Ρομά

Οι Ρομά (στον ενικό αριθμό Ρομ), γνωστοί και ως Τσιγγάνοι, Ατσίγγανοι, Αθίγγανοι, Κατσίβελοι, Σίντηδες ή με τον υποτιμητικό χαρακτηρισμό Γύφτοι είναι ένας κατά βάση νομαδικός λαός με ινδική καταγωγή.

Η γλώσσα των Ρομά, η Ρομανί ή "Ρομανές", είναι μία Ινδοευρωπαϊκή γλώσσα που συγγενεύει με τις διάφορες ανάμεικτες γλωσσικές διαλέκτους της Ινδίας. Στις διάφορες περιοχές που κατοικούν Ρομ έχουν διαμορφωθεί πολλές τοπικές διάλεκτοι, επηρεασμένες από τις τοπικές γλώσσες.

Οι Τσιγγάνοι φιλοξενήθηκαν επί αιώνες στην Βυζαντινή αυτοκρατορία, αυτοαποκαλούμενοι Rom (για να δείξουν ότι είναι πολίτες της Ρωμαϊκής χώρας), όπου ανέμειξαν με την ινδογενή γλώσσα τους και πολλές ελληνικές λέξεις.

Υπάρχουν εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν 12 εκατομμύρια Ρομά παγκοσμίως. Στην Ευρώπη, ο πληθυσμός τους υπολογίζεται περίπου στα 8 με 10 εκατομμύρια άτομα,ενώ στην Ελλάδα βρίσκεται ο τρίτος σε αριθμό πληθυσμός Τσιγγάνων στη Δυτική Ευρώπη

Οι Ρομά χαρακτηρίζονται από μεγάλη προσαρμοστικότητα στο θέμα της θρησκείας. Δεν έχουν κάποια δική τους χαρακτηριστική θρησκεία, αλλά υιοθετούν ενίοτε την επικρατούσα θρησκεία κάθε περιοχής κατοικίας τους, όπως και τα έθιμά της.

Στην Ελλάδα διακρίνουμε δύο ομάδες Ρομά: τους μετακινούμενους και τους εγκαταστημένους. Οι πρώτοι συνεχίζουν τη νομαδική ζωή και είναι συνήθως πλανόδιοι έμποροι φρούτων, λαχανικών, μικροεπίπλων και άλλων ειδών οικιακής χρήσης, όπως επίσης και παλαιοπώλες και ρακοσυλλέκτες ή πλανόδιοι οργανοπαίχτες. Οι δεύτεροι κατοικούν συνήθως σε χωράφια ή προσκείμενα εκτός πολεοδομικών συγκροτημάτων. Τα επαγγέλματα που εξασκούν έχουν σχέση συνήθως με το εμπόριο και πολύ πιο σπάνια με εξαρτημένη μισθωτή εργασία.

Η σημαντικότερη γιορτή των Ρομά είναι η γιορτή της Άνοιξης (Εντερλέζι) και γιορτάζεται από 23 Απρίλη μέχρι 1 Μάη σε όλη την Ευρώπη. Έντονο έθιμο όλων των τσιγγάνων είναι να χορεύουν τον Ελληνικό, γυναικείο Χορό, τσιφτετέλι.

vandhmotiko.blogspot.com Σελίδα 1

Βρίσκω και γράφω τι σημαίνουν οι λέξεις ρατσισμός και ξενοφοβία.

Βρίσκω και γράφω διάσημους Ρομά!

Οι Τσιγγάνοι είναι ανεπιθύμητοι τόσο στις παρέες των παιδιών όσο και στην ευρύτερη κοινωνία. Λίγοι είναι όσοι τους αντιμετωπίζουν ανθρώπινα. Χαρακτηριστικά τα αποσπάσματα που ακολουθούν από το βιβλίο της Κλιάφα ( ακολουθεί συζήτηση στην τάξη):

«Τα παιδιά κουράστηκαν να με περιγελούν. “Πάμε να φύγουμε”, είπε το κορίτσι. […] Μόνο ένα μικρό αγόρι, τόσο δα μικρό, δεν έφυγε. Άπλωσε το χέρι του και ψαχούλεψε το δικό μου. “Είσαι στ’ αλήθεια σοκολατένια;” με ρώτησε. Χαμογέλασα. “Από πού ήρθες;” Έδειξα με το κεφάλι μου τον κάμπο. “Από κει πέρα”, είπα. “Και τώρα πού θα πας;” ξαναρώτησε. “Εκεί πέρα” “Θα ξανάρθεις;” Δεν πρόλαβα ν’ απαντήσω. Τη στιγμή εκείνη μια γυναίκα βγήκε απ’ ένα σπίτι. “Μη, μη ζυγώνεις το γυφτάκι, φώναξε. Θα κολλήσεις ψείρες.” Έτρεξε κι άρπαξε το παιδί από το χέρι. Εκείνο τρόμαξε. Έμπηξε τα κλάματα. Μέσα στ’ αναφιλητά του έλεγε και ξανάλεγε: “Είναι σοκολατένια… Είναι σοκολατένια…” 1. Και παρακάτω: « Βρώμα και δυσοσμία έχει φέρει στο συνοικισμό μας ο καταυλισμός των τσιγγάνων που έχουν εγκατασταθεί σε κοινόχρηστη έκταση. Όλοι οι κάτοικοι του συνοικισμού έχουμε αναστατωθεί. Απαιτούμε την άμεση απομάκρυνση των τσιγγάνων. Καλούνται η Δημοτική αρχή και η Αστυνομία ν’ ασχοληθούν με το πρόβλημα και να το λύσουν»2.

Παρακολουθούμε : https://www.youtube.com/watch?v=w1YZrui4-Hg

1. Πώς αισθάνομαι παρακολουθώντας το βίντεο;2. Φαντάζομαι ότι ανήκω στη φυλή των Ρομά. Ποιες συμπεριφορές θα με ενοχλούσαν από τους γύρω μου;3. Ακούω ένα τσιγγάνικο τραγούδι!!! Ποιες εικόνες έρχονται στο μυαλό μου;4. Ζωγραφίζω μια εικόνα από τη ζωή των τσιγγάνων!5. Φτιάχνω φύλλο εργασίας σχετικό με το βίντεο (Κρυπτόλεξο, Σωστό ή Λάθος, Ακροστιχίδα, κ.τ.λ )6. Βρίσκω πληροφορίες, τσιγγάνικα τραγούδια και παραμύθια, θρύλους, πίνακες ζωγραφικής με Ρομά κ. ά.

Κατάλογος μυθιστορημάτων

Κατσαμά, Ελ., Σαν τα χελιδόνια, Αθήνα, Πατάκη 2001.

Κλιάφα, Μ., Ο κόσμος βαριέται να διαβάζει θλιβερές ιστορίες, Αθήνα, Κέδρος 1986.

Σωτηράκου, Π., Το φουστάνι της Κλεοπάτρας, Αθήνα, Πατάκη 2002.

1

2

vandhmotiko.blogspot.com Σελίδα 2