۴۸۶-۵۴۹ )داریوش اول، داریوش بزرگ()داریوش کبیرق. م.(

ق. ۴۸۶ تا ۵۲۱ )سلطنت از سومین پادشاه هخامنشیم.(

. ویشتاسپ فرزند بود(گشتاسب)فرزند ویشتاسپ بود.آريارمناو ارشام پسر ارشام

)والی( ساتراپ، پدر او در زمان کورش ویشتاسپ پارس بود.

...... به حق متعلق به زمان خود نبود به حق متعلق به زمان خود نبود داريوش كبيرداريوش كبيرمي انديشيد...مي انديشيد... سال جلوتر از خود سال جلوتر از خود 20002000و و

بخشي از سخنان داريوش كبير در كتيبه بيستون

.هرچه کردم بهرگونه، به اراده اهورامزدا بود»

.از زمانیکه شاه شدم، نوزده جنگ کردم شاه را گرفتم۹به اراده اهورامزدا لشکرشان را درهم شکستم و

.ممالکی که شوریدند دروغ آنها را شوراند

.زیرا به مردم دروغ گفتندپس از آن اهورامزدا این کسان را بدست من داد

و با آنها چنانکه میخواستم رفتار کردم

.ای آنکه پس از این شاه خواهی بود با تمام قوا از دروغ بپرهیز

،اگر فکر کنی: چه کنم تا مملکت من سالم بماند .«...دروغگو را نابود کن

قبل از ميالد فرمان داد : 521داريوش در سال

طبقات باال ظلم و از گناه متنفرم را دوست دارم ، از عدالتمن خشنود نيستمبه طبقات پايين اجتماع

آيا ميدانيد :

با شور و مشورت تمام بزرگان ايالتهاي داريوش کبيرايران كه در پاسارگاد جمع شده بودند به پادشاهي

تاج شاهنشاهي قبل از ميالد 520برگزيده شد و در بهار د . هان رابر سر ايران

داريك نوع سكه طرح دار با نام 2و براي همين مناسبت را در اختيار مردم قرار داد كه بعدها سيكو نقره و طال

د . شرايج ترين پولهاي جهان

: : آيا ميدانيدآيا ميدانيد

است؛ در داریوش بزرگ نام محلی پایتخت تخت جمشید )كوه مهر( در مقابل جلگه مرودشت و تدامنه كوه رحم

دارد. كیلومتری شمال شرقی شیراز قرار 55

( می persepolisیونانیان و اروپائیان،آنرا پرسپولیس )خوانند؛ اما نام تاریخی آن كه دركتیبه های كاخ ها ثبت

parse شده پارسpه

به معنای شهر مردمان پارسی است.

باشكوه ترینآثار تاریخی به جای مانده در آن، از و جهان است. مجموعه های تاریخ ایران

519 - 518داريوش در پايئز و زمستان اولين بارقبل از ميالد نقشه ساخت پرسپوليس را طراحي كرد و با الهام گرفتن از اهرام مصر نقشه آن را با كمك چندين تن از معماران مصري بروي كاغد

.آورد

پرسپوليس به دستور داريوش كبير به صورت

ساخته شد تا از بزرگترين كاخ آسيا شبيه ماكتسازي شده باشد كه فقط ماكت كاخ پرسپوليس

. طول كشيد سال3

سال به طول انجامید.120ساخت آن جمعا حدود

متر مربع وبر 125000تخت جمشید به وسعتی حدود متر باالتر از سطح ۱۸ تا ۸روی سکوئی که ارتفاع آن بین

ساخته شده است. تماما از سنگ جلگهt مردوشت است،

،استفاده نشده هیچ گونه مالتی در میان سنگها از

دم اما دربعضی نقاط،سنگها را با بست های آهنی به نام چفت هایی سربی به هم اتصال داده اند و از چلچله ای

استفاده كرده اند.

آيا ميدانيد :

داريوش در سال دهم پادشاهي خود شاهراه بزرگ كورش را به اتمام رساند و جاده سراسري آسيا را

احداث كرد كه از خراسان به مغرب چين ميرفت كه . نام گرفتجاده ابريشمبعدها

نقشه ايران در سالهاي پادشاهي هخامنشيان

يا ميدانيد :آ

از راهي كه كورش کبير بين سارد شاهراهكلمه احداث كرد گرفته پاسارگاد و كارونپايتخت

شده است

يا ميدانيد :آ

وزارت آب* راهوزارت داريوش براي اولين بار در ايران شهرها و حومه ها سازمان اطالعات* امالكسازمان * . ( را بنيان نهاد چاپارخانه )پست و تلگرافسازمان *

ميدانيد : آيا و زير سازي شده در جهان توسط شوسه راهاولين

. ساخته شدداريوش

يا ميدانيد :آ

داريوش براي ساخت كاخ پرسپوليس كه ، نمايشگاه هنر آسيا بوده

تابستان در ساعت10 كارگر به صورت هزار25 به كار گماشته بود زمستان در ساعت8و

يك سكه طال يكبار روز5و به هر استادكار هر مي داده داريك

و به هر خانواده از كارگران به غير از مزد آنها گرم گوشت همراه با روغن - كره - 250روزانه

عسل و پنير ميداده است و

. يكبار استراحت داشتند روز10هر

آيا ميدانيد :

داريوش در هر سال براي ساخت كاخ به كارگران مي داده است كه به نيم ميليون طال مزدبيش از

كاخ دنيا محسوب گران ترين گفته مورخان ه ميشد

مصراين در حالي است كه در همان زمان در بدون مشغول بوده اند بيگاريكارگران به

نيز همراه بوده استشالق كه با پرداخت مزد

آيا ميدانيد :

پايه داريوشروز ( به دستور 30 ) ماهتقويم كنوني گذاري شد

به رياست اصالح تقويم ايرانو او هياتي را براي " بسيج كرده بود . دني تون "دانشمند بابلي

بر طبق تقويم جديد داريوش روز اول و پانزدهم ماه 31 و عيد مذهبي 5تعطيل بوده و در طول سال داراي

و ديگري نوروز رسمي كه يكي از آنها روز تعطيلي بوده استسوگ سياوش

آيا ميدانيد :

را ساختند درحروف الفبااولين مردماني كه ايرانيان سال پيش در جنوب ايران ، 7000 . بودند

آيا ميدانيد :

اننيايرا را كشف كردند قاره آمريكا كه مردمانياولين بودند

و كريستف كلب و واسكودوگاما بر اثر خواندن كتابهاي ايراني كه در كتابخانه واتيكان بوده به فكر قاره پيمايي

. افتادند

آيا ميدانيد :

فني و حرفه اي در ايران توسط اولين هنرستان در شوش جهت تعليم فن و هنر ساخته كورش كبير

شد

آيا ميدانيد :

را سوادآموزيداريوش كبير طرح تعلميات عمومي و بنيان گذاشت كامال رايگاناجباري و به صورت

كه به موجب آن همه مردم مي بايست خواندن و يا فنيقي خط آرامينوشتن بدانند كه به همين مناسبت

را جايگزين خط ميخي كرد

نام گرفت خط پهلويكه بعدها

آيا ميدانيد :

ديواري كه كورش در شمال با بهره گيري از ديوار چينقبل از ميالد براي جلوگيري از تهاجم 544 در سالايران

. اقوام شمالي ساخت ، ساخته شد

لشگري و به صورت استخدام دولتياولين سيستم بازنشستگي خدمت و سپس سال40 به مدت كشوري

در ايران پايه كورش كبير را مستمري دائمو گرفتن . گذاري كرد

يا ميدانيد : آ

داريوش پادگان و نظام وظيفه را در ايران پايه گزاري كرد فرزند چه فرزند شاه و چهو به مناسبت آن تمام جوانان

وزير بايد به خدمت بروند و تعليمات نظامي ببينند تا بتوانند .از سرزمين پارس دفاع كنند

آيا ميدانيد :

تخليه يا فاضالب را جهت سيستم اگو اولين مردماني كه . بودندايرانيان به بيرون از شهر اختراع كرد آب شهري

آيا ميدانيد : ايرانيان كردند جهان هديهرا به اسب اولين مردماني كه

. بودند

آيا ميدانيد : را تربيت كردند حيوانات خانگياولين مردماني كه

بودندايرانيانو جهت بهره مندي از آنان استفاده كردند

آيا ميدانيد : . بودندايرانيان را كشف كردند مساولين مردماني كه

آيا ميدانيد : ايرانيان را در جهان كشف كردند آتش اولين مردماني كه

بودند .

آيا ميدانيد : در اطراف سيلك را در شهر ذوب فلزاتاولين مردماني كه

بودند ايرانيانآغاز كردند نكاشا

آيا ميدانيد : را جهت كاشت و برداشت كشاورزياولين مردماني كه

. بودندايرانيان كردند كشف

آيا ميدانيد : ريسيدن را كشف كردند و موفق به نخاولين مردماني كه

بودند ايرانيانآن شدند

آيا ميدانيد : ايرانيان را در جهان ضرب كردند سکه اولين مردماني كه

بودند

آيا ميدانيد : براي خوشبوشدن بدن ساختند را عطراولين مردماني كه

بودندايرانيان

آيا ميدانيد : يا زورق را به فرمان يكي از كشتي اولين مردماني كه

بودندايرانيانساختند ايرانيپادشاهان زن

آيا ميدانيد :با اختراع شدسام ايراني دردنيا توسط ارتش سواره نظاماولين سرباز115

آيا ميدانيد :

استفاده كردند منازل راكشف كردند وازآن براي شيشهاولين مردماني كه

بودندايراينان

آيا ميدانيد : ايرانيان را كشف كردند زغال سنگ اولين مردماني كه

بودند

آيا ميدانيد : را كشف كردند مقياس سنجش اجساماولين مردماني كه

بودندايرانيان

آيا ميدانيد :بودند ايرانيان پي بردند كرويت زميناولين مردماني كه به

: آيا ميدانيد ساخت به نام شهري در شوروي سابق كورش كبير

.امروزي نام داردخجند كه كورپوليس

آيا ميدانيد :ابراز رفت و براي معبد مردوك پس از فتح بابل به كورشهمان احترام گذاشت و در خداي آنان به بابلي ها به محبت

اثبات حسن متر بلندي داشت براي 1000 كه بيش از معبد كردتاج گذاري خود به آنان نيت

آيا ميدانيد : 12 فرزند كورش بدليل كشته شدن هيكمبوج

به جاي عذر و اينکه فرعون مصر مصر در ايراني تمسخر از ايرانيان به دشنام دادن و خواهي

روز هزار سرباز ايراني در 250پرداخته بود ، با قبل از ميالد به مصر حمله 525بهار از آغاز 42

را تصرف كردكل مصركرد و

زيادي درمصرمقداري بسيار قحطي وبدليل آمدن واردمصركرد .غله

وجود دارد كه نقاشي ديوارياكنون در مصر يك

نشان احترام به خدايان مصر حالكمبوجيه را در ميدهد .

آيا ميدانيد :

تحميل او به هيچ وجه دين ايران را به آنان نكرد

ننمود به آنان بي احتراميو

آيا ميدانيد :

كه قحطي آب در هندوستانداريوش براي جلوگيري از رود بوده سدي عظيم بروي امپراطوري ايرانجزوي از

بنا نهادسند

آيا ميدانيد :

بود و به كشور خود گريخته كه بداليل مذهبي از فيثاغورثزندگي داراي يك داريوش كبير آورده بود توسط ايران پناه

. شد مستمري دائمهمراه باخوب

آيا ميدانيد :

برعليه او حكمران242 در طول سلطنت داريوش كبير مورد 242 كرده بودند و او پادشاهي بوده كه با شورش عدالتخود نشاند و بر جاي كرد و همه را مقابلهشورش

بسط داد . سرتاسر ايرانرا در

ميليون ليره10 به اندازه سال آخر پادشاهياو در . بر جاي گذاشتخزانه دولتيمالي در ذخيره انگلستان

پیش از ۳۳۰ پیش از میالد تا ۵۵۰)از سال۲۲۰ هخامنشیان میالد(

شناخته شده آن روز از جهانبر بخش بزرگی از تا آسياي ميانهو از اروپا در دانوب تا سندرود

فرمان راندند.آفريقا شمال شرقی

خداي نگهبان كاخ ها

مي باليمدلسوزانه و تفكرات پاكبه اين

مي ستاييم تو را

ذرات بدنت جاودانه باد

منبع برگزيده :

مشرق زمین گاهواره تمدن : دورانت، ویل میراث ایران، ترجمه مسعود رجب نیا : ریچارد ن. فرای (۱: تاریخ اجتماعی ایران. )جلد مرتضی راوندی