T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Kasım 2018

Ankara

2018 Yılı Ekim Ayı Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesi

T.C.

TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2018 YILI EKİM AYI SICAKLIK VE YAĞIŞ

DEĞERLENDİRMESİ

Kasım 2018

Ankara

~ i ~

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ……………………..………………………………………………………………….1

1. 2018 EKİM AYI SICAKLIKLIK DEĞERLENDİRMESİ .................................................... 2

1.1 Genel Değerlendirme ....................................................................................................... 2

1.2 Bölgesel Sıcaklık Değerlendirmesi .................................................................................. 5

1.3 2018 Yılı Ekim Ayı Ekstrem Sıcaklık Değerlendirmesi ................................................. 6

2. 2018 EKİM AYI YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ ................................................................. 9

2.1 Genel Değerlendirme ....................................................................................................... 9

2.2 Bölgesel Yağış Değerlendirmesi …………………………………………………….. 11

2.3. Havzalara Göre Yağış Değerlendirmesi ........................................................................ 15

2.4 Yağışlı Gün Sayısı ......................................................................................................... 16

Referanslar ............................................................................................................................... 16

~ 1 ~

ÖNSÖZ

Meteoroloji Genel Müdürlüğü olarak halkımızın ve

kamuoyunun bilinçlendirilmesi amacıyla aylık,

mevsimlik ve yıllık sıcaklık ve yağış

değerlendirmelerinden oluşan iklim analizleri

hazırlamaktayız.

Bilindiği üzere iklim başta tarım, su kaynakları, enerji ve

ulaştırma olmak üzere hemen hemen tüm sektörlerin faaliyetlerine etki eden

belirleyici bir faktördür. İklimdeki değişimlerin izlenmesi bu sektörlerin

gelecekteki planlamalarında önemli bir yer tutmaktadır. Akdeniz Havzasında yer

alan Türkiye iklim değişikliğinin sıcak hava dalgaları, orman yangınları,

kuraklık, sel, fırtına, dolu gibi olumsuz etkilerinden en fazla etkilenen bir

bölgede yer almaktadır. Değişen iklime bağlı olarak ekstrem hava olaylarının

sayısı ve şiddeti her geçen ay ve yıl artmaktadır.

Bu bültende geçtiğimiz ayla ilgili sıcaklık ve yağış gözlemlerinin 1981-2010

iklim periyodundaki normalleri ile karşılaştırmaları, Türkiye genelinde

gerçekleşen ekstrem sıcaklık ve yağış durumları, bölgesel sıcaklık ve yağış

değerlendirmeleri ile havzalara göre yağış değerlendirmeleri ve yağışlı gün

sayıları ile ilgili değerlendirmeler mevcuttur.

Hazırladığımız iklim raporlarına tüm kamuoyunun ve ilgili sektörlerin

https://www.mgm.gov.tr web sitemizin “Analizler” başlığı altından erişmesi

mümkündür.

Bu rapor ve değerlendirmelerin halkımızın ve kamuoyunun bilinçlendirilmesi,

hava ve iklim olayları konusunda hazırlıklı olmaları, sektörel planlama

faaliyetlerinde iklim faktörünün dikkate alınması, bununla birlikte tarım ve gıda

güvenliği ile afet risklerinin azaltılmasına yönelik uyum ve zarar azaltma

çalışmalarında karar alıcılara faydalı olmasını diliyoruz.

En derin saygılarımla.

Volkan Mutlu COŞKUN

Meteoroloji Genel Müdürü

~ 2 ~

1. 2018 EKİM AYI SICAKLIKLIK DEĞERLENDİRMESİ

1.1 Genel Değerlendirme

2018 yılı Ekim ayında ortalama sıcaklıklar Marmara Bölgesinin Edirne, İstanbul, Sakarya ve Yalova

dışında kalan yerleri, Ege Bölgesi, Akdeniz Bölgesinin Alanya, Anamur, Silifke, Finike, Kaş ve

İskenderun dışında kalan yerleri, İç Anadolu bölgesinin Eskişehir, Kırşehir ve Polatlı dışında kalan

yerleri, Batı Karadeniz bölgesinin iç kısımları, Doğu Anadolu bölgesinin Ardahan, Kars, Doğubayazıt,

Malatya, Bitlis, Hakkari, Ergani, Elbistan, Başkale ve Yüksekova çevreleri ile Güneydoğu Anadolu

Bölgesinin Siirt, Diyarbakır, Cizre ve Ceylanpınar dışında kalan yerleri mevsim normalleri civarında

gerçekleşirken, yurdumuzun diğer bölgelerinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir.

Şekil 1. 2018 yılı Ekim ayı ortalama sıcaklık anomalileri

Uzun yıllar Ekim ayı ortalama sıcaklığı 15.2°C iken, 2018 Ekim ayı 16.3°C ile normallerinin

1.1°C üzerinde gerçekleşmiştir. (Şekil 2).

Şekil 2. Türkiye Ekim ayı ortalama sıcaklık sapması

~ 3 ~

1981-2010 ortalamasından sapmalar dikkate alındığında ise, 2018 yılı Ekim ayında ortalama

sıcaklıkları Muğla, Elmalı ve Isparta dışında tüm yurtta normallerinin üzerinde geçerken

Doğu Karadeniz’deki anomalilerin daha yüksek (uzun yıllar ortalamaların 2.1-2.9°C

üzerinde) olduğu görülmüştür. (Şekil 3).

Şekil 3. 2018 yılı Ekim ayı ortalama sıcaklık farkları

Uzun yıllar Ekim ayı sıcaklıkları dikkate alındığında 2018 Ekim ayı, son 48 yılda gerçekleşen

en sıcak 10. Ekim olarak gerçekleşmiştir (Şekil 4).

Şekil 4. Uzun Yıllar Ekim ayı Ortalama Sıcaklık Sıralaması

~ 4 ~

Şekil 5. Ekim ayı uzun yıllar ortalama sıcaklık dağılımı.

Şekil 6. 2018 yılı Ekim ayı ortalama sıcaklıkları

2018 yılı Ekim ayında Türkiye geneli ortalama sıcaklıklarda alt ve üst limit 7.3-24.8°C ile

uzun yıllık alt ve üst limit değerlerinin (6.0-23.0°C) üzerinde gerçekleşmiştir. (Şekil 5-6).

2018 Ekim ayında ortalama sıcaklıklar Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde en

yüksek değerlerine ulaşırken, Kars, Ardahan Erzurum ve Sivas civarı en düşük ortalama

sıcaklıkların gerçekleştiği yerler olmuştur.

~ 5 ~

1.2 Bölgesel Sıcaklık Değerlendirmesi

Marmara Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Edirne, İstanbul, Sakarya ve Yalova dolaylarında

mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşirken, bölgenin diğer kesimlerinde mevsim

normalleri civarında gerçekleşmiştir. Bölgenin Ekim ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 15.4°C

iken, 2018 Ekim ayı 16.7°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 14.7°C olarak

Bilecik’te, en yüksek ortalama sıcaklık ise 18.2°C olarak İstanbul Kadıköy’de

gerçekleşmiştir.

Ege Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, bölgenin tamamında mevsim normalleri civarında

gerçekleşmiştir. Bölgenin Ekim ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 16.8°C iken, 2018 Ekim ayı

17.4°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 13.1°C olarak Kütahya’da, en

yüksek ortalama sıcaklık ise 21.9°C olarak Datça’da gerçekleşmiştir.

Akdeniz Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Alanya, Anamur, Silifke, Finike, Kaş ve İskenderun

dolaylarında mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşirken, bölgenin diğer kesimlerinde

mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir. Bölgenin Ekim ayı uzun yıllar ortalama

sıcaklığı 18.9°C iken, 2018 Ekim ayı 19.6°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama

sıcaklık 11.5°C olarak Göksun’da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 24.6°C olarak

İskenderun’da gerçekleşmiştir.

İç Anadolu Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Eskişehir, Kırşehir ve Polatlı dolaylarında mevsim

normallerinin üzerinde gerçekleşirken, bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normalleri

civarında gerçekleşmiştir. Bölgenin Ekim ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 12.1°C iken, 2018

Ekim ayı 13.3°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 9.6°C olarak Kangal’da,

en yüksek ortalama sıcaklık ise 15.0°C olarak Çiçekdağı’nda gerçekleşmiştir.

Karadeniz Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Zonguldak, Bartın, Bolu, Kastamonu, Karabük,

Merzifon, Tosya ve Osmancık dolaylarında mevsim normalleri civarında gerçekleşirken,

bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. Bölgenin Ekim

ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 14.0°C iken, 2018 Ekim ayı 15.7°C olarak gerçekleşmiştir.

En düşük ortalama sıcaklık 11.6°C olarak Bayburt’ta, en yüksek ortalama sıcaklık ise 19.3°C

olarak Sinop’ta gerçekleşmiştir.

Doğu Anadolu Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Ardahan, Kars, Sarıkamış, Doğubayazıt,

Malatya, Bitlis, Hakkari, Divriği, Ahlat, Sarız, Ergani, Elbistan, Başkale ve Yüksekova

dolaylarında mevsim normalleri civarında gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde mevsim

normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. Bölgenin Ekim ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı

11.6°C iken, 2018 Ekim ayı 12.9°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 7.3°C

olarak Sarıkamış’ta, en yüksek ortalama sıcaklık ise 18.7°C olarak Ergani’de gerçekleşmiştir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Siirt, Diyarbakır, Cizre ve Ceylanpınarı

dolaylarında mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde

mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir. Bölgenin Ekim ayı uzun yıllar ortalama

sıcaklığı 19.0°C iken, 2018 Ekim ayı 20.1°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama

sıcaklık 18.1°C olarak Gaziantep’te, en yüksek ortalama sıcaklık ise 23.4°C olarak Cizre’de

gerçekleşmiştir.

~ 6 ~

Şekil 7. 2018 yılı Ekim ayı Bölgesel sıcaklık ortalamalarının uzun yıllardan farkı

1.3 2018 Yılı Ekim Ayı Ekstrem Sıcaklık Değerlendirmesi

Ekim ayında en düşük sıcaklık -5.8ºC ile Erzurum’da, en yüksek sıcaklık ise 36.6ºC ile

Cizre’de tespit edilmiştir. Ekim 2018’de yeni ekstrem sıcaklık gerçekleşmemiştir.

Çizelge 1. 2018 Ekim ayı bazı indis değerleri

2018 İndisler Eylül İstasyon

Maksimum sıcaklık (TXx) (°C) 36.6 Cizre

Minimum sıcaklık (TNn) (°C) -5.8 Erzurum

Maksimum Sıcaklıkların Minimumu (TXn) (°C) 3.5 Ardahan

Minimum Sıcaklıkların Maksimumu (TNx) (°C) 25.5 İskenderun, Samandağ

Günlük sıcaklık farkı (en büyük) (DTR) (°C) 17.8 Gemerek

Donlu günler Tmin <0°C gün sayısı (FD0) 12 Ardahan

Tropik Geceler Tmin > 20°C gün sayısı (TR20) 22 İskenderun

Yaz Günleri Tmax > 25°C gün sayısı (SU25) 29 Alanya, İskenderun, Silifke

Buz Günleri Tmax < 0°Cgün sayısı (ID0) 0

27 istasyonda ayın 1 ve 12‘sinden itibaren sıcak hava dalgası

31 istasyonda ayın 25 ve 26‘sından itibaren soğuk hava dalgası görülmüştür.

~ 7 ~

Şekil 8. Uzun yıllar Ekim ayı maksimum sıcaklık dağılımı.

Şekil 9. 2018 yılı Ekim ayı maksimum sıcaklık dağılımı.

2018 yılı Ekim ayında Türkiye geneli maksimum sıcaklıklar (22.7, 36.6°C) uzun yıllık alt ve

üst limit değerlerinin (24.4, 41.5°C) altında kalmıştır (Şekil 8-9). 2018 Ekim ayında

maksimum sıcaklıklar Şanlıurfa, Şırnak ve Adana’da en yüksek değerlerine ulaşırken, Van,

Kars, Ardahan, Zonguldak, kayseri, Sivas ve Trakya kesiminde en düşük değerlerine

ulaşmıştır (Şekil 9).

~ 8 ~

Şekil 10. Uzun yıllar Ekim ayı minimum sıcaklık dağılımı.

Şekil 11. 2018 yılı Ekim ayı minimum sıcaklık dağılımı.

2018 yılı Ekim ayında Türkiye geneli minimum sıcaklıklar (-5.8, 13.8°C) ile uzun yıllar alt ve

üst limit değerlerinin (-20.1, 9.6°C) oldukça üzerinde gerçekleşmiştir (Şekil 10-11). 2018

Ekim ayında minimum sıcaklıkların görüldüğü yerler Kütahya, Konya, Kayseri, Sivas,

Erzurum, Van, Kars ve Ardahan illeri olmuştur (Şekil 11).

~ 9 ~

2. YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ

Yağışlar 2018 Ekim ayında Türkiye genelinde normaline göre %23.9 artma göstermiştir.

(Çizelge 2, Şekil 12).

Çizelge 2. 2018 Yılı Ekim ayı Türkiye geneli yağış

2018 EKİM YAĞIŞ

Türkiye

Geneli

Yağış (mm) Normali 1981-2010 (mm) Normalden Sapma (%)

63.2 51.0 23.9 ARTMA

Şekil 12. 2018 Ekim ayı yağışlarının uzun yıllar normallerinden sapması

2.1.Genel Değerlendirme

Ekim ayı yağışları ülke genelinde normalinin üzerinde gerçekleşti. Yağışlar Mardin, Muş,

Hakkâri arasında kalan bölgede, Adıyaman Kahramanmaraş çevrelerinde ve Niğde’nin güney

kesimlerinde normallerine göre %100’den fazla artış gösterdi. Kırklareli’nin doğusundan

Düzce’ye kadar uzanan kıyı kesimleri ve İstanbul’da, Trabzon’un batı kesimleri, Çanakkale,

Samsun ve Adıyaman civarlarında, Mersin’in kuzeydoğu kesimlerinde normallerine göre

%100’den fazla artış gösterdi. Antalya ve İstanbul’un büyük kesiminde, Balıkesir’in

güneyinde ise %50’nin üzerinde azalma gözlendi (Şekil 13).

~ 10 ~

Şekil 13. 2018 Ekim ayı yağışları, normalleri ve normallerinden sapması

~ 11 ~

2.2. Bölgesel Yağışlar

Ekim ayında Marmara ve Karadeniz bölgeleri normallerinin altında yağış alırken diğer

bölgeler normallerin üzerinde yağış almıştır. En yüksek artış değeri %94.8 ile Güneydoğu

Anadolu Bölgesi’nde gerçekleşmiştir. En yüksek azalma değeri %31.2 ile Marmara

Bölgesi’nde görülmektedir (Çizelge 3; Şekil 14).

Çizelge 3. 2018 Yılı Ekim ayı bölgesel yağış

2018 YILI EKİM AYI BÖLGESEL YAĞIŞ

Bölge Yağış (mm) Normali 1981-2010 (mm) Normalden Sapma (%)

Marmara 46.3 67.3 31.2 AZALMA

Ege 44.4 41.5 7.0 ARTMA

Akdeniz 66.2 49.4 34.0 ARTMA

İç Anadolu 50.0 33.9 47.5 ARTMA

Karadeniz 74.7 79.2 5.7 AZALMA

Doğu Anadolu 76.9 50.9 51.1 ARTMA

Güneydoğu Anadolu 71.7 36.8 94.8 ARTMA

Şekil 14. 2018 Yılı Ekim ayı bölgesel yağışlar ve normalleri

~ 12 ~

Marmara Bölgesi’nde en fazla yağış 62.6 mm ile Kocaeli’nde, en az yağış 33.2 mm ile

Edirne’de olmuştur (Şekil 15).

Şekil 15. Marmara Bölgesi illeri 2018 Ekim ayı yağışları ve normalleri

Ege Bölgesi’nde en fazla yağış 62.0 mm ile Muğla’da, en az yağış 34.4 mm ile İzmir’de

olmuştur (Şekil 16).

Şekil 16. Ege Bölgesi illeri 2018 Ekim ayı yağışları ve normalleri

~ 13 ~

Akdeniz Bölgesi’nde en fazla yağış 106.0 mm ile Osmaniye’de, en az yağış 36.1 mm ile

Burdur’da olmuştur (Şekil 17).

Şekil 17. Akdeniz Bölgesi illeri 2018 Ekim ayı yağışları ve normalleri

İç Anadolu Bölgesi’nde en fazla yağış 64.5 mm ile Niğde’de, en az yağış 38.8 mm ile

Eskişehir’de olmuştur (Şekil 18).

Şekil 18. İç Anadolu Bölgesi illeri 2018 Ekim ayı yağışları ve normalleri

~ 14 ~

Karadeniz Bölgesi’nde en fazla yağış 183.3 mm ile Rize’de, en az yağış 52.7 mm ile

Karabük’te olmuştur (Şekil 19).

Şekil 11. Karadeniz Bölgesi illeri 2018 Ekim ayı yağışları ve normalleri

Doğu Anadolu Bölgesi’nde en fazla yağış 140.6 mm ile Bitlis’te, en az yağış 41.4 mm ile

Iğdır’da olmuştur (Şekil 20).

Şekil 20. Doğu Anadolu Bölgesi illeri 2018 Ekim ayı yağışları ve normalleri

~ 15 ~

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde en fazla yağış 119.3 mm ile Siirt’te, en az yağış 46.7 mm

ile Şanlıurfa’da olmuştur (Şekil 21).

Şekil 21. Güneydoğu Anadolu Bölgesi illeri 2018 Ekim ayı yağışları ve normalleri

2.3. Havzalara göre yağışlar

2018 yılı Ekim ayında 25 su havzasında Meriç-Ergene, Marmara, Susurluk, Kuzey Ege,

Antalya, Batı Karadeniz ve Çoruh havzaları haricinde yağışlarda artma görülmüştür. En fazla

yağış 124.8 mm değeri ile Doğu Karadeniz Havzasında, en az yağış 32.5 mm değeri ile Kuzey

Ege Havzasında gerçekleşmiştir. Normale göre en çok azalma %27.1 ile Marmara Havzasında

görülürken, en yüksek artış değeri %81.4 ile Ceyhan Havzasında olmuştur (Şekil 22).

Şekil 22. 2018 Ekim ayı havzalara göre yağışlar ve normalleri

~ 16 ~

2.4. Yağışlı gün sayısı

2018 yılı Ekim ayı yağışlı gün sayısı haritasına göre Trabzon, Bayburt, Gümüşhane, Ordu,

Yozgat ve Kütahya’nın bazı kesimleri 15 ile 20 gün yağış almıştır. Muğla, Aydın ve

Antalya’nın bazı kıyı kesimleri ise 3 günden az yağış almıştır (Şekil 23).

Şekil 23. 2018 Ekim ayı yağışlı günler sayısı.

Referanslar

https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/sicaklik-analizi.aspx

https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/yagis-raporu.aspx

https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/havzalara-gore-yagis.aspx

https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklik-analizi.aspx