ZHVILLIMI FIZIK, KOGNITIV DHE SOCIAL N MOSHN E MESME
ZHVILLIMI FIZIK, KOGNITIV DHE SOCIAL N MOSHN E MESME-FMIJRIA E
MESME PRFSHIN 6-10,11 VJEZHVILLIMI FIZIK:RRITJA FIZIKE SHT
GRADUALEMESATARISHT KA RRITJE T PESHS 2 KG PR VIT-NDRRIMI I DHMBVE
FYTYRS I JEP PAMJE TJETR-N MOSHN 8 VJE TRURI ARRIN THUAJSE PRMASN E
MATURIMIT. RRITET FREKUENCA E VALVE T TRURIT DHE KJO E BN TRURIN M
AKTIV DHE M T MATURUAR.
ZHVILLIMI MOTORIKRRITJA FIZIKE SJELL ME VETE RRITJE T FORCS DHE
KORDINIMIT.TRUPI KONTROLLOHET M MIRKONTROLLI I MUSKUJVE T MDHENJ M
I FORT SE NDAJ MUSKUJVE T VEGJL (REZULTON ME BUKURSHKRIM
ETJ)PRECIZITETI I KORDINIMIT T MADH MOTORIK (VRAPIM, KRCIM, HEDHJE,
NGARJA E BIIKLETS).DJEMT I KALOJN VAJZAT N SHUMICN E AKTIVITETEVE
FIZIKEN KT MOSHN FILLOJN DIFERENCAT, M VON BHEN M T THELLAKOHA E
REAGIMITKOHA E REAGIMIT PARAQET GJATSIN E KOHS MES PREZENTIMIT T NJ
STIMULI DHE NXITJES S NJ REAGIMI.Stad kognitiv i operacioneve
konkreteNuk preferohet q fmijt t prfshihen n aktivitete q krkojn
koht tepr t shpejt reagimi.Nuk preferohen aktivitete me mosha m t
mdha.
Karakteristikat e stadit operacioneve
konkreteDecentracioni-kalimi prej koncentrimit n nj shtje drejt nj
problematike t re.Kthyeshmria e t menduarit n origjinn e tijAftsia
e konservacionit (t kuptuarit se karakteristikat e objekteve mbeten
t njjta prderisa nuk shtohet ose hiqet dika nga to).Shprehit
klasifikuese (organizimi dhe kategorizimi)Aftsia pr humorEliminimi
i egocentrizmit:1. kuptimi i perspektivave t t tjerveMarrja
parasysh e njerzve t tjer n veprimet e tyreKognicioni social
(kupton role t ndryshme n shoqri dhe pozicionet e tyre)
Zhvillimi i proceseve t prpunimit t informacionitVmendja
(prqndrimi sipr nj problemi me seriozitet dhe prkushtim)Rritet
forca selektiveKujtesa (rritet aftsia pr riprodhim t
informacionit-kodim, prpunim)Rritet prdorimi i teknikave mnemonike
(grupimet)
Stilet kognitiveVarsia nga fusha (influencimi nga informacioni
perceptiv dhe q nuk ka t bj me procesin mendor)Pavarsia nga fusha
(sht aftsia pr t injoruar informacionin q nuk ka t bj me detyrn)N
fmijrin e mesme zhvillohet pavarsia nga fusha dhe arrin t jet m
efikase n adoleshencFmijt e pavarur nga fusha jan m t suksesshm n
msimeImpulsivReflektivKujdes nga prirja pr t vlersuar nxnsit n bazn
e stilit impulsiv
Paaftsia pr t
msuarDyslexiaDisgrafiaDiskalkulaDiskineziaHiperaktivitetiAfazia
Shkaqet:Jan rezultat i zhvillimit t vonuar n moshn parashkollore
(ngatrrimi mes q dhe p ose d dhe b)Vshtirsia n prqndrim, kordinim i
varfr, hutiJan rezultat i disa funksioneve neurologjike (dmtim
minimal i trurit pr arsye t traumave t lindjes, aksident, ose dmtim
organik)Zhvillimi psikosocial n moshn e mesme shkolloreZhvillimi i
konceptit pr vetenVetvlersimiZhvillimi i kognicionit
socialZhvillimi i arsyetimit moralKoncepti i PiazheKoncepti i
Lawrence Kohlberg
Abuzimi fminor n moshn e fmijris s mesmeAbuzim dhe neglizhim
fizik t qllimshm dhe t paqllimshm (plag, lndime, mossigurim
ushqimi, fjetje, strehimi)Abuzim emocional (dm psikologjik ndaj
fmijve, ofendim, izolim, munges e ngrohtsis prindrore)Abuzim
seksual
Gjasht format e abuzimit psikologjikRefuzimiMohimi i ngrohtsis
emocionalePoshtrimiTerrorizimiIzolimiShfrytzimi
Pasojat e abuzimit psikologjikTrmbja ekstreme e fmijsTrheqja
socialeAgresioni i pakontrolluarRegresioni ose delikuenca
MARRDHNIET ME MOSHATARTKONCEPTI I SHOQRIS TE FEMIJT E MOSH.
MESME6 VJE E KUPON VETM RAPORTIN E NJANSHM7-9 E KUTON
RECIPROCITETIN E MARRDHNIEVE9-12- BAZOHET N DHNIE DHE MARRJE, SHOKT
SHIHEN SI NJERZ Q NDIHMOJN NJRI TJETRIN11-12 DHE SIPR-SHOQRIA
SHIHET SI MARRDHNIE E QNDRUESHME E BAZUAR N BESIMFUNKSIONET E
SHOQRISMSON KONCEPTET DHE SHPREHIT SOCIALEZHVILLON
VETVLERSIMINPRFORCON NORMAT, VLERAT DHE QNDRIMETSHOQRIA STABILE
OFRON SUKSES NE SHKOLLMARRJA E MODELITSHOQRIA OFRON NDARJEN
RECIPROKE T PRVOJAVE DHE SEKRETEVESHOQRIA SHIHET SI KOMPENSIM PR
NJRI TJETRIN (NJRI DOMINANT TJETRI I VARUR)DISA FMIJ KAN PROBLEM N
FORMIMIN E SHOQRISDISA REFUZOHEN NGA SHOQRIAKONFORMIZMI NDAJ
GRUPIT
KONFORMIZMI N NJ MAS T CAKTUAR SHRBEN SI SOCIALIZUES DHE FORMUES
I RAPORTEVE ME T TJERTMUND T OFROJ MUNDSIN E T IDENTIFIKUARIT ME T
SUKSESSHMITSHT I DSMSHM KUR FMIJA SKAJSHM IU NNSHTROHET STANDARDEVE
JO T FAVORSHME PR TKONFORMIZMI I TEPRT
PRODHON:INFERIORITETEVENTUALISHT GATISHMRI Q ME GRUPIN T TREGOJN
SJELLJE JO SOCIALE
