482
สยุตฺตนิกายฏกถา (สารตฺถปกาสินี ) - หนาที1 เลมที10 หนา 1 นมตฺถุ รตนตฺตยสฺส สารตฺถปฺปกาสินี นาม สยุตฺตนิกายฏกถา สยุตฺตนิกายสฺส สคาถาวคฺควณฺณนา อารมฺภกถา กรุณาสีตลหทย าปชฺโชตวิหตโมหตม สนรามรโลกครุ วนฺเท สุคต คติวิมุตฺต พุทฺโธป พุทฺธภาวภาเวตฺวา เจว สจฺฉิกตฺวา อุปคโต คตมล วนฺเท ตมนุตฺตร ธมฺม สุคตสฺส โอรสาน ปุตฺตาน มารเสนมถนาน อฏนฺนมฺป สมูห สิรสา วนฺเท อริยสงฺฆ อิติ เม ปสนฺนมติโน รตนตฺตยวนฺทนามย ปุ สุวิหตนฺตราโย หุตฺวา ตสฺสานุภาเวน สยุตฺตวคฺคปฏิมณฺฑิตสฺส สยุตฺตอาคมวรสฺส พุทฺธานุพุทฺธสวณฺณิตสฺส าณปฺปเภทชนนสฺส อตฺถปฺปกาสนตฺถ อฏกถา อาทิโต วสีสเตหิ จหิ ยา สงฺคีตา อนุสงฺคีตา ปจฺฉาป สีหลทีปมฺปน อาภตาถ วสินา มหามหินฺเทน ปตา สีหลภาสาย ทีปวาสีนมตฺถาย อปเนตฺวาน ตโตห สีหลภาส มโนรม ภาส ตนฺตินยานุจฺฉวิก อาโรเปนฺโต วิคตโทส สมย อวิโลเมนฺโต เถราน เถรวสปฺปทีปาน () สุนิปุณวินิจฺฉยาน มหาวิหาราธิวาสีน () หิตฺวา ปุนปฺปุนาคตมตฺถ อตฺถ # . เถรวสทีปาน . มหาวิหาเร นิวาสีน

ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 1

เลมท 10 หนา 1 นมตถ รตนตตยสส สารตถปปกาสน นาม สยตตนกายฏกถา สยตตนกายสส สคาถาวคควณณนา อารมภกถา กรณาสตลหทย ป าปชโชตวหตโมหตม สนรามรโลกคร วนเท สคต คตวมตต ฯ พทโธป พทธภาว จ ภาเวตวา เจว สจฉกตวา จ ย อปคโต คตมล วนเท ตมนตตร ธมม ฯ สคตสส โอรสาน ปตตาน มารเสนมถนาน อฏนนมป จ สมห สรสา วนเท อรยสงฆ ฯ อต เม ปสนนมตโน รตนตตยวนทนามย ป ย สวหตนตราโย หตวา ตสสานภาเวน สยตตวคคปฏมณฑตสส สยตตอาคมวรสส พทธานพทธสวณณตสส าณปปเภทชนนสส อตถปปกาสนตถ อฏกถา อาทโต วสสเตห ป จห ยา สงคตา อนสงคตา จ ปจฉาป สหลทปมปน อาภตาถ วสนา มหามหนเทน ปตา สหลภาสาย ทปวาสนมตถาย อปเนตวาน ตโตห สหลภาส มโนรม ภาส ตนตนยานจฉวก อาโรเปนโต วคตโทส สมย อวโลเมนโต เถราน เถรวสปปทปาน (๑) สนปณวนจฉยาน มหาวหาราธวาสน (๒) หตวา ปนปปนาคตมตถ อตถ # ๑ ม. เถรวสทปาน ฯ ๒ ม. มหาวหาเร นวาสน ฯ

Page 2: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 2

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 2 ปกาสยสสาม สชนสส จ ตฏตถ จรฏ ตตถ จ ธมมสส ฯ สาวตถปปภตน นคราน วณณนา กตา เหฏา สงคตน ทวนน ยา เม อตถ วทนเตน วตถารวเสน สท วตถน จ ยาน ตตถ วตตาน เตสมป น อธ ภยโย วตถารกถ กรสสาม สตตาน ปน อตถา น วนา วตถห เย ปกาเสนต (๑) เตส ปกาสนตถ วตถนป ทสสยสสาม ฯ สลกถา ธตธมมา กมมฏานาน เจว สพพาน จรยาวธานสหโต ฌานสมาปตตวตถาโร สพพา จ อภ าโย ป าสงกลนนจฉโย (๒) เจว ขนธธาตายตนนทรยาน อรยาน เจว จตตาร สจจาน ปจจยาการเทสนา สปรสทธนปณนยา อวมตตตนตมคคา วปสสนาภาวนา เจว อต ปน สพพ ยสมา วสทธมคเค มยา สปรสทธ วตต ตสมา ภยโย เนต อธ วจารยสสาม ฯ มชเฌ วสทธมคโค เอส จตนนมป อาคมาน ห ตวา ปกาสยสสต ตตถ ยถาภาสตมตถ อจเจว กโต ตสมา ตมป คเหตวาน สทธเมตาย อฏกถาย วชานถ สยตตวนสสต อตถนต ฯ ตตถ สยตตาคโม นาม สคาถาวคโค นทานวคโค ขนธกวคโค สฬายตนวคโค มหาวคโคต ป จ (๓) วคคา # ๑ ม. ปกาสนต ฯ ๒ ม. ป าสงกลนนจฉโย ฯ ๓ ป จวคโค โหตต # สนทรตร ฯ ต จ โข ตตถ ป จวคโค เอตสสาต ป จวคโคต ฏกาย # วคคเหน สเมต ฯ

Page 3: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 3

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 3 โหนต ฯ สตตโต สตต สตตสหสสาน สตต สตตสตาน จ ทวาสฏ เจว สตตาน เอโส สยตตสงคโห ฯ ภาณวารโต ภาณวารสต โหต ฯ ตสส วคเคส สคาถาวคโค อาท สตเตส โอฆตรณสตต ฯ ตสสาป เอวมเม สตนตอาทก อายสมตา อานนเทน ปมมหาสงคตกาเล วตต นทานมาท ฯ สา ปเนสา ปมมหาสงคต สมงคลวลาสนยา ทฆนกายฏกถาย อาทมห วตถารตา ตสมา สา ตตถ วตถารตนเยเนว เวทตพพา ฯ เทวตาสยตตวณณนา นฬวคคสส ปเม โอฆตรณสตเต วนจฉโย เวทตพโพ ฯ ย ปเนต เอวมเม สตนตอาทก นทาน ตตถ เอวนต นปาตปท ฯ เมตอาทน นามปทาน ฯ สาวตถย วหรตต เอตถ วต อปสคคปท หรตต อาขยาตปทนต อมนา ตาว นเยน ปทวภาโค เวทตพโพ ฯ อตถโต ปน เอวสทโท ตาว อปมปเทสสมปหสนครหนวจนสมปฏคคหาการ- นทสสนา วธารณาทอเนกตถปปเภโท ฯ ตถา เหส เอว ชาเตน มจเจน กตตพพ กสล พหนต เอวมาทส อปมาย อาคโต ฯ เอวนเต อภกกมตพพ เอวนเต ปฏกกมตพพนตอาทส อปเทเส ฯ เอวเมต ภควา เอวเมต สคตาตอาทส สมปหสเน ฯ

Page 4: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 4

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 4 เอวเมว ปนาย วสล ยสม วา ตสม วา ตสส มณฑกสส สมณสส วณณ ภาสตตอาทส ครหเน ฯ เอวมภนเตต โข เต ภกข ภควโต ปจจสโสสนตอาทส วจนสมปฏคคเห ฯ เอว พยาโข(๑) อห ภนเต ภควตา ธมม เทสต อาชานามต อาทส อากาเร ฯ เอห ตว มาณวก เยน สมโณ อานนโท เตนปสงกม อปสงกมตวา มม วจเนน สมณ อานนท อปปาพาธ อปปาตงก ลหฏาน พล ผาสวหาร ปจฉ สโภ มาณโว โตเทยยปตโต ภวนต อานนท อปปาพาธ อปปาตงก ลหฏาน พล ผาสวหาร ปจฉตต เอว จ วเทห สาธ กร ภว อานนโท เยน สภสส มาณวสส โตเทยยปตตสส นเวสน เตนปสงกมต อนกมป อปาทายาต อาทส นทสสเน ฯ ต ก ม ถ กาลามา อเม ธมมา กสลา วา อกสลา วาต ฯ อกสลา ภนเต ฯ สาวชชา วา อนวชชา วาต ฯ สาวชชา ภนเต ฯ ว ครหตา วา ว ปปสตถา วาต ฯ ว ครหตา ภนเต ฯ สมตตา สมาทนนา อหตาย ทกขาย สวตตนต วา โน วา กถ โว เอตถ โหตต ฯ สมตตา ภนเต สมาทนนา อหตาย ทกขาย สวตตนต เอวนโน เอตถ

Page 5: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 5

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 5 โหตตอาทส อวธารเณ ฯ สวายมธ อาการนทสสนาวธารเณส ทฏพโพ ฯ ตตถ อาการตเถน เอวสทเทน เอตมตถ ทเปต นานานยนปณมเนกชฌาสยสมฏาน อตถพย ชนสมปนน ววธปาฏหารย ธมมตถเทสนาปฏเวธคมภร สพพสตตาน สกสกภาสานรปโต โสตปถมาคจฉนต ตสส ภควโต วจน สพพปปกาเรน โก สมตโถ ว าต สพพถาเมน ปน โสตกามต ชเนตวาป เอวมเม สต มยาป เอเกนากาเรน สตนต ฯ นทสสนตเถน นาห สยมภ น มยา อท สจฉกตนต อตตาน ปรโมเจนโต เอวมเม สต มยาป เอว สตนต อทาน วตตพพ สกลสตต นทสเสต ฯ อวธารณตเถน เอตทคค ภกขเว มม สาวกาน ภกขน พหสสสตาน ยทท อานนโท คตมนตาน สตมนตาน ธตมนตาน อปฏากาน ยทท อานนโทต เอว ภควตา อายสมา อานนโท อตถกสโล ธมมกสโล พย ชนกสโล นรตตกสโล ปพพาปรกสโลต เอว ธมมเสนาปตนา จ ปสฏภาวานรป อตตโน ธารณพล ทสเสนโต สตตาน โสตกมยต ชเนต เอวมเม สต ต จ โข อตถโต วา พย ชนโต วา อนนมนธก เอวเมว น อ ถา ทฏพพนต ฯ เมสทโท ตส อตเถส ทสสต ฯ ตถา หสส คาถาภคตมเม

Page 6: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 6

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 6 อโภชเนยยนตอาทส มยาต อตโถ ฯ สาธเม ภนเต ภควา สงขตเตน ธมม เทเสตตอาทส มยหนต อตโถ ฯ ธมมทายาทา เม ภกขเว ภวถาตอาทส มมาต อตโถ ฯ อธ ปน มยา สตนต จ มม สตนต จ อตถทวเย ยชชต ฯ สตนต อย สตสทโท สอปสคโค อนปสคโค จ คมนวสสต- กลนนปจตานโยคโสตว เยยโสตทวารานสารว าตาทอเนกตถปปเภโท ฯ ตถา หสส เสนาย ปสโตตอาทส คจฉนโตต อตโถ ฯ สตธมมสส ปสสโตตอาทส วสสตธมมสสาต อตโถ ฯ อวสสตา อวสสตานวสสตสสาตอาทส กลนนากลนนสสาต อตโถ ฯ ตเมหห ป ปสต อนปปกนตอาทส อปจตนต อตโถ ฯ เย ฌานปสตา ธราตอาทส ฌานานยตตาต อตโถ ฯ ทฏ สต มตนตอาทส โสตว เยยนต อตโถ ฯ สตธโร สตสนนจโยตอาทส โสตทวารานสารว าตธโรต อตโถ ฯ อธ ปนสส โสตทวารานสาเรน อปธารตนต วา อปธารณนต วา อตโถ ฯ เมสททสส ห มยาต อตเถ สต เอว มยา สต โสตทวารานสาเรน อปธารตนต อตโถ ยชชต ฯ มมาต อตเถ สต เอว มม สต โสตทวารานสาเรน อปธารณนต อตโถ ยชชต ฯ เอวเมเตส ตส ปเทส เอวนต โสตว าณาทว าณกจจนทสสน ฯ เมต วตตว าณสมงคปคคลนทสสน ฯ สตนต อสสวนภาวปฏกเขปโต อนนาธกาวปรตคหณนทสสน ฯ

Page 7: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 7

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 7 ตถา เอวนต ตสสา โสตทวารานสาเรน ปวตตาย ว าณวถยา นานปปกาเรน อารมมเณ ปวตตภาวปปกาสน ฯ เมต อตตปปกาสน ฯ สตนต ธมมปปกาสน อย เหตถ สงเขโป นานปปกาเรน อารมมเณ ปวตตาย ว าณวถยา มยา น อ กต อท ปน กต อย ธมโม สโตต ฯ ตถา เอวนต นททสตพพปปกาสน ฯ เมต ปคคลปปกาสน ฯ สตนต ปคคลกจจปปกาสน ฯ อท วตต โหต ย สตต นททสสสาม ต มยา เอว สตนต ฯ ตถา เอวนต ยสส จตตสนตานสส นานาการปปวตตยา นานตถพย ชนคหณ โหต ตสส นานาการนทเทโส ฯ เอวนต ห อย อาการป ตตนทเทโส ฯ เมต กตตนทเทโส ฯ สตนต วสยนทเทโส ฯ เอตตาวตา นานาการปปวตเตน จตตสนตาเนน ตสมงคโน กตตวสเย คหณสนนฏาน กต โหต ฯ อถวา เอวนต ปคคลกจจนทเทโส ฯ สตนต ว าณกจจนทเทโส ฯ เมต อภยกจจยตตปคคลนทเทโส ฯ อย ปเนตถ สงเขโป มยา สวนกจจว าณสมงคนา ปคคเลน ว าณวเสน ลทธสวนกจจโวหาเรน สตนต ฯ ตตถ เอวนต จ เมต จ สจฉกตถปรตถวเสน อวชชมานป ตต ฯ ก เหตถ ต ปรมตถโต อตถ ย เอวนต วา เมต วา นทเทส ลเภถ ฯ สตนต วชชมานป ตต ฯ

Page 8: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 8

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 8 ย ห ต เอตถ โสเตน อปลทธ ต ปรมตถโต วชชมานนต ฯ ตถา เอวนต จ เมต จ ต ต อปาทาย วตตพพโต อปาทาป ตต ฯ สตนต ทฏาทน อปนธาย วตตพพโต อปนธาป ตต ฯ เอตถ จ เอวนต วจเนน อสมโมห ทเปต ฯ น ห สมมโฬห นานปปการปฏเวธสมตโถ โหต ฯ สตนต วจเนน สตสส อสมโมส ทเปต ฯ ยสส ห สต ปมฏ โหต น โส กาลนตเรน มยา สตนต ปฏชานาต ฯ อจจสส อสมโมเหน ป าสทธ อสมโมเหน ปน สตสทธ ฯ ตตถ ป าปพพงคมาย สตยา พย ชนาวธารณสมตถตา สตปพพงคมาย ป าย อตถปฏเวธสมตถตา ฯ ตทภยสมตถตาโยเคน อตถพย ชนสมปนนสส ธมมโกสลสส อนปาลนสมตถโต ธมมภณฑาคารกตาสทธ ฯ อปโร นโย เอวนต วจเนน โยนโส มนสการ ทเปต อโยนโส มนสกโรโต ห นานปปการปฏเวธาภาวโต ฯ สตนต วจเนน อวกเขป ทเปต วกขตตจตตสส สวนาภาวโต ฯ ตถา ห วกขตตจตโต ปคคโล สพพสมปตตยา วจจมาโนป น มยา สต ปน ภณถาต ภณต ฯ โยนโส มนสกาเรน เจตถ อตตสมมาปณธ ปพเพ จ กตป ต สาเธต สมมา อปปณหตตตสส ปพเพ อกตป สส วา ตทภาวโต ฯ

Page 9: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 9

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 9 อวกเขเปน สทธมมสสวน สปปรสปนสสย จ สาเธต ฯ น ห วกขตตจตโต โสต สกโกต น จ สปปรเส อนปนสสยมานสส สวน อตถต ฯ อปโร นโย ยสมา เอวนต ยสส จตตสนตานสส นานาการปปวตตยา นานตถพย ชนคหณ โหต ตสส นานาการนทเทโสต วตต โส จ เอว ภททโก อากาโร น สมมา อปปณหตตตโน ปพเพ อกตป สส วา โหต ตสมา เอวนต อมนา ภททเกน อากาเรน ปจฉมจกกทวยสมปตตมตตโน ทเปต ฯ สตนต สวนโยเคน ปรมจกกทวยสมปตต ฯ น ห อปปฏรเป เทเส วสโต สปปรสปนสสยวรหตสส วา สวน อตถ ฯ อจจสส ปจฉมจกกทวยสทธยา อาสยสทธ สทธา โหต ปรมจกกทวยสทธยา ปโยคสทธ ตาย จ อาสยสทธยา อธคมพยตตสทธ ปโยคสทธยา อาคมพยตตสทธ ฯ อต ปโยคาสยสทธสส อาคมาธคมสมปนนสส วจน อรณคค วย สรยสส อทยโต โยนโส มนสกาโร วย จ กสลกมมสส อรหต ภควโต วจนสส ปพพงคม ภวตนต าเน นทาน เปนโต เอวมเม สตนตอาทมาห ฯ อปโร นโย เอวนต อมนา นานปปการปฏเวธทปเกน วจเนน อตตโน อตถปฏภาณปฏสมภทาสมปตตสภาว ทเปต ฯ สตนต อมนา โสตพพเภทปฏเวธทปเกน ธมมนรตตปฏสมภทา-

Page 10: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 10

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 10 สมปตตสภาว ฯ เอวนต จ อท โยนโส มนสการทปก วจน ภาสมาโน เอเต มยา ธมมา มนสานเปกขตา ทฏ ยา สปฏวทธาต ทเปต ฯ สตนต อท สวนโยคทปก วจน ภาสมาโน พห มยา ธมมา สตา ธตา วจสา ปรจตาต ทเปต ฯ ตทภเยนป อตถพย ชนปารปร ทเปนโต สวเน อาทร ชเนต ฯ อตถพย ชนปรปณณ ห ธมม อาทเรน อสณนโต มหตา หตา ปรพาหโร โหตต อาทร ชเนตวา สกกจจ ธมโม โสตพโพ ฯ เอวมเม สตนต อมนา ปน สกเลน วจเนน อายสมา อานนโท ตถาคตปปเวทต ธมม อตตโน (๑) อทหนโต อสปปรสภม อตกกมต สาวกตต ปฏชานนโต สปปรสภม โอกกมต ฯ ตถา อสทธมมา จตต วฏาเปต สทธมเม จตต ปตฏาเปต ฯ เกวล สตเมเวต มยา ตสเสว ปน ภควโต วจนนต ทเปนโต อตตาน ปรโมเจต สตถาร อปทสต ชนวจน อปเปต ธมมเนตต ปตฏาเปต ฯ อปจ เอวมเม สตนต อตตนา อปปาทตภาว อปปฏชานนโต ปรมสวน ววรนโต สมมขา ปฏคคหตมท มยา ตสส ภควโต จตเวสารชชวสารทสส ทสพลธรสส อาสภฏานฏายโน สหนาทนาทโน สพพสตตตตมสส ธมมสสรสส ธมมราชสส

Page 11: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 11

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 11 ธมมาธปตโน ธมมทปสส ธมมสรณสส สทธมมวรจกกวตตโน สมมาสมพทธสส วจน น เอตถ อตเถ วา ธมเม วา ปเท วา พย ชเน วา กงขา วา วมต วา กาตพพาต สพพเทวมนสสาน อมสม ธมเม อสทธย วนาเสต สทธาสมปท อปปาเทตต ฯ เตเนต วจจต วนาสยต อสสทธ สทธ วฑเฒต สาสเน เอวมเม สตมจเจต วท โคตมสาวโกต ฯ เอกนต คณนปรจเฉทนทเทโส ฯ สมยนต ปรจฉนนนทเทโส ฯ เอก สมยนต อนยมตปรทปน ฯ เอตถ สมยสทโท สมวาเย ขเณ กาเล สมเห เหตทฏ ส ปฏลาเภ ปหาเน จ ปฏเวเธ จ ทสสต ฯ ตถา หสส อปเปว นาม เสวป อปสงกเมยยาม กาล จ สมย จ อปาทายาต เอวมาทส สมวาโย อตโถ ฯ เอโกว โข ภกขเว ขโณ จ สมโย จ พรหมจรยวาสายาตอาทส ขโณ ฯ อณหสมโย ปรฬาหสมโยตอาทส กาโล ฯ มหาสมโย ปวนสมนตอาทส สมโห ฯ สมโยป โข เต ภททาล อปปฏวทโธ อโหส ภควา โข สาวตถย วหรต ภควาป ม ชานสสต ภททาล นาม ภกข สตถสาสเน สกขาย อปรปรการต ฯ อยป โข เต ภททาล สมโย อปปฏวทโธ อโหสตอาทส เหต ฯ เตน โข ปน สมเยน อคคาหมาโน

Page 12: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 12

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 12 ปรพพาชโก สมณมณฑกาปตโต สมยปปวาทเกตนทกาจเร เอกสาลเก มลลกาย อาราเม ปฏวสตตอาทส ทฏ ฯ ทฏเ ธมเม จ โย อตโถ โย จตโถ สมปรายโก อตถาภสมยา ธโร ปณฑโตต ปวจจตต อาทส ปฏลาโภ ฯ สมมา มานาภสมยา อนตมกาส ทกขสสาตอาทส ปหาน ฯ ทกขสส ปฬนฏโ สงขตฏโ สนตาปฏโ วปรณามฏโ อภสมยฏโตอาทส ปฏเวโธ ฯ อธ ปนสส กาโล อตโถ ฯ เตน สวจฉรอตมาสอฑฒมาสรตตทวส- ปพพณหมชฌนตกสายณหปมมชฌมปจฉมยามมหตตาทส กาลปปเภทภเตส สมเยส เอก สมยนต ทเปต ฯ ตตถ ก จาป เอเตส สวจฉราทส สมเยส ย ย สตต ยมห ยมห สวจฉเร อตมห มาเส ปกเข รตตภาเค ทวสภาเค วา วตต สพพนต เถรสส สวทต สววตถาปต ป าย ฯ ยสมา ปน เอว เม สต อสกสวจฉเร อสกอตมห อสกมาเส อสกปกเข อสกรตตภาเค อสกทวสภาเค วาต เอว วตเต น สกกา สเขน ธาเรต วา อททสต วา อททสาเปต วา พห จ วตตพพ โหต ตสมา เอเกเนว ปเทน ตมตถ สโมธาเนตวา เอก สมยนต อาห ฯ เย วา อเม คพโภกกนตสมโย ชาตสมโย สเวคสมโย อภนกขมนสมโย ทกกรการกสมโย มารวชยสมโย อภสมโพธ-

Page 13: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 13

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 13 สมโย ทฏธมมสขวหารสมโย เทสนาสมโย ปรนพพานสมโยต เอวมาทโย ภควโต เทวมนสเสส อตวย สปปกาสา อเนกกาลปปเภทาเอว สมยา เตส สมเยส เทสนาสมยสงขาต เอก สมยนต ทเปต ฯ โย จาย าณกรณากจจสมเยส กรณากจจสมโย อตตหตปรหตปฏปตตสมเยส ปรหตปฏปตตสมโย สนนปตตาน กรณยทวยสมเยส ธมมกถาสมโย เทสนาปฏปตตสมเยส เทสนาสมโย เตสป สมเยส อ ตร สนธาย เอก สมยนต อาห ฯ กสมา ปเนตถ ยถา อภธมเม ยสม สมเย กามาวจรนต จ อโต อ เส สตตปเทส ยสม สมเย ภกขเว ภกข ววจเจว กาเมหต จ ภมมวจเนน นทเทโส กโต วนเย จ เตน สมเยน พทโธ ภควาต กรณวจเนน ตถา อกตวา เอก สมยนต อปโยควจนนทเทโส กโตต ฯ ตตถ ตถา อธ จ อ ถา อตถสมภวโต ฯ ตตถ ห อภธมเม อโต อ เส สตตปเทส จ อธกรณตโถ ภาเวน ภาวลกขณตโถ จ สมภวต ฯ อธกรณ ห กาลตโถ สมหตโถ จ สมโย ตตถ วตตาน ผสสาทธมมาน ขณสมวายเหตสงขาตสส จ สมยสส ภาเวน เตส ภาโว ลกขยต ฯ ตสมา ตทตถโชตนตถ ตตถ ภมมวจนนทเทโส กโต ฯ วนเย จ เหตอตโถ กรณตโถ จ สมภวต ฯ โย ห โส สกขาปท-

Page 14: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 14

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 14 ป ตตสมโย สารปตตาทหป ทว เยโย เตน สมเยน เหตภเตน กรณภเตน จ สกขาปทาน ป าปยนโต สกขาปทป ตตเหต จ อเวกขมาโน ภควา ตตถ ตตถ วหาส ฯ ตสมา ตทตถโชตนตถ ตตถ กรณวจนนทเทโส กโต ฯ อธ ปน อ สม จ เอวชาตเก อจจนตสโยคตโถ สมภวต ฯ ย ห สมย ภควา อม อ วา สตตนต เทเสส อจจนตเมว ต สมย กรณาวหาเรน วหาส ฯ ตสมา ตทตถโชตนตถ อธ อปโยควจนนทเทโส กโตต ฯ เตเนต วจจต ตนต อตถมเวกขตวา ภมเมน กรเณน จ อ ตร สมโย วตโต อปโยเคน โส อธาต ฯ โปราณา ปน วณณยนต ตสม สมเยต วา เตน สมเยนาต วา ต สมยนต วา อภลาปมตตเภโท (๑) เอส สพพตถ ภมมเมว อตโถต ฯ ตสมา เอก สมยนต วตเตป เอกสม สมเยต อตโถ เวทตพโพ ฯ ภควาต คร ฯ คร ห โลเก ภควาต วทนต ฯ อย จ สพพคณวสฏตาย สพพสตตาน คร ตสมา ภควาต เวทตพโพ ฯ โปราเณหป วตต ภควาต วจน เสฏ ภควาต วจนมตตม คร คารวยตโต โส ภควา เตน วจจตต ฯ

Page 15: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 15

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 15 อปจ ภาคยวา ภคควา ยตโต ภเคห จ วภตตวา ภตตวา วนตคมโน ภเวส ภควา ตโตต อมสสา คาถาย วเสนสส ปทสส วตถารโต อตโถ เวทตพโพ ฯ โส จ วสทธมคเค พทธานสสตนทเทเส วตโตเยว ฯ เอตตาวตา เจตถ เอวมเม สตนต วจเนน ยถาสต ธมม เทเสนโต ภควโต ธมมสรร ปจจกข กโรต ฯ เตน นยท อตกกนตสตถก ปาวจน อย โว สตถาต สตถ อทสสเน อกกณ ต ชน สมสสาเสส ฯ เอก สมย ภควาต วจเนน ตสม สมเย ภควโต อวชชมานภาว ทสเสนโต รปกายปรนพพาน สาเวต ฯ เตน เอววธสส นาม อรยธมมสส เทเสตา ทสพลธโร วชรสงฆาฏสมานกาโย โสป ภควา ปรนพพโต เกน เน ชวเต อาสา ชเนตพพาต ชวตมทมตต ชน สเวเชต สทธมเม จสส อสสาห ชเนต ฯ เอวนต จ ภณนโต เทสนาสมปตต นททสต ฯ เม สตนต สาวกสมปตต ฯ เอก สมยนต กาลสมปตต ฯ ภควาต เทสกสมปตต ฯ สาวตถยนต เอวนามเก นคเร ฯ สมปตเถ เจต ภมมวจน ฯ วหรตต อวเสเสน อรยาปถทพพพรหมอรยวหาเรส

Page 16: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 16

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 16 อ ตรวหารสมงคปรทปนเมต ฯ อธ ปน านคมนนสทนสยนปปเภเทส อรยาปเถส อ ตรอรยาปถสมาโยคปรทปน เตน โตป คจฉนโตป นสนโนป สยาโนป ภควา วหรตจเจว เวทตพโพ ฯ โส ห เอก อรยาปถพาธน อ เน อรยาปเถน วจฉนทตวา อปรปตนต อตตภาว หรต ปวตเตต ตสมา วหรตต วจจต ฯ เชตวเนต เชตสส ราชกมารสส วเน ฯ ต ห เตน โรปต สวฑฒต ปรปาลต อโหส ตสมา เชตวนนต สงข คต ฯ ตสม เชตวเน ฯ อนาถปณฑกสส อาราเมต อนาถปณฑเกน คหปตนา จตป าสหร โกฏปรจจาเคน พทธปปมขสส ภกขสงฆสส นยยาตตตตา (๑) อนาถปณฑกสส อาราโมต สงข คเต อาราเม ฯ อยเมตถ สงเขโป วตถาโร ปน ปป จสทนยา มชฌมฏกถาย สพพาสวสตตวณณนาย วตโต ฯ ตตถ สยา ยท ตาว ภควา สาวตถย วหรต เชตวเนต น วตตพพ ฯ อถ ตตถ วหรต สาวตถยนต น วตตพพ ฯ น ห สกกา อภยตถ เอก สมย วหรตนต ฯ น โข ปเนต เอว ทฏพพ ฯ นน อโวจมห สมปตเถ ภมมวจนนต ฯ ตสมา ยถา คงคายมนาทน สมเป โคยถาน จรนตาน คงคาย จรนต ยมนาย จรนตต วจจต เอวมธาป ยทท สาวตถยา สมเป เชตวน ตตถ # ๑ กตถจ นยยาทตตตาตป ทสสต ฯ

Page 17: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 17

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 17 วหรนโต วจจต สาวตถย วหรต เชตวเนต ฯ โคจรคามนทสสนตถ หสส สาวตถวจน ปพพชตานรปนวาสนฏานทสสนตถ เสสวจน ฯ อ ตรา เทวตาต นามโคตตวเสน อปากฏา เอกา เทวตาต อตโถ ฯ อภชานาต โน ภนเต ภควา ฯ อห าต ตรสส มเหสกขสส ยกขสส สงขตเตน ตณหาสงขยวมตต ภาสตาต เอตถ ปน อภ าโต สกโกป เทวราชา อ ตโรต วตโต ฯ เทวตาต จ อท เทวานป เทวธตานป สาธารณวจน ฯ อมสม ปนตเถ เทโว อธปเปโต โส จ โข รปาวจราน เทวาน อ ตโร ฯ อภกกนตาย รตตยาต เอตถ อภกกนตสทโท ขยสนทราภ- รปอพภานโมทนาทส ทสสต ฯ ตตถ อภกกนตา ภนเต รตต นกขนโต ปโม ยาโม จรนสนโน ภกขสงโฆ อททสต ภนเต ภควา ภกขน ปาฏโมกขนต เอวมาทส ขเย ทสสต ฯ อย อเมส จตนน ปคคลาน อภกกนตตโร จ ปณตตโร จา ต เอวมาทส สนทเร ฯ โก เม วนทต ปาทาน อทธยา ยสสา ชล อภกกนเตน วณเณน สพพา โอภาสย ทสาต เอวมาทส อภรเป ฯ อภกกนต โภ โคตม อภกกนต โภ โคตมาต เอวมาทส อพภานโมทเน ฯ อธ ปน ขเย ฯ เตน

Page 18: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 18

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 18 อภกกนตาย รตตยา ปรกขณาย รตตยาต วตต โหต ฯ ตตถาย เทวปตโต มชฌมยามสมนนตเร อาคโตต เวทตพโพ ฯ นยาโม ห กเรส เทวตาน ยทท พทธาน วา พทธสาวกาน วา อปฏาน อาคจฉนตา มชฌมยามสมนนตเรเยว อาคจฉนต ฯ อภกกนตวณณาต อธ อภกกนตสทโท อภรเป วณณสทโท ปน ฉวถตกลวคคการณสณานปมาณรปายตนาทส ทสสต ฯ ตตถ สวณณวณโณส ภควาต เอวมาทส ฉวยา ฯ กทา ส ฬหา ปน เต คหปต อเม สมณสส โคตมสส วณณาต เอวมาทส ถตย ฯ จตตาโรเม โภ โคตม วณณาต เอวมาทส กลวคเค ฯ อถ เกน น วณเณน คนธตเถโนต วจจตต เอวมาทส การเณ ฯ มหนต หตถราชวณณ อภนมมนตวาต เอวมาทส สณาเน ฯ ตโย ปตตสส วณณาต เอวมาทส ปมาเณ ฯ วณโณ คนโธ รโส โอชาต เอวมาทส รปายตเน ฯ โส อธ ฉวยา ทฏพโพ ฯ เตน อภกกนตวณณา อภรปจฉว อฏวณณา มนาปวณณาต วตต โหต ฯ เทวตา ห มนสสโลก อาคจฉมานา ปกตวณณ ปกตอทธ ชหตวา โอฬารก อตตภาว กตวา อตเรกวณณ อตเรกอทธ มาเปตวา นฏสมชชาทน คจฉนตา มนสสา วย อภสงขเตน กาเยน อาคจฉนต ฯ ตตถ กามาวจรา อนภสงขเตนป อาคนต สกโกนต รปาวจรา ปน น สกโกนต ฯ เตส ห อตสขโม อตตภาโว ฯ

Page 19: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 19

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 19 น เตน อรยาปถกปปน โหต ฯ ตสมา อย เทวปตโต อภสงขเตเนว อาคโต ฯ เตน วตต อภกกนตวณนาต ฯ เกวลกปปนต เอตถ เกวลสทโท อนวเสสเยภยยอพยามสสา- นตเรกทฬหตถวสโยคาท อเนกตโถ ฯ ตถา หสส เกวลปรปณณ ปรสทธ พรหมจรยนต เอวมาทส อนวเสสตต อตโถ ฯ เกวลกปปา จ องคมคธา ปหต ขาทนย โภชนย อาทาย อปสงกมสสนตต เอวมาทส เยภยยตา ฯ เกวลสส ทกขกขนธสส สมทโย โหตต เอวมาทส อพยามสสตา ฯ เกวล สทธามตตก นน อยมายสมาต เอวมาทส อนตเรกตา ฯ อายสมโต ภนเต อนรทธสส พาหโย นาม สทธวหารโก เกวลกปป สงฆเภทาย โตต เอวมาทส ทฬหตถตตา ฯ เกวล วสตวา อตตมปรโสต วจจตต เอวมาทส วสโยโค อตโถ ฯ อธ ปนสส อนวเสสตตมตโถต อธปเปโต ฯ กปปสทโท ปนาย อภสททหนโวหารกาลป ตตเฉทนวกปปเลสสมนตภาวาท อเนกตโถ ฯ ตถา หสส โอกปปนยเมต โภโต โคตมสส ยถาต อรหโต สมมาสมพทธสสาต เอวมาทส อภสททหนมตโถ ฯ อนชานาม ภกขเว อเมห ป จห สมณกปเปห ผล ปรภ ชตนต เอวมาทส โวหาโร ฯ เยน สท นจจกปป วหรามต เอวมาทส กาโล ฯ อจจายสมา กปโปต เอวมาทส ป ตต ฯ อลงกโต กปปตเกสมสสต เอวมาทส เฉทน ฯ กปปต ทวงคลกปโปต เอวมาทส วกปโป ฯ อตถ กปโป

Page 20: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 20

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 20 นปชชตนต เอวมาทส เลโส ฯ เกวลกปป เวฬวน โอภาเสตวาต เอวมาทส สมนตภาโว ฯ อธ ปนสส สมนตภาโว อตโถต อธปเปโต ฯ ตสมา เกวลกปป เชตวนนต เอตถ อนวเสสสมนตโต เชตวนนต เอวมตโถ ทฏพโพ ฯ โอภาเสตวาต วตถาลงการสรรสมฏ ตาย อาภาย ผรตวา จนทมา วย สรโย วย จ เอโกภาส เอกปปโชต กรตวาต อตโถ ฯ เยน ภควา เตนปสงกมต เยนาต ภมมตเถ กรณวจน ฯ ตสมา ยตถ ภควา ตตถ อปสงกมต เอวเมตถ อตโถ ทฏพโพ ฯ เยน วา การเณน ภควา เทวมนสเสห อปสงกมตพโพ เตน การเณน อปสงกมต เอวเมตถ อตโถ ทฏพโพ ฯ เกน จ การเณน ภควา อปสงกมตพโพ นานปปการคณวเสสา- ธคมาธปปาเยน สาธผลปโภคาธปปาเยน ทชคเณห นจจผลตมหารกโข วย ฯ อปสงกมต จ คโตต วตต โหต ฯ อปสงกมตวาต อปสงกมนปรโยสานทปน ฯ อถวา เอว คโต ตโต อาสนนตรฏาน ภควโต สมปสงขาต คนตวาตป วตต โหต ฯ อทาน เยนตเถน โลเก อคคปคคลสส อปฏาน อาคตา ต ปจฉตกามา ทสนขสโมธานสมชชล อ ชล สรส ปตฏเปตวา เอกมนต อฏาส ฯ

Page 21: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 21

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 21 เอกมนตนต ภาวนปปสกนทเทโส วสม จนทมสรยา ปรวตตนตตอาทส วย ฯ ตสมา ยถา ตา เอกมนต ตา โหต ตถา อฏาสต เอวเมตถ อตโถ ทฏพโพ ฯ ภมมตเถ วา เอต อปโยควจน ฯ อฏาสต าน กปเปส ฯ ปณฑตา ห เทวมนสสา ครฏานย อปสงกมตวา อาสนกสลตาย เอกมนต ตฏนต อย จ เทโว เตส อ ตโร ตสมา เอกมนต อฏาส ฯ กถ โต ปน เอกมนต โต โหตต ฉ านโทเส วชเชตวา ฯ เสยยถท อตทรมจจาสนน อปรวาตมณณตปปเทส อตสมมขมตปจฉาต ฯ อตทเร โต ห สเจ กเถตกาโม โหต อจจาสทเทน กเถตพพ โหต ฯ อจจาสนเน โต สงฆฏน กโรต ฯ อปรวาเต โต สรรคนเธน พาธต ฯ อณณตปปเทเส โต อคารว ปกาเสต ฯ อตสมมขา โต สเจ ทฏ กาโม โหต จกขนา จกข อาหจจ ทฏพพ โหต ฯ อตปจฉา โต สเจ ทฏ กาโม โหต คว ปสาเรตวา ทฏพพ โหต ฯ ตสมา อยป เอเต ฉ านโทเส วชเชตวา อฏาส ฯ เตน วตต เอกมนต อฏาสต เอตทโวจาต เอต อโวจ ฯ กถ นต การณปจฉา ฯ ภควโต หตณโณฆภาโว ทสสหสส โลกธาตยา ปากโฏ เตนมสสา เทวตาย ตตถ กงขา นตถ อมนา ปน การเณน ตณโณต น

Page 22: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 22

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 22 ชานาต เตน สา ต การณ ปจฉมานา เอวมาห ฯ มารสาต เทวตาน ปยสมทาจารวจนเมต นททกขาต วตต โหต ฯ ยท เอว ยทา โข เต มารส สงกนา สงก หทเย สมาคจเฉยย อถ น ตว ชาเนยยาส วสสสหสส เม นรเย ปจจมานสสาต อท วรชฌต ฯ น ห นรยกสตโต นททกโข นาม โหต ฯ ก จาป น นททกโข รฬหสทเทน ปน เอว วจจต ฯ ปพเพ กร ปมกปปกาน นททกขาน สขสมปปตาน เอส โวหาโร อปรภาเค ทกข โหต วา มา วา รฬหสทเทน อย โวหาโร วจจเตว นปปทมาป นรทกาป วา โปกขรณ วย ฯ โอฆมตรต เอตถ จตตาโร โอฆา กาโมโฆ ภโวโฆ ทฏโโฆ อวชโชโฆต ฯ ตตถ ป จส กามคเณส ฉนทราโค กาโมโฆ นาม รปารปภเวส ฉนทราโค ฌานนกนต จ ภโวโฆ นาม ทวาสฏ ทฏ โย ทฏโโฆ นาม จตส สจเจส อาณ อวชโชโฆ นาม ฯ ตตถ กาโมโฆ อฏส โลภสหคเตส จตตปปาเทส อปปชชต ภโวโฆ จตส ทฏ คตวปปยตตโลภสหคเตส จตตปปาเทส อปปชชต ทฏโโฆ จตส ทฏ คตสมปยตเตส จตตปปาเทส อปปชชต อวชโชโฆ สพพากสเลส อปปชชต ฯ สพโพป เจส อวหนนฏเน จ ราสฏเน จ โอโฆต เวทตพโพ ฯ อวหนนฏเนาต อโธ

Page 23: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 23

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 23 คมนฏเน ฯ อย ห อตตโน วส คเต สตเต อโธ คเมต นรยาทเภทาย ทคคตยเยว นพพตเตต อปรภาว วา นพพาน คนต อเทนโต อโธ ตส ภเวส จตส โยนส ป จส คตส สตตส ว าณฏ ตส นวส สตตาวาเสส จ คเมตตป อตโถ ฯ ราสฏเนาต มหนตฏเน ฯ มหา เหโส กเลสราส อวจโต ปฏาย ยาว ภวคคา ปตถโฏ ยทท ป จส กามคเณส ฉนทราโค นาม ฯ เสเสสป เอเสว นโย ฯ เอวมย ราสฏเนาป โอโฆต เวทตพโพ ฯ อตรต อม จตพพธป โอฆ เกน น ตว มารส การเณน ตณโณต ปจฉต ฯ อถสสา ภควา ป ห วสสชเชนโต อปปตฏ ขวาหนตอาทมาห ฯ ตตถ อปปตฏนต อปปตฏหนโต ฯ อนายหนต อนายหนโต อวายมนโตต อตโถ ฯ อต ภควา คยห (๑) ปฏจฉนน กตวา ป ห กเถส ฯ เทวตาป น สตวา พาหรกนตาว โอฆนตรนตา นาม าตพพฏาเน ตฏนตา ตรตพพฏาเน อายหนตา ตรนต อย ปน เอว อวจโต (๒) ยาว ภวคคา วตถต กเลโสฆ กเลสราส อปปตฏหนโต อนายหนโต อตรนต อาห ฯ กนน โข เอตนต วมต ปกขนตา ป หสส อตถ น อ าส ฯ ก ปน ภควตา ยถา สตตา น # ๑ คฬหนต สวตนต ฏกา ฯ ๒ อมสม าเน ปฏยาต ปท นฏ # ม เ สเจ ต อตถ อาทมห วตเตน สเมต ฯ

Page 24: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 24

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 24 ชานนต เอว กถนตถาย ปารมโย ปเรตวา สพพ ตา ปฏวทธาต น เอตทตถาย ปฏวทธา เทว ปน ภควโต เทสนา นคคหมเขน จ อนคคหมเขน จ ฯ ตตถ เย ปณฑตมานโน โหนต อ าเตป าตส โน ป จสตา พราหมณปพพชตา วย เตส มานนคคหตถ ยถา น ชานนต เอว มลปรยายาทสทส ธมม เทเสต ฯ อย นคคหมเขน เทสนา ฯ วตตมป เจต นคคยห นคคยหาห อานนท วกขาม ปคคยห ปคคยหาห อานนท วกขาม โย สาโร โส สสตต ฯ เย ปน อชกา สกขากามา เตส สว เยย กตวา อากงเขยยสตตาทสทส ธมม เทเสต อภรมตสส อภรมตสส อหโมวาเทน อหมนคคเหน อหมนสาสนยา ต จ เน สมสสาเสต ฯ อย อนคคหมเขน เทสนา ฯ อย ปน เทวปตโต มานตถทโธ ปณฑตมาน เอว กรสส อโหส อห โอฆ ชานาม ตถาคตสส โอฆตณณภาว ชานาม อมนา ปน การเณนตณโณต เอตตกมตต น ชานาม ฯ อต มยห าตเมว พห อปป อ าต ตมห กถตมตตเมว ชานสสาม ฯ ก ห นาม ต ภควา วเทยย ยสสาห อตถ น ชาเนยยนต ฯ อถ สตถา อย กลฏวตถ วย รงคชาต อภพโพ อม มาน อปปหาย เทสน สมปฏจฉต มานนคคห ตาวสส กตวา ปน นจจตเตน ปจฉนตสส ปกาเสสสามต ปฏจฉนน กตวา

Page 25: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 25

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 25 ป ห กเถส ฯ โสป นหตมาโน อโหส สา จสส นหตมานตา อตตรป หปจฉเนเนว เวทตพพา ฯ ตสส ปน ป หปจฉนสส อยมตโถ กถ ปน ตว มารส อปปตฏ อนายห โอฆมตร ยถาห ชานาม เอวมเม กเถหต ฯ อถสส ภควา กเถนโต ยทาสวาหนตอาทมาห ฯ ตตถ ยทาสวาหนต ยสม กาเล อห ฯ สกาโร นปาตมตต ฯ ยถา จ เอตถ เอว สพพปเทส ฯ สสทามต ปฏจฉนน กตวา อตรนโต ตตเถว โอสทาม ฯ นพพยหามต าต อสกโกนโต อตวตตาม ฯ อต าเน จ วายาเม จ โทส ทสวา อตฏนโต อวายมนโต โอฆมตรนต เอว ภควตา ปโ ห กถโต ฯ เทวตายป ปฏวทโธ น ปน ปากโฏ ฯ ตสส ปากฏกรณตถ สตต ทกา ทสสตา ฯ กเลสวเสน ห สนตฏนโต สสทต นาม อภสงขารวเสน อายหนโต นพพยหต นาม ฯ ตณหาทฏ ห วา สนตฏนโต สสทต นาม อวเสสกเลสาน เจว อภสงขาราน จ วเสน อายหนโต นพพยหต นาม ฯ ตณหาวเสน วา สนตฏนโต สสทต นาม ทฏ วเสน อายหนโต นพพยหต นาม สสสตทฏ ยา วา สนตฏนโต สสทต นาม อจเฉททฏ ยา อายหนโต นพพยหต นาม ฯ โอลยนาภนเวสา ห ภวทฏ อตธาวนาภนเวสา วภวทฏ ฯ ลนวเสน วา สนตฏนโต สสทต นาม

Page 26: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 26

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 26 อทธจจวเสน อายหนโต นพพยหต นาม ฯ ตถา กามสขลลกานโยควเสน สนตฏนโต สสทต นาม อตตกลมถานโยควเสน อายหนโต นพพยหต นาม ฯ สพพากสลาภสงขารวเสน สนตฏนโต สสทต นาม สพพโลกยกสลาภสงขารวเสน อายหนโต นพพยหต นาม ฯ วตตมป เจต เสยยถาป จนท เย เกจ อกสลา ธมมา ฯ สพเพ เต อโธภาคงคมนยา เยเกจ กสลา ธมมา สพเพ เต อปร ภาค คมนยาต ฯ อม ป หาวสสชชน สตวาว เทวตา โสตาปตตผเล ปตฏาย ตฏา ปสนนา อตตโน ตฏ จ ปสาท จ ปกาสยนตตรสส วตาต คาถมาห ฯ ตตถ จรสสนต จรสส กาลสส อจจเยนาต อตโถ ฯ อย กร เทวตา กสสปสมมาสมพทธ ทสวา ตสส ปรนพพานโต ปฏาย อนตรา อ พทธ น ทฏปพพา ตสมา อชช ภควนต ทสวา เอวมาห ฯ ก ปนมาย เทวตาย อโต ปพเพ สตถา น ทฏปพโพต ฯ โหต ทฏปพโพ วา น วา ทสสน อปาทาย เอว วตต วฏฏต ฯ พราหมณนต พาหตปาป ขณาสวพราหมณ ฯ ปรนพพตนต กเลสนพพาเนน นพพต ฯ โลเกต สตตโลเก ฯ วสตตกนต รปาทส อารมมเณส อาสตตวสตตตาทห การเณห วสตตกา วจจต ตณหา ต วสตตก อปปตฏมาน อนายหมานตณณ นตตณณ

Page 27: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 27

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 27 อตตณณ จรสส วต ขณาสวพราหมณ ปสสามต อตโถ ฯ สมน โ สตถา อโหสต ตสสา เทวตาย วจน จตเตเนว สมนโมท เอกชฌาสโย อโหส ฯ อนตรธายต อภสงขตกาย ชหตวา อตตโน ปกตอปาทนนกกายสมเยว ตวา ลทธาสา ลทธปตฏา หตวา ทสพล คนเธห จ มาเลห จ ปเชตวา อตตโน ภวนเยว อคมาสต ฯ สารตถปปกาสนยา สยตตนกายฏกถาย ปมา โอฆตรณสตตวณณนา นฏ ตา ฯ อทาน ทตยสตตโต ปฏาย ปมาคต จ อตตานตถ จ ปหาย ย ย อปพพเยว อนตตาน ต ตเทว วณณยสสาม ฯ ชานาส โนต ชานาส น ฯ นโมกขนตอาทน มคคาทน นามาน ฯ มคเคน ห สตตา กเลสพนธนโต นมจจนต ตสมา มคโค สตตาน นโมกโขต วตโต ฯ ผลกขเณ ปน เต กเลสพนธนโต ปมตตา ตสมา ผล สตตาน ปโมกโขต วจจต ฯ นพพาน ปตวา สตตาน สพพทกข ววจจต ตสมา นพพาน วเวโกต วตต ฯ สพพาน วา เอตาน นพพานสเสว นามาน ฯ นพพาน ห ปตวา สตตา สพพทกขโต มจจนต ปมจจนต ววจจนต ตสมา ตเทว นโมกโข ปโมกโข วเวโกต วตต ฯ ชานาม ขวาหนต ชานาม โข อห ฯ อวธารณตโถ โขกาโร ฯ อห ชานามเยว ฯ สตตาน นโมกขาทชานนตถเมว ห มยา

Page 28: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 28

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 28 สมตส ปารมโย ปเรตวา สพพ ตาณ ปฏวทธนต สหนาท นทต ฯ พทธสหนาท นาม กร เอต สตต ฯ นนทภวปรกขยาต นนทมลกสส กมมภวสส ปรกขเยน ฯ นนทยา จ ภวสส จาตป วตต วฏฏต ฯ ตตถ ห ปรมนเย นนทภเวน ตวธกมมาภสงขารวเสน สงขารกขนโธ คหโต ส าว าเณห ตสมปยตตา จ เทวขนธา ฯ เตห ปน ตห ขนเธห สมปยตตา เวทนา เตส คหเณน คหตา วาต อนปาทนนกาน จตนน อรปกขนธาน อปปวตตวเสน สอปาทเสสนพพาน กถต โหต ฯ เวทนาน นโรธา อปสมาต อปาทนนกเวทนาน นโรเธน จ อปสเมน จ ฯ ตตถ เวทนาคคหเณน ตสมปยตตา ตโย ขนธา คหตาว โหนต เตส วตถารมมณวเสน รปกขนโธป ฯ เอว อเมส อปาทนนกาน ป จนน ขนธาน อปปวตตวเสน อนปาทเสสนพพาน กถต โหต ฯ ทตยนเย ปน นนทคคหเณน สงขารกขนโธ คหโต ภวคคหเณน อปปตตภวสงขาโต รปกขนโธ ส าทห สรเปเนว ตโย ขนธา ฯ เอว อเมส ป จนน ขนธาน อปปวตตวเสน นพพาน กถต โหตต เวทตพพ ฯ อมเมว จ นย จตนกายกคนถกตเถโร โรเจส ฯ อต นพพานวเสน จ ภควา เทสน นฏาเปสต ฯ ทตย

Page 29: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 29

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 29 ตตเย ฯ อปนยตต ปรกขยต นรชฌต อปคจฉต วา อนปพเพน มรณ อเปตต อตโถ ฯ ยถา วา โคปาเลน โคคโณ นยต เอว ชราย มรณสนตก อปนยตต อตโถ ฯ ชวตนต ชวตนทรย ฯ อปปนต ปรตต โถก ฯ ตสส ทวหากาเรห ปรตตตา เวทตพพา สรสปรตตตาย จ ขณปรตตตาย จ ฯ สรสปรตตตายป ห โย ภกขเว จร ชวต โส วสสสต อปป วา ภยโยต วจนโต ปรตต ฯ ขณปรตตตายป ฯ ปรมตถโต ห อตปรตโต สตตาน ชวตกขโณ เอกจตตปปวตตมตโตเยว ฯ ยถา นาม รถจกก ปวตตมานป เอเกเนว เนมปปเทเสน ปวตตต ตฏมานป เอเกเนวตฏต เอวเมว เอกจตตกขณก สตตาน ชวต ตสม จตเต นรทธมตเต สตโต นรทโธต วจจต ฯ ยถาห อตเต จตตกขเณ ชวตถ น ชวต น ชวสสต ฯ อนาคเต จตตกขเณ น ชวตถ น ชวต ชวสสต ฯ ปจจปปนเน จตตกขเณ น ชวตถ ชวต น ชวสสต ฯ ชวต อตตภาโว จ สขทกขา จ เกวลา เอกจตตสมายตตา ลหโส วตตเต ขโณ ฯ

Page 30: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 30

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 30 เย นรทธา มรนตสส ตฏมานสส วา อธ สพเพป สทสา ขนธา คตา อปปฏสนธกา ฯ อนพพตเตน น ชาโต ปจจปปนเน น ชวต จตตภงคมโต โลโก ป ตต ปรมตถยาต ฯ ชรปนตสสาต ชร อปคตสส ชราย วา มรณสนตก อปนตสส ฯ น สนต ตาณาต ตาณ เลณ สรณ ภวต สมตถา นาม เกจ นตถ ฯ เอต ภยนต เอต ชวตนทรยสส มรณปคมน อายปรตตตา ชรปนตสส ตาณาภาโวตตวธ ภย ภยวตถ ภยการณนต อตโถ ฯ ป าน กยราถ สขาวหานต ว ปรโส สขาวหาน สขทายกาน ป าน กเรยย ฯ อต เทวตา รปาวจรชฌาน สนธาย ปพพเจตน ม จนเจตน จ อปรเจตน จ คเหตวา พหวจนวเสน ป านต อาห ฌานสสาท ฌานนกนต ฌานสข จ คเหตวา สขาวหานต อาห ฯ ตสสา กร เทวตาย สย ทฆายกฏาเน พรหมโลเก นพพตตโต เหฏา กามาวจรเทเวส ปรตตายกฏาเน จวมาเน จ อปปชชมาเน จ ถลลผสตเก วฏ ปาตสทเส สตเต ทสวา เอตทโหส อโห วตเม สตตา ฌาน ภาเวตวา อปรหนชฌานา กาล กตวา พรหมโลเก เอกกปปจตกปปอฏกปปโสฬสกปปทวตตสกปปจตสฏ กปปปปมาณ อทธาน ตฏเยยนต ฯ ตสมา เอวมาห ฯ

Page 31: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 31

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 31 อถ ภควา อย จ เทวตา อนยยานก วฏฏกถ กเถตต ววฏฏมสสา ทสเสนโต ทตย คาถมาห ฯ ตตถ โลกามสนต เทว โลกามสา ปรยาเยน จ นปปรยาเยน จ ฯ ปรยาเยน เตภมกวฏฏ โลกามส นปปรยาเยน จตตาโร ปจจยา ฯ อธ ปรยายโลกามส อธปเปต ฯ นปปรยายโลกามสป วฏฏตเยว ฯ สนตเปกโขต นพพานสงขาต อจจนตสนต เปกขนโต อจฉนโต ปตถยนโตต ฯ ตตย ฯ จตตเถ อจเจนตต อตกกมนต ฯ กาลาต ปเรภตตกาลาทโย กาลา ฯ ตรยนต รตตโยต รตตโย อตกกมมานา ปคคล มรณปคมนาย ตรยนต สฆ สฆ คมยนต ฯ วโยคณาต ปมมชฌมปจฉมวยาน คณา ราสโยต อตโถ ฯ อนชานาม ภกขเว อหตาน วตถาน ทคณ สงฆาฏนต เอตถ ห ปฏลฏโ คณฏโ ฯ สตคณา ทกขณา ปาฏกงขตพพาต เอตถ อานสสฏโ ฯ อนต อนตคณนต เอตถ โกฏาสฏโ ฯ กยรา มาลาคเณ พหต เอตถ ราสฏโ ฯ ป จ กามคณาต เอตถ พนธนฏโ ฯ อธ ปน ราสฏโ คณฏโ ฯ ตสมา วโยคณาต วโยราสโย เวทตพพา ฯ อนปพพ ชหนตต อนปฏปาฏยา ปคคล ชหนต ฯ มชฌมวเย ต ห ปมวโย ชหต ปจฉมวเย ต เทว ปมมชฌมา ชหนต มรณกขเณ ปน ตโยป วยา ชหนเตว ฯ เอต ภยนต

Page 32: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 32

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 32 เอต กาลาน อตกกมน รตตทวาน ตรตภาโว วโยคณาน ชหนภาโวต ตวธภย ฯ เสส ปรมสทสเมวาต ฯ จตตถ ฯ ป จเม กต ฉนเทต ฉนทนโต กต ฉนเทยย ฯ เสสปเทสป เอเสว นโย ฯ เอตถ จ ฉนเท ชเหต อตถโต เอก ฯ คาถาพนธสส ปน อตถภาวตถ อย เทวตา สททปนรตต วชชยนต เอวมาห ฯ กต สงคาตโตต กต สงเค อตโต อตกกมนโตต อตโถ ฯ สงคาตโกตป ปาโ อยเมว อตโถ ฯ ป จ ฉนเทต ฉนทนโต ป จ โอรมภาคยสโยชนาน ฉนเทยย ฯ ป จ ชเหต ชหนโต ป จทธมภาคยสโยชนาน ชเหยย ฯ อธาป ฉนทน จ ชหน จ อตถโต เอกเมว ภควา ปน เทวตาย อาโรปตวจนานรเปเนว เอวมาห ฯ อถวา ปาเทส พนธปาสาณา วย ป โจรมภาคยสโยชนาน เหฏา อากฑฒมานาการาน โหนต ตาน อนาคามมคเคน ฉนเทยยาต วทต ฯ หตเถห คหตรกขสาขา วย ป จทธมภาคยสโยชนาน อปร อากฑฒมานาการาน โหนต ตาน อรหตตมคเคน ชเหยยาต วทต ฯ ป จ จตตร ภาวเยต เอเตส สโยชนาน ฉนทนตถาย เจว ปหานตถาย จ อตตร อตเรก วเสส ภาเวนโต สทธาป จมาน อนทรยาน ภาเวยยาต

Page 33: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 33

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 33 อตโถ ฯ ป จสงคาตโตต ราคสงโค โทสสงโค โมหสงโค มานสงโค ทฏ สงโคต อเม ป จ สงเค อตกกนโต ฯ โอฆตณโณต วจจตต จตโรฆตณโณต กถยต ฯ อมาย จ ปน คาถาย ป จนทรยาน โลกยโลกตตราน กถตานต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ชาครตนต ชาครนตาน ฯ ป จ ชาครตนต วสสชชนคาถาย ปน สทธาทส ป จส อนทรเยส ชคคนเตส ป จ นวรณา สตตา นาม ฯ กสมา ยสมา ตสมงคปคคโล ยตถ กตถจ นสนโน วา โต วา อรณ อฏเปนโตป ปมาทตาย อกสลสมงคตาย สตโต นาม โหต ฯ เอว สตเตส ป จส นวรเณส ป จนทรยาน ชคคนต นาม ฯ กสมา ยสมา ตสมงคปคคโล ยตถ กตถจ นปชชตวา นททายนโตป อปปมาทตาย กสลสมงคตาย ชาคโร นาม โหต ฯ ป จห ปน นวรเณเหว กเลสรช อาทยต คณหาต ปรามสต ฯ ปรมา ห กามจฉนทาทโย ปจฉมาน ปจจยา โหนตต ป จห อนทรเยห ปรสชฌตต อยมตโถ เวทตพโพ ฯ อธาป ป จนทรยาน โลกยโลกตตราเนว กถตานต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ธมมาต จตสจจธมมา ฯ อปปฏวทตาต าเณน อปปฏวทธา ฯ ปรวาเทสต ทวาสฏ ทฏ คตวาเทส ฯ เตห อโต

Page 34: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 34

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 34 ปเรส ตตถยาน วาทตตา ปรวาทา นาม ฯ นยเรต อตตโน ธมมตายป คจฉนต ปเรนป นยนต ฯ ตตถ สยเมว สสสตาทน คณหนตา คจฉนต นาม ปรสส วจเนน ตาน คณหนตา นยนต นาม ฯ กาโล เตส ปพชฌตนต เตส ปคคลาน ปพชฌต อย กาโล ฯ โลกสมมห พทโธ อปปนโน ธมโม เทสยต สงโฆ สปฏปนโน ปฏปทา ภททกา อเม จ ปน มหาชนา วฏเฏ สตตา นปปฏพชฌนตต เทวตา อาห ฯ สมพทธาต สมมา เหตนา การเณน พทธา ฯ จตตาโร ห พทธา สพพ พทโธ ปจเจกพทโธ จตสจจพทโธ สตพทโธต ฯ ตตถ สมตส ปารมโย ปเรตวา สมมาสมโพธ ปตโต สพพ พทโธ นาม ฯ กปปสตสหสสาธกาน เทว อสงเขยยาน ปารมโย ปเรตวา สยมภต ปตโต ปจเจกพทโธ นาม ฯ อวเสสขณาสวา จตสจจพทธา นาม ฯ พหสสโต สตพทโธ นาม ฯ อมสม อตเถ ตโยป ปรมา วฏฏนต ฯ สมมท าต สมมา เหตนา การเณน ชานตวา ฯ จรนต วสเม สมนต วสเม วา โลกสนนวาเส วสเม วา สตตกาเย วสเม วา กเลสชาเต สม จรนตต ฯ สตตม ฯ อฏเม สสมมฏาต ป าย อปปฏวทธภาเวเนว สมมฏา ฯ ยถา ห เทว เขตตาน กสตวา เอก วปตวา

Page 35: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 35

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 35 พหธ อธคตสส อวาปตเขตตโต อลทธ สนธาย พห เม ธ นฏนต วทนโต อลทธเมว นฏนต วทต เอวมธาป อปปฏวทตาย สสมมฏา นาม ฯ อสมมฏาต ป าย ปฏวทธภาเวเนว อมฏา ฯ เสส ปรมสทสเมวาต ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ มานกามสสาต มาน กาเมนตสส อจฉนตสส ฯ ทโมต เอวรปสส ปคคลสส สมาธปกขโก ทโม นตถต วทต ฯ สจเจน ทนโต ทมสา อเปโต เวทนตค วสตพรหมจรโยต เอตถ ห อนทรยสวโร ทโมต วตโต ฯ ยท สจจา ทมา จาคา ขนตยา ภยโยธ วชชตต เอตถ ป า ฯ ทาเนน ทเมน สยเมน สจจวชเชน - อตถ ป อตถ ป สส อาคโมต เอตถ อโปสถกมม ฯ สกขสสส โข ตว ปณณ อมนา ทมปสเมน สมนนาคโต สนาปรนตสม ชนปเท วหรตนต เอตถ อธวาสนขนต ฯ อมสม ปน สตเต ทโมต สมาธปกขกธมมาน เอต นาม ฯ เตเนวาห น โมนมตถ อสมาหตสสาต ฯ ตตถ โมนนต จตมคคาณ ต ห มนาตต โมน จตสจจธมเม ชานาตต อตโถ ฯ มจจเธยยสสาต เตภมกวฏฏสส ฯ ต ห มจจโน ปตฏานฏเน มจจเธยยนต วจจต ฯ ปารนต ตสเสว ปาร นพพาน ฯ ตเรยยาต

Page 36: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 36

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 36 ปฏวชเฌยย ปาปเณยย วา ฯ อท วตต โหต เอโก อร เ วหรนโต ปมตโต ปคคโล มจจเธยยสส ปาร น ตเรยย น ปฏวชเฌยย น ปาปเณยยาต ฯ มาน ปหายาต อรหตตมคเคน นววธ มาน ปชหตวา ฯ สสมาหตตโตต อปจารปปนาสมาธห สฏ สมาหตตโต ฯ สเจตโสต าณสมปยตตสนทรจตโต ฯ าณวปปยตตจตเตน ห สเจตโสต น วจจต ตสมา าณสมปยตเตน สเจตโส หตวาต อตโถ ฯ สพพธ วปปมตโตต สพเพส ขนธายตนาทส วปปมตโต หตวา ฯ ตเรยยาต เอตถ เตภมกวฏฏ สมตกกมนโต นพพาน ปฏวชฌนโต ตรตต ปฏเวธตรณ นาม วตต ฯ อต อมาย คาถายตสโส สกขา กถตา โหนต ฯ กถ มาโน นามาย สลเภทโน ตสมา มาน ปหายาต อมนา อธสลสกขา กถตา โหต ฯ สสมาหตตโตต อมนา อธจตตสกขา ฯ สเจตโสต เอตถ จตเตน ป า ทสสตา ตสมา อมนา อธป าสกขา กถตา ฯ อธสล จ นาม สเล สต โหต อธจตต จตเต สต อธป า ป าย สต ฯ ตสมา เอตถ สล นาม ป จป ทสป สลาน ปาฏโมกขสวโร อธสล นามาต เวทตพพ ฯ อฏ สมาปตตโย จตต วปสสนาปาทกชฌาน อธจตต ฯ กมมสสกตาณ ป า วปสสนา อธป า ฯ อนปปนเนป ห พทธปปาเท ปวตตตต ป จสล ฯ ทสสล สลเมว ฯ

Page 37: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 37

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 37 ปาฏโมกขสวรสล พทธปปาเทเยว ปวตตตต อธสล ฯ จตตป าสป เอเสว นโย ฯ อปจ นพพาน ปตถยนเตน สมาทนน ป จสลทสสลป อธสลเมว ฯ สมาปนนา อฏ สมาปตตโยป อธจตตเมว ฯ สพพมป วา โลกยสล สลเมว โลกตตร อธสล ฯ จตตป าสป เอเสว นโยต ฯ อต อมาย คาถาย สโมธาเนตวาต สโส สกขา สกล สาสน กถต โหตต ฯ นวม ฯ ทสเม สนตานนต สนตกเลสาน ปณฑตาน วา ฯ สนโต หเว สพภ ปเวทยนต ทเร สนโต ปกาเสนตตอาทส ห ปณฑตาป สนโตต วตตา ฯ พรหมจารนนต เสฏจารน มคคพรหมจรยวาส วสนตาน ฯ เกน วณโณ ปสทตต เกน การเณน ฉววณโณ ปสทตต ปจฉต ฯ กสมา ปเนสา เอว ปจฉต เอสา กร วนสณฑวาสกา ภมมเทวตา อาร เก ภกข ปจฉาภตต ปณฑปาตปฏกกนเต อร ปวสตวา รตตฏานทวาฏาเนส ลกขณกมมฏาน คเหตวา นสนเน ปสสต ฯ เตส จ เอว นสนนาน พลวจตเตกคคตา อปปชชต ฯ ตโต วสภาคสนตต วปสมมต สภาคสนตต โอกกมต จตต ปสทต ฯ จตเต ปสนเน โลหต ปสทต จตตสมฏานาน อปาทารปาน ปรสทธาน โหนต วณฏา ปมตตตาลผลสส

Page 38: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 38

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 38 วย มขสส วณโณ โหต ฯ ต ทสวา เทวตา จนเตส สรรวณโณ นามาย ปณตาน รสสมปนนาน โภชนาน สขสมผสสาน นวาสนปาปรณสยนาน อตสเข เตภมกาทเภเท จ ปาสาเท มาลาคนธวเลปนาทน จ ลภนตาน ปสทต อเม ปน ภกข ปณฑาย จรตวา มสสกภตต ภ ชนต วทลม จเก วา ผลเก วา สลาย วา สยนาน กปเปนต รกขมลาทส วา อพโภกาเส วา วสนต เกน น โข การเณน เอเตส วณโณ ปสทตต ฯ ตสมา ปจฉ ฯ อถสสา ภควา การณ กเถนโต ทตย คาถมาห ฯ ตตถ อตตนต อตเต อสโก นาม ราชา ธมมโก อโหส โส อมหาก ปณเต ปณเต ปจจเย อทาส ฯ อาจรยปชฌายา ลาภโน อเหส ฯ อถ มย เอวรปาน โภชนาน ภ ชมหา จวราน ปารปมหาต เอว เอกจเจ ปจจยพาหลลกา วย อเม ภกข อตต นานโสจนต ฯ นปปชปปนต นาคตนต อนาคเต ธมมโก ราชา ภวสสต ผตา ชนปทา ภวสสนต พหน สปปนวนตาทน อปปชชสสนต ขาทถ ภ ชถาต ตตถ ตตถ วตตาโร ภวสสนต ตทา มย เอวรปาน โภชนาน ภ ชสสาม จวราน ปารปสสามาต เอว อนาคต น ปตเถนต ฯ ปจจปปนเนนาต เยน เกนจ ตขเณ ลทเธน ยาเปนต ฯ เตนาต เตนตวเธนาป การเณน ฯ เอว วณณสมปตต ทสเสตวา อทาน ตสเสว วณณสส

Page 39: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 39

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 39 วนาส ทสเสนโต อนนตรคาถมาห ฯ ตตถ อนาคตปปชปปายาต อนาคตสส ปตถนาย ฯ เอเตนาต เอเตน การณทวเยน ฯ นโฬว หรโต ลโตต ยถา หรโต นโฬ ลายตวา อณหปาสาเณ ปกขโต สสสต เอว สสสนตต ฯ ทสม ฯ นฬวคโค ปโม ฯ นนทนวคคสส ปเม ตตราต ตสม อาราเม ฯ โขต พย ชนสลฏตาวเสน นปาตมตต ฯ ภกข อามนเตสต ปรสเชฏเก ภกข ชานาเปส ฯ ภกขโวต เตส อามนตนาการทปน ฯ ภทนเตต ปฏวจนทาน ฯ เต ภกขต เย ตตถ สมมขภตา ธมมปฏคคาหกา ภกข ฯ ภควโต ปจจสโสสนต ต ภควโต วจน ปฏอสโสส อภมขา หตวา สณส สมปฏจฉสต อตโถ ฯ เอตทโวจาต เอต อทาน วตตพพ ภตปพพนตอาทวจน อโวจ ฯ ตตถ ตาวตสกายกาต ตาวตสกาเย นพพตตา ฯ ตาวตสกาโย นาม ทตยเทวโลโก วจจต ฯ มเฆน มาณเวน สทธมจลคาเม กาล กตวา ตตถ อปปนเน เตตตส เทวปตเต อปาทาย กรสส เทวโลกสส อย ปณณตต ชาตาต วทนต ฯ ยสมา ปน เสสจกกวาเฬสป ฉ กามาวจรเทวโลกา อตถ ฯ วตตมป เจต สหสส จาตมมหาราชกาน สหสส ตาวตสานนต ตสมา นาม ปณณตตเยเวสา ตสส เทวโลกสสาต เวทตพพา ฯ เอว ห นทโทสปท โหต ฯ นนทนวเนต เอตถ ต วน

Page 40: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 40

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 40 ปวฏเ ปวฏเ นนทยต โตเสตต นนทน ฯ ป จส ห มรณนมตเตส อปปนเนส สมปตต ปหาย จวสสามาต ปรเทวมานา เทวตา สกโก เทวานมนโท มา ปรเทวตถ อภชชนธมมา นาม สงขารา นตถ ต โอวทตวา ตตถ ปเวสาเปต ฯ ตาส อ าห เทวตาห พาหาส คเหตวา ปเวสตานป ตสส สมปตต ทสวาว มรณโสโก วปสมต ปตปาโมชชเมว อปปชชต ฯ อถ ตสม กฬมานาเอว อณหสนตตโต หมปณโฑ วย วลยนต วาตาปหตทปสขา วย ปวชฌายนตต ฯ เอว ยงก จ อนโต ปวฏ นนทยต โตเสตเยวาต นนทน ตสม นนทเน ฯ อจฉราสงฆปรวตาต อจฉราต เทวธตาน นามม ตาส สมเหน ปรวตา ฯ ทพเพหต เทวโลเก นพพตเตห ฯ ป จห กามคเณหต มนาปปยรปสททคนธรสโผฏพพสงขาเตห ป จห กามพนธเนห กามโกฏาเสห วา ฯ สมปปตาต อเปตา ฯ อตร ตสเสว เววจน ฯ ปรจารยมานาต รมยมานา เตส เตส วา รปาทส อนทรยาน ส จารยมานา ฯ ตาย เวลายนต ตสม ปรจารณกาเล ฯ โส ปนสส เทวปตตสส อธนาภนพพตตกาโล เวทตพโพ ฯ ตสส ห ปฏสนธกขเณเยว รตตสวณณกขนโธ วย วโรจยมาโน ตคาวตปมาโณ อตตภาโว นพพตต ฯ โส ทพพวตถนวตโถ ทพพาลงการปฏมณฑโต ทพพมาลาวเลปนธโร ทพเพห จนทน-

Page 41: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 41

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 41 จณเณห สมวกรยมาโน (๑) ทพเพห ป จห กามคเณห โอผโต นผโต ปรโยนทโธ โลภาภภโต หตวา โลภนสสรณ นพพาน อปสสนโต อาสภ วาจ ภาสนโต วย มหาสทเทน น เต สข ปชานนตต อม คาถ ภาสมาโน นนทนวเน วจร ฯ เตน วตต ตาย เวลาย อม คาถ อภาสต ฯ เย น ปสสนต นนทนนต เย ตตร ป จกามคณานภวนวเสน นนทนวน น ปสสนต ฯ นรเทวานนต เทวนราน เทวปรสานนต อตโถ ฯ ตทสานนตตกขตต ทสนน ฯ ยสสสนนต ปรวารสงขาเตน ยเสน สมปนนาน ฯ อ ตรา เทวตาต เอกา อรยสาวกา เทวตา ฯ ปจจภาสต อย พาลเทวตา อม สมปตต นจจ อจล ม ต นาสสา เฉทนเภทนวทธสนธมมต ชานาตต อธปปาย ววฏเฏตวา ทสเสนต น ตว พาเลต อมาย คาถาย ปฏอภาส ฯ ยถา อรหต วโจต ยถา อรหนตาน วจน ตถา ตว น ชานาสต ฯ เอว ตสสาธปปาย ปฏกขปตวา อทาน อรหนตาน วจน ทสเสนต อนจจาตอาทมาห ฯ ตตถ อนจจา วต สงขาราต สพเพ เตภมกสงขารา หตวา อภาวฏเน อนจจา ฯ อปปาทวยธมมโนต อปปาทวยสภาวา ฯ อปปชชตวา นรชฌนตต อท ปรมสส เววจน ฯ ยสมา วา อปปชชตวา นรชฌนต ตสมา อปปาทวยธมมโนต ฯ

Page 42: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 42

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 42 อปปาทวยคคหเณน เจตถ ตทนตรา เวมชฌฏ าน คหตเมว โหต ฯ เตส วปสโม สโขต เตส สงขาราน วปสมสงขาต นพพานเมว สข ฯ อท อรหต วโจต ฯ ปม ฯ ทตเย นนทตต ตสสต อตตมโน โหต ฯ ปตตมาต พหปตตา ฯ ตสส ห เอกจเจ ปตตา กสกมม กตวา ธ สส โกฏเ ปเรนต เอกจเจ วาณชช กตวา หร สวณณ อาหรนต เอกจเจ ราชาน อปฏหตวา ยานวาหนคามนคมาทน ลภนต ฯ อถ เตส อานภาวสมภต สร อนภวมานา มาตา วา ปตา วา นนทต ฯ ฉณทวสาทส วา มณฑตปสาทเต ปตเต สมปตต อนภวมาเน ทสวา นนทต อต สนธาย นนทต ปตตมาต อาห ฯ โคห ตเถวาต ยถา ปตตมา ปตเตห ตถา โคมโกป สมปณณ โคมณฑล ทสวา คาโว นสสาย ป จโครสสมปตต อนภวมาโน โคห นนทต ฯ อปธ ห นรสส นนทนาต เอตถ อปธต จตตาโร อปธ กามปธ ขนธปธ กเลสปธ อภสงขารปธต ฯ กามาป ห ย ป จ กามคเณ ปฏจจ อปปชชต สข โสมนสส อย กามาน อสสาโทต เอว วตตสส สขสส อธฏานภาวโต อปธยต เอตถ สขนต อมนา วจนฏเน อปธต วจจต ฯ ขนธาป ขนธมลกสส

Page 43: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 43

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 43 ทกขสส อธฏานภาวโต กเลสาป อปายทกขสส อธฏานภาวโต อภสงขาราป ภวทกขสสอธฏานภาวโตต ฯ อธ ปน กามปธ อธปเปโต ฯ ป จ ห กามคณา เตภมกาทปาสาทอฬารสยนวตถาลงการนาฏกปรวาราทวเสน ปจจปฏ ตา ปตโสมนสส อปสหรมานา นร นนทยนต ฯ ตสมา ยถา ปตตา จ คาโว จ เอว อเมป อปธ ห นรสส นนทนาต เวทตพพา ฯ น ห โส นนทต โย นรปธต โย นรปธ กามคณสมปตตรหโต ทลทโท ทลลภฆาสจฉาทโน น ห โส นนทต ฯ เอวรโป มนสสเปโต จ มนสสเนรยโก จ ก นนทสสต ภควาต อาห ฯ อท สตวา สตถา จนเตส อย เทวตา โสกวตถเมว นนทนาวตถ กโรต โสกวตถภาวมสสา ทปสสามต ผเลน ผล ปาเตนโต วย ตาเยว อปมาย ตสสา วาท ภนทนโต ตเมว คาถ ปรวตเตตวา โสจตต อาห ฯ ตตถ โสจต ปตเตหต วเทสคมนาทวเสน ปตเตส นฏเสป นสสนเตสป อทาน นสสสสนตต นาสสงกป โสจต ตถา มเตสป มรนเตสป โจราทราชปรเสห คหเตส วา ปจจตถกาน หตถ อปคเตส วา มรณสงกป หตวา โสจต รกขปพพตาทห ปตตวา หตถปาทาทน เภทวเสน ภนเนสป ภชชนเตสป เภทสงกป หตวา โสจต ฯ ยถา จ ปตเตห ปตตมา โคมโกป ตเถว นวหากาเรห โคห โสจต ฯ

Page 44: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 44

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 44 อปธ ห นรสส โสจนาต ยถา จ ปตตคาโว เอว ป จ กามคณปธป ตสส เจ กามยมานสส ฉนทชาตสส ชนตโน เต กามา ปรหายนต สลลวทโธว รปปตต วตตนเยน นร โสเจนต ฯ ตสมา นรสส โสจนา โสกวตถกเมวาต เวทตพพา ฯ น ห โส โสจต โย นรปธต ยสส ปน จตพพธาเปเต อปธโย นตถ โส นรปธต มหาขณาสโว ก โสจสสต น โสจต เทวเตต ฯ ทตย ฯ ตตเย นตถ ปตตสม เปมนต วรเปป ห อตตโน ปตเต สวณณพมพก วย ม นต มาลาคเฬ วย สสาทส กตวา ปรหรมานา เตห โอหานตาป โอปตหตาป คนธวเลปน ปฏจฉนตา วย โสมนสส อาปชชนต ฯ เตนาห นตถ ปตตสม เปมนต ฯ ปตตเปเมน สม เปม นาม นตถต วตต โหต ฯ โคสมก ธนนต โคห สม โคธนสม โคธนสทส อ ธน นาม นตถ ภควาต อาห ฯ สรยสมา อาภาต สรยาภาย สมา อ า อาภา นาม นตถต ทสเสต ฯ สมททปรมาต เย เกจ อ เ สรา นาม สพเพ เต สมททปรมา สมทโท เตส อตตโม สมททสทส อ อทกนทาน นาม นตถ

Page 45: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 45

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 45 ภควาต ฯ ยสมา ปน อตตเปเมน สม เปม นาม นตถ ฯ มาตาปตาทโย ห ฉทเฑตวาป ปตตธตาทโย จ ฉฑเฑตวา อาวาเสตวาป สตตา อตตานเมว โปเสนต ฯ ธ เน จ สม ธน นาม นตถ ฯ ยทา ห สตตา ทพภกขา โหนต ตถารเป ห กาเล หร สวณณาทนป โคมหสาทนป ธ คคหนตถ ธ สามกานเมว สนตก คเหตวา คจฉนต ฯ ป าย จ สมา อาภา นาม นตถ ฯ สรยาทโยป เอกเทสเยว โอภาเสนต ปจจปปนนเมว จ ตม วโนเทนต ฯ ป า ปน ทสสหสสโลกธาต เอกปปโชต กาต สกโกต อตตสาทปฏจฉาทก จ ตม วธมต ฯ เมฆวฏ ยา จ สโม สโร นาม นตถ ฯ นท วาป โหต ตฬากาทน วา วฏ สโม สโร นาม นตถ ฯ เมฆวฏ ยา ห ปจฉนนาย มหาสมทเท องคลปพพเตมนมตตป อทก น โหต วฏ ยา ปน ปวตตมานาย ยาว อาภสสรภวนาป เอโกทก โหต ฯ ตสมา ภควา เทวตาย ปฏคาถ วทนโต นตถ อตตสม เปมนตอาทมาห ฯ ตตย ฯ จตตเถ ขตตโย ทปทนต ทปทาน ราชา เสฏโ ฯ โกมารต กมารกาเล คหตา ฯ อย เสสภรยาน เสฏาต วทต ฯ ปพพโชต ปม ชาโต กาโณ วาป โหต กณอาทน วา อ ตโร

Page 46: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 46

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 46 โย ปม ชาโต อยเมว ปตโต อมสสา เทวตาย วาเท เสฏโ นาม โหต ฯ ยสมา ปน ทวปทาทน พทธาทโย เสฏา ตสมา ภควา ปฏคาถ อาห ฯ ตตถ ก จาป ภควา สพเพสเยว อปทาทเภทาน สตตาน เสฏโ อปปชชมาโน ปเนส สพพสตตเสฏโ ทวปเทสเยว อปปชชต ตสมา สมพทโธ ทปท เสฏโต อาห ฯ ทวปเทส อปปนนสส จสส สพพตถ เสฏภาโว อปปฏหโตว โหต ฯ อาชานโยต หตถ วา โหต อสสาทส วา อ ตโร โย การณ ชานาต อย อาชานโยว จตปปทาน เสฏโต อตโถ ฯ กฏกณณร โ คฬวณณอสโส วย ฯ ราชา กร ปาจนทวาเรน นกขมตวา เจตยปพพต คมสสามต กลมพนทตร สมปตโต อสโส ตเร ตวา อทก โอตรต น อจฉต ราชา อสสาจรย อามนเตตวา อโห วต ตยา อสโส สสกขาปโต อทก โอตรต น อจฉตต อาห ฯ อาจรโย สสกขาปโต เทว อสโส เอตสส ห จตต สจาห อทก โอตรสสาม วาล เตมสสต วาเลตนเต ร โ องเค อทก ปาเตยยาต เอว ตมหาก สรเร อทกปาตนภเยน น โอตรต วาล คณหาเปถาต อาห ฯ ราชา ตถา กาเรส ฯ อสโส เวเคน โอตรตวา ปาร คโต ฯ สสสสาต สสสสมานา ฯ กมารกาเล วาป คหตา โหต ปจฉา วา สรปา วา วรปา วา ยา สามก สสสสต ปรจรต โตเสต

Page 47: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 47

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 47 สา ภรยาน เสฏา ฯ อสสโวต อสณมาโน ฯ เชฏโ วา ห โหต กนฏโ วา โย มาตาปตน วจน สณาต สมปฏจฉต โอวาทปฏกาโร โหต อย ปตตาน เสฏโ อ เห สนธจเฉทกาทโจเรห ปตเตห โก อตโถ เทวเตต ฯ จตตถ ฯ ป จเม เต มชฌนตเกต ตมชฌนตเก ฯ สนนสนเนสต ยถาผาสกฏาน อปคนตวา สนนสนเนส วสมมาเนส ฯ ตมชฌนตกาโล นาเมส สพพสตตาน อรยาปถทพพลยกาโล ฯ อธ ปน ปกขนเยว วเสน ทสสโต ฯ สณเตวาต สณต วย มหาวรว วย ม จต ฯ สณมานเมว เจตถ สณเตวาต วตต ฯ ตปปฏภาค นาเมต ฯ นทาฆสมยสม ห ตมชฌนตกกาเล จตปปทคเณส เจว ปกขคเณส จ สนนสนเนส วาตปรตาน สสรรกขาน เจว ฉททเวฬปพพาน จ ขนเธน ธนธ สาขาย สาข ฆสนตาน ปาทปาน จ อร มชเฌ มหาสทโท อปปชชต ฯ ต สนธาเยต วตต ฯ ต ภย ปฏภาต มนต ต เอวรเป กาเล มหาอร สส สณมาน มยห ภย หตวา อปฏาต ฯ ทนธป า กเรสา เทวตา ตสม ขเณ อตตโน นสชชผาสก กถาผาสก ทตยก อลภนต เอวมาห ฯ ยสมา ปน ตาทเส กาเล ปณฑปาตปฏกกนตสส ววตเต อร ายตเน กมมฏาน คเหตวา นสนนสส ภกขโน อนปปก

Page 48: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 48

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 48 สข อปปชชต ย สนธาย วตต ส าคาร ปวฏสส สนตจตตสส ภกขโน อมานส รต โหต สมมา ธมม วปสสโตต จ ปรโต ปจฉโต วาป อปโร เจ น วชชต อตว ผาส ภวต เอกสส วสโต วเนต จ ฯ ตสมา ภควา ทตยคาถมาห ฯ ตตถ สา รต ปฏภาต มนต ยา เอวรเป กาเล เอเกกสส นสชชา นาม สา รต มยห อปฏาตต อตโถ ฯ เสส ตาทสเมวาต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ นททาต อภชานามห อคคเวสสน คมหาน ปจฉเม มาเส ฯเปฯ นทท โอกกมตวาต เอวรปาย อพยากตนททาย ปพพภาคาปรภาเคส เสขปถชชนาน สสงขารกอกสลจตเต อปปนน ถนมทธ ฯ ตนทต อตจฉาตาตสตาทกาเลส อปปนน อาคนตก อาลสย ฯ วตตมป เจต ตตถ กตมา ตนท ยา ตนท ตนทยนา ตนทยนกตา อาลสย อาลสยายนา อาลสยายตตต อย วจจต ตนทต ฯ วชมหตาต กายวชมหนา ฯ อรตต กสลปกเขส อกกณ กา ฯ ภตตสมมโทต ภตตมจฉา ภตตกลมโถ ฯ วตถาโร ปเนเตส ตตถ กตมา วชมหกา ยา กายสส ชมภนา วชมหนาตอาทนา นเยน อภธมเม อาคโตว ฯ เอเตนาต เอเตน นททาทนา อปกกเลเสน อปกกลฏโ

Page 49: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 49

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 49 นวารตปาตภาโว ฯ นปปกาสตต น โชตต น ปาตภวตต อตโถ ฯ อรยมคโคต โลกตตรมคโค ฯ อธาต อมสม โลเก ฯ ปาณนนต สตตาน ฯ วรเยนาต มคคสหชาตวรเยน ฯ น ปณาเมตวาต เอต กเลสชาต นหรตวา ฯ อรยมคโคต โลกยโลกตตรมคโค ฯ อต มคเคเนว อปกกเลเส นหรตวา มคคสส วสทธ วตตาต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ทตตตกขนต ทกขม ทอธวาสน ฯ อพยตเตนาต พาเลน ฯ สาม นต สมณธมโม ฯ อมนา เทวตา อท ทสเสต ย ปณฑตา กลปตตา ทสป วสสาน วสตมป สฏ มห วสสาน ทนเต อภทนตมาทายป ชวหาย ตาลล อาหจจป เจตสา จตต อภนคคณหตวาป เอกาสน เอกภตต ปฏเสวมานา อาปาณโกฏก พรหมจรย จรนตา สาม กโรนต ฯ ต ภควา พาโล อพยตโต กาต น สกโกตต ฯ พห ห ตตถ สมพาธาต ตสม สาม สงขาเต อรยมคเค พห สมพาธา มคคาธคมาย ปฏปนนสส ปพพภาเค พห ปรสสยาต ทสเสต ฯ จตต เจ น นวารเยต ยท อโยนโส อปปนน จตต น นวาเรยย กต อหาน สาม จเรยย เอกทวสป น จเรยย ฯ จตตวสโก ห สมณธมม กาต น สกโกต ฯ ปเท ปเทต อารมมเณ อารมมเณ ฯ อารมมณมห อธ ปทนต อธปเปต ฯ ยสม ยสม

Page 50: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 50

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 50 ห อารมมเณ กเลโส อปปชชต ตตถ ตตถ พาโล วสทต นาม ฯ อรยาปถปทป วฏฏต ฯ คมนาทส ห ยตถ ยตถ กเลโส อปปชชต ตตถ ตตเถว วสทต นาม ฯ สงกปปานนต กามสงกปปาทน ฯ กมโมวาต กจฉโป วย ฯ องคานต ควป จมาน องคาน ฯ สโมทหนต สโมทหนโต สโมทหตวา วา ฯ มโนวตกเกต มนมห อปปนนวตกเก ฯ เอตตาวตา อท ทสเสต ยถา กมโม โสณฑป จมาน องคาน สเก กปาเล สโมทหนโต สงคาลสส โอตาร น เทต สโมทเหตวาปสส อปปสยหต อาปชชต เอวเมว ภกข มนมห อปปนนวตกเก สเก อารมมณกปาเล สโมทห มารสส โอตาร น เทต สโมทเหตวาปสส อปปสยหต อาปชชตต ฯ อนสสโตต ตณหาทฏ นสสเยห อนสสโต หตวา ฯ อเหมาโนต อวหสมาโน ฯ ปรนพพโตต กเลสปรนพพาเนน ปรนพพโต ฯ นปวเทยย ก จต อ ก จ ปคคล อวจารวปตตอาทส ยาย กายจ มงกกตตกาโม หตวา น วเทย กาเลน วกขาม โน อกาเลนา ตอาทโย ปน ป จ ธมเม อชฌตต อปฏเปตวา อลลมปนสภาวสณ เตน จตเตน การ ต ปฏจจ วเทยยาต ฯ สตตม ฯ อฏเม หรนเสโธต หรยา อกสลธมเม นเสเธตต หรนเสโธ ฯ โกจ โลกสม วชชตต โกจ เอวรโป วชชตต

Page 51: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 51

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 51 ปจฉต ฯ โย นนท อปโพเธตต โย ครห อปหรนโต พชฌต ฯ อสโส ภโทรกสามวาต ยถา ภโทร อสสาชานโย กส อปหรนโต พชฌต ปโฏทจฉาย ทสวา สวชฌนโต วย กสาย อตตน ปาต น เทต เอวเมว โย ภกข ภตสส อกโกสวตถโน อตตน นปาต อททนโต นนท อปโพเธต อปหรนโต พชฌต เอวรโป โกจ ขณาสโว วชชตต ปจฉต ฯ อภตกโกเสน ปน ปรมตโต นาม นตถ ฯ ตนยาต ตนกา หรยา อกสเล ธมเม นเสเธตวา จรนตา ขณาสวา นาม อปปกาต อตโถ ฯ สทา สตาต นจจกาล สตเวปลเลน สมนนาคตา ฯ อนต ทกขสส ปปปยยาต วฏฏทกขสส โกฏอนตภต นพพาน ปาปณตวา ฯ เสส วตตนยเมวาต ฯ อฏม ฯ นวเม กจจ เต กฏกาต อย เทวตา ทส มาเส อนโตวสนฏเน มาตร กฏก กตวา ยถา สกณา ทวส โคจรปสตา รตต กลาวเก อลลยนต เอวเมว สตตา ตตถ ตตถ คนตวาป มาตคามสส สนตก อาคจฉนต อาลยวเสน ภรย กลาวก กตวา ฯ กลปเวณสนตานกฏเน ปตเต สนตานเก กตวา ตณห พนธน กตวา คาถาพนธเนน อเม ปเ ห สโมธาเนตวา ภควนต ปจฉ ฯ ภควาปสสา วสชเชนโต # ๑ ม. ทสอกโกสวตถโน ฯ ๒ ม. อนโตวสนฏานฏเน ฯ

Page 52: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 52

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 52 ตคฆาต อาทมาห ฯ ตตถ ตคฆาต เอกสวจเน นปาโต ฯ นตถต ปหาย ปพพชตตตา วฏฏสม วา ปน มาตกจฉวาสสส ทาราภรณสส ปตตนพพตตยา วา อภาวโต นตถ ฯ เทวตา มยา สนนาห พนธตวา คฬหป หา ปจฉตา อย จ สมโณ ปจฉตมตเตเยว วสชเชส ชาน น โข เม อชฌาสย กเถส อทาห อชาน ย วา ต วา มขารฬห กเถสต จนเตตวา ปน กนตาหนตอาทมาห ฯ ตตถ กนตาหนต กนเต อห ฯ อถสส ภควา อาจกขนโต มาตรนตอาทมาห ฯ สาห เตต คาถาย อนโมทตวา สมปหสตวา ภควนต คนธมาเลห ปเชตวา อตตโน เทวฏานเมว คตาต ฯ นวม ฯ ทสเม ตโปทาราเมต ตโปทสส ตตโตทกสส รหทสส วเสน เอว ลทธนาเม อาราเม ฯ เวภารปพพตสส กร เหฏา ภมมฏกนาคาน ป จโยชนสตก นาคภวน เทวโลกสทส มณมเยน ตเลน อารามยยาเนห จ สมนนาคต ฯ ตตถ นาคาน กฬนฏาเน มหาอทกรหโท ตโต ตโปทา นาม นท สนทต กถตา อณโหทกา ฯ กสมา ปเนสา เอทสา ราชคห กร ปรวาเรตวา มหาเปตโลโกตฏต ฯ ตตถ ทวนน มหาโลหกมภนรยาน อนตเรน อย ตโปทา อาคจฉต ฯ ตสมา

Page 53: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 53

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 53 กฏ ตา สนทต ฯ วตตมป เจต ยตถาย ภกขเว ตโปทา สนทต โส ทโห อจโฉทโก สาโตทโก สโตทโก เสโตทโก สปตฏโ รมณโย ปหตมจฉกจฉโป จกกมตตาน จ ปทมาน ปปผนต ฯ อปจาย ภกขเว ตโปทา ทวนน มหานรยาน อนนตรกาย อาคจฉต เตนาย ตโปทา กถตา สนทตต อมสส ปน อารามสส อภมขฏาเน ตโต มหาอทกรหโท ชาโต ตสส วเสนาย วหาโร ตโปทาราโมต วจจต ฯ สมทธต ตสส กร เถรสส อตตภาโว สมทโธ อภรโป ปาสาทโก ตสมา สมทธ เตวว สงข คโต ฯ คตตาน ปรส จตนต ปธานกตเถโร เอส พลวปจจเส อฏาย(๑) เสนาสน อต คาหาเปตวา(๑) พห สฏ หตถมตเต มหาจงกเม อปราปร จงกมตวา เสทคหเตห คตเตห ปรภ ชมาน เสนาสน กลสสตต ม มาโน คตตาน ปรส จนตถ สรรโธวนตถ อปสงกม ฯ เอกจวโร อฏาสต นวาสน นวาเสตวา กายพนธน พนธตวา จวร หตเถน คเหตวา อฏาส ฯ คตตาน สกขาปยมาโนต (๒) คตตาน ปพพสทสาน นโรทกาน (๓) กรมาโน ฯ อลลสรเร ปารต ห จวร กลสสต ทคคนธ โหต น เจต วตต ฯ # ๑ ม. อฏายาสนา สรร อต คาหาเปตวา ๒ ม. ปพพาปยมาโนต # ๓ ม. โวทกาน ฯ

Page 54: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 54

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 54 เถโร ปน วตตสมปนโน ตสมา วตเต โตว นหายตวา ปจจตตรตวา อฏาส ฯ ตตถ อท นหานวตต อทกตฏ คนตวา ยตถ(๑) วา ตตถ วา จวราน นกขปตวา เวเคน ตเกเนว น โอตรตพพ สพพทสาว (๒) โอโลเกตวา ววตตภาว ตวา ขาณคมพลตาทน ววตถเปตวา ตกขตต อกกาสตวา อวกชชฏ เตน อตตราสงคจวร อปเนตวา ปสาเรตพพ กายพนธน โมเจตวา จวรปฏเเยว เปตพพ ฯ สเจ อทกสาฏกา นตถ อทกนเต อกกฏก นสทตวา นวาสน โมเจตวา สเจ นสนนฏาน อตถ ปสาเรตพพ ฯ โน เจ อตถ สหรตวา เปตพพ ฯ อทก โอตรนเตน สณก นาภปปมาณมตต โอตรตวา วจ อนฏเปนเตน สทท อกโรนเตน นวตตตวา อาคตทสาภมเขน นมมชชตพพ เอว จวร รกขต โหต ฯ อมมชชนเตนป สทท อกโรนเตน สณก อมมชเชตวา นหานปรโยสาเน อทกนเต อกกฏเกน นสทตวา นวาสน ปรกขปตวา อฏาย สปรมณฑล นวาเสตวา กายพนธน พนธตวา จวร อปารเปตวาว าตพพนต ฯ เถโรป ตถา นหายตวา ปจจตตรตวา วคจฉมานอทก กาย โอโลกยมาโน อฏาส ฯ ตสส ปกตยาป ปาสาทกสส ปจจสสมเย สมมา ปรณตาหารสส อโณหทเกน นหาตสส อตวย มขวณโณ วโรจ พนธนา ปมตตตาลผล วย ปภาสมปนโน ปณณจนโท วย #๑ ม. ย. ยตถ กตถจ ฯ ๒ ม. ปน ฯ

Page 55: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 55

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 55 ตขณ วกสตปทม วย มข สสสรก อโหส สรรวณโณป วปปสทต ฯ ตสม สมเย วนสณเฑ อธวตถา ภมมเทวตา ปาสาทก ภกข โอโลกยมานา มน นคคเหต อสกโกนต กามปนตา โลภาภภตา (๑) หตวา เถร ปโลภสสามต อตตภาว อฬาเรน อลงกาเรน อลงกรตวา สหสสวฏฏปทป ปชชลมานา วย จนท อฏาปยมานา วย สกลาราม เอโกภาส กตวา เถร อปสงกมตวา อวนทตวาว เวหาเส ตา คาถ อภาส ฯ เตน วตต อถโข อ ตรา เทวตา ฯเปฯ อชฌภาสต ฯ อภตวาต ป จ กามคเณ อปรภ ชตวา ฯ ภกขสต ปณฑาย จรส ฯ มา ต กาโล อปจจคาต เอตถ กาโล นาม ป จกามคณปฏเสวนกขโม ทหรโยพพนกาโล ฯ ชราชณเณน ห โอภคเคน ทณฑปรายเนน ปเวธมาเนน กาสสาสาภภเตน น สกกา กาเม ปรภ ชต อต อม กาล สนธาย เทวตา มา ต กาโล อปจจคา ต อาห ฯ ตตถ มา อปจจคาต มา อตกกม ฯ กาล โวห น ชานามต เอตถ โวต นปาตมตต ฯ กาล น ชานามต มรณกาล สนธาย วทต ฯ สตตาน ห ชวต พยาธ กาโล จ เทหนกเขปน คต ป เจเต ชวโลกสม อนมตตา น ชายเร ฯ ตตถ ชวต ตาว เอตตกเมว น อโต ปรนต ววตถานา- # ๑ ม. กามปรฬาหาภภตา ฯ

Page 56: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 56

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 56 ภาวโตป อนมตต ฯ กลลกาเลป ห สตตา มรนต อพพท- เปสฆนมาสกทวมาสเตมาสจตมาสป จมาส ฯเปฯ ทสมาสกาเลป กจฉโต นกขนต สมเยป ตโต ปร วสสสตสส อนโตป พหป มรนตเยว ฯ พยาธป อมนาว พยาธนา สตตา มรนต น อ เนา ต ววตถานาภาวโต อนมตโต ฯ จกขโรเคนป ห สตตา มรนต โสตโรคาทน อ ตเรนาป ฯ กาโลป อมสมเยว กาเล มรตพพ น อ สมนต เอว ววตถานาภาวโต อนมตโต ฯ ปพพเณหป ห สตตา มรนต มชฌนตกาทน อ ตรสมป ฯ เทหนกเขปนป อเธว มยยมานาน เทเหน ปตตพพ น อ ตถาต เอว ววตถานาภาวโต อนมตต ฯ อนโตคาเม ชาตาน ห พห คาเมป อตตภาโว ปตต พหคาเมป ชาตาน อนโตคาเมป ฯ ตถา ถลชาน ชเล ชลชาน ถเลต อเนกปปการโต วตถาเรตพพ ฯ คตป อโต จเตน อธ นพพตตตพพนต เอว ววตถานาภาวโต อนมตตา ฯ เทวโลกโต ห จตา มนสเสสป นพพตตนต มนสสโลกโต จตา เทวโลกาทน ยตถ กตถจ นพพตตนตต เอว ยนตยตตโคโณ วย คตป จโก โลโก สมปรวตตต ฯ ตสเสว สมปรวตตโต อมสม นาม กาเล มรณ ภวสสตต อม มรณสส กาล โวห น ชานาม ฯ ฉนโน กาโล น ทสสตต อย กาโล มยห ปฏจฉนโน อวภโต

Page 57: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 57

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 57 น ป ายต ฯ ตสมาต ยสมา อย กาโล ปฏจฉนโน น ป ายต ตสมา ป จ กามคเณ อภตวาว ภกขาม ฯ มา ม กาโล อปจจคาต เอตถ สมณธมมกรณกาล สนธาย กาโลต อาห ฯ อย ห สมณธมโม นาม ปจฉเม กาเลตสโส วยสมา อตกกนเตน โอภคเคน ทณฑปรายเนน ปเวธมาเนน กาสสาสาภภเตน น สกกา กาต ฯ ตทา ห น สกกา โหต อจฉตจฉต พทธวจน วา อคคณหต ธตงค วา ปรภ ชต อร วาส วา วสต อจฉตจฉตกขเณ สมาปตต วา สมาปชชต ปทภาณสรภ ธมมกถาอนโมทนาทน วา กาต ตรณโยพพนกาเล ปเนต สพพ สกกา กาตนต อย สมณธมมกรณกาโล มา ม อปจจคา ยาว ม นาตกกมต ตาว กาเม อภตวาว สมณธมม กโรมต อาห ฯ ปวย ปตฏหตวาต สา กร เทวตา อย ภกขสมณธมมกรณสส กาล นาม กเถต อกาล นาม กเถต สเหตก กเถต สานสสนต เอตตาวตา จ เถเร ลชช ปจจปฏเปตวา มหาพรหม วย อคคกขนธ วย จ น ม มานา คารวชาตา อากาสา โอรยห ปวย อฏาส ต สนธาเยต วตต ฯ ก จาป ปวย ตา เยน ปนตเถน อาคตา ปนป ตเมว คเหตวา ทหโร ตวนตอาทมาห ฯ ตตถ สสต ตรโณ ฯ กาฬเกโสต สฏ กาฬเกโส ฯ

Page 58: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 58

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 58 ภเทรนาต ภททเกน ฯ เอกจโจ ห ทหโรป สมาโน กาโณ วา โหต กณอาทน วา อ ตโร โส ภเทรน โยพพเนน สมนนาคโต นาม น โหต ฯ โย ปน อภรโป โหต ทสสนโย ปาสาทโก สพพสมปตตสมปนโน ย ยเทว อลงการปรหาร อจฉต เตน เตน อลงกโต เทวปตโต วย จรต อย ภเทรน โยพพเนน สมนนาคโต นาม โหต ฯ เถโร จ อตตมรปสมปนโน เตน น เอวมาห ฯ อนกกฬตาว กาเมสต กาเมส อกฬตกโฬ อภตตาว อกตกามกาโรต อตโถ ฯ มา สนทฏ ก หตวาต เยภยเยน ห ตา อทฏสจจา อวตราคา อปรจตตวทนโย เทวตา ภกข ทสป วสสาน วสตป ฯเปฯ สฏ ป วสสาน ปรสทธ อขณฑ พรหมจรย จรมาเน ทสวา อเม ภกข มานสเก ป จ กามคเณ ปหาย ทพเพ กาเม ปตถยนตา สมณธมม กโรนตต ส อปปาเทนต อยป ตเถว อปปาเทส ฯ ตสมา มานสเก กาเม สนทฏ เก ทพเพ จ กาลเก กตวา เอวมาห ฯ น ขวาห อาวโสต อาวโส อห สนทฏ เก กาเม หตวา น กาลเก กาเม อนธาวาม น ปตเถม น ปเหม ฯ กาลก จ ขวาห อาวโสต อห โข อาวโส กาลก กาม หตวา สนทฏ ก โลกตตรธมม อนธาวาม ฯ อต เถโร จตตานนตร อลทธพพตาย ทพเพป มานสเกป ป จ กาเม

Page 59: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 59

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 59 กาลกาต อกาส จตตานนตร ลทธพพตาย โลกตตรธมม สนทฏ กนต ฯ ป จส กามคเณส สโมหเตสป สมปนนกามสสาป กามโน จตตานนตร อจฉตจฉตารมมณานภวน น สมปชชต ฯ จกขทวาเร อฏารมมณ อนภวตกาเมน ห จตตการโปฏการรปการาทโย ปกโกสาเปตวา อท นาม สชเชถาต วตตพพ โหต เอตถนตเร อเนกโกฏสตสหสสาน จตตาน อปปชชตวา นรชฌนต ฯ อถ ปจฉา ต อารมมณ สมปาปณาต ฯ เสสทวาเรสป เอเสว นโย ฯ โสตาปตตมคคานนตร ปน โสตา ปตตผลเมว อปปชชต อนตรา อ สส จตตสส วาโร นตถ ฯ เสสผเลสป เอเสว นโยต ฯ โส ตเมวตถ คเหตวา กาลกา ห อาวโสตอาทมาห ฯ ตตถ กาลกาต วตตนเยน สโมหตสมปตตนาป กาลนตเร ปตตพพา ฯ พหทกขาต ป จ กามคเณ นสสาย ปวตตทกขสส พหตาย พหทกขา ฯ ตวตถกสเสว อปายาสสส พหตาย พหปายาสา ฯ อาทนโว เอตถ ภยโยต ป จ กามคเณ นสสาย ลทธพพสขโต อาทนโว ภยโย ทกขเมว พหตรนต อตโถ ฯ สนทฏ โก อย ธมโมต อย โลกตตรธมโม เยน เยน อธคโต โหต เตน เตน ปรสทธาย คนตพพต หตวา ปจจเวกขณาเณน สย ทฏพโพต สนทฏ โก ฯ อตตโน

Page 60: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 60

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 60 ผลทาน สนธาย นาสส กาโลต อกาโล อกาโลเยว อกาลโก ฯ โย เอตถ อรยมคคธมโม โส อตตโน ปวตตสมนนตรเมว ผล เทตต อตโถ ฯ เอห ปสส อม ธมมนต เอว ปวตต เอหปสสวธ อรหตต เอหปสสโก ฯ อาทตต เจล วา สส วา อชฌเปกขตวาป ภาวนาวเสน อตตโน จตเต อปเนยย อรหตต โอปนยโก ฯ สพเพหป อคฆฏต อาทห ว ห ภาวโต เม มคโค อธคต ผล สจฉกโต นโรโธต อตตน อตตน เวทตพโพต ปจจตต เวทตพโพ ว หต ฯ อยเมตถ สงเขโป วตถาโร ปน วสทธมคเค ธมมานสสตวณณนา ย วตโต ฯ อทาน สา เทวตา อนโธ วย รปวเสส เถเรน กถตสส อตถ อชานนต กถ จ ภกขตอาทมาห ฯ ตตถ กถ จาต ปทสส กถ จ ภกข กาลกา กามา วตตา ภควตา กถ พหทกขา กถ พหปายาสาต เอว สพพปเทห สมพนโธ เวทตพโพ ฯ นโวต อปรปณณป จวสโส ภกข ห นโว นาม โหต ป จวสสโต ปฏาย มชฌโม ทสวสสโต ปฏาย เถโร ฯ อปโร นโย อปรปณณทสวสโส นโว ทสวสสโต ปฏาย มชฌโม วสตวสสโต ปฏาย เถโร ฯ เตส อห นโวต วทต ฯ นโวป เอกจโจ สตตฏวสสกาเล ปพพชตวา ทส วสสาน สามเณรภาเวเนว อตกกนโต จรปพพชโต โหต อห ปน

Page 61: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 61

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 61 อจรปพพชโตต วทต ฯ อม ธมมวนยนต อม ธมม จ วนย จ ฯ อภยมเปต สาสนสเสว นาม ฯ ธมเมน เหตถ เทว ปฏกาน วตตาน วนเยน วนยปฏก อต ตห ปฏเกห ปกาสต ปฏปตต อธนา อาคโตมหต วทต ฯ มเหสกขาหต มหาปรวาราห ฯ เอเกกสส ห เทวร โ โกฏสตป โกฏสหสสป ปรวาโร โหต เต อตตาน มหนเต าเน เปตวา ตถาคต ปสสนต ฯ ตตถ อมหาทสาน อปเปสกขาน มาตคามชาตกาน กโต โอกาโสต ทสเสต ฯ มยป อาคจเฉยยามาต อท สา เทวตา สเจป จกกวาฬ ปเรตวา ปรสา นสนนา โหต มหตาย พทธวถยา สตถ สนตก คนต ลภตต ตวา อาห ฯ ปจฉ ภกข ปจฉ ภกขต ถรกรณวเสน อาเมณฑต กต ฯ อกเขยยส โนต เอตถ เทโว มนสโส คหฏโ ปพพชโต สตโต ปคคโล ตสโส ปสโสตอาทนา นเยน อกเขยยโต สพเพส อกขาน สพพาส กถาน วตถภตโต ป จกขนธา อกเขยยาต วจจนต ฯ สตโต นโร โปโส ปคคโล อตถ ปรโสต เอว ส า เอเตส อตถต ส โน อกเขยย เอว ส โน อกเขยยส โน ป จส ขนเธส สตตปคคลาทส โนต อตโถ ฯ อกเขยยสม ปตฏ ตาต ป จส ขนเธส อฏหากาเรห ปตฏ ตา ฯ รตโต ห

Page 62: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 62

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 62 ราควเสน ปตฏ โต โหต ทฏโ โทสวเสน มโฬห โมหวเสน ปรามฏโ ทฏ วเสน ถามคโต อนสยวเสน วนพนโธ มานวเสน อนฏาคโต วจกจฉาวเสน วกเขปคโต อทธจจวเสน ปตฏ โต โหตต ฯ อกเขยย อปร ายาต ป จ ขนเธ ตห ปร าห อปรชานตวา ฯ โยคมายนต มจจโนต มจจโน โยค ปโยค ปกเขป อปกเขป อปกกม อพภนตร อาคจฉนต มรณวส อาคจฉนตต อตโถ ฯ เอวมมาย คาถาย กาลกา กามา กถตา ฯ ปร ายาต าตปร า ตรณปร า ปหานปร าต อมาห ตห ปร าห ปรชานตวา ฯ ตตถ กตมา าตปร า ป จกขนเธ ปรชานาต อย รปกขนโธ ฯเปฯ อย ว าณกขนโธ อมาน เนส ลกขณรสปจจปฏานปทฏานานต อย าตปร า ฯ กตมา ตรณปร า เอว าต กตวา ป จกขนเธ ตเรต อนจจโต ทกขโต โรคโตต ทวาจตตาฬสาย อากาเรห อย ตรณปร า ฯ กตมา ปหานปร า เอว ตรยตวา อคคมคเคน ป จส ขนเธส ฉนทราค ปชหต อย ปหานปร า ฯ อกขาตาร น ม ตต เอว ตห ปร าห ป จกขนเธ ปรชานตวา ขณาสโว ภกข อกขาตาร ปคคล น ม ต ฯ อกขาตารนต กมมวเสน การก เวทตพพ อกขาตพพ กเถตพพ ปคคล น ม ต น ปสสตต อตโถ ฯ

Page 63: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 63

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 63 กนต อกขาตพพ ตสโสต วา ปสโสต วา เอว เยน เกนจ นาเมน วา โคตเตน วา ปกาเสตพพ ฯ ต ห ตสส น โหตต ต ตสส ขณาสวสส น โหต ฯ เยน น วชชาต เยน น ราเคน รตโตต วา โทเสน ทฏโต วา โมเหน มโฬหต วาต โกจ วเทยย ต การณ ตสส ขณาสวสส นตถ ฯ สเจ วชานาส วเทหต สเจ เอวรป ขณาสว ชานาส ชานามต วเทห ฯ โน เจ ชานาส อถ น ชานามต วเทห ฯ ยกขาต เทวต อาลปนโต อาห ฯ อต อมาย กถาย สนทฏ โก นววโธ โลกตตรธมโม กถโต ฯ สาธต อายาจนตเถ นปาโต ฯ โย ม ตต โย อตตาน อห สโมต วา วเสสต วา นหโนต วา ม ต ฯ เอเตน เสยโยหมสมตอาทโย ตโย มานา คหตาว ฯ เตส คหเตส นว มานา คหตาว โหนต ฯ โส ววเทถ เตนาต โส ปคคโล เตเนว มาเนน เยน เกนจ ปคคเลน สทธ เกน ม ตว ปาปณาส ก ชาตยา ปาปณาส อทาห โคตเตน กลปเทเสน วณณโปกขรตาย พาหสจเจน ธตคเณนาต เอว ววเทยย ฯ อต อมายป อปฑฒคาถาย กาลกา กามา กถตา ฯ ตส วธาสต ตส มาเนส ฯ เอกวเธน รปสงคโห ตอาทส ห โกฏาโส วธาต วตโต ฯ กถวธ สลวนต วทนต กถวธ ป วนต วทนตตอาทส อากาโร ฯ ตสโส อมา ภกขเว

Page 64: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 64

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 64 วธา กตมา ตสโส เสยโยหมสมต วธา สทโสหมสมต วธา หโนหมสมต วธา ตอาทส มาโน วธาต วตโต ฯ อธาป มาโนว ฯ เตน วตต ตส วธาสต ตส มาเนสต ฯ อวกมปมาโนต โส ปคคโล เอเตส สงเขปโต ตส วตถารโต นวส มาเนส น กมปต น จลต ฯ สโม วเสสต น ตสส โหตต ตสส ปหนมานสส ขณาสวสส อห สทโสต วา เสยโยต วา หโนต วา น โหตต ทสเสต ฯ ปจฉมปท วตตนยเมว ฯ อต อมายป อปฑฒคาถาย นววโธ สนทฏ โก โลกตตรธมโม กถโต ฯ ปหาส สงขนต ปฏสงขา โยนโส อาหาร อาหาเรตตอาทส ป า สงขาต อาคตา ฯ อตถ เต โกจ คณโก วา มททโก วา สงขายโก วา โย ปโหต คงคาย วาลก คเณตนต เอตถ คณนา ฯ ส านทานา ห ปป จสงขาตอาทส โกฏาโส ฯ ยา เตส เตส ธมมาน สงขา สม าต เอตถ ปณณตต สงขาต อาคตา ฯ อธาป อยเมว อธปเปตา ฯ ปหาส สงขนต ปทสส ห อยมตโถ รตโต ทฏโ มโฬหต อม ปณณตต ขณาสโว ปหาส ชห ปชหต ฯ น วมานมชฌคาต นวเภท ตวธมาน น อปคโต ฯ นวาสนฏเน วา มาตกจฉ วมานนต วจจต ต อายต ปฏสนธวเสน น อปคจฉตป อตโถ ฯ อนาคตตเถ อตตวจน ฯ อจเฉชชต

Page 65: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 65

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 65 ฉนท ฯ ฉนนคนถนต จตตาโร คนเถ ฉนทตวา ต ฯ อนฆนต นททกข ฯ นราสนต นตตณห ฯ ปรเยสมานาต โอโลกยมานา ฯ นาชฌคมนต น อธคจฉนต น วนทนต น ปสสนต ฯ วตตมานตเถ อตตวจน ฯ อธ วา หร วาต อธ โลเก วา ปรโลเก วา ฯ สพพนเวสเนสต ตโย ภวา จตสโส โยนโย ป จ คตโย สตต ว าณฏ ตโย นว สตตาวาสา อต อเมส สพเพสป สตตนเวสเนส เอวรป ขณาสว กายสส เภทา อปปชชมาน วา อปปนน วา น ปสสนตต อตโถ ฯ อมาย คาถาย สนทฏ ก โลกตตรธมมเมว กเถส ฯ อม จ คาถ สตวา สาป เทวตา อตถ สลลกเขส เตเนว การเณน อมสส ขวาห ภนเตตอาทมาห ฯ ตตถ ปาป น กยราต คาถาย ทสกสลกมมปถวเสนป กเถต วฏฏต อฏงคกมคควเสนป ฯ ทสกสลกมมปถวเสน ตาว วจสาต จตพพธ วจสจรต คหต ฯ มนสาต ตวธ มโนสจรต คหต ฯ กาเยน วา ก จน สพพโลเกต ตวธ กายสจรต คหต ฯ อเม ตาว ทสกสลกมมปถธมมา โหนต ฯ กาเม ปหายาต อมนา ปน กามสขลลกานโยโค ปฏกขตโต ฯ สตมา สมปชาโนต อมนา ทสกสลกมมปถการก สตสมปช คหต ฯ

Page 66: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 66

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 66 ทกข น เสเวถ อนตถส หตนต อมนา อตตกลมถานโยโค ปฏสทโธ ฯ อต เทวตา อโภ อนเต วชเชตวา การเกห สตสมปช เห สทธ ทสกสลกมมปถธมเม ตเมหห กถเต อาชานาม ภควาต วทต ฯ อฏงคกมคควเสน ปน อย นโย ตสม กร าเน มหตธมมเทสนา อโหส ฯ เทสนาปรโยสาเน สา เทวตา ยถาฏาเน ตาว เทสนานสาเรน าณ เปเสตวา โสตาปตตผเล ปตฏาย อตตนา อธคต อฏงคกมคค ทสเสนต เอวมาห ฯ ตตถ วจสาต สมมาวาจา คหตา มโน ปน องค น โหตต มนสาต มคคสมปยตตกจตต คหต ฯ กาเยน วา ก จน สพพโลเกต สมมากมมนโต คหโต อาชโว ปน วาจากมมนตปกขกตตา คหโตว โหต ฯ สตมาต อมนา วายามสตสมาธโย คหตา ฯ สมปชาโนต ปเทน สมมาทฏ สมมาสงกปโป ฯ กาเม ปหาย ทกข น เสเวถาต ปททวเยน อนตทวยวชชน ฯ อต อเม เทว อนเต อนปคมม มชฌม ปฏปท ตเมหห กถต อาชานาม ภควาต วตวา ตถาคต คนธมาลาทห ปเชตวา ปทกขณ กตวา ปกกามต ฯ ทสม ฯ นนทนวคโค ทตโย ฯ สตตวคคสส ปเม สตตยาต เทสนาสสเมต เอกโตธาราทนา สตเถนาต อตโถ ฯ โอมฏโต ปหโฏ ฯ จตตาโร ห ปหารา โอมฏโ อมมฏโ มฏโ วมฏโต ฯ ตตถ อปร

Page 67: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 67

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 67 ตวา อโธมข ทนนปหาโร โอมฏโ นาม เหฏา ตวา อทธมข ทนโน อมมฏโ นาม อคคฬสจ วย วนวชฌตวา คโต มฏโ นาม เสโส สพโพป วมฏโ นาม ฯ อมสม ปน าเน โอมฏโ คหโต ฯ โส ห สพพทารโณ ทรทธรสลโล ทตตกจโฉ อนโตโทโส อนโตปพพโลหโตว โหต ปพพโลหต อนกขมตวา วณมข ปรโยนทธตวา ตฏต ฯ ปพพโลหต นหรตกาเมห ม เจน สทธ พนธตวา อโธสโร กาตพโพ โหต มรณ วา มรณมตต วา ทกข ปาปณาต ฯ ปรพพเชต วหเรยย ฯ อมาย คาถาย ก กเถต ยถา สตตยา โอมฏปรโส สลลพพหนวณตกจฉนาน อตถาย วรย อารภต ปโยค กโรต ปรกกมต ฯ ยถา จ ฑยหมาเน มตถเก อาทตตสโส ตสส นพพาปนตถาย วรย อารภต ปโยค กโรต ปรกกมต เอวเมว ภกข กามราค ปหานาย สโต อปปมตโต หตวา วหเรยย ภควาต กเถต ฯ อถ ภควา จนเตส อมาย เทวตาย อปมา ตาว ทฬห กตวา อานตา อตถ ปน ปรตตก คเหตวา ตา ปนปปน กเถนตป เหสา กามราคสส วกขมภนปหานเมว กเถยย ฯ ยาว จ กามราโค มคเคน น สมคฆาฏยต ตาว อนพนโธว โหต ฯ อต ตเมว โอปมม คเหตวา ปมมคควเสน เทสน วนวฏเฏตวา ทสเสนโต ทตย คาถมาห ฯ ตสสตโถ ปรมานสาเรเนว เวทตพโพต ฯ ปม ฯ

Page 68: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 68

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 68 ทตเย นาผสนต ผสตต กมม อผสนต วปาโก น ผสต กมมเมว วา อผสนต กมม น ผสต ฯ กมม ห นากรโต กยรต ฯ ผสนต จ ตโต ผเสต กมม ผสนต วปาโก ผสต กมมเมว วา ผสต ฯ กมม ห กรโต กยรต (๑) ฯ ตสมา ผสนต ผสต อปปทฏปปโทสนนต ยสมา น อผสนต ผสต ผสนต จ ผสต อย กมมวปากาน ธมมตา ตสมา โย อปปทฏสส นรสส ทสสต สทธสส โปสสส อณงคณสสาต เอว วตโต อปปทฏปปโทส ปคคโล ต ปคคล กมม ผสนตเมว กมม ผสต วปาโก วา ผสต ฯ โส ห ปรสส อปฆาต กาต สกโกต วา มา วา อตตา ปนาเนน จตส อปาเยส ปโต นาม โหต ฯ เตนาห ภควา ตเมว พาล ปจเจต ปาป สขโม รโช ปฏวาตว ขตโตต ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ อนโตชฏาต คาถาย อยมตโถ ฯ ชฏาต ตณหาย ชาลนยา อธวจน ฯ สา ห รปาทส อารมมเณส เหฏ ปปรยวเสน ปนปปน อปปชชนโต สสพพนฏเน เวฬคมพาทน สาขาชาลสงขาตา ชฏา วยาต ชฏา ฯ สา ปเนสา สกปรกขารปรปรกขาเรส สกอตตภาวปรอตตภาเวส อชฌตตกายตนพาหรายตเนส จ อปปชชนโต อนโตชฏา พหชฏาต วจจต ฯ ตาย เอว อปปชชมานาย ชฏาย ชฏตา ปชา ฯ

Page 69: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 69

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 69 ยถา นาม เวฬชฏาทห เวฬอาทโย เอว ตาย ตณหาชฏาย สพพาป อย สตตนกายสงขาตา ปชา ชฏตา วนทธา สสพพตาต อตโถ ฯ ยสมา จ เอว ชฏตา ต ต โคตม ปจฉามต ตสมา ต ปจฉามต ฯ โคตมาต ภควนต โคตเตน อาลปต ฯ โก อม วชฏเย ชฏนต อม เอว เตธาตก ชเฏตวา ตชฏ โก วชเฏยย วชเฏต โก สมตโถต ปจฉต ฯ อถสส ภควา ตมตถ วสสชเชนโต สเล ปตฏายาตอาทมาห ฯ ตตถ สเล ปตฏายาต จตปารสทธสเล ตวา ฯ เอตถ จ ภควา ชฏาวชฏน ปจฉโต สล อารภนโต น อ ปฏโ อ กเถตต เวทตพโพ ฯ ชฏาวชฏกสส ห ปตฏาทสสนตถเมตถ สล กถต ฯ นโรต สตโต ฯ สป โต กมมชตเหตกปฏสนธป าย ป วา ฯ จตต ป จ ภาวยนต สมาธ เจว วปสสน จ ภาวยมาโน ฯ จตตสเสน เหตถ อฏ สมปตตโย กถตา ป านาเมน วปสสนา ฯ อาตาปต วรยวา ฯ วรย ห กเลสาน อาตาปนปรตาปนตเถน อาตาโปต วจจต ตทสส อตถต อาตาป ฯ นปโกต เนปก วจจต ป า ตาย สมนนาคโตต อตโถ ฯ อมนา ปเทน ปารหารยป ทสเสต ฯ ปารหารยป า นาม อย กาโล อทเทสสส อย กาโล ปรปจฉายาตอาทนา นเยน สพพตถ การาปตา ปรหรตพพป า ฯ อมสม ห ป หาพยากรเณตกขตต ป า อาคตา ฯ ตตถ ปมา

Page 70: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 70

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 70 สชาตป า ทตยา วปสสนาป า ตตยา สพพกจจปรณายกา ปารหารยป า ฯ โส อม วชฏเย ชฏนต โส อเมห สลาทห สมนนาคโต ภกข ฯ ยถา นาม ปรโส ปวย ปตฏาย สนสต สตถ อกขปตวา มหนต เวฬคมพ วชเฏยย เอวเมว สเล ปตฏาย สมาธสลาย สนสต วปสสนาป าสตถ วรยพลปคคหเตน ปารหารยป าหตเถน อกขปตวา สพพป ต อตตโน สนตานปตต ตณหาชฏ วชเฏยย ส ฉนเทยย สมปทาเลยยาต ฯ เอตตาวตา เสกขภม กเถตวา อทาน ชฏ วชเฏตวา ต มหาขณาสว ทสเสนโต เยสนตอาทมาห ฯ เอว ชฏ วชเฏตวา ต ขณาสว ทสเสตวา ปน ชฏาย วชฏโตกาส (๑) ทสเสนโต ยตถ นาม จาตอาทมาห ฯ ตตถ นามนต จตตาโร อรปโน ขนธา ฯ ปฏฆรปส า จาต เอตถ ปฏฆส าวเสน กามภโว คหโต รปส าวเสน รปภโว ฯ เตส ทวส คหเตส อรปภโว คหโตว โหต ภวสงเขเปนาต ฯ เอตเถสา ฉชชเต ชฏาต เอตถ เตภมกวฏฏสส ปรยาทยนฏาเน เอสา ชฏา ฉชชต นพพาน อาคมม ฉชชต นรชฌตต อยมตโถ ทสสโต โหตต ฯ ตตย ฯ # ๑ ม. วชฏโนกาส ฯ

Page 71: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 71

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 71 จตตเถ ฯ ยโต ยโตต ปาปโต วา กลยาณโต วา ฯ อย กร เทวตา ยก จ กสลาทเภท โลกย วา โลกตตร วา มโน ต นวาเรตพพเมว น อปปาเทตพพนต เอวลทธกา ฯ ส สพพโตต โส สพพโต ฯ อถ ภควา อย เทวตา อนยยานก กถ กเถต มโน นาม นวาเรตพพป อตถ ภาเวตพพป อตถ วภชตวา เทสนมสสา ทสเสสสามต จนเตตวา ทตย คาถมาห ฯ ตตถ น มโน สยตตมาคตนต (๑) ย วตต น สพพโต มโน นวารเยต กตร ต มโน ย ต สพพโต น นวาเรตพพนต เจ ฯ มโน สยตตมาคต ย มโน ยตถ สยตภาว อาคต ทาน ทสสาม สล รกขสสามตอาทนา นเยน อปปนน เอต มโน น นวาเรตพพ อ ทตถ พรเหตพพ วฑเฒตพพ ฯ ยโต ยโต จ ปาปกนต ยโต ยโต อกสล อปปชชต ตโต ตโต จ ต นวาเรตพพนต ฯ จตตถ ฯ ป จเม กตาวต จตห มคเคห กตกจโจ ฯ อห วทามต อย เทวตา วนสณฑวาสน สา อร กาน ภกขน อห ภ ชาม อห นสทาม ม ปตโต มม จวรนตอาทกถาโวหาร สตวา จนเตส อห อเม ภกข ขณาสวาต ม าม ขณาสวาน จ นาม เอวรปา อตตปลทธนสสตกถา โหต น

Page 72: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 72

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 72 โหต นโขต ชานนตถ เอว ปจฉต ฯ สม นต (๑) โลกนรตต โลกโวหาร ฯ กสโลต ขนธาทกสโล ฯ โวหารมตเตนาต อปลทธนสสตกถ หตวา โวหารเภท อกโรนโต อห มมาต วเทยย ฯ ขนธา ภ ชนต ขนธา นสทนต ขนธาน ปตโต ขนธาน จวรนต ห วตเต โวหารเภโท โหต น โกจ ชานาต ฯ ตสมา เอว อวตวา โลกโวหาเรน โวหรตต ฯ อถ เทวตา ยท ทฏ ยา วเสน น วทต มานวเสน นโข วทตต จนเตตวา ปน โย โหตต ปจฉ ฯ ตตถ มาน นโขต โส ภกข มาน อปคนตวา มานวเสน วเทยย นโขต ฯ อถ ภควา อย เทวตา ขณาสว สมาน วย กโรตต จนเตตวา ขณาสวสส นววโธป มาโน ปหโนต ทสเสนโต ปฏคาถ อาห ฯ ตตถ วธปตาต วธสตา ฯ (๒) มานคนถสสาต มานา จ คนถา จ อสส ฯ ม ตนต ม น ฯตวธป ตณหาทฏ มานม น โส วตวตโต อตกกนโตต อตโถ ฯ เสส อตตานเมวาต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ปฏ นต ปจฉต ฯ กถ ชาเนมต กถ ชาเนยยาม ฯ ทวารตตนต ทวา จ รตต จ ฯ ตตถ ตตถาต ยตถ ยตเถว ปชชลโต โหต ตตถ ตตถ ฯ เอสา อาภาต เอสา พทธาภา ฯ กตมา ปน สาต าณาโลโก วา

Page 73: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 73

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 73 โหต ปตอาโลโก วา ปสาทาโลโก วา ธมมกถาอาโลโก วา สพโพป พทธาน ปาตภาวา อปปนโน อาโลโก พทธาภา นาม ฯ อย อนตตรา สพพเสฏา อสทสาต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม กโต สรา นวตตนตต อเม สสารสรา กโต นวตตนต ก อาคมม นปปวตตนตต อตโถ ฯ น คาธตต น ปตฏาต ฯ อโตต อโต นพพานโต ฯ เสส อตตานเมวาต ฯ สตตม ฯ อฏเม นธานคต มตตสาธาท มหนต ธนเมเตสนต มหทธนา ฯ สวณณรชตภาชนาท มหาโภโค เอเตสนต มหาโภคา ฯ อ ม าภคชฌนตต อ ม อภคชฌนต ปตเถนต ปเหนต ฯ อนลงกตาต อตตตา อปรยนตชาตา ฯ (๑) อสสกกชาเตสต นานากจจชาเตส อนปปนนาน รปาทน อปปาทนตถาย อปปนนาน อนภวนตถาย ปสเตส ฯ (๒) ภวโสตานสารสต วฏฏโสต อนสสรนเตส ฯ อนสสกาต อพาธตา ฯ (๓) อคารนต มาตคาเมน สทธ เคห ฯ วราชยาต วราชตวา ฯ เสส อตตานเมวาต ฯ อฏม ฯ นวเม จตจกกนต จตอรยาปถ ฯ อรยาปโถ ห อธ # ๑ ม. อปรยตตชาตา ฯ ๒ ม. อสสกเกส ฯ ๓ ม. อวาวฏา ฯ

Page 74: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 74

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 74 จกกนต อธปเปโต ฯ นวทวารนต นวห วณมเขห นวทวาร ฯ ปณณนต อสจปร ฯ โลเภน สยตตนต ตณหาย สยตต ฯ กถ ยาตรา ภวสสตต เอตสส เอวรปสส สรรสส กถ นคคมน ภวสสต กถ มตต ปรมตต สมตกกโม ภวสสตต ปจฉต ฯ นทธนต อปนาห ปพพกาเล โกโธ อปรกาเล อปนาโหต เอว ปวตต พลวโกธนต อตโถ ฯ วรตตนต เฉตวา นทธ วรตต จ สนทาน สหนกกมนต คาถาย ตณหา วรตตา ทฏ สนทาน นาม ชาต อธ ปน ปาลนททฏเ กเลเส เปตวา อวเสสา วรตตาต เวทตพพา อต กเลสวรตต จ เฉตวาต อตโถ ฯ อจฉาโลภนต เอโกเยว ธมโม อจฉนตเถน อจฉา ลพภนตเถน โลโภต วตโต ฯ ปมปปตตกา วา ทพพลา อจฉา อปราปรปปตตโก พลวา โลโภ ฯ อลทธปตถนา วา อจฉา ปฏลทธวตถมห โลโภ ฯ สมล ตณหนต อวชชามเลน สมลก จ ตณห ฯ อพพยหาต อคคมคเคน อปปาเฏตวา ฯ เสส อตตานเมวาต ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ เอณชงฆนต เอณมคสส วย สวฏฏตชงฆ ฯ กสนต อถล สมสรร ฯ อถวา ตโจมลาต (๑) มาลาคนธวเลปเนห อนปพรหตสรรนตป อตโถ ฯ วรนต วรยวนต ฯ อปปาหารนต

Page 75: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 75

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 75 โภชเน มตต ตาย มตาหาร วกาลโภชน ปฏกเขปวเสน วา ปรตตาหาร ฯ อโลลปปนต จตส ปจจเยส โลลปปวรหต ฯ รสตณหาปฏกเขโป วา เอส ฯ สหเวกจร นาคนต เอกจร สห วย เอกจร นาค วย ฯ คณวาสโน ห ปมตตา โหนต เอกจรา อปปมตตา ตสมา เอกจราว คหตา ฯ ปเวทตาต ปกาสตา กถตา ฯ เอตถาต เอตสม นามรเป ฯ ป จกามคณวเสน ห รป คหต มเนน นาม อภเยห ปน อวนภตตธมเม (๑) คเหตวา ป จกขนธาทวเสน เปตถ ภมม โยเชตพพนต ฯ ทสม ฯ สตตวคโค ตตโย ฯ สตลลปกายกวคคสส ปเม สตลลปกายกาต สต ธมมสมาทานวเสน อลลปตวา สคเค นพพตตาต สตลลปกายกา ฯ ตตรท วตถ สมพหลา กร สมททวาณชา นาวาย สมทท ปกขนทส ฯ เตส ขตตสรเวเคน คจฉนตยา นาวาย สตตเม ทวเส สมททมชเฌ มหนต อปปาตก ปาตภต มหาอมมโย อฏหตวา นาว อทกสส ปเรนต ฯ นาวาย นมมชชมานาย มหาชโน อตตโน อตตโน เทวตาน นามาน คเหตวา อายาจนาทน กโรนโต ปรเทว ฯ เตส มชเฌ เอโก ปรโส อตถ นโข เม เอวรเป ภเย ปตฏาต อาวชเชนโต อตตโน

Page 76: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 76

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 76 ปรสทธาน สรณาน เจว สลาน จ ทสวา โยค วย ปลลงก อาภชตวา นสท ฯ ตเมต อตเร อภยการณ ปจฉส ฯ โส เตส กเถส อาม โภ อห นาว อภรหนทวเสว ภกขสงฆสส ทาน ทตวา สรณาน เจว สลาน จ อคคเหส เตน เม ภย นตถต ฯ ก ปน สาม เอตาน อ เสป วฏฏนตต ฯ อาม วฏฏนตต ฯ เตนห อมหากป เทถาต ฯ โส เต มนสเส สต สต กตวา สตต โกฏาเส อกาส ตโต ป จ สลาน อทาส ฯ เตส ปม ชนสต (๑) โคปผกมตเต อทเก ต อคคเหส ทตย ชานมตเต ตตย กฏมตเต จตตถ นาภมตเต ป จม ถนมตเต ฉฏ คลปปมาเณ สตตม มเขน โลโณทเก ปวสนเต อคคเหส ฯ โส เตส สลาน ทตวา อ ตมหาก ปฏสรณ นตถ สลเมว อาวชเชถาต อคโฆเสส ฯ ตาน สตตป สตาน ตตถ กาล กตวา อาสนนกาเล คหตสล นสสาย ตาวตสภวเน นพพตตส เตส ฆฏาวเสเนว วมาน นพพตตส ฯ สพพมชเฌ อาจรยสส โยชนสตก สวณณวมาน นพพตต อวเสสาน ตสส ปรวาราน หตวา สพพเหฏ ม ทวาทสโยชนก อโหส ฯ เต นพพตตกขเณเยว กมม อาวชเชนตา อาจรย นสสาย ต สมปตตลาภ ตวา คจฉาม ตาว ทสพลสส สนตเก อมหาก # ๑ ม. ชงฆสตาน ฯ

Page 77: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 77

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 77 อาจรยสส วณณ กเถสสามาต มชฌมยามสมนนตเร ภควนต อปสงกมส ตาส ฉ เทวตา อาจรยสส วณณภณนตถ เอเกก คาถ อภาสส ฯ ตตถ สพภเรวาต ปณฑเตห สปปรเสห เอว ฯ รกาโร ปทสนธกโร ฯ สมาเสถาต สห นสเทยย ฯ เทสนาสสเมว เจต สพพอรยาปเถ สพภเรว สห กปเปยยาต อตโถ ฯ กพเพถาต กเรยย ฯ สนถวนต มตตสนถว ฯ ตณหาสนถโว ปน น เกนจ สทธ กาตพโพ มตตสนถโว พทธปจเจกพทธพทธสาวเกห สห กาตพโพ ฯ อท สนธาเยต วตต ฯ สตนต พทธาทน สปปรสาน ฯ สทธมมนต ป จสลทสสลจตสตปฏานาทเภท สทธมม อธ ปน ป จสล อธปเปต ฯ เสยโย โหตต วฑฒ โหต ฯ น ปาปโยต ลามก ก จ น โหต ฯ นา โตต วาลกาทห เตลาทน วย อ โต อนธพาลโต ป า นาม น ลพภต ตลาทห ปน เตลาทน วย สต ธมม ตวา ปณฑตเมว เสวนโต ภชนโต ลภตต ฯ โสกมชเฌต โสกวตถน โสกานคตาน วา สตตาน มชเฌ คโต น โสจต พนธลเสนาปตสส อปาสกา วย ป จนน โจรสตาน มชเฌ ธมมเสนาปตสส สทธวหารโก สงกจจสามเณโร วย จ ฯ าตมชเฌ วโรจตต าตคณมชเฌ สงกจจตเถรสส สทธวหารโก อธมตตกสามเณโร วย โสภต ฯ โส กรสส

Page 78: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 78

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 78 ภาคเนยโย โหต อถ น เถโร อาห สามเณร มหลลโกส ชาโต คจฉ วสสาน ปจฉตวา เอห อปสมปาเทสสามต ฯ โส สาธต เถร วนทตวา ปตตจวรมาทาย โจราฏวยา โอรภาเค ภคนยา คาม คนตวา ปณฑาย จร ฯ ภคน น ทสวา วนทตวา เคเห นสทาเปตวา โภเชส ฯ โส กตภตตกจโจ วสสาน ปจฉ ฯ สา อห น ชานาม มาตา เม ชานาตต อาห ฯ อถ โส ตฏถ ตเมห อห มาต สนตก คมสสามต อฏว โอตณโณ ฯ ตเมน ทรโตว โจรปรโส ทสวา โจราน อาณาเปส ฯ โจรา สามเณโร กเรโก อฏว โอตณโณ คจฉถ น อาเนถาต อาณาเปตวา เอกจเจ มาเรม นนต อาหส เอกจเจ วสสชเชมาต ฯ สามเณโรป จนเตส อห เสกโข สกรณโย อเมห สทธ มนเตตวา โสตถมตตาน กรสสามต โจรเชฏก อามนเตตวา อปมนเต อาวโส กรสสามต อมา คาถา อภาส อห อตตมทธาน อร สม พรหาวเน เฉโต (๑) กฏาน โอเฑตวา จมปก (๒) อวธ ตทา ฯ จมปก จ มต ทสวา อพพคคา มคปกขโน เอกรตต อปกกาม อกจจ วตตเต อธ ฯ ตเถว สมณ หนตวา อตมตต อก จน อทธยา นาคมสสนต ธนาตตา คมสสถาต ฯ (๔)

Page 79: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 79

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 79 สจจ โข สมโณ อาห อตมตโต อก จโน อทธยา นาคมสสนต ธนชาน ภวสสต ฯ สเจ ปฏปเถ ทสวา นาโรเจสสส กสสจ ตว สจจมนรกขนโต คจฉ ภนเต ยถาสขนต ฯ โส เตห โจเรห วสสชชโต คจฉนโต าตโยป ทสวา เตสมป น อาโรเจส ฯ อถ เน อนปปตเต โจรา คเหตวา วเหยส อร ปหรตวา ปรเทวมาน จสส มาตร โจรา เอตทโวจ ฯ กนเต โหต อธมตโต อทเร วสโตต ภาสส (๑) ปฏา เม อมม อกขาห กถ ชาเนม ต มยนต ฯ อธมตตสส อห มาตา อย จ ชนโก ปตา ภคน ภาตโร จาป สพเพว อธ าตโย ฯ อกจจการ อธมตโต ย ทสวา น นวารเย เอต โข วตต สมณาน อรยาน ธมมชวน ฯ สจจวาท อธมตโต ย ทสวา น นวารเย อธมตตสส สจณเณน สจจวาทสส ภกขโน ฯ สพเพว อภย ปตตา โสตถ คจฉนต าตโยต ฯ เอว เต โจเรห วสสชชตา คนตวา อธมตต อาหส ตว ตาต สจณเณน สจจวาทสส ภกขโน สพเพว อภย ปตตา โสตถปจจาคมามหเสต ฯ (๑)

Page 80: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 80

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 80 เต ป จสตา โจรา ปสาท อาปชชตวา อธมตตสส สามเณรสส สนตเก ปพพชส ฯ โส เต อาทาย อปชฌายสส สนตก คนตวา ปม อตตนา อปสมปนโน ปจฉา เต ป จสเต อตตโน อนเตวาสเก กตวา อปสมปาเทส ฯ เต อธมตตตเถรสส โอวาเท ตา สพเพ อคคผล อรหตต ปาปณส ฯ อมมตถ คเหตวา เทวตา สต สทธมมม าย าตมชเฌ วโรจตต อาห ฯ สาตตนต สตต สข วา จร สข วา ตฏนตต วทต ฯ สพพาส โวต สพพาส ตมหาก ฯ ปรยาเยนาต การเณน ฯ สพพทกขา ปมจจตต น เกวล เสยโยว โหต น จ เกวล ป ลภต โสกมชเฌ น โสจต าตมชเฌ วโรจต สคตย นพพตตต จร สขตฏต สกลสมา ปน วฏฏทกขาป ปมจจตต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ มจเฉรา จ ปมาทา จาต อตตสมปตตนคหนลกขเณน มจเฉเรน เจว สตวปปวาสลกขเณน ปมาเทน จ ฯ เอกจโจ ห อม เม เทนตสส ปรกขย คมสสต มยห วา ฆรมานสกาน วา น ภวสสตต มจฉรเยน ทาน น เทต ฯ เอกจโจ ขฑฑาทปสตตตา ทาน ทาตพพนต จตตมป น อปปาเทต ฯ เอว ทาน น ทยตต เอวเมต ยสทายก สรทายก สมปตตทายก สขทายก ทาน นาม น ทยตต อาทนาการณ

Page 81: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 81

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 81 กเถส ฯ ป อากงขมาเนนาต ปพพเจตนาทเภท ป อจฉมาเนน ฯ เทยย โหต วชานตาต อตถ ทานสส ผลนต ชานนเตน ทาตพพเมวาต วทต ฯ ตเมว พาล ผสตต ตเยว พาล อธโลกปรโลเกส ชฆจฉา จ ปปาสา จ ผสต อนพนธต น วชหต ฯ ตสมาต ยสมา ตเมว ผสต ตสมา ฯ วเนยย มจเฉรนต มจเฉรมล วเนตวา ฯ ทชชา ทาน มลาภภต มลาภภ หตวา ต มจเฉรมล อภภวตวา ทาน ทเทยย ฯ เต มเตส น มยยนตต อทานสลตาย มรเณน มเตส น มยยนต ฯ ยถา ห มโต สมปรวาเรตวา ปเต พหมหป อนนปานาทมห อท อมสส โหต อท อมสสาต อฏหตวา สวภาค น กโรต เอว อทานสโลปต มตกสส จ อทานสลสส จ โภคา สมสมา นาม โหนต ฯ เตน ทานสลา เอวรเปส มเตส น มยยนตต อตโถ ฯ อทธานว สห วชช อปปสม เย ปเวจฉนตต ยถา อทธาน กนตารมคค สห วชนตา ปถกา สห วชนตาน ปถกาน อปปสม ปาเถยเย สวภาค กตวา ปเวจฉนต ททนตเยว เอวเมว เย อนมตคค สสารกนตาร สห วชนตา สห วชนตาน อปปสมป เทยยธมเม สวภาค กตวา ททนตเยว เต มเตส น มยยนต ฯ เอส ธมโม สนนตโนต เอส โปราณโก ธมโม สนนตนาน วา ปณฑตาน เอส ธมโมต ฯ อปปสสเมเกต อปปกสม เทยยธมเม เอเก ฯ ปเวจฉนตต

Page 82: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 82

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 82 ททนต ฯ พหเนเก น ทจฉเรต พหนาป โภเคน สมนนาคตา เอกจเจ น ททนต ฯ สหสเสน สม มตาต สหสเสน สทธ มตา สหสสทานสทสา โหต ฯ ทรนวโยต ทรนคมโน ทปปโรต อตโถ ฯ ธมม จเรต ทสกสลกมมปถธมม จรต ฯ โยป สม ชก จเรต โยป ขลมณฑลาทโสธนปลาลโปนาทวเสน สม ชก จรต ฯ ทาร จ โปสนต ทาร จ โปเสนโต ฯ ทท อปปกสมนต อปปกสม ปณณสากมตตมหป สวภาค กตวา ททนโตว โส ธมม จรต ฯ สต สหสสานนต สหสส สหสส กตวา คณตาน ปรสาน สต สตสหสสนต อตโถ ฯ สหสสยาคนนต ภกขสหสสสส วา ยาโค กหาปณสหสเสน วา นพพตตโต ยาโคป สหสสยาโค โส เอเตส อตถต สหสสยาคโน เตส สหสสยาคน ฯ เอเตน ทสนน วา ภกขโกฏน ทสนน วา กหาปณโกฏน ปณฑปาโต ทสสโต โหต ฯ เย เอตตก ททนต เต กลป นาคฆนต ตถาวธสสาต อาห ฯ ยวาย สม ชก จรนโตป ธมม จรต ทาร โปเสนโตป อปปกสม ททนโตป ตถาวธสส เอเต สหสสยาคโน กลป นาคฆนต ยนเตน ทลทเทน เอกปฏวสกมตตมป สลากภตตมตตป วา ทนน ตสส ทานสส สพเพสป เตส ทานาน กล นาคฆนต ฯ กล นาม โสฬสภาโคป สตภาโคป สหสสภาโคป ฯ อธ สตภาโค คหโต ฯ ย เตน ทาน ทนน ตสม สตธา วภตเต อตเรส

Page 83: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 83

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 83 ทสโกฏสหสสทาน ตโต เอกโกฏาสมป นาคฆตต อาห ฯ เอว ตถาคเต ทานสส อคฆ กโรนเต สมเป ตา เทวตา จนเตส เอว ภควา มหาทาน ปาเทน ปวฏเฏตวา รตนสตเก วย นรเก ปกขปนโต อท เอว ปรตกก ทาน จนทมณฑเล ปหรนโต วย ปกขปต กถ น โข เอต มหปผลตรนต ชานนตถ คาถาย อชฌภาส ฯ ตตถ เกนาต เกน การเณน ฯ มหคคโตต มหตต คโต วปลสเสเวต เววจน ฯ สเมน ทนนสสาต สเมน ทนนสส ทานสส ฯ อถสสา ภควา ทาน วภชตวา ทสเสนโต ททนต เหเกตอาทมาห ฯ ตตถ วสเม นวฏาต วสเม กายวจมโนกมเม ปตฏ ตา หตวา ฯ ฆตวาต โปเถตวา ฯ วธตวาต มาเรตวา ฯ โสจยตวาต ปร โสกสมปปต กตวา ฯ อสสมขาต อสสมขสมมสสา ฯ ปร โรทาเปตวา ทนนทาน ห อสสมขทานนต วจจต ฯ สทณฑาต ทณเฑน ตชเชตวา ปหรตวา ทนนทกขณา สทณฑาต วจจต ฯ เอวนต นาห สมมาสมพทธตาย มหาทาน คเหตวา อปปผล นาม กาต สกโกม ปรตตทาน วา มหปผล นาม ฯ อท ปน มหาทาน อตตโน อปปตตยา อปรสทธตาย เอว อปปผล นาม โหต อตร ปรตตทาน อตตโน อปปตตยา ปรสทธตาย เอว มหปผล นามาต อมมตถ ทสเสนโต เอวนตอาทมาหาต ฯ ทตย ฯ

Page 84: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 84

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 84 ตตเย อทาน อทาเนสต อทาหาร อทาหร ฯ ยถา ห ย เตล ปมาณ คเหต น สกโกต วสนทตวา คจฉต ต อวเสสโกต วจจต ฯ ย จ ชล ตฬาก คเหต น สกโกต อชโฌตถรตวา คจฉต ต โอโฆต วจจต เอวเมว ย ปตวจน ทหย คเหต น สกโกต อธก หตวา อนโต อสณหตวา พห นกขมต ต อทานนต วจจต เอวรป ปตมยวจน นจฉาเรสต อตโถ ฯ สทธายป สาห ทานนต กมม จ กมมผล จ สททหตวาป ทนนทาน สาห ลทธก ภททกเมว ฯ อาหต กเถนต ฯ กถ ปเนต อภย สม นาม โหตต ชวตภรโก ห ยชฌต น สกโกต ขยภรโก ทาต น สกโกต ฯ ชวต จ รกขสสาม ยชฌสสาม จาต ห วทนโต น ยชฌต ฯ ชวเต ปน อาลย วสสชเชตวา เฉชช วา โหต มรณ วา คมสสาเมต อสสรยนต อสสหนโตว ยชฌต ฯ โภเค จ รกขสสาม ทาน จ ทสสามต วทนโต น ททาต ฯ โภเคส ปน อาลย วสสชเชตวา มหาทาน ทสสามต อสสหนโตว เทต ฯ เอวป ทาน จ ยทธ จ สม โหต ฯ ก จ ภยโย อปปาป สนตา พหเก ชนนตต ยถา จ ยทเธ อปปาป วรปรสา พหเก ภรกปรเส ชนนต เอว สทธาทสมปนโน อปปกป ทาน ททนโต พหมจเฉร มททต พห จ ทานวปาก อธคจฉต ฯ เอวป ทาน จ ยทธ จ

Page 85: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 85

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 85 สมาน ฯ เตเนวาห อปปป เจ สททหาโน ททาต เตเนว โส โหต สข ปรตถาต ฯ อมสส จ ปนตถสส ปกาสนตถ เอกสาฏกพราหมณวตถ จ องกรวตถ จ วตถาเรตพพ ฯ ธมมลทธสสาต ธมเมน สเมน ลทธสส โภคสส ธมมลทธสส จ ปคคลสส ฯ เอตถ ปคคโล ลทธธมโม นาม อธคตธมโม อรยปคคโล ฯ อต ย ธมมลทธสส โภคสส ทาน ธมมลทธสส อรยปคคลสส ทยต ตป สาธต อตโถ ฯ โย ธมมลทธสสาต อมสมป คาถาปเท อยเมว อตโถ ฯ อฏานวรยาธคตสสาต อฏาเนน จ วรเยน จ อธคตสส โภคสส ฯ เวตรณนต เทสนาสสมตตเมเวต ฯ ยมสส ปน เวตรณมป ส ชวกาฬสตตาทโยป เอกตส มหานรเยป สพพโสว อตกกมตวาต อตโถ ฯ วเจยย ทานนต วจนตวา ทนนทาน ฯ ตตถ เทว วจนนา ทกขณาวจนน จ ทกขเณยยวจนน จ ฯ เตส ลามกลามเก ปจจเย อปเนตวา ปณตปณเต วจนตวา เตส ทาน ทกขณาวจนน นาม ฯ วปนนสเล อโต พหทธา ฉนนวต (๑) ปาสณฑเภเท ทกขเณยย ปหาย สลาทคณสมปนนาน สาสเน ปพพชตาน ทาน ทกขเณยยวจนน นาม ฯ เอว ทวหากาเรห วเจยย ทาน ฯ สคตปปสฏนต สคเตน วณณต ฯ ตตถ ทกขเณยยวจนน ทสเสนโต เย

Page 86: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 86

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 86 ทกขเณยยาตอาทมาห ฯ วชาน วตตาน ยถาต อมนา ปน ทกขราวจนน อาห ฯ อวจนพชสทสา (๑) ห วจนตวา คหตา ปณตปณตา เทยยธมมาต ฯ ปาเณสป สาธ สยโมต ปาเณส สยตภาโวป ภททโก ฯ อย เทวตา อตราห กถต ทานานสส อตกกมตวา สลานสส กเถต อารทธา ฯ อเหย จรนต อวหสนโต จรมาโน ฯ ปรปวาทาต ปรสส อปวาทภเยน ฯ ภยาต อปวาทภยา ฯ ทานา จ โข ธมมปทว เสยโยต ทานโต นพพานสงขาต ธมมปทเมว เสยโย ฯ ปพเพ จ ห ปพพตเรว สนโตต ปพเพ วา กสสปพทธาทกาเล ปพพตเร วา โกนาคมนพทธาทกาเล สพเพป วา เอเต ปพเพ จ ปพพตเร จ สนโต นามาต ฯ ตตย ฯ จตตเถ กมนยานต รปาทน อฏารมมณาน ฯ อปนาคมน อนาคนตวา ปรโส มจจเธยยาต เตภมกวฏฏสงขาตา มจจเธยยา อปนาคมนสงขาต นพพาน อนาคนตา ฯ นพพาน ห ปตวา น ปนาคจฉนต ตสมา ต อปนาคมนนต วจจต ฯ ต กาเมส พทโธ จ ปมตโต จ อนาคนตา นาม โหต โสต ปาปณต น สกโกต ตสมา เอวมาห ฯ ฉนทชนต ตณหาฉนทโต ชาต ฯ อฆนต ป จกขนธทกข ฯ ทตยปท ตสเสว # ๑ ม. อวปนนพชสทสา ฯ

Page 87: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 87

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 87 เววจน ฯ ฉนทวนยา อฆวนโยต ตณหาวนเยน ป จกขนธวนโย ฯ อฆวนยา ทกขวนโยต ป จกขนธวนเยน วฏฏทกข วนตเมว โหต ฯ จตรานต อารมมณจตตาน ฯ สงกปปราโคต สงกปปตราโค ฯ เอวเมตถ วตถกาม ปฏกขปตวา กเลสกาโม กาโมต วตโต ฯ อย ปนตโถ ปสรสตเตน วภาเวตพโพ ฯ ปสรปรพพาชโก ห เถเรน สงกปปราโค ปรสสส กาโมต วตเต น เต กามา ยาน จตราน โลเก สงกปปราค จ วเทส กาม สงกปปย อกสลวตกเก ภกขป เต เหหนต กามโภคต อาห ฯ อถ น เถโร อโวจ เต เจ กามา ยาน จตราน โลเก สงกปปราค น วเทส กาม ปสสนโต รปาน มโนรมาน สตถาป เต เหหต กามโภค ฯ สณนโต สททาน ฆายนโต คนธาน สายนโต รสาน ผสนโต ผสสาน มโนรมมาน สตถาป เต เหหต กามโภคต ฯ อเถตถ ธราต อถ เอเตส อารมมเณส ปณฑตา ฉนทราค วนยนต ฯ สโยชน สพพนต ทสวธมป สโยชน ฯ อก จนนต ราคก จนาทวรหต ฯ นานปตนต ทกขาต วฏฏทกขา ปน ตสส อปร น ปตนต ฯ อจจายสมา โมฆราชาต ปหาส สงขนต คาถ สตวา ตาสป (๑) ปรสต อนสนธกสโล โมฆราชา นาม เถโร อมสสา คาถาย อตโถ น ยถานสนธคโตต จนเตตวา

Page 88: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 88

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 88 ยถานสนธ ฆเฏนโต เอวมาห ฯ ตตถ อธ วา หร วาต อธ โลเก วา ปรโลเก วา ฯ นรตตม อตถจร นรานนต ก จาป สพพขณาสวา นรตตมา เจว อตถจรา จ นราน เถโร ปน ทสพล สนธาเยวมาห ฯ เย ต นมสสนต ปสสยา เตต ยท ตถา วมตต เทวมนสสา นมสสนต อถ เย ต ภควนต กาเยน วา วาจาย วา อนปฏปตตยา วา นมสสนต เต ก ปสสยา อทาห อปสสยาต ฯ ภกขต โมฆราชตเถร อาลปต ฯ อ าย ธมมนต จตสจจธมม ชานตวา ฯ สงคาตตา เตป ภวนตต เย ต กาเยน วาจาย วา อนปฏปตตยา วา นมสสนต เต จตสจจธมม อ าย วจกจฉ ปหาย สงคาตตาป โหนต ปสสยาป โหนตต ฯ จตตถ ฯ ป จเม อชฌานส กาต อชฌานส เทวโลโก นาม ปาฏเยกโก นตถ อมา ปน เทวตา ตถาคตสส จตปจจยปรโภค นสสาย อชฌายมานา อาคตา ฯ ตาส กร เอว อโหส สมโณ โคตโม ภกขน ปสกลจวรปณฑยาโลปรกขมลเสนาสนปตมตตเภสชเชห สนโต ภสเส จ (๒) ปรยนตการต วณเณต สย จนปฏทกลโขมาทน (๑) ปณตจวราน ธาเรต ราชารห อตตมโภชน ภ ชต เทววมานกปปาย คนธกฏยา วรสยเน สยต สปปนวนตาทน เภสชชาน ปฏเสวต ทวส มหาชนสส ธมม เทเสต วจนมสส อ โต คจฉต กรย อ โตต อชฌายมานา

Page 89: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 89

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 89 อาคมส ฯ เตน ตาส ธมมสงคาหกตเถเรห อชฌานส กาต นาม คหต ฯ อ ถา สนตนต อ เนากาเรน ภต ฯ นกจจาต นกตยา ว จนาย ว เจตวาต อตโถ ฯ กตวสเสวาต กตโว วจจต สากณโก ฯ โส ห อคมเพ วสมาโน สาขาปณณาทปฏจฉาทเนน คมพวณณ ทสเสตวา อปคเต โมรตตตราทโย สกเณ มาเรตวา ทารภรณ กโรต ฯ อต ตสส กตวสส อมาย ว จนาย เอว ว เจตวา สกณมสโภชน วย กหกสสาป ปสกเลน อตตาน ปฏจฉาเทตวา กถาเฉกตาย มหาชน ว เจตวา ขาทมานสส วจรโต ฯ ภตต เถยเยน ตสส ตนต สพโพป ตสส จตปจจยปรโภโค เถยเยน ปรภตโต นาม โหตต เทวตา ภควนต สนธาย วทต ฯ ปรชานนต ปณฑตาต อย การโก วา อการโก วาต ปณฑตา ชานนต ฯ อต ตา เทวตา ตถาคตาป มยเมว ปณฑตาต ม มานา เอวมาหส ฯ อถ ภควา น ยทนตอาทมาห ฯ ตตถ ยาย ปฏปทา ทฬหาต อย ธมมานธมมปฏปทา ห ถรา ฯ ยาย ปฏปทาย ธรา ปณฑตา อารมมณปนชฌาเนน ลกขณปนชฌาเนน จาต ทวห ฌาเนห ฌายโน มารพนธนา ปมจจนต ต ปฏปท ภาสตมตเตน วา สวนมตเตน วา โอกกมต ปฏปชชต น สกกาต อตโถ ฯ น เว ธรา ปกพพนตต ธรา ปณฑตา วทตวา โลกปรยาย สงขารโลกสส อทยพพย ตวา

Page 90: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 90

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 90 จตสจจธมม จ อ าย กเลสนพพาเนน นพพตา โลเก วสตตก ตณณา เอว น กพพนต มย เอวรปาน น กเถมาต (๑) อตโถ ฯ ปวย ปตฏหตวาต อยตต อเมหห กต อการกเมว มย การกวาเทน สมทาจรมหาต ลชชมานา มหาพรหมา วย ภควต คารว ปจจปฏเปตวา อคคกขนธ วย ภควนต ทราสท กตวา นมสสมานา อากาสโต โอตรตวา ภมย ตวาต อตโถ ฯ อจจโยต อปราโธ ฯ โน ภนเต อจจคมาต อเมห อตกกมม อภภวตวา ปวตโต ฯ อปสาเทตพพนต ฆฏยตพพ ฯ ตา กร เทวตา ภควนต กาเยน วาจายาต ทวหป ฆฏยส ฯ ตถาคต อวนทตวา อากาเส ปตฏมานา กาเยน ฆฏยส กตโว จมม อาหรตวา นานปปการ อสพภวาท วทมานา วาจาย ฆฏยส ฯ ตสมา อปสาเทตพพ อม มหาต อาหส ฯ ปฏคคณหาตต ขมต ฯ อายต สวรายาต อนาคเต สวรณตถาย ปน เอวรปสส อปราธสส โทสสส ขลตสส (๒) อกรณตถาย ฯ สต ปาตวากาสต อคคทนเต ทสเสนโต ปหฏาการ ทสเสส ฯ กสมา ตา กร เทวตา น สภาเวน ขมาเปนต โลกยมหาชน จ สเทวเก โลเก อคคปคคล ตถาคต จ เอกสทส กโรนต ฯ อถ ภควา ปรโต กถาย อปปนนาย พทธพล ทเปตวา ปจฉา คมสสามต ๑ ม. มย เอวรปาน น กเถมาต ฯ ๒ ม. อย ปาโ นตถ ฯ

Page 91: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 91

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 91 สต ปาตวากาส ฯ ภยโยโส มตตายาต อตเรกปปมาเณน ฯ อม คาถ อภาสต กปปโต เอส อมหากนต ม มานา อภาส ฯ น ปฏคคณหาตต น ขมต นาธวาเสต ฯ โกปนตโรต อพภนตเร อปปนนโกโธ ฯ โทสครต โทส ครกตวา อาทาย วหรนโต ฯ ส เวร ปฏมจจตต โส เอวรโป คณฑก ปฏมจจนโต วย ต เวร อตตน ปฏมจจต เปต น ปฏนสสชชตต อตโถ ฯ อจจโย เจ น วชเชถาต สเจ อจจายกกมม น ภเวยย ฯ โน จธ อปหต สยาต ยท อปราโธ นาม น ภเวยย ฯ เกนธ กสโล สยาต ยท เวราน น สมเมยย เกน การเณน กสโล ภเวยย ฯ กสสจจยาต คาถาย กสส อตกกโม นตถ กสส อปราโธ นตถ โก สมโมห นาปชชต โก นจจเมว ปณฑโต นามาต อตโถ ฯ อม กร คาถ ภณาปนตถ ภควโต สตปาตกมม ฯ ตสมา อทาน เทวตาน พทธพล ทเปตวา ขมสสามต ตถาคตสส พทธสสาตอาทมาห ฯ ตตถ ตถาคตสสาต ตถา อาคโตต ตถาคโตต (๑)เอวมาทห การเณห ตถาคตสส ฯ พทธสสาต จตนน สจจาน พทธตตาทห การเณห วโมกขนตกปณณตตวเสน เอว ลทธนามสส ฯ อจจย เทสยนตนนต ย วตต ตเมหห อจจย เทสยนตน ฯเปฯ # ๑ ม. อย ปาโ นตถ ฯ

Page 92: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 92

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 92 ส เวร ปฏมจจตต ต สาธ วตต อห ปน ต เวร นาภนนทาม น ปตถยามต อตโถ ฯ ปฏคคณหาม โวจจยนต ตมหาก อปราธ ขมามต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ สทธา ทตยา ปรสสส โหตต ปรสสส เทวโลเก มนสสโลเก เจว นพพาน จ คจฉนตสส สทธา ทตยา โหต สหายกจจ สาเธต ฯ โน เจ อสสทธย อวตฏตต ยท อสสทธย นตฏต ฯ ยโสต ปรวาโร ฯ กตตต วณณภณน ฯ ตตวสส โหตต ตโต อสส โหต ฯ นานปตนต สงคาต ราคสงคาทโย ป จ สงคา น อนปตนต ฯ ปมาทมนย ชนตต เย ปมาท กโรนต นพพตเตนต เต ต อนย ชนต นาม ฯ ธน เสฏว รกขตต มตตามณสาราทอตตมธน วย รกขต ฯ ฌายนโตต ลกขณปนชฌาเนน จ อารมมณปนชฌาเนน จ ฌายนโต ฯ ตตถ ลกขณปนชฌาน นาม วปสสนามคคผลาน ฯ วปสสนา ห ตณ ลกขณาน อปนชฌายตต ลกขณปนชฌาน ฯ มคโค วปสสนาย อาคตกจจ สาเธตต ลกขณปนชฌาน ฯ ผล ตถลกขณนโรธสจจ อปนชฌายตต ลกขณปนชฌาน ฯ อฏ สมาปตตโย ปน กสณารมมณสส อปนชฌายนโต อารมมณปนชฌานนต เวทตพพา ฯ ปรม สข นาม อรหตตสข อธปเปตนต ฯ ฉฏ ฯ

Page 93: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 93

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 93 สตตเม สกเกสต สกยา วต โภ กมาราต อทาน ปฏจจ สกกาต ลทธนามาน รากมาราน นวาโส เอโกป ชนปโท รฬหสทเทน สกกาต วจจต ฯ ตสม สกเกส ชนปเท ฯ มหาวเนต สย ชาเต อโรปเต หมวนเตน สทธ เอกาพทเธ มหาวเน ฯ สพเพเหว อรหนเตหต อม สตต กถตทวเสเยว ปตตอรหนเตห ฯ ตตราย อนปพพกถา สากยโกลยา กร กปลวตถนครสส จ โกลยนครสส จ อนตเร โรหณ นาม นท เอเกเนว อาวรเณน พนธาเปตวา สสสาน กาเรนต ฯ อถ เชฏมลมาเส สสเสส มลายนเตส อภยนครวาสกาน กมมกรา สนนปตส ฯ ตตถ โลกยนครวาสโน อาหส อท อทก อภโต หรยมาน น ตมหาก น อมหาก ปโหสสต อมหาก ปน สสส เอกอทเกเนว นปผชชสสต อท อทก อมหาก เทถาต ฯ กปลวตถวาสโน อาหส ตเมหส โกฏเ ปเรตวา เตส มย รตตสวณณนลมณกาฬกหาปเณ จ คเหตวา ปจฉปสพพกาทหตถา น สกขสสาม ตมหาก ฆรทวาเร วจรต อมหากป สสส เอเกเนว อทเกน นปผชชสสต อท อทก อมหาก เทถาต ฯ น มย ทสสามาต ฯ มยป น ทสสามาต ฯ เอว กถ วฑเฒตวา เอโก อฏาย เอกสส ปหาร อทาส โสป อ สสาต เอว อ ม ปหรตวา ราชกลาน ชาต ฆฏเฏตวา กลห วฑฒยส ฯ โกลยกมมกรา วทนต ตเมห

Page 94: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 94

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 94 กปลวตถวาสโน ทารเก คเหตวา ตชเชถ เย โสณสงคาลาทโย วย อตตโน ภคนห สทธ สวาส วสส เอเตส หตถโน จ อสสา จ ผลกาวธาน จ อมหาก ก กรสสนตต ฯ เต สากยกมมกรา วทนต ตเมหทาน กฏ โน ทารเก คเหตวา ตชเชถ เย อนาถา นคตกาตรจฉานา วย โกลรกเข วสส เอเตส หตถโน จ อสสา จ ผลกาวธาน จ อมหาก ก กรสสนตต ฯ เต คนตวา ตสม กมเม นยตตามจจาน กเถส อมจจา ราชกลาน กเถส ตโต สากยา ภคนห สทธ สวสตกาน ถาม จ พล จ ทสเสสสามาต ยทธสชชา นกขมส ฯ โกลยาป โกลรกขวาสน ถาม จ พล จ ทสเสสสามาต ยทธสชชา นกขมส ฯ ภควาป รตตยา ปจจสสมเย มหากรณาสมาปตตโต วฏาย โลก โวโลเกนโต อเม เอว ยทธสชเช นกขมนเต อททส ฯ ทสวา มย คเต อย กลโห วปสมสสต นโข ต อปธารยนโต อหเมตถ คนตวา กลหวปสมนตถ ตณ ชาตกาน กเถสสาม ตโต กลโห วปสมสสต ฯ อถ สามคคทปนตถาย เทว ชาตกาน กเถตวา อตตทณฑสตต ทสเสสสาม ฯ เทสน สตวา อภยนครวาสโนป อฑฒตยาน อฑฒตยาน กมารสตาน ทสสนต อหนเต ปพพาเชสสาม ตทา มหาสมาคโม ภวสสตต สนนฏานมกาส ฯ ตสมา อเมส ยทธสชเชส นกขมนเตส

Page 95: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 95

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 95 กสสจ อนาโรเจตวา สยเมว ปตตจวรมาทาย คนตวา ทวนน เสนาน อนตเร อากาเส ปลลงก อาภชตวา ฉพพณณรสโย วสสชเชตวา นสท ฯ กปลวตถวาสโน ภควนต ทสวาว อมหาก าตเสฏโ สตถา อาคโต ทฏโ นโข เตน อมหาก กลหกรณภาโวต จนเตตวา น โข ปน สกกา ภควต อาคเต อมเหห ปรสส สรเร สตถ ปาเตต โกลยนครวาสโน อมเห หนนต วา พชฌนต วาต อาวธาน ฉฑเฑตวา ภควนต วนทตวา นสทส ฯ โกลยนครวาสโนป ตเถว จนเตตวา อาวธาน ฉฑเฑตวา ภควนต วนทตวา นสทส ฯ ภควา ชานนโตว กสมา อาคตตถ มหาราชาต ปจฉ ฯ น ภควา ตตถกฬายนปพพตกฬายนนทกฬายนครทสสนตถ อมสม ปน าเน สงคาม ปจจปฏาเปตวา อาคตมหาต ฯ ก นสสาย โว กลโห มหาราชาต ฯ อทก ภนเตต ฯ อทก ก อคฆต มหาราชาต ฯ อปป ภนเตต ฯ ปว นาม ก อคฆต มหาราชาต ฯ อนคฆา ภนเตต ฯ ขตตยา ก อคฆนตต ฯ ขตตยา นาม อนคฆา ภนเตต ฯ อปปมลก อทก นสสาย กมตถ อนคเฆ ขตตเย นาเสถ มหาราช กลเห อสสาโท นาม นตถ กลหวเสน มหาราช อฏาเน เวร กตวา เอกาย รกขเทวตาย กาฬสเหน สทธ พทธาฆาโต สกลป อม กปป อนปปวตโตเยวาต วตวา ผนทนชาตก กเถส ฯ ตโต ปรปตตเยน นาม มหาราช น

Page 96: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 96

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 96 ภวตพพ ปรปตตยา หตวา ห เอกสส สสกสส กถายตโยชนสหสสวตถเต หมวนเต จตปปทคณา มหาสมทท ปกขนทโน อเหส ฯ ตสมา ปรปตตเยน น ภวตพพนต วตวา ปวอทรยนชาตก กเถส ฯ ตโต กทาจ มหาราช ทพพโลป มหาพลสส รนธ ววร ปสสต กทาจ มหาพโล ทพพลสส ฯ ลฏกกาป ห สกณกา หตถนาค ฆาเตสต ลฏกกชาตก กเถส ฯ เอว กลหวปสมนตถาย ตณ ชาตกาน กเถตวา สามคคปรทปนตถาย เทว ชาตกาน กเถส ฯ กถ สมคคาน ห มหาราช โกจ โอตาร นาม ปสสต น สกโกตต วตวา รกขธมมชาตก กเถส ฯ ตโต สมคคาน มหาราช โกจ ววร ปสสต นาสกข ฯ ยทา ปน อ ม ววาทมกส อถ เต เนสาทปตโต ชวตา โวโรเปตวา อาทาย คโตต ววาเท อสสาโท นาม นตถต วตวา วฏฏกชาตก กเถส ฯ เอว อมาน ป จ ชาตกาน กเถตวา อวสาเน อตตทณฑสตต กเถส ฯ ราชาโน จ ปสนนา สเจ สตถา นาคมสส มย สหตถา อ ม วธตวา โลหตนท ปวตตยสสาม ฯ อมหาก ปตตภาตโร จ เคหทวาเร น ปสสาม สาสนปฏสาสนป โน อาหรณโก นาภวสส ฯ สตถาร นสสาย โน ชวต ลทธ ฯ สเจ ปน สตถา อคาร อชฌาวสสส ทปสหสสทวยปรวาร จตมหาทปรชชมสส หตถคต อภวสส

Page 97: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 97

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 97 อตเรกสหสส โข ปนสส ปตตา อภวสสส ตโต จ ขตตยปรวาโร วจรสสต (๑) ต โข ปเนส สมปตต ปหาย นกขมตวา สมโพธ ปตโต ฯ อทานป ขตตยปรวาโรเยว วจรตต อภยนครวาสโน อฑฒตยาน อฑฒตยาน กมารสตาน อทส ฯ ภควาป เต ปพพาเชตวา มหาวน อคมาส ฯ เตส ครภาเวน (๒) น อตตโน รจยา ปพพชตาน อนภรต อปปชช ฯ ปราณทตยกาโยป เตส อยยปตตา อกกณนต ฆราวาโส น สณาตตอาทน วตวา สาสน เปเสนต ฯ เต จ อตเรกตร อกกณ ส ฯ ภควา อาวชเชนโต เตส อนภรตภาว ตวา อเม ภกข มาทเสน พทเธน สทธ เอกโต วสนตา อกกณนต หนท เนส กณาลทหสส วณณ กเถตวา ตตถ เนตวา อนภรต วโนเทสสามต กณาลทหสส วณณ กเถส ฯ เต ต ทฏ กามา อเหส ฯ ทฏ กามตถ ภกขเว กณาลทหนต ฯ อาม ภควาต ฯ ยท เอว เอถ คจฉามาต ฯ อทธมนตาน ภควา อาคมนฏาน มย กถ คมสสามาต ฯ ตเมห คนตกามา โหถ อห มมานภาเวน คเหตวา คมสสามต ฯ สาธ ภนเตต ฯ ภควา ป จ ภกขสตาน คเหตวา อากาเส อปปตตวา กณาลทเห ปตฏาย เต ภกข อาห ภกขเว # ๑ ม. อวจรสส ฯ ๒ ม. ครคารเวน ฯ

Page 98: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 98

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 98 อมสม กณาลทเห เยส มจฉาน นาม น ชานาถ ม ปจฉถาต ฯ เต ปจฉส ภควา ปจฉตปจฉต กเถส ฯ น เกวล จ มจฉานเยว ตสม วนสณเฑ รกขานป ปพพตปาเท ทปทจตปทสกณานป นามาน ปจฉาเปตวา กเถส ฯ อถ ทวห สกเณห มขตณฑเกน ฑสตวา คหตทณฑเก นสนโน กณาโล สกณราชา ปรโต ปจฉโต อโภส จ ปสเสส สกณสงฆปรวโต อาคจฉต ฯ ภกข ต ทสวา เอส ภนเต อเมส สกณาน ราชา ภวสสต ปรวารา เอเต ตสสาต ม เมาต ฯ เอวเมว ภกขเว อยมป มเมว วโส ม ปเวณต ฯ อทาน ตาว มย ภนเต เอเต สกเณ ปสสาม ฯ ย ปน ภควา อยมป มเมว วโส มม ปเวณต อาห ฯ ต โสตกามมหาต ฯ โสตกามตถ ภกขเวต ฯ อาม ภควาต ฯ เตนห สณาถาต ตห คาถาสเตห มณเฑตวา กณาลชาตก กเถนโต อนภรต วโนเทส ฯ เทสนาปรโยสาเน สพเพป โสตาปตตผเล ปตฏหส มคเคเนว จ เนส อทธป อาคตา ฯ ภควา โหต ตาว เอตตก เตส ภกขนนต อากาเส อปปตตวา มหาวนเมว อคมาส ฯ เตป ภกข คมนกาเล ทสพลสส อานภาเวน คนตวา อาคมนกาเล อตตโน อานภาเวน ภควนต ปรวาเรตวา มหาวเน โอตรส ฯ ภควา ป ตตาสเน นสทตวา เต ภกข อามนเตตวา เอถ ภกขเว นสทถ

Page 99: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 99

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 99 อปรมคคตตยวชฌาน โว กเลสาน กมมฏาน กเถสสามต กมมฏาน กเถส ฯ ภกข จนตยส ภควา อมหาก อนภรตภาว ตวา กณาลทห เนตวา อนภรต วโนเทส ตตถ โสตาปตตผล ปตตาน โน อทาน อธตณณ มคคาน กมมฏาน อทาส น โข ปนเมหห โสตาปนนา มยนต วตนาเมต วฏฏต ปรสสทเสห (๑) โน ภวต วฏฏตต เต ทสพลสส ปาเท วนทตวา อฏาย นสทน ปปโปเตวา (๒) วส วส ปพภารรกขมเลส นสทส ฯ ภควา จนเตส อเม ภกข ปกตยาป อวสฏกมมนตา (๓) ลทธปายสส ปน ภกขโน กลมนการณ นาม นตถ ฯ คจฉนตา คจฉนตา จ วปสสน ปฏเปตวา (๔) อรหตต ปตตา (๕) อตตนา ปฏวทธคณ อาโรเจสสามาต มม สนตก อาคมสสนต ฯ เอเตส อาคเตส ทสสหสสจกกวาฬเทวตา เอกจกกวาเฬ สนนปตสสนต มหาสมโย ภวสสต ววตเต โอกาเส มยา นสทต วฏฏตต ฯ ตโต ววตเต โอกาเส พทธาสน ป าเปตวา นสท ฯ สพพปม กมมฏาน คเหตวา คตตเถโร สห ปฏสมภทาห อรหตต ปาปณ ฯ ตโต อปโร ตโต อปโรต ป จสตาป ปทมนย ปทมาน วย วกสส ฯ สพพปม อรหตตปปตตภกข ภควโต # ๑ ส. อตตมปรสสทเสห ฯ ม. ปรสปรเสห ฯ ๒ ม. ปปโผเตวา ฯ # ๓ ม. อวสฏกมมฏานา ฯ ๔ ม. วฑเฒตวา ฯ ๕ ม. ปตวา ฯ

Page 100: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 100

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 100 อาโรเจสสามต ปลลงก วนภชตวา นสทน ปปโปเตวา อฏาย ทสพลาภมโข อโหส ฯ เอว อปโรป อปโรปต ป จสตาป ภตตสาล ปวสนตา วย ปฏปาฏยาว อาคมส ฯ ปม อาคโต วนทตวา นสทน ป าเปตวา เอกมนต นสทตวา ปฏวทธคณ อาโรเจตกาโม อตถ นโข อ โ โกจ นตถต นวตตตวา อาคตมคค โอโลเกนโต อปรป อททส อปรป อททสเยวาต สพเพป เต อาคนตวา เอกมนต นสทตวา อย อมสส หรายมาโน น กเถส อย อมสส หรายมาโน น กเถส ฯ ขณาสวาน กร เทว อาการา โหนต อโห วต มยา ปฏวทธคณ สเทวโก โลโก ขปปเมว ปฏวชเฌยยาต จตต อปปชชต ฯ ปฏวทธภาว ปน นธลทธปรโส วย น อ สส อาโรเจตกามา โหนต ฯ เอว อฏานมตเต (๑) ปน ตสม อรยมณฑเล ปาจนยคนธรปรกเขปโต อพภา มหกา ธโม รโช ราหต อเมห อปกกเลเสห วปปมตต พทธปปาทปฏมณฑตสส โลกสส รามเณยยกทสสนตถ ปาจนทสาย อกขตตรชฏมยมหาอาทาสมณฑลา (๒) วย เนมวฏฏย คเหตวา ปรวตตยมานรชตจกกสสสรก ปณณจนทมณฑล อลลงฆตวา อนลปถ ปฏปชชตถ ฯ อต เอวรเป ขเณ ลเย มหตเต ภควา สกเกส วหรต กปลวตถสม # ๑ ม. โอสฏมตเต ฯ ๒ ม.ย...มณฑล วย ฯ

Page 101: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 101

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 101 มหาวเน มหตา ภกขสงเฆน สทธ ป จมตเตห ภกขสเตห สพเพเหว อรหนเตห ฯ ตตถ ภควาป มหาสมมตสส วเส อปปนโน เตป ป จสตา ภกข มหาสมมตสส กเล อปปนนา ฯ ภควาป ขตตยคพเภ ชาโต เตป ขตตยคพเภ ชาตา ฯ ภควาป ราชปพพชโต เตป ราชปพพชตา ฯ ภควาป เสตจฉตต ปหาย หตถคต จกกวตตรชช นสสชชตวา ปพพชโต เตป เสตจฉตต ปหาย หตถคตาน รชชาน วสสชชตวา ปพพชตา ฯ อต ภควา ปรสทเธ โอกาเส ปรสทเธ รตตภาเค สย ปรสทโธ ปรสทธปรวาโร วตราโค วตราคปรวาโร วตโทโส วตโทสปรวาโร วตโมโห วตโมหปรวาโร นตตโณห นตตณหปรวาโร นกกเลโส นกกเลสปรวาโร สนโต สนตปรวาโร ทนโต ทนตปรวาโร มตโต มตตปรวาโร อตวย วโรจตต ฯ วณณภม นาเมสา ยตตก สกโกต ตตตก วตตพพ ฯ อต อเม ภกข สนธาย วตต ป จมตเตห ภกขสเตห สพเพเหว อรหนเตหต ฯ เยภยเยนาต พหตรา สนนปตตา มนทา น สนนปตตา อส ารปาวจรเทวตาเยว ฯ (๑) ตตราย สนนปาตกกโม มหาวนสส กร สามนตา เทวตา วสส อายาม โภ พทธทสสน นาม พหปการ ธมมสสวน พหปการ ภกขสงฆทสสน # ๑ ม. อส อรปาวจรเทวตา สมาปนนเทวตาโย จ ฯ

Page 102: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 102

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 102 พหปการ อายาม อายามาต มหาสทท กรมานา อาคนตวา ภควนต จ ตมหตต อรหตตปปตตขณาสเว จ วนทตวา เอกมนต อฏส ฯ เอเตเนว อปาเยน ตาส ตาส สทท สตวา สททนตรอฑฒคาวตคาวตอฑฒโยชนาทวเสน ตโยชนสหสสวตถเต หมวนเต ตกขตต เตสฏ ยา นครสหสเสส นวนวตยา โทณมขสตสหสเสส ฉนวตยา ปฏฏนโกฏสตสหสเสส ฉปณณาสาย รตนากเรสต สกลชมพทเป ปพพวเทเห อมรโคยาเน อตตรกรมห ทวส ปรตตทปสหสเสสต สกลจกกวาเฬ ตโต ทตยตตยจกกวาเฬต เอว ทสสหสสจกกวาเฬส เทวตา สนนปตตาต เวทตพพา ฯ ทสสหสสจกกวาฬ ห อธ ทสโลกธาตโยต อธปเปต ฯ เตน วตต ทสห จ โลกธาตห เทวตา เยภยเยน สนนปตตา โหนตต ฯ เอว สนนปตตาห เทวตาห สกลจกกวาฬคพภ ยาว พรหมโลกา สจฆเร นรนตรปกขตตสจ (๑) วย ปรปณณ โหต ฯ ตตถ พรหมโลกสส เอว อจจตร เวทตพพ โลหปาสาเท กร ปพพตกฏาคารสโม (๒) ปาสาโณ พรหมโลเก ตวา อโธ ขตโต จตห มาเสห ปว ปาปณาต ฯ เอว มหนเต โอกาเส ยถา เหฏา ตวา ขตตปปผาน วา ทมา วา อปร คนต อปร วา ตวา ขตตสาสปา เหฏา โอตรต อนตร น ลภนต เอว นรนตรา

Page 103: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 103

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 103 เทวตา อเหส ฯ ยถา โข ปน จกกวตตร โ นสนนฏาน อสมพาธ โหต อาคตาคตา มเหสกขา ขตตยา โอกาส ลภนตเยว ปรโต จ ปรโต จ น อตสมพาธ โหต ฯ เอวเมว ภควโต นสนนฏาน อสมพาธ อาคตาคตา มเหสกขา เทวา จ พรหมาโน จ โอกาส ลภนตเยว ฯ อป สท ภควโต อาสนนฏาเน (๑) วาลคคนตตทนมตเต ปเทเส ทสป วสตป เทวา สขเม อตตภาเว มาเปตวา อฏส ฯ สพพปรโต สฏ สฏ เทวตา อฏส ฯ สทธาวาสกายกานนต สทธาวาสวาสน ฯ สทธาวาสา นาม สทธาน อนาคามขณาสวาน อาวาสา ป จ พรหมโลกา ฯ เอตทโหสต กสมา อโหส เต กร พรหมาโน สมาปตต สมาปชชตวา ยถาปรจเฉเทน วฏ ตา พรหมภวน โอโลเกนตา ปจฉาภตเต ภตตเคห วย ส ต อททสส ฯ ตโต กห พรหมาโน คตาต อาวชเชนตา มหาสมาคม ตวา อย สมาคโม มหา มย โอหนา โอหนกานมปน โอกาโส ทลลโภ โหต ตสมา คจฉนตา อตจฉหตถา หตวา เอเกก คาถ อภสงขรตวา คจฉาม ฯ ตาย มหาสมาคเม จ อตตโน อาคตภาว ชานาเปสสาม ทสพลสส จ วณณ ภาสสสามาต ฯ อต เตส สมาปตตโต วฏาย อาวชชตตตา เอตทโหส ฯ

Page 104: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 104

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 104 ภควโต ปรโต ปาตรเหสนต ปาลยา ภควโต สนตเก อภมขฏาเนเยว โอตณณา วย กตวา วตตา น โข ปเนตถ เอว อตโถ เวทตพโพ ฯ เต ปน พรหมโลเก ตาเยว คาถา อภสงขรตวา เอโก ปรตถมจกกวาฬมขวฏฏย โอตร เอโก ทกขณจกกวาฬมขวฏฏย เอโก ปจฉมจกกวาฬมขวฏฏย เอโก อตตรจกกวาฬมขวฏฏย โอตร ฯ ตโต ปรตถมจกกวาฬมขวฏฏย โอตณณพรหมา นลกสณ สมาปชชตวา นลรสมโย วสสชเชตวา ทสสหสสจกกวาฬเทวตาน มณจมม (๑) ปฏม จนโต วย อตตโน อาคตภาว ชานาเปตวา พทธวถ นาม เกนจ อตตรต น สกกา ตสมา ปหฏพทธวถยาว (๒) อาคนตวา ภควนต อภวาเทตวา เอกมนต อฏาส ฯ เอกมนต โต โข อตตนา อภสงขตคาถ อภาส ฯ ทกขณจกกวาฬมขวฏฏย โอตณณพรหมา ปตกสณ สมาปชชตวาว สวณณปภ ม จตวา ทสสหสสจกกวาฬเทวตาน สวณณปฏ ปารปนโต วย อตตโน อาคตภาว ชานาเปตวา ตเถว อกาส ฯ ปจฉมจกกวาฬมขวฏฏย โอตณณพรหมา โลหตกสณ สมาปชชตวา โลหตกรสมโย ม จตวา ทสสหสสจกกวาฬเทวตาน รตตวรกมพเลน ปรกขปนโต วย อตตโน อาคตภาว ชานาเปตวา ตเถว อกาส ฯ อตตรจกกวาฬมขวฏฏย โอตณณพรหมา # ๑ ม. มณวมม ฯ ๒ ม. มหตยา พทธวถยาว ฯ

Page 105: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 105

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 105 โอทาตกสณ สมาปชชตวา โอทาตรสมโย วสสชเชตวา ทส- สหสสจกกวาฬเทวตาน สมนกสมปฏ ปารปนโต วย อตตโน อาคตภาว ชานาเปตวา ตเถว อกาส ฯ ปาลย ปน ภควโต ปรโต ปาตรเหส อถโข ตา เทวตา ภควนต อภวาเทตวา เอกมนต อฏสต เอว เอกกขเณ วย ปรโต ปาตภาโว จ อภวาเทตวา เอกมนต ตภาโว จ วตโต โส อมนา อนกกเมน อโหส เอกโต กตวา ปน ทสสโต ฯ คาถาภาสน ปน ปาลยป วส วสสเยว วตต ฯ ตตถ มหาสมโยต มหาสมโห ฯ ปวน วจจต วนสณโฑ ฯ อภเยนป ภควา อมสม ปน วนสณเฑ อชช มหาสมโห สนนปาโตต อาห ฯ ตโต เยส โส สนนปาโต เต ทสเสต เทวกายา สมาคตาต อาห ฯ ตตถ เทวกายาต เทวฆฏา ฯ อาคตมห อม ธมมสมยนต เอว สมาคเต เทวกาเย ทสวา มยป อม ธมมสมห อาคตา ฯ ก การณา ทกขตาเยว อปราชตสงฆนต เกนจ อปราชต อชเชว ตโย มาเร มททตวา วชตสงคาม อม อปราชตสงฆ ทสสนตถาย อาคตมหาต อตโถ ฯ โส ปน พรหมา อม คาถ ภาสตวา ภควนต อภวาเทตวา ปรตถมจกกวาฬมขวฏฏยเยว อฏาส ฯ อถ ทตโย วตตนเยเนว อาคนตวา อภาส ฯ ตตถ ตตร ภกขโวต ตสม สนนปาตฏาเน ภกข ฯ สมาทหสต สมาธนา

Page 106: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 106

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 106 โยเชส ฯ จตต อตตโน อชกมกสต อตตโน จตเต สพเพ วงกกฏลชมหภาเว หรตวา อชก อกรส ฯ สารถว เนตตาน คเหตวาต ยถา สมปปวตเตส สนธเวส โอธสตปโฏโท สารถ สพพโยตตาน คเหตวา อโจเทนโต อสาเรนโต ตฏต เอว ฉฬงคเปกขาย สมนนาคตา คตตทวารา สพเพเปเต ป จสตา ภกข อนทรยาน รกขนต ปณฑตา เอว เต (๑) ทฏ อธาคตมหา ภควาต โสป คนตวา ยถาฏาเนเยว อฏาส ฯ อถ ตตโย วตตนเยเนว อาคนตวา อภาส ฯ ตตถ เฉตวา ขลนต ราคโทสโมหขล ฉนทตวา ฯ ปลฆนต ราคโทสโมหปลฆเมว ฯ อนทขลนต ราคโทสโมหนทขลเมว ฯ โอหจจมเนชาต เอเต ตณหาเอชาย อเนชา ภกข อนทขล โอหจจ สมหนตวา ฯ เต จรนตต (๒) จตส ทสาส อปปฏหตจารก จรนต ฯ สทธาต นรปกกเลสา ฯ วมลาต นมมลา ฯ อท ตสเสว เววจน ฯ จกขจมตาต ป จห จกขห จกขมนเตน ฯ สทนตาต จกขโตป ทนตา โสตโตป ฆานโตป ชวหาโตป กายโตป มนโตป ทนตา ฯ สส นาคาต ตรณนาคา ฯ ตตราย วจนตโถ ฉนทาทห น คจฉนตต นาคา เตน เตน มคเคน ปหเน กเลเส น อาคจฉนตต นาคา นานปปการ อาค น กโรนตต นาคา ฯ อยเมตถ สงเขโป วตถาโร ปน # ๑ ม. ย. เอเต ฯ ๒ ม. เต จรนตต น ทสสต ฯ

Page 107: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 107

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 107 มหานทเทเส วตตนเยเนว เวทตพโพ ฯ อปจ อาค น กโรต ก จ โลเก สพพสโยเควสชชพนธนาน สพพตถ น สชชต วมตโต นาโค ตาท ปวจจเต ตถตตาต เอวเมตถ อตโถ เวทตพโพ ฯ สส นาคาต สส นาคา นาคภาวสมปตต (๑) ปตตาต อตโถ ฯ เต เอวรเปน อนตตเรน โยคาจรเยน ทมเต ตรณนาเค ทสสนาย อาคตมห ภควาต ฯ โสป คนตวา ยถาฏาเนเยว อฏาส ฯ อถ จตตโถ วตตนเยเนว อาคนตวา อภาส ฯ ตตถ คตาเสต นพเพมตกสรณคมเนน คตา ฯ โสป คนตวา ยถาฏาเนเยว อฏาสต ฯ สตตม ฯ อฏเม มททกจฉสมนต เอวนามเก อยยาเน ฯ ต ห อชาตสตตมห กจฉคเต ตสส มาตรา อย มยห กจฉคโต คพโภ ร โ สตต ภวสสต กมเม อมนาต คพภปาตนตถ ตตถ กจฉ มททาปตา ฯ ตสมา มททกจฉต สงข คต ฯ มคาน ปน อภยวาสตถาย ทนนตตา มคทาโย วจจต ฯ เตน โข ปน สมเยนาต เอตถ อย อนปพพกถา เทวทตโต ห อชาตสตต นสสาย ธนคคเห จ ธนปาลก จ ปโยเชตวาป ตถาคตสส ชวตนตราย กาต อสกโกนโต สหตถาว น มาเรสสามต คชฌกฏ ปพพต อภรหตวา มหนต # ๑ ม. สสนาคภาวสมปตต ฯ

Page 108: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 108

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 108 กฏาคารปปมาณ สล อกขปตวา สมโณ โคตโม จณณวจณโณ โหต ต ปวชฌ ฯ มหาถามวา กเรส ป จนน หตถน พล ธาเรต ฯ อฏาน โข ปเนต ย พทธาน ปรปกกเมน ชวตนตราโย ภเวยยาต ต ตถาคตสส สรราภมข อาคจฉนต อากาเส อ า สลา อฏหตวา สมปฏจฉ ฯ ทวนน สลาน สมปหาเรน มหนตา ปาสาณสกลกา อฏหตวา ภควโต ปฏ ปาทปรยนต อภหน ปาโท มหาผรสนา ปหโฏ วย สมคคตโลหเตน ลาขารสร ชโต (๑) วย อโหส ฯ ภควา อทธ โอโลเกตวา เทวทตต เอตทโวจ พห ตยา โมฆปรส อป ปสต โย ตว ปทฏจตโต วธกจตโต ตถาคตสส โลหต อปปาเทสต ฯ ตโต ปฏาย ภควโต อผาส ชาต ฯ ภกข จนตยส อย วหาโร อชชงคโล วสโม พหนน ขตตยาทน เจว ปพพชตาน จ อโนกาโสต ฯ เต ตถาคต ม จสวกาย อาทาย มททกจฉ นยส ฯ เตน วตต เตน โข ปน สมเยน ภควโต ปาโท สกลกาย ขโต โหตต ฯ ภสาต พลวตโย ฯ สทนต นปาตมตต ฯ ทกขาต สขปฏกเขโป ฯตพพาต พหลา ฯ ขราต ผรสา ฯ กฏกาตตขณา ฯ อสาตาต อมธรา ฯ น ตาส มโน อปเปต น ตา มน อปปายนต น วฑเฒนตต อมนาปา ฯ สโต สมปชาโนต เวทนาธวาสน-

Page 109: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 109

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 109 สตสมปช เน สมนนาคโต หตวา ฯ อวห มาโนต อปฬยมาโน สมปรวตตสายตาย เวทนาน วส อคจฉนโต ฯ สหเสยยนต เอตถ กามโภคเสยยา เปตเสยยา สหเสยยา ตถาคตเสยยาต จตสโส เสยยา ฯ ตตถ เยภยเยน ภกขเว กามโภค สตตา วาเมน ปสเสน เสนตต อย กามโภคเสยยา ฯ เตส ห เยภยเยน ทกขณปสเสน สยาโน นาม นตถ ฯ เยภยเยน ภกขเว เปตา อตตานา เสนตต อย เปตเสยยา ฯ อปปมสโลหตตตา ห อฏ สงฆาฏชฏตา เอเกน ปสเสน สยต น สกโกนต อตตานาว เสนต ฯ เยภยเยน ภกขเว สโห มคราชา นงคฏ อนตรสตถมห อนปกขปตวา ทกขเณน ปสเสน เสตต อย สหเสยยา ฯ เตชสสทตตา ห สโห มคราชา เทว ปรมปาเท เอกสม ปจฉมปาเท เอกสม าเน เปตวา นงคฏ อนตรสตถมห ปกขปตวา ปรมปาทปจฉมปาทนงคฏาน โตกาส สลลกเขตวา ทวนน ปรมปาทาน มตถเก สส เปตวา สยต ทวสป สยตวา ปพชฌมาโน น อตรสนโต ปพชฌต สส ปน อกขปตวา ปรมปาทาทน โตกาส สลลกเขต ฯ สเจ ก จ าน วชหตวา ต โหต นยท ตยห ชาตยา น สรภาวสส จ อนรปนต อนตตมโน หตวา ตเถว สยต น โคจราย ปกกมต ฯ อวชหตวา เต ปน ตยห ชาตยา จ สรภาวสส จ อนรปมทนต หฏตฏโ

Page 110: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 110

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 110 อฏาย สหวชมหต วชมหตวา เกสรภาร วธนตวาต กขตต สหนาท นทตวา โคจราย ปกกมต ฯ จตตถชฌาเน เสยยา ปน ตถาคตเสยยาต วจจต ฯ ตาส อธ สหเสยยา อาคตา ฯ อย ห เตชสสทอรยาปถตตา อตตมเสยยา นาม ฯ ปาเท ปาทนต ทกขณปาเท วามปาท ฯ อจจาธายาต อตอาธาย อสก อตกกมม เปตวา ฯ โคปปเกน (๑) ห โคปปเก ชานนา วา ชานมห สงฆฏฏยมาเน อภณห เวทนา อปปชชต จตต เอกคค น โหต เสยยา อผาสกา โหต ฯ ยถา ปน น สงฆเฏต เอว อตกกมม ปเต เวทนา นปปชชต จตต เอกคค โหต เสยยา ผาส โหต ฯ ตสมา เอว นปชช ฯ สโต สมปชาโนต สยนปรคคาหกสตสมปช เน สมนนาคโต ฯ อฏานส นต ปเนตถ น วตต คลานเสยยา เหสา ตถาคตสส ฯ สตตสตาต อมสม สตเต สพพาป ตา เทวตา คลานเสยยฏาน อาคตา ฯ อทาน อทาเนสต คลานเสยย อาคตาน โทมนสเสเนว ภวตพพ สยา ฯ อมา ปน ตถาคตสส เวทนาธวาสน ทสวา อโห พทธาน มหานภาวตา เอวรปาส นาม เวทนาส วตตมานาส วการมตตป นตถ สรสยเน อลงกรตวา ปตสวณณรปก วย อน ชมาเนน กาเยน นปนโน อทานสส อธกตร มขวณโณ วโรจต ปภาสมปนโน

Page 111: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 111

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 111 ปณณจนโท วย สมปต (๑) วกสต วย จ อรวนท อสส มข โสภต กาเยป วณณายตน อทาน สสมปหฏก จน (๒) วย วปปสทตต อทาน อทาเนส(๓) ฯ นาโค วต โภต เอตถ โภต ธมมาลปน ฯ พลวนตฏเน นาโค ฯ นาควตาต นาคภาเวน ฯ สโห วตาตอาทส อสนตาสนฏเน สโห ฯ พยตตปรจรยฏเน (๔) การณาการณชานเนน วา อาชานโย ฯ อปปฏสมฏเน นสโภ ฯ ควสตเชฏโก ห อสโภ ควสหสสเชฏโก จ อาสโภ ฯ ควสตสหสสเชฏโก นสโภต วจจต ฯ ภควา ปน อปปฏสมฏเน อาสภณาน ปฏชานาต ฯ เตเนวตเถน อธ นสโภต วตโต ฯ ธรวาหฏเน โธรยโห ฯ นพพเสวนฏเน ทนโต ฯ ปสสาต อนยมตาณตต ฯ สมาธนต อรหตตผลสมาธ ฯ สวมตตนต ผลวมตตยา สวมตต ฯ ราคานคต ปน จตต อภนต นาม โหต โทสานคต อปนต ฯ ตทภยปฏกเขเปน น จาภนต น จาปนตนต อาห ฯ น จ สสงขารนคคยห วารตวตนต (๕) น สสงขาเรน สปปโยเคน กเลเส นคคเหตวา วารตวา วต กเลสาน ปน ฉนนตตา ปวต (๖) ผลสมาธนา สมาหตนต อตโถ ฯ อตกกมตพพนต วเหเตพพ ฆฏเฏตพพ ฯ อทสสนาต อ าณา ฯ อ าณ ห

Page 112: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 112

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 112 อนธพาโลว ฯ เอวรเป สตถร อปรชเฌยยาต เทวทตต ฆฏยมานา วทนต ฯ ป จเวทาต อตหาสป จมาน เวทาน ธารกา ฯ สต สมนต วสสสต ฯ ตปสสต ตปนสสตกา หตวา ฯ จรนต จรนตา ฯ น สมมา วมตตนต สเจป เอวรปา พราหมณา วสสสต จรนต จตต จ เนส สมมา วมตต น โหต ฯ หนตตรปา น ปาร คมา เตต หนตตสภาวา เต นพพาน คมา น โหนต ฯ หนตถรปาตป ปาโ ฯ หนตถชาตกา ปรหนตถาต อตโถ ฯ ตณหาธปนนาต ตณหาย อชโฌตถตา ฯ วตสลพทธาต อชวตกกกรวตาทห จ วเตห ตาทเสเหว จ สเลห พทธา ฯ ลข ตปนต ป จตาปตปปน (๑) กณฏกเสยยาทก ตป ฯ อทาน สา เทวตา สาสนสส นยยานกภาว กเถนต น มานกามสสาตอาทมาห ต วตตตถเมวาต ฯ อฏม ฯ นวเม ปชชนนสส ธตาต ปชชนนสส นาม วสสวลาหกเทวร โ จาตมมหาราชกสส ธตา ฯ อภวนเทต ภควา ตมหาก ปาเท วนทาม ฯ จกขมตาต ป จห จกขห จกขมนเตน ตถาคเตน ฯ ธมโม อนพทโธต อท มยา ปพเพ ปเรส สนตเก เกวล สตเยว อสต วทต ฯ สาหทานต สา อห อทาน ฯ สกข ชานามต ปฏเวธวเสน ปจจกขเมว

Page 113: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 113

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 113 ชานาม ฯ วครหนตาต หนกขรปทพย ชโนต วา อนยยานโกต วา เอว ครหนตา ฯ โรรวนต เทว โรรวา ธมโรรโว จ ชาลโรรโว จ ฯ ตตถ ธมโรรโว วส โหต ชาลโรรโวต ปน อวจมหานรยสเสเวต นาม ฯ ตตถ ห สตตา อคคมห ชลนเต ชลนเต ปนปปน รว รวนต ตสมา โส โรรโวต วจจต ฯ โฆรนต ทารณ ฯ ขนตยา อปสเมน อเปตาต รจตวา ขเมตวา คหณขนตยา จ ราคาทอปสเมน จ อเปตาต ฯ นวม ฯ ทสเม ธมม จาต จสทเทน สงฆ จ อต ตณ รตนาน นมสสมานา อธาคตาต วทต ฯ อตถวตต อตถวตโย ฯ พหนาป โข ตนต ย ธมม สา อภาส ต ธมม พหนาป ปรยาเยน อห วภเชยย ฯ ตาทโส ธมโมต ตาทโส ห อย ภควา ธมโม ตสณ โต สปปฏภาโค (๑) พหห ปรยาเยห วภชตพพยตตโกต ทสเสต ฯ ลปยสสามต กถยสสาม ฯ ยาวตา เม มนสา ปรยตตนต ยตตก มยา มนสา ปรยาปณต ตสสตถ ทวส อวตวา มธปฏล ปเฬนต วย มหตเตเนว สงขตเตน กเถสสาม ฯ เสส อตตานเมวาต ฯ ทสม ฯ สตลลปกายกวคโค จตตโถ ฯ อาทตตวคคสส ปเม ชราย มรเณน จาต เทสนาสสเมต ราคทห ปน เอกาทสห อคคห โลโก อาทตโตว ฯ # ๑ ม. ตปปฏภาโค ฯ

Page 114: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 114

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 114 ทาเนนาต ทานเจตนาย ฯ ทนน โหต สนภตนต (๑) ทานป เจตนาห ทายกสเสว โหต ฆรสามกสส วย นภตภณฑก เตเนต วตต ฯ โจรา หรนตต อทนเน โภเค โจราป หรนต ราชาโนป อคคป ทหต ปตฏาเนป นสสนต ฯ อนเตนาต มรเณน ฯ สรร สปรคคหนต สรร เจว โจราทน วเสน อวนฏโภเค จ ฯ สคคมเปตต เวสสนตรมหาราชาทโย วย สคเค นพพตตตต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ อนนโทต ยสมา อตพลวาป เทว ตณ ภตตาน อภตวา อฏาต น สกโกต ภตวา ปน ทพพโลป หตวา พลสมปนโน โหต ตสมา อนนโท พลโทต อาห ฯ วตถโทต ยสมา สรโปป ทจโจโฬ วา อโจโฬ วา วรโป โหต โอหฬโต ทททสสโก วตถจฉนโน เทวปตโต วย โสภต ตสมา วตถโท โหต วณณโทต อาห ฯ ยานโทต หตถยานาทน ทายโก เตส ปน น หตถยาน สมณสส กปปต น อสสยาน น รเถน ยาต อท จ ยาน สมณสส กปปต อปาหนา รกขโต สลกขนธนต ฯ

Page 115: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 115

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 115 ตสมา ฉตตปาหนกตตรยฏ ม จปาน ทายโก โย จ มคค โสเธต นสเสณ กโรต เสต กโรต นาว ปฏยาเทต สพโพป ยานโทว โหต ฯ สขโท โหตต ยานสขาวหนโต สขโท นาม โหต ฯ จกขโทต อนธกาเร จกขมนตานป รปทสสนาภาวโต ทปโท จกขโท นาม โหต อนรทธตเถโร วย ทพพจกขสมปท ลภต ฯ สพพทโท โหตต สพเพสเยว พลาทน ทายโก โหต ฯ เทว ตโย คาเม ปณฑาย จรตวา ก จ อลทธา อาคตสสาป สตลาย โปกขรณยา นหายตวา ปตสสย ปวสตวา มหตต ม เจ นปชชตวา อฏาย นสนนสสาป กาเย พล อาหรตวา ปกขตต วย โหต ฯ พห วจรนตสส จ กาเย วณณายตน วาตาตเปห ฌายต ปตสสย ปวสตวา ทวารมปธาย มหตต นปนนสส จ วสภาคสนตต วปสมต สภาคสนตต โอกกมต วณณายตน อาหรตวา ปกขตต วย โหต ฯ พห วจรนตสส ปาเท กณฏโก วชฌต ขาณ ปหรต สรสปาทปรสสโย (๑) เจว โจรภย จ อปปชชต ปตสสย ปวสตวา ทวารมปธาย นปนนสส สพเพ เต ปรสสยา น โหนต ธมม สชฌายนตสส ธมมปตสข กมมฏาน มนสกโรนตสส อปสมสข อปปชชต ฯ ตถา พห วจรนตสส จ เสทา ม จนต อกขน ผนทนต เสนาสน

Page 116: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 116

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 116 ปวสนกขเณ กเป โอตณโณ วย โหต ม จปาทน น ป ายนต ฯ มหตต นสนนสส ปน อกขปสาโท อาหรตวา ปกขตโต วย โหต ทวารกวาฏวาตปานม จปาทน ป ายนต ฯ เตน วตต โส จ สพพทโท โหต โย ททาต อปสสยนต ฯ อมต ทโท จ โส โหตต ปณตโภชนสส ปตต ปเรนโต วย อมรทาน นาม เทต ฯ โย ธมมมนสาสตต โย ธมม อนสาสต อฏกถ กเถต ปาล วาเจต ปจฉตป ห วสสชเชต กมมฏาน อาจกขต ธมมสสวน กโรต สพโพเปส ธมมมนสาสต นาม ฯ สพพทานาน จ อท ธมมทานเมว อคคนต เวทตพพ ฯ วตตมป เจต สพพทาน ธมมทาน ชนาต สพพรส ธมมรโส ชนาต สพพรต ธมมรต ชนาต ตณหกขโย สพพทกข ชนาตต ฯ ทตย ฯ ตตเย อภนนทนตต ปตเถนต ฯ ภชตต อปคจฉต จตตคหปตสวลตเถราทเก วย ปจฉโต ปจฉโต อนพนธต ฯ ตสมาต ยสมา อธโลเก ปรโลเก จ อนนทายกเมว อนคจฉต ตสมา ฯ เสส อตตานเมวาต ฯ ตตย ฯ จตตเถ เอกมลนต อวชชา ตณหาย มล ตณหา

Page 117: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 117

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 117 อวชชาย ฯ อธ ปน ตณหา อธปเปตา ฯ สา จ ทวห สสสตจเฉททฏ ห อาวฏฏตต ทวาวฏฏา ฯ (๑) สา จ ราคาทห ตห มเลหตมลา ฯ ตตราสสา โมโห สหชาตโกฏยา มล โหต ราคโทสา อปนสสยโกฏยา ฯ ป จ ปน กามคณา อสสา ปตถรา (๒) ฯ เตส สา ปตถรตต ป จปตถรา ฯ สา จ อปรณยฏเน สมทโท ฯ อชฌตตกพาหเรส ปเนสา ทวาทสส อายตเนส อาวฏฏต ปรวฏฏตต ทวาทสาวฏฏา อปตฏฏเน ปน ปาตาโลต วจจตต ฯ ต (๓) เอกมล ฯเปฯ ปาตาล อตร อส อตตร สมตกกมต อตโถ ฯ จตตถ ฯ ป จเม อโนมนามนต สพพคณสมนนาคตตตา อเวกลลนาม ปรปรนามนต อตโถ ฯ นปณตถทสสนต ภควา สณหสขเม ขนธนตราทโย อตเถ ปสสตต นปณตถทสส ฯ ป าททนต ป าธคมาย (๔) ปฏปท กถนวเสน ป าทายก ฯ กามาลเย อสตตนต ป จกามคณาลเย อลคค ฯ กมมานนต ภควา มหาโพธมณเฑเยว อรยมคเคน คโต น อทาน คจฉตต ฯ อตต ปน อปาทาย อท วตต ฯ มเหสนต มหนตาน สลกขนธาทน จ เอสตาร ปรเยสตารนต ฯ ป จม ฯ # ๑ ม. ทวราวฏฏา ฯ ๒ ม. ปตถรณฏานา ฯ ๓ ม. อย ปาโ นตถ ฯ # ๔ ม. อนวยป าธคมาย ฯ

Page 118: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 118

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 118 ฉฏเ ฯ อจฉราคณสงฆฏนต อย กร เทวปตโต สตถ สาสเน ปพพชตวา วตตปฏปตต ปรยมาโน ป จวสสกาเล ปวาเรตวา เทว มาตกา ปคณา กตวา กมมากมม อคคเหตวา จตตรจต กมมฏาน อคคณหตวา สลลหกวตตโก อร ปวสตวา โย ภควตา มชฌมยาโม สยนสส โกฏาโสต อน าโต ตสมป สมปตเต ปมาทสส ภายามต ม จก อกขปตวา รตต จ ทวา จ นราหาโร กมมฏานเมว มนสากาส ฯ อถสส อพภนตเร สตถกวาตา อปปชชตวา ชวต ปรยาทยส ฯ โส ธรสมเยว กาลมกาส ฯ โย ห โกจ ภกข จงกเม จงกมมาโน วา อาลมพนขนธ (๑) นสสาย โต วา จงกมโกฏย จวร สเส เปตวา นสนโน วา นปนโน วา ปรสมชเฌ อลงกตธมมาสเน ธมม เทเสนโต วา กาล กโรต สพโพ โส ธรสม กาล กโรต นาม ฯ อต อยป จงกมเน กาล กตวา อปนสสยมนทตาย อาสวกขย อปปตโต ตาวตสภวเน มหาวมานทวาเร นททายตวา ปพชฌนโต วย ปฏสนธ อคคเหส ฯ ตาวเทวสส สวณณโตรณ วยตคาวโต อตตภาโว นพพตต ฯ อนโต วมาเน สหสสมตตา อจฉรา ต ทสวา วมานสามโก เทวปตโต อาคโต รมยสสาม นนต ตรยาน คเหตวา ปรวารยส ฯ เทวปตโต น ตาว จตภาว ชานาต ปพพชต-

Page 119: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 119

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 119 ส เยว อจฉรา โอโลเกตวา วหารจารก อาคต มาตคาม ทสวา ลชช ปสกลโก วย อปร ต ฆนทกล เอกส กโรนโต อสกฏ ปฏจฉาเทตวา อนทรยาน โอกขปตวา อโธมโข อฏาส ฯ ตสส กายวกาเรเนว ตา เทวตา สมณเทวปตโต อยนต ตวา เอวมาหส อยย เทวปตต เทวโลโก นามาย น สมณธมมสส กรโณกาโส สมปตตอนภวโนกาโส ต ฯ โส ตเถว อฏาส ฯ เทวตา น ตาวาย สลลกเขตต ตรยาน ปคคณหส ฯ โส ตถาป อโนโลเกนโตว อฏาส ฯ อถสส สพพกายกาทาส ปรโต ปยส ฯ โส ฉาย ทสวา จตภาว ตวา น มยา อม าน ปตเถตวา สมณธมโม กโต อตตมตถ อรหตต ปตเถตวา กโตต สมปตตยา วปปฏสาร อโหส สวณณปฏ ปฏลภสสามต ตกกยตวา ยทธฏาน โอตณณมลโล มลกมฏ ลภตวา วย ฯ โส อย สคคสมปตต นาม สลภา พทธาน ปาตภาโว ทลลโภต จนเตตวา วมาน อปวสตวาว อสมภนเนเนว สเลน อจฉราสงฆปรวโต ทสพลสส สนตก อาคมม อภวาเทตวา เอกมนต โต อม คาถ อภาส ฯ ตตถ อจฉราคณสงฆฏนต อจฉราคเณน คตวาทตสทเทห สงโฆสต ฯ ปสาจคณเสวตนต ตเมว อจฉราคณ ปสาจคณ กตวา วทต ฯ วนนต นนทนวน สนธาย วทต ฯ อย ห

Page 120: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 120

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 120 นยามจตตตาย อตตโน ครกภาเวน เทวคณ เทวคโณต วตต น โรเจต ปสาจคโณต วทต ฯ นนทนวน นนทนวนนต (๑) อวตวา โมหนนต วทต ฯ กถ ยาตรา ภวสสตต กถ นกขมน (๒) ภวสสต กถ อตกกโม ภวสสต อรหตตสส เม ปทฏานภต วปสสน อาจกขถ ภควาต วทต ฯ อถโข ภควา อตสลลกขเตว (๓) อย เทวปตโต ก นโข อทนต อาวชเชนโต อตตโน สาสเน ปพพชตภาว ตวา อย อจจารทธวรยตาย กาล กตวา เทวโลเก นพพตโต อชชาปสส จงกมนสมเยว อตตภาโว อสมภนเนน สเลน อาคโตต จนเตส ฯ พทธา จ อกตาภนเวสสส อาทกมมกสส อกตปรกมมสส อนเตวาสโน จตตกาโร ภตตปรกมม วย สล ตาว วโสเธห สมาธ ภาเวห กมมสสกตป อช กโรหต ปม ปพพภาคปฏปท อาจกขนต การกสส ปน ยตตปยตตสส อรหตตมคคปทฏานภต สณหสขม ส ตาวปสสนเยว อาจกขนต อย จ เทวปตโต การโก อภนนสโล เอโก มคโค จสส อนาคโตต ส ตาวปสสน อาจกขนโต อชโก นามาอาทมาห ฯ ตตถ อชโกต # ๑ ม. ย. นนทนวน จ นนทนนต ฯ ๔ ม. ย. นคคมน ฯ # ๓ ม. อตสลลขเตว ฯ อตสลเลขโกว ฯ

Page 121: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 121

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 121 กายวงกาทน อภาวโต อฏงคโก มคโค อชโก นาม ฯ อภยา นาม สา ทสาต นพพาน สนธายาห ฯ ตสม ห ก จ ภย นตถ ต วา ปตตสส ภย นตถต อภยา นาม สา ทสาต วตต ฯ รโถ อกชชโนต อฏงคกมคโค จ อธปเปโต ฯ ยถา ห ปากตกรโถ อกเข วา อนพภ ชเต อตเรเกส วา มนสเสส อภรเฬหส กชชต วรวต น เอว อรยมคโค ฯ โส ห เอกปปหาเรน จตราสตยาป ปาณสหสเสส อภรหนเตส น กชชต น วรวต ฯ ตสมา อกชชโนต วตโต ฯ ธมมจกเกห สยโตต กายกเจตสกวรยสงขาเตห ธมมจกเกห สยตโต ฯ หรต เอตถ หรคหเณน โอตตปปป คหตเมว โหต ฯ ตสส อปาลมโพต ยถา พาหรกรถสส รเถ ตาน โยธาน อปตนตถาย ทารมย อปาลมพน โหต เอว อมสส มคครถสส อชฌตตพหทธาสมฏาน หโรตตปป อปาลมพน ฯ สตยสส ปรวารณนต รถสส สหจมมาทปรวาโร วย อมสสาป มคครถสส สมปยตตา สต ปรวารณ ฯ ธมมนต โลกตตรมคค ฯ สมมาทฏ ปเรชวนต วปสสนาสมมาทฏ ปเรชวา อสส ปพพยายกาต สมมาทฏ ปเรชโว ต สมมาทฏ ปเรชว ฯ ยถา ห ปมตร ราชปรเสห กาณกณอาทน นหรเณน มคเค โสธเต ปจฉา ราชา นกขมต เอวเมว วปสสนาสมมาทฏ ยา อนจจาทวเสน ขนธาทส โสธเตส ปจฉา

Page 122: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 122

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 122 ภมลทธวฏฏ ปรชานมานา มคคสมมาทฏ อปปชชต ฯ เตน วตต ธมมาห สารถ พรม สมมาทฏ ปเรชวนต ฯ อต ภควา เทสน นฏาเปตวา อวสาเน จตตาร สจจาน ทเปส ฯ เทสนาปรโยสาเน เทวปตโต โสตาปตตผเล ปตฏาส ฯ ยถา ห ร โ โภชนกาเล อตตโน ปมาเณน (๑) กพเฬ อกขตเต องเก นสนโน ปตโต อตตโน มขปปมาเณเนว ตโต กพฬ กโรต เอวเมว ภควต อรหตตนกเฏน เทสน เทเสนเตป สตตา อตตโน อปนสสยานรเปน โสตาปตตผลาทน ปาปณนตต ฯ อยป เทวปตโต โสตาปตตผล ปตวา ภควนต คนธาทห ปเชตวา ปกกามต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ธมมฏา สลสมปนนาต เก ธมมฏา เก สลสมปนนาต ปจฉต ฯ ภควา อม ป ห ตาว วตถนา (๒) ทเปนโต อารามโรปาตอาทมาห ฯ ตตถ อารามโรปาต ปปผารามผลารามโรปกา ฯ วนโรปาต สย ชาเต อโรปตวเน (๓) สม ปรกขปตวา เจตยโพธจงกมนมณฑปกฏเลณรตตฏานทวาฏานาน การกา ฉายปเค รกเข โรเปตวา ททมานาป วนโรปาเยว นาม ฯ เสตการกาต วสเม เสต กโรนต อทเก นาว ปฏยาเทนต ฯ ปปนต ปานยทานสาล ฯ อทปานนต ย ก จ โปกขรณตฬากาท ฯ อปสสยนต วาสาคาร ฯ # ๑ ม. มขปปมาเณ ฯ

Page 123: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 123

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 123 อปาสยนตป ปาโ ฯ สทา ป ปวฑฒตต น อกสลวตกก วา วตกเกนตสส นททายนตสส วา ปวฑฒต ฯ ยทา (๑) ปน อนสสรต ตทา ปวฑฒตต (๒) อมมตถ สนธาย สทา ป ปวฑฒตต วตต ฯ ธมมฏา สลสมปนนาต ตสม ธมเม ตตตา เตนป สเลน สมปนนตตา ธมมฏา สลสมปนนา ฯ อถวา เอวรปาน ป าน กโรนตาน ทส กสลธมมา ปเรนต เตส ตตตา ธมมฏา ฯ เตเนว จ สเลน สมปนนตตา สลสมปนนาต ฯ สตตม ฯ อฏเม อท ห ต เชตวนนต อนาถปณฑโก เทวปตโต เชตวนสส เจว พทธาทน จ วณณภณนตถ อาคโต เอวมาห ฯ อสสงฆนเสวตนต ภกขสงฆนเสวต ฯ เอว ปมคาถาย เชตวนสส วณณ กเถตวา อทาน อรยมคคสส กเถนโต กมม วชชาตอาทมาห ฯ ตตถ กมมนต มคคเจตนา ฯ วชชาต มคคป า ฯ ธมโมต สมาธปกขกา ธมมา ฯ สล ชวตมตตมนต สเล ปตฏ ตสส ชวต อตตมนต ทสเสต ฯ อถวา วชชาต ทฏ สงกปปา ฯ ธมโมต วายามสตสมาธโย ฯ สลนต วาจากมมนตา ฯ ชวตมตตมนต เอตสม สเล ตสส ชวต นาม อตตม ฯ เอเตน มจจา สชฌนตต เอเตน อฏงคกมคเคน

Page 124: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 124

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 124 สตตา วสชฌนต ฯ ตสมาต ยสมา มคเคน สชฌนต น โคตตธเนห ตสมา โยนโส วจเน ธมมนต อปาเยน สมาธปกขยธมม วจเนยย ฯ เอว ตตถ วสชฌตต เอว ตสม อรยมคเค วสชฌต ฯ อถวา โยนโส วจเน ธมมนต อปาเยน ป จกขนธธมม วจเนยย ฯ เอว ตตถ วสชฌตต เอว เตส จตส สจเจส วสชฌตต ฯ อทาน สารปตตตเถรสส วณณ กเถนโต สารปตโตวาตอาทมาห ฯ ตตถ สารปตโตวาต อวฏานวจน (๑) เอเตห ป าทห สารปตโตว เสยโยต วทต ฯ อปสเมนาต กเลสอปสเมน ฯ ปารคโตต นพพานคโต ฯ โยโกจ นพพาน ปตโต ภกข โส เอตาวปรโม สยา น เถเรน อตตรตโร นาม อตถต วทต ฯ เสส อตตานเมวาต ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ มจฉรโนต มจเฉเรน สมนนาคตา ฯ เอกจโจ ห อตตโน วสนฏาเน ภกข หตถ ปสาเรตวาป น วนทต อ ตถ คโต วหาร ปวสตวา สกกจจ วนทตวา มธรปฏสนถาร กโรต ภนเต อมหาก วสนฏาน นาคจฉถ สมปนโน ปเทโส ปฏพลา มย อยยาน ยาคภตตาทห อปฏาน กาตนต ฯ ภกข (๒) สทโธ อย อปาสโกต ยาคภตตาทห สงคณหต ฯ (๓) อเถโก เถโร ตสส คาม ปณฑาย จรต ฯ

Page 125: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 125

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 125 โส ต ทสวา อ เน วา คจฉต ฆร วา ปวสต ฯ สเจป สมมขภาว อาคจฉต หตเถน วนทตวา อยยสส ภกข เทถ อห เอเกน กมเมน คจฉามต ปกกมต ฯ เถโร สกลคาม จรตวา ตจฉปตโตว นกขมต ฯ อท ตาว มทมจฉรย นาม เยน อทายโกป ทายโก วย ป ายต ฯ อธ ปน ถทธมจฉรย อธปเปต เยน สมนนาคโต ภกขส ปณฑาย ปวฏเส เถรา ตาต วตเต ก มยห ปาทา รชชนตตอาทน วตวา สลาถมโภ วย ขาณโก วย จ ถทโธ หตวาต ฏต สามจมป น กโรต ฯ กทรยาต อท มจฉรโนต ปทสเสว เววจน ฯ มทกป ห มจฉรย มจฉรยน เตวว วจจต ถทธ ปน กทรย นาม ฯ ปรภาสกาต ภกข ฆรทวาเร เต ทสวา ก ตเมห กสตวา อาคตา วปปตวา ลายตวา มย อตตโนป น ลภาม กโต ตมหาก สฆ นกขมถาตอาทห สนตชชตวา ฯ (๑) อนตรายกราต ทายกสส สคคนตราโย ปฏคคาหกาน ลาภนตราโย อตตโน อปฆาโตต อเมส อนตรายาน การกา ฯ สมปราโยต ปรโลโก ฯ รตต ป จกามคณรต ฯ ขฑฑาต กายกขฑฑาทกาตวธา ขฑฑา ฯ ทฏเ ธมเม ส วปาโกต ตสม นพพตตฏาเน ทฏเ ธมเม เอส วปาโก ฯ สมปราเย จ ทคคตต ยมโลก อปปชชเรต วตโต # ๑ ม. สตชชกา ฯ ย. สนตชเชตวา ฯ

Page 126: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 126

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 126 สมปราเย จ ทคคต ฯ วท ต ภกข ฆรทวาเร ตา ก จาป ตณห จ โหนต อตถโต ปน ภกข เทถาต วทนต นาม ฯ ตตร เย มย ปจาม อเม น (๑) ปจนต ปจมาเน ปตวา อลภนตา กห ลภสสนตต เทยยธมม สวภชนต เต วท นาม ฯ ปกาเสนตต วมานปปภาย โชตนต ฯ ปรสมภเตสต ปเรห สมปณฑเตส ฯ สมปราเย จ สคคตต เอเต มคคาต (๒) เอว วตตสมปราเย สคต ฯ อภนนป วา เอเตส ตโต จวตวา ปน สมปราเยป ทคคตสคตเยว จ โหนตต ฯ นวม ฯ ทสเม อปปนนาเสต นพพตตวเสน อปคตา ฯ วมตตาต อวหาพรหมโลกสม อปปตตสมนนตรา อรหตตผลวมตตยา วมตตา ฯ มานส เทหนต อธ ป โจรมภาคยสโยชนาน เอว วตตาน ฯ ทพพโยคนต ป จ อทธมภาคยสโยชนาน ฯ อปจจคนต อตกกมส ฯ อปโกตอาทน เตส เถราน นามาน ฯ กสล ภาสส เตสนต กสลนต อท วจน อมสส อตถต กสล เตส เถราน ตว กสล อนวชช (๓) ภาสส โถเมส ปสสส ปณฑโตส เทวปตตาต วทต ฯ ต เต ธมฆ อธ ายาต เต เถรา ต ธมม อธ ตมหาก สาสเน # ๑ ม. ปน ฯ ๒ ม. ย. สคคาต ฯ ๓ ม.ย. สคคาต ฯ

Page 127: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 127

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 127 ชานตวา ฯ คมภรนต คมภรตถ ฯ พรหมจาร นรามโสต นรามสพรหมจาร นาม อนาคาม อนาคาม อโหสนต อตโถ ฯ อหวาต อโหส ฯ สคาเมยโยต เอกคามวาสฯ ปรโยสานคาถา สงคตกาเรห ปตาต ฯ ทสม ฯ อาทตตวคโค ป จโม ฯ ชราวคคสส ปเม สาธต ลทธก ภททก ฯ สล ยาว ชราต อมนา อท ทสเสต ยถา มตตามณรตนวตถาทน (๑) อาภรณาน ตรณกาเลเยว โสภนต ชราชณณกาเล ตาน ธาเรนโต อย อชชาป พาลภาว ปตเถต อมมตตโก ม เต วตตพพต อาปชชต น เอว สล ฯ สล ห นจจกาล โสภต ฯ พาลกาเลป ห สล รกขนต ก อมสส สเลนาต วตตาโร นตถ มชฌมกาเลป มหลลกกาเลปต ฯ สทธา สาธ ปตฏ ตาต หตถอาฬวกจตตคหปตอาทน วย มคเคน อาคตา ปตฏ ตสทธา นาม สาธ ฯ ป า นราน รตนนต เอตถ จตตกตฏาทห รตน เวทตพพ ฯ วตต เหต ยท จตตกตนต รตน นน ภควา จตตกโต ปรสสโห เยป โลเก จตตกตา เตส จตตกโต ภควา ฯ ยท รตกรนต รตน นน ภควา รตกโร ปรสสโห ตสส วจเนน จรนตา ฌานรตสเขน รตสเขน (๒) อภรมนต ฯ ยท อตลยนต รตน นน ภควา อตลโย ปรสสโห # ๑ ม. มตตามณรตตวตถาทน ฯ ๒ ม. อย สทโท นตถ ฯ

Page 128: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 128

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 128 น ห สกกา ตเลต คเณห คณปารมคโต ฯ ยท ทลลภนต รตน นน ภควา ทลลโภ ปรสสโห ฯ ยท อโนมสตตปรโภคนต รตน นน ภควา อโนโม สเลน สมาธนา ป าย วมตตยา วมตตาณทสสเนนาต ฯ อธ ปน ทลลภปาตภาวฏเน ป า รตนนต วตต ฯ ป นต ป เจตนา สา ห อรปตตา ปรหรต น สกกาต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ อชรสาต อชรเณน อวปตตยาต อตโถ ฯ สล ห อวปนนเมว สาธ โหต วปนนสล อาจรยปชฌายาทโยป น สงคณหนต คตคตฏาเนน ทมตพโพว (๑) โหตต ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ สตโถต สทธจโร ชงฆสตโถ สกฏสตโถ วา ฯ มตตนต โรเค อปปนเน ปาฏงกยา วา อ เน วา ยาเนน หรตวา เขมนต สมปาปเนน มตต ฯ สเก ฆเรต อตตโน เคเห ฯ ตถารเป โรเค ชาเต ปตตภรยาทโย ชคจฉนต มาตา ปน อสจป จนทน วย ม ต ฯ ตสมา สา สเก ฆเร มตต ฯ สหาโย อตถชาตสสาต อปปนนกจจสส โย ต กจจ วหต นตถรต โส กจเจส

Page 129: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 129

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 129 สห อยนภาเวน สหาโย มตต สราปานาทสหายา ปน น มตตา ฯ สมปรายกนต สมปรายหตนต ฯ ตตย ฯ จตตเถ ฯ ปตตา วตถต มหลลกภาวกาเล (๑) ปฏชคคนฏเน ปตตา ปตฏา ฯ ปรมาต อ เส อกเถตพพสสป คยหสส กเถตพพยตตตาย ภรยา ปรมา สขา นามาต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ วธาวตต ปรสมททาทคมนวเสน อโต จโต จ วธาวต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ ทกขาต วฏฏทกขโต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ ปรายนนต นปผตต อวสสโย ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯ ราโค อปปโถต สคต จ นพพาน จ คจฉนตสส อมคโค ฯ รตตทวกขโยต รตตห ทเวห (๒) จ ขยต ฯ อตถ มลนต เสส พาหรมล โอสงขาราทห (๓) โธวตวา สกกา โสเธต มาตคามมเลน(๔) ผฏโ ปน น สกกา สทโธ นาม กาตนต อตถ มลนต วตตา ฯ เอตถาต เอตถ อตถย # ๑ ม. รตตทเวส วา ขยต ฯ ๒ ม. ย. รตตทเวส วา ขยต ฯ # ๔ ม. ทฏโ ฯ

Page 130: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 130

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 130 ปชา สชชต ฯ ตโปต อนทรยสวรธตงคคณวรยทกกรการกาน นาม อธ ปน เปตวา ทกกรการก สพพาป กเลสสนตาปกา ปฏปทา วฏฏต ฯ พรหมจรยนต เมถนวรต ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ กสส จาภรโตต กสม อภรโต ฯ ทตยาต สคต เจว นพพาน จ คจฉนตสส ทตยกา ฯ ป า เจน ปสาสตต ป า เอต ปรส อท กโรห อท มา กรต อนสาสต ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ ฉนโท นทานนต คายตอาทโก ฉนโท คาถาน นทาน ฯ ปพพวฏาน (๑) ปน คาถ อารภนโต ห กตฉนเทน (๒) โหตต (๓) อารภต ฯ วย ชนนต ชนน ฯ อกขร ห ปท ชเนต ฯ ปท คาถ ชเนต คาถา อตถ ปกาเสต ฯ นามสนนสสตาต สมททาทปณณตตนสสตา ฯ คาถา อารภนเตห (๔) สมทท วา ปว วา ยก จ นาม สนนสสตวาว (๕) อารพภต ฯ (๖) อาสโยต ปตฏา ฯ กวโต ห คาถา ปวตตนต โส ตาส ปตฏา โหตต ฯ ทสม ฯ ชราวคโค ฉฏโ ฯ อทธวคคสส ปเม ฯ นาม สพพ อทธภวต นาม สพพ อภภวต อนปตต ฯ โอปปาตเกน พาหรกตเมน (๗) นาเมน # ๑ ม. ย. ปพพปฏาปนคาถา ฯ ๒ ม. ย. กตรจฉนเทน ฯ ๓ ย. โหตต ฯ # ๔ ม. อารภนโต ห ฯ ๕ ม.ย. นสสยตวาว ฯ ๖ ม. อารภต ฯ # ๗ ม. ย. ... วา กตตเมน วา ฯ

Page 131: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 131

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 131 มตโต สตโต วา สงขาโร วา นตถ ฯ ยสสป ห รกขสส วา ปาสาณสส วา อท นาม นามนต น ชานนต อนามโกเตวว ตสส นาม โหต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ สพเพว วสมนวคต เย จตตสส วส คจฉนต เตสเยว อนวเสสปรยาทานเมต ฯ ทตย ฯ ตตเยป เอเสว นโย ฯ ตตย ฯ จตตเถ ฯ กส สโยชโนต ก สโยโน ก พนธโน ฯ วจรณนต วจรณา ปาทา ฯ พหวจเน เอกวจน กต ฯ วตกกสส วจารณนต วตกโก ตสส ปาทา ฯ จตตถ ฯ ป จเมป เอเสว นโย ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ เกนสส อพภาหโตต เกน อพภาหโต ฯ สกาโร นปาตมตต ฯ อจฉาธมายโตต อจฉาย อาทตโต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ตณหาย อฑฑโตต ตณหาย อลลงฆโต ฯ จกข ห ตณหารชชนา(๑) อาวนตวา รปนาคทนเต อฏ ต # ๑ ตณหารชชยาต ยตตตร ฯ

Page 132: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 132

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 132 โสตาทน สททาทสต ตณหาย อฑฑโต โลโก ฯ มจจนา ปหโตต อนนตเร อตตภาเว กต กมม น ทร เอกจตตนตร พลวตยา ปน มรณนตกเวทนาย ปพพเตน วย โอตถฏตตา สตตา ต น พชฌนตต มจจนา ปหโต โลโกต วตต ฯ สตตม ฯ อฏเม เสวว ปโ ห เทวตาย เหฏ ปรยายวเสน ปจฉโต ฯ อฏม ฯ นวเม สพพ อตตานเมว ฯ นวม ฯ ทสเม กสม โลโก สมปปนโนต กสม อปปนเน โลโก อปปนโนต ปจจต ฯ ฉสต ฉส อชฌตตเกส อายตเนส อปปนเนส อปปนโนต วจจต ฯ ฉส กพพตต เตสเยว ฉส สนถว กโรต ฯ อปาทายาต ตานเยว จ อปาทาย อาคมม ปฏจจ ปวตตต ฯ วห ตต เตสเยว ฉส วห ต ปฬยต ฯ อต อชฌตตกายตนวเสน อย ปโ ห อาคโต อชฌตตกพาหราน ปน วเสน อาหรต วฏฏต ฯ ฉส ห อชฌตตกายตเนส อปปนเนส อย อปปนโน นาม โหต ฉส พาหเรส สนถว กโรต ฉนน อชฌตตกาน อปาทาย ฉส พาหเรส วห ตต ฯ ทสม ฯ อทธวคโค สตตโม ฯ

Page 133: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 133

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 133 ฆตวาวคคสส (๑) ปเม ฯ ฆตวาต (๑) วธตวา ฯ สข เสตต โกธปรฬาเหน อปรฑยหมานตตา สข สยต ฯ น โสจตต โกธวนาเสน วนฏโทมนสสตตา น โสจต ฯ วสมลสสาต ทกขวปากสส ฯ มธรคคสสาต อกกฏสส (๒) ปจจกโกสตวา ปหฏสส จ ปฏปหรตวา สข อปปชชต ต สนธาเยส มธรคโคต วตโต ฯ อมสม ห าเน ปรโยสาน อคคนต วตต ฯ อรยาต พทธาทโย ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ ป ายต เอเตนาต ป าณ ฯ ธโช รถสสาต มหนตสม ห สงคามสเส ทรโตว ธช ทสวา อสกสส ร โ นาม อย รโถต รโถ ปากโฏ โหต ฯ เตน วตต ธโช รถสส ป าณนต ฯ อคคป ทรโตว ธเมน ป ายต ฯ โจฬรฏ ปณฑรฏนต เอว รฏป ร า ป ายต ฯ จกกวตตร โ ธตาป ปน อตถ อสกสส นาม ภรยาต ภตตราว (๓) ป ายต ฯ ตสมา ธโม ป าณมคคโนตอาท วตต ฯ ทตย ฯ # ๑ ม. เฉตวา... ฯ ๒. ม. ย. กทธสส ปฏกชฌตวา เอกกฏสส ฯ # ๗ ม. ย. ภตตาร ปตวาว ฯ

Page 134: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 134

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 134 ตตเย ฯ สทธธ วตตนต ยสมา สทโธ สทธาย มตตามณอาทนป วตตาน ลภต ตสโสป กลสมปทา ฉ กามสคคาน นว พรหมโลเก ปตวา ปรโยสาเน อมตมหานพพานทสสนป ลภต ฯ ตสมา มณมตตาทห วตเตห สทธาวตตเมว เสฏ ฯ ธมโมต ทสกสลกมมปโถ ฯ สขมาวหาตต สพพสาสวานาสว อสงกลฏสข อาวหต ฯ สาธตรนต โลกสม โลณมพลาทน สพพรสาน สจจเมว มธรตร ฯ สจจสม ห ตา สฆเวค นทป นวตเตนต วสป นมมทเทนต อคคป ปฏพาหนต เทวป วสสาเปนต ตสมา ต สพพรสาน มธรตรนต วตต ฯ ป าชว ชวตมาห เสฏนต โย ป าชว คหฏโ สมาโน ป จส สเลส ปตฏาย สลากภตตาทน ปฏเปตวา ป าย ชวต ปพพชโต วา ปน ธมเมน อปปนเน ปจจเย อทมตถ ต ปจจเวกขตวา ปรภ ชนโต กมมฏาน อาทาย วปสสน ปฏเปตวา อรยผลาธคมวเสน ป าย ชวต ต ป าชว ปคคล เสฏ ชวต ชวตต อาห ฯ ตตย ฯ จตตเถ พชนต อปตนตาน สตตวธ ธ พช เสฏ ฯ ตสม ห อคคเต ชนปโท เขโม โหต สภกโข ฯ นปตตนต นปตนตานป เมฆวฏ เสฏา ฯ เมฆวฏ ย ห สต ววธาน สสสาน อปปชชนต ชนปทา ผตา โหนต เขมา สภกขา ฯ

Page 135: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 135

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 135 ปวชมานานนต ชงคมมานาน (๑) ปทสา จรมานาน คาโว เสฏา ฯ ตา นสสาย ห สตตา ป จ โครเส ปรภ ชมานา สข วหรนต ฯ ปวทตนต ราชกลมชฌาทส วทนตาน ปตโต วโร ฯ โส ห มาตาปตน อนตถาวห น วทต ฯ วชชา อปปตต เสฏาต ปรมปเ ห กร สตวา สมเป ตา เอกา เทวตา เทวเต กสมา ตว เอต ป ห ทสพล ปจฉส อห เต กเถสสามต อตตโน ลทธยา ป ห กเถส ฯ อถ น อตรา เทวตา อาห ยาว ธส (๒) เทวเต ยาว ปคพภมขรา อห พทธ ภควนต ปจฉาม ตว มยห กสมา กเถสต นวตตตวา ตเมว ป ห ทสพล ปจฉ ฯ อถสสา สตถา วสชเชนโต วชชา อปปตตนตอาทมาห ฯ ตตถ วชชาต จตมคควชชา ฯ สา ห อปปชชมานา สพพากสลธมเม สมคฆาเฏต ฯ ตสมา อปปตต เสฏาต วตตา ฯ อวชชาต วฏฏมลกมหาอวชชา ฯ สา ห นปตนตาน โอสทนตาน วรา ฯ ปวชชมานานนต ปทสา จรมานาน ชงคมมานาน อโนมป กเขตตภโต สงโฆ วโร ฯ ต ห ตตถ ตตถ ทสวา ปสนนจตตา สตตา โสตถ ปาปณนต ฯ พทโธต ปตโต โหต อ โ วา เยส เกส จ วทมานาน พทโธ วโร ฯ ตสส ห ธมมเทสน อาคมม อเนกสตสหสสาน ปาณาน # ๑ ม. ชงคมาน ฯ เอวมปรป ฯ ๒ ม. ย. ปธส วเทส ฯ

Page 136: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 136

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 136 พนธนโมกโข โหตต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ กสธ ภตาต ก ภตา ฯ มคโค จเนกายตน ปวตโตต อฏตสารมมณวเสน อเนเกห การเณห กถโต ฯ เอว สนเต กสส ภตา หตวา อย ชนตา ทวาสฏ ทฏ โย อคคเหสต วทต ฯ ภรป าต พหป า อสสนนป า ฯ ปรโลก น ภาเยต อมสมา โลกา ปรโลก คจฉนโต น ภาเยยย ฯ ปณธายาต เปตวา ฯ พหอนนปาน (๑) ฆรมาวสนโตต อนาถปณฑกาทโย วย พหนนปาเน ฆเร วสนโต ฯ สวภาคต อจฉราย คหตป นเขน ผาเลตวา ปรสส ทตวาว ภ ชนสโล ฯ วท ต วตตมตถเมว ฯ อทาน คาถาย องคาน อทธรตวา ทสเสตพพาน ฯ วาจนต ห อมนา จตตาร สจรตาน (๒) คหตาน มเนนาต ปเทน ตณ มโนสจรตาน กาเยนาต ปเทน ตณ กายสจรตาน ฯ อต อเม ทส กสลกมมปถา ปพพสทธองคา นาม ฯ พหนนปาน ฆรมาวสนโตต อมนา ย อปกขโร คหโต ฯ สทโธต เอก องค มทต เอก สวภาคต เอก วท ต เอก ฯ อต อมาน จตตาร องคาน สนธาย เอเตส ธมเมส โต จตสต อาห ฯ อปโร # ๑ ม. ย. พหวนนปาน เอวมปรป ๒ ม.ย. วจสจรตาน ฯ # ๓

Page 137: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 137

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 137 ปรยาโย ฯ วาจนต อาทน ตณ องคาน พหนนปานนต อมนา ย อปกขโร จ คหโต สทโธ มท สวภาค วท ต เอก องค ฯ อปโร ทกนโย นาม โหต ฯ วาจ มน วาต อทเมก องค กาเยน ปาปาน อกพพมาโน พหนนปาน ฆรมาวสนโตต เอก สทโธ มท ต เอก สวภาค วท ต เอก ฯ เอเตส จตส ธมเมส โต ธมเม โต นาม โหต ฯ โส อโต ปรโลก คจฉนโต น ภายต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ นามโคตต น ชรตต อตตพทธาน ยาวชชทวสา นามโคตต กถยต ตสมา น ชรตต วจจต ฯ โปราณา ปน อทธาเน คจฉนเต น ป ายสสต ชรณสภาว ปน น โหตเยวาต วทนต ฯ อาลสยนต อาลสย เยน ตฏาเน โตว นสนนฏาเน นสนโนว โหต เกเสป อตตรนเต ตนเต น กโรต ฯ ปมาโทต นททาย วา กเลสวเสน วา ปมาโท ฯ อนฏานนต กมมสมเย กมมกรณวรยาภาโว ฯ อส โมต สลส มาภาโว วสฏาจารตา ฯ นททาต โสปปพหลตาย คจฉนโตป โตป นสนโนป นททายต ปเคว นปนโน ฯ ตนทต อตจฉาตาทวเสน อาคนตกาลสย ฯ เต ฉทเทต ตาน ฉ ฉททาน ฉ ววาราน ฯ สพพโสต # ๑ ม. ย. เตเลป อตตรนเต ต น กโรต ฯ

Page 138: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 138

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 138 สพพากาเรน ฯ ตนต นปาตมตต ฯ ววชชเยต ววชเชยย ชเหยย ฯ ฉฏ ฯ สตตเม สตถมลนต มลคคหตสตถ ฯ กส หรนต วาเรนตต ต (๑) หรนต นเสเธนต ฯ วโสต อาณาปวตตน ฯ อตถต อวสสชชนยภณฑตตา อตถ ภณฑานมตตม วรภณฑนต อาห ฯ อถวา สพเพป โพธสตตา จ จกกวตตโน จ มาตกจฉยเยว นพพตตนตต อตถ ภณฑานมตตมนต อาห ฯ โกโธ สตถมลนต โกโธ มลคคหตสตถสทโส ป าสตถสส วา มลนต สตถมล ฯ อพพทนต วนาสการณ โจรา โลกสม วนาสกาต อตโถ ฯ หรนโตต สลากภตตาทน คเหตวา คจฉนโต ฯ สลากภตตาทน ห ปฏาปตกาเลเยว มนสเสห ปรจจตตาน ฯ เตส ตาน หรนโต สมโณ ปโย โหต อหรนเต (๒) ป หาน นสสาย วปปฏสารโน โหนต ฯ สตตม ฯ อฏเม อตตาน น ทเทต ปรสส ทาส กตวา อตตาน น ทเทยย เปตวา สพพโพธสตเตต วตต ฯ น ปรจจเชต สหพยคฆาทน น ปรจจเชยย สพพโพธสตเต เปตวาเยวาต วตต ฯ กลยาณนต สณห มทก ฯ ปาปกนต ผรสวาจ ฯ อฏม ฯ

Page 139: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 139

เลมท 10 เทวตาสยตตวณณนา หนา 139 นวเม ฯ สทธา พนธต ปาเถยยนต สทธ อปปาเทตวา ทาน เทต สล รกขต อโปสถกมม กโรต เตเนต วตต ฯ สรต อสสรย ฯ อาสโยต วสนฏาน ฯ อสสรเย ห อภมขภเต ถลโตป ชลโตป โภคา อาคจฉนตเยว ฯ เตเนต วตต ฯ ปรกสสตต ปรกฑฒต ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ ปชโชโตต ปทโป วย โหต ฯ ชาคโรต ชาครกพราหมโณ วย โหต ฯ คาโว กมเม สชวานนต กมเมน สห ชวนตาน คาโวว กมเม กมมสหายา กมมทตยกา นาม โหนต โคมณฑเลห สทธ กสกมมาทน นปผชชนต ฯ สตสส อรยาปโถต สต อสส สตตกายสส อรยาปโถ ชวตวตต ฯ สตนต นงคล ฯ ยสส ห นงคเลน เขตต อปปมตตกป กฏ น โหต โส กถ ชวสสามต (๑) วทต ฯ ทสม ฯ เอกาทสเม อรณาต นกกเลสา ฯ วสตนต วสตวาโส ฯ โภชสสยนต อทาสภาโว ฯ สมณาต ขณาสวสมณา ฯ เต ห เอกนเตน อรณา นาม ฯ วสต น นสสตต เตส อรยมคควาโส น นสสต ฯ ปรชานนตต ปถชชนกลยาณกโต ปฏาย เสกขา โลกยโลกตตราย ปร าย ปรชานนต ฯ โภชสสยนต ขณาสวสมณานเยว นจจภชสสสภาโว นาม ฯ # ๑ ม. ย. ชวสสต ฯ

Page 140: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 140

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 140 วนทนตต ปพพชตทวสโต ปฏาย วนทนต ฯ ปตฏ ตนต สเล ปตฏ ต ฯ สมณธาต สมณ อธ ฯ ชาตหนนต อป จณฑาลกลา ปพพชต ฯ ขตตยาต น เกวล ขตตยาว เทวาป สลสมปนน สมณ วนทนตเยวาต ฯ เอกาทสม ฯ ฆตวาวคโค อฏโม ฯ อต สารตถปปกาสนยา สยตตนกายฏกถาย เทวตาสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ เทวปตตสยตตวณณนา ปมวคค ปเม ฯ เทวปตโตต เทวาน ห องเก นพพตตา ปรสา เทวปตตา นาม อตถโย เทวธตโร นาม โหนต ฯ นามวเสน อปากฏาว อ ตรา เทวตาต วจจต ปากโฏ อตถนนาโม เทวปตโตต ฯ ตสมา เหฏา อ ตรา เทวตาต วตวา อธ เทวปตโตต วตต ฯ อนสาสนต อนสฏ ฯ อย กร เทวปตโต ภควตา สมโพธโต สตตเม วสเส ยมกปาฏหารย กตวา ตทสปเร วสส อปคมม อภธมม เทเสนเตน ฌานวภงเค ภกขต สม าย ภกข ปฏ าย ภกขต เอว ภกขนทเทส กถยมาน อสโสส ฯ เอว วตกเกถ มา เอว วตกกยตถ เอว มนสกโรถ มา เอว มนสากตถ อท ปชหถ อท อปสมปชช วหรถาต เอวรป ปน ภกขโอวาท

Page 141: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 141

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 141 ภกขอนสาสน น อสโสส ฯ โส ต สนธาย ภกข ภควา ปกาเสส โน จ ภกขโน อนสาสนต อาห ฯ เตน หต ยสมา มยา ภกขโน อนสฏ น ปกาสตาต วเทส ตสมา ฯ ต เเวตถ ปฏภาตต ตยเหเวสา อนสฏ ปปกาสนา อปฏาตต ฯ โย ห ป ห กเถตกาโม โหต น จ สกโกต สพพ ตาเณน สทธ สสนทตวา กเถต ฯ โย วา น กเถตกาโม โหต สกโกต ป ห (๑) กเถต ฯ โย วา เนว กเถตกาโม โหต ฯ น กเถต สกโกต ฯ สพเพสป เตส ภควา ป ห ภาร น กโรต ฯ อย ปน เทวปตโต กเถตกาโม เจว สกโกต จ กเถต ฯ ตสมา ตสเสว ภาร กโรนโต ภควา เอวมาห ฯ โสป ป ห กเถส ฯ ตตถ สภาสตสส สกเขถาต สภาสต สกเขยย จตสจจนสสต ทสกถาวตถนสสต สตตตสโพธปกขยนสสต จตพพธ วจสจรตเมว สกเขยย ฯ สมณปาสนสส จาต สมเณห อปาเสวตพพ (๒) สมณปาน อฏตสเภท กมมฏาน ต สกเขยย ภาเวยยาต อตโถ ฯ พหสสตาน วา ภกขน อปสงกมนป (๓) สมณปาสน ตป ก ภนเต กสลนตอาทนา ป หปจฉเนน ป าพทธตถ สกเขยย ฯ จตตวปสมสส จาต อฏสมาปตตวเสน จ จตตวปสม สกเขยย ฯ อต เทวปตเตนตสโส สกขา กถตา

Page 142: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 142

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 142 โหนต ฯ ปรมปเทน ห อธสลสกขา กถตา ทตยปเทน อธป าสกขา จตตวปสเมน อธจตตสกขาต เอว อมาย คาถาย สกลป สาสน ปกาสตเมว โหต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ ฌายต ทวห ฌาเนห ฌาย ฯ วมตตจตโตต กมมฏานวมตตยา วมตตจตโต ฯ หทยสสานปตตนต อรหตต ฯ โลกสสาต สงขารโลกสส ฯ อนสสโตต ตณหาทฏ ห อนสสโต ตณหาทฏ โย วา อนสสโต ฯ ตทานสโสต อรหตตานสโส ฯ อท วตต โหต อรหตตานสโส ภกข อรหตต ปตเถนโต ฌาย ภเวยย สวมตตจตโต ภเวยย โลกสส อทยพพย ตวา อนสสโต ภเวยย ฯ ตนตธมโม ปน อมสม สาสเน สพพปพพภาโคต ฯ (๑) ทตย ฯ ตตเย ฯ มาโฆต สกกสเสต นาม ฯ เสวว วตเตน อ อภภวตวา เทวสสรย ปตโตต วตรภ วตรนามก (๒) วา อสร อภภวตต วตรภ ฯ ตตย ฯ จตตถ วตตตถเมว ฯ จตตถ ฯ # ๑ ม. ปพพภาโคต ฯ ๒ ม. วตรนามก ฯ

Page 143: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 143

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 143 ป จเม น เตนาสสเต ภวนต เตน การเณน ยก จ ภว น ปตเถต ฯ อายตตปคคาโห (๑) นาเมส เทวปตโต ขณาสวสส กจจโวสาน นตถ ฯ ขณาสเวน ห อาทโต อรหตตปปตตยา วรย กต อปรภาเค มยา อรหตต ปตตนต มา ตณห ภว (๒) ต (๓) ตเถว วรย ทฬห กโรต ปรกกมตต จนเตตวา เอวมาห ฯ อถ ภควา อย เทวปตโต ขณาสวสส กจจโวสาน อกเถนโต มม สาสน อนยยานก กเถต กจจโวสานมสส ทสสสสามต (๔) จนเตตวา นตถ กจจนตอาทมาห ฯ ตส กร ปฏเกส อย คาถา อสมภนนา ฯ(๕) ภควตา ห อ ตถ วรยสส โทโส นาม ทสสโต นตถ ฯ อธ ปน อม เทวปตต ปฏพาหตวา ขณาสเวน ปพพภาเค อาสวกขยตถาย อร เ วสนเตน กมมฏาน อาทาย วรย กต อปรภาเค สเจ อจฉต กโรต โน เจ อจฉต ยถาสข วหรตต ขณาสวสส กจจโวสานทสสนตถ เอวมาห ฯ ตตถ คาธนต ปตฏ ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ ทกกรนต อย กร เทวปตโต ปพพโยคาวจโร พหลกเลสตาย สมปโยเคน กเลเส วกขมเภนโต สมณธมม กตวา ปพพปนสสยมนทตาย อรยภม อปปตวาว กาล กตวา

Page 144: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 144

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 144 เทวโลเก นพพตโต โส ตถาคตสส สนตก คนตวา ทกกรภาว อาโรเจสสามต อาคนตวา เอวมาห ฯ ตตถ ทกกรนต ทสป วสสาน ฯเปฯ สฏ ป ยเทต เอกนตปรสทธสส สมณธมมสส กรณ นาม ต ทกกร ฯ เสกขาต สตต เสกขา ฯ สลสมาหตาต สเลน สมาหตา สมเปตา ฯ ตตตาต ตสภาวา ฯ (๑) เอว ปจฉตป ห วสสชเชตวา อทาน อปรป หสมฏาปนตถ อนคารยเปตสสาตอาทมาห ฯ ตตถ อนคารยเปตสสาต อนคารย นคเคหภาว อเปตสส ฯ สตตภมเกป ห ปาสาเท วสนโต ภกข วฑฒตเรน อาคนตวา มยห อท ปาปณาตต วตเต ปตตจวร อาทาย นกขมเตว ฯ ตสมา อนคารยเปโตต วจจต ฯ ตฏ ต จตปจจยสนโตโส ฯ ภาวนายาต จตตวปสมภาวนาย ฯ เต เฉตวา มจจโน ชาลนต เย รตตนทว อนทรยปสเม รตา เต ทสสมาทห จตต สมาทหนต ฯ เย จ สมาหตจตตา เต จตปจจยสนโตส ปเรนตา น กลมนต ฯ เย สนตฏา เต สล ปเรนตา น กลมนต ฯ เย สเล ปตฏ ตา สตต เสกขา เต อรยา มจจโน ชาลสงขาต กเลสชาล ฉนทตวา คจฉนต ฯ ทคคโมต สพพเมต (๒) ภนเต เย อนทรยปสเม รตา เต ทสสมาทห สมาทหนต ฯเปฯ เย สเล ปตฏ ตา เต มจจโน ชาเล ฉนทตวา คจฉนต ก น # ๒ ม. สจจเมต ฯ

Page 145: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 145

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 145 คมสสนต อย ปน ทคคโม ภควา วสโม มคโคต อาห ฯ ตตถ ก จาป อรยมคโค เนว ทคคโม น วสโม ปพพภาคปฏปทาย ปนสส พห ปรสสยา โหนต ฯ ตสมา เอว วตโต ฯ อวสราต าณสเรน อโธสรา หตวา ปปตนต ฯ อรยมคค อาโรหต อสมตถตาเยว จ เต มคเค จ ปตนตต ปวจจนต ฯ อรยาน สโม มคโคต เสวว มคโค อรยาน สโม โหต ฯ วสเม สมาต วสเม ห สตตกาเย สมาเยว ฯ ฉฏ ฯ สตตเม สมพาเธต นวรณสมพาธ กามคณสมพาธนต เทว สมพาธา ฯ เตส อธ นวรณสมพาธ อธปเปต ฯ โอกาสนต ฌานสเสต นาม ฯ ปฏลนนสโภต ปฏลนเสฏโ ฯ ปฏลนา นาม ปหนมานา วจจนต ฯ ยถาห กถ จ ภกขเว ภกข ปฏลโน โหต ฯ อธ ภกขเว ภกขโน อสมมาโน ปหโน โหต อจฉนนมโล ตาลาวตถกโต อนภาวกโต อายต อนปปาทธมโมต ฯ ปจจลตถสต ปฏลภส ฯ สมมา เตต เย นพพานปตตยา สต ปฏลภส เต โลกตตรสมาธนาป สสมาหตาต มสสกชฌาน กถต ฯ สตตม ฯ อฏเม ปราณตตถกโรต ปพเพ ตตถกโร ฯ เอตถ จ # ๑ ม. อนรยมคเค ฯ

Page 146: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 146

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 146 ตตถ นาม ทวาสฏ ทฏ โย ตตถกโร นาม ตาส อปปาทโก สตถา ฯ เสยยถท นนโท มจโฉ (๑) กโส สงกจโจ ฯ ปรณาทโย ปนตตถยา นาม ฯ อย ปน ทฏ อปปาเทตวา กถ สคเค นพพตโตต กมมวาทตาย ฯ เอส กร อโปสถภตตาทน อทาส อนาถาน วตต ปฏเปต ปตสสเย อกาส โปกขรณโย ขณาเปส อ ป พหกลยาณ อกาส ฯ โส ตสส นสสนเทน สคเค นพพตโต โส สาสนสส ปน นยยานกภาว น (๒) ชานาต ฯ โส ตถาคตสส สนตก คนตวา สาสนานจฉวกวรยปฏสยตตา คาถา วกขามต อาคนตวา ฉนท โสตนตอาทมาห ฯ ตตถ ฉนทาต อนยมตอาณตต ฯ โสตนต ตณหาโสต ฯ ปรกกมมาต ปรกกมตวา วรย กตวา ฯ กาเมต กเลสกาเมป วตถกาเมป ฯ ปนทาต นหร ฯ เอกตตนต ฌาน ฯ อท วตต โหต กาเม อวชหตวา มน ฌาน น อปปชชต น ปฏลภตต อตโถ(๓) ฯ กยรา เจ กยราเถนนต ยท วรย (๔) กเรยยาถ ต วรย น โอสกเกยย ฯ ทฬหเมต ปรกกเมต เอน ทฬห กเรยย ฯ สถโล ห ปรพพาโชต สถลคหตา ปพพชชา ฯ ภยโย อากรเต รชนต อตเรก อปร กเลสรช อากรต ฯ อกต ทกกฏ เสยโยต ทกกฏ อกตเมว เสยโย ฯ ยงก จต # ๑ ม.ย. วจโฉ ฯ ๒ ม.ย. นสทโท นตถ ฯ ๓ อตเรกปท สยา ม เ ฯ # ๔ ม. วรย กเรยย ฯ

Page 147: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 147

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 147 น เกวล ทกกฏ กตวา กตสาม เมว อ ป ย ก จ สถลกต เอวรปเมว โหต ฯ สงกลฏนต ทกกรการกวตต อมสม ห สาสเน ปจจยเหต สมาทนน ธตงควตต สงกลฏเมว ฯ สงกสสรนต สงกาย สรต อทป อมนา กต ภวสสต อทป อมนาต เอว อาสงกตปรสงกต ฯ อาทพรหมจรยกาต มคคพรหมจรยสส อาทภตา ปจจปฏานภตา ฯ (๑) อฏม ฯ นวเม ฯ จนทมาต จนทวมานวาส เทวปตโต ฯ สพพธต สพเพส ขนธายตนาทส ฯ โลกานกมปกาต ตยหป เอตสสป ตาทสา เอว ฯ สนตรมาโนวาต ตรโต วย ฯ ปม จสต อตตตเถ วตตมานวจน ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ สรโยต สรยวมานวาส เทวปตโต ฯ อนธกาเรต จกขว าณปตตนวารเณน อนธภาวกรเณ ฯ เวโรจโนต วโรจโน ฯ (๒) มณฑลต มณฑลสณาโน ฯ มา ราห คล จรมนตลกเขต อนตลกเข จร สรย ราห มา คลต วทต ฯ ก ปเนส ต คลตต ฯ อาม คลต ฯ ราหสส ห อตตภาโว มหา อจจตตเนน อฏ โยชนสตาธกาน จตตาร โยชนสหสสาน พาหนตรมสส ทวาทส โยชนสตาน พหลนเตน ฉ # ๑ ม.ย. ปพพปธานภตา ฯ ๒ ม. วโรจตต เวโรจโน ฯ

Page 148: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 148

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 148 โยชนสตาน สส นวโยชนสต นลาต ตโยชนสต ภมกนตร ป าสโยชน ภมก ทวโยชนสต (๑) มข ทวโยชนสต ฆาน ตโยชนสต มขาธาน ตโยชนสต คมภร หตถตลปาทตลาน ปถตลา ทวโยชนสตา ฯ องคลปพพาน ปณณรส(๒)โยชนาน ฯ โส จนทสรเย วโรจมาเน ทสวา อสสาปกโต เตส คมนวถ โอตรตวา มข ววรตวาต ฏต ฯ จนทวมาน สรยวมาน วาต โยชนสตเก มหานรเก ปกขตต วย โหต ฯ วมาเน อธวตถา เทวตา มรณภยตชชตา เอกปปหาเรเนว วรวนต ฯ โส ปน วมาน กทาจ หตเถนจฉาเทต กทาจ หนกสส เหฏา ปกขปต กทาจ ชวหาย ปรมชชต กทาจ อวคณฑการก ภ ชนโต วย กโปลนตเร เปต ฯ เวค ปน ธาเรต น สกโกต ฯ สเจ ธาเรสสามต คณฑก กตวาต ฏเยย มตถก วาสส ภนทตวา นกขเมยย อากฑฒตวา น โอณาเมยย ฯ ตสมา วมาเนน สเหว คจฉต ฯ ปช มมาต จนทมสรยา กร เทวป เทวปตตา มหาสมยสตตกถนทวเส โสตาปตตผล ปตตา ฯ เตน ภควา ปช มมาต อาห ปตโต มม เอโสต อตโถ ฯ ทสม ฯ ปโม วคโค ฯ ทตยวคคสส ปเม กจเฉวาต กจเฉ วย ฯ กจโฉต (๑)

Page 149: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 149

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 149 ปพพตกจโฉป นทกจโฉป ฯ เอโกทนปกาต เอกคคจตเตน เจว ป าเนปเกน จ สมนนาคตา ฯ สตาต สตมนโต ฯ อท วตต โหต เย ฌานาน ลภตวา เอโกท นปกา สตา วหรนต เต อมกเส ปพพตกจเฉ วา นทกจเฉ วา มคา (๑) วย โสตถ คมสสนตต ฯ ปารนต นพพาน ฯ อมพโชต มจโฉ ฯ รณ ชหาต กเลส ชหา ฯ เย ฌานาน ลภตวา อปปมตตา กเลเส ชหนต เต สตตมยชาล (๒) ภนทตวา มจโฉ วย นพพาน คมสสนตต วตต โหต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ เวณฑต ตสส เทวปตตสส นาม ฯ ปยรปาสยาต ปยรปาสตวา ฯ อนสกขเรต สกขนต ฯ สตถปเทต (๓) อนสฏ ปเท ฯ กาเล เต อปปมชชนตาต กาเล เต อปปมาท กโรนตา ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ ทฆลฏ ต เทวโลเก สพเพ สมปปมาณาต วตตกาว โหนต มนสสโลเก ปนสส ทฆตตภาวตาย เอวนาม อโหส ฯ โส ป าน กตวา เทวโลเก นพพตโตป ตเถว ป าย ฯ ตตย ฯ

Page 150: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 150

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 150 จตตเถ ฯ โคตมาต ภควนต โคตเตน อาลปต ฯ อนาวฏฏนต ตถาคตสส สพพ ตาณ เปเสนตสส รกโข วา ปพพโต วา อาวรต สมตโถ นาม นตถ ฯ เตนาห อนาวฏฏนต ฯ อต ตถาคต โถเมตวา เทวโลเก อภสงขต ป ห ปจฉนโต กถวธนตอาทมาห ฯ ตตถ ทกขมตจจ อรยตต ทกขมตกกมตวา วหรต ฯ สลวาต โลกยโลกตตเรน สเลน สมนนาคโต ขณาสโว ฯ ป าทโยป มสสกาเยว เวทตพพา ฯ ปชยนตต คนธปปผาทห ปเชนต ฯ จตตถ ฯ ป จเม อปปตฏเ อนาลมเพต เหฏา อปปตฏเ อปร อนาลมเพ ฯ สสมาหโตต อปปนายป อปจาเรนป สฏ สมาหโต ฯ ปหตตโตต เปสตตโต ฯ นนทราคปรกขโณต (๑) ปรกขณนนทราโค นนทราโค นาม ตโย กมมาภสงขารา ฯ อต อมาย คาถาย กามส าคหเณน ป โจรมภาคยสโยชนาน รปสโยชนคหเณน ป จ อทธมภาคยสโยชนาน นนทราเคน ตโย กมมาภสงขารา คหตา ฯ เอว ยสส ทส สโยชนาน ตโย จ กมมาภสงขารา ปหนา โส คมภเร มโหเฆ น สทตต ฯ กามส าย วา กามภโว รปสโยชเนน รปภโว คหโต เตส คหเณน อรปภโว คหโตว นนทราเคน ตโย

Page 151: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 151

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 151 กมมาภสงขารา คหตาต เอว ยสส ตส ภเวส ตโย สงขารา นตถ โส คมภเร น สทตตป ทสเสต ฯ ป จม ฯ ฉฏ วตตตถเมว ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ สพรหมาต โส กร เทวปตโต อจฉราสงฆปรวโต นนทนกฬก คนตวา ปารฉตตกมเล ป ตตาสเน นสท ฯ ต ป จสตา เทวธตโร ปรวาเรตวา นสนนา ป จสตา รกข อภรฬหา ฯ นน จ เทวตาน จตตวเสน โยชนสตโกป รกโข นมตวา หตถ อาคจฉต กสมา ตา อภรฬหาต ฯ ขฑฑาปสตตาย ฯ อภรยห ปน มธรสสเรน คายตวา (๑) ปปผาน ปาเตนต ตาน คเหตวา อตรา เอกโตวณฏกมาลาทวเสน คนเถนต ฯ อถ รกข อภรฬหา อปจเฉทกกมมวเสน เอกปปหาเรเนว กาล กตวา อวจมห นพพตตา มหาทกข อนภวนต ฯ อถ กาเล คจฉนเต เทวปตโต อมาส เนว สทโท สยยต น ปปผาน ปาเตนต กห นโข คตาต อาวชเชนโต นรเย นพพตตภาว ทสวา ปยวตถกโสเกน รปปมาโน จนเตส เอตตาวตา ยถากมเมน คตา มยห อายสงขาโร กตตโกต ฯ โส สตตเม ทวเส มยา อวเสสาห # ๑ ม. คายตวา คายตวา ฯ

Page 152: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 152

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 152 ป จสตาห สทธ กาล กตวา ตตเถว นพพตตตพพนต ทสวา พลวตเรน โสเกน รปป ฯ โส อม มยห โสก สเทวเก โลเก อ ตร ตถาคตา นพพาเปต (๑) สมตโถ นาม นตถต จนเตตวา สตถ สนตก คนตวา นจจ อตรสตนต คาถมาห ฯ ตตถ อทนต อตตโน จตต ทสเสต ฯ ทตยปท ปรมสเสว เววจน ฯ นจจนต จ ปทสส เทวโลเก นพพตตกาลโต ปฏายาต อตโถ น คเหตพโพ โสกปปตตกาลโต ปน ปฏาย นจจนต เวทตพพ ฯ อนปปนเนส กจเจสต อโต สตตาหจจเยน ยาน ทกขาน อปปชชสสนต เตส ฯ อโถ อปปตตเตส จาต ยาน ป จสตาน อจฉราน นรเย นพพตตาน ทฏาน เตส จาต เอว อเมส อปปนนานปปนเนส ทกเขส นจจ มม อตรสต จตต อพภนตเร ฑยหมาโน วย โหม ภควาต ทสเสต ฯ นา ตร โพชฌงคตปสาต (๒) โพชฌงคภาวน จ ตโปคณ จ ม จตวา อ ตร (๓) โสตถ น ปสสามต อตโถ ฯ สพพนสสคคาต นพพานโต ฯ เอตถ จ ก จาป โพชฌงคภาวนา ปม คหตา อนทรยสวโร ปจฉา อตถโต ปน อนทรยสวโรว ปม เวทตพโพ ฯ อนทรยสวเร ห คหเต จตปารสทธสล คหต โหต ฯ ตสม ปตฏ โต ภกข นสสยมตตโก ธตงคสงขาต ตโปคณ สมาทาย อร ปวสตวา กมมฏาน ภาเวตวา สห วปสสนาย # ๑ ม. นทธมต ฯ ๒ ม. นา ตร โพชฌา ตปสาต ฯ # ๓ ม.ย. อ ตร ม จตวา ฯ

Page 153: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 153

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 153 โพชฌงเค ภาเวต ฯ ตสส อรยมคโค ย นพพาน อารมมณ กตวา อปปชชต โส สพพนสสคโคต ภควา จตสจจวเสน เทสน วนวตเตส ฯ เทวปตโต เทสนาปรโยสาเน โสตาปตตผเล ปตฏห ฯ สตตม ฯ อฏเม กกโธ เทวปตโตต อย กร โกลนคเร มหาโมคคลลานตเถรสส อปฏากปตโต ทหรกาเลเยว เถรสส สนตเก วสนโต ฌาน นพพตเตตวา กาลกโต พรหมโลเก อปปชช ฯ ตตราป น กกโธ พรหมาเตวว ชานนต ฯ (๑) นนทสต ตสส ฯ (๒) ก ลทธาต ตฏ นาม ก จ มนาป ลภตวา โหต ตสมา เอวมาห ฯ ก ชยตถาต ยสส ห ก จ มนาป จวราทวตถ ชณณ โหต โส โสจต ตสมา เอวมาห ฯ อรต นาภกรตต อกกณ กา (๓) นาภภวต ฯ อฆชาตสสาต ทกขชาตสส วฏฏทกเข ตสสาต อตโถ ฯ นนทชาตสสาต ชาตตณหสส ฯ อฆนต เอวรปสส ห วฏฏทกข อาคตเมว โหต ฯ ทกข สข ปตถยตต ห วตต ฯ อต อฆชาตสส นนท โหต สขปรณาเม (๔) ปน ทกข อาคตเมวาต นนทชาตสส อฆ โหต ฯ อฏม ฯ # ๑ ม. ส ชานนต ฯ๒ ม. ตสสส ฯ๓ ม. อกกณ ตา ฯ๔ ม. สขวปรณาเยนฯ

Page 154: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 154

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 154 นวม วตตตถเมว ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ อานนทตเถรสส อนมานพทธยา อานภาวปปกาสนตถ อ ตโรต อาห ฯ ทสม ฯ ทตโย วคโค ฯ ตตยวคคสส ปม วตตตถเมว ฯ ทตเย ฯ ปฏกจเจวาต ปมเยว ฯ อกขจฉนโนวชฌายตต อกขจฉนโน อวชฌายต พลวจตต จนเตต ฯ ทตยคาถาย อกขจฉนโนวาต อกขจฉนโน วย ฯ ทตย ฯ ตตเย ทายโกต ทานสโล ฯ ทานปตต ย ทาน เทม ตสส ปต หตวา เทม น ทาโส น สหาโย ฯ โย ห อตตนา มธร ภ ชต ปเรส จ อมธร เทต โส ทานสงขาตสส เทยยธมมสส ทาโส หตวา เทต ฯ โย ย อตตนา ภ ชต ตเทว เทต โส สหาโย หตวา เทต ฯ โย ปน อตตนา เยน เตน ยาเปต ปเรส จ มธร เทต โส ปต เชฏโก สาม หตวา เทต ฯ อห ตาทโส อโหสนต วทต ฯ จตส ทวาเรสต ตสส กร ร โ สนธวรฏ โสวรกรฏ (๑) เทว รฏาน อเหส นคร โรรว นาม ฯ ตสส เอเกกสม ทวาเร

Page 155: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 155

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 155 เทวสก สตสหสส อปปชชต อนโต นคเร วนจฉยฏาเน สตสหสส ฯ โส พหหร สวณณ ราสภต ทสวา กมมสสกตาณ อปปาเทตวา จตส ทวาเรส ทานสาลา กาเรตวา ตสม ตสม ทวาเร อฏ ตทาเยน (๑) ทาน เทถาต อมจเจ เปต ฯ เตนาห จตส ทวาเรส ทาน ทยตถาต ฯ สมณพราหมณกปณทธกวณพพกยาจกานนต เอตถ สมณาต ปพพชชปคตา ฯ พราหมณาต โภวาทโน ฯ สมตปาปวาหตปาเป ปน สมณพราหมเณ เอส นาลตถ ฯ กปณาต ทคคตา ทลททมนสสา กาณกณอาทโย ฯ อทธกาต ปถาวโน ฯ วณพพกาต เย อฏ ทนน กนต มนาป กาเลน อนวชช ทาน(๒) ทท จตต ปสาเทยย คจฉต ภว พรหมโลกนตอาทนา นเยน ทานสส วณณ โถมยมานา วจรนต ฯ ยาจกาต เย ปสตมตต เทถ สราวมตต เทถาตอาทน วตวา ยาจมานา วจรนต ฯ อตถาคารสส ทาน ทยตถาต ปมทวารสส ลทธตตา ตตถ อปปชชนกสตสหสเส อ ป ธน ปกขปตวา ร โ อมจเจ หาเรตวา อตตโน อมจเจ เปตวา ร า ทนนทานโต ราชตถโย มหนตตร ทาน อทส ฯ ต สนธาเยวมาห ฯ มม ทาน ปฏกกมต ย มม ทาน ตตถ ทยตถ ต ปฏนวตต ฯ เสสทวาเรสป เอเสว

Page 156: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 156

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 156 นโย ฯ โกจต กตถจ ฯ ทฆรตตนต อสตวสสสหสสาน ฯ เอตตก กร กาล ตสส ร โ ทาน ทยตถ ฯ ตตย ฯ จตตถ วตตตถเมว ฯ จตตถ ฯ ป จเม โกสเลส วหรนตต ภควโต สนตเก กมมฏาน คเหตวา ตตถ คนตวา วหรนต ฯ อทธตาต อกปปเย กปปยส ตาย จ กปปเย อกปปยส ตาย จ อนวชเช วชชส ตาย จ วชเช อนวชชส ตาย จ อทธจจปกตกา หตวา ฯ อนนฬาต อคคตนฬา อฏ ตตจฉมานาต วตต โหต ฯ จปลาต ปตตจวรมณฑนาทนา จาปเลน (๑) ยตตา ฯ มขราต มขขรา ขรวจนาต วตต โหต ฯ วกณณวาจาต อสยตวจนา ทวสป นรตถกวจนปปลาปโน ฯ มฏสสตโนต นฏสต สตวรหตา อธ กต เอตถ ปมสสนต ฯ อสมปชานาต นปป า ฯ อสมาหตาต อปปนาอปจารสมาธรหตา จณฑโสเต พนธนาวาสทสา ฯ วพภนตจตตาต อนวตถตจตตา ปถารฬหพาลมคสทสา ฯ (๒) ปากตนทรยาต สวราภาเวน คหกาเล วย ววฏอนทรยา ฯ ชนตต เอว นามโก เทวปตโต ฯ ตทหโปสเถต ตสม

Page 157: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 157

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 157 อหโปสเถ ฯ อโปสถทวเสต อตโถ ฯ ปณณรเสต จาตททสกาทปฏกเขโป ฯ อปสงกมต โจทนตถาย อปคโต ฯ โส กร จนเตส อเม ภกข สตถ สนตเก กมมฏาน คเหตวา นกขนตา อทาน ปมตตา หตวา วหรนต น โข ปเนเต ปาฏเยกก นสนนฏาเน โจทยมานา กถ คณหสสนต สมาคมกาเล โจทสสามต อโปสถทวเส เตส สนนปตตภาว ตวา อปสงกม ฯ คาถาห อชฌภาสต สพเพส มชเฌ ตวา คาถา อภาส ฯ ตตถ ยสมา คณกถาย สทธ นคคณสส อคโณ ปากโฏ โหต ตสมา คณ ตาว กเถนโต สขชวโน ปเร อาสนตอาทมาห ฯ ตตถ สขชวโน ปเร อาสนต ปพเพ ภกข สปโปสา สภรา อเหส อจจนจกเลส สปทาน จรตวา ลทเธน มสสกปณเฑน ยาเปสนต อธปปาเยน เอวมาห ฯ อนจฉาต นตตณหา หตวา ฯ เอว โปราณกภกขน วณณ กเถตวา อทาน เตส อวณณ กเถนโต ทปโปสนตอาทมาห ฯ ตตถ คาเม คามณกา วยาต ยถา คาเม คามกฏา นานปปกาเรน ชน ปเฬตวา ขรทธตณฑลาทน อาหราเปตวา ภ ชนต เอว ตเมหป อเนสนาย ตา ตมหาก ชวต กปเปถาต อธปปาเยน วทต ฯ นปชชนตต อทเทสปรปจฉามนสกาเรห อนตถกา หตวา สยนมห หตถปาเท วสสชเชตวา นปชชนต ฯ ปราคาเรสต ปรเคเหส กลสณหาทสต อตโถ ฯ มจฉตาต กเลสมจฉาย มจฉตา ฯ

Page 158: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 158

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 158 เอกจเจต วตตพพยตตเกเยว ฯ อปวฏาต (๑) ฉฑฑตกา ฯ อนาถาต อปตฏา ฯ เปตาต สสาเน ฉฑฑตา กาลกตมนสสา ฯ ยถา ห สสาเน ฉฑฑตา นานาสกณาทห ขชชนต าตกาป เนส นาถกจจ น กโรนต น รกขนต น โคปยนต เอวเมว เอวรปาป อาจรยปชฌายาทน สนตกา โอวาทานสาสน น ลภนตต อปวทธา อนาถา ยถา เปตา ตเถว โหนต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ ยตถาต จกกวาฬโลกสส เอโกกาเส ภมม ฯ น จวต น อปปชชตต อท อปราปรจตปฏสนธวเสน คหต ฯ คมเนนาต ปทคมเนน ฯ นาหนต โลกสส อนตนต สตถา สงขารโลกสส อนต สนธาย วทต ฯ าเตยยนตอาทส าตพพ ทฏพพ ปตตพพนต อตโถ ฯ อต เทวปตเตน จกกวาฬโลกสส อนโต ปจฉโต สตถารา สงขารโลกสส กถโต ฯ โส ปน อตตโน ปเ หน สทธ สตถ พยากรณ สเมตต ส าย สมปหสนโต อจฉรยนตอาทมาห ฯ ทฬหธมโมต ทฬหธน อตตมปปมาเณน ธนนา สมนนาคโต ฯ ธนคคโหต ธนอาจรโย ฯ สสกขโตต ทวาทส (๒) วสสาน ธนสปป สกขโต ฯ กตหตโถต อสภปปมาเณป พาลคค วชฌต สมตถภาเวน กตหตโถ ฯ กตปาสโนต กตสรกเขโป ทสสตสปโป ฯ #๑ ม. ย. อปวทธาต ฯ เอวมปรป ฯ ๒ ม. ทส ทวาทส ฯ

Page 159: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 159

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 159 อสเนนาต กณเฑน ฯ อตปาเตยยาต อตกกเมยย ฯ ยาวตา โส ตาลจฉาย อตกกเมยย ตาวตา กาเลน เอกจกกวาฬ อตกกมามต อตตโน ชวสมปตต ทสเสต ฯ ปรตถมา สมททา ปจฉโมต ยถา ปรตถมสมททา ปจฉมสมทโท ทเร เอว เม ทเร ปทวตหาโร อโหสต วทต ฯ โส กร ปาจนจกกวาฬมขวฏฏย โต ปาท ปสาเรตวา ปจฉมจกกวาฬมขวฏฏ อตกกมต ฯ (๑) ปน ทตยปาท ปสาเรตวา ปรจกกวาฬมขวฏฏ อตกกมต ฯ อจฉาคตนต อจฉา เอว ฯ อ เตรวาต นปปป จต ทสเสต ฯ ภกขาจารกาเล กเรส นาคลตาทนตกฏ ขาทตวา อโนตตเต มข โธวตวา (๒)สมปตโต อตตรกรมห ปณฑาย จรตวา จกกวาฬมขวฏฏย นสนโน ภตตกจจ กโรต ตตถ มหตต วสมตวา ปน ชวต ฯ วสสสตายโกต ตทา ทฆายกกาเล โหต อย ปน วสสสตาวสฏเ อายมห คมน อารภ ฯ วสสสตชวต ต วสสสต อนนตราเยน ชวนโต ฯ อนตราว กาลกโตต จกกวาฬโลกสส อนต อปปตวา อนตราว มโต ฯ โส ปน ตตถ กาล กตวาป อาคนตวา อมสมเยว จกกวาเฬ นพพตต ฯ อปปตวาต สงขารโลกสส อนต อปปตวา ฯ ทกขสสาต วฏฏทกขสส ฯ อนตกรยนต ปรยนตกรณ ฯ กเฬวเรต # ๑ ม. ย. ปจฉมจกกวาฬมขวฏฏย อกกมต ฯ เอวมปรป ฯ # ๒ ม. โธวตวา กาเล สมปตเต ฯ

Page 160: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 160

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 160 อตตภาเว ฯ สส มห สมนเกต สส เ สจตเต ฯ โลกนต ทกขสจจ ฯ โลกสมทยนต สมทยสจจ ฯ โลกนโรธนต นโรธสจจ ฯ ปฏปทนต มคคสจจ ฯ อต นาห อาวโส อมาน จตตาร สจจานตณกฏาทส ป เปม อมสม ปน จตมหาภตเก กายสมเยว ป เปมต ทสเสต ฯ สมตาวต สมตปาโป ฯ นาสสตต น ปตเถต ฯ ฉฏ ฯ สตตมฏมาน วตตตถาเนว ฯ สตตมฏม ฯ นวเม ฯ ตยหป โน อานนท สารปตโต รจจตต สตถา เถรสส วณณ กเถตกาโม วณโณ จ นาเมส วสภาคปคคลสส สนตเก กเถต น วฏฏต ฯ ตสส สนตเก กถโต ห มตถก น ปาปณาต ฯ โส ห อสโก นาม ภกข สลวาต วตเต ก ตสส สล โครปสโล โส(๑) ก ตยา อ โ สลวา น ทฏปพโพต วา ป วาต วตเต ก ป า โส ก ตยา อ โ ป วา น ทฏปพโพ ต อาทน วตวา วณณกถาย อนตราย กโรต ฯ อานนทตเถโร ปน สารปตตตเถรสส สภาโค ปณตาน จวราทน ลภตวา เถรสส เทต อตตโน อปฏากทารเก ปพพาเชตวา เถรสส สนตเก # ๑ ม. ป โ โส ฯ

Page 161: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 161

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 161 อปชฌ คณหาเปต(๑) สารปตตตเถโรป อานนทตเถรสส ตเถว กโรต ฯ กการณา อ ม สส คเณส ปสทตวา ฯ อานนทตเถโร ห อมหาก เชฏภาตโก เอก อสงเขยย สตสหสส จ กปป ปารมโย ปเรตวา โสฬสวธ ป ปฏวชฌตวา ธมมเสนาปตฏาเน โตต เถรสส คเณส ปสทตวา จ เถร มมายต ฯ สารปตตตเถโรป สมมาสมพทธสส มยา กตตพพ มโขทกทานาทกจจ สพพ อานนโท กโรต อานนท นสสายาห อจฉตจฉต สมาปตต สมาปชชต ลภามต ตสสายสมโต (๒) คเณส ปสทตวา ต มมายต ฯ ตสมา ภควา สารปตตตเถรสส วณณ กเถตกาโม อานนทตเถรสส สนตเก กเถต อารทโธ ฯ ตตถ ตยหปต สมปณฑนตเถ (๓) ปกาโร ฯ อท วตต โหต อานนท สารปตตสส อาจาโร โคจโร วหาโร อภกกโม ปฏกกโม อาโลกตวโลกต สมม ชตปสารณ มยห รจจต อสตมหาเถราน รจจต สเทวกสส โลกสส รจจต ตยหป รจจตต ฯ ตโต เถโร สาฏกนตเร ลทโธกาโส พลวมลโล วย ตฏมานโส หตวา สตถา มยหป สหายสส วณณ กถาเปตกาโม ลภสสาม โน อชช ทปธชภต มหาชมพ # ๑ ม. คณหาเปต อปสมปาเทต ฯ ๒ ม. อายสมโต อานนทสส ฯ # ๓ ม. สมปณฑนตโถ ฯ

Page 162: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 162

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 162 วธนนโต วย พลาหกนตรโต จนท นหรตวา ทสเสนโต วย สารปตตตเถรสส วณณ กเถตนต จนเตตวา ปมตร ตาว จตห ปเทห ปคคลปลาเป (๑) หรนโต กสส ห นาม ภนเต อพาลสสาตอาทมาห ฯ พาโล ห พาลตาย ทฏโ โทสตาย มโฬห โมเหน วปลลตถจตโต อมมตตโก จตตวปลลาเสน วณณ วณโณต วา อวณณ อวณโณต วา อย พทโธ อย สาวโกต วา น ชานาต อพาลาทโย นาม (๒) ชานนต ตสมา อพาลสสาตอาทมาห ฯ น รจเจยยาต พาลาทนเยว ห โส น รจเจยย(๓) อ สส กสส น รจเจยย ฯ เอว ปคคลปลาเป หรตวา อทาน โสฬสห ปเทห ยถาภต วณณ กเถนโต ปณฑโต ภนเตตอาทมาห ฯ ตตถ ปณฑโตต ปณฑจเจน สมนนาคโต จตส โกสลเลส ตสเสต นาม ฯ วตต เหต ยโต โข อานนท ภกข ธาตกสโล จ โหต อายตนกสโล จ ปฏจจสมปปาทกสโล จ านาานกสโล จ เอตตาวตา โข อานนท ปณฑโต ภกขต อล วจนายาต ฯ มหาป โตอาทส มหาป าทห สมนนาคโตต อตโถ ฯ ตตรท มหาป าทน นานตต ฯ กตมา มหาป า มหนเต สลกขนเธ ปรคคณหาตต

Page 163: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 163

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 163 มหาป า ฯ มหนเต สมาธกขนเธ ป ากขนเธ วมตตกขนเธ วมตตาณทสสนกขนเธ ปรคคณหาตต มหาป า ฯ มหนตาน านาานาน มหาวหารสมาปตตโย มหนตาน อรยสจจาน มหนเต สตปฏาเน สมมปปธาเน อทธปาเท มหนตาน อนทรยาน พลาน โพชฌงคาน มหนเต อรยมคเค มหนตาน สาม ผลาน มหาอภ าโย มหนต ปรมตถนพพาน ปรคคณหาตต มหาป า ฯ สา ปน เถรสส เทโวโรหน กตวา สงกสสนครทวาเร เตน สตถารา ปถชชนป จเก ปเ ห ปจฉเต ต วสสชเชนตสส ปากฏา ชาตา ฯ กตมา ปถป า ปถ นานาขนเธส าณ ปวตตตต ปถป า ปถ นานาธาตส ปถ นานาอายตเนส ปถ นานาปฏจจสมปปาเทส ปถ นานาส ตมนปลพเภส ปถ นานาอตเถส ธมเมส นรตตส ปฏภาเณส ปถ นานาสลกขนเธส ปถ นานาสมาธป าวมตตวมตตาณทสสนกขนเธส ปถ นานาานาาเนส ปถ นานาวหารสมาปตตส ปถ นานาอรยสจเจส ปถ นานาสตปฏาเนส สมมปปธาเนส อทธปาเทส อนทรเยส พเลส โพชฌงเคส ปถ นานาอรยมคเคส สาม ผเลส อภ าส ปถ นานาชนสาธารณธมเม สมตกกมม ปรมตเถ นพพาเน าณ ปวตตตต ปถป า ฯ กตมา หาสป า ฯ อเธกจโจ หาสพหโล เวทพหโล

Page 164: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 164

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 164 ตฏ พหโล ปาโมชชพหโล สล ปรปเรต อนทรยสวร ปรปเรต โภชเน มตต ตาชาครยานโยค สลกขนธ สมาธกขนธ ป ากขนธ วมตตกขนธ วมตตาณทสสนกขนธ ปรปเรตต หาสป า ฯ หาสพหโล ปาโมชชพหโล านาานาน ปฏวชฌตต หาสป า ฯ หาสพหโล วหารสมาปตตโย ปรปเรตต หาสป า ฯ หาสพหโล อรยสจจาน ปฏวชฌตต หาสป า ฯ สตปฏาเน สมมปปธาเน อทธปาเท อนทรยาน พลาน โพชฌงคาน อรยมคค ภาเวตต หาสป า ฯ หาสพหโล สาม ผลาน สจฉกโรต อภ าโย ปฏวชฌตต หาสป า หาสพหโล เวทตฏ ปาโมชชพหโล ปรมตถนพพาน สจฉกโรตต หาสป า ฯ เถโร จ สรโท นาม ตาปโส หตวา อโนมทสสสส ภควโต ปาทมเล อคคสาวกปตถน ปตเถส ตกาลโต ปฏาย หาสพหโล สลปรปรณาทน อกาสต หาสป า ฯ กตมา ชวนป า ยก จ รป อตตานาคตปจจปปนน ฯเปฯ ย ทเร สนตเก วา สพพ รป อนจจโต ขปป ชวตต ชวนป า ฯ ทกขโต ขปป อนตตโต ขปป ชวตต ชวนป า ฯ ยากาจ เวทนา ฯเปฯ ยก จ ว าณ อตตานาคตปจจปปนน ฯเปฯ สพพ ว าณ อนจจโต ทกขโต

Page 165: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 165

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 165 อนตตโต ขปป ชวตต ชวนป า ฯ จกข ฯเปฯ ชรามรณ อตตานาคตปจจปปนน อนจจโต ทกขโต อนตตโต ขปป ชวตต ชวนป า ฯ รป อตตานาคตปจจปปนน อนจจ ขยตเถน ทกข ภยตเถน อนตตา อสารกตเถนาต ตลยตวา ตรยตวา วภาวยตวา วภต กตวา รปนโรเธ นพพาเน ขปป ชวตต ชวนป า ฯ เวทนา ส า สงขารา ว าณ จกข ฯเปฯ ชรามรณ อตตานาคตปจจปปนน อนจจ ขยตเถน ฯเปฯ วภต กตวา ชรามรณนโรเธ นพพาเน ขปป ชวตต ชวนป า ฯ รป อตตานาคตปจจปปนน ฯเปฯ ว าณ ฯ จกข ฯเปฯ ชรามรณ อนจจ สงขต ปฏจจสมปปนน ขยธมม วยธมม วราคธมม นโรธธมมนต ตลยตวา ตรตวา วภาวยตวา วภต กตวา ชรามรณนโรเธ นพพาเน ขปป ชวตต ชวนป า ฯ กตมา ตกขป า ฯ ขปป กเลเส ฉนทตต ตกขป า ฯ อปปนน กามวตกก นาธวาเสต อปปนน พยาปาทวตกก อปปนน วหสาวตกก อปปนนปปนเน ปาปเก อกสเล ธมเม อปปนน ราค โทส โมห โกธ อปนาห มกข ปลาส อสส มจฉรย มาย สาเถยย ถมภ สารมภ มาน อตมาน มท ปมาท สพเพ กเลเส สพเพ ทจจรเต สพเพ อภสงขาเร สพเพ ภวคามกมเม นาธวาเสต ปชหต วโนเทต พยนตกโรต อนภาวงคเมตต ตกขป า ฯ เอกสม อาสเน จตตาโร จ

Page 166: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 166

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 166 อรยมคคา จตตาร จ สาม ผลาน จตสโส จ ปฏสมภทาโย ฉ จ อภ าโย อธคตา โหนต สจฉกตา ผสตา ป ายาต ตกขป า ฯ เถโร จ ภาคเนยยสส ทฆนขปรพพาชกสส เวทนาปรคคหสตเต เทสยมาเน ตโกว สพพกเลเส ฉนทตวา สาวกปารมาณ ปฏวทธกาลโต ปฏาย ตกขป โ นาม ชาโต ฯ เตนาห ตกขป โ ภนเต อายสมา สารปตโตต ฯ กตมา นพเพธกป า อเธกจโจ สพพสงขาเรส อพเพคพหโล โหต อตราสพหโล อกกณพหโล อรตพหโล อนภรตพหโล พหมโข น รมต สพพสงขาเรส อนพพธปพพ อปปทาลตปพพ โลภกขนธ นพพชฌต ปทาเลตต นพเพธกป า ฯ อนพพธปพพ อปปทาลตปพพ โทสกขนธ โมหกขนธ โกธ อปนาห ฯเปฯ สพเพ ภวคามกมเม นพพชฌต ปทาเลตต นพเพธกป า ฯ อปปจโฉต สนตคณนคหนตา ปจจยปฏคคหเณ จ มตต ตา เอต อปปจฉลกขณนต อมนา ลกขเณน สมนนาคโต ฯ สนตฏโต จตส ปจจเยส ยถาลาภสนโตโส ยถาพลสนโตโส ยถาสารปปสนโตโสต อเมห ตห สนโตเสห สมนนาคโต ฯ ปววตโตต กายวเวโก จ วเวกฏกายาน เนกขมมาภรตาน จตตวเวโก จ ปรสทธจตตาน ปรมโวทานปตตาน อปธวเวโก จ นรปธน ปคคลาน วสงขารคตานนต อเมสตณณ วเวกาน

Page 167: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 167

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 167 ลาภ ฯ อสสฏโค ทสสนสสคโค สวนสสคโค สมลลาปสสคโค ปรโภคสสคโค กายสสคโคต อเมห ป จห สสคเคห วรหโต ฯ อย จ ป จวโธ สสคโค ราชห ราชมหามตเตหตตถเยห ตตถยสาวเกห อปาสเกห อปาสกาห ภกขห ภกขนหต อฏห ปคคเลห สทธ ชายต โส สพโพป เถรสส นตถต อสสฏโ ฯ อารทธวรโยต ปคคหตวรโย ปรปณณวรโย ฯ ตตถ อารทธวรโย ภกข คมเน อปปนนกเลสสส าน ปาปณต น เทต าเน อปปนนสส นสชช นสชชาย อปปนนสส สยน (๑) ปาปณต น เทต ตสม ตสม อรยาปเถ อปปนน ตตถ ตตเถว นคคณหาต ฯ เถโร ปน จตจตตาฬสวสสาน ม เจ ปฏ น ปสาเรส ฯ ต สนธาย อารทธวรโยต อาห ฯ วตตาต โอธนนวตตา ฯ ภกขน อชฌาจาร ทสวา อชช กเถสสาม เสว กเถสสามตตณวตถาร (๒) น กโรต ฯ ตสม ตสมเยว าเน โอวทต อนสาสตต อตโถ ฯ วจนกขโมต วจน ขมต ฯ เอโก ห ปรสส โอวาท เทต สย ปน อ เน โอวทยมาโน กชฌต ฯ เถโร ปน ปรสสป โอวาท เทต สย โอวทยมาโนป สรสา สมปฏจฉต ฯ เอกทวส กร สารปตตตเถร สตตวสสโก สามเณโร ภนเต สารปตต # ๑ ม. เสยย ฯ ๒ ม. กถาววตถาน ฯ

Page 168: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 168

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 168 ตมหาก นวาสนกณโณ โอลมพตต อาห ฯ เถโร ก จ อวตวาว เอกมนต คนตวา ปรมณฑล นวาเสตวา อาคมม เอตตก วฏฏต อาจรยาต อ ชล ปคคยห อฏาส ฯ ตทหปพพชโต สนโต ชาตยา สตตวสสโก ฯ โสป ม อนสาเสยย สมปฏจฉาม มตถเกนาต อาห ฯ โจทโกต วตถสม โอตณเณ วา อโนตณเณ วา วตกกม ทสวา อาวโส ภกขนา นาม เอว นวาเสตพพ เอว ปารปตพพ เอว คนตพพ เอว าตพพ เอว นสทตพพ เอว ขาทตพพ เอว ภ ชตพพนต ตนตวเสน อนสฏ เทต ฯ ปาปครหต ปาปปคคเล น ปสเส น เตส วจน สเณ เตห สทธ เอกจกกวาเฬป น วเสยย ฯ มา เมกตทสส ทสสโล (๑) กสโต หนวรโย ฯ อปปสสโต อนาทาโน (๒) สมนตา กตถจ อหต เอว ปาปปคคเลป ครหต สมเณน นาม ราควสเกน โทสโมหวสเกน น โหตพพ อปปนโน ราโค โทโส โมโห ปหาตพโพต เอว ปาปธมเมป ครหตต ทวห การเณห ปาปครห ภนเต อายสมา สารปตโตต วทต ฯ เอว อายสมตา อานนเทน โสฬสห ปเทห เถรสส ยถาภต วณณปปกาสเน กเต ก อานนโท อตตโน ปยสหายสส วณณ กเถต น

Page 169: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 169

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 169 ลภต กเถต (๑) ก ปน เตน กถต ตเถว โหต ก โส สพพ ต โกจ ปาปปคคโล วตต มา ลภต ฯ สตถา ต วณณภณน อกปป สพพ ภาสต กโรนโต ชนมททกาย ล ฉนโต เอวเมตนต อาทมาห ฯ เอว ตถาคเตน จ อานนทตเถเรน จ มหาสาวกสส วณเณ กถยมาเน ภมฏกา เทวตา อฏหตวา เอเตเหว โสฬสห ปเทห วณณ กถยส ตโต อากาสฏกเทวตา สตพลาหกา อณหพลาหกา จาตมมหาราชกาต ยาว อกนฏพรหมโลกา เทวตา อฏหตวา เอเตเหว โสฬสห ปเทห วณณ กถยส ฯ เอเตนปาเยน เอกจกกวาฬ อาท กตวา ทสส จกกวาฬสหสเสส เทวตา อฏหตวา กถยส ฯ อถายสมโต สารปตตสส สทธวหารโก สสโม เทวปตโต จนเตส อเม เทวปตตา อตตโน อตตโน นกขตตกฬ ปหาย ตตถ ตวา มยห อปชฌายสเสว วณณ กเถนต คจฉาม ตถาคตสส สนตก คนตวา เอตเทว วณณภณน เทวตา ภาสต กโรมต โส ตถา อกาส ฯ ต ทสเสต อถโข สสโม เทวปตโตต อาท วตต ฯ อจจาวจาต อ เส าเนส ปณต อจจ วจจต หน อวจ ฯ อธ ปน อจจาวจาต นานาวธา วณณนภา ฯ ตสสา กร เทวปรสาย นลฏาน อตนล

Page 170: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 170

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 170 ปตกฏาน อตปตก โลหตฏาน อตโลหต โอทาตฏาน อจโจทาตนต จตพพธา วณณนภา ปาตภว ฯ เตเนว เสยยถาป นามาต จตสโส อปมา อาคตา ฯ ตตถ สโภต สนทโร ฯ ชาตมาต ชาตสมปนโน ฯ สปรกมมกโตต โธวนาทปรกมเมน สฏ ปรกมมกโต ฯ ปณฑกมพเล ปโต ฯ (๑) เอวเมวนต รตกมพเล อตเรกป จสวณเณน กตปลนธน ฯ ต ห ฆฏฏนมชชนกขม โหต ฯ ชมโพนทนต มหาชมพสาขาย ปวตตนทย นพพตต มหาชมพผลรเส วา ปวย ปวฏเ สวณณงกรา อฏหนต เตน สวณเณน กต ปลนธนนตป อตโถ ฯ กมมารปตต อกกามขส กสล สมปหฏนต (๒) กสเลน กมมารปตเตน อกกามเขน ปจตวา สมปหฏ ฯ ธาตวภงเค อกตภณฑ คหต อธ ปน กตภณฑ ฯ วทเธต ทรภเต ฯ เทเวต อากาเส ฯ นภ อพภสสกกมาโนต อากาส อภลงฆนโต ฯ อมนา ตรณสรยภาโว ทสสโต ฯ โสรโตต โสรจเจน สมนนาคโต ฯ ทนโตต นพพเสวโน ฯ สตถวณณภโตต สตถารา อาภตวณโณ ฯ สตถา ห อฏปรสมชเฌ นสทตวา เสวถ ภกขเว สารปตตโมคคลลาเนตอาทนา นเยน เถรสส วณณ อาหรต (๓)ฯ เถโร อาภตวณโณ นาม โหต ฯ กาล กงขตต # ๑ ม. ปณฑกมพเล นกขตโตต รตตกมพเล ปโต ฯ

Page 171: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 171

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 171 ปรนพพานกาล ปตเถต ฯ ขณาสโว ห เนว มรณ อภนนทต น ชวต ปตเถต ทวเส (๑) เวตน คนตวา (๒) ตปรโส วย กาล ปน ปตเถต โอโลเกนโต ตฏตต อตโถ ฯ เตนาห นาภนนทาม มรณ นาภนนทาม ชวต กาล จ ปาฏกงขาม นพพส ภตโก ยถาต ฯ นวม ฯ ทสเม นานาตตถยสาวกาต เต กร กมมวาทโน อเหส ตสมา ทานาทน ปาน กตวา สคเค นพพตตา เต อตตโน อตตโน สตถร ปสาเทน นพพตตมหาต ส โน หตวา คจฉาม ทสพลสส สนตเก ตวา อมหาก สตถาราน วณณ กเถสสามาต อาคนตวา ปจเจกคาถาห กถยส ฯ ตตถ ฉนทตมารเตต ฉนทเต จ มารเต จ ฯ หตชานสต โปถเน จ ธนชานส จ ฯ ป วา ปนาต อตตโน ป ป น สมนปสสต สงเขปโต ป าป าน วปาโก นตถต วทต ฯ ส เว วสสาสมาจกขต โส เอว กตปาปานป กตป านป วปาโก นตถต วทนโต สตตาน วสสาส อวสสย ปตฏ อาจกขต ตสมา มานน วนทน ปชน อรหตต วทต ฯ ตโปชคจฉายาต กายกลมถตเปน ปาปชคจฉเนน ฯ สสวตตโตต สมนนาคโต ปหโต วา ฯ เชคจฉต ตเปน ปาปชคจฉโก ฯ

Page 172: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 172

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 172 นปโกต ปณฑโต ฯ จาตยามสสวโตต จาตยาเมน สสวโต ฯ จาตยาโม นาม สพพวารวารโต จ โหต สพพวารยตโต จ สพพวารธโต จ สพพวารผฏโ จาต อเม จตตาโร โกฏาสา ฯ ตตถ สพพวารวารโต จาต วารตสพพอทโก ปฏกขตตสพพสโตทโกต อตโถ ฯ โส กร สโตทเก สตตส โหต ตสมา ต น วล เชต ฯ สพพวารยตโตต สพเพน ปาปวารเณน ยตโต ฯ สพพวารธโตต สพเพน ปาปวารเณน ธตปาโป ฯ สพพวารผฏโต (๑) สพเพน ปาปวารเณน ผฏโ ฯ ทฏ สต จ อาจกขนต ทฏ ทฏ เมต สต สต เมต อาจกขนโต น นคหนโต ฯ น ห นน กพพสต เอวรโป สตถา กพพสการโก นาม น โหต ฯ นานาตตถเยต โส กร นานาตตถยานเยว อปฏาโก ตสมา เต อารพภ วทต ฯ ปกธโกต กาตยาโนต ปกโธ กจจายโน ฯ นคณโต นาฏปตโต ฯ มกขลปรณา เสต มกขล จ ปรโณ จ ฯ สาม ปปตตาต สมณธมเม โกฏปปตตา ฯ น ห นน เตต เต สปปรเสห น ทเร เตเยว โลเก สปปรสาต วทต ฯ ปจจภาสต อย อาโกฏโก อเมส นคคนสสรกาน ทสพลสส สนตเก ตวา วณณ กเถตต เตส อวณณ กเถสสามต ปฏอภาสต ฯ ตตถ สหา รจเตนาต (๒) สห รตมตเตน ฯ # ๑ ม. สพพวารผโฏ ฯ ๒. ม. ตตถ สหาอรเตนาต ฯ

Page 173: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 173

เลมท 10 เทวปตตสยตตวณณนา หนา 173 ฉโว สคาโลต ลามโก กาณสคาโล ฯ โกฏ โกต ตสเสว เววจน ฯ สงกสสราจาโรต อาสงกตสมาจาโร ฯ น สต สรกโขต ปณฑตาน สปปรสาน สทโส น โหต ก ตว กาณสคาลสทโส ตตถเย สเห กโรสต ฯ อนวาวสตวาต อย เอวรปาน สตถาราน อวณณ กเถต เตเนว น มเขน วณณ กถาเปสสามต จนเตตวา ตสส สรเร อนวาวส อธมจจ เอว อนวาวสตวา ฯ อายตตาต ตโปชคจฉเน ยตตปยตตา ฯ ปาลย ปวเวกยนต ปวเวก ปาลยนตา ฯ เต กร นหาปตปวเวก ปาเลสสามาต สย เกเส ล จนต จวรปวเวก ปาเลสสามาต นคคา วจรนต ปณฑปาตปวเวก ปาเลสสามาต สนขา วย ภมย วา ภ ชนต หตเถส วา เสนาสนปวเวก ปาเลสสามาต กณฏกเสยยาทน กปเปนต ฯ รเป นวฏาต ตณหาทฏ ห รเป ปตฏ ตา ฯ เทวโลกาภนนทโนต เทวโลกปตถนกา ฯ มาตยาต มจจา เตว มจเจ ปรโลกตถาย สมมาอนสาสนตต วทต ฯ อต วทตวาต อย ปม เอเตส อวณณ กเถตวา อทาน วณณ กเถต โก น โข เอโสต อาวชเชนโต ชานตวา ฯ เย จนตลกขสม ปภาสวณณาต เย อนตลกเข จนโทภาสสรโยภาสสชฌราคอนทธนตารกรปาน ปภาวณณา ฯ สพเพว เต เตต สพเพว เต ตยา ฯ นมจต มาร อาลปต ฯ อามสว

Page 174: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 174

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 174 มจฉาน วธาย ขตตาต ยถา มจฉาน วธตถาย พลสลคค อามส ขปต เอว ตยา ปสสมาเนน เอเต รปา สตตาน วธาย ขตตาต วทต ฯ มาณวคามโยต อย กร เทวปตโต พทธปฏาโก ฯ ราชคหยานนต ราชคหปพพตาน ฯ เสโตต เกลาโส ฯ อฆคามนนต อากาสคามน ฯ อทธนนต อทกนธานาน ฯ อท วตต โหต ยถา ราชคหยาน ปพพตาน วปโล เสฏโ หมวนตปพพตาน เกลาโส อากาสคามน อาทจโจ อทกนธานาน สมทโท นกขตตาน จนโท เอว สเทวกสส โลกสส พทโธ เสฏโ ฯ ทสม ฯ ตตโย วคโค ฯ เทวปตตสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ

Page 175: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 175

เลมท 10 หนา 175 โกสลสยตตวณณนา ปเม ภควตา สทธ สมโมทต ยถา ขมนยาทน ปจฉนโต ภควา เตน เอว โสป ภควตา สทธ สมปวตตโมโท (๑) อโหส ฯ สโตทก วย อณโหทเกน สมโมทต เอกภาว อคมาส ฯ ยาย จ กจจ โภ โคตม ขมนย กจจ ยาปนย กจจ โภโต โคตมสส โคตมสาวกาน จ อปปาพาธ อปปาตงก ลหฏาน พล ผาสวหาโรตอาทกาย กถาย สมโมท ต ปตปาโมชชสงขาตสมโมทชนนโต สมโมทต ยตตภาวโต จ สมโมทนย อตถพย ชนมธรตาย สจรมป กาล สาเรต นรนตร ปวตเตต อรหรปโต สรตพพภาวโต จ สาราณย ฯ สยยมานสขโต จ สมโมทนย อนสสรยมานสขโต สาราณย ฯ ตถา พย ชนปรสทธตาย สมโมทนย อตถปรสทธตาย สาราณยนต เอว อเนเกห ปรยาเยห สมโมทนย กถ สาราณย วตสาเรตวา ปรโยสาเปตวา นฏเปตวา อโต ปพเพ ตถาคตสส อทฏตตา คณาคณวเสน คมภรภาว วา อชานนโต เอกมนต นสท เอกมนต นสนโน ย โอวฏฏกสาร กตวา อาคโต โลกนสสรณภโวกกนตป ห ต ปจฉต ภวมป โนตอาทมาห ฯ ตตถ ภวมปต ปกาโร สมปณฑนตเถ นปาโต ฯ เตน ฉ สตถาโร # ๑ ม. สมปปวตตโมโท ฯ

Page 176: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 176

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 176 สมปณเฑต ฯ ยถา ปรณาทโย สมมาสมพทธมหาต ปฏชานนต เอว ภวป น ปฏชานาตต อตโถ ฯ อทมปน ราชา น อตตโน ลทธยา โลเก มหาชเนน คหตปฏ าวเสน ปจฉต ฯ อถ ภควา พทธสหนาท นทนโต ย ห ต มหาราชาตอาทมาห ฯ ตตถ อห ห มหาราชาต อนตตร สพพเสฏ สพพ ตาณสงขาต สมมาสมโพธ อห อภสมพทโธต อตโถ ฯ สมณพราหมณาต ปพพชชปคมเนน สมณา ชาตวเสน พราหมณา ฯ สงฆโนตอาทส ปพพชตสมหสงขาโต สงโฆ เอเตส อตถต สงฆโน ฯ เสวว คโณ เอเตส อตถต คณโน ฯ อาจารสกขาปนวเสน ตสส คณสส อาจรยาต คณาจรยา ฯ าตาต ป าตา ปากฏา ฯ อปปจฉา สนตฏา อปปจฉตาย วตถมป น นวาเสนตต เอว สมคคโต ยโส เอเตส อตถต ยสสสโน ฯตตถกราต ลทธกรา ฯ สาธสมมตาต สนโต สปปรสาต เอว สมมตา ฯ พหชนสสาต อสตวโต อนธพาลปถชชนสส ฯ ปรโณตอาทน เตส นามโคตตาน ฯ ปรโณต ห นามเมว ฯ ตถา มกขลต ฯ โส ปน โคสาลาย ชาตตตา โคสาโลต วตโต ฯ นาฏปตโตต นาฏสส ปตโต ฯ เวฬฏปตโตต เวฬฏสส ปตโต ฯ กจจายโนต ปกทธสส โคตต ฯ เกสกมพลสส ธารณโต อชโต เกสกมพโลต วตโต ฯ เตป มยาต กปปโกลาหล พทธโกลาหล จกกวตตโกลาหลนต

Page 177: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 177

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 177 ตณ โกลาหลาน ฯ ตตถ วสสสตสหสสมตถเก กปปฏาน ภวสสตต กปปโกลาหล นาม โหต อโต วสสสตสหสสมตถเก โลโก วนสสสสต เมตต มารสา ภาเวถ กรณ มทต อเปกขนต มนสสปเถ เทวตา โฆเสนตโย วจรนต ฯ วสสสหสสมตถเก ปน พทโธ อปปชชสสตต พทธโกลาหล นาม โหต อโต วสสสหสสมตถเก พทโธ อปปชชตวา ธมมานธมมปฏปท ปฏปนเนน สงฆรตเนน ปรวารโต ธมม เทเสนโต วจรสสตต เทวตา อคโฆเสนต ฯ วสสสตมตถเก ปน จกกวตต อปปชชสสตต จกกวตตโกลาหล นาม โหต อโต วสสสตมตถเก สตตรตนสมปนโน จาตททปสสโร ปโรสหสสปตตปรวาโร (๑) เวหาสงคโม จกกวตตราชา อปปชชสสตต เทวตา อคโฆเสนต ฯ อเมส ตส โกลาหเลส อเม ฉ สตถาโร พทธโกลาหล สตวา อาจรเย ปยรปาสตวา จนตามณวชชาทน อคคณหตวา มย พทธมหาต ปฏ กตวา มหาชนปรวตา ชนปท วจรนตา อนปพเพน สาวตถย สมปตตา ฯ เตส อปฏากา ราชาน อปสงกมตวา มหาราช ปรณกสสโป ฯเปฯ อชโต เกสกมพโล พทโธ กร สพพ ต (๒) อาโรเจส ฯ ราชา ตเมหว เน นมนเตตวา อาเนถาต อาห ฯ เต คนตวา เตห ราชา โว นมนเตต ร โ เคเห ภกข # ๑ ม. สหสสปตตปรวาโร ฯ ๒ ม. พทโธ กร สพพ กราต ฯ

Page 178: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 178

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 178 คณหถาต วตตา คนต น อสสหนต ปนปปน วจจมานา อปฏากาน จตตานรกขนตถาย อธวาเสตวา สพเพ เอกโตว อคมส ฯ ราชา อาสนาน ป าเปตวา นสทนตต อาห ฯ นคณาน อตตภาเว ราชสมา (๑) นาม ผรต เต มหารเหส อาสเนส นสทต อสกโกนตา ผลเกส เจว ภมย จ นสทส ฯ ราชา เอตตเกเนว นตถ เตส อนโต สกโก ธมโมต วตวา อาหาร อทตวาว ตาลโต ปตต มคคเรน โปเถนโต วย ตเมห พทธา น พทธาต ป ห ปจฉ ฯ เต จนตยส สเจ พทธมหาต วกขาม ราชา พทธวสเย ป ห ปจฉตวา กเถต อสกโกนตา ตเมห มย พทธาต มหาชน ว เจตวา อาหณฑถาต ชวห ฉนทาเปยย อ มป อนตถ กเรยยาต สกปฏ าย เอว น มย พทธาต วทส ฯ อถ เน ราชา เคหโต นกฑฒาเปส ฯ เต ราชฆรโต นกขนเต อปฏากา ปจฉส ก อาจรยา ราชา ตเมห ป ห ปจฉตวา สกการสมมาน อกาสต ฯ ราชา ตเมห พทธา น พทธาต (๒) ปจฉ ตโต มย สเจ อย ราชา พทธวสเย ป ห กถยมาน อชานนโต อเมหส มน โทเสสสต พห อป ปสวสสตต ร โ อนกมปาย น มย พทธาต วทมหา มยมปน พทธา เอว อมหาก พทธภาโว อทเกน โธวตวา หรต # ๑ ราชสมาต ราชเตโชต ฏกา ฯ ๒ ม. พทธา ตเมหต ปจฉ ฯ

Page 179: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 179

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 179 น สกกาต อต พหทธา พทธมหาต อาหส ร โ สนตเก น มย พทธาต วทส ฯ อท คเหตวา ราชา เอวมาห ฯ ตตถ ก ปน ภว โคตโม ทหโร เจว ชาตยา นโว จ ปพพชชายาต อท อตตโน ปฏ คเหตวา วทต ฯ ตตถ กนต ปฏกเขปวจน ฯ เอเต ชาตยา มหลลกา จ จรปพพชตา จ พทธมหาต น ปฏชานนต ภว โคตโม ชาตยา จ ทหโร ปพพชชาย จ นโว ก ปฏชานาต มา ปฏชานาหต อตโถ ฯ น อ าตพพาต น อวชานตพพา ฯ น ปรโภตพพาต น ปรภวตพพา ฯ กตเม จตตาโรต กเถตกมยตาปจฉา ฯ ขตตโยต ราชกมาโร ฯ อรโคต อาสวโส ฯ อคคต อคคเยว ฯ ภกขต อมสม ปน ปเท เทสนากสลตาย อตตาน อพภนตร กตวา สลวนต ปพพชต ทสเสต ฯ เอตถ จ ทหร ราชกมาร ทสวา อกกมตวา มคค อเทนโต ปารปน อนปเนนโต นสนนาสนโต อนฏหนโต หตถปฏาทห อโนตรนโต เหฏา กตวา อวม วเสน (๑) อ มป เอวรป อนาจาร กโรนโต ขตตย อวชานาต นาม ฯ ภททโก วตาย ราชกมาโร มหาคณโฑ มโหทโร ยงก จ โจรปททว วปสเมต ยตถ กตถจ าเน รชช อนสาสต สกขสสตตอาทน วทนโต ปรโภต

Page 180: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 180

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 180 นาม ฯ อ ชนสลากมตตมป อาสวสโปตก กณณาทส ปลนธนโต องคลมป ชวหมป ฑสาเปนโต อรค อวชานาต นาม ฯ ภททโก วตาย อาสวโส อทกเทฑฑโภ วย ก จเทว ฑสต กสสจเทว กาเย วส ผรต สกขสสตตอาทน วทนโต ปรโภต นาม ฯ ขชชปนกมตตมป อคค คเหตวา หตเถน กฬนโต ภณฑกขลกาย ขปนโต จฬาย วา สยนปฏสาฏกปสพพกาทส วา ขปนโต อคค อวชานาต นาม ฯ ภททโก วตาย อคค กตร นโข ยาคภตต ปจสสต กตร มจฉมส กสส สต วโนเทสสตตอาทน วทนโต ปรโภต นาม ฯ ทหรสามเณเร ปน ทสวา อกกมตวา มคค อเทนโตต ราชกมาเร วตต อนาจาร กโรนโต ภกข อวชานาต นาม ฯ ภททโก วตาย สามเณโร มหาคณโฑ มโหทโร ยก จ พทธวจน อคคเหต ยก จ อร อชโฌคเหตวา วสต สกขสสต สงฆตเถรกาเล มนาโป ภวสสตตอาทน วทนโต ปรโภต นาม ฯ ต สพพมป น กาตพพนต ทสเสนโต น อ าตพโพ น ปรโภตพโพต อาห ฯ เอตทโวจาต เอต คาถาพนธ อโวจ ฯ คาถา จ นาเมตา ตทตถทปนาป โหนต วเสสตถทปนาป ตตรมา ตทตถมป วเสสตถมป ทเปนตเยว ฯ ตตถ ขตตยนต เขตตาน อธปต ฯ วตต เหต เขตตาน อธปตต โข วาเสฏ ขตตโย

Page 181: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 181

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 181 ขตตโยเตวว ทตย อกขร อปนพพตตนต ฯ ชาตสมปนนนต ตาเยว ขตตยชาตยา ชาตสมปนน ฯ อภชาตนต ตณ กลาน อตกกมตวา ชาต ฯ านนต การณ วชชต ฯ มนสสนโทต มนสสเชฏโก ฯ ราชทณเฑนาต ร า (๑) อทธตทณเฑน โส อปปโก นาม น โหต ทสสหสสวสตสหสสปปมาโณ โหตเยว ฯ ตสม ปกกมเต ภสนต ตสม ปคคเล พลว อปกกมต ฯ รกข ชวตมตตโนต อตตโน ชวต รกขมาโน ต ขตตย ปรวชเชยย น ฆเฏยย ฯ อจจาวเจหต นานาวเธห ฯ วณเณหต สณาเนห ฯ เยน เกนจ (๒) ห วณเณน จรนโต โคจร ลภต ยท สปปวณเณน ยท เทฑฑภวณเณน ยท ธมมนวณเณน อนตมโส กลนทกวณเณนป จรตเยว ฯ อาสชชาต ปตวา ฯ พาลนต เยน พาเลน ฆฏโต ต พาล นร วา นาร วา ฑเสยย ฯ ปหตภกขนต พหภกข ฯ อคคสส ห อภกข นาม นตถ ฯ ชาลนนต ชาลวนต ฯ ปาวกนต อคค ฯ ปาวคนตป ปาโ ฯ กณหวตตนนต วตตนต มคโค อคคนา คตมคโค กโณห โหต กาฬโก ตสมา กณหวตตนต วจจต ฯ มหา หตวานาต มหนโต หตวา ฯ อคค ห เอกทา ยาว พรหมโลกปปมาโณป โหต ฯ ชายนต ตตถ ปาโรหาต ตตถ อคคนา ทฑเฒ

Page 182: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 182

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 182 วเน ปาโรหา ชายนต ฯ ปาโรหาต ตณรกขาทโย วจจนต ฯ เต ห อคคนา ทฑฒฏาเน มลมตเตป อวสฏเ ปาทโต โรหนต ชายนต วฑฒนต ตสมา ปาโรหาต วจจนต ฯ ปน โรหนตเถน วา ปาโรหา ฯ อโหรตตาน อจจเยต รตตทวาน อตกกเม ฯ นทาเฆป เทเว วฏมตเต ชายนต ฯ ภกข ฑหต เตชสาต เอตถ อกโกสนต ปจจกโกสนโต ภณฑนต ปฏภณฑนโต ปหรนต ปฏปปหรนโต ภกข นาม ก จ ภกข เตชสา ฑหต น สกโกต ฯ โย ปน อกโกสนต น ปจจกโกสต ภณฑนต น ปฏภณฑต ปหรนต น ปฏปปหรต ตสม วปปฏปนโน ตสส สลเตเชน ฑยหต ฯ เตเนต วตต ฯ น ตสส ปตตา ปสโวต ตสส ปตตธตโรป โคมหสกกกฏสกราทโย จ (๑) สพเพป (๒) น ภวนต วนสสนตต อตโถ ฯ ทายาทา วนทเร ธนนต ตสส ทายาทาป ธน น วนทนต ฯ ตาลวตถ ภวนต เตต เต ภกข เตชสา ทฑฒา วตถมตตาวสฏา มตถกา ฉนนตาโล วย ภวนต ปตตธตาทวเสน น วฑฒนตต อตโถ ฯ ตสมาต ยสมา สมณเตเชน ทฑฒา มตถกจฉนนตาโล วย อวรฬหธมมา ภวนต ตสมา ฯ สมมเทว สมาจเรต สมมา สมาจเรยย ฯ สมมา สมาจารนเตน ปน ก กาตพพ ฯ ขตตย

Page 183: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 183

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 183 ตาว นสสาย ลทธคามนคมยานพาหนาทอานสส (๑) อรค นสสาย ตสส กฬาปเนน ลทธพพ วตถหร สวณณาทอานสส อคค นสสาย ตสสานภาเวน ปตตพพ ยาคภตตปจนสตวโนทนาทอานสส ภกข นสสาย ตสส วเสน ปตตพพ อสตสวนสตปรโยทปนสมคคาธคมาทอานสส(๒) สมปสสมาเนน เอเต นสสาย ปพเพ วตตปปกาโร อาทนโว อตถ ก อเมหต น สพพโสว ปหาตพโพ ฯ อสสรยตถเกน จ วตตปปการ อวชานน จ ปรภวน จ อกตวา ปพพฏายปจฉานปาตาทห อปาเยห ขตตยกมาโร โตเสตพโพ เอว ตโต อสสรย อธคมสสต ฯ อหตณฑเกน อรเค วสสาส อกตวา นาควชช ปรวตเตตวา อชปเทน ทณเฑน ควาย คเหตวา วสหเรน มเลน ทาฒ โธวตวา เปฬาย ปกขปตวา กฬาเปนเตน จรตพพ ฯ เอว ต นสสาย ฆาสจฉาทนาทน ลภสสต ฯ ยาคปจนาทน กตตกาเมน อคค วสสาเสน ภณฑกขลกาทส อปกขปตวา หตเถห อนามสนเตน โคมยจณณาทห ชลตวา ยาคปจนาทน กตตพพาน เอว ต นสสาย อานสส ลภสสต ฯ อสตสวนาทน ปตถยนเตนป ภกข อตวสสาเสน เวชชกมมทตกมมนวกมมาทส (๓) อโยเชตวา จตห ปจจเยห สกกจจ อปฏาตพโพ เอว ต นสสาย อสตปพพ พทธวจน # ๓ ม. เวชชกมมนวกมมาทส ฯ ย. เวชชกมมทตกมมาทส ฯ

Page 184: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 184

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 184 อสตปพพ ป หวนจฉย ทฏธมมกสมปรายก อตถตสโส กลสมปตตโย ฉ กามสคคาน นว จ พรหมโลเก ปตวา อมตมหานพพานทสสนมป ลภสสตต อมมตถ สนธาย สมมเทว สมาจเรต อาห ฯ เอตทโวจาต ธมมเทสน สตวา ปสนโน ปสาท อาวกโรนโต เอต อภกกนตนตอาทวจน อโวจ ฯ ตตถ อภกกนตนต อตกนต อตอฏ อตมนาป อตสนทรนต อตโถ ฯ เอตถ เอเกน อภกกนตสทเทน เทสน โถเมต อภกกนต ภนเต ยทท ภควโต ธมมเทสนาต ฯ เอเกน อตตโน ปสาท อภกกนต ภนเต ยทท ภควโต ธมมเทสน อาคมม มม ปสาโทต ฯ ตโต ปร จตห อปมาห เทสนเยว โถเมต ฯ ตตถ นกกชชตนต อโธมขปต เหฏามขชาต วา ฯ อกกชเชยยาต อปร มข กเรยย ฯ ปฏจฉนนนต ตณาทฉาทต ฯ (๑) ววเรยยาต อคฆาเฏยย ฯ มฬหสสาต ทสามฬหสส ฯ มคค อาจกเขยยาต หตเถ คเหตวา เอส มคโคต วเทยย ฯ อนธกาเรต กาฬปกขจาตททสอฑฒรตตฆนวนสณฑเมฆปฏเลห จตรงเค ตเม ฯ อท วตต โหต ยถา โกจ นกกชชต อกกชเชยย เอว สทธมมวมข อสทธมเม ปตต ม สทธมมา วฏาเปนเตน ยถา ปฏจฉนน ววเรยย เอว กสสปสส ภควโต สาสนนตรธานา # ๑ ม. ตณปณณาทฉาทต ฯ

Page 185: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 185

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 185 ปภต มจฉาทฏ คหณปฏจฉนน สาสน ววรนเตน ยถา มฬหสส มคค อาจกเขยย เอว กมมคคมจฉามคคปฏปนนสส เม สคคโมกขมคค อาวกโรนเตน ยถา อนธกาเร เตลปโชต ธาเรยย เอว โมหนธกาเร นมคคสส เม พทธาทรตนรปาน อปสสโต ตปปฏจฉาทกโมหนธการวทธสกเทสนาปโชต ธาเรนเตน มยห ภควตา เอเตห ปรยาเยห ปกาสตตตา อเนกปรยาเยน ธมโม ปกาสโต ฯ เอว เทสน โถเมตวา อมาย เทสนาย รตนตตยปสนนจตโต ปสนนาการ กโรนโต เอสาหนตอาทมาห ฯ ตตถ เอสาหนต เอโส อห ฯ ภควนต สรณ คจฉาม ธมม จ ภกขสงฆ จาต ภควนต จ ธมม จ สงฆ จาต อม รตนตตย สรณ คจฉาม ฯ อปาสก ม ภนเต ภควา ธาเรตต ม ภควา อปาสโก อยนต เอว ธาเรต ชานาตต อตโถ ฯ อชชตคเคต อชชต อาท กตวา ฯ อชชทคเคต วา ปาโ ทกาโร ปทสนธกโร อชช อคค กตวาต อตโถ ฯ ปาณเปตนต ปาเณห อเปต ฯ ยาว เม ชวต ปวตตต ตาว อเปต อน สตถก ตห สรณคมเนห สรณคต อปาสก กปปยการก ม ภควา ธาเรตต อยเมตถ สงเขโป วตถาโร ปน สมงคลวลาสนยา ทฆนกายฏกถาย สาม ผลสตเต สพพากาเรน วตโตต ฯ ปม ฯ

Page 186: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 186

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 186 ทตเย ฯ อภวาเทตวาต ปรมสตเต สรณคตตตา อธ อภวาเทส ฯ อชฌตตนต นยกชฌตต อตตโน สนตาเน อปปชชนตต อตโถ ฯ โลภาทส ลพภนลกขโณ โลโภ ทสสนลกขโณ โทโส มยหนลกขโณ โมโห ฯ หสนตต วเหเนต นาเสนต วนาเสนต ฯ อตตสมภตาต อตตน สมภตา ฯ ตจสารว สปผลนต ยถา ตจสาร เวฬฬ วา นฬ วา อตตโน ผล หสต วนาเสต เอว หสนต วนาเสนตต ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ อ ตร ชรามรณาต ชรามรณโต มตโต นาม อตถต ปจฉต ฯ ขตตยมหาสาลาต ขตตยมหาสาลา นาม มหาสารปปตตา ขตตยา ฯ เยส ห ขตตยาน เหฏ มนเตน โกฏสต นธานคต โหต ตโย กหาปณกมภา วฬ ชนตถาย เคหมชเฌ ราส กตวา ปตา โหนต เต ขตตยมหาสาลา นาม ฯ เยส พราหมณาน อสตโกฏธน นหต โหต ทยฑโฒ กหาปณกมโภ วฬ ชนตถาย เคหมชเฌ ราส กตวา ปโต โหต เต พราหมณมหาสาลา นาม ฯ เยส คหปตน จตตาฬสโกฏธน นหต โหต กหาปณกมโภ วฬ ชนตถาย เคหมชเฌ ราส กตวา ปโต โหต เต คหปตมหาสาลา นาม ฯ อฑฒาต อสสรา ฯ นธานคตสส (๑) มหนตตาย มหทธนา ฯ # ๑ ม. ย. นธานคตธนสส ฯ

Page 187: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 187

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 187 สวณณรชตภาชนาทน อปโภคภณฑาน มหนตตาย มหาโภคา ฯ อนธานคตสส ชาตรปรชตสส ปหตตาย ปหตชาตรปรชตา ฯ วตตปกรณสส ตฏ การณสส ปหตตาย ปหตวตตปกรณา ฯ โคธนาทน จ สตตวธธ าน จ ปหตตาย ปหตธนธ า ฯ เตสมป ชาตาน นตถ อ ตร ชรามรณาต เตสมป เอว อสสราน ชาตาน นพพตตาน นตถ อ ตร ชรามรณา ชาตตตาเยว ชรามรณโต โมกโข นาม นตถ อนโตชรามรเณเยว เตต ฯ อรหนโตตอาทส อารกา กเลเสหต อรหนโต ฯ ขณา เอเตส จตตาโร อาสวาต ขณาสวา ฯ พรหมจรยวาส วตถา ปรนฏ ตวาสาต วสตวนโต ฯ จตห มคเคห กรณย เอเตส กตนต กตกรณยา ฯ ขนธภาโร กเลสภาโร อภสงขารภาโร กามคณภาโรต อเม โอหตา ภารา เอเตสนต โอหตภารา ฯ อนปปตโต อรหตตสงขาโต สโก อตโถ เอเตสนต อนปปตตสทตถา ฯ ทสวธมป ปรกขณ ภวสโยชน เอเตสนต ปรกขณภวสโยชนา ฯ สมมา การเณน ชานตวา วมตตาต สมมท าวมตตา ฯ มคคป าย จตสจจธมม ตวา ผลวมตตยา วมตตาต อตโถ ฯ เภทนธมโมต ภชชนสภาโว ฯ นกเขปนธมโมต นกขปตพพสภาโว ฯ ขณาสวสส ห อชรณธมโมป อตถ อารมมณโต ปฏวทธนพพาน ต ห น ชรต ฯ อธ ปนสส ชรณธมม ทสเสนโต เอวมาห ฯ

Page 188: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 188

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 188 อตถปปตตโก กรสส สตตสส นกเขโป ฯ สวกสาลาย นสทตวา กถตนต วทนต ฯ ตตถ ภควา จตราน รถยานาทน ทสวา ทฏเมว อปม กตวา ชรนต เว ราชรถาต คาถมาห ฯ ตตถ ชรนตต ชร ปาปณนต ฯ ราชรถาต ร โ อภรปา รถา ฯ สจตตาต สวณณรชตาทห สฏ จตตา ฯ อโถ สรรมป ชร อเปตต เอวรเปส อนปาทนนเกส สารทารมเยส รเถส ชรนเตส อมสม อชฌตตเก อปาทนนเก มสโลหตาทมเย สรเร ก วตตพพ สรร ชร อเปตเยวาต อตโถ ฯ สนโต หเว สพภ ปเวทยนตต สนโต สพภ สทธ สต ธมโม น ชร อเปตต เอว ปเวทยนต ฯ สต ธมโม นาม นพพาน ต น ชรต อชร อมรนต เอว กเถนตต อตโถ ฯ ยสมา วา นพพาน อาคมม สทนสภาวา กเลสา ภชชนต ตสมา ต สพภต วจจต ฯ อต ปรมปทสส การณ ทสเสนโต สนโต หเว สพภ ปเวทยนตต อาห ฯ อท ห วตต โหต สต ธมโม น ชร อเปต ตสมา สนโต สพภ ปเวทยนต อชร นพพาน สต ธมโมต อาจกขนตต อตโถ ฯ สนทราธวจน วา เอต สพภต ฯ ย สพภธมมภต นพพาน สนโต ปเวทยนต กถยนต โส สต ธมโม น ชร อเปตต อตโถ ฯ ตตย ฯ

Page 189: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 189

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 189 จตตเถ ฯ รโห คตสสาต รหส คตสส ฯ ปฏสลลนสสาต นลนสส เอกภตสส ฯ เอวเมต มหาราชาต อธ ภควา อม สตต สพพ ภาสต กโรนโต อาห ฯ อนตเกนาธปนนสสาต มรเณน อชโฌตถตสส ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ หตถกาโยต หตถฆฏา ฯ เสเสสป เอเสว นโย ฯ สวโรต ปทหน ฯ สาธ สพพตถ สวโรต อมนา กมมปถเภท อปปตตสส กมมสส สวร ทสเสต ฯ ลชชต หรมา ฯ ลชชคหเณน เจตถ โอตตปปมป คหตเมว โหต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ อฬาเร อฬาเรต ปณเต จ พหเก จ ฯ มชชนตต มานมชชเนน มชชนต ฯ อตสารนต อตกกม ฯ กฏนต ปาส ฯ ปจฉาสนต ปจฉา เตส ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ กามเหตต กามมลก ฯ กามนทานนต กามปจจยา ฯ กามาธกรณนต กามการณา ฯ สพพาน เหตาน อ ม เววจนาเนว ฯ ภทรมโขต สนทรมโข ฯ เอกทวส กร ราชา อตถกรเณ (๑) นสท ฯ ตตถ ปมตร ล จ คเหตวา นสนนา อมจจา อสามเก สามเก กรส ฯ ราชา ต ตวา # ๑ ม. อฏฏกรเณ ฯ

Page 190: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 190

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 190 มยห ตาว ปวสสรสส สมมขา เจเต เอว กโรนต ปรมมขา กนนาม น กรสสนต ป ายสสต อทาน วฑฑโภ เสนาปต สเกน รชเชน ก มยห เอวรเปห ล จขาทเกห มสาวาทห สทธ เอกฏาเน นสชชายาต จนเตส ฯ ตสมา เอวมาห ฯ ขปปว โอฑฑตนต กมน วย โอฑฑต ฯ ยถา มจฉา โอฑฑต กมน ปวสนตา น ชานนต เอว สตตา กเลสกาเมน วตถกาม วตกกมนตา น ชานนตต อตโถ ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯ อตถ น โข เต มลลเกต กสมา ปจฉต ฯ อย กร มลลกา ทคคตมาลาการสส ธตา เอกทวส อาปณโต ปว คเหตวา มาลาราม คนตวาว ขาทสสามต คจฉนต ปฏปเถ ภกขสงฆปรวาร ภควนต ภกขาจาร ปวสนต ทสวา ปสนนจตตา ต ภควโต อทาส สตถา นสทนาการ ทสเสส ฯ อานนทตเถโร จวร ป เปตวา อทาส ฯ ภควา ตตถ นสทตวา ต ปว ปรภ ชตวา มข วกขาเลตวา สต ปาตวากาส ฯ เถโร อมสสา ภนเต โก วปาโก ภวสสตต ปจฉ ฯ อานนท อชเชว สา ตถาคตสส ปม โภชน อทาส อชเชว โกสลร โ อคคมเหส ภวสสตต ฯ ตทวสเมว ราชา กาสคาเม ภาคเนยเยน ยทเธ ปราชโต ปลายตวา นคร อาคจฉนโต มาลาราม ปวสตวา พลกายสส อาคมน

Page 191: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 191

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 191 อาคเมส ฯ ตสส สา วตต อกาส ฯ โส ตาย กตวตเต ปสทตวา ต อนเตปร อตหาราเปตวา ต อคคมเหสฏาเน เปส ฯ อเถกทวส จนเตส มยา อมสสา ทคคตกลสส ธตยา มหนต อสสรย ทนน ยนนนาห อม ปจเฉยย โก เต ปโยต ฯ สา ตว เม มหาราช ปโยต วตวา ปน ม ปจฉสสต อถสสาห มยหมป ตวเยว ปยาต วกขามต ฯ โส อ ม วสสาสชนนตถ สมโมทนย กถ กเถนโต ปจฉต ฯ สา ปน เทว ปณฑตา พทธปฏายกา ธมมปฏายกา สงฆปฏายกา มหาป า ตสมา เอว จนเตส นาย ปโ ห ร โ มข โอโลเกตวา กเถตพโพต ฯ สา สรเสเนว กเถตวา ราชาน ปจฉ ฯ ราชา ตาย สรเสน กถตตตา นวตตต อลภนโต สยมป สรเสเนว กเถตวา สการณ (๑) อท ตถาคตสส น อาโรเจสสามต คนตวา ภควโต อาโรเจส ฯ เนวชฌคาต นาธคจฉต ฯ เอว ปโย ปถ อตตา ปเรสนต ยถา เอกสส อตตา ปโย เอว ปเรส ปถตตานป (๒) อตตา ปโยต อตโถ ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ ถณปนตานต ถณ อปนตาน ถณาย พทธาน โหนต ฯ ปรกมมาน กโรนตต เอตตาวตา เตห ภกขห ร า (๓) อารทธย โ ตถาคตสส อาโรจโต ฯ กสมา ปน #๑ ม. สการณ ฯ ๒ ม. ย. ปถสตตานมป ฯ ๓ ม.ย. ร โ ฯ

Page 192: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 192

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 192 ร า อย ย โ อารทโธ ทสสปนปฏฆาตาย ฯ เอกทวส กร ราชา สพพาลงการปฏมณฑโต หตถกขนธวรคโต นคร อนส จรนโต วาตปาน ววรตวา โอโลกยมาน เอก อตถ ทสวา ตสสา ปฏพทธจตโต ตโต ปฏนวตตตวา อนเตปร ปวสตวา เอกสส ปรสสส ตมตถ อาโรเจตวา คจฉ ตสสา สสสามกภาว วา อสสามกภาว วา ชานาหต เปเสส ฯ โส ต คนตวา ปจฉ ฯ สา เอโส เม สามโก อาปเณ นสนโนต ทสเสส ฯ ราชปรโส ร โ ตมตถ อาจกข ราชา ต ปรส ปกโกสาเปตวา ม อปฏหาต อาห ฯ นาห เทว อปฏาต ชานามต จ วตเต อปฏาน นาม น อาจรยสนตเก อคคเหตพพนต พลกาเรน อาวธผลก คาหาเปตวา อปฏาก กาเรส ฯ อปฏหตวา เคห คตมตตเมว จ น ปน ปกโกสาเปตวา อปฏาเกน นาม ร โ วจน กตตพพ คจฉ อโต โยชนมคเค (๑) อมหาก สสโธวนโปกขรณ อตถ ตโต อรณมตตก จ โลหตปปลมาล จ คณหตวา เอห ฯ สเจ อชเชว นาคจฉส ราชาณนเต กรสสามต วตวา เปเสส ฯ โส ราชภเยน นกขมตวา คโต ฯ ราชาป ตสม คเต โทวารก ปกโกสาเปตวา อชช สายเณหเยว ทวาร ปทหตวา อห ราชทโต วา อปราชทโต วาต ภณนตานมป

Page 193: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 193

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 193 มา ววรต อาห ฯ โส ปรโส มตตก จ อปปลาน จ คเหตวา ทวาเร ปทหตมตเต อาคนตวา พห วทนโตป ทวาร อลภตวา ปรสสยภเยน เชตวน คโต ฯ ราชาป พลวปรฬาเหน อภภโต กาเล นสทต กาเลตฏต กาเล นปชชต สนนฏาน อลภนโต ยตถ กตถจ นสนนโกว มกกฏนททาย นททายต ฯ ปพเพป ตสมเยว นคเร จตตาโร เสฏ ปตตา ปรทารกกมม กตวา นนโทปนนทาย นาม โลหกมภยา นพพตตส ฯ เต เผณเทหก ปจมานา ตส วสสสหสสาน เหฏา คจฉนตา กมภยา ตล ปาปณนต ตส วสสสหสสาน อปร คจฉนตา มตถก ปาปณนต ฯ เต ต ทวส อาโลก โอโลเกตวา อตตโน ทกกฏภเยน เอเกก คาถ วตตกามา วตต อสกโกนตา เอเกก อกขรเมว อาหส ฯ เอโก สการ เอโก โสการ เอโก นการ เอโก ทการ อาห ฯ ราชา เตส เนรยกสตตาน สทท สตกาลโต ปฏาย สข อวนทมาโน ต รตตาวเสส วตนาเมส ฯ อรเณ อฏ เต ปโรหโต อาคนตวา ต สขเสยย ปจฉ ฯ โส กโต เม อาจรย สขนต วตวา สปเน เอวรเป สทเท อสโสสนต อาจกข ฯ พราหมโณ อมสส ร โ อมนา สปเนน วฑฒ วา หาน วา นตถ อปจ # ๑ ม. ราคปรฬาเหน ฯ

Page 194: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 194

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 194 โข ปน ย อมสส เคเห อตถ ต สมณสส โคตมสส โหต โคตมสาวกาน โหต พราหมณาป ก จ น ลภนต พราหมณาน ภกข อปปาเทสสามต ภารโย มหาราช สปโน ตส ชานส เอกา ป ายต รชชนตราโย วา ภวสสต ชวตนตราโย วา เทโว วา น วสสสสตต อาห ฯ กถ โสตถ ภเวยย อาจรยาต ฯ มนเตตวา าต สกกา มหาราชาต ฯ คจฉถ อาจรเยห สทธ มนเตตวา อมหาก โสตถ กโรถาต ฯ โส สวกสาลาย พราหมเณ สนนปาเตตวา ตมตถ อาโรเจตวา วส วส คนตวา เอว วทถาต ตโย วคเค อกาส ฯ พราหมณา ปวสตวา ราชาน สขเสยย ปจฉส ฯ ราชา ปโรหตสส กถตนยาเมเนว กเถตวา กถ โสตถ ภเวยยาต ปจฉ ฯ มหาพราหมณา สพพป จป จสต ย ยชตวา เอตสส กมมสส โสตถ ภเวยย เอว มหาราช อาจรยา กเถนตต อาหส ฯ ราชา เตส สตวา อนภนนทตวา อปฏกโกสตวา ตณห อโหส ฯ อถ ทตยวคคพราหมณาป อาคนตวา ตเถว กเถส ฯ ตถา ตตยวคคพราหมณาป ฯ อถ ราชา ย กโรนตต อาณาเปส ฯ ตโต ปฏาย พราหมณา อสภาทโย ปาเณ อาหราเปส นคเร มหาสทโท อทปาท ฯ ต ปวตต ตวา มลลกา ราชาน ตถาคตสส สนตก เปเสส ฯ โส คนตวา ภควนต วนทตวา เอกมนต

Page 195: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 195

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 195 นสท ฯ อถ น ภควา หนท กโต น ตว มหาราช อาคจฉส ทวาทวสสาต อาห ฯ ราชา อชช เม ภนเต สปนเก จตตาโร สททา สตา โสห พราหมเณ ปจฉ พราหมณา ภารโก มหาราช สปโน สพพป จป จสต ย ยชตวา ปฏกมม กโรมาต อารทธาต อาห ฯ กนต เต มหาราช สททา สตาต ฯ โส ยถาสต อาโรเจส ฯ อถ น ภควา อาห ปพเพ มหาราช อมสมเยว นคเร จตตาโร เสฏ ปตตา ปรทารกา หตวา นนโทปนนทาย โลหกมภยา นพพตตา สฏ วสสสหสสมตถเก อมมชชส ฯ (๑) ตตถ เอโก สฏ วสสสหสสาน ปรปณณาน สพพโส นรเย ปจจมานาน กทา อนโต ภวสสตต เอก คาถ วตตกาโม อโหส ฯ ทตโย โสห นน อโต คนตวา โยน ลทธาน มานส วท สลสมปนโน กาหาม กสล พหนต อม ฯ ตตโย นตถ อนโต กโต อนโต น อนโต ปฏทสสต ตทา(๒) ห ปกต ปาป มม ตยห จ มารสาต (๑) อม ฯ จตตโถ # ๑ ม. อคคจฉส ฯ ๒ ม. ตทา ฯ

Page 196: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 196

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 196 ทชชวตมชวมหา เย สนเต น ททมหเส วชชมาเนส โภเคส ทปนนากมห อตตโนต อม ฯ เต อมา คาถา วตต อสกโกนตา เอเกก อกขร วตวา ตเถว นมมคคา ฯ อต มหาราช เต เนรยกสตตา ยถากมเมน วรวส ฯ ตสส สททสส สตปจจยา ตยห หาน วา วฑฒ วา นตถ ฯ เอตตกานมปน ปสน ฆาฏนกมม นาม ภารยนต นรยภเยน ตชชตวา ธมมกถ กเถส ฯ ราชา ทสพเล ปสทตวา ม จาม เนส ชวต ททาม หรตาน เจวตณาน ททนต (๑)สตลาน จ ปานยาน ปวนต สโต จ เนส วาโต อปวายตต วตวา คจฉถ หาเรถาต มนสเส อาณาเปส ฯ เต คนตวา พราหมเณ ปลาเปตวา ปาณสงฆ พนธนโต โมเจตวา นคเร ธมมเภร จาราเปส ฯ อถ ราชา ทสพลสส สนตเก นสนโน อาห ภนเต เอกรตต นาม ตยามา โหต มยหมปน อชช เทว รตตโย เอกโต ฆฏตา วย อเหสนต ฯ โสป ปรโส ตตเถว นสนโน อาห ภนเต โยชน นาม จตคาวต โหต มยหมปน อชช เทว โยชนาน เอกโต กตาน วย อเหสนต ฯ อถ ภควา ชาครสส ตาว รตตยา ทฆภาโว ปากโฏ สนตสส โยชนสส ทฆภาโว ปากโฏ วฏฏปตตสส ปน พาลปถชชนสส อนมตคค สสารวฏฏ # ๑ ม. ขาทนต ฯ

Page 197: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 197

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 197 เอกนต ทฆเมวาต ราชาน จ ต จ ปรส เนรยกสตเต จ อารพภ ธมมปเท อม คาถ อภาส ทฆา ชาครโต รตต ทฆ สนตสส โยชน ทโฆ พาลาน สสาโร สทธมม อวชานตนต ฯ คาถาปรโยสาเน โสป อตถสามโก ปรโส โสตาปตตผเล ปตฏห ฯ เอตมตถ วทตวาต เอต การณ ชานตวา ฯ สสสเมธนต (๑) โปราณราชกาเล กร สสสเมธ ปรสเมธ สมมาปาส วาชเปยยนต (๒) จตตาร สงคหวตถน อเหส เยห ราชาโน โลก สงคณหส ฯ ตตถ นปผนนสสสโต ทสมภาคคคหณ สสสเมธ นาม สสสสมปาทเน เมธาวตาต อตโถ ฯ มหาโยธาน ฉมาสกภตเวตนานปปทาน ปรสเมธ นาม ปรสสงคณหเน เมธาวตาต อตโถ ฯ ทลททมนสสาน หตถโต เลข คเหตวา ตณ วสสาน วนาป วฑฒยา สหสสทวสหสสมตตธนานปปทาน สมมาปาส นาม ฯ ต ห สมมา มนสเส ปาเสต หทเย พนธตวา วย เปต ตสมา สมมาปาสนต วจจต ฯ ตาต มาตลาตอาทนา นเยน ปน สณหวาจาภณน วาชเปยย นาม ปยวาจาต อตโถ ฯ เอว จตห สงคหวตถห สงคหต รฏ อทธ เจว โหต ผต จ ปหตนนปาน เขม นรพพท มนสสา มทา โมทมานา # ๑ ม. ย. อสสเมธนต ฯ ๒ ม. วาจาเปยยนต ฯ เอวมปรป ฯ

Page 198: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 198

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 198 อเร ปตเต นจเจนตา อปารตฆรา (๑) วหรนต ฯ อท ฆรทวาเรส อคคฬาน อภาวโต นรคคฬนต วจจต ฯ อย โปราณกา ปเวณ ฯ อปรภาเค ปน โอกกากราชกาเล พราหมณา อมาน จตตาร สงคหวตถน อม จ รฏสมปตต ปรวตเตตวา อทธ มลก กตวา อสสเมธ ปรสเมธนตอาทเก ป จ ย เ นาม อกรส ฯ เตส อสสเมตถ เมธนต วธนตต อสสเมโธ ฯ ทวห ปรย เห ยชตพพสส เอกวสตยปสส เอกสม มชฌมทวเสเยว สตตนวตป จปสสตฆาฏภสนสส เปตวา ภม จ ปรเส จ อวเสสสพพวภวทกขณสส ย สเสต อธวจน ฯ ปรสเมตถ เมธนตต ปรสเมโธ ฯ จตห ปรย เห ยชตพพสส สทธ ภมยา อสสเมเธ วตตวภวทกขณสส ย สเสต อธวจน ฯ สมมเมตถ ปาเสนตต สมมาปาโส ฯ ทวเส ทวเส ยคจฉคคเล ปเวสนทณฑกสงขาต (๒) สม (๓) ขปตวา ตสส ปตโตกาเส เวท สหารเมห ยปาทห สรสสตยา นทยา นมคโคกาสโต ปภต ปฏโลม คจฉนเตน ยชตพพสส สตตยาคสเสต อธวจน ฯ วาชเมตถ ปวนตต วาชเปยโย ฯ เอเกน ปรย เน สตตรสห ปสห ยชตพพสส เวฬวยปสส สตตรสทกขณสส ย สเสต อธวจน ฯ นตถ เอตถ อคคฬนต นรคคโฬ ฯ นวห ปรย เห ยชตพพสส สทธ ภมยา จ

Page 199: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 199

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 199 ปรเสห จ อสสเมเธ วตตวภวทกขณสส สพพเมธปรยายนามสส อสสเมธวกปปสเสเวต อธวจน ฯ มหารมภาต มหากจจา มหากรณยา ฯ สมมคคตาต สมมา ปฏปนนา พทธาทโย ฯ นรารมภาต อปปตถา อปปกจจา ฯ ยชนต อนกลนต อนกเลส ยชนต นจจภตตาท ปพพปรเสห ปฏปต ต อปราปร อนปจฉนนตตา มนสสา ททนตต อตโถ ฯ นวม ฯ ทสเม อธ ภนเต ร าต อท เต ภกข เตส มนสเสส อานนทตเถรสส สกฏการณ อาโรเจส ฯ ร โ กร สกเกน กสราชสส ทนโน อฏ (๑)วงโก มณ ปเวณยา อาคโต ฯ ราชา อลงกรณกาเล ต มณ อาหรถาต อาห ฯ มนสสา ปตฏาเน น ปสสามาต อาโรเจส ฯ ราชา อนโตฆรจารโน มณ ปรเยสตวา เทถาต พนธาเปส ฯ อานนทตเถโร เต ทสวา สาณยา ปรกขปาเปตวา ปฏสามกาน (๒) เอก อปาย อาจกข ฯ เต ร โ อาโรเจส ฯ ราชา ปณฑโต เถโร เถรสส วจน กโรถาต ฯ ปฏสามกมนสสา ราชงคเณ อทกจาฏ เปตวา สาณยา ปรกขปาเปตวา เต มนสเส อาหส สาฏก ปารปตวา เอตถ คนตวา หตถ โอตาเรถาต ฯ มณโจโร จนเตส ราชภณฑ วสสชเชต วา # ๑ ม. อฏวงโกต อฏโสต ฏกา ฯ ๒ ม.ย. ทสวา มณปฏสามกาน ฯ

Page 200: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 200

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 200 วล เชต วา น สกกาต ฯ โส เคห คนตวา มณ อปกจฉเก เปตวา สาฏก ปารปตวา อาคมม อทกจาฏย ปกขปตวา ปกกาม ฯ มหาชเน ปฏกกนเต ราชมนสสา จาฏย หตถ โอตาเรตวา มณ ทสวา อาหรตวา ร โ อทส ฯ อานนทตเถเรน กร ทสสตนเยน มณ ทฏโต มหาชโน โกลาหล อกาส ฯ เต ภกข ต สกตการณ ตถาคตสส อาโรเจนตา อม ปวตต อาโรเจส ฯ สตถา อนจฉรย ภกขเว ย อานนโท มนสสาน หตถารฬหมณ อาหราเปยย ยตถ ปพเพ ปณฑตา อตตโน าเณ ตวา อเหตกปฏสนธย นพพตตานตรจฉานคตานมป หตถารฬห ภณฑ อาหราเปตวา ร โ อทสต วตวา อกกฏเ สรมจฉนต มนตส (๑) อกตหล ปย จ อนนปานมห อตเถ ชาเต จ ปณฑตนต มหาสารชาตก กเถส ฯ น ต ทฬหนต ต พนธน ถรนต น กเถนต ฯ ยทายสนต ย อยสา กต ฯ สารตตรตตาต สฏ รตตรตตา สารตเตน วา รตตา (๒) สาร อทนต ม นาย รตตาต อตโถ ฯ อเปกขาต อาลโย นกนต ฯ อาหต กเถนต ฯ โอหารนนต จตส อปาเยส อากฑฒนก ฯ สถลนต น อายสาทพนธน วย อรยาปถ นวาเรตวา

Page 201: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 201

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 201 ต ฯ เตน ห พนธเนน พทธา ปรเทสมป ปรสมททมป (๑) คจฉนตเยว ฯ ทปปม จนต อ ตร โลกตตราเณน ม จต อสกกเณยยนต ฯ ทสม ฯ ปโม วคโค ฯ ทตยวคคสส ปเม ฯ ปพพาราเม มคารมาตปาสาเทต ปพพารามสงขาเต วหาเร มคารมาตาย ปาสาเท ฯ ตตราย อนปพพกถา อตเต สตสหสสกปปมตถเก เอกา อปาสกา ปทมตตร ภควนต นมนเตตวา พทธปปมขสส ภกขสตสหสสสส (๒) ทาน ทตวา ภควโต ปาทมเล นปชชตวา อนาคเต ตมหาทสสส พทธสส อคคปฏายกา โหมต ปตถน อกาส ฯ สา กปปสตสหสส เทเวส จ มานเสส จ สสรตวา อมหาก ภควโต กาเล ภททยนคเร เมณฑกปตตสส ธน ชยเสฏ โน เคเห สมนเทวยา กจฉสม ปฏสนธ คณห ฯ ชาตกาเล วสาขาต นาม อกรส ฯ สา ยทา ภควา ภททยนคร อคมาส ตทา ป จห ทารกาสเตห สทธ ภควโต ปจจคคมน คตา ปมทสสนมหเยว โสตาปนนา อโหส ฯ อปรภาเค สาวตถย มคารเสฏ ปตตสส ปณณวฑฒนกมารสส เคห คตา ฯ ตตถ น มคารเสฏ มาตฏาเน เปส ตสมา มคารมาตาต วจจต ฯ ตาย การเต ปาสาเท ฯ # ๑ ม. อย ปาโ นตถ ฯ ๒ ม.ย. ภกขสงฆสส สตสหสสทาน ฯ

Page 202: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 202

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 202 พห ทวารโกฏเกต ปาสาททวารโกฏกสส พห น วหารทวารโกฏกสส ฯ โส กร ปาสาโท โลหปาสาโท วย สมนตา จตทวารโกฏกยตเตน ปากาเรน ปรกขตโต ฯ เตส ปาจนทวารโกฏกสส พห ปาสาทจฉายาย ปาจนโลกธาต โอโลเกนโต ป ตเต วรพทธาสเน นสนโน โหต ฯ ปรฬหกจฉนขโลมาต ปรฬหกจฉา ปรฬหนขา ปรฬหโลมา กจฉาทส ทฆโลมา ทฆนขา จาต อตโถ ฯ ขารววธนต ววธขาร นานปปการปพพชตปรกขารภณฑก ฯ อวทเร อตกกมนตต อวทรมคเคน นคร ปวสนต ฯ ราชาห ภนเตต อห ภนเต ราชา ปเสนทโกสโล มยห นาม ตเมห ชานาถาต ฯ กสมา ปน ราชา โลเก อคคปคคลสส สนตเก นสนโน เอวรปาน นคคโภคนสสรกาน อ ชล ปคคณหาตต ฯ สงคณหนตถาย ฯ เอว หสส อโหส สจาห เอตตกมป เอเตส น กรสสาม มย ปตตทาร ปหาย เอตสสตถาย ทพโภชนทกขเสยยาทน อนโภม อย อมหาก อ ชลมตตก น กโรตต อตตนา ทฏสต ปฏจฉาเทตวา น กเถยย เอว กเต ปน อนคหตวา กเถสสนตต ฯ ตสมา เอวมกาส ฯ อปจ สตถ อชฌาสยชานนตถมป เอวมกาส ฯ กาสกจนทนนต สสณหจนทน ฯ (๑) มาลาคนธวเลปนนต วณณคนธตถาย มาล

Page 203: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 203

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 203 สคนธภาวตถาย คนธ วณณคนธตถาย วเลปน จ ธาเรนเตน ฯ สวาเสนาต สห วาเสน ฯ สล เวทตพพนต อย สสสโล วา ทสสโล วาต สวสนเตน อปสงกมนเตน ชานตพโพ ฯ ต จ โข ทเฆน อทธนา น อตตรนต ต จ สล ทเฆน กาเลน เวทตพพ น อตตเรน ฯ ทวหตห ห สยตากาโร จ สวตนทรยากาโร จ น สกกา ทสเสต ฯ มนสกโรตาต ตมป สลมสส ปรคคหสสามต มนสกโรนเตน ปจจเวกขนเตเนว สกกา ชานต น อตตเรน ฯ ป วตาต ตมป สปป เเนว ปณฑเตน ฯ พาโล ห มนสกโรนโตว ชานต น สกโกต ฯ สโวหาเรนาต กถเนน ฯ โย ห โกจ มนสเสส โวหาร อปชวต เอว วาเสฏ ชานาห วาณโช โส น พราหมโณต เอตถ ห พยวหาโร โวหาโร นาม ฯ จตตาโร อรยโวหารา จตตาโร อนรยโวหาราต เอตถ เจตนา ฯ สงขา สม า ป ตตโวหาโรต เอตถ ป ตต ฯ โวหารมตเตน โส โวหเรยยาต เอตถ กถาโวหาโร ฯ อธาป เอโสว อธปเปโต ฯ เอกจจสส ห สมมขา กถา ปรมมขาย กถาย น สเมต ปรมมขา กถา จ สมมขาย กถาย ตถา ปรมกถา ปจฉมกถาย ปจฉมกถา จ ปรมกถาย ฯ โส กเถนเตเนว สกกา ชานต อสจ เอโส ปคคโลต ฯ สจสลสส ปน ปรม ปจฉเมน ปจฉม จ ปรเมน สมมขา กถต ปรมมขา กถเตน ปรมมขา

Page 204: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 204

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 204 กถต จ สมมขา กถเตน ตสมา กเถนเตน สกกา สจภาโว ชานตนต ปกาเสนโต เอวมาห ฯ ถาโมต าณถาโม ฯ ยสส ห าณถาโม นตถ โส อปปนเนส อปททเวส คเหตพพคหณ กตตพพกจจ อปสสนโต อนธการ(๑) ฆร ปวฏโ วย จรต ฯ เตนาห อาปทาส โข มหาราช ถาโม เวทตพโพต ฯ สากจฉายาต สงกถาย ฯ ทปป สส ห กถา อทเก เคณฑโก วย อปลวต ป วโต กเถนตสส ปฏภาณ อนนต (๒) โหต ฯ อทกวปผนทเตเนว ห มจโฉ ขททโก วา มหนโต วาต ายต ฯ โอจรกาต เหฏา จรกา ฯ จารา ห ปพพตมตถเกน จรนตาป เหฏา จรกาว โหนต ฯ โอจรตวาต อวจรตวา วมสตวา ต ต ปวตต ตวาต อตโถ ฯ รโชชลลนต รช จ ชลล จ ฯ วณณรเปนาต วณณสณาเนน ฯ อตตรทสสเนนาต ลหกทสสเนน ฯ วย ชเนนาต ปรกขารภณฑเกน ฯ ปฏรปโก มตตกกณฑโลวาต สวณณกณฑลปฏรปโก มตตกกณฑโลว ฯ โลหฑฒมาโสต โลหมาสโก ฯ (๓) ปม ฯ ทตเย ฯ รปาต นลปตาทเภท รปารมมณ ฯ กามาน อคคนต เอต กามาน อตตม เสฏนต รปครโก อาห ฯ เสเสสป เอเสว นโย ฯ ยโตต ยทา ฯ มนาปปรยนตนต # ๑ ม. อทวารฆร ฯ ๒ ม. อนนตร ฯ ๓ ม. โลหฑฒมาสโก ฯ

Page 205: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 205

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 205 มนาปนปผตตก มนาปโกฏก ฯ ตตถ เทว มนาปาน ปคคลมนาป สมมตมนาป จ ฯ ปคคลมนาป นาม ย เอกสส ปคคลสส อฏ กนต โหต ตเทว อ สส อนฏ อกนต ฯ ปจจนตวาสน ห คณฑปาทาป อฏา โหนต กนตา มนาปา มชฌมปเทสวาสน อตเชคจฉา ฯ เตส จ โมรมสาทน อฏาน โหนต อตเรส ตาน อตเชคจฉาน ฯ อท ปคคลมนาป ฯ อตร สมมตมนาป ฯ อฏานฏารมมณ นาม โลเก ปฏวภตต นตถ วภชตวา ปน ทสเสตพพ ฯ วภชนเตน ปน อตอสสราน มหาสมมตมหาสทสสนธมมาโสกาทน วเสน วภชตพพ ฯ เตส ห ทพพกปปมป อารมมณ อมนาป อปฏาต ฯ อตทคคตาน ทลลภนนปานาน วเสน น วภชตพพ ฯ เตส ห กณาชกภตตสตถานป ปตมสสส รโสป อตมธโร อมตสทโส โหต ฯ มชฌมานมปน คณกมหามตตเสฏ กฏมพกวาณชาทน กาเลน อฏ กาเลน อนฏ ลภมานาน วเสน วภชตพพ ฯ ต จ ปเนต อารมมณ ชวน ปรจฉนทต น สกโกต ฯ ชวน ห อฏเป รชต อนฏเป อฏเป ทสสต อนฏเป ฯ เอกนตโต ปน วปากจตต อฏานฏ ปรจฉนทต ฯ ก จาป ห มจฉาทฏ กา พทธ วา สงฆ วา มหาเจตยาทน วา อฬาราน อารมมณาน ทสวา อกขน ปทหนต โทมนสส อาปชชนต ธมมสทท สตวา กณเณ กเถนต จกขว าณ-

Page 206: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 206

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 206 โสตว าณาน ปน เตส กสลวปากาเนว โหนต ฯ ก จาป คถสกราทโย คถคนธ ฆายตวา ขาทต ลภสสามาต โสมนสสชาตา โหนต คถทสสเน ปน เนส จกขว าณ ตสส คนธฆายเน ฆานว าณ รสสายเน ชวหาว าณ จ อกสลวปากเมว โหต ฯ ภควา ปน ปคคลมนาปต สนธาย เต จ มหาราช รปาตอาทมาห ฯ จนทนงคลโยต (๑) อท ตสส อปาสกสส นาม ฯ ปฏภาต ม ภควาต มยห เอก การณ อปฏาต ป ายต ฯ ตสส ป จ (๒) ราชาโน อามตตมณกณฑเล สชชตาย อาปานภมยา สนนเวเสเนว มหตา ราชานภาเวน ปรเมน อสสรยวภเวน อาคนตวาป ทสพลสส สนตเก ตกาลโต ปฏาย ทวา ปทเป วย อทกาภสตเต องคาเร วย สรยฏาเน ขชโชปนเก วย จ หตปปเภ หตโสเภ ต ตถาคต จ เตห สตคเณห วโรจมาน (๓) ทสวา มหนตา วต โภ พทธา นามาต ปฏภาณ อทปาท ฯ ตสมา เอวมาห ฯ โกกนทนต ปทมสเสเวต เววจน ฯ ปาโตต กาลสเสว ฯ สยาต ภเวยย ฯ อวตคนธนต อวคตคนธ ฯ องครสนต สมมาสมพทธ ฯ ภควโต ห องคโต รสโย (๔) นกขมนต ตสมา องครโสต วจจต ฯ ยถา โกกนท- # ๑ จนทนงคลโก ฯ ๒ ม.ย. ตสส เต ป จ ฯ # ๓ ม. เตห สตตคเณน สหสสคเณน วโรจมาน ๔ ม.ย. รสมโย ฯ

Page 207: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 207

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 207 สงขาต ปทม ปาโตว ผลล อวตคนธ สคนธ สยา เอวเมว ภควนต องครส ตปนต อาทจจมว อนตลกเข วโรจมาน ปสสาต อยเมตถ สงเขปตโถ ฯ ภควนต อจฉาเทสต ภควโต อทาสต อตโถ ฯ โลกโวหารโต ปเนตถ อทส วจน โหต ฯ โส กร อปาสโก เอเต ตถาคตสส คเณส ปสทตวา มยห ป จ อตตราสงเค เทนต อห เอเต ภควโตว ทสสามต จนเตตวา อทาส ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ โทณปากสทนต (๑)โทณปาก สท ฯ โทณสส ตณฑลาน ปกกภตต ตทปย จ สปพย ชน ภ ชตต อตโถ ฯ ภตตาวต ปพเพ ภตตสมมท วโนเทตวา มหตต วสสเมตวา พทธปฏาน คจฉต ตทวสมปน ภ ชนโตว ทสพล สรตวา หตเถ โธวตวาว อคมาส ฯ มหสสาสต ตสส คจฉโต พลวา ภตตปรฬาโห อทปาท ตสมา มหนเตห อสสาเสห อสสสต คตตโตปสส เสทพนทน ม จนต ตเมน อโภส ปสเสส ตวา ยมกตาลวณเฏห พชนต พทธคารเวน ปน นปชชต น อสสหตต อท สนธาย มหสสาสต วตต ฯ อม คาถ อภาสต ราชา โภชเน อมตต ตาย กลมต ผาสวหาร อทานสส กรสสามต จนเตตวา อภาส ฯ มนชสสาต สตตสส ฯ กหาปณสตนต ปาตราเส ปณณาส สายมาเส # ๑ ม. โทณปากกรนต ฯ

Page 208: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 208

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 208 ปณณาสนต เอว กหาปณสต ฯ ปรยาปณตวาต ร า สทธ โถก คนตวา อม มงคลอส กสส ทมม มหาราชาต ฯ อสกสส นามาต วตเต (๑) โส ต อส ทตวา นวตตตวา (๒) ทสพลสส สนตก อาคมม วนทตวา ตโกว คาถ วทถ โภ โคตมาต วตวา ภควตา วตต ปรยาปณตวาต อตโถ ฯ ภตตาภหาเร สท ภาสตต กถ ภาสต ภควตา อนสฏ นยาเมน ฯ ภควา ห น เอว อนสาส มาณว อม ปตต ปน โธว ปตตฏาเน (๓) มา อวจ ร โ ภชนฏาเน ตวา ปมปณฑาทส จ อวตวา อวสานปณเฑ คหเต วเทยยาส ราชา สตวาว ภตตปณฑ ฉฑเฑสสต อถ ร โ หตเถส โธเตส จาฏ อปเนตวา สตถาน คเณตวา ตทปก พย ชน ตวา ปนทวเส ตาวตตเก ตณฑเล หาเรยยาส ปาตราเส วตวา สายมาเส มา วเทยยาสต ฯ โส สาธต ปฏสณตวา ตทวส ร โ ปาตราส ภตวา คตตตา สายมาเส ภควตา อนสฏ นยาเมน คาถ อภาส ฯ ราชา ทสพลสส วจน สรตวา ภตตปณฑ จาฏยเยว ฉฑเฑส ฯ ร โ หตเถส โธเตส จาฏ อปเนตวา สตถาน คเณตวา ปนทวเสว ตตตเก ตณฑเล หรส ฯ นาฬโกทนปรมตาย สณาสต โส กร

Page 209: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 209

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 209 มาณโว ทวเส ทวเส ตถาคตสส สนตก คจฉต ทสพลสส วสสาสโก อโหส ฯ อถ น เอกทวส ปจฉ ราชา กตตก ภ ชตต ฯ โส นาฬโกทนนต อาห ฯ วฏฏสสต เอตตาวตา ปรสภาโค เอส อโต ปฏาย คาถ มา วทต ฯ อต ราชา ตตเถว สณาต ฯ ทฏธมมเกน เจว อตเถน สมปรายเกน จาต เอตถ สลลขตสรรตา ทฏธมมกตโถ นาม สล สมปรายกตโถ ฯ โภชเน มตต ตา ห สลงคนนาม โหตต ฯ ตตย ฯ จตตเถ เวเทหปตโตต เวเทหต ปณฑตาธวจนเมต ปณฑตตตถยา ปตโตต อตโถ ฯ จตรงคนนต หตถอสสรถปตตสงขาเตห จตห องเคห สมนนาคต ฯ สนนยหตวาต จมมปฏม จนาทห สนนาห กาเรตวา ฯ สงคาเมสนต ยชฌส ฯ เกน การเณน มหาโกสลร า กร พมพสารสส ธตร เทนเตน ทวนน รชชาน อนตเร สตสหสสฏาโน กาสคาโม นาม ธต ทนโน ฯ อชาตสตตนา จ ปตร มารเต มาตาปสส ร โ วโยคโสเกน นจรสเสว มตา ฯ ตโต ราชา ปเสนทโกสโล อชาตสตตนา มาตาปตโร มารตา มยห ปต สนตโก คาโมต ตสสตถาย อฏฏ กโรต ฯ อชาตสตตป มยห มาต สนตโกต อต (๑) ตสส คามสสตถาย เทวป

Page 210: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 210

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 210 มาตลภาคเนยยา ยชฌส ฯ ปาปา เทวทตตาทโย มตตา อสสาต ปาปมตโต ฯ เตวสส สหายาต ปาปสหาโย ฯ เตเสววสส จตต นนน สมปวงกนต ปาปสมปวงโก ฯ ปเสนทโกสลสส (๑) สารปตตตเถราทน วเสน กลยาณมตตาทตา เวทตพพา ฯ ทกข เสสสตต (๒) ชตาน หตถอาทน อนโสจนโต ทกข สยสสต ฯ อท ภควา ปน ตสส ชยการณ ทสวา อาห ฯ ชย เวร ปสวตต ชนนโต เวร ปสวต เวรปคคเล (๓) ลภต ฯ จตตถ ฯ ป จเม อพภยยาสต ปราชเย ครหปปตโต อาราม คนตวา ภกขน กถาสลลาป สณาถาต รตตภาเค พทธรกขเตน นาม วฑฒปพพชเตน ธมมรกขตสส วฑฒปพพชตสส สเจ ราชา อม จ อปาย กตวา คจเฉยย ปน ชเนยยาต วตตชยการณ สตวา อภอยยาส ฯ ยาวสส อปกปปตต ยาว ตสส อปกปปต สยห โหต ฯ ยทา จ เต ยทา จ เ ฯ วลมปนตต ต วลมปตวา ตปคคล วลมปนต ฯ วลมปตต (๔) วลมปยต ฯ าน ห ม ตต การณนต ห ม ต ฯ ยทาต ยสม กาเล ฯ เชตาร ลภเต ชยนต ชยนโต ปคคโล ปจฉา เชตารมป ลภต ฯ โรเสตารนต ฆเฏตาร ฯ โรสโกต

Page 211: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 211

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 211 ฆฏโก ฯ กมมววฏเฏนาต กมมปรณาเมน ตสส วลมปนกมมสส วปากทาเนน ฯ โส วลตโต วลมปตต โส วลมปโก วลมปยต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ อปสงกมต มลลกาย เทวยา คพภวฏานกาเล ปสตฆร (๑) ปฏชคคาเปตวา อารกข ทตวา อปสงกม ฯ อนตตมโน อโหสต ทคคตกลสส เม ธต มหนต อสสรย ทนน สเจ ปตต อลภสส มหนต สกการ อทธา คมสส (๒) ตโต ทาน ปรหนาต อนตตมโน อโหส ฯ เสยยาต ทนธป สมา เอลมคปตตโต เอกจจา อตถเยว เสยยา ฯ โปสาต โปเสห ฯ ชนาธปาต ชนาธปราชาน (๓) อาลปต ฯ สสสเทวาต สสสสสสรเทวตา ฯ ทสมปตต ทสาเชฏก ฯ ตาทสา สภรยาต ตาทสาย สภรยาย ฯ ฉฏ ฯ สตตเม สมธคคยหาต สมธคคณหตวา อาทยตวาต อตโถ ฯ อปปมาโทต การาปกอปปมาโท ฯ สโมธานนต สมอวธาน อปกเขป ฯ เอวเมว โขต หตถปท วย ห การาปกอปปมาโท เสสปทชาตาน วย อวเสสา จตภมกา กสลธมมา เต หตถปเท เสสปทาน วย อปปมาเท สโมธาน คจฉนต อปปมาทสส

Page 212: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 212

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 212 อนโต ปรวตตนต ยถา จ หตถปท เสสปทาน อคค เสฏ มหนต (๑) เอว อปปมาโท เสสธมมานนต ทสเสต ฯ มหคคตโลกตตรธมมานมป เหส ปฏลาภกฏเน โลกโยป สมาโน อคโคว โหต ฯ อปปมาท ปสสนตต เอตาน อายอาทน ปตถยนเตน อปปมาโทว กตตพโพต อปปมาทเมว ปสสนต ฯ ยสมา วา ป กรยาส ปณฑตา อปปมาท ปสสนต ตสมา อายอาทน ปตถยนเตน อปปมาโทว กาตพโพต อตโถ ฯ อตถาภสมยาต อตถปฏลาภา ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯ โส จ โข กลยาณมตตสสาต โส จาย ธมโม กลยาณมตตสเสว สวากขาโต นาม โหต น ปาปมตตสส ฯ ก จาป ห ธมโม สพเพสมป สวากขาโตว กลยาณมตตสส ปน สสสสนตสส สททหนตสส อตถ ปเรต เภสชช วย วฬ เชนตสส น อตรสสาต ฯ เตเนต วตต ฯ ธมโมต เจตถ เทสนาธมโม เวทตพโพ ฯ อปฑฒมทนต เถโร กร รโห คโต จนเตส อย สมณธมโม โอวาทเก อนสาสเก กลยาณมตเต สต ปจจตตปรสกาเร ตสส สมปชชต อต อปฑฒ กลยาณมตตโต โหต อปฑฒ ปจจตตปรสการโตต ฯ อถสส เอตทโหส อห ปเทสาเณ โต นปปเทส จนเตต # ๑ ม. อย ปาโ นตถ ฯ

Page 213: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 213

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 213 น สกโกม สตถาร ปจฉตวา นกกงโข ภวสสามต ฯ ตสมา สตถาร อปสงกมตวา เอวมาห ฯ พรหมจรสสาต อรยมคคสส ฯ ยทท กลยาณมตตตาต ยา เอสา กลยาณมตตตา นาม สา อปฑฒ ตโต อปฑฒ อาคจฉตต อตโถ ฯ อต เถเรน อปฑฒปฑฒา สมมาทฏ อาทโย กลยาณมตตโต อาคจฉนต อปฑฒปฑฒา ปจจตตปรสการโตต วตต ฯ ก จาป เถรสส อย มโนรโถ ยถา ปน พหห สลาถมเภ อสสาปเต เอตตก าน อสเกน อสสาปต เอตตก อสเกนาต วนพโภโค นตถ ยถา จ มาตาปตโร นสสาย อปปนเน ปตเต เอตตก มาตโต นพพตต เอตตก ปตโตต วนพโภโค นตถ เอว อธาป ฯ อวนพโภคธมโม เหส เอตตก สมมาทฏ อาทน กลยาณมตตโต นพพตต เอตตก ปจจตตปรสการโตต น สกกา ลทธ ฯ กลยาณมตตตาย ปน อปฑฒคโณ ลพภตต เถรสส อชฌาสเยน อปฑฒ นาม ชาต สกลคโณ ปฏลพภตต ภควโต อชฌาสเยน สกล นาม ชาต ฯ กลยาณมตตตาต เจต ปพพภาคปฏลาภ นามาต คหต ฯ อตถโต กลยาณมตต นสสาย ลทธา สลสมาธวปสสนาวเสน จตตาโร ขนธา ฯ สงขารกขนโธตป วทนตเยว ฯ # ๑ ม.ย. ปพพภาคปฏลาภงค ฯ

Page 214: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 214

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 214 มา เหว อานนทาต อานนท มา เอว อภณ พหสสโต ตว เสขปฏสมภทปปตโต อฏ วเร คเหตวา ม อปฏหส จตห อจฉรยพภตธมเมห สมนนาคโต ตาทสสส เอว กเถต น วฏฏต ฯ สกลเมว หท อานนท พรหมจรย ยทท กลยาณมตตตาต อท ภควา จตตาโร มคคา จตตาร ผลาน ตสโส วชชา ฉ อภ า สพพ กลยาณมตตมลกเมว โหตต สนธายาห ฯ อทาน วจเภเทเนว การณ ทสเสนโต กลยาณมตตสเสตนตอาทมาห ฯ ตตถ ปาฏกงขนต ปาฏกงขตพพ อจฉตพพ อวสสภาวต อตโถ ฯ อธาต อมสม สาสเน ฯ สมมาทฏ ภาเวตตอาทส อฏนน อาทปทานเยว ตาว อย สงเขปวณณนา สมมา ทสสนลกขณา สมมาทฏ ฯ สมมา อภนโรปนลกขโณ สมมาสงกปโป ฯ สมมา ปรคคหลกขณา สมมาวาจาฯ สมมา สมฏาปนลกขโณ สมมากมมนโต ฯ สมมา โวทาปนลกขโณ สมมาอาชโว ฯ สมมา ปคคหลกขโณ สมมาวายาโม ฯ สมมา อปฏานลกขณา สมมาสต ฯ สมมา สมาธานลกขโณ สมมาสมาธ ฯ เตส เอเกกสส ตณ กจจาน โหนต ฯ เสยยถท สมมาทฏ ตาว อ เหป อตตโน ปจจนกกเลเสห สทธ มจฉาทฏ ปชหต นโรธ อารมมณ กโรต สมปยตตธมเม จ ปสสต ตปปฏจฉาทกโมหวธมนวเสน อสมโมหโต ฯ สมมาสงกปปาทโยป ตเถว

Page 215: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 215

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 215 มจฉาสงกปปาทน จ ปชหนต นโรธ จ อารมมณ กโรนต ฯ วเสสโต ปเนตถ สมมาทฏ สหชาตธมเม สมมา ทสเสต สมมาสงกปโป สหชาตธมเม อภนโรเปต สมมาวาจา สมมา ปรคคณหต สมมากมมนโต สมมา สมฏาเปต สมมาอาชโว สมมา โวทาเปต สมมาวายาโม สมมา ปคคณหต สมมาสต สมมา อปฏาเปต สมมาสมาธ สมมา สมาทหต ฯ อปเจสา สมมาทฏ นาม ปพพภาเค นานาขณา นานารมมณา โหต มคคกาเล เอกกขณา เอการมมณา ฯ กจจโต ปน ทกเข าณนตอาทน จตตาร นามาน ลภต ฯ สมมาสงกปปาทโยป ปพพภาเค นานาขณา นานารมมณา โหนต มคคกาเล เอกกขณา เอการมมณา ฯ เตส สมมาสงกปโป กจจโต เนกขมมสงกปโปตอาทน ตณ นามาน ลภต ฯ สมมาวาจาทโย ตโย วรตโยป โหนต เจตนาทโยป มคคกขเณ ปน วรตโยว ฯ สมมาวายาโม สมมาสตต อทมป ทวย กจจโต สมมปปธานสตปฏานวเสน จตตาร นามาน ลภต สมมาสมาธ ปน ปพพภาเคป มคคกขเณป สมมาสมาธเยว ฯ เอว ตาว สมมาทฏ นตอาทนา นเยน วตตาน อฏนน อาทปทานเยว อตถวณณน ตวา อทาน ภาเวต วเวกนสสตนตอาทส เอว าตพพ ฯ

Page 216: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 216

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 216 ภาเวตต วฑเฒต อตตโน จตตสนตาเน ปนปปน ชเนต อภนพพตเตตต อตโถ ฯ วเวกนสสตนต วเวก นสสต ฯ วเวโกต ววตตตา ฯ สจาย ตทงควเวโก วกขมภนสมทเฉทปฏปสสทธนสสรณวเวโกต ป จวโธ ฯ เอวเมตสม ป จวเธ วเวเก ฯ วเวกนสสตนต ตทงควเวกนสสต สมจเฉทวเวกนสสต นสสรณวเวกนสสต จ สมมาทฏ ภาเวตต อยมตโถ เวทตพโพ ฯ ตถาย อรยมคคภาวนานยตโต โยค วปสสนากขเณ กจจโต ตทงควเวกนสสต อชฌาสยโต นสสรณวเวกนสสต มคคกาเล ปน กจจโต สมจเฉทวเวกนสสต อารมมณโต นสสรณวเวกนสสต สมมาทฏ ภาเวต ฯ เอส นโย วราคนสสตาทส ฯ วเวกตถา เอว ห วราคาทโย ฯ เกวล เจตถ โวสสคโค ทวโธ ปรจจาคโวสสคโค จ ปกขนทนโวสสคโค จาต ฯ ตตถ ปรจจาคโวสสคโคต วปสสนากขเณ จ ตทงควเสน มคคกขเณ จ สมจเฉทวเสน กเลสปปหาน ฯ ปกขนทนโวสสคโคต วปสสนากขเณ ตนนนนภาเวน มคคกขเณ ปน อารมมณกรเณน นพพานปกขนทน ฯ ตทภยมป อมสม โลกยโลกตตรมสสเก อตถวณณนานเย วฏฏต ฯ ตถา ห อย สมมาทฏ ยถาวตเตน ปกาเรน กเลเส จ ปรจจชต นพพาน จ ปกขนทต ฯ โวสสคคปรณามนต อมนา ปน สกเลน วจเนน โวสสคคตถ ปรณามนต ปรณต จ ปจจนต

Page 217: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 217

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 217 ปรปกก จาต อท วตต โหต ฯ อย ห อรยมคคภาวนานยตโต ภกข ยถา สมมาทฏ กเลสปรจจาคโวสสคคตถ นพพานปกขนทนโวสสคคตถ จ ปรปจจต ยถา จ ปรปกกา โหต ตถา น ภาเวตต ฯ เอส นโย เสสมคคงเคส ฯ อาคมมาต อารพภ สนธาย ปฏจจ ฯ ชาตธมมาต ชาตสภาวา ชาตปกตกา ฯ ตสมาต ยสมา สกโล อรยมคโคป กลยาณมตต นสสาย ลพภต ตสมา ฯ หนทาต วจสายตเถ นปาโต ฯ อปปมาท ปสสนตต อปปมาท วณณยนต ตสมา อปปมาโท กาตพโพ ฯ อตถาภสมยาต อตถปฏลาภา ฯ อฏม ฯ นวเม ทวาทวสสาต ทวสสส ทวา มชฌนตกสมเยต อตโถ ฯ สาปเตยยนต ธน ฯ โก ปน วาโท รปยสสาต สวณณรชตตมพโลหกาฬโลหผาลกจฉกาทเภทสส ฆนกตสส เจว ปรโภคภาชนาทเภทสส จ รปยภณฑสส โก ปน วาโท เอตตก นามาต กา ปรจเฉทกถาต อตโถ ฯ กาณาชกนต สโกณฑภตต ฯ พลงคทตยนต ก ชกทตย ฯ สาณนต สาณวากมย ฯตปกขวสนนต ตณ ขณฑาน ทวส าเนส สพพตวา กตนวาสน ฯ อสปปรโสต ลามกปรโส ฯ อทธคคกนตอาทส อปรปรภมส ผลทานวเสน อทธ อคคมสสาต อทธคคกา ฯ สคคสส หตา ตตรปปตตชนนโตต โสวคคกา ฯ นพพตตนพพฏาเน

Page 218: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 218

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 218 สโข วปาโก อสสาต สขวปากา ฯ สฏ อคคาน ทพพวณณาทน วเสสาน นพพตตนโต สคคสวตตนกา ฯ เอวรป ทกขณทาน น ปตฏเปตต ฯ สาโตทกาต มธโรทกา ฯ เสตกาต วจน ภนนฏาเน อทกสส เสตตาย เสตกา ฯ สปตตถาต สนทรตตถา ฯ ต ชโนต เยน อทเกน สา สาโตทกา ต อทก ชโน ภาชนาน ปเรตวา เนว หเรยย ฯ น ยถาปจจย วา กเรยยาต ย ย อทเกน อทกกจจ กาตพพ ต ต น กเรยย ฯ ตทเปยยมานนต ต อเปยยมาน ฯ กจจกโร จ โหตต อตตโน กมมนตกจจกโร เจว กสลกจจกโร จ ภ ชต จ กมมนเต จ ปโยเชต ทาน จ เทตต อตโถ ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ ปณฑปาเตน ปฏปาเทสต ปณฑปาเตน สทธ สโยเชส ปณฑปาต อทาสต อตโถ ฯ ปกกามต เกนจเทว ราชปฏานาทกจเจน คโต ฯ ปจฉา วปปฏสาร อโหสต โส กร อ เสป ทวเสส ต ปจเจกสมพทธ ปสสต ทาตมปนสส จตต น อปปชชต ฯ ตสม ปน ทวเส อย ปทมวตเทวยา ตตยปตโต ตครสข ปจเจกสมพทโธ คนธมาทนปพพเต ผลสมาปตตสเขน วตนาเมตวา ปพพณหสมเย วฏาย อโนตตตทเห มข โธวตวา มโนสลาตเล นวาเสตวา กายพนธน พนธตวา

Page 219: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 219

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 219 ปตตจวรมาทาย อภ าปาทก จตตถชฌาน สมาปชชตวา อทธยา เวหาส อพภคคนตวา นครทวาเร โอรยห จวร ปารปตวา ปตตมาทาย นครวาสน นครทวาเรส สหสสภณฑก เปนโต วย ปาสาทเกห อภกกนตาทห อนปพเพน เสฏ โน ฆรทวาร สมปตโต ฯ ตทวส จ เสฏ ปาโตว อฏาย ปณตโภชน ภ ชตวา ฆรทวารโกฏเก อาสน ป าเปตวา ทนตนตราน โสเธนโต นสนโน โหต ฯ โส ปจเจกสมพทธ ทสวา ตทวส ปาโต ภตวา นสนนตตา ทานจตต อปปาเทตวา ภรย ปกโกสาเปตวา อมสส สมณสส ปณฑปาต เทหต วตวา ปกกาม ฯ เสฏ ภรยา จนเตส มยา เอตตเกน กาเลน อมสส เทถาต วจน น สตปพพ ทาเปนโตป จ อชช น ยสส วา ตสส วา ทาเปต วตราคโทสโมหสส วนตกเลสสส โอหตภารสส ปจเจกสมพทธสส ทาเปต ย วา ต วา อทตวา ปณต ปณฑปาต ทสสามต ฆรา นกขมม ปจเจกสมพทธ ป จปตฏ เตน วนทตวา ปตต อาทาย อนโตนเวสเน ป ตตาสเน นสทาเปตวา สปรสทเธห สาลตณฑเลห ภตต สมปาเทตวา ตทนรป ขาทนยพย ชน สเปยย จ สลลกเขตวา พห คนเธห อลงกรตวา ปจเจกพทธสส หตเถส ปตฏเปตวา วนท ฯ ปจเจกพทโธ

Page 220: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 220

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 220 อ เสมป ปจเจกพทธาน สงคห กรสสามต อปรภ ขตวาว อนโมทน กตวา ปกกาม ฯ โสป โข เสฏ พาหรโต อาคจฉนโต ปจเจกพทธ ทสวา มย ตมหาก ปณฑปาต เทถาต วตวา ปกกนตา อปจ โข ลทโธต ฯ อาม เสฏ ลทโธต ฯ ปสสามต คว อกขปตวา โอโลเกส ฯ อถสส ปณฑปาตคนโธ อฏหตวา นาสปฏ ปหร ฯ โส จตต สยเมต อสกโกนโต ปจฉา วปปฏสาร อโหสต ฯ วรเมตนตอาท วปปฏสารสส อปปนนาการสส ทสสน ฯ ภาต จ ปน เอกปตตก สาปเตยยสส การณา ชวตา โวโรเปสต ตทา กรสส อวภตเตเยว กฏมเพ มาตาปตโร จ เชฏภาตา จ กาลมกส ฯ โส ภาตชายาย สทธเยว สวาส กปเปส ฯ ภาต ปนสส เอโก ปตโต โหต ต วถยา กฬนต มนสสา วทนต อย ทาโส อย ทาส อท ยาน อท ธน ตว สนตกนต ฯ โส เตส กถ คเหตวา อยนทาน มยหนตอาทน กเถต ฯ อถสส จฬปตา จนเตส อย ทารโก อทาเนว เอว กเถต มหลลกกาเล กฏมพ มชเฌ ฉนทาเปยย อทาเนวสส กตตพพ กรสสามต เอกทวส วาส อาทาย เอห ปตต อร คจฉามาต ต อร เนตวา วรวนต วรวนต มาเรตวา อาวาเฏ ปกขปตวา ปสนา ปฏจฉาเทส ฯ อท สนธาเยต วตต ฯ สตตกขตตนต

Page 221: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 221

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 221 สตต วาเร ฯ ปพพปจฉมเจตนาวเสน เจตถ อตโถ เวทตพโพ ฯ เอกปณฑปาตทานสม ห เอกาว เจตนา เทว ปฏสนธโย น เทต ปพพปจฉมเจตนาห ปเนส สตตกขตต สคเค สตตกขตต เสฏ กเล นพพตโต ฯ ปราณนต ปจเจกพทธสส ทนนปณฑปาตเจตนากมม ฯ ปรคคหนต ปรคคหตวตถ ฯ อนชวโนต เอก มหากล นสสาย ปณณาสมป สฏ ป กลาน ชวนต เต มนสเส สนธาเยต วตต ฯ สพพนนาทาย คนตพพนต สพพเมต น อาทยตวา คนตพพ ฯ สพพ นกเขปคามนนต สพพเมต นกเขปสภาว ปรจจชตพพสภาวเมวาต อตโถ ฯ ทสม ฯ ทตโย วคโค ฯ ตตยวคคสส ปเม ฯ นจกเล ปจฉา ชาตอาทเกน ตเมน ยตโตต ตโม ฯ กายทจจรตาทห ปน นรยตมปคมนโต ตมปรายโน ฯ อต อภเยนป ขนธตโมว กถโต โหต ฯ อฑฒกเล ปจฉา ชาตอาทเกน โชตนา ยตตโต โชต อาโลกภโตต วตต โหต ฯ กายสจรตาทห ปน สคคปปตตโชตภาวปคมนโต โชตปรายโน ฯ อมนา นเยน อตเรป เทว เวทตพพา เวนกเลต วลวการกเล ฯ เนสาทกเลต มคลทธกาทน กเล ฯ รถการกเลต จมมการกเล ฯ ปกกสกเลต ปปผฉฑฑกกเล ฯ กสรวตตเกต ทกขวตตเก ฯ ทพพณโณต ปสปสาจโก วย ฌามขาณวณโณ ฯ ทททสสโกต วชาตมาตยาป อมนาป-

Page 222: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 222

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 222 ทสสโน ฯ โอโกฏมโกต ลกณฑโก ฯ กาโณต เอกกขกาโณ วา อภยกขกาโณ วา ฯ กณต เอกหตถกณ วา อภยหตถกณ วา ฯ ข โชต เอกปาทข โช วา อภยปาทข โช วา ฯ ปกขหโตต หตปกโข ปสปป ฯ ปทเปยยสสาต เตลกปลลกาทโน ปทปอปกรณสส ฯ เอว โข มหาราชาต เอตถ เอโก ปคคโล พหทธา อาโลก อทสวา มาต กจฉสมเยว กาล กตวา อปาเยส นพพตโต สกลมป กปป สสรต โสป ตโมตมปรายโนว ฯ โส ปน กหกปคคโล ภเวยย ฯ กหกสส ห เอวรปา นปผตต โหตต วตต ฯ เอตถ จ นจกเล ปจฉาชาโต โหต จณฑาลกเล วาต อาทห อาคมนวปตต เจว ปพพปปนนปจจยวปตต จ ทสสตา ฯ ทฬทเทตอาทห ปวตตปจจยวปตต ฯ กสรวตตเกตอาทห อาชวปายวปตต ฯ ทพพณโณตอาทห อตตภาววปตต ฯ พหวาพาโธตอาทห ทกขการณสมาโยโค ฯ น ลาภตอาทห สขการณวปตต เจว อปโภควปตต จ ฯ กาเยน ทจจรตนตอาทห ตมปารยนภาวสส การณสมาโยโค ฯ กายสส เภทาตอาทห สมปรายกตมปคโม ฯ สกกปกโข วตตปฏปกขนเยน เวทตพโพ ฯ อกโกสตต ทสห อกโกสวตถห อกโกสต ฯ ปรภาสตต กสมาตฏถ ก ตเมหห อมหาก กสกมมาทน กตานตอาทห ปรภววจเนห ปรภาสต โรเสต ฆฏฏโก ฯ

Page 223: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 223

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 223 อพยคคมนโสต เอกคคจตโต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ ชณณาต ชราชณณา ฯ วฑฒาต วโยวฑฒา ฯ มหลลกาต ชาตมหลลกา ฯ อทธคตาต อทธ ทฆกาล อตกกนตา ฯ วโยอนปปตตาต ปจฉมวย สมปตตา ฯ ปยา มนาปาต ร โ กร มาตร มตาย อยยกาน มาตฏาเน ตวา ปฏชคค เตนสส อยยกาย พลวเปม อปปชช ฯ ตสมา เอวมาห ฯ หตถรตเนนาต สตสหสสคฆนโก หตถ สตสหสสคฆนเกน อลงกาเรน อลงกโต หตถรตน นาม ฯ อสสรตเนป เอเสว นโย ฯ คามวโรป สตสหสสฏานคาโมว ฯ สพพาน ตาน เภทนธมมานต เตส ห ก จ กยรมานเมว ภชชต ก จ กตวโยสต จกกโต อนปนตเมว ก จ อปเนตวา ภมย ปตมตต ก จ ตโต ปร เอวเมว สตเตสป โกจ ปฏสนธ คเหตวา มรต โกจ มฬหคพภาย มาตร มาต กจฉโต อนกขนโตว โกจ นกขนตมตโต โกจ ตโต ปรนต ฯ ตสมา เอวมาห ฯ ทตย ฯ ตตเย สพพ อตตานตถเมว ฯ ตตย ฯ จตตถสส อตถปปตตโก นกเขโป ฯ ภควโต กร

Page 224: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 224

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 224 ปมโพธย มหาลาภสกกาโร อทปาท ภกขสงฆสส จ ฯ ตตถยา ห ตลาภสกการา หตวา กเลส เอว กเถนตา วจรนต สมโณ โคตโม เอวมาห มยหเมว ทาน ทาตพพ น อ เส ทาน ทาตพพ ฯ มยหเมว สาวกาน ทาน ทาตพพ น อ เส สาวกาน ทาน ทาตพพ ฯ มยหเมว ทนน มหปผล น อ เส ทนน มหปผล ฯ มยหเมว สาวกาน ทนน มหปผล น อ เส สาวกาน ทนน มหปผลนต ยตต นโข สยมป ภกขาจารนสสเตน ปเรส ภกขาจารนสสตาน จตนน ปจจยาน อนตราย กาต อยตต กโรต อนนจฉวกนต ฯ สา กถา ปตถรมานา ราชกล สมปตตา ฯ ราชา สตวา จนเตส อฏานเมต ย ตถาคโต ปเรส ลาภนตราย กเรยย เอเต ตถาคตสส อลาภาย อยสาย ปรสกกนต ฯ สจาห อเธว ตวา มา เอว อวจตถ น สตถา เอว กเถตต วเทยย เอสา กถา นชฌคค น คจเฉยย อมสส มหาชนสส สนนปตตกาเลเยว น นชฌาเปสสามต เอก ฉณทวส อาคเมนโต ตณห อโหส ฯ อปเรน สมเยน มหาฉเณ สมปตเต อย อมสส กาโลต นคเร เภร จราเปส สทธา วา อสสทธา วา สมมาทฏ กา วา มจฉาทฏ กา วา เคหรกขเก ทารเก วา

Page 225: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 225

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 225 มาตคาเม วา เปตวา อวเสสา เย วหาร นาคจฉนต ป าสทณโฑต ฯ สยมป ปาโตว นหาตวา กตปาตราโส สพพาภรณปฏมณฑโต มหตา พลกาเยน สทธ วหาร อคมาส ฯ คจฉนโต จ จนเตส ภควา ตเมหห กร มยหเมว ทาน ทาตพพ ฯเปฯ น อ เส สาวกาน ทนน มหปผลนต เอว ปจฉต อยตต ป หเมว ปจฉสสาม ป ห กเถนโต จ เม ภควา อวสาเนตตถยาน วาท ภชชสสตต ฯ (๑) โส ป ห ปจฉนโต กตถ นโข ภนเต ทาน ทาตพพนต อาห ฯ ยตถาต ยสม ปคคเล จตต ปสทต ตสม ทาตพพ ตสส วา ทาตพพนต อตโถ ฯ เอว วตเต ราชา เยห มนสเสหตตถยาน วจน อาโรจต เตป โอโลเกส ฯ เต ร า โอโลกตมตตาว มงกภตา อโธมขา ปาทงคฏเกน ภม ขนมานา อฏส ฯ ราชา เอกปเทเนว ภนเต หตาตตถยาต มหาชน สาเวนโต มหาสทเทน อภาส ฯ เอว วจน (๒) ภาสตวา ภควา จตต นาม นคณาเจลกปรพพาชกาทส ยตถ กตถจ ปสทต กตถ ปน ทนน มหปผลนต ปจฉ ฯ อ โข เอตนต มหาราช อ ตยา ปม ปจฉต อ ปจฉา สลลกเขห เอต ป หกถนมป มยห ภาโรต วตวา สลวโต โขตอาทมาห ฯ ตตถ อธ ตยสสาต อธ

Page 226: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 226

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 226 เต อสส ฯ สมปพยโฬหต ราสภโต ฯ อสกขโตต ธนสปเป อสกขโต ฯ อกตหตโถต มฏ พนธาทวเสน อสมปาทตหตโถ ฯ อกตโยคโคต ตณป ชมตตกาป ชาทส อกตปรจโย ฯ อกตปาสโนต ราชราชมหามตตาน อทสสตสรกเขโป ฯ ฉมภต ปเวธตกาโย ฯ กามฉนโท ปหโนตอาทส อรหตตมคเคน กามจฉนโท ปหโน โหต ฯ อนาคามมคเคน พยาปาโท อรหตตมคเคเนว ถนมทธ ตถา อทธจจ ทตเยน ตตเยเนว กกกจจ ปมมคเคน วจกจฉา ปหนา โหต ฯ อเสกเขน สลกขนเธนาต อเสกขสส สลกขนโธ อเสกโข สลกขนโธ นาม ฯ เอส นโย สพพตถ ฯ เอตถ จ ปรเมห จตห ปเทห โลกยโลกตตรา สลสมาธป าวมตตโย กถตา ฯ วมตตาณทสสน ปจจเวกขณาณ โหต ต โลกยเมว ฯ อสสตถนต อสสปป ฯ พลวรยนต เอตถ พล นาม วาโยธาต วรย กายกเจตสกวรยเมว ฯ ภเรต ภเรยย ฯ นาสร ชาตปจจยาต อย ชาตสมปนโนต เอว ชาตการณา อสร น ภเรยย ฯ ขนตโสรจจนต เอตถ ขนตต อธวาสนขนต โสรจจนต อรหตต ฯ ธมมาต เอเต เทว ธมมา ฯ อสสเมต อาวสเถ ฯ ววเนต อร ฏาเน นรทเก อร เ จตรสสโปกขรณอาทน การเยต อตโถ ฯ ทคเคต วสมฏาเน ฯ สงกมนานต ปณณาสหตถสฏ หตถาน

Page 227: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 227

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 227 สโมกณณปรสทธวาลกาน สงกมนาน กเรยย ฯ อทาน เอเตส อร เสนาสเนส วสนตาน ภกขน ภกขาจารวตต อาจกขนโต อนนปานนตอาทมาห ฯ ตตถ เสนาสนานต ม จปาทน ฯ วปปสนเนนาต ขณาสวสส เทนโตป สกงเขน กเลสมลเนน จตเตน อทตวา วปปสนเนเนว ทเทยย ฯ ถนยนต คชเชนโต ฯ สตกกถต สตสขโร อเนกกโฏต อตโถ ฯ อภสงขจจาต อภสงขรตวา สโมธาเนตวา ราส กตวา ฯ อนโมทมาโนต ตฏมานโส หตวา ฯ ปกเรตต ทานคเค วจรต ปกรนโต วย วา ทาน เทต ฯ ป ธาราต อเนกทานเจตนามยา ป ธารา ฯ ทาตาร อภวสสตต ยถา อากาเส สมฏ ตเมฆโต นกขนตา อทกธารา ปว สเนหยนต กลนนยนต อภวสสนต เอวเมว อยมป ทายกสส อพภนตเร อปปนนา ป ธารา ตเมว ทาตาร อนโต สเนเหต ปเรต อภสนเทต ฯ เตน วตต ทาตาร อภวสสตต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ มทธาวสตตานนต ขตตยาภเสเกน มทธน อวสตตาน กตาภเสกาน ฯ กามเคธปรยฏ ตานนต กาเมส เคเธน ปรยฏ ตาน อภภตาน ฯ ชนปทตถาวรยปปตตานนต ชนปเท ถรภาวปปตตาน ฯ ราชกรณยานต ราชกมมาน ราชห กตตพพ-

Page 228: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 228

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 228 กจจาน ฯ เตสวาหนต เตส อห ฯ อสสกก อาปนโนต พยาปาร อาปนโน ฯ เอส กร ราชา ทวสสส ตกขตต ภควโต อปฏาน คจฉต อนตรคมนาน พหนป โหนต ฯ ตสส นพทธ คจฉโต พลกาโย มหาป โหต อปโปป ฯ อเถกทวส ป จสตา โจรา จนตยส อย ราชา อเวลาย อปเปน พเลน สมณสส โคตมสส อปฏาน คจฉต อนตรามคเคน คเหตวา รชช คณหสสามาต ฯ เต อนธวเน นลยส ฯ ราชาโน จ นาม มหาป า โหนต ฯ อถ เตสเยว อพภนตรโต เอโก ปรโส นกขมตวา ร โ อาโรเจส ฯ ราชา มหนต พลกาย อาทาย อนธวน ปรวาเรตวา เต สพเพ คเหตวา อนธวนโต ยาว นครทวารา มคคสส อโภส ปสเสส ยถา อ ม จกขนา จกข อปนพนธตวา โอโลเกนต เอว อาสนนาน สลาน โรเปตวา สเลส อตตาเสส ฯ อท สนธาย เอวมาห ฯ อถ สตถา จนเตส สจาห วกขาม มหาราช มาทเส นาม สมมาสมพทเธ ธรวหาเร วสนเต ตยา เอวรป ทารณ กมม กต อยตต เต กตนต อถาย ราชา มงก หตวา สงขมภต น สกกเณยย ปรยาเยน ธมม กเถนตสเสว เม สลลกเขสสตต ธมมเทสน อารภนโต ต ก ม สตอาทมาห ฯ ตตถ สทธายโกต สทธาตพโพ ยสส ตว วจน

Page 229: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 229

เลมท 10 โกสลสยตตวณณนา หนา 229 สททหสต อตโถ ฯ ปจจยโกต ตสเสว เววจน ยสส วจน ปฏยายสต อตโถ ฯ อพภสมนต อากาสสม ฯ นปโปเถนโต อาคจฉตต ปวตลโต ยาว อกนฏพรหมโลกา สพพสตเต สณหกรณยตลจณณ วย กโรนโต ปสนโต อาคจฉต ฯ อ ตร ธมมจรยายาต เปตวา ธมมจรย อ กตตพพ นตถ ทสกสลกมมปถสงขาตา ธมมจรยาว กตตพพา ภนเตต ฯ สมจรยาทน ตสเสว เววจนาน ฯ อาโรเจมต อาจกขาม ฯ ปฏเวทยามต ชานาเปม ฯ อธวตตตต อชโฌตถรต ฯ หตถยทธานต นาฬาครสทเส เหมกปปเน นาเค อารยห ยชฌตพพยตตาน คตต นปผตต ฯ วสโยต โอกาโส สมตถภาโว วา ฯ น ห สกกา เตห ชรามรณ ปฏพาหต ฯ มนตโน มหามตตาต มนตสมปนนา มโหสถวธรปณฑตสทสมหามจจา ฯ ภมคตนต มหาโลหกมภโย ปเรตวา ภมย ปต ฯ เวหาสฏนต จมมปสพพเก ปเรตวา ตลาสงฆาฏาทส ลคเคตวา เจว นยหาทส จ ปเรตวา ปต ฯ อปลาเปตนต อ ม ภนทต ฯ ยถา เทว ชนา เอเกน มคเคน น คจฉนต เอว กาต ฯ นภ อาหจจาต อากาส ปเรตวา ฯ เอว ชรา จ มจจ จาต อธ เทวเยว ปพพตา คหตา ราโชวาเท ปน ชรา อาค ฉ (๑) สพพ โยพพน วลมปมานาปต เอว # ๑ ม. ย. อาคจฉต ฯ

Page 230: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 230

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 230 ชรา มรณ พยาธ วปตตต จตตาโรเปเต อาคตาว ฯ ตสมาต ยสมา หตถยทธาทห ชรามรณ ชนต น สกกา ตสมา ฯ สทธ นเวสเยต สทธ นเวเสยย ปตฏาเปยยาต ฯ ป จม ฯ ตตโย ภาโค ฯ อต โกสลสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ มารสยตตวณณนา ปมวคคสส ปเม ฯ อรเวลาย วหรตต ปฏวทธสพพ ตาโณ อรเวลคาม อปนสสาย วหรต ฯ ปมาภสมพทโธต อภสมพทโธ หตวา ปม อนโตสตตสตตาหสมเยว ฯ (๑) ทกกรการกายาต ฉพพสสาน กตาย ทกกรกรยาย ฯ มาโร ปาปมาต อตตโน วสย อตกกมต ปฏปนเน สตเต มาเรตต มาโร ฯ ปาเป นโยเชต สย วา ปาเป นยตโตต ปาปมา ฯ อ านปสส กโณห อธปต วสวตต อนตโก นมจ ปมตตพนธตอาทนป พหน นามาน อธ ปน นามทวยเมว คหต ฯ อปสงกมต อย สมโณ โคตโม มตโตสมต ป เปต (๒) อมตตภาวมสส กเถสสามต จนเตตวา อปสงกม ฯ ตโปกมมา อปกกมมาต ตโปกมมโต อปกกมตวา ฯ อปรทโธต ทเร ตว สทธมคคาต วทต ฯ อปร ตปนต อปรภาวตถาย (๓)

Page 231: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 231

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 231 กต ลขตป อตตกลมถานโยโค ฯ สพพ นตถาวห โหตต สพพตป มยห อตถาวห น ภวสสตต (๑) ตวา ฯ ผยารตตว ธมมนต อร เ ถเล ผยารตต วย ฯ อท วตต โหต ยถา ห อร เ ถเล นาว เปตวา ภณฑสส ปเรตวา มหาชเน อภรเฬห ผยารตต คเหตวา อากฑเฒยย เจว อปปเลยย จ โส มหาชนสส วายาโม เอกงคลทวงคลมตตป นาวาย คมน อสาเธนโต นรตถโก ภเวยย น อตถาวโห เอวเมว อห สพพ อปร ตป อนตถาวห โหตต ตวา วสสชเชสนต ฯ อทาน ต อปร ตป ปหาย เยน มคเคน พทโธ ชาโต ต ทสเสนโต สลนตอาทมาห ฯ ตตถ สลนต วจเนน สมมาวาจากมมนตาชวา คหตา สมาธนา สมมาวายามสตสมาธโย ป าย สมมาทฏ สงกปปา ฯ มคค โพธาย ภาวยนต อม อฏงคก อรยมคค โพธตถาย ภาเวนโต ฯ เอตถ จ โพธายาต มคคตถาย ฯ ยถา ห ยาคตถาย ยาคเมว ปจนต ปวตถาย ปวเมว ปจนต น อ ก จ กโรนต เอว มคคเมว มคคตถาย ภาเวต ฯ เตนาห มคค โพธาย ภาวยนต ฯ ปรม สทธนต อรหตต ฯ นหโตต ตว มยา นหโต ปราชโต ฯ ปม ฯ # ๑ ม.ย. น ภวตต ฯ ๒ ม. ผยารตต ฯ เอวมปรป ฯ # ๓ ม. มหาชนา อภรหตวา ฯ ย. มหาชโน อภรโฬห ฯ

Page 232: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 232

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 232 ทตเย ฯ รตตนธการตมสายนต รตต อนธภาวกรเณ มหาตเม จตรงคตมส ฯ อชโฌกาเส นสนโน โหตต คนธกฏโต นกขมตวา จงกมโกฏย ปาสาณผลเก มหาจวร สเส เปตวา ปธาน ปรคคณหมาโน นสนโน โหต ฯ นน จ ตถาคตสส อภาวโต วา มคโค อปปหนา วา กเลสา อปปฏวทธ วา อกปป อสจฉกโต วา นโรโธ นตถ กสมา เอวมกาสต อนาคเต กลปตตาน องกสตถ ฯ อนาคเต กลปตตา มยา คตมคค อาวชชตวา อชโฌกาเส วาส วสตพพ ม มานา ปธานกมม กรสสนตต สมปสสมาโน สตถา เอวมกาส ฯ มหาต มหนโต ฯ อรฏโกต กาฬโก ฯ มณต ปาสาโณ ฯ เอวมสส สส โหตต เอว ตสส กาฬวณณกฏาคารปปมาณมหาปาสาณสทส สส โหต ฯ สภาสภนต ทฆมทธาน สสรนโต สนทราสนทร วณณ กตวา อาคโตสต วทต ฯ อถวา สสรนต สสรนโต อาคจฉนโต ฯ ทฆมทธานนต วสวตตฏานโต ยาว อรเวลาย ทฆมคค ปเร โพธยา จ ฉพพสสาน ทกกรการกสมยสงขาต ทฆกาล ฯ วณณ กตวา สภาสภนต สนทร จ อสนทร จ นานปปการ วณณ กตวา อเนกวาร มม สนตก อาคโตสต อตโถ ฯ โส กร วณโณ นาม นตถ เยน วณเณน มาโร วภสกตถาย ภควโต สนตก น อาคตปพโพ ฯ เตน น ภควา เอวมาห ฯ อลนเต

Page 233: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 233

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 233 เตนาต อล ตยห เอเตน มารวภสกทสสนพยาปาเรน ฯ(๑) ทตย ฯ ตตเย สสวตาต สปหตา ฯ น เต มารวสานคาต มาร เต ตยห วสานคา น โหนต ฯ น เต มารสส ปจจคต เต ตยห มารสส พนธปรา (๒) สสสา อนเตวาสกา น โหนต ฯ ตตย ฯ จตตเถ โยนโสมนสการาต อปายมนสกาเรน ฯ โยนโสสมมปปธานาต อปายวรเยน การณวรเยน ฯ วมตตต อรหตตผลวมตต ฯ อชฌภาสต อย อตตนา วรย กตวา อรหตต ปตวาป น ตสสต อทาน อ เสป ปาปณถาต อสสาห กโรต ปฏพาหสสาม นนต จนเตตวา อภาส ฯ มารปาเสนาต กเลสปาเสน ฯ เย ทพพา เย จ มานสาต เย ทพพกามคณสงขาตา มานสกกามคณสงขาตา จ มารปาสา นาม อตถ สพเพห เตห ตว พนโธต วทต ฯ มารพนธนพนโธต มารพนธเนน พนโธ มารพนธเน วา พนโธ ฯ น เม สมณ โมกขสต สมณ ตว มม วสยโต น มจจสสส ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ มตตาหนต มตโต อห ฯ ปรมสตต อนโต

Page 234: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 234

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 234 วสเส วตต อท ปน ปวาเรตวา วฏวสสกาเล ฯ จารกนต อนปพพคมนจารก ฯ ทวส (๑)โยชนปรม คจฉนตา จรถาต วทต ฯ มา เอเกน เทวต เอกมคเคน เทว ชนา มา อคมตถ ฯ เอว ห คเตส เอกสม ธมเม เทเสนเต เอเกน ตณหภเตน าตพพ โหต ตสมา เอวมาห ฯ อาทกลยาณนต อาทมห กลยาณ สนทร ภททก ฯ ตถา มชฌปรโยสาเนส อาทมชฌปรโยสาน จ นาเมต สาสนสส จ เทสนาย จ วเสน ทพพธ ฯ ตตถ สาสนสส สล อาท สมถวปสสนามคคา มชฌ ผลนพพานาน ปรโยสาน ฯ สลสมาธโย วา อาท วปสสนามคคา มชฌ ผลนพพานาน ปรโยสาน ฯ สลสมาธวปสสนา วา อาท มคโค มชฌ ผลนพพานาน ปรโยสาน ฯ เทสนาย ปน จตปปทกาย คาถาย ตาว ปมปโท อาท ฯ ทตยตตยา มชฌ จตตโถ ปรโยสาน ฯ ป จปทฉปปทาน ปมปโท อาท อวสานปโท ปรโยสาน เสสา มชฌ ฯ เอกานสนธกสตตสส นทาน อาท อทมโวจาต ปรโยสาน เสส มชฌ ฯ อเนกอนสนธกสส มชเฌ พหป อนสนธเมว (๒) นทาน อาท อทมโวจาต ปรโยสาน ฯ สาตถนต สาตถก กตวา เทเสถ ฯ สพย ชนนต พย ชเนห เจว ปเทห จ ปรปร กตวา เทเสถ ฯ เกวลปรปณณนต สกล-

Page 235: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 235

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 235 ปรปณณ ฯ ปรสทธนต นรปกกเลส ฯ พรหมจรยนต สกขตตยสงคหสาสนพรหมจรย ฯ ปกาเสถาต อาวกโรถ ฯ อปปรชกขชาตกาต ป าจกขมห อปปกเลสรชสภาวา ทกลสาณยา ปฏจฉนนา วย จตปปทกคาถาปรโยสาเน อรหตตปปตตสมตถา สตตา สนตต อตโถ ฯ อสสวนตาต อสสวนตาย ฯ ปรหายนตต อลาภปรหานยา ธมมโต ปรหายนต ฯ เสนานคโมต ปมกปปกาน เสนาย นวฏโกาเส ปตฏ ตคาโม สชาตาย วา ปต เสนานคโม ฯ เตนปสงกมสสามต นาห ตเมห อยโยเชตวา ปรเวณาทน กาเรตวา อปฏากาทห ปรจรยมาโน วหรสสาม ตณณ ปน ชฏลาน อฑฒฑฒาน ปาฏหารยสหสสาน ทสเสตวา ธมมเมว เทเสต อปสงกมสสาม ฯ อปสงกมต อย สมโณ โคตโม มหายทธ วย มา เอเกน เทว อคมตถ ธมม เทเสถาต สฏ ชเน อยโยเชต อมสม ปน เอกสมป ธมม เทเสนเต มยห จตตสส สาต นตถ เอว พหส เทเสนเตส กโต ภวสสต ปฏพาหาม นนต จนเตตวา อปสงกม ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ โสณฑกา กล ชนต สราการกาน ปปตถรณกล ช ฯ โกสลกา กสจาฏต โกสลร โ รถจกกปปมาณา ปรโภคจาฏ ฯ คฬคฬายนเตต คชเชนเต ฯ กมมารคคครยาต

Page 236: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 236

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 236 กมมารทธนปนาฬยา ฯ ธมมานายาต ภสมวาเตน ปรยมานาย ฯ อต วทตวาต สมโณ โคตโม ปธานมนยตโต สขนสนโน ฆฏฏยสสาม นนต วตตปปการ อตตภาว มาเปตวา ปธานภมย อโต จโต จ ส จรนต วชชลตาโลเกน ทสวา โก นโข เอโส สตโตต อาวชเชนโต มาโร อยนต เอว วทตวา ฯ ส เคหานต ส าคาราน ฯ เสยยาต เสยยตถาย สสาม จงกมสสาม นสทสสาม นปชชสสามต เอตทตถาย โย ส าคาราน เสวตต อตโถ ฯ โส มน อตตส โตต โส พทธมน หตถปาทกกกจจาภาเวน ส ตตภาโว ฯ โวสสชช จเรยย ตตถ โสต โส ตสม อตตภาเว อาลย นกนต โวสสชชตวา ปหาย จเรยย ฯ ปฏรป ห ตถาวธสส ตนต ตาทสสส ตสณ ตสส พทธมนโน ต อตตภาเว นกนต โวสสชเชตวา จรณ นาม ปฏรป ยตต อนจฉวก ฯ จรกาต สหพยคฆาทกา ส จรณสตตา ฯ เภรวาต สว าณกาว าณกา เภรวา ฯ ตตถ สว าณกา สหพยคฆาทโย อว าณกา รตตภาเค ขาณวมมกาทโย ฯ เตป ห ตสม กาเล ยกขา วย อปฏหนต รชชวลลยาทน สปปา วย อปฏหนต ฯ ตตถาต เตส เภรเวส ส าคารคโต พทธมน โลมหสมตตกป น กโรต ฯ อทาน อฏานปรกปป ทสเสนโต

Page 237: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 237

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 237 นภ ผเลยยาตอาทมาห ฯ ตตถ ผเลยยาต กากปท วย หรหรโส ผเลยย ฯ จเลยยาต โปกขรปตเต วาตาหโต อทกพนท วย จเลยย ฯ สลลมป เจ อรส ปกปปเยยยนต ตณหสตตสลล เจป อรสม ธาเรยย ฯ อปธสต ขนธปธส ฯ ตาณ น กโรนตตตณหสลล อรสม ธารยมาเน ภเยน คยหนตรกฏนตราทน (๑) ปวสนตา ตาณ กโรนต นาม ฯ พทธา ปน สมจฉนนสพพภยา เอวรป ตาณ น กโรนต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ ปาเท ปกขาเลตวาต อตคาหาปนตถ โธวตวา ฯ พทธาน ปน สรเร รโชชลล น อปลมปต อทกป โปกขรปตเต ปกขตต วย ววฏฏตวา คจฉต ฯ อปจ โธตปาทเก เคเห ปาเท โธวตวา ปวสน ปพพชตาน วตต ฯ ตตถ พทธาน วตตเภโท นาม นตถ วตตสเส ปน ตวา โธวนต ฯ สเจ ห ตถาคโต เนว นหาเยยย น ปาเท โธเวยย นาย มนสโสต วเทยย ฯ ตสมา มนสสกรย อมจจนโต โธวต สโต สมปชาโนต โสปปรคคาหเกน สตสมปช เน สมนนาคโต ฯ อปสงกมต สมโณ โคตโม สพพรตต อชโฌกาเส จงกมตวา คนธกฏ ปวสตวา นททายต อตวย สขสยโต ภวสสต ฆฏเฏสสาม นนต จนเตตวา

Page 238: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 238

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 238 อปสงกม ฯ ก โสปปสต ก สปส ก โสปป นามท ตวาต วทต ฯ ก น โสปปสต กสมา น สปส ฯ ทพภโค (๑) วยาต มโต วย วส วย จ ฯ ส มคารนต ส เม ฆร ลทธนต โสปปสต วทต ฯ สรเย อคคเตต สรยมห อฏ เต ฯ อทาน ห อ เ ภกข สมมชชนต ปานย อปฏเปนต ภกขาจารคมนสชชา ภวนต ตว กสมา โสปปสเยว ฯ ชาลนต ตโย ภเว อชโฌตถรตวา เตน อชฌตตกสสปาทาย อฏารส ตณหาวจรตานต อาทนา นเยน เตน เตน อตตโน โกฏาสภเตน ชาเลน ชาลน ฯ วสตตกาต รปาทส ตตถ ตตถ วสสชชตาย วสมลตาย วสปรโภคตาย จ วสตตกา ฯ กห จ เนตเวต กตถจ เนต ฯ สพพปธน ปรกขยาต สพเพส ขนธกเลสาภสงขารกามคณเภทาน อปธน ปรกขยา ฯ ก ตเวตถ มาราต มาร ตยห ก เอตถ กสมา ตว อณหยาคย นลยต อสกโกนต ขททมกขกา วย อนตนเตเนว อชฌายนโต อาหณฑสต ฯ สตตม ฯ อฏม เทวตาสยตเต วตตตถเมว ฯ อฏม ฯ นวเม อปป วา ภยโยต ภยโย ชวนโต อปรวสสสต ชวต น สกโกต ปณณาส วา สฏ วา วสสาน

Page 239: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 239

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 239 ชวต ฯ อชฌภาสต สมโณ โคตโม มนสสาน อปปมายนต กเถต ทฆภาวมสส กเถสสามต ปจจนกสาตตาย อภภวตวา อภาส ฯ น น หเฬต ต อาย อปปก อทนต น หเฬยย ฯ ขรมตโตวาต ยถา ทหโร กมาโร อตตานเสยยโก ขร ปวตวา ทกลจมพตเก นปนโน อส วย นททายต กสสจ อาย อปป วา ทฆ วาต น จนเตต เอว สปปรโส ฯ จเรยยาทตตสโสวาต อาย ปรตตนต ตวา ปชชลตสโส วย จเรยย ฯ นวม ฯ ทสเม เนมว รถกพพรนต ยถา ทวส คจฉนตสส รถสส จกกเนม กพพร อนปรยายต น วชหต เอว อาย อนปรยายตต ทสม ฯ ปโม วคโค ฯ ทตยวคคสส ปเม ฯ นสนโนต ปพเพ วตตนเยเนว ปธาน ปรคคณหนโต นสนโน ฯ มาโรปสส สขนสนนภาว ตวา ฆฏฏยสสามต อปสงกนโต ฯ ปคคเฬสต (๒) ปพพตปฏเ ตวา ปวชฌ ฯ ปาสาณา นรนตรา อ ม อภหนนตา ปตนต ฯ เกวลนต สกล ฯ สพพนต ตสเสว เววจน ฯ ปม ฯ ทตเย วจกขกมมายาต ปรสาย ป าย ป าจกข

Page 240: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 240

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 240 วนาเสตกามตาย ฯ (๒) พทธาน ปเนส ป าจกข วนาเสต น สกโกต ปรสาย เภรวารมมณ สาเวนโต วา ทสเสนโต วา สกโกต ฯ วชตาว น ม สต ก น ตว วชตวชโย อหนต ม ส มา เอว ม นตถ ตว ชโย ฯ ปรสาสต อฏส ปรสาส ฯ พลปปตตาต ทสพลปปตตา ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ มนทยา น สเสต มนทภาเวน โมมหภาเวน ฯ อทาห กาเวยยมตโตต อทาห ยถา กถตพพ (๑) จนเตนโต เตน กตตพพกาเณน มตโต สยต เอว สยส ฯ สมปจราต พหโว ฯ กมท โสปปเส วาต กสมา อท โสปป โสปปสเยว ฯ อตถ สเมจจาต อตถ สมาคนตวา ปาปณตวา ฯ มยห ห อสงคโต นาม สงคตวปนโนวาต อตโถ นตถ ฯ สลลนตตขณสตตสลล ฯ ชคค น สงเกมต ยถา เอกจโจ สหปถาทส ชคคนโต สงกต ตถา อห ชคคนโตป น สงกาม ฯ นป เภม โสตตนต ยถา เอกจโจ สหปถาทสเยว สปตตป ภายต เอว อห สปต น ภายาม ฯ นานตปนต มามนต ยถา อาจรยสส วา อนเตวาสกสส วา อผาสเก ชาเต อทเทสปรปจฉาย ตตตา อนเตวาส รตตนทวา อตกกมนตา อนปตนต เอว ม นานตปนต ฯ น ห มยห ก จ อปรนฏ ตกมม

Page 241: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 241

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 241 นาม อตถ ฯ เตเนวาห หาน น ปสสาม กห จ โลเกต ฯ ตตย ฯ จตตเถ ฯ อนโรธวโรเธสต ราคปฏเฆส ฯ มา สชชตถ (๑) ตทาจรนต เอต ธมมกถ อาจรนโต มา ลคค ฯ ธมมกถ กเถนตสส ห เอกจเจ สาธการ ททนต เตส ราโค อปปชชต ฯ เอกจเจ อสกกจจ สณนต เตส ปฏโฆ อปปชชต ฯ อต ธมมกถโก อนโรธวโรเธส สชชต นาม ฯ ตว เอว มา สชชตถาต วทต ฯ ยท มนสาสตต ย อ อนสาสต ต ฯ สมพทโธ หตานกมป หเตน อนกมปต ฯ ยสมา จ หตานกมป ตสมา อนโรธวโรเธห วปปมตโต ตถาคโตต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ อากาเส จรนเตป พนธตต อนตลกขจโร ฯ ปาโสต ราคปาโส ฯ มานโสต มนสมปยตโต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ ป จนน อปาทานกขนธาน อปาทายาต ป จ อปาทานกขนเธ อาทยตวา สภาวสาม ลกขณวเสน นานปปการโต วภชตวา ทสเสนโต ฯ สนทสเสตต ขนธาน สภาวลกขณาทน ทสเสต ฯ สมาทเปตต คณหาเปต ฯ สมตเตเชตต สมาทานมห อสสาห ชเนต ฯ สมปหเสตต ปฏวทธคเณน

Page 242: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 242

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 242 โวทาเปต โชตาเปต ฯ อฏ กตวาต อตถกตวา อยนโน อธคนตพโพ อตโถต เอว สลลกเขตวา ตาย เทสนาย อตถกา หตวา ฯ มนสกตวาต จตเต เปตวา ฯ สพพเจตโส สมนนาหรตวาต สพเพน เตน กมมการกจตเตน สมนนาหรตวา ฯ โอหตโสตาต ปตโสตา ฯ อพโภกาเส นกขตตาต โอตาปนตถาย ปตา ฯ รป เวทยต ส นต เอเต รปาทโย ตโย ขนเธ ฯ ย จ สงขตนต อมนา สงขารกขนโธ คหโต ฯ เอว ตตถ วรชชตต เอโส อห น โหม เอต มยห น โหตต ปสสนโต เอว เตส ขนเธส วรชชต ฯ เขมตตนต เขมภต อตตภาว ฯ อมนา ผลกขณ ทสเสต ฯ อเนวสนต ภวโยนคต ตสตตาวาสสงขาเตส สพพฏาเนส ปรเยสมานา ฯ นาชฌคาต น ปสสต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ผสสายตนานนต ส ชาตสโมสรณฏเน ฉทวารกสส ผสสสส อายตนาน ฯ ภยเภรว สททนต เมฆทนทภอสนปาตสททสทส ภยชนก สทท ฯ ปว ม เ อทรยตต อย มหาปว ปฏปฏสทท กรมานา วย อโหส ฯ เอตถ โลโก วมจฉโตต เอเตส ฉส อารมมเณส โลโก อธมจฉโต ฯ มารเธยยนต มารสส านภต เตภมกวฏฏ ฯ สตตม ฯ

Page 243: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 243

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 243 อฏเม ฯ ปาหนกาน ภวนตต ตถารเป นกขตเต ตตถ ตตถ เปเสตพพาน ปโหนกาน ภวนต ฯ อาคนตกปณณาการทานาน วา ฯ สย จรณทวโส กร โส ฯ สมวยชาตโคตตา กมารกา ตโต ตโต สนนปตนต ฯ กมารกาโยป อตตโน อตตโน วภวานรเปน อลงกตา ตห ตห วจรนต ฯ ตตร กมารกาโยป ยถารจตาน กมารกาน ปณณาการ เปเสนต กมารกาป กมารกาน อ สม อสต อนตมโส มาลาคเลนป ปรกขปนต ฯ อนวาวฏาต อนอาวฏา ฯ ตทวส กร ป จสตา กมารกาโย อยยานกฬ คจฉนตโย ปฏปเถ สตถาร ทสวา มนทปว ทเทยย สตถา ตาส ทานานโมทนตถ ปกณณกธมมเทสน เทเสยย เทสนาปรโยสาเน สพพาป โสตาปตตผเล ปตฏเหยย มาโร ตาส สมปตตยา อนตราย กรสสามต อนวาวส ฯ ปาลย ปน มา สมโณ โคตโม ปณฑมลตถาต ฯ เอตตกเยว วตตนต ฯ ก ปน สตถา มาราวฏฏน อชานตวา ปวฏโต ฯ อาม อชานตวา ฯ กสมา อนาวชชนกตาย ฯ พทธาน ห อสกฏาเน ภตต ลภสสาม น ลภสสามาต อาวชชน อนนจฉวก ฯ ปวฏโ ปน มนสสาน อปจารเภท ทสวา ก อทนต อาวชเชนโต ตวา อามสตถ มาราวฏฏน ภนทตตป อนนจฉวกนต อภนทตวาว นกขนโต ฯ อปสงกมต อมตตวชเยน วย ตฏโ สกลคาเม กฏจฉมตตมป

Page 244: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 244

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 244 ภตต อลภตวา คามโต นกขมนต ภควนต คามยมนสสเวเสน อปสงกม ฯ ตถาห กรสสามต อท โย มสา ภาสต ฯ เอว กรสส อโหส มยา เอว วตเต ปน ปวสต อถ น คามทารกา สกลคาเม จรตวา กฏจฉภกขป อลภตวา คามโต นกขมม ปน ปวฏโสตอาทน วตวา อปผณเฑสสนตต ฯ ภควา ปน สจาย ม เอว วเหเสสต มทธมสเสว สตตธา ผเลสสตต ตสม อนกมปาย อปวสตวา คาถาทวยมาห ฯ ตตถ ปสวต ชเนส อปปาเทส ฯ อาสชชาต อาสาเทตวา ฆเฏตวา ฯ น เม ปาป วปจจตต มม ปาป น วปจจต ฯ นปผล เอตนต ก น ตว เอว ม ส มา เอว ม ส อตถ ตยา กตสส ปาปสส ผลนต ทเปต ฯ ก จนนต มททต สมตถ ราคก จนาทกเลสชาต ฯ อาภสสรา ยถาต ยถา อาภสสรา เทวา สปปตกชฌาเนน ยาเปนตา ปตภกขา นาม โหนต เอวภวสสามาต ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ นพพานปฏสยตตายาต นพพาน อปทสตวา ปวตตาย ฯ หฏหฏเกโสต ปรมเกเส ปจฉโต ปจฉมเกเส ปรโต วามปสสเกเส ทกขณโต ทกขณปสสเกเส วามโต หรตวา วปปกณณเกโส ฯ มม จกขสมผสสว าณายตนนต จกขว าเณน สมปยตโต จกขสมผสโสป ว าณายตนป

Page 245: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 245

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 245 มเมวาต เอตถ จ จกขสมผสเสน ว าณสมปยตตกา ธมมา คหตา ว าณายตเนน สพพานป จกขทวาเร อปปนนาน อาวชชนาทน ว าณาน ฯ โสตทวาราทสป เอเสว นโย ฯ มโนทวาเร ปน มโนต สาวชชนก ภวงคจตต ฯ ธมมาต อารมมณธมมา ฯ มโนสมผสโสต อาวชชเนน ภวงเคน สมปยตตผสโส ฯ ว าณายตนนต ชวนจตต ตทารมมณป วตตต ฯ ตเวว ปาปม จกขนต ย โลเกตมรการาทห อปททต อเนกโรคายตน อปกก วปกก อนตมโส กาณจกขป สพพนต ตเวว ภวต ฯ รปาทสป เอเสว นโย ฯ ย วทนตต ย ภณฑก มม อทนต วทนต ฯ เย วทนต มมนต จาต เย จ ปคคลา มมนต วทนต ฯ เอตถ เจ เต มโน อตถต เอเตส จ าเนส ยท จตต อตถ ฯ น เม สมณ โมกขสต สมณ มยห วสยา น มจจสสส ฯ ย วทนตต ย ภณฑก วทนต น ต มยห ฯ เย วทนตต เยป ปคคลา เอว วทนต น เต อห ฯ น เม มคคมป ทกขสต ภวโยนคตอาทส มยห คตมคคป น ปสสส ฯ นวม ฯ ทสเม อหน อฆาฏยนต อหนนเตน อฆาเฏนเตน ฯ อชน อชาปยนต ปรสส ธนชาน อกโรนเตน อกาเรนเตน ฯ อโสจ อโสจาปยนต อโสเจนเตน อโสจยนเตน ฯ อต ภควา

Page 246: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 246

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 246 อธมมกราชน รชเช วชเต ทณฑกรปฬเต มนสเส ทสวา การ วเสน เอว จนเตส ฯ อปสงกมต สมโณ โคตโม สกกา นโข รชช กาเรตนต จนเตส รชช กาเรตกาโม ภวสสต รชช จ นาเมต ปมาทฏาน รชช กาเรนเต สกกา โอตาร ลภต คจฉาม อสสาหมสส ชเนสสามต จนเตตวา อปสงกม ฯ อทธปาทาต อชฌนกโกฏาสา ฯ ภาวตาต วฑฒตา ฯ พหลกตาต ปนปปน กตา ฯ ยานกตาต ยตตยาน วย กตา ฯ วตถกตาต ปตฏฏเน วตถกตา ฯ อนฏ ตาต อวชหตา นจจานพทธา ฯ ปรจตาต สาตจจกรยาย สปรจตา กตา อสสาสสส อวราธตเวธหตโถ วย ฯ สสมารทธาต สฏ สมารทธา ปรปณณภาวนา ฯ อธมจเจยยาต จนเตยย ฯ ปพพตสสาต ปพพโต ภเวยย ฯ ทวตตาวาตตฏต เอโก ปพพโต ทวกขตตตป ตาว มหนโต สวณณปพพโต เอกสส นาล น ปรยตโตต อตโถ ฯ อต วทวา สม จเรต เอว ชานนโต สม จเรยย ฯ ยโตนทานนต ทกข นาม ป จกามคณนทาน ต ยโตนทาน โหตต เอว โย อททกข ฯ กถ นเมยยาต โส ชนต เตส ทกขสส นทานภเตส กาเมส เกน การเณน นเมยย ฯ อปธ วทตวาต กามคณอปธ สงโค เอโส ลคคนเมตนต เอว วทตวา ฯ ตสเสว ชนต วนยาย

Page 247: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 247

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 247 สกเขต ตสเสว อปธสส วนยาย สกเขยย ฯ ทสม ฯ ทตโย วคโค ฯ ตตยวคคสส ปเม ชฏณฑเวนาต ชฏาจมพเฏน ฯ อชนกขปนวตโถต สขร อชนจมม เอก นวตโถ เอก ปารโต ฯ อทมพรทณฑนต อปปจฉภาวปปกาสนตถ อสก วงก อทมพรทณฑ คเหตวา ฯ เอตทโวจาต โลเก พราหมณสส วจน นาม สสสสนต พราหมเณสป ปพพชตสส ปพพชเตสป มหลลกสสาต มหลลกพราหมณปพพชตเวส คเหตวา ปธานภมย กมม กโรนเต เต ภกข อปสงกมตวา หตเถ อกขปตวา เอต ทหรา ภวนโตตอาทวจน อโวจ ฯ โอกมเปตวาต หนเกน อทร ปหรนโต อโธนต กตวา ฯ ชวห นลลาเฬตวาต กวรมหาชวห นหรตวา อทธมโธ อภยปสเสส จ ปลาเปตวา ฯ (๑) ตวสาขนตตสาข ฯ นลาฏกนต ภกฏ นลาเฏ อฏ ต วลตตยนต อตโถ ฯ ปกกามต ตเมห ชานนตาน วจน อกตวา อตตโนว เตเล ปวสถาต (๒) วตวา เอก มคค คเหตวา คโต ฯ ปม ฯ ทตเย ลาภา วต เม สลทธ วต เมต เอวรปสส สตถ เจว ธมมสส จ พรหมจารน จ ลทธตตา มยห # ๑ ม.ย. จ ลาเลตวา ฯ ๒ ม. ปจจสสถาต ฯ

Page 248: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 248

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 248 ลาภา มยห สลทธนต ฯ โส กรายสมา ปจฉา มลกมมฏาน สมมสตวา อรหตต คเหสสามต ปาสาทก ตาว กมมฏาน คเหตวา พทธธมมสงฆคเณ อาวชชตวา จตตกลลต อปปาเทตวา จตต หาเสตวา โตเสตวา นสนโน ฯ เตนสส เอวมโหส ฯ อปสงกมต อย สมทธ ภกข ปาสาทก กมมฏาน คเหตวา นสนนสทโส ยาว มลกมมฏาน คเหตวา อรหตต น คณหาต ตาวสส อนตราย กรสสามต อปสงกม ฯ คจฉ ตวนต สตถา สกลชมพทป โอโลเกนโต ตสมเยว าเน ตสส กมมฏาน สปปาย ภวสสตต อททส ตสมา เอวมาห ฯ สตป า จ เม พทธาต มยา มยห สต จ ป า จ าตา ฯ กาม กรสส รปานต พหนป วภสกรหาน รปาน กรสส ฯ เนว ม พยาธยสสสต ม เนว เวธยสสส น กมเปสสส ฯ ทตย ฯ ตตเย อสคลปสเสต อสคลสส นาม ปพพตสส ปสเส ฯ กาฬสลายาต กาฬวณณาย สลาย ฯ สามายก เจโตวมตตนต อปปตกขเณ (๒) ปจจนกธมเมห วมจจต อารมมเณ จ อธมจจตต โลกยสมาปตต สามายกา เจโตวมตต นาม ฯ ผสต ปฏลภ ฯ ปรหายต กสมา ยาว ฉฏ ปรหาย ฯ สาพาธตตา ฯ

Page 249: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 249

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 249 เถรสส กร วาตปตตเสมหวเสน อนสายโก อาพาโธ อตถ เตน สมาธสส สปปาเย อปการธมเม ปเรต น สกโกต อปปตอปปตาย สมาปตตยา ปรหายต ฯ ยนนนาห สตถ อาหเรยยนต โส กร จนเตส ยสมา ปรหนชฌานสส กาล กโรโต อนพทธา คต โหต อปรหนชฌานสส นพทธา คต โหต พรหมโลเก นพพตตต ตสมา สตถ อาหรตกาโม อโหส ฯ อปสงกมต อย สมโณ สตถ อาหรตกาโม สตถาหรณ จ นาเมต กาเย จ ชวเต จ อนเปกขสส โหต โย เอว กาเย จ ชวเต จ อนเปกโข โหต โส มลกมมฏาน สมมสตวา อรหตตมป คเหต สมตโถ โหต มยา ปน ปฏพาหโตป เอส น โอรมสสต สตถารา ปฏพาหโต โอรมสสตต เถรสส อตถกาโม วย หตวา เยน ภควา เตนปสงกม ฯ ชลาต ชลมาน ฯ ปาเท วนทาม จกขมาต ป จห จกขห จกขม ตว ปาเท วนทาม ฯ ชตนธราต อานภาวธร ฯ อปปตตมานโสต อปปตตอรหตโต ฯ เสโขต สลาทน สกขมาโน สกรณโย ฯ ชเน สตาต ชเน วสสต ฯ สตถ อาหรต โหตต เถโร กร ก มยห อมนา ชวเตนาต อตตาโน นปชชตวา สตเถน คลนาฬ ฉนท ทกขา เวทนา อปปชชส ฯ เถโร เวทน วกขมเภตวา ตเยว เวทน ปรคคหตวา สต อปฏเปตวา มลกมมฏาน สมมสนโต

Page 250: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 250

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 250 อรหตต ปตวา สมสส หตวา ปรนพพาย ฯ สมสส นามตวโธ โหต อรยาปถสมสส โรคสมสส ชวตสมสสต ฯ ตตถ โย านาทส อรยาปเถส อ ตร อธฏาย อม อโกเปตวาว อรหตต ปาปณสสามต วปสสน ปฏเปต อถสส อรหตตปปตต จ อรยาปถโกปน จ เอกปปกาเรเนว โหต ฯ อย อรยาปถสมสส นาม ฯ โย ปน จกขโรคาทส อ ตรสม สต อโต อนฏ โตว อรหตต ปาปณสสามต วปสสน ปฏเปต อถสส อรหตตปปตต จ โรคโต วฏาน จ เอกปปกาเรเนว โหต ฯ อย โรคสมสส นาม ฯ เกจ ปน ตสมเยว อรยาปเถ ตสม จ โรเค ปรนพพานวเสเนตถ สมสส ต (๑) ป าเปนต ฯ ยสส ปน อาสวกขโย จ ชวตกขโย จ เอกปปหาเรเนว โหต ฯ อย ชวตสมสส นาม ฯ วตตมป เจต ยสส ปคคลสส อปพพ อจรม อาสวปรยาทาน จ โหต ชวตปรยาทาน จ อย วจจต ปคคโล สมสสต ฯ เอตถ จ ปวตตสส กเลสสสนต เทว สสาน ฯ เอตถ ปวตตสส นาม ชวตนทรย กเลสสส นาม อวชชา ฯ เตส ชวตนทรย จตจตต เขเปต อวชชา มคคจตต ฯ ทวนน จตตาน เอกโต อปปาโท นตถ ฯ มคคานนตร ปน ผล ผลานนตร ภวงค ภวงคโต วฏาย ปจจเวกขณ ต ปรปณณ วา

Page 251: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 251

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 251 โหต อปรปณณ วา ฯ ตขเณน อสนา สเส ฉชชนเตป ห เอโก วา เทว วา ปจจเวกขณวารา วา อวสส อปปชชนตเยว จตตาน ปน ลหปรวตตตาย อาสวกขโย จ ชวตปรยาทาน จ เอกกขเณเยว วย ป ายต ฯ สมล ตณห อพพยหาต อวชชามเลน สมลก ตณห อรหตตมคเคน อปปาเฏตวา ฯ ปรนพพโตต อนปาทเสสนพพาเนน ปรนพพโต ฯ ววตตกขนธนต ปรวตตกขนธ ฯ เสยยมานนต อตตาน หตวา สยต ฯ เถโร ปน ก จาป อตตานโก สยโต ตถาปสส ทกขเณน ปสเสน ปรจตสยนตตา สส ทกขณโตว ปรวตตตวา ต ฯ ธมายตตตนต ธมายตภาว ฯ ตสม ห ขเณ ธมพลาหกา วย ตมรพลาหกา วย จ อฏหส ฯ ว าณ สมเนวสตต ปฏสนธจตต ปรเยสต ฯ อปปตฏ เตนาต ปฏสนธว าเณน อปปตฏ เตน อปปตฏ ตการเณนาต อตโถ ฯ เวฬวปณฑวณนต เวฬวปกก วย ปณฑวณ สวณณมหาวณ ฯ อาทายาต กจเฉ เปตวา ฯ อปสงกมต โคธกตเถรสส นพพตตฏาน น ชานาม สมณ โคตม ปจฉตวา นกกงโข ภวสสามต ขททกทารกวณโณ หตวา อปสงกม ฯ นาธคจฉามต น ปสสาม ฯ โสกปเรตสสาต โสเกน ผฏสส อภสสถาต ปาทปฏ ย ปตตา ฯ ตตย ฯ

Page 252: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 252

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 252 จตตเถ สตต วสสานต ปเร โพธย ฉพพสสาน โพธโต ปจฉา เอก วสส ฯ โอตาราเปกโขต สเจ สมณสส โคตมสส กายทวาราทส ก จเทว อนนจฉวก ปสสาม โจเทสสาม นนต เอว ววร อเปกขมาโน ฯ อลภมาโนต รชเรณมตตมป อวกขลน อปสสนโต ฯ เตนาห สตต วสสาน ภควนต อนพนธ ปทาปท โอตาร นาธคจฉสส สมพทธสส สรมโตต ฯ อปสงกมต อชช สมณ โคตม อภวาเทตวา อาคมสสามต อปสงกม ฯ ฌายสต ฌายนโต อวชฌายนโต นสนโนสต วทต ฯ วตต น ชโนต สต วา สหสส วา ชโตส น ฯ อาคนน คามสมนต กนน อนโตคาเม ปมาณาตกกนต ปาปกมม อกาส เยน อ เส มข โอโลเกต อวสหนโต อปชฌายนโต นสนโน อร เ วจรส ฯ สกขนต มตตภาว ฯ ปลขายาต ขนตวา ฯ ภวโลภชปปนต ภวโลภสงขาต ตณห ฯ อนาสโว ฌายามต นตตโณห หตวา ทวห ฌาเนห ฌายาม ฯ ปมตตพนธต มาร อาลปต ฯ โส ห เย เกจ โลเก ปมตตา เตส พนธ ฯ สเจ มคค อนพทธนต ยท ตยา มคโค อนพทโธ ฯ อเปหต อปยาห ฯ อมจจเธยยนต มจจโน อโนกาสภต นพพาน ฯ ปารคามโนต เยป ปาร คตา เตป ปารคามโน ฯ เยป ปาร คนตกามา เตป ปารคามโน ฯ

Page 253: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 253

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 253 วสกายกานต มารวสกาน ฯ วเสวตานต วรทธเสวตาน อปปมาย มนสสาน อจจยนต อโหรตตาต วตเต ทฆมายมนสสาน นาจจยนต อโหรตตาตอาทน ปฏโลมการณาน ฯ วปผนทตานต ตมห ตมห กาเล หตถราชวณณสปปวณณาททสสนาน ฯ นพเพชนยาต อกกณฑนยา ฯ อนปรยคาตอาทส ก จาป อตตวจน กต อตโถ ปน วกปปวเสน เวทตพโพ ฯ อท วตต โหต ยถา เมทวณณ ปาสาณ วายโส ทสวา อเปตถ มท วนเทยยาม อป อสสาโท สยาต อนปรคจเฉยย อถ โส ตตถ อสสาท อลภตวาว วายโส เอโต อปกกเม ตโต ปาสาณา อปคจเฉยย เอว มยมป โส กาโก วย เสล โคตม อาสชช อสสาท วา สนถว วา อลภนตา โคตม นพพนทตวา อปคจฉาม ฯ จตตถ ฯ ป จเม อภาสตวาต เอตถ อกาโร นปาตมตต ภาสตวาต อตโถ ฯ อภาสยตวาตป ปาโ ฯ อปสงกมสต โคปาลทารก วย ทณฑเกน ภมย วเลขนต ทสวา อตวย ทมมโน หตวา นสนโน กนน โข การณนต ปจฉตวา ชานสสามาต อปสงกมส ฯ โสจสต จนเตส ฯ อร มว ก ชรนต ยถา อร โต เปสตคณการหตถนโย อร ก ก ชร อตถกตตทสสเนน ปโลเภตวา พนธตวา อานยนต เอว อานยสสาม ฯ มารเธยยนต

Page 254: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 254

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 254 เตภมกวฏฏ ฯ อปสงกมสต ตเมห โถก อธวาเสถ มย ต อาเนสสามาต ปตร สมสสาเสตวา อปสงกมส ฯ อจจาวจาต นานาวธา ฯ เอกสต เอกสตนต เอเกก สต สต กตวา ฯ กมารวณณสตนต อมนา นเยน กมารอตตภาวาน สต ฯ อตถสส ปตต ทหยสส สนตนต ทวหป ปเทห อรหตตเมว กเถต ฯ เสนนต กเลสเสน ฯ สา ห ปยรปสาตรปา นาม ฯ เอกาห ฌายนต เอโก อห ฌายนโต ฯ สขมนโพธยนต อรหตตสข อนพชฌ อท วตต โหต ปยรปสาตรปเสน ชนตวา อห เอโก ฌายนโต อตถสส ปตต หทยสส สนตนต สงขคต อรหตเต สข อนพชฌ ตสมา ชเนน มตตสนถว น กโรม เตเนว จ เม การเณน เกนจ สทธ สกข น สมปชชตต ฯ กถ วหารพหโลต กตเมน วหาเรน พหล วหรนโต ฯ อลทธาต อลภตวา ฯ โยต นปาตมตต ฯ อท วตต โหต กตเมน ฌาเนน พหลชฌายนต ต ปคคล กามส า อลภตวาว อปรกขารา (๑) โหนตต ฯ ปสสทธกาโยต จตตถชฌาเนน อสสาสปสสาสกายสส ปสสทธตตา ปสสทธกาโย ฯ สวมตตจตโตต อรหตตผลวมตตยา สฏ วมตตจตโต ฯ อสงขาราโนต ตโย กมมาภสงขาเร อนภสงขโรนโต ฯ อโนโกต อนาลโย ฯ อ าย ธมมนต จตสจจธมม ชานตวา ฯ อวตกกฌายต อวตกเกน จตตถชฌาเนน # ๑ ม. ปรพาหรา ฯ

Page 255: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 255

เลมท 10 มารสยตตวณณนา หนา 255 ฌายนโต ฯ น กปปตตอาทส โทเสน น กปปต ราเคน น สรต โมเหน น ถโน ฯ อเมส ตส มลกเลเสส คหเตส ทยฑฒกเลสสหสส คหตเมว โหต ฯ ปมปเทน วา พยาปาทนวรณ คหต ทตเยน กามจฉนทนวรณ ตตเยน ถน อาท กตวา เสสนวรณาน ฯ อต อมนา นวรณปปหาเนนาป ขณาสว ทสเสต ฯ ป โจฆตณโณต ป จทวารก กเลโสฆตณโณ ฯ ฉฏนต มโนทวารกป ฉฏ กเลโสฆ อตร ฯ ป โจฆคคหเณน วา ป โจรมภาคยาน สโยชนาน ฉฏคคหเณน ป จทธมภาคยาน เวทตพพาน ฯ คณสงฆจารต คเณ จ สงเฆ จ จรตต สตถา คณสงฆจาร นาม ฯ อทธา จรสสนตต อ เป สทธา พห ชนา เอกเสน จรสสนต ฯ อยนต อย สตถา ฯ อโนโกต อนาลโย ฯ อชเฉชช เนสสตต อจฉนทตวา นยสสต นจจราชสส หตถโต อจฉนทตวา นพพานปาร นยสสตต วตต โหต ฯ นยมานานนต นยมาเนส ฯ เสลว สรส โอหจจ ปาตาเล คาธเมสถาต มหนต กฏาคารปปมาณ สล สเส เปตวา ปาตาเล ปตฏคเวสน วย ฯ ขาณณว อรสาสชชาต อรส ขาณ ปหรตวา วย ฯ อเปถาต อปคจฉถ ฯ อมสม าเน สงคตการา อทมโวจาต เทสน นฏเปตวา ทททลลมานาต คาถ อาหส ฯ ตตถ ทททลลมานาต อตวย # ๑ คณสงฆวารตป ปาโ ฯ

Page 256: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 256

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 256 ขลมานา โสภมานา ฯ อาค ฉนต อาคตา ฯ ปนทต นหร ตล ภฏว มาลโตต ยถา ผลโต ภฏ สมพลตล วา โปฏกตล วา วาโต ปนทต นหรต เอว ปนทต ฯ ป จม ฯ ตตโย วคโค ฯ อต มารสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ ภกขนสยตตวณณนา ภกขนสยตตสส ปเม ฯ อาฬวกาต อาฬวย ชาตา อาฬวนครโตเยว จ นกขมม ปพพชตา ฯ อนธวนนต กสสปสมมาสมพทธสส เจตเย นวกมมตถาย ธน สมาทเปตวา อาคจฉนตสส ยโสธรสส นาม ธมมภาณกสส อรยปคคลสส อกขน อปปาเฏตวา ตตเถว อกขเภท ปตเตห ป จห โจรสเตห นวตถตตา ตโต ปฏาย อนธวนนต สงข คต วน ฯ ต กร สาวตถโต ทกขณปสเส คาวตมตเต โหต ราชารกขาย คตต ฯ ตตถ จ วเวกกามา (๑) ภกข จ ภกขนโย จ คจฉนต ฯ ตสมา อยป อาฬวกา วเวกตถน เยน ต วน เตนปสงกม ฯ นสสรณนต นพพาน ฯ ป ายาต ปจจเวกขณาเณน ฯ น ตว ชานาส ต ปทนต ตว เอต นพพานปท วา นพพานคามมคคปท วา น ชานาส ฯ # ๑ ม. ย. ปวเวกกามา ฯ

Page 257: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 257

เลมท 10 ภกขนสยตตวณณนา หนา 257 สตตสลปมาต วนวชฌนฏเน สตตสลสทสา ฯ ขนธาส อธกฏนาต ขนธา เตส อธกฏนคณฑกา ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ านนต อรหตต ฯ ทรภสมภวนต ทปปสห ฯ ทวงคลป ายาต ปรตตป าย ฯ ยสมา วา ทวห องคลห กปปาสวฏฏ คเหตวา สตต กนตนต ตสมา อตถ ทวงคลป าต วจจต ฯ าณมห วตตมานมหต ผลสมาปตตาเณ วตตมาเน ฯ สมมา ธมม วปสสโตต จตสจจธมม วปสสนตสส ปพพภาเค วา วปสสนาย อารมมณภต ขนธป จกเมว ฯ ก จ วา ปน อสมต อ วา ก จน (๑) อห อสมต ตณหามานทฏ วเสน ยสส สยา ฯ ทตย ฯ ตตเย กสาโคตมต อปปมสโลหตตาย กสา โคตมต ปนสสา นาม ฯ ปพเพ กร สาวตถย เอกสม กลฆเร อสตโกฏธน สพพ องคารว ชาต ฯ กฏมพโก องคารชาตาน อนหรตวา อวสส โกจ ป วา ภวสสต ตสส ป เน ปน ปากตก ภวสสตต สวณณหร สส ปาตโย ปเรตวา อาปเณ เปตวา สมเป นสท ฯ อเถกา ทคคตกลสส ธตา อฑฒมาสก คเหตวา ทารสาก อาหรสสามต วถคตา ต # ๑ ม. ย. ก จ ฯ

Page 258: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 258

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 258 ทสวา กฏมพก อาห อาปเณ ตาว ธน เอตตก เคเห กตตก ภวสสตต ฯ ก ทสวา อมม เอว กเถสต ฯ อม หร สวณณนต ฯ โส ป วต เอสา ภวสสตต ตสสา วสนฏาน ปจฉตวา อาปเณ ภณฑ ปฏสาเมตวา ตสสา มาตาปตโร อปสงกมตวา เอวมาห อมหาก เคเห วยปปตโต ทารโก อตถ ตสเสต ทารก เทถาต ฯ ก สาม ทคคเตห สทธ เกฬ กโรสต ฯ มตตสนถโว นาม ทคคเตหป สทธ โหต เทถ น กฏมพสามน ภวสสตต น คเหตวา ฆร อาเนส ฯ สา สวาสมนวาย ปตต วชาตา ฯ ปตโต ปทสา อาหณฑนกาเล กาลมกาส ฯ สา ทคคตกเล อปปชชตวา มหากล คนตวาป ปตตวนาส ปตตมหต อปปนนพลวโสกา ปตตสส สรรกจจ วาเรตวา ต มตกเฬวร อาทาย นคเร วปปลปนต วจรต ฯ เอกทวส มหตยา พทธวถยา ทสพลสส สนตก คนตวา ปตตสส เม อโรคภาวตถาย เภสชช เทถ ภควาต อาห ฯ คจฉ สาวตถ อาหณฑตวา ยสม เคเห มตปพโพ นตถ ตโต สทธตถก อาหร ปตตสส เต เภสชช ภวสสตต ฯ สา นคร ปวสตวา ธรเคหโต ปฏาย ภควตา วตตนเยน คนตวา สทธตถก ยาจนต ฆเร ฆเร กโต ตว เอวรปป ฆร ปสสสสสต วตตา กตปยาน เคหาน อาหณฑตวา สพเพสป กราย ธมมตา น มยห ปตตสส

Page 259: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 259

เลมท 10 ภกขนสยตตวณณนา หนา 259 วาต สาลาย ฉว ฉฑเฑตวา ปพพชช ยาจ ฯ สตถา อม ปพพาเชตต ภกขนปสสย เปเสส ฯ สา ขรคเคเยว อรหตต ปาปณ ฯ อม เถร สนธาย อถโข กสาโคตมต วตต ฯ เอกมาสต เอกา อาส ฯ รทมมขต รทมานมข วย ฯ อจจนต มตปตตมหต เอตถ อนต อตต อจจนต ภาวนปปสกเมต ฯ อท วตต โหต ยถา ปตตมรณ อนต อตต โหต เอว มตปตตา อห อทาน มม ปน ปตตมรณ นาม นตถ ฯ ปรสา เอตทนตกาต ปรสาป เน เอตทนตกาว ฯ โย เม ปตตมรณสส อนโต ปรสานป เม เอเสวนโต อภพพา อห อทาน ปรส คเวสตนต ฯ สพพตถ วหตา นนทต สพเพส ขนธอายตนธาตภวโยนคต ตนวาเสส มม ตณหานนท วหตา ฯ ตโมกขนโธต อวชชากขนโธ ฯ ปทาลโตต าเณน ภนโน ฯ ตตย ฯ จตตเถ ฯ ป จงคเกนาต อาตต วตต อาตตวตต ฆน สสรนต เอว ป จงคสมนนาคเตน ฯ นยยาตยาม ตยเหวาต สพเพ ตยหเยว เทม ฯ มาร นาห เตนตถกาต นาห เตน อตถกา ฯ ปตกาเยนาต สวณณวณโณป กาโย นจจ อคฆรตปคฆรตฏเน ปตกาโยว ตสมา เอวมาห ฯ ภนทเนนาต ภชชนสภาเวน ฯ ปภงคนาต จณณวจณณอาปชชนธมเมน ฯ

Page 260: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 260

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 260 อฏฏยามต อฏฏปฬตา โหม ฯ หรายามต ลชชาม ฯ สนตา สมาปตตต อฏวธา โลกยสมาปตต อารมมณสนตตาย องคสนตตาย จ สนตาต วตตา ฯ สพพตถาต สพเพส รปารปภเวส เตส ทวนน ภวาน คหตตตา คหเต กามภเว อฏส จ สมาปตตสต เอเตส สพเพส าเนส มยห อวชชาตโมป วหโตต วทต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯสปปผตคคนต อคคโต ปฏาย สฏ ปปผต สาลรกข ฯ น จตถ เต ทตยา วณณธาตต ตว วณณธาตสทสา ทตยา วณณธาต นตถ ตยา สทสา อ า ภกขน นตถต วทต ฯ อธาคตา ตาทสกา ภเวยยนต ยถา ตว อธาคตา ก จ สนถว วา สเนห วา น ลภส เอวเมว เตป ตยาว สทสา ภเวยย ฯ ปขมนตรกายมปต ทวนน อกขน มชเฌ นาสวเสปตฏนต ม น ปสสสสส ฯ วสภตมหต วสภตา อสม ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯโก น ตว อทมาทปยต โก น มนทพทธ พาโล ต เอว คาหาเปส ฯ ปรเกลสนต อ ป นานปปการ อปททว ฯ อทาน ย มาโร อาห โก น ตว อทมาทปยต ต มททนต น ม อนธพาโล อาทเปส โลเก ปน อคคปคคโล

Page 261: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 261

เลมท 10 ภกขนสยตตวณณนา หนา 261 สตถา ธมม เทเสสต ทสเสต พทโธตอาทมาห ฯ ตตถ สจเจ นเวสยต ปรมตถสจเจ นพพาเน นเวเสส ฯ นโรธ อปปชานนตาต นโรธสจจ อชานนตา ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ เอนต มารวส ปนาต ปนปปน มรณมารกเลสมาร- เทวปตตมาราน วส อาคจฉนต ฯ ปธปโตต สนตาปโต ฯ อคต ยตถ มารสสาต ยตถ ตยห มารสส อคต ฯ ตตถาต ตสม นพพาเน ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯสมณ วย ทสสสต สมณสทสา ทสสส ฯ กมว จรส โมมหาต กการณา โมมหา วย จรส ฯ อโต พหทธาต อมมหา สาสนา พหทธา ฯ ปาส เฑนตต ปาสณฑา สตตาน จตเตส ทฏ ปาส ขปนตต อตโถ ฯ สาสน ปน ปาเส โมเจส ตสมา ปาสณโฑต น วจจต อโต พหทธาเยว ปาสณฑา โหนต ฯ สสทนตต สสทนต ลคคนต ฯ อทาน ก น อททสส มณฑาสต ป ห กเถนต อตถ สกยกเล ชาโตตอาทมาห ฯ ตตถ สพพาภภต สพพาน ขนธายตนธาตภวโยนคตอาทน อภภวตวา โต ฯ มรณมาราทโย นท นหรต มารนโท ฯ สพพตถมปราชโตต สพเพส ราคาทส

Page 262: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 262

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 262 วา มารยทเธ วา อชชโต ฯ สพพตถ มตโตต สพเพส ขนธาทส มตโต ฯ อสโตต ตณหาทฏ นสสเยน อนสสโต ฯ สพพกมมกขยนต สพพกมมกขยสงขาต อรหตต ปตโต ฯ อปธสงขเยต อปธสงขยสงขาเต นพพาเน อารมมณโต วมตโต ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ เกนท ปกตนต เกน อท กต ฯ พมพนต อตตภาว สนธาย วทต ฯ อฆนต ทกขปตฏานตตา อตตภาวเมว วทต ฯ เหตภงคาต เหตนโรเธน ปจจยเวกลเลน ฯ นวม ฯ ทสเม น ยธ สตตปลพภตต อมสม สทธสงขารป เช ปรมตถโต สตโต นาม น อปลพภต ฯ ขนเธส สนเตสต ป จส ขนเธส วชชมาเนส เตน เตนากาเรน ววตถเตส ฯ สมมตต (๑) สตโตต สม ามตตเมว โหต ฯ ทกขนต ป จกขนธทกข ฯ นา ตร ทกขาต เปตวา ทกข อ โ (๒) เนว สมโภต น นรชฌตต ฯ ทสม ฯ อต ภกขนสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ

Page 263: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 263

เลมท 10 หนา 263 พรหมสยตตวณณนา ปมวคคสส ปเม ฯ ปรวตกโก อทปาทต สพพพทธาน อาจณโณ สมาจณโณ อย เจตโส ปรวตกโก อทปาท ฯ กทา อทปาทต พทธภตสส อฏเม สตตาเห ราชายตนมเล สกเกน เทวานมนเทน อาภต ทนตกฏ จ โอสถหรตก จ ขาทตวา มข โธวตวา จตห โลกปาเลห อปนเต ปจจคเฆ เสลมเย ปตเต ตปสสภลลกาน ปณฑปาต ปรภ ชตวา ปน ปจจาคนตวา อชปาลนโครเธ นสนนมตตสส ฯ อธคโตต ปฏวทโธ ฯ ธมโมต จตสจจธมโม ฯ คมภโรต อตตานปฏกเขปวจนเมต ฯ ทททโสต คมภรตตาว ทททโส ทกเขน ทฏพโพ น สกกา สเขน ทฏ ฯ ทททสตตาว ทรานโพโธ ทกเขน อวพชฌตพโพ น สกกา สเขน อวพชฌต ฯ สนโตต นพพโต ฯ ปณโตต อตปโก ฯ อท ทวย โลกตตรเมว สนธาย วตต ฯ อตกกาวจโรต ตกเกน อวจรตพโพ โอคาหตพโพ น โหต าเณเนว อวจรตพโพ ฯ นปโณต สโณห ฯ ปณทตเวทนโยต สมมาปฏปท ปฏปนเนห ปณฑเตห เวทตพโพ ฯ อาลยรามาต สตตา ป จกามคเณส อลลยนต ตสมา เต อาลยาต วจจนต ฯ อฏสตตณหาวปรตาน อลลยนต ตสมาป อาลยาต วจจนต ฯ เตห อาลเยห รมนตต อาลยรามา ฯ อาลเยส รตาต อาลยรตา ฯ อาลเยส สมทตาต

Page 264: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 264

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 264 อาลยสมทตา ฯ ยเถว ห สสชชต ปปผผลภรตรกขาทสมปนน อยยาน ปวฏโ ราชา ตาย ตาย สมปตตยา รมต สมทโต อาโมทตปโมทโต โหต น อกกณต ฯ สายป นกขมต น อจฉต เอวมเมห กามาลยตณหาลเยห สตตา รมนต สสารวฏเฏ สมทตา อนกกณ ตา วสนต ฯ เตน เตส ภควา ทพพธป อาลย อยยานภม วย ทสเสนโต อาลยรามาตอาทมาห ฯ ตตถ ยททนต นปาโต ตสส าน สนธาย ย อทนต ปฏจจสมปปาท สนธาย โย อยนต เอวมตโถ ทฏพโพ ฯ อทปปจจยตาปฏจจสมปปาโทต อเมส ปจจยา อทปปจจยา อทปปจจยา เอว อทปปจจยตา อทปปจจยตา จ สา ปฏจจสมปปาโท จาต อทปปจจยตาปฏจจสมปปาโท ฯ สงขาราทปจจยาน เอต อธวจน ฯ สพพสงขารสมโถตอาท สพพ นพพานเมว ฯ ยสมา ห ต อาคมม สพพสงขารวปผนทตาน สมนต วปสมมนต ตสมา สพพสงขารสมโถต วจจต ฯ ยสมา จ ต อาคมม สพเพ อปธโย ปฏนสสฏา โหนต สพพตณหา ขยนต สพเพ กเลสราคา วรชชนต สพพทกข นรชฌต ตสมา สพพปธปฏนสสคโค ตณหกขโย วราโค นโรโธต วจจต ฯ ยา ปเนสา ตณหา ภเวน ภว ผเลน วา สทธ กมม วนต สสพพตต กตวา วานนต วจจต ตโต นกขนต วานโตต นพพาน ฯ โส มมสส กลมโถต ยา

Page 265: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 265

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 265 อชานนตาน เทสนา นาม โส มม กลมโถ อสส สา มม วเหสา อสสาต อตโถ ฯ กายกลมโถ เจว กายวเหสา จ อสสาต วตต โหต ฯ จตเต ปน อภย เจต พทธาน นตถ ฯ อปสสทนต อนพรหนตเถ นปาโต โส น เกวล อย ปรวตกโก อทปาท อมาป คาถา ปฏภสต ทเปต ฯ อนจฉรยาต อน อจฉรยา ฯ ปฏภสต ปฏภานสงขาตสส าณสส โคจรา อเหส ปรวตกกยตพพต ปาปณส ฯ กจเฉนาต ทกขาย ปฏปทาย ฯ พทธาน ห จตตาโรป มคคา สขา ปฏปทาว โหนต ฯ ปารมปรณกาเล ปน สราคสโทสสโมหสเสว สโต อาคตาน ยาจกาน อลงกตปฏยตต สส กนตตวา คลโลหต นหรตวา สอ ชตาน อกขน อคฆาเฏตวา กลวสปทป ปตต มนาปจารน ภรยนต เอวมาทน เทนตสส อ าน จ ขนตวาทสทเสส อตตภาเวส เฉชชาทน ปาปณนตสส อาคมนยปฏปท สนธาเยต วตต ฯ หลนต เอตถ หกาโร นปาตมตโต อลนต อตโถ ฯ ปกาสตนต เทสต เอว กจเฉน อธคตสส อล เทสต ปรยนต เทสต โก อตโถ เทสเตนาต วตต โหต ฯ ราคโทสปเรเตหต ราคโทสผฏเห ราคโทสานคเตห วา ฯ ปฏโสตคามนต นจจาทน ปฏโสต อนจจ ทกขมนตตา อสภนต เอว คต จตสจจธมม ฯ ราครตตาต กามราเคน ภวราเคน

Page 266: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 266

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 266 ทฏ ราเคน จ รตตา ฯ น ทกขนตต อนจจ ทกขมนตตา อสภนต อมนา สภาเวน น ปสสสสนต เต อปสสนเต โก สกขสสต เอว คาหาเปต ฯ ตโมกขนเธน อาวฏาต อวชชาราสนา อชโฌตถฏา ฯ อปโปสสกกตายาต นรสสกกภาเวน อเทเสตกามยตายาต อตโถ ฯ กสมา ปนสส เอว จตต นม นน เอส มตโต โมเจสสาม ตณโณ ตาเรสสาม กมเม อ าตเวเสน ธมม สจฉกเตนธ สพพ ต ปาปณตวา ตารยสส สเทวเกต ปตถน กตวา ปารมโย ปเรตวา สพพ ต ปตโตต สจจเมต ตเทว ปจจเวกขณานภาเวน ปนสส เอว จตต นม ฯ ตสส ห สพพ ต ปตวา สตตาน กเลสคหนต ธมมสส จ คมภรต ปจจเวกขนตสส สตตาน กเลสคหนตา จ ธมมคมภรตา จ สพพากาเรน ปากฏา ชาตา อถสส อเม สตตา ก ชกปณณา ลาว วย ตกกภรตาจาฏ วย วสาเตลปตปโลตกา วย อ ชนมกขตหตโถ วย จ กเลสภรตา อตสงกลฏา ราครตตา โทสทฏา โมหมฬหา เต กนนาม ปฏวชฌสสนตต จนตยโต กเลสคหนปจจเวกขณานภาเวนป เอว จตต นม ฯ อย จ ธมโม ปวสนธารกอทกกขนโธ วย คมภโร ปพพเตน ปฏจฉาเทตวา ปโต สาสโป วย ทททโส สตตธา ภนนสส พาลสส โกฏยา โกฏ วย (๒) นน มยา

Page 267: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 267

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 267 ห อม ธมม ปฏวชฌต วายมนเตน อทนน ทาน นาม นตถ อรกขต สล นาม นตถ อปรตา กาจ ปารม นาม นตถ ตสส เม นรสสาห วย มารพล วธมนตสสาป ปว น กมปตถ ปมยาเม ปพเพนวาส อนสสรนตสสาป น กมปตถ มชฌมยาเม ทพพจกข โสเธนตสสาป น กมปตถ ปจฉมยาเม ปน ปฏจจสมปปาท ปฏวชฌนตสเสว เม ทสสหสสโลกธาต กมปตถ อต มาทเสนาป ตกขาเณน กจเฉเนวาย ธมโม ปฏวทโธ ต โลกยมหาชนา กถ ปฏวชฌสสนตต ธมมคมภรปจจเวกขณานภาเวนาต เอว จตต นมต เวทตพพ ฯ อปจ พรหมนา ยาจเต เทเสตกามตายปสส เอว จตต นม ฯ ชานาต ห ภควา มม อปโปสสกกตาย จตเต นมมาเน ม มหาพรหมา ธมมเทสน ยาจสสต อเม จ สตตา พรหมครกา เต สตถา กร ธมม น เทเสตกาโม อโหส อถ น มหาพรหมา ยาจตวา เทสาเปต สนโต วต โภ ธมโม ปณโต วต โภ ธมโมต ม มานา สสสสสสนตต อทป การณ ปฏจจ อปโปสสกกตาย จตต นม โน ธมมเทสนายาต เวทตพพ ฯ สหมปตสสาต โส กร กสสปภควโต สาสเน สหโก นาม เถโร ปมชฌาน นพพตเตตวา ปมชฌานภมย กปปายพรหมา หตวา นพพตโต ตตร น สหมปตพรหมาต ส ชานนต ต สนธายาห พรหมโน สหมปตสสาต ฯ นสสต

Page 268: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 268

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 268 วต โภต โส กร อม สทท ตถา นจฉาเรส ยถา ทสสหสสโลกธาตพรหมาโน สตวา สพเพ สนนปตส ฯ ยตร ห นามาต ยสม นาม โลเก ฯ ปรโต ปาตรโหสต เตห ทสห พรหมสหสเสห สทธ ปาตรโหส ฯ อปปรชกขชาตกาต ป ามเย อกขมห อปป ปรตต ราคโทสโมหรช เอเตส เอว สภาวาต อปปรชกขชาตกา ฯ อสสวนตาต อสสวนตาย ฯ ภวสสนตต ปรมพทเธส ทสป กรยาวเสน กตาธการา ปรปากคตา ปทมาน วย สรยรสมสมผสส ธมมเทสนเยว อากงขมานา จตปปทกคาถาวสาเน อรยภม โอกกมนารหา น เอโก น เทว อเนกสตสหสสา ธมมสส อ าตาโร ภวสสนตต ทสเสต ฯ ปาตรโหสต ปาตภว ฯ สมเลห จนตโตต สมเลห ฉห สตถาเรห จนตโต ฯ เตห ปเรตร อปปชชตวา สกลชมพทเป กณฏเก ปตถรมานา วย สสพพมานา วย จ สมเล มจฉาทฏ ธมเม เทสยส ฯ อปาปเรตนต ววร เอต ฯ อมตสส ทวารนต อมตสส นพพานสส ทวารภต อรยมคค ฯ สณนต ธมม วมเลนานพทธนต อเม สตตา ราคาทน มลาน อภาวโต วมเลน สมมาสมพทเธน อนพทธ จตสจจธมม สณนต ตาว ภควาต ยาจต ฯ เสเล ยถา ปตพตมทธนฏ โตต สลามเย เอกฆเน

Page 269: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 269

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 269 ปพพตมทธน ยถา โต จ ฯ น ห ตตถ ตสส ทสสนตถ ควกขปนปสารณาทกจจ อตถ ฯ ตถปมนต ตปปฏภาค เสลปพพตปม ฯ อย ปเนตถ สงเขปตโถ ยถา เสลปพพตมทธน โตว จกขมา ปรโส สมนตโต ชนต ปสเสยย ตถา ตวป สเมธ สนทรป สพพ ตาเณน สมนตจกข ภควา ธมมมย ป ามย ปาสาทมารยห สย อเปตโสโก โสกาวกณณ ชาตชราภภต จ ชนต อเปกขสส อปธารย อปปรกข ฯ อย ปเนตถ อธปปาโย ยถา ห ปพพตปาเท สมนตา มหนต เขตต กตวา ตตถ เกทารปาฬส กฏกาโย กตวา รตต อคค ชาเลยย จตรงคสมนนาคต จ อนธการ อสส อถ ตสส ปพพตสส มตถเก ตวา จกขมโต ปรสสส ภม โอโลกยโต เนว เขตต น เกทารปาฬโย น กฏกาโย น ตตถ สยตมนสสา ป าเยยย ฯ กฏกาส ปน อคคชาลมตตเมว ป าเยยย เอว ธมมปาสาท อารยห สตตนกาย โอโลกยโต ตถาคตสส เย เต อกตกลยาณา สตตา เต เอกวหาเร ทกขณชานปสเส นสนนาป พทธจกขสส อาปาถ นาคจฉนต รตต ขตตา สรา วย โหนต ฯ เย ปน กตกลยาณา เวเนยยปคคลา เต เอวสส ทเร ตาป อาปาถ อาคจฉนต โส อคค วย หมวนตปพพโต วย จ ฯ วตตมป เจต

Page 270: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 270

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 270 ทเร สนโต ปกาเสนต หมวนโตว ปพพโต อสนเตตถ น ทสสนต รตต ขตตา ยถา สราต ฯ อชเฌสนนต ยาจน ฯ พทธจกขนาต อนทรยปโรปรยตตาเณน อาสยานสยาเณน จ ฯ อเมส ห ทวนน าณาน พทธจกขต นาม สพพ ตาณสส สมนตจกขต ตณณ มคคาณาน ธมมจกขต ฯ อปปรชกเขตอาทส เยส วตตนเยน จ ป าจกขมห ราคาทรช อปป เต อปปรชกขา ฯ เยส มหนต เต มหารชกขา ฯ เยส สทธาทน อนทรยานตกขาน เตตกขนทรยา ฯ เยส ตาน มทน เต มทนทรยา เยสนเต เอว สทธาทโย อาการา สนทรา เต สวาการา ฯ เย กถตการณ สลลกเขนต สเขน สกกา โหนต ว าเปต เต สว าปยา ฯ เย ปรโลก เจว วชช จ ภยโต ปสสนต เต ปรโลกวชชภยทสสาวโน นาม ฯ อย ปเนตถ ปาล สทโธ ปคคโล อปปรชกโข อสสทโธ ปคคโล มหารชกโข ฯ อารทธวรโย กสโต ฯ อปฏ ตสสต มฏสสต ฯ สมาหโต อสมาหโต ป วา ทปป โ ปคคโล มหารชกโข ฯ ตถา สทโธ ปคคโลตกขนทรโย ฯเปฯ ป วา ปคคโล ปรโลกวชชภยทสสาว ทปป โ ปคคโล น ปรโลกวชชภยทสสาว ฯ โลโกต ขนธโลโก อายตนโลโก ธาตโลโก สมปตตภวโลโก สมปตตสมภวโลโก วปตตภวโลโก วปตตสมภวโลโก เอโก โลโก สพเพ สตตา อาหารฏ ตกา เทว

Page 271: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 271

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 271 โลกา นาม จ รป จ ฯ ตโย โลกาตสโส เวทนา ฯ จตตาโร โลกา จตตาโร อาหารา ฯ ป จ โลกา ป จปาทานกขนธา ฯ ฉ โลกา ฉ อชฌตตกาน อายตนาน ฯ สตต โลกา สตต ว าณฏ ตโย ฯ อฏ โลกา อฏ โลกธมมา ฯ นว โลกา นว สตตาวาสา ฯ ทส โลกา ทสายตนาน ฯ ทวาทส โลกา ทวาทสายตนาน ฯ อฏารส โลกา อฏารส ธาตโย ฯ วชชนต สพเพ กเลสา วชชา สพเพ ทจจรตา วชชา สพเพ อภสงขารา วชชา สพเพ ภวคามกมมา วชชา อต อมสม จ โลเก อมสม จ วชเชตพพา ภยส า ปจจปฏ ตา โหต เสยยถาป อกขตตาสเก วธเก ฯ อเมห ป าสาย อากาเรห อมาน ป จนทรยาน ชานาต ปสสต อ าส ปฏวชฌ ฯ อท ตถาคตสส อนทรยปโรปรยตเต าณนต ฯ อปปลนยนต อปปลวเน ฯ อตเรสป เอเสว นโย ฯ อนโตนมคคโปสนต ยาน อนโต นมคคาเนว โปสยนต ฯ อทก อจจคคมม ตานต อทก อตกกมตวา ตาน ตตถ ยาน อจจคคมม ตาน ตาน สรยรสมสมผสส อาคมยมานาน ตาน อชช ปปผนกาน ฯ ยาน ปน สโมทก ตาน ตาน เสว ปปผนกาน ฯ ยาน อทกา อนคคตาน อนโตนมคคโปสน ตาน ตตยทวเส ปปผนกาน ฯ อทกา ปน อนคคตาน อ านป สโรอปปลาทน นาม อตถ ยาน

Page 272: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 272

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 272 เนว ปปผสสนต มจฉกจฉปภกขาเนว ภวสสนต ตาน ปาล นารฬหาน ฯ อาหรตวา ปน ทเปตพพานต ทปตาน ฯ ยเถว ห ตาน จตพพธาน ปปผาน เอวเมว อคฆฏต วปจต เนยโย ปทปรโมต จตตาโร ปคคลา ฯ ตตถ ยสส ปคคลสส สห อทาหฏเวลาย ธมมาภสมโย โหต อย วจจต ปคคโล อคฆฏต ฯ ยสส ปคคลสส สงขตเตน ภาสตสส วตถาเรน อตเถ วภชยมาเน ธมมาภสมโย โหต อย วจจต ปคคโล วปจต ฯ ยสส ปคคลสส อทเทสโต ปรปจฉโต โยนโส มนสกโรโต กลยาณมตเต เสวโต ภชโต ปยรปาสโต อนปพเพน ธมมาภสมโย โหต อย วจจต ปคคโล เนยโย ยสส ปคคลสส พหมป สณโต พหมป ภณโต พหมป ธารยโต พหมป วาจยโต น ตาย ชาตยา ธมมาภสมโย โหต อย วจจต ปคคโล ปทปรโมต ฯ ตตถ ภควา อปปลวนาทสทส ทสสหสสโลกธาต โอโลเกนโต อชช ปปผนกปปผาน วย อคฆฏต เสว ปปผนกาน วย วปจต ตตยทวเส ปปผนกาน วย เนยโย มจฉกจฉปภกขปปผาน วย ปทปรโมต อททส ฯ ปสสนโต จ เอตตกา อปปรชกขา เอตตกา มหารชกขา ตตราป เอตตกา อคฆฏต ต เอว สพพาการโตว อททส ฯ ตตถ ตณณ ปคคลาน อมสมเยว อตตภาเว ภควโต

Page 273: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 273

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 273 ธมมเทสนา อตถ สาเธต ฯ ปทปรมาน อนาคตตถาย วาสนา โหต ฯ อถ ภควา อเมส จตนน ปคคลาน อตถาวห ธมมเทสน วทตวา เทเสตกมยต อปปาเทตวา ปน สพเพป ตส ภเวส สตเต ภพพาภพพวเสน เทว โกฏาเส อกาส ฯ เย สนธาย วตต กตเม สตตา อภพพา เย เต สตตา กมมาวรเณน สมนนาคตา กเลสาวรเณน สมนนาคตา วปากาวรเณน สมนนาคตา อสสทธา อจฉนทกา ทปป า อภพพา นยาม โอกกมต กสเลส ธมเมส สมมตต อเม เต สตตา อภพพา ฯ กตเม เต สตตา ภพพา เย เต สตตา น กมมาวรเณน ฯเปฯ อเม เต สตตา ภพพาต ฯ ตตถ สพเพป อภพพปคคเล ปหาย ภพพปคคเลเยว าเณน ปรคคเหตวา เอตตกา เอตถ ราคจรตา เอตตกา โทสโมหวตกกสทธาพทธจรตาต ฉ โกฏาเส อกาส ฯ เอว กตวา ธมม เทเสสสามต จนเตส ฯ ปจจภาสต ปฏ อภาส ฯ อปารตาต ววฏา ฯ อมตสส ทวาราต อรยมคโค ฯ โส ห อมตสงขาตสส นพพานสส ทวาร โส มยา ววรตวา ปโตต ทสเสต ฯ ปม จนต สทธนต สพเพ อตตโน สทธ ปม จนต วสสชเชนต ฯ ปจฉมปททวเย อยมตโถ อห ห อตตโน ปคณ สมปวตตตป อม ปณต อตตม ธมม กายวาจากลมถส หตวา น ภาส ฯ อทาน ปน สพโพ ชโน

Page 274: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 274

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 274 สทธาภาชน อปเนต ปเรสสาม เตส สงกปปนต ฯ อนตรธายต สตถาร คนธมาลาทห ปเชตวา อนตรหโต สกฏานเมว คโตต อตโถ ฯ คเต จ ปน ตสม ภควา กสส นโข อห ปม ธมม เทเสยยนต อาฬารทกาน กาลกตภาว ป จวคคยาน จ พหปการภาว ตวา เตส ธมม เทเสตกาโม พาราณสย อสปตน คนตวา ธมมจกก ปวตเตสต ฯ ปม ฯ ทตเย อทปาทต อย วตกโก ป จเม สตตาเห อทปาท ฯ อคารโวต อ ตรสม คารวรหโต ก จ ครฏาเน อฏเปตวาต อตโถ ฯ อปปตสโสต ปตสเสน รหโต ก จ เชฏกฏาเน อฏเปตวาต อตโถ ฯ สเทวเกตอาทส สทธ เทเวห สเทวเก ฯ เทวคคหเณน เจตถ มารพรหเมส คหเตสป มาโร นาม วสวตต สพเพส อปร สวตเตต พรหมา นาม มหานภาโว เอกงคลยา เอกสม จกกวาเฬ อาโลก ผรต ฯ ทวห ทวส ฯเปฯ ทสห องคลห ทสสป จกกวาฬสหสเสส อาโลก ผรต โส อมนา สลสมปนนตโรต วตต มา ลภตต สมารเก สพรหมเกต วส วตต ฯ ตถา สมณา นาม เอกนกายาทวเสน พหสสตา สลวนโต ปณฑตา พราหมณาป วตถวชชาทวเสน พหสสตา ปณฑตา เต อมนา สลสมปนนตรนต วตต มา ลภตต

Page 275: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 275

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 275 สสสมณพราหมณยา ปชายาต วตต ฯ สเทวมนสสายาต อท ปน นปปเทสโต ทสสนตถ คหตเมว คเหตวา วตต ฯ อปเจตถ ปรมาน ตณ ปทาน โลกวเสน วตตาน ปจฉมาน เทว ปชาวเสน ฯ สลสมปนนตรนต สเลน สมปนนตร อธกตรนต อตโถ ฯ เสเสสป เอเสว นโย ฯ เอตถ จ สลาทโย จตตาโร ธมมา โลกยโลกตตรา กถตา วมตตาณทสสน โลกยเมว ฯ ปจจเวกขณาณ เหต ฯ ปาตรโหสต อย สตถา อวจโต ยาว ภวคคา สลาทห อตตโน อธกตร อปสสนโต มยา ปฏวทธ นวโลกตตรธมมเมว สกกตวา ครกตวา อปนสสาย วหรสสามต จนเตต การณ ภควาป จนเตตป อตถวเสส จนเตต คจฉามสส อสสาห ชเนสสามต จนเตตวา ปรโต ปากโฏ อโหส อภมเข อฏาสต อตโถ ฯ วหรส วหรนต จาต เอตถ โย วเทยย วหรนตต วจนโต ปจจปปนเนป พห พทธาต โส ภควาป ภนเต เอตรห อรห สมมาสมพทโธต อมนา วจเนน ปฏพาหตพโพ ฯ น เม อาจรโย อตถ สทโส เม น วชชต สเทวกสม โลกสม นตถ เม ปฏปคคโลต อาทห ปนสส สตเตห อ เส พทธาน อภาโว ทเปตพโพ ฯ ตสมาต ยสมา สพเพป พทธา สทธมมครโน ตสมา ฯ มหตตมภกงขตาต มหนตภาว ปตถยมาเนน ฯ สร

Page 276: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 276

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 276 พทธานสาสนนต พทธาน สาสน สรนเตน ฯ ทตย ฯ ตตเย เอโกต านาทส อรยาปเถส เอกโก เอกวหารต อตโถ ฯ วปกฏโต กาเยน วปกฏโ นสสคโค ฯ อปปมตโตต สตยา อวปปวาเส โต ฯ อาตาปต วรยาตาเปน สมนนาคโต ฯ ปหตตโตต เปสตตโต ฯ กลปตตาต อาจารกลปตตา ฯ สมมเทวาต น อณฏา น ภยฏา ชวกฏา (๑) หตวา ยถา วา ตถา วา ปพพชตาป เย อนโลมปฏปท ปเรนต เต สมมเทว อคารสมา อนคารย ปพพชนต นาม ฯ พรหมจรยปรโยสานนต มคคพรหมจรยสส ปรโยสานภต อรยผล ฯ ทฏเว ธมเมต อมสมเยว อตตภาเว ฯ สย อภ า สจฉกตวาต สาม ชานตวา ปจจกข กตวา ฯ อปสมปชชาต ปฏลภตวา สมปาเทตวา วหาส ฯ เอว วหรนโต จ ขณา ชาต ฯเปฯ อพภ าสต ฯ เอเตนสส ปจจเวกขณภม ทสสตา ฯ กตมา ปนสส ชาต ขณา กถ จ น อพภ าสต วจจเต น ตาวสส อตตา ชาต ขณา ปพเพว ขณตตา น อนาคตา ตตถ วายามาภาวโต น ปจจปปนนา วชชมานตตา ฯ มคคสส ปน อภาวตตตา ยา อปปชเชยย เอกจตป จโวการภเวส เอกจตป จกขนธปปเภทา ชาต สา มคคสส ภาวตตตา อนปปาทธมมต อาปชชเนน

Page 277: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 277

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 277 ขณา ฯ ต โส มคคภาวนาย ปหนกเลเส ปจจเวกขตวา กเลสาภาเว วชชมานป กมม อายต อปปฏสนธก โหตต ชานนโต ชานาต ฯ วสตนต วฏ ปรวฏ กต จรต นฏาปตนต อตโถ ฯ พรหมจรยนต มคคพรหมจรย ฯ กต กรณยนต จตส สจเจส จตห มคเคห ปร าปหานสจฉกรยาภาวนาวเสน โสฬสวธป กจจ นฏาปตนต อตโถ ฯ นาปร อตถตตายาต อทาน ปน อตถภาวาย เอว โสฬสกจจภาวาย กเลสกขยาย วา กตมคคภาวนา นตถต ฯ อถวา อตถตตายาต อตถภาวโต อมสมา เอวมปการา อทาน วตตมานกขนธสนตานา อปร ขนธสนตาน นตถ อเม ปน ป จกขนธา ปร าตาตฏนต ฉนนมลโก รกโข วยาต อพภ าส ฯ อ ตโรต เอโก ฯ อรหตนต อรหนตาน ภควโต สาวกาน อรหต อพภนตโร อโหส ฯ สปทานนต สปทานจาร สมปตตฆร อโนกกมม ปฏปาฏยา จรนโต ฯ อปสงกมต อปสงกมนโต ฯ มาตา ปนสส ปตต ทสวาป ฆรา นกขมม ปตต คเหตวา อนโตนเวสน ปเวเสตวา ป ตตาสเน นสทาเปส ฯ อาหต นจจ ปคคณหาตต นจจกาเล อาหต ปณฑ ปคคณหาต ตทวส ปน ตสม ฆเร ภตพลกมม โหต ฯ สพพ เคห หรตปลตต วปปกณณลาช วนมาลาปรกขตต อสสตธชปฏาก ตตถ

Page 278: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 278

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 278 ตตถ ปณณฆเฏ เปตวา ทณฑทปกาน ชเลตวา คนธจณณมาลาทห อลงกต สมนตโต ส ฉาทยมานา ธมกฏจฉ อโหส ฯ สาป พราหมณ กาลสเสว วฏาย โสฬสห คนโธกฆเฏห นหายตวา สพพาลงกาเรน อตตภาว อลงกร สา ตสม สมเย มหาขณาสว นสทาเปตวา ยาคอฬงกมตตป อทตวา มหาพรหม โภเชสสามต สวณณจาฏ ปายาสสส ปเรตวา สปปมธสกขราทห โยเชตวา นเวสนสส ปจฉาภาเค หรตปลตตภาคาทห อลงกตา ภตป กา อตถ สา ต จาฏ อาทาย ตตถ คนตวา จตส โกเณส มชเฌ จ เอเกก ปายาสปณฑ เปตวา เอก ปณฑ หตเถน คเหตวา ยาว กปปร สปปนา ปคฆรนเตน ปวย ชานมณฑล ปตฏาเปตวา ภ ชต ภว มหาพรหมา สายต ภว มหาพรหมา ตปเปต ภว มหาพรหมาต วทมานา พรหมาน โภเชต ฯ เอตทโหสต มหาขณาสวสส สลคนธ ฉ เทวโลเก อชโฌตถรตวา พรหมโลก อปคต ฆายมานสส เอต อโหส ฯ สเวเชยยนต โจเทยย สมมา ปฏปตตย สโยเชยย ฯ อย ห เอวรป อคคทกขเณยย มหาขณาสว นสทาเปตวา ยาคอฬงกมตตป อทตวา มหาพรหม โภเชสสามต ตล ปหาย หตเถน ตลยนต วย เภร ปหาย กจฉ วาเทนต วย อคค

Page 279: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 279

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 279 ปหาย ขชโชปนก ธมมานา วย ภตพล กรมานา อาหณฑต คจฉามสสา มจฉาทสสน ภนทตวา อปายมคคโต อทธรตวา ยถา อสตโกฏธน พทธสาสเน วปปกรตวา สคคมคค อาโรหต ตถา กโรมต วตต โหต ฯ ทเร อโตต อมมหา านา ทเร พรหมโลโก ฯ พรหมโลกโต ห กฏาคารมตตา สลา ปาตตา เอเกน อโหรตเตน อฏจตตาฬสโยชนสหสสาน เขปยมานา เอว จตห มาเสห ปวย ปตฏเปยย สพพเหฏ โมป พรหมโลโก เอว ทเร ฯ ยสสาหตนต ยสส พรหมโน อาหต ปคคณหาส ตสส พรหมโลโก ทเรต อตโถ ฯ พรหมปถนต เอตถ พรหมปโถ นาม จตตาร กสลชฌานาน วปากชฌานาน ปน เนส ชวตปโถ นาม ต พรหมปถ อชานนต ตว ก ชปปส วปปลปส ฯ พรหมาโน ห สปปตกชฌาเนน ยาเปนต น เอต ตณพชาน ปกขปตวา รนธ โคยส ขาทนต มา อการณา กลมสต ฯ เอว วตวา ปน โส มหาพรหมา อ ชล ปคคยห อวกชโช หตวา เถร อปทสเสนโต เอโส ห เต พราหมณ พรหมเทโวตอาทมาห ฯ ตตถ นรปธโกต กเลสาภสงขารกามคโณปธห วรหโต ฯ อตเทวปตโตต เทวาน อตเทวภาว พรหมาน อตพรหมภาว ปตโต ฯ อน โปสต เปตวา อม อตตภาว อ สส อตตภาวสส วา ปตตทารสส วา อโปสนตาย

Page 280: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 280

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 280 อน โปสต ฯ อาหเนยโยต อาหนปณฑ ปาหนปณฑ ปฏคคเหต ยตโต ฯ เวทคต จตมคคสงขาเตห เวเทห ทกขสสนต คโต ฯ ภาวตตโตต อตตาน ภาเวตวา วฑเฒตวา โต ฯ อนปลตโตต ตณหาทฏ เลเปห อลตโต ฯ ฆาเสสน อรยตต อาหารปรเยสน จรต ฯ น ตสส ปจฉา น ปรตถมตถต ปจฉา วจจต อตต ปรตถ วจจต อนาคต อต อตตานาคเตส ขนเธส ฉนทราควรหตสส ปจฉา วา ปรตถ วา นตถต วทต ฯ สนโตตอาทส ราคาทสนตตาย สนโต ฯ โกธธมวคคมา วธโม ทกขาภาวา อนโฆ กตตรทณฑาทน คเหตวา วจรนโตป วธกเจตนาย อภาวา นกขตตทณโฑ ฯ ตสถาวเรสต เอตถ ปน ปถชชนา ตสา นาม ขณาสวา ถาวรา นาม ฯ สตตนน เสกขาน ตสาต วตต น สกกา ถาวรา น โหนต ภชปยมานา ปน ถาวรปกขเมว ภชนต ฯ โส ตยาหตนต โส เต อาหต ฯ วเสนภโตต กเลสเสนาย วเสโน ชาโต ฯ อเนโชต นตตโณห ฯ สสโลต ขณาสวสเลน สสโล ฯ สวมตตจตโตต ผลวมตตยา สฏ วมตตจตโต ฯ โอฆตณณนต จตตาโร โอเฆ ตณณ ฯ เอตตเกน กถามคเคน พรหมา เถรสส วณณ กเถนโต อายตเน พรหมณ นยโยเชส ฯ อวสานคาถา ปน สงคตกาเรห ปตา ฯ ปตฏเปส ทกขณนต จตปจจยทกขณ ปตฏเปส ฯ

Page 281: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 281

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 281 สขมายตกนต สขายตก อายต สขวปาก สขาวหนต อตโถ ฯ ตตย ฯ จตตเถ ปาปก ทฏ คตนต ลามกา สสสตทฏ ฯ อท นจจนต ฯ อท สโหกาเสน พรหมฏาน อนจจ นจจนต วทต ฯ ธวนตอาทน ตสเสว เววจนาน ฯ ตตถ ธวนต ถร ฯ สสสตนต สทา วชชมาน ฯ เกวลนต อขณฑ เกวล ฯ อจวนธมมนต อจวนสภาว ฯ อท ห น ชายตตอาทส อมสม าเน โกจ ชายนโก วา ชยนโก วา มยนโก วา จวนโก วา อปปชชนโก วา นตถต สนธาย วทต ฯ อโต จ ปน นต อโต สโหกาสา พรหมฏานา อตตร อ นสสรณ นาม นตถต ฯ เอวปสส ถามคตา สสสตทฏ อปปนนา โหต ฯ เอว วาท จ ปน โส อปรตสโส ฌานภมโย จตตาโร มคเค จตตาร ผลาน นพพานนต สพพ ปฏพาหต ฯ กทา ปน สา ทฏ อปปนนาต ปมชฌานภมย นพพตตกาเล ฯ ทตยชฌานภมยนต เอเก ฯ ตตราย อนปพพกถา เหฏ ปปตตโก กเรส พรหมา อนปปนเน พทธปปาเท อสปพพชช ปพพชตวา กสณปรกมม กตวา สมาปตตโย นพพตเตตวา อปรหนชฌาโน กาล กตวา จตตถชฌานภมย

Page 282: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 282

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 282 เวหปผเล พรหมโลเก ป จกปปสตก อาย คเหตวา นพพตต ฯ ตตถ ยาวตายก ตวา เหฏ ปปตตก กตวา ตตย ฌาน ปณต ภาเวตวา สภกเณห พรหมโลเก จตสฏ กปป อาย คเหตวา นพพตต ฯ ตตถ ทตยชฌาน ภาเวตวา อาภสสเร อฏกปเป อาย คเหตวา นพพตต ฯ ตตถ ปมชฌาน ภาเวตวา ปมชฌานภมย กปปายโก หตวา นพพตต ฯ โส ปมกาเล อตตนา กตกมม จ นพพตตฏาน จ อ าส กาเล ปน คจฉนเต คจฉนเต อภย ปมมสสตวา สสสตทฏ อปปาเทส ฯ อวชชาคโตต อวชชาย คโต อาณสมนนาคโต อาณ อนธภโต ฯ ยตร ห นามาต โย นาม ฯ วกขตต ภณต ฯ ยตราต นปาตโยเคน ปน อนาคตวจน กต ฯ เอว วตเต โส พรหมา ยถา นาม มคเค โจโร เทว ตโย ปหาเร อธวาเสนโต สหาเย อนาจกขตวาป อตตรปหาร ปหรยมาโน อสโก จ อสโก จ มยห สหาโยต อาจกขต เอวเมว ภควตา สนตชชยมาโน สต ลภตวา ภควา มยห ปทานปท เปกขนโต ม นปปฬตกาโมต ภโต อตตโน สหาเย อาจกขนโต ทวาสตตตตอาทมาห ฯ ตสสตโถ โภ โคตม มย ทวาสตตตชนา ป กมมา เตน ป กมเมน อธ นพพตตา วสวตตโน สย อ เส วเส อวตตตวา ปเร

Page 283: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 283

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 283 อตตโน วเส วตเตม ชาต จ ชร จ อตตา อย โน เวเทห คตตตา เวทคต สงขคตา ภควา อนตมา พรหมปปตต ฯ อสมาภชปปนต ชนา อเนกาต อเนกชนา อเมห อภชปปนต ฯ อย โข ภว พรหมา มหาพรหมา อภภ อนภภโต อ ทตถทสโส วสวตต อสสโร กตตา นมมตา เสฏโ สชชตา วส ปตา ภตภพยานนต เอว ปตเถนต ปเหนตต ฯ อถ น ภควา อปป ห เอตนตอาทมาห ฯ ตตถ เอตนต ย ตว อธ ตว อาย ทฆนต ม ส เอต อปป ปรตตก ฯ สต สหสสาน นรพพทานนต นรพพทคณนาย สตสหสสนรพพทาน ฯ อาย ปชานามต อทาน ตว อวสฏ เอตตก อายนต อห ชานาม ฯ อนนตทสส ภควาหมสมต ภควา ตเมห อห อนนตทสส ชาตอาทน อปาตวตโตต วทถ ฯ ก เม ปราณนต ยท ตว อนนตทสส เอว สนเต อท เม อาจกข ก มยห ปราณ วต สลวตตนต สลเมว วจจต ฯ ยมห วช าต ย อห ตยา กถต ชาเนยย ตมเม อาจกขาต วทต ฯ อทานสส อาจกขนโต ภควา ย ตว อปาเยสต อาทมาห ฯ ตตราย อธปปาโย ปพเพ กเรส กลฆเร นพพตตตวา กาเมส อาทนว ทสวา ชาตชรามรณสส อนต

Page 284: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 284

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 284 กรสสามต นกขมม อสปพพชช ปพพชตวา สมาปตตโย นพพตเตตวา อภ าปาทกชฌานสส ลาภ หตวา คงคาตเร ปณณสาล กาเรตวา ฌานรตยา วตนาเมต ฯ ตทา จ กาเลน กาล สตถวาหา ป จห สกฏสเตห มรกนตาร ปฏปชชนต ฯ มรกนตาเร ปน ทวา น สกกา คนต รตต ปน คมน โหต ฯ อถ ปรมสกฏสส อคคยเค ยตตพลพททา คจฉนตา คจฉนตา นวตตตวา อาคตมคคาภมขาว อเหส สพพสกฏาน ตเถว นวตตตวา อรเณ อคคเต นวตตภาว ชานส ฯ เตส จ ตทา กนตาร อตกกมนทวโส อโหส สพพ ทารทก ปรกขณ ฯ ตสมา นตถทาน อมหาก ชวตนต จนเตตวา โคเณ จกเกส พนธตวา มนสสา สกฏจฉาย ปวสตวา นปชชส ฯ ตาปโสป กาลสเสว ปณณสาลโต นกขมตวา ปณณสาลทวาเร นสนโน คงค โอโลกยมาโน อททส คงค มหตา อทโกเฆน ปรยมาน ปวตตต มณกขนธ วย อาคจฉนต ทสวา จนเตส อตถ น โข อมสม โลเก เอวรปสส มธโรทกสส อลาเภน กลมานา สตตาต ฯ โส เอว อาวชเชนโต มรกนตาเร ต สตถ ทสวา อเม สตตา มา นสสนตต อโต จโต จ มหาอทกกขนโธ ฉชชตวา มรกนตาเร สตถาภมโข คจฉตต

Page 285: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 285

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 285 อภ าจตเตน อธฏาส ฯ สห จตตปปาเทน มาตการฬห วย อทก ตตถ อคมาส ฯ มนสสา อทกสทเทน วฏาย อทก ทสวา หฏตฏา นหายตวา ปวตวา โคเณป ปาเยตวา โสตถนา อจฉตฏาน อคมส ฯ สตถา ต พรหมโน ปพพกมม ทสเสนโต ปม คาถมาห ฯ ตตถ อปาเยสต ปาเยส ฯ อกาโร นปาตมตต ฯ ฆมมนต คเมห ฯ สมปเรเตต คมหาตเปน ผฏเ อนคเต ฯ อปรสมป สมเย ตาปโส คงคาตเร ปณณสาล มาเปตวา อร คามก นสสาย วสต ฯ เตน จ สมเยน โจรา ต คาม ปหรตวา หตถสาร คเหตวา คาวโย จ กรมเร จ คเหตวา คจฉนต ฯ คาโวป สนขาป มนสสาป มหาวรว วรวนต ฯ ตาปโส ต สทท สตวา ก นโข เอตนต อาวชเชนโต มนสสาน ภย อปปนนนต ตวา มย ปสสนเต อเม สตตา มา นสสนตต อภ าปาทกชฌาน สมาปชชตวา วฏาย อภ าจตเตน โจราน ปฏปเถ จตรงคนเสน มาเปส ฯ กมมสชชา อาคจฉนตา โจรา ทสวา ราชา ม เ อาคโตต อธฏาส ต ตเถว อโหส ฯ มหาชโน โสตถภาว ปาปณ ฯ สตถา อทป ตสส ปพพกมม ทสเสนโต ทตยคาถมาห ฯ ตตถ เอณกลสมนต คงคาตเร ฯ คยหก นยมานนต คเหตวา นยมาน ฯ กรมร

Page 286: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 286

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 286 นยมานนตป อตโถ ฯ ปน เอกสม สมเย อปร คงคาวาสก เอก กล เหฏา คงคาวาสเกน กเลน สทธ มตตสนถว กตวา นาวาสงฆาฏ พนธตวา พห ขชชนย เจว โภชนย จ คนธมาลาทน จ อาโรเปตวา คงคาโสเตน อาคจฉต ฯ มนสสา ขาทมานา ภ ชมานา นจจนตา คายนตา เทววมาเนน คจฉนตา วย พลวโสมนสสชาตา อเหส ฯ คงเคยยโก นาโค ทสวา กปโต อเม มย ส ป น กโรนต อทาน เน สมททเมว ปาเปสสามต มหนต อตตภาว มาเปตวา อทก ทวธา ภนทตวา อฏาย ผณ กตวา สสการ กโรนโต อฏาส ฯ มหาชโน ทสวา ภโต วสรมกาส ฯ (๑) ตาปโส ปน สาลาย นสนโน สตวา อเม คายนตา นจจนตา โสมนสสชาตา อาคจฉนต อทาน ปน ภยรว รวส กนน โขต อาวชเชนโต นาคราช ทสวา มย ปสสนเต สตตา มา นสสนตต อภ าปาทกชฌาน สมาปชชตวา อตตภาว ชหตวา สปณณวณณ มาเปตวา นาคราชสส ทสเสส ฯ นาคราชา ภโต ผณ สหรตวา อทก ปวฏโ ฯ มหาชโน โสตถภาว ปาปณ ฯ สตถา อทมป ตสส ปพพกมม ทสเสนโต ตตยคาถมาห ฯ ตตถ ลทเทนาต ทารเณน ฯ มนสสกมยาต มนสสกามตาย มนสเส วโมเจตกามตายาต อตโถ ฯ อปรสมป

Page 287: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 287

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 287 สมเย เอส อสปพพชช ปพพชตวา เกสโว นาม ตาปโส อโหส ฯ เตน สมเยน อมหาก โพธสตโต กปโป นาม มาณโว เกสวสส ปฏจโร หตวา อาจรยสส กการปฏสสาว มนาปจาร พทธสมปนโน อตถธโร อโหส ฯ เกสโว เตน วนา วสต น สกโกต ต นสสาเยว ชวต กปเปส ฯ สตถา อทมป ตสส ปพพกมม ทสเสนโต จตตถ คาถมาห ฯ ตตถ ปฏจโรต อนเตวาสโก โส ปน เชฏอนเตวาสโก อโหส ฯ สมพทธมนต วตน อม นต สมมา พทธมา วตตสมปนโน อยนต ต ม มาโน กปโป ตว อนเตวาสโก อโหส อห โส เตน สมเยนาต ทสเสต ฯ อ เป ชานาสต น เกวล มยห อายเมว อ เป ตว ชานาสเยว ฯ ตถา ห พทโธต ตถา ห ตว พทโธ ยสมา พทโธ ตสมา ชานาสต อตโถ ฯ ตถา ห ตยาย ชลตานภาโวต ยสมา จ เอว ตว พทโธ ตสมา เต อย ชลโต อานภาโว ฯ โอภาสย ตฏตต สพพ พรหมโลก โอภาสยนโต ตฏต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ เตโชธาต สมาปชชตวาต เตโชกสณปรกมม กตวา ปาทกชฌานโต วฏาย สรรโต ชาลา นกขมนตต อธฏหนโต อธฏานจตตานภาเวน สกลสรรโต ชาลา

Page 288: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 288

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 288 นกขมนต เอว เตโชธาต สมาปนโน นาม โหต ตถา สมาปชชตวา ฯ ตสม พรหมโลเกต กสมา เถโร ตตถ อคมาส เถรสส กร เตโชธาต สมาปชชตวา ตสส พรหมโน อปร นสนน ตถาคต ทสวา อฏ เวธ อย ปคคโล มยาเปตถ คนตพพนต อโหส ตสมา อคมาส ฯ เสสาน คมเนป เอเสว นโย ฯ โสป พรหมา ตถาคตสส เจว ตถาคตสาวกาน จ อานภาว อทสวา อภพโพ วนย อปคนต เตน โส สนนปาโต อโหส ฯ ตตถ ตถาคตสส สรรโต อคคตชาลา สกลพรหมโลก อตกกมตวา อชฏากาเส ปกขนทา ตา จ ปน ฉพพณณา อเหส ตถาคตสาวกาน สรรปกตวณณาว ฯ ปสสส วตวตตนตนต อมสม พรหมโลเก อ พรหมสรรวมานาลงการาทน ปภา อตกกมมาน พทธสส ภควโต ปภสสร ปภ ปสสสต ปจฉต ฯ น เม มารส สา ทฏ ต ยา เม สา อธาคนต สมตโถ อ โ สมโณ วา พราหมโณ วา นตถต ปเร ทฏ นตถ เม สา ฯ กถ วชชนต เกน การเณน วเทยย ฯ นจโจมห สสสโตต อมสส กร พรหมโน ลทธทฏ จ สสสตทฏ จาต เทว ทฏ โย ตตราสส ตถาคต เจว ตถาคตสาวเก จ ปสสโต ลทธทฏ ปหนา ฯ ภควา ปเนตถ มหนต ธมมเทสน เทเสส พรหมา เทสนาปรโยสาเน

Page 289: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 289

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 289 โสตาปตตผเล ปตฏห ฯ อตสส มคเคน สสสตทฏ ปหนา ตสมา เอวมาห ฯ พรหมปารสชชนต พรหมปารจารก ฯ เถราน ห ภณฑคาหกทหรา วย พรหมานป ปารสชชา พรหมาโน นาม โหนต ฯ เตนปสงกมาต กสมา เถรสเสว สนตก เปเสส เถเร กรสส ตตตเกเนว กถาสลลาเปน วสสาโส อทปาท ตสมา ตสเสว สนตก เปเสส ฯ อ เปต ยถา ตเมห จตตาโร ชนา กนน โข เอวรปา อ เป อตถ อทาห ตเมห จตตาโร เอว มหทธกาต ฯ เตวชชาต ปพเพนวาสทพพจกขอาสวกขยสงขาตาห ตห วชชาห สมนนาคตา ฯ อทธปตตาต อทธวธาณ ปตตา ฯ เจโตปรยายโกวทาต ปเรส จตตวาเร กสลา ฯ เอวเมตถ ป จ อภ าป สรเปน วตตา ฯ ทพพโสต ปน ตาส วเสน อาคตเมว อโหส ฯ พหต เอวรปา ฉฬภ า พทธสาวกา พห คณนปถ อตกกนตา สกลชมพทป กาสาวปชโชต กตวา วจรนตต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ปจเจก ทวารพาหนต เอเกโก เอเกก ทวารพาห นสสาย ทวารปาลา วย อฏส ฯ อทโธต ฌานสเขน สมทโธ ฯ ผโตต อภ าปปเผห สปปผโต ฯ อนธวาเสนโตต อสหนโต ฯ เอตทโวจาต เอเตส นมมตพรหมาน มชเฌ นสนโน เอต ปสสส เมตอาทวจน อโวจ ฯ ตโย สปณณาต

Page 290: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 290

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 290 คาถาย ป จสตาต สตปท รปวเสน วา ปนตวเสน วา โยเชตพพ ฯ รปวเสน ตาว ตโย สปณณาต ตณ สปณณรปสตาน ฯ จตโร จ ห สาต จตตาร หสรปสตาน ฯ พยคฆนสา ป จสตาต พยคฆสทสา เอกจเจ มคา พยคฆนสา นาม เตส พยคฆนสารปกาน ป จสตาน ปนตวเสน ตโย สปณณาต ตณ สปณณปนตสตาน จตโร หสาต จตตาร หสปนตสตาน ฯ พยคฆนสา ป จสตานต ป จ พยคฆนสาปนตสตาน ฯ ฌายโนต ฌายสส มยห วมาเน อย วภตต ทสเสต ฯ โอภาสยนต โอภาสยมาน ฯ อตตรสส ทสายนต ต กร กนกมหาวมาน เตส มหาพรหมาน ตฏานโต อตตรทสาย โหต ตสมา เอวมาห ฯ อย ปนสส อธปปาโย เอวรเป กนกวมาเน วสนโต อห กสส อ สส อปฏาน คมสสามต ฯ รเป รณ ทสวาต รปมห ชาตชราภงคสงขาต โทส ทสวา ฯ สทา ปเวธตนต สตาทห จ นจจ ปเวธต จลต ฆฏต รป ทสวา ฯ ตสมา น รเป รมต สเมโธต ยสมา รเป รณ ปสสต สทา ปเวธต จ รป ปสสต ตสมา สเมโธ สนทรป โ โส สตถา รเป น รมตต ฯ ฉฏ ฯ

Page 291: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 291

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 291 สตตเม ฯ อปปเมยย ปมนนโตต อปปเมยย ขณาสวปคคล เอตตก สล เอตตโก สมาธ เอตตกา ป าต เอว มนนโต ฯ โกธ วทวา วกปปเยต โก อธ วทวา เมธาว วกปเปยย ขณาสโวว ขณาสว มนนโต กปเปยยาต ทเปต ฯ นวต ต ม เต โย ปน ปถชชโน ต ปเมต อารภต ต นวต อวกชชป ม เมต ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯ อกสสวนต กสสวา วจจต ป า นปป โต อตโถ ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ อาพาธโกต สาสปมตตห ปฬกาหตอาทนา นเยน อนนตรสตเต อาคเตน อาพาเธน อาพาธโก ฯ พาฬหคลาโนต อธมตตคลาโน ฯ ตทต โกกาลกสส อปชฌาโย ตทตเถโร นาม อนาคามผล ปตวา พรหมโลเก นพพตโต ฯ โส ภมมฏกเทวตา อาท กตวา อยตต โกกาลเกน กต อคคสาวเก อนตมวตถนา อพภาจกขนเตนาต ปรมปราย พรหมโลกสมปตต โกกาลกสส ปาปกมม สตวา มา มยห ปสสนตสส วราโก นสส โอวทสสาม น เถเรส จตตปสาทตถายาต อาคนตวา ตสส ปรโต อฏาส ฯ ต สนธาย วตต ตทปจเจกพรหมาต ฯ เปสลาต ปยสลา ฯ โกส

Page 292: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 292

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 292 ตว อาวโสต นปนนโกว กวรกขน อมมเลตวา เอวมาห ฯ ปสส ยาว จ เตต ปสส ยตตก ตยา อปรทธ อตตโน นลาเต มหาคณฑ อปสสนโต สาสปมตตาย ปฬกาย ม โจเทตพพ ม สต อาห ฯ อถ น อทฏ ปตโต อย วราโก คลวโส วย กสสจ วจน น กรสสตต ตวา ปรสสส หตอาทมาห ฯ ตตถ กธารต กธารสทสา ผรสา วาจา ฯ ฉนทตต กสลมลสงขาเต มเลเยว นกนตต ฯ นนทยนต นนทตพพ ทสสลปคคล ฯ ปสสตต อตตมตเถ สมภาเวตวา ขณาสโวต วทต ฯ ต วา นนทต โย ปสสโยต โย วา ปสสตพโพ ขณาสโว ต อนตมวตถนา โจเทนโต ทสสโล อยนต วทต ฯ วจนาต มเขน โส กลนต โส ต อปราธ มเขน วจนาต นาม ฯ กลนา เตนาต เตน อปราเธน สข น วนทต ฯ นนทยปสสาย ห ปสสยนนทาย จ สมโกว วปาโก ฯ สพพสสาป สหาป อตตนาต สพเพน สเกนป อตตนาป สทธ โย อกเขส ธนปราชโย นาม อย อปปมตตโก อปราโธ ฯ โย สคเตสต โย ปน สมคคเตส ปคคเลส จตต ปทสเย อย จตตปโทโสว ตโต กลโต มหนตตโร กล ฯ อทาน ตสส มหนตตรภาว ทสเสนโต สต สหสสานนตอาทมาห ฯ ตตถ สต สหสสานนต นรพพทคณนาย สตสหสส ฯ ฉตตสตต อปราน ฉตตสต นรพพทาน ฯ

Page 293: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 293

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 293 ป จ จาต อพพทคณนาย จ ป จ อพพทาน ฯ ยมรเย ครหต ย อรเย ครหนโต นรย อปปชชต ตตถ เอตตก อายปปมาณนต ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ โกกาลโก ภกข เยน ภควา เตนปสงกมต โก อย โกกาลโก กสมา จ อปสงกม อย กร โกกาลกรฏเ โกกาลเก นคเร โกกาลกเสฏ สส ปตโต ปพพชตวา ปตรา การาปเต วหาเร ปฏวสต จฬโกกาลโกต นาเมน น เทวทตตสส สสโส ฯ โสป พราหมณปตโต มหาโกกาลโก นาม ฯ ภควต ปน สาวตถย วหรนเต เทว อคคสาวกา ป จมตเตห ภกขสเตห สทธ ชนปทจารก จรมานา อปกฏาย วสสปนายกาย วเวกาวาส วสตกามา เต ภกข อยโยเชตวา อตตโน ปตตจวรมาทาย ตสม ชนปเท ต นคร ปตวา ต วหาร อคมส ฯ ตตถ จ เนส โกกาลโก วตต ทสเสส ฯ เต เตน สทธ สมโมทตวา อาวโส มย อธ เตมาส วสสสาม มา กสสจ อาโรเจสต ปฏ คเหตวา วสส ฯ วสตวา ปวารณาทวเส ปวาเรตวา คจฉาม มย อาวโสต โกกาลก อาปจฉส ฯ โกกาลโก อชเชกทวส อาวโส วสตวา เสว คมสสถาต วตวา ทตยทวเส นคร ปวสตวา มนสเส อามนเตส อาวโส ตเมห อคคสาวเก อธาคนตวา วสมาเนป

Page 294: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 294

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 294 น ชานาถ น โกจ ปจจเยนาป นมนเตตต ฯ นครวาสโน กห ภนเต เถรา กสมา โน น อาโรจยตถาต ฯ ก อาวโส อาโรจเตน ก น ปสสถ เทว ภกข เถราสเน นสทนเต เอเต อคคสาวกาต ฯ เต ขปป สนนปตตวา สปปผาณตาทน เจว จวรทสสาน จ สหรส ฯ โกกาลโก จนเตส ปรมปปจฉา อคคสาวกา ปยตตวาจาย อปปนน ลาภ น สาทยสสนต อสาทยนตา อาวาสกสส เทถาต วกขนตต เต ลาภ คาหาเปตวา เถราน สนตก อคมาส ฯ เถรา ทสวาว อเม ปจจยา เนว อมหาก น โกกาลกสส กปปนตต ปฏกขปตวา ปกกมส ฯ โกกาลโก กถ ห นาม อตตนา อคณหนตา มยหป อทาเปตวา ปกกมสสนตต อาฆาต อปปาเทส ฯ เตป ภควโต สนตก คนตวา ภควนต วนทตวา ปน อตตโน ปรส อาทาย ชนปทจารก จรนตา อนปพเพน ตสม รฏเ ตเมว นคร ปจจาคมส ฯ นาครา เถเร ส ชานตวา สห ปรกขาเรห ทาน สชเชตวา นครมชเฌ มณฑป กตวา ทาน อทส เถราน จ ปรกขาเร อปนาเมส ฯ เถรา ภกขสงฆสส นยยาตยส ฯ ต ทสวา โกกาลโก จนเตส อเม ปพเพ อปปจฉา อเหส อทาน ปาปจฉา ชาตา ปพเพป อปปจฉสนตฏปววตตสทสาว ม เต เถเร อปสงกมตวา อาวโส ตเมห

Page 295: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 295

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 295 ปพเพ อปปจฉา วย อทาน ปน ปาปภกข ชาตาต วตวา มลฏาเนเยว เนส ปตฏ ภนทสสามต ตรมานรโป นกขมตวา สาวตถ คนตวา เยน ภควา เตนปสงกม ฯ อยเมส โกกาลโก อมนาว การเณน อปสงกมต เวทตพโพ ฯ ภควา ต ตรตตรต อาคจฉนต ทสวาว อาวชเชนโต อ าส อย อคคสาวเก อกโกสตกาโม อาคโตต ฯ สกกา น โข ปฏเสเธตนต จ อาวชเชนโต น สกกา ปฏเสเธต เถเรส อปรชฌตวา กาลกโต เอกเสน ปทมนรเย นพพตตสสตต ทสวา สารปตตโมคคลลาเนป นาม ครหนต สตวา น นเสเธตต วาทโมจนตถ อรยปวาทสส จ มหาสาวชชทสสนตถ มา เหวนต ตกขตต ปฏเสเธส ฯ ตตถ มา เหวนต มา ห เอว อภณ ฯ สทธายโกต สทธาย อากโร ปสาทาวโห สทธาตพพวจโน วา ฯ ปจจยโกต ปฏยายตพพวจโน ฯ ปกกามต กมมานภาเวน โจทยมาโน ปกกาม ฯ โอกาสกต ห กมม

Page 296: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 296

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 296 น สกกา ปฏพาหต ต ตสส ตตถ าต น อทาส ฯ อจรปกกนตสสาต ปกกนตสส สโต นจเรเนว ฯ สพโพ กาโย ผฏโ อโหสต เกสคคมตตป โอกาส อวชชตวา สกลสรร อฏ น ภนทตวา อคคตาห ปฬกาห อชโฌตถต อโหส ฯ ยสมา ปน พทธานภาเวน ตถารป กมม พทธาน สมมขภาเว วปาก น เทต ทสสนปจาเร วชหตมตเต เทต ตสมา ตสส อจรปกกนตสส ปฬกา อฏหส ฯ กฬายมตตโยต วลากมตตโย ฯ เวลวสลาฏกมตตโยต ตรณเวลวมตตโย ฯ ปภชชสต ภชชส ฯ ตาส ภนนาส สกลสรร ปนสส ปกก วย อโหส ฯ โส ปกเกน คตเตน เชตวนทวารโกฏเก วสกลกโต มจโฉ วย กทลปตเตส สย ฯ อถ ธมมสสวนตถ อาคตาคตา มนสสาป โกกาลโก อยตตมกาส อตตโนเยว วาสมข นสสาย อนยพยสน ปตโตต อาหส ฯ เตส สตวา อารกขเทวตา ธการ อกส ฯ อารกขเทวตาน อากาสเทวตาต อมนา อปาเยน ยาว อกนฏภวนา เอกธกกาโร อทปาท ฯ อถสส อปชฌาโย อาคนตวา โอวาท อคณหนต ตวา ครหตวา ปกกาม ฯ กาลมกาสต อปชฌาเย ปกกนเต กาลมกาส ฯ ปทมนรยนต ปาฏเยกโก ปทมนรโย นาม นตถ อวจมหานรยมหเยว ปทมคณนาย ปจตพเพ เอกสม าเน นพพตต ฯ วสตขารโกต มาคธเกน ปตเถน จตตาโร ปตถา โกสลรฏเ เอกปตโถ โหต เตน ปตเถน จตตาโร ปตถา อาฬหก จตตาร อาฬหกาน โทณ จตโร โทณา มานกา จตมานกา ขาร ตาย ขารยา วสตขารโก ฯ ตลวาโหต มาคธกาน สขมตลาน ตลสกฏ ฯ อพพโท นรโยต อพพโท นาม ปาฏเยกโก นรโย นตถ อวจมหเยว ปน

Page 297: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 297

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 297 อพพทคณนาย ปจตพพฏานสเสต นาม ฯ นรพพทาทสป เอเสว นโย ฯ วสสคณนาป ปเนตถ เอว เวทตพพา ยเถว ห สต สตสหสสาน โกฏ โหต เอว สต สตสหสสโกฏโย ปโกฏ นาม โหต สต สตสหสสปโกฏโย โกฏปปโกฏ นาม สต สตสหสสโกฏปปโกฏโย นหต สต สตสหสสนหตาน นนนหต สต สตสหสสนนนหตาน เอก อพพท ตโต วสตคณ นรพพท ฯ เอเสว นโย สพพตถาต ฯ ทสม ฯ ปโม วคโค ฯ ทตยวคคสส ปเม ฯ สปปนตเรต สปปนนามกาย นทยา ตเร ฯ สนงกมาโรต โส กร ป จสขกมารกกาเล ฌาน ภาเวตวา พรหมโลเก นพพตโต กมารกวณเณเนว วจรต เตน น กมาโรต ส ชานนต โปราณกตตา ปน สนงกมาโรต วจจต ฯ ชเนตสมนต ชนตสม ปชายาต อตโถ ฯ เย โคตตปฏสารโนต เย ชเนตสม โคตต ปฏสรนต เตส โลเก โคตตปฏสารส ขตตโย เสฏโ ฯ วชชาจรณสมปนโนต ภยเภรวสตตปรยาเยน ปพเพนวาสาทห วา ตห อมพฏสตตปรยาเยน วปสสนาาณ มโนมยทธ ฉ อภ าโยต อมาห วา อฏห วชชาห สเลส ปรปรการตา อนทรเยส คตตทวารตา โภชเน มตต ตา ชาครยานโยโค สตต สทธมมา จตตาร รปาวจรชฌานานต เอว ปณณรสธมมเภเทน จรเณน จ

Page 298: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 298

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 298 สมนนาคโต ฯ โส เสฏโ เทวมานเสต โส ขณาสวพราหมโณ เทเวส จ มนสเสส จ เสฏโ อตตโมต ฯ ปม ฯ ทตเย อจรปกกนเตต สงฆ ภนทตวา นจรสเสว เวฬวนโต คยาสส คเต ฯ อสสตรนต คทรภสส วฬวาย ชาต ฯ ทตย ฯ ตตเย อนธกวนทนต เอวนามก คาม ฯ อปสงกมต สตถา อทานป วรย กโรต ปธานมนย ชต คจฉามสส สนตเก ตวา สาสนานจฉวก วรยปฏสยตต คาถ วกขามต อปสงกม ฯ ปนตานต ชนต อตกกมตวา มนสสาน อนปจาเร ตาน ฯ ส โชนวปปโมกขาต ตาน จ เสนาสนาน เสวมาโน น จวราทน อตถาย เสเวยย อถโข ทสส โชนวปปโมกขตถาย จเรยย ฯ สงเฆ วเสต เตส เสนาสเนส รต อลภนโต อปฏากาทน จตตานรกขนตถ คทรภปฏเ รช วย อปปตนโต อร เ อวสตวา สงฆมชเฌ วเสยย ฯ รกขตตโต สตมาต ตตถ จ วสนโต สควจณโฑ โคโณ วย สพรหมจารโน อวชฌนโต อฆเฏนโต รกขตตโต สตปฏานปรายโน หตวา วเสยย ฯ อทาน สงเฆ วสมานสส

Page 299: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 299

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 299 ภกขโน ภกขาจารวตต อาจกขนโต กลากลนตอาทมาห ฯ ตตถ ปณฑกาย จรนโตต ปณฑตถาย จรมาโน ฯ เสเวถ ปนตาน สยนาสนานต สงฆมชฌ โอตรตวา วสมาโนป ธรปรเวเณ ตาลนาฬเกรอาทน โรเปตวา อปฏากาทสสฏโ น วเสยย จตตกลลต ปน ชเนตวา จตต หาเสตวา โตเสตวา ปน ปนตเสนาสเนว วเสยยาต อร สเสว วณณ กเถต ฯ ภยาต วฏฏภยโต ฯ อภเยต นพพาเน ฯ วมตโตต อธมตโต หตวา วเสยย ฯ ยตถ เภรวาต ยสม าเน ภยชนกา สว าณกา สหพยคฆาทโย อว าณกา รตตภาเค ขาณวลลอาทโย พห อตถ ฯ สรสปาต ทฆชาตกาทสรสปา ฯ นสท ตตถ ภกขต ตาทเส าเน ภกข นสนโน ฯ อมนา อท ทเปต ภควา ยถา ตเมห เอตรห ตตรฏกเภรวารมมณาน เจว สรสเป จ วชชนจฉารนาทน จ อมนสกตวา นสนนา เอวเมว ปธานมนยตตา ภกข นสทนตต ฯ ชาต เม ทฏนต เอกเสน มยา ทฏ ฯ นยท อตหตหนต อท อตห อตหาต น ตกกเหต วา นยเหต วา ปฏกสมปทาเนน วา อห วทาม ฯ เอกสม พรหมจรยสมนต เอกาย ธมมเทสนาย ฯ ธมมเทสนา ห อธ พรหมจรยนต อธปเปตา ฯ มจจหายนนต มรณปรจจาคน ขณาสวาน ฯ ทสา จ ทสธา ทสาต เอตถ ทสาต ทเสว ทสธา ทสาต สต อ เ จ ทสตตรเสกขสต

Page 300: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 300

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 300 ปสสามต วทต ฯ โสต สมาปนนาต มคคโสต สมาปนนา ฯ อตรจฉานคามโนต เทสนาสสเมต ฯ อวนปาตธมมาต อตโถ ฯ สงขาต โนป สกโกมต มสาวาทภเยน เอตตกา นาม ป ภาคโน สตตาต คเณต น สกโกมต พหพรหมเทสน สนธาย เอวมาห ฯ ตตย ฯ จตตเถ อภภสมภวนต อภภ จ สมภโว จ ฯ เตส อภภเถโร สารปตตตเถโร วย ป าย อคโค สมภวตเถโร มหาโมคคลลาโน วย สมาธนา อคโค ฯ อชฌายนตต อวชฌายนต ลามกโต วา จนเตนต ฯ ขยยนตต กนนาเมต กนนาเมตนต อ ม กเถนต ฯ วปาเจนตต วตถารยนต ปนปปน กเถนต ฯ เหฏ เมน อปฑฒกาเยนาต นาภโต ปฏาย เหฏ มกาเยน ฯ ปาลย เอตตกเมว อาคต ฯ เถโร ปน ปกตวณณ วชหตวา นาควณณ คเหตวา ทสเสต สปณณวณณ คเหตวา วา ทสเสตตอาทนา นเยน อาคต อเนกปปการ อทธวกพพน ทสเสส ฯ อมา คาถาโย อภาสต เถโร กร จนเตส กถ เทสตา น โข ธมมเทสนา สพเพส ปยา อสส มนาปาต ฯ ตโต อาวชเชนโต สพเพป ปาสณฑา สพเพ เทวมนสสา อตตโน อตตโน สมเย ปรสการ วณณยสสนต วรยสส อวณณวาท นาม นตถ วรยปฏสยตต กตวา

Page 301: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 301

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 301 เทเสสสาม เอวมย ธมมเทสนา สพเพส ปยา ภวสสต มนาปาต ตวา ตส ปฏเกส วจนตวา อมา คาถา อภาส ฯ ตตถ อารพภถาต อารภวรย กโรถ ฯ นกกมถาต นกกมวรย กโรถ ฯ ย ชถาต ปโยค กโรถ ปรกกมถ ฯ มจจโน เสนนต มจจโน เสนา นาม กเลสเสนา ต ธนาถ ฯ ชาตสสารนต ชาต จ สสาร จ ชาตสงขาต วา สสาร ฯ ทกขสสนต กรสสตต วฏฏทกขสส ปรจเฉท กรสสต ฯ ก ปน กตวา เถโร ทสสหสสโลกธาต ว าเปสต นลกสณ ตาว สมาปชชตวา สพพตถ อาโลกฏาเน อนธการ ผร โอทาตกสณ สมาปชชตวา อนธการฏาเน โอภาเสนโต ฯ ตโต กมท อนธการนต สตตาน อาโภเค อปปนเน อาโลก ทสเสต ฯ อาโลกฏาเน อาโลกกจจ นตถ ก อาโลโก อยนต วจนนตาน อตตาน ทสเสส ฯ อถ เนส เถโรต วทนตาน อมา คาถาโย อภาส สพเพ โอสฏาย ปรสาย มชเฌ นสทตวา ธมม เทเสนตสส วย สทท สณส ฯ อตโถป เนส ปากโฏ อโหส ฯ จตตถ ฯ ป จเม อปวตตเน มลลาน สาลวเนต ยเถว ห กทมพนทตรโต ราชมาตวหารทวาเรน ถปาราม คนตพพ โหต เอว หร วตกาย นาม นทยา ปารมตรโต สาลวน

Page 302: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 302

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 302 อยยาน ฯ ยถา อนราธปรสส ถปาราโม เอวนต กสนาราย โหต ฯ ยถา ถปารามโต ทกขณทวาเรน นคร ปวสนมคโค ปาจนมโข คนตวา อตตเรน นวตตต เอว อยยานโต สาลปนต ปาจนมขา คนตวา อตตเรน นวตตา ฯ ตสมา ต อปวตตนนต วจจต ฯ ตสม อปวตตเน มลลาน สาลวเน ฯ อนตเรน ยมกสาลานนต มลขนธวฏปปตเตห อ ม สสพพตวา ตสาลาน อนตรกาย ฯ อปปมาเทน สมปาเทถาต สตอวปปวาเสน สพพกจจาน สมปาทยถ ฯ อต ภควา ยถา นาม มรณม เจ นปนโน มหทธโน กฏมพโก ปตตาน ธนสาร อาจกเขยย เอวเมว ปรนพพานม เจ นปนโน ป จจตตาฬสวสสาน ทนน โอวาท สพพ เอกสม อปปมาทปเทเยว ปกขปตวา อทาส ฯ อย ตถาคตสส ปจฉมา วาจาต อท ปน สงคตการาน วจน ฯ อโต ปร ย ปรนพพานปรกมม กตวา ภควา ปรนพพโต ต ทสเสต อถโข ภควา ปมชฌานนตอาท วตต ฯ ตตถ ส าเวทยตนโรธสมาปนเน ภควต อสสาสปสสาสาน อปปวตต ทสวา ปรนพพโต สตถาต ส าย เทวมนสสา เอกปปหาเรน วรวส อานนทตเถโรป ปรนพพโต น โข ภนเต อนรทธ ภควาต เถร ปจฉ ฯ เถโร น โข อาวโส อานนท ตถาคโต ปรนพพโต อปจ ส าเวทยตนโรธ สมาปนโนต อาห ฯ กถ ปเนโส

Page 303: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 303

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 303 อ าส เถโร กร สตถารา สทธเยว ต ต สมาปตต สมาปชชนโต ยาว เนวส านาส ายตนวฏาน ตาว คนตวา อทาน ภควา นโรธ สมาปนโน อนโตนโรเธ จ กาลกรยา นาม นตถต อ าส ฯ อถโข ภควา ส าเวทยตนโรธสมาปตตยา วฏหตวา เนวส านาส ายตน สมาปชช ฯเปฯ ตตยชฌานา วฏหตวา จตตถชฌาน สมาปชชต เอตถ ปน ภควา จตวสตยา าเนส ปมชฌาน สมาปชช เตรสส าเนส ทตยชฌาน ตถา ตตย ปณณรสส าเนส จตตถชฌาน สมาปชช ฯ กถ ทสส อสเภส ทวตตสากาเร อฏส กสเณส เมตตากรณามทตาส อานาปาเน ปรจเฉทากาเสต อเมส ตาว จตวสตยา าเนส ปมชฌาน สมาปชช ฯ เปตวา ปน ทวตตสาการ จ ทส จ อสภาน เสเสส เตรสส ทตยชฌานงเคสเยว ฯ เตสเยว ตตยชฌาน สมาปชช ฯ อฏส ปน กสเณส อเปกขาพรหมวหาเร อานาปาเน ปรจเฉทากาเส จตส อรเปสต อเมส ปณณรสส าเนส จตตถชฌาน สมาปชช ฯ อยป จ สงเขปกถาว ฯ นพพานปร ปวสนโต ปน ภควา ธมมสาม สพพาป จตวสตโกฏสตสหสสสงขาตา สมาปตตโย ปวสตวา วเทส คจฉนโต าตชน อาลงคตวา วย สพพสมาปตตสข อนภวตวาว ปวฏโ ฯ จตตถชฌานา วฏหตวา สมนนตรา

Page 304: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 304

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 304 ภควา ปรนพพายต เอตถ ฌานสมนนตร ปจจเวกขณสมนนตรนต เทว สมนนตราน ฯ จตตถชฌานา วฏาย ภวงค โอตณณสส ตตเถว ปรนพพาน ฌานสมนนตร นาม จตตถชฌานา วฏหตวา ปน ฌานงคาน ปจจเวกขตวา ภวงค โอตณณสส ตตเถว ปรนพพาน ปจจเวกขณสมนนตร นาม อมาน เทวป สมนนตราเนว ฯ ภควา ปน ฌาน สมาปชชตวา ฌานา วฏาย ฌานงคาน ปจจเวกขตวา ภวงคจตเตน อพยากเตน ทกขสจเจน ปรนพพาย ฯ เย เกจ พทธา วา ปจเจกพทธา วา อรยสาวกา วา อนตมโส กนถกปลลก อปาทาย สพเพ ภวงคจตเตเนว อพยากเตน ทกขสจเจน กาล กโรนต ฯ ภตาต สตตา ฯ อปปฏปคคโลต ปฏภาคปคคลวรหโต ฯ พลปปตโตต ทสวธาณพลปปตโต ฯ อปปาทวยธมมโนต อปปาทวยสภาวา ฯ เตส วปสโม สโขต เตส สงขาราน วปสมสงขาต นพพานเมว สขนต อตโถ ฯ ตทาสต สห ปรนพพานา มหาภมจาโล อโหสต เอว มหาปรนพพาเน วตตภมจาล สนธายาห ฯ โส ห โลมหสนโก จ ภสนโก จ อาส ฯ สพพาการวรเปเตต สพพวรการณเปเต นาห อสสาสปสสาโสต น ชาโต อสสาส-

Page 305: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 305

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 305 ปสสาโส ฯ อเนโชต ตณหาสงขาตาย เอชาย อภาเวน อเนโช ฯ สนตมารพภาต อนปาทเสส นพพาน ปฏจจ สนธาย ฯ จกขมาต ป จห จกขห จกขมา ฯ ปรนพพโตต ขนธปรนพพาเนน ปรนพพโต ฯ อสลลเนนาต อลเนน อสงกฏเตนสวกสเตเนว จตเตน ฯ เวทน อชฌวาสยต เวทน อธวาเสส น เวทนานวตต หตวา อโต จโต จ สมปรวตต ฯ วโมกโขต เกนจ ธมเมน อนาวรณวโมกโข สพพโส อป ตตภาวปคโม ปชโชตนพพานสทโส ชาโตต ฯ ป จม ฯ ทตโย วคโค ฯ อต พรหมสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ พรหมสยตตวณณนา อรหนตวคคสส ปเม ฯ ธน ชานต ธน ชานโคตตา ฯ อกกฏโคตตา กเรสา ฯ เสสพราหมณา กร พรหมโน มขโต ชาตา ธน ชานโคตตา มตถก ภนทตวา นกขนตาต เตส ลทธ ฯ อทาน อทาเนสต กสมา อทาเนส โส กร พราหมโณ มจฉาทฏ โก พทโธ ธมโม สงโฆต วตเต กณเณ ปทหต ถทโธ ขทรขาณสทโส ฯ พราหมณ ปน โสตาปนนา อรยสาวกา ฯ พราหมโณ ทาน เทนโต ป จสตาน พราหมณาน อปโปทก ปายาส เทต ฯ พราหมณ

Page 306: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 306

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 306 พทธปปมขสส ภกขสงฆสส นานารสโภชน ฯ พราหมณสส ทานทวเส พราหมณ ตสส วสวตตตาย ปหนมจเฉรตาย จ สหตถา ปรวสต ฯ พราหมณยา ปน ทานทวเส พราหมโณ ปาโตว ฆรา นกขมตวา ปลายต ฯ อเถกทวส พราหมโณ พราหมณยา สทธ อามนเตตวา (๑) ป จสเต พราหมเณ นมนเตตวา พราหมณ อาห เสว โภต อมหาก ฆเร ป จสตา พราหมณา ภ ชสสนตต ฯ มยา ก กาตพพ พราหมณาต ฯ ตยา อ ก จ กาตพพ นตถ สพพ จ ปน ปรเวสน (๒) อ เ กรสสนต ย ปน ตว ตาป นสนนาป ขปตวาป อกกาสตวาป นโม พทธสสาต ตสส มณฑสมณสส นมการ กโรส ต เสว เอกทวสมตต มา อกาส ฯ ต ห สตวา พราหมณา อนตตมนา โหนต มา ม พราหมเณห ภนทสต ฯ ตว พราหมเณห วา ภชช เทเวห วา อห ปน สตถาร อนสสรตวา น สกโกม อนมสสมานา สณาตนต ฯ โภต กลสตเก คาเม คามทวารป ตาว ปทหต วายมนต ตว ทวหงคเลห ทาตพพ (๓)มข พราหมณาน โภชนกาลมตต ปทหต น สกโกสต ฯ เอว ปนปปน กเถตวาป สเนเหน วาเรต (๔) อสกโกนโต อสสสเก ปต มณฑลคค ขคค คเหตวา โภต สเจ ตว เสว พราหมเณส

Page 307: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 307

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 307 สนนสนเนส ต มณฑสมณ นมสสส อมนา ต ขคเคน ปาทตลโต ปฏาย ยาว เกสมตถกา กฬร วย โกฏเฏตวา ราส กรสสามต อมาป คาถา อภาส อมนา ปน ขคเคน (๑) ปาทโต ยาว มตถกา กฬรมว เฉชชาม ยท เม อจฉนนกาหส ฯ (๒) สเจ พทโธต ภณส สเจ ธมโมต ภาสส สเจ สงโฆต กตเตส ชวนต เม นเวสเนต ฯ อรยสาวกา ปน ปว วย ทปปกมปา สเนร วย ทปปรวตตยา ฯ สา เตน น เอวมาห สเจ ม องคมงคาน กาม เฉชชส พราหมณ เนวาห วรมสสาม พทธเสฏสส สาสนา ฯ นาห โอกกา วรธรา สกกา โรธยต ชนา ธตาห พทธเสฏสส ฉนท วา ม ปจสส (๓) วาต ฯ เอว ธน ชาน ตชชต นาม ตชเชนต ป จ คาถาสตาน อภาส ฯ พราหมโณ พราหมณ ปรามสต วา ปหรต วา อสกโกนโต โภต ย เต รจจต ต กโรหต วตวา ขคค สยเน ขป ฯ ปนทวเส เคห ปรตปลตต การาเปตวา ลาชปณณฆฏมาลาคนธาทห ตตถ ตตถ อลงการาเปตวา ป จนน พราหมณสตาน นวนตสปปสกขรมธรยตต อปโปทก-

Page 308: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 308

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 308 ปายาส ปฏยาทาเปตวา กาล อาโรจาเปส ฯ พราหมณป ปาโตว คนโธทเกน สย นหายตวา สหสสคฆนก อหตวตถ นวาเสตวา ป จสตคฆนก เอกส กตวา สพพาลงการปฏมณฑตา สวณณกฏจฉ คเหตวา ภตตคเค พราหมเณ ปรวสมานา เตห สทธ เอกปนตย นสนนสส ตสส พราหมณสส ภตต อปสหรนต ทนนกขตเต ทารภณเฑ ปกขล ฯ ปกขลนฆฏนาย ทกขา เวทนา อปปชช ฯ ตสม สมเย ทสพล สร ฯ สตสมปนนตาย ปน ปายาสจาฏ อฉฑเฑตวา สณก โอตาเรตวา ภมย สณเปตวา ป จนน พราหมณสตาน มชเฌ สรส อ ชล เปตวา เยน เวฬวน เตน ชลมปณาเมตวา อม อทาน อทาเนส ฯ ตสม จ สมเย เตส พราหมเณส เกจ ภตตา โหนต เกจ ภ ชมานา เกจ หตเถ โอตารตมตตา เกส จ โภชน ปรโต ปตมตต โหต ฯ เต ต สทท สตวาว สเนรมตเตน มคคเรน สเส ปหตา วย กณเณส สเลน วทธา วย ทกขโทมนสส ปฏสเวทยมานา อมนา อ ลทธเกน มย ฆร ปเวสตาต กชฌตวา หตเถ ปณฑ ฉฑเฑตวา มเขน คหต นฏหตวา ธน ทสวา กากา วย พราหมณ อกโกสมานา ทสาวทสา ปกกมส ฯ พราหมโณ เอว ภชชตวา คจฉนเต พราหมเณ ทสวา พราหมณ สสโต ปฏาย โอโลเกตวา อทเมว ภย

Page 309: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 309

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 309 สมปสสมานา มย หยโย ปฏาย โภต ยาจนตา น ลภมหาต นานปปกาเรห พราหมณ อกโกสตวา เอต เอวเมว ปนาตอาทวจน อโวจ ฯ อปสงกมต สมโณ โคตโม คามนคมรฏปชโต น สกกา คนตวา ย วา ต วา วตวา สนตชเชต เอกเมว น ป ห ปจฉสสามต คจฉนโตว กส ฆตวาต คาถ อภสงขรตวา สเจ อสกสส นาม วธ โรเจมต วกขต อถ น เย ตยห น รจจนต เต มาเรตกาโมส โลกวธาย อปปนโน ก ตยห สมณภาเวนาต นคคณหสสาม ฯ สเจ น กสสจ วธ โรเจมต วกขต อถ น ตว ราคาทนป วธ น อจฉส กสมา สมโณ หตวา อาหณฑสต นคคณหสสาม ฯ อต อม อภโตโกฏก ป ห สมโณ โคตโม เนว คลต น อคคลต สกขสสตต จนเตตวา อปสงกม ฯ สมโมทต อตตโน ปณฑตตาย กทธภาว อทสเสตวา มธรกถ กเถนโต สมโมท ฯ ปโ ห เทวตาสยตเต กถโต ฯ เสสป เหฏา วตถารตเมวาต ฯ ปม ฯ ทตเย อกโกสกภารทวาโชต ภารทวาโชว โส ป จมตเตห ปน คาถาสเตห ตถาคต อกโกสนโต อาคโตต อกโกสกภารทวาโชต ตสส สงคตกาเรห นาม คหต ฯ กปโต อนตตมโนต สมเณน โคตเมน มยห เชฏกภาตร ปพพาเชนเตน

Page 310: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 310

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 310 ชาน กตา ปกโข ภนโนต โกเธน กปโต โทมนสเสน จ อนตตมโน หตวาต อตโถ ฯ อกโกสตต โจโรส พาโลส มโฬหส โอฏโส โคโณส คทรโภส เนรยโกส ตรจฉานคโตส นตถ ตยห สคต ทคคตเยว ตยห ปาฏกงขาต ทสห อกโกสวตถห อกโกสต ฯ (๑) ปรภาสตต โหต มณฑกสมณ อทณโฑ อหนต กโรต อทาน เต ราชกล คนตวา ทณฑ อาโรเปสสามตอาทน วทนโต ปรภาสต นาม ฯ สมภ ชตต เอกโต ภ ชต ฯ วตหรตต กตสส ปฏการ กโรต ฯ ภวนต โข โคตมนต กสมา เอวมาห ตเวเวต พราหมณ ตเวเวต พราหมณาต กรสส สตวา อสโย นาม กปตา สาป เทนต กสวจฉาทโย วยาต อนสสววเสน สปต ม ม เ สมโณ โคตโมต สาปภย อปปชช ฯ ตสมา เอวมาห ฯ ทนตสสาต นพพเสวนสส ฯ ตาทโนต ตาทลกขณปตตสส ฯ ตสเสว เตน ปาปโยต ตสเสว ปคคลสส เตน โกเธน ปาป โหต ฯ สโต อปสมมตต สตยา สมนนาคโต หตวา อธวาเสต ฯ อภนนตกจฉนตานนต อภนน ตกจฉต ฯ อยเมว วา ปาโ ฯ โย ปคคโล สโต อปสมมต อภนนมตถ จรต ตกจฉต สาเธต ต ปคคล ชนา พาโลต ม นต ฯ กทสา ชนา # ๑ ม. โจโรส พาโลส มโฬหส เถโนส โอฏโส เมณโฑส โคโณส # คทรโภส ตรจฉานคโตส เนรยโกสต ทสห อกโกสวตถห อกโกสต ฯ

Page 311: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 311

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 311 เย ธมมสส อโกวทาต ฯ ธมมสสาต ป จกขนธธมมสส วา จตสจจธมมสส วา ฯ อโกวทาต ตสม ธมเม อกสลา อนธพาลปถชชนา ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ อสรนทกภารทวาโชต อกโกสกภารทวาชสส กนฏโ ฯ กปโตต เตเนว การเณน กทโธ ฯ ชย เจวสส ต โหตต อสเสว ต ชย โหต โส ชโย โหตต อตโถ ฯ กตมสสาต ยาตตกขา วชานโต สา อธวาสนาย คณ วชานนตสสตตกขา อธวาสนา อย ตสส วชานโตว ชโย ฯ พาโล ปน ผรส ภณนโต มยห ชโยต เกวล ชย ม ต ฯ ตตย ฯ จตตเถ พลงคกภารทวาโชต ภารทวาโชว โส นานปปการ ปน สทธ จ สมภารยตต จ ก ชก กาเรตวา วกณาเปนโต พหทธน สงฆรต พลงคกภารทวาโชต ตสส สงคตกาเรห นาม คหต ฯ ตณหภโตต ตโย เม เชฏภาตโร อมนา ปพพาชตาต อตวย กทโธ ก จ วตต อสกโกนโต ตณหภโต อฏาส ฯ คาถา ปน เทวตาสยตเต กถตาว ฯ จตตถ ฯ ป จเม อหสกภารทวาโชต อหสกภารทวาโชเวส อหสกป ห ปน ปจฉ เตนสเสต สงคตกาเรห นาม คหต ฯ

Page 312: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 312

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 312 นาเมน วา เอส อหสโก โคตเตน ภารทวาโช ฯ อหสกาหนต อหสโก อห อต เม ภว โคตโม ชานาตต อาห ฯ ตถา จสสาต ตถา เจ อสส ภเวยยาสต อตโถ ฯ น หสตต น วเหเต น ทกขาเปต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ ชฏาภารทวาโชต ภารทวาโชเวโส ชฏาป หสส ปน ปจฉตตตา สงคตกาเรห เอว วตโต ฯ เสส เทวตาสยตเต กถตเมว ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ สทธกภารทวาโชต อยป ภารทวาโชว สทธกป หสส ปน ปจฉตตตา สงคตกาเรห เอว วตโต ฯ สลวาป ตโปกรนต สลสมปนโนป ตโปกมม กโรนโต ฯ วชชาจรณสมปนโนต เอตถ วชชาต ตโย เวทา ฯ จรณนต โคตตจรณ ฯ โส สชฌต น อ า อตรา ปชาต โส เตวชโช พราหมโณ สชฌต อย ปน อาณมตปชา น สชฌตต วทต ฯ พหมป ปลป ชปปนต พหหป ปลป ชปปนโต พราหมโณว สชฌตต เอว วจนสหสสป ภณนโตต อตโถ ฯ อนโต กสมพต อนโต กเลสปตสภาเวน ปตโก ฯ สงกลฏโต กลฏเห กายกมมาทห สมนนาคโต ฯ สตตม ฯ

Page 313: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 313

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 313 อฏเม ฯอคคกภารทวาโชต อยป ภารทวาโช อคคปรจรณวเสน ปนสส สงคตกาเรห เอต นาม คหต ฯ สนนหโต โหตต สโยชโต โหต ฯ อฏาสต กสมา ตตถ อฏาส ภควา กร ปจจสสมเย โลก โอโลเกนโต อม พราหมณ ทสวา จนเตส อย พราหมโณ เอวรป อคคปายาส คเหตวา มหาพรหมาน โภเชมต อคคมห ฌาเปนโต อผล กโรต อปายมคค โอกกมต อม ลทธ อวสสชเชนโต อปายปรโกว ภวสสต คจฉามสส ธมมเทสนาย มจฉาทฏ ภนทตวา ปพพาเชตวา จตตาโร มคเค เจว จตตาร จ ผลาน เทมต ตสมา ปพพณหสมเย ราชคห ปวสตวา ตตถ อฏาส ฯ ตห วชชาหต ตห เวเทห ฯ ชาตมาต ยาว สตตมา ปตามหยคา ปรสทธาย ชาตยา สมนนาคโต ฯ สตวา พหต พห นานปปกาเร คนเถ สตวา ฯ โสม ภ เชยยาต โส เต วชโช พราหมโณ อม ปายาส ภ ชต ยตโต ตมหาก ปเนส ปายาโส อยตโตต วทต ฯ เวทต ปพเพนวาสาเณน ชาน ปฏวชฌ ฯ สคคาปายนต ทพเพน จกขนา สคคป อปายป ปสสต ฯ ชาตกขยนต อรหตต ฯ อภ าโวสโตต ชานตวา โวสตโวสาโน ฯ พราหมโณ ภวนต อวจโต ยาว ภวคคา โภตา โคตเมน ตาทโส ชาตสมปนโน ขณาสวพราหมโณ นตถ ภวเยว พราหมโณต ฯ เอว จ ปน วตวา สวณณจาฏ ปเรตวา ทสพลสส ปายาส อปนาเมส ฯ สตถา อปปตต ทเปตวา โภชน ปฏกขปนโต

Page 314: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 314

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 314 คาถาภคตมเมต อาทมาห ฯ ตตถ คาถาภคตนต คาถาห อภคต ฯ อโภชเนยยนต อภ ชตพพ ฯ อท วตต โหต ตว พราหมณ มยห เอตตก กาล ภกขาจารวตเตน ตสส กฏจฉภตตป ทาต นาสกข อทาน ปน มยา ตยห กล ชมหตเล วตถาเรนเตน วย สพเพ พทธคณา ปกาสตา อต คายเนน คายตวา ลทธ วย อท โภชน โหต ตสมา อท คาถาภคต เม อโภชเนยย ฯ สมปสสต พราหมณ เนส ธมโมต พราหมณ อตถ จ ธมม จ สมปสสนตาน เอวรป โภชน ภ ชตพพนต เอส ธมโม น โหต ฯ สธาโภชน ปน คาถาภคต ปนทนต พทธา คาถาห คายตวา ลทธ พทธา นหรนตเยว ฯ ธมเม สต พราหมณ วตตเรสาต พราหมณ ธมเม สต ธมม อเวกขตวา ธมเม ปตฏาย ชวต กปเปนตาน เอสา วตต อย อาชโว เอวรป นหรตวา ธมมลทธเมว ภ ชตพพนต ฯ อถ พราหมโณ จนเตส อห ปพเพ สมณสส โคตมสส คเณ วา อคเณ วา น ชานาม อทาน ปนสสาห คเณ ตวา มม เคเห อสตโกฏมตต ธน สาสเน วปปกรตกาโม ชาโต อย จ มยา ทนนปจจยา อกปปยาต วทต อปปฏคโยห อห สมณโคตเมนาต ฯ อถ ภควา สพพ ตาณ เปเสตวา ตสส จตตวาร วมสนโต อย สพเพป อตตนา ทนเน ปจจเย อกปปเยต สลลกเขต ฯ ย ห โภชน

Page 315: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 315

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 315 อารพภ กถา อปปนนา เอตเทว น วชชต (๑) เสสา นทโทสาต พราหมณสส จตนน ปจจยาน ทานทวาร ทสเสนโต อ เน จาตอาทมาห ฯ ตตถ กกกจจวปสนตนต หตถกกกจจาทน วเสน วปสนตกกกจจ ฯ อนเนน ปาเนนาต เทสนามตตเมต ฯ อย ปนตโถ อ เห ตยา ปรจจชสสามต สลลกขเตห จวราทห ปจจเยห อปฏหสส ฯ เขตต ห ต ป เปกขสส โหตต เอว ตถาคตสส สาสน นาม ป เปกขสส ป ตถกสส ตยห อปปป พช พหผลทายก สเขตเต วย ปฏยตต โหตต ฯ อฏม ฯ นวเม สนทรกภารทวาโชต สนทรกาย นทยา ตเร อคคชหเนน เอว ลทธนาโม ฯ สนทรกายาต เอวนามกาย นทยา ฯ อคค ชหตต อาหต ปกขปเนน ชาเลต ฯ อคคหตต ปรจรตต อคยายตน สมมชชนปเลปนพลกมมาทนา ปยรปาสต ฯ โก น โข อม หพยเสส ภ เชยยาต โส กร พราหมโณ อคคมห หตาวเสส ปายาส ทสวา จนเตส อคคมห ตาว ปกขตปายาโส มหาพรหมนา ภตโต อย ปน อวเสโส อตถ ต ยท พรหมโน มขโต ชาตสส พราหมณสส ทเทยย เอว เม ปตรา สห ปตโตป สนตปปโต ภเวยย สวโสธโต

Page 316: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 316

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 316 จสส พรหมโลกมคโคต ฯ โส พราหมณสส ทสสนตถ อฏายาสนา จตททสา อนวโลเกส โก น โข อม หพยเสส ภ เชยยาต ฯ รกขมเลต ตสม วนสณเฑ เชฏกรกขสส มเล ฯ สสส ปารต นสนนนต สห สเสน ปารตกาย นสนน ฯ กสมา ปน ภควา ตตถ นสท ภควา กร ปจจสสมเย โลก โอโลเกนโต อม พราหมณ ทสวา จนเตส อย พราหมโณ เอวรป อคคปายาส คเหตวา มหาพรหมาน โภเชมต อคคมห ฌาเปนโต อผล กโรต ฯเปฯ จตตาโร มคเค เจว จตตาร จ ผลาน เทมต ฯ ตสมา กาลสเสว วฏาย สรรปฏชคคน กตวา ปตตจวร อาทาย คนตวา วตตนเยเนว ตสม รกขมเล นสท ฯ อถ กสมา สสส ปารปต หมปาตสส จ สตวาตสส จ ปฏพาหนตถ ปฏพโลว เอต ตถาคโต อธวาเสต ฯ สเจ ปน ปารเปตวา นสเทยย พราหมโณ ทรโตว ส ชานตวา นวตเตยย เอว สต กถา นปปวตเตยย ฯ อต ภควา พราหมเณ อาคเต สส ววรสสาม อถ ม โส ทสวา กถ ปวตเตสสต ตสสาห กถานสาเรน ธมม เทเสสสามต กถาปวตตนตถ เอวมกาส ฯ อปสงกมต พราหมโณ อย สสส ปารปตวา สพพรตต ปธานมยตโต อมสส ทกขโณทก ทตวา อม หพยเสส ทสสามต พราหมณส หตวา อปสงกม ฯ มณโฑ อย

Page 317: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 317

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 317 ภว มณฑโก อย ภวนต สเส ววรตมตเต นจเกสนต (๑) ทสวา มณโฑต อาห ฯ ตโต สฏ ตร โอโลเกนโต ปวตตมตตป สข อทสวา หเฬนโต มณฑโกต อาห ฯ ตโตวาต ยตถ โต อททส ตมหาว ปเทสา ฯ มณฑาป หต เกนจ การเณน มณฑตสสาป โหนต ฯ มา ชาต ปจฉาต ยท ทานสส มหปผลต ปจจาสสส ชาต มา ปจฉ ฯ อการณ ห ทกขเณยยภาวสส ชาต ฯ จรณ จ ปจฉาต อปจ โข สลาทคณเภทจรณ ปจฉ ฯ เอต ห ทกขเณยยภาวสส การณ ฯ อทานสส ตมตถ วภาเวนโต กฏา หเว ชายต ชาตเวโทตอาทมาห ฯ ตตราธปปาโย (๒)ฯ อธ กฏา อคค ชายต น จ โส สาลาทกฏา ชาโตว อคคกจจ กโรต ปาสาณโทณอาทกฏา ชาโต น กโรต อตตโน ปน อจจอาทคณสมปตตยา ยโต วา ตโต วา ชาโต กโรตเยว ฯ เอว ปน พราหมณกลาทส ชาโตว ทกขเณยโย โหต จณฑาลกลาทส ชาโต น โหต อปจ โข นจกลโนป อจจากลโนป ขณาสวมน ธตมา หรนเสโธ อาชานโย โหต อมาย ธตหรปมขาย คณสมปตตยา ชาตมา อตตมทกขเณยโ โหต ฯ โส ห ธตยา คเณ ธาเรต หรยา โทเส นเสเธตต ฯ อปเจตถ มนต โมนธมเมน สมนนาคโต ฯ ธตมาต วรยวา ฯ อาชานโยต # ๑ รสสเกสนตนต ฏกา ฯ ๒ ม. ตตราย อธปปาโย ฯ

Page 318: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 318

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 318 การณ ชานนโต ฯ หรนเสโธต หรยา ปาปา นเสเธตวา โต ฯ สจเจน ทนโตต ปรมตถสจเจน ทนโต ฯ ทมสา อเปโตต อนทรยทเมน อปคโต ฯ เวทนตคต จตนน มคคเวทาน อนต จตห วา มคคเวเทห กเลสาน อนต คโต ฯ วสตพรหมจรโยต มคคพรหมจรยวาส วตโถ ฯ ย ปนโตต อปนตย โ ปฏยาทตย โ วา ฯ ตมปวหเยถาต เยน ย โ ปฏยาทโต โส ต ปรมตถพราหมณ อวหเยยย ฯ อนทมวหยาม โสมมวหยาม วรณมวหยาม อสานมวหยาม อวหยามาต อท ปน อวหาน นรตถก ฯ กาเลนาต อวห ทสเสนโต จ กาโล ภนเต นฏ ต ภตตนต อนโต มชฌนตกกาเลเยว ต อปวหเยยย ฯ โส ชหต ทกขเณยเยต โย เอว กาเล ขณาสว อามนเตตวา ตตถ จตปจจยทกขณ ปตฏเปต โส ทกขเณยเย ชหต นาม น อเจตเน อคคมห ปกขปนโต ฯ อต พราหมโณ ภควโต กถ สณนโต ปสทตวา อทาน อตตโน ปสาท อาวกโรนโต อทธา สยฏนตอาทมาห ฯ ตสสตโถ อทธา มม ยท อทาน สยฏ จ สหต จ ภวสสต ปพเพ ปน อคคมห ฌาปต นรตถก อโหสต ฯ อ โ ชโนต อห พราหมโณ อห พราหมโณต วทนโต อนธพาลปถชชโน ฯ หพยเสสนต หตเสส ฯ ภ ชต ภวนตอาท ปรมสตเต วตตนเยเนว เวทตพพ ฯ น

Page 319: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 319

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 319 ขวาหนต น โข อห ฯ กสมา ปเนวมาหาต ตสม กร โภชเน อปหฏมตเตเยว สตถา ภ ชสสตต ส าย จตส มหาทเปส ทวส จ ปรตตทปสหสเสส เทวตา ปปผผลาทน เจว สปปนวนตเตลมธผาณตาทน จ อาทาย มธปฏล ปเฬตวา มธ คณหนตโย วย ทพพานภาเวน นพพตตโตชเมว คเหตวา ปกขปส ฯ เตน ต สขมตต คต มนสสาน จ โอฬารกวตถนต เตส ตาว โอฬารกวตถตาย สมมา ปรณาม น คจฉต ฯ โคยเส ปน ตณ พชาน ปกขปตวา ปกกตตา โอฬารกมสสก ชาต เทวาน จ สขมวตถนต เตส สขมวตถตาย สมมา ปรณาม น คจฉต ฯ สกขวปสสกขณาสวสสาป กจฉย น ปรณามต อฏสมาปตตลาภขณาสวสส ปน สมาปตตวเสน ปรณาเมยย ฯ ภควโต ปน ปากตเกเนว กมมชเตเชน ปรณาเมยย ฯ อปปหรเตต อปหรเต ฯ สเจ ห หรเตสตเณส ปกขเปยย สนทธปายาเสน ตณาน ปตน ภเวยย ฯ พทธา จ ภตคามสกขาปท น วตกกมนต ตสมา เอวมาห ฯ ยตถ ปน คลปปมาณาน มหาตณาน ตาทเส าเน ปกขปต วฏฏต ฯ อปปาณเกต สปปาณกสม ห ปรตตอทเก ปกขตเต ปาณกา มรนต ตสมา เอวมาห ฯ ย ปน คมภร มหาอทก โหต ปาตสเตป ปาตสหสเสป ปกขตเต น อาลฬต ตถารเป อทเก

Page 320: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 320

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 320 วฏฏต ฯ โอปลาเปสต สวณณปาตยา สทธเยว นมมชชาเปส ฯ วจฏายต วฏจฏายตต (๑) เอวรป สทท กโรต ฯ กปเนส ปายาสสส อานภาโว อทาห ตถาคตสสาต ตถาคตสส ฯ อย ห พราหมโณ ต ปายาส โอปลาเปตวา อมมคค อารยห สตถ สนตก อนาคนตวาว คจเฉยย อถ ภควา เอตตก อจฉรย ทสวา มม สนตก อาคมสสต อถสสาห ธมมเทสนาย มจฉาทฏ คหณ ภนทตวา สาสเน โอตาเรตวา อมตปาน ปาเยสสามต อธฏานพเลน เอวมกาส ฯ ทารสมาทหาโนต ทาร ฌาปยมาโน ฯ พหทธา ห เอตนต เอต ทารชฌาปน นาม อรยธมมโต พหทธา ฯ ยท เอเตน สทธ ภเวยย เย ทวทาหกาทโย พหน ทารน ฌาเปนต เต ปมตร สชเฌยย ฯ กสลาต ขนธาทส กสลา ฯ อชฌตตเมว ชลยาม โชตนต นยกชฌตเต อตตโน สนตานสมเยว าณโชต ชาเลม ฯ นจจคคนต อาวชชนปฏพทเธน สพพ ตาเณน นจจ ปชชลตคค ฯ นจจสมาหตตโตต นจจ สมมา ปตจตโต ฯ พรหมจรย จรามต โพธมณเฑ จรต พรหมจรย คเหตวา เอว วทต ฯ มาโน ห เต พราหมณ ขารภาโรต ยถา ขารภาโร ขนเธน วยหมาโน อปร โตป อกกนตกกนตฏาเน ปวยา สทธ ผสต วย เอวเมว ชาตโคตตกลาทน มานวตถน นสสาย # ๑ ม. จจจฏายต จฏจฏายตต ฯ

Page 321: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 321

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 321 อสสาปโต มาโนป ตตถ ตตถ อสส อปปาเทนโต จตส อปาเยส สสทาเปต ฯ เตนาห มาโน ห เต พราหมณ ขารภาโรต ฯ โกโธ ธโมต ตว าณคคสส อปกกเลสฏเน โกโธ ธโม ฯ เตน ห เต อปกกลฏโ าณคค น วโรจต ฯ ภสมนมโมสวชชนต นโรชฏเน มสาวาโท ฉารกา นาม ฯ ยถา ห ฉารกาย ปฏจฉนโน อคค น โชเตต เอว เต มสาวาเทน ปฏจฉนน าณนต ทสเสต ฯ ชวหา สชาต ยถา ตยห สวณณรชตโลหกฏมตตกาส อ ตรมยา ยาคยชนตถาย สชา โหต เอว มยห ธมมยาคยชนตถาย ปหตชวหา สชาต วทต ฯ หทย โชตฏานนต ยถา ตยห นทตเร โชตฏาน เอว มยห ธมมยาคยชนฏานฏเน สตตาน หทย โชตฏาน ฯ อตตาต จตต ฯ ธมโม ธหโทต ยถา ตว อคค ปรจรตวา ธมจฉารกเสทกลฏสรโร สนทรก นท โอตรตวา นหายส เอว มยห สนทรกาย สทเสน พาหเรน รหเทน อตโถ นตถ อฏงคกมคคธมโม ปน มยห รหโท ตตราห ปาณสตป ปาณสหสสป จตราสตปาณสหสสานป เอกปปหาเรน นหาเปม ฯ สลตตโถต ตสส ปน เม ธมมรหทสส จตปารสทธสลตตถนต ทสเสต ฯ อนาวโลต ยถา ตยห สนทรกา นท จตห ป จห เอกโต นหายนเตห เหฏ ปรยวาลกา อาลฬา โหต น เอว

Page 322: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 322

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 322 มยห รหโท อเนกสหสเสสป ปาเณส โอตรตวา นหายนเตส โส อนาวโล วปปสนโนว โหต ฯ สพภ สต ปสตโถต ปณฑเตห ปณฑตาน ปสฏโ ฯ อตตมตเถน วาโส สพภต วจจต ปณฑเตห ปสฏตตา สต ปสฏโ ฯ ตรนต ปารนต นพพานปาร คจฉนต ฯ อทาน อรยมคครหทสส องคาน อทธรตวา ทสเสนโต สจจ ธมโมตอาทมาห ฯ ตตถ สจจนต วจสจจ ฯ ธมโมต อมนา ทฏ สงกปปวายามสตสมาธโย ทสเสต ฯ สยโมต อมนา กมมนตาชวา คหตา ฯ สจจนต วา อมนา มคคสจจ คหต ฯ สา อตถโต สมมาทฏ ฯ วตต เหต สมมาทฏ มคโค เจว เหต จาต ฯ สมมาทฏ ยา ปน คหตาย ตคตกตตา สมมาสงกปโป คหโตว โหต ฯ ธมโมต อมนา วายามสตสมาธโย ฯ สยโมต อมนา วาจากมมนตาชวา ฯ เอวป อฏงคโก มคโค ทสสโต โหต ฯ อถวา สจจนต ปรมตถสจจ ต อตถโต นพพาน ฯ ธมโมต ปเทน ทฏ สงกปโป วายาโม สต สมาธต ป จงคาน คหตาน ฯ สยโมต วาจา กมมนโต อาชโวต ตณ ฯ เอวมป อฏงคโก มคโค ทสสโต โหต ฯ พรหมจรยนต เอว พรหมจรย นาม ฯ มชเฌ สตาต สสสตจเฉเท วชเชตวา มชเฌ นสสตา ฯ พรหมปตตต เสฏปปตต ฯ สตชภเตส นโม กโรหต เอตถ ตกาโร ปทสนธกโรต ส ตว อชภเตส ขณาสเวส นโม กโรหต

Page 323: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 323

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 323 อตโถ ฯ ตมห นร ธมมสารต พรมต โย เอว ปฏปชชต ตมห ปคคล เอโส ธมมสาร ธมมสารยา ปฏปนโนต จ กสลธมเมห อกสลธมเม หาเรตวา โตต วา วทามต ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ อ ตรสม วนสณเฑต ปจจสสมเย โลก โวโลเกนโต ตสส พราหมณสส อรหตตสส อปนสสย ทสวา คจฉามสส สงคห กรสสามต คนตวา ตสม วนสณเฑ วหรต ฯ นฏา โหนตต กสตวา วสฏา อฏวมขา จรมานา พราหมเณ ภ ชต คเต ปลาตา โหนต ฯ ปลลงกนต สมนตโต อรพทธาสน ฯ อาภชตวาต พนธตวา ฯ อช กาย ปณธายาต อปรม สรร อชก เปตวา อฏารส ปฏ กณฏเก โกฏยา โกฏ ปฏปาเทตวา ฯ ปรมข สต อปฏเปตวาต กมมฏานาภมข สต ปยตวา มขสมเป วา กตวาต อตโถ ฯ เตเนว วภงเค วตต อย สต อปฏ ตา โหต สปฏ ตา นาสกคเค วา มขนมตเต วา เตน วจจต ปรมข สต อปฏเปตวาต ฯ อถวา ปรต ปรคคหฏโ ฯ มขนต นยยานฏโ ฯ สตต อปฏานฏโ ฯ เตน วจจต ปรมข สต อปฏเปตวาต ปฏสมภทาย วตตนเยน เจตถ อตโถ ทฏพโพ ฯ ตตราย สงเขโป ปรคคหตนยยาน สต กตวาต ฯ เอว นสทนโต จ ปน ฉพพณณา ฆนพทธรสมโย วสสชเชตวา นสท ฯ อปสงกมต

Page 324: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 324

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 324 โทมนสสาภภโต อาหณฑนโต สเขน วตาย สมโณ โคตโม นสนโนต จนเตตวา อปสงกม ฯ อชชสฏ น ทสสนตต อชช ฉทวสมตตกา ปฏาย น ทสสนต ฯ ปาปกาต ลามกาตลขาณกา ฯ เตน กรตลเขตเต วปเต ตทเหว เทโว วสสตวาต เล ปสมห โอสทาเปส ปปผ วา ผล วา คเหต นาสกขส ฯ เยป วฑฒส เตส อปร ปาณกา ปตตวา ปณณาท ขาทส เอกปณณา ทปณณา ขาณกา อวสสสส ฯ พราหมโณ เขตต โอโลเกต คโต เต ทสวา วฑฒยา เม ตลา คหตา เตป นฏาต โทมนสสชาโต อโหส ต คเหตวา อม คาถมาห ฯ อสโสฬหกายาต อสสาเหน กณณนงคฏาทน อกขปตวา วจรนตา อปปตตา ฯ ตสส กร อนปพเพน โภเคส ปรกขเณส ปกขปตพพสส อภาเวน ตจฉโกฏา อเหส ฯ ตสส อโต จโต จ สตตห ฆเรห อาคตา มสกา เต ตจฉโกฏเ ปวสตวา อยยานกฬต กฬนตา วย นจจนต ต คเหตวา เอวมาห ฯ อปปาทเกห ส ฉนโนต อปปาทกปาณเกห ส ฉนโน ฯ ตสส กร พราหมณสส สยนตถาย สนถต ตณปณณสนถร โกจ อนตรนตรา ปฏชคคนโต นตถ ฯ โส ทวส อร เ กมม กตวา สาย อาคนตวา ตสม นปชชต ฯ อถสส จ อปปาทกา ปาณกา สรร เอกจฉนน กโรนตา ขาทนต ต คเหตวา เอวมาห ฯ วธวาต มตปตกา ฯ ยาว กร ตสส พราหมณสส

Page 325: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 325

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 325 เคเห วภวมตตา อโหส ตาว ตา วธวาป หตวา ปตกเลส วสต ลภส ฯ ยถา ปน โส นทธโน ชาโต ตทา ตา ปต ฆร คจฉถาต สสสสสราทห นกกฑฒตา ตโต ตสเสว ฆร อาคนตวา วสนตโย พราหมณสส โภชนกาเล คจฉถ อยยเกน สทธ ภ ชถาต ปตต เปเสนต เตส ห จาฏย อตเถส โอตารเตส โย พราหมโณ หตถสส โอกาสป น ลภต ฯ ต คเหตวา อม คาถมาห ฯ ปงคลาต กฬารปงคลา ฯ ตลกาหตาต กาฬเสตาทวณเณห ตลเกห อาหตคตตา ฯ โสตต ปาเทน โปเถตต นทท โอกกนต ปาเทน ปหรตวา ปโพเธต ฯ อย กร พราหมโณ มสกสทเทน อพพาโฬห อปปาทเกห จ ขชชมาโน สพพรตต นทท อลภตวา ปจจสกาเล นททายต ฯ อถ น อกขส นมมลตมตเตเสวว ก กโรส พราหมณ ปจฉา จ ปพเพ จ คหตสส อณสส วฑฒ มตถก ปตตา สตต ธตโร โปเสตพพา อทาน อณายกา อาคนตวา เคห ปรวาเรสสนต คจฉ กมม กโรหต ปาเทน ปหรตวา ปโพเธต ฯ ต คเหตวา อม คาถมาห ฯ อณายกาต เยส อเนน หตถโต อณ คหต ฯ โส กร กสสจ หตถโต เอก กสสจ เทว กสสจ ทส ฯเปฯ กสสจ สตนต เอว พหนน หตถโต อณ อคคเหส เต ทวา พราหมณ อปสสนตา เคหโต ต นกขนตเมว คณหสสามาต พลวปจจเส

Page 326: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 326

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 326 คนตวา โจเทนต ฯ ต คเหตวา อม คาถมาห ฯ ภควา เตน พราหมเณน อมาห สตตห คาถาห ทกเข กถเต ย ย พราหมณ ตยา ทกข กถต สพพเมต มยห นตถต ทสเสนโต ปฏคาถาห พราหมณสส ธมมเทสน วฑเฒส ฯ พราหมโณ ตา คาถา สตวา ภควต ปสนโน สรเณส ปตฏาย ปพพชตวา อรหตต ปาปณ ฯ ต ทสเสต เอว วตเต ภารทวาโชตอาท วตต ฯ ตตถ อลตถาต ลภ ฯ ต จ ปน พราหมณ ภควา ปพพาเชตวา อาทาย เชตวน คนตวา ปนทวเส เตน เถเรน ปจฉาสมเณน โกสลร โ เคหทวาร อคมาส ฯ ราชา สตถา อาคโตต สตวา ปาสาทา โอรยห วนทตวา หตถโต ปตต คเหตวา ตถาคต อปร ปาสาท อาโรเปตวา วราสเน นสทาเปตวา คนโธทเกน ปาเท โธวตวา สตปากเตเลน มกเขตวา ยาค อาหราเปตวา รชตทณฑ สวณณกฏจฉ คเหตวา สตถ อปนาเมส ฯ สถา หตเถน ปตต ปทห ฯ ราชา ตถาคตสส ปาเทส นปตตวา สเจ เม ภนเต โทโส อตถ ขมถาต อาห ฯ นตถ มหาราชาต ฯ อถ กสมา ยาค น คณหถาต ฯ ปลโพโธ อตถ มหาราชาต ฯ ก ปน ภนเต ยาค อคณหนเตเหว ลภตพโพ เอส ปลโพโธ ปฏพโล อห ปลโพธ กาต ยาค คณหถ ภนเตต ฯ สตถา อคคเหส ฯ มหลลกตเถโรป

Page 327: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 327

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 327 ทฆรตต ฉาโต ยาวทตถ ยาค ปว ฯ ราชา ขาทนย โภชนย ทตวา ภตตกจจาวสาเน ภควนต วนทตวา อาห ภควา ตเมห ปเวณยา อาคเต โอกกากวเส อปปชชตวา จกกวตตสร ปหาย ปพพชตวา โลเก อคคต ปตโต โก นาม ภนเต ตมหาก ปลโพโธต ฯ มหาราช เอตสส มหลลกตเถรสส ปลโพโธ อมหาก ปลโพธสทโสวาต ฯ ราชา เถร วนทตวา โก ภนเต ตมหาก ปลโพโธต ปจฉ ฯ อณปลโพโธ มหาราชาต ฯ กตตโก ภนเตต ฯ คเณห มหาราชาต ฯ ร โ เอก เทว สต สหสสนต คเณนตสส องคลโย นปปโหนต ฯ อเถก ปรส ปกโกสตวา คจฉ ภเณ นคเร เภร จาราเปห สพเพ พหธตกพราหมณสส อณายกา ราชงคเณ สนนปตนตต ฯ มนสสา เภร สตวา สนนปตส ฯ ราชา เตส หตถโต ปณณาน อาหราเปตวา สพเพส อนน ธนมทาส ฯ ตตถ สวณณเมว สตสหสสคฆนก อโหส ฯ ปน ราชา ปจฉ อ โป อตถ ภนเต ปลโพโธต ฯ อณ นาม มหาราช ทตวา ปจฉต สกโกต เอตา ปน สตต ทารกา มหาปลโพธา มยหนต ฯ ราชา ยานาน เปเสตวา ตสส ธตโร อาหราเปตวา อตตโน ธตโร กตวา ต ต ปตกลฆร เปเสตวา อ โป ภนเต อตถ ปลโพโธต ปจฉ ฯ พราหมณ มหาราชาต ฯ ราชา ยาน เปเสตวา ตสส พราหมณ

Page 328: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 328

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 328 อานาเปตวา อยยกฏาเน เปตวา ปน ปจฉ อ โป ภนเต อตถ ปลโพโธต ฯ นตถ มหาราชาต วตเต ราชาป จวรทสสาน ทาเปตวา ภนเต มม สนตก ตมหาก ภกขภาว ชานาถาต อาห ฯ อาม มหาราชาต ฯ อถ น ราชา อาห ภนเต จวรปณฑปาตาทโยป สพเพ ปจจยา อมหาก สนตกา ภวสสนต ตเมห ตถาคตสส มน คเหตวา สมณธมม กโรถาต ฯ เถโร ตเถว อปปตโต สมณธมม กโรนโต นจรสเสว อาสวกขย ปตโตต ฯ ทสม ฯ ปโม อรหนตวคโค ฯ อปาสกวคคสส ปเม ฯ มคเธสต เอว นามเก ชนปเท ฯ ทกขณาครสมนต ราชคห ปรวาเรตวา ตสส ครโน ทกขณภาเค ชนปโท อตถ ตสม ชนปเท ตตถ วหารสสาป ตเทว นาม ฯ เอกนาลาย พราหมณคาเมต เอกนาลาต ตสส คามสส นาม ฯ พราหมณา ปน ตตถ สมพหลา ปฏวสนต พราหมณโภโคเอว โส ฯ ตสมา พราหมณคาโมต วจจต ฯ เตน โข ปน สมเยนาต ย สมย ภควา มคธรฏเ เอกนาล พราหมณคาม อปนสสาย ทกขณาครวหาเร พราหมณสส อนทรยปรปาก อาคมยมาโน วหรต เตน สมเยน ฯ กสภารทวาชสสาต โส พราหมโณ กส นสสาย ชวต ภารทวาโชต จสส โคตต ฯ ป จมตตานต ป จปมาณาน ฯ อนนาน

Page 329: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 329

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 329 อนธกาน ป จนงคลสตานต วตต โหต ฯ ปยตตานต โยชตาน พลพททาน ขนเธส เปตวา [๑] โยตเตห โยชตานต อตโถ ฯ วปปกาเลต วปปนกาเล วชนกเขปสมเย ฯ ตตถ เทว วปปาน กลลวปป จ ปสวปป จ ฯ ปสวปป จ อธ อธปเปต ต จ โข ปมทวเส มงคลวปปตตถาย ฯ ตตถาย อปกรณสมปทา ตณ พลพททสหสสาน อปฏาปตาน โหนต สพเพส สวณณมยาน สงคาน ปฏมกกาน รชตมยา ขรา สพเพ เสตมาลาห เจว คนธป จงคลห จ อลงกตา ปรปณณป จงคา สพพลกขณสมปนนา เอกจเจ กาฬา อ ชนวณณาเอว เอกจเจ เสตา พลาหกวณณา เอกจเจ รตตา ปพาฬวณณา เอกจเจ กมมาสา มสารคลลวณณา ฯ เอว ป จสตา กสสกปรสา สพเพ อหตเสตวตถมาลาลงกตา ทกขณอสกเฏส ปตฏ ตปปผจมพฏกา ปรตาลมโนสลาทล ชนชชลคตตา ทส ทส นงคลา เอเกกคมพา หตวา คจฉนต ฯ นงคลาน สส จ ยค จ ปโตทา จ สวณณขจตา ฯ ปมนงคเล อฏ พลพททา ยตตา เสเสส จตตาโร จตตาโร อวเสสา กลนตปรวตตนตถ อานตา ฯ เอเกกคมเพ เอเกกวชสกฏ เอเกโก กสต เอเกโก วปปต ฯ พราหมโณ ปน ปเคว มสสกมม การาเปตวา นหาตวา # ๑ ม. เอตถนตเร ยเคต ทสสต ฯ

Page 330: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 330

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 330 สคนเธห วลตโต ป จสตคฆนก วตถ นวาเสตวา สหสสคฆนก เอกส กรตวา เอเกกสสา องคลยา เทว เทวต วสต องคลมททกาโย กณเณส สหกณฑลาน สเส พรหมเวน ปฏม จตวา สวณณมาล กณเว กตวา พราหมณคณปรวโต กมมนต โวสาสต ฯ อถสส พราหมณ อเนกสตภาชเนส ปายาส ปจาเปตวา มหาสกเฏส อาโรเปตวา คนโธทเกน นหายตวา สพพาลงการภสตา พราหมณคณปรวตา กมมนต อคมาส ฯ เคหปสส หรตปลตต วปปกณณลาช ปณณฆฏกทลธชปฏากาห อลงกต คนธปปผาทห สกตพลกมม เขตต จ เตส เตส าเนส สมสสตธชปฏาก อโหส ฯ ปรชนกมมกาเรห สทธ โอสฏปรสา อฑฒเตยยสหสสา อโหส สพเพ อหตวตถา สพเพส ปายาสโภชนเมว ปตยตต ฯ อถ พราหมโณ สวณณจาฏ โธวาเปตวา ปายาสสส ปเรตวา สปปมธผาณเตห อภสงขรตวา นงคลพลกมม การาเปส ฯ พราหมณ ป จนน กสสกสตาน สวณณรชตกสตมพโลหมยาน ภาชนาน ทาเปตวา สวณณกฏจฉ คเหตวา ปายาเสน ปรวสนต คจฉต ฯ พราหมโณ ปน พลกมม กาเรตวา รตตพทธกาโย อปาหนาโย อาโรหตวา รตตสวณณทณฑ คเหตวา อธ ปายาส เทถ อธ สปป เทถ อธ สกขร เทถาต โวสาสมาโน วจรต ฯ อย ตาว กมมนเต ปวตต ฯ วหาเร ปน ยตถ ยตถ สมพทธา วสนต ตตถ ตตถ

Page 331: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 331

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 331 เนส เทวสก ป จ กจจาน ภวนต ฯ เสยยถท ปเรภตตกจจ ปจฉาภตตกจจ ปรมยามกจจ มชฌมยามกจจ ปจฉมยามกจจนต ฯ ตตรท ปเรภตตกจจ ฯ ภควาป ปาโตว อฏาย อปฏากานคคหตถ สรรผาสกตถ จ มขโธวนาทสรรปรกมม กตวา ยาว ภกขาจารเวลา ตาว ววตตาสเน วตนาเมตวา ภกขาจารเวลาย นวาเสตวา กายพนธน พนธตวา จวร ปารปตวา ปตตมาทาย กทาจ เอกโก กทาจ ภกขสงฆปรวโต คาม วา นคม วา ปณฑาย ปวสต กทาจ ปกตยา กทาจ อเนเกห ปาฏหารเยห วตตมาเนห ฯ เสยยถท ปณฑาย ปวสโต โลกนาถสส ปรโต มทคตวาตา ปว โสเธนต พลาหกา อทกผสตาน ม จนตา มคเค เรณ วปสเมตวา อปร วตาน หตวา ตฏนต อปเร วาตา ปปผาน อปร หรตวา มคเค โอกรนต ฯ อณณตา ภมปปเทสา โอณมนต โอณตา อณณมนต ฯ ปาทนกเขปสมเย สมาว ภม โหต สขสมผสสาน ปทมปปผาน ปาเท สมปฏจฉนต ฯ อนทขลสส อนโต ปตมตเต ทกขณปาเท สรรา ฉพพณณรสมโย นกขมตวา สวณณรสส จนาน วย จตรปฏปรกขตตาน วย จ ปาสาทกฏาคาราทน กโรนตโย อโต จโต จ วธาวนต ฯ หตถอสสวหงคาทโย สกสกฏาเนส ตาเยว มธเรนากาเรน สทท

Page 332: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 332

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 332 กโรนต ตถา เภรวณาทน ตรยาน มนสสาน จ กายปคาน อาภรณาน ฯ เตน ส าเณน มนสสา ชานนต อชช ภควา อธ ปณฑาย ปวฏโต ฯ เต สนวตถา สปารตา คนธปปผาทน อาทาย ฆรา นกขมตวา อนตรวถ ปฏปชชตวา ภควนต คนธ ปปผาทห สกกจจ ปเชตวา วนทตวา อมหาก ภนเต ทส ภกข อมหาก วสต อมหาก ภกขสต เทถาต ยาจตวา ภควโตป ปตต คเหตวา อาสน ป าเปตวา สกกจจ ปณฑปาเตน ปฏมาเนนต ฯ ภควา กตภตตกจโจ เตส สนตานาน โอโลเกตวา ตถา ธมม เทเสต ยถา เกจ สรณคมเน ปตฏหนต เกจ ป จส สเลส เกจ โสตาปตตสกทาคามอนาคามผลาน อ ตรสม เกจ ปพพชตวา อคคผเล อรหตเต ปตฏหนต เอว มหาชน อนคคเหตวา อฏายาสนา วหาร คจฉต ฯ ตตถ คนธมณฑลมาเฬ ป ตตปวรพทธาสเน นสทต ภกขน ภตตกจจปรโยสาน อาคมยมาโน ฯ ตโต ภกขน ภตตกจจปรโยสาเน อปฏาโก ภควโต นเวเทต ฯ อถ ภควา คนธกฏ ปวสต ฯ อท ตาว ปเรภตตกจจ ฯ อถ ภควา เอว กตปเรภตตกจโจ คนธกฏยา อปฏาเน นสทตวา ปาเท ปกขาเลตวา ปาทปเ ตวา ภกขสงฆ โอวทต ภกขเว อปปมาเทน สมปาเทถ ทลลโภ พทธปปาโท โลกสม ทลลโภ มนสสปฏลาโภ ทลลภา

Page 333: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 333

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 333 สทธาสมปตต ทลลภา ปพพชชา ทลลภ สทธมมสสวนนต ฯ ตตถ เกจ ภควนต กมมฏาน ปจฉนต ฯ ภควา เตส จรยานรป กมมฏาน เทต ฯ ตโต สพเพป ภควนต วนทตวา อตตโน อตตโน รตตฏานทวาฏานาน คจฉนต เกจ อร เกจ รกขมล เกจ ปพพตาทน อ ตร เกจ จาตมมหาราชกาภวน ฯเปฯ เกจ วสวตตภวนนต ฯ ตโต ภควา คนธกฏ ปวสตวา สเจ อากงขต ทกขเณน ปสเสน สโต สมปชาโน มหตต สหเสยย กปเปต ฯ อถ สมสสาสตกาโย อฏหตวา ทตยภาเค โลก โอโลเกต ฯ ตตยภาเค ย คาม วา นคม วา อปนสสาย วหรต ตตถ มหาชโน ปเรภตต ทาน ทตวา ปจฉาภตต สนวตโถ สปารโต คนธปปผาทน อาทาย วหาเร สนนปต ฯ ตโต ภควตา สมปตตปรสาย อนรเปน ปาฏหารเยน คนตวา ธมมสภาย ป ตตปวรพทธาสเน นสชช ธมม เทเสต กาลยตต สมเย ยตต ฯ อถ กาล วทตวา ปรส อยโยเชต มนสสา ภควนต วนทตวา ปกกมนต ฯ อท ปจฉาภตตกจจ ฯ โส เอว นฏ ตปจฉาภตตกจโจ สเจ คตตาน โอส จตกาโม โหต พทธาสนา วฏาย นหานโกฏก ปวสตวา อปฏาเกน ปฏยาทตอทเกน คตตาน อต ปคคหาเปต ฯ อปฏาโกป พทธาสน อาเนตวา อาเนตวา คนธกฏปรเวเณ ป ายต ฯ

Page 334: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 334

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 334 ภควา รตตทปฏฏ นวาเสตวา กายพนธน พนธตวา อตตราสงค กตวา ตตถ อาคนตวา นสทต เอกโกว มหตต ปฏสลลโน ฯ อถ ภกข ตโต ตโต อาคมม ภควโต อปฏาน คจฉนต ฯ ตตถ เอกจเจ ป ห ปจฉนต เอกจเจ กมมฏาน เอกจเจ ธมมสสวน ยาจนต ฯ ภควา เตส อธปปาย สมปาเทนโต ปรมยาม วตนาเมต ฯ อท ปรมยามกจจ ฯ ปรมยามกจจปรโยสาเน ปน ภกขส ภควนต วนทตวา ปกกนเตส สกลทสสหสสโลกธาตเทวตาโย โอกาส ลภมานา ภควนต อปสงกมตวา ป ห ปจฉนต ยถาภสงขต อนตมโส จตรกขรมป ฯ ภควา ตาส ตาส เทวตาน ป ห วสสชเชนโต มชฌมยาม วตนาเมต ฯ อท มชฌมยามกจจ ฯ ปจฉมยามมปน ตโย โกฏาเส กตวา ปเรภตตโต ปฏาย นสชชาปฬตสส สรรสส กลาสภาวโมจนตถ เอกโกฏาส จงกเมน วตนาเมต ฯ ทตยโกฏาเส คนธกฏย ปวสตวา ทกขเณน ปสเสน สโต สมปชาโน สหเสยย กปเปต ฯ ตตยโกฏาเส ปจจปฏาย นสทตวา ปรมพทธาน สนตเก ทานสลาทวเสน กตาธการปคคทสสนตถ พทธจกขนา โลก โอโลเกต ฯ อท ปจฉมยามกจจ ฯ ตทาป เอว โอโลเกนโต กสภารทวาชพราหมณ อรหตตสส อปนสสยสมปนน ทสวา ตตถ มย คเต กถา ปวตตสสต กถาวสาเน ธมมเทสน สตวา เอโส พราหมโณ

Page 335: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 335

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 335 สปตตทาโร ตส สรเณส ปตฏาย อสตโกฏธน มม สาสเน วปปกรตวา อปรภาเค นกขมม ปพพชตวา อรหตต ปาปณสสตต ตวา ตตถ คนตวา กถ สมฏาเปตวา ธมม เทเสส ฯ เอตมตถ ทสเสต อถโข ภควาตอาท วตต ฯ ตตถ ปพพณหสมยนต ภมมตเถ อปโยควจน ปพพณหสมเยต อตโถ ฯ นวาเสตวาต ปรทหตวา ฯ วหารจวรปรวตตนวเสน ต วตต ฯ ปตตจวรมาทายาต ปตต หตเถห จวร กาเยน อาทยตวา สมปฏจฉตวา ธาเรตวาต อตโถ ฯ ภควโต กร ปณฑาย ปวสตกามสส ภมโร วย วกสตปทมทวยมชฌ อนทนลมณวณณเสลมยปตโต หตถทวยมชฌ อาคจฉต ฯ ต เอวมาคต ปตต หตเถห สมปฏจฉตวา จวร ปรมณฑล ปารต กาเยน ธาเรตวาต วตต โหต ฯ เตนปสงกมต เยน มคเคน กมมนโต คนตพโพ เตน เอกโกว อปสงกม ฯ กสมา ปน น ภกข นานพนธสต ยทา ห ภควา เอกโกว กตถจ คนตกาโม โหต ยาว ภกขาจารเวลาย ทวาร ปทหตวา อนโตคนธกฏย นสทต ฯ ภกข ตาย ส าย ชานนต อชช ภควา เอกโกว ปณฑาย จรตกาโม อทธา ก จเอว วเนตพพ ปคคล อททสาต ฯ เต อตตโน ปตตจวร คเหตวา คนธกฏปทกขณ กตวา วนทตวา ภกขาจาร คจฉนต ฯ ตทา จ ภควา เอวมกาส ฯ ตสมา ภกข นาน-

Page 336: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 336

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 336 พนธสต ฯ ปรเวสนา วตตตต เตส สวณณภาชนาทน คเหตวา นสนนาน ป จสตาน กสสกาน ปรเวสนา วปปกตา โหต ฯ เอกมนต อฏาสต ยตถ ต พราหมโณ ปสสต ตถารเปส ทสสนปจาเรส ปน ผาสเก(๑) อจจฏาเน อฏาส ฯ ตวา จ รชตสวณณรสป ชร (๒) จนทมสรยาน ปภ อตโรจมาน สมนตโต สรรปปภ ม จ ยาย อชโฌตถตตตา พราหมณสส กมมนตสาลาภตตรกขกสตมตตกปณฑาทโย สวณณมยา วย อเหส ฯ อถ มนสสา ภ ชนตา จ กสนตา จ สพพกจจาน ปหาย อสตอนพย ชนปรวาร ทวตตสมหาปรสลกขณปฏมณฑต สรร พยามปปภาปรกเขปวภสต พาหยคล ชงคม วย ปทมสร รสมชาลสมชชลตตาราคณมว คคนตล วชชลตาวนทธมว จ ปวรกนกสขร สรยา ชลมาน สมมาสมพทธ เอกมนต ต ทสวา หตถปาเท โธวตวา อ ชล ปคคยห สมปวาเรตวา อฏส ฯ เอว เตห ปรวารต อททสา โข กสภารทวาโช พราหมโณ ภควนต ปณฑาย ต ทสวาน ภควนต เอตทโวจ อห โข สมณ กสาม จ วปาม จาต ฯ กสมา ปนาย เอวมาห ก สมนตปาสาทเก ปสาทนเย อตตมทมถสมถมนปปตเตป ตถาคเต อปปสาเทน อทาห อฑฒตยาน ชนสหสสาน ปายาส ปฏยาเทตวาป กฏจฉภกขาย มจเฉเรนาต อภยถาป โน ภควโต ปนสส ทสสเนน อตตต

Page 337: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 337

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 337 นกขตตกมมนต ชน ทสวา กมมภคค เม กาต อาคโตต อนตตมนตา อโหส ตสมา เอวมาห ฯ ภควโต จ ลกขณสมปตต ทสวา สจาย กมมนเต อปโยชยสส สกลชมพทเป มนสสาน สเส จฬามณ วย อภวสส โก นามสส อตโถ น สมปชชสสต เอวเมว อลสตาย กมมนเต อปปโยเชตวา วปปมงคลาทส ปณฑาย จรตตปสส อนตตมนตา อโหส ฯ เตนาห อห โข สมณ กสาม จ วปาม จ กสตวา จ วปตวา จ ภ ชามต ฯ อย กรสส อธปปาโย มยหป ตาว กมมนตา น พยาปชชนต น จมห ยถา ตว เอว ลกขณสมปนโน ตวป กสตวา จ วปตวา จ ภ ชสส โก เต อตโถ น สมปชเชยย เอว ลกขณสมปนนสสาต ฯ อปจาย อสโสส สกยราชกเล กร กมาโร อปปนโน โส จกกวตตรชช ปหาย ปพพชโตต ตสมา อทาน อย โสต ตวา จกกวตตรชช ปหาย กลนโตสต อปารมภ อาโรเปนโต เอวมาห ฯ อปจ ตกขป โ เอส พราหมโณ น ภควนต อปสาเทนโต ภณต ภควโต ปน รปสมปตต ทสวา ป สมปตต สมภาวยมาโน กถาปวตตนตถป เอวมาห ฯ อถ ภควา เวเนยยวเสน สเทวเก โลเก อคคกสสกวปปกภาว อตตน ทสเสนโต อหมป โข พราหมณาตอาทมาห ฯ

Page 338: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 338

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 338 อถ พราหมโณ จนเตส อย สมโณ อหมป กสาม จ วปาม จาต ภณต น จสส โอฬารกาน ยคนงคลาทน กสภณฑาน ปสสาม ก น โข มสา ภณตต ภควนต ปาทตลโต ปฏาย ยาว เกสนตา โอโลกยมาโน องควชชาย กตาธการตตา ทวตตสวรลกขณสมปตตมสส ตวา อฏานเมต ย เอวรโป มสา ภเณยยาต ส ชาตพหมาโน ภควต สมณวาท ปหาย โคตเตน ภควนต สมทาจรมาโน น โข ปน มย ปสสาม โภโต โคตมสสาตอาทมาห ฯ ภควา ปน ยสมา ปพพธมมสภาคตาย กถ นาม พทธาน อานภาโว ตสมา พทธานภาว ทเปนโต สทธา พชนตอาทมาห ฯ กา ปเนตถ ปพพธมมสภาคตา นน พราหมเณน ภควา นงคลาทกส- สมภารสมาโยค ปฏโ อปจฉตสส พชสส สภาคตาย อาห สทธา พชนต เอว จ ปน สต กถาป อนนสนธกา โหต ฯ น ห พทธานมป อนนสนธกกถา นาม อตถ นป ปพพธมมสส อสภาคตาย กเถนต ฯ เอว ปเนตถ อนสนธ เวทตพพา พราหมเณน ห ภควา ยคนงคลาทกสสมภารวเสน กส ปจฉโต โส ตสส อนกมปาย อท อปจฉตนต อปรหาเปตวา สมล สอปการ สสมภาร สผล กส าเปต มลโต ปฏาย ทสเสนโต สทธา พชนต

Page 339: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 339

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 339 อาทมาห ฯ ตตถ พช กสยา มล ตสม สต กตตพพโต อสต อกตตพพโต ตปปมาเณน จ กตตพพโต ฯ พเช ห สต กส กโรนต น อสต ฯ พชปปมาเณเนว กสลา กสสกา เขตต กสนต น อน มา โน สสส ปรหายต น อธก มา โน โมโฆ วายาโม อโหสต ฯ ยสมา จ พชเมว มล ตสมา ภควา มลโต ปฏาย กสสมภาร ทสเสนโต ตสส พราหมณสส กสยา ปพพธมมพชสส สภาคตาย อตตโน กสยา ปพพธมม ทสเสนโต อาห สทธา พชนต ฯ เอวเมตถ ปพพธมมสภาคตาป เวทตพพา ฯ ปจฉตเยว วตวา อปจฉต ปจฉา ก น วตตนต เจ ตสส อปการภาวโต จ ธมมสมพนธสมตถภาวโต จ ฯ อย ห พราหมโณ ป วา มจฉาทฏ กเล ปน ชาตตตา สทธารหโตว สทธารหโต จ ป วา ปเรส สทธาย อตตโน อวสเย อปปฏปชชมาโน วเสส นาธคจฉต กเลสกาลสสยปรามฏาป สมปสาทมตตลกขณาป จสส ทพพลา สทธา พลวตยา ป าย สหสา วตตมานา อตถสทธ น กโรต หตถนา สทธ เอกธเร ยตโต โคโณ วย ฯ อตสส สทธา อปการกาต ต พราหมณ สทธาย ปตฏาเปนเตน ปจฉาป วตตพโพ อยมตโถ เทสนากสลตาย ปพเพ วตโต ฯ

Page 340: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 340

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 340 พชสส จ อปการกา วฏ สา ตทนนตรเยว วจจมานา สมตถา โหต ฯ เอว ธมมสมพนธสมตถภาวโต ปจฉาป วตตพโพ อยมตโถ อ โป เอวรโป อสาโยตตาท ปพเพ วตโตต เวทตพโพ ฯ ตตถ สมปสาทลกขณา สทธา โอกปปนลกขณา วา ฯ พชนต ป จวธ พช มลพช ขนธพช ผลพช อคคพช พชพชเมว ป จมนต ฯ ต สพพมป วรหนฏเน พชนเตวว สงข คจฉต ฯ ตตถ ยถา พราหมณสส กสยา มลภต พช เทว กจจาน กโรต เหฏา มเลน ปตฏาต อปร องกร อฏาเปต เอว ภควโต กสยา มลภตา สทธา เหฏา สลมเลน ปตฏาต อปร สมถวปสสนงกร อฏาเปต ฯ ยถา จ ต มเลน ปวรส อาโปรส คเหตวา นาเฬน ธ ปรปากคหณตถ วฑฒต เอวมย สลมเลน สมถวปสสนารส คเหตวา อรยมคคนาเฬน อรยผลธ ปรปากคหณตถ วฑฒต ฯ ยถา จ ต สภมย ปตฏหตวา มลงกรปณณนาฬกณฑปสเวห วฑฒ วรฬห เวปลล ปตวา ขร ชเนตวา อเนกสาลผลภรต สาลสส นปผาเทต เอวเมสา จตตสนตาเน ปตฏหตวา ฉห วสทธห วฑฒ วรฬห เวปลล ปตวา าณทสสนวสทธขร ชเนตวา อเนกปฏสมภทาาณภรต (๑) อรหตตผล นปผาเทต ฯ เตน วตต สทธา พชนต ฯ กสมา ปน [๒] ปโรป าสาย กสล-

Page 341: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 341

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 341 ธมเมส เอกโต อปปชชมาเนส สทธาว พชนต วตตาต เจ ฯ พชกจจกรณโต ฯ ยถา ห เตส ว าณเยว วชานนกจจ กโรต เอว สทธา พชกจจ ฯ สา จ สพพกสลาน มลภตา ฯ ยถาห สทธาชาโต อปสงกมต อปสงกมนโต ปยรปาสต ฯเปฯ ป าย จ น อตวชฌ ปสสตต ฯ อกสลธมเม เจว กาย จ ตปตต ตโป ฯ อนทรยสวรวรยธตงคทกกรการกาน เอต อธวจน อธ ปน อนทรยสวโร อธปเปโต ฯ วฏ ต วสสวฏ วาตวฏ ตอาท อเนกวธา อธ วสสวฏ อธปเปตา ฯ ยถา ห พราหมณสส วสสวฏ สมนคคหต พช พชมลก จ สสส วรหต น มลายต นปผตต คจฉต เอว ภควโต อนทรยสวรสมนคคหตา สทธา สทธามลา จ สลาทโย ธมมา วรหนต น มลายนต นปผตต คจฉนต ฯ เตนาห ตโป วฏ ต ฯ ป า เมต เอตถ วตโต เมสทโท ปรมปเทสป โยเชตพโพ สทธา เม พช ตโป เม วฏ ต ฯ เตน ก ทเปต ยถา พราหมณ ตยา วปเต เขตเต สเจ วฏ อตถ อจเจต กสล ฯ โน เจ อตถ อทกมป ตาว ทาตพพ โหต ฯ ตถา มยา หรอเส ป ายคนงคเล มโนโยตเตน เอกาพทเธ กเต วรยพลพทเท โยเชตวา สตปาจเนน วชฌตวา อตตโน จตตสนตานเขตตมห สทธาพเช วปเต วฏ ยา อภาโว นาม นตถ อยมปน เม นจจกาล อนทรยสวรตโป วฏ ต ฯ

Page 342: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 342

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 342 ป าต กามาวจราทเภทโต อเนกวธา อธ ปน สห วปสสนาย มคคป า อธปเปตา ฯ ยคนงคลนต ยค จ นงคล จ ยคนงคล ฯ ยถา ห พราหมณสส ยคนงคล เอว ภควโต ทวธาป วปสสนา ป า จ ตตถ ยถา ยค อสาย อปนสสย โหต ปรโต จ อสาพทธ โหต โยตตาน นสสย โหต พลพททาน เอกโต คมน ธาเรต เอว ป าป หรปปมขาน ธมมาน อปนสสยา โหต ฯ ยถาห ป ตตรา สพเพ กสลา ธมมาต จ ป า ห เสฏา กสลา วทนต นกขตตราชารว ตารกานนต จ ฯ กสลาน ธมมาน ปพพงคมฏเน ปรโต จ โหต ฯ ยถาห สล สร จาป สต จ ธมโม อนคตา อนวายกา ป วโต ภวนตต ฯ หรวปปโยเคน อนปปตตโต ปน อสาพทธา โหต ฯ มโนสงขาตสส สมาธโยตตสส นสสยปจจยโต โยตตาน นสสโย โหต ฯ อจจารทธาตลนภาวปฏเสธนโต วรยพลพททาน เอกโต คมน ธาเรต ยถา จ นงคล ผาลยตต กสนกาเล ปวฆน ภนทต มลสนตานกาน ปทาเลต เอว สตยตตา ป า วปสสนากาเล ธมมาน สนตตสมหกจจารมมณฆน ภนทต สพพกเลสมลสนตานกาน ปทาเลต ฯ สา จ โข โลกตตราว อตรา ปน โลกกาป สยา ฯ เตนาห ป า เม ยคนงคลนต ฯ หรยต ปาปเกห ธมเมหต หร ฯ ตคคหเณน ตาย

Page 343: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 343

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 343 อวปปยตต โอตตปปป คหตเมว โหต ฯ อสาต ยคนงคลสนธารกา รกขลฏ ฯ ยถา ห พราหมณสส อสา ยคนงคล ธาเรต เอว ภควโตป หร โลกยโลกตตรป าสงขาต ยคนงคล ธาเรต หรอภาโว ป าย อภาวโต ฯ ยถา จ อสาปฏพทธ ยคนงคล กจจกร โหต อจล อสถล เอว หรปฏพทธาป ป า กจจการ โหต อจลา อสถลา อพโพกณณา อหรเกน ฯ เตนาห หร อสาต ฯ มนาตต มโน จตตสเสต นาม ฯ อธ ปน มโนสเสน ตสมปยตโต สมาธ อธปเปโต ฯ โยตตนต รชชพนธน ฯ ต ตวธ อสาย สห ยคสส พนธน ยเคน สห พลพททาน พนธน สารถนา สห พลพททาน เอกาพนธนนต ฯ ตตถ ยถา พราหมณสส โยตต อสายคพลพทเท เอกาพทเธ กตวา สกกจเจ ปฏปาเทต เอว ภควโต สมาธ สพเพว เต หรป าวรยธมเม เอการมมเณ อวกเขปสภาเวน พนธตวา สกกจเจ ปฏปาเทต ฯ เตนาห มโน โยตตนต ฯ จรกตาทมตถ สรตต สต ฯ ผาเลตต ผาโล ฯ ปาเชนต เอเตนาต ปาชน ฯ ต อธ ปาจนนต วตต ฯ ปโตทสเสต นาม ฯ ผาโล จ ปาจน จ ผาลปาจน ฯ ยถา ห พราหมณสส ผาลปาจน เอว ภควโต วปสสนายตตา มคคยตตา จ สต ฯ ตตถ ยถา ผาโล นงคล อนรกขต ปรโต จสส คจฉต เอว สต กสลาน ธมมาน คตโย

Page 344: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 344

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 344 สมเนวสมานา อารมมเณ วา อปฏาปยมานา ป านงคล รกขต ฯ เตเนเวสา สตารกเขน เจตสา วหรตตอาทส วย อารกขาต วตตา ฯ อปปมสสนวเสน จสสา ปรโต โหต ฯ สตปรจเต ห ธมเม ป า ปชานาต โน ปมฏเน ฯ ยถา จ ปาจน พลพททาน วชฌนภย ทสเสนต สสทน น เทต อปปถคมน วาเรต เอว สต วรยพลพททาน อปายภย ทสเสนต โกสชชสสทน น เทต กามคณสงขาเต อโคจเร จาร วาเรตวา กมมฏาเน นโยเชนต อปปถคมน วาเรต ฯ เตนาห สต เม ผาลปาจนนต ฯ กายคตโตต ตวเธน กายสจรเตน คตโต ฯ วจคตโตต จตพพเธน วจสจรเตน คตโต ฯ เอตตาวตา จ ปาฏโมกขสวรสล วตต ฯ อาหาเร อทเร ยโตต เอตถ อาหารมเขน สพพปจจยาน สงคหตตตา จตพพเธป ปจจเย ยโต สยโต นรปกกเลโสต อตโถ ฯ อมนา อาชวปารสทธสล วตต ฯ อทเร ยโตต อทเร ยโต สยโต มตโภช อาหาเร มตต ต วตต โหต ฯ อมนา โภชเน มตต ตามเขน ปจจยปฏเสวนสล วตต ฯ เตน ก ทเปต ยถา ตว พราหมณ พช วปตวา สสสปรปาลนตถ กณฏกวต วา รกขวต วา ปาการปรกเขป วา กโรส เตน เต โคมหสมคคณา ปเวส อลภนตา สสส น วลมปนต เอว มหนต สทธาพช วปตวา นานปปการกสลสสปรปาลนตถ

Page 345: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 345

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 345 กายวจอาหารคตตมย ตวธ ปรกเขป กโรม เตน เม ราคาทอกสลธมมโคมหสมคคณา ปเวส อลภนตา นานปปการก กสลสสส น วลมปนตต ฯ สจจ กโรม นททานนต เอตถ ทวหากาเรห อวสวาทน สจจ ฯ นททานนต เฉทน ลนน อปปาฏน ฯ กรณตเถ เจต อปโยควจน เวทตพพ ฯ อย เหตถ อตโถ สจเจน กโรม นททานนต ฯ อท วตต โหต ยถา ตว พาหร กส กตวา สสสทสกานตณาน หตเถน วา อสเตน วา นททาน กโรส เอว อหป อชฌตตก กส กตวา กสลสสสทสกาน วสวาทนตณาน สจเจน นททาน กโรม ฯ ยถาภตาณ วา เอตถ สจจนต เวทตพพ ฯ เตน อตตส าทน ตณาน นททาน กโรมต ทสเสต ฯ อถวา นททานนต เฉทก ลาวก อปปาฏกนต อตโถ ฯ ยถา ตว ทาส วา กมมกร วา นททาน กโรส นทเทห ตณานต ตณาน เฉทก ลาวก อปปาฏก กโรส เอวมห สจจ กโรมต ทสเสต อถวา สจจนต ทฏ สจจ ฯ ตมห นททาน กโรม ฉนทตพพ ลนตพพ อปปาเฏตพพ กโรมต ฯ อต อเมส ทวส วกปเปส อปโยเคเนวตโถ ยชชต ฯ โสรจจ เม ปโมจนนต เอตถ ยนต กายโก อวตกกโม วาจสโก อวตกกโมต สลเมว โสรจจนต วตต เนต อธปเปต ฯ กายคตโตตอาทนา ห ต วตตเมว ฯ อรหตตผล # ๑ ม. กโรมต ฯ

Page 346: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 346

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 346 ปน อธปเปต ฯ ต ห สนทเร นพพาเน รตตตา โสรจจนต วจจต ฯ ปโมจนนต โยควสสชชน ฯ อท วตต โหต ยถา ตว ปโมจน ปนป สายเณห วา ทตยทวเส วา อนาคตสวจฉเร วา โยเชตพพโต อปปโมจนเมว โหต น มม เอว ฯ น ห มม อนตรา โมจน นาม อตถ ฯ อห ห ทปงกรทสพลกาลโต ปฏาย ป านงคเล วรยพลพทเท โยเชตวา กปปสตสหสสาธกาน จตตาร อสงเขยยาน มหากส กสนโต ตาว น ม จ ยาว น สมมาสมโพธ อภสมพชฌ ฯ ยทา จ เม สพพกาล เขเปตวา โพธมเล อปราชตปลลงเก นสนนสส สพพคณปรวาร อรหตตผล อทปาท ตทา มยา ต สพพสสกกปฏปปสสทธยา ปมตต น อทาน ปน โยเชตพพ ภวสสตต ฯ เอตมตถ สนธายาห โสรจจ เม ปโมจนนต ฯ วรย เม ธรโธรยหนต เอตถ วรยนต กายกเจตสโก วรยารมโภ ฯ ธรโธรยหนต ธราย โธรยห ธร วหนตนต อตโถ ฯ ยถา ห พราหมณสส ธราย โธรยหากฑฒต นงคล ภมฆน ภนทต มลสนตานกาน จ ปทาเลต เอว ภควโต วรยากฑฒต ป านงคล ยถาวตต ฆน ภนทต กเลสสนตานกาน จ ปทาเลต ฯ เตนาห วรย เม ธรโธรยหนต ฯ อถวา ปรมธราวหตตา ธรา มลธราวหตตา โธรยหา ธรา จ โธรยหา จ ธรโธรยหา ฯ อต ยถา พราหมณสส เอเกกสม

Page 347: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 347

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 347 นงคเล จตพลพททปปเภท ธรโธรยห วหนต อปปนนปปนนตณมลฆาต เจว สสสสมปตต จ สาเธต เอว ภควโต จตสมมปปธานวรยเภท ธรโธรยห วหนต อปปนนปปนน อกสลฆาต เจว กสลสมปตต จ สาเธต ฯ เตนาห วรย เม ธรโธรยหนต ฯ โยคกเขมาธวาหนนต เอตถ โยเคห เขมตตา นพพาน โยคกเขม นาม ฯ ต อธกจจ วาหยต อภมข วา วาหยตต อธวาหน โยคกเขมสส อธวาหน โยคกเขมาธวาหน ฯ อท วตต โหต ยถา ตว ธรโธรยห ปรตถมาทส อ ตรทสาภมข วาหยต ตถา มม ธรโธรยห นพพานาภมข วาหยตต ฯ เอว วาหยมาน จ คจฉต อนวตตนต ฯ ยถา ตว นงคล วหนต ธรโธรยห เขตตโกฏ ปตวา ปน นวตตต เอว อนวตตนต ทปงกรกาลโต ปฏาย คจฉเตว ฯ ยสมา วา เตน เตน มคเคน ปหนา กเลสา น ปนปปน ปหาตพพา โหนต ยถา ตว นงคเลน ฉนนานตณาน ปน อปรสม สมเย ฉนทตพพาน โหนต ตสมาป เอว ปมมคควเสน ทฏเกฏเ กเลเส ทตยวเสน โอฬารเก ตตยวเสน อณสหคเต จตตถวเสน สพพกเลเส ปชหนต คจฉต อนวตตนต ฯ อถวา คจฉต อนวตตนต นวตตนรหต หตวา คจฉตต อตโถ ฯ ตนต ต ธรโธรยห ฯ เอวเมตถ อตโถ เวทตพโพ ฯ เอว

Page 348: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 348

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 348 คจฉนต จ ยถา ตว ธรโธรยห น ต าน คจฉต ยตถ คนตวา กสสโก อโสโก วรโช หตวา น โสจต ฯ เอต ปน ต าน คจฉต ยตถ คนตวา น โสจต ฯ ยตถ สตปาจเนน เอต วรยธร โธรยห โจเทนโต คนตวา มาทโส กสสโก อโสโก วรโช หตวา น โสจต ต สพพโสกสลลสมคฆาตภต นพพาน นาม อสงขต าน คจฉต ฯ อมาน นคมน กโรนโต เอวเมสา กสต คาถมาห ฯ ตสสาย สงเขปตโถ ยสส พราหมณ เอสา สทธาพชา ตโปวฏ ยา อนคคหตา กสป ป ามย ยคนงคล หรมย จ อส มโนมเยน โยตเตน เอกาพทธ กตวา ป านงคเลน สตผาเล อาโกเฏตวา สตปาจน คเหตวา กายวจอาหารคตตยา โคเปตวา สจจ นททาน กตวา โสรจจปปโมจน วรยธรโธรยห โยคกเขมาภมข อนวตตนต วาหนเตน กฏา กส กมมปรโยสาน จตพพธ สาม ผล ปาปตา ฯ สา โหต อมตปผลาต สา เอสา กส อมตปผลา โหต ฯ อมต วจจต นพพาน นพพานานสสา โหตต อตโถ ฯ สา โข ปเนสา กส น มเมเวกสส อมตปผลา โหต อถโข โย โกจ ขตตโย วา พราหมโณ วา เวสโส วา สทโท วา คหฏโ วา ปพพชโต วา เอต กส กสต โส สพโพป เอต กส กสตวา สพพทกขา ปมจจตต ฯ เอว ภควา พราหมณสส อรหตตนกเฏน นพพานปรโยสาน

Page 349: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 349

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 349 กตวา เทสน นฏาเปส ฯ ตโต พราหมโณ คมภรตถ เทสน สตวา มม กสผล ภ ชตวา ปนทวเสเยว ฉาโต โหต อมสส ปน กส อมตปผลา ตสส ผล ภ ชตวา สพพทกขา ปมจจตต ตวา ปสนโน ปสนนาการ กโรนโต ภ ชต ภว โคตโมตอาทมาห ฯ ต สพพ ตโต ปร จ วตตตถเมวาต ฯ ปม ฯ ทตเย โอทเนน ปเรสต อตตโน อตถาย สมปาทเตน สสปพย ชเนน โอทเนน ปเรตวา อทาส ฯ ภควา กร ปจจสสมเย โลก โวโลเกนโตว ต พราหมณ ทสวา ปาโตว สรรปฏชคคน กตวา คนธกฏ ปวสตวา ทวาร ปธาย นสนโน ตสส โภชน อปสหรยมาน ทสวา เอกโกว ปตต อสกเฏ ลคเคตวา คนธกฏโต นกขมม นครทวาเร ปตต นหรตวา อนโตนคร ปวสตวา ปฏปาฏยา คจฉนโต พราหมณสส ทวารโกฏเก อฏาส ฯ พราหมโณ ภควนต ทสวา อตตโน สชชต โภชน อทาส ฯ ต สนธาเยต วตต ฯ ทตยมปต ทตยทวเสป ฯ ตตยมปต ตตยทวเสป ฯ ตาน กร ตณ ทวสาน นรนตร พราหมณสส ฆรทวาร คจฉนตสส ภควโต อนตรา โย โกจ อฏาย ปตต คเหต สมตโถ นาม นาโหส มหาชโน โอโลเกนโตว อฏาส ฯ เอตทโวจาต พราหมโณ ตณ ทวสาน ปตต ปเรตวา เทนโตป

Page 350: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 350

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 350 น สทธาย อทาส ฆรทวาร อาคนตวา ตสส ปพพชตสส ภกขามตตมป อทตวา ภ ชตต อปารมภภเยน อทาส ฯ ททนโต จ เทว ทวสาน ทตวา ก จ อวตวาว นวตโต ฯ ภควาป ก จ อวตวาว ปกกนโต ฯ ตตยทวเส ปน อธวาเสต อสกโกนโต เอต ปกฏโกตอาทวจน อโวจ ฯ ภควาป เอต วจน นจฉาราปนตถเมว ยาว ตตย อคมาส ฯ ตตถ ปกฏโกต รสคทโธ ฯ ปนปปน เจว วปนต พชนต สตถา พราหมณสส วจน สตวา พราหมณ ตว ตณ ทวสาน ปณฑปาต ทตวา โอสกกส ปนปปน กาตพพา นาม โลกสม โสฬส ธมมาต วตวา เต ธมเม ทสเสต อม ธมมเทสน อารภ ฯ ตตถ ปนปปน เจว วปนตต เอกสม สสสวาเร วตต ฯ อลเมตตาวตาต อโนสกกตวา อปราปเรสป สสสวาเรส จ วปนตเยว ฯ ปนปปน วสสตต น เอกทวส วสสตวาต ฏต ปนปปน ทวเสสป ปนปปน สวจฉเรสป วสสตเยว เอว ชนปทา อทธา โหนต ฯ เอเตนปาเยน สพพตถ อตถนโย เวทตพโพ ฯ ยาจกาต อมสม ปเท สตถา เทสนากสลตาย อตตานมป ปกขปตวา ทสเสต ฯ ขรณกาต ขรการกา (๓) โคโทหกา ฯ น ห เต เอกวารเมว ถน อ ฉนต ปนปปน อ ฉนตา เธน ทหนตต อตโถ ฯ กลมต ผนทต จาต อย สตโต เตน

Page 351: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 351

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 351 เตน อรยาปเถน กลมต เจว ผนทต จ ฯ คพภนต โสณสงคาลาทนป ตรจฉานคตานตรจฉานคตาน กจฉ ฯ สวถกนต สสาน มต มต สตต ตตถ ปนปปน หรนตต อตโถ ฯ มคค จ ลทธา อปนพภวายาต อปนพภวาย มคโค นาม นพพาน ต ลภตวาต อตโถ ฯ เอว วตเตต เอว ภควตา อนตรวถย ตวาว โสฬส ปนปปนธมเม เทเสนเตน วตเต ฯ เอตทโวจาต เทสนาปรโยสาเน ปสนโน สทธ ปตตทารมตตาตวคเคน ภควโต ปาเท วนทตวา เอต อภกกนต โภตอาทวจน อโวจ ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ วาเตหต อทรวาเตห ฯ ภควโต กร ฉพพสสาน ทกกรการก กโรนตสส ปสตปสตมคคยสาทน อาหารยโต ทพโภชเนน เจว ทกขเสยยาย จ อทรวาโต กปป อปรภาเค สมโพธ ปตวา ปณตโภชน ภ ชนตสสาป อนตรนตรา โส อาพาโธ อตตาน ทสเสตเยว ฯ ต สนธาเยต วตต ฯ อปฏาโก โหตต ปมโพธย อนพทธปฏากกาเล อปฏาโก โหต ฯ ตสม กร กาเล สตถ อสตมหาเถเรส อปฏาโก อภตปพโพ นาม นตถ ฯ นาคสมโน อปวาโณ สนกขตโต จนโท สมณทเทโส สาคโต โพธ เมฆโยต อเม ปน ปาลย อาคตปฏากา ฯ อมสม ปน กาเล อปวาณตเถโร ปาโตว อฏาย ปรเวณสมมชชน ทนตกฏทาน นหาโนทกปรยาทน ปตตจวร

Page 352: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 352

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 352 คเหตวา อนคคมนนต สพพ ภควโต อปฏาน อกาส ฯ อปสงกมต ปมโพธย กร วสตวสสาน นทธม อร มโหส ภกขสงฆสส อทกตาปนป น ภควตา อน าต ฯ โส จ พราหมโณ อทธนปาฬ พนธาเปตวา มหาปาตโย อทธน อาโรเปตวา อณโหทก กาเรตวา นหานยจณณาทห สทธ ต วกกณนโต ชวต กปเปต ฯ นหายตกามา ตตถ คนตวา มล ทตวา นหายตวา คนเธห วลมปตวา มาล ปลนธตวา ปกกมนต ฯ ตสมา เถโร ตตถ อปสงกม ฯ ก ปตถยาโนต ก อจฉนโต ฯ ก เอสนต ก คเวสนโต ฯ ปชโต ปชเนยยานนต อท เถโร ทสพลสส วณณ กเถตมารภ ฯ คลานเภสชชตถ คเตน กร คลานสส วณโณ กเถตพโพต วตตเมต ฯ วณณ ห สตวา มนสสา สกกจจ เภสชช ทาตพพ ม นต สปปายเภสชช ลทธคลาโน ขปปเมว วฏาต ฯ กเถนเตน จ ฌานวโมกขสมาปตตมคคผลาน อารพภ กเถต น วฏฏต ฯ สลวา ลชช กกกจจโก พหสสโต อาคมธโร วสานรกขโกต เอว ปน อาคมนยปฏปทเยว กเถต วฏฏต ฯ ปชเนยยานนต อสตมหาเถรา สเทวเกน โลเกน ปเชตพพาต ปชเนยยา ฯ เตเยว สกกาตพพาต สกกเรยยา ฯ เตสเยว อปจต กตตพพาต อปจเนยยา ฯ ภควา เตส ปชโต สกกโต อปจโต จ อจจสส ต คณ ปกาเสนโต เถโร เอวมาห ฯ หาตเวต หรต ฯ

Page 353: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 353

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 353 ผาณตสส ปฏนต มหนต นจฉารก คฬปณฑ ฯ โส กร ก สมณสส โคตมสส อผาสกนต ปจฉตวา อทรวาโตต สตวา เตนห มยเมตถ เภสชช ชานาม อโต โถเกน อทเกน อม ผาณต อาโลเฬตวา นหานปรโยสาเน ปาต เทถ อต อณโหทเกน พห ปรเสโท ภวสสต อมนา อนโตต เอว สมณสส โคตมสส ผาสก ภวสสตต วตวา เถรสส ปตเต ปกขปตวา อทาส ฯ อปสงกมต ตสม กร อาพาเธ ปฏปปสสทเธ เทวหเตน ตถาคตสส เภสชช ทนน เตเนว โรโค วปสนโต อโห ทาน ปรมทาน พราหมณสสาต กถา วตถารตา ชาตา ฯ ต สตวา กตตกาโม พราหมโณ เอตตเกนป ตาว เม อย กตตสทโท อพภคคโตต โสมนสสชาโต อตตนา กตภาว ชานาเปตกาโม ตาวเทว ทสพเล วสสาส อาปชชตวา อปสงกม ฯ ทชชาต ทเทยย ฯ กถ ห ยชมานสสาต เกน การเณน ยชนตสส ฯ อชฌตต สมชฌต มหปผโล โหต ฯ โยเวทต โย อเวท อ าส วทต ปากฏมกาส โยเวตตป ปาโ โย อเวต ชานาตต อตโถ ฯ ปสสตต ทพพจกขนา ปสสต ฯ ชาตกขยนต อรหตต ฯ อภ า โวสโตต ชานตวา โวสโต โวสาน กตกจจต ปตโต ฯ เอว ห ยชมานสสาต อมนา ขณาสเว ยชนากาเรน ยชนตสส ฯ ตตย ฯ

Page 354: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 354

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 354 จตตเถ ลโข ลขปาปรโณต ชณโณ ชณณปาปรโณ ฯ อปสงกมต กสมา อปสงกม ตสส กร ฆเร อฏสตหสสสธน อโหส ฯ โส จตนน ปตตาน อาวาห กตวา จตตาร สตหสสาน อทาส ฯ อถสส พราหมณยา กาลกตาย ปตตา สมมนตยส สเจ อ พราหมณ อาเนสสต ตสสา กจฉย นพพตตาน วเสน กล ภชชสสต ฯ หนท น มย สงคณหามาต ฯ เต จตตาโรป ปณเตห ฆาสจฉาทนาทห อปฏหนตา หตถปาทสมพาหนาทน กโรนตา สงคณหตวา เอกทวส ทวา นททายตวา วฏ ตสส หตถปาเท สมพาหมานา ปาฏเยกก ฆราวาเส อาทนว วตวา มย ตเมห อมนา นหาเรน ยาวชว อปฏหสสาม เสสธนมป โน เทถาต ยาจส ฯ พราหมโณ ปน เอเกกสส สตสหสส สตสหสส ทตวา อตตโน นวตถปารปนมตต เปตวา สพพ อปโภคปรโภค จตตาโร โกฏาเส กตวา นยยาเทส ฯ ต เชฏปตโต กตปาห อปฏห ฯ อถ น เอกทวส นหาตวา อาคจฉนต ทวารโกฏเก ตวา สณหา เอวมาห กนตยา เชฏปตตสส สต วา สหสส วา อตเรก ทนนมตถ นน สพเพส เทว เทว สตสหสสาน ทนนาน ก เสสปตตาน ฆรสส มคค น ชานาสต ฯ โส วนสส วสลต ฯ กชฌตวา อ สส ฆร อคมาส ตโตป กตปาหจจเยน อมนาว อปาเยน ปลาปโต อ สสาต เอว

Page 355: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 355

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 355 เอกฆเรป ปเวสน อลภมาโน ปณฑรงคปพพชช ปพพชตวา ภกขาย จรนโต กาลาน อจจเยน ชราชณโณ ทพโภชนทกขเสยยาห มลาตสรโร ภกขาจารโต อาคมม ปกาย นปนโน นทท โอกกมตวา วฏาย นสนโน อตตาน โอโลเกตวา ปตเตส ปตฏ อปสสนโต จนเตส สมโณ กร โคตโม อพภากฏโก อตตานมโข สขสมภาโส ปฏสนถารกสโล สกกา สมณ โคตม อปสงกมตวา ปฏสนถาร ลภตนต นวาสนปารปน สณเปตวา ภกขาภาชนมาทาย เยน ภควา เตนปสงกม ฯ ทาเรห สปจฉ ฆรา นกขาเมนตต สพพ มม สนตก คเหตวา มยห นทธนภาว ตวา อตตโน ภรยาห สทธ มนตยตวา ม ฆรา นกกฑฒนต ฯ นนทสสนต นนทชาโต ตฏโ ปโมทโต อโหส ฯ ภวมจฉสนต วฑฒ ปตถย ฯ สาว วาเรนต สกรนต ยถา สนขา วคควคคา หตวา ภสสนตา สกร วาเทนต ปนปปน มหารว วาเทนต เอว ทาเรห สทธ ม พห วตวา วรวนต ปลาเปนตต อตโถ ฯ อสนตาต อสปปรสา ฯ ชมมาต ลามกา ฯ ภาสเรต ภาสนต ฯ ปตตรเปนาต ปตตเวเสน ฯ วโยคตนต ตโย วเย คต อตกกนต ปจฉมวเย ต ม ฯ ชหนตต ปรจจชนต ฯ นพโภโคต นปปรโภโค ฯ ขาทนา อปนยตต อสโส ห ยาวเทว ตรโณ โหต ชวสมปนโน

Page 356: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 356

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 356 ตาวสส นานารส ขาทน ททนต ชณณ นพโภค ตโต อปเนนต อนตมวเย ต วตต น ลภต คาวห สทธ อฏวย สกขตณาน ขาทนโต จรต ฯ ยถา โส อสโส เอว ชณณกาเล วลตตสพพธนตตา นพโภโค มาทโสป พาลาน ปตา เถโร ปราคาเรส ภกขต ฯ ย เจต นปาโต ฯ อท วตต โหต เย มม ปตตา อนสสวา อปปตสสา อวสวตตโน เตห ทณโฑว กร เสยโย สนทรตโรต ฯ อทานสส เสยยภาว ทสเสต จณฑมป โคณนตอาท วตต ฯ ปเร โหตต อคคโต โหต ต ปรโต กตวา คนต สข โหตต อตโถ ฯ คาธเมธตต อทก โอตรณกาเล คมภเร อทเก ปตฏ ลภต ฯ ปรยาปณตวาต อคคณหตวา วาจคคตา กตวา ฯ สนนสนเนสต ตถารเป พราหมณาน สมาคมทวเส สพพาลงการปฏมณฑเตส ปตเตส ต สภ โอคาเหตวา พราหมณาน มชเฌ มหารเห อาสเน นสนเนส ฯ อภาสต อย เม กาโลต สภามชฌ ปวสตวา หตถ อกขปตวา โภ อห ตมหาก คาถา ภาสตกาโม ภาสเต สณสสถาต ภาส ภาส พราหมณ สโณมาต วตโต ตโกว อภาส ฯ เตน จ สมเยน มนสสาน วตต โหต โย มาตาปตน สนตก ขาทนโต มาตาปตโร น โปเสต โส มาเรตพโพต ฯ ตสมา เต พราหมณปตตา ปต ปาเทส นปตตวา ชวต โน ตาต เทหต ยาจส ฯ โส ปตหทยาน

Page 357: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 357

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 357 ปตตาน มทตตา มา เม โภ พาลเก วนาสยตถ โปสสสนต มนต อาห ฯ อถสส ปตเต มนสสา อาหส สเจ โภ อชช ปฏาย ปตร น สมมา ปฏชคคสสถ ฆาเตสสาม โวต ฯ เต ภตา ฆร เนตวา ปฏชคคส ฯ ต ทสเสต อถโข น พราหมณมหาสาลนตอาท วตต ฯ ตตถ เนตวาต ปเ นสทาเปตวา สย อกขปตวา นยส ฯ นหาเปตวาต สรร เตเลน อพภ ชตวา อพพฏเฏตวา คนธจณณาทห นหาเปส ฯ พราหมณโยป ปกโกสาเปตวา อชช ปฏาย อมหาก ปตร สมมา ปฏชคคถ สเจ ปมาท อาปชชสสถ ฆรโต โว นกกฑฒสสามาต วตวา ปณตโภชน โภเชส ฯ พราหมโณ สโภชน จ สขเสยย จ อาคมม กตปาหเยว ส ชาตพโล ปณตนทรโย อตตภาว โอโลเกตวา อย เม สมปตต สมณ โคตม นสสาย ลทธาต ปณณาการ อาทาย ภควโต สนตก อคมาส ฯ ต ทสเสต อถโข โสตอาท วตต ฯ ตตถ เอตทโวจาต ทสสยค ปาทมเล เปตวา เอต อโวจ ฯ สรณคมนาวสาเนวาป ภควนต เอวมาห โภ โคตม มยห ปตเตห จตตาร ธวภตตาน ทนนาน ตโต อห เทว ตมหาก ทมม เทว สย ปรภ ชสสามต ฯ กลยาณ พราหมณ ปาฏเยกก ปน มา นยยาเทห อมหาก รจจนฏานเมว คมสสามาต ฯ เอว โภต โข พราหมโณ ภควนต

Page 358: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 358

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 358 วนทตวา ฆร คนตวา ปตเต อามนเตส ตาตา สมโณ โคตโม มยห สหาโย ตสส เม เทว ธวภตตาน ทนนาน ตเมห ตสม สมปตเต มา ปมชชถาต ฯ สาธ ตาตาต ฯ ปนทวเส ภควา ปพพณหสมเย ปตตจวรมาทาย เชฏปตตสส นเวสนทวาร คโต ฯ โส สตถาร ทสวาว หตถโต ปตต คเหตวา ฆร ปเวเสตวา มหารเห ปลลงเก นสทาเปตวา ปณตโภชนมทาส ฯ สตถา ปนทวเส อตรสส ปนทวเส อตรสสาต ปฏปาฏยา สพเพส ฆราน อคมาส ฯ สพเพ ตเถว สกการ อกส ฯ อเถกทวส เชฏปตตสส ฆเร มงคล ปจจปฏ ต ฯ โส ปตร อาห ตาต กสส มงคล เทมาต ฯ อเมห ก อ น ชานาม นน สมโณ โคตโม มยห สหาโยต ฯ เตนห ตเมห ป จห ภกขสเตห สทธ สวาตนาย สมณ โคตม นมนเตถาต ฯ พราหมโณ ตถา อกาส ฯ ภควา อธวาเสตวา ปนทวเส ภกขสงฆปรวโต ตสส เคหทชวาร อคมาส ฯ โส หรตปลตต สพพาลงการปฏมณฑต เคห สตถาร ปเวเสตวา พทธปปมข ภกขสงฆ ป ตตาสเนส นสทาเปตวา อปโปทกปายาส เจว ขชชกวกต จ อทาส ฯ อถ อนตราภตตสมเยว พราหมณสส จตตาโรป ปตตา สตถ สนตเก นสทตวา อาหส โภ โคตม มย อมหาก ปตร ปฏชคคาม นปปมชชาม

Page 359: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 359

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 359 ปสสถสส อตตภาวนต ฯ สตถา กลยาณ โว กต มาตาปตโปสน นาม โปราณกปณฑตาน อาจณณเมวาต วตวา นาคราชชาตก นาม กเถตวา จตตาร สจจาน ทเปตวา ธมม เทเสส ฯ เทสนาปรโยสาเน พราหมโณ สทธ จตห จ ปตเตห จตห จ สณหาห เทสนานสาเรน าณ เปเสตวา โสตาปตตผเล ปตฏ โต ฯ ตโต ปฏาย สตถา น สพพกาล เตส เคห อคมาสต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ มานตถทโธต วาตภรตภสตา วย มาเนน ถทโธ ฯ อาจรยนต สปปคคหณกาเล อาจรโย อนภวาเทนตสส สปป น เทต อ สม ปน กาเล ต อนภวาเทต อตถภาวปสส น ชานาต ฯ นาย สมโณต เอว กรสส อโหส ยสมา อย สมโณ มาทเส ชาตสมปนเน พราหมเณ สมปตเต ปฏสนถารมตตป น กโรต ตสมา น ก จ ชานาตต ฯ อพภตจตตชาตาต อภตปพพาย ภตาย ตฏ ยา สมนนาคตา ฯ เกส จสสาต เกส ภเวยย ฯ กยสสาต เก อสส ปคคลสส ฯ อปจตา อสสต อปจต ทสเสต ยตตา ภเวยย ฯ อรหนเตต อมาย คาถาย เทสนากสลตตา อตตาน อนโต กตวา ปชเนยย ทสเสต ฯ ป จม ฯ

Page 360: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 360

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 360 ฉฏเ สพพ เสตนต วตเต สพพ กณหนตอาทนา นเยน ปจจนก กโรนตสเสวสส สาต สข โหตต ปจจนกสาโต ฯ โย จ วเนยย สารมภนต โย กรณตตรยลกขณ สารมภ วเนตวา สณาตต อตโถ ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ นวกมมกภารทวาโชต โส กร อร เ รกข ฉนทาเปตวา ตตเถว ปาสาทกฏาคาราทน โยเชตวา นคร อาหรตวา วกกณาต อต นวกมม นสสาย ชวตต นวกมมโก โคตเตน ภารทวาโชต นวกมมกภารทวาโช ฯ ทสวานสส เอตทโหสต ฉพพณณรสมโย วสสชเชตวา นสนน ภควนต ทสวาน อสส เอต อโหส ฯ วนสมนต อมสม วรสณเฑ ฯ อจฉนนมล เม วนนต มยห กเลสวน อจฉนนมล ฯ นพพนโถต นกกเลสวโน ฯ เอโก รเมต เอกโกว อภรมาม ฯ อรต วปปหายาต ปนตเสนาสเนสเยว เสวนาย (๑) ภาวนาย จ อกกณ ต ชหตวา ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯ อนเตวาสกาต เวยยาวจจ กตวา สปป อคคณหกา ธมมนเตวาสกา ฯ นสนนนต ฉพพณณรสมโย วสสชเชตวา นสนน ฯ คมภรรเปต คมภรสภาเว ฯ พหเภรเวต

Page 361: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 361

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 361 ตตรฏกสว าณกาว าณกเภรเวห พหเภรเว ฯ วคาหยาต อนปวสตวา ฯ อน ชมาเนนาตอาทน กายวเสสนาน เอวรเปน กาเยนาต อตโถ ฯ สจารรป วตาต อตสนทร วต ฌาน ฌายสต วทต ฯ วนวสสโต มนต วน อวสสโต พทธมน ฯ อทนต อท ตมหาก เอว วเน นสนนการณ มยห อจเฉรรป ปฏภาต ฯ ปตมโนต ตฏจตโต ฯ วเน วเสต วนมห วส ฯ ม ามหนต ม าม อห ฯ โลกาธปตสหพยตนต โลกาธปตสส มหาพรหมโน สหภาว ฯ อากงขมาโนต อจฉมาโน ฯ ตทว อนตตรนต อท พรหมโลกเมว สนธายาห ฯ กสมา ภว วชนมร มสสโตต อห ตาว พรหมโลก อากงขมาโนต ม าม ฯ ยท เอว น โหต อถ เม อาจกข กสมา ภวนต ปจฉต ฯ พรหมปตตยาต เสฏปปตตยา ฯ อธ อท ตโป กสมา กโรสต อปเรนป อากาเรน ปจฉต ฯ กงขาต ตณหา ฯ อภนนทนาต อภนนทนวเสน ตณหาป วตตา ฯอเนกธาตสต อเนกสภาเวส อารมมเณส ฯ ปถต นานปปการา ตณหา เสสกเลสา วา ฯ สทา สตาต นจจกาล วเส อวสสตา ฯ อ าณมลปปภวาต อวชชามลา หตวา ชาตา ฯ ปชปปตาต ตณหา จ อทมป มยห อทมป มยหนต ปชปปาปนวเสน ปชปปตา นามาต วตตา ฯ สพพา มยา พยนตกตาต สพพา ตณหา มยา อคคมคเคน วคตนตา นรนตา กตา ฯ

Page 362: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 362

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 362 สมลกาต สทธ อาณมเลน ฯ อนปโยต อนปคมโน ฯ สพเพส ธมเมส วสทธทสสโนต อมนา สพพ ตาณ ทเปต ฯ สมโพธมนตตรนต อรหตต สนธายาห ฯ สวนต เสฏ ฯ ฌายามต ทวห ฌาเนห ฌายาม ฯ วสารโทต วคตสารชโช ฯ อฏม ฯ นวเม เปจจาต อโต ปฏคคนตวา ฯ นวม ฯ ทสเม อธาต อมสมเยว ภกขภาเว ฯ วสส ธมมนต ทคคนธ อกสล ธมม ฯ ปวาเหตวาต อคคมคเคน ชหตวา ฯ สงขายาต าเณน ฯ ส เว ภกขต วจจตต โส เว ภนนกเลสตตา ภกข นาม วจจต ฯ ทสม ฯ เอกาทสเม ปจเจตต อจฉต ปตเถต ฯ สาธ ภนเตต อายาจมาโน อาห ฯ เถรสส กเรส คหสหาโย ตสมา เถโร อย วราโก ม สหาย ลภตวาป มจฉาทฏ คเหตวา มา อปายปรโก อโหสต อายาจต ฯ อปเจส มหาปรวาโร ตสม ปสนเน ป จ กลสตาน สาสน อนวตตสสนตต ม มาโนป อายาจต ฯ อตถวสนต อตถานสส อตถการณ ฯ ปาปนต ปาณาตปาตาทอกสล ฯ ปวาเหมต คลปปมาณ อทก โอตรตวา ปวาเหม ปลาเปม ฯ ธมโมต คาถา วตตตถาว ฯ เอกาทสม ฯ

Page 363: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 363

เลมท 10 พรหมสยตตวณณนา หนา 363 ทวาทสเม โขมทสสนนามาต โขมทสสาน อสสนนตตา เอว ลทธนาม ฯ สภายนต สาลาย ฯ ผสายตต ผสตาน ม จต วสสต ฯ สตถา กร ต สภ อปสงกมตกาโม มย เอวเมว อปสงกมนเต อผาสกธาตก โหต เอก การณ ปฏจจ อปสงกมสสามต อธฏานวเสน วฏ อปปาเทส ฯ สภาธมมนต สขนสนเน กร อส จาเลตวา เอกปสเสน ปวสน เตส สภาธมโม นาม น มหาชน จาเลตวา อชกเมว ปวสน ฯ ภควา จ อชกเมว คจฉต ฯ เตน เต กปตา ภควนต หเฬนตา เก จ มณฑกา สมณกา เก จ สภาธมม ชานสสนตต อาหส ฯ สนโตต ปณฑตา สปปรสา ฯ ปหายาต เอเต ราคาทโย ชหตวา ราคาทวนยาย ธมม ภณนต ตสมา เต สนโต นามาต ฯ ทวาทสม ฯ อปาสกวคโค ทตโย ฯ อต พราหมณสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ ______________

Page 364: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 364

เลมท 10 หนา 364 วงคสสยตตวณณนา วงคสสยตตสส ปเม อคคาฬเว เจตเยต อาฬวย อคคเจตเย ฯ อนปปนเน พทเธ อคคาฬวโคตมกาทน ยกขนาคาทน ภวนาน อเนกาน เจตยาน อเหส ฯ อปปนเน พทเธ ตาน อปเนตวา มนสสา วหาเร กรส ฯ เตส ตาเนว นามาน ชาตาน ฯ นโครธกปเปนาต นโครธรกขมเลส วาสนา กปปตเถเรน ฯ โอหยยโกต โอหนโก ฯ วหารปาโลต โส กร ตทา อวสสโก โหต ปตตจวรคคหเณ อโกวโท ฯ อถ น เถรา ภกข อาวโส อมาน ฉตตปาหนกตตรยฏ อาทน โอโลเกนโต นสทาต วหารรกขก กตวา ปณฑาย ปวสส ฯ เตน วตต วหารปาโลต ฯ สมลงกรตวาต อตตโน วภวานรเปน อลงกาเรน อลงกรตวา ฯ จตต อนทธเสตต กสลจตต ธเสต (๑) วนาเสต ฯ ต กเตตถ ลพภาต เอตสม ราเค อปปนเน ต การณ กโต ลพภา ฯ ย เม ปเรต (๒) เยน เม การเณน อ โ ปคคโล วา ธมโม วา อนภรต วโนเทตวา อทาเนว อภรต อปปาเทยย อาจรยปชฌายาป ม วหาเร โอหาย คตา ฯ อคารสมาต อคารโต นกขนต ฯ อนคารยนต ปพพชช อปคตนต อตโถ ฯ กณหโตต กณหปกขโต มารปกขโต อาธาวนต ฯ อคคปตตาต อคคตาน ปตตา มเหสกขราชงคภตา(๓) ฯทฬหธมมโนต ทฬหธนโน อตตมปปมาณ อาจรยธน

Page 365: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 365

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 365 ธารยมานา ฯ สหสส อปลายนนต เย เต สมนตา สเรห ปรกเรยย เตส อปลายน สงข ทสเสนโต สหสสนต อาห ฯ เอตตกา ภยโยต เอตสมา สหสสา อตเรกตรา ฯ เนว ม พยาธยสสนตต ม จาเลต น สกขสสนต ฯ ธมเม สมห ปตฏ ตนต อนภรต วโนเทตวา อภรตอปปาทนสมตเถ สเก สาสนธมเม ปตฏ ต ฯ อท วตต โหต อสสาสสหสเส ตาว สมนตา สเรห ปฏกรนเต สกขโต ปรโส ทณฑก คเหตวา สพเพ สเร สรเร อปตมาเน อนตราว หรตวา ปาทมเล ปาเตต ฯ ตตถ เอโกป อสสาโส เทว สเร เอกโต น ขปต อมา ปน อตถโย รปารมมณาทวเสน ป จ ป จ สเร เอกโต ขปนต ฯ เอว ขปนตโย เอตา สเจป อตเรกสหสสา โหนต เนว ม จาเลต สกขสสนตต ฯ สกข ห เม สต เอตนต มยา ห สมมขา เอต สต ฯ นพพานคมน มคคนต วปสสน สนธายาห ฯ โส ห นพพานสส ปพพภาคมคโค ฯ ลงควปลลาเสน ปน มคคนต อาห ฯ ตตถ เมต ตสม เม อตตโน ตรณวปสสนาสงขาเต นพพานคมนมคเค มโน นรโต ฯ ปาปมาต กเลส อาลปต ฯ มจจตป ตเมว อาลปต ฯ น เม มคคมป ทกขสต ยถา เม ภวโยนอาทส คตมคคป น ปสสส ตถา กรสสามต ฯ ปม ฯ

Page 366: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 366

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 366 ทตเย นกขมตต วหารา นกขมต ฯ อปรชช วา กาเลต ทตยทวเส วา ภกขาจารกาเล วา ฯ วหารครโก กเรส เถโร ฯ อรต จ รต จาต สาสเน อรต กามคเณส จ รต ฯ สพพโส เคหสต จ วตกกนต ป จกามคเณ เคหนสสต ปาปวตกก จ สพพากาเรน ปหาย ฯ วนถนต กเลสมหาวน ฯ กห จต กสม จ อารมมเณ ฯ นพพนโถต นกกเลสวโน ฯ อนโตต ตณหารตรหโต ฯ ปว จ เวหาสนต ปวฏก จ อตถปรสวตถาลงการาทวณณ เวหาสฏก จ จนทมสรโยภาสาท ฯ รปคตนต รปเมว ฯ ชคโตคธนต ชคตยา โอคธ อนโตปวย นาคภวน คตนต อตโถ ฯ ปรชยตต ปรชรต ฯ สพพมนจจนต สพพนต อนจจ ฯ อย เถรสส มหาวปสสนาต วทนต ฯ เอว สเมจจาต เอว สมาคนตวา ฯ จรนต มตตตาต ว าตตตภาวา วหรนต ฯ อปธสต ขนธกเลสาภสงขาเรส ฯ คธตาต คทธา ฯ ทฏสเตต จกขนา ทฏเ รเป โสเตน สเต สทเท ฯ ปฏเฆ จ มเต จาต เอตถ ปฏฆปเทน คนธรสา คหตา มตปเทน โผฏพพารมมณ ฯ โย เอตถ น ลมปตต โย เอเตส ป จกามคเณส ตณหาทฏ เลเปห น ลมปต ฯ อถ สฏ สตา สวตกกา ปถ ชนตาย อธมมา นวฏาต อถ ฉอารมมณนสสตา ปถ อธมมวตกกา ชนตาย นวฏาต อตโถ ฯ น จ วคคคตสส กห จต เตส วเสน น กตถจ กเลสวคคโต ภเวยย ฯ โน ปน

Page 367: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 367

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 367 ทฏ ลลภาณต ทฏ ลล วาจ ภาณป น สยา ฯ ส ภกขต โส เอว จตโต (๑) ภกข นาม โหต ฯ ทพโพต ทพพชาตโก ปณฑโต ฯ จรรตตสมาหโตต ทฆรตต สมาหตจตโต ฯ นปโกต เนปกเกน สมนนาคโต ปรณตป โ ฯ อปหาลต นตตโณห ฯ สนต ปทนต นพพาน ฯ อชฌคมา มนต อธคโต มน ฯ ปฏจจ ปรนพพโต กงขต กาลนต นพพาน ปฏจจ กเลสปรนพพาเนน ปรนพพโต ปรนพพานกาล อาคเมต ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ อตม ตต ก อเม มหลลกา น อเมส ปาล น อฏกถา น ปทพย ชนมธรตา อมหาก ปน ปาฬป อฏกถาป นยสเตน นยสหสเสน อปฏาตต อตกกมตวา ม ต ฯ โคตมาต โคตมพทธสาวกตตา อตตาน อาลปต ฯ มานปถนต มานารมมณ เจว มานสหภโน จ ธมเม ฯ วปปฏสารหวาต วปปฏสาร อหวา อโหสต อตโถ ฯ มคคชโนต มคเคน ชตกเลโส ฯ กตต จ สข จาต วณณภณน จ กายกเจตสกสข จ ฯ อขโลธ ปธานวาต อขโล อธ ปธานวา วรยสมปนโน ฯ วสทโธต วสทโธ ภเวยย ฯ อเสสนต นสเสส นววธ ฯ วชชายนตกโรต วชชาย กเลสาน อนตกโรต ฯ สมตาวต ราคาทน สมตตาย สมตาว ฯ ตตย ฯ # ๑ ม. เอววโธ ฯ

Page 368: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 368

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 368 จตตเถ ฯ ราโคต อายสมา อานนโท มหาป โ สมภาวโต ต ราชราชมหามตตาทโย นมนเตตวา อนโตนเวสเน นสทาเปนต ฯ สพพาลงการปฏมณฑตาป อตถโย เถร อปสงกมตวา วนทตวา ตาลปณเณน วชนต อปนสทตวา ป ห ปจฉนต ธมม สณนต ฯ ตตถ อายสมโต วงคสสส นวปพพชตสส อารมมณ ปรคคหต อสกโกนตสส อตถรปารมมเณ ราโค จตต อนทธเสส ฯ โส สทธาย ปพพชตตตา อชชาตโก กลปตโต อย เม ราโค วฑฒตวา ทฏธมมกสมปรายก อตถ นาเสยยาต จนเตตวา อนนตร นสนโนว เถรสส อตตาน อาวกโรนโต กามราเคนาตอาทมาห ฯ ตตถ นพพาปนนต ราคนพพานการณ ฯ วปรเยสาต วปลลาเสน ฯ สภ ราคปส หตนต ราคฏานย อฏารมมณ ฯ ปรโต ปสสาต อนจจโต ปสส ฯ มา จ อตตโตต อตตโต มา ปสส ฯ กายคตา ตยตถต กายคตา เต อตถ ฯ อนมตต จ ภาเวหต นจจาทนป นมตตาน อคฆาฏตตตา วปสสนา อนมตตา นาม ต ภาเวหต วทต ฯ มานาภสมยาต มานสส ทสสนาภสมยา เจว ปหานาภสมยา จ ฯ อปสนโตต ราคาทสนตตาย อปสนโต ฯ จตตถ ฯ

Page 369: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 369

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 369 ป จเม องเคหต การเณห อวยเวห วา ฯ มสาวาทาเวรมณอาทน ห จตตาร สภาสตวาจาย การณาน สจจวจนาทโย จตตาโร อวยวา ฯ การณตเถ จ องคสทเท จตหต นสสกกวจน โหต อวยวตเถ กรณวจน ฯ สมนนาคตาต สมนอาคตา ปวตตา ยตตา จ ฯ วาจาต สมลลปนวาจา ยา สา วาจา ครา พยปปโถต จ เนลา กณณสขาต จ อาคตา ฯ ยา ปน วาจาย เจ กต กมมนต เอว ว ตตวาจา จ ยา จตห วจทจจรเตห อารต ฯเปฯ อย วจจต สมมาวาจาต เอว วรต จ ผรสา ภกขเว วาจา อาเสวตา ภาวตา พหลกตา นรยสวตตนกา โหตต เอว เจตนา จ วาจาต อาคตา น สา อธ อธปเปตา ฯ กสมา อภาสตพพโต ฯ สภาสตาต สฏ ภาสตา ฯ เตนสสา อตถาวหตต ทเปต ฯ โน ทพภาสตาต น ทฏ ภาสตา ฯ เตนสสา อนตถาวหตต ทเปต ฯ อนวชชาต ราคาทวชชรหตา ฯ อมนาสสา การณสทธ จตโทสาภาว จ ทเปต ฯ อนนวชชาต อนนวาทวมตตา ฯ อมนาสสา สพพาการสมปตต ทเปต ฯ ว นนต ปณฑตาน ฯ เตน นนทาปสสาส พาลา อปปมาณาต ทเปต ฯ สภาสตเยว ภาสตต ปคคลาธฏานาย เทสนาย จตส วาจงเคส ห อ ตรงคนทเทสวจนเมต ฯ (๑) # ๑ ม. อ ตรนทโทสวจนเมต ฯ ย. อ ตรงคนทสสนวจน เอต ฯ

Page 370: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 370

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 370 โน ทพภาสตนต ตสเสว วาจงคสส ปฏปกขภาสนนวารณ ฯ โน ทพภาสตนต อมนา มจฉาวาจปปหาน ทเปต ฯ สภาสตนต อมนา ปหนมจฉาวาเจน ภาสตพพวจนลกขณ ฯ องคปรทปนตถ ปน อภาสตพพ ปพเพ อวตวา ภาสตพพเมวาห ฯ เอส นโย ธมมเยวาตอาทสป ฯ เอตถ จ ปเมน ปสณโทสรหต สมคคกรณวจน วตต ทตเยน สมผปปลาปโทสรหต ธมมโต อนเปต เมตตาวจน อตเรห ทวห ผรสาลกรหตาน ปยสจจวจนาน ฯ อเมห โขตอาทนา ตาน องคาน ปจจกขโต ทสเสนโต ต วาจ นคเมต ฯ ย จ อ เ ปฏ าทห อวยเวห นามาทห ปเทห ลงควจนวภตตกาลการกสมปตตห จ สมนนาคต มสาวาทาทวาจป สภาสตนต ม นต ต ปฏเสเธต ฯ อวยวาทสมนนาคตาป ห ตถารป วาจา ทพภาสตาว โหต อตตโน จ ปเรส จ อนตถาวหตตา ฯ อเมห ปน จตหงเคห สมนนาคตา สเจป มลกข ภาสาปรยาปนนา ฆฏเจฏกาคตกปรยาปนนาป โหต ตถารป สภาสตาว โลกยโลกตตรหตสขาวหตตา ตถา ห มคคปสเส สสส รกขนต ยา สหลเจฏกาย สหลเกเนว ชาต ชรามรณยตต คตก คายนตยา สทท สตวา มคค คจฉนตา สฏ มตตา วปสสกา ภกข อรหตต ปาปณส ฯ ตถาตสโส นาม อารทธวปสสโก ภกข ปทมสรสมเปน คจฉนโต ปทมสเร ปทมาน ภ ชตวา

Page 371: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 371

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 371 ปาโตว ผลลตโกกนท สรยาโลเกน มททยเต (๑) เอว มนสสตต คตา สตตา ชราภเวเคห มททยนตต อม คตก คายนตยา เจฏกาย สตวา อรหตต ปตโต ฯ พทธนตเร ห อ ตโร ปรโส สตตห ปตเตห สทธ อฏวโต อาคมม อ ตราย อตถยา มสเลน ตณฑเล โกฏเฏนตยา ชราย ปรมททต เอต มลาตจฉวจมมนสสต มรเณน ภชชต เอต มจจสส ฆาสมามส คต กมน อาลย เอต นานากณเปน ปรต อสจสส ภาชน เอต กททลกขนธสม อทนต อม คตก สตวา ปจจเวกขนโต สห ปตเตห ปจเจกโพธ ปตโต ฯ เอว อเมห จตห องเคห สมนนาคตา วาจา สเจป มลกขภาสาปรยาปนนา ฆฏเจฏกาน คตกปรยาปนนา วา โหต ตถาป สภาสตาต เวทตพพา ฯ สภาสตตตา เจว อนวชชา จ อนนวชชา ว น อตถตถกาน อตถปฏสรณาน โน พย ชนปฏสรณานนต ฯ สารปปาหต อนจฉวกาห ฯ อภตถวต ปสส ฯ น ตาปเยต วปปฏสาเรน น ตาเปยย น วเหเยย ฯ ปเรต ปเรห ภนทนโต น พาเธยย ฯ อต อมาย คาถาย อปสณวาจาวเสน ภควนต โถเมต ฯ ปฏนนทตาต ปยายตา ฯ ย อนาทายาต ย วาจ ภาสนโต ปเรส ปาปาน อปปยาน

Page 372: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 372

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 372 ผรสวจนาน อนาทาย อตถพย ชนมธร ปยเมว ภาสต ต วาจ ภาเสยยาต ปยวาจาวเสน อภตถว ฯ อมตาต สาธภาเวน อมตสทสา ฯ วตตมป เหต สจจ หเว สาธตร รสานนต ฯ นพพานามตปจจยตตา วา อมตา ฯ เอส ธมโม สนนตโนต ยา อย สจจวาจา นาม เอส โปราโณ ธมโม จรยา ปเวณ ฯ อทเมว ห โปราณาน อาจณณ น เต อลก ภาสส ฯ เตเนวาห สจเจ อตเถ จ ธมเม จ อาห สนโต ปตฏ ตาต ฯ ตตถ สจเจ ปตฏ ตตตาว อตตโน จ ปเรส จ อตเถ ปตฏ ตา อตเถ ปตฏ ตตตาเอว ธมเม ปตฏ ตา โหนตต เวทตพพา ฯ สจจวเสสนเมว วา เอต ฯ อท ห วตต โหต สจเจ ปตฏ ตา กทเส อตเถ จ ธมเม จ ย ปเรส อตถโต อนเปตตตา อตถ อตถานปโรธกร ธมมโต อนเปตตตา ธมม ธมมกเมว อตถ สาเธตต ฯ อต อมาย คาถาย สจจวจนวเสน อภตถว ฯ เขมนต อภย นรปททว ฯ เกน การเณนาต เจ ฯ นพพานปตตยา ทกขสสนตกรยาย ยสมา กเลสนพพาน ปาเปต วฏฏทกขสส จ อนตกรยาย สวตตตต อตโถ ฯ อถวา ย พทโธ นพพานปตตยา ทกขสสนตกรยายาต ทวนน นพพานธาตน อตถาย เขมสส มคคสส ปกาสนโต เขม วาจ ภาสต ฯ สา เว วาจานมตตมาต สา วาจา สพพวาจาน เสฏาต เอวเมตถ อตโถ ทฏพโพ ฯ อต อมาย

Page 373: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 373

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 373 คาถาย มนตาวจนวเสน ภควนต อภตถวนโต อรหตตนกเฏน เทสน นฏเปสต ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ โปรยาต อกขรปทปรปณณาย (๑)ฯ วสสฏายาต อวพทธาย อปลพทธาย ฯ ธมมเสนาปตสส ห กเถนตสส ปตตาทน วเสน อปลพทธ วจน โหต อยทณเฑน ปหตกสตาลโต สทโท วย นจฉรต ฯ อเนลคฬายาต อเนลาย อคฬาย นทโทสาย เจว อคฬต ปทพย ชนาย จ ฯ เถรสส ห กถยโต ปท วา พย ชน วา น ปรหายต ฯ อตถสส ว าปนยาต อตถสส ว าปนสมตถาย ฯ ภกขนนต ภกขน ฯ สขตเตนปต จตตารมาน อาวโส อรยสจจาน ฯ กตมาน จตตาร ฯ ทกข อรยสจจ ฯเปฯ อมาน โข อาวโส จตตาร อรยสจจาน ตสมาตหาวโส อท ทกข อรยสจจนต โยโค กรณโยต เอว สขตเตนป เทเสต ฯ วตถาเรนปต กตม อาวโส ทกข อรยสจจนตอาทนา นเยน ตาเนว วภชนโต วตถาเรนป ภาสต ฯ ขนธาทเทสนาสป เอเสว นโย ฯ สาลกายว นคโฆโสต ยถา มธร อมพปกก สายตวา ปกเขห ตาล(๒) ทตวา มธรสร นจฉาเรนตยา สาลกาย สกณยา นคโฆโส เอว เถรสส ธมม กเถนตสส มธโร นคโฆโส โหต ฯ ปฏภาณ อทรยต สมททโต อมโย

Page 374: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 374

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 374 วย อนนตปฏภาณ อฏหต ฯ โอเธนตต โอทหนต เต ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ ตทหต ตสม อห ตสม ทวเสต อตโถ ฯ อปวสนต เอตถาต อโปสโถ ฯ อปวสนตต จ สเลน วา อนสเกน(๑) วา อเปตา หตวา วสนตต อตโถ ฯ โส ปเนส อโปสถทวโส อฏมจาตททสปณณรสเภเทนตวโธ ตสมา เสสทวยนวารณตถ ปณณรเสต วตต ฯ ปวารณายาต วสส วฏปวารณาย ฯ วสทธปวารณาตป เอตสสาว นาม ฯ นสนโน โหตต สายณหสมเย สมปตตปรสาย กาลยตต ธมม เทเสตวา อทกโกฏเก คตตาน ปรส จตวา นวตถนวาสโน เอกส สคตมหาจวร กตวา มชฌมตถมภ นสสาย ป ตเต ปวรพทธาสเน ปรมทสาย อฏหโต จนทมณฑลสส สร สรยา อภภวมาโน นสนโน โหต ฯ ตณหภตนต ยโต ยโต อนวโลเกต ตโต ตโต ตณหภตเมว ฯ ตตถ ห เอกภกขสสาป หตถกกกจจ วา ปาทกกกจจ วา นตถ สพเพ นรวา สนเตน อรยาปเถน นสทส ฯ อนวโลเกตวาต ทสสมานป จปปสาเทห เนตเตห อนวโลเกตวา ฯ หนทาต โวสสคคตเถ นปาโต ฯ น จ เม ก จ ครหถาต เอตถ น จ ปจฉนตเถ นกาโร ฯ ก เม ก จ ครหถ ยท ครถ

Page 375: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 375

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 375 วเทถ ก จต อจฉาเปม โว วตตนต อตโถ ฯ กายก วา วาจสก วาต อมนา กายวจทวาราเนว ปวาเรต น มโนทวาร กสมา อปากฏตตา ฯ กายวจทวาเรส ห โทโส ปากโฏ โหต น มโนทวาเร ฯ เอกม เจ สยโตป ห ก จนเตสต ปจฉตวา จตตวาร ชานาต อต มโนทวาร อปากฏตตา น ปวาเรต โน อปรสทธตตา ฯ โพธสตตภตสสาป ห ตสส ภรทตตฉททนตสงขปาลธมมปาลาทกาเล มโนทวาร ปรสทธ อทาเนตถ วตตพพเมว นตถ ฯ เอตทโวจาต ธมมเสนาปตฏาเน ตตตา ภกขสงฆสส ภาร วหนโต เอต อโวจ ฯ น โข มย ภนเตต ภนเต มย ภควโต น ก จ ครหาม ฯ กายก วา วาจสก วาต อท จตนน อรกขยต สนธาย เถโร อาห ฯ ภควโต ห จตตาร อรกขยาน ฯ ยถาห จตตารมาน ภกขเว ตถาคตสส อรกขยาน กตมาน จตตาร ปรสทธกายสมาจาโร ภกขเว ตถาคโต นตถ ตถาคตสส กายทจจรต ย ตถาคโต รกเขยย มา เม อท ปโร อ าสต ฯ ปรสทธวจสมาจาโร ภกขเว ตถาคโต นตถ ตถาคตสส วจทจจรต ย ตถาคโต รกเขยย มา เม อท ปโร อ าสต ฯ ปรสทธมโนสมาจาโร ภกขเว ตถาคโต นตถ ตถาคตสส มโนทจจรต ย ตถาคโต รกเขยย มา เม อท ปโร อ าสต ปรสทธาชโว ภกขเว ตถาคโต

Page 376: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 376

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 376 นตถ ตถาคตสส มจฉาชโว ย ตถาคโต รกเขยย มา เม อท ปโร อ าสต ฯ อทาน ภควโต ยถาภตคเณ กเถนโต ภควา ห ภนเตตอาทมาห ฯ ตตถ อนปปนนสสาต กสสปสมมาสมพทธโต ปฏาย อ เน สมเณน วา พราหมเณน วา อนปปาทตปพพสส ฯ อส ชาตสสาต อท อนปปนนเววจนเมว ฯ อนกขาตสสาต อ เน อเทสตสส ฯ ปจฉา สมนนาคตาต ปม คตสส ภควโต ปจฉา สมนอาคตา ฯ อต เถโร ยสมา สพเพป ภควโต สลาทโย คณา อรหตตมคคเมว นสสาย อาคตา ตสมา อรหตตมคคเมว นสสาย คณ กเถส ฯ เตน สพพคณา กถตาว โหนตต ฯ อห จ โข ภนเตต อท เถโร สเทวเก โลเก อคคปคคลสส อตตโน เจว สงฆสส จ กายกวาจสก ปวาเรนโต อาห ฯ ปตรา ปวตตตนต จกกวตตมห กาลกเต วา ปพพชเต วา สตตาหจจเยน จกก อนตรธายต ตโต ทสวธ ทวาทสวธ จกกวตตวตต ปเรตวา นสนนสส ปตตสส อ ปาตภวต ต โส ปวตเตต ฯ รตนมยตตา ปน สทสฏเน ตเทว วตต กตวา ปตรา ปวตตตนต วตต ฯ ยสมา วา โส อปโปสสกโก ตวเมว โหห อหมนสาสสสามต อาห ตสมา ปตรา ปวตตต อาณาจกก อนปวตเตต นาม ฯ สมมเทว อนปตเตสต สมมา นเยน เหตนา การเณเนว อนปวตเตส ฯ

Page 377: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 377

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 377 ภควา ห จตสจจธมม กเถต เถโร ตเมว อนกเถต ตสมา เอวมาห ฯ อภโตภาควมตตาต ทวห ภาเคห วมตตา อรปาวจรสมาปตตยา รปกายโต วมตตา อคคมคเคน นามกายโตต ฯ ป าวมตตาต ป าย วมตตา เตวชชาทภาว อปปตตา ขณาสวา ฯ วสทธยาต วสทธตถาย ฯ ส โชนพนธนจฉทาต ส โชนสงขาเต เจว พนธนสงขาเต จ กเลเส ฉนทตวา ตา ฯ วชตสงคามนต วชตราคโทสโมหสงคาม ฯ มารพลสส วชตตตาป วชตสงคาม ฯ สตถวาหนต อฏงคกมคครเถ อาโรเปตวา เวเนยยสตถ วาเหต สสาร อตตาเรตต ภควา สตถวาโห ต สตถวาห ฯ ปลาโปต อนโตตจโฉ ทสสโล ฯ อาทจจพนธนนต อาทจจพนธ สตถาร ทสพล วนทามต วทต ฯ สตตม ฯ อฏเ ฯ ปโรสหสสนต อตเรกสหสส ฯ อกโตภยนต นพพาเน กโตจ ภย นตถ นพพานปปตตสส ห กโตจ ภย นตถต นพพาน อกโตภย นาม ฯ อสน อสสตตโมต วปสสโต ปฏาย อสน สตตมโก อส ฯ ก น เต วงคสาต อท ภควา อตถปปตตวเสน อาห ฯ สงฆมชเฌ กร กถา อทปาท วงคสตเถโร วสสฏวตโต เนว อทเทเส น ปรปจฉาย น โยนโสมนสกาเร กมม กโรต คาถา พนธนโต ปน ปทาน

Page 378: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 378

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 378 กโรนโต วจรตต ฯ อถ ภควา จนเตส อเม ภกข วงคสสส ปฏภาณสมปตต น ชานนต จนเตตวา วทตต ม นต ปฏภาณสมปตตมสส ชานาเปสสามต จนเตตวา ก น เต วงคสาต อาทมาห ฯ อมมคคสตนต อเนกาน กเลสมมชชนสตาน ปวตตมคคตาย (๒) ปน ปถนต วตต ฯ ปภชช ขลานต ราคขลาทน ป จ ภนทตวา วจรส ฯ ต ปสสถาต ต เอว อภภยย ภนทตวา วจรนต พทธ ปสสถ ฯ พนธปม จกรนต พนธนโมจนกร ฯ อสตนต อนสสต ฯ ภาคโส ปวภชชนต สตปฏานาทโกฏาสวเสน ธมม วภชนต ฯ ปวภชาต วา ปาโ องคปจจงคโกฏาสวเสน วภชตวา (๓)ปสสถาต อตโถ ฯ โอฆสสาต จตโรฆสส ฯ อเนกวหตนต สตปฏานาทวเสน อเนกวธ ฯ ตสม เจ อมเต อกขาเตต ตสม เตน อกขาเต อมเต ฯ ธมมททสาต ธมมสส ปสสตาโร ฯ ตา อสหราต อสหารยา หตวา ปตฏ ตา ฯ อตวชฌาต อตวชฌตวา ฯ สพพฏ ตนนต สพเพส ทฏ ฏานาน ว าณฏ ตน วา ฯ อตกกมมททสาต อตกกมภต นพพานมททส ฯ อคคนต อตตมธมม ฯ อคเคต วา ปาโ ปมตรนต อตโถ ฯ ทสทธานนต ป จนน อคคธมม ป จวคคยาน อคเค วา ป จวคคยาน ธมม เทเสตต อตโถ ฯ ตสมาต ยสมา

Page 379: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 379

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 379 เอส ธมโม สเทสโตต ชานนเตน จ ปมาโท น กาตพโพ ตสมา ฯ อนสกเขตตสโส สกขา สกเขยย ฯ อฏม ฯ นวเม อ าโกณท โต ปม ธมมสส อ าตตตา เอว คหตนาโม เถโร ฯ สจรสเสวาต กวจรสส ทวาทสนน สวจฉราน ฯ เอตตก กาล กตถ วหาสต ฯ ฉททนตภวเน มนทากนโปกขรณยา ตเร ปจเจกพทธาน วสนฏาเน ฯ กสมา วหารครตาย ฯ โส ห ป วา มหาสาวโก ฯ ยเถว ภควโต เอวมสส ทสสหสสจกกวาเฬ เทวมนสสาน อพภนตเร คณา ปตถฏาว ฯ เทวมนสสา ตถาคตสส สนตก คนตวา คนธมาลาทห ปช กตวา อคคธมม ปฏวทธสาวโกต อนนตร เถร อปสงกมตวา ปเชนต ฯ สนตก อาคตาน จ นาม ตถารปา ธมมกถา วา ปฏสนถาโร วา กาตพโพ โหต ฯ เถโร จ วหารครโก เตนสส โส ปป โจ วย อปฏาต ฯ อต วหารครตาย ตตถ คนตวา วหาส ฯ อปรป การณ ภกขาจารเวลาย ตาว สพพสาวกา วสสคเคน (๑) คจฉนต ฯ ธมมเทสนากาเล ปน มชฌฏาเน อลงกตพทธาสนมห สตถร นสนเน ทกขณหตถปสเส ธมมเสนาปต วามหตถปสเส มหาโมคคลลานตเถโร นสทต เตส ปฏ ภาเค

Page 380: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 380

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 380 อ าโกณฑ ตเถรสส อาสน ป าเปนต ฯ เสสา ภกข ต ปรวาเรตวา นสทนต ฯ เทว อคคสาวกา อคคธมมปฏวทธตตา จ มหลลกตตา จ เถเร สคารวา เถร มหาพรหมาน วย อคคกขนธ วย อาสวส วย จ ม มานา ธราสเน นสทนตา โอตตปปนต หรายนต ฯ เถโร จนเตส อเมห ธราสนตถาย กปปสตสหสสาธก อสงเขยย ปารมโย ปรตา เต อทาน ธราสเน นสทนตา มม โอตตปปนต หรายนต ผาสวหาร เนส กรสสามต ฯ โส ปฏรเป กาเล ตถาคต อปสงกมตวา อจฉามห ภนเต ชนปเท วสตนต อาห ฯ สตถา อนชาน ฯ เถโร เสนาสน สสาเมตวา ปตตจวรมาทาย ฉททนตภวเน มนทากนตร คโต ฯ ปพเพ ปจเจกพทธาน ปารจรยาย กตปรจยา อฏสหสสา หตถนาคา เถร ทสวาว อมหาก ป กเขตต อาคตนต นเขห จงกมน นตตณ กตวา อาวรณสาขา หรตวา เถรสส วสนฏาน ปฏชคคตวา วตต กตวา สพเพ สนนปตตวา มนตยส สเจ ห มย อย เถรสส กตตพพ กรสสต อย กรสสตต ปฏปชชสสาม เถโร พหาตกคาม คโต วย ยถาโธเตเนว ปตเตน คมสสต วาเรน น ปฏชคคสสาม เอกสส ปน วาเร ปตเต เสเสหป นปปมชชตพพนต วาร ปยส ฯ วารกนาโค ปาโตว เถรสส มโขทก

Page 381: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 381

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 381 ทนตกฏ จ ปฏเปต วตต กโรต ฯ มนทากนโปกขรณ นาม เจสา ปณณาสโยชนา โหต ฯ ตสสา ป จวสตโยชนมตเต าเน เสวาโล วา ปณก วา นตถ ฯ ผลกวณณ อทกเมว โหต ฯ ตโต ปร ปน กฏปปมาเณ อทเก อฑฒโยชนวตถต เสสปทมวน ปณณาสโยชนสร ปรกขปตวา ต ฯ ตทนนตร ตาว มหนตเมว รตตปทมวน ตทนนตร รตตกมทวน ตทนนตร เสตกมทวน ตทนนตร นลปปลวน ตทนนตร รตตปปลวน ตทนนตร สคนธรตตสาลวน ตทนนตร เอลาฬกาลาวกมภณฑาทน มธรรสาน วลลผลาน ตทนนตร อฑฒโยชนวตถารเมว อจฉวน ตตถ ปครกขกขนธปปมาณา อจฉ ตทนนตร กทลวน ยโต ทเว ปกกาน ขาทนตา กลมนต ตทนนตร จาฏปปมาณผล ปนสวน ตทนนตร ชมพวน ตทนนตร อมพวน ตทนนตร กปฏวนนต ฯ สงเขปโต ตสม ทเห ขาทตพพยตตก ผลนนาม นตถต น วตตพพ ฯ กสมาน ปปผนสมเย วาโต เรณวฏฏ อฏาเปตวา ปทมนปตเตส เปต ตตถ อทกผสตาน ปตนต ฯ ตโต อาทจจปาเกน ปจจตวา ปกกอโยฆฏกา (๑) วย ตฏต เอต โปกขรมธ นาม ต เถรสส อาหรตวา เทนต ฯ มฬาล นงคลสสมตต โหต ตมป อาหรตวา เทนต ฯ ภส มหาเภรโปกขรปปมาณ โหต ตสส เอเกกสม # ๑ ม. ปกกปโยฆนกา ฯ

Page 382: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 382

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 382 ปพเพ ปาทฆฏกปปมาณ ขร โหต ต อาหรตวา เทนต ฯ โปกขรฏ น มธสกขราย โยเชตวา เทนต ฯ อจฉ ปาสาณปฏเ เปตวา ปาเทน อกกมนต ฯ ตโต รโส ปคฆรตวา โสณฑอาวาเฏ ปเรต อาทจจปาเกน ปจจตวา ขรปาสาณปณโฑ วยตฏต ต อาหรตวา เทนต ฯ ปนสกทลอมพปกกาทส กถาว นตถ ฯ เกลาสปพพเต นาคทนโต นาม เทวปตโต วสต ฯ เถโร กาเลน กาล ตสส วมานทวาร คจฉต ฯ โส นวสปปโปกขรมธจณณยตตสส นรทกปายาสสส ปตต ปเรตวา เทต ฯ โส กร กสสปพทธกาเล วสตวสสสหสสาน สคนธสปปนา ขรสลาก อทาส ฯ เตนสส เอว โภชน อปปชชต ฯ เอว เถโร ทวาทส วสสาน วสตวา อตตโน อายสงขาร โอโลเกนโต ปรกขณภาว ตวา กตถ ปรนพพายสสามต จนเตตวา หตถนาเคห ม ทวาทส วสสาน อปฏหนเตห ทกกร กต สตถาร อนชานาเปตวา เอเตสเยว สนตเก ปรนพพายสสามต อากาเสน ภควโต สนตก อคมาส ฯ เตน วตต สจรสเสว เยน ภควา เตนปสงกมต ฯ นาม จาต กสมา นาม สาเวต เถร ห เกจ ส ชานนต เกจ น ส ชานนต ฯ ตตถ เถโร จนเตส เย ม อชานนตา เอส ปณฑรสโส

Page 383: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 383

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 383 โอภคโค โคปานสวงโก มหลลโก สตถารา สทธ ปฏสนถาร กโรตต จตต ปทเสสสนต เต อปายปรกา ภวสสนต ฯ เย ปน ม ชานนตา ทสสหสสจกกวาเฬ สตถา วย ป าโต ปากโฏ มหาสาวโกต จตต ปสาเทสสนต เต สคคปคา ภวสสนตต สตตาน อปายมคค ปทหตวา สคคมคค ววรนโต นาม สาเวต ฯ พทธานพทโธต พทโธ ปม จตตาร สจจาน พชฌ ปจฉา เถโร ตสมา พทธานพทโธต วจจต ฯตพพนกกโมต พาฬหวรโย ฯ วเวกานนตตณณ วเวกาน ฯ เตวชโช เจโตปรยายโกวโทต ฉส อภ าส จตสโส วทต ฯ อตรา เทว ก จาป น วตตา เถโร ปน ฉฬภ โว ฯ อมสสา จ คาถาย ปรโยสาเน ปรสา สนนสท ฯ ปรสาย สนนสนนภาว ตวา เถโร สตถารา สทธ ปฏสนถาร กตวา ปรกขณา เม ภนเต อายสงขารา ปรนพพายสสามต ปรนพพานกาล อนชานาเปส ฯ กตถ ปรนพพายสสส โกณฑ าต ฯ อปฏาเกห เม ภนเต หตถนาเคห ทกกร กต เตส สนตเกต ฯ สตถา อนชาน ฯ เถโร ทสพล ปทกขณ กตวา ปพพ ตมเม ภนเต ปมทสสน อท ปจฉมทสสนนต ปรเทวนเต มหาชเน สตถาร วนทตวา นกขมตวา ทวารโกฏเก โต มา โสจตถ มา ปรเทวตถ พทธา วา โหนต พทธสาวกา

Page 384: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 384

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 384 วา อปปนนา สงขารา อภชชนกา นาม นตถต มหาชน โอวทตวา ปสสนตสเสว มหาชนสส เวหาส อพภคคมม มนทากนตเร โอตรตวา โปกขรณย นหาตวา นวตถนวาสโน กตตตราสงโค เสนาสน สสาเมตวา ผลสมาปตตยา ตโย ยาเม วตนาเมตวา พลวปจจสสมเย ปรนพพาย ฯ เถรสส สห ปรนพพานา หมวต สพพรกขา ปปเผห จ ผเลห จ โอนตวนตา อเหส ฯ วารกนาโค เถรสส ปรนพพตภาว อชานนโต ปาโตว มโขทกทนตกฏาน อปฏเปตวา วตต กตวา ขาทนยผลาน อาหรตวา จงกมนโกฏย อฏาส ฯ โส ยาว สรยคคมนา เถรสส นกขมน อปสสนโต กนน โข เอต ปพเพ อยโย ปาโตว จงกมต มข โธวต อชช ปน ปณณสาลาโตป น นกขมตต กฏทวาร กมเปตวา โอโลเกนโต เถร นสนนกเมว ทสวา หตถ ปสาเรตวา ปรามสตวา อสสาสปสสาเส ปรเยสนโต เตส อปปวตตภาว ตวา ปรนพพโต เถโรต โสณฑ มเข ปกขปตวา มหารว วรว ฯ สกลหมวนโต เอกนนนาโท อโหส ฯ อฏ นาคสหสสาน สนนปตตวา เถร เชฏกนาคสส กมเภ นสทาเปตวา สปปผตรกขสาข คเหตวา ปรวาเรตวา สกลหมวนต อนวจรตวา สกฏานเมว อาคตา ฯ สกโก วสสกมม อามนเตส ตาต อมหาก เชฏภาตา ปรนพพโต สกการ กรสสาม นวโยชนก สพพรตนมย

Page 385: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 385

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 385 กฏาคาร มาเปหต ฯ โส ตถา กตวา เถร ตตถ นปชชาเปตวา หตถนาคาน อทาส ฯ เต กฏาคาร อกขปตวา ตโยชนสหสส หมวนต ปนปปน อาวชฌส ฯ เตส หตถโต อากาสฏกา เทวา คเหตวา สาธกฬต กฬส ฯ ตโต วสสวลาหกา สตวลาหกา วาตวลาหกา จาตมมหาราชกา ตาวตสาต เอเตนปาเยน ยาว พรหมโลกา กฏาคาร อคมาส ปน พรหมาโน เทวานนต อนปพเพน หตถนาคานเยว กฏาคาร อทส ฯ เอเกกา เทวตา จตรงคลมตตจนทนฆฏก อาหร จตโก นวโยชนโก อโหส ฯ กฏาคาร จตก อาโรปยส ฯ ป จ ภกขสตาน อากาเสนาคนตวา สพพรตต สชฌายมกส ฯ อนรทธตเถโร ธมม กเถส พหน เทวตาน ธมมาภสมโย อโหส ฯ ปนทวเส อรณคคมนเวลายเมว จตก นพพาเปตวา สมนมกลวณณาน ธาตน ปรสสาวน ปเรตวา ภควต นกขมตวา เวฬวนวหารโกฏก สมปตเต อาหรตวา สตถ หตเถ ปยส ฯ สตถา ธาตปรสสาวน คเหตวา ปวยา หตถ ปสาเรส มหาปว ภนทตวา รชตพพพฬสทส เจตย นกขม ฯ สตถา สหตเถน เจตเย ธาตโย นเธส ฯ อชชาป กร ต เจตย ธรตเยวาต ฯ นวม ฯ

Page 386: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 386

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 386 ทสเม ฯ สมนเนสตต ปรเยสต ปจจเวกขต ฯ นคสสาต ปพพตสส ฯ มนนต พทธมน ฯ ทกขสส ปารคนต ทกขปารคต ฯ สมนเนสนต สมนเนสนโต ฯ เอว สพพงคสมปนนนต เอว สพพคณสมปนน ฯ อเนกาการสมปนนนต อเนเกห คเณห สมนนาคต ฯ ทสม ฯ เอกาทสเม ตยาสสทนต เต อสสท ฯ อสสทนต นปาตมตต ฯ วณเณนาต สรรวณเณน ฯ ยสสาต (๑) ปรวาเรน ฯ วคตมโลว ภาณมาต วคตมโล อาทจโจ วย ฯ เอกาทสม ฯ ทวาทสเม อายสมาต ปยวจน ฯ วงคโสต ตสส เถรสส นาม ฯ โส กร ปพเพ ปทมตตรกาเล ปฏภาณสมปนนสาวก ทสวา ทาน ทตวา ปตถน กตวา กปปสตสหสส ปารมโย ปเรตวา อมหาก ภควโต กาเล สกลชมพทเป วาทกามตาย ชมพสาข ปรกขปตวา เอเกน ปรพพาชเกน สทธ วาท กตวา วาเท ชยปราชยานภาเวน เตเนว ปรพพาชเกน สทธ สวาส กปเปตวา วสมานาย เอกสสา ปรพพาชกาย กจฉมห นพพตโต วย อาคมม มาตโต ป จวาทสต ปตโต ป จาต วาทสหสส อคคณหตวา วจรต ฯ เอก จ วชช ชานาต ย วชช ปรชปปตวา มตาน สส องคลยา ปหรตวา

Page 387: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 387

เลมท 10 วงคสสยตตวณณนา หนา 387 อสกฏาเน นพพตโตต ชานาต ฯ โส อนปพเพน คามนคมาทส วจรนโต ป จห มาณวสเตห สทธ สาวตถ อนปปตโต นครทวาเร สาลาย นสท ฯ ตทา จ นครวาสโน ปเรภตต ทาน ทตวา ปจฉาภตต สทธตตราสงคา คนธมาลาทหตถา ธมมสสวนาย วหาร คจฉนต ฯ มาณโว ทสวา กห คจฉถาต ปจฉ ฯ เต ทสพลสส สนตเก ธมมสสวนายาต อาหส ฯ โสป สปรวาโร เตห สทธ คนตวา ปฏสนถาร กตวา เอกมนต อฏาส ฯ อถ น ภควา อาห วงคส ภททก กร สปป ชานาสต ฯ โภ โคตม อห พหสปป ชานาม ตเมห กตร สนธาย วทถาต ฯ ฉวทสกสปปนต ฯ อาม โภ โคตมาต ฯ อถสส ภควา อตตโน อานภาเวน นรเย นพพตตสส สส ทสเสตวา วงคส อย กห นพพตโตต ปจฉ ฯ โส มนต ชปปตวา องคลยา ปหรตวา นรเยต อาห ฯ สาธ วงคส สกถตนต ฯ เทวโลเก นพพตตสส สส ทสเสส ฯ ตมป โส ตเถว พยากาส ฯ อถสส ขณาสวสส สส ทสเสส ฯ โส ปนปปน มนต ปรวตเตตวาป องคลยา ปรหรตวาป นพพตตฏาน น ปสสต ฯ อถ น ภควา กลมส วงคสาต อาห ฯ อาม โภ โคตมาต ฯ ปนปปน อปธาเรหต ฯ ตถา กโรนโตป อทสวา ตเมห โภ โคตม ชานาถาต อาห ฯ อาม วงคส อนสสาเยว

Page 388: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 388

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 388 สคโต อหมสส คต ชานามต ฯ มนเตน ชานาส โภ โคตมาต ฯ อาม วงคส เอเกน มนเตเนว ชานามต ฯ โภ โคตม มยห มนเตน อม มนต เทถาต ฯ อมลโก วงคส มยห มนโตต ฯ เทถ โภ โคตมาต ฯ น สกกา มยห สนตเก อปพพชตสส ทาตนต ฯ โส อนเตวาสเก อามนเตส ตาตา สมโณ โคตโม อตเรกสปป ชานาต อห อมสส สนตเก ปพพชตวา สปป คณหาม ตโต สกลชมพทเป อเมหห พหตร ชานนโต นาม น ภวสสต ฯ ตเมห ยาว อห อาคจฉาม ตาว อนกกณ ตวา วหรถาต เต อยโยเชตวา ปพพาเชถ มนต อาห ฯ สตถา นโครธกปปสส ปฏปาเทส ฯ เถโร ต อตตโน วสนฏาน เนตวา ปพพาเชส ฯ โส ปพพชตวา สตถ สนตก อาคมม วนทตวา โต สปป เม เทถาต ยาจ ฯ วงคส ตเมห สปป คณหนตา อโลณโภชนถณฑลเสยยาทห ปรกมม กตวา ต คณหถ อมสสาป สปปสส ปรกมม อตถ ต ตาว กโรหต ฯ สาธ ภนเตต ฯ อถสส สตถา ทวตตสาการกมมฏาน อาจกข ฯ โส ต อนโลมปฏโลม มนสกโรนโต วปสสน วฑเฒตวา อนกกเมน อรหตต ปาปณ ฯ วมตตสข ปฏสเวทต เอว อรหตต ปตวา วมตตสข ปฏสเวเทนโต ฯ กาเวยยมตตาต กาเวยเยน กพพกรเณน มตตา ฯ ขนธายตนธาตโยต อมาน ขนธาทน ปกาเสนโต ธมม เทเสส ฯ เย นยามคตททสาต เย นยามคตา

Page 389: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 389

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 389 เจว นยามททสา จ ฯ สวาคตนต สอาคมน ฯ อทธปตโตมหต อมนา อทธวธาณ คหต ฯ เจโตปรยายโกวโทต อมนา เจโตปรยาณ ฯ ทพพโสต ปน อวตตมป คหตเมว โหต ฯ เอว ฉ อภ า ปตโต เอโส มหาสาวโกต เวทตพโพ ฯ ทวาทสม ฯ อต วงคสสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ วนสยตตวณณนา วนสยตตสส ปเม โกสเลส วหรตต สตถ สนตเก กมมฏาน คเหตวา ตสส ชนปทสส สลภภกขตาย ตตถ คนตวา วหรต ฯ สเวเชตกามาต วเวก ปฏปชชาเปตกามา ฯ วเวกกาโมต ตโย วเวเก ปตถยนโต ฯ นจฉรต พหทธาต พาหเรส ปถตตารมมเณส จรต ฯ ชโน ชนสมนต ตว ชโน อ สม ชเน ฉนทราค วนยสส ฯ ปชหาสต ปชห ฯ ภวาสต ภว ฯ สต ต สารยามเสต สตมนต ปณฑต ต มยป สารยาม สต วา ธมม มยนต สารยามาต อตโถ ฯ ปาตาลรโชต อปปตฏฏเน ปาตาลสงขาโต กเลสรโช ฯ มา ต กามรโชต อย กามราครโช ต มา อวหร อปายเมว มา เนตต อตโถ ฯ ปสกณฑโตต (๑) ปสมกขโต ฯ วธนนต วธนนโต ฯ สต รชนต สรรลคค รช ฯ สเวคมาปาทต

Page 390: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 390

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 390 เทวตาป นาม ม เอว สาเรตต วเวกมาปนโน อตตมวรย วา ปคคยห ปรมวเวก มคคเมว ปฏปนโนต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ สปตต อย กร ขณาสโว โส ทเร ภกขาจารคาม คนตวา อาคโต ปณณสาลาย ปตตจวร ปฏสาเมตวา อวทเร ชาตสร โอตรตวา คตตาน อต คาหาเปตวา ทวาฏาน สมมชชตวา ตตถ นจม จก ป าเปตวา นทท อโนกกมนโตว นปนโน ฯ ขณาสวสสาป ห กายทรโถ โหตเยวาต ตสส วโนทนตถ ต สนธาย สปตต วตต ฯ อชฌภาสต อย ภกข สตถ สนตเก กมมฏาน คเหตวา ทวา สปต ทวาโสปป จ นาเมต วฑฒต ทฏธมมกสมปรายก อตถ นาเสตต ม มานา โจเทสสาม นนต จนเตตวา อภาส ฯ อาตรสสาต ชราตโร โรคาตโร กเลสาตโรต ตโย อาตรา เตส กเลสาตร สนธาเยวมาห ฯ สลลวทธสสาต สวเสน สตตสลเลน วย อวชชาวสฏเน ตณหาสลเลน หทเย วทธสส ฯ รปปโตต ฆฏยมานสส ฯ อทานสส กาเมส อาทนว กถยนต อนจจาตอาทมาห ฯ ตตถ อสตนต ตณหาทฏ นสสเยน อนสสต ฯ กสมา ปพพชต ตเปต เอวรป ขณาสว ทวาโสปป น ตปต ตาทส ปน กสมา น ตเปสสตต วทต ฯ เถรสเสว จ เอต วจน ตสมา อยเมตถ อตโถ

Page 391: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 391

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 391 พทเธส มตต อสต มาทส ขณาสว ปพพชต กสมา ทวาโสปป ตเป น ตปตต ฯ (๑) เสสคาถาสป เอเสว นโย ฯ เทวตาย ห วจนปกเข เอวรป ขณาสว ปพพชต ทวาโสปป น ตปต ตาทส ปน กสมา ตเปสสต ตเปสสตเยวาต อตโถ ฯ เถรสส วจนปกเข เอวรป มาทส ขณาสว ปพพชต กสมา ทวาโสปป ตเป น ตปตเยวาต อตโถ ฯ อย ปเนตถ อนตตานปทวณณนา ฯ วนยาต วนเยน ฯ สมตกกมาต วฏฏมลกาย อวชชาย สมตกกเมน ฯ ต าณนต ต จตสจจาณ ฯ ปรโมทาตนต ปรมปรสทธ ฯ ปพพชตนต เอวรเปน าเณน สมนนาคต ปพพชต ฯ วชชายาต จตตถมคควชชาย ฯ อารทธวรยนต ปคคหตวรย ปรปณณวรย ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ เฉตนต เอก มคลททก ฯ โอวทตต โส กร มคลททโก ปาโตว ภ ชตวา มเค วธสสามต อร ปวฏโ เอก โรหตมค ทสวา สตตยา น ปหรสสามต อนพนธมาโน เถรสส ปมสตเต วตตนเยเนว ทวาวหาเร นสนนสส อวทเรน ปกกมต ฯ อถ น เถโร อปาสก ปาณาตปาโต นาเมส อปายสวตตนโก อปปายกสวตตนโก สกกา อ เนป กสวณชชาทนา กมเมน ทาราภรณ กาต มา เอวรป กกขฬ

Page 392: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 392

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 392 กมม กโรหต อาห ฯ โสป มหาปสกลกตเถโร กเถตต คารเวน ตวา โสต อารทโธ ฯ อถสส โสตกามต ชเนสสามต โส องคฏก ชาลาเปส ฯ โส อกขหป ปสสต กณเณหป สณาต จตต ปนสส อสกฏาน มโค คโต ภวสสต อสกตตถ โอตณโณ ตตถ น คนตวา ฆาเตตวา ยาวทจฉก มส ขาทตวา เสส กาเชนาทาย คนตวา ปตตเก โตเสสสามต เอว มคสเสว อนปท ธาวต ฯ เอว วกขตตจตตสส ต ธมม เทเสนต เถร สนธาย วตต โอวทตต ฯ อชฌภาสต อย เถโร อทาร ตจฉนโต วย อเขตเต วปเปนโต วย อตตโนป กมม นาเสต เอตสสาป โจเทสสาม นนต อภาส ฯ อปปป นต นปป ฯ อเจตสนต การณชานนสตเถน จตเตน รหต ฯ มนโทวาต อนธพาโล วย ฯ สณาตต ตว ธมมกถ สณาต ฯ น วชานาตต อตถมสส น ชานาต ฯ อาโลเกตต ตว โปถชชนกอทธยา ชลนต องคฏก อาโลเกต ฯ น ปสสตต เอตถ เนว เตล น วฏฏ น ทปกปลลกา เถรสส ปน อานภาเวนาย ชลตต อม การณ น ปสสต ฯ ทส ปชโชเตต ทสส องคลส ทส ปทเป ฯ รปานน การณรปาน ฯ จกขต ป าจกข ฯ สเวคมาปาทต กมเม อมนาต วรย ปคคยห ปรมวเวก อรหตตมคค ปฏปชช ฯ ตตย ฯ

Page 393: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 393

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 393 จตตเถ สมพหลาต พห สตตนตกา อาภธมมกา วนยธรา จ ฯ วหรนตต สตถ สนตเก กมมฏาน คเหตวา วหรนต ฯ ปกกมสต เต กร ตสม ชนปเท อ ตร คาม อปสงกมนเต ทสวาว มนสสา ปสนนจตตา อาสนสาลาย โกชวตถรณาทน ป าเปตวา ยาคขชชก ทตวา อปนสทส ฯ มหาเถโร เอก ธมมกถก ธมม กเถหต อาห ฯ โส จตตธมมกถ กเถส ฯ มนสสา ปสทตวา โภชนเวลาย ปณตโภชน อทส ฯ มหาเถโร มน ภตตานโมทน อกาส ฯ มนสสา ภยโยโส มตตาย ปสนนา อเธว ภนเต เตมาส วสถาต ปฏ กาเรตวา คมนาคมนสมปนเน าเน เสนาสนาน กาเรตวา จตห ปจจเยห อปฏหส ฯ มหาเถโร วสสปนายกทวเส ภกข โอวท อาวโส ตเมหห ครกสส สตถ สนตเก กมมฏาน คหต พทธปาตภาโว นาม ทลลโภ มาสสส อฏ ทวเส ธมมสสวน กตวา คณสงคณก ปหาย อปปมตตา วหรถาต ฯ เต ตโต ปฏาย ย ชนต ฆเฏนต ฯ กทาจ สพพรตตก ธมมสสวน กโรนต กทาจ ป ห วสสชเชนต กทาจ ปธาน กโรนต ฯ เตส ธมมสสวนทวเส ธมม กเถนตานเยว อรณ อคคจฉต ฯ ป หวสสชชนทวเส พยตโต ภกข ป ห ปจฉต ปณฑโต วสสชเชตต ปจฉนวสสชชน กโรนตานเยว ฯ ปธานทวเส สรยตถงคมเน คณฑ ปหรตวาว จงกม โอตรตวา ปธาน

Page 394: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 394

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 394 กโรนตานเยว ฯ เต เอว วสส วสตวา ปวาเรตวา ปกกมส ฯ ต สนธาเยต วตต ฯ ปรเทวมานาต อทาน ตถารป มธร ธมมสสวนป หกถน กโต ลภสสามตอาทน วตวา โรทมานา ฯ ขายตต ป ายต อปฏาต ฯ โกเมต กห อเม ฯ วชชภมยาต วชชรฏาภมขคตา ฯ มคา วยาต ยถา มคา ตสม ปพพตปาเท วา วนสณเฑ วา วจรนตา อท อมหาก มาตสนตก ปตสนตก ปเวณอาคตนต อคเหตวา ยตเถว เนส โคจรผาสตา จ โหต ปรปนถาภาโว จ ตตถ วหรนต ฯ เอว อนเกตา อเคหา ภกขโวป อย อาวโส อมหาก อาจรยปชฌายาน สนตโก ปเวณอาคโตต อคเหตวา ยตเถว เนส อตสปปาย โภชนสปปาย เสนาสนสปปาย ปคคลสปปาย ธมมสสวนสปปาย จ สลภ โหต ตตถ วหรนต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ อานนโทต ธมมภณฑาคารโก เถโร ฯ อตเวลนต อตกกนต เวล ฯ คหส ตตพหโลต รตต จ ทวา จ พหกาล คห ส าปยนโต ฯ ภควต ห ปรนนพเต มหากสสปตเถโร เถร อาห อาวโส มย ราชคเห วสส อปคนตวา ธมม สงคายสสาม คจฉ ตว อร ปวสตวา

Page 395: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 395

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 395 อปรมคคตตยตถาย วายาม กโรหต ฯ โส ภควโต ปตตจวร อาทาย โกสลรฏ คนตวา เอกสม อร าวาเส วสตวา ปนทวเส เอก คาม ปาวส ฯ มนสสา เถร ทสวา ภนเต อานนท ตเมห ปพเพ สตถารา สทธ อาคจฉถ อชช เอกกาว อาคตา กห สตถาร เปตวา อาคตตถ อทาน กสส ปตตจวร คเหตวา วจรถ กสส มโขทก ทนตกฏ เทถ ปรเวณ สมมชชถ วตตปฏวตต กโรถาต พห วตวา ปรเทวส ฯ เถโร อาวโส มา โสจตถ มา ปรเทวตถ อนจจา วต สงขาราตอาทน วตวา เต ส าเปตวา กตภตตกจโจ วสนฏานเมว คจฉต ฯ มนสสา สายป ตตถ คนตวา ตเถว ปรเทวนต ฯ เถโรป ตเถว โอวทต ฯ ต สนธาเยต วตต ฯ อชฌภาสต อย เถโร ภกขสงฆสส กถ สตวา สมณธมม กรสสามต อร ปวสตวา อทาน คห ส าเปนโต วหรต สตถ สาสน อสงคหตปปผราส วย ต ธมมสงคห น กโรต โจเทสสาม นนต จนเตตวา อภาส ฯ ปสกกยาต ปวสตวา ฯ หทยสม โอปยาต กจจโต จ อารมมณโต จ หทยมห ปกขปตวา ฯ นพพาน ปาปณสสามต วรย กโรนโต นพพาน กจจโต หทยมห โอเปต นาม นพพานารมมณ ปน สมาปตต อปเปตวา นสทนโต อารมมณโต ฯ ตทภยป สนธาเยสา ภาสต ฯ

Page 396: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 396

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 396 ฌายาต ทวห ฌาเนห ฌายตา (๑) ภว ฯ ปฬปฬกาต อย คหห สทธ ปฬปฬกถา ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ ปราณทตยกาต อนนตเร อตตภาเว อคคมเหส ฯ โสภสต ปพเพป โสภส อทานป โสภส ฯ ทคคตาต น คตทคคตยา ทคคตา ฯ ตา ห สคตย ตา สมปตต อนภวนต ปฏปตตทคคตยา ปน ทคคตา ฯ ตโต จตา ห ตา นรเยป อปปชชนตต ทคคตา ฯ ปตฏ ตาต สกกายสม ห ปตฏหนโต อฏห การเณห ปตฏาต รตโต ราควเสน ปตฏาต ทฏโ โทสวเสน ฑ มโฬห โมหวเสน วนพนโธ มานวเสน ปรามฏโ ทฏ วเสน ถามคโต อนสยวเสน อนฏงคโต วจกจฉาวเสน วกเขปคโต อทธจจวเสน ปตฏาต ฯ ตาป เอว ปตฏ ตาว ฯ นรเทวานนต เทวนราน ฯ นตถทานต สา กร เทวธตา เถเร พลวสเนหา อโหส ปฏคคนต นาสกข ฯ กาเลน อาคนตวา ปรเวณ สมมชชต มโขทก ทนตกฏ ปานยปรโภชนย อปฏเปต ฯ เถโร อนาวชชเนน ปรภ ชต ฯ เอกสม ทวเส เถรสส ชณณจวรสส โจฬกภกข จรโต สงการกเฏ ทพพทสส เปตวา ปกกาม ฯ เถโร ต ทสวา อกขปตวา โอโลเกนโต ทสสนต ทสวา ทสสเมตนต ตวา # ๑ ม. ฌายโก ฯ

Page 397: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 397

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 397 อล เอตตาวตาต อคคเหส ฯ เตเนวสส จวร นฏาส ฯ อถ เทว อคคสาวกา อนรทธตเถโร จาต ตโย ชนา จวร กรส ฯ สตถา สจ โยเชตวา อทาส ฯ นฏ ตจวรสส ปณฑาย จรโต เทวตา ปณฑปาต สมาทเปส ฯ สา กาเลน เอกกา กาเลน อตตทตยา เถรสส สนตก อาคจฉต ฯ ตทา ปน อตตตตยา อาคนตวา ทวาฏาเน เถร อปสงกมตวา มย มนาปกายกา นาม มนสา อจฉตจฉตรป มาเปมาต อาห ฯ เถโร เอตา เอว วทนต วมสสสาม สพพา นลกา โหนตต จนเตส ฯ ตา เถรสส มน ตวา สพพาว นลวณณา อเหส เอว ปตโลหตโอทาตวณณาต ฯ ตโต จนตยส เถโร อมหาก ทสสน อสสาเทตต ฯ ตา สมชช กาต อารทธา เอกาป คาย เอกาป นจจ เอกาป อจฉร ปหร ฯ เถโร อนทรยาน โอกขป ฯ ตโต น อมหาก ทสสน เถโร อสสาเทตต ตวา สเนห วา สนถว วา อลภมานา นพพนทตวา คนตมารทธา ฯ เถโร ตาส คมนภาว ตวา มา ปนปปน อาคจฉสต อรหตต พยากโรนโต อม คาถมาห ฯ ตตถ วกขโณต ขโณ ฯ ชาตสสาโรต ตตถ ตตถ ชาตสงขาโต สสาโร ฯ ฉฏ ฯ สตตเม อตกาเลนาต สพพรตต นททายตวา พลวปจจเส โกฏสมมชชนยา โถก สมมชชตวา มข โธวตวา ยาคภกขตถาย

Page 398: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 398

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 398 ปาโตว ปวสต ฯ อตทวาต ยาค อาทาย อาสนสาล คนตวา ปวตวา เอกสม าเน นปนโน นททายตวา มนสสาน โภชนเวลาย ปณตภกข ลภสสามต อปกฏเ มชฌนตเก อฏาย ธมมกรเกน อทก คเหตวา อกขน ป ฉตวา ปณฑาย จรตวา ยาวทตถ ภ ชตวา มชฌนตเก วตวตเต ปฏกกมต ฯ ทวา จ อาคนตวาต อตกาเล ปวฏเน นาม อ เห ภกขห ปมตร อาคนตพพ โหต ตว ปน อตวย ทวา อาคนตวา อาคตาสต ภายาม นาคทตตนต ต นาคทตต อห ภายาม ฯ สปปคพภนต สฏ ปคพภ ฯ กเลสต ขตตยกลาทอปฏากกเลส ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯ อชโฌคาฬหปปตโตต โอคาหปปโต ฯ โส กร สตถ สนตเก กมมฏาน คเหตวา ต วนสณฑ ปวสตวา ทตยทวเส คาม ปณฑาย ปาวส ปาสาทเกห อภกกนตาทห ฯ อ ตร กล ตสส อรยาปเถ ปสทตวา ป จปตฏ เตน วนทตวา ปณฑปาต อทาส ฯ ภตตานโมทน ปน สตวา อตเรกตร ปสทตวา ภนเต นจจกาล อเธว ภกข คณหถาต นมนเตส ฯ เถโร อธวาเสตวา เตส อาหาร ปรภ ชมาโน วรย ปคคยห ฆเฏนโต อรหตต ปตวา จนเตส พหปการ เม เอต กล อ ตถ คนตวา ก กรสสามต ผลสมาปตตสข

Page 399: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 399

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 399 อนภวนโต ตตเถว วส ฯ อชฌภาสต สา กร เถรสส ขณาสวภาว อชานนต จนเตส อย เถโร เนว อ คาม คจฉต น อ ฆร น รกขมลอาสนสาลาทส นสทต นจจกาล ฆร ปวสตวาว นสทต อโภ เจเต โอคาธปปตตา ปตคาธปปตตา กทาจ เอส อม กล ทเสยย โจเทสสาม นนต ฯ ตสมา อภาส ฯ สณาเนต นครทวารสส อาสนเน มนสสาน ภณฑก โอตาเรตวา วสมนฏาเน ฯ สงคมมาต สมาคนตวา ฯ มนเตนตต กเถนต ฯ ม จ ต จาต ม จ กเถนต ต จ กเถนต ฯ กมนตรนต ก การณ ฯ พห ห สททา ปจจหาต พหกา เอเต โลกสม ปฏโลมสททา ฯ น เตนาต เตน การเณน เตน วา ตปสสนา น มงก โหตพพ ฯ น ห เตนาต น ห เตน ปเรห วตตวจเนน สตโต กลสสต อตตนา กเตน ปน ปาปกมเมเนว กลสสตต ทสเสต ฯ วาตมโค ยถาต ยถา วเน วาตมโค วาเตรตาน ปณณาทน สทเทน ปรตสต เอว โส สททปรตตาส โหตต อตโถ ฯ นาสส สมปชชเต วตนต ตสส ลหจตตสส วตต น สมปชชต ฯ เถโร ปน ขณาสวตตา สมปนนวตโตต เวทตพโพ ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ วชชปตตโกต วชชรฏเ ราชปตโต ฉตต ปหาย

Page 400: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 400

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 400 ปพพชโต ฯ สพพรตตจาโรต กตตกนกขตต โฆเสตวา สกลนคร ธชปฏากาทห ปฏสณเฑตวา ปวตตโต สพพรตตจาโร ฯ อท ห นกขตต ยาว จาตมมหาราชเกห เอกาพทธ โหต ฯ ตรยตาฬตวาทตนคโฆสสททนต เภรอาทตรยาน ตาฬตาน วณาทน จ วาทตาน วณาทน จ วาทตาน นคโฆสสทท ฯ อภาสต เวสาลย กร สตต ราชสหสสาน สตตสตาน สตต จ ราชาโน ตตตกาว เตส อปราชเสนาปตอาทโย เตส อลงกตปฏยตเตส นกขตตกฬนตถาย วถ โอตณเณส สฏ หตเถ มหาจงกเม จงกมมาโน นภมชเฌ ต จนท ทสวา จงกมโกฏย ผลก นสสาย โต อภาส ฯ อปวทธว วนสม ทารกนต วตถเวนาลงการวรหตตตา วเน ฉฑฑตทารก วย ชาต ฯ ปาปโยต ลามกตโร อเมหห อ โ โกจ อตถ ฯ ปหยนตต เถโร อาร โก ปสกลโก ปณฑปาตโก สปทานจารโก อปปจโฉ สนตฏโต พห ตยห ปตถยนตต อตโถ ฯ สคคคามนนต สคค คจฉนตาน คตานป ฯ นวม ฯ ทสเม ย สทนต นปาตมตต ฯ สชฌายพหโลต นสสรณปรยตตวเสน สชฌายนโต พหตร กาล สชฌายนโต ฯ โส กร อาจรยสส ทวาฏาน สมมชชตวา อาจรย อทกขนโตตฏต ฯ อถ น อาคจฉนต ทสวาว ปจจคคนตวา ปตตจวร

Page 401: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 401

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 401 ปฏคคเหตวา ป ตตาสเน นสนนสส ตาลวณฏวาต ทตวา ปานย อาปจฉตวา ปาเท โธวตวา เตล มกเขตวา วนทตวา โต อทเทส คเหตวา ยาว สรยฏงคมา สชฌาย กโรต ฯ โส นหานโกฏเก อทก อปฏเปตวา องคารกปลเล อคค กโรต ฯ อาจรยสส นหาตวา อาคตสส ปาเทส อทก ป ฉตวา ปฏ ปรกมม กตวา วนทตวา อทเทส คเหตวา ปมยาเม สชฌาย กตวา มชฌมยาเม สรร สมสสาเสตวา ปจฉมยาเม อฏาย อทเทส คเหตวา ยาว อรณคคมนา สชฌาย กตวา นรทธสทท ขยโต สมมสต ฯ ตโต เสส อปาทายรป ภตรป นามรปนต ป จส ขนเธส วปสสน วฑเฒตวา อรหตต ปาปณ ฯ อปโปสสกโกต อทเทสคคหเณ จ สชฌายกรเณ จ นรสสกโก ฯ สงกสายตต ยสส อทาน อตถาย อห สชฌาย กเรยย โส เม อตโถ มตถก ปตโต ฯ กมเม อทาน สชฌาเยนาต ผลสมาปตตสเขน กาล อตวตเตต ฯ อชฌภาสต ก น โข เถรสส อผาสก ชาต อทาหสส อาจรยสส เกน น โข การเณน ปพเพ วย มธรสสเรน น สชฌายตต อาคนตวา สนตเก ตา อภาส ฯ ธมมปทานต อธ สพพป พทธวจน อธปเปต ฯ นาธยสต น สชฌายส ฯ นาทยสตป ปาโ น คณหาสต อตโถ ฯ ปสสนต ธมมภาณโก ปสส ลภต อาภธมมโก สตตนตโก

Page 402: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 402

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 402 วนยธโรต ตสส ปสสตาโร ภวนต ฯ วราเคนาต อรยมคเคน ฯ อ ายาต ชานตวา ฯ นกเขปนนต ตสส ทฏสตาทโน วสสชชน สนโต วทนตต ทเปต น พทธวจนสส เอตตาวตา เถโร พทธวจน น วสสชชาเปตต น นจจกาล สชฌายนเกเนว ภวตพพ สชฌายตวา ปน เอตตกสสาห อตถสส วา ธมมสส วา อาธาโร ภวต สมตโถต ตวา วฏฏทกขสส อนตกรยาย ปฏปชชตพพ ฯ ทสม ฯ เอกทสเม อกสเล วตกเกต กามวตกกาทโย ตโย มหาวตกเก ฯ อโยนโสมนสการาต อนปายมนสกาเรน ฯ โสต โส ตว ฯ อโยนโส ปฏนสสชชาต เอต อนปายมนสการ วชเชห ฯ สตถารนต อมาย คาถาย ปาสาทก กมมฏาน กเถต ฯ ปตสขมสสยนต เอกเสเนว พลวปต จ สข จ อธคมสสส ฯ เอกาทสม ฯ ทวาทสเม ย วตตพพ ต เทวตาสยตเต นนทนวคเค วตตเมว ฯ ทวาทสม ฯ เตรสม เทวปตตสยตเต ชนตเทวปตตสตเต วตถารตเมว ฯ เตรสม ฯ

Page 403: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 403

เลมท 10 วนสยตตวณณนา หนา 403 จททสเม อชฌภาสต ต ภกข นาเฬ คเหตวา ปทม นามยมาน (๑) ทสวาว อย ภกข สตถ สนตเก กมมฏาน คเหตวา สมณธมม กาต อร ปวฏโ คนธารมมณ อปนชฌายต สวาย อชช อปสงฆตวา เสวป ปนทวเสป อปสงฆสสต เอวมสส สา คนธตณหา วฑฒตวา ทฏธมมกสมปรายก อตถ นาเสสสต มา มย ปสสนตยา นสสต โจเทสสาม นนต อปสงกมตวา อภาส ฯ เอกงคเมต เถยยานนต เถนตพพาน รปารมมณาทน ป จนน โกฏาสาน อท เอก องค เอกโกฏาโสต อตโถ ฯ น หรามต น คเหตวา คจฉาม ฯ อาราต ทเร นาเฬ คเหตวา นาเมตวา ทเร โต อปสงฆามต วทต ฯ วณเณนาต การเณน ฯ ยวายนต โย อย ฯ ตสม กร เทวตาย สทธ กเถนเตเยว เอโก ตาปโส โอตรตวา ภสขนนาทน กาต อารทโธ ต สนธาเยวมาห ฯ อากณณกมมนโตต เอว อปรสทธกมมนโต ฯ อขณกมมนโตตป ปาโ กกขลกมมนโตต อตโถ ฯ น วจจตต คนธโจโรต วา ปปผโจโรต วา กสมา น วจจต ฯ อากณณลทโธต พหปาโป คาฬหปาโป วา ตสมา น วจจต ฯ อตเจลว มกขโตต ยถา ธาตยา นวตถกลฏวตถ อจจารปสสาวปสมสกททมาทห มกขต เอวเมว ราคโทสาทห # ๑ ส. สงฆมาน ฯ ย. ฆายมาน ฯ

Page 404: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 404

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 404 มกขโต ฯ อรหาม วตตเวต อรหาม วตต ฯ เทวตาย โจทนา กร สคตานสฏ สทสา น ต ลามกา หนาธมตตกา มจฉาปฏปนนกปคคลา ลภนต ฯ ตสม ปน อตตภาเว มคคผลาน ภพพรปา ปคคลา ต ลภนต ฯ ตสมา เอวมาห ฯ สจคเวสโนต สจน สลสมาธาณาน คเวสนตสส ฯ อพภามตตวาต วลาหกกฏมตต วย ฯ ชานาสต สทโท อยนต ชานาส ฯ วชชาสต วเทยยาส ฯ เนว ต อปชวามต เทวตา กร จนเตส อย ภกข อตถ เม หตกามา เทวตา สา ม โจเทสสต สาเรสสตต ปมาทป อนย เชยย นาสส นาสส วจน สมปฏจฉสสามต ฯ ตสมา เอวมาห ฯ ตวเมวาต ตวเยว ฯ ชาเนยยาต ชาเนยยาส ฯ เยนาต เยน กมเมน สคต คจเฉยยาส ต กมม ตวเยว ชาเนยยาสต ฯ จททสม ฯ อต วนสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ _____________

Page 405: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 405

เลมท 10 หนา 405 ยกขสยตตวณณนา ยกขสยตตสส ปเม ฯ อนทกสสาต อนทกฏนวาสโน ยกขสส ฯ ยกขโต ห กเฏน กฏโต จ ยกเขน นาม ลทธ ฯ รป น ชวนต วทนตต ยท พทธา รป ชวนต น วทนต ยท รป สตโต ปคคโลต เอว น วทนตต อตโถ ฯ กถ นวยนต กถ น อย ฯ กตสส อฏ ยกปณฑเมตต อสส สตตสส อฏ ยกปณฑ จ กโต อาคจฉต ฯ เอตถ จ อฏ คคหเณน ตณ อฏ สตาน ยกปณฑคคหเณน นว มสเปสสตาน คหตาน ฯ ยท รป น ชโว อถสส อมาน จ อฏ น อมา จ มสเปสโย กโต อาคจฉนตต ปจฉต ฯ กถ นวย สชชต คพภสมนต เกน น การเณน อย สตโต มาต กจฉสม สชชต ลคคต นพพตตต ฯ ปคคลวาท กเรส ยกโข เอกปปหาเรเนว สตโต มาต กจฉสม นพพตตตต คเหตวา คพภเสยยกสตตสส มาตา มจฉมสาทน ขาทต สพพาน เอกรตตวาเสน ปจตวา เผณ วย วลยนต ฯ ยท รป สตโต น ภเวยย เอวเมว วลเยยยาต ลทธยา เอวมาห ฯ อถสส ภควา น มาต กจฉสม เอกปปหาเรเนว นพพตตต อนปพเพน ปน วฑฒตต ทสเสนโต ปม กลล โหตตอาทมาห ฯ ตตถ ปมนต ปเมน ปฏสนธว าเณน สทธตสโสต วา ปสโสต วา นาม นตถ ฯ อถโข ตห ชาตอณณสห กตสตตคเค สณ ตเตล-

Page 406: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 406

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 406 พนทปปมาณ กลล โหตต ฯ ย สนธาย วตต ตลเตลสส ยถา พนท สปป มณโฑ อนาวโล เอว วณณปฏภาค กลล สมปวจจตต ฯ กลลา โหต อพพทนต ตสมา กลลา สตตาหจจเยน มสโธวนอทกวณณ อพพท นาม โหต กลลนต นาม อนตรธายต ฯ วตตมป เจต สตตาห กลล โหต ปรปกก สมหต ววฏฏมาน ต ภาว อพพท นาม ชายตต ฯ อพพทา ชายเต เปสต ตสมาป อพพทา สตตาหจจเยน วลนตปสทสา เปส นาม ส ชายต ฯ สา มรจผาณเตน ทเปตพพา ฯ คามทารกา ห สปกกาน มรจาน คเหตวา สาฏกนเต ภณฑก กตวา ปเฬตวา มณฑ อาทาย กปาเล ปกขปตวา อาตเป เปนต ต สกขมาน สพพภาเคห มจจต ฯ เอวรปา เปส โหต อพพทนต นาม อนตรธายต ฯ วตตมป เจต สตตาห อพพท โหต ปรปกก สมหต ววฏฏมาน ต ภาว เปส จ นาม ชายตต ฯ เปส นพพตตต ฆโนต ตโต เปสโต สตตหจจเยน กกกฏณฑสณาโน ฆโน นาม มสปณโฑ นพพตตต เปสต นาม อนตรธายต ฯ วตตมป เจต

Page 407: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 407

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 407 สตตาห เปส ภวต ปรปกก สมหต ววฏฏมาน ต ภาว ฆโน จ นาม ชายต ฯ ยถา กกกฏยา อณฑ สมนตา ปรมณทล เอว ฆนสส สณาน นพพตต กมมปจจยาต ฯ ฆนา ปสาขา ชายนตต ป จเม สตตาเห ทวนน หตถปาทาน สสสส จตถาย ป จ ปฬกา ชายนต ฯ ย สนธาย วตต ป จเม ภกขเว สตตาเห ป จ ปฬกา สณหนต กมมโตต ฯ อโต ปร ฉฏสตตมาทน สตตาหาน อตกกมม เทสน สงขปตวา ทวาจตตาฬเส สตตาเห ปรณตกาล คเหตวา ทสเสนโต เกสาตอาทมาห ฯ ตตถ เกสา โลมา นขาป จาต ทวาจตตาฬเส สตตาเห เอตาน ชายนต ฯ เตน โส ตตถ ยาเปตต ตสส ห นาภโต อฏ ตนาโฬ มาต อทรปฏเลน เอกาพทโธ โหต โส อปปลทณฑโก วย ฉทโท เตน อาหารรโส สสรตวา อาหารสมฏาน รป สมฏาเปต ฯ เอว โส ทส มาเส ยาเปต ฯ มาต กจฉคโต นโรต มาต นโร กจฉคโต กจฉยา อพภนตรคโตต อตโถ ฯ อต ภควา เอว โข ยกข อย สตโต อนปพเพน มาต กจฉย วฑฒต น เอกปปหาเรเนว นพพตตตต ทสเสต ฯ ปม ฯ

Page 408: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 408

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 408 ทตเย ฯ สกกนามโกต เอวนามโก เอโก ยกโข ฯ เอโส กร มารปกขโก ยกโข ฯ วปปมตตสสาต ตห ภเวห วมตตสส ฯ ยท นต ย อ ฯ วณเณนาต การเณน ฯ สวาโสต เอกโต วาโส สขธมโม มตตธมโมต อตโถ ฯ สปป โต สป โ สมพทโธ ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ คยายนต คยาคาเม คยาย อวทเร นวฏคาม อปนสสายาต อตโถ ฯ ฏงกตม เจต ทฆม เจ ปาทมชเฌ วชฌตวา อฏนโย ปเวเสตวา กตม เจ ฯ ตสส อท อปร อท เหฏาต นตถ ปรวตเตตวา อตถโตป ตาทโสว โหต ต เทวฏาเน เปนต ฯ จตนน ปาสาณาน อปร ปาสาณ อตถรตวา กตเคห ฏงกตม โจต วจจต ฯ สจโลมสสาต กถนสจสทสโลมสส ฯ โส กร กสสปสส ภควโต สาสเน ปพพชตวา ทรฏานโต อาคโต เสทมลคคหเตน คตเตน สป ตต สงฆกม จ อนาทเรน อปจจตถรตวา นปชช ตสส ปรสทธสลสส ต กมม สทธวตเถ กาฬก วย อโหส ฯ โส ตสม อตตภาเว วเสส นพพตเตต อสกโกนโต กาล กตวา คยาคามทวาเร สงการฏาเน ยกโข หตวา นพพตต นพพตตมตตสเสว จสส สกลสรร กถนสจห ควจจต วย ชาต ฯ อเถกทวส ภควา ปจจสสมเย โลก โวโลเกนโต ต

Page 409: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 409

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 409 ยกข ปมาวชชนสเสว อาปาถ อาคต ทสวา อย เอก พทธนตร มหาทกข อนภว กนน ขวสส ม อาคมม โสตถการณ ภเวยยาต อาวชเชนโต ปมมคคสส อปนสสย อททส ฯ อถสส สงคห กาตกาโม รตตทปฏ นวาเสตวา สคตมหาจวร ปารปตวา เทววมานกปปคนธกฏ ปหาย หตถควสสมนสสกกกราท- กณปทคคนธ สงการฏาน คนตวา ตตถ มหาคนธกฏย วย นสท ฯ ต สนธาย วตต สจโลมสส ยกขสส ภวเนต ฯ ขโรต สสสมารปฏ วย ฉทนฏกาห วสมจฉทนปฏ วย จ ขรสรโร ฯ โส กร กสสปสมมาสมพทธกาเล สลสมปนโน อปาสโก เอกทวส วหาเร จตตตถรณาทห อตถตาย ภมยา สงฆเก อตถรเณ อตตโน อตตราสงค อปจจตถรตวา นปชช ฯ สงฆกเตล อภาเชตวา อตตโน หตเถห สรร มกเขสต วทนต ฯ โส เตน กมเมน สคเค นพพตตต อสกโกนโต ตสเสว คามทวาเร สงการยกโข หตวา นพพตต ฯ นพพตตสส เจวสส สกลสรร วตตปปการ อโหส ฯ เต อโภป สหายา ชาตา ฯ อต ขรสส ขรภาโว เวทตพโพ ฯ อวทเร อตกกมนตต โคจร ปรเยสนตา สมาคมฏาน วา คจฉนตา อาสนเน าเน คจฉนต ฯ เตส สจโลโม สตถาร น ปสสต ขรโลโม ปมตร ทสวา สจโลม ยกข เอตทโวจ เอส สมโณต สมม เอส ตว ภวน ปวสตวา นสนโน

Page 410: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 410

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 410 เอโก สมโณต ฯ เนโส สมโณ สมณโก เอโสต โส กร โย ม ปสสตวา ภโต ปลายต ต สมณโกต วทต ฯ โย น ภายต ต สมโณต ฯ ตสมา อย ม ทสวา ภโต ปลายสสตต ม มาโน เอวมาห ฯ กาย อปนาเมสต เภรวรป นมมนตวา มหามข ววรตวา สกลสรเร โลมาน อฏาเปตวา กาย อปนาเมส ฯ อปนาเมสต รตนสตก สวณณคฆนย วย โถก อปนาเมส ฯ ปาปโกต ลามโก อมน โ ฯ โส คถ วย อคค วย กณหสปโป วย จ ปรวชเชตพโพ น อมนา สวณณวณเณน สรเรน สมปฏจฉตพโพ ฯ เอว วตเต ปน สจโลโม ปาปโก กร เม สมผสโสต กทโธ ป ห ต สมณาตอาทมาห ฯ จตต วา เต ขปสสามต เยส ห อมนสสา จตต ขปตกามา โหนต เตส เสตมข นโลทร สรตตหตถปาท มหาสส ปชชลตเนตต เภรว วา อตตภาว นมมนตวา ทสเสนต เภรว สทท วาเทนต (๑) กเถนตานเยว วา มเข หตถ ปกขปตวา หทย มททนต เตน เต สตตา อมมตตกา โหนต ขตตจตตา ฯ ต สนธาเยวมาห ฯ ปารคงคายาต ทวส ปาเทส คเหตวา ต อาวชฌตวา (๒) ยถา น ปนาคจฉส เอว ปาร วา เต (๓) คงคาย ขปสสามต วทต ฯ สเทวเกตอาท วตตตถเมว ฯ ปจฉ ยทากงขสต ยงก จ

Page 411: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 411

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 411 อากงขส ต สพพ ปจฉ อเสส เต พยากรสสามต สพพ ปวารณ ปวาเรต ฯ กโตนทานาต กนทานา กปจจยาต อตโถ ฯ กมารกา ธงกมโวสสชชนตต ยถา กมารกา กาก คเหตวา โอสสชชนต ขปนต เอว ปาปวตกกา กโต สมฏาย จตต โอสสชชนตต ปจฉต ฯ อโตนทานาต อย อตตภาโว นทาน เอเตสนต อโตนทานา ฯ อโตชาต อโต อตตภาวโต ชาตา ฯ อโต สมฏาย มโนวตกกาต ยถา ทฆสตตเกน ปาเท พนธ กาก กมารกา ตสส สตตกปรยนต องคลย เวเตวา โอสสชชนต โส ทร คนตวาป ปน เตส ปาทมเลเยว ปตต เอวเมว อโต อตตภาวโต สมฏาย ปาปวตกกา จตต โอสสชชนต ฯ เสนหชาต ตณหาสเนหโต ชาตา ฯ อตตสมภตาต อตตน สมภตา ฯ นโครธสเสว ขนธชาต นโครธขนธชาตา ปาโรหา วย ฯ ปถต พห อเนกปปการา ปาปวตกกา ตสมปยตตกเลสา จ ฯ วสตตาต สตตา ลคคา ลคคตา ฯ กาเมสต วตถกาเมส ฯ มาลวาว วตตา วเนต ยถา วเน มาลวา ลตา ย รกข นสสาย ชายต ต มลโต ยาว อคคา อคคโต ยาว มลา ปนปปน สสพพตวา อชโฌตถรตวา โอตถตา วตถตา ตฏต ฯ เอว วตถกาเมส ปถ กเลสกามา วสตตา ปถ วา สตตา เตห กเลสกาเมห วตถกาเมส

Page 412: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 412

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 412 วสตตา ฯ เย น ปชานนตต เย จ อตตสมภตาต เอตถ วตตอตตภาว ชานนต ฯ ยโตนทานนต ย นทานมสส อตตภาวสส ต จ ชานนต ฯ เต น วโนเทนตต เต เอว อตตภาวสงขาตสส ทกขสจจสส นทานภต สมทยสจจ มคคสจเจน วโนเทนต นหรนต ฯ เต ทตตรนต เต สมทยสจจ นหรนตา อท ทตตร กเลโสฆ ตรนต ฯ อตณณปพพนต อนมตคเค สสาเร สปนนเตนาป นตณณปพพ ฯ อปนพภวายาต อปนพภวสงขาตสส นโรธสจจตถาย ฯ อต อมาย คาถาย จตตาร อรยสจจาน ปกาเสนโต อรหตตนกเฏน เทสน นฏาเปส ฯ เทสนาวสาเน สจโลโม ตสมเยว ปเทเส โต เทสนานสาเรน าณ เปเสตวา โสตาปตตผเล ปตฏ โต ฯ โสตาปนนา จ นาม น กลฏตตภาเวตฏนตต สห ผลปฏลาเภนสส สรเร เปตกณฑปฬกาสจโย สพพา ปตตา ฯ โส ทพพวตถนวตโถ ทพพวรทกลตตราสงโค ทพพเวนเว โต ทพพาภรณคนธมาลาธโร สวณณวณโณ หตวา ภมมเทวตาปรหาร ปฏลภต ฯ ตตย ฯ จตตเถ ฯ สขเมธตต สข ปฏลภต ฯ สเว เสยโยต นจจเมว เสยโยต อตโถ ฯ เวรา น ปรมจจตต อห สตมาต เอตตเกน เวรโต น มจจต ฯ ยสสาต ยสส อรหโต ฯ

Page 413: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 413

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 413 อหสายาต กรณาย เจว กรณาปพพภาเค จ ฯ เมตต โสต โส เมตต เจว เมตตาปพพภาค จ ภาเวต ฯ อถวา อโสต โกฏาโส วจจต ฯ เมตตา อโส เอตสสาต เมตตโส ฯ อท วตต โหต ยสส อรหโต สพพกาล อหสาย รโต มโน ยสส จ สพพภเตส เมตตาโกฏาโส อตถ ตสส เกนจ ปคคเลน สทธ เวร นาม นตถ ยกขาต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ ยกเขน คหโต โหตต โส กร ตสสา อปาสกาย เอกปตตโก ฯ อถ น สา ทหรกาเลเยว ปพพาเชส ฯ โส ปพพชตกาลโต ปฏาย สลวา อโหส วตตสมปนโน อาจรยปชฌายาคนตกาทน วตต กตเมว โหต มาสสส อฏมทวเส ปาโต วฏาย อทกมาฬเก อทก อปฏาเปตวา ธมมสสวนคค สมมชชตวา ทป ชาเลตวา มธรสสเรน ธมมสสวน โฆเสต ฯ ภกข ตสส ถาม ตวา ปทภาณ ภณ สามเณราต อชเฌสนต ฯ โส มยห ทหย วาโต รชต กาโส วา พาธตต ก จ ปจจาหาร อกตวา ธมมาสน อภรหตวา อากาสคงค โอตาเรนโต วย สรภาณ วตวา โอตรนโต มยห มาตาปตนป อมสม สรภ เ ปตตต วทต ฯ ตสส มนสสา มาตาปตโร ปตตยา ทนนภาว น ชานนต ฯ

Page 414: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 414

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 414 อนนตรตตภาเว ปนสส มาตา ยกขน ชาตา สา เทวตาห สทธ อาคตา ธมม สตวา สามเณเรน ทนนปตต อนโมทาม ตาตาต วทต ฯ สลสมปนนา จ นาม ภกข สเทวกสส โลกสส ปยา โหนตต ตสม สามเณเร เทวตา สลชชา สคารวา มหาพรหม วย อคคกขนธ วย จ น ม นต ฯ สามเณเร คารเวน ต ยกขน คร กตวา ปสสนต ฯ ธมมสสวนยกขสมาคมาทส สานมาตาต ยกขนยา อคคาสน อคโคทก อคคปณฑ เทนต ฯ มเหสกขาป ยกขา ต ทสวา มคคา โอกกมนต อาสนา วฏหนต ฯ อถ โส สามเณโร วฑฒมนวาย ปรปกกนทรโย อนภรตปฬโต อนภรต วโนเทต อสกโกนโต ปรฬหเกสนโข อตกลฏนวาสนปารปโน กสสจ อนาโรเจตวา ปตตจวรมาทาย เอกโกว มาต ฆรทวาร คโต ฯ อปาสกา ปตต ทสวา วนทตวา อาห ตาต ตว ปพเพ อาจรยปชฌาเยห วา ทหรสามเณเรห วา สทธ อธาคจฉส กสมา เอกโกว อชช อาคโตต ฯ โส อกกณ ตภาว อาโรเจส ฯ สทธา อปาสกา นานปปกาเรน ฆราวาเส อาทนว ทสเสตวา ปตต โอวทมานาป ต ส าเปต อสกโกนต อปเปวนาม อตตโน ธมมตายป สลลกเขสสตต อนโยเชตวาว ตฏ ตาต ยาว เต ยาคภตต สมปาเทม ยาค ปวตวา กตภตตกจจสส เต

Page 415: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 415

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 415 มนาปาน วตถาน นหรตวา ทสสามต วตวา อาสน ป า- เปตวา อทาส ฯ นสท สามเณโร ฯ อปาสกา มหตเตเนว ยาคขชชก สมปาเทตวา อทาส ฯ ตโต ภตต สมปาเทสสามต อวทเร นสนนา ตณฑเล โธวต ฯ ตสม สมเย สา ยกขน กห น โข สามเณโร ก จ อาหาร(๑) ลภต อทาห โนต อาวชชมานา ตสส วพภมตกามตาย นสนนภาว ตวา มา เหว โข เม เทวตาน อนตเร ลชช อปปาเทยย คจฉามสส วพภมเน อนตราย กโรมต อาคนตวา สรเร อธมจจตวา คว ปรวตเตตวา ภมย ปาเตส ฯ โส อกขห ปรวตเตห เขเฬน ปคฆรนเตน ภมย วปผนทต ฯ เตน วตต ยกเขน คหโต โหตต ฯ อภาสต อปาสกา ปตตสส ต วปปการ ทสวา เวเคนาคนตวา ปตต อาลงคตวา อรส นปชชาเปส ฯ สกลคามวาสโน อาคนตวา พลกมมาทน กโรนต ฯ อปาสกา ปรเทวมานา อมา คาถาโย อภาส ฯ ปาฏหารยปกข จาต มนสสา อฏมอโปสถสส ปจจคคมน จ อนคคมน จ กรสสามาต สตตมนวมยาป อโปสถงคาน สมาทยนต จาตททสปณณรสน ปจจคคมนานคคมน กโรนตา เตรสยาป ปาฏปเทป สมาทยนต วสสาวาสสส อนคคมน กรสสามาต ทวนน ปวารณาน อนตเร อฑฒมาส นพทธโปสถกา # ๑ ม. ภกขาหาร ฯ

Page 416: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 416

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 416 ภวนต ฯ อท สนธาย วตต ปาฏหารยปกข จาต ฯ อฏงคส- สมาคตนต อฏหงเคห สฏ สมาคต สมปยตตนต อตโถ ฯ พรหมจรยนต เสฏจรย ฯ น เตห ยกขา กฬนตต น เต คเหตวา ยกขา กฬนต ฯ ปน จาตททสนต อมาย คาถาย สามเณรสส กาเย อธมตตา ยกขน อาห ฯ อาว วา ยท วา รโหต กสสจ สมมเข วา ปรมมเข วา ฯ ปมตยตถต ปมตต อตถ ฯ อปปจจาปต อปปตตวาป ฯ สเจป สกโณ วย อปปตตวา ปลายส ตถาป เต โมกโข นตถต วทต ฯ เอว จ ปน วตวา สามเณร ม จ ฯ สามเณโร อกขน อมมเลส มาตา เกเส ปกรย อสสสนต ปสสสนต โรทต ฯ โส อมนสเสน คหโตมหต น ชานาต ฯ โอโลเกนโต ปน อห ปพเพ ปเ นสนโน มาตา เม อวทเร นสทตวา ตณฑเล โธวต อทาน ปนมห ภมย นสนโน มาตาป เม อสสสนต ปสสสนต โรทต สกลนครวาสโนป สนนปตตา ก น โข เอตนต นปนนโกว มต วา อมมาต คาถมาห ฯ กาเม จชตวานาต ทวเธป กาเม ปหาย ฯ ปนราคจฉเตต วพภมนวเสน อาคจฉต ฯ ปน ชว มโต ห โสต อปปพพชตวา ปน ชวนโตป โส มตโกว ตสมา ตป โรทนตต วทต ฯ อทานสส ฆราวาเส อาทนว ทสเสนต กกกฬาตอาทมาห ฯ ตตถ กกกฬาต ฆราวาโส กร อณหฏเน กกกฬา นาม

Page 417: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 417

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 417 โหต ฯ กสส อชฌาปยามเสต อภธาวถ ภททนเต โหตต เอว วตวา ย ตว วพภมตกาโม ยกเขน ปาปโต อม วปปการ กสส มย อชฌาปยาม นชฌาปยาม อาโรจยามาต วทต ฯ ปน ฑยหตมจฉสต อาทตตฆรโต นพภต ภณฑ วย ฆรา นหรตวา พทธสาสเน ปพพชตวา ปน มหาฑาหสทเส ฆราวาเส ฑยหต อจฉสต อตโถ ฯ โส มาตร กเถนตยา สลลกเขตวา หโรตตปป ปฏลภตวา นตถ มยห คหภาเวน อตโถต อาห ฯ อถสส มาตา สาธ ตาตาต ตฏา ปณตโภชน โภเชตวา กตวสโสส ตาตาต ปจฉ ฯ ปรปณณวสโสมห อปาสเกต ฯ เตนห ตาต อปสมปท กโรหต จวรสาฏเก อทาส ฯ โสตจวร กาเรตวา อปสมปนโน พทธวจน อคคณหนโตตปฏโก หตวา สลาทน อาคตฏาเน ต ต ปเรนโต นจรสเสว อรหตต ปตวา มหาธมมกถโก หตวา วสวสสสต ตวา สกลชมพทป โขเภตวา ปรนพพาย ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ เชตวเนต เชตวนสส ปจจนเต โกสมพกฏกา นาม อตถ ตตถ วหรต ฯ ธมมปทานต อธ ปาฏเยกก สงคห อารฬหา ฉพพสตวคคา ตนต อธปเปตา ฯ ตตร เถโร ตสม สมเย อนโตวหาเร นสนโน มธรสสเรน สรภ กตวา อปปมาทวคค ภาสต ฯ เอว โตเสสต สา กร ปตต

Page 418: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 418

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 418 ปยงกร องเกนาทาย เชตวนสส ปจฉมภาคโต ปฏาย โคจร ปรเยสนต อนปพเพน นคราภมข หตวา อจจารปสสาวเขฬสงฆาณกทพโภชนาน ปรเยสมานา เถรสส วสนฏาน ปตวา มธรสสร อสโสส ฯ ตสสา โส สทโท ฉวจมมาทน เฉตวา อฏ ม ช อาหจจ หทยคมนโย หตวา อฏาส ฯ อถสสา โคจรปรเยสเน จตตป น อปปชช โอหตโสตา ธมมเมว สณนต ตา ฯ ยกขทารกสส ปน ทหรตาย ธมมสสวเน จตต นตถ ฯ โส ชฆจฉาย ปฬตตตา กสมา อมมา คตฏาเน ขาณโก วยตฏส น มยห ขาทนย วา โภชนย วา ปรเยสสต ปนปปน มาตร โจเทต ฯ สา ธมมสสวนสส เม อนตราย กโรตต ปตตก มา สททมกร ปยงการาต เอว โตเสส ฯ ตตถ มา สททมกรต สทท มา อกร ฯ ปาเณส จาต คาถาย สา อตตโน ธมมตาย สมาทนน ป จสล ทสเสต ฯ ตตถ ส มามเสต ส มาม ส ตา โหม ฯ อมนา ปาณาตปาตา วรต คหตา ทตยปเทน มสาวาทา วรต ตตยปเทน เสสาตสโส วรตโย ฯ อป มจเจม ปสาจโยนยาต อม นาม ยกขโลเก อปปนนาน อมาน ป จ เวราน ปหาย โยนโส ปฏปชชตวา อมาย ฉาตกทพภกขาย ปสาจยกขโยนยา มจเจม ตาตาต วทต ฯ ฉฏ ฯ

Page 419: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 419

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 419 สตตเม ฯ เตน โข ปน สมเยนาต กตรสมเยน ฯ สรยสส อฏงคมนสมเยน ฯ ตทา กร ภควา ปจฉาภตเต มหาชนสส ธมม เทเสตวา มหาชน อยโยเชตวา นหานโกฏเก นหาตวา คนธกฏปรเวเณ ป ตตปวรพทธาสเน ปรตถมโลกธาต โวโลกยมาโน นสท ฯ อเถกจารกทวจารกาทโย ปสกลกปณฑปาตกภกข อตตโน อตตโน ทวาฏานวสนฏาเนห นกขมตวา อาคมม ทสพล วนทตวา รตตสาณยา ปรกขปมาณา วย นสทส ฯ อถ เนส อชฌาสย วทตวา สตถา นพพานปฏสยตต ธมมกถ กเถส ฯ เอว โตเสสต สา กร ธตร องเกนาทาย ปตต องคลยา คเหตวา เชตวนปฏ ย ปาการปรกเขปสมเป อจจารปสสาวเขฬสงฆาณกาทน ปรเยสมานา อนปพเพน เชตวนทวารโกฏก สมปตตา ฯ ภควโต จ อานนท ปตตมาหร จวรมาหร วฆาสาทาน เทหต กเถนตสส สทโท สมนตา ทวาทสหตถมตตเมว คณหต ฯ ธมม เทเสนตสส สเจป จกกวาฬปรยนต กตวา ปรสา นสทต ยถาปรส คจฉต พหปรสาย เอกงคลมตตมป น นคจฉต มา อการณา มธรสทโท นสสต ฯ ตตราย ยกขน พหปรสาย ตา สทท น สณาต ทวารโกฏเก ตาย ปนสสา มหตยา พทธวถยา อภมเข ตาย คนธกฏ ป าย ฯ สา นวาเต ทปสขา วย พทธคารเวน

Page 420: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 420

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 420 หตถกกกจจาทวรหต นจจล ปรส ทสวา นน เจตถ ก จ ภณฑภาชนย ภวสสต ยโต อห สปปเตลมธผาณตาทส ก จเทว ปตตโต วา หตถโต วา ปคฆรนต ภมย วา ปน ปตต ลภสสามต อนโตวหาร ปาวส ฯ ทวารโกฏเก อวรทธกาน นวารณตถาย ตา อารกขเทวตา ยกขนยา อปนสสย ทสวา น นวาเรส ฯ ตสสา สห ปรสาย เอกภาวคมเนน มธรสสโร ฉวอาทน ฉนทตวา อฏ ม ช อาหจจ อฏาส ฯ ต ธมมสสวนตถาย นจจล ต ปรมนเยเนว ปตตกา โจทยส ฯ สา ธมมสสวนสส เม อนตราย กโรนตต ปตตเก ตณห อตตรเก โหหต เอว โตเสส ฯ ตตถ ยาวาต ยาว ธมม สณาม ตาว ตณห โหถาต อตโถ ฯ สพพคนถปปโมจนนต นพพาน อาคมม สพเพ คนถา ปมจจนต ตสมา ต สพพคนถปปโมจนนต วจจต ฯ อตเวลาต เวลาตกกนตา ปมาณาตกกนตา ฯ ปยายนาต มคคนา ปตถนา ฯ ตโต ปยตรนต ยา อย อส ธมมสส มคคนา ปตถนา อท มยห ตโต ปยตรนต อตโถ ฯ ปยตราต วา ปาโ ฯ ปาณนนต ยถา ปาณน ทกขา โมเจต ฯ เก โมเจตต ฯ ปาณนนต อาหรตวา วตตพพ ฯ ย ธมม อภสมพธนต ย ธมม ภควา อภสมพทโธ ฯ ตณหภตายมตตราต น เกวล อห อย เม ภคณ อตตราป ตณหภตาต วทต ฯ สทธมมสส อน ายาต อมม มย ปพเพป อม สทธมมเมว อชานตวา

Page 421: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 421

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 421 อทาน อท ขปปปาสาททกข อนภวนตา ทกข จรามเส ทกข วหราม ฯ จกขมาต ป จห จกขห จกขมา ฯ ธมม เทเสนโตเยว ภควา ปรส สลลกขยมาโน ตสสา ยกขนยา เจว ยกขทารกสส จ โสตาปตตผลสส อปนสสย ทสวา เทสน วนวฏเฏตวา จตสจจกถ ทเปส ต สตวา ตสมเยว ปเทเสป สา ยกขน สทธ ปตเตน โสตาปตตผเล ปตฏ ตา ฯ ธตยาป ปนสสา อปนสสโย อตถ อตทหรตตา ปน เทสน สมปฏจฉต นาสกข ฯ อทาน สา ยกขน ปตตสส อนโมทน กโรนต สาธ โข ปณฑโต นามาตอาทมาห ฯ อชชาหมห สมคคตาต อหมห อชชโต อคคตา สมคคตา สาสเน วา อคคตา สมคคตา ตวป สข โหหต ฯ ทฏานต มยา จ ตยา จ ทฏาน ฯ อตตราป สณาต เมต อมหาก จตสจจปฏเวธภาว ตา อตตราป สณาตต วทต ฯ สห สจจปฏเวเธเนว สาป สจโลโม วย สพพเสตกณฑกจฉอาทภาว ปหาย ทพพสมปตต ปฏลภ สทธ ปตเตน ฯ ธตา ปนสสา ยถา นาม โลเก มาตาปตห อสสรเย ลทเธ ปตตานป ต โหต เอว มาต อานภาเวเนว สมปตต ลภ ฯ ตโต ปฏาย จ สา สทธ ปตตเกห คนธกฏสมปรกเขเยว นวาสรกข ลภตวา สาย ปาต พทธสส ทสสน ลภมานา ธมม สณมานา ทฆรตต ตตเถว วส ฯ สตตม ฯ

Page 422: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 422

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 422 อฏเม ฯ เกนจเทว กรณเยนาต วาณชชกมม อธปเปต ฯ อนาถปณฑโก จ ราชคหเสฏ จ อ ม ภคนปตกา โหนต ฯ ยทา ราชคเห วฏานกภณฑก มหคฆ โหต ตทา ราชคหเสฏ ต คเหตวา ป จสกฏสเตห สาวตถ คนตวา โยชนมตเต โต อตตโน อาคตภาว ชานาเปส ฯ อนาถปณฑโก ปจจคคนตวา ตสส มหาสกการ กตวา เอกยาน อาโรเปตวา สาวตถ ปวสต ฯ โส สเจ ภณฑ ลหก วกกยต วกกณาต โน เจ ภคนฆเร เปตวา ปกกมต ฯ อนาถปณฑโกป ตเถว กโรต ฯ สวาย ตทาป เตเนว กรณเยน อคมาส ฯ ต สนธาเยต วตต ฯ ตทวส ปน ราชคหเสฏ โยชนมตเต เตน อนาถปณฑเกน อาคตภาวชานนตถ เปสต ปณณ น สณ ฯ ธมมสสวนตถาย วหาร อคมาส ฯ โส ธมมกถ สตวา สวาตนาย พทธปปมข ภกขสงฆ นมนเตตวา อตตโน ฆเร อทธนขนาปนทารผาลนาทน กาเรส ฯ อนาถปณฑโกป อทาน มยห ปจจคคมน กรสสต อทาน กรสสตต ฆรทวาเรป ปจจคคมน อลภตวา อนโต ฆร ปวฏโ ฯ ปฏสนถารป น พห อลตถ ฯ ก มหาเสฏ กลทารกรปาน (๑) นส มคเค กลมนโตต เอตตโกว ปฏสนถาโร อโหส โส ตสส มหาพยาปาร ทสวา กนน เต คหปต อาวาโห วา ภวสสตต

Page 423: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 423

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 423 ขนธเก อาคตนเยน กถ ปวตเตตวา ตสส มขโต พทธสทท สตวา ป จวณณ ปต ปฏลภ ฯ สา ตสส สเส อฏหตวา ยาว ปาทปฏ ยา ปาทปฏ ยา อฏาย ยาว สสา คจฉต อภโต อฏาย โอสรต มชเฌ อฏาย อภโต คจฉต ฯ โส ปตยา นรนตร ผฏโ พทโธต ตว คหปต วทส พทโธตาห คหปต วทามต เอวตกขตต ปจฉตวา โฆโสป โข เอโส ทลลโภ โลกสม ยทท พทโธต อาห ฯ อท สนธาย วตต อสโสส โข อนาถปณฑโก คหปต พทโธ กร โลเก อปปนโนต ฯ เอตทโหส อกาโล โข อชชาต โส ต เสฏ ปจฉ กห คหปต สตถา วหรตต ฯ อถสส โส พทธา นาม ทราสทา อาสวสสทสา โหนต สตถา สวถกาย วสต น สกกา ตตถ ตมหาทเสห อมาย เวลาย คนตนต อาจกข ฯ อถสส เอต อโหส ฯ พทธคตาย สตยา นปชชต ตทวส กรสส ภณฑสกเฏส วา อปฏาเกส วา จตตมป น อปปชช สายมาสป น อกาส สตตภมก ปน ปาสาท อารยห สป ตตาลงกตวรสยเน พทโธ พทโธต สชฌาย กโรนโตว นปชชตวา นทท โอกกม เตน วตต พทธคตาย สตยา นปชชต ฯ รตตยา สท ตกขตต อฏาส ปภาตนต ม มาโนต ปมยาเม ตาว วตวตเต อฏาย พทธ อนสสร ฯ อถสส

Page 424: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 424

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 424 พลวปปสาโท อทปาท ปตอาโลโก อโหส สพพ ตม วคจฉ ทปสหสสชชลน วย จนทฏาน สรยฏาน วย จ ชาต ฯ โส ปมาท อาปนโนมห ว จโตมห (๑) สรโย อคคโตต อฏาย อากาสตเล ตวา (๒) จนท โอโลเกตวา เอโกว ยาโม คโต อ เ เทว อตถต ปน ปวสตวา นปชช ฯ เอเตนปาเยน มชฌมยามาวสาเนปต ตกขตต อฏาส ฯ ปจฉมยามาวสาเน ปน พลวปจจเสเยว อฏาย อากาสตล อาคนตวา มหาทวาราภมโขว อโหส สตตภมกทวาร สยเมว ววฏ อโหส ฯ โส ปาสาทา โอรยห อนตราวถ ปฏปชช ฯ ววรสต อย มหาเสฏ พทธปฏาน คมสสามต นกขนโต ปมทสสเนเนว โสตาปตตผเล ปตฏายตณณ รตนาน อคคปฏาโก หตวา อสทส สงฆาราม กตวา จาตททสสส อรยคณสส อนาวฏทวาโร ภวสสต น ยตตมสส ทวาร ปทหตนต จนเตตวา ววรส ฯ อนตรธายต ราชคห กร อากณณมนสส อนโตนคเร นว โกฏโย พหนคเร นวาต ต อปนสสาย อฏารส มนสสโกฏโย วสนต ฯ อเวลาย มตมนสเส พห นหรต อสกโกนตา อฏฏาลเก ตวา พหทวาเร ขปนต ฯ มหาเสฏ นครโต พห นกขนตมตโตว อลลสรร ปาเทน อกกม ฯ อปรป

Page 425: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 425

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 425 ปฏ ปาเทน ปหร ฯ มกขกา อปปตตวา ปรกรส ฯ ทคคนโธ นาสปฏ อภหน ฯ พทธปปสาโท ตนตต คโต ฯ เตนสส อาโลโก อนตรธาย ฯ อนธกาโร ปาตรโหส ฯ สททมนสสาเวสต เสฏ สส อสสาห ชเนสสามต สวณณกกณก ฆเฏนโต วย มธรสสเรน สทท อนสสาเวส ฯ สต ก าสหสสานต ปรมปทานป อมนาว สหสสปเทน สทธ สมพนธาน (๑)ฯ ตเถว ห ก าสหสสาน หตถสตสหสสาน อสสตสหสสาน รถสตสหสสานต (๒) อยเมตถ อตโถ ฯ อต เอเกกสตสหสสเมว ทปต ฯ ปทวตหารสสาต ปทวตหาโร นาม สมคมเน ทวนน ปาทาน อนตเร มฏ รตนมตต ฯ กล นาคฆนต โสฬสนต ต เอก ปทวตหาร โสฬสภาเค กตวา ตโต เอโก โกฏาโส ปน โสฬสธา ตโต เอโก โสฬสธาต เอว โสฬสวาเร โสฬสธา ภนนสส เอโก โกฏาโส โสฬสกล (๓) นาม ต โสฬสกล เอตาน จตตาร สตสหสสาน น อคฆนต ฯ อท วตต โหต สต หตถสหสสาน สต อสสสหสสาน สต รถสหสสาน สต ก าสหสสาน ตา จ โข อามกกมณกณฑลา สกลชมพทปราชธตโร วาต อมสมา เอตตกา ลาภา วหาร คจฉนตสส ตสม โสฬสกลสงขาเต ปเทเส

Page 426: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 426

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 426 ปวตตเจตนาว อตตรตราต ฯ อท ปน วหารคมน กสส วเสน คหตนต วหาร คนตวา อนนตราเยน โสตาปตตผเล ปตฏหนตสส ฯ คนธมาลาทห ปช กรสสาม เจตย วนทสสาม ธมม โสสสาม ทปธปปช กรสสาม สงฆ นมนเตตวา ทาน ทสสาม สกขาปเทส วา สรเณส วา ปตฏหสสามต คจฉโตป วเสน วฏฏตเยว ฯ อนธกาโร อนตรธายต โส กร จนเตส อห เอกโกต ส กโรม อนยตตาป เม อตถ กสมา ภายามต สโร อโหส ฯ อถสส พลวา พทธปปสาโท อทปาท ฯ ตสมา อนธกาโร อนตรธายต ฯ เสสวาเรสป เอเสว นโย ฯ อปจ ปรโต ปรโต คจฉนโต ภสนเก สสานมคเค อฏ กสงขลกสมสโลหตนตอาทนป อเนกวธาน กณปาน อททส ฯ โสณสงคาลาทน สทท อสโสส ฯ ต สพพ ปรสสย ปนปปน พทธคต ปสาท วฑเฒตวา มททนโต อคมาสเยว ฯ เอห สทตตาต โส กร เสฏ คจฉมาโนว จนเตส อมสม โลเก พห ปรณกสสปาทโยตตถยา มย พทธา มย พทธาต วทนต กถ น โข อห สตถ พทธภาว ชาเนยยนต ฯ อถสส เอตทโหส มยห คณวเสน อปปนน นาม มหาชโน ชานาต กลทตตย ปน เม นาม อ ตร มยา น โกจ ชานาต ฯ สเจ พทโธ ภวสสต กลทตตกนาเมน ม อาลปสสตต ฯ

Page 427: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 427

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 427 สตถา ตสส จตต ตวา เอวมาห ฯ ปรนพพโตต กเลสปรนพพาเนน ปรนพพโต ฯ อาสตตโยต ตณหาโย ฯ สนตนต กเลสวปสม ฯ ปปปยยาต ปตวา ฯ อท จ ปน วตวา สตถา ตสส อนปพพกถ กเถตวา มตถเก จตตาร สจจาน ปกาเสส ฯ เสฏ ธมมเทสน สตวา โสตาปตตผเล ปตฏาย พทธปปมข ภกขสงฆ นมนเตตวา ปนทวสโต ปฏาย มหาทาน ทาต อารภ ฯ พมพสารราชาทโย เสฏ สส สาสน เปเสนต ตว อาคนตโก ย นปปโหต ต อโต อาหราเปหต ฯ โส อล ตเมห พหกจจาต สพเพ ปฏกขปตวา ป จห สกฏสเตห อานตวภเวน สตตาห มหาทาน อทาส ฯ ทานปรโยสาเน จ ภควนต สาวตถย วสสาวาส ปฏชานาเปตวา ราชคหสส จ สาวตถยา จ อนตเร โยชเน โยชเน สตสหสส ทตวา จตตาฬสวหาเร (๑) กาเรนโต สาวตถ คนตวา เชตวนมหาวหาร กาเรตวา พทธปปมขสส ภกขสงฆสส นยยาเทส ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ รถกาย รถกนต เอกรถก คเหตวา ตโต อปร คจฉนโต รถกาย รถก อปสงกมนโต นาม อโหส ฯ สงฆาฏเกป เอเสว นโย ฯ เอตถ จ รถกาต รจฉา ฯ

Page 428: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 428

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 428 สงฆาฏกนต จตกก ฯ กมเม กตาต ก เม (๑) กตา ก กโรนตต อตโถ ฯ มธปตาว เสยเรต คนธมธปานปตา วย สยนต ฯ คนธมธปานปโต กร สส อกขปต น สกโกต อส หตวา สยเตว ฯ ตสมา เอวมาห ฯ ต จ ปน อปปฏวานยนต ต จ ปน ธมม อปปฏวานย เทเสต ฯ พาหรก ห สมธรป โภชน ปนปปน ภ ชนตสส น รจจต อปเนถ ก อมนาต ปฏวาเนตพพ อปเนตพพ โหต น เอวมย ธมโม ฯ อม ห ธมม ปณฑตา วสสสตป วสสสหสสป สณนตาตตต น คจฉนต ฯ เตนาห อปปฏวานยนต ฯ อเสจนกโมชวนต อนาสตตก โอชวนต ฯ ยถา ห พาหราน อสมภนนปายาสาทนป สปปมธสกขราห อาสตตาน โยชตาเนว มธราน โอชวนตาน โหนต น เอวมย ธมโม ฯ อย ห อตตโนว ธมมตาย มธโร เจว โอชวา จ น อ เน อปสตโต ฯ เตนาห อเสจนกโมชวนต ฯ ปวนต ม เ สปป าต ปณฑตปรสา ปวนต วย ฯ วลาหกมว ปนถคต วลาหกนตรโต นกขนตอทก ฆมมาภตตต ปตตกา วย ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ ป วต ปสว พหนต พห วต ป ปสวตต ฯ ทสม ฯ

Page 429: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 429

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 429 เอกาทสม อตตานเมว ฯ เอกาทสม ฯ ทวาทสเม ฯ อาฬวยนต อาฬวต ต รฏป นครป วจจต ฯ ต จ ภวน นครสส อวทเร คาวตมตเต ต ภควา ตตถ วหรนโต ต นคร อปนสสาย อาฬวรฏเ วหรตต วตโต ฯ อาฬวกสส ยกขสส ภวเนต เอตถ ปน อย อนปพพกถา อาฬวโก กร ราชา ววธนาฏกปโภเค ฉฑเฑตวา โจรปฏพาหนตถ ปฏราชนเสธนตถ พยายามกรณตถ จ สตตเม ทวเส มคว คจฉนโต เอกทวส พลกาเยน สทธ กตก อกาส ยสส ปสเสน มโค ปลายต ตสเสว โส ภาโรต ฯ อถ ตสเสว ปสเสน มโค ปลาย ชวสมปนโน ราชา ธน คเหตวา ปตตโกวตโยชน ต มค อนพนธ ฯ เอณมคา จตโยชนเวคาเอว โหนต ฯ อถ ปรกขณชว ต มค อทกฏาน ปวสตวา ต วธตวา ทวธา เฉตวา อนตถโกป มเสน นาสกข มค คเหตนต อปวาทโมจนตถ กาเชนาทาย อาคจฉนโต นครสสาวทเร พหลปตตปลาส มหานโครธ ทสวา ปรสสมวโนทนตถ ตสส มลมปคโต ฯ ตสม จ นโครเธ อาฬวโก ยกโข มหาราชสนตกา ภวน ลภตวา มชฌนตกสมเย ตสส รกขสส ฉายาย ผฏโกาส ปวฏเ ปาณโน ขาทนโต ปฏวสต ฯ โส ต ทสวา ขาทต อปคโต ฯ ราชา

Page 430: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 430

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 430 เตน สทธ กตก อกาส ม จ ม อห เต ทวเส ทวเส มนสส เจว ถาลปาก จ เปเสสสามต ฯ ยกโข ตว ราชปโภเคน ปมตโต น สรสสส อห ปน ภวน อนปคต จ อนน าต จ ขาทต น ลภาม สวาห ภวนตป ชเยยยนต น ม จ ฯ ราชา ย ทวส น เปเสม ต ทวส มม เคห คนตวา ม คเหตวา ขาทาต อตตาน อนชานตวา เตน มตโต นคราภมโข อคมาส พลกาโย มคเค ขนธาวาร พนธตวา โต ราชาน ทสวา ก มหาราช อยสมตตภยา เอว กลนโตสต วทนโต ปจจคคนตวา ปฏคคเหส ฯ ราชา ต ปวตต อนาโรเจตวา นคร คนตวา กตปาตราโส นครคตตก อามนเตตวา เอตมตถ อาโรเจส ฯ นครคตตโก ก เทว กาลปรจเฉโท กโตต อาห ฯ น กโต ภเณต ฯ ทฏ กต เทว อมนสสา ห ปรจฉนนมตตเมว ลภนต อปรจฉนเน ปน ชนปทสสาพาโธ ภวสสต โหต เทว ก จาป เอวมกาส อปโปสสกโก ตว รชชสขมนโภห อหเมตถ กาตพพ กรสสามต ฯ โส กาลสเสว วฏาย พนธนาคารทวาเร ตวา เย เย วชฌา โหนต เต เต สนธาย โย ชวตตถโก โส นกขมตต ภณต ฯ โย ปม นกขมต ต เคห เนตวา นหาเปตวา โภเชตวา จ อม ถาลปาก ยกขสส เทหต เปเสต ฯ ต รกขมล ปวฏมตตเยว ยกโข

Page 431: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 431

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 431 เภรว อตตภาว นมมนตวา มลกนท วย ขาท ฯ ยกขานภาเวน กร มนสสาน เกสาทน อปาทาย สกลสรร นวนตปณฑ วย โหต ยกขสส ภตต คาหาเปต คตปรสา ต ทสวา ภตา ยถามตต อาโรเจส ฯ ตโต ปภต ราชา โจเร คเหตวา ยกขสส เทตต มนสสา โจรกมมโต ปฏวรตา ฯ ตโต อปเรน สมเยน นวโจราน อภาเวน ปราณโจราน จ ปรกขเยน พนธนาคาราน ส าน อเหส ฯ อถ นครคตตโก ร โ อาโรเจส ฯ ราชา อตตโน ธน นครรจฉาส ฉฑฑาเปส อปเปวนาม โกจ โลเภน คเณหยยาต ฯ ต ปาเทนป โกจ นจฉป ฯ โส โจเร อลภนโต อมจจาน อาโรเจส ฯ อมจจา กลปฏปาฏยา เอกเมก ชณณก เปเสม โส ปกตยาป มจจปเถ วตตตต อาหส ฯ ราชา อมหาก ปตร อมหาก ปตามห เปเสตต มนสสา โขภ กรสสนต มา โว เอต รจต นวาเรส ฯ เตนห เทว ทารก เปเสม อตตานเสยยก ตถาวธสส ห มาตา เมต ปตา เมต สเนโห นตถต อาหส ฯ ราชา อนชาน ฯ เต ตถา อกส ฯ นคเร ทารกมาตโร จ ทารเก คเหตวา คพภนโย จ ปลายตวา ปรชนปเท ทารเก สวฑเฒตวา อาเนนต ฯ เอว ทวาทส วสสาน คตาน ฯ ตโต เอกทวส สกลนคร วจนตวา เอกป ทารก

Page 432: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 432

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 432 อลภตวา อมจจา ร โ อาโรเจส นตถ เทว นคเร ทารโก เปตวา อนเตปเร ตว ปตต อาฬวกกมารนต ฯ ราชา ยถา มม ปตโต ปโย เอว สพพโลกสส อตตนา ปน ปยตร นตถ คจฉถ ตป ทตวา มม ชวต รกขถาต ฯ เตน จ สมเยน อาฬวกกมารสส มาตา ปตต นหาเปตวา มณเฑตวา ทกลจมพฏเก กตวา องเก สยาเปตวา นสนนา โหต ฯ ราชปรสา ร โ อาณาย ตตถ คนตวา ต วปปลปนตยา ตสสา โสฬสนน จ เทวสหสสาน สทธ ธาตยา ต อาทาย ปกกมส เสว ยกขภกโข ภวสสตต ฯ ตทวส จ ภควา ปจจสสมเย ปจจฏาย เชตวนวหาเร มหาคนธกฏย มหากรณาสมาปตต สมาปชชตวา พทธจกขนา โลก โวโลเกนโต อททส อาฬวกสส กมารสส อนาคามผลปปตตยา อปนสสย ยกขสส จ โสตาปตตผลปปตตยา เทสนาปรโยสาเนว จตราสตยา ปาณสหสสาน ธมมจกข ปฏลาภสสาต ฯ โส วภาตาย รตตยา ปรมภตตกจจ กตวา สนฏ ตภตตกจโจ กาฬปกขโปสถทวเส วตตมาเน โอกกนเต สรเย เอโก อทตโย ปตตจวรมาทาย ปาทมตเตเนว สาวตถโต ตสโยชนาน คนตวา ตสส ยกขสส ภวน ปาวส ฯ เตน วตต อาฬวกสส ยกขสส ภวเนต ฯ ก ปน ภควา ยสม นโครเธ อาฬวกสส ภวน ตสส มเล วหาส อทาห ภวเนเยวาต ภวเนเยว ฯ ยเถว ห

Page 433: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 433

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 433 ยกขา อตตโน ภวน ปสสนต ตถา ภควาป ฯ โส ตตถ คนตวา ภวนทวาเร อฏาส ฯ ตทา อาฬวโก หมวนเต ยกขสมาคม ตโต โหต ฯ ตโต อาฬวกสส ทวารปาโล คทรโภ นาม ยกโข ภควนต อปสงกมตวา วนทตวา ก ภนเต ภควา วกาเล อาคโตต อาห ฯ อาม คทรภ อาคโตมห สเจ เต อคร วหเรยยาเมกรตต อาฬวกสส ภวเนต ฯ น เม ภนเต คร อปจ โข โส ยกโข กกขโฬ ผรโส มาตาปตนป อภวาทนาทน น กโรต มา รจ ภควโต อธ วาโสต ฯ ชานาม คทรภ ตสส ภวน น โกจ มมนตราโย ภวสสต ฯ สเจ เต อคร วหเรยยาเมกรตตนต ฯ ทตยป คทรโภ ยกโข ภควนต เอตทโวจ อคคตตตกปาลสทโส ภนเต อาฬวโก มาตาปตโรต วา สมณพราหมณาต วา ธมโมต วา น ชานาต อธาคตาน ปน จตตกเขปป กโรต หทยป ผาเลต ปาเทป คเหตวา ปรสมทท วา ปรจกกวาฬ วา ขปตต ฯ ทตยป ภควา อาห ชานาม คทรภ สเจป เต อคร วหเรยยาเมกรตตนต ฯ น เม ภนเต คร อปจ โข โส ยกโข อตตโน อนาโรเจตวา อนชานนต ม ชวตาป โวโรเปยย อาโรเจม ภนเต ตสสาต ฯ ยถาสข คทรภ อาโรเจหต ฯ เตนห ภนเต ตวเมว ชานาหต ภควนต

Page 434: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 434

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 434 อภวาเทตวา หมวนตาภมโข ปกกาม ฯ ภวนทวารป สยเมว ภควโต ววรมทาส ฯ ภควา อนโตภวน ปวสตวา ยตถ อภลกขเตส มงคลทวสาทส นสทตวา อาฬวโก สร อนโภต ตสมเยว ทพพรตนมเย ปลลงเก นสทตวา สวณณาภ ม จ ฯ ต ทสวา ยกขสส อตถโย อาคนตวา ภควนต วนทตวา สมปรวาเรตวา นสทส ฯ ภควา ปพเพ ตเมห ทาน ทตวา สล สมาทยตวา ปชเนยเย ปเชตวา อม สมปตต ปตตา อทานป ตเถว กโรถ มา อ ม อสสามจฉรยาภภตา วหรถาตอาทนา นเยน ตาส ปกณณกธมมกถ กเถส ฯ ตา ภควโต มธรนคโฆส สตวา สาธการสหสสาน ทตวา ภควนต สมปรวาเรตวา นสทสเยว ฯ คทรโภป หมวนต คนตวา อาฬวกสสาโรเจส ยคเฆ มารส ชาเนยยาส วมาเน เต ภควา นสนโนต ฯ โส คทรภสส ส อกาส ตณห โหห คนตวา กตตพพ กรสสามาต ปรสมาเนน กร ลชชโต อโหส ตสมา มา โกจ ปรสมชเฌ สเณยยาต เอวมกาส ฯ ตทา สาตาครเหมวตา ภควนต เชตวเนเยว วนทตวา ยกขสส สมาคม คมสสามาต สปรวารา นานายาเนห อากาเสน คจฉนต ฯ อากาเส จ ยกขาน สพพตถ มคโค นตถ อากาสฏาน วมานาน ปรหรตวา มคคฏาเนเนว มคโค โหต ฯ อาฬวกสส ปน วมาน

Page 435: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 435

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 435 ภมมฏ สคตต ปาการปรกขตต สสวหตทวารอฏฏาลกโคปร อปรกสชาลส ฉนนม ชสสทสตโยชน อพเพเธน ตสส อปร มคโค โหต ฯ เต ต ปเทส อาคมม คนต นาสกขส ฯ พทธาน ห นสนโนกาสสส อปรภาเค ยาว ภวคคา โกจ คนต น สกโกต ฯ เต กมทนต อาวชชตวา ภควนต ทสวา อากาเส ขตตเลฑฑก วย โอรยห วนทตวา ธมม สตวา ปทกขณ กตวา ยกขสมาคม คจฉาม ภควาต ตณ วตถน ปสสนตา ยกขสมาคม อคมส ฯ อาฬวโก เต ทสวา อธ นสทถาต ปฏกกมม โอกาสมกาส ฯ เต อาฬวกสส นเวเทส ลาภา เต อาฬวก ยสส เต ภวเน ภควา วหรต คจฉาวโส ภควนต ปยรปาสสสต ฯ เอว ภควา ภวเนเยว วหาส น ยสม นโครเธ อาฬวกสส ภวน ตสส มเลต เตน วตต เอก สมย ภควา อาฬวย วหรต อาฬวกสส ยกขสส ภวเนต ฯ อถโข อาฬวโก ยกโข ฯเปฯ เอตทโวจ นกขม สมณาต กสมา ปนาย เอตทโวจ โรเสตกามตาย ฯ ตเตรว อาทโต ปภต สมพนโธ เวทตพโพ อย ห ยสมา อสทธสส สทธากถา ทกกถา โหต ทสสลาทน สลาทกถา วย ตสมา เตส ยกขาน สนตกา ภควโต ปสส สตวาเยว อคคมห ปกขตตโลณสกขรา วย อพภนตเร โกเปน ตฏตฏายมานหทโย หตวา โก โส ภควา นาม โย มม ภวน ปวฏโต อาห ฯ เต อาหส น ตว อาวโส ชานาส ภควนต อมหาก สตถาร

Page 436: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 436

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 436 โย ตสตภวเน โต ป จมหาวโลกต วโลเกตวาต อาทนา นเยน ยาว ธมมจกกปปวตตนา กเถนตา ปฏสนธอาทส ทวตตสปพพนมตตาน วตวา อมานป ตว อาวโส อจฉรยาน น อททสาต โจเทส ฯ โส ทสวาป โกธวเสน นาททสนต อาห ฯ อาวโส อาฬวก ปสเสยยาส วา ตว น วา โก ตยา อตโถ ปสสตา วา อปสสตา วา ก ตว กรสสส อมหาก สตถโน โย ตว ต อปนธาย จลกกกธมหาอสภสมเป ตทหชาตวจฉโก วย ตธา ปภนนมตตวารณสมเป ภงกโปตโก วย ภาสรวลมพตเกสรโสภตกขนธสส สมเป ชรสงคาโล วย มคร โ ทยฑฒโยชนสตปวฑฒกายสปณณราชสมเป ฉนนปกขกากโปตโก วย ขายส คจฉ ยนเต กรณย ต กโรหต ฯ เอว วตเต ทฏโ อาฬวโก อฏหตวา มโนสลาตเล วามปเทน ตวา ปสสถทาน ตมหาก วา สตถา มหานภาโว อห วาต ทกขณปาเทน สฏ โยชนมตต เกลาสปพพตกฏ อกกม ต อโยกฏปหโต วย นทธนตอโยปณโฑ ปปปฏกา ม จ โส ตตร ตวา อห อาฬวโกต อคโฆเสส ฯ สกลชมพทป สทโท ผร ฯ จตตาโร กร สททา สกลชมพทเป สยยส ฯ ย จ ปณณโก ยกขเสนาปต ธน ชย โกรพยราชาน ชต ขนตวา

Page 437: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 437

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 437 อปโปเตวา (๑) อห ชนนต อคโฆเสส ย จ สกโก เทวานมนโท กสสปสส ภควโต สาสเน โอสกกนเต วสสกมมเทวปตต สนข กรตวา อห ปาปภกข จ ปาปภกขนโย จ อปาสกปาสกาโย จ สพเพว จ อธมมวาทโน ขาทามต อคโฆเสส ฯ ย จ กสชาตเก ปภาวตเหต สตตห ราชห นคเร อปรทเธ ปภาวต อตตนา สห หตถกขนเธ อาโรเปตวา นครา นกขมม อห สหสสรกสมหาราชาต (๒) มหาปรโส อคโฆเสส ย จ เกลาสมทธน ตวา อาฬวโกต ฯ ตทา ห สกลชมพทเป ทวาเร ตวา อคโฆสตสทโส อโหส ฯ ตโยชนสหสสวตถารโต จ หมวาป สงกมป ยกขสสานภาเวน ฯ โส วาตมณฑล สมฏาเปส เอเตเนว สมณ ปลาเปสสามต ฯ เต ปรตถมาทเภทา วาตา สมฏหตวา อฑฒโยชนโยชนทวโยชนตโยชนปปมาณาน ปพพตกฏาน ปทาเลตวา วนคจฉรกขาทน อปปเฬตวา อาฬวนคร ปกขนตา ชณณหตถสาลาทน จณณนตา ฉทนฏกา อากาเส ภมนตา ฯ ภควา มา กสสจ อปโรโธ โหตต อธฏาส ฯ เต วาตา ทสพล ปตวา จวรกณณมตตมป จาเลต นาสกขส ฯ ตโต มหาวสส สมฏาเปส อทเกน อชโฌตถรตวา สมณ มาเรมต ฯ ตสสานภาเวน อปรปร สตปฏลสหสสปฏลาทเภทา วลาหกา

Page 438: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 438

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 438 อฏหตวา ปวสสส ฯ วฏ ธาราเวเคน ปว ฉททา อโหส ฯ วนรกขาทน อปร มโหโฆ อาคนตวา ทสพลสส จวเร อสสาวพนทมตตมป เตเมต นาสกข ฯ ตโต ปาสาณวสส สมฏาเปส ฯ มหนตาน มหนตาน ปพพตกฏาน ธมายนตาน ปชชลนตาน อากาเสนาคนตวา ทสพล ปตวา ทพพมาลาคลาน สมปชชส ฯ ตโต ปหรณวสส สมฏาเปส ฯ เอกโตธารา อภโตธารา อสสตตขรปปาทโย ธมายนตา ปชชลนตา อากาเสนาคนตวา ทสพล ปตวา ทพพปปผาน อเหส ฯ ตโต องคารวสส สมฏาเปส ฯ กสกวณณา องคารา อากาเสนาคนตวา ทสพลสส ปาทมเล ทพพปปผาน หตวา วกรยส ตโต กกกลวสส สมฏาเปส ฯ อจจโณห กกกโล อากาเสนาคนตวา ทสพลสส ปาทมเล จนทนจณณ หตวา นปต ฯ ตโต วาลกวสส สมฏาเปส ฯ อตสขมา วาลกา ธมายนตา ปชชลนตา อากาเสนาคนตวา ทสพลสส ปาทมเล ทพพปปผาน หตวา นปตส ฯ ตโต กลลวสส สมฏาเปส ฯ ต กลลวสส ธมายนต ปชชลนต อากาเสนาคนตวา ทสพลสส ปาทมเล ทพพคนธ หตวา นปต ฯ ตโต อนธการ สมฏาเปส ภเสตวา สมณ ปลาเปสสามต ฯ ต จตรงคสมนนาคต อนธการสทส หตวา ทสพล ปตวา สรยปปภาวหตมว

Page 439: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 439

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 439 อนธการ อนตรธาย ฯ เอว ยกโข อมาห นวห วาตวสสปาสาณปหรณงคาร- กกกลวาลกกลลนธการวฏ ห ภควนต ปลาเปต อสกโกนโต นานาวธปหรณตถาย อเนกปปการรปภตคณสมากลาย จตรงคนยา เสนาย สยเมว ภควนต อภคโต เต ภตคณา อเนกปปกาเร วกาเร กตวา คณหถ หนถาต ภควโต อปร อาคจฉนตา วย โหนต อปจ โข นทธนตโลหปณฑ วย มกขกา ภควนต อลลยต อสมตถาว อเหส ฯ เอว สนเตป ยถา โพธมณเฑ มาโร อาคตเวลายเมว นวตโต ตถา อนวตตตวา อปฑฒรตตมตต พยากลมกส ฯ เอว อปฑฒรตตมตต อเนกปปการวภสนกทสสเนนป ภควนต จ จาเลต อสกโกนโต อาฬวโก จนเตส ยนนนาห เกนจ อเชยย ทสสาวธ ม เจยยนต ฯ จตตาร กร อาวธาน โลกสม เสฏาน สกกสส วชราวธ เวสสวณณสส คทาวธ ยมสส นยนาวธ อาฬวกสส ทสสาวธนต ฯ ยท ห สกโก รทโธ วชราวธ สเนรมตถเก ปหเรยย อฏ- สฏ สหสสาธกโยชนสตสหสส วนวชฌตวา เหฏโต คจเฉยย ฯ เวสสวณเณน กชฌนกาเล วสสชชตา คทา (๑) พหนน ยกข- สหสสาน สส ปาเตตวา ปน หตถปาส อาคนตวา ตฏต ฯ # ๑ ม. วสสชชต คทาวธ ฯ

Page 440: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 440

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 440 ยเมน รทเธน นยนาวเธน โอโลกตมตเตน อเนกาน กมภณฑสหสสาน ตตตกปาเล ตลา วย ผรนตาน วนสสนต ฯ อาฬวโก รทโธ สเจ อากาเส ทสสาวธ ม เจยย ทวาทสวสสาน เทโว น วสเสยย ฯ สเจ ปวย ม เจยย ฯ สพพรกขตณาทน สสสตวา ทวาทสวสสนตเร น ปน วรเหยย ฯ สเจ สมทเท ม เจยย ตตตกปาเล อทกพนท วย สพพมทก สสเสยย ฯ สเจ สเนรสทเสป ปพพเต ม เจยย ขณฑาขณฑ หตวา วกเรยย โส เอว มหานภาว ทสสาวธ อตตรยกต ม จตวา อคคเหส ฯ เยภยเยน ทสสหสสโลกธาตเทวตา เวเคน สนนปตส อชช ภควา อาฬวก ทเมสสต ตตถ ธมม โสสสามาต ฯ ยทธทสสนกามาป เทวตา สนนปตส ฯ เอว สกลป อากาส เทวตาห ปณณ อโหส ฯ อถ อาฬวโก ภควโต สมเป อปรปร วจรตวา วตถาวธ ม จ ฯ ต อสนวจกก วย อากาเส เภรวสทท กโรนต ธมายนต ปชชลนต ภควนต ปตวา ยกขสส มานมททนตถ ปาทป ชโจฬ หตวา ปาทมเล นปต ฯ อาฬวโก ต ทสวา ฉนนวสาโณ วย อสโภ อทธฏทาโ วย สปโป นตเตโช นมมโท นปตตมานตถทโธ หตวา จนเตส ทสสาวธ เม สมณ นาภโภส ก นโข การณนต ฯ อท การณ เมตตา- # ๑ ม. อตตรสาฏก ฯ ย. อตตรสาฏก ฯ

Page 441: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 441

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 441 วหารยตโต สมโณ หนท น โรสตวา เมตตาย วโยเชมต อมนา สมพนเธเนต วตต อถโข อาฬวโก ยกโข เยน ภควา ฯเปฯ นกขม สมณาต ฯ ตตถายมธปปาโย กสมา มยา อนน าโต มม ภวน ปวสตวา ฆรสามโก วย อตถาคารสส มชเฌ นสนโนส อนนยตตเมต สมณสส ยทท อทนนปรโภโค อตถสสคโค จ ฯ ตสมา ยท ตว สมณธมเม โต นกขม สมณาต ฯ เอเก ปน เอตาน อ าน จ ผรสวจนาน วตวา เอวาย เอตทโวจาต ภณนต ฯ อถ ภควา ยสมา ถทโธ ปฏถทธภาเวน วเนต น สกกา โส ห ปฏถทธภาเว กยรมาเน เสยยถาป จณฑสส กกกรสส นาสาย ปตต ภนเทยย (๑) โส ภยโยโส มตตาย จณฑตโร อสส เอว ถทธตโร โหต มทนา ปน โส สกกา วเนตนต ตวา สาธาวโสต ปยวจเนน ตสส ปยวจน สมปฏจฉตวา นกขม ฯ เตน วตต สาธาวโสต ภควา นกขมต ฯ ตโต อาฬวโก สพพโจ วตาย สมโณ เอกวจเนเนว นกขนโต เอว นาม นกขเมต สข สมณ อการเณนาห สกลรตต ยทเธน อพภยยาสนต มทจตโต หตวา ปน จนเตส อทานป น สกกา ชานต ก น โข สพพจตาย นกขนโต อทาห โกธโน หนทาห วมสามต ฯ ตโต ปวส สมณาต อาห ฯ อถ

Page 442: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 442

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 442 สพพโจต มทภตจตตสส จตตววตถานกรณตถ ปน ปยวจน วทนโต สาธาวโสต ภควา ปาวส ฯ อาฬวโก ปนปปน ตเมว สพพจภาว วมสนโต ทตยป ตตยป นกขม ปวสาต อาห ฯ ภควาป ตถา อกาส ฯ ยท น กเรยย ปกตยาว ถทธยกขสส จตต ถทธตร หตวา ธมมกถาย ภาชน น ภเวยย ฯ ตสมา ยถา นาม มาตา โรทนต ปตตก ย โส อจฉต ต ทตวา วา กตวา วา ส าเปส ตถา ภควา กเลสโรทเนน โรทนต ยกข ส าเปต ย โส ภณต ต อกาส ฯ ยถา จ ธาต ถ อปวนต ทารก ยงก จ ทตวา อปลาเฬตวา ปาเยต ตถา ภควา ยกข โลกตตรธมมขร ปาเยต ตสส กถตวจนกรเณน อปลาเฬนโต เอวมกาส ฯ ยถา จ ปรโส ลาพมห จตมธร ปเรตกาโม ตสส อพภนตร โสเธต เอว ภควา ยกขสส จตเต โลกตตรจตมธร ปเรตกาโม ตสสพภนตเร โกธมล โสเธต ยาว ตตย นกขมนปวสน อกาส ฯ อถาฬวโก สพพโจ อย สมโณ นกขมาต วตโต นกขมต ปวสาต วตโต ปวสต ยนนนาห อม สมณ เอวเมว สกลรตต กลเมตวา ปาเท คเหตวา ปารคงคาย ขเปยยนต ปาปก จตต อปปาเทตวา จตตถวาร อาห นกขม สมณาต ฯ ต ตวา ภควา น ขวาหนตนต อาห ฯ เอว วตเต

Page 443: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 443

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 443 ตทตตรกรณย ปรเยสมาโน ป ห ปจฉตพพ ม สสต ต ธมมกถาย สข ภวสสตต ตวา น ขวาหนตนต อาห ฯ ตตถ นอต ปฏกเขเป ฯ โขต อวธารเณ ฯ อหนต อตตนทสสน ฯ ตนต เหตวจน ฯ เตเนเวตถ ยสมา ตว เอว จนเตส ตสมา อห อาวโส เนว นกขมสสาม ย เต กรณย ต กโรหต เอวมตโถ ทฏพโพ ฯ ตโต อาฬวโก ยสมา ปพเพป อากาเสน คมนเวลาย ก น โข เอว สวณณวมาน อทาห รชตมณวมานาน อ ตร หนท น ปสสามาต เอว อตตโน วมาน อาคเต อทธมนเต ตาปสปรพพาชเก ป ห ปจฉตวา วสสชเชต อสกโกนเต จตตกเขปาทห วเหเต ตสมา ภควนตป ตถา วเหเสสามต ม มาโน ป ห ตนตอาทมาห ฯ กโต ปนสส ปโ หต ฯ (๑) ตสส กร มาตาปตโร กสสปภควนต ปยรปาสตวา อฏ ปเ ห สห วสสชชเนน อคคเหส เต ทหรกาเล อาฬวก ปรยาปณาเปส โส กาลจจเยน วสสชชน สมมสส ฯ ตโต อเม ป หาป มา วนสสนตต สวณณปฏเฏ ชาตหงคลเกน เลขาเปตวา วมาเน นกขป ฯ เอวเมว เต พทธป หา พทธวสยาว โหนต ฯ ภควา ต สตวา ยสมา พทธาน ปรจจตตลาภนตราโย วา ชวตนตราโย วา สพพ ตาณพยามปปภาน ปฏฆาโฏ วา น สกกา เกนจ กาต ตสมา น โลเก อสาธารณ พทธานภาว # ๑ ม.ย. ป หาต ฯ

Page 444: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 444

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 444 ทสเสนโต น ขวาหนต อาวโส ปสสาม สเทวเก โลเกตอาทมาห ฯ เอว ภควา ตสส พาธนจตต ปฏเสเธตวา ป หาปจฉเน อสสาห ชเนนโต อาห อปจ ตว อาวโส ปจฉ ยทากงขสต ฯ ตสสตโถ ปจฉ ยท อากงขส น เม ป หาวสสชชเน ภาโร อตถ ฯ อถวา ปจฉ ย อากงขส สพพนต เต วสสชเชสสามต สพพ ปวารณ ปวาเรต อสาธารณ ปจเจกพทธอคคสาวกมหาสาวเกห ฯ เอว ภควตา สพพ ปวารณาย ปวารตาย อถโข อาฬวโก ยกโข ภควนต คาถาย อชฌภาสต ฯ กสธ วตตนต กส อธ วตต ฯ วตตนต ธน ฯ ต ห ปตสงขาต วตต กโรต ตสมา วตตนต วจจต ฯ สจณณนต สกต ฯ สขนต กายกเจตสก สาต ฯ อาวหาตต อาวหต อาเนต เทต อปเปต ฯ หเวอต ทฬหตเถ นปาโต ฯ สาทตรนต อตสเยน สาท ฯ สาธตรนตป ปาโ ฯ รสานนต รสส ตาน ธมมาน ฯ กถนต เกน ปกาเรน ฯ กถชวโน ชวต กถชวชวต ฯ คาถาพนธสขตถ ปน สานนาสก วจจต ฯ กถชวชวตนต วา ปาโ ตสส ชวนตาน กถชวนต อตโถ ฯ เอว อมาย คาถาย กส อธ โลเก ปรสสส วตต เสฏ กส สจณณ สขมาวหาต กส หเว สาธตร รสาน (๑) กถชวชวต เสฏมาหต อเม จตตาโร ปเ ห ปจฉ ฯ อถสส ภควา กสสปทสพเลน # ๑ ม. ก รสาน สาธตร ฯ

Page 445: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 445

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 445 วสสชชตนเยเนว วสสชเชนโต อม คาถมาห สทธธ วตตนต ฯ ตตถ ยถา หร สวณณาทวตต อปโภคสข อาวหต ขปปปาสาททกข ปฏพาหต ทาฬททย วปสเมต มตตาทรตนปฏลาภเหต โหต โลกสนตต จ อาวหต เอว โลกยโลกตตรา สทธาป ยถาสมภว โลกยโลกตตร วปากสขมาวหต สทธาธเรน ปฏปนนาน ชาตชราททกข ปฏพาหต คณทาฬททย วปสเมต สตสมโพชฌงคาทรตนปฏลาภเหต โหต ฯ สทโธ สเลน สมปนโน ยโสโภคสมปปโต ย ย ปเทส ภชต ตตถ ตตเถว ปชโตต วจนโต โลกสนตต จ อาวหตต กตวา วตตนต วตตา (๑)ฯ ยสมา ปเนต สทธาวตต อนคามก อน สาธารณ สพพสมปตตเหต โลกยสส หร สวณณาทวตตสสาป นทาน ฯ สทโธเยว ห ทานาทน ป าน กตวา วตต อธคจฉต อสสทธสส ปน วตต ยาวเทว อนตถาย โหต ตสมา เสฏนต วตต ฯ ปรสสสาต อกกฏปรจเฉทเทสนา ฯ ตสมา น เกวล ปรสสส อตถอาทนมป สทธาวตตเมว เสฏนต เวทตพพ ฯ ธมโมต ทสกสลธมโม ทานสลาทธมโม(๒) วา ฯ สจณโณต สกโต สจรโต ฯ สขมาวหาตต โสณเสฏ ปตตรฏปาลาทน วย มนสสสข สกกาทน วย ทพพสข ปรโยสาเน #๑ ม. วตต ฯ ๒ ม. ทานสลภาวนาธมโม วา ฯ # ย. ทสกสลกมมปถธมโม ทานสลภาวนาธมโม วา ฯ

Page 446: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 446

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 446 มหาปทมาทน วย นพพานสข จ อาวหต ฯ สจจนต อย สจจสทโท อเนเกส อตเถส ทสสต ฯ เสยยถท สจจ ภเณ น กชเฌยยาตอาทส วาจาสจเจ ฯ สจเจ ตา สมณพราหมณา จาตอาทส วรตสจเจ ฯ กสมา น สจจาน วทนต นานา ปวาทยาเส กสลาวถานาตอาทส (๑) ทฏ สจเจ ฯ จตตารมาน ภกขเว พราหมณสจจานต พราหมณสจเจ ฯ เอก ห สจจ น ทตยมตถตอาทส ปรมตถสจเจ ฯ จตนน สจจาน กสลาตอาทส อรยสจเจ ฯ อธ ปน ปรมตถสจจ นพพาน วรตสจจ จ อพภนตร กตวา วาจาสจจ อธปเปต ยสสานภาเวน อทกาทน วเส วตเตนต ชาตชรามณปาร ตรนต ฯ ยถาห สจจวาเทน อทก ปธายต (๒) วสป สจเจน หนนต ปณฑตา สจเจน เทโว ถนย ปวสสต สจเจ ตา นพพต ปตถยนต ฯ เยเกจเม อตถ รสา ปถพยา สจจ เตส สาทตร รสาน สจเจ ตา สมณพราหมณา จ ตรนต ชาตมรณสส ปารนต ฯ # ๑ ม . กสลาวทานาต ฯ ๒ ม. สจเจน วาเจนทกมห ธาวต ฯ

Page 447: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 447

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 447 สาธตรนต สาทตร มธรตร ปณตตร ฯ รสานนต เย อเม มลรโส ขนธรโสตอาทนา นเยน สายนยธมมา เยเกจเม อนชานาม ภกขเว สพพ ผลรส อรสรโป ภว โคตโม เย เต พราหมณ รปรสา สททรสา อนาปตต ฯ รสรเส อย ธมมวนโย เอกรโส วมตตรโส ภาค วา ภควา อตถรสสส ธมมรสสสาตอาทนา นเยน ธตวาสปวชชอวเสสพย ชนาทโย (๑) ธมมรสาต วจจนต เตส รสาน สจจ หเว สาทตร สจจเมว สาทตร ฯ สาธตรนต วา เสฏตรมตตมตร ฯ มลรสาทโย ห สรรมปพรเหนต สงกเลสก จ สขมาวหนต ฯ สจจรโส (๒) วรตสจจวาจาสจจรโส สมถวปสสนาทห จตตมปพรเหต อสงกเลสก จ สขมาวหนต ฯ วมตตรโส ปรมตถสจจรสปรภาวตตตา สาท อตถรสธมมรสา จ ตทธคมปายภต อตถ จ ธมม จ นสสาย ปวตต โหต ฯ ป าชว ชวตนต เอตถ ปน สวาย อนเธกจกขทวจกขเกส ทวจกขปคคโล คหฏโ วา กมมนตานฏานสรณคมนทาน- สวภาคสลสมาทานโปสถกมมาทคหฏปฏปท ปพพชโต วา อวปฏสารกสลสงขาต ตทตตรจตตวสทธอาทเภท ปพพชตปฏปท ป าย อาราเธตวา ชวต ตสส ป าย ชวโน ชวต ต ป าชว ชวต เสฏมาหต เอวมตโถ ทฏพโพ ฯ เอว ภควตา วสสชชเต จตตาโรป ปเ ห สตวา อตตมโน ยกโข # ๑ ม. รปาจารรสปวชชา อวเสสา พย ชนาทโย ฯ ๒ สจจรเส ฯ

Page 448: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 448

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 448 อวเสเสป จตตาโร ปเ ห ปจฉนโต กถส ตรต โอฆนต คาถมาห ฯ อถสส ภควา ปรมนเยเนว วสสชเชนโต สทธาย ตรตต คาถมาห ฯ ตตถ ก จาป โย จตพพธโมฆ ตรต โส สสารณณวป ตรต วฏฏทกขป อจเจต กเลสมลป ปรสชฌต เอว สนเตป ปน ยสมา อสสทโธ โอฆตรณ อสททหนโต น ปกขนทต ป จส กามคเณส จตตโวสสคเคน ปมตโต ตตเถว สตตตาย สสารณณว น ตรต กสโต ทกข วหรต โวกณโณ อกสเลห ธมเมห อปป โ สทธมคค อชานนโต น ปรสชฌต ตสมา ตปปฏปกข ทสเสนเตน ภควตา อย คาถา วตตา ฯ เอว วตตาย เจตาย ยสมา โสตาปตตยงคปทฏาน สทธนทรย ตสมา สทธาย ตรต โอฆนต อมนา ปเทน ทฏโฆตรณ โสตาปตตมคค โสตาปนน จ ปกาเสต ฯ ยสมา ปน โสตาปนโน กสลาน ธมมาน ภาวนาย สาตจจกรยาสงขาเตน อปปมาเทน สมนนาคโต ทตยมคค อาราเธตวา เปตวา สกเทวม โลก อาคมนมคค อวเสส โสตาปตตมคเคน อตณณ ภโวฆวตถ สสารณณว ตรต ตสมา อปปมาเทน อณณวนต อมนา ปเทน ภโวฆตรณ สกทาคามมคค สกทาคาม จ ปกาเสต ฯ ยสมา จ สกทาคาม วรเยน ตตยมคค อาราเธตวา สกทาคามมคเคน อนตต กาโมฆวตถ

Page 449: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 449

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 449 กาโมฆส ต จ กามทกขมจเจต ตสมา วรเยน ทกขมจเจตต อมนา ปเทน กาโมฆตรณ อนาคามมคค อนาคาม จ ปกาเสต ฯ ยสมา ปน อนาคาม วคตกามส าย ปรสทธาย ป าย เอกนตปรสทธ จตตถมคคป อาราเธตวา อนาคามมคเคน อปปหน อวชชาสงขาต ปรมมล ปชหต ตสมา ป าย ปรสชฌตต อมนา ปเทน อวชโชฆตรณ อรหตตมคค จ อรหตต จ ปกาเสต ฯ อมาย จ อรหตตนกเฏน กถตาย คาถาย ปรโยสาเน ยกโข โสตาปตตผเล ปตฏาส ฯ อทาน ตเมว ป าย ปรสชฌตต เอตถ วตต ป าปท คเหตวา อตตโน ปฏภาเณน โลกยโลกตตรมสสก ป ห ปจฉนโต กถส ลภเต ป นต อม ฉปปท คาถมาห ฯ ตตถ กถสต สพพตเถว อตถยตตปจฉา (๑)โหต ฯ อย ห ป าทอตถ ตวา ตสส ยตต ปจฉต กถ กาย ยตตยา เกน การเณน ป ลภตต ฯ เอส นโย ธนาทส ฯ อถสส ภควา จตห การเณห ป าลาภ ทสเสนโต สททหาโนตอาทมาห ฯ ตสสตโถ เยน ปพพภาเค กายสจรตาทเภเทน อปรภาเค จ สตตตสโพธปกขยเภเทน ธมเมน อรหนโต พทธปจเจกพทธสาวกา นพพานปปตตา ต สททหาโน อรหต ธมม นพพานปตตยา โลกยโลกตตรป ลภต ต จ โข

Page 450: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 450

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 450 น สทธามตตเกเนว ฯ ยสมา ปน สทธาชาโต อปสงกมต อปสงกมนโต ปยรปาสต ปยรปาสนโต โสต โอทหต โอหตโสโต ธมม สณาต ตสมา อปสงกมนโต ปภต ยาว ธมมสสวเนน สสสส ลภต ฯ ก วตต โหต ต ธมม สททหตวาป อาจรยปชฌาเย กาเลน อปสงกมตวา วตตกรเณน ปยรปาสตวา ยทา ปยรปาสนาย อาราธตจตตา ก จ วตตกามา โหนต อถ อธคตาย โสตกามตาย โสต โอทหตวา สณนโต ลภตต ฯ เอว สสสสป จ สตอวปปวาเสน อปปมตโต สภาสตทพภาสต ตาย วจกขโณเอว ลภต น อตโร ฯ เตนาห อปปมตโต วจกขโณต ฯ เอว ยสมา สทธาย ป าลาภสวตตนก ปฏปท ปฏปชชต สสสสาย สกกจจ ป าธคมปาย สณาต อปปมาเทน คหต น ปมมสสต วจกขณตาย อนนาธก อวปรต จ คเหตวา วตถารก กโรต ฯ สสสสาย วา โอหตโสโต ป าปฏลาภเหต ธมม สณาต อปปมาเทน สตธมม ธาเรต วจกขณตาย ธตาน ธมมาน อตถมปปรกขต อนปพเพน ปรมตถสจจ สจฉกโรต ตสมาสส ภควา กถส ลภเต ป นต ปฏโ อมาน จตตาร การณาน ทสเสนโต อม คาถมาห (๑) สททหาโน ฯเปฯ วจกขโณต ฯ (๑) อทาน ตโต # ๑ ม.ย. อเม ปาา นตถ ฯ

Page 451: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 451

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 451 ปเร ตโย ปเ ห วสสชเชนโต ปฏรปการต อม คาถมาห ฯ ตตถ เทสกาลาทน อหาเปตวา โลกยสส โลกตตรสส วา ธนสส ปฏรป อธคมปาย กโรตต ปฏรปการ ฯ ธรวาต เจตสกวรยวเสน อนกขตตธโร ฯ อฏาตาต โย จ สต จ อณห จ ตณา ภยโย น ม ตตอาทนา นเยน กายกวรยวเสน อฏานสมปนโน อสถลปรกกโม ฯ วนทเต ธนนต เอกมสกาย นจรสเสว จตสตสหสสสงข จฬกนเตวาส วย โลกยธน จ มหลลกมหาตสสตเถโร วย โลกตตรธน จ ลภต ฯ โส ตหเยว อรยาปเถห วหรสสามต วตต กตวา ถนมทธาคมเวลาย ปลาลจมพฏก เตเมตวา สเส กตวา คลปปมาณ อทก ปวสตวา ถนมทธ ปฏพาหนโต ทสห วสเสห อรหตต ปาปณ ฯ สจเจนาต วจสจเจนาป สจจวาท ภตวาทต ปรมตถสจเจนาป พทโธ ปจเจกพทโธ อรยสาวโกต เอว กตต ปปโปต ฯ ททนต ยงก จ อจฉตปตถต ททนโต มตตาน คนถต สมปาเทต กโรตต อตโถ ฯ ทททท วา ทท ต คนถต ฯ ทานมเขน วา จตตารป สงคหวตถน คหตานต เวทตพพาน เตห มตตาน กโรตต วตต โหต ฯ เอว คหฏปพพชตาน สาธารเณน โลกยโลกตตรมสสเกน นเยน จตตาโร ปเ ห วสสชเชตวา อทาน กถ เปจจ น โสจตต อม ป จม ป ห คหฏวเสน วสสชเชนโต

Page 452: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 452

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 452 ยสเสเตตอาทมาห ฯ ตสสตโถ ยสส สททหาโน อรหตนต เอตถ วตตาย สพพกลยาณธมมปปาทกาย สทธาย สมนนาคตตตา สทธสส ฆรเมสโนต เอตถ ฆราวาส ป จ วา กามคเณ เอสนตสส คเวสนตสส กามโภคโน คหฏสส สจเจน กตต ปปโปตต เอตถ วตตปปการ สจจ สสสส ลภเต ป นต เอตถ สสสสป านาเมน วตโตว ธมโม ธรวา อฏาตาต เอตถ ธรนาเมน อฏานนาเมน จ วตตา ธต ทท มตตาน คนถตต เอตถ วตตปปกาโร จาโค จาต เอเต จตโร ธมมา สนต ส เว เปจจ น โสจตต อธโลกา ปรโลก คนตวา ส เว เปจจ น โสจตต ฯ เอว ภควา ป จมป ป ห วสสชเชตวา ต ยกข โจเทนโต องฆ อ เปตอาทมาห ฯ ตตถ องฆาต โจทนตเถ นปาโต ฯ อ เปต อ เป ธมเม ปถ สมณพราหมเณ ปจฉสส ฯ อ เป วา ปรณาทโย สพพ ปฏ เ ปถ สมณพราหมเณ ปจฉสส ยท อเมหห สจเจน กตต ปปโปตต เอตถ วตตปปการา สจจา ภยโย กตตปปตตการณ วา สสสส ลภเต ป นต เอตถ สสสสาต ป าปเทเสน วตตา ทมมา ภยโย โลกยโลกตตรป าปฏลาภการณ วา ทท มตตาน คนถตต เอตถ วตตปปการา จาคา ภยโย มตตคนถนการณ วา ฯ ธรวา อฏาตาต เอตถ ต ต

Page 453: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 453

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 453 อตถวส ปฏจจ ธรนาเมน อฏานนาเมน จ วตตาย มหาภารหรณฏเน อสโสฬหภาวปปตตาย วรยสงขาตาย ขนตยา ภยโย โลกยโลกตตรธนวนทนการณ วา สจจ ธมโม ธต จาโคต เอว วตเตห อเมเหว จตห ธมเมห ภยโย อสมา โลกา ปรโลก คนตวา เปจจ อโสจนการณ วา อธ วชชตต อยเมตถ สทธ สงเขปโยชนาย อตถวณณนา ฯ วตถารโต ปน เอกเมก ปท อตถทธารปททธารปทวณณนานเยห วภชตวา เวทตพพา ฯ เอว วตเต ยกโข เยน สสเยน อ เ ปจเฉยย ตสส ปหนตตา กถ น ทาน ปจเฉยย ปถ สมณพราหมเณต วตวา เยปสส อปจฉนการณ น ชานนต เตป ชานาเปนโต โยห อชช ปชานาม โย อตโถ สมปรายโกต อาห ฯ ตตถ อชชาต อชชาทก กตวาต อธปปาโย ฯ ปชานามต ยถาวตเตน ปกาเรน ชานาม ฯ โย อตโถต เอตตาวตา สสสส ลภเต ป นตอาทนา นเยน วตต ทฏธมมก ทสเสต ฯ สมปรายโกต อมนา ยสเสเต จตโร ธมมาต วตต เปจจ โสกาภาวกร (๑) สมปรายก ฯ อตโถต จ การณสเสต อธวจน ฯ อย ห อตถสทโท สาตถ สพย ชนนต เอวมาทส ปาตเถ วตตต ฯ อตโถ เม คหปต หร สวณเณนาตอาทส จกขเณ ฯ โหต สลวต อตโถต อาทส วฑฒมห ฯ พหชโน # ๑ ม. โสกาภาวการณ ฯ

Page 454: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 454

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 454 ภชเต อตถเหตตอาทส ธเน ฯ อภนนมตถ จรตตอาทส หเต ฯ อตเถ ชาเต จ ปณฑตนตอาทส การเณ ฯ อธ ปน การเณ ฯ ตสมา ย ป าทลาภาทน การณ ทฏธมมก ย จ เปจจ โสกาภาวสส การณ สมปรายก ต โยห อชช ภควตา วตตนเยน สามเยว ปชานาม โส กถ น ทาน ปจเฉยย ปถ สมณพราหมเณต เอวเมตถ สงเขปโต อตโถ เวทตพโพ ฯ เอว ยกโข ปชานาม โย อตโถ สมปรายโกต วตวา ตสส าณสส ภควมลกตต ทสเสนโต อตถาย วต เม พทโธต อาห ฯ ตตถ อตถายาต หตาย วฑฒยา วา ฯ ยตถ ทนน มทปผลนต ยสเสเต จตโร ธมมาต เอตถ วตตจาเคน ยตถ ทนน มหปผล ต อคคทกขเณยย พทธ ปชานามต อตโถ ฯ เกจ ปน สงฆ สนธาย เอวมาหาต ภณนต ฯ เอว อมาย คาถาย อตตโน หตาธคม ทสเสตวา อทาน สหตปฏปตต ทเปนโต โส อห วจรสสามตอาทมาห ฯ ตตถ คามา คามนต เทวคามา เทวคาม ฯ ปรา ปรนต เทวนครโต เทวนคร ฯ นมสสมาโน สมพทธ ธมมสส จ สธมมตนต สมมาสมพทโธ วต ภควา สวากขาโต วต ภควตา ธมโมตอาทนา นเยน พทธสโพธต จ ธมมสธมมต จ จสทเทน สปฏปนโน วต ภควโต สาวกสงโฆตอาทนา สงฆสปปฏปตต จ อภตถวตวา อภตถวตวา

Page 455: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 455

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 455 นมสสมาโน ธมมโฆสโก หตวา วจรสสามต วตต โหต ฯ เอวมมาย คาถาย ปรโยสาน จ รตตวภาวน จ สาธการสททฏาน จ อาฬวกกมารสส ยกขภวน อานยน จ เอกกขเณเยว อโหส ฯ ราชปรสา สาธการสทท สตวา เอวรโป สาธการสทโท เปตวา พทเธ น อ เส อพภคคจฉต อาคโต น โข ภควาต อาวชเชนตา ภควโต สรรปปภ ทสวา ปพเพ วย พห อตวา นพพสงกา อนโตเยว ปวสตวา อททสส ภควนต ยกขสส ภวเน นสนน ยกข จ อ ชล ปคคเหตวา ต ฯ ทสวาน ยกข อาหส อย เต มหายกข ราชกมาโร พลกมมาย อานโต หนท น ขาท วา ภ ช วา ยถาปจจย วา กโรหต ฯ โส โสตาปนนตาย ลชชโต วเสเสน จ ภควโต ปรโต เอว วจจมาโน อถ ต กมาร อโภห หตเถห ปฏคคเหตวา ภควโต อปนาเมส อย ภนเต กมาโร มยห เปสโต อมาห ภควโต ทมม หตานกมปกา พทธา ปฏคคณหาต ภนเต ภควา อม ทารก อมสส หตตถาย สขตถายาต ฯ อม จ คาถมาห อม กมาร สตป ลกขณ สพพงคเปต ปรปณณพย ชน อทคคจตโต สมโน ททาม เต ปฏคคห โลกหตาย จกขมาต ฯ ปฏคคเหส ภควา กมาร ฯ ปฏคคณหนโต จ ยกขสส จ

Page 456: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 456

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 456 กมารสส จ มงคลกรณตถ ปาทนคาถ อภาส ฯ ต ยกโข กมาร สรณ คเมนโนตกขตต จตตถปาเทน ปเรส ฯ เสยยถท ทฆายโก โหต อย กมาโร ตว จ ยกข สขโต ภวาห อพยาธตา โลกหตาย ตฏต (๑) อย กมาโร สรณมเปต พทธ ฯ ทฆายโก โหต อย กมาโร ตว จ ยกข สขโต ภวาห อพยาธตา โลกหตายตฏต อย กมาโร สรณมเปต ธมม ฯ ทฆายโก โหต อย กมาโร ตว จ ยกข สขโต ภวาห อพยาธตา โลกหตายตฏต อย กมาโร สรณมเปต สงฆนต ฯ ภควา กมาร ราชปรสาน อทาส อม วฑเฒตวา ปน มเมว เทถาต ฯ เอว โส กมาโร ราชปรสาน หตถโต ยกขสส หตถ ยกขสส หตถโต ภควโต หตถ ภควโต หตถโต ปน ราชปรสาน หตถ คตตตา นามโต หตถโก อาฬวโกต ชาโต ฯ ต อาทาย ปฏนวตเต ราชปรเส ทสวา กสสก-

Page 457: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 457

เลมท 10 ยกขสยตตวณณนา หนา 457 วนกมมกาทโย ก ยกโข กมาร อตทหรตตา น อจฉต ภตา ปจฉส ฯ ราชปรสา มา ภายถ เขม กต จ ภควตาต สพพมาโรเจส ฯ ตโต สาธ สาธต สกล อาฬวนคร เอกโกลาหเลน ยกขาภมข อโหส ฯ ยกโขป ภควโต ภกขาจารกาเล อนปปตเต ปตตจวร คเหตวา อปฑฒมคค อาคนตวา นวตต ฯ อถ ภควา นคเร ปณฑาย จรตวา กตภตตกจโจ นครทวาเร อ ตรสม ววตเต รกขมเล ป ตตปวรพทธาสเน นสท ฯ ตโต มหาชนกาเยน สทธ ราชา จ นาครา จ เอกโต สมปณฑตวา ภควนต อปสงกมม วนทตวา ปรวาเรตวา นสนนา กถ ภนเต เอว ทารณ ยกข ทมยตถาต ปจฉส ฯ เตส ภควา ยทธมาท กตวา เอว นววธ วสส วสสตวา เอว วภสนก อกาส เอว ป ห ปจฉ ตสสาห เอว วสสชเชสนต ตเมวาฬวกสตต กเถส ฯ กถาปรโยสาเน จตราสตปาณสหสสาน ธมมาภสมโย อโหสต ฯ ตโต ราชา เจว นาครา จ เวสสวณณมหาราชสส ภวนสมเป ยกขสส ภวน กตวา ปปผคนธาทสกการเปต นจจพล ปวตเตส ฯ ต จ กมาร ว ต ปตต ตว ภควนต นสสาย ชวต ลภ คจฉ ภควนตเยว ปยรปาสสส ภกขสงฆ จาต วสสชเชส ฯ โส ภควนต จ ภกขสงฆ จ ปยรปาสมาโน นจรสเสว อนาคามผเล ปตฏาย สพพ พทธวจน อคคเหตวา

Page 458: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 458

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 458 ป จสตอปาสกปรวาโร อโหส ฯ ภควา จ น เอตทคเค นททส เอตทคค ภกขเว มม สาวกาน อปาสกาน จตห สงคหวตถห ปรส สงคณหนตาน ยทท หตถโก อาฬวโกต ฯ ทวาทสม ฯ อต ยกขสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ สกกสยตตวณณนา ปมวคคสส ปเม ฯ อภยสต กทา อภยส ฯ (๑) ยทา พลวนโต อเหส ตทา ตตราย อนปพพกถา สกโก กร มคธรฏเ อจลคามเก มโฆ นาม มาณโว หตวา เตตตส ปรเส คเหตวา กลยาณกมม กโรนโต สตต วตตปทาน ปเรตวา ตตถ กาลกโต เทวโลเก นพพตต ฯ ต พลวกมมานภาเวน สปรส เสสเทวตา ทสห าเนห อธคณหนต ทสวา อาคนตกเทวปตตา อาคตาต เนวาสกา คนธปาน สชชยส ฯ สกโก สกปรสาย ส อทาส มารสา มา คนธปาน ปวตถ ปวนาการมตตเมว ทสเสถาต ฯ เต ตถา อกส ฯ เนวาสกเทวปตตา สวณณสรเกห อปนต คนธปาน ยาวทตถ ปวตวา มตตา ตตถ ตตถ สวณณปวย ปตตวา สยส ฯ สกโก คณหถ ปตตมตาย ปตเตต เต ปาเทส คเหตวา

Page 459: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 459

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 459 สพเพ สเนรปาเท ขปาเปส ฯ สกกสส ป เตเชน ตทนวตตกาป สพเพ ตตเถว ปตส ฯ เต สเนรเวมชฌกาเล ส ลภตวา ตาตา น สร ปวมหาต อาหส ฯ ตโต ปฏาย อสรา นาม ชาตา ฯ อถ เนส กมมปจจยอตสมฏาน สเนรสส เหฏ มตเล ทสโยชนสหสสมตต อสรภวน นพพตต ฯ สกโก เตส นวตตตวา อนาคมนตถาย อารกข เปส ย สนธาย วตต อนตรา ทวนน อยชฌปราน ป จวธา ปตา อภรกขา อทก กโรฏ ปยสสกร (๑) มทนยทธา จตโร จ มหตถาต ฯ เทว นคราน ห ยทเธน คเหต อสกกเณยยตาย อยชฌปราน นาม ชาตาน เทวนคร จ อสรนคร จ ฯ ยทา ห อสรา พลวนโต โหนต อถ เทเวห ปลายตวา เทวนคร ปวสตวา ทวาเร ปทหเต อสราน สตสหสสป ก จ กาต น สกโกต ฯ ยทา เทวา พลวนโต โหนต อถาสเรห ปลายตวา อสรนครสส ทวาเร ปทหเต สกกาน สตสหสสป ก จ กาต น สกโกต ฯ อต อมาน เทว นคราน อยชฌปราน นาม ฯ เตส อนตรา เอเตส อทกาทส ป จส าเนส #๑ ม. ปยสส จ หาร ฯ ๒ ม. มทนยตา ฯ

Page 460: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 460

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 460 สกเกน อารกขา ปตา ฯ ตตถ อทกสทเทน นาคา คหตา ฯ เต ห อทเก พลวนโต โหนต ฯ ตสส สเนรสส ปมาลนเท เอเตส อารกขา ฯ กโรฏสทเทน สปณณา คหตา ฯ เตส กร กโรฏ นาม ปานโภชน เตน นาม ลภส ฯ ทตยาลนเท เอเตส อารกขา ฯ ปยสสกรสทเทน(๑) กมภณฑา คหตา ฯ ทานวรกขสา กร เต ฯ ตตยาลนเท เอเตส อารกขา ฯ มทนยทธสทเทน(๒) ยกขา คหตา ฯ วสมจารโน กร เต ยชฌโสณฑา ฯ จตตถาลนเท เอเตส อารกขา ฯ จตโร จ มหตถาต จตตาโร มหาราชาโน วตตา ฯ ป จมาลนเท เอเตส อารกขา ฯ ตสมา ยท อสรา กปตา วลจตตา เทวนคร อปยนต ย ครโน ปม ปรภณฑ ต อรคา ปฏพาหนต ฯ เอว เสเสส เสสา ฯ เต ปน อสรา อายวณณยสอสสรยสมปตตห ตาวตสสทสาว ฯ ตสมา อนตรา อตตาน อชานตวา ปาฏลยา ปปผตาย น อท เทวนคร ตตถ ปารจฉตตโก ปปผต อธ ปน จตตปาฏล ชรสกเกนามหาก สร ปาเยตวา ว จตา เทวนคร จ โน คหต คจฉาม เตน สทธ ยชฌสสามาต หตถอสสรเถ อารยห สวณณรชตมณผลกาน คเหตวา ยทธสชชา หตวา อสรเภรโย วาเทตวา มหาสมทเท อทก ทวธา

Page 461: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 461

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 461 เภตวา อฏหนต ฯ เต เทเว วฏเ วมมกมกขกา วมมก วย สเนร อภรหต อารภนต ฯ อถ เนส ปม นาเคห สทธ ยทธ โหต ฯ ตสม โน ปน ยทเธ น กสสจ ฉว วา จมม วา ฉชชต น โลหต อปปชชต เกวล กมารกาน ทารเมณฑกยทธ วย อ ม สนตาปนมตตเมว โหต ฯ โกฏสตาป โกฏสหสสาป นาคา เตห สทธ ยชฌตวา เต อสรปรเยว ปเวเสตวา นวตตนต ฯ ยทา ปน อสรา พลวนโต โหนต อถ นาคา โอสกกตวา ทตเย อาลนเท สปณเณห สทธ เอกโตว หตวา ยชฌนต ฯ เอส นโย สปณณาทสป ฯ ยทา ปน ตาน ป จป านาน อสรา มททนต ตทา เอกโต สมปณฑตานป ป จ พลาน โอสกกนต ฯ อถ จตตาโร มหาราชาโน คนตวา สกกสส ต ปวตต อาโรเจนต ฯ สกโก เตส วจน สตวา ทยฑฒโยชนสตก เวชยนตรถ อารยห สย วา นกขมต เอก วา ปตต เปเสต ฯ อมสม ปน กาเล ปตต เปเสตกาโม ตาต สวราตอาทมาห ฯ เอว ภททนตวาต โขต เอว โหต ภทท ตว อต โข ฯ ปมาท อาปาเทสต ปมาท อกาส ฯ อจฉราสงฆปรวโต สฏ โยชน วตถาเรน สวณณมหาวถ โอตรตวา นกขตต กฬนโต นนทนวนาทส วจรตต อตโถ ฯ อนฏหนต อนฏหนโต ฯ อวายามนต อวายมนโต ฯ อลสวายนต

Page 462: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 462

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 462 อลโส อย ฯ น จ กจจาน การเยต ก จ กจจ นาม น กเรยย ฯ สพพกามสมทธสสาต สพพกาเมห สมทโธ อสส ฯ ตมเม สกก วร ทสาต สกก เทวเสฏ ต เม วร อตตม าน โอกาส ทส อาจกข กเถหต วทต ฯ นพพานสส ห โส มคโคต กมม อกตวา ชวตฏาน นาม นพพานสส มคโค ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ สสมนต อตตโน ปตตสหสสสส อนตเร เอว นามก เอก ปตตกเมว ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ สมปพยโฬหต สมปณฑโต ราสภโต ฯ ธชคค อลโลเกยยาถาต สกกสส กร ทยฑฒโยชนสตายาโม รโถ ฯ ตสส ห ปจฉมนโต ปณณาสโยชโน มชเฌ รถป ชโร ปณณาสโยชโน รถสนธโต ยาว รถสสาน ปณณาสโยชนาน ฯ ตเทว ปมาณ ทคณ กตวาต โยชนสตายาโมตป วทนตเยว ฯ ตสม โยชนปลลงโก อตถรโต ตโยชนก เสตจฉตต มตถเก ปต เอกสมเยว ยเค สหสสาช า ยตตา เสสาลงการสส ปมาณ นตถ ฯ ธโช ปนสส อฑฒตยโยชนสตาน อคคโต ยสส วาตาหตสส ป จงคกตรยสเสว สทโท นจฉรต ต อลโลเกยยาถาต วทต ฯ กสมา ต ปสสนตาน ห ราชา โน อาคนตวา ปรสปรยนเต นขาตถมโภ วย โต

Page 463: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 463

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 463 กสส มย ภายามาต ภย น โหต ฯ ปชาปตสสาต โส กร สกเกน สมานวณโณ สมานายโก ทตยาสน ลภต ฯ ตถา วรโณ อสาโน จ ฯ วรโณ ปน ตตยาสน ลภต ฯ อสาโน จตตถ ฯ ปลายต อสเรห ปราชโต ตสม รเถ โต อปปมตตกป ธช วา ทสวา ปลายนธมโม ฯ อตป โส ภควาตอาทน วสทธมคเค วตถารตาเนว ฯ อทมโวจาต อท ธชคคปรตต นาม ภควา อโวจ ยสส อาณาเขตเต โกฏสตสหสสจกกวาเฬ อานภาโว วตตต ฯ อท อาวชเชตวา ห ยกขภยโจรภยาทห ทกเขห มตตาน อนโต นตถ ฯตฏต อ ทกขวปสโม อท อาวชเชนโต ห ปสนนจตโต อากาเสป ปตฏ ลภต ฯ ตตรท วตถ ทฆวาปเจตยมป กร สธากมเม กยรมาเน เอโก ทหโร มทธเวทกาปาทโต ปตตวา เจตยกจฉยา ภสสต ฯ เหฏา โต ภกขสงโฆ ธชคคปรตต อาวโส อาวชชาหต อาห ฯ โส มรณภเยน ตชชโต ธชคคปรตต ม รกขตต อาห ฯ ตาวเทวสส เจตยกจฉโต เทว อฏกา นกขมตวา โสปาน หตวา อฏส อปรฏ ตา วลลนสเสณ โอตาเรส ฯ ตสม นสเสณย เต อฏกา ยถาฏาเนเยว อฏส ฯ ตตย ฯ จตตเถ ฯ เวปจตตต โส กร อสราน สพพเชฏโก ฯ

Page 464: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 464

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 464 เยนาต นปาตมตต นนต ต ฯ กณป จเมหต ทวส หตเถส ปาเทส กณเ จาต เอว ป จห พนธเนห ฯ ตาน ปน นลนสตต วย มกกฏกสตต วย จ จกขสสาปาถ อาคจฉนต อรยาปถ รมหนต เตห ปน จตเตเนว พชฌต ฯ จตเตเนว มจจต ฯ อกโกสตต โจโรส พาโลส มโฬหส เถโนส โอฏโส โคโณส คทรโภส เนรยโกสตรจฉานคโตส นตถ ตยห สคต ทคคตเยว ตยห สคต ทคคตเยว ตยห ปาฏกงขาต อเมห ทสห อกโกสวตถห อกโกสต ฯ ปรภาสตต ชรสกก น ตว สพพกาล ชนสสส ยทา อสราน ชโย ภวสสต ตทา ตป เอว พนธตวา อสรภวนสส ทวาเร นปชชาเปตวา โปถาเปสสามตอาทน วตวา ตชเชต ฯ สกโก วชตวชโย น ต มนสกโรต มหาปฏคคหณ ปนสส มตถเก วธนนโต สธมม เทวสภ ปวสต เจว นกขมต จ ฯ อชฌภาสต ก น โข เอส สกโก อมาน ผรสวจนาน ภเยน ตตกขต อทาห อธวาสนขนตยา สมนนาคตตตาต วมสนโต อภาส ฯ ทพพลยา โนต ทพพลภาเวน น ฯ ปฏสยเชต ปฏสยชเชยย ปฏปผเรยย ฯ ปภชเชยยนต วรชเชยย ฯ ปกชเชยยนตป ปาโ ฯ ปรนต ปจจตถก ฯ โย สโต อปสมมตต โย สตมา หตวา อปสมมต ตสส อปสมเยวาห พาลสส ปฏเสธน ม เต อตโถ ฯ ยทา น

Page 465: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 465

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 465 ม ตต ยสมา ต ม เต ฯ อชฌารหตต อชโฌตถรต ฯ โคว ภยโย ปลายนนต ยถา โคยเถ ตาวเทว เทว คาโว ยชฌนเต โคคโณ โอโลเกนโตตฏต (๑) ยาว น เอโก ปลายต (๑) ยทา ปน เอโก ปลายต อถ น ปลายนต สพโพ โคคโณ ภยโย อชโฌตตรต เอว ทมเมโธ ขมนต ภยโย อชโฌตถรตต อตโถ ฯ สทตถปรมาต สกตถปรมา ฯ ขนตยา ภยโย น วชชตต เตส สกอตถปรเมส อตเถส ขนตโต อตตรตโร อ โ อตโถ น วชชต ฯ ตมาห ปรม ขนตนต โย พลวา ตตกขต ตสส ต ขนต ปรม อาห ฯ พาลพล นาม อาณพล ฯ ต ยสส พล อพลเมว ต พลนต อาห กเถนต ทเปนต ฯ (๒) ธมมคตตสสาต ธมเมน รกขตสส ธมม วา รกขนตสส ฯ ปฏวตตาต ปฏปผรตวา วตตา ปฏปผรตวา วา ย วา ต วาต (๓) วเทยยาป ธมมฏ ปน จาเลต สมตโถ นาม นตถ ฯ ตสเสว เตน ปาปโยต เตน โกเธน ตสเสว ปคคลสส ปาป โหต ฯ กตรสสาต (๔)ฯ โย กทธ ปฏกชฌต ฯตกจฉนตานนต เอกวจเน พหวจน ตกจฉนตนต อตโถ ฯ ชนา ม นตต เอวรป อตตโน จ ปรสส จาต อภนน อตถตกจฉนต นปผาเทนต ปคคล อนธพาโล อยนต อนธพาลปถชชนาเยว # ๑ ม. อเม ปาา นตถ ฯ ๒ ม. ย. กเถนตต ทเปต ฯ # ๓ ม. ปฏปผรตวา วา พาลพลนต ฯ ย. ปฏปผรตวา พาลพลนต วา ฯ # ๔ ม.ย. กตรสส ฯ

Page 466: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 466

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 466 ม นต ฯ ธมมสส อโกวทาต จตสจจธมเม อจเฉกา ฯ อธาต อมสม สาสเน ฯ โขต นปาตมตต ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ อสรนท เอตทโวจาต เฉกตาย เอต อโวจ ฯ เอว กรสส อโหส ปรสส นาม คาห โมเจตวา ปม วตต คร ปรสส วจน อนคนตวา ปน ปจฉา สข วตตนต ฯ ปพพเทวาต เทวโลเก จรนวาสโน ปพพสามกา ตมหาก ตาว ปเวณอาคต ภณถาต ฯ อทณฑาวจราต ทณฑาวจรกา รหตา ฯ ทณฑ วา สตถ วา คเหตพพนต เอวเมตถ นตถต อตโถ ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯ อชฌภาสต ตสส กร สมพลวนาภมขสส ชาตสส รถสทโท จ อาชานยสทโท จ ธชสทโท จ สมนตา อสนปาตสทโท วย อโหส ฯ ต สตวา สมพลวเน พลวสปณณา ปลายส ชราชณณา เจว โรคทพพลา จ อส ชาตปกขโปตกา จ ปลายต อสกโกนตา มรณภเยน ตชชตา เอกปปหาเรเนว มหาวรว วรวส ฯ สกโก ต สตวา กสส สทโท ตาตาต มาตล ปจฉ ฯ รถสทท เต เทว สตวา สปณณา ปลายต อสกโกนตา วรวนตต ฯ ต สตวา กรณาสมาปชชตทหโย อภาส ฯ อสามเขนาต รถสส อสามเขน ฯ ยถา กลาวเก อสามข น ส จณเณต เอว อมนา อสามเขน

Page 467: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 467

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 467 เต ปรวชชย ฯ โส ห รโถ ป ปจจยนพพตโต จกกวาฬปพพเตป สเนรมหป สมมขภเต นพพชฌตวาว คจฉต น สชชต อากาเส คมนวเสเนว คจฉต ฯ สเจ เตน สมพลวเนน คโต ภเวยย ยถา มหาสกเฏ กทลวนมชเฌน วา เอรณฑวนมชเฌน วา คจฉนเต สพพ วน วภคค นมมถต โหต เอว ตป สมพลวน ภเวยย ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ อปสงกมต อย สกโก โยป เม อสส สปจจตถโก ตสสปาห น ทพเภยยนต จนเตต มยา ตสส ปจจตถกตโร นาม นตถ วมสสสาม ตาว น ก น โข ม ปสสตวา ทพภต น ทพภตต จนเตตวา อปสงกม ฯตฏ เวปจตต คหโตสต เวปจตต เอตเถว ตฏ คหโต ตว มยาต วทต ฯ สห วจเนน จสส โส กณป จเมห พนธเนห พทโธว อโหส ฯ สปสส จ เมต มย อทพภตถาย สปถ กโรหต วทต ฯ ย มสา ภณโต ปาปนต อมสม กปเป ปมกปปเกส เจตยร โ ปาป สนธายาห ฯ อรยปวาทโนต โกกาลกสส วย ปาป ฯ มตตททโน จ ย ปาปนต มหากปชาตเก มหาสตเต ทฏจตตสส ปาป ฯ อกต โนต เทวทตตสทสสส อกต โน ปาป ฯ อมาน กร อมสม กปเป จตตาร มหากปปาน ฯ สตตม ฯ

Page 468: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 468

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 468 อฏเม ฯ อฏสต ทวารปาลรปกาน วย ตา ฯ นปปทาต นปผตต ยาว อตโถ นปปชชต ตาว วายเมเถวาต วทต ฯ ทตยคาถา สกกสส ฯ ตตถ ขนตยา ภยโยต นปผนนโสภเณส อตเถส ขนตโต อตตรตโร อตโถ นาม นตถ ฯ อตถชาตาต กจจชาตา ฯ โสณสงคาลาทโยป ห อปาทาย อกจจชาโต สตโต นาม นตถ อโต เอโต คมนมตตป กจจเมว โหต ฯ สโยคปรมาเตวว สมโภคา สพพปาณนนต ปารวาสกโอทนาทน ห อสมโภคารหาน โหนต ตาน ปน อณหาเปตวา ภชชตวา (๑) สปปมธผาณตาทห สโยชตาน สมโภคารหาน โหนต ฯ เตนาห สโยคปรมาเตวว สมโภคา สพพปาณนนต ฯ นปผนนโสภโน อตถาต อเม อตถา นาม นปผนนาว โสภนต ฯ ปน สกกสส ฯ ตตถาป จตตถคาถา วตตนเยเนว อตโถ เวทตพโพ ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ ปณณกฏส สมมนตต หมวนตปเทเส รมณเย อร ายตเน รตตฏานทวาฏานจงกมนาทห สมปนนาส ปณณสาลาส วสนต ฯ สกโก จ เทวานมนโท เวปจตต จาต อเม เทว ชนา ชามาตกสสสรา กาเลน กลห กโรนต กาเลน เอกโต จรนต อมสม ปน กาเล เอกโต จรส ฯ # ๑ ม. อณหาเปตวา ภชชตวา ฯ ย. อณหาเปตวา ภชตวา ฯ

Page 469: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 469

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 469 อฏลโยต คณงคณปาหนา ฯ ขคค โอลคเคตวาต ขคค องเส โอลคเคตวา ฯ ฉตเตนาต ทพพเสตจฉตเตน มตถเก ธารยมาเนน ฯ อปพยามโต กรตวาต พยามโต อกตวา ฯ จรทกขตานนต จรสมาทนนวตตาน ฯ อโต ปฏกกมาต อโต ปกกม ปรวชชย มา อปรวาเตตฏาต วทนต ฯ น เหตถ เทวาต เอตสม สลวนตาน คนเธ เทวา น ปฏกกลส โน อฏกนตมนาปส โนเยว (๑) ปนาต ทเปต ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ สมททตเร ปณณกฏสต จกกวาฬมหาสมททปฏ ย รชตปฏฏวณเณ วาลกปลเน วตตปปการาส ปณณสาลาส วสนต ฯ ยาป สโนต สยาป อมหาก ฯ อภยทกขณ ยาเจยยามาต อภยทาน ยาเจยยาม ฯ เยภยเยน กร เทวาสรสงคาโม มหาสมททปฏเ โหต ฯ อสราน น สพพกาเล ชโย โหต พหวาเร ปราชโยว โหต ฯ เต เทเวห ปราชตา ปลายนตา อสน อสสมปเทน คจฉนตา สกโก อเมห สทธ มนเตตวา อเมห นาเสต คณหถ ปตตมตาย ปตเตต กปตา อสสมปเท ปานยฆฏจงกมนสาลาทน วทธเสนต ฯ อสโย อร โต ผลาผล อาทาย อาคตา น ทสวา ปน ทกเขน ปฏปากตก กโรนต ฯ เตป ปนปปน ตเถว วนาเสนต ฯ # ๑ ม. ย. อฏกนตมนาปส โนเยวาต ฯ

Page 470: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 470

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 470 ตสมา อทาน เตส สงคาโม ปจจปฏ โตต สตวาว เอว จนตยส ฯ กามกโรต อจฉตกกโร ฯ ภยสส อภยสส วาต ภย วา อภย วา ฯ อท วตต โหต สเจ ตว อภย ทาตกาโม อภย ทาต ปโหส ฯ สเจ ภย ทาตกาโม ฯ ภย ทาต ปโหส ฯ อมหาก ปน อภยทาน เทหต ฯ ทฏานนต วรทธาน ฯ ปวตตนต เขตเต ปตฏาปต ฯ ตกขตต อพพชชต สายมาส ภตต ภ ชตวา สยน อภรยห นปนโน นททาย โอกกนตมตตาย สมนตา ตวา สตตสเตน ปหโฏ วย วรวนโต อฏหต ทสโยชนสหสส อสรภวน กมท กมทนต สงโขภ อาปชชต ฯ อถ น อาคนตวา กมทนต ปจฉนต ฯ โส น ก จต วทต ฯ ทตยยามาทสป เอเสว นโย ฯ อต อสราน มา ภาย มหาราชาต ต อสสาสนตานเยว อรณ อคคจฉต ฯ เอวมสส ตโต ปฏาย เคล ชาต จตต เวปต ฯ เตเนวสส เวปจตตต อปร นาม อทปาทต ฯ ทสม ฯ ปโม วคโค ฯ ทตยวคคสส ปเม ฯ วตตปทานต วตตโกฏาสาน ฯ สมตตานต ปรปณณาน ฯ สมาทนนานต คหตาน ฯ กเล เชฏาปจายต กเล เชฏกาน มหาปตา มหามาตา จฬปตา จฬมาตา มาตโล มาตลานตอาทน อปจตการโก ฯ สณหวาโจต #๑ ม. ก จต ฯ ๒ กมปต ปเวธตต ฏกา ฯ

Page 471: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 471

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 471 ปยมทมธรวาโจ ฯ มตตจาโคต วสฏจาโค ฯ ปยตปาณต เทยยธมมทานตถาย สทา โธตหตโถ ฯ โวสสคครโตต โวสสชชเน รโต ฯ ยาจโยโคต ปเรห ยาจตพพารโห ยาจโยโคต วา ยาจโยเคเนว ยตโต ฯ ทานสวภาครโตต ทาเน จ สวภาเค จ รโต ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ มนสสภโตต มคธรฏเ อจลคามเก มนสสภโต ฯ อาวสถ อทาสต จตมหาปเถ มหาชนสส อาวสถ กาเรตวา อทาส ฯ สหสสมป อตถานนต สหสสมป การณาน ชนสหสเสน วา วจนสหสเสน วา โอสารเต อย อมสส อตโถ อย อมสส อตโถต เอกปเท โตว วนจฉนต ฯ ทตย ฯ ตตเย อปสงกมต สกโก เทวราชาต กเถนต อตถ น โข โส สกโก เยน โส ทฏปพโพต อมมตถ ทสพล ปจฉสสามต อปสงกม ฯ ต จ ปชานามต พหวจเน เอกวจน เต จ ธมเม ปชานามต อตโถ ฯ สกโก กร อนนตเร อตตภาเว มคธรฏเ อจลคาเม มโฆ นาม มาณโว อโหส ปณฑโต พยตโต ฯ โพธสตตจรยา วยสส จรยา อโหส ฯ โส เตตตส ปรเส คเหตวา กลยาณมกาส ฯ เอกทวส อตตโนว ป าย อปปรกขตวา คามมชเฌ มหาชนสส สนนปตตฏาเน กจวร อภโต อปพยหตวา ต าน รมณย

Page 472: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 472

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 472 อกาส ฯ ปน ตเถว มณฑป กาเรส ฯ ปน คจฉนเต กาเล สาล กาเรส ฯ คามโต จ นกขมตวา คาวตมป อฑฒโยชนมปตคาวตมป โยชนมป วจรตวา เตห สหาเยห สทธ วสม สม อกาส ฯ เต สพเพป เอกจฉนทา ตตถ ตตถ เสตยตตฏาเน เสต มณฑปสาลาโปกขรณมาลาวจฉโรปนาทน ยตตฏาเนส มณฑปาทน กโรนตา พหป มกส ฯ มโฆ สตต วตตปทาน ปเรตวา กายสส เภทา สทธ สหาเยห ตาวตสภวเน นพพตต ฯ ต สพพ ภควา ชานาต ฯ เตนาห เยส จ ธมมาน สมาทนนตตา สกโก สกกตต อชฌคา ต จ ปชานามาต ฯ อย สกกสส สกกตตาธคเม สงเขปกถา วตถาโร ปน สมงคลวลาสนยา ทฆนกายฏกถาย สกกป หวณณนาย วตโต ฯ ตตย ฯ จตตเถ มนสสทฬทโทต มนสสอธโน ฯ มนสสกปโณต มนสสการ ต ปตโต ฯ มนสสวราโกต มนสสลามโก ฯ ตตราต ตสม าเน ตสม วา อตโรจเน ฯ อชฌายนตต อวชฌายนต ลามกโต จนเตนต ฯ ขยยนตต ปกาเสนต ฯ วปาเจนตต ตตถ ตตถ กเถนต วตถาเรนต ฯ เอโส โข มารสาต เอตถ อยมนปพพกถา โส กร อนปปนเน พทเธ กาสรฏเ พาราณสราชา หตวา สมสสตธชปฏาก นครา-

Page 473: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 473

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 473 ลงกาเรห สฏ อลงกต นคร ปทกขณ อกาส อตตโน สรสมปตตยา สมากฑฒตเนตเตน ชนกาเยน สมลโลกยมาโน ฯ ตสม จ สมเย เอโก ปจเจกพทโธ คนธมาทนปพพตา อาคมม ตสม นคเร ปณฑาย จรต สนตนทรโย สนตมานโส อตตมทมถสมนนาคโต ฯ มหาชโนป ราชคต จตตการ ปหาย ปจเจกพทธเมว โอโลเกส ฯ ราชา อทาน ม อมสม ชนกาเย เอโกป น โอโลเกส ก น โข เอตนต โอโลเกนโต ปจเจกพทธ อททส ฯ โสป ปจเจกพทโธ มหลลโก โหต ปจฉมวเย โต ฯ จวรานปสส ชณณาน ตโต ตโต สตตาน คฬนต ฯ (๑) ร โ สตสหสสาธกาน เทว อสงเขยยาน ปรตปารม ปจเจกพทธ ทสวา จตตปปสาทมตต วา หตถ ปสาเรตวา วนทนมตต วา นาโหส โส ราชา ปพพชโต ม เ เอส อสสยาย ม น โอโลเกตต กชฌตวา กวาย กฏ จวราน ปารโตต นฏหตวา (๒) ปกกาม ฯ ตสส กมมสส วปาเกน มหานรเย นพพตตตวา วปากาวเสเสน มนสสโลก อาคจฉนโต ราชคเห ปรมกปณาย อตถยา กจฉมห ปฏสนธ คณห ฯ คหตกาลโต ปฏาย สา อตถ ก ชกมตต อทรปร นาลตถ ฯ ตสส กจฉคตสเสว กณณนาสา วลนา สงขปลตกฏ หตวา มาต กจฉโต นกขนโต ฯ มาตาปตโร # ๑ โอลมพนตต ฏกา ฯ ๒ ม. ม. นฏ ภตวา ฯ นฏ ภตวา ฯ

Page 474: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 474

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 474 นาม ทกกรการกา โหนต เตนสส มาตา ยาว กปาล คเหตวา จรต น สกโกต ตาวสส ก ชกมป อทกมป อาหรตวา อทาส ฯ ภกขาย จรต สมตถกาเล ปนสส กปาล หตเถ ทตวา ป ายสสส สเกน กมเมนาต ปกกาม ฯ อถสส ตโต ปฏาย สกลสรรโต มสาน ฉชชตวา ฉชชตวา ปตนต ยส ปคฆรต มหาเวทนา วตตนต ฯ ย ย รจฉ นสสาย สยต สพพรตต มหารเวน รวต ฯ ตสส การ ปรเทวตสทเทน สกลวถย มนสสา สพพรตต นทท น ลภนต ฯ ตสส ตโต ปฏาย สขสยเต ปโพเธตต สปปพทโธเตวว นาม อทปาท ฯ อถาปเรน สมเยน ภควต ราชคห สมปตเต นาครา สตถาร นมนเตตวา นครมชเฌ มหามณฑป กตวา ทาน อทส ฯ สปปพทโธป กฏ คนตวา ทานมณฑปสส อวทเร นสท ฯ นาครา พทธปปมข สงฆ ปณเตน ขาทนยโภชนเยน ปรวสนตา ตสสาป ยาคภตต อทส ฯ ตสส ปณตโภชน ภตตสส จตต เอกคค อโหส ฯ สตถา ภตตกจจาวสาเน อนโมทน กตวา สจจาน ทเปส สปปพทโธ นสนนฏาเน นสนโนว เทสนาวสาเน เทสนานสาเรน าณ เปเสตวา โสตาปตตผเล ปตฏ โต ฯ สตถา อฏาย วหาร คโต ฯ โสป จมพฏ (๑) อารยห กปาลมาทาย # ๑ ม. ย. ทณฑโมลพภ ฯ

Page 475: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 475

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 475 ทณฑโมลมพตวา (๑) อตตโน วสนฏาน คจฉนโต วพภนตาย คาวยา ชวตา โวโรเปตา มตตกาปาต ภนทตวา สวณณปาต ปฏลภนโต วย ทตยจตตวาเรน เทวโลเก นพพตโต อตตโน ป นสสาย อ เ เทเว อตกกมม วโรจตถ ต การณ ทสเสนโต สกโก เทวานมนโท เอโส โข มารสาตอาทมาห ฯ สทธาต มคเคนาคตา สทธา ฯ สล จ ยสส กลยาณนต กลยาณสล นาม อรยสาวกสส อรยกนตสล วจจต ฯ ตตถ ก จาป อรยสาวกสส เอกสลมป อกนต นาม นตถ อมสม ปนตเถ ภวนตเรป อปปหน ป จสล อธปเปต ฯ จตตก ฯ ป จเม ฯ อารามเจตยาต อารามเจตยาน ฯ วนเจตยาต ครวนเจตยาน ฯ (๒) อภยตถาป จตตกตฏเน เจตยนต เวทตพพ ฯ มนสสรามเณยยสสาต มนสสรมณยกภาวสส ฯ อทาน มนสสรมณยกวเสเนว ภมรมณยก ทสเสนโต คาเม วาต อาทมาห ฯ ป จม ฯ ฉฏเ ฯยชมานานนต ยชนตาน ฯ ตทา กร องคมคธวาสกา มนสสา อนสวจฉร สปปมธผาณตาทส อคค คเหตวา เอกสม าเน ทารน สฏ มตเต สกฏภาเร ราส กตวา # ๑ ม. ย. ทณฑโมลพภ ฯ ๒ ม. ย. วนเจตยาน ฯ

Page 476: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 476

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 476 อคค ทตวา ปชชลตกาเล มหาพรหมาโน ยชามาต ต สพพ ปกขปนต ฯ เอกวาร ปกขตต สตสหสสคณ ผล เทตต กร เนส ลทธ ฯ สกโก เทวราชา สพเพปเม สพพอคคาน คเหตวา มหาพรหมาโน (๑) ยชามาต อคคมห ฌาเปนต อผล กโรนต มย ปสสนเต มา นสสนต ยถา พทธสส เจว สงฆสส จ ทตวา พห ป ปสวนต เอว กรสสามต ทารราส ชลาเปตวา โอโลเกนเตส มนสเสส ปณณมทวเส พรหมตตภาว มาเปตวา มหาชนสส ปสสนตสเสว จนทมณฑล ภนทตวา นกขนโต วย อโหส ฯ มหาชโน ทสวา อม ย ปฏคคเหต มหาพรหมา อาคจฉตต ชณณเกห ภมย ปตฏาย อ ชล ปคคยห นมสสมาโน อฏาส ฯ พราหมณา อาหส ตเมห มย ตกเกน กเถมาต ม ถ อทาน ปสสถ อยนโน พรหมา สหตถา ย ปฏคคเหต อาคจฉตต ฯ สกโก อาคนตวา ทารจตกมตถเก อากาเส ตวา กสสาย สกกาโรต ปจฉ ฯ ตมหาก ภนเต ปฏคคณหถ โน ย นต ฯ เตนห อาคจฉถ มา ตล ฉฑเฑตวา หตเถน ตลยตถ อย สตถา ธรวหาเร วสต ต ปจฉสสาม กสส ทนน มหปผล โหตต อภยรฏวาสโน คเหตวา สตถ สนตก คนตวา ปจฉนโต เอวมาห ฯ ตตถ ป เปกขานนต ป อจฉนตาน ป ตถกาน ฯ โอปธก # ๑ ม. ย. มหาพรหมโน ฯ เอวมปรป ฯ

Page 477: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 477

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 477 ป นต อปธวปาก ป ฯ สงเฆ ทนน มหปผลนต อรยสงเฆ ทนน วปผารวนต โหต ฯ เทสนาวสาเน จตราสตปาณสหสสาน อมตปาน ปวส ฯ ตโต ปฏาย มนสสา สพพาน อคคทานาน ภกขสงฆสส อทส ฯ ฉฏ ฯ สตตเม ฯ อฏาหต อฏห ฆฏ วายม ฯ วชตสงคามาต ราคาทน เจว ทวาทสโยชนกสส จ มารพลสส วชตตตา ภควนต เอว อาลปต ฯ ปนนภาราต โอหตกขนธกเลสาภสงขารภาร ฯ ปณณรสาย รตตนต ปณณรสาย ปณณมาย รตต ฯ สตตม ฯ อฏเม ฯ ปถททสาต จตสโส ทสา จตสโส อนทสา จ ฯ ภมมาต ภมวาสโน ฯ จรรตตสมาหเตต อปจารปปนาห จรรตต สมาหตจตเต ฯ วนเทต วนทาม ฯ พรหมจรยปรายเนต ทสป วสสาน วสตป วสสาน ฯเปฯ สฏ มป วสสาน อาปาณโกฏย เอกเสยย เอกภตตนตอาทก เสฏจรย พรหมจรย วสมาเนต (๑) อตโถ ฯ ป กราต จตปจจยทาน กมภสมนปชา ทปสหสสชาลนต เอวมาทป การกา ฯ สลวนโตต อปาสกตเต ปตฏาย ป จหป ทสหป สเลห สมนนาคตา ฯ ธมเมน ทาร โปเสนตต อมงคภนทนาทน อกตวา ธมมเกห กส # ๑ ม. จรมาเน ฯ

Page 478: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 478

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 478 โครกขาวณชชาทห ปตตทาร โปเสนต ฯ ปมโข รถมารหต เทวาน ปมโข เสฏโ รถ อารห ฯ อฏม ฯ นวเม ฯ ภวนต นมสสตต เอกส อตตรย ทกล กตวา พรหมชาณโก หตวา สรส อ ชล เปตวา นมสสต ฯ โส ยกโขต โส สกโก ฯ อโนมนามมต สพพคเณห โอมก- ภาวสส นตถตาย คณเนมตตเกห นาเมห อโนมนาม ฯ อวชชาสมตกกมาต จตสจจปฏจฉาทกาย วฏฏมลกอวชชาย สมตกกเมน ฯ เสกขาต สตต เสขา ฯ อปจยารามาต วฏฏวทธสเน รตา ฯ สกขเรต สกขนต ฯ นวม ฯ ทสเม ฯ อชฌภาสต กสมา เอส ปนปปน เอว ภาสตต สกกสส กร เทวร โ สทโท มธโร สผสตทนตาวรณ กถนกาเล สวณณกงกณกสทโท วย นจฉรต ฯ ต ปนปปน โสต ลภสสามต ภาสต ฯ ปตเทหสยาต ปตมห มาตสรเร วา อตตโนเยว วา สรร อวตถรตวา สยนโต ปตเทหสยา ฯ นมมคคา กณปเมหเตต (๑) ทส มาเส มาตกจฉสงขาเต กณปสม เอเต นมมคคา ฯ เอต เนส ปทยามต เอเตส เอต ปหยาม ปตถยาม ฯ น เตส โกฏเ โอเปนตต น เตส # ๑ ม. กณปมเหเตต ฯ ย. กณเปเสวเต ฯ

Page 479: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 479

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 479 สนตก ธ โกฏเ ปกขปนต ฯ น ห เอเตส ธ อตถ ฯ น กมภต น กมภย ฯ น กโฬปยนต น ปจฉย ฯ ปรนฏ ตเมสนาต ปเรส นฏ ต ตคฆเร (๑) ปกก ภกขาจารวตเตน เอสมานา คเวสมานา ฯ เตนาต เตน เอว ปรยฏเน ฯ สพพตาต ทสป ฯเปฯ สฏ ป วสสาน สสมาทนนสนทรวตา ฯ สมนตมนตโนต ธมม สชฌายสสาม ธตงค สมาทยสสาม สมต ปรภ ชสสาม สมณธมม กรสสามาต เอว สภาสตภาสโน ฯ ตณหภตา สม จราต ตยามรตต อสนโฆสนโฆสตา วย ธมม กเถนตาป ตณหภตา สม จรนตเยว นาม ฯ กสมา นรตถวจนสสาภาวา ฯ ปถมจจา จาต พห สตตา จ อ ม วรทธา ฯ อตตทณเฑส นพพตาต ปรวเหนตถ คหตทณเฑส สตเตส นพพตา วสฏทณฑา ฯ สาทาเนส อนาทานาต สคหเณส สตเตส จ ภวโยนอาทน เอกโกฏาสสสาป อคหตตตา อคหณา ฯ ทสม ฯ ทตโย วคโค ฯ ตตยวคคสส ปม วตตตถเมว ฯ ปม ฯ ทตเย ฯ ทพพณโณต ฌามขาณวณโณ ฯ โอโกฏมโกต ลกณฑโก มโหทโร ฯ อาสเนต ปณฑกมพลสลาย ฯ โกธภกโข # ๑ ม. ปเรฆเร ฯ

Page 480: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 480

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 480 ยกโขต สกเกน คหตนามเมเวต ฯ โส ปน เอโก รปาวจรพรหมา สกโก กร ขนตพเลน สมนนาคโตต สตวา วมสนตถ อาคโต ฯ อวรทธกยกขา ปน เอวรป สวหตารกข าน ปวสต น สกโกนต ฯ อปสงกมต เทวาน สตวา น สกกา เอส ผรเสน จาเลต นจวตตนา ปน ขนตย เตน สกกา ปลาเปตนต ตถา น ปลาเปตกาโม อปสงกม ฯ อนตรธายต ขนตย ตวา พลวจตตการ ปจจปฏเปตวา นจวตตยา ทสสยมานาย สกกาสเน าต อสกโกนโต อนตรธาย ฯ น สปหตจตโตมหต เอตถ สต นปาตมตต น อปหฏจตโตมหต อาห ฯ นาวฏเฏน สวานโยต น โกธาวฏเฏน สอานโย โกธวเสน วตเตต น สกโรมหต วทต ฯ น โว จราหนต โวต นปาตมตต อห น จร กชฌามต วทต ฯ ทตย ฯ ตตเย ฯ อาพาธโกต อสคเณน อภสปกาเล อปปนนาพาเธน อาพาธโก ฯ วาเจหส มนต สเจ ม สมพรมาย วาเจหส เอวมหนต ตกจฉสสามต วทต ฯ มา โข ตว มารส วาเจสต วนาป ตาว สมพรมาย สกโก อเมห พาธต ยท ปน ต ชานสสต นฏา มย มา อตตโน เอกกสส อตถาย อเมห นาเสตต วตวา นวารยส ฯ สมพโรว สต สมนต ยถา สมพโร อสรนโท มายาว มาย ปโยเชตวา

Page 481: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 481

เลมท 10 สกกสยตตวณณนา หนา 481 วสสสต นรเย ปกโก เอว ปจจต ฯ ตเมห จ ธมมกา อล โว มายายาต วทต ฯ ก ปน สกโก ตสส โกธตกจฉต สกกเณยยาต ฯ อาม สกกเณยย ฯ กถ ตทา กร โส อสคโณ ธรตเยว ตสมา น อสน สนตก เนตวา ขมาเปยย เอวมสส ผาส ภเวยย ฯ เตน ปน ว จตตตา ตถา อกตวา ปกกนโตว ฯ ตตย ฯ จตตเถ ฯ สมปโยเชสนต กลห อกส ฯ อจจสราต อตกกม เอโก ภกข เอก ภกข อตกกมม วจน อโวจาต อตโถ ฯ ยถาธมม น ปฏคคณหาตต น ขมต ฯ โกโธ โว วสมายาตต โกโธ ตมหาก วส อาคจฉต มา ตเมห โกธสส วส คมตถาต ทเปต ฯ มา จ มตเต ห โว ชราต เอตถ หต นปาตมตต ตมหาก มตตธมเม ชรา นาม มา นพพตต ฯ ภมมตเถ วา กรณวจน มตเตส โว ชรา นาม มา นพพตต มตตภาวโต อ ถาภาโว มา โหตต อตโถ ฯ อครหย มา ครหตถาต อคารยห ขณาสวปคคล มา ครหตถ ฯ จตตถ ฯ ป จเม ฯ มา โว โกโธ อชฌภวต โกโธ ตเมห มา อภภว ตเมหว โกธ อภภวถ ฯ มา จ กชฌตถ กชฌตนต

Page 482: ส ยุตฺิกายฏ ตน กถาสารตฺถปกา ......สารต ปกาสถป น ส ย ต นาม กายฏ ตน กถา ส ย ต

สยตตนกายฏกถา (สารตถปกาสน ๑) - หนาท 482

เลมท 10 สารตถปปกาสนยา สคาถาวคเค หนา 482 กชฌนตาน มา ปฏกชฌตถ ฯ อโกโธต เมตตา จ เมตตา- ปพพภาโค จ ฯ อวหสาต กรณา จ กรณาปพพภาโค จ ฯ อถ ปาปชน โกโธ ปพพโตวาภมททตต ลามกชน ปน ปพพโต วย โกโธ อภมททตต ฯ ป จม ฯ ตตโย วคโค ฯ อต สกกสยตตวณณนา นฏ ตา ฯ อต สารตถปปกาสนยา สยตตนกายฏกถาย สคาถาวคควณณนา นฏ ตา ฯ ______________