2

jä

œ

jä

œ

Ïaš x‹W brŒÍŸ

bghUŸ : nj‹ c©Q« t©L ky®¤njid c©L ka§»¡ »lªjJ. m¡fUãw t©oid eht‰gHbkd¡ fU k§if xU¤Â, j‹ ifæš vL¤J¥ gh®¤jhŸ. mªj t©lhdJ, mtŸ Kf¤ij th‹ãyÎ vd ãid¤jJ. mtŸ ifia¤ jhkiubad¡ fUÂ, ãyÎ tªJé£lhš ky®FéªJ j‹id _oéL« vd mŠÁaJ. mjdhš, m›t©L mtŸ ifia é£L¥ gwªjJ. m«k§if, gwªjJ t©lh, gHkh? Ï~J v‹d éªijahf ÏU¡»wnj! vd ka§»¡ T¿dhŸ.

brh‰bghUŸ : kJ - nj‹; Âa§» - ka§»; r«ò - ehtš; kÂa« - ãyÎ.

üš F¿¥ò : éntfÁªjhkâ v‹D« Ϫüš, òyt® gyuhš Ïa‰w¥g£l gh¡fë‹ bjhF¥ò.

Ϫüiy¤ bjhF¤jt® ahbud¤ bjçaéšiy.

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. Âa§» 3. r«ò

2. kÂa« 4. òf‹whŸ

2. Ãç¤J vGJf.

1. ky®¡fu« 2. FéÍbk‹W

3. nr®¤J vGJf.

1. th‹ + cW 2. gH« + jh‹

éntfÁªjhkâ

nj‹Ef® t©L kJjid c©L

Âa§»na »lªjij¡ f©L

jh‹mij¢ r«ò é‹få v‹W

jl§ifæš vL¤JK‹ gh®¤jhŸ

th‹cW kÂa« tªbj‹(W) v©â

ky®¡fu« FéÍbk‹(W) mŠÁ¥

nghdJ t©nlh gwªjnjh gHªjh‹

òJiknah ÏJvd¥ òf‹whŸ. *

3

jä

œ

jä

œ

4. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1. r«òé‹ få vd¡ F¿¡f¥gLtJ .

2. bg©â‹ Kf¤Â‰F x¥òikahf¡ fh£l¥g£LŸsJ.

5. bghU¤Jf.

1. t©L - jhkiu

2. k§ifæ‹ Kf« - eht‰gH«

3. ky®¡fu« - th‹ãyÎ

M) FWédh¡fŸ

1. éntfÁªjhkâ - F¿¥ò vGJf.

2. njidÍ©l t©L v›thW njh‰wkë¤jJ?

Ï) ÁWédh

éntfÁªjhk⥠ghlèš mikªJŸs f‰gid ea¤ij és¡Ff.

ghuj¤jhŒ

thŒikÍ« mwK« Ãw®Ja® fisÍ«

t©ikÍ« ÂahfK« ÏizÔ®

öŒikÍ« xG§»‹ fèæåš ts®ªJ

Jy§»l¤ ÔikÍ« JaU«

nrŒik͉ wfy¤ njh‹¿a fUiz¢

br§f utbdd¤ jifa

jhŒika‹ Ãwid p‹wgh uj¤jhŒ

jhŸky® gâtnj jtkh«.

- mryh«Ãif m«ikah®

bghUŸ : c©ik, mw«, Ãw® J‹g« Ú¡F« Âw‹, Âahf«, Ïiza‰w xG¡f« M»at‰iw Ï¡fèfhy¤Âš ts®ªJ és§f¢ brŒgt‹; Ôik, J‹g« Ït‰iw mf‹nwhl¢ brŒÍ« fUiz¡ fÂut‹ ngh‹wt‹; jhŒikÍŸs« bfh©lt‹; Ϥjifa j‹ikfŸ bfh©l kfh¤kh fhªÂia <‹bwL¤j ghuj¤jhæ‹ kyuofis¥ ngh‰¿ tz§Ftnj bgU«ngwhF«.

4

jä

œ

jä

œ

brh‰bghUŸ : thŒik - c©ik; fisÍ« - Ú¡F«; t©ik - tŸsš j‹ik; Jy§Fjš - és§Fjš; nrŒik - bjhiyÎ; jt« - bgU«ngW.

Ãç¤j¿jš : jhŒika‹ Ãwid = jhŒik + m‹Ã‹ + jid.

MÁça® F¿¥ò

bga® : mryh«Ãif m«ikah®

Ãwªj C® : ©otd¤Â‰F mU»š cŸs Ïu£liz.

Ïa‰¿a üšfŸ : M¤ÂNo bt©gh, Âyf® òuhz«, FHªij RthäfŸ gÂf«.

Áw¥ò : mryh«Ãif m«ikah® Áwªj ng¢rhs®. Ïtiu Ï¡fhy xsitah® v‹W ÂU.é.f. ghuh£Lth®. Ït® gyfhy« ÂU¥ghÂç¥òèôçš (flÿ®)

thœªjh®. ÏW¡fhy¤Âš Áy M©L tlÿçš thœªjh®. m¥nghJ, eh}‰W x‹gJ ghlšfis¡bfh©l Ïuhkè§fRthäfŸ rçj« v‹D« brŒÍŸ üiy Ïa‰¿dh®.

üš F¿¥ò : fhªÂòuhz«, <uhæu¤J K¥g¤J eh‹F ghlšfis¡ bfh©lJ. Ϫüš fhªÂaofis¥ gh£Lil¤ jiytuhf¡bfh©L ghl¥bg‰wJ.

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. thŒik 3. fisÍ« 5. t©ik

2. Jy§Fjš 4. nrŒik 6. jt«

2. Ãç¤J vGJf.

1. br§fÂut‹ = 2. jhŒika‹ò =

3. nr®¤J vGJf.

1. ghuj« + jhŒ = 2. nrŒik + c‰w =

4. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1. fhªÂòuhz« Ïa‰¿at® .

2. fhªÂòuhz¤Â‹ gh£Lil¤jiyt® .

M) FWédh¡fŸ

1. fhªÂòuhz« - F¿¥ò vGJf.

2. mryh«Ãif m«ikah® - F¿¥ò vGJf.

Ï) ÁWédh

fhªÂaofë‹ g©òey‹fis¥ ghuj¤jhŒ ghlštê¡ F¿¥ÃLf.

25

jä

œ

jä

œ

2525

Ïaš Ïu©L brŒÍŸ

bghUŸ : nehŒ Kjyhd fhuz§fshš cl«ò mêÍkhæ‹ cæU« mêÍ«; m›thW mêªjhš, cWÂjU« bkŒa¿it mila ÏayhJ. Mfnt, cl«ig ts®¡F« têKiwfis m¿ªJ cl«ig ts®¤nj‹; mjdhš, cæiu mêéèUªJ fh¤nj‹.

brh‰bghUŸ : Âl« - cWÂ; bkŒŠPhd« - bkŒa¿Î; cgha« - têtif.

MÁça® F¿¥ò

bga® : _y‹ v‹D« bga®, ÂU v‹D« bgauil bg‰W, mjDl‹ m® v‹D« kçahij¥ g‹ikÍ« bg‰W¤ ÂU_y® vd Mæ‰W.

fhy« : Iªjh« ü‰wh©o‹ K‰gFÂ.

üš F¿¥ò : irt¤ ÂUKiwfëš g¤jhtJ ÂUKiw ÂUkªÂu«. Ïj‰F¤ jäœ _thæu« v‹D« ntWbgaU« c©L. Ϫüš _thæu« ghlšfis¡ bfh©lJ. e« ghl¥gFÂæš Ïl«bg‰WŸs ghlš, _‹wh« jªÂu¤Âš vGü‰W ÏUg¤J eh‹fhtJ ghlyhF«. x‹nw Fy« xUtnd njt‹ v‹gJ Ϫüè‹ òfœä¡f bjhluhF«.

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. Âl« 2. cgha«

2. Ãç¤J vGJf.

1. bkŒŠPhd« 2. cl«gh®

ÂUkªÂu«

cl«gh® mêæ‹ cæuh® mêt®

Âl«gl bkŒŠPhd« nruΫ kh£lh®

cl«ig ts®¡F« cgha« m¿ªnj

cl«ig ts®¤nj‹ cæ®ts®¤ njnd.* - ÂU_y®

jä

œ

26

jä

œ

jä

œ

3. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1. ÂUkªÂu« Ïa‰¿at® .

2. ÂUkªÂu¤Âš òfœä¡f bjhl® .

M) FWédh¡fŸ

1. ÂUkªÂu« F¿¥ò vGJf.

2. cæ® mêa¡ fhuz« v‹d?

Ï) ÁWédh¡fŸ

1. ÂU_y® - F¿¥ò vGJf.

2. m¿Î tsu ÂU_y® TW« têtif ahJ?

bghUŸ : FHªij ÏnaR ò‹dif ó¤jh®. mjid¡f©l jhŒ kçahë‹ kd¤Âš k»œ¢Á bgh§» vGªjJ. Ôéidia¥ gif¤j j‹beŠr¤Âš M®tK« k»œ¢ÁÍ« fyªJ, ó¥ngh‹w nkåÍila ÂUkfid miz¤J K¤jä£lhŸ. Ï¡fh£Á m‹ò nkèl¡ Fifbah‹W FåªJ nfhyä£lJ nghèUªjJ.

brh‰bghUŸ : eif- ò‹dif; Kif - bkh£L; nkå - clš.

MÁça® F¿¥ò

bga® : ÅukhKåt®

Ïa‰bga® : fh‹°lh©o‹ n#hr¥ bg°»

bg‰nwh® : bfh©lš nghbg°» - vèrbg¤

ÃwªjehL : Ϥjhè

m¿ªjbkhêfŸ : Ϥjhèa«, Ïy¤Ô‹, »nu¡f«, vÃnua«, jäœ, bjY§F, rk‰»Uj«

Áw¥ò : K¥gjh« taš jäHf« tªJ jäœ gæ‹W fh¥Ãa« gil¤jik

nj«ghtâ

eifbrŒ j‹ikæ d«bgÆ Ï¤ jhŒJfŸ

gifbrŒ beŠrK« g‰wY bkh‹Ww

KifbrŒ nkå jGéK¤ £lY§

FifbrŒ æ‹bgH¡ nfhyä£ blh¤jnj. * - ÅukhKåt®

jä

œ

27

jä

œ

jä

œ

Ïa‰¿a üšfŸ : Phndhgnjr«, gukh®¤j FU fij, ÂU¡fhtÿ®¡ fy«gf«, bjh‹}š és¡f«, »¤njça«khŸ m«khid.

fhy« : 08. 11. 1680Kjš 04. 02. 1747tiu.

üš F¿¥ò : nj«ghtâ = nj«gh + mâ = thlhjkhiy; nj«ghtâ = nj‹ + gh + mâ = nj‹ngh‹w Ïåa ghlšfshyhd khiy. Ϫüš, ÏnaR bgUkhå‹ ts®¥ò¤ jªijah»a Nira¥giu¤ jiytuhf¡bfh©L ghl¥g£lJ. Ϫüš, »¿¤jt¢ rka¤jhç‹ fiy¡fsŠÁa« vd miH¡f¥gL»wJ. Ϫüèš _‹W fh©l§fS«, K¥g¤jhW gly§fS« cŸsd; ghlšfë‹ v©â¡if _thæu¤J mWü‰W¥ gÂidªJ. ghl¥gFÂæš Ïl«bg‰WŸs Ï¥ghlš kftUŸ gly¤Âš cŸsJ.

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. eif =

2. Kif =

3. nkå =

2. Ãç¤J vGJf.

1. x‹Ww =

2. nfhyä£L =

3. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1. nj«ghtâ üè‹ MÁça® .

2. ÅukhKåtç‹ Ïa‰bga® .

3. ÅukhKåt® eh£il¢ rh®ªjt®.

M) FWédh¡fŸ

1. nj«ghtâ - F¿¥ò vGJf.

2. ÅukhKåt® m¿ªj bkhêfŸ ahit?

3. ÅukhKåt® Ïa‰¿a üšfŸ ahit ?

Ï) ÁWédh¡fŸ

1. ÅukhKåt® - F¿¥ò vGJf.

2. jhŒ kçahŸ, FHªij ÏnaRél« fh£oa m‹ò, vjid¥ ngh‹W ÏUªjJ?

jä

œ

44

jä

œ

jä

œ

Ïaš _‹W brŒÍŸ

bghUŸ : ruÍ MW kfuªj¥bghofis¢ ÁªJ« nrhiyfis ts¥gL¤ÂÍ«, r©gf td§fis¡ flªJ«, mU«òfŸ éçªÂU¡»‹w Fs§fis ãu¥ÃÍ«, òJkzšä¡f Ú®ãiyfŸ têahfΫ, FU¡f¤Â ntèæ£l fKf¤njh£l§fëš ghŒªJ«, tašfis¢ brê¡f¢ brŒJ« ghŒªJ brštJ, clèDŸ cæ®òFªJ guÎtjid¥ ngh‹W és§F»wJ.

brh‰bghUŸ : jhJ - kfuªj«; nghJ - ky®; bghŒif - Fs«; óf« - fKf« (gh¡F ku«).

MÁça® F¿¥ò

bga® : f«g®

C® : ehif kht£l« kæyhLJiw¡F mU»YŸs njuGªö®.

ngh‰¿at® : rila¥g tŸsš

Ïa‰¿a üšfŸ : rlnfhguªjhÂ, VbuGgJ, ÁiybaGgJ, ruRt mªjhÂ, ÂU¡if tH¡f«.

fhy« : ».Ã. g‹åu©lh« ü‰wh©L vd¡ TWt®.

f«g®, tlbkhêæš thšÛ» vGÂa Ïuhkhaz¤ij¤ jGé¤ jäêš fh¥Ãa« Ïa‰¿dh®; Ïa‰¿a mªüY¡F, Ïuhkhtjhu« vd¥ bgaç£lh®. mJnt f«guhkhaz« vd tH§fyhæ‰W. vdnt, ÏJ têüš vd¥gL»wJ. fij khªjç‹ tlbrh‰ bga®fis¤ bjhšfh¥Ãa be¿¥go j䜥gL¤Âa bgUik¡Fçat® f«g®.

üš F¿¥ò : f«guhkhaz« MW fh©l§fisÍilaJ. mit: ghy fh©l«, mnah¤Âah fh©l«, Muâa fh©l«, »£»ªjh fh©l«, Rªju fh©l«, ͤj fh©l« v‹gd. (fh©l« - bgU« ÃçÎ; gly« - c£ÃçÎ) Ï¥ghlš ghy fh©l¤J M‰W¥gly¤Âš cŸsJ. j‰nghija c¤ju¥Ãunjr khãy¤Âš ghÍ« ruÍ eÂæ‹ ts«, Ïš Tw¥g£LŸsJ.

f«guhkhaz«

jhJF nrhiy njhW« r©gf¡ fhL njhW«

nghjéœ bghŒif njhW« òJkz¤ jl§fŸ njhW«

khjé ntè¥ óf tdªbjhW« tašfŸ njhW«

XÂa cl«ò njhW« cæbud cyha j‹nw. *- f«g®

jä

œ

45

jä

œ

jä

œ

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. jhJ 2. nrhiy 3. nghJ

2. Ãç¤J vGJf.

1. r©gf¡fhL 3. nghjéœ

2. tdªbjhW« 4. cæbud

3. nfho£l Ïl¤ij ãu¥òf.

1. f«g® Ãwªj C® .

2. f«giu Mjç¤j tŸsš .

3. f«guhkhaz¤Âš mikªJŸs fh©l§fë‹ v©â¡if .

M) FWédh¡fŸ

1. f«g® - F¿¥ò vGJf.

2. f«guhkhaz« - F¿¥ò vGJf.

Ï) ÁWédh

ruÍ e v›thW cyéaJ vd¡ f«g® F¿¥ÃL»wh®?

éGJ« ntU«

öy«nghš ts®» is¡F

éGJfŸ ö©fŸ! ö©fŸ

Mèid¢ R‰¿ ã‰F«

mUªÂwš kwt®! ntnuh

thèid¤ jiuæš Åœ¤Â

k©oa gh«Ã‹ T£l«!

Úyth‹ kiw¡F« Mšjh‹

x‰iw¡fhš beoa gªjš! *

- ghuÂjhr‹

jä

œ

46

jä

œ

jä

œ

bghUŸ: öy«nghš ts®ªJŸs My§»is¡F éGJfŸ ö©fshf¤ Âfœ»‹wd. ö©fbsšyh« Myku¤ij¢ R‰¿ ã‰F« Åu®fshf¡ fh£Á më¡»‹wd. nt®fŸ všyh« jiuæš thiy C‹¿¤ njh‹W« gh«ò¡ T£l«nghš fhz¥gL»‹wd. thid kiw¡F« Myku« x‰iw¡fhYl‹ éçªJ guªj gªjyhf¤ njh‹W»‹wJ.

brh‰bghUŸ : Âwš - tèik; kwt® - Åu®.

MÁça® F¿¥ò

bga® : ghuÂjhr‹

Ïa‰bga® : R¥òu¤Âd«

bg‰nwh® : fdfrig - Ïy¡Fä

C® : òJ¢nrç

fhy« : 29. 04. 1891Kjš 21. 04. 1964tiu

Áw¥ò¥bga®fŸ : ghntªj®, òu£Á¡féP®

Áw¥ò : ghuÂahUl‹bfh©l beU§»a bjhl®Ãdhš ghuÂjhr‹ vd¤ j‹bgaiu mik¤J¡bfh©lh®. jªij bgçahç‹ gF¤j¿Î¢ Áªjidfis¡ féij toéš jªjt®.

Ïa‰¿a üšfŸ : gh©oa‹ gçR, FL«g és¡F, ÏU©l ÅL, mH»‹ Áç¥ò, f©z» òu£Á¡ fh¥Ãa«, F¿ŠÁ¤Â£L, jäêa¡f« Kjèad. ϧF Ïl«bg‰WŸs ghlš mH»‹ Áç¥ò v‹D« üèš ‘éGJ« ntU«’ v‹D« jiy¥Ã‹Ñœ Ïl«bg‰WŸsJ.

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. Âwš 2. kwt®

2. Ãç¤J vGJf.

1. mUªÂwš 2. x‰iw¡fhš

3. nfho£l Ïl¤ij ãu¥òf.

1. ‘mH»‹ Áç¥ò’ üiy vGÂat® .

2. ghuÂjhrå‹ Ïa‰bga® .

3. ghuÂjhr‹ Ãwªj C® .

M) FWédh

ghuÂjhr‹ Ïa‰¿a üšfŸ ahit?

Ï) ÁWédh¡fŸ

1. ‘ghuÂjhr‹’ - F¿¥ò vGJf.

2. Myku¤Â‹ éGJ« ntU« v›btt‰iw¥ ngh‹W fh£Áaë¤jd vd¥ ghuÂjhr‹ ghL»‹wh®?

jä

œ

2

jä

œ

Ïaš x‹W brŒÍŸ

ÂU¡FwŸ

g©òilik

1. v©gj¤jhš vŒjš vëbj‹g ah®kh£L«g©òilik v‹D« tH¡F. *

bghUŸ : ahçl¤J« vëikahf¥ gH»dhš g©òilik v‹D« e‹bd¿ia miljš vëJ.

brh‰bghUŸ : tH¡F - e‹bd¿.

2. m‹òilik M‹w Fo¥Ãw¤jš Ï›éu©L«g©òilik v‹D« tH¡F. *

bghUŸ: m‹òilatuhf¤ Âfœjš, ca®ªj Fo¥Ãw¥ò M»a Ï›éu©L« g©ghsç‹ Ïašò.

brh‰bghUŸ : M‹w - ca®ªj.

3. cW¥bgh¤jš k¡fbsh¥ò m‹whš btW¤j¡fg©bgh¤jš x¥gjh« x¥ò.

bghUŸ : cl«ghš x¤ÂU¤jš k¡fnshL x¥òik m‹W. bghUªj¤j¡f g©ghš x¤ÂU¤jny k¡fshf¡ bfhŸs¤j¡f x¥òikahF«.

4. eabdhL e‹¿ òçªj gaDilah®g©ògh uh£L« cyF.

bghUŸ : ne®ikiaÍ« mw¤ijÍ«bfh©L ÃwU¡F cjÎjš nt©L«. m¤jifa g©ghsiuna cyf« ngh‰W«.

brh‰bghUŸ : ea‹ - ne®ik; e‹¿ - cjé.

5. eifÍŸS« Ï‹dhJ Ïfœ¢Á gifÍŸS«g©òs ghl¿th® kh£L. *

bghUŸ : éisah£lhf xUtiu ÏfœªJ ngRjY« J‹g¤ij¤ jU«. ÃwUila Ïašig m¿ªJ el¥gtçl¤Âš gifikæU¥ÃD« ešy g©òfŸ ÏU¡F«.

brh‰bghUŸ : eifÍŸS« - éisah£lhfΫ; ghl¿th® - be¿Íilah®.

jä

œ

3

jä

œ

6. g©òilah®¥ g£L©L cyf« mJé‹nwš k©ò¡F khŒtJ k‹. *bghUŸ : cyf« g©òilat®fshny ãiybg‰W ÏU¡»wJ. Ïšiybaåš, Ï›Îyf« k©nzhL k©zh»mêªJéL«.

brh‰bghUŸ : khŒtJ -mêtJ.

7. mu«nghY« T®ika nuD« ku«nghšt® k¡f£g©(ò) Ïšyh jt®. *bghUŸ : mu«ngh‹w T®ikahd m¿Îilahuhf ÏU¥ÃD«, k¡fS¡Fça g©ò Ïšyhjt® Xu¿Îila kukhfnt fUj¥gLth®.

brh‰bghUŸ : mu« - this¡ T®ikah¡F« fUé.

8. e©gh‰wh uh» eaäy brŒth®¡F« g©gh‰wh uhjš fil.

bghUŸ : e£ò¡bfhŸs ÏayhjtuhŒ¤ Ô§F brŒgtçl¤ÂY« g©òilatuhŒ¥ gHf ÏayhjJ Ïêthd brayhF«.

brh‰bghUŸ : e©ò - e£ò; ea«Ïy - Ô§F, Ïåika‰w; fil - ÏêÎ.

9. efštšy® mšyh®¡F khæU Phy« gfY«gh‰ g£l‹ ¿UŸ.

bghUŸ : ÃwnuhL gH»¥ ngÁ¢ Áç¤J k»H ÏayhjtU¡F äf¥bgça Ï›Îyf« gfèY« ÏUshfnt njh‹W«.

brh‰bghUŸ: efštšy® - Áç¤J k»œgt®; khæU Phy« - äf¥bgça cyf«.

10. g©Ãyh‹ bg‰w bgUŠbršt« e‹ghš fyªÔik ahšÂçª j‰W.

bghUŸ : g©Ãyhjt‹ bg‰w bgUŠbrštkhdJ, gh¤Âu¤Â‹ j‹ikahš ešy ghš ÂçªjJngh‹wJ.

brh‰bghUŸ : Âçªj‰W - ÂçªjJngh‹wJ.

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. khŒtJ = 3. k©ò¡F = 5. mu« =

2. eaäy = 4. Phy« = 6. fy« =

5

ÂUtU£gh

* thoa gæiu¡ f©lngh bjšyh«

thond‹ gÁædhš Ïis¤nj

ÅLnjh ¿uªJ« gÁawh ja®ªj

bt‰wiu¡ f©Ls« gij¤nj‹

Úoa Ãâahš tUªJ»‹ nwh®v‹

ne®cw¡ f©Lsª Jo¤nj‹

<o‹kh åfshŒ ViHf shŒbeŠ

Áis¤jt® jik¡f©nl Ïis¤nj‹. * - Ïuhkè§fmofsh®

bghUŸ : “ Úç‹¿ tho¤ Jt©L»lªj gæ®fis¡ f©lnghJ kd« bgçJ« th£lkilªnj‹ tæwhu c©Q« thŒ¥Ã‹¿¥ gÁ¤Jauhš fis¥ò‰W, ÅLnjhW« ÏuªJ« nghÂa czé‹¿ clšbkèªj t¿nahiu¡ f©L cŸs« gij¥ò‰nw‹ Ôuhj bfhoa Ãâahš J‹ò‰nwhiu¡ f©L cŸs« Jo¤nj‹; Ãwçl« Ïu¥gj‰F ehâ clY« cŸsK« ieªj ViHfis¡ f©L cŸs« bkèΉnw‹” vd tŸsyh®, j« kd¤Jaiu btë¥gL¤J»wh®.

brh‰bghUŸ : gÁawhJ - gÁ¤Ja® Ú§fhJ; ma®ªj - fis¥ò‰w; Úoa - Ôuhj.

MÁça® F¿¥ò

bga® : Ïuhkè§f mofsh®

bg‰nwh® : Ïuhikah - Á‹d«ik

C® : Áj«gu¤J¡F mU»YŸs kUö®

Áw¥ò¥ bga® : ÂUtU£Ãufhr tŸsyh®.

Áw¥ò : tlÿçš rkur R¤j r‹kh®¡f r§f«, r¤Âa Phdrig, r¤Âa jUk¢rhiy M»at‰iw

ãWédh®.

Ïa‰¿a üšfŸ : ÂUtU£gh, ÓtfhU©a xG¡f«, kDKiw f©l thrf« Kjèad.

fhy« : 05. 10. 1823 Kjš 30. 01. 1874 tiu

jä

œ

;

;

29

éšèghuj«

*th‹bg‰w eÂfkœjhŸ tz§f¥ bg‰nw‹

kÂbg‰w ÂUÎs¤jhš k¡f¥ bg‰nw‹

nj‹bg‰w JHhŒ my§fš fsg kh®ò«

ÂU¥òaK« ijtªJ Ô©l¥ bg‰nw‹

C‹bg‰w gfêædhš mêªJ ÅœªJ«

cz®Îl‹ã‹ ÂUehk« ciu¡f¥ bg‰nw‹

ah‹bg‰w bgUªjt¥ng(W) v‹id m‹¿

ÏUãy¤Âš Ãwªnjhçš ah®bg‰ whnu. *

- éšèò¤öuh®

Ïaš Ïu©L brŒÍŸ

jä

œ

30

bghUŸ: “m‹W cy»id ms¥gj‰F Ú ÂUtoia¤ ö¡»anghJ, eh‹Kf‹ c‹ ÂUtoia¤ j‹ fk©ly Úuhš têghL brŒjh‹. mJnt Mfha f§ifah»aJ. m¤jifa ÂUtokyiu ah‹ tz§F« ngWbg‰nw‹. F뮢Áahd kÂæid¤ njh‰Wé¤j c‹ ÂUΟs¤jhš xUbghUshf¡ fUj¥bg‰W ah‹ ca®Îbg‰nw‹. nj‹fkG« JsÁ khiyÍ« rªjdK« mâa¥bg‰w ã‹ ÂU¤njhŸfshš v‹id¤ jGéajdhš ngç‹g« bfh©nl‹. mU¢RdDila Tça m«Ãdhš Jis¡f¥bg‰W tèikæHªJ eh‹ thodhY« cz®Î cilatdh» c‹Dila ÂU¥bgaiu ciu¡F« ngWng‰nw‹. eh‹ bg‰w bgU«ngW Ï›Îy»š ah®jh« bg‰wh®?” vd¡ T¿¡ f‹d‹, f©zid¥ ngh‰¿ tz§»dh‹.

brh‰bghUŸ: th‹bg‰w e - f§ifahW; JHhŒ my§fš - JsÁkhiy; fsg« - rªjd«; òa« - njhŸ; ijtªJ - bjh£L¤jlé; C‹ - jir; gfê - m«ò; ehk« - bga®; ÏUãy« - bgça cyf«.

MÁça® F¿¥ò

bga® : éšèò¤öuh®

jªijah® : Åuuhft®

Mjç¤jt® : t¡fghifia M©l tug M£bfh©lh‹

fhy« : gÂdh‹fh« ü‰wh©L

üš F¿¥ò : éšèghuj« g¤J¥ gUt« bfh©lJ. ehyhæu¤J Kªü‰iw«gJ éU¤j¥ ghlyhš MdJ. Ï¥ghlš, éšèghuj¤Âš v£lh« gUtkh»a f‹dgUt¤Âš Ïl«bg‰WŸsJ.

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. fsg« = 3. JHhŒ = 5. my§fš =

2. òa« = 4. gfê = 6. ehk« =

2. Ãç¤J vGJf.

1. ÂUÎs« = 3. ÏUãy« =

2. ÂU¥òa« = 4. bgUªjt« =

3. nfho£l Ïl¤ij ãu¥òf.

1. éšèghuj¤ij¥ ghoat® .

2. éšèò¤öuhiu Mjç¤jt® .

M) FWédh¡fŸ

1. éšèò¤öuh® - F¿¥ò vGJf.

2. jh‹bg‰w bgU«ngwhf¡ f‹d‹ T¿aJ v‹d?

jä

œ

31

ah® féP‹?

* fhR¡F¥ ghLgt‹ féP‹ mšy‹;

if«khW éiHªJòfœ bgWjš nt©o

khr‰w bfhŸif¡F khwhŒ beŠir

kiw¤Jé£L¥ ghLgt‹ féP‹ mšy‹;

njr¤ij¤ j‹åd¤ij¤ jhœ¤Â é£L¤

nj£ilæl¥ ghLgt‹ féP‹ mšy‹;

Ûir¡F« TG¡F« Mir¥ g£L

nkšéGªJ ghLgt‹ féP‹ mšy‹;

M£Á¡F« mŠrhkš, aht nuD«

MŸfvd¤ JŠrhkš, jdJ eh£o‹

Û£Á¡F¥ ghLgt‹ féP‹ Mt‹;

nknyh§F bfhLikfis¡ fhQ«nghJ

fh£Á¡F¥ òèah»¡ bfhLik khs¡

féijfis¥ ghŒ¢Rgt‹ féP‹ Mt‹;

jhœ¢ÁbrhY« moikay‹ k¡f£ bfšyh«

jiytbdd¥ ghLgt‹ féP‹, Åu‹. *

- Koaur‹

bghUŸ: bršt¤J¡fhfΫ gaD« òfG« fUÂÍ« F‰wäšyhj bfhŸif¡F khwhf kd¢rh‹iw kiw¤J«, j‹dy¤J¡fhf ehL, Ïd¤ij ÏêÎgL¤Â¡ TG¡F« Ûir¡F« Mir¥gLgtuhŒ, jFÂa‰wtiu tèªJ ngh‰¿¢ bršt« Âu£l¥ ghLgt‹ féP‹ mšy‹.

M£Áahsç‹ ml¡FKiw¡F mŠrhkš, vt® M©lhby‹d vd ÏUªJélhkš, j‹ eh£o‹ nk‹ik¡F¡ Fuš bfhL¥gtnd féP‹ Mth‹. bfhLikfis¡f©L kd§bfh¤J¥ òèah», m¡bfhLikfŸ Ú§FkhW ghlšfŸ Ô£Lnthnd féP‹ Mth‹. vj‰F« jiytz§F« moikahfhkš, k¡fë‹ jiytdhf¤ j‹id v©â¥ ghLgtnd c©ik kwt‹; mtnd féP‹.

brh‰bghUŸ : if«khW - ga‹; khr‰w - F‰wk‰w; nj£ilæl - bršt« Âu£l; Û£Á - nk‹ik; khs - Ú§f.

jä

œ

32

jä

œ

MÁça® F¿¥ò

bga® : Koaur‹

Ïa‰bga® : JiuuhR

bg‰nwh® : R¥guhaY - Ójhy£Rä

C® : njå kht£l¤ÂYŸs bgçaFs«.

Ïa‰¿a üšfŸ : ó§bfho, fhéa¥ghit, Åufhéa«, Koaur‹ féijfŸ Kjèad.

gâ : jäHhÁça®, Û.R. ca®ãiy¥ gŸë, fhiu¡Fo.

g£l« : gw«òkiyæš elªj éHhéš féauR v‹D« g£l« F‹w¡Fo mofshuhš tH§f¥bg‰wJ.

gçR : ó§bfho v‹D« fhéa¤J¡fhf 1966Ïš jäHf muR, gçR tH§»aJ.

Áw¥ò : Koaur‹, ghuÂjhr‹ gu«giu¤ jiyKiw¡ féPUŸ _ ¤ j t ® . jªij bgçah®, ngu¿P® m©zh M»nahçl« beU§»¥ gH»at®.

fhy« : 07. 10. 1920Kjš 03. 12. 1998tiu

khÂç édh¡fŸ

m) òwtaédh¡fŸ

1. bghUŸ vGJf.

1. khR = 2. if«khW = 3. khs =

2. Ãç¤J vGJf.

1. khrw = 2. j‹åd« = 3. jiytbdd =

3. nfho£l Ïl¤ij ãu¥òf.

1. féP® Koaurå‹ Ïa‰bga® .

2. Koaur‹ Ãwªj C® .

3. jäHf muÁ‹ gçR bg‰w Koaurå‹ fhéa« .

M) FWédh¡fŸ

1. féPdhF« jF Ϛyhjt‹ v‹W Koaur‹ ahiu¡ F¿¥ÃL»wh®?

2. c©ikahd féP‹ v›thW ÏU¡f nt©L« vd Koaur‹ fUJ»wh®?

Ï) ÁWédh¡fŸ

1. Koaur‹ - F¿¥ò vGJf.

2. féPušyhjh® ÏašòfisÍ«, féP®¡Fça ÏašòfisÍ«g‰¿ Koaur‹ vL¤Jiu¥gd ahit ?

52

jä

œ

Ïaš _‹W brŒÍŸ

K¤J¡FkhuRthä ßis¤jäœ

tUif¥ gUt«

cyF Fëu vkJ kÂæš xGF« mKj »uznk

cUF« moa® Ïja be»H cz®éš vGeš cjank

fiyÍ« ãiwÍ« m¿Î KÂu KÂU kJu ewtnk

fGÎ Jfs® KGf beoa fUiz bgUF ryÂna

my»š òtd« KoÍ« btëæš mëÍ« xëæ‹ ãyank

m¿ÎŸ m¿it m¿Í« mtU« m¿a mça Ãuknk

kiyæ‹ kfŸf© kâia mida kjiy tUf tUfnt

tsik jGÎ gUÂ òçæ‹ kUÎ Fku‹ tUfnt.

- FkuFUgu®

bghUŸ : cyf« FëU«go vkJ m¿éš xëÅR« KGãynt! moah®fë‹

cŸs« be»H mt® m¿éš njh‹W« fÂutnd! üšfshš ãiwªj m¿Îz®Î«

KÂUkhW éisªJŸs Ïåa njnd! F‰wk‰w Phåa® éU«ò« fUiz¡

flny! mséyh cyf§fŸ mid¤J« Ko»‹w btëæl¤J¤ njh‹W« xëæ‹

ÏU¥Ãlnk! m¿é‹ cŸSz®it m¿atšy PhåfS« m¿tj‰F mçjhd

KGKj‰ bghUns! kiykfë‹ f©kâbah¤j K¤J¡Fku¥ bgUkhnd!

ts§fŸ bghUªÂa it¤ÔRtu‹ nfhéèš vGªjUëÍŸs Fku tŸsny!

tUf tUfnt!

jä

œ

53

jä

œ

brh‰bghUŸ : k - m¿Î; mKj»uz« - F뮢Áahd xë; cja« - fÂut‹;

kJu« - Ïåik; ewt« - nj‹; fGÎ Jfs® - F‰wk‰wt®; ry - flš; myF Ïš - mséšyhj;

òtd« - cyf«; kjiy - FHªij; gUÂòç - fÂut‹ têg£l Ïl« (it¤ÔRtu‹ nfhéš).

MÁça® F¿¥ò

bga® : FkuFUgu®

bg‰nwh® : r©KfÁfhkâ¡ féuha®

Átfhk Rªjça«ik

C® : ÂUitF©l«

Ïa‰¿a üšfŸ : fªj® fèbt©gh,

Ûdh£Á m«ik ßis¤jäœ,

kJiu¡ fy«gf«,

rfyfyhtšè khiy,

ÂUth%® K«kâ¡nfhit,

ÚÂbe¿ és¡f« Kjèad.

Áw¥ò : jäœ, tlbkhê, ϪJ¤jhå M»a bkhêfëš òyik ä¡ft®. ÂU¥gdªjhëY«

fhÁæY« j«bgauhš kl« ãWé cŸsh®.

Ïw¥ò : fhÁæš ÏiwtdJ ÂUtoailªjh®.

fhy« : gÂndHh« ü‰wh©L.

ü‰F¿¥ò : bjh©û‰whW Á‰¿y¡»a tiffSŸ x‹W ßis¤jäœ. Ïiwtidnah

ešyhiunah gh£Lil¤ jiytuhf¡bfh©L mtiu¡ FHªijahf¡ fUÂ¥ ghl¥bgWtJ

ßis¤jäœ. g¤J¥ gUt§fŸ mik¤J¥ gUt¤Â‰F¥ g¤J¥ ghlbyd üW ghlyhš

gh£Lil¤ jiytç‹ bra‰fça brašfis vL¤J Ïa«òtJ ßis¤jäœ.

Ï~J M©gh‰ ßis¤jäœ, bg©gh‰ ßis¤jäœ vd ÏUtif¥gL«. g¤J¥

gUt§fëš fh¥ò, br§Ñiu, jhš, r¥ghâ, K¤j«, tUif, m«òè M»a VG gUt§fS«

ÏUgh‰ ßis¤jäG¡F« bghJthdit. ÏW _‹W gUt§fshd Á‰¿š, ÁWgiw, ÁWnj®

M©ghY¡F«, m«khid, fH§F (Úuhlš), Crš v‹gd bg©ghY¡F« cçad.

òŸëU¡Fntqçš (it¤ÔRtu‹ nfhéš) vGªjUëæU¡F« KUf¥bgUkhå‹ bga®

K¤J¡FkhuRthä. mt®ÛJ ghl¥g£likahš ÏJ K¤J¡FkhuRthä ßis¤jäœ vd¥

bga® bg‰wJ.

ek¡F¥ ghl¥gFÂahf cŸs ghlš tUif¥gUt¤Âš Ïl«bg‰WŸsJ. ÏJ üè‹

MwhtJ gUtkhF«; FHªijæ‹ g‹_‹wh« §fëš ãfœtJ. js®eilæ£L tU«

FHªijæ‹ Áw¥òfis vL¤J¡T¿, mU»š tUf tUf vd thŒFëu, kd§Fëu miH¡F«

ghlšfis¡ bfh©ljhŒ Ï¥gUt« mikªJŸsJ.

jä

œ