Tác giả: Dromtoenpa

1

CÂY NIỀM TIN KHỞI ĐỘNG CƠ,

KHUYẾN KHÍCH TỰ TÂM.Tác giả: Dromtoenpa

(Quán tưởng khi Thầy dạy Cây Niềm Tin thì trên đầu Thầy là đức Dromtoenpa, trên đỉnh đầu của đức Dromtoenpa là tôn giả Atisha, bạn lắng nghe lời phạm âm của Drom Gyalwe Chungne vang vọng.)

[Cây niềm tin minh hiển Kadam trang số 33].

Om Ah Hum tâm chú của mọi tịch tĩnh, phẫn nộ

Xin gia trì thân khẩu ý cho chúng con.

Trong cung điện diệu pháp Đâu Suất xứ hiện đủ hai tư lương

Là đức Cát Tường Nhiên Đăng (Atisha).

Ngài là hư không vô nhiễm rạng rỡ

Làm hưng thịnh giáo pháp đại thừa.

Thỉnh (Thầy Atisha) an trụ trên đỉnh đầu của Drom con

Ngài là trí tuệ Phật Mẫu vô thượng ba la mật

Chỉ suy tư nghĩa, sẽ nhổ tận gốc căn bệnh ung thư hoành hành

Thỉnh Thầy trụ ở yết hầu đức Drom con.

Từ bi hỷ xả vô lượng

Tam học phương tiện trí tuệ song vận

Giáo lý rực sáng như vầng nhật nguyệt

Thỉnh Thầy an trụ giữa ngực Drom con.

Nghe âm vang xa thẳm, oai hùng, thanh thoát

Pháp tạng lừa dối thiếu chân thành

Biết nương theo lời dạy đấng cha lành

Con không muốn xa rời cha lành dù trong thoáng chốc.

2

Nghe hàng ngàn lần vẫn là thiện lương

Dưới hiểm nguy thần chết cướp sinh mạng

Nương theo một đức vua ác độc

Con không thể xa rời ngài, cha lành tôn quý.

Tuy cho rằng toàn tri mọi kinh luận

Tu hành nghĩa lý với tâm kiêu mạn

Thấy tâm hành ác hạnh như vậy

Con không thể rời xa thầy tôn giả toàn tri.

Thường dâng hiến thân cùng tài sản

Người thầy hiểm ác kia không biết thỏa lòng

Nương tựa bậc thầy hướng đạo

Con không muốn xa lìa thầy tri túc, chỉ vì pháp.

Thong dong trong giàu sang nhung lụa

Chấp vĩnh hằng không biết thỏa lòng

Lòng con biết thầy dứt bỏ mọi thứ ấy

Con khát khao gặp thầy tôn sư vô thượng không tham.

Hàng ngàn y phục chất đầy kho

Lúc chết đến kêu than thảm thiết

Thân trần trụi ra đi không mảnh vải

Con khát khao gặp thầy mặc y phục giới hạnh.

Xung quanh nhiều nam nữ hầu cận

Lúc kẻ thù, tử thần đến bắt cổ

Ra đi một mình chẳng bạn thân

Con khát khao gặp thầy, hội chúng thần.

3

Bạn cưỡi ngựa du hành bốn phương

Kẻ thù rượt đuổi, bỏ sinh mạng

Thân thể nằm liệt mãi trên giường

Bây giờ con khát khao gặp cha lành như hư không.

Ban sơ cưới hỏi như thể chẳng ly diệt

Lâm chung đấm ngực, khóc biệt ly

Gia đình nơi hiểm nguy tranh đấu

Sớm khát khao bậc thầy yểm ly.

Gyalwe - chungne chớ thỏa lòng

Thầy, đấng cha lành thể nghiệm không mâu thuẫn

Giữa rừng cây tùng bách hóa hiện

Âm thanh du dương tuyên thuyết tính không

Nghe rõ ràng khiến đam mê.

Phật Thế Tôn, đấng bảo hộ ba cõi

Đại Phật mẫu sinh ra pháp thân

Đấng bảo hộ thành tựu trí thập địa

Con đem thân khẩu ý kính lễ Tam bảo.

Nương lời khuyên dạy của tôn giả Atisha

Khiến con, kẻ lười biếng làm chút ít điều thiện

Tam bảo thánh thiện, nơi quy y không lừa dối

Rinpoche ban cho lợi ích cứu cánh.

Thuốc quí chữa khỏi căn bệnh não phiền

Con không xa rời, xin quy y đến ngày giác ngộ

4

Từ hôm nay cho đến ngày luân hồi diệt tận

Thầy, Tam Bảo bất phân với lợi tha.

Thà bỏ thân mạng, chứ không bỏ lợi tha

Vì an lạc cha mẹ, con không thể bỏ lợi ích cho họ

Thời ác trược chúng sanh quá dơ bẩn

Tự gây lỗi rồi đổ lỗi cho kẻ khác.

Điều tốt của kẻ khác muốn nhận về mình

Chê cười việc tốt, tội chất thành núi cao

Gây tranh đấu, tham lam, sân hận

Sợ phê bình lỗi mình nên cố che giấu.

Sợ kẻ khác nêu lỗi của họ

Rốt cuộc nảy sinh nhiều sân hận

Vì đời này chất chứa nhiều tài sản bất an

Hủy diệt đời sau rơi xuống vực thẳm, ác đạo.

Tham luyến đời này, người ấy bị suy vong

Nói tôi thông minh là nguồn gốc bị dối gạt

Các ma quân vui mừng ca múa

Các thiện thần sẽ chê trách.

Bây giờ Ông giả dạng có tu hành

Là tự gian dối, giả dạng bên ngoài

Không khảo sát, chấp thực bởi si mê

Bậc hiền trí tu hành chánh pháp, chê trách kẻ dối gian này.

5

Biết xấu hổ, không phóng túng buông lung

Giả vờ lợi ích cho kẻ kia

Mang theo lỗi thuyết giảng pháp chỉ tạo thêm tội.

Biết nhiều kẻ lấy ân báo oán

Dù giảng dạy tuôn mưa pháp thâm sâu

Dòng tâm thức, mảnh đất cằn cỗi

Từ vô thủy chai lì không thể điều phục

Không hề thực hành nên ngài Atisha khó cứu độ.

Nếu có thể nảy sinh mầm bồ đề

Không có nền tảng đối trị bất nhẫn, lười biếng

Phần nhiều tham đắm đời này

Năm độc phiền não chướng cuốn phăng chúng sanh

Không có được mảy may an ổn.

Kẻ khác không thể đưa bạn đến nơi bồ đề

Dùng ngón tay chỉ thẳng vào tâm mình

Hãy thực hành điều lợi lạc

Bảo vệ khỏi ma quân, bức xạ mưa đá tiểu thừa

Xin thầy chứng tri mọi điều tốt xấu.

Ô! Thiện tử của Nhiên Đăng Cát Tường

Thân hạ mãn này thật là khó tìm

Gặp Pháp Phật lại càng khó hơn

Ông đừng hủy hoại thân hạ mãn khó tìm.

6

Tại vì vực ác đạo sâu rộng, ngăn phạm giới, bị lăn tròn

Trước không rơi vào vực thẳm đáng sợ là anh hùng

Như thực phẩm trong năm tìm được qua tháng ngày

Thời gian này nên nắm chắc tái sinh tốt.

Đừng sống với tâm phàm phu, hãy nương lực đối trị

Đời vô thường hiện ra như ánh chớp

Được sinh ra chính là pháp hoại diệt

Đời người sinh diệt như ánh chớp.

Ông chớ nhàn rỗi, hãy vắt lấy tinh túy kiếp người

Sinh mạng vô thường như thác nước trên dốc núi dựng đứng

Nhanh chóng vụt mất, không ai nắm giữ nổi

Biết sinh mạng người như thác nước dốc núi đứng

Ông đừng lười biếng hãy thực hành diệu pháp.

Đời người vô thường như hạt sương đầu ngọn cỏ

Gặp chút duyên khó ngăn khỏi khô tan

Sinh mạng chúng ta như sương đầu ngọn cỏ

Ông không nên chấp thường, bốn thời quán vô thường.

Đời vô thường như con ruồi giữa giao mùa

Hiện tại, ông như ánh chớp lướt nhanh đến cái chết

Biết mạng sống chúng ta giống như vậy

Ông chớ quá tham đắm, hãy thiền quán luân hồi hiểm nguy.

Sinh mạng vô thường như ánh mặt trời heo hắt vụt tắt ở bên kia

Biết sinh mạng chúng ta như ánh mặt trời lặn

Ông không nên sân hận, hãy tu lòng từ bi.

7

Sinh mạng vô thường như dê cừu dưới tay đồ tể

Ông hiện sống không quyền lựa chọn, nhanh chóng chết

Biết sinh mạng chúng ta tương tự như vậy

Ông đừng si mê, hãy thiền quán duyên khởi thâm sâu.

Đời vô thường thời hạn như mây bay

Mây chợt hiện, chợt tan biến, mạng sống chúng ta như mây bay

Ông không nên ghen tỵ, hãy thiền quán hỷ vô lượng.

Đời vô thường như gió lay cỏ lá

Mát mẻ mười phương rồi tan biến ở mười phương

Biết mạng sống ta như gió lay cỏ lá

Bạn không nên kiêu ngạo, hãy nhổ tận gốc ngã kiến.

Đời vô thường như vỏ trấu trên đỉnh núi cao

Ông đừng hưởng lạc, hãy tự nguyện hành khổ hạnh

Sinh mạng vô thường như lữ khách giữa hội chợ

Ông hiện đang sum họp, lập tức người mỗi ngả

Biết thân tâm tương tự như lữ khách hợp tan.

Ông đối trị thiếu kham nhẫn khổ, hãy thiền quán cầu an lạc

Thân bốn đại chỗ chứa ổ bệnh tật

Ngày trước luân hồi chết đã nhiều lần

Nhưng chưa từng chết vì pháp thâm sâu.

Hôm nay, còn bị trói chặt trong luân hồi

Chất bất tịnh: máu, mủ, nước vàng v.v…

Ba mươi hai chất bất tịnh, thức ăn của tám vạn côn trùng

Khổ uẩn này nhìn đâu cũng thấy khổ.

8

Thân Phật tướng tốt, vẻ đẹp trang nghiêm

Không ai sánh bằng, không tỳ vết

Đừng yêu mến thân bất tịnh

Hãy hồi hướng hoàn toàn cho quả Thánh.

Còn bỏn xẻn đâu phải là hành giả Kadampa

Bị tham dục trói buộc thì không xứng đáng làm con Phật

Mọi thời đừng hành xử như kẻ phàm tục

Thân “Hiện Không” tự nhiên như ảo thuật giấc mộng.

Lời văn không nghe vang vọng tự nhiên

Tâm “Hiện Không” phương tiện, trí tuệ song vận

Xin Cha lành tri ân pháp tôn gia trì

Đấng Cứu Hộ Nhiên Đăng Cát Tường gia hộ cho con

Nghĩa Như Thị về pháp vô thường.

Lại nữa, Drom con của đấng tôn sư Atisha hãy lắng nghe

Thời gian vô thường là thiện tri thức, là diệu pháp

Biết vô thường là tự khuyến khích tối thắng cho dòng tâm.

Mùa hạ ngàn tiếng sấm sét, nước mưa tuôn

Tất cả cây lá, rừng phát triển, nhiều loại chim líu lo ca hát

Khắp nơi lá ngọc lam tựa như cõi Tịnh Độ

Mùa đông chuyển cỏ cây vàng, hoa tàn úa.

9

Nước ẩm ướt như tấm kính trong suốt

Lâu dài cũng nên sinh nhàm chán

Tâm thoáng buồn chuyển đi nơi khác

Vô thường gió mát thoáng qua.

Mùa thu ấm áp lá cây đâm chồi non

Gặp thửa ruộng năm cũ thay năm mới

Thời gian vô thường là kho tàng sâu rộng nhắn nhủ

Bốn mùa dạy pháp vô ngôn như vị Độc Giác.

Khi đến mùa dân du mục phương Bắc

Đón gió mát, lay động cỏ lá

Tiếng vô thường làm não lòng người tha phương cất tiếng hát

Thú hoang rong chạy trong ảm đạm

Là lời khuyên tối thắng dạy ta pháp vô thường.

Nơi đó dạy cho ta nhiều pháp vô thường

Cha lành chiến thắng vô thường

Xin cho con đi đâu cũng được an lành

Từ nay cho đến ngày biển luân hồi khô cạn

Con không bao giờ xa rời tôn giả chiến thắng.

Bản chất diệu pháp vô thường này

Tôi nói vì lợi ích cho hữu tình

Có rất nhiều giáo pháp thâm sâu

Ít thiền quán nghiệp nhân quả hiểm họa của luân hồi.

10

Nhiều người con sinh cùng cha mẹ

Một số là trai, một số là gái

Một số người hiền lương, một số người ác độc

Một số thông minh, một số ngu si

Người thì sang giàu, kẻ nghèo hèn

Người thì hạnh phúc, người bị đau khổ

Đâu phải do cha mẹ, có thương ghét khác nhau

Do nhân trước kia tự nó chín mùi thành quả.

Drom - Gyalwe Chungne hãy suy tư

Pháp thâm sâu tựa như thành quách

Nghiệp theo sau chớ nên làm ác

Sau ăn năn thì đã muộn màng.

Drom con của đấng chiến thắng

Hãy khiếp sợ địa ngục nung nấu thiêu đốt v.v.

Đến lúc trực tiếp nhận quả khổ khó nhẫn

Nhân trước chín mùi kết thành quả báo

Thì quá muộn màng, bây giờ hãy nỗ lực.

Ông sợ hãi ngạ quỷ đói khát v.v.

Nhân tương ứng với quả sẽ chín mùi

Đến lúc trải qua khổ đau khó chịu đựng

Thì quá muộn màng, phải nỗ lực ngay bây giờ.

Ông sợ hãi súc sinh ngu si v.v.

Đến lúc trải qua khổ đau khó chịu đựng

Nhân tương ứng cứu quả chín mùi

Con của đấng chiến thắng hiện tại đang có quyền lựa chọn.

11

Ông khiếp đảm chiến đấu loài phi nhân v.v.

Đến lúc trải nghiệm khổ đau khó chịu

Nhân ngày trước quả báo chín mùi

Drom đừng để thân này chịu khổ tương tự.

Thỉnh thoảng được quả hạnh phúc của thần tiên

Nhưng chưa vượt khỏi chốn luân hồi

Tự mình nhận lấy khổ đau

Thân này là nhân đau khổ nên đoạn trừ.

Thỉnh thoảng tuy có được thân người

Nhiều ví dụ ở trước nói về vô thường

Đời người như dòng sông chảy xiết

Làm thiện nghiệp như ngôi sao mọc ban ngày.

Cả ngày đêm tích lũy nghiệp phiền não

Ông chết không đoạn mất mà phải nhận tái sanh trở lại

Nghiệp ác sẽ đọa vào chúng sinh trong nẻo ác

Nhân thế nào, thì quả chín mùi thế ấy.

Ai tạo tội có thể được quả thiện chăng ?

Drom, con của đấng chiến thắng hãy từ bỏ những bất thiện cây độc

Chăm dưỡng tích lũy thiện nghiệp cây thuốc

Phật dạy nghiệp tạo tác như bóng theo hình.

Đừng nói không thấy nghiệp quả như bóng với hình

Đừng nói không nghe, lẩn trốn khi chúng đến

Tự mình có tội đổ lỗi cho kẻ khác

Đừng nghĩ mình khôn ngoan lừa dối được nghiệp.

12

Dù bao lâu cũng không thể thoát

Nghiệp bất thiện như xác chết không bạn với biển cả

Như than hồng được tro bụi lấp khuất

Nghiệp này tiêu diệt con đường giải thoát và các địa (Thập Địa Bồ Tát).

Chưa tu tập thì nghiệp này như bệnh truyền nhiễm

Kẻ thù bên ngoài có thể trốn thoát

Như ông xua đuổi con chó dữ ăn trộm

Hãy đóng cửa ngăn nó, Drom con của đấng chiến thắng.

Tự biết Pháp Phật tịnh hóa bên trong

Tinh túy Pháp Phật là nghiệp quả thâm sâu

Thường tinh thông thực hành liên tục qua thời gian dài

Tôn giả hóa thân của đức Văn Thù.

Mạng người như cọng cỏ bị gặm nhấm

Bởi con chuột ngày trắng đêm đen

Yêu thích nhân, phiền não cám dỗ

Miệng như uống cam lồ mật ngọt.

Con của bậc giải thoát không giao sinh mệnh cho ma quỷ

Ngày đêm nương tựa thiện tri thức

Kết thân bạn hiền lương, vương thành lộng lẫy

Không xa rời y phục giới đức trong dòng tâm.

Hãy xem kinh tạng dạy nghiệp nhân quả thâm sâu

Drom đạt đến tuần tự thực chứng đạo lộ

Ông từ biển cả của tăng thượng tam học

Thực hành như lời dạy hãy tìm bảo châu.

13

Nỗ lực học vì nghiệp phiền não gập ghềnh

Thực hành như vậy Drom hành thánh tôn

Nếu làm được như vậy sẽ lợi lạc cho chúng sinh

Ví như có ngọn đèn thì có ánh sáng

Trên cơ sở có nhân, tức có quả sinh

Đừng làm hư hỏng mà hãy sống trong chánh đạo

Cả ngày đêm thiền quán hiểm họa của luân hồi

Biết vậy khát khao giải thoát mọi sợ hãi.

Chỉ dạy lợi ích của chúng

Này Gyalwe Chungne suy tư về điều ấy

Mặt trời chân như chiếu sáng trên cao

Xóa tan bóng tối, làm cõi giới rạng rỡ

Sắc nhãn thức duyên sinh hiện khởi

Ví như trí tự tánh thanh tịnh giới.

Nhiều nhân luân hồi Niết Bàn không thực, nghiệp nhân quả

Tụ thành ngàn ánh sáng rực rỡ, tất cả luân hồi Niết Bàn

Do vậy bậc anh dũng chiến thắng, hiểu nhập xuất

Chúa tể học giả tu tập thấu hiểu ngôn từ

Nghĩa giải thoát luân hồi Niết bàn, vị hành giả rất hài lòng.

Chứng tri bất kỳ chân lý của một pháp

Thì sẽ quán biết chân lý của tất cả pháp

Tôn giả chứng tri giải thoát tất cả làm chúng sinh hoan hỷ

Biết nghiệp nên thực hành, loại bỏ đạt an lạc tối thắng.

14

Tu tập chơn chánh, an lạc thuần tịnh

Thực hành suy tư tịnh hóa, tích lũy

Sức mạnh của nghiệp thiện, tái sinh thắng tri tất cả.

Thành tựu tướng hảo vẻ đẹp thân ánh sáng trang nghiêm

Ngữ pháp âm sáu mươi vi diệu

Ý bi trí tự tại hai tư lương viên mãn Phật.

Sinh ra vì an lạc cho tất cả hữu tình và tự thân

Quả Niết Bàn thiện tối thắng

Đây chỉ là một chút ít thiện đức của Niết Bàn

Đấng Pháp Vương của thập tự tại Pháp.

Nghiệp lực ảo thuật biến hiện làm tăng trưởng vụ mùa thiện

Định tăng trưởng tự nhiên do chú tâm nhất cảnh

Cũng bao gồm một trong nhiều loại thiền định

Phương tiện, trí tuệ song vận thường an lạc.

Drom, con của đấng chiến thắng thượng sư tôn giả, hãy lắng nghe !

Đó là thiện đức vượt ra khỏi luân hồi

Tuy an lạc cũng không nên bám chấp trụ Niết Bàn.

Ô! Tuy hát ca nghĩa thâm sâu như vậy

Lời như âm vang làm gì có thật

Cô đọng nghĩa là pháp “hiện- không “

Âm thanh vang vọng là lời nói, tại sao không liên quan ?

Thân như bọt bóng làm gì có cốt lõi.

15

Ô! Cười bên kia nhìn trong tấm kiếng

Hiện rõ ràng hàng loạt răng, gương mặt

Thấy đằng kia cố gắng xúc chạm

Do ông thấy là duyên sinh không tồn tại độc lập.

Ông cho là có, là thiếu căn cứ

Ông nói là không bị lỗi hiện thực vẫn hiện

Nghĩa vốn là không chứng tri đại trung đạo

Tuy trình hiện nhưng không có thể chấp thật.

Tuy giả dối nhưng vẫn thụ hưởng được an lạc kỳ diệu

Cho rằng pháp giả dối mà khinh thường là quá khờ dại

Drom biết giả nên trình hiện muôn hình vạn trạng

Nếu thật có thì hình đáng của cô gái thành hai.

Nếu trên thuật ngữ không thì không thành hai

Không ai chấp nhận sự tồn tại độc lập

Nếu biến chuyển ai lại chấp thường hằng

Do vô thường đi kèm với sự tồn tại độc lập.

Không tự tồn tại kiên cố mà mềm mại rỗng bỗng

Chư Phật tôn quý dạy (pháp hữu vi) không cốt lõi

Nói chung pháp luân hồi dường như tự thể thật có

Chư Thánh giả đâu có chấp thật.

Kẻ phàm phu ấu trĩ không hiểu nghĩa bị dối gạt

Tôi Drom biết không chấp thủ, thổi bay vèo qua bên kia

Như mang cả núi Tu Di vương ở phương Bắc

16

Như thấy núi hoàng hậu phương Nam tan biến

Như thấy núi ngựa quý phương Tây bay lượn

Như nắm lấy núi Tướng Quân ở phương Đông

Hay là tôi thấy sai lạc do bị ảo thuật cám dỗ.

Khẳng định thế tục đế là pháp giả dối

Ô! Chưa đi vào giấc ngủ mà đã chiêm bao

Cha lành từ pháp giới không hiển hiện

Cho đến pháp Phật vô nhiễm.

Tại sao vậy, không rõ sự đến đi

Muôn hình vạn trạng biến hiện

Nếu ông cho là thật trở thành thật có

Giả sử chấp thật chứa trong hư không giới

Cha lành hiện tại chặt đứt vọng tưởng chấp thật này.

Đừng để sai lạc trình hiện như không luân hồi Niết Bàn

Thế là tận cùng tất cả chỉ là trình hiện

Tất cả thế gian bị xoay chuyển trong ngã

Do lỗi cho rằng tất cả pháp là thật.

Tôi, Drom tức cười người thế gian

Bạn tự hỏi mình đừng hỏi ai khác

Vạch thẳng hàng chứ đừng cong vẹo

Không nên đả phá vì hiểu sai nghĩa thuần tịnh.

Lý do tri kiến “hiện không” nhị đế

Tóm lược nghĩa luân hồi không rỗng không

Thiền định nhất tâm bị rơi vào tịch tĩnh.

17

Ta Phật Chánh Đẳng Chánh Giác bảo trì Bồ Tát phần

Ông hãy làm thỏa mãn khát vọng của cha mẹ

Dùng sắc thân dẫn đạo lợi lạc cho chúng sinh

Cứu độ cho những ai cần được độ.

Pháp thâm sâu tinh túy minh điểm đại bảo

Hãy ghi khắc lời khuyên trong tâm khảm.

An trụ giữa muôn vàng ánh sáng trang nghiêm

Vì lòng bi mẫn không rời xa vô thượng sư

Phật, tôn giả, Phật Mẫu Bồ Tát.

Từ đời này và mọi kiếp về sau

Thường cầu mong có phước duyên gặp đạo sư

Nguyện đồng một tâm bi với chư Phật, Bồ Tát

Ở mười phương trong quá khứ, hiện tại, vị lai

Cầu nguyện Drom nhất định thành tựu

Cầu mong xác quyết chân như không tánh.

Ghi chú:

(Dromtoenpa đệ tử xuất sắc nhất của tôn giả Atisha soạn tác cây niềm tin để tự khuyến tấn Ông).

Ông: Dromtoenpa

Gyalwe-Chungne: Tên của Drom. Nghĩa là cội nguồn xuất sinh ra Chư Đấng Chiến Thắng Phật, chính là tâm Đại Bi. Drom Rinpoche là hóa thân của đức Phật đại bi Quán Thế Âm nên gọi là Gyalwechungne.

Con tri ân Geshe Thupten Rinchen Lak hướng dẫn chuyển ngữ từ Tạng sang Việt.

Tu viện Tashi Lhunpo, BylaKuppe, Nam Ấn

29/12/2015

Nhật Hạnh – Tenzin Yangten

(Bản chuyển ngữ chưa hiệu đính)