1001 Hadîs-i Şerif Muhammed Esad Erbilî

8/2/2019 1001 Hads-i erif Muhammed Esad Erbil

1/241

R^dobadet e

.1 i

L ' //1 r -.11. i.

f I ._

=.^^V^'Ahlk il e i 1 gi 1 isMuhammed Es'ad Erbll


2/241

istanbul 1410/1989


3/241

KENZU'IrlRFAN HAKKINDAMutasavvflarn hadis ilmi ve hadis rivayetiyle ilgili almalar, tasavvufun zuhu-

runa tekaddm eden asrlara kadar uzanr. Tasavvuf tabakatnn ilklerinden saylan Sle-m'nin Tabakatu's-sfiyye'sihde hayat hakknda bilgi verilen 100'den fazla sfnin ya-ndan ounun hadis ilmi, ya da hadis rivayetiyle megul olduu grlmektedir. Tarikatkurucusu ilk mutasavvflardan Ahmed er-Rif, Abdulkadir Geyln, ihbuddin Sh-reverd, bn Arabve Sadreddin Konevgibi mutasavvflarn hadis ilmiyle megul oldu-u bilinmektedir. Mutasavvflann hadislerden semeler yaparak derledikleri krk hadislerve tasavvuf! hadis erhi faaliyetleri, asnmza kadar devam etmitir Nitekim geen as-nn byk mutasavvflanndan bir ksm, ayn zamanda muhaddistir. Ve bu konuda esersahibidir Ahmed Ziyaddin Gmhnev ile mer Ziyeddin DastanVhunlara r-nek olarak zikredilebilir.

Elinizdeki Kenzu'l-rfan adl eser, konulanna gre tasnif edilmi 1001 hadis ter-cemesidir ve son devir mutasavvflarndan Nak-Halid eyhi M. Es'ad Erbil(. 1931)'yeaiddir. Daha ok ibdet ve ahlk konularndaki hadislerden derle~nen bu eser, mellifihayatta iken eski harflerle iki defa tb'edilmitir. {stanbul, 1317, 1327.).

Yeni harflerle de mteaddid neirleri bulunan Kenz'l-rfn, Trk okuyucusu tarafn-dan byk bir hsn-i kabule mazhar olmutur Nitekim stad Necip Fzl Ksakrek, eserve mellifi hakknda unlan sylemektedir: "Es'ad Efendi'nin Kenzu'I-rfan isimli eserin-deasi metne ve Osmanlca'ya byk bir sadakat ve hkimiyet mhade ettiimizi be-lirtmek borcundayz... iirlerine gelince, bunlar, eyh Es'ad Efendi'nin bir hassasiyetve iir kabiliyetine mlik bulunduklanna iaret." (bkz. Son Devrin Din Mazlumlar, s-tanbul 1988, s. 169-170).

Mektbat ve Rlsle-i Es'adiyye adl eserlerini nerettiimiz mellifin Kenzu'l-irfnadl eseri, okuyuculanmz tarafndan sk sk aranp sorulmakta idi. Okuyucularmzdangelen bu srarl talepler zerine, slbunu bozmadan, fakat gnmz insannn da isti-fade edebilecei bir ekilde eseri yeniden nere hazrlamaya karar verdik. HadislerinTrke tercemesini aynen koruyarak anlalmas zor kelime ve terkipleri parantez iin-de bugnk karlklaryla akladk. Mtercimin asl nshada parantez iinde gster-diklerini ise trnak iine alarak orijinal metni korumaya altk. Bu duruma gre, paran-tez iinde gsterilen kelimeler yok sayldnda, ya da okunmad takdirde okuyucu,asl metin ile kar karya gelmi olacaktr. Parantez ii aklamalarda kelime y daterkiplerin lgat manasndan ok metinde kasdediien manay esas aldk. Arapa olan,blm balkiann aynen muhafaza ederek hemen altna gnmz Trkesiyle karl-n gsterdik.

Hadislerin metinlerini Arapa aslyla dizdirdik ve eserden ilm seviyede bir istifadesalanmas maksadyla hadislerin tahrcin yaptrdk.


4/241

Hadisler ncelikle ei-Mu'(emu'l-mfehres li elfzi'I-hadisi'n-nebev'den yarar-lanlarak Bhr, Mslim, Eb Davud, Tirmiz, Nes, bn Mce, Drim, Muvata ve Ah-med b. Hanbel'in Msned'inde yer almlarsa, bu durum aadaki ekilde gsteril-mitir.Bulr, Eb, Davud, Tirmiz, bn Mce, Drim ve Nes iin blm adndan sonra

verilen rakam, bab numarasdr: Mesel, Buhr, edeb 15. denmise, bu Sahih-i Buh-r'nin Kitabu'i-edeb blmnn 15. bab demektir.Mslim, ve Muvatta iin blm adndan sonra verilen rakam ladis numarasdr.Mesel Mslim, imre 40 denilmise bu, Sahih-i Mslim'in kitabu'l-imre blmnn

40. hadsi demektir.Ahmed b. Hanbel'in Msned' iin Ahmed b. Hanbel, 1, 375 denilmise, bu, birincicildin 375. sayfas demektir .Concordance diye mehur olmu bulunan hadis mucemi vastasyla kaynaklar-na iaret edilemeyen hadisler iin, cild ve sayfalan verilmek suretiyle aadaki eser-lerden yer gsterilmitir.

el-Hakim ei-Neysbr, el-Mstedrek, l-IV, Beyrut, tarihsiz.Eb Nuaym, Hilyetu'l-evly, L-X, Msr 1932bn Hbban, Sahih (el-hsan bi tertbi Sahih bn Hbban), Beyrut, 1987el Heysemi, Mecmeu'i-Zevd, Beyrut, 1967el-Beyhak, es-Snenu'I-kbr, Haydarabd, 1344Deylem, Msned (el-Firdevs bi me'sri'l-hitb),- l-V, Beyrut, 1986el-Mnv, Kunzu'l-haklk, E^hire 1285el-Mnv, Feyzu'l-kadir erhu'l-Caml'i's-sa|lr, Msr, 1938es-Suyti, el-Cmiu's-sar, Msr, 1321el-Acln, Kefu'l-haf ve mzlu'l-ilbs, Beyrut, tarihsizAli el-Muttak, Kenzu'l-umml, Haydarabd, 1312-1314ed-Drekutn, Snen, l-IV, Medine, 1966bn Hacer, el-Metlifau'l-liye, Kuveyt 1973Hakm et-Tirmiz, Nevdiru'l-usl stanbul, 1294Kenzu'l-irfn'n orijinal tercmesinde yeralan baz anlalmas zor kelime ve ter-

kiplerin gnmz Trkesinde1(ullanlan karNklann koyarak tercmenin anlalr halegelmesinfsalayan Do.Dr. H.Kmii Ylmaz'a, hadislerin yukarda zikredilen kaynak-lardan tahricini yapan M.. lahiyat fakltesi Hadis Yksek Lisans rencileri, Ayhan te-kini, Alican Tath ve Mustafa &^'e burada teekkr etmeyi yaynevimiz bir bor bil-mektedir.

Erkam ^ynlar

-'^^ ^ ^^^^ ^ ^IS^^^ ^


5/241

MUKADDMEu bedyi'-hne-i lemde (Cenb- Hakk'n san'at evi olan dnya-da) cevher-l insaniyyeti (nsanlk cevheririi) a'aa-dan eyleyen (parla-

tan) ne kadar ahlk- hamde (gzel ahlk) ve evsf- cemle (ho sfatlar)var se cnnlesi ummn- irfan (ma'rifet deryas) olan Peygam.ber-i z-n Efendimiz hazretlerinden alnm ve tercemelerle btn cihana da-lm iken marif-i islmiyyeden (islm bilgiden) b-behre (nasipsiz)nev-residegn- zamandan (amzn yeni yetmelerinden) bazlan gymenba- marif, (ilim ve marifetin kayna) ecnibde (ecnebilerde, ba-tda) imi zu'm- fasidine (bozuk ve yanl zannna) dtklerini vakitvakit iitir, mteessir olurdum.

Bir gn u zehb- btl (yanl gr) iki gen lisnndan bizzatdahi iitmekle oi-bbdaki (o konudaki) teessrtm (zntm) artt. Bi-nenaleyh nihyetivahim olan bu gibiefkr- sakmeden (sakat dn-celerden) ihvan-udinimizi (din kardelerimizi) kurtarmak zere Nebiyy-imur ileyh Efendimiz fazretlerinin ehdi-i erfelerinden (deerli vembarek szlerinden) sedet-i dniyye ve dnyeviyyeyi mtemil vemstekmil binbir (1001) kadarn cem' ve tertbe (toplayp derlemeye)baladm.


6/241

Sem-i saltanatn (saltanat semsinn) hurd-i rahn (parlak g-nei) sultan- seltn-i cihan (cihan padi^hlannm pdih) veliyy-ini'met-i b-imtinn (minnetsiz bir ekilde nimetlerimizin sahibi) es-Sultanu'l-Gz "Abdulhamd" h'n-i sni -eyyedehullahu Tel- (AllahTel kendisini g.ijlendirip yceltsin), Efendimiz hazretlerinin sye-i ma-rif ser-mye-i hilfet-penhlerinde (hilfet zamannda) .ikml ve itma-mna (tamamlamaya) muvaffak oldum.mid ederim ki, Kenz'l-irfn ser-levhasyia (adyla) tab' ve nere-dilen (baslp yayna sunulan) u eser-i aciznemi mtla edenler, ar-tk ahlk- hamdenin menba (kayna) ve ulm-l marifin (ilim vemarifetin) mecma (toplanp birietii yer) dn-i mbin-i islm olduunutasdk ve her tri hallerini irdt- ilhm-gyt- Cenb- Risiet-penh'ye (Cenb- Peygamber'in ilham dolu dnce ve iradelerine)tatbik ile ilmen ve amelen sedet-i dareyn'e (iki cihan saadetine) vslolurlar. Ve minellahi't-tevfik (Baar Allah'tan).

Muhammed Es'd Erbil

8

:r.r-^r--r-:^^r--^-:-;^r--^MraikMHta


7/241

Besmele'nin fazileti

1- Bilcmle ktb-i semviyyenin (ilh kitaplann)mifth(anahtar)besmele-i erfedir.^''^

. j^zil j^ A)! (-1^^. aJ l-L J J^U (5 yi JS' t"2- Umr- merann (meru ilerin) her hangisi olur ise olsun

besmele-i erfe ile bed'olunm.azsa (balanmazsa) behresiz (nasipsiz,gdk) olur.: JCj dil u ^j^ii ^\ A5U. Ni sji ^1- Mnvi, Knz'l-hakik, s. 52.2- bk. Drekutn, Snen, I, 229.


8/241

3- Bir vartaya (tehlikeye) dtn vakit " Bismillahirrahmnirrahmve l havle vel kuvvete ill billhi'l-Aliyyi'l-Azm"e devam etmeli; zraCenb- Allah bunlarn erefiyle bel ve mesibin envn {musibetle-rin her trlsn) defeder.

(r--H lyM^ '^y.j j-*^^ '^--i tj^ (^^ '^ V>-^ 01 :5ijl (V ~ t4- Cehennemin balca memurlar bulunan ondokuz zebniyenin

ta'zbinden (azb etmesinden) necat bulmasn (kurtulmasn) arzu edenkimse besmele-i erfeye devam etsin. >o 1, ^J,0^^

5- Sizden bir kimse evine girmek murad edince bir eytan ol hane-ye girmek iin kendisini takb eder. Lkin haneye girerken besmele-ierfeyi okur ise eytan "Benim iin bu haneye medhal (girecek yer)yoktur" diye me'ysen (midsiz olarak) avdet eder (geri dner).^^)

Elhamdu lillh'n fazleti

6- Umr- meraya (meru lere) "el-Hamdu lillh" ile ibtd olun-mazsa (balanmazsa) hayr ve bereketi maktu olur (kesilir). ^^^

5- bk. Mslim, esrice, 103; Eb Dvud, etime 15.6- Drekutn, I, 229; ibn Mce. nikah 19; Eb Dvud, edeb 18; ibn Hibban, Sahih, I, .102.10

i.^.-- - -^^^-.;-s^^>^^^,'3.gr:e^;-??T;rs^-..-^^


9/241

7- Cenb- Hakk'n in'mna (ihsanna) hamd ve sena, insan nimetinzevalinden (yok olmasndan) mahfuz eder (korur), f''^

8- "Elhamdu lillh" demek krlerin badr. Hamd ve sena et-meyen kimse, Hakk'a kretmemi olur.^^^

. AJ JUAI J^-^^ J-^' ~ ^9- Cenb- Hakk' sena etmek iin "el-Hamdu lillh" demek zikir-

lerin efdalidir. ^^)

Peygamberi miz'e salt'n fazleti

^ Oi^ dil10- Bir kimse nezdinde ismim zikrolunduu halde, bana salt se-

lm gndersin. Tahkka (gerekten) b^na bir kerre salt gnderenlereCenb- Allah on defa rahmet eder.C2J! jf^ W^b ^^ (_5^ '-'^ *^ ti/ "" ^ ^

7- Mnv, Knz'l-hakik s. 65.8- Mnv, Knzu'l-Hakalk, s. 659- bk. !bn Mce,.-,edeb 55.

10- Eb Nuaym, Hilye, I, 224.11- Mnv, Kunz'l-hakik, s. 85.

11


10/241

.12- Cenb- Allah'a rziyen (honud olarak) mulk olmak (kavu-mak) arzusunda bulunanlar bana oka salt gndersinler.

13- Tahkka (gerekten) sizden bana en yakn olan kimse beni ok-a salt u selm ile yd edenlerdir. ^^^>

^ j.>j j}> jir i^j.J^Jl^ Jl^, jji JU. ju!^ - s t14- Bana salt gnderenlere Cenb- Hakk srat kprs zerinde

bir nr ihsan eder. Ehl-i nr ise ehl-i nrdan (cehennemliklerden) ol-mayaca bedhdir (aktr). ^^"^^

15- Sizden cennette en ziy^de huri kaznah kimse baha oka sa-lt u selm gnderenlerdir. .

16- Bir kerre bana salt gnderenlere Cenb- Allah on defa rahmeteder. ^'^^

^^'>^' w.5?^"^"j "-^Uj*^' ^c^'j vjJ^'j f_r*^'j f>*^'17- Husl-i matlabnda (gayesini gerekletirmede) dr- usret olan(zorlua den) kimse bana oka salt u selm gndersin. Tahkika(gerekten) salt u selm, izle-i gumm (skntlarn giderilmesi) ve

teksr-i erzak (rzkn oaltlmas) ve hall-i mkilt (mklerin zl-mesi) iin bir vesledir.

13- ibn Hibban, Sahih, II, 132.14- ibn Hibban. Sahih. II, 142.16- Eb Davd. vitr 26; Drim, rikak 58.

>^ !^^.^ ^ ;-^::^vr^r?^


11/241

slm ve man

.5 3* 1 > c ^

tA-^j^OC-.-jii-^lO.C-^H^'^^ Uii-aj ^j.v2JJ *J^_/^ (5_?^J '>Cy!aJ^18- islmiyet kelime-i ehdetle, ed-y savm (oru tutmak) ve salat

(namaz klmak) ve erbb- servet (zenginler) iin f-y hacc (hacca git-mek) ve zekttan ibarettir/"^ ^

19- Hukuk- ibd (kul hakk) mstesna olduu halde dn- slm,Zaman- kfrdeki (kfirlik dnemindeki) msiyeti (gnah) imha (yok)eder. (^9)

o ^O Jl,jlS'J'yU J-^J LJJL; JJj ^JUL; 'A3JC> lj\ t

18- Eb Dvud, snne 16; Nes, iman 5, 6; bn Mce, fiten 12; Ahmed b. Hanbel, 1, 27, 51,II, 107.

19- Ahmed b. Hanbel, IV, 199, 204, 205.

13


12/241

20- Iman- kmil, kalb ile marifet (Hakk' tanmak), lisan ile ikrar, ce-vrih ve z ile amel eylemekten ibarettir. ^^^

21- Kadere man etmek, hzn ve kederi giderir. ^^''^

22- mn- kmil," haramdan tama'dan mberrdr (uzaktr). ^^2)

23- mn ile amel yek-dieriyle nitekarin ve mtelzlmdir (birbirin-den aynlmayan iki arkadatr). Binen aleyh man amelsiz, yahud amelmnsz bir ie yaramaz. ^^^^

24- man ne temenna (temenn) ve arzu ile ve ne de zahirde kendinikavlen (szle) ne fiilen evliyullah'a benzetmekle olur. Velkin mmi-nin man yle bir eydir ki kalbinde yer tutmu ola ve ibdeti de onutasdik ede. ^^'^^

^pl^ J:^j jlLl j\J\j cJij\ li^ C\ ~ t25- mn kalb ile bilip lisan ile ikrar ve z ve cevrihle (organlarla)amel ve ibadet eylemektir. ^^^^

26- man kavi (sz) ve amel (i)dir. Zid ve naks olabilir (artp eksi-20- (bn Mce, mukaddime 9.21- Mnv, Knz'l-hakik, s. 156.22- Mnv, Knz'l-hak[k, s. 156.23- Suyti, el-Cmls-sar, I, 127.24- Suyti, el-Cmis-sar, il, 140.25- bk. Ibn Mce, mukaddime 9.

14

wm -^T^=-^-^.-s^^^-^r:w?^-.^y^. -^^^ ,- - -:^,^r-T^r-o


13/241

lebHr). Yni herkesin mn amel ve ibdeti nisbetindedir. ^^^^

27- Cenb- Allal amelsiz man,:ve mnsz ameli kabul buyurmaz.

Niyyet

28- Amel ve ibdetle me'cr olmak (sevap kazanmak) huls-i niyye-te (temiz bir niyyete) mtevakkftr (baldr). (^^>

29- Bir kimse teheccd namazna kalkmak niyyetiyle yataa yatpsonra nevm galebe ederek (uyku ar basarak) uyanamazsa niyyeti nis-betinde me'cr olur (sevap kazanr). Uykusu ise Cenb- Hakk tarafn-dan kendisine bir tasadduk (ikram) olur. ^^^>

30- Mminlerin niyyeleri amellerinden ve mnafklarn da amelleriniyyetlerinden hayrldr.^^"^

. -{yCis ^ \i^\ j^. ^u; md\-rs31- Sadet-I uhreviyye (hiret mutluluu) iin ibadet ve tatta bulu-26- bk. Buhr, iman 1; Ibh Mce, mukaddime 9.27- Munv, Khz'l-hakik, s. 182.28- Buhr, bed'l-vahy 1, tk6, menkib'l-ensr 43, talak 11; Mslim, imre 155; EbDvud,

talk 11; bn Mce, zhd 26;Tirmiz, fedil'l-cihad 16; Nes, tahre 59..29- bn Mce, ikme 177; bk. Eb Dvd, tatavvu 20.30- Suyt. el-Cmis-safr, II, 194.

15


14/241

nanlarn Cenb- Hakk sadet-i dnyeviyyesini (dnya mutluluunu) daihsan buyurur. ^^^^

:r^ r^^ vJj ji VI ^.^ !^ ^' j4 ^^^c^ vj - rr32- Nice oru tutan kfmse vardr ki alktan baka bir ey istifdeedemez. Ve nice kaim kimseler (namaz klanlar) vardr ki uykusuzluk-tan gayr bir menfaat bulamaz. Yni amel hsn-l niyyete (iyi ve salambir niyyete) tbi olmaldr. (^2) ^\ ^'^'""^ ^^9'^"^

len'en nfvvtt'h'^i'f ''" f^f;' "?'"


15/241

t ' " - o " y " ^ ^ * i fil-''' -- '^'^ * ' t *a /,

'. llr36- Tahkika (phesiz) doru sylemek insan hayra, hayr ise cen-

nete sl eder (gtrr). nsan doruyu iltizam ettike (doru syleme-ye devam ettike) ndallah (Allah katnda) "sddk" olur. Keziik (ayneklide) kizb (yalan) insan fska (gnahkrla), fsk ise nr'a (cehen-neme) sl eder{gtrr).nsan kizbi iltizam edince ndallah "kezzb"(yalanc) yazlr.

36- ibn Hibban, Sahih, 1, 246; Beyhak. es-Snen'l-kbr. X, 243.37- Mnv, Knzu'l-hakik, s. 58.38- Eb Nuaym, Hilye, V, 189.39- Eb Nuaym, Hilye, I, 224.

17


16/241

40- Tahkka (phesiz) Cenb- Allah, amel ve ibdeti kabul buyur-maz. Riya (gsteri) le garaz ve ivazdan (dnyev maksat ve hesap-lardan) hlis olmadka. ^"^^^

, iJl^' 4jl5 lj:^ p jU l\) djuis" 4JJI Ju^- ji jL^^^ - i \41- hsan; yni en gzel bir hizmet Cenb- Allah' grr gibi keml-i

teeddble (edebe yakr tarzda) ibadette bulunmaklmdr. Geri senO'nu gremiyorsan, muhakkaktr ki O seni gryor.


17/241

i3ij-Jl J-i2j 4yi J s-brU ^kTemizlik ve misvak kullanmann fazileti

44- Misvak istimali (kullanlmas) fesahati tezyd eder (artrr). ^"^^

. i^ij^ j^. jL^ ^^i^^ Cft cP^' r'^^r^- *'^>^ ~ t45- Misvak ile (misvak kullanlarak abdest alnp) ed olunan nama-

zn, misvaksiz klnan namaz zerine fazl (stnl) pek oktur, de-mektir. ^^^^

46- Misvak azn rayihasn (kokusunu) tatyb ettii (gzelietirdii)gibi, Cenb- Allah'n dah rzsn mcib olur. ^^^^

44- Mnv, Knz'l-hakik, s. 80.45- Beyhak, es-Snen'l-kbr, I, 38.46- bk. Ibn Hibban, Sahih, II, 201; ibn Hacer, el-Metlib'l-liye, I. 23.

19


18/241

. jil^l J\ J^Aj aiuilji - V47- Nezfete (temizlie) riyet ve mdvemet (devaml olarak itin

gstermek) insan keml-i mana (tam ve salam bir inanca) daveteder.(4^>

Abdest

48- Sizden; yni mminlerden bir kimse dima abdestli bulunmakniyyetiyle abdest alr ise abdesti bozulmadka namazda bulunmu gibime'cr olur (sevap kazanr). ^"^^^

49- Abdest alrken vesvis-i eytaniyyeden (eytann verecei evhamve vesveselerden) Cenb- Hakk'a snnz. Yni vesveseyi takb et-meyiniz. ^"^^^

50- Snnet-i seniyyeye tebean (tbi olarak) abdesti olduu halde tek-rar abdest alan kimseye on hasenat (sevap) verilir. (^'

jj J^ y t->*^j^' J^ ^y^r ~ ^^5.1- Abdest zerine abdest almak, nr zerine nr kabilindendir. ^^""^47- Mnv, Knz'l-haklk, s. 155.48- Mnv, Knz'l-hakik, s. 9.49- Mnv, Knz'l-hakik, s. 57.50- Beyhak, es-Snen'l-kbr, I, 62, Eb Dvud, tahare 32; Tirmz, tahre 42; ibn Mce, ta-

hre 73.51-Acn, kef'l-haf. II, hadis no: 2898.

20

^v;^-ci' a" ^^ ..^ i^. ,.,,.-- ^'^^^ ^^m^::^^^^T:w^^^wvf^^.-r^^-


19/241

Farz namazlar ve cematin fazleti

52- Hereyn bir almeti vardr. mnn almeti ise namazdr.


20/241

54- Nr- cahm (cehennem atei) mstahkk- azb olan (azab hakkeden) mminlerin vcudunu yakar. Fakat Cenb- Hakk'a secde eder-ken yere msadif olan (deen) zya dokunamaz. ^^'^^

55- nsan ile kfr beyninde (arasnda) yalnz terk-i salt (namaz kl-mamak) vardr. Yni namaz terketmek insan kfre yaklatrr. ^^^^

s .^ 3 --

56- Cemaatla ed olunan namazn ecri mnferiden (tek bana) kl-nan namazn ecrinden yirmi be derece efdaldir (daha faziletlidir).


21/241

*^1 a3S ^ i^Ji ^ _^^^J s-L>i->^l ^ Aj^Ci -^ ^ ^ ^59- Bir kimsenin kld namaz, kendisini menhiyyattan men'etmez-se (ktlklerden alkoymazsa) o kimse in Cenb- Allah'n rahme-

tinden uzaklamadan baka bir fayda vermez, ^^^^

60- Taam (yemek) hazr olduu bir zamanda ed edilennamaz na-kstr (eksiktir). Meer ki vaktin fevtinden (kanimasndan) korkula. ^^'

61- Kuvvet bulmak iin dn-i islmn cemaata olan ihtiyac, sevb al-mak iin mminlerin cemaate olan ihtiycndan ziydedir. ^^""^

62- Abd ile (kul ile) irk beyninde (arasnda) terk-i salat (namaz ter-ketme) vardr. Yni salt terkedilince abd (kul) mrik gibi olur. ^^^>

. jLw2P aA- _^j aI ^^ sjL^\ 2iy tir" ~ '^^63-.Namazn terkeden kimse vefat edince Cenb- Allah' gadab s-

fatyla bulur. (^^)

64- Cennetin vasatnda (ortasnda) oturmasn arzu eden kimse ce-maat namazndan aynlmasn. ^^"^^

59- bk. Ahmed b. Hanbel, II, 371, 441.60- Mslim, mescid 67.61- Mnvi, Knz'l-hakik, s. 50.62- bk. Mslim, iman 134; Eb Dvud, snne-15; Tlrmz, imn 9; ibn Mce, ikme 17.63- bk. Eb Nuaym, Hilye, VII, 254,64- bk. Tirmiz, flten 7.

23


22/241

65- Namaz klmayan kimse hibir din htiyar etmemi gibidir. ^^^^

Snnet namazlar

66- Ferizden (farzlardan) sonra namazlarn efdali geceleri klnanteheccd namazdr, (ss) .

" 'ti ''

67- Salt- duh'ya {kuluk namazna) devam edenin gnah- sa-resi (kk gnahlar) mafur olur (balanT)"velev ki deniz kpkadar ok olsun. ^^^^

'dJI ^ UjJaJ iS'j ^yli^ .^^^l ÛlJlj fjs^l [9 (cCtf' ^ji *\A68- Bir gn bir gecede oniki rekat snnet-i mekkedeye devam eden

kimse iin Cenb- Allah cennette bir kk halk eder (hazrlar). ^^^. juJl JLp 4JI ^j^ Uj'j^ j-/^' (_P t_5Ctf' J^ ~~ "^^

65- Beyhak, es-ynen'l-kbr, III, 366.66- Mslim, siyam 202, 203; Eb Dvud, savm 55; Tirmz, mevkit 207, 45; Nes, kiym'l-

leyl 6.67- Eb Dvud, vitr 24; Tirmz, devt 59; Nes, sehv 96; ibnMce, ikme 187, edeb 56.68- Tirmz, salt 189; ibn Mce, ikme 187; Mslim, msflrn 101, 102, 103; Eb Dvud, ta-

tavvu 1.

24

i^, - ^. ^.--^b;.-^ .' -^-^.SÂ'm-^S^:^^ 9,.-îr:^^^7^Y^rW^-^ n J -^-^,oV^--^:i


23/241

69- kindi namazndan mukaddem (nce) drt rekt snnet namaz-na devam edenleri Cenb- Allah nr ile muazzeb etmez (cehennemazabna sokmaz). ^^^

70- Akam namazndan sonra kable't-tekeilm (dnya kelm konu-madan) alt rekat snnet klmaya devam edenlerin elli senelik gnah-sagresi (kk gnahlan) mafur olur (balanr). '^^^

71- Snnetimi terkeden kimse ndailah (Hakk katnda) hsirn gru-hundan (zarara urayanlar taifesinden) olur. '^^^

69- bk. Tirmz, salt 201; Nes, imame 65.70- Tirmz, mevkit 204.71- bk. Tirmz, kader 17; Drim, mukaddime 22, 16.

25


24/241

aj^.t jkaj U20J J^ oURamazan ve orucun fazieti

72- Ramazan- erfte nafakalarnz vs'atlendirlniz (ok kimseyi ye-dirip Ilriniz) . Zira bu tevs (nafakay oaltp yedirip iirme ii) mevk-muharebede (sava alannda) a kalan gzleri doyurmak kadar clib-i ecir ve sevbdr (ecirli ve sevab bol) bir itir. ^^^^

t_-i| ijl CSlfij 4l;>J! ^\y\. C->& DL^j j^ J^'^ '^\ ~ ' ^73- Ramazn- erifin dhlyle (girmesiyle) nzl-i rahmet iin cen-

net kaplan kd (ald) ve menhden Ictnab (yasaklardan sakn-ma) sebebiyle ebvb- cehennem (cehennem kaplar) mesdd olduu(kapand) gibi eytanlar da zincir ile bal ve mahbs olurlar (habso-72- Suyt, el-cmis-sar, I, 110.

S^rnif


25/241

lunuriar). uras dayn- beyandr (aklanmahdr) ki fazil-i mezk-re (bu saylari fazietler) orularn er-i erfe tatbikeden(islam emirlereuygun olarak tutan) hrler iindir. Yoksa nefse esr (kle) olanlar ve-levki eytn (eytanlar)mahbs olsun yine mazhar-hayrolamazlarP^

I? ^ -' "' 1 ^ ^. T' ' 1*. ' - -'''- *''- S '*" \/

74- Aylarn ef.daii (en fazletlisi) Ramazan- erf ve ziyde muhtere-mi ise Zilhicce'dirJ'''*^

ju^ (^^Bij ^ji^ yj*>\j jus' 4-^j ^ fji 4j' fj-^ V

75- Receb-i erf'in birinci gnnde oru tutmak senelik ve ikincign sim (orulu) olmak iki senelik ve yine ehr-i mezkrun (bu ayn)nc gn orulu bulunmak bir senelik gnah- sare (kk g-nahlara) keffret olur. Bunlardan sonra beher gn bir aylk sar (k-k) gnhn afv ve mafiretine (balanmasna) medar olur. ^'^^^

f.ljj-ilp ^j^j A^a^^-^j ^Lm^U >_>I-.j jjjvJ A9-jP ^jj ^y^ ^~ V"

76- Yevm-i arefede (arefe gnnde) oru tutmak mz ve mstak-belden birer senenin gnah- saresine (kk gnahna) keffret olur.Savm- re (Aure gnnn.orucu) ise yalnz gemi olan bir sene-lik gnhna keffret olur. ^^'

77- Sim (orulu) olan kimse bir mmini gybet veyahut ez ve cefetmedike iftar edinceye kadar ibdettedir.


26/241

. jj>Z^\ Ij^ij jUai'^i 'j^^^>=^ _ y^78- ftarda taacci (acele), sahur iin tehir ediniz (sahuru imsak vak-

tine doru geciktiriniz). ^^^^

79- Bir kimse Ramazan- erf'i sim (orulu) olup sitte-i evvl'i (ev-val'den alt gn) dah ona tabi ederse (orulu geirirse) seneyi kami-len (batan sona) oru tutmu gibi olur. ^^^^

80- Ramazan- erifte sdk ve yakn ile (hakkn vererek) oru tutan-lar, namazlann terketmeksizin salt- teravihi (teravih namazn) da edetseler gnh- sareleri (kk gnahlar) mafur olur (balanr). ()

81- Kadir gecesini sdk ve yakn ile (hakkn vererek) hy eden mmin-i kmilin gnh- sareleri (kk gnahlar) mafur olur (balanr).(81)

O o^ ^

82- Sim (orulu) olan kimse hurma ile iftar etsin, bulamad hldesu ile iftar eylesin ki su taburdur (temizdir). ^^^^

78- Tirmz, savm 13; ibn Mce, sym 24; Drim, savm 11.79- ibn Mce, siyam 33; Tirmz, savm 52, 45, 53; Mslim, siyam 204.80- Buhr, man 27; Mslim, msfirn 173, 174; Eb Dvud, ramazan 1; Tirmiz, savm 1; Ne-

s, kym'l-leyl 3, siyam 39; ibn Mce, il


27/241

83- Savmda (oruta) riya tasavvur olunmaz.


28/241

Zekt ve zekat terkedenler

IjjLPj Ju/Jb IS'^y ^^jj^^j l^y^. 1^'j^l \jC^ A

85- 't-y zekt ile (zektn vermek suretiyle) malnz muhafaza, fu-karaya tasadduk ile (fakirlere sadaka vererek) hastalarnz tedavi, duve tazarru (yalvarma) ile bel ve mesibi (musibetleri) redd (def) edi-niz. ^^^>

86- Malnn zektn i't etmeyen (vermeyen) yevm-i kyamette (k-yamet gnijnde) nr- cahmdedir (cehennem ateindedir). ^^^'

. LfRjLo ^XUil ^ c5JL^LJ1 AV85- Mnv, Kunz'l-haklk, s. 63.86- Suyt, el-Cmis-sar. II. 160.

30

^^J- l^^i^^;^ 'BiSSSSSSM&MiMSM ^-"-^-^^g-^^--^


29/241

87- Malnn zektn mstahakk olmayana (zekt dmeyen kimse-ye) veren, zekt vermemi gibi oiur. ^^^

. SirjlS ibl jX;M,l fLj - AA88- slmiyyetinizin kemli (tam oluu) ed-y zekta mtevakkftr

(zekt vermenize baldr).

J^ ^ D j C.,.^tU A^89- Re's-i maldan (sermayeden) zektn ihrac (karlp verilmesi)

serveti tenkis etmez (azaltmaz). Yni bir kimse malnn zektn verir-se bereketini tezyd etmi olur. ^^^^

. yJs f L>


30/241

ij-**^l jpt^^j Sj^ij i-l J s-Ur^ r^^Hacc, Umre ve Hacer-i Esved

93- Hacc ediniz; zahirdeki kirleri su izle ettii gibi, gnahlar dahhacc- erf imha eder. ^^^'

94- Huccc- zevi'l-ibtihc (hacc sevincine erenler) zehb ve iybla-nnda (gidi-geiilerinde) Cenb- Allah'n hfz ve himyesindedir.


31/241

96- Haceru'l-esved, Cennetten gelmedir. Kardan beyaz olduu hal-de ehl-i irkin (mriklerin) gnahndan mteessiren (etkilenerek) si-yahlanmtr. ^^^^

97- Bir kimse hacc eder ve ba'deh (arkasndan) kabrimi ziyaret ey-lerse hayatmda beni ziyaret etmi gibi olur.


32/241

Hz. Eb Bekir'in fazileti

101- Nebi mstesna olduu halde Eb Bekir herkesten efdaldr. ^^^^. ^j Oiii ^ ^:i /;^ il, lij ^ pj - s .X102- Eb Bekir benden, ben Eb Bekir'denim. Eb Bekir, dnya vehirette kardeimdir. ^^^^^

103- Eb Bekir es-Sddk'a deyiniz imam olup ns'a (halka) namazkldrsn. Bu hads-i erf dah Hazret-i Sddk'n hilfetine iaret olanhadislerdendir.^^

101- Suyt, el-Cmius-sar, i, 6.102- Tirmz. menkib 20; Buhrr, fedil's-sahbe 5.-03- Drekutn, Snen, I, 398; Jbn Hibban, Sahih, III, 280. IX, 14.

34


33/241

104- mmetimden en evvelcennetedhil olan (giren) Eb Bekir'dir.(104)

105- Yevm-i kyamette herkesle hesap grlr, ancak Eb Bekir ms-tesnadr.


34/241

109- Benden sonra gelen hulefma (halifelerime)'iktid ediniz (uyu-nuz). Onlar Eb Bekir ve mer'dir. (^9) - v y

J'-^r e^^' cp"' i^ cJ^\ '^^jjî 5^'Jl j4 il 01 ~ n

111- Eb Bekir es-Sddk ve meru'l-Faruk -'radyallahu telanhuma- Efendilerimiz hazartna muhabbet (sevgi) mandan olup buz-lan (onlan sevmemek ve nefret) ise kfrdr.^^^^)

112- E1- cennet (cennet lalknn) kmillerinin (ileri gelenlerinin) sey-ydf (efendfS!) Eb Bekir ve mer hazartdr. Tahkka (phesiz) EbBekir cennet ehli meyannda (arasnda) semda sreyy yldz gibi par-^ ^. i

^113- Benden sonra hilfetin Eb Bekir ve ondan sonra mer haza-rtna intikali iin vuku bulan iaretlerim kendiliimden olmad. BelkiCenab- Allah bu iki zt irlerine takdim buyurdu (dierlerinin nnegeirdi). Bunun hikmeti ise r; abweNMuhamLdlyyJy^^^^^109- Tirmz. rnenk.fa 16, 37; ibn Mce. mukaddime 11; Ahmed b. Hanbel V 382 38510- bk. Trmz, menkb 16. nanoe, v, js, 385.111- bk. Ahmed b. Hanbel, V, 285, VI 7112- bk. Tirmiz, menkb 16, 37 ibn Mce. mukaddime 11: Ahmed b. Hanbel. I. 80.36

siîi^s^S^îAaKiiiias: > .g^^^rgy^-.^.-.^,^^^ .^


35/241

gamberimizin peygamberlik ykn) mnhasran (zellikle) mrunileyhima (ad geen bu iki) efendilerimizin tmil ve hiz olmas (ta-yp yklenmesi) ve br- nbvvet (peygamberlik yk), br- velayetin(velilik yknn) fevkmda (stnde) bulunmasdrS^^^'^

^t

.114- Benden sonra makam- hilfet Eb Bekir'in, ve ondan sonramer'indir. Bunlardan sonra ihtilf zuhur eder. '^^"^^

Hz. mer'in fazileti

. 'lj y^ JLJ Jp J^l Ji^ HJI ol - > 1 115" Cenb- Allah, kelime-i hakk Hazret-i mer'in lisan ve kalbin-

den car buyurdu (Hazret-i mer hak lisanyla konuur). ^^""^^

116- Hakk "yahut" sdk (doruluk) mer iledir. Nerede olursa ol-sun. ("S)

, v-^ik^ ^y jXji iSo jj L^^^' 015' _^ _ ^ ^ V117- Eer benden sonra bir neb olayd mer ibnu'l-Hattb olurdu.

(117)

j^ y.'^ L^J J^ ^_^U!iJ! c-iUU -SSK

113- Suyt, ef-Cmiu's-satr, II, 153. .114- Mnv, Knz'l-hakik, s. 69115- Tirmz, menkb 17, 19; ibn Mce, mukaddime 11; Eb Dvud, mre 18.116- Suyt, el-Cmls-sar, 1, 157.117- Bk. Buhr, edeb 109; ibn Mce, ceniz 27.

37


36/241

118- Hazret-i mer'den hayrl bir zt zerine gne domamtr.[Bu hadis-i erif, mam mer'in zaman- hilfetlerinde (halifelii dne-minde) nail olacaklar makam tebirdir (mjdelemedir). Yoksa Hazret-iSddk'n ondan efdal olduu ahds-i erife ile msbettir (sabit olmu-,tur)f^

119- Allah'm, dn-i slm' mer ibnu'l-Hattb ile azz et (^^^'. 4JJI S.W>j y^ -Ui'jJ y*S- fUi'j 4UI .W5j 1 T

120- Cenb- Allah'n rzs mer'in, mer'in rzs Allah'n rzs-dr. ^20)

. jlS' ti-l>- y^ A^ J^lj J^ ^ Ljlj j^^ y>s- \\ s121- mam mer benimle'dir. Ben dah onunlaym. Hak ise her ne-

rede olursa olsun mer'den aynlmaz. ^''^'''J ^ ^ f o s ^ ^

. p-Ss-^ j-*^ *-^-*t^ t*-^^ ci-jul IJ jj ^ Y t

122- Eer iinizde ben vazfe-i risletle (peygamberlik greviyle) ba'-solunmasaydm (gnderilmeseydim) bu vazfe mam mer'e tevdi olu-nurdu (verilirdi). ^""^^^

Hz. Osman'n fazleti

118- Hkim, Mstedrek, li, 90.119- Tlrmz, menkib 17; ibn Mce, mukaddime 11.120- Mnvi, Knz'l-hakik, s. 75.121- Mnvi, Knz'l-hakik, s. 92.122- Mnvi, Knz'l-hakik, s. 124.

38


37/241

123- Osman bin Affn hazretleri dnyada ve hiretta herkesten zi-yde bana karbdir (yakndr). ^^^^^

124- mam Osman hazretleri mmetimde haya ve seh ile mevsfolanlarn (cmertlik sfat tayanlarn) birincisidir.. ^^^^^^zah: mam marun ileyh (Ad geen halife) yalnz klelerinden iki

bin drt yz neferini f-sebilillah (Allah yolunda) zd buyurduu rner-^vdir (rivayet olunmaktadr).

125- Cennette her neb iin bir refk- mahss (zel arkada) var. Be-nim de refkm Osman bin Affn'dr. ^^^^^

;u i ^ a,a . . 'i a ^',w^jj _^ ^' l)jIi> uii^ i^uiij y^-v - ^Y^126- Cehenneme mstahak olanlardan yetmi bin ahs, Hazret-i Os

man'n efaatyla bil-hsb (hesap grmeden) cennete dhil olurlar (girerler). ^^^s)

127- mam Osman, cennette benimledir ve refkm di r.^^^^^

Hz. Al'nin fazleti

;1 jQ IJUJ! Slj! jli LgjU Jli-j Jl*JI Lx^ H > YA123- Suyut, el-Camiu's-sair, 11 61 .124. bn Mce, Mukaddime, 11; Ahmed b. Hanbel, I, 74, 111, 184, 281; Eb Nuaym, Hilye, I, 56.125- Tirmz, menkib, 18; ibn Mce, mukaddime 11.126- Suyt, el-Cmiu's-sar, II, 140.127- Mnv, Knz'l-hakik, s. 88.

39


38/241

128- Ben ilmin mednesiyim (ehriyim), mam" Ali de kapsdr. lmiisteyen kapsna rnracaat etsin J^'^s)zah: Bu hadis-i erf, mam Ali hazretlerinin ulm-i dniyyede (dn

ilimlerde) olan hazz- vfirini (byk hissesini) isbt ediyor, mesil-i d-niyyeden bir mes'ele iin Hazret-i Muviye'ye mracaat olunduu s-rada: "mam Al hazretlerine mracaat ediniz, zra benden 'lemdir(daha bilgilidir)" cevbn verirdi.

129- mam Al hazretlerinin fazil ve menakbm (fazilet ve menkbe-lerini) zikreylemek, yahut hakknda: -radyallahu anh- sylemek ibadettir.(129)zah: "Esmullah'n madas (Allah'n isimlerinden bakasyla)

zikrolunmaz" diye itiraz olunmasn; zra "^ jus' S^,l^.T^^^?^mmim^?M^^^^^^^^^^^


39/241

hazretlerini itihlfbuyurduldan mndr (O'nu yerine vekl brai


40/241

137- mam Ali hazretlerinin vech-i eriflerine (mbarek yzne) bak-mak bdet makamna kaimdir (ibadet yerine geer). ^''^''^

Hasan ve Hseynin fazileti

^J,^^ IfllS Jj pj ulJl j^r^ Jj3 Jip jUli JS ^\j\ - M*A ^U*o 3Jmw; A-oJ^li ' j 4-:i;>xJ , i-^' *w->L-*w !JLwtf -ww^j>l j *ww**>tj! c)'

138- Bir melek semdan birinci defa olarak bana gelip selm verdi.Hasan ile Hseyin, ebb- ehl-i cennetin (cennetlik genlerin) seyyid-leri (efendileri) ve Fatmatu'z-Zehr nis-i ehl-i cennetin (cennetlik ka-dnlarn) seyyidesi (efendisi) olduunu tebr eyledi (mjdeledi). ^^^^^

139- Ehi-i beyt'im meynmda (arasnda) ziyde sevdiim Hasan veHseyin'dir. ^""^^^

: I !i "

140-Tahkika (phesiz) benim bu mahdumum (olum) yni Hasan-radyallahu anh- byk bir zattr. Me'ml ederim ki (umarm ki) Cenb-Hakk iki azm (byk) ordu iinde tekevvn edecek (oluacak) olan m-nazaay bununla slah buyursun.'^ "^^^

137- Eb Nuaym, Hilye.'V, 58.138- Tirmz, menkb 30; ibn Mce, mukaddime 11; Ahmed b. Hanbel, I, 80, M, 62.139- Mnv, Knuz'l-hakik, s. 5.140- Buhr, sulh 9; fedil ashbn-neb, 22, fiten 20; Eb Dvud snne 12, mehdi 8; Tirmz,menkb30;ibn Mace, cum'a27.

42

n^ ^^t--t,-^:--':m


41/241

izah: Vaka mam Muarun ileyh (Hasan) hazretlerinin zaman- hil-fetlerinde (halfelii dneminde)ve taht- kumandasnda (komutas al-tnda) bulunan krk-elli bin kadar asker ile Hazret-i Muviye'ye tbi olanaskir-i kesire (kalabalk askerler) arasnda muharebe vukuuna ramakkalm iken (nerede ise birbirlerine girecekleri srada) mam Hasan -radyallahu anh- Efendimiz uhdesindeki hilfeti Hazret-i Muviye'ye ter-kederek te-i fitneyi itfaya (fitne ateini sndrmeye) inayet buyurmu-lardr (yardmc olmulardr).

< >

141- Hazret-i Hasan ile Hzret-i Hseyni seven tahkka (gerekten)beni sevmi ve onlara buz eden (nefret edip sevmeyen) muhakkakbana buz etmi olur. ^^"^^^

UY142- Hasan ve Hseyn'i seven kimse mulakkak beni sevmi olur.

(142)

Hz. Ftmatu'z-Zehr'nm fazletl

143- Ehl-i beyt'im meynnda (arasnda) en ziyade sevdiim Ft-m'dr.(i43)

. .-^-lj i:>tjAj>^j 4;*JbUj >tJy XJjl 4_>J! JA .U-J e-U-.- 1 4 s144- Cennet hanmlarnn ekbiri (bykleri) drttr. Onlar: Meryem

ve Fatma ve Hatice ve siye hazrdr. ^^^^141- ibn Mce, mukaddime 11.142- bk. ibn Mce, mukaddime 11.143- bk. ibn Mce, ceniz 64.144- bk. Tirmz, menkb.30; ibn Mce, mukaddime 11.

43


42/241

" \ \ ''. { "-' * -' ---ti. 4>145- Ftmatu'z-Zehr benden bir czdr. O'nugadapiandran benigadaplandrm (fkelendrm)''blur. ^^'^^^

*-_^ v^ 5X31 jj&i s,lj jz^ û -^ ^ i %146- Hazret-i Meryem mstejBn olduu hlde Ftmatu'z-Zehr cen-

net kadnlarnn bydr. ^^"^^^

Hz. ie'nin fazileti

. Lk^l 41ijil ^j iil^ JJl îUJ! 4^1 - ^ V147- Nisvan (hanmlar) iinde ziyde sevdiim ie, ricalden (erkek-

lerden) ise pederi olan H^ret-i Sddktr. ^^"^^

^ J o-^ 4-^1- UA148- Nasn (insanlarn) bana en sevgilisi ie-i Sddka'dr. ^^"^^^149- ie-i Sddka, cennette refkamdr (esimdir). ^^^^^

145- Buhr, fedil's-sahbe, 12, 16, 29, nikah 109; Mslim, fedil^s-sahbe 93. 94; Eb D-vud, nikah 12; Tirmz, menkb 60; ibn Mce, nikah 56.

146- bk. Buhr, fedil ashabn-neb 29; Tirmz, menkb 30.147- Mnv, Knz'l-hakik, s. 6. .148- Eb Nuaym, Hilye, IV, 332; bk. Nes, urel'n-nis 1.149- bk. Tirmz, menkb 62.

44

^feâ-.- u -^ i^-. ^-. ' .,y-.-^' r-^^^^^^^Sm^w^-^''^P W^^Wln^'''^''7 ^^^


43/241

Ashaba sayg ve onlara dil uzatmama

1 Jo'T^, ^

150- Sahabemi banaterkediniz. Nefsim kendi yedinde (elinde) olanCenb- Allah'a kasem ederim ki fukara ve duaf'ya (fakir ve dkn-lere) cebel-i Uhud skletinde (Uhud da arlnda)altn infak etsenizonlann amelinin sevab gibi bir sevaba nail olamazsnz. (^^)

150- Buhr, fedil ashbn-neb 5; Mslim, fedll's-ahabe 222-221; Eb Dvud, snne 16;Tirmz, mehkb 58; ibn Mce, mukaddime 11.

45


44/241

151- Ashabm ve ashrm (hsimlarm) banaterkediniz. Onlarn aley-hinde itle-i lisn ile (dil uzatarak) bana eziyyet verenleri yevm-i kya-mette (kyamet gnnde) Cenb- Allah muazzeb buyursun(cezalandrsn). ^""^^^

152- ehidlerin by Hazret-i Hamza bin Abdulmuttalib'dir.C^^^y4^' -^ ey- ~'J^

* .1. t^Jli? ^1 ^ Jii^ ^.JL^l Jul- - 1 f

153- hednn (ehdlerin) by mam Al hazretlerinin biraderiolan Cafer bin Eb Tlib'dir. ^^^^^

154- Ashabmdan birine sebb ve etm edene (sayp svene) Cenb-Hakk lnct etsin. ^^^^^

155- Ashabmdan birini sebb ve etmedenlere (sayp ovenlere)Cenb-i Allah ile meiike-i kiram ve cem-i nsn (btn insanlarn) la-neti olsun. ^^^^^

. Uj^ biU di>-l rt-^! OLil- j_^| ^, jjUl ^jy\ ^j>^\ ^ *\156- mmetim meynnda (arasnda) en sah (cmerd) olan Muvi-

ye'dir., Y Rabbi Muvye'yi hd ve mehd (hidyet rehberi) kl!^iJuJl A5j c>J1^1 JUw>sJI 4j U^^ ^ ^\ - ^V

151- bk. Mslim, fedil's-sahbe 221, 222; Eb Dvud, snne 16.152- Hkim, Mstedrek,!!!, 195.153- Suyt, e-Cmis-sar, II, 37.154- Buhr, fedil ashbn-neb 5; Mslim, fedlls-sahbe 221, 222; Ebij Dvud, snne 10,

Tirmz, menkjbSS.155- Beyhak,es-SnenQ'I-kbr, VI, 372. X46


45/241

1 57- Y Rabbi ilm-i hesab ve kitab Muviye'ye tiim (ret) ve ken-disini azb- hiretten (hiret azabndan) muhafaza buyur (koru)!


46/241

163- Ashabma ihtiram ile an ve erefimi muhafaza eden kimse cen-netteki havuzumdan su ier; yni etmeyen imez. Zira dnimizin esasbulunan yet-i kerme ve ahds-i erfe onlardan rivayet olunduu ci-hetle onlara isnd- fsk (fklk isnad) ancak dn-i mbnin ibtline (or-tadan kaldrlmasna), tene (ok istekli) olan birzndktan beklenilirP^^^

164- Nr- cahm (cehennem atei) dokunmaz ol bir msJime ki be-ni grm; yahud beni greni grm ola. ^^^"^^

Sultana sayg

165- Hkmdar yeryznde Cenb- Allah'n zillidir (glgesidir). Ev-mirine (emirlerine) itaat ve inktyd edeni Cenb- Allah aziz ve hilafhlinde bulunanlar zell eyler. ^^^^^

. ulii! yy_ dil ^i Jj jiaL ^\ 'o^ - > nH166- Cenb- Allah'n sultann icll edeni (ycelteni) Cenb- Allah

yevm-i kyamette (kyamet gnnde) icll ve i'l eder (yceltir). ..-^-:-.-}^.^^-^.^^^.>.kmwM'^^m^


47/241

167- Sultan- islm'a (islm pdihna) hrmet etmeyeni Cenb-Allah zell eyler. ^^^^

i s Of ^

168- Hkmdar, fukara ve zuafnn (fakir ve dknlerin) syi veistirahat iin Cenb- Hakk'n yeryznde syesidir (glgesidir). Onahile ve hyanet eden dallette kalr. ^^^^> '

Sj J^^ f^1 ^*^* ey- ^^ ^* "^ ^' ^^ lP^' ^- "" ^ "^ ^1 69- Tahkka (phesiz) yevm-i kyamette (kyamet gnnde) ndal-

lah (Hakk katnda) efdal-i ibd (kullarn en fazietllsi) refk ve efk (yu-muak tabiatl ve merhametli) olan imam- dildir (dil devletbakandr).^^^^^

170- Hkmdr- islm'n (islm pdihnn) muvaffakiyet ve mu-zafferiyeti iin du etmek, sebeb-i mafirettir (balanma vesilesidir).(170)

171- Emru'l-mminn'e (mminlerin bana) itaat eden kimse tahk-ka (gerekten) bana itaat ve ona msiyet eden (bakaldran) kimse banaisyan etmi olur. ^^'"'^

167- Tirmtz, fifen 47; Ahmed b. Hanbel, V, 42, 49.168- bk. Beyhak, es-Snen'l-kbr, VII, 164.169- Tirmz, ahkm 4.170- Mnv, Kn-z'f-hakik, s. 77.171- Buhrl, ahkam, 1; cihad, 109;Msllm, imre, 32, 53:Nes, bey'at, 27;bn Mce, cihad,39.

49


48/241

dalj c^^j f jj' J-ia^ cj JU; AJ! (D - ^ V t

172- ibn Mce, zhd, 1.173- Buhr, enbiy, 14.

50

l@sMSSs^Miiiit3i!iais3^


49/241

174- Gna ve servet (zenginlik) ve takva ve tat ve rfk ve efkat gibievsf- cemleyi cami olan (gzel sfatlar kendinde toplayan) bdn(kullann) Cenb- Hakk sever. ^^^^^

175- Cenb-i Allah kendine mut olan kimseyi hereyden maifz eder(korur). ^^^^^

176- Aleyhi's-saltu ve'-selm Efendimiz kalb-i eriflerine iaretle"takva buradadr" buyurmulardr. ^^^^

177- A'ml-i sliha'dan (slih amelden) ayrlmayan kimsenin iki re-kt namaz, ml-i mahluta ashabnn (iyi ile kt ameli kank kim-selerin) bin rekt namazndan efdaldir. ^""^^^ j-

. ! ,^i j~^*>li I3P ljl ^ WA178- Kavim ve kabilesi olmad hlde izzet ve rifat (eref ve yce-

lik) arzu edenler takva ve tata devam etsinler. ^^''^^

179- Genb- Allah'a mut' (itaatkr) ve muttaki olandan baka kim-se kil (gerek akll) deildir. ^""^^^

174- Mslim, zhd, 11; Ahmed b. Hanbel, I, 168, 177.175- Suyt, ei-Cmius-sar, II. 166.1'76- Mslim, birr, 32; Tirmizi, birr 18; Ahmed b.Hanbel, 11, 277, 360.177- Mnv, Knzu'l-hakaik, s. 75.178- Mnvl, Knz'l-hakak, s. 136.179- Mnvi, Knzu'-hakak, s. 162.

51


50/241

Muhammed mmetinin fazileti

180- Mmin-i kmilin (gerek mminin) firasetinden hazer ediniz (sa-knnz); zra kalbindeki nr-i ilhiie esrnnz (srlannz) kefedeceialeb iitimldir (byk ihtimldir).


51/241

U ,"> =>

182- Yevm-i kyamette (kyamet gnnde) srat kprsnden geiri-lirken nr- cahm (cehennem atei): "Ge ya mmin, senin nurun be-nim ateimi sndryor" diyerek mmin-i kmil'e hitb eder.

^J^' fi j^ ^J^ (Jj'h^ J^^ J^ (_s=^^ ^ SAY183- rtmetimin kmmelni (sekinleri) yamur gibidir. Eweiinden mi,

hrndan m ns (insanlar) hangisinden ziyde mstefd olaca (da-ha ok faydalanaca) malm deildir.


52/241

limlerin fazleti

-VI LjjI !-^ rt-Ji û-uil ( ajr! 1AA188- Uiema-i miine iktid ediniz (ilmiyle mil olan limlere uyunuz).

Zira taayyu-i dnyev (dnyev yaantnz) ve nect- uhreviyyeniz (hi-retteki kurtuluunuz) iin slk ettiiniz tarkin (tuttuunuz yolun) m-nevviridirler (aydnlatcsdrlar). f"^^)^jTl J5 jl^jSTl ^ ÛVl 2jjj Û ^L1]I \y>J'\ - VAH189- U!ema-i miline (ilmiyle mil olan limlere) izaz ve ikram ediniz(sayg ve kramda bulununuz). Zira onlar tebl-i ahkm- ilhi husu-sunda (ilh hkmleri tebli konusunda) verese-i enbiydrlar (peygam-

berlerin mrssdrlar). Onlara ikram eden Cenb- Allah ve Raslneikram etmi olur. ^^^^^

188- Aclni, Kef'l-hafa, I, hadis no: 62.189- Buhri, ilim, 10; Eb Dvud, ilim, 1; ibn IVIce, mukaddime, 17; Drimi, mulcaddime, 32.54

ggigi^T^; c -< - ^. i.^ .li's^^^p^-y.^j


53/241

190- lim-i milin (ilmiyle mil olan alimin) bid-i chil (bilgisiz ib-det dkn) zerine yetmi derece fazI u meziyeti (fazilet ve stnl-) vardr. (^Q'^li l A::i ^ ^^^^ ^l o-^' i^ s^^ - ^ ^ ^191- Nsdan (insanlardan) iki snf vardr ki, salhlar (salam ve s-

lih olular) saih- mmeyi (ummun salam oluunu), fesdlan fesd-mmeyi (umumun bozulmasn) mcib oiur. Onlarn biri ulem (lim-ler), dieri merdr (idarecilerdir).

192- lim-i milin (ilmiyle mil alimin) bid zerine fazl (stnl)benim mmetim zerine olan fazlm gibidir.^^^^^jC > jp a^^ ^^i > y.^ S^-S'^r193- lim-i milin (ilmiyle mil limin) bid zerine olan fazl (stn-l) ondrt gecelik ayn, yldzlar zerine olan fazl gibidir. ("^^^

5^' ^ (i^* S^ "'jf ^ f^'^' tP^ - SM194- Alim-i milin (ilmiyle mil limin) irleri (dierleri) zerine olan

fazl (stnl) nebinin mmeti zerine olan fazl gibidir. ^^"^""^

190- Suyti, el-Cmiu's-sar, 1, 129.

192-Tirmizi, iiim, 19; ibn Mce, mukaddime 17; Drtmi, mukaddime, 29.193- Ebij Dvd, ilim 1; Tirmiz, ilim 19; ibn Mce, mukaddime, 32.194- Eb Dvud, ilim, 1; tirmizi, ilim 19; ibn Mce, mukaddime, 32.

55


54/241

Jili' 4^' j_^^j jXJl J^llJl ^_ (5J! jJUJl JS ~ ^ ^ -^ % _ o ^^ 1*11 * . -* 1 '** (1

195- Umr- hayriyyeyi (hayrl ileri) nsa tlim (insanlara rete-rek) ve nefsini unutup mahrum eden lim bir muma benzer ki, kendiniyakp lemi tenvir eder (aydnlatr)/'' ^^^

> l^oji -^ ,,\. JjIp _iJI ^ 'j^ ^Lj aj *JIp s ^*\

196- lminden istifde olunan bir lini bin bidden hayrldr. ^^^^^

J^^ ^ P- J S^ u-^> l^. ^ri^^J^ - ^ ^v197- lim-i milin (ilmiyle mil olan limin) avam ( sradan halk) ze-rine olan fazI u meziyyeti (fazilet ve stnl) Eb Bekir'in mmetimzerine plan fazI u meziyyeti gibidir/^^^

"^-J yj "^ '-^^yj (>* " * ^A198- Bir lim-i mili (ilmiyle mil olan limi) tzm ve tevkr eden (sayg

gsteren) mmin Cenb- Hakk' tevkr etmi olur.


55/241

201- mmetimin ulemsn (limlerini) tzm ve tevkr ediniz (hrmetve sayg gsteriniz). Zira onlar yeryznn kevkibidirler (yldz-lardr).^20i)

202- Tahkika (phesiz) ulem ile muhabbet ve ihtilt eden (onlarseverek gren) mery (idarecileri) Cenb- Aliah sever.


56/241

205- Cenb-Hakk'n evmir ve nevhsini (emir ve yasaklarn) ule-m ve fukahdan (lim ve fakihlerden) renmek herbir mslime farz-dr, ^^os)

206- eytan, ulm-i er'iyyeye {dn ilimlere) lim olan bir zattan kork-tuu kadar bin bidden (badete dkn kimseden) korkmaz. . z^"}\ 4j> \^\ 4j4 - Y

205- Mnavi, Knzu'l-hakik, s. 60.206- Darekutn, snen, III, 79.207- Mnavi, Knz'l-hakk, s. 132.208- Suyt', el-Camlu's-sagir, II, 56.

58

SfBi^SiiiSSSSiSiS^SiiSlfiiSiSMSl?^^ ?^


57/241

209- Tiib-i ilim, tlib-i rahmettir (ilim renen rahmete talib olan kimsedemektir, nk ilim) isinrn rkndr. Bunlara ecir ve mesbt (se-vb) enbiy-y izam ile (byk peygamberlerle) beraber verilir. ^^^^

JU31 J^ oblmin fazileti

^i (dJ jiUu ^\j diijj jji ^: d\ix> j!^ - Y ^. ^\ ojCiIV JLJlj JII

210- Cenb- Allah, Hazret-i Sleyman -aleyhisselm-' mal ve mlkve ilim beyninde muhayyer buyurdu (zenginlik, sultanlk ve ilim ara-snda serbest brakt). Nebyy-i murun iieyh (ad geen Sleyman Pey-gamber) hazretleri terchan ilmi ihtiyar ettii iin (ilm dierlerifB stfngrerek onu setii iin) mlk (sultanlk) ve mala dah nail oldu. ^^^^^

21 1- Hereye vusi iin bVtark (ulamak iin bir yol) vardr. Cenne-tin tarki ise ulm-i dniyyedir (dn ilimlerdir), f^^)

. oJb^l J^J .^-5^ cyt- ^-?^' ^^ (*^' Y V Y212- ilim ve irfan mminin kaybolmu bir metadr (maldr). Nerede

bulursa alr. ^^''^^

213- lim haznedir, anahtar ise suldir (sormaktr).


58/241

lim renmek ve retmek^. 1

214- Ulm-i dniyyeyi teallum ettikten (dn ilimleri rendikten) son-ra din kardelerini dah tlim etmek (onlara retmek) sadakatin efda-lidir (sadakalarn en fazietlisidir). ^^'^^^

215- mn ve islmn erkn ve eraitini (rkn ve artlann) ve Cenb-Hakk'n evmir ve nevhsini (emir ve yasaklarn) renmek herbir rns-lime farzdr. ^^""^V

216- Allah iin ilmi taleb edenlerin (renenlerin) rzklann Cenb-Allah memul olunmadk mahallerden tekeffl etmitir (umulmadk yer-lerden garanti etmitir). ^^^^^

. ^^1 iup ^ 4J j^ {/^[r' ^f*--^"^ v^ ^S' t ^ V217- lmullah'dan (Allah'n ilminden) bir kelimenin istimal (dinlenipduyulmas) insan iin bir sene ibdetten efdaldir. ^^^''> .

218- Fahr ve mubht (bakalarna vnp bbrlenmek) iin bir il-mi taallm eden (renen) kimseyi Cenb- Hakk, cehennemine dhileder. ^^'^^

214- Buhri, nafaka, 2; Mslim, zekat, 95; Eb Dvud, zekat, 39;Nes,'zekat 6;ibn Mce,edeb'3.215- ibn Mce, mukaddime, 17. .216- Suyti, el-Cmiu's-Sagr, II, 182.217- bk. ibn IVlce, mukaddime, 23; Drmi, mukaddime, 24; Ahmed b. Hanbe, 1, 19.218- Eb Nuaym, Hlye, Vll, 96.

60

^^a^'d.^^^^^^^-^:^^^fw^mi^^^^r^^^^^


59/241

219- Ulm-i dniyyeye (dn ilimlere) tlib olan kimseye cennet tlibolur.^^s)

220- htiyarlar umr-i dniyyelerini (dn ilerini) renmek iin fzlolan genlerin huzurunda oturmaktan sklmasnlar. ^^^)

j;ij! Jn; il ,^y CspJ ^i^ ^ ,j^y - y ya221- htiyarlar yemekten sklmadklan gibi, taallm-i ilimden (ilim -

renmekten) dah sklmasnlar. ^^^""^

Kt limler

. iuip aaIj jJ -J^Lp ^^l ^ji yJip (_j-u5l JLI Y Y Y222- Yevm-i kyamette (kyamet gnnde) eedd-i azb ile (azbmen iddetlisiyie) muazzeb olan (azb grecek olan) ilmiyle mntefi ol-mayan (ilmi kendisine fayda salamam bulunan) alimdir, ^^^^^' /*45i J. Oj^l ^ .^ JT^ 4^l j^-ir - Y Y T223- lm-i dniyyeyi muhta olandan saklayan ulemya (dn ilim-

leri ihtiyc olanlara retmeyen limlere) denizdeki balklara ve sem-daki kulara varncaya kadar herey lanet okur. ^^^^

219- Mnvi, Knzu'i-hakk, s. 146.220- Mnv, Knz'l-hakk, s. 181.221- Mnvi, Knzu'l-hakak, s. 181.222- Heysem, Mecmeu'z-zeyid, 1, 185.223- Suyti, el-Cmlu's-sagir, 11, 94.

61


60/241

* o , ' o , a ^^\ ^ ^SJ7 p Jj LJUI J SS_J pj Uip Sbji j^^ - tYtj.;; -^1

224- Bir kimse ilmini tezyd eder de (artrr da) zhd ve kanaati tezyhde gayret etmezse Cenb- Hakk'a uzak kalmadan baka bir ey ka-zanamaz. (^^'^^

225- Kendisinden sul edilen (sorulan) bir mes'eleyi ehlinden ket-medip (gizleyip) cevbn vermeyesn limin azna nr- cahmden (ce-hennem ateinden) bir gem vurulur. ^^^>

Bilmeden fetva ve hkm vermekj\ Ji^ '^^''\ il J^ '^'^\ - 1 1 n.

226- Sizden nr- cahme (cehennem ateine) en ziyde cesur olankimse ilm-i yakni (salam bilgisi) olmakszn mesil-i er'iyyeyi iftyacr'et eyleyendir (dn mes'eleierde fetva vermeye cesaret gsteren-

227- lrti olmayan kad ile, ilmi olduu halde ilmiyle amel etmeyenkad, ikisi de cehennemde, ilmiyle beraber haktan aynlmayan kad da-h cennettedir. ^^^''^

224- Suyti, el-Cmiu's-Sagr, 11, 169.225- Eb Dvud, ilim. 9: Tirmizi. ilim, 3; Ahmed b. Hanbel, 1, 431; il, 263, 296; ibn Mce, ahkam, 3226- Drimi, snen, mukaddime 20..227- Eb Dvud, akdiyye, 2l ibn Mce, ahkam, 3.

62

Klfil^SB^SiSSii^SlB^SiiSialiSSS^ 1^1


61/241

228- Mesli-i er'yyeye ilmi lhk olmadka (dn konularda yeterliilmi bulunmad halde) bir mes'elede kendiliinden fetva veren kim-seye semvt ve arznde (gklerde ve yerlerde) mevcd olan meli-ke lanet eder. ^^^^

. ksy^ ^ ^jp Jj.^ ;y\ ^ ^ -


62/241

Ot^l J-i^j Oj aiij J ^\^\^ v->bKur'n ve Kur'an okumann fazleti

. l ^' dJij ^ lii (54^^ '^t\): o-^' i^^ - ^ ^ *230- Kelm-t Kadm'i (Kur'n- Kerm'i) kraat edenlerin ahseni (oKu-

yanlarn en gzeli) esn-i kraatta (kraat srasnda) Cenb- Hakk'tanhavf ve hayetini (korktuunu) grdn kimsedir.

. \% os>V \jLl-\ - irs231-Tilvet-i Kur'an' (Kur'n okumay) tertl-i hurf (larflerin hakk-n vererek), tefekkr-i mn (mnsn dnerek) ve terfk- avt ile

(sesinizi de ona katarak) tezyn ediniz (gzelletirip ssieyiniz)! "M-n ale'l-kalbdir (mn batn mndr). Be hadis sonraya mracaatoluna!" (Hadis Nu: 237f^^^

230- Suyti, el-Cmiu's-Sagir, I, 13. ... - ^-ro231- bk. Buhri, tevhid. 52; Eb Davud. vitr, 20; Nes, iftitah. 83; bn Mace, ikame. 176.

64

ii-m > ^^^-fJ!:^,/-.^^^^Jj!g^8^" ":::i'iJS-~^VJ*--ig5 r^-^^i^k^' -.n.-^.-AO' ^':^-


63/241

232- Sizden birisi Cenb- Hakk ile mnct ve mklemeyi (O'nayalvarp O'nunla konumay) severse huzr-i kalb ile Kur'an okusun.(232)

233- mmetimin erefi (en ereflisi) Kur'an'm ahkm- cellesiyle milve tilvetine muvzb olan (devam eden) huffz (hafzlar) ile salt- te-heccd (teheccd namaz) ve zikir iin geceleri ihya edenlerdir. ^^^^^

* , Jo^ s ^,0

234- Lisndan car olan (dilden dklen) bilcmle szlerin efdaliKur'n- erf'tir.^^^'^)

. iJiJ 0J3I 6j'6 ^\ dSup JI;ail - tf235- mmetimin efdal ibdeti Mushaf- erf'e bakarak tilvet-i Kur'n

eden kimsedlr.^^^^^. vj d^ di^ (ti m ^^ iyji \;}\ - rx

236- Kur'n- erf in evmir ve nevhsiyle (emir ve yasaklanyla) milolarak Kur'n' tilvet et, yoksa tilvet etmemi olursun.^^^^^

237- Hsn-i savt (gzel ses) Kur'an'm bir nevi znetidir ki tesrini tezydeyler (artrr).^^^'^

jt. > ^j^ ^(.'^' jC > oT>i S^-yvAo232- Eb Nuaym, Hlye, Vll, 99.233- Suytl, el-Camiu's-Sagir, I, 43.234- Suyt, el-Cmiu's-Sagir, II. 37.235- Suyt, el-Cmiu's-Sagir, I, 50.236- Suyti, el-Cmiu's-Sagir, I, 52.237- Buhri, fedilu'1-Kur'n, 31; Eb Nuaym. Hlye, IV, 236.

65


64/241

238- Kur'n- Azmu'-n'm ir kelm (dier szler) zerine olanfazleti Halik'n (Yaratan'm) mahlku (yarat) zerine olan fazl (s-tnl) gibidirJ^^^^

cr^^:^' t 4^' (^ ^'1 5U O ^^ iji ^ - tr^239-yt- Kur'niyye'den (Kur'n yetlerinden) bir gecede yz yetokuyan kimse gafiln gruhundan mdd olmaz (gafiller zmresindensaylmaz.)^^^^^

240- Her gece Ysn-i erf'i kraat eden (okuyan) mmin-i kmilingnh- sairi mafur olur (balanr)/^'*^^

j'-^' LJ^ '^-"^ lSj^^-^ ^y -AJi -Aj-i 4JU1 y-Js '^ tV ~ t i 1241- hls- erf'i (hls sresini) bin defa kraat eden (okuyan)mmin-i kmil, nefsini nr- cahimden (Cehennem ateinden) kurtar-m olur.(24i)

. lO-^ ol.; Cj\^ if JT ^i lj JIp ^! ^^ - t i t242- Ysn-i erf'i her gece kraate (okumaya) devam eden kimsevefat ederken ehd olarak vefat ederj^'^^^

243- Her gece "z Vakaa" (Vkt) sresini tilvet eden (okuyan)kimseye fakr- hl (fakirlik) tevecch etmez (gelmez)/^*^^

238- Buhri. fedailu'l-Kur'n, 17; Tirmz, sevab Kur'an, 14.239- ibn Hacer, ei-Metalibu'l-liye, III, 282.240- ibn Hbban, sahih, IV, 121; ibn Hcer.elt-Metlibu'i-liye, III, 361.241- Suyti, eJ-Cmiu's-Sagr, II, 185.242- Mnvi, Knzu'l-hakak. s. 140.243- ibn Hacer, ei-Metlib'l-liye, III, 383.

86

^PiTa


65/241

244- Uyku iin yataa yatarken evvel (nce) Ftila, saniyen (ikinciolarak) h!s- erf i okuduun halde mevtten (lmden) baka her-eyden emn olursun. ^44)

245- Tebreke sresinin kiratna devam eylemek azb- kabrden(kabir azabndan) emin olmakh istilzam eder (gerekti rir).(245)

Baz evrd ve ezkr.. kiijir ^ l^ju isbS/! jiN/j j>^'^ 2r^ X^ - tn

246- "L-havle ve l-kuvvete ill billh" zikrini ok ediniz. Zira cen-net haznesinin mcevhertndandr;(246)

247- Ed-y deyn iin (borcumu demek iin) ilh, ml-i hell ile (hellmal ile) beni haramdan ve mahz- fazlnla (fazI u ihsannla) msivdanmijstan buyur.(247)Bu hads-i erife devam eden kimse ne kadar borcu olursa olsun tes-viyesine (demeye) muvaffak olur. Meer ki Cenb- Hakk'n s ve mc-rim kullarndan olsun.

244- Suyt, el-Cmlu's-Sagr, i, 36.245- Suyt, el-Cmiu's-Sagr, II, 36.246- bk. Tlrmizi,deavt, 57, 119; Ahmed b. Hanbel, V. 156.247- Tirmiz, du, 110.

67


66/241

248- Kuvvet-i man ve ykan ile (gl bir man ve yakin duygusuyla)bu zikr-i erfin tekrar ve tilvetine devam olunsa mal ve can zerinenzul (gelmesi) melhuz (muhtemel) olan mesib ve mehlikten (mu-sibet ve tehlikelerden) insan mahfuz eder (korur)J^^^^

jii}j. cJ\ v ^A}\y jj dJ ^^\ j_^' j! j[4^\. j- - t i ^

249- Bir kimse bu istifn sdk ve ykan ile (salam bir man ve sa-mmiyetle) sabah okuyup gnnde (o gn) vefat ederse veyahut ak-am st okuyup gecesi vefat eylerse tahkka (phesiz) ehl-icennettir.'^'*'*

juj! il Sfm "^,p\ jt-iJi il S/l \y ^^>i or - t . Aj^pol ^jjI '-r'jj _/*-r-^^ Oj-olJI iwJj *dji j!^ ajV)! /.-ijl

250- Bu zikr-i erfe mdavemet olunursa (devam edilirse) bi-iznillhitel sedid ve mesib (glk ve musibetler) ferah ve ferece (sevinve ne'eye) mbeddelolur (dnr). f^^^

j" '

251- Bu kelime-i tayyibe doksan dokuz illete deva olur ki en hafifihzn ve kederdir.^^^""'

J'^ J^^ ^ ^^-^j J.J vlUl-U - tY248- Suyt, el-Cmiu's-Sagr, i, 152.249- Buhr, deavt, 2, 16; Tirmiz, deavt. 15 Nes, istiare, 57.250- Suyti, ei-Camiu's-Sagr, II, 130.'251- Suyt, el-Cmtu's-Sagr, !i, 209.

68

rr^^?cgg,^7Pg?,^^gS^.V.,^.^, ~.^^^ ;,w.s^>. ^1^:


67/241

252- Uyku iin yataa girildikte bu zikr-i erifi vird eylemek snnet-iseniyyedir.^^^?^

j^ij jTJlJl 3jL^ oUZikir ve fikrin fazileti

253- "Cennet bahesine uradnz hide fevkihinden (meyvele-rinden) tenvl ediniz (alp yiyiniz)" buyurulmastyla (cennet bahesin-den maksad ne idii sahbe-i kiram tarafndan istizah olundukta (feholunmas istendiinde) "zikrullah iin teekkl eden (oluan) halkaolduu" beyn buyurulmutur/^^^^

254- Tarka-i aliyyede mer'iyyij'l-icr bulunan (tarikatlarda icra e-dilmekte olan) zikirlerden "murakabe-i maly" nmyla mruf olan (bili-nen) zikre iaret buyuruian ibu hads-i erfin mns mnn efdali hernerede olursa olsun Cenb- Allah seninle hzr ve her hline nazr bu-lunduunu bilmektir.^^^"^'

. aL luJi ^\1^js\ jiiJij il \ih /h\ ^\ ~ -Y255- Kelime-i tevhd, asl- man tevlid eyledii (imann essn tekil

ettii) iin zikirlerin ekmeli ve Cenb- Hakk' tahmd (hamd etme), niam-iSamedniyye'yi tezyde (Allah'n nimetlerini artrmaya) medar (vesle)olduu iin dualarn efdalidir.^^^^'

252- Eb Dvud. edeb, 38; Tirmizi, deavt, 20.253- Tirmizi, deavt, 82.254- Suyt, el-Cmlu's-Sagr, 1, 49.255- ibn Mace, edeb, 55; Eb Nuaym, Hlye, X, 387.

69


68/241

. \j^ aI JjJS'lJl I^I ^jj 4JJI oap ;>-jS iLJl X^\ 1 6%256- Yevm-i kyamette (kyamet gnnde) mdallah (Hakk katnda)

efdal-i ibd (kullarn en faziletlisi) olan kimse Cenb- Hakk' dnyadaok zikretmi olandrJ^^^^

257- Cenb- Hakk'm kesret-i zikriyle (ok ok anarak) o derece mestve medh olunuz ki (kendinizden geiniz ki) mnafikn (mnafklar)sizi mecnn (deli) zannetsinler.^^^''^

j^ j aJUI ^i vj^^ JUI; jlj JUI- f-t_5^ J^, Jl "" YA

258- Tahkika (gerekten) hereye cila verecek bir let var, kalbin ci-ls ise zikrullahdr. Azabdan necat (kurtulmak) iin zikrullah gibi birey olamaz velev ki seyfin (klcn) knlmcaya kadar f-seblillh muha-rebe edesinJ^^^^

1^0, ^.^^

259- Benim gzlerim uyur, lkin kalbim uyumaz. Yni zlkrullahtanbir lhza (bir n) gafil olmaz.^^^^^

s^^^ ''jy' j^3 ls"^^' ^^s'JJi j^ Y % %

260- Zikrin ekmeli haf (gizli) ve rzkn efdali mikdar- kf (yetecekkadar) olandr.(260)

256- bk. ibn Hacer, el-metallbu'l-liye, 11, 232.257- Ahmed b. Hanbei.lll, 68, 71.258- Suyt, el-Cmiu's-Sagr, , 99.259- Buhri, teheccd, 16; teravih, 1; Mslim, msafirin, 125; Eb Dvd, tahre, 79; Tirm'zi.mevkt, 208; Nesi, leyi, 36.260- Mnvi, Knzu'l-hakak, s. 67.

70

SiiIifiSaiifiiSsSiSfiKipft^^


69/241

izah: Burada zikr-i hafden maksad, zikr-i kalbidir; zira:"rA oJ.\ j jU. >^ jr (iki kiinin dna taan fer gizlieyayi olur, yaylr) m-sadaknca lisnen olunan bir zikir hi olmazsa in-sann sa ve solunda bulunan meleklerle mlzemetindeki (onunla be-raber bulunan) eytan tarafndan iitileceinden zikr-i haf deildir.

261- Kalpte Cenb- Hakk' zikir, hased, riya, kibir gibi emrz- kal-biyyeyl (kalp Jastalklarn) izle iin ayn-i ifdr (ifnn ta kendisi-dir).(26i)

262- Zikir sadakadan efdaldir.^^^>\}i\j Sj^ IjJU- aJI jS'j (ili ^Sl ^\ CJ^ *-L jikljJl Wt263- eytan ben dem'in (nsanolunun) kalbine icr-y nfuz iin

(nfuz etmek iin) istl eder, lkin kalb, Cenb- Allah' zikredince me'-ysen (mitsiz olarak) geri ekilir, nisyan ederse (unutursa) istl eder(onu etkisi altna alr).

264- Cenb- Allah buyurmutur ki: "Ey ben Adem (insanolu) benizikrettike krm if etmi ve beni unuttuka hakkm unutmu olur-g^p," (264)

261- Mnv, Knzu'i-hakk, s. 72.262- Mnv, Knzu'l-hakk, s. 73.264- Eb Nuaym, Hlye, IV. 338, 303.

71


70/241

265- Hibir cemat zikrullah iin cem'oiup dalmadrki zikirlerinesebeb Cenb- Hakk tarafndan afv ve mafiret ile tebr olunmasn (ba-lanma ile mjdelenmesin).^^^^^

. JUl]l ^ tj ^ Û^ jî ^^ ^ Y*\%266- Kesret-i muhabbetten (an sevgiden) ni (dolay) Cenb- Al-lah' kalbinden karmayan kimse nifaktan (mnafklktan) kurtuiur/^^^'

267- ok zikreden kimseyi Cenb- Allah sever.^^^*^

268- Zikir, farz olmayan orutan efdaldir.^^^^'

. ^^gJlilJ j! Jl5 AâP ,j)^ J^ iS^\ ^^^ j^ Al Jl - t ^ ^269- Cenb- Allah buyurmutur ki: "Bir kul benim zikrimle itigal

eylemesinden dolay kendi ihtiyctnm talebini unutursa ben, o kulu-ma kendisi istemezden evvel in'm ve ihsan ederim. "^^^^^

270- Cenb- Hakk'n niam-i cellesini (nimetlerini) ve ahvl-i hireti(hirein durumunu) tefekkr gibi bir ibdet olamaz.^^''^

. ^j^\ S^'^jli b'î^ ~ ^s\271- 2ikr- murakabeyi kalbiniz iin det ittihz ediniz (kalplerinizimurakabeye aittrmz)!^^^^^

265- Suyti, e!-Cmiu's-Sagr, II, 147.266- Suyti, ei-Cmlu's-Sagr, II. 173.267- Suyt, el-Cmiu's-Sagr, II, 173. .268- Mnvi, Knuzu'el-hakak, s. ,73.269- Tirmzi, Sevabu'l-Kur'n, 25; Drim, fedailu'l-Kur'n, 6.270- Mnvi, Knuzu'l-hakk, s. 175.271- Mnvi, Knzu'i-hakik, s. 92.

72


71/241

j^\ ^j Sl^t IL^ u-JbCihd ve nefsle cihdn fazileti

^, cr-^ Aj ,Uj272- Cenb- Allah'n rahmetini celb iin en messir (etkili) amel, ci-

hd f-sebllh'dr (Allah yolunda cihddr) ki, efdaliyette ona bir eytakarrb edemez/^^^^

273- mmetimden en evvel deryada cihd eden frka tahkika (ger-ekten) cennet ve mafireti kazandlar. Bu erefe Hazret-i Muviye maz-har olmuturJ^^^^

. c3jJ! S>k cJj^ - tVt272- Suyti, el-Cmiu's-Sagr, I, 53.273- Buhr, cihad. 93.

73


72/241

274- Cennet, hn-i muharebede (sava srasnda) guzt- muvahh-dnin (tevhd ehli gzierin) istimal ettikleri {kulland!Ji a] c4>-j aS Ur^ j_5 JLaL>- j_^ YVV277- R-sebliilh mchid olanlar Cenb- Hakk, cennete dhil

gj-jg|, (277)

274- Buhr, cihad, 22. 113; Mslim, cihad, 20;Eb Dvud.cihad, 89;TirmzfedaiI'l-cihad.23.275- Tirmz, fedaitu'l-cihad, 2; Ahmed b.Hanbel, VI, 20.276- Buhr, cihad, 157; menkb, 25; Mslim, cihad, 18, 19; Eb Dvud, cihad, 92; Tirmiz, ci

had. 5.277- Mnv. Knzu'l-hakk, s. 139.

i*^^^TS^igfe^fe4fiS|;t^^*;cfci^


73/241

Velnin almeti ve fazileti

. ^jlJ 0^;^ jj' J^ u- Jjj J;;^; J\ - yva278- Cenb- Hakk'n synetiyle (korumasyla) bel ve musibet bid(ibdete dkn)olan mmin-i kmilin kalbini zikir ve fikirden men'ey-Jeyemez^^^^'

o .I. ,0. ^ 'kI'H '''' " ' . -'"' * ' ,o_=-*. (j>jJi jjA ^ r%s ^Jj ^j ^j^J^ f-^J j^j-o

279- Her kamda (her asrda) benim mmetimde sbikun (nde ge-lenler) vardr ki bunlara bdel ve sddkun tlak olunur (sylenir). Hak-lanndaki inayet ve merhamet-i ilhiyye o kadar mebzuldr ki (boldurki) sizler de o sayede yer ve iersiniz. Ve ehl-i arz (yeryz halk) iinvukuu hutasavver olan (tasavvur olunan) bel ve mesib (musbetler)onlarla def ve ref olur demektir.^^'^^J

278- Suyti, el-Cmiu's-Sagr, I, 5.279- Mnavi, Knz'i-hakik, s. 98.

75


74/241

^' ^^ 'jj 'M Si4^'* -^^ Ôj - t A*280- Cenab- Hakk'n velleri onlardr ki grldkte Allah htra ge-

lir. ll meer ki gren kimsenin dnyadan baka bir arzusu olma-sn (280)

, iji isli jy^ry î ^1 jjjb! jîp " YA^281- Mahlkattan hibireye lanet etmemek makam- velayette (velilik

makamnda) bulunan ebdlnin (abdallann) almetidir/^^'''/'i ^^ 431 ^^yij ;;*>\^j 4ji î 4J. 41 4^ 4;i*>^ - yay282- Cenb- Allah'a muhabbetin almeti zikrullah' sevmek ve bu-zunun (sevmemenin) almeti zikrullah' sevmemekti r.^^^^'

. aUI ^î.>>.i f.'y^\ 1 '^.y'^ _p^-^ ^J' ^'Ijjl YAI*283- Evvb ol kimselere denilir ki Allah ile kendi beyninde (arasn-

da) gemi gnahiann tezekkrle (dnp hatrlayarak) tevbe ve isti-farda buluna/^^'. ^SJ- ^K ^_5^-^ U-^ '^^ Jy^. t At

284- Cenb- Allah dnyaya "Bana hizmet edenlere hizmet et!" di-ye ferman buyurur (emreder)^^^**'

280- Suyti, el-Camlu's-Sagr, I, 113.281- Mnv, Knzu'l-hakk, s. 89.282- Mnvi, Knuzu'l-hakk, s. 89.283- Mnavi, Knzu'l-hakk, s. 51.284- Mnv, Knzu'l-hakk, s. 192.

76


75/241

Emr bi'l-mruf ve hayra dellet

285- Ef'l-i mstahseneyi (gzel ileri) emredenler o fiilin faili gibime'cr olurlarj^^^^

-^.' , *.'

286- Nsn ber-gzdesi (insanlarn sekini) lemi ibdt ve tta te-vik edip o suretle ibd (kullan) Mabuduna sevdirmeye gayret eden kim-sedir.


76/241

287- Umr-i hayriyyeye dellet eden (hayrl ilerde yol gstericilikyapan) kimse o hayr ileyen gibi me'cr olurS^^'^o > J

288- Tahkika (phesiz) Cenb- Hakk'n kullar iinde en ziyde sev-dii kimse nsa (insanlara) nashat edenlerdlr.^^^^^. Aiii j^-Sv.^, o^Lp Js. 4JUI !_^ - TA^

289- Cenb- Allah' ibadna (kullanna) sevdiriniz ki, Allah sizi sev-sin.(289)

Yn] Cenb- Hakk'n dnyada ihsan ettii z ve cevrih (organ-lar), slhat ve afiyet, rzkve maiet gibi tdd adm'l-imkn olan (sa-ylmas mmkin olmayan) niam-i gn-gn (eit eit nimetler) ile mevt(lm), kabir, hair (kabirden kalk), hesb, srat hengmelerinde m-minin (mminler) iin mev'd (vaad olunan) ve muntazar olan (bekle-nen) merhim-i cellesini (yce merhametini) gafil bulunan kullarna ihtarve tizkr ederek (hatrlatp uyararak) muhabbetlerini celbe sa'y ve gayretediniz.

4^ c^ \L 3^ "JJ. Sl4-j dL'Jb ^ il ^j^' 'si - Y ^290- Cenb- Allah seninle bir ahsa hidyet ederse senin iin on-dan hsi olacak ecir ve mesbat (sevap) o kadar byktr ki zerineems tul eden (grie doan) eyann kffesinden (hepsinden) hayr-

jljjlj. (290)

J. ^^^ lB-^ ^. ^;^\^ v^! 4JUI Jl5 - Y ^ ^

287- Tirmz, ilim, 14.288- Mnavi.-Knzu'l-hakaik, s. 36.289- Mnv, Kn2u'l-hal


77/241

291- Cenb- Allah buyurmutur ki: "Kulumun bana en ziyde mak-bul bir ibdeti hlisan li-vechillh (yalnz Hakk rzs iin) nsa (insan-lara) nasihat eylemektir.^^^^*

Tevbe-kr gencin fazleti

292- Tahkika (phesiz) Hakk -celle ve al- hazretleri gen olan tev-bekrlar sever.^^^^^

. a)s\ ai-ik ^ a;l3 jJj u d^J 4^!iJL ^L' dil D - t^e295- Tahkika (phesiz) Cenb- Allah ibdete devam eden genle-

ri melike-i kirama gsterip onlarla mbht; yni zhr- meserret ve

291- Eb Nuaym, Hlye, VIII, 175.292- bk. Tirmiz, zhd. 53; Ahmed b. Hanbel, II, 429.293- Tirmiz, zhd, 53; Ahmed b. Hanbel, II, 429.294- Suyt. el-Camiu's-Sagr, II, 79.295- bk. Eb Nuaym, Hlye, VIII, 216. .

79


78/241

azamet eyler (onlarn hlinden holanp meleklere kar onlarla iftihareder)/295)

"^ ' 1 0^. o ,1

296- Cenab- Hakk'n yannda tevbekr olan genlerden sevgili birey yoktur.^^^^

ehidierin faziletleri

297- Berren (karada) mchede edip ehdet erbetini n edenle-rin (ienlerin) gnh, dynt ve emnt (borlar ve zerlerindeki ema-netleri) gibi hukuk-i na (kul hakk) mstesna olduu hlde mafur olur(balanr). Gaz-y bahrde (deniz muharebesinde) ehid olanlara ge-lince zimmetlerinde olan hukuk- ns dah afv ve mafiret olarak onuCenb- Hakk hazne-i gaybmdan f ve ihsan eder/^^''^

298- Bahren (denizde) ehd olanlann ecir ve mesbt (sevab), ber-ren (karada) ehid olanlarn ecir ve mesbatnn iki katdrJ^^^)

. j!*-* J^l 9342 j_jpl]aJl - t ^ ^299- Taun ile vefat eden her bir mslim ehiddir.^^^^^

296- Mnvi, Knuzu'i-hakak, s. 131.97- ibn Mce, cihad, 10.298- ibn Mce. cihad, 10.299- Buhr, cilad, 30, tb, 30; Mslim, imre, 166; Nes, ceniz, 112.

80

;3S;;;;ig^a5J!^^::g^^'jPL-f'^a''"''^


79/241

(ijîj jjii^j Â^ jîj fiiiij jpiyij ^jî - f *^^ v^' ^'^j o^j

300- Zulmen lt- criha (kesici letlerle) kati (ldrlen), tn veebniyenin hedmi (binalarn yklmas) sibn ekli (yrtc hayvanlann ye-mesi) gark (boulma) ve hark- ishal (ishal sebebiyle iin kuruyup yan-mas), ztu'l-cenbhastalklan, bunlarn kffesi (hepsi) vesle-i ehdettir(ehd olarak lmeye sebeb olur). Yni bunlann biriyle vefat eden ms-lim, cemat-i hedya iltihk eder.f^>

301- Saff- harbde (harp safnda) ehd olan kimse maktul olduun-dan dolay elem- katli (lm acsn) duymaz. Ancak sizden birisininzas parmak ile sklrken ne kadar zahmet grrse bu dah o kadarzahmet hisseder.


80/241

305- Her bir ehd ehl-i beytinden yetmi simse iin efaat etmeyemezundur (yetl


81/241

309- mmetimden krk hads-i erfi hmil ve hafz olan (renip bel-leyen) kimseyi Cenb- Allah yevm-i kyamette (kyamet gnnde)fukah-y kiram (sekin fakihler), ulem-y zm (byk limler) zm-resinde hareder/^^^

310- Tahkika (gerekten) hads- erfi rivayet ederken mn bozul-mamak artyla kelimatm (kelimelerin) takdm ve tehirinde (ne ge-mesinde, sonra gelmesinde) bes yoktur.

Bilmeden Kur'an ve hads hakknda sz sylemek

311- Tahkka (phslz) tefsr ve hadis gibi ulm-i mhimme (nemliilimler) zerine mbten plan (bina olunan) ahkm- fer'iyye-i er'iyye(eratn fer' hkmleri) dninizdir. Byle bir emr-i mhimmi (nemlibir ii) ahzedeceiniz (alp reneceiniz) kimselere dikkat ediniz! Y-ni keml-i ilim ve amel ile zahir ve btn mmur olmayanlara (salambir ilim ve amelle iini ve dn onarmam bulunanlara) emniyet veiktid (gvenip uymak) caiz olamazJ^^^^

j^^ jt "-^^^ *j^ r^ j^- "^^jP^ (j J^ t>* " ^ ^ ^312- Ulm-i arabiyye'de lim olmayan (Arapa olan let ilimleriyle

dn ilimleri bilmeyen) kimse yt- Kur'niyye'ye (Kur'n yetlerine) m-n verirse nr- cahmden (cehennem ateinden) kendisine yer hazr-iasin/3^2)

309- bk. Eb Nuaym. Hlye, IV, 189.311- Darim. snen, mukaddime, 38.312- bk. Buhr, ilim, 38; Ahmed b. Hanbel, I, 323, 327.

83


82/241

313- Ulm-i arabiyye'ye mstenid olmakszn (arapaolan dn ilim-lere dayanmadan) kendi reyiyie (gryle) Kur'n- Kerm'e mn verenkimse isabet etse bile tahkika (gerekten) hata etmi olur.


83/241

Mekke ve Medine'nin fazleti

'i'

318- Medne-i Mnevvere'de bir Ramazan- erfi tutmak, bild-i s-irenin (dier beldelerin) bin ramazanndan, kezlik (aynen onun gibi)bir cuma namazm orada ed etmek biid- sirenin (dier beldelerin)bin cumasndan efdaldirj'^''^^

319- Beyt-i erfde (Kbede) ed olunan saltm (namazn) biri mahll-islredekl (dier yerlerdeki) namazlann yz binine ve benim mescidimdeklnan namazn biri kezalik (ayn ekilde) baka yerlerde klnan na-mazlarn binineve Beyt-i Makdis'te (Kuds'teki Mescid-i Aks'da) ededilen saltm (klnan namazn) biri dahi ir mahallerde klman namaz-larn beyzne mudildir (denktir).^'^''^)318- Suyt, el-Cmiu's-Sagr. II, 26.319- Mslim, hacc, 505, 510; Tirmiz, salat, 126; Nes, mescid, 4, 7; hacc, 122.

85


84/241

320- Zemzem suyu ihls ve yakn ile iilirse her derde devadr. ^^^^^

321- Minberim ile hanemin beyni (evimin aras) cennet bahelerin-den bir bahedir.^^^"")y. a

322- Kabrimi ziyaret eden kimseye efaatim vcib olur/^^^*

323- Beyt-i erfi (Kabeyi) yedi defa tavaf edip iki rekt da namaz k-lan kimse bir kle zd etmi gibi me'cr olur (sevap kazanr)/^^^>

324- Elli defa Beyt-i mkerrem'i tavaf eden kimse anasndan yenidomu gibi gnahsz olur.^^^"^^325- Kbe-iMuazzama'ya nazar etmek ibdettir.(325)

^ 1

326- Vefatmdan sonra kabrimi ziyaret eden mmin hayatmda beniziyaret etmi gibi olur.


85/241

efaat

327- Enbiy-y slreden (dier peygamberlerden) fazla olarak ken-dime mahss bir efaat var ki mmetimden gnh-f kebre (byk g-nah) ashabn (sahiplerini) onunla yd ederim (hatrlarm). Bu efaatgnahkrlarn bir ksmm dah duhlden (girdikten) sonra nr- cahmden (cehennem ateinden) hals eyler (kurtarr).^ycJ\ Ll. 'j. \ h- ^lii (efaatim ashama ovenlerdenbak'aannamubahtr) hads-i erifinden gaflet olunmayaJ^^^.

328- efaatim mmetimin mznibi (gnahl(rlar) iindir.P^^l

327- Eb Dvd, Snne, 21; Tirmiz, kyame, 11; ibn Mace, zhd, 37.328- bk. Eb Dvd, Snne, 21; Tirmiz, kyame.H.

B7


86/241

329- efat-i mahsusam (zei efaatim) mmetimden ehl-i beytimemuhabbet edenler iindir.^329)Malm ola ki, ehl-i beyte mulabbet onlarn amel ve ibdetlerine tti-

b eylemektir (uymaktr). Yoksa kavl-i mcerred (sadece sz) yhudmaazallah ir (dier) ashb- kirama adavet mnsna deildir. Ziraeker gibi tatl olan muhabbet-i ehl-i beyt (ehl-i beyi sevgisi) smm (zehir)gibi muzr ve mhlik (zararl ve tehlikeli) olan buz- ashb (sahbler-den nefret) ile karrsa phesiz zarardan baka bir fayday mnticolamaz (meydana getiremez).

330- mmetimden bir kavim cehenneme dhil olduktan sonra efa-atim sayesinde karlar ki bu kavm "cehennem?" tesmiye olunurlar(bunlara cehennemi ad verilir).^^^^

331- Yevm-i kyamette frka (kyamet gnnde grup) efaat eder.Bunlarn birincisi enbiy -aleyhimsselm- (peygamberler), ikincisi il-miyle amil olan ulem-l kiram , ncs saff- harbde vefat edenhed-i zevi'l-ihtirmdr (saygdeer ehidl^rdT).

332- Tahkika (phesiz) bir kavim cehennemden efaat sayesindeckarlar.^^^^^

Du= ^ sj^> ^j iC- 1 J^ ,^^\ ^v j p. bi - rrr

329- Suyt, el-Camiu'sSagr, II, 42.330- Buhr, rkak, 51; Mslim, iman, 318; Eb Dvd, Snne. 21: Tirmz. cehennem. 1: bn

Mce, zld, 37,331- ibn Mce, zhd, 37.332- bk. Buhr, rkak, 51; MSiim, iman, 318.

88

TTaar-rrv;- .. :wjyj^ e a"


87/241

333- Mklt- azmeye dr olduunuz (byk bir skntya dt-nz) zaman "Hasbunallah ve ni'me'l-Veki" zikr-i cemiine devamediniz.'^^^'

S-vPl^i ,.?JLaj' juj an ji - m334- Du ve tazarru zamannda ziyde lhh ve srar edenleri Cenb-Hakk sever.'^2^>335- Eer bir kul Cenb- Hakk'tan birey istirham eyler de meram-

na (arzusuna) nail olmazsa Cenab- Allah onun iin bir sevb yazar.^^^^'< f 1. 1 fAz^^ lin ^IpIT ajJ'lJ jS\'^\ ^LpS - TT'\

336- Bir babann olu iin dus, bir peygamberin mmeti hakkn-daki duas gibi makbldr.^^^^^

-, " f. yp .j^ ^ ^\ ^^^\ ;ipS - rr^

337- Dn karnda hakknda gyab olarak yaplan du dergh- ica-betten (kabul olunma kapsndan) reddolunmaz (geri evrilmez).^^^^^^J-^ JlT-^-^. yi j! :u^ rrA

338- Ni'met-ddelerin (nimete ermilerin) in'm ediciler (nimeti ve-renler) hakkndaki du-y hayr (hayr dus) reddolunmaz.^^^^'

\ ,0 t f, \ rr^339- Ezan ile kamet beyninde (arasnda) olunan du mstecb olur

(kabi edilir), o meyanda (o esnada) du ediniz/^^^'

333- Suyt, e-bmiu's-Sagr, I, 37.334- Suyut, ei-Camiu's-Sagr, 1, 76,335- Suyt, ei-Camiu's-Sagr, I, 25.336- bk. ibn Mce, dua, 11.337- Eb Dvd. vitr. 29.338- Suyfi, ei-Camlu's-Sagr, II, 16.339- Tirmiz, salat, 44, devt . 128; Eb Dvud, saiat, 35, ci.had 39.

89


88/241

340- Aleyhi's-salt ve's-se[m Efendimz'e ehl-i beytine salt se-lm okunmadka olunan du makam- icabete (kabul makamna) v-sl olamazJ^)zah:Duann kabul iin bir takm artlar daha vardr ki, du eden kimseduann bidayet ve nihyetiyle vasatnda dah salt selm tekrar et-

meli, duadan akdem tasadduk (duadan nce sadaka vermek) veyahutzikir ve fikir ve namaz gibi bir hayr ite bulunmal, Cenb- Hakk'a hamdve sena etmeli, huls-i kalb, nezfet, taharet, istikbl-i kble, zhr- mes-kenet (acizliini Hakk'a arzetmek), tezelll (dknln kabul), ta-zarru ve enbiy ve evliyaya tevessl, gnahkr ve mcrim olduunuitiraf ve ikrar ile tevbe ve istifar edip ekl-i haramdan (haram yemek-ten), ictlnb etmeli (saknmal). u suretle vki olacak deavt-i hayriy-yenin kabul iin itibh olunamaz (kabulnde phe olmaz). Bunu dailve edelim ki, nasm (insanlarn) bzs her ne kadar Cenb- Hakk'nkaza ve kaderine nz gsterip skt eylemek cihetini du zerine ter-cih etmilerse de ekser muhakkkn (tahkik ehli limlerin ou) maslihndnyeviyye ve uhreviyye (dnya ve hiret ileri) esbbdan mterettlbolduu (sebeplere bal olarak meydana geldii) ve du-y mstecb(kabule yn bir du) ise sebeplerin biri bulunduunu beyn ile du-y terketmek, kazaya rz gstermek fikriyle yerhek yememek iddet-iitda (souk k mevsiminde) elbise giymemek, hastalkta ila, mu-harebede silh istimal etmemek (kullanmamak) gibi bir takm harekt-1 n-meray (meru olmayan hareketleri) irtikb kabilinden olur, de-milerdir. Hussiyle du, zhr- ihtiya (hacetini aka syleme) veCenb- Hakk'a iltica (snma) olduu iin mstakllen bir ibdet ma-kamna kaim olacandan (yerine geeceinden) u hlde lisnen dueylemek ve kalben Cenb- Hakk'n kaza ve kaderine rzve teslim ol-mak evl ve erchtr (daha iyi ve tercihe ayandr).

cr^- J^* 'y' '^ ^jy^ J^ *C^* wLU!I^I "^ - TS341- Aryan diin zerine ehdet parman koyup Ysn-i erf'in

340- Suyti, el-Camiu's-Sagr, II, 17,

90

Mjfegggg%'js^ar^^^


89/241

hirini yni ii-iV' '}. '-^'l yet-i kermesini nihayetine kadarokumal. Bi-iznillahi fel(llah'n izniyle) ifyb olur (if bulur).^^^^

' *% ^ ,, ^ ^ s ^ ^ ,^ "^- ' o ' r>- 'd *' * -'?-' Il -' "^ 1 I-'"r-^

346- Bir kimsenin sevgilisi aleyhinde olan duasnn adem-i kabl-I (kabul buyrulmamasm) Cenb- Hakk'tan istirham eyledlm.^^^^

341- Mnv, Knuzu'l-hakk, s. 86.342- Suyt, el-Cmius's-Sagr, II, 55.343- Mnvi. Knzu'l-hakk, s. 99.344- Ahmed b.Hanbel, V, 234.345- Suyti, el-Camiu's-Sagr, II, 162.346- Mnvi, Knzu'l-hakk, s. 77.

91


90/241

347- Bir farz namazn huu ile ed eden kimsenin o namazn aka-binde (sonunda) vki olacak bir duas mstecb olur (kabul olunur).(347)

Mazlm'un duas^. , 's^T isr

. 3ji^ l^V ^U_J1 J\ j^ L^-u ^^jiU! sj^S l^"l - r t A348- Mazlumun duasndan hazer ediniz (saknnz). Zr sr'at-i seyr'-de (hzllkta) irare (imek) gibi sem-y icabete (kabul olunma ma-kamna) sud eder (ykseiir)/^'^^^' ^ 1

349- Mazlumun duas makbuldr, velev fsk (gnahkr) olsun.^^^s)

347- Mnvi, Knzu'l-hakk, s. 143.348- Hkim, Msledrek, I, 29.349- bk. Buhr, cihad, 180; Tlrmiz, deavat, 47.

92


91/241

Sadaka

. Oa Lixi Ij-^^ [tJ OU SjJ jJ-j jjj J! Ijj fd 350- Sadaka iie nr- cahm'den (cehennnem ateinden) hazer edi-

niniz (korununuz). Velev bir Inurmanm nsf (yans) ile olsun. Ona damlik deilseniz kulb-i ns' (insanlann gnllerini) tatyb (ho) ede-cek bir keime-i tayyibe ile (gzel ve ho szle) olsun tasadduk ve tak-vada bulununuz.^^^^

. j">uj 015' ij ^i lir okiJJ351- Sadkatin (sadakalann) efdali (en fazletlisi) vcdun salim (sa-

lam), mlin mahbb (sevilen), imtidd- hayt me'ml ol-duu (hayatn devamnn umulduu) ve fakru zaruretten korkulduu birzamanda bil- te'hr (geciktirmeden) tasadduk ettiin bir maldr. Can350- Buhr, edeb 34; zekat, 10; Mslim, zekat, 66, 67, 68, 70; Tirmizi, kyme, 1. Zhd, 37; Ne

s, zekat, 63, 64; ibn Mace, mukaddime, 13, zekat, 28.

93


92/241

hulkuma (boaza) gelinceye kadar imhl edip (geciktirip) de o vakit:"Filnau kadar ve filnau kadar"deme ki, o anda ister istemez malsenin deil, gsterdilf kimselerindir. ^^^^^

, ^jUl L- ^JJ Cij\ 4--^ ^J^ SJuaJI 0]. ft352- Tahkka (gerekten) tasadduk, Cenb- Hakk'n gadabn itfa(sndrr) ve insan sedette ibka ile s-i htmed.en (kt sondan) mu-hafaza eyler.^^^^^

353- Y Bill, i't ve infak eti Cenb- Hakk'n ltfuyla emvaline (mal-larna) noksan arz olacandan korkmal^^^^

354- Tasadduk ediniz (sadaka veriniz)! Zr sadaka sizi nr- cahm-den (cehennem ateinden) fikk yni hals eder (kurtarr).^^^*)

355- Mslim kimsenin sadakas tezyd-i mr (mrn artmasn) mucibolduu (gerektirdii) gibi s-i hatimeden de muhafaza eder.(^^^>

356- Sadaka yetmi nevi bely men'eder. Bunlarn hafifi czzmve baras (alatenlilik) illet-i mehrasdr (nl hastaldr).


93/241

357- Tahkka (gerekten) sadakay, sil (htiya sahibi) ahzemeden(almadan) Cenb- Hakk, yed-i kudretiyle (kudret eliyle) kabul edip ah-zeder (alir).(=^^^

ti 4 ^* . ,!* ,, . f.. 1: i:^*358- Sadaka savmdan (orutan) efdaldir. Savm ise insan nr- ca-

hmden (cehennem ateinden) vikaye (korumak) iin kalkan makamn-dadr.


94/241

Misafire ikramn fazleti

361- Ziyaret maksadyla gelen misafirlerinize ikram ediniz.^^^^^

362- Bir kavme misafir geldikte rzkyla gelir. Gittikte o kavmin sebeb-imafireti olarak gider.^^^^^

363- Misafire hrmet ve riyet vcibdir/^^^^a. f o eJ^^

361- bk. ibn Mce. edeb, 19.362- bk. Ahmed b. Hanbel, II, 330.363- bk. Buhr, savm, 54; ibn Mace, edeb, 5.96


95/241

364- Misafir rzkyla beraber gelir, ve hne siibinin gnahn afvavesle olarak gider.^^^^'

^ =>

365- Gurbetine (garibiiine) acyp garibe ikram eden kimse iin cen-net vcib olu r.^^^^'

366- Kalb nd (zntl) olan garibe gle yz gsterenleri Ce-nb- Hakk taltf buyurur.^^^^^

367- Misafir iin takat hricinde olan tekellf (skntya girerek hazr-lk) menhdir (yasaklanmtr).^^^'"'

Kerem ve cmerdliin fazileti^i\ j; 4--^i r>^' v-4 r/e5^^' ^^ oi ~ rnA368- Cenb- Allah kerrndir, kerem sahiplerini ye l-cenblar (c-

merdieri) sever, den ve alak tabiatta bulunanlardan ikrah ederJ^^^^

369- Cennet ashiynn (cmertlerin) hn esidir (evidir). ^^^^^

364- MOnvi, Knuzu'l-hakak, s. 82..365- Mnavi, Knuzu'l-hakak, s. 137.366- Mnavi, Knuzu'l-hakak, s. 138.367- bk. Buhr, edeb, 86.368- Tirmiz, edeb, .41369- Suyuti, el-Camiu's-Sagr, i, 150.

97


96/241


97/241

.376- Sah (cmerd) olan bir chil, elbette bahl (pinti) olan bir abid-den indallah (Allah katnda) daha makbldr/^''^

T, ^aJu jiiu ^ v^ cUi*' ^ - rvv377- Ns'm (insanlarn) mahabbetlni arzu eden kimse maln bezle-

dip (datp) ihsan eylesin.^^'''')

376- Tirmizi, birr, 40.377- Mnavi, Knuz'l-hakk, 144.

99


98/241

Rzik

.- ' . .*

378- Tahkka (gerekten) erzak (rzklar), insan ecelinden daha zi-yde arar. Ve nerede olursa olsun slib^jni bulurj^''^^

379- Rzk ecelinden ziyde sahibini arar, nerede olsa bulur j^''^^

380- Ben dem (insanolu) ecelinden kat gibi nzktan da kasaecel, her nerede olsa onu bulduu gibi rzkta kendisini arar, bulur.


99/241

, ^ jji ,^, J3> j^ as .01 - ris\381- Tahkka (gerekten) Cenb- Allah, herkesin rzkn teklfi, y-

ni ailesinin kllet ve kesreti nisbetinde indirirj^^^'

. A^i ajJJ vs il^l L_JiiJ 3jj\ - fAY382- Rzk, ecel gibi Cenb- Allah'n ibdn (kullarn) arar, nerede

olsa bulur.^^^^'

ojUl o jJL U5'


100/241

387- gnlk kut'a (aza) mlik olan kimse iin dilenmek heli

J^l fi J ftl^rU ol)Cimriliin ktl

388- Tahkika (gerekten) seyyid (efendi) oian, bahl (cimri) olmaz;yni buhl (cimrilik) ile byklk olamaz.^^^^^

389- Bahl (cimri) olan kabie'l-azb (azbdan nce) cennete dhil ola-maz.(389)

390- Bahillerin (cimrilerin) bil-azb cennete giremeyeceklerine,Cenb- Allah yemn etmiti r.(^^) .0 s o.

391- Buhl (cimrilik) ve kizb (yalan) sfatlan, man ile cem'olmaz; ynibu sfatlar, mmin-i kmilde bulunmazJ^^ô^ ^0 V 9^y % j^^ 5W^ Jt Js^t j^. ^1 ! - r^Y

387- Mnvi, Knzu'l-hakrk, s. 146.388- Mnavi, Knzu'i-hakk, s. 34.389- bk. Nesai, cihad, 8.390- Mnavi, Knzu'f-hakk, 100.391-Tirmizi, birr, 41.

102

iit^âisa^j^^p^FiA^î;a*^^^


101/241

392- Tahkika (gerekten) hl-i shhat ve hayatnda bahl olup damaraz- mevtinde (lm hastalnda) sehvet gsterenlere Cenb- Al-lah, buzeder/^^^^

393- Bahl kimse, bil-azb (azb grmeden) cennete duhl edemez(giremez)/^^^'

Jl ^', ^ j/^./,^ir^y - TM394- Imn- kmil ile buhl (cimrilik) bir kimsenin kalbinde kat'iyyen

itim eylemez (bir arada bulunmaz).^^^'^^

392- Mnavi, KnuH'l-hakk, s. 31.393- Mnavi, Knuz'lhakk, s. 122.394- Nes, clhad, 8; Ahmed b. Hanbel, II, 256.

103


102/241

Bz tler

I3395- Bana eli gnderdiiniz hlde hilkati (yaratl) gzel, ismi g-

zel birisini gnderinizj^^^^

396- Bir hark'(yangm) vukuunu grdnz halde "Allah Ekber"diyerek tekrar tekrar tekbir almz; zr tekbr, hark (yangn) itfa eder(sndrr).^^^^

397- Pene-i mevt'e (lmn eline) dmezden evvel, tevbe, isti-far ve redd-i mezlim (haksz muamelelerin i dzeltmek)gibi mukaddi-mt (n hazrlklar) ile mevte (lme) hazrlanl^^^'^

395- Suyt, el-Camiu's-Sagr, I, 15.396- Suyut, el-Camiu's-Sagr, 1, 27.397- Suvt, el-Camiu's-Sagr, 1, 40.

10.4

iffffffwmt^^


103/241

398- Her zamann hkmdarna itaat et! Ve her bir imamn ar!


104/241

^'" M^n'f^ ^'''* ^ ^kametlerinden (ktlklerinden) ictinb etsin (sakn-g,p,J (402)

403- Arslandan nasl kaarsanz czzm illetine mbtel olmu (cz-zm hastahma yakalanm) kimseden ylece kanz.r^'> ^ i^ c)l "^3^. î r^ J^ > i^ Jl ijJ^' - i * i404- Servet ve gnada (zenginlikte) m-dnunuza (kendinizden aa-da olanlara) nazar ediniz (baknz). Fevkinizde olan aniyya (sizdenyukarda bulunan zenginlere) bakmaynz ki iinde bulunduunuz n-met tasgr etmeyesinlz (kk grmeyesiniz); yni bu yzden dreyn'de(dnyada ve hirette) muazzeb olmayasnz (azaba uramayasnz).^'^'*)

^ J^r- ^^J5l J^ JI j Jj- _ , ^405- Dnyann geni vakitlerinde; yni shhat ve servet, syi veemniyyet gibi esbb- istirahat mkemmel olduu bir zamanda Cenb-Hakk'a ibdt ve at ile kendini takdim et ki, mudyakal (dar) bir za-manda seni lutf ile yd buyursun/'*^>(#^ J. Ôi ^'jj ^"^ il pi-jTi ^ j^^lL^ > - t * n406- Rufeka ve clesnzn (arkada ve yoldalarnzn) hayrls ol

kimsedir ki ryeti (grlmesi) Cenb- Allah' size zikrettire (hatrlata)Szleri amel ve ibdetinizi tezyd ede (artra)l Fiili yevm-i ahireti (hiretgnn) hatrnza getirel^'^^^)

402- Suyt, el-Cmiu's-Sar, li, 3.403- el-Mttek, Kenz'l-ummal, X, hads no: 28331.404- Eb Nuaym, Hilye, V, 60.405- Ahmed b. Hanbel, 1, 307.406- el-Mttek. Kenz'l-ummal, IX, hadis no: 24764, 24820.106

^v.^.-a-â^!;aig^!Bs^


105/241

,* * * i * .

407- Nice bid-i chil (bilgisiz ibadet ehli kimseler) var ki, eytanamaskaradr. Ve nice lim-i fsk (gnahkr lim) var ki ilmiyle muaz-zebdir (azaba urayacaktr). Bunlardan hazer ediniz.^'*^

408- Sefer ediniz, shhatinizi mcibdir.('^^)^..'

409- Ahlk- hamde (gze! ahlak) sahibi olan aniy-y kirin (-kr ehli zenginler) ile sefer ediniz.^'^^^Bundan maksad- NebevV (Peygamberimiz'in kasd) tl-i seferde

insn-t kmile lzm olan bilcmle hl ve harekt renmek iindir.

410- Cenb- Allah'a muti ol ki, kil (akll) denmeye yn (lyk) ola-sn. Ve Cenb- Allah'a msiyette (isyanda) bulunma ki chil tesmiyeolunmayasn (cahil adn almayasn)!^'^^^^

i* ^ . ' oT \ ,\a,J.J iiiojj IpJ js-i, Îpj v^y^ diiis" lii J>^'cf- ~ ^ ^ ^41 1- Dnyada garb, yahud bir yolcu gibi ol! Nefsini ehl-i kuburdan

(llerden) sayl^"^^^)

.' f^^\ ^li Jli- ilÎ jii UÛ ^jT V; i ^ Y

407- el-Mttek, Kenz'i-ummal, IX, hadis no: 24847.408- Ahmed b. Hanbel, II, 280.409- el-Mttek, Kenz'l-ummal, VI, hadis no: 17472, 18471.410- Eb Nuaym. Htlye, VI, 345.411- Tirmz, zhd 25; Ibn Mce, zhd 3; Ahmed b. Hanbel, 11, 41, 343.

107


106/241

412- Fask'a ikram eden kimse isimiyyetin hedmine (yklmasna)muavenet, (yardm) etmi olur.^'^^^^> i*

413- mmetimin cmlesi cennete dhil olur, ancak bana itaat etme-yenler; yni onlar itaatsiziiKleriyie mtensib (uygun) bir zaman in nr-cahm (cehennem atei) ile muazzeb olurlar/"*^^'

. ]\ ^ }\^^^ ijj ^ ^y ^'s ^ - S i414- Bir kimse, evld defnederse Cenab- Allah azb- cahmi (ce-hennem azabn) ona haram ederS^'^^^

415- Saf ipekten mm I (yaplm) libas giyenler.hirette onu giye-mezler/'^''^^

416- Oturulacak mahallerin (yerlerin) ahseni (en gzeli)ol bir ma-haidir ki insan kbleye tevecch etsin (yneltsin)/'^''^^ !

417- Vaaz (t) iin ihtiyarlk kfidir. ("^^^ ^

418- Satran oynayanlar, Allah'n rahmetinden mahrumdur.f'^''^

412- Mnv, Knz'l-hakk, s. 137.413- Buhr, el-i'tisam, 2.414- Heysem, Mecm'z-zevid, lil, 7.415- Ahmed b. Hanbel, i, hadis no: 46.416- Mnv, knz'l-hakk, s. 68.417- Deyem, Msned, hadis no: 4869.418- Deyem. Msned. hadis no: 6391.

108

ffHfii^


107/241

419- Nerd (tavla) ile l'b eden (oyun oynayan) Cenb- Allah ile Ra-slne isyan etmi olur.^"*^^^

*, * 7 - II * e ^420- Bir msiimin bir mslim ile terk-i tekellm (konumamas) ka-nn dkmek gibidir.

- 1 t * "^- - . 4U SjliS' L \j^>.>-- iY

424- Bir gecenin hummas (ateli hastal) bir senenin gnah- sa-girine (kk gnahna) keffarettir.^"^^"^^

419- Eb Dvud, edeb 56; ibn Mce, edeb 43: Muvatta', rya 6; Ahmed b. Hanbel, I. 394. 397400.420- Deyiem, Msned, hadis no: 7006 (farkl kelimeyle rivayet edilmitir).421- Buhr, edeb 57, 62. isti'zan 9; Mslim, birr 23, 25. 26; Eb Dvud, edeb 47; Tirmz, birr21, 24; ibn Mce, mukaddime, 7; Ahmed b. Hanbel, I, 176, 183. 111, 11Q. 165, 199, 209225. IV, 20, 327. 328.422- Deyiem, Msned, hads no: 4135 (farkl kelimeyle rivayet edilmitir).423- bk. Ahmed b. Hanbel, III, 224424- Mnv, knz't-haklk, s. 64.

109

Documents

1001 Hadîs-i Şerif Muhammed Esad Erbilî