2. Radoslavljeva priprata u Studenici:

*ISTORIJA:-VREME PODIZANJA ODREĐUJU FRESKE-SVITU VODI STEFAN PRVOVENČANI-JEDAN OD NJEGOVIH SINOVA, NA OSNOVU LIKA SE ZAKLJUČUJE DA JE TO RADOSLAV-SAGRAĐENA DO 1234-TADA PREDAO PRESTO VLADISLAVU, MEĐUTIM POŠTO JE PRIKAZAN I ARSENIJE I (ZAMENIO SAVU NAJRANIJE 1234), MOGUĆE JE I DA JE KASNIJE NASTALA I DA JE KTITOR VLADISLAV-FRESKE KASNIJE NASTALE, VRVT RADOSLAVLJEV GROB U PRIPRATI (VLADISLAV-MILEŠEVA)*ARHITEKTURA:-UNUTRAŠNJI PROSTOR-MONUMENTALNIH RAZMERA-SPOLJA JE PRIPRATA ŠIRA I VIŠA OD BOGORODIČINE CRKVE, VELIKE JE MASE, GRUBLJE JE OBRAĐENIH FASADA I DELUJE VEOMA NAGLAŠENO-1-BRODNA GRAĐ. PRAVOUGAONE OSNOVE, BOČNIM ZIDOVIMA OBUHVATA CRKVU, I TAKO JE SPOLJNA ŠIRINA NAOSA CRKVE POSTALA UNUTRAŠNJA ŠIRINA PRIPRATE, TO JE VRVT UČINJENO DA BI REPREZENTATIVNA ZAPADNA FASADA CRKVE U CELINI OSTALA SLOBODNA I VIDLJIVA IZ PRIPRATE-PROSTOR PODELJEN PILASTRIMA NA 2 TRAVEJA-GORNJU KONSTRUKCIJU IZNAD PRIPRATE ČINE 2 KRSTASTA SVODA SA JAKIM REBRIMA PRAVOUGAONOG PRESEKA; NA BOČNIM STRANAMA SVODOVI SE OSLANJAJU NA SISTEM PRISLONJENIH LUKOVA KOJE NA ZAP.STR.I U SREDINI SEV. I JUŽ. STR. NOSE JAKI PILASTRI, A NA IST.STR.KONZOLE UGRAĐENE U ZAP.ZID CRKVE-SVODOVI SU OJAČANI REBRIMA I PODELJENI POPREČNIM LUKOM DUŽ BOČNIH ZIDOVA-TRI UPOREDNA PRISLONJENA LUKA (DA BI SMANJILI RASPON SVODOVA) SA PRELOMOM U TEMENU-UZ IST.DELOVE BOČNIH ZIDOVA ULOGU PODUPIRAČA IMAJU POLUKALOTE IZNAD PARAKLISA-NAMENA PARAKLISA-MEMORIJALNE PRIRODE-OBLIK I POLOŽAJ PARAKLISA-NEOBIČNI-PROSTOR IMA OBLIK APSIDE ILI EKSEDRE, A PO 1 POLUKRUŽNA NIŠA NA ZIDU U IST.STR. SVAKE EKSEDRE ZAMENJUJE APSIDU PARAKLISA-OVI PARAKLISI SU MEĐU PRVIMA U RAŠKOJ ARHITEKTURI-PARAKLIS UZ SEVERNI ZID POSVEĆENSV. NIKOLI

1

-UZ JUŽNI-SIMEONU NEMANJI-KROV OBRAZOVAN KAO TROBRODAN-DUBOKE SLEPE ARKADE NA SPOLJAŠNJOSTI-SLEPE ARKADE U PODSTREŠJU-GORNJI DEO ZAPADNOG KALKANA PRIPADA POZNIJEM DOBU-SPOLJAŠNJOST UOBLIČENA KAO 3-BRODNA BAZILIKA-TROSTRUKI PRISLONJENI LUKOVI KAO SAŽETI OBLIK BOČNIH BRODOVA→SREDIŠNJA POLUKRUŽNO ZAVRŠENA, BOČNE U OBLIKU ČETVRTINE KRUGOVA-BIFORA I PORTAL-ROMANSKI-ZIDOVI PRIPRATE GRAĐENI OD MANJIH KVADERA SIGE, IZNUTRA SU BILI PREKRIVENI FRESKAMA, A SPOLJA OMALTERISANI I OBOJENI (-POLIHROMIJA-OSTACI CRVENOG MALTERA NA FASADAMA)-PRIPRATU GRADILI MAJSTORI SA ROMANSKOG PODRUČJA*ŽIVOPIS:-SAČUVANO U PARAKLISIMA, PROZORIMA I SOKLU (IMITACIJA MERMERNE OPLATE)-U VIŠOJ ZONI-SKORO POTPUNO PROPALO→SEV.STR.SVODA-OSTATAK SCENE SA ANĐELOM

-SEVERNI PARAKLIS: PARAKLIS SV. NIKOLE-FRAGMENTARNO OČUVANO:-OLTARSKI DEO-HRISTOS AGNEC NA ČASNOJ TRPEZI I VASILIJE VELIKI I JOVAN ZLATOUSTI VRŠE SLUŽBU-PO ZIDOVIMA-SCENE IZ ŽITIJA SV.NIKOLE-OD CIKLUSA PATRONA OČUVANA 1 SCENA-SV.NIKOLA SE JAVLJA U SNU EVLAVIJU

-JUŽNI PARAKLIS:-GORNJA ZONA-CIKLUS PATRONA, STEFANA NEMANJE-PRVI PUT U SRPSKOJ UMETNOSTI (PONAVLJA SE U SOPOĆANIMA I GRADCU); POČINJAO NA ISTOČNOM DELU POLUKRUŽNOG ZIDA:SIMEONOV ODLAZAK NA SV.GORUDOLAZAK SIMEONA NA SV.GORUUSPENJE SIMEONA-PROPALAPRENOS MOŠTIJU U STUDENICU-SEV.ZID (IZNAD ULAZA)-SVE SCENE-PO SAVINOM ŽITIJU SV.SIMEONA, KOJE JE SAVA 1208.NAPISAO KAO UVOD U STUDENIČKI TIPIK -U APSIDI-BOGORODICA ZNAMENJA, NJOJ PRILAZE ARHIJEREJI IZ PREDSTAVE SLUŽENJE LITURGIJE (KLANJAJU SE MEDALJONU)-NAD ULAZOM-MANDILION- U DONJOJ ZONI-TZV.HORIZONTALNA LOZA NEMANJIĆA-ARHIEPISKOPI SAVA I ARSENIJE I JEROMONAH SAVA II-SEV.ZID.ZAP.OD ULAZAKTITORSKA KOMP-KTITORA SA MODELOM STEFAN PRVOVENČANI PRIVODI SV.SIMEONU-JUŽNI DEO-JUŽNI ZID-KTITORSKA KOMPOZICIJA-SIMEON DRŽI KTITORA ZA RUKU (RADOSLAVA), A IZA JE NJEGOVA ŽENA ANA-PRIKAZANI SU I SPIRIDON (IGUMAN STUDENIČKI), SIMEON I STEFAN PRVOVENČANI SA VENCIMA (KAO POČIVŠI), A RADOSLAV SA VENCIMA I PREPENDULIJAMA

-STIL:MONUMENTALNOST I PLASTIČNA OBRADA FORME, MADA SE JOŠ OSEĆA ONO ŠTO JE U UMETNOSTI NEGOVANO KRAJEM 12.V.-VIDI SE U SLUŽENJU LITURGIJE IZ SEV.PARAKLISA-SHEMATSKI SE IZVODI ODEĆA, POMOĆU CRTEŽA I POVRŠINSKI, DOK JE NA LICIMA NESPRETAN CRTEŽ POPUNJEN BOJOM-UMETNIK U JUŽNOM PARAKLISU SE ODVOJIO OD KOMNINSKOG SLIKARSTVA, INDIVIDUALIZUJE

2

LIKOVE OBRADOM DETALJA LICA, DOKUMENTARNOST I VERNI PRENOS IZGLEDA (NPR.ODEĆA U SCENI PRENOS MOŠTIJU)-ARHITEKTURA IGRA ULOGU ZNAKA KOJI SITUIRA RADNJU-DATOVANJE FRESAKA-1233/4 (SAVA PREDSTAVLJEN KAO ŽIV, UMRO 1235)-PRIPRATE U ŽIČI, MILEŠEVI I STUDENICI NASTALE U ISTO VREME-IZMEĐU 1229 I 1233/4 (IZMEĐU SAVINA 2 BORAVKA U PALESTINI)-RADOSLAV-KTITOR SPOLJNE PRIPRATE U ŽIČI

3