2.3.2. Komunikacja z rodzicem/opiekunem ucznia przejawiającego trudności wychowawcze

W kontakcie z opiekunem ucznia przejawiającego trudności wychowawcze wskazana jest taka komunikacja, która sprawi, że stanie się on naszym sprzymierzeńcem, a nie odbiorcą pretensji. W przeciwnym razie relacje między opiekunem dziecka a nauczycielem będą obfi tować we wzajemne oskarżenia i urazy. Obie strony, zamiast wspólnie dążyć do rozwiązania problemu, zaczną się nawzajem obarczać odpowiedzialnością za niewłaściwe zachowania ucznia. Nie pomoże to na pewno dziecku i nie sprawi, że będziesz w stanie nawiązać z rodzicem efektywną i satysfakcjonującą współpracę. Warto zatem od początku rozmowy pokierować nią tak, by obie strony skupiły się na wspólnych działaniach mających na celu dobro ucznia. Rozmowę taką, o czym już wspomniano wcześniej, należy rozpocząć od wskazania z czym uczeń sobie radzi, podając nawet błahe, pozornie nieistotne osiągnięcia. Rodzicowi łatwiej będzie wspólnie z pedagogiem pracować nad problemami, jeśli zobaczy, że docenia on i zauważa także dobre strony ucznia. Można też, oczywiście jeśli tak rzeczywiście jest, podkreślić rolę rodzica czy opiekuna w sukcesach ucznia, np. to, że dziecko zawsze ma odrobioną pracę domową, co dobrze świadczy o dorosłych sprawujących opiekę nad dzieckiem. Spotkanie warto zakończyć konkretnymi ustaleniami: kto i kiedy podejmie określone działania oraz w jaki sposób będziesz się kontaktować z rodzicem. Najgorszym błędem, jaki możesz popełnić, jest rozmowa na temat problemów, której nie towarzyszy kontynuacja w postaci wspólnych działań i wymiany informacji.W niektórych przypadkach warto zapisać rodzicowi/opiekunowi na kartce, jakie działania powinien podjąć – można tak postąpić, jeśli rodzic nie do końca rozumie wspólne ustalenia, zapomina o nich w trakcie rozmowy itp.W kontakcie z rodzicem dziecka sprawiającego trudności wychowawcze należy zadbać o to, by zarówno samo zaproszenie na spotkanie, jak i jego przebieg zapewniały opiekunowi poczucie komfortu. Nie należy zatem przekazywać dziecku informacji przy innych uczniach o tym, że będziemy rozmawiać z jego rodzicem/opiekunem, ani aranżować takiej rozmowy przy innych rodzicach podczas zebrania.

2.3.3. Wystąpienie nauczyciela na zebraniu klasowymTwoje wystąpienie na zebraniu klasowym nie musi być długie – może trwać 15–20 minut. Ważne jest jednak, aby było ono przemyślane i przyniosło pozytywne efekty. Podczas spotkania warto opowiedzieć o sobie, swoich doświadczeniach pedagogicznych, podejściu do nauczania, sposobie oceniania. Można wskazać, jakie działania mogą podjąć rodzice/opiekunowie, aby dzieci z sukcesem uczyły się języka angielskiego. Warto pokazać rodzicom podręcznik Tiger i materiały do nauczania języka angielskiego, wyjaśnić, dlaczego został wybrany spośród innych kursów językowych oraz omówić przynajmniej wybrane rozwiązania wychowawcze, które będą stosowane w kontekście pracy z podręcznikiem (np. sposób nagradzania uczniów, budowania reguł klasowych). Na końcu koniecznie należy przekazać uczestnikom zebrania, w jaki sposób mogą się z tobą kontaktować i w jaki sposób ty będziesz się kontaktować z nimi. Warto też zachęcić uczestników zebrania do zadawania pytań i jeżeli się takie pojawią, rzeczowo na nie odpowiedzieć.

2.4. Jak współpracować z wychowawcą klasy? Ogólne zasady zawodowej współpracy koleżeńskiej są ci znane, zwrócimy zatem uwagę na szczegóły wzmacniające integralność nauczycielskich działań we wczesnej edukacji uczniów z wykorzystaniem materiałów serii Tiger 1.

2.4.1. Komunikacja z wychowawcąKażda szkoła w Polsce, na mocy aktów prawa, zobowiązana jest do zespołowej pracy nauczycieli, której celem staje się planowanie pracy szkolnej, rozwiązywanie problemów oraz dzielenie się wiedzą i doświadczeniem. Choć zwykle myślimy o tym w szerokim kontekście szkoły (mając na myśli szkolne zespoły doradcze, wychowawcze itp.), to obowiązek ten dotyczy także zespołowej pracy nauczycieli uczących w danej klasie. Choć podstawą sprawnej współpracy jest systematyczna oraz efektywna komunikacja, to pierwszy z warunków bywa trudny do spełnienia ze względu na charakter twojej pracy, drugi z kolei może być nieświadomie bojkotowany ze względu na zdawkowość przekazywanych sobie nawzajem komunikatów. W jaki sposób współpracować z wychowawcą klasy? Kilka propozycji znajdziesz na następnej stronie.

www.macmillan.pl/tiger16

Classroom Management Guide-ver-2.indd 16 2014-06-26 12:17:53

1717www.macmillan.pl/tiger

Tygrysia komunikacja z wychowawcą1. Unikaj stwierdzeń typu „nie mam czasu”, „muszę biec na następną lekcję”. Sprawdź swój tygodniowy plan

i harmonogram pracy wychowawcy – wyznaczcie wspólnie dogodny dzień i godzinę na spotkanie, tak aby raz w tygodniu obie strony mogły wymienić się spostrzeżeniami dotyczącymi uczniów klasy i zaplanować wspólne przedsięwzięcia na następny tydzień.

2. Możecie wprowadzić zeszyt spostrzeżeń o uczniu, który będzie częścią dziennika lekcyjnego i zrekompensuje brak czasu na rozmowy w czasie przerw. W zeszycie możecie stosować kod komunikacyjny, który wspólnie wypracujecie. Skróci to czas robienia notatek.

3. O ile korzystacie z dziennika elektronicznego, po każdej lekcji przeznacz 5–15 minut na pisanie komentarzy dotyczących przebiegu zajęć w klasie. Nie wahaj się składać tą drogą gratulacji dzieciom, rodzicom i wychowawcy!

4. Na początku roku szkolnego ustal z wychowawcą terminy zebrań dla rodziców, w których możesz uczestniczyć. Trzymaj się zasady: „lepiej mniej, ale dokładniej” – takich spotkań nie musi być wiele. Dzięki temu raz na jakiś czas możesz wziąć udział w całym zebraniu, zamiast pojawiać się w pośpiechu na dziesięć minut na wszystkich spotkaniach. Wysyłasz do wychowawcy w ten sposób komunikat: na tobie również spoczywa odpowiedzialność za całokształt pracy z klasą.

5. Ucząc w bardzo wymagającej klasie, zrezygnuj w komunikacji z wychowawcą z wyrażania współczucia czy oburzenia. Lepiej powiedz, że masz kłopoty, zapytaj, co ci radzi wychowawca i w jaki sposób możesz mu pomóc.

2.4.2. Projekt TigerTraktując pracę nad wartościami reprezentowanymi przez Tygrysa jako projekt, możesz wykorzystać doświadczenia głównego bohatera i jego przyjaciół w pracy z klasą na wielu płaszczyznach funkcjonowania szkoły, co umocni współpracę nauczycieli.

Spójne działania Tygrysa1. Na początku roku szkolnego podziel się z wychowawcą informacjami, jakie zawiera niniejszy poradnik,

opowiedz o Tygrysie, jego przyjaciołach oraz o wartościach, do jakich odnosi się podręcznik. 2. Zapoznaj się z zawartością podręczników wykorzystywanych przez wychowawcę – pomyślcie, jakie wspólne

treści i wartości zawierają wasze książki? W jaki sposób można połączyć ich tematykę i doświadczenia bohaterów? Jakie wspólne wyprawy i wycieczki możecie zaplanować?

➜ Pak (kot), przyjaciel starszaków z serii wydawniczej „Tropiciele”, może zostać przyjacielem Ping i Ponga i opowiadać im o tym, co zdarzyło się na lekcjach w klasie; Pola i Oskar, przewodnicy serii „Razem w szkole”, mogą zapraszać Tygrysa i jego przyjaciół do swojej klasy lub pisać do niego listy rysunkowe; Myszka z serii „Kolorowa klasa” może zostać przyjaciółką myszki, jednej z bohaterek serii o Tygrysie itp.

3. Bez względu na podobieństwa i różnice występujące w waszych podręcznikach możesz wspólnie z wychowawcą zaplanować coroczne Święto Przyjaciół Tygrysa. Jego autorski scenariusz pozwoli dzieciom pochwalić się wiedzą przyrodniczą czy zaprezentować scenkę w języku angielskim, krótko mówiąc, pozwoli zintegrować pokaz osiągnięć, oparty na dwóch ścieżkach, ale wspólnym temacie.

➜ Na kanwie takiego święta można zorganizować obchody Dnia Dziecka. Tygrys jest doskonałym animatorem zabaw ruchowych, zabaw terenowych oraz potrafi barwnie zaprezentować rozmaite osiągnięcia uczniów. Ponieważ potrafi robić pizzę, święto może zakończyć się wspólnym biesiadowaniem lub warsztatami kulinarnymi z udziałem rodziców, wychowawcy, a także twojej rodziny.

4. Zaplanujcie z wychowawcą dekoracje sali lekcyjnej – może na tylnej ścianie powstanie całoroczna ekspozycja?

➜ Na tylnej ścianie sali zwykle znajduje się miejsce, w którym można zaprezentować interaktywną ekspozycję: zaczynamy ją tworzyć, naklejając lub malując na ścianie bohaterów podręczników do kształcenia zintegrowanego i języka angielskiego. Wraz z poznawanym materiałem słownikowym oraz wprowadzanymi zwrotami grzecznościowymi możecie w dymkach doklejać (domalowywać) dwujęzyczne zwroty – np. przepraszam = sorry, cześć = hello itp. Na jednym ze skrajów ekspozycji można nakleić czysty karton, na którym uczniowie będą wklejać zdjęcia lub rysunki ciekawych wydarzeń z życia klasy. Ekspozycja „żyje” i wzbogaca się wraz z doświadczeniem nabywanym przez uczniów. Tworzy zwarty zestaw, który można nazwać Kodeksem Tygrysa lub inną alternatywną nazwą.

5. Zaproponuj wychowawcy wykorzystanie zakładek diagnozujących styl uczenia się uczniów (patrz: rozdział 4). Ich zastosowanie przez wychowawcę jako nagrody utwierdzi dzieci w przekonaniu, że nauczyciele chętnie ze sobą współpracują, co zmotywuje uczniów do podejmowania wysiłku. Jeśli zdecydujecie się na wspólne stosowanie zakładek diagnozująco-nagradzających (szczegóły w rozdziale 4.1.), wykorzystajcie dwujęzyczny napis gratulujący. Pomysłów na twórczą i efektywną nauczycielską współpracę jest wiele. Stworzenie ich listy wymaga niewielkiej ilości czasu. Satysfakcja z ich realizacji jest natomiast ogromna i trwała. Informacjei sugestie zawarte w dalszych rozdziałach mogą stanowić podstawę wspólnej pracy anglisty i wychowawcy klasy. Zachęcamy zatem do wspólnej lektury.

Classroom Management Guide-ver-2.indd 17 2014-06-26 12:17:53

3. Jak rozpoznać możliwości i ograniczenia szkolnej pracy przyjaciół Tygrysa

Wszystkim nauczycielom zależy na skutecznej pracy z dziećmi owocującej rozwojem ich umiejętności językowych. Zdarza się jednak, że organizowane działania, pomimo wysokiego poziomu metodycznego, przynoszą efekty gorsze, niż zakładamy. Zwykle dzieje się tak dlatego, że nie uwzględniliśmy w naszej pracy możliwości i ograniczeń naszych uczniów.

3.1. Jak wykorzystać postać Tygrysa do rozpoznawania stylów uczenia się i zachowania dzieci w wieku 6 –7 lat

W rozdziale 1. wielokrotnie podkreślano, że poziom rozwoju dzieci sześcio- i siedmioletnich jest zróżnicowany. Odmienne są również sposoby, w jaki uczniowie przyswajają wiedzę. Każdy z nich bowiem reprezentuje indywidualny styl uczenia się, oparty na najlepiej rozwiniętym u dziecka kanale spostrzegania. Rozpoznanie go pozwoli ustalić predyspozycje dziecka i dopasować do jego potrzeb techniki pracy. Dzięki temu uczeń odkryje swoje mocne strony i będzie się uczył z przyjemnością.Choć w ciągu pierwszych stu dni nauki rozpoznanie stylu uczenia się u sześcio- czy siedmiolatka może być trudne, to bez wątpienia można w tym czasie zidentyfi kować skłonności ucznia do pewnych określonych zachowań odzwierciedlających preferowany przez niego styl.

3.1.1. Ucho Tygrysa – słuchowcy wśród uczniówUczniowie, którzy uczenie się opierają na percepcji słuchowej. Chętnie słuchają nauczyciela, kolegów i sami dużo mówią. Słuchając innych, często poruszają ustami, w kolejnych klasach także wtedy, gdy cicho czytają. Z wyraźnym zadowoleniem uczą się piosenek i rymowanek. W wieku 6 –7 lat bardzo często głośno myślą (rozmawiają ze sobą). Są wrażliwi na hałas, bardzo szybko dekoncentrują się w głośnym otoczeniu. Szybko i trwale zapamiętują imiona kolegów i bohaterów książki, zapominają twarze i wizerunki. Rzadko skupiają uwagę na ilustracjach w książce, wydają się niezainteresowani pokazem kart, plakatów, a nawet prezentacją pacynki Tygrysa. Będą mieć problem z interpretacją pisemnych instrukcji do zadań.

TYGRYSIE METODY DLA SŁUCHOWCÓW ➤ w miarę możliwości korzystaj z nagrań na CD, szczególnie prezentujących piosenki, rymowanki, ➤ zaproponuj, by słuchowiec opowiadał rodzicom w domu, czego się nauczył na lekcji, ➤ zachęcaj go do powtarzania słów i zwrotów w rytmie śpiewania, rapowania – uczeń może sam wymyślać

melodie, układać piosenki z wykorzystaniem słów, których się nauczył, ➤ słuchowcy powinni zajmować miejsca w ławkach blisko odtwarzacza CD, najlepiej w środkowym rzędzie

w klasie, ➤ zajęcia można zacząć od jednominutowego nasłuchiwania odgłosów z klasy.

3.1.2. Oko Tygrysa – wzrokowcy wśród uczniówUczniowie, którzy uczenie się opierają na spostrzeganiu wzrokowym. Lubią obserwować pokaz ilustracji, kart, plakatów i przedmiotów. Chętnie słuchają barwnych opisów, lubią wykresy, tabele, mapy pamięciowe.Szybko zapamiętają twarze kolegów i wizerunki bohaterów książki, mogą zapominać ich imiona.Dostrzegają detale w ilustracjach, łatwo je zapamiętują. Zdecydowanie szybciej przyswajają sobie słowa skojarzone z obrazkiem. Nierzadko wypowiadają się chaotycznie, tak jakby tok wypowiedzi odzwierciedlał logikę nakładających się na siebie obrazów. Mają problem z dłuższym słuchaniem wypowiedzi innych, gubią wątek. Zwykle rysują coś w czasie słuchania. Słabo koncentrują się w przepełnionym i przeładowanym bodźcami otoczeniu oraz przy nadmiernym ruchu kolegów. Lubią mieć uporządkowane ławki i estetyczne przybory szkolne, zawsze są schludni.Często płaczą – są bardzo ekspresyjni.

www.macmillan.pl/tiger18

Classroom Management Guide-ver-2.indd 18 2014-06-26 12:17:53

1919www.macmillan.pl/tiger

TYGRYSIE METODY DLA WZROKOWCÓW ➤ wprowadzaj nowy i powtarzaj poznany materiał z wykorzystaniem rysunku, obrazka, ilustracji, ➤ zachęcaj uczniów do tworzenia map obrazkowych opartych na skojarzeniach (jedną dużą mapę można

tworzyć w klasie lub w ramach pracy domowej przez kilka miesięcy nauki, można wymyślać mapy tematyczne: school, shop, family itp.),

➤ w Książce ucznia wzrokowiec może otaczać kolorowym zakreślaczem kluczowe obrazki, w późniejszym okresie ważne fragmenty tekstu, znaczące wyrazy w poleceniach,

➤ zapewnij wzrokowcom miejsca w ławkach blisko obszaru ekspozycji w klasie, ➤ zajęcia można rozpocząć od jednominutowego poszukiwania wzrokiem ukrytej przez nauczyciela pacynki

Tygrysa.

3.1.3. Łowy Tygrysa – kinestetycy i dotykowcy wśród uczniówUczniowie, którzy uczą się w ruchu, wykorzystując zmysł dotyku, węchu i smaku. Zwykle dążą do działania, preferują zadania wymagające aktywności fi zycznej. Często wiercą się w trakcie słuchania lub mówienia. Podczas gdy słuchają, trzymają coś w dłoniach, manipulują kredką, ołówkiem czy gumką. Często naśladują to, o czym jest mowa. Bujają się na krześle, rysując czy kolorując. Uwielbiają dotykać różnych przedmiotów, czasem je wąchają, jeśli można – smakują. Podskakują z zadowolenia i tupią często ze złości. Prawie zawsze gestykulują. Rozmawiając z nauczycielem lub kolegą, stają blisko rozmówcy, często klepią go, dotykają. Najtrwalej zapamiętują to, co zrobili samodzielnie. Rzadko wykonują prace estetycznie, nawet wtedy, gdy bardzo się starają. Będą w przyszłości unikać czytania. Ortografi a, zarówno w języku polskim, jak i angielskim, będzie sprawiać im trudności.

TYGRYSIE METODY DLA KINESTETYKÓW ➤ zapewnij dzieciom możliwości poruszania się w czasie zajęć (kinestetyk może gestykulować, wykonywać

zadania w pozycji stojącej, rysować małe ilustracje do tego, czego np. słucha z nagrania), ➤ pozwalaj kinestetykowi dotykać kart obrazkowych, manipulować przedmiotami, których nazw się uczy, ➤ wykorzystuj zabawy ruchowe i scenki do wprowadzania nowego materiału i utrwalania poznanego, ➤ pozwól kinestetykowi w Książce ucznia otaczać kolorowym zakreślaczem znaczące obrazki i wyrazy,

w późniejszym okresie fragmenty tekstu, kluczowe wyrazy w poleceniach, ➤ podpowiedz uczniom, aby w domu powtarzali słowa i zwroty w czasie wykonywania rutynowych działań

i zabaw, ➤ zapewnij kinestetykom miejsca w ławkach na końcu klasy, z dodatkową wolną przestrzenią za nimi, ➤ zajęcia można rozpocząć od jednominutowego skradania się jak Tygrys w miejscu przy ławce.

Classroom Management Guide-ver-2.indd 19 2014-06-26 12:17:54

TYGRYSI TEST PREFERENCJI W UCZENIU SIĘRozdział 2, Lekcja 6, Książka ucznia, s. 23, Zakończenie lekcjiPodczas rozmowy z klasą na temat zmysłów możesz zapytać uczniów, co najbardziej lubią robić, ucząc się angielskiego w czasie zajęć. Przygotuj wcześniej znaczki z okiem Tygrysa, uchem Tygrysa i paszczą Tygrysa lub innymi umownymi rysunkami. Propozycje znaczków przedstawione zostały poniżej.

1. Podnieś karty ukazujące poszczególne czynności (słuchanie, oglądanie, mówienie itp.) i zapytaj: What senses have you got?

Dzieci odpowiadają i pokazują właściwe gesty. * Uprzedź uczniów, że za moment poprosisz ich o pokazanie za pomocą gestów tylko jednej czynności,

którą najbardziej lubią wykonywać na zajęciach. Ogranicz wybór do słuchania, oglądania i mówienia. Daj im chwilę na zastanowienie się. Poproś wszystkich o powstanie z krzeseł.

Zaproponuj, by najpierw odpowiedni gest pokazały dzieci, które najbardziej lubią oglądać na zajęciach obrazki i historyjki. Kiedy te dzieci usiądą, rozdaj im znaczki z okiem Tygrysa. Pozostałe maluchy cały czas stoją.

Następnie poproś o pokazanie odpowiednich gestów tych, którzy najbardziej lubią słuchać piosenek i historyjek z płyt CD. Kiedy słuchowcy wrócą na swoje miejsca, otrzymują od ciebie znaczki z uchem Tygrysa.

Poproś pozostałych uczniów o pokazanie czynności, którą najbardziej lubią wykonywać w klasie, a siedzący uczniowie mają odgadnąć, o jaką czynność chodzi. Nagródź pokazujących znaczkiem z paszczą Tygrysa.

2. Wróć do scenariusza: odtwórz z płyty rymowankę The body, którą dzieci śpiewają i odgrywają, a następnie piosenkę Goodbye, Tiger – dzieci śpiewają i odgrywają rymowankę.

Propozycje znaczków

Dość rzadko zdarza się, że sześcio-/siedmioletnie dziecko zdradza zachowania typowe tylko dla jednego z wymienionych stylów uczenia się. Najczęściej mamy do czynienia z ich wymieszaniem, dlatego warto zapoznać się z charakterystyką zachowań, które zwykle obserwujemy u dzieci na tym etapie rozwoju.

www.macmillan.pl/tiger20

Classroom Management Guide-ver-2.indd 20 2014-06-26 12:17:55