4.0 6 Implementation science in nursing Practice 18 Oral ... paper/Proceeding...ประช มว ชาการส ญจรคร งท 2 /2560 สมาคมพยาบาลแห

ประชุมวิชาการสัญจรครั้งที่ 2 /2560 สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคตะวันออกเฉยีงเหนือ

1

สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯสาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หนา 1

สารบัญ

หนา

โครงการการประชุมวิชาการสญัจร ครั้งที่ 2/2560 2 กาวท่ีทาทายของพยาบาลไทยสูการสรางสุขภาพในยุคไทยแลนดแ 4.0 กาวท่ีทาทายของพยาบาลไทยสูการสรางสุขภาพในยุคไทยแลนดแ 4.0 6 โดย รศ.ดร. สมจติ แดนสีแกว

การพัฒนาผลลัพธแทางการพยาบาล : Implementation science in nursing Practice 18 โดย ผศ.ดร. นฤมล สิงหแดง ตารางนําเสนอผลการวิจยัแบบ Oral presentation 32

ตารางนําเสนอผลการวิจยัแบบ Poster presentation 36

บทคัดยอ Oral Presentation 37

บทคัดยอ Poster Presentation 323

ภาคผนวก

คําสั่งแตงตั้งคณะกรรมการดําเนินการประชุมวิชาการสญัจรครั้งท่ี 2/2560 343


2


โครงการการประชุมวิชาการสัญจร คร้ังท่ี 2/2560 เร่ือง ก้าวที่ท้าทายของพยาบาลไทยสู่การสร้างสุขภาพในยุคไทยแลนด์ 4.0

ผู้รับผิดชอบ: นางรจนา วรวิทยแศรางกูร ประธานรวมฝุายวิชาการ หน่วยงานที่รับผิดชอบ : สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ สาขาภาคตะวันออกเฉยีงเหนือ

หลักการและเหตุผล

จากการเปลี่ยนผานสูระบบเศรษฐกิจสังคมดิจิตอลในศตวรรษที่ 21 หลายประเทศไดดําเนินการปฏิรูปโครงสรางเศรษฐกิจสังคม โครงสรางพื้นฐาน ปรับเปลี่ยนการทํางาน การเรียนรู ระบบคุณคา และวัฒนธรรมการดํารงชีวิต ซึ่งจะสงผลในการยกระดับคุณภาพงานของทุกภาคสวน เพื่อรับมือกับโอกาส ความเสี่ยง และภัยคุกคามใหมๆ ดังนั้น รัฐบาลจึงไดกําหนดวิสัยทัศนแ ยุทธศาสตรแการปฏิรูปประเทศ ใหมีทิศทางชัดเจน พรอมทั้งกําหนด "กรอบยุทธศาสตรแชาติ 20 ปี" เพื่อเป็นแนวทางขับเคลื่อนประเทศสูวิสัยทัศนแที่กําหนดไว

กระทรวงสาธารณสุข ไดกําหนดเข็มมุงในการพัฒนาคือ ประชาชนสุขภาพดี เจาหนาที่มีความสุข และระบบสุขภาพที่ยั่งยืน และกําหนดกรอบยุทธศาสตรแ 20 ปี ประกอบดวยยุทธศาสตรแหลักเพื่อกาวสูความเป็นเลิศ 4 ดานไดแก 1.Prevention and Promotion Excellence การพัฒนาและใหความสําคัญกับงานดานสงเสริมสุขภาพควบคุมและปูองกันโรคโดยเนนสรางสุขภาพนําการซอมสุขภาพ 2.Service Excellence การใหความสําคัญของระบบบริการสุขภาพโดยเนนหนักทั้งระบบปฐมภูมิ (Primary care) ระบบบริการตาม Service plan และการพัฒนาศูนยแความเป็นเลิศ (Excellence Center) รวมทั้งเนนการบริการที่มีรอยยิ้มสรางความประทับใจใหกับประชาชนผูมารับบริการ 3.People Excellence การสรางศักยภาพบุคลากรสาธารณสุขใหมีความเป็นเลิศในทุกๆดานพรอมทั้งมีความสุขโดยเนนงานดาน human resource planning, human resource development และ human resource management 4.Governance Excellence การพัฒนาระบบบริหารจัดการตางๆใหมีประสิทธิภาพโดยเนนหนักดานขอมูลสารสนเทศ(information technology)ที่ทันสมัย

สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือรวมกับเขตขอนแกนไดตระหนักถึงความสําคัญของการเตรียมความพรอมของพยาบาลเพื่อกาวสูยุคไทยแลนดแ 4.0จึงไดจัดประชุมวิชาการในครั้งนี้ขึ้น เพื่อใหพยาบาลสามารถปรับเปลี่ยนกระบวนทัศนแการทํางานใหสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลง และเปูาหมายชองการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ

วัตถุประสงค ์1. เพื่อใหพยาบาลและสมาชิกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับ

การเปลี่ยนแปลงในยุคปฏิรูปประเทศไทย 2. เพื่อใหพยาบาลและสมาชิกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เตรียมความพรอมใหสามารถ

ปรับเปลี่ยนกระบวนทัศนแการทํางานใหทันกับการเปลี่ยนแปลงในการกาวสูยุคไทยแลนดแ 4.0 3. เพื่อเปิดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางพยาบาลวิชาชีพ และบุคลากรสุขภาพ

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

1. พยาบาลวิชาชีพมีความตื่นตัว และเตรียมพรอมรับการเปลี่ยนแปลงในยุคไทยแลนดแ 4.0 2. พยาบาลวิชาชีพและบุคลากรสุขภาพมีแนวทางในการปรับเปลี่ยนกระบวนการทํางานที่ตอบสนองการปฏิรูประบบ

สุขภาพและการเปลี่ยนแปลงของประเทศ

3. สมาชิกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทย สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือไดเสริมสรางสัมพันธแภาพซึ่งกันและกัน เป้าหมาย

พยาบาลวิชาชีพ อาจารยแพยาบาล บุคลากรดานสุขภาพและผูที่สนใจจํานวน 300 คน คาลงทะเบียน คนละ 400 บาท/คน


3


วิธีด าเนินการ: การประชุมวิชาการประกอบดวย

1. การบรรยายวิชาการโดย รศ.ดร. สมจิต แดนสีแกว นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และ ผศ.ดร.นฤมล สิงหแดง สํานักวิชาพยาบาลศาสตรแ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

2. การนําเสนอผลงานการพยาบาล แลกเปลี่ยนเรียนรู เสนอความคิดเห็นและประสบการณแจากผูเขารวมการประชุม 3. การนําเสนอโปสเตอรแ การประกวดผลงานการนําเสนอโปสเตอรแ การนําเสนอปากเปลา 4. ประเมินผลโดยการสังเกตจากการซักถามผูเขาประชุม และแบบสอบถาม

วัน เวลา สถานที ่ วันจันทรแที่ 24 เมษายน2560 เวลา 08.00 -17.00 น.

สถานท่ี หองประชุมจําลอง มุงการดี โรงพยาบาลขอนแกน จังหวัดขอนแกน

ตัวชี้วัดความส าเร็จตามโครงการ

1. พยาบาลและสมาชิกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ ภาคตะวนัออกเฉียงเหนือพยาบาลวิชาชีพมีความรูและ

เขาใจ สามารถใหบริการดานการพยาบาลตามขอบเขตหนาที่ไดอยางมีคุณภาพ ถูกตองตามมาตรฐานวิชาชีพ

2.จํานวนผูเขารวมประชุมตามจํานวนที่กําหนด

3.ความพึงพอใจของผูเขารวมประชุม

การประเมินผลโครงการ ประเมินผลตามตัวช้ีวัดโดย แบบสอบถาม

………………………………………………………ผูเขียนโครงการ (นางรจนา วรวิทยแศรางกูร)

ประธานรวมฝุายวิชาการ สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เขตขอนแกน

.......................................................... ผูเห็นชอบโครงการ

(นางจุรีพร บวรผดุงกติติ) อุปนายกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ สาขาภาคตะวันออกเฉยีงเหนือ เขตขอนแกน

………………………..………………………………………. ผูเสนอโครงการ (นางสาวนรีลักษณแ สุวรรณโนบล) ประธานฝุายวิชาการ สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯสาขาภาคตะวนัออกเฉียงเหนือ

…………………..……………….…………………………. ผูอนุมัติโครงการ (นางสาวเอื้อมพร กาญจนรังสิชัย) นายกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯสาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ


4


ก าหนดการประชุมวิชาการสัญจรคร้ังท่ี 2 /2560 เร่ือง ก้าวที่ท้าทายของพยาบาลไทยสู่การสร้างสุขภาพในยุคไทยแลนด์ 4.0

วันจันทร์ที ่24 เมษายน 2560 เวลา 08.00-16.00 น ณ ห้องประชุมจ าลอง มุ่งการดี โรงพยาบาลขอนแก่น จังหวัดขอนแกน่

เวลา หัวข้อการบรรยาย วิทยากร

08.00-08.45 น. ลงทะเบียน 08.45-09.00 น. เปิดการประชุม ประธาน: นายกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ

สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กลาวตอนรับ: ผูอํานวยการโรงพยาบาลขอนแกน จังหวัดขอนแกน กลาวรายงาน: อุปนายกเขตขอนแกน

09.00-12.00 น. กาวท่ีทาทายของพยาบาลไทยสูการสรางสุขภาพ ในยุคไทยแลนดแ 4.0

รศ.ดร. สมจติ แดนสีแกว

12.00 -13.00 น.

รับประทานอาหารกลางวัน น าเสนอผลงานวจิัย ผลงานวิชาการ Poster presentation

นางสาวอรชร มาลาหอม ดร.สเุพียร โภคทิพยแ ผศ.ดร.ดลวิวัฒนแ แสนโสม

13.00-16.30 น. การพัฒนาผลลัพธแทางการพยาบาล : Implementation science in nursing Practice หองประชุม จําลอง มุงการดี (หนา)

ผศ.ดร. นฤมล สิงหแดง

นําเสนอผลงานวิจัย ผลงานวิชาการ Oral presentation 1.หองประชุม จําลอง มุงการดี (หลัง) 2.หองประชุมแกนเพชร 3.หองประชุมแกนเงิน

รศ.ดร. สมจติ แดนสีแกว ดร.นรลีักษณแ สุวรรณโนบล ผศ.ดร.นงลักษณแ เมธากาญจนศักดิ์ ผศ.ดร.วาสนา รวยสูงเนิน นางรจนา วรวิทยแศรางกูร

16.30-17.00 น. อภิปราย ซักถามปัญหา ปดิประชมุ นายกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯสาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

หมายเหตุ พักรับประทานอาหารวาง เชา เวลา 10.30-10.45 น. บาย เวลา 14.30-14.45 น.หรือตามความเหมาะสม


5


เอกสารบรรยายวิทยากร


6


บรรยายเร่ือง “ก้าวที่ท้าทายของพยาบาลไทยสู่การสร้างสุขภาพในยุคไทยแลนด์ 4.0” โดย รศ.ดร. สมจิต แดนสีแก้ว


7



8



9



10



11



12



13



14



15



16



17



18


บรรยายเรื่อง “การพัฒนาผลลัพธ์ทางการพยาบาล : Implementation science in nursing Practice” โดย ผศ.ดร. นฤมล สิงห์ดง


19



20



21



22



23



24



25



26



27



28



29



30



31



32


ตารางน าเสนอผลการวิจัยแบบ Oral presentation วันที่ 24 เมษายน 2560

ห้องที่ 1 หองประชุม จําลอง มุงการดี (หลัง) ประธาน รศ.ดร.สมจิต แดนสีแกว กรรมการ ดร.จงกลนี จันทรศริิ เลขานุการ นางจิราพร นอมกุศล

รหัส เวลานําเสนอ ช่ือผลงาน/ผูนําเสนอ หนา O 1.1

13.00 – 13.10 น. การปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุน 37 อรณัฐชา ศิลารักษแ

O 1.2 13.10 – 13.20 น.

คุณภาพชีวิตชาวสวนยางพาราในตําบลรองจิก อําเภอภูเรือ จังหวัดเลย (THE QUALITY OF LIFE AMONG PARA RUBBER FARMERS LIVING IN RONG-CHIK SUBDISTRICT PHURUA DISTRICT LOEI PROVINCE)

45

ธีรวงศแ ธรรมแกว O 1.3

13.20 – 13.30 น. กรณีศึกษา: การพยาบาลผูปุวยท่ีไดรับการผาตดัทําทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจแบบใชเครื่องหัวใจและปอดเทียม

53

ดวงพร เวียงสิมมา O 1.4

13.30 – 13.40 น.

การพยาบาลครอบครัวผูบาดเจ็บที่สมองอยางตอเนื่อง จากโรงพยาบาลตติยภูมสิูชุมชน : กรณีศึกษา Continuous Nursing Care for Family of Patients with Traumatic Brain Injury from Tertiary Hospital to Community: case study

62

ธิรากร มณรีัตนแ O 1.5

13.40 – 13.50 น. การพยาบาลผูปุวยขอเขาเสื่อมท่ีไดรับการผาตดัเปลี่ยนขอเขาเทียม : กรณีศึกษา 2 ราย Nursing Care of the Osteoarthritis Patients Post Operation of Total Knee Arthroplasty: The 2 cases study

72

ศศิธร แสนศักดิ์ O 1.6

13.50 – 14.00 น. การพยาบาลผูปุวยพังผดือักเสบตายเนาท่ีมีภาวะช็อคจากการติดเชือ้:กรณีศึกษา 2 ราย 84 อัจฉราวรรณ นาเมืองจันทรแ

O 1.7 14.00 – 14.10 น.

การพยาบาลผูปุวยโรคโพรงกระดกูสันหลังเอวตีบแคบ: กรณีศึกษา Nursing Care for patients with Lumbar stenosis : The Study of 2 Cases

94

รัชนีกร มนูศิลป O 1.8 14.10 – 14.20 น. การพยาบาลผูปุวยโรคหลอดเลือดสมองแตกที่ไดรับการผาตัด:กรณีศกึษา 2 ราย 104

พรทิพยแ คําอวน O 1.9

14.20 – 14.30 น. การพยาบาลผูปุวยวณัโรคกระดูกไขสันหลัง อยางเป็นองคแรวมและบรูณาการ: กรณีศึกษา 2 ราย Holistic and Integrated Nursing Care for Patients with Tuberculosis of Spine : The Study of 2 Cases

113

ทินวิสุทธิ์ ศรีละมัย O 1.10

14.30 – 14.40 น. การพยาบาลผูปุวยมะเร็งกระเพาะปัสสาวะที่ไดรับการผาตดัเปลี่ยนชองทางขับถายปัสสาวะ : กรณีศึกษา 2 ราย

114

จงจิตร ทองเครือ


33


O 1.11 14.40 – 14.50 น. การพยาบาลผูปุวยกระดูกขอสะโพกหักท่ีไดรับการผาตัดใสขอสะโพกเทียม : กรณีศึกษาเปรียบเทียบ2 ราย Nursing Care of Fracture Neck of Femur with Bipolar Hemiarthroplasty :The 2 cases study

125 ทัศนียแ แกวศรี

O 1.12 14.50 – 15.00 น.

การพยาบาลผูปุวยบาดเจ็บไขสันหลังสวนคอระดับท่ี 3-4 กรณีศึกษา Nursing Care for Patients with Cervical Spinal cord Injury level C3-4 : Cases study

135

สุพาพร ตันด ี


34


ตารางน าเสนอผลการวิจัยแบบ Oral presentation

วันที่ 24 เมษายน 2560

ห้องที่ 2 หองประชุมแกนเพชร ประธาน ผศ.ดร.วาสนา รวยสูงเนิน กรรมการ ผศ.ดร.นงลักษณแ เมธากาญจนศกัดิ์ กรรมการ อาจารยแรจนา วรวิทยแศรางกูร เลขานุการ ดร.อุมาพร สอนปญัญา


13.00 – 13.10 น. การพยาบาลผูปุวยมะเร็งปากมดลกูท่ีไดรับรังสีรักษาและเคมีบําบดั Nursing patients with cervical cancer who received radiotherapy and chemotherapy

145

ลรณุี สายเช้ือ O 2.2

13.10 – 13.20 น. การพยาบาลผูปุวยมะเร็งเพดานออนระยะแพรกระจาย : กรณีศึกษา Nursing Care for Patients with Metastasis Soft Palate Cancer : The 2 cases study

146

นางเพชราภรณแ ประสารฉ่าํ O 2.3

13.20 – 13.30 น. การพยาบาลผูปุวยโรคไตเรื้อรังระยะสดุทายที่ไดรับการลางไตทางชองทองแบบตอเนื่องที่มี การติดเชื้อของเยื่อบุชองทอง : กรณีศึกษา 2 ราย Nursing Care for Patients with End Stage Renal Disease having Peritonitis form Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis : The 2 cases study

156

วิไลวรรณ แสนโฮม O 2.4

13.30 – 13.40 น.

การพยาบาลผูปุวยมะเร็งรังไขที่ไดรับการผาตัดยกมดลูก รังไขและไขมันชองทองออกทั้งหมด: กรณศีึกษา 2 ราย

165

นางชัญญา วาศพงศกร

O 2.5 13.40 – 13.50 น.

การพยาบาลผูปุวยมะเร็งกลองเสยีงท่ีไดรับการผาตัดกลองเสียงออกท้ังหมด: กรณีศึกษา 2 ราย

175

ลัดดาวลัยแ หมื่นแกว O 2.6

13.50 – 14.00 น. การพยาบาลผูปุวยวณัโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก: กรณีศกึษา 185 ประภาวดี เวชพันธแ

O 2.7 14.00 – 14.10 น.

การพยาบาลผูปุวยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉียบพลัน ที่ไดรับยาละลายลิ่มเลือดทางหลอดเลือดดํา: กรณีศึกษา 2 ราย

195

วันดี แกวเฮียง O 2.8 14.10 – 14.20 น. การพยาบาลผูปุวยติดเชื้อในกระแสเลือดที่มีภาวะช็อก: กรณีศึกษา 2 ราย 205

นางมรดก หมอกไชย O 2.9

14.20 – 14.30 น. การพยาบาลผูปุวยภาวะจ้ําเลือดจากเกร็ดเลือดต่ําที่ไดรับการเปลีย่นถายพลาสมา: กรณีศึกษา 2 ราย

216

บุดดา ขามพิทักษแ


35


ตารางน าเสนอผลการวิจัยแบบ Oral presentation วันที่ 24 เมษายน 2560

ห้องที่ 3 หองประชุมแกนเงิน ประธาน ดร.นรลีักษณแ สุวรรณโนบล กรรมการ รศ.ดร.ปิยรตันแ นิลอัยการ กรรมการ อาจารยแจรุีพร บวรผดุงกิตต ิ เลขานุการ นางหนูเพียร ชาทองยศ


13.00 – 13.10 น. การพยาบาลผูปุวยโรคจติเภทชนิดหวาดระแวง : กรณีศึกษา 2 ราย Nursing care in Patients with Paranoid Schizophrenia: The 2 cases study

226

ผองศรี งามด ีO 3.2

13.10 – 13.20 น. การพยาบาลผูบริจาคอวัยวะจากภาวะสมองตายเพื่อการปลูกถายอวัยวะ: กรณศีึกษา Nursing care for organ donor with brain death :The cases study

237

ดรุณี เจรญิสุข O 3.3

13.20 – 13.30 น.

การพยาบาลทารกโรคปอดเรื้อรัง : กรณีศึกษา 2 ราย Nursing Care of Bronchopulmonary Dysplasia in Newborn : The 2 Cases Study

246

ผนึกแกว คลังคา O 3.4

13.30 – 13.40 น.

การพยาบาลผูปุวยเด็กโรคปอดอักเสบท่ีมภีาวะหายใจลมเหลว:กรณศีึกษา 2 ราย Nursing Care for Pneumonia with Respiratory failure in Pediatric Patients :The 2 Cases Study

260

วิลาวัณยแ จันโทร ิO 3.5

13.40 – 13.50 น. การพยาบาลทารกเกดิกอนกําหนดระยะทาย (Late Preterm Infant): กรณีศึกษา 270 นิศานาถ ชีระพันธุแ

O 3.6 13.50 – 14.00 น.

การพยาบาลผูคลอดที่มภีาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภแ : กรณศีึกษา 2 ราย Nursing care of maternal with hypertensive disorders in pregnancy: The 2 case study

281

ฉายวสันตแ คณุอุดม O 3.7

14.00 – 14.10 น. การพยาบาลหญิงตั้งครรภแที่มภีาวะเบาหวานชนิดที ่2 : กรณีศึกษา 2 ราย Nursing care of The Pregnant Women with Gestation Diabetes Melitus :The 2 cases Study

293 ปัทมา ทองไพบูลยแ

O 3.8 14.10 – 14.20 น. การพยาบาลผูปุวยหลังปลูกถายไตที่มีปัญหาการตดิเช้ือระบบทางเดินปัสสาวะ: กรณีศึกษา 2 ราย Nursing care for post – transplant patients with urinary tract infections : The 2 cases study

303 รัสวดี ขุนสวสัดิ ์

O 3.9 14.20 – 14.30 น.

การพยาบาลทารกแรกเกิดมีความพิการโดยกําเนิดของผนังหนาทอง; กรณีศึกษา Omphalocele 2ราย Nursing care for anterior-abdominal wall defects in newborn: Omphalocele, the 2 cases study

313

กมนนุช เกษสาคร


36


ตารางน าเสนอผลการวิจัยแบบ Poster presentation

วันที่ 24 เมษายน 2560

ประธาน ดร.สเุพียร โภคทิพยแ กรรมการ นางสาวอรชร มาลาหอม กรรมการ ผศ.ดร.ดลวิวัฒนแ แสนโสม เลขานุการ ดร.รติอร พรกุณา

รหัส ชื่อผลงาน/ผู้น าเสนอ หน้า P 1 อีสานสรภัญญะบําบดั เพื่อผูติดสารเสพติด 323

อธิวัฒนแ กุลวงษแ P 2 ความตองการไดรับการดูแลในระยะถอนพิษสุราและระยะฟื้นฟสูภาพของผูปุวยติดสรุา หอผูปุวย

ในจิตเวช โรงพยาบาลหนองบัวลําภู

324 อธิวัฒนแ กุลวงษแ

P 3 “หนึ่งอัตรากําลังถังทราย” 325 ชัยยงคแ โพธิ์ศรี

P 4 การพัฒนาแนวปฏิบัติการเตรียมผาตัดตอกระจกในหองผาตัดจักษุ โรงพยาบาลหนองบัวลําภู 327 ชัยยงคแ โพธิ์ศรี

P 5 การพัฒนาแนวทางการดูแลผูปุวยเด็กชักจากไขสูง งานอุบัติเหตุ ฉุกเฉิน โรงพยาบาลหนองบัวลําภู 328 อํานวย ลุนละวงษแ

P 6 กลองใสขวดระบายทรวงอก:ICD Safety Box 329 เสาวภา ขันสุวรรณา

P 7 ผลของการใชสื่อการสอนอิเล็คทรอนิคสแเพื่อเตรียมความพรอมในการตรวจน้ําคร่ํา ของหญิงตั้งครรภแที่มีอายุมากกวา 35 ปี

330

ชัชชญา อาจศัตรู P 8 เปรียบเทยีบผลการใช Search out severity score (SOS) กับ Modified Early Warning

Score (MEWS) ในผูปุวยที่มีการติดเชื้อในกระแสเลือด หอผูปุวยอายุรกรรมชายโรงพยาบาลหนองบัวลําภ ู

331

จิตรลดา พิมพแศร ีP 9 การพัฒนาแบบการบันทึกทางการพยาบาลขณะสงตอผูปุวย

โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย จังหวัดเลย

332 พรพิไล นิยมถิ่น

P 10 การพัฒนาระบบการแจงเตือนลวงหนาการฉีดวัคซีนสําหรับผูสัมผัสเช้ือพิษสุนัขบา 340 อนุสรณแ อุระ

P 11 การรับรูภาวะคุกคามและการรับรูตามความคาดหวังของหญิงตั้งครรภแที่เขารับการคัดกรองทารกกลุมอาการดาวนแซินโดรม (Perceived threat and Perceived expectation of fetal Down syndrome in Pregnant)

341

ศุภจิรา สบืสสีุข


37


Oral presentation 1.1

การป้องกันการต้ังครรภ์ซ้ าของวัยรุ่น* อรณัฐชา ศิลารักษแ พย.ม.** สมจิต แดนสีแกวศศ.ด.***

บทคัดย่อ การตั้งครรภแซ้ําในวัยรุนเป็นปัญหาสําคัญทางสาธารณสุข สงผลกระทบตอตัววัยรุน ครอบครัวและชุมชน การศึกษา

อิสระนี้ใชวิธีการเชิงคุณภาพ(Qualitative descriptive exploratory study) เพื่อคนหาขอเท็จจริงดานการรับรู ความคิด ความเช่ือ การควบคุมตนเองและกระบวนการตัดสินใจ ในการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุนและการสนับสนุนของครอบครัวและชุมชน โดยดําเนินการศึกษาในหญิงตั้งครรภแวัยรุน และผูดูแลในครอบครัว ชุมชน

ผลการศึกษาพบวา การตั้งครรภแซ้ําของวัยรุนเกิดจาก1) ตัววัยรุนขาดความตระหนักในการคุมกําเนิด 2) ไมไดวางแผนเพื่อปูองกันการตั้งครรภแซ้ําและเวนระยะการมีบุตร 3) อิทธิพลจากฝุายชาย ที่ตองการมีบุตรและการไมประสงคแคุมกําเนิดของฝุายชาย 4) การไมไดทําบทบาทมารดาของหญิงตั้งครรภแวัยรุน 5) ระบบบริการสาธารณสุขยังเปน็รูปแบบการบริการเชิงรับ ความไมเพียงพอของเวชภัณฑแและขอจํากัดของรูปแบบการคุมกําเนิด 6) ครอบครัวและชุมชนขาดระบบเฝูาระวัง

ครอบครัวและชุมชนใหการสนับสนุนเมื่อเกิดการตั้งครรภแและปูองกันการตั้งครรภแซ้ํา ดังนี้ 1) การประนีประนอม ไกลเกลี่ยขอพิพาท 2) รับภาระเลี้ยงดูทารกและคาใชจาย 3) การถายทอดความรูและประสบการณแการเลี้ยงดูทารกและการคุมกําเนิด 4) สงเสริมอาชีพและสรางรายได 5) ครอบครัว ชุมชนรวมสอดสองดูแลและการกํากับติดตาม นอกจากผลการศึกษาที่ไดดังกลาวแลว ชุมชนยังมีขอเสนอแนะเพื่อการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําในชุมชนดังนี้ 1) สรางความตระหนักในการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําและการเวนระยะการมบีุตร 2) การสนับสนุนจากฝุายชายและครอบครวั ในการมีสวนรวมตัดสินใจและรวมรับผิดชอบ 3) ชุมชนรวมรณรงคแใหความรูการปูองกันการตั้งครรภแ 4) พัฒนาศักยภาพวัยรุนใหเป็นแกนนําในการใหคําปรึกษา แกเพื่อนวัยรุน 5) สถานบริการสาธารณสุขตองปรับรูปแบบการบริการเพื่อใหเขาถึง เขาใจวัยรุน พัฒนาศักยภาพบุคลากร จัดหาเวชภัณฑแการคุมกําเนิดใหเพียงพอและหลากหลาย 6) ปรับเปลี่ยนทัศคติของชุมชน เพื่อใหชุมชนเป็นพื้นที่ปลอดภัย ลดการตําหนิ ตีตรา ผลการศึกษาดังกลาวสามารถนําไปเป็นขอมูลพื้นฐานเพื่อการพัฒนาแนวทางในการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุนที่เหมาะสมในชุมชนตอไป

ค าส าคัญ การตั้งครรภแซ้ําของวัยรุน พฤติกรรมการปูองกันการตั้งครรภแซ้ํา

*รายงานการศึกษาอิสระปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน คณะพยาบาลศาสตรแ มหาวิทยาลัยขอนแกน **นักศึกษาหลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติ ชุมชน คณะพยาบาลศาสตรแ มหาวิทยาลัยขอนแกน ***รองศาสตราจารยแ สาขาการพยาบาลชุมชน คณะพยาบาลศาสตรแ มหาวิทยาลัยขอนแกน


38


Prevention of Repeated Pregnancy Among Adolescents*

Onnatcha Silarak M.N.S** Somjit Deanseekaew PhD***

Abstract

Adolescents’ repeated pregnancy is a critical problem that affects not only the adolescents but their families and communities. This independent study adopted the qualitative descriptive exploratory study to explore perceptions, mindsets, beliefs, self-control and decision-making in preventing repeated pregnancy among adolescents, as well as family and community supports. Female pregnant adolescents, family and community representatives were participants in this independent study.

The result shows that repeated pregnancy among adolescents was caused by 1) lack of awareness on birth control, 2) lack of plan to prevent repeated pregnancy and to determine gap between pregnancies, 3) influence from males who wished to have a child/refused to use birth control, 4) understanding of mother role among pregnant adolescents, 5) reactive public health services, lack of medical supplies and limited options of birth control, and 6) lack of awareness of family and community.

Families and community provided supports to repeated pregnancy adolescents by 1) seeking reconciliation, 2) raising the newborn and taking care of the expenses, 3) sharing knowledge and experience on raising a baby and birth control, 4) promoting employment and financial literacy skills, 5) observing and following up situations. To prevent repeated pregnancy of adolescents in the community, it is suggested that 1) the community should raise awareness on prevention of repeated pregnancy and the importance of planning of gap between pregnancies. 2) Families of the father should provide support, take responsibility in raising the child and take part in any decision-making. 3) The community should work together in promoting and sharing knowledge on pregnancy prevention. 4) The community should work in enhancing capabilities of adolescents to become the leader and be able to provide peer advice. 5) Public health service provider should provide accessible and suitable services to adolescents, improve capabilities of staffs, and provide sufficient and various types of birth control supplies, and 6) community should change their attitude about pregnant adolescents, promote a safe environment, and avoid condemnation. The result of this study can be used as a database to develop a suitable solution to prevent repeated pregnancy among adolescents in the community in the future.

Keywords: Prevention Repeated Pregnancy

*part of the independent study of Nursing Degree Community Medicine Practice College Khon Kaen University

**Master of Nursing Science Program Community Medicine Practice faculty of Nurse Khon Kaen University

***Associate professor Community Medicine Practice faculty of Nurse Khon Kaen University


39


บทน า วัยรุนเป็นชวงวัยเปลี่ยนผานจากเด็กสูวัยผูใหญ การเปลี่ยนแปลงตางๆเกิดขึ้นมากมายและรวดเร็วทั้งทางกาย อารมณแ สติปัญญา ตลอดจนทางสังคม วัยรุนไทยจํานวน รอยละ 13.25 ของประชากรทั้งหมด1 กําลังเผชิญกับสภาพสังคมที่รับเอาวัฒนธรรมของชาวตะวันตกมาใชโดยไมไดไตรตรอง สงผลใหการรับรู ทัศนคติ แนวคิด คานิยมของวัยรุนเปลี่ยนแปลงไป เชน การใชเทคโนโลยีการสื่อสาร การมีเพศสัมพันธแกอนวัยอันควร การอยูกอนแตง ผลที่ตามมา คือ การตั้งครรภแในวัยรุน

สถานการณแการตั้งครรภแในวัยรุนของจังหวัดยโสธร 3 ปียอนหลัง ( พ.ศ. 2557 – พ.ศ. 2559) พบอัตราการคลอดมีชีพในหญิงอายุ 15 – 19 ปี จํานวน 36.63, 29.83 และ 24.52 ตอประชากรหญิงพันคน(คาเปูาหมาย ไมเกิน 50 ตอพันประชากรหญิงในวัยเดียวกัน) อําเภอมหาชนะชัย พบอัตราการคลอดมีชีพในหญิงอายุ 15 – 19 ปีเทากับ 34.63, 22.26 และ 23.71 ประชากรหญิงพันคน ตามลําดับ ในพ้ืนท่ีศึกษาคือเขตบริการของโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล(รพ.สต.)บานดงจงอาง ตําบลบึงแก อําเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร พบอัตราการคลอดมีชีพในอายุ 15 – 19 ปี เทากับ 35.28, 33.79 และ 46.15 ตอประชากรหญิงพันคน ตามลําดับ สวนขอมูลการตั้งครรภแซ้ําในวัยรุน ในจังหวัดยโสธร พบรอยละ10.28, 7.45 และ 10.57 ตามลําดับ อําเภอมหาชนะชัย พบรอยละ 19.34, 17.62 และ 15.26 ตามลําดับ สวนในพื้นที่ศึกษา พบรอยละ 20.22, 17.54 และ 15.79 ตามลําดับ ( คาเปูาหมายไมเกินรอยละ 10 )

การตั้งครรภแซ้ําของวัยรุนทําใหเกิดผลกระทบทั้งตอตัวมารดา ทารก ผลกระทบทางจิตใจ ผลกระทบทางสังคมและเศรษฐกิจ เชน ภาวะโลหิตจาง น้ําหนักตัวที่เพิ่มนอยในขณะตั้งครรภแ ความดันโลหิตสูง การคลอดกอนกําหนด การติดเช้ือหลังคลอด ความเครียด วิตกกังวลและนอนไมหลับ การทําแทง ภาระคาใชจายในการเลี้ยงดูบุตร ขาดแรงจูงใจในการศึกษาตอ ตองออกจากระบบการศึกษา การปูองกันตั้งครรภแซ้ําในวัยรุน ตองอาศัยความรวมมือจากทุกภาคสวนที่เกี่ยวของ เพื่อแกไขปัญหาทั้ง 3 ระดับ ระดับบุคคล ระดับครอบครัว ระดับชุมชน ผูศึกษาจึงสนใจศึกษาปัจจัยท่ีเกี่ยวของ ขอเท็จจริงดานการรับรู ความคิด ความเช่ือและกระบวนการตัดสินใจของวัยรุนที่สงผลตอพฤติกรรมจนเกิดการตั้งครรภแซ้ําและการสนับสนุนของครอบครัวและชุมชน เพื่อนําไปสูแนวทางพัฒนาการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุน ตอไป

วัตถุประสงค์ของการศึกษา

1) ศึกษาพฤติกรรมการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุน 2) ศึกษาการสนับสนุนของครอบครัวและชุมชน เพื่อปูองกันปัญหาการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุน

ขอบเขตการศึกษา

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาพฤติกรรมการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุนและการสนับสนุนของครอบครัว ชุมชน ดําเนินการศึกษาในพื้นที่ รพ.สต.ดงจงอาง ตําบลบึงแก อําเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร มีหมูบานรับผิดชอบทั้งหมด 4 หมูบาน ระหวางเดือน มีนาคม พ.ศ. 2560 ถึง เดือนเมษายน พ.ศ.2560

วิธีด าเนินการวิจัย

การศึกษาอิสระครั้งนี้ใชรูปแบบการศึกษาแบบ Qualitative descriptive exploratory study ซึ่งเป็นวิธีการเชิงคุณภาพแบบพรรณนา เพื่ออธิบายถึงขอเท็จจริง ปัจจัยสาเหตุ การรับรู ความเชื่อ ความคิดและกระบวนการตัดสินใจของวัยรุนที่สงผลตอพฤติกรรมจนเกิดการตั้งครรภแซ้ําและการสนับสนุนของครอบครัว ชุมชน


40


ประชากรและผู้ให้ข้อมูล ในการศึกษาครั้งน้ีมี 2 กลุมคือ 1) หญิงตั้งครรภแวัยรุนอายุ 15 – 19 ปี ที่ตั้งครรภแตั้งแตหนึ่งครั้งขึ้นไป จํานวน 28 คน 2) กลุมผูดูแลในครอบครัวและชุมชน ประกอบดวย ผูดูแลหญิงตั้งครรภแในครอบครัว 56 คน ผูใหญบาน 4 คน สมาชิกองคแการบริหารสวนตําบล 8 คน อสม. 36 คน เจาหนาท่ี รพ.สต. 3 คน รวมทั้งหมด 107 คน

ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ หญิงตั้งครรภแวัยรุนอายุ 15 – 19 ปี ที่ตั้งครรภแตั้งแตหนึ่งครั้งขึ้นไป ที่สามารถอานออกเขียนไดและสมัครใจเขารวมการศึกษา จํานวน 14 คน

ผู้ให้ข้อมูลรอง คือ กลุมผูดูแลในครอบครัวและชุมชน ที่สามารถอานออกเขียนไดและสมัครใจเขารวมการศึกษา ไดแก ผูใหญบาน 2 คน สมาชิก อบต. 1 คน อสม. 4 คน ตัวแทนวัยรุน 3 คนตัวแทนหญิงตั้งครรภแ 3 คน ผูดูแลในครอบครัว 3 คน เจาหนาท่ี รพ.สต. 1 คน รวมทั้งหมดจํานวน 17 คน

เคร่ืองมือที่ใช้ในการศึกษา มีทั้งหมด 3 เครื่องมือ ประกอบดวย 1) แบบสัมภาษณแขอมูลทั่วไปของมารดาวัยรุน ประกอบดวยขอมูลทั่วไป ไดแก อายุ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษา ศาสนา อาชีพ รายได ลักษณะครอบครัว เพศสัมพันธแ การตั้งครรภแและการคลอด 2) แนวทางการสัมภาษณแเชิงลึก (Guideline for in – depth interview) เป็นแนวคําถามสัมภาษณแที่ผูศึกษาสรางขึ้น เพื่อแสวงหาคําตอบตามแนวคําถามที่ชวยสะทอนความคดิ ความรูสึกท่ีที่มีอยูในใจของมารดาวัยรุน ทั้งการรับรู ความคิด ความเชื่อ การควบคุมตนเองและกระบวนการตัดสินใจ เป็นแนวคําถามที่แสวงหาคําตอบใหเป็นไปตามวัตถุประสงคแของการศึกษา หากมีประเด็นอื่นในการสนทนาท่ีนอกประเดน็ท่ีเตรยีมไว หากเป็นเรื่องที่มีความสําคัญที่จะสามารถอธิบายการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุนได ผูศึกษาจะดึงประเด็นมาศึกษาและสืบคนเพิ่มเติมเพื่อใหไดขอมูลที่สมบูรณแ 3) แนวทางการสนทนากลุม เป็นเวทีสําหรับการคืนขอมูลที่ไดจาการสัมภาษณแเชิงลึก เพื่อยืนยันขอมูลและคนหาขอมูลเพิ่มเติม เป็นการแบงปันประสบการณแการตัง้ครรภแ การดูแลหญงิตั้งครรภแ การปูองกันการตั้งครรภแซ้ํา การคุมกําเนิด ท้ังที่ประสบความสําเร็จ สามารถเวนระยะการมีบุตรใหพนระยะวัยรุนได รวมทั้งประสบการณแที่ไมประสบความสําเร็จ ทําใหเกิดการตั้งครรภแซ้ํา

การเก็บรวบรวมข้อมูล

1. การสัมภาษณแขอมลูทั่วไป เป็นชุดคําถามแบบเลือกตอบและปลายปิด ผูใหสัมภาษณแเป็นผูตอบคําถามในแบบสัมภาษณแดวยตนเอง 2.การสัมภาษณแเชิงลึก โดยผูศึกษาสัมภาษณแหญิงตั้งครรภแที่บาน เปน็ผูที่ประสบความสําเร็จในการปูองกันตั้งครรภแซ้ํา 7 คนและเป็นผูที่ไมประสบความสาํเร็จ จํานวน 7 คน 3.การสนทนากลุม มีผูรวมสนทนา จํานวน 17 คน ประกอบดวย ผูใหญบาน 2 คน สมาชิก อบต. 1 คน อสม. 4 คน ตัวแทนวัยรุน 3 คนตัวแทนหญิงตัง้ครรภแ 3 คน ผูดูแลในครอบครัว 3 คน เจาหนาท่ี รพ.สต. 1 คน โดยดําเนินการคืนขอมูลที่ไดจาการสัมภาษณแเชิงลึก เพื่อใหกลุมรวมยืนยันขอมลูและคนหาขอมูลเพิ่มเติม แบงปันประสบการณแการตั้งครรภแ การดูแลหญิงตั้งครรภแ การปูองกันการตั้งครรภแซ้ํา การคุมกําเนิด ท้ังที่ประสบความสาํเรจ็ สามารถเวนระยะการมีบุตรใหพนระยะวัยรุนได รวมทั้งประสบการณแทีไ่มประสบความสําเร็จ ทําใหเกิดการตั้งครรภแซ้ํา เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาแนวทางการปูองกันการตั้งครรภแซ้ําตอไป

การวิเคราะห์ข้อมูล

วิเคราะหแเชิงเนื้อหา(Content analysis) ทอดเทปบันทึกเสียง อานและขีดคําสําคัญ แยกประเภท จัดหมวดหมู นํามาเขียนในรูปประโยคเดิมหรือเป็นประโยค ใหมที่คงความหมายเดิม พรอมดวยการตรวจสอบขอมูลแบบสามเสา (Data triangulation) เพื่อยืนยันความถูกตองของขอมูลที่ไดทั้งดานเวลา สถานที่และบุคคล ที่แตกตางกัน จะไดขอมูลที่เหมือนหรือแตกตางกันหรือไม


41


จริยธรรมการวิจัย

ผูศึกษาคํานึงถึงหลักจริยธรรมการวิจัยในมนุษยแและสิทธิสวนบุคคลของผูเขารวมการศึกษา ไดจัดทําหนังสือขออนุญาตทําการศึกษาจากทางคณะพยาบาลศาสตรแ มหาวิทยาลัยขอนแกน สงถึงสาธารณสุขอําเภอมหาชนะชัย ผูอํานวย รพ.สต.ดงจงอาง นายกองคแการบริหารสวนตาํบลบึงแก ผูอํานวยการโรงเรียนบานดงจงอาง ผูใหญบานบานดงจงอาง อาสาสมัครสาธารณสุข ผูใหขอมลูไดทราบวัตถุประสงคแ ขั้นตอนการศึกษาและใหความยินยอมโดยการลงลายมือช่ือเขารวมการศึกษาซึ่งสามารถถอนตัวจากการศึกษาไดทุกเมื่อไมมีการบังคับ แจงใหทราบทุกครั้งเมื่อมีการบันทกึภาพหรือเสียง ขอมูลที่ไดจะถูกเก็บความลับและทําลายทันทีเมื่อเสร็จสิ้นการศึกษา

ผลการวิจัย

ข้อมูลทั่วไป ผลการศึกษาพบวา มีวัยรุนตั้งครรภแซ้ําจํานวน 14 ราย อายุเฉลี่ย 19.14 ปี มีสถานภาพคูท้ังหมด ท่ีแตงงานใหมครั้งที่

2 จํานวนมี 2 ราย การศึกษาสวนใหญอยูมัธยมศึกษาตอนตน (รอยละ57.14) เป็นแมบานอยูบานเลีย้งลูก รองลงมามีอาชีพรับจาง สวนใหญมรีายไดต่ํากวา 5,000 บาท ซึ่งไมเพียงพอในการใชจาย สวนใหญมีบตุร 2 คน (รอยละ 50.00 ) มีประวัติการแทงบุตร 4 ราย (รอยละ28.57) ตัง้ครรภแในครั้งแรกเมื่ออายุ 16 ปี จํานวน 6 ราย (รอยละ 42.86) การคุมกําเนดิกอนการตั้งครรภแ สวนใหญ กินยาคมุกําเนดิ(รอยละ 78.58) รองลงมาคือ ถุงยางอนามัย ท่ีไมคมุกําเนิด สอบถามถึงคนท่ีชวยเลี้ยงดูบุตรให พบวาสวนใหญใหพอแมของฝุายหญิงและฝุายชายเป็นผูเลี้ยงดู ( คิดเป็นรอยละ 85.72)

พฤติกรรมการป้องกันการต้ังครรภ์และการต้ังครรภ์ซ้ า ผลการศึกษาทําใหทราบถึงปัจจัยสาเหตุของการตั้งครรภแ วิธีการคมุกําเนิดกอนและหลังตั้งครรภแ ความคาดหวังการ

ตั้งครรภแ ผลกระทบของการตั้งครรภแทั้งตอตัววัยรุน ครอบครัว ชุมชน การสนับสนุนของครอบครัวและชุมชน ตลอดจนแนวทางการสนับสนุนของครอบครัวและชมุชนเพื่อปูองกันการตั้งครรภแซ้ําของวัยรุน

ปัจจัยสาเหตุที่ส่งผลต่อการต้ังครรภ์และการต้ังครรภ์ซ้ า วัยรุนสวนใหญไมมีการวางแผนการปูองกันการตั้งครรภแและการคุมกําเนิด2 วัยรุนสวนมากอายไมกลาไปขอรับบริการคุมกําเนิดตามสถานบริการของรัฐ รานขายยา ซึ่งไมใชเพียงฝุายหญงิเทานั้นฝุายชายเองก็ไมกลาที่จะซือ้ถุงยางอนามัยในรานสะดวกซื้อ ในชวงแรกของการคบหาและมีสัมพันธแทางเพศฝุายหญิงจะมีอํานาจตอรองใหฝุายชายเป็นผูรับผิดชอบการคมุกําเนิดโดยการใชถุงยางอนามัยได แตเมือ่พนระยะหนึ่งไปฝุายหญิงตองเปน็ผูรับผิดชอบการคมุกําเนิดเองดวยยาเมด็คุมกําเนิดเป็นสวนมาก ทําใหมีปัญหาการลืมกินยา และขาดความตระหนักคดิวาการไมปูองกันแคครั้ง สองครั้งคงไมทําใหทอง หญิงหลังคลอดครรภแแรกบางคนตองการเวนระยะการมีบตุรนาน 3-5 ปี แตหวงภาพลักษณแ กลัวอวน สิวฝูา จึงเลือกใชยาเม็ดคมุกําเนิดแทนยาฉีด ยาฝังคุมกําเนิด จึงเป็นสาเหตขุองการตั้งครรภแซ้ํา บางครอบครัวสามีเป็นผูที่มีอิทธิพลตอการตดัสินใจท่ีจะมีบุตร สวนมากสามีจะมีอายุมากกวา มีอาชีพการงานแลวจึงอยากมีบุตร ทํา�

Documents

4.0 6 Implementation science in nursing Practice 18 Oral ... paper/Proceeding...ประช มว ชาการส ญจรคร งท 2 /2560 สมาคมพยาบาลแห