8
jif{ !% c+s @^ ;Tofu|x ;fKtflxs @)&) ;fn r}q ^ ut] laxLaf/ (March 20, 2014) k[i7 * d"No ¿= !).– ;Tofu|x SATYAGRAHA WEEKLY ;fKtflxs hfb' u/]/ nf]8;]l8ª 36\g] xf]Og – phf{dGqL /fwf 1fjnL jl/i7x¿dWo] slgi7, x7\7L t/ ;kmntd\ JolQmTj nf]8;]l8ª Go"gLs/0f slxn];Dd x'G5 < nf]8;]l8ª Go"lgs/0fsf] nflu sfd / of]hgf xfdLn] cl3 a9fO/x]sf 5f+ } . o;sf] yfngL ePsf]n] kl/0ffd klg cjZo g} cfpF5 . w]/} cfof]hgfx?sf] pTkfbg d]l;g klg dd{t / Ifdtf a9fpg] sfd eO/x]sf] 5 . Ifdtfcg';f/ pTkfbg gePsf]n] klg To;f] ug' { k/]sf] xf] . P;Pn;L lbg] ljBfyL{n] t cGwsf/d} k9\g'kg]{ cj:yf cfof] lg < of] nfdf] ;dob]lvsf] ;d:of xf], d}n] clxn] pTkfbg u/]/ ;d:ofsf] ;dfwfg ug]{ ljifo xf]Og . ef]lnaf6} sd x'g] ;Defjg rflxF Psbd} sd 5 . kfgL sd ePsf]n] x6nfOg M Clif wdnf jl/i7x?dWo] slgi7 t/ ;kmntd\ lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf] ef]ln r}t & ut] k'0oltly xf] . o; cj;/df pgsf] ;Demgf ug'{ lgtfGt :jefljs xf] . cfh lul/hfafa' eOlbPsf] eP < of] k|Zgsf] pQ/ ljleGg JolQmn] cf–cfkm\g} 9+un] cf–cfkm\g} lxtdf ;'ljwfcg';f/ lbg] ub{5g\ . ;'zLn sf]O/fnfb]lv ;'hftf sf]O/fnf;Ddn] of] k|Zgsf] hjfkmdf JoQm ug]{ pb\uf/ / k'iksdn bfxfnb]lv 1fg]Gb| zfx;Ddn] JoQm ug]{ cleJolQmx?sf] cg'dfg;Dd dfq ug{ klg d'lZsn x'G5 . lul/hfk|;fb sf]O/fnf g]kfnL sf+u|];n] ef]ln & ut]af6 z'? ug{ ] eg]sf] d]rL–dxfsfnL hfu/0f cleofgsf] klxnf] r/0fsf] sfo{qmdsf] ;do tflnsfdf x]/km]/ u/]sf] 5 . kl/jlt{t ;Gbe{df ;+ljwfg;ef lgodfjnL tyf Joj:yflksf ;+;b\df dxTjk"0f{ ljw]osx¿ k|:t't ePsfn] To;sf] cg'df]bgsf] nflu ;ef;b\x¿nfO{ clgjfo{ pkl:yltsf] nflu XjLk hf/L ePsf] ;Gbe{df c~rn:t/Lo k|lzIf0fsf] klxnf] r/0fsf] ;dodf x]/km]/ ul/Psf] xf] . ;¥of] sf+u| ];sf] hfu/0f cleofg afFsL k[i7 ^ df g]kfnL sf+u|];af6 7"nf gfdx? lng'k¥of] eg] ljZj]Zj/k|;fb sf]O/fnf, ;'j0f{ zdz]/ ha/f, u0f]zdfg l;+x, ;"o{k|;fb pkfWofo, s[i0fk|;fb e§/fO{ / lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf] gfd lng'kg]{ x'G5 . oL gfdx?dWo] klg ;'j0f{ zdz]/ / ;"o{k|;fb pkfWofonfO{ …7"nfÚ sf] k+lQmdf /fVg cfhsf sltko sf+u|];Lx? sltko sf/0fn] eml:sG5g\ . To;f] t, u0f]zdfg l;+x / s[i0fk|;fb e§/fO{ klg hLjgsf] clGtd sfnv08df sf+u|];sf] d"nwf/eGbf cnu ePsf lyP . oL b'j} g]tfnfO{ d[To'kl5 eg] ;du| sf+u|];n] c+ufn]sf] lyof] . h] xf];\, cfhsf ldltdf jl/i7tfsf] qmddf rf/ hgf ;j{sflng dxTjk"0f{ JolQmTjsf] gfd lng elgof] eg] sf+u|];hg lagflxrlsrfx6 jL=kL=, u0f]zdfg, ls;'ghL / lul/hfafa'sf] gfd lnG5g\ . /fhgLlts jl/i7tf jf ;'ema'emsf b[li6n] klg qmd oxL x'G5 . t/, ;Qf / zlQmsf] cfwf/df ;kmntfnfO{ dfkg ug]{ xf] eg] of] qmd 7Ls pN6f] x'G5 . ;Qf / zlQmnfO{ ;kmntf dfGg] xf] eg] ;jf{lws ;kmn JolQm lul/hfk|;fb sf]O/fnf x'g\ / To;kl5 qmdzM s[i0fk|;fb e§/fO{, u0f]zdfg l;+x / cGTodf jLkL sf]O/fnfsf] gfd lng'kg]{ x'G5 . jLkL sf]O/fnf k|yd lgjf{lrt k|wfgdGqL t ag] t/ pgnfO{ x7ft\ kbRo"t ul/of] . /, pgsf] hLjg ;+3if{d} laTof] . u0f]zdfghL ;j{dfGo ag], k|htGqsf lktf ag] / ;j{:jLsfo{ klg ag] t/ cfkm\g} sf/0fn] xf];\ jf cGo sf/0fn] xf];\, ;Qfsf] k|ToIf :jfb rfVg kfPgg\ . ax'bnsf] k'g:yf{kgf ug]{ ;kmn ;jf]{Rr sdf08/ x'Fbfx'Fb} klg pgsf] hLjgsf] clGtd sfnv08 kf6L{eGbf 6f9f / Psf+sL lyof] . ls;'ghL b'O{k6s k|wfgdGqL ag] t/ ;Qf / zlQmsf] lx;fan] lgSs} cf/f]x cj/f]x Joxf]g'{k¥of] . u0ftGq :yfkgf;Dd cfOk'Ubf pgL …c;fGble{s / ck|f;+lusÚ eO;s]sf lyP . oL tLg}hgf eGbf ;aeGbf ;kmn 7xl/P, lul/hfk|;fb sf]O/fnf . s}og\ k6s k|wfgdGqL, g]kfnL /fhgLltsf ;jf{lws zlQmzfnL JolQm / ;fdfGo /fhgLlt1eGbf w]/} dfly /fhg]t aGg pgL ;kmn eP . rLgsfhL / OZj/L dgf]lgt g] kfnL sf+ u| ] ;n] k| d' v ;r] tsdf rLgsfhL >] i7 / ;r] tsdf OZj/L Gof} kfg] nfO{ dgf] lgt u/] sf] 5. g] kfnL sf+ u| ] ; ;+ ;bLo bnsf] ljwfgsf] wf/f !#(-!_ df bnsf] g] tfn] s' g} Ps ;b:onfO{ k| d' v ;r] tsdf dgf] gog ug{ ] Joj:yfcg' ;f/ sf+ u| ] ; ;+ ;bLo bnsf g] tf ;' zLn sf] O/fnfn] kf6L{ sf] ;+ ;bLo bnsf] ljwfgcg' ;f/ k| d' v ;r] ts / ;r] ts dgf] lgt u/] sf x' g\ . clxn] d]l;gsf] dd{t eO/x]sf] 5 . afFsL k[i7 ^ df afFsL k[i7 ^ df u[x / nf]s;]jfaLr bf]xf]/L rf/ dlxgfb]lv g]kfn k|x/LnfO{ PcfO{hLljxLg agfPsf] u[x dGqfno;" u nf]s;]jf cfof]usf] ljjfb z'? ePsf] 5 . k|x/L lgodfjnLsf] ljÈonfO{ lnP/ u[x / nf]s;]jf cfof]uaLr bf]xf]/L g} rn]sf] xf] . k|x/L lgodfjnL Nofpgsf nflu o;cl3 g} nf]s;]jf cfof]un] clGtdk6s eg]/ b'O{ k6s Dofb lbO;s]sf] 5 . t/, b'O{ clGtdk6s eg]/ ylkPsf] ^ dlxgfsf] cjlwdf klg k|x/L lgodfjnL cfpg ;s]sf] 5}g . ut kmfu'gsf] & ut] Dofb ;lsof] . To;kl5 u[xsf clwsf/Lx?n] nfh krfP/ ca rflx" kSsf clGtdk6s Dofb ylklbg' k¥of] eGb} kqfrf/ u/] . Tof] kqnfO{ nf]s;]jfn] c:jLsf/ u¥of] / kl5 u[xsf clwsf/Ln] cfu|x u/]kl5 u[xdGqLsf] lg0f{o u/fP/ kqfrf/ ug{ eGof] . cfhaf6 P;Pn;L :s'n] hLjgdf kmnfd] 9f]sfsf] ?kdf lnOg] P;Pn;L k/LIff cfhaf6 z'? x' Fb}5 . k/LIff lgoGq0f sfof{no ;fgf]l7dL eQmk'/sf cg';f/ ;a} k/LIff s]Gb|df jfwf Jojwfglagf g} k/LIff ;DkGg ug{ ] Joj:yf ldnfOPsf] 5 . k/LIffdf k/LIffyL{n] lr6 rf]/]sf] jf s'g} klg clgoldttf x'g] sfo{ u/]sf] kfOPdf tTsfn To:tf k/LIffyL{sf] k/LIff /2 u/L sf/afxL ug{ ;a} lhNnfsf lhNnf lzIff ;ldltnfO{ lgb{ ]zg lbPsf] k/LIff lgoGq0f sfof{non] hgfPsf] 5 . . o:tf k/LIffyL{sf] tTsfn k/LIff /2 u/L cfufdL jif{;d]t k/LIffdf ;xefuL x'g gkfpg] u/L sf/jfxL ug{ ] Joj:yf u/]sf] afFsL k[i7 ^ df PcfO{hLljxLg k|s/0f afFsL k[i7 ^ df hLkLsf] ;Demgfdf === t/ lglZrt?kdf s] eGg ;lsG5 eg] oL ;a} JolQmTjx?n] lul/hfafa' eOlbPsf] eP kl/l:ylt cfkm" cg's'n x'g] lyof] eGg rflxF lsdfy{ r'Sg] lyPgg\ . ;fFlRrs} s:tf JolQmTjsf wgL lyP t lul/hfk|;fb sf]O/fnf < pgsf] Pp6f pkgfd cToGt} k|rlnt lyof]– …xjNbf/Ú . xjNbf/sf] cy{ lyof]– cfkm\gf] vf;} j'l4 ljj]s gePsf] t/ cfkm\gf pRrflwsf/Lsf] cfb]zsf] k"0f{tof tfd]n ub} { l;kfxL kl/rfng ug] { JolQm . jLkL sf]O/fnfsf] hLjgsfndf pgL To:t} g} lyP . jLkLsf] cfb]z pgsf dxfsfnLsf] dx]Gb|gu/df oxL r}t !^ ut]af6 klxnf] r/0fsf] sfo{qmd z'? eP/

12 06 070

Embed Size (px)

DESCRIPTION

सत्याग्रह साप्ताहिक नयाँ अंक

Citation preview

Page 1: 12 06 070

jif{ !% c+s @^ ;Tofu|x ;fKtflxs @)&) ;fn r}q ^ ut] laxLaf/ (March 20, 2014) k[i7 * d"No ¿= !).–

;Tofu|xSATYAGRAHA WEEKLY

;fKtflxs

hfb' u/]/ nf]8;]l8ª 36\g] xf]Og– phf{dGqL /fwf 1fjnL

jl/i7x¿dWo] slgi7, x7\7L t/ ;kmntd\ JolQmTjnf]8;]l8ª Go"gLs/0f slxn];Dd x'G5 <

nf]8;]l8ª Go"lgs/0fsf] nflu sfd/ of]hgf xfdLn] cl3 a9fO/x]sf 5f+} .o;sf] yfngL ePsf]n] kl/0ffd klg cjZog} cfpF5 . w]/} cfof]hgfx?sf] pTkfbgd]l;g klg dd{t / Ifdtf a9fpg] sfdeO/x]sf] 5 . Ifdtfcg';f/ pTkfbggePsf]n] klg To;f] ug'{ k/]sf] xf] .P;Pn;L lbg] ljBfyL{n] t cGwsf/d}k9\g'kg]{ cj:yf cfof] lg <

of] nfdf ] ;dob]lvsf] ;d:ofx f ] , d }n ] c l xn ] p Tk fbg u/ ] /;d:ofsf] ;dfwfg ug]{ ljifo xf]Og .ef ]lnaf6} sd x'g] ;Defjg rflxFPsbd} sd 5 . kfgL sd ePsf]n]

x6nfOg M Clif wdnf

jl/i7x?dWo] slgi7 t/ ;kmntd\lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf] ef]ln r}t & ut]k'0oltly xf] . o; cj;/df pgsf] ;Demgfug ' { lgtfGt :jef ljs xf ] . cfhlul/hfafa' eOlbPsf] eP < of] k|Zgsf]pQ/ ljleGg JolQmn] cf–cfkm\g} 9+un]cf–cfkm\g} lxtdf ;'ljwfcg';f/ lbg]ub{5g\ . ;'zLn sf]O/fnfb]lv ;'hftfsf]O/fnf;Ddn] of] k|Zgsf] hjfkmdf JoQmug]{ pb\uf/ / k'iksdn bfxfnb]lv 1fg]Gb|zfx;Ddn] JoQm ug]{ cleJolQmx?sf]cg'dfg;Dd dfq ug{ klg d'lZsn x'G5 .

lul/hfk|;fb sf]O/fnf

g]kfnL sf+u|];n] ef]ln & ut]af6 z'?ug{] eg]sf] d]rL–dxfsfnL hfu/0f cleofgsf]klxnf] r/0fsf] sfo{qmdsf] ;do tflnsfdfx]/km]/ u/]sf] 5 . kl/jlt{t ;Gbe{df;+ljwfg;ef lgodfjnL tyf Joj:yflksf;+;b\df dxTjk"0f{ ljw]osx¿ k|:t't ePsfn]To;sf] cg'df]bgsf] nflu ;ef;b\x¿nfO{clgjfo{ pkl:yltsf] nflu XjLk hf/L ePsf];Gbe{df c~rn:t/Lo k|lzIf0fsf] klxnf]r/0fsf] ;dodf x]/km]/ ul/Psf] xf] .

;¥of] sf+u|];sf] hfu/0f cleofg

afFsL k[i7 ^ df

g]kfnL sf+u|];af6 7"nf gfdx? lng'k¥of] eg] ljZj]Zj/k|;fb sf]O/fnf, ;'j0f{ zdz]/ ha/f, u0f]zdfg l;+x, ;"o{k|;fb pkfWofo,s[i0fk|;fb e§/fO{ / lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf] gfd lng'kg]{ x'G5 . oL gfdx?dWo] klg ;'j0f{ zdz]/ / ;"o{k|;fb pkfWofonfO{ …7"nfÚsf] k+lQmdf /fVg cfhsf sltko sf+u|];Lx? sltko sf/0fn] eml:sG5g\ . To;f] t, u0f]zdfg l;+x / s[i0fk|;fb e§/fO{ klg hLjgsf]clGtd sfnv08df sf+u|];sf] d"nwf/eGbf cnu ePsf lyP . oL b'j} g]tfnfO{ d[To'kl5 eg] ;du| sf+u|];n] c+ufn]sf] lyof] . h] xf];\,cfhsf ldltdf jl/i7tfsf] qmddf rf/ hgf ;j{sflng dxTjk"0f{ JolQmTjsf] gfd lng elgof] eg] sf+u|];hg lagflxrlsrfx6 jL=kL=,u0f]zdfg, ls;'ghL / lul/hfafa'sf] gfd lnG5g\ . /fhgLlts jl/i7tf jf ;'ema'emsf b[li6n] klg qmd oxL x'G5 . t/, ;Qf / zlQmsf]cfwf/df ;kmntfnfO{ dfkg ug]{ xf] eg] of] qmd 7Ls pN6f] x'G5 . ;Qf / zlQmnfO{ ;kmntf dfGg] xf] eg] ;jf{lws ;kmn JolQmlul/hfk|;fb sf]O/fnf x'g\ / To;kl5 qmdzM s[i0fk|;fb e§/fO{, u0f]zdfg l;+x / cGTodf jLkL sf]O/fnfsf] gfd lng'kg]{ x'G5 . jLkLsf]O/fnf k|yd lgjf{lrt k|wfgdGqL t ag] t/ pgnfO{ x7ft\ kbRo"t ul/of] . /, pgsf] hLjg ;+3if{d} laTof] . u0f]zdfghL ;j{dfGoag], k|htGqsf lktf ag] / ;j{:jLsfo{ klg ag] t/ cfkm\g} sf/0fn] xf];\ jf cGo sf/0fn] xf];\, ;Qfsf] k|ToIf :jfb rfVg kfPgg\ .ax'bnsf] k'g:yf{kgf ug]{ ;kmn ;jf]{Rr sdf08/ x'Fbfx'Fb} klg pgsf] hLjgsf] clGtd sfnv08 kf6L{eGbf 6f9f / Psf+sL lyof] .ls;'ghL b'O{k6s k|wfgdGqL ag] t/ ;Qf / zlQmsf] lx;fan] lgSs} cf/f]x cj/f]x Joxf]g'{k¥of] . u0ftGq :yfkgf;Dd cfOk'Ubf pgL

…c;fGble{s / ck|f;+lusÚ eO;s]sf lyP . oL tLg}hgf eGbf ;aeGbf;kmn 7xl/P, lul/hfk|;fb sf]O/fnf . s}og\ k6s k|wfgdGqL, g]kfnL/fhgLltsf ;jf{lws zlQmzfnL JolQm / ;fdfGo /fhgLlt1eGbf w]/} dfly/fhg]t aGg pgL ;kmn eP .

rLgsfhL / OZj/L dgf]lgtg]kfnL sf+u|];n] k|d'v ;r]tsdf rLgsfhL >]i7 / ;r]tsdf OZj/L Gof}kfg]nfO{ dgf]lgt

u/]sf] 5. g]kfnL sf+u|]; ;+;bLo bnsf] ljwfgsf] wf/f !#(-!_ df bnsf] g]tfn] s'g} Ps;b:onfO{ k|d'v ;r]tsdf dgf]gog ug{] Joj:yfcg';f/ sf+u|]; ;+;bLo bnsf g]tf ;'zLnsf]O/fnfn] kf6L{sf] ;+;bLo bnsf] ljwfgcg';f/ k|d'v ;r]ts / ;r]ts dgf]lgt u/]sf x'g\ .

clxn] d]l;gsf] dd{t eO/x]sf] 5 .afFsL k[i7 ^ df

afFsL k[i7 ^ df

u[x / nf]s;]jfaLr bf]xf]/Lrf/ dlxgfb]lv g]kfn k|x/LnfO{

PcfO{hLljxLg agfPsf] u[x dGqfno; "unf]s;]jf cfof]usf] ljjfb z'? ePsf]5 . k|x/L lgodfjnLsf] ljÈonfO{ lnP/u[x / nf]s;]jf cfof]uaLr bf]xf]/L g}rn]sf] xf] . k|x/L lgodfjnL Nofpgsfnflu o;cl3 g} nf]s;]jf cfof]un]clGtdk6s eg]/ b 'O { k6s DofblbO;s]sf] 5 . t/, b'O{ clGtdk6s eg]/

ylkPsf] ^ dlxgfsf] cjlwdf klg k|x/LlgodfjnL cfpg ;s]sf] 5}g .

ut kmfu'gsf] & ut] Dofb ;lsof] .To;kl5 u[xsf clwsf/Lx?n] nfh krfP/ca rflx" kSsf clGtdk6s Dofb ylklbg'k¥of] eGb} kqfrf/ u/] . Tof] kqnfO{nf]s;]jfn] c:jLsf/ u¥of] / kl5 u[xsfclwsf/Ln] cfu|x u/]kl5 u[xdGqLsf]lg0f{o u/fP/ kqfrf/ ug{ eGof] .

cfhaf6 P;Pn;L:s'n] hLjgdf kmnfd] 9f]sfsf] ?kdf

lnOg] P;Pn;L k/LIff cfhaf6 z'? x'Fb}5 .k/LIff lgoGq0f sfof{no ;fgf]l7dL eQmk'/sfcg';f/ ;a} k/LIff s]Gb|df jfwf Jojwfglagfg} k/LIff ;DkGg ug{] Joj:yf ldnfOPsf] 5 .

k/LIffdf k/LIffyL{n] lr6 rf]/]sf] jf s'g} klgclgoldttf x'g] sfo{ u/]sf] kfOPdf tTsfnTo:tf k/LIffyL{sf] k/LIff /2 u/L sf/afxLug{ ;a} lhNnfsf lhNnf lzIff ;ldltnfO{lgb{]zg lbPsf] k/LIff lgoGq0f sfof{non]hgfPsf] 5 . . o:tf k/LIffyL{sf] tTsfn k/LIff/2 u/L cfufdL jif{;d]t k/LIffdf ;xefuLx'g gkfpg] u/L sf/jfxL ug{] Joj:yf u/]sf]

afFsL k[i7 ^ df

PcfO{hLljxLg k|s/0f

afFsL k[i7 ^ df

hLkLsf] ;Demgfdf ===t/ lglZrt?kdf s] eGg ;lsG5 eg] oL;a} JolQmTjx?n] lul/hfafa' eOlbPsf]eP kl/l:ylt cfkm" cg's'n x'g] lyof]eGg rflxF lsdfy{ r'Sg] lyPgg\ .

;fFlRrs} s:tf JolQmTjsf wgL lyPt lul/hfk|;fb sf]O/fnf < pgsf] Pp6fpkgfd cToGt} k|rlnt lyof]– …xjNbf/Ú .xjNbf/sf] cy{ lyof]– cfkm\gf] vf;} j'l4ljj]s gePsf] t/ cfkm\gf pRrflwsf/Lsf]cfb]zsf] k"0f{tof tfd]n ub}{ l;kfxL kl/rfngug]{ JolQm . jLkL sf]O/fnfsf] hLjgsfndfpgL To:t} g} lyP . jLkLsf] cfb]z pgsf

dxfsfnLsf] dx]Gb|gu/df oxL r}t !^ut]af6 klxnf] r/0fsf] sfo{qmd z'? eP/

Page 2: 12 06 070

sf=lh=b=g+= !$@÷)%%÷%^, uf]=x'=sf=b=g+= !$@÷)^#÷^$ *laxLaf/, r}q ^, @)&)

k|sfzs÷k|wfg;Dkfbs M ;Ltf/fd 9'+u]n, ;Nnfxsf/ M g/]Gb|axfb'/ >]i7, Joj:yfks M g/f]h cof{n, sfof{no M gof“afg]Zj/, sf7df8f}+, kmf]g M $$*%$*@,)!–@@(^@)# kf]=j=g+= @!%!), E-mail : [email protected], d'b|0f M PS;k|]; sn/ k|]; k|fln a'4gu/, ;Dkfbs M /fh]z ;fksf]6f

;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

skf]{/]6 O{Zj/ a:g]t

slj÷uLtsf/ rf}w/Lsf] Psn ljZj sfJoofqf;Tofu|x÷hlh{of P6nfG6f

cd]l/sL ;docg';f/ ;fFemsf] ^M))alh;s]sf ] 5 . aflx/ dGb l;/]6f ]rNb}5 . P6nfG6f zx/df cjl:ytlxdfnog :kfO; xndf k|jf;L g]kfnLsf;fy s]xL ;+Vofdf ljb]zL gful/s;d]tpkl:yt 5g\ . nfU5, xnsf] eL8ef8 /vrfvr cj:yfn] aflx/sf] l;/]6f]n] ToltdxTj /fVb}g, leq udf{udL{ rn]s} 5 .

cfkm\gf] Psn ljZj sfJoofqfsf]kl5Nnf] ;+:s/0f lnP/ slj÷uLtsf/ j;Gtrf}w/L kmfu' k"l0f{dfsf] /ft cd]l/sL /fHohlh{ofsf] P6nfG6f zx/l:yt lxdfnog:kfO; xfp; k'u]sf x'g\ . cGt/f{li6«o g]kfnL;flxTo ;dfh -cg];f;_ hlh{of RofK6/sf]cfltYo :jLsfb}{ slj rf}w/L cfkm\gf s]xLgofF / k'/fgf ;flxlTos v'/fsx¿sf] sf];]nLlnP/ ToxfF k'u]sf x'g\ .

nfU5, P6nfG6f zx/ / cGocf;kf;sf k|jf;L g]kfnLsf] cf]O/f] g}nfu]sf] 5 . eL8af6 ;Gtf]if kxf8L 6kSs6lKsG5g\ / pb\3f]if0fsf] sfo{ ;DxfN5g\ .nuQ} g ]kfnL ;flxTocg'/fuL tyfP6nfG6fdf hd]/} /x]sf JolQmTj s[i0fb]jsf]6fn] cltly slj rf}w/Lnufot ;a};flxTocg'/fuL cfuGt'sx¿nfO{ :jfutub {5g \ . :jfut sfo {q md nuQ }

slj÷uLtsf/ rf}w/Lsf] ax'cfofldsJolQmTj emNsg] Ps kl/rofTdsj[Qlrqsf] k|:t't ul/G5 . 5'§} kl/j]z,Jofk f/ Ls / cf }B f ] lus 3/fgfdfhGdL÷x'ls{P/ klg ljut tLg bzsotfslj uLtsf/ rf}w/Ln] g]kfnL ;flxTo,snf / ;+:s[ltsf] k|j4{g / ;Dj4{gdfb]vfPsf cle?rL / k'¥ofPsf of]ubfgaf/];f] j[Qlrqn] ;+If]kdf af]Nb5 . ;fydfslj rf }w/Lsf b'O { bh{geGbf a9L;f+uLlts PNjd / gofF sfJo÷uLlt/rgfx¿ df]afOnaf6} x]g{ / ;'Gg ;lsg]u/L tof/ kfl/Psf] df]jfOn PK;sf] klg

To; kl/j]zdf nf]sfk{0f ul/G5 .tt\kZrft\ slj rf}w/L cfkm\gf

;flxlTos jfGsLx¿sf] kf]sf] km'sfP/k|]d/;n] r'n{Dd 8'j]sf cfkm\gf sf];]nLx¿k:sg yfN5g\ . $% ldg]6sf] kl/lwgf3]sf] ;f] k:sfO{sf qmddf sltko;flxTofg'/fuL Hofb} efj's aGg k'U5g\t sltko ;flxTo Kof;Lx¿ …jfG; df]/ÚeGb} cfNxflbt aGg k'U5g\ .

;f] cj;/df …g]klnh P;f]l;o;gckm ;fpy–Oi6 cd]l/sfÚ sf k"j {cWoIfx¿ qmdzM /fhf 3n], bLks dxt,k|0fo /f0ff, 8f= k|Nxfb kGt / jt{dfg

cWoIf 8f= /fdrGb| a/fnn] ;+o'Qm¿kdfvfbf cf]9fP/ slj÷uLtsf/ rf}w/Lk|lt;Ddfg k|s6 ub{5g\ . slj rf}w/L a8f]efj's b]lvG5g\ . nuQ} cGt/f{li6«og]kfnL ;flxTo ;dfh -cg];f;_ hlh{ofRofK6/sf tkm{af6 s[i0f b]jsf]6f /slj÷uLtsf/ a;Gt rf}w/LaLr dfofsf]lrgf]sf] cfbfg–k|bfgsf] sfo{qmd /xG5 .

o;/L cg];f;n] ljlzi6¿kdfk|jf;sf g]kfnLnfO{ Ps} dfnfdf pGb}cfˆgf] ;flxlTos sfo{qmdnfO{ cToflws;kmn kfl/lbPsf ]df slj÷uLtsf/rf}w/Ln] ToxfFsf] cg];f;k|lt cufws[t1tf hfx]/ ub{5g\ eg] slj÷uLtsf/rf}w/Lsf] Psn ljZj sfJoofqfsf qmddfcfkm"n] s]xL ;xof]u k'¥ofpg kfPsf]dfcfkm"x¿ klg cToGt} cfNxflbt ePsf]atfpF5g\, cfof]hssf tkm{af6 bLkskxf8L, ;Gtf]if kxf8L / k|0fo nfdfn] .o;vfn] cGt/f{li6«o ;flxlTos hd36nfO{;kmn kfg]{qmddf h'6\bf cfkm"x¿ wGoePsf] pgLx¿sf] egfO{ /xG5 .

g]kfnL nf]s ;+uLtsf k|v/ JolQmTjtyf cd]l/sfsf nflu g]kfnL cj}tlgsjfl0fHob"t k|]d/fhf dxtn] pkl:ytdxfg'efjx¿k|lt s[t1tf JoQm ub} {sfo{qmdsf] lj6 dfb{5g\ / ;a} ;xefuLx¿/flqef]hdf ;l/s x'G5g\ .

u|Lglxnsf] …a9\5 x}Ú of]hgfu|Lglxn l;6Ln] …a9\5 x}Ú gfdsf] gofF of]hgf NofPsf] 5 .

;Lldt cjlwkl5 cfkm\gf 3/hUufsf] d"No a9\g] ePsfn] oyfjt\/x]sf] d"Nodf vl/b ug{ p;n] cfXjfg u/]sf] 5 . u|Lglxn tLg ;o@) /f]gLdf cf7 ;o JolQmut 3/ agfpg] of]hgf xf] . kz'kltgfyaf6!) ldg]6 / af}4af6 kfFr ldg]6sf] b"/Ldf /x]sf] o; sf]nf]gL a;f]af;

ug{ pko'Qm / jftfj/0f d}qL /x]sf] sDkgLsf] bfjL 5 .

lqms]6 h;L{df d]ufsf sd{rf/L]d]uf a}+s g]kfnsf sd{rf/Ln] g]kfnL lqms]6 l6dsf] h;L{ nufP/ sfd

u/]sf 5g\ . 6\jfG6L–@) ljZjsk lqms]6df g]kfnsf] ;kmntfsf] sfdgf ub}{a}+ssf sd{rf/Lx¿n] lqms]6h;L{ nufP/ sfd u/]sf x'g\ .sflGtkyl:yt d]uf a}+ssf]k|wfg sfof{no d]uf dxndfe ]n f eP/ sd {rf/ Ln ]; +o 'Qm¿kdf ;kmntfsf ]sfdgf ;d]t u/]sf lyP .…v]n g} o:tf] dfWod xf], h;n]x fdL ;a } g ]k fnLnfO {

Ps};'qdf afFWg ;S5, g]kfnL l6dnfO{ ;kmntfsf ;fy} cem} k|ultsf] sfdgf/ efOrf/f clej[l4 ug{ h;L{ nufP/ sfd u/]sf xf}+,Ú d]uf a}+ssf l;Ocf] clgns]z/L zfxn] eg], …g]kfnsf] v]n ePsf] cGo lbgdf klg o;/L g} sfd u5f}{+ .Ú

d]uf a}+sn] g]kfnL v]ns'bsf] ljsf;sf nflu ;Sbf] ;xof]u ub}{ cfPsf] l;Ocf]zfxn] atfP . km'6ansf] ljsf;sf nflu d]uf a}+sn] :yfkgfsf] jif{d} y|L:6f/SnjnfO{ Psjif{;Dd cfly{s ;xof]u u/]sf] lyof] .

k|e'sf] df]jfOn vftf ;~rfngdfk|e' ljsf; a}+sn] df]jfOn vftf ;~rfngdf

NofPsf] 5 . pkef]QmfnfO{ cfw'lgs k|ljlwdf cfwfl/tyk ;'ljwf;lxt ;]jf lbg] p2]Zon] of] of]hgf nfu'u/]sf] a}+sn] hgfPsf] 5 . x]nf] k};f;Fusf] ;xsfo{dfof] df]jfOn vftf ;~rfngdf NofPsf] a}+sn] hf/Lu/]sf] lj1lKtdf pNn]v 5 . of] ;]jf h'g;'s} df]jfOn;]jf k|bfos sDkgLsf] ;Ld k|of]ustf{n] d'n'se/Laf6pkef]u ug{ ;Sg] hfgsf/L klg lbOPsf] 5 .

df]jfOn vftfdf lgIf]k /fVg / lemSg, cfkm\gf]jf c? s;}sf] df]jfOn l/rfh{ ug{, a}+s Jofn]G; /

sf/f]af/sf] hfgsf/L lng, ljleGg k|sf/sf ljn e'QmfgL ug{ / :jb]zsf ljleGg:yfgdf ;:tf]b/df /sd 6«fG;km/ ug{ ;Sg] ;'ljwf pknAw 5 . o; afx]sdf]jfOn vftfdf cfsif{s Jofh lbg] hfgsf/L klg a}+sn] lbPsf] 5 . ;]jfu|fxLn]z'Go df}Hbftdf vftf vf]Ng ;Sg]5g\ eg] tLg ;o ^% lbg @$ ;} 306fsf/f]af/ ug{ ;Sg] nufotsf ;'ljwf klg pknAw 5g\ .

l;4fy{sf] P;aLPn /]ld6l;4fy{ a}+s lnld6]8n] l;4fy{ /]ld6 ;]jfsf] gfd kl/jt{g u/L P;aLPn

/]ld6sf] gfdaf6 ;]jf z'¿ ug{] ePsf] 5 . sDkgLn] ;g\ @))* b]lv z'¿ u/]sf]

l;4fy{ /]ld6 ;]jf xfn stf/, ;fpbL c/]laof, cf]dg, o'PO{, dn]lzof / blIf0fsf]l/of ;fy} o"/f]k]nL d'n's ;~rfngdf /x]sf] 5 . lgs6 eljiod} ef/tnufotcGo b]zaf6 klg ;]jf k|bfg ug{] nIo sDkgLsf] 5 . sDkgLn] b]ze/ b'O{ xhf/;ft ;o eGbf al9 e'QmfgL s]Gb|sf] ;~hfn lgdf{0f u/]sf] atfOPsf] 5 .

lx/f]sf] :Kn]G8/ cfO{–:df6{g]kfndf lx/f] df]6/;fOsnsf] cflwsfl/s

ljqm]tf g]kfn hg/n dfs{]l6ª k|flnn] …:Kn]G8/cfO {–:df6 { Ú ahf/df NofPsf ] 5 . gof Fdf]6/;fOsn ;o ;L;L ePsf] / df]6/;fOsnsf]d 'Vo ljz]iftfsf ¿kdf 6 «f lkms hfddf/f]lsg'kbf{ cfkm} + :6f6{ aGb x'g]5 . o;n]cgfjZos ¿kdf vkt x'g] OGwg arfpg]ePsfn] jftfj/0fnfO{ sd xflg k'¥ofpg] bfaL

sDkgLn] u/]sf] 5 . gofF y|L 6f]g u|flkms l8hfOg / gofF n'S;sf] ;fydf 6\o'a n];6fo/, ;'/Iffsf nflu ;fO8 :6]G8 OlG8s]6/, a|]lsªIfdtf /fd|f] ug{ hL6Lcf/ a|]lsªl;:6d / afOsnfO{ rf]/L x'gaf6 arfpg d]g :6\ofG8df ns nufpg] k|fjwfg ePsfn]g]kfnL pkef]Qmfdfem of] df]8n nf]slk|o x'g] ljZjf; sDkgLsf] 5 . rf/ /+udfpknAw ;f] df]6/;fOssf] ahf/ d"No Ps nfv %! xhf/ ¿k}ofF 5 .

lxdfnf]T;j ;DkGglxdfn /]ld6n] b]zsf ljleGg :yfgdf cfof]hgf

u/]sf] /f]8–zf] …lxdfnf]T;jÚ ;DkGg ePsf] 5 . lxdfn/]ld6n] hgfPcg';f/ /f]8 zf]n] lxdfn /]ld6sf u|fxssfkl/jf/nfO{ dgf]/~hgsf ;fy} ;]jfsf] af/]df klghfgsf/L k|bfg u/]sf] lyof] . k"j{ Onfdaf6 z'¿ ePsf]

/f]8 zf] bds, Onfd, latf{df]8, w/fg, ufO{3f6, hgsk'/, l;Gw'nL, rGb|lgufxk'/, gf/fo0f3f6,wgu9L, dx]Gb|gu/, bfª, a'6jn x'Fb} afUn'ªdf k'u]/ 6'+luPsf] lyof] . o; /f]8–zf]df O{lGb/fhf]zL, lgdf ?Dafn] cfkm\gf rlr{t uLt k|:t't u/]sf lyP eg] lht' g]kfnn] xfF:o k|:t'ltåf/fdgf]/~hg k|bfg u/]sf lyP . lxdfnog a}+ssf] lxdfn /]ld6n] cfkm\gf] …;DkGg kfb{}5lhGbuLÚ eGg] gf/f;lxt ;]jf k|bfg ub{} cfO/x]sf] 5 . g]kfne/ rf/ xhf/eGbf a9L /]ld6\ofG;e'QmfgL ;]jf s]Gb| ePsf] lxdfn /]ld6n] sl06g]06n kmfOgflG;on ;le{;]h / atf; Pzf]l;P6\zk|flnsf] k|ToIf ;xeflutfåf/f u|fxsnfO{ ;]jf k|bfg ub{} cfPsf] 5 .

kz'klt If]q ljsf; sf]if /8fa/ g]kfnaLr ;xsfo{

kz'klt If]qcGtu{tsf au+}rfdf xl/ofnL sfod ug]{ p2]Zon] kz'klt If]q ljsf; sf]if/ 8fa/ g]kfn k|flnaLr !) jif{cl3 ePsf] ;Demf}tf k'gM gjLs/0f ul/Psf] 5 . kl5Nnf]k6s;g\ @))* cui6df gjLs/0f ul/Psf] pQm ;Demf}tfsf] cjlw ut ;g\ @)!# df ;lsPsf]x'Fbf ;f]xL ;Demf}tfsf] gjLs/0f ul/Psf] 8fa/ g]kfnn] hgfPsf] 5 . ;Demf}tf gjLs/0fsfo{qmddf kz'klt If]q ljsf; sf]ifsf ;b:o ;lrj 8f= uf]ljGb 608g / 8fa/ g]kfnk|flnsf sG6«L d]g]h/ x/ls/t l;+x j]bLn] ;Demf}tfkqdf x:tfIf/ u/]sf lyP . 8fa/n]uf}znf rf]ssf] jfl6sfsf] ;+/If0fsf ;fy} jgsfnL If]qdf ?b|fIf, a]n rGbg, j/, kLknsflj?jfx¿ j[Iff/f]k0f ub}{ cfO/x]sf] 5 . pQm ;Demf}tfcg';f/ 8fa/ g]kfnn] yk pQm If]qdf;/;kmfO, rf}tf/fx¿sf] dd{t / u|Lgxfp; g;{/Lsf] klg lgdf{0f ug]{ ePsf] 5 .

Page 3: 12 06 070

of] ;ftf

;DkfbsLo

jif{ !%, c+s @%, @)&) ;fn r}q ^ ut] laxLaf/

@laxLaf/, r}q ^, @)&)

pk]Gb| emf

/f;folgs ljiffbLsf] clgoldt tyfcToflws k |of ]usf sf/0f g ]kfnLpkef]Qmfsf] lubf]{ :jf:Yon] lhDd]jf/lgsfo dfq xf ]Og, lhDd ]jf/JolQmx¿nfO{ klg j}slNks¿kn] lrGtgug{ jfWo agfPsf] 5 . s[lif pTkfbgdfk|of]u ePsf] ljiffbLsf] gsf/fTdskl/0ffdn] gLlhIf]qnfO{ klg o;sf]ljsNkdf ljiffbL/lxt s[lif pTkfbg s;/Lj[l4 ug]{ eGg]af/] lgs} lrlGtt t'NofPsf]5 . ;/sf/L :t/af6 cUof{lgs v]tLsfnflu s'g} 7f]; of]hgf gcfP klgk|f]T;fxg:j¿k lsl~rt cg'bfgsf] Joj:yfeg] ePsf] 5 . /f;folgs ljiffbLd'Qms[lif pTkfbgdf gLlhIf]qsf] rf;f] a9\b}uPsf]n] ;/sf/L cg'bfgsf] Go"g ;xof]un]ck]lIft pknlAw xfl;n ug{ s7Lg t 5g}, t/ klg gLlhIf]q cUof{lgs v]tL ug{pT;flxt ePsf] b]lvG5 .

; 'v ] {t lhNnfsf ] rf/ uflj;nf6Lsf]OnL, pQ/u+uf, kf]v/LsfF8f /d]xns'gfdf df6f]sf] pkrf/b]lv dn,aLpsf] k|of]u, l;+rfO{, sL6gfzs h}ljscf}iflwsf] k|of]u cflb ;Dk"0f{ hfgsf/L u/fpg]k|ljlw …O{–Pu|LsNr/Ú sf] k/LIf0f k|of]ueO/x]sf] / o;sf] ;kmn glthf cfPkl5b]zel/ of] k|of]unfO{ lj:tf/ ug]{ lhNnfs[lif ljsf; dGqfnosf] bfjf /x]sf] 5 .k|d'vtof afnL nufpg]b]lv pTkfbg;Ddsf]s[lif ;DalGw s]xL hfgsf/L g/x]sf] s[ifseujfg e/f];] s[lifsfo{ ub}{ cfO/x]sf] lyof] .…O{–Pu|LsNr/Ú df /x]sf] s[lif ;DalGwhfgsf/Ld"ns rf/j6f ;km\6j]o/ -d[lQsf,c+s'/, k|f]ltsf/ / le:6f/_ n] s[ifsnfO{3/ a;L a;L hfgsf/L lbg]5 . of]hfgsf/Ld'ns k|ljlw lgZro klg s[lifpTkfbgdf Pp6f gofF cfofd yKg] 5 .o; k|of]unfO{ k|0ffnLsf] ¿kdf ljsl;tul/ b]zel/ lj:tf/ ubf{ s[lif pTkfbgdfgofF qmflGt Nofpg]5 . cUof{lgs s[lifnfO{k|f]T;fxg ug{ a9L laiffbL k|of]u x'g] sfe|]lhNnfdf zq' hLj Joj:yfkg -cfO{kLPd_sf] k|of]u eO/x]sf] 5 . of] k|ljlwsf];kmntfn] ls;fgnfO{ sL6gfzs /f;folgsljiffbLsf] k|of]unfO{ lj:yflkt ug]{5 /afnLdfly zq' hLjsf] cfqmfd0f :jtM;dfKt eP/ hfg]5 . zq' hLjsf]Joj:yfkg ug{ k|of]udf NofOPsf] cfOkLPdk|ljlw ;kmn kl/If0f ug{ ;lsof] eg] of]b]zel/ lj:tf/ ug]{ of]hgf /x]sf] 5 .

;/sf/n] cg'bfgsf] of]hgf NofPkl5

s[lifnfO{ pTkfbgd'vL agfpg cfjZos;Tofu|xSATYAGRAHA WEEKLY

;fKtflxs

;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

xfn} PsLs[t g]skf dfcf]jfbL / g]skf–dfcf]jfbLsf cWoIfn] ;+o'Qmlj1lKt hf/L u/], h;n] b'O{ dfcf]jfbL PsLs/0f x'g nfu]sf] eGb} /fhgLltsj[Qdf xNnf klg eof] . b'O{ dfcf]jfbL Ps x'g\ jf gx'g\, of] cfdhgtfsf];/f]sf/sf] ljifo xf]Og . pgLx?n] ;+o'Qm?kdf hf/L u/]sf] lj1lKtdf:yfgLo lgjf{rgsf] lj/f]w klg Ps d'Vo a'Fbfsf ?kdf /x]sf] 5 . o;dfeg] cfd hgtfsf] rf;f] cjZo /x]sf] 5 . lsgls of] lj1lKtaf6 cfdhgtfn]a'em\g] eg]sf] pgLx? k|hftflGqs k|lqmofnfO{ tyf nf]stflGqs k4ltnfO{cem} klg :jLsf/ ug{ tof/ 5}gg\ eGg] g} xf] .

:yfgLo lgsfo hgk|ltlglwljxLg ePsf] !# jif{ nfUb}5 . of] eg]sf]tLg j6f cfjlws lgjf{rg eO;Sg'kg]{ ;do xf] . :yfgLo lgsfohgk|ltlglwljxLg x'Fbf tL lgsfodf ;/sf/n] u/]sf] vaf}{sf] nufgLafn'jfdf kfgL eO/xs} 5 . /sd vr{ eO/x]sf] 5 t/ tL ;a} gSsnLjf lst]{sfddf . sfuhkq agfP/ /sd x8Kg] Pp6f ;+:yfut sfd g}eO;s]sf] lyof] . dfcf]jfbL ;a}eGbf 7"nf] ePsf] a]nf tL lgsfosfgfddf uPsf] /sdsf] ;a}eGbf 7"nf] lx:;f p;n] kfof] . /fhgLlts;+oGqsf gfddf hxfF klg oxL bnsf] jr{:j /xg] u/]sf] lyof] . h;n]n'6sf] klg ToxL lx:;f kfO/x]sf] lyof] . t/ otf cfd hgtf eg] l56f]cfkm\gf :yfgLo k|ltlglw v8f x'g] df}sf b]p egL dflu/x]sf lyP .o;}sf/0f p;n] c? bnn] h:t} cfkm\gf] 3f]if0ffkqdf bf];|f] ;efsf]lgjf{rg ;DkGg ePsf] ̂ dlxgfleq :yfgLo lgsfosf] lgjf{rg ;DkGgug]{ eGg] n]Vof] . To;a]nf cyf{t\ Tof] lgjf{rgdf p;nfO{ cl3Nnf]k6ssf] eGbf emg\ a9L dt k|fKt x'g] ljZjf; lyof], b'O{ ltxfO g} cfpg] .o;sf] dtnj xf] of] b]zdf dfcf]jfbL afx]s c? sf]xL 5}gg\ eGg]cfTdd"Nof+sg . To;}sf/0f s]Gb| / :yfgLo txdf ;a}lt/ cfkm\gf] sAhfx'g] 7fg]/ p;n] ̂ dlxgleq :yfgLo lgjf{rgsf] s'/f 3f]if0ffkqdf n]v]sf]x'g'k5{ . cl3Nnf] r'gfjdf o;n] u/]sf wfFwnLx¿ of] r'gfjdf ha ha;Dej ePg, To;kl5 o;/L xf¥of] ls Tof] sNkgf;Dd ul/Psf] lyPg .p;n] h+un / ;Qfdf xF'bfsf] HofbtLsf] hjfkm kfPsf] lyof] .

3f]i0fffkqdf n]lvP cg';f/ oxL ;dodf :yfgLo lgsfosf] lgjf{rgeP p;sf] cj:yf z'Go g} x'g] b]lvG5 . s]Gb|df s'g} cl:tTj gePkl5To:tf] a]nf :yfgLo lgjf{rg x'Fbf cfkm\gf] ljho ckjfbsf] s'/f dfqx'g] 7fg]/ p;n] s'/f km]b]{ d"n / /fli6«o bfloTj ;+ljwfg ePsf] x'Fbfof] ;+ljwg 3f]if0ff geP;Dd :yfgLo lgsfosf] lgjf{rg ug{ x'Gg, o;n];+ljwfg lgdf{0fsf] sfdnfO{ afwf kf5{ eGg yfn]sf] 5 . ;+ljwfglgdf{0f / :yfgLo lgjf{rg b'O{ leGg k|s[ltsf s'/f x'g\ . :yfgLolgsfosf] lgjf{rg lgtfGt :yfgLo txdf dfq ;Lldt x'G5 . pDd]bjf/5gf}6b]lvsf ;a} s'/fsf] ;Ldf ToxL, Pp6f ufpF jf Pp6f gu/leq/xG5 . To:tf] a]nf Tof] sfdn] ;+ljwfg lgdf{0fdf sxfFg]/ afwf kf5{eGg] s;}n] a'em\g ;s]sf 5}gg\ . ToxL ga'lem/x]sf a]nfdf of] bnn]:yfgLo lgjf{rg ug]{ s'/f tTsfnnfO{ /f]Sg dfu u/]sf] xf] . of] bnsfg]tfx¿sf] egfO x]l/of] eg] of] s'/f ;lhn} a'em\g ;lsG5 .

bf];|f] ;efsf] lgjf{rgdf ;a} /fhgLlts bnsf] ;femf s'/f xf], Psjif{leq ;+ljwfg 3f]if0ff / ̂ dlxgleq :yfgLo lgsfosf] lgjf{rg . o;nfO{k/ ;fl/of] eg] hgtfsf nflu a]OdfgLsf] xb x'g]5 . jf:tjdf eGg] xf] eg]hgtfnfO{ ;+ljwfgeGbf :yfgLo lgsfo rflxPsf] 5, hxfF pgLx¿sf b}lgshLjg;Fu hf]l8Psf ljifo 5g\ . ljsf; lgdf{0fsf] kIf Tolt g} dxTjk"0f{5 . To;}n] hg;/f]sf/;Fu hf]l8Psf] o:tf dxTjk"0f{ ljifodfly c3]{NofOug'{ :jo+ dfcf]jfbLsf nflu klg bL3{sflng lxtsf] ljifo x'g ;Sb}g.

dfcf]jfbLsf] c3]{NofO{

kmfu'g #) ut] z'qmaf/– k|wfgdGqL ;'zLn sf]O/fnfåf/f lad:6]s a}7sdf ;xefuL ePjfkt eQf:j?kk|fKt s/La ^% xhf/ ?k}ofF ;/sf/L sf]ifdf /fVg eGb} lkmtf{ .r}t ! ut] zlgaf/– k]6«f]lnod kbfy{df ;/sf/n] u/]sf] d"Noj[l4lj?4 ;/sf/ ;Dj4 bnx?s}ljBfyL{ ;+u7gx?åf/f ;8s cfGbf]ng z'? .r}t @ ut] cfOtaf/– k]6«f]lnod kbfy{df ePsf] d"Noj[l4 lkmtf{ lng ljBfyL{ ;+u7gsf g]tfx?åf/fk|wfgdGqL;Fu cfu|x . d"Noj[l4 jfWotf ePsf] eGb} lkmtf{ x'g g;Sg] k|wfgdGqLsf]k|:6f]lQm .r}t # ut] ;f]daf/– b'O{ jif{cl3 hgsk'/df kfFr hgfsf] Hofg hfg] u/L ePsf] lj:kmf]6df wg'iffIf]q g+= $ af6 lgjf{lrt ;ef;b\ tyf ;b\efjgf kf6L{sf g]tf ;~hos'df/;fxsf] xft /x]sf] k|x/Lsf] v'nf;f, ;fx km/f/ .– ;/sf/L hflu/d} /xFbf avt pDd]bjf/ ag]sf] 7x/ ub}{ ;+ljwfg;ef ljz]ifcbfntåf/f /fk|kf g]kfnsL ;ef;b\ sfGtf e§/fO{ lgnlDat .r}t $ ut] d+unaf/– ;/sf/sftkm{af6 ;"rgf tyf ;~rf/dGqL ldg]Gb| l/hfnåf/f ;/sf/ ;~rfngsfnflu …Go"gtd ;femf sfo{qmd tyf cfrf/;+lxtfÚ ;fj{hlgs .r}t % ut] a'waf/– k]6«f]lnod kbfy{sf] d"Noj[l4sf] lj/f]wdf cfGbf]ng/t ljleGg ljBfyL{ ;+u7gåf/fpkTosf aGbsf] cfXjfg .

xfd|f lg0f{o;b\efjgf kf6L{sf /fli6«o cWoIf /fh]Gb| dxtf]sf] cWoIftfdf @)&)

kmfNu'g @* / @( ut] kf6L{ s]lGb|o sfof{no, sf7df8f+}df ;DkGg;b\efjgf kf6L{ /fli6«o sfo{ ;Dkfbg ;ldltsf] a}7saf6 lgDgfg';f/lg0f{o ul/Psf] 5 .

lg0f{o M– dw]zL hgtfsf] k|jn OR5fcg'¿k ;+ljwfg lgdf{0fdf k|efjsf/L e'ldsfsf]

lgjf{xsf] nflu dw]z s]Gb|Lt /fhgLlts bnx¿aLr PsLs/0f ckl/xfo{ 5 .kf6L{ Pstf k|lqmofsf] k|yd r/0f cGt{ut, @)^$ ;fn kmfNu'g !^ ut];+o'Qm nf]stflGqs dw]zL df]rf{ tyf g]kfn ;/sf/aLr ;DkGg Pltxfl;scf7 a'Fb] ;Demf}tfsf x:tfIf/sf/L bn ;b\efjgf kf6L{, dw]zL hgclwsf/kmf]/d g]kfn tyf t/fO{ dw]z nf]stflGqs kf6L{aLr hf/L kf6L{ PsLs/0fk|lqmofnfO{ cljnDj d't{¿k k|bfg ug{ of] a}7s lg0f{o ub{5 .

– cfufdL Ps jif{ leq ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq g]kfnsf] ;+ljwfglgdf{0f ug]{ p2]Zo;lxt kf6L{ cfkm\gf] ;a} ;ef;b\nfO{ ;+ljwfg;efdf ;hu,;r]t tyf ;fjwfg eO{ b]zsf dw]zL, cflbjf;L–hghftL, dlxnf, blnt,d'l:nd, cNk;+Vos ;d'bfosf] lxtdf ;+ljwfg lgdf{0f ug{df /rgfTdse'ldsf lgjf{x ug{ of] j}7s lgb]{z ub{5 .

– jt{dfg ;dodf Ps jif{ leq ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqfTds ;+ljwfglgdf{0f ug'{ cTofjZos 5 . kf6L{ Ps jif{ leq ;+ljwfg lgdf{0fdf cfkm\gf]Wofg s]Gb|Lt ug]{ 5 . :yfgLo lgjf{rgsf] jxfgfdf zf;s ;d'bfo g]t[Tjsf]kf6L{x¿ ;+ljwfg;efåf/f ;+ljwfg lgdf{0fnfO{ sk6k"0f{ 9+un] lg:t]h ug{rfxG5 . kf6L{ Ps jif{ leq ;+ljwfg lgdf{0fkZrft\ :yfgLo lgjf{rgsf]kIfw/ 5 .

– @)&) r}q !) b]lv !% ut];Dd ;b\efjgf kf6L{ lhNnf:t/Lo sfo{stf{kl/rfng sfo{qmd cGtu{t kf6L{ s]lGb|o g]tfx¿sf] pkl:yltdf ;a} lhNnf;b/d'sfddf ;lqmo sfo{stf{ a}7s ;DkGg ug{sf nflu lg0f{o ub{5 .

– ;b\efjgf kf6L{

hgtfsf] lxt, hgo'4 / hgcfGbf]ngsf] dd{ljkl/t s;}n] gofF ;+ljwfg agfpF5'eg]/ ;f]r]sf] 5 eg] Tof] lbjf:jKg dfq x'g]5 .

– r}t $ ut] ef]hk'/df af]Nb}g]skf–dfcf]jfbLsf cWoIf df]xg j}B

of] ;/sf/ b'O{ ltxfO ax'dtn] ag]sf] 5 . To;}n] kl/jt{gkl5sf] nfef+z lbg,/fhgLlts :yfloTj lnP/ cfly{s qmflGt ug{ / e|i6frf/ lgd{n ug{ of] ;/sf/;kmn x'g]5 .

– r}t ! ut] g'jfsf]6df af]Nb}cy{dGqL 8f= /fdz/0f dxt

b"w, vfg]kfgL / k]6«f ]lnod kbfy{sf] d"Noj[l4kl5 ca lah'nLsf] efpa9\g]5, To;n} k]6«f]lnod kbfy{df ePsf] d"Noj[l4 tTsfn lkmtf{ lng'k5{ .efp a9fpg'sf ] ;§f cfon lguddf ePsf ] e |i6frf/, r 'xfj6 /clgoldttfaf/] 5fgljg x'g'k5{ .

– r}t $ ut] ;+;b\df ;Daf]wg ub}{g]kfnL sf+u|];sf ;ef;b\ ch'{gg/l;+x s];L

kf6L{ km'6]sf] @! dlxgfkl5 b'O{ kf6L{aLr sfo{ut Pstf eof] eGb} PsLs/0fsf]k|rf/afhL ug'{ unt xf] . clxn} b'O{ dfcf]jfbLaLrsf] Pstf c;Dej 5 .

– r}t # ut] sf7df8f}+df af]Nb}g]skf–dfcf]jfbLsf pkfWoIf ;LkL uh'/]n

!( lbg;Dd ;'Ts]/Ln] vfg kfPsL 5}gg\, t/ xfd|} kf6L{sf dGqL / g]tf eg]kf6L{sf] clwj]zg pb\3f6gdf hfg x]lnsf]K6/ rf6{/ u5{g\ . ul/an] vfg gkfO{ef]sef]s} dg{] / ul/asf gfddf /fhgLlt ug{] g]tf / dGqL kmh'n vr{ ug{], of]sxfFsf] /fHoJoj:yf xf] <

– r}t $ ut] ;+;b\df ;Daf]wg ub}{g]skf Pdfn]sf ;ef;b\ r'8fdl0f ljs

;a} /fhgLlts bnx?n] r}t !) ut]leq ;xdlt u/]/ ldlt tf]lslbg] xf] eg]cfufdL h]i7 dlxgfleq} :yfgLo lgsfosf] lgjf{rg ;Dej 5, xf]Og eg]h]i7df r'gfj x'g ;Sb}g .

– r}t # ut] tfKn]h'ªdf af]Nb}k|d'v lgjf{rg cfo'Qm lgns07 pk|]tL

kq d~h'iff kf]=a=g+= M @!%!)

O{d]n M [email protected]

s[ifsdf gofF k|ljlwaf6 cUof{lgs v]tLug{ xf};nf a9]sf] 5 . ljleGg 7fpFdfljleGg t/sf/Lsf] v]tL ubf{ ;f] 7fpFkmnfgf] afnLsf] ks]6If]qsf] gfdn] k|VoftePsf ] 5 . o;/L ;/sf/n] s [ li fpTkfbgsf #@ ;o ks]6If]q 3f]lift u/]sf]5 . ;aeGbf a9L k lZrdf~rnljsf;If]qdf Ps xhf/ Ps ;o !@ks]6If]q 5g\ eg] dWo klZrdf~rnljsf;If ]qdf rf/ ;o #%, ; 'b "/klZrdf~rndf @)@, dWodf~rnljsf;If ]qdf *)@ tyf k"jf {~rnljsf;If]qdf 5 ;o #! ks]6If]q 5g\ .ls;fgx¿n] cfkmgf] cfjZostfg';f/s'g} vf; t/sf/L pAhfP/ cfDbfgL lng]u/]sf sf/0f Tof] vf; afnLsf] ks]6If]q3f ] i f0 f f ul/Psf ] xf ] . s [ i fsnfO {k|f ]T;fxg:j¿k ;/sf/sf] s'g} 7f];sfo{qmd g/x]sf]n] of] vf; afnLsf]ks]6If]q abNg] u/]sf] klg kfOPsf] 5 .s'g} If ]qdf vf; afnLsf ] lg/Gt/pTkfbgsf] cfwf/df To; afnLsf ]ks]6If]q 3f]if0ff t ul/of] t/ ;f]If]qdf s[lif ;]jf s]Gb, zLt e08f/0f,ahf/ Joj:yfkg , l; +r fO { tyfoftfoftsf] ;'ljwf cflb cfwf/e"t;]jfsf] cefjdf s[ifsx¿ cfkm\gf ]pTkfbgsf] ;xL d"No kfpgaf6 al~rtx'G5g\ / s[lif pTkfbgsf] lg/Gt/tfsf]qmde+u x'g hfG5 . ;/sf/n] s'g} vf;afnLsf] If]q 3f]if0ff u/]sf] cf}lrTo;dfKt x'G5 . s[lif C0f lbP/ dfqn]s[lif pTkfbgsf] ;xL Joj:yfkg x'g;Sb}g . pk/f]Qm cfwf/e"t ;]jfx¿sf]cefjdf s[lif pTkfbgsf] j[l4nfO{k|f]T;flxt ug{ ;lsGg .

cfhef]ln t/sf/L lgof{tsf] va/5fkfx¿df v'a} :yfg kfPsf] 5 . rfn"cfly{s jif{sf] ^ dlxgfdf s"n lgsf;L!& k|ltztn] a9]/ $% ca{ @! s/f]8 /cfoft !#=* k|ltztn]] a9]/ tLg va{#$ ca{ *# s/f ]8 ¿k}of F k 'u ]sf ]tYofFsnfO{ x]bf{ :yfgLo:t/af6 ahf/vf]Hb} hfFbf ;Ldfkfl/sf] ahf/df a]Rgk'¥ofOPsf] !)–@) s/f]8sf] t/sf/Llgof{t ePsf] 7xl/Fb}g . lgof{t eg]sf]cfkm\gf] cfjZostf k"lt{ kl5sf] j:t'nfO{ljb]zL ahf/df a]r]/ ljb]zL d'b|f cfh{gug'{ xf] . s[ifsn] @% s/f]8sf] t/sf/Lljb]zL ahf/df a]Rg' / c/af}+sf] ;f]xLt/sf/L ljb]zaf6 NofP/ g]kfndfpkef]u ug'{n] lgZro klg lgof{tsf];d'lrt kl/efiff ug{ ;Sb}g .

s [ l i f ljsf; dGqfnocg ';f/)^*÷)^( df !% nfv #! xhf/ rf/;o (# x]S6/ hUufdf wfg v]tL ePsf]lyof] . cl3Nnf] jif{eGbf !#=& k|ltztn]pTkfbg j[l4 eO{ %) nfv &@ xhf/

cfhef]ln t/sf/L lgof{tsf] va/ 5fkfx¿df v'a} :yfg kfPsf] 5 . rfn" cfly{s jif{sf] ^dlxgfdf s"n lgsf;L !& k|ltztn] a9]/ $% ca{ @! s/f]8 / cfoft !#=* k|ltztn]] a9]/tLg va{ #$ ca{ *# s/f]8 ¿k}ofF k'u]sf] tYofFsnfO{ x]bf{ :yfgLo:t/af6 ahf/ vf]Hb} hfFbf

;Ldfkfl/sf] ahf/df a]Rg k'¥ofOPsf] !)–@) s/f]8sf] t/sf/L lgof{t ePsf] 7xl/Fb}g .

t'h's

d}l6«s 6g wfg pTkfbg eof] . of] jif{cl3Nnf] jif{sf] t'ngfdf @#% k|ltztn]cfoft j[l4 eO{ rf/ ca{ @^ s/f]8 &)nfvsf] rfdn cfoft ePsf] lyof] .

cfly{s jif{ )^(÷)&) df !$ nfv@) xhf/ x]S6/ If]qkmndf wfg v]tLePsf] lyof] . cl3Nnf] jif{sf] t'ngfdf!! k|ltztn]] ¥xf; eP/ pTkfbg $%nfv rf/ xhf/ d}l6«s 6g dfq wfgpTkfbg eof] . of] cfly{s jif{df g]kfn/fi6« a}+scg';f/ cf7 c/a $% s/f]8sf]rfdn cfoft ePsf] lyof] .

cfly{s jif{ )&)÷)&! Dff s[lifljsf; dGqfnocg';f/ !$ nfv $^xhf/ gf} ;o %! x]S6/ hUufdf wfgv]tL eof] . cl3Nnf] jif{sf] t'ngfdf @^xhf/ gf} ;o %! x]S6/ a9L hUufdf wfgv]tL eof] . ut jif{sf] t'ngfdf !@k|ltztn] j[l4 eO{ wfgsf] pTkfbg %)nfv $& xhf/ d}l6«s 6g eof] . rfn"cfly{s jif{sf] ^ dlxgfdf tLg ca{ #)s/f]8sf] rfdn cfoft eO;s]sf] 5 .

pk/f ]Qm tYof +sn ] k/lge {/tflbgfg'lbg tLa|¿kdf a9\b} uO/x]sf]s'/fk|lt ;/sf/ clxn] klg ;hu ePsf]5}g . hlt cg'kftdf j}b]lzs nufgLlelqPsf] 5 ToxL cg'kftdf k/lge{/tfklg a9\b} uO/x]sf] 5 . s[lifdf g} j}b]lzsnufgLnfO{ x]g]{ xf] eg] vaf}{+sf] /sdnufgL ePsf] 5 . t/ s[lifdf o;n]sl~rt pknlAw b]vfpg ;s]sf] 5}g ./f;folgs dn / ljiffbLsf] clgoldtk|of]usf sf/0f df6f]sf] pa{/fzlQmlbgfg'lbg ¥xf; x'Fb} uPsf] / o;sf];'wf/sf s'g} k|of;x¿ gePsf]n] c;kmnJoj;fosf] ¿kdf kl/0ft /x]sf] g]kfnsf]s[lifsf] b'/fj:yfn] ;/f]sf/jfnfnfO{ …lsu/ ls d/Ú sf] cj:yfdf NofPkl5 aNn/f;folgs dnsf] ljsNkdf k|f+ufl/sdnsf] k|of]u x'g yfn]sf] 5 . ljiffbLsf]k |of ]unfO{ /f ]Sg sL6gfzs h}ljsljiffbLsf ] k |of ]u x'g yfn]sf ] 5 .cUof{lgs v]tLsf] dfWodn] pTkfbgj[l4sf pkfox¿sf] vf]lh ug{ cg]sk|of]ux¿sf] cEof; x'g' v'zLsf] s'/fxf] . ljb]zsf ljleGg k|ljlw k|of]u ul/cfw'lgs tl/sfn] v]tL ul/ sd} e"lddf/fd|f ] pTkfbgn] s[ifsnfO{ v]tLlt/cfslif{t ug{ yfn]sf] 5 . s[ifssf]v]tL;Fu al9/x]sf] cfsif{0fnfO{ :yfloTjk|bfg ug{ s[lifdf ;/sf/n] nufgLa9fpg' kb{5 . s[lifIf]qnfO{ k|fyldstfdf;/sf/n] /fv] klg #=@ k|ltzt dfqs"n ;fwg ljlgof]hg ug{ ;s]sf] xf] .!=# k|ltztdf l:y/ /x]sf] s[lifsf] cfly{sj[l4b/nfO{ a9fpg' kg]{ ;/sf/sf] g}ltsbfloTj dfq xf]Og, afWotf klg xf] .j}b]lzs ;xof]usf] cg'lrt k|of]unfO{

/f]Sg / s[lifIf]qdf nufgL a9fpg ;lqmokxn yfNg' kb{5 .

g]kfn /fi6« a}+sn] dftxtsf ;a}a}+snfO{ s[lifIf]qdf clgjfo{tM !) k|ltztnufgL ug'{kg]{ lgb]{zg lgZro klg s[lifpTkfbgk|ltsf] ;+j]bgzLntfnfO{ phfu/ub{5 . t/ s[ifsnfO{ C0f lbFb}df g;/sf/sf] s[lifk|ltsf] bfloTj k"/f x'G5 gs[ifsn] pTkfbgsf] ;d'lrt Joj:yfkgug{ ;Sb5 . s[lif pTkfbg a9fpg C0fnufgL b]lv lnP/ ;fwg ;|f]tsf] ;Dk"0f{Joj:yf ;/sf/n] ug'{ kb{5 . k|ljlw,k|fljlws, l;+rfO{, e08f/0f / ahf/Joj:yf cflbsf] ;d'lrt ;'ljwfn] dfqs[lif pTkfbgsf] /fd|f] glthfn] s[lifsf]cfly{s j[l4b/nfO{ a9fpg ;Sb5 . oL;'ljwfsf] cefjdf C0f nufgLn] dfqck]lIft kl/0ffd lbg ;Sb}g .

:yfgLo :t/df ;a}sf] kx'Fr a9fpg/ ul/aL lgjf/0fsf] sfo{qmdnfO{ cufl8a9fO{ hgtfnfO{ ;jn, ;Ifd t'NofpgNofOPsf] ;xsf/L gLltsf] lkmtnf]sfof { Gjog kIfn ] ;du | ;xsf/L;+:yfnfO{ w/fzfoL agfPsf] 5 . ljQLosf/f]jf/ ug]{ ;xsf/L ;+:yfx¿ hgtfn]hDdf u/]sf] /sdsf] lxgfldgf ul/ clxn]sf/jfxL em]nL /x]sf] 5 . C0f lbP/c¿ s'g} bfloTj glng] ;/sf/L lgsfosf]cb'/blz{tfsf sf/0f ;d:t ;xsf/L gLltg} c;kmn ePsf] 5 . lbgx'F ;os8f}+;xsf/L clVtof/df aofg lbg cfO/x]sf5g\ . cg'udgsf] cefjdf ljQLo ck/fwdf}nfPsf] 5 . hgtf 7luPsf 5g\ .hgtfsf] nflu uPsf] ;xsf/L sfo{qmdhgtfnfO{ g} bl/b| agfPsf] 5 .

ljQLo sf/f]jf/sf] 7f]; gLltsf]cefj, dflyNnf] lgsfosf] cg'udgsf]lkmtnf]kg, c;n Joj:yfkg gePsf],sf/f]jf/df kf/blz{tfsf] sdL, hf]lvdk"0f{shf{sf] nufgL, a]tl/sfsf] C0f c;'nLcflb ;xsf/L ;+:yfsf gsf/fTds kIfx'g\ h;n] ;xsf/Lsf] cjwf/0ffnfO{ g}c;kmn agfOlbPsf] 5 . To;sf/0f klgs[lifdf dfq shf{ k|jfx s[lif pTkfbgsf]dfkb08 aGg ;Sb}g . s[lif pTkfbgdfs[ifs ;fwg xf] eg] ;/sf/nfO{ ;fWosf]e"ldsf lgjf{x ug'{ kb{5 . Go"g Aofhb/dfs[lif C0f, cg'bfgsf] Joj:yf, ef}ltsk"jf{wf/sf] ;'ljwf cflbsf] ;d'lrtJoj:yfn] s[lifnfO{ pTkfbgd'vL agfpg;Sb5 / xfdL cfTdlge{/tfsf] lbzfdfkfOnf cufl8 rfNg ;Sb5f} + . ;Fw}a]lyltn] laufl//x]sf] k|0ffnLnfO{ g} cfwf/agfP/ s[lif pGgltsf] sNkgf ug{;lsFb}g . xfdLn] s[lif pGgltsf nfluk/Dk/fut¿kn] sfod xfd|f] c;kmnk|0ffnLnfO{ abNg} kb{5 . oxL g} cfhsf]cfjZostf xf] / xfd|f] bfloTj klg xf] .

Page 4: 12 06 070

#laxLaf/, r}q ^, @)&) ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

dxfsfnL ;lGw / /fli6«o cl:dtfsf] ;jfndxfsfnL ;lGwsf] k[i7e"ld ;+;bdf

o;sf] cg'df]bgsf nflu ePsf k|lqmof /k|oTgx¿sf ;Gbe{df ax;–ljjjfbsf;Dk"0f{ ljj/0f / ltgsf k|df0fx¿ cg]sf}+;|f]t / dfWodaf6 ;fj{hlgs eO;s]sf5g\ . tyflk oxff To; ;lGwsf s]xLk|d'v / uDeL/ sdhf]/Lx¿sf] pNn]v ug'{;fGble{s b]lvG5 . Psflt/ ;g\ !(@) df ;DkGg zf/bf

afFw kl/of]hgf ;Demf}tfsf] ;dofjlw;dfKt eO;s]sf] / csf]{lt/ 6gsk'/;lGw g]kfnsf] ;+;baf6 cg'df]bg x'gg;ls/x]sf] cj:yfn] ef/tnfO{ c;lhnf]/ lxgtfaf]w eO/x]sf] lyof] . pm zf/bfafFw kl/of]hgfsf] ;dofjlw yk u/fpg/ 6gsk'/ ;lGwnfO{ g]kfnsf] ;+;baf6cg'df]bg u/fpg cg]s hfnem]n /if8\oGq ul//x]sf] lyof] . kmn:j¿kef/tn] zf/bf Jof/]h 6gsk'/ /k~r]Zj/nfO{ ufdL …dxfsfnL gbLsf]PsLs[t ljsf; ;lGwÚ dfwj g]kfnk//fi6« dGqL ePsf] a]nf pgLfkm{tcfkm";dIf k|:t't ug{ nufof] . o;nfO{…dxfsfnL Kofs]hÚ sf] ¿kdf kl5rrf{df NofOof] . jf:tjdf of] Kofs]hk~r]Zj/ kl/of]hgfsf ¿kdf g]kfnLhgtfnfO { b ]vfP/ zf/bf af Fwkl/of]hgfsf] ;dofjlw yk u/fpg] /6gsk'/ ;lGwnfO{ cg'df]bg u/fpg]s'l6n if8\oGq u/x]5, h'g if8\oGqdftTsfnLg pkk |wfgdGqL tyfk//fi6«dGqL dfwj g]kfn / u[xdGqLs]kL cf]nL;lxt Pdfn]sf s]xL w"t{ Pj+s'l6n g]tfx¿ ;+nUg /x]sf] eGg] s'/fk'li6 eO;s]sf] 5 . o;nfO{ g]skfPdfn ] leq /x ]sf OdfGbf/ g ]tf,sfo{stf{x¿n] To; a]nf a'em\g ;s]gg\ .hgg]tf dbg e08f/Lsf]] cu'jfOdf6gsk'/ ;lGwsf lj?4 b]zeQm sDo'lgi6qmflGtsf/Lx¿n] alnbfgk"0f{ n8fO n8]/ tTsflng k|wfgdGqL lul/hfk|;fbsf]O/fnfnfO{ l;+u} /fi6«n] /fi6«3ftL egLlrlGxt u¥of] . oxL kl/k]Iodf dbge08f/Ln] cfk\gf] hLjg u'dfpg'k¥of] .o:tf] l:ylt g]kfnL hgtfsf ;fd"/xFbf–/xFb} dfwj–s]kL u'6n] ef/tsf]cfjZostf k'lt{ ug{sf nflu g]kfnsf]/fli6«o lxt ljk/Lt /x]sf] dxfsfnL;lGw k|ltlqmofjfbL zlQmx¿;Fu ldn]/kfl/t u/fof] . Psftkm{ ;lGw cg'df]bgul/Psf] oltsf ;do lalt;Sbf klg;lGwsf] 8L=kL=cf/= tof/ ePsf] 5}geg] ;lGw cg'¿ksf] sfo{;DkGg ug{nufgL s;n] ug]{ eGg] s'g} 6'+uf] 5}g .To;sf] 6'+uf] gx'Fb} ;lGw cg'df]bg u/fpgxtfl/g'sf k5fl8 s] /x:o 5 <

gbLsf] x}l;otaf/] ;lGw k|i6 5}g .;lGwkqn] eG5– …dxsfnL gbLclwsf+z efudf b'O{ b]zx¿sf aLrdf;Ldf gbL xf] ._ T;f] eP sxfF, s'g7fpFdf rflx+ ;Ldf gbL xf]og / lsg< ;lGw df}g 5 . k~r]Zj/df nufgLug'{ d'n'ssf nflu 3fts x'g ;S5 .gbLsf] d'xfgdf g} ef/tn] Ps nf}6LsAhf u/]sf] 5, tlt dfq xf]Og, p;n]ToxfF ;]gf g} t}gfy u/]sf] 5 . dxfsfnLgbL b'O{ b]zsf] ;dfg clwsf/ ePsf];femf gbL xf] eGg] dfGotfnfO{ ;d]tTofu]/ g]kfnsf] ;fj{ef}lds xsnfO{c:jLsf/ ug]{ s'/f cufl8 ;f/]sf] 5 .

kfgLdflysf] clwsf/af/] ;lGwsf] wf/f@ -@_ sf] -c_ n] eG5– 6gsk'/af6g]kfnn] ;'V ofddf #%) / jiff{ofddf!,))) So";]s kfgL kfpg]5 . o;sf]dtnj afFsL kfgL ;a} ef/tsf] x'g]5 .;fy} g]kfnn] sf]af6 kfgL kfpg] < o]klg :ki6 5}g . ef/tLo kIfaf6 xf]eg] p;af6 kfpg] kfgL ;lGw gePsfa]nf gkfpg klg ;lsg] eof] . cyf{t\kfgLsf] v6g ef/tsf] lyof] . o;sf]tfTko{ of] gL ef/tsf] egL :jLsfg'{kg]{x'g cfpF5 . of]hgfaf6 xf] eg] Tof]kfgLsf] dfqf a/fa/ x'g'kg]{ . ef/tn]vr{ xfn]sf]df klg lbg]–glbg] clwsf/p;sf] xf] eGg] xf] eg] g]kfn;Fu

cf]nL / g]kfn /fi6«3ftLM uf}tdk|;+u

s]bf/ ;'j]bL

Pstfsf Pdfn] km'6]sf] lyof] . ltg} 6'6]km'6]sfx¿ km]l/ Ps eP/ Tof] kf6L{xfls/x]sf 5g\ . xfFSg' of] cfkm\gf] 7fpFdf 5 t/ To;n] hgtfnfO{ slt9fFl6/x]sf] 5 eGg] o;sf b:tfj]hx¿n] atfO/x]sf] cj:yfrfFlx+ cfklQhgs5 . Pdfn] kf6L{ s:tf] xf] eGg] o;sf pkfWoIf afdb]j uf}tdn] u/]sf]lr/km/sf c+zx¿ kl9of] eg] of] k|Zg hf] sf]xLn] ug'{kg]{ x'G5 . s'g} l;4fGtgePsf] kf6L{, ToxL l;4fGtsf] cfn]kdf v8f 5 . To;sf/0f klg of] bnaf/]kl/lrt x'g b:tfj]hsf c+zx¿ k|:t't ul/Psf] xf] . Pdfn]af6 km'6]/ dfn]eGg] bn v8f u/]sf uf}tdn] lnlvt¿kdf Tof] bnaf/] k|:t't u/]sf ljj/0fx¿sf]bf];|f] >[vnf oxfF k|:t't 5M–

cg'dlt g} glnO{ p;n] nufgL ug{kfpg] g} xf] < xf]Og . wf/f # n] cf–cfkm\gf] jt[dfg ef]urngnfO{ sfod/fVb} gbLsf] afFsL kfgLdf ;dfgclwsf/ /xg] s'/f d~h"/ u/]sf] 5 .o;af6 g]kfn a/fa/Lsf ] xsbf//x]g . k|s[ltn] ;fgf] b]z / g]knnfO{hn;Dkbfdf ef/teGbf w]/ } 7"nf]agfOlbP klg of] w"t{tfk"0f{ ;lGwåf/fef/tn] Tof] hn;Dkbf 3dfp/f] kf/fn]cfkm"lt/ ;f/]sf] 5 / g]kfnnfO{ p;n]pkof]u u/L /fv]sf] dfq kfgLsf] xsbf/agfOlbPsf] 5 . o;/L dxfsfnL ;lGwn]zf/bf Jof/]h / 6gsk'/ ;lGwdf ePsf]/fi6 «3ftnfO { ;Rofpg] axfgfdf/fi6«3ftsf] kL8fnfO{ c? yKg] sfdu¥of] . kmntM k~r]zj/ gag]sf]cj:yfdf g]kfnsf] xs u'Dg k'Uof] .

dxfsfnL ;lGwdf pkef]Uo pkof]udfk|lts'n cj;/ gkg]{ u/L dfq a/fa/LafF8kmfF8 ug]{ h:tf s'/fn] g} kfgLdflysf]xsdf c;dfgtfsf] l:ylt ;[hgf u/]sf]5 lsgeg] cl3Nnf ;lGwcGtu{t g]kfnn]pkef]u ub}{ cfPsf] kfgLsf] dfqf ef/tn]pkef]u u/]s]f kfgLsf] dfqfeGbf cToGtGo"g /x]sf] 5 .

ljb"tljqmL ;DaGwdf wf/f $ -$_ n]eG5– g]kfnsf efusf] ljB'tsf] s]xLlx:;f ef/tnfO{ ljqmL ul/g]5 . o;s'/fnfO{ ef/tn] ljB't lsGg} kg]{k|fjwfg xf] egL g]kfn kIfn] cfkm\g}lsl;dsf] JofVof u/]sf] 5 t/ o;k|fjwfgaf6 p;nfO{ ljB"t\ lsGg s/nfUg] eGg] b]lvFb}g . o:tf] Joj:yf;lGwsf cGo wf/fn] klg u/]sf] 5}g .t/ g]kfn eg] ef/tn] d~h"/ u/]sf]d"Nodf ljB't a]Rg afWo 5 eGg] k|i6}b]lvG5 . cf}klgj]lzs zf]if0fsf] of]lgGbgLo :j¿knfO { Pdfn ]g ]t [Tjd08nLn] cfkm \g } /fi6 «jfbLsd/]8x¿lj?4 a]OdfgLk"0f{ n8fO n8]/kf6L{leq s[ltd ax'dt v8f u/L ;lGwcg'df]bg u/]/ sfg'gL dfGotf lbnfO{5f8\of] .ca k|Zg p7\5, g]kfnsf] /fli6«o clwsf/

/ ;Ddfgdfly oqf] wSsf nfUg] / d'n'snfO{gjpklgj]zjfbL zf]if0fsf] hAa/ e"d/Lleqkm;fpFb} kf6L{sf] d"n /0fgLlts lgisif{s}lj?4 hfg] of] lg0f{o Pdfn] g]t[Tjd08nLn]1fgtfjz u¥of] ls hgL hfgL <

dfly pNn]lvt s]xL cGo k|d0fx¿n]s] b]vfpF5 eg] of] c1fgtfsf] kl/0fdgeP/ ; ' lgof ] lht 9 +un ] ef/t ]nLzf;sju{;Fu ;Demf}tf ul/Psf] xf] . s]ef/tsf c;+Vo >dhLlj hgtf;FuP]Soj4tf :yflkt ub}{ ToxfFsf] Psflwsf/k'FhLkltju{, To;sf] k|ltlglwTj ug]{ If]qLok|e'TjjfbL zf;sx¿sf] g]kfndflysf] zf]if0f/ lyrf]ldrf]sf lj?4 ;+3if{ ug'{kg]{ cfwf/e"tljifonfO{ 5f8]/ Pdfn] g]t[Tjd08nLn]qmflGtsf zq';fd' cfTd;dk{0f u/]sf] xf]Og< s] kfFrf} dxflwj]zgåf/f kfl/t …g]kfnsf]hn;|f ]tdf g]kfnL hgtfsf ] cIf '00f;fj{ef}lds clwsf/nfO{ /Iff ug]{ gLltcjnDag ul/g]5Ú eGg] lg0f{osf lj?4sfd u/]sf] xf]Og <

of] ;lGw /fi6«lj?4 eofgs hfn;fhLxf] / o;nfO{ hah{:tL cg'df]bg u/fOPsf]lyof] eGg] s'/f k'li6 ug]{ c? yk s]xLtyOx¿ pNn]v ug'{ oxfF ;fGble{s x'g]5 . @)%# c;f]h * ut]sf] …b[li6Ú df

Pdfn]sf Ps hgf zLif{:y g]tfn]eGg'ePsf] lyof]– …of] ;+ljwfgnfO{c;kmn kfg]{, ;+;bLo Joj:yfnfO{ g}c;kmn kfg]{ ==== eGg]x¿sf] ;lqmotfa9\g yfn]kl5 of ] ;lGwnfO{ w]/ }nDAofpg x'Fb}g ==== r'gfjx¿ klgcfpFb}5g\ . ==== eGg] lgrf]8df k'luof] .Ú

k|ltlqmofjfbL ju{;Fu ;d]t ;Demf}tfu/]/ agfO{Psf] ;+ljwfgn] klg ;+;bsf]b'O{ ltxfO{ ax'dt geO{ cg'df]bg ug{gkfOg] Joj:yf /fvL /fli6«otfsf];+/If0f ug]{ k|of; u/]sf] kl/k|]Iodfb]zelQmk"0f{ cfGbf]ngsf] g]t[Tj ug]{sDo'lgi6 kf6L{sf] s]Gb|Lo sldl6sf]@(cf}+ a}7sdf !(–!# sf dtfGt/n]

dxfsfnL ;lGwsf] ljkIfdf /x]sf] a}7snDAofP/ rf/ lbgkl5 ;f]xL a}7sdfs]Gb|Lo sldl6sf] !&–!& sf] ;dfgdtdf ! d tab/ ug{ nufO{ !&–!^n] agfOPsf] cToGt lemgf] ax'dtsfe/df ;lGw cg'df]bgsf] lg0f{o u/fpg'Pdfn] g]t[Tj d08nLsf] ljb]zLsfOzf/fdf /fi6«lxts} lj?4 u/]sf ]hfn;fhLsf] r'Tyf] gd"gf xf]Og / <

;lgw cg'df]bgsf] k"j{ ;GWofdf 6«]8o'lgognfO{ c;fGble{s sfo{qmdsf]cfof]hgf ug{ nufO{ Pdfn]sf csf{ vf6Lg]tf v8\u cf]nLn] ;Dk"0f{ g]kfnL hgtf/ kf6L { sfo {stf {;fd ' k~r]Zj/kl/of]hgfaf6 #) ca/ o'lg6 ljB'tk|ltjif{ g]kfnsf] efudf kg]{ / To;af6a;]{gL ! v/a, @) ca/ cfDbfgL x'g]s'/f k|rfl/t u/]/ em'6]sf] v]tL ug'{kg]{

sf/0f s] lyof] < hals o;cl3 )%#efb| ^ df hn;|f]t dGqLn] sl/a %ca/, @) s/f]8 o'lg6 dfq ljB'tpTkfbg x'g] s'/f] pNn]v u/L n]v]sf] kq-tYof+ssf] ;|f]t_ pxfFn] kfO;Sg'ePsf]lyon:f] . o;/L pxfFn] ̂ u'0ff a9L ljB'tpTkfbg x'g] efif0f u/]/ s;sf] ;]jfug{ vf]Hg'ePsf] lyof] <

To; a]nf kf6L{ cWoIf dgdf]xgclwsf/L To; ;lGwnfO{ cg'df]bg ug]{kIfdf x'g'x'Gg lyof] eGg] s'/f @)%#,c;f]h #) ut]sf] …5nkmnÚ ;fKtflxsdfJoQm pxfFsf] o; ljrf/n] k|i6 kfb{Yof]–o; ;lGwnfO{ kfl/t ug]{, gug]{ eGg];DaGwdf xfd|f] kf6L{df km/s ljrf/x¿cfP . kf6L{s} lg0f{o ;d]t l5gl5gd}ablnof] . Ps k6s dxf;lrjn] Pslsl;dsf] lXjk hf/L ub}{ …;lGw kfl/tug{ lbFb}gf}+Ú eGg'eof], km]l/ ef/tLokIfaf6 ljZj;gLo cfwf/ gkfO{b"tfjf;sf] lj1lKtsf cfwf/df kf;ug]{ lXjk hf/L ubf{ dte]b b]lvof] .tkfO{+nfO{ yfx} 5, ;lGw xtfl/P/ ug'{x' Fb}g eGg] kIfdf /x]sf] JolQm d:jo+sf] ef]6 ;lGwsf] kIfdf kfl/of] .o;n] klg yk u'gf;f] pAhfof] .Ú

pko'{Qm ljj/0faf6 lgDglgisif{x¿ k|fKt x'g cfpF5g\– of ] ;l Gw kf6L {s f ] /0 fgL lts

lgisif{dfdf g} x]/km]/ Nofpg] ljrf/af6lgb]{lzt lyof] .

ef/tLo kIfnfo{ k|zGg t'Nofpgsfnflu kf6L{ ljefhgs} d"Nodf eP klg;lGw cg'df]bg u/fpg dfwj–s]kL u'6pBt lyof] . cfkm\gf] u'6ut :jfy{l;4ug{sf lglDt dfwj–s]kL u'6n] kf6L{sf]:jtGqtfdf ;d]t cfFr k'¥ofpg] u/LdxfsfnL ;lGw cg'df]bgsf ;DaGwdfg ]kfnl:yt /fhb "tnfO { s ] Gb | Losld6Lsf] a}7ssf] lg0f{onfO{ k|elfjtkfg]{ p2]Zon] e|dpTkfbs kq;d]t n]VgnufP/ k|:t't u¥of] .

cfh PsLs[t dxfsfnL ;lGwaf6 g]kfn/fi6« 7luPsf] / o;df /fi6«3ft ePs}xf] eGg] ;Dk"0f{ /fi6«n] g} dx;'; ul//x]sf]cj:yfdf klg Pdfn] g]t[Tj dxfsfnL;lGwnfO{ cg'df]bg u/L cfkm"n] zf/bf

Jof/]h / 6gsk'/df ePsf] /fi6«3ftnfO{;RofPsf] xf:of:bk s'/f ul//x]sf] 5/ o;df uNtL ePsf] xf] eGg] s'/f:jLsfg{;Dd klg tof/ 5}g .

;lGw cg'df]bgkl5 Pdfn]sf] /fi6«jfbL5ljdf cf3ft k'u]sf] / g]t[Tjn]cfTdfnf]rgf;Dd klg ug{ gdfg]sf]k l/ l:yltdf ls l;Ë } kf6L {nfO {blIf0fkGyL /fli6«o cfTd;dk{0fjfbL x'g5f l8 lbg ' kYof ] { ls hgjfb //fli6«ootfsf kIfdf /xg ;Sg]x¿hltn] ;+ul7t eP/ kf6L{sf qmflGtsfLem08fsf] /Iff ug{ k'u{l7t eP/ cfl8a9\g tof/ x'g'kb{Yof] .g]kfnL qmflGtsf] af6f]sf ;DaGwdfg]knL hgjfbL qmflGtsf] af6f]sf ;DaGwdf

jt{dfg Pdfn] g]t[Tj kfFrf} /fli6«o dxflwj]zgn]lgwf{l/t u/]sf] af6]df ljrlnt x'g k'u]sf]

5 . o; ;DaGwdf kfFrf} /fli6«o dxflwj]zgåf/fkfl/t /fhgLlts k|ltj]bgdf elgPsf] 5–…g]kfnL qmflGtnfO{ k"/f ug{sf lglDt zflGtk"0f{;+;bLo af6f]af6 ;Dej 5}g . lx+;fTds bdgsf]k|lt/f]w klg lx+;fTds 9+un] ug'{ clgjfo{ 5eGg] s'/f ;}4flGts ¿kdf k|i6 5 . t/ o:tf];+3if{sf] s'g ¿k / ljlwx¿nfO{ 7f]; ¿kdfckgfpg'5{ . Tof] l:yltn] lgwf{/0f ug]{ ljifoxf] .Ú -kfFrf} dxflwj]zgsf] /fhgLlts k|ltj]bg,k[i7 #@, Kof/f !_ .

kfFrf} /fli6«o dxflwj]zgn] cufl8;f/]sf] qmflGtsf] af6f]af6 ljrlnt gx'g]s'/fsf] k|ltj4tf hfx]/ ub}{ 5}6f}+ /fli6«odxflwj]zgdf km/sdtsf tkm{af6 jfdb]juf}tdåf/f k|:t't b:tfj]bdf elgPsf] 5–…clxn];Ddsf] cg'ejsf cfwf/df eGbfcfd"n kl/jt{gsf] lg0ff{os ;+3if{ zflGtk"0f{9+uaf6 ePsf] 5}g / zflGtk"0f{ ;+;bLo;+3if{af6 cufl8 a9L /x]sf] / lg/Gt/;kmntf k|fKt eO/x]sf] cj:yfdf tfls{slgisif{sf ¿kdf dfq zflGtk"0f{ tl/sfaf6cfd "n k l/jt {gsf ] Pp6f lemgf ];DefjgfnfO{ OGsf/ ug{ ;lsGg . t/clxn]sf lglDt of] ;DefjgfnfO{ qmflGtsf]af6f]sf ¿kdf :jLsf/ ug{ eg] ;lsGg .Ú

clxn];Ddsf] cg'ejsf cfw/df s'g}klg b]zsf] qmflGt zflGtk"0f{ 9+uaf6;DkGg ePsf] b]lvFb}g . Pdfn] g]t[Tju'6n]dfqfTdfs kl/jt{gaf6 u'0ffTds kl/jt{gx'g] åGåfTds ef}ltsjfbsf] l;4fGtnfO{unt 9+un] JofVof ug{ k'u]sf] 5 . o;l;4fGtsf] k|ltkfbgdf pNn]v ePsf]qmflGtsf/L km8\sf] dfg]{ s'/fnfO{ ltnf~hnLlbP/ pm s]jn qmlds ljsf;af6 dfqu'0fdf kl/jt{g x'g] s'/f b]V5 / To;]km8\sf] of 5nfª\ dfg]{ s'/fnfO{ la;{gk'U5 . k|m]8l/s PËN;n] dfqfTds kl/jt{g/ u'0ffTds kl/jt{gsf l;4fGtsf af/]dfeGg'ePsf] 5– …;a} lsl;dsf kl/0ffTdscj:yfxaf6 u'0ffTds kl/jt{gsf lglDtqmdj4 x'Fbf x'Fb} klg c;+j]bgfsf] If]qaf6;+j]bgfsf] If]qdf k|j]z ubf{ u'0ffTdskl/jt{gn] 5nfª\ dfb{5 . o;}n] ubf{u'0ffTds kl/jt{g dfqfTds kl/jt{geGbfleGg xf] ls egg] e|d pTkGg x'g ;S5,t/ To;df qmdj4tf g} /xG5 .

;fdflhs qmflGtsf ;Gbe{df kklg of]lgod plQs} nfu" x'G5 . qmflGtsf/L

zlQmx¿sf] dfqfTds ljsf; / kl/l:yltdfcfPsf] dfqfTds kl/jt{g PsfPs u'0fdfkl/jt{g x'gsf nflu To;df qmflGtsf/L¿kfGt/0fn] km8\sf] dfg]{ of 5nfª\ dfg]{ sfdu5{ dfqfnfO{ u'0fdf kl/jt{g t b]Vg] t/to;df 5nfª\ dfg]{ s'/f la;{g' x'Fb}g eGg];DaGwdf PË]N;n] cufl8 eGg'ePsf] 5–…x]u]nåf/f k|ltjfbg ul/Psf] ;+qmd0f /]vfsf]dfkg;DaGwL l;4fGtdf klg o;} ljifosf]rrf{ 5 . h:tf] ls kl/0ffTds j[l4 vf;r/0fdf k'u]kl5 To;df u'0ffTds 5nfª\sf]l:ylt l;h{gf x'G5 . pbfx/0fsf nflu kfgLttfpFbf, lr:ofpFbf to;sf] SjygfÍ /lxdfÍn] tL ;+qmd0f ljGb'x¿sf] sfd u5{g\ .To; ljGb'df k'Ugf;fy …u'0ffTds 5nfªÚ n]Pp6f–Pp6f gofF cjyf k|fKt ub{5 . h;n]ubf{ dfqf u'0fdf kl/jt{g x'G5 .Ú

zflGtk"0f { hgcfGbf]ngdf k ank|of]usf] cfjzostf /lx/xg] / To;k|lqmofaf6 Pp6f ;fdflhs km8\sf] df/]/csf]{ ;fdflhs cj:yfdf ¿kfGt/0f x'g]s'/fnfO{ kf6L{sf] kfFrf} /fli6«o dxflwj]zgn]c+uLsf u/]sf] 5 . To; s'/fnfO{ g]skf -dfn]_n] ;jf]{kl/ :yfg lbPsf] 5 t/ 5}7f}+dxflwj]zgåf/f kfl/t /fhg}lts k|ltj]bgdfqmflGtsf/L km8\sf]lagf g} zflGtk"0f {;+qmd0fsf] s'/f ub}{ elgPsf] 5– …dfqfTds

kl/jt{gn] u'0ffTds kl/jt{gsf] l:yltpTkGg u5{ . ;'wf/ / dfqfTds kl/jt{gsfk|of; klg qmflGt / u'0ffTds kl/jt{gsflglDt ;xh / :jefljs ultzLn k|lqmofx'g ;S5g\ . l:ylt, kl/j]z / j:t'tleqcGtlg{lxt ljz]iftfn] klg o:tf] s'/fnfO{:jefljs agfpF5 . dfS;{jfbn] zflGtk"0f{kl/jt{g jf ljsf;sf] ;DefjgfnfO{c:jLsf/ ub}[g . ?; / rLgsf] qmflGtsf/LOltxf;df klg To:tf cj;/x¿ gcfPsfxf]Ogg\ . To:tf] cj:yfnfO{ :jLsf/ ug]{ /k|of]u ug]{ sfddf n]lgg tyf dfcf]T;]t'Ëh:tf g]tfx¿ klg cu|;/ x'g' ePsf] xf] .t/ kl/l:yltdf ePsf] km]/abnn] ToxfFcs} { df ]8 lnof ] . To:t } oxf F klgkl/l/:yltn] cs}{ df]8 lnFbf km/s 9+un];f]Rg'kg]{{ cj:yf klg cfpg ;Snf, Tof]xfd|f]eGbf c? /fhgLlts zlQm ;+:yfx¿s]ultljlw Pj+ e"ldsf tyf tTsflnsj:t'tl:yltdf e/ kg]{ s'/f xf] . t/ g]kfnL;dfhsf] jt{dfg P]ltxfl;s r/0fdf cfd"nkl/j{tgsf nflu zflGtk"0f{ 9+un] cl3 a9\g];Defjgf b]vf k/]sf] 5 . o; ;DefjgfnfO{xfd|f] kf6L{n] k|of]u ug'{kb{5 .Ú

Pdfn]sf] 5}7f}+ dxflwj]zgn] kfl/tu/]sf] qmflGtsf] af6f];DaGwL nfOgdfdfqfTds kl/jt{gaf6 u'0ffTds kl/jt{gx'g] s'/fnfO{ ;xh / :jefljs kl/jt{gsf]>]0fLdf /fv]/ kl/eflift ul/Psf] 5 . p;n];dfhdf /x]sf] tLj| ju{;+3if{nfO{ klg:jfelfjs kl/jt[g dfg]/ qmflGtdf ank|of]usf] ;jfnaf6 k'/} k5fl8 xl6;s]s]s'/f pko{Qm ljifon] k|i6 kfl/;]s]sf] 5 .qmflGtsf/L ¿kfGt/0fsf ] k | lqmofdfkl/jt{gaf6 u'0ffTds kl/jt{g, 5nfª\ ofkm8\sf] dfg]{ ;jfndf an k|of]u x'g]n]lggjfbL dfGotaf6 ktg eO;s]sf] 5 .o; ;DaGwdf n]lgg]n] eGg'ePsf] 5– …sfn{dfS;{sf zAbdf eGg] xf] eg] o:tf] k|To]sk'/fgf] ;dfh tyf h;sf ue{df gofF;dfhsf e|'0fx¿ ljsl;t eO/x]sf x'G5g\ .to;df -qmflGtsf/L kl/jt{gsf lglDt_an k|of]usf] ;jfn eg]sf] aRrfnfO{ hGdlbg] ;'8]gLsf] e"ldsf lgjf{x ug'{ xf] .To;sf/0f an k|of]u Pp6f ;wfg xf] .h;sf] ;xfotf] k'/fgf] d[t tyf cZdLe"t-lghL{j_ eO;s]sf] ;fdflhs k|0ffnLnfo{Wj:t kf/]/ gofF ;dfh lgdf{0fsf lglDtaf6f] agfpF5 .Ú

5 }7f } + dxf lwj ]zgkl5 ;dfhsf ]qmflGtsf/L ¿kfGt/0fsf] af6f]df an k|of]uug]{ ;jfn Pdfn]n] kl/tofu ul/;s]sfsf/0f cGo ljifox¿df klg p;n] cufl8;f/]sf] ljZn]if0fx¿n] dfS;{jfb c:jLsf/ug}{ ;f];n 8]df]qm]6sf ¿kdf ktg ePsf]s'/f :ki6 x'G5 .

qmflGtsf] af6f]sf ;DaGwdf ?;LsDo'lgi6 kf6L{sf] ;g\ !(%^ sf] aL;f+}dxflwj]zgdf v'|Zrf]jn] cjnDag u/]sf]zflGtk"0f { af6f ]eGbf Pdfn]sf ] 5}7f + }dxflwj]zgsf] nfOg s'g} dfg]df km/s5}g . pko'{Qm dxflwj]zgsf] lg0f{oaf/]v'nf;f ub}{ …ljzj sDo'lgi6 cfGbf]ngsf];+lIfKt Oltxf;Ú gfds /rgfdf elgPsf]5– …!(%^ df ;DkGg ;f]leot;+3sf] @)cf}+kf6L{ sf+u|];kl5 To;n] Jofks / ljZjJofkL¿k lnof] . to; dxflwj]zgdf v'|Zrf]jn]p7fPsf @ j6f k|Zg d'Vo 5g\ k|yd:6flngdsf lj?4 cfqmd0f, bf];|f] zflGtk"0f{;+qmd0fsf] k|Zg . dxflwj]zgdf k|t'tcfkm\gf] u'Kt l/kf]6{df v'|Zrf]jn] :6flngnfO{v'gL, ck/fwL, 8fs", h'jf8], ?;L Oltxf;sf];a}eGbf tfgfzfx, a]s"km, abdf; cflbatfP/ eT;gf{ u/] . v'Zrf]jn] o; s'/fdfhf]8 lbP ls klxn]sf] …P]ltxfl;s cj:yfÚdf cS6'a/ qmflGt Ps dfq ;xL af6f]

lyof] t/ ca klxn]sf] cj:yfdf kl/jt{gePsf] 5 . ;+;bLo k4ltåf/f k'FhLjfbaf6;dfhjfbtkm{ ;+qmd0f ug{ ;Dej ePsf]5 . ToxL clwj]zgdf pgn] …zflGtk"0f{;xcl:tTjÚ nfO{ k//fi6«sf ] gLltsf]cfdnfOgsf] kdf k|:'t u/] .Ú -df]xgljqmdåf/f lnlvt rf/ bzs, k[i7 @@(,Kof/f ! af6 p4[t_ .

ToxL v|'Zrf]jL af6f]nfO{ cjDag ub}{;g\ !(%& -@)!$_ ;fndf ;DkGg g]skfsf]bf];|f] dxflwj]zgdf kf]ln6Jo'/f]sf tkm{af6/fodfemLn] k|:t't u/]sf] …kf6L{ sfo{qmddfkl/jt{g lsg <Ú eGg] b:tfj]hdf elgPsf]5– …Ps Joj:yfb]lv csf] { dflyNnf]Joj:yf;Dddf ljsf; ug'{sf] dfg] xf] to;Joj:yfnfO{ u'0ffTds kl/jt{g u/L dflyNNf]Joj:yfdf kl/jt{g ug'{ Ps Joj:yfnfO{u'0ffTds kl/jt{g ug'{sf] dfg] xf], To;Joj:yfdf x'g] cg]s kl/0ffd;DaGwL -;'wf// ;'wf/ ;DaGwdf_ kl/jt{g ub}{ n}hfg' xf] ./n cy{df ;fdGtL Joj:yfnfO{ To;eGbfue{leq} kl/jt{g -;'wf/_ x'Fb} uPsf cg]sf}+kl/0ffd;DaGwL -Ps Ps x'Fb} uPsf] ;'wf/_nfO{ qmdzM kl/jt{g -Ps Ps ;'wf/nfO{dflyNnf] k'gM ;'wf/df n}hfg'_ ub}{ n}hfg'k5{ . cGtsf] ljsf; k'FhLjfb xf] .Ú -;|f]tM@)@( ;fn gf}nf ;flxTo k'i7 #@, ;Dkfbshfu[tk|;fb e]6jfn, s[i0fk|;fb l;jfsf]6L_ .

bf];|f] dxflwj]zgdf /fodfemLn] k|:t'tu/]sf] of] nfOg k/flht eO k'iksdnsf]nfOg kfl/t ePsf] lyof] . t/ 5}7f}+ /fli6«odxflwj]zgn] kfl/t u/]sf] qmflGtsf]af6f];DaGwL nfOg / /fodfemLsf] of] nfOgdfs'g} bfz{lgs dtfGt/ 5}g . b'j} b:tfj]hx¿n]dfqfTds kl/jt{gaf6 u'0ffTds kl/jt{gx'g] s'/f :jLsf/ u/] klg km8\sf] / 5nfª\sf]ljifonfO{ k'/} x6fOlbPsf 5g\ .

clxn] Pdfn] dxf;lrjn] hxfF txL…jt{dfg cj:yfdf s'g} ljsNk 5}gÚ eGb}dfS;{jfbL åGåjfb lj/f]wL b[li6sf]0f /ljrf/x¿sf k|rf/ ub}{ lxl8/x]sf 5g\ .lgjf{rgdf ax'dt k|fKt u/L hgtfsf]ax'bnLo hgjfb :yfkgf ug{ cu|;/x'g] cyf{t\ jt{dfg cj:yf g} hgtfs]fax ' bn Lo hgjfb x f ] eGg ] h:tfblIf0fkgyL cj;/jfbL s'/fx¿ u/]//fodfemLsf ] bf ]; | f ] ; +:s/0f cyf {t \gjdfemLkGyL x'g k'u]sf 5g\ . of]eGbfcsf]{ lj;h{jfbsf] ¿kd s] x'g ;S5 <

k~r]Zj/ kl/of]hgfsf ¿kdfg]kfnL hgtfnfO{ b]vfP/zf/bf afFw kl/of]hgfsf];dofjlw yk u/fpg] /

6gsk'/ ;lGwnfO{ cg'df]bgu/fpg] s'l6n if8\oGq u/]5,h'g if8\oGqdf tTsfnLg

pkk|wfgdGqL tyfk//fi6«dGqL dfwj g]kfn /u[xdGqL s]kL cf]nL;lxt

Pdfn]sf s]xL w"t{ Pj+ s'l6ng]tfx¿ ;+nUg /x]sf] eGg]s'/f k'li6 eO;s]sf] 5 .

Page 5: 12 06 070

$laxLaf/, r}q ^, @)&) ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

v]n ;+;f/ ;Tofu|x 8]:s

cWofTd÷bz{g;'bz{g clwsf/L

xfdL dfgj ;Fw} lqmofzLn tyf l;h{gzLn x'g'k5{ . ta dfq z/L/ dg clgwg;d]t cfh{gsf nflu ;xhtf cfpF5 . dxfg\ JolQmTj tyf bfz{lgs clguf}tdj'4 h:tf cfbz{ k'?ifx¿sf] k|]/0ff / hLjgLaf6 klg To:tf s'/fx¿sf]af/]df hfGg / a'em\g ;lsG5 . ljZjljVoft ss]l;og bfz{lgs Oefgf]aLru'8{lhs vf;} s'g} sfd gePsf] lbgdf cfkm\gf] r]nfx¿nfO{ lnP/ s'g} h+untkm{uP/ ToxfF 7"nf] vfN8f] vGg nufpg'x'GYof] . ulx/f] / 7"nf] vfN8f] vlg;s]kl5r]nfx¿n] eGy]– u'? xfdLn] vfN8f] t tof/ kf¥of+}, ca s] ug]{ < pxfFsf] hjfkm;xh x'GYof]– ca Tof] vfN8f] k'/ ltdLx¿ . clg r]nfx¿ eGy]– k'g]{ eP lsgvf8n vGg nufpg'eof] t u'? < km]l/ k|Zgsf] hjfkmdf bfz{lgs eGg'x'GYof]–ltdLx¿ lagfsfd To;} a:of} eg] cN5L / lbdfu klg ;':t x'G5, To;}n]lqmofzLn aGgsf nflu cfkm"nfO{ Jo:t /fVgsf nflu s]xL g s]xL ug'{k5{ .

;a}h;f] dxfk'?if, eujfg\, bfz{lgs tyf ;Gt dxGyn] o:tf s'/fx¿ cfkm\gf];fwgfsf] qmddf a]n}df a'em]sf x'G5g\ . dfgjn] lagfsfo{ ;do latfpg' x'Fb}geGg] ;Gb]zsf] ultnf] b[i6fGt k|:t't ulPsf] 5, h;n] dfgjnfO{ ;bf ;Tsfo{ ub}{lqmofzLn hLjgofkgsf nflu k|]/0ff k|bfg ub{5 . To:t} s'/f ljZjk|l;4 n]vshh{ agf8{ zfn] klg atfPsf 5g\ . pgn] …s]xL sfd gkfP lem+uf df/]/ eP klgcfkm"nfO{ Jo:t /fvÚ eg]sf 5g\ . o;/L dfgj hLjgdf sd{ jf sfo{sf af/]dfy'k|} To:tf k|;+ux¿ kfOG5g\, h;af6 dfgjnfO{ pmhf{ ldN5 . xfd|f] zflGtsfcu|b"t eujfg uf}td a'4n] klg To:t} dfgjLo ;Gb]z lbPsf 5g\, h;df pgsflzion] k|Zg u/]sf lyP– u'? xfdLn] s:tf;Fu ;+ut ug'{k5{ < …a'4k'?if;FuÚpQ/df atfP . k]ml/ lziox¿n] eg]– To:tf JolQm e]l6Fb}g eg] s:tfsf] ;+utug'{ knf{ < cfkm"h:t} cWoflTds JolQm;Fu ;+ut ug'{k5{ . cem} k|Zg ub{} lziox¿eG5g\– cWoflTds JolQm klg e]l6Pg eg] lg u'? < …To;f] eP h;/L h+undfu}+8f PSn} lxF8\5, To:t} ltdLx¿ klg PSn} lxF8 t/ s';+utdf gk/Ú a'4n] o;/LtL lziosf] k|Zgsf] pQ/df cfkm\gf] hjfkm 6'+UofP .

o;af6 s] hfGg ;lsG5 eg] dfgjn] slxNo} klg s';+ut cyjf v/faJolQmsf] ;+utdf k/]/ o; ;j{>]i7 dfgj hLjgnfO{ latfpg' x'Fb}g . xfdL a'4wd{df tGqjfbsf s'/f klg k9\5f}+ / ;'G5f}+ . g]kfndf tGqofgL af}4 wd{ klg lgs}k|Voft /x]sf] kfOG5 . o; ;Dk|bfodf / lxGb" wd{ cGtu{tsf tflGqs lqmofx¿dfw]/} cGt/ gePsfn] klg of] a9L g} k|of]udf cfPsf] xf] ls eGg] dfGotf kfOG5 .o; ;Dk|bfosf] ljrf/cg';f/ ;f+;fl/s ljifox¿ g} wfld{s lqmofsf] ¿kdf;fdflhs cfrf/ ljrf/x¿sf lj?4 dfgjLo sdhf]/Lx¿ o;k|lt cfslif{t /x]sfkfOG5g\ . ltAatdf tGqofg sfnfGt/df nfdfjfbsf] ¿kdf kl/:s[t x'Fb} cfPsf]xf] ls eGg] dflgG5 . sf7df8f+} pkTosfdf :joDe" / af}4 r}Todf k"hfcfhf ug]{/ ljz]if wfld{s k/Dk/f rnfpg] sfo{ nfdfx¿af6 g} ePsf] kfOG5 . tGqofgsf]af/]df lrGtg / dgg ubf{ dWosfnLg g]kfndf nf]slk|o ePsf ;xhofg,sfrqmofg klg :jefjt :d0fof]Uo 5g\ .

cflba'4n] tflGqs ;Dk|bfox¿sf] lgdf{0fdf ;xof]u u/]sf] eGg] tTsflngljåfgx¿sf] dfGotf kfOG5 . ah|ofgLx¿n} g} gfd kl/jt{g u/L ah|w/agfPsf] xf] ls < g]kfndf / ltAatdf dfq} cflba'4sf d"lt{x¿ kfOgfn] klgof] ts{ p7\g' :jfefljs xf] . oxfF tGqofg rf/ ;Dk|bfodf ljeQm ePsf lyPeGg] klg pNn]v st} st} kfOG5 . af}4 tGqjfbsf *$ l;4dWo] uf]vgfysf]klg gfd lnOPsfn] tTsflng ;dodf af}4 tGqofg z}jtGqjfbaf6 k|efljtlyof] eGg] egfO /x]sf] klg e]l6G5 . o;af6 g]kfndf gfy ;Dk|bfosf of]uLx¿/ af}4 tGqofgsf ;fwsx¿aLr Ps cfk;df ;lxi0f'tf /x]sf] a'em\g ;lsG5 .h] eP klg g]kfn k|frLg ;dob]lv g} tGqsf] ;fwgf:yn /lxcfPsf] s'/fdfeg] ljdlt /xFb}g .

cfk;df ldn]/ ;lxi0f'tfk"j{s ;a} hfthft tyf wdf{jnDjLx¿n] dgfpg]rf8kj{, /Llt;+:s[lt dgfpg] k/Dk/f / tl/sfn] klg d]nldnfk, Pstf / Psn]csf{sf] kj{k|lt ;Ddfg ug]{ pbfx/0fLo sfo{ xfdLdf /x]sf] 5 . g]kfn / g]kfnLsf]klxrfg / ljz]iftf cflåtLo / cg's/0fLo /x]sfn] klg zflGtsfdL ;'Gb/ b]znfO{;b\efj, ;xof]u / ;xsfo{af6 g} åGå, lx+;f / cGofonfO{ cGt u/L zfGt g]kfnlgdf{0f ug{ ;lsG5 eGg] oyfy{nfO{ dgg u/L ;a} gful/sn] cf–cfkm\gf] If]qaf6;sf/fTds kxnsf] yfngL ug'{kg]{ vfFrf] /x]sf] 5 . o;af6} ljZjzflGtsf] dfu{nfO{;'ud / ;xh agfP/ ;d'Ggt g]kfn lgdf{0f u/L cufl8 a9\g ;lsG5 .

sd{zLntf / zflGt

pbok'/ uf]N8sk r}t clGtddfpbok'/ uf]N8sk km'6jnsf] t];|f] ;+:s/0f cfufdL r}t @% ut]af6 z'? x'g]

ePsf] 5 . j}zfv @ ut];Dd x'g] k|ltof]lutfdf df]km;nsf rf/ / P l8lehglnusf rf/ u/L s'n cf7 Snan] ;xeflutf hgfpg] ePsf ;f]djf/ /fhwfgLdfkqsf/ ;Dd]ng u/L cfof]hsn] hfgsf/L lbPsf 5g\ . cfof]hs lhNnf km'6an ;+3pbok'/sf cWoIf ls/0f /fO{n] k|ltof]lutfdf P l8lehg Snj pkljh]tf dl5G›,g]kfn cfdL{, ;z:q / ;/:jtL Snj tyf df]km;nsf pbok'/ !!, ;u/dfyf !!,w/fg Snj, ;d|f6 :kf]l6ª Snj ;xefuL x'g] hfgsf/L lbP . /fO{sf cg';f/k|ltof]lutfdf klxnf] x'g]nfO{ b'O{ nfv, bf];|f]nfO{ Ps nfv ¿k}ofF k|bfg ul/g]5 .

lkmkmf jl/otfdf g]kfn plSnof]ljZj km'6an dxf;+3 -lkmkmf_ sf] jl/otfqmddf g]kfn gf} :yfgdflyplSnPsf] 5 . lkmkmfn] laxLjf/ ;fj{hlgs u/]sf] jl/otfdf g]kfn gf}

:yfg km8\sf] dfb{} Ps ;o ^) cf}+ :yfgdf plSnPsf] xf] . o;cl3cl3Nnf] dlxgf lkmkmfn] ;fj{hlgs u/]sf] jl/otfqmddf g]kfn

Ps ;o ^( cf}+ :yfgdf /x]sf] lyof] . blIf0f Pl;ofdfcu|:yfgdf /x]sf] ckmuflg:tfg eg] Ps ;o @&

cf}+ :yfgdf 5 . o;}u/L ef/t Ps ;o %@cf}+ :yfgdf 5 eg] dflNbD; Ps ;o%&, a +unfb ]z Ps ;o ^@ /

kfls:tfg Ps ;o %* cf}+ :yfgdf/x]sf 5g\ . >Ln+sf Ps ;o &# cf}+ :yfgdf

plSnPsf] 5 eg] e'6fg @)& cf}+ :yfgdf oyfjt5 . lkmkmf jl/otfdf :k]g Ps gDa/df /xFbf

hd{gL bf];|f], ch{]lG6gf t];|f] / kf]r{'un rf}yf]:yfgdf sfod} /x]sf 5g\ . ;g\ @)!$ sf]

ljZjsk cfof]hs /fi6« a|flhn eg] gjf}+:yfgdf oyfjt g} /x]sf] 5 .

sf7df8f}+df 6«flkms ;d:of

;'wf ld>

6«flkmssf] sfo{ Jo:yfkg ug]{ lhDdf6«flkms k|x/Lsf] x'G5 . lbgxF' ;8sdfxhf/f} + uf8L u'8\5, ;fy;fy} xhf/f } +dflg;nfO{ cfkm\gf] b}lgs sfo{sf] lglDtk}bn xf];\ jf uf8L xf];\ uGtJodf k'Ug'kg]{x'G5 . sf]xL uGtJodf k'Ug ;dofg';f/lx+8]sf] x'G5 eg] sf]xL xtf/–xtf/df k'Ug]kIfdf x'G5 . sf]xL uf8L ;8s ;fdfGoultdf u'8fO/fv]sf x'G5g\ eg] sf]xL ;f/fs'/f la;]{/ tLa| ultdf u'8fO/fv]sf x'G5g\ .sf]xL–sf]xL t cfkm\gf] Hofgsf] ;d]t Vofngu/L …cgs6«f ]n:kL8Ú df klg uf8Lu'/fO/fv]sf] b]lvG5 . oxL sf/0fn] ubf{uf8L rfns;lxt af6fdf lx+l8/fv]sfk}bn ofq'sf] hLjg ;d]t c;'/lIft kfOPsf]b]lvG5 . o:tf] s'g} lbg gxf]nf, h;dfuf8L b'3{6gfsf] ;dfrf/ gcfPsf] xf]nf .x/]s lbgsf] ;dfrf/df ;8s b'3{6gfsf];dfrf/ aG5 . o:tf] x'g'df sxLF g sxLFuf8L rfns, ofq'b]lv lnP/ 6«flkms k|x/Lklg lhDd]jf/ b]lvG5 . lbgx'F eO/xg];8s b'3{6gfnfO{ Jojl:yt ug{ ;a} kIflhDd]jf/ x'g'kg]{ b]lvG5 . Psn] csf{nfO{;xof]u gu/Lsg s'g} xfntdf Jojl:ytx'g ;Sb}g . ;8s b'3{6gfnfO{ ;dfrf/sf]

Pp6f lx:;faf6 ljbf ug{' x/]sn] o;k|lt;r]t x'g' clt cfjZos b]lvG5 .

ut dlxgf 6«flkms k|x/Ln] sIff lbg]sfo{qmd ;~rfng u/]sf] lyof] . pQmsfo{qmd ;ftfel/sf] nflu ul/Psf] lyof] .;ftfe/L sIff lbg] / o;af6 klgpknAwL xfl;n gu/L lgod ldr]/ ;8sdfnfk/jfxL 9+un] k]; x'g]nfO{ sf/afxL ug]{6«flkms clkm;n] atfPsf] lyof] . ;ftfe/L;8ssf] n]g 5f8]/ jf 6«flkms lgodsf]af/]df sIff lbg] sfo{qmd /x]sf] lyof] .o;n] kSs} klg sltko ghfGg] hgtfnfO{6«flkms lgodsf] 1fg k|fKt eof], h;af6pgLx¿ nfeflGjt eP . 6«flkms lgodsf]hfgL hfgL ab\df;L ug]{nfO{ ;ftfe/ sIfflnP klg s]xL km/s kg]{ jfnf 5}g .o:tf u}/lhDd]jf/ dflg;nfO{ csf] {;ftfaf6 sfg'gsf] bfoTjleq Nofpg] eg]hfgsf/L 6«flkms k|x/Ln] hgfPsf]] 5 .;fFRr}df 6«flkms k|x/L pQm sfo{ k|z+;fof]Uo5 . o;n] kSs} klg ;8s b'3{6gfdf ;'wf/x'g] ;+s]t b]lvPsf] 5 . ;8s b'3{6gfaf6cfkm" klg hf]lug' / c¿nfO{ klg hf]ufpg'k|To]s gful/ssf] st{Jo xf] . k}bn lxF8\g]ofq' / uf8Ldf ;jf/ ofqL ;a}n] Pp6fs'/f ofb /fVg'kg]{ x'G5 . pgLx¿ sfdsf]nflu aflx/ lg:s]sf x'g\ . pgLx¿sf3/kl/jf/n] 3/df pgLx¿sf] af6f ]x]l//fv]sf] x'G5g\ ls slta]nf kms]{/cfpF5g\ . To;n} uf8L rfnsn] ;b}jofb /fVg'kg]{ x'G5 ls …tLj| ult hLjgIfltÚ . hLjg eg]sf] Psbd} Kof/f] x'G5 .xfd|f] of] hLjg PSn} xfd|f] dfq clwsf/geP/ 3/kl/jf/, ;dfh / b]zsf] klgplQs} clwsf/ x'G5 . To;}n] of] hLjgnfO{dfof ug' {k5{ . O{Zj/af6 k|fKt of ]hLjgnfO{ cd"No pkxf/ ;DemL x/kn;'/lIft ug'{kg]{ x'G5 .

/fhwfgLsf ;8sx¿sf] Joj:yfkg

c:tJo:t x'g'df sxLF g sxLF hgtfklg lhDd]jf/ 5g\ . 6«flkms lgodsf]kfngf gug'{ h'g;'s} a]nf af6f] sf6\g'klg xf] . 306f}+ hfddf kg'{, k'Ug'kg]{ ;dodfk'Ug g;Sg' cyf{t\ Ps 306fdf k'Ugkg]{7fpFdf b'O{ 306fdf k'Ug' oL o:tf ;d:ofn]ubf{ sf7df8f}+sf hgtfx¿ lbSs e};s]sf5g\ . ;a}n] cf–cfˆgf] 7fpFaf6 OdfGbf/gePsfn] 6«flkms ;d:of ;dfwfg x'g'sf];f6f] emg\ emg\ cJojl:yt x'g uO/x]sf]5 . sf7df8f}+ leq dfq} xf]Og sf7df8f}+a f lx/ k lg ;8sk | lt lhDd ]j f/lgsfox¿sf ] nfk/jfxLn ] hgtfn ]kfpg;Dd b'Mv kfPsf 5g\ . gf}la;]af6yfgsf]6 x'Fb} sf7df8f}+ l5g{ @) ldg]6hlt nfUg] 7fpFdf ;8s cJojl:ytePsf] sf/0fn] ubf{ ;ft÷cf7 306f hlt;do nfUg] u/]sf] 5 . s:tf] ljhf]u xf]nf,@) ldg]6df kf/ ug]{ b'/L ;ft 306fhlt ;do nufP/ kf/ ug'{kg]{ afWotfg]kfnLdf b]lvPsf] 5 . o;sf/0f o;dfu{af6 cfpg] hfg] ofq'x¿sf] hLjgclt g} kL8fbfos ag]sf] 5 . ;8sJoj:yfkg eg]sf] Pp6f ;+j]bgzLn sfo{xf] . o; k|lt lhDd]jf/ lgsfon] nfk/jfxLug'{ eg]sf] xhf/f}+ hgtfsf] lbgrof{;Fuv]njf8 ug'{ xf] . ;8s Joj:yfkg sfo{clt g} gfh's ePsf]n] lagf sf/0f lgbf]{ifhgtfx¿n] Hofg u'dfpg' k/]sf] b]lvPsf]5 . ;dfrf/sf] Pp6f c+z klg ;8sb '3 {6gfn ] cf ]u ]6 \g ' eg ]sf ] ;8sJoj:yfkgdf sdhf]/L x'g' xf] . o;sf]nflu 6«flkms k|x/L ;Fu;Fu} ;a} ;/f]sf/jfnflgsfox¿ cfkm\gf] sfo{k|lt OdfGbf/ x'gclt cfjZos ePsf] 5 . ;an] cf–cfkm\gf]7fpFaf6 OdfGbf/ / lgi7fk"j{s sfo{ u¥of]eg] kSs} klg ;8s b'3{6gf sd x'g]s'/fdf lglZrt x'G5 . 6«flkms k|x/Lsf]dfk;] sfo{qmdn] a]n'sf x'g] ;8s

b'3{6gfn] sd ePsf] 5 . dfk;] cleofgsf]sf/0f ;8s b'3{6gfdf w]/} g} sdL cfPsf]b]lvPsf] 5 t/ 6«flkms k|x/L;Fu dfk;]gfKg] oGqsf] sdLsf] sf/0f of] cleofghlt ;kmn x'g'kg]{ xf] ePsf] b]lvPsf]5}g . dfk;] gfKg] oGqsf] sdLsf sf/0fn]Zjf;sf] ljlwaf6 jf d'v ;'F3]/ cleofg;~rfngk|lt w]/} hgtfsf] u'gf;f] b]lvPsf]5 . oGqsf] sdLsf] sf/0f ckgfPsf] of]ljlwn] ubf{ lnld6df ;]jg u/]sf] /cglnld6]8 ;]jg u/]sf]nfO{ Pp6} t/fh'dftf]Ng] u/]sf] eg]/ JofKt u'gf;f] cfO/x]sf]b]lvPsf] 5 . h]xf];\ 6«flkms k|x/Ln] of]sfd hgtfsf] enfO{sf] nflu g} u/]sf]xf] . o;nfO{ cGoyf lng'sf] ;f6f] /fd|f]b[li6sf]0fn] lng'kg]{ s'/f xf] . oxfF lbOg]nfO;]G;sf] tl/sf klg vf;} e/kbf] {b]lvFb}g . ljb]zdf nfO;]G;sf] nflu :s'nk'Ug'kg{] x'G5 eg] oxfF To:tf] s'g} vf;Joj:yf b]lvPsf] 5}g . nfO;]G; vf]l;FbfnfO;]G; lng hfg'sf] ;§f b'O{–tLgrf]l6nfO;]G; agfpg] k|j[lQ klg oxfF JofKtkfOPsf] 5 . ;8snfO{ Jojl:yt kfg{sf]lgldQ ;a}n] lgoddf a;]/ lgodsf]kfngf ug'{kg]{ x'G5 . o; ;DalGwt ;a};/f]sf/jfnfx¿ / hgtf ;d]t cfkm" ;r]tx'g'kg] { x'G5 . h;n] ubf{ ca cfpg]lbgx¿df ;8s b'3{6gf ;dfrf/sf] lx:;fgagf];\ . ;8s b'3{6gfsf] sf/0fn] s'g}lktfn] ;Gtfg u'dfpg' gk/f ];\ eg];Gtfgn] cfˆgf] dftflktf u'dfpg' gk/f];\ .;8s b'3{6gfsf] sf/0f s;}sf] cfFvfdfkL8fsf] cfz' gauf];\ . ;8s b'3{6gfsf]nflu xf]Og z'e sfo{sf] nflu xf] .;8snfO{ z'e sfo{df :yfGtl/t ug'{ ;Dk"0f{g]kfnLsf] dfq} geP/ ;Dk"0f{ dfgjhfltsf]g} dxTjk"0f{ sfo{ xf] . o;k|lt OdfGbf/ /jkmfbf/ x'g ' k|To]s dfgjsf] k|d'vlhDd]jf/L xf] .

lqms]6 6f]nLnfO{ k|wfgdGqLsf] awfO{ tyf z'esfdgf

Do'lgvsf cWoIf h]n ;hfohd{gsf ] Ps cbfntn]

o '/f ] lkog RoflDkog jfo {gDo'lgvsf cWoIf pnL xf]Gh]nfO{;f9] tLg jif{sf] h]n ;hfo;'gfPsf] 5 . s/ 5nLsf] cf/f]kdfbf]ifL 7xl/Pkl5 pgnfO{ h]n;hfo ;'gfOPsf] xf ] . pgLhd{gLn] ;g\ !(&$ df ljZjsklhTbf :6«fOs/ lyP . xf]Gh]sf]:jL; a}+sdf uf]Ko vftf /x]sf]kfOPsf] aLaL;Ln] hgfPsf] 5 .

lqms]6 v]nf8LnfO{ 8]Jo' Sofk6\jfG6L–@) ljZjskdf klxnf] v]n v]n]sf] g]kfnL 6f]nLsf

v]nf8LnfO{ …8]Ao' SofkÚ k|bfg ul/Psf] 5 . g]kfnn] ljZjsk6\jfG6L–@) df v]Nb} ljZjsk 6\jfG6L–@) 9f]sf vf]n]sf] 5,h'g g]kfnn] v]n]sf] ;aeGbf 7"nf] :t/sf] v]n xf] . g]kfnL6f]nLn] xªsª;Fusf] v]ndf cEof; ug{'cl3 g]kfnL 6f]nLsfJoj:yfks pQd sdf{rfo{n] v]nf8LnfO{ jl/otfcg';f/ …8]Ao'SofkÚ k|bfg u/]sf lyP . jl/otfcg';f/ sKtfg kf/;

v8\sfnfO{ Ps / 1fg]G› dNnnfO{ b'O{ gDa/ c+s /x]sf] Sofk k|bfg ul/Psf] lyof] . To;kl5sf] qmdzgDa/ g]kfnL 6f]nLdf /x]sf afFsL zlQm uf}rg, z/b e]ifjfs/, j;Gt /]UdL, ljgf]b e08f/L, g/]z a'9fP]/,;'jf; vs'/]n, ;fu/ k'g, lht]G› d'lvof / ;f]dkfn sfdLnfO{ Sofk gDa/ k|bfg ul/Psf] lyof] . afFsLrf/ v]nf8LdWo] s;}n] klg k|ltof]lutfdf v]Ng kfPdf pgLx¿nfO{ klg Sofk k|bfg ul/g] 5 .

g]kfnn] ljZjsk lqms]6df ljhoL z'?jftu/]sf]df k|wfgdGqL ;'zLn sf]O/fnfn] awfO{ tyfz'esfdgf lbPsf 5g\ . …xªsªnfO{ *) /gn] k/flhtub{} g]kfnL l6d ljhoL ePsf] va/n] dnfO{ cltxlif{t agfPsf] 5Ú k|wfgdGqL sf]O/fnfn] cfOtaf/;fFem jQmJo hf/L ub{} eg], …/fli6«o uf}/j clej[l4ug{] g]kfnL lqms]6 l6dnfO{ d o; cj;/df xflb{sawfO{ 1fkg ub{5' .Ú 6\jfG6L–@) ljZjsk lqms]6dfklxnf]k6s ;xefuL ePsf] g]kfnL l6dsf] ljhoLz'?cft k|z+;fof]Uo /x]sf] sf]O/fnfn] atfP . …g]kfnLlqms]6 l6dn] 5f]6f] ;dodf k|fKt u/]sf] o;;kmntfsf] ;/sf/ sb/ ub{5 . of] ;kmntfn] cfpFbfk|ltof]lutfdf klg cem pRr:t/sf] k|bz{g u/LljZjsk r'Dg] ;kgf ;fsf/ kfg{ ;Dk"0f{ v]nf8L /k|lzIfsnfO{ yk xf};nf / k|]/0ff k|fKt x'g] d}n]cfzf lnPsf] 5'Ú k|wfgdGqL sf]O/fnfn] eg] .

sfg'gL ;xfotfsIfsf] :yfkgf ul/g]

g]kfn kqsf/ dxf;+3 k;f{ zfvfsf]] bzf}+ clwjz]gaf6lgjf{lrt klxnf] sfo{ ;ldltsf] a}7sn] kqsf/ dxf;+3k;f{ zfvfdf sfg'gL ;xfotf sIf -lnun 8]S;_ sf] :yfkgfug]{ lg0f{o u/]sf] 5 . zfvfsf] a}7sn] >dlhjL kqsf/x¿sf]xslxtsf nflu jL/]Gb|k|;fb ofbj / /fdgf/fo0f s'dL{/xg] u/L b'O{ ;b:oLo pQm sfg'gL ;xfos sIf ;ldltagfpg] lg0f{o u/]sf] xf] . To;}u/L a}7sn] cTofjZossfd afx]s cGo cj:yfdf cfkm\gf ;jf/L ;fwgdf …k|];Úgn]Vg ;d]t cg'/f]w ug]{ lg0f{o u/]sf] 5 . n]lvPsf k|];x¿d]6fpg klg ;DalGwt ;a}nfO{ a}7sn] cfu|x u/]sf] cWoIfZofd a+h/fn] hfgsf/L lbP .

zfvfsf lgjt{dfg cWoIf s];L nfld5fg] / k"j{cWoIfx¿ czf]s ltjf/L tyf zq'3g g]kfn ;lDdlnttLg ;b:oLo ;Nnfxsf/ ;ldlt ;d]t agfpg] lg0f{ou/]sf] cWoIf a+hf/n] hfgsf/L lbP . ;x;lrj z]v/axfb'/5ts'nLnfO{ !% lbgleq pko'Qm :yfgdf sfof {no:yfkgfsf nflu :yfg 5gf]6 ug]{ lhDd]jf/L lbPsf] /vftf ;~rfngsf nflu sf]iffWoIf cg'k ltjf/Lsf] clgjfo{x:tfIf/ tyf ;lrj s[i0fpbf; vgfn / cWoIf Zofda+h/f dWo] Pshgfsf] x:tfIf/ rNg] u/L vftf ;~rfngug]{ lg0f{o ;d]t a}7sn] u/]sf] 5 .

bHofgL{ lrGx k|bfgk|wfg;]gfklt uf}/j zDz]/ ha/fn] kmfNu'g @( ut]sf]

dlGqkl/ifb\sf] lg0f{ocg';f/ k|f8 pk/yL bhf{df kbf]GgtLePsf k|f8 ;xfos /yL xf]ds'df/ nfjtLnfO{ r}q # ut]h+uL c8\8fdf cfof]lht Ps ;df/f]xsf aLr pk/yLsf]bHof{gL lrGx k|bfg u/] . ;fy} kbf]GgtL ePsf k|f8pk/yL nfjtLnfO{ sfo{/yL ljefu -k|f8 ljefs_ sf]k|d'vsf] lhDd]jf/L lbOPsf] ;]gfn] hgfPsf] 5 .

PkLPkm 6f]nL nfOj]l/of k|:yfg;+o'Qm /fi6«;+3sf] cg'/f]wdf zflGt:yfkgfy{ ;z:q

k|x/L ansf] tkm{af6 o'gfO6]8 g]zG; ld;g OgnfOa]l/ofdf kmD8{ k'ln; o'lg6 -PkmkLo'_ sf] ¿kdf sfo{ug{ vl6Psf] ;z:q k|x/L ansf] Po ;o #) ;b:oLoPs 6f]nL kmfu'g #) ut] To;tkm{ k|:yfg u/]sf] 5 .

;z:q k|x/L dxflg/LIfs sf]if/fh jGtn] ;z:qk|x/L an k|wfg sfof{nodf cfof]lht Ps ;df/f]xsfaLr ;f] 6f]nLnfO{ z'esfdgf;lxt xflb{s ljbfO{ u/] .;z:q k|x/L dxflg/LIfs jGtn] To; cj;/dfnfOj]l/ofdf zflGt :yfkgfy{ g]kfnsf] tkm{af6 vl6Fb}cfPsf] PkLPkm 6f]nLn] nfOj]l/ofdf cfˆgf] 5'§} klxrfgagfPsf] rrf{ ub{} g]kfn / g]kfnLsf] OHht k|lti7fnfO{sfod /fVb} o'Pgsf] Dof08]6 cg'¿ksf] lhDd]jf/Ls'zntfk"j{s k'/fug{ lgb]{zg lbP . pgn] dfgjclwsf/

/ cGt/f{li6«o sfg'gsf] cIf/; kfngf ub}{ sfo{ ug'{kg]{atfpFb} ld;gdf t}gfy ljleGg b]zsf ;'/IffsdL{;FucfjZos ;dGjo / ;xsfo{ ub}{ :yfgLo hgtfsf]dg lhTg] 9+un] pTs[i6 sfo{ ug{ x/xd]zf lqmoflzn/lx/xg'kg]{ pNn]v u/] .

;z:q k|x/L jl/i7 pk/LIfs uf]ljGb If]qLsf]sdf08df To;tkm{ k|:yfg u/]sf] ;f] 6f]nLdf l;lgo/clws[t !% hgf, h'lgo/ clws[t !^ hgf;lxt s"nPs ;o #) hgf 5g\ .++ ;f] d'n'ssf] ljleGg :yfgdfu/L ;z:q k|x/L ansf] tkm{af6 tLgj6f PkmkLo' 6f]nLvl6Fb} cfPsf] 5 . tLgj6} 6f]nLdf u/L xfn s"n tLg;o*) hgf PkLPkm clws[t tyf hjfgx¿ ;xefuL/x]sf 5g\ . o;}qmddf ToxfF sfo{/t PkLPkm 6f]nLnfO{abnL ug{ klxnf] 8km\kmf To;tkm{ k|:yfg u/]sf] xf] .

Page 6: 12 06 070

%laxLaf/, r}q ^, @)&) ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

-k|:t't cfn]v k|l;4 x:t/]vfljb\ sL/f]sf] ;g\ !(!^ df k|sflzt k':ts …;a}sf nflu x:t/]vf lj1fgÚ -kfld:6«L km/cn_ sf] wf/fjflxs cg'jfb xf] . cfkm\gf] eljio hfGg] sf}t'xntf ;+;f/sf ;a} cfl:ts jf gfl:ts dflg;df b]lvPsf]5 . …of] cGwljZjf;df ljZjf; ulb{gFÚ eg]/ kmnfSb} cufl8sf] dflg;n] eljio atfOb]nf eGg] cfzfdf xft km}nfpg]k|j[lQ cToGt} Jofks b]lvG5 . cg'jfbssf] cg'ejdf x:t/]vf Pp6f k|fdfl0fs ljBf xf] . t;y{ cfd kf7sn] cfkm\gf]eljio cfkm}+n] s]nfpg ;s'g\ eGg] p2]Zon] cg'jfb >[+vnf k|:t't ug{ nfluPsf] xf] .

– cg'jfbs_

x:t/]vfn] s] eG5 <

xTs]nf ;DaGwL ljljw kIf

qmdz ===

:jf:Yo ;/f]sf/

afnf /fO{

g]kfn ;/sf/;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno

;"rgf ljefu

bfofF / afofF xftb'j} xTs]nfx¿ Ps} k|sf/sf 5g\

ls 5}gg\ a 'em \g b 'j } xft /fd|/Lhf FRg'kb{5 . olb b'j} xTs]nf Ps}k|sf/sf 5g\ eg] h] h:tf] syg x'G5,Tof] k|jn x'G5 .

olb afofF xftdf b]lvPsf] lrGxbfofFdf b]lvPg eg] o;n] :jefljsk|s[ltnfO{ dfq a'emfpF5 . bfofF xftdfTof] lrGx b]lvPg eg] o;sf] kmnkfOFb}g, cyjf kl/0ffd lg:sFb}g olbb'j} xft Psbd} ;dfg 5g\ eg] s]a'em \g'kb{5 eg] ;DalGwt JolQmn]k|f/Awn] jf k|s[ltn] lbPeGbf yk s]xLljsl;t gu/]sf] eGg] a'em\g kb{5 .

bfofFeGbf afofFtkm{sf] dl:tissf]a9L k|of ]u x'G5 / :gfo'x¿ bfofFxfttkm{ a9\5 eg] ofb /fVg' h?/L5 . kl/0ffdtM bfofF xftn] ljsl;t

df]6f]kgfdf]6f]kgf clxn]sf] ;dodf Ps ;femf ;d:ofsf] ¿kdf

b]lvg yfn]sf] 5 . klxn] klxn] ljs;t /fi6«sf] klg ;d:ofdflgg] df]6f]kgf clxn] ljsf;f]Gd'v /fi6«sf] klg ;d:of ePsf]5 . df]6f]kgf eGgfn] z/L/df cToflws af];f]kgf eO{ :jf:YonfO{gsf/fTds c;/ k'¥ofpg] cj:yf xf] . olb s'g} JolQmn] cfkm\gf]z/L/nfO{ rflxg]eGbf a9L vfgf vfG5 / ToxL cg';f/ vfgfaf6k|fKt ePsf] zlQm -Sofnf]/L_ vr{ ePg eg] Tof] Sofnf]/L af];f]sf]¿kdf hDg yfNb5 / df]6f]kgf z'? x'G5 . df]6f]kgfn] ubf{ljleGg k|sf/sf :jf:Yo ;d:ofsf] hf]lvd a9fpF5 / sltko

cj:yfdf k|f0f3fts /f]usf] sf/0f klg x'g;S5 .df]6f]kgfsf] d'Vo sf/0f eg]sf] g} c:j:Yo vfgfsf] cToflws ;]jg / ToxL cg';f/

zf/Ll/s ultljlwdf sdL x'g' xf] . clxn]sf] cfw'lgs hLjgz}nL / /xg;xgn] ubf{ xfdL cfxf/a9L vfG5f}+ / t'ngfTds¿kdf zf/Ll/s ultljlw sd u5f{{+}+ / cGttM af];f] hDg yfNb5 .

df]6f]kgfsf] cGo sf/0fx¿M z/L/nfO{ rflxg]eGbf cToflws vfg] . kmf:6km'8, dMdM, rfpldg, k|]mGr k|mfO, ;;]h, k]o kbfy{ . u'lnof] / lrNnf] vfgf . j+zfg'ut u'0f . dlb/fkfg . yfO/fO8 / cfGb|f xdf{]gsf] ;d:of . s'g} k|sf/sf] cf}ifwLsf] ;fO8Okm]S6 .

afnaflnsf / lszf]/ cj:yfsfx¿sf] Pp6f 7"nf] ;d:of eg]s} df]6f]kgf xf] .tYof+s cg';f/ klg lszf]/–lszf]/L cj:yfdf g} df]6f]kgfsf] sf/0fn] ubf{ k|f0f3fts/f]usf hf]lvddf k/]sf 5g\ . afNosfndf ePsf] jf ckgfPsf] hLjgz}nL o'jf cj:yf;Ddklg ToxL afgL x'G5 . afNosfndf df]6f] /x]sfx¿ k|foM o'jf cj:yfdf klg df]6f x'G5g\ .xfdL cfkm\gf] aRrfx¿nfO{ w]/} v'jfpg] k|of; u5f+} { / w]/} vfPsf] /fd|f] dfG5f}+ /zf/Ll/s¿kdf x§fs§f jf df]6f] ePg eg] lrGtf u5f}+ { . t/ clxn] of] cj:yf /x]g /afnaflnsf df]6f] eP eg]rflxF lrGtf lnP/ tf}n lgoGq0f ug'{k5{ . gq slnn} pd]/b]lvdw'd]x / x[bo3ft h:tf ;d:ofaf6 kLl8t x'g ;S5g\ .

df]6f]kgsf c;/x¿M pRr /Qmrfk÷pRr sf]n]:6«f]n . dw'd]x . kfrg k|0ffnLsf] ;d:of . xf8hf]gL{ ;DaGwL ;d:of . SofG;/sf] vt/f . afFemf]kgf . x[bo3ft, dl:tis3ft . zf/Ll/s¿kdf e2f b]lvP/

dfgl;s¿kdf tgfj / lrGtf x'g;S5 .df]6f]kg ePsf] yfxf kfpg] w]/} tl/sfx¿ 5g\ . ;lhnf] tl/sfdWo] cfkm\gf] tf}n -

lsnf]u|fd_ df gfKg] clg prfO{nfO{ klg ld6/df gfKg] . cfPsf] tf}nnfO{ prfO{sf] :Sjfo/u/L efu ug]{ . h:t} JolQmsf] rf}n %$ 5 / prfO{ !=% ld6/ 5 eg] aL=Pd=cfO{ -a8L df;OG8]S;_ o;/L lgsfNg ;lsG5 .

aL=Pd=cfO{= Ö %$÷!=$x$=%Ö@$

/ cfPsf] kmnnfO{ aL=Pd=cfO{= sf] dfkb08;Fu t'ngf ug{ ;lsG5 . olb aL=Pd=cfO{=@% eGbf dfly jf w]/} cfPdf df]6f]kgf z'? ePsf] a'lemG5 / #) eGbf a9L cfPdf cToflwsdf]6f] a'lemG5 . aL=Pd=cfO{= sf] dfkb08 aRrfx¿sf] nflu eg] km/s x'G5 .

;a}eGbf sl7g / d'l:sn eg]s} tf}n lgoGq0f / 36fpg xf] . xfdL k|fo ;a}nfO{ g} tf}n36fpg] pkfox¿ yfxf xf]nf t/ tL pkfox¿ hlt eGg ;lhnf] 5, Tolt g} b}lgsL hLjgdfptfg{ uf¥xf] x'G5 . xfdL k|foM Ps b'O{ xKtf;Dd vfgf lgoGq0f u5f}{+ / zf/Ll/s ultljlwa9fpF5f} / rfxG5f}+ ls tf}n crfgs g} 36f];\ / cfkm"n] ;f]r]h:tf] ePg eg] xfdL lg/fzx'G5f}+ / k'gM cfkm\gf] k'/fg} hLjgz}nLdf kms{G5f}+, h'g unt xf] .

ToxL eP/ tf}n 36fpg cfTdjn, b[9tf rflxG5 .

tf}n 36fpg] s]xL pkfox¿M z'?df xfdLn] s'g vfgfdf a9L Sofnf]/L÷zlQm x'G5 egL kQf nufpg] / To;nfO{

s6f}tL ug]{ . To;sf] ;§fdf ;fu;AhL kmnkm"n vfg] . kfgL k|z:t¿kdf lkpg] . vfgf sd vfg] eg]/ ef]s} a:g' x'Fb}g / lrof t xf] eg]/ w/} sk glkpg] . lrofsf]

u'lnof]n] klg z/L/nfO{ Sofnf]/L lbO/x]sf] x'G5 . ToxL eP/ lrofsf] ;§f sfutL kfgL jf;'u/ lk|m lrof lkpg] .

zf/Ll/s ultljlwnfO{ a9fpg] -jfs, hlsª, l:slkË, :jLldË cflb . clkm;df 6]andf sfdug]{x¿n] klg s]xL ;do km';{b lnO{ clkm;leq g} lxF88'n ug]{ / clkm;sf] l;+8L k|of]u ug]{ .df]6f]kgf, dfgl;s, zf/Ll/s / ;fdflhs¿kdf g} Ps ;d:of xf] / of] ;d:ofnfO{

lgoGq0f ug{ cfkm\gf] b}lgs hLjgz}nL kl/jt{g ug'{ h?/L 5 . 6LeLdf b]vfPcg';f/sf] t'?Gttf}n 36\g] ljlwx¿ z/L/sf nflu xflgsf/s x'G5 . ;s];Dd Ps dlxgfdf Ps lsnf] 36\g]p2]Zo lng] / df]6f]kgf ePsf JolQmn] lgoldt¿kdf cfkm\gf] /Qmrfk, ;'u/, sf]n]:6«f]n hfFru/fpg] . /, cGttM df]6f]kgf t'?Gt} 36\b}g / 36]g egL lg/fz x'g' x'Fb}g / :j:Yo hLjgz}nLckgfPdf cjZo g} tf}n 36\g]5 . xfdL ;a}df of] cfTdjn / b[9tf sfod /xf];\ .

-n]vs lqljljaf6 kLPr8L ub}{5g\_

;lqmo dl:tisnfO{ a'emfpF5 eg] afofFn]:jefljs k|s[lt jf em'sfpnfO{ dfqa'emfpF5 .

;l6s Pj+ j}1flgs sygsf nfluljBfyL{x¿n] of] lgodnfO{ ;Fw} dggug'{kb{5 / afofF xftdf b]lvPsf] s'g}…cToGt} /fd|f] /]vfÚ sf] cfwf/df cyjf

;DalGwt JolQmn] uj{sf ;fy afofFxftsf] /]vftkm{ Wofg cfslif{tu/]sf] cfwf/df eljio syg

k|dfl0ft x'g' x'Fb}g . To:tf] lrGxn]ta;Dd kl/0ffd lbFb}g, ha;Dd Tof]

lrGx bfofF xftdf klg b]lvFb}g .

a[xt lqsf]0fdl:tis/ ]vf , hLjg/ ]vf /

:jf:Yo/]vfaf6 j[xt\ lqsf]0f aGb5 -lrqx]g'{xf];\_ . of] lqsf]0f hlt 7"nf] x'G5, Toltg} :jf:Yo /fd|f] x'G5, lsgls :jf:Yo/]vfhLjg/ ]vfaf6 6f9 f x 'g k ' Ub5 .hLjgk|ltsf] b[li6sf]0f j[xt\ x'G5 / sfo{If]qklg ;Ldfdf gafFlwP h:t} x'G5 .

olb dflyNnf] sf]0f -hLjg/]vf /

dl:tis/]vfaf6 lgld{t_ gAa] l8u|LeGbfsdsf] eof] eg] Tof] JolQm Jou| / a9Lg} ;+j]bgzLn x'G5 .

rt'e{'hgfdn ] ; 'e m fP em + } x [ bo /

dl:tis/]vfsf] aLrsf] If]qnfO{ rt'e'{helgG5 -lrq x]g'{xf];\_ . olb b'j}lt/ ;fFu'/f]5}g / ;dfg cfsf/sf] 5, o;nfO{ /fd|f]dfGg'kb{5 .

o:tf] b]lvof] eg] lg0f{odf ;Gt'ng,;Gt'lnt dl:tis / cToGt} /fd|f] k|ltsdfGg'kb{5 .

rt'e{'hn] c?sf k|ltsf] wf/0ff /;xof]uLk|ltsf] wf/0ffnfO{ bzf{pF5 . olbcToGt} ;fF3'/f] 5 eg] o;n] j}rfl/s ;+sL0f{tfcyjf wd{sf af/]df b[9wld{tfnfO{ a'emfpF5 .

olb cToGt} km/flsnf] eof] eg]clg0f{o / j}rfl/s¿kdf cToGt} v's'nf]JolQm eGg] a'emfpF5 .

cf/fdbfoL ofqfsf] nflu dsfn'oftfoftnfO{ ;Demg'xf];\ .kmf]g g+= M $@&&%%@,

$@*!(&@

;flxTo l;h{gf

d zq' t\ xf]Og===t/==xf]l;of/ Û

cfh d}n] b]v]sf] d sf] af/] s'/f eGg]5'cfh d}n] lrg]sf] d sf] af/] s'/f ug{]5'd}n] a'em\g g;s]sf] d sf] af/] cfkm+}klg ;'Gg]5'

of] u/ Tof] u/ Û===of] gu/ Tof] gu/ ÛÛ===of] lsg <===Tof] lsg <of] ;a} ;'g]/ d klg eGy]+===s:tf] c?nfO{ b'v lbg] dfG5] xf]nf <

cfh cfkm+} Tof] eGg] dfG5] eOP5 Ûcflv/ d klg ToxL eL8 leqs} b'O{rl/qsf] Hofg /x]5' Ûd'vdf /fd /fd===aunLdf 5'/f af]Sg]===zAbsf] 5'/f k|xf/ ug{] gk'+;s ag]5'===lhpFb} d/]t'No agfpg] wfl/nf] 5'/faf]Sg]===c;n b] lvg] t/ x '?Ss} agfpg]k|f0f3fts /f]u eP5' Û

lgZrn a:g]t

cfh P]gfdf cfkm'nfO{ x]/]+===d xf]Og d h:t} csf{] sf]O b]v+] Ûcfkm+} em'lSsP klg===t/ Psl5g 3f]l/P/ x]bf{ c;lnot b]lvxflnof]===P]gf leqsf] Tof] :j¿k d]/} lyof]===P]gf aflx/ plePsf] d]/f] zl// kf] s'¿klyof]

d h] x'g gvf]h]sf] lyPF ToxL g} eP5'd slxn] unt lyOgF===dfq d]/f] ;f]r kfv08L lyof]cfkm' t hNof] hNof]jl/kl/ klg cfuf] nufP/ 5f]8\of] Û

d}n] cfkm'nfO{ w]/} g} lrlg;s]5'===lsgls===d c;n b]lvg] rl/q af]s]sf] 9f]+uL kf]/x]5' Ûd laif cf]sNg] g/ eP5'===pgL t dxfg lyP To;}n] dxfb]j eP===cfkm' t eQm klg x'g ;lsPg===To;}n] cfkm\gfnfO{ r'lg r'lg ?jfpg===oxL wlt{d} pQfgf] k/]+ Û

xf]l;of/ Ûd zq' t\ xf]Og===t/ d===Tof] eGbf 8/nfUbf] ldq ePF Û

…;"o{ g]kfn cfzf pBdzLntf cjf8{Ú r}tdf;g\ @)!# sf ;fdflhs pBdLnfO{

of] jif{ r}t !$ df …;"o{ g]kfn ;fdflhspBdL cjf8{ @)!#Ú af6 ;Ddfg ul/g]ePsf] 5 . pTs[i6 kfFr ;fdflhspBdLn] of ] cjf8 { kfpg]5g\ .b]ze/af6 cfPsf cfj]bgdWo]af65flgPsf !) clGtd k|lt:kwL{sf] 5gf]6eO;s]sf] cfof]hsn] hfgsf/L lbPsf]5 . ;fdflhs pBdL cjf8{ ax'/fli6«o sDkgL;"o{ g]kfn / r]Gh km\o'hg g]kfnn] tLg jif{b]lvk|bfg ub{} cfPsf 5g\ . cfof]hssf cg';f/of] jif{ cfzf cjf8{sf nflu !$ c~rnsf$) lhNnfaf6 Ps ;o !( ;fdflhs pBdLn]cfj]bg lbPsf lyP . tLdWo]af6 klxnf] r/0fdfpTs[i6 $) pBdL r'lgPsf lyP . pgLx¿nfO{!& kmfu'gdf cfof]lht ahf/ ldgf/df ;d]t;xefuL u/fOPsf] lyof] . To;kl5 pTs[i6 !)pBdL rog ePsf x'g\ .

cfof]hssf cg';f/ clGtd !) sf];"rLdf kg{]df rf/ hgf /fhwfgL / 5 hgfaflx/sf 5g\ . pkTosfleqaf6 5flgg]df k|m]G8x]lG8qmfkm\6sf zflGt >]i7 / lgh{nf >]i7, :df6{kfgLsf ;'dg zfSo, / lxdfnog ofla{6kmfd{sf pHjn rfkfufO{+ 5g\ . /fhwfgLaflx/af6 l;Gw'nLl:yt h'gf/ s]Gb|Lo ;xsf/L;+3sf bLksk|;fb sf]O/fnf, sfe|]sf] e§]8fF8fdlxnf s[lif ;xsf/LsL km"ndfof tfdfª,

sfe|]s} cfzfk'/L cuf{lgs kmfd{sf k|]daxfb'/nfdf, Ko'7fgsf] dft[e"ld pmhf{sf dw's/ s];L,/fd]5fksf] tfdfsf];L sDo'lg6L l/hg PG86k{]G6fOgsf /Tgaxfb'/ g]jf/ / wflbªsf] g]kfn;f];fO6L ckm l8;]an dN6Lkkf{ ]h sf]–ck/]l6esL t]hs'df/L ltjf/L 5g\ . cfzfcjf8{af6 b'O{ >[+vnfdf !# ;fdflhs pBdL

;Ddflgt eO;s]sf 5g\ . …lkk'n,k|f]lkm6 / Knfg]6Ú sf] hudf pleP/cl3 a9\g] ;fdflhs pBdLnfO{k|f]T;fxg ug{ cfzf cjf8{ z'? ul/Psf]cfof]hsn] hgfPsf] 5 . cu|0fL;fdflhs pBdLsf] klxrfg, ;Ddfg/ k|j4{g g} cjf8{sf] d'Vo p2]Zo/x]sf] atfOPsf] 5 . g]kfndf ko{6g

/ hn;|f]t h:t} dfgj ;+zfwg klg k|jn;Defjgfsf] If]q /x]sfn] cfzf cjf8{dfkm{t\k|j4{g z'? ul/Psf] xf] . of] jif{sf] cjf8{ljt/0f ;df/f]xdf cfFvf /f]u ljz]if1 8f=;Gb's ?Ot tyf tLnu+uf OlG:6Ro'6 ckmcKyfNdf ]nf ]hL kl/jf/nfO { pNn]vgLosfo{jfkt ;Ddfg ul/g] ePsf] 5 .

l;l6hG;\ a}+ssf]a08 ;"rLs/0fkmfNu'g @( ut] l;l6hG;\ a} +s

OG6/g]zgn lnld6]8 / g]kfn :6sPS;r]GhaLr k|lt C0fkq c+lst tyf r'Qmfd"No Ps xhf/ ¿k}ofF sfod ePsf] %)s/f]8 a/fa/sf], kfFr nfv yfg C0fkqjflif{s *=% k|ltzt Aofhb/ sfod ePsf]/ q}dfl;s tj/n] Jofh ljt/0f ug{] /C0fkq afF8kmfF8 ePsf] ldltn] ;ft jif{df

;fjfF lkmtf{ e'QmfgL x'g] u/L ;fd'lxsnufgL sf]if, ;j{;fwf/0f tyf JolQmutnufgLstf{nfO{ bf];|f] ahf/df sf/f]jf/ ug{sf]nflu a08 ;"rLs/0f ;DaGwL ;Demf}tful/sf] a}+sn] hgfPsf] 5 . C0fkq ;"rLs/0f;Demf}tf kqdf o; :6s PS;r]Ghsf]tkm{af6 dxfk|aGws ;Ltf/fd yklnof /a } +ssf ] tkm {a f6 ;xfosdxfk|aGws÷sDkgL ;lrj u0f]z/fhkf]v/]nn] x:tfIf/ u/] .

rf}w/L ;d"xsf] Sofd]n r'/f]6

lqmi6nsf] ;fwf/0f ;ef ;DkGgkmfu'g #) ut] lqmi6n kmfOgfG;sf]

bzf+}, P3f/f} / af¥xf+ } jflif{s ;fwf/0f;ef ;DkGg ePsf] 5 . ;efdf ;~rfns;ldltsf cWoIf s]bf/ sfsL{n] cfly{sji f { @)^&÷)^*, )^*÷)^( /

@)^(÷)&) sf] tLg cfly{s jif{sf] n]vfkl/Ifssf] k|ltj]bg ;lxtsf] ;~rfns;ldltsf] k|ltj]bg k|:t't u/] . tLgcfly{s jif{sf] n]vf kl/Ifssf] k|ltj]bg/ jf;nft tyf gfkmf gf]S;fg lx;fj;lxtsf] ljQLo ljj/0f k|sfzg ug{ /jflif{s ;fwf/0f ;ef k|of]hgsf nflug]kfn /fi6« a}+sn] :jLs[lt k|bfg u/]sf]5 . s]xL cjlw t/ntfsf] ;d:ofsfsf/0f c;xh cj:yf k/]tf klg shf{

c;'nLdf s8fO{ ul/Psf sf/0f cfly{sjif{ @)^(÷)&) df !% s/f]8 (& nfvv'b d'gfkmf ePsf] Joxf]/f cWoIf s]bf/sfsL{n] ;efnfO{ hfgsf/L u/fP .

klxNnf] cjlwdf t/ntfsf sf/0fn]shf{ c;'nLtkm{ Wofg lbg'k/]sf] xF 'bf xsk|b z]o/hf/L ug] { sfo { :yugePsf]df !M! cg'kftdf

xsk|b z]o/ hf/L u/L r'Qmf k"FhL !$s/f]8 rfn' cfly{s jif{df g} k'¥ofpg]k|:tfj klg ;efn] :jLs[t u/]sf] 5 .To;}u/L cGo pko'Qm a}+s jf ljQLo;Fudh{/df hfg] ljz]if k|:tfj klg ;efn]:jLs[t u/]sf] 5 . xfn ;+:yfdf tLg;b:oLo ;~rfns ;ldltdf cWoIf s]bf/sfsL{ ;~rfns d'Gg' >]i7 / pT;j;'Gb/>]i7nfO{ afFsL sfo{sfnsf nflu u/]sf]lgo'lQmnfO{ ;efn] cg'df]bg u/]sf] 5 .

r'/f]6 pBf]udf @) s/f]8 ¿k}ofF nufgLug{] 3f]if0ff u/]sf] rf}w/L ;d"xn] cGt/f{l6«oa|fG8sf] r'/f]6 Sofd]n g]kfndf NofPsf] 5 .ax'/fli6«o sDkgL hfkfg 6f]afsf] O+s -h]l6cfO{_sf ] pTkfbg Sofd]n g]kfnL ahf/dfljqmLljt/0f z'? eO;s]sf] 5 . ut xKtfcfof]lht ;fj{hlgs sfo{qmddf h]l6cfO{sfpRr Joj:yfks tyf rf}w/L ;d'xsf k|aGwlgb{]zs lgjf{0f rf}w/L nufotsf] pkl:yltdfSofd]nsf b'O{ km/s cfsf/sf Kofs]6 g]kfnLahf/df ljqmL z'? ul/Psf] xf] .

z'?df hfkfgd} pTkflbt r'/f]6 ljqmL ug{]/ lj:tf/} gjnk;f;Ll:yt KnfG6df pTkfbgyfngL ug{] rf}w/L ;d'xsf] of]hgf 5 .gjnk/f;Ll:yt pBf]u u|fddf rf}w/L ;d'xn]cfkm}+ KnfG6 lgdf{0f ul/ r'/f]6 pBf]udf cfpg

k|oTg u/]sf] lyof] . t/, ck]Iffcg'¿k ;kmntfkfpg ;s]sf] lyPg . sDkgLn] clxn] klg;fx;L nufotsf s]lx a|fG8 pTkfbg ub{} cfPsf]5 . lahdf08";Fu tLg dlxgf cl3sf]cGtjftf{df rf}w/L ;d'xsf cWoIf ljgf]brf}w/Ln] z'?df h]l6cfO{sf s]lx a|fG8 ;fj{hlgsug{] / lj:tf/} ;+o'Qm nufgLdfkm{t g}kfnd}r'/f]6 pTkfbg ug{] of]hgf ;fj{hlgs u/]sflyP . pgn] g]kfndf pTkfbg yfngL ePsf]jif{ r'/f]6 pBf]udf @) nfv 8n/ -sl/a @)s/f]8 ¿k}ofF_ nufgL ug{ ] / To;kl5qmlds¿kn] nufgL a9fpg] rf}w/Ln] atfP .

hfkfgaf6 NofOPsf] k|ljlwdf ;fx;Lnufotsf :yfgLo a|fG8sf] klg pTkfbg a9fpg]/0fgLlt rf}w/L ;d"xsf] 5 . h]l6cfO{;Fusf];xsfo{n] g]kfnL r'/f]6 pBf]udf cfkm"x¿ gofF9+un] :yflkt x'g] ljZjf; rf}w/Lsf] 5 . :t/LopTkfbg z'? ePkl5 g]kfnaf6 lgof{tsf];+efjgf ;d]t vf]lh ug{] rf}w/L ;d"xsf] of]hgf5 . ;o jif{ nfdf] Oltxf; ePsf] Sofd]nljZjJofkL 6«]8dfs{ kfpg] klxnf] r'/f]6 a|fG8xf] . clxn] ljZjsf ;oeGbf a9L d'n'sdfSofd]n ljqmL x'g] h]l6cfO{n] hgfPsf] 5 .h]l6cfO{n] Sofd]n nufot ljG:6g, ldN6 ;]e]g,laPG8Pr, l;Ns s6nufot cf7 a|fG8sf r'/f]6cGt/f{li6«o ahf/df ljqmL ub{} cfPsf] 5 .g]kfndf la:tf/} h]l6cfO{sf yk a|fG8 ;fj{hlgsug{] tyf hfkfgL k|ljlwdf pTkfbg ;'? ug{]rf}w/L ;d'xsf] nIo 5 .

kmfu'gb]lv a}zfv;Ddsf] cjlw xfjfx'/L a9Lcfpg] ;do xf] . cfuf] afNbf ;'/lIft 7fpFdfafNg], ;nfO{, nfO6/, dl§t]n cflb HjngzLn

j:t' s]6fs]6Ln] e]6\g] 7fpFdf g/fVg] .s]6fs]6LnfO{ hyfefjL cfuf] afNbf x'g;Sg]

cfunfuLsf b'3{6gfx?af/] ;DemfOa'emfO ug]{ /o:tf s'/fx?af6 ;hu /xg hgr]tgf a9fpg]

sfo{df ;xof]u u/f}+ .

Page 7: 12 06 070

^laxLaf/, r}q ^, @)&) ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

k|ljlw

km];a's vf]n]kl5 P;PdP;km];a's cfd dflg; hf]l8g], e]l6g] ;fj{hlgs d~r alg;s]sf] 5 . k'/fgf /

:s'n] pd]/kl5 5'6]sf ;fyL b]lv gofF gofF ;fyL agfpg] dfWod ag]sf] 5 of];fdflhs ;~hfn . of] ;fdflhs ;~hfnsf] nf]slk|otf ljZje/ plQs} 5 . g]kfndfgx'g] t emg\ s'/} ePg . o;sf] nf]slk|otf Pn]S;f jf s'g} c? Pgflnl6S;j]a;fO6n] b]vfpg} kb{}g dflg; OG6/g]6sf] sg]S;g hfFRg o;sf] k|of]u u5{g\ .cfd b}lgsLsf ] cxd\ lx:;falg;s ]sf ] 5 , km ];a 's .dflg;x¿ dgdf km'/]sf s'/f ;a}km];a'sdf pbf+uf] kf5{g\ . To;}n]t o;nfO{ dflg;sf] dgf]lj1fghfGg] dfWodsf¿kdf klg lngyflnPsf] 5 . Joj;flos nfesf nflu nlIft pkef]Qmfsf cfjZostf, dfgl;stf;fy} b}lgs ultljlw af/]sf ;"rgf Psd'i7¿kdf kfOg] dfWod ag]sf] 5 of];fdflhs ;~hfn . o;df cfj4 ePsfx¿sf af/]sf] ;"rgf / hfgsf/L xfl;n ug{w]/}n] o;sf] ;'/lIft 8f6f rf]g{sf nflu ;fOa/ cfqmd0f ul//x]sf x'G5g\ . To;f] tcg]sg cfsif{s kmf]6f] / lel8of]sf] ln+s efO/n¿kdf z]o/ u/]/ :kfd/n] tkfOFsf]km];a's PsfpG6 ultljlw dfly lgoGq0f u5{g\ . PsfpG6 Xofs x'g] ;d:of klgal9/x]sf] 5 . o:tf 7uLb]lv rf]/L / km];a's PsfpG6df x'g] cgfjZos rnv]n/f]Sg tyf s;}n] cfkm\gf] km];a'sdf cglws[t kx'Fr -PS;];_ kfPsf] hfgsf/Lkfpgsf nflu km];a'sn] k|of]ustf{x¿sf nflu ljleGg ;'ljwf lbPsf] 5 . To:t} xf]

df]afOn -P;PdP;_ gf]l6lkms];g .h;n] tkfOFsf] km];a's PsfpG6dfnuOg u/ ]kl5 tkfO FnfO { Pp6fP;PdP; k7fpF5 . o;vfnsf] ;]jflngsf nflu tkfOFn] cfkm\gf] km];a'sdfbfofFtkm{sf] dfly l;/fgdf /x]sf];]l6ªdf uP/ PsfpG6 ;]l6ª;\ dflSns ug{'k5{ . To;kl5 b]lvg] k]hdf

afofFtkm{ l;/fgdf hg/n / ;]So'l/6L eGg] b'O{ ljsNk b]lvG5 . tL b'O{ ljsNkdWo] tn kl§ /x]sf] ;]So'l/6L eGg]df lSns ug{'eof] eg] tnsf] h:tf] k]h b]lvG5 .hxfF km];a's PsfpG6 ;'/lIft ¿kdf rnfpgsf nflu cfkm"n] ljleGg ;'/IffTdspkfox¿ ckgfpg ;lsg] ljsNkx¿ lbOPsf] x'G5 . b]lvg] ljsNkx¿ dWo] nluggf]l6lkms];G; eGg]df lSns ug{'eof] eg] To;df tkfOFnfO{ s'g} klg pks/0f -Nofk6k, df]afOn, 6\ofAn]6_ af6 tkfOFsf] km];a's vf]n]sf] v08df To;sf] hfgsf/Ls;/L u/fpg] eGg] ljsNk lbPsf] e]6\g' x'g]5 . hxfF Od]n jf P;PdP; u/]/km];a'sdf /x]sf] tkfOFsf] PsfpG6 vf]lnPsf] hfgsf/L lbg] ljsNk 5gf}6sf] cj;/lbPsf] x'G5 . tL dWo] tkfOFn] tNnf] efudf /x]sf] 6]S:6 d];]h n]v]sf] ljsNkdf7Ls lrGx nufP/ kl/jt{gnfO{ ;'/lIft -;]e r]Gh]h_ ug{'eof] eg] tkfOFsf] km];a'svf]Ngf;fy tkfOFsf] df]afOndf P;PdP; cfpF5 h;df s'g OG6/g]6 a|fph/af6slt ;dodf tkfOFsf] km];a's vf]lnof] eGg] hfgsf/L ;d]6]sf] x'G5 .

gf]6M km];a'ssf] o;vfnsf] gf]l6lkms];g df]afOndf kfpgsf nflu tkfOFn]km];a'sdf df]afOn gDa/ /fv]sf] -e]l/kmfO u/]sf]_ x'g'k5{.

g]6f]sf] j]a;fO6df Xofs/sf] cfqmd0fg]6f]n] cfkm\gf cg]sf}+ j]a;fO6df o'qm]gL Xofs/x¿n] ;fOa/ cfqmd0f hgfPsf]

5 . o;nfO{ o'qm]gdf b]lvPsf] ;+s6sf sf/0f …cjf:tljs o'4Ú -er{'cn jf/km]o/_sf] ;+s]tsf] ¿kdf x]l/Psf] 5 . g]6f] ;}lgs u7aGwgsf k|jQmf cf]cfgf n+u]:s'n]j]a;fO6df ;]jf c:jLsf/ ug{] vfnsf cfqmd0f ePsf] t/ To;n] j]a;fO6 ;~rfngdfk|efj gkf/]sf] atfP . o; cfqmddf Xofs/x¿n] cg]sf}+ sDKo'6/nfO{ cfkm\gf]lgoGq0fdf lnP/ nlIft sDKo'6/df cg]sf}+ tYof+s k|jfx ul/lbG5g\ / o;n]sDKo'6/ k|0ffnLnfO{ sfd ug{g;Sg] agfpF5 . n+u]:s'n]ljz]if1x¿n] sDKo'6/nfO{;fdfGo¿kdf sfd ug{ ;Sg]agfpg sfd ul//x]sf] / s]xLj]a;fO6x¿ s]xL 306f aGbePsf] atfP . n+u]:s'n] o;cfqmd0fsf nflu sf] lhDd]jf/ xf] eGg] atfPgg\ . o;sf] lhDd]jf/L o'qm]gL Xofs/x¿sf];d"x ;fOa/ as{'6n] lnPsf] 5 . 8An'8An'8An' 86 ;fOa/–as{'6 86 cu{df o;;d"xn] g]6f]sf tLg j]a;fO6nfO{ nIo agfPsf] / pgLx¿n] lsesf ;]gfnfO{;xof]u u/]sf] pNn]v u/]sf] 5 . o; ;d"xn] g]6f]sf] pkl:ylt o'qm]gdf gxf];\ eGg]rfx]sf] atfOPsf] 5 . o'qm]gsf /l;of ;dy{s /fi6«klt leS6/ ofg'sf]lern]d:sf]sf] ;dy{gdf o'/f]k]nL dxf;+3;Fu glhssf] ;DaGw :yfkgf ug{ c:jLsf/u/]sf lyP / pgnfO{ x6fpg o'qm]gsf] ;8sdf /Qmkft ePsf] lyof] . d:sf]n]/l;ofnL efifLsf] afx'No ePsf] qmfOldofsf] s[i0f ;fu/Lo k|foåLkdf ;]gf k7fPkl5klZrd]nL d'n's qm'4 ePsf 5g\ . o'qm]gL tgfjsf sf/0f ;fOa/:k];df ePsf] of]kl5Nnf] ljB'tLo cfqmd0f xf] . dfr{ * df a]nfotdf s]G›Lo sfof{no /x]sf] afPl;:6dn] o'qm]gdf /x]sf] cfkm\gf] sDo'6/ g]6js{ :g]s gfds ;fOa/ efO/;af6k|efljt ePsf] hfgsf/L lbPsf] lyof] .

lul/hfk|;fb === d08n] Ps} x'g\Ú eGg] pgsf] cleJolQmg]kfnL /fhgLlts kl/b[Zodf ;a}eGbf a9Lp4/0f ul/Psf] cleJolQmdWo] kb{5 . pgL;fFlRrs} sDo'lgi6x?k|lt c;lxi0f' b]lvGy] .:jefljs?kdf sDo'lgi6x? klg pgLk|lt/fd|f] wf/0ff /fVb}gy] . cfhsf] sf+u|];sf];xofqL g]skf Pdfn]n] pgnfO{ slxNo} ;~rf]lbPg . lgjf{lrt ePsf] rf/ dlxgfleqpgsf lj?4 yflnPsf] sd{rf/L cfGbf]ng,dbg e08f/Lsf] d[To'kl5 pgnfO{ …vngfosÚsf ?kdf ul/Psf] k|:t'lt / e|i6frf/sf]cf/f]kdf dlxgf}+sf] ;+;b\ cj/f]wsf af/]dfw]/}nfO{ ofb xf]nf .

ax'bnLo Joj:yfsf] k'g:yf{kgf kl5sfclwsf+z 36gf / b'3{6gfsf] s]Gb| ljGb'dflyP lul/hfk|;fb sf]O/fnf . pgsf] 7fpFdfc? sf]O{ eOlbPsf] eP cfhsf] g]kfnsf]kl/b[Zo s:tf] x'g] lyof] xf]nf, cg'dfg ug{lgSs} uf¥xf] 5 . cToGt} nfdf] /fhgLltshLjg ofqfsf qmddf clwsf+z sfnv08u}/sf+u|];L / sf+u|];leqs} klg 7"nf] hdftsfnflu pgL 7"n} vngfosf ?kdf /x] .sf+u|];leqsf] Pp6f 7"nf] hdft -;DejtMax'dt sf+u|];_ sf nflu pgL e/kbf{ gfoslyP . h]xf];\, lul/hfk|;fb sf]O/fnf of t7"n} gfos lyP of 7"n} vngfos . pgnfO{…l7s}Ú eGg] dflg; lj/n} lyP .

sDo ' lgi6x? dxfgtd \ lj/ f ]w Llul/hfk|;fb sf]O/fnf hLjgsf] pQ/fw{dfrflxF pu| sDo'lgi6x?sf nflu ;d]te/f];fsf s]Gb| aGg k'u] . ;QfkIf /ljkIfsf /fhgLlts uf]6Lrfndf Jo:t/xg] lul/hfafa' PSsf;L rnfodfg/fhgLltaf6 p7]/ ;j{:jLsfo{ /fhg]tfaGg k'u] . lul/hfafa'sf] of] ?kfGt/0fj f:tjd } lj:dosf/ L lyof ] . s ]lul/hfk|;fb nlrnf] eP/ jf x7\7L x'g5f]8]sf] sf/0f o:tf] ;Dej ePsf] xf] </fd|f];Fu ;f]Rg] / ljZn]if0f ug]{ xf] eg]pgn] x7 5f8]sf lyPgg\, a? c?n] pgsf]x7sf ;fd" 3'F8f 6]s]sf] b]lvG5 eg] pgn]klg cfkm\gf] kmfObf j]kmfObf jf nfexfgLnfO{ w]/ } xb;Dd jf:tf gu/]sf]b]lvG5 . sDo'lgi6x?sf ;aeGbf c;lxi0f'lul/hfk|;fb pu| sDo'lgi6nfO{ d"nwf/dfNofpg] sf/stTj ag] . Tof] qmddf kf6L{sf]kmfObf–a]kmfObfnfO{ pgn] k6Ss} jf:tfu/]gg\ . pgnfO{ /fd|/L yfxf lyof ],tTsflng cj:yfdf r 'gfj u/fpg 'sf+u| ];nfO{ lxts/ 5}g . t/, /fi6«sf]/fhgLltnfO{ ;xL af6f]df Nofpg pgn]r'gfjnfO{ /f]h] . 1fg]Gb| zfxsf] x7wdL{tf/ tfgfzfxL Jojxf/nfO{ k/f:t ug{ pgLsDo'lgi6k|lt klg ;lxi0f' ag]s} x'g\ . log};a sbdn] pgnfO{ /fhg]tf agfof] . x7\7Llul/hfk|;fbn] x7 5f8]sf] / nlrnf] ePsf]b]lvP klg ;+;b\ k'g:yf{kgf h:tf ljifodfpgsf] …x7Ú jf:tjd} ckTofl/nf] lyof] .

ljjfbdf /x]/} rrf{sf] lzv/df /xg]lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf] cfnf]rgf x'g eg]

nflu O{Zj/sf] jrg x'GYof] . nfdf] lgjf{;ghLjgsf] qmddf pgL c;+Vo sf+u] |;Lsfo{stf{sf sdf08/ lyP . xhf/ lsnf]ld6/nfdf] k"j{–klZrd km}lnPsf] g]kfn–ef/t;Ldfsf] kf/Lk§L pgL ;lqmo lyP /sfo{stf{sf] v6gk6gdf ;lqmo /xGy] .

pgn] To; ;do cfkm" …g]tfÚ aGg] ;kgfslxNo} af]s]gg\ . ;bf;j{bf jLkLnfO{ ;kmnagfp jLkLs} /0fgLltcg';f/ jLkLsf] cfb]ztfd]n ug{ bQlrQ /x] . jLkL sf]O/fnfsf]lg0f{odf lul/hfk|;fbn] slxNo} k|Zg p7fPgg\,cf1fsf/L cg'ofoLsf ?kdf sfo{/t /x] .;fFrf] cy{df lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf] a]Un}klxrfg g} lyPg, s]xL lyof] eg] jLkLsf]5fofFsf ?kdf dfq lyof] . zfob jLkLn] g}pgnfO{ …xjNbf/Ú sf] pkdf lbPsf lyP .

t/ s] lul/hfk|;fb sf]O/fnf kmut…xjNbf/Ú lyP t < sf+u|];sf cfd z'e]R5's/ sf+u|]; aflx/sf JolQmx?sf aLrdf pgsf]5lj o:t} ePklg sf+u|];leqsf ;+3if{/tsfo{stf{aLr pgL e/kbf{ …lul/hf bfh'ÚlyP . nIonfO{ dxTjk"0f{ dfGg] / nIoxfl;nsf] ;fwgsf] u'0f–bf]ifk|lt vf;} jf:tfgug]{ lul/hfk|;fb sf]O/fnf cfd sfo{stf{sfnflu ljZjfl;nf lj/fdljGb" lyP . dx]Gb|

df]/Ë SofDk;sf] ;fdfGo r'gfjsf] ljho;'lglZrt ug{ xf];\ jf cfGbf]ngsf nfluk};f h'6fpg xf];\, pgn] tL nIox? k|flKtsfnflu cjnDag ug]{ pkfosf u'0fbf]ifsf] af/]dfjf:tf /fv]gg\ eGbf klg x'G5 . o;sfnflu sltko cj:yfdf /fhgLlts ofqfsfqmddf lzv/df k'u]sf] cj:yfdf ;d]tcfnf]rgf ;d]t Joxf]g'{ k¥of] .

lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf] oxL ldhf;sfsf/0f pgnfO{ x7\7L, lh2L / x7wdL{ ;d]telgof] . jf:tjd} pgL x7\7L lyP .k|hftGqsf ;jfndf klg pgsf] of] x7ToxL xb;Dd hLjgko{Gt sfod /Xof] .)$* ;fndf lgjf{lrt k|wfgdGqL ePnuQ}u0f]zdfg l;+x;Fusf] dte]b / slr+un /To;kl5 pkr'gfj x'Fb} dWofjwL r'gfj;DdcfOk'Ubf s[i0fk|;fb e§/fO{;Fusf] dte]b /To;sf sf/0f kf6L{ k+lQmdf b]lvPsf] #^ /&$ sf] ljefhg pgsf] x7s} sf/0f xf]eGg] klg w]/} 5g\ . x'g klg lul/hfk|;fbcln nlrnf] eOlbPsf] eP To:tf] kl/l:ylthlGdg] lyPg ls eg]/ ;f]Rg'kg]{ cj:yflglZrt?kdf ljBdfg 5 .

sDo'lgi6x?sfk|ltsf] lul/hfk|;fbsf]O/fnfsf] wf/0ff / Jojxf/ klg lgSs}ljjfbf:kb /Xof] . pgL pu| sDo'lgi6lj/f]wLsf ?kdf lrlgGy] . …dfn], d;fn] /

slxNo} 5f]8]g . cfh klg pgsf] gfd ;'Gg]lalQs} gfs v'DRofpg] / g]kfnsf] ;Dk"0f{cJoj:yf / ljs[ltsf nflu pgnfO{lhDd]jf/ 7x¥ofpg] w]/} 5g\ . s'g} a]nfjLkLnfO{ kmfF;Lsf] dfu ub}{ ljdfg:yndfpgsf] af6f] 5]Sg] / pgnfO{ c/fli6«o tTjeGb} ljifadg ug]{x? jLkLsf] cfbz{ /gLltsf] ;aeGbf 7"nf k|z+;s alg;s]sf5g\ . ltg} JolQmx? lul/hfk|;fbnfO{ rflxF7"nf] vgfnos dfGb5g\ .

lul/hfk|;fb sf]O/fnf s]xL …x7Ú /lg0f{ox?sf] cf}lrTo jf:tjdf cem} klgpgs} cg'ofoLx?aLr klg ;flat x'g ;s]sf]5}g . 5f]/L ;'hftfk|ltsf] pgsf] df]x JofVofug{ g;lsg] 5 . ;DejtM w[t/fi6«sf] k'qdf]xeGbf klg a9L lyof] lul/hfk|;fbsf] k'qLdf]x . pgn] s'g} k|sf/sf] pko'{Qm :yfgsf]xsbf/ gePsL ;'hftfnfO{ pkk|wfgdGqLagfPsf lyP . clwsf+z sf+u|];hg, oxfF;Ddls pgsf cGw cg'ofoL dflgPsf jt{dfgk|wfgdGqL ;'zLn sf]O/fnfsf] ;Dd ljdltx'Fbfx'Fb} klg pgn] x7k"j{s ;'hftfnfO{pkk|wfgdGqL agfPsf lyP . elgG5, pgL5f]/LnfO{ kf6L{sf] afu8f]/ ;d]t ;'DkgrfxGy] . of] pgsf] cGwf] k'qLdf]x af]xss]xL lyPg eGg'kg]{ cj:yf cem} 5 . t/,lul/hfk|;fbsf lgs6td\ /x]sf JolQmx?sfcg';f/ pgnfO{ To:tf] df]x geO{ jf:tjd};'hftfsf] g]t[Tj Ifdtfdf ljZjf; lyof] /of] /fi6« / sf+u|]; kf6L{ ;'hftfs} xftdf;'/lIft /xG5 eGg] dfGotf pgdf ljsf;ePsf] lyof] . ;'hftfsf] Ifdtf k|bz{g /Jojxf/af6 of] ljZjf;nfO{ ;To xf] eGg]cfwf/ cem} ge]l6Psf] sf/0f of] k'qL df]x g}eGg'kg]{ cj:yf cem} ljBdfg 5 .

h] xf];\, lul/hfk|;fb sf]O/fnf g]kfnL/fhgLlts kl/b[Zosf …x7\7LÚ jl/i7x?dWo]slgi6 t/ ;kmntd\ JolQm x'g\ . ljutdfpgL geOlbPsf] eP cfhsf] b[Zo s]x'GYof] jf cfh pgL eOlbPsf eP s]x'GYof] eGg] k|Zgsf] hjfkmdf cf–cfkm\g}9+un] y/L y/Lsf ljZn]if0f / lgisif{sf]7]nL lg:sg ;Sb5 .

hfb' ===tkfOFn] dGqL x'g] ljlQs} P;Pn;Ldf nf]8;]l8ª 36\5 eGg'ePsf] lyof] gL <

xf], h'g lbgb]lv d dGqL eP Tof] lbg b]lv g} d of]ljifodf nfu]sf] 5' . dGqfnosf lhDd]jf/ clwsf/Lx?;Fu d}n]5nkmn u/]sf] 5' . ljleGg kfFrj6f sld6Lx? agfP/ cWoog;d]t u/fPsf] 5' . d}n] hgtfnfO{ 9fF6]sf] 5}g, cfhsf] ef]lnhfb' u/]/ nf]8;]l8ª 36\g] xf]Og . d o;sf] nflu sfd ul//x]sf]5' . d}n] ef/axg s]Gb|sf clwsf/LnfO{ af]nfP/ k/LIffsf] a]nfs]xL sd ug'{ k¥of] eg]/ eg]sf] 5' . t/ ;d:of 5, sfnLu08sLsf]Pp6f d]l;g rn]sf] 5}g . To;nfO{ agfO/x]sf 5f+} . ef/taf6rf/ d]3fjf6 ljB't cfO/x]sf] 5}g .hgtfsf] ck]Iff t k'/f ug{ ;Sg' ePg lg <

of] cfhsf] ef]ln x'g] s'/f xf]Og . r'xfj6 /f]Sg], jSof}tfp7fpg], Jojl:yt ug]{ sfd eO/x]sf] 5 . d]/f] Wofg clxn]s;/L Go"gLs/0f ug{ ;lsG5 eGg]df 5 .slxn]af6 rflxF nf]8;]l8ª Go"lgs/0f x'G5 t <

;Dk"0f{?kdf nf]8;]l8ª x6fpg] sfd tLg jif{df x'G5, Tof]nIosf ;fy xfdLn] sfd ul//x]sf 5f+} . clxn] x/]s pkfosf]vf]hL xfdL ul//x]sf 5f+} . g]kfnL hgtfn] s]xL ;do s'g'{k5{ .g]kfnLn] P]ltxfl;s lqms]6 v]n klg x]g{ kfPgg\ <

s]xL 7fFpdf nf]8;]l8ª x6fOPsf] lyof] . d clxn] s;/L36fpg] eGg] sfddf nfu]sf] 5' . tLg rf/ dlxgfdf o;sf]glthf cfpF5 . h;/L sfd ePsf] 5, o;af6 d glthfcfpg]df ljZj:t 5' .

;¥of] ===

cfhaf6 ===/ o;sf nflu ;ldltnfO{ clwsf/;lxt lgb{]zg lbOPsf] 5 . To;}u/L k/LIff s]Gb|df s'g} klgsd{rf/Ln] clgoldttf u/]sf] kfOPdf / k/LIff s]Gb|df hah{:tL k|j]z ug{ vf]Hg] / czflGtkm}nfpg]nfO{ tTsfn lgoGq0fdf lnP/ Ps nfv ?k}ofF hl/jfgf jf ^ dlxgf s}b jf b'j} ;hfox'g] Joj:yf ul/Psf] 5 .

k/LIffsf nflu cfjZos kg{] k|Zgkq, pQ/k'l:tsf, k/LIff ;~rfng;DaGwL lgb{]lzsf,s]Gb|fWoIf lgb{]zg k'l:tsf, cGo ;Dk"0f{ ;fdu|L / vr{sf] clVtof/L;d]t ;a} lhNnfdf k'lu;s]sf]5 . k/LIffsf nflu tflnd k|fKt sd{rf/L t}gfy ul/Psf] 5 . sfof{non] k/LIffsf nflu utjif{eGbf %) j6f k/LIff s]Gb| yk ub{} b]ze/ Ps xhf/ *#^ j6f k/LIff s]Gb| sfod u/]sf] 5 .o; jif{b]lv b]ze/af6 xf]d;]G6/ x6fOPsf] 5 .

k/LIffyL{nfO{ clgjfo{?kdf cfkm\gf] ljBfno kf]zfs nufP/ dfq k/LIffdf ;xefuL x'glgb{]zg lbPsf] 5 . k/LIffdf lgoldt / PShfD6]8 u/L kfFr nfv ̂ ^ xhf/ *% ljBfyL{n] k/LIfflbg cfj]bg kmf/d e/]sf 5g\ . h;df lgoldttkm{ rf/ nfv !( xhf/ #%@ / PShfD6]8df Psnfv $^ xhf/ &## hgf 5g\ . ut jif{ {kfFr nfv $& xhf/ !^% ljBfyL{n] k/LIff lbPsf lyP .

k/LIff ;~rfngsf nflu b]ze/ %# xhf/ &^ hgzlQm / ;'/Iffsf nflu b]ze/ !* xhf/#^) k|x/LnfO{ v6fOPsf] 5 . k/LIff laxfg * ah]b]lv !! ah];Dd ;~rfng x'g]5 eg] ef]lnklxnf] lbg c+u|]hL ljifosf] k/LIff x'g]5 . k/LIff cfufdL r}t !$ ut] ;DkGg x'g]5 .

u[x ===u[xdGqL jfdb]j uf}tdn] g} x:tfÔ/ u/]/ nf]s;]jfnfO{

k|x/L ;]jfdf lgo'lQm tyf a9'jf ubf{ ckgfpg'kg]{ ;fdfGol;4fGt sfof{Gjogsf nflu yk tLg dlxgfsf] ;do dfu] .u[xdGqLn] g} lr7\7L n]v]kl5 nf]s;]jfn] dfGg] k|x/L clwsf/Lsf]klg ck]Ôf lyof] . t/ dlxgf lbg laTg nflu;s]sf] 5,nf]s;]jfn] dfg]sf] 5}g . a? dlGqkl/Èb\ ePsfn] lgodfjnLkf; ug]{ ;xh af6f] x' "bfx " 'b} lsg k'gM Dofb yKg'k¥of] eg]/nf]s;]jf cfof]un] u[xnfO{ :ki6Ls/0f dfu]kl5 u[xdf dfqxf]Og, k|x/L k|wfg sfof{nodf klg o;n] x+ufdf dRrfPsf]5 . lsgls k|x/Ldf rf/ dlxgfb]lv k|zf;gtkm{sf Pshgfklg PcfO{hL 5}gg\ . a9'jfsf] lbg s'bf{s'b}{ l8cfO{hLx?lg/fz eO;s]sf 5g\ . cl3Nnf] laxLaf/sf] dlGqkl/Èb\sf]a}7sn] ;lrjsf l/Qm kbx?df kf "r hgfsf] a9'jf u¥of] .t/ k|x/Lsf] klqmof g} z'? x'g ;s]sf] 5}g .

s]lx lbg cl3dfq k|x/L x]8Sjf6{/ uPsf u[xdGqL jfdb]juf }tdn ] l56 \6 } g } PcfO {hL a9 'j f ug ] { atfPsflyP . >f]tsfcg';f/ k'/fg} lgodfjnLcg';f/ a9'jf ug'{kg]{bafa ;/sf/dfly a9]sf] 5 . t/ tLg ;ftfb]lv k|x/LlgodfjnLljxLg 5 . k|x/L ;]jfsf kbdf lgo'lQm tyf a9'jf

ubf{ ckgfpg'kg]{ ;fdfGo l;4fGt nfu" ug]{ Dofb ut & kmfu'gdf ;ls;s]sf] 5 .Dofb ;lsg' eg]sf] klxnfsf] k|x/L lgodfjnL lgliqmo x'g' xf] . tLg k6s;Ddnf]s;]jf cfof]un] ;fdfGo l;4fGtsf k|fjwfgx? lgodfjnLdf ;dfj]z u/L nfu"ug{sf nflu Dofb yk ul/;s]sf] 5 . t/ 8]9 jÈ{ laTbf klg gof " lgodfjnL cfpg;s]g . km]l/ u[xn] Dofb yk u/Llbg nf]s;]jf cfof]unfO{ kqfrf/ ul//x]sf] 5 . t/cfof]un] tLg ;ftf laTbf klg Dofb yKg dfg]sf] 5}g . h;sf/0f k|x/L clwsf/Lx?b]lvu[xdGqL uf}td;Dd x}/fg ePsf 5g\ . s]xL k|x/L clwsf/Ln] gof " lgodfjnL cfkm"cg's"n gx'g] ePsfn] k'/fg} lgodfjnLcg';f/ a9'jf ug{ nlaª ul//x]sf 5g\ .To;sf/0f u[xdGqL uf}td klg Dofb yk]/ PcfO{hL a9'jf ug]{ kÔdf /x]sf] >f]tatfp "5 . Dofb yk gx' "bf k|x/Lsf ;?jf a9'jf ;a} 7Kk 5g\ . l;kfxL;Dd To;sf]c;/ k/]sf] 5 . t/ nf]s;]jfsf clwsf/Lx? slGeG; x'g ;s]sf 5}gg\ . csf{]tkm{;/sf/n] gof " lgodfjnL Nofpg klg rf;f] lbPsf] 5}g . lvn/fh /]UdL g]t[Tjsf];/sf/df kf; x'g} nfu]sf] k|x/L lgodfjnL bjfjdf /f]lsPsf] lyof] .

!* ut];Dd rNg]5 . To:t}, ;]tLsf] wgu9Ldfr}t !^ b]lv !*, e]/Lsf] g]kfnu~hdf !*b]lv @), /fKtLsf] t'N;Lk'/df !( b]lv @!,n'lDagLsf] a'6jndf @) b]lv @@ ut];Ddk|lzIf0f sfo{qmd x'g]5 eg] u08sL, wf}nflu/L/ afudtLsf] ;dokl5 tf]lsg] 5 . d]rLdfj}zfv & b]lv (, sf]zLdf * b]lv !),;u/dfyfdf ( b]lv !!, hgsk'/df !) b]lv!@ / gf/fo0fLdf !! b]lv !# ut];Dd k|lzIf0fsfo{qmd x'g]5.

;+ljwfg;ef lgjf {rgkZrft\ pTkGg/fhgLlts kl/l:ylt, kf6L{sf] cfbz{ l;4fGt,;d;fdlos /fhgLlt / :yfgLo lgjf{rgnfO{;d]t Wofgdf /fv]/ d]rL–dxfsfnL hfu/0fcleofg kf6L{n] ;~rfng ug{ nfu]sf] xf].

Page 8: 12 06 070

&laxLaf/, r}q ^, @)&) ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

/f]rs ;+;f/

—Ph]G;Lsf] ;xof]udf

pQ]hgf j9fpg ul/g] lqmofsnfk;Def]u z'? ug{' cl3 of}g pQ]hgf

j9fpg ul/g] ljleGg of}g lqmofsnfkk|fslqm8f -kmf ]/ Kn ]_ ug{ 'k5 { . of }glqmofsnfknfO{ ;'dw'/ jgfpg ul/g] s'g}klgk"j{ lqmofsnfk h:t} /dfOnf] jftfj/0fdful/g] ef]hg, k|]djftf{, >[+uf//;o'Qm 7§fnfO{klg k|fslqm8f elgG5 . t/ sltko dflg;x¿Ps}rf]6L ;Def]u u5{g\ . o;f] ubf{ k'?if tyfdlxnfsf] of}gk|ltlqmof rqmdf ePsf]leGgtfn] b'j}df r/d of}g cfgGb kfpg uf¥xf]x'G5 . of}g ;'v lng] qmddf tfnd]n ldNb}g .oyf]lrt k|fslqm8fdf ;+nUg x' Fbf of}gcfgGbnfO{ o;sf] r/d ljGb'df k'¥ofpg d2tu5{ . k|fslqm8fdf ;+nUg x'Fbf Ps csf{sf]z/L/, p;sf ;+j]bgzLn c+usf jf/]df yfxfx'g] dfq xf]Og, bDktLaLr Ps cfk;dfs'/fsfgL x'g] / Ps csf{nfO{ /fd|/L j'em\g] cj;/ klg ldN5 . cfk;L ;dembf/L j9fpgd2t ldN5 . olx cfk;L ;dembf/Ln] g} j}jflxs hLjg pRrtd¿kdf ;kmn x'G5 .o;sf nflu of}gk|ltlqmof rqm / ;+j]bgzLn c+usf jf/]df yfxf x'g'k5{ . pQ]hgfTdsc+ux¿ JolQm JolQmdf s]lx km/s kg{] eP klg of}gf+u, of}g jl/kl/sf] If]q, rfs, lgtDj,cf]7, ub{g, :tg, sfvL, lt3|f, gfeL If]q s]lx k|d'v of}g ;+j]bgzLn If]q x'g\ . of}gf+usf]s'/f ubf{ k'?if ln+u hlt dxTjk"0f{ 5, dlxnfsf] euf+s'/nfO{ lj;{g' x'Gg . of}g ;'vsf nfluzf/Ll/s dfq xf]Og dfgl;s tof/L klg cfjZos k5{ . r/d ;'v s;/L yfxf kfpg] <dfgj of}g k|ltlqmof rqmsf rf/j6f r/0f x'G5g\ . PS;fO6d]G6 km]h, Knf6f] km]h, cuf{hdkm]h / l/hf]n';g km]h . PS;fO6d]G6 km]h, o; pQ]hgfsf] r/0fnfO{ lg/Gt/tf lbP dflg;Knf6f] km]hdf k'U5 . of] r/0fdf of}g pQ]hgfsf] dfqf cem j9\5 . dlxnfdf of}lg4f/cem} v'Ng] tyf o; jl/kl/sf] efu km'Ng] x'G5 . of]gL jl/kl/sf] efu o;/L j9\g] ePsfn]e+ufs'/ cln leq bj]sf] h:tf] b]lvG5 . :tgkfg gu/fPsf dlxnfdf :tgsf] cfsf/ j9]sf]b]Vg ;lsG5 . cfwf eGbf j9L dlxnfdf cg'xf/ / z/L/sf] 5fnf /ftf] b]lvG5 . k'?ifn] h:t}o; r/0fdf dlxnfn] klg cfGtl/s Gofgf]kg tyf bjfjsf] dx;'; u5{ . df+z+k]zLx¿dftgfj k}bf x'G5 tyf /Qmrfk j9\5 . Kn]6f] km]hdf ePsf] of}g l:6d'n];g lg/Gt/¿kdfePdf r/d ;'vsf] r/0f cuf{hd km]hdf k'luG5 . of] r/0fdf j9\b} uPsf] of}gtgfjsf]pGdf]rg x'G5 . o;sf] cjlw lgs} 5f]6f] x'g] eP klg dfgj of}ghLjgdf o; r/0fsf]ljz]if dxTj 5 . o; r/0fdf df+;k]zLx¿df lgs} tgfj cfpF5 / v'lDrg] tyf v'Ng] x'G5 .dlxnfdf kf7]3/ tyf of]lgsf] aflx/L efu Pj+ z/L/sf] tNnf] efusf df+;k]zLx¿ v'Drg]tyf km'Sg] x'G5g\ . k"0f{r/d ;'v kfpFbf o:tf] df+;k]zL v'Drg], km'Sg] qmd !) b]lv !%k6s;Dd x'G5 . o; a]nf h'g ;'vfg'e"lt x'G5 To;nfO{ r/d ;'v jf r/d :juL{o cfgGbelgG5 . o;kl5 k'gM ;a} s'/f ;fdfGo cj:yfdf cfpg] qmd z'? x'G5, h;nfO{ l/hf]n';gkm]h elgG5 .

OdfGbfl/tf k'li6 ug{ cfkm}+ ue{jtLOvn] dfG5]nfO{ s];Dd ug{ kl5 kfb{}g

eGg] xfn} gfOh]l/ofdf ca'hf gfdsL dlxnfsf]xs{tnfO{ x]/] k'U5 . ;fyLn] >Ldfgsf] v'j} tfl/kmub{} ljjfxOt/ ;DaGw g/fVg] / cfkm'nfO{ lgs}dfof ug{] km"lt{ nfPkl5 of] 36gf z'?jft eof] .;fyLsf] >LdfgnfO{ c? g} dlxnf;Fu k6sk6sb]lv;s]sL pgnfO{ To:tf] s'/f k'li6 u/fpgvf;} uf¥xf] k/]g . Ps lbg ;fFem, ;fyL zx/aflx/ uPsf] df}sf 5f]k]/ pgL ;fyLsf] 3/dfuOg\ . hxfF pgsf >Ldfg PSn} lyP . pgn]cfkm\gf] sf/ lalu|Psf] axfgf ul/g\ . ;fyLsf>Ldfgn] 3/;Dd k'¥ofOlbg] k|:tfj u/] . t/,pgn] cfkm'nfO{ ot} af; lbg cfu|x ul/g\ .;fyLsf >Ldfgn] To;nfO{ c:jLsf/ ug{;s]gg\ . /ft l5lKkb} hfFbf pgn] ;fyLsf]>LdfgnfO{ df]lxt ul/;s]sL lyOg\ . pgLx¿aLr;dfud eof] / ca'hf To;}/ft ue{jtL eOg\ .;fyLsf >Ldfgn] ue{ktgsf nflu cfu|x u/] klg pgn] dflggg\ . cljjflxt /x]sL pgn]elgg\, …cfdf aGg] of] d]/f] clGtd df}sf xf], o;nfO{ u'dfpg rfxGg .Ú ;fyLsf] 3d08 r'/ug{ kfPsf] / cfkm' cfdf aGg kfPsf]df pgL clxn] b+u l5g . …z'? z'?df d}n] p;nfO{ lgs};r]t klg agfPF, t]/f] >LdfgnfO{ d}n] c? s]6L;Fu b]v]+, Vofn u/ x} eGbf pN6} dnfO{ 3/efF8\g nfu]sf] cf/f]k nufO{Ú pgn] k'/fgf lbg ;lDemFb} elgg\, …dnfO{ pgsf] >Ldfgwf]s]afh xf] eGg] k'i6L ug{' lyof], To;sf nflu ;a}eGbf 7"nf] k|df0f d]/f] ue{ xf] .Ú ;Fw}h;f];fyLn] >Ldfgk|lt cltljZjf; b]vfpFb} km"lt{ nfPkl5 $@ jifL{o ca'hfnfO{ vlk;Sg'ePg . pgnfO{ nfUof], …o;sf] >Ldfg slt OdfGbf/ 5 eGg] s'/f k'li6 u/]/} b]vfOlbg'k¥of] .Ú

dlxnfx¿ s]df cfslif{t <dlxnfsf] dgleq s] eO/x]sf] 5 < of]

ljifo k'?ifsf nflu Pp6f 7'nf] k|Zgsf ¿kdf/xg] u/]sf] 5 . cem olb s'/f ;]S;sf] xf] eg]t o:tf] s] s'/f 5 hf] dlxnfnfO{ otflt/cfslif{t ub{5 < Ps zf]wsf cg';f/ sltkosf]a'emfO{df dlxnfdf ;]S;k|lt OR5f hfu[t x'g'sf];DaGw pgLx¿sf] pd]/;Fu 5 . tYo of] xf] lsdWod pd]/ / a9L pd]/sf dlxnfdf of}gultljlwx¿ s]jn pd]/af6 lgolGqt x'Fb}g .pgLx¿sf nflu ;fyLsf] :jf:Yo / p;sf];Def]uk|ltsf] pT;'stfn] 7'nf] cy{ /fVb5 . o;}af6 pgLx¿ k|efljt x'g] ub{5g\ . @* b]lv#% jif{ pd]/ ;d"xsf dlxnf ;]S; ug{sf nflu ;lqmo t /xG5g\ t/ pgLx¿ ;lhn} sfd'sJojxf/ k|bz{g ub{}gg\ . o;ljk/Lt sof+}k6s ;fyLsf] pbfl;gtf, p;sf] :jf:Yo, ;fyLleqsf];]S;k|ltsf] sd ?emfg cflb s'/fn] klg dlxnfleqsf] ;]S; OR5f ;dfKt kfb{5 . PscWoogcg';f/ dlxnfx¿ k'?ifsf] zf/Ll/s agfj6df a9L Wofg lbg] ub{5g\ . zlQmzfnLJolQmk|lt zf/Ll/s¿kn] dlxnfx¿ a9L cfslif{t x'g] ub{5g\ . cWoogcg';f/ dlxnfx¿;fdfGo k'?ifsf] t'ngfdf k'i6 k'?iftkm{ a9L cfslif{t x'G5g\ . o;sf ;fy} k'?ifsf] cfqmfdsJojxf/n] klg a9Lh;f] dlxnfnfO{ lvRg] ub{5g\ .

b]xJofkf/ a9fpg dlxnfnfO{ sf];{rLgdf u|fxsnfO{ s;/L

cfslif{t ug{] eg]/ Pp6f sf];{ g}lbOPsf] 5 . rLgdf !) hgfb]xJofkf/df ;+nUg dlxnfn]o:tf] sf];{ lnO/x]sf] Ps lel8of];fj{hlgs ePsf] 5 . clxn]hxfFklg o;}n] rrf{ kfO{/x]sf] 5 .OG6/g]6df j]Zofj[lQdf ;+nUg!) dlxnfnfO{ b]vfOPsf] 5 .o; lel8of]df dlxnfx¿ b]xJofkf/;Fu ;DjlGwt sf];{sf] tflnd lnO/x]sf 5g\, tfls s'gtl/sfn] u|fxsnfO{ cfkm'lt/ cfslif{t ug{ ;lsG5 . s]jn b'O{ ldg]6sf] o; lel8of]df ;'6df;lhPsL Ps dlxnf OG:6«S6/ ToxfF pkl:yt dlxnfx¿nfO{ ;DemfO/x]sL 5g\ ls s;/La9L eGbf a9L u|fxsnfO{ cfkm'lt/ cfslif{t ug{ ;lsG5 . oBlk o; lel8of]sf] k|dfl0fstfk'li6 ePsf] 5}g t/ o; lel8of]n] OG6/g]6 ;fO6x¿df pTkft dRrfPsf] 5 . :d/0fLo 5,rLgdf b]xJofkf/ u}/sfg'gL 5 .

ljlsgLdf h]dfsf] d:tL

sfd's :6f/ h]df P6\lsG;gn] s]lx cl3dfq ljbf dgfpg] qmddf cfkm\gf]sfd's z/L/ b]vfpg s'g} s;/ afFsL /flvgg\ . l8;]Da/b]lv Ps v]nf8L;Fu 8]6df/dfpg z'? u/]sL h]dfsf] cfsif{s z/L/sf] ljifodf ljleGg vfn] rrf{ klg eof] .x'gt, h]dfnfO{ cfkm\gf] z/L/ b]vfpg slxn] klg cfklQ ePg . @( jifL{o h]dfn]ljlsgLdf cfkm\gf] sfd's hjfgL b]vfpFbf x]/]/ /dfpg]x¿sf] ;+Vof eg] 7'nf] lyof] .

9sfn ;'dw'/ ;fFem xF'b}u[idf OG6/6]Gd]G6n] /fhwfgLsf] xf]6n ofs P08

otLdf …9sfn ;'dw'/ ;fFem @)&)Ú ug{] ePsf] 5 .g]kfnL gofF jif{nfO{ :jfut ug{ g]kfnL ;f+uLltscfsfzsf Ps gIfq ufos /fds[i0f 9sfnn] …9sfn;'dw'/ ;fFemÚ df cfkm\gf ;'dw'/ uLt k:sg] 5g\ .

/fhwfgLdf kqsf/ e]63f6 sfo{qmdsf] cfof]hgful/ pQm sfo{qmdsf] af/]df hfgsf/L u/fpFb}cfof]hs k|d'v u[x]G› l3ld/]n] o;cl3 g]kfndfgePsf] pRr:tl/o Psn ;fFem x'g] bfaL u/] ./fds[i0fn] klg cfof]hsn] eg] cg';f/s} of]sfo{qmdnfO{ …g]e/ l;g ljkmf]/Ú agfpg] sf]l;z/xg] atfP . 9sfnn] )&) ;fnnfO{ labfO{ ub{})&! ;fnnfO{ :jfut ug{ em08} $ 306fsf] ;dodfcfkm\gf rlr{t uLt k:sg] atfP . cfkm\gf] klxnf]lkmNd …ememNsf]Ú sf] hLGbuLn] o;/L wf]sf lbof]ls=== af]nsf] uLt;lxt …hfnL ¿dfnÚ sf] df5f

kfgLdf===, …cflzjf{o:bÚ sf] dnfO{ of] hLGbuLn]===,l;df/]vfÚ sf] lr6\sf] u'Go"===tyf kl5Nnf] k6spgn] ufPsf] lkmNd …5f]8L uP kfk nfUnfÚ sf] zLif{uLt;lxt cfkm\gf PNadsf uLtx¿ …9sfn ;'dw'/;fFemÚ df ;'Gg ;lsg] …cflzjf{bÚ lkmNdsf lx/f];d]t /x]sf ufos 9sfnn] atfP .

tLg bzs nfdf] ;f+uLlts ofqfdf lxFl8/x]sf/fds[i0fn] g]kfnL lkmNddf vf;} w]/} uLt gufPklgcfw'lgs, kk, nf]s, uhn, ehg tyf /fli6«oul/ xhf/ eGbf a9L uLt ufO;s]sf 5g\ . log}rlr{t ufossf] ;'dw'/ ;fFemnfO{ :tl/otf k|bfgug{ bfhL{lnª / :j]bzsf jl/i7 jfWojfwsx¿n];fy lbg ]5g \ . …9sfn ; 'dw ' / ;f Fe m Ú df/fds[i0f;lxt cGo s]lx nf]slk|o snfsf/x¿sf];d]t k|:t'lt /xg] cfof ]hs ;+:yfdf k|d'vu[x]G›n] atfP .

jL/ uf]vf{nLsf] 5fofFsg z'?;Dk"0f{ jL/ uf]/vf{nLsf] jL/ ufyfdf

cfwfl/t rnlrq …jL/ uf]vf{nLÚ sf]kf ]v/fsf ljleGg /d0fLo :yfgdfd+unjf/af6 5fofFsg z'? ePsf] 5 .xfO{6 P08 8]km \y lkmNd;\ k|flnsf]Aofg/df lgld{t rnlrq …jL/ uf]vf{nLÚsf k|:t'tstf{ ;~hoafa' 9sfn x'g\ .

cljgfz u'?ª, ul/df kGt, eLd u'?ª,¿kf /fgf, ?b| u'?ª, uf]ljGb s];L, zDe'yfkf cflbsf] d"Vo clego /xg] …jL/uf]vf{nLÚ df ljdn kf}8\ofn / lzj l3ld/]sf];+o'Qm lgb]{zg /xg] 5 . g]kfnsf] s]xL:yfgsf] 5fofFsg ;sfP/ ef/tsf] ;d]tljleGg :yfgdf 5fofFsg x'g] …jL/ uf]vf{nLÚdf åGå /fh]Gb| v8\uL, g[To /fh' zfx,;+uLt nId0f z]ifsf] /xg] 5 .

cws§L ;'l6ªdflkmNd …cws§LÚ sf] ;'l6ª z'?

ePsf ] 5 . / +u kqsf/ ; 'j |tcfrfo{n] lgb{]zg ug{ nfu]sf] of]lkmNdsf ] klxnf ] ;6 \ ;f ]daf/sf7df8f} +df snfsf/åo ljN;gljqmd /fO{ / clzidf gsdL{n] lbPsf5g\ . ;'j|t oxL lkmNdaf6 lgb{]zgdf8]Ao' x'Fb}5g\ eg] kl5Nnf] k':tfsfcfzfnfUbf b'O{ snfsf/ ljN;g /clzidf klxnf]k6s l:qmg z]o/ub{}5g\ . lgb{]zs cfrfo{n] klxnf]lkmNd ePklg lgb{]zgdf s'g} c;xh /cgf}7f] dx;'; gePsf] k|ltlqmof lbPsf5g\ . sl/a gf} dlxgfsf] u[xsfo{kl5;'l6ª z'? ul/Psf]n] klg xf]nf, pgLlgs} cfTdljZjf;L b]lvGy] . sf7df8f}+ /lrtjgdf Ps dlxgfleq 5fofFsg ;Sg]lgdf {0f kIfsf ] of ]hgf /x ]sf ] 5 .k |bLks'df/ pbosf ] nufgL /x ]sf ]lkmNdnfO{ xl/ 3n] nfdfn] lvRb}5g\ .

rnlrqdf ljN;g / clzidf;Fu} uf}/jkxf/L, l/:tf a:g]t, k|bLk afF:tf]nfnufotsf snfsf/nfO{ b]Vg kfOg]5 .ulht lji6 / gd|tf >]i7sf] klg cltlye"ldsf /xg]5 . l;g]dfn] k9fO{df sdhf]// w]/} k};f sdfpg] o'jfsf] syf sd]8Lz}nLdf k:sg] k|of; ug{] atfOPsf] 5 .lkmNddf /fhg Ozfg / a;Gt ;fksf]6fsf];+uLt ;'Gg ;lsg] 5 .

>L % cDa/]df ;f}uft / s]sLlkmNd …>L % cDa/]Ú df cleg]tf ;f}uft dNn /

cleg]qL s]sL clwsf/L d'Vo snfsf/sf] ¿kdf b]lvg]ePsf 5g\ . lgb{]zs lbkf a:g]tn] lgb{]zg ug{] o;lkmNddf ;f}uft / s]sL klxnf]k6s ;Fu} b]lvg nfu]sfx'g\ . cd[t cu|jfn lgdf{tf /x]sf] …>L % cDa/]Ú df l6«o'OG6/6]g;{ / hLjg;fyL lkmND;\sf] ;+o'Qm Jofg/df lgdf{0f

x'g]5 . ;f}uft / s]sL;Fu} …>L% cDa/ ] Ú sf cGo

snfsf/x¿ klgkmfOgn ePsf 5g\ .laqmd l;+x, dltgvfg, nf ]sd0f L;fksf ]6f, cr{gfb]nfn;lxt cl8;gaf6 5flgPsf snfsf/x¿df;[hgf clwsf/L, lbjfh /fO{, lj/n clwsf/L, ;kmf]nfe§/fO{, ;/f]h a:g]t, ¿ks /Dt]n, /fh]z a'9fyf]sL,;'bLk sfsL{, cgGo uf}tfd, cd/ nfdf, ceonfdf, k|ltdf 9sfn, ;'zfGt sfsL{, cf:yf l;hfktL,;tLz clwsf/L 5g\ . …>L % cDa/]Ú nfO{ l:qmK6/fO{6/ cledGo" lg/jLn] n]v]sf x'g\ . afFsL snfsf/tyf k|fljlwssf] gfd cf}krfl/s sfo{qmd u/L;fj{hlgs ul/g] lgb{]zs a:g]tn] atfOg\ . …>L% cDa/]Ú sf] xfn sf7df8f+}sf] w'Daf/fxLl:yt l6«o'OG6/6]g;{sf] sfof{nodf js{;k rNb}5 . lkmNdsf];'l6ª r}q !) ut]af6 z'¿ ul/g] ePsf] 5 .

bf]xf]/f] e"ldsfdf glGbtfcleg]qL glGbtf s];L klxnf] k6s kbf{df bf]xf]/f] e"ldsfdf

k|:t't x'g] ePsL l5g\ . lkmNd …s}lkmotÚ df lgb{]zsbz/y lu/Ln] cleg]qL s];LnfO{ bf]xf]/f] e"ldsfdf k|:t'tug{ nfu]sf x'\g\ . cf]d blIf0fsfnL lkmNd k|flnsf] klxnf]

k|:t'lt /x]sf] …s}lkmotÚ sf] kmfu'g@( ut] cf}krfl/s lgdf{0fsf]3f]if0ff ul/of] . /fhwfgLdfcfof]hgf ul/Psf] sfo{qmddfcleg]qL s];Ln] elgg\, …nfdf];dokl5 k [ys e " ldsfdfb]lvFb}5' . kfPsf] e"ldsfnfO{ Ps;o k|ltzt Gofo ug{] sf]lz;u5{' .Ú sfo{qmddf pkl:ytnfO{

n8\8'' afF8]sL glGbtfn] lkmNdsf] e"ldsf af/] yk v'nfOgg\ . lgb{]zs bz/y lu/Ln]syfj:t' lkmNd lgdf{0f ePkl5 dfq} v'nfpg] atfP . lrGtfdl0f a/fn / wgb]jsf]6fsf] nufgL /x]sf] lkmNddf glGbtfsf] ;fydf gljg >]i7, l;kL kf}8]n, z+s/zfxL 7s'/L, ls;g ;'g'jf/ / ;hgf yfkf …/f]hÚ sf] d'Vo e"ldsf /xg]5 . dfwjzdf{sf] k6syf Pj+ ;+jfb /x]sf] lkmNddf ch{'g kf]v/]nsf] ;+uLt 5 . /fd]Zj/ sfsL{n]lvRg] lkmNdnfO{ sf7df8f}+ / kf]v/fdf 5fofFsg ul/g] atfOPsf] 5 . lkmNdsf]5fofFsg cfh ^ ut]af6 k|f/De x'g] lgb{]zs lu/Ln] hfgsf/L lbP .

cleg]t[ /f]hlng vfgn] o;k6sf]xf]nLdf cfkm\gf] cfsif{s z/L/ b]vfpFb}bz{snfO{ xf]nLsf] lukm\6 lbPls l5g\ . xfn}pgn] ;d'›df k'u]/ ljlsgLdf ;lhb} xf]nLkmf]6f];'6 u/]sL l5g\ . …dnfO{ /+u lgs} dgk5{ To;}n] xf]nL gv]ln/xg ;lsgÚ vfgn]elgg– t/ dnfO{ s]ldsn / kfgLsf] aaf{bLeg] dg kb{}g .Ú To;}n] pgn] s]ldsngld;fPsf] /+u k|of]u ub{} dflg;n] k|of]ugug{] ;d'›sf] kfgLdf xf]nL dgfPsf] atfOg\ .

;d'b|df/f]hlngsf] xf]nL