested to the ruling junta, not to launchheavy offensives against ethnic ceasefire groups based inareas along its border. The junta, however, rejected China'ssuggestion, said sources close to Chinese border securityagents.

The junta is now sending several thousand troops andcommando units to Kokang territory and the territory of theUnited Wa State Army (UWSA) near the group's 318th ArmyDivision based in Namteuk, said UWSA sources.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 70

At the same time, the junta is despatching hundreds of troops,tanks and mortars to Mongla areas where another ethnicceasefire group known as the National Democratic AllianceArmy-Eastern Shan State (NDAA-EES) is based, said sourcesclose to NDAA-EES.

Burmese military supremo Senior General Than Shwe hasordered wiping out of all ethnic ceasefire groups along theSino-Burma border, including the Kachin IndependenceArmy (KIA), UWSA, NDAA-EES and others, allegedsources among ethnic ceasefire groups.

Meanwhile, another 6,000 civilian refugees from UWSA andNDAA-EES territories fled to Chinese territories on theborder during the past two days, said sources close to aChinese border refugee agency.

http://www.kachinne ws.com/index. php/news/ 1073-top-chinese-and- burmese-military -officers- in-one-day- meet-.html

Kokang source: Struggle continuesWEDNESDAY, 02 SEPTEMBER 2009 11:17 S.H.A.N.

A source from the Myanmar National Democratic Alliance Army (MNDAA), betterknown as the Kokang army, says his group is still fighting in southern Kokangbordering with its Wa ally.

The down-sized armed group is led by Peng Daxun, Peng Jiasheng’s son. “He isstill very active in the area stretching from Kunlong to Qingsuihe,” he says. “Proof?What more proof do you need when the Burma Army hasn’t been able to evacuateover 100 aid workers and their family members out of Laogai yesterday.”

The road from Laogai passes through Qingsuihe in the southeast and goeswestward to Kunlong.

Peng Jiasheng

The said aid workers are from World Food Program(WFP), JICA (Japan International CooperationAgency (JICA) and several NGOs, he says.

His report has yet to be confirmed independently.

In the meanwhile, about 4,000 refugees havereturned home on Monday, 31 August, reported AP.“The border situation is returning to normal,”agencies report China’s Public Security Ministry assaying.

On the same day, some senior Burmese officers were reported to be visiting

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 71

Mongla. “They explained to us that what happened in Kokang was an internal affair,where the Burma Army had tried in vain to mediate,” a source close to Mongla, oneof Kokang’s principal ally, quoted an officer as saying, “ Of course, they think we’restupid.”

The junta officers, coming from Kengtung, 80 km southwest of Mongla and thecapital of Shan State East, also inquired about their 3 officers believed to bemissing in the Hsaleu territory under the control of Mongla. The three were said tobe from Infantry Battalion 279 based in Mongyang, near Hsaleu, where Mongla’s369th Brigade is headquartered. “Only one of them, a sergeant returned,”according to the Burmese officers.

Mongla had earlier deported more than 470 Burmans suspected of spying.

The National Democratic Alliance Army – Eastern Shan State (NDAA-ESS), as theMongla group calls itself, believes it is next on the Burma Army’s hit list afterKokang. The group’s leader Sai Leun aka Lin Mingxian is Kokang supreme leaderPeng Jiasheng’s son-in-law.

The United Wa State Army (UWSA), wedged between Kokang in the north andMongla in the south, might be the next to go, according to some analysts.

However, Sao Yawdserk, leader of anti-Naypyitaw Shan State Army (SSA) South,saw it differently. During an interview with Thai PBS Television yesterday, he saidhe believed No. 1 on the list would be Mongla followed by Kachin IndependenceArmy (KIA) and UWSA. “We (the SSA) will be the last,” he told Thai PBS.

Kokang of Shan State : A TimelineWEDNESDAY, 02 SEPTEMBER 2009 11:30 S.H.A.N.Many readers have told SHAN they had never heard of Kokang until 1989, whenthe former ethnic forces of the Communist Party of Burma (CPB) mutinied andconcluded ceasefire pacts with Rangoon.

We therefore hope this chronology will help shed some light on this truly fascinatingpeople.

GeographyKokang lies east of the Salween, between China in the north and east, Shan Stateproper in the west and Wa in the south. Wa and Kokang are divided by the Namtingthat flows east to west into the Salween.

Edward Yang

Kokang is 2,200 sq.km. known for its tea plantations and opiumproduction. During the British days, it was said to produce 30% ofShan State’s total output (Wa was 60% and Loimaw 10%).

17th century Kokang founded by the Yangclan loyal to the Mingdynasty who fled to Yunnan. The capital was Ta Xuetang (TaShwehtang).

19th century Became part of British Hsenwi State in northernShan States

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 72

World War II (1939-45) Fights under Kuomintang forces against Japaneseoccupiers of Burma.

1947 Secedes from Hsenwi, becomes the 34th principality of Federated ShanStates.

1949 Yang Zhensai (Edward Yang) becomes Saofa (One of his sisters is thecolorful and manly Yang Jinsiu aka Olive Yang).

1959 Yang Zhensai joins other Saofas in relinquishing traditional power to theShan State Government

1962 Military coup by Gen Ne Win. Most fomer Saofas including Yangdetained.

1963 Jimmy Yang aka Yang Zhensheng aka Sao Ladd, Edward’s brother formsKokang Revolutionary Force

1964 KRF joins Shan State Army as its Fifth Brigade but later split into severalfactions.

1967 Peng Jias

Olive Yang

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 73

heng, one of the Kokang commanders, invited toChina to form the Kokang People’s Liberation Army(KPLA)

1968 Communist Party of Burma (CPB), backed byChina, enters Shan State. KPLA becomes part of CPBforces

1989 11 March: Peng mutinies, an act followed by Wa, Mongla and Kachinforces. All conclude ceasefire agreement with Burma’s military government

1992 Ousted by Yang Mouliang but returns to power two years later

Latest developments - 2009

April All ceasefire groups told by Naypyitaw ceasefire era is over and they have totransform themselves to Border Guard Forces (BGF), nominally commanded byethnic officers but run by the Burma Army officers

July Peng expels 6 executive members including his deputy Bai Souqian and LiuGuoxi. They had reportedly been angry with Peng for unfair distribution of powerand were in favor of the BGF status. They defect to the Army

6 August Junta investigators arrive to look for drug refineries and an arms factory,after allegedly reported by the 6 defectors of their existence. Peng stalls

8 August Burma Army arrives in force, Kokang army surrounds it. Intercession byChina saves the day. Burma Army returns home without finding anything.

10 August Five pro-Peng officials invited to Lashio and detained. Two sent toLaogai to persuade Peng to attend meeting in Lashio. He declines to come.

Jimmy Yang

21 August Peace and Democrat Front (PDF) issues statement in support of Pengand urges Naypyitaw to resolve all differences and disagreements peacefully.

22 August Police serves summons for Peng, his brother Jiafu and his two sons(Daxun and Dali) to appear in court. Again he declines to.

24 August Police issues arrest for Peng and three others

25 August Burma Army comes in force and sets up a new provisional executivecommittee led by Bai Souqian. Peng retreats to the border.

27 August Fighting, mainly in Laogai and Qingsuihe (Chin Shwe Haw) on theborder with Wa.

28 August Peng issues statement exhorting his allies to rise and fight

29 August The bulk of Kokang force retreats into China and disarmed by PLA.The remainder continues to fight

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 74

Activist say recent clashes may link to Chineseplanned Salween damTUESDAY, 01 SEPTEMBER 2009 17:14 HSENG KHIO FAH

The three days of heavy clashes, 27-29 August, between the Burma Army andKokang may link to Chinese plans to build the Upper Salween Dam also known asKunlong Dam in northern Shan State, near Kokang territory, according to Sai KhurHseng, Spokesperson of Shan Sapawa Environmental Organization.

Today, the Shan Sapawa together with the Salween Watch coalition ofenvironmental groups released a statement to call on China to immediately halt alltheirinvestmentsin the dam.

The recentclasheswhich killedabout 200people andcaused over30,000refugees toflee to Chinatook placejust east ofthe town ofKunlong,about 15 kmfrom theplanned damsite, said thestatement.

“The renewed fighting and refugee influx into Yunnan should be a wake-up call toChina about the risks of investing in Burma,” said Sai Khur Hseng.

According to the statement, a team of Chinese and Burmese technicians havebeen conducting feasibility studies for the proposed dam, 25 km from the Chineseborder, which is estimated to produce 2,400 MW, after the plans to construct thedam were announced in April 2007 by two Chinese companies, Hanergy HoldingGroup (formerly Farsighted Investment Group) and Gold Water ResourcesCompany.

“Trees were being cut down for the construction site,” Sai Khur Hseng said.

The Kunlong dam is one of five mega dams being planned on the Salween inBurma by the ruling military and Chinese and Thai companies, to produce electricityto be sold to China and Thailand. The other mega dam being planned in ShanState is the giant 7,110 MW Tasang dam, 100 km from the Thai border.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 75

In early August, more than 10,000 villagers from townships near the Tasang damsite were forcibly relocated and over 500 houses were burned down by the recentjunta’s scorched earth campaign.

Likewise, if China still plans to continue the project, lots of people will be forced torelocate and die as both investors and the military will clear everything that may bein the way of their plans, Sai Khur Hseng said.

“China will halt its investments in the dam if it had not been working hand in glovewith the junta during the offensive against Kokang,” he added.

The clashes between the Burma Army and Kokang followed after the Burma Armysent an armed force ostensibly to investigate reports of Kokang force having anarms factory on 8 August.

Tension between the ceasefire groups and the ruling military junta has beengrowing since April when the former were demanded to transform themselves intoBurma Army run Border Guard Forces

ဝ နယေမအနး စစအစးရတပမ အခႚ ေရာကရႀ

2009-09-01

http://www.rfa.org/burmese/news/regime_troops_arrived_near_wa_region-

09012009105949.html/story_main?textonly=1

UWSA ဝပည ေသၾးစညးညႌၾတေရးပင နယေမနားက စစအစးရတပတခႚ ေရာကရႀလာ႓ပး

မမတႛဟာ ကးကနႛေဒသက ပနလာတ တပေတၾ ဖစေကာငး၊ ေခတၨခဏ

တေထာကနားေနခငးသာ ဖစေကာငး UWSA က အေကာငးကားတယလႛ သရပၝတယ။

ကငးတအေရႀႚဘက မငးလား၊ မငးေပၝကဘကက တပမ ၈၈ က ေရာကသၾားတာ ဖစ႓ပး တပမ

၉၉ က ဟပနေဒသဖကက ေရာကရႀသၾားတာ ဖစတယလႛ UWSA တပမႀႃးတဥးက ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 76

စစအစးရႎႀင အပစအခတ ရပစထားေသာ တငးရငးသား လကနကကငအဖၾႚမားတၾင

အငအားအေကာငးဆး ဝပည ေသၾးစညးညႌၾတေရးတပ (UWSA) ဧ႓ပ ၁၇ရက ဝပညနယ

႓ငမးခမးေရးေနႛ ႎႀစ ၂၀ပညအခမးအနားတၾင စစေရးပေနပ ဖစပၝသည။ (Photo: Courtesy of

UWSA)

UWSA တပမႀႃး။ ။ “ဟပနကေန႓ပးေတာ က႗နေတာတႛက လႀမးေပာလကတယ၊

က႗နေတာတႛ ခငဗားတႛက တကတာ မဟတဖး၊ ကးကနႛက လာတကရငးနႛေပၝ၊

ကးကနႛကလညး ပၾ႓ပးသၾား႓ပေပၝ၊ စစေရးလညး ရပသၾား႓ပ၊ နယေမေဒသ ေအးခမးသၾား႓ပေပၝဗာ၊

သတႛအေပာက။ ခငဗားတႛ က႗နေတာတႛ စခနးတေထာက လာနားတာ၊ ခငဗားတႛ ဝဖကက

တကဖႛ လာတာ မဟတပၝဘးတ။ ယကညဖႛ မဟတဖး။ သတႛရ စစေရးပရယာယ

တအားမားတယ။”

ဝတပေတၾ အေနနႛ စစအစးရတပေတၾက ယကညမႁ မရႀပ အေခအေနက

ေစာငကညေနတယလႛလညး ဆပၝတယ။ ဝတပမႀႃးက ခလဆက ပးေပာပၝတယ။

UWSA တပမႀႃး။ ။ “တခေပာခငတာက ခနက က႗နေတာတႛရ သတၨ၊ က႗နေတာတႛရ

အားမာန၊ က႗နေတာတႛရ လးဝ မခခငတစတေတၾေပၝ။ ကညဆတေတာင မေပးႎငဘး။

က႗နေတာတႛ ပငနကနယေမ တလကမ ကႃးေကာမႁ မခလဘး။ ႓ငမးခမးေရးက မတႎးတယ၊

႓ငမးခမးေရးက လလားတယ၊ အဒၝက လာ႓ပးေတာ လာလပရင က႗နေတာတႛက

႓ငမးခမးေရးနႛအတ က႗နေတာတႛ ပန႓ပးေတာ ခခတကခကသၾားမယ။ စတဓာတ သတႛ

သေအာင၊ ကမာကလညး သေအာင။ သတႛက မးယစေဆးဝၝးနႛပ လကတကမႀာပ၊ က႗နေတာတႛ

အဖၾႚအစညးက။ မးယစေဆးဝၝး ဘယသမႀ မလပဖး။”

ဝေခၝငးေဆာငေတၾ အေနနႛ မနမာပညသေတၾက သေစခငတာ တခ ရႀေကာငး။

တငးရငးသားပညသေတၾအေနနႛ စညးလးညႌၾတမႁရႀဖႛ လအပ႓ပး အလပသမား၊ လယသမား၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 77

ေကာငးသားနႛ သဃာေတၾပၝမကန ညႌၾတမႁဟာ အေရး႒ကးတယလႛ မမတႛ

ေခၝငးေဆာငေတၾက ေပာေကာငး RFA က ေပာပပၝတယ။

တ႟တႎငငေရာက ဒကၡသညအမားစ

မနမာပညမပနလ

2009-09-01

http://www.rfa.org/burmese/news/some_refugees_reluctant_to_go_back-

09012009115402.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငင ကးကနႛနယေမက တကပၾေတၾေကာင တ႟တ ပညဖကက ဒကၡသညအဖစ

ေရာကရႀေနကသေတၾထက တခႚက မမတႛဟာ တ႟တလမးေတၾ ဖစတ အတၾက

မနမာပညက မပနခငေကာငး တ႟တအာဏာပငေတၾက တင ပကတယလႛ

စစမးသရႀရပၝတယ။

တ႟တႎငငဖကက ထၾကေပးသၾားတ ဒကၡသညေတၾအေနနႛ အေခအေနေတၾ တည႓ငမလာ႓ပ

ဖစတာေကာင ေနရပ ပနကနက႓ပလႛ တ႟တအရာရႀေတၾက ေပာဆေပမ သဂတလ ၃၁ ရက

မေနႛကအထ ေနရပ ပနသ အနညးငယ သာရႀတယလႛ ေဒသခေတၾက ေပာပၝတယ။

ကးကနႛစစတပက အရာရႀေဟာငးတဥးက ခလေပာပၝတယ။

ကးကနႛအရာရႀေဟာငး။ ။ “စစသားတငမကဘး၊ အဒ အရပသားေတၾလညး ပနပႛရမႀာပ။

အရပသားေတၾကေတာ သတႛ ေတာငးဆတာက တ႟တ ပညမႀာ ေနခငတယ၊

က႗နေတာတႛကလညး တ႟တအမးသား ဖစတယ၊ အဒၝ ႎငငေတာက လကခေပးပၝ၊ အဒ

ေတာငးဆတလေတၾလညး ရႀတယ။”

ဒၝအပင ကးကနႛေဒသဘကမႀာ စစအစးရတပသားအငအား တေသာငးနးပၝးေလာက

ဝငေရာကေန႓ပး နယေမတခလးမႀာ ဥးဖနကားရႀငရ တပလကကနေတၾက

ရႀငးလငးရႀာေဖၾေနတယလႛ ဥးဖနကားရႀငရ တပဖၾႚက အရာရႀေဟာငးတဥးကေပာပပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 78

စစအစးရႎႀင ကးကနႛအဖၾႚတႛ တကပၾဖစပၾားသဖင တ႟တႎငငထသႛ ထၾကေပးလာေသာ

ကးကနႛနယမႀ ဒကၡသညမား စကတငဘာ ၁ရကေနႛက ေနရပသႛ အပနခရးတၾင

လမးတေထာကနားခက ေနႛလညစာ စားေသာကေနပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ကးကနႛအရာရႀေဟာငး။ ။ “စစတပက ဝင႓ပးေတာ အခဆ ႟ၾာေတၾက ဝငေမၿေနတယ။

လမးေတၾ အကနပတပစလကတယ။ ပတပစလက႓ပးေတာ ႟ၾာေတၾက ဝငေမၿတယ၊

႟ၾာကလေတၾက တခၝတညး ႟ကတယ၊ ႎႀကတယ၊ အ တခႚ သတပစတာလညး ရႀတယလႛ

ကားတယ။ ေနာက ပစၤညးေတၾလညး လခငတ ပစၤညးေတၾ အဒၝ ဆၾ၊ စားလႛရတာ စား၊ အလ

အလ ေသာငးကနးကတယ။ ေတာေတာက သတႛ ေပာတာက ဂပနတပ တ႟တ႟ၾာထ ဝငတ

ပစမးေတၾ ဖစေနတယ။”

ဒကၡသညအမားစအေနနႛ ကးကနႛနယေမက ပနဖႛ ေနာကတပတေလာက ေစာငကညဖႛ

ရႀတယလႛ သရပၝတယ။ သတႛက မနမာႎငငဖက ပနပႛမယဆတ အစအစဥရႀေပမ ဘယလ

အစအစဥနႛ ပနလၿတေပးမယဆတာေတာ မသရေသးဘးလႛ ဒကၡသညစခနးမႀာ

ေရာကေနသေတၾက ေပာဆေနကပၝတယ။ ဒအေကာငးေတၾနႛ ပတသက႓ပး RFA rS

ဥးတငေအာငခငက ေမးမနးတင ပထားပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 79

ကးကနႛေဒသမႀာ မနမာ တပဖၾႚမား ဆကလကရႀေနဆ

2009-09-01

http://www.rfa.org/burmese/news/regime_troops_still_in_kokang_region-

09012009141304.html/story_main?textonly=1

တ႟တ မနမာနယစပ ကးကနႛေဒသမႀာ တကပၾေတၾ ႓ပးစးသၾားေပမယ မနမာစစအစးရဖကက

တပဖၾႚေတၾဟာ နယေမကေန ဆတခၾာမသၾားေသးပ ဆကရႀေနဆပလႛ သရပၝတယ။

ဒလဆကရႀေနေသးတအတၾက တ႟တ ႎငငဖက ထၾကေပးတ ဒကၡသညအမားစဟာ

ကယေနရပေဒသက မပနႛဝပ ရႀေနတယလႛ တ႟တ မနမာ နယစပ သတငးေတၾက ဆပၝတယ။

စစအစးရႎႀင ကးကနႛအဖၾႚတႛ တကပၾဖစပၾားသဖင တ႟တႎငငထသႛ ေပးဝငလာ႓ပး

ဒကၡသညအဖစ ခလႁေနေသာ ကးကနႛလကနကကငအဖၾႚမႀ တပဖၾႚဝငမားက စကတငဘာ

၁ရကေနႛက တ႟တနယစပ နနစနး႓မႚတၾင ေတၾႚရပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

မနမာစစအစးရ တပေတၾအေနနႛ အခနအတနကာ တပစၾထားဖႛ ရႀ႓ပး ေလာေလာဆယ

လကနကနႛ မးယစေဆးဝၝး ရႀာေဖၾေရးေတၾ ဆကတက လပေဆာငေနတယလႛ တ႟တ

မနမာနယစပ စစေရးႎငငေရး ေလလာသ ဥးေအာငေကာေဇာက ေပာပၝတယ။

ဥးေအာငေကာေဇာ။ ။ “တပဖၾႚေတၾက အဒ ပၝဝင တကခကခတ တပေတၾေပၝေနာ၊ အဒၝေတၾက

ကးကနႛေဒသ တည႓ငမေရးအတၾကေပၝေနာ၊ အဒမႀာ ဆကရႀေနတယ၊ အခနအတနကာထ

ဆကရႀေနမယဆတ သတငးက ရတယ။ သတႛ အဓက အခ ေလာေလာဆယ လပတအလပက

အ လကနကပနးေတၾ ရႀာေဖၾေဖာထတေရးနႛ မးယစေဆးဝၝး ရႀာေဖၾေရးဆ႓ပး သက

လကနငးတာပ၊ လေဟာငးေတၾ အကနလကနငးတယ။ လေဟာငးနႛ အဒလ ပတသကရာ

ပတသကေကာငးေတၾက လကရႀာ႓ပးေတာ အ ဖမးတာတႛ စစတာတႛ အဒလ လကနကပနး

ရႀာေဖၾတာတႛ လပေနကတယ။”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 80

လကရႀအေခအေနမႀာ တ႟တႎငငထက ထၾကေပးလာတ ဒကၡသညေတၾဟာ

မနမာႎငငဖကက ပနဝင ေနက႓ပလႛ မနမာအာဏာပငေတၾဖကကေရာ

တ႟တအာဏာပငေတၾကပၝ ေကညာထားပၝတယ။ ဒၝေပမ ေဒသခေတၾကေတာ လနညးစပ

မနမာဖကက အးအမနႛ အေခအေနတည႓ငမမႁက ပနကညဖႛ ပနလာကတာ ရႀတယလႛ

ဆပၝတယ။

တ႟တ မနမာနယစပမႀာ ေဒသတည႓ငမေရးအတၾက မနမာအစးရအေနနႛ သတနႛ ကငတၾယဖႛ

တ႟တ အစးရက မကာခငက ေပာကားထားပၝတယ။ ဒၝေပမ လကရႀ တကပၾဖစတာနႛ

ပတသကလႛ လသရႀငကား ေဝဖနမႁမရႀတအတၾက တ႟တအစးရရ သေဘာထားက

သးသပသေတၾက ေဝဖနတာေတၾ ရႀေနပၝတယ။

ဥးေအာငေကာေဇာကေတာ ဒအခကဟာ သသယရႀစရာပၝပလႛ ေပာပၝတယ။

ဥးေအာငေကာေဇာ။ ။ “ဟတ႟တ ပညအေနနႛကေတာ တခလး တကၾငးလးက ကည႓ပး

ေပာသလား မေပာတတဖးေပၝဗာ။ သႛရ ေရနပကလငးကစၤေတၾ ဘာေတၾလညး

ရႀေနတအခၝကေတာ ဗမာအစးရက က႗နေတာတႛ ထငထားသလ တငးတငးမာမာ မေပာႎငဘး

ဖစတယ။ က႗နေတာတႛ မငတာ။ ပနေတာင ဖာဖာေထးေထး လပေနသလပ က႗နေတာ

ကညရတာ။ ဒၝေပမ အထကမႀာလညး သတႛ လ႒ကးခငးေတၾ ေဆၾးေႎၾးေနတယ။

ႎႀစႎငငေခၝငးေဆာင အဆင မင ေဆၾးေႎၾးမႁေတၾ ရႀေကာငးရႀမယ။ ယေနႛ ေဖာပခက တခႚမႀာ

တ႟တ ပညရ ေဖာ ပခက လက႓ပး ဖာဖာေထးေထး လကလပေနသလလ ဘာလလ

ဖစေနတယ။ အမႀနေပာရင သ မရႀကတတလႛေပၝဗာ၊ သႛလ ႎငင႒ကး တႎငငက မလပနႛလႛ

ေပာထားတဟာက ဗမာအစးရက လပတာပ။ လပတအပင သတႛအားလး မငတယ။”

မနမာစစအစးရ သတငးစာေတၾမႀာ မေနႛက ထတ ပနတ ေကညာခကမႀာ ဥးဖနကားရႀင

ဥးေဆာငတ ကးကနႛ ေခၝငးေဆာင ၄ ဥးက ေဝဖန ပစတငထား႓ပး ကနတေနာကလကေတၾက

ေအးေအးခမးခမး ပနလာဖႛ ဖတေခထားပၝတယ။

တ႟တနႛ မနမာအကား အကဥးသားနႛ ရာဇဝတသား လၿေပာငးေပးေရး သေဘာတညခက

ရႀတအတၾက ဒကးကနႛအေခအေနမႀာ စးပၾားေရး ေရရႀညအကးက ကည႓ပး မနမာဖကက

အလရႀေနတ ကးကနႛေခၝငးေဆာငေတၾက တ႟တဖကက ဖမးဆး

လၿေပာငးလာႎငစရာလညးရႀတယလႛ တ႟တ မနမာအေရး ေလလာသေတၾက

သးသပတာလညး ရႀပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 81

ေဒေအာငဆနးစကညအမႁအယခ စကတငဘာလ ၃

ရကတငမည

2009-09-01 http://www.rfa.org/burmese/news/appeal_for_suu_kyi_to_submit_soon-

09012009145815.html/story_main?textonly=1

ေနအမအကယခပ ထနးသမးခထားရတ မနမာ ဒမကေရစေခၝငးေဆာင

ေဒေအာငဆနးစကညအတၾက အယခက စကတငဘာလ ၃ ရက၊ လာမ ကာသပေတးေနႛမႀာ

ရနကနတငး တရား႟းတငဖႛ ေရႀႚေနအဖၾႚက ဆးဖတလက႓ပလႛ ေရႀႚေန ဥးဥာဏဝငးက RFA က

ဒကေနႛ စကတငဘာ ၁ ရကေနႛမႀာ ေပာပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညအား အကယခပ ခထားသည ေနအမေနာက အငးယားကနစပရႀ

ကငးတတၾင လကနကကင အေစာငမားက သဂတလ ၁၁ ရကက ေတၾႚရပ ဖစပၝသည။

(Photo: AFP)

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “လာမ ၃ ရကေနႛ ကာသပေတးေနႛ တငမယ။ က႗နေတာတႛ အလ

သတမႀတလကတယ။ တငမႀာက က႗နေတာတႛ ေဒေအာငဆနးစကညအတၾက တမႁေပၝ။

ေဒခငခငဝငးနႛ ေဒဝငးမမအတၾက တမႁေပၝ။ ႎႀစမႁ တ႓ပငတညး တငမႀာပၝ။”

အယခတငရာမႀာ အေမရကနႎငငသား မစၤတာ ဂ႗နယကေတာ ေရကးဝငေရာကခမႁနႛ

ပတသကလႛ ေဒေအာငဆနးစကညက အာဏာပငေတၾဘကက တရားစၾဆအပစေပးခမႁမႀာ

လၾမႀားေနတ အခကေတၾက ဥပေဒေကာငးအရ အဓက ေထာက ပမႀာ ဖစတယလႛ

ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “အဓကအခကကေတာ ေဒေအာငဆနးစကည အေပမႀာေပၝေနာ၊ အခ

အပစေပးထားတာ တားဆးမနႛထမႀာ ပၝတ အခားသႛ စာဖင ဆကသၾယ ခငး အဒၝက

ကႃးလၾနတယလႛ ေပာတယ။ ကႃးလၾနတယလႛ အပစေတၾႚရႀတယ။ က႗နေတာတႛက အဒၝဟာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 82

မနမာအဘဓာနအရက ဗမာစကားက အဓပၯာယဖၾငတာ လၾေနတယေနာ၊

ေဒေအာငဆနးစကညက သႛဆကေန႓ပးေတာ အပငက၊ တစတေယာကက၊ တဖၾႚက စာနႛ

ဆကသၾယတာ ဒအမႁမႀာ လးဝ မပၝဘး။ အ သတႛက မစၤတာ ယကေတာ လာတယ၊ မစၤတာ

ယကေတာက လကခလကတာ ဒၝ ဆကမတာ ဆကသၾယတာ။ အဒေတာ ဗမာစကားကပ

နာမဝေသသနက ခန႓ပးေတာ noun တခတညးေပမႀာ ယ႓ပးေတာ လပထားတာ။ ဒၝက အဓက

အခကအလက ဖစပၝတယ။”

ဒၝပင ေဒေအာငဆနးစကည အမႁနႛပတသက႓ပး ဥပေဒေကာငးအရ မကကညတ

တခားေထာက ပစရာ အခကေတၾ အေတာမားမားကလညး အယခတငရာမႀာ တပၝတညး

ထညသၾငး ေဖာ ပသၾားမယလႛ ေရႀႚေန ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။ ဒအမႁနႛပတသကလႛ

ဥပေဒ႟ႁေထာငအရ ေဒေအာငဆနးစကည ကၾငးလးက႗တ လၾတေမာကႎငဖႛ ရာႎႁနးပည

ေမ႖ာလငခက ရႀတယလႛ ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

ေနအမအကယခပနႛ ထနးသမးခေနရတ ေဒေအာငဆနးစကညရ ေနအမက

အေမရကနႎငငသား မစၤတာ ဂ႗နယကေတာ ဝငေရာကမႁနႛ စစအစးရက အလပကမးနႛ

ေထာငဒဏ ၃ ႎႀစ ခမႀတခ႓ပးေနာက စစအစးရေခၝငးေဆာင ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿအမနႛနႛ

ေနအမအကယခပ ၁၈ လ ကခေစဖႛနႛ တရား႟း စရငခကရ ပစဒဏတဝကက

ဆငးငပစဒဏအဖစ ေပာငးလခပၝတယ။ ေဒေအာငဆနးစကညရ ေရႀႚေနေတၾက တရား႟းက

ခမႀတတ အလပနႛ ေထာငဒဏ ၃ ႎႀစ စရငခကအတၾကသာ အပစမရႀေကာငး

အယခဝငမႀာဖစ႓ပး၊ လၾတ႓ငမးခမးသာခၾင ေတာငးခတသေဘာ အယခတာ မဟတဘးလႛ ေရႀႚေန

ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

စစအစးရ ဖၾႚစညးပ တရားနညးလမးမက

2009-09-01

http://www.rfa.org/burmese/news/legal_group_condemns_burmese_constitution-

09012009154133.html/story_main?textonly=1

မနမာစစအစးရက ေရးဆၾထားတ ဖၾႚစညးပအေခခဥပေဒမႀာ ႎငငသားေတၾရ မလ အေခခ

အခၾငအေရး မရႀတာရယ ၊ မနမာႎငငတၾငး ကငသးေနတ တရားစရငေရးစနစနႛ

လ႓ခေရးတပဖၾႚေတၾရ ထငသလ ဖမးဆးစစေဆးမႁေတၾဟာ တရားနညးလမး မကမႁေတၾအတၾက

ကလသမဂၢ လႛအခၾငအေရးေကာငစက မနမာ စစအစးရေပ တစတရာ အေရးယ

ေဆာင႟ၾကေပးဖႛ ေဟာငေကာငအေခစက ALRC လႛ ေခတ အာရႀ ဥပေဒအရငးအမစဌာနက

စကတငဘာ ၁ ရက ဒကေနႛ ရကစၾနႛ ေကညာခက ထတ ပန ေတာငးဆလကပၝတယ။

အဖၾႚဟာ သတႛရ ဒေကညာခကက အေထာကအထား အကးအကား အေသးစတနႛအတ

အခလာမ စကတငဘာ ၁၂ ရကကေန ေအာကတဘာ ၂ ရကေနႛထ ဆၾစဇာလနႎငင

ဂာနဗာ႓မႚမႀာ ကငးပသၾားမ ကလသမဂၢ လႛအခၾငအေရးေကာငစရ ၁၂ ႒ကမေမာက

အစညးအေဝးက တင ပ ေတာငးဆသၾားမယလႛ သရပၝတယ။ အခလေကညာခက

ထတရတာနႛပတသက႓ပး ALRCအဖၾႚရ ေပာခၾငရေရႀႚေန ဥးမငးလၾငဥးက RFA က အခလ

ရႀငးပပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 83

ဥးမငးလၾငဥး။ ။ “မနမာႎငင အတၾငးမႀာ အရင အာဏာပင အစးရေတၾကေန႓ပးေတာ

လႛအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁေတၾ ဆကလကရႀေနတယ၊ ၂၀၀၈ ခႎႀစ ဖၾႚစညးပ ဥပေဒမႀာ

ႎငငသားေတၾရ အေခခ မလအခၾငအေရးေတၾ အတအက မခစားရတာရယ၊ ပႉာနးထားခငး

မရႀတာရယ၊ ေနာက႓ပးေတာတခၝ တရားစရငေရး ဆငရာေတၾမႀာ ခငမာတ အာမခခကေတၾ

မရႀတာေတၾရယေကာင ဒၝေတၾက မနမာႎငငအတၾငးမႀာ အာဏာပငအစးရ

တရပရပကေန႓ပးေတာ လႛအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁေတၾ ဆကလကရႀေနဥးမယ ဆတာက

က႗နေတာတႛ လႛအခၾငအေရး ေကာငစ လာမ အစညးအေဝးအတၾငးမႀာ ဒၝေတၾက

တင ပေဆၾးေႎၾးထားဖႛအတၾက ရည႟ၾယ႓ပးေတာ ထတ ပနတာ ဖစပၝတယခငဗ။ ”

ေမလ ၁၀ရကေနႛက ဆႎၬခယပၾ ကငးပခ႓ပးေနာက အေခခဥပေဒ မကမးက ေထာကခမ ၉၂ . ၄

ရာခငႎႁနးဖင အတည ပေကာငး စစအစးရက ေမလ ၁၅ရကေနႛတၾင ေကညာသည။ ပမႀာ

အေခခ ဥပေဒ မကမးစာအပက လမးေပမႀာ ေရာငးခေနေသာ လကေပၾႚေဈးသညေလးတဥး

ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ဂာနဗာ႓မႚမႀာ ကငးပသၾားမ ကလသမဂၢ လႛအခၾငအေရးေကာငစက တင ပသၾားမ အေသးစတ

အခကအလကေတၾနႛ ပတသက႓ပး ဥးမငးလၾငဥးက ခလ ထပေပာပၝတယ။

ဥးမငးလၾငဥး။ ။ “ႎငငတကာကေန ေစာငကညခတ ေဒေအာငဆနးစကညရ အမႁ

အေသးစတ ပၝမႀာ ဖစတယ၊ ေနာက႓ပးေတာ တခၝ ဒ ကလသမဂၢ အ႒ကးအက အတၾငးေရးမႀႃး

ဘနကမၾနးဆက စာေရးတအတၾက ႎႀစရႀညေထာငဒဏ ေပးခငးခရတ ေဒၝကတာ

တငမငးထၾတတႛ၊ ဥးညပတႛရ အမႁ အေသးစတ သးသပထားတ အခကအလကေတၾ ပၝမယ၊

ဥပေဒေတၾက ဘယလ ခးေဖာက႓ပးေတာ ဆးဖတထားတယ၊ ေနာက႓ပးေတာတခၝ တရားခၾငမႀာ

သကေသေတၾ တင ပခၾငမရႀေအာင ဘယလမး ဖနတးခတယ ဆတာေတၾနႛ ပတသက႓ပးေတာ

က႗နေတာတႛ အေသးစတ ေရးသားထားတာ ဖစတယ။ ႎငငတကာက ေစာငကညေနတ

အမႁမႀာ အခ က႗နေတာတႛ ဒဥပေဒ၊ ပညတၾငး ဥပေဒ၊ ပႉာနးထားတ ဥပေဒကပ ခးေဖာကတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 84

ကစၤရပေတၾက အာဏာပငေတၾက ကႃးလၾနတယဆတာက က႗နေတာတႛ

ေထာက ပထားတအတၾက တစတခေတာ အကးသကေရာကမႁ ရႀလာလမမယလႛ က႗နေတာတႛ

ထင မငယဆပၝတယခငဗ။”

အရငတနးကလ ကလသမဂၢ လႛအခၾငအေရးေကာငစက အလားတေတာငးဆမႁေတၾ လပခ႓ပး

ထေရာကမႁေတၾလညး ရႀခေကာငး ALRCအဖၾႚရ ေပာခၾငရေရႀႚေန ဥးမငးလၾငဥးက RFAက

ေပာဆပၝတယ။

ကၾမးလဆည တညေဆာကမႁ ရပဖႛ

တ႟တအစးရကေတာငးဆ

2009-09-01

http://www.rfa.org/burmese/news/rights_group_demands_dam_project_terminatio

n-09012009161817.html/story_main?textonly=1

တ႟တ မနမာနယစပ စစေရးမတည႓ငမမႁေတၾနႛ ဒကၡသညမားအေခအေနက ဆနးစစရင

ဒေနရာမႀာ စးပၾားေရးလပေဆာငမႁေတၾဟာ အာမခခက မရႀတအတၾက ဒေဒသမႀာ ေဆာကဖႛ

ပငေနတ ကၾမးလဆည ရငးႎႀးမပႎႀမႁက ရပဖႛ ထငးမနမာအေခစက

လႛအခၾငအေရးအဖၾႚတခက တ႟တအစးရက ေတာငးဆလကပၝတယ။

မနမာစစတပနႛ ကးကနႛအပစအခတရပ တပဖၾႚေတၾအကား တကပၾေတၾ ဖစပၾားခအ႓ပး

ဒကေနႛမႀာ ထတ ပနတ ရႀမးသဘာဝ ပတဝနကငအဖၾႚရ ေကညာခကမႀာ ကးကနႛေဒသက

မတည႓ငမမႁေတၾဟာ တ႟တအစးရအဖႛ သတထားရမ အေခအေနပၝလႛ ေဖာ ပထားပၝတယ။

ရႀမးသဘာဝပတဝနးကငအဖၾႚက ေပာခၾငရသ ကစငးေခးဆငက အခလ ေပာပၝတယ။

ကစငးေခးဆင။ ။ “ဒဟာက စေဆာက႓ပ။ ကၾနလ ေဒသမႀာရႀတ လကနကကင

အဖၾႚေတၾေရာ၊ ေနာက႓ပးေတာ cease-fire လကနကကင႓ပးေတာ အပစအခတရပစေရး

လပထားတ အဖၾႚေတၾက ဒကၾနလ ေရကာတာ ဧရယာ ဖစေနတယခငဗ။ တကယလႛ

က႗နေတာတႛ ဒ တာဆနးက ပနကညမယ ဆလႛရႀရင တာဆနး ေရကာတာ

မေဆာကခငတနးက သက အလပ တာဆနး တဝကမႀာရႀတ ဒ အပစအခတ ရပစေရးေတၾေရာ၊

႓ငမးခမးေရးေရာ၊ ေနာက ႓ပးေတာ လကနကကင အကနလး ရႀငးပစတယ။”

တ႟တအစးရအေနနႛ သလၾင မစေပမႀာ ေရအားလ႖ပစစ ထတလပမ ဆညစမကနး႒ကး ၅

ခရႀရာမႀာ အခ တကပၾဖစရာ ကးကနႛေဒသနႛ ၁၅ ကလမတာအကၾာက

ကၾမးလဆညစမကနးလညး ပၝဝငပၝတယ။ ဒဆညေဆာကဖႛ ၂၀၀၇ ခႎႀစ ဧ႓ပလက

တ႟တကမၯဏ ၂ ခနႛ သေဘာတ စာခ႗နလၿာ လကမႀတထးထားပၝတယ။

ဒစမကနးေတၾနႛ ပတသကလႛ ေဒသခပညသအမားရ သေဘာထားေကာကခမႁ မရႀ႟မကပ

ပညသအမား အကးစးပၾားလညး ထခကေနတယလႛလညး ကစငးေခးဆငက ေပာပၝတယ။

ကစငးေခးဆင။ ။ “ဆက႓ပးေတာ သက ေဆာကလပမယ ဆလႛရႀရငေတာ အဒ

ေနရာေဒသ လေတၾ သက ရႀငးပစမႀာ ေသခာတယခငဗ။ ဒၝေကာငမႛ ဒဟာက မဖစသငတာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 85

မဖစရေလေအာင ဆ႓ပးေတာ က႗နေတာတႛ အဒ ေမာက မားတ ရငးႎႀးမပႎႀမႁ ဖစတယ။

ေနာက႓ပးေတာ မေသခာတ ရငးႎႀးမပႎႀမႁ ဖစတယေပၝေနာ။ ေနာကလထေတၾက ထခကတ

ရငးႎႀးမပႎႀမႁ ဖစတယ။ ဒၝေကာငမႛ က႗နေတာတႛ ရပတနးက ရပဖႛေပၝ၊ အဒၝေကာငမႛလႛ

က႗နေတာတႛ အစရငခစာ၊ အစရငခခက ထတရခငး ဖစပၝတယ။”

သလၾင မစေပမႀာ တ႟တအစးရ အကအညနႛ ေဆာကလပေနတ ဆညေတၾထမႀာ တာဆနးနႛ

ဟတ႒ကး ဆညေတၾဟာ စမကနးခ လပေဆာငေန႓ပ ဖစပၝတယ။

ဘရားသးဆေဒသတၾငး KNU ႎႀင DKBA တပမား

စစေရးတငးမာ

2009-09-01

http://www.rfa.org/burmese/news/tension_rising_between_karen_groups-

09012009164444.html/story_main?textonly=1

KNU တပမဟာ ၆ ထနးခပထားရာ နယေမဖစတ မၾန ပညနယ ဘရားသးဆနားက

မကသာ႟ၾာအတၾငးက DKBA တပရငး ၉၀၇ ဒဗလမႀႃး႒ကး ေစာေနာတယာ ဥးေဆာငတ

တပေတၾက သဂတလ ၃၀ ရကေနႛ ည၁၀နာရေလာကမႀာ ဝငေရာက တပစၾလကတာေကာင

KNU နႛ DKBA ကား စစေရးအရ တငးမာမႁေတၾ ရႀေနတယလႛ သရပၝတယ။

DKBA ဒဗလမႀႃး႒ကး ေစာေနာတယာရ တပေတၾဟာ စစစခနးေဆာကလပဖႛနႛ ခတတကငးေတၾ

ေဆာကလပဖႛ စကတငဘာ ၁ ရက ေနႛလညမႀာ ႟ၾာသ႟ၾာသားေတၾက လပအားေပး

ဆငေခခေကာငး သရပၝတယ။

DKBA တပေတၾ KNUနယေမထက ဝငလာတယဆေပမ ကရငအမးသားအခငးခငး

ေသၾးထၾကသယ ဖစမ စစပၾမးက ေရႀာငရႀားလတာေကာင မကသာ႟ၾာထက ဝငခၾင ပခေကာငး

KNUတပမဟာ ၆ က ဗလ႒ကးထၾေနက RFA က ေပာပၝတယ။

ဗလ႒ကးထၾေန။ ။ “ဒ DKBA တပရငး အမႀတ ၉၀၇ ဗလမႀႃး ေစာေနာတယာ သႛ

စစေကာငးက လအငအား ၄၀ သတႛက ပထမက ခၾငေတာငးတာက သတႛ တခကေလာက

မကသာက ေရာကေအာင သၾားမယတ။ အထကက ႌၿနကားခက ဖစလႛ အဒၝ

က႗နေတာတႛက ဒ ကရငအခငးခငး ဖစေတာ ထပတကမႁ ပနာ မဖစေအာင အဒမႀာ

က႗နေတာတႛ လေတၾ အကနလး ပနဆၾႎႁတ႓ပးေတာ အဒၝ ဟဒငး ခၾင ပတယေပၝ။ ဒ မကသာ

ေရာကေတာ မနကထက သပနမထၾကပနႛ ဒေနႛ ေနႛလည ၁၂ နာရ အခနမႀာ မကသာ

႟ၾာသ႟ၾာသားမားက ဒ လပအားေပးေတၾ ေတာငးတယေပၝ။ အခ သ မကသာရ အေရႀႚဖက

ေတာငကနးက ကတတကငးေတၾ တးတယ။ ႟ၾာနႛ ဒေတာငထပကားမႀာ စခနးတခ

ပနေဆာကတယ။”

တကယေတာ မကသာ႟ၾာတဝကနႛ မယဇလေခာငးတဝက ေဒသေတၾဟာ KNUေရာ

DKBAတပေတၾပၝ ႓ပငတ လႁပရႀားေနကတ ေနရာဖစေကာငး ေဒသခေတၾက RFAက

ေပာပၝတယ၊ ဘရားသးဆ မကသာ႟ၾာတဝက ေဒသဟာ သဘာဝေဘးမသစေတာ႒ကးဝငးေတၾ

ထထထပထပ ရႀတေနရာဖစေကာငး သရပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 86

မနမာစစအစးရက DKBAတပရ ဗလႎႁတခမးေမၿးတႛအဖၾႚက သစတနခန ၅၀၀၀ ထတလပခၾင

ေပးထားတာေကာင ၊ သစေတာထထပတ မကသာေဒသက DKBA တပေတၾ အခလ

ဝငသမးရတာပ ဖစေကာငး၊ KNUက စစေရးအရ ထးႎႀကလာရငေတာ KNUအေနနႛ ပနလည

တကခကသၾားမယလႛ KNU တပမဟာ ၆ ရ ဗလ႒ကးထၾေနက ေပာဆပၝတယ။

ဗလ႒ကးထၾေန။ ။ “က႗နေတာတႛ သတငးရရႀတာက ဟ ဗလႎႁတခမးေမၿးက နအဖက

သစတန ၅,၀၀၀ အဒၝ ထတခၾင ပတယ။ တခား သစေတာမႀာ သစတန ၅,၀၀၀ ထၾကရႀဖႛက

မရႀေတာဘး။ အဒမကသာ ေတာတခပ ရႀေတာတယဆေတာ အဒၝ မကသာက

ေခကတယတယ၊ မကသာက ယလက ခငးအားဖင လမးဆလမးခၾလညး ဖစတယ။

ဇနယေတၾလညး ဖစတအတၾကေကာင KNU နယေမ ကဥးေမာငးသၾားေအာင ဟ KNU က

ေမာငးထတတ သေဘာမး ဖစတယေပၝ။ ဒၝေပမ၊ က႗နေတာတႛဖကကေတာ ဝငမတးဖႛ

လတယေပၝ။ ဝငတးလာလႛ ရႀရငေတာ ဒၝ က႗နေတာတႛ ကယကယက ကာကၾယဖႛေတာ

တာဝနရႀေသးတယေပၝ။”

မကသာ႟ၾာမႀာ ႟ၾာေဟာငးနႛ ႟ၾာသစရႀ႓ပး စစေပၝငးအမေခ ၁၀၀ ေကာရႀေကာငး သရပၝတယ။

စးပၾားေရး အကးဆကအဖစ လကနကးခရမႁ

မားပားလာ

2009-09-01 http://www.rfa.org/burmese/news/human_trafficking_on_the_rise-

09012009165348.html/story_main?textonly=1

မနမာစစအစးရရ စးပၾားေရး စမခနႛခၾပ ႌဖငးမႁေကာင အကးဆကအဖစ

မနမာအမးသမးေတၾနႛ ကေလးသငယေတၾဟာ လကနကးေရာငးစားခရတာမး အဓမ

ပကငခရတာမးေတၾ မားလာေနေကာငး၊ အမးသမးနႛ ကေလးမားအခၾငအေရး အစအစဥ

Women and Child Rights Project (WCRP) အဖၾႚက ၂၀၀၄ ကေန ၂၀၀၉ ခႎႀစအတၾငး

ေလလာပစထားတ အစရငခစာက ဆပၝတယ၊

စးပၾားေရးခႚတမႁေကာင အလပအကင ရရႀေရးကသာ အာ႟စကေနကတ

မနမာအမးသမးေတၾဟာ သတႛ ဘယကသၾားရမယဆတာ အေသခာမသရပ ေနာကဆးမႀာ

လကနကးသ ပၾစားေတၾရ ေရာငးစားခငးက ခကရေကာငး ၊ အမအကအဖစ

လပကငေနသေတၾဟာလညး ႎငငခားသား အမရႀငေတၾရ အဓမ ပကငေစာကားမႁက ခရ႓ပး

ေဖရႀငးမရတ ပနာအဖစ ရငဆငရေကာငး အစရငခစာက ဆပၝတယ ၊

Nowhere else to go (ေပးစရာေမမရႀ) ဆတ အဆပၝ အစရငခစာနႛပတသကလႛ WCRP

အဖၾႚတာဝနခ မၾနအမးသမး မက႟ငႎၾနက RFA အဖၾႚသား ကဥာဏဝငးေအာငက ဆကသၾယ

ေမးမနးထားပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 87

ရနကနတငး ရတပဖြ႔မႉး ရမႉးႀကး၀ငးႏင

ေနျပညေတာ ေခၚယစစေဆးခေနရ NEJ / ၂ စကတငဘာ ၂၀၀၉

ရနကနတငး ရတပဖြ႔မႉး ရမႉးႀကး ၀ငးႏငအား အဂတလကစားမႈ၊

အာဏာအလြသးစားလပမႈမားျဖင ေနျပညေတာတာ၀နရ သတ႔က ေခၚယစစေဆးေနသညမာ

ရကသတႏစပတမရၿပျဖစေၾကာငး ေနျပညေတာအသငးအ၀ငးႏင နးစပသတဥးက ေျပာသည။

၎ႏငဆကစပပတသကေနသည ခ႐ငအဆင၊ ၿမ႕နယအဆင ရအရာရမားကလညး

အထးစစမးစစေဆးေရး (BSI) ႏင သတငးတပဖြ႔ (SB) တ႔က ေခၚယစစေဆးေနဆျဖစသည။

အမႈတြဆကစပ ရအရာရမားက ရနကနၿမ႕၊ ဆပကမးလမး အမတ (၆၇-၆၉)၊

အထးစစမးစစေဆးေရး႐းခပ၌ စစေဆးေနသညဟလညးေကာငး၊ ကမးနားလမး

ေျခာကထပ႐း သတငးတပဖြ႔႐းခပ၌ စစေဆးေနသညဟလညးေကာငး သတငးမား

ထြကေပၚေနသည။

ၾသဂတလ ေနာကဆးပတအတြငး ေျခာကထပ႐း၌ ရအရာရကားမား

အ၀ငအထြကမားေနေသာေၾကာင ေျခာကထပ႐း၊ သတငးတပဖြ႔႐းခပ၌ ၎အမႈတြအား

စစေဆးေနသညမာ ျဖစႏငေျခရေၾကာငး ေျခာကထပ႐းမ အရာထမးတဥးက ေျပာသည။

ရနကနၿမ႕ ပနးဆးတနးလမး ႏငငကးလကမတထတေပးေရး႐း၌လညး ယခလပငးမားအတြငး

ဌာနတြငးအေရးယမႈမား ဆကတကျဖစေပၚေနသည။

ၿပးခသညဇြနလအတြငး၌ ႏငငကးလကမတထတေပးေရးအဖြ႔ ႐းတာ၀နရသ ၀နထမး (၂၀)

ေကာအျပစေပးအေရးယခရၿပး ယခငလအတြငး၌ ႐း၀နထမး (၄၀) ခန႔

နယေျပာငးေရႊ႕အျပစေပးအေရးယခရေၾကာငး အဆပါ႐းမ ျပညနယတခသ႔ အေျပာငးခရသ

သတငးတပဖြ႔အရာရတဥးက ေျပာသည။

၎က “ခခနထက နယေျပာငးကစၥေတြ မၿပးေသးဘး။ Passport ႐း တ႐းလး

ေျပာငးပစဖ႔အစအစဥ ရပရတယ” ဟ ေျပာသည။

ႏငငကးလကမတထတေပးေရးအဖြ႔ ႐းတာ၀နရသမား ဤသ႔ အေရးယခရျခငးသည

ေနျပညေတာ၊ ေျမေအာကဥမငလဏေခါငးသတငး ေပါကၾကားျခငးႏင

တက႐ကဆကစပေနသညဟ ၀နထမးမားက ယဆၾကသည။

ေျမေအာကဥမငတးေဖာေရး သတငးေပါကၾကားမႈတြင သသယရသမားဟ ယဆခရသည

တပမေတာအရာရအခ႕သည အျခားႏငငမားသ႔ ထြကေျပးတမးေရာငခၾကေၾကာငး၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 88

အဆပါအရာရမားက ႏငငကးလကမတ ထတေပးချခငးေၾကာင ဆကစပ သတငးတပဖြ႔၀ငမား

ယခကသ႔ အေရးယခရျခငးျဖစေၾကာငး အဆပါ သတငးတပဖြ႔အရာရတဥးက ေျပာသည။

ယခလကရ ေနျပညေတာမ ေခၚယစစေဆးေနေသာ ရနကနတငး ရတပဖြ႔မႉး

ရမႉးႀကး၀ငးႏငသည ရမးျပညနယေျမာကပငး ျပညနယရမႉးႀကးအဆငမ တဆငတး ရာထးျဖင

ရနကနတငး ရတပဖြ႔သ႔ ေရာကရလာသညမာ (၂) ႏစ ၀နးကငခန႔ရၿပျဖစသည။

လြယဂယေဒသခမား တ႐တျပညဘကသ႔

ပစၥညးမားေရႊ႕ေျပာငး ခငလငး / ၂ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/20909d.php

ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔ (ေကအငအ) တပမဟာ (၃) နယေျမျဖစသည ဗနးေမာခ႐င၊

လြယဂယေဒသအတြငး စစပြျဖစပြားမညက စးရမသည ေဒသခလထသည

၎တ႔ပငပစၥညးမားအား လြယဂယတဖကကမးရ တ႐တျပည၊ ကနးဖနးၿမ႕ႏင

လားရငေကးရြာဘကသ႔ ယမနေန႔က စတငေရႊ႕ေျပာငးမႈမားရေနၿပး အခ႕မာ လပါတပါတညး

ေျပာငးေရႊ႕ေနၾကသည။

တ႐တ-ျမနမာနယစပ လြယဂယၿမ႕နယခြအတြငးရ ရမးရြာ၊ ကခငရြာမားရ ေဒသခမားက

ေထာလာဂမားျဖင ပစၥညးမားသယေနၾကၿပး အခ႕ကခငလမးမားမာ မသားစအလက

ေျပာငးေရႊ႕လာေနသညဟ ကနးဖနးၿမ႕ ေဒသခတဥးက ေျပာသည။

၎က “မေန႔ကဆ တေနကနလးပ ေထာလာဂေတြ တဝနးဝနးန႔ သြားလက၊ ျပနလကန႔

ပစၥညးေတြ သယေနတာ။ ေႁမြေရခြအတေတြန႔ အထပႀကး၊ အထပငယ၊ ေသတာေတြ၊

ပရေဘာဂပစၥညးေတြ အစေပါကြာ။ သတ႔အမးေတြ၊ အသမတေဆြေတြ ဒဘကမာ ရၾကတယ။

တကယလ႔ ကခငတပေတြန႔ အစးရတပေတြ ျပနတကၾကရင အခကတညးက ႀကၿပး

ပစၥညးေတြ ဒဘကက ပ႔ေနၾကတာ။ ေျပးရမယဆရင အရနသငျဖစေအာင။ ကခငတပေတြရတ

မငဂာယနနားက ကခငရြာေတြကေတာ အခ႕က မသားစလကက ေျပးလာတာ။ ဒမာလညး

ကခငရြာေတြရတယ” ဟ ကနးဖနၿမ႕ ေဒသခတဥးက ေျပာသည။

ကးကန႔တပဖြ႔၊ ဝတပဖြ႔၊ မငးလားတပဖြ႔တ႔ႏင စစေရးမဟာမတျပထားသည

ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔အေနျဖင စစထတြင ပါဝငတကခကေတာမညဆသည

သတငးမား ေဒသခလထအၾကား ေပၚထြကေနၿပး နအဖတပမားက ဗနးေမာႏင ျမစႀကးနား

ေမာေတာကားလမးတေလာက လႈပရားသြားလာမႈမား ယခငထက ပမားလာသျဖင

ပၿပးစးရမထတလန႔မႈ ျဖစေနၾကသညဟ ဗနးေမာၿမ႕ခတဥးက ေျပာသည။

၎က “အခက ကးလန႔စာစား ျဖစေနတာ။ ဘယမာေတာျဖင ေပၚတာဆြေနတယ၊

ဘယရြာမာပ ေကအငေအက ဝငၿပး လသစစေဆာငးေရး ဆြသြားတယဆၿပး ေျပာေနၾကတာ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 89

ဆငကယ ကယရသမားေတြေတာင လးဝမရသေလာက ျဖစသြားတယ။ ဒတကပြေတြ

ျဖစကတညးက မေတြ႔ရေတာတာ။ ဗနးေမာမာလညး ေအာကပငးဘကက စစသားေတြ

ထပေရာကေနတယလ႔ ၾကားတယ” ဟ ေျပာသည။

ယခလ (၂၇-၂၈) ရကတြင ရမးျပညနယ၊ အထးေဒသ(၁) ကးကန႔နယေျမအတြငး

ကးကန႔တပဖြ႔ႏင နအဖတပအၾကား တကပြမား ျဖစပြားေနစဥကတညးကစ၍

ကခငျပညနယအတြငး နအဖတပမား လႈပရားသြားလာမႈ မားျပားလာေနၿပး ေကအငအႏင

နအဖတပအၾကား တကပြျပနျဖစေတာမညဆသည ေျပာဆမႈမား ေဒသခလထၾကားတြင

ကယကယျပန႔ျပန႔ ထြကေပၚေနသည။

ေကအငအႏငနးစပသ လငဇာေဒသခတဥးက “နးစပရာေဒသခလထက ဆနေတြ၊

ဆားေတြေလာငဖ႔ ေကအငအက ႏႈးေဆာထားတယ။ ကေနာတ႔ လငဇာရပကြကေတြမာလညး

ႏးႏးၾကားၾကားေနဖ႔ ေျပာထားတယ။ ကးကန႔အေရးအခငး စျဖစကတညးက

ေကအငေအကလညး သ႔တပက လန႔ထားတယ။ သကစၿပးတကမာေတာ မဟတပါဘးလ႔ေတာ

ျမငတယ” ဟ ေျပာသည။

မြနျပညသစႏင စစတငးမႉး ထပမေတြ႔ဆ

ဖနဒါ

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 02 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 01 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ အပစအခတရပ မြနျပညသစပါတ၏ တပမားက နယျခားေစာငအျဖစ

ေျပာငးလေရး ဖအားေပးမႈအေပၚ စစအစးရ ကယစားလယႏင မြနေခါငးေဆာငမား ထပမ

ေဆြးေႏြးၾကသည။

အေရ႕ေတာငပငးတငးမႉး ဗလခပ သကႏငဝငးက မြနျပညသစပါတမ ဒတယ ဥက႒ ႏငေရာစ၊

တြဘကအတြငးေရးမႉး ႏငခမးတြ႕၊ ဗဟအလပအမႈေဆာင ေကာမတဝင ႏငဒလညတ႔က ရတခ

စစဌာနခပ႐းတြင ၾသဂတလ ၂၈ ရကမ စတင၍ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးျခငး ျဖစသည။

“အရငတေခါကေတြ႔တနးက ကေနာတ႔က နယျခားေစာငတပဖြ႔ဖ႔ လကခဖ႔ ခကခတာက

အေျဖေပးခတယ။ အခတၾကမကေတာ အဒေဆြးေႏြးခကက ျပနေဆြးေႏြးမယ” ဟ

မြနျပညသစပါတ ဌာနခပမ အမညမေဖာလသ အရာရတဥးက ေျပာသည။

ေဆြးေႏြးပြသြားသည မြနေခါငးေဆာငမား ေနရငးသ႔ ျပနလညေရာကရလာျခငး

မရေသးသညအတြက စစအစးရဘက၏ တ႔ျပနခကက မသရေသးေၾကာငး သက

ဆကေျပာသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 90

ပါတဌာနခပရရာ ေရးၿမ႕နယ ေရးေခာငးဖားတြင ဇလငလ ၂၇ ရကမ ၾသဂတလ ၁

ရကေန႔အထ ၆ ရကၾကာ ကငးပခသည ဗဟေကာမတ၏ ဆးျဖတခကမားက ဗလခပ

သကႏငဝငးထ ၿပးခသည ၾသဂတလ ၅ ရကေန႔က ေပးပ႔ခၿပးေနာက ယခလ ထပမ

ေတြ႔ဆချခငး ျဖစသည။

မြနအမးသားမားအတြက ကယပငျပ႒ာနးခြင အာမခခကမရဘ ပါတႏင တပခြထားျခငး

သ႔မဟတ ဖကသမးျခငးမား လကမခမည မဟတေၾကာငးႏင နယျခားေစာငတပအျဖစ

အသြငေျပာငးေရးအား လကမခေၾကာငး မြနျပညသစက စစအစးရက တ႔ျပနထားသည။

ထ႔အျပင အပစအခတရပစေရးက ဆကလက၍ ထနးသမးသြားမညျဖစကာ

ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးျခငးျဖင ႏငငေရးျပသာနာက ေျဖရငးသြားရန လကရ အစးရႏင

ေနာငတကလာမည အစးရထ ေတာငးဆသြားမညဟ ပါရသည။

အပစအခတရပအဖြ႔မား၏ တပမားက ျမနမာတပမေတာေအာက သြတသြငးေရး အစအစဥက

နအဖ က လးပမးေနခေသာလညး မြနျပညသစအပါအဝင အငအားၾကး အပစရပ

ၿငမးအဖြ႔မားက ျငငးဆနထားၾကသည။

နယျခားေစာငတပ အသြငေျပာငးေရးကစၥအတြက စစတငးမႉးႏင မြနေခါငးေဆာငမား

ေတြ႔ဆမႈသည မတလမစတငလင ၄ ၾကမ ေျမာကသြားၿပ ျဖစသည။

၁၉၉၅ ခႏစ ၾသဂတလတြင စစအစးရႏင အပစအခတရပစၿပး ၂၀၀၄ ခႏစတြင

အမးသားညလာခက တကေရာကခေသာလညး ေနာကႏစတြင စစအစးရ၏

လပထးလပနညးမားအေပၚ သေဘာမတသျဖင အဆငေလာကာ ေလလာသအျဖစသာ

ဆကလကတကေရာကခသည။

ကးကန႔ စစေျပး ၆ ေထာငခန႔ ေနရပျပန

ေမေကာ

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 02 ရက 2009 ခႏစ 19 နာရ 32 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ စစအစးရ တပမားႏင အပစရပ တငးရငးသား လကနကကင

ကးကန႔တပဖြ႔တ႔ ျဖစပြားေသာ စစေၾကာင တ႐တႏငငဘက ထြကေျပးရသ ကးကန႔

စစေျပးဒကၡသည ၆ ေထာငနးပါး ေနရပျပနလာၿပ ျဖစသည။

ရမးျပညနယ ေျမာကပငး ေလာကကင အေျခစက အထးေဒသ ၁ အဖြ႔အေပၚ ထးစစေၾကာင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 91

ကးကန႔ေဒသခ ၃ ေသာငးခန႔ အမနးခငး တ႐တႏငင ယနနျပညနယထသ႔

ထြကေျပးခၿပးေနာက အခ႕က အရစြန႔ျပနလာၾကျခငး ျဖစသည။

စစေျပးဒကၡသညမား ရနလကငးႏင ခငးေရႊေဟာ နယစပဂတမားမတဆင ကးကန႔ၿမ႕ေတာ

ေလာကကငသ႔ ၅၈၁၁ ဥး ျပနလညဝငေရာကလာေၾကာငး ယေန႔ထတ စစအစးရအာေဘာ

ႏငငပင ျမနမာအလငး သတငးစာက ေရးသားထားသည။

ဒကၡသည တခ႕တဝကသာ ေနရပတြင ကနရသည အးအမ၊ လပငနးတ႔ အေျခအေနက

ၾကညရႈရန ျပနဝငျခငး ျဖစေၾကာငးႏင လၿခေရး စးရမမႈကမ ရေနဆျဖစေၾကာငး တ႐တ-

ျမနမာနယစပ စစေရး ႏငငေရး ေလလာသ ဥးေအာငေကာေဇာက ေျပာသည။

“အမားစက အမျပနဖ႔ ေၾကာကပါတယ။ အခကေတာ တရြာက ၄ ေယာက၊ ၅ ေယာက

ရြာကျပနၿပး သြားၾကညၾကတ သေဘာပ” ဟ သက ေျပာသည။

"ေလာေလာဆယေတာ ဆးရႈးမႈေတြကေတာ မားပါတယ။ မရဘးဆ အမေတြ

အေဖာကခရတယ။ အဖကခရတယ။ စစတပကလညး အမားၾကး ရတာကး။

ကးကန႔တပေတြကလညး ဆတသြားတယဆတ အခါေရာကေတာ လယကတယဆတ ကစၥက

ျဖစေနမာပါ“ ဟ သက ထပေျပာသည။

ကးကန႔ေခါငးေဆာင ဥးဖနၾကားရင၏ အမက ဝငေရာကရာေဖြရာမ အစျပသည တငးမာမႈသည

ၾသဂတလ ၂၇ မစတငကာ ႏစရကၾကာတကပြ ျဖစပြားခသျဖင လၿခေရးတပဖြ႔ဝင ၂၆ ဥး

ေသဆးၿပး ၄၇ ဥး ဒဏရာရခသညဟ စစအစးရက ေျပာသည။

ကးကန႔ဘကက အေျပာအရ စစပြေၾကာင အရပသားမားအပါအဝင လ ၂၀၀ နးပါး

ေသဆးခသညဟ ဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 92

Wednesday, September 2, 2009

ကယကြငးကယပငပါမလား

လတတေလာ ကးကန႔ေဒသတြင ျဖစပြားခေသာ စစအစးရႏင ကးကန႔တပတ႔၏

တကပြမားေၾကာင လေပါငး ေသာငး ဂဏနး တရတျပညဖကသ႔ ထြကေျပး

တမးေရာငခၾကသည။ ထျဖစစဥအေပၚတြင မတကြျပားေသာ သးသပခကမား

ေကာကခကမားလညး ေပၚထြကလာခသည။

၁။ ကးကန႔အဖြ႔သညလညး တရတႏြယဖြားမားျဖစ ေသာေၾကာင တရတအစးရမ

ျမနမာစစအစးရအား ထကစၥ မားႏင ပတသက၍ ေရ႔၌ဖအား ေပးမညေလာ။

၂။ ထတကပြမားေၾကာင တရတအစးရႏင နယစပေဒသတြင တစတရာ ႏငငေရးတငးမာမႈ

ျဖစႏငသညက သေသာ လညး (နအဖ) စစအစးရဖကမ တမငလပျခငး ျဖစသေလာ။

၃။ ကးကန႔တပမားသည နယျခားေစာင တပအျဖစအသြင ေျပာငးမညက လကမခေသာလညး

အငအား နညးမနးသ၍ ဂရစကစရာမလဟ သေဘာထားေသာေၾကာင နအဖက

ေျပာငေျပာငတငးတငး ဝငတကျခငး ေလာ။

၄။ ကးကန႔အဖြ႔သည ကခင၊ ဝစေသာ တပမားႏင စစေရးမဟာမတဖြ႔ထားသည။ ထ႔ေၾကာင

တဖြ႔ဖြ႔က စစအစးရက တကလာသညရေသာ အခငးခငး အျပနအလနကညရန

သေဘာတထားၾကသည။ အမန တကယ တကပြ ျဖစပါက တဥးႏငတဥး တကယကည

မကညက စမးသပလ၍ ကးကန႔က အရငတက၍ ေသြးတးစမးျခငး ျဖစသေလာ။ လကေတြ႔

တြငလညး ကးကန႔တပမား အတကခရေသာအခါ ကခငတပမား ဝတပမားဖကမ

အလးအရငးျဖင ကညျခငး မရသည က၊ ေသနတေပါကျခငး မရသညကလညး ေတြ႔ရသည။

၅။ ကးကန႔အဖြ႔က တကျခငးသည လာမညႏစ ေရြးေကာကပြက အခနဆြလ၍ ႀကတငမးေမႊး

ထားျခငးေလာ။ မၾကာေသးမ ကာလကလညး ဘဂၤလားဒကရက ပငလယျပင နယနမတႏင

စပလဥး၍ (နအဖ) မ ရနစထား တာလညး ရခသည။ ျပညတြငးရန ျပညပရနမားေၾကာင

ေရြးေကာကပြက အခနဆြလသည သေဘာဟ တဖကတြငလညး ဆမညဆက

ဆႏငေသးသည။

ေနာကထပ တမးလည၍ စဥးစားမညဆပါက နအဖ စစအစးရသည ကးကန႔က အခလ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 93

ေျပာငေျပာင တငး တငး ဝငေရာကတကခကျခငးမာ ပကငး၏ တတတဆတ မးစမးျပမႈ မပါဘ

ဝငတကရပါမညလား ဟသည အခကျဖစသည။

ကးကန႔အဖြ႔အတြငး ေခါငးေဆာငအခငးခငး စးပြားေရးၿပငဆငမႈေၾကာင

ေခါငးေဆာငမားအတြငး သပရႈ၍ ၿဖခြမည။ နအဖလလားသ ေခါငေဆာငမား တကလာပါက

နယျခားေစာင တပအသြငေျပာငးေရးမာ ပ၍ လြယကသြားမညလညး ျဖစသည။ သပရႈၿဖခြ၍

မရပါက နအဖဖကႏင ပးေပါငးသက ေျပာငအကအညေပး၍ တဖကက တကခလကရနသာ

ျဖစသည။ ဤသ႔ စစဥစဥးစားမႈကလညး နအဖက တရတအစးရက ႀကတင အသေပး

ထားႏငသည။ ႏစႏငငအစးရ လကဝါးျခငး ရကသညက မညသ သႏငမညနညး။ ကခငႏင

ဝတပ မား သညလညး တရတဖကမ ေခါငးခါျပေနေသာ ေၾကာင ကးကန႔ဖကမ ဝငမတကဘ

ရပၾကညေနျခငးလညး ျဖစႏငသည။ ေသခာတာ တခကေတာ တရတနယစပတြင ကပ၍

ေဖာငးေဖာငးမညေအာင ျပညတြငးစစ ျဖစမာက တရတက ယခကာလတြင

လလားလမမညမဟတ။

ဤကစၥမား၌ ေမးစရာ ျဖစလာသညက တရတအစးရက ျမနမာဗလခပမားႏင ဘာေၾကာင

လကဝါးရကဖ႔ လသနညး ဆသည ေမးခြနးပငျဖစသည။ အတဆး အေျဖကေတာ ႏစႏငင၏

အကးစးပြါးဟ ေျဖႏငသည။

၁။ ရခငျပညနယမ ထြကရလာမည သဘာဝဓာတေငြ႔ႏင တရတသ႔ ပကလငးသြယ၍

ေရာငးချခငး။

၂။ အာဖရကႏင အေရ႔အလယပငးမ တရတဝယယေနသည ေရနစမးမားက အခနအကနခ

ေငြအကနခ၍ မလကာ ေရလကၾကားက ျဖတခါ တရတျပညအထ တငပ႔ေနရသည။

ထေရနစမးမားက ရခငျပညနယမ တဆင ပကသြယ၍ တရတျပညက တကရကပ႔မည

အစအစဥလညး ရေနသည။

၃။ ဧရာဝတျမစဆက ဆညပတ၍ လပစစဓာတအားထတခါ တရတျပညသ႔ ေရာငးခရနလညး

ရေနေသး သည။

၄။ ႏစႏငင နယစပကနသြယေရးတြင တရတဖကက ရေသာအကးအျမတသည ႀကးမားသည။

ျမနမာဖကက တငပ႔ ေနသညမာ ကနေခာမဟတ။ သဘာဝရငးျမစ ကနၾကမးမားသာ

ျဖစသည။ တရတဖကက အရည အေသြး နမေသာ ကနေခာမားက ျမနမာတ႔ဖကမ

ျပနလညဝယယေနရသည။

၅။ တရတႏင အႏၵယ၏ စးပြါးေရး တးတကလာႏႈနးက အေနာကကမၻာကပါ သတႏင

ေစာငၾကညေနရသည ကာလ ျဖစသည။ ေနာငလာမည ဆယစႏစမားအတြငး

အႏၵယႏငတရတ ႏစႏငင ကနသြယေရးတြင ျမနမာႏငငသည အခကအျခာ ပ၍ ကလာမည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 94

ထ႔ေၾကာင အခကတညးက တရတကမၸဏ မးစ ျမနမာ ျပညတြင ေျခကတ ယထားေန သည။

အေနာကတငး စးပြါးေရးသမားမားက ထအခကက မရႈ႔စမမနာလ ျဖစေနၾကသည။ သတ႔လညး

ျမနမာျပညက ဝငလေနသည။ သ႔ေသာ အေနာကကမၻာ၏ စးပြါးေရးပတဆ႔မႈ ဆေသာ

အခကေၾကာင ဂြကေနရသည။

ျပနေကာကရေသာ ကးကန႔ကစၥက ကယနညးကယဟနျဖငရငး။ တရတဖကက

လၾကားေကာငးေအာင အနညးအကဥး ေလာက ေဝဖနတာမး တကတြနးတာမး

ေလာကေတာရမည။ ကးကန႔ကစၥသည စစအစးရ အတြက တရတက ကတ၍

သေဘာတထားေသာ ပထမေျခလမး ျဖစႏငသည။ ကနသည အပစရပေတြ လညး

တေျဖးေျဖးႏင တရတဖအားက သေဘာေပါကလာ ရေတာမည။

ဗကပၿပကြစဥအခါက တရတအစးရသည ဗကပဖကက ဘာမ အကအညမေပးေတာပါ။

ဗကပဖကမ ဗကပ ယနေဖာငး ဝတ၍ ဝငတကေပးတာမးလညး အရငကလ မလပေတာပါ။

အကးစးပြါးျဖစစဥက ေခတႏငအတ ေရြ႔လား သြားချခငး ေၾကာငပင။ ဗကပ

ေခါငးေဆာငမားကေတာ ယခငႏငငေရး ဆကဆမႈအရ တရတႏငင ထတြင ေနထငခြငေပး

လက သည။ ထ႔ထကပေသာ အကအည တရတဆက မရေတာပါ။ ထ႔ေၾကာင ကးကန႔

တ႔သညလညး အလားတ ျဖစစဥက ရငဆငရေတာမညေလာဟ စဥးစားမျခငး ျဖစသည။

ကခငေခါငးေဆာငမားႏင ဝေခါငးေဆာငမားက တခနက တရတမေျပာခသညက

ကယတငးျပညအတြငးမာ ျဖစေနတ ျပနာအထတစပက ႏငငတကာမာ

လယၿပးဖြငျပမေနၾကပါေတာႏင။ ကယအခငးခငး ႀကတ၍ ေျဖရငးျခငးကသာ

ပ၍အကးရသညဟ ဆချခငးျဖစသည။ သေဘာကေတာ အထတစပက လယ၍ဖြငျပ ေနပါက

တရတဖကမ ဘာမ အက အညမေပးႏငေတာဟ ဖအားေပးျခငးသာျဖစသည။ ထအခနမစ၍

လကနကကင ေတာလနေရးမား ထေဒသမားတြင န႒တခရသည။

အကးစးပြါးအရ တရတအစးရသည ျမနမာစစဗလခပမားႏင တကရကဆကဆမာပ

ျဖစသည။ ျမနမာ စစ အစးရႏင ပလနပ မသငသည အပစမားအတြက ေရ႔ေရာက

ကာကြယေပးလမမည မဟတေပ။ လၾကား ေကာငးေအာင ဝတရား အရ ေျပာတာေလာကပ

ရေတာမည။ တျဖညးျဖညးျခငး ႏြမးလသြားသည ပနးပငက ခတမပစေသာလညး ေရေလာငး

ျခငး ေပါငးသငျခငး ေျမၾသဇာ ေကၽြးျခငး မရေတာဘ ထငၾကညေနသည သေဘာသ႔

ေရာကရလာေတာမည။

တဖကတြငလညး ျမနမာစစအစးရသည အေမရကနတ႔ႏင အဆငေျပျခငသညဟ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 95

တြကဆခကမား ေပၚေပါကလာ သည။ တရတေတြဖကမလညး သတ႔က မထခကပါက

အေမရကနအစးရႏင ျမနမာ စစ အစးရ တ႔ အဆငေျပသညက ဘာမထး၍ ေဝဖနေျပာဆမည

မဟတ။

ထးလာႏငသည တခကေတာ ျမနမာႏငငသည အငအားႀကး တရတႏင အေမရကနတ႔

ကစားမည ေဘာလး ကြငး ျဖစသြားမာကေတာ ျမနမာႏငငသားတ႔အဖ႔ စးရမဖြယ ျဖစသည။

စစေအးတကပြ ကာလမားအတြငးက အေမရကနအပစႏင ဆဗယကအပစတ႔ အၾကား

ေျမဇာပငျဖစခရေသာ ႏငငငယ မား မနညးလ။ ထႏငငငယမားတြင ဘယသ အစးရျဖစျဖစ

သတ႔စတမဝငစား။ စတဝငစားသညက ထအစးရမားသည ကယလျဖစရင ၿပးစတမး။

အာဏာရငမကလ႔ မညသပ အပခပအပခပ ဒါက ႏငငႀကး မားက ဂရမစကပါ။ ထစစေအး

တကပြႀကးကာလအတြငး အေမရကနလ ဆဗယကလ ဆသည အပစမား လညး

ထႏငငငယမားတြင ေပၚလာခဘး သည။ လထအတြက နားႏငမကေစဟ ဆႏငသည

စာေပႏင မဒယာ ေလာကတြငလညး အပစကြခၾကသညက မေမ သင။

ယေန႔ကာလကေတာ အရငးရငႏင ကြနျမနစအားၿပငေသာ စစေအး တကပြေခတ

မဟတေတာ။ သ႔ေသာ ဓနအတြက ေတာ ႏငငႀကးတငး ၿပငေနၾကသညမာ

လကေတြ႔ျဖစသည။ ျမနမာဆေသာကြငးအသစတြင အေမရကနႏင တရတတ႔ ခစၾကညေရးပြ

ကနလက၊ မတေဆြျဖစ ကနလက၊ ေၾကးပါေသာလညး ေၾကးမပါဟန ကနၾကမည

ေဘာပြေတြလညး ေနာငမာ ေတြ႔ေကာငးေတြ႔လာ ႏငသည။ ကြငးပငရင ျပညသေတြကေတာ

ဘယေလာက အကးရမညဆတာ မေျပာ တတေသး။ ကြငးက ပြစားလပေနသည

စစဗလခပမားႏင သတ႔၏ စးပြါးဖကမားကေတာ အေသအခာ အကးရမာ အမနျဖစသည။

အေမရကနႏင တရတက သတ႔အကးစးပြါးအတြကလညး ဤေဒသႀကးအတြငး

ေဝစခြႏငေသးသည။ ျမနမာႏငငက တရတလႈပရားရာ နယဟ သတမတ၍ ေျမာကကရးယား

ကေတာ အေမရကန အေရးအရာ ပငေသာ နယအျဖစ ခြေဝ၍ လပေကာငး လပႏငသည။

သတ႔အခငးခငး လကကတထးတာ မညသအတ အက စြပစြႏငမညနညး။

ညကလးယားသမားျဖင လႈငေနေသာ ေျမာကကရးယားက အေမရကနတ႔

ပမစြကဖကျခငးအားျဖင တဖကတြင တရတ အစးရအား ျမနမာႏင တဗကကစၥမားအတြင

ေစလရာလ ေစႏငသညဟ နားလညမႈမား ယေကာငးယထား လာႏငေသး သည။

ထ႔အျပင ေနာကတခကေတာ ျမနမာႏငငေရး ေလာကတြငလညး တရတေထာကခသ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 96

အေမရကန ေထာကခ သ အပစ မား ဟမသညမ အရႈအရႈ ေပၚလာဥးမညက ေတြ႔ေနရသည။

သတကာ လာကစားေသာ ကြငးအျဖစမခလပါက နညးရပါသည။ ကယအခငးခငး

ေကေကလညလည စကားေျပာ၍ တငးျပညက ျပနလညထေထာငျခငးသာ ျဖစသည။

ကယတဥးတညး ကယအပစ တခတညး ေကာငးစားဖ႔သာ ရညမနး ထားပါက တဖကဖကက

အေသကပရတာ ဓမၼတာျဖစသည။ တဖကဖကက ေျခစခ၍ အားကးၿပ ဆကတညးက ခငးဖတ

ဘဝသာ ေရာကရမာမလြပါ။

ကယကြငးက ကယပငဖ႔ ႀကးစားတာသာ မနကနေသာ အမးသားႏငငေရးျဖစသည။

ကယမကနရဘ အသငးတကာ အသငး ဝငခငတငးဝင၍ ကနေသာ ကြငးမျဖစဖ႔ နားလညရန

အခနတနေပၿပ။

ေဇာမငး (လ႔ေဘာငသစ)

၂ ရက စကတငဘာလ ၂ဝဝ၉ ခႏစ

Thursday, August 27, 2009

အေကာငး အဆး သၾကလားေဟ

ဗယကနမႏငငသည ယေန႔ေခတတြင ထငးႏငငႏင အၿပင ကမၻာတခြငသ႔ ဆနတငပ႔ေနေသာ

ႏငငတခ ျဖစသည။ ဗယကနမႏငင၏ ျမစဝကြနးေပၚ ေဒသသည တႏငငလး ဆနအထြကႏႈး၏

တဝကေကာေကာက ထတလပေပးေနေသာ ေဒသလညး ျဖစသည။ တရတျပညမ စတင၍

စးဆငးလာေသာ မေခါငျမစသည ျမနမာ၊ လာအ၊ ထငး၊ ကေမၻာဒးယားတ႔က ျဖတကာ

ေနာကဆးတြင ဗယကနမႏငင၌ အဆးသတ၍ ပငလယထသ႔ စးဝငသြားသည။ ထေဒသကား

ဗယကနမ၏ ေျမၾသဇာ ကြယဝေသာ ႏႈးတငေျမႏ ျမစဝကြနးေပၚ ေဒသ ျဖစေတာသည။

သ႔ေသာလညး ဗယကနမလမးတ႔ ေခါငးခစရာ ပပနစရာ ျဖစလာသည ျပနာကေတာ

ကမၻာႀကး ပေႏြးလာ၍ ပငလယေရျပင တစတစ ျမငတကလာျခငး ဆသည ကစၥပင ျဖစသည။

ဤအတငးသာ ဆက၍ ပငလယ ေရမကႏာျပင ျမငတက လာေနပါက ေနာငလာမည

အႏစေလးငါးဆယတြင ဗယကနမႏငင၏ ျမစဝကြနးေပၚ တစတတပငးသည ပငလယ

ေရေအာကသ႔ ေရာကေတာမည။ ထသ႔ဆပါက ဆနစပါး စကပးမႈ ေကာငးမြန ေနေသာ

ျမစဝကြနးေပၚ တစတ တေဒသသည အၿမတနး ပငလယေရင ဖးအပမႈက ခရေတာမည

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 97

ျဖစသည။

ကြမးကငသမား အဆအရ ထျမစဝကြနးေပၚ၏ တစတပငး ပငလယေရေအာက ေရာကရပါက

ဗယကနမ ႏငင၏ ဆနအထြကႏႈးလညး ေၾကာကခမနးလလ ကဆငးလာမညဟ ဆၾကသည။

ထ႔ေၾကာင ျမစဝကြနးေပၚမ လကရ ဆနအထြကႏႈး၏ သးပတပ ေလာပါးကဆငး

သြားမညဟလညး တြကခကျပထားသည။

စပါးစကပးျခငးျဖင အသကေမြးေနသာ ဗယကနမ ျမစဝကြနးေပၚသားတ႔ ဘာဆက

လပၾကမညနညး။ ပငလယထ၌ ငါးဖမးျခငး အလပက ေျပာငး၍လပကငကာ ဆကလက

အသကေမြးမညေလာ သ႔မဟတ ၿမ႔ျပ မားသ႔ ေျပာငးေရႊ႔ကာ ၿမ႔ျပ အေျခစက အလပသမားမား

အျဖစ အသြငေျပာငးမညေလာ။ စဥးစားစရာပါေပ။ ေသခာသည တခကေတာ ယခငက

ပငဆငခေသာ ၎တ႔၏ လယယာမား ပငလယ ေရေအာကသ႔ ေရာကရ ေတာမည။

ဗယကနမ ျမစဝကြနးေပၚ၏ အစတအပငး တခ႔ ေရလႊမးခရသည အခနတြင ပငလယေရသည

ဗယကနမ ႏငင တခ ထတြငသာ အေပာလြနၿပး တန႔၍ရပ၍ ေနမညမဟတ။ ေဒသ

တခလးအတြငး ထဆးကးက ခစားၾက ရမညလညး ျဖစသည။

ထငးႏငငတြင ဘနေကာကၿမ႔ႀကးသည ပငလယေရ မကႏာျပငေအာက ႏစလကမခန႔

နမေနသညဟ ဆၾက သည။ အထးသျဖင မးတြငးကာလမား၌ ဘနေကာကၿမ႔အတြငး ေနရာ

အေတာမားမားတြင ေရႀကးေလ ရသည။ အႀကးစား ပန႔မားကသးကာ ေရမားက

စပထတျပစရသည။ ဗယကနမ၏ ျမစဝကြနးေပၚ ပငလယေရ လႊမးေသာ အခါ၌

ဘနေကာကတြငလညး ဘနေကာကသ ဘနေကာကသားမား ဟဟသညသည ေလေရာငစ

မားျဖင သြားလာေနမညက ျမငေယာင မေသးေတာသည။ ေလဆပသာ ရ၍ ကားဆပမား

ကားဂတမား နတတရ ေတာမည။ တခနက အာရတက၏ ဗငးနစၿမ႔ေတာ အျဖစ

တငစားခခရသည ဘနေကာကသည ထအခနတြင ဒတယ ဗငးနစၿမ႔ေတာ အျဖစသ႔

ပပျပငျပင ေျပာငးလရေတာမည။

ဗငးနစၿမ႔ေတာလ အျဖစမခလပါက ဘနေကာကၿမ႔က ပတ၍ တမတပဖ႔သာရသည။

နယသာလနမာလ ပငလယေရ ျမငတကလာျခငးက တမတပ၍ ကာမညေလာ။

ကာထားႏငေသးသည။ ထငးႏငငသည ဓနကြယဝလာ ေနေသာ ႏငငတခ ျဖစေသာေၾကာင

ပငလယကမးရးတမး တခလးက တမမတပႏငဘး ထားဥး။ ဘနေကာကၿမ႔ကေတာ

တမမားျဖင ပတပတလည ကာထားႏငသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 98

တခနတညးတြငလညး ျမနမာႏငငဖကက ျပနၾကညလကပါက ျမနမာႏငင၏

ျမစဝကြနးေပၚေဒသ တစတ တပငး သညလညး ပငလယေရ လႊမးျခငးက ခရမည။

ေဒသအတြငး ျမငတကလာသည ပငလယေရက ငါဖကမလာန႔ဟ တား၍ မရစေကာငး။

ျမစဝကြနးေပၚ၏ စပါးစကပးေနေသာ လယေျမပမာဏ ဆးရႈးမႈ သညလည ႀကးမား

ေပလမမည။ ပငလယေရ ျမငတကလာျခငးေၾကာင ျမနမာႏငင၏ ျမစဝကြနးေပၚတြင

ဆးရႈးရေသာ ေျမယာ ပမာဏသည ဗယကနမထက အဆေပါငးမားစြာ ဆးဝါးလမမည။

ဘာေၾကာငဆတာ ဆက၍ ေျပာပါမည။

ေမခ၊ ေမလခ ျမစဆေနရာက ပတ၍ ဆညေဆာကခါ လပစစဓာတအား ထတလပ၍

တရတျပညက ေရာငးဖ႔ ျပငေနသညမာ အားလးအသ။ ျမစဆေဒသည ဧရာဝတျမစႀကး

မလအစျဖစသည။ ျမစဆေဒသက ပတဆ႔ လကပါက ေအာကပငးသ႔ ဆကလကစးဆငးမည

ေရမား တန႔၍သြားမည။ ဤသ႔ဆပါက ေအာကအရပ ျမစဝကြနးေပၚ ေဒသသ႔ ဆကလက

စးဆငးမည ေရပမာဏ နညးသြားေပမည။

နားလည လြယေအာင ေျပာရပါက ဥပမာအားျဖင ျမစဝကြနးေပၚရ ျမစကေလးမား

ေခာငးကေလးမား၏ ေရအနကသည ဆယေပဟ ဆပါစ႔။ ကခငျပညနယ ျမစဆတြင

ဆညပတလက ေသာေၾကာင စးဆငးရမည ေရမားတန႔ကာ ယခငကလ ေအာကဖကသ႔

အျပညအဝ မစးဝငႏငေတာ။ ထ႔ေၾကာင ျမစဝကြနးေပၚရ ျမစေခာငးမား၏ ေရအနကသည

ငါးေပခန႔သာ နကေတာမည။ ေရအျမင မလထက ငါးေပနမ သြားသည။ စးဆငးလာရမည

ေရမား ေနာကျပနဆတ သြားရေသာေၾကာင ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ပငလယေရ

ျမငတကလာေသာ ကာလတြင ပငလယေရသည ကမးရးတနး တေလာကသာ ျမငတကျခငး

မဟတေတာဘ အထကပငး မငသးေလးဆယခန႔ အထ တး၍ဝငေရာက လာႏငသည။ မလက

ဆလင ျမစဝကြနးေပၚသ႔ အထကမစးဆငးလာေသာ ေရမားေၾကာင ပငလယေရမား

အထကဖကသ႔ တးဝငျခငတငး တးဝင၍ မရေအာင သဘာဝအေလာက ေရကေရျခငး

ဟန႔တား ကာထားေပးသည။ ေရခႏင ေရင ဇလတတက၍ အျပနအလန ထနးထားျခငး

မာလညး သဘာဝတရား ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး ျမစေရနမက သြားေသာအခါ ပငလယ

ေရငမား အထကပငး အထပါ ဒလေဟာ တးဝငလာေတာမည။

ထေရာအခါ၌ ယခငက သဘာဝအတငး ေျမၾသဇာ ေကာငးမြနခေသာ ျမစဝကြနးေပၚ

ေဒသတခလး ဆားငေရမား ေအာကသ႔ ေရာကခါ ဆနစပါး စကပးျခငးသညလညး

ေသဆးရေတာမည။ ျမစဝကြနးေပၚ သားမား အထကဖက မငသးေလးဆယသ႔

ေျပာငးေနရေတာမည။ ထသ႔ေျပာငး၍ မေနလပါက ေလမား ေဆာကခါ ေလေပၚတြင ေနထင၍

ရသမ ပငလယငါးေလးမား ဖမးကာ ေလစးလသား ေမာဒနဆလ လမးမား အျဖစ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 99

ေနထငရသာ ရေတာသည။ ျမနမာႏငင၏ ဝမးပကသညလညး ႏစေလးငါးဆယ အတြငး

ကြယေပာက ရေတာမည။ ေနာငအႏစ ေလးငါးဆယ အတြငး ဆနက ႏငငျခားမ ျပန၍

တငသြငးရေတာမည။ အာဖရက တကတြင မးေခါငေသာေၾကာင၊ ဘာမ မယမယရရ

စကပးမရ၍ ငတၾကသည။ ျမနမာႏငင မာေတာ စပါးခငး မားတြင ေရငဖးေသာေၾကာင အငတ

ေဘးႀကးက ရငဆင ေတြ႔ၾကလမဥးမည။

ထအခနမတငမ လကဥးဆး ဆးရႈးရမည သမားကေတာ ျမစဆေဒသ တဝႈကတြင

ဘးစဥေဘာငဆက လပကင စားေသာကလာခသည ေဒသခ တငးရငးသားမား ျဖစသည။

သတငးမားအရ ျမစဆဆညပတမည စမကနးေၾကာင ရြာေပါငး ေျခာကဆယထကမနညး၊

လဥးေရေသာငး ဂဏနးက စစအစးရက အတငးေရႊ႔ေျပာငးေတာမည။ လေမၼာၿခမား၊

လယယာေျမမား ဆညေရေအာကသ႔ ေရာကရေတာမည။ ထသတ႔၏ မလဘဝေနထငမႈမား

ဆးရႈးရမည။ ေနရာႏင ဝငေငြဆးရႈးမႈတငမက ကနးမာေရး၊ ပညာေရး၊ ေဒသဆငရာ

ယဥေကးမႈတ႔ပါ ဆးရႈးရဥးမည။ သဘာဝ ပတဝနးကငလညး ပကစးရဥးမည ျဖစသည။

ဆကလက၍ ဆးရႈးရမည သမားကေတာ ျမစဆဆည၏ ေအာကပငးတေလာက

ျမစဝကြနးေပၚအထ ေနထငၾကသည ႏငငသားမား ျဖစေတာသည။ ဧရာဝတျမစႀကးသည

ျမစမးေရာငအသြငျဖင တၿငမၿငမ စးဆငးေနသည အေျခအေနမ ေခာငးသာသာ

ေျမာငးသာသာ အျဖစသ႔ ေရာကရေတာမည။ ဧရာဝတျမစႀကး ေကာပါက ဤႏငင၏

သမငးလညး ေကာေတာမည။ ဧရာဝတေၾကာငသာ ျမနမာႏငငဆတာ ျဖစလာခရသည

မဟတေလာ။

တရတအပါအဝင အမနးခငး ႏငငမားကေတာ ရသေလာက ယမာဘျဖစသည။ ခငဗားတ႔

ျမနမာႏငငဟာ တကယဆရင ေသးေသးေလး။ သဘာဝ အရငးအျမစေတြက ရရသမ

အလငစလ ထတမသးပါန႔ဟ သတ႔ကေတာ အႀကေပးမညမဟတ ေျပာမညမဟတ။

အဆငအျခငမေသာ လပရပက ဘယသေတြက ေထာကျပေဝဖနသနညး။ ျမနမာႏငင ျပငပမာ

ေနေနသည အဖြ႔အစညး အခ႔က ေထာကျပၾကေသာလညး ျမနမာႏငငအတြငးမာ ရေနသည

မညသည အဖြ႔အစညး မားကမ ဤကစၥက ဗလခပႀကးမားထသ႔ မတငျပရၾက။

ေၾကာကေနၾကရေသာေၾကာင ျဖစသည။ သာမန အဖြ႔အစညးမားက နားလညေပးႏငပါသည။

သ႔ေသာ သတ႔ကယ သတ႔ ႏငငေရးအရ တတယလႈငးဟ ဆေနေသာ သမားလညး

ဒလကစၥမးတြင ျမနမာ စစဗလခပမားက နားမခႏငေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ တတယလႈငး တ႔က

ဆထားသည မ႔လား။ ျမနမာျပည ဒမကေရစ အေျပာငးအလအတြက စစဗလမားက

တျဖညးျဖညး နားခ၍ ပးေပါငးေဆာငရြက မညဟ ျပညတြငးထတ စာေစာငဂာနယ အခ႔မာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 100

ေျပာေနတာ အခအထ ျဖစသည။ ႏငငတကာ ကြနဖရငေတြမာေတာင ဒေဖာျမလာက

ရႊနးရႊနးေဝေအာင တငျပခၾကလ႔ ႏငငျခားသားမား အလယမာလညး ေမာဒရတေတြ

(အစြနးမေရာကသေတြ) ဆၿပး ေရပနးစားေနသည မဟတေလာ။

တတယလႈငးတ႔ ေျပာရမာက ဗလခပႀကးတ႔ခငဗား ေလာေလာဆယ အာဏာထငခက

ဆငးမေပးျခငလညး ေနပါ။ သ႔ေသာ ျမစဆ၌ ဆညတညေဆာကမည ကစၥကေတာ ေရရညမာ

ေနာငလာေနာကသားတ႔ အတြက ဆးကးေတြ သယေဆာငလာမာ ျဖစေသာေၾကာင

မလပသငပါဟ ရရတငးတငး ေျပာရမာ ျဖစသည။ သ႔ေသာ လကေတြ႔ မာေတာ

တတယလႈငးသမားတ႔ မေျပာရရာပါ။ အာဏာ အေျပာငးအလက အသာထား သဘာဝ

ပတဝနးကင ပကသနးမည ကစၥေလာကမ ဗလခပမားက နားမခႏငပါက သညထက

ႀကးမားေသာ ကစၥမား အေျပာငးအလ မားက တတယလႈငးတ႔ နားခႏငစြမး

ရလမမညဆတာက သသယျဖစစရာပါ။

လမကမား၊ လေကာငးေယာင ေဆာငေနသမား၊ အစြနးမေရာကသဟ ေၾကျငာေနသမား

ထသေတြ အားလး သည တကယေတာ မမအပစ ေကာငးစားေရး အတြကသာ

လပေနသေတြသာျဖစေၾကာငး ျမစဆကစၥ တခ တညးႏငပင ကြကကြက ကြငးကြငး

ျမငလကရေတာသည။

ေဇာမငး (လ႔ေဘာငသစ)

၂၆ရက ၾသဂတလ ၂ဝဝ၉ ခႏစ

Suu Kyi’s Lawyer Lodges Appeal againstHer Conviction

Thursday, September 3, 2009

Burmese opposition leader Aung San Suu Kyi’s lawyer lodged an appeal on

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 101

Thursday against her conviction and sentencing for allegedly allowing an American

intruder to stay in her home for two days.

The lawyer, Nyan Win, submitted the appeal to the Rangoon Division’s court. He

said a decision was expected on Friday.

“If they accept it we will present our argument here,” he told The Irrawaddy. “If

not, we have to go to a higher court,”

Nyan Win said the appeal was based on 11 submissions, but he declined to

elaborate.

Suu Kyi was sentenced to a further 18 months of house arrest on August 11 after

being found guilty of breaking the terms of her detention by sheltering the

American intruder, John Yettaw.

Suu Kyi has been detained for more than 14 of the past 20 years.

Meanwhile, she has asked the junta to allow visits by her doctor and to approve a

plan to renovate her home and improve its security. Nyan Win said no reply has yet

been received to her request.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 102

Kokang Conflict Highlights TatmadawXenophobia

By WAI MOE Thursday, September 3, 2009

The Tatmadaw of Burma, one of the most nationalistic armies in the world,

demonstrated its xenophobia during the past two weeks following its capture of

Kokang-Chinese territory.

According to reports from the region on the northeastern frontier of Burma,

following the seizure of Laogai, the Kokang capital, on Aug. 24, government soldiers

questioned civilians about whether they were Burma-born Chinese or immigrants

from China.

“After answering, Chinese from mainland China were beaten by soldiers,” said a

source in Laogai.

Refugees who fled to China told reporters that shops, stores and other properties

owned by Chinese had been looted in various towns in the Kokang region where an

estimate 90 percent of businesses are owned by Chinese businessmen.

Anti-Chinese elements among government soldiers are not new. In 1967, an anti-

Chinese riot in Rangoon and other cities caused led to dozens of deaths. Observers

said late dictator Ne Win’s Burmese Socialist Programme Party used the Chinese as

a scapegoat to deflect public anger at the government over a rice shortage in the

country.

Anti-Chinese sentiment among Burmese has increased after the Chinese and

Burmese governments signed border trading agreements in 1988, and the military

junta signed ceasefire agreements with ethnic militias on the Sino-Burmese border

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 103

in 1989.

After the opening of border trade and the ceasefire agreements, Chinese business

interests and immigrants moved into Burma in large numbers, observers said.

From the northern Shan State capital of Lashio to Madalay, the second largest city,

to Rangoon, Chinese migrants and businesses along with the ethnic ceasefire

groups, such as the Kokang and Wa, have taken on a higher profile among Burmese.

“They say they are Wa or Kokang, but we know they are actually Chinese,” said a

businessman in Mandalay, citing his experience.

During two decades, Chinese have taken over businesses owned by Burmese in

northern Shan State and Mandalay. Signs on many department stores, restaurants

and shops in Mandalay and Lashio are printed in the Chinese language.

Intentionally or unintentionally, the special favors granted ethnic groups by Gen

Khin Nyunt, the former Burma spy chief, produced a backlash against Kokang-

Chinese and other ceasefire groups among the Tatmadaw’s soldiers.

From 1989 to 2004— before Khin Nyunt’s downfall—the Kokang and Wa were

allowed to take their weapons to Rangoon and Mandalay. Kokang and Wa soldiers

were untouchable under Khin Nyunt’s instructions even though they committed

crimes.

When vehicles from Wa and Kokang groups passed army and police checkpoints,

they were not searched.

In one incident in 1999, a member of the Wa army killed a businessman in

downtown Rangoon after a business conflict. The police arrested the man but he

was not charged, and later Wa officials took the man from police custody.

According to Mandalay residents, members of ceasefire groups such as the Wa and

Kokang were known to use pistols in personal conflicts with local people in the early

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 104

2000s.

Chan Tun, a former Burmese ambassador to China, said that after ceasefire

agreements were signed, the Wa and Kokang caused many problems in cities such

as Rangoon and Mandalay, and many officers and soldiers in the regime’s army

have developed a negative image of the two groups as a result.

The recent military conflict between the government and ethnic groups has divided

public opinion in Rangoon and Mandalay, according to journalists.

“Some people here say it is the government bullying the Kokang-Chinese. But most

people support the government,” said an editor of a Rangoon-based private journal.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

NEWS ANALYSIS

Junta Continues its Campaign againstBurmese Diversity

By SIMON ROUGHNEEN Thursday, September 3, 2009

Recent fighting in northern Shan state, between the junta’s army and the ethnic

Kokang militia known as the Myanmar National Democratic Alliance Army, has

fuelled speculation that the regime intends to coerce Burma’s 17 ceasefire groups

into accepting a plan to incorporate them into the state security apparatus as border

guards.

The ceasefire groups are ethnic militias—most notably the United Wa State Army

(UWSA), the Kachin Independence Army and the Democratic Karen Buddhist

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 105

Army—that have fought on and off, in various guises, against central rule since

Burma became independent in 1948. They are part of Burma’s remarkably diverse

ethnic, religious and cultural demography—40 percent of the country’s population

is comprised of non-Burman minorities. In total, the state recognizes 135 different

ethnicities.

However, the Burmese regime’s army has fought brutal campaigns against these

groups, with long-documented human rights abuses, including mass displacement,

forced labor and conscription, as well as countless cases of rape and murder

targeting civilians. Some analysts believing that the level of abuses ranks alongside

or even exceeds that of Darfur in western Sudan.

In some cases, the junta has successfully co-opted proxy or splinter movements

from ethnic insurgent groups as part of its ongoing strategy of “divide and rule” to

weaken ethnically based opposition. But far from bringing peace to the country, this

approach has served only to perpetuate ethnic tensions.

Indeed, some observers believe that the regime has little interest in resolving a

problem that has long been its raison d’?tre. “Burma’s ethnic diversity has been one

of the main justifications for continued military rule,” said Win Min, an analyst of

Burmese affairs based in Chiang Mai, Thailand, adding that the army has long seen

civilian government as too weak to prevent potential secession by ethnic minorities.

Going back to the 1947 constitution, the military has always believed that civilian

solutions to the problems posed by Burma’s ethnic divisions, such as local

autonomy or federalism, with the option of secession in some cases, threaten

national unity and foment instability.

The army goes by the maxim that diversity equals disunity, something seen in

military-civilian political vehicles such as the National Unity Party, the junta-

backed party that ran against the National League for Democracy in the 1990

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 106

elections, and the Union Solidarity and Development Association, a mass

organization established in 1993 that is expected to be transformed into a pro-junta

political party in time for elections in 2010.

The regime’s efforts to undermine ethnically based expressions of identity in Burma

are also evident in the 2008 constitution, which circumscribes ethnic autonomy

and is a digression away from the establishment of anything resembling a federal

union—a demand of many ethnic groups.

“The constitution/election process is driving this policy to marginalize the ethnic

groups,” said Sean Turnell, an economist at Australia’s Macquarie University whose

research focuses on Burma. “This may come back to haunt the junta, as it has with

previous governments,” he added.

If the junta proceeds with its military build-up in Shan State, close to the well-

armed UWSA, it may be revisited by the ghosts of insurgencies past very soon. The

prospect of renewed ethnic civil war in Burma’s borderlands has caused concern in

neighboring countries, particularly China, which remains a key ally of the regime.

The Burmese generals issued an apology to Beijing after being reprimanded over

the fighting in Kokang, which saw an estimated 30,000 refugees from this

ethnically Chinese region cross into China’s Yunnan Province. The junta risks

undermining its relationship with Beijing, as instability is perceived to be contrary

to China’s interests.

As K. Yhome, an analyst at the Observer Research Foundation in India, put it:

“Political stability in Myanmar [Burma] is a major concern for Beijing, particularly

in the border regions.”

China’s port and pipeline plan linking the Burmese coast with Yunnan is due to get

underway this month, and Beijing doubtless does not want the timeframe

jeopardized by the junta’s domestic concerns. The pipeline will extend 1,200 km

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 107

and allow Beijing to bypass the Strait of Malacca and the South China Sea when

bringing oil imports from Africa and the Middle East into China.

Given that China has “run interference for the junta at the UN Security Council”—in

the words of Walter Lohman, an Asia expert at the Heritage Foundation—sending

refugees streaming into China seems a bitter payback. Only three weeks ago, Beijing

told critics that the August 11 decision to return Aung San Suu Kyi to house arrest

was an internal Burmese matter.

Ironically, the junta’s offensive along the Sino-Burmese border may have been

intended to send the same message—that the regime manages its internal affairs

autonomously—to Beijing. It could also be a hint that there are other options

available, should the junta want to diversify its networks of foreign partners.

The regime certainly has reason to believe that Beijing is not its only friend. While

China’s tally of oil blocks in Burma is 16, India has seven and Thailand five.

Meanwhile, India, South Korea and half of Burma’s fellow members in the

Association of Southeast Nations are investing in the country’s vast natural

resources and competing with China for trade links with the generals.

According to Turnell, the regime may even be paying China back for entering into a

series of gas contracts with Bangladesh over offshore fields in disputed seas

between Burma and Bangladesh.

However, it remains to be seen how far the junta could push this attempt to needle

China, or to diversify its foreign trade and investment relations. “Myanmar needs to

remain focused on Chinese concerns,” said Jian Junbo, an assistant professor of

international studies at Fudan University in Shanghai.

If the regime seeks to pick a fight with the UWSA or any of the other larger ethnic

militias, it could be stirring a hornet’s nest. This type of political instability could

threaten Chinese investments in Burma, and Beijing’s growing economy cannot

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 108

afford that.

Just as it does not want an unstable Burma, Beijing is almost certainly on the alert

for any rapprochement between the US and the junta. It is not clear whether the

Kokang offensive is linked to the recent visit by Senator Jim Webb to Burma, but

the growing military presence in Shan State has taken place while international

attention has been focused on Webb’s visit, and the Suu Kyi trial circus that

preceded it.

“In the long term, if the US improves its ties with Myanmar, it will have strategic

implications for Beijing, which wants to reach the Indian Ocean through Myanmar

and the oil and gas pipeline projects that it plans through Myanmar,” said K.

Yhome.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

A Child of Rubbish

By SOE LWIN Thursday, September 3, 2009

RANGOON—Twelve-year-old Maung Chan Thar has only known poverty despite

having a name that means “master of wealth.”

His parents gave him the name in the belief that it would bring good fortune to their

eldest son.

With a meager household income, Maung Chan Thar's family of eight has to

struggle to put enough food on the table each day, let alone buy clothes or things

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 109

needed for school by his three younger brothers and two younger sisters.

Four years ago,

when Maung

Chan Thar was

just eight, his

parents sent him

onto the streets to

earn money

because they

could no longer

afford to keep

him at school.

Carrying a sack on his back, he has been working in the streets ever since, looking

through the piles of rubbish on the streets, roaming the railway tracks, collecting

empty water bottles, plastic bags—whatever he can resell.

The piles of rubbish at the markets and railway stations are his sources of income.

On a good day, he can make the equivalent of more than US $1, but normally

Maung Chan Thar only earns about 70 or 80 cents.

“I am so happy to see my mother smile when I put cash in her hands,” he said.

Maung Chan Thar is the second income earner in his family after his father, who

makes about $1.50 a day pedaling a trishaw.

Though he is an important source of income for his family, his parents cannot take

care of him.

Like tens of thousands of other street children in big cities such as Rangoon and

Mandalay, Maung Chan Thar’s clothes are filthy and in tatters. His hair has not

The piles of rubbish in Rangoon are children’s sourcesof income. (Photo: The Irrawaddy)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 110

been washed for months, and his nails are long and dirty.

Maung Chan Thar thinks things are alright, however. He knows that in his job what

matters is collecting as much recyclable material as possible.

"I hate seeing my younger brothers and sisters crying in hunger, so I work hard," he

said, sifting through a pile of garbage near Kyimyindaing Railway Station. “I don’t

want them to ever do work like this. I want them to keep going to school.”

When he started on the street, he was often bullied by stronger street children, who

would sometimes steal what he made.

"I will never forget when three larger boys beat me up and took all my money,”

Maung Chan Thar said. “When I got back home, my father beat me up again for

being so weak."

Maung Chan Thar has learned how to avoid such incidents, and he has many

friends who will come to his help him if someone picks on him.

His worries are far from over, however. The municipal police and staff from the

Yangon [Rangoon] City Development Committee are constantly making arrests.

The risk of arrest is higher when he sleeps at railway stations or bus stops in the

downtown area, he said. Since his home is located in Shwepyithar in the outskirts of

Rangoon, he often sleeps downtown with his friends if it is too late to go back.

“I’ve never been arrested,” he said. “I’m good at avoiding the police.

“People look down on street children like us, thinking we are thieves,” he said.

“When we go around below large buildings picking up plastic bags, residents

sometimes threaten us. We have to switch collecting sites quickly when that

happens.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 111

“I don’t understand why they look down on us like that,” Maung Chan Thar said,

adding that he always followed his mother’s advice.

“My mother always told me never to steal or beg, but to work hard and be honest,”

he said.

Though Maung Chan Thar seems destined to keep doing his lowly job, he firmly

believes he will be rich one day.

“Every night my mother has this dream in which I am a rich man,” he said,

squatting on the rubbish.

“Perhaps I will find something very precious in this rubbish one day,” he said. “Who

is to say that I won’t?”

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

Mong’s Plane Will Fly After All

By SAW YAN NAING Thursday, September 3, 2009

In a turnaround by the Thai Ministry of the Interior, Mong Thongdee, a Burmese

boy who had been denied the opportunity to travel to Japan to compete in a paper

airplane contest, was on Thursday granted a temporary Thai passport.

Mong, who was born in Thailand to Burmese migrant parents, will now be able to

compete at the Origami Airplane Contest in Chiba, Japan, on Sept 19 -20.

The move came after a meeting in which Local Administration Department Chief

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 112

Wongsak Sawasdipanich said the Interior Ministry had decided to let Mong travel

to Japan, according to The Bangkok Post.

The decision was based on consideration of related laws, cooperation treaties and

human rights, said Sawasdipanich.

Mong traveled to Bangkok on Wednesday to request the Interior Ministry to help

him get the documentation he would need to attend the Origami Airplane contest in

Japan, but his request was denied on Wednesday after the ministry refused to issue

a passport to the boy.

The Interior Ministry, however, sent a letter to the Foreign Ministry on Thursday

saying that it has no objection to Mong traveling to the competition.

Mong is the son of Burmese parents who registered as aliens in 2003 and were

awaiting repatriation on February 28 next year, according to The Bangkok Post

report.

Although he attends public school in Chiang Mai, northern Thailand, Mong does

not have Thai citizenship.

Mong was the winner of 2008’s national paper airplane contest which was

organized by the National Metal and Materials Technology Centre in Bangkok. His

origami plane was recorded at flying for 12.5 seconds.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 113

Burmese Origami Champ Denied Passport

By SAW YAN NAING Thursday, September 3, 2009

Thailand’s Interior Ministry on Wednesday denied a 12-year-old Burmese boy a

passport to go to Japan to participate in a paper airplane contest.

Mong Thongdee was born in Thailand, but his parents were Burmese migrant

workers. Although he attends public school in Chiang Mai, northern Thailand, he

does not have Thai citizenship.

Mong traveled to Bangkok on

Wednesday to request the Interior

Ministry to help him get the

documentation he would need to

attend the Origami Airplane contest in

Chiba, Japan, which is scheduled on

September 19-20.

“Please help me to go to Japan,” he

reportedly begged the director-general

of Provincial Administration

Department in Bangkok.

Mong was the winner of 2008’s national paper airplane contest which was

organized by the National Metal and Materials Technology Centre in Bangkok. His

origami plane was recorded at flying for 12.5 seconds.

Adding to his disappointment is the fact that the Thai Interior Ministry denied him

a temporary passport which the Foreign Ministry had earlier agreed to.

Mong Thongdee shows off his paperplane which stayed in the air for12.5 seconds to win the 2008National Paper Airplane Contest inBangkok. (Photo: APICHARTJINAKUL)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 114

According to a report by The Bangkok Post on Thursday, Interior Minister Chavarat

Charnvirakul confirmed it was impossible for the government to grant Thai

nationality to the boy. The minister added that the Burmese boy had to represent

Burma as a Burmese national if he wanted to compete in Japan.

Foreign Ministry spokeswoman Wimon Kidchob said that the Foreign Ministry

would have issued a one-year passport for the boy if the Interior Ministry had

permitted it.

Jackie Pollock, a founder member of the Thailand-based Migrant Assistance

Program Foundation, said, “It [Mong’s case] really highlights the restriction on the

rights of the migrant children and stateless children in Thailand.”

Like Mong, many other children of migrant workers and children of ethnic hilltribes

who were born in Thailand have been facing such restrictions and discriminations

for decades.

The Bangkok Post wrote in its editorial section on Thursday that many stateless

children in Thailand are denied educational opportunities and basic healthcare that

is provided free of charge by the government, simply because the parents are not

aware they are entitled to these basic rights, or sometimes because they don't want

their children to attend school, which is mandatory for Thais but not for stateless

children.

The English-language newspaper said the Thai authorities should be faulted for not

doing enough to inform illegal migrant workers of their basic rights to education

and healthcare.

Mong was quoted by The Bangkok Post on Sunday as saying: “I believe I can win

the prize there [Japan]. I would feel so sad if I can’t get to Japan.”

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 115

လၿခေရးေကာငစ စကတငဘာလအတြငး ျမနမာအေရး

မကေျခမပက ေစာငၾကညသြားမည

02 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-02-voa5.cfm

ျမနမာႏငငက ႏငငေရး အေျခအေနေတြန႔ ပတသကလ႔ ကလသမဂၢ လၿခေရးေကာငစမာ

ေျပာၾကဆၾကဖ႔ ရေနတယလ႔ လၿခေရးေကာငစရ႔ အလညက ဥက႒ ျဖစလာတ အေမရကန

ျပညေထာငစ က ေျပာဆလကပါတယ။ ျမနမာဒမကေရစ ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည က

ဆကလကဖမးဆးထားတ ကစၥအပါအ၀င ျမနမာႏငငက ႏငငေရး ျပနာ ေတြန႔ ပတသကလ႔

မကျခညျပတမခဘ ရေနခနမာပ သ႔ရ႔ ဥပေဒအကးေဆာငေတြကလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

အေပၚ ျပစဒဏေပး စရငခတအေပၚ ျပနၿပးစဥးစားဖ႔ အယခတငသြငးဖ႔လညး ျပငဆငေနၾကတ

အေျခအေနေတြက ေျပာျပခငပါတယ။ ကေအာငလြငဥးက တငျပထားတာပါ။

ကလသမဂၢ လၿခေရးေကာငစ အေနန႔ ျမနမာႏငငက ႏငငေရး အေျခအေနေတြန႔ ပတသကလ႔

ဆကလက အေလးထား ေစာငၾကညသြားဖ႔ လအပတယလ႔ သေဘာထားတအတြက အခ

စကတငဘာလ ေဆြးေႏြးေျပာဆၾကမယ ႏငငတကာ အေရးကစၥေတြထမာ ျမနမာႏငငကလညး

ထညသြငးထားတာပါ။ အထးသျဖင ၿပးခတလထမာတနးကပ ျမနမာဒမကေရစ ေခါငးေဆာင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည က ေနအမအကယခပ ကခေနစဥ ဥပေဒခးေဖာကတယဆၿပး

ဆငးငေထာငဒဏ ၁ ႏစခြ ျပစဒဏေပး ခခရတာ၊ ႏငငေရး အကဥးသား ၂ ေထာငေကာ ဆကလက

ဖမးဆးခေနရဆျဖစတာ စတာေတြဟာ မကျခညျပတလ႔ မရတာေၾကာငလ႔ ကလသမဂၢ

လၿခေရးေကာငစရ႔ အလညကဥက႒ ျဖစလာတ အေမရကန ျပညေထာငစက ေျပာဆလကတာပါ။

စကတငဘာလထ ေဆြးေႏြးမယ ကစၥျဖစၿပး ရကအတအက မသတမတရ ေသးတာ မ႔ မတတမးအျဖစ

ေလာေလာဆယ ထညသြငးထားတအေၾကာငး အေမရကနျပညေထာငစရ႔ ကလသမဂၢဆငရာ

သအမတႀကး ဆဇန ႐ကစ က ေျပာပါတယ။

“ေအာကေျခမတစ အေနန႔ ထညသြငးထားရတာကေတာ အေမရကန ျပညေထာငစ အပါအ၀င အဖြ႔၀င

ႏငငေတြ အေနန႔ ျဖစပကေနတ အေျခအေနေတြန႔ ပတသကၿပး ဆကလက အာ႐စကသြားသငတ

အခနျဖစတယလ႔ ခစားမလ႔ပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အေနန႔ သ႔အေပၚ

ေထာငဒဏအျပစေပးထားတာန႔ ပတသကလ႔ အယခတငတယဆတာ ကမတ႔ သတထားမပါတယ။

ဒကစၥက လၿခေရးေကာငစအေနန႔ စဥးစားၿပး ရလဒတခလညး ထြကေပၚေကာငး ထြကေပၚလာႏင

ပါတယ။”

ၿပးခတ ၾသဂတလ ၁၁ ရကေန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အေပၚ ရနကနအငးစနေထာငတြငး

အထးတရားခြငက ဆငးင ေထာငဒဏ ၁ ႏစခြ ခမတအၿပးမာတနးကေတာ လၿခေရးေကာငစ

အဖြ႔၀ငႏငငေတြက ရႈတခတအေၾကာငး ေၾကျငာခက တေစာင ထတျပန လကသလ သအမတႀကး

႐ကစ ကလညး ဒါဟာ ႏငငတကာ လ႔အခြငအေရး စခနစညႊနးေတြက ခးေဖာကလကတာျဖစတယ

ဆၿပး ေျပာခတာပါ။ တနလၤာေန႔တနးကလညး ကမာၻ႔ရာသဥတ ေဖာကျပနမႈဆငရာ ေဆြးေႏြးမႈေတြ

လပဖ႔ ေနာေ၀းႏငင ေအာစလၿမ႔မာ ေရာကေနတနး ကလသမဂၢ အတြငးေရးမႉးခပ ဘနကမြနး က

ျမနမာႏငငက ျပနာေတြက ေျဖရငးဖ႔အတြက ႏငငတကာက ဒထကပ လပေဆာငၾကဖ႔လညး ထပၿပး

တကတြနးခတာ ပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည က တရားစြဆ ၾကားနာမႈေတြ လပေဆာငေနစဥ

ကာလအတြငး ျမနမာႏငငက ၂ ရကၾကာ သြားေရာကခတနးကေတာ အတြငးေရးမႉးခပက

အာဏာပငေတြ ဖကက ႏငငေရး တးတကမႈေတြ လပဖ႔ ကတက၀တ ျပထားတာေတြ ရတာမ႔

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 116

ဒအေျခအေနေတြန႔ ပတသကလ႔ လၿခေရးေကာငစက ေဆြးေႏြးၾက မာ ျဖစတယလ႔လညး သအမတႀကး

႐ကစ က ေျပာပါတယ။

“အတြငးေရးမႉးခပက သ႔ခရးစဥအတြငး ေတြ႔ဆမႈေတြက ထြကေပၚလာတရလဒေတြအရ

ေျပာထားတာကေတာ ႏငငေရး အကဥးသားေတြ အားလးျပနလႊတေပးဖ႔ ကစၥ အပါအ၀င ႏငငေရးအရ

အေပါငးလကၡဏာေဆာငတ ေျခလမးေတြ အလငအျမန လမးပါမယဆတ အာမခမႈမး သန႔ေတြ႔ခတ

ေခါငးေဆာငပငးဆက ရခတယလ႔ ေျပာထားတာပါ။ ဒါေၾကာင မ႔လ႔လညး အခ စကတငဘာလ

လၿခေရး ေကာငစေဆြးေႏြးမယ ေခါငးစဥေတြထမာ ထညသြငးဖ႔ မတထားရမယ ကစၥ တချဖစတယလ႔

ကမတ႔က ယဆထားတာပါ။”

ကလသမဂၢ အပါအ၀င ႏငငတကာ အသငးအ၀နးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အပါအ၀င

ႏငငေရးအကဥးသားေတြ လႊတေပးဖ႔ ဆကလက ေျပာၾကဆၾကမယ အခနမာပ သ႔ရ႔

ေရ႔ေနေတြကလညး သ လြတေျမာကေရးအတြက ဒကေန႔မာပ တငးတရား႐းက အယခ တငသြငးဖ႔

ရေနပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဟာ အျပစမရဘ ျပစဒဏခမတခရတာမ႔ ဒါက ခခေခပ

အယခသြားမာ ျဖစတယလ႔ ဥပေဒအကးေဆာငတဥးျဖစတ ဥးဥာဏ၀ငး က ေျပာပါတယ။

“အစးရဘကက တရားလဘကက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အျပစကးလြနေၾကာငး သကေသ

မထႏငဘန႔ အျပစေပးထား တာ။ အဒါက အယခမာ။ အငးစန ခရငတရားရးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

အျပစကးလြနတယ။ ျပစဒဏခတယ။ အဒ အမန႔က အယခမာ။ innocent မရဘးဆတာက အယခမာ။

အားလး ၁၀ခက ၁၁ခကေလာကပါတယ။”

ရနကနအငးလားကနနေဘးက ေနအမၿခ၀နးထ အေမရကန ႏငငသားတဥး တတတဆတေရကး

၀ငေရာကလာတာက လကခခတယဆတ စြပစြခကန႔ အာဏာပငေတြက တရားစြဆ အေရးယၿပး

ရနကန အငးစနေထာငတြငး တရား႐းကေန ေထာငဒဏျပစဒဏ ၃ ႏစခမတခတာပါ။ ဒါေပမလ႔

စစအစးရ အႀကးအကက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဟာ အမးသား ေခါငးေဆာင ဗလခပေအာငဆနး ရ႔

သမးျဖစတာကတေၾကာငး၊ အမးသား ျပနလည သငျမတေရးအတြက ရညရြယၿပး ျပစဒဏက

ထက၀ကေလာၿပး ဆငးငေထာငဒဏခမတခတာပါ။ ဒါေပမလညး ေနအမအကယခပ သကတမး

ေစကာနး အခန ခလ ထပမျပစဒဏေပးခခရတ အေျခအေနမး ေပၚေပါကခတာမ႔ ဒါဟာ အဓက

ႏငငေရးအတကအခ တဥးက စစအစးရက ကငးပဖ႔ ရေနတ ေရ႔ႏစေရြးေကာကပြေတြ မတငမ

ဖယရားထားဖ႔ ရညရြယထားတာဆၿပး သသယေတြ ေ၀ဖနမႈေတြလညး ထြကေပၚခတာ ျဖစပါတယ။

သဃာေတာမားေစာငၾကညခေနရ

02 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-02-voa4.cfm

ရနကနၿမ႕မာ သဃာေတာေတြက အနးကပ ေစာငၾကညတာေတြရေနတအတြက

သဃာေတာေတြအေနန႔ လျခမႈ မရသလ သတငးသးရတာလညး လြတလပမႈမရဘးလ႔

ရနကနၿမ႕ခ သဃာေတာတပါးက မန႔ၾကားပါတယ။ ေရနေခာငးၿမ႕က ေန အပင ခသြားရတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 117

ဆရာေတာတပါးဟာလညး ဘယေရာကေနမနးမသတအတြက ၿမ႕ခေတြက

စတပေနၾကပါတယ။ အျပညအစက ဘနေကာကကေန ၀ငးေတာသား ကေကာေကာသနးက

စစမး ေမးျမနး တငျပထားပါတယ။

၂၀၀၇ ခႏစ၊ စကတငဘာလက ျဖစပြားခတ သဃာေတာေတြရ႕ ေရႊ၀ါေရာငလႈပရားမႈ

ႏစႏစျပည ႏစပတလည အခနကာလ နးကပလာတာန႔အမ သဃာေတာေတြက

ေစာငၾကညတာေတြ ရလာေနတာပါ။ သဃာေတာေတြက တတယ အႀကမ ပတနကဇၨန

ကေဆာငမယဆတ သတငးေတြကလညး ထြကေနပါတယ။ အဒါေၾကာငလညး

အာဏာပငေတြဘကက ေန သဃာေတာေတြက အနးကပေစာငၾကညတာေတြ

ပလပလာတပရတယလ႔ ယဆၾကပါတယ။

ရနကနၿမ႕ခသဃာတပါး မန႔ၾကားတာကေတာ

"ဘယသြားသြား ေစာငၾကညခေနရတယ။ ကကကဆဘရားတ႔၊ ေရႊတဂဘရားတ႔ ဆရငလညး

လၿခေရးေတြ အရမးတငးကပထားတယ။ သတ႔ ယနေဖာငး ပါတာကတမး မပါတာက တဖ၊

အမးမးပ ေစာငၾကညခေနရတယ။ သြားရလာရတာ လြတလပမႈ မရဘး။"

ေရနေခာငးၿမ႕မာေတာ စာသငတကတခက ဆရာေတာက ေခၚေဆာငသြားၿပး

ဘယေရာကေနမနးမသရဘ ေနာကတပါးက ေတာ ပငသြားၿပးမ ျပနေရာကလာတယလ႔

ၿမ႕ခတဥးက ေျပာပါတယ။

"ပထမ အဖမးခရတ ေရႊေစတ ပါဠတကသလ တကသစက ဆရာေတာ ဥး၀ါယမ ကေတာ

အခထကထ ဘယေရာကေနမနးမသဘးဗာ။ ေနာကတခါ ပငသြားတ ဆရာေတာ ဥး၀မလ

ကေတာ မေန႔က ေန႔လည တရကေန႔ ေန႔လည ၂နာရမာ ေကာငးက ျပနေရာကလာပါတယ။

ပငသြားတာကေတာ အာဏာပငရရယ၊ SPDရယ ဒလပပငၾကတာပါပ။ ေနာက မရက

ေတြလညး ပါတာပါပ။ ဘာအေၾကာငးျပခကန႔ ဘာန႔ ေသခာ ဘာေၾကာငဆတာလ မသဘးဗ။"

အခအခနကာလဟာျဖင ဗဒၶဘာသာသဃာေတာေတြ တေနရာကေန တေနရာက

ခရးသြားလာတာေတြ ေရာငရားၿပး ကယ ေရာကေနတ ေနရာမာပ သတငးသး

ေနထငၾကတကာလပါ။ ဒလအခနမးမာ သဃာေတာေတြက ဘာအေၾကာငးန႔ ဘယေနရာ

မနးမသ ေခၚေဆာငသြားတာေတြေၾကာင သဃာေတာေတြရ႕ သဃာကစၥ ကးပကမာကလညး

ဒကာေတြအေနန႔ စးရမေနၾကရ ပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 118

"ဆရာေတာႀကးေတြက ၀ါေတာအေနန႔ ဥး၀ါယမဆရင ၀ါေတာ ၃၀ေကာၿပ၊ အခ

ဆရာေတာႀကးကလညး သကေတာက ၇၀ ေကာဆေတာ ၀ါေတာကလညး ၅၀ေကာၿပေပါဗာ။

အခလ သတ႔ေတြက ဟပငဒပင ပငေတာ ၀ါေတြ ဘာေတြ၊ ကးမာေတြ၊ ဘာေတြ စးရမတာေပါ။

ဆရာေတာေတြအေနန႔ နစနာတယေလ။ အဒလ ကစၥေတြဆ ကၽြနေတာတ႔ မႀကကဘးေပါဗာ။

ဒါ ဘာသာေရး ရႈေထာငက ေျပာရမာပ။"

၂၀၀၇ ခႏစ၊ ၾသဂတလမာ ေလာငစာဆေစးႏႈနးေတြ ႐တတရက အဆမတန

တးျမႇငလကၿပးတေနာက ကနေစးႏႈနးႀကးျမငမႈ ဒဏက လထေတြ ခစားၾကရတအတြက

ကနေစးႏႈနးကဆငးေအာင လပေပးဖ႔ ေတာငးဆဆႏၵျပတာေတြ စျဖစခပါတယ။ အဒ

ဆႏၵျပပြေတြက ဥးေဆာငတယဆၿပး ၈၈ မးဆက ေကာငးသားေခါငးေဆာငေတြက

ၾသဂတလထမာ ဖမးဆးခပါတယ။

စကတငဘာလ ၂၆ ရကေန႔မာေတာ ျမနမာ စစအစးရ လျခေရးတပေတြက သဃာေတာေတြက

ေသနတန႔ပစခတၿပးေတာက ႏမနငးၿဖခြခပါတယ။ ဒျဖစရပအပါအ၀င အဒ ေနာကပငး

ဘနးေတာႀကးေကာငးေတြက ၀ငၿပး စးနငးခတျဖစရပေတြမာ သဃာေတာအမားအျပား

ပလြနေတာမခေပမယ အေရအတြက အတအကကေတာ ခခနထ မသရေသးပါဘး။

အဒအခနကတညးကစၿပး သဃာေတာေတြရ႕ဘ၀ဟာ လျခမႈမရေတာဘ ရနသလ

သတမတခထားရေၾကာငး ရနကနၿမ႕ခ သဃာေတာက မန႔ၾကားပါတယ။

"လၿခမႈကေတာ မရဘး ဒကာႀကးရာ။ သတ႔ရ႕ မတေဆြမ မဟတဘ။ သတ႔ရ႕

ရနသျဖစေနတာကး။ သတ႔က အတကအခလပသ မနသမ၊ သတ႔ အာဏာက

ေျခာကလန႔ေနတ သမနသမက သတ႔ ရနသလ႔ သတမတထားတာကး။ ေနာကဆး သတ႔

အေနန႔က ဘာကမ ေၾကာကတာမဟတဘး၊ အပယကမာလညး ေၾကာကတာမဟတဘး၊

ငရကမာလညး ေၾကာကတာမဟတဘး။ ေၾကာကတာ တခပ ရတယ။ သတ႔

အာဏာလကလႊြတရမာ။ သတ႔ အာဏာလကလႊတေအာင လပသမနသမက သတ႔ ႀကသလပ၊

သတ႔က စစသားပပ အၾကမးဖက ႏမနငးမယ။ "

ရနကနၿမ႕မာ သတငးသးေနထငတ သဃာေတာတပါးပါ။ျမနမာႏငငဟာ

ဗဒၶဘာသာ၀ငအမားစေနထငတ ႏငငျဖစၿပး သဃာေတာေတြက ဗဒၶရ႕သားေတာေတြအျဖစ

တေလးတျမတ ထားၾကပါတယ။ ဒါေၾကာငလညး ဘရားသားေတာေတြျဖစတ

သဃာေတာေတြအေပၚ အာဏာပငေတြရ႕ ျပမဆကဆပေတြဟာ ဗဒၶဘာသာသာသနာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 119

အဓြန႔ရညရာရညေၾကာငးထက ပကစးရာပကစးေၾကာငး ပျဖစေစေနတယလ႔

သဃာေတာေတြန႔ ဗဒၶ ဘာသာ၀င ဒကာဒကာမေတြက ေ၀ဖန ျပစတငၾက ေၾကာငးပါခငဗား။

ေကအနယ တပမဟာ (၅) က တကခကရႀငးလငးဖႛ

ဒေကဘေအက စစအစးရ ႌၿနကား

2009-09-02

http://www.rfa.org/burmese/news/regime_gives_attack_order_to_karen_groups-

09022009162944.html/story_main?textonly=1

မနမာစစအစးရတပေတၾဟာ ႓ပးခတသတငးပတအတၾငး ကးကနႛနယေမမႀာ

ထးစစဆငႎၿခသလ မကာခငမႀာ ေကအငအ ကခင ပည လၾတေမာကေရးတပဖၾႚကပၝ

တကခကဖႛ ပငဆငေနတယလႛ နယစပစစေရးအကခတေတၾက ေပာပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငး ေကအနယ ကရငအမးသား အစညးအ႟း တပမဟာ (၅)

ထနးခပနယေမက အ႓ပးသတ တကခကရႀငးလငးေပးဖႛ စစအစးရက ဒေကဘေအအဖၾႚက

ႌၿနကားထားတယလႛ သရပၝတယ။

ေကအနယ တပမဟာ (၅) နယေမက သမးယႎငဖႛ စစဥတာဟာ သစထတလပေရး အပၝအဝင

စးပၾားေရးနႛ တခားရည႟ၾယခကေတၾ ရႀႎငတယလႛ ေကအနယက ေပာပၝတယ။

ေကအနယ ေပာခၾငရပဂၢလ ဗလမႀႃးေစာလႀေငၾက RFA အဖၾႚသား ကေကာေကာေအာငက

ဆကသၾယေမးမနး ထားပၝတယ။

ကးကနႛ ဂယက ဝေဒသက ႟ကခတ

2009-09-02

http://www.rfa.org/burmese/news/wa_region_affected_by_kokang_conflicts-

09022009160649.html/story_main?textonly=1

ဝအထးေဒသ ပနဆနးမႀာ တ႟တ ပညတၾငးက စးပၾားေရးလာလပေနတ တ႟တ ကနသညေတၾနႛ

ေစး ဆငပငရႀင ထကဝကနးပၝးဟာ ေဒသ မတည႓ငမမႀာက စးရမ႓ပး တ႟တပညဖကက

ပနေနကတယလႛ သရပၝတယ။ ကးကနႛေဒသမႀာ တကပၾေတၾ ႓ပးစးသၾားေပမ

တ႟တ မနမာနယစပ ေတာငပငးက ဝအထးေဒသဖကက စစအစးရတပေတၾ လာမႀာ စးရမလႛ

ေစးဆငေတၾပတ႓ပး တ႟တ ပညဖကက ပနေနကတယလႛ ပနဆနးမႀာ အေခစကတ

ေဒသခေတၾက ေပာပၝတယ။

ရနကနကေန ဝေဒသဖၾႚ႓ဖးေရးအတၾက လာေရာကလပကငေနကတ NGO ေတၾနႛ ကလသမဂၢ

အဖၾႚအစညးေတၾက ဝနထမးေတၾကလညး ရနကန႟းခပေတၾက တက႟ကဆကသၾယ႓ပး

အေခအေန တငးမာလာရင ေဒသထက အမနထၾကခၾာႎငဖႛ အေကာငးကားထားတယလႛ

အမညမေဖာလတ ပနဆနးေရာက NGO ဝနထမးတဥးက RFA က ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 120

စစေရးႎငငေရး ေလလာသေတၾကေတာ မနမာစစအစးရအေနနႛ ဝေဒသထက ပနဆနးထက

ေတာငပငး ထငးမနမာနယစပ မငးေပၝကေဒသက ပစတဝငစားဖႛ ရႀတယလႛ

သးသပကပၝတယ။ ေတာငပငးေဒသ တပေတၾက ေမာကပငးနႛ ေပၝငး႓ပး ဝနယတခတညး

ထားရႀဖႛ မနမာစစ အစးရက ေတာငးဆထားခတာက ၀တပေတၾက ငငးဆထားဆ ဖစပၝတယ။

နယစပေဒသ စစေရး ေလလာသတဥးဖစတ ရႀမးသေတာဆငသတငးစာ အယဒတာခပ

ဥးခၾနဆငးကေတာ စစအစးရဖကက အသးပေနတ နညးလမး ၂ ခက အခလ

သးသပေပာပပၝတယ။

ဥးခၾနဆငး။ ။ “အရငဆး သတႛ ဝ အထကပငးက ပတမယ၊ ပတ႓ပးလႛ ရႀရငေတာ ဒ ဝ

ေအာကပငးက ရနရႀာတာေတာ ဖစႎငတာေပၝဗာ။ အခေလာေလာဆယကေတာ သတႛ ဝ

ေတာငပငးက ဆၾေဆာငေနဖႛ ႒ကးစားေနကတယ။ ဘာဖစလႛလဆေတာ ဝေတာငပငးရ တပမႀႃး

အ႒ကးဆးက ေဝေရႀာငကမး ဖစတယ။ သက ဟနပနးကမၯဏက ပင႓ပးေတာမႀ ဒ

ဗမာပညအႎႀႛမႀာ သက အရငးအႎႀးေတၾ မပႎႀထားတာ မားတယ။ ဒၝေကာငမႛလႛ သႛက

ဆၾေဆာငႎငဖႛ သတႛ ႒ကးစားေနကတယ။ က႗နေတာတႛနႛ တကပၾဖစမယဆလႛ ရႀရငေတာ

ခငဗားရ အရငးေတၾလညး ႟ႁးပၝလမမယေပၝေနာ၊ အရငးလညး မ႟ႁးေအာင ခငဗား

က႗နေတာတႛနႛ နားလညမႁ ယပၝ၊ အလေပၝဗာ။”

ကးကနႛတကပၾဖစကတညးက ဝေတာငပငးက တပမႀႃးေတၾအေနနႛ မနမာစစအစးရ

အရာရႀေတၾနႛ အထအေတၾႚ အဆကအဆ မလပဖႛ ဝေခၝငးေဆာငပငးက

ညၾနကားထားတယလႛလညး သရပၝတယ။

ဝအထးေဒသက အပစခတရပအဖၾႚဖစတ ဝပည ေသၾးစညးညႌၾတေရး တပမေတာ UWSA

ဟာ စစအစးရတပေတၾနႛ တကပၾဖစခတ ကးကနႛတပ MNDAA နႛ မဟာမတေတၾ ဖစသလ

စစအစးရ ကမးလႀမးထားတ ဝနယ တေဒသတညး ဖစေရးနႛ နယ ခားေစာငတပ

အသၾငေပာငးေရးကစၤေတၾက အ႒ကမ႒ကမ ငငးဆထားတ အဖၾႚဖစပၝတယ။

႓ပးခတ ဧ႓ပလကစ႓ပး ကေနႛအခနအထ ဝေခၝငးေဆာငေတၾအေနနႛ စစအစးရ

အဆင မငအရာရႀေတၾ ၄ ႒ကမထကမနညး ေဆၾးေႎၾးခေပမ ဝဖကက ေရႀးမလ

သေဘာတညခကအတငးပ အေခအေနမပကပ ႓ငမး႓ငမးခမးခမး ေနလေကာငး တရားဝင

တင ပထားခပၝတယ။

ဗလခပေအာငဆနးအေကာငးေဆာငးပၝးက

စာေပစစစေရးပတပင

2009-09-02

http://www.rfa.org/burmese/news/censor_banned_article_about_general_aung_sa

n-09022009154537.html/story_main?textonly=1

မႎၩေလးကထတေဝတ Upper Myanmar အပတစဥဂာနယမႀာ အခတပတ အတၾက

စာေရးဆရာ ဟာကႃလရ ဗလခပေအာငဆနးအေကာငး ေရးသားထားတ

ေဆာငးပၝးတေစာငက စာေပစစစေရးဌာနက ပတပငလကတယလႛ သတငးရရႀပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 121

စာေရးဆရာ ဟာကႃလက မနမာႎငင ေကာမစကာတၾနးဖခင႒ကး ပနးခဥးဘေသာ

ဆတေခၝငးစဥနႛ Upper Myanmar ဂာနယမႀာအပတစဥ ေရးသားေနရာမႀာ ဥးဘေသာေပာပတ

ဗလခပေအာငဆနး ကသာ႓မႚကေရာကခတနးက လထ႒ကဆခပက ေရးသားထားတာလႛ

သရပၝတယ။ အဒတနးက ဗလခပေအာငဆနးတႛ စးလာတ သေဘာ ကသာ႓မႚ

ဆပကမးကပတအခၝမႀာ ကနးေဘာငတေနလႛ လထက ကနးေဘာငက ပခးနႛ ထမး႓ပး

လမးလပေပးတအေကာငး၊ ဗလခပေအာငဆနးက လထက ခစခငေလးစားတအေကာငး

စသဖင ေရးသားထားတ ေဆာငးပၝးဖစပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငးမႀာပ မႎၩေလး႓မႚက စာေရးဆရာတခႚ စာေပစစစေရးဌာနက

မေကလညတာေတၾ ဖစေနတယလႛ သရပၝတယ။ ဖစပၾားပက ဗလမႀႃးတဥးဖစတ စာေရးဆရာ

ေပဥးသစက မႎၩေလး႓မႚက စာေရးဆရာတခႚက ပတခတေရးသားထားတ စာတပဒ

စကတငဘာလထတ ႟ပရႀငေတးကဗာ မဂၢဇငးမႀာ ပၝလာခတအတၾက စာဖတသတခႚနႛ

စာေရးဆရာတခႚက ပနလည ေရးသားခေပမ စာေပစစစေရးဌာန က အဒစာမေတၾက

ပယခလကလႛ ဖစတယလႛ စာေပေလာကသားတဥးက ေပာပၝ တယ။

ဗလခပေအာငဆနးအေကာငး ေရးသားထားတ စာမေတၾ ထတေဝခၾငရဖႛ

စာေပစစစေရးဌာနမႀာ လေပၝငးမားစၾာ ကနႛကာေနတ သတငးကလညး RFA က တင ပခ႓ပး

ဖစပၝတယ။

သဃာတပၝးက အာဏာပငမား ထပမဖမးဆး

2009-09-02 http://www.rfa.org/burmese/news/one_more_monk_arrested-

09022009143055.html/story_main?textonly=1

ယခတေလာ မနမာပညအလယပငး မေကၾးတငးအတၾငး သဃာေတာေတၾက

လကလဖမးဆးေနရာမႀာ ေခာက႓မႚ ဆင ဖႃက႗နး ေကာငးတကက ရဟနးပတပၝးက

အာဏာပငေတၾကသဂတ ၂၉ ရက ႓ပးခတစေနေနႛမႀာ ထပမ ဖမးဆးသၾား ပၝတယ။

သဂတလ ၂၉ ရကေနႛ မၾနးလၾပငးမႀာ တကအပဆရာေတာ႒ကးက ဥးပႏၦငး ဥးသမနနႛအတ

႓မႚနယ သဃနာယက႟းက ႔ကခကဖႛ ပငဖတ႓ပးတေနာက ဥးသမနတပၝးတညးက

ေမးစရာရႀေသးလႛ ဆ႓ပး ညေန ၃ နာရေလာကမႀာ မေကၾးက ဖမးဆး ေခေဆာငသၾားတ

အေကာငး ဆင ဖႃက႗နး ေကာငးတကက ဥးဇငးတပၝးက အခလမနႛပၝတယ။

ဥးပႏၦငး။ ။ “ဖမးသၾားေတာ အဒမႀာ သာသနာေရးမႀႃး ဥးသနးစး၊ သလညးပၝတယ။ မေကၾး

ခ႟ငမႀႃးပၝတယ ေထာကလႀမးေရး ဆနးဝငးနႛအဖၾႚေပၝေနာ၊ အဒအဖၾႚေတၾ ပၝတယ။ ေနာက

႓မႚနယမႀႃးေဟာငး ဥးေမာငေဌးပၝတယ။ ႓မႚနယမႀႃး အသစလညး ပၝတယ။ ရစခနးမႀႃးလညး

ပၝတယ။”

ဥးဇငး ဥးသမနဟာ သကေတာ ၂၂ ႎႀစရႀ႓ပး ၂၀၀၇ စကတငဘာတနးက ပခကႃ

သဃာလႁပရႀားမႁမႀာ ေရႀႚတနးက ပၝဝငခတာေ႒ကာင နာမညရႀတအတၾက ဖမးသၾားတာ

ဖစႎငေကာငး ေပာပၝတယ။ သဂတလ ၂၇ ရကေနႛ ညကတညးက သာသနာေရးဝန႒ကး

ဗလမႀႃးခပ သရမငေမာငနႛ မယက ဥကႉ ဥးေကာစၾာတႛပၝတ အာဏာပင အဖၾႚက ဥးသမနက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 122

မေကၾးေခသၾားဖႛ လာပငခေပမ တကအပနာယက ဆရာေတာ႒ကးက ခၾငမပလႛ လကေလ႖ာ

ပနသၾားခက႓ပး ၂၉ရကေနႛမႀာ ခလ ဖမးသၾားတာ ဖစတယလႛ ခန ဥးဇငးက ဆကမနႛပၝတယ။

ဥးပႏၦငး။ ။ “ဆရာေတာက ေလ႖ာက႓ပးေတာ ဥးသမနက ခဏေလာက မေကၾးက

ပငခငလႛေပၝေနာ၊ အလေပာတာ တကအပ နာယက ဆရာေတာ႒ကးက မထညႎငဘး

မငးတႛပငခငလႛရႀရင ေနာကေနႛမႀ လာပင ပနသၾား႒ကတယေပၝေနာ။ ေနာကေနႛ ၂၈

ကမလာဘး။”

ေနာက ဥးေရဝတဆတ ဘၾႚအမညနႛ ဥးဇငးတပၝးကလညး ေခာက႓မႚအေနာက ေငၾေတာင

ပၝဠတကသလမႀာ သဂတလ ၃၁ ရကေနႛက လာရႀာကေကာငး၊ ဝၝဆ သဃာစာရငးနႛ

တကဆငစစေဆး႓ပး ရႀာမေတၾႚတအတၾက အဒ ပၝဠတကသလမႀာ အေစာငေတၾ

ခထားခတယလႛ ေဒသခေတၾက ေပာပၝတယ။

ေလာေလာဆယ ေခာက႓မႚမႀာ လ ခေရးေတၾ အေတာတငးကပထားသလ ၅ ရကတခၝ

ဆၾမးေလာငးလႀႃတ ေဝပလ ဆၾမးေလာငးအသငးကလညး ဆၾမးမေလာငးဖႛ

တားမစထားတယလႛ သရပၝတယ။

စစအစးရက ေကအငအက တကမညသတငးေကာင

ေဒသခမား ေ႟ၿႚေပာငးေန

2009-09-02 http://www.rfa.org/burmese/news/kachin_locals_flee_from_homes-

09022009134305.html/story_main

မကာခငက မနမာစစအစးရနႛ ကးကနႛတပဖၾႚေတၾအကား တကပၾေတၾ ဖစပၾားခ႓ပးတေနာက

ကခငလၾတလပေရးအဖၾႚ ေကအငအကလညး စစအစးရတပေတၾက တကလမမယဆ႓ပး

ပၝးစပသတငးေတၾ ထၾကေနတာေကာင နယစပကေဒသခ အခႚဟာ သတႛပငပစၤညးေတၾက

တ႟တႎငငဖက သယပႛေနကတယလႛ သရပၝတယ။

လၾယကယဘကကေန ပစၤညးေတၾက ထေရာလာဂကားေတၾနႛ တ႟တႎငငဘကက လားရငး၊

ကနးဖနး႓မႚေတၾက စကတငဘာ ၁ ရကေနႛ မေနႛကတညးကစ႓ပး သယပႛေနကတယလႛ

နယစပကေဒသခတေယာကက RFA က ေပာပၝတယ။

နယစပကေဒသခ။ ။ “လၾယကယကလေတၾ က ဒဘကကမး ေပာငးတယဆတာ ပစၤညးပ

ေပာငးတာ လေတၾက မေပာငးေသးဘး၊ ကားအသၾား အလာေတာ တခားလမးေတၾက

ပတထားတယ၊ ေမႀာငခလမးေတၾ ပတတာႛ မနးလမးမ႒ကးက ပတတာမဟတဘး ေနာက႓ပးေတာ

တ႟တစစတပကလညး ကားေတၾက တရားဝင ထၾကေပၝ။ ကနတေနရာေတၾ ထၾကလႛမရဘး။”

ေကအငအ ထနးခပရာ မငဂာယနအနးက ဂယလန၊ မနေကာငး စတ ေတာငေပ႟ၾာက

လတခႚလညး တ႟တႎငငဖကက အခ ေပာငးေ႟ၿႛေနကတယလႛ သရပၝတယ။

ကခငလၾတလပေရးအဖၾႚ ေကအငအဟာ ကးကနႛအဖၾႚလပ မနမာစစအစးရက ေတာငးဆတ

နယ ခားေစာငတပအဖစ ပငဆင ဖၾႚစညးေရးက လကမခသလ ကးကနႛအဖၾႚနႛ စစေရးမဟာမတ

လပထားတ အဖၾႚလညး ဖစပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 123

ဖနကားရႀင၏ မသားစပင ပစၤညးမားက

စစအစးရသမးယေန

2009-09-02

http://www.rfa.org/burmese/news/regime_seized_kokang_leaders_properties-

09022009133353.html/story_main?textonly=1

ကးကနႛ တငးရငးသားေခၝငးေဆာင ဥးဖနကားရႀငနႛ ညဖစသတႛရ ရနကန႓မႚက

ပငဆငမႁေတၾက ႓ပးခတ သတငးပတအတၾငး အာဏာပငေတၾ လကလ သမးယေနပၝတယ။

ရနကနတငး လႁင႓မႚနယ ခေပၝငးလမးထက အစၤေရး သအမတေနအမနႛ ဒတယ ဗလခပ႒ကး

ခငေမာငသနးရ ေနအမေတၾအနးမႀာ ရႀတ ဥးဖနကားရႀငရ ညဖစသအမက လငခရဇာကား

ႎႀစစးနႛ တခားပငဆငပစၤညးေတၾက အာဏာပငေတၾ လာေရာက သမးဆညးသၾားတာ

ေတၾႚရတယလႛ မက မငသကေသတခႚက ေပာပၝတယ။

ရနကန႓မႚမႀာ ကးကနႛ တငးရငးသားေခၝငးေဆာငေတၾနႛ ကးကနႛစးပၾားေရးလပငနးရႀငေတၾ

ႎႀစေပၝငးမားစၾာ အေခတညထားခတ ပစၤညးဥစၤာ အေမာကအမား ရႀေပမ ဥးဖနကားရႀငနႛ

ေဆၾမးေတာစပသေတၾရ ပငဆငမႁေတၾကပ လကလ သမးဆညးေနတာ ဖစ႓ပး တခား

ကးကနႛလပငနးရႀငေတၾ ဖစတ Asia World ကမၯဏပငရႀင ဥးထၾနးမငႎငတႛလ

စစအစးရထပပငး ေခၝငးေဆာငနႛ နးစပသေတၾရ ပစၤညးေတၾကေတာ သမးယခငး မရႀဘးလႛ

႓မႚခေတၾက ေပာပၝတယ။

Asia World ကမၯဏဟာ ေနပညေတာမႀာ ရႀတ ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿရ ေနအမအပၝအဝင

အေဆာကအအ အေတာမားမားက တာဝနယ ေဆာကလပခတ ကမၯဏ ဖစပၝတယ။

ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿရ ေနအမက မလက တပမေတာ အငဂငနယာတပက စတင

ေဆာကလပခတာ ဖစေပမ ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿက စတတငးမကတအတၾက

ေဆာကလပေရးနႛ မၾမးမပငဆငေရး လပငနးေတၾ အားလး အေခာသတတအထ တာဝနယ

လပေဆာငဖႛ Asia World ကမၯဏက လၿေပာငးခတယလႛ သရပၝတယ။

ကးကနႛေဒသမႀာ တကပၾငယမား ထပမဖစပၾား

2009-09-02 http://www.rfa.org/burmese/news/clashes_in_kokang_region-

09022009122745.html/story_main?textonly=1

ရႀမးပညနယေမာကပငး ကးကနႛေဒသ ေလာကကင၊ ခငးေ႟ၿေဟာ႓မႚတဝကမႀာ MNDAA

ကးကနႛအဖၾႚေခၝငးေဆာငး ဥးဖနကားရႀငးရ သား႒ကးဖနတ ႟ၿငး ဥးေဆာငတတပေတၾနႛ

စစအစးရတပေတၾ ဒကေနႛ စကတငဘာ ၂ ရကမႀာ တကပၾငယေတၾ ထပမဖစပၾားေကာငး

သရပၝတယ ။

ဒကေနႛ ဖစပၾားတ ေပာကကားစစပၾေတၾနႛ ပတသကလႛ ႎႀစဖကစစအငအားနႛ

ထခကကဆးမႁကေတာ ခထကထ မသရေသးပၝဘး ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 124

ကးကနႛနႛ မနမာစစတပကား စစပၾေတၾ မဖစခငကတညးက အဒေဒသမႀာ ႎငငတကာ

အကအညေပးေရးအဖၾႚေတၾ ရႀေန႓ပး ေလာေလာဆယမႀာ ေဒသတၾငး မ႓ငမသကမႁေကာင

ေလာကကင-ကၾနးလကားလမး ပတထားရပၝတယ၊ WFP ကမာစားနပရကၡာ အစအစဥအဖၾႚ

JICAလႛေခတ ဂပနႎငငက ႎငငတကာ အကအညေပးေရးအဖၾႚနႛ Care Myanmar

အနဂအအဖၾႚတႛဟာ ေလာကကင႓မႚမႀာ ပတမေနတယလႛ နယစပအေခအေနေတၾက

ေစာငကညေနတ ခငးမငအေခစက ရႀမးသေတာဆင အယဒတာ ဥးခၾနစငးက ေပာပၝတယ ။

ဥးခၾနစငး။ ။ “ဖနကားရႀငအဖၾႚက ပႛလာတ သတငးဖစတယ၊ သတႛ ပႛလာတ သတငးအရ

ဆလႛရႀရင ဒ ဥး ဖနကားရႀငရ သား႒ကးေပၝဗာ၊ သက ဒ စစေရးက ကငတယ၊ သႛနာမယ ဖနတ

႟ၿငး၊ ဖနတ ႟ၿငးက ေခၝငးေဆာင႓ပးေတာမႀ ဒ ကးကနႛနႛ ဝ နယစပမႀာ အခထ ဒ

ေပာကကားနညးနႛ တကေနတယတ ေနာ။ ႎငငခားက အကအည လာေပးေနတ အဖၾႚဝငေတၾနႛ

သတႛရ မသားစေတၾ တရာေကာ ေလာကကငး႓မႚေတာမႀာ အခထ မထၾကရေသးဘး။ အဒမႀာ

ေသာငတငေနကတယ၊ ဘာဖစလႛလဆေတာ ဒ ေလာကကငးကေန သက ကၾနလဖကက

ကားနႛ လာရမႀာကး။ အခ ကၾနလက လာတ ကားလမးက ပတေနတာကး။”

အခလ ကးကနႛေဒသတၾငး တကပၾငယေတၾနႛ မတညမ႓ငမ ဖစမႁေတၾေကာင ေဒသခပညသတခႚ

တ႟တနယဖကက ပန႓ပး ထၾကေပး တမးေရႀာငေနကတယလႛ တ႟တ မနမာနယစပ

စစေရးႎငငေရး ေလလာသ ဥးေအာငေကာေဇာက RFA က ေပာပၝတယ ။

ဥးေအာငေကာေဇာ။ ။ “က႗နေတာတႛ ကားတာလညး ေပာကကားတကပၾ တခႚေတာ

ဖစတယလႛ ကားတယ။ ဒၝကေတာ ေနာကပငးလညး အလ မကာခဏ ကားရမယထငတယ။

အခ က႗နေတာတႛ ကားရတာ ေတာငဝၝလႛ ကားတယ၊ ဟ တတေရႀခနဖကမႀာ။ ေလာကကငးရ

အေနာကေမာကဖကေလာက ကပၝတယ။ ခ အဒနားမႀာလညး ဖစတယလႛ ကားတယ။ ေနာက

ခငးေ႟ၿေဟာ ေအာကဖက နနႛတငးဖကမႀာလညး တကပၾ နညးနညး ဖစတယလႛ ကားတယ။

လေတၾလညး တေခၝက ပန ေပးကလၿားက ဖစတယလႛ ကားတယ။ လေတၾကလညး

ကးလနႛစာစားေပၝ ဖစေနကတာ။”

MNDAA ကးကနႛတပဖၾႚဝငေတၾ တ႟တႎငငဖက ထၾကေပး႓ပး လကနကခ ခလႁမႁရႀတယ

ဆေပမ ကးကနႛတပရ ၃၀ ရာခငႎႁနးေလာကဟာ မနမာပငနက တ႟တ မနမာ နယစပအနးမႀာ

ဆကလက လႁပရႀားေန႓ပး အဒတပဖၾႚဝငေတၾက ဖမးဝရမး အထတခထားရတ

ဥးဖနကားရႀငးရသားေတၾက ဥးေဆာငေနေကာငး သရပၝတယ ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 125

ကခငနယေမက မနမာစစတပ ဆကလက

ထးစစဆငမည သတငးထၾက

2009-09-02

http://www.rfa.org/burmese/news/rumors_about_offensive_to_kachin_reqion-

09022009111505.html/story_main?textonly=1

ကးကနႛေဒသတၾငး ဝငေရာကေနတ စစအစးရတပဖၾႚေတၾက ကးကနႛေဒသနႛ နယခငးကပေန႓ပး၊

စစအစးရနႛ ႓ငမးခမးေရးယထားတ KIO ကခင ပညနယ လၾတေမာကေရးအဖၾႚခပ က

ထးစစဆငလမမယဆတ သတငးေတၾ ထၾကေပေနတာေကာင KIO နယေမအတၾငး

ေနထငတ ပညသေတၾ အထတတလနႛ ဖစေနတယလႛ စစမးသရႀရပၝတယ။

KIO ေဒသဟာ ကးကနႛေဒသရ အေနာကေမာကဖက ကပလကရႀ႓ပး သလၾငမစ

အေနာကဘက ခမးမႀာ ရႀေနတာပၝ။ ႓ပးခတ သဂတလ ၂၇ရကကေန ၂၉ရကေနႛအထ

ကးကနႛေဒသတၾငး စစအစးရတပေတၾ အလးအရငးနႛ ထးစစဆင႓ပးေနာက

သဂတလကနပငးက KIO နယေမအတၾငး တပစၾထားတ KIA တပမဟာ ၄ က ဆကလက႓ပး

ထးစစဆငမယဆတ သတငးေတၾ ထၾကေပေနတာဖစပၝတယ။ ဒသတငးက ကားရတာေကာင

မမတႛရ တပမား အသငအေနအထား လႀနႛထားတယလႛ KIA တပမႀႃးတဥးက ေပာပၝတယ။

KIA တပမႀႃးတဥး။ ။ “မေနႛည ညေနပငးေလာကကေန အဒလ သတငးေတၾ ကားေတာ

နညးနညးေလး ဟဖကဒဖက အသငအေနအထားေပၝ၊ ဒ တပမဟာ ၄ ဖကက နညးနညးေလး

နအဖဖကကေန စစမကႎႀာစာ ဖၾငတ ပစမး စကားေတၾ ေပာလာေတာရယ ဟဖကဒဖက

ပငဆငမႁေတၾ လပေနတယ။ ဒေနႛ သတငးေတၾအရေတာ ဝဖကကပ ဥးတညသၾားမလလ၊ ဒ

တပမဟာ ၄ ဖကကပ ဥးတညလာမလလ အလ ဖစေနလႛေလ။ ဟဥစၤာ တတကက

ခငခငလလ ေပာလႛေတာ မရေသးဘး။ သတငးေတၾ စစမးေနတနးပ။”

အခကားေနရတ သတငးေတၾဟာ ကးကနႛနယအတၾငးရႀ စစအစးရတပေတၾက ဖနႛေနတာ

ဖစတယလႛလညး ဆပၝတယ။

KIA တပမႀႃးတဥး။ ။ “ဟ နအဖဖကကေန ဘယလဘယလ သတငးေတၾ လၿငထားလ

မသဘး။ ႓ပးေတာလညး သတငးေပးတလေတၾလညး ဂဃနဏ မသေသးဘး ဖစေနေတာ

က႗နေတာတႛဖကက သတငး သးသပခကနႛ သတငး သးသပတအခနမႀာ ေတာေတာေလး

ပနလကယရတာေပၝ။ အလ ဖစေနတယ။”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 126

ကခငတပဖၾႚေတၾအေနနႛသဂတလ ၈ရကေနႛေနာကပငး ကးကနႛေဒသတၾငး မတညမ႓ငမ

ဖစေနတာေကာင ကးကနႛနႛ နယခငးကပေနတ မမတႛ ေဒသတၾငးရႀ တပမဟာ ၄ က

အသငအေနအထား ပငဆငမႁေတၾ လပထားတာ ဖစတယလႛ KIA ဒတယ စစဥးစးခပ

ဗလမႀႃးခပ ဂၾမေမာကလညး RFA က ေပာပခပၝတယ။

KIO နယေမအတၾငး ခလသတငးေတၾ ထၾကေနတာေကာင ကၾတခင႓မႚ၊ တာမည႓မႚေတၾ

အပၝအဝင ေဒသတခလးမႀာ ရႀတ တငးရငးသားပညသမား လႁပလႁပရႀားရႀား ဖစေနကတယလႛ

စစမးသရႀရပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 127

(Photo: AFP)

မနမာစစအစးရႎႀင ကးကနႛအဖၾႚတႛ တကပၾမား ဖစပၾားခငးေကာင တ႟တႎငင

ယၾနနန ပညနယရႀ နယစပ႓မႚဖစေသာ နနစနးသႛ ထၾကေပးလာသည ကးကနႛ ဒကၡသညမားက

သဂတလ ၃၁ ရကေနႛက ေတၾႚရပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ဝေဒသေျမာကပငးသ႔ နအဖစစတပ

လာေရာကတပစြ

ေဒသခလထ ထြကေျပးတမးေရာင ခငလငး / ၃ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/30909a.php

ၾသဂတလကနပငးမစ၍ မတလာအေျခစက တပမ (၉၉)

လကေအာကခ တပရငးမား ဝေဒသေျမာကပငး၊ ဟပနၿမ႕နယ

အတြငးရ ေကးရြာမားႏင တပစခနးမားတြင အငအားျဖညတငး

တပခထားသျဖင ဝျပညေသြးစညး ညၫြတေရးတပမေတာႏင

နအဖတပမားအၾကား တကပြျဖစမညက စးရမကာ

ေဒသခလထ ထြကေျပးတမးေရာငမႈမားရလာၿပး

ဝနယေျမအတြငး စးပြားေရးလပေနၾကသည

တ႐တႏငငသားမားလညး ျပနလညထြကခြာေနၾကသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 128

ရမးျပညနယ၊ အထးေဒသ (၁) နယေျမအတြငး

ကးကန႔တပဖြ႔ႏင နအဖတပမား ယခငလ (၂၇) ရကႏင (၂၈)

ရကတ႔တြင အျပငးအထန တကပြျဖစပြားေနစဥအတြငး

စစကအျဖစ တပမ (၉၉) လကေအာကခ တပရငး (၆) ခ

ေရာကရလာစဥ တကပြၿပးဆးသြားေသာေၾကာင

ဟပနၿမ႕နယအတြငးရ တပစခနးမားတြင

တပခထားျခငးျဖစသညဟ ဝေျမာကပငးေဒသ တပမဟာ

(၃၁၈) မ အရာရတဥးက ေျပာသည။

၎က “သတ႔ေျပာတာကေတာ စခနး ခဏခလာတာေပါ။

ေလာကကငဘကမာ တပခဖ႔ အခကခရလ႔ေပါ။ စးရမတာေတြ

မရပါန႔ေပါ။ ဒါက သတ႔အေျပာပ။ အခက အဒက

ေကးရြာသားေတြ ကေနာတ႔ နမတစ အထးၿမ႕နယထက

ေျပးဝငေနၾကၿပ။ အခ႕လညး တ႐တနယစပဘကက

ေျပးေနၾကတယ။ ကေနာတ႔ဆက မငးေမာတ႔၊

ပနဆနးတ႔မာလာၿပး စးပြားေရး လာလပေနတ

တ႐တႏငငသားေတြလညး ျပနေနၾကၿပ။ ကးကန႔နယထမာ

အရပသားေတြ ေသၾကေကၾက၊ ပစၥညးေတြ ဆး႐ႈးထားေတာ

အလမးျဖစမာက ေၾကာကၿပး ေျပးေနၾကတာ။

ေဒသတညၿငမမႈပကျပားအာင လပေနသလ ျဖစေနတယ” ဟ

ေျပာသည။

ဝတပဖြ႔မားအေနျဖင ၎တ႔၏ နယေျမအနးရ တပစခနးမားတြင

နအဖစစသားမား အငအားအမားအျပား

လာေရာကတပခထားမႈအေပၚ စစေရးသတျဖင

ေစာငၾကညေနၿပး နအဖတပဘကမ စတငတကခကလာပါက

ျပနလညခခကာကြယသြားရန အဆငသငျပငထားေၾကာငး

အဆပါ ဝတပဖြ႔အရာရက ေျပာသည။

ၿပးခသည လကနပငးက ျဖစပြားခသည ကးကန႔နယေျမအတြငး

တကပြမားေၾကာင တ႐တျပညတြငးသ႔ လေပါငး (၃၇,ဝဝဝ)

ေကာ ၀ငေရာကလာသညဟ တ႐တႏငင

ယနနျပညနယအစးရဘကမ သတငးထတျပနထားခၿပး

ယေန႔ထတ နအဖပင သတငးစာမားတြငမ ယမနေန႔ ညေန (၆)

နာရအထ တ႐တျပညဘကမ ျပနလာေနၾကသည

ေဒသချပညသ (၇,၈၄၈) ဥး ရၿပျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 129

ၿဂဟတစေလာငးမတပရန

ျပညသမားက တားျမစ မးခစသ / ၃ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/30909c.php

ရနကနတငးအတြငးရ လကဖကရညဆငမား၊ စားေသာကဆငမားႏင တညးခခနးမားတြင

ရစေပ၊ ဆယေပ ၿဂဟတ စေလာငးမား တပဆငၾကည႐ႈျခငးမျပရန အာဏာပငမားက

တားဆးေနေသာလညး ႀကဖြ႔လပငနးရငမားအား တပဆငခြင ေပးထားေၾကာငး သရသည။

တညးခခနးမားတြင စေလာငးတပဆငခြငမျပရဟ တားျမစထားေသာလညး

ရနကနေအာငမဂၤလာအေ၀းေျပး၀ငးထရ သရစတညးခခနးတြင စေလာငးတပဆငထားသညက

ေတြ႔ရေၾကာငး အဆပါ၀ငးအတြငး ကားဂတတခမ တာ၀နရသက ေျပာသည။

“သရစတညးခခနးမာေတာ တပထားတာေတြ႔တယ။ အဒတညးခခနးဟာ သေဌးတေယာကက

နာမညခၿပးေတာ ရနကနတငး ႀကဖြ႔က ဖြငခငးထားတာျဖစတယ။ သတ႔ဆမာေတာ စေလာငး

(၂) မးေတာင တပထားေသးတယဗ” ဟ ၎ကေျပာသည။

အဆပါတညးခခနးသည ေအာငမဂၤလာ အေ၀းေျပး၀ငးအတြငးရ စကမႈလမးတြငရကာ

ၿပးခသည ဇြနလက ဖြငလစချခငး ျဖစသည။

စေလာငးမားက အာဏာပငတ႔၏ ေနအမမား၊ အစးရႏငပဂၢလကဘဏမား၊

စးပြားေရးလပငနးအဖြ႔အစညးမား၊ သ႐းမား၊ အစးရ႐းအဖြ႔အစညးမား၊ ဟတယမားႏင

တကသလမားတြငသာ တရားဝငလငစငျဖင စစစခြငျပထားေၾကာငး ျမနမာဆကသြယေရး

လပငနး႐းခပ၏ ေျပာခြငရသ အရာရႀကးတဥးက ေခတၿပငသ႔ ေျပာသည။

သ႔ေသာ ျပညသလထအေနျဖင စစအစးရ၏ ႐ပသခယနယ (၄) ခမလြ၍ အျခားၾကည႐ႈစရာ

မရသညအတြက လငးေပါငးစရသည ၿဂဟတစေလာငး တပဆငၾကျခငးျဖစသည။

ျမနမာႏငငအတြငး ေရာကရလာသည ၿဂဟတစေလာငး အားလးသည စစအစးရက တရား၀င

တငသြငးခြင မျပသညအတြက အသးျပလသမားက ေမာငခပစၥညးအျဖစ

၀ယယသးစြေနၾကသည။

လအမားတပဆငေနၾကသည (၈) ေပ ၿဂဟတစေလာငးမားသည ႏငငတကာ ႐ပသလငးမား၊

ဒဗြဘ ေနာေ၀ ျမနမာဘာသာ ႐ပသလငးမားက ၾကည႐ႈႏင႐မက ဘဘစ၊ ဗြအေအ၊

အာအကဖေအ စသည ေရဒယလငးမားကလညး ဖမးယနားဆငႏင သည။

အေနာရထာလမးရ စေလာငးအေရာငးဆငပငရငတဥးက “စေလာငးေတြ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 130

မတပခငးတာကေတာ အဓကျပနာက ျပညပအသလႊငေတြက မၾကညေစလတာပါပ။

ၿပးခတ ၂၀၀၇ ခႏစကျဖစတ ေရႊ၀ါေရာငေတာလနေရးက တကမာၻလးက သသြားတကစၥဟာ

ျပညပအသလႊငေတြေၾကာငဆတာ အစးရကသသြားတာကး။ ဖးမႏငဖမႏင ျဖစသြားတအတြက

အဒ စေလာငးေတြက မတပေစလတာပါ” ဟ ေျပာသည။

ရနကငးၿမ႕နယရ လကဖကရညဆငတဆငမ တာ၀နချဖစသက “ကေနာတ႔ဆငမာ

လကဖကရညေသာကသအမား ေတာငးဆတာကေတာ ဒဗြဘ ႐ပသလငးျဖစတယ။ အခ

မတပရဘးဆေတာလညး မတပ႐ေပါေလ။ ခေခတက ဟတကလ႔ ေျပာႏငမ ႀကဖြ႔ေတြလကက

လြတမာေလ၊ မပတသကတာ အေကာငးဆးပ” ဟ ေျပာသည။

အခ႕ဆငမားက Movie 5 က ေျပာငးလတပဆငၾကေၾကာငး၊ အဆပါလငးမာ လငးေပါငး (၂၀)

ခန ၾကည၍ရသညအတြက လတတေလာ အသးျပေနၾကေၾကာငး၊ စေလာငးတပထားပါက

လငး (၁၇၀) ခန႔ ၾကည၍ရေၾကာငး၊ Movie 5 က ႏစသကသ နညးပါးေၾကာငး

အသးျပသမားက ေျပာသည။

နအဖ၏ ေန႔စဥထတ သတငးစာမားျဖစေသာ ျမနမာအလငးႏငေၾကးမ သတငးစာ၊

ျမနမာ႐ပျမငသၾကား၊ MRTV 4 ႏင ျမ၀တတ႔တြင ျပညပအသလႊငဌာနမားျဖစေသာ ဘဘစ၊

ဗြအေအ၊ အာအကဖေအ၊ ဒဗြဘတ႔က ျပညသမား မယမၾကည ျဖစေစရန

႐ႈတခသညစကားလးမားက စာလးအႀကးျဖင ႐ကႏပေဖာျပထားသည။

“သတ႔က မၾကညေစခငဘးဆတာကပ ရနကနသ ရနကနသားက ၾကညတာ၊ နားေထာငတာ။

ညေနဆရင ဘဘစ၊ ဗြအေက ဒါေတြကပ အားကးတႀကးန႔ နားေထာငေနရတာေလ။

သတ႔အသလႊငဌာနေတြက သတငးေတြကၾကညရတာ၊ နားေထာငရတာ အကသလမားတယ”

ဟ ရနကနၿမ႕ခမားက ေျပာၾကသည။

စေလာငးႏင ဆကစပပစၥညးမားက တရား၀င တငသြငးခြငမေပးသညအတြက တရားမဝင

တငသြငးျဖန႔ျဖး ေရာငးခေနသမားက အစးရအေနျဖင ေရာငတခင စစေဆးမႈမားျပလပကာ

ဖမးဆးအေရးယသြားမညျဖစေၾကာငးလညး သတငးမားထြကေပၚေနသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 131

ပနးတငးပြငၾကပါေစ၊ ပြငေသာပနးတငး ေမႊးၾကပါေစ

ေမာငၾသ

၃ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/Sep09/30909.php

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ …။

ယေန႔စစအစးရလကထကမာ ထတေ၀ေနတ သတငးစာႀကးႏစေစာငမာ ၂၀၁၀

ေရြးေကာကပြအေၾကာငးကသာ ေဇာငးေပးေရးသားေနတာေတြ ေတြ႔ေနရပါတယ။ အဓက

ကေတာ ၂၀၀၈ ခႏစ ေမလက (၉၂.၄၈) ရာခငႏႈနးန႔ ျပညသလထက

တခနကေထာကခခၿပးၿပဆတ အေျခခဥပေဒမၾကမးအေပၚ အေျခခမယ ၂၀၁၀

ေရြးေကာကပြႀကး အေၾကာငးပါပ။

“လထက ေရြးေကာကတငေျမႇာကသမားန႔ ျပညေထာငစလႊတေတာႀကး

ေခၚယကငးပၿပး သမၼတႀကး ဥးေဆာငတ အစးရအဖြ႔န႔ အျခားအဖြ႔အစညးမား

ဖြ႔စညးၿပး ေအးခမးသာယာေခတမဖြ႔ၿဖးတးတကတ

ဒမကေရစႏငငေတာသစႀကးဟာ မေရးမေႏာငး ျဖစေပၚတးတကလာေတာမယ

အခြငအလမးႀကးပါပ” လ႔ နအဖအႀကက ေဖာလဖား ေဆာငးပါးရင

ေမာငႏြယစစရ႕ “ႏငငေရးဆတာ ျဖစႏငေျခရတာက လပရတာျဖစပါတယ” ဆတ

ေဆာငးပါးက (၁၆.၈.၀၉) ေန႔ထတ ေၾကးမသတငးစာမာ ဖတလကရပါတယ။

ယေန႔ျပညသလထအမားစက ဒေရြးေကာကပြက မမတ႔ရ႕ ေန႔စဥစားေသာကေနထငေရး န႔

ေရာငး၀ယလပကငေနရ ျခငးေလာက စတမ၀ငစားႏငပါဘး။ ဒါေပမယ အေျပာငးအလက

ေမာလငေနတာေတာ ရပါတယ။ အစးရအသစေပၚလာရင

အေထြေထြစားေသာကကနပစၥညးမားရ႕ ကနေစးႏႈနးေတြမား ကဆငးလာမလား၊ ေရ မး

လပစစ မနမနရလာမလား။ ၿခမးေျခာကဟနးေဟာကတာက ေၾကာကေနရတ ၿငမ၀ပပျပားတ

ဘ၀က လြတေျမာကေလမလား၊ အႏငကင စးမးခရတ ဘ၀ကေန ကငးေ၀းေလမလား၊

လြတလပစြာ ေတြးေခၚေရးသားႏငတ စာေပလြတလပခြငန႔ ထတေ၀ခြငေတြ အမနတကယ

ရရေလမလား၊ လ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈေတြ၊ မတရားလပအားေပးခငးေစမႈေတြ၊

အသကမျပညေသးတ ကေလးစစသား စေဆာငးမႈေတြ၊ မတရား

လယယာေျမသမးဆညးမႈေတြ၊ ဘာသာေရးအရ လြတလပစြာ ကးကြယမႈေတြ၊ နယစပေဒသရ

တငးရငးသားလမးမားအေပၚ ရကစကစြာ တကခကႏမနငးသတျဖတမႈေတြ၊

ဌာနဆငရာ႐းေတြမာ လာဘေပးလာဘယ အကငပကျခစားေနတာေတြ၊

စးပြားေရးကပတညးလ႔ ျပညပက ထြကေျပးစြန႔ခြာၿပး ျပညပႏငငေတြမာ ဆငးရပငပနးစြာ

လပကငစားေသာကေနၾကရတ ျမနမာႏငငသားအလပသမားေတြ ကယတငး ကယျပည

ကယဇာတေျမက ျပနလာၿပး လပကငစားေသာကႏငၾကေလမလား။

(၁၃) ႏစ၊ (၁၄) ႏစအရြယ ပကစးေနတ မနးကေလးငယေတြရ႕ ကယန႔ရငးႏးေပးဆပ

လပကငစားေသာကေနရတ အေမာငဘ၀ေတြ အလငးဘ၀က ျပနေရာကလာႏငမလား၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 132

သြငးကနထတကန ျပညတြငးျပညပ စးပြားေရးေစးကြက အားလးက

တပမေတာေခါငးေဆာငေတြရ႕ မသားစေဆြမးအသငးအ၀ငးက

လႊမးမးျခယလယခပကငေနတာေတြ ကငးေ၀းပေပာကသြားေလမလား၊ သ႔ေလာ သ႔ေလာ

ေမာလငေနရတာေတြက တပတပငႀကးပါ။

ဘာပျဖစျဖစ ျပညသေတြကေတာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြႀကး ၿပးေျမာကသြားရင

ဒမကေရစကငစဥေတြအေပၚ အေျခခေရးဆြထားတ ဥပေဒေတြန႔အည

ေကာသားရငသားမခြျခားဘ အပခပမယ၊ ျပညသထကလာတ ျပညသ႔အာဏာ စစစစ၊

ျပညသ႔ေခါငးေဆာငစစစစကပ ေမာလငေနပါတယ။ ေဘာငးဘ၀တကေန

ပဆး၀တေျပာငးလာမယ ေခါငးေဆာငမးဆရငေတာ တ႐တႀကးန႔ ေပါကေဖာႀကး

ဘာမထးျခားေျပာငးလလာမာ မဟတတအတြက မလေရးခ မလပါဘ။

ေနာက ေဆာငးပါးရင ေမာငႏြယစစက “မနးစက တေစ၊ ခစစက ရညေစလတ

စတရငးေစတနာန႔ တငးရငးသား ျပညသေတြအေပၚ ႏငငေတာက ေမတာေစတနာ

အျပညအ၀ထား ေဆာငရြကေပးေနလ႔ ဖြ႔ၿဖးမႈအေပါငးလကၡဏာေတြ တေ၀ေ၀၊ ပနးတငးပြငၿပး

ပြငတပနးတငး ေမႊးထသငးႀကငေနတာပါ” တ။ ဟတပါမလား ေမာငကာဠေရလ႔ပ

ေျပာရမယထငပါရ႕ …။ ပြငေသာပနးတငး ေမႊးေနၾကတယဆေတာ ဘယၿခ၀နးထက

ဘယသ႔အမက ဘယသ႔သားသမးေတြမား ပနးေတြပြငၿပး ေမႊးေနၾကတာလ …

ေမာငႏြယစစေရ။ ကေနာတ႔လ အလယအလတေတြန႔ ေအာကေျခလတနးစား

သားသမးမာေတာ ပနးေတြ ပြငမယမႀကေသးဘး အေျခခဘ၀န႔ ေျမကေျမခေနၾကရတ

အႏြမးဘ၀ထမာ အလြမးခရးက မညညးတမး မေမာတမး ေလာကလမးေနၾကရတာပါ။

ညကလပေတြမာ ေငြက ေရလသးေနတာတငမက ေငြက ေလလပါသးၿပး အေပာၾကး

အေမာထး၊ မးခငတငးမး ႐းခငတငး႐း သးျဖနးေနၾကတ လႀကးသားသမးေတြရ႕ဘ၀က

ပြငေသာပနးတငး ေမႊးေနၾကတယလ႔ ေျပာတာလား ေမာငႏြယစစ။

ေနာကတခရေသးတယ။ “ႏငငေတာေအးခမးသာယာေရးႏင ဖြ႔ၿဖးေရးေကာငစဥက႒႐းက

(၁၀-၈-၀၉) ရကစြပါ စာအမတ ၀၄/နယက(ဥ)/လငခ … အရ ဒမကေရစေရ႕ခရးက

ေခာေမြ႔ေစခငတ ေစတနာ၊ ႏငငတညၿငမေအးခမးမႈက ေရး႐ႈတ ေစတနာ၊ အာဃာတစတေတြ

ေပာကျပယခငတ ေစတနာ၊ လြတလပေရးဗသကာႀကး ဗလခပေအာငဆနးအေပၚ

အေလးအျမတထားတ ေစတနာသေဘာထားေတြ ေပၚလြငပါတယ” တ။

အဒေဆာငးပါးစာအရ ရငထအသညးထ၊ အေသြးအသားထက စစစစမနမနထားရတ

စတရငးေစတနာရငး သေဘာထား ဆရင လကခယၾကညစရာပါ။ အေကြ႔အေကာက၊

အပစအခတ၊ အညစအပတ၊ အလမအညာ အေကာကအကစအေထြေထြ သေဘာထားမး

မရခဘးဆရငလညး အတငးထကအလြန တခြနန႔ကကား ခညားပါဗာ။

ဒါေပမယ သမငးေၾကာငးျပနၾကညမေတာ ၁၉၉၆-၉၇ ေလာကက ကကငးလမးဆန႔

ကမာၻေအးဘရားလမးေပၚမာ လၿခေရး ျပညသ႔ရ၀နထမးအေစာငေတြ၊ ရယက၊ မယက

အဖြ႔၀ငလႀကးေတြ အျပညအ၀ လၿခေရးခထားတၾကားထက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 133

စးနငးလကပါလာတ ကားက အဖကသမား လရမးကားေတြ (ႀကဖြ႔/စြမးအားရင) က

အၾကမးဖက ၀ငး႐ကခတာက ျပနၾကညရငပျဖစျဖစ၊ ၂၀၀၃ ခနစ ဒပယငးလပႀကမႈႀကးက

ျပနၾကညရငပျဖစျဖစ၊ မေသလ႔ ကနခရ အကယခပဘ၀န႔ (၁၄) ႏစေကာေကာ ေနခရတ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ ထားခတ ေစတနာေတြ၊ ေထာကထားညႇာတာမႈေတြ၊

အာဃာတစတေတြဟာ “ယန႐ပေရး ျပေသာလညး ယတ၀က မယတ၀က ယရခကႀကးပါ”

ဆတ သခငးေလးလ ျဖစေနရျပနပါတယ။

အခလညး မမရ႕ အမထမာ လၿခေရးအျပညန႔ အကယခပခဘ၀န႔ ေအးေဆးစြာေနသက

အမႈလာခတလ႔ အျပစမရ အျပစရာ တရားစြခခရတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အလပၾကမးန႔

ေထာငဒဏ (၃) ႏစ၊ မစၥတာယကေတာ (အဓက တရားခ) က အလပၾကမးန႔ ေထာငဒဏ (၇)

ႏစ အျပစေပးခတယ။

ၿပးေတာမ ရကပငးအတြငး (၅ ရကခန႔အၾကာ) မာ အေမရကနအထကလႊတေတာ

ဆးနတအမတ မစၥတာ ဂင၀ကဘ (ႏငငျခားေရးရာေကာမတ အေရ႕အာရန႔ ပစဖတေရးရာ

ဆပေကာမတဥက႒) ျမနမာျပညေရာကလာတအခါ နအဖအစးရက အကဥးသား

ယကေတာက အေမရကနႏငငက ျပနေခၚသြားဖ႔ လႊတေပးခတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကကေတာ အမထေနရငးထငရငး ေထာငဒဏ (၃) ႏစ

အပဆအျပစေပးတယ။ ရခပ ဗလမႉးခပခငရ ေျပာသလ မစၥတာ ဂြၽန၀လယယကေတာန႔

ျဖစခတအမႈမာ ကးလြနသ၊ အျပစရသ အဓကတရားခဟာ မစၥတာ ယကေတာပါလ႔ဆရင

အျပစရသက လႊတေပးၿပး အျပစမရသက ဆကၿပးအကယခပခထားတာဟာ

တရားမတပါရ႕လား၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚမာ အာဃာတမထားဘ

ေထာကထားညႇာတာ ေစတနာသန႔စငတယဆတာ ဟတပါရ႕လား၊

အာဃာတမရေရးဆတာေကာ မနကနပါရ႕လား။ ေစေစေတြးမ ေရးေရးေပၚဆတာလ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သတ႔ကငးပမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမာ မပါ၀ငႏငေအာင

အကြကဆငဖနတးလကတာဟာ လယျပငမာ ဆငသြားသလ အထငအရားပါပခငဗား။

(၁၆-၈-၀၉) ေန႔ထတ ေၾကးမသတငးစာပါ ေမာငႏြယစစရ႕ ေဆာငးပါးမာ “ႏငငေရးဆတာ

ျဖစႏငေျခရတာက လပရတာျဖစပါတယ” လ႔ ဆပါတယ။ ဘယအေၾကာငးအရာမဆ

ျဖစသင/မျဖစသင အကးအေၾကာငး ရပါတယ။ ျဖစသငတယဆမ ျဖစႏငေျခဆတာ

ရလာရတာပါ။ ဒါေၾကာင ျဖစသငျဖစထကတ ကစၥက ဥးစြာ စဥးစားေဆာငရြကရပါမယ။ ဒါျဖင

ဒကေန႔ ႏငငေရးအေျခအေနမာ ျဖစသငတာ ဘာလ … ဘယလဆတာ မမတတ

စဥးစားၾကရေအာင။

၉၀ ျပညႏစေရြးေကာကပြ ကငးပေပးၿပးတ အခနကစၿပး ယေန႔အထ (၁၉) ႏစေကာၾကာခၿပ။

လပခတညးလညးျဖစေနတ ျမနမာႏငငေရးအတြက ေရြးေကာကပြကငးပေပးသ

တပမေတာအစးရန႔ ျပညသလထက တခနက မနမနကနကန ေရြးခယခလ႔ အႏငရရခတ

အနအယလဒအဖြ႔တ႔ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးၿပး အေျဖရာသငတယ။ အနာဂတႏငငေရးမာ

ဘာလပမယ၊ ဘယလေဆာငရြကမယဆတာက ေပးထားတ ကတစကားန႔ ထတျပနထားတ

၁/၉၀ အရ တပမေတာအစးရပပ ဂဏသကၡာရရ ေရးဥးစြာ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးသငပါတယ။ ဒါဟာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 134

မတမနကနတ လပသငလပထကတ၊ ျဖစသငျဖစထကတ အမနတရားပါ။ ဒါမ

ေမာငႏြယစစေျပာတ ႏငငေရးဆတာ ျဖစႏငေျခရတာက လပရတာျဖစတယဆတာ

မနေပမေပါဗာ။ နအဖဟာ ျဖစႏငေျခရတာက ဥးစားေပး မလပခတအတြက ဒမေလာက

ရညၾကာတ တနဖးရတ အခနေတြ ဆး႐ႈးခရတာ ႏေျမာစရာပါ။

ဒါေၾကာငလညး ကမာၻ႔အလယမာေကာ၊ အာဆယအတြငးမာပါ ျမနမာႏငငဟာ

ျပစတငေ၀ဖန႐ႈတခခေနရတာေပါ။ ဒါအျပင ဟႏငငက ေခါငးေဆာငေတြလာလက

မကႏာခေသြးလက၊ ျမနမာအေရးေဆြးေႏြးလက ျပနသြားလက။ ကမာၻ႔အဖြ႔အစညးေပါငးစက

ေခါငးေဆာငေတြလာလက မကႏာခေသြးလက၊ ျမနမာအေရး ေဆြးေႏြးလကျပနသြားလကန႔

လးလညျခာလပတလကေနတာၾကာပါၿပ။ မဆလ (၂၆) ႏစအပခပခတာေတာင ဒလ

ျပညပက လာၾကတာမး၊ Sanction ပတတာမး၊ ကလသမဂၢအထေရာကၿပး ျမနမာအေရး

တခါးပတတာေကာ၊ တခါးဖြငတာေရာ ေဆြးေႏြးခၾကရတာမး မရခပါဘး။ (မဆလလညး

ေကာငးတာမဟတပါဘး၊ ဒါေပမယ နအဖေလာက မရကစကဘး)။ အခ နအဖလကထကကမ

မေကာငးသတငးေတြန႔ ကေသာငးကနငးေတြက ကမာၻ႔အလယမာ အေကာေဒယျဖစေနရၿပ။

က … တ႔ေခတကမ ညေတာမာလားဆတာ ျဖစေနၿပ။

ဒၾကားထ (၁၇-၈-၀၉) ေန႔ထတ ေၾကးမသတငးစာမာ ေဆာငးပါးရင ေမာငကာဠကလညး

ေခြးတဆပဓာတျပားေဟာငးႀကးန႔ ေခတေဟာငးေတးေတြ ျပနဖြငျပေနတာ စတမသကသာစရာ

…။ သေရးထားတာက “ဒါေၾကာင အခ ဒ႔မာ ျပညသ႔ကယစားလယေတြ

အခနယေဆြးေႏြးညႇႏႈငးၿပး ေရးဆြခတ ႏငငေတာဖြ႔စညးပ အေျခခဥပေဒသစႀကးက ျပညသ

(၉၂.၄၈) ရာခငႏႈနးကလညး ေထာကခမေပး အတညျပထားၿပးၿပ” တ။ ၾကားရ ၾကားရ နား၀မာ

မသကသာ ရကစရာေကာငးလေပါ … ေမာငကာဠရယ။ ျပညသ႔ကယစားလယေတြတ။

ဘယျပညသက ေရြးခယထားတ ကယစားလယေတြလ။ နအဖက ေရြးခယထားတ

လကညႇးေထာငေခါငးညတေတြက ျပညသ႔ကယစားလယလ႔ ေရးတာေတာ အဖားလြနသြားၿပ၊

နညးနညးေလာပါဥး။

ၿပးေတာ အတညျပထားၿပးၿပတ။ ေရြးေကာကပြလညး မကငးပရေသး။

ျပညသ႔လႊတေတာလညး မေခၚရေသးဘန႔ ဘယျပညသ႔လႊတေတာကမား

အတညျပျပန႒ာနးလကပါသလ ေမာငကာဠရယ ကြၽတ … ကြၽတ … လမေရးခငရငလညး

သဘာ၀ကေအာင လမစမးပါ။

ေနာက “ဥပေဒခးေဖာကရငေတာ ဥပေဒအရ အေရးယခရမာပ။ ဆငးရသေရာ ခမးသာသပါ။

ရာထးနမသေရာ ရာထးျမငသပါ ဥပေဒခးေဖာကရင ရာဇ၀တေဘး ေျပးမလြတၾကမယ

လေတြခညးပကြယ” အငး … တရားဥပေဒအေၾကာငးေျပာေတာ

ကယခငးၾကားကယလကန႔ထးၿပး ရယမသေပါဗာ။ ၂၀၀၇ ခႏစေလာကက ထငပါတယ။

တကသလရပသာလမး စမးလကနသာအနး (၅) ေလာငးၿပငလသတမႈမာ ရခပ

ဗလမႉးခပခငရက မၾကာမ ေဖာထတပါမယဆၿပး ခထ မေဖာထတႏငေသးတာကၾကညရင

ဘယသေတြပါေနလ႔၊ ဘယသေတြန႔ၿငေနလ႔ ခထ အေရးမယေသးတာလဆတာ စဥးစားစရာပါ။

ၿပးေတာ …

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 135

(၁၈-၈-၀၉) ေန႔ထတ သတငးစာမာ ေဆာငးပါးရင ေကာရမငးရ႕ “ခရးရညႀကးအတြက

ပထမဥးဆးေျခလမး” မာ … ဥေရာပက ျမနမာအေရးလႈပရားသဆတ ‘ႏြယေအာင’ က

တ႔ျပနထးႏကေရးထားတာပါ။ ဘာတ … ကယကယကယ ျမနမာလမးလ႔ ခယေသးတယဆရင

ကယႏငင၊ ကယလမးအေပၚ ဒေလာကအထ ေကးဇးမကနးသငပါဘး။ ေသြးမေတာ

သားမစပတ အေ၀းႏငငက အထကလႊတေတာအမတတဥးကေတာင သငတငမတတ

စတထားန႔ ျမနမာျပညသေတြအေပၚ ေစတနာထားႏငေသးရင ျမနမာေသြးသားစစစစေတြက

ဒထကပၿပး ေစတနာထားသင ေကးဇးဆပသငၾကတယ မဟတလား”… မနလကပေလ

ကေကာရမငးရယ၊ ေသြးထြကေအာငမနလြနးလ႔ ဒအခကတခကကေတာ မးေပၚက

သၾကားမငး ဆငးကန႔ကြကေတာင ကပခငဗားက မကန႔ကြကပါဘး။ ဒါက

အမးသားေရးစတဓာတကးဗာ။ ဒေတာ ခငဗားစကားအရပ ကပေဆာငးပါးေလးက

နဂးခပလကပါရေစ။

အျခားႏငငက ေရာကလာၿပး မမႏငငထမာ ရာဇ၀တမႈကးလြနလ႔ ျပစဒဏကခခရတ

ေသြးမေတာသားမစပတ ႏငငျခားသား မစၥတာ ဂြၽန၀လယ ယကေတာလ ပဂၢလမးကေတာင

ေမတာေစတနာထားၿပး လႊတေပးႏငခရင ကယႏငင၊ ကယလမး၊ ျမနမာေသြးသားစစစစ၊

တႏငငလးကလညး ခစ၊ တကမာၻလးကလညး ေလးစားတ ျမနမာလြတလပေရးဖခငႀကး

ဗလခပေအာငဆနးရ႕သမး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည (ကယအမထကယေနၿပး မတရားအမႈဆင

အျပစေပးခရသ) ကလညး ဒထကပၿပး ေစတနာေမတာထားေၾကာငး ျပသတအေနန႔

လႊတေပးသငတယမဟတပါလားခငဗား။

ကယကယကယေဖာ မသေတာမား မလပၾကပါန႔ခငဗား။

ဓာတေငြ႕ပကလငး ေဖာကမႈ ရပတန႔ဖ႔ တ႐တက ျမနမာ

ပတ၀နးကငေစာငၾကညေရး အပစ တကတြနး

08 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-08-voa4.cfm

ျမနမာႏငငကေန တ႐တႏငငထက ေဖာကလပမယ ေရနန႔ သဘာ၀ဓာတေငြ႕

ပကလငးေတြေၾကာင ႏငငေရး မတညၿငမမႈေတြ ပၿပး တးလာႏငတယလ႔ လ႔အခြငအေရး

လႈပရားသေတြက ေျပာၾကပါတယ။

ျမနမာႏငငထက ျဖတသနးမယ မင ၂,၅၀၀ နးပါး ရညလားမယ ေကာကျဖ-ကမငး

သဘာ၀ဓာတေငြ႕ ပကလငး တညေဆာကမႈေၾကာင လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈ၊

သဘာ၀ပတ၀နးကင ျပနးတးမႈ အပါအ၀င ႏငငေရး မတညၿငမမႈေတြ တးလာႏငေစတယလ႔

ေရႊ သဘာ၀ဓာတေငြ႕ လႈပရားမႈအဖြ႕န႔ မြန လ႔အခြငအေရးအဖြ႕က ေျပာဆလကတာ

ျဖစပါတယ။

အရငက ေဖာကလပခဖးတ ကနေဘာက-ၿမငကေလး ဓာတေငြ႕ပကလငး

တညေဆာကစဥကလညး ေျမယာ သမးယမႈ ေတြ အတငးအဓမၼ လပအားေစခငးမႈေတြ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 136

ရခတာေၾကာင ရခငျပညနယ၊ မေကြးတငး၊ မႏေလးတငးန႔ ရမးျပညနယတ႔က ျဖတသနးမယ

လမးေၾကာငးတေလာကမာ ဒထကမက ပၿပး ဆးရြားမႈေတြ ႀကေတြ႕လာႏငတယလ႔ ေရႊ

သဘာ၀ ဓာတေငြ႕ လႈပရားမႈအဖြ႕ရ႕ မေန႔က ထတျပနတ အာဏာစႀကဆတ အစရငခစာမာ

ေဖာျပလကတာ ျဖစပါတယ။

တ႐တႏငငအေနန႔ ေရႊ သဘာ၀ဓာတေငြ႕သကက ထြကတ ဓာတေငြ႕အျပင အာဖရကန႔

ေျမထပငလယေဒသက တငသြငးေနရတ စြမးအင အရငးအျမစေတြကပါ ေကာကျဖၿမ႕နယ

မေတကၽြနး ေရနကဆပကမးကတဆင တငပ႔ႏင ဖ႔အတြက တညေဆာကေရးလပငနးေတြက

စတငေတာမယလ႔လညး အစရငခစာမာ ေဖာျပထားပါတယ။

ရမးျပညေျမာကပငးက ျဖတသနးသြားမယ ဒ ေရနန႔ သဘာ၀ဓာတေငြ႕ ပကလငးေတြဟာ

လမးစ လကနကကငေတြ ထနးခပထားတေဒသ ျဖစတာေၾကာင အခနမေရြး ပဋပကၡေတြ

ျဖစပြားလာႏငတယလ႔လညး မြန လ႔အခြငအေရးအဖြ႕က ေထာကျပထားပါတယ။

ျမနမာစစအစးရဟာ လာမယ ႏစ ၃၀ အတြငး ေရႊ သဘာ၀ဓာတေငြ႕သကကေန

ဓာတေငြ႕ေရာငးခခ ေဒၚလာသနးေပါငး ၂၉,၀၀၀ အထ ရရမာ ျဖစပါတယ။

KIO ထပတနးေခါငးေဆာင ၅ဥး တာ၀နမနားၿပး

ပါတသစေထာငမည

06 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-06-voa4.cfm

ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔ (KIO)က ထပပငးေခါငးေဆာင ၅ဥးဟာ ၂၀၁၀မာ ကငးပမယ

ေရြးေကာကပြမာ ပါ၀င ယဥၿပငဖ႔အတြက ပါတ ဖြ႔စညးၾကမာ ျဖစတာေၾကာင KIOအဖြ႔ကေန

ႏႈတထြက ခြငျပလကပါတယ။ ေဒါကတာတးဂာ အပါအ၀င ေကအငအ

ေခါငးေဆာငေဟာငးေတြဟာ ကခငျပညနယက အျခားႏငငေရး အဖြ႔အစညးေတြ၊ ႏငငေရး

စတ၀ငစားသေတြန႔ ပးေပါငးၿပး ႏငငေရးပါတတရပ ထေထာငသြားမာ ျဖစပါတယ။

သတငးအျပညအစက ထငးအေျခစက သတငးေထာက ကမးေဇာက တငျပတာျဖစပါတယ။

KIOအဖြ႔ရ ထပပငးေခါငးေဆာငေတြ ႏႈတထြကလကတ အေၾကာငးက မေန႔က KIO ဌာခပ

လငဇာၿမ႕မာ ကငးပတ လထ အစညးအေ၀းမာ တရား၀င ေၾကညာခတာျဖစပါတယ။

KIO လႀကး၅ေယာကဟာ ပါတႏငငေရးက ပါ၀ငေဆာငရြကလတာေၾကာင

ႏႈတထြကခြငေပးတာျဖစတယလ႔ ေဒါကတာ တးဂာ က အခလ ေျပာပါတယ။

"ကၽြနေတာတ႔က ၿမ႕ေပၚထြကၿပးေတာ ၿမ႕ေပၚႏငငေရးက လြတလြတလပလပလပခငလ႔

ကၽြနေတာတ႔ အဖြ႔အစညးက ထြကခြငေတာငးတာပါ။ အဒါက လႀကးေတြက လကခခၿပး

ခြငျပတာေပါ။ အဒါ ထတပယလကတ သေဘာ၊ အဒလ အဓပၸာယမးေတာ မဟတဘးဗ၊

ကၽြနေတာတ႔ရ႕ ေတာငးဆမႈေပၚမာ သတ႔က စဥးစားေပးခတာပါခငဗ။ ကၽြနေတာတ႔ ၅ေယာက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 137

အခေလာေလာဆယေတာ။ တရား၀ငကေတာ ၿမ႕ေပၚက လႀကးေတြ အားလး

၃၀၀ေကာေပါဗာ၊ အစညးအေ၀း လပတယ။ အဒမာ တရား၀င ေၾကညာေပးလကတာေပါ။"

အခလ ႏႈတထြကသေတြကေတာ ဒတယ ဥက႒(၂) ေဒါကတာတးဂာ၊ တြဘက

အေထြေထြအတြငးေရးမႈႉး ဥးအငဂာေနာရစ၊ ဥးမြနေခါင၊ ဥးေဇာငဖနးန႔ ဥးလဇြနတနတ႔

ျဖစပါတယ။

အခလ ႏႈတထြကလကတ KIO ေခါငးေဆာငေတြဟာ အျခား ကခငျပညနယအတြငးက

ႏငငေရးအငအားစေတြန႔ ပးေပါငးၿပး ကခငျပညနယ တးတကေရးပါတက ဖြ႔စညးဖ႔

ျပငဆငေနၿပ ျဖစတယလ႔ ေဒါကတာတးဂာက ဆကေျပာ ပါတယ။

"ကၽြနေတာတ႔ ၿမ႕က လေတြန႔ အားလး သြားၿပး ေပါငးၿပး ပါတတရပ ထေထာငဖ႔ ျဖစပါတယ။

ကၽြနေတာတ႔ ကခင ျပညနယ တးတကေရးပါတ ဆတာက ထေထာငဖ႔ အခ

ျပငဆငေနတာေပါ။ ကခငျပညနယ တးတကေရးပါတမာေတာ လမးဘာသာ မခြျခားေပါဗာ

ပါ၀ငလ႔ ရတာေပါ။ အဒမာ NDA-K အဖြ႔ကလညး သတ႔ ကၽြနေတာတ႔လ အဖြ႔အစညးက

ထြကၿပး ပါမယဆ ပါလ႔ရတယ။ ဘယအဖြ႔အစညးကမဆ မခငအဖြ႔အစညးကေန ထြကၿပးေတာ

အရပသား တေယာက အေနန႔ ပါ၀ငလ႔ရတယ။ ကၽြနေတာတ႔

အဖြ႔အစညးကယစားလယအေနန႔ေတာ မရဘးခငဗ။ "

ယခဖြ႔စညးဖ႔ ျပငဆငေနတ ကခငျပညနယ တးတကေရးပါတက ၂၀၁၀ေရြးေကာကပြအတြက

ပါတေတြ ဖြ႔စညးခြင ျပတအခနကမ တရား၀င မတပတငဖြ႔စညးသြားမာ ျဖစပါတယ။

ကခငျပညနယတးတကေရး ပါတဟာ KIO၊ NDA-K ေခၚ ဒမကေရစသစတပမေတာ-ကခင န႔

ကခငအတငပငခ ေကာငစအဖြ႔၀ငေတြ ပးေပါငးၿပး အရငႏစ ဇြနလအတြငးက ဖြ႔စညးခတ

ကခငျပညနယ အသြငကးေျပာငးေရးကာလ ႏငငေရးဥးေဆာငအဖြ႔က အေျခခ ဖြ႔စညးမာ

ျဖစပါတယ။

ေဒါကတာတးဂာန႔ အဖြ႔က ဒလ ႏငငေရးပါတဖြ႔စညးဖ႔ ျပငဆငေနခနမာ KIOအဖြ႔

ျမနမာစစအစးရက ကမးလမးထားတ နယျခားေစာငတပဖြ႔အျဖစ အသြငကးေျပာငးေရးန႔

ပတသကၿပး မေန႔က သတ႔ ဌာနခပ လငဇာၿမ႕မာ လထ အစညးအေ၀းတရပ ကငးပခပါတယ။

ဒအစညးအေ၀းက ေဒသအသးသးက ဘာသာေရးန႔ ယဥေကးမႈဆငရာ အဖြ႔အစညးေတြက

ေခါငးေဆာင ၃၀၀ေကာ တကေရာကခပါတယ။

ဒလထစညးေ၀းပြမာေတာ ကခငျပည လြတလပေရးတပမေတာ(KIA) အသြငကးေျပာငးေရးက

မအားျဖင လကခ ေၾကာငး၊ ဒလ အသြငေျပာငးရင KIAစစတပက သာမက ပါတန႔

ဌာနဆငရာေတြက အသြငေျပာငးဖ႔ လလားေၾကာငးန႔ ဒလ အသြငကးေျပာငးတာက ၂၀၁၀

ေရြးေကာကပြအျပး ျဖစေပၚလာတ အစးရန႔ အၿပးသတ ညႇႏႈငး ေဆြးေႏြးလေၾကာငး

ဆးျဖတခတယလ႔ ေဒါကတာတးဂာက ေျပာပါတယ။ ေနာက ဒအစညးအေ၀းက တကေရာက

လာသေတြန႔ KIO အဖြ႔၀ငေတြက ၿငမးခမးေရးက ဆကလက ထနးသမးၿပး

ညႏႈငးေဆြးေႏြးသြားလေၾကာငး ဆႏၵ ထတေဖာခပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 138

KIO ကယစားလယေတြန႔ ျမနမာစစတပက ကယစားလယေတြက KIA က နယျခားေစာငတပ

အသြငေျပာငးေရးန႔ ပတသကၿပး ဒကေန႔ ျမစႀကးနားၿမ႕မာ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးဖ႔ ျပငဆငခေပမ

ျမနမာစစအစးရဘကက ေနာကတပတအတြငး ေတြ႔ဆဖ႔ ရကေရႊ႕ေျပာငးခပါတယ။

KIAက နယျခားေစာငတပအသြငေျပာငးေရးန႔ ပတသကၿပး KIO န႔ ျမနမာစစအစးရအၾကား

၇ႀကမ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးခၿပး ျဖစေပမ ၿပးျပတတ သေဘာတညခကေတာ မရေသးပါဘး။

ဓာတေငၾႛပကလငး အာဏာစ႒ကန

2009-09-07

http://www.rfa.org/burmese/news/China_gas_pipeline_ignores_grave_risks-

09072009134811.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငငကေန တရတႎငငက အခလထမႀာ စတင သၾယတနးေတာမယ ဓာတေငၾႛပကလငး

ဖတသနးရာ လမးတေလ႖ာကမႀာရႀတ ေကးရၾာေပၝငး ၆ဝဝ ေကာမႀာ လႛအခၾငအေရး

ခးေဖာကခရေတာမယ အေခအေနေတၾ စးရမေနရ႓ပလႛ မနမာပညတၾငး လႛအခၾငအေရးနႛ

စၾမးအငအရငးမစေတၾက ေလလာေစာငကညသေတၾက ဒကေနႛ ေပာဆလကပၝတယ။

ဓာတေငၾႛပကလငးေကာင ဖစေပလာမယ အႎၨရာယေတၾက တရတအစးရက

မကကၾယ ပေနမႁအေပ တင ပထားတ အာဏာစ႒ကန လႛ အမညေပးထားတ

အစရငခစာထတေဝတ ခငးမင႓မႛ သတငးစာရႀငးလငးပၾမႀာ အဒလ ေပာဆလကတာ

ဖစပၝတယ။ အစရငခစာက မနမာစၾမးအင အရငးအမစေတၾက ေစာငကညေလလာေနတ

ေရၿဂက (စ) လႁပရႀားမႁအဖၾႛက ထတ ပနတာဖစပၝတယ။

ကလမတာ ၄ဝဝဝ နးပၝး ရႀညမယ ဒပကလငးဟာ မနမာႎငင ရခင ပညနယ

ေကာက ဖႃဆပကမးကေန မေကၾးတငး၊ မႎၨေလးတငးနႛ ရႀမးပညနယက ဖတသနး႓ပး

တရတႎငင အေနာကေတာငပငးက ယနန ပညနယက ဆကသၾယမႀာဖစပၝတယ။

ဓာတေငၾႛပကလငး သၾယတနးမႁကေန လႛအခၾငအေရး ခးေဖာကခရမႁေတၾ ဖစေပလာႎငတာနႛ

ပတသက႓ပး မနမာႎငငေတာငပငး မၾန ပညနယအတၾငး လႛအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁေတၾက

ေစာငကညေလလာေနတ အဖၾႛရႛ ဒၝရကတာ ႎငကေဆာမၾန က အခလ သးသပေပာဆပၝတယ။

ႎငကေဆာမၾန။ ။“ပထမ အပငးကေတာ ရခင ပညနႛ ဗမာပည အလယပငးက ဖတတအခၝမႀာ

မားေသာအားဖင အဒ ပကလငးသၾယတနးတ တေလ႖ာကမႀာ အဓမ ေပာငးေရၿႛ ခငး

ခရလမမယ။ ခေတၾ လယေတၾ သမးဆညးခငး ခရလမမယ။ ေနာက႓ပးေတာ အဒေဒသက

ပညသလထေတၾ ကေန႓ပးေတာ ဒပကလငးအတၾက သတႛ အဓမ လပအားေပးမႁေတၾ

ဖစလာႎငဖၾယ အေကာငးရႀတယ။ ေနာက ရႀမးပညေမာကပငးေပၝေနာ၊ အဒေဒသဖကက

လေတၾက ပ႓ပးေတာ ဆးဆးဝၝးဝၝး ခစားရမယ သေဘာရႀတယ။ အဒဖကမႀာဆတာ တငးရငးသား

လကနကကငအငအားစေတၾ ရႀေနတအခၝမႀာ ဒ တငးရငးသား လကနကကငအငအားစေတၾက

သတႛ ဖယရႀားဖႛအတၾက စစတပကေန႓ပး ေဒသလ ခေရးအတၾက ထးစစဆငႎငဖၾယ

အေကာငးရႀတယ”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 139

တရတနႛ မနမာ ပးေပၝငး႓ပး ပကလငး လ ခေရးအတၾက ပးတၾ စစေရးေလကငမႁေတၾ

ရႀလာႎငတအတၾက ေဒသတၾငးက လေတၾက စစေရးမႀာ အသးပဖႛ အဓမ ေပတာဆၾတာေတၾ

ရႀလာႎငတယလႛ ႎငကေဆာမၾနက သးသပပၝတယ။ မနမာႎငင ေအာကပငး တနသာရ

ကမးရးတနးရႀတ ရတနာ သဘာဝဓာတေငၾႛစမကနးအတၾက ထငးႎငငက သၾယတနးတ

ဓာတေငၾႛပကလငးေတၾ တညေဆာကခတနးကလညး ပကလငးသၾယတ လမးတေလ႖ာကမႀာ

ရႀတ ကရငေကးရၾာ၊ မၾနေကးရၾာေတၾနႛ ထားဝယေဒသအတၾငး ေကးရၾာေတၾက ေဒသခ

ပညသေတၾဟာ အဒလ လႛအခၾငအေရး ခးေဖာကတာေတၾ ခခရ႓ပး႓ပလႛလညး သက

ေပာသၾားပၝတယ။

မနမာႎငငရႛ ဓာတေငၾႛ သယဇာတေတၾက ႎငငသား ပညသလထေတၾအေနနႛ ဘယလမႀ

အကးခစားပငခၾင မရသလ ပကလငးဖတသနးမယ ေဒသတေလ႖ာကက

ေဒသခပညသေတၾသာ ဆးကးေတၾ ခစားရ႓ပး တကယတမး အကးအမတ ရမႀာက စစအစးရ၊

တရတအစးရနႛ လပငနးရႀငေတၾသာ ဖစတယလႛ ဒကေနႛ အစရငခစာ ထတ ပနတ ေရၿဂကစ

လႁပရႀားမႁအဖၾႛက ကဝငးေအာငက အာအကဖေအက အခလ ေပာပၝတယ။

ကဝငးေအာင။ ။“အဓက အကးရႀမႀာက ဒ တရတအစးရနႛ တရတကမၯဏေတၾပ။ သတႛရ

စၾမးအင လ ခေရးအတၾကေတာ တရတအစးရက သတႛအကးရႀမယ။ ကေနာတႛ ဒ အႎၬယ

သမဒၬရာ တခလးမႀာရႀတ အရငးအမစေတၾက သတႛအေနနႛ တကရက ဆကစပႎငမယ။

ေနာကတခက အေရႀႛအလယပငးနႛ အာဖရကက သၾငးလာတ ေရနေတၾက အရငက သးခတ

မာလကကာ ေရလကကားက ဖတစရာမလဘနႛ လမးေကာငးတတေလးက ကေနာတႛ ဒ

မနမာႎငငက ဖတ႓ပးေတာ တငသၾငးႎငမႀာဖစတယ။၊ အဒၝကေတာ တရတရ အဓက

အကးအမတေတၾေပၝ။ တ႓ပငနကတညးမႀာပ နအဖ စစအပစ လတခႛကေတာ ႎႀစေပၝငး

သးဆယအတၾငးမႀာ အေမရကနေဒလာ သနးေထာငေပၝငး ၂၉ ဘလယ ရရႀမႀာဖစတယ၊၊

တကယ တကယ ကမၯဏေတၾရ ေတာငးဆတ ေစးႎႁနးကသာ ေပးမယဆရင သတႛအေနနႛ

ရလာႎငတာကေတာ ႎႀစေပၝငးသးဆယ အတၾငးေပၝ၊ အေမရကနေဒလာ ၅၆ ဘလယ အထ

ရရႀလာႎငတာက ကေနာတႛအေနနႛ ေတၾႛရႀရမႀာ ဖစတယ”

မနမာႎငငကေန သၾယတနးမယ သဘာဝဓာတေငၾႛ ပကလငးက တရတႎငငရႛ အ႒ကးဆး

ေရနနႛ သဘာဝဓာတေငၾႛ ထတလပတ ကမၯဏ ဖစတ တရတအမးသားပင ေရနေကာပေရးရႀငး

CNPC က အေကာငအထညေဖာ တညေဆာကမႀာ ဖစပၝတယ။ တရတအစးရအေနနႛ

မနမာႎငငတၾငး ဖစေပလာႎငတ အႎၨရာယေတၾက မကကၾယ ပ႓ပး ဒစမကနးက

ဆကလပေနမယဆရငေတာ ႎငငတၾငး ေပၝကကၾမႁ အေပာငးအလေတၾ

ဖစလာႎငတယလႛလညး ကဝငးေအာင က အခလ ေပာပၝတယ။

ကဝငးေအာင။ ။“ဒၝေတၾ ဆကလပေနမယဆရငေတာ နပၝတတစက စစအာဏာရႀင

႒ကးစးမယ၊ ေနာကတခက သတႛ စစတပအငအား တးခ ႛ႓ပးေတာ ပညသေတၾက

ဖႎႀပခပခယမႁေတၾ ဖစလာႎငတယ။ ကေနာတႛ ဒဟာက ကည ခငးအားဖင ႓ပးခတ

စကတငဘာ သဃာလႁပရႀားမႁလ ဟာမးေပၝေနာ၊ ပညသလထေတၾ မခမရပႎင ေပၝကကၾမႁေတၾ၊

ငတမၾေခၝငးပၝးမႁေတၾ၊ ဆငးရတၾငးနကမႁေတၾက တဆင လထတကပၾလႛေခတ အစးရက

ဆနႛကငတ လႁပရႀားမႁေတၾ အခနမေရၾး ဖစလာႎငသလ တ႓ပငနကတညးမႀာပ တငးရငးသား

အပစရပအဖၾႛေတၾကလညး သတႛရႛ မေကနပခကေတၾရယ တခႛ တငးရငးသားေဒသေတၾမႀာ

ရႀတ သယဇာတ အရငးအမစေတၾက အလၾသးစား လပခရတအေပမႀာ မေကမနပ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 140

ဖစလာတအတၾက အဒၝေတၾက တကပၾေတၾ၊ ပညတၾငးစစေတၾ အလမး လထေပၝကကၾမႁ

အေပာငးအလေတၾ ဖစလာႎငတ အေနအထားမး ကေနာတႛအေနနႛ သသသာသာ႒ကး

သရႀလာႎငတာေပၝ”

ဒ သဘာဝဓာတေငၾႛ ပကလငးက ဓာတေငၾႛ ေစလၾတဖႛအတၾက ႎငငတကာ ေဒဝးကမၯဏ

ဥးေဆာငတ အငဒ-ေတာငကရးယား Indo-South Korean အဖၾႛက ကမးလၾနေရန ထတလပတ

စင မငေတၾ၊ ကမးလၾနပငလယ ပငကေန ရခငကမးရးတနးက သၾယတနးမယ

ေရေအာကပကလငးနႛ ကနးတၾငးပငး ဓာတေငၾႛ အေဆာကအဥ ေတၾကလညး တ႓ပငနကတညး

တညေဆာကသၾားမႀာဖစတယလႛ သရပၝတယ။

ေလာေလာဆယ ပညပႎငငေတၾက သဘာဝဓာတေငၾႛ ေရာငးခလႛရတ တနဖးဟာ စစေပၝငး

ႎငငဝငေငၾရ ၅ဝ ရာခငႎႁနး နးပၝးဖစ႓ပး တႎႀစက အေမရကနေဒလာ ၂ ဒသမ ၄ ဘလယ

ရႀေပမယ မနမာစစအစးရဟာ တငးပညရႛ ကနးမာေရးေစာငေရႀာကမႁနႛ ပညာေရးကၸေတၾမႀာ

ေငၾေကးသးစၾေနမႁဟာ ဘာမႀ မေပာပေလာကတ ပမာဏသာ အသးပေနတယဆတ

အခကအလက အေထာကထားေတၾက စာမကႎႀာ ၅ဝ ပၝပး အဂလပ၊ မနမာ ႎႀစဘာသာနႛ

ေရးသားထားတ အာဏာစ႒ကန အစရငခစာမႀာ ေဖာ ပထားပၝတယ။

စစအစးရနႛပးေပၝငးသၾားတ သ

2009-09-07

http://www.rfa.org/burmese/news/an_activist_in_Thailand_turned_back_to_junta-

09072009132450.html/story_main?textonly=1

ထငးႎငငအေခစက မနမာအဖၾႛအစညးတခႛမႀာ ဝငေရာကလႁပရႀားေနတ ကထၾတဆသဟာ

႓ပးခတ သတငးပတထမႀာ မဝတ႓မႛကတဆင မနမာစစအစးရ အာဏာပငေတၾဘကက

ပနလည ပးေပၝငးသၾားတယလႛ သတငးရရႀပၝတယ။ ဒၝေကာင သႛဆက ရရႀတ သတငးအခက

အလက တခႛကအေခခ႓ပး စစအစးရက ႎငငေရးလႁပရႀားသ တခႛက

လကလဖမးဆးေနတယလႛ သရပၝတယ။

ဒကစၤနႛပတသက႓ပး ပညတၾငးမႀာ လႁပရႀားေနတ ေကာငးသားတဥးက သသထားတာက အခလ

ေပာပၝတယ။

ပညတၾငးမႀ ေကာငးသား။ ။“အလပသမားအပစ တအပစပၝတယ။ အရငတနးက New Wave

တႛ ဘာတႛမႀာ ဆႎၬပတသေတၾေပၝ။ အဒလေတၾထက ႎႀစေယာကကေတာ ပနလၿတလက႓ပ၊

တေယာကကေတာ ကနေနတနးပ။ ေနာကတခား ဘနး႒ကးအပစေတၾ ပၝတယ။ MDC က

လတခႛ ပၝတယ။ ၂ဝဝ၇ အေဟာငးေတၾ ပနေခစစတယ။ အဓက ေမသဇာနႛ Generation

အဖၾႛေတၾ။ တခႛေတၾ ေခသၾား႓ပး ေမးေနကတယ။ ဒမႀာ အေခအေန နညးနညး

ရႀတေထၾးေနတယ“

စစအစးရနႛ ပးေပၝငးသၾားတ ကထၾတ ဆသဟာ လၾနခတ ၄ ႎႀစေလာကက မေဆာက႓မႛက

မနမာအလပသမားတဥး ဖစ႓ပး ရပငခၾငေတၾအတၾက ထငးအလပရႀငက တရားစၾတ

အပစတခမႀာ ပၝဝငခဖးသ ဖစေကာငး၊ အဒေနာက မနမာ အလပသမားအေရးေတၾ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 141

ေဆာငရၾကေပးေနတ ထငးႎငငအေခစက ေရာင ခညဥး အလပသမားအဖၾႛမႀာ ဝငေရာက

လႁပရႀားဖးေကာငး၊ ေရာင ခညဥးအဖၾႛက သႛက ထတပစလကတေနာကမႀာ လႛအခၾငအေရး

ေဆာငရၾကေနတ HREIB အဖၾႛမႀာ သၾားေရာက လႁပရႀားခေကာငး၊ အခေတာ လၾနခတ

ေလးရကေလာကက မဝတ႓မႛမႀာရႀတ စစအစးရ အာဏာပငေတၾဆ သၾား႓ပး ပးေပၝငးလကတာ

ဖစေကာငး၊ သႛဆမႀာ မေဆာက႓မႛမႀာ လႛအခၾငအေရး သငတနးေပးေနတ ဗၾဒယမႀတတမးတင

ေခၾတေခၾ ပၝသၾားေကာငး စစမးသရႀရပၝတယ။

ဒကစၤနႛပတသက ပး ေရာင ခညဥးအလပသမားအဖၾႛဝငတဥးကလညး ကထၾတ စစအစးရနႛ

ပးေပၝငးသၾားတသတငးက သလကားတယလႛဆပၝတယ။

HREIB အဖၾႛရ ႌၾနကားေရးမႀႃး ဥးေအာငမးမငးက ဆကသၾယ စစမးကညတအခၝမႀာ

ဒသတငး ဟတမႀနေကာငး ေပာေပမယ မႀတခက တစတရာ မေပးပၝဘး။

ပသမဥးေအးဝငး ပနလၿတလာ

2009-09-07

http://www.rfa.org/burmese/news/solo_protester_for_DASSK_released-

09072009124646.html/story_main?textonly=1

ေဒေအာငဆနးစကညက လၿတေပးေရး စာတမးခတ႓ပး တကယေတာ ဆႎၬပခတ ပသမ႓မႛက

NLD ပၝတဝင ဥးေအးဝငးဟာ ႓ပးခတ စကတငဘာလ ၃ ရကေနႛက မငးခေထာငကေန

ပနလၿတလာတယလႛ အာအကေအက သရပၝတယ။

ဥးေအးဝငးက သဃာအေရးခငးကာလ မတငခင ၂ဝဝ၇ ခႎႀစ စကတငဘာလ ၅ ရကေနႛမႀာ

ဆႎၬပဖႛ ကစညမႁနႛ ပသမအာဏာပငေတၾက ဖစပၝတယ။ ေခာငးသာ ကားဂတမႀာ ဖမးဆးခတာ

ဖစ႓ပး ပသမ႓မႛမႀာ ခပေႎႀာငထားစဥ ရကႎႀကစစေဆးတာေတၾ ခခရတယလႛ

သတငးမဒယာေတၾက မသားစက ေပာဆခပၝတယ။ ဥးေအးဝငးက ပသမ႓မႛမႀာ အမႁစစေဆး႓ပး

ေထာငဒဏ ၂ ႎႀစခမႀတခ႓ပး ေနာကပငးမႀာ မငးခေထာငက ေရၾႛေပာငးခတာဖစပၝတယ။

ဥးေအးဝငးဟာ ေနာကဆးအ႒ကမ ေထာငဒဏ အပစေပးမခရခင ၂ဝဝ၇ ခႎႀစ သဂတထက

ေဒေအာငဆနးစကည လၿတေပးေရး တကယေတာ ဆႎၬပခတအတၾက အာဏာပငေတၾရႛ

တပတကာ ဖမးဆးထနးသမးတာက ခခရပၝတယ။

ဗလခပမႀႃး႒ကးသနးေရၿဆက စာပႛ

2009-09-07

http://www.rfa.org/burmese/news/activists_group_MDC_sends_letter_to_Junta_chi

ef-09072009123515.html/story_main?textonly=1

ကနေစးႎႁနးကဆငးေရး ေတာငးဆလႁပရႀားမႁေကာင စစကငးတငး ခႎၨးေထာငမႀာ

အကဥးကခေနရတ ကထငေကာရႛ အဖၾႛ ဖစတ မနမာႎငင ဖၾႛ႓ဖးေရးေကာမတ MDC က

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 142

စစအစးရေခၝငးေဆာင ဗလခပမႀႃး႒ကးသနးေရၿဆက ဒကေနႛ စာတေစာင ေပးပႛလကတယလႛ

သတငးရရႀပၝတယ။

အဒစာမႀာ အခကသးခက တင ပထား႓ပး MDC အဖၾႛက ၁၁ ဥးနႛ တခား ပညသ ၃၆ ဥးတႛ

လကမႀတေရးထးထားပၝတယ။ အဒစာနႛ ပတသက႓ပး ပၝဝငလကမႀတ ေရးထးလကတ

အမးသမးတဥးက MDC အာအကဖေအက အခလ ေပာပပၝတယ။

ပၝဝငသ အမးသမး။ ။“မနမာႎငင ေရရႀညတးတကေကာငးမၾနေသာ ဒမကေရစ

ႎငငေတာတရပ ဖစထၾနးလာရနအတၾက သေဘာထား ႒ကးမားေသာ ေခၝငးေဆာငမား

ညႎႁငးကရန အခနတန႓ပ ဖစပၝေသာေကာင ကေနာတႛ ကနေစးႎႁနး ကဆငးေရး MDC အဖၾႛမႀ

ေအာက ေဖာ ပပၝ အခကမားက ညႎႁငးေဆာငရၾကေပးပၝရန အကေပး တင ပအပပၝသည။

တစ- အမးသား ပနလညသင မတေရး၊ ႎႀစ- ထနးသမးထားေသာ ေဒေအာငဆနးစကည

အပၝအဝင ႎငငေရးအကဥးသားမားအား အမနဆး လၾတ႓ငမးခမးသာခၾင ပေရး၊ သး-

ေတၾႛဆေဆၾးေႎၾးေရးတႛက ပလပရနသည မနမာႎငင၏ အေရးအ႒ကးဆး လပငနးစဥ

ဖစသညဟ ကေနာတႛ MDC အဖၾႛမႀ မမႀတမသန ယကညသည။ အမႀနတကယလညး

ပလပရန လအပေနသညက သေဘာထား႒ကးမားေသာ ေခၝငးေဆာငမားအား အကေပး

တင ပအပပၝသည။ မနမာႎငင ဖၾႛ႓ဖးတးတကေရးေကာမတ MDC”

ဒစာက စစအစးရေခၝငးေဆာင ဗလခပမႀႃး႒ကးသနးေရၿဆက စာတကကေန တဆင

ေပးပႛလကတာဖစ႓ပး စာထမႀာ လကမႀတေရးထးကတ MDC အဖၾႛက ပဂၢလေတၾကေတာ

နာယကေတၾ ဖစတ ဥးေကာသနး၊ ေဒစမးစမးမငနႛ အဖၾႛဝငေတၾ ဖစကတ ဥးမငေဆၾ၊

ဥးတငမငးႎင၊ ဥးလႀမငေအး၊ ကတငဝငး၊ ဥးေအးကည၊ ဥးေအးလၾင၊ ဥးမးဥး၊ ကလႀသနး၊

ကသနးေအာင မငတႛ ဖစတယလႛ သရပၝတယ။

အသကမပညေသးေသာ ပစဒဏက မနးခေလးက

ပခးေထာငက လကခ

2009-09-08

http://www.rfa.org/burmese/news/prison_accepted_one_under_age_girl_for_acco

mmodation-09082009155110.html/story_main?textonly=1

ပခးတငးအတၾငးမႀာ ႎႀစလးထေရာငးခမႁနႛ ဒကဥးတရား႟းက အလပကမးနႛ ေထာငဒဏ တႎႀစစ

ခမႀတခခရတ ခေလးႎႀစေယာကက စကတငဘာလ ၃ ရကေနႛမႀာ အငးစနေထာငက ပႛရာမႀာ

ေထာငက လကမခတအတၾက ဒကဥးရစခနးက သတႛရ မဘေတၾက သနးေခၝငစာရငးမႀာ

အသက ၁၈ ႎႀစ ပညေကာငး ေထာကခစာယလာဖႛ အတငးခငးေနတယ ဆတသတငးက RFA

က စကတငဘာ ၅ ရက ႓ပးခတ စေနေနႛတနးက ထတလၿငခ႓ပး ဖစပၝတယ။

စကတငဘာ ၇ ရက မေနႛကေတာ ဒကဥးရစခနးက အဒ ၁၆ ႎႀစအ႟ၾယ မနးခေလးငယ ၂

ေယာကက အငးစနနႛ ပခး ေထာငႎႀစေထာင ခၾ႓ပး ေနာကတ႒ကမ ထပသၾားပႛခရာမႀာ

ပခးေထာငကေတာ တေယာကက လကခလက႓ပး အငးစနေထာငအာဏာပငေတၾကေတာ

ေနာကတေယာကက လကခဖႛ ထပ႓ပး ငငးလက ပနတယလႛ စစမး သရႀရပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 143

အငးစနက လကမခလႛ ပနပႛလကတယဆတ မနးခေလးဟာလညး အခ

ဘယေရာကေနမႀနးမသ ဖစေနတယလႛ အဒ မနးခေလးရဖခင ဥးေကာသနးက RFA က

အခလေပာပပၝတယ။

ေကာငးဝတစေလးဖင ဘလပေမသယေနေသာ ကေလးအလပသမား ေကာငးသေလး တဥးက

ရနကန႓မႚရႀ ေဆာကလပေရး လပငနးခၾငတခတၾင ေတၾႚရပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ဥးေကာသနး။ ။ “အငးစနေထာငက ဒၝေရာဆ ႎႀစေခၝကရႀသၾား႓ပ၊ အငးစနေထာငက

လကမခဘးတ၊ ကေနာတႛ အငးစနေထာငက ဘယကပႛမလညး ဘယက သၾားမလညးလႛ

ေမးကညေတာ ဒကဥးပ ပနေခသၾားလား မသဘးတ၊ ခလညး ကေနာတႛလညး ကေလးလညး

မေတၾႚရေသးဘး၊ ကေလးက ဘယေရာကလႛ ေရာကမႀနး မသေသးဘး။”

ေနာကတေယာကကေတာ ပခးေထာငက ပႛလကတာမႀာ ပခးေထာငက လကခလကတယလႛ

သမးဖစသနႛ သၾားေတၾႚခတ ဖခင ဥးစ႓ငမးက အခလေပာ ပၝတယ။

ဥးစ႓ငမး။ ။ “ဒကဥးရစခနးက မေနႛက ၁၀ နာရေလာကက ပခးေထာင။ အဒၝေထာငက

လကခလကတယခငဗ။ အငးစနက ကေလးက အသကမမလႛ ပနပႛတယ၊ ပနပႛ႓ပးအခၝကေတာ

အဒရကပငး အတၾငးမႀာပ သတႛ ေကာငးဝငနပတေတၾ ပနယတယ။ အမနႛခမႀတ႓ပးသားက

ပနယ႓ပးမႀ ပန ပငဆင႓ပးေတာမႀ ပခး လ႒ကးေထာငက သၾားပႛလကတယ။ မေနႛကေတာ

တေအာင ကေနာေတၾႚလကရတယခငဗ ငယေနတာပ။”

သတႛ ႎႀစဥးအပၝအဝင ၆ ဥးက ႎႀစလး ခ ထေရာငးခမႁနႛ ရက ႓ပးခတ ေဖေဖာဝၝရလ

၂၇ရကေနႛမႀာ ဖမးဆးခတာပၝ။ အဒထက အသက ၁၂ႎႀစအ႟ၾယ ခေလးတေယာကကေတာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 144

ပနလၿတေပးခ႓ပး ကနသေတၾက သဂတလ ၃၁ ရကေနႛမႀာ ဒကဥးတရား႟းက အလပကမးနႛ

ေထာငဒဏတႎႀစစ ခမႀတခတာ ဖစပၝတယ။

အဒမနးခေလး ၂ ေယာကဟာ ပခးတငး ဒကဥး႓မႚနယ ဥသ႖စကနး ေကး႟ၾာအပစ အတၾငး

ေကး႟ၾာတ႟ၾာက ဆငးရတ လယသမားမသားစေတၾရ သမးေတၾ ဖစ႓ပး ဆဌမတနးနႛ

န၀မတနးမႀာ ပညာသငကားေနကဆ ေကာငးသေလးေတၾ ဖစတယလႛ သရပၝတယ။

မႎၩေလး အနအယလဒ လငယ တးခႛဖၾႚစညး

2009-09-08 http://www.rfa.org/burmese/news/nld_youth_expands_in_mandalay-

09082009153215.html/story_main?textonly=1

အာဏာပငေတၾရ ေႎႀာငယႀကဟနႛတားမႁေတၾ ရႀေနတကားက မႎၩေလးတငး အငနအယလဒ

လငယအဖၾႚဟာ တငးအတၾငး အဖၾႚရ ဖၾႚစညးေရးလပငနးေတၾက အရႀနအဟန မင

တးခ ႛလပကငကဖႛ စစဥေနတယလႛ သရပၝတယ။

အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပ အဖၾႚဝငလငယႎႀစဥး NLDလကပတနမား စညးေႎႀာင

ပငဆငေနပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

မႎၩေလးတငးအတၾငး ႓မႚနယေပၝငး ၃၀ ရႀတအထက ၁၄ ႓မႚနယမႀာ အနအယလဒ

လငယအဖၾႚေတၾ ဖၾႚစညးထား႓ပး ဖစ႓ပး ခရကပငးအတၾငး ကနေနေသးတ တခား႓မႚနယမႀာ

ဆကလက ဖၾႚစညးသၾားမႀာဖစသလ လကရႀ ရႀ႓ပးသား အဖၾႚေတၾကလညး အငအားတးခ ႛ သၾားမႀာ

ဖစတအေကာငး မႎၩေလးတငး လငယေခၝငးေဆာငတေယာကက RFA က ခလေပာပၝတယ။

လငယေခၝငးေဆာင။ ။ “ပမႀနကေတာ ၁၄ ဥးနႛ ဖၾႚတာေပၝ ၊ တခႚ႓မႚနယေတၾကေတာ ၇ ဥးနႛ

ဖၾႚထားတာရႀတယေလ။ အဒၝေတၾ ကေနာတႛ ပန ဖည မယ။ မဖၾႚရေသးတ ႓မႚနယေတၾလညး

ကေနာတႛ ပနလညဖၾႚမယ၊ ဖၾႚဖႛ႓မႚနယေတၾ လာထားတာ၊ စာတငထားတာေတၾလညး ရႀတယ၊

အဒၝေတၾဖၾႚေတာမႀာ ကေနာတႛ။”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 145

အနအယလဒ လငယအဖၾႚေတ ၾရႀထား႓ပးဖစတ ႓မႚနယေတၾထက ႓မႚနယ ၅ ခမႀာ မေနႛက

အေတၾႚအ႒က ႎႀးေႎႀာဖလႀယပၾေတၾ လပခတယလႛလညး ေပာပၝတယ။ မးကတ၊ သပတကငး၊

ေတာငသာစတ ႓မႚနယေတၾမႀာ မဖၾႚစညးရေသးဘးလႛ သရ႓ပး စညး႟းေရးဆငးတေနရာမႀာ

အေႎႀာငအယႀကေတၾနႛ ႒ကရတာရႀတယလႛလညး သက ဆကေပာပၝတယ။

လငယေခၝငးေဆာင။ ။ “ကေနာတႛက မဖၾႚစညးခင ႓မႚနယေတၾမႀာ စညး႟းေရးဆငးတာ

ရႀတယ။ ကေနာတႛ စညး႟းေရးဆငးတ အခနမႀာေတာ မဖစဘး ကေနာတႛ ပနသၾားတ

အခနမႀာ ႒ကခငဖၾၾ႓ဖးေရးအသငးေတၾကေန လက႓ပးေတာ အငနအယလဒထက မဝငကနႛ

ဝငရင အဖမးခရမႀာ၊ ဖၾႚစညးတလေတၾထမႀာက သတႛက ဝငဝငေပာတယ။ အဒၝမး

ေႎႀာငယႀကတာရႀတယ ကေနာတႛက။”

မႎၩေလးတငး အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပရ လငယဖၾႚစညးေရးလပငနးေတၾက ၂၀၀၈ ခႎႀစ

ဒဇငဘာလကတညးကစ႓ပး လပလာခတာဖစ႓ပး ပညသလထရ အားေပးေထာကခမႁ

ရတာရႀသလ တခႚ႓မႚနယေတၾမႀာ အာဏာပငေတၾက ႓ခမးေခာကတအတၾက ပၝဝငရမႀာ

ေကာကေနကသေတၾလညး ရႀတယလႛ ဆပၝတယ။ ဘယလပဖစ ဖစ တငးလငယအဖၾႚကေတာ

စညး႟းေရး လပငနးေတၾက ဆကတးလပသၾားမယလႛ သရပၝတယ။

ဝ ေခၝငးေဆာင ေကာကညလင ကၾယလၾန

2009-09-08 http://www.rfa.org/burmese/news/former_wa_leader_deceased-

09082009151815.html/story_main?textonly=1

ဝ ပည ေသၾးစညးညႌၾတေရး တပမေတာရ ကညညလးစားခငးခရ႓ပး ထငရႀားတ ဝ

အမးသားေခၝငးေဆာင နာယကေဟာငး ေကာကညလငဟာ ဒကေနႛမနကပငးမႀာ

တ႟တႎငငက ေဆး႟မႀာ လ႒ကးေရာဂၝနႛ ကၾယလၾနသၾားတယလႛ သရပၝတယ၊

သကၾယလၾနတအေကာငးက ဝ အရာရႀတေယာကက RFA က ေပာပပၝတယ။

ဝ အရာရႀ။ ။ “၂၀၀၉၊ ၉လ ၈ ရကေနႛ ၁၂ နာရအခန တ႟တ ပည လနခနးခ႟င

ပညသႛေဆး႟မႀာ ဆးသၾားပၝတယ။ ဒေနႛ သႛရ ႟ပကလာပက မငးေမာခ႟င ပနဝယ႓မႚက

ယလာ႓ပ၊ ကေနာတႛ ၇ ရကတတ ထားမယ၊ ဗဟေကာမတေတၾ၊ ခ႟ငေတၾ အားလး

အသးသးလာမယ၊ ရေဘာေတၾလာမယ၊ အခမးအနားက စညစညကားကားနႛ ကငးပသၾားမယ။

ေနာက ဝပညနယတခလးရ အလက တဝကေလ႖ာခပၝတယ။ ဝမးနညးတ

အထမးအမႀတအေနနႛ။”

ဥးေကာကညလငဟာ ကၾယလၾနခနမႀာ အသက ၇ဝ ရႀ႓ပ ဖစ႓ပး ၁၉၉၄ ခႎႀစကတညးက

ေလဖတေဝဒနာ ခစားေနခရတာ ဖစပၝတယ၊ ၁၉၆၈ မႀာ ဗမာပည ကၾန မႃနစပၝတမႀာ

ေပာကကားစနစက စတငခ႓ပး၊ ၁၉၇၀-၇၄ အထ တပရငးမႀႃး၊ ၁၉၇၅ ခႎႀစမႀာ ဗကပ

အေရႀႚေမာကပငး စစေဒသ တပမဟာ ၁၂ ဒတယ ႎငငေရးမႀႃး၊ အဒေနာက မငးေမာခ႟င

ခ႟ငမႀႃးတၾဖက တာဝနယခပၝတယ၊

၁၉၇၆၊ ၇၇ မႀာေတာ ဗမာပည ကၾန မႃနစပၝတမႀာ အရနဗဟေကာမတ ဖစခပၝတယ။ ၁၉၈၉

ဧ႓ပလ ၁၇ ရကေနႛ ဝ ပညနယ ယာယစစေကာမရႀင ဥကႉ တာဝနယခ႓ပး၊ ၁၉၉ဝ မႀာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 146

ဝပညနယ ေသၾးစညးညႌၾတေရးပၝတ အေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃးခပ ဖစလာခပၝတယ။ ၁၉၉၁

ခႎႀစမႀာ ဥးေကာကညလႁင ေခၝငးေဆာငတ ဝအဖၾႚနႛ မနမာစစအစးရတႛ အပစအခတရပစေရး

သေဘာတခတာပၝ။ ၁၉၉၇ ကေန ၉၈ ခႎႀစအထ ဝပညနယ နာယကအဖစ တာဝန ယခတာ

ဖစပၝတယ။

ရႀမးပညနယ မငးေယာငး ႓မႚလယေခၝငတၾင လကနက အပညအစ ကငေဆာငထားသည

ညႌၾတေသာ ဝပညတပမေတာ (UWSA) တပဖၾႚဝငမားက ပစကပထရပကား တစငးေပမႀာ

ေတၾႚရသည ယခင မႀတတမး ဓာတပတခ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

အခလ ဝေခၝငးေဆာငတေယာက ဆး႟ႁးတအခနဟာ မနမာစစအစးရတပေတၾ ဝ ေဒသထမႀာ

ရႀေန႓ပး ႎႀစဖကဆကဆေရး တငးမာေနတ အခနနႛလညး တကဆငေနပၝတယ၊ နာေရးကစၤနႛ

စစေရးကစၤက သးခားစ လပေဆာငသၾားမယလႛ ဝ အရာရႀတေယာကက RFA က ခလ

ေပာပၝတယ။

ဝ အရာရႀ။ ။ “ကေနာတႛ အခမးအနားလပတအဖၾႚကေတာ အခမးအနား

ဆကလပသၾားမယေလ စစေရး ပငဆငတာတႛကေတာ သႛဟာနႛသ လပေဆာငသၾားမႀာပၝ၊။

ေနာက နဝတ ကလညး လာ႓ပးေတာ ေဆၾးေႎၾးမယလႛလညး ေပာပၝတယ၊ ဒကစၤေပၝေနာ

မနက ဖနလား သနဘကခၝလား မသဘး၊ ကေနာတႛကေတာ ႓ငမးခမးေရးက လလားတယေလ ၊

သႛေသာသတႛက ကေနာတႛ နယေမက လာ႓ပးေတာ ဖကဆးမယ ေစာကားေမာကား

လာလပရင ကေနာတႛရ အခၾငအေရး ကေနာတႛက ကာကၾယသၾားမႀာပ။”

အခလ ဝ အမးသားေခၝငးေဆာင ဥးေကာကညလင ကၾယလၾနသၾားတအတၾက ဝပည

ေသၾးစညးညႌၾတေရးတပမေတာနႛ ပၝတက ရေဘာေတၾနႛ ပညသလထအမားကလညး

ဝမးနညးကတယလႛလညး သရပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 147

ေဒေအာငဆနးစကညႎႀငေတၾႚခၾင

ေရႀႚေနမားေလ႖ာကထား

2009-09-08

http://www.rfa.org/burmese/news/lawyers_try_to_meet_with_suu_kyi-

09082009144030.html/story_main?textonly=1

ေဒေအာငဆနးစကညရ အယခမႁ အ႓ပးသတ ကားနာမရက မတငခငမႀာ ညႁႎႁငး

ေဆာင႟ၾကႎငေရးအတၾက ေဒေအာငဆနးစကညနႛ ေတၾႚဆခၾင ပဖႛ အထးရတပဖၾႚက ဒကေနႛ

စကတငဘာ ၈ ရကမႀာ ေလ႖ာကထားခေကာငး ေရႀႚေန႒ကး ဥးဥာဏဝငးက RFA က

ေပာပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကည၏ အမႁ စရငခက ခမႀတ႓ပး ေနာကတေနႛ သဂတလ ၁၂ရကေနႛက

အႎၬယႎငင၊ နယးေဒလ႓မႚရႀ စစအစးရသ႟းေရႀႚတၾင စ႟း ကနႛကၾကဆႎၬပေနခငး ဖစပၝသည။

(Photo: AFP)

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “က႗နေတာတႛက ေဒေအာငဆနးစကညေရာ၊ ေဒခငခငဝငးေရာ၊

ေဒဝငးမမေရာ ဒအပတထမႀာ ေတၾႚဖႛေပၝ၊ ခၾင ပခကေတာငးတယေလ၊ ဒေနႛမႀာ

ေလ႖ာက ဖစတယ၊ က႗နေတာတႛ သတငးတပဖၾႚက SB က တငထားတာပ။ ဒၝ ပထမဆး

တငတာပၝ။ က႗နေတာတႛ အယခမႁက လကခ႓ပးေတာ ၁၈ ရကေနႛမႀာ အ႓ပးသတ ကားနာမယ၊

အ႓ပးသတ ကားနာမႁအတၾက လအပတ ႌၿနကားမႁ၊ ညႎႁငးမႁ လပဖႛပၝ။”

ေဒေအာငဆနးစကညနႛ ဘယေတာ ေတၾႚခၾငရမယဆတာ အတအက မသႎငေသးဘးလႛ

ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 148

ေဒေအာငဆနးစကညရ အယခမႁက အ႓ပးသတ ကားနာဖႛ လာမ စကတငဘာ ၁၈ ရကေနႛမႀာ

႟းခနးေပးထား႓ပး ဖစပၝတယ။

အဒ႟းခနးမႀာ ဥပေဒေကာငးအရ ေဒေအာငဆနးစကည ကၾငးလးက႗တ ပနလၾတမယလႛ

ေမ႖ာလငေကာငး ေရႀႚေန႒ကး ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “ႎငငေတာ ကာကၾယေရး ဥပေဒအရ ခမႀတထားတ စညးမဥး

စညးကမးေတၾဟာ ဥပေဒနႛ မညႌၾတဖး၊ ဥပေဒနႛ မညႌၾတတ စညးကမးခကအေပမႀာ

ေဒေအာငဆနးစကည ေဖာကဖကတယလႛ စၾတအတၾက ဒၝ မႀားတယ။ ေနာကတခက ၇၄ ခ

ဖၾႚစညးပ အေခခဥပေဒမႀာ ပၝတ ပဒမေတၾက ရညႌၿနး႓ပးေတာ ပဒမေတၾက ယ႓ပးေတာ

ကနႛသတထားတ ဒကနႛသတမနႛေတၾဟာလညး တရားမဝငဘး၊ ဘာဖစလႛလဆေတာ ဒ ၇၄

ဖၾႚစညးပ အေခခဥပေဒဟာ အသးပ၍ မရဘး။ ဒၝက အဓက။ ကနတအခကေတၾလညး

ပၝတာေပၝဗာ။”

႓ပးခတလေတၾအတၾငး ေဒေအာငဆနးစကညက အငးစနေထာငတၾငး ခပေႎႀာငစစေဆးခတ

တရားခၾငေတၾဟာ ဥပေဒေကာငးအရ တရားမ႖တမႁ မရႀတအပင၊ ႎငငသားတဥးအေနနႛ ဥပေဒရ

အကာအကၾယက အပညအဝ မရရႀဘးဆတာ ထငရႀားေကာငး ေဒေအာငဆနးစကညရ

ေရႀႚေန ဥးဥာဏဝငးက RFA က ေပာဆပၝတယ။

စစအစးရသတငးေပးဟ ယဆရသမားက

ဝတပဖၾႚဖမးဆးထား

2009-09-08

http://www.rfa.org/burmese/news/junta_informers_arrested_by_wa_army-

09082009104034.html/story_main?textonly=1

UWSA ဝနယေမနားက ေရာကရႀေနတ စစအစးရ တပအငအား ၂ေသာငးေကာ ရႀေန႓ပး

UWSA က စစအစးရတပရ သတငးေပးမားလႛ ယဆရသတခႚက ဖမးထားတာလညး ရႀေကာငး

UWSA အရာရႀတဥးက ေပာဆပၝတယ။ UWSA ဝနယေမနားက ေရာကရႀလာတ တပေတၾနႛ

ပတသက႓ပး ေဒသခေတၾ အဆအရ ဝနယေမ ေတာငပငးနႛ ေမာကပငး ၂ခစလးမႀာ

ဖစကပၝတယ။

မငးေမာခ႟ငအနး နမတေဒသမႀာ တပမ ၉၉ လကေအာကခတပေတၾ ေရာကေနတာ ဖစ႓ပး

အဒတပေတၾအပင စကခ ၁၆ လကေအာကခ တပရငးတခႚနႛ ေမာကပငးတငး စစဌာနခပ

လကေအာကခတပရငးေတၾလညး ပၝတယလႛ ဆပၝတယ။ အဒတပေတၾမႀာ လကနက႒ကးမား

ပၝဝငတယလႛ ေဒသခေတၾက ေပာပၝတယ။

ဝပညေတာငပငး တနယနး၊ ပနဆနးနႛ ေမာဖေဒသမႀာ တပမ ၇၇ လကေအာကခတပေတၾ

ေရာကရႀေနပၝတယ။ ကငးတ၊ မငးပႛ ဘကမႀာ တပမ၈၈က ေနရာယထားတာ ဖစ႓ပး

သခပကာတပနႛ ယႎၩရားတပေတၾ ပၝဝငတယလႛ ဆပၝတယ။ ဝနယေမအတၾငး ေရာကရႀလာတ

စစအစးရတပ အငအားဟာ စစေပၝငး တပမ ၃ခနႛ လကေအာကခတပေတၾ ဖစ႓ပး အငအား

၂ေသာငးကေန သးေသာငးနးပၝးအထ ရႀတယလႛ ခနႛမႀနးပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 149

အခလစစေရးပငဆငမႁေတၾ ရႀေနခနမႀာ UWSA နယေမထကေန စစအစးရက

သတငးေပးတယလႛ ယဆရသတခႚက မငးေပၝကမႀာ ဖမးဆးထား႓ပး မငးလား႓မႚေပမႀာ

စးပၾားေရးလာ လပေနတ လ၄၈၀ခနႛကလညး သတငးေပးလႛ မသကာတာေကာင

ဝပညနယကေန ပညမက ေမာငးထတခတာ ဖစတယလႛ ၀အာဏာပငေတၾဘကက

ေပာပၝတယ။ ဒၝေပမ အေသးစတကေတာ ရႀငးလငးေပာဆ ခငးမရႀပၝဘး။

ရႀမးပညနယေမာကပငး၊ တ႟တနယစပအနးရႀ ကးကနႛႎႀင အခား တငးရငးသား

လကနကကငတပဖၾႚမား ထနးခပရာ နယေမေဒသ ေမပ ဖစပၝသည။ (RFA Map)

ဒအေတာအတၾငး ဝပညသမား တအမတေယာက စစထဝငဖႛ သေဘာတတယလႛ UWSA က

ေပာဆပၝတယ။

UWSA ဝပညနယအတၾငး ဖစေပေနတ အေခအေနေတၾအေကာငး ဝအာဏာပငေတၾက

ပညသေတၾက အစညးအေဝးေခ႓ပး အေခအေနအရပရပက ရႀငးလငးေပာဆရာမႀာ

ပညသေတၾက UWSA နႛ လကတၾ႓ပး ပညနယ ကာကၾယေရးက အသကေပး ေဆာင႟ၾကမႀာ

ဖစေကာငးနႛ တအမတေယာက စစထဝငဖႛ ဆးဖတတယလႛ UWSA တာဝနရႀတဥးက RFA က

ေပာပၝတယ။

UWSAနယေမအတၾငး လတတေလာ ဖစေပေနတ အေခအေနမားနႛပတသက႓ပး ဝ

အာဏာပငေတၾက ႓မႚနယအလက ရႀငးလငးပၾေတၾက စကတငဘာလ ၅ ရကနႛ ၆

ရကေနႛေတၾက ပလပခတာပၝ။ UWSA တပမႀႃး တဥး က ခလေပာပပၝတယ။

UWSA တပမႀႃး။ ။ “၅ ရကကေန ၆ ရက၊ ႎႀစရကတတေပၝေနာ၊ ခ႟ငအသးသး

႓မႚနယအသးသး က႗နေတာတႛက အစညးအေဝးလပတယ။ မငးေမာခ႟ငဆ

မငးေမာခ႟ငအလက ဟဥစၤာေပၝ၊ ၁၂ ႓မႚနယ ရႀတယ။ ၁၂ ႓မႚနယတငး အားလး က႗နေတာတႛ

လပတယ။ တ႓မႚနယက ဒငနယတငး၊ ဒငနယတငးက လ ၃၀၀ ကေန႓ပးေတာ ၅၀၀ အထ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 150

ရႀပၝတယ။ က႗နေတာ ခ႟ငေကာမတေတၾ ပၝတယ၊ ေနာက ေဒသဆငရာ အပခပေရး၊ ေနာက

႓မႚနယေတၾ၊ ေဒသဆငရာ ႓မႚနယမႀႃးေတၾ ပၝပၝတယ။”

ဒေဆၾးေႎၾးပၾေတၾမႀာ UWSA ဝတပမေတာသားေဟာငးမားလညး တကေရာကခတာ ဖစပၝတယ။

ဝ အာဏာပငေတၾရ ရႀငးလငးခကနႛ ဝပညသေတၾရ တႛ ပနခကနႛက ခလဆကေပာပၝတယ။

UWSA တပမႀႃး။ ။ “ႎငငေရးအေခအေန၊ စစေရးအေခအေနအေကာငး က႗နေတာတႛက

ခပတယ၊ ေနာက ပညသေတၾက ထၾကမေပးကပၝနႛ၊ က႗နေတာတႛ ႟ၾပ႟ၾပခ႗နခ႗န

လပသၾားမယဆတ ကစၤ။ က႗နေတာတႛရ ေပလစ က႗နေတာတႛ ခတယ။ ႎငငေရးေပလစ

က႗နေတာတႛ ခပတယ။ ေနာက ပညသ ဘာ အသလာလဆေတာ ဒႛေတၾက ဒႛနယေမ

ဒႛကာကၾယမယ၊ အသကေပး႓ပးေတာ ကာကၾယမယ။ တအမတေယာက စနစနႛ အားလး

သေဘာတတယ။”

UWSA ေဒသအတၾငး ႓ပးခတအပတအတၾငး စစအစးရတပေတၾ ေရာကရႀလာတယဆတ

သတငးေတၾ ထၾကေပခ႓ပးေနာက မနးလားနႛ ပနဆနးေဒသခတခႚ တ႟တ ပညဘကက

ထၾကေပးတယဆတ သတငးေတၾ ထၾကေပခပၝတယ။ ဒၝေပမ UWSA တာဝနရႀသေတၾရ

အဆအရ တ႟တ ပညဘကက ထၾကေပးသေတၾဟာ ဝပညသေတၾမဟတပ ဝနယေမထမႀာ

စးပၾားေရး လာေရာက လပကင စားေသာကသ တ႟တကနသညေတၾ ဖစတယလႛ RFA က

ေပာပၝတယ။ UWSA နယေမအတၾငးက အေခအေနေတၾနႛ ပတသက႓ပး RFA မႀ

ဥးတငေအာငခငက ဝတပမႀႃးတဥးနႛ ဆကသၾယ ေမးမနးထားပၝတယ

ဓမာစရယ စာခဆရာေတာ စစအစးရက ဖမးဆး

2009-09-07

http://www.rfa.org/burmese/news/monk_who_helps_nargis_victims_arrested_on_a

rrival_from_Taiwan-09072009113235.html/story_main?textonly=1

နာဂစ မနတငးဒကၡသည ကညေရးေတၾ လပေဆာငေနတ ရနကနတငး ဗဟနး႓မႛနယ

ငၝးထပ႒ကးဘရား လပ ပာကနေကာငးတကက ဓမာစရယ စာခဆရာေတာ ဥးေဂၝသတက

႓ပးခတ သတငးပတမႀာ စစအစးရက ဖမးဆးလကတယလႛ စစမးသရႀရပၝတယ။

အရႀငဥးေဂၝသတဟာ တခား သဃာေတာ ၇ ပၝးနႛအတ မနတငးဒကၡသည

ကညေရးကစၤေတၾအတၾက ထငဝမႎငငက ေခတၨ ႐ကၾသၾား႓ပး မနမာႎငငက အပန

ရနကနေလဆပမႀာ ဖမးဆးခလကရတာလႛ သဃာေတာတပၝးကအာအကဖေအက အခလ

မနႛပၝတယ။

သဃာ။ ။“ဆရာေတာ ဥးေဂၝသတဟာ ပညသလထေတၾ ဒကၡေရာကေနတာက ကယဖရငဖ

တကယက ကညေစာငေရႀာကေနတ ဆရာေတာတပၝး ဖစပၝတယ။ အဒဆရာေတာကေန႓ပး

နာဂစကယဆယေရးအဖၾႛေတၾက ထငဝမက သတႛ အလညေခလႛ ႐ကၾသၾားကတယ။ ထငဝမက

အလညသၾား႓ပးေတာ အပနမႀာ ဆရာေတာ ဥးေဂၝသတက သတႛ ေလဆပမႀာပ

ဆးဖမးထားလကတယ။ အေကာငးပခက ဘာမႀ ခငခငလလလညး မပဘနႛ ဒလမး

မတရားဖမးဆးလကတာဟာ သတႛက သပတေမႀာကကက ထပ႓ပးေတာ ကႃးလၾနလက ခငး

ဖစပၝတယ။ ဒၝေကာငမႛလႛ ဆရာေတာရႛ တပညေတၾနႛတကၾ ဒကာ ဒကာမ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 151

အဝနးအဝငးကေန႓ပး လး၀ မေကမနပ ဖစေနကပၝတယ”

ဒအေတာအတၾငးမႀာပ မႎၨေလး႓မႛ ေစးခ ဝၝးတနးေကာငးတကမႀာ ဖၾငလႀစထားတ ပညာပၝရမ

စာကညတကက ကညေပးေနတ အဂလပစာဆရာ ကည၊ မသႎၨာနႛ မသဇငတႛကလညး

အာဏာပငေတၾက ႓ပးခတရကပငးမႀာ ဖမးဆးသၾားတယလႛ သရပၝတယ။

ဆငကလး ေလမနတငးဒဏေကာင အပကအစးမားက ရဟနးသဃာမား ဖယရႀား ေ႟ၿႚေပာငး

ေပးေနကပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ဝၝးတနးေကာငးတကမႀာ စာကညတက ဖၾငထားသလ ႎငငခား ဘာသာစကားေတၾလညး

အရငက သငေပးတာေတၾ ရႀခတယလႛ သရပၝတယ။ အခလ သတႛက ဖမးဆးထားတာဟာ

စစအစးရက သပတေမႀာကကေဆာငဖႛ ထပမ႒ကးစားေနကတ သဃာေတာတခႛနႛ

ပတသကႎငတယလႛ နးစပသတဥးက ခနႛမႀနးေပာဆပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 152

ဝ စစဥးစးအဖၾႛ အသကေပး ကာကၾယသၾားမည

2009-09-07

http://www.rfa.org/burmese/news/UWSA_said_junta_promises_not_to_fight__Wa_

region-09072009110240.html/story_main?textonly=1

ရႀမးပညေမာကပငး အထးေဒသ-၂ ပနဆနး အေခစက UWSA ဝပည

ေသၾးစညးညေရးတပဖၾႛက ပနဆနးေဒသ လ ခေရးဆငရာ ေကညာခကတရပက ဒ-ဥကႉ

ဥးေရႀာကမငလန လကမႀတေရးထး႓ပး ထတ ပနလကပၝတယ။ ေကညာခကမႀာ ေဒသအတၾငး

လာေရာက အလပလပကငေနတ ကလသမဂၢ အပၝအဝင ႎငငတကာ အဖၾႛအစညးေတၾ၊

စစအစးရ နယစပေဒသ စစစကၾပကေရး (နစက) အဖၾႛ အပၝအဝင စကပးေရး၊ ဖၾႛ႓ဖးေရးနႛ

ကနးမာေရးဝနထမးေတၾအေနနႛ ေဒသလ ခေရးက စတခ႓ပး အလပအကငမပက

ေနထငေစလေကာငး၊ အေရးေပ တစတရာ ဖစေပလာရင ဝ စစဥးစးအဖၾႛက အသကေပး

ကာကၾယသၾားမယ အေကာငး အဓက ေဖာ ပထားတယလႛ ေဒသခေတၾက ေပာပၝတယ။

စစအစးရႎႀင အပစအခတ ရပစထားေသာ တငးရငးသား လကနကကငအဖၾႚမားတၾင

အငအားအေကာငးဆး ဝပည ေသၾးစညးညႌၾတေရးတပ (UWSA) ဧ႓ပ ၁၇ရက ဝပညနယ

႓ငမးခမးေရးေနႛ ႎႀစ ၂၀ပည အခမးအနား ကငးပေနပ ဖစပၝသည။ (Photo: Courtesy of

UWSA)

ကနတ အခကေတၾထမႀာ ေကာလာဟလ သတငးေတၾအရ ေဒသခပညသမားအကား

စးရမမႁေတၾ ဖစေအာင ေပာဆ ခငး မလပဖႛ၊ တရတႎငငဘက ေခတၨ ေရႀာငတမး

ထၾကေပးသၾားတ ေစးဆင၊ စတးဆငေတၾက ပစၤညး ဝငေရာကယခငး မလပဖႛ၊ မလအပရင

ညဘကေတၾမႀာ အပငထၾကတာမး မလပဖႛနႛ ေဒသတၾငး တရားဝင ေနထငခၾငမရႀသေတၾ

ေဒသထက ေခတၨ ထၾကခၾာေပးဖႛ သတေပးထားတယလႛ ဆပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 153

အခက ငၝးခကပၝတ ဒေကညာခကက ပနဆနး႓မႛေပမႀာ ႓ပးခတ စေနေနႛ ညေနပငးက

အမားသေအာင ေကညာခတာဖစတယလႛ ပနဆနးေဒသခတဥးက အာအကေအက

ေပာပၝတယ။ ႓ပးခတ ရကပငးက UWSA ရႛ စစေရးမဟာမတ ဖစတ အထးေဒသ-၁

ကးကနႛတပေတၾက မနမာတပေတၾက ဝငေရာက တကခတခအ႓ပး ဝ ေဒသဘကက

စစဆငလာစရာ ရႀတယလႛ သတငးေတၾ ထၾကလာ႓ပးတေနာက ဝ အဖၾႛက တရားဝင

ေကညာခက ထတ ပနလကတာ ဖစပၝတယ။

ကးကနႛတကပၾေတၾအတၾငး ဝ ေဒသမႀာရႀတ တရတႎငငသား လပငနးရႀငေတၾနႛ ဆငရႀင

သးပတပေလာကဟာ တရတ ပညဘက ထၾကေပးသၾားခကပၝတယ။ ပနဆနးမႀာ

တရတဘာသာနႛ တရားဝင ပသတ တရတႎငင Pheasant ရပ မငသကားသတငးမႀာ

စကတငဘာလ ၉ ရကေနႛမႀာ မနမာတပေတၾ ဝေဒသက ဝငေရာက တကခကႎငတယလႛ

အသလၿငထားတအတၾက တရတ ဆငရႀငေတၾအေနနႛ စကတငဘာလ ၉ ရကေနႛ ေနာကပငးမႀ

ဝေဒသက ပနလာမယလႛ ေဒသခက ေပာပၝတယ။

စကတငဘာလ ၃ ရကေနႛက ဝေဒသ အပခပေရးအဖၾႛရႛ ပမႀန လပတအစညးအေဝးမႀာ ဝ ေဒသ

ဒတယဥကႉ ဥးေရႀာကမငလနက ေဒသအတၾငး အဖၾႛအစညး အသးသးရႛ အသကအးအမ

စညးစမအတၾက ဝ အဖၾႛက လးဝ တာဝနယေကာငး ေပာကားခတယလႛ သရပၝတယ။

ဝေဒသက မနမာတပေတၾအေနနႛ လးဝ တကခကမႀာမဟတေကာငးလညး မနမာစစအစးရ

နစက ႒ကးမႀႃး ဒ ဗလခပ႒ကးရမငက စကတငဘာလ ၁ ရကေနႛက သး႒ကမတတ ကတေပး

ေပာကားခေကာငး ဒအစညးေဝးမႀာ ဥးေရႀာကမငလနက ေပာခတယလႛ အာအကေအက

စစမးသရပၝတယ။

ေဒၝကတာတးဂာ KIO အဖၾႛက ထတပယခရတာ

မဟတေကာငး ငငးဆ

2009-09-07 http://www.rfa.org/burmese/news/interview_with_Dr_Tu-

Ja_on_news_of_kicked_out_from_KIO-

09072009115937.html/story_main?textonly=1

KIO ကခငလၾတေမာကေရးအဖၾႛက ဒတယ ဥကႉ ေဒၝကတာတးဂာ အပၝအဝင

ထပတနးေခၝငးေဆာင ေခာကဥးက အဖၾႛကေန ထတပယလကတယဆတာ မဟတေကာငး၊

ႎငငေရးပၝတ တညေထာငေရးအတၾက KIO အဖၾႛက ေခၝငးေဆာငငၝးဥးက ႎတထၾကခၾင

ေပးလကတာဖစေကာငး ေဒၝကတာတးဂာက အာအကဖေအက ေပာပၝတယ။

ခလ ႎငငေရးပၝတ တညေထာငဖႛအတၾက ကခငအတငပငခေကာမတက အခ

ႎႀစဆနးပငးကတညးက ဆးဖတခ႓ပးဖစတယလႛ သရပၝတယ။ ကခင ပညနယ

အတငပငခေကာငစရႛ ဆးဖတခကအရ ကခင ပညနယ အသၾငကးေပာငးေရးကာလ

ႎငငေရးအမႁေဆာငအဖၾႛက ဖၾႛစညးခ႓ပး အဒအဖၾႛမႀာ ေဒၝကတာတးဂာက ေခၝငးေဆာငအဖစ

တာဝနေပးအပထားတာ ဖစပၝတယ။ ေဒၝကတာတးဂာက ခလေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 154

ေဒၝကတာတးဂာ။ ။“ကေနာက အဖၾႛေခၝငးေဆာငအဖစ ေရၾးကတာေပၝ။ ကေနာက

အဒတနးကေတာ ေကအငအ အဖၾႛဝငလညး ဖစေနတယ။ ကေနာတငမကဘး၊ ဒအထမႀာ

ေကအငအကလညး ေလးငၝး ဆယေယာကေလာကပၝတယ။ N-DAK ကလညး

ေလးငၝးဆယေယာကေလာကပၝတယ။ ကခငအတငပငခကလညး ေလးငၝးဆယေယာက။

ဆယေယာက ဆယေယာက အဒလပၝကတာေပၝ။ ဥးလဆနေအာငဝၝတႛဆကေတာငမႀ

သးေယာကပၝေသးတယ”

နအဖစစအစးရက ေညာငႎႀစပငတၾင ကငးပခေသာ အမးသား ညလာခက

တကေရာကေနသည ကခငကယစားလႀယမား ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

အခလ ေပးအပထားတ တာဝနေတၾက ထမးေဆာငႎငဖႛ ႎငငေရးပၝတေထာင႓ပး ေဆာငရၾကဖႛ

အခနက႓ပလႛ ဆးဖတတာေကာင မမနႛ အတ KIO အဖၾႛကေန ႎတထၾကခၾင

ေတာငးခခတာဖစတယလႛ ဆပၝတယ။

ေဒၝကတာတးဂာ။ ။“ပၝတဖၾႛစညးေရးနႛ ပတသက႓ပး ပတ ပတသားသား ေဆာငရၾက

ပငဆငဖႛေပၝ။ စတဓာတေရးရာအရ၊ လပငနးအရ ပငဆငမႁက လပသၾားဖႛ လအပ႓ပလႛ

အမငရႀတယဗ။ ဒၝေကာငမႛလႛ အဒပၝတဖၾႛစညးတအခၝမႀာ ဆကလကပၝဝငသၾားမယ

အဖၾႛအစညးက ပဂၢလေတၾဟာ ႒ကတင႓ပးေတာမႀ ဖၾႛထားရမယ။ အဖၾႛအစညးက

ကယစားလႀယအေနနႛ ပၝလႛမရဘး။ သႛရႛ စညးမဥးအတငးဆရင မရဘး”

ေဒၝကတာတးဂာနႛအတ KIO ေခၝငးေဆာငငၝးဥး ႎတထၾကခၾင ေတာငးခခတာက KIO

အဖၾႛကလညး သေဘာတတာေကာင ႎတထၾကခၾင ေပးလကတာဖစတယလႛ ေပာပၝတယ။ KIO

အဖၾႛ ဒတယ ဥကႉ ေဒၝကတာတးဂာ အပၝအဝင အရာရႀတခႛက အဖၾႛကေန

ထတပယလကတယ ဆတသတငးေတၾ ႓ပးခတ ရကပငးက ထၾကေပခပၝတယ။

အာအကဖေအက ကခင ပညနယ လငဇာ႓မႛမႀာ ေရာကေနတ ေဒၝကတာတးဂာက

ဆကသၾယေမးမနးတအခၝမႀာ ေဒၝကတာတးဂာက ကခင ပညနယ အတငပငခေကာငစရႛ

ဆးဖတခကအရ ကခင ပညနယ အသၾငကးေပာငးေရးကာလ ႎငငေရးအမႁေဆာငအဖၾႛက

ဖၾႛစညးခ႓ပး အဒအဖၾႛမႀာ ေဒၝကတာတးဂာက ေခၝငးေဆာငအဖစ တာဝနေပးအပထားတာ

ဖစေကာငးနႛ ဒတာဝနအရ ပၝတလငးမႀာ တာဝနယဖႛ KIO က ႎတထၾကခၾင တငခတာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 155

ဖစတယလႛ ေပာပၝတယ။ ေဒၝကတာတးဂာက ဥးတငေအာငခငက

ဆကသၾယေမးမနးထားပၝတယ။

ေရၿဝၝေရာင ႎႀစပတလည အထမးအမႀတ

2009-09-07

http://www.rfa.org/burmese/news/saffron_revolution_anniversary_U_Gambira-

09072009103739.html/story_main?textonly=1

ေရၿဝၝေရာင သဃာလႁပရႀားမႁလႛ လသကတ ၂ဝဝ၇ ခႎႀစ စကတငဘာလက သဃာေတၾ

ေမတၨာပႛ ႐ကၾခကတအခနမႀာ စစတပက ပစခတလႛ ရဟနးရႀငလေတၾ ထခကေသေကခသလ

အဒ ေနာကပငးကစ႓ပး ဒကေနႛအထ သဃာေတၾက စစအစးရက ဆကတက ဖမးဆး

ေထာငခေနပၝတယ။ ဒသဃာေတၾထမႀာ အရငက စစသားေတၾ ဖစခဖးတ သဃာေတၾ

ပၝဝငေနရာမႀာ သဃာလႁပရႀားမႁ ဥးေဆာင သဃာတပၝးဖစတ အရႀင ဂမရလညး တဥးအပၝအဝင

ဖစပၝတယ။ အဒလဘ သဃာဥေသ႖ာငအဖၾႛရႛ ထငးႎငငဆငရာ ဥကႉ ဥးသဘာသဆရငလညး

အရငက သရဘၾႛ ခးမငခခရတ တပမေတာသားတဥး ဖစပၝတယ။

၂၀၀၇ခႎႀစ စကတငဘာလ ေ႟ၿဝၝေရာင သဃာႎႀင လထလႁပရႀားမႁ၏ ဥးေဆာင

သဃာတပၝးဖစေသာ အရႀငဂမရ (ယာအစၾန)ႎႀင အခားမသားစဝငမားက ၁၉၉၉ခႎႀစ

ဇလငလက ႟ကကးထားေသာ ဓာတပ ဖစပၝသည။ (ဝမႀယာ) ဥးဂမရ၏ အစမ၊ မယေတာ

ေဒေရး၊ အစက ကေအာငေကာေကာ၊ အမညမသ သဃာတပၝးႎႀင အရႀငဂမရ။ (Photo: RFA)

ေရၿဝၝေရာင သဃာလႁပရႀားမႁ ႎႀစ ႎႀစပတလညခနမႀာ အဒအခနက သဃာလႁပရႀားမႁမႀာ

ပၝဝငခကတ သဃာေတၾအေကာငး တေစတေစာငးနႛအတ သဃာေတၾအေပ မနမာစစတပက

စစအရာရႀေတၾ တပသားေတၾရႛ သေဘာထားနႛ ပတသက႓ပး စစသညေတၾရႛ ေပာပခကေတၾ၊

ရေဘာေဟာငးတဖစလ သဃာေတၾရႛ စစတပတၾငး အေတၾႛအကေတၾက တငပေပးပၝမယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 156

အခ အစအစဥ အပငး (၁) မႀာ ေရၿဝၝေရာငလႁပရႀားမႁ ဥးေဆာငသဃာဖစတ အရႀငဂမရရႛ

ဘဝအေကာငး နားဆငႎငပၝတယ။ ေဒနနးခမးေထၾးက တင ပထားပၝတယ။

မနမာႎငငဖၾႛ႓ဖးႎႁနး GDP က လ႖ပစစမးအသးပႎငမႁနႛ

တငးတာ

2009-09-06

http://www.rfa.org/burmese/news/Burma_GDP_measured_by_satellite_images_of_

night_time_lights-09062009132604.html/story_main?textonly=1

အေမရကန ပညေထာငစ ဘေရာငးတကသလက စးပၾားေရးပညာရႀင သးဥးက ကမာတလၿား

ဖၾႛ႓ဖးဆႎငငေတၾရႛ ပညတၾငးထတကနတနဖး ဖၾႛ႓ဖးတးတကမႁႎႁနး GDP က လ႖ပစစမး

အသးပႎငမႁနႛ ႎႁငးယႀဥတငးတာရာမႀာ မနမာ အာဏာပငေတၾရႛ တရားဝင

ဖၾႛ႓ဖးတးတကႎႁနးထက ထကဝကေကာ ေလာနညးေနတယလႛ သရပၝတယ။

ရနကန႓မႚတၾင လ႖ပစစ ဂငနေရတာက စကႎႁးေနေသာ ကေလးတဥး ဖစပၝသည။ မနမာ

တပညလး လ႖ပစစဓာတအား အ႒ကးအကယ လအပေနေသာလညး ထၾကသမ႖

သဘာဝဓာတေငၾႚက အခားႎငငမားသႛ ေရာငးခေနခငးမႀာ ပညသလထ မေကနပစရာ

အခကတခ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

အေမရကနေလတပ အာကာသစခနးက ႓ဂဟတက ေပးပႛတ ညပငးဓာတပေတၾနႛ

ေဒသအလက ၁၀ ႎႀစေကာကာ ကာလက ေလလာခရာမႀာ တရားဝင သတမႀတထားတာနႛ

မကကညဘ နမကေနတာက ေတၾႛခရတာဖစပၝတယ။

မနမာစစအစးရ သတမႀတတ ပညတၾငးထတကန GDP တနဖးဟာ ႎႀစစဥ ၈ ဒမ ၆

ရာႎႁနးရႀေပမယ သတႛရႛ ေလလာခကအရ လ႖ပစစမး ထၾနးညႎငမႁနႛ ဆကစပတၾကခကရင ၃

ဒမ ၄ ရာႎႁနးသာ ရႀတယလႛ ေဖာ ပထားပၝတယ။ ကၾနဂႎငငဆရင တရားဝင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 157

ဖၾႛ႓ဖႛးတးတကႎႁနး ၂ ဒမ ၆ ရႀ႓ပး လ႖ပစစမး ထၾနးညႎငမႁနႛ ဝငေငၾ၊ ကနေစးႎႁနးအရ

တငးတာခကမႀာ ၂ ဒမ ၄ သာ ရႀပၝတယ။

ဘေရာငးတကသလက စးပၾားေရးပညာရႀင ၃ ဥးဖစတ J Vernon Henderson၊ Adam

Storeygard နႛ David Weil တႛက အမးသား စးပၾားေရး သေတသနဌာနအတၾက ပစတ

အစရငခစာဟာ စတခရတ အခကအလက အတအကရရႀဖႛ မလၾယကတ တတယကမာ

ႎငငေတၾရႛ ပညတၾငးထတကနတနဖး GDP တငးတာရာမႀာ ခကခလႀတအတၾက

႓ဂဟတဓာတပေတၾက ႌၾန ပေနတ ညပငး လ႖ပစစမး ေပးႎငမႁ တငးတာခကနႛ ဆကစပ

အေထာကအက ပႎငဖႛ ေလလာခကတာ ဖစတယလႛ ဆပၝတယ။

ပညာရႀင သးဥးရႛ အဓက ဖၾႛ႓ဖးမႁ တငးတာခကဟာ ဝငေငၾနႛ ကနေစးႎႁနးပမာဏ တငးတာတ

Penn World Tables က အခကလကေတၾနႛ ႓ပးခတ ၁ဝ ႎႀစတာကာလ ညဖက

မးထၾနးႎငမႁေတၾက ႎႁငးယႀဥသတမႀတတာ ဖစပၝတယ။ သတႛအေနနႛ ဒေတၾႛရႀခကေတၾက

တရားဝငစႎႁနးေတၾအစား အသးပဖႛ မရညရၾယေပမယ ကမာဘဏလ အဖၾႛစညးေတၾအေနနႛ

ဖၾႛ႓ဖးဆႎငငေတၾမာ အမႀနတကယ စးပၾားေရးဖၾႛ႓ဖးတးတကမႁ ဘယေလာကရႀတယ ဆတာက

ေလလာတေနရာမႀာ အေထာကအကပႎငမယလႛ ေမ႖ာလငေကာငး ပၝေမာကၡ Henderson က

ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 158

ဗလမႀႃးခပေဟာငး ေအာင႒ကးနႛ ကးကနႛ ပနာ

2009-09-06

http://www.rfa.org/burmese/news/Kokang_peace_process_and_key_role_of_retire

d_Brig-Gen_Aung-Gyi-09062009123612.html/story_main?textonly=1

မကာေသးခငက ဖစပၾားခတ ကးကနႛေဒသ ပနာက စစအစးရ သတငးစာေတၾက

ေဖာ ပခရာမႀာ အ႓ငမးစား ဗလမႀႃးခပေအာင႒ကးနႛ ကးကနႛ လကနကကငအဖၾႛ ေခၝငးေဆာငေတၾ

ဘယလဘယပ ပတသကခတယဆတ အခကေတၾ မေတၾႛရပၝဘး။

ကးကနႛအဖၾႚ ဌာနခပ တညရႀရာ ရႀမးပညနယ ေမာကပငး၊ အထးေဒသ (၁)

ေလာကကင႓မႚတၾင စကထထားေသာ မနမာစစအစးရႎႀင ကးကနႛအဖၾႚတႛ၏

႓ငမးခမးေရးအထမးအမႀတ ေကာကတင ဖစပၝသည။ (Photo: panoramio.com)

ကးကနႛ လကနကကငအဖၾႛနႛ စစအစးရအကား အပစအခတ ရပစေရးမႀာ အေရးပၝတကၸက

ပၝဝငခတ ဗလမႀႃးခပေဟာငး ေအာင႒ကးနႛ ပတသကတ သမငးကၾငးဆကေတၾက

ဥးစနေကာလႁငက သးသပအစရငခထားပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 159

ႎငငေရးအသၾငကးေပာငးေရးကသာ ေကအငအ လလား

2009-09-06

http://www.rfa.org/burmese/news/KIO_reaffirm_political_transition_rather_than_b

order_guards_transformation-09062009122535.html/story_main?textonly=1

ေကအငအ ကခငလၾတေမာကေရးအဖၾႛ အေနနႛ ကခငလကနကကငတပက

နယ ခားေစာငတပဖၾႛအဖစ ေပာငးလေရးထက ေကအငအ က ႎငငေရးအရ

အသၾငကးေပာငးေရးကသာ ပမ လလားေကာငး ညလာခအ႓ပး ထတ ပနတ ေကညာခကမႀာ

ေဖာ ပထားပၝတယ။ ႓ပးခတ စကတငဘာလ ၅ ရက နႛ ၆ ရကေနႛမႀာ ေကအငအ

ေခၝငးေဆာငေတၾ အပၝအဝင ကခငလထ ကယစားလႀယေတၾပၝ တကေရာကတ

အစညးအေဝးတရပက လငဇာမႀာ ကငးပခပၝတယ။ အဒအစညးအေဝးမႀာ

စစအစးရရႛေတာငးဆခကေတၾနႛ လကရႀ အကပအတညးအေပ အထးအေလးေပး

ေဆၾးေႎၾးခတယလႛ သရပၝတယ။

KIO အဖၾႚ ဌာနခပတညရႀရာ လငဇာ႓မႚမႀာ ကငးပသည ကခငေတာလႀနေရးေနႛ ႎႀစပတလည

အခမးအနားတၾင စစေရးပေနေသာ KIA တပဖၾႚဝငမား ဖစပၝသည။ (Photo:

kachinstate.com)

ေဆၾးေႎၾးပၾအ႓ပး ဒကေနႛ မနကပငးက အခက ေခာကခကပၝတ ေကညာခကတေစာငက

ကခငဘာသာနႛ ထတ ပနခပၝတယ။ ေကအငအ အေနနႛ အနာဂတတငးပညရႛ

လပငနးစဥအဖစ၊ အသၾငကးေပာငးေရးလပဖႛ မအားဖင လကခထား႓ပး ဖစေကာငး၊

ဖစႎငေခရႀတ အသၾငကးေပာငးေရးက ေအးခမးစၾာ အေဖရႀာလေကာငး၊ အပစအခတ

ရပစေရးက ဆကလက ထနးသမးသၾားလေကာငး ဒ ေကညာခက အစပငးမႀာ

ေဖာ ပထားပၝတယ။ ဒေကညာခကက လကခရရႀထားတ ကခငဖၾႛ႓ဖးေရးကၾနယက အဖၾႛက

ဥးေအာငဝၝက ကခငဘာသာကေန မနမာလ ပန႓ပး ဖတ ပပၝတယ။

ဥးေအာငဝၝ။ ။“ေကညာခကေခၝငးစဥကေတာ ကခငအမးသားမား၏ ေရႀႛေရး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 160

စညးေဝးေကညာခက။ ဒတယအပဒက SPDC စစတပမႀ ဥးစးပလပေသာ

အသၾငကးေပာငးေရး၌ ေကအငအအဖၾႛက ေပာငးလလပေဆာငဖႛ မနမာႎငင၏ ေရႀႛလပငနးစဥ

ဖစသညအေလာက အသၾငကးေပာငးေရးက မအားဖင တကေရာကလာေသာ

ကယစားလႀယအားလး သေဘာတ ဆးဖတသည။ နပတသး၊ လပေဆာငခေသာ

အသၾငကးေပာငးေရးလပငနးက မနမာႎငငအစးရ SPDC ႎႀင ေကအငအ ႓ငမးခမးေရးက

အခငးခငးယကညမႁဖင ေဆၾးေႎၾးသၾားမညက လလားသည။ ရယထားေသာ

႓ငမးခမးေရးအတၾငး၌ ဆကလက အေကာငအထညေဖာ ေဆာငရၾကသၾားမည။ စစေရးနညးဖင

ေဖရႀငးမႁက ဆနႛကငသည”

ေကအငအ အေနနႛ ကခငစစတပတခတညးက နယ ခားေစာငတပအဖစ

အသၾငကးေပာငးတာထက ႎငငေရးအရ အသၾငကးေပာငးမႁကပၝ လလားေကာငး၊ ေနာင

ဖစေပလာမယ ကခင ပညနယ အစးရအဖၾႛတၾငး ေကအငအ အေနနႛ အသၾငကးေပာငး

ပၝဝငလေကာငး ဒ ေကညာခကပၝ အခကအလကေတၾက ဥးေအာငဝၝက မနမာဘာသာ

ပနဆ႓ပး အခလဆကဖတ ပပၝတယ။

ဥးေအာငဝၝ။ ။“နပတေလး၊ ေကအငေအ စစတပတခလးက အသၾငကးေပာငးေရး ပလပ ခငး

မဟတဘ ေကအငအတခလးက အသၾငကးေပာငးေရး ပလပမည။ ေကအငေအ၊ ေကအငအ

အဖၾႛအစညးသည ကခင ပညနယအစးရထ၌ လကတၾေဆာငရၾကမႁက လလားသည။ နပၝတ ငၝး၊

ေကအငေအတပက နယ ခားေစာငတပ BGF အဖစ ေပာငးလေခဆ ခငး မပဘ

ကခငေဒသလ ခေရးတပ KRGF- Kachin Regional Guard Force အဖစ

အသၾငကးေပာငးေရးအခကေတၾ ပၝဝင႓ပး မနမာႎငင၏ ကခင ပညနယ အစးရအထတၾင

လပေဆာငမႁက လလားသည။ နပၝတ ေခာက၊ ၂ဝ၁ဝ တၾင ပလပမည ေရၾးေကာကပၾက

သနႛရႀငး႓ပး တရားမ႖တေသာ ေရၾးေကာကပၾ ပလပဖႛ လလားသည။ ၎ ေရၾးေကာကပၾမႀ

ေပေပၝကလာေသာ ကခင ပညနယအစးရသစႎႀင ေကအငအသည အသၾငကးေပာငးေရး

ပလပေဆာငရၾကသၾားရန ဖစသဖင သငေလာေသာ ပဂၢလ၊ သငေလာေသာ နညးလမးႎႀင

ပၝဝငခၾင ရရန လလားသည”

႓ပးခတ ၅ ရကေနႛ အစညးအေဝးမႀာ ကခင ဗဟေကာမတဝငေတၾ တကေရာကက႓ပး

ႎငငေရးပၝတ ထေထာငလတ ေဒၝကတာတးဂာနႛ ေခၝငးေဆာငတခႛက အဖၾႛအစညးကေန

ႎႁတထၾကခၾင ပခတယလႛ သရပၝတယ။ ေဒၝကတာတးဂာနႛ ေခၝငးေဆာငတခႛဟာ ကခင

တးတကေရးပၝတ KSPP အမညနႛ ပၝတထေထာင႓ပး ၂ဝ၁ဝ ေရၾးေကာကပၾ ဝငမယလႛ

သတငးေတၾ ထၾကေပေနပၝတယ။

႓ပးခတ ကးကနႛေဒသ စစဆငေရးေတၾအ႓ပး မနမာစစအစးရအေနနႛ ကခငလကနကကင

အဖၾႛအစညးဘကက လႀညလာေန႓ပလႛ အမားက သးသပသလ ကခငေဒသအတၾငး

စစအစးရတပေတၾ တးခ ႛ ခလာတအတၾက ေဒသခပညသတခႛ တရတ ပညဘကက

႓ပးခတရကပငးက ေပာငးေရၾႛခကပၝတယ။ ဒရကပငးအတၾငးမႀာေတာ ပနလည

ေအးေဆးသၾား႓ပလႛ သရပၝတယ။

ေလာေလာဆယအခနအထ ကခငေဒသအတၾငး အရင စစအစးရတပစၾထားရာ ေနရာေတၾမႀာ

တပအငအား သးေလးဆေလာက တးခလာတအပင၊ လကနကနႛ ရကၡာေတၾလညး သယယ

စေဆာငးေနပၝတယ။ ဒၝေပမယ စစအစးရ သတမႀတခကအရ အသၾငကးေပာငးေရးက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 161

ေအာကတဘာလအတၾငး ေနာကဆးထား လပေဆာငရမယလႛ ေပာထားတအတၾက

ေအာကတဘာလ မတငခငအထ ေဆၾေႎၾးေဖရႀငးႎငဖႛ အခၾငအလမးေတၾကနရႀေနေသးေကာငး

ေကအငအ သတငးရပကၾကက ဆပၝတယ။ ဒၝေပမယ လကရႀ ေကအငအရႛ

အေကာငးပနကားခကအေပ စစအစးရဘကက မလကေလာႎငဘးဆရင

ေအာကတဘာလအတၾငး စစေရးအရ ပမ တငးမာလာႎငတယလႛ ကခငသတငးရပကၾကက

ေပာဆပၝတယ။

မေလးရႀားေရာကမနမာႎငငသားေတၾ ထပမဖမးဆးခရ

2009-09-06

http://www.rfa.org/burmese/news/secret_cameras_track_down_immigrants_in_Ma

laysia-09062009134516.html/story_main?textonly=1

မေလးရႀားႎငငမႀာ တရားမဝင ေနထငသေတၾက ဖမးဆးႎငဖႛအတၾက လ ခေရးကငမရာေတၾ

တပဆငအသးပေနရာမႀာ မနမာႎငငသားေတၾလညး အဖမးခခရတယလႛ သရပၝတယ၊၊

ကၾာလာလမပ႓မႛက လမးေတၾမႀာ ႓ပးခတ ေသာကာေနႛက စ႓ပး မသကာသေတၾက

လ ခေရးကငမရာနႛ ဖမးဆးခရာမႀာ တရားမဝင ေနထငသလႛ ယဆရသ အေယာက ၅ဝ ေကာ

အဖမးခခရ႓ပး မနမာႎငငသား ၁၅ ဥး ပၝဝငတယလႛ ဆပၝတယ၊၊

မေလးရႀားႎငင၊ ကၾာလာလမပ႓မႚတၾင ရလာ ေခ အရပဖက လဝငမႁရမားက တရားမဝင

ႎငငခား အလပသမားမားက ဖမးဆးေခေဆာငလာသည မႀတတမးဓၝတပ ဖစပၝသည။ ။

(Phtot: AFP)

မေလးရႀားႎငငက လ ခေရးတငးကပမႁနႛ အဖမးခရသ မနမာႎငငသားေတၾရႛ

လကရႀအေခအေနက ကၾာလာလမပ အေခစက အမးသားဒမကေရစအဖၾႛခပ

လၾတေမာကနယေမ (မေလးရႀားအဖၾႛ) အတၾငးေရးမႀႃး ကေအာငေကာဆကက အခလ

ေပာပၝတယ၊၊

ကေအာငေကာဆက။ ။ေရဒၝေတၾ အသစ ထပတးထားတာေတၾ ရႀတယ။ ႓ပးေတာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 162

႓မႛလညေကာငေတၾမႀာလညး ရေတၾက ဝတစေတၾနႛ လမးသၾားရငးနႛ စစေဆးေနတာေတၾ ရႀတယ။

အဒလ အဖမးခရတသ တခႛလညး ေတၾထမႀာ ထညတယ။ တခႛ ပကဆတတႎငတသေတၾက

လေတၾကထတတယ။ မတတႎငတသေတၾက တရားစၾဆခရတယ။ အဒအထမႀာ

မနမာႎငငသား ၁၅ ေယာကရႀတယ။ သတႛက ကစဂာရ Camp ထက ပႛတယ။ တခႛကလညး

စမနညငးဆတ Camp က ပႛတယ။ အဒ ၁၅ ေယာကေလာကမႀာ ၁၃ ေယာကေလာကက

ပကဆတတႎငလႛ ထၾကလာႎငတယ။ ပကဆမတတႎငတသကေတာ လး၀ မထၾကလာႎငဘး

ဖမးဆးထနးသမးခရတ မနမာႎငငသားေတၾထမႀာ တရားဝငအလပသမားေရာ ၊

တရားမဝငအလပသမားေတၾပၝ ပၝဝငေကာငး တရားဝငအလပသမားေတၾက အလပရႀငက

တာဝနယ ေခထတသၾားတာေတၾ ရႀေကာငး သရပၝတယ၊၊ မေလးရႀား NLD-LA အဖၾႛအေနနႛ

ကနရႀေနတ ထနးသမးခ မနမာႎငငသားေတၾအတၾက UNHCR အဖၾႛက သတႛရႛ

ကယေရးအခကအလကေတၾ တင ပ႓ပး အေကာငးကားထားတယလႛ သရပၝတယ၊၊

မစ႒ကးနား-ဗနးေမာ ကားလမးတေလ႖ာက ကနသညေတၾ

ေနရပပန

2009-09-06

http://www.rfa.org/burmese/news/merchants_return_home_due_to_military_tensi

on_along_Myitkyina-Bhamo-09062009101053.html/story_main?textonly=1

ကခင ပညနယ မစ႒ကးနား-ဗနးေမာ ကားလမး တေလ႖ာကမႀာ မနမာစစအစးရ တပေတၾ

ခထားတအတၾက ကနသညေတၾ ပစၤညးေတၾသမး႓ပး ေနရပ ပနကနက႓ပလႛ ေဒသခေတၾက

ေပာပၝတယ။ စကတငဘာလ ၆ ရကေနႛမႀာ ပလပမယ စရဖ စစဘကလ ခေရးရာ အရာရႀခပ

ဒတယ ဗလခပ႒ကးရ႓မငနႛ KIO ကခငလၾတေမာကေရးအဖၾႛတႛ ေဆၾးေႎၾးပၾ မေအာင မငရင

တကပၾဖစပၾားမယ အလားအလာ ရႀတယလ မႀနးဆကတအတၾကလညး လပငနးေတၾသမး႓ပး

ပနကနကတာလႛ ဆပၝတယ။

လၾနခတ အႎႀစ ၂၀ေလာကတနးက မနမာစစတပ မသၾားႎငတ ေနရာေတၾမႀာ တပေတၾ

ခထားတာလႛ လငဇာနႛ ၉ မငေလာကေဝးတ နမဆမယ ရၾာခတေယာကက ေပာပၝတယ။

နမဆမယရၾာခ။ ။“တပရငး ေလးရငး ငၝးရငးေလာကရႀတယ။ တလမးလးပ။ ကေနာတႛ

လမးမႀာေတၾေရာ၊ ရၾာမႀာေတၾေရာ။ အထမႀာ ေရၿေမႀာေတၾ ရႀတယ။

ဗနးေမာလမးေကာတေလ႖ာကေပၝ။ ကနေတာယ၊ နမဆမယ၊ တဖးယ၊ ဘနးယ၊ လဂမးယ

ဆတာ။ အရငတနးကေတာ ေကအငေအရၾာလမးေပၝ။ လၾနခတ ႎႀစ ၂၀ ေလာကကဆ အဒမႀာ

စစတပေတာင သၾားလႛမရဘး။ အခက အဒမႀာ စစတပ အကနလးခထားတယ”

လငဇာ႓မႛမႀာေတာ KIO က လကနကအပညအစနႛ ရႀေနတယလႛလညး ကနသညတေယာကက

ေပာပၝတယ။ တရတ-မနမာနယစပ လငဇာ႓မႛက မစ႒ကးနားဘကက လာတ

ကနကားေတၾသာမက ဟငးလပကား၊ မႀနလခရးသညတငကား၊ သးဘး၊ ေထာလာဂေတၾက

စစတပက အဝငမခေတာဘ လႀည ပနခငးတယလႛလညး ေပာပၝတယ။ ကနသညေတၾဟာ

လငဇာ႓မႛမႀာ အရငက ကနေတၾ သေလႀာငခရာက အခဆရင စတမခရလႛဆ႓ပး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 163

တရတႎငငဘကမႀာ သၾားေလႀာငတယလႛလညး သရပၝတယ။

နမဆမယ ေရၿေမႀာမႀာ ဆငဖၾငထားတ လေတၾလညး ေနရပ ပနကတယလႛ ေဒသခေတၾက

ေပာပၝတယ။ နယ ခားေစာငတပ အသၾငေပာငးေရးအတၾက စ-ရ-ဖ ဒတယ ဗလခပ႒ကးရမငနႛ

KIO တႛ ဒေနႛ မစ႒ကးနား႓မႛမႀာ ေတၾႛဆညႎႁငးလႛ ေနႛလည ၂ နာရမႀာ ဆးဖတခက မခမႀတႎငရင

တကပၾဖစပၾားႎငတယလႛလညး ခနႛမႀနးေပာဆ ေနကပၝတယ။

KIO က နယ ခားေစာငတပဖၾႛ Border Guard Force -BGF အစား ကခငေဒသ

ကာကၾယေရးတပဖၾႛ Kachin Regional Guard Force- KRGF အဖစ အသၾငေပာငးလ႓ပး

အနာဂတ ကခင ပညနယ အစးရအဖၾႛမႀာ ပၝဝငဖႛ ေတာငးဆထားပၝတယ။ KIO ဟာ

အဖၾႛအစညး႒ကးတခ ဖစ႓ပး ရ၊ စကပးေရး၊ ကနးမာေရး၊ ပညာေရး စတ ဌာနေတၾလညး

ရႀတအတၾက ဒၝေတၾကပၝ ထညသၾငး စဥးစားဖႛ တင ပထားပၝတယ။

မနမာစစအစးရတပေတၾဟာ KIA နႛ မဟာမတဖၾႛထားတ ကးကနႛေဒသအေခစက MNDAA

မနမာႎငင လမးစ ဒမကေရစ မဟာမတ တပေပၝငးစက ႓ပးခတ သဂတလက

ဝငေရာကတကခကခပၝတယ။ အဒအဖၾႛဟာ နယ ခားေစာငတပ အသၾငေပာငးေရးက

လကမခတ အဖၾႛေတၾထက တပဖၾႛဝင အငအား အနညးဆးအဖၾႛ ဖစပၝတယ။

၀ေခါငးေဆာင ေကာကညလင ကြယလြန

08 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-08-voa6.cfm

၀ျပည အမးသား ေသြးစညးညၫြတေရးပါတရ႕ နာယကျဖစသ ဥးေကာကညလငဟာ ဒကေန႔

မနကခငးပငးမာ ကြယလြနသြားခပါတယ။ ဥးေကာကညလငဟာ ၁၉၈၉ ခႏစ ၀တပဖြ႕ေတြ

ဗမာျပည ကြနျမနစပါတကေန ခြထြကတာက ဥးေဆာငခသ ျဖစသလ ျမနမာစစအစးရန႔

အပစအခတ ရပစရာမာလညး ဥးေဆာငခသ ျဖစပါတယ။ ဒကေန႔ ကြယလြနသြားခတ

၀အမးသားေခါငးေဆာင ဥးေကာကညလငရ႕ အေၾကာငး တေစတေစာငးက ထငးအေျခစက

သတငးေထာက ကမးေဇာက တငျပထားပါတယ။

၀အမးသားေခါငးေဆာင ဥးေကာကညလငဟာ တ႐တႏငင ယနနျပညနယက ေဆး႐မာ

လႀကးေရာဂါန႔ ကြယလြနခတာ ျဖစပါတယ။ ဥးေကာကညလင ကြယလြနသြားတယ ဆတာက

တ႐တ-ျမနမာနယစပက စစေရး၊ ႏငငေရး ေလလာသလညးျဖစ၊ ၀တပဖြ႕ေတြန႔

နးစပသလညးျဖစတ ဥးေအာငေကာေဇာက အခလ ေျပာပါတယ။

“၀အမးသား ေသြးစညးညၫြတေရးပါတရ႕ နာယကႀကးျဖစတ ဥးေကာကညလင ဒေန႔ မနက

၁၁ နာရထးမာ ကြယလြနသြားတယ။ တ႐တျပည လနခနးၿမ႕မာ၊ ေဆး႐မာေပါ။ ဒေန႔ေတာ

အေလာငးက ၀နယက ျပနသယလာတယ။ ၀နယမာ အခမးအနားန႔ ကေနာတ႔ ျမႇပပါမယ။”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 164

ဥးေကာကညလငဟာ ၀အမးသား လြတေျမာကေရးအတြက တကပြ၀ငေနသျဖစၿပး ၁၉၆၈

ခႏစ ဗမာျပည ကြနျမနစပါတ အေရ႕ေျမာကစစေဒသ ဖြ႕စညးခနမာ ကြနျမနစပါတ၀င

ျဖစခၿပး မငးေမာေဒသ ခ႐ငအဆင ႏငငေရးမႉးတာ၀န ယခသ ျဖစပါတယ။

သ႕ရ႕ ထးျခားခကကေတာ ဗမာျပည ကြနျမနစပါတမာ တာ၀နယစဥက တခနလး

စစမကႏာမာေနၿပး တကပြေပါငးမားစြာ ဆငႏႊခတ ေခါငးေဆာငတေယာက ျဖစတယလ႔

ဥးေအာငေကာေဇာက ေျပာပါတယ။

ဗမာျပည ကြနျမနစပါတရ႕ တပမဟာ ၁၂ တပမဟာမႉးအျဖစ တာ၀နယခသ ျဖစသလ ၁၉၈၅

ခႏစ ပါတကြနဂရကမာ ဥးေကာကညလငဟာ လကရ ၀ျပည ေသြးစညးညၫြတေရးပါတ

ဥက႒ ဥးေပါကယခနးန႔အတ အရနဗဟေကာမတအျဖစ တာ၀နေပးအပျခငး ခရပါတယ။

၁၉၈၉ ခႏစ ၀တပဖြ႕ေတြက ကြနျမနစပါတက အာဏာသမးစဥမာ ဥးေကာကညလငက

ေခါငးေဆာငခသလ ျမနမာစစအစးရန႔ အပစအခတ ရပစေရး လပရာမာလညး ဥးေဆာငခသ

ျဖစပါတယ။ အဒအခနက သဟာ ၀အမးသားပါတရ႕ အေထြေထြ အတြငးေရးမႉးတာ၀န ယခသ

ျဖစပါတယ။

ဥးေကာကညလငဟာ ၁၉၉၄ ခႏစမာ ေလျဖတတာေၾကာင ကယတျခမးေသေနခၿပး ၁၉၉၇ မာ

စကားသပမေျပာႏငေတာတာေၾကာင တာ၀နကေန အနားယၿပး ၀ျပည

ေသြးစညးညၫြတေရးပါတရ႕ နာယကအျဖစ ေဆာငရြကေနပါတယ။

သကြယလြနခနဟာ ၀တပဖြ႕ေတြန႔ ျမနမာစစအစးရအၾကား စစေရးအရ တငးမာေနခနန႔လညး

တကဆငေနပါတယ။

႐းေတြဖြငခြငေပးဖ႔ NLD ထပမ ေတာငးဆ

08 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-08-voa5.cfm

တရား၀င ႏငငေရးပါတတရပရ႕ အခြငအေရးအေနန႔ ပါတ႐းေတြ ဖြငခြငေပးဖ႔၊ ပါတႏငငေရး

လႈပရားခြငေတြ ေပးဖ႔ဆၿပး အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပက ျမနမာအစးရေခါငးေဆာင

ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊက ေတာငးဆလကပါတယ။ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပရ႕

ႏငငေရးလႈပရားမႈေတြ ပတခေနရခနမာ ႏငငေရးပါတအျဖစ မတပမတငရေသးတ

အဖြ႕အခ႕ကေတာ ႐းေတြဖြင၊ ဆငဘတေတြတငၿပး စညး႐းလႈပရားမႈေတြ

လပေဆာငေနၾကတယလ႔လညး အနနအယလဒပါတက ေထာကျပထားပါတယ။

အေၾကာငးစက ဆကသြယေမးျမနးထားတ ကသားၫြန႕ဥးက တငျပေပးထားပါတယ။

အနနအယလဒအေနန႕ သ႕႐းေတြ ပတပငခထားရတာ ႏစန႕ခ ၾကာေနၿပျဖစသလ တဖကမာ

ပါတစာေစာင ထတေ၀ခြင၊ ႏငငေရး လႈပရားခြငေတြလညး လကရ ဥပေဒေတြ

လပထးလပနညးေတြ ေအာကမာ ပတပငခထားရပါတယ။ အနနအယလဒ

ေအာကေျခအဖြ႕၀ငေတြက အပစလက သးျခားလႈပရားမႈေတြ ရခေပမယ ဒါက ပါတတရပလးရ႕

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 165

သေဘာ၊ ပါတက ဥးေဆာငလပတ သေဘာေတာ မသကေရာကပါဘး။ ဒါေပမယ အခတေလာ

အခ႕ ႏငငေရး အစအဖြ႕ေတြက လာမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြအတြက ျပငၾကဆငၾက၊

စညး႐းၾက လပေနခနမာ တရား၀င ႏငငေရးပါတျဖစတ အနနအယလဒကေတာ လႈပရားမႈေတြ

ကန႕သတပတဆ႔ ခေနရတယ၊ သ႕ရ႕ နယ႐းေတြလညး ဖြငခြငမရ ျဖစေနတအေပၚမာ

အနနအယလဒဘကက အခလ စာပ႔ေတာငးဆတာလ႔ အနနအယလဒ ေျပာခြငရသ

ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာပါတယ။

“မတပမတငတ ႏငငေရးပါတ၊ အစးရန႔ ဘယလ သေဘာတညခလ မသဘး၊ အဒါမးေတြ

ဆငးဘတတငတယ၊ စညး႐းေရးေတြ လပတယ။ အဒလအခနမာ အနနအယလဒက တရား၀င

ႏငငေရးပါတ ျဖစတယ။ တရား၀င ႏငငေရးပါတၾကေတာ ပတတာ၊ ဆ႔တာ၊ ႐းေတြပတတာ

လပတယ။ ဒါမးက မျဖစသငဘး၊ တရား၀င ႏငငေရးပါတၾကေတာ ဘာမ လပခြငမရဘး၊

႐းခနးေတြလညး ပတထားတယ၊ ဒလ တရားမ၀င ႏငငေရးပါတ၊ ႏငငေရးပါတမား

မတပတငျခငး ဥပေဒဆတာလညး အခ မရေသးဘး၊ မရေသးဘန႔ အဒလ အေျခအေနမာ

ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင အမးသားႏငငေရး အဖြ႕ခပဆတ အဖြ႕အစညးက မေကြးတငး

ပခကမာ ဆငးဘတတငတယ၊ အစညးအေ၀း ကငးပတယ။ ဒါေတြက ဓာတပမတတမးေတြန႔

ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊထက အေၾကာငးၾကားတယ။ အေၾကာငးၾကားတ အဓက အခကကေတာ

တရား၀င ႏငငေရးပါတျဖစတ ႏငငေရးပါတရ႕ ႐းခနးေတြက ျပနလညဖြငလစေပးၿပးေတာ

စညး႐းလႈပရားခြင ေပးဖ႔ဆၿပး အေၾကာငးၾကားတယ။”

ကေနာတ႔ သရသေလာကလညး ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင အမးသားတပေပါငးစ

အဖြ႕ကေတာ လာမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြအတြက ျပငတယ၊ ဆငတယ၊

စညး႐းလႈ႔ေဆာတယလ႔ ၾကားေနရပါတယ။ အေတာ အမးသားဒမကေရစ အဖြ႕ခပကေရာ

ႏငငေရးပါတ တရပအေနန႔ အခလ လႈပရားခြင ေတာငးတယဆတာက ၂၀၁၀

ေရြးေကာကပြအတြက ရညရြယတာလား၊ ဘာေၾကာငလခငဗ။

“ႏငငေရးပါတ တရပအေနန႔ ေတာငးတာပါ။ ေရြးေကာကပြ ၀ငေရး မ၀ငေရးက ကေနာတ႔

မေဖာျပပါဘး။ တရား၀ငအျဖစ မတပတငခြင မရေသးတ သတ႔ အဖြ႕ခပေတြက

ေဆာငရြကတာက ကေနာတ႔က ကန႔ကြကေနတာ မဟတဘး။ အလားတပ တရား၀င

ပါတေတြကလညး ႏငငေရး လႈပရားမႈေတြ လပခြငေပးပါ၊ ႐းခနးေတြ ျပနလညဖြငခြငေပးပါဆၿပး

အေၾကာငးၾကားခတာပါ။”

လတတေလာအားျဖင အနကယတ႔ တငးန႔ျပညနယေတြမာ ႐းခနးေတြဖြငၿပး အလပ လပႏငတ

အေနအထား ဘယေလာက ရာခငႏႈနးေလာကပ ရပါသလ၊ ခန႔မနးေျခအားျဖငေပါ။

“လး၀ သညရာခငႏႈနးဗ။ ကေနာတ႔ တရား၀င ဆငးဘတတင ႐းခနးဖြငေနတာ

အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပ ဗဟ႐းခနး တခပ ရပါတယ။ ကနတ တငးန႔ျပညနယ၊

ၿမ႕နယအားလးမာ ေခတဆၿပး ခတပတထားတယ။ ဖြငခြငလညး မေပးဘး၊ ဆငးဘတ

ျပနတငခြငလညး မေပးဘး။ အဒလ အေျခအေနပါ။”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 166

အနနအယလဒပါတဟာ ၁၉၉၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြမာ မအျပတအသတ အႏငရခေပမယ

စစအစးရက အာဏာမလႊခပါဘး။ ဒါေပမယ တဖကမာ ဖြ႕စညးပ အေျခခဥပေဒ

ေရးဆြေရးဆၿပး အမးသားညလာခကပ တကေစခပါတယ။ ဒါေပမယ အမးသားညလာခက

လြတလပစြာ ေဆြးေႏြးခြငမရလ႔ ဆၿပး အနနအယလဒဘကက ျပနၿပး သပတေမာကခပါတယ။

ဒါေၾကာင အဒကထြကလာတ ဖြ႕စညးပ အေျခခဥပေဒကလညး သတ႔အေနန႔

သေဘာမတႏငဘး၊ ဒအထမာပါတ တခ႕ အခကအလကေတြက ျပငဆငဖ႔အတြက

ညႇႏႈငးေဆြးေႏြးလတယ ဆၿပးေတာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပက ေတာငးဆထားပါတယ။

စစအစးရက ေၾကညာထားတ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ ၀ငမ၀င ဆတာကလညး

အနနအယလဒက သေဘာထား တတပပ ထတျပနထားတာ မရေသးပါဘး။

စစအစးရတပ လႈပ႐ားမႈမားေၾကာင သမးျပညလထ

ထပလန႕ေခာကခား အဂၤါေန႕၊ 08 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

ကးကန႕အေရးအခငးေနာကပငး လကနကကငတပဖြ႕မားအား

ထပတကရနစစအစးရျပငဆငေနသညသတငးထြက ေပၚလာၿပး ေနာက ေခာကား၊

ေပၚတာဖမးဆးမႈ၊ စစအစးရယာဥတနးသြားလာမႈမား မၾကာခဏဆကတကေတြ႕ျမင

ေနရသျဖင ျပညသလထ ထပလန႕ေစခေၾကာငး သမးျပညတြငးသတငးရပကြကက ဆသည။

သမးျပညၿမ႕ေတာ ေတာငႀကး ႏင လြငလင၊ ကေလာ၊ သေပါ၊ လား႐ႈး တ႕တြင ကားေခာ၊

ေပၚတာမားဖမးဆးခေသာ ေၾကာင ညဘကအျပငမထြကၾကရန မဘမားက သားသမးမားအား

မာၾကားေၾကာငး၊ ေမာေတာယာဥမားလညးစစတပ အတြက

မၾကာခဏေခာေပးေနရေသာေၾကာင ခရးမသြားလေတာေၾကာငး၊ ၿမ႕တၿမ႕တြင ၁၀ စးမက

ေခာကား အဆငသင သြားေစာငေပးရၿပး လေခာလညးရာႏငခ အလညခ

သြားေစာငဆငးရေၾကာငး - အမညမေဖၚလသည ကားဆရာတဥးက ေျပာပါသည။

ေကအငအအားတကခကရန ကးကန႕ဘကလႈပရားေနသည တပမ ၃၃ လညး ၇/၉/၀၉ ေန႕က

ကခငဘကေ႐ြ႕႐ားသြား ေၾကာငး ၊ UWSA တပဖြ႕ထနးခပနယေျမအား စစဆငရန ၀ နယ

အလယျခမး မငးခတ၊ မငးယနးဘကသ႕လညးေကာငး ေျမာကဘကျခမး ဟပန၊ ပနလ

ဘကသ႕လညးေကာငး အစးရစစတပ အငအားျဖညတငးလာျခငးေၾကာင ၀ နယ ႏင

မငးလားနယအတြငး ေဒသခ လထက ပမထပလန႕ေစခေၾကာငး၊ ထ႕အတြကေၾကာင ပနဆနး

ႏင မငးလားအာဏာပင မား အစညးအေ၀းလပၿပး စစမျဖစႏငဟ ေၾကျငာခက

နရကပစာေစာငမား လကကပ၍လထအစညးအေ၀းျပလပ႐ငး လငးရေၾကာငး - တ႐ပနယစပ

သြားလာေလ႐သ သမးအမးသားတဥးက ေျပာပါသည။

“တပမ ၃၃ က ကခငဘကဥးလညလကတယဆတာက ကခငကမကလညစလညေစသလ

ေတာငပငး ၀ ဌာနခပ (မငးတၿမ႕နယ ၁၇၁ တပ စခနးႀကး) မငးကြၽတက နအဖ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 167

ပစမတထားေနတာလ ၀ က အာ႐ေျပာငးလကတသေဘာ။ ေနာကၿပး ၿမ႕ႀကးျပႀကးေတြ မာ

ကားေခာဆြ၊ ေပၚတာဖမးတာေတြ၊ သလြငအေ႐႕ျခမးဘကစစေရးျပငေနတယဆတာ ေတြက

ေတာငပငး SSA က တကဖ႕ျပင သလ ျဖစေနျပနတယ။ ဒါေတြကလထကပါ

ၿခမးေျခာကေနသလဘ”- ဟ သမးျပညဖြ႕စညးပ မၾကမးေရးဆြေရးေကာမ႐င ဥကဌ

စ၀ခငးဆငက ေျပာပါသည။

“စစေဘးစစဒဏအထးခရတ သမးျပညအလယပငးလထကေတာ ေတာငပငး SSA က နအဖ

ထးစစဆငလာရင ရပ႐ြာမး႐ႈ႕ခရမာ က အရမးစးရမတယ။ ကးၿမ႕႐င နတဆရာေတြက

စစျဖစဖ႕ အလားအလာမ႐ဘးေျပာတာေတာငမ မယခငၾကဘး။”- ဟ

သမးျပညအလယပငးမငးကငၿမ႕သားတဥးက ေျပာပါသည။

ထ႕ျပင တာခလတၿမ႕၌လညး စကတငဘာ ၉ ရက ၂၀၀၉ ( ကးသးလး) ၌ UWSA အား

စစအစးရတကခကမညဟ ေဒသခလထ ၾကားသတငးမားထြကေပၚပ႕ႏ႕ေနသျဖင ေခာကား၊

ေပၚတာဆြခရမညက စးရမေနၾကေၾကာငး တာခလတၿမ႕သားတစဥးက ေျပာ ပါသည။

လကနကကငတပဖြ႕မား ႏင ျပညသလထ စတအေႏာငအယကျဖစေစရန

ယခအေျခအေနျဖစေအာင စစအစးရ တမင အကြကခ ဖနတးၿပး

စတဓါတစစဆငေရးလပေနျခငးသာျဖစေၾကာငး - သးသပသေတြက ေျပာဆေနၾကပါသည။

ေတာငပငး ၀ တပဖြ႕ႏင ျပနာတကေစရန

လားဟျပညသ႕စစက လကကငတတအျဖစသး

အဂၤါေန႕၊ 08 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင http://www.mongloi.org/burmese/2008-08-01-03-22-02/85-2008-08-01-03-14-

40/520-2009-09-08-15-26-37.html

ေတာငပငး ၀ တပဖြ႕ႏင ျပနာျဖစေစရန လားဟျပညသ႕စစအဖြ႕အား

ေဒသခအစးရစစတပက အငအားျဖညတငး ေပး၍ ၀ တပဖြ႕ ထနးခပနယေျမအတြငး

ကးေကာနယလညခငးသညအျပင ၀ တပဖြ႕ႏင ျပနာတကလင ခကခငး

ပးေပါငးတန႕ျပန ကတကမညဟ ေျပာထားေၾကာငး မငးတၿမ႕နယ လားဟအသငးအ၀ငးက

ေျပာပါသည။

“အရငက ဂပးကြယ ဥးေဆာငတ နားေကာငးမး လားဟျပညသ႕စစတပဖြ႕မာ လသလကနက

အငအား ၄၀ ေလာက႐ တယ။ အခ လကနကအျပညအစန႕ ၂၀ ထပျဖညေပးတယ၊ ၿပးေတာ ၀

နယထ စစေၾကာငးလညခငးတယ၊ ၀ ကသြားရန စခငးသလေပါ။ ၀ ဘကက စပစရင

ဗမာစစတပက ခကခငးကတကမယလ႕ ေျပာထားတယ” - ဟ အမညမေဖၚ လသည လားဟ

အမးသားတဥးက ေျပာပါသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 168

ကးကန႕အေရးအခငးၿပးေနာကပငး ေတာငပငး ၀ တပဖြ႕ ႏင စစအစးရအၾကား

တငးမာမႈျဖစပြားလာခၿပး မငးတ - မငး ဆတ - တာခလတ တေလာက

နအဖတပလမးကငးမားက ၀ တပဖြ႕၀ငမား၏ အသြားအလာအေပၚ အထးတငးၾကပ

စစေဆးေၾကာငး၊ မငးဆတၿမ႕အေ႐႕ေတာငဖကတြငလညး သခပကာကား အႀကးအေသး ၁၀

စးခန႕ ခထားသညအျပင တပအငအား ၂၀၀ ေကာ ၃၀၀ ခန႕လညး ထပျဖညထားေၾကာငး -

မငးဆတၿမ႕ခကနသည တဥးကေျပာ၏။

စကေသနတ ႏင အေျမာကတပဆငထားသည (အေသးစား) တကပြ၀င သခပကာကားမာ

စစသား ၃-၄ ေယာက လကပါႏငၿပး အႀကးစားတြင ၇-၈ ေယာက ၀ငႏငသညဟဆ၏။

“အခဆ ၀ အရာ႐ေတြ ဟဟဒဒသြား/လာခငရင ဗမာစစတပ အာဏာပငက- နာမည ၊ ရာထး၊

လကနက အမးအမည လစာရငး ၃-၄ ရက ႀကတငအေၾကာငးၾကားထားရတယ။ ၀

အရာ႐ေတြလ ဗမာအာဏာပင ေတြန႕ မ႐ႈပခငေတာ ဒ႐ငဘာငားၿပးသြားတယ၊ အရငက

ကားေမာငးခ ၁ ရက ဘတ ၂၀၀-၃၀၀ ကေန အခ ဘတ ၁၀၀၀ - ၁၅၀၀ အထ

ခနတကသြားတယ” - ဟ အမညမေဖၚလသည တာခလတ ကားဆရာတဥးက

သမးသေတာဆငသ႕ ေျပာျပပါသည။

စစအစး၏ ပစမတသည မငးတ - နားေကာငးမး - ပပါကင - (ထငးနယစပ) ဘပ၀မး ကားလမး

အေနာကဘကျခမး႐ ေတာငပငး ၀ ဌာနခပ မငးကြၽတဘက ျဖစေၾကာငး၊ ၀

တပဖြ႕အားထးစစဆငလင လားဟျပညသ႕စစတပဖြ႕က ေ႐႕ေျပး တပ အျဖစ

အသးခမညျဖစေၾကာငး၊ ထငးနယစပတလႊားအေျခခ နအဖတပမားတြငလညး လသလကနက

အငအား အမားအျပား ျဖညတငးထားေၾကာငး - ပပါကငအေျခစက ဗဟာမႉး

ဗလမႉးႀကးေကာသႏင ရငးႏးသည ကားဆရာ တဥးက ေျပာျပပါသည။

“၅ ရကေန႕က ဗမာတပ အငအား ၅၀ ေလာက မငးတ - ပပါကင ကားလမးေနာကဘက

ထငးနယစပနား နမလတ ေတာငေပၚ ၀ တပစခနးအထ ကးေကာ

၀ငေရာကေသြးထးစမးၾကညတယ။ ၀ တပနားမေရာကခင ၀ တပဘကက

ေသနတပစေဖါကၿခမးေျခာကတအတြက သတ႕အားလးျပနဆတလကရတယ” - ၀

တပမႉးတဥးႏင ရငးႏးသည ပကငၿမ႕ သားတဥးက ေျပာျပ၏။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 169

ေကအငအ ထပပငးေခါငးေဆာင ၆ ဥး တာ၀နမ

ႏႈတထြက အဂၤါေန႕၊ 08 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

နအဖႏငၿငမးခမးေရးရယထားသည အငအားႀကး ကခငလြတေျမာကေရးအဖြ႔ ေကအငအမ

ထပသး ေခါငး ေဆာင ၂ ဥးအပါအ၀င ေခါငးေဆာင ၆ ဥးသည ယခလ ၂ ရကေန႔တြင

လကရထမးေဆာငေနသည တာ၀န မားမအနားယ ႏႈတထြကလကေၾကာငး သရသည။

ယခလ ၅ ရကေန႔က ေကအငအ ဌာနခပ တညရရာ လငဇာၿမ႕၌ ကငးပသည

ကခငလထကယစားလယမားအစညး အေ၀း၌ ယခလ ေခါငးေဆာင (၆) ဥး

ႏႈတထြကသညက ေၾကညာလကျခငး ျဖစသည။

တာ၀နမ ႏတထြကသြားသ ၆ဥးတြင ဒဥက႒ (၂) ေဒါကတာတးဂာ၊ တြဘကအတြငးေရးမး (၂)

အငဂာ ေနာရပစ၊ ႏငငျခားေရးတာဝနခ ႏတလ၊ အေရ႕ပငးတငးမႉး ခေဘာငကရန၊

စးပြားေရးဌာနမ အရာရ ဦးမနေခါင၊ ၾကားကာလ ေကာမတအဖြ႔မ အရာရ ဦးေဇာဖနး

တ႔ပါ၀ငသည။

“သတ႔ တရား၀ငထတျပနတာေတာ မရေသးဘး။ အဒ ၅ ရကေန႔မာလပတ

လထအစညးအေ၀းမာေတာ ဒကစၥက ေျပာသြားတယ။ အနားေပးလကတာလ႔ ေျပာတာေပါ။

ဘာျဖစလ႔လဆတာေတာ ရငးရငးလငးလငး မသေသးဘး” ဟ

ေကအငအႏငထထ၀င၀ငရသည လငဇာေဒသခတဥးက သမးသေတာဆင က ေျပာသည။

ေကအငအ အရာရေဟာငးတဥးက ေခါငးေဆာင (၆) ဥး ႏႈတထြကတာႏင ပတသက၍

ယခလအတညျပ ေျပာဆသည။

“ႏငငေရးလငးဘကက ကးေျပာငးသြားတာပါ။ လာမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမာ

ႏငငေရးပါတေထာငၿပးေရြးေကာက ပြ၀ငမလ႔ စစဥတာေပါ သတ႔က

တရား၀ငချပတာေတာမရေသးဘး ” ဟ သက ဆသည။

ဧၿပလ (၂၈) ရကေန႔တြင နအဖက တငးရငးသားလကနကကင ၿငမးခမးေရး အဖြ႔မားအား

နယျခားေစာင တပ အသြငကးေျပာငးရန ေျပာဆခခနတြင ေကအငအ အဖြ႔က

လကမခပျငငးပယခသည။

နအဖစစအာဏာပငမားဘကမ ေညာငႏစပငညလာခတြင ေရးဆြခသည

ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒ အား ၂၀၀ဂ ခႏစက အတညျပခၿပးေနာကပငး

ကခငျပညလြပလပေရးအဖြ႔အတြငးတြငလညး ႏငငေရးအကြကခမႈမားကခပစပစပေတြ႔ျမင

လာရရာ ယခေခါငးေဆာငမားႏႈတထြကမႈ႕သည တစခအပါအ၀ငျဖစေၾကာငး အကခတမား က

ဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 170

ေကအငအ လကနကကငအဖြ႔အတြငး၌ မလေမာမနးခကမားအတငး

၎အဖြ႔ေခါငးေဆာငပငးက ႏငငေရးပါတဖြ႔စညး လျခငးမရပ လမးစအခြငအေရးမားက

ေနာငတကလာမညအစးရႏင ဆကလကေဆြးေႏြးလ ေနၾကသည။

ေကအငအ၏ ခမတထားသည မ၀ါဒလမးစဥမာ စစအာဏာပငမား ခငးထားသညလမးအတငး

ႏငငေရးပါတ ေထာင၍ ေရြးေကာကပြ ၀ငလပါက အဖြ႔အစညးက ႏႈတထြက၍

လပရမညျဖစေၾကာငး ေျပာဆၿပး ျဖစသည။

လြနခသည လကနပငးက နအဖစစတပႏင သမးျပည (ေျမာကပငး) အတြငးရ အပစအခတရပ

ကးကန႔အဖြ႔ တ႔ၾကား လကနကကငတငပြမား ျဖစပြားခအၿပး တရတနယစပ အေျခဆက

လကနကကငအဖြ႔မား တညရရာ ေနရာမားတြင မတညမၿငမမႈမားျဖစေပၚခေသာလညး

ယမနေန႔က ေကအငအထနးခပရာ လငဇာၿမ႕ အေျခအေနမာကားအ၀င အထြကမား

ပမနျပနရလာေၾကာငး ေဒသခမားက ေျပာသည။

UWSA က တကလင လကနကႀကး/

စစေလယာဥသးမညဟ ေနျပညေတာအရာ႐ေျပာ တနလၤာေန႕၊ 07 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

၀ ႏင မငးလားအဖြ႕တ႕အား တကခကပါက လကနကႀကးမားႏင တကေလယာဥမား

အသးျပမညဟ မငးယနးၿမ႕ေရာက ေနျပညေတာအဆငျမငအရာ႐က

ရပ႐ြာလထေခါငးေဆာင၊ ဌာနဆငရာ၀နထမးမားႏင ေတြ႕ဆစဥ ေျပာၾကားခေၾကာငး

ကငးတကနသည သတငးရပကြကေျပာပါသည။

စစအစးရ၏ဘ႑ာေရးႏင စမကနး၀နႀကးဌာနမ ဗလမႉးႀကးေကာေကာက မငးခတဗဟာမႉး

ဗလမႉးႀကးေနလငးႏငအတ လကပါ၍ မငးယနးၿမ႕ ဌာနေပါငးစ၀နထမးမား၊

ေဒသခရပကြကဥကဌမားအား ဆငေခၚအစညးအေ၀းတရပကငးပ ခပါသည။

“ေနျပညေတာက လာတ အရာ႐ ဗလမႉးႀကးေကာေကာ ဆတာက ၿပးခတ ၅-၆ ႏစက မငးယနး

ခလရ ၂၆၉ တပရငးမႉး ျဖစခဖးတယ။ အဒါေၾကာင စညး႐းေရးအတြက သ႕က

လြတလာတာေနမာေပါ” - ဟ အမည မေဖၚလသည မငးယနးၿမ႕ ခတဥးက ေျပာပါသည။

အစညးအေ၀းတြင ဗလမႉးႀကးေကာေကာက အစးရစစတပႏင မငးလား တပဖြ႕၊ ၀ တပဖြ႕တ႕

စစမျဖစႏငေၾကာငး၊ ထ႕ေၾကာင ထြကေျပးတမးေ႐ာငၾကသည ေဒသခမား ၀နထမးမား

အားလး မမေနရပျပနလာၿပး ပမနအတငးေနထင သြားရန မာၾကားခေၾကာငး

ေျပာဆသညအျပင -

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 171

“ေကာဠာဟာဠ သတငးေတြေၾကာင တမးေ႐ာငေနတ၀နထမးေတြ အျမနဆးျပနလာပါ၊

အခနမအလပ လာမလပရငရာထး ကေန ျဖတခခရမယ။ ႀကးေလးတျပစဒဏေပးခရမယ၊

အခအေျခအေနမာ တပမေတာအဖ႕ ၀ န႕ မငးလားက တကဖ႕ အေၾကာငးမရဘး၊

တကမယဆရင တပရငး ဆယန႕ခ ေတြ႕ရမာေပါ၊ တကေလယာဥေတြ၊

လကနကႀကးေတြေတြ႕ရမာ ေပါ၊ အရငကလ လအငအားမားမားစားစား

သးေတာမာမဟတဘး၊ အခ ဒေဒသမာ ထးျခားတျပငဆငမႈေတြမေတြ႕ရတာ ကက လး၀

တကပြျဖစမာမဟတဘး ကေနာအာမခတယ” ဟ ေျပာၾကားခေသးေၾကာငး အမညမေဖၚ

လသည၀နထမး တဥးကဆပါသည။

ၿပးခသညလက စစအစးရက အငအားသး၍

ကးကန႕ေဒသအား၀ငေရာကသမးပကလကျခငးေၾကာင တ႐ပနယစပ ေဒသခ လထက

မမလၿခ ေရးအတြက အျခားေဒသသ႕တမးေ႐ာငခၾကသည။

“စးပြားေရးသမားေတြ၊ တ႐ပႏငငသားေတြ ကးကန႕အေရးအခငးကတညးက မငးလားေဒသ၊ ၀

ေဒသအတြငး မေနရ ေတာဘး။ အရငက ပနဆနး-တန႕ယနး ကားခ ၆ ေသာငး ေလာကကေန

အခ ၁ သနး ၂ ေသာငးျဖစသြားျပ၊ ၿပးခတအ ပတ က တစသနးခြအထတကတယ။

တ႐ပျပညသားေတြလ ျပနကနၿပ၊ မငးလား န႕ ပနဆနးမာ ကာစႏ႐လ မ႐ေတာ ဘး၊ ည ၈

နာရဆ စားေသာကဆငေတြပတကနၿပ”- အမည မေဖၚလသည ပနဆနးကနသညတဥးက

ေျပာျပသည။

မငးယနး၌ ေနျပညေတာအရာ႐က စစမျဖစႏငေၾကာငး ေဒသခလထအား

႐ငးလငးေျပာၾကားသကသ႕ ပနဆနး၀ၿမ႕ေတာ၌ လညး စစျဖစခပါက အနညးဆး ၃ လမ

အမားဆး ၅-၆ လအခနယမသာ ဌာနခပသ႕ ပ႕ႏ႕လာႏင မည ျဖစေၾကာငး

နရကပစာေစာငမားကပ၍ ေဒသခလထအား ေနရငးျပနလာရန ေခၚေသာေၾကာင တခ႕တ၀က

ျပနလာေနၿပဟအဆပါ ကနသညက ေျပာျပသည။

စးပြားေရးသမားမားက ေကအငအက မကေျခမျပတ

ေစာငၾကညေန တနလၤာေန႕၊ 07 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

တရပနယစပရ ကခငျပညလြပလပေရးတပမေတာ (KIO) ဌာနခပ လငဇာၿမ႕တြင ရငးႏး

ျမပႏထားသညစးပြားေရး လပငနးရငမားက ဗမာစစတပႏငကခငျပညလြပလပေရးအဖြ႔

(KIO)အဖြ႕ တ႔၏ ႏစဘကဆကဆေရးအေျခအေန အား သတထား ေစာငၾကညေနေၾကာငး

သရသည။

လငဇာ၌ စးပြားေရးလပကငသမားက ႏစဘကအေျခအေနက စတ၀ငစားေနျခငးမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 172

အေျခအေန မဟနပါကေျပာငးေရြ႕ ၾကရန ျဖစသည။

အထးသျဖင နအဖႏငေကအငအ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးမညဆသည သတငးထြကေပၚလာၿပးေနာက

၎ ရလဒကစတ၀င တစား ေစာငၾကညေနေၾကာငး လငဇာေဒသခ

စးပြားေရးလပငနးရငတစဥးက သမးသေတာ ဆငကေျပာသည။

စကတငဘာ 4 ရကေန႕ နနကပငးတြင လငဇာၿမ႕ရ လငဇာေဟာတယ၌ ေကအငအ

ဗဟဌာနခပရထပပငး ေခါငးေဆာငမားႏင ေဒသ အသးသးမ နယဘကဆငရာ

အပခပေရးအဖြ႔ (ဆလကမၻာ) ကယစားမားေတြ႔ဆ ေဆြးေႏြးမႈမား ရခေၾကာငးလညး

သရသည။

အေျခအေနက ေစာငၾကညေနသမားထတြင ရပေ၀းမလာေရာက

အေျခခစးပြားေရးလပသမားသာမက ေဒသခမား လညး ပါ၀ငေၾကာငး သရသည။

“ကေနာတ႔ေတာ ေအာကတဘာလအထေစာငၾကညခငေသးတယ

အဒေတာမပအေျခအေနမေကာငးရင ဒ ဘက ထြကလာမယ တခ႕ေတြေတာ

ဆငေတြပတထားၾကတယ ပစၥညးေတြေတာဘယေရြ႕သြားၾကမနးမသ ဘး” လ႔ လငဇာၿမ႕တြင

ဆငဖြငထားသတစဥးက ေျပာသည။

အရငးအႏးမားမားျဖင လာေရာကစးပြားေရးလပသမားတြင တရပႏငငသားအမားစျဖစၾကၿပး

ေမာေတာဆင ကယ ကမၸဏမား ၊ ေဆာကလပေရးပစၥညး ကမၸဏမား၊

အ၀တအထညဆငႀကးမား ၊ လပစစပစၥညးဆငမား ႏငလသးကန ပစၥညးအေရာငးဆငမား

ပါ၀ငသည။

လြနခသည လကနပငးကစ နအဖႏငအပစရပကးကန႔တ႔ စစေရးတငးမာစျပခနတြင

နယျခားေစာငတပ အသြင ေျပာငးေရးက ျငငးဆနေနသည တရတနယစပ

အပစရပၿငမးအဖြ႔မား၏ စးပြားေရး လပငနးမားတးခ႕ လပကငရန အစအစဥမရေတာေၾကာငး

သရသည။

လတတေလာ အေျခအေနတြင တရပႏငငသား စးပြားေရးသမားအခ႕၏ ဆငခနးမား

ပတသြား၍ လငဇာေစးအတြငးရ ဆငခနးအခ႕လညး ပတသြားၿပျဖစေၾကာငး

လငဇာေဒသခတစဥးက ေျပာသည။

တရပဘကျခမး လငဇာၿမ႕သ႔ေျပာငးေရြ႕ အခနးငားရမးသမားျပားလာသျဖင

တရပအာဏာပငမားဘကမစာရငး ေကာကယမႈမားရေနေၾကာငး သကေျပာသည။

“ေဒသခေတြလညး ပစၥညးေတြေျပာငးေနတာပ တရပဘကကလာတသေတြကေတာ

အရငးအႏးမားတယပစၥညးေတြ ေတာသယထားၾကၿပ တခ႕လညး ဆငပတလကၿပ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 173

ေလာငးကစား၀ငးေတြေတာ မပတေသးပါဘး ရပါတယ” လ႔ ဆသည။

လငဇာတြင စးပြားေရးလာေရာကလပကငသအမားစမာ တရပျပညသားမားျဖစၾကၿပး

ျမစႀကးနားႏငဗနးေမာ ဘကမ လပငနးရငမားလညး ကနဆငဖြငေရာငးခသမားရေၾကာငး

သရသည။

ယခလ ျပညသမား၏ စးရမေၾကာငၾကမႈအေပၚ ေကအငအကတစစတစရာ

ေျပာဆရငးလငးျခငးမရေသး ေၾကာငး သရသည။

တရပနယစပအနးရ သမးျပည (ေျမာကပငး) အတြငးမ အပစအခတရပဆထားသည

ကးကန႔အဖြ႕ႏင နအဖ စစတပတ႔ တကပြျဖစပြားခအၿပး ေကအငအဌာနခပ

လငဇာၿမ႕နားအထ နအဖစစတပမားက ခဥးကပေနရာယ

လာေၾကာငး ေဒသတြငးသတငးမားအရ သရသည။

ေကအငအအဖြ႔အား ေအာကတဘာလ ေနာကဆးထား၍

နယျခားေစာငတပအသြငေျပာငးဖြ႕စညးရန ဖအား ေပး ေျပာဆထားသျဖင

တစလတာကာလအတြငး အေျခအေနအေျပာငးအလက စတ၀ငစားေနၾကျခငးျဖစသည။

Wa expels outsiders sans residential permits

Written by KNG

Wednesday, 09 September 2009 17:27

Wa, the ethnic armed group has expelled outsiders, who do not have entry and residentialpermits to stay in its territories in northeast Burma as of September 7 (Monday), said localsources.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 174

UWSA leader Bao You-xiang in the headquarters Pang Sang

Currently, no one (Chinese and Burmese) is being allowed to stay in the territory of Wa alsocalled United Wa State Army (UWSA) without residential permits in eastern Shan State,bordering China's Yunnan province and Thailand. Outsiders without residential permitsissued by Wa are being scrutinized and expelled outside the group's territory, said peoplewho recently visited Wa territory.

They added, Wa allows every outsider to enter or live and work in its territories with officialresidential permits but outsiders are checked thoroughly and some are denied entry by Wa.

The Wa's scrutinizing outsiders followed soon after the Chinese government announcedthrough state-run radios and televisions telling citizens in Burmese territories, where warmay be resumed between ethnic armed groups and the Burmese troops, to return home,since last week.

China’s announcement came about two weeks after clashes started between Burmese troopsand Kokang ceasefire group known as the National Democratic Alliance Army-EasternShan State (NDAA-ESS) in the group's territories after Burmese troops captured the group'scapital Laogai on August 24.

According to sources close to Chinese border security agents, China has told the Burmesejunta to avoid war with ethnic groups along its borders before the republic's 60th NationalDay on October 1. The other reason is that a Chinese company will start construction of agas pipeline in Northeast Shan State near its border heading for gas reserves in Burma'swestern Arakan (also called Rakhine) State from September.

Till now, the Burmese juntahas been demanding that UWSA hand over the fleeing Kokang supreme leader Peng

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 175

Jiasheng but UWSA has rejected the junta's extradition order. It also did not say that it isaccepting Peng.

Meanwhile, several thousand Burmese soldiers have been deployed since August last weekat four different areas in Wa territories near Hopang and Panglong near Kokang'sChinshwehaw as well as Mongphyat, which is close to the Mongla-based MyanmarDemocratic Alliance Army-MDAA led by Sai Leun, the son-in-law of the Kokang's leaderPeng.

At the same time, thousands Burmese soldiers are being sent to the areas around the 4thBrigade of the Kachin Independence Army (KIA) in Northeast Shan State close to Kokangterritory and the KIA's 3rd Brigade in eastern Kachin State, according to KIA officers.

The junta is mounting pressure on all ethnic ceasefire groups in the country to transform tothe Burmese Army-controlled Border Guard Force (BGF) by October.

This has been rejected by five ethnic ceasefire groups--- the KIA, UWSA, MDAA, NDAA-ESS and Shan State Army-North (SSA-N). Civil war may be resumed at any time betweenthese groups and the Burmese Army. It, however, depends on the Burmese regime, saidsources in the ceasefire groups.

KIO delegates arrive in Myitkyina for meetingwith junta

Written by KNG

Tuesday, 08 September 2009 18:38

Delegates of the Kachin Independence Organization (KIO), one of the largest ethnicceasefire groups in military-ruled Burma arrived in Myitkyina last night for ameeting with Burmese junta functionaries, said KIO sources. The meeting is slatedfor today but it was yet to start at the time of writing this report.

The eight-member KIO delegation led by Vice-president No. 1 Lt-Gen Gauri ZauSeng will meet Lt-Gen Ye Myint, the junta's head of the Executive Committee ofTransition and chief Naypyitaw negotiator for all ethnic ceasefire groups, accordingto KIO sources.

At the meeting, the KIO will reiterate its demand that it wants to convert its armed-wing the Kachin Independence Army (KIA) to a self-controlled Kachin RegionalGuard Force (KRGF) and direct participation of KIO people in the new Kachin Stategovernment following next year’s general elections, KIO officers in Laizaheadquarters told KNG today.

The KIO's demands were approved by Kachin civilian leaders in both KIOcontrolled areas and controlled areas of the junta in Kachin State and Northeast ShanState in the KIO-conducted emergent public meeting in Laiza headquarters onSeptember 5.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 176

KIO Vice-president No. 1 Lt-Gen Gauri Zau Seng

The meeting will be the seventh for delegates from both sides in Myitkyina after theBurmese junta framed a policy for all ethnic ceasefire groups in the country totransform their armies into the Burmese Army-controlled Border Guard Forces sinceApril, KIO officers in Laiza headquarters on the Sino-Burma border said.

However, the junta did not come up with any official reply regarding the KIO'sdemands and it is continuing to pressurize the KIO to transform to the Border GuardForce before the October deadline, said KIO officials.

According to KIO officers in Laiza, the junta supremo Senior General Than Shwetwice rejected requests to meet the KIO-despatched civilian peace mediators led byRev. Dr. Lahtaw Saboi Jum, former general secretary of the Kachin BaptistConvention (KBC) last July and August.

Because of this, KIO's demands have stopped with Lt-Gen Ye Myint and have notreached Snr-Gen Than Shwe until now, KIO sources added.

KIO Laiza sources said, this meeting may be the last and may mark an end to theceasefire between them if the junta does not consider the KIO's demands and keepspressing for transforming KIA to the Border Guard Force.

On September 2, the KIO dismissed six high ranking officers including Vice-president No. 2 Dr. Manam Tu Ja and Deputy General Secretary N'Ja Naw Rip, whodecided to contest next year’s elections.

KIO calls urgent civilian meeting on removing family belongings to Chineseterritory

The Department of General Administration, DGA (civil administration) under KIOtoday called civilians and civilian leaders in Laiza at the Myu Lawt Wunli Lu hallgiven the rush by civilians in shifting their family belongings to Chinese territories in

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 177

fear of resumption of civil war between the KIO and the Burmese junta, saidparticipants.

KIO headquarters Laiza on China-Burma border in northern Burma

Salang Kaba Doi Pyi Sa, deputy in-charge of DGA calmed down the civilians andcivilian leaders and asked them to stop shifting their belongings because of war maynot occur at the moment, said a participant. But, he also suggested that the civiliansshould cautious and be alert.

Hundreds of Kachin civilians in the villages along the Sino-Burma border situatednear the KIO military bases have transported their belongings to relatives in Chineseterritory in their own way by crossing the border since last month.

At the September 5 public meeting in Laiza, the KIO leaders explained to the peopleattending that civil war may resume if the junta totally rejects the KIO's demands andstarts an offensive against it, said participants.

At the moment, KIA soldiers are on high alert to defend themselves against intrudingBurmese troops after the junta captured Kokang ceasefire group's territory inNortheast Shan State on August 24, said KIA sources.

Wa State founder passes awayWednesday, 09 September 2009 12:51 S.H.A.N.

The man who led the founding of the United Wa State Party (UWSP)in 1989, following the successful mutiny against the CommunistParty of Burma (CPB), passed away in Lanxang, Yunnan province,China, yesterday (8 September), according to one of his relatives.

Chao Ngi-lai aka Ta Lai

Chao Ngi-lai aka Ta Lai, 70, had been crippled by a stroke since1995.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 178

Born in 1939 in Hsaopha, Pangwai township, he had set up an armed force in 1965which later merged with the CPB’s People’s Army. In 1985, he was elected as acandidate member of the Party’s Central Committee.

According to those who knew him, he was cool-headed and fought alongside hismen in battles. Brought up by his stepfather Ta Khun Nyi, he had converted toChristianity, a minority religion (0.1%) in Wa area, according to Lahu NationalDevelopment Organization (LNDO), that published Unsettling Moves: The WaForced resettlement program in Eastern Shan State in 2002.

His successor Bao Youxiang has also been suffering from trichinosis, which he gotfrom eating uncooked pork, according to Merchants of Madness, by Bertil Lintnerand Michael Black.

The date of his funeral is yet to be fixed, according to the relative.

၀ အမးသားမား ခစခငေလးစားသည ေခါငးေဆာင

စ၀ညလငးကြယလြန ဗဒၶဟးေန႕၊ 09 စကတငဘာလ 2009 သမးသေတာဆင

၀ အမးသားမား ခစခငေလးစားသည အသက ၇၀ ႐ UWSA ၀ တပဖြ႕ ေခါငးေဆာင

စ၀ညလငးသညလႀကးေရာဂါျဖင တ႐ပႏငင ယနနျပညနယ လနခနးျပညသ႕ေဆး႐၌

စကတငဘာလ ၈ ေန႕ မြနးတညခနတြင ကြယလြနအနစၥေရာက သညဟ ၀ တပဖြ႕

သတငးရပကြကကေျပာပါသည။

“စ၀ညလငး က ၀ အမးသား တခလးရ႕ ေကးဇး႐ငဘ၊ သကအမေဆာကလပတသ၊

ေပါကယခန က အမေစာငေ႐ာက ျပစပးေထာငသလ႕ မတယထားၾကတယေလ။

သတ႕ႏစဥးအတြက ဂဏျပသဆထားတ အမးသားသခငးေတာင႐တယ၊ အစားထးလ႕မရတ

ေခါငးေဆာငဆး႐ႈးသြားေတာ အားလး၀မးနညးတာေပါဗာ” - ဟ ၀

အမးသားတဥးကေျပာပါသည။

၀ အမးသားေခါငးေဆာင စ၀ညလငး ေခၚ တာလငးသည ၁၀ ႏစေကာ

ေလျဖတေရာဂါေ၀ဒနာခစားရၿပး ကယတပငးေသ ေရာဂါႏငအတ တ႐ပျပည ယနနနယ

လနခနးျပညသ႕ေဆး႐သ႕ တကေရာကကသစဥကြယလြန အနစၥ ေရာကျခငးျဖစ သည။

တာလငး ေခၚ စ၀ညလငး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 179

“သက ၀ အမးသားအတြက မနားမေန အမားႀကးလပထားၿပးၿပ၊ လက႐ ၀

ေခါငးေဆာငေတြလ သ႕က ေလးစားတယ အားကး တငပငတယ။

သကြယလြနခနအထ နာယဂ တာ၀နထမးေဆာငတနးဘ။

သရ႕လမးၫြနသြနသငမႈေၾကာင သ ကြယလြနသြားေပမယ

႐ႈပေထြးတႏငငေရးၾကားမာ ၀ အမးသား႐ငသနရပတညေရးအတြက

မထခကႏငပါဘး” - ဟ ေနာက ၀ အရာ႐တဥး က ထပေျပာပါသည။

စ၀ညလငး ေခၚ တာလငးသည မငးေမာခ႐င ပန၀ငၿမ႕နယ ေစာ၀ဖါ ၌

၁၉၃၉ တြင ေမြးဖြားခသည။ ၁၉၆၅ တ႐ပျပည

ကြနျမနစပါတေထာကခသည တပဖြ႕တဖြ႕တြင လကနကကင

ေတာလနေရးစတင ၀ငေရာကတာ၀နထမးေဆာငခသည။ ၁၉၆၈ တြင ဗမာျပညကြနျမနစပါတ

ႏင ပါ၀ငပးေပါငးခသည။ ၁၉၆၉ ေစာ၀ဟငေဒသက ၀ငေရာကသမးပကရာတြင ဗကပ

ဗလေကာထငဥးေဆာငသည တပဖြ႕ႏင အတ အမတ ၂ တပရငးမႉးအျဖစ

ပါ၀ငတကခကခသည။ ၁၉၈၅ တြင ဗမာျပည ကြနျမနစပါတ၏

အရဗဟေကာမတ၀ငျဖစလာသည။

၁၉၈၉ တြင ၀ အမးသားမားအားဥးေဆာင၍ ဗမာျပည ကြနျမနစပါတမ ခြထြကကာ န၀တ

စစအစးရႏင အပစခတရပ စၿပး အထးေဒသ ၂ အပစရပ ၀ ေဒသ အျဖစတညေထာငခသည။

၁၉၉၅ တြင ေလျဖတေရာဂါေၾကာင လပငနး တာ၀နမားအား တာပနး ေခၚ ေပါကယခနး အား

လြအပေပးခသည။

တာလငး ေခၚ စ၀ညလငး ၏ ကန႐႐ပအေလာငးအား လနခနးေဆး႐မ ေမြးဇာတ ေစာ၀ဖါသ႕

ျပနလညသယယရာ အနညးဆး ၇ ရက ထား႐ၿပး စာပနအခမးအနား ကငးပမညဟ မသားစ

ႏင နးစပသည အသငးအ၀ငးက ဆသည။

A call for Chinese to take up arms in BurmaWEDNESDAY, 09 SEPTEMBER 2009 13:07 BY ERIC MU

http://www.shanland.org/index.php?option=com_content&view=article&id=2720:a-call-for-chinese-to-take-up-arms-in-burma&catid=mailbox&Itemid=279

September 8, 2009 5:26 PM

In the late 1960s, when the frenzy whipped up by the Cultural Revolution hit itspeak, thousands of young Chinese crossed the border to join Burmese CommunistParty guerillas. Indoctrinated with Maoist ideology, they believed they were fightingfor a global communist revolution.

With Burma communists losing ground in the civil war, China shifted its foreignpolicy from support for the BCP to recognition of the military junta. Most of theChinese "internationalist fighters," by then war-weary and disillusioned, repatriatedor emigrated to a third country.

But others who were the backbone of the BCP's armed forces chose to stay.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 180

Ironically, those former overzealous communists also played a key role in the 1989mutiny that brought about the BCP's collapse. Some of them even became druglords who lived off heroin trafficking.

From the former bases of the BCP rose four self-administering zones. One of them,Kokang, is inhabited largely by ethnic Chinese and has maintained close ties withChina. In late August, when clashes between Burmese government troops andKokang forces broke out, it also caused great concern on the other side of theborder.

Since the incident, a mass email has been circulating on the Internet. Reflecting onhistory, the letter, signed by an organization called the Global Chinese-KokangUnited Alliance, calls for the Chinese volunteers to follow earlier generations intaking up arms to save Kokang from the brutal rule of Burmese government:

--------------------------------------------------------------------------------Dear compatriots:

Global Chinese-Kokang United Alliance is urgently seeking help and supportfrom all Chinese people of the world! Please forward this letter to any Chinesecompatriots that you can contact.

The Burmese government has been enforcing an anti-Chinese policy. This iswhat the Chinese volunteers who went to Burma in the 60s fought against. It is theblood of tens of thousands of them that ensures the existence of self-governancefor the Chinese community in northern Burma.

As you read this letter, Chinese people are being raped and killed. The Burmesegovernment has violated international law and sent out death squads manned bylarge number of condemned criminals, using Chinese civilians as human shields.This provocation has compelled Chinese forces to fight back.

The Chinese are a peace-loving people who want to live peacefully. However, allour goodwill offerings are met with nothing but a hail of stones. The 1998 Indonesiamassacre targeting the Chinese is an example of how being soft and compromisingonly leads to foreign peoples trampling upon you, and we will not allow this kind oforganized killing to happen again.

Only the strong are respected! The ultimate means of preserving peace is to endwar with war, to meet violence with more violence. To avoid the mutilation, killing,and rape that the Chinese living in Burma face, we plead with all Chineseindividuals and organizations to declare war against the Burmese junta.

Global Chinese-Kokang United Alliance is currently building a Chinese volunteerforce of 100,000 strong to engage the Burmese government troops in groundbattles around the Burmese-Chinese border. Please contact soldiers, veterans,police officers, People's Armed Police members, military reserve members, privatesecurity companies and everyone else that has the training of fighting, especiallyfighting in jungles.

Every one who want to join us can start now, to go to the border and wait forfurther orders. Here is a list of people with special knowledge that we badly need.

# 60/100 mm mortar sight setters;

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 181

# machine gun operators, scouts (perfectly corporal-level veterans), snipers;

# 40mm gun operators;

# 82 recoilless gun operators and people with other military training.

The Alliance is also receiving military resources and money donations. Detailswill be released through huaguo.org.

The border has been closed so here are a few things that you should know:

1. First you need to go to Yunnan. Avoid big cities. Choose counties instead. Thebig cities are more controlled. Research on the Internet before you start. Avoidtalking with strangers because your accents may raise suspicion. The comrade whowas arrested by the plain-clothed policemen is an example. If you want to go with apartner, find someone that you know. You can take care of each other after youenter the Wa State.

2. You can also enter the Wa State through Lao and Thailand.

3. Don't use any public communication tools, such as mobiles, fixed telephones,QQ, Tom-modified Skype (the original English version is fine), and all free domesticemail services as well as Yahoo's mail service.

4. Use Gmail and Hotmail. MSN should be used with caution. Since Googlemade the promise of Do No Evil, we can trust it as long as it holds that promise.

5. There are plenty of weapons. International arms merchants keep the supplyflowing. In terms of logistics and supplies, the Alliance is seeking contributions fromthe International Chinese community. During the Anti-Japanese War, Chinesepeople donated fighter planes; now if all the Chinese hold on to each other, we caneliminate the dictatorship of the military junta and open a new era for Chinese inNorthern Burma.

6. Keep in touch with the Alliance. Send an email to the address you subscribedto when you have a problem. Don't release your contact to anyone, including theAlliance. Email only, please.

Send this email to others as fast as you can!

Links and Sources

* Chinese Voluntary Army (Chinese): Kokang needs your help!* China.com (Chinese): Decay of the BCP* QQ (Chinese): Experience in the Burmese jungles* iFeng BBS (Chinese): Four special zones in Burma

The call appears in the following website:http://www.danwei.org/internet/a_call_for_chinese_to_take_up.php

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 182

Propaganda war of Burmese junta on ethnicresistance forcesTUESDAY, 08 SEPTEMBER 2009 11:32 BY SAI WANSAI

Hardly had the firefight died down in Kokang, another kind of offensive, propagandawar, is being launched by the Burmese junta.

Recently, within a week, the Kokang group, headed by Peng Jiasheng, has beenhighlighted as drug dealer and producer of explosive, to show the world that thejunta is, in fact, against evil warlords and posturing itself as a saviour, anti-drugcrusader and defender of its national sovereignty.

According to junta-owned Myanma Ahlin newspaper, police and soldiers raided acompound of seven buildings and found bomb-making equipment Reports alsosaid troops also found tens of thousands of stimulant tablets, drug-makingequipment and hundreds of weapons in the region.

A recent report from Shan Herald Agency for News (SHAN) writes: “Overnight,Peng, who had been enjoying the status of “one of the national race leaders,” hasbecome a drug runner after his rejection of Naypyitaw’s proposal to change hisarmed group a Burma Army-controlled border security force, leading the path to befollowed by other ethnic leaders who, like himself, are continuing their rejection ofthe proposal.”

Members of the Peace and Democracy Front - Myanmar National DemocraticAlliance Army (MNDAA), also known as the Chinese Kokang , United Wa StateArmy (UWSA), and Mongla aka National Democratic Alliance Army-Eastern ShanState (NDAA) - are against the overture of Burmese junta’s proposal of comingunder Burma army, within the framework of border security guard force.

While it is fair to conclude that all those who have guns in Shan State, that is allcease-fire armies, resistance groups and Burma army, are in one way or the other,involved in drugs, the Burma army’s occupation of Kokang has nothing to do withanti-narcotics undertaking, but trying to scare the others by pounding the weakestlink within the cease-fire groups.

In an interview with Khuensai Jaiyen, Director of SHAN, by Maxmilian Wechsler inBangkok Post, Sunday, 24 May 2009, a question was posed, whether any cease-fire or non-cease-fire groups are now involved in the drug trade in Shan State orother parts of Burma. Quoting and paraphrasing what a Palaung leader said a fewyears ago, he replied: "Everyone who has a gun is involved." Those who have moreguns are more involved. In Burma, who has the most guns?

The crucial fact that opium and armed struggle in Shan State are so intertwinedcould be detected in what General Tuan Shi-wen had said in 1967.

In an interview with a British journalist General Tuan said : “ Necessity knows nolaw. That is why we deal with opium. We have to continue to fight the evil ofcommunism, and to fight you must have an army, and an army must have guns,and to buy guns you must have money. In these mountains, the only money isopium.”

Since then, the drug trade has diversified and expanded to include Amphetamine-

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 183

type stimulants (ATS), which are much easier to produce.

While opium and ATS trafficking might be seen as a “necessary evil” to finance theresistance and struggle to regain ethnic rights of self-determination, no doubt, inprocess some of the rebel armies leadership’s priority setting might have becomeblurred and started to embrace “wealth accumulation” increasingly, deviating fromtheir original goal.

Either way, it is fair to acknowledge the fact that the struggle for rights of self-determination is very real and alive within the non-Burman ethnic population, evenif some their military leaders might have swayed from their original commitmentand become corrupted.

Another point to ponder on the Burmese junta’s stance on drug issue is that it is notan anti-drug crusader, as it likes to portray itself, but has always been a playerand part of the illicit trade in Shan State.

SHAN Drug Watch News Letter, of June 2009, writes:

Burma’s military - the Tatmadaw - is complicit in the drug trade. The Tatmadawmight account for more than 40 per cent of GOB’s budget but this is mostly spenton weapons systems and the lavish lifestyle of officers.

Soldier pay remains hazardously low, and so many are forced to find other ways tosupplement their income. They are also required to contribute to the welfare fund ofthe unit to which they belong.

Reasons for military involvement have been confirmed by Bouan (Xavier Bouan,from UNODC) , who said: “Everybody is involved in this trade in one way oranother. Insurgents, militia, government, cease-fire groups; for all of them… it’s oneof the only ways to survive and get cash.”

Testimony in 2003 had incriminated at least 93 of the 128 Infantry Battalions andLight Infantry Battalions operating in Shan State in facilitating the drug trade.

Their involvement includes providing loans and seeds to villagers to grow opium;allowing or ordering farmers to grow opium; taxing the poppy harvest; transportingopium powder to heroin refineries; accepting bribes to allow dealers throughgovernment checkpoints; providing security for refineries; transportingmethamphetamine pills to Thai dealers at the Thai-Burma border; and allowingArmy personnel to sell methamphetamine to supplement their income.

The case in point here is that the Burmese junta’s real interest is to rein in all theethnic resistance forces and take control of their areas, by hook or by crook. It is inno way an anti-drugs crusader, but more of an accomplice or abettor and have, infact, cashed in for decades. The sudden change of posture is more to do withtactical move to gain the upper hand in its propaganda war on one hand and tosubdue the ethnic resistance force with international sympathy and backing,probably under the pretext of “War on Drugs”.

Finally, what is wrong with the Kokang army having an explosives factory within itsterritory to prepare for self-defence, when the Burmese junta is building hugeunderground complexes and even trying to materialise its ambition of acquiringnuclear weapons, with the help of North Korea and possibly, also Russia?

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 184

Propaganda churning out of junta’s mouthpiece, Myanma Ahlin newspaper shouldbe taken with a pint of salt.

ေရြးေကာကပြ၀ငဖ Jim Webb အဆျပခက ဥး၀ငးတငပယခ

09 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-09-voa4.cfm

ျမနမာႏငငက အဓက ႏငငေရးပါတႀကးျဖစတ NLD အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပအေနန႔

ေရရည ႏငငေရး မဟာဗဟာ တရပရ႕ အစတအပငး တခအျဖစ ၂၀၁၀ ျပညႏစ

ေရြးေကာကပြမာ ၀ငေရာက ယဥၿပငသငတယဆတ အဆျပခကေတြက NLD

အတြငးေရးမးအဖြ႔၀င တဥးျဖစတ ႏစရည ႏငငေရးအကဥးသားေဟာငး၊ သတငးစာဆရာႀကး

ဥး၀ငးတငက ပယခ လကပါတယ။ အေမရကနျပညေထာငစမာ စကတငဘာလ ၉ ရကေန႔စြန႔

ထတေ၀တ ၀ါရငတနပ႔စ သတငးစာမာ “ျမနမာ လထ မလအပတ ေရြးေကာကပြတခ”

ဆတေခါငးစဥန႔ ေဆာငးပါးတေစာင ေရးသားၿပး အဒအဆျပခကေတြက ဥး၀ငးတငက

ပယခလကတာပါ။ အျပညအစက ဘနေကာကကေန ဆကသြယေမးျမနးထားတ

၀ငးေတာသား ကေကာေကာသနးက တငျပထားပါတယ။

NLD က ေရြးေကာကပြ၀ငဖ႔ အတအလငး လသရငၾကား တကတြနးခတာကေတာ

ၿပးခတလအတြငး ျမနမာႏငငက သြားေရာကခတ အေမရကနအထကလႊတေတာအမတ ဂငမ

၀ကဘ (Jim Webb) ပါ။ မစၥတာ၀ကဘရ႕ ႀကးပမးအားထတမႈ ေတြဟာ မမတ႔ရ႕

ဒမကေရစလႈပရားမႈက ထခကေစၿပး လြမားတကစၥရပေပၚမာ အာ႐စကခတယ၊ အဒါကေတာ

ေရရည ႏငငေရး မဟာဗဟာတရပရ႕ အစတအပငးတခအျဖစ ေနာကႏစေရြးေကာကပြမာ

ပါ၀ငဖ႔ မစၥတာ၀ကဘက မမတ႔က စဥးစား ေစခငတာပါပလ႔ သ႔ေဆာငးပါးမာ ဥး၀ငးတငက

ေရးထားပါတယ။

လကရအခနမာ ျမနမာစစအစးရကလညး ေရြးေကာကပြကစၥက တြနးေန၊ ျမနမာႏငငေရး

ေလာကမာလညး ေရြးေကာကပြေရာဂါ တကလာေနေပမ သတ႔အေနန႔ကေတာ

လကမခႏငဘးလ႔ ေျပာပါတယ။

“ဒေရြးေကာကပြက သာမာန အားျဖင ကၽြနေတာတ႔က လကမခႏငဘး။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ

ဒေရြးေကာကပြဟာ ဒအေျခခဥေပဒက အသကသြငးမယ ေရြးေကာကပြဆေတာ

ကၽြနေတာတ႔လကမခႏငဘး။ အဒါက အဓက ထားေျပာတာပ။ ဒေရြးေကာကပြန႔ေတာ

ကၽြနေတာတ႔ ဒမကေရစက မရႏငဘး။ အဒါက ကၽြနေတာက အဓက ထားေျပာခငတာပ။ ”

ေရြးေကာကပြ ၀ငေရး မ၀ငေရး ကစၥန႔ ပတသကၿပး NLD ပါတထမာ သေဘာထား ကြလြတာမး

မရပါဘးလ႔လညး ဥး၀ငးတငက ဗြအေအက အတအလငး ေျပာခပါတယ။ အရင

ေရြးေကာကပြတခ ႏငထားဖးတာေတာင ဘာမျဖစမလာဘန႔ ေနာကေရြး ေကာကပြတခ၀ငဖ႔

စဥးစားမယဆရင မကမရာကလမမယလ႔လညး ဆပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 185

တဘကမာ ထြကေပၚေနတ ျငငးဆခကေတြကေတာ ဒေရြးေကာကပြဟာ ဖကလ႔မရ၊

ေရာငလ႔မရတ အေျခအေနမာေရာကေန တာေၾကာင ေရြးေကာကပြမ၀ငရင NLD ပါတဟာ

ႏငငေရးပငမေရစးေၾကာငးရ႕ ေဘးက ေရာကသြားမယ၊ NLD အေနန႔လညး

ဘာမလပလ႔ရေတာမာမဟတဘး ဆတာေတြပါ။

ႏစႏစဆယလးလး NLD ပါတက ေဘးထတထားၿပး ႐းေတြပတထား၊ လႈပရားမႈေတြ

ကန႔သတထားေပမ တျခား အဖြ႔အစညးေတြကေတာ ေဟာေျပာစညး႐းတာေတြ၊

ဆငးဘတတငတာေတြ လပခြငျပထားတအတြက NLD အပါအ၀င ကနတ

ႏငငေရးပါတေတြကလညး အလားတ စညး႐းလႈပရားမႈေတြ လပခြငျပဖ႔ ဒလ ၄ ရကေန႔မာပ

NLD ကေန ျမနမာစစေကာငစဥက႒ဆ စာေရးသား ေတာငးဆခပါေသးတယ။

ေခါငးေဆာငေတြက ဖမးဆးခပေႏာငထားၿပး ပါတရ႕လႈပရားမႈေတြက ကန႔သတထားခတာ

ေတာင NLD ပါတဟာ ေဘးက ေရာကမသြားပါဘးလ႔ ဥး၀ငးတငက ျငငးခကထတ

ေျပာဆပါတယ။

“ေရြးေကာကပြတခ မ၀ငတအတြက political party တခဟာ ၿပးမသြားပါဘး။

ေရြးေကာကပြဟာ ဒမကေရစမေပးႏငတ ေရြးေကာကပြလ႔ ကၽြနေတာတ႔ ထငျမငတအခါ

ကၽြနေတာတ႔ ေရြးေကာကပြ မ၀ငဘးေပါဗ။ ဒမကေရစ လပထးပါပ။ ဒမကေရစ ကငထးပါပ။

ဒမကေရစ ႏငငေတြမာလညး ရၿမပါပ။ တခပ ရတယ။ ကၽြနေတာတ႔က

မတပမတငႏငေလာကေအာင လပၿပဆရငေတာ အဒါေတာ ဂြကႏငတာေပါ။ အဒါကေတာ

စစအစးရက ဒေလာက လပပါမလား။ လပလ႔လညး သတ႔အဖ႔က မနပါမလားဆတာ

သတ႔လညး စဥးစားမာေပါဗာ။”

ျမနမာႏငငအေပၚ အေနာကႏငငေတြက ဒဏခတပတဆ႔မႈေတြ ခမတခတာေၾကာင

တ႐တရ႕လႊမးမးမႈေအာက ေရာကသြားရတယလ႔ အေမရကန အထကလႊတေတာအမတ ဂငမ

၀ကဘက ေျပာခတာကလညး မစၥတာ၀ကဘလ တာ၀နရသေတြဟာ တ႐တန႔ပတသကၿပး

အေၾကာကတရားျပ ေျပာဆတာမးက ရပတန႔သငတယလ႔ ဥး၀ငးတငက သ႔ေဆာငးပါးမာ

ေရးထားပါ တယ။ ဒါအျပင ဒဏခတပတဆ႔မႈန႔ ပတသကလ႔လညး NLD ဟာ တျခားႏငငေတြ၊

ႏငငတကာ အဖြ႔အစညးေတြက ျမနမာစစ ေခါငးေဆာငေတြန႔ ထေတြ႔ဆကဆၿပး NLD

အပါအ၀င လမးစအဖြ႔အစညးေတြန႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆဖ႔ စညး႐းသငတယလ႔

အားေပးတကတြနးေၾကာငး ေဖာျပထားပါတယ။

ျမနမာစစအစးရက NLD အပါအ၀င လမးစကယစားလယေတြန႔ အစစအမန

ထေတြ႔ဆကဆမယ၊ ႏငငေရးအကဥးသားေတြ က လႊတေပးမယ၊ လမးစေတြက

တကခကေနတာေတြ ရပဆငးမယ၊ စစမနတ ဒမကေရစႏငငတညေဆာကဖ႔ ေနာကထပ

လပေဆာငတာေတြ ရလာမယဆရင ဒဏခတပတဆ႔မႈေတြဟာ အခနအခါန႔အည

႐ပသမးသြားမာျဖစတယလ႔ ဥး၀ငးတငက ေထာကျပ ေရးသားထားပါတယခငဗား။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 186

လၾတလပစၾာလႁပရႀားခၾင ရရႀေရး NLD ပၝတက

ေကညာခက ထတပန

2009-09-09

http://www.rfa.org/burmese/news/NLD_demands_freedom_of_activity-

09092009100538.html/story_main?textonly=1

တရားဝင ပၝတ တခ ဖစတ အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပအေနနႛ လၾတလပစၾာ လႁပရႀားခၾင၊

နယ႓မႚ အသးသးမႀာ ရႀတပၝတ႟းမား ပနလည ဖၾငလႀစခၾငတႛအတၾက စကတငဘာလ ၈ရကေနႛ

ေနႛစၾနႛ NLD ပၝတက ေကညာခကတေစာင ထတ ပနလကပၝတယ။ အခထတပနတ

ေကညာခကဟာ ႓ပးခတ စကတငဘာလ ၄ရကေနႛက NLD ပၝတ လၾတလပစၾာ

လႁပရႀားခၾငနႛပတသက႓ပး ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿထက စာတေစာင ေပးပႛခ႓ပးတ ေနာက

ဆကတက ထတ ပနခတာ ဖစတယလႛ ဆပၝတယ။

အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပ (NLD) တညေထာငသည ႎႀစ ၂၀ပည အခမးအနားက

ရနကန႓မႚရႀ ပၝတ ဌာနခပတၾင စကတငဘာ ၂၇ရကေနႛက ကငးပေနပ ဖစပၝသည။ (Photo:

AFP)

ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿထ ေပးပႛတ စာမႀာ တရားဝင မႀတပတငထားခငး မရႀတ ပၝတ

အဖၾႚအစညးတခႚက နယေတၾႀမႀာ ပၝတဆငးဘတတင ခငး၊ ပၝတ႟းခနးဖၾငပၾ အခမးအနားေတၾ

ပလပေနတာေတၾက ေထာက ပ တင ပထားတယလႛ သရပၝတယ။

အခထတ ပနလကတ ေကညာခကနႛ ပတသက႓ပး NLD ပၝတ ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးဥာဏဝငးက

RFA က အခလ ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 187

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “အဓက ရည႟ၾယခကကေတာ ႎငငေရးပၝတ မႀတပတင အကဥပေဒလညး

အသစလညး မထၾကေသးဘး၊ တရားဝင မႀတပတင ခငးလညး မရႀတ ႎငငေရးပၝတတခက ဒလ

လႁပရႀားေဆာင႟ၾကခၾင ရႀေနတယ၊ NLD လ တရားဝင ပၝတကေတာ ဘာမႀ လႁပရႀားခၾင

မရတအပင ႟းခနးေတၾ ပတထားရတယ။ ဒၝေကာင ဒ ႟းခနးေတၾ ဖၾငလႀစ႓ပးေတာ စညး႟း

လႁပရႀားမႁေတၾ လပခၾငေပးပၝဆ စာေရးခတယ။ အဒ စာေရးတာက ဒေနႛ ေကညာခကအဖစ

က႗နေတာတႛ ထတ ပနခတာ။”

ဒေကညာခကက ထတ ပန ခငးဟာ NLD ပၝတ ၂၀၁၀ေ႟ၾး ေကာကပၾ ဝငေရးမဝငေရးနႛ

ပတသက ခငး မရႀေကာငး၊ တရားဝင ပၝတတရပရ လႁပရႀားခၾငဟာ တတငးတပညလးမႀာ

ဒမကေရစပနႛပၾားေရးနႛ ပၝတစစနစ ရႀငသနေရးပ ဖစေကာငးလညး သကေပာပၝတယ။

အခေကညာခကနႛပတသက႓ပး ပၝတ ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးဥာဏဝငးက RFA ဥးတငေအာငခငက

ဆကသၾယ ေမးမနးထားပၝတယ။

ထငး ျမနမာ နယစပ ၀ ေတာငပငးတြငလညး

စစအစးရတပမား တးခ ႕ထား TUESDAY, 08 SEPTEMBER 2009 18:43 ရနပင

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=1

771:2009-09-08-11-44-06&catid=1:news&Itemid=2

ရမးျပည အေရ႕ေတာငပငးရ ေ၀ေရာကခမး ဥးေဆာငသည ၀ စစေဒသ ၁၇၁၈ နယေျမတြင ၀

တပဖြ႕ႏင စစအစးရ တပမား ႏစဘကစလး စစေရးျပငဆငမႈမား ပမျပလပလာေၾကာငး

ေဒသခတခ႕ က ဧရာ၀တသ႔ေျပာသည။

“ေတာငပငး ၀နယဘကကသြားတ မငးဆတလမးမာ စစတပက လကနကႀကးေတြ ၁၂၀

မမအေျမာကႀကးေတြ၊ ၃လက ေလာက သခပကာကားေတြ ၁၀စးေကာေလာက

ေတြ႕ေနရတယ၊ ေတာငပငး၀ေတြလညးအသငျပငထားတယ” ဟ မငးဆတ ေဒသခ တဥးက

ေျပာသည။

သ႔ရာတြင ေတာငပငး၀တပဖြ႔ အတြငးရ တပမႉး တခ႕မာ ေပါကယခနး ၏ ပနဆနး ၾသဇာက

ခယခငၿပး၊ တခ႕မာ ေ၀ေရာကခမး က သေဘာကမႈမား ရေနေၾကာငး၊ ေ၀ေရာကခမးမာ

မးယစေဆး၀ါးႏင ပတသက၍ နာမညဆးရ ေနေသာေၾကာင အမးသားေရးစတဓာတ

ျပငးထနေသာ ၀ တပမႉး တခ႕က မေထာကခေၾကာငး၊ ထေၾကာင ေတာငပငး

၀တပဖြ႕မားအတြငး သေဘာထားကြလြမႈမား ရလာႏငၿပး စစအစးရ က ထသ႔ေသာ

သေဘာကြလြမႈမားက အသးခလာ ႏငေၾကာငး အတညမျပႏငေသာ သတငးမား

အရသရသည။

ကးကန႔ေခါငးေဆာငေဟာငး ဥးဖနၾကားရငသည ၀တငးရငးသား အပစရပ နယေျမ အတြငးသ႔

ထြကေျပးတမးေရာင သြားေသာေၾကာင စစအစးရမ ၀အဖြ႔သ႔ စာေရးေတာငးဆထားရာ ၀

အပစရပအဖြ႕မ မညသည အေၾကာငးျပနခကမ မေပးေသာေၾကာင စစအစးရ ႏင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 188

၀အပစရပအဖြ႔မားၾကား စစေရးတငးမာမႈမား ျဖစေပၚလာျခငးျဖစသညဟ ဝ အဖြ႕ႏင

နးစပေသာ အသငးအဝငးက ေျပာသည။

ထငးျမနမာ နယစပၿမ႕ျဖစေသာ တာခလတၿမ႕ တာေလာရပကြကရ တရတအမးသားမား၏

အမမားက ဗးခြတက ခကမညဟ သတငးမားထြကလာေသာေၾကာင တာခလတၿမ႕တြင

လၿခေရး တးျမငခထားေၾကာငး၊ မငးတၿမ႕ ေတာင ဘက နားေကာမး ရြာရ ကပးကြယ

ဥးေဆာငေသာလားဟျပညသ႔စစမားက စစအစးရက အသငအေနအထား ျပငဆင ထားရန၊

မးယစေဆး၀ါး ႏငပတသကၿပး ေစာငၾကည သတငးေပးရနညြနၾကား ထားသညဟ

တာခလတေဒသခ တဥးက ဧရာ၀တသ႔ေျပာသည။

မၾကာေသးမက ျဖစပြားခသည ကးကန႔ေဒသတကပြမားႏငပတသကၿပး တရတျမနမာနယစပရ

အပစရပအဖြမားက စစေရးအရ သးသပမႈမားလပရာတြင“အထအခကမမားေပမယ၊

အခနတအတြငးမာ လကနကေတြအမားႀကးဆး႐ႈး တယ၊ နယေျမေတြက

ဆတေပးလကရတယ၊ဒါေတြက သငခနးစာယၿပး စစေရးျပငဆငမႈက အပစရပအဖြ႕ေတြက

အေသအခာ ျပငဆငထား တယလ႔သရတယ”ဟ ယခင ဗမာျပည ကြနျမနစ ပါတ၀ငေဟာငး

ဥးေအာငေကာေဇာက ေျပာသည။

ေျမာကပငး ၀တငးရငးသားအပစရပအဖြ႔ နယေျမအတြငးတြင ေဒသခမားက ျပညသ႔စစပစျဖင

စစသငတနးေပးထားၿပး၊ အငအား ၄၀၀၀၀ ခန႔ ရေၾကာငး ၊ မငးလားေဒသတြငလညး

ျပညသ႔စစ ၈၀၀၀ ခန႔က စစသငတနေပးထားေၾကာငး ရမးသေတာဆင သတငးစဥမ

အယဒတာ ဥးစနၾကညက ေျပာသည။

ယေန႔ထတ စစအစးရ သတငးစာမားတြင ဥပေဒေဘာင အတြငးသ႔ ၀ငေရာကလာခသည

ကးကန႔အဖြ႔သည တဘကမ ၀ငေငြေကာငးလသည မးယစေဆး၀ါး လပငနးမားက

လကမလႊတႏငဘ တတတတပနး ဆကလပေနခေၾကာငး ၊လက နကခယမးမားကပါ

တရားမ၀ငထတလပေရာငးခၿပး ေဒသတခလးမတညမၿငမျဖစေအာငလပေနေၾကာငး ေရးသား

ထား သည။

“၀တ႔ ကးကန႔တ႔ေခါငးေဆာငေတြရ႕ အားနညးခကက မးယစေဆး၀ါးန႔

ပတသကေနမႈျဖစတယ၊ စစအစးရက အသညလ လပခငလ႔ သတ႔ကလႊတေပးထားတာ” ဟ

ဥးေအာငေကာေဇာက သးသပသည။

လကနကကင တပဖြ႕မားႏင ပတသက၍ မညသည ႏငငတြငမ ႏငငတပမေတာ အျပင

ျပညနယတပမေတာ၊ ေဒသ တပမေတာဖြ႕ခြင ျပရးထးစ မရေၾကာငး၊ Paramilitary ဟ

ေခၚသည ေဒသႏရ လကနကကငတပဖြ႕မားကလညး ဗဟ အစးရ၏ တကရက

အပခပကငတြယမႈေအာကတြင ထားမညျဖစေၾကာငး ယေန႔ထတ စစအစးရ သတငးစာ

ေဆာငးပါး တြငေဖာျပထားသည အတြက အပစရပအဖြ႕မားသည နယျခားေစာငတပ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 189

အျဖစေျပာငးေရးကသာ ေရြးခယရလမမည ျဖစေၾကာငး ႏငငေရးအကခတမားက သးသပ

ၾကသည။

ဓႏတ ေစတ ျပနလညတညထားရန အာဏာပငမား

ခြငမျပ WEDNESDAY, 09 SEPTEMBER 2009 14:47 ေအာငသကဝငး

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=1

775:2009-09-09-07-49-20&catid=1:news&Itemid=2

ဗလခပမႉးႀကး သနးေရႊမသားစက ျပျပငမြမးမၿပးေနာက မၾကာခင ၿပကသြားေသာ

ရနကနတငး ဒလၿမ႕ နယရ ဓႏတ ေစတႀကးျပနတညရန သကဆငရာ အာဏာပငမားက စစဥ

ေဆာင႐ြကျခငး မရေသးသည အတြက ေဒသခမားအၾကား မေကနပမႈျဖစပြားေနေၾကာငး

သတငးရရသည။

ဓႏတေစတႀကး ၿပကၿပးေနာက

ေတြ႕ျမငရစဥ (ဓာတပ - AP)

ၿပးခသည ေမလ ၃၀ ရကေန႔

ညေနပငးက ရတတရက

ၿပကပကစးသြားသည ဓႏတ

ေစတႀကးျပနလည ျပျပငရန

အာဏာပငမားကတစတရာေျပာဆျခ

ငး မရသကသ႔ ေစတႀကးအတြက

အလခရနလညး တရား ၀င

ခြငျပခကမေပးေသးသညအတြက ထသ႔မေကနပမႈမား ျဖစေပၚေနေၾကာငး ဓႏတစျပ

ေကးရြာသားမား ႏင ေစတေဂါပကအဖြ႕ထမ စစမး သရရသည။

ဒလေဒသခတဥးက“ေဒၚႀကငႀကငထးတငၿပးမ ရတတရက ၿပသြားတာက ၾကညၿပး

ေဒသခအာဏာ ပင ေတြလညး ေတာေတာ ထတလန႔ကနတယ။

ဒလေဒသခေတြၾကားမာလညးတနခးႀကးတ ဓႏတေစတ ႀကး က မငးဆး မငးညစရ႕

သာသနာျပတာက လကမခလ႔ ဒလၿပကတာလ႔လညး ေျပာၾက ဆၾကတယ။ လေတြက

ဓႏတေစတႀကး က ျပနတညေစခငၾကတယ”ဟ ဆသည။

ဗလခပမႉးႀကး၏ ဇနး ေဒၚႀကငႀကငမသားစက ေမလ ၇ ရကေန႔က

ဓႏတေစတႀကး၌စနဖးေတာႏင ငကျမတနားေတာ တငလ ပေဇာၿပးေနာက ေမလ၃၀

ရကေန႔တြင ရတတရက ေစတႀကးျပကသြားျခငး ျဖစသညအတြက ျပနလညျပျပငရန

ထတလန႔ေၾကာကရြ႕ေနျခငးျဖစႏငေၾကာငး ဓႏတစျပ ေကးရြာသား တဥးကလညး

ေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 190

“ေစတႀကးျပနတညဖ႔ ၊ ျပနျပျပငဖ႔ ဘာမမလပၾကေသးဘး။ ေစတႀကးန႔ပတသကလ႔

အရမးမလပရေတာ တာလား၊ ျပနတညဖ႔ အစအစဥလး၀မရတာလားဆတာ ေသေသခာခာ

ကြကြျပားျပားမသရေသးဘး”ဟ

ေစတေဂါပကအဖြ႕ႏငနးစပသတဥးက ေျပာသည။

ေစတႀကးၿပကရာမ ထြကရလာေသာ အတခမား၊ အတကးအတပမားက အာဏာပငမားက

ဓႏတစျပ ေကးရြာပတ၀နးကငရ လမးမားခငးရာတြင အသးျပလကသညအတြက ထသ႔

ခငးထားေသာ လမးမားက ျဖတသနးမသြားရေသာေၾကာင ကြငးေရာငသြားေနၾကေၾကာငး

ေဒသခမားက ေျပာသည။

“ဘရားက အတကးအတပေတြက လမးေတြခငးတေနရာမာ သးပစလကတယ။ ရြာသ

ရြာသားေတြက အဒ လမးေတြ မနငးရမေလာကရၾကဘး။ ေကြ႕ပတေရာငသြားၾကတယ”ဟ

ဓႏတစျပေကးရြာသားတဥးက ဆ သည။

ယငး ဓႏတေစတႀကးျပနလညျပျပငရန သာသာနာေရး၀နႀကးဌာနႏင

ရနကနတငးေအးခမးသာယာေရးႏင ဖြ႕ၿဖးေရး ေကာငစထမ

ညႊနၾကားခကတစတရာမရေၾကာငး၊ ေစတႀကးႏငပတသကၿပး မညသ႔ ေဆာင႐ြက

မညကလညး မသရေၾကာငး ဒလၿမ႕နယ ေအးခမးသာယာေရးႏငဖြ႕ၿဖးေရး ေကာငစ(မယက)

အဖြ႕၀င တဥးက ေျပာဆသည။

“ဘာဆကလပမယဆတာ ညႊနၾကားခကမရေသးဘး။ ေလာေလာဆယထေတာ ဘာမက

ေျပာလ႔မရပါ ဘး။ ေစတက ျပနတညျဖစမယ၊ မတညျဖစဘးဆတာ

အေသအခာမသေသးပါဘး”ဟ ထ ဒလ မယက အဖြ႕၀ငကဆသည။

ဘာသာေရးက သက၀ငယၾကည၍ မဟတဘ ရာထးစညးစမအာဏာ တညၿမေရး

ယၾတာေခသည အေန ျဖင ေစတတညခရာမ ၿပကသြားေသာေၾကာင

ယၾတာမေအာငျမငသညအတြက ျပနလည ျပျပငရန ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊမသားစ

စတမ၀ငစားျခငး ျဖစႏငေၾကာငး ရနကနၿမ႕မ ေဗဒငဆရာတဥးက ဆသည။

“ယၾတာမာ တခမေအာငရင တျခားတခ ေျပာငးလပလ႔ရတယ။ မေအာငျမငတ ယၾတာက

ထပလပစရာ မလဘး”ဟ ထေဗဒငဆရာက ေျပာသည။

ဓႏတေစတႀကးၿပကၿပးေနာက ဗလခပမးႀကးသနးေရႊမသားစက ေရႊတဂေစတရ ခနစရက

သားသမး ၿဂဟတငဘရားမားတြင ပနးေစတမားက ကပလ ပေဇာၿပး

ယၾတာေခခေၾကာငးလညး သရသည။

ဓႏတေစတေတာႀကးၿပကခရာတြင ထးျခားေသာ လဏၡာမားျဖစသည

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 191

ရတရကအေမာငကျခငး၊ မးလး အနႀကးမား ျဖတသနးျခငးႏင မၿပကမ ညပငးအခနမားက

ေစတေတာႀကး၏ အရပက ထးေတာမပါဘ ေကာငးကငတြင

ဖးေတြ႕ရျခငးမားျဖစေပၚခသညအတြကျပညတြငးရ ေဗဒင နကၡတ ဆရာမားက မၾကာမ

စစအစးရျပတကေတာမညဟပင ေဟာကနးထတခေၾကာငး သရသည။

ဓႏတေစတႀကးၿပကမႈေၾကာင လ ၂၀ ထကမနညးေသဆးၿပး ၁၅၀ ေကာဒဏရာရရခသည ဟ

ေဒသခမား ကေျပာဆေသာလညး စစအစးရကမ လႏစဥးသာေသဆးၿပး ၃၄ ဥးဒဏရာ

ရရခေၾကာငး၊ ဘရားၿပကျခငး သည ေစတျပျပငသမားက ဘရားႀကးက မလပစအတငး

ျဖစေစလသည ႀကးပမးတညေဆာကရာမ ေမာ မနးမထားသည ၀နပမားေၾကာင

ေစတေတာကယလးေတာပငးဆငရာထခကၿပး ၿပကပကစးျခငး ျဖစ ေၾကာငးႏင မးမကမ

ေစတေတာႀကးအၿပးသတ ျပငဆငႏငေရး အျမနႀကးစား မြမးမတညေဆာကၾကရာ တြင

အရညအေသြးဆငရာလအပခကမားရခသညအတြက ၿပကရျခငးျဖစသညဟ စစအစးရ

မဒယာမား တြင သတငးထတျပနခသည။

၎ေစတႀကးသည ၂၀၀၆ ခႏစ ဇြနလ၂၇ ရက နနက ၃ နာရ ၁၅ မနစက

တနလၤာ(အေရ႕ေတာင)ေထာငမ ေစတေတာထကျခမးကြ၍ ဌကေပာဖးႏငထးေတာတ႔ ၿပက

ေျမခခသည အတြက ဗလခပမးႀကးသနးေရႊ မသားစ က ဥးစးၿပး ၂၀၀၉ ခႏစ၊ ေမလ ၇

ရကေန႔တြင စနဖးေတာႏင ဌကျမတနားေတာ တငလပေဇာျခငး ျဖစသည ေစတေတာ

မြမးမခန ၃ ႏစေကာၾကာျမငခသည။

ယခအခန ဓႏတေစတႀကးက စစအစးရ လဒါနးမႈမပါဘ အမားျပညသ အလေငြျဖငသာ

ျပနတညပါက အနညးဆး ၅ ႏစ နးပါးၾကာျမငႏငသညဟ ေစတေဂါပက အဖြ႕၀ငမားက

ေျပာသည။

ဓႏတေစတက သာသနာသကရာဇ ၂၄၀ ျပညႏစတြင သထမငး စဠသရမာေသာက၏

အေထာကအပျဖင ေလးသညရြာ၌ သဃာေတာ အရငသဇာတ က တကေစတတညၿပး

ျမတစြာဘရား ဆေတာ ႏစဆႏင ဓာတေတာ ၂၄ ဆက

ဌာပနာတညခသညအတြက“ဒႏဂၢဟေစတ”ဟ အမညတြငခၿပး ေနာငတြင တက ေစတပ မ

သငတငးေစတပသ႔ ျပငဆငတညခၿပးေနာက“ဓႏတေစတ”ဟ အမညတြငခသည။

ယငး ဓႏတေစတက ဘနးတနခးႀကးမားေသာ ဘရငမငးအဆကဆကကျပျပငကးကြယခရာ

ျမနမာ သကရာဇ ၇၁၅ ခႏစတြင ဟသာ၀တဘရင ဗညားဥးက လညးေကာငး၊ ၇၅၆ ခႏစတြင

ဘရင သတေသာမ ရာဇဓရာဇ က လညးေကာငး ျပျပငတညထားကးကြယၿပး သကရာဇ ၈၁၉

ခႏစတြင ငလငလႈပၿပကရာ ရငေစာပ ဘရငမႀကးက ျပနလညျပျပငေၾကာငး သမငး

မတတမးမားအရ သရရသည။

ထ႔အျပင သကရာဇ ၈၁၉ ခႏစတြင ဓမၼေစတမငး က လညးေကာငး၊ သကရာဇ ၉၀၁ ခႏစတြင

ေတာငင ဘရငတပငေရႊထးကလညးေကာငး၊ ၉၂၆ ခႏစတြင ဘရငေနာင ကလညး ေကာငး၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 192

၁၀၀၆ ခႏစတြင သာလြနမငးက လညးေကာငး၊ ၁၀၄၁ ခႏစတြင မငးရေကာထင က

လညးေကာငး၊ ၁၁၇၃ ခႏစတြင

ဘးေတာမငးတရား ကလညးေကာငး အသးသးျပျပငခသည။

သမငး၀ငေရးေဟာငး ဓႏတေစတႀကးသည ဉာဏေတာအျမငေပ ၁၈၆ ေပ ၊ လးပတေတာ

၂၄၄ ေပ၊ ၈ လကမ ႏင ဖနပေတာ ၄၉၀ ေပ၊ ၄ လကမ ရသညဟလညး သရရသည။

ေထာငက ႏငငေရး အကဥးသား ၂ ဥး ကနးမာေရး

ဆးဝါးေန

ျမနမာျပညအႏ႔ အကဥးေထာငမားတြင ႏငငေရး

အကဥးသား ၂၂၃၇ ဥးရေၾကာငး

WEDNESDAY, 09 SEPTEMBER 2009 19:31 ေအးလ

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=1

782:2009-09-09-12-34-36&catid=1:news&Itemid=2

ႏငငေရးမႈျဖင ႏစရည ေထာငဒဏ ကခေနရေသာ ဗလမငးယကႏင မေကသေအာင တ႔သည

ေထာငတြငး၌ ကနးမာေရး

အေျခအေန

ဆးရြားေနေၾကာငး

မသားစဝငမားက ေျပာသည။

ဗလမငးယကႏင

မေကသေအာင

လြနခေသာ ၂၀၀၈ ခႏစက

စကတငဘာ ေ႐ႊဝါေရာင

ေတာလနေရး ႏစပတလည

ကငးပရန စစဥေနခန

အတြငး မေကသေအာင၊

ဗလမငးယကတ႔ ႏငအတ ကေ၀မးထး၊ ကေအာငကလြင၊ ကမးျမငေအာင၊ ကညည၊

ဥးသမဂၤလ ၊ ဥးစတသာဂရ အပါအ၀င ဗမာႏငငလးဆငရာ ေကာငးသားသမဂၢမား အဖြ႔ခပ

(ဗကသ) အထကဗမာျပည အဖြ႔ဝင ၁၁ ဥး ဖမးဆးခခရျခငးျဖစသည။

ကဗလမငးယကအား ေထာငဒဏ ၁၀၄ ႏစ ႏင မေကသေအာငက ေထာငဒဏ ၁၀ ႏစ

ခမတခထားရ သည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 193

ဗလမငးယကသည မႏေလးအးဘေထာငမ သရကေထာငသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ခထားရၿပး

ေထာငတြငး၌ ၎၏ ဥးေခါငးတြင ႐ကနကခရမႈ၊ အစာအာဟာရ ေကာငးစြာမရျခငး စသည

ဒဏမားေၾကာငး မၾကာခဏ မး လ ေၾကာငး ေထာငဝငစာ သြားေရာက ေတြ႕ဆခသည

မသားစဝငက ေျပာသည။

ဗလမငးယက၏ မသားစဝင တဥးက“သ(ဗလမငးယက) အျပငးဖားေနတယ၊

ေခါငးကကေ၀ဒနာ ကလညး ခဏခဏခေနရတယ၊ သ႔က လမးေလာကခနမေပးတာရယ၊

မႏေလးေထာငမာ တနးက တကပတထားတ ဒဏေတြေၾကာငရယ အေညာငးခေနတယ၊ အခ

သရကေထာငမာလညး အစားအစာ ဝဝလငလင မစားရဘး” ဟ ေျပာသည။

အသက ၂၂ ႏစရ ဗလမငးယကသည ၿပးခသညႏစ စကတငဘာလက

ေနျပညေတာဘတာတြင ဖမးဆး ခရျခငး ျဖစသည။

အလားတ မေကသေအာငသညလညး ယခႏစ မတလပငးတြင မၾကာခဏ

ေထာငအေျပာငအေရႊ႕ခရစဥ ကနးမာေရး အေျခအေနဆးရြားမႈေၾကာင ယခအခါ မႏေလး

အးဘေထာငသ႔ ျပနလညေရာကရေနၿပး ေထာငတြငး ဆရာဝနျဖင ေဆးကသမႈ

ခယေနရေၾကာငး ခငပြနးျဖစသ ကထြနးထြနးက ေျပာသည။

ကထြနးထြနးက“ၿပးခတ ဇနနဝါရလက သ အးဘေထာငမာ ကယဝနပကကမႈ ျဖစတယ၊

ၿပးေတာ ခဏ ခဏ မးလတယ၊ သ႔မာ ေသြးအားနညးတ ေဝဒနာရတယ၊ ၃ လပငးေလာကမာ

ပခးေထာငက ေျပာငးလက တယ၊ အဒေနာက ေမာလၿမငမာ တပတေလာက ေနၿပး

ထားဝယေထာငက ေျပာငးလကတယ၊ ထားဝယ ေထာငမာ တလေလာကၾကာတယ၊

ထားဝယေထာငမာ ဂပးကလညး ကက၊ ရာသဥတဒဏ၊ ေထာင ဝနထမး ေတြရ႕

ဒဏေတြေၾကာငရယ ကနးမာေရးအေျခအေနက ပဆးလာတယ၊ အျပငးဖားျဖစတယ”ဟ

ေျပာသည။

မေကသေအာငသည ယခႏစဇနနဝါရလ၌ စစေၾကာေရးတြင ႏပစကညဥးပနးမႈ၊

ကယဝနေဆာငေန စဥ စတဖစးမႈ၊ မႏေလးအးဘေထာငအတြငး အစာအာဟာရ ေကာငးစြာ

မရသညအျပင ကယဝန ေဆာင အားတးေဆး မသးစြရျခငးတ႔ေၾကာင ကယ၀နလြယၿပး ၆

လအၾကာ ပကကခသည။

ႏငငေရး အကဥးသားမား ကည ေစာငေရာကေရး အသငး၏ အငတာနက စာမကႏာတြင

ေဖာျပထားခက အရ ျမနမာျပညအႏ႔ အကဥးေထာငမားတြင ႏငငေရး အကဥးသား ၂၂၃၇

ဥးရေၾကာငးသရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 194

၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာကပြဝငရန မြနႏငငေရး ပါတသစဖြ႕ WEDNESDAY, 09 SEPTEMBER 2009 18:13 ဧရာဝတ

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=1

778:2009-09-09-11-14-28&catid=1:news&Itemid=2

စစအစးရ ကငးပမည ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက မြနျပညသစပါတ ေခါငးေဆာင ေဟာငးမားက

ပါတေထာင၍ ၀ငေရာက ယဥၿပငမညဟ သရသည။

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက ပါ၀ငယဥၿပငရန မြနျပညသစပါတ ဗဟေကာမတ၀င

ေဟာငးမားျဖစေသာ ႏငျမငေဆြ၊ ႏငလ ရဂါေကာင၊ နငတငေအာင ႏင ႏငစးျမင အပါအ၀င

အျခားေသာ မြနလမႈေရးအဖြ႕ေခါငးေဆာင ၁၀ ဥး ခန႔ပါ၀ငသည ေရြးေကာကပြ

လပငနးေကာမတ က ဖြ႕စညးထားသည ဟ နးစပသမားက ဧရာ၀တကေျပာသည။

ၿပးခသည ဇြနလအတြငးက ေမာလၿမငၿမ႕ရ မြနျပညသစ ပါတရးတြင

အဆပါမြနေခါငးေဆာငမား ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခ႔ၿပး စစအစးရ၏ ႏငငေရးပါတမား

တရား၀ငမတပတငခြငႏင ေရြးေကာကပြ ဥပေဒ ထတျပနလာပါက ပါတ မတပတင

မညျဖစေၾကာငး၊ ေရြးေကာကပြ ၀ငမည ေခါငးေဆာငမားလညး မြနျပညသစပါတမ

ႏတထြကရန ျပငဆငထားေၾကာငး သရသည။

စစအစးရကျပလပသည ေရြးေကာကပြအား ပါ၀ငယဥၿပငမညမဟတဟ ယခႏစ

ေစာေစာပငးကေၾကညာ ထားေသာ လညး ပါတေခါငးေဆာငတခ႕က အဖြ႕၀ငအျဖစမ

ႏတထြကၿပး ေရြးေကာကပြ၀ငရန ခြငျပထားသည ဟ မြနျပည သစ ပါတ ႏငနးစပသည

အသငးအ၀ငးက ေျပာဆသည။

ေရြးေကာကပြလပငနးေကာမတႏင မြနျပညသစပါတေခါငးေဆာငတခ႔သည

လာမညေရြးေကာကပြ အတြက ပးေပါငး ေဆာင႐ြကမႈမားရသညဟလညး ဆသည။

“မြနလထကလာေမးတယ၊ ေရ႕ဆကၿပးဘာလပဖ႔အစအစဥရလ၊ ေရ႕လပငနးစဥဘာလလ႔

လာလာၿပးေမးၾကတယ၊ လထက ေတာေတာေလးစတ၀ငစားတယ”ဟ အဆပါ

ေရြးေကာကပြလပငနးေကာမတ၀င တဥးက ေျပာသည။

သ႔ရာတြင ေရြးေကာကပြ လပငနးေကာမတ အေနျဖင အေသးစတမေျပာႏငေသးေၾကာငး

၊ေရြးေကာကပြ ဥပေဒက ေစာငေနၾကေၾကာငးသရသည။

“မြနျပညသစပါတက ဆကၿပး လကနကကငထားမယ၊ ကေနာတ႔ကေတာ

ေရြးေကာကပြ၀ငမယလ႔ဗဟာခထားတယ၊ ဒလမးေၾကာငးက အမနဆးပ”ဟ

ႏငတငေအာငကေျပာသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 195

ယခကသ႔ လာမည ၂၀၁၀ေရြးေကာကပြႏင ပတသကၿပး ျပငဆငမႈမားသည မြနျပညသစပါတ

ေခါငးေဆာငပငးတြင အျမငမတမႈမား ရလာေနၿပျဖစေၾကာငး ႏငငေရးအကခတမားက

သးသပသည။

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြသည သန႔ရငးၿပး တရားမတေသာ ေရြးေကာကပြျဖစလာလမမည

မဟတဟလညး မြနျပညသစ ပါတအတြငးရ တခ႕ေသာ ေခါငးေဆာငမားက

ယဆေနၾကသည။

မြနျပညသစပါတ အတြငေရးမႉး ႏငဟသာကမ ဖြ႕စညးပအေျခခ ဥပေဒသစသည တငးရငးသား

လမးစမား၏ အေျခခ အခြငအေရးမားမပါရေၾကာငး၊ စစတပအပစးမႈကသာ

ဆကလကခြငျပထားျခငးသာျဖစေၾကာငး ေျပာသည။

အေရ႕ေတာငတငးမႉး ဗလခပ သကႏငဝငးက မြနျပညသစပါတက

နယျခားေစာငတပဖြ႕စညးေရးႏငပတသကၿပး ဇြနလ ေနာကပငးတြင

ျပနလညအေၾကာငးျပနရန ေျပာဆၿပးခနမ စ၍ မြနျပညသစပါတက ၎တ႔ ၏ တရားရးမားက

ထနးခပရာ ပငနကေဒသမားသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ခေၾကာငး သရသည။

ပါတ၀င အမားစအေနျဖင ၁၉၉၅ ခႏစက စစအစးရႏငသေဘာတညခသည

အပစအခတရပစေရး သေဘာတညခကက လညးမပကျပား ေစခငသကသ႔ မြနျပညသစပါတ

၏ တပဖြ႕၀ငမားအား စစအစးရ၏ နယျခားေစာငတပ အျဖစ အသြငေျပာငးေရးကလညး

သေဘာမတ ဟသရသည။

မြနျပညသစပါတတြင အငအား ၇၀၀ခန႔ ရသညဟ သရသည။

Wa Units in Southern Shan State BuildDefenses

By SAW YAN NAING Wednesday, September 9, 2009

Wa leaders have ordered their people to be on alert and dig bunkers for protection

in case fighting breaks out, according to sources on the border. Troops of the United

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 196

Wa State Army (UWSA) have been building strategic outposts in the mountains.

Shan sources said UWSA units in southern Shan State will reportedly ally with the

ethnic rebel Shan State Army - South in fighting government troops if necessary.

Ten thousand UWSA toops led by Wei Hsueh-Kang, who is blacklisted in the US for

drug trafficking, are stationed in southern Shan State. The UWSA has a total of

about 25,000 soldiers.

The US Department of State has offered a US $2 million reward for information

leading to the arrest of Wei Hsueh-Kang.

Border sources said Burmese government forces will likely launch an offensive

against Wa units in southern Shan State, because the junta has been beefing up its

troops in the area since the fall of Kokang’s capital, Laogai, on August 24.

The Burmese military junta reportedly wrote to Wa leaders demanding that they

surrender the Kokang leader, Peng Jiasheng, who is believed to have taken shelter

in a UWSA-controlled area. Source said the UWSA did not respond to the junta’s

request.

Troops from the Burmese regime’s light infantry divisions (LID), including LID 99,

55, 33 and 22, have been moving into Shan State since Aug 24, according to border

and Burmese military sources. About 10 battalions under Military Operation

Command 16, based in Theindi in northern Shan State, have also been deployed

south of Laogai, military sources said.

Speaking to The Irrawaddy, one resident who asked for anonymity said he

witnessed three 120mm mortar launchers and 10 armored cars going to southern

Shan State, where UWSA units are based.

Government troops have blocked the route connecting UWSA units in northern

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 197

Shan State with those based in southern Shan State, and junta forces have deployed

along the road, sources said.

Some observers said the junta’s patience with ceasefire groups rejecting its order to

transform their armed militias into Burmese-controlled border guard forces is

wearing thin. They said the junta may have no option but to launch offensives

against the ceasefire militias to get them to comply.

Bertil Lintner, a Swedish journalist who has written several books on Burma, said

the Wa will be the main target of the present offensive.

It is estimated that more than 120,000 ethnic Wa live in southern Shan State near

the border with Thailand, which has become a lucrative business area. The area has

an improved infrastructure because of development projects and trade.

Thousands of Wa civilians may flee into Thailand if fighting breaks out in the

region, sources said.

As the Burmese military government gears up for major conflict with ethnic groups

along the Thai-Burmese border ahead of elections scheduled for 2010, more

laborers and refugees will come to Thailand, the Bangkok-based English

newspaper, Bangkok Post, said in its editorial on Wednesday.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 198

Win Tin Speaks Out

Wednesday, September 9, 2009

In an article published in the Washington Post on Wednesday, Win Tin hit out at

the Burmese regime’s planned election in 2010.

Win Tin has spent 19 years in prison for his political beliefs and is considered to be

the country’s most prominent contemporary politicians.

The senior leader of the opposition National League for Democracy (NLD) wrote:

“Some international observers view next year's planned elections as an opportunity.

But under the circumstances imposed by the military's constitution, the election

will be a sham.”

He stated in his article that his party will not sacrifice the democratic principles for

which many millions of Burmese have marched, been arrested, been tortured and

died to participate in a process that holds no hope whatsoever for bringing freedom

to Burma.

And he reinforced the NLD’s demands that all political prisoners are released, a full

review of the constitution is granted and that the opposition be allowed to reopen

its offices and have the right to associate and organize.

The former journalist and editor of the well-known Hanthawaddy newspaper

wrote: “The regime's answer is the continued jailing of [Aung San] Suu Kyi and

2,000 other activists, massive military offensives against ethnic groups and the

enforcement of rules to gag democracy.”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 199

He also criticized US Sen James Webb’s recent and controversial visit to Burma.

Win Tin said that he understands Webb's desire to seek a meaningful dialogue with

the Burmese ruling authorities. But, he said, “Unfortunately, his efforts have been

damaging to our democracy movement and focus on the wrong issue—the potential

for an "election" that Webb wants us to consider participating in next year as part of

a long-term political strategy. But the showcase election planned by the military

regime makes a mockery of the freedom sought by our people and would make

military dictatorship permanent.”

Webb’s visit received mixed reviews among Burmese and international observers.

Burma’s military leaders, including junta chief Snr-Gen Than Shwe, received Webb

during his visit and allowed the US senator to meet detained democracy leader Suu

Kyi.

Many ordinary Burmese in Burma mistakenly thought Webb represented the US

government. Therefore, they assumed the US had dramatically shifting its policy on

Burma by embracing the repressive regime.

The US government’s policy on Burma is under review and it is believed that the

new policy will be a mixture of carrots and sticks.

During a recent visit to Asia, US Secretary of State Hillary Clinton said that neither

sanctions nor engagement work with Burma’s military dictatorship.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 200

NLD Seeks to Organize Political Activities acrossBurma

By KO HTWE Wednesday, September 9, 2009

The Nation League for Democracy (NLD) has asked the military government for

permission to play an active role in organizing political activities across Burma, a

NLD statement said on Tuesday.

The NLD central executive committee presented a letter to military government

officials on Sept. 4 requesting the authorization.

Observers said that the move could signal a NLD effort to take part in the 2010

national election, although the party has indicated it would not participate in the

election unless the regime meets certain conditions.

According to the statement, unregistered political parties are already active in

Pakokku Township in Magway Division, where the NLD office has not been allowed

to organize activities.

U Nyan Win, a NLD spokesman, told The Irrawaddy on Wednesday, “Political

parties must have the right to freely move about and organize activities.”

An NLD member said some unregistered political parties are already active and

have begun to advertise on signs in public areas of Pakokku and Gangaw

townships.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 201

In the 1990 election, the NLD won a landslide victory with more than 80 percent of

the seats in parliament, but the military government refused to recognize the

election results.

Leaders of the NLD party including Aung San Suu kyi, Tin Oo and 479 other party

members have been arrested by the regime over the years, according to the

Assistance Association for Political Prisoners (Burma) (AAPP), a Thailand-based

organization.

The AAPP said there are now 2,211 political prisoners in Burma’s jails.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

NEWS ANALYSIS

The Military’s Role in Asean Nations

By SIMON ROUGHNEEN Wednesday, September 9, 2009

Most of Southeast Asia has experienced military rule at some stage since the

Colonial Era ended, and the political role of the region's military institutions has

shaped and influenced politics right up to the present day.

The often-decisive interventions of the military in national politics have restricted

the development of democracy, freedom of speech and human rights in many

countries. In 2008, of the 10 member-states of the Association of Southeast Asian

Nations (Asean), only Indonesia was deemed a fully free country by the US-based

Freedom House, an NGO that monitors democracy and human rights.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 202

Implicitly, a behind-the-scenes power-brokering process played by powerful

military elites in Southeast Asian countries is a key factor in inhibiting democratic

development across the region.

At a September conference at the Institute for Security and International Studies at

Chulalongkorn University in Bangkok, these issues were among those discussed by

scholars who examined civil-military relations in Burma, Indonesia, Thailand and

the Philippines.

In the Southeast Asian region, Burma stands out, however, due to the sheer

longevity of military rule and the entrenchment of the army in all sectors of society

and the economy.

ISIS Director Thitinan Pongsudhirak remarked that in 1960, Burma was a

democracy, having the highest GDP per capita in the region and with a relatively-

advanced economy and noted education sector.

However, these days, the entrenchment of military rule is so thorough, it is more

appropriate to use the term “military-civil relations,” according to Win Min. In a

deep irony, the very military institution established by Burmese icon Aung San has

kept its founder’s daughter and national democracy icon Aung San Suu Kyi under

house arrest for 14 of the past 20 years, as part of its strategy to retain control of the

country under a new constitution and elections scheduled for 2010.

The Napyidaw junta is regarded as introverted at best, and outright hostile to

cosmopolitan or outside influences at worst, so it is debatable what lessons they

have drawn from other countries in the region, which have either experienced

military rule or felt the weight of the army bear down on day-to-day politics. There

are both parallels and differences between the various cases that can perhaps shed

some light on the nature of military rule in Burma.

Indonesia under Gen Suharto seems to be the closest comparison with

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 203

contemporary Burma, even if optimism about present-day democratization across

that vast archipelago does not have any Burmese parallel right now.

Like Burma, the Indonesian army played a central role in winning independence,

which entrenched the military’s centrality and authority. Like Burma, Indonesia is a

multi-ethnic, multi-religious country—albeit on a vaster scale.

Fears among the military elites in both that peripheral or ethnic minority regions

could secede were used to justify for an overweening military influence in both

countries and ultimately a military coup in the case of Burma in 1962. In Indonesia,

the army retained a dwifungsi (dual function) in both defense/security and

government, between 1957, when democratic rule was discarded, and 1998, when

the long era of Suhartos's military-backed authoritarianism ended amid chaos and

near civil war.

Under Suharto, the military was given corporate representation in government and

state-owned corporations. Each military branch has its own foundation, operating

businesses in the financial sector, travel industry, manufacturing and resource

extraction. Similarly, as Win Min outlines, the Burmese army monopolizes the

economy through a crony system.

Two vast conglomerates predominate—the Union of Myanmar Economic Holdings

(UMEH) and the Myanmar Economic Cooperation (MEC)—both of which have

been led by active military officers. Most of the inward FDI is channeled through

UMEH, and both entities are involved in a wide array of business across the full

spectrum of the national economy.

Since 1998, the Indonesian military has relinquished its reserved seats in

parliament and retreated from its dominance of politics in the archipelago, under

pressure from a long-suppressed democratic movement.

While this does not mean that civilian control over the military has been asserted, it

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 204

is a clear difference between Indonesia and Burma, where the 2008 constitution is

geared toward giving the military effective control, under a civilian veneer, in a

future Burma.

Under the new constitution, the proposed new military commander-in-chief will

have greater authority than the president (who almost certainly will be a retired

military officer in any case) in key areas.

Twenty-five percent of national members of parliament and 33 percent of regional

MPs will be active military officers appointed by the military chief, and there is no

plan to phase this out. Constitutional amendments will require a 75 percent

majority, with the military effectively having a veto over the legislation process.

Massive power will be vested in the new National Defense and Security Council,

which can declare a state of emergency, and will have more military officers than

civilians.

Closer to Burma, Thailand reached a nadir of sorts in civil-military relations with

the 1992 coup and Black May crackdown. Military involvement in politics retreated

until the September 2006 coup which ousted Thaksin Shinawatra, who

transgressed some red lines by appointing some of his supporters to top military

positions.

Echoing the Burma case somewhat, as noted by Paul Chambers, a senior research

fellow at the University of Heidelberg, in his presentation to the ISIS conference,

battling political parties (the yellows and the reds) and external threats (the

Cambodia border dispute) have been used to justify or facilitate an increased role

for the military in politics in the post-Thaksin era, and the 20008 Internal Security

Act gives the military ample scope to transgress on democratic principles and the

civilian realm.

The military is dominant in the Thai Ministry of Defense, and the National Security

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 205

Council is paralleled by the MoD Defense Council. However, in comparison with

Burma, military dominance of Thai politics is relatively-light, or covert, rather than

in-your-face.

Chambers sees the Thai military as reverting to hidden-hand rule-by-proxy,

enabling it to avoid perpetrating another Black May, or even another September

2006 coup. Prof Suchit Bunbongkarn of ISIS believes that the Thai military is

somewhat averse to direct rule, as recent political developments have underscored

the complexities of government in a challenging political environment.

The Philippines has a lurid history of coups and attempted coups, right up to the

present administration under President Gloria Macapagal Arroyo. Similar to

Indonesia and Thailand, the armed forces of the Philippines sees itself as having a

de facto legitimate political role, with ample opportunity for side-interests in

business and the economy.

However, though none of the militaries under discussion appear to be monolithic, it

is arguable that the Philippines is more fractured when it comes to allegiances to

mainstream politics and politicians.

That has had some positive impact, however, and offers a point of clarification for

the Burmese case. With the recent death of Cory Aquino, there has been much

reminiscing about the causes and consequences of the 1986 People's Power

revolution in Manila, which ended the authoritarian kleptocracy of Ferdinand

Marcos.

The army did not turn on protesting civilians on that occasion, a marked contrast

with the military reaction to the Saffron Revolution in Burma, the second

anniversary of which has just passed.

Perhaps the junta has learned from this example, by keeping a large, powerful and

united military through its monopolization of the economy, and after 2010, a faux-

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 206

legitimate civilianization of military rule. This will build upon the top-down,

bottom-up system of control the junta has been crafting since military rule almost

collapsed in 1988.

Politically, this involved ceasefires with the ethnic insurgencies, weakening the

urban opposition and pro-democracy activists, and weakening links between the

ethnic groups and the Burmese opposition.

Meanwhile, the regime aims to enlarge the army to 500,000 troops, despite already

having the largest standing army in the region. By establishing a mass organization

known as the USDA, thought to number 24 million members (though it’s unknown

how many of these members are enthusiastic or consenting signatories), and

peace/development councils staffed by military and ex-military members all the

way down to the ward/village level, the junta is seeking optimum control at all

levels of society under a civilian veneer.

While it is impossible to know the true opinion of the mass of Burmese soldiers

about how the ruling generals govern the country, it appears the junta has worked

to forestall any splits or reformism in the corridors of power that could assist or give

a green light to pro-democracy activists or lead to a more successful Saffron

Revolution II.

After the purge of Gen Khin Nyunt and his apparently reformist intelligence cadre,

the military retired about 3,000 officers in 2007-8 and reappointed them to the

civil service. Win Min regards this move as setting-up another bulwark against

potential dissidence in the bureaucracy, should another Saffron Revolution break

out.

According to Andrew Selth of Griffith University, blogging on the Web site Lowy

Institute for International Policy in April 2008, the 2007 protests and ensuing

international condemnation of the regime focused minds among the junta top

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 207

brass, who now appear to have closed ranks and set aside any differences for now.

The upshot? A flawed constitution and undemocratic electoral process; the return

of Aung San Suu Kyi to house arrest, with another 2,100 political prisoners under

lock and key, and the possibility of renewed war with ethnic minority groups.

The junta appears determined to maintain the balance of military-civil relations in

Burma decisively in its own favor and as seen in the recent offensive against the

Kokang in northern Shan State, it will not shy away from offending China, its chief

ally and patron, to achieve its goal of maintaining military control of the country.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

Propaganda and the Burmese Media

By WAI MOE Wednesday, September 9, 2009

Burma’s notorious censorship board, called the Press Scrutiny and Registration

Division, has allowed a private Rangoon journal to publish translated versions of

articles that have appeared in the international media.

The Voice Weekly published translated versions of op-ed articles on Burmese

politics from The Washington Post and The New York Times, an unusual event in

Burma.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 208

Burmese readers

inside Burma

were surprised

when they saw the

articles from two

of America’s

leading

newspapers,

several readers

told The Irrawaddy.

“I was surprised because I know our country has serious censorships problem,” said

a high school teacher in Rangoon who regularly buys and reads weekly journals.

One of the op-ed articles that appeared in The Voice Weekly, originally published in

The Washington Post, was written by a Burmese historian, Thant Myint-U. The

article “Let’s Talk to Burma. China Sure Is.” called for more engagement with the

military regime in Burma. The translated version appeared in The Voice’s Aug. 31

edition.

In the Sept. 7 edition, controversial US Sen Jim Webb’s commentary, “We Can’t

Afford to Ignore Myanmar,” originally published in The New York Times on

August 25, was translated and published in The Voice Weekly.

Editors in Rangoon said that Burma’s censorship board decided to publish these

articles because they favored the lifting of economic sanctions. Other Rangoon-

based journals did not publish the articles.

The Voice Weekly is edited by Nay Win Maung, who also publishes Living Color

magazine. Living Color began publishing under the blessing of the former

intelligence spy chief Gen Khin Nyunt. Dr Ye Naing Win, the son of Gen Khin

A bicycle taxi driver reads the newspaper. (Photo: AP)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 209

Nyunt, is a close associate of Nay Win Maung.

The Washington Post once described Nay Win Maung as “a son of a military officer

who was brought up among Burma's military elites, giving him good connections to

military insiders.”

The Voice Weekly regularly publishes articles praising the coming election in 2010

and the regime’s “road map” to democracy. It is not known if the publication has

been ordered to publish such articles or acts on its own editorial policy.

However, some editors and journalists have said that there is a little more freedom

in the publication of articles now.

Recently, journalists in Rangoon spotted the name of the late poet Tin Moe

mentioned in a Rangoon publication. The poet laureate left for exile and died a few

years ago in the US. A strong supporter of Aung San Suu Kyi and the democracy

movement, he wrote hundreds of poems critical of the regime and since then, his

name has not been allowed to appear in local media.

“U Tin Moe’s name was allowed to be published recently. I think the censorship

board permitted his name in media…because he had passed away,” said a writer in

Rangoon who asked for anonymity.

Some journalists said that after Maj Tint Swe took over the censorship board, the

local media have a little more breathing space than before. Tint Swe himself writes

articles and poems. One of his pen-names is Ye Yint Tint Swe.

The censorship board is now under the Ministry of Information. In the past,

Ministry of Home Affairs and the military intelligence service controlled the board

and monitored publications.

In spite of strict draconian rules and censorship regulations, Burma has more than

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 210

200 weekly and monthly publications. Some selected journals close to key officials

are profitable. Many others struggle financially and are under heavy surveillance.

According to the Paris-based media watchdog Reporters without Borders, Burma’s

freedom of press is at the very bottom in the world, ranking 170 out of 172

countries.

A recent example of muzzling the press freedom was that of a Rangoon-based

private journal called the Phoenix that was banned in August after it repeatedly ran

articles that were ordered to be removed by the censorship board.

A woman editor in Rangoon, when asked about press freedom and the regime’s

favoritism of some publications, said: “There is no change in the freedom of the

Burmese media. On all translated articles and reports that we want to publish, the

censorship board has the final say and it will remove them if they don’t like them.

But if these stories and op-ed pieces are in line with regime policy, they will allow

them to be published.”

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

Burma’s New Constitution Privileges Soldiersabove Civilians

By HTET AUNG Monday, September 7, 2009

For decades, politics in Burma has been in crisis and the eventual outcome is often

violence and oppression. Subjected to extreme poverty, armed conflicts and natural

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 211

disaster, the people, like it or not, approved a new constitution in 2008.

The average Burmese citizen probably expects life to be less oppressive under a new

civilian government. However, there is no escaping the fact that Burma’s third

constitution was designed by the junta to institutionalize its role in politics.

Born with the nation’s independence struggle and believing its role to safeguard the

country from disintegration—a conventional excuse by military leaders to claim

legitimacy—the Burmese military has constructed a legal fortress in the new

constitution, which it calls its “national political leadership role of the State.”

This is the heart of the military-designed constitution and exemplifies its distrust of

civilian politicians, and the role of the public in forming a consensus in society.

In democratic theory, if a single party wins a majority of seats in parliament, a

country can enjoy stability and development with the support of the majority of the

population. It can also avoid a coalition form of government that can often create

instability in politics.

But Burma’s constitution is different, and it is constructed to avoid the dominance

of a single civilian party, which could provide a viable opposition to the military

rulers.

Soldiers and the Making of Laws

Therefore, the constitution was built around a theory of “disciplined democracy”

with 25 percent of the bicameral parliament comprised of military representatives—

a maneuver that is intended to avoid another 1990-style election in which the

opposition party won a landslide victory.

The military is guarantied 110 out of 440 seats in the Pyithu Hluttaw (People’s

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 212

Parliament) and 56 out of 224 seats in the Amyotha Hluttaw (Nationalities

Parliament). Also, military officials will hold the same share in state and region

Hluttaws as well as the leading bodies of self-administrative areas. Section 121/j

bans all civil service personnel from contesting in the Hluttaw elections.

Even though it has only 25 percent representation in parliament, the military

becomes the dominate block in the legislative process, because to approve or reject

a constitutional amendment or legislative bill requires the approval of more than 75

percent of parliament.

In this scenario, there a single political party, even if it had 100 percent unanimity,

can not pass its proposed legislation without the approval of the military

representatives in parliament. Thus, political parties are forced to seek a coalition

or compromise with the military.

However, the constitution stipulates that the military doesn’t need the approval of

parliament for legislation related specifically to defense and security affairs. Section

20/b stipulates that “the Defense Services has the right to independently administer

and adjudicate all affairs of the armed forces.”

Moreover, Hluttaw committees, commissions and bodies for defense and security

affairs must be comprised of a majority of military-appointed representatives,

according to Section 115 and 147.

Soldiers and Ruling a Nation

The 2008 constitution stipulates that the president is elected by a Presidential

Electoral College, as stated in Clause 60.

The Electoral College is formed into three groups—one each from the Pyithu and

Amyotha Hluttaw, and a third entity of appointed representatives of the military

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 213

drawn from both Hluttaws. The groups will elect three presidential candidates and

the military will nominate one candidate.

Like the NLD’s landslide victory in the 1990 election, a political party could win the

majority of 330 seats in Pyithu Hluttaw. But it can’t expect their candidate to be

elected president and form a government because one of the criteria for the

president, as stated in Clause 59/d, is that the president has to be “well acquainted”

with military affairs, which limits the chances of a non-military approved candidate

being elected but does not make it impossible.

Therefore, the president’s power has been limited in the affairs of defense and

security. Without seeking the consent of the president, the commander-in-chief of

the military can independently appoint and operate three ministries: Defense,

Home Affairs and Border Affairs.

Some constitutional observers may argue that this is a fair sharing of power

between the military and a civilian government. But the constitution also offers

absolute powers to the military that go against any normal democratic-based

constitution.

National Defense and Security Council: A Supreme Power

The most powerful body created by the constitution is the National Defense and

Security Council (NDSC). The body is composed of 11 members with the military

granted six positions, ensuring that all the important affairs of state brought to the

NDSC will be under the effective control of the military.

The NDSC’s four major tasks are: first, the president has to “appoint the

commander-in-chief of Defense Services with the [NDSC’s] proposal and approval”

as stated in Section 342;

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 214

Second, if declaring a state of emergency nationwide, the president must transfer

“legislative, executive and judiciary powers to the commander-in-chief,” as stated in

Section 417 and 418; third, the commander-in-chief can rule the country a

maximum of two years under the state of emergency, and after the period, the

NDSC will exercise the three powers under the name of the president, as stated in

Section 421, 427 and 431; fourth, Section 429 stipulates that the NDSC will hold the

general election in accord with the provisions of the constitution within six months

from the day of withdrawing the state of emergency.

In spite of the above-mentioned constitutional rights, the military generals further

cemented their power with one more important clause in Section 20/f: “The

Defense Services is mainly responsible for safeguarding the Constitution.”

Translation: at any time, Burma can return to total military rule if the generals

believe there is a threat to the constitution.

Htet Aung can be reached at htetaung69@gmail.com

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

Will the 2010 Election Finally Reflect the People’sWill?

By KAY LATT Thursday, September 3, 2009

Burma has seen 14 general elections since 1922, when Britain introduced a

“diarchy” system of government. Next year, the country is due to go to the polls for

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 215

the 15th time. Again, an old question will be raised: will that election, and did

previous ones, reflect the will of the entire Burmese people?

The country has also had several different constitutions, from the first, which took

effect in April 1937, to the latest one which the current military regime claims was

approved by an overwhelming majority of voters in a government-organized

national referendum in May 2008. The various elections and constitutions reflected

different socio-economic backgrounds and political orientations.

The first constitution, under British rule, was the Government of Burma Act 1935,

passed after Burma was separated from India. Before then, elections in “Burma

Proper” were held for legislative councils under the diarchy administration.

Burmese nationalists boycotted the elections, claiming the people of Burma were

granted a very limited franchise.

By the standards of colonial rule, the elections under the new constitution were

quite representative, producing a general administration directed by a cabinet of

ministers, responsible to the legislature and under the leadership of a prime

minister.

The legislature consisted of a Senate, half of its members elected by the House of

Representatives and half nominated by the Governor and the House of

Representatives. The House of Representatives had 132 members, 92 of whom were

elected to represent territorial constituencies and the remainder representing

communal and other special interests.

The first general election under the 1935 constitution was held in 1936 and was

contested by a number of political factions, including the fiercely nationalistic and

pro-Burman “Dobama Asiayone” organization and its “Komin Kochin Party.” Dr.

Ba Maw became the first prime minister.

Despite a highly democratic system developed by colonial Britain, Burmese

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 216

nationalists dismissed it as a tool to prolong the British administrative mechanism.

They maintained it covered only “Burma Proper,” neglecting frontier areas

inhabited by ethnic nationalities.

The next truly nationwide elections were held in 1947, with the purpose of

producing a constituent assembly. The Anti Fascist People's Freedom League

(AFPFL) led by Bogyoke Aung San won a landslide victory, securing 196 of the 202

seats.

The assembly passed a constitution providing for Burma’s full independence in

1948.

Critics claimed the constitution, which was rushed through the assembly within one

year, contained flaws. Many ethnic leaders maintained that it was based in essence

on a unitary system, rather than a federal union which had been agreed on with

Aung San, the architect of the constitution at the Panglong Conference. The advisor

to 1947 constitution, Chan Htoon, a former attorney general and associate justice of

the supreme court, later admitted that "our constitution, though in theory federal, is

in practice unitary.”

Two elections were held in the 1950s, a time of internal disorder. The AFPFL won

both, securing 147 of the 250 seats in 1951 and 173 of the 221 seats in 1956.

A breakaway faction of the AFPFL, the Pyihtaung Su (Union) party, won a landslide

election in 1960 called by General Ne Win's caretaker government. A record 56

percent of the electorate turned out to vote in what was seen as Burma’s most

important election yet.

U Nu, Burma’s prime minister from 1948 until 1958, again took office, and made

good an election promise to ethnic leaders to review the 1947 constitution. The

review was interrupted, however, by a coup led by Gen Ne Win.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 217

Ne Win formed the Burma Socialist Programme Party (BSPP) and a new

constitution was adopted in 1974 by a referendum in the absence of a parliament or

constituent assembly.

The British-era “Burma Proper” or mainland Burma (bama pyi ma) of former

constitutions became seven Divisions with seven States representing seven major

ethnic nationalities. The new constitution also provided for elections for a Pyithu

Hluttaw, or People's Parliament. Burmese voters were called to the polls four times

before the constitution was scrapped in 1988—but they couldn’t be called elections

in the true sense because they served only to rubber-stamp hand-picked nominees

of the ruling (BSPP), the only party at that time.

Some political leaders at first favored Ne Win’s coup, believing his claim to be

establishing a socialist state. People were generally fed up with the constant power

struggles and political corruption.

Only some time later did they come to understand that Ne Win’s military rule was

just a sham democracy with a bogus federal structure and no representation for the

people and ethnic nationalities.

In 1990, a general election was held in fulfillment of a promise by the 1988 coup

leaders. In an overwhelming display of popular dislike of military rule and support

for multi-party democracy, 60 percent of the more than 20 million registered voters

cast their ballots for the National League for Democracy, which won 392 of the 485

contested seats.

The result, however, was ignored by the ruling military regime, which remained—

and remains—in power.

The regime formed a National Convention to draft a new constitution, which was

forced into effect in 2008. Under the provisions of the constitution, Burma is a

Union with seven Regions (previously Divisions) and seven States. In fact, Burma is

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 218

neither democratic nor a union in terms of essence—the military and the

commander in chief dominate state power through various channels and sources.

The 2008 constitution was approved in the second referendum of Burma's history—

a blatantly rigged poll, in which the junta claimed more than 90 percent of the

electorate had voted in favor. In reality the charter was rejected by all opposition

political leaders and ethnic nationalities, even ceasefire groups.

The elections and constitutions that have marked Burma’s post-independence years

have failed to meet the aspirations of the Burmese people from the very start.

Although the 1947 constitution was drafted by leading political figures, including

Bogyoke Aung San, it did not satisfy ethnic nationalities.

The same applied to the general election that followed. The democratic leaders at

that time failed to remove the defects of the constitution and became bogged down

in power politics and corruption.

In the 1970s and 1980s, political leaders were outsmarted by the military, which

took over power under the guise of the “Burmese Way to Socialism,” failing to fulfill

the will of the people, including the ethnic nationalities.

The 1974 constitution and the elections that followed did not even slightly reflect

the people's representation. The 1990 election was at least quite free and fair, but

the result was ignored by the military without any substantial reason being given.

We need now to wait and see how long the 2008 constitution will last under

military domination and how representative the planned 2010 elections turn out to

be. Burma's short post-independence history has shown that without the will and

support of the general public and ethnic forces, no constitution has lasted long.

Kay Latt can be reached at kaylatt@gmail.com

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 219

COMMENTARY

'Wait and See' US Policy on Burma is No Help

By YENI Wednesday, September 9, 2009

In 1988, when nation-wide demonstrations calling for political, economic and social

changes broke out in authoritarian-ruled Burma, many students and pro-

democracy activists gathered in front of the US embassy in Rangoon.

The demonstrations were not anti-American in nature or directed against so-called

imperialism. Instead, the demonstrators affirmed their support for democracy and

the establishment of all it stood for—particularly respect for human rights. They

directed their appeals to the country they regarded as the world’s leading defender

of democracy.

The brutal suppression of those demonstrators was followed by an unrelenting

series of further human rights abuses, which has led successive US administrations,

supported by both Congress and Senate, to intensify the sanctions that were first

levied against Burma in 1997 by former President Bill Clinton—although Burma's

neighboring countries have favored doing business as usual with the Burmese

regime.

Under the administration of former President George W Bush, the US also took the

lead in pressing for Burma to be brought before the UN Security Council, which is

widely regarded as the world's only actor with the legal authority, political

competency and international legitimacy for carrying out effective humanitarian

intervention.

However, the current US administration under President Barack Obama, who

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 220

favors engagement over confrontation with partners—and even with world tyrants—

has embarked on a continuing review of Burma policy.

The US foreign policy chief, Secretary of State Hillary Clinton, said earlier this year

that neither sanctions nor attempts by Burma’s neighbors in Southeast Asia to

engage the regime had worked, although some observers said that US had never

applied the policy fully.

State Department officials said that the trial of Burma's democracy icon Aung San

Suu Kyi will affect the policy review. Secretary of State Clinton appealed for the

release of imprisoned Suu Kyi in exchange for new US investment in Burma, a

practice ended by her husband President Bill Clinton in 1997.

However, Burma's ruling generals extended Suu Kyi’s house arrest for a further 18

months, while continuing to hold around 2,100 other political activists behind bars.

They are also trying to tame restive ethnic armies along Burma’s borders with China

and Thailand, forcing thousands of civilians to flee to those neighboring countries.

In August, Assistant Secretary of State for Public Affairs P J Crowley said at a State

Department news conference: “One of the dimensions is their continued detention

of Aung San Suu Kyi, and 2,100 other political prisoners. Our second dimension is

the ethnic conflict that continues in Burma and what we could do to try to

encourage a broader dialogue within Burma."

He also said, "We have an interest in seeing Burma stabilize. We have an interest in

seeing Burma end its isolation. How we do that is a subject of review."

A better policy would be to reach out to China, India and the Association of

Southeast Asian Nations to identify points of possible commonality in their

respective approaches to Burma. A truly multilateral strategy on Burma would be a

significant improvement over America’s current policy.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 221

But as for a more comprehensive assessment of forward-looking US policy, it

remains a waiting game. Now Washington seems to be adopting a "wait and see"

attitude in the run-up to next year’s general election, which will be used by the

Burmese regime as a playing card in its end-game of consolidating its position of

power.

The US administration must again display strong leadership in its Burma policy.

Where Washington leads by example, other global and regional friends will follow.

A “wait and see” approach is no inspiration for Burma’s neighbors and is no help to

the Burmese people.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင

၀တပဖြ႔ေခါငးေဆာငမား ေတြ႔ဆမည ခငလငး / ၉ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/90909e.php

စစဖကေရးရာအရာရခပ ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင ၀ျပညေသြးစညးညၫြတေရးတပမေတာ

ေခါငးေဆာငမား မၾကာမရကပငး အတြငး ၀တပဖြ႔ဌာနခပရရာ ပနဆနးၿမ႕တြင

ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးရနရသည။

ေဒသအတြငး စစမကျဖစပြားၿပး တ႐တနယစပတြင မတညမၿငမျဖစလာမညက စးရမသည

တ႐တအစးရ၏ ၾကား၀ငေစစပ ေပးမႈျဖင ႏစဖကေတြ႔ဆမညျဖစသညဟ ၀အရာရတဥးက

ေျပာသည။

၎က “ဗလခပရျမင အခရကပငးလာမယဆၿပး သထားတယေလ။ ရကအတအကေတာ

မသဘး။ ကေနာတ႔ ေခါငးေဆာငေတြန႔ ဒပနဆနးမာ ေဆြးေႏြးၾကမာ။

တ႐တအာဏာပငေတြက ၾကားကေစစပေပးတယလ႔ ၾကားရတယ။ စစပြျဖစရင၊

ေဒသမတညမၿငမျဖစရင တ႐တျပညဘကကလညး ထခကတာေတြရေတာ သတ႔လညး

စးရမေနပရတယ” ဟ ေျပာသည။

ၿပးခသညလကနပငးက ရမးျပညနယ အထးေဒသ (၁) ကးကန႔နယေျမအတြငး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 222

ကးကန႔တပဖြ႔ႏင နအဖတပအၾကား တကပြမားေၾကာင တ႐တျပညဘကသ႔ စစေျပးဒကၡသည

(၃၇,၀၀၀) ေကာ ထြကေျပးလာခေၾကာငး၊ တ႐တျပညအတြငး အေျမာကကည (၃)

လးေပါကကြခရာ တ႐တႏငငသားတဥး ေသဆးခၿပး (၂) ဥးဒဏရာရရခကာ

ျမနမာဘကျခမးတြင တ႐တႏငငသား (၁) ဥးေသဆးၿပး (၁၃) ဥး ဒဏရာရရခသညဟ

ယနနျပညနယရခပ Meng Sutie က ၾသဂတ (၃၀) ရက သတငးစာရငးလငးပြတြင တရား၀င

ထတေဖာေျပာၾကားခသည။

ယခလ (၆) ရက၌ စစဖကေရးရာအရာရခပ ဒ-ဗလခပႀကး ရျမငႏင

ကခငျပညလြတလပေရးအဖြ႔ (ေကအငအ) ကယစားလယတ႔ ေတြ႔ဆရန စစဥခေသာလညး

နအဖဘကက ရကေရႊ႕ဆငးခၿပး ယေန႔တြင ျမစႀကးနား၌ ႏစဖကေတြ႔ဆမႈမား လပေနသညဟ

ေကအငအအဖြ႔ႏင နးစပသည သတငးရပကြကက ေျပာသည။

ယခေတြ႔ဆမႈကစၥႏငပတသက၍ အတညျပခကရယရန ေကအငအသ႔ ဆကသြယ၍မရခပါ။

အပစခတရပအဖြ႔မားႏင နအဖတပမားအၾကား တဖကႏငတဖက စစေရးအသငျပငကာ

စစလႈပရားမႈမားရေနခနတြင ယခကသ႔ ႏစဖကေတြ႔ဆမႈသတငးမား

ေပၚထြကလာျခငးျဖစသည။

စစအစးရက မြနျပညသစ၏လပငနးစဥအေပၚ

ကန႔သတမႈရလာ ၀ရ / ၉ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/Sep09/90909f.php

နယျခားေစာငတပ အသြငေျပာငးမညမဟတဟ ျငငးဆထားသည အပစရပ မြနျပညသစပါတ၏

အပခပေရးဆငရာ တရားစရငေရးႏင အျခားအေရးပါသည လပငနးစဥမားအား

နအဖစစအစးရက ကန႔သတခပခယလာေၾကာငး သရသည။

ပါတ ဒ-ဥက႒ ႏငေရာစႏငအဖြ႔အား အေရ႕ေတာငပငး စစဌာနခပ တငးမႉးက ၿပးခသည

ၾသဂတ (၂၈) ရက၌ ေတြ႔ဆခရာတြင ကန႔သတခကမားက ေတာငးဆချခငးျဖစသည။

သထခ႐င႐းမ မြနျပညသစ ဗဟေကာမတဝငတဥးက “လထက စညး႐းေရးမလပဖ႔ သတ႔က

ေတာငးဆတယ။ ဒါက အပစရပလာကတညးက လထန႔ နးနးကပကပ ထေတြ႔မႈရဖ႔ ပါတက

ခမတထားတ မဝါဒလမးစဥတရပ ျဖစတယ။ အဒစညး႐းေရး လပငနးစဥေတြက

မလပဘးဆတာက စစအစးရ တားလ႔ရတအရာလညး မဟတဘးေလ။ ဒါေၾကာင ဒါက

ခကခလမမယလ႔ပ ပါတေခါငးေဆာငေတြက တငးမႉးက ေျပာခတယ” ဟ ေခတၿပငသ႔

ေျပာၾကားသည။

ေတြ႔ဆပြ၌ တပဖြ႔အသြငေျပာငးေရးကစၥအျပင မြနျပညသစပါတမ အခြနေကာကခေနမႈႏင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 223

ပါတ၏ ၾသဇာသကေရာကျခငး မရသညေဒသမားတြင တရားစရငေရးမား

မေဆာငရြကရနအတြကလညး နအဖတငးမႉးက ေတာငးဆခေၾကာငး သရသည။

တရားစရငေရးႏငပတသက၍ နအဖစစအစးရ ၾသဇာအာဏာ သကေရာကမႈေအာကရ

ေကးရြာမား၏ အမႈကစၥရပမားအား မြနျပညသစပါတက ဝငေရာကေျဖရငးေပးေနသညက

ရပတန႔ေပးရန ေတာငးဆထားသည။

မြနျပညသစ၏ အပခပနယေျမ ခ႐င (၃) ခမ ေကးရြာေပါငး (၃၀၀) ေကာအနက စစအစးရႏင

မြနျပညသစတ႔ ပးတြအပခပသည ေကးရြာေပါငး (၉၀) နးပါးရၿပး မြနျပညသစ၏

သးသန႔အပခပမႈေအာကရ ရြာေပါငး (၉၀) ေကာ ရသညဟ မြနျပညသစပါတ၏

စာရငးဇယားအရ သရသည။

ကနရသည ေကးရြာ (၁၀၀) ေကာမာ စစအစးရ၏ အပခပမႈေအာကတြင ျဖစေသာလညး

အမနတရားက ကာကြယရနအတြက ေျဖရငးခဖးသညမားရၿပး ပါတအေနျဖင

ဝငေရာကစြကဖကမႈမး မရေၾကာငး အဆပါ ဗဟေကာမတဝငက ေျပာသည။

ထငး-ျမနမာနယစပမ မြနျပညသစ အရာရတဥးက “ကေနာတ႔ပါတက

ပါတလညပတႏငဖ႔အတြက ကယအားန႔ကယ ႐နးကနေနရတာပါ။ နအဖဆက ေထာကပမႈေတြ

မရပါဘး။ အေကာကအခြနလမးေၾကးေတြက ဆကလက လညပတႏငဖ႔ေလာကပ ရပါတယ”

ဟ ေျပာသည။

မြနျပညသစမ အမးသားညလာခ တကေရာကျခငးမရသည ၂၀၀၅ ခႏစ ေနာကပငးတြင

စစအစးရက လစဥ ေထာကပေပးေနသည ကပသနး (၄၀) ခန႔က ရပဆငးခသည။

(၁၄) ႏစေကာ အပစရပထားသည မြနျပညသစပါတသည စစအစးရက ကမးလမးထားသည

နယျခားေစာငတပ အသြငေျပာငးေရးႏင ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ ဝငေရာကေရးတ႔က လကမခဘ

ပယခထားသညအဖြ႔ျဖစၿပး ႏငငေရးျပနာက ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရးျဖငသာ ေျဖရငးရန

စစအစးရအား တကတြနးထားသည။

မြနျပညသစပါတက စစအစးရ၏ ကမးလမးခကက လကမခေၾကာငး တရားဝင

ျပနၾကားခၿပးသညေနာက ပါတ၏ ပငဆငမႈႏင ေခါငးေဆာငအခ႕၏

မေရႊ႕ေျပာငးႏငသညပစၥညးမားျဖစသည အမေျမၿခေရာငးချခငးမားကလညး

စစအစးရက ပတပငခေၾကာငး သရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 224

အရပသားအျမငန႔ စစသားအထင

ဥးေအာငခင

၉ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/Sep09/90909.php

ျမနမာျပညမာ ဒမကေရစစနစတညေဆာကခငတ အရပသားအဖြ႔အစညးေတြန႔ စစအစးရတ႔

ေစစပေဆြးေႏြးတအဆငက မေရာကႏငေသးဘ လပခတညးလညးျဖစေနရတ

အေျခခအေၾကာငးတခက အရပသားရ႕ သမငးအျမငန႔ စစသားရ႕ သမငးအျမင

ကြျပားျခားနားေနလ႔ပါပ။ စစတပတငးမာ သးျခားအသြငလကၡဏာရတယ။

အရပသားန႔စစသားဟာ သမငးအျမငခငး မတတာမားပါတယ။ စစဗလရ႕ အေတြးအေခၚဟာ

စစတပရ႕သမငးအျမငက လႊမးမးေလရတယ။

အရပသားဟာ သေတြ႔ရတ အခကအလကေပၚမာမတညၿပး သမငးေရးတယ။ မမေတြ႔ရတ

အခကအလကကလကၿပး သးသပမႈန႔ အဓပၸာယေဖာမႈလညး ေျပာငးသြားရပါတယ။

ကယျဖစခငတာက ေရးလ႔မရဘး။ ကယထငတာကမေရးဘ ေတြ႔တအတငးေရးတာက

သတရတယလ႔ ေျပာတာပါပ။ ဗမာစစတပက သမငးေရးသလ လခငတာေတြထညၿပး

မလခငတာ က ဖယထတလ႔မရပါဘး။ လသတတာက ကယတငတာလ႔ ေရးလ႔မရပါဘး။

အေနာကတငးမာ နာမညႀကးတ စစသမငးဆရာေတြဟာ အရပသားေတြပါ။ ဗမာျပညမာေတာ

စစဗလကသာ စစသမငးက ေရးခြငရသလ ျဖစေနတယ။

စစတပကအယတငသြငးရာမာ သမငးက ၀ါဒျဖန႔ပစၥညးအျဖစ အသးျပၿပး ပႀကးခ႕ေလရတယ။

ဒလေျပာပါမားလာေတာ စစေခါငးေဆာငေတြကယတင ဂပးကလပလ႔ ယၾကညလာတာပါပ။

ဒါက စတပညာမာ auto-suggestion လ႔ေခၚတယ။ ၂၀ ရာစအေစာပငးမာ

ျပငသစစတပညာရငတဥး Emile Coue 1857-1926 ေတြ႔တနညးပါ။ မမကယမမ

ကယတငရငလ႔ အႏစ (၅၀) နးပါး ၀ါဒျဖန႔လာတ စစေခါငးေဆာငေတြဟာ သတ႔၀ါဒျဖန႔တာက

သတ႔ကယတင ျပနယေနတအတြက ေနရာတကာ စစဗလက ဥးေဆာငခြငရေၾကာငး

ဥပေဒျပတာျဖစတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 225

ဥပမာ အေမရကနန႔ အဂၤလပ စစအငအားႀကးမားလ႔ ဂပနစစ႐ႈးရတာ

တကမာၻလး သတယ။ ဂပန႔လကေအာကခ ဗမာစစတပက ဂပနကေတာလနၿပး

အဂၤလပန႔ အေမရကနဘကက ကတကေပးတယ။ ဗမာစစတပ မကလညး

အဂၤလပ/အေမရကနက ႏငမာပါပ။ ဗမာစစတပက ေတာလနလ႔

ဂပနစစ႐ႈးတာမဟတဘး။ ဂပနက ေတာလနတအတြက ဗမာစစတပသာ

အျမတထြကသြားတယ။ ဂပနန႔လကတြၿပး အဂၤလပ၊ အေမရကနတပက

သြားတကမယဆရင ဗမာစစတပဟာ အႏၵယလြတလပေရးတပဖြ႔လ

အဂၤလပစစတပရ႕ ကလဘ၀က ေရာကသြားမာ ေသခာတယ။

ဒအျဖစအမနကမထတေဖာဘ တပမေတာကေတာလနလ႔သာ ဂပနစစ႐ႈးသလလ

တျပညလးက ၀ါဒျဖန႔ထားတာ စစတပရ႕ သမငးအျမငပါပ။ ဗမာစစတပတကယလ႔

လြတလပေရးရတာလ႔ စစဗလေတြယဆထားတာဟာ မားယြငးတသမငးအျမငပါ။

ျမနမာလြတလပေရးလႈပရားမႈသမငးမာ ဖကဆစေတာလနေရးဟာ

အခနးက႑ေလးတခသာျဖစတယ။ စစၿပးေခတ လြတလပေရးႀကးပမးမႈဟာ

ႏလးရညတကပြသာျဖစတယ။ အဒအခနမာ ဗမာစစတပဟာ အဂၤလပစစတပရ႕

လကေအာကခ ျဖစေနလ႔ လြတလပေရးလႈပရားမႈမာ တက႐ကမပါ၀ငႏငခဘး။

ေခတပညာတတ စစဗလဆရာ၀န စာေရးဆရာ ေဒါကတာေမာငေမာငည လဟာမးကေတာင

ဂပနေတာလနေရးက အႀကးအကယ ေအာကေမေနတယ။ ၁၉၇၃ ခနစက တကမာ ကေနာ

သမငးသေတသနလပေနတနး ေဒါကတာေမာငေမာငညန႔ ခဏဆမေတာ

ဂပနေတာလနေရးအေၾကာငး ဘာေတြေရးထားသလလ႔ သကေမးတယ။ ဂပနေတာလနေရးက

အေလးအနကထားသ သပမရေၾကာငး ေျပာျပေတာ ေဒါကတာေမာငေမာငည

အေတာမေကမနပ ျဖစသြားတယ။ ဂပနေတာလနေရးက ေမးမနေသးသမေအာင ကေနာက

တမငေျပာတပစန႔ သ႔ခရးသြားမတတမးမာ ၁၉၇၇ က ေရးထားတယ။ စစဗလဆရာ၀န

ေဒါကတာေမာငေမာငညလညး စစတပ၀ါဒျဖန႔တာက ယၾကညသပါပ။

အခေတာ ဂပနက ဗမာစစတပက တြနးလနလကတယဆတ စတကးယဥခကက

အမားယၾကညလာေအာင ပႀကးခ႕၀ါဒျဖန႔ၿပး ႏငငေရးအာဏာက လက၀ါးႀကးအပထားတယ။

ဂပနက တကထတသဟာ ဗမာစစတပျဖစေၾကာငး ပႀကးခ႕တာကနားေထာငၿပး လငယေတြ

ႀကးျပငးလာရတယ။ ဗမာစစတပရ႕ ပႀကးခ႕ဇာတလမးအရ အဂၤလပစစတပ၊

အေမရကနစစတပ၊ တ႐တ၊ ကရင၊ ကခင၊ ခငး၊ နာဂန႔ ျမနမာအရပသားေတြကေတာ

ဂပနေတာလနေရးမာ မပါသလ ျဖစေနတယ။

တကယေတာ ဂပနေတာလနေရးက ပထမဆး စတငဆငႏႊသဟာ ကရငန႔

ခငးအမးသားေတြပါ။ ကရငတငးရငးသားေတြန႔ အတ ပထမဆးေသာ

ဂပနဆန႔ကငေရးတကပြ ဥးေဆာငဆငႏႊခသ ၿဗတသဗလမႉး Hugh Paul Seagrim ျဖစတယ။

ကရငေျပာကကားအဖြ႔က ဂပနစစတပက ပထမဆးေတာလနတာျဖစတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 226

၁၉၄၂ ခႏစ ေဆာငးဥးရာသမာ ကေလးၿမ႕က ဂပနသမးပကထားတနး ကငးလညတ

ဂပနစစသားက ဇျပညသ႔စစက ေျဖာငပစတအတြက အဒအခနကတညးက

ခငးေတာလနေရးစတယလ႔ ဆႏငပါတယ။ ကေလးၿမ႕အနးမာ ဂပနတပဖြ႔တဖြ႔ အနားယေနစဥ

၁၉၄၂ ခႏစ ဒဇငဘာ (၂၃) ရကေန႔မာ ဇျပညသ႔စစက လပတျပက၀ငတကလ႔ ဂပန (၁၂) ဥး

ကသြားတယ။ ဒတကပြသတငးက ဒဇငဘာ (၂၆) ရကေန႔မာ ဘဘစအဂၤလပပငးက

ေၾကညာတယ။ ဒါဟာ အရပသားေရးတ သမငးပါ။ စစတပက ကယတငရငလ႔ ျပညသလထက

မယဆပါဘး။

စစေခါငးေဆာငက သစၥာရတစစတပဟာ အဒစစေခါငးေဆာငအလြသးစားလပတာက

ခရတယ။ ဗလေန၀ငးန႔ ဗလသနးေရႊဟာ သာဓကေတြပ။ ဒကေန႔ စစဗလေတြလကခတ

ႏငငေရးအယအဆက ေနာကတေန႔မာ စစဗလေတြ ေမသြားႏငတယ။ ၁၉၆၂ ကစၿပး

ဗမာစစတပတခလးက ယၾကညပါတယလ႔ ေကြးေၾကာခတ ဆရယလစ၀ါဒက ၁၉၈၈

ေရာကေတာ ယၾကညတစစဗလ တေယာကမမရေတာဘး။ ဒါဟာ ဗမာစစဗလေတြရ႕

ခယခကလား။

အျပငလက ျမနမာျပညက နားလညဖ႔လအပသလ ျမနမာေတြကလညး မမကယမမ

အကျဖတဖ႔လအပေၾကာငး အေမရကနသမငးဆရာႀကး ဂြနေကဒ ၁၉၅၇ ခႏစက ေျပာဖးတယ။

ဗမာစစအစးရက အႏစ (၅၀) နးပါး ကယရညေသြး ၀ါဒျဖန႔ခတာေၾကာင

ျမနမာသမငးျဖစရပမနက သႏငဖ႔ မလြယပါဘး။ အျဖစမနကမသရင တဘကန႔တဘက

နားလညဖ႔န႔ ျပေျဖရငးဖ႔ ခကခႏငတယ။

ဥပမာ အဂၤလပကလနနယခ႕ဟာ တငးရငးသားလမးေတြက စတ၀မးကြျပားေအာငလပၿပး

ျမနမာျပညက ေသြးစပျခယလယ တယဆတာန႔ ဖကဆစေတာလနေရးဆငႏႊလ႔

လြတလပေရးရတာဆတ ၀ါဒျဖန႔ခကေတြက ယၾကညေလေလ တငးရငးသားျပနာ

ေျဖရငးရတာ ခကေလေလပါပ။ ျမနမာျပနာဟာ တငးရငးသားအေရးမာ

အေျခခတယလ႔ဆတယ။ ဗမာလမး ေရာကမလာမကတညးက ျမနမာျပညမာ

တငးရငးသားအမးမးရေနတယ။ တငးရငးသားေတြဟာ ဗမာမငးက သစၥာခလက၊

တ႐တလကေအာကေရာကသြားလက၊ ထငးကသစၥာခလကန႔ ေနာကဆး

အဂၤလပလကထကေရာကေတာမ သတ႔ဘ၀ဟာ လၿခသြားတသေဘာပါပ။ ေရးကတညးက

ဗမာမငးန႔ တငးရငးသားေတြ အကြကြအၿပၿပျဖစလာတာက အဂၤလပက လသလ

အသးခသြားတာပါပ။

ဖကဆစဂပနစစဗလကလညး သ႔ကယသကယ ကယတငရငလ႔ ယဆတာပ၊ ၁၉၄၅ မာ

ဂပနလကနကခၿပး စစတပတခလး ဖကသမးလကေတာမ ကယတငရင၀ါဒ

နဂးခပသြားတယ။ စစၿပးေခတဂပနမာ ႏစေပါငးအေတာၾကာ စစတပမရဘး။

အေမရကနစစတပန႔ ဂပနအရပသားအစးရက ပးတြအပခပပါတယ။ စစဗလေတြေၾကာင

တငးျပညပကစးခရတအေျဖစက နာၾကညးခတ ဂပနႏငငမာ စစမႈထမးအလပက

ဂဏယစရာလ႔ မယဆၾကေတာဘး။ စစ႐ႈးလ႔ရရလကတ အကးအျမတကေတာ ဂပနျပညမာ

စစ၀ါဒကြယေပာကၿပး ဒမကေရစစနစ ထြနးကားလာတာပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 227

ျမနမာဒမကေရစေရးတကပြက အားေပးေထာကခၾက

(ဘာသာျပနေဆာငးပါး)

ဖးေဇာ

၈ စကတငဘာ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/Sep09/80909.php

ဒတယကမာၻစစႀကးရ႕ ေၾကာကမကဖြယ အျဖစဆးေတြက အၾကမးဖကမႈန႔ စစဆရင

ဘယေသာအခါမ လကသငမခခငေတာ ေလာကေအာင လ႔အဖြ႔အစညးႀကးက

တနလႈပေခာကခားသြားေစခၿပး ၿငမးခမးတ ေခတသစတခက အစပးေပးခတယ။ ဒါေပမယ

ႏပစကညႇဥးပနးမႈန႔ ရာဇဝတမႈေတြက ကေနာတ႔ အခအခနအထ အေတာမသတ

ျမငေတြ႔ေနရဆပါ။ အခ႕ျဖစရပေတြမာဆ လမးတးသတျဖတမႈ အဆငထေတာင

ျဖစခၾကတာပါ။ ဒလျဖစရတာဟာလညး ဒရာဇဝတမႈေတြက

ကာကြယဟန႔တားႏငစြမးရသေတြက အနညးအကဥးေလာကသာ စြမးေဆာင

ေပးႏငခတာေၾကာင ဒါမမဟတ ဘာတခမက စြမးေဆာငမေပးခတာေၾကာငပါ။

၁၉၇ဝ ျပညလြနႏစေတြတနးက ကေမာၻဒးယားမာ “killing fields” လ႔ေခၚတ အစအၿပလက

သတျဖတမႈေတြ ျဖစခတယ။ ၉၄ ခႏစက ရဝမဒါမာ လမးတးသတျဖတမႈေတြ ျဖစခတယ။ ဒါဖာ

(ဆဒန)၊ ဆမားလးယားန႔ ကြနဂသမၼတႏငငေတြမာဆရင အခထ ရကစကၾကမးၾကတမႈေတြ

ေပၚေပါကေနဆပ။ ဘရားသခငက လသားေတြက အသဉာဏပညာရသေတြ၊

သနားညႇာတာေထာကထားတတသေတြအျဖစ ဖနတးေပးသနားခပါလက တဥးအေပၚတဥး

လမဆနတ အရကစက အၾကမးၾကတဆး အျပအမေတြ ျပမေနၾကဆပဆတာ

ဒနမနာျဖစရပတခ႕က ကေနာတ႔က သတေပးေနသလပါပ။

အၾကမးဖကမႈန႔ အာဏာရငစနစက ဆန႔ကငသေတြ ထကြပနကနရေတာမယအခန

ကေရာကေနပါၿပ။ သမငးတေလာကမာ အာဖရက၊ အာရန႔ ဥေရာပတလႊားက

ျပညသသနးေပါငးမားစြာဟာ အာဏာရငေတြက ဆန႔ကငအကြ တြနးလနဖယရားၿပး

လြတလပမႈန႔ ဒမကေရစလမးေၾကာငးက ေလာကလမးခၾကပါၿပ။

ၿပးခတ ၾသဂတလ (၅) ရကေန႔မာ ကေနာ မနလာက ေရာကခတယ။ အာရတကရ႕

သရေကာငးတဥးျဖစတ ကရာဇြနအကြႏက ဂါရဝျပဖ႔ သြားေရာကခတာပါ။ သမဟာ ၁၉၈၆

ခႏစတနးက အာဏာရငမားက႔(စ)က တြနးလနဖယရားႏငခတ “ျပညသ႔အာဏာလႈပရားမႈ” က

ဥးေဆာငခသပါ။ ႐းသားႏမခတ သာမနအမရငမဘဝကေန ႏငငတကာက အသအမတျပ

ေလးစားခရတ ႏငငေရးသမားတေယာကလညးျဖစ၊ သရေကာငးလညးျဖစခရတ သမက

ဖလပပငျပညသ သနးေပါငးမားစြာတ႔က ႏႈတဆကဂါရဝျပခၾကပါတယ။

၁၉၉၈ ခႏစမာ အငဒနးရားေကာငးသားေတြ ဥးေဆာငတ လႈပရားမႈတခေၾကာင

အာဏာရငဆဟာတ ျပတကခရတယ။ ဒျဖစထြနးမႈက ကေနာတ႔

တငးျပညလြတေျမာကေရးကလညး အေထာကအကျဖစေစခတယ။ ကေန႔ကာလမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 228

အငဒနးရားန႔ ဖလစပငတ႔ဟာ ေဒသတြငးမာ ဒမကေရစန႔

သညးခစတရညမႈေတြရ႕ စနမနာေကာငးေတြပါပ။ ဒါေပမယ ဒါဟာလညး

ျပညစကလမႈေတာ မရေသးပါဘး။ ကေနာတ႔ တေမာလ(စ)မာ

ျဖစပကႀကေတြ႔ေနရသလမးေပါ႔။

အငအားႀကးႏငငတခ႕မာလညး ျပညသေတြရ႕ဆႏၵက လကေလာခရတာ၊

ႏငငတကာရ႕ဖအားက မလြနဆနႏငခတာေတြ ရခတာပ။

ဆဗယကျပညေထာငစေဟာငးန႔ အသားအေရာငခြျခားတ

ေတာငအာဖရကအစးရရ႕ အျဖစအပကေတြဟာ နမနာျဖစရပအခ႕ပါပ။

လြနခတႏစ (၅ဝ) ေလာကကတညးက ေျပာငးလသြားခၿပျဖစတ ကမာၻႀကးမာ ရကရြ႕စရာ၊

စတကသကေအာကျဖစစရာ ျပယဂတခအေနန႔ အနညးအကဥးေလာကသာ ကနရစေနတ

အာဏာရငႏငငေတြထမာ ျမနမာန႔ ေျမာကကရးယားဟာ အထငအရားဆးပါပ။ အေရ႕ဥေရာပ၊

အာဖရက၊ အာရန႔ လကတငအေမရကတလႊားမာ အရညအခငး မျပညဝမႈ၊ ေမာကမာမႈေတြန႔

အႏငကငစးမးအပခပခတ အာဏာရငေတြထက အမားစက အေျပာငးအလဆတ

ေလထေတြက တကဖကၿဖလခၾကၿပးပါၿပ။

အခအခနဟာ ျမနမာဒမကေရစေရးအတြက ပမအားစကလပေဆာငဖ႔၊ ပမဆနးသစတထြငတ

နညးလမးေတြသးၿပး တကပြဝငၾကဖ႔ အခနကေရာကေနပါၿပ။

ဖြ႔ၿဖးဆႏငငေတြအေပၚ ကနသြယေရးန႔ စးပြားေရးဒဏခတ ပတဆ႔အေရးယမႈေတြက

ကေနာမလလားပါဘး။ ဘာေၾကာငလဆေတာ အဒလဒဏခတအေရးယမႈဟာ ႏငငေရးအရ

မနတယလ႔ ေျပာႏငသလ ကေနာတ႔အတြကလညး ဘဝငကစရာျဖစေပမယ အႀကးအကယ

ဆငးရဒကၡေရာကေနတ ျပညသေတြအတြကေတာ ဘးေလရာ ဖ႐ဆငဆသလ ျဖစႏငလ႔ပါပ။

ဒါေပမယ ေဒသတြငးမာရေနတ စစအစးရန႔ သ႔အေပါငးအေဖာေတြ ပငဆငတ

ဓနဥစၥာေတြအေပၚ ထနးခပကန႔သတတာ မးကေတာ ကေနာ မဆန႔ကငပါဘး။

ႏငငတကာအသငးအဝငးအေနန႔ အစြနးေရာက အၾကမးဖကအပစေတြန႔

ပတသကဆကႏႊယသေတြ ပငဆငတ ေငြေၾကးဓနဥစၥာေတြအေပၚ ထနးခပ ကန႔သတမႈေတြ

လပႏငတယဆရင အခတတငးျပညလးက ျပနေပးဆြသမးပကထားၿပး အျပစမျပညသေတြက

အစအၿပလက သတျဖတ မဒမးကငေနသ ေတြကလညးပ ဥးတညခကထားၿပး

အေရးယေဆာငရြကေရးဟာ ကယကငသကၡာပငးအရေရာ၊ ႏငငေရးအရပါ ထပတထပမ

လအပတယဆတာက နားလညခယထားရမာျဖစပါတယ။

ျမနမာစစအစးရန႔ ပတသကဆကႏႊယသေတြရ႕ ႏငငရပျခားဘဏေတြမာ အပႏထားရတ

ေငြေၾကးဥစၥာေတြက ထနးခပကန႔သတဖ႔ မျဖစမေန လကနာေဆာငရြကရမယ

ဆးျဖတခကမးက ကလသမဂၢလၿခေရးေကာငစက ခမတဖ႔ ေသခာေပါက

မျဖစႏငေတာဘးဆရင အေမရကန၊ ဥေရာပ၊ ဂပနန႔ အျခားသေဘာထားကကညတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 229

ႏငငေတြအေနန႔ အဒလအေရးယေဆာငရြကမႈမးက ကယအစအစဥန႔ကယ

ေဆာငရြကဖ႔လပါတယ။

အငတာပလ ရတပဖြ႔ဝငေတြကလညး စစအပစန႔ သအေပါငးအေဖာေတြက

သတ႔ေငြေၾကးဥစၥာေတြက ကမာၻ႔ဘယအရပ၊ ဘယေဒသမာ ဘယလ ဘယေလာက

ျမႇပႏထားရတယဆတာက လကခထားရတ ဘဏအမညစာရငးေတြန႔တကြ

စစမးေဖာထတေပးဖ႔ ၫႊနၾကားထားရပါမယ။ အၾကမးဖကအပစေတြက

ေငြေၾကးခနးေျခာကေအာင လပတာမး၊ ၾကားကေန ျဖတေတာကသမးယတာမး

စတနညးလမးေတြသးၿပး ျမနမာစစအစးရက အၾကပဆကေအာငလပဖ႔လပါတယ။ ဒါအျပင

သတ႔ရ႕စညးစမဥစၥာေတြက အကာအကြယေပးေနတ ဘယေငြေၾကးအဖြ႔အစညးကမဆ

အေရးယအျပစေပးဖ႔လညး လပါတယ။

အဘားမားအစးရအေနန႔ ကမာၻႀကးအတြက သစလြငလတဆတတ အေနအထားသစန႔

ေမာလငခကသစေတြ ေပးစြမးဖ႔ ႀကးပမးေနတယ။ ဒါအျပင ေၾကာကရြ႕မႈ၊ ေမာကမာမႈ၊

အရညအခငးမျပညဝမႈေတြန႔ ကယတြငးကယတးၿပး နစေနတ ျမနမာစစအစးရလ

အစးရမးေတြက သကၡာရရ ျပန႐နးထြကလာႏငၿပး ၿငမးခမးေရးသလြငခကက

လမးယဆပကငႏငဖ႔ အတြက ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရး အခြငအလမးက

ကမးလမးဖြငလစေပးခတယ။ ဒါေပမယ စညပငသာယာဝေျပာခတ ႏငငတႏငငက

အလြလြအမားမား စမခန႔ခြအပခပရငး ဖကဆးေျခမႊခတ ျမနမာစစအာဏာပငေတြကေတာ

အဘားမားအစးရရ႕ အေကာငးျမငဝါဒန႔ သငျမတေျပလညေရးနညးလမးက

အသးျပခဥးကပေဆာငရြကေနတာက ေပာကြကဟာကြကလ သေဘာထားၿပး တလြတေခာ

ေတြးထငယဆေနပရပါတယ။

ျမနမာႏငငက ကလသမဂၢအဖြ႔ႀကးန႔ ကလသမဂၢရ႕ အျခားေအဂငစေတြကေရာ

အာဆယအဖြ႔ကပါ အဖြ႔ဝငအျဖစကေန ဆငးငထားဖ႔ ကေနာအဆျပခငပါတယ။ ဒါအျပင

ျမနမာႏငငမာ သ႐းထားရတယဆ႐ေလာက အငယတနး သအရာရတဥး ေလာကသာထားရၿပး

ႏငငအားလးကေန သတမနဆကဆမႈေတြက အဆငေလာခပစရပါ႔မယ။ ထြကေျပးခလႈခငတ

ျမနမာသတမနေတြကလညး ခလႈခြငေပးသငပါတယ။ အလားတပ ျမနမာႏငငက

ထြကေျပးလြတေျမာကခငတ အရပဘကန႔ စစဘကက ပဂၢလေတြကလညး

ေထာကခအားေပးသငပါတယ။

စစေအးေခတကာလတေလာကမာ အေမရကန၊ ဥေရာပန႔ ကေနဒါႏငငေတြဟာ

အခကြယေပာကသြားၿပျဖစတ ဆဗယကျပညေထာငစန႔ အေရ႕ဥေရာပႏငငေတြက

ႏငငေရးဒကၡသညေတြအတြက ခလႈစရာေပးခတယ။ ဒါဆ ျမနမာအစးရန႔

သေဘာထားကြသေတြန႔ ထြကေျပးခလႈလာသေတြကေရာ ဘာေၾကာင

ဒလေထာကခအားေပးမႈမး မေပးႏငရမာလ။

ဗြအေအတ႔ ဘဘစတ႔လ အဓကအသလႊငဌာနေတြန႔ အျခားအသလႊငဌာနေတြအေနန႔လညး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 230

သတ႔ရ႕ ျမနမာပငး အစအစဥေတြက သသသာသာ တးခ႕ထတလႊငသငတယ။

ျမနမာႏငင စစတပထက အစတအပငး အေတာမားမားဟာ လကရအေျခအေနန႔ ပတသကၿပး

အေတာ စတမခမးမသာ ျဖစေနၾကတယ။ အထးသျဖင ၿပးခတ ၂ဝဝ၇ ခႏစ

စကတငဘာလတနးက သတ႔ကးကြယဆညးကပရာ ဗဒၶဘာသာဘနးေတာႀကးေတြက

ကယတင႐ကႏကသတျဖတဖ႔ အမန႔ေပးခရတေနာကပငးမာပါ။

တငးျပညန႔ တပမေတာရ႕ဂဏသကၡာက ျပနလညအဖတဆယ ကယတငႏငေရးအတြက

တပမေတာအရာရ အရာခန႔ အၾကပတပသားအားလးက လႈ႔ေဆာစညး႐းဖ႔အတြက

ဆကသြယျပနၾကားေရးနညးလမးေပါငးစက အသးျပဖ႔လပါလမမယ။ ကယတငးျပညက

လယကဓားျပတကၿပး အစအၿပလက သတျဖတမႈေတြ ကးလြနေနတ အမငးရြတတြၿပး

ေလာကတကျခစားေနၾကတ လကတဆပစာ စစဗလခပတစက မမတ႔တငးျပညႀကးက

ဘယပဘယနညး ဒကၡအႏရာယ ကေရာကေအာင လပေနၾကပန႔ မမတ႔တေတြ

သကၡာကဆငးေနရပေတြက အဒတပထကသေတြသေအာင စညး႐းေျပာျပဖ႔လတယ။

ျမနမာတပမေတာက အရာရေတြန႔ အၾကပတပသားေတြက ဒရာဇဝတမႈေတြမာ ႀကရာပါလ

ျဖစေနရတအေၾကာငးန႔ သတ႔ေသနတေျပာငးဝေတြက ကယျပညသေတြဘက မလညၾကဖ႔န႔

အဒအနာရြတတြၿပး၊ ေလာကတကျခစားေနၾကတ စစဗလခပေတြက ဆန႔ကငေတာလနၾကဖ႔

လၿပဆတအေၾကာငး ေျပာဆနားခဖ႔လပါတယ။

ဂာမဏမာ အနႏတနခးရငလ႔ ထငမတမားေလာကေအာင တနခးထြားခတ

အာဏာရငဟစတလာက ျဖတခဖယရားဖ႔ ႀကးပမးရာမာ ဟစတလာစစတပက

ထပပငးအရာရေတြဟာ ႀကးမားတ ရစြမးသတန႔ မးခစစတဓာတက ေဖာထတျပသ

ခၾကပါတယ။ ၁၉၇၄ ခႏစက ေပၚတဂမာ ၿငမးခမးစြာဆငႏႊခတ ''ေဇာမႊားပနး ေတာလနေရး''

ဆတာ ေပၚေပါကခတယ။ အဒေတာလနေရးေၾကာင ႏစ (၅ဝ) ၾကာစးမးခတ

အာဏာရငဆလကဇာက ျဖတခႏငခၿပး ေပၚတဂမာ ဒမကေရစ လမးေၾကာငးက

စတငေလာကလမးႏငခတယ။ ဒါအျပင ပငလယရပျခားက ေပၚတဂကလနႏငငေတြကလညး

လြတလပေရးရေစခတယ။ အဒေတာလနေရးရ႕ ဗသကာေတြကေတာ ေပၚတဂစစတပက

အရာရငယေတြပါပ။ ဒါေၾကာင ျမနမာတပမေတာအရာရငယေတြကလညး

သတ႔ရ႕ဂဏသကၡာန႔ မးခစစတဓာတရမႈက စနမနာျပတအေနန႔ မမတ႔တငးျပညက

ကယတငၾကဖ႔ လႈ႔ေဆာစညး႐းႏငပါတယ။

ကမာၻ႔ဘဏ၊ အာရဖြ႔ၿဖးေရးဘဏ၊ အျပညျပညဆငရာ ေငြေၾကးရနပေငြအဖြ႔န႔

ကလသမဂၢေအဂငစေတြအေနန႔ ျမနမာႏငငစးပြားေရး ျပနလညနာလနထေရးန႔ ေငြေၾကးစနစ

ျပနလညထေထာငေရးအတြက ေလလာစးစမးမႈေတြျပလပေရးန႔

စမကနးမၾကမးတရပေရးဆြေရးက ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာမႈမရဘ

အျမနဆးစတငေဆာငရြကဖ႔လပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 231

လြတလပမႈေတြ ျပနလညရရလာတအခါ ျပနလညထေထာငေရးန႔ ႏငငေရးတညၿငမမႈအတြက

ေလာကလမးရမယ ခရးလမးဟာ အလြနၾကမးတမးရညလားေနဥးမာပါ။ ျမနမာႏငငဟာ

တငးရငးသားလမးစအကေၾကာငးေတြန႔ အကရာကြရာ ဗရပြျဖစေနသလ လကနကကင

ဘနးရာဇာေတြရ႕ ဖစးႏပစကမႈကလညး ခါးစညးခေနရတ တငးျပညတျပညပါ။

တငးျပညတညၿငမမႈန႔ စညးလးညၫြတမႈက ထနးသမးေစာငေရာကေရးမာ စစတပဟာ

ပစပယေရာငလႊလ႔မရႏငတ အခနးက႑မာ ဆကလကရေနဥးမယဆတာ

ဘယလမမျငငးႏငတ အခကပါ။ ဒါေၾကာင ျမနမာႏငငမာ ေနာငေပၚထြနးလာမယ

စစအရာရေတြအေနန႔ သတ႔မာ တငးျပညက ကယတငဖ႔န႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔

အတလကတြၿပး ကမာၻမာ ျမနမာအတြက ေနရာျပနရေအာင ေဆာငရြကသြားဖ႔

သမငးေပးတာဝနတရပ ရေနတယဆတာ သနားလညဖ႔လပါတယ။

ဒါေပမယ စစတပန႔ ရအဖြ႕က ျပနလညဖြ႔စညးၿပး ေခတမတးတကေအာင လပရမာျဖစပါတယ။

ဒအတြက ျမနမာအမနးခငး ေတြန႔ မတေဆြေတြက ကညပပးေဆာငရြကေပးဖ႔

အဆငသငရေနရပါမယ။

ျမနမာႏငငရ႕ လြနခတအႏစ (၂ဝ) ေကာအတြငး ျဖစထြနးမႈေတြက

ေစငသးသပၾကညၿပးတေနာက တဖန ကယျပညသေတြအေပၚ ထနးထနးသမးသမး

ညႇာညႇာတာတာ ဆကဆျပမဖ႔န႔ ျပနာရပေတြက ေတြ႔ဆေဆြးေႏြး အေျဖရာဖ႔

စစအပစေခါငးေဆာငေတြက အေကာငးဘကက ႐ႈျမငၿပး ယဥေကးသမေမြ႔စြာ

ဆကဆေျပာဆစညး႐းမႈေတြ မေရမတြကႏငေအာင ျပလပခေပမယ

အဒႀကးပမးအားထတမႈေတြအားလး အရာမထငျဖစခတာေတြက ေတြ႔ျမငခရၿပးတေနာက

ကေနာယၾကညမတာကေတာ ကယျပညသေတြအေပၚ ဆငႏႊခတ စစပြအတြက

စစဗလခပေတြဘကက တနဖးတစတရာ ျပနလညေပးဆပဖ႔အတြက

အေရးယေဆာငရြကမႈေတြ လကေတြ႔ကက အရနျမႇငေဆာငရြကသြားဖ႔ လေနၿပဆတာပါပ။

သခငးတမနခငးအတြကေတာ တခါးေတြ ဆကဖြငထားရပါလမမယ။ အကယ၍သာ

အသတရားေတြဝငလာၿပး စစအာဏာပငေတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔တကြ

အျခားႏငငေရးအကဥးသားေတြက လႊတေပးလကမယဆရင ႏငငတကာမသားစႀကးရ႕

အလႈကသလႈက ခးကးေထာပနာျပသေတြက သတ႔ၾကားလာရမာပါ။ ဒါအျပင အကယ၍သာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔အတ အျခားေခါငးေဆာငေတြန႔ပါ အဓပၸာယရတ

ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပလပၿပး အဒကတဆင အျပသေဘာေဆာငတ

ေနာကထပေျခလမးတရပက သတ႔ဆကလမးၾကမယဆရင ႏငငတကာမသားစႀကးက

ခငမာတ ေထာကခအားေပးမႈေတြ ခကခငးလကငငးေပးလာၾကမာပါ။

အကယ၍သာ စစတပန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ၾကား လြတလပၿပး

ဒမကေရစနညးလမးကတ ေရြးေကာကပြေတြျပလပဖ႔ သေဘာတညခကတရပရရၿပး

စစတပအေနန႔ ေရြးေကာကပြရလဒအတငး လကနာေဆာငရြကသြားမယဆရင ႏငငတကာက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 232

ဝငးဝနးေထာကပဖ႔ ကတကဝတျပေရး ညလာခႀကးတရပ ကငးပျပလပရပါလမမယ။

အဒညလာခမာ ကမာၻ႔မသားစအသငးအဝငးႀကးကေန ျမနမာစးပြားေရး

ျပနလညနာလနထႏငေအာင ကညေထာကပဖ႔အတြက ကတကဝတေတြ ေပးၾကပါလမမယ။

ဒေနရာမာ ၿငမးခမးေရး၊ တညၿငမေရးန႔ ကြယဝခမးသာေရးအတြက

ေလာကလမးရမယခရးလမးဟာ အလြနရညလား ေထြးျပားႏငတယဆတာကေတာ ကေနာတ႔

ႀကတငတြကဆထားရပါလမမယ။

မတခက ။ ။ ၂ဝဝ၉ ခႏစ ၾသဂတလ (၁၉) ရကေန႔ထတ The Huffington Post

သတငးစာတြင “In Support of the Struggle for Democracy in Burma” ေခါငးစဥျဖင

အေရ႕တေမာသမၼတ ရာမ႔စေဟာတာ ေရးသားခသည ေဆာငးပါးက

တက႐ကျပနဆထားျခငးျဖစပါသည။

ထထကြကြႏင ၿပငတ၀ငးၾကပါစ႔ NEJ / ၇ စကတငဘာ ၂၀၀၉

၁၉၈၉ ခႏစ မတလတြင ဗမာျပညကြနျမနစပါတမ ခြထြက၍ ထစဥက န၀တစစအပစႏင

ပထမဆး အပစအခတရပစေရး ျပလပခသည ကးကန႔တပဖြ႔ (ျမနမာႏငငလမးစမား

ဒမကေရစမဟာမတတပေပါငးစ - MNDAA) ႏင နအဖတပဖြ႔တ႔အၾကား ၾသဂတလ (၂၇) ရကမ

(၂၉) ရကေန႔အထ တကပြျဖစပြားၿပးေနာက ေဒသတြငးမ စစေျပးဒကၡသည

သးေသာငးငါးေထာင ေကာ တ႐တျပညဘကသ႔ ထြကေျပးခလႈခၾကသည။ ကးကန႔တပဖြ႔၀င

(၁,၀၀၀) ခန႔ တ႐တျပညဘကသ႔ ၀ငေရာကကာ တ႐တအာဏာပငမားထ

လကနကခအညခခၾကသည။

တနညးအားျဖင အႏစ (၂၀) ေကာ ၾကာျမငၿပးေနာက နအဖစစအပစ၏

လကကငတတတပဖြ႔ႏင ကးကန႔တပဖြ႔တ႔အၾကား ပထမဆးအႀကမ

ကညစေပါကချခငးျဖစသည။ ကးကန႔ေခါငးေဆာငမား၏ မးယစေဆး၀ါးမႈႏင

လကနကေမာငခမႈမားေၾကာင တကပြျဖစပြားရျခငးျဖစေၾကာငး နအဖစစအပစဘကမ

အေၾကာငးျပသည။

သ႔ေသာ စစအပစ၏ အေၾကာငးျပခကက ႏငငေရးေလလာသးသပသမားႏင

အတကအခအငအားစမားက လကခယၾကညျခငးမရေပ။ နအဖစစအပစ ျဖစေစခငသည

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမတငမ နယျခားေစာငတပဖြ႔အျဖစ အသြငေျပာငးလေရးကစၥက

ကးကန႔ေခါငးေဆာငမားက ျငငးဆနသျဖင တ႐တနယစပတေလာကရ အပစအခတရပစေရး

အဖြ႔မားအနက အငအားအနညးဆးျဖစသည ကးကန႔တပဖြ႔က အျပစရာၿပး ေဗြေဆာဥး

တကခကျခငးဟသာ လကခယၾကညၾကသည။

အႏစ (၂၀) အတြငး နအဖ လမးခသည ေျခလမးမားက ၾကညျခငးအားျဖငလညး စစအပစ၏

အေၾကာငးျပခက ခငလျခငးမရေၾကာငး သသာထငရားေနသည။

နအဖစစေခါငးေဆာငမားသည သတ႔စစအပစႏင အကးစးပြားတလင ကမာၻက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 233

အလရေနသည ဘနးဘရင ခြနဆာကသ႔ေသာ ပဂၢလမးကပငလင မတေဆြဖြ႔ကာ

ကြယလြနခနအထ ရနကနၿမ႕တြင ေအးေအးလလ ေခါငးခခြငျပခသမားျဖစသည။

ထ႔အျပင အႏစ (၂၀) ေကာၾကာ အပစအခတရပစထားခေသာ

လကနကကငအဖြ႔အစညးမားႏငလညး စစမနသည ၿငမးခမးေရးက

တညေဆာကချခငးမးမဟတဘ စစအပစ၏ ယာယအကးစးပြား (အဓကအားျဖင

စစမကႏာမမားေစေရး) အတြက စးပြားေရးအရ အထးအခြငအေရးေပး (၀ါ)

လပခငရာလပခြငျပကာ မသခငဟနေဆာငသညနညးျဖင အပစအခတရပစချခငးျဖစသည။

တနညးအားျဖင ၁၉၈၈ ခႏစ ရစေလးလးအေရးေတာပေၾကာင ႀကးထြားလာသည

ျပညတြငး/ျပညပဒမကေရစ အငအားစမားအား နညးမးစျဖင ၿဖခြရနအတြက

အခနယခင၍သာ အပစအခတရပအဖြ႔မားႏင ယာယၿငမးခမးေရး ရယထားချခငးမးျဖစသည။

ထ႔အတြက စစအပစသည အပစရပအဖြ႔ေခါငးေဆာငမားက စးပြားေရးမကလးမားအျပင

ကယပငအပခပခြငရ အထးေဒသမားျဖငပါ ဆြေဆာငစညး႐းခရေလသည။

သ႔ေသာ နအဖစစေခါငးေဆာငမားသည လတမး မလတမး စတသေဘာထားမမန

ေဖာကလြေဖာကျပန ျပမတတသည တပမေတာသားအေယာငေဆာင လလမလညစ

အာဏာ႐းမားသာျဖစေၾကာငး အႏစ (၂၀) သာဓကမားက တစတစ ထငရားလာေစခသည။

အကးစးပြားတလင ဘနးဘရငပငျဖစေသာျငား လညပငးဖကေပါငးသငးခေသာလညး

အကးစးပြားမတညလင (သ႔မဟတ) မတညေတာသညအခနေရာကလင ၿပငဘကမနသမက

ကလနကကစ ဉာဏနဉာဏနက နညးမးစသး၍ ဖယရားၿဖခြငးေလရသည

လ႔ေအာကတနးစားမားျဖစေၾကာငး ၾကာေလေလ ထငရားေလေလျဖစ၏။

အာဏာရငစစအပစသည အႏစ (၂၀) ကာလအတြငး သတ႔၏ ရာဇပလငက

ထပါးေအာငျပမညဟ ယဆသည ႏငငေရးသမား၊ ေကာငးသား၊ ျပညသဆလင ဘနး၊

ခေဘာကခာမား ပစကာ အမႈဆငဖမးဆးျခငးမး ကလနကကစ ျပလပတတ၏။

သဃာေတာမားဆလင အမးသမး ထမပစကာ အမႈဆငဖမးဆးျခငးမး ေအာကတနးကက

ျပမတတ၏။ မၾကာေသးမက ဆလင ေနအမအကယခပကခေနရသည လထေခါငးေဆာင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား လတေယာကလး ပငပစ၍ အမႈဆငကာ မကႏာေျပာငတက

ဖမးဆးခ၏။

ထကသ႔ေသာ အမႈဆငဖမးဆးမႈမားအၿပးတြင ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမတငမ

နယျခားေစာငတပအဖြ႔ အသြငေျပာငးလရန ျငငးဆနေနသည

အပစအခတရပစေရးအဖြ႔မားထမ ကးကန႔တပဖြ႔က မးယစေဆး၀ါးႏင လကနကေမာငခမႈ

ေခါငးစဥတပကာ အျပစရာ တကခကချခငးျဖစေပ၏။ နဂကတညးက ကးကန႔ေခါငးေဆာငမား

ဘနးလပေနသညက မသခငဟနေဆာငခသည နအဖစစေခါငးေဆာငမားက သတ႔၏

အမန႔ကမနာခသည ယခအခနကမ မးယစေဆး၀ါးမႈက အေၾကာငးျပလာသညမာ

ရယသြမးေသြးဖြယရာပင ျဖစေတာ၏။ (နအဖစစေထာကလမးေရးေဟာငး

ဗလမႉးေအာငလငးထြဋ ၏ ေျပာျပခကအရဆလင ကမးလြနေရနႏင သဘာ၀ဓာတေငြ႔မား

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 234

အလအပယမထြကခင ၁၉၉၃ ခႏစအထ ျမနမာစစအစးရအေနျဖင တ႐တနယစပ

အပစရပေခါငးေဆာငမားထမ ခြေ၀ရရသည မးယစေဆး၀ါးေရာငးရေငြမားအေပၚ

မခခရသညဟ၏။)

ကးကန႔ေခါငးေဆာငမား ကးလြနသညဆသည မးယစေဆး၀ါးျပနာမား အပါအ၀င

ယေန႔ျမနမာႏငငတြင ျဖစပကေနသည ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ လမႈေရး ျပနာအလးစသည

ျမနမာႏငငက (၄၇) ႏစေကာၾကာ စစအာဏာရင စနစျဖင အပခပချခငးေၾကာင

အျမစတြယေပါကဖြားလာချခငးျဖစရာ ျပနာအ၀၀က ခပၿငမးေအာင ေဆာငရြကလလင

ေရးဥးစြာ စစအာဏာရငစနစက အျမစပါမကန ဖယလနႏငဖ႔လအပေပသည။ ထ႔ေနာကမသာ

ကနျပနာအရပရပက ႏငငေရးနညးျဖင နညးမနလမးမန စနစတက

အခနယေျဖရငးရမညျဖစေပသည။

အဆပါျပနာအ၀၀က ဖနးတးခ၊ ဖနတးေနဆျဖစေသာ နအဖစစအပစသည အႏစ (၂၀)

အတြငး အတကအခအငအားစ အသးသး (တဥးခငးျဖစေစ၊ အဖြ႔လကျဖစေစ) အေပၚ

ကလနအကစ ဉာဏနဉာဏနကမးစျဖင ေထာငေခာကဆင ဖမးဆးထနးသမး

တကခကျခငးမးအျပင ျပညသက ျပညသႏင၊ ေကာငးသားက ေကာငးသားႏင၊ ကရငက

ကရငႏင၊ ကးကန႔က ကးကန႔ႏင အခငးခငး သပလေသြးခြကာ ၿဖခြငးသညနညးကလညး

ကငသးခေပသည။ မညသ႔ပင ေထာကေခာကဆင ဖမးဆးဖမးဆး၊

ေသြးခြၿဖခြငးၿဖခြငးေစကာမ တငးျပညတြင ျဖစပကေနသည ျပနာမား သည

ေျပလညေလာပါလာျခငးမရဘ အလးစးပကသဥးရမညကနးသ႔သာ တေန႔တျခား

ဆကေရာကလာသညက ေတြ႔ေနရေပသည။

ထသ႔ တငးျပညက ေခာကထသ႔ တြနးပ႔ေနေသာ ေကာကကစယတမာ ပကစကလသည

နအဖစစေခါငးေဆာငႏငတကြ စစအာဏာရငစနစဆးႀကးက အျမစပါမကန

ဖယလနႏငရနအလ႔ငာ စစအပစဆငသည ေထာငေခာကအတြငးသ႔ (ကးကန႔အေရးက

နမနာယကာ) တဥးခငး၊ တဖြ႔ခငး သကဆငးမခဘ ျပညသလထတရပလးႏငအတ

လကနကကင အဖြ႔အစညးအားလး၊ ျပညတြငးျပညပ အတကအခအငအားစမားအားလး

ဖကဆစဂပနက ေတာလနခခနကကသ႔ လကဥးမႈယၿပး တခနတညး တၿပငတညး

အကြေပါကကြ တကခကၾကဖ႔ လအပပါေၾကာငး ေခတၿပငက တပလန႔ႏႈးေဆာလကရပါ၏။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 235

အလပရငလပသမ ခေနရ ၉ စကတငဘာ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/online/Sep09/90909.php

အခထတေပးေနတ ယာယျမနမာႏငငကးလကမတန႔ ပတသကၿပး ျမနမာအလပသမားေတြက

အသေပးခငပါတယ။ ဘနေကာကၿမ႕အနးက ပထဌာနမာရတ ပလတစတစအလပ႐က

ကေနာအပါအ၀င အလပသမား (၇) ဥးဟာ အလပရငန႔အတ ျမ၀တၿမ႕မာ

ျမနမာဘကကထတေပးတ ယာယႏငငကးလကမတ သြားလပၾကပါတယ။

တေယာကက ဘတ (၆,၅၀၀) ကနၿပး (၂) ႏစသကတမးရတ ဗဇာလကမတရခပါတယ။

ဒလကမတန႔ ထငးတႏငငလးမာ လြတလပစြာ သြားလာခြငရတယလ႔

ထငးန႔ျမနမာအစးရေတြက ေျပာထားပါတယ။ ဒါေပမယ ဘနေကာကျပနေရာကေတာ

ကေနာတ႔ရ႕ ယာယႏငငကးလကမတေတြက အလပရငက သမးလကပါတယ။

ဆေတာ ကေနာတ႔တေတြဟာ အရငဘ၀ပ ျပနေရာကသြားပါတယ။ ဘယကမ လြတလပစြာ

သြားခြငမရပါဘး။ အခ ကေနာတ႔လကထမာ ရေနတ ထငးကထတေပးတ

အလပသမားလကမတဟာ သကဆငရာနယေျမကေန အျခားတနယက သြားခြငမရပါဘး။

ကစၥႀကးငယရလ႔ နယေကာသြားမရင အဖမးခရၿပး နယစပျပနပ႔ခရတာေတြ၊

ေငြညႇစခရတာေတြ မၾကာခဏႀကေတြ႕ၾကရပါတယ။

အချမနမာဘကက ထတေပးတ အနေရာငယာယႏငငကးလကမတအတြက

တရား၀ငကနကေငြက ျမနမာဘကက ကပ (၃,၀၀၀) န႔ ထငးလ၀ကက ဗဇာေၾကးဘတ

(၂,၀၀၀) ပ ေပးရပါတယ။ အဒါက အလပရငက ပြစားန႔ေပါငးၿပး တေယာကက ဘတေငြ

(၆,၅၀၀) ယပါတယ။ ဒေငြေတြက အလပရငက မေပးပါဘး၊ အလပသမားကပ ေပးတာပါ။

ဒါေၾကာင ဘယလအေန အထားေတြပေပၚေပၚ အလပသမားေတြကေတာ နငးျပားဘ၀ကေန

တကလမးမျမငေသးဘး။ သကဆငရာအစးရေတြက ဘာေျပာေျပာ လကေတြ႔မာ

အလပရငေတြ လပသမခရတာက ကေနာတ႔ အလပသမားေတြပါ။ ဒါေၾကာင တျခား ဘ၀တ

အလပသမားေတြအေနန႔ ကေနာတ႔လ မေအးႏစခါနာတအျဖစမး မေရာကေအာင ႀကတငၿပး

လအပတာေတြ ျပငဆငႏငေအာင ကေနာတ႔ရ႕အျဖစအပကမနက တငျပလကရျခငး

ျဖစပါတယခငဗား။

ပထဌာနမ ျမနမာအလပသမားတဥး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 236

သတငး ျပညတြငးသတငး စစပြသစမား မၾကာမ ျဖစပြားလာႏငဟ အကခတမား

ေျပာဆ

စစပြသစမား မၾကာမ ျဖစပြားလာႏငဟ အကခတမား

ေျပာဆ

ေကာခ

ဗဒၶဟးေန႔၊ စကတငဘာလ 09 ရက 2009 ခႏစ 20 နာရ 26 မနစ

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ MNDAA ကးကန႔တပက တကခကၿပးေနာက ေဒသတြငးသ႔ စစအစးရ

တပဖြ႔မား ပမ ျဖညတငးထားသျဖင တ႐တ-ျမနမာ နယစပတြင ေနာကထပစစပြမား မၾကာမ

ျဖစပြားလာဖြယ ရသညဟ စစေရး အကခတမားက ေျပာသည။

စစအစးရ တပမားသည ဝ' တ႔ အမာခ တပစြထားသည ဝ' နယေျမေျမာကပငး ဟပနးၿမ႕မ မင

၂၀ ခန႔ေဝးေသာ သတးၿမ႕နယ မငးဆတၿမ႕အနးတဝက၊ ဝ' နယေျမအလယပငး

ကငးတအေရ႕ေျမာကတြင အာပဂ ေလာငခာ၊ ေမာတာႏင သခပကာ ကားမား အပါအဝငျဖင

လြနခသည သတငးပတကတညးက တပစြလာခသညဟ ရမးျပည တပမေတာ (ေတာငပငး)

သတငးရပကြကမားအရ သရသည။

ေဒသတြငး အေျခအေနက ေစာငၾကညေနသ ရမးသေတာဆင သတငးဌာနမ

လကေထာကအယဒတာ ဦးစနၾကညက ”စကတငဘာလ ၁ ရကေန႔က ေတာငၾကးကေန

ပငးကကအသြား၊ အဒလမးတေလာကမာ စစကားအစး ၄၆ စး၊ Escort အေစာငအေရာက

တပစတတစတပပါတယ။ အကနလး မးကာအပထားတယ။ … လကနကၾကးေတြ၊

ကညဆေတြ၊ ေလာငစာေတြလ႔ ေျပာတယ။ အဒကားေတြက ကငးတေရာကေတာ

ထကဝကစခြၿပး ထကဝကက ပငးကရ႕ အေရ႕ေျမာကဘကက တကသြားတယ။

ေနာကတဝကက ကငးတရ႕ အေရ႕ေတာငဘကက ဆငးသြားတယ။ အဒါက

မငးေယာငးၿမ႕နယ” ဟ ေျပာသည။

ေနျပညေတာစစ႐းႏငနးစပေသာ သတငးရပကြကတခက စစအစးရအေနျဖင စစပြမားအတြက

ျပငဆငမႈမား ရေနသညဟ ဆသည။

အေရ႕ေတာငတငး စစတငးမႉး ဗလခပေအာငသနးထြဋသည ကးကန႔ေဒသ ေလာကကငတြင

အေျခစကၿပး၊ တပမားက ကြပကလကရျပး ကာကြယေရးဝနၾကးဌာနမ ဗလခပ

မငးေအာငလႈငသညလညး ေဒသတြငးသ႔ လညလညလက ရသည။

စစတပထပပငးေခါငးေဆာငမားက လအမား စစပြက အာ႐စကေနျခငးသည ၂၀၁၀

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 237

ေရြးေကာကပြက ေမးမနသြားေစၿပး၊ လပကငခြင အခြငလမး သာေစသညဟ ယဆေနေၾကာငး

အဆပါသတငးရပကြကက ေျပာသည။

အပစအခတရပ ဝ' ျပည ေသြးစညးညညႊတေရး တပမေတာ - UWSA ကလညး နယေျမအတြငး

တပလန႔မႈမား ျပလပထားၿပး၊ စစသားေဟာငးမားက ျပနလညေခၚယျခငးႏင လအပလင

တအမတေယာကႏႈနး စစသားစေဆာငးမညဟ မာၾကားထားေၾကာငး သတငးမား

ထြကေပၚေနသည။

ယခလ ၅ ရကႏင ၆ ရကေန႔မားတြင ဝ' ေဒသ ၿမ႕နယ ၁၂ ၿမ႕နယတြငး အစညးအေဝးမား

ေခၚယခကာ၊ လအပလင တအမတေယာက စစထလကရန ဆငေခၚမညဟ

ေျပာၾကားထားေၾကာငး ေဒသခမားက ကးကား၍ အာအကဖေအ ျမနမာပငးအစအစဥ

သတငးတရပတြင ပါရသည။

လဦးေရ ၄ သနးေကာရ ဝ' ေဒသတြင စစသညအငအား အနညးဆး ၂ ေသာငးခန႔ ရမညဟ

ခန႔မနးရသည။

အစဥအလားအားျဖင အေျခခစစပညာႏင ဝ' လငယအမားစ ကြမးဝငၾကသည။

လကရအခနတြင ဝ' ေခါငးေဆာငမားက အရနစစသညအငအား ၄ ေသာငးေကာက

ဆငေခၚထားၿပးျဖစသညဟ ဦးစနၾကညက ေျပာသည။

အျခားေသာ စစ႐းသတငးရပကြကတခက ထြကေျပးတမးေရာငသြားေသာ

ကးကန႔ေခါငးေဆာငသည ဝ' နယေျမအတြငး ေရာကရေနသညဆကာ ျပနလညလႊေပးရန

နအဖက ေတာငးဆထားသညဟ ဆသည။

ဝ' ႏင တကပြမား ျဖစပြားလင ရမးႏင ဝ' ဒကၡသည ၅ ေသာငးေကာအထ ထငးႏငငထ

ထြကေျပးႏငေၾကာငးႏင တ႐တ ႏငငဘကကေတာ ထပမာဏထက ပႏငသညဟ

အကခတမားက တြကဆထားၾကသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 238

US Embassy investigatesarrest of American citizen inBurma

by MungpiWednesday, 09 September 2009 18:52

New Delhi (Mizzima) – The United States Embassy inRangoon said it is talking to the Burmese governmentregarding an American, arrested at the Yangon InternationalAirport on September 3.

Burma born American citizen, Kyaw Zaw Lwin a.k.a Nyi NyiAung, was arrested at the Mingalardon International Airporton September 3, on arrival from Bangkok on a TG flight.

An embassy official told Mizzima on Wednesday that theyare talking to Burmese authorities on Kyaw Zaw Lwin’sarrest but refused to provide further details, citing diplomaticprotocol.

“We are aware of Kyaw Zaw Lwin’s arrest. We areinvestigating the case,” the official said adding that “Ourpriority is to provide assistance to American citizens, so, yeswe are reaching out to the government here.”

Kyaw Zaw Lwin was a student activist during Burma’s 1988popular uprising and fled to Thailand to escape the militarycrackdown on protesters. Later he was resettled in US and hasbeen living in Washington DC, where he was neutralized as aUS citizen.

According to a letter of request sent to Collin P. Furst, Consulof the US Embassy in Rangoon, by his friends, Kyaw ZawLwin had a valid social visit Visa obtained from the BurmeseEmbassy in Bangkok.

The embassy official said they do not have any informationso far on the whereabouts of Kyaw Zaw Lwin.

The Burmese-born US citizen’s sister and mother are servinga jail term for their role in the ‘Saffron Revolution’, in whichmonks led thousands of protesters on the streets of Rangoonin September 2007.

Kyaw Zaw Lwin’s sister, Thet Thet Aung (35), was sentencedto 65 years in prison, while his mother is serving a five-yearprison term.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 239

ကးကန ေဒသ စစအစးရတကရကခပကင

09 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-09-voa5.cfm

ျမနမာႏငငရ႕ အေရ႕ေျမာကနယစပက ကးကန႔ေဒသဟာ ၂၀၁၀ခႏစ ေရြးေကာကပြ

ၿပးရငေတာ ဖြ႔စညးပအတငးဆရင ကယပင အပခပခြငရတ ေဒသျဖစလာပါလမမယလ႔ ျမနမာ

ဒတယျပညထေရး ၀နႀကး ဗလမႉးခပ ဖနးေဆြက ေျပာလကပါတယ။ မေန႔က ရနကန

အေျခစက ႏငငျခား သတငးေထာကေတြန႔ သတမနေတြက ကးကန႔ေဒသ ေလာကကငၿမ႕က

ေခၚယၿပး ျမနမာအစးရ အာဏာပငေတြက သတငးစာ ရငးလငးပြတရပ ျပလပရာမာ သက

ေျပာသြားတာျဖစပါတယ။ ကးကန႔ေဒသေခါငးေဆာင ဖနကားရငရ႕ တပေတြန႔

ျမနမာအစးရတပေတြ တကပြျဖစၿပးေနာက ၾသဂတလ ၂၉ရကေန႔ ညေနပငးမာ ကးကန႔ေဒသ

တခလးက ျမနမာ လၿခေရးတပေတြက လး၀ ထနးခပထားႏငခတယလ႔ ဖနးေဆြက

ရငးလငးေျပာဆခပါတယ။

စကတငဘာလ ၁ရကေန႔မာေတာ ၀နႀကးခပ ဗလခပႀကး သနးစနဥးေဆာငၿပး ကးကန႔ေဒသ

ဖြငၿဖးေရးဥးစးေကာမတ တရပက ဖြ႔စညးခတယလ႔ဆပါတယ။ ဒအလပအဖြ႔က ျပညထေရး

ဒတယ ၀နႀကးက ဥးေဆာငသြားမယလ႔ ေဖာျပပါတယ။ ဒအဖြ႔ဟာ အေထြေထြ

ေရြးေကာကပြအၿပး ကးကန႔ေဒသ အပခပေရးန႔ တရားေရးဌာနေတြ မေပၚထြကလာခငအထ

ကးကန႔ေဒသက တာ၀နယ အပခပ သြားမယသေဘာျဖစတယလ႔ စငဟြာသတငးမာ

ေရးသားထားပါတယ။

ကးကန႔ ေခါငးေဆာင ဖနကားရငထက စစအစးရန႔ ပးေပါငးလကတ ပငစးခန အပစကေတာ

သ႔အေနန႔ လာမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက ၀ငေရာကယဥၿပငမာ ျဖစၿပးေတာ

ကးကန႔တပေတြကလညး ျမနမာစစအစးရေတာငးဆထားတအတငး နယစပလၿခေရး

တပအျဖစ အသြငေျပာငးဖ႔ လကခထားတယလ႔ ပငစးခန ကယတငက သတငးေထာကေတြက

ေျပာဆခတအေၾကာငး ဒဘေအ သတငးမာ ေဖာျပထားပါတယ။

ကးကန ေဒသ စစအစးရ တကရက ခပကင

09 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-09-voa5.cfm

ျမနမာႏငငရ႕ အေရ႕ေျမာကနယစပက ကးကန႔ေဒသဟာ ၂၀၁၀ခႏစ ေရြးေကာကပြ

ၿပးရငေတာ ဖြ႔စညးပအတငးဆရင ကယပင အပခပခြငရတ ေဒသျဖစလာပါလမမယလ႔ ျမနမာ

ဒတယျပညထေရး ၀နႀကး ဗလမႉးခပ ဖနးေဆြက ေျပာလက ပါတယ။ မေန႔က ရနကန

အေျခစက ႏငငျခား သတငးေထာကေတြန႔ သတမနေတြက ကးကန႔ေဒသ ေလာကကငၿမ႕က

ေခၚယၿပး ျမနမာအစးရ အာဏာပငေတြက သတငးစာ ရငးလငးပြတရပ ျပလပရာမာ သက

ေျပာသြားတာျဖစပါတယ။ ကးကန႔ေဒသေခါငးေဆာင ဖနကားရငရ႕ တပေတြန႔

ျမနမာအစးရတပေတြ တကပြျဖစၿပးေနာက ၾသဂတလ ၂၉ရကေန႔ ညေနပငးမာ ကးကန႔ေဒသ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 240

တခလးက ျမနမာ လၿခေရးတပေတြက လး၀ ထနးခပထားႏငခတယလ႔ ဖနးေဆြက ရငးလငး

ေျပာဆခပါတယ။

စကတငဘာလ ၁ရကေန႔မာေတာ ၀နႀကးခပ ဗလခပႀကး သနးစနဥးေဆာငၿပး ကးကန႔ေဒသ

ဖြငၿဖးေရးဥးစးေကာမတ တရပက ဖြ႔စညးခတယလ႔ဆပါတယ။ ဒအလပအဖြ႔က ျပညထေရး

ဒတယ ၀နႀကးက ဥးေဆာငသြားမယလ႔ ေဖာျပပါတယ။ ဒအဖြ႔ဟာ အေထြေထြ

ေရြးေကာကပြအၿပး ကးကန႔ေဒသ အပခပေရးန႔ တရားေရးဌာနေတြ မေပၚထြကလာခငအထ

ကးကန႔ေဒသက တာ၀နယ အပခပ သြားမယသေဘာျဖစတယလ႔ စငဟြာသတငးမာ

ေရးသားထားပါတယ။

ကးကန႔ ေခါငးေဆာင ဖနကားရငထက စစအစးရန႔ ပးေပါငးလကတ ပငေစာကခန

အပစကေတာ သ႔အေနန႔ လာမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက ၀ငေရာကယဥၿပငမာ ျဖစၿပးေတာ

ကးကန႔တပေတြကလညး ျမနမာစစအစးရ ေတာငးဆထား တအတငး နယစပလၿခေရး

တပအျဖစ အသြငေျပာငးဖ႔ လကခထားတယလ႔ ပငေစာကခန ကယတငက သတငးေထာက

ေတြက ေျပာဆ ခတအေၾကာငး ဒဘေအ သတငးမာ ေဖာျပထားပါတယ။

ရနကနေလဆပမာ ထနးသမးခခရတ ကညညေအာငႏင

ဆကသြယခြငရဖ႔ အေမရကနသ႐းႀကးပမး

10 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-10-voa1.cfm

၈၈ မးဆကေကာငးသား ႏငငေရးတကၾကြသ အေမရကန ႏငငသားတဥးဟာ

မၾကာေသးခငက ျမနမာႏငငက အသြား အာဏာပငေတြရ႕ ဖမးဆးခခရလ႔ အေမရကနသ႐း

တာ၀နရသေတြက ေတြ႔ဆခြငရဖ႔ ေတာငးခထားပါတယ။ ဖမးဆးခန က စလ႔

သ႔မသားစေတြကေတာ သ႔အေျခအေနက တတကက မသႏငဘ ျဖစေနရလ႔ စးရမမကငး

ျဖစမႈေတြလညး ထြကေပၚေနပါတယ။ ဒအေၾကာငး သထားသမ ကေအာငလြငဥး က

တငျပထားပါတယ။

အေမရကနႏငငမာ ေနထငသ ျမနမာအေရး လႈပရားသ တဥးျဖစတ ကညညေအာင ေခၚ

ကေကာေဇာလြင ဟာ ဒလ ၃ ရကေန႔ကပ ထငးႏငငကတဆင ျမနမာႏငငကအသြား ရနကန

မဂၤလာဒေလဆပမာပ ဖမးဆးခခရတအေၾကာငး မသားစ န႔ နးစပသေတြက ေျပာၾကတာပါ။

ဒကစၥန႔ပတသကလ႔ အခအခါမာ အေမရကနႏငင ကလညး သရထားၿပး ျဖစသလ

ရနကနမာရတ အေမရကန သ႐းကလညး ဆကသြယ စစမးမႈေတြ လပေဆာငေနၿပလ႔

ေျပာခြငရပဂၢလ တဥးျဖစတ အရန ကယလ (Ian Kelley) က ဗဒၶဟးေန႔

သတငးစာရငးလငးပြအတြငး သတငးေထာကေတြက ေျပာဆခတာပါ။

"ဒသတငးကေနာတ႔ ရရခငးဆသလပါပ၊ ကေနာတ႔ အစးရဆသြားၿပး သတငးအခကအလက

ရယဖ႔ ေတာငးခခပါတယ။ ဒါေပမလညး လပဂၢလတဥးခငးရ႔ အခြငအေရး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 241

အကာအကြယေပးတ ဥပေဒအရ ကေနာတ႔ ဒါေတြန႔ ပတသကလ႔ အေသးစတေတာ

ထတေျပာခြငမရပါဘး။ ေကာငစစ၀င႐း တာ၀နရသေတြက ေတြ႔ဆခြငေတြ ရဖ႔လညး

ကေနာတ႔ ေတာငးခထားပါတယ။"

အေမရကန ႏငငသားအျဖစ ခယထားသ ကညညေအာင ရ႔ မသားစ၀ငေတြကေတာ

ဖမးဆးခရတသတငး ၾကားသသ ခငးဆသလ ဆကသြယစစမးမႈေတြ လပေဆာငခေပမ

အခအခနအထ အေျခအေနက ေရေရရာရာ မသရလ႔ စးရမ မကငး ျဖစေနရတာပါ။

အေမရကနႏငငမာရတ မသားစမတေဆြတဥးျဖစတ ကေဇာေဇာ ကေတာ သ႔က

ဖမးသြားခနက စလ႔ အကးအေၾကာငး မသရတ အေျခအေနမ႔ စတပေနၾကတာလ႔

ေျပာပါတယ။

"ကေနာတ႔သတာကေတာ ဘနေကာကမာရတ သ႔အစကကေနတဆင ကေနာတ႔

သတာေပါေလ။ သ ရနကန ေလဆပ ေရာကေတာ သ႔က ဖမးသြားတယဆတ သေဘာမး

သလကရတယေပါေနာ။ ဒါေပမ အေသးစတ ဘယလပစမးန႔ ဖမးသြားတယဆတာေတာ

ကေနာတ႔ အေသးစတ မသရေသးဘး။ အခေလာေလာဆယက သ ဘယမာ ေရာကေနမနး

မသေတာ ကေနာတ႔အားလး သငယခငးေတြ အကနလးက စတပတယ။

ဘယေရာကလ႔ေရာကမနးမသ၊ ဘာမလညး သတငးမၾကားတအခါကေတာ ကေနာတ႔

အားလးကေတာ အဓက သ႔ရ႕ လၿခေရးက စတပတယေပါ။ ဘာမားျဖစလေပါ။ တခခ

ေခၚသြားၿပး ေပာကသြားတာမး အရငတနးကလညး ရခတာမးရေတာ ကေနာတ႔က

အေတာေလး စးရမပါတယ။"

အခ အာဏာပငေတြ ဖမးဆးတာ ခလကရတယဆတ ကညညေအာင ဟာ ၁၉၈၈ ခႏစ

ဒမကေရစေရး ေတာငးဆ အၾကြမႈ ေတြမာ ပါ၀ငခတ တကၾကြလႈပရားသ တဥးျဖစပါတယ။

ဒလပ သ႔ရ႔ မခငျဖစသ အသက ၆၀ အရြယရ ေဒၚစနးစနးတင ဟာ ဆရငလညး ၂၀၀၇ ခႏစ

စကတငဘာ သဃာေတာေတြရ႔ ဥးေဆာငလႈပရားမႈေတြန႔ ဆကႏြယၿပး ဖမးဆးခထားရတာ

ျဖစပါတယ။ ကညညေအာင ရ႔ ျမနမာႏငင ခရးစဥ ရညရြယခကဟာ ဘာလဆတာ

အခအခနမာ သသကြကြ မသရေသး ေပမ မသားစန႔ ပတသကလ႔ စးရမမကငးျဖစမႈေတြန႔

ဆငလမမယလ႔လညး မတေဆြျဖစတ ကေဇာေဇာ က ေျပာပါတယ။

"ညည ရ႕ အေမ အနတ စနး က ေထာငထမာေပါေလ။ ၿပးခတ ေရႊ၀ါေရာင သဃာေတာေတြရ႕

လႈပရားမႈန႔ ပတသကၿပး ေတာ ညညရ႕ အေမက ဖမးသြားတယ။ ညညရ႕ ၀မးကြ

ညမႏစေယာကကပါ ဖမးသြားတာေပါ။ ညညရ႕ အေမကလညး ေထာငထမာ အေျခအေန

ကနးမာေရး ေတာေတာေလး ဆးတယ။ ကနးမာေရး သပမေကာငးဘး ဆတအခါကေတာ

ညည အေနန႔ စတပပငမယလ႔ ကေနာတ႔ ထငတယ။ ဒါကေတာ ကေနာတ႔

ျဖစႏငေခရတဟာက ေျပာတာေပါေလ။ သ႔ရ႕ အဓက သြားရတ ရညရြယခကကေတာ

ကေနာတ႔လညး ေသခာအတအက မသဘး။ ဒါေပမ ျဖစႏငေခ ရတာ ကေတာ

သ႔အေမအတြက စတပတယ။ သ႔ေမာငႏမသားခငးေတြ အတြက စတပၿပးေတာ သ႔အေနန႔

တခခ လပႏငလမ မယလ႔ ယဆၿပးေတာသြားတယလ႔ ကေနာ ထငတယေပါေလ။"

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 242

အာဏာပငေတြ ဖမးဆးတာခေနရတ ကညညေအာင ေခၚ ကေကာေဇာလြင ရ႔ မသားစ

မတေဆြ တဥးျဖစသ ကေဇာေဇာ ပါ။ ဒလ သဖမးဆးခေနရတ ကစၥန႔ ပတသကလ႔

ဆကလကၿပး လကလကည ေဆာငရြကႏငဖ႔ အတြကကေတာ မသားစန႔ မတေဆြေတြက

သေနထငရာ မဆႏၵနယေျမမာရတ လႊတေတာ တာ၀နရေတြထ အေၾကာငးၾကား အကအည

ေတာငးခ ထားတယလ႔လညး သက ေျပာပါတယ။

ကးကန႔ပဋပကၡန႔ တငးရငးသားမား ကယပငျပ႒ာနးခြင

02 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-03-voa1.cfm

ပထမဥးဆး ကးကန႔ဆတ လမးအမည ျမနမာတငးရငးသားအျဖစ ၾကားသခတာ ျမနမာျပညမာ

နဝတ တကလာခန ၁၉၈၈ ေနာကပငးမ ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင ကးကန႔လမးေတြဟာ

ျပညေထာငစန႔ ဘယတနးကတညးက ပတသကေနခသလ၊ ဘယအခနကတညးက

တညရခသလ၊ လကနကကငတပဖြ႕ ထားရေရး၊ ဗဟခပကငမႈ၊ ဖကဒရယျပညေထာငစန႔

အေျခခဥပေဒ၊ လကရ စစေရးပဋပကၡဆငရာမားက ထငးႏငငအေျခစက သမးသေတာဆင

သတငးဌာန အယဒတာခပ ဥးခြနဆငး၊ အငဒးယားနား တကသလမာ ႏငငတကာ

ဥပေဒပညာရပေတြက ေလလာေနသ ခငးအမးသား အငဒ႐း ေငြကလန တ႔န႔

ဥးေကာဇသာက သးသပေဆြးေႏြး တငျပထားပါတယ။

ဦးခြနဆငး ။ ။ သကရာဇ ၁၆၀၀ ေကာေလာကမာ မငမငးဆကေတြ

ထးနနးျပတသြားခၿပးေနာက ယနနဘကက ေျပးလာခခနမာ ကးကန႔အမးအႏြယေတြလညး

ပါလာခပါတယ။ သတ႔ပါလာခၿပး အခ ရမးျပညနယလ႔ေခၚတ အေရ႕ေျမာကပငးဘကမာ သတ႔

လာေရာကအေျခခပါတယ။ အေျခခလာခရာမ သတ႔က တ႐တဘကက သေကာငးျပမႈက

ခရၿပးမ သတ႔နယန႔ သတ႔ပယ ၿမ႕စားအဆငအေနန႔ သတ႔ အပခပခပါတယ။

ေနာကပငးၾကေတာ သတ႔က အဂၤလပဝငလာတအခါ သႏၷနယထမာ သႏၷေစာဘြားေအာကက

ၿမ႕စားအျဖစ သတ႔ေနခပါတယ။ အဒကေနစၿပး ၿမ႕စားအဆငကေန ေစာဘြားအဆငထ

တကလာၿပးေတာ ရမးျပညေထာငစရ႕ ၃၄ ခေျမာက ေစာဘြားနယတခ ပါဝငခပါတယ။

လြတလပေရးရတအခါမာ သတ႔လညး ပါလာၾကပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဆေတာ ျမနမာႏငင စစအစးရန႔ သတ႔ ၿငမးခမးေရး၊ အခေတာ

ၿငမးခမးေရးလ႔ စစအစးရက ေခၚတာေပါေလ၊ အပစအခတရပစေရး အျဖစန႔

သတ႔လပတအခါမာ သတ႔က စစအစးရ ေပးခတ အာဏာရပေတြအထမာ

သတ႔လကနကကငတပဖြ႕ သးျခားထားရခြင ေပးခတယ။ တကယေတာ ဖကဒရယဆတ

ျမနမာတငးရငးသားေတြ တခနက ေတာငးခၾကတ ဖကဒရယ မေပးခငလ႔ စစတပက

အာဏာသမးခတယလ႔ ဆတယ။ အဒ ဖကဒရယမာေတာင ဒလ စစေရးအားျဖင လြတလပခြင

military autonomy လ႔ ေခၚရေလမလား၊ အဒါမး မေပးခပါဘးဆေတာ ကးကန႔ေတြက

ေပးခတာ သပ excessive ျဖစေနတယ၊ အလြနအကြ အာဏာေပးခတယလ႔ ဆႏငမလား၊

ျပညေထာငစရ႕ ဖြ႕စညးပအေျခခ ႐ႈေထာငက ၾကညမယဆရင ေဒါကတာအငဒ႐း

ဘယလသေဘာရပါသလ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 243

အငဒ႐း ။ ။ သတ႔ ကးကန႔ေတြျဖစျဖစ၊ အခ ၿငမးခမးေရးယထားတ အဖြ႕ေတြက သတ႔

လကနကကငေဆာငခြင ေပးထားတအခကန႔ ပတသကၿပးေတာ အာဏာအလြနအကြ

ေပးထားတယလ႔ ဆလ႔မရပါဘး။ ဘာလ႔ဆ တခ႕ ဖကဒရယျပညေထာငစ တငးျပညေတြက

ၾကညလ႔ရရင သတ႔ျပညနယတငးမာ သတ႔ျပညနယရ႕ လကနကကငတပဖြ႕ေတြ

လြတလြတလပလပ ထားရခြင ရပါတယ။ ဒါေပမယ အခ ဗမာျပညမာ ျဖစေနတကစၥက

နအဖေရးတ အေျခခဥပေဒ ၃၃၈ ထက ေရးသားထားတဟာန႔ အရငတနးက

ဗလခပႀကးခငၫြန႔ လကထကတနးက ၿငမးခမးေရးယထားတ အဖြ႕ေတြ vote ယပယနညး၊

အခၾကမ ျပနာစၿပးေတာ ျဖစေနတကစၥ ျဖစတယလ႔ ကေနာ ျမငပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ကးကန႔မာၾကေတာ ဗလခပခငၫြန႔န႔ပါတ လေတြရ႕ လကနကေတြက

နယစပမာ ထားခရတယလ႔ ၾကားပါတယ။ ဥးခြနဆငး ဒကစၥက ဘယေလာကသပါသလ။

ဦးခြနဆငး ။ ။ ဒဥစၥာက ၿငမးခမးေရး ယၿပးတေနာကပငးမာ သတ႔ရ႕ ဆးျဖတခကအပငးပါ။

ဥပမာ ဝမာ ဆလ႕ရရင သတ႔က နအဖဘကကေန ပနဆနးၿမ႕ထမာ နအဖရ႕ စစတပ

တပခြတခြ ႏစခြ ထားခြငေပးပါတယ။ သတမတထားတအတငး ျဖစပါတယ။ ဒထကပလ႔

မရပါဘး။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ အခအခါမာ ျဖစလာတ ျပနာကေတာ ဒလ ကယပငလကနကကင

တပဖြ႕ေတြ ေပးထားတာက ျမနမာႏငင စစအစးရက ဗဟအစးရရ႕ ခပကငမႈေအာကက

သြငးခငတယ၊ အဓက ကေနာ နားလညတာက၊ အဒလ ခပကငမႈေအာကက သြငးမယကစၥက

ဟလေတြက လကမခခငဘး။ ဘယလပစမးန႔ျဖစျဖစ သတ႔က အခေလာေလာဆယ

လကမခေသးဘး၊ ဖြ႕စညးပအေျခခၿပးမ ၾကညမယဆၿပး ေျပာၾကတယ။ ဒလလပတာက

ေဒါကတာအငဒ႐း ဘယလျမငပါသလ။ ျပညေထာငစဖြ႕မယ၊ ဖြ႕စညးပအတငးဆရင

ျပညနယတပဖြ႕ေတြဟာ ဗဟရ႕ ခပကငမႈေအာကမာ မရသငဘးလား၊ ဗဟက

မကငသငဘးလား။

အငဒ႐း ။ ။ ျပညနယတပဖြ႕ေတြက ဗဟက ကငစရာမလပါဘး။ ျပညနယအေရးအခငးန႔

ပတသကတ ျပညနယလၿခေရးန႔ ပတသကတဟာေတြက ျပညနယကပ ကငသငပါတယ။

အဒါပ အစကတညးက ဒ ဗမာျပညနယရ႕ ျပနာအစက ကေနာတ႔ ျပနၾကညရငလညး

ကယအေရးကစၥက ကယက လပပငခြင ရရမယ၊ လပႏငတယ ဆလ႔ရရင လပပငခြင

ရရမယဆတကစၥ အဒါက စတာပါ။ အခ ဒ အေျခခဥပေဒ ၃၃၈၊ ပဒမ ၃၃၈ အရ အားလးဟာ

ဗဟရ႕ ဥးစးခပကငမႈေအာကက ရရမယဆကတညးက ဒ အေျခခဥပေဒက

ဖကဒရယကလညး မရညၫႊနးဘး၊ ဖကဒရယစနစကလညး မေဖာေဆာငဘး။

မေဖာေဆာငတအျပင တျပညေထာငစ ဗဟက အငအားႀကးမားတ တျပညေထာငစနစက

ျပနၿပးေတာ ေဖာေဆာငသြားတယ။ အဒလ ေဖာေဆာငေနသ၍ ဒ ျပညေထာငစျမနမာႏငငရ႕

တငးရငးသားျပနာေတြ၊ အေျခခဥပေဒ ျပနာ ဘယလနညးန႔မ ေျဖရငးစရာ

အေၾကာငးမရပါဘး။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 244

ဥးေကာဇသာ ။ ။ တခနတနးက ရမးန႔ျဖစခတ ရမးျပညနယကေန ဖကဒရယျပညေထာငစ

အျဖစန႔ ဖြ႕စညးပတငတယ ဆတနးက အဒတနးကေရာ လကနကကင ကယပငတပ ထားရခြင

ဘာညာဆတာ သတ႔ ထညသြငးေတာငးဆခပါသလား။

ဦးခြနဆငး ။ ။ အဒတနးကေတာ ေစာဘြားေခတ၊ ေစာဘြားေတြမာ သတ႔ရ႕

လၿခေရးတပဖြ႕ဆတာ အၿမတမး ရပါတယ။ အဒတနးကတညးက ဒလၿခေရးတပဖြ႕ေတြဟာ

ရမးျပညမာ လာၿပးေတာထားတ British တပရငး ၂ ရငးန႔ ဘာမမဆငပါဘး။ ျပညတြငးမာ

တပရငး ၂ ရငးပရပါတယ။ ဒဥစၥာက အငမတန Significant ေပါ၊ စတ၀ငစားစရာ အခကေပါ။

ကေနာတ႔ ရမးျပညမာ အခဆရင တပရငးေပါငး ၁၆၀ ေလာကရတယ။ ဒါေပမယ British

ကေတာ ၂ ရငးေလာကန႔ပ အပခပလာႏငခတာ ဒါ ေတာေတာႀကးက ထးဆနးပါတယ။

ကေနာတ႔ေခတ ေရာကလာတအခါ ၁၆၀ ေလာကန႔ လာေနတာေတာငမ မၿငမးခမးဘးဆတာ

ဘာေၾကာငလလ႔ ေမးဖ႔ေကာငးပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ အေတာ ဖကဒရယျပညေထာငစ၊ ဖကဒရယမ တငခၾကတယ၊ ၁၉၆၀

ျပညလြနႏစ အေစာပငးေတြမာဆေတာ အဒတနးကေရာ ဘယအဆငထ ေတာငးခၾကပါသလ

ရမးႏငငေရးသမားေတြက။ ဒလ ကယပငစစတပ၊ အခ ကးကန႔တ႔ ၀တ႔ေထာငတ

ကယပငစစတပ ေထာငခြငအထ ေတာငးခပါသလား။

အငဒ႐း ။ ။ ရမးျပညက တငသြငးတ ဖကဒရယျပညေထာငစ မၾကမးထမာ စစတပကစၥက

ေသေသခာခာ ေရးသားထားတာ မရပါဘး။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ အဒတနးက စစတပက

အဓကျပနာ မဟတေသးဘးဗ။ စစတပက သ႕အလပပ လပေနတယ။ အဒါေၾကာင

သတ႔က ႏငငေရးစနစေတြ၊ အာဏာခြေ၀ေရးေတြက ဥးစားေပးၿပးလပတာ။ ၆၂ ေနာကပငး

စစတပက ၀ငလာတအခါၾကမ အခေတာ ျပညနယဆငရာ စစတပေတြကစၥက လး၀

ေရာငလႊလ႔မရတကစၥ ျဖစလာပါတယ။

ဥးခြနဆငး ။ ။ ခန ေဒါကတာအငဒ႐း ေျပာသလပါပ။ ကေနာတ႔ ဖကဒရယမက ရမးျပညန႔

ဒျပငလမးေတြ ၀ငးတငတ အခနတနးကေတာ ဥပမာ ကာကြယေရးတ႔၊ ႏငငျခားေရးတ႔၊

ေငြေၾကးထတလပမႈတ႔ အဒါေတြဆရင ဗဟန႔ပ ဆငတယလ႔ အဒတနးကေတာ

သတမတထားခပါတယ။ စစေရးန႔ပတသကလ႔ ဘာမ ျပနာ မရဘးေပါဗာ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဆေတာ ႏငငကာကြယေရးတ႔ ဘာတ႔က ဖကဒရယႏငငေတြမာလညး

မားေသာအားျဖင ဗဟရ႕ Jurisdiction အတြငးမာ ပါတယမလား။

အငဒ႐း ။ ။ ဗဟရ႕ Jurisdiction အတြငးမာ ပါပါတယ။ အမားအားျဖငေတာ ဟတပါတယ။ ၆၁

ေတာငႀကး အဆျပခကမာလညး ျပညေထာငစ ကာကြယေရး ဆတ ကစၥပါပ။ အခ ၆၂

ေနာကပငး စစအာဏာရငေတြ တကလာၿပးေတာ စစတပဟာ အရာရာတငးရ႕ အထကမာ

ရေနတ ေနာကပငးမာမ ျပညနယက မရမျဖစ ကယကစၥ ကယအေရးလပႏငဖ႔အတြကဆၿပး

ျပညနယကာကြယေရး ကစၥေတြက ႀကးထြားလာတာ ျဖစပါတယ။ အဒတနးက

အဆျပထားခသလသာ စစတပက သ႕ရ႕ ျပညေထာငစ ကာကြယေရး သကသကကပ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 245

လပေနတယဆရင ျပညနယေတြ အေနန႔လညး ျပညနယစစတပေတြ ကစၥက

ေတာငးဆစရာအေၾကာငး မရပါဘး။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဒျပနာဟာ တကယေတာ ကးကန႔န႔ စျဖစတယဆေပမယ ကးကန႔လမးစ

တခတညးန႔ ဗဟအစးရၾကားမာရတ ျပနာေတာ မဟတဘးလ႔ ထငပါတယ။

ျမနမာႏငငမာရသမ လမးစေတြန႔ ဒလျပနာမးက ႀကရမယသေဘာလ႔ ကေနာ

ေတြးမပါတယ။ ဥးခြနဆငး ဘယလသေဘာရပါသလ။

ဥးခြနဆငး ။ ။ ဟတက၊ ဒကစၥဟာ ကးကန႔တမးတညးန႔ မဆငပါဘး။ ကးကန႔တခတညးကပ

သပသပ ရညမနးၿပး လပတယဆတာ မျဖစႏငပါဘး။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဆေတာ ကးကန႔က သတ႔ စၿပးေတာ ဘာေၾကာင ဒအခနမာ ကငရပါသလ။

စစအစးရကေတာ ဒါ ကးကန႔က ဥးဖနၾကားရငတ႔က တရားဥပေဒက ခးေဖာကလ႔ဆၿပး

ေျပာတယ။ ဘာျဖစလ႔ အခခနမာ စကငတယလ႔ ဥးခြနဆငး ျမငပါသလ။

ဥးခြနဆငး ။ ။ အခဆရင ၂၀၀၈ ခႏစမာ ဖြ႕စညးပ အေျခခဥပေဒက

ျပ႒ာနးေပးလကၿပးေနာကပငး သတ႔ အပစအခတ ရပစေရး အဖြ႕ေတြက လကနကခဖ႔

ေဆြးေႏြးပါတယ။ ဒ လကနကခဖ႔ ေဆြးေႏြးတာက သတ႔က လကမခတအတြကေၾကာင

ဧၿပလမာ နယျခားေစာငတပေတြ လပဖ႔ဆၿပး လာေဆြးေႏြးတာ ျဖစပါတယ။ ဒေဆြးေႏြးတာက

အဖြ႕ေတြက လး၀ လကမခတ ေနာကပငးမာ ဒကစၥ ေပၚလာတာ ျဖစပါတယ။ ဒကစၥေပၚလာတ

အခါၾကေတာ အပစအခတ ရပစေရးအဖြ႕၊ အဓကၾကညမယဆရင နယစပမာ

ရေနတာေတြျဖစတ ကးကန႔တ႔၊ ၀တ႔၊ မးလားတ႔ သတ႔က မဟာမတအဖြ႕အျဖစ

သေဘာတညထားတယ။ အဒထမာ အငအားအနညးဆးက ကးကန႔ျဖစတယ။ ဒလ

အငအားအနညးဆး ကးကန႔ျဖစေနတ အေျခအေနမာ သတ႔ဆမာ အတြငးျပနာ

ေပၚလာတယ။ ဆေတာ အတြငးျပနာက ေစာငေနတ နအဖအစးရ အေနန႔

အခြငေကာငးယလကျခငး ျဖစပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ အခေလာေလာဆယေတာ သတ႔က ျပနာ ေျပလညသြားၿပ၊

ကးကန႔ကလညး ေျဖရငးၿပးၿပ၊ သတ႔ ျပနလာၾကပါ ဘာညာဆၿပး လပေနတယဆေတာ အငဒ႐း

ဘယလျမငပါသလ၊ ဒါက တကယ ၿငမသကသြားတာလား၊ တကယ စစမနတ နအဖရ႕

ေအာငျမငမႈတရပ ျဖစသြားၿပလ႔ ဆႏငပါသလား။ ဒကစၥက ဘယေလာက ဆကၿပး

ျဖစႏငမယလ႔ ျမငပါသလ၊ တျခား လမးစေတြန႔။

အငဒ႐း ။ ။ ကေနာအျမငမာေတာ ဒကစၥက အခမ တကယစေနၿပလ႔ ထငပါတယ။

ၿပးဆးသြားတယလ႔ မျမငပါဘး။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ၿငမးခမးေရးယထားတ

အဖြ႕ေတြအားလးက သတ႔က ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒအတငး ျပညေထာငစ ကာကြယေရးတပရ႕

ေအာကက သ႕ဟာန႔သ အလအေလာက ၀ငလာဖ႔ သတ႔က ဖတေခၚတယ။ အဒါေၾကာင

Border Guard လပတယ။ ဟဘက ၿငမးခမးေရးယထားတ လေတြကလညး မ၀ငဘး။

နအဖကလညး သ႕ အေျခခဥပေဒက ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြလပၿပး စတငကငသးခငတယဆရင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 246

ဒကစၥက မလႊမေရာငသာ အေျခခဥပေဒအတငး ရငးလငးရမာျဖစတယ။ အေတာ အခဟာ

အစပလ႔ ကေနာေတာ ျမငပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ တကယေတာ ဒကစၥဟာ ျမနမာႏငင စစအစးရက သတ႔ေရးဆြခတ ၂၀၀၈

ခႏစ ဖြ႕စညးပ အေျခခဥပေဒအတငး ဖနတးလတ ျပညေထာငစက တငးရငးသားလမးစ

အမားက လကခႏငပါမလား၊ လကမခႏငဘးဆရင လကခေအာင လကလမခးလ႔

ရမလားဆတာ စစအစးရက ေသြးတးစမးၾကညတယလ႔ ဆရငလညး မားမယမဟတပါဘး။

တကယေတာ ဒျပနာဟာ လြတလပေရး ရၿပးကတညးက ျမနမာႏငင အစးရအဆကဆက

ေျဖရငးလ႔ မေျပလညႏငခတ တငးရငးသားမား ကယပငျပ႒ာနးခြင ျပနာရ႕

တစတတေဒသမသာ ျဖစပါတယလ႔ ထငမပါတယ။

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြန႔ တငးရငးသားအေရး

09 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-08-voa10.cfm

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြအတြက တငးရငးသားအေရးဟာ ဘယေလာက အေရးပါတယဆတာ ပၿပး

ေပၚလြငတယလ႔ ထငပါတယ။ ဘာေၾကာငလဆေတာ သတ႔ရ႕ လခငတပစက

မဝငတအတြကေၾကာင ဥပမာအားျဖင ကးကန႔အဖြ႕က လကနကန႔ ကငတြယႏမနငးတ

သေဘာေတြ အမားသးသပလာၾကတာက ေတြ႕ရပါတယ။ တခနတညးမာပ တခ႕

တငးရငးသား အဖြ႕အစညးေတြ ကခငလြတေျမာကေရးအဖြ႔ (KIO- Kachin Independence

Organization)၊ မြနျပညသစပါတ (NMSP - New Mon State Party) တ႔လညး သတ႔အထက

တခ႕က ပါတပစဖြ႕စညးၿပးေတာ ေရြးေကာကပြဝငဖ႔ ျပငဆငေနတယလ႔ ၾကားသရပါတယ။

ဒအေျခအေန ၂ ခက ကေနာတ႔ ဘယလသးသပၾကမလ။ တငးရငးသားေတြအဖ႔ အခအခနမာ

ေဘးကပနကပ ျဖစလာတယ။ တငးရငးသား အဖြ႕အစညးေတြ၊ တခနက ၿငမးခမးေရးက

ေမာမနးၿပးေတာ အပစအခတ ရပစမႈက ရယခတ တငးရငးသား အဖြ႕အစညးေတြ အခကအခ

ေတြ႕လာရတာက လတငးလကခၾကမယ ထငပါတယ။

ဒအေျခအေန ကစၥက တငးရငးသား အဖြ႕အစညးေတြ ဘယလတ႔ျပနသငတယ ထငပါသလ။

လကရမာ တ႔ျပနမႈပစ ၂ မးက ေတြ႕ရပါတယ။ ကးကန႔ပါတက လကမချခငးန႔

ေကအငအကေတာ ေရြးေကာကပြဝင ႏငငေရးပါတတခ ဖြ႕စညးလကတ သေဘာက

ေတြ႕ရပါတယ။ တငးရငးသားမားရ႕ တ႔ျပနလပကငေနမႈ အေျခအေနက ပမသရႏငဖ႔

ျပညေထာငစျမနမာႏငင အမးသားၫြန႔ေပါငးအစးရ (NCGUB) ရ႕ ဝနႀကးတဥးျဖစသ

ျပညသ႕လႊတေတာ ကယစားလယ ဦးခြနျမငထြနးန႔ ဥေရာပ-ျမနမာ႐း ၫႊနၾကားေရးမႉး

ဥးဟနေယာငေ၀တ႔က ဥးေကာဇသာ (ဗြအေအျမနမာ) က ဆကသြယေမးျမနး

ေဆြးေႏြးသးသပ တငျပထားပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဥးခြနျမငထြနး ဘယလျမငပါသလ၊ ဒအဖြ႕ ၂ ခရ႕ စစအစးရရ႕ ဖအားက

တ႔ျပနမႈန႔ ပတသကၿပး။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 247

ဥးခြနျမငထြနး ။ ။ တငးရငးသား အဖြ႕အစညးေတြက တ႔ျပနတာကေတာ တကယတမး နအဖက

စစေရးအရ ဖႏပတအေပၚမာ သတ႔ စစေရးအရ ျပနၿပး တ႔ျပနတာ ျဖစပါတယ။ ျပနၿပးေတာ

ရငဆငတ ပသဏၭာနေတြကေတာ နညးေပါငးစ ရႏငပါတယ။ သ႔ေသာလညး

အဓကအားျဖငေတာ ဒ တငးရငးသားမားက ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပ အေျခခဥပေဒက လကမခႏငဘး၊

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက လကမခႏငဘး ဆတာကေတာ မအရ ျပတျပတသားသား

ရပတညၾကတာ ျဖစပါတယ။ ကေနာ အဒလပ ျမငပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဒါေပမယ တခ႕ပါတ၊ အဖြ႕အစညးေတြက ပါတဆၿပး သးျခား ခြေထာငတယ၊

အဒါကၾကညရင သတ႔ပါတအတြငးမာ ႏစျခမးကြသြားတယလ႔ေရာ မသးသပဘးလား။

ဒါမမဟတ သတ႔ ပရယာယသးၿပးေတာ စစအစးရက လကခတပစမး လပျပတယလ႔

ျမငပါသလား။

ဥးခြနျမငထြနး ။ ။ ဟတက၊ ကေနာနားလညတာကေတာ ေကအငအ အဖြ႕အစညးကေနၿပး

ေရြးေကာကပြ၀ငမယဆတ တရား၀င သေဘာထားက လး၀ ထတျပနျခငး မရပါဘး။ ဒါကေတာ

ပရယာယအရ ျဖစျဖစ၊ ဘယလပျဖစျဖစ ေဒါကတာတးဂာတ႔က ေကအငအက ႏႈတထြကခြင

ေပးလကတာပ ျဖစပါတယ။ ပါတေထာငခြငေပးတယရယလ႔ ဒလ တရား၀င ထတျပနထားျခငး

မရပါဘး။ ဒါကေတာ ႏႈတထြကၿပး ပါတေထာငမယ ေဒါကတာတးဂာတ႔န႔ပ သကဆငပါတယ။

ေကအငအန႔ မသကဆငဘးလ႔ ျမငပါတယ။ ထ႔နညးတ မြနျပညသစပါတကလညး

ေရြးေကာကပြက ၀ငေရာက ယဥၿပငမယဆတာ တရား၀င ထတျပနထားျခငး မရပါဘး။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဥးဟနေရာ ဘယလနားလညပါသလ၊ တငးရငးသား အဖြ႕အစညးေတြရ႕

လႈပရားမႈေတြက ဘယလသးသပပါလ၊ စစအစးရရ႕ ဖအားက သတ႔ ပရယာယန႔ ရငဆငဖ႔

ႀကးစားတာလား၊ သ႔တညးမဟတ သတ႔အထမာမား သေဘာထား ကြလြမႈေတြ ျဖစေနတာလား၊

ဘယလသးသပပါလ။

ဥးဟနေယာငေ၀ ။ ။ ခြနျမငထြနး ေျပာသြားတ အတငးပါပ၊ မအရကေတာ ဘယသမ

လကခတာ မရပါဘး။ ဘာေၾကာငလဆရင အေျခခဥပေဒက ဒမကေရစက ေရာကေစမယ

အေျခခဥပေဒ မဟတပါဘးဆတာ လတငး ျမငပါတယ။ ဒတယကေတာ တငးရငးသားေတြ

အေနန႔ကလညး သတ႔ ၿငမးခမးေရး လခငတ ေနရာမာ သတ႔ရ႕ ႏငငေရး အခြငအေရး

လခငၾကပါတယ။ ဆေတာ မအရ ဘယသမ လကမခခငပါဘး။ ဒါေပမယ အချဖစလာတာ

နအဖအေနန႔က သတ႔ ချပထားတ လမးျပေျမပက လကခပါ၊ လကမခရင တကမယဆတာ

ျဖစလာတယ။

ဆေတာ ဒႏစခ ျဖစလာေတာ တကမယဆရင တကႏငတယ။ ဒါေပမယ

ဘယသနစနာမလဆရင လထနစနာမယ။ တငးရငးသားအထမာက အဒမာ အမားႀကး

စဥးစားရပါတယ။ တကပြမျဖစေအာင၊ လထ ဒကၡမေရာကေအာင ဆၿပးေတာ ဒ အပစအခတ

ရပစေရး အဖြ႕ေတြက စၿပးေတာ နအဖေျပာတ လမးျပေျမပ၊ သတ႔ရ႕

ေရြးေကာကပြ၀ငမယဆတာ ျဖစလာပါတယလ႔ ကေနာျမငတယ။ ဒဟာက မားတယလ႔

ေျပာလ႔မရဘး။ ဘာေၾကာငလဆရင အေျခအေနအရ အေျဖရာတာ ျဖစပါတယ။ သတ႔

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 248

တကယပ ေရြးေကာကပြ ၀ငသြားတယ၊ လထက သတ႔က ေထာကခတယဆရငလညး ဒမာ

အေျဖတခ ျဖစသြားပါတယ။ ဆေတာ ေနာကဆးမာ လထက အေျဖေပးမယကစၥ

ျဖစလာတယလ႔ ကေနာျမငတယ။ ဒါ ေကာငးတယလ႔ ကေနာ ျမငတယ၊ ဒမကေရစဘကက

ၾကညမယဆရင။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ စစအစးရ ဖအားက လကမခဘးဆရင ေရာငလႊမလား၊ ပကပငး

ရငဆငရမလား၊ ဘယလလပသငပါလ ဥးခြနျမငထြနး။

ဥးခြနျမငထြနး ။ ။ အဒါကေတာ သကဆငရာ အဖြ႕အစညးမားကပ သတ႔မာရတ

အေျခအေနမားန႔ ဆးျဖတရမာ ျဖစပါတယ။ ကေနာတ႔အေနန႔ကေတာ သတေပး

ေျပာၾကားႏငတ ကစၥရပမား ရပါတယ။ အဒါ ဘာလဆေတာ တခ႕ေသာ ပဂၢလမားကလညး

ေရြးေကာကပြမာ ၀ငေရာက ယဥၿပငထားျခငးအားျဖင လႊတေတာထေရာကမ ျပနာက

ရငးႏငမယ၊ တဆငဆ တကႏငမယဆတ စဥးစားေတြးေခၚခကေတြ ရပါတယ။ သ႔ေသာ

တကယလကေတြ႕မာေတာ နအဖလပမာက တ႐တျပညမာလ ပါတအဖြ႕အစညးေတြ

ရေသာလညး၊ ဆားဘးယားမာလ မလဆဗစလကထကမာ ပါတေတြ အမားႀကးရပါတယ။

သ႔ေသာလညး တကယတကယတမးေတာ အတကအခမရတ ပါတစ ႏငငေရးစနစက နအဖက

ထေထာငမာ ျဖစပါတယ။

အေတာ ဘယလပျဖစျဖစ နအဖဘကက ၾကညမယဆရင ဒေရြးေကာကပြမာ သန႔အၿပင

၀ငေရာကယဥၿပငတာေတြ ရတယဆတာ ႏငငတကာက ျပခငတယ။ ဒရညရြယခက သ႕မာ

ရပါတယ။ ဘယလပၿပငၿပင ၀ငၿပငျခငးအားျဖငေတာ နအဖက သ႕ရ႕ စစအာဏာရငစနစ

တညၿမေရးက ေထာကခေပးသလ ျဖစမာပါပ။ ထ႔နညးတ ေရြးေကာကပြႏငၿပး လႊတေတာထ

ေရာကသြားတယ ဆရငလညး လႊတေတာကယစားလယမား အေနန႔ ေရာကသြားတ

ပဂၢလမားဟာ ဘာမ လပခြငကငခြင ရမာမဟတပါဘးလ႔ သတေပးလပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဟတက၊ ကေနာသခငတာက ဒဟာက မ၀ငသငဘးဆတာ လတငး

အၾကမးဖငး ဒါဟာ ငါတ႔လခငတ စျပဖြ႕စညးပ မဟတဘး၊ စျပ ေရြးေကာကပြ

မျဖစႏငဘးဆတာ သတ႔လညး တြကမပါလမမယ။ သတ႔ဟာ ဥးခြနျမငထြနးေျပာသလ

ခခဖ႔အတြက စညးလးညၫြတမႈ ရပါသလား၊ ခငမာတအငအား ရတယလ႔ ထငပါသလား။

ဥးခြနျမငထြနး ။ ။ ကေနာတ႔ စဥးစားၾကညတအခါ ဒေန႔ တငးရငးသား အဖြ႕အစညးေတြေရာ၊

အငအားစေတြ အားလးေရာ တကြတျပားစ ျဖစေနတယလ႔ ေယဘယအားျဖင အဒလ

ထငျမငႏငေကာငး ထငျမငႏငပါတယ။ သ႔ေသာလညး တကယတကယမာ ကေနာတ႔ဟာ

၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပ အေျခခဥပေဒက လကမခႏငဘး၊ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက မ၀ငဘးဆတ

မအေပၚမာေတာ ျပတျပတသားသား ရပတညေနၾကတာ ျဖစပါတယ။ နအဖ အတြငးၿပ ၿပေနၿပ

ျဖစပါတယ။ သ႔ေသာလညး ဒအခနမာ နအဖက ဟနေဆာငေကာငးေကာငးန႔

ရပတညထားႏငတအတြက သ႕ရ႕ ဟနေဆာငထားတ စတ႐ပက ကေနာတ႔ ေပၚေအာင

ၾကညႏငဖ႔ လပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 249

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဥးခြနျမငထြနး နအဖရ႕ အေနအထားက သးသပတ သးသပခကအတငး

ဥးဟနေရာ ျမငပါသလား၊ ၿပးေတာ တငးရငးသားေတြဘကက စညးလးညၫြတမႈ

အငအားကေရာ ဥးဟန ဘယေလာကအထ သးသပပါသလ။

ဥးဟနေယာငေ၀ ။ ။ ဟတက၊ ကေနာသေဘာတတာက နအဖကေတာ ဒေရြးေကာကပြက

အသးျပမယဆတာ ေသခာပါတယ။ ဘာေၾကာငလဆ သတ႔ ႏငငတကာက ျပရမာက

တငးရငးသားေတြ ပါ၀ငတယ၊ လထပါ၀ငတယဆတာ သတ႔က ျပရမယ။ အဒလ မျပႏငရင

သတ႔ရ႕ ေရြးေကာကပြက အသအမတ ျပခရမာ မဟတဘးဆတာ လတငး သပါတယ။ ဒါေပမ

ဒေနရာမာ တကမယဆရင မတကႏငဘးဆတာလညး မဟတဘး၊ မညၫြတဘးဆတာလညး

မဟတဘး၊ ညၫြတႏငတယ။ ဘာေၾကာငလဆရင အခ တငးရငးသားအဖြ႕ေတြက

ကေနာနားလညသေလာက တဖြ႕ျဖစရင အကနလးကေတာ ထတယဆတာ သေနၿပးသား။

တကမလား၊ မတကဘးလား၊ အဒမာပ အေရးႀကးပါတယ။ ဒါေပမ တကမယဆရင

အေျဖမထြကဘးဆတာ လတငးသတယ။ ဘာေၾကာငလဆရင တကလာတာ ႏစေပါငးၾကာၿပ။

နအဖက ၿပေအာငတကမယဆတာ အဒအထေတာ မေရာကဘး။ ကယလကယ ကာကြယမယ

ဆတာေတာ ရတယ။ အဒါေၾကာင ကေနာနားလညသေလာကေတာ အခ မြနျပညသစတ႔၊

ေကအငအတ႔က တျခားနညးလမးန႔ အေျဖရာဖ႔ ႀကးစားတယလ႔ ကေနာျမငတယ။

ဒမာ ကေနာေျပာခငတာ အျပငမာေရာကေနတလေတြ ဘယလေျပာေျပာ အဓကကေတာ

ျပညတြငးကေခါငးေဆာငေတြ ဆးျဖတလမမယ၊ ၿပးေတာ လထပ အေျဖေပးလမမယလ႔ပ

ကေနာ ယၾကညပါတယ။ ဘာေၾကာငလဆရင ၁၉၉၀ တနးကလညး ကေနာတ႔

ျပညပေရာကေနတလေတြ အကနလးေျပာပါတယ၊ ဒေရြးေကာကပြက ဘယလမ မေကာငးဘး၊

နအဖက လမမယ၊ ညာမယ၊ ဒါေပမယ ျပညတြငးက ပါတေတြက သတ႔ ပါ၀ငမယဆေတာ

ကေနာတ႔လညး ျငငးလ႔မရဘး။ အေျဖထြကလာတယ၊ ဘယေရြးေကာကပြမာမဆ လထက

တကယပ သတ႔ဆႏၵ ျပႏငတယ၊ အခြငအေရး ရတယဆရင သတ႔ ျပမာပ။ ဘယသမ

နအဖစစအာဏာရငက ႀကကတလ မရပါဘး။ အဒါေၾကာင ကေနာတ႔ အားေပးသငတာက

ဒေရြးေကာကပြက တကယ လထဆႏၵ ထြကလာေအာင အားေပးသငတယလ႔ ျမငပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ေနာကတခ ကေနာေမးခငတာ မြနျပညသစပါတဟာ အမးသားညလာခ

ကငးပတေနရာမာ သတ႔ စတတငးမကတာ ရတအတြကေၾကာင ပါတရ႕ အဆငအတနးက

တကေရာကသကေန ေလလာသအဆင သတ႔ဘာသာသတ႔ ဆးျဖတခတယ။ တကယလ႔

တငးရငးသားေတြ ညၫြတမယဆရင မြနျပညသစပါတလ လကနာၿပးေတာ လကၿပး

လပခသငတ အခါ မဟတဘးလားခငဗ။ အဒတနးက ညၫြတမႈမရခတာ ၾကညျခငးအားျဖင

ေရ႕မာ ညၫြတႏငမယလ႔ ခန႔မနးတာ မနႏငပါမလား ဥးခြနျမငထြနး။

ဥးခြနျမငထြနး ။ ။ ဟတက ကေနာတကေရာကခတ အမးသားညလာခက ၁၉၉၃

ႏစဥးပငးကေန ၁၉၉၅ ႏစကနပငးအထ တကေရာကခတာ ျဖစပါတယ။ မြနျပညသစပါတက

အခလေျပာခတ ကာလမာတနးကဆရင ဘာပျဖစျဖစ တငးရငးသားေတြဘကက တစတရာ

ေမာလငလ႔ ရေသးတယဆတ အေျခအေနမးမာ ရပါတယ။ အေျဖမဆးေသးဘးဆတ

အေျခအေနမးမာ ျဖစတအတြက အဒကာလက သေဘာထားေတြ တထပတညး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 250

မကႏငခတာလ႔ ထငပါတယ။ အခကာလမာေတာ နအဖ ေပးလကတအေျဖက

အားလးအတြက ရငးသြားၿပ ျဖစပါတယ။ ဒလကာလေလာက တငးရငးသားေတြအေပၚမာ

နအဖဘကက ျပတျပတသားသား အေျဖေပးတာ မရေသးပါဘး။ အခကေတာ ျပတသားသြားၿပ

ျဖစပါတယ။ အေတာ ကယအမမာ ကယ ျပနၿပး ဒရ၀မျပနလပရမယ ဘ၀ဆတာ အားလးက

နားလညၿပးသား ျဖစပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ေနာကဆးေမးခငတာက နအဖဖြ႕စညးပထမာ ကေနာေတြ႕မတာ ၀၊ ကးကန႔၊

ပအ႔၀၊ ပေလာင၊ နာဂ စသျဖင သတ႔က အထးေဒသႀကး (Autonomous Region) အျဖစ

သတမတေပးမယလ႔ ထငတယ။ အဒကစၥက အရငထက အမားႀကး တးတကၿပး အခြငအေရး

ေပးထားတယလ႔ စစအစးရဘကက ဆပါတယ။ ဥးခြနျမငထြနး ဘယလျမငပါသလ။

ဥးခြနျမငထြနး ။ ။ အခ ကးကန႔ေဒသ၊ ၀ေဒသေတြမာ နအဖတပေတြ တပစြၿပး

တကခကေနတာကက ေပးထားတ ကယပငအပခပခြငရ ေဒသဟာ တကယက

အတအေယာင ျဖစတယဆတာ သကေသခခကပ ျဖစပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဥးဟနေရာ ဘယလျမငပါသလ၊ တငးရငးသားေတြအတြက Autonomous

Region အျဖစ သတမတေပးတယဆတာ တးတကလာတ အဆငတဆငလ႔ ဆၾကပါတယ။

ဥးဟနေယာငေ၀ ။ ။ အေျခခဥပေဒအရ ၾကညလကရင ေပးထားတ အခြငအေရးက ၁၀ မးပ

ရပါတယ။ ဒ ၁၀ မးက ၀ အေနန႔ ၾကညမယဆရင လး၀ မလေလာကဘး။ ဘာေၾကာငလဆရင

အခလကရ သတ႔ ကယပင အပခပေနတေနရာမာ ဒအေျခခဥပေဒထမာ ေပးထားတာထက

အမားႀကး မားတယလ႔ ကေနာ ျမငပါတယ။

ဥးေကာဇသာ ။ ။ ဆေတာ အေျခခဥပေဒမာ ေပးတအဆငက အခထက အမားႀကး

နညးသြားတယေပါ။

ဥးဟနေယာငေ၀ ။ ။ အမားႀကး နညးသြားပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 251

ျမနမာ တရတ စးပြားေရး ဆကႏြယေနမႈ

05 September 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-09-07-voa1.cfm

ျမနမာႏငငေရးဟာ ျပညတြငးေရးသာ ျဖစတအတြက ဝငေရာကစြကဖကစရာ မလဘးလ႔

တရတအစးရ ေျပာေလရပါတယ။ ဒါေပမ ျမနမာစးပြားေရးမာေတာ တရတအစးရန႔

တရတကမၼဏေတြဟာ တတႏငသေလာက ႀကးစးႏငေအာင ႀကးပမးေနတာ ေတြ႔ရပါတယ။

ဒႏစ မတလမာ ကနဆးသြားတ ဘ႑ာေရးႏစအတြငးမာ ႏငငျခားရငႏးျမပႏမႈ

အေမရကနေဒၚလာ သနး တစေထာငနးပါးရတအနက ၉၀% ဟာ တရတျပညက လာတာလ႔

သရပါတယ။ လြနခတ ဘ႑ာေရးႏစထက ၅ ဆ ေလာက ပမားလာတာဟာ တရတ

အရငးအႏးေတြ တးပြားလာလ႔ ျဖစပါတယ။

ေရန သဘာဝသတတြငးန႔ ေရအားလပစစစတ လပငနးေတြမာ တရတအစးပင ကမၼဏေတြ

ဝငေရာကလပကငေနတ စမကနးေပါငး ၉၀ ေလာကရတယလ႔ သရပါတယ။ ေရအားလပစစ

စမကနး ၆ ခ ၿပးစးေနၿပ ဒအထမာ ၾကပေျပးေနျပညေတာက မးေပးေနတ ေပါငးေလာင

ေရအားလပစစဟာ အႀကးဆးျဖစပါတယ။

တရတက ေဒၚလာေငြ သနး ၁၆၀ ရငးႏးၿပး ေဆာကထားတာ ျဖစပါတယ။ ဗမာအစးရပင

စကရေတြ တညေဆာကတာကလညး တရတက ကညပါတယ။ တရတကမၼဏေတြမားတ

ျမနမာ၊ လာအ န႔ ဗယကနမမာ တရတဥးေရလညး တးပြားေနပါတယ။

လဥးေရသနးေပါငး ၁၃၀၀ ေကာရတ တရတျပညမာ ႏစစဥတးပြားေနတ အလပသမားဥးေရ

၁၀ သနးေကာရတအတြက ႏငငလးဆငရာ ထတလပမႈ ၁၀% တးပြားမသာ လသစေတြက

အလပေပးႏငမာ ျဖစပါတယ။ အခေတာ ကမာၻ႔စးပြားေရး ကဆငးသလ တရတစးပြားေရးလညး

ကဆငးေနတအတြက အလပလကမဥးေရ တးပြားေနပါတယ။ သပတေမာကမႈန႔ ဆႏၵျပမႈေပါငး

ကးေသာငးေလာက မႏစက ျဖစပြားပါတယ။ ဒါေၾကာင တရတကမၼဏန႔ အလပသမားေတြ

ႏငငျခားက သြားေရာကစးပြားရာၾကဖ႔ တရတအစးရက အားေပးေနပါတယ။

ႏငငျခားက ထြကခြါတ ကြမးကငတ တရတအလပသမား ၂ သနးေလာကရမယလ႔

ခန႔မနးၾကေပမ ထြကခြါတ သာမနအလပသမားဥးေရကေတာ မသႏငဘးလ႔ ဆပါတယ။

အလပသမား ေအဂငစ (Agency) ေတြဟာ အစးရပငျဖစေပမ စာရငးဇယားန႔ မဝါဒ မရပါဘး။

တရတျပညမာ အလပလကမဥးေရ သနး ၂၀၀ ေကာရၿပး တျဖညးျဖညး တးပြားေနတအတြက

အမနးခငးႏငငေတြက ေရႊ ႔ေျပာငးေနထငသ ဥးေရလညး မားမားလာပါတယ။ ျမနမာမတပတင

ဝယယၿပး ျမနမာႏငငသားအျဖစ ေနထငေနသ တရတဥးေရ တးပြားေနတာမ႔

လကရစစအစးရလကထကမာ ဥပေဒမ ဝငလာတ တရတဥးေရဟာ တစသနး န႔ ႏစသနး

ၾကားမာရမယလ႔ ခန႔မနးၾကပါတယ။

မႏေလးလဥးေရ ေလးပတပဟာ ယနန တရတေတြ ျဖစေနၿပး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 252

လားရႈးလဥးေရတဝကေလာကဟာ တရတျဖစတယလ႔ Australia ႏငငျခားေရးဌာနက

ဆပါတယ။ ကးကန႔ န႔ ဝ ေဒသဟာ တရတျပညနယလ ျဖစေနတာၾကာပါၿပ။ တရတစာက

ရးသးလပထားတ အရပေဒသေတြ ျဖစပါတယ။

ျမနမာျပညထ ဝငေရာကလာတ တရတလဥးေရ မားျပားလာသလ ျမနမာျပညက

ထြကခြာၾကတ ျမနမာလဥးေရမာလညး တးပြားေနပါတယ။ လကရအစးရလကထကမာ

ႏငငျခားထြကခြာ ျမနမာအလပသမားဥးေရဟာ သးသနးေလာက ရႏငတယလ႔ ခန႔မနးပါတယ။

အႏၵယ၊ ဘဂၤလာေဒ႔ရ၊ မေလးရား၊ စကၤာပ၊ ေတာငကးရးယား န႔ ဂပနႏငငေတြက

ထြကခြာၾကေပမ ထငးႏငငမာ အမားဆးျဖစပါတယ။ ထငးႏငငမာ ျမနမာအလပသမား

ႏစသနးေကာေလာက ရၿပး ငါးသနးေလာကကသာ တရားဝင အလပလပခြငရေၾကာငး

သရပါတယ။

ျမနမာျပညမာ တရတေတြမားလာတ အေၾကာငးရငးတခက လမးပနးဆကသြယေရး

လြယကလာတာျဖစပါတယ။ တရတျပည ယနန န႔ ဂြမေတာင န႔ ဖကနေဒသက တရတေတြ

ျမနမာျပညက အဝငမားတယလ႔ သရပါတယ။

တရတျပည န႔ ေရာငးဝယေဖာကကားမႈ မားလာေလေလ တရတဥးေရ မားလာေလေလ

ျဖစေပမ မၾကာမက ျဖစပြားခတ နယစပပဋပကၡေၾကာင ကးကန႔တရတ အမားအျပား

ယနနနယမာ ဝငေရာကခလႈေနတာဟာ တရတျပညအတြက အႏတလကၡဏာ ျဖစေနပါတယ။

၂၀၀၈ မတလမာ တရတဝနႀကးခပ န႔ လာအႏငငမာ ေတြ႔ဆစဥ ေရႊလ၊ လားရႈး န႔ မဆယက

မးရထားလမးန႔ ဆကထားဖ႔ ဗမာဝနႀကးခပက ပနၾကားခပါတယ။ ခငးတြငးန႔ ဧရာဝတမာ

ေရအားလပစစ တညေဆာကဖ႔လညး ဖတေခၚထားပါတယ။

ၾကပေျပးေနျပညေတာမာ အျပညျပညဆငရာညလာခ

အေဆာကအဥးတညေဆာကတာကလညး တရတအစးရကပ တာဝနယထားပါတယ။

ေစးကြကစနစကငသးတအတြက လတစသာ ႀကးပြားခမးသာလာၿပး ျပညသလထအမားစမာ

ဆငးရေနရတအတြက ကငသးတ ေစးကြကပစက ေဝဖနလာၾကပါတယ။ ျမနမာျပညမာ

ေစးကြကစနစကငသးၿပး တရတအကအညက အားကးတအတြက စစအစးရအာဏာ

တညၿမၿပး တရတန႔ ဗမာအခ ႔ ႀကးပြားခမးသာလာၾကေပမ တငးျပညဖြ႔ၿဖးတးတကေရးက

အေထာကအက မျပဘးလ႔ ပညာရငအခ ႔က ေထာကျပၾကပါတယ။

ေစးကြကစနစ ေၾကညာၿပး အစးပငစကရေတြ တးခ ႔ေနတာဟာ မဆလေခတက

ျပနသြားေနတာလ႔ ယဆၾကပါတယ။ ဂပန႔ဆက ယထားတ အေကြးက ျပနမဆပႏငေပမ

တရတဆက ယထားတအေကြးကေတာ ဓါတေငြ႔န႔ ျပနဆပရမ ပေပၚေနပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 253

ရမးျပညနယ ဘနးလပငနး

17 April 2009 http://www.voanews.com/burmese/archive/2009-04/2009-04-17-voa5.cfm

ဧၿပ ၁၈၊ ၂၀၀၉ - တရတ-ျမနမာနယစပေဒသေတြျဖစတ အထးေဒသ (တစ) ကးကန႔နယေျမ၊

အထးေဒသ (ႏစ) 'ဝ' နယေျမ န႔ အထးေဒသ (ေလး) မငးလားေဒသေတြမာ ၁၉၉၅

ခႏစတညးက ဘနးစကပးေရးက ပတပငထားခပါတယ။ ဒါေပမယ တျခားေဒသနယေျမေတြမာ

ဘနးစကပးၾကတအတြက လြနခတႏစမားထက ဘနးအထြကႏႈနးတးလာတယလ႔ ကလသမဂ

မးယစေဆးဝါးေစာငၾကညေရးဌာနက ဆပါတယ။ ရမးျပညနယအေရ ႔ေတာငပငးက ၿမ ႔နယ

(၇) နယက စစတမးေကာကတအခါမာ ဘနးစကတ ဧရယာ

ပမကယျပန႔လာတာေတြ႔ရတယလ႔ လားဟအမးသား တးတကဖြ႔ၿဖးေရးအဖြ႔ရ ႔ (Lahu

National Development Organization) ဧၿပလထတ Undercurrents: Monitoring

Development on Burma’s Mekong စာေစာငမာ ေဖာျပထားပါတယ။

ျမနမာႏငင ဘနးစကပးမႈ အေျခအေန န႔ လားဟအဖြ႔ရ ႔ အစရငခစာပါ တငျပခကမားက

ေဆာငးပါးရင ဥးေအာငခင က မညညလြင (ဗြအေအျမနမာသတငးဌာန) န႔အတ

သးသပေဆြးေႏြး တငျပထားပါတယ။

ျမနမာႏငင န႔ မးယစေဆးဝါးျပနာ

11 April 2009 http://www.voanews.com/burmese/archive/2009-04/2009-04-12-

voa3.cfm

ဧၿပ ၁၁၊ ၂၀၀၉ - ျမနမာႏငငက ထတလပတ မးယစေဆးဝါးဒဏက အမနးခငး ႏငငမား

ခေနရတာ ကာလအေတာၾကာျမငခပါၿပ။ အမနးခငးႏငငမားထမာ ထငးႏငငဟာ

အခရဆးျဖစပါတယ။ ထငးႏငငမာ ေဆးဝါးသးစြေနသဥးေရ တးပြားလာခတႏႈနးဟာ စးရမရတ

အေျခအေန ျဖစလာတအတြက မးယစေဆးဝါး တကဖကေရး (၆) လ စမကနးက ဧၿပလ (၁)

ရကေန႔ကစၿပး စတင အေကာငအထည လပကငေနပါၿပ။ ဒါေပမယ ထငးႏငငမာ စာသးေနတ

မယစေဆးဝါးအမားစမာ ျမနမာျပညက ဝငေရာကလာတာျဖစၿပး နယနမတပတပင

တားျမစႏငျခငး မရေသးျခငး န႔ ျမနမာႏငင စစအစးရဖကက မးယစေဆးဝါး ထတလပေနသမ

ထငးႏငင မးယစေဆးဝါး တကဖကေရးဟာ ေအာငျမငဖ႔ ခကခႏငေသးေၾကာငး ဥးေအာငခင

န႔ မညညလြင တ႔က ဒတပတ မကေမာကေရးရာ ေဆြးေႏြးခနး အစအစဥမာ

သးသပတငျပထားပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 89 254