25522552 ส วนท 1: ภาพรวม 28 สำน กงานคณะกรรมการพ ฒนาระบบราชการ ... บร หารราชการแผ

2552

สวนท 1: ภาพรวม

สำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ 28

เกง ด มสวนรวม ตอบสนองทนตอการเปลยนแปลง

การบรหารราชการแผนดนของไทยมเปาหมาย

ปรากฏอยางชดเจนในมาตรา 3/1 แหงพระราชบญญต

ระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 25341 กลาวคอ

การบรหารราชการแผนดนตาม พ.ร.บ. น ตอง

เปนไปเพอประโยชนสขของประชาชน เกดผลสมฤทธ

ตอภารกจของรฐ ความมประสทธภาพ ความคมคาใน

เชงภารกจแหงรฐ การลดขนตอนการปฏบตงาน

การลดภารกจและยบเลกหนวยงานท ไมจำเปน

การกระจายภารกจและทรพยากรใหแกทองถน

การกระจายอำนาจการตดสนใจ การอำนวยความ

สะดวกและการตอบสนองความตองการของประชาชน

ทงน โดยมผรบผดชอบตอผลของงาน

การจดสรรงบประมาณและการบรรจและแตงตง

บคคลเขาดำรงตำแหนง หรอปฏบตหนาทตองคำนง

ถงหลกการตามวรรคหนง

1

1.1 เปาหมายของการบรหารราชการแผนดน

ภาพรวม

ในการปฏบตหนาทของสวนราชการตองใช

วธการบรหารกจการบานเมองทด โดยเฉพาะอยางยง

ให ค ำน งถ งความร บผ ดชอบของผ ปฏ บ ต ง าน

การมสวนรวมของประชาชน การเปดเผยขอมล

การตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการปฏบตงาน

ทงน ตามความเหมาะสมของแตละภารกจ

เพอประโยชนในการดำเนนการใหเปนไปตาม

มาตราน จะตราพระราชกฤษฎกากำหนดหลกเกณฑ

และวธการในการปฏบตราชการและการสงการให

สวนราชการและขาราชการปฏบตกได

กรอบแนวทางในการบรรลเปาหมายดงกลาว

คอการดำเนนการตามพระราชกฤษฎกาวาดวย

หลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด

พ.ศ. 2546 ทำใหเกดแบบแผนการบรหารราชการและ

วธการทำงานทสวนราชการและขาราชการจะตอง

1 พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 ซงแกไขเพมเตมโดย (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545 ประกาศราชกจจานเบกษา เลมท 119 ตอนท 99 ก ลงวนท 2 ตลาคม พ.ศ. 2545

สวนท 1 : ภาพรวม

รายงานการพฒนาระบบราชการไทย ประจำป พ.ศ. 2552 29

ยดถอเปนแนวทางปฏบต ทงน เพอใหระบบราชการ

มการปรบตว ตอบสนองความตองการของประชาชน

และความเปลยนแปลงจากผลของโลกาภวตนและ

เทคโนโลย รวมถงกระแสความเปนประชาธปไตยและ

การมสวนรวมของประชาชน

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550

ไดเนนยำในสวนน โดยไดบญญตสาระเกยวกบ

การบรหารกจการบานเมองทดหรอธรรมาภบาลไวใน

มาตรา 74 ของหมวดท 3 ทวาดวยหนาทของชนชาวไทย

และมาตรา 78 ของสวนท 3 ทบญญตเกยวกบ

แนวนโยบายดานการบรหารราชการแผนดน ซงอยใน

หมวดวาดวยแนวนโยบายพนฐานแหงรฐอกดวย

มาตรา 74 บคคลผเปนขาราชการ พนกงาน

ลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ

หรอเจาหนาทอนของรฐ มหนาทดำเนนการใหเปนไป

ตามกฎหมายเพอรกษาประโยชนสวนรวม อำนวยความสะดวก

และใหบรการแกประชาชนตามหลกธรรมาภบาลของ

การบรหารกจการบานเมองทด

ในการปฏบตหนาทและในการปฏบตการอน

ทเกยวกบประชาชน บคคลตามวรรคหนงตองวางตว

เปนกลางทางการเมอง

ในกรณทบคคลตามวรรคหนงละเลยหรอไม

ปฏบตตามหนาทตามวรรคหนงหรอวรรคสอง บคคล

ผมสวนไดเสยยอมมสทธขอใหบคคลตามวรรคหนง

หรอผบงคบบญชาของบคคลดงกลาว ชแจง แสดง

เหตผล และขอใหดำเนนการใหเปนไปตามบทบญญต

ในวรรคหนงหรอวรรคสองได

มาตรา 78 รฐตองดำเนนการตามแนวนโยบาย

ดานการบรหารราชการแผนดน ดงตอไปน

(1) บรหารราชการแผนดนใหเปนไปเพอการ

พฒนาสงคม เศรษฐกจ และความมนคงของประเทศ

อยางยงยน โดยตองสงเสรมการดำเนนการตาม

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและคำนงถงประโยชนของ

ประเทศชาตในภาพรวมเปนสำคญ

(2) จดระบบการบรหารราชการสวนกลาง

สวนภมภาค และสวนทองถน ใหมขอบเขตอำนาจ

หนาท และความรบผดชอบทชดเจนเหมาะสมแก

การพฒนาประเทศ และสนบสนนใหจงหวดมแผน

และงบประมาณเพอพฒนาจงหวด เพอประโยชนของ

ประชาชนในพนท

(3) กระจายอำนาจใหองคกรปกครองสวนทองถน

พงตนเองและตดสนใจในกจการขององคกรปกครอง

สวนทองถนได เอง ส ง เสรมใหองคกรปกครอง

สวนทองถนมสวนรวมในการดำเนนการตามแนว

นโยบายพนฐานแหงรฐ พฒนาเศรษฐกจของทองถน

และระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ ตลอดทง

โครงสรางพนฐานสารสนเทศในทองถนใหทวถงและ

เทาเทยมกนทวประเทศ รวมทงพฒนาจงหวดทม

ความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ

โดยคำนงถงเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน

(4) พฒนาระบบงานภาครฐ โดยมงเนนการ

พฒนาคณภาพ คณธรรม และจรยธรรมของเจาหนาท

ของรฐ ควบคไปกบการปรบปรงรปแบบและวธการ

ทำงาน เพอใหการบรหารราชการแผนดนเปนไป

อยางมประสทธภาพ และสงเสรมใหหนวยงานของรฐ

ใชหลกการบรหารกจการบานเมองทดเปนแนวทาง

ในการปฏบตราชการ

(5) จดระบบงานราชการและงานของรฐอยางอน

เพอใหการจดทำและการใหบรการสาธารณะเปนไป

อยางรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได

โดยคำนงถงการมสวนรวมของประชาชน

(6) ดำเนนการใหหนวยงานทางกฎหมายท

มหนาทใหความเหนเกยวกบการดำเนนงานของรฐ

ตามกฎหมายและตรวจสอบการตรากฎหมายของรฐ

ดำเนนการอยางเปนอสระ เพอใหการบรหารราชการ

แผนดนเปนไปตามหลกนตธรรม



1.2 แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555)

คณะรฐมนตร ในการประชมเมอวนท 29

กรกฎาคม พ.ศ. 2551 มมตเหนชอบแผนยทธศาสตร

การพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555)

ซงใหคณคาความสำคญและยดมนในปรชญา หลกการ

และแนวทางของการใหประชาชนเปน “ศนยกลาง”

ในการทำงาน ปรบเปลยนบทบาทของระบบราชการใหเปน

ผสนบสนนและอำนวยความสะดวก ประสานการทำงาน

กบผบรหารราชการแผนดนฝายการเมองเพอใหเกด

ประโยชนสงสดตอประเทศ รวมทงมความพรอม

และทศนคตในการทำงานเปนเครอขายรวมมอกบ

ภาคสวนตาง ๆ ในสงคม มงสความเปนเลศ ทำงานเชงรก

มองไปขางหนา สามารถคดรเรมและสรางนวตกรรม มเปาหมายในการทำงาน สามารถตรวจสอบวด ผลสมฤทธได มระบบกำกบดแลตนเองทด และตงมนอยในศกดศรและความดงาม

วสยทศนใหมของการพฒนาระบบราชการไทย ในชวงระยะป พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555 มดงน

“ระบบราชการไทยมงเนนประโยชนสขของประชาชน และรกษาผลประโยชนของประเทศชาต มขดสมรรถนะสง สามารถเรยนร ปรบตวและตอบสนองตอการเปลยนแปลง โดยยดมนในหลกจรยธรรมและ

ธรรมาภบาล”

สรางระบบการกำกบดแลตนเองทด

เกดความโปรงใส มนใจ และสามารถ

ตรวจสอบได รวมทงทำใหบคลากร

ปฏบตงานอยางมจตสำนกความรบผดชอบ

ตอตนเอง ตอประชาชนและตอสงคมโดยรวม

มงสการเปนองคการทมขดสมรรถนะสง

บคลากรมความพรอม และความสามารถ

ในการเรยนร คดรเรม เปลยนแปลง

และปรบตวไดอยางเหมาะสม

ตอสถานการณตาง ๆ

ปรบรปแบบการทำงานใหมลกษณะ

เชงบรณาการ เกดการแสวงหา

ความรวมมอ และสรางเครอขาย

กบฝายตาง ๆ รวมทงเปดใหประชาชน

เขามามสวนรวม

ยกระดบการใหบรการและการทำงาน

เพอตอบสนองความคาดหวงและ

ความตองการของประชาชนทม

ความสลบซบซอนหลากหลาย

และเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว

วสยทศนใหมของการพฒนาระบบราชการไทย “ระบบราชการไทย มงเนนประโยชนสขของประชาชน และรกษาผลประโยชนของประเทศชาต

มขดสมรรถนะสง สามารถเรยนร ปรบตวและตอบสนองตอการเปลยนแปลง โดยยดมนในหลกจรยธรรมและธรรมาภบาล”

ภาพท 1-1 กรอบแนวคดการพฒนาระบบราชการไทย



แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555 มประเดนยทธศาสตร

เปาประสงค ตวชวดและคาเปาหมาย ตามตารางท 1-1

ตารางท 1-1: แสดงประเดนยทธศาสตร เปาประสงค ตวชวดและคาเปาหมาย ของแผนยทธศาสตร การพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555)

ประเดนยทธศาสตร เปาประสงค ตวชวด คาเปาหมาย

1. ยกระดบการใหบรการและ การทำงานเพอตอบสนองความ คาดหวงและความตองการของ ประชาชนทมความสลบซบซอน หลากหลายและเปลยนแปลงไป อยางรวดเรว

ประชาชนมความ พงพอใจในระบบราชการ

• ระดบความพงพอใจของ ประชาชนตอการใหบรการและ การดำเนนงานของสวนราชการ และหนวยงานของรฐ • ระดบความสำเรจของ สวนราชการและหนวยงานของ รฐในการใหบรการประชาชนใน รปแบบ e-Service

• ไมนอยกวา รอยละ 80 โดยเฉลย • ไมนอยกวา รอยละ 80 โดยเฉลย

2. ปรบรปแบบการทำงานใหม ลกษณะเชงบรณาการ เกดการ แสวงหาความรวมมอและสราง เครอขายกบฝายตาง ๆ รวมทง เปดใหประชาชนเขามามสวนรวม

สวนราชการและ หนวยงานของรฐสามารถปรบรปแบบการทำงานและเปดใหประชาชนเขามา มสวนรวม

• ระดบความสำเรจของ สวนราชการและหนวยงาน ของรฐในการปรบปรงรปแบบ หรอวธการทำงาน • ระดบความสำเรจของ สวนราชการและหนวยงาน ของรฐในการเปดโอกาสให ประชาชนเขามามสวนรวม


3. มงสการเปนองคการทม ขดสมรรถนะสง บคลากรม ความพรอมและความสามารถ ในการเรยนร คดรเรม เปลยนแปลง และปรบตว ไดอยางเหมาะสม ตอสถานการณตาง ๆ

สวนราชการและ หนวยงานของรฐสามารถพฒนา ขดสมรรถนะและ มความพรอม ในการดำเนนงาน

• ระดบความสำเรจของ สวนราชการและหนวยงาน ของรฐในการปรบปรงและ ยกระดบคณภาพการบรหารงาน ตามแผนพฒนาองคการ • ระดบสมรรถนะของขาราชการ และเจาหนาทของรฐทไดรบการ พฒนาตามเกณฑมาตรฐาน


4. สรางระบบการกำกบดแลตนเอง ทด เกดความโปรงใส มนใจ และสามารถตรวจสอบได รวมทงทำใหบคลากรปฏบตงาน อยางมจตสำนกความรบผดชอบ ตอตนเองตอประชาชน และตอสงคมโดยรวม

ประชาชนมความ เชอมนและไววางใจ ในระบบราชการ

• ระดบความเชอมนของประชาชน ทมตอสวนราชการและ หนวยงานของรฐ • ระดบความสำเรจของสวน ราชการและหนวยงานของรฐใน การพฒนาระบบควบคมภายใน ใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน




1.3 สถานภาพของระบบราชการไทย

1.3.1 หนวยงานของรฐในกำกบของฝายบรหาร

ทมสถานะเปนนตบคคล ม 4 ประเภท2 คอ สวนราชการ

รฐวสาหกจ องคการมหาชน หนวยงานของรฐรปแบบใหม

ดงน

1. สวนราชการ ตามพระราชบญญตระเบยบ

บรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 และฉบบแกไข

เพมเตม และกฎหมายทเกยวกบการปกครองสวนทองถน

ไดแก

1) ราชการสวนกลาง

(1) สำนกนายกรฐมนตร

(2) กระทรวงหรอทบวงทมฐานะเทยบเทา

กระทรวง (19 กระทรวง)

(3) ทบวง ซงสงกดสำนกนายกรฐมนตร

หรอกระทรวง (ไมม)

(4) กรม หรอสวนราชการท เรยกชอ

อยางอนและมฐานะเปนกรม ซงสงกดหรอไมสงกด

สำนกนายกรฐมนตร กระทรวงหรอทบวง (155 กรม3

เพมจากป พ.ศ. 2551 จำนวน 1 สวนราชการ)

นอกจากน มสวนราชการท ไมมฐานะ

เปนกรม แตมผบงคบบญชาเปนอธบด ม 2 หนวยงาน

คอ สำนกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวาง

ประเทศ (กระทรวงการตางประเทศ) และสำนกงาน

พฒนาและสงเสรมคณภาพชวตคนพการแหงชาต

(กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย)

อนง ยงมมหาวทยาลยของรฐทเปนสวน

ราชการ อก 67 มหาวทยาลย

2) ราชการบรหารสวนภมภาค

(1) จงหวด เปนหนวยบรหารราชการ

แผนดนในเขตพนทของจงหวด มผวาราชการจงหวด

รบนโยบายและคำสงจากนายกรฐมนตร คณะรฐมนตร

กระทรวง ทบวง กรม มาปฏบตใหเหมาะกบพนท

และประชาชน และเปนหวหนาบงคบบญชาบรรดา

ขาราชการฝายบรหารซงปฏบตหนาท ในราชการ

สวนภมภาคในเขตจงหวดและรบผดชอบในราชการ

จงหวดและอำเภอ (75 จงหวด)

(2) อำเภอ (878 อำเภอ โดยม อำเภอ

ณวฒนา จงหวดเชยงใหม เปนอำเภอทตงหลงสด

เมอธนวาคม พ.ศ. 2552) อำเภอเปนหนวยจดบรการ

สาธารณะแกประชาชนในอำเภอโดยมนายอำเภอ

เปนหวหนาปกครองบงคบบญชาขาราชการในอำเภอ

และรบผดชอบงานบรหารราชการของอำเภอ

3) ราชการบรหารสวนทองถน

(1) องคการบรหารสวนจงหวด (75 องคการ)

(2) เทศบาล (1,619 เทศบาล : เทศบาลนคร

23 แหง เทศบาลเมอง 140 แหง เทศบาลตำบล

1,456 แหง)

(3) สขาภบาล (ไมม)

(4) องคการบรหารสวนตำบล (6,622 องคการ)

(5) องคกรปกครองสวนทองถนรปแบบ

พเศษ 2 แหง (กรงเทพมหานคร และเมองพทยา)4

2. รฐวสาหกจ (58 แหง) มลกษณะเฉพาะ

เปนหนวยงานทรบผดชอบการใหบรการสาธารณะทาง

2 มต ค.ร.ม. ในการประชม เมอวนท 3 เมษายน พ.ศ. 2550 ตามหนงสอสำนกงาน ก.พ.ร. ท นร 1200/ว 12 ลงวนท 28 สงหาคม พ.ศ. 2550 เรองหลกการจำแนกประเภทหนวยงานของรฐ และมต ค.ร.ม. ในการประชม เมอวนท 20 ตลาคม พ.ศ. 2552 หนงสอสำนกงาน ก.พ.ร. ท นร 1200/ว 1 ลงวนท 4 มกราคม พ.ศ. 2553 เรอง การปรบปรงหลกการจำแนกประเภทหนวยงาน ของรฐในกำกบของฝายบรหาร 3 ไมนบรวมสำนกงานอยการสงสด และสำนกงานสภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต รวม 2 แหง ซงรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 กำหนดใหเปนองคกรอนตามรฐธรรมนญ 4 กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน ขอมล ณ วนท 15 สงหาคม พ.ศ. 2551



อตสาหกรรมและพาณชยกรรม ซงผลต จำหนาย

สนคาและบรการทมลกษณะเปนการใหบรการสาธารณะ

และงานสาธารณปโภคขนาดใหญ หรองานทมความสำคญ

ตอความมนคงและการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ

หรอกจกรรมทมผลกระทบตอคณภาพชวตของ

ประชาชน หรองานทเอกชนยงไมพรอม หรอตองการ

แทรกแซงตลาดให เกดการแข งขนท เปนธรรม

หรอบรการแกกลมเปาหมายเฉพาะ ทงน เพอให

งานบรการสาธารณะนน ๆ ไดมาตรฐาน ทงใน

เรองคณภาพ ปรมาณ และคาใชจาย

3. องคการมหาชน มลกษณะเฉพาะเปน

หนวยงานทรบผดชอบการใหบรการสาธารณะทาง

สงคมและวฒนธรรม หรอการดำเนนการอนเปน

สาธารณประโยชนอนใด ซงไมเหมาะสมทใชวธการ

บรหารของสวนราชการในการบรหาร อนง ตองไม

เปนกจการทมลกษณะเปนการแขงขนกบภาคเอกชน

ซงเปนลกษณะตองหามตามรฐธรรมนญ องคการ

มหาชนแบงประเภทตามกฎหมายจดตง ได 2 ประเภท

กลาวคอ

1) องคการมหาชนทจดตงตามพระราช

บญญตองคการมหาชน พ.ศ. 2542 (29 แหงเพมจาก

ป พ.ศ. 2551 จำนวน 4 องคกร)

2) องค กา รมหาชนท จ ดต ง ข นตาม

พระราชบญญตเฉพาะ รวม 28 แหง (องคกร

ในกำกบของรฐ 15 องคกร และมหาวทยาลยในกำกบ

13 มหาวทยาลย)

4. หนวยงานของรฐรปแบบใหม

1) หนวยธรการขององคการของรฐทเปน

อสระ (8 แหง) มหนาทในลกษณะใดลกษณะหนง

ดงตอไปน

(1) หนวยธรการขององคการของรฐททำ

หนาทกำกบดแล เชน ธนาคารแหงประเทศไทย

สำนกงานคณะกรรมการกำกบหลกทรพยและ

ตลาดหลกทรพย สำนกงานคณะกรรมการกจการ

โทรคมนาคมแหงชาต เปนตน

(2) หนวยธรการขององคการของรฐททำ

หนาท ใหบรการ เชน องคการกระจายเสยงและ

แพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย เปนตน

2) กองทนทเปนนตบคคล กองทนจะบรหาร

ในรปคณะกรรมการ ซงจะตองมหนวยธรการเปน

เครองมอทำการของคณะกรรมการ หนวยธรการดงกลาว

จะเปนหนวยงานของรฐรปแบบใดรปแบบหนงใน

3 รปแบบตอไปน

(1) รฐวสาหกจ

(2) องคการมหาชนตามพระราชบญญต

(3) สวนราชการ

3) หนวยบรการรปแบบพเศษ (2 หนวยงาน)

(1) ใหบรการด านพาณชยกรรมหรอ

อตสาหกรรมแกสวนราชการเจาสงกด เชน สำนกพมพ

คณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา

(2) ใหบรการดานบรการสาธารณะทาง

สงคมและวฒนธรรม เชน สถาบนสงเสรมการบรหาร

กจการบานเมองทด

นอกจากนยงมหนวยงานอกประเภทหนง

ททำหนาท ใหบรการสาธารณะโดยใชอำนาจรฐ

หรอเปนกลไกของรฐ แต ไม เปนองคกรของรฐ

ม 3 ประเภท ไดแก

(1) ส ภ า ว ช า ช พ เ ช น แ พ ท ย ส ภ า

สภาทนายความ สภาการพยาบาล ฯลฯ

(2) สภาบนภายใตมลนธ เชน สถาบน

เพมผลผลตแหงชาต สถาบนสงเสรมวสาหกจขนาดกลาง

และขนาดยอม สถาบนเฉพาะดาน 7 แหง ภายใต

“อตสาหกรรมมลนธ ” และสถาบนวจยนโยบาย

เศรษฐกจการคลง ภายใต มลนธสถาบนวจยเศรษฐกจ

การคลง ฯลฯ

(3) นตบคคลเฉพาะกจ (1 แหง) เปน

เครองมอพเศษทรฐบาลจดตงเพอระดมทนจากภาคเอกชน

ไดแก นตบคคลเฉพาะกจ ตามพระราชกำหนด

นตบคคลเฉพาะกจเพอการแปลงสนทรพย เปน

หลกทรพย พ.ศ. 2540



1.3.2 กำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน5 ประเทศ

ไทยมจำนวนประชากร 66.51 ลานคน (ภาพท 1-2)

ในจำนวนนประกอบดวยประชากรทเปนกำลงแรงงาน

38.35 ลานคน (หรอรอยละ 57.66 ของจำนวน

ประชากร) และในสวนของกำลงแรงงานน เปนกำลง

คนภาครฐในฝายพลเรอน 2.04 ลานคน (รอยละ 3.07

ของจำนวนประชากร หรอรอยละ 5.32 ของกำลง

แรงงาน) โดยในป พ.ศ. 2551 กำลงคนภาครฐใน

ฝายพลเรอนมสดสวน 1 คน ตอประชากร 33 คน

(ป พ.ศ. 2550 กำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน

มสดสวน 1 คน ตอประชากร 34 คน)

1. ประเภทกำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน

กำลงคนภาครฐในฝายพลเรอนซงมจำนวน

2.04 ลานคน (ภาพท1-2) ประกอบดวยขาราชการ

มากทสดถง 1,271,620 คน (รอยละ 62.40)

รองลงมาเปนลกจางประจำ 237,786 คน (รอยละ

11.67) ลกจางชวคราว 281,831 คน (รอยละ 13.83)

พนกงานจาง 145,726 คน (รอยละ 7.15) และ

พนกงานราชการ 100,992 คน (รอยละ 4.95)

ตามลำดบ

จากกำลงคนภาครฐในฝายพลเรอนในภาพรวม

ปงบประมาณ พ.ศ. 2551 จำนวน 2,037,955 คน

จำแนกเปนขาราชการและเจาหนาทในราชการบรหาร

สวนกลางและภมภาค จำนวน 1,645,010 คน

และขาราชการและเจาหนาทสวนทองถน จำนวน

3,928,945 คน (ตารางท 1-2) หากพจารณาประเภท

กำลงคนภาครฐประเภททมลกษณะจางงานตลอดชพ

(ขาราชการและลกจางประจำ) กบจางงานตามระยะ

เวลาหรอสญญา (ลกจางชวคราว พนกงานจางและ

พนกงานราชการ) จะมสดสวนประเภทจางงานตลอดชพ

1,509,406 คน (รอยละ 74.06) ตอประเภทจางงาน

ตามระยะเวลา 528,549 คน (รอยละ 25.94) หรอ

28 ตอ 10

ภาพท1-2 ภาพรวมกำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน

ทมา: กำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน 2551 โดยสำนกงาน ก.พ.

4.95%7.15%

ขาราชการ 1,271,620 คน

62.40%

ลกจางประจำ 237,786 คน

ลกจางชวคราว 281,831 คน

พนกงานจาง 145,726 คนพนกงานราชการ 100,992 คน

11.67%

13.83%

5 กำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน 2551: สำนกงาน ก.พ. ธรานสรณการพมพ กรงเทพมหานคร 2552



ตารางท 1-2: ภาพรวมกำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน

ประเภทกำลงคน จำนวน (คน) %

รวมทงหมด 2,037,955 100.00

• ขาราชการ

• ลกจางประจำ

• ลกจางชวคราว

• พนกงานราชการ

• พนกงานจาง

1,271,620

237,786

281,831

100,992

145,726

62.40

11.67

13.83

4.95

7.15

สวนกลางและภมภาค 1,645,010 100.00




• พนกงานราชการ

1,100,636

178,979

264,403

100,992

66.91

10.88

16.07

6.14

สวนทองถน 392,945 100.00




• พนกงานจาง

170,984

58,807

17,428

145,726

43.51

14.97

4.43

37.09

ทมา: สำนกงาน ก.พ. อางแลว

2. ประเภทขาราชการในฝายพลเรอน

ขาราชการในฝายพลเรอน ในปงบประมาณ

พ.ศ. 2551 มรวม 1,275,350 คน ในปงบประมาณ

พ.ศ. 2552 มจำนวนลดลงเมอเปรยบเทยบกบปกอน

โดยมจำนวนรวมทงสน 1,271,620 คน ประกอบดวย

ขาราชการประเภทตาง ๆ รวม 12 ประเภท แตละ

ประเภทอยในกำกบขององคกรทแตกตางกน เชน

ประเภทขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

อยในกำกบของคณะกรรมการขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษา (ก.ค.ศ.) ภายใตพระราชบญญตระเบยบ

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547

เปนตน ทำใหขาราชการในฝายพลเรอนมองคกร

กำกบดแลโดยมกฎหมายรองรบการดำเนนการของ

ตนเองท เปนอสระแยกจากกน รวม 12 องคกร

อยางไรกดหากพจารณาในเชงปรมาณบคลากรใน

กำกบของแตละองคกร พบวา ขาราชการครและ

บคลากรทางการศกษา เปนขาราชการในฝายพลเรอน

ทมขนาดใหญทสด คอจำนวน 456,979 คน หรอ

รอยละ 35.94 ขนาดรองลงมาเปนขาราชการพลเรอน

สามญ จำนวน 362,767 คน หรอรอยละ 28.53



ขาราชการตำรวจ จำนวน 207,918 คน หรอรอยละ 16.35 ขาราชการเทศบาล จำนวน 64,416 คน หรอรอยละ 5.06 ขาราชการองคการบรหารสวนตำบล 63,544 คน หรอรอยละ 5.00 ขาราชการพลเรอน ในสถาบนอดมศกษา 51,569 คน หรอรอยละ 4.06 ตามลำดบ สวนทเหลออกรอยละ 5.74 ประกอบดวยประเภทขาราชการทองถน ในองคการบรหาร สวนจงหวด องคการบรหารสวนตำบล เทศบาล กรงเทพมหานคร เมองพทยา ประเภทขาราชการตลาการ อยการ ขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ขาราชการตลาการ ขาราชการรฐสภา และขาราชการในองคกรอสระตาง ๆ เชน ป.ป.ช.

สำนกงานการตรวจเงนแผนดน สำนกงานศาลรฐธรรมนญ สำนกงานศาลยตธรรม เปนตน สำหรบขาราชการสวนทองถนมจำนวน 170,984 คน หรอรอยละ 13.44 ของจำนวนขาราชการในฝายพลเรอนทงหมด โดยประเภทขาราชการทมจำนวนทนอยทสด ไดแก ขาราชการรฐสภาสามญ มจำนวน 2,518 คน หรอรอยละ 0.20 ของขาราชการในฝายพลเรอน ในสวนของบคลากรประเภทอน เชน ลกจาง พนกงานราชการ ฯลฯ ในป พ.ศ. 2550 มรวม 663,808 คน ป พ.ศ. 2551 มอยอกจำนวนหนงรวม 766,335 คน เพมขนจำนวน 102,537 คน (ภาพท 1-3)

3. ขาราชการในฝายพลเรอนจำแนกตาม

สงกด

1) ขาราชการในฝายพลเรอน รวม 1,271,620

คน สงกดอยในสำนกนายกรฐมนตรและกระทรวงตาง ๆ

รวม 18 กระทรวง6 และปฏบตงานอย ในราชการ

บรหารสวนกลางและราชการบรหารสวนภมภาค จำนวน

864,849 คน (รอยละ 68.02 ของขาราชการใน

ฝายพลเรอน) อยในสวนราชการไมสงกดสำนกนายก

รฐมนตร กระทรวง หรอทบวง 217,335 คน (รอยละ

17.09 ของขาราชการในฝายพลเรอน) สงกด

อยในสวนราชการอสระตามรฐธรรมนญ 15,934 คน

(รอยละ 1.25 ของขาราชการในฝายพลเรอน) สงกด

รฐสภา 2,518 คน (รอยละ 0.20 ของขาราชการ

ในฝายพลเรอน) และสงกดอย ในราชการบรหาร

สวนทองถน 170,984 คน (รอยละ 13.44 ของ

ขาราชการในฝายพลเรอน) (ภาพท 1-4)

ภาพท1-3 ขาราชการในฝายพลเรอนจำแนกตามประเภท


สวนตำบล 5.00%

อบจ. 0.61%

กทม. 2.77%

อสระ 0.94%

ตลาการ 0.31%

อดมศกษา 4.06%

รฐสภา 0.20%

อยการ 0.23%

พลเรอนสามญ 28.53%

เทศบาล 5.06%

ตำรวจ 16.35%

ครฯ 35.94%

6 กระทรวงการคลง กระทรวงการตางประเทศ กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงคมนาคม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสาร กระทรวงพลงงาน กระทรวงพาณชย กระทรวงมหาดไทย กระทรวงยตธรรม กระทรวงแรงงาน กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข และกระทรวงอสาหกรรม



2) กำลงคนภาครฐในฝายพลเรอนเกอบครงหนง

ปฏบตภารกจในดานการศกษา คอรอยละ 43.36

(551,447 คน) โดยรอยละ 40.10 (509,968 คน)

สงกดกระทรวงศกษาธการ (ซงเปนสวนราชการทม

ขาราชการฝายพลเรอนมากทสด ประกอบดวย

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา จำนวน

454,832 คน ขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา

51,569 คน และขาราชการพลเรอนสามญ 3,567

คน) รอยละ 0.09 สงกดกระทรวงการทองเทยวและ

กฬา และรอยละ 0.08 (1,053 คน) สงกดกระทรวง

วฒนธรรม นอกจากน เปนขาราชการครในสวนทองถน

ไดแก ขาราชการครกรงเทพมหานคร รอยละ 1.13

(14,391 คน) และพนกงานครเทศบาล รอยละ 1.96

(24,941 คน) รองลงมาในสดสวนทแตกตางกนมาก

ปฏบตงานในภารกจของสำนกงานตำรวจแหงชาต

(ท งข า ราชการตำรวจท ปฏบ ต ง านตำรวจและ

ขาราชการตำรวจทปฏบตงานธรการ) คอรอยละ

16.35 (207,918 คน) และลำดบถดลงมาปฏบต

ภารกจดานสขภาพในกระทรวงสาธารณสข คอ

รอยละ 13.29 (169,044 คน) สวนกระทรวงวทยาศาสตร

และเทคโนโลยมขาราชการปฏบตงานนอยทสด คอ

เพยงรอยละ 0.06 (728 คน) (ตารางท1-3)

ตารางท 1-3: ขาราชการในฝายพลเรอน จำแนกตามสวนราชการ

สวนราชการ อตรากำลงคน

จำนวน (คน) %

สวนกลางและสวนภมภาค 864,849 68.02

สำนกนายกรฐมนตร 6,574 0.52

กระทรวงการคลง 30,574 2.40

กระทรวงการตางประเทศ 1,603 0.13

กระทรวงการทองเทยวและกฬา (1) 1,745 0.14

ภาพท1-4 ขาราชการในฝายพลเรอนจำแนกตามสงกด


สงกดกระทรวง

ทงสวนกลางและและสวนภมภาค

(18 กระทรวง)

(68.02%)

สงกดรฐสภา

(0.20%)สวนทองถน

(13.44%)อสระตามรฐธรรมนญ

(1.25%)

ไมสงกดกระทรวงฯ

(17.09%)





กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย 3,551 0.28

กระทรวงเกษตรและสหกรณ 36,265 2.85

กระทรวงคมนาคม 14,583 1.15

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 10,705 0.84

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 1,980 0.16

กระทรวงพลงงาน 1,186 0.09

กระทรวงพาณชย 3,569 0.28

กระทรวงมหาดไทย 41,398 3.26

กระทรวงยตธรรม 16,882 1.33

กระทรวงแรงงาน 6,365 0.50

กระทรวงวฒนธรรม (2) 4,574 0.36

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 728 0.06

กระทรวงศกษาธการ (3) 509,968 40.10

กระทรวงสาธารณสข 169,044 13.29

กระทรวงอตสาหกรรม 3,555 0.28

สวนราชการไมสงกดสำนกนายกรฐมนตร กระทรวงหรอทบวง 217,335 17.09

สำนกราชเลขาธการ 479 0.04

สำนกพระราชวง 2,351 0.18

สำนกงานพระพทธศาสนาแหงชาต 963 0.08

สำนกงาน กปร. 114 0.01

สำนกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต 209 0.02

ราชบณฑตยสถาน 64 0.01

สำนกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน 200 0.02

สำนกงานอยการสงสด (4) 4,968 0.39

สำนกงานสภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 69 0.01

สำนกงานตำรวจแหงชาต 207,918 16.35

สวนราชการอสระตามรฐธรรมนญ 15,934 1.25

สำนกงานการตรวจเงนแผนดน 2,385 0.19

สำนกงาน ป.ป.ช. 478 0.04

สำนกงานศาลรฐธรรมนญ 94 0.01





สำนกงานศาลยตธรรม (5) 11,519 0.91

สำนกงานศาลปกครอง 1,458 0.11

สวนราชการสงกดรฐสภา 2,518 0.20

สำนกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร 1,578 0.12

สำนกงานเลขาธการวฒสภา 843 0.07

สำนกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต 97 0.01

สวนทองถน 170,984 13.44

กรงเทพมหานคร 35,250 2.77

องคการบรหารสวนจงหวด 7,774 0.61

องคการบรหารสวนตำบล 63,544 5.00

เทศบาล 64,416 5.06

รวม 1,271,620 100.00

ทมา: กำลงคนภาครฐในฝายพลเรอน 2551 สำนกงาน ก.พ.

หมายเหต (1) รวมตำแหนงขาราชการครและบคลากรทางการศกษา จำนวน 1,113 อตรา และมผครองตำแหนง

จำนวน 1,094 คน

(2) รวมตำแหนงขาราชการครและบคลากรทางการศกษา จำนวน 1,111 อตรา และมผครองตำแหนง

จำนวน 1,053 คน

(3) รวมตำแหนงขาราชการครและบคลากรทางการศกษา จำนวน 465,244 อตรา และมผครอง

ตำแหนง จำนวน 454,832 คน และตำแหนงขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา จำนวน

55,298 อตรา และมผครองตำแหนง จำนวน 51,569 คน

(4) รวมตำแหนงขาราชการอยการ จำนวน 3,025 อตรา และมผครองตำแหนง จำนวน 2,951 คน

(5) รวมตำแหนงขาราชการตลาการ จำนวน 7,349 อตรา และมผครองตำแหนง จำนวน 4,008 คน



3) ขาราชการในฝายพลเรอน เมอจำแนก

ตามกลมภารกจ พบวา ขาราชการใน 4 กลม

กระทรวง รวม 1,082,184 คน สวนใหญหรอรอยละ

64.34 ซงเกนครงของขาราชการในฝายพลเรอน

อยในกลมภารกจดานสงคม เพอทำหนาทใหบรการ

สาธารณะตามสทธของประชาชนตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทยโดยเฉพาะดานการศกษาและ

การสาธารณสข สวนทเหลอกระจายอยในกลมภารกจ

อกสามดาน โดยอย ในกลมภารกจดานเศรษฐกจ

รอยละ 9.68 เพอกำกบและสงเสรมใหภาคผประกอบการ

หรอเอกชนดำเนนการตามมาตรการทภาครฐกำหนด

เพอให เกดความเปนธรรมตามมาตรฐานสากล

เปนการคมครองประชาชนผบรโภคและใหเกดความ

มนคงทางเศรษฐกจของประเทศ อกรอยละ 25.08

อยในกลมภารกจดานความมนคง เพอบรการสาธารณะ

ทางปกครองใหเกดความสงบเรยบรอยและปกปอง

คมครองชวตและทรพยสนของประชาชน และสวน

สดทายรอยละ 0.90 ทเหลอ อยในกลมภารกจดาน

บรหาร ทำหนาทควบคมและขบเคลอนภารกจทกดาน

ของภาครฐตามงบประมาณทไดรบจดสรรในแตละป

ใหเปนไปตามนโยบายของฝายบรหาร และเกด

ประสทธผลอยางมประสทธภาพ (ตารางท 1-4 และ

ภาพท 1-5)

ตารางท 1-4: ขาราชการในฝายพลเรอน จำแนกตามกลมกระทรวง

กลมกระทรวง จำนวนขาราชการ

คน %

กลมกระทรวงดานบรหาร 9,796 0.90

สำนกนายกรฐมนตร 6,574

สวนราชการไมสงกดสำนกนายกรฐมนตร กระทรวงหรอทบวง

สำนกราชเลขาธการ 479

สำนกพระราชวง 2,351

สำนกงาน กปร. 114

สำนกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต 209

สำนกงานสภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 69

กลมกระทรวงดานเศรษฐกจ 104,748 9.68

กระทรวงการคลง 30,574

กระทรวงการตางประเทศ 1,603

กระทรวงเกษตรและสหกรณ 36,265

กระทรวงคมนาคม 14,583

กระทรวงพาณชย 3,569

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 728

กระทรวงอตสาหกรรม 3,555



กลมกระทรวง จำนวนขาราชการ

คน %

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 10,705

กระทรวงพลงงาน 1,186

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 1,980

กลมกระทรวงดานสงคม 696,274 64.34

กระทรวงแรงงาน 6,365

กระทรวงศกษาธการ 509,968

กระทรวงสาธารณสข 169,044

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย 3,551

กระทรวงวฒนธรรม 4,574

กระทรวงการทองเทยวและกฬา 1,745


สำนกงานพระพทธศาสนาแหงชาต 963

ราชบณฑตยสถาน 64

กลมกระทรวงดานความมนคง 271,366 25.08

กระทรวงมหาดไทย 41,398

กระทรวงยตธรรม 16,882


สำนกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน 200

สำนกงานอยการสงสด 4,968

สำนกงานตำรวจแหงชาต 207,918

รวม 1,082,184 100



1.3.3 คาใชจายดานบคลากรภาครฐ งบรายจาย

ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2552 จำนวน 1,835,000

ลานบาท ไดรบการจดสรรเพอดำเนนงานดานตาง ๆ

ตามงบรายจายทสำคญ ประกอบดวย งบบคลากร

งบดำเนนงาน งบลงทน งบเงนอดหนน และ

งบรายจายอน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 งบรายจาย

ดานบคลากรมจำนวน 478,376.8 ลานบาท คดเปน

รอยละ 26.1 ของงบรายจายทงหมด รองจาก

งบรายจายอนทมสดสวนรอยละ 28.7 ในขณะท

งบเงนอดหนนมสดสวนทรอยละ 24.2 งบลงทน

มสดสวนทรอยละ 11.1 งบดำเนนงานมสดสวน

ทรอยละ 9.9 ของงบรายจายประจำปงบประมาณ

ซงงบรายจายดานบคลากรน เปนงบทไดรบการจดสรร

เพอการบรหารงานบคคลภาครฐ เชน เงนเดอน

คาจางประจำ คาจางชวคราว คาตอบแทนพนกงาน

ราชการ (ตารางท1-5)

ภาพท1-5 เปรยบเทยบสดสวนขาราชการในฝายพลเรอนในแตละกลมภารกจ

กำลงคนตามภารกจ

ดานบรหาร ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานความมนคง

70

60

50

40

30

20

10

0



ตารางท 1-5: การจดสรรงบประมาณตามงบรายจาย ปงบประมาณ พ.ศ. 2546 - พ.ศ. 2552

หนวย : ลานบาท

งบรายจาย (หนวย:ลานบาท)

ปงบประมาณ ป พ.ศ. 2552

เทยบกบป พ.ศ. 2551

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 จำนวน รอยละ

1. งบบคลากร (สดสวนตอ งบประมาณ)

306,507.2

30.6

306,571.8

29.8

362,054.8

30.2

385,639.3

28.4

426,606.9

27.2

461,376.6

27.8

478.376.8

26.1

16,658.2 3.6

2. งบดำเนนการ (สดสวนตอ งบประมาณ)

103,157.0

10.3

92,741.6

9.0

105,179.4

8.8

115,418.8

8.5

141,330.7

9.0

157.097.5

9.5

182,313.3

9.9

24,142.5 15.3

3. งบลงทน (สดสวนตอ งบประมาณ)

114,012.8

11.4

113,492.2

11.1

131,777.8

11.0

137,991.2

10.1

179,594.3

11.5

185,224.6

11.1

204,274.2

11.1

20,718.5 11.3

4. งบเงนอดหนน (สดสวนตอ งบประมาณ)

203,627.3

20.4

226,176.7

22.0

287,134.1

23.9

344,492.5

25.3

370,976.7

23.7

416,223.3

25.1

443,574.8

24.2

28,571.4 6.9

5. งบรายจายอน (สดสวนตอ งบประมาณ)

272,595.7

27.3

289,017.7

28.1

313,853.9

26.1

376,458.2

27.7

447,691.4

28.6

440,078.3

26.5

526,460.9

28.7

84,909.4 19.2

รวม 999,900.0 1,028,000.0 1,200,000.0 1,360,000.0 1,566.200.0 1,666,000.0 1,835,000.0 175,000.0 10.5

ทมา: งบประมาณโดยสงเขป ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2546 ถงปจจบน สำนกงบประมาณ

หมายเหต งบบคลากร รายจายเพอการบรหารงานบคคลภาครฐ เชน เงนเดอน คาจางประจำ คาจางชวคราว

คาตอบแทน พนกงานราชการ

งบดำเนนงาน รายจายเพอการบรหารและดำเนนงาน เชน คาตอบแทน ใชสอย วสด และสาธารณปโภค

งบลงทน รายจายเพอการลงทน เชน คาครภณฑ ทดน สงกอสราง และคาใชจายทเกยวของ

งบเงนอดหนน รายจายเพอชวยเหลอ สนบสนนการดำเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน

องคการเอกชน และนตบคคลตาง ๆ ซงจำแนกรายจายเปนงบบคลากร งบดำเนนงาน

และงบลงทน

งบรายจายอน รายจายทไมเขาลกษณะงบรายจายใด หรอสำนกงบประมาณกำหนดใหใชจายจาก

งบรายจายน ซงจำแนกรายจายเปนงบบคลากร งบดำเนนงาน และงบลงทน



ลำดบท 12 จาก 183 ประเทศทมบรรยากาศเออ

ตอการลงทนประกอบธรกจมากทสดในโลก สำหรบ

ป พ.ศ. 2553 ทงน ลำดบของประเทศไทยขยบสงขน

อยางตอเนอง กลาวคอ อนดบท 20 (จาก 145 - 155

ประเทศ) สำหรบการลงทนประกอบธรกจในป

พ.ศ. 2548 - พ.ศ. 2549 ตามลำดบ อนดบท 18

(จาก 175 ประเทศ) สำหรบการลงทนประกอบธรกจ

ในป พ.ศ. 2550 อนดบท 15 (จาก 178 ประเทศ)

สำหรบการลงทนประกอบธรกจในป พ.ศ. 2551

อนดบ 13 (จาก 181 ประเทศ) สำหรบการลงทน

ประกอบธรกจในป พ.ศ. 2552 (ตารางท 1-6

ตารางท 1-7 และตารางท 1-8) นบเปนแนวโนม

ของการพฒนาทด

1.3.4 ขดสมรรถนะและความสามารถในการแขงขนของระบบราชการไทยเชงเปรยบเทยบ

1. ความเปนประเทศท เออตอการลงทน

ประกอบธรกจ7

จากรายงานผลสำรวจประเทศทเออตอการ

ลงทนในการประกอบธรกจประจำป พ.ศ. 2553

(Doing Business 2010) ทธนาคารโลกและบรรษท

เงนทนระหวางประเทศ (International Finance

Corporation: IFC) ไดจดทำโดยรวบรวมขอมลตงแต

เดอนมถนายน พ.ศ. 2551 - พฤษภาคม พ.ศ. 2552

เพอจดลำดบความยากงาย และความสะดวกในการ

ประกอบธรกจ (ease of doing business) ของ

ประเทศตาง ๆ นน ประเทศไทยไดรบการจดใหอยใน

ตารางท 1-6: ลำดบของประเทศไทยในนานาประเทศทมความสะดวกในการประกอบธรกจมากทสด ตงแตป ค.ศ. 2005 - ค.ศ. 2009 (พ.ศ. 2548 - พ.ศ. 2552)*

ป อนดบ จำนวนประเทศ

2005 20 145

2006 20 155

2007 18 175

2008 15 178

2009 13 181*

(2010) (12) (183)**

ทมา: * World Bank The Doing Business 2009, Report2009.

** http://www.doingbusiness.org/documents/fullreport/2010/DB10-full-report.pdf

7 ขอมลจาก http://www.doingbusiness.org/



ตารางท 1-7: 20 ลำดบแรกของประเทศทมความสะดวกในการประกอบธรกจมากทสด ในป ค.ศ. 2009 (พ.ศ. 2552)

ประเทศทมความสะดวกในการประกอบธรกจมากทสด 20 อนดบแรก

ลำดบ ประเทศ

1 สงคโปร

2 นวซแลนด

3 สหรฐอเมรกา

4 ฮองกง

5 เดนมารก

6 สหราชอาณาจกร

7 ไอรแลนด

8 แคนาดา

9 ออสเตรเลย

10 นอรเวย

11 ไอซแลนด

12 ญปน

13 ไทย

14 ฟนแลนด

15 จอรเจย

16 ซาอดอารเบย

17 สวเดน

18 บาเรน

19 เบลเยยม

20 มาเลเซย

ทมา: http://www.doingbusiness.org/documents/DB09_Overview.pdf



ตารางท 1-8: การเปรยบเทยบอนดบของประเทศไทย (จำแนกตามรายองคประกอบทใชในการประเมน) ในชวงป พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2552

ประเดน หนวยงานหลก/ หนวยงานทเกยวของ

อนดบในป พ.ศ. 2551


การเปลยนแปลงอนดบ

• การเรมตนธรกจ (Starting a Business)

กรมพฒนาธรกจการคา กรมสรรพากร สำนกงานประกนสงคม กรมสวสดการและคมครองแรงงาน

36 46 - 10

• การขออนญาต (Dealing with Licenses)

กรงเทพมหานคร กรมสงเสรมการปกครองทองถน กรมโยธาธการและผงเมอง บรษท ทโอท จำกด (มหาชน) การประปานครหลวง การไฟฟานครหลวง

12 11 +1

• การจางและการเลกจาง (Employing Workers)

กรมสวสดการและคมครองแรงงาน กรมสงเสรมการปกครองทองถน กรมโยธาธการและผงเมอง บรษท ทโอท จำกด (มหาชน) การประปานครหลวง การไฟฟานครหลวง

49 47 +2

• การจดทะเบยนทรพยสน (Registering Property)

กรมทดน กรมพฒนาธรกจการคา กรมสรรพากร

20 5 +15

• การไดรบสนเชอ (Getting Credit)

สำนกงานเศรษฐกจการคลง กรมบงคบคด สำนกงานกจการยตธรรม ธนาคารแหงประเทศไทย

36 68 - 32

• การคมครองผลงทน (Protecting Investors)

สำนกงานคณะกรรมการกำกบ ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กรมพฒนาธรกจการคา กรมสอบสวนคดพเศษ กองบงคบการปราบปรามอาชญากรรมทางเศรษฐกจและเทคโนโลย

33 11 +22



ประเดน หนวยงานหลก/ หนวยงานทเกยวของ



การเปลยนแปลงอนดบ

• การชำระภาษ

(Paying Taxes)

กรมสรรพากร กรมทดน กรมศลกากร กรมสรรพสามต กรมการขนสงทางบก สำนกงานประกนสงคม กรมสงเสรมการปกครองทองถน (อบจ. อบต. เทศบาล) กรงเทพมหานคร

89 82 +7

• การคาระหวางประเทศ

(Trading across

Borders)

กรมศลกากร กรมการประกนภย กรมสงเสรมการสงออก กรมการคาตางประเทศ การทาเรอแหงประเทศไทย สำนกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

50 10 +40

• การบงคบใหเปนไป

ตามขอตกลง

(Enforcing Contracts)

สำนกงานกจการยตธรรม สำนกงานศาลยตธรรม กรมบงคบคด กองบงคบการปราบปรามอาชญากรรมทางเศรษฐกจและเทคโนโลย สำนกงานอยการสงสด ธนาคารแหงประเทศไทย

26 24 +2

• การปดกจการ

(Closing a Business)

สำนกงานกจการยตธรรม สำนกงานศาลยตธรรม กรมบงคบคด กองบงคบการปราบปรามอาชญากรรมทางเศรษฐกจและเทคโนโลย สำนกงานอยการสงสด ธนาคารแหงประเทศไทย

44 48 - 4

Note: Doing Business 2009 rankings have been recalculated to reflect changes to the methodology and

the addition of two new countries

ทมา: World Bank, อางแลว.



2. ดชนชสภาวะธรรมาภบาลของไทยตาม

เกณฑธนาคารโลก8

สำนกงานธรรมาภบาลโลกไดเผยแพรขอมล

ลาสดใน Governance Matters 2009 (พ.ศ. 2552)

เกยวกบดชนชสภาวะธรรมาภบาล (Worldwide

Governance Indicators - WGI) จาก 212 ประเทศ

โดยใชดชนชสภาวะธรรมาภบาล (Governance Indicator)

6 มต9 ซงมตประสทธผลของภาครฐ เปนมตทใชวดขดความสามารถเจาหนาทของรฐและคณภาพในการ ใหบรการประชาชน เมอเปรยบเทยบผลการประเมน 5 ประหวางป พ.ศ. 2541 ถงป พ.ศ. 2551 พบวา คาดชนชวดสภาวะธรรมาภบาล (Governance Indicator) โดยรวมของประเทศไทยยงอยในกลม Percentile Rank เดม กลาวคอ ยงเปนประเทศทอยในกลม Percentile Rank ท 50 - 75 (ภาพท 1-6)

ภาพท1-6 สภาวะธรรมาภบาลของประเทศตางๆในภมภาคของโลก

90th-100th Percentile





0th-10th Percentile

8 ขอมลจากรายงานเรอง Governance Matters 2009: Worldwide Governance Indicators, 1996 - 2008 http://info.worldbank.org/governance/wgi/sc_chart.asp (เมษายน พ.ศ. 2553) 9 1. การมสทธมเสยงของประชาชนและภาระรบผดชอบ (Voice and Accountability) ซงเกยวของกบการทประชาชนสามารถเขามา มสวนรวมในการจดตงรฐบาลดวยตนเอง รวมถงการมเสรภาพในการแสดงความคดเหนของบคคลและสอมวลชน ตลอดจนเสรภาพ ในการชมนมและสมาคม 2. ความมเสถยรภาพทางการเมองและการปราศจากความรนแรง (Political Stability and Absence of Violence) ซงเปนเรองของโอกาสความเปนไปไดทรฐบาลจะไรเสถยรภาพหรอถกโคนลม โดยอาศยวธการตาง ๆ ทไมเปนไปตาม บทบญญตของรฐธรรมนญ เชน การใชความรนแรงทางการเมองและการกอการราย 3. ประสทธผลของรฐบาล (Government Effectiveness) ซงใหความสำคญในเรองของคณภาพการใหบรการและความสามารถของขาราชการหรอเจาหนาทของรฐ ตลอดจน ระดบความเปนอสระจากการแทรกแซงทางการเมอง รวมถงคณภาพของการกำหนดนโยบายและการนำนโยบายไปปฏบต ความมงมน จรงจงของรฐบาลทมตอนโยบายดงกลาว 4. คณภาพของมาตรการควบคม (Regulatory Quality) ซงเปนเรองขดความสามารถของ รฐบาลในการกำหนดนโยบายและออกมาตรการควบคม รวมถงการบงคบใชนโยบายและมาตรการดงกลาว ใหเปนไปอยางเหมาะสม และเออตอการสงเสรมใหภาคเอกชนสามารถพฒนาได 5. นตธรรม (Rule of Law) ซงเกยวของกบระดบของการทบคคลฝายตาง ๆ มความมนใจ และยอมรบปฏบตตามกฎกตกาในการอยรวมกนของสงคม โดยเฉพาะคณภาพของการบงคบใหปฏบตตามเงอนไข สญญา การตำรวจ และการอำนวยความยตธรรม รวมถงโอกาสความเปนไปได ทจะเกดอาชญากรรมและความรนแรง 6. การควบคม ปญหาทจรตประพฤตมชอบ (Control of Corruption) ซงเปนเรองเกยวกบการใชอำนาจรฐเพอประโยชนสวนตว ทงในรปแบบของ การทจรตประพฤตมชอบเพยงเลกนอยหรอขนานใหญ รวมถงการเขาครอบครองรฐโดยชนชนนำทางการเมองและนกธรกจเอกชน ทมงเขามาแสวงหาผลประโยชน



แตหากพจารณาลงลกเปนรายมตพบวา สภาวะธรรมาภบาล มแนวโนมลดตำลงทง 6 มต โดยมตเสถยรภาพทางการเมองถดถอยมากทสด ตกจากกลม Percentile Rank ท 25 - 50 ไปอยทกลม Percentile Rank ท 10 - 25 มตการมสทธมเสยง และความโปรงใส และมตการควบคมปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ ตกจากกลม Percentile Rank ท 50 - 75 ลงไปอย ในกลม Percenti le Rank

ท 25 - 50 เชนกน สวนมตประสทธผลของภาครฐ มตคณภาพของมาตรการควบคม และมตนตธรรม ยงคงอยในกลม Percentile Rank ท 50 - 75 (เดม) โดยมตคณภาพของมาตรการควบคมและมตนตธรรมมแนวโนมสงขนเมอเปรยบเทยบกบป พ.ศ. 2549 และป พ.ศ. 2550 สวนมตประสทธผลของรฐ แมจะถดถอยลงแตยงอย ในระดบทสงกวาระยะทยงมได มการปฏรประบบราชการ (ภาพท 1-7)

3. อนดบความสามารถในการแขงขนของ

ประเทศไทย ประจำป พ.ศ. 255210

Institute for Management Development:

IMD ไดจดอนดบความสามารถในการแขงขนของ

ประเทศไทยอยในอนดบท 27 (จาก 55 ประเทศ) ในป

พ.ศ. 2551 (ภาพท 1-8) ซงเมอเปรยบเทยบอนดบ

ความสามารถในการแขงขนในปกอน ๆ พบวา

ป พ.ศ. 2549 อนดบความสามารถในการแขงขน

ของประเทศไทยอยในอนดบท 29 (จาก 61 ประเทศ)

ป พ.ศ. 2550 อนดบความสามารถในการแขงขนของ

ประเทศไทยอยในอนดบท 33 (จาก 55 ประเทศ)

ขอมลจาก http://info.worldbank.org/governance/wgi/sc_chart.asp#

ภาพท1-7 PercentileRankของประเทศไทยจากผลการสำรวจดชนชสภาวะธรรมาภบาล (WorldwideGovernanceIndicators-WGI)ของประเทศตางๆทวโลก

PR ท 0-25

PR ท 25-50

PR ท 50-75

PR ท 75-100

0 25 50 75 100

Voice and Accountability

Political Stability

Government Effectiveness

Regulatory Quality

Rule of Law

Control of Corruption

THAILANDComparison between 2008, 2007, 2006, 2003, 1998 (top-bottom order)

Country’s Percentile Rank (0-100)

10 ขอมลจากการจดอนดบความสามารถในการแขงขน ประจำป พ.ศ. 2552 ของ Institute for Management Development : IMD WORLD COMPETITIVENESS YEARBOOK 2009 (www.imd.ch/wcc )



ทงน เมอพจารณาตามปจจยหลก 4 กลม

ประกอบดวย กลมศกยภาพทางเศรษฐกจ กลม

ประสทธภาพภาครฐ กลมประสทธภาพภาคธรกจ

และกลมโครงสรางพนฐาน โดยเปรยบเทยบตงแตป

พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2552 มแนวโนมทรงตวใน

ตำแหนงทลดตำเลกนอย อยางไรกด เมอเปรยบเทยบ

อนดบศกยภาพความสามารถในการแขงขนของประเทศ

ในแตละปจจยหลกระหวางป พ.ศ. 2551 กบป พ.ศ. 2552

พบวาปจจยหลกกลมประสทธภาพภาครฐมอนดบสงขน

อยางตอเนอง ปจจยหลกกลมประสทธภาพภาคธรกจ

ทรงตวในอนดบเดม สวนอกสองปจจยหลก พบวา

กลมศกยภาพทางเศรษฐกจและกลมโครงสรางพนฐาน

แมอนดบจะมแนวโนมลดลง แตกยงรกษาอนดบใน

ตำแหนงทไมตำกวาป พ.ศ. 2550 ดงน

1) ศกยภาพดานเศรษฐกจ (Economic

Performance) ปรบตวจากป พ.ศ. 2551 ลง 2 อนดบ

คอจากอนดบท 12 ในป พ.ศ. 2551 มาอยอนดบท 14

ในป พ.ศ. 2552

2) ประสทธภาพภาครฐ (Government

Efficiency) ปรบตวดขนจากอนดบ 22 ในป พ.ศ. 2551

มาอยทอนดบ 17 ในป พ.ศ. 2552

3) ประสทธภาพภาคธรกจ (Business

Efficiency) ยงรกษาอนดบเดมท 25 ซงเปนอนดบ

ของป พ.ศ. 2551

4) โครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ปรบตว

จากป พ.ศ. 2551 ลง 3 อนดบ คอ จากอนดบท 39

ในป พ.ศ. 2551 มาอยอนดบท 42 ในป พ.ศ. 2552

(ภาพท 1-10)

ทมา: The world competitiveness Scoreboard 2009 (WWW.imd.ch/research/publications/wcy)

ภาพท1-8 อนดบความสามารถในการแขงขนของประเทศตางๆในปพ.ศ.2552

(1) USA 1

(3) HONG KONG 2

(2) SINGAPORE 3

(4) SWITZERLAND 4

(6) DENMARK 5

(9) SWEDEN 6

(7) AUSTRALIA 7

(8) CANADA 8

(15) FINLAND 9

(10) NETHERLANDS 10

(5) LUXEMBOURG 12

(16) GERMANY 13

QATAR 14

(18) NEW ZEALAND 15

(14) AUSTRIA 16

(22) JAPAN 17

(19) MALAYSIA 18

(12) IRELAND 19

(17) CHINA MAINLAND 20

THE WORLD COMPETITIVENESS SCOREBOARD 2009:2552

หมายเหต: ตวเลขในวงเลบ ( ) เปนลำดบในป พ.ศ. 2551

(21) UNITED KINGDOM 21

(24) BELGIUM 22

(13) TAIWAN 23

(20) ISRAEL 24

(26) CHILE 25

(27) THAILAND 26

(31) KOREA 27

(25) FRANCE 28

(28) CZECH REPUBLIC 29

(29) INDIA 30

(36) LITHUANIA 31

(32) SLOVENIA 32

(30) SLOVAK REPUBLIC 33

(37) PORTUGAL 34

(23) ESTONIA 35

KAZAKHSTAN 36

(35) PERU 37

(39) BULGARIA 38

(33) SPAIN 39

(43) BRAZIL 40

(34) JORDAN 41

(51) INDONESIA 42

(40) PHILIPPINES 43

(44) POLAND 44

(50) MEXICO 46

(48) TURKEY 47

(53) SOUTH AFRICA 48

(47) RUSSIA 49

(46) ITALY 50

(41) COLOMBIA 51

(42) GREECE 52

(49) CROATIA 53

(45) ROMANIA 54

(52) ARGENTINA 55

(54) UKRAINE 56

(55) VENEZUELA 57

2551 Country 2552 2551 Country 2552 2551 Country 2552



4. ความพรอมในการเปนรฐบาลอเลกทรอนกส

ของประเทศ

จากการสำรวจของ United Nations e-Government

Survey พบวา ในการประเมนความพรอมของประเทศ

ตาง ๆ ทวโลกในป พ.ศ. 2551 จำนวน 182 ประเทศ

ประเทศไทยถกจดอยในลำดบท 64 ดวยคาดชนชวด

ท 0.5031 จากคะแนนเตม 1 และตอมาในป พ.ศ. 2552

จำนวน 184 ประเทศ ประเทศไทยถกจดอยในลำดบ

ท 76 ดวยคาดชนชวดท 0.4653 ซงคาดชนความพรอม

ลดลง 0.0378 ดวยเชนเดยวกน (ตารางท 1-9)

ตารางท 1-9 การจดอนดบความพรอมของการเปนรฐบาลอเลกทรอนกสของประเทศตาง ๆ ทวโลก (จำนวน 184 ประเทศ) ประจำป ค.ศ. 2009 (พ.ศ. 2552)

ท ประเทศ ดชน ความพรอม

อนดบ ป 2009

อนดบ ป 2008 ความแตกตาง

1 เกาหล 0.8785 1 6 +5

2 สหรฐอเมรกา 0.8510 2 4 +2

3 แคนาดา 0.8448 3 7 +4

4 สหราชอาณาจกร 0.8147 4 10 +6

5 เนเธอรแลนด 0.8097 5 5 -

6 นอรเวย 0.8020 6 3 -3

7 เดนมารก 0.7872 7 2 -5

8 ออสเตรเลย 0.7863 8 8 -

9 สเปน 0.7516 9 20 +11

ภาพท1-9 ระดบคะแนนของประเทศไทยในประเดนการประเมนขดความสามารถของแตละปจจยหลก ในระหวางปพ.ศ.2548-พ.ศ.2552

ศกยภาพทางเศรษฐกจ

ประสทธภาพภาครฐ

ประสทธภาพภาคธรกจ

โครงสรางพนฐาน

2548 2549 2550 2551 2552

(2005) (2006) (2007) (2008) (2009)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55






10 ฝรงเศส 0.7510 10 9 -1

11 สงคโปร 0.7476 11 23 +12

12 สวเดน 0.7474 12 1 -11

13 บาหเรน 0.7363 13 42 +29

14 นวซแลนด 0.7311 14 18 +4

15 เยอรมน 0.7309 15 22 +7

16 เบลเยยม 0.7225 16 24 +8

17 ญปน 0.7152 17 11 -6

18 สวตเซอรแลนด 0.7186 18 12 -6

19 ฟนแลนด 0.6967 19 15 -4

20 เอสโทเนย 0.6965 20 13 -7

21 ไอรแลนด 0.6866 21 19 -2

22 ไอซแลนด 0.6697 22 21 -1

23 ลกเตนสไตน 0.6694 23 49 +26

24 ออสเตรย 0.6679 24 16 -6

25 ลกเซมเบอรก 0.6672 25 14 -11

26 อสราเอล 0.6552 26 17 -9

27 ฮงการ 0.6315 27 30 +3

28 ลทวเนย 0.6295 28 28 -

29 สโลวเนย 0.6343 29 26 -3

30 มอลตา 0.6139 30 29 -1

31 โคลอมเบย 0.6125 31 52 +21

32 มาเลเซย 0.6101 32 34 +2

33 สาธารณรฐเชก 0.6060 33 25 -8

34 ชล 0.6014 34 40 +6

35 โครเอเชย 0.5858 35 47 +12

36 อรกวย 0.5848 36 48 +12

37 ลตเวย 0.5826 37 36 -1

38 อตาล 0.5800 38 27 -11

39 โปรตเกส 0.5787 39 31 -8






40 บารเบโดส 0.7140 40 46 +6

41 กรซ 0.5708 41 44 +3

42 ไซปรส 0.5705 42 35 -7

43 สโลวาเกย 0.5639 43 38 -5

44 บลแกเรย 0.5590 44 43 -1

45 โปแลนด 0.5582 45 33 -12

46 คาซคสถาน 0.5578 46 81 +35

47 โรมาเนย 0.5479 47 51 +4

48 อารเจนตนา 0.5467 48 39 -9

49 สหรฐอาหรบเอมเรดส 0.5349 49 32 -17

50 คเวต 0.5290 50 57 +7

51 จอรแดน 0.5878 51 50 -1

52 มาซโดเนย 0.5261 52 73 +21

53 มองโกเลย 0.5243 53 82 +29

54 ยเครน 0.5181 54 41 -13

55 แอนตกาและบารบดา 0.5154 55 96 +41

56 เมกซโก 0.5150 56 37 -19

57 อนดอรรา 0.5148 57 58 +1

58 ซาอดอาระเบย 0.5142 58 70 +12

59 สหพนธรฐรสเซย 0.5136 59 60 +1

60 มอนเตเนโกร 0.5101 60 100 +40

61 บราซล 0.5006 61 45 -16

62 กาตาร 0.4928 62 53 -9

63 เปร 0.4833 63 55 -8

64 เบลารส 0.4900 64 56 -8

65 บาฮามาส 0.4871 65 71 +6

66 ตนเซย 0.4826 66 124 +58

67 ตรนแดดและโตเบโก 0.4806 67 54 -13

68 บรไน 0.4796 68 87 +19

69 ตรก 0.4780 69 76 +7






70 เวเนซเอลา 0.4774 70 62 -8

71 คอสตารกา 0.4749 71 59 -12

72 จน 0.4700 72 65 -7

73 เอลซลวาดอร 0.4700 73 67 -6

74 บอสเนยและเฮอรเซโกวนา 0.4698 74 94 +20

75 เซนตคตสและเนวส 0.4691 75 73 -2

76 ไทย 0.4653 76 64 -12

77 มอรเชยส 0.4645 77 63 -14

78 ฟลปปนส 0.4637 78 66 -12

ทมา: United Nations, United Nations e-Government Survey, 2008.


รายงานการพฒนาระบบราชการไทย ประจำป พ.ศ. 2552 สำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ

Documents

25522552 ส วนท 1: ภาพรวม 28 สำน กงานคณะกรรมการพ ฒนาระบบราชการ ... บร หารราชการแผ