บริหารความเสี่ยงและการควบคุม20 มิ.ย.56

1

โดย

ส านกก ากบและพฒนาการตรวจสอบภาครฐ

กรมบญชกลาง

2

การควบคมภายใน

การประเมนผลระบบการควบคมภายใน

การจดท ารายงานการควบคมภายใน

ขอบเขตวชา

3


Input

Process

Output

ประสทธภาพ / ประสทธผล / คมคา

การประเมนผลการควบคมภายใน

4

ความหมาย ตาม คตง.

“การควบคมภายใน หมายความวา กระบวนการปฏบตงานทผก ากบดแล ฝายบรหารและบคลากรของหนวยรบตรวจจดใหมขน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงานของหนวยรบตรวจ

จะบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในดานประสทธผลและประสทธภาพของการด าเนนงาน

ซงรวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล

การสนเปลอง หรอการทจรตในหนวยรบตรวจ ดานความเชอถอไดของรายงานการทางการเงน และ

ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบและมตคณะรฐมนตร

ความหมาย

ความหมาย ตาม COSO

“Internal Control is a process, effected by an entity’s board of directors, management and other personnel, designed to provide reasonable assurance regarding the achievement of objectives in the following categories

- Effectiveness and efficiency of operations

- Reliability of financial reporting

- compliance with applicable laws and regulations”

5

แนวคดเกยวกบการควบคมภายใน

เปน “ กระบวนการ ” ทรวมไวหรอเปนสวนหนงใน

การปฏบตงานตามปกต

เกดขนไดโดย “ บคลากร” ในองคกร

ท าใหเกด “ ความมนใจในระดบทสมเหตสมผล ”

เทานน วาการปฏบตงานจะบรรลวตถประสงคท

ก าหนด

ฝายบรหาร –จดใหมระบบ

และตดตามผล

ผปฏบตงาน -ปฏบตตามระบบ

6

ความรบผดชอบของฝายบรหาร

ผบรหารระดบสง มหนาทรบผดชอบโดยตรงในการ

ก าหนดหรอออกแบบและประเมนผลการควบคมภายใน

ผบรหารระดบรองลงมาทกระดบ มหนาทก าหนดหรอ

ออกแบบการควบคมภายในของสวนงานทแตละคน

รบผดชอบ

การควบคมภายในเปนเครองมอทผบรหารน ามาใชเพอใหความมนใจอยาง

สมเหตสมผลวาการด าเนนงานจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคทก าหนด

ผบรหารควรตระหนกวาโครงสรางการควบคมภายในทดเปนพนฐานทส าคญ

ของการควบคมเพอใหการด าเนนงานบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคของ

หนวยรบตรวจ

7

4. สารสนเทศและการสอสาร

3. กจกรรมการควบคม

2. การประเมนความเสยง

5. การตดตามประเมนผล

โครงสราง อ านาจหนาท การบรหารงานบคคล

ปรชญา บคลากร จรยธรรม

ระบปจจยเสยงวเคราะหความเสยง

การจดการความเสยง

นโยบาย/วธปฏบตการกระจายอ านาจการสอบทาน

ฯลฯ

1. สภาพแวดลอมการควบคม

องคประกอบของการควบคมภายใน

8

หมายถง ปจจยตางๆซงรวมกนสงผลใหมการควบคมขนในหนวยรบตรวจหรอท าใหการควบคมทมอยไดผลดขน ในทางตรงกนขามกอาจท าใหการควบคมยอหยอนลงได

1. สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment)

- ปรชญาและรปแบบการท างานของผบรหาร - ความซอสตยและจรยธรรม - ความร ทกษะและความสามารถของบคลากร - โครงสรางการจดองคกร - การมอบอ านาจและหนาทความรบผดชอบ - นโยบายและวธบรหารบคลากร

ปจจยเกยวกบสภาพแวดลอมของการควบคม

9

การสรางสภาพแวดลอมการควบคมทด

การควบคมทเปนนามธรรม(Soft Controls)

ความซอสตย

ความโปรงใส

ความรบผดชอบ

ความมจรยธรรม วฒนธรรม

ความไวใจ เชอใจ

การควบคมทเปนรปธรรม

(Hard Controls)

ก าหนดโครงสรางองคกร

นโยบาย

ระเบยบวธปฏบต

10


ฝายบรหารตองประเมนความเสยงทงจากปจจยภายในและภายนอกทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยรบตรวจอยางเพยงพอและเหมาะสม

หมายถง การวดคาความเสยง เพอใชก าหนดล าดบความส าคญของความเสยง

11

ความเสยง คออะไร

โอกาสทจะเกดความผดพลาดความเสยหาย

การรวไหล ความสญเปลา หรอ

เหตการณซงไมพงประสงค ทท าใหงานไมประสบความส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนด

12

การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

ประเมนวาแตละปจจยเสยงนนมโอกาสทจะเกดมากนอยเพยงใด และหากเกดขนแลวจะสงผลกระทบตอองคกรรนแรงเพยงใด และน ามาจดล าดบวาปจจยเสยงใดมความส าคญมากนอยกวากนเพอจะไดก าหนดมาตรการตอบโตกบปจจยเสยงเหลานนไดอยางเหมาะสม

ประเมนผลกระทบ (Impact)

ประเมนโอกาสทจะเกด (Likelihood)

ค านวณระดบความเสยง (Risk Exposure) เพอจดล าดบ

13

ขนตอนในการประเมนความเสยง

1.การระบปจจยเสยง (Risk Identification)

3.การบรหารความเสยง (Risk Management)

2.การวเคราะหความเสยง (Risk Analysis)

ก าหนดวตถประสงคระดบองคกร/กจกรรม

ใชในการประเมนการควบคมภายในเพอ

รายงาน

14

ค าถามทใชในการระบปจจยเสยง

อะไรทจะท าใหการด าเนนกจกรรมนนๆ

ไมบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค/เปาหมาย

การกระท าหรอเหตการณใดทขดขวางหรอ

เปนอปสรรคในการด าเนนกจกรรม

ไมใหบรรลผลส าเรจ

อะไรทจะท าใหเกดความเสยหาย การสญเปลา

การรวไหล หรอความผดพลาด

การระบปจจยเสยง

15

โอกาสทจะเกดความเสยง ความถทเกดขน (เฉลย) ระดบคะแนน

สงมาก

สง

ปานกลาง

นอย

นอยมาก

มากกวา 1 ครงตอเดอน

ระหวาง1-6 เดอนตอครง

ระหวาง 6-12 เดอนตอครง

มากกวา 1 ปตอครง

มากกวา 5 ปตอครง

5

4

3

2

1

ตวอยางโอกาสทจะเกดเหตการณทเปนความเสยง

16

ตวอยางโอกาสทจะเกดเหตการณทเปนความเสยง

โอกาสทจะเกด

ความเสยง

เปอรเซนตโอกาส

ทจะเกดขน

ระดบคะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มากกวา 80%

70-79%

60-69%

50-59%

นอยกวา 50%

5

4

3

2

1

17

ตวอยางผลกระทบตอองคกร (ดานการเงน)

ผลกระทบตอองคกร ความเสยหาย ระดบคะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มากกวา 10 ลานบาท

5แสนบาท -10 ลานบาท

1แสนบาท - 5 แสนบาท

1 หมนบาท - 1 แสนบาท

นอยกวา 1 หมนบาท

5

4

3

2

1

18

ตวอยางผลกระทบตอองคกร (ดานเวลา)

ผลกระทบตอองคกร

ความเสยหาย ระดบคะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 6 เดอน

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 4.5 เดอน ถง 6 เดอน

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 3 เดอน ถง 4.5 เดอน

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 1.5 เดอน ถง 3 เดอนท าใหเกดความลาชาของโครงการ ไมเกน 1.5 เดอน

5

4

3

2

1

- ดานชอเสยง - ดานลกคา

- ดานความส าเรจ - ดานบคลากร

เกณฑการประเมนระดบของผลกระทบ (ไมเปนตวเงน)

ระดบ ผลกระทบ ผลกระทบตอ

ทรพยสน วตถประสงค องคกร

๑ นอยมาก ไมมการสญเสย นอยมากหรอไมม ไมสงผลเลย หรอสงผลระดบบคคล

๒ นอย สญเสยเลกนอย คอนขางนอย สงผลหระทบในหนวยงานภายใตส านก/กอง

๓ ปานกลาง สญเสยปานกลาง บางสวน สงผลกระทบระดบส านก/กอง

๔ สง สญเสยคอนขางมาก

คอนขางมาก สงผลกระทบระดบกรม

๕ สงมาก สญเสยมาก มาก สงผลกระทบไปยงภายนอกกรม

19

20

การจดล าดบความเสยง ค านวณระดบความเสยง (Risk Exposure) เทากบผลคณของคะแนนระหวางโอกาสทจะเกดกบความเสยหายเพอจดล าดบความส าคญ และใชในการตดสนใจวาความเสยงใดควรเรงจดการกอน

จดท าแผนภมความเสยงเพอใหผบรหารและคนในองคกรไดเหนภาพรวมวาความเสยงมการกระจายตวอยางไร

21

54321

ต า1

กลางปาน2

สง3

มากสง4

5

ผลกระทบ

โอกาสทจะเกด

แผนภมความเสยง (Risk Profile)

22

ผลกระทบ(Impact)

5 5 10 15 20 25

4 4 8 12 16 20

3 3 6 9 12 15

2 2 4 6 8 10

1 1 2 3 4 5

1 2 3 4 5

โอกาสทจะเกด (likelihood)

Risk Appetite Boundary

ตวอยางแผนภมความเสยง (Risk Profile)การประเมนความเสยง (ตอ)

23

การบรหารความเสยงการหลกเลยงความเสยง

การลดหรอควบคมความเสยง

การยอมรบความเสยง

การแบงปนหรอถายโอน ความเสยง

24

การจดการความเสยง : การหลกเลยง (Avoiding)เปนการหลกเลยงเหตการณทกอใหเกดความเสยง

ปฏเสธและหลกเลยงโอกาสทจะเกดความเสยง โดยการหยด ยกเลก

หรอเปลยนแปลงกจกรรมหรอโครงการทจะน าไปสเหตการณทเปน

ความเสยง เชน การเปลยนแผนการสรางรถไฟฟาเปนรถ BRT ในเสนทางทไมคมทน การยกเลกโครงการทสรางผลกระทบทาง

สงแวดลอมใหชมชน

ขอเสยคอ อาจสงผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลงในแผนงานของ

องคกรมากจนเกนไปจนไมสามารถมงไปสเปาหมายทวางไวได

การประเมนความเสยง (ตอ)

25

การจดการความเสยง : การแบงปน (Sharing)เปนการแบงความรบผดชอบใหผอนรวมรบความเสยง

ยกภาระในการเผชญหนากบเหตการณทเปนความและ

การจดการกบความเสยงใหผอน

มไดเปนการลดความเสยงทจะเกดขน แตเปนการ

รบประกนวาเมอเกดความเสยหายแลวองคกรจะไดรบ

การชดใชจากผอน เชน

- การท าประกน

- การใชบรการจากภายนอก

เปนตน


26

การจดการความเสยง : การลด (Reducing)เปนการลดหรอควบคมความเสยงโดยใชกระบวนการควบคมภายใน

พยายามลดความเสยงโดยการเพมเตม หรอเปลยนแปลง

ขนตอนบางสวนของกจกรรมหรอโครงการทน าไปส

เหตการณทเปนความเสยง

ลดความนาจะเปนทเหตการณทเปนความเสยงจะเกดขน

เชน การฝกอบรมบคลากรใหมความรเพยงพอ การ

ก าหนดผจดจางและผรบมอบงานใหแยกจากกน

ลดระดบความรนแรงของผลกระทบเมอเหตการณทเปน

ความเสยงเกดขน เชน การตดตงเครองดบเพลง การ

back up ขอมลเปนระยะๆ การม server ส ารอง


27

การจดการความเสยง : การยอมรบ (Accepting) องคกรยอมรบความเสยงนน ในกรณท

องคกรมระบบการควบคมภายในทมประสทธภาพ

มระบบขอมลทเพยงพอทจะใชในการตดสนใจ

มความเขาใจความเสยงเปนอยางด

ตนทนการจดการความเสยงสงกวาผลประโยชนทคาดวา

จะไดรบ

แตควรมมาตรการตดตามอยางใกลชดเพอรองรบผลทจะ

เกดขน


28

3. กจกรรมการควบคมหมายถง นโยบายและวธการตาง ๆทฝายบรหารก าหนดใหบคลากรของหนวยรบตรวจปฏบตเพอลดหรอควบคมความเสยง และไดรบการสนองตอบโดยมการปฏบต

•ควรแฝงอยในกระบวนการท างานตามปกต•สามารถลดความเสยงใหอยในระดบยอมรบได•ตนทนคมกบประโยชนทไดรบ•เพยงพอเหมาะสมไมมากหรอนอยเกนไป•มการตดตามประเมนผลเปนระยะ

29

ตวอยางกจกรรมการควบคม

-การอนมต-การสอบทาน-การดแลปองกนทรพยสน-การบรหารทรพยากรบคคล-การบนทกรายการและเหตการณอยางถกตองและทนเวลา

-การกระทบยอด-การแบงแยกหนาท-การจดท าเอกสารหลกฐาน -การควบคมเอกสาร - การใชทะเบยน

30

4. สารสนเทศและการสอสาร• สารสนเทศ หมายถง ขอมลขาวสารทางการเงน และขอมล ขาวสารอน ๆ เกยวกบการ ด าเนนงานของหนวยรบตรวจ ไมวาเปนขอมลจากแหลงภายใน หรอภายนอก• การสอสาร หมายถง การสงสารสนเทศระหวางบคลากร• ฝายบรหารตองจดใหมสารสนเทศอยางพอเพยงและสอสารใหฝายบรหารและบคลากรอนๆทเหมาะสมทงภายในและภายนอกหนวยรบตรวจ ซงจ าเปนตองใช สารสนเทศนนในรปแบบทเหมาะสมและทนเวลา

31ตองด าเนนการอยางสม าเสมอ ตอเนอง

ตดตามระหวาง

การปฏบตงาน

ประเมนผล

* ดวยตนเอง (CSA)

* อยางอสระ (ผตรวจสอบภายใน / อนๆ)

CONTROL

INPUT PRO²耀SS OUTPUT

ภารกจ

การตดตามผล หมายถง การสอดสองดแลกจกรรมทอยระหวางการด าเนนงาน เพอให

เกดความมนใจวาการด าเนนงานเปนไปตามระบบการควบคมภายในทก าหนด

การประเมนผล หมายถง การเปรยบเทยบผลการปฏบตงานกบระบบการควบคมภายใน

ทก าหนดไววามความสอดคลองหรอไม เพยงใด และประเมนระบบการควบคมภายในท

ก าหนดไววายงเหมาะสมกบสภาพแวดลอมในปจจบนหรอไม

5. การตดตามประเมนผล ( Monitoring)

ฝายบรหารตองจด

ใหมการตดตาม

ประเมนผลการ

ควบคมภายใน

32

กระบวนการประเมนผล

และจดท ารายงานการควบคมภายใน

33

1. ก าหนดผรบผดชอบ

2. ก าหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมน

3. ศกษาและท าความเขาใจโครงสรางการควบคมภายใน

4. จดท าแผนการประเมนผล

5. ด าเนนการประเมนผลการควบคมภายใน

6. สรปผลการประเมนและจดท ารายงานการประเมน

34

ผบรหารสงสด

พจารณาผลการประเมนระดบหนวยรบตรวจ

การก าหนดผรบผดชอบ

เจาหนาทระดบอาวโส/

คณะท างาน

•อ านวยการและประสานงาน

•จดท าแผนการประเมนองคกร

•สรปภาพรวมการประเมนผล

•จดท ารายงานระดบหนวยรบตรวจ

ผบรหารระดบสวนงานยอย

และผปฏบตงาน

•ประเมนการควบคม

ดวยตนเอง

•ตดตามผล

•สรปผลการประเมน

•จดท ารายงาน

ผตรวจสอบภายใน

•ประเมนการควบคม

ดวยตนเอง

•สอบทานการประเมน

•สอบทานรายงาน

•จดท ารายงาน

แบบ ปส.

35

2.1 การประเมนผลระบบควบคมภายในจะด าเนนการ

ทกระบบทงหนวยงาน หรอ

จะประเมนผลเฉพาะบางสวนงานทมความเสยงสง

ซงสงผลกระทบตอหนวยงานเปนอยางมาก

2.2 ก าหนดวตถประสงคของการประเมนวา

จะมงประเมนในเรองใด

ตามวตถประสงคของการควบคมภายใน

(3 วตถประสงค : O F C)

2.3 คณะผประเมน

รวมประชม

และน าเสนอ

ผบรหาร

ใหความเหนชอบ

กอนด าเนนการ

ในขนตอนตอไป

36

พจารณาวาโครงสรางการควบคมภายในเปนไปตามทออกแบบไวหรอไม

ใชเทคนคตาง ๆ เชน สอบถาม ศกษาเอกสารตาง ๆ ทเกยวของ ฯลฯ

37

เรองทจะประเมน

วตถประสงคในการประเมน

ขอบเขตการประเมน

ผประเมน

ระยะเวลาในการประเมน

วธการประเมน

อปกรณและเครองมอทใชในการประเมน

38

ขนตอนท 1 : จดประชมเชงปฏบตการ

ขนตอนท 2 : ก าหนดงานในความรบผดชอบของสวนงานยอยออกเปนกจกรรม/งาน เพอท าความเขาใจวตถประสงคและเปาหมายหลกของกจกรรม/งาน

ขนตอนท 3 : จดเตรยมเครองมอการประเมน

ขนตอนท 4 : ด าเนนการประเมนผลการควบคมภายในทงระดบสวนงานยอยและหนวยงาน

39

ระดบสวนงานยอย ระดบหนวยงาน ผตรวจสอบภายใน

แบบ ปย.1แบบ ปย.2

แบบ ปอ.1แบบ ปอ.2แบบ ปอ.3

แบบ ปส.

การรายงานตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนตามระเบยบฯ ขอ 6

ใหจดสงเฉพาะหนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (ปอ.1)

รายงานแบบอนใหเกบไวทหนวยงานเพอใชประโยชนตอไป

40

การประเมนรายครง(Control Self Assessment : CSA)

การประเมนตามแบบประเมน

องคประกอบของมาตรฐาน


การประเมนการควบคมภายใน

ทมอยของกจกรรมตาง ๆ

การประเมนความเสยงทยงมอยทเกยวของกบ

การบรรลวตถประสงคของกจกรรมตาง ๆ

1 23

วเคราะหความมอย ความเพยงพอ

ประสทธผลของการควบคม

และเสนอแผนการปรบปรง รายงานของสวนงานยอย(ปย.1,ปย.2)

41

รายงานสวนงานยอย แบบ ปย

องคประกอบของการควบคมภายใน ผลการประเมน / ขอสรป

1. สภาพแวดลอมของการควบคม

1.1 .......................................................


2.1 ......................................................


3.1 ......................................................


4.1 ......................................................


5.1 ......................................................

ชอสวนงานยอย

รายงานผลการประเมนองคประกอบการควบคมภายใน

ณ วนท .......เดอน .........................พ.ศ. ....

ผลการประเมนโดยรวม

ชอผรายงาน.......................................... (ชอหวหนาสวนงาน) ต าแหนง................................................ วนท........เดอน.............พ.ศ...........

42

รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

ปย. 2

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/ กจกรรม/ ดานของงานทประเมน

และวตถประสงคของ

การควบคม


ทมอย

การประเมนผล


ความเสยงท

ยงมอย

การปรบปรง


ก าหนดเสรจ/

ผรบผดขอบ

หมายเหต

ชอสวนงานยอย............................. แบบ ปย. 2


ส าหรบปสนสดวนท ........ เดอน ..........................พ.ศ. .......

ชอผรายงาน...........................................

(ชอหวหนาสวนงานยอย)

ต าแหนง..................................................

วนท..........เดอน.......................พ.ศ........

43

หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (ปอ.1)

___(ชอหนวยรบตรวจ) ..... ไดประเมนผลการควบคมภายในส าหรบปสนสดวนท ...... เดอน.................... พ.ศ. ... ดวยวธการท (ชอหนวยรบตรวจ) ก าหนด โดยมวตถประสงคเพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงานจะบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในดานประสทธผลและประสทธภาพของการด าเนนงานและ การใชทรพยากร ซงรวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรต ดานความเชอถอไดของรายงานทางการเงนและการด าเนนงาน และดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตร และนโยบาย ซงรวมถงระเบยบปฏบตของฝายบรหาร

จากผลการประเมนดงกลาวเหนวาการควบคมภายในของ (ชอหนวยรบตรวจ) ส าหรบปสนสดวนท ...... เดอน..................... พ.ศ. ....... เปนไปตามระบบการควบคมภายในทก าหนดไว มความเพยงพอและบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในตามทกลาวในวรรคแรก

(อนง การควบคมภายในยงคงมจดออนทมนยส าคญ ดงน1.............................................................................................................................................................................2.......................................................................................................................................................................) ลายมอชอ....................................................... (ชอหวหนาหนวยรบตรวจ) ต าแหนง....................................................... วนท........เดอน.......................พ.ศ..............

เรยน (คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน / ผก ากบดแล / คณะกรรมการตรวจสอบหรอคณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผล ภาคราชการ)

รายงานระดบหนวยรบตรวจ

44

รายงานระดบหนวยรบตรวจ แบบ ปอ

องคประกอบของการควบคมภายใน ผลการประเมน / ขอสรป

1. สภาพแวดลอมของการควบคม

1.1 .......................................................


2.1 ......................................................


3.1 ......................................................


4.1 ......................................................


5.1 ......................................................

ชอหนวยรบตรวจ

รายงานผลการประเมนองคประกอบการควบคมภายใน

ณ วนท .......เดอน .........................พ.ศ. ....

ผลการประเมนโดยรวม

ชอผรายงาน.......................................... (ชอหวหนาหนวยรบตรวจ) ต าแหนง................................................ วนท........เดอน.............พ.ศ...........

45

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/ กจกรรม/ ดานของงานท

ประเมน




ยงมอย

งวด/เวลาทพบจดออน



ก าหนดเสรจ/ผรบผดชอบ


รายงานระดบหนวยรบตรวจ แบบ ปอ. 3

ชอหนวยรบตรวจ

รายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน

ณ วนท..............เดอน.......................พ.ศ.......

ชอผรายงาน..............................

(ชอหวหนาหนวยรบตรวจ)

ต าแหนง.......................................

วนท.........เดอน................พ.ศ......

46

แบบประเมนองคประกอบ

การควบคมภายใน ปย.11

2จดออนของ


ภาคผนวก ข

ขนตอนการจดท ารายงานระดบสวนงานยอย

การจดท ารายงานฯ : สวนราชการ

ปย.2

ภาคผนวก ก

แบบประเมนเฉพาะดาน - ดานการบรหาร

- ดานการเงน – ดานการผลต – ดานอน ๆ

47

47

แบบ ปย. 1ชอสวนงานยอย

รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายในณ วนท..........เดอน.....................พ.ศ............

องคประกอบของการควบคมภายใน(1)

สงท องคกรมและเปนอย

ผลการประเมน/ขอสรป(2)

ประเมนสงทมและเปนอยเพยงพอหรอไม

1. สภาพแวดลอมการควบคม ภาคผนวก ก หนา 85-96


3.กจกรรมการควบคม

4.สารสนเทศและการสอสาร

5.การตดตามประเมนผล

48

ตวอยางแบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายในองคประกอบท 1 สภาพแวดลอมการควบคม (Control Environment)

49

49

จดทควรประเมน ความเหน/ค าอธบาย

1. สภาพแวดลอมของการควบคม 2. การประเมนความเสยง 3. กจกรรมการควบคม 4. สารสนเทศและการสอสาร 5. การตดตามประเมนผล

สรปวาหนวยงานมและเปนอยอยางไรในจดทประเมน

ภาคผนวก.กหนา 85-96

องคประกอบของการควบคม ผลประเมน/ขอสรป

1. สภาพแวดลอมของการควบคม 2. การประเมนความเสยง 3. กจกรรมการควบคม 4. สารสนเทศและการสอสาร 5. การตดตามประเมนผล

ประเมนทหนวยงานมและเปนอยเพยงพอหรอไม

ปย. 1 (หนา 97)

50

50


1. สภาพแวดลอมของการควบคม (หนา 87-89)1.1 ปรชญาและรปแบบการท างานของผบรหาร1.2 ความซอสตยและจรยธรรม1.3 ความร ทกษะ ความสามารถ1.4 โครงสรางองคกร1.5 การมอบอ านาจและหนาท1.6 นโยบายวธบรหารบคคล1.7 กลไกการตดตามการตรวจสอบการปฏบตงานสรป/วธการทควรปฏบต....................................................................................................................ผประเมน................ต าแหนง...............................

ผบรหารไดสรางบรรยากาศของการควบคมใหเกดทศนคตทดตอการควบคมภายในโดยมการก าหนดมาตรฐานจรยธรรม มการฝกอบรมเพอใหเกดทกษะความช านาญในการปฏบตงานมการก าหนดขอบเขตอ านาจหนาท

ภาคผนวก ก. ตวอยางแบบประเมน (หนา 85-96)

51

51

แบบ ปย.1ชอสวนงานยอยรายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

ณ วนท...........เดอน.................. พ.ศ. ...........

องคประกอบการควบคมภายใน ผลการประเมน/ ขอสรป

1. สภาพแวดลอมการควบคม ผบรหารไดสรางบรรยากาศของการควบคมใหเกดทศนคตทดตอการควบคมภายในโดยมการก าหนดมาตรฐานจรยธรรม มการฝกอบรมเพอใหเกดทกษะความช านาญในการปฏบตงานมการก าหนดขอบเขตอ านาจหนาท

สภาพแวดลอมการควบคมในภาพรวมเหมาะสมแตมเรองทตองปรบปรงดงน- การฝกอบรมใหกบพนกงานไมตรงกบงานทปฏบต การจดอบรมควรส ารวจความตองการและสามารถน าไปใชในการปฏบตงานได-มการก าหนดมาตรฐานจรยธรรมแตไมมการเผยแพรใหพนกงานทราบ

52

52


2. การประเมนความเสยง (หนา 90-91)2.1 วตถประสงคระดบหนวยรบตรวจ2.2 วตถประสงคระดบกจกรรม2.3 การระบปจจยเสยง2.4 การวเคราะหความเสยง2.5 การก าหนดวธการควบคมเพอปองกนความเสยง

สรป/วธการทควรปฏบต.....................................................................................................................

ผประเมน..................ต าแหนง...............................

มการก าหนดวตถประสงคและเปาหมายของหนวยรบตรวจและวตถประสงคและเปาหมายระดบกจกรรมชดเจนสอดคลองและเชอมโยง

53

53

แบบ ปย.1ชอสวนงานยอย

รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน ณ วนท...........เดอน.................. พ.ศ. ...........


2. การประเมนความเสยงมการก าหนดวตถประสงคและเปาหมายของหนวยรบตรวจและวตถประสงคและเปาหมายระดบกจกรรมชดเจนสอดคลองและเชอมโยง

ไมมกลไกในการระบความเสยง

จากปจจยภายนอกและภายใน

อาจสงผลใหองคกรไดรบความเสยหาย

ท าใหการปฏบตงานไมบรรล

วตถประสงค

54

54


3. กจกรรมการควบคม (หนา 92)3.1 ก าหนดขนตามผลการประเมนความเสยง3.2 บคลากรทราบและเขาใจกจกรรมการควบคม3.3 ขอบเขตอ านาจหนาทชดเจน3.4 การวเคราะหความเสยง3.5 มาตรการปองกนดแลทรพยสนรดกมเพยงพอ

3.6 ก าหนดบทลงโทษกรณฝาฝน3.7 มมาตรการตดตามตรวจสอบการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ฯลฯสรป/วธการทควรปฏบต.....................................................................................................................ผประเมน..................ต าแหนง...............................

มนโยบายและวธปฏบตงานทใหความมนใจวามการควบคมทดในภาพรวมกจกรรมการควบคมมการก าหนดเปนค าสงชดเจน

55

55


ณ วนท...........เดอน.................. พ.ศ. ...........


3. กจกรรมการควบคม มนโยบายและวธปฏบตงานทใหความมนใจวามการควบคมทดในภาพรวมกจกรรมการควบคมมการก าหนดเปนค าสงชดเจน

กจกรรมการควบคมมการก าหนดเปนค าสงชดเจนแตไมมการตรวจสอบวาม การปฏบตตามระบบหรอไมท าใหความเสยงยงคงมอยและสงผลให การปฏบตงานไมบรรลวตถประสงค และเกดผลเสยหายตอองคกร

56

56


4. สารสนเทศและการสอสาร (หนา 93-94)4.1 มระบบสารสนเทศชวยในการตดสนใจ

4.2 มการรวบรวมขอมลการด าเนนงาน เปนปจจบน4.3 จดเกบขอมลเปนหมวดหมครบถวนสมบรณ4.4 มการรายงานขอมลทจ าเปนทงในและนอก4.5 ระบบตดตอสอสารเชอถอไดทนกาล

4.6 มการสอสารพนกงานทกคนชดเจน4.7 มกลไกการตดตามประเมนผลสรป/วธการทควรปฏบต.....................................................................................................................ผประเมน..................ต าแหนง...............................

มระบบขอมลสารสนเทศทเกยวเนองกบการปฏบตงานเหมาะสมตอความตองการของผใชและมการสอสารไปยงฝายบรหารและผทเกยวของ

57

57


ณ วนท...........เดอน.................. พ.ศ. ...........


4. สารสนเทศและการสอสารมระบบขอมลสารสนเทศทเกยวเนองกบการปฏบตงานเหมาะสมตอความตองการของผใชและมการสอสารไปยงฝายบรหารและผทเกยวของ

ขอมลสารสนเทศและการสอสารมความเหมาะสมมระบบสารสนเทศทสามารถใชงานไดครอบคลม รวมทงจดหารปแบบการสอสารทชดเจน

58

58


5. การตดตามประเมนผล (หนา 95-96)5.1 มการเปรยบเทยบแผนและผลและรายงานผล5.2 ผลการด าเนนงานไมไดตามแผนแกไขไดทน5.3 จดเกบขอมลเปนหมวดหมครบถวนสมบรณ5.4 ก าหนดการตดตามระหวางปฏบตงาน

5.5 มการตดตามตรวจสอบอยางตอเนองและสม าเสมอ5.6 การประเมนผลเพยงพอ5.7 ตดตามการแกไขขอบกพรองสรป/วธการทควรปฏบต.....................................................................................................................ผประเมน..................ต าแหนง...............................

มการตดตามประเมนผลการควบคมภายในและประเมนคณภาพการปฏบตงานเพอตดตามการปฏบตตามระบบการควบคมภายในอยางตอเนอง

59

59


ณ วนท...........เดอน.................. พ.ศ. ...........


5. การตดตามประเมนผลมการตดตามประเมนผลการควบคมภายในและประเมนคณภาพการปฏบตงานเพอตดตามการปฏบตตามระบบการควบคมภายในอยางตอเนอง

มการตดตามประเมนผลอยางตอเนองและมการตรวจสอบโดยผตรวจสอบภายใน

60

60

ผลการประเมนโดยรวมมโครงสรางการควบคมภายในครบ 5 องคประกอบ มประสทธผลและเพยงพอทจะท าใหการปฏบตงานประสบผลส าเรจตามวตถประสงคแตอยางไรกตามมบางองคประกอบทตองปรบปรงคอการฝกอบรม/มาตรฐานจรยธรรม ใหอธบายวาจะแกไขอยางไร

การระบความเสยงจากปจจยภายนอกและภายในใหอธบายวาจะแกไขอยางไร

ไมมการตรวจสอบวามการปฏบตตามระบบใหอธบายวาจะแกไขอยางไร

ลายมอชอ............................................ (.......................................)

ต าแหนง................สวนงานยอย..........วนท...........เดอน.............................พ.ศ........

61

การประเมนการควบคมทมอย

และความเสยงทมอย

62

ชอสวนงานยอย............................................


ส าหรบปสนสดวนท ............ เดอน ................ พ.ศ. ........

กระบวนการ

ปฏบตงาน/โครงการ/ กจกรรม/ ดานของ

งานทประเมน



การควบคมท

มอย

การ

ประเมนผล



ยง

มอย



ก าหนด

เสรจ/

ผรบผดชอบ


-ระบวตถประสงค

ของกจกรรมหรอ

ดานของงาน

-ระบขนตอน

-วตถประสงคของ

แตละขนตอน

สรป

ขนตอน/วธ

ปฏบตงาน/

นโยบาย/

กฎเกณฑ

เพยงพอ

และม

ประสทธผล

หรอไม

ระบความ

เสยงทยงม

อยทม

ผลกระทบ

ตอ

ความส าเรจ

เสนอแนะ

การ

ปรบปรง

เพอปองกน

หรอลด

ความเสยง

ระบ


ระบขอมล

อนทตอง

แจงให

ทราบ เชน

วธด าเนน

การ

ชอผรายงาน...........................................

(หวหนาสวนงานยอย)

ต าแหนง..................................................

วนท ......... เดอน ..............พ.ศ............

แบบ ปย.2

63

กรณประเมนการควบคมของ งานสนบสนนอาจใชแบบสอบถาม /

คมอการปฏบตงาน

64

x

มการก าหนดหนาทความ

รบผดชอบตามค าอธบาย

ต าแหนงงาน

เปนลายลกษณอกษร

น าไปประเมนความเพยงพอ

ของการควบคมภายในของกจกรรมน

65

66

รวมผลสรปสวนงานยอยและผลการประเมนของ

ผตรวจสอบภายใน น ามาวเคราะห

เปรยบเทยบ สรปภาพรวม

การประเมนผลระดบหนวยรบตรวจ

ประเมนองคประกอบของมาตรฐานการควบคม

ภายใน

ประเมนกจกรรมหลกของหนวยงาน

รายงานของสวนงานยอย(ปย.1,ปย.2)

รายงานของผตรวจสอบภายใน

รางรายงานของหนวยงาน

(ปอ.1,ปอ.2, ปอ.3) ทผานการสรปภาพรวม

เจาหนาทระดบอาวโส/คณะท างาน

หวหนาหนวยงานใหความเหนชอบและลงนามใน แบบ ปอ.1

E:/form_B01(แบบปอ.1).doc



67

ขอพจารณาเกยวกบขอบกพรองหรอจดออนทมนยส าคญ

การด าเนนการกรณไดรบรายงานจดออนของการควบคมภายใน

* เรองทควรรายงานภายในหนวยรบตรวจ

เปนเรองทผบรหารระดบสงใหความสนใจ และใชดลยพนจ

แลวเหนวาควรสอสารใหทราบภายในหนวยรบตรวจเทานน ใหสง

การตามควรแกกรณใหถอเปนเรองรายงานภายใน

* เรองเกยวกบจดออนหรอขอบกพรองทมนยส าคญ

- เปนเรองเกยวกบระบบการควบคมภายในทมอยไม

สามารถลดความเสยงจากขอผดพลาด

- หรอความเสยหายในระดบทยอมรบได

- รวมทงฝายบรหารไมสามารถตรวจพบขอผดพลาด

ความผดปกต หรอความเสยหายไดทนกบสถานการณ

- โอกาสทจะเกดการทจรต

68

จดออนทมนยส าคญ มาจากการพจารณาขอมลในแบบประเมนผลการควบคมภายในทงหมด

ขนตอนท 3 หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน

___(ชอหนวยรบตรวจ) ..... ไดประเมนผลการควบคมภายในส าหรบปสนสดวนท ...... เดอน.................... พ.ศ. ... ดวยวธการท (ชอหนวยรบตรวจ) ก าหนด โดยมวตถประสงคเพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงานจะบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในดานประสทธผลและประสทธภาพของการด าเนนงานและ การใชทรพยากร ซงรวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรต ดานความเชอถอไดของรายงานทางการเงนและการด าเนนงาน และดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตร และนโยบาย ซงรวมถงระเบยบปฏบตของฝายบรหาร

จากผลการประเมนดงกลาวเหนวาการควบคมภายในของ (ชอหนวยรบตรวจ) ส าหรบปสนสดวนท ...... เดอน..................... พ.ศ. ....... เปนไปตามระบบการควบคมภายในทก าหนดไว มความเพยงพอและบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในตามทกลาวในวรรคแรก

(อนง การควบคมภายในยงคงมจดออนทมนยส าคญ ดงน1.............................................................................................................................................................................2.......................................................................................................................................................................) ลายมอชอ....................................................... (ชอหวหนาหนวยรบตรวจ) ต าแหนง....................................................... วนท........เดอน.......................พ.ศ..............

เรยน (คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน / ผก ากบดแล / คณะกรรมการตรวจสอบหรอคณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผล ภาคราชการ)

หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (ปอ.1)

69

รายงานผลการสอบทานการประเมนการควบคมภายใน

ของผตรวจสอบภายใน (ปส.)

เรยน (หวหนาหนวยรบตรวจ / ผบรหารสงสดของหนวยรบตรวจ)

ขาพเจาไดสอบทานการประเมนระบบการควบคมภายในของ (ชอหนวยรบตรวจ) ส าหรบป

สนสดวนท ..... เดอน.................. พ.ศ. .... การสอบทานไดปฏบตอยางสมเหตสมผลและระมดระวง

อยางรอบคอบ ผลการสอบทานพบวาการประเมนผลการควบคมภายในเปนไปตามวธการทก าหนด

ระบบการควบคมภายในมความเพยงพอและสามารถบรรลวตถประสงคของการควบคมภายใน

กรณไมมขอตรวจพบหรอขอสงเกต

อยางไรกตาม มขอสงเกตทมนยส าคญดงน

......................................................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................

...................กรณมขอตรวจพบหรอขอสงเกตทมนยส าคญ

รายงานของผตรวจสอบภายใน

ชอผรายงาน.......................................................

(ชอหวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน)

ต าแหนง..............................................................

วนท............เดอน...........................พ.ศ..............

70

แจงแผนการปรบปรงฯ ใหผทเกยวของทราบและใหถอปฏบตโดยทวกน

ตดตามผลการด าเนนการตามแผนฯ ในงวดถดไป

71

การบนทกการประเมนเปนลายลกษณอกษร

ขนตอนท 3

จดเตรยมเครอง

มอการประเมน

1.แบบประเมน

องคประกอบของการ

ควบคมภายใน

(ภาคผนวก ก)

2.แบบสอบถาม


ภายใน

(ภาคผนวก ข)

รายงานการประเมนผลระดบหนวยรบตรวจ ควรประกอบดวย

- ขอมลเกยวกบภารกจและวตถประสงคของหนวยรบตรวจ

โดยรวม

- ค าอธบายเกยวกบหนวยรบตรวจและกจกรรมตาง ๆ

ของหนวยรบตรวจ

- รายงานการประเมนผลการควบคมภายในของแตละกจกรรม

หรอแตละสวนงานยอยทผบรหารระดบสวนงานยอยตาง ๆ

รบผดชอบ

- เอกสารการมอบหมายความรบผดชอบในการประเมนผล

ระดบหนวยรบตรวจโดยรวม

72

การบรหารความเสยง

73

การบรหารความเสยง

หมายถง

กระบวนการทเปนระบบในการบรหารปจจยและควบคม

กจกรรมรวมทงกระบวนการด าเนนการตาง ๆ เพอลด

มลเหตของโอกาสทจะท าใหเกดความเสยหายจากการ

ด าเนนการทไมเปนไปตามแผน เพอใหระดบของความ

เสยงและผลกระทบทจะเกพขนในอนาคตอยในระดบท

ยอมรบได ควบคมได และตรวจสอบได

74

แนวคดพนฐานของการบรหารความเสยง

เปนกระบวนการทตองปรบเปลยนอยตลอดเวลา เพอให

สอดคลองกบการใชทรพยากรและการปฏบตงานของ

องคกร

เกดจากการปฏบต โดยบคลากรทกระดบขององคกร

ตองพจารณาความเสยงทเกยวของกบกลยทธตางๆของ

องคกร

น าไปใชทวทงองคกร – ไดรบการปฏบตในทกระดบ

รวมถงการมองความเสยงในระดบภาพรวมขององคกร

75

แนวคดพนฐานของการบรหารความเสยง

ความเสยงทยอมรบได – เพอความส าเรจของพนธกจหรอวสยทศนขององคกร

ใหความมนใจอยางสมเหตสมผล

เปนเครองมอทน าไปสการบรรลวตถประสงค

76

ประเภทของความเสยง

ความเสยงดานกลยทธ

(Strategic Risk)

ความเสยงดานการปฏบตงาน(Operational

Risk)

ความเสยงดานการเงน

(Financial Risk)

ความเสยงดานการปฏบตตามกฏระเบยบ

(Compliance Risk)

ความเสยงดานความปลอดภย(Hazard Risk)

77

ระดบของการบรหารความเสยง

แบงออกเปน 4 ระดบ

1. ความเสยงระดบองคกร (Enterprise Risk)

2. ความเสยงระดบหนวยงาน (Business Risk)

3. ความเสยงระดบปฏบตการ (Functional Risk)

4. ความเสยงในเหตการณ (Event Risk)

78

ระดบของการบรหารความเสยง(ตอ)

1. ความเสยงระดบองคกร (Enterprise Risk)

“ความเสยงทจะท าใหการด าเนนงานโดยภาพรวมของ

องคกรไมบรรลตามวตถประสงคและเปาหมาย..” เชน

- ความผดพลาด เรอง การก าหนดนโยบาย การ

ก าหนดโครงสรางการจดการ

- การเปลยนแปลงอยางรวดเรวทางเทคโนโลย

- การจดเกบรายไดไมเปนไปตามเปาหมาย

79


2. ความเสยงระดบหนวยงาน (Business Risk)

“ความเสยงทจะท าใหการด าเนนงานในแตละ

หนวยงาน/กลมงานและสายงานไมบรรลตาม

วตถประสงคและเปาหมายของหนวยงาน” เชน

- ความเสยงจากการบรหารจดการในกระบวนการ

ท างานตาง ๆ ทไมมประสทธภาพ

80


3. ความเสยงในระดบปฏบตการ (Functional Risk)“ความเสยงทเกดจากปจจยภายในซงอยภายใตการควบคมของ

ฝายบรหาร การปองกน/ลดความเสยงท าไดโดย จดใหม

กจกรรมการควบคมอยางเพยงพอและเหมาะสม...” เชน

- ไมมการควบคมการจดท ารายงานของเจาหนาทและไมจดสง

รายงานภายในเวลาก าหนด

- แบบรายงานทจดท าขาดการควบคมและตดตามอยางใกลชด

81


4. ความเสยงในเหตการณ (Event Risk)“ความเสยงทไมไดเกดเปนประจ าแตเปนเหตการณ

พเศษทเกดขนไดในทกระดบขององคกร..” เชน

- กรณมภยธรรมชาต

82

กระบวนการบรหารความเสยง

ตามหลกการของ Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO)

83

สภาพแวดลอมในองคกร (Internal Environment)

วฒนธรรมขององคกร

จรยธรรมของบคลากร

สภาพแวดลอมในการท างาน

มมมองและทศนะคตทมตอความเสยง

ปรชญาในการบรหารความเสยง

ระดบความเสยงทองคกรสามารถยอมรบได (Risk Appetite)

84

การก าหนดวตถประสงค (Objective Setting)

ความเสยงเปนสงทสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคขององคกร ดงนนการก าหนดและท าความเขาใจในวตถประสงคขององคกรจงเปนขนตอนแรกทตองกระท าเพอก าหนดหลกการและทศทางในกระบวนการบรหารความเสยง

85

การระบเหตการณ (Event Identification)

มเหตการณหรออปสรรคใดทอาจเกดขนและสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคทองคกรไดตงไว

พจารณาทงปจจยภายในและภายนอก และใหครอบคลมในทกประเภทของความเสยงเพอใหผบรหารไดรบขอมลทเพยงพอในการน าไปบรหารจดการได

ปจจยเสยงทไมไดถกระบในขนตอนนจะไมถกน าไปบรหารจดการซงอาจกอใหเกดความเสยหายแกองคกรในภายหลงได

86

แนวทางในการระบเหตการณ

แตงตงคณะท างานตรวจสอบความเสยง (Risk Review Team) คอการก าหนดตวคณะท างานไมวาจะเปนบคลากรในองคกรหรอจดจางผเชยวชาญใหเขามาท าการศกษาขอมลเอกสาร สมภาษณและระดมสมองกบเจาหนาททกระดบ เพอพฒนาฐานขอมลเกยวกบความเสยงทองคกรเผชญอยใหครอบคลมทกภารกจขององคกร

87

แนวทางในการระบเหตการณ

การประเมนดวยตนเอง (Risk Self Assessment) เปนแนวทางจากดานลางสดานบน (Bottom up approach) คอการใหเจาหนาททกระดบไดทบทวนวากจกรรมทตนเองท าอยทกวนมความเสยงอะไรบาง แลวเสนอตอผบงคบบญชา ซงแนวทางนอาจท าโดยใชแบบสอบถาม หรอการจดสมมนาเชงปฏบตการเพอระบความเสยงในแตละดาน

88

ค าถามทใชในการระบเหตการณ

อะไรทจะท าใหการด าเนนกจกรรมนนๆ

ไมบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค/เปาหมาย

การกระท าหรอเหตการณใดทขดขวางหรอ

เปนอปสรรคในการด าเนนกจกรรม

ไมใหบรรลผลส าเรจ

อะไรทจะท าใหเกดความเสยหาย การสญเปลา

การรวไหล หรอความผดพลาด

การระบเหตการณ

89

การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

ประเมนวาแตละปจจยเสยงนนมโอกาสทจะเกดมากนอยเพยงใด และหากเกดขนแลวจะสงผลกระทบตอองคกรรนแรงเพยงใด และน ามาจดล าดบวาปจจยเสยงใดมความส าคญมากนอยกวากนเพอจะไดก าหนดมาตรการตอบโตกบปจจยเสยงเหลานนไดอยางเหมาะสม

ประเมนผลกระทบ (Impact)

ประเมนโอกาสทจะเกด (Likelihood)

ค านวณระดบความเสยง (Risk Exposure) เพอจดล าดบ

90

การจดล าดบความเสยง

ค านวณระดบความเสยง (Risk Exposure) เทากบผลคณของคะแนนระหวางโอกาสทจะเกดกบความเสยหายเพอจดล าดบความส าคญ และใชในการตดสนใจวาความเสยงใดควรเรงจดการกอน

จดท าแผนภมความเสยงเพอใหผบรหารและคนในองคกรไดเหนภาพรวมวาความเสยงมการกระจายตวอยางไร

91

การตอบสนองความเสยง (Risk Response)

พจารณาหาแนวทางเพอจะจดการกบความเสยงเพอใหระดบความเสยงลดลงจนอยในระดบทสามารถยอมรบได (Risk Tolerance)

การเลอกแนวทางทจะจดการกบความเสยงนนตองอยบนพนฐานของการเปรยบเทยบระหวางตนทนทจะเกดขนจากแนวทางนนๆกบผลประโยชนทองคกรจะไดรบวามความคมคาตอองคกรหรอไม

92

วธตอบสนองตอความเสยง

หลกเลยงความเสยง

AVOIDลดความเสยง

REDUCE

แบงปนความเสยงSHARE

ยอมรบความเสยง

ACCEPT

93

การพจารณาเลอกแผนจดการความเสยง

ศกษาความเปนไปไดและคาใชจายของแตละทางเลอก

วเคราะหถงผลไดผลเสยของแตละทางเลอก

- ผลได คอผลลพธทเกดขนเมอน ามาตรการนนมาใชลดความเสยง อาจเกดขนในทนท หรอในระยะยาว

- ผลเสย ไดแก ตนทน เวลา หรอความสะดวกทเสยไป รวมไปถงความเสยงทอาจเกดขนไดในอนาคต

94

กจกรรมควบคม (Control Activities) ภายใตแนวทางตางๆทเลอกนนจะประกอบไปดวยกจกรรมตางๆทก าหนดขนเพอทจะตอบสนองตอความเสยง กจกรรมควบคมในทนประกอบดวยความคดรเรมใหมๆและกจกรรมทชวยลดความนาจะเปนทเหตการณทเปนความเสยงจะเกดขนหรอลดความเสยหายเมอเหตการณนนไดเกดขน การก าหนดกจกรรมควบคมจงมความครอบคลมมากกวาการควบคมภายใน ก าหนดตวผรบผดชอบในแตละกจกรรม ระยะเวลาในการปฏบต การวเคราะหตนทนและผลประโยชนของกจกรรมซงประกอบดวยคาใชจายส าหรบกจกรรม และระดบความเสยงทคงเหลอจากการปฏบตกจกรรม

95

สารสนเทศและการสอสาร

( Information and Communication

สารสนเทศ หมายถง ขอมลขาวสารทใชในการ

บรหาร ซงเปนขอมลเกยวกบการเงนและไมใช

การเงน รวมทง ขอมลขาวสารอน ๆ ทงจากแหลง

ภายในและภายนอก

การสอสาร หมายถง การรบและสงขอมลระหวาง

กน เพอใหเกดความเขาใจอนดระหวางบคคล ซงม

หนาทความรบผดชอบในงานทสมพนธกน การ

สอสารจะเกดไดทงภายในและภายนอกหนวยงาน

96

Sp 7: สวนราชการตองมการวเคราะหและจดท า แผนบรหารความเสยงตามมารฐาน COSOการก าหนดเปาหมายการบรหารความเสยง

การระบความเสยงตาง ๆ

การประเมนความเสยง

กลยทธทใชในการจดการกบแตละความเสยง

กจกรรมการบรหารความเสยง

ขอมลและการสอสารดานบรหารความเสยง

การตดตามผลและเฝาระวงความเสยงตาง ๆ

97

ปจจยเสยง

การระบปจจยเสยง พจาณาจากปจจยเสยงในหลายดานความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk: S)ความเสยงดานการด าเนนงาน (Operation Risk: O)ความเสยงดานการเงน (Financial Risk: F)ความเสยงดานการปฏบตตามกฎหมาย/กฎระเบยบ (Compliance Risk: C)

98

ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk: S)เกยวของกบการบรรลเปาหมายและพนธกจในภาพรวม โดยความเสยงทอาจจะเกดขนเปนความเสยงเนองจากการเปลยนแปลงของสถานการณและเหตการณภายนอก สงผลตอกลยทธทก าหนดไวไมสอดคลองกบประเดนยทธศาสตร/วสยทศน หรอเกดจากการก าหนดกลยทธทขาดการยอมรบและโครงการไมไดน าไปสการแกไขปญหา หรอการตอบสนองตอความตองการของผรบบรการหรอผมสวนไดเสย

99

ความเสยงดานการด าเนนงาน (Operation Risk: O)

เกยวของกบประสทธภาพ ประสทธผลหรอผลการปฏบตงาน โดยความเสยงทอาจเกดขนเปนความเสยง เนองจากระบบงานภายในองคกร/กระบวนการ/เทคโนโลยหรอนวตกรรมทใช / บคลากร/ความเพยงพอของขอมล สงผลตอประสทธภาพ ประสทธผลในการด าเนนโครงการ

100

ความเสยงดานการเงน (Financial Risk: F)

เปนความเสยงเกยวกบการบรหารงบประมาณและการเงน เชน

* การบรหารการเงนไมถกตอง* ไมเหมาะสม ท าใหท าใหขาดประสทธภาพ

และไมทนตอสถานการณ* การประมาณการงบประมาณไมเพยงพอและไม

สอดคลองกบขนตอนการด าเนนการ

101

ความเสยงดานการปฏบตตามกฎหมาย/กฎระเบยบ (Compliance Risk: C)

เกยวของกบการปฏบตตามกฎ ระเบยบตาง ๆ โดยความเสยงทอาจเกดขนเปนความเสยงเนองจาก* ความไมชดเจน* ความไมทนสมย* ความไมครอบคลมของกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ * การท านตกรรมสญญา การรางสญญาทไมครอบคลมการด าเนนงาน

102

ความเสยงเรองธรรมาภบาลความเสยงเรองธรรมาภบาลทอาจเกดขนจากการด าเนนแผนงาน/โครงการ เพอใหเปนไปตามหลกธรรมาภบาล ไดแกประสทธผล ( Effectieness) ประสทธภาพ ( Efficiency) การมสวนรวม ( Participation) ความโปรงใส (Transparency) การตอบสนอง ( Responsiveness)

103

ความเสยงเรองธรรมาภบาล(ตอ)

ภาระรบผดชอบ (Accoutability)

นตธรรม (Rule of Law)

การกระจายอ านาจ (Decentralization)

ความเสมอภาค (Equity)

การมงเนนฉนทามต (Consensus Oriented)

104

การระบและวเคราะหความเสยง

กระบวนการหลก ................................หนวยงาน .........................................

กระบวนการปฏบตงาน

งาน/โครงการ/กจกรรม

(1)

วตถประสงคของกระบวนการปฏบตงาน

งาน/โครงการ/กจกรรม

(2)

รหสปจจยเสยง(3)

ระบความเสยง (4)

ประเภทความเสยง

(5)

แหลงทมาความเสยงเกดจาก

ปจจยวเคราะหความเสยง

ภายใน (6)

ภายนอก

(7)

โอกาส

(8)

ผลกระทบ(9)

ระดบความเสยง (10)

ล าดบดบความเสยง (11)

แบบ RM - 1

105

การวเคราะหโอกาสและผลกระทบของความเสยง

กระบวนการหลก ..........................หนวยงาน .......................................

.

รหสปจจยเสยง (1)

ระบความเสยง (2)ล าดบความ

เสยง(3)โอกาส (4) ค าอธบาย (5)

ผลกระทบทไดรบ (6)

ค าอธบาย (7)

แบบ RM – 1(1)

106

การประเมนผลการควบคมและการจดการความเสยง

กระบวนการหลก.............................หนวยงาน ....................................

รหสปจจย

เสยง (1)


ล าดบ

ความ

เสยง (3)

กจกรรมควบคมภายในหรอการจดการทมอย (กรณ

(4)

หรอการจดการทมอย

ความเสยงทเหลออย(เพอน าไปปรบปรงในปถดไป)

(6)

เพยงพอ พอใชตอง

ปรบปรง

-5

แบบ RM - 2

107

แผนการจดการความเสยงกระบวนการหลก.........................................................หนวยงาน ...................................................................



ล าดบความเสยง (3)

ระบการจดการความเสยง

วธการด าเนนการ

จดการความเสยง (9)

ผลทคาดวาจะไดรบ (10)

ระยะเวลาด าเนนการ/ผรบผดชอบ

(11)

หมายเหต (12)ยอมรบ

(4)หลก

เลยง (5)

ถายโอน (6)

ลดความเสยง

กจกรรควบคม

(7)

แผนมาตรการ (8)

แบบ RM - 3

108

การตดตามการจดการความเสยง

กระบวนการหลก.........................................................หนวยงาน .................................................................



วธการด าเนนการจดการความเสยง(3)


(4)

ระยะเวลาทก าหนด (5)

รอยละความ (6)

ผลการด าเนนการ (7)

ปญหาและแนว

ทางแกไข (8)

แบบ RM - 4

109

สถานทตดตอส านกก ากบและพฒนาการตรวจสอบภาครฐกรมบญชกลาง

โทรศพท : 0-2127-7284-7

โทรสาร : 0-2127-7127

E-mail address : [email protected]

http://www.cgd.go.th web page บญชและตรวจสอบภายใน

ก ากบและพฒนาการตรวจสอบภาครฐ

Documents

บริหารความเสี่ยงและการควบคุม20 มิ.ย.56