Funksiyalar va ularning grafiklari.

Samarqand shahar XTMFMT va TE

45-umumta’lim maktabimatematika o’qituvchisi

Shodmonova Sh.

Funksiyalar va ularning grafiklari.

Samarqand shahar XTMFMT va TE

45-umumta’lim maktabimatematika o’qituvchisi

Shodmonova Sh.

2.Darsning maqsadi:a) ta’limiy maqsad :chiziqli

funksiyaning ta’rifi,grafigi haqida tushuncha berish ,uning grafigini

yasahni o’rgatish; b) tarbiyaviy maqsad:bir-biriga va

kattalarga bo’lgan hurmatni shakllantirish,

c) rivojlantiruvchi maqsad :nutq madaniyatining rivojlanishi,

2.Darsning maqsadi:a) ta’limiy maqsad :chiziqli

funksiyaning ta’rifi,grafigi haqida tushuncha berish ,uning grafigini

yasahni o’rgatish; b) tarbiyaviy maqsad:bir-biriga va

kattalarga bo’lgan hurmatni shakllantirish,

c) rivojlantiruvchi maqsad :nutq madaniyatining rivojlanishi,

3. Dars turi.Yangi tushuncha, bilimlarni shakillantiruvchi, o’quvchi larning bilim ko’nikma va

malakalarni rivojlantiruvchi dars.

3. Dars turi.Yangi tushuncha, bilimlarni shakillantiruvchi, o’quvchi larning bilim ko’nikma va

malakalarni rivojlantiruvchi dars.

4.Darsda foydalanilgan uslub: zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida o’tilgan.

5.Darsda foydalanilgan texnik jixozlar:

kompyuter,videoglaz,slaydlar

5.Darsda foydalanilgan texnik jixozlar:

kompyuter,videoglaz,slaydlar

Tashkiliy qism;O’tilgan mavzuni takrorlash;Yangi mavzuni tushuntirish;

Tashkiliy qism;O’tilgan mavzuni takrorlash;Yangi mavzuni tushuntirish;

O’TILGAN MAVZUGA DOIR TEST:

KOMPYUTER OLDIDA O’TIRGANLAR UCHUN ALOHIDA TEST,PARTADA

O’TIRGANLAR UCHUN ALOHIDA TEST TARQATILADI.

O’TILGAN MAVZUGA DOIR TEST:

KOMPYUTER OLDIDA O’TIRGANLAR UCHUN ALOHIDA TEST,PARTADA

O’TIRGANLAR UCHUN ALOHIDA TEST TARQATILADI.

Chiziqli funksiya va uning grafigi.

•Ta’rif:Chiziqli funksiya deb, y=kx+b ko’rinishidagi funksiaga aytiladi. Bu yerda k va b-berilgan sonlar.

•b=0 bo’lganda chiziqli funksiya y=kx ko’rinishga ega bo’ladi va uning grafigi koordinatalar boshidan o’tuvchi to’g’ri chiziq

bo’ladi. y=kx+b funksiyaning grafigi ham to’g’ri chiziqdan iborat bo’ladi. y=kx+b funksiyaning grafigini yasashda shu

grafikning ikkita

nuqtasini yasash yetarli.

x

K > 0

K< 0

Y=kx+b funksiya monotondir:k<0 da kamayuvchi ,

K>0 da o’suvchi,K=0 da y=b bo’ladi.

K = 0

y

Chiziqli funksiya grafigi.

Xossa: umuman ,y=kx+b funksiyaning grafigi y=kx funksiya grafigini ordinatalaro o’qi bo’ylab b birlik siljitish yo’li bilan hosil qilinadi.

Y=kx va y=kx+b funksiyalarning grafiklari parellel to’g’ri chiziqlar bo’ladi.

Chiziqli funksiyaning xossalari.

• 1. x bilan y orasidagi y=kx formula

bilan ifodalangan (bu yerda k>0)

bog’lanishni odatda to’g’ri

proporsional (munosib) bog’lanish, k

sonni esa proporsionallik koeffitsiyenti

deyiladi.

•y=kx funksiyaning grafigi k ning istagan qiymatida koordinatalar boshidan o’tuvchi to’g’ri chiziq bo’ladi.

y

x

K > 0

K < 0

Y = k xY= k x

Y = k x

K = 0

x

2.Agar k=0 bo’lsa, u holda chiziqli funksiya y=b ko’rinishga keladi .

Bu funksiyaning grafigi OX o’qiga parallel bo’lgan to’g’ri chizigdan

iborat. Agar k=0, b=0 bo’lsa, u holda bu funksiyaning grafigi OX o’qi

bilan ustma-ust tushadi.

y

Y = b ( b > 0)

Y = 0 (b = 0 )

Y = b ( b < 0 )

Chiziqli funksiya grafiklariga misollar.

x

y Y = 2 x + 3

Y = -2 x + 1

Y = 3

Kvadrat funksiya.• Ta’rif: y=ax2 + bx + c ko’rinishidagi funksiya

kvadrat funksiya deyiladi.• a,b,c-berilgan sonlar.

y = ax2 kvadrat funksiya.

• y = ax², a > 0.Parabolaning

tarmoqlariyuqorida yo’nalgan

x

y

y = a x2 ( a > 0 ) o

y = ax2 kvadrat funksiyaning grafigi

istalgan a ≠ 0 da ham parabola deb

ataladi.

• y = ax², a < 0.Parabolaning

tarmoqlaripastda yo’nalgan

y = a x2 ( a < 0 )

x

y

o

y = ax2 kvadrat funksiyaning asosiy

xossalari .1) Agar a > 0 bo’lsa, u holda y=ax2 fiunksiya x ≠ 0 bo’lganda

musbat qiymatlar qabul qiladi; agar a < 0 bo’lsa, u holda y=ax2 funksiya x ≠ 0 bo’lganda manfiy qiymatlar qabul qiladi; y=ax2 funksiyaning qiymati faqat x=0 bo’lgandagina 0 ga teng bo’ladi.

2) y=ax2 parabola ordinatalar o’qiga nisbattan simmetrik bo’ladi.

x

y

y = a x2 ( a > 0 ) o

y = a x2 ( a < 0 )

x

y

o

3) agar a > 0 bo’lsa, u holda y=ax2 funksiya x ≥ 0 bo’lganda o’sadi va x ≤ 0 bo’lganda kamayadi.

x

y

y = a x2 ( a > 0 )

ox

y

o

x

y

o

3) agar a < 0 bo’lsa, u holda y=ax2 funksiya x ≥ 0 bo’lganda kamayadi va x ≤ 0 bo’lganda o’sadi.

x

y

o

Yangi mavzuni mustahkamlashKitobda berilgan I bobga doir

mashqlarni bajarish

Yangi mavzuni mustahkamlashKitobda berilgan I bobga doir

mashqlarni bajarish

Darsda faol qatnashgan o’quvchilarni baholash

Etiboringiz uchun rahmat!

Matematikani o’rganishda sizga omad tilayman!