ส�ำนกเสรมสรำงควำมเขมแขงชมชน กรมกำรพฒนำชมชนศนยราชการเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา ๕ ธนวาคม ๒๕๕๐อาคารรฐประศาสนภกด ชน ๕ ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ ๑๐๒๑๐

แนวทางการจดตงและพฒนากลมอาชพ

ส�ำนกเสรมสรำงควำมเขมแขงชมชน กรมกำรพฒนำชมชน

กลมงำนสงเสรมสมมำชพชมชน

๑

ค าน า กรมการพฒนาชมชน ไดสงเสรม “การพฒนาอาชพครวเรอน” เพอใหครวเรอนมอาชพทสรางรายไดใหตนเอง ท าใหเศรษฐกจฐานรากมความมนคง ชมชนมความเขมแขง ประชาชนใชชวตอยในชมชนอยางมความสข โดยไดด าเนนโครงการสรางสมมาชพชมชนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดวยการใหชาวบานสอนชาวบานในสงทเขาอยากท า เรมดวยการพฒนาทกษะการถายทอดองค๑ความรใหกบปราชญ๑ชมชนดานอาชพ เพอใหไปสรางทมวทยากรสมมาชพชมชนระดบหมบาน และจดฝกอบรมอาชพใหกบครวเรอนเปาหมาย จนสามารถน าไปประกอบอาชพไดจรง พรอมทงสนบสนนให ผทประกอบอาชพเดยวกนหรอประเภทอาชพเดยวกนรวมกนเปนกลมอาชพ เพอชวยเหลอซงกนและกนในการประกอบอาชพ โดยกรมฯ ไดจดท าเอกสารแนวทางการสรางสมมาชพชมชน และเอกสารสมมาชพชมชน สรางวถชวต ทยงยน สนบสนนการด าเนนงานแลวนน

เพอเปนการเสรมสรางความรความเขาใจ ในการขบเคลอนการสรางส มมา ช พช ม ชนแก ผ ม ส วน เ ก ย วข อ ง ในท กภ าคส ว นอย า งต อ เน อ ง กรมการพฒนาชมชน จงไดจดท าเอกสาร “แนวทางการจดตงและพฒนา กลมอาชพ” ขน เพอเปนเครองมอในการสนบสนนการจดตงและพฒนา กลมอาชพใหมความเขมแขง สามารถเขาถงแหลงทน และน ากลมอาชพ เขาสระบบการลงทะเบยนผผลต ผประกอบการ OTOP ตอไป

กรมการพฒนาชมชน กรกฎาคม 2560

สารบญ

หนา

กลม ๐1

กลมอาชพ ๐8

ขนตอนและวธการจดตงกลมอาชพ 10

การบรหารกลมอาชพ 15

การพฒนากลมอาชพ 22

การน ากลมอาชพเขาส OTOP 26

มาตรฐานของกลมอาชพ 31

ปจจยความส าเรจของกลมอาชพ 35

ภาคผนวก ตวอยาง ระเบยบกลมอาชพ 38

แบบฟอร๑มเอกสารการจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ - ค าขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ 44 - หนงสอส าคญแสดงการจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ 47 - รายชอคณะกรรมการกลม 48 - รายชอสมาชกกลม 49

ตวอยางกลมอาชพ 50

ความเชอมโยงกรมการพฒนาชมชนกบการขบเคลอน เศรษฐกจฐานราก 5๗

กลม ความหมายกลม

เครก (Krech) และคณะ อางใน หนงสอชดวชาการวจยชมชน ส านกมาตรฐานการศกษา ส านกงานสภาสถาบนราชภฏกระทรวงศกษาธการ ใหความหมายของกลมวา “กลม” หมายถง การทมคนตงแต ๒ คน ขนไป มาพบกนในสถานการณตอไปน

๑. มอดมคตในการรวมกลมรวมกน คอ มความเชอ คณคา และบรรทดฐานซงจะน าไปสการกระท ารวมกน

๒. มสมพนธภาพในกลมอยางอสระ และการแสดงพฤตกรรมของสมาชกแตละคนมอทธพลตอกน

บรอดเบก (Brocdbeck) อธบายวา กลม คอ การรวมตวกนของปจเจกบคคลทมความเกยวของซงกนและกน ความเกยวของนน มลกษณะทแนนอน กลาวคอ สามารถสงเกตเหนได และชนดของความเกยวของนนจะขนอยกบหรอชใหทราบถงชนดของกลมวา จะเปนครอบครว ผฟง สหภาพแรงงาน หรอฝงชน

อารเธอร เอฟ เบนทลย (Arther F. Bentley) ผรเรมแนวคดเรองกลมทางการเมองไดใหความหมายไววา “กลม” คอ มวลมนษยทมารวมกนเพราะมกจกรรมทมจดมงหมายรวมกน และปจเจกชนแตละคนจะใชกลมเพอใหไดมาซงผลประโยชนทางการเมอง สงคม และเศรษฐกจ กลมทกกลมจะมผลประโยชนจงจะเปนของคกน

ประเวศ วะส กลาววา “กลม หรอ องคกรชมชน” ถอเปนกลไกทส าคญยงในการพฒนาชมชนใหเกดความยงยน เพราะองคกร ดงกลาวคอรปแบบของการรวมตวกนทางสงคมทจะตองถวงดล กบอ านาจรฐ และอ านาจเงน เปนการรวมตวกนของชาวบานตงแต ๒ คน ขนไป ซงมชอเรยกกนหลายอยาง เชน องคกรชมชน องคกรประชาชน องคกรชาวบาน หรอกลมสนใจ เปนตน

๑

ดงนน กลม หรอ องค๑กรชมชน เปนองค๑กรท เกดจาก การรวมกลมของชาวบานในชมชนนนๆ เพอรวมกนแกไขปญหาของชมชน รปแบบของการรวมกลมของชาวบานมหลายรปแบบ บางองค๑กรเกดจากการจดตงอยางเปนทางการโดยรฐ หรอ ไมเปนทางการโดยองค๑กรพฒนาเอกชน ดงน

๑. องค๑กรชาวบานททางราชการจดตง เชน คณะกรรมการหมบาน กองทนหมบาน กลมเกษตรกร สหกรณ๑การเกษตร เปนตน โดยองค๑กรเหลานจะม เจาหนาทของรฐ กฎหมาย กฎระเบยบ ทางราชการก ากบดแลและใหการสนบสนน

2. องค๑กรชาวบานแบบไมเปนทางการ มกมชอเรยกเปนกลมทชาวบานรวมตวกนท ากจกรรมพฒนาตางๆ เชน กลมสตร กลมทอผา กลมผใชน า กลมอาชพ กลมออมทรพย๑ฯ เปนตน กลมเหลานมกมกฎระเบยบไมมากนก และไมขนตอทางราชการ หรอเอกชนทเขาไปจดตง แตจะขนอยกบความสมครใจ และการก าหนดกฎเกณฑ๑ ขนมาเองจงคอนขางอสระ และมกจดรปแบบโครงสรางองค๑กร ตามเนอหาของงานหรอกจกรรมทด าเนน

3. องค๑กรชาวบานทรวมตวกนเปนเครอขาย อาจเปนองค๑กร ทชาวบานจดตงขนเอง หรอมองค๑กรพฒนาเอกชน ราชการ เขาไปสนบสนนการรวมกจกรรมทคลายๆ กน เปนกลมกอน หรอ รวมปญหาหลายๆ ปญหาเขาดวยกน เชน ปญหาทรพยากรธรรมชาต ปญหาเกยวกบผลผลตทางการเกษตร เปนตน

4. องค๑กรทชาวบานจดตงขนมาเอง โดยไมมการจดโครงสรางองค๑กรอยางชดเจน แตจะมการยอมรบผน าคนใดคนหนงเขามาเปนหวหนา และยอมรบฟงค าสงตางๆ เชน การรวมตวเพอดแลรกษาตนน าล าธาร คมครองทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนตน

2

สรปไดวา “กลม ”หมายถง การรวมตวกนของบคคลตงแตสองคน ขนไป โดยมวตถประสงค๑ทแนชด และมปฏสมพนธ๑ระหวางกน ตลอดจนมบรรทดฐาน ความสามคค การแสดงพฤตกรรมและโครงสรางกลมทชดเจน การรวมกนเปนกลมตองประกอบดวย

1. มสมาชกตงแตสองคนขนไป 2. มจดประสงค๑ของการรวมกนทแนนอน 3. มปฏสมพนธ๑ระหวางสมาชก 4. มบรรทดฐาน (Norms) ทกลมก าหนดขนมาเพอให

สมาชกถอปฏบต 5. มความสามคค ความผกพน และการรวมตว 6. มการแสดงพฤตกรรมตามบทบาทหนาทสมาชก 7. มโครงสรางของกลม ซงแสดงใหเหนถงเสนทางการ

ตดตอและการปฏบตระหวางสมาชก ลกษณะกลมทพงตนเองได

1. กลมมผน าทด 2. สมาชกมความเตมใจท างานเพอใหกลมบรรลเปาหมาย 3. มวตถประสงค๑และเปาหมายทท าไดจรง มความ

สอดคลองกบความสามารถของผน าและสมาชก รวมทงตองมความรวมมอกนภายในกลมเปนอยางด

4. สมาชกมความสนใจในกจกรรมกลมอยางแทจรง 5. กลมมการตดสนใจทเปนอสระดวยตนเอง 6. ผน า และสมาชกมสวนรวมในการวางแผน และควบคม

การท างานซงกนและกน

3

โดยในทางปฏบต “กลม” จะเปนการรวมตวกนมากกวา 10 คน โดยกลมทประสบความส าเรจ มองค๑ประกอบหลกในการพจารณาซงเปนแนวทางในการด าเนนงาน หรอมการสงเสรม/สนบสนน โดยใชหลก 5 ก (กลมสมาชก คณะกรรมการ กตกา กจกรรม และ กองทน)

4

ขนตอนการจดตงและพฒนากลม ขนตอนการจดตงและพฒนากลมใหเขมแขง ประกอบดวย

บนได 5 ขนตอน ดงน

1. ส ารวจสถานการณและความตองการของชมชน เปนการหาขอมล เพอท าใหไดรสถานการณ๑ ทแทจรงและ

ความตองการทแทจรงของชมชน โดยการ 1.1 รวมกบภาคการพฒนาส ารวจชมชน 1.2 น าขอมลชมชนมาวเคราะห๑ 1.3 จดเวทเพอการแลกเปลยนเรยนรรวมกน 1.4 จดท าประชาพจารณ๑ชมชน 2. วเคราะหปญหาชมชนและผลประโยชนของชมชน เพอใหรความตองการ ปญหาของชมชน รกจกรรมทจะ

ด าเนนการ

5

3. แสวงหาผน า/จดตงกลม 3.1 แสวงหาผน าทมความสามารถและเขาใจการด าเนน

กจกรรม 3.2 จดตงกลมทเกดจากการเรยนรและความตองการ

ของสมาชก 4. สนบสนนและพฒนากลม 4.1 ผน า พฒนาตนเอง เปนการสรางผน าดวยการพฒนา

ทกษะการบรหารจดการ 4.2 สมาชก เพมพนความร สรางความเปนเจาของ

มวตถประสงค๑และเปาหมายรวมกน 4.3 กจกรรม มระบบขอมล แผนด าเนนงานของกลม

และมการด าเนนกจกรรมอยางตอเนอง 4.4 บรณาการกลม มการขยายผล ตอยอด สรางเครอขาย

และจดตงเปนนตบคคล เมอผลการด าเนนงานของกลมมความเขมแขง พงตนเองได

4.5 ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและธรรมาภบาลในการบรหารงาน และการพฒนากลม

5. ตดตามและประเมนผล 5.1 โดยกลมประชมสมาชก คณะกรรมการตรวจสอบ

ถอดบทเรยน เพอสรางกระบวนการเรยนร และมการประชาสมพนธ๑ 5.2 โดยเจาหนาท ประเมนผลทางการ/ไมเปนทางการ

อยางตอเนองและน าขอมลมาพฒนากลม 5.3 ภาคการพฒนา - ตรวจบญชโดยกรมตรวจบญชสหกรณ๑ - มการวจยและพฒนา โดยกรมการพฒนาชมชน

และหนวยงานทเกยวของ

6

สงบงชความเขมแขงของกลม 1. สมาชกมจตส านกในการรบผดชอบตอกลม และเขามาม

สวนรวมในกจกรรมอยางตอเนอง 2. มแผนการด าเนนงาน 3. มเครอขายในการท างาน 4. คณะกรรมการมภาวะผน าสง มธรรมาภบาล ในการบรหาร

จดการกลม 5. กลมมกจกรรมตอยอด/ขยายกจกรรมอยตลอดเวลา และ

เปนประโยชน๑ตอสมาชกกลม 6. มผลผลตของกลมทเปนรปธรรม 7. มหลกฐาน/เอกสารสมบรณ๑

7

กลมอาชพ ความหมายกลมอาชพ อาชพ ความหมายตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ใหความหมายไววา คอ การเลยงชวต การท ามาหากน อาชพทเปน สมมาชพ หมายถง อาชพทไมเบยดเบยนตนเอง ไมเบยดเบยนผอน ไมเบยดเบยนสงแวดลอม และมรายไดมากกวารายจาย เปนความพยายามทจะปรบจากการท ามาหากนเปนท ามาคาขาย โดยไมไดเอาก าไรสงสดเปนตวตง หรอเปนเปาหมายสดท าย และตองค านงถงความเปนทางสงคม กลาวคอ ความสขของตนเองและคนท างาน รวมถงประโยชน๑ของผบรโภค และผรบบรการเปนหลก

กลมอาชพ หมายถง การรวมตวของชาวบานทประกอบอาชพเดยวกน ด าเนนกจกรรมดานอาชพ กจกรรมผลต และจ าหนายอยางตอเนอง โดยมคณะกรรมการด าเนนงานของกลม มระเบยบขอบงคบ

กลมอาชพ ตามแนวทางการสรางสมมาชพชมชน หมายถง กลมอาชพทจดตงขนใหมจากการรวมตวของผแทนครวเรอนในหมบานเปาหมาย ตงแต 5 ครวเรอนขนไป ซงผานการสงเสรมการสรางสมมาชพชมชนในระดบหมบาน เรยกวา ครวเรอนสมมาชพชมชนทมการประกอบอาชพเดยวกนหรอประเภทอาชพเดยวกน

8

9

วตถประสงคในการจดตงกลมอาชพ 1. เพอสงเสรมใหครวเรอนสมมาชพชมชนมการรวมกลม

ชวยเหลอซงกนและกน มความมนคงในการประกอบอาชพ และกอใหเกดรายไดอยางตอเนอง

2. เพอพฒนาทกษะ ความรความสามารถ ในดานการผลต การตลาด และการจดการอยางมประสทธภาพ เพอกาวไปสการเปนผประกอบการชมชน

3. เพอเปนศนย๑กลางในการแลกเปลยนเรยนรดานสมมาชพตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ขนตอนและวธการจดตงกลมอาชพ 1. ประชาสมพนธ๑ เชญชวน ครว เรอนสมมาชพชมชน

ทประกอบอาชพเดยวกน หรอประเภทอาชพเดยวกนเขารวมเปนสมาชกกลมอาชพ

2. ประชมหรอจดเวทสรางความรความเขาใจ โดยอธบายวตถประสงค๑ หลกการ และวธการด าเนนงานของกลมอาชพ ความส าคญของกลมทมตอสมาชกกลมและชมชนรวมถงกจกรรม ทสมาชกจะรวมกนท าตามความตองการและเหมาะสมกบศกยภาพสภาพทองถน

10

3. ด าเนนการจดตงกลมอาชพ โดยสมาชกรวมกนก าหนดองคประกอบพนฐานของกลม ดงน

- ตงชอกลมตามความเหนชอบของสมาชก โดยขนตนดวยค าวา “กลมอาชพ..........” และอาจใหมค าขวญประจ ากลม

- ก าหนดวตถประสงค ของกล ม เ พอบอกจดหมาย ทชดเจนในการด าเนนงานของกลม

- ก าหนดทตงกลม เพอเปนสถานท จดศนยรวมส าหรบ ด าเนนกจกรรมของกลม

- เล อกคณะกรรมการประกอบด วยต าแหนงหลก คอ ประธาน รองประธาน เลขานการ เหรญญกและ ประชาสมพนธ โดยสมาชกในกลมเลอกกนเอง เพอเปน ตวแทนของกลมในการบรหารงาน การตดตอประสาน การด าเนนงานตางๆ กบหนวยงาน และผเกยวของ - จดท ากตกาของกลมเพอใชเปนแนวทางปฏบตรวมกน ระหวางสมาชกกลมและกรรมการ - จดท าแผนปฏบตการของกลม เพอใชเปนแนวทางในการ ด าเนนกจกรรมรวมกน

4. รวบรวมขอมลกลม คณะกรรมการกลมอาชพด าเนนการจดท า และรวบรวมขอมลการจดตงกลมอาชพ ประกอบดวย บนทก การประชมฯ ขอบงคบกลม รายชอคณะกรรมการกลม รายชอสมาชกกลม แผนงาน/กจกรรมกลม และอนๆ ทเกยวของ

11

5. ยนจดทะเบยนกลมอาชพ คณะกรรมการกลมอาชพ น าขอมลกลมยนเสนอขอจดตงกลมอาชพ กบส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ โดยส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอตรวจสอบความครบถวน ถกตองของขอมลและเอกสารประกอบ แลวออกหนงสอแสดงการ จดทะเบยนจดตงกลมอาชพพรอมรายงานการจดตงกลมอาชพไปยงจงหวดเพอรายงานกรมการพฒนาชมชน

6. กลมอาชพด าเนนกจกรรมตามแผนปฏบตการ ทไดรวมกนจดท าขน

7. ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ/ทมสนบสนนฯ/ทมวทยากรสมมาชพชมชน ตดตามสนบสนนอยางตอเนอง

8. ประสานหนวยงานภาคการพฒนา เพอสนบสนน การพฒนา กลมอาชพในดานตางๆ เชน การเขาถงปจจยการผลต องคความร การตลาด การประชาสมพนธ การบรหารจดการ

12

คณสมบตของกลมอาชพทขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ 1. เปนประชาชนทมภมล าเนาในหมบาน ต าบล อ าเภอ ทตงกลม และมสญชาตไทย 2. มจ านวนสมาชกตงแต 5 คน ขนไป ทประกอบอาชพเดยวกนหรอประเภทอาชพเดยวกน และมความสมครใจในการเขารวมเปนสมาชกกลม 3. มการบรหารงานโดยคณะกรรมการทมาจากการเลอกตงของสมาชก 4. มขอบงคบ กตกา หรอ ระเบยบของกลมทชดเจนและสมาชกรบทราบ 5. มการด าเนนกจกรรมทสงเสรมการประกอบอาชพของสมาชกโดยรวมมใชเพอประโยชน๑ตอบคคลใดเปนการเฉพาะ 6. มวตถประสงค๑ของการจดตงกลมทชดเจน 7. มสถานทตงกลมทเหมาะสม

13

เอกสารในการขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ 1. รายชอสมาชกกลม 2. รายชอคณะกรรมการกลม 3. กตกา ระเบยบ หรอ ขอบงคบของกลม 4. แผนการด าเนนกจกรรมทสงเสรมการประกอบอาชพของสมาชก 5. บนทกรายงานการประชมจดตงกลม 6. หลกฐานประธานกลม (ส าเนาบตรประชาชนและส าเนาทะเบยนบาน) 7. ภาพถายทเกยวของกบการด าเนนกจการ เชน สถานทประกอบกจการการประชมกลม ผลตภณฑของกลม เปนตน

14

การบรหารกลมอาชพ

การด าเนนกจกรรมของกลมอาชพใหประสบความส าเรจตามวตถประสงครวมกนของสมาชก รวมถงท าใหกลมมความเขมแขงสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพโดยใชหลก 5 ก ดงน

ก ท 1 : กลม/สมาชก - กลมเปนการรวมตวกนของคนทมความสมครใจพรอมทจะ

ใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรมของกลมทมอาชพเดยวกน หรอประเภทอาชพเดยวกน อยางนอย 5 คน ขนไป

- ทตงของกลม ควรเลอกสถานทท เปนทสาธารณะ หรอสถานททมความพรอมสามารถเปนศนยกลางการด าเนนงานของกลมสมาชกสามารถเดนทางไปมาสะดวก และควรมการขอใชสถานท ใหถกตอง

- สมาชก เปนผท ม คณสมบตตามท กล มก าหนด เชน มภมล าเนา หรอถนอาศยเดยวกบสถานทตงกลม มความรความเขาใจและเหนชอบในหลกการของกลม รวมถงพรอมทจะปฏบตตามระเบยบ ขอตกลงของกลม และสมครเปนสมาชกกลมดวยความสมครใจ

- บทบาทหนาทของสมาชกคอ เขารวมการประชมและแสดงขอคดเหน ใหความรวมมอและสนบสนนการด าเนนงานของกลม น าความรทไดรบไปพฒนาอาชพ รวมก าหนดและปฏบตตามระเบยบ ของกลม

15 15

ก ท 2 : กรรมการ กรรมการ คอ กลมคนซงไดรบมอบหมายและเปนตวแทนจาก

สมาชกใหบรหารกลมนนๆ ซงกลมจะมนคงและบรรลผลเพยงใด ขนอยกบคณะกรรมการทตองปฏบตหนาทอยางมประสทธภาพ การแตงตงคณะกรรมการ ควรมจ านวนเปนเลขค เพอใหสดสวนของการออกเสยงมความเปนเอกฉนท จ านวนอยระหวาง 5 – 21 คน มวาระการด ารงต าแหนงอยระหวาง 1 – 4 ป

บทบาทหนาทของคณะกรรมการคอ ด าเนนการรางระเบยบหรอขอบงคบกลม โดยความเหนชอบของสมาชกกลม จดใหสมาชก มาประชมแสดงความคดเหนและวางแผนการด าเนนกจกรรมกลมรวมกน จดใหมบรการแกสมาชกในดานตางๆ และประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ

ต าแหนงของกรรมการ ประกอบดวย -ต ำแหนงหลก คอ ประธาน รองประธาน เลขานการ

เหรญญก ปฏคม และประชาสมพนธ โดยบทบาทหนาทของคณะกรรมการแตละต าแหนงมดงน

1. ประธาน - เปนประธานในทประชมก าหนดเรองทจะเขา

ประชม ก าหนดแผนการประชม เ พอ ให ได มต นโยบาย แผนงาน วธการ ขนตอนของการปฏบตงาน

- จดท าแผนการด า เน นงานของกล ม ร วมก บคณะกรรมการ โดยความเหนชอบของสมาชก

16

- ประชาสมพนธ๑ขาวสารไปสสมาชก - ตดตอประสานงานกบหนวยงานหรอบคคล

ทเกยวของ - ปฏบตตามมตทประชม

2. รองประธาน - ตดตอประสานงาน และรวมกบประธานในการ ปฏบตงานตางๆ - ปฏบตหนาทอนใดตามทประธาน หรอทประชม กลมมอบหมาย

3. เลขานการ - รวบรวมเรองตางๆ ใหประธานกรรมการเพอ พจารณา หรอสงการใหน าเขาทประชม - จดท ารายงานการประชมและจดบนทกตางๆ ใน

การด าเนนงานของคณะกรรมการ - ตดตอประสานงานกบคณะกรรมการและสมาชก - ปฏบตตามทประธาน หรอทประชมกลมมอบหมาย

4. เหรญญก - จดท าทะเบยนตางๆ หลกฐานการรบ-จายเงน

ของกลม - ด าเนนการตดตามและควบคมเกยวกบการเงนและ

บญชของกลม - รบผดชอบเกบรกษาเงนของกลม - ปฏบตงานอนๆ ตามทประชมกลมมอบหมาย

17

5. ปฏคม - ด าเนนการทเกยวของกบการตอนรบ การประสานงาน การอ านวยความสะดวก การสรางความเปนมตร อบอนใจ การใหความสะดวกสบาย การใหขอมล ขาวสาร การปฏบตตามค ารองขอ และการให ความชวยเหลอตามสมควร - ปฏบตงานอนๆ ตามทประชมกลมมอบหมาย

6. ประชาสมพนธ - ตดตอประสานงาน และเผยแพรขาวสารหรอ แจงเรองราวตางๆ ซงทประชมไดลงมตไวแลว ใหคณะกรรมการกลมอาชพ สมาชกหรอผเกยวของ ไดรบทราบ - เสรมสรางความเขาใจอนดระหวางคณะกรรมการ หรอสมาชกดวยกน กบหนวยงานภาครฐ หรอ ภาคเอกชนทเกยวของ - ปฏบตงานอนๆ ตามทประชมกลมมอบหมาย

- ต ำแหนงอนๆ เชน การตลาด บญช ออกแบบ ฝายศลป ฝายขาย ฝายผลต ฝายจดซอ ฝายรบออเดอร ฝายแปรรป ฝายตรวจนบ ฝายตรวจสอบคณภาพ เปนตน

- ทปรกษำ อาจแตงตงจากผทมความร ความเชยวชาญเฉพาะดานตางๆ ทจ าเปนส าหรบกลมอาชพนนๆ เชน ดานการเกษตร ดานเคหกจเกษตร ดานสงเสรมอาชพ เปนตน

18

ก ท 3 : กฎ กตกา ระเบยบขอบงคบกลม กฎ กตกา ระเบยบขอบงคบกลม ควรท าเปนลายลกษณอกษร

เพอใชเปนแนวทางปฏบตรวมกน ระหวางสมาชกและคณะกรรมการ วธการอาจเปนการรวมกนรางขนมาเอง หรออาศยกฎหมายอนมารองรบ การก าหนดสาระส าคญในระเบยบอาจก าหนดเปนหมวดหม ดงน

หมวดท 1 ขอความทวไป ประกอบดวย ชอกลม ทตงกลม วนทระเบยบนใชบงคบ

หมวดท 2 วตถประสงคของการจดตงกลมอาชพ หมวดท 3 สมาชกกลม ประกอบดวย คณสมบตของสมาชก

การสมครเขาเปนสมาชก บทบาทหนาทของสมาชก การพนจากสมาชก

หมวดท 4 เงนทนของกลม ทมาเงนทนของกลม การใชจายเงนทนของกลม

หมวดท 5 การด าเนนงานของกลม ประกอบดวย กจกรรมของกลม วธการด าเนนกจกรรม การจดสรรประโยชนหรอก าไร ของกลม

หมวดท 6 คณะกรรมการบรหารก ลม ประกอบดวย คณสมบตของคณะกรรมการ จ านวนคณะกรรมการ โครงสรางของคณะกรรมการ บทบาทหนาทของคณะกรรมการ วธการคดเลอก วาระในการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนง การประชมของคณะกรรมการและสมาชก

หมวดท 7 การแกไขหรอเพมเตมระเบยบ ก าหนดวธการแกไขหรอเพมเตมระเบยบ

19

หมวดท 8 บทเฉพาะกาล ใครเปนผลงนามในระเบยบ วนท ระเบยบมผลบงคบใช

ก ท 4 : กองทน กองทนของกลมอาชพอาจเปนเงนหรอเครองมอ ทท าให

กจกรรมของกลมด าเนนการไดและบรรลตามวตถประสงค๑ของกลม ทมาของทน ไดแก

1. ทนจากการระดมหนของสมาชกควรก าหนดจ านวนหนของสมาชกใหชดเจนเพอใชเปนทนตงตนในการด าเนนงานของกลม

2. ทนจากภาครฐ/ เอกชน เชน ภาครฐสนบสนนงบประมาณ เงนบรจาค เงนสมทบจากเครอขาย หรอกลมออมทรพย๑เพอการผลต

3. ทนจากการจดกจกรรม เชน จ าหนายขาวเปลอก เสนฝายแลวหกรายไดเขากลม

4. ทนจากการกยม แบงเปน แหลงทนภายในชมชน เชน เงนกจากสหกรณ๑ฯ

กองทนหมบานฯ กองทนพฒนาบทบาทสตร กลมออมทรพย๑เพอการผลต เครอญาต

แหลงทนภายนอกชมชน เชน สถาบนการเงนตางๆ (ธกส. ออมสน SME ฯลฯ)

20

ก ท 5 : กจกรรม เปนสงทสมาชกกลมรวมกนปฏบต เพอสรางรายไดใหกบ

ครวเรอนและชมชน โดยมการก าหนดเปนแผนกจกรรมตางๆ เชน การประชมการวางแผนการผลตและจ าหนาย การสะสมทนของกลม การพฒนาความรความสามารถของสมาชก การพฒนาคณภาพมาตรฐานผลตภณฑ๑ การจดสวสดการ การตดตามประเมนผลการด าเนนงาน

กจกรรมของกลม ถอเปนหวใจส าคญทท าใหกลมมชวต บรรลวตถประสงค๑ของกลม ดงนน คณะกรรมการจงจ าเปนตองสงเสรม ใหกลมมแผนและด าเนนกจกรรมตามแผนอยางตอเนอง และสม าเสมอ โดยกจกรรมของกลมตองสงเสรมการมสวนรวม กอใหเกดความรวมมอ และพฒนาเศรษฐกจฐานรากใหมนคง ชมชนพงตนเองไดตามวถเศรษฐกจพอเพยง

21

การพฒนากลมอาชพ กลมอาชพทสามารถด าเนนงานใหบรรลตามวตถประสงค ไดอยางมประสทธภาพและมการด าเนนกจกรรมกลมอาชพไดอยางยงยนนน กลมอาชพจ าเปนตองมการพฒนาดานตางๆ อยางตอเนอง ดงน

การบรหารจดการ - การมสวนรวมในการด าเนนงานกลม - การมกจกรรมกลมอยางตอเนอง - การแบงปนผลประโยชนของกลมทเหมาะสม เปนธรรม และ

สมาชกม ความพงพอใจ - การมกจกรรมทสงเสรมและพฒนากระบวนการเรยนร - การมกฎระเบยบ กตกาทเปนทยอมรบของทกคน - มการก ากบ ตดตาม และตรวจสอบการด าเนนงาน - มกจกรรมสรางแรงจงใจ เชน การใหรางวล การยกยอง ชมเชย การพฒนาดานการผลต - ปรมาณผลผลต ผลงานไดตามเปาหมาย

- คณภาพผลผลต ผลงานไดตามเปาหมาย - ความหลากหลายของผลผลต

- การพฒนาตอยอดของผลผลต

22

การเพมมลคาผลตภณฑ - การคดวตถดบทมคณภาพ ค านงถงความปลอดภยและ

ผลกระทบตอสงแวดลอม เชน การใชวตถดบจากธรรมชาต - การใชภมปญญา/ วฒนธรรม เปนฐานในการพฒนา

ผลตภณฑ เชน การหมกโคลนผา - การออกแบบบรรจภณฑ และรปแบบผลตภณฑทสอดคลอง

กบความตองการของตลาด - มการน าเทคโนโลย/ องคความรใหม มาใชในการด าเนนงาน - การขอเครองหมายรบรองคณภาพ เชน มผช. อย. ฮาลาล เปนตน

23

การสงเสรมชองทางการตลาดและการประชาสมพนธเปนการเปดโอกาสในการสรางการรบร และการจ าหนายผลตภณฑ๑ของกลมอาชพ ดงน

- ณ ทท าการกลม - ตลาดในชมชน - รานโอทอป - รานคาในโรงแรม/ ทพก/ แหลงทองเทยว - รานจ าหนายของฝาก/ จดพกรถนกทองเทยว - งานแสดงสนคาของหนวยงานราชการเชน ทวาการอ าเภอ

ศาลากลางจงหวด ศนย๑สงเสรมอตสาหกรรม ฯลฯ - งานแสดงสนคาของภาคเอกชน - การประชาสมพนธ๑ทางสอสงพมพ๑โปสเตอร๑ แผนพบ

แผนปลว - สอออนไลน๑ เชน เวบไซต๑ ไลน๑ เฟซบ๏ค กระดานสนคา

24

การจดสรรผลก าไร - การจดสรรสวสดการ เชน การจดฌาปนกจ คารกษา

พยาบาล ทนการศกษา จดท าประกนชวต คาอาหารและเครองดม ซอและซอมวสด อปกรณ

- พฒนาสาธารณประโยชน เชน พฒนาแหลงทองเทยว - สงเสรมและพฒนาคณะกรรมการและสมาชก เชน ศกษา

ดงาน, ใหกยมเงน, คาตอบแทนคณะกรรมการ, คาตอบแทนคนจ าหนายสนคา, สมาชกยมเงนเปนทนหมนเวยน

- การจดสรรเปนทนของกลม - การปนผลแกสมาชก

25

การจดสรรผลก าไร - การจดสรรสวสดการ เชน การจดฌาปนกจ คา

รกษาพยาบาล ทนการศกษา จดท าประกนชวต คาอาหารและเครองดม ซอและซอมวสด อปกรณ๑

- พฒนาสาธารณประโยชน๑ เชน พฒนาแหลงทองเทยว - สงเสรมและพฒนาคณะกรรมการและสมาชก เชน ศกษา

ดงาน, ใหกยมเงน, คาตอบแทนคณะกรรมการ, คาตอบแทนคนจ าหนายสนคา, สมาชกยมเงนเปนทนหมนเวยน

- การจดสรรเปนทนของกลม - การปนผลแกสมาชก

25

การน ากลมอาชพเขาส OTOP กลมอาชพตามแนวทางสมมาชพชมชน ในป 2560 จะมการ

จดตงขนไมนอยกวา ๒,๓๖๐ กลม หากกลมอาชพมการบรหารจดการทด และด าเนนการอยางตอเนอง รวมถงสามารถสรางผลตภณฑ ให ม ค ว ามพร อมต อก าร ล งทะ เบ ยนและค ดสรรหน ง ต าบล หนงผลตภณฑได จงเปนโอกาสในการพฒนาของกลมอาชพทจะกาวตอไปอกระดบหนง

แนวคด OTOP จากแนวคด “หนงต ำบล หนงผลตภณฑ” (One Tambon

One Product : OTOP) ทเนนกระบวนการสรางรายไดจากผลตภณฑในแตละหมบาน ชมชน หรอต าบล เพอสนบสนนและสงเสรมให แตละชมชน ไดน าทรพยากรภมปญญาในทองถนมาพฒนาเปนผลตภณฑและบรการคณภาพทมจดเดนและมลคาเพมเปนทตองการของตลาด สอดคลองกบวฒนธรรมและวถชวตของทองถน โดยยดหลกการพงตนเองของชมชน และรฐพรอมทจะชวยเหลอในดานความรสมยใหมและการบรหารจดการ เชอมโยงสนคาชมชนสตลาดทงในประเทศ และตางประเทศ

26

ประเภทผลตภณฑ OTOP ผลตภณฑทกลมอาชพสามารถน าเขาสระบบลงทะเบยนและ

คดสรรฯ แบงเปน 5 กลมประเภท ดงตอไปน 1. ประเภทอาหาร หมายถง ผลผลตทางการเกษตรและ

อาหารแปรรป ซงไดรบมาตรฐาน อย., GAP, GMP, HACCP, Qmark, มผช., มอก., มาตรฐานเกษตรอนทรย, ฮาลาล และมบรรจภณฑเพอ การจ าหนายทวไป แบงเปน 3 กลม ดงน

1.1 ผลตผลทางการเกษตรทใชบรโภคสด เชน พชผก ผลไม เชน มะมวง สบปะรด สมเขยวหวาน มงคด สมโอ กลวย เปนตน กรณพนธ ไม เชน ก งพนธมะมวง กงพนธมะปราง ไมประดบ ฯลฯ ไมถอวาเปนผลตภณฑทลงทะเบยนได

1.2 ผลตผลทางการเกษตรทเปนวตถดบและผานกระบวนการแปรรปเบองตน เชน น าผง ขาวสาร ขาวกลอง ขาวฮาง เปนตน เนอสตวแปรรป เชน เนอโคขน เนอนกกระจอกเทศแชแขง หมแดดเดยว หมยอ แหนม ไสอว ไสกรอก ปลาอบรมควน หอยจอ เปนตน อาหารประมงแปรรป เชน ไสกรอกปลา ปลาชอนแดดเดยว ปลาสลดแดดเดยว สมปลาตว น าบด กะป กงแหง น าปลา ปลารา เปนตน กรณสตวทมชวต เชน ไกชน ปลากด ไมถอวาเปนผลตภณฑ ทลงทะเบยนได เพราะไมผานกระบวนการแปรรปเบองตน

1.3 อาหารแปรรปกงส าเรจรป/ส าเรจรป เชน ขนมเคกเฉากวย ขนมโมจ เตาสอ กระยาสารท กลวยฉาบ กลวยอบ มะขามปรงรส ทเรยนทอด กะละแม กะหรปบ ขนมทองมวน ขาวเกรยบ ขาวแตน น าพรกเผาและน าพรกตางๆ แจวบอง น าจมสก น าปลาหวาน ผกกาดดอง พรกไทย แคบหม ไขเคม กนเชยง หมทบ หมแผน เปนตน

27

2. ประเภทเครองดม หมายถง ผลตภณฑประเภทเครองดม ทมแอลกอฮอล ไดแก สราแช สรากลน สาโท อ ไวน เหลาขาว 35-40 ดกร เปนตน และเครองดมทไมมแอลกอฮอล ไดแกผลตภณฑเครองดมประเภทพรอมดม ผลตภณฑประเภทชงละลาย และผลตภณฑประเภทชง เชน นาผลไม นาสมนไพร เคร องดมรงนก กาแฟคว กาแฟปรงสาเรจ ขงผงสาเรจรป มะตม ผงชาใบหมอน ชาจน ชาสมนไพร ชาชก นาเฉากวย นาเตาห นมสด นมขาวกลอง เปนตน

3. ประเภทผา เครองแตงกาย หมายถง ผาทอและผาถก จากเสนใยธรรมชาตหรอเสนใยสงเคราะห รวมทงเสอผา/เครองนงหม และเครองแตงกายทใชประดบตกแตงประกอบการแตงกายทงเพอประโยชนในการใชสอยและเพอความสวยงาม

3.1 ผา หมายถง ผลตภณฑผาผนททาจากเสนใย เสนดาย นามาทอถกเปนผนมลวดลายเกดจากโครงสรางการทอหรอตกแตงสาเรจบนผนผา ทาดวยมอ หรอเครองจกร รวมถงผลตภณฑเสอผาและเครองนงหมซงเปนเสนใยธรรมชาตและเสนใยสงเคราะห สงทอ และผลตภณฑททาจากผาเปนหลกและมวสดอนๆ เปนองคประกอบผสม เชน ผาไหม ผาฝาย ผาโสรง ผาขาวมา ผาคลมไหล ผาบาตก ผาถง ผาปกชาวเขา ผาคลมผม หมวกกะปเยาะ ผาพนคอ เสอผาสาเรจรปบรษ - สตร เปนตน

3.2 เครองแตงกาย หมายถง ผลตภณฑท ใชประดบตกแตงประกอบการแตงกายททาจากวสดทกประเภทเพอประโยชน ในการใชสอย เชน รองเทา เขมขด กระเปาถอ เปนตน และเพอ ความสวยงาม เชน สรอย แหวน ตางห เขมกลด กาไล นาฬกาขอมอ เนคไท หมวกแฟชน เปนตน

28

4. ประเภทของใช/ของตกแตง/ของทระลก หมายถง ผลตภณฑทมไวใชหรอตกแตงประดบในบาน สถานทตางๆ เชน เครองใชในบาน เครองครว เครองเรอน ทมวตถประสงคเพอการ ใชสอย หรอประดบตกแตง หรอใหเปนของขวญ เพอใหผรบน าไป ใชสอยในบาน ตกแตงบาน รวมทงสงประดษฐทสะทอนถงวถชวต ภมปญญา และวฒนธรรมทองถน และสนคานนตองไมผลตโดยใชเครองจกรเปนหลก และใชแรงคนเปนสวนเสรมหรอไมใชแรงงานคน โดยประเภทของใช/ของตกแตง/ของทระลก แบงออกเปน 7 กลม ดงน

4.1 ไม หมายถง ของใช/ของตกแตง/ของทระลก ทมวสด ทท าจากไมเปนหลก เชน ไมแกะสลก เฟอรนเจอร กลองไม นาฬกาไม ตงโตะ โคมไฟกะลามะพราว ของเลนเดก เครองดนตร ตพระธรรม เรอจ าลอง แจกนไม กรงนก ไมแขวนเสอ เปนตน

4.2 จกสาน ถกสาน หมายถง ของใช/ของตกแตง/ ของทระลก ทมวสดทเปนเสนใยธรรมชาต หรอวสดสงเคราะหใดๆ เชน พลาสตกน ามาจกสาน หรอถกสานถกทอเปนรปราง เชน ตะกรา กระจดสาน เสอกก ทรองจานท าจากเสอกก ทใสของท าจากพลาสตกสาน กระจาด กระบง กระดง กระตบขาว เชอกมด เปลยวน โคมไฟผกตบชวา ไมกวาด กระเชาเถาวลย พรมเชดเทา ฝาช หมวกสานไมไผ เปนตน

4.3 ดอกไมประดษฐ/วสดจากเสนใยธรรมชาต หมายถง ดอกไม ตนไม กลวยไมผลไมทไมใชสงมชวตตามธรรมชาต แตท าจากวสดตางๆ เพอเลยนแบบธรรมชาตหรอและผลตภณฑประเภทของใช/ของตกแตง/ของทระลก ทมวสดทท าจากกระดาษสาเปนหลก เชน ถงกระดาษ กลองกระดาษสา ตนไมประดษฐ ผลไมประดษฐ เปนตน

29

4.4 โลหะ หมายถง ผลตภณฑประเภทของใช/ของตกแตง/ของทระลกทท าจากโลหะตางๆ เชน เงน ทองเหลอง ดบก สแตนเลส ทอง สงกะส เปนตน เปนสวนประกอบหลก เชน ชอนสอม มด ผลตภณฑภาชนะท ใช โลหะ ภาชนะทท าจากสแตนเลสทบ ทองเหลองทบ พวเตอรบรอนซ แกะสลกทใชตกแตงสถานทตางๆ เปนตน

4.5 เซรามค/เครองปนดนเผา หมายถง ผลตภณฑทมการน าวสดประเภทดนสนแรไปขนรปและน าไปเผาดวยความรอนสง เพอเปนภาชนะ ของใช ของตกแตง ของทระลก เชน เบญจรงค ถวยชาม ภาชนะกระเบองเซรามค โอง อาง กระถางตางๆ เปนตน

4.6 เคหะสงทอ หมายถง ของใช/ของตกแตง/ของทระลก ทมวสดท าจากผามการตดเยบ เชน ชดเครองนอน พรมเชดเทา ผาปโตะ ถงมอถกส าหรบท าการเกษตร เปนตน

4.7 อนๆ ของใช /ของตกแตง/ของท ร ะลก หรอผลตภณฑอนๆ ทใชวสดอนใดนอกเหนอ จาก ขอ 4.1–4.6 เชน ท าจากพลาสตก เรซน แกว เทยน รปวาด เปเปอรมาเช กระจก ซเมนต ตนไมมงคล ตกตาจากดนไทย ผลไมเผาดดกลน พระพทธรป เปนตน

5. ประเภทสมนไพรทไมใชอาหาร หมายถง ผลตภณฑจากสมนไพรหรอมสมนไพรเปนสวนประกอบ อาจใชประโยชน และอาจสงผลตอสขภาพ ไดแก ยาจากสมนไพร เครองส าอางสมนไพร วตถอนตรายทใชในบานเรอน เชน น ายาลางจานสมนไพร สมนไพร ไลยงหรอก าจดแมลง และรวมถงผลตภณฑจากสมนไพรทใช ทางการเกษตร เชน น าห มกช วภาพ น า สมควนไ ม เปนตน โดยประเภทสมนไพรทไมใชอาหาร แบงเปน 3 กลม

30

5.1 ยาจากสมนไพร 5.2 เครองส าอางสมนไพร 5.3 วตถอนตรายทใชในบานเรอน

มาตรฐานของกลมอาชพ

มาตรฐานของกลมอาชพ มตวบงช ในการบรหารจดการ ทมประสทธภาพ และความเขมแขงของกลม/ องค๑กร เพอเปนเปาหมายในการพฒนากลม ตามระบบมาตรฐานการพฒนาชมชน แบงเปน 3 ดาน ซงแตละดานมองค๑ประกอบ 3 องค๑ประกอบ และมตวบงชแตกตางกน จ านวน 27 ตวบงช ดงน

ดานบรหารงาน - กองทน - กฎระเบยบ - กจกรรมของกลม

ดานบรหารคน - กรรมการ - สมาชก - คนในชมชน

ดานบรหารผลประโยชน - ผลประโยชนตอสมาชก - ผลประโยชนตอกลม - ผลประโยชนตอชมชน

31

มาตรฐานกลม/องคกร 3 x 3 1. ดานบรหารงาน ม 3 องค๑ประกอบ ดงน 1.1 กองทน มตวบงช ไดแก

1) สมาชกมสวนรวมไมนอยกวา 70 2) การบรหารเงนทนจดสรรไดชดเจนอยางมระบบ

โปรงใส ตรวจสอบได และยดหลกธรรมาภบาล 3) การควบคมงานอยางมระบบ ๑.๒ กฎระเบยบ มตวบงช ไดแก 1) ทมา สมาชกมสวนรวม และเปนลายลกษณ๑อกษร 2) องค๑ประกอบครอบคลม ทนสมย เปนปจจบน 3) มการประกาศใชและน าไปปฏบตอยางถกตอง 1.3 กจกรรมของกลม มตวบงช ไดแก

1) สอดคลองกบวตถประสงค๑กลม ไมผดกฎหมาย และกฎระเบยบของกลม รวมทงศลธรรมอนด 2) กจกรรมท าตอเนอง/ กาวหนา/ ส าเรจ

3) มแผนการจดสวสดการเพอสมาชก/ ชมชน สามารถด าเนนการตามแผนไดอยางนอย 3 เรอง

32

2. ดานบรหารคน ม 3 องค๑ประกอบ ดงน 2.1 กรรมการ มตวบงช ไดแก

1) คณะกรรมการตองมาจากการเลอกตงของสมาชก และ/หรอแตงตงตามระเบยบฯ

2) การท างานตามบทบาทหนาท (ทงคณะ) 3) มแผนปฏบตการของคณะกรรมการชดเจน 2.2 สมาชก มตวบงช ไดแก 1) การมสวนรวมในกจกรรมของกลม 2) ปฏบตตามกฎระเบยบกลม 3) กลมมสมาชกเพมขน 2.3 คนในชมชน มตวบงช ไดแก 1) คนในชมชนรวามกลม และใหการยอมรบ

2) คนในชมชนสนบสนนกลม (รวมท ากจกรรม/ เขาเปนสมาชกเพม)

3) มการแลกเปลยน รบฟงขอคดเหนคนในชมชน และน ามาปรบปรงการท างาน

3. ดานบรหารผลประโยชน ม 3 องค๑ประกอบ 3.1 ผลประโยชน๑ตอสมาชก 1) สอดคลองกบวตถประสงค๑ และระเบยบฯ 2) การจดสรรทวถง/ เปนธรรม/ หลากหลายรปแบบ

3) ถกตองตามระเบยบ (พฒนาสมาชก/ การเรยนร/ เพมศกยภาพ)

33

3.2 ประโยชน๑ตอกลม 1) มการด าเนนการของกลมอยางสม าเสมอ 2) มการประกนความเสยง 3) พฒนาขดความสามารถของกรรมการและสมาชก 3.3 ผลประโยชน๑ตอชมชน มตวบงช ไดแก 1) กจกรรมดแลคนในชมชน 2) กจกรรมสาธารณประโยชน๑ (กจกรรมชมชน/ โครงสรางสาธารณะ) 3) ดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

34

ปจจยความส าเรจของกลมอาชพ การจดตงและพฒนากลมอาชพใหประสบผลส าเรจอยางม

ประสทธภาพ มปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจของกลมอาชพ ดงน

1. ดานผน า - ความร ทกษะ ประสบการณ๑ ในการจดการธรกจ - การกระจายอ านาจของผน า 2. ดานสมาชก - ความรทกษะและประสบการณ๑ - จ านวนสมาชกทเขารวมกจกรรม - การสงเสรมความสมพนธ๑ทดของสมาชก 3. ดานวตถประสงคของกลม - มการก าหนดวตถประสงค๑รวมกน - ความรความเขาใจในวตถประสงค๑กลมของสมาชก - ความส าเรจตามวตถประสงค๑ - วตถประสงค๑สอดคลองกบสมาชกกลม 4. ดานบรหารจดการกลม - การมสวนรวมในการด าเนนงานกลม - การมกจกรรมกลมอยางตอเนอง

- การแบงปนผลประโยชน๑ของกลม - การมกจกรรมทสงเสรมและพฒนากระบวนการเรยนร - การมกฎระเบยบกตกาทเปนทยอมรบของทกคน - จ านวนสมาชกทพอใจในการไดรบผลประโยชน๑

35

5. ดานการสอสารภายในกลม - ความถของการสอสาร/ การประชมกลม - รปแบบการสอสารของกลม 6. ดานผลผลต ผลงานของกลม - ปรมาณผลผลต ผลงานไดตามเปาหมาย - คณภาพผลผลต ผลงานไดตามเปาหมาย - ความหลากหลายของผลผลต - ตลาดรองรบผลผลต - การพฒนาตอยอดของผลผลต 7. ดานเงนทนในกลม - จ านวนเงนทนหมนเวยนในกลม - จ านวนการถอหนของสมาชก

36

ภาคผนวก

ตวอยาง ระเบยบกลมอาชพ.....................................

หมวดท 1 ขอความทวไป ขอ 1 ชอระเบยบนเรยกวา ระเบยบกลมอาชพ ….....................…

หมท........ต าบล......................อ าเภอ...................... จงหวด........................ ขอ 2 ทตงกลม บาน....................หมท........ต าบล.........................

อ าเภอ.................. จงหวด....................... ขอ 3 ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนท ...........เดอน ....................

พ.ศ.................... หมวดท 2 วตถประสงค

ขอ 4 กลมอาชพ ..................หมท.........ต าบล.............................. อ าเภอ............. จงหวด............... จดตงขนโดยมวตถประสงคเพอ

4.1 เพอสงเสรมใหครวเรอนสมมาชพชมชนมการรวมกลมชวยเหลอซงกนและกน มความมนคงในการประกอบอาชพ และกอใหเกดรายไดอยางตอเนอง

4.2 เพอพฒนาทกษะ ความรความสามารถ ในดานการผลต การตลาด และการจดการอยางมประสทธภาพ เพอกาวไปสการเปนผประกอบการชมชน

4.3 เพอเปนศนยกลางในการแลกเปลยนเรยนรดานสมมาชพตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

หมวดท 3 สมาชกภาพ ขอ 5 คณสมบตของสมาชก

5.1 เปนผมภมล าเนาและถนอาศยอยในหมบาน ต าบล ซงเปนทตงกลมอาชพ

38

5.2 มความรความเขาใจ เหนชอบดวยหลกการของกลม

ประกอบอาชพประเภทเดยวกน และสนใจงานพฒนาอาชพของกลมอยางจรงจง

5.3 เปนผพรอมทจะปฏบตตามระเบยบและขอตกลง ของกลม

5.4 เปนผทคณะกรรมการบรหารกลมฯ ไดมมตเหนชอบ ใหรบเขาเปนสมาชกกลม ขอ 6 การสมครเขาเปนสมาชก

6.1 ตองยนค าขอตามแบบใบสมครของกลม 6.2 ตองช าระคาสมคร/ คาธรรมเนยม จ านวน ..... บาท 6.3 คาสมคร/ คาธรรมเนยม ผสมครเปนสมาชกจะเรยก

คนไมได ไมวาดวยเหตใด ขอ 7 หนาทของสมาชก

7.1 เขาใจบทบาทหนาทของสมาชกและคณะกรรมการ กฎ กตกา ระเบยบ ขอบงคบของกลม ตลอดจนวตถประสงคในการจดตงกลม

7.2 การเขารวมประชมกลม และรวมแสดงความคดเหน 7.3 รวมรบรแผน/กจกรรมของกลม รปญหา รวมแกปญหา

รวมรบผดชอบ 7.4 กระตนใหผน ากลม และเพอนสมาชกปฏบตงานตางๆ

ทเกดประโยชนตอกลมและสงคม 7.5 ใหความรวมมอและสนบสนนการด าเนนกจกรรมของ

กลมอยางตอเนอง หรอขยายกจกรรมใหกวางขน ขอ 8 การพนจากสมาชก

8.1 ตาย 8.2 ลาออกและไดรบอนมตใหลาออกจากคณะกรรมการ

บรหารกลม

39

8.3 ทประชมใหญสมาชกมมตใหออกดวยคะแนนเสยง

สองในสามของผเขาประชม ขอ 9 การลาออกและใหออกจากสมาชก

9.1 การลาออกใหท าหนงสอยนตอคณะกรรมการบรหารกลม

9.2 หากมหนสน ผประสงคจะลาออกตองช าระหนทตน ยงผกพนตอกลม ขอ 10 การใหออกจากสมาชก

หากสมาชกจงใจฝาฝน ระเบยบขอตกลง มตของกลมหรอแสดงตนเปนปรปกษ หรอไมใหความชวยเหลอ ความรวมมอ แกกลม ไมวาดวยประการใด ๆ

หมวดท 4 เงนทนของกลม ขอ 11 การแสวงหาเงนทนของกลม

11.1 รบเงนคาหน สมาชกทกคนตองลงหนอยางนอยหนงหน และลงหนไดมากทสดไมเกน ..... หน หนงหนเทากบ ….. บาท ในกรณทมสมาชกจะขอเพมหรอลดจ านวนหนทมอยในกลมใหน าเขาทประชมใหญสมาชก โดยมตทประชมใหญใหถอ สองในสามของทประชมเปนทสด และในกรณทสมาชกทมหนสนตอกลมและหนสนอนเกดจากการค าประกน ซงมมลคาเทากบหนทตนถออย สมาชกจะถอนเงนคาหนไมได

11.2 เงนอดหนนจากสวนราชการ องคกรเอกชน และ ผมจตศรทธา

11.3 เงนรายได อนๆ เชน การจดกจกรรมของกลม การกยม

40

หมวดท 5 การด าเนนงานของกลม

ขอ 12 เ พ ม พนท กษะแก สมาช ก ม ง ห ว ง ให สมาช ก เ ก ด ความช านาญสงสด พรอมทจะประกอบการในกจกรรมนนๆ ขอ 13 ด าเนนกจกรรมในอาชพ ใหเกดซงผลตภณฑตางๆ เพอแสวงหาผลประโยชนใหเกดแกกลม สมาชกกลม และชมชน โดยกจกรรมของกลม ประกอบดวยการสงเสรมการผลต การจ าหนาย การเสรมสรางความร การออม การแสวงหาเงนทน และการจดรานคาสวสดการ ฯลฯ ขอ 14 การจดสรรผลก าไร กลมก าหนดการจดสรรผลก าไร ดงน 14.1 ทนด าเนนการ (ทนของกลม) รอยละ................. 14.2 ปนผลแกสมาชกผถอหน รอยละ................. 14.3 จดสวสดการแกคณะกรรมการและสมาชก รอยละ................. 14.4 พฒนาสาธารณประโยชน รอยละ.................

หมวดท 6 คณะกรรมการบรหารกลม ขอ 15 คณะกรรมการประกอบดวย 15.1 คณะกรรมการอ านวยการ (ประธาน รองประธาน

เลขานการ ประชาสมพนธ และเหรญญก) 15.2 คณะกรรมการฝายผลต 15.3 คณะกรรมการฝายควบคมคณภาพ 15.4 คณะกรรมการฝายตลาด 15.5 คณะกรรมการฝายการเงน ขอ 16 ทปรกษา คณะกรรมการบรหารมอ านาจทจะเชญบคคลภายนอก ซงมคณวฒ ความรความสามารถเฉพาะสาขา และมความเหมาะสม เปนทปรกษาของกลม เพอแนะน าหรอใหความเหนในการด าเนนงานทวไปของกลม

41

ขอ 17 คณสมบตของกรรมการ

17.1 เปนสมาชกกลม 17.2 สมาชกทเคยถกถอดออกจากต าแหนงจากคณะ

กรรมการบรหารไมวาคณะใด จะไมมสทธรบเลอก เปนกรรมการอกภายในก าหนด 12 เดอน นบแตวนถกถอดถอน ขอ 18 ก าหนดเวลาของกรรมการ กรรมการแตละคน มอาย การเปนกรรมการไดคราวละ.....ป กรรมการทออกตามวาระมสทธไดรบเลอกใหเขามาเปนกรรมการไดอก ขอ 19 การออกจากต าแหนงกรรมการ

19.1 ตาย 19.2 ออกตามวาระ 19.3 ลาออกโดยท าหนงสอยนตอคณะกรรมการบรหาร

และไดรบอนมตแลว 19.4 ขาดจากสมาชกภาพ 19.5 ขาดจากการประชมกรรมการสามครงตดตอกน

โดยไมชแจงเหตผลทสมควรใหทประชมทราบทประชมใหญมมตถอดถอนรายบคคลหรอทงคณะ ขอ 20 อ านาจหนาทของกรรมการ คณะกรรมการบรหาร มหนาทรบผดชอบในนโยบายของกลมโดยตรงตอสมาชกและมหนาทดแลใหกจกรรมของกลมด าเนนไปตามระเบยบขอบงคบของกลมและท าหนาทตวแทนของกลม ใหคณะกรรมการบรหาร มอ านาจทจะก าหนดระเบยบตางๆ โดยความเหนชอบและมต ขอ งท ป ร ะช ม ใ หญ ส ม า ช ก ใ น ก า รป ร ะช ม ค ร ง แ ร กข อ ง คณะกรรมการบรหาร ใหก าหนดยสบวนนบแตวนไดรบเลอกตงเ พอก าหนดบทบาทหนาท งบประมาณของกลม แผนการด า เนนงานและต ง งบประมาณรายรบ -รายจ ายของกล ม การจดสรรผลก าไร

42

ขอ 21 การประชมคณะกรรมการ คณะกรรมการสามารถเรยกประชมไดตามความจ าเปน

แตตองมการประชมอยางนอยเดอนละครง ตามวน เวลา และสถานททผมหนาทนดการประชมก าหนด และคณะกรรมการก าหนดใหมการประชมสมาชก อยางนอยปละ 1 ครง ตามมตทประชมคณะกรรมการ

หมวดท 7 การแกไขหรอเพมเตมระเบยบ ขอ 22 ระเบยบน สามารถปรบปรงแกไขเพมเตมไดโดยมต ทประชมคณะกรรมการ เกนครงหนงของจ านวนคณะกรรมการ

หมวดท 8 บทเฉพาะกาล ขอ 23 ใหประธานคณะกรรมการอ านวยการเปนผลงนาม ในระเบยบและมผลบงคบใชในวนทประธานลงนาม

ประกาศ ณ วนท...........เดอน ........................ พ.ศ................

(ลงชอ)..................................................... ( ................................................... )

ประธานกลมอาชพ ..............................................

43

ค าขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ ตามแนวทางสมมาชพชมชน

เขยนท ……..…………………..…….

วนท……….. เดอน……………………. พ.ศ. ………… เรอง ขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ เรยน นายอ าเภอ ………………………….. ขาพเจา (นาย,นาง,นางสาว) ……………………...........…….………..….......... บานเลขท …………… หมท ……. ถนน .............................ต าบล ……………………… อ าเภอ ……………………… จงหวด …………….....……….… ขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ (ระบชอกลม)............................................................................................. ทตงเลขท......... หมท........ถนน........................ต าบล .........................................อ าเภอ....................................................จงหวด................................................... โทรศพท................................................ โทรสาร................................................. จ านวนสมาชกรวมกอตง จ านวน ........... คน รวมกลมเพอด าเนนกจกรรม ...(ระบกจกรรม/ผลผลต/ผลตภณฑ)...

การเกษตร คอ ........................................................................................................ การแปรรป คอ ........................................................................................................ ทองเทยวโดยชมชน คอ ...................................................................................................... อนๆ ระบ ........................................................................................................

44

พรอมนไดแนบหลกฐาน ดงน บนทกการประชมฯ จ านวน 1 ชด ขอบงคบกลม จ านวน 1 ชด

รายชอคณะกรรมการกลม จ านวน 1 ชด รายชอสมาชกกลม จ านวน 1 ชด แผนงาน/กจกรรมกลม จ านวน 1 ชด หลกฐานประธานกลม (ส าเนาบตรประชาชนและส าเนาทะเบยนบาน) จ านวน 1 ชด

ลงชอ ………………..…………………….

(…………………………….………………) ต าแหนง .......................................................

วนท ………………………………..….……

สวนเจาหนาท สวนท 1 รบรองการยนค าขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ กลม...............................................................และตรวจสอบเอกสารถกตอง

ลงชอ ……..………..……………….……… (…………………..………………………..)

ต าแหนง …...………………….……………….……… วนท ……………..……………….……

/สวนท 2 ...

45

-2-

สวนท 2 ผลการอนมตการจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ อนมตการจดทะเบยน เมอวนท................. เดอน ........................................... พ.ศ. ...................... หมายเลขทจดทะเบยนกลม เลขท...............................................................

ไมอนมต เพราะ …………………………………………..…………………………….…………………………….

ลงชอ …………………..…………...…

(……………………………………..) ต าแหนง …...……………….……… วนท ……………………………….

46

หนงสอแสดงการจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ

..................................................

หนงสอฉบบนใหไวแก

กลมอาชพ........................................................... ทตง : เลขท.......หมท.............ต าบล..................................

อ าเภอ........................จงหวด............................รหสไปรษณย๑.................... โทรศพท๑ : ......................โทรสาร :........................

E – mail address:………………….......… เพอเปนหลกฐานวา ไดรบการจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ

ตามโครงการสรางสมมาชพชมชนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทะเบยนเลขท............................................

ใหไว ณ วนท............เดอน..................................พ.ศ......................

ลงชอ.............................................. (...............................................)

ต าแหนง................................................

47

รายชอคณะกรรมการกลม

อาชพ…………………………….......……………………………………….. หมท…………… ต าบล…………………………… อ าเภอ……………………………….

จงหวด………………………………… (แนบค าขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ

ลงวนท……..เดอน…………......……พ.ศ. ……………)

ท ชอ-สกล ต าแหนง อาย (ป)

ทอย เบอรโทร บานเลขท หมท ต าบล หมายเหต พนทสามารถปรบเปลยนรปแบบตารางไดตามความเหมาะสม

48

รายชอสมาชกกลม

อาชพ………………………….......................………………………………………….. หมท…………… ต าบล…………………………… อ าเภอ……………………………….

จงหวด………………………………… (แนบค าขอจดทะเบยนจดตงกลมอาชพ

ลงวนท………..เดอน………………………พ.ศ. ……………. )

ท ชอ-สกล อาย (ป)

ทอย เบอรโทร บานเลขท หมท ต าบล หมายเหต พนทสามารถปรบเปลยนรปแบบตารางไดตามความเหมาะสม

49

ตวอยางกลมอาชพ

50

กลมอาชพ “ท าน าตาลออย” “บานกลาง” หม ๑๑ ต าบลเนนขาม อ าเภอเนนขาม จงหวด

ชยนาท เปนหมบานหนงทนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใชท าใหคนในชมชนมคณภาพชวตทดขน พงพาตนเองได และเปน ๑ ในจ านวน 276 หมบานเปาหมายในการสรางสมมาชพชมชนของจงหวดชยนาท ทตงอยในเขตชนบท อาชพหลก คอ เกษตรกรรม ไดแก ปลกออยและท านา กอรางสรางสมมาชพชมชน ลงศรชย ปานทอง ปราชญ๑ชมชน “บานกลาง” ทมความรความช านาญในเรองการท าเตาประหยดพลงงาน ไดรบคดเลอกเขารบการฝกอบรมเพอพฒนาทกษะการถายทอด หลกสตร “วทยากรผน าสมมาชพ” ณ ศนย๑ศกษาและพฒนาชมชนนครนายก

เมอลงศรชยฯ ไดรบการพฒนาทกษะการถายทอดจากการ เขารบการฝกอบรม หลกสตร “วทยากรผน าสมมาชพ” และเขาใจแนวทาง การสรางสมมาชพชมชนหลงจากการเขารวมประชมเชงปฏบตการวทยากรสมมาชพชมชนระดบจงหวดแลว กไดน าเรองดงกลาวกลบไปหารอกบ นายวชย การภกด ผใหญบาน หม ๑๑ ต าบลเนนขาม ตอมาผใหญบานไดน าเรองดงกลาวเขาสเวทประชาคมของหมบาน สรางความเขาใจการสรางสมมาชพชมชน คดเลอกและวเคราะห๑อาชพ คนหาปราชญ๑เพอรวมเปนทมวทยากรสมมาชพชมชนและครวเรอน

51

ทตองการฝกอาชพ นคอ จดเรมตนของอาชพ “ท าน าตาลออย” สมมาชพชมชนทมาจากการมสวนรวมของคนในชมชน ... หลงจากนนกระบวนการสรางสมมาชพบานกลางกเรมตนขนโดยทมวทยากรสมมาชพชมชนวางแผนและจดฝกอบรมอาชพใหกบครวเรอนเปาหมายทตองการฝกอาชพในหมบาน โดยมทมงานส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเนนขามและส านกงานพฒนาชมชนจงหวดชยนาทสนบสนน สรางงานทเปนรปธรรม การฝกอบรมอาชพ “ท าน าตาลออย” เรมด าเนนการในชวงตนเดอนมกราคม ๒๕๖๐ ณ บานของ ผใหญวชยฯ หนงในทมวทยากรสมมาชพชมชนบานกลาง ผซงมความเชยวชาญเรองการท าน าตาลโตนดและน าตาลมะพราวทถายทอดมาจากบรรพบรษ เมอผานการฝกปฏบตแลวครวเรอนทฝกอาชพดงกลาวไดเรมผลตน าตาลออย (น าตาลปก) บรรจในกระปกพลาสตกใส น าหนก ๐.๕ กโลกรม วางจ าหนายในตลาดและรานคาชมชน ราคากระปกละ 35 บาท และดวยความหอมหวานและสดใหมจงท าให “น าตาลออย” เปนทตองการของตลาดและเปนทรจกในวงกวางขน ไดรวมออกรานในกจกรรมของหนวยงาน ภาคราชการในพนทและตางอ าเภอ และตอมาบรษทประชารฐ รกสามคคจงหวดชยนาท (วสาหกจเพอสงคม) จ ากด สนบสนนใหน าสนคาไปจ าหนายทตลาดถนนคนเดนจงหวดชยนาททกวนศกร๑ ซงกสามารถสรางรายไดเฉลยครวเรอนละ ๑,000 - ๓,๐๐๐ บาทตอเดอน กนเลยทเดยว

เมอการฝกอบรมอาชพ “ท าน าตาลออย” ใหกบครวเรอนเปาหมายทตองการฝกอาชพในหมบานกลาง เดนทางมาถงจดน อาจนบไดวาบรรลตามเปาหมายทประชาชนในชมชนมอาชพมรายได

52

แตทมวทยากรสมมาชพชมชนรวมกนวเคราะห๑ตอวาสวนอนๆ ของออยทเหลอจากการท าน าตาลยงสามารถแปรรปเปนผลตภณฑ๑ตางๆ จ าหนายสรางรายไดเพมใหอก พวกเขาไมทงชานออยทจ าหนายได ตนละ ๘๐๐ บาท ไมทงปลายทอนออยทสามารถตดขายเปนพนธ๑ออย ๑ ตน ขายได ๑๕ ตาๆ ละ ๓ บาท และไมทงฟองน าตาล (กากน าตาล) ทสามารถน าไปท าปยหมกชวภาพไดเปนอยางด กาวยางสความยงยน

แมวา “น าตาลออย” จะเปนสนคาทตรงความตองการของผบรโภค แตทมวทยากรสมมาชพชมชนบานกลาง วเคราะห๑ตอไปอกวาถาจะสรางความยงยนของการประกอบอาชพดงกลาว พวกเขาจะตองมการพฒนาคณภาพการผลตและคณภาพสนคาใหไดมาตรฐาน และพฒนารปแบบผลตภณฑ๑ทหลากหลายขนเพอสนองความตองการของตลาดและเพมขดความสามารถในการแขงขน โดยวางแผนการพฒนารปแบบผลตภณฑ๑ตอไปเปน น าตาลปกแบบกอน น าตาลปกแบบเต๐าส าหรบใสกาแฟ มผลตภณฑ๑ใหมเพมขน ไดแก น าออยสด ทอฟฟ กะละแม เปนตน เพมชองทางการตลาดโดยทดลองวางจ าหนายในรานคาตางๆ หากลมลกคารายใหญรบไปจ าหนาย และจ าหนายผานสอ Social ดานการผลตจะสรางเครอขายผปลกออย เพอเตรยมผลผลตออยใหเพยงพอส าหรบนอกฤดเกบเกยว และเพมก าลงการผลต เพมเตาในการเคยวและซอเครองหบน าออย เปนตน และไมเพยงแคการพฒนาสนคาผลตภณฑ๑ดงกลาวเทานน ทมวทยากรสมมาชพชมชนบานกลางยงรวมกบครวเรอนทฝกอาชพเตรยม ความพรอมสการจดตงเปนกลมอาชพ “น าตาลออย” บานกลาง และจดทะเบยนเปนกลมอาชพ OTOP กบส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเนนขาม ตอไปดวย

53

พลงแหงความส าเรจ เมอผานมาถงตรงน จะเหนไดวาปจจยทสงเสรมใหการสรางสมมาชพชมชนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง บานกลาง ด าเนนการไดอยางเปนรปธรรม คอ

๑. การมสวนรวมของคนในชมชนทเรมตนตงแตการรบรรวมกนถงแนวทางการสรางสมมาชพชมชน รวมสรางความเขาใจ ออกแบบวางแผนการด าเนนงานและด าเนนการตามกระบวนการทกรมการพฒนาชมชนก าหนดโดยทมงานส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเนนขามท าหนาทเปนพเลยงใหค าแนะน าและสนบสนน

๒. ความมงมนของผน าชมชนและวทยากรสมมาชพชมชน ทเอาจรงเอาจง ทมเท เสยสละเวลา และศกษาคนควาหาความรเ พมเตมจากผ รท ง ในทองถนและวทยาการสมยใหม ท งดานกระบวนการผลต การบรรจภณฑ๑และการตลาด ตลอดจนสรางเครอขายองค๑ความรระหวางปราชญ๑ชมชน เพอหาแนวทาง รปแบบการพฒนาผลตภณฑ๑

๓. การสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ ภาควชาการ และภาคเอกชน เชน บรษทประชารฐฯ ทเขาไปชวยวเคราะห๑ศกยภาพ ความตองการ การเพมมลคาสนคาและทส าคญการสงเสรมชองทางการตลาด

54

กลมสมมาชพ “ขนมจน” บานหมากหญา หมท 6 ต าบลหวยแอง อ าเภอเมองฯ จงหวด

มหาสารคาม ประชาชนสวนใหญประกอบอาชพท านา การสรางสมมาชพชมชนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงบานหมากหญา ไดคดเลอกปราชญ๑ชมชน คอนายใจ ค ามสทธ ปราชญ๑ชมชนดานเกษตรผสมผสาน และเปนหมอสขวญ เขาอบรมหลกสตร “วทยากรผน าสมมาชพ” ทศนย๑ศกษาและพฒนาชมชนจงหวดนครราชสมา เมอกลบมาไดน าความรดานการถายทอดความรและการจดกระบวนการสมมาชพมาถายทอดใหกบปราชญ๑ชมชน อก 4 คน และสราง “ทมวทยากรสมมาชพชมชนระดบหมบาน” จากนนทมวทยากรสมมาชพชมชนระดบหมบาน ไดคดเลอกครวเรอนทสนใจและสมครใจจะฝกอาชพ จ านวน 20 ครวเรอน โดยไดรวมกนวเคราะห๑อาชพทเหมาะสมกบบรบทของพนท และกอใหเกดรายได คอ การท าขนมจน

ขนมจนเปนอาหารททกครวเรอนในชมชนบรโภคอยเสมอ โดยเฉพาะโอกาสทมงานประเพณตางๆ และในพนทใกลเคยงไมมใครท าขนมจนจ าหนายเลย จงไดประสานปราชญ๑อาชพท าขนมจน บานหน ต าบลเขวา อ าเภอเมองมหาสารคามมาสอนและไปศกษาดงานกลบมาครวเรอนสมมาชพฝกปฏบตลองผดลองถก จนกระทงสามารถท าขนมจนได จดเรมด าเนนการ ทมวทยากรสมมาชพชมชน ลงหนคนละ ๕๐๐ บาท สมาชก 20 คน กรวมออกแรงกนสนบสนนวสดคนละเลกละนอย ใครมไม มสงกะส กน ามาชวยกนสรางโรงเรอนท าขนมจน และมการระดมหนจากสมาชก แรกเรมมเงนหน ๒๗,๐๐๐ บาท เปนทนด าเนนการส าหรบวสดอปกรณ๑ในการท าขนมจน ทมวทยากร

55

สมมาชพไดชวยกนจดหามาในราคาประหยด กเพอใหกลมสามารถด าเนนการไดไปกอน โดยสมาชกกลมมความเหนพองกนวา เราจะพงพาตนเองใหมากทสด ซงเปนไปตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงอยางแทจรง ผลจากความตงมนในการปฏบตจรง และการประชาสมพนธ๑ใหผอนไดรบทราบ ท าใหปจจบนกลมสมมาชพชมชนบานหมากหญามสมาชกกลมจ านวน ๗๙ คน มยอดการสงซอจ านวนมาก การผลตตงแตชวงกลางเดอนกมภาพนธ๑จนถงปลายเดอนมนาคม 2560 มยอดขายถง ๒,๔๔๗ กโลกรม ราคาขายกโลกรมละ ๒๐ บาท คดเปนเงน ๔๘,๙๔๐ บาท หากคดเปนรายไดตอวนไมนอยกวา วนละ ๑,๐๐๐ บาท ถอวาเปนการสรางรายไดใหกบคนในชมชน อยางชดเจนเปนรปธรรม

ส งทชวยใหการสรางสมมาชพในชมชนส าเรจไดกดวย ความสามคคของคนในชมชน และการเสยสละของผน าชมชน คอ นายเสถยร ทพธมาตร ผใหญบานบานหมากหญาไดใหใชทดนของตนเองเพอสรางโรงเรอน การสรางโรงเรอนเกดขนจากการรวมแรงรวมใจของคนในชมชนเอง และการท างานเปนทมของสมาชกกลมมการก าหนดบทบาทความรบผดชอบของสมาชกไวอยางชดเจน รวมถงทมสนบสนนการขบเคลอนสมมาชพชมชนและส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเมองมหาสารคาม ทเปนพเลยงตลอดการด าเนนงานสรางสมมาชพชมชน ณ บานหมากหญาแหงน

56

ทนตางๆ ในชมชน กลมออมทรพย กองทนหมบาน กองทนพฒนา

บทบาทสตร

5๗

ชอหนงสอ : แนวทางการจดตงและพฒนากลมอาชพ

ทปรกษา นายอภชาต โตดลกเวชช อธบดกรมการพฒนาชมชน นายทวป บตรโพธ รองอธบดกรมการพฒนาชมชน นายโชคชย แกวปอง ผอ านวยการส านกเสรมสราง ความเขมแขงชมชน คณะผจดท า นางวรรณา ลมพานชย ผอ านวยการกลมงานสงเสรม

สมมาชพชมชน นางสาวธวลรตน เดชบญมา นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ นางสมพศ ปนจตรส นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ นางสาวพมพชนา พชาพนธโภคน นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ นายอรรถวทย สนทรพานชกจ เจาพนกงานโสตทศนศกษาปฏบตงาน ออกแบบปก นายอรรถวทย สนทรพานชกจ เจาพนกงานโสตทศนศกษาปฏบตงาน ภาพประกอบ นายกเกยรต ญาตเสมอ ผอ านวยการวทยาลยการพฒนาชมชน รกษาการในต าแหนงนกวชาการ

พฒนาชมชนเชยวชาญ ปฏบตหนาท ผอ านวยการกลมประสานงาน

การพฒนาเศรษฐกจฐานรากและประชารฐ จดท าโดย กลมงานสงเสรมสมมาชพชมชน ส านกเสรมสรางความเขมแขงชมชน กรมการพฒนาชมชน

ศนยราชการเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา 5 ธนวาคม 2550 อาคารรฐประศาสนภกด ชน 5 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210

จดพมพ : บรษท สไตลครเอทฟเฮาส จ�ากด32/152 ซอยรามอนทรา 65 ถนนรามอนทรา เขตลาดพราว กรงเทพฯ 10230โทรศพท 0 2945 8051-3 โทรสาร 0 2945 8057e-mail : stylecreative@gmail.com, www.style.co.th

ชอหนงสอ : แนวทางการจดตงและพฒนากลมอาชพ

ทปรกษา นายอภชาต โตดลกเวชช๑ อธบดกรมการพฒนาชมชน นายทวป บตรโพธ รองอธบดกรมการพฒนาชมชน นายโชคชย แกวปอง ผอ านวยการส านกเสรมสราง ความเขมแขงชมชน

คณะผจดท า นางวรรณา ลมพานชย๑ ผอ านวยการกลมงานสงเสรม

สมมาชพชมชน นางสาวธวลรตน๑ เดชบญมา นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ นางสมพศ ปนจตรส นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ นางสาวพมพ๑ชนา พชาพนธ๑โภคน นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ นายอรรถวทย๑ สนทรพานชกจ เจาพนกงานโสตทศนศกษาปฏบตงาน

ออกแบบปก นายอรรถวทย๑ สนทรพานชกจ เจาพนกงานโสตทศนศกษาปฏบตงาน

จดท าโดย กลมงานสงเสรมสมมาชพชมชน ส านกเสรมสรางความเขมแขงชมชน กรมการพฒนาชมชน

ศนย๑ราชการเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา 5 ธนวาคม 2550 อาคารรฐประศาสนภกด ชน 5 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210

จ านวนพมพ๑ 10,000 เลม พมพ๑ท.................................

ส�ำนกเสรมสรำงควำมเขมแขงชมชน กรมกำรพฒนำชมชนศนยราชการเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา ๕ ธนวาคม ๒๕๕๐อาคารรฐประศาสนภกด ชน ๕ ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ ๑๐๒๑๐

แนวทางการจดตงและพฒนากลมอาชพ

ส�ำนกเสรมสรำงควำมเขมแขงชมชน กรมกำรพฒนำชมชน

กลมงำนสงเสรมสมมำชพชมชน