VERGİ İSTİSNASI :

Vergi kanunlarında esas olarak vergilendirilmesi öngörülen bir konunun- Kısmen veya tamamen - Sürekli veya geçici olarak - Belirli bir amaç ve gerekçelerle - Belirli bir amaç ve gerekçelerle

vergi dışı bırakılmasıdır.

KONUNUN VERGİ DIŞI BIRAKILMASI

İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI

YURT DIŞI İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI

TAM MÜK. AŞ. YURT DIŞI İŞT. HİS. SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI

5 / 1-a

5 / 1-b

5 / 1-c

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

EMİSYON PRİMİ KAZANCI İSTİSNASI

TÜRKİYEDE KURULU FONLAR İLE YAT. ORTAKLIKLARININ KAZ. İST.

TAŞINMAZ VE İŞTİRAK HİSS. İLE KUR. SEN, İNTİFA SEN. VE RÜÇHAN HAKLARI KAZ. İSTİSNASI

BANK. FİN. KİRALAMA YA DA FİN. ŞİRK. BORÇLARI NEDENİYLE KAN. TAK. ALINMIŞ VEYA TMSF YE BORÇLU OLAN KURUMLAR İLE BANK. FİN.KİR. ŞİRK VE FİN. ŞİRKT. TANINAN İSTİSNA

5 / 1-ç

5 / 1-d

5 / 1-e

5 / 1-f

YURT DIŞI ŞUBE KAZANÇLARI İSTİSNASI

YURT DIŞINDA YAPILAN İNŞAAT ONARIM MONTAJ İŞLERİ İLE TEKNİK HİZM. SAĞ. KAZANÇLARDA İSTİSNA

EĞİTİM TESİSLERİ, ÖZEL KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIMEVLERİ İLE REHABİTİLASYON MERKEZLERİNİN İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇ İSTİSNASI

5 / 1-g

5 / 1-h

5 / 1-ı

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

MERKEZLERİNİN İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇ İSTİSNASI

RİSTURUN İSTİSNASI

SAT KİRALA GERİ AL İŞLEMLERİNDEN DOĞAN KAZANÇLARDA İSTİSNA

KİRA SETRİFİKASI İHRACI AMACIYLA HER TÜRLÜ VARLIK VE HAKLARIN SATIŞINDAN DOĞAN KAZANÇLARDA İSTİSNA

5 / 1-ı

5 / 1-i

5 / 1-j

5 / 1-k

YABANCI FON KAZANÇLARININ VERGİLENDİRİLMESİ 5 / A

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

SINAİ MÜLKEYET HAKLARINDA İSTİSNA 5 / B

TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİNE KAYITLI GEMİLERİN İŞLETİLMESİNDEN VE DEVRİNDEN ELDE EDİLECEK KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA

4490 SK.

DİĞER KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE YER ALAN İSTİSNA

SERBEST BÖLGELER KANUNU

4691 SK.Geç. 2. Mad.

3218 SK.

YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASI GVK.

DİĞER KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

TARIM ÜRÜNLERİ LİSANSLI DEPOCULUK KANUNU KAPSAMINDA DÜZENLENEN ÜRÜN SENETLERİNDE KAZANÇ İSTİSNASI

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE TANINAN İSTİSNA

5300 SK.

3234SK.

TÜRK AKREDİTASYON KURUMUNA TANINAN İSTİSNA

DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLĞÜNE TANINAN İSTİSNA

4457 SK.

6200 SK.

DİĞER KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

ELEKTRİK PİYASASI KANUNU KAPSAMINDA İSTİSNA 6446 SK.

ARAŞTIRMA ALT YAPILARININ KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI 6550 SK.

7143 SAYILI KANUN 10/13. MADDESİNDEN KAYNAKLI İSTİSNA

İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA İSTİSNALAR

TAŞINMAZ VE İŞTİRAK HİSS. İLE KUR. SEN, İNTİFA SEN. VE RÜÇHAN TAŞINMAZ VE İŞTİRAK HİSS. İLE KUR. SEN, İNTİFA SEN. VE RÜÇHAN HAKLARI KAZ. İSTİSNASI

7143 SAYILI KANUN 10/13. MADDESİNDEN KAYNAKLI İSTİSNA

İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI. KVK 5/1-a

İştirak kazançları, Vergilendirmede mükerrerliğin önlenmesi amacıyla kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Kazancın elde edildiği ilk kurumda vergilendirilmesi amaçtır.

Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren

Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesinekatılımlarından elde ettikleri kazançlar,

Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları,

Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları.

Tek şart, kar payının elde edildiği kurumun (iştirakin) tam mükellef bir kurum olmasıdır.

hangi oranda iştirak ediğinin bir önemi bulunmamaktadır.

iştirak edilen tam mükellef kuruma belli bir süre iştirak etme şartı aranılmamaktadır.

hangi oranda iştirak ediğinin bir önemi bulunmamaktadır.

kâr paylarının kaynağının, iştirak edilen kurumun cari yıl veya önceki yıl kârlarından dağıtılmış olmasının,

iştirak kazancını elde eden kurum yönünden istisna uygulamasında herhangi bir önemi yoktur.

Kurumların yurt dışı iştiraklerinden elde ettikleri kar payları iştirak kazançları istisnasından

Bu bent kapsamında yararlanamayacaktır.

Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlara iştirak edilmesinden elde edilen kazançlar daedilen kazançlar da

• Diğer tam mükellef kurumlardan elde edilen iştirak kazançlarında olduğu gibi kurumlar vergisinden müstesna tutulacaktır.

Tam mükellef kurumlara dağıtılan kar payları tevkifata tabi olmadığından

İştirak kazançlarında vergi yükü sıfır olmaktadır.

Kurumun diğer bir kuruma iştirak etmesi halinde bu kurumun yönetim kurulu temsilcileri vasıtasıyla GVK’nun 75/3’e göre elde ettikleri kar

payları da iştirak kazancı istisnasından yararlanacaktır.

İŞTİRAK UYGULAMASINA KONU OLACAK İKTİSADİ KIYMETLER

İNTİFA SENETLERİ

KURUCU SENETLERİ

RÜÇHAN HAKARIİŞTİRAK HİSSELERİTAŞINMAZLAR

ARAZİ

TAPU SİCİLİNDE AYRI SAYFAYA KAYDEDİLEN BAĞIMSIZ VE SÜREKLİ

HAKLAR

KAT MÜLKİYETİ KÜTÜĞÜNE KAYITLI BAĞIMSIZ

BÖLÜMLER

İŞTİRAK HİSSELERİ

LİMİTED ŞİRKETLERE AİT İŞTİRAK PAYLARI

AŞ. ORTKALIK PAYLARI VE HİSSE SENETLERİ

İŞ. ORT. İLE ADİ ORT. AİT ORT. PAYLARI

KOOP. AİT ORT. PAYLARI

ESH. KOM. ŞTİ. KOMANDİTER ORT. AİT ORT. PAYLARI

İstisna uygulamasına konu iktisadi kıymetler en az 2 tam yıl (730 gün) süreyle kurumun aktifinde yer alması

Kazancın fon hesabında tutulmasıKazancın fon hesabında tutulması

Satış bedelinin iki yıl içinde tahsil edilmesi

Menkul kıymet veya taşınmaz ticareti ile uğraşılmaması

Fon hesabında tutulan kazançların işletmeden çekilmemesi

İstisna, satış kazancının %50’sine veya % 75’ine uygulandığından, kazancın tamamının fon hesabına alınma şartı bulunmayıp, sadece istisnadan yararlanan

kazanç kısmının söz konusu fon hesabına alınması gerekmektedir.

İstisna uygulamasında mükelleflerin kazancın belli bir kısmı için istisnadan yararlanabilmeleri mümkün bulunmaktadır. İstisnadan kısmen yararlanılması halinde,

yararlanılmayan bu kazanç tutarı için sonraki yıllarda istisnadan yararlanılabilmesi mümkün değildir.

İstisnadan yararlanması öngörülen kazanç kısmının fon hesabına alınan kazanç kısmından büyük olmaz.

İstisna kapsamındaki değerlerin satışından kaynaklanan alacaklar için alınan faiz, komisyon ve benzeri gelirler, istisna

kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır. kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Satış bedelinin döviz cinsinden belirlenmesi durumunda ortaya çıkan kur farklarının da

istisna kazancın tespitinde dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.

Taşınmazların para karşılığı olmaksızın devir ve temliki, trampası gibi işlemler istisna kapsamına girmemektedir.

Kat karşılığı arsa devri işleminin, trampa niteliğinde olmasından dolayı, bu gibi işlemlerden elde edilen kazançlara söz konusu

istisnanın uygulanması mümkün değildir.istisnanın uygulanması mümkün değildir.

Cins tashihi herhangi bir nedenle geciken binalarda 2 yıllık süre binanın fiilen kullanım tarihinden itibaren başlamaktadır. (yapı

ruhsatı, vd. tespiti gibi)

OSB’lerce katılımcılara tahsis edilen ancak tapu kaydı katılımcı üzerinde bulunmayan arsaların satışı istisna kapsamında değildir.

Taşınmaz ve iştirak hissesi satış kazancı istisnasına ilişkingiderlerin istisna kazanca isabet eden kısmı KKEG olarakdikkate alınacaktır.Elden edilen kazancın % 50’si istisna olduğu için istisnayailişkin giderlerinde % 50’sinin KKEG olarakdeğerlendirilmesi gerektiğidir.

Taşınmaz ve İştirak Hissesi Satışlarından Kaynaklanan

Zararın Durumu

Taşınmaz ve iştirak hisselerinin satışından kaynaklananzararların “istisna faaliyetlerden doğan zararlar” tanımınagirmemesi; istisna uygulamasının mükelleflerin ihtiyarındaolan bir takım şartlara bağlanmış olması hususları göz önündebulundurulduğunda, taşınmaz ve iştirak hissesi satışişlemlerinden kaynaklanan zararların kurum kazancınıntespitinde dikkate alınabileceği görüşündeyiz. (Vergiidaresinin görüşü aksi yönde)

İştirak hisseleri alımlarıyla ilgili finansman giderleri hariç, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin giderlerin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerden doğan zararlar istisna dışı kurum kazancından indirilemez. (KVK/5-3 )

Hisse senetleri alış bedeli ile değerlenir.

Vadeli alımlarda ödenen finansman giderlerinin doğrudan gider yazılması gerekir.

Hissenin satış tarihinden sonra ödenecek finansman giderlerinin de özel hüküm gereği zarar yazılması mümkün.

Taşınmaz satışların da ise finansman giderleri maliyete ilave edilenler hariç gider kabul edilmeyecektir.

7143 SAYILI KANUN 10/13. MADDESİNDEN KAYNAKLI İSTİSNA

1) Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların;

(aa) Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara

DİĞER KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

(aa) Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançları,

(bb) Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları,

Bdp Kodu 361

Bdp Kodu 362

31.10.2018 tarihine kadar elde edilenler de dahil olmak üzere, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31.12.2019 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaydıyla

(cc) Yurt dışında bulunan iş yeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançları,

DİĞER KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALAR

Bdp Kodu 363

girdiği tarihten itibaren 31.12.2019 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaydıyla gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.

2) Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançları, 31.12.2019 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş

olması kaydıyla gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

Bdp Kodu 364