1. KONU :FABRKAYERSEM

2.

1:) ERTURUL STNDA

2:) HLYA CAN

3:) SMET YET

4:) YUSUF DEMRBA

5:) EBRU BARLAK

6:) LKEAY

7:) ABDULKERM OUZ

KONU ANLATACAK KLER 3.

Fabrika Yeri SeimiVenemi

2. Fabrika Yeri Seiminin retim Ynetimi faaliyetleriyle likisi

3. Fabrika Yeriplanlamas

Fabrika Yeri Seimini Etkileyen Faktrler

En Uygun Fabrika YeriSeimi

6. Fabrika Yeri Seiminde Kullanlan DeerlemeYntemleri

7.Uluslararas Dzeyde Fabrika Yeri Seimi

4. 1.FABRKA YER SEM VE NEM

letmeler iin fabrikayeri seimi uzun srelibir planlama ile yaplr. Bu nedenlefabrika yer seimininbalangtasalam temellere dayal olmas gerekir. nk; yanl bir fabrika yer seimi,ksa ve orta srede deitirilmeyecei iin bu durum iletmeyi byk zararlarla kar karya brakabilir. Bu nedenle fabrika yeri seiminin ok sayda faktr gz nndebulundurulacak objektif ilkelere gre yaplmas gerekir.

5.

letmenin girdilerinde meydanagelen deimeler;

Yeni bir iletmenin kurulmas durumda ;

Mterilerin corafi yer deitirmeleri ;

irket birlemesi veya iletmenin bymesi sonucu;

Teknolojik deiim sunucu ;

YEN BR FABRKA YER BULUNMASI GEREKTREN NEDENLER; 6. 7.

Fabrika yeri seimi ,retim sistemleriyle ilgili srecin ilk aamasn meydanagetirdii iin nemlidir. Fabrikayeri seimi ,kendisinden sonra gelen retim ynetimi faaliyetlerinden , retim planlamas ve kontrol, proses dizayn ,i yeri dzenlemesi ,stok kontrol ve kapasiteplanlamasfaaliyetlerietkilenmektedir .retim ynetimi faaliyetlerinin baarl olabilmesi ve gelecei ,uygun bir fabrikayeri seimine bal olmaktr .

2. FABRKA YER SEMNN RETM YNETM FAALYETLERYLE LKS; 8. PLANLAMA * retim ilemiyle ilgili * Planlar * Tahmin * Kapasite Planlama * Fabrika yeri seimi * yeri dzenleme ORGANZASYON KONTROL Dntrme Sreci GRD IKTI 9. 10. 3.FABRKA YER PLANLANMASI;

Fabrika yeriseimi belirli aamalardan geerek srdrlen sistematik almalar sonucunda elde edilecek olan bilgilere gre yaplr.Fabrikayeri seimi uzun dnemli tahminler sonucunda iletmenin genileme politikas,deien rekabet artlar hammadde ve teknolojik deiim gibi ok deiik faktrler gz nne alarak yaplr.

11. Fabrika yeriseiminde gz nnde bulundurulmas gerekli sistematik yaklam ilkeleri unlardr; 12. Fabrika yeri seimiyle ilgili fabrika yeriplanlamas 3 aamal bir seim sonucunda yaplmaktadr; 13. 14. 4.FABRKA YER SEMNETKLEYEN FAKTRLER;

Fabrika yeri seimini etkileyen faktrler objektif ve sistematik bir yaklamla deerlendirilmelidir. Fabrika yerinin seiminietkileyen faktrle deiik snflandrmalar yaplarakgruplandrlabilmektedir .Fabrika yeri seimini etkileyen faktrler balca3 grupta toplanmaktadr.

15.

Deikenmaliyetler;

Sabit maliyetler;

Sbjektiffaktrler;

16. Deiken maliyetlerretimle ilgili ,girdi ve kt le ilgili maliyetlerini gstermekte olup, belirli bir Fabrika kurulu yerinde retim yaplmas durumda Alternatif fabrika yeri maliyet olarak dikkate alnr. Girdi maliyetleri ,retim faktrleri maliyetleriyle ilgiliOlup ,igc maliyetleri ,hammadde maliyetleri ,Ulatrma maliyetleri bu maliyet grubunda yerAlmaktadr. Depolama ve fabrika ii tama maliyetleriDe deiken maliyet ierisinde bulunmakta. 1.DEKEN MALYETLER; 17. Sabit maliyetler ierisinde fabrika binalarnn tasarm ve inaatyla ilgili masraflar nemli bir yer tutmaktadr.iletmede kullanlacak olan makineleri satn alma, tama, kiralama,fabrika iresinde yaplanfiziki depo sabit maliyetler grubunda yer almaktadr.hammadde ve malzeme stoklaryla ilgili olarak yaplanmasraflarda bu grup maliyetleredahil edilmekte dr.sabit maliyetlerin nemli bir ksm yatrm yatrm maliyetlerinden meydan gelmektedir . 2. SABT MALYETLER; 18. Sbjektiffaktrler fabrika yeri seimi kararlarn etkileyen ok deiik sebeplere bal olarak ortaya kmaktadr.eitli kaynaklardan salanan ve deiik faktrlerin etkisi altnda kalanbilgilerfabrika yeri olarak seilecek blgeyi belirleyici olmaktadr. Sz gelimi ;nfusun art hz ve eitim durumu ,ortalama cret dzeyi,isizlik durumu ,blgedeki sanayin geliimi, i gcnn dnmhz ve blgenin politik ve ekonomik istikrar gibi bilgilerfabrika yeri seimi ilgili karalar yakndan etkilenmektedir . 3.SBJEKTF FAKTRLER; 19. FABRKA YER SEMN ETKLEYEN FAKTRLER;

Pazara yaknlk,

Ulam durumu ,

gcsalayabilen durumu,

Fabrikann genileme imkan,

Hammadde kaynaklarna yaknlk,

Enerji ve su kaynaklarna yaknlk,

Uygun arsa maliyetleri,

Finansmankolaylklar,

Toplumsal yap ve hayat standard,

Artklar ortadan kaldra bilme,

Sosyal tesisler ,

Vergi,

klim ,

i-iveren ilikileri,

Yan sanayinin geliim durumu,

Belediye hizmetleri,

Haberleme,

cret dzeyleri,

Nfusun yaps ve eitim durumu,

Eitim ve aratrma kurumlarolmaktadr.

20. 21. 5.EN UYGUN FABRKA YER SEM ;

Sanayi iletmelerinin fabrika yeri, retim faaliyetlerinin zerinden yapld corafi konumdur.En uygun fabrika yeri seilirken; verimlilik, iktisadilik, karllk ,etkinlikveoptimallikdikkate alnmas gereklidir

Bu be faktr gre yneticiler bir deerlendirme yaparak , en uygun fabrika yeri seimi konusunda karar verir.

22. 6. FABRKA YER SEMNDE KULLANILAN DEERLEMEMETOTLARI; Fabrika yeri seiminin etkileyen faktrler belirlendikten sonra , seeneklerdenhangilerinin en uygun fabrika yeri olabilecei eitli metotlar kullanlarak belirlenir . Fabrika Kuruluu yerinin seiminde eitli ller kullanlmaktadr.Bu llerin balcalar unlardr.

Toplam baar ls,,

letme kolayl ls,

Maliyet ve kazan ls,

Riskls,

Byme ve genileme ls,

Kaynaklar ls,

Milli ekonomiye katk ls,

Milli sanayiye katk ls,

hracat ls,

letmeyi btnleme ls,

blgesel kalknma ls,

kiisel zel ller,

blge ve kentlerin sanayilemeihtiyac lsdr.

Deerlememetotlarfabrika yeri seiminde yukarda aklanan llerden en az iki veya daha fazlas birlikte gz nnde bulundurularak seim ilemi yaplmaktadr. 23. FABRKA YER SEMNDE KULLANILAN SAYISAL DEERLEME METOTLARI;

Arlkl Faktrler Metodu

Karllk KarlatrmaMetodu

Maliyet AnaliziMetodu

Baa-baNoktas Metodu

Ulatrma Metodu

24. a)AIRLIKLI FAKTRLER;

Bu metodagre, uygun bir fabrika yeri iin eitli faktrler gz nnde bulundurularakmaksimum puan belirlenir. Bu ilem sonucunda en yksek toplam puan sahip fabrika yeri en uygun fabrika yeri kurulu yeri olarak seilir .yaplan aratrma sonucu elde edilenbilgilere gre fabrika yerini etkileyen eitli faktrlerinarlk kat saylar deiik llere gre tespit edilebilir.bu durumda , arlk katsaylar ile faktrlere verilen puanlar arplarak toplam puan hesaplanr.

25. b)KARLILIK KARILATIRMA METOTU;

Bu metoda gre, fabrika yeri olarak seilebilecekalternatifkurulu yerleri karllk durumlarna gre karlatrlarak en yksek karla sahip olan yer seilir. Karllk karlatrma metodunda ;satlar, maliyet ,ve kar ilikileri deerlendirilerek fabrika yeri seimiyle ilgili karar verilir.

26. c) MALYET ANALZ METOTU;

Bumetot , alternatiffabrika yerlerine ilikin maliyetlerin hesaplanmas yaplarak en dk maliyete sahip olan yerin fabrika yeri olarak seilmesiesasna dayanmaktadr. Fabrika yeriyle ilgili maliyet kalemlerinhesaplanmasnda birim maliyet ve toplam maliyet dikkate alnmakta olup , en dk toplam maliyet sahip olan yer tercih edilir.

27. d) BAA BA NOKTASI METOTU;

iletmelerde deiik amalarla kullanlabilen Baa ba Noktas Metodu, fabrika yeri seiminde de maliyet karlatrmas yaparak fabrika yeri seimi kararnn verilmesine yardmc olmaktr.Baa ba Noktas Metodunun fabrika yeri seiminde kullanlmasnn esas, sabit ve deiken maliyetler dikkate alnarak analiz yaplmasna dayanmaktadr.

28. e) ULATIRMA METOTU;

Ulatrma metodunun amac ,iletmelerin retim merkezlerinden sat merkezlerine gnderecei mallarn toplam ulatrma maliyetlerini minimum yapmaktr.gnmz sanayi iletmelerinin fabrika yeri seiminde en nemli faktr olarak ulatrma maliyetlerigsterilmekte olup , bu metoda gre en uygun fabrika yeri ,toplam ulatrma maliyetlerinin minimumolduu yer olmaktadr.

29. FABRKA YER SEMNDE KULLANILAN SAYISAL OLMAYAN DEERLEME METOTLARI ;

Saysal olmayan deerleme metotlar ,saysal deerleme metotlar dndakalan sbjektiffaktrler kullanlarak deerleme yaplmasn ngrmektedir.saysal olmayan deerleme metoduna gre sbjektif faktrler dikkate alnarak yaplan deerlendirmedekarar verecek kii veya kiilerin deer yarglar ve sempatiler n plana kmaktadr. Bu nedenle saysal olmayan deerleme metotlarn fabrika yeri seimindekirol venem derecesi olduka deiiklik gsterir.

30. 31. 7.ULUSLAR ARASIDZEYDE FABRKA YER SEM; Gnmzde ,dnyadakison gelimeler nda fabrika yeri seimiuluslar aras dzeyde dnlmesi gerekli hale gelmitir.zelikle retimde yksek teknolojikullanlmas ve bu teknolojilerin sermaye younHale dnmesiyleartan yabanc sermaye ihtiyac ,teknolojilerin yaam dnemlerinin Kslmas ,iletmelerin lek ekonomisine gei ve belirli alanlarda uzmanlama gibiNedenlerlefabrika yeri ve seimi uluslar aras dnlmektedir. Ticaretin serbestlemesi ,sermayenin serbest dolam , tketicinin alkanlklardaki Benzerlikler artmas ve rn niteliklerinin standartlama sonucunda kresellemeSrecinde olan iletmelerin fabrika yeri seiminin uluslar aras dzeyde ele alnmasGerekmekte. 32. 33. 34. 35.