Тұрмысқа өте қолайлы.

gazeta@top-news.kz Основана в августе 1990 г.

Вторник, 22 июля 2014 г. №56 (2653) Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

Танцы без барьера.Специнвентарь в помощь.

Жетімін жылатпаған ел едік.

9

Ерте қимылдаған ұтады.

5

6

Қазақ өнерін ғұмыр бойы насихаттады.

Слежение за движением.GPS-мониторинг - в общественный транспорт.

32

По городам и селам - в поисках ноу-хау. В Костанае побывал «Инновационный автобус».

Молодым ученым и изобретателям Костанайской области предложили поучаствовать в республиканском конкурсе инновационных бизнес-планов «NIF$50К». Чтобы увидеть, как реализуются проекты на местах, обсудить проблемы отечественных Кулибиных, областной центр посетила делегация экспертов из Национально-го агентства по технологическому раз-витию. Вниманию столичных гостей

представили девять проектов. Среди них - вполне работающие прототипы инновационных изобретений. Напри-мер, электрокультиватор, созданный под руководством доцента КГУ Влади-мира Поезжалова. Аппарат уничтожа-ет сорняки с помощью тока высокого напряжения, его можно использовать для прополки в труднодоступных ме-стах, к примеру, между брусчаткой, на склонах, вблизи столбов. Да и объем требуемых инвестиций сравнительно небольшой - 150 тысяч тенге. Заинте-ресовал экспертов «Инновационного автобуса» и газогенератор кандидата

технических наук Такабая Исинтае-ва, проект по производству малых ветряных установок, вакуумный уси-литель мощности и отечественная тест-система для определения бере-менности у животных. Также коста-найцы продемонстрировали уличный телевизор и 3D принтер.

Из представленных проектов толь-ко один будет принимать участие в полуфинале республиканского конкурса. Главный приз – 7,5 млн тенге – ждет того, чей бизнес-план по реализации инноваций в жизнь окажется наиболее экономически

просчитанным и основательным. За второе место казахстанскому Кули-бину вручат 2,5 млн тенге, за третье – один миллион.

- Деньги, может быть, и небольшие, многие жалуются на это, но конкурс в первую очередь направлен на попу-ляризацию науки, - пояснил эксперт Дамир Тулеусариев. - То есть это своеобразная акция, чтобы завлечь изобретателей. А после мы можем предложить девять инновационных грантов, там сумма финансирования доходит до 150 млн тенге.

(Продолжение на 2-й стр.)

АКЦЕНТЫ

7

«Изобретательный» конкурс

КОСТАНАЙНАШ2Вторник, 22 июля 2014 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

(Окончание. Начало на 1-й стр.)Как сообщили организаторы, впервые во всех областных

центрах, городах Алматы и Астана при Центрах обслужива-ния предпринимателей организованы фронт-офисы конкур-са. Открыт такой офис и в Костанае, до 1 августа здесь кон-сультируют по условиям участия, а также принимают заявки от изобретателей. По словам замакима Костанайской обла-сти Мурата Дарибаева, костанайцы не раз становились фина-листами конкурса инновационных бизнес-планов «NIF$50К». В 2011 году призером стал Владимир Поезжалов, нашедший наименее энергоемкий способ стабилизации молока, а в 2012 был отмечен образовательный проект для детей младшего и среднего возраста. В прошлом году обладателем главного приза стал житель Талдыкоргана Мырзахмет Тюлеев, раз-работавший водоподъемную установку, которая позволяет качать воду без электричества и обеспечивать поливной водой территории, расположенные вдоль рек.

Жанна КАЛИЕВАФото Олега ЯБЛОЧКИНА

АКЦЕНТЫ

«Изобретательный» конкурс

К СВЕДЕНИЮ

Цены в ростС начала года стоимость продовольственных товаров повы-

силась на 4,7%, а среднемесячная заработная плата, с учетом инфляции, на одного работающего в целом по области на 1,3% и составила 88619 тенге.

Эти цифры были озвучены в докладе и.о. руководителя де-партамента статистики области Ольги Шахматовой на специ-альном брифинге. Инфляция больше всего отразилась на стои-мости продуктовой корзины. Так, фрукты и овощи подорожали на 19,6%, сахар - на 10,3%, хлебобулочные изделия и крупы - на 6,7%, рыба и морепродукты - на 2,6%, мясо - на 2,2%. В то же вре-мя куриные яйца подешевели на 33,2%, масла и жиры - на 0,5%.

Цены на непродовольственные товары в среднем выросли на 3,7%. На 5,4% подорожали бытовые приборы и товары для личного пользования, на 4,7% - материалы для обслуживания и ремонта жилых помещений, одежда и обувь - на 4,1%.

Заметно увеличились тарифы и расценки на жилищно-ком-мунальные услуги. Центральное отопление выросло в цене на 6,1%, горячая вода - на 6,0%, газ, транспортируемый по распре-делительным сетям, - на 5,6%, электроэнергия - на 5,4%, канали-зация - на 1,0%, сбор мусора - на 0,4%.

Александр ФЕДОРОВ

НАЗНАЧЕНИЯ

Кадровые перемены

На состоявшемся 21 июля аппаратном совещании аким Костаная Ахмедбек Ахметжанов проинформировал собрав-шихся о кадровых изменениях в акимате города и представил назначенных на вакантные должности новых руководителей исполнительной ветви власти.

Заместителем акима города по вопросам жилищно-ком-мунального хозяйства назначен Фрунзик Аракелян. В 2000 году окончил Костанайский государственный университет, в 2003 - Костанайскую социальную академию. По специаль-ности - менеджер здравоохранения, юрист. На госслужбе работает с 2005 года. Последнее место работы - заместитель акима Костанайского района.

На должность руководителя отдела ЖКХ, пассажирского транспорта и автомобильных дорог акимата города назначен Женис Шинкин. После окончания в 2006 году Казахского ав-томобильно-дорожного университета им.Гончарова работал на руководящих должностях в Тарановском и Костанайском районах. Последнее место работы - аким п.Затобольска Ко-станайского района.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

КОРОТКО

В Рудном начался уголовный процесс по резонансному делу о похищении и убийстве предпринимателя Евгения Антоненко. Напомним: бизнесмен был похищен 3 декабря, а уже 11 декабря его тело нашли в лесном околке вблизи Рудного. На сегодняш-ний день на скамье подсудимых четверо: Сергей Панфилов, Сергей Яремко, Владимир Мацегора и Евгений Молодцов. Панфилов, Яремко и Мацегора (все трое не признают вину), по версии обвинения, входили в преступную группу, возглав-ляемую Андреем Ковешниковым, у которого был конфликт с Антоненко. На данный момент Ковешников объявлен в меж-государственный розыск. Вместе с ним полицейские ищут еще одного фигуранта - Александра Демьянова.

Подробности судебного процесса читайте в ближайшем номере «НК».

Перевозчики планируют внедрить GPS-мониторинг в автобусах до 1 января следующего года.

Система предоставляет информацию о маршрутах городского общественного транспорта, об остановках и текущем местонахождении автобуса в режиме онлайн. Благодаря программе мож-но минимально сократить время ожидания транспор-та на остановке, а также увидеть, соблюдает ли во-дитель скоростной режим,

интервал и маршрут пере-движения. Как сообщил аким Костаная Ахмедбек Ахметжанов на областном аппаратном совещании, сис-тема спутникового наблю-дения уже внедрена в че-тырех компаниях из семи: ТОО «Компания STA», ТОО «Жарык Жол-1», ПК «Альта-ир» и ТОО «Костанайавто-транс». В следующем году установить в своих автобу-сах GPS-мониторинг наме-рены еще три фирмы.

Остановился аким города и на проблемах актуальных для всех перевозчиков.

- Срок эксплуатации авто-бусов составляет от 19 до 26 лет, микроавтобусов от 7 до 11. Подвижной состав пере-возчиками обновляется ча-стично и в недостаточных объемах для областного центра, - считает Ахмед-бек Ахметжанов. - Вто-рая проблема - это крайне ограниченное количество низкополых автобусов для инвалидов. Приспособлен-ных по конструкции авто-бусов для перевозки людей с ограниченными возмож-ностями всего лишь 31 еди-ница.

Как сообщил глава Ко-станая, в сентябре истекает срок договора акимата с пе-ревозчиками, обслуживаю-щими городские, пригород-ные и дачные маршруты. 16 июля состоялось заседание конкурсной комиссии, по итогам которой признаны победители по двум марш-рутам №109 и №110.

- По остальным маршру-там конкурс на право обслу-живания признан не состо-явшимся, ввиду отсутствия альтернативных заявок. В этой связи повторное про-

ведение конкурса заплани-ровано на август месяц, - от-метил глава города.

Аким области Нуралы Са-дуакасов подчеркнул, что отбирать будущих перевоз-чиков нужно жестче.

- Качество услуг остав-ляет желать лучшего. В до-кументации должна быть прописана мера их ответ-ственности, при наличии постоянных системных на-рушений вплоть до отзыва лицензий. Нужно на рынке пассажирских перевозок создавать конкурентную среду. Может быть, уже привыкли, что у нас есть 6-7 перевозчиков, они эту нишу заняли и считают, что кроме них на рынке никто не появится. Значит, следует создавать условия, которые будут позволять за-ходить другим структурам, в материально-техническом отношении более продвину-тым. Ведь одна из главных задач - создать комфортные условия для перевозки, - по-дытожил глава региона.

Айжан УТЕВОВАФото Максима ФРОЛОВА

ТРАНСПОРТ

Слежение за движением

Весь июль - дожди, но в августе потеплеет.

В областном филиале РГП «Казгидромет» говорят, что регион находится под влия-нием мощного арктического циклона. Как следствие - за-тяжные дожди и холода.

- По мере смещения ци-клона, 23-24 июля, осадки местами пройдут на востоке области, - пояснили синоп-тики. - К выходным погода улучшится, 25 и 26 июля пройдут без существенных осадков. Но на следующей неделе подходит очередной циклон, ожидается неустой-чивая дождливая погода. Ночью температура будет от +5 до +10 градусов, местами +13, днем +13+17, местами до 20 градусов тепла.

В августе, по данным ме-теорологов, температура и осадки - в пределах нормы. Особенно теплой ожидается вторая декада месяца, воз-

дух прогреется до 28-30 гра-дусов тепла.

Тема погоды обсуждалась и в ходе областного аппарат-ного совещания. Аким обла-сти Нуралы Садуакасов по-ручил дорожным и службам ЧС, акимам городов и райо-нов, коммунальщикам быть готовым к любым капризам природы.

- Неустойчивая погода предполагает сильные по-рывы ветра. Понимаю, что такие ЧС характерны боль-ше для зимы, но состояние готовности должно быть стопроцентным. Необходи-мо организовать круглосу-точное дежурство, по всем городам и районам, по всем населенным пунктам необ-ходимо провести информи-рование, акимы сельских округов, товаропроизводи-тели должны готовиться к любым чрезвычайным си-туациям.

По официальным дан-

ным, за последние дни ко-личество осадков по ряду районов области превысило двухмесячную норму. В Фе-доровском, Карабалыкском, Аулиекольском, Сарыколь-ском районах выпало до 100 мм. В связи с этим в ходе совещания обсуждался и вопрос состояния посевов пшеницы.

- Пока осадки влияют бла-готворно. Если сравнивать с прошлым годом, когда в течение месяца шли дожди, то в этом году ситуация луч-ше, - считает аким области. - Сейчас дожди пошли на 10-12 дней раньше, что бла-готворно скажется на хлебе и кормовых культурах. Бес-покоят низкие температуры ночью, 10-12 градусов. Вку-пе с высокой влажностью это вызывает ржавчину и септориоз.

Как сообщил руководи-тель областной территори-альной инспекции в АПК

Болат Мирманов, начальная стадия ржавчины выявлена в Сарыкольском, Менды-каринском, Федоровском районах. Есть даже в Жити-каринском районе, в ТОО «Шандыколь», хотя там осадков выпало меньше.

- Фунгицидов выделено на 340 тысяч га, из них пре-параты на 250 тысяч га уже поступили на склады, ско-ро из Павлодара еще на 90 тысяч га подойдут химика-ты, - рассказал Мирманов. – Определена оперативная площадь для обработки в 129 тысяч га, выделена техника и фунгициды. Почти 12 ты-сяч уже обработано, но ме-шают дожди.

В заключении аким об-ласти Нуралы Садуакасов предупредил: «Надо гото-виться к сложной уборочной кампании, хлеб будет много-ярусным и сорным».

Жанна КАЛИЕВА

АКТУАЛЬНО

Дожди идут, хлеб «заржавел»

Чиновники отмечают увеличение доходов городской казны.

По официальным дан-ным, за первое полугодие в бюджет города поступи-ло 15 млрд 186,4 млн тенге при плане 14 млрд 278,9 млн тенге. Перевыполнение со-ставило 907,5 млн тенге.

Но если по налоговым поступлениям и поступле-ниям от продажи недви-жимости рост выше запла-

нированного, то недоимка по социальному налогу со-ставляет 128,5 млн тенге, по индивидуальному подоход-ному налогу план также не выполнен на 29,2 млн тенге.

- Одной из причин явля-ется внесение изменений в Налоговый кодекс в части сроков уплаты, - сообщила в ходе аппаратного совеща-ния в акимате города руко-водитель отдела финансов Раиса Айткужинова. - Если

раньше к налогоплательщи-кам применялся налоговый режим на основе упрощен-ной декларации, и они обя-заны были уплачивать на-лог до 25 мая и 25 ноября, то теперь сроки перенесены на февраль и август. В связи с этим, поступления основ-ных платежей ожидаются в третьем квартале.

В начале года бюджет об-ластного центра был опре-делен в 30 млрд 32 млн

тенге. По итогам первого полугодия поступления выше, чем планировались. С учетом этого на очеред-ной сессии маслихата будет рассмотрен вопрос об уве-личении расходной части на 417 миллионов тенге, ко-торые планируется исполь-зовать на благоустройство, реконструкцию, ремонт до-рог и текущее содержание улиц.

Александр ФЕДОРОВ

ОФИЦИАЛЬНО

Перспективы роста

КОСТАНАЙНАШ 3Вторник, 22 июля 2014 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

Костанайского спасателя наградят грамотой за подписью министра по ЧС Владимира Божко.

Как стало известно «НК», Иван Черменинов спас ребен-ка. Пятилетний малыш, играя на берегу Тобола, увлекся, за-шел в воду и едва не утонул. В это время его родители, граждане России, находились неподалеку. Устав после дол-гой дороги, они прилегли от-дохнуть у водоема и уснули.

- Мы были проездом в ва-шем городе. Проделали не-легкий путь, к тому же еще была жаркая погода, увидели речку, расположенную неда-леко от моста, решили иску-паться, а затем ехать дальше. Семьей расположились на берегу, а наш малыш тем вре-менем бегал рядом, - расска-зывает чета Евдокимовых.

Далее, со слов матери,

их разбудил громкий крик. Мужчина нес на руках ма-ленького Ваню и кричал, чтобы вызывали «скорую» - малыш наглотался воды, потерял сознание. Однако помощь медиков не понадо-билась. Мать ребенка, про-фессиональный врач, все необходимые манипуляции проделала сама. Отчитав родителей за халатность, он оделся и поехал по своим делам. Фамилию спасителя, родители, будучи в шоковом состоянии, не узнали, но за-помнили, что на нем была форма сотрудника МЧС Ка-захстана.

Евдокимовы, вернувшись на родину, обратились на блог министра по ЧС Владимира Божко с просьбой найти и наградить героя. Им оказал-ся капитан противопожарной службы ДЧС Костанайской области Иван Черменинов. И

за свой поступок он получит заслуженную награду.

- Я себя героем не считаю, на моем месте так поступил

бы каждый, - признается Иван.

Арина АЛЕКСЕЕНКОФото пресс-службы ДЧС

ПОСТУПОК

«Я не герой»

Специальный спортивный инвентарь получили танцоры с ограниченными возможностями.

Пять колясок, которые приобрело управление координации занятости и социальных программ бла-годаря содействию акима

Костанайской области Ну-ралы Садуакасова, являют-ся значимым подарком для людей с ограниченными воз-можностями.

- Полтора года назад спорт-смены обратились с прось-бой к акиму области, и вот уже сегодня мы осваиваем полученный инвентарь, - рас-сказывает «НК» заместитель председателя ОО «Умит-На-дежда» Аруна Жаксагуло-ва. - Для танцев необходима специальная танцевальная коляска, тогда танцору и двигаться легче, и ведущему партнеру взаимодействовать с ним гораздо удобнее.

Как пояснили сотрудники общественного объедине-ния, эти коляски являются облегченными, отличаются высокой маневренностью и устойчивостью, на них легче

двигаться и выполнять слож-ные танцевальные па. Сдела-ны они из легкого материала, их легко можно быстро со-бирать и разбирать.

- Через месяц в Костанае пройдет второе открытое первенство по танцам на колясках. С помощью него на «танцевальном небе» зажгутся новые имена тан-цоров, которые в дальней-шем также будут принимать участие в республиканских мероприятиях, - пояснила собеседница «НК».

В настоящее время наши танцоры-колясочники го-товятся к поездке в Астану для участия в открытом турнире РК по танцам на колясках.

Валерия ВАХНЕНКОФото из архива «НК»

БЛАГО ТВОРИТЬ

Коляска для вальса

Десять миллионов тенге потребовалось городским властям, чтобы установить новые остановочные павильоны «сити-формата».

Семь павильонов размес-тили на пр.Абая, все они вы-полнены в виде двухсторон-него короба с внутренней подсветкой и динамической заменой изображения с по-мощью систем скроллерно-го типа.

Как говорят в городском акимате, параллельно ве-дутся работы по ремонту и замене дорожных знаков. Сегодня установлено уже 76. На содержание 104 све-тофоров выделено 25 млн тенге, в этом году заплани-рована замена 94 из них, ра-

боты уже выполнены по 66-ти. Кроме того, в настоящее время средний ремонт улиц

завершен на площади 55,3 тысяч квадратных метров, а ямочный - на площади 51,2

тысяч «квадратов». Айжан УТЕВОВА

Фото Максима ФРОЛОВА

ГОРОДСКИЕ ПОДРОБНОСТИ

Остановки по-новому

ЖКХ

Два месяца без горячей С понедельника, 21 июля, свыше тысячи абонентов ГКП

«КТЭК» остались без горячей воды. Связано это с рекон-струкцией ул.Чехова и заменой всех коммуникаций.

Подача горячей воды прекращена в 116 жилых домах, под-ключенных к центральной ТЭЦ, в границах улиц Баймагам-бетова - Беды, Комарова - Сералина - Садовой, Дощанова - Карбышева - Мауленова - Уральской. Заложниками ситуации стали и жители мкрн «Западный». Весь объем запланирован-ных работ, как нам сообщили сотрудники теплоэнергетиче-ской компании, планируется завершить к середине сентября.

- При производстве ремонтных работ применяются новые технологии, которые позволят в последующем, во время эксплуатации тепломагистралей, улучшить теплоснабжение потребителей центральной части города и спальных микро-районов, - также пояснили в КТЭК.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

КРИМ-ИНФО

Баньку затопи, спать уложи…

В городе Рудном стражами порядка выявлен секс-притон. Как сообщает пресс-служба ДВД Костанайской области,

бордель работал под видом обычной бани. Точнее, кроме стандартных гигиенических процедур, здесь предлагали и услуги интимного характера.

Полицейскими задержана 52- летняя администратор сау-ны. Помимо своих прямых обязанностей управленца, жен-щина, за денежное вознаграждение в 5 000 тенге, нередко выполняла роль сутенера.

- 18 июля она предоставила 23-летнюю девушку 31-летнему клиенту для оказания плотских утех. Подозреваемая была за-держана на месте с поличным. В настоящее время возбуждено уголовное дело по статье «Содержание притонов для занятия проституцией и сводничество», - пояснили в ведомстве.

Арина АЛЕКСЕЕНКО

Сбил и сбежалКостанайские полицейские ищут очевидца аварии, винов-

ник которой скрылся с места происшествия.ДТП произошло 17 июля около 4 часов утра на перекрест-

ке улиц Каирбекова-Гагарина. В аварии пострадал 26-летний велосипедист, водитель авто, оставив пострадавшего посреди проезжей части, скрылся с места происшествия. Прибывшая на место аварии карета «скорой» госпитализировала мужчину в горбольницу. Там констатировали: пострадавший получил множественные переломы и травму головы. В настоящее вре-мя стражи порядка ищут виновника ДТП, а также надеются на помощь случайных очевидцев произошедшего. Последних просят позвонить по номеру 102.

Ярослава ПАНОВА

Нашли и «обули»В Рудном воры оставили мужчину без обуви. По информа-

ции ДВД Костанайской области, в ночь на 19 июля 28-летний парень нетрезвым возвращался из кафе домой. Однако до родных пенат он так и не дошел - решил отдохнуть на лавочке на одной из центральных улиц, да там и уснул. Утром, его, уже босоного, разбудили полицейские. Оказалось, пока парень был в объятиях Морфея, его обокрали. Забрали несколько тысяч тенге, дорогой мобильный телефон, и… кроссовки.

- Похитителя удалось задержать, им оказался 38-летний рудничанин. Телефон владельцу вернули, а вот с обувью - казус. Подозреваемый уже успел опробовать обновку - обул незаконно приобретенные «черевички». Изымать их не ста-ли, - отметили в полиции.

Зарина УТЕНОВА

ПРОИСШЕСТВИЯ

Водный «капкан» За прошедшую неделю специалисты водно-спасательной

службы спасли десять граждан, в их числе четверо подрост-ков. Как сообщает пресс-служба ДЧС Костанайской области, в минувшую пятницу в Житикаре подростки, 12-ти и 13-ти лет, отправились купаться на речку Шортанды без сопрово-ждения взрослых. Дети заплыли слишком далеко от берега, начали тонуть.

- Их крики услышали спасатели, патрулировавшие в это время на водоеме. Ребят спасло то, что на необорудованном пляже проводили рейд спасатели. Иначе исход мог быть гораздо трагичней, - говорят сотрудники пресс-службы.

Валерия ВАХНЕНКО

КОСТАНАЙНАШ4Вторник, 22 июля 2014 г.

ЧЕЛОВЕК. ОБЩЕСТВО. ЗАКОН

ОБРАТИ ВНИМАНИЕ

«Идейная» поддержкаСправочник для начинаю-

щих бизнесменов презенто-ван в Костанайской области.

100 идей для малого биз-неса распространяется бес-платно. Издание выпущено Национальной палатой пред-принимателей совместно с министерством культуры. Справочник содержит пере-чень наиболее актуальных бизнес-идей для реализации и не имеет аналогов в Казах-стане. Бюджет большинства из представленных проектов не превышает 10 млн тенге.

- Справочник может стать хорошим подспорьем для молодежи, безработных, для тех, кто желает открыть или расширить свой бизнес, - говорит эксперт Палаты предпри-нимателей Костанайской области Талгат Саламатов. - По каждому из проектов детально расписаны финансовые рас-четы, объемы инвестиционных вложений, технология произ-водства и сроки окупаемости. Представлены маркетинговые планы и иная необходимая информация.

Общий тираж издания - 30 000 экземпляров на госу-дарственном и русском языках. В Костанайской области справочники будут представлены в учебных заведениях, библиотеках, в Центрах обслуживания предпринимателей, а также их бесплатно распространят среди потенциальных участников государственных программ поддержки бизнеса.

Айжан УТЕВОВАФото предоставлено пресс-службой РПП

АКЦЕНТЫ

Стоп коррупция!

Осужденные подрывают авторитет сотрудников уголов-но-исправительной системы. Об этом заявил заместитель начальника Департамента УИС по Костанайской области Булат Байжанов.

Подводя итоги первого полугодия, общественный совет по борьбе с коррупцией отметил рост числа коррупционных преступлений, совершаемых сотрудниками правоохрани-тельных органов. За первое полугодие в Костанайской об-ласти выявлено шесть подобных случаев, пять преступлений совершены сотрудниками органов внутренних дел. Кроме того, два факта коррупции выявлены среди сотрудников уголовно-исправительной системы.

- 6 мая начальник отряда УК-161/2, используя свое слу-жебное положение, за денежное вознаграждение в сумме 35 000 тенге, пронес для осужденного запрещенные пред-меты. Сейчас это дело находится в суде. А в марте водитель сотрудника ведомственной пожарной охраны учреждения УК-162/4 получил 25 тыс. тенге за передачу осужденному мобильного телефона. Следствие завершено, дело передано в прокуратуру, - сообщил начальник управления ДБЭКП Ко-станайской области Куаныш Ахметкалиев.

- Эти факты выявлены нашей службой. Мы ничего не скры-ваем, в наших рядах идет бескомпромиссная борьба с кор-рупцией, - в свою очередь заявил начальник Департамента УИС по Костанайской области Булат Байжанов.

Кроме того, в первом полугодии текущего года, возбужде-ны четыре дисциплинарных дела в отношении сотрудников правоохранительных органов.

- Они пытались увести от ответственности виновников ДТП. И еще одно дело возбуждено по факту нарушения процедуры проведения государственных закупок, - уточнил заведующий отделом инспекции контроля департамента Агентства по делам государственной службы Буркут Букеев.

Как сообщили в ходе встречи, Правительством иницииро-вана новая программа по борьбе с коррупцией, рассчитанная на 2015-2025 гг. К ее реализации Костанайский филиал пар-тии «Нур Отан» готов приступить уже в этом году. О ходе выполнения будут отчитываться публично.

Валентина МЕЛЕХОВА

КОРОТКО

В Костанайском областном суде прошел «День открытых дверей» в формате вопрос-ответ. За ответами и разъяснени-ями обратились шесть человек. Жителей региона интере-совали вопросы гражданско-правового регулирования, вы-платы алиментов, нарушения трудового законодательства, а также несогласия с вынесенными судебными актами. Все обратившиеся получили развернутые ответы с разъяснением законодательства.

Девятиклассница осуждена за убийство пенсионера.

Согласно материалам дела, 31 марта 2014 г. 16-летняя Ли-дия Швечихина попросилась к пенсионеру-односельчани-ну «пожить». Хозяин, 83-лет-ний житель поселка Боров-ской, пустил девушку, но уже под утро, будучи нетрезвым, разбудил гостью, и, размахи-вая палкой, начал выгонять ее из дома.

- Несовершеннолетняя девочка отобрала у старика палку и ударила несколько раз по голове. Затем, воору-жившись молотком и гвоздо-дером, нанесла поочередные удары в жизненно-важные органы - в область головы и грудной клетки. Связала потерпевшего и легла спать. От полученных телесных повреждений Синягин скон-чался. Утром она вытащила тело пенсионера в пристрой-ку и спрятала его в сундуке, - сообщается в распростра-ненном пресс-релизе.

- Примерно через час в дверь постучал собутыльник деда. Швечихина открыла и сообщила гостю, что пенси-онер ушел по своим делам, а кровь на полу - это следы от мяса, которое привезли ранее, - рассказал «НК» су-дья специализированного

межрайонного суда по уго-ловным делам Костанайской области Абай Раисов. - Позво-лив соседу выпить, спросила, где можно пожить и получи-ла от мужчины приглашение погостить. Спустя несколько часов в доме гостеприимно-го хозяина девушку задержа-ли сотрудники полиции.

Тело пенсионера обнару-жила социальный работник, которая и вызвала полицию, увидев следы крови. Судом несовершеннолетняя Лидия Швечихина признана винов-ной по двум статьям Уголов-ного кодекса. По ст. 96 ч.1 ей назначено наказание в виде лишения свободы сроком на шесть лет и два месяца, а по ст. 175 ч.1 - один год.

- Суд назначил наказание путем поглощения тяжкого особо тяжким. Отбывать на-казание осужденная будет в воспитательной колонии общего режима. К слову, наказание по этой статье преду сматривает срок от 6 лет и выше. Так что она по-лучила почти минимальное наказание по данной статье, - пояснил Абай Раисов.

Суд также постановил взыскать с отца и матери Швечихиной процессуаль-ные издержки в доход госу-дарства по 5 тыс. 961 тенге с каждого. Примечательно, что ни один из родителей

на оглашение приговора не явился. Как пояснил судья, Швечихина начала искать себе пристанище после того, как вместе с матерью ушла из дома.

- Женщина злоупотре-бляет спиртным, но отец утверждает, что не выгонял их. Просто они не воспри-няли его требования жить нормально и решили уйти, - уточнили в суде.

Также известно, что орга-ны опеки и прокуратура на-мерены добиться лишения матери несовершеннолетней родительских прав. Совер-шение девочкой уголовно наказуемого деяния - одно из оснований.

Приговор в законную силу не вступил и может быть об-жалован в течение 15 дней.

Валентина МЕЛЕХОВА Фото Максима ФРОЛОВА

ИЗ ЗАЛА СУДА

Заложница взрослых проблем

АКТУАЛЬНО

В суд - через южную столицу

В Костанайской области выявлен «рекордсмен» по нарушениям в сфере государственных закупок.

Как отметили в ходе бри-финга в областном ДБЭКП, «отличилась» сфера образо-вания. В ходе проверки об-ластного управления, было выявлено шесть нарушений при проведении тендеров на сумму почти 30 млн тенге. Госструктура с претензиями согласилась, закуп был отме-нен. Помимо этого, сотруд-ники финпола отметили, что участились факты завыше-ния цены при покупке ГСМ,

а также мяса. По данным ведомства, «Аркалыкский психоневрологический дом-интернат» хотел отовариться на 7751 кг говядины сверх положенного. Экономия бюджетных средств соста-вила более 3,5 млн тенге. «Костанайская областная психиатрическая больница» завысила цену при закупе мяса на 1 млн 500 тыс. тен-ге, а «Костанайский област-ной противотуберкулезный диспансер» - на сумму более 1 млн 400 тыс. тенге. По результатам ежедневного анализа выявлено 2 факта завышения цен на продук-

ты питания в «Учреждении УК-161/4». Здесь сумма еще более внушительная - 5 млн 200 тыс. тенге.

- За 6 месяцев текущего года органами финансовой полиции в Дисциплинарный совет области и другие госор-ганы направлено 29 представ-лений по устранению причин и условий, способствующих совершению коррупционных правонарушений, в т.ч. 23 – в сфере государственных закупок. Предотвращено нерациональное использо-вание бюджетных средств госорганами на сумму более 60 млн тенге. Хотелось бы

отметить, что также в теку-щем году по фактам получе-ния взяток возбуждено семь уголовных дел, - сообщил в ходе брифинга начальник информационно-аналитиче-ского отдела департамента финансовой полиции Баур-жан Казкенов.

В общей сложности ущерб государству от всех пере-численных противоправных действий составил более 154 млн тенге, возмещено 97,3 млн тенге. К уголовной от-ветственности привлечены 14 должностных лиц.

Арина АЛЕКСЕЕНКО

ФИНАНСЫ

Бюджетные расходы – на контроле

Костанайцы, пострадавшие от действий компании «Гульнар Тур», в филиале компенсацию не получат.

Все иски будет рассматри-вать Турксибский районный суд в Алматы. Подобных за-явлений от несостоявшихся туристов подано два. Оба истца требуют возмещения морального и материально-го ущерба. В рассмотрении одного уже отказано. Об этом на брифинге заявил и.о. председателя городско-го суда Аркадий Тимофеев.

Как выяснилось, в типовом договоре, который подписы-вали клиенты «Гульнар Тур», есть пункт 7.1, который уста-навливает, что все «споры и разногласия решаются путем переговоров, в случае не до-стижения компромисса бу-дут рассматриваться в судеб-ном порядке в Турксибском районном суде г.Алматы». Если бы этого «уточнения» не было, «туристские дела» можно было решить на мест-ном уровне.

- Скорее всего, туристы на этот пункт просто не об-ратили внимания. Их вол-

новали звездность отелей, стоимость путевки, продол-жительность отдыха и все то, что обычно интересует ту-ристов. Подписав документ, они согласились с данными условиями, - пояснил Арка-дий Тимофеев.

Вероятнее, что предъ-являть иски будет некому - владелец «Гульнар Тур» скрывается от правосудия. По информации республи-канских СМИ, освободив-шуюся нишу займет один из российских туроператоров.

Арина АЛЕКСЕЕНКОФото Максима ФРОЛОВА

Бүгінгі нөмірде:

* Балғындардың жазғы де-малысы* Тау алыстаған сайын асқақтайды* Әкімдер өнеге көрсетті* Кең болсаң, кем болмай-сың* Арнайы автобус бөлдіСейсенбі, 22 шілде 2014 жыл

Өнегесі мол жиын

Нұротандықтар «Кедергісіз келешек» жобасын іске асыру-да. Бұл бағдарлама мүмкіндігі шектеулі адамдардың өмір са-пасын жақсартуға бағытталған.

«Нұр Отан» партиясы Қос­танай облыстық филиалының эксперттік тобы «Азаматтарды әлеуметтік қамту» бағыты бой-ынша жиын өткізді.

Кездесуді «Нұр Отан» пар-тиясы Қостанай облысты филиа­лы төрағасының бірінші орын-басары Әлия Сапарова ашты: «Сіздермен мүмкіндігі шектеулі жандардың мәселелерін шешу жолдарын анықтау бойынша жұмысты жалғастырып жатыр-мыз. Біздің эксперттік топ ай сайын жиналады», ­ деді.

Облыстық еңбекпен қамту және әлеуметтік бағ дарлама-лар басқармасы және үкіметтік емес ұйымдар бірлесе отырып 42 жәрмеңке, 50 кеңес өткізді. Партияның 5 филиалы жұмыс тобының отырысына қатысты, ­ деді осы жиында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты Ирина Аронова.

Қаладағы оңалту

орталығыҚостанайда тағы бір емдеу

орны бой көтерді. Ол невро-логиялық кеселге шалдыққан балаларды емдеуге арналған оңалту орталығы. Оған жер-гілікті бюджеттен 8 млн. тенге бөлінді. Бұл бөлімше он бес орынға есептелген. Оған облыс­тың әр өңірінен келген алты айлық сәбиден он алты жасқа дейінгі балалар қабылданбақ.

Емделудің бір курсы 21 күнге созылып, онда массаж, физиоемдеу әдістері қолданы-лады. Облыста бұл орталықтың көмегіне 500­дей бала зәру болса, жылдың соңына дейін 130­дай бүлдіршін ем қабыл-дай алады.

Концепция бекітілді

Қазақстанда зейнетақы жүйесін 2030 жылға дейін мо-дернизациялау туралы Кон-цепция бекітілді. Құжатта көр-сетілгендей, концепция мақсаты — лайықты зейнеткерлік өмірге апаратындай зейнетақы жүй-есін модернизациялау.

Бірінші кезеңде (2016­2020 жылдар) құқықтық негіз және зейнетақы жүйесін модерни-зациялау бойынша жұмыстың жүзеге асуын қамтамасыз ету жоспарланған. Екінші кезеңде (2020­2030 жылдар) модерни-зацияланған зейнетақы жүй-есінің тиімділігін арттыру мін-деті қойылған.

Қостанай - ақпарат

Қостанай жылу­энерге-тикалық компаниясы 1998 жылы құрылды. Бүгінгі таңда осы ұжымда 747 адам қызмет атқарады. Осынау кәсіпорын-ды Виктор Владиславович Шмыглов басқарады.

Таяуда біз осы мекемеде болып, алдағы қысқа дайын-дық барысымен жан­жақты танысқан едік.

Ж ы л у ­ э н е р ге т и к а л ы қ компаниясы атқаратын жұмыс­тар облыс орталығы тұрғында-рына жақсы таныс.

Кәсіпорын құрамына Қос­

танай жылу энергетикалық орталығы, №1 және 2 қазан-дықтар кіреді. Олардың бар-лығы Қостанайды ыстық сумен қамтып, жылытумен айналы-сады.

«Жаз шанаңды сайла» деген. Қыс мезгілінде қаланы жылумен қамтамасыз ететін осынау өндірістік кәсіпорын жұмысынан ақау шықпас үшін қазірден қамданып жатыр. Белгіленген кесте бойынша облыс орталығында дайындық жұмыстары қызу жүреді. Кәсі-порын қызметкерлері көктем

аяқталысымен тұрғын үйлерге жылу жіберіп, алдын ала тек-серіс жасайды.

2014­2015 жылдағы жы-лыту маусымына дайындық аясында жаңартуды қажет ететін ұзындығы 706 метр жылыту жүйелері жөнделуде. Қазіргі таңда осындай жөндеу жұмыстары бюджет есебінен Чехов және Герцен көшелерін-де жүріп жатыр.

Аталмыш көшелердегі 1,77 шақырым жылу магистралін-дегі қайта жөндеу жұмыстары барынша қарқын алған. Ал өт-

кен жартыжылдықта ұзындығы 6,04 шақырым жылыту маги-стралі мықтап қолға алынды. Мамандар уақытпен санаспай еңбек етті.

Алдағы жылыту маусы-мына дайындық барысында жылыту құрылғылары мен үлкенді­кішілі 55 қазандыққа күрделі жөндеу жұмыстары атқарылады. Бұл – облыс ор-талығы жылыту жүйелерінің қақаған қыста сыр бермеуіне және қала тұрғындарын жа-уапты кезеңде жылу көзімен үздіксіз түрде қамтамасыз ету-

ге бағытталған.Қысқасы, Қостанай жы-

лу­энергетикалық компания-сының барлық қызметкерлері өз жұмыстарының аса маңыз-дылығын терең түсінеді. Сон-дықтан ауа­райының әрбір ашық күнін тиімді пайдала-нуда.

Өзіміз тілдескен ма-мандардың пікірлеріне сүй-енсек, қыс айларында шаһар тұрғындары алаңдамас үшін жұмыс сапасына ерекше көңіл бөлінуде.

Ализа ҚҰРМАНҒАЗЫ

ҚЫСҚА ДАЙЫНДЫҚ ҚАЛАЙ?

Ерте қимылдаған ұтады

Сейсенбі, 22 шілде 2014 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ6 ҚАЛА ТЫНЫСЫ

Жолаушылардың және багаждың тұрақты қала және қала маңындағы авто-мобиль тасымалдарының маршруттарына қызмет көрсету құқығына арналған

конкурсты қайта өткізу туралы хабарландыру

«1. Қостанай қаласы әкімдігінің 2014 жылғы 21 шілдедегі №1806 қаулысын орындау үшін, Қоста-най қаласы әкімдігінің конкурстық комиссиясы 2014 жылғы 21 тамызында Пушкин көшесі, 98, шағын зал мекен-жай бойынша өтетін жолаушылар мен багажды тұрақты қалалық автомобильдік тасымалдау маршруттарға қызмет көрсету құқығына ашық конкурсты қайта өткізу туралы жариялайды.

2. Конкурсқа мынадай маршруттардың лоттары (пакеттері) шығарылады:№ 1- №2, №23, №112 маршруттары;№ 2- №3, №25 маршруттары;№ 3- №5, №9 маршруттары;№ 4- №7, №22 маршруттары;№ 5- №8, №10 маршруттары; № 6- №11, №12 маршруттары;№ 7- №13, №41, №42 маршруттары;№ 8- №18, №18А, №103 маршруттары; № 9- №19, №113 маршруттары; №10- №21, №113А, №113Б маршруттары;№ 11- №24, 114 маршруттары; № 12- №27 маршруты;№ 13- №38 маршруты;№ 14- № 101, 115 маршруттары;№ 15- № 102, 104, 116 маршруттары; № 16- №105, №106 маршруттары; № 17- №107 маршруты;№ 18- №108 маршруты; 3. Конкурсқа қатысуға, меншік нысанына тәуелсіз, мемлекеттік және орыс тілінде аялдама пунктерінің

атауларын жариялауға мүмкіндік беретін, қатты дауысты құрылғылармен қамтылған, жеке меншік немесе басқа да заңды негіздегі автокөліктерге ие, кез-келген жеке және заңды тұлғалар құқылы.

Жүргізушілер бірыңғай формалы киіммен қамтылулары тиіс, нақтырақ айтқанда ақ жейде мен қара галстук.

Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес бөлек бір санаттағы азаматтарды ақысыз тасымалдауға немесе жүру құны бойынша басқа да жеңілдіктер беруге тиіс.

4. Конкурсқа қатысуға тілек білдірушілер Қостанай қаласы әкімінің аппаратына конкурстық құжаттар-дың жиынтығын алуға жазбаша өтінімді Қостанай қ., Пушкин к-сі, 98, кабинет 103 мекен-жайы бойынша ұсынуы тиіс.

5. Конкурстық құжаттарды алуға өтінімдерді қабылдаудың және Конкурсқа қатысуға өтінімдерді қабылдаудың соңғы мерзімі 2014 жылғы 7 тамыз.

6. 2014 жылғы 25 шілдеде сағат 15.00-де, Пушкин к-сі, 98 мекен-жайы бойынша қала әкімі аппара-тының кіші залында конкурстық Комиссия конкурсты өткізу мәселелері жөніндегі конкурс алдындағы конференция өткізеді.

7. Анықтама алу үшін Қостанай қ., Байтұрсынов к-сі, 55 мекен-жайы бойынша хабарласу керек. телефон 54-35-89.»

Қостанай қаласы әкімінің орынбасары В. Полешко

Объявлениео проведении повторного конкурса на право обслуживания

маршрутов регулярных городских и пригородных автомобильных перевозокпассажиров и багажа

«1. Во исполнение постановления акимата города Костаная от 21 июля 2014 года №1806, конкурсная комиссия акимата города Костаная объявляет о проведении повторного открытого конкурса на право обслуживания маршрутов регулярных городских и пригородных автомобильных перевозок пассажиров и багажа, который состоится 21 августа 2014 года, в 15.00 часов, по адресу улица Пушкина, 98, малый зал.

2. На конкурс выставляются следующие лоты (пакеты) маршрутов:№ 1- маршруты №2, №23, №112;№ 2- маршруты №3, №25;№ 3- маршруты №5, №9;№ 4- маршруты №7, №22;№ 5- маршруты №8, №10; № 6- маршруты №11, №12;№ 7- маршруты №13, №41, №42;№ 8- маршруты №18, №18А, №103; № 9- маршруты №19, №113; №10- маршруты №21, №113А, №113Б;№ 11- маршруты №24, 114; № 12- маршруты №27;№ 13- маршруты №38;№ 14-маршруты № 101, 115;№ 15-маршруты № 102, 104, 116; № 16- маршруты №105, №106; № 17- маршруты №107;№ 18- маршрут №108; 3. В конкурсе принимают участие любые физические и юридические лица, независимо от формы

собственности, владеющие автотранспортными средствами на праве собственности или иных законных основаниях, которые должны быть укомплектованы громкоговорящими устройствами, позволяющими объявлять наименования остановочных пунктов на государственном и русском языках.

Водители должны быть обеспечены единой форменной одеждой, а именно белой рубашкой с черным галстуком.

Должны осуществлять бесплатный провоз отдельных категорий граждан или предоставлять им иные льготы по оплате проезда в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

4. Желающие принять участие в конкурсе должны представить в аппарат акима города Костаная пись-менную заявку на получение комплекта конкурсных документов по адресу: г. Костанай, улица Пушкина 98, кабинет 103.

5. Окончательный срок приема заявок на получение конкурсных документов и приема заявок на участие в Конкурсе 7 августа 2014 года.

6. 25 августа 2014 года в 15.00 часов, в малом зале аппарата акима города по адресу улица Пушкина, 98, конкурсная Комиссия проводит предконкурсную конференцию по вопросам прове-дения конкурса.

7. За справками обращаться по адресу: г. Костанай, улица Байтурсынова, 55, телефон 54-35-89.»Заместитель акима города Костаная В. Полешко

ЗАҢ

Кемшілікке кеңшілік жасалмайды

Табиғат қорғау прокуратурасы мен «Тобыл – Торғай облысара-лық бассейндік балық шаруашылығы инспекциясы» РММ-нің 2014 жылы балық ресурстарын қорғауға бағытталған іс-шаралардың сапасына талдау жүргізілді.

Талдау нәтижелері жүргізген іс-шаралардың жетіспейтіндігі көрсетті. Аталған бағыттағы жұмыстар ширатуды қажет етеді.

Ағымдағы жылы Инспекциямен тыйым салынған құралдармен балық аулау ережелерін өрескел бұзу ( полиамид моножіптерден жасалған қытай аулары) (ҚР ӘҚБтК 298-1 б. 2 б.) бойынша бір факті тіркелген. Өткен жылы дәл осындай алты факті анықталған-ды.

Сонымен қатар, жүргізілген «Таза су» акциясының нәтижелері, жоғарыда көрсетілген «қытай ауларын» браконьерлар Инспекци-яның тарапынан қажетті деңгейде қадағалау болмауы салдарынан өнеркәсіптік көлемде пайдаланып отыр.

Көрсетілген акцияның екі кезеңінде акцияға қатысушылармен облыс су қоймасынан барлық ұзындығы 14 шақырымды құрайтын 143 ау алынды.

Табиғат қорғау прокуратурасының ұсынысы негізінде Инспек-ция рейдтік іс-шаралар ұйымдастырды. Оның нәтижесінде 21 тұлға әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Соның ішінде балық аулау ережелерін өрескел бұзу бойынша 2000 метр «қытай аула-ры» тәркіленді.

Мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасы

Облыстық соттағы брифингЖуырда Қостанай облыстық сотында БАҚ өкілдерінің қа-

тысуымен Қостанай облысы соттарында 2014 жылғы 1-жарты жылдығында сот төрелігін іске асыру қорытындысы бойынша брифинг өтті.

Аталған шараға облыстық сот төрағасы Ғ.Мырзаке, қылмыстық істер жөніндегі апелляциялық сот алқасының төрағасы У.Кошанов, азаматтық және әкімшілік істер жөніндегі апелляциялық сот алқа-сының төрағасы Д.Шипп, судьялар әдебінің комиссия төрағасы В.Шакун, Қостанай облыстық соты кеңсе басшысы Н.Қатарбеков қатысты.

Қостанай облыстық сотының төрағасы Ғ.Мырзаке статистика-лық деректерді келтіріп, облыс соттарында көрсетілген мерзімде сот төрелігін іске асыру қорытындысы туралы айтты.

Мұнда балалардың дема-лысын қамтамасыз ету үшін алтыдан он жас аралығындағы балғындарға арналған күндізгі жазғы лагерь ұйымдастырыл-ды.

Жазғы алаң бірінші мау-сымда өз жұмысын бастады. Онда төрт ауысым бойынша балғындар жазғы уақыттарын көңілді өткізеді. Лагерьге көп балалы және көмекке мұқтаж отбасылардың бүлдіршіндері тартылған.

Мектеп жанындағы жазғы демалыс лагерінің ашылу сал-танатындағы мерекелік кон-церт барлық қатысушылардың көңілінен шықты.

Лагерьде балаларға күніне екі мәрте жеміс-жидектер беріледі. Таңғы жаттығудан бастап спорттық жарыстарға, таза ауадағы түрлі ойындарға қатысады. Қаламыздағы «Лагу-на» және «София» аквапаркіне барады, қала саябақтарына са-яхат жасайды.

Тәрбиешілер балғындар-ды спортқа баулумен қатар патриоттық, адамгершілік қа-сиеттерге тәрбиелейді. Жүр-гізілген жұмыстар нәтижелі болды. Мектеп-лицейі «Әлем балалардың өміріне жарамды» атты қалалық сурет жарысында бірінші орынды иеленді.

Салауатты өмір салтын ұстану мақсатында «Тән таза-

лығы», «Қырағы көз» атты ашық әңгімелер жүргізеді. Сурет бәй-гесі де ұйымдастырылды.

Жолда жүру ережелері, бағдаршамнан қалай өту керек-тігі жайында да балғындарға түрлі сабақтар өткізіледі. Соны-мен қатар, олар Ы.Алтынсарин атындағы кітап хана қызмет-керлері ұйымдас тырған «Біздің рәміздер» атты патриоттық іс-шараға да қатысты.

Қуыршақ театрының әріптестері де балғындарды

қуантып, оларға жоғары көңіл-күй сыйлайды. Балалар әсіресе «Кереметтерді тәрбиелеу» атты қойылымнан ерекше әсер алды. Сондай-ақ бүлдіршіндер «Фо-кус» циркінде болды. Олар аңдармен қатар түрлі сиқыр-ларды көрді.

Сондай-ақ «Қазақтың му-зыкалық аспаптары» деп ата-латын ақпарат сабағынан мол мағлұмат алды. Оған 85 бала қатысты. Тілдерді оқыту мақ-сатында да үйірмелер жұмыс

істейді. Онда үш қазақ, орыс, ағылшын тілдерін үйренеді.

- «Лагерьдегі жұмыстардың нәтижесін білу үшін анкета жүргізілді. Онда демалған бала-лармен қатар ата-аналар да өз пікірлерін білдірді. Ата-аналар ұжымның жұмысына дән риза. Олар мұндай лагерь жылда ұй-ымдастырылғанын қалайды»,- дейді №1 мектеп-лицейінің оқу ісі жөніндегі орынбасары Гүлсара Мырзабайқызы.

Әйгерім Есмағанбетова

Балғындардың жазғы демалысынемесе №1 мектеп-лицейі жанындағы лагерьден репортаж

Сейсенбі, 22 шілде 2014 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 7ҚОСТАНАЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ҚҰРМЕТТІ АЗАМАТТАРЫ

САРЫКӨЛДЕН БАСТАЛҒАН

СОҚПАҚОблыс орталығының әудем

жерде жатқан сыңсыған қа-лың орманды, жасыл желекті, табиғаты аса көркем Сарыкөл ауданы таланттарға өте бай. Бұл қасиетті жерден қаншама қазақ әдебиеті мен мәдениетін-де өзіндік ерекше орын алған тұлғалар шыққан.

Бүгін сондай ғұмыры көпке тағылым, адамдық қадір-қасие-ті жоғары азамат жайлы әңгіме өрбітпекпіз. Қазақ рухания-тында есімдері алтын әріппен жазылған бауырларымыз да жеткілікті. Бүкіл өмірін өнерге бағыштаған Владимир Василье-вич Рыдченко да сондай мәрте-бесі биік жандардың бірегейі.

Ол аталған ауданның Уриц-кий поселкесінде қарапайым ғана шаңырақта дүниеге кел-ді. Отағасы Василий тек адал еңбек етуді ғана білген, қақ-соқпен шаруасы жоқ кісі бо-латын. Бірақ өзінің отбасының берекесін келтіріп отырған жан жары Клавдия Ивановна екеуі бақытты ғұмыр кешіп, айнала-сындағыларға шуағын шашып, үлкен беделге ие болған саналы адамдар еді.

Василий аға нағыз өнер десе ішкен асын жерге қоятын, түрлі кештер мен басқосуларда замандастарының көңіл-күйін көтеріп, оларға рухани ләззат сыйлайтын жан-ды. Ол қолы-на гармошкасын алып, тар-та жөнелгенде бәрі де қалай еріксіз билеп кеткендерін біл-мей де қалатын.

Үйдің шырайын келтіріп отырған Клавдия болса, сол елді мекендегі жерлестерінің ұл мен қыздарын оқытып келе жатқан ұлағатты ұстаз ретінде көпке танымал-ды. Тынымсыз ізденіс үстіндегі жан сабақ өткізгенде сыныптарда кәдімгі ұшқан шы-бынның ызыңы естілетін.

Міне, осындай шаңырақта өскен біздің кейіпкеріміз Вла-димир Васильевич қайдан жа-ман болсын. Жастайынан ата-а-насынан өнеге алды. Көзінен от шашып тұратын ұл бала әкесінің жанында ұзақ күнге бірге болып, еңбектің қандай болатындығын кішкентайынан сезініп өсті.

Ал жиын-тойларда Васи-лий ағаның гармоньді қалай тартып жұрттың қуанышқа бөленген сәттерін көру де бұл үшін ерекше оқиға еді. Әкесін-дей болуға тырысатын. Олар да ұлдарының өз қатарынан қал-май азамат болып қалыптасуын армандайтын.

Уақыт зырылдап өтіп жатты. Владимир де оң мен солын тани бастады. Ата-анасының бойын-дағы ізгі қасиеттер бұған жұғыс-ты болып, мәдениет қайраткері болуды армандады. Бір жағы шешесінің сыбызғыдай сызыла ән салуы да бұған ерекше ша-быт бергендей болды.

1957 жылы аудан ор-талығындағы орта мектепті бітіретін шақ та келді. Енді оның

алдында «Кім боламын?» деген мақсат тұрды. Өзінің қабырға-сымен кеңесе келіп, қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаев пен ұлтымызды әлемге танытқан классик жазушы Мұхтар Әуезов дүниеге келген киелі облыстың орталығы Семей қаласына ат-танды.

Бұл нағыз кез келген жас білім алуды көксейтін үлкен шаһар еді. Сондағы музыкалық училищеге құжатын тапсырды. Білім ордасы атақты компози-тор Мұқан Төлебаевтің есімімен аталатын. Қысқасы, сондағы өзі секілді кең байтақ еліміздің түкпір-түкпірінен келген жас-тардың бірі ретінде оқуға қа-былданып, студент атанды.

Өнер шын мәнінде тал-пынғандарды ғана ұнатады. Сол себептен кешегі Қостанай облысының Сарыкөл ауданынан келген бозбала Владимир жас та болса соны жақсы ұқты. Мұн-да халық аспаптары класында дәріс алды. Мықты баяншы бо-лып шығу үшін сондағы тәжіри-белі ұстаздарынан көп жайдың сырын түсінуге тырысты.

Сары жігіт тәлімгерлеріне де ұнады. Олар талапты шәкірттен түбі ел мақтанышы болар білік-ті маман шығатындығына кәміл сенді. Өйткені бұл да туған әкесі Василий секілді қолына баянды алған кезде бойын ерекше бір шабыт билеп, оны құйқылжыта тарта жөнелетін.

Кез келген бозбаланың қолы жете бермейтін Семей қа-ласында тиянақты білім алған жігіт оны да ойдағыдай аяқтады. Көптен күткен диплом да қо-лына тиді. Әрине, мұны естіген ата-анасы мен бауырларының қуанышында шек болған жоқ.

Жігіттің ендігі алдына қой-ған мақсаты – Кеңес әскері қатарында қызмет етіп, өзінің азаматтық борышын өтеу еді. Ол сол шаһарға жақын жердегі ядролық полигон орналасқан №16 полкта болды. Өнерлі әрі талантты маман мұнда да ко-мандирлерінің назарына тез ілікті. Сондықтан осы әскери бөлімдегі көркемөнерпаз-дар үйірмесінің жетекшілігіне бекітілді.

Әскерде де түрлі мәдени шаралар жиі өткізіліп тұратын. Міне, осы есте қаларлық сал-танаттардың басы-қасында мұның өзі жүрді. Онда бозба-ланың ұйымдастырушылылық және басқа да көптеген ізгі қа-сиеттерін айналасындағылар да көрді, сезді, бағалады.

Бұл қызметтің де өз бетімен өмір сүруге ұмтылған жастарға қай жағынан болсын берері мол. Оның үстіне Владимирдің өзі де темірдей тәртіпті жаны сүйетін. Ол қазақ халқының ұлы перзен-ті, кешегі Ұлы Отан соғысында үлкен батырлық пен қайсар-лықтың нағыз үлгісін көрсет-кен Бауыржан Момышұлының: «Тәртіпке бас иген - құл емес» деген даналы сөзін ғұмыр бойы кәдімгі бойтұмардай ұстанды.

Одан ұтпаса, ұтылған жоқ.

Әскердегі мерзім де аяқталып, еңбек жолын бастайтын кез де жетті. Содан кейін ол музыка-лық училищедегі алған білімнің білікті маман боламын деген азаматқа аздық ететінін түсінді. Одан әрі оқығысы келді.

Содан бұрынғы Ленин-град шаһарындағы мәдениет институтына барып, барлық сы-нақтардан сүрінбей өтті. Онда да сол баяғы халықтық аспаптар саласында білімін тереңдетті. Жоғары оқу орнындағы есімдері барша Одаққа аса танымал тұлғалардан дәріс алды.

Үлкен қала жас дарынның дүниетанымын кеңейтті. Бірақ туған қазақ елі мұны өзіне тарт-ты да тұрды. Сол баяғы алғаш білім алған қаласы Семейге қайта оралды.

Бұл жердегілер оған ыстық ілтипатын білдіріп, облыстық халық шығармашылығы үйінің директоры етіп тағайындады. Жауапты қызмет мұны да жігер-лендіріп, жұмысқа барынша білек сыбана кірісті. Мекеменің аты айтып тұрғандай, мұндағы барша үйірмелердің жұмысын жандандырып, әрбір өнерпаз-бен тікелей жұмыс істеуге тура келді.

Үлкен облыс болған соң онда да айтулы мерекелер жиі өткізілетін. Сол басқосуларда Владимир Васильевичтің қа-рамағындағы жас дарындар мен сахна шеберлері өздерін жарқырата көрсетіп, жиналған қауымның рухани жан дүниесін байытуға өздерінің көп септігін тигізді.

Оның қызметін еліміздің мәдениет министрлігіндегілер де жоғары бағалап, 1976 жылы өзі туып-өскен, яғни кіндік қаны тамған Қостанай облысына жі-берді.

ШЫҢДАЛУМЕН ӨТКЕН КҮНДЕРӘрине, оған бұдан басқа да

лауазымды қызметтер ұсыныл-ды. Бұл облысты атамағанның өзінде, көршілес жатқан Ресей-де де жұмысқа шақырғандар болды. Театрға, музыкалық учи-лищелерге басшы болуға сенім артқандар да кездесті.

Алайда Владимир Васи-льевич туған жерге келген соң, алдымен, облыстық халық шығармашылығы үйіне дирек-тор болып тағайындалды. Се-мей шаһарында дәл осындай қызметті абыроймен атқарған жалынды жас басшы мұнда да оны ұршықша үйіріп алып кет-ті. Өйткені қызмет те бұрыннан таныс, өнердің қыр-сырын бір кісідей меңгеріп алды емес пе?

Қостанайлықтар да білік-ті маманның азаматтығына, бір сөзділігіне, мол адамгер-шілігіне, ең бастысы, мәдениет саласындағы әріптестерімен тығыз байланыста жұмыс істей алатындығына көздері әбден жетті. Бұл туған жеріме келдім екен деп өзін бір сәт те босаң-сытқан жоқ. Қайта киелі өңірде

қазақ мәдениеті мен өнерін өр-кендетуге барын салды.

Іскер жанның осындай қарым-қабілеттерін көзбен көріп, көңілге түйген басшылар оны Елубай Өмірзақов атын-дағы облыстық филармонияға директор етіп бекітті. Жұмыс бұрынғыдан да қызықты әрі жа-уапты бола түсті. Оның ауқымы да кеңейді.

Ол осы директорлық лауа-зымды отыз үш жыл бойы абыроймен атқарды. Әу баста жауапты қызмет сеніп тапсы-рылғанда филармонияда қорда-ланып қалған өзекті мәселелер де аз емес-ті. Соның бәрін де батыл қолға алып, аз уақыттың ішінде ұжымның аты дүрілдеп шықты. Техникалық жағы жақ-сарды, көліктер саны да артты.

Көлікті айтып отырған се-бебіміз, облыстық филармони-яның әншілері өңірдің барлық аудандары мен қалаларына, елді мекендеріне гастрольдік сапарлармен жиі шығатын. Оның үстіне бұларда концерт қою жөнінде мемлекеттік жос-парлар да болатын. Соның бәрін де дер кезінде әрі мінсіз орын-дады. Филармонияның қар-жылық жағдайы жақсарды. Ол, әрине, ұжымдағы әртістердің жалақысына, әлеуметтік-тұр-мыстық жағдайларына да өзінің елеулі әсерін тигізді.

Аймақтағы 200-ден астам кеңшарлардағы бауырларымыз бұлардың әрбір мәдени бағдар-ламаларын асыға күтетін. Міне, осының бәрінен де Владимир Васильевичтің біліктілігі, аза-маттығы айқын сезіліп тұрған жоқ па? Өйткені, ол осы жауап-ты жұмысқа кіріскелі бері күндіз күлкіні, түнде ұйқыны ұмытты десек, артық болмас.

Қай жерде болсын мәдени-ет пен өнердің өркендеп, алға қарай басуы облыс басшыла-рының қолдауына байланысты. Ол өздеріне әрдайым қамқор-лық көрсетіп, демеп отырған бұрынғы облыс басшыларының руханиятқа айрықша жанашыр-лығын әңгіме барысында айтып өтті.

Қостанайдың талғампаз жұртшылығы ол филармония-ны басқарып тұрған кезде КСРО халық әртістері Әлібек Дінішев, Роза Бағланова, Бибігүл Төле-генова, Ермек Серкебаев, Люд-мила Зыкина, Асанәлі Әшімов, Иосиф Кобзон, Эдита Пьеха секілді біртуар өнер тұлғалары-мен бетпе-бет жүздесті. Олар-дың жүректі қозғайтын әсем ән-дерін естіп, ұлағатты сөздерінен тағылым алды.

Бұл арада біз халықара-лық байқаулар мен фести-вальдердің лауреаттарын, еліміздің таңдаулы әртістерінің есімдерін атап отырған жоқпыз. Сондай-ақ Бүкілодақтық «Союз концерт», республикалық «Қа-зақ концерт» бірлестіктерімен тығыз байланыста жұмыс істе-гендіктерін де тілге тиек еткен абзал.

Ол өзімен қатарлас қызмет-

ке келіп, бұл күндері облыстық филармонияға басшылық етіп отырған айтулы азамат Алек-сандр Евсюков екеуі өнер ор-дасының абыройын асқақтату мақсатында көп іс тындырды. Александр Сергеевич ұжымда көркемдік жетекші ретінде де үлкен құрметке бөленді. Дирек-тормен екеуі тіл табыса жұмыс істеді.

Сол өткен жылдарда филар-монияның кадрлық құрамы да едәуір толығып, талантты жас-тардың қатары көбейді. Кен-жебек Үкіұлы Укин облыс әкімі болып тұрған кезде қазақ ор-кестрін құру жөнінде мәселені алға қойды.

Ол, әрине, талантты жігіттер мен қыздарды қажет ететіні белгілі. Сондықтан Владимир Васильевич еліміздегі өнер ордаларын білікті мамандар-мен қамтамасыз етіп жатқан Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының сол уақыттағы ректоры Дүйсен Қасейіновпен бірнеше рет жүз-десті. Қостанайға түлектерін жі-беру жөнінде әңгіме қозғап, бо-лашақ әртістермен де кездесті.

Осындай екі арадағы тығыз байланыс және кадрларды дұрыс іріктей білудің нәтижесін-де облыстық филармонияда тұңғыш рет «Ақжелең» ұлттық ансамблі дүниеге келді. Оларға пәтер берілді. Барлық әлеумет-тік-тұрмыстық жағдайлар туғы-зылды.

Филармонияның басшысы осы ұлттық және «Костанайские зори» ансамбльдерімен бір-ге әлемнің бірқатар жерлерін аралады. Мәселен, Голландия, Германия, Нидерландия секілді мемлекеттерде концерт қойып, қазақ өнері мен мәдениетін на-сихаттады. Жергілікті тұрғындар жер жүзінде қазақ деген ұлт пен елдің бар екендігіне көздері әб-ден жетті.

Осы арада Францияда

болған гастрольдік күндерді айтпасақ, мақаламыз толыққан-ды шықпас еді. Қазақ мәдени-етінің тарихынан белгілі, сонау бір жылдары Әміре Қашауба-ев атамыз Париждің төрінде асқақтата ән шырқап, қазақтың абыройын көтеріп еді.

Біздің облыстық филармо-нияның өнер шеберлері осы дүниежүзінің халқы аса мәр-тебе тұтатын мемлекетте бір ай бойы өнер көрсетіп, ұлтымыз-дың киелі домбырасының қа-сиетін, басқа да аспаптардың ерекшеліктерін, ән мен күйдің құдіретін жүректерге жеткізіп, бидің бірнеше түрлерін сол ел-дегі қауымға ұсынды.

ШАҢЫРАҚТЫҢ ШЫНАЙЫ

ЖАНАШЫРЫВладимир Васильевич та-

биғатында өте мәдениетті, пара-сатты кісі. Ол ешқашанда дүние қуып, байлықтың соңына түскен адам емес. Тек өнерді ғана пір тұтты. Ғұмыр бойы халық үшін адал қызмет етіп келеді. Қанша-ма мүмкіндігі болса да, облыс орталығында қарапайым ғана көп қабатты үйлердің бір пәтерінде тұрады.

Өнер адамының құдай қосқан қосағы оның жан дүние-сін түсініп, оған қолдау көрсетіп отырса шексіз бақытты бола-тындығын да жақсы білеміз. Бүгінгі кейіпкерім де осындай құрметке бөленіп, зайыбының қамқорлығына кенелген азамат десек, орынды болар.

Ол сүйікті жары екеуі 1968 жылы шаңырақ көтеріп, өз ал-дарына отау құрды. Содан бері де арада жарты ғасырға жуық уақыт өтіпті. Бұлар бір-бірін жете түсінісіп, екі қыздарына тәлімді тәрбие берді.

(Соңы 10-шы бетте)

Қазақ өнерін ғұмыр бойы насихаттадыҚазақстан Республикасының еңбек сіңірген мәдениет қызметкері,

баяншы Владимир Рыдченко туралы сөз

Сейсенбі, 22 шілде 2014 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ8 ЕР ЕСІМІ - ЕЛ ЕСІНДЕ

АҒАНЫҢ ҚАМҚОР КӨҢІЛІ

Мен өзімді бақыттымын деп есептеймін. Аңсаған ар-маныма жетіп, журналистік кәсіпті бір кісідей меңгердім. Елім деп еңіреп жүрген талай біртуар азаматтармен жүздесіп, олардың ой-толғаныстарын жа-зып алдым, көп жайды көңілге тоқыдым.

Қостанайдың атын шыға-рып, есімдері әлемге әйгілі, қазақ деген ұлттың намысын жоғары ұстаған талай ардақты жандар жөнінде қалам тер-бедім. Соның бірі әрі біре-гейі - Қабидолла Қобыланұлы Тұрғынбаев. Оның тағылымды тәлімін алып, мемлекеттік қыз-метте жүрген інілері мен қа-рындастары да жеткілікті.

Онымен алғаш кездескен сәтіме де аз-кем тоқталып өт-кенім де орынды болар. Сол жылдары мен өңірдегі бас-пасөздің қарашаңырағы болып табылатын облыстық «Қоста-най таңы» газетінің белді тіл-шілерінің қатарында едім. Күзгі егін орағы нағыз қарқын алған шақ-ты.

Бұл кездері редакциядағы барлық тілшілер аудандар мен ауылдарды аралап, егіс алқаптарында күн-түн демей маңдай терін сыпырып еңбек етіп жатқан диқандар жайлы репортаждар, очерктер, сурет-темелер жазады. Маған облыс орталығынан 100 шақырымдай жерде жатқан Әулиекөл (ол кез-де Семиозер) ауданы бұйырды.

Газеттің жеңіл көлігімен өзіме бұрын бейтаныс жер-ге қарай жүйткіп келеміз. Бір уақытта жасыл желекке оранған аудан орталығына да табан тіредік. Мұндағы мақсатымыз - ел ағасы, атақ-даңқы баршаға мәлім Қабидолла Қобыланұлы-на ұлтымызға тән қасиетпен сәлем беріп шығу еді.

Аудандық партия коми-тетінің ғимаратына да келіп қалдық. Ондағы хатшы қыздан іздеген адамымыздың өзінде екендігін білген соң ішке ен-дік. Сөйтіп, оған қарай жақын-дадық. Шынымды айтсам, ол кісіні бұрын-соңды көрмеген едім. Аты-жөніне тек қана басы-

лымдар арқылы ғана қанықпын. Бірден назарымды аударға-

ны - Қабекең шағын бойлы ғана адам екен. Бірақ жүзінде адамды мысы басып тұратын сұс та жоқ емес. Алайда ол өзінің қарапайымдылығын көр-сетіп, төрде отырған орнынан атып тұрды. Жылы амандасты.

Қазақ «Жақсыны көрмек үшін» дейді. Кейіпкерім өте жұрт айтса айтатындай-ақ ақы-лына парасаты, жан дүниесі сай тұлғалардың бірі екен. Ол кел-ген шаруамның мәнісін сұрады. Мен де негізгі мақсатымды оған жасырмай айттым.

Бірінші хатшы: «Қарағым, біздің Әулиекөлге алғаш рет келіп отыр екенсің. Қадамың құтты болсын! Қай кеңшарға барайын деп едің? Мүмкін жа-ныңа кісі қосып берейін? Көр-меген жердің ой-шұқыры көп емес пе?» деп өзінің шынайы көңілін де білдірді.

Содан кейін асқар таудай ағамызға ризашылығымды айтып, сол аудандағы Аққұдық деп аталатын бөлімшеге қарай бағыт алдық. Сондағы еліміздің байлығын еселеп жүрген қа-рапайым бауырларымызбен тілдесіп, өзім жұмыс істейтін газетте мақала жаздым.

Алайда Қабидолла аға өзінің пайым-парасатымен, өмір көргендігімен менің жадымда мәңгілік сақталып қалды. Содан бері де онымен облыс орталығындағы маңызды басқосуларда жүздестім. 1997 жылы ол кенеттен дүниеден өткенде қолына қалам ұстап жүрген бір інісі ретінде қатты қайғырдым.

АЗАМАТ БОЛЫП ҚАЛЫПТАСУ КЕЗЕҢДЕРІ

Жалпы мен журналистік қызметімде әулиекөлдік қан-шама азаматтармен аралас-тым, сырластым. Қазір олардың бірқатары Астанада тұрады. Осындай ағалардың ішінде Қабекеңді ерекше сыйлайтын белгілі журналист Қанапия Мырзағожин, іскер де ұлтжан-ды азамат Құттыбай Ахметов те бар.

Ал онымен ұзақ жылдар

бойы бір мақсат жолында аянбай қызмет атқарған әрі дәмдес, қимас дос болған тұлға-лардың бірі арамызда жүрген абыз ақсақал Жұмабай Байжа-нов дер едім. Осы кісілердің әңгімелерін де талай естіп, көп жайды көңілге түйдім.

Мынау дүниені жазар ал-дында да облыс орталығының Маяковский көшесі 104/1 үйдің №22 пәтерінде тұратын Жұма-бай ағамыздың үйінде арнайы болдым. Ол кісінің жан-жары, ұлағатты апамыз Мәриямды да бұрыннан білетін едім.

Халықпен көп араласқан, рухани бай кісілер ғой. Мәриям апамыз дастарқанын да жайып қойыпты. Қазақы салтымызбен бір-екі кесе шайын ішіп, наннан ауыз тидім. Көп отыруға газет-тің жағдайы көтермейді. Бірақ Жұмекеңнен өзіме беймәлім қаншама аса құнды мағлұмат-тар алдым. Өзі де кезінде қатар жүрген замандасы, сырласы Қа-бидолла Қобыланұлы жайлы да тебірене әңгімелеп берді.

Жалпы Қабекең 1930 жылы Әулиекөл ауданына қарасты Лукь янов селосында дүние-ге келді. Бірақ тағдыр оны маңдайынан сипай қоймады. Әкесі Қобылан сонау Ұлы Отан соғысы басталғанда майданға аттанып, содан қайтып орал-мады. Топырақ жат жұрттан бұйырды.

Алайда анасы оны қанат-тыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай өсірді. Оның үстіне, Қабиден ағаның өзі де қатарластарынан ерте есей-ді. Өйткені, анасының өздері үшін қаншалықты қиналып жүргендігін кішкентай болса да жұдырықтай жүрегі сезетін. Сол кездері: «Шіркін, мен де өсіп, анамды алақаныма салсам, елім мен халқыма адал қызмет атқарсам» деп армандайтын.

Әрине, ол әсіресе ер балаға әкесіз өсудің қаншалықты оңай еместігін түйсінді. Бастапқы кез-дері өршіл мінезді азамат білім алуға өте құштарлық танытты. Жұмыс атқара жүріп, орта мек-тепті де бітірді. Қолына аттестат алған соң, жоғары оқу орнына түсіп, сырттай оқыды.

Өзінің замандастары секіл-ді әскер қатарында болып, аза-маттық борышын да ойдағыдай өтеді. Онсыз да шымыр да шы-ныққан, өжет те өткір жігіт елге әбден шыңдалып оралды. Одан келген соң да кейбіреулердей қарап отырмады. Бірден бел шешіп жұмысқа кірісіп кетті.

Бастапқы кездері әлгі жоға-рыда аталған ауданның «Диев» кеңшарының Үшқарасу деп ата-латын бөлімшесінде зоотехник болып еңбек жолын бастады. Өзіне де, өзгелерге де жоғары талап қоятын іскер жан басшы-ларға өзін жақсы жағынан көрсетті. Оны жауапкершілік, тәртіпті жоғары қоюшылық, адамдармен арадағы жылы қа-рым-қатынас секілді қасиеттер әрқашан да дараланып тұратын.

Сондықтан да болар, әлгі қызметті атқара жүріп, өзінің болашағы жарқын маман екен-дігін де әбден дәлелдеді. Көрші

жатқан Қырқуыс бөлімшесіне басқарушы болып тағайын-далған жылдарда да халықтың мұңын мұңдап, жырын жырлады.

Қарапайым жұмысшылар-дың қамын ойлаған басшы әрдайым абыройға да, бедел-ге де ие болатындығын өмір-де әбден көрдік. Қабекең де сондай қырларымен барша қостанайлықтардың арасын-да ерекше құрметке бөленді. Үлкен жиналыстарға қатысқан кездері облыстағы әріптестері оның әрбір сөзінен өнеге, тағы-лым алатын.

ОТЫЗ ЖАСЫНДА ДИРЕКТОР БОЛДЫ

Өзіме мол дерек берген Жұмабай Байжанов та есімі облысымызға аса танымал іскер тұлғалардың бірі. Оның айтуына қарағанда, өзі Сарыкөл ауданы-ның тумасы. 1960 жылы қазіргі Қостанай мемлекеттік педа-гогикалық институтын аяқтап, қолына диплом алған соң Әу-лиекөл ауданына жолдамамен жауапты қызметке жіберілді.

Өзінің ұйымдастырушылық қабілетінің мықтылығынан да болар, ол анау-мынау емес, еңбек жолын аудандық комсо-мол комитетінің бөлім меңге-рушілігінен бастады. Сөйтіп, нағыз қазақтың намысты да жігерлі жігіті екендігін іс жүзін-де көрсетті.

Ол дәл сол жылы кейіп-керіміз Қабекеңмен жүздесіп, екеуінің арасындағы достық көңілдері мен әңгімелері ерек-ше жарасымын тапты. Бұл кез-дері Қабидолла Қобыланұлы аудан орталығынан 100 шақы-рымдай жерде жатқан «Целин-ный» кеңшарын құрып, соның алғашқы директоры болатын.

Бұл айтуға ғана жеңіл. Жаңадан құрылған шаруашы-лықты аяғынан тік тұрғызу, ондағы халықтарды баспана-мен қамтамасыз ету де жеңіл-ге соқпады. Олардың ұл мен қыздарына қажетті орта мек-теп, балабақша, медициналық пункт және басқа да әлеуметтік нысандар бірте-бірте шешімін тауып, ондағылардың арасында абырой-беделі де көтерілді.

Осы және көршілес Моска-лев кеңшары тікелей КСРО-ның ауыл шаруашылығы министр-лігіне қарады. Өйткені мұнда асыл тұқымды мал өсірілетін. Қабекең сол жылдарды тиімді пайдаланды. Жерлестерінің тұрмыс жағдайын жақсартуды әрдайым алдыңғы кезекке қойды. Тіпті сол Мәскеуде үл-кен жиындарда ауылдың өзекті мәселелерін қозғап, солтүстік-тің ауа райының құбылмалы келетіндігін, аймақтың өзіндік ерекшеліктерін олардың ал-дында батыл айтты.

Осылайша оның есімі уақыт өте облысқа ғана емес, еліміз-ге кеңінен танылды. КСРО Жоғарғы Кеңесіне депутат бо-лып сайланды. Халық қалаулы-сы ретінде де ауылдастарының жайын ойлап, солардың та-лап-тілектерін орындауға ба-рын салды.

Өзі басқаратын шаруашы-лықта мал өсірумен қатар, егін шаруашылығын өркендетуге де көп еңбек сіңірді. Оның осындай іскерлігі, кеңшардың көрсеткіштерінің жоғарылығы ескеріліп, кеудесіне кешегі Кеңес Одағындағы ең жоғары атақ - Социалистік Еңбек Ерінің Алтын жұлдызы мен Ленин ор-дені тағылды.

Осы шаруашылық қай жағынан болсын ілгерілеп, бар-шаға өнеге болды. Оның жұмы-сымен танысу үшін әрі озық тәжірибесінен тәлім алуға күл-лі Одақтан қаншама адамдар келіп, мұнымен ақылдасып жа-татын. Жоғары табысқа жетудің сырын сұрайтын. Сөйтіп, Қаби-долла Қобыланұлы Қостанай өңірінің мәртебесін асқақтатты.

Қабекең 50 жасында Се-миозер аудандық партия коми-тетінің бірінші хатшысы болып тағайындалды. Жасыратын ештеңесі жоқ, ол кездері біздің ұлттық кадрлар мұндай жауап-ты қызметтерге онша бекітіле бермейтін. Алайда іскер адам-ның қарым-қабілеті бәрібір көрінбей тұрмайды.

Ауданның бірінші басшысы болған соң, оған деген жауап-кершілік бұрынғыдан да артты. Оның алдында бір-ақ мақсат тұрды. Ол туған жерін көркей-тіп, қазақ елін әлемге таныту еді. Соған да жетті. Өзінің қа-рамағындағы әрбір кадрмен тиянақты жұмыс істеді. Өзінен кейінгілерге қай жағынан бол-сын үлгі болды.

Қабидолла Қобыланұлы өте талапшыл-ды, бірақ әділ бола-тын. Біреулердің өсек-аяңына сенбей, адал да іскер азамат-тарға қиянат жасамады. Қолы-нан іс келетін білімді де білікті, өзгелерді соңынан ерте білетін жастарға көп көңіл бөлді. Олар-ды қызмет бабымен өсіруге ерекше назар аударды.

Сол кезде олардың арасын-да қазіргі таңда облыс әкімі Нұралы Сәдуақасов, облыстық ішкі саясат басқармасының басшысы Жанділдә Мақанов және басқа да көптеген бола-шағынан үлкен үміт күттірер бауырларымыз болды. Оның қамқорлығына бөленген жігіт-тер де Қабидолла Қобыланұлы-ның сенімін ақтады. Қазір бұларды бүкіл жастар мақтан тұтады, солардай болғысы ке-леді.

БІРТУАР АЗАМАТҚА БЮСТ

ОРНАТЫЛДЫӘрине, сегіз қырлы, бір сыр-

лы азамат жөнінде қанша жаз-сақ та жарасады. Дегенмен де Қабидолла Қобыланұлы секілді ардақты жанның кейінгі жастар үлгі алатын айрықша қасиет-теріне ғана тоқталдық. Оның азаматтық, кісілік қырларын ашуға тырыстық.

Осы орайда оның көзін көріп, ұлағатты сөздерін естіген әулиекөлдік Есімхан Оспанов-тың пікірлері де мені еріксіз терең ойға жетеледі. Оның баяндауына қарағанда, Қабе-

кең ешқашан да біреуге дауыс көтеріп, ар-намысына тиетін сөз айтқан емес.

Қызметте қатал болғаны-мен, кез келген кісінің қайғы-сын бөлісуге қашан да дайын тұратын. Алдына барып көмек сұраған үлкен мен кішінің ешқашан да меселін қайтарып, тауын шаққан емес. Қиын кез-де аудан абыройын асқақтатқан серіктестерінің қасынан табы-лып, оларға қолдау көрсетіп, жылы сөзімен қанаттандырып отыратын.

Әйгілі азамат отбасында да өте беделді-тін. Жетімдіктен жетілген тұлға айналасындағы-ларға шуағын шашып, өзінің әкелік борышын да абырой-мен өтеді. Сүйікті жары Сәуле апамыз Торғай өңірінің қызы болатын. Ол да азаматының көңіл-күйін қабағынан се-зетін. Жауапты да лауазымды қызметте жүрген отағасының жағдайын жасап отырды.

Міне, ерлі-зайыптылар осы-лайша жарасымды ғұмыр кешіп, үш қыз, бір ұл өсірді. Жалғыз ер баласы Мұратнұр да әкесінің абыройын асқақтатып, оның атына кір келтірмеуге тыры-сып келеді. Бұл күндері заңгер. Елордамыз Астананың белді тұрғыны.

Қабекең өзінің жалғыз қа-рындасы Гүлбаршынды да нәзік гүлге теңеп, ерекше еркелетті, қамқорлығын жасады. Ағалық ақылын айтып, жақсылыққа баулыды. Бұл күндері осы аяу-лы апамыз Қабекең тұрған Әу-лиекөлдегі үйде ғұмыр кешіп жатыр.

Сонымен Қабекеңнің жұрт айтып жүретіндей қандай ерекше қыры болды десек, ол жұмыстан шаршап келген кезінде қолына қазақтың қара домбырасын алып, күмбірлете күй шертетін, асқақтата ән са-латын. Ол өз ортасының көркі болды. Достар арасында ерек-ше әзіл-қалжыңымен де көптің есінде қалды.

Босқа мақтануды, қаламгер-лердің өзі туралы асыра сілтеп жазғанын да ұнатпайтын. Амал қанша, ол жетпіске толмай дүниеден өтті. Еш болмаса жалғыз ұлының үйлену тойын да көре алмады. Жерлестері де оның елі мен халқына сіңірген еңбегін жоғары бағалады. Әлі күнге дейін «Біздің Қабекең» деп оны мақтан етеді.

Оның есімін мәңгі қалдыру мақсатында бұрын өзі алғаш директор болған «Целинный» кеңшарының орталығы бұл күндері Тұрғынбаев ауылы деп аталады. Аудан орталығындағы бір көшеге де аты берілді. Сон-дай-ақ оның құрметіне Әули-екөл селосындағы Мәдениет үйінің жанынан бюст орнатыл-ды.

Оған облыс басшысы Нұра-лы Сәдуақасовтан бастап кеше ағамызбен бірге қызметтес, дәмдес болған белгілі тұлға-лар және жастар да қатысты. Жалпы, қазақ халқы бар кезде мұндай абыз ағалар ешқашан ұмытылмайтындығына тағы да көзіміз айқын жетті.

Тау алыстаған сайын асқақтайдыСоциалистік Еңбек Ері Қабидолла Тұрғынбаев жөнінде

Сейсенбі, 22 шілде 2014 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 9ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕ

ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚ БАЛАЛАРЫНЫҢ

ТАҒДЫРЫҚымбатты оқырман, мен

сіздердің әрқайсыңыз ұлты-мыздың келешегіне алаңдайды және ұрпағымыздың болашағы үшін жүректері қан жылайды деп ойлаймын. Өйткені, бұлай етпесек түбі ұтыламыз, жаһан-данудың азуына ілініп кетуіміз де әбден мүмкін.

Бұл мақаланы әбден ой-ланып, толғанып барып жазып отырмын. Себебі, өздеріңіз де көрген боларсыздар, «Қа-зақстан» ұлттық телеарнасын-да біраз уақыт бойы шетелдегі қазақ балаларының тағдыры жайлы бірнеше танымдық әрі тағылымдық хабарлар берілді.

Сонда байқағаным, ол бала-лардың ешқандай жазығы жоқ. Көздері жәутеңдеп, қазақтың белгілі тележурналисінің сау-алдарына жауап берді. Әрине, олар әңгіме барысында қазақ елі туралы да әңгіме қозғап, сәлем жолдады.

Өзімнің түйгенім, қазір ол балапандардың менталитеті де, ойлау жүйесі де біздің қа-ракөз балаларымыздан бөлек. Танымдары да дәл солай. Түр-лері қазақ болғанымен, жан дүниелерінің бәрі де шетелдік ата-аналарына ұқсап кеткен.

Осы телебағдарламалар-ды көре отырып, өз басым сол мұхиттың арғы жағындағы мемлекеттерде өздеріне жаңа ата-ана тапқан балдырғандар ертең өскенде туған жеріне оралады деп айта алмаймын. Себебі, олар әбден сол жақтың жағдайына бейімделіп қалыпты.

Әңгіме арқауына айналған ұл мен қыздар ол жаққа қайбір жетіскеннен барды дейсіз? Кезінде өздері ойнақтап жүріп от басқан бойжеткендеріміздің намысын ойламай, оларды «күйдім, сүйдім» деген жылы сөздермен қақпандарына түсірген жігіттеріміздің тікелей кінәсінен демеске ләж жоқ.

Тастанды балалар демек-ші, олардың өзекті мәселелері жөнінде қалам тербеп жүрген бір қазақтың намысты азаматы ретінде бұл жайдың да сырын бір кісідей білемін десем, артық айтпаған болармын.

Әрине, жазықсыз сәбилер аспаннан түскен жоқ. Олардың көбісі перзентханаларда ата-а-налары бас тартып, амалсыздан уақыт өте жетім балалар үйіне қабылданған бүлдіршіндер. Сондықтан жәутеңкөз балалар-дың ешқандай айыбы да жоқ.

Енді, ол шетелдегі кісілер балалар үйінде тәрбиеленіп жатқан қаракөз сәбилерді көшеден ұстап алып немесе олар тәрбиеленіп жатқан орын-дардан ешкімді қинап, зорлап әкеткен жоқ. Оларды біреулер-дің рұқсатымен және келісімі-мен алғандары да хақ.

Бұл жерде сол шақтың да қазақ елі үшін ең бір ауыр ке-зең болғандығын айтпасқа бол-майды. Шетелдіктер де сондай аумалы-төкпелі шақты шебер пайдаланды. Кейбіреулерді

«көк қағаздарымен» қызықты-руларын да әбден болуы мүмкін. Себебі, бұл жөнінде де кезінде бұқаралық ақпарат құралда-рында айтылды әрі жазылды.

Бұл тақырып әрине, бөлек әңгіме. Оған түбі тағы бір ора-латын боламыз.

ЖАЛҒАН ҰЯТТЫҢ НЕ ҚАЖЕТІ БАРЖоғарыда айтып өт-

кенімдей, баз біреулердің сөздеріне сеніп қалмай мә-селенің анық-қанығына жету үшін аяқтарын шалыс басып, жүкті болып қалған қаракөз қыздарымызбен де кездесіп, әбден сөйлескенім бар. Облыс орталығындағы перзентханаға әдейі барып, баласын тастағалы отырған жас анамен де сұхбат-тастым.

Ол әрине, маған сенді. Тек газетке жазарда аты-жөнін нақты келтірмеуімді өтінді. Мен де бұл сөзімде тұрдым. Сонда ол өзі өңірдің бір ауылында өскенін, сонда елді-мекенде құрылыс салуға келген біреу-дің жылы сөзіне иланып, аһ ұрып қалғанын көзінің жасын мөлтілдете тұрып айтып берді.

Алайда, әлгі келімсек жас қызды алдап-арбап, арам ойын жүзеге асырған соң сөзінде тұр-май бір күнде тайып тұрыпты. Байғұс қыз басқа ішкі зарын ақтарар ешкімі болмаған-дықтан амалсыздан перзент-ханаға келіп, құрсағында тоғыз ай көтеріп, толғатқан шарана-ны амалсыз тастауға бел буған екен.

Одан бері де талай жылдар өтті. Қазір кейде сол қарында-сымның кейінгі тағдыры қалай қалыптасты екен, жазықсыз қалдырылған бала қайда жүр екен деген ойда да болаты-нымды жасырмаймын. Сонда қыз бала маған егер, ата-ана-сы оның осындай некесіз сәби тап қанын біліп қойса бұдан бір жола ат құйрығын кесісетіндігін жасырмады.

Кейде осы жалған ұят, на-мыс дегеннің де қажеті бар ма? деген пікірде боласың. Әрине, бұл жерде қаракөз қарында-сымыздың да кінәсі бар. Ол көлденең көк аттының сөзіне майдай еріп, айтқанына көнбеуі керек еді. Бірақ ол әлгі азаматқа имандай сеніп қалды ғой.

Екі ортада жарық дүние-ге келген балапанның жазығы неде? Сорлайтын да, туылмай жатып тағдыр тауқіметіне ұшы-райтын да солар емес пе? Соны үлкендер жағы кішкене де болса ақыл таразысына салып, оның түбі неге әкеліп соғатын-дығын бір сәт ойландық па?

Егер өзінің қызының келе-шегін ойлаған әрбір ата-ана «Жаңылмайтын жақ, сүрінбейтін тұяқ» жоқ демекші, перзентінің айыбын бетіне баса бермей, кішкентай нәрестені бауырла-рына басса, мүмкін олардың тағдыры басқаша болар ма еді?

Мұндай игі қадамдарға ба-рып, сәбиі бақытты болып, қыз-дары өзінің теңін тауып, жұрт қатарлы тіршілік кешіп жатқан

қандастарымыз аз ба? Осындай қадамдарға барудың орнына қыз балаларын үйіне жолат-пай: «Сүйегімізге таңба салдың. Енді, қараңды көрсетпе. Сені шіріген жұмыртқаға теңейміз» деп туған перзентінен бір жола безінетін әке-шешелер де жетіп артылады.

Осы шіркіндер, өздері бас тартқан қыздарының кейін-гі өмірі басқаша, болашағы бұлыңғыр болып кететіндігін се-зіне бермейді-ау. Өйткені, жасы-ратын ештеңесі жоқ, байқамай аяқтарын шалыс басып, өзінің ең жақын адамдарынан жылу көрмеген байғұс бойжеткен өзі имандай сенген жігітіне алда-нып, басы тасқа бір соғылса, екіншіден бауыр еті баласынан

біржола айырылады.Ол аз десеңіз, енді ешкімге

сенбей, жеңіл жүріске түсіп кетуі де мүмкін. Алматы және басқа да үлкен қалаларда жол жиек-терінде тұрып түнгі көбелек-тер мен бикештерге айналған жөзекшелер осындайлардан да шығатындығын өмір көр-сетіп отыр.

ӘКЕ КӨРГЕН ОҚ ЖОНАР, ШЕШЕ

КӨРГЕН ТОН ПІШЕР

Әдетте біз тек қыз балалар-ды ғана кінәлаймыз. Бұған бел-гілі дәрежеде біздің жігіттеріміз де айыпты. Олар кейде өздері де жүрегі нәзік аналардан туға-нын ұмытып кетеді. Өзге бой-жеткендер секілді арттарында туған қарындастары да өсіп келе жатқандықтарын назарға ала бермейді.

«Ұлы сөзде ұят жоқ» де-мекші, бір сәттік қызық үшін бейкүнә аруларды қақпанына түсіріп, олардың обалына қа-лады. Мұны да өмірден көріп, сезіп жүрміз. Сондықтан ел бо-ламыз десек, әкелер жағы өз-дерінің ұл балаларына оларға жастайынан өздерінің болашақ әке, отбасының тірегі, әйел за-тының қамқоршысы болуы ке-ректігін құлақтарына әбден құя

бергендері дұрыс секілді.Ал қыз өсіріп отырған ше-

шелерге де жүктелер міндет жоғары. Өйткені, олар қызда-рын ес білгеннен үй тіршілігіне, яғни ас әзірлеп, шаңырақты күтудің қырлары мен сырла-рын үйретумен қатар, олардың болашақ ана, ертең бір үйдің ибалы келіні, азаматтың жары болатындығын да саналарына сіңіре бергендері жөн дер едік.

Сонан соң біздің қазақ үшін ұят әрі ыңғайсыздау деп қабылдайтын бір мәселе бар. Мұны айтпасақ, тағы да бол-майды. Өйткені, қазір заман да өзгерді. Өркениетке де ұмтылып келеміз. Мұны балаларымызға там-тұмдап болса да жеткізбе-сек көшедегі біреулерден естіп,

соларға еліктейді. Өмірден түй-геніміз, әдетте жаман әдеттер тез жұққыш келеді.

Мұны да оқырмандар түсінеді деген ойдамын. Бұл кәдімгі газеттерде ашық жа-зылып, теледидарларда батыл айтылып келе жатқан маңыз-ды жай, ол – жыныстық тәрбие. Балтық елдері бойларында және Еуропада ұл мен қыздар 12 жасқа толғаннан бастап осы қозғалып отырған мәселе жөнінде әңгімелер өткізеді.

Сөйтіп, күтпеген жүктіліктен сақтандырады. Сол себептен де, біз де осы мәселеге назар аударғанымыз дұрыс секілді. Әрине, қыз балалармен жоғары сыныптарда және институттар-да гинеколог дәрігерлер және психологтар осы тақырыпта кездесулер өткізеді.

Біздің айналайын қазақтың қыздарының бұл маңызды жай жөнінде де түсініктерін арт-тыру үшін әлі талай жұмыстар атқарылуы қажет секілді. Сон-да бүгінгі әңгімемізге арқау етіп отырған тастанды балалар жайы да күн тәртібінен түсер ме еді.

Олар әлгіндегі мезгілсіз жүктіліктен сақтану жолдарын біліп отырса, жазықсыз жәу-теңкөз балалар да азаюы әбден мүмкін. Бала үшін отбасындағы тәрбиенің орны қашан да бөлек.

Қыз баланың ең жақын ада-мы әрі сырласы оның анасы. Ол

бәрін де шешесіне айтады. Сон-дықтан аналарымыз да қызда-ры балиғат жасына жетіп, өскен сайын оларға бүгін қозғалып отырған мәселе жайында айтып отырса, нұр үстіне нұр.

Әрине, барлық аналарға күйе жағудан аулақпыз. Өйт-кені, өзі ана деген ардақты атқа мүлдем сай емес шешесы-мақтар да арамызда жеткілікті. Себебі, олар ертең біреуге жар болар қызына тәрбие беріп, оны отбасылық өмірге дайындаудың орнына атың өшкір араққа са-лынып кеткендер де жоқ емес.

Сонымен қатар кішкен-тайынан қыздарына ұйытқы болып, ақыл-парасатымен өне-ге көрсетіп, олар басқа үйдің табалдырығын аттаған кездері

жақсы келін атанғаны үшін құда-құдағиларынан тек шы-найы алғыс естіп жүрген ана-ларымыз қаншама.

Әке бала үшін үлгі. Қызын шеше баулыса, әке ұлына өне-ге болуға тиіс. Сондықтан да олар да ұлдары өсе бастаған-нан күнделікті жұмыстан кейін уақыт тауып, балаларына біраз ақыл-кеңестерін айтып, өз-дерінің міндеттеріне барынша жауапкершілікпен қараса, әлгін-дей келеңсіздіктер орын алмас па еді?

Бірақ әкелердің де бәрі бірдей емес қой. Алимент әке болмайды демекші, келіншек-терінен тағдырдың жазуымен ажырасып кетсе де ұлдары мен қыздарын бір жапырақ нанға зар етіп отырған әкесымақтар да өмірде жетеді.

Сондықтан жазықсыз сәби-лерді қатарға қосу үшін аналары қаншама қиналады десеңізші. Сол кездері кейбір әкелер туған перзенттеріне әкелік қамқор-лығын жасап, махаббатарына бөлеудің орнына өмірдің басқа қызықтарын іздеп сайран салып жүреді.

Мен мұндай бірқатар от-басыларын да білемін. Кезінде кейбір әкелердің ұлдарынан ерте безінгенімен кейіннен оларға мейірбандық көрсету-леріне септігімді тигіздім. Жал-пы, өзім әйелдері мен туған

перзенттеріне жағдай туғызбай, жеке басын ғана күйттейтін аза-маттарды нағыз жігіт деп айта алмаймын.

Әкесі жоқ балалар қорлана-ды. Өзге балалардың алдында өзін төмен ұстайды. Жасқаншақ болып өседі. Өзіндік пікірі бол-май, тіршілікте тек қана басқа біреудің көлеңкесінде жүрген-дей күйді кешеді. Осындай ұл-дарды көргенде «қайдасыңдар, намыссыз әкелер» деп жаһанға жар салғым келеді.

Жас кездерінде қозғалған мәселеге немкетті қарап, кей-ін қартайып, әбден қажыған шағында өтірік мүләйімсіп, ұял-май-қызармай арды бетке түй-іп қойып, ұлдарын тауып алып, мен сенің әкеңмін деп олардың есігін қағып тұратын кісілерді де көзім көрді.

СОҢҒЫ ТҮЙІН ОРНЫНА

Бүгінгі қозғалып отырған мәселе өте өзекті. Ол әрбір иісі қазақты толғандырып, жүрек-теріне қозғау салады деген үміттемін. Қазір бір ерекше қуанатын жағдай, Қазақстан Республикасы Парламентін-дегі депутаттар да қазақтың ұл мен қыздарын шетелге бермеу жөнінде өз пікірлерін білдіріп жатыр.

Егер, өткен тарихымызға көз жүгіртсек, біздің қазақ жесірін жылатып, жетімін қаңғытпаған. Тіпті, бұрынғы кездері әмеңгер-лік деген салт та болған. Мұның бәрі де сайып келгенде, әкесіз қалған ұл мен қызды біреудің босағасында көздерін жәу-теңдетпеуге келіп тіреледі. Тіршілікте тағдыр тауқыметіне ұшыраған балаларды ештеңе-ден зарықтырып, тарықтырмау болатын.

Қазақ елі тәуелсіздік алға-лы бері ұлттық намысымыз да оянып, балалар үйіндегі бүлдір-шіндердің жарқын болашағына көңіл бөле бастадық. Тіпті, сон-дағы ата-аналарының қамқор-лығынан қалған ұлдарды сүн-детке отырғызып, мұсылмандық жолға баулып жатқан бауырла-рымыз да баршылық.

Әрине, жер бетінде жетім балалар үйі болмаса екен деп армандаймыз. Оған да біраз уақыт керек. Ең бастысы, ұл мен қыздарымыз өскенде саналы болса екен.

Осы арада қысқаша тоқта-лар жай, жетім балалар үйіндегі балаларды асырап алушылар саны артып келеді. Олардың арасында өзіміздің мұсылман бауырларымыз да бар. Бұған Қостанай ауданы Алтынсарин ауылындағы бір қазақ отбасын мысал ретінде атауға болады. Оларға жақында «Жанұя» мәр-тебесі берілді.

Ұзын сөздің қысқасы, қа-зақтың далада жатқан баласы жоқ. Кейбіреулер өмір бойы бір балаға зар болып, әулиелердің басында түнеп, зиярат етсе, енді біреулер бардың қадіріне жетпей, жәутеңкөз сәбилер-ді жастай тағдыр тауқыметіне ұшыратады.

Жетімін жылатпаған ел едікнемесе ұлтымыздың бозбалалары мен қыздарына ойланатын кез әбден жетті

Сейсенбі, 22 шілде 2014 ж. БІЗДІҢ10 ҚАЛА ЖӘНЕ ИМАН ҚОСТАНАЙ

Біздің ең үлкен байлығы-мыз - Отанымыздың тыныштығы мен татулығы және тәуелсіз Қа-зақстан бүкіл әлемге өзінің ын-тымағы мен бірлігі жарасқан ел ретінде танылып келе жатқаны бізді қуантады. Оның бір айғағы Астана қаласында әртүрлі Дін өкілдерінің бас қосуы.

Дін дүние діңгегі екенін енді сезіне бастаған сияқтымыз. Бұрынғы Кеңес Одағы ұстаған саясатымыз дінге қанша қар-сы болса да, дінді, оған деген сенімді жоя алмады.

Біздің қатарымыз заман та-лабынан басқаша бола алмады. Комсомол, коммунист қатарын-да болып, атеист болды, намаз оқып, ораза ұстаған жоқ.

Дегенменде халқымызда:«Әр мүшелдің айтар сөзі бар,Айтылатын айқындалар кезі

бар», - деген қанатты сөздер бар. Бұл сөздердің мағынасы, қазіргі дінге деген көзқарас дұрысталған кезде, кезінде дінге басқаша қараған мұсылмандар, шариғат жолына түскісі келсе еш кедергі жоқ»,- деп тұжырымдау-ға болады.

Бұл күндері дінге көзқарас дұрысталды. Жастарымыз дінге, имандылыққа бет бұрды, арақ, сыра ішу, темекі шегу секілді әдеттерден арылып, адалдық пен имандылыққа бет бұрыс жасады. Жақсы қасиеттерді бой-ларына сіңіруде.

Облысымызға белгілі Сағын-дық Қажмағамбетұлы ағамыз-дың: «Жыртығымызды бүтін-деп, жоғалтқанымызды тауып, шашылғанымызды теріп алатын, имандылыққа бет бұрғандардың барлығы, «Біз ұлы ұрпақтың жалғасымыз» деген жастардың көбейіп келе жатқаны, өзіміздей ақсақалдардың бойына қуат, ойы на қанат бітіретінін айтқым келеді», - деген тұжырымы осы-ның айғағы.

Қазір исламның 5 парызы-ның бірі ораза ұстау болса, Аллаһ тағаланың ырыздық несібесіне ие болған азаматтарымыз «Зе-кет» беруге құлшына кірісуде. Сол ғибадаттарды өтеуде облы-сымызда осы қайырымдылық қордың молаюына, өздері үшін және қарамағындағы мұсыл-мандардың «Зекет» парызын өтеп жүрген Айтжан Есенгелди-

нов, «Москалев» жеке шаруашы-лық серіктестігінің жетекшісі Зейнолла Жанбуршин, Серік Нұрханов, Орал Таңжарықов, Өмірзақ Ихтиляпов, Амангелді Жалғасов, Алтынбек Байғабелов, Казбек Тлеубаев, Гүлсім Сайпи-лова, Теміржан Төлеубаев, Муа-фик Мустафин, Молдаш Сайлау-бай, жаста болса Аллаһ дегенде ішетін асын жерге қоятын Н.А-рынғазиевтердің есімдерін атап өткенді жөн көрдік.

Басқа дін өкілдері болса да, қарамағындағы мұсылман аза-маттарының «Зекет» парызын өтеген «Алтынсарин» акцио-нерлік қоғамының директоры Б.Князевтің азаматтығына ри-зашылығымызды білдіреміз. Сонымен қатар В.Денисенко, О.Дергачевалардың да өнегелі істері өзгелерге ғибрат.

Құдайға шүкір, жүрегінде имандылығы бар, ата-ана тәр-биесін көрген, Аллаһ тағала-ның ризашылығына бөленген азаматтар осы қорға 2 жылда облыс бойынша 9,3 млн тенге және 3 мал түсіріп, жамағат ри-зашылығына бөленуде.

Осы қаражатқа 13 ауылдық мешіт имамдарына жалақы беру мәселесі шешіліп, діни оқудағы балаларға 3 шәкіртақы тағайын-далғанын айта кеткен жөн.

Биылдың өзінде мешіттерді ұстауға көмек ретінде «Моска-лев» жеке шаруашылық серік-тестігінің жетекшісі Зейнолла Жанбуршин қаржылай деме-ушілік етті.

Бұл азамат былтыр да осы қорға 1 млн. теңге аударған бо-латын. Сонымен қатар «Зекет» қорының ықыласымен қаладағы тастанды балалар үйіне қайы-рымдылық жасалып, «Мектепке жол» акция аясында екі жылда 200-ден астам оқушы балалар оқу құралдарымен қамтамасыз етілді.

Осынау қордың тікелей ат салысуымен «Жеңіс» күніне ар-налған «Ұрпақтар кездесуі» кеші ойдағыдай өтті. Бұл басқосуға соғыс және еңбек ардагерлері, жетім және мүгедек балалар интернаттарының тәрбиеле-нушілері, басқа дін, ұлт өкілдері шақырылды. Осындай шаралар облыстың барлық мешіттерінде атқарылуда. Жиналған қордан

осындай қайырымдылық шара-лар жалғаса бермек.

Биыл мамыр айының соңында қалалық Балалар шығармашылық мектебінде Қазақстан Қажылар Қауымда-стығы мен облыстық Марал ишан мешітінің және «Зекет» қорының ұйымдас тыруымен «Дін және дәстүр» атты рухани танымдық кеш өткізілді.

Осы танымдық кеште Қа-зақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти «Дін және дәстүр» атты кітаптың авторы Ержан қажы Маямеров тебірене сөз сөйледі.

Осы басқосуға арнайы шақырылған Алматы, Астанадан келген Қазақстан қажылар қа-уымдастығының төрағасы Еркін Дуанаев, оның орынбасары, ға-лым Мұрат Мынбаев, әйелдер мен қыздар арасында діни жұмыс жүргізу бөлімінің меңге-рушісі Баян Ахметованың және Қызылордалық әнші-компо-зитор Әлмұрза қажы Ноғайба-евтардың уағыздары халық көңілінен шықты.

Осы кеште жерлесіміз, Қазақстанның еңбек сіңірген қызметкері, композитор Қалы-

бек Деріпсалдиннің, жас әнші Әуезхан Нұрымдардың әндерін жұртшылық өте жылы қабылда-ды.

Кешті еңбек сіңірген әртіс Ақжол Мейірбеков шеберлікпен жүргізді. Сондай-ақ белгілі ақын Ақылбек Шаяхметов өзінің дін тақырыбына жазылған өлеңін оқыды.

Рамазан айының да Алла-ның рахымы мен мейірімі тү-сетін қасиетті ай екенін естен шығармайық, бауырлар!

Бұл айда жасалған игі жақсы-лықтардың сауабының өсетіні де белгілі. Сол себепті де, бизнес те жүрген азаматтарға, қолдарын-дағы азық-түлік тауарларының бағаларын мүмкіндігінше төмен-детуін сұрап, халыққа жеңілдік жасауға шақырамыз. Діндес бауырларымызға және «Зекет» ғибадатын өтеу парыз екенін де ескерткім келеді.

Кейінгі кездерде ойын-той-ларды ішкіліксіз өткізе бастаған ағайындарға айтар алғысымыз да шексіз.

Ж. Ғайсин, ҚМДБ-ның «Зекет» қорының Қостанай облысындағы өкілі

ҚАЙЫРЫМДЫЛЫҚ – ІЗГІ ҚАСИЕТ

Кең болсаң, кем болмайсыңҚостанай облысындағы «Зекет» қорының игі жұмыстары хақында

Өнеге көрсеттіӨткен жылдардан бері облыстық Марал ишан мешітінің жа-

нындағы арнайы орнатылған орында Рамазан айында ел басқа-рып жүрген азаматтар ауызашар беруі дәстүрге айналды.

Биылғы оразаның алғашқы күні облыс басшысы Нұралы Сәдуа қасов аталған жерде өз отбасының атынан дастархан жайып, көптеген кісілердің сауабын алды. Ақсақалдардың алғы-сына бөленді.

Содан бұл игі бастаманы Қостанай қаласының әкімі Ахмедбек Ахметжанов жалғастырды.

Енді отыз күн бойы оразада өңірдегі есімдері көпке белгілі мұсылман бауырларымыз ауызашар бермек.

Оларға тек Алланың нұры жауа берсін демекпіз.

Құран – хатым түсірілудеҚостанай облыстық Марал ишан мешітінде үстіміздегі жылғы

оразаның алғашқы күнінен бастап тарауих намазы кезінде Құран-Хатым түсіріліп жатыр.

Отыз күн бойы мұсылман бауырларымызға Тәжікстан азаматы, қари Мухаммад Иқбал Құранның 114 сүресін жатқа оқиды.

Мұндай Құран-хатым Арқалық, Рудный қалалары мен Затобол кентінде де түсірілуде.

Сондай-ақ облыстық мешіттегі бір топ қажы апалар оған ерек-ше көңіл бөліп, қыз-келіншектерге өнеге көрсетуде.

Халықтың тыныштығын ойлап

Қостанай облысының бас имамы Асылхан қажы Түсіпбек Рама-зан айының жоғары деңгейде өтуіне көп көңіл бөлуде. Әдептілік сақтау да жан-жақты қарастырылған.

Мәселен, ол облыстық Марал ишан мешітіндегі дауыс күшей-ткіштерді түнде төмендетуге барынша назар аударуда. Бұл жасы келген кісілердің сол мезетте мазасын алмауға бағытталған.

Тек мешіт ішінде ғана ондай құралдар түнде жұмыс істейді. Күндіз бәрі де іске қосылады. Өйткені бұл кезде жұртшылықтың көпшілігі жұмыста болады емес пе.

Арнайы автобус бөлдіМарқұм Мәлік Шаяхметов облыстық Марал ишан мешітінің

нағыз жанашыры болатын.Осы бауырымыздың қайырымдылық мақсатындағы өзгелерге

өнеге боларлық ісін оның інісі «Қостанай автотранс» жауапкер-шілігі шектеулі серіктестігінің басшысы Алик Шаяхметов жалғас-тыруда.

Өзінің салт-дәстүрлеріне аса құрметпен қарайтын азамат ора-за кезінде мешіттен шағын аудандарда тұратын кісілерді тасу үшін арнайы автобус бөлді.

- Алик Шаяхметовке халық дән риза. Қазір күнделікті мешіт жанындағы арнайы орында ауызашарға қатысып, тарауихта болған қарттарды түнде үйлеріне жеткізуде, - дейді облыстың бас имамы Асылхан қажы Түсіпбек.

Шәкірттердің Астанаға саяхаты

Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлының еліміздегі имамдар-дың алдына қойған міндеттерінің бірі халықтың діни сауаттарын көтеру, ұлық дініміз Исламды насихаттау, теріс ағымдарға терең білім арқылы тосқауыл қою екендігі белгілі.

Біздің Рудный қалалық «Нұр» мешітінің ұжымы жыл бойы діни білім алуда өздерін жан-жақты көрсеткен шәкірттерімізді ынталандыруға да жеткілікті көңіл бөліп келеміз.

Осы сөзіміздің жарқын дәлелі ретінде киелі орында жақсы қырларымен танылған Бауыржан Ибраев және Нұркен Шаха-нов Елордамыз Астанаға қысқа мерзімді саяхатқа жібердік. Бұл қамқорлық оларды қаттандырғандығы даусыз.

Олар осы сапарларында Астана шаһарындағы еліміздегі ең көрнекті «Әзірет Сұлтан» мешіті мен «Астана медресесінде» бо-лып көп жайды көзбен көріп, көңілге түйді.

Қазіргі таңда аталмыш мешітте жазғы сауат ашу курсы барын-ша жанданды. Онда 30 бала діни тәлім-тәрбие алуда.Шәкірттерге курс барында күніне үш мезгіл тамақ беріледі.Салауатты өмір салтын насихаттау мақсатында түрлі спорт ойындары ұйымдас-тырылады.

Тікелей эфирге шықтыҚостанай облыстық Марал ишан мешітінің ұжымы қасиетті

Рамазан айының мәні мен мәнісін халыққа ұғындыруда тындырып жатқан жұмыстары өнеге боларлықтай.

Соның бір нақты дәлелі ретінде жақында наиб имам, білімді азамат Ғалымжан Маханбет «Қазақстан-Қостанай» телеарнасында болып, тікелей эфирге шықты.

Ол Рамазан айының ерекше орнына кеңінен тоқталды. Қой-ылған сұрақтарға нақты жауап берді.

(Соңы. Басы 7-ші бетте)

Тұңғыштары Татьяна - облыс орталығындағы 70 жылға жуық тарихы бар ең байырғы оқу орны Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының түлегі.

Одан кейінгі Ольга Мәскеу-дегі Плеханов атындағы ха-лық шаруашылығы институ-тын аяқтады. Бұл перзенттері қазіргі таңда Санкт-Петербург шаһарында тұрады. Ата-анала-рының ардақ тұтатын қос қар-лығаштары бұларды ұмытпай хабарласып, түрлі мерекелер-де шынайы лебіздерін білдіріп жатады.

Ол өзінің бір әңгімесінде осы қыздарынан үш немересі бар екендігін, жұбайы екеуінің көз қуанышы да, өмірлерінің сәні болып отырғандығын ерекше мақтанышпен айтып қалды.

Филармония - нағыз өнер ордасы. 1944 жылы, яғни Ұлты Отан соғысы жүріп жатқан кез-де құрылған ұжым бүкіл әлемге танылды. Кешегі Кеңес Одағы кезінде бірнеше рет жүлделі орындарға ие болды. Бұған өнер ұжымының мұрағатта-рындағы түрлі грамоталар, мақтау қағаздары, ауыспалы вымпельдер айғақ.

Владимир Васильевич

өзінің сөзінде өткен уақытта бірге қызмет атқарған әріптес-тері, яғни Қазақстан Респуб-ликасының еңбек сіңірген әртістері Рақымжан Қасымов, Балжан Жүсіпбеков, Александр Калугин және басқа да тұлға-ларды атап өтті.

Сондай-ақ өзі сонау бір жылдары қызметке қабыл-даған Гүлбану Абдулина, Гүл-нәр Үсенова, ерлі-зайыпты Қа-дыр және Майра Қаржауовтар және басқа да аса дарынды жастарға ерекше тоқталды. Сондай-ақ толыққанды қазақ оркестрі дүниеге келіп, оған белгілі домбырашы, Қазақстан Республикасының еңбек сіңір-

ген қайраткері Назымбек Мол-дахметов басшылық ететіндігін де білдірді.

Өнер қайраткерінің ең-бегі де жоғары бағаланды. Қазақстан Республикасы-ның еңбек сіңірген мәдениет қайраткері атанды. Қостанай қаласының құрметті азаматы, облыс әкімінің сыйлығының лауреаты. Бұл күндері облысы-мызға кеңінен танымал «Ивол-га-Холдинг» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Бас дирек-торының мәдениет жөніндегі орынбасары ретінде өздеріне қарайтын он төрт клубтың жұмысын жандандыруға айтар-лықтай үлесін қосуда.

Қазақ өнерін ғұмыр бойы насихаттады

КОСТАНАЙНАШ 11Вторник, 22 июля 2014 г.

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛ

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон приемной редактора 54-27-53, факс 54-27-53

ТОО «Газета «Наш Костанай»Регистрационное свидетельство № 12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министерством

культуры и информации Республики Казахстан. Собственник: ТОО «Газета «Наш Костанай». Издается с августа 1990 г. при поддержке аки-

ма города.Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.Директор - гл. редактор: Елена НИКИТЕНКО.

Заместитель главного редактора: Оразалы Жаксанов. Тел. (54-62-46).

Шеф-редактор: Наталья Королева. Тел. (54-37-58).

Ответсекретарь: Ирина Востротина. Тел. (54-37-58).

Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-85), Валерия Вахненко (54-62-75), Александр Кузь-мичев (54-62-46), Зульфия Набиева (54-62-75), Зарина Утенова (54-05-75), Айжан Утевова (54-05-75).

Фотокорреспонденты: Олег Яблочкин, Мак-сим Фролов (54-64-85).

Рекламный отдел: тел. 54-03-01.Дежурный редактор: Александр Кузьмичев.Газета набрана и сверстана в компьютерном

центре «НК»: Виталий Клец, Индира Казиханова.Корректор: Виктория Богдан. Тел. 54-69-71.Печать офсетная. Газета отпечатана в

ТОО «Костанайский Дом печати», г. Коста-най, ул. Майлина, 2/3.

Объем - 2,5 печатных листа.Тираж номера - 2850. Подписной индекс: К-315. Заказ №1156.При перепечатке ссылка на «НК» обязательна.

Мнение авторов публикаций может не совпадать с точкой зрения редакции.

® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объяв-лений несет рекламодатель.

gazeta@top-news.kz

ПоправкаВ №54 от 15 июля 2014 г. в статье «Нет алкоголя, нет проблем» во втором абзаце следует

читать: «13 июля вступил закон...».

Жеке сот орындаушысымен А.Джангабулов тый-ым салынған мүлік сатылады.

ЛОТ №1. К-701 м/н. 760 T PAR 1993 ж.ш., №9300746, бастапқы құны 1 172 948 теңге. Сауда-саттық 2014 жылдың тамыз айының 1-ші жұлдызында сағат 10.00-ге белгіленген. Сауда-саттықтың өткізу әдісі ағылшындық.

ЛОТ №2. К-701, м/н. 766 T PAR, 1991 ж.ш., №9113398, бастапқы құны 1 153 863 теңге. Сауда-саттық 2014 жылдың тамыз айының 1-ші жұлдызында сағат 10.30-ға белгіленген. Сауда-саттықтың өткізу әдісі ағылшындық.

ЛОТ №3. Өндірістік аймақ ғимараты және онымен байланысты уақытша мерзімді жер пайдалану (жал-дау) құқығы. Қостанай облысы, Науырзым ауданы, Қарамеңді селосы, Победа көшесі, 11, мекен-жайы бой-ынша орналасқан. Бастапқы құны 21 101 000 теңге. Сауда-саттық 2014 жылдың тамыз айының 1-ші жұлдызында сағат 11.00-ге белгіленген. Сауда-саттықтың өткізу әдісі голландық.

ЛОТ №4. 3 бөлмелі пәтер. Қостанай облысы, Қостанай қаласы, Уральский көшесі, 2 А үй, 44 пәтер, мекен-жайы бойынша орналасқан бастапқы құны 7 478 203 теңге. Сауда-саттық 2014 жылдың тамыз айының 1-ші жұлдызында сағат 11.30-ға белгіленген. Сауда-саттықтың өткізу әдісі ағылшындық.

ЛОТ №5 4 бөлмелі пәтер Қостанай облысы, Рудный қаласы, Восточная көшесі, 7-ші үй, 18 пәтер мекен-жайы бойынша орналасқан бастапқы құны 5 160 485 теңге. Сауда-саттық 2014 жылдың тамыз айының 1-ші жұлдызында сағат 12.00-ге белгіленген. Сауда-саттықтың өткізу әдісі ағылшындық.

ЛОТ №6 5 бөлмелі пәтердің 1/3 бөлігі, жерінің аумағы 21,72 ш.м. Қостанай облысы, Федоровка ауданы, Перво-майская көшесі, 30 «А» үй, 2 пәтермекен-жайы бойын-ша орналасқан бастапқы құны 4 237 350 теңге. Сауда-саттық 2014 жылдың тамыз айының 1-ші жұлдызында сағат 12.30-ға белгіленген. Сауда-саттықтың жүргізу әдісі голландық.

ЛОТ №7 2 бөлмелі пәтердің 1/3 бөлігі. Қостанай об-лысы, Қостанай қаласы, Текстильщиков көшесі, 21 үй, 55 пәтер, мекен-жайы бойынша орналасқан. Бастапқы құны 1 874 666 теңге. Сауда-саттық 2014 жылдың тамыз айының 1-ші жұлдызында сағат 13.00-ге белгіленген. Сауда-саттықтың жүргізу әдісі ағылшындық.

Сауда-саттыққа қатысу үшін мүліктің бастапқы құнының 5%-ын №KZ34319М010004740763 есеп шо-тына, АО «БТА Банк», АҚ-ның ЖСН 390810691181, СТН 391700078059, БСК ABKZKZKX аударуыңыз қажет. Өтінімдер Костанай қаласы, Хакімжанова көшесі 7, 308 каб, мекен-жайы бойынша күнделікті сағ. 10.00-ден 18.00-ге дейін 2014ж. шілде айының 31-не дейін қабылданады. Аукционға түскен мүлік түрімен танысу тәртібі 8 7142 558186 телефоны және 87754359018 ұялы телефонына хабарласу арқылы жүзеге асырылады.

Частным судебным исполнителем Джангабуловым А.М. проводятся торги арестованного имущества.

ЛОТ №1 «К-701», 1993 года выпуска, гос.номер 760 T PAR, заводской №9300746 со стартовой стоимостью 1 172 948 тенге.

Метод проведения торгов - английский. Торги назна-чены на 1 августа 2014 года в 10.00.

ЛОТ № 2. «К-701», 1991 года выпуска, гос.номер 766 T PAR, заводской № 9113398 со стартовой стоимостью 1 153 863 тенге.

Метод проведения торгов - английский. Торги назна-чены на 1 августа 2014 года в 10.30.

ЛОТ №3. Здание производственной зоны и связное с ним право временного возмездного долгосрочного землепользования (аренды) с прилегающим земельным участком, кадастровый номер 12-186-001-344, располо-женный по адресу: Костанайская область, Наурзумский район, с.Караменды, ул.Победы, 11 со стартовой стоимо-стью 21 101 000 тенге.

Метод проведения торгов - голландский. Торги на-значены на 1 августа 2014 года в 11.00.

ЛОТ №4. 3-комнатная квартира общей площадью 57,7 кв.м, жилой площадью 37,9 кв.м, расположенная по адресу: г.Костанай, ул.Уральская, дом 2А, кв.44 со стар-товой стоимостью 7 478 203 (семь миллионов четыреста семьдесят восемь тысяч двести три) тенге.

Метод проведения торгов - английский. Торги назна-чены на 1 августа 2014 года в 11.30.

ЛОТ №5. 4-комнатная квартира общей площадью 61,4 кв.м, жилой площадью 46,1 кв.м, расположенная по адресу: г.Рудный ул.Восточная, 7, кв.18, со стартовой сто-имостью 5 160 485 тенге. Метод проведения торгов – ан-глийский. Торги назначены на 1 августа 2014 года в 12.00.

ЛОТ №6 1/3 доля в пятикомнатном доме общей площадью 106 кв.м, расположенного в п.Федоровка ул.Первомайская, 30А, кв.2 с прилегающим земельным участком 21,72 сотки со стартовой стоимостью 4 237 350 тенге.

Метод проведения торгов - голландский. Торги на-значены на 1 августа 2014 года в 12.30.

ЛОТ №7 1/3 доля в 2-комнатной квартире общей пло-щадью 44,2 кв.м, жилой площадью 30,5 кв.м, расположен-ной по адресу: г.Костанай, ул.Текстильщиков, д.21, кв.55 со стартовой стоимостью 1 874 666 тенге.

Метод проведения торгов - английский. Торги назна-чены на 1 августа 2014 года в 13.00.

Для участия в торгах необходимо внести 5% от стартовой стоимости имущества на расчетный счет №KZ34319М010004740763, РНН 390810691181 в АО «БТА Банк», РНН 391700078059, БИК ABKZKZKX. Заявки при-нимаются по адресу: г.Костанай, ул.Хакимжановой, 7, каб.308 с 10.00 до 18.00, ежедневно до 31.07.2014г.

Порядок ознакомления с предметом аукциона воз-можно узнать, связавшись по телефонам: 8 (7142) 55-81-86, сот. 87754359018.

Телефон доверия уполномоченного органа 8 (7142) 39-21-22.

Қостанай облысы Қостанай қаласы әкімдігініңҚАУЛЫСЫ

Қостанай қ., №1807 2014 жыл 21.07.Мемлекет мұқтажы үшін алып

қоюға байланысты, жер учаскені мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталуы туралы

«Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 31-бабына, Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 18-бабы 2-тармақшасына, 52-бабы, 81-бабы 2-тармағы 2-тармақшасына, 84-бабы 2-тармағы 5-тармақшасына, 85, 96-баптарына және «Мемлекеттік мүлік туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабы 19, 20, 21-тармақшасына және 6-бөліміне сәйкес, «Қолжетімді тұрғын үй-2020» бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 21 маусымдағы №821 қаулысын іске асыру шегінде тұрғын үй салу мақсатында, Қостанай қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Арестанов Талгат Жумагалиевичқа жеке меншік құқығында тиесілі 2009 жылғы 25 мамырдағы жер учаскесін жалдау туралы шартына сәйкес Қостанай қ., Киевская көш., кадастырлық нөмірі 12-193-002-1642 алаңы 0,2075 га жер учаскенің мемлекет мұқтажы үшін жер учаскені алып қоюға байланысты жер учаскені мәжбүрлеп иеліктен шығаруы ба-сталсын.

2. Жер учаскелерді мәжбүрлеп иеліктен шығару жөніндегі уәкілетті органдар болып «Қостанай қаласы әкімдігінің тұрғын үй – коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және авто-мобиль жолдары бөлімі» ММ және «Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» ММ анықталсын.

3. «Қостанай қаласы әкімдігінің тұрғын үй – коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі» ММ жер учаскелердің мен жер учаскелердегі жылжы-майтын мүліктің құнын, сондай-ақ шығындарды өтеуге жата-тын мөлшерді анықтау үшін қажетті іс-шараларды жүргізсін.

4. «Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» ММ осы қаулы қабылданған кезден бастап үш жұмыс күнінің ішінде жергілікті бұқаралық ақпарат құралдарында жария-ласын;

5. Уәкілетті органдар:1) осы қаулы ресми жариялғаннан кезден бастап үш күннің

ішінде мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерді алып қоюға

байланысты, жер учаскелерді сатып алу туралы шарттың жо-басы, мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерді алып қоюға байланысты, жер учаскесінің меншік иесіне жер учаскелерін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы жазбаша хабарламаны міндетті түрде алатындай етіп, пошта арқылы жіберсін;

2) жер учаскелерді мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскелерді мәжбүрлеп иеліктен шығару ту-ралы хабарламаны заңдық талап ретінде әділет органдарында тіркесін;

6. «Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» ММ меншік иесі мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерді алып қоюға байланысты жер учаскелерді мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабарламаны алғаннан кейін екі ай мерзім ішінде мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерді алып қоюға байланысты жер учаскелерді немесе өзге де жылжымайтын мүлікті сатып алу туралы шарттардың жобасын Қостанай қаласы Мәслихатына жолдасын.

7. «Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» ММ «Қостанай қаласы әкімдігінің тұрғын үй – коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі» ММ бірге мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерді алып қоюға байланысты, жер учаскелерді сатып алу туралы шарттарды жасасын.

8. Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскесін алып қоюға байла-нысты, жер учаскелерді мәжбүрлеп иеліктен шығаруды меншік иесі мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерді алып қоюға бай-ланысты жер учаскелерді мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы жазбаша хабарламаны алған сәттен бастап бір жыл ішінде жүзеге асырылсын, бірақ осы қаулыны ресми жарияланған күнінен үш айдан бұрын емес.

9. Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерді алып қоюға байланысты шығындарды қаржыландыру жергілікті бюджет қаражаты есебінен жүргізілсін.

10. Келісу рәсімдерді жүзеге асыру үшін жер учаскесі меншік иесінің өтініш жасау орны – «Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» ММ Қостанай қ., Амангелді көш., 93 А, 219 кабинет болып белгіленсін.

11. Осы қаулының орындалуын бақылау Қостанай қаласы әкімінің орынбасары М.Ж. Қалиевқа жүктелсін.

Қостанай қаласының әкімі А. АХМЕТЖАНОВ

П О С Т А Н О В Л Е Н И ЕАкимата города Костаная Костанайской области

г. Костанай №1807 от 21. 07. 2014 годаО начале принудительного отчуждения земельного

участка, в связи с изъятием для государственных нужд В соответствии со статьей 31 Закона Республики Казахстан

«О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан», подпунктом 2 статьи 18, подпунктом 2 пункта 2 статьи 81, подпунктом 5 пункта 2 статьи 84, статьями 85, 96 Земельного Кодекса Республики Казахстан, подпунктами 19, 20, 21 статьи 18 и главой 6 Закона Республики Казахстан «О государственном имуществе», в целях строительства жилья в рамках реализации постановления Правительства Республики Казахстан № 821 от 21 июня 2012 года «Об утверждении Про-граммы «Доступное жилье – 2020», акимат города Костаная ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Начать принудительное отчуждение земельного участка площадью 0,2075 га с кадастровым номером 12-193-002-1642 по адресу: г. Костанай, ул. Киевская, принадлежащего на праве частной собственности Арестанову Талгату Жумагалиевичу, согласно договору купли-продажи от 25 мая 2009 года, в связи с изъятием для государственных нужд.

2. Определить уполномоченными органами по принуди-тельному отчуждению земельного участка ГУ «Отдел жилищ-но-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог акимата города Костаная» и ГУ «Отдел земельных отношений акимата города Костаная».

3. ГУ «Отдел жилищно-коммунального хозяйства, пасса-жирского транспорта и автомобильных дорог акимата города Костаная» произвести мероприятия, необходимые для опре-деления стоимости земельного участка и недвижимого иму-щества, находящегося на земельном участке, а также размера подлежащих возмещению убытков.

4. ГУ «Отдел земельных отношений акимата города Ко-станая» опубликовать настоящее постановление в местных средствах массовой информации в течение трех рабочих дней с момента его принятия.

5. Уполномоченным органам:1) не позднее трех календарных дней после опубликования

настоящего постановления направить собственнику письмен-ное уведомление о принудительном отчуждении земельного

участка в связи с изъятием земельного участка для государ-ственных нужд, с приложением проекта договора о выкупе земельного участка в связи с изъятием земельного участка для государственных нужд по почте с обязательным получением уведомления о получении почтового отправления;

2) зарегистрировать, как юридическое притязание в ор-ганах юстиции уведомление о принудительном отчуждении земельного участка в связи с изъятием земельного участка для государственных нужд.

6. ГУ «Отдел земельных отношений акимата города Коста-ная» в двухмесячный срок с момента получения собственником уведомления о принудительном отчуждении земельного участ-ка в связи с изъятием земельного участка для государственных нужд направить в Костанайский городской маслихат проект договора о выкупе земельного участка или иного недвижи-мого имущества в связи с изъятием земельного участка для государственных нужд.

7. ГУ «Отдел земельных отношений акимата города Ко-станая» совместно с ГУ «Отдел жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных до-рог акимата города Костаная» заключить договор о выкупе земельного участка в связи с изъятием земельного участка для государственных нужд.

8. Принудительное отчуждение земельного участка, в свя-зи с изъятием земельного участка для государственных нужд осуществить в течение одного года с момента получения собственником уведомления о принудительном отчуждении земельного участка в связи с изъятием земельного участка для государственных нужд, но не раннее трех месяцев с даты официального опубликования настоящего постановления.

9. Финансирование расходов, связанных с изъятием земель-ных участков для государственных нужд, произвести за счет средств местного бюджета.

10. Местом обращения собственника земельного участка для осуществления согласительных процедур определить г. Коста-най, ул. Амангельды, 93 А, кабинет 219, ГУ «Отдел земельных отношений акимата города Костаная».

11. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя акима города Костаная Калиева М.Ж.

Аким города Костаная А. АХМЕТЖАНОВ

2014 жылғы 21 шілдедегі № 1Комиссия отырысы хаттамасымен бекітілген

«Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» ММ (110000, Қостанай қ., Амангелды көш,. 93 «А») Қостанай қаласында жарнама құрылымдары мен автобус аялдамаларын – уақытша объектілерді орнату және пайдалану үшін мемлекеттік меншіктегі және жер пайдалануға берілмеген жер учаскелерін жалға беру бойынша ҚР Жер кодексінің 43, 48-баптарына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 қарашадағы № 1140 «Жер учаскесін немесе жер учаскесін жалдау құқығын сату жөніндегі сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды) ұйымдастыру және өткізу ережесін бекіту туралы» қаулысына, Қостанай қаласы әкімдігінің 2014 жылғы 11 маусымдағы № 1552 қаулысымен бекітілген Қостанай қаласында жарнама қондырғылары мен автобус аялдамаларын орнатуға мемлекеттік меншіктегі және жер пайдалануға берілмеген жер учаскелерін жалға беру кезінде конкурстық өтінімдерді дайындау және конкурстар өткізу жөніндегі конкурстық құжаттамаға сәйкес, Қостанай қ., Пушкин көш., 98 (кіші мәжіліс залы), мекенжайы бойынша, 2014 жылдың «22» тамызында сағат 11:00 өтетін конкурстың өткізілуі туралы хабарлайды.

Лот №

Жер учаскенің орналасқан жері Жер учаскенің алаңы

(га)

Жалдау мерзімі

Жер учаскенің нысаналы мақсаты

1) 1) Абай даңғ., (Рудный трассасы)2) Абай даңғ., (балалар емханасы ауданы);3) Абай даңғ. – Карбышев көш.4) Абай даңғ., (Тарлан автожиынына қарсы);5) Таран көш., («Қазақтелеком» аялдамасы, оң жағы)

0,00150,00150,00150,00010,0012

4 жыл 11 ай уақытша өтеулі қысқа мерзімді жер пайдалану мерзіміне құқығы

Жарнамалық құрылым - уақытша объектіні орнату және пайдалану үшін

Аялдама пункті - уақытша объектіні орнату және пайдалану үшін

2) 1) Абай даңғ., 252) Абай даңғ., - Генерал Арыстанбеков көш.3) Абай даңғ., ( Тарлан автожиынына қарсы)4) Абай даңғ., (нариман базары)5) Таран көш., («Қазақтелеком» аялдамасы, тақ жағы)

0,00150,00150,00010,00150,0012

4 жыл 11 ай уақытша өтеулі қысқа мерзімді жер пайдалану мерзіміне құқығы

Жарнамалық құрылым - уақытша объектіні орнату және пайдалану үшін

Аялдама пункті - уақытша объектіні орнату және пайдалану үшін

Жер учаскесін беру шарттары: Міндетті түрде нысаналы мақсатқа сәйкес пайдалану.Конкурс қатысушысы ретінде тіркелу үшін міндетті түрде мынадай мәліметтер болуға тиісті: 1) конкурсқа қатысуға өтінім,

2) жеке тұлғаны куәландыратын құжат, 3) өкілдің өкілеттігін куәландыратын құжат. Заңды тұлғалар қосымша заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәліктің нотариалды куәландырылған көшірмесін ұсынады. Жер учаскелерін пайдалану бойынша конкурстық өтінімдер бөлек конвертке салынып, Қостанай қ., Амангелді көш., 93 «А», 2 қабат, 212 каб., мекенжайы бой-ынша орналасқан «Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» ММ ұсынылады. Жер учаскелерін пайдалану бойынша конкурстық өтінімдер мен ұсыныстарды беруінің соңғы мерзімі 2014 жылдың 19 тамызы сағат 11:00 дейін. Конверттер 2014 жылдың 22 тамызында өтетін комиссия отырысында Қостанай қ., Пушкин көш., 98 (кіші мәжіліс залы), қала әкімдігі ғимараты мекенжайы бойынша сағат 11:00 ашылады. Конкурстық құжаттар, соның ішінде конкурсқа қатысу үшін өтінім 2014 жылғы 10 шілдедегі «Наш Костанай» газетінде жарияланған. Конкурстық құжаттар жиынтығын Қостанай қ., Амангелды көш., 93 «А», 2 қабат, 212 каб. мекен-жайы бойынша сағат 9:00-ден сағат 18:00 дейін 2014 жылдың 19 тамыз күні сағат 11:00 дейін алуға болады. Конкурстық құжаттама пакетіне сұраным жазбаша түрде Қостанай қ., Амангелды көш., 93 «А», 2 қабат, 212 каб. мекенжайы бойынша, факс 575744 жіберуге болады. Анықтама үшін телефоны 8 (7142)544748.

Утвержден протоколом заседания комиссии №1 от 21 июля 2014 года

ГУ «Отдел земельных отношений акимата города Костаная» (110000, г. Костанай, ул. Амангельды, 93 «А») объявляет о проведении конкурса по предоставлению в аренду земельных участков, находящихся в государственной собственности и не предоставленных в землепользование для размещения и эксплуатации временных объектов - рекламных конструкций и автобусных остановок в городе Костанае в соответствии со ст. 43, 48 Земельного Кодекса Республики Казахстан, постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 ноября 2003 года №1140 «Об утверждении Правил организации и проведения торгов (конкурсов, аукционов) по продаже земельного участка или права аренда земельного участка», конкурсной документацией по подготовке конкурсных заявок и проведению конкурса при предоставлении в аренду земельных участков, находящихся в государственной собственности и не предоставленных в землепользование, под установку рекламных установок и автобусных остановок в городе Костанай, утверж-денной постановлением акимата города Костаная от 11 июня 2014 года №1522, который состоится «22» августа 2014 года в 11:00 часов (по местному времени) по адресу: г. Костанай, ул. Пушкина, 98 (малый зал).

№ ло-та

Местоположение земельного участка Площадь земельного участка (га)

Срок аренды Целевое назначение земель-ного участка

1) 1)пр. Абая (Рудненская трасса)2) пр. Абая (район детской поликлиники);3) пр. Абая-ул. Карбышева4) пр. Абая (напротив автокомплекса Тарлан);5) ул. Тарана (остановка «Казахтелеком», четная сторона)

0,00150,00150,00150,00010,0012

Право временного возмездного кратко-срочного землеполь-зования сроком на 4 года 11 месяцев

Для размещения и эксплуатации временного объекта - рекламной конструкции

Для размещения и эксплуатации временного объекта - остановоч-ного пункта

2) 1) пр. Абая ,252) пр. Абая-ул. Генерала Арстанбекова3) пр. Абая (напротив автокомплекса Тарлан)4) пр. Абая (наримановский рынок)4) ул. Тарана (остановка «Казахтелеком», нечетная сторона)

0,00150,00150,00010,00150,0012

Право временного возмездного кратко-срочного землеполь-зования сроком на 4 года 11 месяцев

Для размещения и эксплуатации временного объекта - рекламной конструкции

Для размещения и эксплуатации временного объекта - остановоч-ного пункта

Условия предоставления земельного участка: Обязательное использование в соответствии с целевым назначением.Для регистрации в качестве участника конкурса необходимо предоставить 1) заявку на участие в конкурсе, 2) документ, удосто-

веряющий личность, 3) документ, удостоверяющий полномочия представителя. Юридические лица дополнительно представляют нотариально заверенную копию свидетельства о регистрации (перерегистрации) юридического лица. Конкурсные заявки по использованию земельного участка, запечатанные в отдельном конверте, предоставляются в ГУ «Отдел земельных отношений акимата города Костаная», по адресу: г. Костанай, ул. Амангельды, 93 «А», 2 этаж, 212 каб. Окончательный срок предоставления конкурсных заявок и предложений по использованию земельных участков до 11:00 часов 19 августа 2014 года. Конверты будут вскрываться на заседании комиссии в 11:00 часов 22 августа 2014 года по адресу г. Костанай, ул. Пушкина, 98 (малый зал), здание городского акимата. Конкурсная документация, в том числе заявка на участие в конкурсе, опубликована в Газете «Наш Костанай» от 10 июля 2014 года. Пакет конкурсной документации можно получить с 9:00 до 18:00 часов до 11:00 часов 19 августа 2014 года по адресу: г. Костанай, ул. Амангельды, 93 «А», 2 этаж, 212 каб. Запросы на пакет конкурсной документации высылать в письменной форме по адресу г. Костанай, ул. Амангельды, 93 «А», 2 этаж, 212 каб, на факс 575744. Телефон/факс для справок 8 (7142)544748.

РАЗМЕЩЕНИЕ РЕКЛАМЫ Адрес: пр. Аль-Фараби, 90

(1 этаж, левое крыло - рекламный отдел).

Тел. 8 (7142) 54-03-01

ПОДПИСКАТел. 8 (7142) 53-39-13

КОСТАНАЙНАШ12Вторник, 22 июля 2014 г.

ЗДРАВСТВУЙТЕ

Ежедневно в мире миллионы людей заражаются половыми инфекциями. Но что еще более опасно, эти болезни увеличивают риск заболевания ВИЧ.

Самое действенное сред-ство защиты от ИППП – это отсрочка начала сексуаль-ных отношений или воздер-жание до более подходя-щего возраста, сохранение верности половому парт-неру и использование спецконтрацептивов. Но! Презерватив снижает риск заражения ИППП/ВИЧ, однако не дает стопроцент-ной гарантии. Важно также недопущение контакта с прочими биологическими

жидкостями организма сексуального партнера, в том числе влагалищными выделениями, кровью. Пе-речень половых инфекций сегодня насчитывает более двух десятков заболеваний различной природы. Неко-торые из них вызываются бактериями – такие как сифилис, гонорея, дру-гие – вирусами - герпес, СПИД, папилломатоз, про-стейшими – трихомониаз, и грибами - кандидоз. При половых контактах могут передаваться и паразитар-ные заболевания кожи – че-сотка, педикулез. Лучший «щит» от этих «неприятно-стей» – ответственное от-ношение к здоровью.

В группу риска в первую

очередь попадают подрост-ки, не располагающие до-статочными знаниями об интимной стороне жизни. В период взросления они часто полагают, что са-мым простым способом достижения статуса взрос-лых является вступление в половые отношения, и ради самоутверждения, и удовлетворения собствен-ного любопытства молодые люди часто идут на экс-перименты в сексе. Как итог - нежелательная бере-менность, ИППП и ВИЧ/СПИД.

Многие люди с ИППП не обращаются за меди-цинской помощью. Первая причина - бессимптомное течение заболевания, дру-

гая - существование стигмы в отношении людей с по-добными заболеваниями. Ведь бытует мнение, что только аморальные люди могут заразиться ИППП. В то время как любой муж-чина или женщина, незави-симо от возраста, расы, эт-нической принадлежности или уровня благосостояния, может заразиться половой инфекцией. Первыми при-знаками заболевания, как правило, являются выде-ления из половых путей, язвочки, покраснения, пу-зырьки. Микротрещины на коже или слизистой оболочке половых орга-нов, зуд или жжение во время мочеиспускания или полового контакта.

Часто заболевание ничем не проявляется, и человек не подозревает о наличии у него инфекции, но, тем не менее, он может зараз-ить своих половых партне-ров. Нередки случаи, когда «сосуществуют» несколько инфекций, что изменяет характер жалоб и клиниче-ские проявления. Поэтому без проведения полного ла-бораторного обследования точная постановка диагно-за и правильное назначе-ние терапии невозможны. При выявлении ИППП или возникновения недомо-ганий у одного полового партнера, необходимо при-влекать к обследованию и лечению всех лиц, бывших с ним в сексуальном кон-

такте. Также необходимо помнить, что возможна внутриутробная передача некоторых ИППП от мате-ри к плоду, возникновение осложнений беременности или заражение ребенка при прохождении его по родо-вым путям.

И последнее. При ИППП не происходит самоизлече-ния, а исчезновение неко-торых симптомов может являться переходом забо-левания в скрытую форму. Поэтому чем раньше по-ставлен диагноз и начато лечение, тем больше шан-сов вылечиться и не полу-чить осложнений.

Анастасия ХУСАИНОВА, психолог

В течение месяца, по 2 июля, в республике проходил месячник по борьбе с наркоманией и незаконным оборотом наркотиков.

Он был приурочен к Международному дню борьбы с наркоманией. Но его трудно назвать особой датой. Скорее, это день со-лидарности людей, посвя-тивших свою жизнь борьбе с распространением этого бедствия на планете, и об-щества, понимающего всю серьезность данной про-блемы.

Целью акции являлся призыв людей к созданию благоприятных психоло-гических и социальных условий для подростков и молодежи. Среды, способ-ствующей формированию ответственной и серьез-ной личности, и бережно относящейся к своему здоровью. Также в ходе мероприятия проводилась работа, направленная на формирование негативно-

го отношения населения к наркотикам. Так, в городе можно было увидеть пла-каты с лозунгом «Пусть здоровый образ жизни ста-нет твоим наркотиком!», а специалисты ЗОЖ расска-зывали о привитии навы-ков отказа от употребления психоактивных веществ. Объясняли, как не стать жертвой наркомании, чита-ли лекции, организовывали семинары, беседы с роди-телями, педагогическими коллективами, выступле-ния в СМИ. Проводили анкетирования, чтобы вы-яснить уровень информи-рованности населения о вреде психоактивных ве-ществ. Одним из важных моментов профилактики наркомании является наце-ленность мероприятий на детей школьного возраста.

По официальным дан-ным на 1 апреля 2014 года, в Рудном на учете состоят 627 наркоманов, из них 94 женщин, 11 подростков.

Тамара ПРОКОПОВА, психолог Рудненского

отдела «КОЦПФЗОЖ»

По статистике только 2 процента наркозависимых излечиваются, остальные 98 погибают. И это, в основном, молодые люди.

Употребление наркоти-ков находится на 6 месте в списке самых распростра-ненных причин смерти лиц в возрасте 15-49 лет в мире. На сегодняшний день в Казахстане ситуация в от-ношении распространения

и употребления психотроп-ных веществ становится ре-альной угрозой, особенно для детей и подростков. Наркологическая заболе-ваемость в РК, связанная с употреблением психо-активных веществ, в 2012 году составила 30,1 на 100 тыс. населения. К слову, среди молодежи выявляе-мость в 2,2 раза выше.

Тамара ПРОКОПОВА, психолог Рудненского

отдела «КОЦПФЗОЖ»

О ВАЖНОМ

ИППП, или «стыдная» болезнь

АКЦИЯ

Скажи «НЕТ»!

К СВЕДЕНИЮ

Яд в вашей крови

По данным Всемирной организации здравоохранения (ВОЗ), сегодня в мире насчитывается около 347 млн больных сахарным диабетом.

И это заболевание яв-ляется одной из наиболее распространенных причин смертности. Сахарный диа-бет осложняет жизнь чело-века, так как у пациента возникают проблемы после употребления той или иной пищи. Но если соблюдать все правила, то и при диабе-те можно питаться полно-ценно, качественно и полу-чать от еды удовольствие.

Правильная диета при ди-абете предполагает, прежде всего, отказ от продуктов с высоким гликемическим индексом, которые прово-цируют выброс большого количества сахара в кровь.

Кроме того, необходимо от-казаться от жирной и слад-кой продукции: конфет, шо-колада, различных тортов и пирожных. Необходимо исключить из пищевого рациона жиры животного происхождения. А вот рас-тительный и рыбий жиры не только допустимы, но и во многом полезны. Сахар в рационе надо заменить на подсластители, лучше нату-ральные.

Для того чтобы понять, что можно есть при диабе-те, а что нет, необходимо проконсультироваться со специалистом-диетологом. Стоит помнить, что подхо-дящий список продуктов составит только врач, ко-торый знает результаты анализов пациента и по-стоянно корректирует его рацион. Кроме того, доктор может постепенно допол-нять список необходимых

и полезных продуктов.Вот лишь некоторые из

них, позволяющие разно-образить рацион больного: алыча, сушеные яблоки, фасоль, топинамбур, кус-кус, горох, чечевица, яч-мень, корни лопуха, листья брусники, масло грецкого ореха, горчичное масло, петрушка, крапива. Как видим, все не такое уж и «скучное». Параллельно лучше ограничить употреб-ление свеклы, халвы, су-хофруктов, гречки, риса, пшена. Совсем исключить из рациона необходимо инжир, хурму, персики, цу-каты, гренки и мёд, потому что у последнего такое же сахароповышающее дей-ствие, как и у сахара.

При этом необходимо помнить, что ограничения в еде, в частности, отказ от сладких фруктов приводит к недостатку в организме

содержащихся в них по-лезных веществ. С едой даже здоровые люди часто получают недостаточное количество питательных веществ, что уж говорить о диабетиках, поэтому стоит обратить внимание на при-ем витаминно-минеральных комплексов, которые преду-преждают развитие ослож-нений, часто сопутствующих заболеванию, мягко коррек-тируют нарушения обмена веществ, восполняют недо-статок витаминов и мине-ральных веществ даже при соблюдении строгой диеты, восстанавливают организм и улучшают состояние после перенесенных заболеваний, а также общее самочувствие человека. Выбрать этот ком-плекс можно после консуль-тации с лечащим доктором.

Рабига НАУКЕНОВАКоллаж

Олега ЯБЛОЧКИНА

Полоса подготовлена при поддержке Костанайского областного центра проблем формирования здорового образа жизни

НАШЕ ЗДОРОВЬЕ

«Нескучное» питание