71
GERNIKA 1937 - 2018 ERAKUSKETA IBILTARIA / EXPOSICIÓN ITINERANTE

2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

  • Upload
    others

  • View
    39

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

PORTADA (Colores monocromos)

GERNIKA 1937 - 2018

ERAKUSKETA IBILTARIA / EXPOSICIÓN ITINERANTE

Page 2: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

Exposición: “Gernika 1937-2018” ©Curator: Massimiliano Tonelli (crítico de arte / poeta / artista y escritor) ©Textos: Nazim Hikmet, I come and stand at every door ©Obedienta et Pax MT. ©Impresión: Gráficas Gaubeca - Tel: 946 250 274

Depósito LEGAL: Nº BI-139-2018

Page 3: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GERNIKA 1937-2018ERAKUSKETA IBILTARIA / EXPOSICIÓN ITINERANTE

Page 4: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

EGUTEGIA

GERNIKA-LUmO Elai-Alai aretoa2018ko urtarrilaren 12tik 30eraInaugurazio eguna: 12, 19:00etanErrezital Poetikoa 19:30ean. Olerkariak: Daniela Bartolomé, Marisa Campo, Dori Campos,Cristina Romea, Sainz de Murieta, José Serna Andres, Kirmen Uribe-Xabier Aburruzaga (trikitixa)Kontzertua Interpreteak: Jon Anton (Piano pieza bakarra estreinaldia), Xiara (abestiak), Dania d’Alfonso (Casta Diva) - Sueño de Caliopes (bikotea) eta Xabier Aburruzaga (Trikitixa)

SESTAO Musika eskolako Erakusketa Aretoa2018ko otsailaren 1etik 28raInaugurazio eguna: 1,19:00etanKontzertua 20:00etan. Interpreteak: Jon Anton (Piano pieza bakarra, estreinaldia) etaPerformantzea: Massimiliano Tonelliren “Los Dormidos-Muertos”

BASAURI Arizko Dorretxea Kultur Etxea2018ko martxoaren 2tik 24raInaugurazio eguna: 2, 19:00etanErrezital Poetikoa 19:30ean. Olerkariak: Daniela Bartolomé, Cristina Romea,Iñaki Sainz de Murieta, José Serna Andres, Kirmen Uribe eta Nazim Hikmet....

ZARAUTZ Sanz Enea Kultur Etxea2018ko maiatzaren 10etik ekainaren 3raInaugurazio eguna: 10, 19:00etanPerformantzea: Massimiliano Tonelliren “Los Dormidos-Muertos”

KARRANTZA Karrantza bailarako Kultur Etxea2018ko uztailaren 27tik abuztuaren 20raInaugurazio eguna: 20, 19:00etanErrezital Poetikoa 19:30ean. Olerkariak: Daniela Bartolomé, Marisa Campo, Dori Campos,Nazim HikmetBideo proiekzioa: Müller-Tonelliren “Pintura baten deskribapena”

ORTUELLA OKE Kultur Etxea2018ko Abuztuaren 24tik Irailaren 16raInaugurazio eguna: 4, 19:00etanKontzertua 19:30ean. Interpretea: Jon Anton (Piano pieza bakarra, estreinaldia)Performantzea: Massimiliano Tonelliren “Los Dormidos-Muertos”

BARAKALdO Udal Erakusketa Aretoa2018ko irailaren 19tik urriaren 10eraInaugurazio eguna: 19, 19:00etanErakusketaren bisita gidatua eta Performantzea: Massimiliano Tonelliren “Los Dormidos-Muertos”

PLENTZIA Goñi Portal Erakusketa Aretoa2018ko azaroaren 2tik 16raInaugurazio eguna: 2, 19:00etan

2

Page 5: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

CALENdARIO

GERNIKA-LUmO Sala Elai - Alai AretoaDel 12 al 31 de Enero de 2018 Inauguración: día 12 a las 19:00 h.Recital Poético: 19:30 h.Poetas-: Daniela Bartolomé, Marisa Campo, Dori Campos,Cristina Romea, Iñaki Sainz de Murieta, José Serna Andres, Kirmen Uribe-Xabier Aburruzaga (trikititxa)Concierto: Jon Anton (estreno obra para piano), Xiara (canciones), Dania d'Alfonso (Casta Diva)Sueño de Caliopes (dúo)

SESTAO Sala de Exposiciones del ConservatorioDel 1 al 28 de Febrero de 2018Inauguración día 1 a las 19:00 h.Concierto: Jon Anton (pieza única de piano)Performance -performer-: “Los Dormidos-Muertos” de Massimiliano Tonelli

BASAURI Kultur Etxea Torre de ArizDel 2 al 24 de Marzo de 2018Inauguración día 2 a las 19:00 h.Recital Poético a las 19:30 h. Poetas:Daniela Bartolomé, Cristina Romea, Iñaki Sainz de Murieta, José Serna Andres, Kirmen Uribe y Nazim Hikmet....

ZARAUTZ Sanz Enea Kultur EtxeaDel 10 de mayo al 3 de junio de 2018Inauguración día 10 a las 19:00 h.Performance: “Los Dormidos-Muertos” de Massimiliano Tonelli

KARRANTZA Kultur Etxea Valle de KarrantzaDel 20 de Julio al 24 de Agosto de 2018Inauguración día 20 a las 19:00 h.Recital Poético a las 19:30 h. -Poetas-:Daniela Bartolomé, Marisa Campo, Dori Campos, Cristina Romea, Iñaki Sainz de Murieta,José Serna Andres, Nazim Hikmet y Kirmen Uribe-Xabier Aburruzaga (trikititxa)Proyección Vídeo: “Descripción de un cuadro” de Müller-Tonelli

ORTUELLA Kultur Etxea OKEDel 24 de agosto al 16 de septiembre de 2018Inauguración día 6 a las 19:00 h. Concierto: a las 19:30 h.Intérprete: Jon Anton (Pieza única de piano) yPerformance: “Los Dormidos-Muertos” de Massimiliano Tonelli

BARAKALdO Sala de Exposiciones Biblioteca Municipal (Parque Trueba) Del 19 de Septiembre al 11 de octubre de 2018Inauguración día 19 a las 19:00 h.Visita Guiada y Performance: “I Dormiti” de Massimiliano Tonelli

PLENTZIA Sala de Exposiciones Goñi PortalDel 2 de al 16 de NoviembreInauguración día 2 a las 19:00 h.

3

Page 6: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da
Page 7: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mEmORY dOCUmENT

Page 8: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

COmE ANd STANd AT EVERY dOOR

I come and stand at every doorBut no one hears my silent treadI knock and yet remain unseenFor I am dead, for I am dead.

I’m only seven although I diedIn Hiroshima long agoI’m seven now as I was thenWhen children die they do not grow.

My hair was scorched by swirling flameMy eyes grew dim, my eyes grew blind Death came and turned my bones to dustAnd that was scattered by the wind.

I need no fruit, I need no riceI need no sweet, nor even breadI ask for nothing for myselfFor I am dead, for I am dead.

All that I ask is that for peaceYou fight today, you fight todaySo that the children of this worldMay live and grow and laugh and play.

VENGO Y mE PARO EN CAdA PUERTA

Vengo y me paro en cada puertaPero nadie oye mi pisada silenciosaLlamo y todavía no se vePorque estoy muerto, porque estoy muerto.

Sólo tengo siete años aunque me moríHace mucho tiempo en HiroshimaTengo siete años como estaba entoncesCuando los niños mueren no crecen.

Mi pelo fue quemado por las llamas de remolinoMis ojos se oscurecieron mis ojos ciegosLa muerte vino y convirtió mis huesos en polvoY eso fue esparcido por el viento.

No necesito fruta, no necesito arrozNo necesito dulces ni panNo pido nada para miPorque estoy muerto, porque estoy muerto.

Todo lo que pido es que por la pazPelaes hoy, peleas hoyPara que los niños de este mundoPuedan vivir y crecer y reírse y jugar....

Esta poesía del poeta turco Nazim Hikmet fue traducida en todos los idiomas del mundo, su éxito se produjo por haber sido cantada por el cantautor estadounidense Peter Seger, y por el grupo folk-country The Birds, y por el cantanteactor Kriss Cristofferson. Nzaim Hikmet nació en la ciudad griega de Salónica (pero entonces estaba bajo el Imperio Otomano) el 20 de noviembre de 1901, y murió exiliado por ser marxista – comunista en Moscú, el 3 de junio de 1963. Hikmet es no solamente el más grande poeta turco del siglo XX, sino, según Pamuk, es el verso Universal de la Literatura Mundial y uno de los grandes de la poesía....

6

Page 9: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GERNIKA DÍA DE MERCADO...1937

7

Page 10: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GERNIKA 1937...PFORZHEIM 1944... DRESDE 1943...BERLIN 1945...OPERACIÓN GOMORRA

8

Page 11: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

WAR WAR IS OVER IF YOU WANT IT

WAR IS OVER IF YOU WANT IT

9

Page 12: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

¿POR QUE SIEMPRE HAY OTRA GERNIKA... LOS 4 JINETESDEL APOCALIPSIS: MUERTE, PESTE, HAMBRE Y GUERRA?

10

Page 13: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

SARRERA / INTROdUCCIÓN

Page 14: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da
Page 15: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

13

OBEdIENTIA ET PAX

“....Nik ez dakit nola egingo den hirugarren mundu-gerra, baina, bai nola egingoden laugarren mundu-gerra, harrika eta makilakadaka....”

-Albert Einstein-

Gerraren errealitatea, liluragarri izatetik urrun dago. Gerra ankerra, zikina, tristura eta miseriaz josita dago - gure aita Mario Zanettiren lagun batek, Duce-Mussoliniren diktadurak Errusiara bidali zuenak, sarritan kontatzen zizkidan kontakizun ikaragarriak, horietan ausartenek ere, elur artean zaurituta, ne-garrez oihukatzen zuten....Non zaude ama, lagun iezadazu!-, Gerra bizi duen edonork, ondotxo daki ez dela errepikatu behar. Haurtzaroan, -ni 1952ko apirilaren 13an jaio nintzen, Brescian - Lonbardia-, nik biziki jasan nuen PM- (polizia militarra) Estatu Batutetako marineak ziren, Italiak, herrialde traidorea ez ezik (Mussolinik 1944an izenpetu zuen Konkordatua aliatuekin, Hitler traizionatuz) gerra galdu ere egin baitzuen. Eta beraz, Estatu Batuak herrialde Konkistatzaile gisa geratu zen; kargu politiko guztiak hartu zituen, Ministerioak, Alkatetzak, etab....; marineak Italiako kaleetan zehar ibiltzen ziren jeepetan sartuta, 21:00etan -etxeratze-agindua- ezarriz, inork ezin zuen kalera irten, ezta kaleetan taldean paseatu eta hitz egitea debekatuta zegoen....-Italiako zineman horren gaineko film asko dago. Gogoratzen dut Ros-seliniren “Paisá” maisulana. Nik bizi izandakoa erakusten du. Egoera honek Palmiro Togliatti Defentsa Ministroak, komunista bera, 1960an Lege Dekretua sinatu arte iraun zuen.- Gerraren ankerkeria jasan eta bizi izan dut, 1980an eta 1983ra arte, orduan Ekialde Hurbilera joan nintzenen, Lonbardia Eskual-deko Laguntza Humanitariorako enpresa batekin. Han Irán, Irak, Azerbaijan, Jaffa, Libano, Palestina, Oman, Siria, Yemen, Kurdistan, Saudi Arabia, Suezeko Kanala, Persiar Golkoaren... arteko gerrak bizi izan nituen.Etxera, belaun bat larri zaurituta, bueltatu nintzenean tratamendu psikiatrikoa jaso behar izan nuen. Maitasunak salbatu ninduen, Maria Jesús ezagutu eta Artean babesa hartu bainuen. Horren arra-zoia gerraren izugarrikeria plazeboa ez izatea da. Gure amak kontatzen zidan, Bigarren Mundu-gerran, aireko erasoen, metrailadoreen eta su-bonba jasak botatzen zituzten bonbardaketen mehatxupean bizi zela. Batzuetan galdu egiten zen nire anaiarekin batera (artean 4 urteko haurra) babeslekura, beldurrak hartutako jende uholde baten artean joaten zenean.

Familiagatiko larritasun jasanezinak hartu zuen, eta aldi berean izugarrizko tristura eta ezintasuna, in-guruan ama, haur, nerabe asko hiltzen ikusten zituen bitartean. Ez dago inolako justifikaziorik halako egintza arbuiagarrien aurrean, erabat konbentzituta nago hutsa eta alferrikakoa dela gerraren balioa justifikatzeko edozein aitzakiak, ezen erabat ezinezkoa da gerra justua eta zuzena dela esatea. Gerran, gizakiak helburu bat lortzeko bitartekoak dira, besterik ez. Biktimak dira; zoritxarra eta zorigaitza jasan-go duten gizon eta emakume arruntak, bi aldeek horretara bultzaturik. Gerra pairatzen duen pertsona bakoitza gizaki ordezkaezina da eta heriotzaren infernu ikaragarrira doa; aita, semea, laguna edo anaia da. Horregatik jo behar dugu sistematikoki eta beldurrik gabe gerraren kontra. Gatazkak ez dira konpondu behar indarra eta biolentzia erabilita, zentsua eta etengabeko elkarrizketaren bidez baino. Agian tentaga-rria da konbentzitzea Estatuak eta herrialdeen arteko Aliantzak direla gerra deklaratzearen arduradunak. Baina errealitatean gerrak pertsona bakoitzaren baitan sortzen dira. Batzuetan Mafaldari egin beharko genioke kasu honakoa dioenean:.... amari esaten dionean: Ama egia da tiritek batzuetan zauriak sen-datzen dituztela, baina... nork sendatzen digu arima?....Budismoak erakusten digu gerra gorrotoaren eta egoismoaren ondorio dela. Eta Jesúsek irasten digu bere bakearen aldeko iraultza:...Nor da harria botako dion lehen bekaturik gabea?...Eta bateren baten masailekoa ematen badizu, jarri bestea!...; Gandhik praktikan jarri zuen India maitea ingelesen mendetik askatzeko. Eta bizitza eman zuen. Norbaitek ez zuelako bere agindua ulertu:... Begia begi truk eta mundua itsu geratuko da!...Gatazka belikoen meatsu etengabea kentzeko, beharrezkoa da gizaki bakoitzaren barruan zelatan dagoen izaera egoista konkis-tatu eta menderatzea. Gizakiaren arrazoiak edo jakituriak ezin diete aurre hartu hondamendi naturalei, uholde edo lurrikarei esaterako. Baina gizakiek eragindako arazoak gizakiek eurek konpondu ahal eta behar dituzte. Bi aldiz Nobel Saria (bat Kimikarena eta bigarrena Bakearena) jasotako Linus Paulignek, “Basta de Guerras” liburuan honako hau idatzi zuen: “Uste dut munduan badagoela indar militarraren

Page 16: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

14

eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da. Horregatik sinesten dut bakarrik gizakia-ren izpirituak duen indarrean...”, Zerk oztopatzen du “ongiaren indar” honek munduan eragin handiagoa ez izatea? Zerk eragozten du Bakearen bidea? Hitz bakar bat esanda:...Mesfidantza!.. 12.orr. Honek sarritan iraganeko gatazketan eta norgehiagokan du sustraia. Beharrezkoa da mesfidantzaren horma botatzea eta gizaki bakoitzaren barruan distira egiten duen onberatasuna deskubritzeko buru belarri aha-legintzea, bestela ez baita posible izango Bakea lortzeko bidea egin. Hirurogeiko hamarkadan, lehen aldiz Europako Ekialdeko Herrialdeetara bidaiatu nuenean -Italiako Alderdi Komunistak bidalita- batez ere Txekoslovakia, Hungaria, Errumania, Albania eta lehengo Jugoslaviara), nire alderdiko jendeak eta zenbait lagunek bere buruari galdetzen zioten, komunista izanik, nola zen posible aldi berean Don Mila-ni Mugimendu pedagogiko eta erlijiosoan parte hartzea. Nire erantzun zen, nik zenbait kasutan erlijioa existitzen ez den eta elizak leku kultural bihurtzen diren herrialde horietara joan nahi nuela....”Hara noa -esaten nien- Ekialdean, Jainkoa ez delako inoiz jaitsi beste masaila emanez, eta gainera besterik gabe pertsonak daudelako, ni bezalako gizakiak. Nire desioa, nolabait, bide berriak sortzea zen, mesfidantza konfiantza bihurtu, beldurra segurtasun, garai bateko zauria, etorkizuneko konpromisoa!. Bisitatu dudan herrialde bakoitzean, ikusi ahal izan dut jendeak zein zintzoki desio zuen bakea. Bakea ezartzeko lehen baldintza pertsonek elkar ezagutu eta ulertu eta aintzat hartzen hastea da. Mesfidantzaren “izotza” urtzeko modu segurua jende arruntaren arteko hartu emana sustatzea da, bileren, bisiten, hezkuntza eta kulturaren trukearen bidez.

Jende gaztea ez dago iraganari lotuta, beti izan daiteke etorkizunaren buruzagi... Duela urte asko, Kanada Estatuko natiboen artean, emakume gazte batek adin-nagusitasuna lortzen zuenean, une hori ospatzeko ohitura zegoen. Egun hori iritsi zen indiar buruzagiaren bi alabentzat, eta hori dela eta jai eder bat prestat-zen ari ziren, gertaera hori ospatzeko. Baina horretan ari zirela iparraldeko etsaiak gerrarako prestatzen ari zirelako berria izan zuten. Alabak, orduan, aitarengana joan eta esan zioten:....”Aita maitea. Egunen batean nagusiak izango gara eta semeak izango ditugu eta zu bezalako buruzagi indartsuak izan-go dira. Haien onerako, Arren. Gonbida itzazu iparraldeko jendea gure ospakizunera!” Buruzagiak ezin izan zion ezetz esan alabek eskatutakoari. Eta beraz, etsaitasunari uko eginda, bere betiko etsaiei mezua bidali zien ospakizunera gonbidatuz. Hauetako asko etorri zien, euren emazte eta seme-alabekin, opariz beteta. Gerrako danborrak pozez betetako abesti bihurtu ziren, eta aurrerago kontakizun honetako alabek seme bana izan zuten. Hazi zirenean bere leinuko buruzagi izan ziren. Eta Bakea eta Anaiarteko Maitasuna izena hartu zuten. Vancouver hiritik hurbil mendi eder bat dago (Vancouver bisitatu nuenean, 1979an, landare bat jarri nuen mendi horretan), mendiak bi tontor ditu kondairak dion bezala, bakearen bi ahizpa maitaleak dira, gailur bihurturik Vancouver zaintzen dutenak....

Bakea maite duen emakume baten bihotzak botere handia du, eta gizartea aldatu eta Historiaren ibilgua alda dezake. Ez da zentzuzkoa munduaren etorkizuna politikoen esku bakarrik uztea. Pertsona arruntek, euren ahal guztia erabili behar dute eta bakea lortzeko lanean hasi. Elkartu egin behar dugu, mugak gaindituz, gerraren ideia soilari ezetz esateko. Herrialde batetik bestera hiritarrak komunikatzen direnean, posible da Bakea lortzeko korrontea sortzea. Ezin izango dugu inoiz bakea lortu jesarri eta haren zain geratzen bagara. Gutariko bakoitzak, duen indarrean konfiantza badu, bere bihotzaren barru-barruan eraiki behar du Bakea lortzeko gotorleku bat. Gerrarako deiei aurre egin eta dei horiek isiltzeko. Gabriela Mistral poeta txiletarrak honako hau idatzi zuen: “…. Izan ezazue adorea ene lagunok / bake zaletasuna ez da batzuek uste duten jalea gozoa / adoreak gugan geldi gera ezin den uste sendoa jartzen du / Esan diezaiogun egunero gauden tokian / goazen lekuan, gorpuztu eta bakezko militantzia sortu arte aire trinko zikin eta garbiak bete dezala. Jarrai ezazue deitzen gauza guztien gainetik...” Benetako Bakea egune-rokotasunaren errealitatean dago. Gizakien eguneroko bizitzan funtsezko bakearen haziak erein behar ditugu: ...Kolektibo honetako artistek egiten duten moduan, artearen bidez (pintura / eskultura / argazki-gintza / grabatua / bideo-artea / instalazioa eta performantzia),Gernikak, 1937an, azoka egunean jasan zuen egun ankerra...eta beste hainbat halako gogoraziz. Ricardo Abaunza -pintura-, Teresa Ahedo -pin-tura-, José Pablo Arriaga -eskultura-, marisol Cavia -multimedia-, José Cobo -eskultura-, maría Jesús Cueto -eskultura-irakaskuntza UPV-EHU, Josu Euba -argazkigintza-, Edu Gordo -eskultura-, Edurne Gorrotxategi -pintura-, Jessica Llorente -argazkigintza-, monica martín -grabatua-, Koldo méndez Gallego -pintura-, Giusi Naletto -grabatua-, mariemi Otaola -eskultura-, Gloria Pereda -pintura-, José maría Pinto -pintura-, Josu Rekalde -bideo-artea, irakaskuntza UPV-EHU, Santi de Paulas -collagea-,

Page 17: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

15

massimiliano Tonelli -(curator) eta performantzia-artista, Juan Torre -argazkigintza-, Rinaldo Turati -pintura- eta Juan Jesús Villaverde -eskultura-....; Bakearen omenaldia da, obrak, berariaz egin direlako zita honengatik, -Gerrari- ez adierazteagatik. Gernikak, Picassoz geroztik ez diolako artearen intelek-tualitatearen parte izateari inoiz utzi eta gauza bera gertatzen da -Gerrako guda-makineria- ergela sortu zenetik, Errenazimendutik hasi, Goyarekin jarraitu eta zinea eta literaturara iritsi arte, hain zuzen ere literatura izan zen Erakusketa hau inspiratu zuena liburu eder honekin: Constantin Virgil Gheorghiu idazle errumaniar handiaren “La Hora 25”, zalantzarik gabe bakearen aldeko monumentua eta ergelentzako belarriondokoa...Eta nire oihua, oihu hori, Bakearen oihu hori ere hemen dago orain eta berehala eta inoiz ez diot protesta oihu horri munduratzeari utzi. Eta oihu hori gaur ere gela honetan dago, eta Kolektiba honetan eta Gernikan osatze duten eta parte hartzen duten olerkarien ahotsean: daniela Bartolomé m., marisa Campo, doris Campos, Hazim Hikmet, Iñaki Sainz de murieta, Cristina Romea, José Serna,massimiliano Tonelli, Kirmen Uribe....Bertsoak, poemak: Gerraren kontrako jarrera! Era berean Gernikako zita honetan ezin da falta Musikaren arte sublimea; Pertsiako Kondaira batek zioen bezala, -Paradisuko Lorategian- Jainkoak musikaren ahalmena eman zion gizonari eta gizonak animaliez, na-turaz eta bere maiteaz inguratuta, arpa jotzen zuen, eta Maitasunaren eta Bakearen ohorez kantatzen zuen... Eta hala da, musika da arteen artean, mugak botatzen dituena, arrazak ezabatzen eta margenak erausten dituena, musika hemen dago nota guztiekin: Xabier Aburruzaga -trikititxa-, Jon Anton -piano-, dania d’Alfonso -canto/ Brian Eno -contemporáneo-, Katia melua -countryblues, Xara -canta autor-; hauen musika Omenaldi hutsa baino gehiago da, Arte Garaikidearen Expresioaren bilduma da, gerraren makinaria ergelari keinu bate egiteko modu argia eta arbuio argi eta erabatekoa adierazteko, gizakiaren erokeriari benetako ezetza eta Bake mezua....Arteak, poesiak, musikak beti Bakea oihukatu duelako bere bertso, nota eta artean, eta Arteak Gerraren kontrako arbuio partikularra sortu duelako, Bakeari deiadar eginez.... Horregatik amaitu nahi dut Eugenio Montale poeta handiarekin:......

Zure besotik helduta jaitsi ditut milioi bat eskailera gutxienez,eta, orain, ez zaudenean, harmaila bakoitza hutsa daHorren laburra izan zen gure bidaia luzea ere.

Nireak aurrera darrai, dagoeneko ez ditut behar,kointzidentziak, erreserbaktranpak, ikusten ari garena errealitatea delauste duenaren trufak.

Milioika eskailera jaitsi ditut zure besoari heldutaeta ez da izan lau begik bik baino gehiago ikusten dutelakoZurekin jaitsi nituen, banekielako biotatikbegi-nini bakarrak, itzali samar egon arren,zeureak zirela....

Massimiliano Tonelli(Curator, arte-kritikoa, artista eta poeta

Page 18: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

16

OBEdIENTIA ET PAX

“....¡Yo no sé como se hará la tercera guerra mundial, pero si, se como se hará la cuarta guerra mundial: con piedras y palos....”

-Albert Einstein-

La realidad de la guerra, está muy lejos de ser cautivadora. La guerra es algo cruel, sucio, llena de tristeza y de miseria -un amigo de mi padre Mario Zanetti, fue enviado a Rusia por la dictadura del Du-ce-Mussolini, muchas veces me contaba relatos horribles, donde hasta los más valientes, heridos en medio de la nieve, gritaban llorando:...”¡Mamá donde estás socórreme!-, quién quiera que haya vivido una guerra, comprende muy bien que no debe repetirse. Durante mi infancia: -yo nací un 13 de abril de 1952, en Brescia – Lombardía-, presencie hasta los límites -la presencia de los MP- (policía militar) eran marines estadounidenses dado que Italia era un país no solo traidor -Mussolini firmó el Concordado con los aliados en 1944, traicionando a Hitler- sino perdedor de la guerra. Y por lo tanto Estados Unidos se instaló como país Conquistador: ocupando todos los cargos políticos: Ministerios, Alcaldías etc...; los marines en sus jeeps se paseaban por las calles italianas, decretando a las 21,00 horas, el -toque de queda-, nadie podía salir por las calles, ni podía pasear junto por las calles hablando, estaba prohibi-do....-hay muchas películas del cine italiano que hablan de ello. Recuerdo: una obra maestra: “Paisá” de Rossellini. Que pone de manifiesto lo que yo viví. Esto duró hasta el decreto de Ley firmado por Palmiro Togliatti -Ministro de Defensa y comunista: En 1960.- He visto, padecido y vivido los horrores de la Guerra cuando de 1980, hasta 1983, fui a Oriente Medio, con una empresa de Ayuda Humanitaria, de la Región Lombardía. Allí viví las guerras entre: Irán, Iraq, Arzebayan, Jaffa, Libano, Palestina, Oman, Siria, Yemen, Kurdistan, Arabia Saudi, Canal de Suez, Golfo Pérsico...Cuando regresé con una rodilla muy mal herida, tuve que someterme a un tratamiento psiquiátrico.. Me salvó el amor, cuando conocí a María Jesús y en el Arte en el que me refugie. La razón, el horror de la guerra no son placebos. Mi madre me contaba, que durante la Segunda Guerra Mundial, vivía bajo la amenaza implacable de los ataques aéreos de las ametralladoras y de los bombardeos que arrojaban una lluvia de bombas incendiarias. A veces se extraviaba cuando iba al refugio con mi hermano (entonces un niño de 4 años) en medio de un mar de gente que corría asustada.

Era presa por una angustia intolerable por su familia, y de una terrible tristeza e impotencia, mientras veía morir a su lado muchas madres, bebés, adolescentes. No hay justificación posible ante hechos tan deleznables, estoy plenamente convencido de que cualquier intento de justificar la validez de la guerra es vano e inútil, pues es absolutamente imposible concebir que una guerra pueda ser justa y correcta. En un conflicto bélico, los seres humanos se convierten en simples medios al servicio de un fin. Las victimas son: hombres, mujeres comunes, que se ven arrojados al infortunio y a la desdicha, empujados por am-bos contendientes. Cada persona que padece una guerra es un ser irreemplazable y desciende verdade-ramente al -infierno dantesco de la muerte-; es el padre, es el hijo, es el amigo o es el hermano. Por eso tenemos que oponernos sistemáticamente y abiertamente a la guerra. Los conflictos no deben resolverse a través de la fuerza bruta y con la violencia, sino mediante la sensatez y el diálogo perseverante. Tal vez resulte tentador convencerse de que son los Estados o las Alianzas entre países los responsables de declarar una guerra. En realidad esta se origina en lo profundo del corazón de cada individuo. Habría que aprender de Mafalda a veces:..cuando le dice a su madre: Mamá es verdad las tiritas curar a veces las heridas, pero... ¿quién nos cura el alma?....El budismo nos enseña que la guerra es el fruto de la ira y del egoísmo. Y Jesús nos enseña su gran revolución pacifista:....¿Quién es sin pecado que tire la prime-ra piedra sobre ella?....¡Y si uno te abofetea la mejilla izquierda ponle la derecha!....; Gandhi la puso en práctica para liberar a su amada India del yugo inglés. Y le costó la vida. Por alguien que no entendió su mandamiento:...¡Ojo por ojo y el mundo se quedará ciego!...Para erradicar la constante amenaza de con-flictos bélicos, es necesario conquistar y doblegar la naturaleza egoísta que acecha en el interior de cada ser humano. La razón o la sabiduría humana no pueden prevenir desastres naturales como inundaciones o los terremotos. Pero los problemas provocados por los seres humanos pueden y deben ser resueltos

Page 19: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

17

por los seres humanos. Linus Pauling en su libro: “Basta de Guerras” galardonado dos veces con el Premio Nobel (uno de Química y el segundo por el Nobel de la Paz); escribió:..”Creo que existe en el mundo un poder mayor que el poder negativo de la fuerza militar y de las bombas nucleares es ese poder nefasto e hipócrita del poder del bien, de la moralidad del humanitanismo por eso solo creo en el poder del espíritu humano ...”, ¿Qué es lo que impide que este “poder del bien” tenga un mayor impacto en el mundo? ¿Qué es lo que obstruye el progreso hacia la Paz? En una sola palabra:...¡Desconfianza!....

Con frecuencia, esta tiene sus raíces en conflictos y rivalidades pasadas. Es necesario derribar el muro de la desconfianza y hacer el esfuerzo denodado en descubrir la bondad que brilla en cada ser huma-no, pues de otro modo será imposible todo avance hacia la Paz. Cuando viajé en los años setenta, por primera vez a los Países del Este europeo -enviado por el Partido Comunista italiano- sobre todo Checoslovaquía, Hungría, Rumanía, Bulgaria, Albania y la antigua Yugoslavia), la gente de mi partido y algunos amigos, se preguntaban como podía ser, que siendo comunista, al mismo tiempo formaba parte del Movimiento pedagógico religioso Don Milani. Yo le contestaba, que deseaba ir a esos países donde la religión a veces no existe y las iglesias se transforman en un lugar cultural...”¡Voy -les decía- porqué en el Este, Dios nunca a descendido dando la otra mejilla, y además porque simplemente hay personas, seres humanos como -yo-. Ansiaba crear de alguna manera, unos nuevos caminos, transformar la desconfian-za en confianza, el miedo, en seguridad, una llaga del pasado, en compromiso con el futuro!”. En cada país que he visitado, he podido percibir siempre cuán sinceramente la gente anhela la paz. La primera condición para establecer la paz es que las personas se conozcan unas a otras y comiencen realmente a comprenderse y apreciarse mutuamente. La manera segura de derretir el “hielo” de la desconfianza es impulsar la iteración entre la gente común, por medio de reuniones, visitas, intercambios educacionales y culturales. La gente joven que no está atrapada por el pasado, siempre puede liderar el rumbo....

Hace muchos años, existía entre la gente nativa del Estado de Canadá la tradición de celebrar el momen-to en que una joven alcanzaba la mayoría de edad. Ese día había llegado para las dos hijas del jefe indio, por lo que se estaba preparando una gran fiesta, para celebrar el acontecimiento. Pero llegaron en ese momento noticias de que los enemigos del norte se estaban aprestando para la guerra. Las hijas enton-ces se acercaron a su padre y le dijeron:...” ¡Querido padre. Algún día seremos mayores y daremos a la luz niños que crecerán para ser jefes fuertes como tú. Por su bien. Por favor. Invita a la gente del norte, a nuestra celebración!” El jefe no pudo rehusar la petición de sus hijas. De modo que, con renunciando a su rivalidad, envió un mensaje a sus eternos enemigos y los invitó a la celebración. Estos acudieron en gran número, junto a sus esposas e hijos, cargado de obsequios. Los tambores de guerra se transformaron en canciones de gran alegría, más adelante cada una de las hijas del relato tuvo un hijo. Al crecer se convirtieron en jefes de sus tribu. Y se llamaron: Paz y Amor Fraternal respectivamente. Cerca de Vancouver hay una hermosa montaña (cuando visité Vancouver en 1979, planté una planta en esa montaña) con elevados salientes de acuerdo con la -leyenda-, son las dos hermanas amantes de la paz, que transformadas en dos picos, aún velan por Vancouver.....

El corazón de una mujer que ama la Paz es poderoso, y puede transformar la sociedad y cambiar el curso de la Historia. Es irreflexivo depositar el futuro del mundo únicamente en manos de los políticos. Las personas comunes, deben emplear toda su capacidad y ponerse en acción para lograr la paz. Tene-mos que unirnos, más allá de las fronteras, para proclamar nuestro rechazo a la sola idea de la guerra. Cuando, de un país a otro, sus ciudadanos se comunican, es posible crear una corriente hacia la Paz. Jamás podremos alcanzar la paz si tan solo nos sentamos a esperar. Cada uno de nosotros, por poco que se confíe en sus fuerzas, tiene que construir en lo profundo de su corazón un bastión para la Paz. Que resista y que silencie, las incesantes llamadas de guerra. La poetisa chilena Gabriela Mistral escri-bió: “…. Tengan ustedes coraje amigos míos/ El pacifismo no es una jalea dulzona que alguno creen/ el coraje pone en nosotros una convicción impetuosa que no puede quedarse estática/ Digámosla cada día en donde estemos/ por donde vayamos, hasta que tome cuerpo y cree una militancia de paz la llene el aire denso y sucio y purificando. Sigan ustedes nombrándola contra viento y marea...” La Paz verdadera se encuentra en la realidad de la existencia cotidiana. Debemos plantar las semillas de una paz funda-mental en la vida diaria de los individuos: ...como lo hacen los artistas de esta Colectiva, que con su arte (pintura/ escultura/ fotografía/ grabado/ vídeo-arte/ instalación y performance), recuerdan el cruel día de mercado que Gernika sufrió en 1937...y de todos aquellos y tantos otros bombardeos: Ricardo Abaunza

Page 20: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

18

-pintura-, Teresa Ahedo -pintura-, José Pablo Arriaga -escultura-, marisol Cavia -multimedia-, José Cobo -escultura-, maría Jesús Cueto -escultura-docente UPV-EHU, Josu Euba -fotografía-, Edu Gor-do -escultura-, Edurne Gorrotxategi -pintura-, Jessica Llorente -fotografía-, monica martín -grabado-, Koldo méndez Gallego -pintura-, Giusi Naletto -grabado-, mariemi Otaola -escultura-, Gloria Pereda -pintura-, José maría Pinto -pintura-, Josu Rekalde -vídeo-arte, docente UPV-EHU, Santi de Paulas -collage-, massimiliano Tonelli -(curator) y artista-performance-, Juan Torre -fotografía-, Rinaldo Turati -pintura- y Juan Jesús Villaverde -escultura-....; es un homenaje a la Paz, las obras son expresamente realizadas por esta cita, por expresar su repulsa a la -Guerra-. Porqué Gernika desde Picasso nunca ha cesado de tomar parte de la intelectualidad del arte y lo mismo sucede desde que nació esa estúpida .-maquinaria bélica de la Guerradesde el Renacimiento, pasando por Goya y llegando hasta el cine y la literatura (precisamente la literatura, fue la fuente inspiradora de esta Exposición: con ese maravilloso libro: “La Hora 25” del gran escritor rumano Constantin Virgil Gheorghiu,sin duda un monumento pacifista y una bofetada a los necios...y mi grito, ese grito, si, ese grito de Paz también está aquí ahora y en se-guida: y nunca ha cesado de de lanzar su voz de protesta al mundo. Y ese grito también hoy está aquí en esta sala, y en esta Colectiva y en Gernika de la viva voz de los poetas que la conforman y partici-pan: daniela Bartolomé m., marisa Campo, doris Campos, Hazim Hikmet, Iñaki Sainz de murieta, Cristina Romea, José Serna, massimiliano Tonelli, Kirmen Uribe....versos, poemas: ¡Su rechazo a la guerra! Del mismo modo, no puede faltar en esta cita de Gernika, ese arte sublime de la -Música-; que según una Leyenda Persa, en el -Jardín del Paraíso- Dios dio al hombre el poder de la música y el hombre rodeado de animales, de la naturaleza y de su amada, tocaba el arpa, y cantaba en honor al Amor y a la Paz.. Y efectivamente la música es de las artes, la que derrumba barreras, elimina las razas y destruye los margenes, la música está aquí presente con sus notas: Xabier Aburruzaga -trikitixa-/ JonAnton -piano-/ dania d’Alfonso -canto/ Brian Eno -contemporáneo-, Katia melua -country-blues, Xara -canta autor- ; su música es algo más que un solo Homenaje, es el compendio de la Expresión del Arte Contemporáneo, una manera muy clara de rendir un signo a la -estúpida maquinaria de la guerra- y ex-presar su repulsa clara y rotunda, un verdadero rechazo a la insensatez humana y un mensaje de Paz....porqué el Arte, la poesía, la música siempre han clamado a la Paz en sus versos, en sus notas y en su arte, y siempre el Arte ha creado su particular rechazo a la ¡Guerra!, clamando a la Paz....Por eso quiero concluir con el gran poeta Eugenio Montale:...

Del brazo tuyo he bajado por lo menos un millón de escaleras,y ahora que no estás, cada escalón es un vacíoTambién así de breve fue nuestro largo viaje.

El mío continua, más ya no necesito,las coincidencias, las reservaslas trampas, las burlas de quien creeque lo que vemos es la realidad.

He bajado millones de escaleras dándote el brazoy no porque cuatro ojos ven más que dosContigo las bajé porque sabía que de los doslas únicas pupilas verdaderas, aunque muy apagadas,eran las tuyas......

Massimiliano Tonelli(curator, crítico de arte, artista y poeta)18

Page 21: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

KATALOGOA / CATÁLOGO

Page 22: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GERNIKA 1937 - 2018Exposición Itinerante - Erakusketa ibilitaria

Artistak / Artistas:

R. AbaunzaT. AhedoJ. P. ArriagaA. BawaM. CaviaJ. CoboMª. J. CuetoJ. EubaE. GordoE. GorrotxategiJ. LlorenteM. MartínK. Méndez G.G. NalettoM. OtaolaG. PereaJ. Mª PintoJ. RekaldeSantidePaulasM. TonelliJ. TorreR. TuratiJ. J. Villaverde

20

Page 23: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

RICARdO ABAUNZA

GERRA = KAOS (I) (II)impresión digital 43 x 60 cm.

21

Page 24: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

TERESA AHEdO

BOmBARdEOTécnica mixta 90 x 70 cm. - 2018

22

Page 25: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JOSÉ PABLO ARRIAGA

BÁLBULA 1Piedra acrílica, madera, pintura acrílica 130 x 75 cm.

23

Page 26: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

ARVINdER BAWA

Z=Z2.5 + CImagen digital sobre papel mate 80 x 80 cm.

24

Page 27: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mARISOL CAVIA

21 GRAmOSTÉCNICA: Mixta 1.500 x 1.500 cm.

25

Page 28: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JOSÉ COBO

GERNIKAEscultura. bronce, madera, resina de efoxil, bombilla Led y aluminio 150 x 60 x 10 cm. - 2018

26

Page 29: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mARÍA JESÚS CUETO

REFUGIOSInstalación EHU 16/35, Dimensión variable

Imagen y 12 sacos de arena de 20 kg./saco, 2018

27

Page 30: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JOSU EUBA

GERNIKA 1937Fotografía 60 x 60 cm. - 2018

28

Page 31: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

EdU GORdO

Jagolea, 2018 (interbentzioa kobazuloan)

29

Page 32: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

EdURNE GORROTXATEGI

GERNIKA 80Técnica mixa 110 x 80 cm.

30

Page 33: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JESSICA LLORENTE

CAmAdAInstalación con fotografías 2018

31

Page 34: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

KOLdO mÉNdEZ

LA VIdA CONTINÚAÓleo sobre lienzo 73 X 92 cm.

32

Page 35: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mÓNICA mARTIN

ABISmOSGrabado 1/2 - 70 x 25 cm.

33

Page 36: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GIUSI NALETTO

GUERNICAMixta y collage sobre lienzo 75 x 60 cm.

34

Page 37: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mARIEmI OTAOLA

OROITZAPEN BABESLEKUAAcero inox., 60 x 70 x 50

35

Page 38: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GLORIA PEREdA

“BOOm” 2017Técnica mixta sobre lienzo, 81 x 100 cm.

36

Page 39: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JOSÉ mARÍA PINTO

GERNIKAÓleo sobre tabla 50 x 50 cm.

37

Page 40: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

SANTIdEPAULAS

GERNIKACollage 2017. 100 x 100 cm.

38

Page 41: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JOSU REKALdE

mEmORIA-AmNESIA (1937-2012)Video-arte 2018.

39

Page 42: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mASSImILIANO TONELLI

EdIPO VIIIInstalación

40

Page 43: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JUAN TORRE

LA PARCA SOBRE GERNIKAFotografía. 70 x 100 cm.

41

Page 44: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

RINALdO TURATI

1937 - 2017Óleo sobre tabla 70 x 30

42

Page 45: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JUAN JESÚS VILLAVERdE

EL RESCATEHierro recuperado, técnica soldadura, 50 x 50 x 170 cm.

43

Page 46: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da
Page 47: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

POETAK / POETAS

Page 48: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GERNIKA 1937 - 2018Erakusketa ibilitaria - Exposición Itinerante

Daniela Bartolomé

Marisa Campo

Dori Campos

Cristina Romea

Iñaki Sainz de Murieta

José Serna Andrés

Kirmen Uribe

46

Page 49: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

dANIELA BARTOLOmÉ (Euskadi)[email protected]

HESURRAK, OdOLA, ESKUAK

Gernika era una huerta,un mercado de pueblo, tranquilo,un verde hasta lo máximo,un roble que cobija,una casa de todos,un bullicio, un subir,un bajar a la plaza…Un Arin Arin juntos,un irritzi que clama.

Tras pájaros de fuego y metalde fauces tan hambrientas,que mordían voraces las nubesde aquél cielo, fue todo muerte,espanto, un devorar aprisa.

Gernika fue ceniza,una columna de humo,un gris en toda gama,un no saber a dónde,un silencio con gritosun día hecho una nocheun clamor de las madres…

HESURRAK, ODOLA, ESKUAK,ANKAK, BEGIAK, BESOAK…

HESURRAK, ODOLA, ESKUAK,ANKAK, BEGIAK, BESOAK…

47

Page 50: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mARISA CAmPO (Cantabria)[email protected]

Si habitaras a la sombra del ángelno destrozarías nubes con bombasni guardarías fragmentos de papelen la memoria. Desconocesal mentor de sueños. Ignoras,la dulce hora del despertar oscuro.Cómo no medir la fuerza de rebelióncuando los enigmas se ciernensobre el color del país que no deseasque un heraldo alado te adjudique.

48

Page 51: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

dORI CAmPOS (Cantabria)[email protected]

AQUEL dÍA

Aquel día tantos muertos.Tanto silencio sobre la vida, un día de mercado.Tocó a Rebato el campanario hace 80 años¡Que el monte nos esconda,vienen a matarnos!Un éxito dijo el asesino al generalla ira recorre el paño oscuro de su alianza.Durante tres horas la mano de hierro se hundió en el nido.El puente intacto, el árbol de Guernica, la Casa de Juntascomo guerreros que llegan al final y sobreviven.Para siempre el eco de los rostros en el tiempoel dolor guardando luto en un mural.En tiempo de paz las preguntas de turistas alemanes al artistausted pintó aquello?, no, lo pintaron ustedes.y todos callaron por todos los muertos.Que nunca descansen los matarifesni Caronte acepte su moneda en la boca.Distante ahora la muerte como corriente de aire entre los cuerposmientras hablamos, mientras reímosmariposa negra que nos ronda y se va y vivimos.

49

Page 52: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

CRISTINA ROmEA RAmÓN (Euskadi)(Socio de la AEE/ EIE)[email protected]

REGRESO AL ORdEN

Ayer navegué por un oscuro rio rodeada por barcos de peces flotando. Inertes. Escondida en mi camarote los observaba temblorosa. Entonces mi imaginación acudía a tu sonrisa, a tus dedos enredándose en mi cabello, e intentaba sentir en mi interior la musicalidad de tu voz al pronunciar mi nombre. Y funcionaba: tu esencia me llenaba de paz y mi cuerpo dejaba de temblar.

Hoy navego por otro río donde los peces coletean alrededor. El agua está en calma conviviendo entre belleza y turbulencias A menudo, el recuerdo estruendoso del ayer nubla mis ojos ante el rencor. Pero las lágrimas que fluyen desde el corazón son como poderosas esponjas que absorben la llu-via contaminada.

Me encanta este nuevo río.

Y ahora, inesperadamente, apareces con la misma sonrisa. Como una her-mosa luz que perdura y sigue aumentando cual errante estrella regresando a su origen.

Y tu paz... continúa albergada en ti

50

Page 53: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

IÑAKI SAINZ dE mURIETA (Euskadi)(socio de la AEE/ EIE) • [email protected] • www.sainzdemurieta.com

GERNIKA 1937

En trenes llegaban los humildesa la concurrida plaza del mercado.Vivo en el recuerdo Durango,hacía apenas un mes devastado.

Lentos avanzaban los vagones,porque seguros... ya nunca más.

Vive siempre en el recuerdode aquellas niñas, hoy amoñas,que sus familiares y hermanospor la República marcharon.

Símbolo para muchos era la villa;tierra sagrada de mitos y fueros.

Huyendo de los ecos de la guerra,no pocos fueron allí acogidos.Pobres refugiados como eran,ignoraban su propio destino.

Chocaba la pelota en la pared,entre grandes vítores y aplausos.

Entre tanto piaban los pájaros,picoteando del suelo de losalos chuscos de los bocadillosque los espectadores arrojaban.

En un momento, volaron todos.La pelota golpeó chapa y rodó.Del norte llegaban los halcones quelos cielos de Euzkadi acechaban.Del sur llegaban los ejércitos,que a los hombres hostigaban.

Triste consuelo de madre a hijo:Ez beldurtu ume; biok hilko gara.

Balas y bombas, meros instrumentos,mataron a cientos de indefensos.Colina arriba eran acribillados,por fascistas alemanes e italianos.

En alerta marina y ejército,pero contra los cielos indefensos.

Un runrún anunció el triste final;un horroroso estruendo lo confirmó.Repicaban las balas contra la pared;los nidos se precipitaban en llamas.

Mientras los sepultados lloraban,la villa de Gernika se consumía.

51

Page 54: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JOSÉ SERNA ANdRÉS (Euskadi)(socio de la AEE/ EIE)[email protected]

LO QUE NO HUYE

En un vuelo de palomas blancasy ramas de olivo,el cielo huyede la carne humana troceada.Pregúntale a Francis Bacon.Ruidos de motores ancestralessiguen cargando el aire.Con su odio y su áspidlo espantan.Pregúntale a Picasso.¿No lo oyes?En la maqueta de un despacho heladomueren Dresde, Leningrado, Hiroshima,Alepo, Gernika… y el hambre.Pregúntale a las personas refugiadas.Miles de pupilas ensangrentadasalzan su mirada,lágrimas secas, dolor y desamparo,rugosidades del alma.Pregúntale a la infancia perdida de la infancia.Desde las ruinas del mapaaún queda espacio para mirar al cieloy reponer el olivoy la esperanza.No hay segundos que perder,el monstruo avanza,con presupuestos de guerramanchando tus manos blancas.Déjalas sueltas, manantial de humanidad.De ti y de mí dependenpara volar a ras de tierra,con justicia cien, y cero armas.¿Cómo respirar sin que huya el cielo?¿Cómo limpiar el aire de metal?Basta caminar, mano a mano,en la más incruenta de las batallas.

52

Page 55: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

KIRmEN URIBE (Euskadi)[email protected]

mILA BEdERATZIEHUN ETA

Mila bederatziehun etahogeita hamaseian,su-etena sinatu zenKalamuako frontean.Eguberri bazkarian,mahai berean eseriziren ordura arteanelkarren aurka zeudenak.Inork ezin zuen jakinbiharamonean, SanEstebantxe egunez,Gerra berpiztuko zela.Haietariko ehundakalubakietan hilko zirenezustean hasitakoerasoaldi bortitzean.Zeri buruz egingo zuten hitz?Euskaraz egingo zuten,Nafarroa eta Bizkaia aldeko gazteek?Zertan egingo zuten haiek bat?Zertan egingo zuten bat?Hitzok behar ditugu orain.Isilaldi ostekolehenengo hitz horiek,hitz ahulak, lotsatiak.Jakin badakigun arren,ez zutela izan indarrik,ez zirela izan gaigerra hura gelditzeko.Zeri buruz egingo zuten hitz?Euskaraz egingo zuten,Nafarroa eta Bizkaia aldeko gazteek?Zertan egingo zuten haiek bat?Zertan egingo zuten bat?

53

Page 56: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

WALTER LAIN O’NEILL (Euskadi)[email protected]

ÁGUILAS dE HIERROEra un lunes cualquiera,día de mercado... demasiado sosiego por la calle Barrena...¡Egunon Mertxe!... ¡Egunon Edurne!...Demasiada calma. Demasiada calma en Gernika.Llegaron a hurtadillas, sin previo aviso,llegaron de madrugada, llegaron sembrando terror...Gritan las Alarmas... La gente corre....Amatxu....Amatxu.... La gente corre....

Caen las bombas, se oyen gritos,caen las bombas, la Iglesia de Andra Mari está en llamas,caen las bombas las casas reducidas a escombros,caen las bombas y la ceniza se mezcla con los muertos,¡Boom!... ¡Boom!... ¡Ta...ta!...¡Ta...ta!... ¡Ta....ta!....Gernika está bombardeada.Y desde el cielo, las jactanciosas Gorgonascon sus Águilas gritan el horrible triunfo...a lo lejos el espectro triunfador de la horrible Bestiamientras la muerte cabalga los cielos de Urdabaiel Terror del Apocalipsis está en Gernika.

¡Y las campanas tocaron a muerto en Gernika!

Gernika, era un 26 de un abril cualquiera,era un abril de calma,una quietud demasiado siliente,y en Andra Mari a rebato tocaron las campanas...

Se oscureció el cielo,se enmudeció hasta el aliento,el pánico, el terror se apoderó de Gernika...Y entre las terribles bestias de acero y las gorgonas de fuego,llovían las bombas,y la ciudad fue destruida...¡Boom!... escombros de dolor....¡Boom!... ruinas y polvo...¡Boom!... hambrientas de sangre las altas lenguas de fuegoenvolvieron a Andra Mari... ¡Boom!... Y cayó el silencio...¡Boom!.... 16,30 destrucción y muertos.... ¡Boom!Y por las ruinas de Gernika deambula la muerte....Andra Mari, Dies irae, dies illa... ¡Boom!... a rebato tocaron las campanas ese día...unde mundus judicetur... ¡Boom!... dolor en Gernika. .. ¡Boom!...Dies Irae, en Gernika... ¡Boom! Ruinas, cenizas, escombros y muerte... ¡Boom!...Hay demasiado silencio en Gernika...¿Y la etxea de Begoña?... ¡Boom!...¡Todos somos Begoña en Gernika!Y en el cielo las terribles águilas de hierro, sedientas siguen escupiendo bombas,sembrando terror y fuego...¡Boom!...¡Era un 26 de un abril cualquiera de 1937 en Gernika!

54

Page 57: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

mUSIKARIAK / mÚSICOS

Page 58: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

GERNIKA 1937 - 2018Erakusketa ibilitaria - Exposición Itinerante

Jon Antón, pianista Xiara, compositora y pianista. (Vigo) Dania D´Alfonso, (escritora y cantante lírica (Cuba) Xabier Aburruzaga, trikitilari (Portugalete)

56

Page 59: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

XABIER ABURRUZAGA (Euskadi)[email protected]

57

Page 60: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

JON ANTÓN (Compositor-Piano) (Euskadi)[email protected]

58

Page 61: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

dANIA d’ALFONSO (Compositora-soprano) (Cuba-Galicia)[email protected]

EL HOmBRE PÁJARO Y LA TERCERA mIRAdA EN EL ESPEJO

Cantaba, jugaba, olfateaba, escuchaba, reía, gemíaAcostumbrándose a las sombras y los amigos del tiempoCubría los silencios con carcajadas, sorbos de café, vinos, whiskies, porrillos enchilados.Así caminaba, en medio de la oscuridad, aferrándose a la inconsciencia, a la errabunda, a la incertidumbre.

Amaba sin amor a estrellas de cine, delgadas nalgas de mujeres codornizA la primera mirada en el espejo observó un hueco oscuro lleno de deseos insaciablesQuiso entonces un palacio, una máquina rodante que lo llevara al espacioConvertirse en aquel triunfador constante, recibir aplausos, tenerlo todoAmar y ser amado.

Pero tenerlo todo también era inalcanzable, nada satisfacía su sedEntonces, enfermo de cólera infinita, inventó la guerra para mantener poderes y defender lo conquistado, ya no le alcanzaban los espacios, los infiernos, los espaciosAl fin diezmado, errabundo y asqueado de existir; descendió a la segunda mirada en el espejo…Observó que era un hombre pájaro y escuchó extrañado su pensamiento cual solo de violín en medio de la noche.

La ciudad dormía.Quiso escuchar una cigarra, el canto de un ave, la brisa del viento, Entristecido descubrió que habían desaparecido.Su palacio, la ciudad, la máquina rodante, los amigos, los aplausos, los éxitos, las armas, los alimentos, todos se convertían en grandes barrotes de oro aprisionando el alma desesperadaSintió deseos de volar y oler el cielo fresco, pero la voluntad pesaba sobre responsabilida-des y compromisos

Estaba preso de mantener su riqueza a toda costa, cada espacio conquistado exigía sus derechos…imposible volarUn fuerte olor a azufre le contaminabaEntonces, por fin en una tercera mirada en el espejo, pensó demasiado tarde que era un tristehombre pájaro; preso de inconscientes caprichosObservó entonces un único camino cierto…

Volar hacia sí mismo

59

Page 62: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

BRIAN ENO (Compositor-música atonal) (Reino Unido)www,brian-eno.net/www.enoshop.co.uk/

BRIAN ENO (Compositor-música atonal) Reino Unido www,brian-eno.net/

www.enoshop.co.uk/

pag 58

LOS DORMIDOS – MUERTOS

LOS dORmIdOS - mUERTOS

60

Page 63: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

SUEÑO dE CALIOPE (Compositores y canto) (Galicia)www.suenodecaliope.com • www.arthyum.com • www.arthyum.com/sueno-de-caliope.html

RIGPA (HImNO dEL PEREGRINO)

Om Ah ShivaOm Ah Rigpa (bis)

Sinto peregrino oh meu coraçãocando me despertó da dor que ardíaentre as emocións que se enrredaban ao rencorAgora son eu!

Om ah ShivaOm ah Rigpa (bis)

Sinto peregrino que eu nacín pra recordarsomos alegría do amor cando saímosda aventura e do samsara da ilusiónAgora son eu!

Om Ah Hum Benza Guru PemaSiddhi Hum Om Ah Benza Guru.

61

Page 64: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

CASTA dIVA (Aria de la ópera “Norma” de Vincenzo Bellini -Catania 3 de noviembre de 1801- Puteaux 23

de septiembre de 1835- aria que canta Norma, la soprano: - Petición de Paz-) CASTA dIOSA

Casta Diva, che Casta Diosa, queinargenti planteasque sacre antiche estas sagradas ancestralespiante. plantas.A noi volgi il bel A nosotros vuelve el bello sembiante semblantesenza nube e senza vel. sin nube y sin velo.Tempra, o Diva. Temple, oh Diosa.Tempra tu de cori Temple tú, los corazonesardenti, ardientes,Tempra ancora lo zelo Temple todavía el celoaudace, audaz,spargi in terra quella esparce sobre la tierra esa pace che regnar tu fai paz que reinar hacesnel ciel.... en el cielo....

62

Page 65: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

XIARA (Isabel Alvarez) (canta autora/ piano) (Galicia)http:/xiaraenconcierto.blogspotcom.eshttp:/facebook.cm/www.xiaraenconcierto

“Abrazo donde tornas”

El amor es ciencia de hipótesis ilusas, aladas, hilo de nieve. Musa espiritual del abismo de un ocaso en Aira. El amor no es el reloj de los planetas, son las manos el tic-tac de cuore que bate, dios de cada templo de los cuerpos.

Incógnita, vaso del delirio, amor en su estado más puro, fina lágrima que conjuga el verso de la risa, ternura de la piel recién cubierta.

Ama el abrazo donde tornas todo tu temor en alegría, ama toda mueca de la duda mientras ojos firmes se mantengan. Alegría viva, contenida y expandida que reposa en brazos de la luz.

Amor hacia otro ser es amor propio... ...y hacia el mundo.

Amor enfermo cela, exige, empaña todo lo que ve. Es el ego herido guarida del reproche, campo seco de la muerte de los frutos. El amor no es lucha porque lucha es guerra y amor el ave de la paz.

Amor hacia otro ser es amor propio... ...y hacia el mundo.

Amor es sin palabras, asombro, hoguera inmensurable que duerme en la ceniza naranja inaplacable. Amor es conmoción, engendra cura por instinto, intuición en los detalles, sin coraza de los años, banda sonora de las auras de la magia, admiración de lo invisible, energía, masaje mutuo de las almas.

63

Page 66: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da
Page 67: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

PERFORmANCE

Page 68: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

I dORmITI (performance)massimiliano Tonelli: (Idea , Creación y dirección)

Brian Eno: (música I dormiti, Apollo)Procol Narum: (música: A Whiter Shade of Pale)

massimiliano [email protected]@arteinformado.com

66

Page 69: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

Massimiliano Tonelli:performance: “¡Esto es Amor!”2016. Renedo de Piélagos (Cantabria)

massimiliano TonelliPerformance: “¡Esto es amor!”2016. Renedo de Piélagos (Cantabria)

67

Page 70: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da
Page 71: 2018.pdf · 14 eta bonba nuklearren indar negatiboa baino indar handiagoa, eta hori ongiak, humanitarismoaren mora-litateak duen indarrak duen indar zorigaiztokoa eta hipokrita da

“....La paz es complicada de realizar, es difícil que mantener se necesita ser mínimo en dos. En la guerra es meno complicada y mucho más fácil, solo necesita una persona sola....” -Paul Valery-

Otto Dix: “Krieg” óleo.

“....La guerra es una invención de la mente humana; y la mente humana puede también inventar la paz....” -Wiston Churchill-

“....Nadie más que un soldado ora por la paz; pues es quien ha de sufrir las más hondas heridas y las más miserables pesadillas de la guerra....” -general Douglas McArthur-

pag 64

Karrantza Haraneko UdalaAyuntamiento del Valle de Karrantza

Zarautzko udala

Inauguración el 13 de septiembre a las 19:30 horas

Inaugurazioa irailaren 13an, 19:30ean

OKEOrtuellako Kultur Etxea

Del 13 al 29 de septiembre de 2017

2017ko irailaren 13tik 29ra

www.ortuella.biz

Egurrezko taillaketaren erakusketa Exposición de talla de madera

Gorka Itziar Urreiztieta Crespo

Ordutegia / Horario: Astelehenetik ostiralera (jaiegunetan

izan ezik),10:30etik 13:30era eta16:00etatik 21:00etara.

De lunes a viernes (excepto festivos)de 10:30 a 13:30 y

de 16:00 a 21:00 horas.

Udala

ARAUTEGIA DATAK

1 hamabostaldia: Ekaina 27—Uztailak 8

2 hamabostaldia: Uztailak 11—22

3 hamabostaldia: Uztailak 26 Abuztuak 5

4 hamabostaldia: Abuztuak 8 – 19

ORDUTEGIA

10:00etatik – 14:00etara.

GOIZTIARREN ZERBITZUA

Ordutegi aukera BI: 08:30-10:00 / 09:00-10:00

*Zerbitzu honek kostea dauka.

LEKUA

1. 2. eta 3. hamabostaldiak Plentziako Eskolan

4. hamabostaldia Goñi Portalen

HIZKUNTZA

Programa guztia euskaraz burutuko da

TALDEAK

TXIKI TXOKO 2012 — 2011 jaioak

UDA LUDOTEKA I 2010 — 2009 jaioak

UDA LUDOTEKA II 2008 — 2007 jaioak

UDA LUDOTEKA III 2006 — 2005 jaioak

UDA TOPAKETAK 2004 — 2003 jaioak

OHARRAK

LEHENTASUNA Plentzian erroldatuak izango dute Plazak mugatuak dira programa guztietan.

OHARRA: Izen emateen arabera, taldeak molda daitezke, programa ahalik eta ondoen funtziona dezan. Aldaketak egotekotan jakinaraziko da.

IZENA EMATEA Apirilaren 4tik 12ra. IZEN EMATEA egitean, matrikularen ordainketa derrigorrez egin behar da. OHARRA: Izen emateak eta matrikula ordaintzeak ez du esan nahi programan onartua izatea, zerrenda ofizialetan kontsultatu beharko da.

Plentziako Kultur Etxea Kale Barria 2, 48620 Plentzia

Telf: 94 677 55 41 [email protected]

www.plentzia.org

PREZIOAK ERROLDATUAK: PLENTZIA-GORLIZ-LEMOIZ

HAMABOSTALDIA

1º semea- alaba 90 € / Hamabostaldia

2º semea- alaba 80 € / Hamabostaldia

Famili ugaria 50 € / Hamabostaldia

GOIZTIARREN ZERBITZUA

8:30etatik -10:00etara 9:00etatik -10:00etara 1º semea- alaba:

15 € / Hamabostaldia

1º semea- alaba:

12 €/ Hamabostaldia 2º semea- alaba:

13 € / Hamabostaldia

2º semea- alaba:

10 € / Hamabostaldia Famili ugaria:

10 € / Hamabostaldia

Famili ugaria:

7 € / Hamabostaldia

PREZIOAK EZ ERROLDATUAK

HAMABOSTALDIA

Partehartzaileak 130 €

GOIZTIARREN ZERBITZUA

8:30etatik -10:00etara 9:00etatik -10:00etara

Partehartzailea:17 € / Hamabostaldia Partehartzailea: 14 € / Hamabostaldia

KONTU KORRONTEA

LABORAL KUTXA 3035 0502 89 5020001266 Hurrengoa ezarriz: 013 + PARTEHARTZAILEAREN IZENA ETA ABIZENA *Bankuko ordainketa agiria Goñi Portalera ekarri beharko da.

Matrikula ez da itzuliko, kasu hauetan izan ezik: Programan onartua ez izatea edo baja, ezinbesteko arrazoiak tartean egonda (gaixotasuna, ebakuntza edo istripua), halako kasuak dokumentu bitartez frogatu beharko dira Goñi Portalen.

Partehartzailearen segurantza sozialeko txartelaren fotoko-pia entregatu behar da.

PLAZEN ZOZKETA (behar izatekotan)

Apirilaren 19an, 17:30etan, Goñi Portalen.

ONARTUEN BEHIN-BEHINEKO eta ITXARON ZERRENDA

ERREKLAMAZIOAK

Apirilaren 22an. Apirilaren 25ean.

BEHIN-BETIKO ZERRENDA:

Apirilaren 27tik aurrera. Udaletxeko web orrian (www.plentzia.org) izango duzue ikusgai.

Plentzia