บทท3ผลกระทบจากการเขาเปนสมาชกองคการการคาโลกของจน

3.1 การเขารวมองคการการคาโลกของจน

จนไดใชความพยายามกวา 30 ปเพอเขาองคการการคาโลก (WTO) ซงหลงจากการทำาขอตกลง ระหวางประเทศสหรฐอเมรกาและจนใน the US-China Bilateral Market Access

Agreement ในเดอนพฤศจกายน 2542 กถอวาเปนจดเรมตนทสำาคญในการเขารวมองคการการคา โลกของจน ซงการเขารวมองคการการคาโลกของจนน จะทำาใหเกดการเปลยนแปลงทสำาคญ กลาวคอ จะมการลด

อตราภาษศลกากร (tariff) ทมตอจน และการเขาไปลงทนในจนจากตางชาตทเพมขน นอกจากนการเขาเปน สมาชกองคการการคาโลกของจน จนจะตองปรบปรงกฎระเบยบตาง ๆ ภายในประเทศใหสอดคลองกบกฏเกณฑ

ขององคการการคาโลก ทำาใหนโยบายการคาของจนเปนไปตามมาตรฐานสากลและจากการทจนตองปฏบตตามพนธกรณ โดยการเปดตลาดการคาและบรการของตนเอง ซงจะทำาใหจนเปนตลาดขนาดใหญทจะรองรบทงสนคา

บรการ และการลงทนจากตางประเทศ แตในขณะเดยวกน จนกจะเปนประเทศคแขงขนทสำาคญของไทย ทงตลาดภายในประเทศและตลาดโลกดวย

การเขาเปนสมาชกองคการการคาโลกของจนจะเออโอกาสทางการคาอยางมาก ใหแกประเทศตาง ๆ ทว โลก รวมทงประเทศไทย ทงน จนไดดำาเนนการเจรจาทวภาคกบสหรฐอเมรกา และสหภาพยโรป ตามลำาดบ ยงผลให

มการขจดอปสรรคในการเขารวมองคการการคาโลกโดยพนฐาน การเขาเปนสมาชกองคการการคาโลกยอม หมายความวา ตลาดของจนจะมการเปดกวางมากยงขน และจะเปนการเพมโอกาสทางการคาอยางมากอกดวย

สำาหรบขอตกลงระหวางจนกบไทย กรณจนเขาเปนสมาชกองคการการคาโลกนน จนจะลดภาษศลกากรในการนำาเขา สนคาจากไทย 136 ชนด และจะเพมโควตานำาเขา และยกเลกการจำากดโควตาตอสนคาบางอยาง เชน ขาว

ยางพารา เปนตน ในดานธรกจประเภทบรการ เชน โรงแรมและภตตาคาร และการทองเทยว เปนตน กสามารถเขาส ตลาดจนไดสะดวกมากยงขน

ในสวนนจะทำาการสรปถงผลดและผลเสยของประเทศจนในการเขารวม WTO ผลกระทบทจะเกดขน รวมถงความสมพนธระหวางประเทศจนและอาเซยนหลงการเขารวมองคการการคาโลกของประเทศจน

-3 1

3.2 ผลดและผลเสยของจนจากการเขารวมเปนสมาชกองคการการคาโลก1

การ เขาเปนสมาชกองคการการคาโลกของจน จนจะตองปรบปรงกฎระเบยบตาง ๆ ภายในประเทศใหสอดคลองกบกฏเกณฑขององคการการคาโลก ทำาใหนโยบายการคาของจนเปนไปตามมาตรฐานสากลและจากการทจนตองปฏบตตามพนธกรณ โดยการเปดตลาดการคาและบรการของตนเอง ซงจะทำาใหจนเปนตลาดขนาดใหญทจะ

รองรบทงสนคา บรการ และการลงทนจากตางประเทศ แตในขณะเดยวกน จนกจะเปนประเทศคแขงขนทสำาคญของไทย ทงตลาดภายในประเทศและตลาดโลกดวย

การเขาเปนสมาชกองคการการคาโลกของจน จะเออโอกาสทางการคาอยางมากใหแกประเทศตาง ๆ ทว โลก รวมทงประเทศไทย ทงน จนไดดำาเนนการเจรจาทวภาคกบสหรฐอเมรกา และสหภาพยโรป ตามลำาดบ ยงผลให

มการขจดอปสรรคในการเขารวมองคการการคาโลกโดยพนฐาน การเขาเปนสมาชกองคการการคาโลกยอม หมายความวา ตลาดของจนจะมการเปดกวางมากยงขน และจะเปนการเพมโอกาสทางการคาอยางมากอกดวย

สำาหรบจนกบไทยนน กไดบรรลขอตกลงในระหวางการเจรจา กรณจนเขาเปนสมาชกองคการการคาโลก เมอวนท 9 มนาคมศกน ตามขอตกลงดงกลาวนน จนจะลดภาษศลกากรในการนำาเขาสนคาจากไทย 136 ชนด และจะ

เพมโควตานำาเขา และยกเลกการจำากดโควตาตอสนคาบางอยาง เชน ขาว ยางพารา เปนตน ในดานธรกจประเภท บรการ เชน โรงแรมและภตตาคาร และการทองเทยว เปนตน กสามารถเขาสตลาดจนไดสะดวกมากยงขน

ผลด

ประเทศจนจะไดรบประโยชนอยางมากจากการเขารวม WTO เนองจากจะไดรบขอตกลงการคาเสรกบ ประเทศสมาชกของ WTO ทงหมด ( จำานวนสมาชก WTO ทงหมดม 144 ประเทศ ณ 1 ม.ค.

2545) ซงคดเปนรอยละ 90 ของการคาในโลก ซงจากขอตกลงดงกลาว จะกอใหเกดผลประโยชนตอการสง ออกของจน โดยเฉพาะในอตสาหกรรมทเนนการใชแรงงาน (labor-intensive industries)

หรออตสาหกรรมทมการใชเทคโนโลยในระดบลางถงกลาง เชน อตสาหกรรมสงทอ เครองนงหม หรอ ชนสวน อเลกทรอนกส ซงจากขอตกลงในการประชมรอบอรกวย อตราภาษระหวางประเทศกำาลงพฒนาในองคการการคา

โลก จะลดลงจากรอยละ 6.3 เหลอเพยงรอยละ 3.8 เทานน ซงเปนเหตผลสำาคญททำาใหประเทศจนตองการเขาเปนสมาชกองคการการคาโลก

หลกการทสำาคญอกประการหนงขององคการการคาโลกคอ Most Favored Nation กลาวคอ ขอตกลงระหวางประเทศสมาชกในองคการการคาโลกจะประยกตใชกบประเทศสมาชกอนๆ ขององคการ

การคา โลกโดยไมมขอยกเวน ดงนนหากสมาชกมการทำาขอตกลงกบประเทศคคาใด ขอตกลงดงกลาวจะถกขยายไปใชกบ

ประเทศอน ๆ ดวย ซงหลก Most Favored Nation นจะชวยเพมความแนนอนและความม เสถยรภาพทางดานการสงออกใหกบประเทศจน รวมทงลดมาตรการกดกนทางการคาทรฐบาลจนเคยไดรบจาก

เหตผลทางดานการเมอง นอกจากน ประเทศจนยงจะมอำานาจในการรางขอตกลงทางการคาตาง ๆ ของโลก จาก เดมทจนทำาไดเพยงยอมรบหรอปฏเสธขอตกลงตาง ๆ ทสมาชกองคการการคาโลกเปนผรางขนเทานน

หากพจารณาถงผลประโยชนทเกดขนในแงของการเมองภายในประเทศแลว การเขารวมเปนสมาชก องคการการคาโลกจะชวยใหนายกรฐมนตร จ หรง จ สามารถดำาเนนนโยบายปฏรประบบเศรษฐกจไดงายยงขน จาก

เดมทตองเผชญกบแรงกดดนจากฝายอนรกษนยม (conservative force) รวมทงฝายทตอตาน การปฏรปรฐวสาหกจ (state-owned enterprises) และภาคบรการตาง ๆ ของประเทศจน

เนองจากการเขารวมองคการการคาโลกจะเปนการบงคบใหประเทศจนปฏบตตามพนธะสญญาตาง ๆ ตามทองคการการคาโลกกำาหนดไว

1 Ippei Yamazawa and Ken-ichi Imai (2544), China enters WTO : pursuing symbiosis with the global economy : papers and proceedings of the International Symposium on China Enters WTO, Tokyo : Institute of Developing Economies, Japan External Trade Organization

-3 2

ผลเสย ผลเสยหลกทเกดขนจากการเขารวมเปนสมาชก WTO ของประเทศจนคอจะทำาใหอตสาหกรรมทเพง

พฒนาของประเทศจนไมสามารถแขงขนกบประเทศอน ๆ ในโลกได ทงนเนองจากเมอประเทศจนเขารวม WTO แลว จะตองทำาการลดอตราภาษศลกากรทเคยใชเปนมาตรการกดกนทางการคา รวมถงตองเปดตลาดใหกบ

ประเทศสมาชกอน ๆ และจะตองปฏบตตอสนคาและบรการทมาจากประเทศสมาชกเหมอนดงทปฏบตตอสนคาใน ประเทศ จงตองยกเลกการใหสทธพเศษตาง ๆ ทเดมเคยใหไวกบธรกจภายในประเทศ ซงธรกจเหลานอาจจะตอง

ออกจากอตสาหกรรมไปเนองจากไมสามารถแขงขนกบตางประเทศได และระดบการแขงขนในแตละอตสาหกรรมจะ เพมสงขน แมวาการแขงขนทเพมขนจะมผลดในระยะยาว แตในระยะสนแลว จะสรางปญหาตอการพฒนา

อตสาหกรรมของประเทศจน ทงนเนองจากอตสาหกรรมทเพงเกดขนในระยะสนจำาเปนตองไดรบการคมครองจาก ภาครฐบาลจนกวาจะมความเขมแขงเพยงพอ จงจะสามารถเตบโตตอไปได

ผลกระทบทเกดจากการเพมขนของการแขงขนจะแตกตางออกไปในแตละอตสาหกรรม ตวอยางเชนใน กรณของอตสาหกรรมรถยนต จะตองลดอตราภาษจากเดมรอยละ 80-100 เหลอรอยละ 15 ภายในป

2548 จงสงผลกระทบอยางรนแรงตอสวนแบงทางตลาดของธรกจรถยนตภายในประเทศ อยางไรกตาม แต เปนทคาดวา ผลกระทบดงกลาวอาจจะมไมมากในระยะแรกทเรมเปดเสรและลดการคมครองอตสาหกรรม เนองจาก

ประเทศจนยงมขอกดกนอน ๆ ทไมตองยกเลกตามเงอนไขของ WTO ดงเชน ระบบการทำางานทลาชาของ ราชการ หรอระบบการคมนาคมขนสงและกระจายสนคาทยงขาดประสทธภาพอย

สำาหรบธรกจบรการนน ประเทศจนจะตองเปดเสรตลาดสำาหรบภาคบรการตามขอตกลงในการประชม WTO รอบอรกวย ซงในทนรวมถงธรกจโทรคมนาคม ธนาคาร และบรษทประกนภย และจากการทภาคบรการ

ของประเทศจนนนมความออนแอกวาภาคการผลตมาก จงอาจทำาใหไดรบผลกระทบจากการเปดเสรทรนแรงกวา โดยในปจจบน ธนาคารและบรษทประกนภยของตางชาตจะมขอจำากดในเรองขอบเขตของการดำาเนนธรกรรม สถาน

ทตง และจำานวนสาขาอย ซงประเทศจนจะตองมการลดขอจำากดเหลานลง ตวอยางเชน ธนาคารตางประเทศจะ สามารถทำาธรกรรมธนาคารรายยอย (retail banking) ไดภายในป 2548 ซงการแขงขนจากตาง

ประเทสนจะเกดผลเสยตอธนาคารและบรษทประกนภายในประเทศเปนอยางมาก เนองจากแนวคดททนสมยในการ ดำาเนนธรกจประเทศนยงไมเปนทคนเคยภายในประเทศจน รวมถงการขาดแคลนความชำานาญและเทคโนโลยขอมล

ขาวสาร ทำาใหธนาคารและบรษทประกนภายในประเทศเสยเปรยบบรษทจากตางประเทศเปนอยางมาก นอกจากน ธนาคารภายในประเทศยงตองรบภาระหนทไมกอใหเกดรายได (Non-Performing Loan:

NPL) ของรฐวสาหกจดวย ประการสดทาย การเขารวม WTO ของประเทศจนทำาใหจนมพนธะตองลดอตราภาษลงเหลอรอยละ

15 ภายในป 2543 ซงเปนการตดรายไดจากภาษทเดมรฐบาลประเทศจนเคยไดรบ และใชในการสนบสนน อตสาหกรรมภายในประเทศ

3.3 ผลกระทบจากการเขาเปนสมาชกองคการการคาโลกของจน

ในทนจะแบงผลกระทบทเกดจากการเขารวมเปนสมาชก WTO ของประเทศจนออกเปน 3 ดาน ไดแก แนวโนมการเปลยนแปลงในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศจน ผลกระทบตอเศรษฐกจมหภาค และ การ

เปลยนแปลงทอาจเกดขนตอระบบและสถาบน

1. การเปลยนแปลงในการพฒนาเศรษฐกจ

1.1 การปฏรปรฐวสาหกจ การเขารวมเปนสมาชก WTO ทำาใหจนจะตองปฏรปรฐวสาหกจใหมการแขงขนกนมากขน ซงธรกจ

เหลานไดแก สงทอ เครองใชภายในบาน ภาคบรการ รวมถงอตสาหกรรมทเนนทนอน ๆ โดยธรกจเหลานจะมการแขงขนจากบรษทเอกชนทงภายในและและภายนอกประเทศปญหาทเกดขนคอประเทศจนจะทำาอยางไรเพอรกษาเส

ถรภาพทางสงคมไวในขณะทมการแขงขนเพมขน ทงนเนองจากการเปลยนแปลงดงกลาวอาจกอใหเกดการปด

-3 3

กจการรฐวสาหกจทขาดทนหรอขาดประสทธภาพในการดำาเนนการ ซงจะกอใหเกดปญหาการปลดคนงานตามมา รวมถงรฐบาลอาจจำาเปนตองขายสนทรพยบางสวนออกไปเพอใหไดเงนเขามาใหความชวยเหลอระบบประกนสงคม

นอกจากน ความสมพนธระหวางรฐวสาหกจกบรฐบาลจะเปลยนแปลงไป โดยจะมการแยกอำานาจในการ บรหารงานรบวสาหกจออกจากรฐบาล รฐบาลจะมบทบาทในการควบคมระบบตลาดใหมประสทธภาพ

(market order) โดยไมไดเปนผเลนในตลาด (market player) อกตอไป1.2 การขยายตวของภาคเศรษฐกจทไมใชของรฐการปรบปรงโครงสรางเศรษฐกจจะกอใหเกดการขยายตวของธรกจเอกชนทงขนาดใหญและขนาดยอม

ซงจะทำาใหภาคเอกชนมบทบาทสำาคญตอระบบเศรษฐกจแทนภาครฐบาล รวมไปถงจะเกดการพฒนาสถาบนการเงน ทไมใชของรฐ ซงในปจจบนกไดมการปฏรปสถาบนการเงนในบางมณฑล เชน เสฉวน ไปบางแลว จงสะทอนใหเหน

วาการขยายตวของภาคเศรษฐกจเอกชนไมไดมแคเพยงภาคการผลตเทานน แตยงสงผลไปถงภาคการเงนและบรการดวย

1.3 การลดการผกขาดและเปลยนระบบการกำากบดแลดานการบรหาร

ตวอยางทชดเจนของการผกขาดทลดลงคอ ธรกจโทรคมนาคมซงปจจบนไดแบงออกเปน 4 กลม และ มการแขงขนดานราคาเกดขน ซงทำาใหตนทนดานโทรคมนาคมลดลงและไดมาตรฐานสากลเพมขน นอกจากนทาง

รฐบาลยงไดมการลดขอกำาหนดเกยวกบราคาสนคาอปโภคบรโภคและบรการตาง ๆ ลงอยางตอเนอง ในปจจบน ราคาของสนคาอปโภคบรโภคและบรการรอยละ 96 ขนอยกบอปสงคและอปทานของตลาด

1.4 การเปลยนแปลงโครงสรางอตสาหกรรม ประเทศจนมการเปลยนแปลงโครงสรางอตสาหกรรมอยางมาก โดยมการเนนภาคการผลตเพมขน จาก

เดมทเนนหนกอยในภาคการเกษตร รวมทงมบรษทตางชาตขามาลงทนในประเทศจนเพมขน จนประเทศจนกลาย เปนฐานการผลตทสำาคญแหงหนงของโลก และมแนวโนมจะเพมขนตอไป

สำาหรบอตสาหกรรมทจะไดรบผลกระทบอยางมากจากการเขารวมเปนสมาชก WTO ของจน ไดแก

- ธรกจขายตรง การเขารวมเปนสมาชก WTO ของประเทศจน ทำาใหจนจะตองยอมรบขอตกลง the World Federation of Direct Selling Associations

ซงจะทำาใหมการแขงขนในธรกจขายตรงทเพมขน โดยจะมบรษทตางชาตเขาไปดำาเนนธรกจมากขน ซง จะเปนการกระตนการกระจายสนคาไปสภมภาคตาง ๆ ทยงไมมการพฒนาธรกจคาปลกเพยงพอ

- อตสาหกรรมคอมพวเตอร ในปจจบนมผผลต PC มากกวา 200 รายในประเทศจน ซงในจำานวน

น 10 รายเปนเจาของสวนแบงตลาดในระดบรอยละ 60 และมผประกอบการรายใหมอกประมาณ 150 รายทไดรบใบอนญาต (manufacturing licenses) จากรฐบาล หาก

ประเทศจนเขารวมเปนสมาชก WTO แลว จะตองมการเปดเสรตลาด PC และยกเลกขอกำาหนด เกยวกบใบอนญาตการประกอบธรกจ ซงจะทำาใหมธรกจเขามาในตลาดนมากยงขน พจารณาจาก

ปจจบนทสวนแบงตลาดของบรษท 10 อนดบแรกอยในระดบรอยละ 60 และอตราการเตบโตของ ยอดขาย PC อยทระดบรอยละ 50 ตอป ยอดขายในป 2542 จะอยประมาณ

1,837,500 เครอง หากลองกระจายการผลตจำานวนนไปใหกบบรษทอก 340 แหงทไมใช ผประกอบการ 10 อนดบแรกจะพบวาแตละแหงผลต PC ปละประมาณ 5,400 เครอง ซง

เปนระดบทตำาเกนกวาจะเกดการประหยดตอขนาดได ดงนนการยกเลกขอกำาหนดในอตสาหกรรมน หลงการเขาเปนสมาชก WTO จะทำาใหมผประกอบการรายใหมเขามา ขณะเดยวกนผประกอบการ

รายเลกจะคอย ๆ หายไปจากความไมมประสทธภาพในการผลต ซงในระยะยาวแลว อตสาหกรรมนจะม ผประกอบการภายในประเทศเพยงเลกนอย แตจะมบรษทรวมทนจากตางประเทศขนาดใหญเขามา

แทน

- ธรกจโทรคมนาคม ในปจจบนธรกจโทรคมนาคมมการเปดเสรเฉพาะสวนของการผลตอปกรณเทานน แตเมอประเทศจนเขาเปนสมาชก WTO แลว จะตองยกเลกขอกดกนทางดานธรกจบรการ ทำาให

China Telecom และ China Unicom ซงเดมเปนผผกขาดธรกจทางดาน โทรคมนาคมมาโดยตลอดจะตองเผชญกบการแขงขนจากบรษทตางประเทศ และจะตองมการพฒนา

คณภาพในการบรการรวมถงลดตนทนลงเพอใหสามารถแขงขนกบบรษทตางประเทศได อยางไร กตาม ในระยะยาว ผบรโภคและธรกจโทรคมนาคมของจนจะไดรบประโยชนจากการเปดเสร

-3 4

1.5 เขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones) นกเศรษฐศาสตรหลายทาน เชน Jack Perkowski เชอวาการเขารวมเปนสมาชก WTO

ของประเทศจนจะทำาใหรฐบาลยกเลกนโยบาย special economic zones (SEZ) ทงน เนองจากขอตกลงทสำาคญของ WTO ทหามสมาชกปฏบตบรษทภายในประเทศและตางประเทศแตกตางกน

ทำาใหประเทศจนตองยกเลก SEZ ซงจะมการใหอตราภาษพเศษและขอยกเวนตาง ๆ เพอดงดดเงนลงทนจาก ตางประเทศ

อยางไรแมวาจะไมม SEZ แตบรษทตางประเทศกจะไดรบประโยชนใหม ๆ ทเพมขนจากการเขารวมเปน สมาชก WTO ของประเทศจน เชน การปรบปรงในสาธารณปโภค โทรคมนาคม รวมถงโครงสรางพนฐานอน ๆ

ทไดตามมาตรฐานสากลมากขน โดยเฉพาะอยางยงในเขต SEZ เดม

2. ผลกระทบทางดานเศรษฐกจมหภาคหลงการเขารวมเปนสมาชก WTO การเขารวมเปนสมาชก WTO จะทำาใหประเทศจนมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจทเพมขน โดยเฉพาะ

ผบรโภคจะเปนกลมทไดรบผลประโยชนเพมขนมากทสด นอกจากนรฐบาลยงจะไดรบประโยชนจากรายไดภาษทเพม ขน และตนทนการบรหารทลดลง อยางไรกตาม การเขารวมเปนสมาชก WTO อาจกอใหเกดผลเสยตอ

เศรษฐกจมหภาคไดดงตอไปน

- เนองจากการลดลงของอตราภาษศลกากรทมตอสนคานำาเขา จะทำาใหสนคานำาเขามราคาลดลง และ อาจถกกวาสนคาในประเทศ จงอาจกอใหเกดอปทานสวนเกนสำาหรบสนคาในประเทศและภาวะเงนฝด

(deflation) - พจารณาในสวนของการจางงาน การเขาเปนสมาชก WTO ทำาใหมเทคโนโลยใหม ๆ เขามาสระบบ

การผลตในประเทศจนเพอประสทธภาพในการผลต ประกอบการปลดคนงานในรฐวสาหกจดงทได กลาวมาแลวในขนตน จงอาจกอใหเกดปญหาการวางงานขนในประเทศจน

- ประเทศจนอาจเกดการขาดดลดานบรการ เนองจากธรกจบรการในประเทศจนยงอยในระยะเรมแรกซง มการพฒนาไมมากนก จงไมสามารถแขงขนกบตางชาตได และการขาดดลดานบรการน จะสงผลกระ

ทบใหดลการชำาระเงนของประเทศขาดเสถยรภาพ

3. การเปลยนแปลงทอาจเกดขนในระบบและสถาบน การเขารวมเปนสมาชก WTO ของประเทศจนจะเปนการกระตนใหเกดการปฏรปในประเทศจน ซงทำาให

ประเทศจนจะตองยอมรบแนวทางการปฏบตสากลตาง ๆ เพมขน จงกอใหเกดการเปลยนแปลงตาง ๆ ดงตอไปน

- ระบบการควบคมการลงทนของมณฑลจะเปลยนแปลงจากเดมทเปนการวางแผนจากสวนกลาง มา เปนการพจารณาโครงการลงทนของบรษทและธนาคาร กลไกตลาดจะเขามามบทบาทในการกระจา

ยการลงทน

- จะมการพฒนาระบบประกนสงคมขน

- การพฒนาระบบการการควบคมภายใน (Corporate Governance) ทงนเนองจากนกลงทนจะมความสนใจทจะตรวจสอบการบรหารงานของธรกจมากขน

- ทรพยากรมนษยจะเพมความสำาคญมากขน โดยเฉพาะในดานการพฒนาทรพยากรมนษย และระบบสง จงใจในการทำางาน เพอพฒนาตลาดแรงงานใหมประสทธภาพมากยงขน

- จะมการพฒนาการคมครองสนทรพยทางปญญา (Intellectual Property Rights: IPR) ซงเปนขอกำาหนดพนฐานอนหนงหลงการเขารวมเปนสมาชก WTO

- โครงสรางทางกฎหมายเพอรองรบการพฒนาของภาคเอกชน

- การเพมบทบาทของภาคเอกชนในการดำาเนนการเกยวกบโครงสรางพนฐานตาง ๆ รวมถงการออกกฎหมายและการยกเลกขอกดกนเพอรองรบการเปลยนแปลงทจะเกดขน

-3 5

- องคกรททำาหนาทเปนตวกลางทางการตลาดตาง ๆ เชน บรษทบญช บรษทกฎหมาย หรอสถาบนทาง ดานการลงทน จะเขามามบทบาทมากยงขน

- การเปลยนแปลงในระบบทดน เนองจากการพฒนาของภาคการเกษตรเพอใหเกษตรกรสามารถแขงขนกบตางประเทศและเพมรายไดของตนไดจะตองมการปรบปรงการวางแผนทางดานทดน

- ระบบการบรหารจดการจะเปลยนแปลงไป ทงนเนองจากระบบการจดการทมลำาดบชนมาก (pyramid hierarchy management) ในปจจบนของประเทศจนจะเปน

อปสรรคตอการแขงขนในตลาดโลก จงจำาเปนทจะตองเปลยนแปลงการบรหารใหกวางและมประสทธภาพมากยงขน

3.4 ความสมพนธระหวางจนและอาเซยนหลงการเขารวมเปนสมาชกองคการการคาโลก

กลมประเทศอาเซยนใหความสำาคญตอการคากบประเทศจนมาโดยตลอด ซงประเทศอนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร และไทยไดมการทำาการเจรจา 2 ฝาย กบประเทศจน โดยพยายามจะใหประเทศจนมการเปด

ตลาดเสรมากยงขน เนองจากประเทศจนเปนตลาดสงออกสนคาและแหลงลงทนทนาสนใจเปนอยางยง อยางไร กตาม ประเทศสมาชกอาเซยนกมรปแบบการคาทคลายคลงกบประเทศจน ดงนน ประเทศสมาชกอาเซยนจงตอง

จบตามองการเขารวมเปนสมาชก WTO ของประเทศจนอยางใกลชด พจารณาความสมพนธในปจจบนจะพบวา ประเทศจนมการสงออกสนคามายงกลมประเทศอาเซยน

มากกวาจะเปนผนำาเขา จงทำาใหกลมประเทศอาเซยนขาดดลการคากบประเทศจนมาโดยตลอด การเปดตลาดของ

ประเทศจนหลงการเขารวมเปนสมาชก WTO จงนาจะเปนการเพมโอกาสในการสงออกสนคาไปยงประเทศจน รวมถงการเพมการลงทนในอตสาหกรรมตาง ๆ ดงเชน อตสาหกรรมเกษตร อาหารสตว ชนสวนรถยนต และอน ๆ

อยางไรกตาม ปญหาทกลมประเทศอาเซยนจะตองคำานงถงหลงการเขารวมเปนสมาชก WTO ของ ประเทศจนทสำาคญม 2 ประเดนดงตอไปน

- การสงออกสนคาจากประเทศอาเซยนไปยงประเทศอน ๆ จะตองมการแขงขนกบประเทศจนมากยงขน โดยเฉพาะในสนคาทเนนการใชแรงงานเปนหลก ซงอาจเกดการแขงขนอยางรนแรงโดยเฉพาะในดาน

ราคา

- บรษทของกลมประเทศอาเซยนทไปลงทนในประเทศจนอาจเกดการขาดทนเนองจากการแขงขนทเพมสงขนหลงการเปดเสรตลาดในประเทศจน

พจารณาถงการสงออกไปยงตลาดทสำาคญอนไดแกสหรฐอเมรกา ยโรป และญปน จะพบวาในปจจบน กลมประเทศอาเซยนเปนผสงออกสำาคญในสนคาประเภทเกษตร เครองใชไฟฟา และชนสวนอเลกทรอนกส สวน

ประเทศจนจะมสวนแบงตลาดทสำาคญในสงทอและเครองนงหม ในขณะทกลมประเทศอาเซยนไมสามารถแขงขนในอตสาหกรรมนกบประเทศจนไดเนองจากเสยเปรยบในเรอง ของตนทน ซงการเขารวม

เปนสมาชก WTO กจะยงเพมความแขงแกรงใหกบตลาดสงทอของประเทศจน ในขณะเดยวกนกจะเพมความ สามารถในการแขงขนในสนคาทเนนการใชแรงงานอน ๆ เชน ชนสวนอเลกทรอนกสและเครองใชไฟฟา ซงอาจจะ

เปนการแยงตลาดจากกลมประเทศอาเซยน โดยเฉพาะประเทศสงคโปร มาเลเซย และฟลปปนส ทเนนการสงออก เครองใชไฟฟาและเครองจกรเปนหลก ความสามารถในการแขงขนในอตสาหกรรมเหลานของประเทศจนมาจาก

ตนทนแรงงานและทดนทมราคาถก ซงในปจจบนสวนแบงตลาดในการสงออกสนคาอเลกทรอนกสของประเทศจน เพมขนอยางตอเนอง ทางประเทศสงคโปรและฟลปปนสจงตองเรมมการเปลยนแปลงโดยการหนไปเนน

อตสาหกรรมทใชเทคโนโลยสงขน รวมถงการยายฐานการผลตไปทประเทศจน นอกจากนกลมประเทศอาเซยนยง อาจตองเผชญกบการแขงขนในสนคาเกษตรกบประเทศจนอก ซงปญหานจะสงผลกระทบอยางมากตอประเทศ

อนโดนเซย มาเลเซย และประเทศไทย พจารณาถงเงนลงทนจากตางประเทศจะพบวา ประเทศจนไดกลายเปนแหลงดงดดเงนลงทนจากตาง

ประเทศทสงกวากลมประเทศอาเซยนมานบตงแตป 2535 โดยเฉพาะหลงจากการเกดวกฤตการณทาง เศรษฐกจในภมภาค ทำาใหเงนลงทนจากตางประเทศยงลดลงไปอก ซงในอดตทผานมา ประเทศสมาชกอาเซยนเปน

แหลงลงทนของบรษทรวมทนจากตางประเทศในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส เคมภณฑ ปโตรเคม และชนสวน

-3 6

รถยนต แตหากประเทศจนเขารวมเปนสมาชก WTO แลว บรษทเหลานอาจะยายฐานการลงทนไปยงประเทศจนได

โดยสรปแลว แมวากลมประเทศอาเซยนจะไดรบประโยชนจากการขยายการสงออกและการลงทนไปยง ประเทศจนหลงจากการเขาเปนสมาชก WTO แตกลมประเทศอาเซยนจำาเปนจะตองมการเตรยมตวใหพรอมตอ

การแขงขนทจะเกดขน โดยจะตองพยายามปรบปรงประสทธภาพในการผลต คณภาพของแรงงาน รวมทงทกษะ เกยวกบการสรางสรรคตาง ๆ (creative skill) ทงนเพอยกระดบไปสตลาดสนคาทเนนการใชทกษะ

มากขน นอกจากน กลมประเทศอาเซยนยงควรพยายามพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศจนเพอสรางประโยชนรวมกนตอไป

35. กตกา การเขาเปนสมาชก WTO ของจน

1. สทธและขอผกพนของจนในภาพรวม จนเขาเปนสมาชก WTO ตงแตวนท 11 ธนวาคม 2544 ทำาใหจนไดรบสทธในการสงออก

สนคา/ บรการไปยงประเทศสมาชก WTO ดวยกนโดยจนตองไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกบประเทศสมาช

กอนๆ ( หลกการ Most-Favoured-Nation Treatment – MFN) และสนคา/บรการทจนสงออกจะตองไดรบการปฏบตอยางทดเทยมกบสนคา/บรการชนดเดยวกนกบทผลตในประเทศ

ทเปนตลาดสงออกนนๆ ( หลกการ National Treatment) หรออกนยหนง รฐบาลของประเทศ ดงกลาวจะตองใชกฎระเบยบและมาตรการทางเศรษฐกจการคากบประเทศสมาชก WTO รวมทงจนอยาง

ทดเทยมกน และใชกบสนคา/ บรการของประเทศสมาชก WTO รวมทงจนอยางทดเทยมกบสนคา/บรการท ผลตหรอใหบรการโดยอตสาหกรรมในประเทศ ดงนน จนในฐานะประเทศสมาชก WTO จงมสทธทจะไดรบ

ประโยชนอยางเตมทจากขอผกพนในการเปดตลาดของประเทศสมาชก WTO อนๆ ขณะเดยวกนขอผกพน ของจนกจะทำาใหจนตองเปดตลาดในประเทศ ซงจะทำาใหมการแขงขนในประเทศจนอยางเขมขนยงขน

นอกจากน การปรบกฎระเบยบดานเศรษฐกจการคาใหสอดคลองกบ WTO จะชวยปรบสภาพ แวดลอมในการทำาธรกจภายในประเทศจน และเปนแรงดงดดการลงทนจากตางประเทศทจะสงผลตอการพฒนา

อตสาหกรรมและเศรษฐกจของจนดวย การเขาเปนสมาชก WTO ของจนจงมผลเปนการเพมโอกาสในการ ทำาการคาและการลงทนกบตางประเทศ ทงทเปนโอกาสของฝายจนเองและของประเทศสมาชก WTO อนๆ อก

ทงยงทำาใหมความแนนอนและโปรงใสดานกฎระเบยบทางเศรษฐกจการคาสำาหรบชาวตางชาตทเขาไปทำาธรกจในจน มากยงขน และจนจะไมถกกดกนหรอเลอกปฏบตโดยขดกบหลกการและกฎเกณฑของ WTO สำาหรบสทธท

สำาคญอกสวนหนงทจนจะไดรบ คอ สทธในการใชเวท WTO สำาหรบเจรจาแกไขและยตขอพพาททางการคากบ ประเทศสมาชกอนๆ ทงน กฎเกณฑในการยตขอพพาทของ WTO นบวาเขมแขงกวาสมย GATT (กอน

ตง WTO) และมประสทธภาพมากขนดวย จงเปนเครองมอสำาคญในการแกไขปญหาการกดกนทางการคา อยางไรกด ในสวนทเกยวกบสทธของจนในการเขาตลาดประเทศสมาชก WTO อน ๆ ในระยะแรก ไม

นาทจะกอใหเกดผลกระทบตอประเทศสมาชก WTO อน ๆ รวมทงไทยอยางเดนชด เพราะกอนทจนจะเขาเปน สมาชก ประเทศสมาชก WTO กใหสทธแกจนในการเขาตลาดอยางทดเทยมหรอใกลเคยงกบทใหแกประเทศท

เปนสมาชกอยแลวโดยสมครใจ เพยงแตวาการใหสทธดงกลาวแกจนไมอยภายใตขอผกพนหรอเงอนไขของ WTO จงสามารถเปลยนแปลงหรอเพกถอนหรอตงเงอนไขใหม ๆ ไดทกเมอ โดย WTO ไมมสวน

เกยวของ และเมอจนสมครเขาเปนสมาชก WTO กตองเจรจาและเสนอตอบตอขอเรยกรองของประเทศ สมาชก WTO เพยงฝายเดยว เทากบทำาใหจนตองเปดตลาดสนคาและบรการของตนฝายเดยว อยางไรกด

การทจนเปนสมาชก WTO ทำาใหประเทศสมาชกอนตองปฏบตตอจนตามกตกา WTO โดยไมอาจเพกถอน

-3 7

หรอเปลยนแปลงสทธของจน (หรอประเทศสมาชกอนใด) ในการเขาตลาดของตนไดตามอำาเภอใจ จนจงสามารถ เขาตลาดของประเทศสมาชก WTO ไดโดยมพนฐานของสทธและขอผกพนตามกฎเกณฑ WTO รองรบ

ทำาใหการดำาเนนธรกจการคาของจนกบตางประเทศมความแนนอน โปรงใส และเปนไปตามกตกา และเมอมการ เจรจารอบใหมของ WTO และมการทำาขอผกพนในการเปดตลาดเพมเตม จนกจะไดรบสทธในการเขาตลาดและ

ตองเปดตลาดใหแกประเทศสมาชก WTO เพมเตมดวยเชนกน

2. ผลการเจรจาในภาพรวม ขอผกพนการลดภาษสนคาเกษตร

1) สนคาเกษตรครอบคลมพกดอตราศลกากร 01, 02 และ 04-24 โดยรวมพกด 2905.43, 2905.44, 3301, 3501-3505, 3809.10, 3823.60, 4101-4103, 4301, 5001-5003, 5101-5103, 5201- 5203, 5301, และ 5302 ดวย

2) ลดภาษสนคาเกษตรเฉลยรอยละ 15 โดยผกพนอตราภาษระหวาง 0% ถง 65%

3) การลดและการผกพนอตราภาษทลดลง(final bound rates) มระยะเวลา

ตงแตปแรกทจนเขาเปนสมาชกคอ ป 2545 จนถงป 2553 สนคาแตละรายการมระยะเวลาในการลดภาษ แตกตางกน

ลดและผกพนอตราภาษทลดลง นบตงแตป 2545 หลงจากนจะคงอตราทลดลงตำาสดจนกวาการเจรจาพหภาครอบใหมจะมผล

คอยๆ ลดภาษลงจนถงอตราทผกพนไวในป 2547 หลงจากนนจะคงอตราทลดลงตำาสดจนกวาการเจรจาพหภาครอบใหมจะมผล

4) กำาหนดโควตาภาษ (tariff quotas) สนคาเกษตรจำานวน 9 รายการ โดย สนคาทกำาหนดโควตาภาษ จะเรยกเกบภาษในอตราตำาสำาหรบปรมาณในโควตา และใหนำาเขานอกโควตาโดยไมจำากด

ปรมาณ แตจะเกบภาษในอตราสง ไดแก ขาวและผลตภณฑ ขาวสาล ขาวโพด นำาตาล ฝาย ขนสตว นำามนถว เหลอง นำามนปาลม และนำามน rape seed

5) จนมขอผกพนลดการอดหนนการผลตภายใน (domestic subsidy) ท บดเบอนตลาดลงเปนศนย และจำากดการใหการอดหนนทบดเบอนตลาดสำาหรบสนคาแตละรายการไดไมเกนรอยละ

8.5 ของมลคาการผลตของสนคานนในแตละป6) จนมมาตรการอดหนนการสงออกทขดกบ WTO และจนตกลงทจะยกเลกมาตรการ

อดหนนการสงออก

ขอผกพนการลดภาษสนคาอตสาหกรรม

1) สนคาอตสาหกรรม ครอบคลมพกดอตราศลกากร 03 และพกด 25-97 ยกเวน พกด 2905.43, 2905.44, 3301, 3501-3505, 3809.10,

3823.60, 4101-4103, 4301, 5001-5003, 5101-5103, 5201-5203, 5301, และ 5302

2) ลดภาษสนคาอตสาหกรรมเฉลยรอยละ 8.5 โดยผกพนอตราภาษระหวางรอยละ 0 ถงรอยละ 47

3) ระยะเวลาในการลดภาษสำาหรบสนคาอตสาหกรรมจะอยในชวงตงแตป 2545 จนถง ป 2551 โดยสนคาสวนใหญจะลดภาษลงจนถงอตราทผกพนไวในชวงป 2545-2548 หลงจากนน

จะคงอตราภาษทลดลงตำาสดจนกวาการเจรจาพหภาครอบใหมจะมผล

-3 8

4) มการกำาหนดโควตา (tariff quotas) ภาษสำาหรบสนคา 4 รายการ ไดแก ไดแอมโมเนยมซลเฟต ปยยเรย ปย NPK และ wool tops

5) จนตกลงทจะลดและผกพนอตราภาษสนคาเทคโนโลยสารสนเทศ (IT) ทกรายการตาม ความตกลง Information Technology Agreement (ITA-I) ซงกำาหนดให

ประเทศสมาชกขยายผลการลดภาษใหประเทศสมาชก WTO ทไมไดเปนสมาชกความตกลง ITA-I ดวย อยางไรกด แมจนจะมไดเปนสมาชก ITA-I แตกไดตกลงทจะลดและผกพนอตราภาษสนคา IT ภาษเปนศนย

เชนเดยวกบสมาชก ITA-I

-3 9

ตารางท 1 สรปการลด/ ยกเลกมาตรการมใชภาษภายใตพนธะกรณ WTO ของจนสนคา มาตรการ รายละเอยดมาตรการ / กำาหนดเวลาลด- ยกเลก

สงทอ (Wool tops) Tariff –rate Quotas - 72,500 เมตรกตนแรก ภาษเทากบรอยละ 3 ในป 2545- ขยายปรมาณเปน 76,250 ในป 2546- ขยายปรมาณเปน 80,000 ในป 2547

ยางธรรมชาต มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - 429,000 เมตรกตน สำาหรบป 2544 โดยเพมขน รอยละ15 ตอป ในปตอๆไป

- ยกเลกป 2547ยางรถยนต มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - 810,000 เสน สำาหรบป 2544 โดยเพมขน รอยละ 15 ตอ

ป ในปตอๆไป- ยกเลกป 2544, ป 2545, ป 2547

ฝาย มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - ยกเลกป 2544ดายทนแรงดงสง มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - ยกเลกป 2544เสนใยประดษฐ มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - ยกเลกป 2544สงทออนๆ มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - ยกเลกป 2544

ตเยน เครองปรบอากาศ มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - ยกเลกป 2544เครองคอมเพรสเซอรของเครองทำาความเยน

มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา - ยกเลกป 2544เครองซกผาและสวนประกอบ มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำา

เขา, ระบบประมล- ยกเลกป 2544

เครองประมวลผลขอมลอตโนมต ระบบประมล - ยกเลกป 2547 บลลาสตทมกำาลงจายเกนกวา 400

MVAระบบประมล - ยกเลกป 2547

-3 10

ตารางท 1 สรปการลด/ ยกเลกมาตรการมใชภาษภายใตพนธะกรณ WTO ของจน (ตอ)สนคา มาตรการ รายละเอยดมาตรการ / กำาหนดเวลาลด- ยกเลก

เครองโทรพมพ โทรศพทและอปกรณ ระบบประมล - ยกเลกป 2544, 2545,อปกรณไฟฟา ระบบประมล - ยกเลกป 2544, 2545, 2547

เครองใชไฟฟา มาตรการขออนญาตนำาเขา, มาตรการจำากดปรมาณการนำาเขา, ระบบประมล

- ยกเลกการขออนญาตนำาเขาป 2544- ยกเลกการควบคมปรมาณ ป 2544, 2545- ยกเลกการประมล ป 2544, 2545, 2547

เคเบลใยนำาแสง ระบบประมล - ยกเลกป 2544ทมา: กรมเศรษฐกจการพาณชย

-3 11

ขอผกพนดานการคาบรการ

การเปดตลาดการคาบรการ เปนการลดขอจำากดในดานการเขาสตลาด (market access) ดานบรการ และใหการปฏบตทเทาเทยมกนระหวางบรการหรอผใหบรการของประเทศสมาชก WTO กบบรการ

หรอผใหบรการของประเทศอนๆ ทเปนสมาชก WTO หรอเรยกสนๆ วา “การประตบตเยยงคนชาต (national treatment)” หากประเทศสมาชกยงตองการคงไวซงขอจำากดในการเขาสตลาดและ

การไมสามารถใหการปฏบตเยยงคนชาตตอบรการหรอผใหบรการตางชาตไดในสาขาบรการ/ กจกรรมใด กใหระบไว ในตารางขอผกพนการเปดตลาดบรการของประเทศตน ทงน การเปดตลาดบรการจะประกอบดวย 2 เงอนไข คอ

เงอนไขทใชกบทกสาขาบรการทผกพน (Horizontal Commitments) และเงอนไขเฉพาะ สาขา (Specific Commitments)

การเปดตลาดการคาบรการของจนสอดคลองกบลกษณะดงกลาวขางตนเชนกน โดยจนไดผกพนการ เปดตลาดไว 9 สาขา ไดแก สาขาธรกจ สอสารคมนาคม การกอสรางและบรการทเกยวเนองกบการกอสราง จด

จำาหนาย การศกษา สงแวดลอม การเงน ทองเทยวและบรการทเกยวเนองกบการทองเทยว และการขนสง ซง ครอบคลมกวา 100 กจกรรม โดยมเงอนไขสรปได ดงน

เงอนไขทใชกบทกสาขาบรการทผกพน (Horizontal Commitments)

ก. การจดตงธรกจเพอใหบรการ (mode 3) บรษทตางชาตทเขามาลงทนในจน อาจจะมลกษณะเปนบรษททตางชาตเปนเจาของ 100% หรอ

บรษทรวมทน (joint venture enterprises) โดยบรษทรวมทนแบงออกเปน 2 ประเภท คอ การรวมทนโดยการถอหน (equity joint ventures) และการรวมทนโดยทำาสญญา

(contractual joint ventures)โดยมเงอนไขดงน - จนกำาหนดสดสวนการลงทนของตางชาตสำาหรบการรวมทนกบจน โดยตางชาตถอหนไมนอย

กวา 25% ของทนจดทะเบยน - จนไมผกพนการเขามาจดตงสาขาของบรษทตางประเทศ เวนแตจะระบไวในเฉพาะสาขา

- จนอนญาตใหตางชาตเขามาจดตงสำานกงานตวแทน (Representative offices) ในจนได แตจะตองไมประกอบธรกรรมทแสวงหากำาไร ยกเวน สำานกงานตวแทนดานบรการทาง

กฎหมาย (CPC 861) บรการดานบญช ตรวจสอบบญช การจดทำาบญช (CPC 862) บรการดาน ภาษ (CPC 863) และบรการใหคำาปรกษาดานการจดการ (CPC 865) ทสามารถประกอบธรกรรม

ทแสวงหากำาไรได

ข. การอดหนน - ในการเขามาจดตงธรกจของตางชาต: จนไมผกพนการใหการประตบตเยยงคนชาตสำาหรบการ

อดหนนทกประเภททมอยแลวในปจจบนซงจนใหแกผใหบรการภายในประเทศในดานโสตทศน การบน และบรการทางการแพทย

ค. Standstill - เงอนไขของความเปนเจาของ การประกอบธรกจ และขอบเขตของกจกรรมซงระบไวในขอ

สญญา หรอความตกลงของผถอหน หรอในใบอนญาตการจดตงหรออนญาตใหประกอบธรกจ หรอการใหบรการ

ของผใหบรการตางชาตทมอยในปจจบน จะไมเขมงวดมากกวา ณ วนทจนเขาเปนสมาชก WTO

3-12

ง. ทดน - รฐบาลจนเปนเจาของทดน

- การใชทดนของบรษทหรอบคคลจะอยภายใตขอจำากดสงสด ดงตอไปนคอ -- 70 ปสำาหรบวตถประสงคเพออยอาศย

-- 50 ปสำาหรบวตถประสงคดานอตสาหกรรม -- 50 ปสำาหรบวตถประสงคดานการศกษา วทยาศาสตร วฒนธรรม สขภาพของ

ประชาชน และการศกษากายภาพ (physical education) -- 40 ปสำาหรบวตถประสงคดานพาณชยกรรม ทองเทยว และนนทนาการ

-- 50 ปสำาหรบวตถประสงคในการใชประโยชนทกดาน (comprehensive utilization) หรอวตถประสงคอนๆ

จ. การเคลอนยายของบคคลธรรมดา (mode 4) จนไมผกพนการเคลอนยายของบคคลธรรมดาทเขามาใหบรการในจน ยกเวน การเขามาพำานกชวคราวของกลมบคคลดงตอไปน

- ผจดการ ผบรหาร และผเชยวชาญทเปนลกจางระดบอาวโสของบรษทของสมาชก WTO ท เขามาจดตงสำานกงานตวแทน บรษทในเครอ หรอสาขาในจน ซงมลกษณะเปนการโอนยายภายในบรษท

(intra-corporate transferees) โดยบคคลเหลานจะมระยะเวลาในการพำานกเรมแรก (initial stay) ในจนได 3 ป

- ผจดการ ผบรหาร และผเชยวชาญซงเปนลกจางระดบอาวโสของบรษทของประเทศสมาชก WTO ทเขามารวมลงทนในบรษทจน จะไดรบอนญาตใหพำานกในจนไดเปนเวลานานขนตามทระบไวในสญญา

หรอมระยะเวลาพำานกเรมแรกได 3 ป โดยขนอยกบวาอยางไหนมระยะเวลาสนกวา

- พนกงานขายบรการ (service salesperson) ซงเปนบคคลทไมมถนพำานกในจนและไมได รบผลตอบแทนจากแหลงทตงในจน แตเปนบคคลทเขามาประกอบธรกรรมทเกยวของกบการเปนตวแทน

ของผใหบรการโดยมวตถประสงคเพอเจรจาขายบรการ การขายบรการดงกลาวจะตองไมเกยวของโดยตรง กบสาธารณะ และพนกงานขายบรการจะตองไมเขาไปเกยวของกบการใหบรการ ทงน จนจะอนญาตให

พนกงานขายบรการเขามาพำานกในจนไดเปนเวลา 90 วน

3-13

ขอผกพนเฉพาะในสาขาบรการตางๆ

ก . บรการทางการแพทยและทนตกรรม (CPC 9312) - จนอนญาตใหตางชาตเขามาจดตงโรงพยาบาลหรอคลนคในรปแบบของการรวมทนกบ

จน และตางชาตสามารถถอหนรายใหญได โดยจนจะจำากดจำานวนโรงพยาบาลหรอคลนค ทงนขนอยกบความ จำาเปนของจน (China’s needs)

- จนกำาหนดใหแพทยและบคลากรทางการแพทยสวนใหญในโรงพยาบาลหรอคลนครวมทนดงกลาวจะตองเปนคนจน

- การเคลอนยายของบคคลธรรมดาทจะเขามาใหบรการทางการแพทยและทนตกรรมจะ เปนไปตามเงอนไขทระบไว Horizontal Commitments และแพทยตางชาตซงไดรบใบรบ

รองประกอบวชาชพจากประเทศตนจะไดรบอนญาตใหเขามาใหบรการทางการแพทยในระยะสนในจนไดภายหลงจาก ทไดรบใบอนญาตจากกระทรวงสาธารณสขของจน สำาหรบระยะเวลาในการใหบรการคอ 6 เดอนและอาจตออายได

อก 1 ป - จนไมผกพนการเคลอนยายของบคคลธรรมดาทจะเขามาใหบรการทางการแพทยและ

ทนตกรรม เวนแตทระบไวใน Horizontal Commitments

ข . บรการดานอสงหารมทรพย บรการดานอสงหารมทรพยทเกยวของกบทรพยสนสวนตวหรอการเชาทรพยสน (CPC 821) - จนไมมขอจำากดในการเขามาจดตงธรกจของตางชาตเพอใหบรการดงกลาว

ยกเวน ในโครงการอสงหารมทรพยทมมาตรฐานสง2 เชน อาพารตเมนต และอาคารสำานกงานนน จนไมอนญาตให บรษทตางชาตเปนเจาของกจการได 100% ยกเวน โรงแรมชนหนง (luxury hotel)

- จนไมผกพนการเคลอนยายของบคคลธรรมดาทจะเขามาใหบรการดงกลาวในจน เวน แตทระบไวใน Horizontal commitments

บรการดานอสงหารมทรพย on a fee or contract basis (CPC 822) - จนอนญาตใหตางชาตเขามาจดตงธรกจเพอใหบรการดงกลาวเฉพาะในรปของการรวมทนโดยตางชาตสามารถถอหนรายใหญได - จนไมผกพนการเคลอนยายของบคคลธรรมดาทจะเขามาใหบรการดงกลาวในจน เวน

แตทระบไวใน Horizontal commitments

ค . บรการคาปลก ( ยกเวน ยาสบ) - ผใหบรการตางชาตจะเขามาจดตงธรกจในจนเพอใหบรการคาปลกไดเฉพาะในรปของการ

รวมทนใน 5 เมองของเขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zones) ไดแก เซนเจน จ ไฮ ชานต

เซยะเหมน และไหหนาน และอก 6 เมอง ( ไดแก ปกกง เซยงไฮ เทยนจน กวางโจว ตาเหลยน และชงเตา) ทงน จนอนญาตใหมบรษทคาปลกรวมทนไดทงหมดไมเกน 4 แหงในเมองปกกงและเซยงไฮ สวนในเมองอนๆ

2 โครงการอสงหารมทรพยทมมาตรฐานสง หมายถง โครงการกอสรางทมตนทนตอหนวยสงกวาตนทนกอสราง เฉลยตอหนวยเปน 2 เทาในเมองเดยวกน

3-14

แตละเมองจะมบรษทรวมทนไดไมเกน 2 แหง ทงน บรษทรวมทน 2 ใน 4 แหงทจดตงในปกกงสามารถจดตง สาขายอยขนในปกกงได

- นอกจากน เมอจนเขาเปนสมาชก WTO จนยงเปดใหตางชาตใหเขารวมในบรษทคา ปลกรวมทนกบจนไดในเมองเจงโจวและหวฮน โดยภายใน 2 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO ตางชาต

สามารถถอหนสวนใหญในบรษทคาปลกรวมทนและในเมองหลวงทกแหงของมณฑลตางๆ (provincial capitals) ได นอกจากน จนกจะเปดใหตางชาตเขามาจดตงบรษทคาปลกรวมทนไดในเมองหนงโปและ

ฉงชง - ผใหบรการตางชาตจะไดรบอนญาตใหบรการคาปลกในสนคาทกชนด ยกเวน หนงสอ

นตยสาร และหนงสอพมพ ซงจนจะอนญาตใหตางชาตใหบรการคาปลกไดภายใน 1 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO - สวนการคาปลกผลตภณฑยา ยาฆาแมลง นำามนสำาเรจรป และ mulching films จนจะอนญาตใหตางชาตคาปลกไดภายใน 3 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO และภายใน 5 ป

หลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO จนจะอนญาตใหตางชาตใหบรการคาปลกปยเคมได - จนไมผกพนการใหบรการขามพรมแดนสำาหรบบรการคาปลก ยกเวน การสงซอทาง

ไปรษณย (mail order) - จนไดจดทำาขอผกพนเพมเตมในบรการคาปลก โดยอนญาตใหบรษทตางชาตทเขามา

ลงทนสามารถจดจำาหนายสนคาทผลตขนในจนได ยกเวน สนคาทไดกลาวไวขางตน และบรการยอยๆ (subordinated services) ทระบไวใน Annex 23 นอกจากน ผใหบรการตางชาตยง

สามารถใหบรการยอยๆไดอยางเตมรปแบบ ( ตามทระบไวใน Annex 2) รวมทงบรการหลงการขาย - ภายใน 3 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO จนจะไมมขอจำากดในการเขาสตลาด

สำาหรบการเขามาจดตงธรกจเพอใหบรการคาปลก ยกเวน -- ภายใน 5 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO จนจะอนญาตใหตางชาตใหบรการ

คาปลกปยเคมได -- สวน chain store ขายสนคาทมรปแบบและยหอตางๆซงมาจากแหลงขาย

มากกวา 30 แหงนน จนจะไมอนญาตใหตางชาตถอหนสวนใหญหาก chain store เหลานนจดจำาหนาย สนคาดงตอไปน คอ รถจกรยานยนต ( หลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO ได 5 ป จนจะยกเลกขอจำากดเรอง

การถอหนของตางชาต) และสนคาซงระบไวขางตนและใน Annex 2a4 ของพธสารการเขาเปนสมาชก WTO ของจน

- จนไมผกพนการเคลอนยายของบคคลธรรมดาเพอใหบรการดงกลาว เวนแตทผกพนไวใน Horizontal commitments แฟรนไชส

- ภายใน 3 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO จนจะไมมขอจำากดในการเขามาจดตงธรกจเพอใหบรการดานแฟรนไชด

บรการคาสงและคาปลกทไมมสถานทตงแนนอน

3 ประกอบดวย การจดการสนคาคงคลง การจดเรยงและแบงเกรดลอตสนคา แบงลอตสนคาและจดจำาหนายออก ไปอก (redistribution) เปนลอตเลกๆ บรการขนสง แชเยน เกบรกษา คลงสนคา บรการโรงเกบ การสง

เสรมการขาย การตลาดและโฆษณา การตดตงและบรการหลงการขาย รวมทง การบำารงรกษา ซอมแซมและฝกอบรม

4 ประกอบดวย ธญพช (grain) พชนำามน นำาตาล ยาสบ นำามนดบ นำามนสำาเรจรป ปยเคม ฝาย ชา ขาว ขาวโพด ถวเหลอง แรทงสเตน แอมโมเนยมพาราทงสเตน ผลตภณฑทงสเตน ถานหน ไหม ไหมดบ และดาย

3-15

- ภายใน 3 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO จนจะไมมขอจำากดในการเขามาจดตงธรกจเพอใหบรการดงกลาว5

ง . บรการดานการศกษา 1 )บรการทางการศกษาขนปฐม [CPC 921 ยกเวน การศกษาภาคบงคบ (CPC

92190)] 2) บรการทางการศกษาขนมธยม [CPC 922 ยกเวน การศกษาภาคบงคบ (CPC 92210) 3) บรการทางการศกษาขนอดมศกษา (CPC 923) 4) บรการศกษาผใหญ (CPC 924) 5) บรการทางการศกษาอนๆ (CPC 929 รวมทงการฝกอบรมภาษาองกฤษ) ยกเวน บรการดานการศกษาพเศษ เชน โรงเรยนทหาร ตำารวจ การเมอง และพรรคการเมอง

- จนไมผกพนการเขาสตลาดของตางชาตในการใหบรการขามพรมแดนสำาหรบบรการขางตน - จนอนญาตใหตางชาตเขามารวมทนจดตงโรงเรยน โดยตางชาตสามารถถอหนรายใหญได - จนไมผกพนการเคลอนยายของบคคลธรรมดาเพอใหบรการดงกลาว เวนแตทผกพน

ไวใน Horizontal commitments และคนตางชาตทจะเขามาใหบรการทางการศกษาในจนไดกตอเมอบคคลนนไดรบเชญหรอวาจางจากโรงเรยนจนและสถาบนทางการศกษาอนๆ

- บคคลธรรมดาทจะเขามาใหบรการดงกลาว จะตองมคณสมบตตามทจนกำาหนดไวคอ ไดรบปรญญาตร หรอสงกวา มตำาแหนงวชาชพทเหมาะสมหรอมใบรบรอง โดยมประสบการณดานวชาชพเปนเวลา

2 ป

5 ในตารางขอผกพนเฉพาะดานการคาบรการของจน ผออกกฎระเบยบจะแยกออกจากผใหบรการซงเปนผใชกฎ ระเบยบ ยกเวน Courier services และบรการขนสงทางรถไฟ

3-16

จ . ทองเทยวและบรการทเกยวของกบการทองเทยว 1) โรงแรม ( รวมทงอพารทเมนต ) และภตตาคาร

- จนอนญาตใหตางชาตเขามากอสราง ปรบปรง และประกอบธรกจโรงแรมและภตตาคาร ในจนไดในลกษณะของการรวมทน โดยตางชาตสามารถถอหนรายได และภายใน 4 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก

WTO ตางชาตสามารถจดตงสาขายอยโดยเปนเจาของได 100% - จนไมผกพนการใหตางชาตเขาไปประกอบธรกจโรงแรมและภตตาคาร ยกเวน การเคลอน

ยายชวคราวของผจดการ ผเชยวชาญ หวหนาพอครว (chefs) และผบรหารอาวโส ซงมสญญากบบรษทรวมทนของโรงแรมและภตตาคารในจน

2) บรษทตวแทนทองเทยวและผประกอบธรกจนำาเทยว - เมอจนเขาเปนสมาชก WTO จนอนญาตใหตางชาตซงปฏบตตามเงอนไขทกำาหนดใหเขามารวมทนกบบรษทตวแทนทองเทยวและผประกอบธรกจนำาเทยวของจนในการใหบรการในเขตสถานทพก

ตากอากาศ (holiday resort) ซงรฐบาลจนกำาหนดและในเมองปกกง เซยงไฮ กวางโจว และซอานได - ภายใน 3 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO ตางชาตสามารถถอหนรายใหญได

- ภายใน 6 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO ตางชาตสามารถจดตงสาขายอย โดยเปนเจาของกจการได 100% และไมมขอจำากดดานภมศาสตร (geographic

restrictions) - ภายใน 6 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO จนจะไมมขอจำากดในการจดตง

สาขายอยของบรษทตวแทนทองเทยว/ ผประกอบธรกจนำาเทยวรวมทน รวมทง เงอนไขเกยวกบทนจดทะเบยนของตางชาตทเขามาลงทนในบรษทตวแทนทองเทยวและผประกอบธรกจทองเทยวจะเหมอนกนกบของบรษทตวแทนทองเทยวของจนและผประกอบธรกจทองเทยวของจน - จนไมมขอจำากดในการประตบตเยยงคนชาต ยกเวน บรษทตวแทนทองเทยวและผ

ประกอบธรกจทองเทยวทเปนการรวมทนหรอตางชาตเปนเจาของกจการ 100% จะไมไดรบอนญาตจากจน ใหเขามาประกอบธรกจนำานกทองเทยวจนเดนทางไปทองเทยวตางประเทศ รวมทงฮองกง มาเกา และไตหวน

เงอนไขการเขามารวมทนกบจนของตางชาต

- เปนบรษทตวแทนทองเทยวและผประกอบธรกจนำาเทยวทประกอบธรกจทองเทยวเปนหลก

- มผลตอบแทนจากการประกอบกจการทวโลกประจำาปเกนกวา 40 ลานเหรยญสหรฐ - ทนจดทะเบยนของบรษทตวแทนทองเทยว/ผประกอบธรกจนำาเทยวรวมทนจะตองไม

นอยกวา 4 ลานเหรนหมนบ และภายใน 3 ปหลงจากจนเขาเปนสมาชก WTO ทนจดทะเบยนจะตองไมนอย กวา 2.5 ลานเหรนหมนบ

3-17

ขอบเขตธรกจของบรษทตวแทนทองเทยวและผประกอบธรกจนำาเทยว - การใหบรการทองเทยวและโรงแรมทพกสำาหรบนกทองเทยวตางชาตซงตางชาตสามารถประกอบการขนสงและดำาเนนธรกจกบผประกอบการโรงแรมในจนไดโดยตรง - การใหบรการทองเทยวและโรงแรมทพกสำาหรบนกทองเทยวภายในประเทศซงตางชาตสามารถประกอบการขนสงและดำาเนนธรกจกบผประกอบการโรงแรมในจนไดโดยตรง - การประกอบธรกจทองเทยวภายในประเทศจนเพอใหบรการแกนกทองเทยวจนและตางชาต

- บรการดานเชคเดนทาง (travellers check) ภายในประเทศจน

3. มาตรการปองกนผลกระทบจากการนำาเขาสนคาจากจนทเพมขนมากภายหลงจนเขาเปนสมาชก WTO

มาตรการคมกนเพอควบคมการนำาเขาสนคาทเพมขน (Safeguard Measures)เพอคมครองอตสาหกรรมภายในประเทศตามความตกลงวาดวยมาตรการปกปอง

(Agreement of Safeguards) ภายใต WTO โดยใชไดทงมาตรการในการเพมภาษ

ศลกากรหรอจำากดปรมาณการนำาเขาเทาทจำาเปน (ตอการแกไขความเสยหาย) ทงนการใชมาตรการดงกลาว ตองใชจำากดปรมาณนำาเขาโดยไมคำานงถงแหลงทมาของสนคาตามหลกปฏบตเยยงชาตทไดรบอนเคราะหยง (Most-Favoured Nation :MFN) โดยไมสามารถใชจำากดการนำาเขาสนคาจากจนเปนการ

เฉพาะได และประเทศผสงออกทไดรบผลกระทบมสทธขอหารอเพอชดเชยความเสยหายทไดรบดวย ซงกระทรวง พาณชย โดยกรมการคาตางประเทศ ไดออกประกาศกระทรวงพาณชยวาดวยการกำาหนดมาตรการปกปองการนำา

เขาสนคาทเพมขนป พ.ศ. 2542 เพอรองรบการใชมาตรการปกปองสำาหรบคมครองอตสาหกรรมภายใน

ประเทศภายใต WTO นอกจากนน จากผลการเจรจาสองฝาย ( ในการเขาเปนสมาชก WTO ของจน) ระหวาง

สหรฐอเมรกา- จน (15 พฤษภาคม 2542) จนยอมใหสหรฐฯ ใชมาตรการปกปองสำาหรบสนคาเฉพาะ (Product Specific Safeguard) ไดเปนเวลา 12 ป หลงจากทจนเขาเปนสมาชก WTO โดยสหรฐฯ สามารถจำากดการนำาเขาสนคาจากจนซงกอใหเกดความเสยหายตออตสาหกรรมภายใน (บรษทและแรงงาน) ของสหรฐฯ เปนการเฉพาะได โดยสนคานำาเขาจากจนทเพมขนนน ไมจำาเปนตองเปนปจจย

หลกของความเสยหาย (significant cause) หรอไมจำาเปนตองมหลกฐานชดเจนวาความเสยหายท เกดขนมสาเหตมาจากการนำาเขาทเพมขน ทงน จนไดยอมใหสทธดงกลาวกบสมาชก WTO อน ๆ รวมทงไทย

ดวย ตามหลกการของ WTO ทไมเลอกปฏบตและใหสทธแกสมาชก WTO เทาเทยมกน อตสาหกรรมไทย จงมระยะเวลาในการปรบตวและสามารถใชมาตรการปกปองสนคาทนำาเขาจากจนเปนการเฉพาะไดอก 12 ป หลง

จากจนเขาเปนสมาชก WTO

3-18

มาตรการตอบโตการทมตลาด (Anti-Dumping Measures) เปนมาตรการทประเทศสมาชก WTO ผนำาเขามสทธใชได ในกรณทไดไตสวนแลวพบวามการนำาเขา

สนคารายการหนง ๆ ทไตสวนในราคาทตำากวาราคาทขายในประเทศผสงออก ซงนบวาเปนการทมตลาด และประเทศ ผนำาเขามสทธเรยกเกบอากรพเศษ (Anti-Dumping Duties) เพมเตมจากภาษศลกากรนำาเขาท

เกบอยแลวตามปกตจากการนำาเขาสนคานน ๆ จากประเทศทสงเขามาทมตลาด

มาตรการตอบโตการอดหนน (Counter-Vailing Measures) ประเทศสมาชก WTO ผนำาเขามสทธเรยกเกบอากรพเศษ (counter-vailing

duties :CVD) ในกรณทไดไตสวนแลวพบวามการนำาเขาสนคารายการหนง ๆ ในราคาทตำากวาปกต เนองจากรฐบาลของประเทศผสงออกไดใหการอดหนนการผลตและการสงออกสนคานน ๆ ทงนไทยม พ.ร.บ.การ

ตอบโตการทมตลาดและการอดหนนซงสนคาจากตางประเทศ พ.ศ.2542 และสามารถใชมาตรการเหลานได โดยตองปฏบตใหสอดคลองกบความตกลงของ WTO นบวาไทยมเครองมอปองกนผลกระทบจากการทสนคา

ประเทศจนอาจจะเขาสตลาดไทยเพมมากขนจนกอใหเกดความเสยหายแกอตสาหกรรมของไทยบางอตสาหกรรม แต WTO ใหสทธในการใชมาตรการเหลานในลกษณะชวคราว และตองมการพจารณาทบทวนและยกเลกหากไม

กอใหเกดความเสยหายแกอตสาหกรรมภายในอกตอไป

3-19