Upload
fulgura
View
233
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
1/22
12 Film Yapm pucunda Serbest
evrimii Film Okulu
"Film yapmnda gz olanlar iin bir cretsiz film okulu zeti"
Bir nitede zplamak
1. Mthi bir senaryo yazn veya bulun
Gz alc bir senaryo olmadan suda boulursunuz. Eer hikayeniz zorlayc
deilse gzel klandrma, yaratc kamera ve przsz kurgu anlamszdr..Dikkate almanz gereken ilk ve en nemli kavram perdelik yapdr.
Neden senaryoda perdelik yapy aldrmamak delilik olurdu
Senaryodaki karakter yay: mehur filmlerden harika rnekler
"Kalpleri yakalamak ve biletleri satmak" :kalpleri yakalayan ve ciddi para
yapan senaryonun 10 faktr
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
2/22
2. Film klandrma
Filmde kullandnz k, izleyicinin onu nasl algladn, byk lde etkiler.
Bir genlik komedisinde dram k ile kara glgeler kullanm uygun deildir; ayn
sebeple parlak renkler ve dz klandrma varsa, sizin kara filminizin almas
mmkn deildir. Yaratc ve tonlara sahip uygun klandrma baarl film
ekimi iin ok nemlidir. Film klandrmas hakknda daha fazla okuyun
3. yi kamera kullanmyi ereveleme teknikleri filminiz iin harika alacaktr. nanmtm ve
bunun kant her filmde var yaratc kamera kullanm seyirci ile sizin hikayeniz
arasndaki balanty arttracaktr. Onun evresinde allmadk alarn
zerinde yanlabileceginiz ok fazla vasat kamera as vardr. sadece seiminizinkarakterler ve sahne ile motive olduundan emin olun, mantksz kamera
alarn arzulayp kendi kendinizi baltalayarak deil.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
3/22
te bir kural
te bir kural yatay ve dikey paralar, yatay ve dikey l boyunca anlaml
yerletirmeleri belirtir, aadaki grselde grnd gibi:
te bir kuralnn sadece ana hatlaryla vurgulanmaldrve bunu geliigzel
izlemek dengesiz ve irkin bir kompozisyona sebep olabilir.
Yakn ekim
Aada grnen grsel benim yakn ekimimin erevelemesindeki
felsefemdir. Herkes yakn bir ekim yapabilir, ama dengeli ve ho grnen bir
kare birazckkarar ve uygulama alr. Benim nasl yakn ekim alnr zerine
detayl gnderimimi okumanz iddetle tavsiye ediyorum.
Omuz-st ekim yapmak
Omuz-st ekimler film yapm sanat iin zeldir ve dzgn ekebilmek ok
zaman aldndan baz ynetmenler onlara amur atar, ama bence her iddial
ynetmen, omuz-st ekimde, sadece grsel unsurlar ho grnsn diye deil,ayn zamanda doru erevelemeyi elde etmek adna, ekip ve oyuncularla nasl
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
4/22
iletiim kuraca ile ilgili de grnt ynetmeninden tavsiye alm olmaldr.
Aadaki grsel benim omuz zerinden ereveleme felsefemi ekimini
gsterir.
Odaklama
Siz odakta zel bir ey istemedike, daima znenin gzleri zerine odaklann
Vizrde dikkat etmiyor olabilirsiniz fakat gzler yumuak, arka plan keskinse bu,
televizyon ekrannda aka belli olacak ve izleyiciniz ondan nefret edecektir.
Herhangi bir eye odaklanmak istiyorsanz bu teknii kullann: objeye sonuna
kadar yaklan, netliinizi ayarlayn ve istediiniz ereveye geri kn. Konunuz
bu yolla keskin olacaktr. Bunu her ayr kuruluma tabi olarak yapmalsnz,
gerekten her ekimde, zellikle konu son alnandan tanrsa.
Odaklanmadan nceki yaklatrmann sebebi uzun odak mesafesinin derinlik
alanndan daha kne sahip olmasndandr - eer bir ey yaknlatrmann
en son uzaklndaki odaktaysa, dier odak uzaklndaki noktada da olacaktr.
Ntr younluk filtreleri
Darda ekim yaparken aydnlatma koullar muhtemelen parlak olur ancak
yine ntr younluklufiltre ile geni diyafram akln kullanabilirsiniz. Ntr
younluk filtreleri aslnda filme veya CCD'lere ulaan n parlakln azaltanrenk ntrleyici (gri) filtrelerdir. Mesele, bir ntr younluk filtresi kullanarak
n younluunu azaltmaktr ve sonra geni bir aklk kullanarak onu telafi
etmektir. Profesyonel kameralarda bazen gei anahtarlaryla
balayabileceiniz bir ya da iki ntr younluk filtresi vardr. Birka admda
nyounluunu azaltabilirler.
nalan nesneleri
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
5/22
nalan nesneleri doku ekler ve derinlik yanlsamasn artrr. Bir aktrn
omuzundan bir aa dalna kadar herhangi bir ey olabilen n plan nesneleri
film iletmesinden derecik olarak bilinir. n plan maddelerinin odak dnda
olmas zorunludur; eer net olursa, ana konudan dikkat dalacaktr ve dokusal
etki kaybolacaktr. Derecik kullanmnn gzel bir rnei, Stanley Kubrick'in "DrStrangelove" deki sava sahnesidir: neredeyse binaya saldran askerlerin her
karesi, odak dnda n planda bitkiler ve dallara sahipti. O bazen doru
pozisyonda dallar kesip k stantlar kulland n plan dallar zerine ok
kararlyd. abaya deerdi: Yntem askerlerin arkasndan emekleyerek, orada
olmak gibi kuvvetli bir hissi veren sahneyi ekmesiydi.
Bir baka dramatik rnek Franco Zeffirelli ynettii "Romeo ve Juliet" den
geliyor:
4. Kamera hareketi: ekipman,
teknikler ve en iyi uygulamalarBu, kamera kullanm meselesiyle yakndan ilgili ve gerekte bir parasdr.
Yaratc kamera alar gibi, kamera hareketi seyirciyi hikyeniniine ekmek
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
6/22
iin kullanlr. Bu, ister aktrler hareket etsin veya etmesin, kamera hareketi
aksiyon ve karakterlerle uyumlu olmaldr anlamna gelir.
Kamera hareketleri hala film yapmay fotoraflktan ayran ynlerden biridir.
Kamera hareketinde hareketi hissetme, aslnda daha uzak olan nesnelerden,erevede daha hzl hareket iin kameraya yakn grnen nesneler tarafndan
oluturulur. Bu iki boyutlu bir ekranda boyutlu hareket yanlsamas yaratan
eydir.
zellikle:
Kamera bir nesneye doru hareket ettiinde, boyutu erevede arkasndaki
nesnelerden daha hzl byr. (Zoom yapmay da karlar her eyi eit olarak
bytr ve bu nedenle bir hareket hissi yaratmaz )
Kamera yanlamasna hareket ederken (izlerken), kameraya daha yakn olan
nesneler ereve karsnda daha uzak olan nesnelerden daha hzl hareket
ederler. Bu etki paralaks olarak bilinir ve takip ekimleri iinetkili bir film
tekniidir.
Kamera hareketi Trleri:
1. Yanlamasna Takip
Bu kamera hareketinde kamera onun grsel eksenine yaklak dik bir ynde
hareket eder. Dier bir deyile yanlamasna hareket eder. Yanlamasna izleme
en yaygn kamera hareketlerinden birisidir, ama Steven Spielberg birok bu
ekim trnnalmadan en iyisidir.
2. Kamerann bir nesneye doru hareketi: z-atta.
ekimdeki bir parada, kamera bir nesneye doru, aa yukar kafa kafaya
hareket eder. Kamera hareketinin yn kamerann grnen ekseniyle ayndr.
Bu kamera hareket eidi bir kamera taycy kullanmak imkansz olduunda
sadece Steadicam'a bavurmadan, salam bir kamera taycyla en iyi ekilde
alr.
Daha fazla detay iin, ekimde mkemmel para ekimi zerine gnderimi
okuyun.
3. Dikey kamera hareketi: vinle kaldrma / frlamak
Dikey kamera hareketi yatay kamera hareketi gibi tam olarak ayn sonuta birhareket hissi retir: oklu katmanl 3D efekt oluturulur nk ereve
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
7/22
karsnda kameraya daha yakn olan nesneler daha uzak olanlardan daha
hzldr.
Film ekipman kamera hareketlerini kullanma
Kamera tayclar
Yanlamasna ve para ekimin her ikisi iin en iyi kamera iyi bir kat kamera
tayc kullanmay destekler. "Ucuz" hafif kamera tayclarn kullanmaktan
kann: gerekten yumuak ve profesyonel sonulara ulamay ok daha zor
yaparlar. PeeWee kamera tayc ya da hatta daha ar bir ey iin bile gidin ve
gerekten iyi bir kamera tayc kavrayc kiralayn - her kuruuna deerler!
Kamera vinleri
Dikey kamera hareketi iin vin kolu veya vin kullanabilirsiniz. Kamera
vinleri, kamera kullanmnza bal ve ekmek istediiniz vin eidine bal
seeceiniz ve birok farkl boyutlar ierir. Cobra Crane II 25 lirann zerine
kan kameralar iin mthi bir vintir - Ben onu ilk filmimde byk baaryla
kullandm ve bir cazibe gibi alt. Tek kii tarafndan altrlacak ekilde
tasarlanm. Daha byk vinler profesyonel operatrler tarafndan
kullanlmal, az deil nk ok tehlikeli olabilirler.
Steadicam (Titreim engelleyici kamera)Steadicam, kamera taycs gibi raylarla kstlanmam olan ok yumuak
ekimleri salayan, kamera operatrnn vcudundan kameray izole eden ok
becerikli bir kamera stabilizasyonudur. Bana gre Steadicam film
yapmclarnn alet antasndaki fantastik bir aratr, ama SADECE ekim ve
kamera taynn daha iyi yapamad bir i iin gerekten en iyi yol olduu
durumlarda. Eer kaba yerde bir aktrn komasn takip ediyorsanz,
Steadicam ekim iin mkemmel zmdr. Eer yumuak bir zeminde
yanlamasna bir izleme ekimi ekiyorsanz, hibirey kamera taycsnyenmez ve kesinlikle Steadicam kullanmak iin bahaneniz yoktur, programn
arkasnda olmadka ve kamera taycsn oturtmak ve uygun bir izlemeekimi
ayarlamak iin zamannz yoksa.
Kamera hareketi en iyi uygulamalar
1. Geni al lenslerin kullanm, grnt alannn karsnda daha hzl hareket
eden kameraya yakn nesnelerin etkisi olan paralaks gelitirir.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
8/22
2. Uzun lensler de kamera hareketiyle iyi alr, ama bu ok fakl bir
grnmn salar nk planlar skktr. Siz, farkl odak uzaklndaki
lenslerle retilen grnm tantmalsnz.
3. Yanlamasna izleme ekimleri, n plandaki nesneler (kameraya yakn)varken, daha AIRCA etkilidir, nk bu paralaks hissini arttrr. Steven
Spielberg bu izleme ekim eidini ekmede en iyisidir. n plan objeleri odak
ne olursa olsun paralaks gelitirecektir, ama farkl odak mesafeleri farkl
grnmler salayacaktr.
4. Yukardakilerin hepsi de vin ekim (dikey kamera hareketi) iin de
geerlidir.
5. zleme ekimleri mmkn olduunca dzgnce balamal. Gerek izleme
ekimlerini yapmak iin gerek beceriyle gerek bir kamera taycy kavramaya
ihtiyacnz var.
6. ekimlerde izleme - kamerann bir konunun iine izlemesinde, geni a
ekiminden dar a ekimine gitme - her film yapm cephaneliinde deerli bir
film tekniidir ama ok az nasl altn bilir. Hepsi tamamen istediiniz zel
ruh hali iin verilen hz, ereveleme ve odak uzunluuyla alakaldr.
7. Steadicam bir kamera taycs deildir ve SADECE gerekten ekim iin en
iyi seim olduunda kullanlabilir. Bir kamera taycs daha iyi sonu salarkenizleme ekimini bir Steadicam ile yrtmekten film yapmnda birka ey daha
ucuz grnr.
8. Yaknlatrma yanlamasna kamera hareketiyle birletirilmi olabilir. Ridley
Scott bu teknii ok kullanr.
9. Eer takip srasnda mercek aracl ile konudan uzaklayorsanz, sonu ba
dnmesi etkisi olur, bunu ilk kez Hitchcock kullanmtr ve ondan sonra da
binlerce bamsz film yapclar tarafndan ar kullanlmtr. Dikkatli olun!
10. Gerek bir kamera hareketi duyusunu gelitirmenin yolu kaydedici kamera
ile srekli pratik yapmaktr.
Kamera hareketi, zerine ustalamaya deer, ok etkili bir sinematografi
tekniidir nk film projelerine ok fazla deer katabilir.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
9/22
5. Yaknlatrma lenslerini
kullanma
(Mercekle yaknlama ekim rnei benim ilk filmimden alnmtr.)
Mercekle yaknlama son yllarda ok ktlendi ama bence bu, onun youn
veya yanl kullanmna kar verilen ar bir tepki. Film yapmnda, dierlerinin
yannda Ridley Scott ve Steven Spielberg'n ustaca ekimlerinin gosterdiigibi,modas gemi olmaktan uzak, mercekle yaknlama ekimlerinin birok
kullanm hala var.
Film yapmaya yeni balayanlara genelde mercekle yaknlama ekimlerinden
kanmalar sylenir fakat gerekte, bu ekimler dogru yaplrsa ok klas olabilir.
Mercekle yaknlama ekimlerinin bolluu ile gze arpan iki film, Ridley
Scott'in "Hannibal" ve Steven Spielberg'n "Munich" (bu, hi mercekle
yaknlama ekimi kullanmayan Spielberg iin muazzambir ayrlt) filmleridir.
Bir mercekle yaknlama ekiminin baya olmas ile grsel olarak sayg
uyandran bir ekim olmas arasnda ince bir izgi vardr. Fark uygulama ve
balamdadr. Mercek hareketi ile izleyici hareket (takip) birliktelii ok iyi
sonu verebilir.
Ridley Scott'n mercekle yaknlama + dikey hareket teknii
Ridley Scott, ara sra kulland harika bir teknik ortaya koydu: o, bazen bir obje
kameraya doru gelirken mercekle yaklar ve ayn anda kameray yukarhareket ettirir, nk kamera olduka alaktadr. Bu olduka arpcdr nk
http://www.lavideofilmmaker.com/wp-content/uploads/2010/04/film-techniques-zoom-shot.gif7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
10/22
objeyi bytc etkiye sahip mercekle yaklama, objenin kameraya doru
yrmesiyle birletirilmitir ki, objeyi erevede genileten bir etkiye sahiptir.
Byle bir ekim "Gladyatr" filminde vardr, Commodus'un, kendisine kar
komplonun nlenmesi ardndan, kzkardeinden ballk talep ettii sahnede:
Bu mercekle yaklama teknii gldr ve onun bunu, olaanst durumlardaki
gl karakterler iin ayrmas bir tesadf deildir.
ok yava mercek yaklamalar, son derecede iyi i grebilir. James Cameron,
bazen mercekle yaklama ekimleri kullanr ama onlar ylesine yava veustacadr ki, ou insan bilinli olarak onlarn farkna varamaz. James
Cameron'n mercekle yaklama ekimine mkemmel bir rnek "Terminator 2"
filmindedir - Dyson lrken ve fnyenin zerinde bir para p tutarken,
kamera ok yava biimde ona mercekle yaklar. Mercekle yaklama sonra
durur, Dyson son nefesini verir, bir para p fnyenin zerine drr ve
Cyberdine binas havaya uar.
6. Yksek kaliteden dnvermeden mekan sesini
kaydedinYetersiz ses, bamsz filmlerin bir byk zayfldr -belki de en byk zayflk.
Baz profesyoneller, seyircilerin hikaye iyiyse, grnt kalitesinin yetersizliine
katlanabileceklerini, ama yetersiz sese asla katlanmayacaklarn iddia ederler.
http://www.lavideofilmmaker.com/wp-content/uploads/2010/04/ridley-scott-zoom-gladiator.gif7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
11/22
Ben bu grle hemfikir olma eilimindeyim. Bu yzden, ses kayt olayn
ciddiye almalsnz. yi yapm sesi kaydhakknda daha fazla okuyun.
7. KastKast hata yapmay gze alamayacanz baka bir meseledir. Kast yapma asilbir ac olabilir, ama aktrlerin karakterlerinizin hayat nefesini desteklemesi gibi
abaya deerdir ve filminizde yanl kast yapmann baars aresizce
uzlaabilmektir.
bir makaraya sarlm bu gnleri ina etmeye birok yetkili aktr keskinliinle,
projenizde uygun olmayan aktrlerin kullanmamak iin bahane yoktur.
Hikayeden sonra, aktrler muhtemelen kelerin kesilmesiyle sonraki en kt
eydir. Craig Schlattman'n Film Yapm 101'de dedii gibi, "seilen oyuncularn
sizi heyecanlandrmad hibir durumda film ekmeye devam etmeyin, yoksa
kurgu odasnda ok hayflanrsnz." Bu kadar.
Oyuncu seim direktrlerinin ii, ok saydaki yetenekli oyuncu arasndan her
blm iin seim yapmak, eleme yapmak ve sadece en gladaylar
ynetmenin dikkatine sunmaktr. Onlar, yzlerce yz fotograf ve zgemii
aratracak zaman olmayan ynetmenin zerinden byk bir yk alrlar.
Ynetmen, oyuncu seim direktr tarafndan nceden seilmi adaylararasndan seimini yapar.
Tabi ki birok bamsz filmler bir kast ynetmenlik servis abasn gze alamaz,
fakat bir ey gibi var olan ve servislerinden birini gvenliini salayabilmeyi
aklda tutmak - bir ayrcala doru, karlkl bir arkadalk veya onlar
denetlemeyi kesmeyle - filminiz muhtemelen aksi halde projenize ilitirmesi
mmkn olamayan yetenekle uygun ekilde kast olacaktr.
8. SreklilikSreklilik statik eler (verilen sahnede bir aktrn kyafeti gibi) veya dinamik
eler ( sahne boyunca bir sigarann ilerledike daha da ksalmas gibi) anlamna
gelir. Sreklilik denetleyicileri film kurgulandnda hikayeyle bu eleri bir
ekilde kontrol edilmelerini salarlar - Bu eer film kronolojik sralamadaki
ekim deilse ounluk durumu olabilir.
Birokfilm sekans d ekimlerdir ve sreklilik ciddiye alnmas gereken bir
meseledir.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
12/22
Makyajn kostmlerin set desteklerin ve set paralarnn dzeninin bardaktaki
su seviyesi ve dier birok ey iin aktrlerin Palaroid estantenelerini, yerleri vb.
alan birine sahip olmalsnz.
Ayrca oyunculukta devam durumu vardr - oyuncularnza ikileriniyudumlarken, bir sigara ierken ve dier hareketlerde tutarl olmalarn retin.
Dier bir deyile, eer bir aktr sigaral bir konuma sahnesinde oynuyorsa,
diyalog boyunca zel noktalarda ona nefes almasn her ekim iin
zamanlamasn tekrarlamasn retin.
Bu ar grnebilir, ama filmi montajladnzda harcadnz abaya memnun
olacanz garanti ediyorum. Eer bir aktr sahne boyunca bardandan
rastgele yudum alrsa, devamllk hatas olmadan bir ekimden dierine kesmek
gerekten zor bir tecrbe olabilir. Kz bir ekimde iiyor olabilirdi ve siz farklbir aya kestiinizde, barda azndan uzaa gtryor olabilirdi - aka bir
devamllk hatas. Uyarldnz.
9. Prodksiyon tasarmFilminizin dnyasnda renk dzenine, desteklere, mobilyaya ve kostmlere
kadar nceden konseptletirilmi olabilir. Bir yere amazsnz ve orada ne
olursa olsun karmazsnz - nceden her eyin renginin ne olacan, ieridekimobilyalarn tarzn ve benzeri, en kk detayna kadar belirlemelisiniz - ite
bu gerek film yapmdr. Bunun iin sebep filminizdeki her eyin grnm,
izleyici algsn etkileyecek ve size bir film ynetmeni olarak eyleri nasl
grdnz hakkndaki dnyay syler.
Gerekten ev videolarndan ayr profesyonel bir ii ayarlayan eylerden biri renk
dzenini kontrol etmedir. Renk dzeni sadece film veya videoda renklerin
serisidir: elbiseler, arkaplanlar, sahnedeki grevliler, makyaj, yer vb.
ekimden nce bir renk paletine karar verme ve prodksiyonda ona yaptrma
projenizin prodksiyon deerleri iin harika alacaktr.
Aktrlerinizi beyaz bir duvarn karsna ekmeyin, zellikle bir videoda
ekiyorsanz. Eer gerekten arkaplan olarak beyaz bir duvara sahip olmanz
gerekiyorsa, aka parlamadndan emin olun: benekli k daha iyi
grnmesini salayacaktr.
Kostmlerin arkaplanla (set veya yer) ve dier giyen insanlarla iyi altndan
emin olun.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
13/22
Eer renk dzenleri sizin eyiniz deilse, bir sanat ynetmeni ve/veya
prodksiyon tasarmcs hile (birok proje iin zaten sahip olacanz) yapacaktr.
Yetenekli bir prodksiyon tasarmcs projenize birka deer ekleyebilir; doru
renklerin iyi yerletirilmi bir ka destei, rengin taze bir kat ya da baz iyi
tasarlanm set paralar korkun bir yer ile milyon dolarlk grnen bir yerarasnda fark yapabilir. Prodksiyon tasarm bamsz film yapmclarndan ok
bakmsz olan film yapmnn hallerinden biridir; yetenekli bir prodksiyon
tasarmcsnn yardmn grevlendirmekle birok kazancnz olur.
Renk kullanm bir projenin tm grnm iin ok nemlidir; dier birok ey
gibi, izleyicinin projenizi izledikten sonra renk paletini tartyor olamamasna
ramen, renk dzeninden emin olarak dinlenebilirsiniz - ya da bunlarn eksiklii
- kesinlikle en ok bunun algsn etkileyendir. Byk bteli Hollywoodfilmlerine ok ilgi en kk detay bile renge verilmesidir ve iyi sebeple.
10. Film kurgulamaKurgulama - tutarl bir sekans yaratmay amalayan farkl ekimlerin birleimi -
film yapmak iin benzersiz olan bir sanat forumudur. Bir film ynetmeni olarak
film kurgusunun nasl altnn zerinde olmalsnz, nk eer deilseniz,
filmi kurgulamak bir kabus olacak, tutarszlklar, atlayan kesimler ve dier dikkat
datc hatalarla dolu olacak. Eer film montajndan anlamyorsanz, sahneleri
ekmenizin ve aktrleri yrtmenin yolu montaj odasnda byk zorluklarn
nedenine baldr.
Film montajlamada renilecek ilk ve en nemli ey udur ki, przsz sonular
iin, aksiyonda kesmelisiniz, zellikle de eer ayn grsel eksen boyunca geni
bir ekimden daha dar bir ekime kesiyorsanz. Aadaki rnek ynettiim ve
kurguladm bir filmden alnmtr.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
14/22
Benim gnderimde film montajlama teknikleri zerine daha fazla rnek veipular vardr.
11. Birinci ynetmen
asistannn rolBirinci Ynetmen Asistan (1. YA) film ekiminde byleyici ve eletirisel nemli
bir rol vardr. Bir 1. Ynetmen Asistan iki grev ilkesel blou vardr: ekiminprogramn ayarlamay salayarak, n prodksiyon srasnda ekim ekim
zerine ekimi programlama ve ekimin kendisinde film mrettebatn direk
idare etme. Birinci Asistan arkaplandaki artistleri ynetmekle de ok ilgilidir.
Eer biz Saygn Memur gibi Ynetmeni kavramsallatrrsak, birinci Ynetmen
Asistan avutur. Analoji Ynetmen ve Birinci Ynetmen Yardmcs arasndaki
ilikiyi tecrbelerimden ok iyi aklar.
ekimi programlama
Bir defa, ynetmenin hazrlad ekim listesini ve teknoloji izcisini Grnt
Ynetmenini, Prodksiyon Mdrn ve Prodksiyon Tasarmcsn Birinci
Asistanla dzenlemitir, Birinci Asistann sonraki grevi ekim iin bir program
retmektir.
Program dzeni a a temeli zerine film ekimine yklr, yani her gn her
kurulum iin zaman aralklar tahsisiyle kendi program dzenine sahiptir.
Olduka teknik bir itir ve gerek tecrbe gerektirir. Eer bir ekim yanltckolay grnp ama aslnda yapm ok zaman alacak gizli komplikasyonlara yol
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
15/22
ayorsa, deneyimli bir Birinci Asistan buna hzlca bakacak ve programda bunun
iin yeterli zaman salayacak.
yi bir Birinci Ynetmen Asistan, teknolojik gzc zerinde ngrdherhangi
potansiyel problemler hakknda Ynetmeni ve Dier departman yetkilileriniuyarr. Mesela, bir yerdeki klima sistemi ses kaydyla zorluklara sebep olacak
gibi olan durum iin uyarabilir. Bu ksa eyler iin okula gidemezsiniz - Birinci
Ynetmen Asistan sadece deneyimlerleparlak zekal haline gelir.
ekimde film mrettebatn ynetme
Birinci Ynetmen Asistan film ekiminde direk olarak mrettebat yeleriyle
iletiimi ynetir, bylece Ynetmen aktrlere ve departman yetkililerine
(balca grnt ynetmeni ve prodksiyon tasarmcs) younlaabilir.
Birinci Ynetmen Asistan film ekiminin mrettebat bireyleriyle biraz iletiimin
korkun gerektirdii programn dakika aa ayrlmamasn salar. Birinci
Ynetmen Asistan momenti korumak iin film mrettebat zorlar ve maksimum
verimle tm prodksiyonkaynaklarn grevlendirir.
nanlmaz derece zahmetli ve yorucu bir itir ve birok kimse Birinci Ynetmen
Asistannn pozisyonun kdeminin gerekte nasl olduunu idrak edemez.Gerekten film ynetmeniyle yapmaya pek yetkin deildir - kendi zerine bir
meslektir.
Ben kesinlikle Birinci Ynetmen Asistann severim - Bamsz film yapmcs
olarak onlara hayranm, onlarla almaktan holanyorum, keke yaknda onlar
kullanarak balasaymm. Onlar gerekten ynetmenin en byk
mttefiklerinden biridir, zellikle TV yapm gibizamansal kritik projelerde.
Byk bteli prodksiyonlarda bile Birinci Ynetmen Asistannn ynetmenden
daha fazla deneyimli ve yal olmas nasir deildir. En iyi Birinci Ynetmen
Asistannn, kesinlikle Birinci Ynetmen Asistan gibi kariyerlerine odaklanm
olduklarn ve Ynetmenlere dnmesinin ilgin olmadn sylemeksizin
ilerler.
Tam bir acemi aylak olsanz bile ve ilk ekiminizi hazrlyorsanz, sizinle
almaya istekli olan birok deneyimli Birinci Ynetmen Asistannn hizmetini
tasarlamanz iddetle tavsiye ederim. Birin Ynetmen Asistannz film
ekimlerine komik bile olmayan ok fazla deer katacaktr - bunda bana inann.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
16/22
12. Teknik ynetme ipularGz hizas/180 kural
Gz hizas/180 kural film yapmnda muhtemelen en ok temel kuraldr. kiaktr birbiriyle konuuyorken, aralarnda gz hizas, aksiyon izgisi, sreklilik
izgisi veya ilgi izgisi olarak deiik bilinen bir hayali izgi vardr.
Ne isimlendirmek hounuza giderse, dier aktr ektiinizde kamera o izgiyi
gememeli (tabi ki kamera aslnda hareket ediyor olmadka). Eer gz
hizasna geerseniz, sahneyi kurgularken iki aktr ayn yndeymi gibi
grnecektir (rnein soldan saa) ve aslnda birbirleriyle konuuyorlarken,
sanki nc bir kiiyle konuuyormu gibi grnecek. Prodksiyon
scaklnda, bazen Birinci snf ynetmenler bile bu irkin ve izleyici iin ok
kafa kartrma potansiyeli olan hatay yapar.
Tersine, gz hizasnn bir yannda kurulumlarnzn tmn ekiyorsanz, bir
aktr soldan saa bakyormu gibi grnecektir ve dieri sadan solan
bakyormu gibi grnecektir ve sahneyi daha anlaml yapacaktr.
Bir eksen olarak nc bir aktr (ya da bir nesne) kullanarak, doruca gz
hizasn gemek mmkndr. Farz et tane aktrn var: A, B, C ve A ve B
arasndan gz hizasna gemek istemenin bir nedeni farz et, gz hizasnn dieryanndan alnm bir A ekiminden bir B ekimine kesim yanl olurdu.
Yapabildiin bir A ekiminden bir C ekimine kesim ve sonra A-B gz hizasndan
dier yanndan alnm bir B ekimine kesimdir. C'nin asn ayarlarken, A-C
gz hizasndan gei olmakszn A-B gz hizasna geersiniz. Bu boluu
kprler ve gz hizasnn her zaman doruluunu salar. Onlar baz ekim
deneyimleriyle burada konutuumun dnda alabilir, eer zaten
bilmiyorlarsa, herkes iin, umarm gelecekte baz noktadaki bu blme birdiyagram (ya da benim iimden gerek bir rnek) eklerim.
Aktrlerinizin ekimin iinde ve dnda yrmesine izin verin
Final kesiminizde girileri ve klar kullanmak isteyip istememeniz ne olursa
olsun, eer kurgular kafanzdaysa bu size zplayan kesimlerden kanmanz
salayacaktr, onlarla hzl almayn beklediiniz yol.
Alt metni kullanmay ynet
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
17/22
Konuulan kelimelerin stne stlk, zellikle karakterin gerekten hissettii ve
ulamaya alt syledikleri anlamna gelen aktrlerinizin kulland alt
metinleri ynetin. Yksek kaliteli bir senaryoda, sk olarak zellikle karakterin
sylediiyle karakterin aslnda anlatt arasnda bir fark vardr. Doru
konuulmayan anlatmlar alt metin olarak bilinir ve tm ciddi film yapmclar vesenaristler bu basit ama hayati nem tayan kavram anlamas lazm, nk
aktrlerin performanslar iin kocaman bir fark yaratr.
nceden aktrlerinizi zetleyin
alma metodunuzdaki aktrlerinizi zetlemeye dikkat edin, zellikle ynetme
eklinize zg ayrntl olarak herhangi bir ey varsa.
rnein, eer bir sr ekim almaktan holanyorsanz, nceden aktrlerinizi
gerekten uyarmalsnz ve bu ekilde altnz anlatmalsnz. Eer nceden
onlara talimat vermezseniz, baz aktrler her ayarlamann 30 ekimi yapacak
olmanz dnrken ok zgn olabilirler.
Omuz stnden ekim ayarlama
Eer omuz zerinden bir ekim yapyorsanz, karede omuz miktarn arttrmann
ya da azaltmann yolu aktre sol ayana ya da sa ayana arln
deitirmesini sormanzdr. Bu ok iyi alr.
Ekibinize deer verildiini hissettirin
Film ekibinizde herkesin deer verilmi hissettirmekte yapacanz en iyisi,
aylak stajyer kavramaya doru, dahas bulacanz ey, sizin iin Dnya'nn
sonuna gitmeye istekli olacak olmalardr. Ekibinizde ball ina etme
gerekten herkes uzayan ekimlerde yorulmaya baladklarnda deme
yaplmasdr, bamsz filmlerde neredeyse her zaman ki durumdur.
Bir kuru demeden film yapmnz gelitirmenin 5 yolu
Bu blmde size film projenize btenizden tek bir kuru eklemeden birok
deer katmann be yolunu tanmlayacam.
1. Ayn lensleri kullan / tamamlayc ekimlerdeki odak mesafesi
Genelde bu tam olarak ekimde/ters ekim iftleri ayn odak mesafesini
kullanmak iyi bir uygulamadr. Farz edin ki iki aktrn yz yze konutuu ve
kurulum kullanacanz bir sahne ekimini yapyorsunuz:
1. Aktr B'nin omuzundan Aktr A'nn bir ekimi;
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
18/22
2. Aktr A'nn omuzundan aktr B'nin bir ekimi;
3. ki aktrngeni bir ekimi
ekim 1 ve 2 tam olarak ayn odak mesafesini kullanmal. Belki de 3'nc ekim
iin ayn odak mesafesini kullanmak tavsiye olabilirdi, ama bu nemlideil veartlara baldr.
Tamamlayc ekimler iin ayn odak mesafesini kullanmnn neminin nedeni
farkl odak mesafelerinin farkl perspektiflere sahip olmas ve bu nedenle farkl
grnm salamalardr.
Eer iki tamamly ekim farkl odak mesafesindeki lenslerle ekilmise,
grnm izlemeyecektir: daha uzun odak mesafesiyle alnm ekim daha geni
lensle alnm ekimden daha bulank bir arka plana ve daha skk birgrnme sahip olacaktr. Bu sekans tutarsz ve yarm yamalak yapar ve ben
size izleyicinin devaml olarak bunun arkasndaki teknik sebeplerin farknda
olmasalar bile bunu fark edeceini sylerken gvenin bana.
Sadece tek bir yaknlatrma lensine sahip kameray kullananlar iin bunun
nemi yaknlatrma lenslerinin maksimum ile minimum ayarlamalar arasnda
odak mesafelerinin sonsuz saysna sahip olmasdr. stediini kareyi almak iin
yaknlatrabileceiniz veya uzaklatrabileceiniz kolayl her film ekimi almak
iin fark bir odak mesafesini byk ihtimalle kullanacanz anlamna gelir. Buyarm yamalaktr ve eserinizi tutarsz grsel yapabilir,zellikle alan
karakteristiklerinin derinlii arasndaki farknn ve deiik odak mesafelerindeki
perspektiflerin glendirilmi olduu yerde, daha byk formatkameralar
kullanyorsanz.
ki neden ii en nemli lenslerin iyi bir ayarn kullandnz iddetle tavsiye
ettim.
a) birincil lensler en iyi grntleri retirler, ksmen byk yaknlatrmalenslerinden daha az paralar (lens cam) olmas yzndendir.
b) odak mesafesini dnmeye dikkatinizi vermenize zorlayacaktr ve
tamamlayc ekimler arasnda odak mesafesindeki tutarlla ok kolay
ulamanz salayacaktr, nk ya doru lensleri kullanyorsunuz ya da
kullanmyorsunuz: yaknlatrma lensinin hareketli lei yoktur.
( Birincil bir lens, yaknlatrma lenslerine kar olarak sabitlenmi bir odak
mesafesiyle bir lenstir.)
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
19/22
Ayrk lenslerin kullanm ekimleri ayarlamay biraz daha zor yapar, nk
yaknlatrma ve uzaklatrmayla kareyi dzeltemezsiniz: ya kameray ya da
aktrlerin yerini deitirmelisiniz. stn sonular buna verilen deerden daha
fazlasdr oysa.
Eer birincil lensleri kullanmak iin acizseniz ve bir yaknlatrma lensi
kullanmak zorundaysanz, hala tamamlayc ekimlerde ayn odak mesafesini
kullanmaya dikkat ederek film ekiminizde disiplini ve grsel tutarll
kullanabilirsiniz. Eer yaknlatrma lensi, odak mesafeleriyle iaretliyse bunu
yapmak kolaydr: Bu projede sadece kesin odak mesafelerini (rnein 14mm,
25mm, 85mm, 100mm ve 200mm) kullanacanza karar verin ve sonra
onlardan amayn. Eer yaknlatrma lensi odak mesafesinin iaretleri yoksa,
basit olarak ayrk admlarda lensi iaretlemek iin biraz bant kullanabilirsiniz vesadece yaknlatrma ayarlarn kullanrsnz.
Bu blmdeki ierik kulanza ok teknik ve esrarl gelebilir, ama kamera
kullanmn renmede zerine olan gnderimdeki nerileri takip ederseniz, bu
sizi daha iyi alglamanz salayacaktr. Herkes bu unsurda uzmanlaabilir,
dzenli bir temel uygulamanz salayarak. Bir kemann bir kemanc iin olduu
gibi bir kamerann bir film yapmcs iin olduunu unutmayn: pratikpratik
pratik yapmalsnz.
2. Bir kayt kameras ve aktr ya da onun yerine girecek biriyle nceden en zor
sahnelerinizi pratik yapn
Birok proje en azndan teknik olarak olduka zahmetli olarak tarif edilmi
olabilen bir sahnesi vardr. Bu allmadk bir kamera hareketi, sk ereveleme
gereksinimi ya da konserde aktrlerin ve kamerann karmak bir karm
yznden olabilir. Ya da belki ekimin nasl grnmesini istediini bilirsin ama
tam olarak nasl ulaacan emin deilsin. Projeyi ekerken ne istediini
alacandan gerekten emin ol, bu aktrlerinizle abuk bir toplantnn varolmasna deer ve bir kayt kamerasyla ekimi uygulayn. Hareketli kamera
stand veya tripoda ihtiyacnz yok - kayt kameranz kolaylkla elinizde
tutabilirsiniz. Bunun amac ekimde ortaya kabilen herhangi bir zorluu
belirlemektir. Bu her zaman oturumlar kayt altna almaya deer, bylece
karelere evde eletirebilirsiniz. Eer zel problemler pratik oturumu boyunca
ortaya kmasa bile, bunun size ekiminizi gelitirmek iin baz parlak fikirler
vereceini garanti ederim.
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
20/22
Eer, benim gibi, umutsuzca film ekimine aksanz, bu ayrca evde oturup
bunu dnmek yerine aktrlerle ve kameralarla zamannz harcamak iin size
frsat verir.
3. Aktrlerinizle nasl almaktan holandnz nceden zetleyinBenim ilk filmimde yaptm hatalardan biri bir sr ekimi almaktan
holandm nceden aktrleri uyarmadmdr - tam olarak almak istediim
gibi birok ekim gibi. Onlar bana ekimden sonra bazen bunu skc
bulduklarn sylediler, nk performanslarnn bir ekilde yetersiz olduu
paranoya oldular ve ben onlara neden olduunu sylemedim.
Gerekli oklu ekim yapld bir aktrn performansnn baz zellii varsa, nasl
ynetme gnderimde akladm gibi, belli ki ak ve kibarca iletiim kurma ok
iyi bir fikir.
Fakat bazen alnan ekimleri tutmay severim nk dorudan doruya ak
olmayana bakyor olmama ramen igdsel olarak daha iyisini
yapabileceimizi bilirim. Bu durumda aktrlerin herhangi bir eyi yanl
yapmadn gvence altna alma ve ben kolayca deneysel ya da kaif amal
daha fazla ekimleri yapmam iyi bir fikirdir. Benim deneyimimde bu ekstra
ekimler genellikle buna deer nk inanlmaz eyler sahneyle ve gevemeye
balamakla doru aktrlerin bir kez rahatlk halinegeldiinde gerekleebilir.Ayrca, birok ekim almann kurgu odasnda birini semek strapl bir kvranma
yapabilen, gerekte birbirinden farksz ekimlerin byk bir saynn sonucu
olabilmesinden de sizi uyarmalym, zellikle benim gibi, mkemmeliyeti
eilimindeyseniz.
Sadece genelde hayatn iindeki gibi, atmanz semeniz gerekir: baz
kurulumlar, dier kurulumlar iyi bir ekim alabileceiniz kadar yakndan
sarlyken, ilk ekim mkemmel derecede iyi olsa bile birok ekimi almay hakeder, yani daha fazla karmak ekimler iin daha fazla zaman ve enerjinizi
adayabilirsiniz. Doru yaklam deneyimle bilemenizgereken ok ok kiisel bir
meseledir.
4. Farkl aktrler farkl zamanlarda zirveye kar : ekiminizin planna gre
onlarla konuun.
Baz aktrler kesinlikle en iyi performanslarn birinci veya ikinci ekimde
verirler ve sonra performanslar okekim aldnz gibi yavalama ve geri
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
21/22
dnmsz der, onlar ne kadar ynetmenizin bir nemi yoktur. Dier
aktrler 30 ekim alsanz bile her ekimle daha daha iyi olurlar.
Bunun ekiminizi planlamanzn yolu iin pratik etkileri vardr. rnein, eer iki
karakterli bir sahne ekimi yapyorsanz, ilkin zirveye kan karakterlebalamalsnz ve sonra dier karakterin ekimini almalsnz. Bu yolla her
aktrn en iyi performanslarn yakalayacaksnz. Eer iki aktr de benzer
zamanlarda zirveye kyorsa belli ki bu ideal deil, fakat aktrlerinize ncede
parlayacaklar zaman sormaya her zaman deer yani onlara gre
planlayabilirsiniz. Eer profesyonel aktrlerle alyorsanz - ve bte ne
olursa olsun her zaman gerekir - onlar size ne zaman parlayacaklarn
syleyebileceklerdir. ekimi planlamadan nce onlara sorun: bu eit olarak
basit bir cevapla basit bir sorudur.5. Sekansnz ekim yaparken kafanzda kurgulayn
Bu benim film yapmmda ki bir numaral ipucumdur ve ben asla bunu yazarken
yorulmayacam.
Gerekte film yapmclarn baka herkesten ayran birinci snf ey aslnda
ekimi yapmadan nce akllarnda bitmi sekans grebilmeleridir.
lkin sekans kesimlerini gznzde canlandrn ve sonra geriye doru aln ve
ayr ayr ekimleri dnmeye balayn. Bu mkemmel bir ekilde doal veilkin bir sahnenizi planladnz zaman zel ekimleri dnmek cidden
kanlmaz, ama her zaman zihinsel olarak bir btn olarak alp almadn
grmek iin bir sekansn iine bu ekimleri ekler.
Btn bunlarn anlam, siz bir ekim provas yapyorken, video monitrnden
ekimini almak ve sonra eletirisini yapmaktr, asla ayrk olarak ekim
dnmeyin - daima tam bir birleik sekansn durumlarn gz nnde
bulundurun. Sekansta nce gelen ve takip eden ekimlerle dzgnce kesilecekmi? Eer herhangi bir zamanda ektiin planlarn hangisinin nce ve sonra
geleceini bilmiyorsanz, sonrasnda kurgu odasnda zorluklara neden olan
potansiyel bir ciddi kr noktanz vardr,potansiyel projenizde taviziniz vardr.
Eer zel kurgulama durumlarnn sekans pozlarnda zel bir ekimin ieriini
nceden biliyorsanz, ekim listesinde bu durumlar tarif edebileceinizden yani
gerekten uygun ekilde ynetebileceinizden emin olun. Bu gerekten
etkileyici alma retmek iin srlardan biridir ama gerekte bir sr deildir,
nk birok film yapmcs bunun farkndadr ve ben ayrca okuyucularma
7/23/2019 12 Film Yapimi Ipucu
22/22
bunu tekrar tekrar sylerim, yani kedi (onlardan biri) ok ok antann
dndadr.
Umarm bu ipularn faydal bulursunuz. Hibiri btenize bir tek kuru
eklemeyecektir, ama bitmi projenize ve tam olarak film yapm kariyerinizebirok deer katacaklardr.
Film Yapm Kaynaklar
Craiglist - ehrinizin alanlarnda "Yaratc gsterisine" ve "Ekip gsterisine" bakn
- orada bazen film yapmclar iin enteresan frsatlar yaynlanyor. zellikle de
demek iin beklemeyin, ama makaranza baz ilgin malzemeler eklemeyi
sonulayabilirsiniz.
Mandy - Tm eitlerin film ileri iin kresel i frsatlaryla byk bir web sitesi.
Film dilinin grameri - okuduum en kullanl film yapm kitab - yksek teknik
seviyesini gelitirmek isteyen herhangi hrsl film yapanlar iin kesinlikle ok
okunmal.
Umarm butantm faydal buldunuz!