TEPE AKADEMİ İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri

Ders Notları

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri

ISO–9000

Kalite Nedir?

Kalite kavramının içeriği belirlenirken, farklı referanslarda değişik tanımlarla karşılaşırız.

Bazı referanslarda kalitenin içeriğine ilişkin kimi yanları ön plana çıkaracak biçimde,

“kullanıma uygunluk”, “amaca uygunluk”, veya “müşterilerin tatmini”, ya da ”isteklere

uygunluk” şeklinde tanımlara rastlarız. Bu tanımların eksik ve tek yanlılıkları dikkate alındığı

zaman, “Kalite Sözlüğü” standardının verdiği aşağıdaki tanım esas alınmalıdır:

“Kalite, bir ürünün veya hizmetin, belirlenen veya olabilecek ihtiyaçları karşılama

kabiliyetine dayanan, özelliklerin toplamı.”

Kalite, ihtiyaçlarımızın değişkenliğinden etkilendiği gibi, sunulan üründen, üretimin ve

hizmetlerin yenilenmelerinden de etkilenir. Bu etkilenmelerden dolayı sürekli olarak değişir ve

bu değişme içinde yeni nitelikler kazanarak farklı boyutlarda karşımıza çıkar. Bu da, kalitenin

içeriğini oluşturan karakteristikleri çoğaltır, karmaşıklaştırır.

Müşterilerin beklentilerine tam olarak cevap verebilen bir ürün ve hizmetin

kalitesini belirleyen belli başlı karakteristikler şunlardır:

Uygunluk

Güvenlik

Maliyet

Dayanıklılık

Servis İmkanları

Performans

Estetik

KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ NEDİR?

Bir organizasyonu kalite bakımından idare ve kontrol için gerekli yönetim sistemidir.

Kurulacak ve sürekli yürütülecek bu sistem ile beklentilerin karşılanması ve sürekli olarak

iyileştirme sağlanması hedeflenmektedir.

Kalite Yönetim Sisteminin Yararları

Müşteri memnuniyetinin sağlanması

Kalite seviyesinin iyileşmesi

Müşteri şikâyetlerinin düşürülmesi

Standartlara uygunluğun sağlanması

Yeni kar alanlarının yaratılması

Yeni pazarlara ulaşılması

Daha az hata ve daha az yeniden işleme ile maliyetlerin düşürülmesi

Verimlilik

Rekabet üstünlüğü sağlanması

Güvenilirlik

Kalitenin herkesin sorumluluğunda olması, çalışanların ve müşterilerin

bilinçlenmesi.

Çalışma ortamının iyileştirilerek çalışanların mutluluğunun sağlanması

Değişen firma imajı olarak kısaca özetlenebilir.

ISO NEDİR?

Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı – International Standardization Organization 1947

yılında Cenevre’de kurulan ISO; teşkilat, madde, mamul, usul, hizmet ve deneylerle ilgili

standartlar hazırlayıp yayınlayan bir kuruluştur.

ISO 9000 NEDİR?

ISO 9000, gerek bir kalite sistemi oluşturmak, gerekse mevcut bir kalite sistemini

değerlendirmek amacıyla kullanılabilen bir kalite yönetim sistemi modelidir.

ISO 9000 SİSTEMİNİN KURUMA KATKILARI

Karlılığı ve verimliliği artırır

Etkin bir yönetim sağlar.

Tüm faaliyetlerde geniş izleme ve kontrol sağlar.

ISO 9000:2008

2000 yılında yapılan revizyonla 1994 yılında belirlenen standartlar geliştirilerek tek bir

standart oluşturulmuştur. ISO 9000:2000 kalite yönetim sisteminin şartlarını belirleyen bu

standart kuruluşlar tarafından sistem kurmak amacıyla kullanılmaktadır. Son olarak 2008

yılında revize edilen standartta küçük çaplı değişiklikler yapılarak, 14001 ve TS (OHSAS)

18001 standartları ile uyumu artırılmaya çalışılmıştır.

ISO 9000:2008 standardının özellikleri:

Uygulama ön planda tutulmuştur

Süreç yaklaşımı esas alınmıştır

Hizmet sektörüne de yer verilmiştir

Çevre yönetim standardıyla uyum sağlanmıştır.

Standartta temel alınan 8 kalite yönetim prensibi:

1- Müşteri odaklılık

2- Liderlik

3- Çalışanların katılımı

4- Süreç yaklaşımı

5- Sistem yaklaşımı

6- Sürekli iyileştirme

7- Gerçeklere dayalı karar verme

8- Tedarikçilerle çıkar ortaklığına dayalı ilişki

Süreç Yaklaşımı:

Süreç, amaçlanan bir çıktıyı elde edebilmek için kullanılan çeşitli girdiler üzerinde katma

değer yaratan faaliyetlerdir.Kaynakları kullanarak girdileri çıktılara dönüştüren her faaliyet bir

süreçtir.

Süreçleri yapılarına göre, operasyonel süreçler ve yönetsel/destek süreçler olarak iki gruba

ayırabiliriz. Operasyonel süreçler kuruluşların kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek üzere

yaptıkları politika üretme, işsizleri işe yerleştirme, sağlık yardımı yapma, emekli maaşı

bağlama gibi faaliyetleri kapsar. Yönetsel süreçler ise aşağı yukarı tüm kuruluşlarda

bulunabilen ve operasyonel süreçleri yerine getirebilmek için yapılması gereken personel,

muhasebe, idari işler gibi faaliyetleri kapsar.

Süreç yaklaşımı, süreçlerin tanımlanmasını ve birbirleri ile etkileşimlerinin gösterilmesini,

yönetilmesini ve birlikte süreç sisteminin uygulanmasını kapsar.

Bir kuruluşta süreç yönetimine geçilebilmesi için herşeyden önce süreçlerin tanımlı olması

gerekmektedir.

Süreç Yönetimi, Sürekli iyileştirmede yaygın olarak kullanılan araçlardan biri PUKÖ

döngüsüdür. Planlama, uygulama, kontrol etme ve önlem alma aşamalarından oluşan

çevrimle ulaşılan seviye standartlaştırılır ve başa dönülerek daha ileri seviyelere ulaşmak için

çevrim tekrarlanır, böylece sürekli gelişme sağlanır.

ISO 9000 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİNİN ŞARTLARI

Kalite yönetim sistemleri, kuruluşları müşteri tatminini arttırmak için desteklerler

ISO 9001:2008 standardında Kalite Yönetim Sistemi Şartlar başlığı altında şu

konular ele alınmaktadır:

Yönetim Sisteminin genel şartları nelerdir?

Dokümantasyonun şartları nedir?

ISO 9000 Kalite Yönetim Sisteminin Genel Şartlar:

Kuruluş ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemi Standardının öngördüğü şartlara uygun olarak

bir kalite yönetim sistemi oluşturmalı, dokümante etmeli, uygulamalı, sürekliliğini sağlamalı

ve bunun etkinliğini sürekli iyileştirmelidir.

Kalite sistemini geliştirmek ve uygulamak için bir yaklaşım aşağıdaki basamaklardan

oluşur:

Müşterilerin (hizmet alanların) ve diğer ilgili tarafların ihtiyaçlarını ve beklentilerini tayin etme

Kuruluşun kalite politikasını ve hedeflerini oluşturma

Kalite hedeflerine ulaşmak için gerekli olan proses ve sorumlulukları tayin etme

Kalite hedeflerine ulaşmak için gerekli olan kaynakları belirleme ve sağlama

Her prosesin etkinliğini ve verimliliğini ölçmek için metotları oluşturma

Bu metotları her prosesin etkinliğini ve verimliliğini ölçmek için uygulama

Uygunsuzlukları önlemek ve bunların sebeplerini yok etmek için araçları tayin etme

Kalite yönetim sisteminin sürekli iyileştirilmesi için bir proses oluşturma ve uygulama

Dokümantasyon Şartları:

Dokümantasyon, bir işle ilgili bilgi ve belgelerin bir sistem ve düzen içinde kayda

geçirilmesidir. Başka bir deyişle kalite sistemi işleyişinin yazılı ifadeleridir. Kuruluşun iletişim

ve faaliyetlerinin her zaman aynı biçimde yapılmasını mümkün kılmak amacını taşır.

Kalite Yönetim Sistemi dokümantasyonu;

Kalite politikası ve kalite hedefleri ile ilgili dokümante edilmiş beyanları,

Kalite el kitabını,

Bu uluslar arası standardın gerektirdiği (dokümanların kontrolü, kayıtların kontrolü, iç

denetim, uygun olmayan hizmetin kontrolü, düzeltici faaliyet, önleyici faaliyet)

dokümante edilmiş prosedürleri,

Kurumun hizmetleri ile ilgili proseslerin etkin planlaması, uygulanması ve kontrolünün

güvence altına alınması için ihtiyaç duyulan dokümanları,

Bu uluslararası standardın gerektirdiği kayıtları içermelidir.

Dokümanların Kontrolü:

Kalite Yönetim Sisteminin gerektirdiği dokümanlar kontrol edilmelidir.

Kayıtlar özel bir tür doküman olup, kalite yönetim sisteminin işlediğinin ispatıdır. Bu

sebeple oluşturulmalı ve devam ettirilebilmelidir. Kayıtların belirlenmesi, depolanması,

korunması, tekrar ulaşılabilirliği, saklama süresi ve elden çıkarılabilmesi için dokümante

edilmiş prosedürler oluşturulmalıdır.

Talimatlar:

Prosedürlerde tanımlanan faaliyetlerin her biri için gerekli ve uygun olan durumlarda

hazırlanan, kontrollü, o spesifik işin nasıl yapılacağını tanımlayan dokümanlardır. Kalite sistem

prosedürleri işin nasıl yapıldığını gösteren çalışma talimatlarına atıf yapmalıdır.

KALİTE HEDEFLERİ

Üst yönetim, ürünün şartlarının yerine getirilmesi için gerekli olanlar da dahil olmak üzere,

kalite hedeflerinin organizasyonun ilgili fonksiyon ve seviyesinde oluşturulmasını sağlamalıdır.

İlgili fonksiyon ve seviyelerde

Ölçülebilir

Kalite politikası ve sürekli iyileştirme taahhüdü ile tutarlı

Ürün ile ilgili gereksinimlerin karşılanmasını da içeren kalite hedefleri belirlenmelidir.

Kuruluşun hedefleri konulurken,

Mevcut ve gelecekteki gereksinimleri

Pazar, rakip ve sınıfında en iyi kuruluşların performans analizi

Yönetimin gözden geçirme sonuçları

Mevcut ürün ve süreç performansları ve diğer göstergeler

İlgili tarafların tatmin düzeyleri dikkate alınır.

ISO 9000 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİNDE ÖLÇME, ANALİZ VE İYİLEŞTİRME

Kurumların, sundukları hizmetin uygunluğunu göstermek, KYS standartlarına uygunluğunu

sağlamak, Kalite Yönetim Sisteminin etkinliğini sürekli iyileştirmek için ihtiyaç duyacağı,

izleme, ölçme, uygun olmayan hizmetin (ürünün) kontrolü, analiz ve iyileştirme süreçlerini

planlaması ve uygulamasını ifade eder.

İzleme ve ölçme Hizmet alanların kamu hizmetinin sunumundan duydukları memnuniyetin

(Müşteri memnuniyeti), KYS’nin planlanmış düzenlemelere, ISO 9000 standardınca belirlenen

şartlara uyup uymadığının, etkin uygulanıp uygulanmadığının ve devamlılığının sağlanıp

sağlanmadığının ( İç Tetkik), KYS süreçlerinin izlenmesini ve mümkün olduğunda uygun

araçlarla ölçülmesini ( Proseslerin Ölçüm ve İzlemesi), hizmetin sunumu için belirlenmiş

şartların karşılandığının doğrulanması için hizmetin izlenmesini ve izleme kayıtlarının

muhafaza edilmesini (Ürünün İzlenmesi ve Ölçülmesi)…

Uygun Olmayan Hizmetin (Ürünün) Kontrolü Kurumlar tarafından hizmetin tasarlanması

ve sunumu için belirlenmiş şartlara uymadığı anlaşılan hizmetlerin tespit edilmesi ve

uygulanmamasını sağlamak üzere kontrol altına alınmasını,

Verilerin Analizi, Kurumların KYS’nin uygunluğunu ve etkinliğini göstermek, sistemin

etkinliğini sağlamak üzere iyileştirmelerin nerede yapılabileceğini değerlendirmek için uygun

verileri belirlemesini, toplamasını ve analiz etmesini,

İyileştirme ise Kurumların, kalite politikası, kalite hedefleri, iç tetkik sonuçları, veri analizi,

düzeltici ve önleyici faaliyetleri ve yönetimin gözden geçirmelerini kullanmak suretiyle KYS’nin

etkinliğinin sürekli iyileştirilmesini, ifade eder.

TS EN ISO 14001: 2005/2010 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ

Çevre kirliliğine hassas kuruluşların, çevre mevzuatına uyumu da hedefleyerek, oluşturmaları

gereken yönetim sisteminin şartlarını açıklamaktadır. Kısaca, çevre odaklıdır.

ISO 14001: 2004 Nedir?

İşletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların sistematik bir şekilde azaltılması

ve mümkün ise ortadan kaldırılabilmesi için geliştirilen ve ürünün, hammaddeden başlayıp

nihai ürün haline getirilerek müşterilere sunulmasına kadar geçen sürecin her aşamasında

çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli muayeneler ve önlemler ile kontrol

altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesini sağlayan bir sistemin kurulmasını

tarif eden ve Uluslararası Standartlar Organizasyonu ( ISO ) tarafından yayınlanmış olan bir

standartlar serisidir.

ISO 14001: 2004 bir ürün standardı değil sistem standardıdır ve ne üretildiğinden ziyade,

nasıl üretildiği ile ilgilenir. Çevre performansının izlenmesi ve sürekli iyileştirilmesi prensibine

dayanır. Çevre faktörlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat ve kanunlar tarafından tanımlanmış

koşullara uymayı şart koşar.

TS EN ISO 14001: 2005 standardı şu ana başlıklardan oluşmaktadır.

1. Kapsam

2. Atıf Yapılan Standartlar

3. Tarifler

4. Çevre Yönetim Sisteminin Şartları Ve Başlıca Unsurları

1. Genel Şartlar

2. Çevre Politikası

3. Planlama

1. Çevre Boyutları

2. Kanuni Ve Diğer Şartlar

3. Amaç Ve Hedefler

4. Çevre Yönetim Programı Veya Programları

4. Uygulama Ve İşlem

1. Bünye (Yapı) Ve Sorumluluk

2. Eğitim, Bilinç Ve Ehliyet

3. İletişim

4. Çevre Yönetim Sistemi İle İlgili Belgeye Bağlama İşlemleri

5. Belge Kontrolü

6. İşlem Kontrolü

7. Acil Hal Hazırlığı Ve Bu Hallerde Yapılması Gereken İşler

5. Kontrol Ve Düzeltici Faaliyet

1. İzleme Ve Ölçme

2. Riayetsizlik, Düzeltici-Önleyici Faaliyet

3. Kayıt

4. Çevre Yönetim Sistemi Şartları Denetimi

6. Yönetimin Gözden Geçirmesi

ISO 14001: 2004’ ün Kısaca Yararları Nelerdir?

1. Şirket faaliyetlerinin çevreye olan etkisi ve çevre riskleri belirlenerek kontrol edilebilir

ve bu sayede çevreyi olumsuz etkileyen unsurlar azaltılır.

2. Hammadde ve enerji kullanımındaki azalma ve atık giderim maliyetlerindeki düşüşle

beraber toplam maliyetin azalması, çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetler düşer.

3. Çevre ile ilgili yasalara ve mevzuata uyum sağlanır.

4. Uygunsuzluklar ve riskler önlenir,

5. Acil durumlarda meydana gelebilecek çevre etkileri azaltılır veya tamamı ile ortadan

kaldırılır.

6. Proses veriminin artması sağlanır. Yasal kurumlara karşı, mevzuat ve yönetmeliklere

uyulduğu dokümante edilmiş çevre yönetim sistemi ve ISO 14001: 2004 Belgesi ile

gösterilebilir.

7. Gerek ulusal, gerekse uluslararası arenada tanınmışlık sağlanarak kuruluşa prestij

kazandırır.

8. Şirket personeline verilen eğitimler sayesinde çalışanlarda çevre bilinci artar.

9. Çevreye zarar vermeyen bir işletmede çalışmak, çalışanları motive eder.

10. Tüketicinin çevre ile ilgili beklentilerine cevap verilir ve bilinçli tüketicilere erişebilme

ve onları kazanma sansı artar.

11. Kaynaklar etkin kullanılır (enerji, su, vb. tasarrufu sağlanır).

18001(OHSAS) İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

İşyerlerinde çalışanlar açısından 2 temel risk söz konusudur; İş kazası ve meslek hastalığı.

Bu risklerden korunabilmek üzere işyerlerinde değişik çalışmalar yapılmaktadır. Elde edilecek

başarı bir yandan çalışanın sağlığını ve güvenliğini korurken bir yandan da işyerlerinin daha

iyi rekabet koşullarına ulaşabilmesini ve üretimde verimliliği artıracaktır.

Kalite, Çevre ve ISG konularına etkinlik ve verimliliği artırmak amacıyla Yönetim

Sistemleri dendiğinde akla ilk gelenler:

TS EN ISO 9001-2008 Kalite Yönetim Sistemi

TS EN ISO 14001-2005/2010 Çevre Yönetim Sistemi

TS (OHSAS) 18001-2008 ISG Yönetim Sistemi

Her üç yönetim sisteminde de esas alınan ortak prensipler şunlardır; “Gerçeklere Dayalı

Karar Verme”

İş sağlığı ve güvenliğinin önem arz ettiği işyerleri için İngiliz Standart Enstitüsü (BSI)

tarafından, tüm dünyada kabul görmüş ve risk analizine dayalı OHSAS (Occupational Health

and Safety Assessment Series) 18001’ adlı bir yönetim sistemi geliştirilmiştir. Bu standart

TSE tarafından Nisan 2001'de Türk standardı olarak (TS 18001) kabul edilmiştir. Bu standart:

İş kazası ve meslek hastalıklarını en aza indirmek; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal

yükümlükleri yerine getirmek isteyen işyerleri için karşılanması gereken şartları içerir. Zararla

sonuçlanabilecek olası tehlikeleri önceden saptamayı ve gerekli önlemlerin alınmasını

hedeflemektedir. Böyle bir yönetim sisteminin yürütülmesiyle, iş kazası ve meslek

hastalıklarının oldukça yüksek maliyetleri en aza indirilebilmektedir. ISO 9001:2000

uyumludur.

OHSAS 18001 İSG Yönetim Sistemi;

Politika oluşturma,

Organizasyon yapısı,

Risk analizi,

Performans ölçümü,

Denetleme,

Periyodik durum değerlendirme gibi alt başlıklarından oluşmaktadır.

NEDEN TS 18001

• Karlılığı arttırmak

•İSG çalışmalarını diğer faaliyetlere entegre ederek kaynakların korunmasını sağlamak

•Yönetimin taahhüdünün sağlandığını göstermek

•Motivasyon ve katılımı arttırmak

•Ulusal yasa ve dünya standartlarına uyum süresini ve maliyetini azaltmak

•Paydaşların istek ve beklentilerini karşılayarak rekabeti arttırmak

•Kuruluşlar tarafından sürdürülmekte olan İSG faaliyetlerinin sistematik olarak yayılımını

sağlamak için bu sistem uygulanmalıdır

İSG YÖNETİM SİSTEMİ ELEMANLARI

Bu standart İSG’nin yönetim sisteminin bir parçası olarak ele almakta ve bu çerçevede

aşağıdaki basamaklardan oluşmaktadır;

Politika

Planlama

Uygulama ve İşletim

Kontrol ve Düzeltici Faaliyetler

Yönetimin Gözden Geçirilmesi

POLİTİKA: İşletmelerin öncelikle bir İSG Politikası olması gerekmektedir; Bu politika

aşağıdaki başlıkları içerecek şekilde hazırlanmalıdır;

o İSG iş performansının bütünleşmiş bir parçası olarak tanımlanmak,

o Yüksek bir İSG performansına ulaşmak,

o Yasaların gerektirdiği düzenlemeleri kapsamak,

o Sürekli maliyet-yarar bir performans gelişimini sağlamak,

o Politikayı uygulamaya yönelik uygun ve yeterli kaynakları sağlamak,

o İSG Politikasının amaçlarını hazırlamak ve işletme içi herkesin bilgilenmesine yönelik

yayınlamak,

o İSG yönetimine birinci derecede öncelik vermek,

o İSG Politikasının işletmede tüm seviyelerde anlaşılmasını, uygulanmasını ve

yerleştirilmesini sağlamak,

o Çalışanların Politikaya uymak ve uygulanmasını sağlamak konusunda işbirliğini

sağlamak,

o İSG Politikasını belirli aralıklarla gözden geçirmek,

o Her seviyede çalışanların İSG politikasın uyarınca sorumluluklarını yerine getirebilmeye

yönelik uygun eğitimleri aldıklarından emin olmak,

İSG sorumlulukları bütünüyle üst yönetimle ilgilidir. En güzel uygulama, üst

yönetimden (büyük kuruluşlarda yönetim kurulu üyelerinden biri olabilir) birisinin, İSG

yönetim sistemiyle ilgili bütün sorumluluğu alarak, işletmede uygulama ve organizasyonu

sağlamasıdır.

PLANLAMA:

Tehlikenin saptanması, risklerin belirlenmesi ve risk kontrolü İçin planlama:

o Bu planlama rutin olan ve olmayan tüm faaliyetleri, tüm personeli (taşeron ve

ziyaretçiler dahil) kapsamalıdır.

Tehlikelerin belirlenmesi, risk değerlendirilmesi ve risk kontrol süreçleri dokümante

edilmeli ve şu başlıkları kapsamalıdır;

o Tehlikeler belirlenmeli,

o Riskler tanımlanmalı ve risk dereceleri belirlenmeli,

o Tolere edilebilir riskler değerlendirilmeli,

o Mevcut kontrol önlemleri değerlendirilmeli,

o Bu aktivitelerden sorumlu personel ve yetki-sorumlulukları tanımlanmalı,

o Tehlikelerin belirlenmesi, risk değerlendirmesi aşamalarında proaktif önlemlere

ağırlık verilmelidir.

UYGULAMA VE İŞLETME:

Yapısal Ağ ve Sorumluluklar: Politikanın uygulanması ve etkin bir İSG yönetimi için bir

organizasyon şunlara sahip olmalıdır;

Yeterli İSG bilgisine ulaşılması, kanuni yaptırımlar çerçevesinde güvenli aktiviteler

yapılması için beceri ve kabiliyet,

Yönetim yapısı içinde sorumlulukların dağılımının tanımlanması ve gerçekleştirilmesi

Kişilerin sorumluluklarını yerine getirebilmeye yönelik gerekli yetki ile donatılması,

Organizasyon yapısına ve büyüklüğüne uygun gerekli kaynakların sağlanması,

Organizasyonun tüm seviyelerinde ihtiyaçların tanımlanması ve gerekli eğitimlerin

organize edilmesi,

İSG bilgisinin etkin şekilde ve uygun yerde paylaşılmasına, iletişim sağlanmasına

yönelik organizasyon yapılması,

Uzmanlardan öneri ve hizmet almaya yönelik organizasyon yapılması,

Çalışanların katılımının sağlanmasına yönelik organizasyonlar yapılması,

Üst yönetim, yönetim temsilcisi, organizasyonun diğer yönetim kademelerinin görev

ve sorumlulukları tanımlanmalı ve dokümante edilmelidir.

Politikanın ve hedeflerin gözden geçirilmesi, tehlike tanımlamaları, prosedürlerin

hazırlanma ve değerlendirilmesi, risk kontrol ve risk değerlendirmelerin gözden

geçirilmesi aşamalarında çalışanlara da danışılmalıdır.

Dokümantasyon: Bunlar İSG'ni destekleyen İSG el kitabı, prosedürler, iş talimatları,

formlar vb. dir.

Acil Durum Hazırlıkları ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler:

Potansiyel acil durum ve olayları ve bu durumda yapılacakları tanımlayan, bunlardan

kaynaklanacak hastalık veya yaralanmaları önleme veya azaltmaya yönelik plan ve

prosedürler oluşturulmalı, uygulamaya sokulmalı ve süreklilikleri sağlanmalıdır.

Acil durum planları hazırlanmalıdır. Bu planlarda;

Potansiyel kaza ve acil durumlar.

Görev alacak kişiler,

Tüm personelin yapacakları (taşeron ve ziyaretçiler dâhil),

Tehlikeden uzaklaşma prosedürleri,

Organizasyon dışı kurumlarla iletişim yöntemleri,

Yasal kuruluşlarla ve toplumla iletişim yöntemleri, tanımlanmalıdır.

İhtiyaç duyulacak ekipmanlar belirlenmeli ve sağlanmalıdır.

Tatbikatlarla mevcut plan değerlendirilmeli ve güncelleştirilmelidir.

KONTROL VE DÜZELTİCİ FAALİYETLER :

Performans Ölçümü ve İzleme: Hangi politika ve amaçların gerçekleştirilebildiğini

gösterir. Yetersizlikler görüldüğü zaman, sebepleri kökten tespit edilmeli ve

düzeltilmesi için gereken düzenlemeler yapılmalıdır. İşletmenin ihtiyaçlarına uygun

nicelik ve nitelikte olmalıdır. İzleme ve ölçüm sonuçlarının veri kaydı yapılmalıdır.

İzleme ve ölçüm için gerekli olan cihazların kalibrasyon ve bakım yöntemleri

tanımlanmalıdır.

Kayıtlar ve Kayıt Yönetimi: Kuruluş, denetim, gözden geçirme sonuçlarına ilişkin

kayıtlar tanımlanmalı, saklanması ve ortadan kaldırılması konularında prosedürler

oluşturulmalıdır.

Denetim: Yapılan planlamaların İSG yönetim sistemi için uygunluğu, gereğince

uygulanıp uygulanmadığı, politika ve amaçlara cevap verme durumu

değerlendirilmelidir. Denetleme çok geniş olabilir veya seçilmiş bir alan veya konulara

yönelik olabilir. Denetim sonuçları ve alınması gerekli düzeltici önlemler ilgili tüm

kişilerle paylaşılmalı, bu kişiler bilgilendirilmelidir.

YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ :

İSG yönetim sisteminin hedefleri ve politikayı gerçekleştirmek konusunda yeterliliği ve

planlanan düzenlemelere uygunluğu konusunda sistematik olarak gözden geçirilmelidir. Bu

kapsamda;

İSG politikasına uygunluk,

İSG hedeflerinin sürekli iyileştirme kapsamında revizyonu,

Tehlike bildirim sürecinin etkinliği,

Risk kontrol önlemlerinin etkinliği,

Kaynakların yeterliliği,

Etkin olmayan prosedürlerin belirlenmesi,

Beklenen teknolojik veya yasal değişikliklerin sistem üzerine etkilerini,

değerlendirmelidir.

SONUÇ ve ÖNERİLER:

Günümüzde İSG sadece çalışanlara kişisel koruyucu malzemelerin sağlanması ya da ortamda

bazı iyileştirici önlemlerin alınması gibi vertikal, genel yönetim ve üretim sistemlerinden

kopuk bazı aktivitelerden ibaret olarak düşünülmemelidir. OHSAS 18001 Yönetim Standardı

öncelikle yönetimin tam taahhüdünü istemektedir. Her kademede yönetim elemanları İSG’ni

üretimin bir parçası olarak kabul etmeli ve bunu kararları, davranışları ile de

desteklemelidirler. İSG işletmeye yeni bir malzeme, makine, insan alımından, tüm üretim

aktivitelerinin, satın alma prosedürlerinin, işletme prosedürlerinin (bakım, revizyon dahil),

işletme bütçesinin, acil durum planlarının bir parçası olmalıdır. Her işletme ulaşılabilir,

tarihlendirilmiş, hangi yolla gerçekleştirileceği tanımlanmış İSG hedeflerini belirlemelidir. İSG

işletmede sadece bir kişinin sorumluluğunda olmamalı, her seviyede yönetici ve çalışanın iş

tanımı ve performans değerlendirme kriterleri içinde yer almalıdır. İSG Yönetim Sistemi; belli

dönemlerde değerlendirilmeli ve hedeflere ulaşma durumu, başarılamayan noktalar, nedenleri

tanımlanmış bir sistematik kapsamında irdelenmelidir.

HACCP (ISO 22000)

Tehlike analizinin amacı tehlikeleri sıralamak ve tehlikenin boyutlarını belirlemektir.

Tehlikelerin sıralanmasında bir gıda maddesinin sağlığa zararlı olmayacak şekilde üretilmesi

için hammadde ile buna bağlı bileşenler, üretim, dağıtım, depolama ve tüketim ile ilgili bir dizi

soruların cevaplandırılması gerekir. Hasattan tüketime kadar uygulanan en etkin ve en

mantıklı yönetim sistemi olan HACCP (ISO 22000) üretim koşullarının ve nihai ürünlerin

önceden planlanmadan kontrol edilerek güvenli gıda üretiminin sağlanmasıdır.

HACCP (ISO 22000) sisteminin uygulanmasındaki baslıca amaçlar ve sistemin

işletmeye faydaları şunlardır:

Sistem dahilinde sürekli olarak güvenilir ürünü üretmek

Güvenilir üretim sonrasında gıdanın yine güvenilir olarak muamele görmesini sağlamak

Uluslararası bir norm olarak uygulanmasıyla tüketici isteğinin karşılanması ve tüketici

güvenini elde etmek

Yasal mevzuatlara uygunluğu sağlamak

Kaynakların etkili kullanımını sağlamak

Proses kontrolü ile hatalı urun üretme riskinin azaltılması

Gıda zehirlenmeleri ve olum risklerinin düşürülmesi

Çalışanların hijyen ve gıda güvenliği konusunda bilinçlenmesi

Memnun müşteriler tanıtım yaparlar

Müşterilerin sağlığı korunur

İyi imaj

Resmi ihalelerde ön şart yeterliliğini sağlar. Pazarda rekabet şansını arttırır

İş hacminin artması

Kanunlara uyumluluk

Resmi denetimlerde karşılaşılan sorunların en aza indirilmesi

Daha uzun gıda raf ömrü

Gıda israfı (gıda bozulmaları, vb.) ve bu israftan kaynaklanan maliyetlerin en aza

indirilmesi

İyi çalışma ortamı

Yüksek çalışan morali

Gelir artışı olarak özetlenebilir

TEPE AKADEMİ

ANKARA MERKEZ OFİS

Adres: Ceyhun Atuf Kansu Cad. Bayraktar Center, G Blok, No:114/9 Balgat/Çankaya/ANKARA

Tel : 0 312 473 43 47

Tel-2 : 0 312 473 43 48

Fax : 0 312 473 43 59