12 Film Yapimi Ipucu

  • Upload
    fulgura

  • View
    233

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    1/22

    12 Film Yapm pucunda Serbest

    evrimii Film Okulu

    "Film yapmnda gz olanlar iin bir cretsiz film okulu zeti"

    Bir nitede zplamak

    1. Mthi bir senaryo yazn veya bulun

    Gz alc bir senaryo olmadan suda boulursunuz. Eer hikayeniz zorlayc

    deilse gzel klandrma, yaratc kamera ve przsz kurgu anlamszdr..Dikkate almanz gereken ilk ve en nemli kavram perdelik yapdr.

    Neden senaryoda perdelik yapy aldrmamak delilik olurdu

    Senaryodaki karakter yay: mehur filmlerden harika rnekler

    "Kalpleri yakalamak ve biletleri satmak" :kalpleri yakalayan ve ciddi para

    yapan senaryonun 10 faktr

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    2/22

    2. Film klandrma

    Filmde kullandnz k, izleyicinin onu nasl algladn, byk lde etkiler.

    Bir genlik komedisinde dram k ile kara glgeler kullanm uygun deildir; ayn

    sebeple parlak renkler ve dz klandrma varsa, sizin kara filminizin almas

    mmkn deildir. Yaratc ve tonlara sahip uygun klandrma baarl film

    ekimi iin ok nemlidir. Film klandrmas hakknda daha fazla okuyun

    3. yi kamera kullanmyi ereveleme teknikleri filminiz iin harika alacaktr. nanmtm ve

    bunun kant her filmde var yaratc kamera kullanm seyirci ile sizin hikayeniz

    arasndaki balanty arttracaktr. Onun evresinde allmadk alarn

    zerinde yanlabileceginiz ok fazla vasat kamera as vardr. sadece seiminizinkarakterler ve sahne ile motive olduundan emin olun, mantksz kamera

    alarn arzulayp kendi kendinizi baltalayarak deil.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    3/22

    te bir kural

    te bir kural yatay ve dikey paralar, yatay ve dikey l boyunca anlaml

    yerletirmeleri belirtir, aadaki grselde grnd gibi:

    te bir kuralnn sadece ana hatlaryla vurgulanmaldrve bunu geliigzel

    izlemek dengesiz ve irkin bir kompozisyona sebep olabilir.

    Yakn ekim

    Aada grnen grsel benim yakn ekimimin erevelemesindeki

    felsefemdir. Herkes yakn bir ekim yapabilir, ama dengeli ve ho grnen bir

    kare birazckkarar ve uygulama alr. Benim nasl yakn ekim alnr zerine

    detayl gnderimimi okumanz iddetle tavsiye ediyorum.

    Omuz-st ekim yapmak

    Omuz-st ekimler film yapm sanat iin zeldir ve dzgn ekebilmek ok

    zaman aldndan baz ynetmenler onlara amur atar, ama bence her iddial

    ynetmen, omuz-st ekimde, sadece grsel unsurlar ho grnsn diye deil,ayn zamanda doru erevelemeyi elde etmek adna, ekip ve oyuncularla nasl

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    4/22

    iletiim kuraca ile ilgili de grnt ynetmeninden tavsiye alm olmaldr.

    Aadaki grsel benim omuz zerinden ereveleme felsefemi ekimini

    gsterir.

    Odaklama

    Siz odakta zel bir ey istemedike, daima znenin gzleri zerine odaklann

    Vizrde dikkat etmiyor olabilirsiniz fakat gzler yumuak, arka plan keskinse bu,

    televizyon ekrannda aka belli olacak ve izleyiciniz ondan nefret edecektir.

    Herhangi bir eye odaklanmak istiyorsanz bu teknii kullann: objeye sonuna

    kadar yaklan, netliinizi ayarlayn ve istediiniz ereveye geri kn. Konunuz

    bu yolla keskin olacaktr. Bunu her ayr kuruluma tabi olarak yapmalsnz,

    gerekten her ekimde, zellikle konu son alnandan tanrsa.

    Odaklanmadan nceki yaklatrmann sebebi uzun odak mesafesinin derinlik

    alanndan daha kne sahip olmasndandr - eer bir ey yaknlatrmann

    en son uzaklndaki odaktaysa, dier odak uzaklndaki noktada da olacaktr.

    Ntr younluk filtreleri

    Darda ekim yaparken aydnlatma koullar muhtemelen parlak olur ancak

    yine ntr younluklufiltre ile geni diyafram akln kullanabilirsiniz. Ntr

    younluk filtreleri aslnda filme veya CCD'lere ulaan n parlakln azaltanrenk ntrleyici (gri) filtrelerdir. Mesele, bir ntr younluk filtresi kullanarak

    n younluunu azaltmaktr ve sonra geni bir aklk kullanarak onu telafi

    etmektir. Profesyonel kameralarda bazen gei anahtarlaryla

    balayabileceiniz bir ya da iki ntr younluk filtresi vardr. Birka admda

    nyounluunu azaltabilirler.

    nalan nesneleri

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    5/22

    nalan nesneleri doku ekler ve derinlik yanlsamasn artrr. Bir aktrn

    omuzundan bir aa dalna kadar herhangi bir ey olabilen n plan nesneleri

    film iletmesinden derecik olarak bilinir. n plan maddelerinin odak dnda

    olmas zorunludur; eer net olursa, ana konudan dikkat dalacaktr ve dokusal

    etki kaybolacaktr. Derecik kullanmnn gzel bir rnei, Stanley Kubrick'in "DrStrangelove" deki sava sahnesidir: neredeyse binaya saldran askerlerin her

    karesi, odak dnda n planda bitkiler ve dallara sahipti. O bazen doru

    pozisyonda dallar kesip k stantlar kulland n plan dallar zerine ok

    kararlyd. abaya deerdi: Yntem askerlerin arkasndan emekleyerek, orada

    olmak gibi kuvvetli bir hissi veren sahneyi ekmesiydi.

    Bir baka dramatik rnek Franco Zeffirelli ynettii "Romeo ve Juliet" den

    geliyor:

    4. Kamera hareketi: ekipman,

    teknikler ve en iyi uygulamalarBu, kamera kullanm meselesiyle yakndan ilgili ve gerekte bir parasdr.

    Yaratc kamera alar gibi, kamera hareketi seyirciyi hikyeniniine ekmek

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    6/22

    iin kullanlr. Bu, ister aktrler hareket etsin veya etmesin, kamera hareketi

    aksiyon ve karakterlerle uyumlu olmaldr anlamna gelir.

    Kamera hareketleri hala film yapmay fotoraflktan ayran ynlerden biridir.

    Kamera hareketinde hareketi hissetme, aslnda daha uzak olan nesnelerden,erevede daha hzl hareket iin kameraya yakn grnen nesneler tarafndan

    oluturulur. Bu iki boyutlu bir ekranda boyutlu hareket yanlsamas yaratan

    eydir.

    zellikle:

    Kamera bir nesneye doru hareket ettiinde, boyutu erevede arkasndaki

    nesnelerden daha hzl byr. (Zoom yapmay da karlar her eyi eit olarak

    bytr ve bu nedenle bir hareket hissi yaratmaz )

    Kamera yanlamasna hareket ederken (izlerken), kameraya daha yakn olan

    nesneler ereve karsnda daha uzak olan nesnelerden daha hzl hareket

    ederler. Bu etki paralaks olarak bilinir ve takip ekimleri iinetkili bir film

    tekniidir.

    Kamera hareketi Trleri:

    1. Yanlamasna Takip

    Bu kamera hareketinde kamera onun grsel eksenine yaklak dik bir ynde

    hareket eder. Dier bir deyile yanlamasna hareket eder. Yanlamasna izleme

    en yaygn kamera hareketlerinden birisidir, ama Steven Spielberg birok bu

    ekim trnnalmadan en iyisidir.

    2. Kamerann bir nesneye doru hareketi: z-atta.

    ekimdeki bir parada, kamera bir nesneye doru, aa yukar kafa kafaya

    hareket eder. Kamera hareketinin yn kamerann grnen ekseniyle ayndr.

    Bu kamera hareket eidi bir kamera taycy kullanmak imkansz olduunda

    sadece Steadicam'a bavurmadan, salam bir kamera taycyla en iyi ekilde

    alr.

    Daha fazla detay iin, ekimde mkemmel para ekimi zerine gnderimi

    okuyun.

    3. Dikey kamera hareketi: vinle kaldrma / frlamak

    Dikey kamera hareketi yatay kamera hareketi gibi tam olarak ayn sonuta birhareket hissi retir: oklu katmanl 3D efekt oluturulur nk ereve

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    7/22

    karsnda kameraya daha yakn olan nesneler daha uzak olanlardan daha

    hzldr.

    Film ekipman kamera hareketlerini kullanma

    Kamera tayclar

    Yanlamasna ve para ekimin her ikisi iin en iyi kamera iyi bir kat kamera

    tayc kullanmay destekler. "Ucuz" hafif kamera tayclarn kullanmaktan

    kann: gerekten yumuak ve profesyonel sonulara ulamay ok daha zor

    yaparlar. PeeWee kamera tayc ya da hatta daha ar bir ey iin bile gidin ve

    gerekten iyi bir kamera tayc kavrayc kiralayn - her kuruuna deerler!

    Kamera vinleri

    Dikey kamera hareketi iin vin kolu veya vin kullanabilirsiniz. Kamera

    vinleri, kamera kullanmnza bal ve ekmek istediiniz vin eidine bal

    seeceiniz ve birok farkl boyutlar ierir. Cobra Crane II 25 lirann zerine

    kan kameralar iin mthi bir vintir - Ben onu ilk filmimde byk baaryla

    kullandm ve bir cazibe gibi alt. Tek kii tarafndan altrlacak ekilde

    tasarlanm. Daha byk vinler profesyonel operatrler tarafndan

    kullanlmal, az deil nk ok tehlikeli olabilirler.

    Steadicam (Titreim engelleyici kamera)Steadicam, kamera taycs gibi raylarla kstlanmam olan ok yumuak

    ekimleri salayan, kamera operatrnn vcudundan kameray izole eden ok

    becerikli bir kamera stabilizasyonudur. Bana gre Steadicam film

    yapmclarnn alet antasndaki fantastik bir aratr, ama SADECE ekim ve

    kamera taynn daha iyi yapamad bir i iin gerekten en iyi yol olduu

    durumlarda. Eer kaba yerde bir aktrn komasn takip ediyorsanz,

    Steadicam ekim iin mkemmel zmdr. Eer yumuak bir zeminde

    yanlamasna bir izleme ekimi ekiyorsanz, hibirey kamera taycsnyenmez ve kesinlikle Steadicam kullanmak iin bahaneniz yoktur, programn

    arkasnda olmadka ve kamera taycsn oturtmak ve uygun bir izlemeekimi

    ayarlamak iin zamannz yoksa.

    Kamera hareketi en iyi uygulamalar

    1. Geni al lenslerin kullanm, grnt alannn karsnda daha hzl hareket

    eden kameraya yakn nesnelerin etkisi olan paralaks gelitirir.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    8/22

    2. Uzun lensler de kamera hareketiyle iyi alr, ama bu ok fakl bir

    grnmn salar nk planlar skktr. Siz, farkl odak uzaklndaki

    lenslerle retilen grnm tantmalsnz.

    3. Yanlamasna izleme ekimleri, n plandaki nesneler (kameraya yakn)varken, daha AIRCA etkilidir, nk bu paralaks hissini arttrr. Steven

    Spielberg bu izleme ekim eidini ekmede en iyisidir. n plan objeleri odak

    ne olursa olsun paralaks gelitirecektir, ama farkl odak mesafeleri farkl

    grnmler salayacaktr.

    4. Yukardakilerin hepsi de vin ekim (dikey kamera hareketi) iin de

    geerlidir.

    5. zleme ekimleri mmkn olduunca dzgnce balamal. Gerek izleme

    ekimlerini yapmak iin gerek beceriyle gerek bir kamera taycy kavramaya

    ihtiyacnz var.

    6. ekimlerde izleme - kamerann bir konunun iine izlemesinde, geni a

    ekiminden dar a ekimine gitme - her film yapm cephaneliinde deerli bir

    film tekniidir ama ok az nasl altn bilir. Hepsi tamamen istediiniz zel

    ruh hali iin verilen hz, ereveleme ve odak uzunluuyla alakaldr.

    7. Steadicam bir kamera taycs deildir ve SADECE gerekten ekim iin en

    iyi seim olduunda kullanlabilir. Bir kamera taycs daha iyi sonu salarkenizleme ekimini bir Steadicam ile yrtmekten film yapmnda birka ey daha

    ucuz grnr.

    8. Yaknlatrma yanlamasna kamera hareketiyle birletirilmi olabilir. Ridley

    Scott bu teknii ok kullanr.

    9. Eer takip srasnda mercek aracl ile konudan uzaklayorsanz, sonu ba

    dnmesi etkisi olur, bunu ilk kez Hitchcock kullanmtr ve ondan sonra da

    binlerce bamsz film yapclar tarafndan ar kullanlmtr. Dikkatli olun!

    10. Gerek bir kamera hareketi duyusunu gelitirmenin yolu kaydedici kamera

    ile srekli pratik yapmaktr.

    Kamera hareketi, zerine ustalamaya deer, ok etkili bir sinematografi

    tekniidir nk film projelerine ok fazla deer katabilir.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    9/22

    5. Yaknlatrma lenslerini

    kullanma

    (Mercekle yaknlama ekim rnei benim ilk filmimden alnmtr.)

    Mercekle yaknlama son yllarda ok ktlendi ama bence bu, onun youn

    veya yanl kullanmna kar verilen ar bir tepki. Film yapmnda, dierlerinin

    yannda Ridley Scott ve Steven Spielberg'n ustaca ekimlerinin gosterdiigibi,modas gemi olmaktan uzak, mercekle yaknlama ekimlerinin birok

    kullanm hala var.

    Film yapmaya yeni balayanlara genelde mercekle yaknlama ekimlerinden

    kanmalar sylenir fakat gerekte, bu ekimler dogru yaplrsa ok klas olabilir.

    Mercekle yaknlama ekimlerinin bolluu ile gze arpan iki film, Ridley

    Scott'in "Hannibal" ve Steven Spielberg'n "Munich" (bu, hi mercekle

    yaknlama ekimi kullanmayan Spielberg iin muazzambir ayrlt) filmleridir.

    Bir mercekle yaknlama ekiminin baya olmas ile grsel olarak sayg

    uyandran bir ekim olmas arasnda ince bir izgi vardr. Fark uygulama ve

    balamdadr. Mercek hareketi ile izleyici hareket (takip) birliktelii ok iyi

    sonu verebilir.

    Ridley Scott'n mercekle yaknlama + dikey hareket teknii

    Ridley Scott, ara sra kulland harika bir teknik ortaya koydu: o, bazen bir obje

    kameraya doru gelirken mercekle yaklar ve ayn anda kameray yukarhareket ettirir, nk kamera olduka alaktadr. Bu olduka arpcdr nk

    http://www.lavideofilmmaker.com/wp-content/uploads/2010/04/film-techniques-zoom-shot.gif
  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    10/22

    objeyi bytc etkiye sahip mercekle yaklama, objenin kameraya doru

    yrmesiyle birletirilmitir ki, objeyi erevede genileten bir etkiye sahiptir.

    Byle bir ekim "Gladyatr" filminde vardr, Commodus'un, kendisine kar

    komplonun nlenmesi ardndan, kzkardeinden ballk talep ettii sahnede:

    Bu mercekle yaklama teknii gldr ve onun bunu, olaanst durumlardaki

    gl karakterler iin ayrmas bir tesadf deildir.

    ok yava mercek yaklamalar, son derecede iyi i grebilir. James Cameron,

    bazen mercekle yaklama ekimleri kullanr ama onlar ylesine yava veustacadr ki, ou insan bilinli olarak onlarn farkna varamaz. James

    Cameron'n mercekle yaklama ekimine mkemmel bir rnek "Terminator 2"

    filmindedir - Dyson lrken ve fnyenin zerinde bir para p tutarken,

    kamera ok yava biimde ona mercekle yaklar. Mercekle yaklama sonra

    durur, Dyson son nefesini verir, bir para p fnyenin zerine drr ve

    Cyberdine binas havaya uar.

    6. Yksek kaliteden dnvermeden mekan sesini

    kaydedinYetersiz ses, bamsz filmlerin bir byk zayfldr -belki de en byk zayflk.

    Baz profesyoneller, seyircilerin hikaye iyiyse, grnt kalitesinin yetersizliine

    katlanabileceklerini, ama yetersiz sese asla katlanmayacaklarn iddia ederler.

    http://www.lavideofilmmaker.com/wp-content/uploads/2010/04/ridley-scott-zoom-gladiator.gif
  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    11/22

    Ben bu grle hemfikir olma eilimindeyim. Bu yzden, ses kayt olayn

    ciddiye almalsnz. yi yapm sesi kaydhakknda daha fazla okuyun.

    7. KastKast hata yapmay gze alamayacanz baka bir meseledir. Kast yapma asilbir ac olabilir, ama aktrlerin karakterlerinizin hayat nefesini desteklemesi gibi

    abaya deerdir ve filminizde yanl kast yapmann baars aresizce

    uzlaabilmektir.

    bir makaraya sarlm bu gnleri ina etmeye birok yetkili aktr keskinliinle,

    projenizde uygun olmayan aktrlerin kullanmamak iin bahane yoktur.

    Hikayeden sonra, aktrler muhtemelen kelerin kesilmesiyle sonraki en kt

    eydir. Craig Schlattman'n Film Yapm 101'de dedii gibi, "seilen oyuncularn

    sizi heyecanlandrmad hibir durumda film ekmeye devam etmeyin, yoksa

    kurgu odasnda ok hayflanrsnz." Bu kadar.

    Oyuncu seim direktrlerinin ii, ok saydaki yetenekli oyuncu arasndan her

    blm iin seim yapmak, eleme yapmak ve sadece en gladaylar

    ynetmenin dikkatine sunmaktr. Onlar, yzlerce yz fotograf ve zgemii

    aratracak zaman olmayan ynetmenin zerinden byk bir yk alrlar.

    Ynetmen, oyuncu seim direktr tarafndan nceden seilmi adaylararasndan seimini yapar.

    Tabi ki birok bamsz filmler bir kast ynetmenlik servis abasn gze alamaz,

    fakat bir ey gibi var olan ve servislerinden birini gvenliini salayabilmeyi

    aklda tutmak - bir ayrcala doru, karlkl bir arkadalk veya onlar

    denetlemeyi kesmeyle - filminiz muhtemelen aksi halde projenize ilitirmesi

    mmkn olamayan yetenekle uygun ekilde kast olacaktr.

    8. SreklilikSreklilik statik eler (verilen sahnede bir aktrn kyafeti gibi) veya dinamik

    eler ( sahne boyunca bir sigarann ilerledike daha da ksalmas gibi) anlamna

    gelir. Sreklilik denetleyicileri film kurgulandnda hikayeyle bu eleri bir

    ekilde kontrol edilmelerini salarlar - Bu eer film kronolojik sralamadaki

    ekim deilse ounluk durumu olabilir.

    Birokfilm sekans d ekimlerdir ve sreklilik ciddiye alnmas gereken bir

    meseledir.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    12/22

    Makyajn kostmlerin set desteklerin ve set paralarnn dzeninin bardaktaki

    su seviyesi ve dier birok ey iin aktrlerin Palaroid estantenelerini, yerleri vb.

    alan birine sahip olmalsnz.

    Ayrca oyunculukta devam durumu vardr - oyuncularnza ikileriniyudumlarken, bir sigara ierken ve dier hareketlerde tutarl olmalarn retin.

    Dier bir deyile, eer bir aktr sigaral bir konuma sahnesinde oynuyorsa,

    diyalog boyunca zel noktalarda ona nefes almasn her ekim iin

    zamanlamasn tekrarlamasn retin.

    Bu ar grnebilir, ama filmi montajladnzda harcadnz abaya memnun

    olacanz garanti ediyorum. Eer bir aktr sahne boyunca bardandan

    rastgele yudum alrsa, devamllk hatas olmadan bir ekimden dierine kesmek

    gerekten zor bir tecrbe olabilir. Kz bir ekimde iiyor olabilirdi ve siz farklbir aya kestiinizde, barda azndan uzaa gtryor olabilirdi - aka bir

    devamllk hatas. Uyarldnz.

    9. Prodksiyon tasarmFilminizin dnyasnda renk dzenine, desteklere, mobilyaya ve kostmlere

    kadar nceden konseptletirilmi olabilir. Bir yere amazsnz ve orada ne

    olursa olsun karmazsnz - nceden her eyin renginin ne olacan, ieridekimobilyalarn tarzn ve benzeri, en kk detayna kadar belirlemelisiniz - ite

    bu gerek film yapmdr. Bunun iin sebep filminizdeki her eyin grnm,

    izleyici algsn etkileyecek ve size bir film ynetmeni olarak eyleri nasl

    grdnz hakkndaki dnyay syler.

    Gerekten ev videolarndan ayr profesyonel bir ii ayarlayan eylerden biri renk

    dzenini kontrol etmedir. Renk dzeni sadece film veya videoda renklerin

    serisidir: elbiseler, arkaplanlar, sahnedeki grevliler, makyaj, yer vb.

    ekimden nce bir renk paletine karar verme ve prodksiyonda ona yaptrma

    projenizin prodksiyon deerleri iin harika alacaktr.

    Aktrlerinizi beyaz bir duvarn karsna ekmeyin, zellikle bir videoda

    ekiyorsanz. Eer gerekten arkaplan olarak beyaz bir duvara sahip olmanz

    gerekiyorsa, aka parlamadndan emin olun: benekli k daha iyi

    grnmesini salayacaktr.

    Kostmlerin arkaplanla (set veya yer) ve dier giyen insanlarla iyi altndan

    emin olun.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    13/22

    Eer renk dzenleri sizin eyiniz deilse, bir sanat ynetmeni ve/veya

    prodksiyon tasarmcs hile (birok proje iin zaten sahip olacanz) yapacaktr.

    Yetenekli bir prodksiyon tasarmcs projenize birka deer ekleyebilir; doru

    renklerin iyi yerletirilmi bir ka destei, rengin taze bir kat ya da baz iyi

    tasarlanm set paralar korkun bir yer ile milyon dolarlk grnen bir yerarasnda fark yapabilir. Prodksiyon tasarm bamsz film yapmclarndan ok

    bakmsz olan film yapmnn hallerinden biridir; yetenekli bir prodksiyon

    tasarmcsnn yardmn grevlendirmekle birok kazancnz olur.

    Renk kullanm bir projenin tm grnm iin ok nemlidir; dier birok ey

    gibi, izleyicinin projenizi izledikten sonra renk paletini tartyor olamamasna

    ramen, renk dzeninden emin olarak dinlenebilirsiniz - ya da bunlarn eksiklii

    - kesinlikle en ok bunun algsn etkileyendir. Byk bteli Hollywoodfilmlerine ok ilgi en kk detay bile renge verilmesidir ve iyi sebeple.

    10. Film kurgulamaKurgulama - tutarl bir sekans yaratmay amalayan farkl ekimlerin birleimi -

    film yapmak iin benzersiz olan bir sanat forumudur. Bir film ynetmeni olarak

    film kurgusunun nasl altnn zerinde olmalsnz, nk eer deilseniz,

    filmi kurgulamak bir kabus olacak, tutarszlklar, atlayan kesimler ve dier dikkat

    datc hatalarla dolu olacak. Eer film montajndan anlamyorsanz, sahneleri

    ekmenizin ve aktrleri yrtmenin yolu montaj odasnda byk zorluklarn

    nedenine baldr.

    Film montajlamada renilecek ilk ve en nemli ey udur ki, przsz sonular

    iin, aksiyonda kesmelisiniz, zellikle de eer ayn grsel eksen boyunca geni

    bir ekimden daha dar bir ekime kesiyorsanz. Aadaki rnek ynettiim ve

    kurguladm bir filmden alnmtr.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    14/22

    Benim gnderimde film montajlama teknikleri zerine daha fazla rnek veipular vardr.

    11. Birinci ynetmen

    asistannn rolBirinci Ynetmen Asistan (1. YA) film ekiminde byleyici ve eletirisel nemli

    bir rol vardr. Bir 1. Ynetmen Asistan iki grev ilkesel blou vardr: ekiminprogramn ayarlamay salayarak, n prodksiyon srasnda ekim ekim

    zerine ekimi programlama ve ekimin kendisinde film mrettebatn direk

    idare etme. Birinci Asistan arkaplandaki artistleri ynetmekle de ok ilgilidir.

    Eer biz Saygn Memur gibi Ynetmeni kavramsallatrrsak, birinci Ynetmen

    Asistan avutur. Analoji Ynetmen ve Birinci Ynetmen Yardmcs arasndaki

    ilikiyi tecrbelerimden ok iyi aklar.

    ekimi programlama

    Bir defa, ynetmenin hazrlad ekim listesini ve teknoloji izcisini Grnt

    Ynetmenini, Prodksiyon Mdrn ve Prodksiyon Tasarmcsn Birinci

    Asistanla dzenlemitir, Birinci Asistann sonraki grevi ekim iin bir program

    retmektir.

    Program dzeni a a temeli zerine film ekimine yklr, yani her gn her

    kurulum iin zaman aralklar tahsisiyle kendi program dzenine sahiptir.

    Olduka teknik bir itir ve gerek tecrbe gerektirir. Eer bir ekim yanltckolay grnp ama aslnda yapm ok zaman alacak gizli komplikasyonlara yol

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    15/22

    ayorsa, deneyimli bir Birinci Asistan buna hzlca bakacak ve programda bunun

    iin yeterli zaman salayacak.

    yi bir Birinci Ynetmen Asistan, teknolojik gzc zerinde ngrdherhangi

    potansiyel problemler hakknda Ynetmeni ve Dier departman yetkilileriniuyarr. Mesela, bir yerdeki klima sistemi ses kaydyla zorluklara sebep olacak

    gibi olan durum iin uyarabilir. Bu ksa eyler iin okula gidemezsiniz - Birinci

    Ynetmen Asistan sadece deneyimlerleparlak zekal haline gelir.

    ekimde film mrettebatn ynetme

    Birinci Ynetmen Asistan film ekiminde direk olarak mrettebat yeleriyle

    iletiimi ynetir, bylece Ynetmen aktrlere ve departman yetkililerine

    (balca grnt ynetmeni ve prodksiyon tasarmcs) younlaabilir.

    Birinci Ynetmen Asistan film ekiminin mrettebat bireyleriyle biraz iletiimin

    korkun gerektirdii programn dakika aa ayrlmamasn salar. Birinci

    Ynetmen Asistan momenti korumak iin film mrettebat zorlar ve maksimum

    verimle tm prodksiyonkaynaklarn grevlendirir.

    nanlmaz derece zahmetli ve yorucu bir itir ve birok kimse Birinci Ynetmen

    Asistannn pozisyonun kdeminin gerekte nasl olduunu idrak edemez.Gerekten film ynetmeniyle yapmaya pek yetkin deildir - kendi zerine bir

    meslektir.

    Ben kesinlikle Birinci Ynetmen Asistann severim - Bamsz film yapmcs

    olarak onlara hayranm, onlarla almaktan holanyorum, keke yaknda onlar

    kullanarak balasaymm. Onlar gerekten ynetmenin en byk

    mttefiklerinden biridir, zellikle TV yapm gibizamansal kritik projelerde.

    Byk bteli prodksiyonlarda bile Birinci Ynetmen Asistannn ynetmenden

    daha fazla deneyimli ve yal olmas nasir deildir. En iyi Birinci Ynetmen

    Asistannn, kesinlikle Birinci Ynetmen Asistan gibi kariyerlerine odaklanm

    olduklarn ve Ynetmenlere dnmesinin ilgin olmadn sylemeksizin

    ilerler.

    Tam bir acemi aylak olsanz bile ve ilk ekiminizi hazrlyorsanz, sizinle

    almaya istekli olan birok deneyimli Birinci Ynetmen Asistannn hizmetini

    tasarlamanz iddetle tavsiye ederim. Birin Ynetmen Asistannz film

    ekimlerine komik bile olmayan ok fazla deer katacaktr - bunda bana inann.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    16/22

    12. Teknik ynetme ipularGz hizas/180 kural

    Gz hizas/180 kural film yapmnda muhtemelen en ok temel kuraldr. kiaktr birbiriyle konuuyorken, aralarnda gz hizas, aksiyon izgisi, sreklilik

    izgisi veya ilgi izgisi olarak deiik bilinen bir hayali izgi vardr.

    Ne isimlendirmek hounuza giderse, dier aktr ektiinizde kamera o izgiyi

    gememeli (tabi ki kamera aslnda hareket ediyor olmadka). Eer gz

    hizasna geerseniz, sahneyi kurgularken iki aktr ayn yndeymi gibi

    grnecektir (rnein soldan saa) ve aslnda birbirleriyle konuuyorlarken,

    sanki nc bir kiiyle konuuyormu gibi grnecek. Prodksiyon

    scaklnda, bazen Birinci snf ynetmenler bile bu irkin ve izleyici iin ok

    kafa kartrma potansiyeli olan hatay yapar.

    Tersine, gz hizasnn bir yannda kurulumlarnzn tmn ekiyorsanz, bir

    aktr soldan saa bakyormu gibi grnecektir ve dieri sadan solan

    bakyormu gibi grnecektir ve sahneyi daha anlaml yapacaktr.

    Bir eksen olarak nc bir aktr (ya da bir nesne) kullanarak, doruca gz

    hizasn gemek mmkndr. Farz et tane aktrn var: A, B, C ve A ve B

    arasndan gz hizasna gemek istemenin bir nedeni farz et, gz hizasnn dieryanndan alnm bir A ekiminden bir B ekimine kesim yanl olurdu.

    Yapabildiin bir A ekiminden bir C ekimine kesim ve sonra A-B gz hizasndan

    dier yanndan alnm bir B ekimine kesimdir. C'nin asn ayarlarken, A-C

    gz hizasndan gei olmakszn A-B gz hizasna geersiniz. Bu boluu

    kprler ve gz hizasnn her zaman doruluunu salar. Onlar baz ekim

    deneyimleriyle burada konutuumun dnda alabilir, eer zaten

    bilmiyorlarsa, herkes iin, umarm gelecekte baz noktadaki bu blme birdiyagram (ya da benim iimden gerek bir rnek) eklerim.

    Aktrlerinizin ekimin iinde ve dnda yrmesine izin verin

    Final kesiminizde girileri ve klar kullanmak isteyip istememeniz ne olursa

    olsun, eer kurgular kafanzdaysa bu size zplayan kesimlerden kanmanz

    salayacaktr, onlarla hzl almayn beklediiniz yol.

    Alt metni kullanmay ynet

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    17/22

    Konuulan kelimelerin stne stlk, zellikle karakterin gerekten hissettii ve

    ulamaya alt syledikleri anlamna gelen aktrlerinizin kulland alt

    metinleri ynetin. Yksek kaliteli bir senaryoda, sk olarak zellikle karakterin

    sylediiyle karakterin aslnda anlatt arasnda bir fark vardr. Doru

    konuulmayan anlatmlar alt metin olarak bilinir ve tm ciddi film yapmclar vesenaristler bu basit ama hayati nem tayan kavram anlamas lazm, nk

    aktrlerin performanslar iin kocaman bir fark yaratr.

    nceden aktrlerinizi zetleyin

    alma metodunuzdaki aktrlerinizi zetlemeye dikkat edin, zellikle ynetme

    eklinize zg ayrntl olarak herhangi bir ey varsa.

    rnein, eer bir sr ekim almaktan holanyorsanz, nceden aktrlerinizi

    gerekten uyarmalsnz ve bu ekilde altnz anlatmalsnz. Eer nceden

    onlara talimat vermezseniz, baz aktrler her ayarlamann 30 ekimi yapacak

    olmanz dnrken ok zgn olabilirler.

    Omuz stnden ekim ayarlama

    Eer omuz zerinden bir ekim yapyorsanz, karede omuz miktarn arttrmann

    ya da azaltmann yolu aktre sol ayana ya da sa ayana arln

    deitirmesini sormanzdr. Bu ok iyi alr.

    Ekibinize deer verildiini hissettirin

    Film ekibinizde herkesin deer verilmi hissettirmekte yapacanz en iyisi,

    aylak stajyer kavramaya doru, dahas bulacanz ey, sizin iin Dnya'nn

    sonuna gitmeye istekli olacak olmalardr. Ekibinizde ball ina etme

    gerekten herkes uzayan ekimlerde yorulmaya baladklarnda deme

    yaplmasdr, bamsz filmlerde neredeyse her zaman ki durumdur.

    Bir kuru demeden film yapmnz gelitirmenin 5 yolu

    Bu blmde size film projenize btenizden tek bir kuru eklemeden birok

    deer katmann be yolunu tanmlayacam.

    1. Ayn lensleri kullan / tamamlayc ekimlerdeki odak mesafesi

    Genelde bu tam olarak ekimde/ters ekim iftleri ayn odak mesafesini

    kullanmak iyi bir uygulamadr. Farz edin ki iki aktrn yz yze konutuu ve

    kurulum kullanacanz bir sahne ekimini yapyorsunuz:

    1. Aktr B'nin omuzundan Aktr A'nn bir ekimi;

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    18/22

    2. Aktr A'nn omuzundan aktr B'nin bir ekimi;

    3. ki aktrngeni bir ekimi

    ekim 1 ve 2 tam olarak ayn odak mesafesini kullanmal. Belki de 3'nc ekim

    iin ayn odak mesafesini kullanmak tavsiye olabilirdi, ama bu nemlideil veartlara baldr.

    Tamamlayc ekimler iin ayn odak mesafesini kullanmnn neminin nedeni

    farkl odak mesafelerinin farkl perspektiflere sahip olmas ve bu nedenle farkl

    grnm salamalardr.

    Eer iki tamamly ekim farkl odak mesafesindeki lenslerle ekilmise,

    grnm izlemeyecektir: daha uzun odak mesafesiyle alnm ekim daha geni

    lensle alnm ekimden daha bulank bir arka plana ve daha skk birgrnme sahip olacaktr. Bu sekans tutarsz ve yarm yamalak yapar ve ben

    size izleyicinin devaml olarak bunun arkasndaki teknik sebeplerin farknda

    olmasalar bile bunu fark edeceini sylerken gvenin bana.

    Sadece tek bir yaknlatrma lensine sahip kameray kullananlar iin bunun

    nemi yaknlatrma lenslerinin maksimum ile minimum ayarlamalar arasnda

    odak mesafelerinin sonsuz saysna sahip olmasdr. stediini kareyi almak iin

    yaknlatrabileceiniz veya uzaklatrabileceiniz kolayl her film ekimi almak

    iin fark bir odak mesafesini byk ihtimalle kullanacanz anlamna gelir. Buyarm yamalaktr ve eserinizi tutarsz grsel yapabilir,zellikle alan

    karakteristiklerinin derinlii arasndaki farknn ve deiik odak mesafelerindeki

    perspektiflerin glendirilmi olduu yerde, daha byk formatkameralar

    kullanyorsanz.

    ki neden ii en nemli lenslerin iyi bir ayarn kullandnz iddetle tavsiye

    ettim.

    a) birincil lensler en iyi grntleri retirler, ksmen byk yaknlatrmalenslerinden daha az paralar (lens cam) olmas yzndendir.

    b) odak mesafesini dnmeye dikkatinizi vermenize zorlayacaktr ve

    tamamlayc ekimler arasnda odak mesafesindeki tutarlla ok kolay

    ulamanz salayacaktr, nk ya doru lensleri kullanyorsunuz ya da

    kullanmyorsunuz: yaknlatrma lensinin hareketli lei yoktur.

    ( Birincil bir lens, yaknlatrma lenslerine kar olarak sabitlenmi bir odak

    mesafesiyle bir lenstir.)

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    19/22

    Ayrk lenslerin kullanm ekimleri ayarlamay biraz daha zor yapar, nk

    yaknlatrma ve uzaklatrmayla kareyi dzeltemezsiniz: ya kameray ya da

    aktrlerin yerini deitirmelisiniz. stn sonular buna verilen deerden daha

    fazlasdr oysa.

    Eer birincil lensleri kullanmak iin acizseniz ve bir yaknlatrma lensi

    kullanmak zorundaysanz, hala tamamlayc ekimlerde ayn odak mesafesini

    kullanmaya dikkat ederek film ekiminizde disiplini ve grsel tutarll

    kullanabilirsiniz. Eer yaknlatrma lensi, odak mesafeleriyle iaretliyse bunu

    yapmak kolaydr: Bu projede sadece kesin odak mesafelerini (rnein 14mm,

    25mm, 85mm, 100mm ve 200mm) kullanacanza karar verin ve sonra

    onlardan amayn. Eer yaknlatrma lensi odak mesafesinin iaretleri yoksa,

    basit olarak ayrk admlarda lensi iaretlemek iin biraz bant kullanabilirsiniz vesadece yaknlatrma ayarlarn kullanrsnz.

    Bu blmdeki ierik kulanza ok teknik ve esrarl gelebilir, ama kamera

    kullanmn renmede zerine olan gnderimdeki nerileri takip ederseniz, bu

    sizi daha iyi alglamanz salayacaktr. Herkes bu unsurda uzmanlaabilir,

    dzenli bir temel uygulamanz salayarak. Bir kemann bir kemanc iin olduu

    gibi bir kamerann bir film yapmcs iin olduunu unutmayn: pratikpratik

    pratik yapmalsnz.

    2. Bir kayt kameras ve aktr ya da onun yerine girecek biriyle nceden en zor

    sahnelerinizi pratik yapn

    Birok proje en azndan teknik olarak olduka zahmetli olarak tarif edilmi

    olabilen bir sahnesi vardr. Bu allmadk bir kamera hareketi, sk ereveleme

    gereksinimi ya da konserde aktrlerin ve kamerann karmak bir karm

    yznden olabilir. Ya da belki ekimin nasl grnmesini istediini bilirsin ama

    tam olarak nasl ulaacan emin deilsin. Projeyi ekerken ne istediini

    alacandan gerekten emin ol, bu aktrlerinizle abuk bir toplantnn varolmasna deer ve bir kayt kamerasyla ekimi uygulayn. Hareketli kamera

    stand veya tripoda ihtiyacnz yok - kayt kameranz kolaylkla elinizde

    tutabilirsiniz. Bunun amac ekimde ortaya kabilen herhangi bir zorluu

    belirlemektir. Bu her zaman oturumlar kayt altna almaya deer, bylece

    karelere evde eletirebilirsiniz. Eer zel problemler pratik oturumu boyunca

    ortaya kmasa bile, bunun size ekiminizi gelitirmek iin baz parlak fikirler

    vereceini garanti ederim.

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    20/22

    Eer, benim gibi, umutsuzca film ekimine aksanz, bu ayrca evde oturup

    bunu dnmek yerine aktrlerle ve kameralarla zamannz harcamak iin size

    frsat verir.

    3. Aktrlerinizle nasl almaktan holandnz nceden zetleyinBenim ilk filmimde yaptm hatalardan biri bir sr ekimi almaktan

    holandm nceden aktrleri uyarmadmdr - tam olarak almak istediim

    gibi birok ekim gibi. Onlar bana ekimden sonra bazen bunu skc

    bulduklarn sylediler, nk performanslarnn bir ekilde yetersiz olduu

    paranoya oldular ve ben onlara neden olduunu sylemedim.

    Gerekli oklu ekim yapld bir aktrn performansnn baz zellii varsa, nasl

    ynetme gnderimde akladm gibi, belli ki ak ve kibarca iletiim kurma ok

    iyi bir fikir.

    Fakat bazen alnan ekimleri tutmay severim nk dorudan doruya ak

    olmayana bakyor olmama ramen igdsel olarak daha iyisini

    yapabileceimizi bilirim. Bu durumda aktrlerin herhangi bir eyi yanl

    yapmadn gvence altna alma ve ben kolayca deneysel ya da kaif amal

    daha fazla ekimleri yapmam iyi bir fikirdir. Benim deneyimimde bu ekstra

    ekimler genellikle buna deer nk inanlmaz eyler sahneyle ve gevemeye

    balamakla doru aktrlerin bir kez rahatlk halinegeldiinde gerekleebilir.Ayrca, birok ekim almann kurgu odasnda birini semek strapl bir kvranma

    yapabilen, gerekte birbirinden farksz ekimlerin byk bir saynn sonucu

    olabilmesinden de sizi uyarmalym, zellikle benim gibi, mkemmeliyeti

    eilimindeyseniz.

    Sadece genelde hayatn iindeki gibi, atmanz semeniz gerekir: baz

    kurulumlar, dier kurulumlar iyi bir ekim alabileceiniz kadar yakndan

    sarlyken, ilk ekim mkemmel derecede iyi olsa bile birok ekimi almay hakeder, yani daha fazla karmak ekimler iin daha fazla zaman ve enerjinizi

    adayabilirsiniz. Doru yaklam deneyimle bilemenizgereken ok ok kiisel bir

    meseledir.

    4. Farkl aktrler farkl zamanlarda zirveye kar : ekiminizin planna gre

    onlarla konuun.

    Baz aktrler kesinlikle en iyi performanslarn birinci veya ikinci ekimde

    verirler ve sonra performanslar okekim aldnz gibi yavalama ve geri

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    21/22

    dnmsz der, onlar ne kadar ynetmenizin bir nemi yoktur. Dier

    aktrler 30 ekim alsanz bile her ekimle daha daha iyi olurlar.

    Bunun ekiminizi planlamanzn yolu iin pratik etkileri vardr. rnein, eer iki

    karakterli bir sahne ekimi yapyorsanz, ilkin zirveye kan karakterlebalamalsnz ve sonra dier karakterin ekimini almalsnz. Bu yolla her

    aktrn en iyi performanslarn yakalayacaksnz. Eer iki aktr de benzer

    zamanlarda zirveye kyorsa belli ki bu ideal deil, fakat aktrlerinize ncede

    parlayacaklar zaman sormaya her zaman deer yani onlara gre

    planlayabilirsiniz. Eer profesyonel aktrlerle alyorsanz - ve bte ne

    olursa olsun her zaman gerekir - onlar size ne zaman parlayacaklarn

    syleyebileceklerdir. ekimi planlamadan nce onlara sorun: bu eit olarak

    basit bir cevapla basit bir sorudur.5. Sekansnz ekim yaparken kafanzda kurgulayn

    Bu benim film yapmmda ki bir numaral ipucumdur ve ben asla bunu yazarken

    yorulmayacam.

    Gerekte film yapmclarn baka herkesten ayran birinci snf ey aslnda

    ekimi yapmadan nce akllarnda bitmi sekans grebilmeleridir.

    lkin sekans kesimlerini gznzde canlandrn ve sonra geriye doru aln ve

    ayr ayr ekimleri dnmeye balayn. Bu mkemmel bir ekilde doal veilkin bir sahnenizi planladnz zaman zel ekimleri dnmek cidden

    kanlmaz, ama her zaman zihinsel olarak bir btn olarak alp almadn

    grmek iin bir sekansn iine bu ekimleri ekler.

    Btn bunlarn anlam, siz bir ekim provas yapyorken, video monitrnden

    ekimini almak ve sonra eletirisini yapmaktr, asla ayrk olarak ekim

    dnmeyin - daima tam bir birleik sekansn durumlarn gz nnde

    bulundurun. Sekansta nce gelen ve takip eden ekimlerle dzgnce kesilecekmi? Eer herhangi bir zamanda ektiin planlarn hangisinin nce ve sonra

    geleceini bilmiyorsanz, sonrasnda kurgu odasnda zorluklara neden olan

    potansiyel bir ciddi kr noktanz vardr,potansiyel projenizde taviziniz vardr.

    Eer zel kurgulama durumlarnn sekans pozlarnda zel bir ekimin ieriini

    nceden biliyorsanz, ekim listesinde bu durumlar tarif edebileceinizden yani

    gerekten uygun ekilde ynetebileceinizden emin olun. Bu gerekten

    etkileyici alma retmek iin srlardan biridir ama gerekte bir sr deildir,

    nk birok film yapmcs bunun farkndadr ve ben ayrca okuyucularma

  • 7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu

    22/22

    bunu tekrar tekrar sylerim, yani kedi (onlardan biri) ok ok antann

    dndadr.

    Umarm bu ipularn faydal bulursunuz. Hibiri btenize bir tek kuru

    eklemeyecektir, ama bitmi projenize ve tam olarak film yapm kariyerinizebirok deer katacaklardr.

    Film Yapm Kaynaklar

    Craiglist - ehrinizin alanlarnda "Yaratc gsterisine" ve "Ekip gsterisine" bakn

    - orada bazen film yapmclar iin enteresan frsatlar yaynlanyor. zellikle de

    demek iin beklemeyin, ama makaranza baz ilgin malzemeler eklemeyi

    sonulayabilirsiniz.

    Mandy - Tm eitlerin film ileri iin kresel i frsatlaryla byk bir web sitesi.

    Film dilinin grameri - okuduum en kullanl film yapm kitab - yksek teknik

    seviyesini gelitirmek isteyen herhangi hrsl film yapanlar iin kesinlikle ok

    okunmal.

    Umarm butantm faydal buldunuz!