Upload
others
View
7
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2. Bölüm: Elektronik Kaynaklar
7. HAFTA
TÜR 102 TÜRK DİLİ
Bu bölümün tamamlanmasıyla birlikte;
Ağ ortamında bulunan lisanslı bilgi kaynaklarının türlerinin, mahiyetlerinin anlaşılması
En yaygın kullanılan bazı büyük veri tabanlarının tanınması
Yararlanma koşulları hakkında fikir sahibi olunması
Açık arşivler, dijital kütüphaneler, portaller gibi güvenilir açık bilgi kaynakları hakkında bilgi edinilmesi
Böylece bilgi ihtiyacına göre doğru kaynağı seçme konusunda daha yetkin duruma gelinmesi
amaçlanmaktadır.
Amaçlar
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 2
Anahtar Kavramlar
Lisanslı bilgi kaynağı
Açık erişim
Açık arşiv
Yayıncı veri tabanı
Toplama veri tabanı
Konuya özel veri tabanı
Bibliyografik veri tabanı
Dijital kütüphane
Lisans Anlaşması
Haklar ve kısıtlar
Telif hakkı
Tam metin veri tabanı
Güvenilir bilgi kaynağı
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 3
Çok disiplinli genel veri tabanları
Elektronik ortamda bulunan kaynakların mahiyeti
Lisanslı veri tabanları
Konuya özel veri tabanları Mühendislik ve fen bilimleri
TIP
İktisat - İşletme
Hukuk
Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi
Çeşitli konular
Lisanslı elektronik kaynaklardan yararlanma koşulları
Güvenilir açık kaynaklar: Kurumsal ücretsiz veri tabanları
Açık arşivler
Açık ders malzemeleri
Dijital kütüphane ve portal örnekleri
İçindekiler
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 4
Tipik olarak bir üniversite kütüphanesi aşağıdaki elektronik kaynakları kendi
aldığı erişim lisansları veya tüm üniversiteler için devlet tarafından alınan ulusal lisanslar (EKUAL) kapsamında sunar:
Yüzbini aşkın e-kitap
Binlerce güncel dergiye tam metin erişim
Değişen yıl aralıklarında tam metin dergi arşivleri
Binlerce tam metin bilimsel toplantı bildirileri
Binlerce derginin içerik bilgileri, makale özleri
Binlerce tez
Raporlar, belgeler vb.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 5
Elektronik Kaynaklar
Emeği geçenlerin üzerinde hak sahibi olduğu bilgi kaynaklarını içeren ve
belli süreler için bedeli karşılığında bir lisans anlaşması ile erişime açılan
veri tabanlarını şöyle gruplandırabiliriz:
Atıf dizinleri ve bibliyografik mahiyetteki diğer veri tabanları
Yayınevine ait genellikle çok disiplinli, bazen konuya özel
Mesleki kuruluşlara veya derleyici firmalara ait konuya özel
Toplama çok disiplinli, karma veya tek tip yayın içeren
Referans
Ekonomi ve iş dünyasıyla ilgili veriler ve istatistikler içeren vb.
Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 6
Bir atıf veri tabanının ana amacı hangi makaleye hangi yazarlar tarafından
kaç kez atıf yapılmış, alıntılanmış olduğunu saptayarak, atıf analizlerine olanak sağlamaktır.
Ancak bu çok disiplinli bibliyografik referans kaynakları bir konu ile ilgili olarak yalnızca en çok okunan makaleler saptanmak istendiğinde konu taraması için de kullanılabilirler.
Saptanan makalelerden üniversitenin erişim hakkı olanlara geçiş yapılarak tam metinlerine ulaşılabilir.
Her iki dizin de EKUAL kapsamında tüm üniversitelerimizde mevcuttur.
Tüm veri tabanları gibi bu dizinleri etkin kullanabilmek için de kullanım kılavuzlarını ve yardım sayfalarını incelemek yararlı olur. ‘Aradığım iki anahtar kelime arasında x sayıda sözcük olsun (nearx)’ türünden yaygın bilinmeyen ne gibi arama özellikleri olduğu ancak böyle keşfedilebilir.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 7
Bibliyografik Veri Tabanları - Atıf
Dizinleri
Science Citation Index – Expanded (SCI-Expanded) – 1980-
Social Science Citation Index (SSCI) – 1980-
Arts & Humanities Citation Index (A&HCI) – 1980-
Conference Proceedings Index Science (CPCI-S) --1990-
Conference Proceedings Citation Index- Social Science & Humanities (CPCI-SSH) --1990-
Emerging Sources Citation Index (ESCI) –2015-
2015 yılı itibariyle 12.000 dergi ve 160.000+ bildiri içeren yayınlar indekslenmektedir.
İndekslenen dergi sayıları A&HCI için 1700, CSI-Expanded için 8500 ve SSCI için 3000 olup birden fazla alana
giren dergiler nedeniyle toplam dergi sayısı indekslenen dergiler toplamının altındadır.
ISI Conference Proceedings yılda 12,000 toplantıda sunulan 400,000 bildiri ile haftalık olarak güncellenmektedir.
ESCI (Gelişen Kaynaklar Atıf İndeksi ) yarıya yakını açık erişimli olan binlerce hakemli nitelikli ancak etki faktörü
hesabı yapılmayan dergi içermektedir.
Dergi listeleri ve Yardım sayfası Thomson Reuters web sitesinde görülebilir.
Web of Science Atıf Dizinleri
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 8
Scopus, 2015 yılı itibariyle 21 bin bilimsel dergi, 86 bin kitap, 6.8 milyon
bildiri ve 27 milyon patentin öz ve atıflarını içermektedir.
Elsevier web sitesinde indekslenen dergilerin listesi mevcuttur.
Hızlı Başvuru Kılavuzu ise ULAKBİM EKUAL tarafından sunulmaktadır.
Scopus
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 9
Bibliyografik veri tabanları genelde konu bazındadırlar ve bir disiplinle ilgili temel
bibliyografik referans kaynaklarıdırlar. Örneğin edebiyat, dil, dilbilim ve folklor
konularında 1963’ten günümüze yayınlanmış makale, kitap, bildiri gibi çalışmaları
kapsayan ve Modern Language Association tarafından sunulan ‘MLA International
Bibliography’ bu tür bir veri tabanıdır.
Bazıları kısmi tam metin sunan karma özellik taşırlar. Ekonomi konusundaki ‘EconLit
with Full Text’ bu türün bir örneğidir.
Bibliyografik veri tabanlarından da genelde kütüphanenin erişim hakkına sahip
olduğu dergilere geçiş yapılarak tam metin makalelere ulaşmak mümkün olmaktadır.
Türün diğer bazı örnekleri konuya özel veri tabanları bölümünde bulunabilir.
Diğer Bibliyografik Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 10
Belli bir yayınevinin yayınlarını kapsayan veri tabanları, değişik taleplere yanıt
verebilmek için farklı düzeylerde erişim hakları sunabilirler ve Kütüphanenin hangi hakları sağladığını tespit etmek gerekir.
Söz konusu yayınevinin yayın yaptığı disiplinler çerçevesinde bir veya bir kaç konu alanını kapsayan bir paket, sadece dergilere veya kitaplara erişim, belirli bir yıldan sonraki yayınlara, arşive veya bunların tümüne erişim söz konusu olabilir.
Bu tür veri tabanları bazen az sayıda anlaşmalı yayınevlerinin yayınlarına da ev sahipliği yapabilirler. Cell Press dergilerinin Elsevier Firmasına ait Science Direct üzerinden sunulması bunun bir örneğini teşkil eder.
Belli başlı yayınevlerinin bir kısmının veritabanlarından son 15-20 yıla ait dergilerin seçmeli ya da tümüyle, tam metin içerikleri EKUAL kapsamında tüm üniversitelere sunulurken bazılarına üniversiteler kendi tercihleri doğrultusunda abone olmaktadırlar.
Yayınevi Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 11
Tüm Üniversitelere Ulusal Lisansla Açık
Yayınevi Veri Tabanları
Aşağıdaki veri tabanları çok disiplinli ve tam
metindir:
Science Direct: 2242 Elsevier dergisinin
1995 sonrası makaleleri
SpringerLink: Rus ve Çin dermeleri de
dâhil 2073 kadar tüm Springer dergilerinin
1997 yılından günümüze makaleleri
Taylor and Francis: 1804 derginin 1997
yılından günümüze uzanan içeriği Not:Dergi sayıları 2015 yılı itibariyledir.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 12
EKUAL kapsamında tüm üniversitelerin erişebildiği
yayıncı veri tabanları dışında çok sayıda üniversitenin abone olduğu diğer bazı çok disiplinli veri tabanlarına örnekler:
Wiley Online Library, 2000– (1349)
Sage Journals Online, 1999– (648)
Cambridge Journals Online, 1999– (324)
Oxford Journals Online, 1999– (316)*
Not: Parantez içlerindeki sayılar 2014 itibariyle mevcut dergi sayılarını ifade eder.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 13
Abonelikle Erişilen Çok Disiplinli Bazı
Yayınevi Veri Tabanları
Bibliyografik hizmetler sunan derleyici firmalar tarafından sağlanan toplama veri
tabanları çeşitli yayınevlerinin yayınlarını bir araya getirirler.
Kapsadıkları yayın türü itibariyle de karma olup bilimsel dergilerin yanı sıra magazin, haber bülteni, kitap, konferans bildirisi, rapor gibi çeşitli türden yayın içerebilirler.
Makalelerin bir kısmı tam metin, bir kısmı ise özleriyle birlikte bibliyografik düzeyde sunulur. Tam metin sunulan dergiler genelde ambargolu olup 6 ay- 2 yıl gibi sürelerle yakın tarihli sayılardaki makalelerin tam metinlerine erişilemez.
Güncel tam metin erişimi verilen dergiler de mevcut olmakla birlikte sayıları oldukça sınırlıdır.
Çok disiplinli ve kapsamlı iki önemli toplama veri tabanından Academic Search Complete’e EKUAL kapsamında tüm üniversitelerden erişilebilmektedir. Diğeri ise bazı üniversitelerin yanı sıra Milli Kütüphane tarafından üyelerine vekil sunucu üzerinden sunulan ProQuest Central’dır.
Toplama Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 14
Academic Search Complete
1887 yılına dek inen veritabanı,
4137’si güncel, 7.800 adedi
hakemli olmak üzere 9.000 dergiyi
tam metin sunarken 13.800
yayının özlerini ve bibliyografik
künyelerini içermektedir.
Ayrıca bazı bildiriler, kitaplar,
raporlar vb. mevcuttur.
Ayrıntılı bilgi ve dergi listeleri
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 15
http://mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/E-Veri-Tabanlari/default.aspx
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 16
Yayınevleri dergilerinin eski sayılarını belirli yıl aralıklarında arşiv
paketleri olarak sunarlar.
Ayrıntılarına ilgili yansılarda yer verilecek EKUAL kapsamında tüm
üniversitelere sunulan bazı Springer dergilerinin arşivleri gibi konu bazlı
yayınevi paketleri de mevcuttur.
Konuya özel veri tabanları sunan mesleki örgütlerin de arşiv paketleri
vardır.
JSTOR ise çeşitli yayınevlerinin dergilerinin arşivlerini tematik paketler
halinde sunan bir veri tabanıdır.
Dergi Arşivleri
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 17
Jstor, konu paketleri halinde, 2-5 yıl öncesine dek olan dergi arşivleri sunmaktadır.
14 Art & Sciences paketi dışında yaşam bilimleri, dil ve edebiyat, matematik ve istatistik, işletme gibi çeşitli konularda paketler de sunmaktadır.
JSTOR son yıllarda içeriğini bazı güncel dergiler ve kitapları da kapsayacak biçimde genişletmiştir.
Paketlerdeki dergi listeleri için tıklayınız.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 18
Bazı karma, yani çeşitli yayın türlerinde içeriğe sahip veri tabanlarında kitap
olmakla birlikte bunlar sayıca sınırlıdır.
Yayınevleri, kitaplarını tematik veya çok disiplinli olarak yıllık veya yıl aralığına göre oluşturdukları paketler halinde sunmaktadırlar.
Çeşitli yayınevlerinin kitaplarını derleyen toplama e-kitap veri tabanları da mevcuttur ve geniş kapsamlıdırlar.
Kapsamlı e-kitap veri tabanları arasında ilk akla gelenler koleksiyonları 100.000’nin üstünde olan Ebrary Academic Collection, EBSCO eBooks Academic Collection ve World eBook Library veri tabanlarıdır.
Türkiye’de yayınlanan 12.000 kadar kitabı kapsayan yerli bir veri tabanı olarak HiperKitap, kitap ve dergilerle karma koleksiyon sunan İdeal Online mevcuttur.
E-Kitap Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 19
EBSCO eBook Academic
Collection Tüm disiplinlerle ilgili 132.000+ kitap içerir.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 20
Milli Kütüphane’nin Sunduğu
E-Kitaplar
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 21
Belli bir yayın türünü kapsaması nedeni ile kendine özgü
addedebileceğimiz bu türün tek örneği ProQuest Digital
Dissertations’dır.
Milli Kütüphane’nin üye olanlara sunduğu veri tabanlarından biridir.
Tez Veri Tabanı
ProQuest Dissertations & Theses
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 22
Genellikle çok disiplinli kısa maddeler halinde temel bilgiler içeren
kaynakları barındıran veri tabanlarıdır.
Ansiklopedi, el kitapları, sözlük gibi başvuru kaynaklarını kapsarlar.
Britannica Online Academic Edition bir örneğini oluşturur.
Yayınevi veri tabanlarının el kitapları paketleri de bu kapsamda
düşünülebilir.
Referans Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 23
Belli bir bilim dalını konu alan veri tabanları
Bir yayıncı ya da kuruluşun yayınlarının tam metinlerini
Alanın önemli yayınlarının öz ve tam metin kaynaklarına bağlantılarla
birlikte bibliyografik kayıtlarını içerebilir ya da
Toplama veri tabanı yapısında karma olabilirler.
Piyasada binlerce veri tabanı vardır. İzleyen yansılarda belli başlı veri
tabanlarından örnekler alan bazında listelenmiştir.
Kapsamlı olanlar paketler halinde alternatif abonelikler
sunabilmektedirler.
Konuya Özel Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 24
ACM Digital Library: Association for Computing Machinery’nin
bilgisayar bilimi konulu yayınlarını tam metin sunar.
ACS Journals: American Chemical Society tarafından yayınlanan
kimya ve ilgili konularda 48 hakemli dergiyi içerir.
The American Institute of Aeronautics and Astronautics (AIAA):
dergileri uzay, havacılık ve savunma mühendisliği konuları üzerinedir.
American Institute of Physics (AIP): Fizik konulu dergilere sahiptir.
American Society of Mechanical Engineers (ASME) : Çeşitli türden
makine mühendisliği konulu yayınlarını paketler halinde sunar.
Mühendislik ve Fen Bilimleri
Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 25
Annual Reviews: Biyomedikal/Yaşam Bilimleri ve Fizik paketleri ile 40’ı aşkın eleştirel
değerlendirme (Review) türü dergiler sunar.
IEEE Xplore Digital Library: Elektrik, elektronik ve bilişim konulu IEEE ve IET yayınlarından makaleler ve bildiriler içerir.
IMechE: Institution of Mechanical Engineers tarafından yayınlanan makine mühendisliği konulu Proceedings ve diğer bazı dergiler
IOP Science: Malzeme bilimi, biyomedikal mühendislik, tıbbi fizik, matematiksel fizik gibi konularda dergiler
INFORMS: Yöneylem araştırmaları, endüstri mühendisliği ve işletme dergileri
MathSciNet: Öz ve bağlantılarla birlikte sunulan temel matematik konulu bibliyografik kaynak
Mühendislik ve Fen Bilimleri
Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 26
Royal Society of Chemistry (RSC): Kimya konulu dergiler
SAE International Scholarly Journals: otomotiv, uzay endüstrisi ve ticari araçlar konulu bilimsel dergiler
Science Online (AAAS) : Derginin 1997 yılından günümüze içeriği vb.
SciFinder: CAS veri tabanında mevcut biyomedikal bilimler, kimya, mühendislik, malzeme bilimi gibi çeşitli konulardaki bilgilerin keşfine olanak sağlayan bir araştırma aracıdır. Tam metinlere geçiş verir.
Springer Computer Science Books 2015: 588 kitap içeren bilişim kitapları paketi.
Springer Computer Science: Bilgisayar bilimi konulu başlangıç-1996 ve 1997-2010 dergi paketleri
Mühendislik ve Fen Bilimleri
Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 27
Dynamed: Klinik referans aracı
Karger Journals : 1998 yılına inen sayıları ile 100 kadar dergi
Methods in Enzymology Book Series (Science Direct): Mikrobiyoloji,
biyokimya, kanser araştırmaları ve genetik üzerine laboratuvar standardı
oluşturan temel yayınlar serisi
Nature Journals: 30 NPG dergisi
OVID LWW: Lippincott Williams and Wilkins (LWW) dergileri
TIP Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 28
Applied Science & Business Periodicals Retrospective: Uygulamalı
bilimler ve işletme konulu geriye dönük dizin
Business Source Complete: İşletme konulu kapsamlı toplama veri
tabanı
EconLit™ with Ful Text: Ekonomi konulu, bibliyografik ve tam metin
karma
Emerald Marketing eJournals™ : Pazarlama konulu dergiler
İktisat İşletme Finans: Derginin 1986’dan günümüze içeriği
Springer Business & Economics Archive: İşletme ve ekonomi konulu
başlangıç-1996 ve 1997-2010 dergi paketleri
TR EIKON: İş dünyası bilgileri ve finansal analiz verileri
İktisat – İşletme Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 29
Balkan Insight : Bölgesel çalışmalar
Columbia International Affairs Online: Karma tam metin
Political Science Complete: Toplama karma içerik
Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi
Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 30
Beck Online : Alman hukuku
The Hague Academy Collected Courses Online : Ders notları
HeinOnline: 35 paket halinde tam metin kaynaklar
HukukTurk: Karma tam metin içerik
Juris-Spectrum for Universities: Sosyal yardım ve iş idaresi konulu karma içerik
Kazancı İçtihat Bilgi Bankası : İçtihatlar
LexisNexis Academic: Karma tam metin içerik
Springer Humanities, Social Sci.&Law : İnsani bilimler, sosyal bilimler ve hukuk konulu başlangıç-1996 ve 1997-2010 dergi paketleri
Swisslex : İsviçre ve Avrupa hukuku
Westlaw International Classic: Çeşitli ülke mevzuatları vd kaynaklar
Hukuk Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 31
PyscArticles: Amerikan ve Kanada Psikoloji Dernekleri ve Hogrefe
Publishing tarafından yayınlanan psikoloji dergileri
Education Index Retrospective: Eğitim konulu geriye dönük dizin
ERIC: Eğitim konulu karma
Greenfile: Çevre konulu karma
Teacher Reference Center : Eğitim konulu karma
Çeşitli Konularda Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 32
Milli Kütüphane’nin Sunduğu Tarih
Veritabanları ve Gazeteler
Gazete ve
dergileri okumak
yerine dinlemek
de mümkündür.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 33
• Elektronik kaynakların kullanımında telif ve lisans haklarından kaynaklanan
sınırlamalara özen göstermek gerekir. Bu nedenle bir üniversitenin mensubu olmayanlar web sitesinde sunulan veri tabanlarına dışarıdan erişemezler.
• Kurum dışından erişim mensupları ve öğrencileri için vekil (Proxy) sunucu üzerinden mümkün olur. Aksi takdirde üniversite yerleşkesindeki bilgisayarların kullanılması gerekir. Kurum web sayfalarında konuyla ilgili bilgiler yer alır.
• Tüm veri tabanlarının yapısı uzaktan erişime elverişli değildir. Kurum dışından erişimle çalışma planı yaparken ihtiyaç duyulan veri tabanına erişim olup olmadığını tespit etmek yararlı olur.
• IOS ve Android uygulamaları ile mobil erişim de yaygınlaşmakta olup bu olanaktan da yararlanılabilir.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 34
7/24 Uzaktan Erişim ve Mobil
Erişim
Lisans anlaşmaları gereğince elektronik kaynaklara erişim üniversite mensuplarının
eğitim ve araştırma amaçlı kullanımı için olup aşağıdaki hususlara özen gösterilmelidir:
Ticari amaçla kullanılmaması,
Bilgilerin erişim hakkına sahip olmayanlarla paylaşılmaması
Sistematik indirme yapılmaması, fazla kopya oluşturulmaması
Telif haklarına saygılı olunması
Metinler üzerinde değişiklik yapılmaması.
Yayıncılar kullanımı izlemekte olup anlaşma kurallarına uyulmadığı takdirde erişimin
kesilmesine uzanan yasal sorumluluklar doğabilir.
Tereddüt duyulan hallerde ayrıntılar için ilgili lisans anlaşmasının incelenmesi gerekir.
ULAKBİM, EKUAL kapsamında sunulan veri tabanlarının lisans koşullarına web
sitesinde toplu olarak yer vermektedir.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 35
Kullanım Koşulları
Bir bedel karşılığı erişim hakkı edinilen ücretli elektronik kaynaklar
dışında Internet ortamında sınırsız kullanıma açık pek çok bilgi vardır.
Ancak farklı amaçlarla açılmış onca web sayfası arasında güvenilir ve
amaca uygun kaynakları bulabilmek her zaman pek de kolay
olmamaktadır.
Kurumsal veya güvenilir oluşumlara ve kişilere ait web sitelerinden,
portallerden yararlanmakta yarar vardır.
Çeşitli kurumların oluşturmuş olduğu veri tabanları, açık arşivler ve dijital
kütüphaneler çok değerli bilgiler barındırmaktadır.
Serbest Internet Kaynakları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 36
Ülkemizde üretilen bilgi kaynaklarının bibliyografik bilgileri ücretsiz veri
tabanlarında ulusal kurumlarımız tarafından sunulmakta, bazı makale ve
tez kayıtlarından tam metinlere geçiş de mümkün olabilmektedir.
Milli Kütüphane, TÜBİTAK Ulusal Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) ve
Yükseköğretim Kurulu bu tür hizmet sunan üç kurumumuzdur.
Dergilerde yayınlanan makalelerin ve tezlerin bibliyografik bilgilerine, bir
kısmının tam metnine geçiş yapmak üzere erişilebilirken kitaplar için
ancak bibliyografik bilgilere erişilmektedir.
Ulusal Kurumlarımız Tarafından Sunulan
Ücretsiz Veri Tabanları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 37
2013 yılı sonuna dek ULAKBİM Ulusal Veri Tabanları (UVT) diye anılan
TR Dizin ulusal bilimsel dergilerde yayınlanan makalelerin bibliyografik
bilgilerini sunmakta ve anlaşmalı çevrim içi dergilerdeki makalelerin tam
metinlerine geçiş vermektedir. Ayrıca bir de projelerle ilgili veri tabanı
vardır.
TR Dizin (ULAKBİM Ulusal Veri
Tabanları)
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 38
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 39
TÜBİTAK ULAKBİM tarafından Eylül 2013 tarihinden itibaren yürütülmeye başlanan DergiPark dergi
yönetim sistemi
barındırma hizmetinden yararlanan ulusal akademik dergilerin sayısı giderek artmakta olup tam metin bir
veri tabanı oluşmuştur.
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 40
Ülkemizdeki üniversitelerde hazırlanan tezler Yükseköğretim Kurulu Tez
Merkezi’nde toplanmakta ve bibliyografik bilgileri Merkezin sunduğu veri
tabanından taranabilmektedir. Yazarlarının yetki verdiği tezlerin tam metinleri
de sunulmaktadır. Üniversitelerin çoğu ayrıca kendi tezlerini sunmaktadır.
Milli Kütüphane tarafından sunulan Türkiye Makaleler Bibliyografyası ve
Eski Harfli Türkçe Basma Eserler bibliyografyaları taranabilir bir yapıda veri
tabanı olarak sunulurken kitapları içeren Türkiye Bibliyografyası pdf
formatında aylık dosyalar halinde sunulmaktadır. Ancak Milli Kütüphane
Kataloğu aynı zamanda ulusal bibliyografya olarak taranabilir.
Milli Kütüphane Bibliyografyaları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 41
Serbest olarak bulunabilecek güvenli içerik giderek artan oranda açık erişim girişimleri ile gelişmektedir. Bilgiyi üreten ve paylaşma ihtiyacı olan araştırmacıların, yayıncıların aracılığı olmadan kendi yaratacakları paylaşım ortamlarını kullanmaları fikri, açık erişim girişimini yaratmıştır.
Üniversite ve araştırma kurumları kurumsal arşivler oluşturarak mensuplarını araştırmalarını bu arşiv üzerinden sunmaya teşvik etmekte, bazı araştırmacılar kendi web sitelerini oluşturmaktadırlar. Bazı bilim dallarında ise konu arşivleri geliştirilmiş bulunmaktadır.
Bu ortamlarda hakemli dergide yayınlanmış makaleler, dergi izin veriyorsa politikası çerçevesinde hakemlerin görüşü alınmadan önceki veya hakem onayı alındıktan sonra dergi için formatlanmamış haliyle yer alabilmektedirler.
Ancak makale, tez gibi bilimsel çıktı üretiminde sayfa numarası orijinal makale ile farklılık gösterdiğinden ön/son baskılara referans vermek geçerli olmayabilmektedir. Bu sorun henüz çözülebilmiş değildir. Bu kaynaklar kabul görüyorsa araştırma amaçlı kullanılabilir, aksi takdirde sadece bilgilenme amaçlı kullanılmalı, referans vermek için orijinal makale bulunmalıdır.
Kamu fonları desteği ile yürütülen araştırmaların sonuçlarının kamuya açık tutulması pek çok ülkede yasal düzenlemelerle benimsenmiştir. Bu tür araştırmaların sonucu olarak ortaya çıkan makalelerden bir kısmı ücretli veri tabanlarında yer alan dergilerde erişime açık olarak yayınlanmaktadır.
OpenDOAR açık arşivlerin bir rehberini içeriklerini tarama olanağı ile birlikte sunmaktadır.
Açık Erişim – Kurumsal Arşivler
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 42
Fen bilimleri ve tıp alanlarında açık erişimli makaleler içerir. Görseldeki içerik ve kullanım sayıları Aralık 2015 itibariyledir.
PLOS (Public Library of Science)
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 43
Belli bir alanın açık erişimli yayınlarını yazarlarının gönüllülük temelinde
yüklemeleri ile oluşan zengin arşiv örneklerinden biri olan ArXiv, fizik,
matematik, bilişim, nicel biyoloji, nicel finans ve istatistik alanlarını kapsar.
Açık Erişim – Tematik Arşivler
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 44
RePec (Research Papers in Economics) ekonomi alanında araştırma
yapanlara açık erişimli makaleler sunmanın yanı sıra bir dizi ortak çalışma
ve paylaşım olanakları da sunan önemli bir gönüllü oluşumdur.
Açık Erişim – Tematik Arşivler
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 45
Ülkemizde de pek çok üniversite açık arşivler oluşturmuş bulunmaktadır.
ANKOS (Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu) Açık Erişim ve
Kurumsal Arşivler web sayfası bu konuda bilgiler sunmakta ve açık
arşivlere yönlendirme yapmaktadır.
Türkiye’de Açık Arşivler
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 46
ABD'de MIT 'nin öncülük ettiği ve giderek yayılan diğer bir uygulama ise
ders malzemelerinin serbest kullanıma açılmasıdır.
Açık Ders Malzemeleri
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 47
Türkiye’nin de dahil olduğu çok sayıda ülkeden kurumların katılımı ile
uluslararası bir konsorsiyum olan Open Education Consortium
oluşmuştur. Konsorsiyuma dahil kurumların dersleri Konsorsiyum web
sitesinden taranabilmektedir.
Açık Ders Malzemeleri (Uluslararası)
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 48
Ülkemizde üretilen açık ders malzemeleri çeşitli bilim dallarını
kapsamakta olup derslere Türkiye Bilimler Akademisi Ulusal Açık Ders
Malzemeleri web sayfasından erişilmektedir.
Açık Ders Malzemeleri (Türkiye)
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 49
Arşivler Genel Müdürlüğü.
Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivleri Yayınları
İslam Araştırmaları Merkezi
Osmanlıca Makaleler Veri Tabanı
Research Centre for Islamic History, Art and Culture (IRCICA /
OIC) Farabi Dijital Kütüphanesi
Türk Tarih Kurumu. 100. Yılında 1. Dünya Savaşı
Yazma Eserler Kurumu Türkiye El Yazmaları
https://yazmalar.yek.gov.tr/portal/main/login
Türkiye’den Bazı Açık
Kaynaklar
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 50
Dünya Dijital Kütüphanesi
World Digital Library
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 51
Europeana – Avrupa Kültür
Mirası Portali
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 52
ANKOS Açık Erişim ve Kurumsal Arşivler. http://acikerisim.ankos.gen.tr/
Arşivler Genel Müdürlüğü. Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivleri Yayınları. http://www.devletarsivleri.gov.tr/yayinlar-1251
Ciavarella, T. (Oct. 22, 2015). Emerging Sources Citation Index – A new edition of Web Of Science. http://www.slideshare.net/StateOfInnovation/emerging-sources-citation-index-a-new-edition-of-web-of-science
EBSCO Support. Türkçe Kaynaklar. http://support.ebsco.com/training/lang/tr/tr.php
Europepana. http://www.europeana.eu/portal/
İslam Araştırmaları Merkezi. Osmanlıca Makaleler Veri Tabanı. http://ktp.isam.org.tr/?url=makaleosm/findrecords.php
Milli Kütüphane. Elektronik Kaynaklar. http://mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/E-Veri-Tabanlari/default.aspx
MIT Open Courseware. http://ocw.mit.edu/index.htm
Open Education Consortium. http://www.oeconsortium.org/courses/
PLOS. https://www.plos.org/
Research Centre for Islamic History, Art and Culture (IRCICA / OIC) Farabi Dijital Kütüphanesi. http://e-library.ircica.org/
Başvuru Kaynakları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 53
Scopus Hızlı Başvuru Kılavuzu (2011). http://ekual.ulakbim.gov.tr/veritabani/scopus_kullanim_kilavuzu_tur.pdf
Türk Tarih Kurumu. 100. Yılında 1. Dünya Savaşı web sitesi. http://dunyasavasi.ttk.gov.tr/
Türkiye Bilimler Akademisi(TÜBA) Ulusal Açık Ders Malzemeleri. http://www.acikders.org.tr/
ULAKBİM. TR Dizin Tarama [Ulusal Veri Tabanları]. http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/
ULAKBİM EKUAL Veri Tabanları Lisans Koşulları. http://cabim.ulakbim.gov.tr/ekual/lisans-anlasmalari/
ULAKBİM CABİM Cahit Arf Bilgi Merkezi. TR Dizin Konu Veri Tabanları. http://cabim.ulakbim.gov.tr/tr-dizin/tr-dizin-konu-veri-tabanlari/
ULAKBİM DergiPark Akademik. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/
Web of Science atıf dizinleri dergi listeleri http://www.isinet.com/isi/journals/
Web of Science Quick Reference Guide (2011) http://wokinfo.com/media/mtrp/wok5_wos_qrc_tk.pdf
Web of Science Tanıtım ve Kullanım Kılavuzu. Thomson Reuters ve Mikro Bilgi. https://prezi.com/jod27xbptjvy/web-of-science/
World Digital Library. http://www.wdl.org/en/
Yazma Eserler Kurumu Türkiye El Yazmaları. https://yazmalar.yek.gov.tr/portal/main/login
NOT: Bu sunumdaki tüm bağlantılara 5.12.2015 tarihinde erişilmiştir.
Kopuk bağlantı bildirimi, soru ve yorumlar için [email protected]
Başvuru Kaynakları
7. HAFTA TÜR 102 TÜRK DİLİ 54