“ เกรดความร สาหรบผ สงอาย ”

รวบรวมโดย คณะกรรมการชมรมผ สงอายกรมชลประทาน

ร!วมกบ

ส!วนสวสดการและพฒนาคณภาพชวต สานกบรหารทรพยากรบคคล กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ*

27 กรกฎาคม 2560

หนงสอ เกรดความร สาหรบผ สงอาย

จดพมพ*เพอเป4นเกรดความร สาหรบผ สงอาย ห ามจาหน!าย

เจ าของ ชมรมผ สงอายกรมชลประทาน

โทรศพท* 0 2241 5051

ผ รวบรวม คณะกรรมการชมรมผ สงอายกรมชลประทาน

ร!วมกบ

ส!วนสวสดการและพฒนาคณภาพชวต สานกบรหารทรพยากรบคคล

กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ* พมพ�ครงท 3 เมอ กรกฎาคม 2560 จานวน 300 เล�ม

จดพมพ�โดย ส�วนการพมพ� สานกงานเลขานการกรม

กรมชลประทาน

คาปรารภ

“ความเกด ความแก� ความเจบ ความตาย มนมตามธรรมชาต ความวบตทเราไม�คดไม�หวงมนกตามธรรมชาต เราจงเหนว�า มนเป4นเช!นนนเอง ด – ชว บญ - บาป บวก – ลบ นกเป3นเช�นนนเอง บญมนทาให เวยนว!ายในวฏสงสาร ต4องพ4นบญ บาป ให4เหนว�ามน เช!นนนเอง จงจะหยดเวยนว�าย

คานเป3นคาสงสดในพระพทธศาสนาคาหนงด4วยเหมอนกน จาไว4ว�า “ตถตา” หรอ “ตถาตา” แปลว�า “เช�นนนเอง” ยงอายมาก ๆ แก�ชรา กยงเก�งทจะใช4เช�นนนเอง ๆ เพราะความเจบไข4ได4ป<วยมนมารบกวนมากขน ลกหลานกมากขน มนกรบกวนมากขน ร4จกเช�นนนเอง มนเป3นอนตตา คอ มนเป3นเช�นนนเอง”

ข4อความข4างต4นเป3นธรรมบรรยายของท�านพทธทาสภกข ณ สวนโมกขพลาราม อาเภอไชยา จงหวดสราษฎร�ธาน วล มนเป4นเช!นนนเอง สอนให4คดได4หลายแง�มม ทงสอนให4ทกคนได4มสตร4จกความจรงของชวต โดยเฉพาะผ4สงวยทผ�านชวตมาหลายรปแบบ มทงสขและทกข� สมหวงและผดหวง ถ4าร4จกคดและเข4าใจคาว�า “มนเป4นเช!นนนเอง” ท�านกจะดาเนนชวตด4วยความมสตและสงบสข

คณะกรรมการชมรมผ4สงอาย มความปรารถนาให4ผ4ทล�วงเข4าส�ช�วงเวลาสงวย โดยเฉพาะสมาชกชมรมผ4สงอายทกท�านเตรยมพร4อมทจะเผชญความจรงของชวต คอ เกด แก� เจบ ตาย ด4วยความไม�ประมาท ท�านควรหาความร4ในสทธประโยชน�ต�าง ๆ ทเกยวข4องผกพนในช�วงอายเวลาของท�าน ตงแต�การรกษาสขภาพ การเจบป<วยฉกเฉนทต4องเข4ารกษาตวในโรงพยาบาลว�าท�านมสวสดการรองรบด4านใดบ4างและควรคดล�วงหน4า เพอความไม�ประมาทว�าถ4าจะต4องจบชวตลง ท�านต4องเตรยมอะไรบ4าง ทงด4านทรพย�สนทจะตกทอดถงลกหลานและการเตรยมงานครงสดท4ายของท�าน เพอให4ลกหลานไม�สบสนและดาเนนการทกอย�างได4อย�างถกต4องตามหลกเกณฑ�ทเหมาะสมและสมเกยรต

ในหนงสอเล�มน มคาแนะนาต�าง ๆ ให4ท�านศกษาและเลอกนาไปปฏบต มสงควรร4เกยวกบการรกษาพยาบาลในโรงพยาบาลรฐบาลและเอกชน การให4ความร4 เกยวกบบาเหนจบานาญเมอท�านเกษยณอายราชการ ให4ความร4ในเรองการจดการแบ�งปEนทรพย�สนของท�านในลกษณะการทาพนยกรรม นอกจากนการเตรยมตวและเอกสารหลกฐานต�าง ๆ ของตวท�าน ซงแม4จะเป3นลกหลานกอาจไม�ร4ครบถ4วนให4หยบได4ง�ายนาไปใช4แสดงได4ถกต4อง เป3นการอย�กบปEจจบนอย�างมสตและเตรยมตวตายอย�างมสตเช�นกน

การจดพมพ�ครงท 1 เมอเมษายน 2555 ได4รบการตอบรบจากผ4อ�านเป3นอย�างดมสมาชกผ4สนใจตดต�อขอรบหนงสอเป3นจานวนมาก เนองจากมความต4องการได4ข4อมลทรวบรวมไว4ครบถ4วนอย�างนมานานแล4ว ชมรมผ4สงอายกรมชลประทานจงได4จดทาหนงสอเกรดความร4ผ4สงอายขนใหม� เพอปรบปรงข4อมลให4ทนต�อสถานการณ� เพอเผยแพร�ให4สมาชกผ4สนใจ ทางผ4จดทาหวงเป3นอย�างยงว�าจะมประโยชน�แก�ผ4อ�านได4บ4างไม�มากกน4อย

ด4วยความปรารถนาด กรรมการชมรมผ4สงอายกรมชลประทาน

คาชแจง หลกเกณฑ�และแบบฟอร�มทนาเสนอในหนงสอเล�มน อาจมการเปลยนแปลงได4ตามความเหมาะสมของระเบยบราชการ ดงนนเมอจะนาไปใช4ควรตดต�อส�วนทะเบยนประวตและบาเหนจบานาญ สานกบรหารทรพยากรบคคลและกองการเงนและบญชก�อนดาเนนการ

คณะผ4จดทาหนงสอ

ชมรมผ4สงอายกรมชลประทาน

สารบญ

หน4า

1. ฉนจะเป3นผ4สงอายทมความสข 1

2. วธชะลอความชรา 3

3. วธออกกาลงกายเพอสขภาพทพอเหมาะ 7

4. ผ4สงอายและการปLองกนโรค 8

5. สาเหตของการเจบป<วยเบองต4น 12

6. สทธประโยชน�ของผ4สงอาย ตามพระราชบญญตผ4สงอาย พ.ศ. 2546 15

7. การเข4ารกษาพยาบาลกรณฉกเฉนทต4องเป3นคนไข4ใน 20

8. แนวทางปฏบตในการเตรยมเอกสารและหลกฐานส�วนตว 22

9. เกรดความร4สาหรบข4าราชการบานาญ 25

10. แนวปฏบตการขอรบบาเหนจตกทอดและเงนช�วยพเศษ 3 เดอน 27

11. หนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอด 35

12. คาถามคาตอบเกยวกบบาเหนจตกทอด 38

13. การใช4สทธในบาเหนจตกทอดเพอเป3นหลกทรพย�ประกนการก4เงน 44

14. พนยกรรม สงควรร4ต�าง ๆ เกยวกบการทาพนยกรรม 48

15. การขอพระราชทานนาหลวงอาบศพ เพลงศพ หบเพลงและดนฝEงศพ 54 ตารางพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�

16. ขนตอนการขอพระราชทานนาหลวงอาบศพและพระราชทานเพลงศพ 59 เกรดความร4เกยวกบพธต�าง ๆ

17. บญชค�าใช4จ�ายเกยวกบการพระราชทานเพลงศพ 68 และเครองเกยรตยศประกอบศพทจดพระราชทาน

- 1 -

ฉนจะเป4นผ สงอายทมความสข ของศาสตราจารย*นายแพทย*เสนอ อนทรสขศร

เมอฉนมอายเข าส!วยสงอาย อาย ๖๐-๗๐ ปB ขนไป ตามทเรยกกนว!า ผ สงอาย หรอคนแก! ฉนจะไม�มวแต�คดถงอายทล�วงไป ด4วยความหวาดวตก อาลยอาวรณ� แต�จะคดว�า ฉนกเป3นคนหนงทผ�านโลก ผ�านชวตมามากพอเฉลยวฉลาดจากการได4รบประสบการณ�ต�าง ๆ มามากแล4ว พอทจะอานวยประโยชน�ให4พวกเดก ๆ และคนหน�มสาวได4มาก ในการให4คาปรกษา แนะนาให4ข4อคดจากความชานาญในชวตมามากอย�างน4อยฉนกจะภาคภมใจในตวเองว�า ฉนยงคงเป3นคนทมค�ามประโยชน�ต�อสงคม แม4ร�างกายอาจเป3นไปได4ทไม�สามารถจะกระทาสงใด ๆ ได4เหมอนกบยงหน�มสาว แต�ความคดอ�าน สตปEญญาความรอบร4ฉนจะยงคงมให4ใคร ๆ ได4เสมอ เมอฉนเข าส!วยสงอาย ฉนจะหาเวลาพกผ!อนหย!อนเจบ าง ฉนจะหาความสนกสนานเบกบานใจให4แก�ตวเอง ฉนจะมงานอดเรกทพออกพอใจให4ทาเพลดเพลน จะหาเวลาได4เดนทางท�องเทยว จะไปงานเลยงของญาตและเพอน ๆ ไปมาหาส�คนอน ๆ ฉนจะนกถงความสาคญของการมเพอนจะได4พดคยสนทนากน วพากษ�วจารณ�กนถงเรองโลก ได4คยทบทวนถงชวตแต�หนหลงทเคยมสขมทกข�บ4าง แต�กจะไม�พดคยกบเดกอย�ตลอดเวลา ถงความแตกต�างของสมยนกบสมยทฉนเป3นเดกหรอหน�มสาว เปรยบเทยบว�าสมยของฉนดกว�าปEจจบน การพดเปรยบเทยบอย�ซา ๆ ซาก ๆ พวกเดก ๆ จะราคาญ ไม�อยากฟEงและจะนกกนว�า ฉนเป3นคนแก� คราคร ช�างไม�ร4ไม�เข4าใจบ4างเลยว�าชวตความเป3นอย�และสงคมเปลยนแปลงอย�เสมอ เรองใดกตามย�อมเป3นไปตามยค ตามสมย จะนามาเปรยบเทยบกนไม�ได4 และจะทาให4เหมอนเดมอกไม�ได4

1

- 2 -

ผ สงอายทมความสขต องมคณสมบต ดงน

1. ต องมสขภาพด ทงสขภาพกายและสขภาพจต

2. ต องมความภมใจ ความพงพอใจในตวเอง งานประจา งานอดเรก ฐานะ และชวตความเป4นอย!ของตว มเวลาพกผ!อนหย!อนใจ มอารมณ*ขน

3. ต องมความประมาณตน รกตวเอง รกผ อน ไม!ละทงความร ความสามารถของตน ทาตนเป4นคนมค!า มประโยชน*ต!อผ อน

4. ต องมเพอนมาก ๆ เข าสงคม คบหาสมาคมกบผ อน ไม!อย!อย!างหว าเหว! หงอยเหงา

- 3 -

วธชะลอความชรา นายแพทย*เฉก ธนะสร

วธชะลอความชรา

1. ให เตรยมทาใจไว ล!วงหน าก!อนเกษยณอาย โดยเฉพาะอย�างยงท�านทอย�ในตาแหน�ง ท ใหญ�โตหรอและมอทธพลในระหว�างรบราชการ หรอขณะทมอานาจวาสนาอย�ในวงการต�าง ๆ และถ4ายงท�านทชอบมบรวารประเภทตดหน4าตามหลงคอยปรนเปรอเอาอกเอาใจด4วยวธต�าง ๆ ด4วยแล4ว ท�านยงจะต4องเตรยมทาใจไว4ล�วงหน4าว�า สงเหล�านจะหยดโดยสนเชงเมอท�านหมดอานาจ ฉะนนทางทดควรหลกเลยงสงเหล�านเสยเลยจะดกว�า มผ4ใหญ�จานวนไม�น4อยทตายหลงจากเกษยณอายแล4วไม�กปP หรอบางคนพอเกษยณอายหมดอานาจไม�กวนตายกม ทงนเป3นเพราะความเหงาหงอยและหดห�อาจเป3นสาเหตทางด4านจตใจททาให4ห�อเหยวแล4วพาลตายเอาง�าย ๆ ด4วยโรคประจาตว ซงมอย�ก�อนแล4วกจะลกลามมากยงขน ท�านทราบหรอไม�ว�า ข4าราชการบานาญทงประเทศไทยเรา โดยเฉลยตายหลงจากรบบานาญได4เพยง 5 ปPเศษเท�านนเอง (คอเฉลยตายเมออายเพยง 65 ปP เศษ ๆ) ฉะนน การเตรยมตวทาใจให�มการเป�นอย�ง�าย ๆ นอนง�าย กนง�าย นงง�าย ปฏบตเรองของตนด�วยตนเอง ไม�เรยกร�องอะไรจากสามภรรยาและลกหลาน พยายามช�วยตวเองถอสนโดษให�มาก นแหละคอการลดละกเลสตณหาของตวเอง จะช�วยแก�ป.ญหาให�แก�ตนเองได�เป�นอย�างด และเป�นทางทาให�ใจเป�นสขไม�หงดหงด น�อยเนอตาใจในตวเอง จตใจกจะสดใสเป�นสขตลอดเวลา

2. จงระวงของแสลงในวยชรา 4 อย!าง คอ 2.1 อาหาร ควรถอหลกกนเพออย� มใช�อย�เพอกน กนอาหารพอแค�อม หรอเกอบอม

อย�าให4เลยอม กนอาหารผกและผลไม4ให4มากเป3นพเศษ เลอกอาหารย�อยง�าย ๆ งดอาหารรสจดทกชนด โดยเฉพาะอย�างยงรสเคมเพราะความเคมเป3นอนตรายต�อไตในผ4สงอาย ควรดมนา 4 – 5 แก4วก�อนอาหารเช4าทกวนเป3นการล4างของเสยออกจากร�างกายทางปEสสาวะ อนจะเป3นประโยชน�ต�อไต และระบบทางเดนอาหาร และควรรบประทานอาหารประเภทผกและผลไม4มากนน เยอและกากของอาหารเหล�านจะทาหน4าทคล4ายแปรงทขดเอาสารเคมหรอเชอราทตดมากบอาหารให4ออกไปกบอจจาระ ไม�เกดสะสม ทาให4ไม�เป3นมะเรงได4ในภายหลง ผ4เขยนได4อ�านหนงสอ 3 เล�ม ซงพมพ�จาหน�ายใหม� ๆ ในปP 2529 นเอง คอ “อาหารส�ชวตใหม�” , “Raw Energy” และ “Agless Aging” (ตามเอกสารอ4างองหมายเลข 1, 40 และ 41 ตามลาดบ) จากหนงสอทงสามเล�มยนยนตรงกนทว�า การกนอาหารประเภทผก พชสด ๆ และผลไม4ในวนหนงให4ได4 70 % (ผกพช 40 % ผลไม4 30 %) ของอาหารประจาวน ส�วน 30 % ทเหลอกได4แก� แปLง, โปรตน และไขมน ซงยนยนว�า โปรตนทกชนดจากเนอสตว�และพชอน ๆ โดยเฉพาะพชประเภทถวเพยงวนละ 50 – 60 กรม (ครงขด) เท�านนกเพยงพอสาหรบผ4ใหญ�แล4ว ส�วนไขมนนน เพยงอาหารทต4องใช4นามนผด กนบว�าเพยงพอแล4ว ถ4ากนได4ตามนจรง ๆ แล4วจะทาให4ร�างกายแขงแรงสมบรณ� ไม�อ4วน ไม�มนาตาลและไขมนในเลอดสง ความดนกลดลง ถ4าเดมมโรคประจาตวอย�โรคกทเลาเบาบางลงได4อกด4วย

2

- 4 -

มหลกฐานยนยนจากคนและสตว�ทดลองแล4วพบว�า ผ4ทกนอาหารพชผกผลไม4มาก กนเนอสตว�น4อยหรอไม�กนเลยนน อายยนยาวมากกว�าพวกกนเนอสตว�มาก อกทงอตราการเป3นมะเรงและ โรคอน ๆ อกหลายโรคกน4อยกว�าด4วยอย�างเปรยบเทยบกนไม�ได4เลย

2.2 เครองดม ประเภทแอลกอฮอล� กาแฟ ชา บหร จงเลอกระหว�างความสขกบ สขภาพอนามย ถ4าไม!จาเป4นงดได กด ถ4าเหนว�ายงเป3นความสขก “เสพเพอโอสถ” คอเสพแต�น4อย และควรลดลงเรอย ๆ จะดมาก ดมนาเปล�าเป3นดทสด 2.3 การร!วมประเวณ ระวงอย�าฝcนสมรรถภาพของร�างกาย ถ4าไม�พร4อมจะยงแล4วจง ถนอมกระสนเอาไว4ด4วยวธยงโดยไม�ให4ลกกระสนออก ควรจะจาไว4ว�า การเคลอนนาอสจแต!ละครงนนจะเสยพลงงานในตวมากและมากขนตามอาย ถ4าจาเป3นและร�างกายแขงแรงดกควรปฏบตตามลทธเตdา แต�ถ4าปล�อยวางได4เรวเท�าใดกจะเป3นการตดกเลสตณหาลดภาระของตนเองได4เป3นอย�างดเท�านน วธปล�อยวางทดทสดคอเอาธรรมเข4าข�มใจ ในรายทไม�สามารถหาทางออกได4. 2.4 ระวงการหกล ม ต4องระวงให4มาก เพราะถ4ากระดกหกแล4วการต�อตดของกระดก ยากมาก และบางทกจะพาลมโรคอนแทรกถงแก�ความตายได4ง�าย ๆ

3. ต องออกกาลงกายทกวนเป4นประจา ต4องขยนปฏบตอย�าให4ขาดได4 อย�าได4ร4สกขเกยจ เป3นอนขาด และ ถ าเป4นไปได ให ปฏบตสมาธจต เป3นประจาวนละ 25 – 30 นาท ไปพร4อมกบการออกกาลง หรอปฏบตต�างหากในทเงยบสงบ

4. ต องบรรจเวลาตลอด 24 ชวโมง ให มกจกรรมต!าง ๆ ได4แก� การนอน การพกผ�อน การออกกาลง และงานอดเรก อย�าให4เหลอเวลาว�างชนดทไม�ร4ว�าจะทาอะไร ปEญหาจะเกดตอนว�าง ตอนว�างนจะร4สกเบอตวเอง คอว�างเวลาทเคยทางาน 9 – 12 น.และ 14 – 16 น. ฉะนนการบรรจเวลา ควรบรรจด4วยการงบหลงอาหารกลางวนอย�างหนง และบรรจเวลาด4วยการออกกาลงเช4าและเยน การประชมสมาคม สโมสร มลนธ หรอกล�มต�าง ๆ หรองานอดเรก ประเภทช�วยลกหลานเกบสะสม เช�น แสตมปe เหรยญ พระ วตถโบราณ หรอหนงสอ เป3นต4น บางท�านทชอบเขยนเรองกใช4เวลาว�างได4เตมท สถานทอกแห�งทผ4เขยนใคร�ขอแนะนาคอ การสนทนากบพระสงฆ�ตามวดต�าง ๆ ทสนใจร�วมกน เช�น ธรรมะ โหราศาสตร� หรอวปEสสนากรรมฐานและถ4าสนใจมากกอาจถอศลและปฏบตศาสนกจ ณ สถานทนนเป3นครงคราวจะยงได4ประโยชน�แก�ตนมากยงขน เปรยบได4กบการล4างขวอดไฟใส�แบตเตอรเป3นการเพมพลงให4ตนเองและทาให4จตสงบใจสบาย

5. พยายามหาโอกาสเปKดหเปKดตาท!องเทยว ไปตามจงหวดต�าง ๆ ในประเทศหรอ ต�างประเทศสดแต�ฐานะจะอานวยให4 วธท�องเทยวทดทสดกคอ ไปกบบรษททวร� ไปเป3นกล�มทกเพศทกอายทาให4มโอกาสพบปะบคคลและสงแวดล4อมแปลก ๆ ใหม� ๆ ชวตจะได4รบการกระต4นให4ตนเต4นอย�เสมอ เป3นวธหนงททาให4ชวตไม�อบเฉามแต�ความสข สนก และเพลดเพลนเจรญใจ

6. ต องสนใจตามสมควรต!อการแต!งกาย และควรอย�างยงทจะต4องแต�งกายให4ทนสมย สะอาดหมดจดสมสดส�วนอย�าให4ร�มร�าม เมอแก�ตวลงแล4วมกจะผอมเหยวย�น ความสงกลดลง 3 – 5 ซม. ถ4าไม�ตดเสอผ4าใหม�กต4องเอาของเก�าไปแก4ให4สมสดส�วน ถ4าลกหลานสามารถจะพดตรง ๆ กบเรากต4องแต�งกายชนดท

- 5 -

ลกหลานจะไม�พดว�า พ�อ หรอ แม� “เชย” เป3นอนขาด ถ4าลกหลานยงเหนว�าเราเชยอย�าได4ไปดว�าหรอโกรธเขา ต4องขอคาแนะนาเขาว�าควรจะแต�งตวอย�างไร แล4วปฏบตตามเขาเสยโดยด

7. ต องสนใจต!อการวางตนในอรยาบถต!าง ๆ โดยเฉพาะอย�างยงเมอต4องออกสงคม อรยาบถนได4แก� การเดน ยน นง หรอการพดจาวสาสะ ตลอดจนการพดในทชมชน และมารยาทการรบประทาน ผ4สงอายจานวนไม�น4อยทมกจะปล�อยตวตามสบายจนเกนไป โดยไม�สนใจว�าทปฏบตไปนนเป3นมารยาททไม�สวยงาม โดยมกไปเข4าใจเอาว�าไม�มใครสนใจคนแก�อย�างเรา

8. ต องสนใจต!อความเคลอนไหวและการเปลยนแปลงของโลกปMจจบน ด4วยการฟEงข�าว ทกประเภท อ�านหนงสอพมพ� ฟEงอภปราย ดภาพยนตร�ประเภทต�าง ๆ ทสามารถพดคยแลกเปลยนความคดเหนกบทกวยและทกเพศได4

9. มองโลกแต!ในแง!ด หดให มอารมณ*ขนตลอดเวลา หลกเลยงหรอลดกเลสตณหา 3 ประการ คอ โลภ โกรธ หลง และควรปgดหปgดตา ปgดปาก ไม�ฟEง ไม�สนใจในเรองไม�เป3นเรอง เหนอะไร ไม�สบายตากแนะนา เขาจะเชอหรอไม�กให4มนผ�านไปเสย ไม�เอาเป3นอารมณ� ไม�นนทาว�าร4ายใคร ถ4าพดกมแต�สงเพราะหหรอมแต�คาชม แต�ถ4าจะตกทาให4เป3นการเตอนเสยด4วยความเมตตา แม4มเรองร4ายกแปลให4เป3นเรองด และอย�าพดคยเพ4อเจ4อ เซ4าซ จ4จ ขบ�น น�าราคาญ

10. หลกเลยงหรองดสงซงจะก!อให เกดปMญหาแก!ชวต โดยเฉพาะอย�างยงเรองการเงน เช�น การลงทนทกประเภทและการก�อหน ซงอาจจะก�อให4เกดปEญหาย�งยากในบนปลายของชวต จงอย�าดนรนในเรองนเป3นอนขาด ควรพอ ควรหยด ควรจดสรรงบประมาณตลอดชวตสาหรบตนเอง และครอบครวให4พอกนพอใช4 และเพอทาบญทาทานตามควรแก�อตภาพ แต�อย�าลมนกถงอตราของเงนเฟLอแต�ละปPเผอไว4เสยด4วย และไม�ต4องคดพงลกหลาน ทเหลอนอกนนกสดแต�ใจ แบ�งสนปEนส�วนให4เรยบร4อยแต�เนน ๆ ให4เป3นบญเป3นคณไว4เสยก�อนตาย โดยไม�หวงผลตอบแทน

11. จงปล!อยวางธรกจและภาระต!าง ๆ สาหรบท�านทมธรกจหลายอย�างควรปล�อยวาง ออกไปทละอย�างสองอย�าง ให4ลกหลานรบช�วงไป อย�าให4หอบภาระไว4ในตนเองโดยเดดขาด และจาต4องทาใจไม�ให4ตดอย�กบภาระทปล�อยวางนน กล�าวคอ เมอปล�อยวางไปแล4ว แม4กจการจะทรดลงกต4องตดใจให4ได4

12. ให ใช ชวตอย!ด วยการให คอ “ให ทาน” ดงได4กล�าวไว4ในตอนต4นแล4ว และ “แผ�เมตตา” ให4แก�มนษย�และสตว�โลกทงปวง ปล�อยสตว� ให4ทานชวตสตว�ตามควรแก�โอกาส

13. ให ค!อย ๆ ตดภาระต!าง ๆ ของตวเอง อย�าให4เกดปEญหาย�งยากสบสนแก�ลกหลานหรอ ผ4อย�ใกล4ชด ไม�จ4จ ขบ�น หวง งก ทาตวให4มความเป3นอย�อย�างง�ายทสด ไม�ว�าจะทาอะไรไม�ต4องรบกวนผ4ใดอย�าให4เป3นภาระแก�ใคร ๆ โดยไม�จาเป3น ฝhกความสนโดษให4แก�ตนเองจนตดเป3นนสย ทาตวอย�างนให4ได4แล4วลกหลานกลบจะรกและเหนใจมากยงขนเสยอก

หากจะตดภาระของตนเองและลกหลานให4ถงทสด ผ4เขยนใคร�ขอแนะนาให4ท�านทา พนยกรรมอทศร�างกายและอวยวะบางส�วนทจะเป3นประโยชน�ต�อมนษย�ชาตเมอตวเองตายแล4วให4หมดเรองไปเลย เช�น ดวงตาให4ศนย�ดวงตาสภากาชาด ร�างกายให4คณะแพทศาสตร� เป3นต4น (ผ4เขยนเองกมอบให4หมดสนแล4ว) เรองนผ4เขยนมเพอนร�นพผ4หนง ถ4าเอ�ยชอคนร4จกทงประเทศได4เล�าให4ฟEงว�า ได4อทศดวงตาให4สภากาชาด และอทศร�างกายให4คณะแพทยศาสตร�ศรราช แต�ในพนยกรรมนนมหมายเหตไว4ว�า “ขอให4น�งกางเกงชนในให4ด4วยสกตว” ดเถอะตายแล4วยงจะร4จกอายด4วย

- 6 -

14. ให รวบรวมประวตของตนเองไว แต!เนน ๆ (ถ4าตงใจจะแจกหนงสอในงานศพของตน)

พร4อมทงสงเสยเรองราวของตนเองให4พรกพร4อม และลกหลานจะได4ไม�ต4องว�นวายเมอตายแล4ว กล�าวคอ เป3นการเตรยมตวก�อนตายด4วยความไม�ประมาท นนเอง

ด4วยความไม�ประมาททานองนผ4เขยนมคนร4จกไม�น4อยกว�า 4 – 5 คน คนหนงนนหนกกว�าเพอน คอ ท�านเตรยมทาหนงสอสาหรบเอาไว4แจกงานศพของท�านเตรยมแล4วเสรจ เมอท�านมอายได4 60 ปP เศษ ๆ พมพ�เป3นพนเล�ม จนป<านนท�านอาย 70 ปPเศษแล4ว ท�านกยงไม�ตาย และยงแขงแรงสนกสนานเฮฮาเล�นกอล�ฟได4ทกวน เข4าใจว�าแขกทจะมาในงานศพของท�านจะได4รบหนงสอทท�านเตรยมเอาไว4นกระดาษคงจะเก�าเกบและกรอบเตมท บคคลประเภทนมกจะมอายยนเพราะท�านมอารมณ�ขนและไม�ยอมเกบความทกข�ไว4ในตว

15. ขอให ท!านให ความสนใจและความอบอ!นแก!บดา มารดา หรอผ ใหญ!ของท!าน ผ4เขยน ใคร�ขอให4ข4อสงเกตสาหรบผ4สงอายมาก ๆ และไม�มโรคพยาธในตวว�า ยงอายมากขนเท�าใด สภาพจตใจ ตลอดจนสภาพของสมองจะแปรสภาพเป3นทารกมากขนตามลาดบ ทงนเป3นเพราะความเสอมตามธรรมชาตนนเอง อย�างไรกด ความเสอมดงกล�าวนจะมาเรวหรอมาช4านน ขนอย�กบตวของท�านเองว�าท�านจะสามารถชะลอความชราของท�านได4ดหรอไม�ดอย�างไร

- 7 -

วธออกกาลงกายเพอสขภาพทพอเหมาะ นายแพทย*เฉก ธนะสร

วธออกกาลงกายเพอสขภาพทพอเหมาะ

ออกกาลงกายมากน4อยแค�ไหนจงจะเรยกว�าพอเหมาะพอด ตามหลกของวชาวทยาศาสตร�การกฬาให4หลกการไว4ดงนคอ ให4ออกกาลงกายอย�างใดอย�างหนงให4หวใจค�อย ๆ เต4นเรวขนอกเกอบเท�าตวหรอเท�าตวและให4ตดต�อกนเรอยไปเป3นเวลาประมาณ 25 – 30 นาท ทกวน หรออย�างน4อยสปดาห�ละ 4 วน

สาหรบผ4อาวโสนนมหลกว�า ถ4าอายมากขนจะต4องลดการออกกาลงทรนแรงและหนกหน�วงลงเสยบ4าง เช�น แทนทจะวงเหยาะ ๆ ให4เรว กให4วงช4าลงหน�อย หรอเช�นถ4าท�านมอายสก 75 ปP หรอ 80 ปP แทนทท�านจะวงช4า ๆ กให4เปลยนเป3นเดนเรวเสยอย�างนเป3นต4น แต�เมอช4าลงท�านกจะต4องใช4เวลาให4นานขนพอร4สกเหนอยมากกให4หยดพกหรอเดนให4ช4าลงเสย พอหายเหนอยกออกกาลงจนพอเหมาะกบเวลาทกะไว4

การออกกาลงกายเพอสขภาพจะกระทาได ดงน เช!น

1. การวงเหยาะ ๆ หรอเต4นเหยาะอย�กบท หรอกระโดดเชอก ปกต 1 กม. ใช4เวลาประมาณ 8 นาท ฉะนนการวงให4ได4ตดต�อกน 3 กม. ใช4เวลา 24 นาท หรอถ4าเดนจาเรว ๆ กควรเดนให4ครบ 60 นาท เป3นอย�างน4อย ถ4าสงอายมากกให4เดนช4าลงอกแต�เดนให4นานขน ระวงอย�าให4เหนอยเกนไป

2. ว�ายนาปกต 100 ม. ใช4เวลา 3 – 4 นาท ฉะนนควรว�ายนา 1,000 ม. ใช4เวลา 30 - 40 นาท

3. ถบจกรยานปกต 1 กม. ใช4เวลาประมาณ 3 นาท (อตราความเรวประมาณ 20 กม. ต�อ 1 ชม.) ฉะนนควรถบจกรยานให4ได4 7 – 8 กม. ใช4เวลา 21 – 24 นาท (จกรยานอย�กบท อย�าถบจกรยานนอกบ4านอนตราย)

การออกกาลงกายดงกล�าวทง 3 ชนดน จะช4าหรอเรวไปบ4างกขนอย�กบอาย และพลงเดม ของร�างกาย

การออกกาลงกายให4ได4อย�างนจงจะเรยกว�าออกกาลงกายเพอสขภาพอย�างแท4จรง และจะได4ประโยชน�ต�อร�างกายจรง ๆ ร�างกายจะไม�เฉาและไม�ชาด4วยเรยกว�าพอเหมาะพอด

การออกกาลงกายทเกนปกตและไม�สมาเสมอหรอคนทเคยออกกาลงมาก ๆ แล4วหยดไปเลยเป3นปP ๆ อย�างนอนตรายมาก เช�นเคยวงมาราธอนครงละ 42 กม. เป3นประจา หรอนกมวย นกฟตบอล นกเทนนส ทเป3นแชมเปPjยนฝhกซ4อมวนละ 3 – 4 ชม. ต�อมาหยดเล�นเพยงระยะเวลาผ�านไป 1 ปP นาหนกตวจะสงขนไปจนถงเท�าตวอย�างนจะเป3นโรคหวใจวายตายเอาง�าย ๆ หรอไม�กตายด4วยมะเรงในวยอนไม�สมควร ฉะนน ผ4ทเคยเป3นนกกฬาต�อมาหยดเล�นเป3นปP ๆ แล4วกลบมาตงต4นเล�นใหม� แต�ไม�ค�อยเป3นค�อยไป กลบโหมหนกนกว�าตนยงหน�มยงสาวอย�อย�างนแน�นอนต4องชาและชอกชาแน� ๆ ระวงหวใจจะวายเสยก�อน

ฉะนน การตงต4นออกกาลงกายจะต4องค�อย ๆ เป3นค�อย ๆ ไป อย�าใจร4อนเป3นอนขาดจะอนตรายต�อหวใจมาก

3

- 8 -

ผ สงอายกบการปPองกนโรค นายแพทย�สรชย วจารณ�กยกจ ในสงคมปEจจบนจะเหนได4ว�ามผ4สงอายเป3นจานวนมากทยงแขงแรงและสามารถดาเนนชวต ได4อย�างมความสข สามารถเดนทางท�องเทยวหรอใช4ความร4ความสามารถประกอบกบประสบการณ�ทสงสมมา ทางานทเป3นประโยชน�ต�อสงคมได4 แต�จากสถตขององค�การอนามยโลกปP พ.ศ. 2554 อายเฉลยของชายไทย จะอย�ท 64 ปP ในขณะทหญงไทยอายเฉลยจะอย�ท 67 ปP เท�านนเองในทางการแพทย�เรามตวชวดทเรยกว�า " Life expectancy at 60 " ซงเป3นการคาดคะเนจานวนปPทผ4สงอายน�าจะมชวตอย�ต�อไป นยามของคาว�าผ4สงอาย นนแตกต�างกน ในประเทศทพฒนาแล4วจะใช4เกณฑ�ท 65 ปP แต�ประเทศไทยถอตามตวเลขขององค�การสหประชาชาต คอท 60 ปP จานวนปPทชายไทยควรจะมชวตอย�หลงอาย 60 ปP หรอหลงเกษยณอายราชการตามปกตคอ 15ปP ขณะทหญงไทยหลงเกษยณควรจะมชวตอย�ได4อก 18 ปP การเสยชวตก�อนตวเลขประมาณการนถอว�าเป3น การเสยชวตก�อนเวลาอนสมควร เป3นการสญเสยช�วงปPทงดงามของชวต เนองจากชวตในช�วงนเป3นช�วงชวต ทคนทวไปจะได4ทาสงทเคยต4องการทาในอดต แต�อาจตดขดด4วยเงอนไขของภาระหน4าทและความรบผดชอบ ทางการแพทย�เรยกจานวนปPทหายนไปว�า " Years of life lost " การสญเสยช�วงปPทงดงามของชวตในวยเกษยณ นอกจากการเสยชวตแล4ว องค�การอนามยโลกยงพบว�าในปP พ.ศ.2547 มผ4สงอายมากกว�า 46% มความพการ ร�วมด4วย จงมการบญญตว�าเป3นปPทสญเสยไปเนองจากความพการหรอ " Years lost due to disability " จานวนปPทสญเสยไปของผ4สงอายจากการเสยชวตหรอความพการรวมกน มหน�วยวดเรยกว�า " Disability adjusted life year " หรอ DALY

สาเหตททาให ผ สงอายไทยเสยชวตก!อนวยอนสมควร เรยงลาดบตามความสาคญได ดงน

1. โรคกล4ามเนอหวใจขาดเลอด

2. โรคเส4นเลอดในสมอง

3. โรคถงลมโป<งพอง

4. การตดเชอทปอด

5. มะเรงหลอดลมและปอด

6. เบาหวาน

7. โรคความดนโลหตสง

8. มะเรงกระเพาะอาหาร

9. วณโรคปอด

10. มะเรงลาไส4ใหญ�และทวารหนก

11. โรคไต

4

- 9 -

12. มะเรงตบ

13. โรคตบแขง

14. มะเรงหลอดอาหาร

15. มะเรงเต4านม

ส!วนความพการทพบได ในผ สงอายมดงน

1. ความผดปกตทางสายตา

2. ความผดปกตทางการรบฟEง

3. โรคกระดกและข4อ

4. โรคกล4ามเนอหวใจขาดเลอด

5. โรคสมองเสอม

6. ถงลมโป<งพอง

7. โรคเส4นเลอดในสมอง

8. ภาวะซมเศร4า

ดงนนเมอได4ทราบถงสาเหตต�างๆ แล4วแนวทางทจะหลกเลยงโรคภยรวมทงการหาวธปLองกน ความพการดงกล�าวข4างต4น จงควรเรมด4วยการลดปEจจยเสยงทงหลายซงได4แก�

1. การงดสบบหร 2. การควบคมความดนโลหตให4อย�ในเกณฑ�ปกต

ความดนโลหตสงเป3นปEจจยเสยงสาคญททาให4เกดการเสยชวตหรอทาให4เกดความพการอนๆ ทเกยวเนองกบโรคเส4นเลอดหวใจ เส4นเลอดในสมอง ไตวายและอาการสมองเสอม ดงนนผ4สงอายจงควรได4รบการตรวจวดความดนโลหตอย�างสมาเสมอ

3. การควบคมนาหนกตว 4. การควบคมระดบนาตาลในเลอด

ทงนประมาณ 20%ของผ4สงอายจะพบว�ามนาตาลในเลอดสงโรคเบาหวานมความสาคญเพราะเป3น สาเหตอนดบหนงททาให4ผ4ป<วยตาบอดและไตวาย

5. การควบคมระดบไขมนในเลอด การศกษาในปEจจบนพบว�าประมาณ 22% ของชายสงอายและ 39% ของหญงสงอาย จะมระดบ ไขมนในเลอดสงซงการมไขมนในเลอดสงจะเป3นสาเหตสาคญของการเกดโรคเส4นเลอดหวใจ และเส4นเลอด ในสมองอดตน ผ4สงอายจงควรระมดระวงเรองอาหารและควบคมระดบไขมนในเลอด

นอกจากนนผ4สงอายต4องมการออกกาลงกายทสมาเสมอและเหมาะสมกบวย รวมท งควรบรโภค ผกและผลไม4ให4เพยงพอ อกสงหนงทผ4สงอายไม�ควรมองข4ามคอการฉดวคซนปLองกนโรค โดยเฉพาะอย�างยง การปLองกนการตดเชอของปอด ซงเป3นสาเหตอนดบสททาให4ผ4สงอายเสยชวตก�อนวยอนสมควร

- 10 -

วคซนทผ สงอายทกคนควรได รบคอ

1. วคซนปLองกนไข4หวดใหญ� ทงนวคซนปLองกนไข4หวดใหญ�สามารถทจะลดอตราการเสยชวตจากการตดเชอในผ4สงอายได4ประมาณ 50% สาหรบประเทศไทยเรามการฉดวคซนนในช�วงเดอนมถนายนถงสงหาคมของทกปP ผ4สงอายทกคนควรได4วคซนนเป3นประจาทกปP

2. วคซนปLองกนเชอนวโมคอคคล (Pneumococcal) เชอนวโมคอคคลเป3นสาเหตททาให4เกดปอดอกเสบ เยอห4มสมองอกเสบและโลหตเป3นพษได4 โดยผ4สงอาย มโอกาสทจะเสยชวตจากโรคเหล�านมากกว�าผ4ป<วยอายน4อย ผ4ทอายตงแต� 65 ปP ขนไป ควรได4รบวคซนชนดนหนงครง ส�วนผ4สงอายทอายยงไม�ครบ 65 ปP แต�มสขภาพไม�สมบรณ�มโรคเรอรงเช�นโรคเบาหวาน ควรได4รบวคซนนทนท และควรได4รบการฉดกระต4นอกครงห�างจากเขมแรกเป3นเวลา 5ปP

การตรวจคดกรองโรคมะเรงเป3นส�วนสาคญส�วนหนงของการตรวจสขภาพประจาปPของผ4สงอาย การตรวจจะเน4นการคดกรองโรคมะเรงซงหากวนจฉยได4ในระยะเรมต4นและได4รบการรกษาอย�างถกต4อง ผลการรกษาจะมประสทธภาพดกว�าอย�างมนยสาคญ

1. มะเรงลาไส4ใหญ� มะเรงลาไส4ใหญ�ส�วนใหญ�เปลยนแปลงมาจากตงเนอธรรมดา (Adenomatous polyp) ซงตงเนอน จะพบได4มากขนตามอาย การตรวจและตดตงเนอทพบโดยการส�องกล4องผ�านทางทวารหนกจงเป3นวธปLองกน มะเรงลาไส4ใหญ�ทดทสด การตรวจลำไส4ใหญ�ด4วยวธส�องกล4องทเรยกว�า Colonoscope น แนะนาให4ทาอย�างน4อย ทกๆ 10 ปP ระหว�างอาย 50 - 75 ปP ผ4สงอายท�านใดยงไม�เคยตรวจโดยวธนควรจะปรกษาแพทย� เมอไปตรวจร�างกาย ประจาปPครงต�อไป

2. มะเรงต�อมลกหมาก มะเรงต�อมลกหมากพบได4ประมาณ 30% ของผ4ป<วยมะเรงทงหมดในผ4ชาย การตรวจเลอดหาระดบของ PSA ( prostate-specific antigen ) ช�วยในการคดกรองมะเรงชนดนได4ในปEจจบนยงมความเหนต�างระหว�าง องค�กรแพทย�เกยวกบการตรวจ PSA ทยงไม�มข4อสรป แต�เท�าทปฏบตกนอย�คอ - ชายตงแต�อาย 50 ปP ควรได4รบการตรวจ PSA ทก 2 ปP ถ4าค�า PSA ทตรวจได4 ตากว�า 2.5ng/ml หากพบว�าค�า PSA สงกว�า 2.5 ควรได4รบการตรวจซาทกปP - ส�วนชายทมประวตมะเรงต�อมลกหมากในครอบครวควรเรมการตรวจ PSA ตงแต�อาย 40ปP

3. มะเรงปากมดลก มะเรงปากมดลกในช�วงอาย 65 ปP ขนไป พบได4 1.2 เท�าของหญงอายระหว�าง 45 - 64 ปP การตรวจ เซลล�ทขดมาจากปากมดลกทเรยก Pap smear การพฒนาให4มความแม�นยาขน และยงเป3นการตรวจคดกรอง มะเรงปากมดลกทใช4อย�ในปEจจบนมการตรวจหาไวรส Human Papilloma (HPV test) ทเชอว�าเป3นสาเหต ของมะเรงปากมดลก พร4อมไปกบการตรวจ Pap smear คาแนะนาในปEจจบน คอ - สตรอายระหว�าง 30 – 65 ปP ควรตรวจ Pap smear ทก 3 ปP หากตรวจ Pap smear ร�วมกบ การตรวจหา HPV สามารถตรวจซาทก 5 ปP หากผลการตรวจเป3นปกต - หากผลการตรวจเป3นปกตมาตลอดสามารถหยดการคดกรองได4เมออายครบ 70ปP

- 11 -

4. มะเรงเต4านม สถาบนมะเรงแห�งชาตสหรฐอเมรกาพบว�ามสตรถง 1 ใน 8 ทตรวจพบมะเรงเต4านม ดงนนจงมการ ให4สตรทมอายตงแต� 40 – 74 ปP ทาการตรวจ mammogram ทก 2 ปP ในปEจจบนยงไม�มข4อมลทบ�งว�าควรตรวจ mammogram หลงอาย 75ปPหรอไม� บทความนเรยบเรยงขนจากเอกสารอ4างองทางการแพทย�หลายฉบบเอกสารเหล�าน ประกอบด4วย ตวเลขทางสถตมากมาย รวมทงคาแนะนาขององค�กรแพทย�ต�างๆ ทบ4างครงมความเหนแตกต�างทสร4างความสบสน อย�ไม�น4อย ผ4เรยบเรยงได4เลอกนาเสนอข4อมลททาให4เข4าใจง�ายและคาแนะนาทปฏบตได4จรง หวงว�าคงมประโยชน� แก�ผ4อ�านบ4างไม�มากกน4อย สงทอยากเน4นให4ผ4สงอายทาเป3นประจาคอการตรวจสขภาพประจาปP ส�วนว�าจะตรวจ อะไรบ4างนนอยากให4ท�านนาคาแนะนาจากบทความนไปปรกษาแพทย�ประจาตวของท�านเพอพจารณาตามความ เหมาะสมต�อไป เอกสารอ4างอง: 1 Good health adds life to year. Global brief for World Health Day 2012.

2 The Guide to Clinical Preventive Services 2012. US Preventive Services Task Force.

3. Successful Aging. Clinic Geriatric Medicine 2011 น.พ.สรชย วจารณ�กยกจ วฒบตรแพทย�ผ4เชยวชาญด4านอายรศาสตร� พ.ศ. 2519 - 2539 แพทย�ประจาโรงพยาบาลชลประทาน พ.ศ. 2539 - 2550 แพทย�ประจาองค�การสหประชาชาตภาคพนเอเซยและแปซฟgก ประเทศไทย พ.ศ. 2550 - 2554 แพทย�อาวโส ประจาสานกงานใหญ�องค�การสหประชาชาต ณ กรงนวยอร�ค ประเทศสหรฐอเมรกา

- 12 -

สาเหตของการเจบปQวยเบองต น นายอนนต* พนธ*สวสด

ผ4ประกอบโรคศลปะสาขาการแพทย�แผนไทย ประเภทเภสชกรรมไทย ใบอนญาตเลขท พท.ภ.24206

สาเหตของการเจบปQวยเบองต น

ความเจบไข4ได4ป<วย ในหลกการแพทย�แผนไทยเกดจากเสยสมดลของร�างกาย ซงสมดลทกล�าวถง นคอสมดลของระบบ

1. สมดลของธาตทงส คอ ธาตดน ธาตนา ธาตลม ธาตไฟ ทางานไม�สมดล คอ ทางานมากเกนไป ทางานน4อยเกนไป หรอพการ ทเรยกว�า กาเรบ หย�อน พการ เมอเกดการเสยสมดลในระบบต�างๆ ของร�างกายกจะเกดอาการของการเจบป<วยต�างๆ เช�น สมดลของระบบหายใจ หากการแลกเปลยนออกซเจนกบคาร�บอนไดออกไซด�ทปอดเพอเปลยนโลหตดาเป3นโลหตแดงไม�สมดล (สมการไม�สมดล) คาร�บอนไดออกไซด� กจะตกค4างในเลอดและเกดภาวะเลอดเป3นกรดพอเลอดมภาวะเป3นกรดกจะมอาการเจบป<วยต�างๆ ตามมาได4

2. สมดลของระบบต�อมไร4ท�อ เช�น สมดลของระบบฮอร�โมนต�างๆทางานไม�สมบรณ�กจะเกดอาการเจบป<วยได4 เช�น คนวยทองเนองจากฮอร�โมนไม�สมดล

เราจงควรทาความเข4าใจกบสมดลร�างกายเพอการใช4ชวตทมความสข ในครงนจะกล�าวถงสมดลร4อนเยน ถ4าคณเป3นคนทมความสขกบการกนเนอสตว� โปรดปรานกบอาหารรสจดจ4านฝากท4องกบอาหารสาเรจรปอย�เป3นนจแถมยงเป3นคอกาแฟตวยงเหนทว�าได4เวลาปรบเปลยนอาหารเพอปรบสมดลร�างกายแล4ว กเพราะอาหารต�างๆ ทว�ามานนล4วนแล4วแต�เป3นอาหารเพมดกรความร4อนให4แก�ร�างกายแทบทงนน การปล�อยร�างกายให4อย�ในโหมดทร4อนไปหรอเยนไปนานๆ ไม�เป3นผลดกบสขภาพและความสขสบายกายเป3นแน�เสยสมดล ตามแนวทางของธรรมชาตบาบดเชอว�าอาหารแต�ละชนดมฤทธร4อนและเยนในตวทส�งผลกบร�างกายและความเจบป<วยของคนกน เช�นเดยวกบร�างกายคนเราและสภาพแวดล4อมภายนอกทมทงร4อนและเยน ซงสองอย�างหลงนนเคลอนไหวเปลยนแปลงได4ตลอดขนอย�กบภมอากาศ อาหารทเรากนเข4าไป และการใช4ชวต ประจาวนของเรา ดงนนสมดลร4อนเยนเพอสขภาพ " เบากาย สบาย มกาลง " จงไม�ได4หมายถงสดส�วนอาหารร4อนเยนทเท�ากน 50-50 แต�คอชนดอาหารร4อนหรอเยนทเหมาะสมกบภาวะพนฐานของร�างกาย สภาพอากาศ และความเปลยนแปลงภายในร�างกายในช�วงเวลานนๆ เพอไม�ให4ร�างกายเรามภาวะร4อนหรอเยนเกนไปจนสาแดงฤทธ ออกมาด4วยอาการเจบป<วย

แล วจะร ได อย!างไรว!าร!างกายอย!ในภาวะไหน ? แบบไหน...ร อนเกน เยนเกน ?

การจะร4ว�าร�างกายเราตอนนอย�ในโหมดแบบใดนน ไม�ยากเยนอะไร แถมเป3นเรองดทให4เรา ได4หนกลบมาสารวจร�างกายของเราเองอย�อย�างต�อเนอง ทว�าไม�ยากนนกเพราะใช4แค�ความใส�ใจและการสงเกตด4วยตวเองล4วนๆ คอสงเกตอาการและความเปลยนแปลงของร�างกายทเกดขน โดยเฉพาะหลงจากทกนอาหาร

5

- 13 -

เข4าไปว�าอาหารทกนเข4าไปนนทาปฏกรยาให4ร�างกายร4อนขนหรอเยนลงแค�ไหน และเหล�านกเป3นแนวทางทช�วย ในการสงเกตความเป3นไปของร�างกายเราเอง

อาการร อนเกน

ท4องผก ปEสสาวะปรมาณน4อยมสเข4ม ออกร4อนท4องแสบท4อง ร4สกร4อนแต�เหงอไม�ออก ร4อนในช�องปาก เหงอกอกเสบ เจบปลายลน เจบคอ เสยงแหบ ปากคอแห4ง รมฝPปากแห4ง มแผลต�าง ๆ ในช�องปากด4านล�าง หวมาก หวบ�อย ตวร4อน มอเท4าร4อน หน4าแดง มสวขน ครนเนอครนตว มเส4นเลอดขอด ทบางส�วนของร�างกาย เป3นต4น ตามตาราท�านว�าถ4ามภาวะร4อนภายในร�างกายมากและสะสมเป3นเวลานานๆ แล4ว อาการเลกๆ น4อยๆ กอาจพฒนาเป3นโรคหวใจ หวดร4อน ไซนสอกเสบ หลอดลมอกเสบ รดสดวงทวาร เบาหวาน ความดนโลหตสง ฯลฯ ต�อไปได4

อาการเยนเกน

ท4องอด จก เสยด แน�น ปEสสาวะมปรมาณมาก อจจาระท4องเสย หน4าซด มต�มหรอแผลในช�องปากด4านบน มอเท4าเยนร4สกชา หนาวสนตามร�างกาย ตาแฉะตามว มเสมหะมากแต�ไม�เหนยวสใส รมฝPปากซด เฉอยชา เคลอนไหวช4า เป3นต4น

นอกจากสงเกตได4จากอาการทว�ามาแล4ว เรายงสามารถสงเกตภาวะร4อนหรอเยนเกนสมดลของร�างกายได4จากลกษณะของอจจาระได4ด4วย ถ4าอจจาระเป3นก4อนแขง สเข4ม มกลนเหมนผดปกต แสดงว�าร�างกายอย�ในโหมดร4อนเกนไป แต�ถ4าอจจาระเหลว ท4องร�วง แสดงว�ามอย�ในโหมดเยนเกนไป ลาดบต�อไป ต4องเลอกหาอาหารทจะมาช�วยปรบร4อนให4คลาย ปรบเยนให4อ�นขน

ปรบสมดลร อน-เยนด วยอาหาร

ร�างกายของคนเรา ต4องการทงอาหารฤทธร4อนและเยนอย�างสมดลตามฤดกาล แต�ถ4าเมอไหร�ร�างกายป<วยหรอร4สกไม�สบายตวนนแสดงว�าภายในเราเรมเสยสมดลแล4ว ซงเราสามารถปรบสมดลคนกลบมา ให4ร�างกายได4ด4วยการรบประทานอาหารทม ฤทธตรงกนข4าม

ถ4าร�างกายร4อนเราซ�อมด4วยอาหารทมฤทธเยน แต�ถ4าช�วงไหนร�างกายเยนกปรบสภาพด4วยอาหารร4อน แต�ก�อนจะทาอย�างนนได4 ไม�เพยงร4จกการสงเกตภาวะร�างกายของตวเองเท�านน ยงต4องร4ด4วยว�าอาหารแบบไหน เข4าช�วยอาหารฤทธร4อนหรอเยน

วธเรยนร4ว�า พช ผก สมนไพร หรออาหารทกนนนมฤทธร4อน หรอเยนนนกอาศยตวเราเอง อกเช�นกน สงเกตได4จากการกนถ4ากนเข4าไปแล4วร4สกปากคอแห4ง กระหายนา และเมอดมนาตามแล4ว ร4สกสดชน ร4สกอร�อย อย�างกนพรกเยอะๆ เผดทรมาน พอดมนาจะร4สกสบายขน หรอว�ากนอาหารเคมเยอะ ดมนากจะร4สกสบายขน แสดงว�าเป3นอาหารฤทธร4อน

แต�ถ4าเป3นอาหารฤทธเยนถ4ากนเข4าไปแล4วจะร4สกช�มปากช�มคอ ดมนาตามเข4าไปแล4วไม�อร�อย หรออกวธหนงคอถ4าเรามอาการไม�สบายจากการกนอาหารฤทธร4อนหรอเยนมากเกนไป เมอกนสงใดแล4วอาการไม�สบายนนลดลงสงนนจะมฤทธตรงกนข4าม นอกจากนยงสงเกตได4จากลกษณะของอาหารได4ด4วยเช�นกน

- 14 -

อาหารฤทธเยน ช�วยปรบสมดลทาให4สงบ เยน ผ�อนคลาย รสชาตมกจะอ�อน ๆ ไม�จดจ4านเกนไป อาจหวานจากธรรมชาต หรอจดไปเลย สสนอย�ในโทนอ�อนไม�จดจ4าน เช�น สขาว เขยว เหลองอ�อน เนออาหารมลกษณะย�ย ไม�แน�น ช�ม สด อ�อน

ตวอย�างอาหารฤทธเยน เช�น ถวเหลอง ถวเขยว เหดนางฟLา เหดฟาง เหดหหน ข4าวกล4อง (เหลอง) ข4าวซ4อมมอ กdวยเตยวทไม�มนามน ผกบ4ง แตงกวา มะละกอดบ มะเขอยาว มะเขอเปราะ ถวงอก ฟEก แฟง ใบมะยม ผกแว�น ยอดตาลง ผกหวานป<า ยอดชะมวง มะรม ย�านาง ดอกขจร หวไชเท4า กะหลาดอก กล4วยนาว4า สบปะรด ส4มโอ ส4มเช4ง กล4วยหกมก กระท4อน มงคด แตงไทย แตงโม พทรา มะดน มะยม มะม�วงดบ ฯลฯ

อาหารฤทธร4อนรสชาตจะออกไปทางจดจ4าน ทงหวานจดเคมจดเผดเปรยวสสนกอย�ในโทนเข4ม ออกไปทางดา แดง ม�วง เขยวเข4ม พชทมกลนฉน รสเผดทกชนด รวมทงอาหารทใส�สารปรงแต�งมากๆ อาหารทผ�านกระบวนการแปรรป อย�างขนมกรบกรอบ บะหมสาเรจรป ผงชรส เหล4า เบยร� ไวน� ชา กาแฟ นาอดลม เครองดมชกาลง

ตวอย�างอาหารฤทธร4อน เช�น เนอ นม ไก� ถวเหลอง ถวลสง ถวแดง ถวดา เหดโคน ปลาร4า นาปลา เต4าเจยว ไข�เคม ปลาเคม ผกรสเผดและพชทมกลนฉนทกชนด เช�น ตะไคร4 ขง ข�า กะเพรา พรก พรกไทย สะระแหน� หอม กระเทยม กะหลา มะกรด คะน4า สะตอ โหระพา ถวฝEกยาว ฟEกทอง หน�อไม4 ใบยอ สาหร�าย ส�วนผลไม4 ได4แก� ทเรยน มะเฟcอง มะไฟ มะตม ขนนสก มะม�วงสก ลนจ เงาะ ลาไย กล4วยหอม กล4วยไข� กล4วยเลบมอนาง อง�น น4อยหน�า ฝรง ทบทมแดง มะละกอสก

อาหารทให4ฤทธร4อนให4พลงงานกระต4นร�างกายให4ทางานคกคกมชวตชวา แต�ถ4ามากเกนกจะกระต4นร�างกายให4ทางานอย�ตลอดเวลาร�างกายร4อน ใครทชนชอบอาหารทมฤทธร4อนร4ไว4เลยว�าร�างกายคณถกใช4งานมากซงไม�เป3นผลดกบร�างกาย

ความจรงเราไม�จาเป3นต4องรอให4เกดอาการไม�สบายเนอสบายตวขน เพอฟLองว�าร�างกายเราร4อนหรอเยนเกนไปค�อยปรบอาหารการกน แต�ปรบสมดลระหว�างอาหารร4อนเยนทกนเข4าไปในแต�ละวน โดยกาหนดง�ายๆ ว�าถ4าวนใดกนอาหารทมฤทธร4อนหรอเนอสตว�มาก กควรทจะหาผลไม4หรอผกทเป3นฤทธเยนกนตามเข4าไป เป3นต4น

วถชวตคนยคใหม�โดยเฉพาะในเมองใหญ�ทาให4วถชวตและวถการกนของเราเปลยนไป อาหารส�วนใหญ�ทเรากนกนมกจะมฤทธร4อน เช�น อาหารสาเรจรป อาหารทเคมจด มนจด หวานจด เผดจด เปรยวจด อาหารทมสารเคม อาหารใส�ผงชรส อย�นงมากกว�าเคลอนไหว เคร�งเครยด และเร�งร4อนในทกกจกรรมของชวต

แม4กระทงการกนเรากนเรวลมกนเพราะไม�มเวลา กนรวบมอแบบหนกๆ กนปรนเปรอความเหนอยล4าและเคร�งเครยด และสงคมบรโภคนยมยงกระต4นเร4าให4เรากน กน และกน ได4ตลอด 24 ชวโมง กนเพราะอยาก กนเพราะภาพและคาเชญชวน มากกว�ากนเพอตอบสนองร�างกายภายใน เป3นสาเหตให4คนเดยวนเจบป<วยด4วยโรควถชวตกนมากขน คงถงเวลาแล4วทเราต4องหนกลบมาใส�ใจตวเองอย�างจรงจง เรมจากเรองง�าย ๆ อย�างการกนนแหละ

- 15 -

สทธประโยชน*ของผ สงอาย ตาม พระราชบญญตผ สงอาย พ.ศ. ๒๕๔๖

1. ด านการแพทย*และสาธารณสข • ผ4สงอายได4รบบรการทสะดวกรวดเรว มช�องทางเฉพาะในโรงพยาบาล กระทรวงสาธารณสข

ขอรบบรการได4ทโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขทวประเทศ • ขอทราบข4อ มล เ พม เ ตม ได4 ท สถา บน เวชศาสตร� ผ4 ส ง อาย กระทรวงสาธารณส ข

โทรศพท� : 0 2 590 6230 www.agingthai.org

2. ด านการลดหย!อนค!าโดยสาร การอานวยความสะดวกในการเดนทาง • รถไฟ

- ผ4สงอายได4รบการลดค�าโดยสารทกชนตลอดเส4นทาง ทกสาย (ไม�รวมค�าธรรมเนยม) ตงแต�เดอน มถนายน ถง เดอน กนยายน การอานวยความสะดวก โดยไม�ต4องเข4าแถวรอซอตว มทนงรอรบตว พนกงานช�วย

ยกสมภาระ ปฐมพยาบาลเมอเจบป<วย - ขอรบบรการได4ท สถานรถไฟทกสถาน - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท การรถไฟแห�งประเทศไทย

โทรศพท� : 0 2225 0300 www.railway.co.th • รถไฟใต ดน

- ผ4สงอายได4รบบรการลดค�าโดยสารครงราคา ขอรบบรการได4ท สถานรถไฟฟLาใต4ดนทกสถาน

- ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท การรถไฟฟLาขนส�งมวลชนแห�งประเทศไทย โทรศพท� : 0 2612 2444 , 0 2624 5200 www.mrta.co.th

• รถไฟฟPา BTS - ผ4สงอายได4รบลฟต�บรการทสถานหมอชต สยาม อโศก อ�อนนช และช�องนนทร - ขอรบบรการท สถานรถไฟฟLา BTS - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท บรษทระบบขนส�งมวลชนกรงเทพจากด(มหาชน)

โทรศพท� : 0 2246 0039 www.bts.co.th • รถโดยสารประจาทาง ขสมก.

- ผ4สงอายได4รบ การลดค�าโดยสารครงราคา (ไม�รวมค�าธรรมเนยม) ตลอดทงวน - จดทนงสารองเป3นการเฉพาะ - ขอรบบรการได4ท รถโดยสารประจาทางทกสาย - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท องค�การขนส�งมวลชนกรงเทพฯ

โทรศพท� : 0 2246 0339 , 0 2246 0741 – 4 , 184 www.bmta.co.th หมายเหต เรอข4ามฟากและเรอด�วนจะมบรการลดครงราคาเป3นช�วงๆ สามารถตดตามข�าวสารได4จากกรมการขนส�งทางนา

6

- 16 -

• รถโดยสารบรษทขนส!ง จากด (บขส.) - ผ4สงอายได4รบ การลดหย�อนค�าโดยสารครงราคา (ไม�รวมค�าธรรมเนยม) - จดทนงพกผ�อน และห4องสขา - ขอรบบรการได4ท สถานขนส�งทกสถาน - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท กรมการขนส�งทางบก

โทรศพท� : 0 2272 3601-9 ,0 2936 2852–66 ,1854 www.transport.co.th - กองค4มครองผ4โดยสาร โทรศพท� : 0 2936 2834 - ศนย�วทย 24 ชม. โทรศพท� : 0 2936 2963

• เครองบน สายการบนไทย - ผ4สงอายได4รบ การลดค�าโดยสาร 15 % ชนประหยด เทยวบนภายในประเทศ - ขอรบบรการได4ท การบนไทย การอานวยความสะดวกขนเครองเป3นอนดบแรก - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท โทรศพท� : 0 2356 1111 , 0 2545 1000

www.thaiair.com สายการบนบางกอกแอร*เวย* - ผ4สงอายได4รบ การลดค�าโดยสาร 5 % ชนประหยด เฉพาะเทยวบนภายในประเทศ และ

การอานวยความสะดวกในการขนเครองเป3นอนดบแรก - ขอรบบรการได4ท สายการบนกรงเทพ - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท โทรศพท� : 0 2265 5555 , 0 2265 5678

www.bangkokair.com สายการบนนกแอร* - ผ4สงอายได4รบ การอานวยความสะดวกขนเครองเป3นอนดบแรก - ขอรบบรการได4ท สายการบนนกแอร� - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท โทรศพท� : 1318 , www.nokair.co.th สายการบนแอร*เอเซย - ผ4สงอายได4รบ การอานวยความสะดวกขนเครองเป3นอนดบแรก - ขอรบบรการได4ท สายการบนแอร�เอเซย - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท โทรศพท� : 0 2515 9999 , www.airasia.com ท!าอากาศยาน - ผ4สงอายได4รบ การจดสงอานวยความสะดวก ได4แก� ลฟท� , โทรศพท� ทางลาด ห4องสขา

มมพกผ�อน - ขอรบบรการได4ท ท�าอากาศยานทกแห�ง - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท กรมการขนส�งทางอากาศ โทรศพท� : 0 2287 0320 - 9 ,

www.aviation.go.th • ท!าเรอข ามฟาก

- ผ4สงอายได4รบ การอานวยความสะดวก ปลอดภย มเจ4าหน4าทประชาสมพนธ�เส4นทาง - ขอรบบรการได4ท ท�าเรอข4ามฟากทกแห�ง - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท กรมการขนส�งทางนาและพานชยนาว

โทรศพท� : 0 2233 1131 , www.md.go.th

- 17 -

• ทางด!วน - ผ4สงอายได4รบ การจดบรการห4องนาเป3นการเฉพาะ ทด�านดนแดง ด�านสขมวท 62 และ

ด�านบางนา - ขอรบบรการได4ท ด�านดนแดง ด�านสขมวท 62 และด�านบางนา - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท การทางพเศษแห�งประเทศไทย

โทรศพท� : 0 2579 5380 - 9 , www.eta.co.th

3. ด านการท!องเทยว - ผ4สงอายได4รบ การจดกจกรรม โครงการสาหรบผ4สงอาย - ขอรบบรการได4ท การท�องเทยวแห�งประเทศไทย - ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท โทรศพท� : 0 2250 5500 , www.tat.or.th

4. การช!วยเหลอเงนเบยยงชพ ผ4สงอายมคณสมบตตามหลกเกณฑ� ทมรายได4ไม�พอเพยงแก�การยงชพ ถกทอดทง ขาดผ4

อปการะเลยงด ไม�สามารถประกอบอาชพเลยงตนได4 และได4รบการพจารณาคดเลอก ให4เป3นผ4มสทธได4รบเบยยงชพ

จะได4รบการช�วยเหลอเงนเบยยงชพตลอดชวต เดอนละ 500 บาท • หลกฐาน

บตรประจาตวประชาชน บตรอน ๆ ททางราชการออกให4 ทะเบยนบ4านฉบบจรง และสาเนาอย�างละ 1 ชด และหลกเกณฑ�อน ๆ ตามทกระทรวงมหาดไทยกาหนด

- ขอรบบรการได4ท สานกงานเขตกรงเทพมหานคร องค�การบรหารส�วนจงหวด องค�การบรหารส�วนตาบล , เทศบาลตาบล เทศบาลเมองพทยา

- ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท กรมการปกครองท4องถน โทรศพท� : 0 2241 9000 ต�อ 4131 – 2 สานกพฒนาสงคม กรงเทพมหานคร โทรศพท� : 0 2245 5166 , www.bma.go.th

หมายเหต ผ4สงอายต4องแจ4ง และแสดงบตรประจาตวประชาชนต�อเจ4าหน4าท ก�อนซอตวโดยสารบรการขนส�งสาธารณะ

- 18 -

5. การลดหย!อนภาษเงนได • ผ เลยงดบดามารดาได รบ การหกลดหย!อนเงน จานวน 30,000 บาท ต!อผ สงอาย 1 คน • หลกเกณฑ*

- ผ4เป3นบดา มารดา ต4องมอาย 60 ปP ขนไป รายได4ไม�เกน 30,000 บาท ต�อปP อาศยอย�ในประเทศไทย อย�ในความอปการะเลยงดของผ4มเงนได4

- ผ4มเงนได4 ต4องเป3นบตรทชอบด4วยกฎหมาย อปการะเลยงดบดา มารดา ของตนเอง รวมทงบดา มารดา ของสามหรอภรยา

- กรณสามหรอภรยา เป3นผ4มรายได4ฝ<ายเดยว ให4ผ4มเงนได4หกลดหย�อนค�าอปการะเลยงดบดา มารดาของสามหรอภรยาของผ4มเงนได4 คนละ 30,000 บาท

- กรณผ4มเงนได4หลายคนอปการะเลยงดบดา มารดา คนเดยวกน ให4ผ4มเงนได4เพยงคนเดยวทมหลกฐานรบรองการอปการะเป3นผ4ทมสทธหกลดหย�อน

• หลกฐาน - หนงสอการหกลดหย�อนค�าอปการะเลยงดบดา มารดา (ล.ย.03)

• ขอรบบรการได ท - สานกงานสรรพากรพนท และสานกงานสรรพากรพนทสาขาทกแห�ง

• ขอทราบข อมลเพมเตมได ท กรมสรรพากร โทรศพท� : 0 2272 8407 , 0 2272 9479 , 0 2272 9000 , 0 2272 8000 , www.rd.go.th

การยกเว นภาษเงนได เพมเตม สาหรบผ มอายไม!ตากว!าหกสบห าปBบรบรณ*

และเป4นผ อย!ในประเทศไทย เงอนไข

1. ผ4มอายหกสบห4าปPบรบรณ�ขนไป มเงนได4ภาษทครบหกสบห4าปPบรบรณ�และเป3นผ4อย�ในประเทศไทย จะได4รบการยกเว4นไม�ต4องรวมคานวณรายได4เพมเตมจากเดมตามเงนทได4รบจรง แต�ไม�เกนหนงแสนเก4าหมนบาท

2. เฉพาะผ4มหน4าทเสยภาษเงนได4บคคลธรรมดา 3. กรณผ4มเงนได4หลายประเภท จะยกเว4นภาษจานวนเท�าไรกได4แต�รวมแล4วไม�เกนหนงแสนเก4าหมนบาท 4. กรณสาม ภรรยามเงนได4ร�วมกน โดยความเป3นสาม ภรรยามได4อย�ตลอดปPภาษ ถอเป3นเงนได4ของคณะ

บคคล ไม�ได4รบการยกเว4นภาษตามเงอนไขน 5. กรณสาม ภรรยา มเงนได4ร�วมกน โดยความเป3นสาม ภรรยาได4มอย�ตลอดปPภาษ ถอว�าเงนได4ดงกล�าว

เป3นเงนของสาม สามเป3นผ4รบการยกเว4นภาษตามเงอนไขน 6. กรณสาม ภรรยา ต�างฝ<ายต�างมเงนได4 ไม�ว�าความเป3นสาม ภรรยา จะมอย�ตลอดปPภาษหรอไม�ให4ต�าง

ฝ<ายต�างได4รบการยกเว4นภาษตามเงอนไขน

ขอทราบข อมลเพมเตมได ท - สานกงานสรรพากรพนท สานกงานสรรพากรพนทสาขาทกแห�ง กรมสรรพากร

โทรศพท� : 0 2272 8000 www.rd.go.th

- 19 -

6. หน!วยงานของรฐ ทวประเทศให การยกเว นค!าเข าชมสถานท • ผ4สงอายได4รบ การยกเว4นค�าเข4าชมสถานท จานวน 257 แห�ง เช�น พพธภณฑ�สถานแห�งชาต

อทยานแห�งชาต อทยานประวตศาสตร� สวนสตว� โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร เป3นต4น

• ขอทราบข4อมลเพมเตมได4ท - กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล4อม

โทรศพท� : 0 2278 8585 , 0 2278 8597 , 0 2278 8595 www.monre.go.th

- กระทรวงวฒนธรรม โทรศพท� : 0 2247 0028 ต�อ 4148 www.m-culture.go.th

- กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร โทรศพท� : 0 2568 2530 , 0 2568 8628 www.mict.go.th

- กรงเทพมหานคร โทรศพท� : 0 2245 5191 , 0 2246 0285 , 0 2246 0359 www.bma.go.th

- 20 -

การเข ารกษาพยาบาลกรณฉกเฉนทต องเป4นคนไข ใน (โรงพยาบาลของรฐบาล)

ผ4สงอายและผ4ทเกษยณอายราชการไปแล4ว ส�วนใหญ�มกจะพกผ�อนในภมลาเนาของตน และไม�ค�อยได4กลบมาทททางานเดมของตนแล4ว ในกรณทอายมากขนเกดเจบไข4ได4ป<วยต4องเข4ารกษาตวในโรงพยาบาล และต4องเข4าเป3นคนไข4ในจะทาอย�างไร ท�านไม�ต4องกงวลแล4วไม�ยากลาบากเลย ไม�ต4องเข4ามาเอาใบส�งตวจากททางานแล4ว เพยงแต�ใช4บตรประจาตวประชาชนใบเดยว สามารถเข4ารบการรกษาพยาบาลได4ในโรงพยาบาลรฐบาลทกแห�ง

ฉะนนทกท�านทมสทธในการรกษาพยาบาลของโรงพยาบาลรฐบาล ควรจะต4องตรวจสอบ หลกฐานส�วนตวว�าท�านมพร4อมหรอยง โดยเตรยมการดงน

1. ท�านได4ให4หรอทาฐานข4อมลของตนเอง และบคคลในครอบครวทมสทธได4ค�ารกษาพยาบาลให4เป3นปEจจบนหรอยง ถ4าไม�แน�ใจไปตรวจสอบกบส�วนทะเบยนประวตและบาเหนจบานาญแล4วทาให4เป3นปEจจบน

2. ให4สละเวลาไปทาบตรจ�ายตรงกบโรงพยาบาลทท�านสะดวกและไปรกษาเป3นประจา จะเกดประโยชน�สงสด

3. เมอต4องเข4าร4กษาพยาบาลฉกเฉนหรอต4องเข4าเป3นคนไข4 เลขบตรประจาตวประชาชน 13 หลก เท�านนใช4ได4 4. โรงพยาบาลจะขอเลขกบกรมบญชกลางให4โดยตรง (ไม�ต4องขอหนงสอรบรองจากกรมฯ ทตนทางานอย�)

จะเหนว�าไม�ย� งยากอะไรเลย รกษาสขภาพอนามยของตนให4ด ถ4าจาเป3นต4องเข4ารกษาพยาบาลกเตรยมหลกฐานข4อมลของตนให4พร4อมเข4าโรงพยาบาลยนบตรประชาชนแสดงสทธและไม�ต4องกงวลอะไรอก

การเข ารกษาพยาบาลกรณฉกเฉนทต องเป4นคนไข ใน (โรงพยาบาลเอกชน)

ทกท�านคงยอมรบว�าการรบบรการรกษาพยาบาลในโรงพยาบาลเอกชนนนสะดวกสบายกว�าโรงพยาบาลรฐบาลมาก จงมหลายท�านทยอมใช4บรการในโรงพยาบาลเอกชนเมอเจบป<วยเลกๆ น4อยๆ ซงในการนต4องเสยค�าใช4จ�ายทงหมดเองในกรณเป3นคนไข4นอก และเป3นรายจ�ายทสงพอสมควร ปEจจบนเป3นทน�ายนดทมโรงพยาบาลเอกชนกล�มหนงได4เข4าโปรแกรมการมส�วนลดและการบรการกบกรมบญชกลาง ในกรณเป�นคนไข�ใน และกรณนดผ�าตดล�วงหน�า ซงกล�มโรงพยาบาลเอกชนน เปgดดได4ในเครอข�ายกรมบญชกลาง ท www.cgd.go.th ซงจะมรายละเอยดชอโรงพยาบาล กล�มโรคทให4บรการเข4าโปรแกรม ค�ารกษาพยาบาลทได4ลดหย�อน ข อสรปสาหรบคนไข ในโรงพยาบาลเอกชน มสทธดงน 1. กรณเร!งด!วนถงแก!ชวต (คาว�าถงแก�ชวต คอ ถ4าไม�เข4ารบการรกษาพยาบาลตรงนอาจจะเสยชวตได4) สามารถเบกได4ดงน - ค�าห4อง ค�าอาหาร วนละไม�เกน 600 บาท - ค�าตรวจวเคราะห� ค�ายารกษาครงหนงของทจ�าย (ในใบเสรจรบเงน) ไม�เกน 4,000 บาท ต�อครงของการเข4ารกษาตว - ค�าอปกรณ�ตามกาหนด

7

- 21 -

2. กรณนดผ!าตดล!วงหน า เป3นโปรแกรมใหม�ทมโรงพยาบาลบางกล�มได4มข4อตกลงผกพนกบกรมบญชกลางสาหรบผ4ทผ�าตดในกรณไม�ฉกเฉนมการนดหมายล�วงหน4า ซงมบางโรค บางกรณทาได4 เช�น โรคตา โรคข4อกระดก เป3นต4น กล�มโรงพยาบาลเหล�านเปgดดได4ทเวบไซด�ของกรมบญชกลาง www.cgd.go.th ซงจะมชอโรงพยาบาลทงหมดทเข4าโปรแกรมปEจจบนมกว�า 30 แห�ง เมอเปgดเข4าดในแต�ละโรงพยาบาลจะบอกชอโรคททาการรกษาในโปรแกรมนได4 และค�ารกษาพยาบาลซงบางโรงพยาบาลไม�คดค�ารกษา ค�าห4อง ค�าอปกรณ� แต�สรปเป3นค�าสมนาคณแพทย� เป3นค�าใช4จ�ายรวมทจะต4องจ�าย สามารถพจารณาตดสนใจกนได4ถ4าต4องการใช4บรการ นเป3นทางเลอกอกรปแบบหนงทน�าสนใจ ถ4าท�านพอทจะส4กบค�าบรการในส�วนนนทท�าน จะเลอก ท�านอย�าลมใช4บตรประจาตวประชาชน อกเช�นกน เพอใช4สทธนเชอมโยงกบกรมบญชกลาง

- 22 -

แนวทางปฏบตในการเตรยมเอกสารและหลกฐานส!วนตว

ลาดบ รายการ ม ไม�ม 1 ตรวจสอบประวตการรบราชการ และเขยนประวตของตนเองถ�ายสาเนาไว4 2 ตรวจสอบประวตการได4รบเครองราชอสรยาภรณ� โดยเฉพาะชนสงสดถ�ายสาเนาใบ

ประกาศเกบไว4

3 จดเตรยมเอกสารและสาเนาเอกสารทสาคญไว4ให4ครบสมบรณ� โดยเกบไว4ในซองใส�ไว4ในแฟLมข4อมลส�วนตว ทาสารบญเรยงตามลาดบ ดงน 3.1 สาเนาบตรประชาชน สาเนาบตรข4าราชการบานาญ สาเนาบตรประจาตว ทกชนด

3.2 ทะเบยนบ4านและสาเนาทะเบยนบ4าน ทมชอของตนเองและทายาท 3.3 ทะเบยนสมรสของบดามารดาของตนเองและทายาท 3.4 ทะเบยนสมรสของตนเอง 3.5 ทะเบยนหย�า (ถ4าม) 3.6 ใบมรณบตรของบดามารดา (ถ4าถงแก�กรรมแล4ว) ถ4าไม�มควรไปขอหนงสอรบรอง

จากททาการปกครอง ตามภมลาเนาเดมของบดามารดา

3.7 ทะเบยนรบรองบตร หรอบตรบญธรรม 3.8 เอกสารกรมธรรม�ประกนชวต ททาไว4กบบรษทต�างๆ 3.9 สมดธนาคารต�างๆ 3.10 เอกสารสญญาต�างๆ เช�น สญญาเงนก4 สญญาเช�าซอ สญญาเช�า 3.11 เอกสารเกยวกบทรพย�สน

- โฉนดทดน - ทะเบยนอาวธปcน - ทะเบยนยานพาหนะ

3.12 ทะเบยนประวต 3.13 รปถ�ายข4าราชการหรอชดทงดงาม (เป3นรปถ�ายขนาดใหญ�ควรมไว4 1 รป) 3.14 หนงสอทระลกเนองในโอกาสเกษยณอายราชการ 3.15 ทะเบยนร�น รายชอ ทอย� หมายเลขโทรศพท�ทตดต�อได4ของบคคลทเคารพ

นบถอ ญาตสนทมตรสหายผ4ทค4นเคย

4 ทาหนงสอระบเจตนาตงบคคลผ4ทจะรบเงนช�วยเหลอพเศษไว4ตลอดจนหนงสอรบรองทะเบยนการเป3นทายาทไว4ให4เรยบร4อย

5 บนทกสงให4ทายาทดาเนนการตดต�อหน�วยงานทเกยวข4องสทธต�างๆ ทพงได4รบหลงการเสยชวต

ข อควรพงปฏบต ควรจดทาแฟLมเอกสารเรยงลาดบตาม 1-5 หากไม�สามารถใส�แฟLมได4 ควรจะสาเนาเอกสารต�างๆ เข4าแฟLมไว4และมหมายเหตไว4ทเอกสารนนบอกสถานทจดเกบเอกสารฉบบจรงอย�ทไหน

8

- 23 -

ตวอย!างแบบบนทกประวต

ชอ-สกล วน เดอน ปP เกด ศาสนา หม�โลหต ปEจจบน

ประวตการศกษา วฒ ปP พ.ศ.ทสาเรจ ชอสถาบน วนเรมรบราชการ วนออกจากราชการ รวมอายราชการ วน เดอน ปP

ประวตการทางาน ปP พ.ศ. ตาแหน�ง

เครองราชอสรยาภรณ�ทได4รบ วน เดอน ปP

เลขประจาตว เลขท วนออกบตร วนหมดอาย บตรประชาชน บตรข4าราชการบานาญ ใบอนญาตขบขรถยนต� บตรสมาชกสหกรณ�ออมทรพย� บตรสมาชกชมรม

- 24 -

กรมธรรม�ประกนชวต ประเภท เลขท วนครบกาหนด บรษท ธนาคาร ประเภท เลขทบญช หมายเหต บตรเครดตธนาคาร ประเภท เลขท อายบตร รหสของบตร

กองทน ประเภท เลขท กาหนดอายกองทน หมายเหต

พนธบตรรฐบาล อายพนธบตร วนครบกาหนด จานวนเงน หมายเหต

โฉนดทดน เลขทโฉนด เนอท สถานท ทะเบยนรถยนต� ยห4อ ทะเบยนอาวธปcน ยห4อ

- 25 -

เกรดความร สาหรบข าราชการบานาญ

บาเหนจตกทอดคออะไร บาเหนจตกทอด คอเงนทจ�ายให4แก�ทายาทโดยจ�ายให4ครงเดยว ในกรณทสมาชกหรอผ4รบบานาญ ถงแก�ความตาย ในกรณทสมาชกถงแก�ความตายในระหว�างรบราชการ และความตายนนมได4เกดขนเนองจากความประพฤตชวอย�างร4ายแรงของตนเอง ให4จ�ายบาเหนจตกทอดแก�ทายาทของสมาชก โดยคานวณจากอตราเงนเดอนเดอนสดท4าย คณด4วยเวลาราชการของผ4ตาย ในกรณทผ4รบบานาญถงแก�ความตาย ให4จ�ายบาเหนจตกทอดแก�ทายาทของผ4รบบานาญ โดยจ�ายจานวนสามสบเท�าของอตราบานาญบวกเงน ช.ค.บ. ทผ4ตายมสทธได4รบ การจ�ายบาเหนจตกทอดให4แก�ทายาทของสมาชกหรอผ4รบบานาญให4เป3นไปตามเกณฑ� ดงต�อไปน (1) บตรให4ได4รบสองส�วน ถ4าสมาชกผ4ตายมบตรตงแต�สามคนขนไปให4ได4รบสามส�วน (2) สามหรอภรยาให4ได4รบหนงส�วน (3) บดามารดา หรอบดา หรอมารดาทมชวตอย�ให4ได4รบหนงส�วน ในกรณทไม�มทายาทใน (1) (2) (3) หรอทายาทนนได4ตายไปก�อน ให4แบ�งเงนดงกล�าวระหว�างทายาทผ4มสทธทมทายาทผ4มสทธได4รบ สาหรบในกรณทไม�มทายาททงสามดงกล�าว ให4จ�ายบาเหนจตกทอดแก�บคคลซงสมาชกผ4ตายแสดงเจตนาไว4ต�อส�วนราชการเจ4าสงกด

ผ รบบานาญถงแก!ความตายจะมสทธได รบเงนช!วยพเศษหรอไม! เงนช�วยพเศษเป3นเงนททางราชการจ�ายให4แก�ทายาทของผ4รบบานาญทถงแก�ความตายเพอเป3นค�าใช4จ�ายในการจดการศพ ในกรณทผ4รบบานาญถงแก�ความตาย ทายาทมสทธได4รบเงนช�วยพเศษจากทางราชการเป3นจานวนเท�ากบบานาญบวกเงน ช.ค.บ. สามเดอน โดยจ�ายจากเงนงบประมาณ

บาเหนจตกทอดกรณผ รบบานาญตาย เมอผ4รบบานาญถงแก�ความตาย ให4ทายาทหรอผ4มสทธรบบาเหนจตกทอดแจ4งให4ผ4เบกจ�ายบานาญทราบ และให4ผ4เบกจ�ายบานาญแจ4งการหมดสทธรบบานาญของผ4นนให4กรมบญชกลาง ทราบโดยเรว ให4ทายาทผ4มสทธของผ4รบบานาญผ4ถงแก�ความตาย หรอบคคลซงผ4รบบานาญได4แสดงเจตนาไว4แล4วแต�กรณ ลงชอขอรบบาเหนจตกทอด พร4อมทงให4คารบรองว�าจะชดใช4เงนทได4รบไปโดยไม�มสทธตลอดจนค�าเสยหายต�างๆ ในแบบคาขอกบแสดงเจตนาขอรบทางกระทรวง ทบวง กรม หรอส�วนราชการทเทยบเท�า หรอจงหวด หรออาเภอทมคลงจงหวด ณ อาเภอ (สาหรบผ4เยาว� คนเสมอนไร4ความสามารถ หรอคน ไร4ความสามารถ ให4ผ4ปกครองในฐานะผ4แทนโดยชอบธรรมหรอผ4พทกษ� หรอผ4อนบาลลงชอแทน หรอให4ความยนยอม แล4วแต�กรณ) แล4วยนต�อส�วนราชการหรอจงหวดทผ4ตายรบบานาญครงสดท4ายแล4วแต�กรณ และให4เจ4าหน4าทผ4รบผดชอบรวบรวมหลกฐาน เช�นเดยวกบกรณข4าราชการตาย (ยกเว4นหลกฐานเกยวกบการรบราชการ และหลกฐานเกยวกบการตาย) แนบแบบคาขอ

9

- 26 -

หลกฐานทายาท 1. สาเนาทะเบยนบ4าน สาเนาบตรประชาชน ทะเบยนสมรสของบดามารดา 2. สาเนาทะเบยนบ4าน สาเนาบตรประชาชน ทะเบยนสมรสของสาม หรอภรรยา 3. สาเนาทะเบยนบ4าน สาเนาบตรประชาชน ของบตรทกคน ถ4าทายาทคนใดมการเปลยน

ชอ – นามสกล หรอถงแก�กรรม ฯลฯ แนบหลกฐานด4วย 4. สาเนาบญชธนาคารของทายาททมสทธรบเงนทกคน

เงนช!วยพเศษค!าทาศพ ใช4เอกสาร 2 ชด

1. เอกสารข4าราชการบานาญตาย สาเนาทะเบยนบ4าน ใบมรณบตร 2. ทายาทตามแสดงเจตนา

- ทะเบยนบ4าน สาเนาบตรประชาชน สาเนาบญชธนาคาร

- 27 -

แนวปฏบตการขอรบบาเหนจตกทอดและเงนช!วยพเศษ 3 เดอน

บาเหนจตกทอด

เป3นเงนทมอบให4กบทายาทของข4าราชการบานาญทเสยชวต เป3นเงนบาเหนจตกทอด....30 เท�าของเงนบานาญบวกเงน ช.ค.บ. (เงนบานาญบวกเงน ช.ค.บ. คณด4วย 30) ทายาทยนเอกสารขอรบเงนบาเหนจตกทอดได4ทการเจ4าหน4าทต4นสงกด

ผ มสทธได รบบาเหนจตกทอด ได แก! 1. ทายาทตามกฎหมาย หมายถง บดา มารดา ค�สมรส บตร 2. บคคลทข4าราชการหรอผ4รบบานาญแสดงเจตนาไว4กบส�วนราชการ

หลกฐานประกอบการขอรบบาเหนจตกทอด

1. สาเนาใบมรณบตร 3 ฉบบ 2. สาเนาทะเบยนบ4านของผ4เสยชวต 3 ฉบบ 3. สาเนาทะเบยนสมรสของผ4เสยชวต 3 ฉบบ 4. สาเนาทะเบยนสมรสของบดามารดา 3 ฉบบ 5. สาเนาทะเบยนบ4านทายาท 3 ฉบบ 6. สาเนาบตรประจาตวประชาชนของทายาท 3 ฉบบ 7. สาเนาใบมรณบตรของทายาททเสยชวต 3 ฉบบ 8. สาเนาหลกฐานการเปลยนชอ/ชอ-สกลของทายาท 3 ฉบบ 9. สาเนาสมดค�ฝากเงนธนาคารหน4าทมชอผ4รบเงนและเลขทบญชเงนฝาก (บญชสะสมทรพย�หรอบญชออมทรพย�) ทเป3นบญชเงนฝากทใช4ปEจจบน (ควรนาสมดบญชเงนฝากไปปรบยอดธนาคารก�อนยน) และถ4ากรณเปลยนแปลงธนาคาร หรอบญชเงนฝากทได4แจ4งไว4ให4แจ4งต�อส�วนราชการต4นสงกดทราบโดยด�วน ขนตอนการขอรบบาเหนจตกทอด 1. ทายาทจดส�งหลกฐานประกอบการขอรบบาเหนจตกทอดทงานการเจ4าหน4าทต4นสงกด 2. ทายาทกรอกรายการในแบบคาขอรบบาเหนจตกทอด แล4วลงชอแสดงเจตนาขอรบบาเหนจ

ตกทอด ยนต�อส�วนราชการทสงกดครงสดท4าย 3. ทายาททกคนทยงมชวตต4องนดไปให4ถ4อยคาต�อคณะกรรมการสอบคาทายาท 4. ส�วนราชการส�งแบบคาร4องขอรบบาเหนจตกทอด พร4อมหลกฐานไปยงกรมบญชกลาง 5. เมอทายาทได4รบใบแนบหนงสอสงจ�ายแล4วให4ตดต�องานการเงนต4นสงกด

10

- 28 -

เอกสารประกอบการขอรบบาเหนจตกทอด 1. เอกสารเกยวกบผ ตาย 1.1 สาเนาบตรประจาตวประชาชนของผ4ตาย 1.2 สาเนาใบมรณบตรของผ4ตาย หากผ4ตายตายด4วยเหตผดปกต ต4องมหลกฐานสรปสาเหตการ ตายของเจ4าหน4าทตารวจ และรายงานการสอบสวนสาเหตการตายของตารวจประกอบ เพมเตม เช�น รถยนต�ชนตาย ตกนาตาย ฆ�าตวตาย 1.3 สาเนาทะเบยนบ4าน 2. บดา มารดาของผ ตาย 2.1 ถ4าบดาและหรอมารดา ตาย ให4ใช4หลกฐานสาเนาใบมรณบตร 2.2 ถ4าบดาและหรอมารดา ยงมชวตอย�ให4ใช4หลกฐาน - สาเนาบตรประจาตวประชาชน - สาเนาใบทะเบยนสมรส , สาเนาทะเบยนหย�า (ถ4าม) - สาเนาทะเบยนบ4าน 3. สามหรอภรรยาของผ ตาย (มกคนระบให ครบทกคน) 3.1 มชวตอย�ให4ใช4หลกฐาน - สาเนาบตรประจาตวประชาชน - สาเนาใบทะเบยนสมรส - สาเนาทะเบยนบ4าน 3.2 ถ4าหย�าขาดจากกนแล4ว ให4ใช4หลกฐานสาเนาใบหย�า 3.3 ถ4าตายให4ใช4หลกฐานสาเนาใบมรณบตร 4. บตรของผ ตาย (มกคนระบให ครบทกคน) 4.1 สาเนาบตรประจาตวประชาชนทกคน 4.2 สาเนาสตบตร หรอหนงสอจดทะเบยนรบรองบตร/บตรบญธรรม ถ4าสาเนาสตบตรไม�ม ให4ใช4 สาเนาทะเบยนบ4านหรอสาเนาประกาศนยบตร 4.3 สาเนาทะเบยนบ4าน 5. สาเนาบญชธนาคารของทายาททมสทธรบเงนทกคน

หมายเหต กรณผ4ตายหรอทายาทตามกฎหมายเปลยนชอ-ชอสกล ต4องมหนงสอแสดงการเปลยนชอ-ชอสกล ซงออกโดยอาเภอหรอเขตแนบมาประกอบด4วย เมอส�งเอกสารหลกฐานดงกล�าวข4างต4น (จานวนอย�างละ 2 ชด) มรายละเอยดถกต4องครบถ4วน การดาเนนการในเรองขอรบเงนบาเหนจตกทอดจะเป3นไปด4วยความรวดเรวแน�นอน

- 29 -

เงนช!วยพเศษ 3 เดอน เป3นเงนทมอบให4กบทายาทของข4าราชการบานาญทเสยชวต เงนช�วยพเศษมจานวนเป3น 3 เท�า ของเงนบานาญบวกเงน ช.ค.บ. (เงนบานาญบวกเงน ช.ค.บ. คณด4วย 3) ผ มสทธได รบเงนช!วยพเศษ ได แก! 1. บคคลทข4าราชการหรอผ4รบบานาญระบไว4กบส�วนราชการ 2. ถ4าผ4เสยชวตมได4ระบไว4 ผ4มสทธได4รบเงนจะต4องเรยงลาดบทายาทก�อนหลง ถ4าผ4เสยชวตเป3นโสด ผ4มสทธรบเงนได4แก� บดา มารดา ถ4าผ4เสยชวตสมรสแล4ว ผ4มสทธได4รบเงนได4แก� ค�สมรส หลกฐานประกอบการขอรบเงนช!วยพเศษ 1. สาเนาใบมรณบตร 2 ฉบบ 2. สาเนาหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบเงนช�วยพเศษ 2 ฉบบ 3. สาเนาทะเบยนบ4านของผ4รบเงน 2 ฉบบ 4. สาเนาบตรประจาตวของผ4รบเงน 2 ฉบบ 5. สาเนาทะเบยนสมรสในกรณทค�สมรสได4รบเงน 2 ฉบบ 6. สาเนาสมดค�ฝากธนาคารหน4าทมชอผ4รบเงนและเลขทบญชเงนฝาก (บญชสะสมทรพย�หรอบญชออมทรพย�) ขนตอนการขอรบเงนช!วยพเศษ 1. ทายาทกรอกรายการในแบบคาร4องขอรบเงนช�วยพเศษ แล4วลงชอแสดงเจตนาขอรบเงนช�วยพเศษ ยนต�อส�วนราชการทสงกดครงสดท4าย 2. ส�วนราชการส�งแบบคาร4องขอรบเงนช�วยพเศษ พร4อมหลกฐานไปยงกรมบญชกลาง 3. เมองานเงนเดอนได4รบอนมตจากกรมบญชกลางแล4ว ดาเนนการจ�ายเงนให4แก�ทายาท ผ4มสทธ

- 30 -

- 31 -

ดคาอธบายหน4า

- 32 -

31 - 38 -

ดคาอธบายหน4า

- 33 -

- 34 -

ส!งแบบขอรบบาเหนจบานาญได ทหน!วยงานใด

สทธประโยชน� หน�วยงานทรบเรอง

บาเหนจบานาญปกต (ข4าราชการ) บาเหนจปกต (ลกจ4างประจา)

หน�วยงานตงอย�ส�วนกลาง ส�งแบบขอรบบาเหนจบานาญไปทส�วนทะเบยนประวตและบาเหนจบานาญ สานกบรหารทรพยากรบคคล กรมชลประทาน

หน�วยงานตงอย�ในส�วนภมภาค ส�งแบบขอรบบาเหนจบานาญไปทสานกงานคลงเขต ทหน�วยงานนนตงอย�ในเขตทาการ

บาเหนจตกทอด (กรณตาย) บานาญพเศษ บาเหนจพเศษ (ลกจ4างประจา)

หน�วยงานตงอย�ส�วนกลางและส�วนภมภาค ส�งแบบขอรบบาเหนจบานาญไปท กองบรหารการเบกจ�ายเงนเดอน ค�าจ4าง และบาเหนจ บานาญ กรมบญชกลาง

หมายเหต ข4าราชการบานาญเมอถงแก�กรรมให4ทายาทยนเรองขอรบบาเหนจตกทอด 30 เท�าของเงนบานาญ ทได4รบอย�ก�อนถงแก�กรรม ณ สถานทรบบานาญ “รบบานาญทไหนให4รบบาเหนจตกทอดทนน”

- 35 -

หนงสอแสดงเจตนาระบตวผ รบบาเหนจตกทอด

ในกรณไม�มทายาท คอ สามหรอภรยา บตร และบดามารดาทชอบด4วยกฎหมายผ4รบบานาญสามารถแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดตามแบบด4านล�างน

(แบบ 1) เขยนท….................................................................

วนท….........เดอน…............................พ.ศ. …............ (1) ข4าพเจ4า…...................................................................................(2) เป3น [ ] ข4าราชการ [ ] ผ4รบบานาญ

[ ] ทหารกองหนนมเบยหวด ชน / ยศ / ระดบ…................................ ตาแหน�ง…................................................................. สงกดกอง / สานกงาน…................................กรม…..................................กระทรวง…............................................................ จงหวด….....................................................ได4รบ [ ] เงนเดอน เดอนละ…................................................................(3) บาท [ ] บานาญรวมกบ ช.ค.บ. เดอนละ…............(3) บาท [ ] เบยหวดรวมกบ ช.ค.บ. เดอนละ….................................(3) บาท ทอย�ทตดต�อได4เลขท…..................ถนน….....................................ตาบล/แขวง….................................................................... อาเภอ/เขต….............................จงหวด…..........................รหสไปรษณย�….............โทร…...................................................... ในกรณข4าพเจ4าถงแก�ความตาย หากข4าพเจ4าไม�มทายาทผ4มสทธจะได4รบบาเหนจตกทอด(บตร สามหรอภรยา และบดามารดาทชอบด4วยกฎหมาย) ตามมาตรา 48 วรรคหนง และมาตรา 49 แห�งพระราชบญญตบาเหนจบานาญข4าราชการ พ.ศ. 2494 และทแก4ไขเพมเตม และมาตรา 58 วรรคหนง และมาตรา 60 แห�งพระราชบญญตกองทนบาเหนจบานาญข4าราชการ พ.ศ.2539 ข4าพเจ4าขอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดโดยหนงสอฉบบนว�า ข4าพเจ4าประสงค�ให4จ�ายเงนบาเหนจตกทอดแก�บคคลรวม…...........................(4) คน ดงมรายชอต�อไปน 1…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท….............................................................. ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…................................................................ จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…..........................................(6) ส�วน 2…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…............................................................ ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต….............................................................. จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ….........................................(6) ส�วน 3…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…............................................................ ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต….............................................................. จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…........................................(6) ส�วน 4…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…........................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต….............................................................. จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…........................................(6) ส�วน 5…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท….......................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…............................................................ จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…........................................(6) ส�วน 6…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท….......................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…............................................................. จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…........................................(6) ส�วน 7…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท….......................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…............................................................. จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ….........................................(6) ส�วน

11

- 36 -

8…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…......................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…............................................................ จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…........................................(6) ส�วน 9…........................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…......................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…........................................................... จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…......................................(6) ส�วน 10…......................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…........................................................ ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต….......................................................... จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ….....................................(6) ส�วน11…......................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…....................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…......................................................... จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ….....................................(6) ส�วน12…......................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…...................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…......................................................... จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…...................................(6) ส�วน13…......................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…...................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต….......................................................... จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ….....................................(6) ส�วน14…......................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…...................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…........................................................ จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ…...................................(6) ส�วน15…......................................................................................(5)ทอย�ทตดต�อได4เลขท…..................................................... ถนน…...........................................ตาบล/แขวง…..................................อาเภอ/เขต…....................................................... จงหวด…..................................รหสไปรษณย�…...................โทร….......................ให4ได4รบ….....................................(6) ส�วน หนงสอแสดงเจตนานได4ทาขน 2 ฉบบ มข4อความถกต4องตรงกน เกบไว4ทผ4แสดงเจตนา 1 ฉบบ อกฉบบหนง ส�งไปเกบไว4ทสมด/แฟLมประวต สาหรบผ4รบเบยหวดบานาญเกบไว4ทส�วนราชการเจ4าสงกดผ4เบกเบยหวดบานาญ

ลงชอ…...........................................................ผ4แสดงเจตนา (…..........................................................) ลงชอ…...........................................................พยาน (…..........................................................) ลงชอ…...........................................................พยาน (…..........................................................)

สาหรบเจ4าหน4าทเท�านน หนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดฉบบนได4ยนเมอวนท…........เดอน….........................พ.ศ…............ [ ] โดย…..........................................................................................................(7) ข4าราชการ/ผ4รบเบยหวดบานาญ [ ] โดย…................................................................................................(7) ผ4รบมอบฉนทะ ตามหนงสอมอบฉนทะ ฉบบลงวนท…........................................................... ได4นาหนงสอแสดงเจตนาเกบไว4เป3นหลกฐานแล4ว

ลงชอ…..........................................................(8)เจ4าหน4าท (….........................................................)

ตาแหน�ง….................................................................... วนท….......เดอน…........................พ.ศ. ….............. /หมายเหต ….

- 37 -

หมายเหต 1. การขดลบ ขดฆ�า หรอการแก4ไขเปลยนแปลงอย�างอนในหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอด ให4ลงลายมอชอกากบไว4 2. ให4ใส�เครองหมาย / ในช�อง [ ] ทใช4 3. ผ4ทถกระบตวให4เป3นผ4รบบาเหนจตกทอด ต4องไม�ใช� บตร สามหรอภรยาและบดามารดาทชอบด4วยกฎหมาย คาอธบายการกรอกแบบหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ รบบาเหนจตกทอด

(1) ให4ระบวน เดอน ปP ทแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอด (2) ให4ระบคานาหน4า ชอ และนามสกล ของผ4แสดงเจตนา (3) ให4ระบเงนเดอน บานาญรวมกบ ช.ค.บ. หรอเบยหวดรวมกบ ช.ค.บ. ทได4รบอย�ขณะทแสดงเจตนา (4) ให4ระบจานวนผ4มสทธรบบาเหนจตกทอด (5) ให4ระบคานาหน4า ชอ และนามสกล ของผ4ทถกระบตวให4เป3นผ4รบบาเหนจตกทอด (6) กรณระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดไว4มากกว�าหนงคน ให4กาหนดส�วนทจะมสทธได4รบให4ชดเจนด4วย เช�น นาย ก. ให4ได4รบ 1 ส�วน นางสาว ข. ให4ได4รบ 1 ส�วน และเดกหญง ค. ให4ได4รบ 2 ส�วน เป3นต4น (7) ให4ระบคานาหน4า ชอ และนามสกล ของผ4แสดงเจตนา หรอผ4รบมอบฉนทะ (8) หวหน4าส�วนราชการหรอเจ4าหน4าทซงเป3นข4าราชการในสงกดทหวหน4าส�วนราชการมอบหมาย

เอกสารสาคญทจาเป4นต องใช ประกอบการยนแบบฯ

3. สาเนาทะเบยนบ4านของผ4ทถกระบตวให4เป3นผ4รบบาเหนจตกทอด ตามหนงสอแสดงเจตนาทกคน พร4อมรบรองสาเนาถกต4อง

12

- 38 -

คาถามคาตอบเกยวกบบาเหนจตกทอด

ในการปฏบตงานสงจ�ายบาเหนจตกทอดของเจ4าหน4าทกรมบญชกลาง มกจะมเจ4าหน4าทของส�วนราชการหรอทายาทของผ4ตาย โทรศพท�หรอทาหนงสอหารอเกยวกบปEญหาต�างๆ หรอข4อสงสยทเกดขนเกยวกบการขอรบบาเหนจตกทอดเสมอๆ จงได4รวบรวมคาถาม-คาตอบ ทเกดขนไว4 เพอให4เป3นการตอบคาถามสาหรบผ4สอบถาม หรอผ4สนใจอนๆ ดงน

1.ถาม ถ4าข4าราชการประจาหรอผ4รบบานาญถงแก�ความตาย ทายาทจะได4รบความช�วยเหลอจาก ทางราชการหรอไม� ตอบ ทายาทจะได4รบเงนทรฐจ�ายเพอบรรเทาความเดอดร4อน ให4แก�ทายาทของข4าราชการหรอผ4รบ บานาญซงได4แก�บาเหนจตกทอด 2.ถาม บาเหนจตกทอดมวธการคานวณอย�างไร ตอบ ถ4าข4าราชการประจาตาย บาเหนจตกทอดจะคานวณโดยใช4เงนเดอนเดอนสดท4าย x เวลาราชการ ถ4าผ4รบบานาญตาย บาเหนจตกทอดจะคานวณโดยใช4บานาญรายเดอน (ไม�รวม ช.ค.บ.และเงน เพมอนๆ) x 30 – บาเหนจดารงชพ (ถ4าม) 3.ถาม ทายาทผ4มสทธได4รบบาเหนจตกทอดได4แก�ใครบ4าง ตอบ ทายาทผ4มสทธได4รบบาเหนจตกทอด ได4แก� 1. ทายาทตามกฎหมาย คอ 1.1 บดา มารดา 1.2 สามหรอภรยา 1.3 บตรโดยชอบด4วยกฎหมาย 2. บคคลซงผ4ตายแสดงเจตนาให4เป3นผ4รบบาเหนจตกทอด ตามแบบและวธการทกระทรวงการคลง กาหนด 4.ถาม ถ4าผ4ตายไม�มทายาทตามกฎหมายและไม�ได4ทาหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดไว4 จะจ�ายบาเหนจตกทอดให4แก�ผ4ใด ตอบ กรณทผ4ตายไม�มทายาทตามกฎหมาย และไม�ได4ทาหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตก ทอดไว4ให4สทธในบาเหนจตกทอดเป3นอนยตลง 5.ถาม บาเหนจตกทอดแบ�งจ�ายให4แก�ทายาทอย�างไร ตอบ ทายาทตามกฎหมายมสทธได4รบบาเหนจตกทอดตามส�วน ดงน 1. บดา มารดา หรอบดา หรอมารดา ทมชวตอย�ให4ได4รบ 1 ส�วน 2. สาม หรอภรยา ให4ได4รบ 1 ส�วน 3. บตรให4ได4รบ 2 ส�วน ถ4าผ4ตายมบตรตงแต� 3 คน ขนไปให4ได4รบ 3 ส�วน 6.ถาม ถ4าบดาไม�ได4จดทะเบยนสมรสกบมารดาของผ4ตาย และไม�ได4จดทะเบยนรบรองผ4ตายเป3นบตรโดย ชอบด4วยกฎหมาย บดาจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอด หรอไม� ตอบ ไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอด

- 39 -

7.ถาม กรณทบดาไม�มหลกฐานเป3นบดาโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตาย แต�ได4ไปยนคาร4องต�อศาลขอให4 ศาลสงให4เป3นบดาโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตาย บดาจะใช4คาสงศาลดงกล�าว เป3นหลกฐานใน การขอรบบาเหนจตกทอดได4หรอไม� ตอบ บดาจะใช4คาสงศาลทสงให4เป3นบดาโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตาย เป3นหลกฐานในการขอรบ บาเหนจตกทอดได4 หากคาสงศาลนนสงก�อนวนทผ4ตายถงแก�ความตาย

หากการร4องศาลเพอให4ศาลสงให4เป3นบดาโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตาย กระทาหลงจากทผ4ตายได4ถงแก�ความตายแล4ว ผลของคาสงศาลให4เป3นบดาโดยชอบด4วยกฎหมาย เกดขนภายหลงวนทผ4ตายถงแก�ความตาย ดงนน วนทผ4ตายถงแก�ความตายบดาไม�ใช�บดาโดยชอบด4วยกฎหมาย บดาจงไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�อย�างใด 8.ถาม ถ4าบดา มารดาของผ4ตาย ได4ถงแก�ความตายเป3นเวลานานแล4ว และไม�สามารถค4นหามรณบตรของ

บดามารดาได4จะใช4หลกฐานใดประกอบการขอรบบาเหนจตกทอดได4บ4าง ตอบ ให4ใช4หนงสอรบรองการตายของผ4ทควรเชอถอได4 เช�น พ น4อง ลง ปLา น4า อา หรอเจ4าหน4าทฝ<าย ปกครอง (อาเภอ) แทนได4 9.ถาม ถ4าบดา มารดาของผ4ตายไม�ได4จดทะเบยนสมรสกนแต�แต�งงานอย�กนกนก�อนวนท 1 ตลาคม 2478

บดาจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� และจะใช4หลกฐานใดประกอบการขอรบบาเหนจตกทอด ตอบ บดามสทธได4รบบาเหนจตกทอด โดยใช4หลกฐานประกอบดงน

- หนงสอรบรองของผ4ควรเชอถอได4ทรบรองว�าบดามารดาสมรสก�อนวนท 1 ตลาคม 2478 หรอ

- สาเนาทะเบยนบ4านหรอสตบตรของบตรร�วมบดามารดาเดยวกนกบผ4ตายซงเกดภายในปP พ.ศ.2478 หรอก�อนนน 10.ถาม ค�สมรสของผ4ตายถ4าอย�กนฉนท�สามภรยากบผ4ตายแต�มได4จดทะเบยนสมรสกบผ4ตายจะมสทธได4รบ บาเหนจตกทอดหรอไม�

ตอบ ถ4าอย�กนฉนท�สามภรยากนก�อนวนท 1 ตลาคม 2478 กมสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�ถ4าอย�กนกนหลงวนท 1 ตลาคม 2478 โดยทไม�ได4จดทะเบยนสมรสกนค�สมรสกจะไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�อย�างใด

11.ถาม ถ4าผ4ตายจดทะเบยนสมรสซ4อน ค�สมรสของผ4ตายจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� ถ4ามสทธ ค�สมรสคนใดจะได4รบบาเหนจตกทอดดงกล�าว ตอบ ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณชย� มาตรา 1452 มาตรา 1494 และมาตรา 1495 บญญต

โดยสรปว�า ชายหรอหญงจะทาการสมรสในขณะทตนมค�สมรสอย�ไม�ได4 และการสมรสจะเป3นโมฆะได4กต�อเมอมคาพพากษาศาลสงให4การสมรสเป3นโมฆะ ต�อมาได4มการตราพระราชบญญตแก4ไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพ�งและพาณชย� (ฉบบท 10) พ.ศ.2533 มผลใช4บงคบตงแต�วนท 27 กนยายน 2533 มาตรา 1497 บญญตว�า “การสมรสทเป3นโมฆะเพราะฝ<าฝcน มาตรา 1452 (ชายหรอหญงจะทาการสมรสในขณะทตนมค�สมรสอย�ไม�ได4) บคคลผ4มส�วนได4เสยคนใดคนหนงจะกล�าวอ4างขน หรอจะร4องขอให4ศาลพพากษาว�าการสมรสเป3นโมฆะกได4” ฉะนน การหาข4อยตว�าการสมรสใดถกต4องตามกฎหมาย ดาเนนการดงน 4. การสมรสซ4อนก�อนวนท 27 กนยายน 2533 ผ4มส�วนได4เสยยนคาร4องต�อศาลเพอให4ศาล พพากษาชขาดว�าการสมรสครงใดมผลสมบรณ�ตามกฎหมาย หรอการสมรสครงใดเป3นโมฆะ ค�สมรสทเป3นโมฆะกจะไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�อย�างใด

- 40 -

(2) การสมรสซ4อนตงแต�วนท 27 กนยายน 2533 เป3นต4นไป (2.1) ผ4มส�วนได4เสยยนคาร4องต�อศาลเพอให4ศาลพพากษาชขาดว�าการสมรสครงใดมผล สมบรณ�ตามกฎหมาย หรอการสมรสครงใดเป3นโมฆะ

(2.2) ผ4มส�วนได4เสย ได4แก� บคคลผ4มสทธได4รบบาเหนจตกทอดของผ4ตายอนได4แก� บตร สามหรอภรยา หรอบดามารดาของผ4ตาย รวมทงส�วนราชการเจ4าสงกดของผ4ตาย และกรมบญชกลางซงจะเป3นผ4พจารณาจ�ายบาเหนจตกทอดกล�าวอ4างเพอให4การสมรสเป3นโมฆะได4

12.ถาม บตรของผ4ตายทเกดจากภรยาทจดทะเบยนสมรสซ4อน จะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� ตอบ มสทธได4รบบาเหนจตกทอด เพราะบตรทเกดจากบดามารดาทจดทะเบยนสมรสกนถอว�าเป3นบตร โดยชอบด4วยกฎหมายของบดามารดานนไม�ว�าการจดทะเบยนสมรสนนจะเป3นการจดทะเบยน

สมรสซ4อนหรอไม� 13.ถาม หลกฐานทแสดงถงการเป3นบตรโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตาย ได4แก�อะไรบ4าง ตอบ หลกฐานทแสดงถงการเป3นบตรโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตาย ได4แก� 1. สาเนาทะเบยนสมรสของผ4ตายกบมารดาของบตร หรอ 2. สาเนาทะเบยนการรบรองบตร หรอ 3. สาเนาคาพพากษาของศาลว�าเป3นบตร โดยต4องยนคาร4องต�อศาลภายใน 1 ปP นบแต�วนทบดา ถงแก�ความตาย 4. หนงสอรบรองการจดทะเบยนรบเป3นบตรบญธรรม 14.ถาม ถ4าผ4ตายไม�ได4จดทะเบยนสมรสกบมารดาของบตรและไม�ได4จดทะเบยนรบรองบตร และบตรได4ยน คาร4องต�อศาลขอให4ศาลสงให4เป3นบตรโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตายแต�เป3นการยนคาร4องต�อศาล เกนกว�า 1 ปP นบแต�วนทผ4ตายถงแก�ความตายบตรดงกล�าวจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� ตอบ ไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�อย�างใด เนองจากตามพระราชบญญตบาเหนจบานาญ ข4าราชการ พ.ศ.2494 และทแก4ไขเพมเตม มาตรา 48 พระราชบญญตกองทนบาเหนจบานาญ ข4าราชการ พ.ศ.2539 และทแก4ไขเพมเตม มาตรา 58 บญญตไว4ว�าถ4าบตรมความประสงค�จะยน คาร4องต�อศาลเพอให4ศาลสงให4เป3นบตรทชอบด4วยกฎหมาย จะต4องยนภายใน 1 ปP นบแต�วนท บดาถงแก�ความตาย หรอนบแต�วนทได4ร4หรอควรได4ร4ถงความตายของบดา 15.ถาม บตรผ4เยาว�จะสามารถลงชอขอรบเงนบาเหนจตกทอดในแบบ 5309 ด4วยตนเองได4หรอไม� ตอบ บตรผ4เยาว�จะลงชอขอรบบาเหนจตกทอดในแบบ 5309 เองไม�ได4ต4องให4บดาหรอมารดาลงชอ ขอรบเงนแทนหรอถ4าบดาและมารดาถงแก�ความตายไปแล4วต4องให4ผ4ปกครองโดยชอบด4วย กฎหมายลงชอแทน 16.ถาม กรณบตรบญธรรมเป3นผ4เยาว� บดามารดาทแท4จรงจะสามารถลงชอขอรบบาเหนจตกทอดแทนได4 หรอไม� ตอบ บดา-มารดาทแท4จรงจะลงชอขอรบบาเหนจตกทอดแทนไม�ได4 เนองจากผ4ตายได4จดทะเบยนรบ เดกเป3นบตรบญธรรมแล4ว สทธในการปกครองเดกจงเป3นของผ4รบบตรบญธรรม บดา-มารดาท แท4จรงจงไม�มอานาจในการปกครองเดกถงแม4ผ4รบบตรบญธรรมจะถงแก�ความตายไปแล4ว แต� สทธในการปกครองเดกกมได4อย�ทบดา-มารดาทแท4จรงจงต4องดาเนนการยนคาร4องต�อศาลเพอให4 ศาลสงตงผ4ปกครองโดยชอบด4วยกฎหมายเสยก�อน แล4วจงให4ผ4ปกครองโดยชอบด4วยกฎหมายลง ชอขอรบบาเหนจตกทอดแทนได4

- 41 -

17.ถาม กรณผ4ตายไม�มทายาทตามกฎหมายและไม�ได4ทาหนงสอแสดงเจตนาระบผ4รบบาเหนจตกทอดไว4 แต�มญาตพน4องทได4ยนคาร4องต�อศาลขอเป3นผ4จดการมรดก และใช4คาสงศาลตงผ4จดการมรดก ดงกล�าวเป3นหลกฐานขอรบบาเหนจตกทอด กรณดงกล�าวสามารถกระทาได4หรอไม� ตอบ ผ4จดการมรดกไม�สามารถขอรบบาเหนจตกทอดได4 เนองจากบาเหนจตกทอดมใช�ทรพย�มรดกของ ผ4ตาย แต�เป3นเงนทรฐจ�ายเพอบรรเทาความเดอดร4อนให4แก�ทายาทของข4าราชการหรอผ4รบ บานาญทถงแก�ความตาย โดยการตราเป3นกฎหมายไว4โดยเฉพาะ บญญตให4แก�บคคลตามท กฎหมายกาหนด บาเหนจตกทอดจงเป3นสทธเฉพาะตว ไม�สามารถยกให4แก�ผ4ใดหรอตกทอดไปถง ผ4ใดได4 ผ4จดการมรดกจงไม�มสทธขอรบบาเหนจตกทอดดงกล�าวได4 18.ถาม ถ4าข4าราชการผ4ใดตาย ก�อนตายได4มกรณถกกล�าวหาว�ากระทาผดวนยอย�างร4ายแรง และการ สอบสวนยงไม�สนสดทายาทจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� ตอบ ส�วนราชการต4องส�งเรองให4กระทรวงเจ4าสงกดพจารณาวนจฉยว�า ถ4าผ4นนไม�ถงแก�ความตาย เสยก�อน จะต4องได4รบโทษถงไล�ออกหรอไม� ถ4าเหนว�าผ4นนจะต4องถกลงโทษถงไล�ออก ทายาทกไม� มสทธได4รบบาเหนจตกทอด แต�ถ4าพจารณาแล4วผ4นนไม�มความผด หรอมความผดแต�โทษทได4รบ ไม�ถงกบไล�ออกทายาทกยงมสทธได4รบบาเหนจตกทอดตามปกต 19.ถาม ถ4าการตายของข4าราชการเกดจากการประพฤตชวอย�างร4ายแรงของตนเอง ทายาทจะมสทธได4รบ บาเหนจตกทอดหรอไม� ตอบ ทายาทจะไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�อย�างใด 20.ถาม ถ4าทายาทผ4ใดของข4าราชการผ4ตายได4เจตนากระทาหรอพยายามกระทาให4 ข4าราชการถงแก�ความ ตายโดยมชอบด4วยกฎหมายทายาทผ4นนจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� ตอบ ทายาทผ4นนจะไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�อย�างใด 21.ถาม ถ4าทายาทผ4หนงผ4ใดของข4าราชการผ4ตายได4เจตนากระทา หรอพยายามกระทาให4ทายาทด4วยกน ถงแก�ความตายโดยมชอบด4วยกฎหมาย ทายาทผ4นนจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� ตอบ ทายาทผ4นนจะไม�มสทธได4รบบาเหนจตกทอดแต�อย�างใด 22.ถาม ถ4ามกรณทได4มการจ�ายบาเหนจตกทอดไปแล4ว แต�ปรากฏว�ามทายาทผ4มสทธมาแสดงตนขอรบ บาเหนจตกทอดเพมขนอกจะทาอย�างไร ตอบ ให4ส�วนราชการเรยกคนบาเหนจตกทอดทจ�ายให4ทายาทไปแล4วคน แล4วส�งเรองให4กรมบญชกลาง พจารณาสงจ�ายบาเหนจตกทอดใหม�โดยแบ�งตามส�วนของทายาทผ4มสทธทงหมดอกครงหนง 23.ถาม กรณทายาทผ4มสทธได4ถงแก�ความตายหลงจากข4าราชการผ4ตายได4ถงแก�ความตายแล4ว ทายาทผ4 นนจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� และจะจ�ายบาเหนจตกทอดให4แก�ผ4ใดแทน ตอบ ทายาทผ4นนยงมสทธได4รบบาเหนจตกทอดอย�แม4จะถงแก�ความตายไปแล4ว โดยจะแบ�งจ�าย บาเหนจ ตกทอดในส�วนของทายาทผ4ทถงแก�ความตาย ให4แก�ผ4มสทธรบมรดกตามประมวล กฎหมายแพ�งและพาณชย�ของทายาทผ4นนต�อไป 24.ถาม ถ4าภรยาของข4าราชการผ4ตายได4ตงครรภ�อย�ก�อนทข4าราชการผ4ตายได4ถงแก�ความตาย บตรใน ครรภ�ของภรยาของผ4ตายจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอดหรอไม� ตอบ บตรในครรภ�ของภรยาของผ4ตายจะมสทธได4รบบาเหนจตกทอด กต�อเมอได4คลอดออกมาและอย� รอดเป3นทารก

- 42 -

25.ถาม ถ4าข4าราชการผ4ตายได4เป3นบตรบญธรรมของผ4อน ผ4ทมสทธรบบาเหนจตกทอดในฐานะบดา- มารดาของผ4ตายจะได4แก�ผ4ใด ตอบ ผ4ทมสทธได4รบบาเหนจตกทอดในฐานะบดา-มารดาของผ4ตายได4แก�บดา-มารดาทแท4จรง ไม�ใช� ผ4รบบตรบญธรรมแต�อย�างใด เนองจากตามกฎหมายมได4กาหนดให4บดา-มารดาบญธรรมเป3น ทายาทผ4มสทธได4รบบาเหนจตกทอด 26.ถาม ผ4รบบานาญซงเป3นบคคลไร4ความสามารถ ได4ทาหนงสอแสดงเจตนาระบให4ผ4อนบาลเป3นผ4รบ บาเหนจ ตกทอด หนงสอแสดงเจตนานนมผลใช4บงคบได4หรอไม� ตอบ หนงสอแสดงเจตนาดงกล�าวจะมผลให4ผ4อนบาลเป3นผ4มสทธได4รบบาเหนจตกทอดได4กต�อเมอ ได4รบอนญาตจากศาลให4ผ4อนบาลให4สตยาบนการแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดนน 27.ถาม ถ4าข4าราชการผ4ตายได4ทาหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดไว4แต�มได4ส�งให4เจ4าหน4าท ของส�วนราชการ หรอส�งให4เจ4าหน4าทของส�วนราชการแล4วแต�เจ4าหน4าทของส�วนราชการไม�ได4ลง ชอไว4หนงสอแสดงเจตนาระบตวรบบาเหนจตกทอดฉบบดงกล�าวจะมผลหรอไม� ตอบ ถ4าไม�ส�งให4เจ4าหน4าทของส�วนราชการ หนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดฉบบ ดงกล�าวจะไม�มผลตามกฎหมายแต�อย�างใด ถ4าได4ส�งให4เจ4าหน4าทของส�วนราชการแล4ว แต� เจ4าหน4าทของส�วนราชการมได4ลงชอในหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดไว4 ต4องให4 เจ4าหน4าทผ4รบผดชอบลงชอในหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดไว4ให4เรยบร4อยก�อน จงจะมผลตามกฎหมาย 28.ถาม ถ4าชอ นามสกล ของผ4ตายและทายาทในเอกสารแต�ละฉบบใช4พยญชนะ สระ วรรณยกต� ไม� ตรงกนจะสามารถใช4เอกสารดงกล�าวเป3นหลกฐานขอรบบาเหนจตกทอดได4หรอไม� ตอบ จะไช4ได4กต�อเมอมหลกฐานอนประกอบ เช�น หนงสอรบรองจากอาเภอว�าเป3นบคคลคนเดยวกน หรอหลกฐานการเปลยนชอ นามสกล เป3นต4น 29.ถาม ถ4าข4าราชการผ4ตายได4ทาหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดไว4แต�ยงมทายาทตาม กฎหมาย ได4แก� บดา มารดา ค�สมรส และบตรอย� ผ4ทมสทธได4รบบาเหนจตกทอดจะได4แก�ผ4ใด ตอบ ผ4ทมสทธได4รบบาเหนจตกทอดในกรณน ได4แก� ทายาทตามกฎหมาย คอบดา มารดา ค�สมรส

บตรเนองจากหนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอดจะมผลใช4ได4กต�อเมอไม�มทายาทตาม กฎหมายแล4ว

30.ถาม กรณทบตรไปยนคาร4องต�อศาลให4ศาลสงให4เป3นบตรโดยชอบด4วยกฎหมาย ภายใน 1 ปP นบแต� วนทบดาถงแก�ความตาย แต�บดาถงแก�ความตายในเดอนพฤษภาคม พ.ศ.2539 ซง ณ วนทบดา ถงแก�ความตายนนบตรมอาย 28 ปP และศาลสงให4เป3นบตรโดยชอบด4วยกฎหมายในปP พ.ศ.2542 ถามว�าบตรจะขอรบบาเหนจตกทอดของบดาได4หรอไม� ตอบ บตรจะขอรบบาเหนจตกทอดไม�ได4 เนองจากการทบดาถงแก�ความตายในเดอนพฤษภาคม 2539

การสงจ�ายบาเหนจตกทอดถอปฏบตตามพระราชบญญตบาเหนจบานาญ พ.ศ.2494 และทแก4ไข เพมเตม พ.ศ.2530 บญญตว�า ทายาททจะขอรบบาเหนจตกทอดได4แก� บดา มารดา ค�สมรส และบตรทยงไม�บรรลนตภาวะ ฉะนน ณ วนทบดาถงแก�ความตายบตรคนใดอายเกน 20 ปP จะไม�มสทธขอรบบาเหนจตกทอด กรณน ณ วนทบดาถงแก�ความตายนนบตรมอาย 28 ปP การทไปขอให4ศาลสงให4เป3นบตรโดยชอบด4วยกฎหมาย ถงแม4ว�าศาลจะสงให4เป3นบตรในปP พ.ศ.ใด ผลจะย4อนกลบไปว�า ณ วนทบดาถงแก�ความตาย บตรมอาย 28 ปP ซงเกน 20 ปP ตามทกฎหมายกาหนด บตรจงไม�มสทธขอรบบาเหนจตกทอด

- 43 -

ต�อมา ได4มการตราพระราชบญญตบาเหนจบานาญข4าราชการ พ.ศ.2539 มผลใช4บงคบ ตงแต�วนท 1 ธนวาคม 2539 เป3นต4นไป โดยยกเลกบทบญญตเกยวกบทายาทผ4มสทธรบบาเหนจ ตกทอดเดม (พระราชบญญตบาเหนจบานาญข4าราชการ พ.ศ.2494 และทแก4ไขเพมเตม พ.ศ. 2530) และบญญตว�า ทายาททจะขอรบบาเหนจตกทอดได4แก� บดา มารดา ค�สมรสและบตร ดงนน หากข4าราชการหรอผ4รบบานาญผ4ใดตาย นบแต�วนท 1 ธนวาคม 2539 เป3นต4นไป ณ วนทบดาถงแก�ความตาย บตรโดยชอบด4วยกฎหมายของผ4ตายทยงมชวตอย�มสทธรบบาเหนจ ตกทอด

- 44 -

การใช สทธในบาเหนจตกทอดเพอเป4นหลกทรพย* ประกนการก เงน

ข4าราชการทเกษยณอายราชการทกท�าน ทางรฐบาล กรมบญชกลางจะมเงนเกบไว4ให4ท�านก4อนหนงเมอท�านเสยชวตกจะตกแก�ลกหลานจะมากน4อยขนอย�กบเงนบานาญของท�าน เงนก4อนนจงชอว�า “บาเหนจตกทอด” แต�เดมเงนก4อนนผ4เกษยณอายเองจะไม�ได4ใช4เพราะจะได4เมอเสยชวต ปEจจบนทางรฐบาลได4นาเงนก4อนนมาให4ผ4เกษยณอายได4ใช4ก�อนซงเป3นสงทดมาก โดยเมอเกษยณอายจะได4ทนท 200,000.- (สองแสนบาทถ4วน) และเมอท�านมอาย 65 ปPเตม ท�านกจะได4อก 200,000.- (สองแสนบาทถ4วน) ถ4าท�านมเงนบาเหนจตกทอดมากกว�าสองแสนและยงเหลออย� แต�มบางท�านได4เงน 2 ครงแล4ว (สแสนบาทถ4วน) ยงมเงนเหลออย�จงเกดโครงการนขน คอ การใช4สทธในบาเหนจตกทอดเพอเป3นหลกทรพย�ประกนการก4เงนกบสถาบนการเงนของข4าราชการบานาญ แบบฟอร�มแบบคาร4องขอได4ทฝ<ายเงนเดอนและค�าจ4างของแต�ละหน�วยงานราชการ ส�วนของกรมชลประทานตดต�อได4ท - ส�วนกลาง ส�วนควบคมเงนเดอนและค�าจ4าง - ส�วนภมภาค สานกงานชลประทานทท�านสงกดอย� ปEจจบนมธนาคารทเข4าร�วมโครงการ 11 ธนาคาร ตามเอกสารแนบต�อไปและการเอกสารประกอบมอะไรบ4างตามเอกสารแนบต�อไป และมตวอย�างเอกสารทใช4กรอกและยนทงหมด 4 ชด ซงขอได4จากส�วนควบคมเงนเดอนและค�าจ4าง กองการเงนและบญช

13

- 45 -

เอกสารประกอบคาร องขอหนงสอรบรองสทธในบาเหนจตกทอดเพอใช เป4นหลกทรพย*ประกน การก เงนกบสถาบนการเงนของข าราชการบานาญ

๑. แบบคาร4องขอหนงสอรบรองสทธในบาเหนจตกทอดเพอใช4เป3นหลกทรพย�ประกนการก4เงน (๑ ฉบบ) ๒. หนงสอแสดงเจตนาระบตวผ4รบบาเหนจตกทอด (๓ ฉบบ) ๓. สาเนาบตรประชาชน ของผ4รบบานาญ ( ๑ ฉบบ) ๔. สาเนาทะเบยนบ4าน ของผ4รบบานาญ ( ๑ ฉบบ) ๕. สาเนาทะเบยนสมรส ( ๑ ฉบบ) ๖. สาเนาทะเบยนบ4านของทายาททกคน (ได4แก� บดา มารดา ค�สมรส บตร และบตรบญธรรม) ( คนละ ๑ ฉบบ) ๗. สาเนาใบมรณะบตร (กรณทายาทถงแก�กรรมไปก�อนแล4ว) ( ๑ ฉบบ) ๘. สาเนาทะเบยนบ4านของผ4รบบาเหนจตกทอดตามหนงสอแสดงเจตนา ( ๓ ฉบบ) หมายเหต – ลาดบท 1 และ2 สามารถขอรบแบบฟอร�มได4ท ส�วนราชการต4นสงกด หรอ ดาวน�โหลดเอกสารได4ท http://kromchol.rid.go.th/fad/fad.htm - ลาดบท 3 ถง 8 เจ4าตวต4องรบรองสาเนาถกต4องทกฉบบ ธนาคารทเข าร!วมโครงการ ๑. ธนาคารกรงไทย จากด (มหาชน) ๒. ธนาคารทหารไทย จากด (มหาชน) ๓. ธนาคารไทยพาณชย� จากด (มหาชน) ๔. ธนาคารกสกรไทย จากด (มหาชน) ๕. ธนาคารนครหลวงไทย จากด (มหาชน) ๖. ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณ�การเกษตร ๗. ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน) ๘. ธนาคารออมสน ๙. ธนาคารอาคารสงเคราะห� ๑๐. ธนาคารอสลามแห�งประเทศไทย ๑๑. ธนาคารแลนด�แอนด�เฮ4าส�เพอรายย�อย จากด (มหาชน) ๑๒. ธนาคารไทยเครดตรายย�อย จากด (มหาชน) ๑๓. ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดย�อมแห�งประเทศไทย

หมายเหต เอกสารอ4างอง ณ เดอน มกราคม พ.ศ. 2555

- -9-

- 46 -

- 47 -

- 48 -

พนยกรรม สงควรร ต!าง ๆ เกยวกบการทาพนยกรรม

พนยกรรมทากนอย!างไร พนยกรรม ถอเป3นคาสงครงสดท4าย ซงแสดงเจตนากาหนดการเผอตายในเรองทรพย�สนหรอกจกรรมต�างๆ ของผ4ทาพนยกรรมเพอทจะเกดผลบงคบตามกฎหมาย ในเมอผ4ทาพนยกรรมถงแก�ความตาย โดยทาแบบใดแบบหนงทกฎหมายกาหนดไว4และเพอสร4างความเข4าใจทถกต4อง เกยวกบลกษณะพนยกรรมทใช4บงคบและมความถกต4อง อย�างง�าย ซงแบ�งได4เป3น 5 แบบ ดงน พนยกรรมแบบธรรมดา - ทาเป3นหนงสอระบวน เดอน ปP ทจดทา โดยการพมพ�หรอเขยนกได4 - ผ4ทาพนยกรรมต4อลงลายมอชอ หรอพมพ�ลายนวมอต�อหน4าพยาน - มพยานลงลายมอชอรบรองอย�างน4อย 2 คน พนยกรรมแบบเขยนขนเองทงฉบบ - ทาเป3นหนงสอระบวน เดอน ปP ทจดทา - ผ4ทาพนยกรรมต4องเขยนข4อความทงหมดด4วยลายมอตวเอง จะมพยานหรอไม�มกได4 - ต4องลงลายมอชอผ4ทาพนยกรรมเท�านน พมพ�ลายนวมอไม�ได4 พนยกรรมแบบเอกสารฝQายเมอง - ผ4ทาแจ4งข4อความทประสงค�จะเขยนไว4ในพนยกรรมแก�นายอาเภอต�อหน4าพยานอย�างน4อย 2 คน - นายอาเภอจดจาข4อความตามทแจ4งและอ�านข4อความนนให4ผ4ทาและพยานฟEง - ผ4ทาและพยานลงลายมอชอเมอข4อความถกต4องตรงตามทแจ4งไว4 - นายอาเภอต4องจดจาว�าพนยกรรมนน ทาถกต4องตามข4างต4นแล4วประทบตราตาแหน�งไว4เป3นสาคญ พนยกรรมแบบเอกสารลบ - ผ4ลงลายมอชอหรอพมพ�ลายนวมอในพนยกรรมโดยมพยานรบรอง 2 คน - ผ4ทาต4องผนกพนยกรรมและลงลายมอชอหรอพมพ�ลายนวมอโดยมพยานรบ 2 คน ตาม รอยผนก - ผ4ทาต4องทาพนยกรรมไปแสดงต�อนายอาเภอและพยานอย�างน4อย 2 คน - ผ4ทาต4องใช4ถ4อยคาต�อนายอาเภอและพยานว�าเป3นพนยกรรมของตน - นายอาเภอจดถ4อยคาของผ4ทาและวน เดอน ปP ททาพนยกรรมมาแสดงบนซองและประทบตราประจาตาแหน�ง จากนนทงนายอาเภอ ผ4ทาและพยานลงลายมอชอบนซองเป3นหลกฐาน

14

- 49 - พนยกรรมแบบทาด วยวาจา - ต4องมพฤตการณ�พเศษเกดขน เช�น ตกอย�ในอนตรายใกล4ถงแก�ความตาย มโรคระบาด หรอสงคราม เป3นต4น ซงทาให4ไม�สามารถทาพนยกรรมตามแบบอนทกฎหมายกาหนดไว4ได4 - ผ4ทาต4องแสดงเจตนากาหนดข4อพนยกรรมต�อหน4าพยานอย�างน4อย 2 คน - พยานทงสองต4องไปแสดงตนต�อนายอาเภอโดยเรวทสด - พยานแจ4งข4อความทผ4ทาสงด4วยวาจา วน เดอน ปP สถานทททาพฤตกรรมพเศษต�อ นายอาเภอ โดยนายอาเภอต4องจดข4อความทพยานแจ4งและพยานต4องลงลายมอชอ ทงนผ4ทาพนยกรรมมการทาพนยกรรมขนหลายฉบบ กฎหมายให4ถอว�าพนยกรรมฉบบสดท4ายก�อนผ4ทถงแก�ความตาย จะถอเป3นฉบบทมผลบงคบใช4ต�อไป

พนยกรรม ของ

ยศ/นาย/นาง/นางสาว.......................................................................................................... เขยนทบ4านเลขท........................หม�ท......... ถนน.......................................ตรอก/ซอย.................................... ตาบล/แขวง.............................................อาเภอ/เขต......................................จงหวด..................................... วนท..............เดอน.......................พ.ศ.............. ข4าพเจ4า (นาย/นาง/นางสาว).....................................................................อาย..............ปP ขอทาพนยกรรม ยกทรพย�มรดกของข4าพเจ4าทงหมดทมอย�ในขณะนและจะเกดมขนในอนาคต โดยขอยกให4กบ (ยศ/นาย/นาง/นางสาว)....................................................................................................................... ซงเป3น.....................................ของข4าพเจ4าแต�เพยงผ4เดยวห4ามมให4ผ4หนงผ4ใดเข4ามาเกยวข4องอย�างเดดขาด

ในขณะทข4าพเจ4าเขยนพนยกรรมฉบบน ข4าพเจ4ามสขภาพสมบรณ�มสตสมปชญญะด ไม�เจบป<วย ข4าพเจ4าเขยนด4วยลายมอชอของข4าพเจ4าเองทงฉบบ

เพอเป3นหลกฐานอนสมบรณ� ข4าพเจ4าจงได4ลงลายมอชอไว4เป3นสาคญ

ลงชอ.......................................................ผ4ทาพนยกรรม

- 50 -

พนยกรรมแบบธรรมดา

พนยกรรม

ทาท………………………….……. วนท............เดอน........................พ.ศ...............

ข4าพเจ4า.............................................................อาย...........ปP อย�บ4านเลขท........................หม�ท......... ถนน.............................ตาบล/แขวง..............................อาเภอ/เขต..................................จงหวด..................... ได4ทาพนยกรรมฉบบนขนไว4เพอแสดงเจตนาว�า เมอข4าพเจ4าถงแก�กรรมให4แบ�งทรพย�สนต�างๆ ของข4าพเจ4าให4บคคล ดงต�อไปน

5. ทดนโฉนดเลขท.................................พร4อมสงปลกสร4างอย�ทตาบล................................................ อาเภอ................................จงหวด.............................ขอมอบให4แก�................................................................... ..........................................................................................................................................................................

6. เงนสดจานวน.............................บาท ซงฝากไว4ทธนาคาร.............................................................. สาขา.........................................ตามสมดเงนฝากประเภท..........................หมายเลขบญช................................ ขอมอบให4แก�......................................................................................................................................................

3. เครองเพชร พลอย ทอง นาค เงน (ทงหมดหรอบางส�วน) ขอมอบให4แก�.....…………….………….. ...........................................................................................................................................................................

4. ทรพย�สนของข4าพเจ4านอกจากทระบตามข4อ 1,2,3 นแล4ว ขอมอบให4แก�....................................... ............................................................................................................................................................................

7. ขอให4.................................................................เป3นผ4จดการมรดกของข4าพเจ4า เพอจดการแบ�งปEนทรพย�มรดกให4เป3นไปตามเจตนาของข4าพเจ4า

พนยกรรมฉบบนทาขนเป3นจานวน.............ฉบบ ทกฉบบมข4อความตรงกน และข4าพเจ4าเหนว�ามข4อความถกต4องตรงตามเจตนาของข4าพเจ4าแล4ว จงได4ลงลายมอชอไว4เป3นสาคญต�อหน4าพยานและพยานทงสองได4ลงลายมอชอไว4ต�อหน4าข4าพเจ4า

ลงชอ......................................................ผ4ทาพนยกรรม

(.........................................................)

- 51 -

พนยกรรมแบบเขยนเองทงฉบบ

พนยกรรม

ทาท………………………………………….…. วนท..............เดอน........................พ.ศ.............

ข4าพเจ4า..........................................................อาย...........ปP อย�บ4านเลขท.....................หม�ท……......... ถนน..................................ตาบล/แขวง............................อาเภอ/เขต............................จงหวด......................... ได4ทาพนยกรรมฉบบนขนไว4เพอแสดงเจตนาว�า เมอข4าพเจ4าถงแก�กรรมให4แบ�งทรพย�สนต�างๆ ของข4าพเจ4าให4บคคล ดงต�อไปน

1. ทดนโฉนดเลขท..........................อย�ทตาบล.................................อาเภอ.........................................จงหวด.............................ขอมอบให4แก�..............................................................................................................

2. ทดนโฉนดเลขท......................พร4อมสงปลกสร4างอย�ทตาบล........................................................... อาเภอ............................จงหวด...........................ขอมอบให4แก�.........................................................................

3. เงนสดจานวน...........................บาท ซงฝากไว4ทธนาคาร................................................................. สาขา............................................................ตามสมดเงนฝากประเภท...............................................................หมายเลขบญช.....................................................ขอมอบให4แก�...........................................................................

4. เงนสดจานวน...........................บาท ซงฝากไว4ทธนาคาร................................................................. สาขา............................................................ตามสมดเงนฝากประเภท...............................................................หมายเลขบญช……..............................ขอมอบให4แก�...........................................................................................

5. เครองเพชร พลอย ทอง นาค เงน (ทงหมดหรอบางส�วน) ขอมอบให4แก�.................................. ...........................................................................................................................................................................

6. ทรพย�สนของข4าพเจ4านอกจากทระบตามข4อ 1,2,3,4,5 นแล4ว ขอมอบให4แก�.............................. ..........................................................................................................................................................................

7. ขอให4.................................................................เป3นผ4จดการมรดกของข4าพเจ4า โดยให4หกเงนค�าทาศพไว4จากทรพย�สนในข4อ 6 จานวน ........................บาท มอบให4ผ4จดการศพข4าพเจ4า

8. ขอให4.................................................................เป3นผ4จดการมรดกของข4าพเจ4า เพอจดการแบ�งปEนทรพย�มรดกของข4าพเจ4าตามทได4แสดงเจตนาไว4แล4วข4างต4น

ลงชอ.................................................ผ4ทาพนยกรรม

(...............................................)

- 52 -

วนท….…………………………….

พนยกรรม ข4าพเจ4า.................................................................อาย...........ปP สญชาต..........................อย�บ4านเลขท .............................ถนน.........................................ซอย..........................................แขวง...................................... เขต.................................................จงหวด....................................... ทาพนยกรรมไว4ว�า เมอข4าพเจ4าถงแก�กรรม ให4แบ�งมรดกของข4าพเจ4าแก�ทายาท ดงต�อไปน

ข4อ 1. ให4แบ�งทรพย�สนต�างๆ ทงหมดของข4าพเจ4าให4แก�บตร................................................ของข4าพเจ4า คอ นางสาว..........................................................และนาย................................................................................... โดยยกให4เป3นสนส�วนตวของแต�ละบคคลดงต�อไปน

8. ทดนโฉนดเลขท..................................ตาบล..................................................................... อาเภอ.................................................. จงหวด..........................................พร4อมบ4านเลขท................................. และสงปลกสร4างอนบนทดน ขอยกให4แก� นางสาว..............................................................................................

1.2 เงนฝากในบญชเงนฝากประเภทฝากประจา ชอบญช...................................................... เลขทบญช...................................................ธนาคาร....................................................................จากด (มหาชน) สานกงานสาขา...........................................................ยกให4แก�นาย.....................................................................

1.3 สาหรบทรพย�สนดงจะกล�าวต�อไปน ยกให4บตรทงสองคนดงกล�าวข4างต4น โดยให4แบ�งคนละครง (ก) ทดนโฉนดเลขท......................................ตงอย�ทถนน........................................... ตาบล.....................................................อาเภอ.................................................... จงหวด.............................................พร4อมสงปลกสร4างบนทดนตลอดจนสทธ

และหรอผลประโยชน�ต�างๆ ในทดนและสงปลกสร4างทมอย�ในปEจจบน และหรอทจะมขนในอนาคต

(ข) เครองเพชรและเครองประดบต�างๆ

(ค) ทรพย�สนอนๆ นอกจากทกล�าวมาแล4วข4างต4น ทงทมอย�ในปEจจบนและทจะม

ขนในอนาคต รวมถงสทธเรยกร4องต�างๆ อนจะพงเกดขนในอนาคต

ข4อ 2. ให4บตรทงสองคนร�วมกนเป3นผ4จดการมรดกและร�วมกนจดการในการแบ�งปEนทรพย�มรดกของข4าพเจ4าตามพนยกรรมน

- 53 -

ข4าพเจ4าขอยกเลกพนยกรรมทกฉบบทได4ทาไว4ก�อนหน4านทงหมด และให4ใช4พนยกรรมฉบบนแทน

พนยกรรมนทาขนทบ4านเลขท...................ซอย..................................ถนน.............................................

แขวง.............................................เขต..............................................จงหวด............................................ และทาขนเป3น.................ฉบบ มข4อความถกต4องตรงกน เกบรกษาไว4ทข4าพเจ4า ณ ทอย�ของข4าพเจ4าข4างต4นฉบบหนง ท.............................. ทนายความของข4าพเจ4า ณ สานกงานเลขท....................ซอย............................................ ถนน..................................แขวง...................................เขต....................................จงหวด................................... ฉบบหนง และเกบไว4ทต4นรภยเลขท.......................ทธนาคาร......................................................จากด (มหาชน) สาขา...........................................................อกฉบบหนง ข4าพเจ4าผ4ทาพนยกรรมได4อ�านข4อความในพนยกรรมโดยตลอดแล4วเหนว�าตรงตามความประสงค�ของข4าพเจ4าทกประการ โดยข4าพเจ4ามสตสมปชญญะสมบรณ� มได4ผดหลงหรอถกข�มข�อย�างใด จงได4ลงลายมอชอไว4เป3นสาคญต�อหน4าพยาน

ลงชอ.................................................ผ4ทาพนยกรรม

(...............................................)

ข4าพเจ4า…………………………………………………อาย...............ปP และ........................................................... อาย...............ปP ขอรบรองว�า ขณะทาพนยกรรมน นาย................................................................................ผ4ทาพนยกรรม มสตสมปชญญะสมบรณ�ทกประการ ทงได4อ�านและเข4าใจข4อความในพนยกรรมนโดยตลอดแล4ว จงได4ลงลายมอชอไว4ต�อหน4าข4าพเจ4าทงสองคน ลงชอ........................................................พยาน ลงชอ........................................................พยาน (........................................................) (........................................................) หมายเหต ข4อความทไม�ใช4ให4ตดออก และหากมการขดฆ�า แก4ไข ตกเตม ผ4ทาพนยกรรมและพยานต4องลงชอกากบทกแห�ง

- 54 -

การขอพระราชทานนาหลวงอาบศพ เพลงศพ หบเพลงและดนฝMงศพ ตารางพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ*

หลกเกณฑ*ในการขอพระราชทาน ผ4มสทธได4รบพระราชทานนาหลวง เพลงหลวง หบเพลง และดนฝEงศพ ต4องมตาแหน�งชนและยศ ดงต�อไปน 1. พระสมณศกด ตงแต�ชน “พระครสญญาบตร” ขนไป และพระภกษ สามเณร เปรยญธรรม 9 ประโยค 2. พระราชวงศ�ตงแต�ชน “หม�อมเจ4า” ขนไป 3. ผ4ได4รบพระราชทานบรรดาศกด 4. ข4าราชการตงแต�ระดบ 3 ขนไป 5. ข4าราชการฝ<ายทหาร ตารวจ ยศชนร4อยตร เรอตร เรออากาศตร ร4อยตารวจตรขนไป 6. ผ4ได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� ตงแต� “เบญจมดเรกคณาภรณ�” (บ.ภ.) และ “เบญจมาภรณ�มงกฎไทย” (บ.ม.) ขนไป 7. ผ4ได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�จลจอมเกล4า 8. ผ4ได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�เหรยญ “รตนาภรณ�” รชกาลปEจจบน 9. ประธานองค�กรต�างๆ ทกาหนดในรฐธรรมนญและรฐมนตร ทถงแก�กรรมในขณะดารงตาแหน�ง 10. บดาและมารดาของผ4ดารงตาแหน�งองคมนตร นายกรฐมนตร ประธานรฐสภา ประธานสภาผ4แทนราษฎร ประธานวฒสภา ประธานศาลฎกา ประธานองค�กรต�างๆ ทกาหนดในรฐธรรมนญ และรฐมนตรทถงแก�กรรมในขณะบตรดารงตาแหน�ง 11. สมาชกสภาผ4แทนราษฎร สมาชกวฒสภา และผ4ว�าราชการกรงเทพมหานครทถงแก�กรรมในขณะดารงตาแหน�ง 12. ผ4ททรงพระกรณาโปรดเกล4าฯ เป3นกรณพเศษ

15

- 55 -

หลกเกณฑ*ในการขอพระราชทานเพลงศพ และดนฝMงศพเป4นกรณพเศษ

ผ4ทสมควรได4รบการพจารณาในการขอพระราชทานเพลงศพและดนฝEงศพเป3นกรณพเศษ ควรอย�ในหลกเกณฑ� ดงน 1. ผ4ทเนองในราชสกล ชน หม�อมราชวงศ� และหม�อมหลวง 2. ผ4ทได4รบพระราชทานเหรยญราชรจ เหรยญกล4าหาญและเหรยญชยสมรภม 3. บดามารดาของข4าราชการระดบ 6 ขนไป 4. บดามารดาของผ4ทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� “ตรยาภรณ�ช4างเผอก” (ต.ช.) ขนไป 5. บดามารดาของข4าราชการฝ<ายทหาร ตารวจ ชนยศตงแต�พนโท นาวาโท นาวาอากาศโท และพนตารวจโท ขนไป 6. พนกงานรฐวสาหกจระดบสง 7. บดามารดาของพระสมณศกด ตงแต�ชน “พระครสญญาบตร” ขนไป 8. ผ4ปฏบตหน4าทดงต�อไปนทถงแก�กรรมในขณะดารงตาแหน�ง - กานน ผ4ใหญ�บ4าน - นายกสภาองค�การบรหารส�วนตาบล และสมาชกสภาองค�การบรหารส�วนตาบล - นายกสภาองค�การบรหารส�วนจงหวด และสมาชกสภาองค�การบรหารส�วนจงหวด - นายกเทศมนตร และสมาชกสภาเทศบาล - สมาชกสภากรงเทพมหานคร และสมาชกสภาเขตกรงเทพมหานคร - นายกเมองพทยา และสมาชกสภาเมองพทยา 9. ผ4บรจาคทรพย�สนเพอการกศลคดเป3นมลค�าไม�น4อยกว�า 500,000 บาท 10. ผ4บรจาคร�างกายหรออวยวะแก�สภากาชาดไทย โรงพยาบาลของรฐหรอสถานศกษาเพอประโยชน�ทางการแพทย� 11. ข4าราชการ ทหาร ตารวจ ชนยศตากว�าสญญาบตรทเสยชวตขณะปฏบตหน4าท 12. ผ4ททาคณประโยชน�ให4กบสงคมและประเทศชาต หมายเหต บคคลผ4ทาลายชพตนเองและผ4ต4องอาญาแผ�นดน ไม�พระราชทานนาหลวง เพลงศพ ดนฝEงศพ และเครองเกยรตยศประกอบศพ เอกสารสาหรบการขอพระราชทานเพลงศพ

1. ใบมรณบตรตวจรง ซงระบสาเหตการตายและสาเนา ซงได4รบรองสาเนาถกต4อง 2 ฉบบ 2. ทะเบยนบ4านตวจรงและสาเนา ซงได4รบรองสาเนาถกต4อง 3 ฉบบ 3. สาเนาบตรประจาตวผ4เสยชวต ซงได4รบรองสาเนาถกต4อง 3 ฉบบ 4. แจ4งกาหนดวน เวลา และสถานททจะทาการฌาปนกจศพให4ละเอยด

สาหรบในส�วนภมภาคขอให4แจ4งเจ4าภาพตดต�อประสานงานกบฝ<ายทะเบยนประวต สานกพฒนาโครงสร4างและระบบบรหารงานบคคล เพอความสะดวกในการดาเนนเรองและนดหมายกบเจ4าหน4าทสานกพระราชวงเกยวกบการขอรบหบเพลงพระราชทาน

- 56 -

ระเบยบการขอรบหบเพลงพระราชทาน

เนองจากปEจจบนมผ4ขอพระราชทานเพลงศพจานวนมาก เลขาธการพระราชวงได4มบญชาว�าเพลงทพระราชทานไปเผาศพ ณ วดทอย�ห�างจากพระบรมมหาราชวงนอกรศม 50 กโลเมตร ให4จดเป3นหบเพลงพระราชทานมอบเจ4าภาพไปดาเนนการเอง โดยไม�มเจ4าหน4าทสานกพระราชวงไปปฏบต ดงนน กองพระราชพธ จงได4กาหนดระเบยบการขอรบหบเพลงพระราชทาน ดงน

1. ให4เจ4าภาพศพไปตดต�อขอรบหบเพลงพระราชทาน กองพระราชพธ สานกพระราชวง

2. ในกรณทเจ4าภาพไม�สามารถไปรบหบเพลงพระราชทานด4วยตนเอง จะมอบให4ผ4อนไปรบแทนกได4 โดยนาต4นเรอง หนงสอมอบฉนทะ และสาเนาบตรประจาตวผ4แทน ไปแสดงต�อเจ4าหน4าท 3. เจ4าภาพหรอผ4แทน ควรไปรบหบเพลงก�อนกาหนดวนพระราชทานเพลงอย�างน4อย 3 วน 4. ผ4ทมารบหบเพลงควรแต�งกายสภาพ 5. ให4รบหบเพลงพระราชทานทโต�ะหม�หน4าพระบรมฉายาลกษณ�

หมายเหต 1. การตดต�อขอพระราชทานเพลงศพทได4ตามเกณฑ� และกรณพเศษ (ไม�มเครองเกยรตยศประกอบศพ) ในกรงเทพมหานคร เขตปรมณฑล และต�างจงหวด เจ4าภาพไม�ต4องเสย ค�าใช4จ�ายๆ ทงสน ยกเว4นกรณเขตปรมณฑล 50 กโลเมตร เจ4าภาพจะต4องจดรถรบ-ส�ง เจ4าหน4าทเชญเพลง

2. เลขาธการพระราชวง มคาสงห4ามเจ4าหน4าทสานกพระราชวงไปปฏบตโดยเดดขาด ดงนนเจ4าภาพจะต4องเป3นผ4ดาเนนการจดการหบเพลงพระราชทานเอง

9. ห4ามเปgดหรอบรรเลงเพลงสรรเสรญพระบารม ในการพระราชทานเพลงศพ เมอ เจ4าภาพเชญหบเพลงพระราชทานไปถงมณฑลพธ

- 57 -

ตารางพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ*

ฐานนดรศกด ชนยศ

เครองเกยรตยศทได4รบ พระราชทานเมอสนชวต

เครองเกยรตยศทได4รบ พระราชทานเมอพระราชทานเพลง

1.ผ4ทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� ประถมาภรณ�ช4างเผอก, มหาวชรมงกฎ และมหาปรมาภรณ�ช4างเผอก 2.ผ4ทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� ทตยจลจอมเกล4าวเศษ 1.ผ4ทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� ประถมาภรณ�มงกฎไทย, ปฐมดเรกคณาภรณ� 2.ผ4ทได4รบพระราชทาน ตราทตยจลจอมเกล4า 1.บดามารดาของผ4ดารงตาแหน�งองคมนตร, นายกรฐมนตร, ประธานรฐสภา,ประธานผ4แทนราษฎร,ประธานวฒสภา,ประธานศาลฎกา,ประธานองค�การต�างๆ ทกาหนดในรฐธรรมนญ,รฐมนตร ทถงแก�กรรมในขณะบตรดารงตาแหน�ง

นาหลวง โกศแปดเหลยม ฉตรเบญจา ปP  กลองชนะ 10 ประโคมเวลารบพระราชทานนาอาบศพ พระพธธรรมสวดพระอภธรรม 3 คน นาหลวง โกศโถ (ถ4าเป3นราชนกล หรอราชนกล พระราชทาน โกศราชนกล) ฉตรเบญจา ปP  กลองชนะ ประโคมเวลารบพระราชทานนาอาบศพ นาหลวง หบทองลายสลก ฉตรเบญจา 4 ปP  กลองชนะ 10 ประโคมเวลารบพระราชทานนาอาบศพ

เพลงหลวง รถวอเชญโกศศพ ฉตรเบญจา 10 แห�เวยนเมร ปP  กลองชนะ 10 ประโคมเวลาเวยนเมร และเวลารบพระราชทานเพลง พระราชทานผ4าไตร 5 ไตร ทอดถวาย พระสงฆ�บงสกลก�อนรบพระราชทานเพลง (ถ4าเสดจพระราชดาเนน พระราชทานผ4าไตร 10 ไตร ให4ทายาทเชญไปทอดถวาย พระสงฆ�บงสกลทโกศศพ แล4วทรงจดฝEกแคพระราชทานเพลงศพ) เพลงหลวง รถวอเชญโกศศพ ฉตรเบญจา 10 แห�เวยนเมร ปP  กลองชนะ ประโคมเวลาเวยนเมร และเวลารบพระราชทานเพลง เพลงหลวง รถวอเชญหบศพ ฉตรเบญจา 10 แห�เวยนเมร ปP  กลองชนะ 10 ประโคม เวลาเวยนเมร และเวลารบพระราชทานเพลง

- 58 -

ฐานนดรศกด ชนยศ

เครองเกยรตยศทได4รบ พระราชทานเมอสนชวต

เครองเกยรตยศทได4รบ พระราชทานเมอพระราชทานเพลง

2.ผ4ทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� ตตยจลจอมเกล4าวเศษ

ผ4ทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� ช4างเผอกหรอมงกฎไทย, ทตยดเรกคณาภรณ�

สตรทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�ตตยจลจอมเกล4า

1.สมาชกวฒสภา, สภาผ4แทนราษฎร และผ4ว�าราชการกรงเทพมหานคร ซงถงแก�กรรมขณะดารงตาแหน�ง 2.ผ4ทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�จตรถาภรณ�ช4างเผอก/มงกฎไทย, จตตถดเรกคณาภรณ�, ตรตาภรณ�ช4างเผอก/มงกฎไทย, ตตยดเรกคณาภรณ�, ตตยจลจอมเกล4า ซงเป3นตราสบตระกล, ตตยานจลจอมเกล4า และสตรทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� จตตถจลจอมเกล4า

1.นายร4อยทหารบก เรออากาศ,นายร4อยตารวจ ข4าราชการพลเรอนตงแต�ระดบ 3 2.ผ4ได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� เบญจมาภรณ�ช4างเผอก/มงกฎไทย, เบญจมดเรกคณาภรณ�

นาหลวง หบทองลายสลก

นาหลวง หบกดน

นาหลวง หบลายก4านแย�ง (ถ4าเป3น ราชนกล หรอราชนกล พระราชทานหบกดน)

นาหลวง หบเชงชาย

เพลงหลวง รถวอเชญหบศพ

เพลงหลวง

เพลงหลวง

เพลงหลวง

หมายเหต : บคคลทไม�ได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�ถงแก�กรรม ถ4าทรงพระกรณาโปรดเกล4าฯ พระราชทานพระบรมราชานเคราะห�และพระราชทานหบหลวง จะได4รบพระราชทานหบทองลายอง�น

- 59 -

ขนตอนการขอพระราชทานนาหลวงอาบศพ และพระราชทานเพลงศพ เกรดความร เกยวกบพธต!างๆ

10. การขอพระราชทานนาหลวงอาบศพ เจ4าภาพหรอทายาท จะต4องจดดอกไม4 กระทง 1 กระทง ธปไม4ระกา 1 ดอก เทยน 1 เล�ม มพานรองพร4อม ไปกราบถวายบงคมลาพร4อมด4วยหนงสอกราบบงคมทลลา โดยตดต�อทกองพระราชพธ สานกพระราชวงในพระบรมมหาราชวง โทรศพท� 0-2221-0873 พร4อมทงนาใบมรณบตร และหลกฐานทได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�ชนสงสดทได4รบไปแสดงแก�เจ4าหน4าท เพอการจดเครองเกยรตยศประกอบศพได4ถกต4อง

ส�วนพระสงฆ�สมณศกด ไม�ต4องมดอกไม4ธปเทยน เป3นหน4าทของกรมศาสนาแจ4งการมรณภาพและขอพระราชทาน

ตวอย!างหนงสอกราบบงคมทลลา

วนท.............เดอน.........................พ.ศ............

ขอเดชะฝ<าละอองธลพระบาทปกเกล4าปกกระหม�อม

ดอกไม4ธปเทยนของข4าพระพทธเจ4า........................................................................................

(ชอผ4ถงแก�กรรม).............................................................................................................เครองราชอสรยาภรณ�

...................................................................อาย...........ปP ข4าราชการ...................................................................

ชน.......................................................................สงกด........................................................................................

ขอพระราชทานกราบถวายบงคมลา (ถงแก�กรรม, ถงแก�อนจกรรม, ถงแก�อสญกรรม) ด4วยโรค............................................................ท......................................................อาเภอ..............................................

จงหวด......................................เมอวนท..............เดอน....................................พ.ศ.................เวลา...................น.

ควรมควรแล4วแต�จะทรงพระกรณาโปรดเกล4าฯ ขอเดชะ

หมายเหต หนงสอกราบบงคมทลลาน ไม�ต4องลงนามท4ายหนงสอ

16

- 60 -

2. การขอพระราชทานเพลงศพ 2.1 การขอพระราชทานเพลงศพ เจ4าภาพหรอทายาท ผ4ประสงค�ขอพระราชทานเพลงศพ จะต4องทาหนงสอแจ4งไปยงกระทรวงเจ4าสงกดของผ4ถงแก�กรรม เพอให4เจ4าสงกดทาเรองเสนอเลขาธการพระราชวง โดยระบ ก. ชอ ตาแหน�ง ชน ยศ ของผ4ถงแก�กรรม ข. ถงแก�กรรมด4วยโรคอะไร ทไหน เมอใด ค. ได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� อะไรบ4าง ง. มความประสงค�จะขอรบพระราชทานเครองเกยรตยศประกอบศพอย�างใดบ4าง จ. ประกอบการฌาปนกจศพทวดไหน จงหวดไหน วนเวลาใด 2.2 การขอพระราชทานเพลงศพเป4นกรณพเศษ เจ4าภาพหรอทายาทผ4ประสงค�ขอพระราชทานเพลงศพกรณพเศษ ต4องทาหนงสอถงเลขาธการพระราชวง โดยระบ

ก. ชอ-สกล และตาแหน�งของผ4ขอพระราชทาน (กรณบตรขอพระราชทานให4กบบดา มารดา) ข. ชอ-สกล และประวตโดยย�อของผ4ถงแก�กรรม ค. ถงแก�กรรมด4วยโรคอะไร ทไหน เมอใด ง. ระบคณงามความดทเป3นประโยชน�แก�ประเทศชาต หรอคณสมบตตามหลกเกณฑ�การพจารณาการขอพระราชทานเพลงศพเป3นกรณพเศษ จ. ระบ วน เวลา สถานททจะประกอบการฌาปนกจ หลกฐานทต องนามาแสดง ในการขอพระราชทานเพลงศพเป4นกรณพเศษ มดงน - ใบมรณบตรของผ4ถงแก�กรรม - ทะเบยนบ4านของทายาทของผ4ถงแก�กรรม - บตรประจาตวประชาชน หรอบตรข4าราชการของทายาทของผ4ถงแก�กรรม - หนงสอรบรองจากหน�วยงานรฐวสาหกจ ใบอนโมทนาบตร ใบประกาศเหรยญกล4าหาญหรอเหรยญชยสมรภม - ใบเปลยนชอ-สกล (ถ4าม) ทงน ต4องนาเอกสารต4นฉบบและสาเนาแนบมาพร4อมกบหนงสอด4วย

- 61 - เขยนท....................................

วนท.............เดอน........................พ.ศ..............

เรอง ข4าราชการปEจจบนขอพระราชทานเพลงศพ/หบเพลง

เรยน ฝป.บค.

สงทส�งมาด4วย 1. สาเนามรณบตร จานวน 2 ฉบบ 2. สาเนาทะเบยนบ4านผ4ถงแก�กรรมและผ4ขอ อย�างละ 2 ฉบบ 3. สาเนาบตรประจาตวผ4ถงแก�กรรมและผ4ขอ อย�างละ 2 ฉบบ

ด4วย...................................................ข4าราชการพลเรอนสามญตาแหน�ง...............................

สงกด......................................................ได4ถงแก�กรรมเนองจาก/ด4วยโรค........................................................

เมอวนท.......................................... ณ โรงพยาบาล.............................................................อาย ได4..............ปP

บดน...........................................................ในฐานะเจ4าภาพกาหนดจะทาการฌาปนกจศพ

......................................ในวน......................ท..............เดอน............................พ.ศ..............เวลา................น.

ณ เมรวด........................................แขวง/ตาบล........................เขต/อาเภอ.....................จงหวด.....................

ในการนเจ4าภาพมความประสงค�จะขอพระราชทานเพลงศพ/หบเพลง เพอเป3นเกยรตยศแก�ศพด4วย

จงเรยนมาเพอโปรดดาเนนการให4ต�อไป

ขอแสดงความนบถอ

-------------------------

เจ4าภาพ

ตดต�อกบ.................................................เจ4าภาพ ทบ4านเลขท.............ถนน..............................

แขวง/ตาบล........................เขต/อาเภอ...............................จงหวด..........................รหสไปรษณย�..............

โทร........................................

- 62 -

ตวอย!างหนงสอขอพระราชทานเพลงศพเป4นกรณพเศษ

ทอย�................................... …………………………………….

วนท...........เดอน..........................พ.ศ..............

เรอง ขอพระราชทานเพลงศพ เป3นกรณพเศษ

เรยน เลขาธการพระราชวง

สงทส�งมาด4วย 1. สาเนาใบมรณบตร 2. สาเนาทะเบยนบ4าน (ผ4ขอหรอทายาท) 3. สาเนาบตรประจาตว (ผ4ขอ)

ด4วยข4าพเจ4า......................................................................................................................

ตาแหน�ง...............................................................สงกด...............................................................................

จะทาการฌาปนกจศพ.................................................................................................................................

ผ4เป3นบดา/มารดา ซงถงแก�กรรมด4วยโรค....................................................................................................

ณ ................................................................เมอวนท.............เดอน....................................พ.ศ...................

ณ เมรวด...................................................ในวน...............เดอน......................พ.ศ...............เวลา............น.

ขณะท...............................................................ผ4เป3นบดา/มารดา ยงมชวตอย�ได4ประกอบคณงามความดอย�างมาก ได4อบรมสงสอนบตร-ธดา ให4ร4จกรกชาต ศาสนา พระมหากษตรย� และพระราชวงศ�เสมอมา ทงยงได4ให4การศกษาแก�บตร-ธดา เป3นอย�างด จนได4รบราชการเป3นประโยชน�ต�อประเทศชาต และราชการเป3นอย�างมาก

บตร-ธดา มความอาลยรก กตญ¡ และสานกในหน4าททมต�อผ4บงเกดเกล4า จงกราบเรยนมาเพอขอพระราชทานเพลงศพเป3นกรณพเศษ เพอเป3นเกยรตแก�.......................................................ผ4เป3นบดา/มารดา และวงศ�ตระกลสบไป

ขอได4โปรดนาความกราบบงคมทลพระกรณาทราบฝ<าละอองธลพระบาท การจะควรประการใดแล4วแต�จะทรงพระกรณาโปรดเกล4าฯ

ขอแสดงความนบถอ

(...........................................)

- 63 -

2.3 ตดต!อวดเพอเตรยมการพระราชทานเพลงศพ การพระราชทานเพลงศพนน จะต4องไม�ตรงกบวนเฉลมพระชนมพรรษาของพระบาทสมเดจพระเจ4าอย�หว วนเฉลมพระชนมพรรษาของสมเดจพระนางเจ4าฯ พระบรมราชนนาถ วนเฉลมฉลองสรราชสมบต พระราชพธฉตรมงคล (และตามประเพณนยม ไม�มการเผาศพในวนศกร�) การพระราชทานเพลงศพทเมรหลวงหน4าพลบพลาอศรยาภรณ� วดเทพศรนทราวาส หากมพระราชประสงค�ทจะทรงกาหนดการเสดจพระราชดาเนนไปพระราชทานเพลงศพตรงกบวนทมผ4ขอรายใดกาหนดไว4แล4ว เจ4าภาพผ4ขอนนจะต4องเลอนไปโดยไม�มข4อแม4ทงสน ผ4มสทธได4รบพระราชทานเพลง ถ4าจะพระราชทานเพลงศพในต�างจงหวด ทางสานกพระราชวงจะได4จดหบเพลงให4เจ4าสงกดหรอเจ4าภาพรบไปปฏบต กรณพระราชทานเพลงในกรงเทพมหานคร และเขตปรมณฑลใกล4กรงเทพฯ (จงหวดนนทบร จงหวดสมทรปราการ เฉพาะอาเภอเมอง อาเภอพระประแดง และอาเภอพระสมทรเจดย�) สานกพระราชวงจะจดเจ4าพนกงานเชญเพลงหลวงไปพระราชทาน โดยรถยนต�หลวง ทงน เจ4าภาพไม�ต4องเสยค�าใช4จ�ายใดๆ ทงสนในการพระราชทานเพลงศพ ในกรณทเจ4าภาพศพมความประสงค�จะถวายเงนเนองจากได4รบพระบรมราชานเคราะห� สามารถสมทบทนในองค�การกศล ในพระบรมราชปถมภ� อาท มลนธอานนทมหดล หรอกองทนโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ ฯลฯ โดยให4นาเงนหรอเชคส�งมอบเลขาธการพระราชวงพร4อมทงแจ4งความประสงค� ในการมอบ เพอสานกพระราชวงจะได4ดาเนนการต�อไป สาหรบเครองประกอบเกยรตยศ ได4แก� หบ โกศ ฉตรตง นน ทางสานกพระราชวงจะได4เชญไปประกอบและแต�งตงไว4มกาหนดเพยง 7 วน เมอพ4นไปแล4วเจ4าภาพหรอทายาทยงไม�กาหนดพระราชทานเพลง ถ4าทางราชการมความจาเป3นกจะถอนส�วนประกอบลองนอกของหบ โกศ ไปใช4ในราชการต�อไป อนง สานกพระราชวงได4มคาสงให4กองพระราชพธปฏบตเกยวกบเรองการศพของผ4ทได4รบพระราชทานเครองเกยรตยสประกอบศพชนโกศ เมอวนท 4 สงหาคม พทธศกราช 2538 ไว4ดงน

กองพระราชพธ เนองจากในปEจจบน ผ4ทถงแก�กรรมได4รบพระราชทานเกยรตยศประกอบศพชนสงในระดบพระราชทานโกศ แต�ทายาทได4รบคาสงจากผ4 ทถงแก�กรรมว�า มความประสงค�ให4บรรจลงหบ แล4วขอพระราชทานตงโกศประกอบเกยรตยศ ครนถงกาหนดการขอพระราชทานเพลงศพ ทางเจ4าหน4าทกองพระราชพธไม�ยนยอมให4ตงโกศบนจตกาธานโดยปราศจากร�างของผ4ถงแก�กรรม เลขาธการพระราชวงได4ปรกษากบผ4ร4พจารณาว�า ควรทจะยนยอมให4ตงโกศตามเกยรตยศของผ4ตายบนจตกาธานได4 ในกรณทศพของผ4ตายบรรจหบโดยนาหบใส�ไว4ในเตาเผาก�อนถงเวลาพธการ โดยเหตผลทว�า โกศเป3นเครองแสดงเกยรตยศของผ4ตายและเป3นเครองหมายแห�งผลของการทได4ปฏบตราชการ หรอการทได4ทาประโยชน�ให4กบบ4านเมองมาตลอด จงไม�มความจาเป3นทจะต4องมร�างของผ4ตายอย�ในนน ให4ถอปฏบตตงแต�บดนเป3นต4นไป

นายแก4วขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวง 4 สงหาคม 2538 หมายเหต ปEจจบนในการขอพระราชทานเพลงศพทเจ4าภาพมความประสงค�ตงโกศตามเกยรตยศของผ4ตายบนจตกาธาน กองพระราชพธจะส�งเจ4าหน4าทไปปฏบตในการตงโกศไม�เกน 6 คน

- 64 - เกรดความร วธมดศพบรรจโกศ เจ4าหน4าทจะยกมอศพพนมทหน4าอกและงอขาศพนงแบบชนเข�า แล4วมดตราสงข�ด4วยเชอกทฟE นด4วยด4ายดบ จากนนจะนาผ4าขาวมาห�อศพและผกมดตามรปแบบทได4ฝhกมา สดท4ายจงผกผ4าให4เป3นปมด4านเหนอศรษะแล4วจงนาศพบรรจลงในโกศ ผกสายสญจน�ปล�อยชายให4ยาวจากปากโกศประมาณ 15 เซนตเมตร สาหรบต�อผ4าโยง จากนนปgดฝาโกศและยาขผงรอบปากโกศเป3นลาดบสดท4าย แล4วเชญโกศขนตง

การจดการเกยวกบพธศพ

เมอได4รบใบมรณบตรแล4วกให4ตดต�อนาศพไปวดตามททายาทต4องการ และจะให4ฌาปนสถานจดพธศพให4หรอทายาทจะจดพธเอง นอกจากนทายาทควรตรวจสอบว�าผ4เสยชวตเป3นสมาชกฌาปนกจไว4กบส�วนราชการ สมาคม มลนธใด มสทธอย�างไรบ4างเพอจะได4ตดต�อขอรบเงนฌาปนกจตามสทธของสมาชกแต�ละองค�กรได4ทนตามเวลา

การนาศพออกจากโรงพยาบาล

1. ตดต�อวดหรอฌาปนสถานทจะนาไปตงบาเพญกศล เพอขอจองศาลา กรณวดพระศรมหาธาตวรมหาวหาร ตดต�อ ฌาปนสถานกองทพอากาศโดย โทร.0-2521-1571,0-2552-0997

2. ทายาทจะต4องนาใบมรณบตรไปแสดงกบทางฌาปนสถาน เพอให4ฌาปนสถานจดเจ4าหน4าทไปรบศพ หรอจะนาศพไปวดเอง

3. ก�อนจะนาศพไปฌาปนสถาน ควรจดเตรยมเปลยนเสอผ4าจากบ4านหรอจากโรงพยาบาลให4เรยบร4อยก�อนและควรจดเตรยมส�งสงของต�อไปน

- ผ4าแพรสาหรบคลมศพ (ถ4าต4องการจดเอง) - ภาพถ�ายทจะต4องตงหน4าศพ - ใบมรณบตร

การอาบนาศพ

1. การชาระร�างกายเพอให4สะอาดและแต�งตวให4กบผ4เสยชวตเป3นหน4าทของบตรธดา โดยเฉพาะต4องทาให4เรยบร4อยก�อนถงเวลาอาบนาศพจรง 2. เวลาอาบนาศพทนยมกนโดยทวไป คอ เวลา 16.00-17.00 น. 3. เตรยมนาอบไว4ให4พร4อม เพอทจะอาบนาศพก�อนอาบนาจรง 4. เจ4าภาพหรอทายาทจะเป3นผ4ส�งนาอบให4กบแขกทมาอาบนาศพ 5. กรณได4พระราชทานนาหลวงอาบศพ ให4นานาหลวงพระราชทานอาบศพเป3นลาดบสดท4าย โดยเจ4าภาพจะเชญผ4มอาวโสเป3นประธาน ถวายคานบไปทางทศทางทประทบแรมแล4ว เจ4าหน4าทจะส�งนา พระราชทานตามลาดบ คอ นา นาหอม นาขมน ให4ผ4เป3นประธานรดนานนทศพ โดยเรมรดจากบ�าขวาเฉยงลงมาตามอก เมอรดนาแล4วให4ผ4เป3นประธานถวายบงคมไปทางทศทางทประทบแรมอกครง

- 65 -

เมอเสรจสนพธ เจ4าหน4าทจะได4สกาศพและบรรจลงหบ และตงบนแท�น ประดบดอกไม4หน4าหบศพ (การจดดอกไม4หน4าศพไม�ควรใช4พานทอง และพานดอกไม4ไม�ควรจดให4เป3นพ�ม คออย�าให4มยอดและไม�ควรวางดอกไม4บนฝาหบศพหรอประดบทหบศพทเป3นหบเกยรตยศ เครองเกยรตยศทได4รบพระราชทานแล4ง การสวดอภธรรม

1. ประเพณการสวดพระอภธรรมศพนยมสวด 1 คน 3 คน 5 คน หรอ 7 คน คตนยมของประเพณโบราณไม�นยมสวดคนค� 2. การนมนต�พระสวดอภธรรม นมนต�คนละ จานวน 4 รป และสวด 4 จบ 3. ต4องจดให4มเครองไทยธรรมพร4อมผ4าสบงเพอถวายพระสวดอภธรรมและบงสกลให4ผ4เสยชวต 4. เตรยมปEจจยถวายพระสวดอภธรรม 4 รป การทาบญ 1. การจดการศพจะทาบญครบวนตาย ครบ 7 วน 50 วน 100 วน ครบปP และทาบญอฐ 2. เมอตายครบ 7 วน มกจะทาบญครบ 7 วน เพออทศส�วนกศลให4กบผ4ตาย นมนต�พระ 7 รป เพอสวดพระพทธมนต�และฉนเพล โดยเตรยมอาหาร เครองไทยทาน สบง และจดปEจจยถวายพระด4วย การบรรจเกบศพ 1. เมอกาหนดการเกบศพ ญาตต4องแจ4งฌาปนสถานเพอเตรยมซองเกบศพทสสาน เขยนชอ นามสกลผ4ตาย วนเดอนปPเกด วนเดอนปPทถงแก�กรรม และญาต ต4องเตรยมผ4าไตร 1 ผน ดอกไม4บชาศพ ธป เทยน ลกดนห�อด4วยกระดาษทอง-เงน ดอกไม4 ตามจานวนแขกทมาร�วมพธเกบศพ (ลกดน คนละ 15 ดอกไม4 คนละ 1 ช�อ)

2. การบรรจศพจะทาวนสดท4าย เมอสวดศพจบสดท4ายเสรจแล4วจะนาศพไปเกบทสสาน โดยนมนต�พระสงฆ�นาศพ 1 รป เมอถงสสาน เจ4าหน4าทจะนาศพเข4าเกบในซอง ญาตจะนาผ4าไตรวางทหบศพ และนมนต�พระสงฆ�ทนาศพชกผ4าบงสกล แขกจะวางลกดนและดอกไม4เจ4าหน4าทปgดหน4าซองเกบศพ การฌาปนกจศพ 1. เมอกาหนดวนทจะทาการฌาปนกจศพ โดยต4องจองวนกบทางวดหรอฌาปนสถานก�อนแล4ว จดพมพ�บตรเชญ และเตรยมการฌาปนกจซงต4องมการทาบญเลยงพระ การแสดงพระธรรมเทศนา มการนมนต�พระ เพอการมาตกาบงสกลซงจะต4องเตรยมสงของต�อไปน

1.1 เครองไทยธรรม ผ4าสบงถวายพระสวดมนต�เพล

1.2 เครองไทยธรรม ผ4าไตร และเครองตดกนเทศน� ถวายพระเทศน�

1.3 ผ4าไตรประธานเพอทอดบงสกลและมหาบงสกลก�อนการฌาปนกจ

- 66 -

1.4 ผ4าสบงถวายพระสวดมาตกาบงสกลตามจานวนพระสวด ส�วนมากจะนมนต� 10 รป

1.5 ดอกไม4จนทน�แจกแขกทมาร�วมงานตามจานวนแขก และดอกไม4จนทน� ประธาน 2 ช�อ สาหรบเผาหลอก และเผาจรง

1.6 หนงสออนสรณ� หรอของทระลกงานศพเพอไว4อาลยต�อผ4ถงแก�กรรมและขอบคณแขกทมาร�วมงาน

1.7 ผ4าขาวห�ออฐ ถงใส�องคาร ดอกไม4คอดอกมะล กลบดอกกหลาบ นาอบไทย เศษสตางค�ทเป3นเหรยญเงนเหรญทอง เพอกระทาพธแปรธาตเกบอฐ

2. ก�อนทจะทาการฌาปนกจจะต4องนาศพมาตงสวดอภธรรม โดยสวดก�อน 1 คน โดยเฉพาะศพทเป3นบพการเพอเป3นเกยรตและการระลกถงผ4ตาย หรอถ4าไม�สวดพระอภธรรมกต4องยกศพมาตงในตอนเช4าเลยงพระเพล มพระธรรมเทศนาในตอนเช4าหรอบ�าย

3. กรณได4รบพระราชทานเพลงศพ เจ4าพนกงานจะเชญเพลงหลวง ถ4าเป3นงานพระราชทานเพลงศพในกรงเทพหรอจงหวดใกล4เคยงทเจ4าหน4าทไป-กลบ ได4ในวนเดยวเพลงหลวงประกอบด4วยโคมเชญไฟทพระบาทสมเดจพระเจ4าอย�หวทรงจดพระราชทานไว4 ข4าวตอก ดอกไม4สด อย�างละ 1 กระทง ดอกไม4จนทน� 1 ช�อ ธปไม4ระกา 1 ดอก เทยน 1 เล�น แต�ถ4าเป3นงานพระราชทานเพลงศพในต�างจงหวด เจ4าหน4าทจะมอบหบเพลงให4รบไปมอบผ4เป3นประธานจดหบเพลงประกอบด4วย ธปไม4ระกา 2 ดอก เทยน 2 เล�ม ดอกไม4จนทน� 1 ช�อ และไม4ขดไฟบรรจหบมถงแพรต�วนสดาห4มห�อ และดาเนนการประกอบพธพระราชทานเพลงศพต�อไป การเกบอฐ 1. หลงจากการกระทาพธฌาปนกจแล4วจะต4องมพธแปรธาตเกบอฐในตอนเช4าของวนร�งขน ญาตจะต4องตกลงเวลากบเจ4าหน4าทเพอจะได4นมนต�พระสงฆ�ทาพธ และญาตต4องเตรยมสงของต�อไปน

1.1 ผ4าขาวห�ออฐ 1 ผน 1.2 ล4งใส�องคาร 1 ใบ (ควรเป3นล4งทละลายนาได4) 1.3 ดอกไม4คอดอกมะล กลบดอกกหลาบ นาอบไทยใส�พาน 1.4 เศษสตางค�ทเป3นเหรยญเงนเหรยญทองใส�พาน 1.5 โกศหรอผอบ สาหรบใส�อฐเพอเกบรกษาไว4บชา 1.6 ผ4าสบง เท�าจานวนพระสงฆ�

2. ในวนร�งขน เจ4าหน4าทจะนมนต�พระ 3 รป (บางแห�งนมนต�พระ 1 รป) มาประกอบพธ

2.1 เจ4าหน4าทจะนากระบะทปด4วยผ4าขาววางบนจตกาธาน 2.2 เจ4าหน4าทจะนาอฐทเผาแล4วมาวางเรยงในกระบะทปด4วยผ4าขาวเป3นรปสรระของ มนษย�จากศรษะจรดเท4า คลมด4วยผ4าตาดสทอง 3. เมอถงเวลาเจ4าหน4าทจะเปgดผ4าตาดทอง เชญเจ4าภาพและญาตมาประพรมนาอบไทย โรยเศษเหรยญทองเหรยญเงน โรยดอกมะลกลบกหลาบ ไปทอฐแล4วคลมผ4าตาดสทองไว4อย�างเดม เจ4าหน4าท วางผ4าสบง และอาราธนานมนต�พระสงฆ�มาบงสกลตาย เพอแปรธาตอฐ โดยเชอกนว�าการแปรธาตเพอทาให4เป3นกระดกเงน กระดกทองไว4 สาหรบญาตนาไปเกบบชาไว4

- 67 -

4. เมอบงสกลแล4วเจ4าหน4าทจะเปgดผ4าคลมอฐ เชญเจ4าภาพและญาตเกบอฐ การเกบอฐจะเกบ พอสงเขป จะเกบจากศรษะจนถงเท4า กะโหลกศรษะ ข4อต�อคอ แขนท�อนบน แขนท�อนล�าง มอ ซโครง กระดกสนหลง กระดกเชงกราน ขาท�อนบน หวเข�า ลกสะบ4าขาท�อนล�าง และเท4า การลอยองคาร 1. เจ4าหน4าทจะนาอฐทเหลอรวมกบองคารห�อด4วยผ4าขาวนาไปใส�ล4งให4เจ4าภาพและญาตนาไปลอย การลอยองคารจะนาไปลอยทปากอ�าวหรอในทะเลลก สงของทเตรยมไปได4แก�เศษสตางค�ทเป3นเหรยญเงน และเหรยญทอง ดอกมะล กลบกหลาบ ธปเทยน 2.เมอเรอไปถงจดทกาหนดทจะทาการลอยองคาร ในทะเลทสงบและมนาใสเรอจะจอดลอยลา เรมพธโดยการจดธปแจกให4ผ4ทมาร�วมพธจบอธษฐานปEกลงในองคาร โดยได4ทาการเปgดผ4าห�อล4งคลผ4าห�ออฐ รอไว4ก�อนแล4ว ต�อจากนนกโปรยเศษสตางค�ทเตรยมมาลงบนพนนาซงเชอว�าเป3นการซอทซอทางแม�พระคงคา แม�พระธรณ เจ4าทเจ4าทาง พร4อมทงโรยดอกมะล กลบกหลาบตามลงไป แล4วค�อยๆหย�อนล4งลงนาพร4อมกบอธษฐานขอขมาลาโทษและฝากองคารไว4ให4ช�วยค4มครองดแลด4วย การลอยองคารเป3นประเพณความเชอ ของคนไทยแต�โบราณ โดยเชอว�าคนเราเกดจากธาตทงสคอ ดน นา ลม ไฟ เมอแตกดบแล4วกควรได4กลบไปส�สภาพเดม

หมายเหต กองทพเรอสตหบ มเรอสาหรบบรการนาองคารไปลอยกลางทะเล ทกๆวนวนละ 18 เทยว ขนาดบรรจ 20 คน ราคาเรอบรการลาละ 2,500 บาท ชนาดบรรจ 40 คนลาละ 4,000 บาท (ราคา ณ เดอนมกราคม 2554) ถ4าประสงค�จะใช4บรการโทร.0-3843-9020 ท�านสามารถสอบถามข4อมลต�าง ๆ ได4และในกรณทท�านประสงค�จะเรยกใช4บรการรถพยาบาลด�วน โทร.ไปทศนย�นเรนทร 1646 ได4ทนท

- 68 -

บญชค!าใช จ!ายเกยวกบการพระราชทานเพลงศพ และเครองเกยรตยศประกอบศพทจดพระราชทาน

ชนหบ เครองเกยรตยศประกอบศพทจดพระราชทาน (เจ าภาพไม!ต องเสยค!าใช จ!ายอย!างใดทงสน)

1. เครองขมาศพ 2. เพลงหลวงเผาศพ 3. หบเกยรตยศประกอบศพ 4. เจ4าพนกงานปฏบต 5. พาหนะรบ-ส�ง เจ4าพนกงานผ4ปฏบต

หมายเหต พระศพพระราชวงศ�ชน “หม�อมเจ4า” ได4รบพระราชทานรถวอเชญศพ ฉตร 1 สารบ แห�เวยน เมร ปP  กลองชนะ ประโคมแห�ศพเวยนเมรและประโคม เวลาพระราชทานเพลงศพเพมขน

อกโดยไม�ต4องเสยค�าใช4จ�ายอย�างใดทงสน

รายการสงของเกยวกบการศพเมอถงอนจกรรม และเครองเกยรตยศประกอบศพทจดพระราชทาน

ชนโกศ เมอถงอนจกรรม เจ าภาพต องจด

1. ดอกไม4 ธปเทยน มพานรองพร4อม ไปกราบถวายบงคมลา (เพอขอรบพระราชทานนาหลวง อาบศพ และเครองเกยรตยศประกอบศพ) 2. ใบมรณบตรให4เจ4าหน4าทด 3. ผ4าขาวยาว 8 เมตร 4. ด4ายดบหนก 1,200 แกรม 5. กระดาษฟางพบใหญ� 5 พบ 6. ดอกไม4 ธปเทยน และหวไทย อย�างละ 1 7. ดอกไม4สดสต�างๆ ใช4ปEกขวด และประดบในพาน สาหรบตงแต�งชนโกศศพ 2 ชน (ขวด 8 ใบ พาน 12 ใบ) หมายเหต หากเจ4าภาพมความประสงค�จะนาศพใส�หบ ส�วนโกศตงประดบหน4าศพเจ4าภาพต4องจดหาหบศพเอง

17

- 69 -

บญชค!าใช จ!ายเกยวกบการพระราชทานเพลงศพ และเครองเกยรตยศประกอบศพทจดพระราชทาน

ชนโกศ เจ4าภาพจะต4องจดเตรยมสงของเครองใช4ในการเปลองเครองสกาศพ และการพระราชทาน เพลงศพ ดงน (ก) 1. ตดต�อขอใบอนญาตเผาศพมอบเจ4าหน4าทสานกพระราชวง 2. ผ4าขาวยาว 8 เมตร 3. ด4ายดบหนก 1,200 แกรม 4. ผ4าพลาสตกยาว 5 เมตร 5. กระดาษฟางพบใหญ� 5 พบ 6. เสอ 1 ผน 7. หบสาหรบใส�บพโพ 1 หบ ราคา 1,000 บาท 8. เครองสม-ดบกลน และมะพร4าวแก4ว 1 ชด ราคา 200 บาท 9. หยวกลายเครองสดแต�งจตกาธาน 1 ชด ราคา 1,000 บาท 10. ดอกไม4แผงเครองสดแต�งจตกาธาน 1 ชด ราคา 1,500 บาท 11. ค�าจ4างคนหามเสลยงเชญโกศศพแห�เวยนเมร 8 คน ราคา 960 บาท (ในกรณทไม�ใช4รถยนต�แห�เวยนเมร) 12. ค�าจ4างคนหามเสลยงพระนาศพเวยนเมร 4 คน ราคา 480 บาท (ในกรณทไม�ใช4รถยนต�แห�เวยนเมร) 13. โกศไม4สาหรบใส�ศพเผาจรง 1 โกศ ราคา 500 บาท (ในกรณบรรจศพในโกศ)

การเกบอฐ

(เฉพาะเมรหลวงหน าพลบพลาอศรยาภรณ* วดเทพศรนทราวาส)

(ข) 1. โกศสาหรบบรรจอฐ 1 โกศ ของเจ4าภาพ

2. ขนพานรองพร4อม 1 ชด ของเจ4าภาพ

3. นาอบไทยขวดใหญ� 1 ขวด ราคาประมาณ 20 บาท

4. เครองทองน4อยสกการะอฐ 1 เครอง ราคาอย�างตาประมาณ 50 บาท

5. ล4งใส�องคาร 1 ล4ง ราคา 200 บาท

รวมรายจ�ายประมาณ (ก) (ข) เป3นเงนทงสน 6,510 บาท ถ4าจะขอให4สานกพระราชวงช�วยเหลอ จดให4 เจ4าภาพต4องมอบเงนค�าใช4จ�ายตามรายการประมาณน

- 70 -

เครองเกยรตยศประกอบศพทจดพระราชทาน (เจ าภาพไม!ต องเสยค!าใช จ!ายอย!างใดทงสน)

1. นาหลวงอาบศพ 2. โกศ พร4อมด4วยชนรองโกศ 3. เชงเทยนไฟฟLา ขวดปEกดอกไม4 พานจดดอกไม4 (ดอกไม4เป3นของเจ4าภาพ) 4. ด4ายดบหนก 1,000 แกรม ขผงยาโกศหนก 2,000 แกรม นามนมะพร4าว 2 ลตร 5. เตยงสาหรบอาบนาศพ 6. ผ4าโยง สายแถบสาหรบตดโกศศพ 7. ฉตร 1 สารบ ตงประดบศพ 8. ปP  กลองชนะ ประโคมเวลาพระราชทานนาอาบศพ 9. เจ4าพนกงานผ4มาปฏบต 10. พาหนะรบ-ส�ง เจ4าพนกงานผ4มาปฏบต

หมายเหต ศพใดได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�ตงแต� “ประถมาภรณ�ช4างเผอก” (ป.ช.) จะได4รบพระราชทาน 1. พระพธธรรมสวดพระอภธรรม เงนถวายพระสวดอภธรรม กระโถน ขนนาทงหมด กาหนด

3 คน 2. เครองนมสการ สาหรบเจ4าภาพจดบชาพระสวดพระอภธรรม 3 คน ทงนไม�ต4องเสย ค�าใช4จ�ายอย�างใดทงสน

- 71 -

เครองประกอบเกยรตยศศพทจดพระราชทาน (เจ าภาพไม!ต องเสยค!าใช จ!ายอย!างใดทงสน)

1. เครองขมาศพ 2. เพลงหลวง 3. รถวอประเทยบเชญศพ 4. โกศเกยรตยศประกอบศพ 5. ฉตร แห�เวยนเมร ปP  กลองชนะ ประโคมแห�เวยนเมร และประโคมเวลารบ

พระราชทานเพลง 6. เจ4าพนกงานปฏบต ยกเว4นเจ4าพนกงานในการหามเสลยง 7. พาหนะ รบ-ส�ง เจ4าพนกงานผ4ปฏบต

หมายเหต ศพใดได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ�ตงแต� “ประถมาภรณ�ช4างเผอก” (ป.ช.) จะได4รบพระราชทานผ4าไตรของหลวงทอดถวายพระบงสกล ก�อนรบพระราชทานเพลง 5 ไตร

- 72 -

การกราบบงคมทลเชญเสดจพระราชดาเนนไปในงานพระราชทานเพลงศพ

การกราบบงคมทลเชญเสดจพระราชดาเนนไปในงานพระราชทานเพลงศพ กระทาได4เช�นเดยวกนกบทได4ชแจงไว4แล4วข4างต4น ผ4ทกราบบงคมทลเชญเสดจพระราชดาเนน จะต4องอ4างถงประวตทงส�วนตวและราชการของผ4ทวายชนม� เพอประกอบการพจารณาของเจ4าหน4าทก�อนกราบบงคมทลด4วย

ข อแนะนาการปฏบตเกยวกบการพระราชทานหบเพลง

ไปพระราชทานเพลงศพยงต!างจงหวด (ระยะทางห�างจากสานกพระราชวงเกน 50 กโลเมตร)

ตามระเบยบทสานกพระราชวงได4วางไว4 เมอกระทรวงเจ4าสงกด ผ4ว�าราชการจงหวดหรอเจ4าภาพแล4วแต�กรณ ได4มหนงสอแจ4งมายงสานกพระราชวงเพอขอพระราชทานเพลงศพ หากศพนนอย�ในเกณฑ�ทจะได4รบพระราชทานเพลง สานกพระราชวงจะได4มหมายรบสงแจ4งให4เจ4าภาพเพอทราบ จากนนเจ4าภาพหรอเจ4าหน4าทของจงหวดแล4วแต�กรณ ไปขอรบหบเพลงพระราชทานได4ทกองพระราชพธ สานกพระราชวง เมอได4รบหบเพลงพระราชทานไปแล4ว ต4องปฏบตตามลาดบขนตอน ดงน

1. เชญหบเพลงพระราชทานไปวางทศาลากลางจงหวด อาเภอ หน�วยราชการทสงกดในท4องทหรอทบ4านเจ4าภาพแล4วแต�กรณ โดยตงไว4ในทอนสมควรและควรมพานรองรบหบเพลงพระราชทานนนด4วย

2. เมอถงกาหนดวนทขอพระราชทานเพลงศพ ทางจงหวด อาเภอหรอเจ4าภาพแล4วแต�กรณ จะต4องจดบคคลทรบราชการแต�งเครองแบบปกตขาวไว4ทกข� เพอเชญหบเพลงพระราชทานพร4อมด4วยพานรอง (หนงหบต�อหนงคน) ไปยงเมรทจะประกอบพธ และก�อนทจะเชญขนไปตงบนเมรนน ควรยกศพขนตงเมรเรยบร4อยเสยก�อนแล4วจงเชญพานหบเพลงพระราชทานขนไปตงไว4บนโต�ะทางด4านศรษะศพ (บนโต�ะทตงหบเพลงพระราชทานนนจะต4องมผ4าปให4เรยบร4อยและห4ามมให4นาสงหนงสงใดวางร�วมอย�ด4วยเป3นอนขาด) เมอเชญพานหบเพลงพระราชทานวางเรยบร4อยแล4ว ให4ผ4เชญคานบเคารพศพหนงครง แล4วจงลงจากเมร

3. ขณะทเชญพานหบเพลงพระราชทานไปนน ผ4เชญจะต4องระมดระวงกรยาโดยอย�ในอาการสารวม ไม�พดคยกบผ4ใด ไม�ต4องทาความเคารพผ4ใดและไม�เชญหบเพลงพระราชทานเดนตามหลงผ4หนงผ4ใดเป3นอนขาด

4. ระหว�างทการเชญหบเพลงพระราชทานไปส�เมรนน ประชาชนทมาร�วมงานควรนงอย�ในความสงบโดยมต4องยนขน ไม�ต4องทาความเคารพและไม�มการบรรเลงเพลงอย�างใดทงสน เพราะยงไม�ถงขนตอนของพธการ ผ4เชญมใช�ผ4แทนพระองค� เป3นการปฏบตหน4าทตามทได4รบมอบหมาย

5. ผ4ทตงแถวรอรบการเชญหบเพลงพระราชทานไปส�เมร ควรเป3นเจ4าถาพงานการแต�งกายควรแต�งกายไว4ทกข�ตามประเพณนยม ในกรณทเป3นข4าราชการแต�งเครองแบบปกตขาวไว4ทกข�

ผ4ทไปร�วมงานพระราชทานเพลงศพทงประชาชน และข4าราชการรวมทงพนกงาน ลกจ4าง รฐวสาหกจ ควรแต�งกายไว4ทกข�ตามประเพณนยม ส�วนบตรหลาน หรอญาต รวมทงผ4ทเคารพนบถอผ4วายชนม�ทรบราชการ จะแต�งเครองแบบปกตขาวไว4ทกข�กจะเป3นเกยรตแก�ผ4วายชนม� และยงนบว�าเป3นการถวายพระเกยรต

6. เมอถงกาหนดเวลาพระราชทานเพลง ให4เจ4าภาพเชญแขกผ4มอาวโสสงสดในทนนขนเป3นประธานประกอบพธพระราชทานเพลง (ผ4มอาวโสสงสดนน หมายถง อาวโสทงด4านคณวฒและด4านวยวฒ ทงนหากม

- 73 -

พระราชวงศ�ตงแต�ชนหม�อมเจ4าขนไปหรอราชสกลทมเกยรตในราชการ ซงผ4วายชนม�หรอทายาทอย�ใต4บงคบบญชา หรอเป3นผ4ทเคารพนบถอสมควรเชญบคคลนนเป3นประธาน)

7. ในระยะเวลาก�อนทเจ4าภาพเชญผ4มอาวโสสงสดขนเป3นประธานประกอบพธพระราชทานเพลงนน ให4ผ4ทเชญหบเพลงพระราชทานขนไปรออย� ณ โต�ะวางหบเพลงพระราชทานบนเมรก�อน เมอผ4เป3นประธานทอดผ4าไตรบงสกล และพระภกษได4ชกผ4าบงสกลแล4ว ให4ผ4ทเชญหบเพลงพระราชทานแก4ห�อหบเพลงพระราชทานออก จากนนผ4เป3นประธานปฏบตตามขนตอนต�อไปน - เปgดฝาหบเพลงพระราชทาน - หยบเทยนชนวนในหบเพลงพระราชทาน มอบให4ผ4ทเชญหบเพลงพระราชทานถอไว4 - หยบกลกไม4ขดในหบเพลงพระราชทานจดไฟ ต�อเทยนชนวนทผ4ทเชญหบเพลงพระราชทานถอไว4 รอจนเทยนลกไหม4ดแล4ว - ถวายบงคม (ไหว4) หนงครง ก�อนหยบธป ดอกไม4จนทน� และเทยนพระราชทาน (จานวน 1 ชด) ในหบเพลงพระราชทาน จดไฟหลวงจากเทยนชนวนแล4ววางไว4ใต4กลางฐานทตงศพ จากนนก4าวเท4าถอยหลงหนงก4าว คานบเคารพศพหนงครงแล4วลงจากเมร เป3นอนเสรจพธ หมายเหต

1. สาหรบศพทได4รบพระมหากรณาธคณพระราชทานผ4าไตรทอดถวายพระบงสกลด4วยนน ผ4เป3นประธานต4องถวายบงคม (ไหว4) หนงครง ก�อนหยบผ4าจากเจ4าหน4าทผ4เชญแล4วทอดผ4าตามพธต�อไป

2. ในกรณทเจ4าภาพประสงค�ให4มการอ�าน หมายรบสง เพอแสดงถงการได4รบพระราชทานเพลงศพ ประวตผ�วายชนม4 เพอประกาศเกยรตคณ และคาสานกในพระมหากรณาธคณ ในงานพระราชทานเพลงศพนน ให4อ�านเรยงลาดบตามทกล�าวมา ทงนหากจะอ�านเพยงอย�างใดอย�างหนงกได4 หรอไม�อ�านเลยกได4ขนอย�กบความประสงค�และความสะดวกของเจ4าภาพเป3นสาคญ ส�วนการลงท4ายคาอ�าน สามารถอ�านชอบคคลผ4เป3นทายาททงหมดหรอจะออกชอแต�เจ4าภาพกย�อมกระทาได

3. ทางสานกพระราชวงได4ออกคาสง ห4ามเจ4าหน4าทของสานกพระราชวงเชญหบเพลงไปปฏบต เอกสารการขอพระราชทานเพลงของลกจ างประจา ในกรณทลกจ4างประจาทเสยชวตได4รบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ� เท�านน

1. ใบมรณบตร 2 ชด 2. สาเนาบตรประชาชนของผ4เสยชวต 2 ชด 3. สาเนาบตรประชาชนของผ4ขอ 2 ชด 4. สาเนาทะเบยนบ4านของผ4เสยชวต 2 ชด 5. สาเนาทะเบยนบ4านของผ4ขอ 2 ขด

เอกสารการขอพระราชทานเพลงของข าราชการบานาญละ เอกสารอย!างละ 4 ชด 1. สาเนาทะเบยนบ4าน ใบมรณบตรของข4าราชการบานาญ 2. ทะเบยนสมรสของเจ4าตวให4เกบให4ดเพอถ�ายสาเนาแสดงเพอทายาทจะได4รบบาเหนจตกทอด (ถ4ากรณ พ�อ แม� เสยชวตแล4ว ให4ถ�ายสาเนาใบมรณบตรมาด4วย) หมายเหต บาเหนจตกทอดใช4เอกสาร 2 ชด

บรรณานกรม

1. เงนบาเหนจตกทอด เงนพเศษ 3 เดอน จากพระราชกฤษฎกาการจ�ายเงนเดอน เงนปP เงนบาเหนจ บานาญ และเงนอนในลกษณะเดยวกน พ.ศ.2535

2. เงนบาเหนจตกทอด ตาม พรบ. กองทนบาเหนจบานาญข4าราชการ พ.ศ. 2539 และ พรบ. บาเหนจบานาญข4าราชการ พ.ศ. 2494 และทแก4ไขเพมเตม

3. ข4อแนะนาการปฏบตเกยวกบการพระราชทานหบเพลงไฟพระราชทานเพลงศพยงต�างจงหวด จากระเบยบของสานกพระราชวง

4. หนงสอ “ฉนจะเป3นผ4สงอายทมความสข” ผ4แต�ง ศาสตราจารย�นายแพทย� เสนอ อนทรสขศร จดพมพ�โดย สานกส�งเสรมและพทกษ�ผ4สงอาย

5. หนงสอชด คณภาพชวต “ทาอย�างไรชวตจะยนยาวและมความสข” ผ4แต�ง นายแพทย� เฉก ธนะศร

6. ค�มอ สทธผ4สงอาย ตามพระราชบญญตผ4สงอาย พ.ศ. 2546 สานกส�งเสรมและพทกษ�ผ4สงอาย (สทส.) กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย� (พม.)

7. Good health adds life to year. Global brief for World Health Day 2012. 8. The Guide to Clinical Preventive Services 2012. US Preventive Services Task Force. 9. Successful Aging. Clinic Geriatric Medicine 2011

บนทกท ายเล!ม

หนงสอ “เกรดความร4สาหรบผ4สงอาย” เล�มน เกดขนจากดารของประธานชมรมผ4สงอาย กรมชลประทานคณจรนทร� ชกร ซงท�านมความคดเหนว�าจะเป3นประโยชน�แก�ผ4สงอายและบตรหลาน แต�ยงไม�มผ4รวบรวมให4ครบถ4วนเพอแจกจ�ายมากนก คณะกรรมการชมรมผ4สงอายกรมชลประทาน จงตงคณะทางานจดทาหนงสอเล�มนให4สาเรจตามวตถประสงค�

ในการนคณะทางานต4องขอขอบคณ กองการเงนและบญช และ สานกบรหารทรพยากรบคคล ทให4ข4อมล คาแนะนา ตลอดจนแบบฟอร�มต�างๆ และสานกงานเลขานการกรม ส�วนการพมพ� ในการจดพมพ�เป3นรปเล�มได4เรยบร4อยสวยงาม

คณะผ4จดทาหนงสอ “เกรดความร4สาหรบผ4สงอาย” ได4มการปรบปรงแก4ไขเพมเตมข4อความบางส�วน แต�ยงคงเนอหาด4านความร4ต�างๆ ไว4ครบถ4วนเช�นเดม หวงเป3นอย�างยงว�าท�านผ4อ�านคงได4รบความเพลดเพลน และ ได4สาระความร4พอสมควร

ด4วยความปรารถนาด คณะผ4จดทาหนงสอ ชมรมผ4สงอายกรมชลประทาน

คณะผ4จดทาหนงสอ “ เกรดความร4สาหรบผ4สงอาย ” ทปรกษา : นายจรนทร� ชกร ประธานชมรมผ4สงอายกรมชลประทาน นายแพทย�วเชยร พานชชอบ ทปรกษาคณะกรรมการ คณะผ4จดทาหนงสอ : 1. นางอารยา จนทราวรรณ 2. นายเกยรตศกด สขวฒน� 3. นางสาวพไลลกษณ� นนทเสนา 4. นางสาวสณสา สขสนทรย�

โครงการบรรยายพเศษ

การเตรยมความพรอมกอนเกษยณอายราชการ

วนพฤหสบดท� วนพฤหสบดท� 2727 กรกฎาคม กรกฎาคม 25602560

ณ หอประชมชชาต กาภ ณ หอประชมชชาต กาภ

กรมชลประทาน อกรมชลประทาน อ..ปากเกรด จปากเกรด จ..นนทบรนนทบร

จดโดย ชมรมผสงอายกรมชลประทาน

รวมกบ สวนสวสดการและพฒนาคณภาพชวต สานกบรหารทรพยากรบคคล

เคร�องหมายของชมรมเปนรปวงกลม ภายในวงกลม ช �นนอกมขอความวาชมรมผสงอายกรมชลประทาน อยดานบน และ THE SENIOR CITIZEN CLUB OF ROYAL IRRIGATION DEPARTMENT

ชมรมผสงอายกรมชลประทาน (ช.ส.ชป.)THE SENIOR CITIZEN CLUB OF ROYAL IRRIGATION DEPARTMENT (SC.RID.)

2 -

SENIOR CITIZEN CLUB OF ROYAL IRRIGATION DEPARTMENT อยดานลาง ช �นในเปนรปพญานาคเจดเศยรอยภายในหยดน�า และใตหยดน�าเปนอกษรยอตามรปและลกษณะดงน�

วตถประสงค

1. เปนศนยรวมเพ�อแลกเปล�ยนความร ความคดเหน ประสบการณ จดสวสดการการกศล และกระทาการตาง ๆ อนเปนการชวยเหลอเก�อกลซ�งกนและกน ตลอดจนเสรมสรางความสมพนธอนดในระหวางสมาชก

2. สงเสรม สนบสนน การจดกจกรรมเพ�อเปนแนวทาง ในการปฏบตตวของสมาชกกอนและหลงการเกษยณอายราชการ ตรวจสอบ วเคราะห

3 -

ตวของสมาชกกอนและหลงการเกษยณอายราชการ ตรวจสอบ วเคราะห วจยสขภาพ อนามยท �งรางกายและจตใจของสมาชก

3. สนบสนนนโยบายและกจกรรมของกรมชลประทาน ในสวนท�สอดคลองกบวตถประสงคของชมรม

4. ไมเก�ยวของกบการเมอง

แผนภมการแบงองคกรชมรมผสงอายกรมชลประทาน

คณะกรรมการชมรมผสงอายกรมชลประทาน 1. คณะอนกรรมการฝายเลขานการ

2 . คณะอนกรรมการฝายนนทนาการ

4 -

2 . คณะอนกรรมการฝายนนทนาการ 3. คณะอนกรรมการฝายประชาสมพนธ 4. คณะอนกรรมการฝายการเงน 5. คณะอนกรรมการฝายทะเบยน 6. คณะอนกรรมการฝายศกษาพทธศาสนาและเผยแผธรรมะ 7. คณะอนกรรมการฝายวชาการ

สถานท�ต �งชมรมผสงอายกรมชลประทาน

เร�มกอต �งชมรมฯ พ.ศ. 2539 สานกงานชมรมฯ ต �งอยท� ตกผปวยนอก (สามเสน) โรงพยาบาลชลประทาน กองแพทย กรมชลประทาน ถนนสามเสน เขตดสต กรงเทพมหานคร

5 -

กรมชลประทาน ถนนสามเสน เขตดสต กรงเทพมหานคร

ปจจบ น ภายหลงเปดอาคารสวสดการกรมชลประทาน อาคารสวสดการกรมชลประทาน ช �น 4 กรมชลประทาน ถนน สามเสน เขตดสต กรงเทพมหานคร โทร. 0 2241 5051 ภายใน 2412

นายจรย ตลยานนท อดตอธบดกรมชลประทาน ผรเร�มการกอต �งชมรมผสงอายกรมชลประทาน แสดงความคดเหนไวในสารรายงานกจกรรมประจาป 2539 ชมรมผสงอายกรมชลประทาน วาผเกษยณอายราชการแลว เปนผมคณคาดานความร ความสามารถ มความผกพนกบกรมชลประทาน และ ผรวมงาน อยากใหมการพบปะสงสรรคกน

ประวตความเปนมา ชมรมผสงอายกรมชลประทาน 6 -

และ ผรวมงาน อยากใหมการพบปะสงสรรคกน

ไดเหนผท� เกษยณเขามาในกรมฯ แลวมความเกรงใจ ไมกลา ตดตอ และ เย�ยมเยยนผทางานอย บางทานอาจวาเปนการรบกวน และ ขอความชวยเหลอ ความจรงพวกเราอยากจะมาเย�ยมบรรยากาศเกาๆ เหนผใดไดเล�อนตาแหนงสงข�นกมความดใจ

ขอเรยนกบผสงอายวา สขภาพจตเปนส�งสาคญท�สด จงทาตวใหเปนคนมความสข ท�มสมาธ สงบเยอกเยน แจมใส พอใจในส�งท�มอย ยนดในส�งท�ทา ออกกาลงกายพอสมควร สม�าเสมอ ชวยงานสงคมเทาท�ทาได

ชมรมผสงอายกรมชลประทาน(ช.ส.ชป.) ไดกอต �งข�นเม�อ พ.ศ. 2539 โดยนายจรย ตลยานนท อดตอธบดกรมชลประทานไดมบนทกขอใหกรมชลประทานพจารณาจดหาหองเพ�ออานวยความสะดวกใหแกผเกษยณอายราชการ ในการมาตรวจสขภาพท�โรงพยาบาลชลประทาน สามเสน และใชเปนสถานท�สาหรบใหบรการแกผเกษยณอายเม�อมา

ประวตความเปนมา ชมรมผสงอายกรมชลประทาน (ตอ) 7 -

สามเสน และใชเปนสถานท�สาหรบใหบรการแกผเกษยณอายเม�อมาตดตอราชการกบกรมชลประทาน

ดงน�น กรมชลประทานจงไดมอบหมายใหฝายสวสดการ ไปดาเนนการ และจากการประชมคณะกรรมการสวสดการ เม�อวนท� 28 กนยายน 2537 ไดมมตใหดาเนนการจดต �งชมรมผสงอายกรมชลประทานข�น พรอมท �งขอใชหองประชมโรงพยาบาลชลประทาน สามเสน กองแพทย เปนสถานท�ทาการของชมรม

เพ�อใหการจดต �ง ช.ส.ชป.บรรลตามวตถประสงค ฝายสวสดการจงไดหารอไปยงศนยประสานงานการจดสวสดการ สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน ซ�งไดรบคาแนะนาวา ในการจดต �งชมรมผสงอายเพ�อใหบรการแกขาราชการและลกจางประจาของกรมฯ ท�ย งร บราชการอย ถอเปนการเตรยมความพรอมในการท�จะครบ

ประวตความเปนมา ชมรมผสงอายกรมชลประทาน (ตอ) 8 -

ท�ย งร บราชการอย ถอเปนการเตรยมความพรอมในการท�จะครบเกษยณอายราชการและจดเปนสวสดการประเภทหน�งได

นอกจากน� ย งไดมการประสานงานกบนายกสโมสรกรมชลประทาน เพ�อขอความรวมมอในการโอนยายสมาชกชมรมขาราชการบานาญบาเหนจผสงอายสมาคมสโมสรกรมชลประทาน ซ�งดาเนนการอยกอนแลว ไปเปนสมาชก ช.ส.ชป. หากเปนความประสงคของสมาชกชมรมฯ ซ�งนายกสโมสรกรมชลประทานไดใหความรวมมอเปนอยางด

ตอมาไดมการจดประชมปรกษาหารอ เพ�อแตงต �งคณะกรรมการดาเนนการจดต �ง ช.ส.ชป. โดยมนายกมล จตรากร รองอธบดฝายบรหารขณะน�นเปนประธานท�ประชม และ ไดมมตแตงต �งคณะอนกรรมการดาเนนการจดต �ง ช.ส.ชป. จานวน 9 คน ตามคาส �งกรมชลประทานท� 1/2539 ลงวนท� 4 เมษายน 2539 ท �งน�โดยมนายทรงศกด\ ทวเจรญ

ประวตความเปนมา ชมรมผสงอายกรมชลประทาน (ตอ)

9 -

1/2539 ลงวนท� 4 เมษายน 2539 ท �งน�โดยมนายทรงศกด\ ทวเจรญ ผเช�ยวชาญพเศษดานวางผงและออกแบบขณะน�น เปนประธานอนกรรมการ

������������������������

คณะอนกรรมการดาเนนการจดต �งชมรมผสงอายกรมชลประทาน1. นายทรงศกด\ ทวเจรญ ประธานอนกรรมการ2. นพ.วเชยร พานชชอบ รองประธาน3. นายพมาน พจนพสทธ อนกรรมการ

10 - ประวตความเปนมา ชมรมผสงอายกรมชลประทาน (ตอ)

3. นายพมาน พจนพสทธ อนกรรมการ4. นางภารด บารงตระกล อนกรรมการ5. นายทววงศ เทยนเสร อนกรรมการ6. น.ส.เชาวณ เสตสวรรณ อนกรรมการและเหรญญก7. นางพรพรรณ สมบตทว อนกรรมการและประชาสมพนธ8. นางอารยา วฒนกจ อนกรรมการและเลขานการ9. นางสนนท ชนวรปญญา อนกรรมการและผชวยเลขานการ

ประวตความเปนมา ชมรมผสงอายกรมชลประทาน (ตอ)

คณะอนกรรมการชดน� เปนผรบผดชอบดาเนนการจดต �ง ช.ส.ชป. มหนาท�ในการจดหาสถานท�ต �งชมรม ออกกฎหมายขอบงคบชมรม สญลกษณ กาหนดแนวทางในการดาเนนงาน ข �นตอน ประสานงานกบผเก�ยวของและดาเนนงานอ�น ๆ ตามความเหมาะสม เพ�อให

11 -

งานกบผเก�ยวของและดาเนนงานอ�น ๆ ตามความเหมาะสม เพ�อใหการจดต �ง ช.ส.ชป. บรรลผลตามวตถประสงคท�ต �งไว และในการบรหารงานของช.ส.ชป. มอดตอธบดกรมชลประทานทกทาน และ อธบดกรมชลประทานปจจบน เปนท�ปรกษาคณะกรรมการชมรมฯ คณะอนกรรมการ ไดดาเนนการจดทาขอบงคบชมรมผสงอายกรมชลประทาน พ.ศ. 2539 และดาเนนการตางๆ ตามขอบงคบ

คณะกรรมการบรหารชมรมผสงอายกรมชลประทาน ชดท� 1 (พ.ศ. 2539 – 2541)

ท�ปรกษาคณะกรรมการ

1. นายสนทร เรองเลก อดตอธบดกรมชลประทาน 2. นายประกายพฤกษ ศรตานนท อดตอธบดกรมชลประทาน

12 -

2. นายประกายพฤกษ ศรตานนท อดตอธบดกรมชลประทาน 3. นายสหะ ถนอมสงห อดตอธบดกรมชลประทาน 4. นายจรย ตลยานนท อดตอธบดกรมชลประทาน 5. นายเลก จนดาสงวน อดตอธบดกรมชลประทาน 6. นายสวสด\ วฒนายากร อดตอธบดกรมชลประทาน 7. นายรงเรอง จลชาต อธบดกรมชลประทาน

คณะกรรมการ1. นพ.วเชยร พานชชอบ ประธานชมรม2. นายนตย เกตชมพล รองประธานกรรมการ คนท� 13. นายจานง หรญประดษฐ รองประธานกรรมการ คนท� 2

นางเฉดฉาย ตอตระกล

13 -

คณะกรรมการบรหารชมรมผสงอายกรมชลประทาน ชดท� 1 (พ.ศ. 2539 – 2541)

3. นายจานง หรญประดษฐ รองประธานกรรมการ คนท� 24. นางเฉดฉาย ตอตระกล กรรมการ5. นางสมถวล บณโยปษฎมภ กรรมการ6. นายชมพล อนทรานกล กรรมการ7. นางสมามาลย ถาวรนาน กรรมการ8. นายทรงศกด\ ทวเจรญ กรรมการ9. นางวญญา มลกล กรรมการ10. นายประจวบ ใจแจม กรรมการ

คณะกรรมการ (ตอ)

11. นายชมแสง เรญลาภ กรรมการ12. นางสายใจ สตสนทร กรรมการ13. นายอมพช สมบณณานนท กรรมการและประชาสมพนธ

14 - คณะกรรมการบรหารชมรมผสงอายกรมชลประทาน ชดท� 1

(พ.ศ. 2539 – 2541)

13. นายอมพช สมบณณานนท กรรมการและประชาสมพนธ14. นางศจ เจรญย�ง กรรมการและนายทะเบยน15. นางสาวสคนธ หทยธรรม กรรมการและเหรญญก16.นายวจตร สกลทบ กรรมการแลเลขานการ17. นางอารยา วฒนกจ กรรมการและผชวยเลขานการ (หวหนาฝายสวสดการ กรมชลประทาน) โดยตาแหนง

ผสอบบญช นางรชน ฉวสข

ประเภทสมาชก 4 ประเภท

1. สมาชกสามญ

2. สมาชกวสามญ

15 -

3. สมาชกสมทบ

4. สมาชกกตตมศกด\

ประเภทสมาชก1 สมาชกสามญ ไดแก

1.1 ขาราชการหรอลกจางประจาของกรมชลประทานหรอเคยรบราชการอยในกรมชลประทานท�มอายต �งแต 50 ปข�นไป

1.2 สมาชกสมทบตามขอ 9.3.1 ท�มอายครบ 50 ปบรบรณ ถาไดชาระคาบารงตลอดชพแลว ใหเปล�ยนสถานภาพเปนสมาชกสามญ ตลอดชพ โดยไมตองชาระคาบารงอก

2 สมาชกวสามญ ไดแก ขาราชการ หรอลกจางประจา หรอเจาหนาท�ของสวนราชการ หรอรฐวสาหกจท�สงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท�มอายต �งแต 50 ปข�นไป

16 -

2 สมาชกวสามญ ไดแก ขาราชการ หรอลกจางประจา หรอเจาหนาท�ของสวนราชการ หรอรฐวสาหกจท�สงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท�มอายต �งแต 50 ปข�นไป

3 สมาชกสมทบ ไดแก

3.1 ขาราชการหรอลกจางประจาของกรมชลประทานหรอเคยรบราชการอยในกรมชลประทานท�มอายต�ากวา 50 ป บรบรณ

3.2 สามหรอภรรยาหรอบตรของสมาชกตามขอ 1 ขอ 2 และ ขอ 4

3.3 บคคลภายนอกท�บรรลนตภาวะแลวโดยมสมาชกสามญรบรองอยางนอย 2 คน

4 สมาชกกตตมศกด\ ไดแก บคคลท�คณะกรรมการชมรม มมตเปนเอกฉนทใหเปนสมาชกกตตมศกด\

การย�นใบสมครคาลงทะเบยน

1. สมาชกสามญ สมาชกวสามญและสมาชกสมทบ คนละ 50 บาท

2. สมาชกกตตมศกด\ ยกเวนคาลงทะเบยน

คาบารง

1. สมาชกสามญ สมาชกวสามญและสมาชกสมทบ

17 -

1. สมาชกสามญ สมาชกวสามญและสมาชกสมทบ

ตลอดชพคนละ 500 บาท รายปๆ ละ 200 บาท

2. สมาชกกตตมศกด\ ยกเวนคาบารง

ในกรณท�คณะกรรมการมมตไมรบบคคลใดเปนสมาชกชมรมจะคนเงนคาลงทะเบยน

และคาบารงใหตอไป

สงใบสมครท�

สวนสวสดการและพฒนาคณภาพชวต สานกบรหารทรพยากรบคคล อาคารสวสดการกรชลประทาน ช �น 4

กรมชลประทาน ถนนสามเสน เขตดสต กทม. 10300 โทร.0-2241-5051 ภายใน 2632 ,2298

สทธประโยชนของสมาชก

1. ประดบเขมเคร�องหมายของชมรมไดในโอกาสอนควร

2. เขารวมประชมใหญสามญและประชมใหญวสามญ

3. แสดงความคดเหนเก�ยวกบกจกรรมของชมรมตอคณะกรรมการหรอ

ท�ประชมใหญ

4. เลอกต �งและสมครเปนประธานชมรมหรอกรรมการ (เฉพาะสมาชกสามญ

18 -

4. เลอกต �งและสมครเปนประธานชมรมหรอกรรมการ (เฉพาะสมาชกสามญ

เทาน�น)

5. ใชสถานท�และวสด ครภณฑของชมรม

6. เขารวมกจกรรมของชมรม เชน นนทนาการ ทศนศกษา การบนเทง การพบปะสงสรรคระหวางสมาชก การปฏบตธรรม เปนตน

7. ขอรบความชวยเหลอดานสวสดการตาง ๆ ตามขอบงคบของชมรม

8. ตรวจตรากจการและทรพยสนของชมรมในระหวางเวลาทาการของชมรม

รายช�อคณะกรรมการชมรมผสงอายกรมชลประทาน ชดท� 11

พ.ศ. 2559 - 2561

1. นายจรนทร ชกร ประธานชมรมฯ

2. นายพมาน พจนพสทธ\ รองประธานชมรมฯ คนท� 1

19 -

2. นายพมาน พจนพสทธ\ รองประธานชมรมฯ คนท� 1

3. ม.ล.ธนพงษ ศรธวช รองประธานชมรมฯ คนท� 2

4. นายเกยรตศกด\ สขวฒน กรรมการ

5. นายศภชย รงศร กรรมการ

6. นายประสทธ\ รามพดซา กรรมการ

7. นายเพทาย เนยมบบผา กรรมการ

8. นายชยนรนท พนธภญญาภรณ กรรมการ

9. นางอารยา จนทราวรรณ กรรมการ

10. นายบญยง ปยะศรนนท กรรมการ

รายช�อคณะกรรมการชมรมผสงอายกรมชลประทาน ชดท� 11

พ.ศ. 2559 – 2561 (ตอ)

20 -

10. นายบญยง ปยะศรนนท กรรมการ

11. นายฉตรชย บญลอ กรรมการ

12. นางอาภา วชยดษฐ กรรมการ

13. นางศวล ตรงการด กรรมการและประชาสมพนธ

14. นางสกญญา บญเลศเจรญศกด\ กรรมการและนายทะเบยน

15. นางสาวปญจมา สวรรณทต กรรมการและเหรญญก

16. นางกลวด ชานก กรรมการและเลขานการ

17. ผอานวยการสวนสวสดการ กรรมการและผชวยเลขานการ

รายช�อคณะกรรมการชมรมผสงอายกรมชลประทาน ชดท� 11

พ.ศ. 2559 – 2561 (ตอ)

21 -

17. ผอานวยการสวนสวสดการ กรรมการและผชวยเลขานการ

และพฒนาคณภาพชวต

สานกบรหารทรพยากรบคคล

����������������������������������������

คณะอนกรรมการ

1. คณะอนกรรมการฝายเลขานการ

2 . คณะอนกรรมการฝายนนทนาการ

3. คณะอนกรรมการฝายประชาสมพนธ

4. คณะอนกรรมการฝายการเงน

22 -

4. คณะอนกรรมการฝายการเงน

5. คณะอนกรรมการฝายทะเบยน

6. คณะอนกรรมการฝายศกษาพทธศาสนาและเผยแผธรรมะ

7. คณะอนกรรมการฝายวชาการ

ทาเนยบประธานชมรมผสงอายกรมชลประทาน ทาเนยบประธานชมรมผสงอายกรมชลประทาน

พพ..ศศ. . 2539 2539 -- ปจจบนปจจบน

� � � � นพ.วเชยร พานชชอบ ป 2539 – 2549

23 -

� � � � นพ.วเชยร พานชชอบ ป 2539 – 2549

� � � � นายจรนทร ชกร ป 2550 – ปจจบน

�������

โครงการสมนไพรเพ'อสขภาพ “สมนไพร 7 โรคยอดนยม

24 -

ถวายพระพรในหลวง รชกาลท' 9

ประชมสญจร จ.สระบร

25 -

ทาบญท'วดพระบาทน@าพ จ.สระบร

จานวนสมาชกชมรมผสงอายกรมชลประทานจานวนสมาชกชมรมผสงอายกรมชลประทานณ วนท� ณ วนท� 30 30 มถนายน มถนายน 25602560

1. สมาชกสามญ 468 ราย

2. สมาชกวสามญ 1 ราย

3. สมาชกสมทบ 125 ราย

26 -

3. สมาชกสมทบ 125 ราย

4. สมาชกกตตมศกด\ 4 ราย

รวม 598 ราย

หมายเหต ท @งหมดเปนสมาชกตลอดชพ

ประเภทกจกรรม

1. กจกรรมสมาชกสมพนธ

1.1 รบสมครสมาชกชมรม

1.2 การเย�ยมเยยนสมาชกผเจบปวย

27 -

1.2 การเย�ยมเยยนสมาชกผเจบปวย

1.3 การวางหรดเคารพศพ

2. การจดทศนศกษา

2.1 ภายในประเทศ

2.2 ตางประเทศ

3. การประชมใหญสามญประจาป 1 คร �ง (ปลายเดอนเมษายน)

4. การประชมคณะกรรมการสญจร 3 คร �ง

5. ส�อสมพนธสมาชก

5.1 ขาวสาร/เอกสารแจงเวยนสมชก

5.2 สงบตรอวยพรวนเกด

5.3 ส�อสมพนธสายใยสมาชก

28 -

5.3 ส�อสมพนธสายใยสมาชก

6. การจดกจกรรมรวมกบกรมชลประทาน ในเดอนเมษายน

6.1 กจกรรมบรรยายทางวชาการ

6.2 กจกรรมวนสถาปนากรมชลประทาน

6.3 กจกรรมวนปยะมหาราช

7. กจกรรมนนทนาการและกจกรรมอ�น ๆ

(รองเพลง, ลลา, ศกษาธรรมะ)

บทกลอน “เกษยณ”

"เกษยณ คอส�นสด คอวนหยด อนยดยาว พกรอนและพกหนาว ไดพกใจ ไดพกกาย

เกษยณ คอเสร ตอแตน� ไมมนาย ไมขาดและไมสาย ไมตองใช ทกใบลา

เกษยณ คอบาเหนจ ความสาเรจแหงชวา บาเหนจเปนเงนตรา และบาเหนจแหงความด

เกษยณ คอบานาญ ขาราชการเทาน�นม หลวงเล�ยงตลอดป และตามเล�ยงตลอดไป

เกษยณ คอความเศรา คนข�เหงา กหว �นไหว อยบานราคาญใจ น �งกนขาวอยคนเดยว

29 -

เกษยณ คอความเศรา คนข�เหงา กหว �นไหว อยบานราคาญใจ น �งกนขาวอยคนเดยว

เกษยณ คอความสข ไมมทกข ไดทองเท�ยว พฤกษพมชอมเขยว ไดช�นชมภรมยพลาง

เกษยณ คอแกวใส เม�อหวใจ ไดปลอยวาง พระธรรมจะนาทาง ใหเหนคาความเปนคน

ลาภยศและสรรเสรญคอสวนเกนใหหลงกล ยดตดวาตวตน จงถกมด ในอตตา

หกสบปผานไป จงเขาใจในมายา ช �วดในชวา ลวนผานมาและผานไป

เกษยณ คอเกษม จงอ�มเอม ในหวใจ บรสทธ\ ดจเยาววยเหมอนเกดใหม วนน� เอย“

รศ.นภาลย สวรรณธาดา ผประพนธ

ขอบคณททานให�ความสนใจในการรบฟ�งขอบคณททานให�ความสนใจในการรบฟ�งขอให�ทานประสบความสขความเจรญขอให�ทานประสบความสขความเจรญ

ในการดารงชวตในการดารงชวตมสขภาพสมบรณ& แขงแรง มงคงทรพย&สน เงนทองมสขภาพสมบรณ& แขงแรง มงคงทรพย&สน เงนทองมสขภาพสมบรณ& แขงแรง มงคงทรพย&สน เงนทองมสขภาพสมบรณ& แขงแรง มงคงทรพย&สน เงนทอง

และเดนทางกลบบ�านด�วยความปลอดภย และเดนทางกลบบ�านด�วยความปลอดภย

ด�วยความปรารถนาดด�วยความปรารถนาดจากชมรมผ�สงอายกรมชลประทาน จากชมรมผ�สงอายกรมชลประทาน

วยสงอายสขกายสบายใจผสงวยกนอยางมความสข

วยสงอายสขกายสบายใจผสงวยกนอยางมความสข

จรย เลาหพงษ

เม�อยางเขาสวยสงอาย จะเกดการเปล�ยนแปลงของรางกายในทางเส�อมถอยถอย รวมท�งการทางานของสมองกลดลงดวย

จะเกดการเปล�ยนแปลงของรางกายในทางเส�อมถอย ไดแก การทางานของอวยวะตางๆในรางกายเส�อม

สวนประกอบของรางกายท�เปล�ยนแปลงในวยสงอายไดแก

•มวลกลามเน�อ•มวลเน�อเย�อ•มวลเน�อเย�อของอวยวะภายใน•มวลเน�อเย�อของอวยวะภายใน•มวลกระดก• น�าในรางกายลดลง

สวนประกอบของรางกายท�เปล�ยนแปลงในวยสงอายไดแก

ผลของมวลกลามเน�อลดลง• การท�มมวลกลามเน�อภายในอวยวะลดลงน�น

ภายในตางๆโดยเฉพาะ หวใจ ปอด ตบทางานของระบบตางๆของรางกายลดลงถอยถอย• ทาใหผสงอายมโอกาสตดเช�อไดงาย

ผลของมวลกลามเน�อลดลงการท�มมวลกลามเน�อภายในอวยวะลดลงน�น ทาใหการทางานของอวยวะ

ตบ ไต และสมองลดลงดวย การทางานของระบบตางๆของรางกายลดลง โดยเฉพาะ ระบบภมคมกนเส�อม

และการฟ� นตวจากโรคกยากข�นดวย

วคซนผใหญ ฉดไวหางไกลโรค ปองกนโรคในผสงอาย

• วคซนท�ผใหญและผสงอายควรฉดมอะไรบางวคซนไขหวดใหญ (Influenza vaccine) มการเปล�ยนแปลงสายพนธทกป โดยฉดปละไทยมกระบาด 2 ชวงคอชวงฤดฝน และชวงฤดหนาวรนแรง เน�องจากไขเปนสวนหน�งในขบวนการผลตวคซนไขหวดใหญ

ชวงคอชวงฤดฝน และชวงฤดหนาวรนแรง เน�องจากไขเปนสวนหน�งในขบวนการผลตวคซนไขหวดใหญ

ปองกนโรคในผสงอาย

วคซนท�ผใหญและผสงอายควรฉดมอะไรบาง ??(Influenza vaccine) แนะนาใหฉดทกป เน�องจากเช�อไขหวดใหญ

โดยฉดปละ 1 คร�ง ชวงกอนมการระบาด ในประเทศและชวงฤดหนาว ท�งน�หามฉดในผท�แพไขอยาง

เน�องจากไขเปนสวนหน�งในขบวนการผลตวคซนไขหวดใหญและชวงฤดหนาว ท�งน�หามฉดในผท�แพไขอยาง

เน�องจากไขเปนสวนหน�งในขบวนการผลตวคซนไขหวดใหญ

วคซนงสวด แนะนาใหฉดในผสงอายต�งแตความเส�ยงตอการเกดโรคงสวดสงสด ผปวยท�มอายรบวคซนน� ควรปรกษาแพทยเน�องจากวคซนน�สามารถปองกนโรคงสวดไดอยางเตมประสทธภาพในชวง 5 ปแรก แนะนาฉดเพยงคร�งเดยวซ�าซ�า

แนะนาใหฉดในผสงอายต�งแต 60 ป ข�นไปเน�องจากเปนชวงอายท�มผปวยท�มอาย 50 – 59 ปท�มความประสงคจะ

ควรปรกษาแพทยเน�องจากวคซนน�สามารถปองกนโรคงสวดไดอยางแนะนาฉดเพยงคร�งเดยว ไมตองมการฉดกระตน

ศ.นพ. ประเสรฐ อธบายเก�ยวกบสามโรคตดเช�ออนตรายในผสงอายวางสวด เปนหน�งในสามโรคตดเช�อท�สาคญincidence) หากเปนผสงอาย หรอผท�มภาวะภมคมกนบกพรองแพรกระจายและความรนแรงของโรคจะมมากข�นภาวะแทรกซอนท�เรยกวา อาการปวดตามแนวเสนประสาทเร�อรงภาวะแทรกซอนท�เรยกวา อาการปวดตามแนวเสนประสาทเร�อรงHerpetic Neuralgia ซ�งอาจจะปวดไดอกหลายเดอนถงเปนปอาการปวดอยางมากแมการสมผสเบาๆผสงอายถงกบสญเสยความสามารถในการทากจวตรประจาวน

อธบายเก�ยวกบสามโรคตดเช�ออนตรายในผสงอายวา “โรคเปนหน�งในสามโรคตดเช�อท�สาคญ อบตการณตลอดชวงชวต (lifetime

หรอผท�มภาวะภมคมกนบกพรอง การแพรกระจายและความรนแรงของโรคจะมมากข�น และอาจพบ

อาการปวดตามแนวเสนประสาทเร�อรง หรอ Post อาการปวดตามแนวเสนประสาทเร�อรง หรอ Post ซ�งอาจจะปวดไดอกหลายเดอนถงเปนป ผปวยจะม

อาการปวดอยางมากแมการสมผสเบาๆ บรเวณท�เคยเปนโรคงสวด ทาใหผสงอายถงกบสญเสยความสามารถในการทากจวตรประจาวน

ในผปวยบางราย หากงสวดข�นท�ใบหนาอาจเกดภาวะแทรกซอนอ�นๆแบคทเรยท�ตา ทาใหตาอกเสบ เปนแผลท�กระจกตาภาวะแทรกซอนทางห ทาใหหหนวกได หรอในบางรายอาจพบภาวะปอดอกเสบสมองอกเสบ ซ�งอาจทาใหเสยชวตได จากการศกษาการใชวคซนปองกนโรคงสวดสามารถลดอบตการณของโรคงสวดไดรอยละ 51สมองอกเสบ ซ�งอาจทาใหเสยชวตได จากการศกษาการใชวคซนปองกนโรคงสวดสามารถลดอบตการณของโรคงสวดไดรอยละ 51และยงชวยลดอบตการณของอาการปวดตามแนวเสนประสาทเร�อรงมากกวา 70 ปข�นไป และยงสามารถใหวคซนปองกนโรคงสวดรวมกบวคซนอ�นๆเดยวกน โดยฉดวคซนคนละขางของตนแขน แมจะเคยเปนงสวดแลว

หากงสวดข�นท�ใบหนาอาจเกดภาวะแทรกซอนอ�นๆ ตามมา ไดแก การตดเช�อเปนแผลท�กระจกตา และอาจสงผลใหตาบอดได หรอ

หรอในบางรายอาจพบภาวะปอดอกเสบ หรอเย�อหมจากการศกษาการใชวคซนปองกนโรคงสวด พบวา

51.3 โดยเฉพาะกลมผท�อายระหวาง 60 – 70 ปจากการศกษาการใชวคซนปองกนโรคงสวด พบวา

51.3 โดยเฉพาะกลมผท�อายระหวาง 60 – 70 ปและยงชวยลดอบตการณของอาการปวดตามแนวเสนประสาทเร�อรง โดยเฉพาะในกลมผท�อาย

และยงสามารถใหวคซนปองกนโรคงสวดรวมกบวคซนอ�นๆ ไดในเวลาแมจะเคยเปนงสวดแลว”

สวนโรคปอดอกเสบ (pneumonia) เปนสาเหตการเสยชวตเน�องจากการตดเช�อท�พบบอยท�สดในผท�อายมากกวา 60 อนดบ 4 ในผท�มอาย 80 ปข�นไป เน�องจากความเปล�ยนแปลงจากความชราและระบบทางเดนหายใจ รวมท�งการมโรคประจาตวบางชนดโรคเบาหวาน โรคหวใจวายเร�อรง หรอโรคปอดอดก�นเร�อรงโรคเบาหวาน โรคหวใจวายเร�อรง หรอโรคปอดอดก�นเร�อรงโรคปอดอกเสบไดงายและหายชา โดยเฉพาะอยางย�งเม�อเกดการตดเช�อไวรสในทางเดนหายใจสวนบนนามากอน กลไกการเกดโรคปอดอกเสบมกเกดจากโรคตดเช�อท�สาคญ ไดแก การตดเช�อไวรสไขหวดใหญ

เปนสาเหตการเสยชวตเน�องจากการตด60 ป และเปนสาเหตการเสยชวตเปน

เน�องจากความเปล�ยนแปลงจากความชรารวมท�งการมโรคประจาตวบางชนด เชน

หรอโรคปอดอดก�นเร�อรง ซ�งมผลทาใหเกดหรอโรคปอดอดก�นเร�อรง ซ�งมผลทาใหเกดโดยเฉพาะอยางย�งเม�อเกดการตดเช�อไวรส

กลไกการเกดโรคปอดอกเสบมกเกดจากการตดเช�อไวรสไขหวดใหญ (Influenza) มากอน

ความตองการสารอาหารในผสงอายความตองการสารอาหารในผสงอาย

พลงงาน• ผสงอายท�วไปตองการพลงงานลดลง เน�องจากการใชพลงงานของรางกายลดลง

การเผาผลาญอาหารลดลงเม�ออายมากข�นการใชพลงงานลดลงดวย หวกรบประทานอาหารเทาเดมอาจเดดโรคอวนไดน�ายอยในกระเพาะอาหารกผลตไดนอยลงทองอดทองอด

พลงงานเน�องจากการใชพลงงานของรางกายลดลง.

การเผาผลาญอาหารลดลงเม�ออายมากข�น นอกจากน� การมกจกรรมลดลงกทาใหหวกรบประทานอาหารเทาเดมอาจเดดโรคอวนได และ

น�ายอยในกระเพาะอาหารกผลตไดนอยลง. ทาใหอาหารยอยไมหมดเกดการบดเนา.

โปรทน

เปนสารอาหารท�ใหพลงงาน. ความตองการกรมตอน�าหนกตว 1กโลกรม เพ�อซอมแซมอวยวะตางๆท�สกหรอ

โปรทน

ความตองการ โปรทนสาหรบผสงอายคอ. 1เพ�อซอมแซมอวยวะตางๆท�สกหรอ

คารโบไฮเดรต

• เปนสารอาหารท�ใหพลงงาน.

คารโบไฮเดรต

ไขมน

• เปนสารอาหารท�ใหพลงงานสงมาก ซ�งรางกายตองการเพยงเลกนอยเทาน�นอาหารมนๆ เชนแกงกะท. ทานไดบางแตอยาบอยมากหรอเน�อสตวตดมนเยอะ

ไขมน.

ซ�งรางกายตองการเพยงเลกนอยเทาน�น ควรหลกเล�ยงทานไดบางแตอยาบอยมากหรอเน�อสตวตดมนเยอะ

วตามน

• ความตองการวตามน ไมแตกตางจากวยหนมสาวเพ�มข �น. ไดแก วตามน บ 6. โฟเลท และ บและหากขาดวตามน บ 12 จะทาใหระบบประสาททางานผดปกตเทา

วตามน

ไมแตกตางจากวยหนมสาว แตผสงอายตองการวตามนท�สาคญบ 12 การขาดโฟเลต ทาใหเกดโรคโลหตจาง

จะทาใหระบบประสาททางานผดปกต เกดอาการชามอ ชา

อาหารท�มโฟเลต

อาหารท�มโฟเลตสง สามารถแบงออกเปน 4 กลมใหญ ไดแก

1. กลมเน อสตว ไดแก ตบวว เน อหมสนใน เน อววสะโพก ไสกรอกหม

เน อปลาดก

2. กลมผกสด ไดแก ผกใบเขยวทกชนด ผกคะนา กะหล�าดอก แขนงกะหล�า

ผกโขม ผกกาดหางหงส กะหล�าปล มะเขอเทศ มะนาว

บรอกโคล�บรอกโคล�

3. กลมผลไมสด ไดแก สบปะรดศรราชา สมโชกน มะละกอแขกดาสก

แยมสบปะรด

4. กลมธญพช ไดแก เมลดทานตะวน ขาวหอมมะลขดขาว ลกเดอย

ถ �วแดงหลวง ขาวกลองหอมมะลซอมมอ ขาวแตน

ไสกรอกหม เน อไกอก

แขนงกะหล�า ถ �วลนเตา

มะละกอแขกดาสก ฝร �งแปนสทอง

ลกเดอย ขาวเหนยว

อาหารท�มโฟเลตสง1.ถ�วตางๆ เชน ถ�วแบลคอายพ ถ�วปนโต ถ�วดา2.ถ�วเลนทล (Lentil)3.ผกโขม4.หนอไมฝร�ง5.ผกกาดหอม ผกกาดหอมใบแดง6.อะโวคาโด6.อะโวคาโด7.บรอคโคล�8.ผลไมเขตรอน เชน มะมวง ทบทม มะละกอ ฝร�งกลวย9.สม10.ขนมปงโฮลวท

อาหารท�มโฟเลตสง

ฝร�ง

อาหารท�มวตามน

วตามนบ 6 เปนวตามนท�มประโยชนตอรางกายอกหน�งชนรางกายเพ�มข�น และทาหนาท�ชวยปรบสมดลน�าตาลในเลอดใหคงท�

พบมากในอาหารประเภท เน�อสตว ไข นม ถ�ว ผกใบเขยวไดแกตางๆ เชน สม กลวย แอปเป� ลพบมากในอาหารประเภท เน�อสตว ไข นม ถ�ว ผกใบเขยวไดแกตางๆ เชน สม กลวย แอปเป� ล

กลวย เปนผลไมไทยท�นยมรบประทานเพ�อลดน�าหนกผลไมท�อดมไปดวยวตามนซและวตามนบ มเสนใยอาหารสงอยางด มเอนไซมชวยยอยอาหารไดด บรรเทาอาการทองผก

อาหารท�มวตามน บ 6

อรางกายอกหน�งชนดท�มสวนชวยเสรมสรางภมคมกนใหกบและทาหนาท�ชวยปรบสมดลน�าตาลในเลอดใหคงท�

ผกใบเขยวไดแก บลอคโคล� กะหล�าปล รวมไปถงผลไมชนดผกใบเขยวไดแก บลอคโคล� กะหล�าปล รวมไปถงผลไมชนด

เปนผลไมไทยท�นยมรบประทานเพ�อลดน�าหนก เปนผลไมท�รบประทานงาย และเปนมเสนใยอาหารสง บรรเทาอาการทองผกไดเปน

บรรเทาอาการทองผก

อาหารท�มวตามน บ 12อาหารท�มวตามน บ 12

แคลเซ�ยม• ผสงอายตองการแคลซ�ยมมากข�น. หากขาดจะเกดการสลายแคลเซ�ยมออกจากกระดกทาให

เปราะบาง กระดกพรน

แคลเซ�ยมหากขาดจะเกดการสลายแคลเซ�ยมออกจากกระดกทาให กระดก

15 ชนดของอาหารท�มแคลเซยมสง

• 1 นมโดยนมเปนแหลงของแคลเซยมท�มากถงกลองปรมาณ 250 มลลลตรนมโดยนมเปนแหลงของแคลเซยมท�มากถง 300 มลลกรม ตอนม 1

2.ปลาเลกปลานอยปลาเลกปลานอยท/กนและกลนไปท4งตว เค4ยวกรบๆของแคลเซยมช4นด ปลาเลกปลานอยท/ 2 ชอนโตะน4นมปรมาณแคลเซยมถง

เค4ยวกรบๆกรอบๆท4งเน4อท4งกางน4แหละแหลงชอนโตะน4นมปรมาณแคลเซยมถง 226 มลลกรม

3.กงแหงกงแหงสสมๆแดงๆ ท เราพบเหนในอาหารไทยท เรานยมใสในสมตาไทยแคลเซยมตวยง ใครท ไมชอบรบประทานหรอเข ยออกน คดใหมเลยไมอยากใหพลาดของดกนชอนโตะ ใหแคลเซยมถง 140 มลลกรม

ท เราพบเหนในอาหารไทยท เรานยมใสในสมตาไทย หรอจะเปนผดไทน1 กถอวาเปนแหลงของแหลงของใครท ไมชอบรบประทานหรอเข ยออกน คดใหมเลยไมอยากใหพลาดของดกน ซ งในกงแหงตวจ1ดตวจอยปรมาณ 1

4.เตาหออนเตาหเรยกไดวาเปนสดยอดอาหารท/ข4นช/อในเร/องของอาหารเพ/อสขภาพนอยสาวใหญน/ถอเปนเร/องท/รจกกนด จะตองมเตาหอยในลสเปนแนแทถอวาเปนแหลงของแคลเซยมสงไมแพอาหารอ/นๆ โดยเตาหออน

เตาหเรยกไดวาเปนสดยอดอาหารท/ข4นช/อในเร/องของอาหารเพ/อสขภาพ เคลดลบในเร/องของความสวยความงามของสาวจะตองมเตาหอยในลสเปนแนแท นอกจากคณคาสารอาหารมากมายของเตาหแลวยง

โดยเตาหออน 5 ชอนโตะ มแคลเซยม 150 มลลกรม

5.นมถ�วเหลองใครท�มอาการแพนมววหรอไมชอบด�มนมววแลวกลวจะขาดแคลเซยมเหลอง นอกจากประโยชนและคณคาทางโภชนาการเตมลนแลวแคลเซยมเขาไปโดยคณสมบตโดยรวมแลวไมไดดอยไปกวานมววเสรมแคลเซยมตอ 1 กลอง จะมปรมาณแคลเซยมอย

ท�มอาการแพนมววหรอไมชอบด�มนมววแลวกลวจะขาดแคลเซยม ง�นลองมาด�มนมถ�วนอกจากประโยชนและคณคาทางโภชนาการเตมลนแลว นมถ�วเหลองกมการเตม

แคลเซยมเขาไปโดยคณสมบตโดยรวมแลวไมไดดอยไปกวานมวว โดยท�นมถ�วเหลองแบบจะมปรมาณแคลเซยมอย 250-300 มลลกรม

6.งาดาเมลดงาดา จดเปนอาหารท�พบวามแคลเซยมเชนกน ใครท�ชอบธญพชอยางเมลดงาดากไมควรท�จะพลาด ซ�งงาดา 1 ชอนโตะ จะมแคลเซยมอย132 มลลกรม

จดเปนอาหารท�พบวามแคลเซยมใครท�ชอบธญพชอยางเมลดงาดากไมควร

จะมแคลเซยมอย

7.ผกคะนาใครจะคดวาในพชผกจะสามารถเปนแหลงอาหารของแคลเซยมได ใครท�กาลงมองหาผกท�นอกจากจะใหวตามนแลวยงตามมาดวยแรธาตหลกอยางแคลเซยมแลวละก มองมาท�ผกคะนาไดเลย โดยผดผกคะนาทพพ ใหแคลเซยมสงถง 71 มลลกรมทพพ ใหแคลเซยมสงถง 71 มลลกรม

ใครจะคดวาในพชผกจะสามารถเปนแหลงอาหารของใครท�กาลงมองหาผกท�นอกจากจะให

วตามนแลวยงตามมาดวยแรธาตหลกอยางแคลเซยมโดยผดผกคะนา 1

8.หอยนางรมคอซฟดสไมควรพลาดหอยนางรมสดๆ ท/จ4มดวยน4าจ4มซฟดสจดวาจFดสะใจโปรดของใครหลายๆ คนเลยกวาได หอยนางรมไมเพตอสขภาพแลวหน/งในแรธาตท/หอยนางรมมไมแพใครน/นกคอรบประทานหอยนางรม 6 ตว กจะไดรบแคลเซยมถง

ท/จ4มดวยน4าจ4มซฟดสจดวาจFดสะใจ จดวาเปนเมนหอยนางรมไมเพยงแตมแรธาตมากมายใหสรรพคณท/ด

ตอสขภาพแลวหน/งในแรธาตท/หอยนางรมมไมแพใครน/นกคอ แคลเซยม ซ/งถาเรากจะไดรบแคลเซยมถง 300 มลลกรมเลย

พยาธI ในหอยนางรม

9.กะปกะปอาหารรสเดดแตกล/นอาจจะไมเตะจมกของใครนก

หรอไมวาเปนแหลงของแคลเซยมดๆตวนอยทาใหกะปไมไดเปนแคอาหารรสเดดแตยงใหแคลเซยมถงมลลกรม ตอปรมาณ 100 กรมมลลกรม ตอปรมาณ 100 กรม

กะปอาหารรสเดดแตกล/นอาจจะไมเตะจมกของใครนก แตทราบหรอไมวาเปนแหลงของแคลเซยมดๆ ดวยสวนผสมของกะปท/มาจากกงตวเลกตวนอยทาใหกะปไมไดเปนแคอาหารรสเดดแตยงใหแคลเซยมถง 1,565

10.บรอคโคล�บรอคโคล/จดเปนผกสเขยวเขมท/มแคลเซยมสงกนโดยท/วไปอยแลว ถอวาบรอคโคร/ใหสาดอยไมนอย ซ/งบรอคโคล/⅔ ถวย ใหแคลเซยมถง

บรอคโคล/จดเปนผกสเขยวเขมท/มแคลเซยมสง นอกจากเราจะนยมรบประทานอวาบรอคโคร/ใหสารอาหารและคณคาทางโภชนาการท/

ใหแคลเซยมถง 88 มลลกรม

11.เมลดอลมอนดเมลดอลมอนดจดเปนอาหารวางทานเลนเพ/อสขภาพเลยกวาไดประโยชนมากลนไหนจะเปนวตามนตางๆมแคลเซยมอยถง 75 มลลกรม ตอปรมาณแอลมอลดประโยชนครบถวนประโยชนครบถวน

เมลดอลมอนดจดเปนอาหารวางทานเลนเพ/อสขภาพเลยกวาได ท/เตมไปดวยประโยชนมากลนไหนจะเปนวตามนตางๆ อกท4งยงมไฟเบอรอกดวย และท/สาคญยง

ตอปรมาณแอลมอลด 29 เมลด อรอยแลวยงให

12.ถ�วแระตมถ/วแระตมท/หลายๆ คนชอบรบประทานเปนอาหารวางเค4ยวเพลนแถมใหแคลเซยมสง โดยถ/วแระตมจานวนปรมาณแคลเซยมถง 194 มลกรม

คนชอบรบประทานเปนอาหารวาง รสชาตอรอยโดยถ/วแระตมจานวน 100 กรม ให

มลกรม

13.กงฝอยกงฝอยตวเลกๆ ใสๆ เม/อนามาทอดหรอปรงสกจะเกดเปนสชมพออนๆออกสสม ซ/งสามารถรบประทานไดท4งตวโดยกงฝอยจานวนแคลเซยมถง 1,339 มลลกรม

เม/อนามาทอดหรอปรงสกจะเกดเปนสชมพออนๆ บางทซ/ งสามารถรบประทานไดท4งตวโดยกงฝอยจานวน 100 กรม ม

14.ถ�วขาว

ถ/วขาวถอเปนโปรตนจากพชท/อดมไปดวยวตามนตางๆรวมถงแคลเซยมอยจานวนไมนอยคอประมาณตอปรมาณ 100 กรม

ถ/วขาวถอเปนโปรตนจากพชท/อดมไปดวยวตามนตางๆ มากมายแคลเซยมอยจานวนไมนอยคอประมาณ 112 มลลกรม

15.ชสชสท/เปนอาหารชนดโปรดของใครหลายคนเพลนแลวยงเปนแหลงของแคลเซยมช4นดอกดวยมลลกรม ตอปรมาณ 100 กรม

ชสท/เปนอาหารชนดโปรดของใครหลายคน นอกจากความอรอยยดหยนชวนเพลนแลวยงเปนแหลงของแคลเซยมช4นดอกดวย ซ/งมแคลเซยมมากถง 721

เหลก

• ผสงอายอาจขาดธาตเหลกไดเพราะรบประทานไมเพยงพอธาตเหลกตองทานคกบวตามนซ เพ/อใหการดดซมนาไปใชใหไดผลการมกรดในกระเพาะอาหารลดลงหรอมโรคกระเพาะอาหารหรอลาไสใหมการสญเสยธาตเหลกใหมการสญเสยธาตเหลก

เหลก

ผสงอายอาจขาดธาตเหลกไดเพราะรบประทานไมเพยงพอ การดดซมลดลงเพ/อใหการดดซมนาไปใชใหไดผล และจาก

การมกรดในกระเพาะอาหารลดลงหรอมโรคกระเพาะอาหารหรอลาไส ทา

สงกะส• มความสาคญในเร/องของระบบภมคมกนโรคในรางกาย

การมองเหน ผท/ขาดสงกะสจะรสกเบ/ออาหารชดในเวลากลางคน ทองเสย แผลหายชา

สงกะสมความสาคญในเร/องของระบบภมคมกนโรคในรางกาย การหายของแผล

ผท/ขาดสงกะสจะรสกเบ/ออาหาร กนอาหารไมรรส ตามองไมแผลหายชา และตดเช4องาย

อาหารท/มสงกะส 11 ชนดของอาหารท�มแรธาตสงกะสสง

1.หอยนางรมหอยนางรม ถอเปนอาหารชนดแรกท/มแรธาตสงกะสสงเหมาะแกการเลอกมาประกอบอาหารหรอจะรบประทานสดๆ ราดน4าจ4มซฟดสรสแซบสาหรบคนท/ชอบทานกน โดยหอยนางรมน4าหนกมลลกรมมลลกรม

2.ตบในอาหารจาพวกเคร/องในสตวประเภทตบไมวาจะเปนตบไกจะมแรธาตสงกะสอยประมาณ 4 – 12 มลลกรมสงกะสถง 12 มลลกรม

ชนดของอาหารท�มแรธาตสงกะสสง

ถอเปนอาหารชนดแรกท/มแรธาตสงกะสสงเหมาะแกการเลอกมาราดน4าจ4มซฟดสรสแซบ ซ/งกมไมนอย

โดยหอยนางรมน4าหนก 100 กรม มสงกะสอยประมาณ 75

ในอาหารจาพวกเคร/องในสตวประเภทตบไมวาจะเปนตบไก ตบหม ตบลกววในปรมาณท/เทากนมลลกรม โดยเฉพาะตบลกววปรมาณ 100 กรม มธาต

3.เมลดแตงโมในเมลดแตงโมสดาๆ ท/บางทกเปนอาหารวางกนเลนๆคนท/มองหาขนมทานเลนท/ใหธาตสงกะสสง โดยเมลดแตงโมปรมาณอยประมาณ 10 มลลกรม4.จมกขาวจมกขาวกมประโยชนนะมแรธาตมากมายโดยเฉพาะธาตสงกะสอยสงถงกรมกนเลยกรมกนเลย

ท/บางทกเปนอาหารวางกนเลนๆ ตามซปเปอรมาเกตกมประโยชนสาหรบโดยเมลดแตงโมปรมาณ 100 กรม จะมธาตสงกะส

จมกขาวกมประโยชนนะมแรธาตมากมายโดยเฉพาะธาตสงกะสอยสงถง 12-17 มลลกรม ตอปรมาณ

5.เน�อสตวอาหารท/ใหโปรตนอยางเน4อสตวกมธาตสงกะสอยสงเลยทเดยวคะไก เน4อวว เน4อแพะและเน4อแกะลวนแตใหสงกะสเยอะพอกนอยท/ประมาณตอปรมาณ 100 กรม

6.เมลดฟกทองเมลดฟกทองกเปนอาหารทานเลนอกอยางท/ใหแรธาตสงกะสท/สงถงปรมาณ 100 กรม เปนอกตวเลอกในการเลอกรบป

อาหารท/ใหโปรตนอยางเน4อสตวกมธาตสงกะสอยสงเลยทเดยวคะ อยางเชน เน4อหม เน4อเน4อแพะและเน4อแกะลวนแตใหสงกะสเยอะพอกนอยท/ประมาณ 4-10 มลลกรม

เมลดฟกทองกเปนอาหารทานเลนอกอยางท/ใหแรธาตสงกะสท/สงถง 7-10 มลลกรม ตออกในการเลอกรบประทานเพ/อเพ/มแรธาตใหกบรางกาย

7.เมลดงาเมลดงาท/สวนใหญทางบานเราไมคอยนยมมาทาอาหารมากนกหวาน เคร/องด/ม หรอนามาโรยหนาอาหารบางประปราย7.75 มลลกรม ตอปรมาณ 100 กรม

8.มะมวงหมพานต8.มะมวงหมพานตเมลดมะมวงหมพานตมแรธาตตางๆ มากมายพานตถอเปนของวางทานเลนท/มประโยชนอยไมนอยอก สารพดประโยชนและอรอยทานไดเพลนอยางน4มลลกรม

เมลดงาท/สวนใหญทางบานเราไมคอยนยมมาทาอาหารมากนก สวนใหญจะเปนของหรอนามาโรยหนาอาหารบางประปราย โดยเมลดงามธาตสงกะสอยถง

มากมาย รวมถงมแรธาตสงกะสอยดวย มะมวงหมพานตถอเปนของวางทานเลนท/มประโยชนอยไมนอย ไหนจะนามาประกอบอาหารได

สารพดประโยชนและอรอยทานไดเพลนอยางน4 มแรธาตสงกะสอยถง 5.35

9.ชอกโกแลตหรอโกโกผงชอกโกแลตท/มปรมาณโกโกสงกอนท/จะนาไปปรงแตงถอวามปรมาณแรธาตอยสง ซ/ งปรมาณชกโกแลต 100 กรม มปรมาณแรธาตสงกะสอยถง

10.ถ�วลสง10.ถ�วลสงจะสงเกตเหนวาสวนใหญแลวอาหารประเภทธญพชและพชตระกลถ/วจะมแรอยางสงกะสอยเยอะ เพราะฉะน4นถ/วลสงกเชนกนมแรธาตสงกะสอย 6.6 มลลกรม

ผงชอกโกแลตท/มปรมาณโกโกสงกอนท/จะนาไปปรงแตงถอวามปรมาณแรธาตสงกะสมปรมาณแรธาตสงกะสอยถง 9.6 มลลกรม

จะสงเกตเหนวาสวนใหญแลวอาหารประเภทธญพชและพชตระกลถ/วจะมแรธาตเพราะฉะน4นถ/วลสงกเชนกน โดยถ/วลสงปรมาณ 100 กรม

11.ไขแดงไขแดงกมแรธาตสงกะสอยพอควร โดยปรมาณแตกยงถอวาไขเปนอาหารหลกของคนไทยเชนกนจงมการรบประทานบอยๆโดยในไขแดงจะมธาตสงกะสอยประมาณ

โดยปรมาณอาจจะมไมมากเทาเน4อสตวตางๆกยงถอวาไขเปนอาหารหลกของคนไทยเชนกนจงมการรบประทานบอยๆในไขแดงจะมธาตสงกะสอยประมาณ 4.93 มลลกรม ตอปรมาณ 100 กรม

ใยอาหาร

• ชวยปองกนทองผก รดสดวงทวารโคเลสเตอรอล โดยเฉพาะในผปวยเบาหวาน

ใยอาหาร

รดสดวงทวาร ชะลอการดดซมน4าตาลและโดยเฉพาะในผปวยเบาหวาน หรอผท/มไขมนในเลอดสง

ผสงอายควรรบประทานผกตมสก. เพราะผกดบมแกสเยอะเพราะผกดบมแกสเยอะ. ทาใหทองอด

• ภาวะขาดน4าในผสงอายมกพบไดงาย เน/องจากมวลกลามเน4อท/ลดลงทาใหน4 าในรางกายผสงอายลดลง การตอบสนองตอความกระหายน4าลดลงทาใหไมรางกายจงไมไดน4าชดเชย ประกอบกบความเส/อมของรางกาย

ผสงอายด�มน�านอย หว�นเกดภาวะขาดน�า

รางกายจงไมไดน4าชดเชย ประกอบกบความเส/อมของรางกายไมได หกลมงาย ขอเขาเส/อม ซมเศรา สมองเส/อมสภาพจตใจหรอมความยากลาบากในการเขาหองน4า

เน/องจากมวลกลามเน4อท/ลดลงทาใหน4 าในการตอบสนองตอความกระหายน4าลดลงทาใหไม ด/มน4า

ประกอบกบความเส/อมของรางกาย เชน กล4นปสสาวะ

น�า. หว�นเกดภาวะขาดน�า อนตรายถงข�นหวใจลมเหลว

ประกอบกบความเส/อมของรางกาย เชน กล4นปสสาวะสมองเส/อม ทาใหไมอยากด/มน4า เน/องจาก

สภาพจตใจหรอมความยากลาบากในการเขาหองน4า