42
มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม THAI INDUSTRIAL STANDARD มอก.2541 เลม 5 - 2555 ขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร CODE OF PRACTICE FOR FIRE PROTECTION PART 5 CONTROL OF BUILDING MATERIALS สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ICS 91.160.10 ISBN 978-616-231-344-8

ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม THAI INDUSTRIAL STANDARD

มอก.2541 เลม 5 - 2555

ขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร

CODE OF PRACTICE FOR FIRE PROTECTION

PART 5 CONTROL OF BUILDING MATERIALS

สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม

กระทรวงอุตสาหกรรม ICS 91.160.10 ISBN 978-616-231-344-8

Page 2: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม

ขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ถนนพระรามที ่6 กรุงเทพฯ 10400

โทรศัพท 0 2202 3300

ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศและงานทั่วไป เลม 129 ตอนพเิศษ 108 ง

วันที ่ 9 กรกฎาคม พุทธศักราช 2555

Page 3: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

(3)

คณะผูจัดทํารางมาตรฐาน

มาตรฐานขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร

ประธาน

รศ.ธัญวัฒน โพธิศิร ิ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

กรรมการ

นายเสถียร เจริญเหรียญ กรมโยธาธิการและผังเมือง

นางลักษมี ปลั่งแสงมาศ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย

นางสาวกุลธิดา เจริญสวัสดิ ์ กลุมอุตสาหกรรมโพลียูรีเทน ภายใตกลุมอุตสาหกรรมเคมี

สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย

นายไพบูลย โพธ์ิอุไร สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม

รศ.ชัชชาติ สิทธิพันธุ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

รศ.ไตรวัฒน วิรยศิร ิ

นายณัฐศักดิ์ บุญม ี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร

นายพิชญะ จันทรานุวัฒน บริษัท ฟวชั่นคอนซัลแตนท จํากัด

นายศักดิ์ชยั วงตระกูล บริษัท ดีพคิต จํากัด

นายศศิน วิบูลบัณฑติยกจิ บริษัท บีเอฟเอ็ม จํากัด

นายเอกชัย แกวกาญจณดิษฐ บริษัท ฟวชัน่ ไฟร เซฟตี้ จํากัด

นายชัยภัทร ไพสุนทรสุข บริษัท ไอ อาร พี ซี จํากดั (มหาชน)

กรรมการและเลขานุการ

นายปกรณ ปญญาประทปี สมาคมวิศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปูถัมภ

การประปานครหลวง

Page 4: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

(4)

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร มีวัตถุประสงค

เพื่อกําหนดสมบัติดานอัคคีภัยและกําหนดการใชงานวัสดุอาคารชนิดตาง ๆ ไดแก วัสดุตกแตงผิวของผนังภายใน

และฝาเพดาน วัสดุพื้นภายใน วัสดุประดับตกแตงและวัสดุตกแตงขอบ วัสดุดาดผิวผนังภายนอก วัสดุดาดผิวหลังคา

และวัสดุพลาสติก เพื่อปองกันและลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการลุกติดไฟ การลามไฟ และการแพรกระจาย

ควันอยางรวดเร็วของวัสดุอาคาร จึงกําหนดมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม ขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย

เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร ขึ้น

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมนี้เปนเลมหนึ่งในชุดมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม ขอกําหนดในการปองกัน

อัคคีภัย ซ่ึงมีดังนี้

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 1 การปองกันอัคคีภัยทัว่ไปสําหรับอาคาร

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 2 ประตูทนไฟและชุดแผนปรับลมสําหรับ

ชองเปด

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 3 การอุดปดชองเปดอาคารเพื่อปองกนั

ไฟลาม

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 4 ระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัต ิ

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 6 ระบบอัดอากาศเพื่อควบคุมควนัไฟ

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 7 ศูนยส่ังการดับเพลิง

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 8 ระบบสงน้ําดับเพลิง

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 9 ระบบระบายควนัไฟจากโถงสูงและ

พื้นที่เปดโลง

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 10 ลิฟตพนกังานดับเพลิง

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมขอกําหนดในการปองกนัอัคคีภัย เลม 11 ระบบดับเพลิงพิเศษ

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมนี้จัดทําขึ้นตามขอกําหนดความรวมมือระหวางสํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ

อุตสาหกรรมกับสมาคมวิศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมนี้กําหนดขึ้นโดยใชเอกสารตอไปนี้เปนแนวทาง

ASTM D 1929-2001 Standard Test Method for Determining Ignition Temperature of Plastics,1996 (2001) e1.

ASTM D 2843-2004 Standard Test Method for Density of Smoke from the Burning or Decomposition of

Plastics, 1999 (2004).

ASTM D 2898-2004 Standard Test Methods for Accelerated Weathering of Fire-Retardant-Treated Wood for

Fire Testing, 1994 (2004).

IBC-2006 International Building Code, 2006 Edition.

Page 5: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

(5)

IFC-2009 International Fire Code, 2009 edition.

NFPA 251-2006 Standard Methods of Tests of Fire Resistance of Building Construction and Materials, 2006

edition.

NFPA 255-2006 Standard Method of Test of Surface Burning Characteristics of Building Materials, 2006

edition.

NFPA 256-2003 Standard Methods of Fire Tests of Roof Coverings, 2003 edition.

NFPA 265-2002 Standard Methods of Fire Tests for Evaluating Room Fire Growth Contribution of Textile

Coverings on Full Height Panels and Walls, 2002 edition.

NFPA 268-2001 Standard Test Method for Determining Ignitability of Exterior Wall Assemblies Using a

Radiant Heat Energy Source, 2001 edition.

NFPA 286-2006 Standard Methods of Fire Tests for Evaluating Contribution of Wall and Ceiling Interior

Finish to Room Fire Growth, 2006 edition.

NFPA 5000-2006 Building Construction and Safety Code, 2006 edition

วสท – 3002 มาตรฐานการปองกันอัคคีภัย

พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522, กรมโยธาธิการและผังเมือง

คณะกรรมการมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมไดพิจารณามาตรฐานนี้แลว เห็นสมควรเสนอรัฐมนตรีประกาศตาม

มาตรา 15 แหงพระราชบัญญัติมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม พ.ศ. 2511

Page 6: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

(6)

สารบัญ

หนา

1. ขอบขาย 1

2. บทนิยาม 1

3. วัสดุตกแตงผวิของผนังภายในและฝาเพดาน 5

4. วัสดุพื้นภายใน 10

5. วัสดุประดับตกแตงและวัสดตุกแตงขอบ 11

6. วัสดุดาดผิวผนังภายนอก 14

7. วัสดุดาดผิวหลังคา 18

8. วัสดุพลาสติก 19

ภาคผนวก ก. ประเภทอาคารแบงตามลักษณะการใชพื้นที ่ 31

ภาคผนวก ข. ประเภทอาคารตามลักษณะการกอสราง 34

ภาคผนวก ค. ขอกําหนดอัตราการทนไฟของสวนของอาคารตามการกอสรางประเภทตาง ๆ 35

Page 7: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

(7)

ประกาศกระทรวงอตุสาหกรรม

ฉบับที่ ๔๔๑๘ (พ.ศ. ๒๕๕๕)

ออกตามความในพระราชบัญญัติมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม พ.ศ. ๒๕๑๑

เรื่อง กําหนดมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม ขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย เลม ๕ การควบคุมวัสดุอาคาร

________________________

อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๑๕ แหงพระราชบัญญัติมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม พ.ศ. ๒๕๑๑ รัฐมนตรีวาการกระทรวงอุตสาหกรรมออกประกาศกําหนดมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม ขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย เลม ๕ การควบคุมวัสดุอาคาร มาตรฐานเลขที่ มอก. ๒๕๔๑ เลม ๕-๒๕๕๕ ไว ดังมีรายละเอียดตอทาย

ประกาศนี้

ทั้งนี้ ใหมีผลตั้งแตวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป

ประกาศ ณ วันที่ ๒๔ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๕

หมอมราชวงศพงษสวัสดิ์ สวัสดิวัตน

รัฐมนตรีวาการกระทรวงอุตสาหกรรม

Page 8: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม

ขอกําหนดในการปองกันอัคคีภัย

เลม 5 การควบคุมวัสดุอาคาร 1. ขอบขาย

1.1 มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมนี้กําหนดสมบัติของวัสดุอาคาร ไดแก วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและ

ฝาเพดาน วัสดุพื้นภายใน วัสดุประดับตกแตงและวัสดุตกแตงขอบ วัสดุดาดผิวผนังภายนอก วัสดุดาดผิว

หลังคาและวัสดุพลาสติก

1.2 มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมนี้ ครอบคลุมเรื่องการทดสอบ การจําแนกประเภท และการควบคุมการใช

วัสดุในสวนตาง ๆ ของอาคารตามประเภทการใชงาน

2. บทนิยาม

ความหมายของคําที่ใชในมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมนี้ มีดังตอไปนี้

2.1 การวาบเพลิง (flashover) หมายถึง ภาวะการพัฒนาตัวของเพลิงไหมที่พื้นผิวที่สัมผัสกับเพลิงไหมทุกพื้นผิวมี

อุณหภูมิเขาใกลคาอุณหภูมิจุดติดไฟในเวลาใกลเคียงกัน และเกิดเปลวไฟลุกลามอยางรวดเร็วทั่วบริเวณนั้น

2.2 ความรอนศักย (potential heat) หมายถึง ผลตางระหวางความรอนทั้งหมดของวัสดุที่ลุกไหมตอหนวย

น้ําหนัก กับความรอนของวัสดุสวนที่เหลือตอหนวยน้ําหนัก

2.3 ฉนวนใยแร (mineral fiber insulation) หมายถึง วัสดุฉนวนกันความรอนที่ผลิตจากเสนใยของแรโดยขึ้นรูป

ในลักษณะแผน และไมมีสวนผสมของแรใยหิน (asbestos)

2.4 ดัชนีการเกิดควัน (smoke developed index) หมายถึง คาระดับการเกิดควันเชิงเปรียบเทียบ ซึ่งไมมีหนวย

โดยคํานวณจากพื้นที่ใตกราฟความสัมพันธระหวางคาความเขมของแสงที่ลดลงเนื่องจากปริมาณควันกับ

เวลาที่ไดจากการทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 255

2.5 ดัชนีการลามไฟ (flame spread index) หมายถึง คาระดับการลามไฟเชิงเปรียบเทียบ ซึ่งไมมีหนวย

โดยคํานวณจากพื้นที่ใตกราฟความสัมพันธระหวางระยะการลามไฟกับเวลา ที่ไดจากการทดสอบตาม

มาตรฐาน NFPA 255

2.6 ประเภทของอาคารตามลักษณะการกอสราง หมายถึง ประเภทของอาคารจําแนกโดยพิจารณาจากการทนไฟ

และติดไฟของโครงสรางอาคารรวมถึงขนาดพื้นที่ของอาคาร ดูรายละเอียดในภาคผนวก ข.

Page 9: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-2-

2.7 ประเภทของอาคารตามลักษณะกิจกรรมการใช หมายถึง ประเภทของอาคารจําแนกโดยพิจารณาจากลักษณะ

กิจกรรมการใชพื้นที่ในแตละสวนของอาคาร ดูรายละเอียดในภาคผนวก ก.

2.8 ปริมาณควันทั้งหมดที่เกิดขึ้นในระหวางการทดสอบ (total smoke released) หมายถึง ปริมาตรควันที่เกิดขึ้น

จากการทดสอบการลุกลามของเพลิงไหม โดยทดสอบและคํานวณตามมาตรฐาน NFPA 286 มีหนวยเปน

m3/m

2.9 ปูนปาด (stucco) หมายถึง วัสดุสําหรับฉาบหรือปาดเพื่อการตกแตงผิวของผนังหรือฝาเพดาน โดยวัสดุนั้น

ประกอบดวย ปูนซีเมนตหรือวัสดุประสาน วัสดุผสมและน้ํา โดยทําการฉาบขณะที่เปยกและวัสดุจะแข็งตัว

เมื่อแหง

2.10 แผนกั้นหลังคาพลาสติกโปรงแสง (light-transmitting plastic roof panel) หมายถึง แผนกั้นซึ่งทําจาก

พลาสติกนอกเหนือจากหลังคาโปรงแสง (skylight) ที่ติดตั้งดวยอุปกรณยึดเขากับชิ้นสวนโครงสรางอาคาร

แผนกั้นหรือแผนรอง (sheathing) ซ่ึงใชเปนวัสดุโปรงแสงในแนวระนาบของหลังคา

2.11 แผนผนังพลาสติกโปรงแสง (light-transmitting plastic wall panel) หมายถึง วัสดุพลาสติกที่ยึดกับชิ้นสวน

โครงสรางอาคาร แผนกั้น หรือแผนรอง (sheathing) และใชเปนวัสดุโปรงแสงสําหรับผนังภายนอก

2.12 แผนฝาผนัง (particle board) หมายถึง แผนฝาผนังที่ประกอบดวยชิ้นหรือเม็ดวัสดุเซลลูโลสที่ไมไดอยูในรูป

เสนใย ซ่ึงขึ้นรูปเปนแผน โดยผสมวัสดุเซลลูโลสนั้นกับเรซินสังเคราะหหรือวัสดุประสานอื่น

2.13 แผนโลหะคอมโพสิต (metal composite material) หมายถึง วัสดุแผนที่ประกอบดวยผิวโลหะดานหนา และ

ดานหลังประกบยึดกับไสกลางซ่ึงเปนวัสดุฉนวน

2.14 พลาสติกผิวเงา (plastic glazing) หมายถึง วัสดุพลาสติกที่มีผิวเงาหรือยึดกับกรอบหรือโครงโดยไมมีการใช

อุปกรณยึดแบบเจาะทะลุผานวัสดุ

2.15 พลาสติกวีเนียร (plastic veneer) หมายถึง วัสดุตกแตงผิวผนัง ที่มีลักษณะเปนแผนบางทําจากพลาสติก

โดยทั่วไปมีความหนาไมเกิน 3 mm

2.16 พลาสติกเสริมใยแกว (glass fiber reinforced plastic) หมายถึง พลาสติกที่มีสวนประกอบของใยแกวไมต่ํา

กวารอยละ 20 โดยน้ําหนัก

2.17 ระดับของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติ (critical radiant flux) หมายถึง ระดับของฟลักซการแผรังสี

ความรอนบนพื้นที่หางจากจุดปลอยรังสีความรอนนอยที่สุดที่ไมทําใหเกิดเพลิงไหม

2.18 ระบบกระจายแสง (light-diffusing system) หมายถึง สวนของอาคารที่ประกอบดวย เลนส แผนกั้นหรือ

ตะแกรงที่ทําจากวัสดุพลาสติกโปรงแสง ซ่ึงติดตั้งบริเวณดานลางของอุปกรณกําเนิดแสง พลาสติกโปรงแสง

ผิวเงาหรือแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสงโดยแยกออกจากกัน ทั้งนี้ แผนกั้นหรือตะแกรงซึ่งเปนสวนหนึ่ง

ของอุปกรณไฟฟาไมนับเปนระบบกระจายแสง

Page 10: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-3-

2.19 ระยะหางเพื่อปองกันเพลิงไหม (fire separation distance) หมายถึง ระยะทางซึ่งวัดจากผนังภายนอกไปยัง

แหลงกําเนิดความรอนในการใชงาน :

(1) แนวเขตพื้นที่ของอาคารที่ใกลที่สุด

(2) เสนกึ่งกลางถนน ซอยหรือทางสาธารณะ

(3) เสนกึ่งกลางระหวางอาคารที่ตั้งอยูภายในแนวเขตพื้นที่เดียวกัน

การพิจารณาระยะหางเพ่ือปองกันเพลิงไหม ตามขอ (1) ถึงขอ (3) ตัวอยางดังแสดงในรูปที่ 1

รูปที่ 1 ตัวอยางการพิจารณาระยะหางเพื่อปองกนัเพลงิไหม

(ขอ 2.19)

2.20 วัสดุดาดผิว (covering) หมายถึง วัสดุที่ติดตั้งบนพื้นผิวเพื่อปกปองพื้นผิว เพื่อเปนฉนวนกันความรอน หรือ

เพื่อความสวยงาม

2.21 วัสดุฉนวนสําหรับเติมในที่วาง (loose-fill insulation) หมายถึง ฉนวนที่มีลักษณะเปนชิ้นโปรยหรือโรย ซึ่งมี

ลักษณะทั้งแบบแหงและเปยก

Page 11: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-4-

2.22 วัสดุฉนวนโฟมพลาสติก (foam plastic insulation) หมายถึง พลาสติกที่ขึ้นรูปโดยใชสารเพื่อใหเกิดการ

ขยายตัว (foaming agent) เพื่อลดความหนาแนนดวยการเพิ่มชองวางภายในเนื้อพลาสติก เพื่อวัตถุประสงค

เปนฉนวนกันความรอนและหรือกันเสียง และมีคาความหนาแนนต่ํากวา 320 kg/m3

2.23 วัสดุฉนวนไฟเบอรบอรด (fiber-board insulation) หมายถึง วัสดุฉนวนที่ผลิตโดยมีสวนประกอบของเสนใย

มีลักษณะเปนแผนเนื้อเดียว โดยปกติผลิตจากเสนใยของไมหรือออย และมีความหนาแนนไมนอยกวา

160 kg/m3 แตไมเกิน 497 kg/m3

2.24 วัสดุฉนวนใยกระดาษสําหรับเติมในที่วาง (cellulose loose-fill insulation) หมายถึง ฉนวนที่มีลักษณะเปน

ชิ้นโปรยหรือโรยที่ผลิตจากเยื่อไมหรือเยื่อกระดาษที่นํากลับมาใชใหมได

2.25 วัสดุตกแตงขอบ (trim) หมายถึง วัสดุตกแตง ไดแก กรอบรูป พนักวางแขนของเกาอี้ แผนกระดานรอง ราวจับ

วงกบประตูหรือหนาตางหรือวัสดุตกแตงหรือปองกันที่ยึดติดกับอาคาร

2.26 วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดาน (interior finish) หมายถึง วัสดุที่มีความหนาไมนอยกวา

0.9 mm ที่นํามาติดบนผิวของผนังทั้งแบบที่ยึดอยูกับที่และผนังที่เคลื่อนที่ได รวมถึงฝาเพดานดานในอาคาร

เพื่อความสวยงาม เพื่อเปนฉนวนกันความรอน หรือเพื่อปองกันเสียง

2.27 วัสดุที่ติดไฟได (combustible material) หมายถึง วัสดุที่ใชงานและเมื่ออยูใตสภาวะที่คาดการณแลว

สามารถติดไฟและเกิดการเผาไหม หรือเปนวัสดุที่ไมเปนไปตามนิยามของวัสดุจํากัดการติดไฟหรือวัสดุที่

ไมติดไฟ

2.28 วัสดุที่ไมติดไฟ (noncombustible material) หมายถึง วัสดุที่ใชงานและเมื่ออยูภายใตสภาวะที่คาดการณแลว

จะไมลุกติดไฟ ไมเกิดการเผาไหม ไมสนับสนุนการเผาไหม หรือปลอยไอที่พรอมจะลุกไหม เมื่อสัมผัสกับ

เปลวไฟหรือความรอน

2.29 วัสดุเทอรมอเซตติง (thermosetting material) หมายถึง วัสดุพลาสติกที่ไมสามารถเปล่ียนรูปรางไดภายหลัง

การขึ้นรูปครั้งแรก

2.30 วัสดุเทอรมอพลาสติก (thermoplastic material) หมายถึง วัสดุพลาสติกที่สามารถเกิดการออนตัวภายใตการ

เพิ่มคาอุณหภูมิ และแข็งตัวภายใตการลดคาอุณหภูมิ

2.31 วัสดุพื้นภายใน (interior floor finish) หมายถึง วัสดุพื้นภายในของอาคารที่เปดเผยผิวใหเห็น รวมไปถึง

วัสดุที่ดาดผิวพื้น บันไดหรือพื้นยกระดับ

2.32 วัสดุวีเนียร (veneer) หมายถึง วัสดุแผนที่ใชดาดผิวผนัง โดยมีวัตถุประสงคเพื่อการตกแตง การปองกัน

ผิวผนัง หรือเพื่อสรางความเปนฉนวนกันความรอน โดยไมไดเพิ่มความแข็งแรงใหกับผนัง

2.33 สถาบันที่เชื่อถือได หมายถึง หนวยงานราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือสถาบันการศึกษาที่มีบุคลากร และ

เครื่องมือ เพื่อการทดสอบ วิเคราะห ประเมินผล และรับรองผล

Page 12: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-5-

2.34 สารเคลือบผิวหนวงการติดไฟ (fire-retardant coat) หมายถึง สารที่ใชเคลือบหรือพนบนผิวของวัสดุเพื่อ

เพิ่มสมบัติการหนวงไฟใหกับวัสดุนั้น

2.35 อัตราปลดปลอยความรอน (heat release rate) หมายถึง พลังงานที่ปลดปลอยออกมาระหวางการทดสอบ

โดยมีหนวยเปน กิโลวัตต

3. วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดาน

3.1 การจําแนกประเภทตามดัชนีการลามไฟและดัชนีการเกิดควัน

วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานแบงตามดัชนีการลามไฟและดัชนีการเกิดควัน เปน 3 ชนิด

ตามมาตรฐาน NFPA 255 ดังนี้

3.1.1 ชนิด A หมายถึง วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานที่มีดัชนีการลามไฟ 0 ถึง 25 และดัชนี

การเกิดควัน 0 ถึง 450

3.1.2 ชนิด B หมายถึง วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานที่มีดัชนีการลามไฟ 26 ถึง 75 และดัชนี

การเกิดควัน 0 ถึง 450

3.1.3 ชนิด C หมายถึง วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานที่มีดัชนีการลามไฟ 76 ถึง 125 และดัชนี

การเกิดควัน 0 ถึง 450

3.2 การทดสอบวัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดาน ยกเวนวัสดุประเภทสิ่งทอ (textile)

การทดสอบวัสดุตกแตงผิวผนังภายในและฝาเพดาน ยกเวนวัสดุประเภทสิ่งทอมี 2 วิธี ดังนี้

3.2.1 ทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 255 และจําแนกประเภทตามขอ 3.1

3.2.2 ทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 286 และกําหนดใหวัสดุดังกลาวเทียบเทาวัสดุชนิด A เมื่อผานตามเกณฑ

ดังนี้

3.2.2.1 ที่อัตราปลดปลอยความรอน 40 kW เปลวไฟไมลามถึงเพดาน

3.2.2.2 ที่อัตราปลดปลอยความรอน 160 kW วัสดุตกแตงผิวเปนดังนี้

(1) เปลวไฟไมลามไปถึงขอบริมสุดของตัวอยางบริเวณกําแพงหรือเพดาน

(2) ไมเกิดการวาบเพลิง

3.2.2.3 อัตราปลดปลอยความรอนสูงสุดระหวางการทดสอบไมเกิน 800 kW

3.2.2.4 ปริมาณควันทั้งหมดที่เกิดขึ้นในระหวางการทดสอบไมเกิน 1 000 m3/m

Page 13: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-6-

3.3 การทดสอบวัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานประเภทสิ่งทอ

การทดสอบวัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานประเภทสิ่งทอใหเปนไปตามขอกําหนด ดังนี้

3.3.1 วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานประเภทสิ่งทอตองเปนวัสดุประเภท A เมื่อทดสอบตาม

มาตรฐาน NFPA 255 และตองติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4

3.3.2 วัสดุประเภทสิ่งทอที่ใชเปนผิวผนังภายใน ใหทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 265 วิธี B และผาน

ตามเกณฑ ดังนี้

3.3.2.1 ที่อัตราปลดปลอยความรอน 40 kW เปลวไฟไมลามถึงเพดาน

3.3.2.2 ที่อัตราปลดปลอยความรอน 150 kW วัสดุตกแตงผิวเปน ดังนี้

(1) เปลวไฟไมลามไปถึงขอบริมสุดของตัวอยางขนาด 2.44 m × 3.66 m

(2) ไมเกิดการวาบเพลิง

3.3.2.3 ปริมาณควันทั้งหมดที่เกิดขึ้นในระหวางการทดสอบไมเกิน 1 000 m3/m

3.3.3 วัสดุตกแตงผิวผนังภายในและฝาเพดานประเภทสิ่งทอ ตองทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 286 และผาน

ตามเกณฑในขอ 3.2.2

3.4 การทดสอบวัสดุตกแตงผิวผนังภายในและฝาเพดานประเภทไวนิล

การทดสอบวัสดุตกแตงผิวผนังภายในและฝาเพดานประเภทไวนิล แบงได 2 วิธี ดังนี้

3.4.1 ทดสอบตามมาตรฐานและผานตามเกณฑที่กําหนดในขอ 3.3

3.4.2 ทดสอบตามมาตรฐานและผานตามเกณฑที่กําหนดในขอ 3.2.2

3.5 ขอกําหนดการใชงาน

การใชวัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานกับสวนตาง ๆ ของอาคาร ใหพิจารณาตามลักษณะกิจกรรม

การใชพื้นที่ (ภาคผนวก ก.) เปนไปตามตารางที่ 1

Page 14: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-7-

ตารางที่ 1 การใชวัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานของอาคาร

(ขอ 3.5)

ลักษณะกิจกรรม

การใชพื้นที ่

(ประเภท)

อาคารมีระบบหัวกระจายน้าํดับเพลงิอัตโนมัติ(ธ) อาคารไมมีระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัต ิ

สวนของ

ทางหนีไฟ(ก),(ข)

สวนของเสนทาง

หนีไฟอื่น ๆ

หองและพื้นที่

ปดลอม(ค)

สวนของ

ทางหนีไฟ(ก),(ข)

สวนของเสนทาง

หนีไฟอื่น ๆ

หองและพื้นที่

ปดลอม(ค)

ช1 ช2 B B C A A(ง) B(จ)

ช3(ฉ) ช4 ช5 B B C A A(ง) C

ธ ศ1 ศ2 ข น1 น4 B C C A B C

ร C C C B C C

ส B B Cช A A B

พ1 B C C A B B

พ2 B B B(ญ),(ฎ) A A B

พ3 A A(ฐ) C A A B

น2 C C C B B C

น3 C C C C C C

ค C C C B B C

บ ไมมีขอกําหนดการใช ไมมีขอกําหนดการใช

หมายเหตุ (ก) ใหใชวัสดุตกแตงผิวชนิด C เปนแผนประกับผนัง (wainscot) หรือแผงตาง ๆ ไดไมเกิน

93 m2 บนพื้นผิวของบริเวณโถงชั้นพื้นดิน โดยตองติดตั้งบนวัสดุที่ไมติดไฟและมีการ

ปองกันไฟลาม (fireblock) ตามที่ระบุไวในขอ 3.5.1

(ข) ในสวนของทางหนีไฟสําหรับอาคารที่ต่ํากวา 3 ชั้น นอกจากลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่

ประเภท พ3 ใหใชวัสดุตกแตงผิวชนิด B ในกรณีที่ไมมีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ํา

ดับเพลิงอัตโนมัติ และใหใชวัสดุตกแตงผิวชนิด C ในกรณีที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจาย

น้ําดับเพลิงอัตโนมัติ

(ค) ขอกําหนดสําหรับหองและพื้นที่ปดลอมใชสําหรับพื้นที่ซึ่งถูกปดกั้นโดยผนังกั้นแยก

(partition) ในกรณีที่กําหนดใหผนังกั้นแยกมีอัตราการทนไฟ ผนังกั้นแยกที่ปดลอมพื้นที่

ดังกลาวตองกั้นตั้งแตพื้นจนถึงเพดาน หากผนังกั้นแยกไมเปนไปตามนี้จะถือวาพื้นที่ที่ถูก

Page 15: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-8-

แบงสวนโดยผนังนั้นเปนพื้นที่เดียวกัน ในการพิจารณาขอกําหนดสําหรับหองและพื้นที่

ปดลอมใหพิจารณาตามลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่เปนหลัก โดยไมตองคํานึงถึงชนิดการ

กอสราง

(ง) พื้นที่โถง สําหรับลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ช1 ช2 ช3 ใหใชวัสดุตกแตงผิว

ไมต่ํากวาชนิด B

(จ) วัสดุตกแตงผิวชนิด C ใหใชในอาคารชุมนุมคนที่มีความจุไมเกิน 300 คน

(ฉ) ศาสนสถานใหใชไมเพื่อการประดับตกแตงได

(ช) อาคารที่สูงมากกวา 2 ชั้นขึ้นไปใหใชวัสดุตกแตงผิวชนิด B

(ญ) ใหใชวัสดุตกแตงผิวชนิด C ไดในพื้นที่สํานักงาน

(ฎ) ใหใชวัสดุตกแตงผิวชนิด C ไดในหองที่มีความจุไมเกิน 4 คน

(ฐ) ใหใชวัสดุตกแตงผิวชนิด B เปนแผนประกับผนัง ที่สูงไมเกิน 1 200 mm จากพื้นในสวน

ของเสนทางหนีไฟอ่ืน ๆ

(ธ) ใหใชขอกําหนดนี้ กับสวนของทางหนีไฟ สวนของเสนทางหนีไฟอื่น ๆ หอง และพื้นที่

ปดลอมที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4

3.6 ความคงทน

วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานที่ติดตั้งแลวตองทนอุณหภูมิหอง 93 C เปนเวลาไมนอยกวา

30 min ไดโดยไมหลุดรอน

3.7 การติดตั้ง

วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานที่ติดตั้งบนสวนของอาคาร ที่มีอัตราการทนไฟหรือไมติดไฟ

ใหปฏิบัติ ดังนี้

3.7.1 การติดตั้งบนผนังหรือฝาเพดานมีอัตราการทนไฟหรือไมติดไฟ โดยตรงบนผนังหรือฝาเพดาน หรือบน

โครงเครา (furring strip) ที่มีความลึกไมเกิน 44 mm ใหติดตั้งวัสดุอนินทรีย หรือวัสดุตกแตงผิวชนิด A

ภายในชองวางระหวางโครงเคราดวย

3.7.2 การติดตั้งบนผนังหรือฝาเพดานมีอัตราการทนไฟหรือไมติดไฟ และมีระยะยื่น (set-out) ของผนังหรือมี

การลดระดับฝาเพดานมากกวา 44 mm ใหติดตั้งวัสดุตกแตงผิวที่มีระดับการลามไฟชนิด A ยกเวนกรณี

ที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติทั้งสองขางของผนังและฝาเพดานดังกลาว หรือตดิตัง้

Page 16: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-9-

โดยตรงบนวัสดุที่ไมติดไฟหรือบนโครงเคราตามขอ 3.7.1 โดยที่อุปกรณแขวนฝาเพดานที่ลดระดับ

ซึ่งอยูต่ํากวาระดับของฝาเพดานหลักตองเปนวัสดุที่ไมติดไฟ ยกเวนสําหรับการกอสรางชนิดที่ 3 ใหใช

ไมที่ผานกรรมวิธีหนวงการติดไฟ (fire-retardant-treated wood) ได

3.7.3 วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานที่มีความหนาไมเกิน 6.4 mm ตองติดตั้งโดยตรงบนวัสดุที่

ไมติดไฟยกเวนวัสดุตกแตงผิวที่มีระดับการลามไฟชนิด A

3.8 วัสดุประเภทฉนวนกันความรอนหรือเสียง

3.8.1 วัสดุฉนวนรวมถึงวัสดุดาดผิวฉนวน เชน แผนหนวงไอระเหย (vapor retarder) และแผนสงผาน

ไอระเหย (vapor-permeable membrane) ตองทดสอบพฤติกรรมการลามไฟบนพื้นผิววัสดุตามมาตรฐาน

NFPA 255 โดยไมใหใชวัสดุฉนวนที่มีคาดัชนีการลามไฟหรือดัชนีการเกิดควันเกินระดับที่กําหนด

ยกเวน

3.8.1.1 วัสดุฉนวนไฟเบอรบอรด ใหเปนไปตามขอกําหนด ดังนี้

(1) วัสดุฉนวนไฟเบอรบอรดที่นํามาใชเปนฉนวนบนหลังคา ตองปกปองดวยวัสดุหลังคาที่

เปนไปตามขอ 7.

(2) วัสดุฉนวนไฟเบอรบอรดที่นํามาเปนฉนวนในกําแพงและมีการปองกันไฟลาม ใหใชไฟเบอร

บอรดเปนฉนวนกําแพงสําหรับการกอสรางทุกชนิด

ฉนวนไฟเบอรบอรดที่ติดตั้งในกําแพงที่มีอัตราการทนไฟซึ่งไมมีสมบัติการลามไฟและการ

เกิดควันเทียบเทาวัสดุตกแตงผิวประเภท A ตามขอ 3.1.1 ตองใชปูนซีเมนตฉาบติดโดยตรง

กับกําแพงคอนกรีต อิฐ หรือวัสดุกําแพงอยางอื่นที่ไมติดไฟ และตองปกปองดวยวัสดุวีเนียร

ที่ไมติดไฟซ่ึงติดกับกําแพงโดยที่ไมมีชองวางภายใน

3.8.1.2 ฉนวนโฟมพลาสติก ใหเปนไปตามขอ 8.

3.8.1.3 ฉนวนทอและวัสดุหุมทอ ใหเปนไปตามขอ 3.8.6

3.8.2 วัสดุฉนวนที่ติดตั้งภายใตพื้นผิว ใหมีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 25 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

ยกเวนวัสดุฉนวนใยกระดาษซึ่งไมเปนเนื้อเดียวกันแบบเติมในที่วาง ที่ไมไดติดตั้งแบบฉีดพน ใหใชได

เฉพาะวัสดุฉนวนใยกระดาษที่มีคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

อาคารที่เปนการกอสรางชนิดที่ 3 ไมตองกําหนดคาดัชนีการลามไฟและคาดัชนีการเกิดควันสําหรับวัสดุ

ดาดผิว ฉนวนและชั้นของฉนวนปองกันความรอนแผนบางสะทอนแสง (reflective foil) ที่ติดตั้งภายใต

ผิวของฝาเพดาน ผนัง หรือพื้นบนดานที่ไมสัมผัสเพลิงไหม

Page 17: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-10-

3.8.3 วัสดุฉนวนที่ติดตั้งบนพื้นผิว ใหมีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 25 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

ยกเวนวัสดุฉนวนซึ่งไมเปนเนื้อเดียวกันแบบเติมในที่วาง ที่ไมไดติดตั้งแบบฉีดพน ใหใชไดเฉพาะวัสดุ

ฉนวนใยกระดาษที่มีคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

วัสดุฉนวนที่ติดตั้งบนพื้นของพื้นที่วางใตหลังคา (attic floor) ใหมีคาระดับของฟลักซการแผรังสีความ

รอนวิกฤติไมนอยกวา 1.2 kW/m2 เมื่อทดสอบคาระดับของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติของวัสดุ

ฉนวนที่ติดตั้งบนพื้นของพื้นที่วางใตหลังคาจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได

3.8.4 วัสดุฉนวนซึ่งไมเปนเนื้อเดียวกันแบบเติมในที่วางใหผานการทดสอบพฤติกรรมการลามไฟบนพื้นผิว

วัสดุตามมาตรฐาน NFPA 255 และมีคาดัชนีการลามไฟและดัชนีการเกิดควันเปนไปตามขอ 3.8.2 และ

ขอ 3.8.3

3.8.5 วัสดุที่ติดไฟไดที่ไมเปนไปตามขอ 3.8.2 และขอ 3.8.3 ใหใชเปนวัสดุฉนวนที่ติดตั้งกับหลังคาได โดย

ใหติดตั้งภายใตวัสดุดาดผิวหลังคาที่เปนไปตามขอ 7.

3.8.6 วัสดุฉนวนสําหรับหุมทอใหมีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 25 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

4. วัสดุพื้นภายใน

4.1 วัสดุพื้นภายในแบงตามระดับของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติ (critical radiant flux) เปน 2 ชนิด ดังนี้

4.1.1 ชนิด I คาระดับของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติไมนอยกวา 4.5 kW/m2

4.1.2 ชนิด II คาระดับของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติไมนอยกวา 2.2 kW/m2

การตรวจสอบใหทําโดยการตรวจสอบคาระดับของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติจากผลการทดสอบของ

หนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได

4.2 ขอกําหนดการใชงาน

การใชวัสดุพื้นภายใน และวัสดุดาดผิวพื้น (floor covering) กับสวนตาง ๆ ของอาคาร ใหพิจารณาตามลักษณะ

กิจกรรมการใชพื้นที่ (ภาคผนวก ก.) เปนไปตามตารางที่ 2

Page 18: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-11-

ตารางที่ 2 การใชวัสดุพืน้ภายในของอาคาร

(ขอ 4.2)

ลักษณะ

กิจกรรม

การใชพืน้ที ่

(ประเภท)

อาคารมีระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิง

อัตโนมัติ อาคารไมมีระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิง

อัตโนมัต ิ

สวนของ

ทางหนีไฟ

สวนของ

เสนทาง

หนีไฟอ่ืน ๆ

หองและพื้นที่

ปดลอม

สวนของ

ทางหนีไฟ

สวนของ

เสนทาง

หนีไฟอ่ืน ๆ

หองและพื้นที ่

ปดลอม

II

II

II

II

II

II

น1 น2

น3 น4

พ1

พ2 พ3 I

ค II II II

5. วัสดุประดับตกแตงและวัสดุตกแตงขอบ

5.1 ขอกําหนดการใชงาน

5.1.1 วัสดุประดับตกแตงที่ไมติดไฟใหใชไดโดยไมจํากัดปริมาณการใช

5.1.2 วัสดุประดับตกแตงที่ติดไฟไดซึ่งมีผลการทดสอบจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได ที่แสดงวา

เปนไปตามขอกําหนดการลุกลามของเปลวไฟ (flame propagation) ใหใชไดไมเกินรอยละ 10 ของพื้นที่

รวมของผนังหรือฝาเพดาน ยกเวน :

(1) ใชวัสดุประดับตกแตงไมเกินรอยละ 50 ของพื้นที่รวมของผนังหรือฝาเพดานของหอประชุมที่มี

ลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ช เมื่อมีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม

มอก. 2541 เลม 4 และวัสดุประดับตกแตงที่ติดตั้งตามขอ 3.7 ได

Page 19: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-12-

(2) ใชแผนกั้นที่ทําจากวัสดุประเภทสิ่งทอ ซึ่งแขวนบริเวณฝาเพดาน และไมรองรับบนพื้นในอาคารที่มี

ลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ข และ ธ โดยไมจํากัดปริมาณ

5.1.3 มาน วัสดุแขวน และวัสดุประดับตกแตงอ่ืน ๆ ท่ียึดติดหรือแขวนบริเวณกําแพงหรือฝาเพดานในอาคาร

ที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ช ศ พ น1 และหอพักที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่

ประเภท น2 ตองเปนวัสดุที่ไมติดไฟหรือมีผลการทดสอบจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือไดที่

แสดงวาเปนไปตามขอกําหนดการลุกลามของเปลวไฟ ยกเวน :

(1) มาน วัสดุแขวน และวัสดุประดับตกแตงอื่น ๆ ที่ยึดติดหรือแขวนบริเวณผนังในสวนที่พักอาศัย

ของหอพักที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท น2 ซึ่งมีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ํา

ดับเพลิงอัตโนมัติตามที่กําหนดใน มอก. 2541 เลม 4 และวัสดุประดับตกแตงดังกลาวครอบคลุม

พื้นที่ไมเกินรอยละ 50 ของพ้ืนที่รวมของผนัง

(2) วัสดุประดับตกแตงรวมถึงภาพถายและภาพวาดในหอพักที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท

น2 ซ่ึงมีปริมาณจํากัดที่ไมเส่ียงตอการลุกลามของเพลิงไหม

5.1.4 วัสดุประดับตกแตงที่ติดไฟไดในอาคารที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท พ1 และ พ2 ตองมี

ผลการทดสอบจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได ที่แสดงวาเปนไปตามขอกําหนดการลุกลามของ

เปลวไฟ ยกเวนวัสดุประดับตกแตงรวมถึงภาพถายและภาพวาดซึ่งมีปริมาณจํากัดที่ไมเสี่ยงตอการลุกลาม

ของเพลิงไหม ทั้งนี้ ไมใหใชวัสดุที่ติดไฟไดเปนวัสดุประดับตกแตง สําหรับอาคารที่มีลักษณะกิจกรรม

การใชพื้นที่ประเภท พ3

5.1.5 กําแพงหรือผนังกั้นซึ่งยึดติดอยูกับที่หรือเคลื่อนที่ได รวมทั้งแผนกั้น แผนบุผนัง (wall pad) แผนกัน

กระแทก (crash pad) ที่ติดตั้งสําหรับการประดับตกแตง การปองกันเสียง การปองกันความรอน หรือเพื่อ

วัตถุประสงคอื่น ๆ ซ่ึงครอบคลุมพื้นที่เกินรอยละ 10 ของพื้นที่รวมของผนังหรือฝาเพดานใหพิจารณาเปน

วัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานโดยไมจัดเปนวัสดุประดับตกแตง

5.1.6 แผนกั้นที่ทําจากวัสดุประเภทส่ิงทอ ซ่ึงแขวนบริเวณฝาเพดานและไมรองรับบนพื้นในอาคารที่มีลักษณะ

กิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ข และ ธ ตองมีผลการทดสอบจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได

ที่แสดงวาเปนไปตามขอกําหนดการลุกลามของเปลวไฟ หรือเปนวัสดุที่ไมติดไฟ

5.1.7 ไมใหใชวัสดุหนังเทียมหรือวัสดุอยางอ่ืนที่มีสวนประกอบหรือเคลือบผิวดวยสารไพรอกซิลีน (pyroxylin)

หรือสารพิษที่คลายกันในอาคารที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ช

5.1.8 วัสดุประดับตกแตงในอาคารที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ช และ ศ ใหเปนไป ดังนี้

5.1.8.1 หามใชวัสดุไวไฟหรือเปนวัสดุประดับตกแตง

Page 20: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-13-

5.1.8.2 ในกรณีที่มีการใชสารเคลือบผิวหนวงการติดไฟ (fire-retardant coating) ตองบํารุงรักษาใหสาร

เคลือบผิวดังกลาวมีประสิทธิภาพในสภาวะการใชงานจริง

5.1.8.3 ตองไมกีดขวางหรือบดบังทางหนีไฟ รวมทั้งทางเขาและทางออกของทางหนีไฟ

5.1.9 วัสดุประดับตกแตงในอาคารที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ช ใหเปน ดังนี้

5.1.9.1 วัสดุประเภทพลาสติกหรือมีสวนประกอบของพลาสติก ที่ใชสําหรับการประดับตกแตง ประกอบ

ฉากหลังเวที หรือ คอกนิทรรศการ (booth) ใหมีอัตราการปลอยความรอนไมเกิน 100 kJ/s เมื่อผาน

การทดสอบการลุกไหมของพลาสติกจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได ยกเวน :

(1) วัสดุประเภทพลาสติกหรือมีสวนประกอบของพลาสติกแบบแยกชิ้น ซึ่งมีน้ําหนักของ

พลาสติกไมเกิน 0.45 kg

(2) วัสดุตกแตงขอบท่ีเปนวัสดุประเภทพลาสติกที่เปนไปตามขอกําหนดในขอ 5.2.13

5.1.9.2 ฉากรับภาพเคลื่อนไหว (motion picture screen) ตองผานการทดสอบการลุกลามของเปลวไฟจาก

หนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือไดหรือมีสมบัติการลามไฟและการเกิดควันเทียบเทาวัสดุตกแตงผิว

ชนิด B ตามขอ 3.1

5.1.9.3 ไมสําหรับการประดับตกแตงอาคารศาสนสถานที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ช3 ได

5.1.10 วัสดุประดับตกแตงภายในอาคารที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท ศ ใหเปน ดังนี้

5.1.10.1 หามเก็บสัมภาระประเภทเสื้อผาหรือสิ่งของสวนบุคคลบริเวณสวนของเสนทางหนีไฟอื่น ๆ

(corridor) และโถงตอนรับ (lobby) ยกเวนกรณีที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติ

ตาม มอก. 2541 เลม 4 หรือมีการติดตั้งระบบตรวจจับควัน หรือในกรณีที่เก็บสัมภาระภายใน

ตูโลหะซึ่งไมกีดขวางเสนทางหนีไฟ

5.1.10.2 ใหติดตั้งงานศิลปะและอุปกรณการเรียนการสอนบนผนังบริเวณสวนของเสนทางหนีไฟอื่น ๆ

ไมเกินรอยละ 20 ของพ้ืนที่รวมของผนัง

5.1.11 วัสดุตกแตงขอบภายใน (interior trim) ยกเวนวัสดุประเภทพลาสติก ตองมีสมบัติการลามไฟและการ

เกิดควันเทียบเทาวัสดุตกแตงผิวชนิด C ตามขอ 3.1 โดยใหใชวัสดุตกแตงขอบที่ติดไฟได (ไมรวม

ราวจับและราวกันกระแทก) ไดไมเกินรอยละ 10 ของพื้นที่รวมของผนังหรือฝาเพดานที่ติดตั้งวัสดุ

ดังกลาว

5.1.12 วัสดุตกแตงขอบประเภทพลาสติกใหเปนดังนี้

5.1.12.1 ความหนาแนนของวัสดุไมต่ํากวา 320 kg/m3

5.1.12.2 ความหนาของวัสดุไมเกิน 12.7 mm และความกวางของวัสดุไมเกิน 203 mm

Page 21: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-14-

5.1.12.3 ปริมาณวัสดุตกแตงขอบไมเกินรอยละ 10 ของพื้นที่รวมของผนังหรือฝาเพดานที่ติดตั้งวัสดุ

ดังกลาว

5.1.12.4 ดัชนีการลามไฟของวัสดุมีคาไมเกิน 75 และมีผลการทดสอบที่แสดงวาเปนไปตามขอกําหนดการ

ลามไฟบนพื้นผิววัสดุ จากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได

5.1.13 บัวเชิงผนัง (interior floor-wall base) ที่มีความสูงจากพื้นไมเกิน 152 mm ตองมีผลการทดสอบคาระดับ

ของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติของวัสดุพื้นภายในจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือไดโดย

ตองมีคาระดับของฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติไมนอยกวา ชนิด II ตามขอ 4.1

ในกรณีที่กําหนดใหใชวัสดุพื้นภายในชนิด I บัวเชิงผนังตองมีคาระดับของฟลักซการแผรังสีความรอน

วิกฤติไมนอยกวาชนิด I ตามขอ 4.1 ดวย ทั้งนี้ ใหยกเวนขอกําหนดสําหรับบัวเชิงผนังดังกลาวในกรณี

ของวัสดุตกแตงขอบซึ่งเปนไปตามขอกําหนดในขอ 5.1.12

6. วัสดุดาดผิวผนังภายนอก

6.1 ประเภทของวัสดุดาดผิวผนังภายนอก

วัสดุดาดผิวผนังภายนอกแบงตามระยะหาง เพื่อปองกันเพลิงไหมจากแหลงกําเนิดความรอนในการใชงาน

และความตานทานการจุดติดไฟตาม NFPA 268 ออกเปน 3 ประเภท คือ

6.1.1 ประเภท 1 วัสดุดาดผิวผนังภายนอก ที่มีระยะหาง เพื่อปองกันเพลิงไหมจากแหลงกําเนิดความรอนใน

การใชงานไมเกิน 1.52 m และเมื่อทดสอบความตานทานการจุดติดไฟแลว ตองไมเกิดการลุกไหมแบบ

ตอเนื่อง (sustained flaming)

6.1.2 ประเภท 2 วัสดุดาดผิวผนังภายนอก ที่มีระยะหาง เพื่อปองกันเพลิงไหมจากแหลงกําเนิดความรอนใน

การใชงานมากกวา 1.52 m และเมื่อทดสอบความตานทานการจุดติดไฟที่ระยะหางตาง ๆ ที่คาฟลักซ

การแผรังสีความรอนสูงสุดที่ยอมใหตามตารางท่ี 3 แลว วัสดุตองไมทําใหเกิดการลุกไหมแบบตอเนื่อง

6.1.3 ประเภท 3 วัสดุดาดผิวผนังภายนอกที่ไมตองทดสอบความตานทานการจุดติดไฟ

(1) ไมหรือผลิตภัณฑที่ทําจากไม

(2) วัสดุที่ติดไฟไดที่ดาดผิวภายนอกดวยวัสดุอื่นที่ไมใชแผนประกับไวนิล (vinyl siding) ที่มี

ความหนาไมนอยกวา 0.9 mm

(3) อะลูมิเนียมที่มีความหนาไมนอยกวา 0.5 mm

Page 22: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-15-

ตารางที่ 3 ระยะหางเพื่อปองกนัเพลิงไหมที่นอยที่สดุสําหรบัวัสดุทีต่ิดไฟได

(ขอ 6.1.2)

ระยะหางเพื่อปองกัน

เพลิงไหม

M

คาฟลักซการแผรังสี

ความรอนสูงสุดที่ยอมให

kW/m2

ระยะหางเพื่อปองกัน

เพลิงไหม

m

คาฟลักซการแผรังสี

ความรอนสูงสุดที่ยอมให

kW/m2

1.52

1.83

2.13

2.44

2.74

3.05

3.35

3.66

3.96

4.27

4.57

12.5

11.8

11.0

10.3

9.6

8.9

8.3

7.7

7.2

6.7

6.3

4.88

5.18

5.49

5.79

6.10

6.40

6.71

7.01

7.32

7.62

5.9

5.5

5.2

4.9

4.6

4.4

4.1

3.9

3.7

3.5

6.2 ขอกําหนดทั่วไปในการติดตั้ง

6.2.1 วัสดุดาดผิวผนังภายนอกบริเวณขอบดานบนสุดของผนัง ตองติดตั้งโดยตรงบนผนังโดยไมมีสวนยื่น

เกินหรือเหนือขอบดานบนของผนังภายนอก

6.2.2 วัสดุดาดผิวผนังภายนอกที่ติดตั้งบนโครงเคราที่ยื่นออกมาจากผนัง ใหมีระยะยื่นไมเกิน 40 mm และให

มีการปองกันไฟลาม บริเวณชองวางระหวางผนังกับวัสดุดาดผิว

6.3 ขอกําหนดในการใชวัสดุตกแตงขอบทางสถาปตยกรรม (architectural trim)

6.3.1 อาคารที่มีความสูงไมเกิน 3 ชั้น หรือ 12.19 m จากระดับพื้น ใหใชไมวีเนียรที่มีความหนาไมต่ํากวา 25 mm

แผนไมกระดานประกับผนังภายนอก (exterior hardboard siding) ที่มีความหนาไมต่ํากวา 11 mm

รวมทั้งแผนกั้นไมสําหรับผิวภายนอกหรือแผนพารติเคิล (exterior-type structural panels or particle

board) ที่มีความหนาไมต่ํากวา 10 mm โดยใหเปนไปตามขอกําหนด ดังนี้

6.3.1.1 ใหใชไมวีเนียรที่ความสูงไมเกิน 3 ชั้นจากระดับพื้น และที่ผานกรรมวิธีหนวงการติดไฟที่ความสูง

ไมเกิน 4 ชั้นจากระดับพื้น

Page 23: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-16-

6.3.1.2 สวนของอาคารที่กําหนดใหมีอัตราการทนไฟ ใหติดตั้งไมวีเนียรโดยตรงบนวัสดุที่ไมติดไฟ

หรือบนโครงเคราซ่ึงติดตั้งบนวัสดุที่ไมติดไฟ

6.3.1.3 ในกรณีที่ติดตั้งไมวีเนียรแบบเวนระยะหาง (spaced wood veneer) ไมวีเนียรดังกลาวตองมีระยะยื่น

ไมเกิน 610 mm จากผนังอาคาร

6.3.2 วัสดุตกแตงขอบทางสถาปตยกรรม ที่ติดตั้งที่ความสูงเกิน 12.19 m จากระดับพื้น ตองเปนวัสดุที่ไม

ติดไฟและยึดดวยอุปกรณยึดซึ่งทําจากโลหะหรือวัสดุอื่นที่ไมติดไฟ

6.4 ขอกําหนดในการใชวัสดุที่ติดไฟได

6.4.1 ใหใชวัสดุดาดผิวผนังภายนอกที่ติดไฟได นอกเหนือจากไมที่ผานกรรมวิธีหนวงการติดไฟไมเกิน

รอยละ 10 ของพ้ืนที่ผนังภายนอกในกรณีที่ระยะหางเพ่ือปองกันเพลิงไหม ไมเกิน 1.52 m

6.4.2 กรณีใชวัสดุที่ติดไฟไดนอกเหนือจากไมที่ผานกรรมวิธีหนวงการติดไฟสําหรับระเบียง หรือสวน

ของอาคารที่ยื่นออกมาจากผนัง ระเบียง หรือสวนของอาคารดังกลาวตองมีอัตราการทนไฟเปนไป

ตามภาคผนวก ค.

และความยาวรวมของระเบียงตองไมเกินรอยละ 50 ของเสนรอบรูปอาคารแตละชั้น ยกเวน วัสดุ

ดาดผิวภายนอกที่มีลักษณะ ดังตอไปนี้

(1) อาคารที่เปนการกอสรางชนิดที่ 1 และชนิดที่ 2 ซ่ึงมีความสูงไมเกิน 3 ชั้น ใหใชไมที่ผานกรรมวิธี

หนวงการติดไฟบริเวณระเบียง ชาน ดาดฟา และบันไดภายนอกอาคาร ซึ่งไมกําหนดใหเปน

เสนทางหนีไฟได

(2) ใหใชไมที่ไมผานกรรมวิธีหนวงการติดไฟ เปนราวกั้น ราวจับ หรือ อุปกรณที่คลายคลึงกันได

หากมีความสูงไมเกิน 1.07 m

(3) ใหระเบียงหรือสวนของอาคารที่ยื่นออกมาจากผนังสําหรับอาคารที่เปนการกอสรางชนิดที่ 3 ไม

ตองมีอัตราการทนไฟเมื่อติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติในบริเวณดังกลาว

(4) ในกรณีที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติบริเวณพื้นที่ระเบียง ไมตองจํากัด

ความยาวรวมของระเบียงในอาคารแตละช้ัน

6.4.3 ใหใชไมที่ผานกรรมวิธีหนวงการติดไฟ บริเวณหนาตางที่ยื่นออกมาจากผนัง (bay and oriel window)

สําหรับอาคารที่มีความสูงไมเกิน 3 ชั้น

6.5 ขอกําหนดในการใชแผนโลหะคอมโพสิตสําหรับวัสดุดาดผิวผนังภายนอก

6.5.1 ไมใหใชวัสดุฉนวนโฟมพลาสติก (foam plastic insulation) เปนไสกลางของแผนโลหะคอมโพสิต

Page 24: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-17-

6.5.2 การใชแผนโลหะคอมโพสิตที่มีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 25 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450 ให

ปฏิบัติ ดังนี้

(1) การติดตั้งแผนโลหะคอมโพสิต ตอง

- กั้นแยกจากผนังภายในของอาคารดวยวัสดุกั้นความรอน (thermal barrier) ประเภทแผนยิปซัม

ที่มีความหนา 13 mm หรือ

- กั้นแยกจากผนังภายในของอาคารดวยวัสดุกั้นความรอนอื่น ท่ีสามารถจํากัดไมใหอุณหภูมิเฉลี่ย

บนพื้นผิวของวัสดุดังกลาวดานที่ไมไดรับความรอนเพิ่มขึ้นเกิน 120 C ภายในเวลา 15 min

เมื่อไดรับความรอนตามความสัมพันธอุณหภูมิ–เวลาตามมาตรฐาน NFPA 251 โดยการติดตั้ง

วัสดุกั้นความรอนดังกลาว ตองคงสภาพไดเปนเวลาไมนอยกวา 15 min ตามมาตรฐาน

NFPA 286 ยกเวน แผนโลหะคอมโพสิตที่มีลักษณะ ดังตอไปนี้

(1.1) แผนโลหะคอมโพสิตซึ่งผานการทดสอบการลุกลามของเพลิงไหมภายในหองจาก

หนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได โดยใชคาความหนาสูงสุดในการใชงานจริงและ

ประกอบดวย แนวตะเข็บ รอยตอ และรายละเอียดอ่ืนตามสภาวะการใชงานจริง

(1.2) แผนโลหะคอมโพสิตซึ่งใชเปนชิ้นสวนของระเบียง สวนของอาคารที่ยื่นออกมาจากผนัง

และวัสดุตกแตงขอบทางสถาปตยกรรม

(2) ผนังภายนอกซึ่งติดตั้งแผนโลหะคอมโพสิตตองผานเกณฑที่กําหนดในการทดสอบตามมาตรฐาน

NFPA 285 ท่ีความหนาสูงสุดในการใชงานจริง

6.5.3 การใชแผนโลหะคอมโพสิตที่มีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 75 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

ใหปฏิบัติ ดังนี้

(1) ใหใชแผนโลหะคอมโพสิตที่ความสูงไมเกิน 12.19 m จากระดับพื้น เมื่อ

- จํากัดพื้นที่ของแผนโลหะคอมโพสิตไมเกินรอยละ 10 ของพื้นที่ผนังภายนอก ในกรณีมีระยะ

หางเพื่อปองกันเพลิงไหมไมเกิน 1.52 m หรือ

- ไมจํากัดพื้นที่ของแผนโลหะคอมโพสิตบนผนังภายนอก ในกรณีมีระยะหางเพื่อปองกันเพลิงไหม

มากกวา 1.52 m

(2) ใหใชแผนโลหะคอมโพสิตที่ความสูงไมเกิน 15.24 m จากระดับพื้น เมื่อ

- แผนโลหะคอมโพสิตมีคาอุณหภูมิในการจุดติดไฟเอง (self-ignition temperature) ไมต่ํากวา

343 C

Page 25: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-18-

- ผานการทดสอบการจุดติดไฟของพลาสติกจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได โดยจํากัด

พื้นที่ของแผนโลหะคอมโพสิตบนผนังภายนอกแตละสวนไมเกิน 27.9 m2 และเวนระยะ

หางในแนวดิ่งระหวางแตละสวนไมต่ํากวา 1.22 m

7. วัสดุดาดผิวหลังคา

7.1 การจําแนกประเภท

วัสดุดาดผิวหลังคาแบงออกเปน 3 ประเภท คือ

7.1.1 ประเภท A หมายถึง วัสดุดาดผิวหลังคาที่ทนทานการทดสอบเพลิงไหมระดับรุนแรงได รวมถึงอิฐ

หินกอ (masonry) หินชนวน (slate) กระเบื้องคอนกรีตหรือกระเบื้องดินเผา คอนกรีต และหลังคา

แผนลอน หรือหลังคาแผนเรียบ ซ่ึงทําจากเหล็กหรือทองแดง

7.1.2 ประเภท B หมายถึง วัสดุดาดผิวหลังคาที่ทนทานการทดสอบเพลิงไหมระดับปานกลางได รวมถึง

หลังคาลอน หรือหลังคาแผนเรียบซ่ึงทําจากโลหะ

7.1.3 ประเภท C หมายถึง วัสดุดาดผิวหลังคาที่ทนทานการทดสอบเพลิงไหมระดับต่ําได

7.1.4 ประเภทอื่น หมายถึง วัสดุดาดผิวหลังคาที่ไมอยูใน 3 ประเภทขางตน ใหระบุเปนวัสดุดาดผิวหลังคา

แบบไมจําแนกประเภท

การทดสอบเพลิงไหมของวัสดุดาดผิวหลังคา ใหทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 256 สําหรับวัสดุดาดผิว

หลังคาประเภทไมที่ผานกรรมวิธีหนวงการติดไฟ ตองทดสอบความทนทานตอสภาวะการใชงานตาม

ASTM D 2898 จากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได

7.2 ขอกําหนดการใชงาน

การใชวัสดุดาดผิวหลังคาสําหรับการกอสรางชนิดตาง ๆ ใหเปนไปตามตารางท่ี 4

Page 26: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-19-

ตารางที่ 4 การใชวัสดดุาดผิวหลังคาตามลักษณะการกอสราง

(ขอ 7.2)

การกอสรางชนดิที่ 1 การกอสรางชนดิที่ 2 การกอสรางชนดิที่ 3

ไมจํากัดขนาด

อาคาร

จํากัดขนาด

อาคาร

ทนไฟ

1 ชั่วโมง

ไมบังคับอัตรา

การทนไฟ

ทนไฟ

1 ชั่วโมง

ไมบังคับอัตรา

การทนไฟ

B B B C B C

หมายเหต ุ (1) ใหใชวัสดุดาดผวิหลังคาประเภท A สําหรับการกอสรางทกุชนิดได

(2) ใหใชวัสดุดาดผวิหลังคาประเภทอื่นสําหรับอาคารที่มีลักษณะกิจกรรมการใชพื้นที่ประเภท น3

และ บ ตามภาคผนวก ก. ซึ่งมีระยะหางเพ่ือปองกันเพลิงไหมไมนอยกวา 1.82 m เมื่อวัดจาก

ขอบนอกสุดของหลังคา

(3) การใชวัสดุดาดผิวหลังคาที่เปนวัสดพุลาสติกโปรงแสงใหเปนไปตามขอ 8.

8. วัสดุพลาสติก

8.1 วัสดุฉนวนโฟมพลาสติก (foam plastic insulation)

8.1.1 ใหใชวัสดุฉนวนโฟมพลาสติกและวัสดุไสกลางประเภทโฟมพลาสติกที่มีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 75

และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450 เมื่อผานการทดสอบพฤติกรรมการลามไฟบนพื้นผิววัสดุจาก

หนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได โดยใชคาความหนาสูงสุดในการใชงานจริงมาทดสอบ ทั้งนี้ วัสดุ

ฉนวนโฟมพลาสติกซึ่งไมเปนเนื้อเดียวกับแบบเติมในที่วาง (loose fill-type foam plastic insulation)

ใหทดสอบในลักษณะขึ้นรูปเปนแผน (board-stock)โดยยกเวนการทดสอบสําหรับวัสดุดังตอไปนี้

(1) วัสดุตกแตงขอบประเภทพลาสติกที่เปนไปตามขอ 5.1.12

(2) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ผานการทดสอบที่คาความหนา 100 mm ไดโดยกําหนดคาความหนา

สูงสุดไมเกิน 254 mm สําหรับหองเย็น (cold storage) โรงผลิตน้ําแข็ง (ice plant) โรงผลิตอาหาร

(food plant) หองผลิตอาหาร (food processing room) รวมทั้งพื้นที่ที่มีลักษณะการใชงานคลายกัน

เมื่อมีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 ภายในบริเวณหอง

ดังกลาว รวมถึงภายในอาคารบริเวณโดยรอบหองดังกลาว

(3) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่เปนสวนประกอบของระบบหลังคาประเภท A B หรือ C ซึ่งผานการ

ทดสอบเพลิงไหมของดาดฟาจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได โดยไมจําเปนตองจํากัด

คาดัชนีการเกิดควัน

Page 27: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-20-

(4) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่มีความหนามากกวา 100 mm ท่ีมีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 75 และคา

ดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450 เมื่อผานการทดสอบพฤติกรรมการลามไฟบนพื้นผิววัสดุจาก

หนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือไดโดยใชคาความหนาไมนอยกวา 100 mm และใหเปนตาม

ขอ 8.1.6

(5) แผนปายโฟมพลาสติกที่ติดตั้งภายในอาคาร (interior sign) ซึ่งมีความหนาแนนไมนอยกวา

320 kg/m3 มีความหนาไมเกิน 13 mm และมีคาอัตราการปลอยความรอนสูงสุด (maximum heat

release rate) ไมเกิน 150 kW เมื่อผานการทดสอบเพลิงไหมของโฟมพลาสติกสําหรับประดับ

ตกแตงจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือไดในอาคารประเภทหางสรรพสินคา

8.1.2 การติดตั้งวัสดุฉนวนโฟมพลาสติก ตองกั้นแยกจากบริเวณภายในของอาคารดวยวัสดุกั้นความรอน

(thermal barrier) ประเภทแผนยิปซัมที่มีความหนาไมนอยกวา 13 mm หรือวัสดุอื่นที่สามารถจํากัดการ

เพิ่มขึ้นของคาอุณหภูมิเฉล่ียบนพื้นผิวของวัสดุดังกลาว ดานที่ไมไดรับความรอน ตองมีอุณหภูมิไมเกิน

120 ๐C ภายในเวลา 15 min เมื่อไดรับความรอนตามความสัมพันธอุณหภูมิ – เวลาตามมาตรฐาน

NFPA 251 โดยการติดตั้งวัสดุกั้นความรอนดังกลาวตองสามารถคงสภาพไดเปนเวลาไมนอยกวา

15 min เมื่อทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 286 และตองมีการปองกันไฟลามในกรณีที่มีชองวางภายใน

ผนัง ทั้งนี้ ไมจําเปนตองติดตั้งวัสดุกั้นความรอนดังกลาวในกรณีดังตอไปนี้

(1) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ติดตั้งภายในผนัง พื้นหรือเพดาน คอนกรีตหรือหินกอ (masonry) ซึ่งมี

ความหนาของคอนกรีตหรือหินกอหุมผิวฉนวนสองดานไมนอยกวา 25 mm

(2) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ติดตั้งภายในผนังของหองเย็นหรือหองแชแข็งที่มีความหนาไมเกิน

254 mm และเปนไปตามขอกําหนดดังตอไปนี้

(2.1) คาดัชนีการลามไฟไมเกิน 25 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450 โดยใชคาความหนา

ไมนอยกวา 100 mm

(2.2) คาอุณหภูมิจุดวาบไฟ (flash ignition) ไมต่ํากวา 316 ๐C และคาอุณหภูมิในการจุดติดไฟเอง

(self-ignition) ไมต่ํากวา 427 ๐C

(2.3) ดาดผิวดวยวัสดุอะลูมิเนียมที่มีความหนาที่ตําแหนงใด ๆ ไมนอยกวา 1 mm หรือเหล็กทน

การกัดกรอน (corrosion resistant steel) ที่มีความหนาที่ตําแหนงใด ๆ ไมนอยกวา 0.4 mm

(2.4) ติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติภายในบริเวณหองเย็นหรือหองแชแข็งรวมถึง

ภายในอาคารบริเวณโดยรอบหองดังกลาว

Page 28: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-21-

(3) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ติดตั้งภายในหองเย็นหรือหองแชแข็งขนาดใหญ (walk-in cooler and

freezer unit) ที่ไมไดติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติ ที่มีความหนาไมเกิน 100 mm

และคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 75 เมื่อพื้นที่รวมของหองไมเกิน 37 m2 และเมื่อดาดผิววัสดุฉนวน

โฟมพลาสติกดวยวัสดุอะลูมิเนียมที่มีความหนาไมนอยกวา 0.8 mm หรือเหล็กทนการกัดกรอนที่

มีความหนาไมนอยกวา 0.4 mm

หมายเหตุ ในกรณีที่มีการติดตั้งวัสดุกั้นความรอน ใหใชวัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่มีความหนา

สูงสุดไมเกิน 254 mm

(4) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติก ที่มีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 25 และมีคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

สําหรับผนังภายนอกอาคารชั้นเดียว โดยวัสดุฉนวนโฟมพลาสติกมีความหนาไมเกิน 100 mm

และดาดผิวดวยวัสดุอะลูมิเนียมที่มีความหนาไมนอยกวา 0.8 mm หรือเหล็กทนการกัดกรอนที่มี

ความหนาไมนอยกวา 0.4 mm รวมทั้งมีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติภายใน

บริเวณอาคารตาม มอก. 2541 เลม 4

(5) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ติดตั้งภายใตระบบหลังคาหรือวัสดุดาดผิวหลังคา ตองเปนดังนี้

(5.1) มีที่กั้นแยกจากบริเวณภายในของอาคารดวยแผนไมรอง (wood structural panel sheathing)

มีความหนาไมนอยกวา 12 mm หรือวัสดุอื่นที่เทียบเทา

(5.2) เปนสวนประกอบของระบบหลังคาประเภท A B หรือ C ซึ่งผานการทดสอบเพลิงไหม

ของดาดฟาจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได

(6) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ติดตั้งในบริเวณพื้นที่วางใตหลังคา (attics) หรือพื้นที่วางใตพื้น (crawl

space) สําหรับการซอมบํารุงตองดาดผิวดวยฉนวนใยแร (mineral fiber insulation) ที่มีความหนา

ไมนอยกวา 40 mm แผนไม (wood structural panel) หรือแผนพารติเคิล (particle board) ที่มีความ

หนาไมนอยกวา 7 mm แผนผนังยิปซัม (gypsum wallboard) ที่มีความหนาไมนอยกวา 10 mm

เหล็กทนการกัดกรอน (corrosion-resistant steel) ที่มีความหนาไมนอยกวา 0.4 mm หรือวัสดุอื่นที่

เทียบเทา

(7) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่มีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 75 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450

ใชเปนวัสดุไสกลางได เมื่อดาดผิวดวยวัสดุอะลูมิเนียมที่มีความหนาที่ตําแหนงใด ๆ ไมนอยกวา

1 mm หรือ เหล็กทนการกัดกรอนที่มีความหนาที่ตําแหนงใด ๆ ไมนอยกวา 0.4 mm สําหรับ

ประตูบานหมุน (pivoted door) หรือ ประตูบานเปด (side-hinged door) ซึ่งไมกําหนดอัตรา

การทนไฟ

Page 29: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-22-

(8) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกสําหรับประตูภายนอกที่เขาสูสวนพักอาศัย (exterior doors to individual

dwelling unit) ซึ่งไมกําหนดอัตราการทนไฟเมื่อดาดผิวดวยไมหรือวัสดุอื่นที่เทียบเทา สําหรับ

อาคารที่มีการใชงานประเภท น2 และ น3

(9) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกใชเปนไสกลาง ที่ดาดผิวดวยวัสดุอะลูมิเนียมที่มีความหนาไมนอยกวา

1 mm หรือเหล็กทนการกัดกรอนที่มีความหนาไมนอยกวา 0.25 mm หรือไมที่มีความหนา

ไมนอยกวา 3.2 mm สําหรับประตูโรงรถซ่ึงไมกําหนดอัตราการทนไฟ รวมทั้งวัสดุฉนวนโฟม

พลาสติกสําหรับประตูโรงรถของบานพักอาศัยขนาดหนึ่งและสองครอบครัว ที่ เปนไปตาม

ขอ 8.1.1

(10) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่มีคาความรอนศักยไมเกิน 22.7 MJ/m2 เมื่อผานการทดสอบคาความรอน

ศักยของวัสดุจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได ใชเปนแผนรองผนัง (siding backer board) ได

โดยมีความหนาไมเกิน 13 mm และติดตั้งวัสดุฉนวนใยแรที่มีความหนาไมนอยกวา 50 mm เพื่อ

กั้นแยกวัสดุฉนวนโฟมพลาสติกจากบริเวณภายในของอาคาร

(11) วัสดุตกแตงขอบประเภทพลาสติกซึ่งเปนไปตามขอ 5.1.12

(12) แผนปายที่ติดตั้งภายในอาคาร ซึ่งทําจากวัสดุโฟมพลาสติกที่เปนไปตามขอ 8.2.1 สําหรับอาคาร

หางสรรพสินคา

8.1.3 ผนังภายนอกของอาคารทุกชนิดการกอสรางที่มีความสูงใด ๆ และผนังภายนอกซึ่งกําหนดใหเปนวัสดุ

ไมติดไฟของอาคารหองเย็นที่มีความสูงมากกวา 1 ชั้น ใหเปนไปดังตอไปนี้

(1) ผนังตองคงอัตราการทนไฟตามที่กําหนดเมื่อผานการทดสอบอัตราการทนไฟจากหนวยงานหรือ

สถาบันที่เช่ือถือได

(2) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกตองกั้นแยกจากบริเวณภายในของอาคารดวยวัสดุกั้นความรอนตาม

ขอ 8.1.2 ยกเวนกรณีที่ผานการทดสอบตามขอ 8.1.6 หรืออาคารชั้นเดียวที่เปนไปตามขอ 8.1.2 (4)

(3) กําหนดใหคาความรอนศักยของวัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ใชเปนสวนประกอบของผนังหรือ

แผนกั้นซึ่งไดจากการทดสอบคาความรอนศักยของวัสดุจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือไดมีคา

ไมเกินคาความรอนศักยซึ่งไดจากการทดสอบระบบผนังที่ติดตั้งวัสดุฉนวนโฟมพลาสติกดังกลาว

ในการทดสอบการลุกลามของเพลิงไหมของผนังภายนอกที่มีวัสดุที่ติดไฟไดจากหนวยงานหรือ

สถาบันที่เช่ือถือได ยกเวนอาคารชั้นเดียวที่เปนไปตามขอ 8.1.2 (4)

(4) วัสดุฉนวนโฟมพลาสติก วัสดุเคลือบผิวฉนวน (exterior coating) และวัสดุปดผิวฉนวน (facing)

มีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 25 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450 เมื่อวัสดุผานการทดสอบแตละ

สวนแบบแยกชิ้นในการทดสอบพฤติกรรมการลามไฟบนพื้นผิววัสดุจากหนวยงานหรือสถาบันที่

Page 30: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-23-

เชื่อถือได โดยใชคาความหนาในการใชงานจริงแตไมเกิน 100 mm ยกเวนสําหรับแผนสําเร็จรูป

ซึ่งประกอบดวยวัสดุอะลูมิเนียมที่มีความหนาไมนอยกวา 0.5 mm เปนวัสดุปดผิวฉนวน ความ

หนารวมของแผนสําเร็จรูปไมเกิน 7 mm และไสกลางซึ่งเปนฉนวนโฟมพลาสติกไมไดสัมผัส

ความรอนโดยตรงในการใชงานจริง ใหทดสอบรวมเปนชิ้นเดียวกันได

(5) ระบบผนังภายนอกของอาคารตองผานการทดสอบการลุกลามของเพลิงไหมของผนังภายนอกที่มี

วัสดุที่ติดไฟไดจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได ยกเวน สําหรับอาคารชั้นเดียวที่เปนไปตาม

ขอ 8.1.2 (4)

8.1.3.6 ผนังภายนอกตองไมเกิดการลุกไหมแบบตอเนื่องเมื่อผานการทดสอบความตานทานการจุดติดไฟ

ของผนังภายนอกจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือไดโดยใชคาความหนาต่ําสุดและความหนา

สูงสุดในการใชงานจริง ยกเวน กรณีที่มีการปองกันผิวภายนอกของผนังดวยวัสดุดังตอไปนี้

(1) วัสดุกั้นความรอนที่เปนไปตามขอ 8.1.2

(2) คอนกรีตหรือหินกอท่ีมีความหนาไมนอยกวา 25 mm

(3) แผนคอนกรีตเสริมใยแกว (glass-fiber-reinforced concrete panel) ที่มีความหนาไมนอยกวา

9.5 mm

(4) แผนที่ปดผิวดวยโลหะ (metal-face panel) โดยใชวัสดุปดผิวอะลูมิเนียมที่มีความหนาไม

นอยกวา 0.5 mm หรือเหล็กทนการกัดกรอนที่มีความหนาไมนอยกวา 0.41 mm

(5) ปูนปาด (stucco) ที่มีความหนาไมนอยกวา 22 mm

8.1.4 วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่เปนไปตามขอ 8.1.1 และขอ 8.1.2 เปนสวนประกอบของระบบหลังคา

ประเภท A B และ C ซึ่งผานการทดสอบการลุกลามของเพลิงไหมของวัสดุดาดผิวหลังคาจากหนวยงาน

หรือสถาบันที่เช่ือถือได

8.1.5 วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกเปนวัสดุตกแตงผิวของผนังภายในและฝาเพดานในบริเวณพื้นที่วางเหนือฝา

เพดาน (plenum)ไมใหใช ยกเวน กรณีที่ผานการทดสอบตามขอ 8.1.6 หรือกรณีที่มีการปองกันวัสดุ

ฉนวนโฟมพลาสติกดวยวัสดุกั้นความรอนที่เปนไปตามขอ 8.1.2

8.1.6 วัสดุฉนวนโฟมพลาสติกที่ไมเปนไปตามขอ 8.1.2 ถึงขอ 8.1.5 ตองผานการทดสอบการลุกลามของ

เพลิงไหมภายในหองจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได โดยใชคาความหนาสูงสุด ซึ่งประกอบดวย

แนวตะเข็บ (seam) รอยตอ (joint) และรายละเอียดอื่นตามสภาวะการใชงานจริง ทั้งนี้ กําหนดใหวัสดุ

โฟมพลาสติกที่ผานการทดสอบดังกลาวมีคาดัชนีการลามไฟไมเกิน 75

8.2 วัสดุพลาสติกวีเนียร (plastic veneer)

8.2.1 วัสดุพลาสติกวีเนียรภายในอาคารใหเปนไปตามการใชวัสดุตกแตงผิวภายในและฝาเพดานขอ 3.

Page 31: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-24-

8.2.2 วัสดุพลาสติกวีเนียรใหติดตั้งบนผนังภายนอก โดยใหเปนไปตามขอกําหนด ดังนี้

(1) วัสดุพลาสติกวีเนียร ใหเปนไปตามขอ 8.3.1

(2) วัสดุพลาสติกวีเนียรไมใหติดตั้งบนผนังภายนอกที่ความสูงเกิน 15.24 m จากระดับพื้น

(3) วัสดุพลาสติกวีเนียรบนผนังภายนอกแตละสวน ใหจํากัดพื้นที่ไมเกิน 28 m2 และเวนระยะหาง

ในแนวดิ่งระหวางแตละสวนไมนอยกวา 1.22 m

8.3 วัสดุพลาสติกโปรงแสง (light-transmitting plastic)

8.3.1 วัสดุพลาสติกโปรงแสง รวมถึงวัสดุเทอรโมพลาสติกและวัสดุเทอรโมเซตติงพลาสติก หรือวัสดุ

เทอรโมเซตติงพลาสติกเสริมแรง มีคาอุณหภูมิในการจุดติดไฟเองไมต่ํากวา 343°C เมื่อผานการ

ทดสอบสมบัติการจุดติดไฟของพลาสติกจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได ตามมาตรฐาน ASTM

D 1929 และคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 450 เมื่อทดสอบจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได ตาม

มาตรฐาน NFPA 255 หรือมีคาดัชนีการเกิดควันไมเกิน 75 เมื่อทดสอบโดยใชคาความหนาในการ

ใชงานจริงจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได ตามมาตรฐาน ASTM D 2843

8.3.2 วัสดุพลาสติกโปรงแสง จําแนกประเภทตามสมบัติการลุกไหม ออกเปน 2 ประเภท คือ

8.3..2.1 วัสดุพลาสติกโปรงแสงประเภท CC1 หมายถึง วัสดุพลาสติกโปรงแสงที่มีระยะการลุกไหม

(burning extent) ไมเกิน 25 mm เมื่อผานการทดสอบพฤติกรรมการลุกไหมของพลาสติกใน

แนวราบจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือไดโดยใชคาความหนา 1.5 mm หรือคาความหนา

ในการใชงานจริง

8.3.2.2 วัสดุพลาสติกโปรงแสงประเภท CC2 หมายถึง วัสดุพลาสติกโปรงแสงที่มีอัตราการลุกไหม

(burning rate) ไมเกิน 1.1 mm/s เมื่อผานการทดสอบพฤติกรรมการลุกไหมของพลาสติกใน

แนวราบจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได โดยใชคาความหนา 1.5 mm หรือคาความหนา

ในการใชงานจริง

8.3.3 การติดตั้งวัสดุพลาสติกโปรงแสงที่เปนระบบกระจายแสง

8.3.3.1 ใหติดตั้งวัสดุพลาสติกกระจายแสง (light-transmitting plastic diffuser) ยึดติดกับฝาเพดานหรือ

โครงหลังคาดวยอุปกรณยึดซึ่งทําจากวัสดุที่ไมติดไฟ เชน ลวดโลหะชุบสังกะสีขนาดไมนอยกวา

2.63 mm หรือวัสดุอื่นที่เทียบเทา

8.3.3.2 วัสดุพลาสติกกระจายแสงที่ติดตั้งตองมีความคงทนตามขอ 3.4 ยกเวนสําหรับวัสดุพลาสติกกระจาย

แสงที่หลุดรอนออกเมื่ออุณหภูมิหองมีคาต่ํากวาอุณหภูมิจุดติดไฟของวัสดุไมนอยกวา 93°C ทั้งนี้

วัสดุพลาสติกกระจายแสงดังกลาวตองไมหลุดรอนออกเมื่ออุณหภูมิหองสูงถึง 80°C เปนเวลา

ไมนอยกวา 15 min

Page 32: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-25-

8.3.3.3 ตองติดตั้งวัสดุกระจายแสงแตละสวนมีความยาวไมเกิน 3.05 m และมีพื้นที่ไมเกิน 2.8 m2 ยกเวน

อาคารที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 และมีการติดตั้ง

ระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติทั้งบริเวณดานบนและดานลางของวัสดุพลาสติกกระจายแสง

ไมจํากัดพื้นที่ในการติดตั้งวัสดุพลาสติกกระจายแสง

8.3.3.4 วัสดุพลาสติกกระจายแสงในสวนของทางหนีไฟ (exit) หรือ สวนของเสนทางหนีไฟอื่น ๆ

(corridor) ไมเกินรอยละ 30 ของพ้ืนที่รวมของฝาเพดานที่ติดตั้งวัสดุดังกลาว ยกเวน อาคารมีการ

ติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิง ตาม มอก. 2541 เลม 4

8.3.3.5 ไมใหติดตั้งแผนกระจายแสง (light-diffusing system) ในกรณีที่ไมมีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ํา

ดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 ภายในอาคารที่มีประเภทการใชงานและตําแหนง

ดังตอไปนี้

(1) การใชงานประเภท ช ซ่ึงมีความจุตั้งแต 1 000 คนขึ้นไป

(2) โรงภาพยนตรที่มีความจุตั้งแต 700 คนขึ้นไป ที่มีเวที (stage) และโถงหนาเวที (proscenium

opening)

(3) การใชงานประเภท พ2 และ พ3

(4) บันไดหนีไฟและสวนของเสนทางหนีไฟ

8.3.4 การใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงเปนสวนประกอบของผนังกั้นแยก (partition) ใหเปนไปตามขอ 3.

8.3.5 ใหใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงแทนกระจกสําหรับอาคารเรือนกระจกสําหรับเพาะปลูกได

8.3.6 ใหใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงอุปกรณรับพลังงานแสงอาทิตย (solar collector) ซึ่งขอบดานขางและ

ผิวดานลางทําจากวัสดุไมติดไฟสําหรับอาคารที่มีความสูงไมเกิน 3 ชั้นหรือมีพื้นที่รวมทุกชั้นไมเกิน

836 m2 โดยกําหนดใหพื้นที่ของวัสดุพลาสติกโปรงแสงไมเกินรอยละ 33 ของพื้นที่หลังคา กรณีที่ใช

วัสดุพลาสติกโปรงแสงประเภท CC1 หรือไมเกินรอยละ 25 ของพื้นที่หลังคาในกรณีที่ใชวัสดุพลาสติก

โปรงแสงประเภท CC2

ขอยกเวน ใหใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงสําหรับดาดผิวที่มีความหนาไมเกิน 0.3 mm ไดไมเกิน

รอยละ 33 ของพื้นที่หลังคาโดยไมจํากัดประเภทของวัสดุพลาสติกโปรงแสง

8.4 แผนผนังพลาสติกโปรงแสง (light-transmitting plastic wall panel)

8.4.1 พื้นที่สูงสุดของแผนผนังแตละสวนและระยะหางต่ําสุดระหวางแผนผนังพลาสติกโปรงแสงแตละสวน

ในแผงแนวราบและแนวดิ่ง ใหเปนไปตามตารางที่ 5

Page 33: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-26-

ตารางที่ 5 การจํากัดพื้นทีแ่ละระยะหางเพือ่ปองกันเพลิงไหมสําหรับแผนผนังพลาสติกโปรงแสง

(ขอ 8.4.1 และขอ 8.4.3)

ระยะหางเพื่อปองกัน

เพลิงไหม

M

ประเภท

ของวัสดุ

พลาสติก

โปรงแสง

พื้นที่สูงสุดของแผนผนัง

พลาสติกโปรงแสง

ของผนังภายนอก(ก)

รอยละ

พื้นที่สูงสุดของ

แผนผนังพลาสติก

โปรงแสงแตละสวน(ข)

m2

ระยะหางต่ําสุดระหวาง

แผนผนังพลาสตกิ

โปรงแสงแตละสวน

m

แนวดิ่ง แนวราบ

ต่ํากวา 1.83 m - ไมอนุญาต ไมอนุญาต - -

มากกวา 1.83 m

แตไมเกิน 3.35 m

CC1 10 4.65 2.44 1.22

CC2 ไมอนุญาต ไมอนุญาต - -

มากกวา 3.35 m

แตไมเกิน 9.91 m

CC1 25 8.36 1.83 1.22

CC2 15 6.50 2.44 1.22

มากกวา 9.91 m CC1 50 ไมจํากัด 0.91ข 0

CC2 50 9.29 1.83ข 0.91

หมายเหตุ (ก) อาคารที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก.2541 เลม 4 คารอยละสูงสุด

ของพื้นที่ผนังภายนอกที่ เปนแผนผนังพลาสติกและพื้นที่สูงสุดของแผนผนังพลาสติก

แตละสวนในตารางที่ 5 ใหเพิ่มขึ้นรอยละ 100 โดยพื้นที่รวมของแผนผนังพลาสติกโปรงแสง

ไมเกินรอยละ 50 ของพื้นที่รวมของผนังอาคารในแตละชั้น และไมจํากัดความสูงของการติดตั้ง

แผนผนังดังกลาว

(ข) อาคารที่มีวัสดุกั้นเปลวไฟ (flame barrier) ที่มีระยะยื่น 760 mm ออกมาจากผนังภายนอกใน

ระนาบเดียวกับพื้น ไมจําเปนตองเวนระยะหางระหวางแผนผนังพลาสติกโปรงแสงในแนวดิ่ง

เพิ่มเติมจากความหนาของวัสดุกั้นเปลวไฟดังกลาว และอาคารเรือนกระจกสําหรับเพาะปลูก

(greenhouse) ไมจํากัดพื้นที่ของแผนผนังพลาสติกโปรงแสงในผนังภายนอกตามตารางที่ 5

8.4.2 ใหติดตั้งแผนผนังพลาสติกโปรงแสงที่ความสูงไมเกิน 22.86 m จากระดับพื้นยกเวนในกรณีที่การติดตั้ง

เปนไปตามขอ 8.4.3

8.4.3 ไมใหใชแผนวัสดุพลาสติกโปรงแสงเปนแผนผนังภายในผนังภายนอกของอาคารที่มีการใชงานประเภท

ช1 ช2 ส พ2 และ พ3 สําหรับอาคารที่มีการใชงานประเภทอื่นใหใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงเปนแผน

ผนังภายในผนังภายนอกที่ไมไดกําหนดใหมีอัตราการทนไฟโดยกําหนดใหการติดตั้งเปนไปตามขอ

8.3.1 ถึงขอ 8.3.4 ทั้งนี้ แผนผนังพลาสติกโปรงแสงดังกลาวตองเปนไปตามขอ 8.3

8.4.4 ใหใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงแทนกระจกสําหรับอาคารเรือนกระจกสําหรับเพาะปลูกได

Page 34: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-27-

8.4.5 ใหใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงบนอุปกรณรับพลังงานแสงอาทิตย (solar collector) ซึ่งขอบดานขางและ

ผิวดานลางทําจากวัสดุไมติดไฟสําหรับอาคารที่มีความสูงไมเกิน 3 ชั้นหรือมีพื้นที่รวมทุกชั้นไมเกิน

836 m2 โดยกําหนดใหพื้นที่ของวัสดุพลาสติกโปรงแสงไมเกินรอยละ 33 ของพื้นที่หลังคาในกรณีที่ใช

วัสดุพลาสติกประเภท CC1 หรือไมเกินรอยละ 25 ของพื้นที่หลังคาในกรณีที่ใชวัสดุพลาสติกประเภท

CC2

ขอยกเวน : ใหใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงสําหรับดาดผิวที่มีความหนาไมเกิน 0.3 mm ไดไมเกิน

รอยละ 33 ของพื้นที่หลังคาโดยไมจํากัดประเภทของวัสดุพลาสติก

8.5 วัสดุพลาสติกโปรงแสงผิวเงา (light-transmitting plastic glazing)

8.5.1 วัสดุพลาสติกโปรงแสงผิวเงาท่ีติดตั้ง บริเวณชองเปดของผนังภายนอกของอาคารตองเปนไปตามขอ 8.4

8.5.2 พื้นที่รวมของวัสดุพลาสติกโปรงแสงผิวเงาตองไมเกินรอยละ 25 ของพื้นที่ผนังแตละดานของอาคาร

แตละชั้นที่ติดตั้งวัสดุดังกลาว และพื้นที่ของวัสดุพลาสติกโปรงแสงผิวเงาแตละแผนที่ติดตั้งเหนือ

ชั้นที่ 1 ของอาคารตองไมเกิน 1.5m2 โดยความสูงของแผนวัสดุตองไมเกิน 1.22 m ยกเวน อาคารที่มีการ

ติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 ใหเพิ่มพื้นที่รวมของวัสดุพลาสติก

โปรงแสงเปนรอยละ 50 ของพื้นที่ผนังแตละดานของอาคารแตละชั้นโดยไมตองจํากัดพื้นที่หรือ

ความสูงของวัสดุแตละแผนได

8.5.3 ติดตั้งวัสดุกั้นเปลวไฟ (flame barrier) ที่มีระยะยื่น 762 mm ออกมาจากผนังภายนอกในระนาบเดียวกับ

พื้นหรือติดตั้งแผนผนังแนวดิ่ง (vertical panel) ที่มีความสูงไมนอยกวา 1.22 m ระหวางวัสดุพลาสติก

โปรงแสงผิวเงาท่ีติดตั้งระหวางชั้น ยกเวน อาคารที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติ

ตาม มอก. 2541 เลม 4

8.5.4 ไมใหติดตั้งวัสดุพลาสติกโปรงแสงผิวเงาท่ีระดับความสูงเกิน 22.86 m จากระดับพื้น ยกเวน อาคารที่มี

การติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4

8.6 แผนหลังคาพลาสติกโปรงแสง (light-transmitting plastic roof panel)

8.6.1 พื้นที่ของแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสงแตละแผนและพื้นที่รวมของแผนหลังคาคิดเปนรอยละของ

พื้นที่หองหรือพื้นที่วางภายใตหลังคา ใหเปนไปตามตารางที่ 6

Page 35: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-28-

ตารางที่ 6 พื้นที่สําหรับแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสง

(ขอ 8.6.1 และ ขอ 8.6.3)

ประเภทของวัสดุ

พลาสติกโปรงแสง

พื้นที่สูงสุดของแผนหลังคาพลาสติก

โปรงแสงแตละแผน

m2

พื้นที่รวมสูงสุดของแผนหลังคา

% ของพื้นที่หอง

CC1 28 30

CC2 10 25

ขอยกเวน :

(1) อาคารที่ติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 ใหพื้นที่สูงสุด

ของแผนหลังคาแตละแผนและพื้นที่รวมสูงสุดของแผนหลังคาในตารางที่ 6 เพิ่มขึ้นไดอีก

รอยละ 100

(2) อาคารที่มีการใชงานประเภทความเสี่ยงต่ํา เชน สระวายน้ําในรม เมื่ออาคารมีพื้นที่รวม

ไมเกิน 465 m2 และมีระยะหางเพื่อปองกันเพลิงไหมไมนอยกวา 3.05 m ไมตองจํากัดพื้นที่

ของแผนหลังคาตามตารางที่ 6

(3) อาคารเรือนกระจกสําหรับเพาะปลูก (greenhouse) ที่ไมไดใชเปนอาคารสาธารณะ

เมื่ออาคารมีระยะหางเพื่อปองกันเพลิงไหมไมนอยกวา 1.22 m ไมตองจํากัดพื้นที่ของ

แผนหลังคาตามตารางที่ 6

(4) แผนหลังคาพลาสติกโปรงแสงที่ใชเปนวัสดุดาดผิวหลังคาที่ติดตั้งเหนือเฉลียง (terrace)

หรือนอกชาน (patio) ในอาคารที่มีการใชงานประเภท น3 พื้นที่ของแผนหลังคาไมตอง

เปนไปตามตารางที่ 6

8.6.2 แผนหลังคาพลาสติกโปรงแสงเปนใหไปตามขอ 8.3 และไมใหติดตั้งแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสงใน

อาคารที่มีการใชงานประเภท ส พ2 และ พ3

อาคารที่มีประเภทการใชงานประเภทอ่ืนใหเปนดังตอไปนี้

(1) ใหอาคารมีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4

(2) ใหใชแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสง ที่หลังคาไมไดกําหนดใหมีอัตราการทนไฟตามภาคผนวก ค.

ได

(3) ใหใชแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสงที่เปนไปตามขอ 7.

Page 36: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-29-

8.6.3 ระยะหางระหวางแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสงแตละแผนตองไมนอยกวา 1.22 m เมื่อวัดในแนวราบ

ยกเวนอาคารที่ติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 และอาคารที่มี

การใชงานประเภทความเสี่ยงต่ําที่มีพื้นที่รวมไมเกิน 465 m2 และมีระยะหาง เพื่อปองกันเพลิงไหม

ไมนอยกวา 3.05 m และอาคารเรือนกระจกสําหรับเพาะปลูกที่มีระยะหางเพื่อปองกันเพลิงไหม

ไมนอยกวา 1.22 m ไมตองเวนระยะหางระหวางแผนหลังคา

8.7 หลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงา (light-transmitting plastic skylight glazing)

8.7.1 หลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาใหเปนไปตามขอ 8.3 และขอ 8.7.2 ถึงขอ 8.7.7 ยกเวนในกรณีที่หลังคา

พลาสติกโปรงแสงผิวเงาเปนไปตามขอ 7.

8.7.2 หลังคาวัสดุพลาสติกโปรงแสงผิวเงาบนขอบยก (curb) ใหติดตั้งเหนือระนาบของหลังคาไมนอยกวา

100 mm โดยตองปองกันบริเวณขอบของหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาดวยวัสดุโลหะหรือวัสดุที่ไม

ติดไฟ หรือใชหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาตองตานทานการจุดติดไฟ (ignition) เมื่อไดรับความรอน

บริเวณขอบจากเปลวไฟโดยผานการทดสอบการลุกลามของเพลิงไหมของวัสดุดาดผิวหลังคาจาก

หนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได ยกเวน หลังคาที่มีความชันไมนอยกวารอยละ 25 (ระยะแนวดิ่ง :

ระยะแนวราบ ไมนอยกวา 1:4) ในอาคารที่มีการใชงานประเภท น3 และอาคารที่ใหใชวัสดุดาดผิว

หลังคาแบบไมจําแนกประเภท ไมตองใชขอบยกในการติดตั้งหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงา และ

ถาเปนวัสดุดาดผิวหลังคาแบบไมจําแนกประเภท ไมตองปองกันบริเวณขอบของหลังคาพลาสติก

โปรงแสงผิวเงาดวยวัสดุโลหะหรือวัสดุที่ไมติดไฟ

8.7.3 ความชันของหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาทั้งแบบแผนเรียบ (flat) หรือแบบแผนลอน (corrugated)

ตองไมนอยกวารอยละ 33 (ระยะแนวดิ่ง: ระยะแนวราบ ไมนอยกวา 1:3) และหลังคาพลาสติกโปรงแสง

ผิวเงารูปทรงโดมตองมีความสูงของโดมเหนือฐานรองรับตองไมนอยกวารอยละ 10 ของความกวางฐาน

สูงสุดของโดม แตไมนอยกวา 80 mm ยกเวน หลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาที่ผานการทดสอบการ

ลุกลามของเพลิงไหมของวัสดุดาดผิวหลังคาจากหนวยงานหรือสถาบันที่เช่ือถือได

8.7.4 พื้นที่สูงสุดของหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาแตละชุดภายในขอบยกตองไมเกิน 9.3 m2 ยกเวน อาคาร

ที่มีการติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4

8.7.5 พื้นที่รวมของหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงา ตองไมเกินรอยละ 33 ของพื้นที่หองหรือพื้นที่วางภายใต

หลังคาในกรณีที่ใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงประเภท CC1 และไมเกินรอยละ 25 ของพื้นที่หองหรือพื้นที่

วางภายใตหลังคาในกรณีที่ใชวัสดุพลาสติกโปรงแสงประเภท CC2 ยกเวน อาคารที่มีการติดตั้งระบบ

หัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 ใหเพิ่มพื้นที่รวมของหลังคาพลาสติกโปรงแสง

ดังกลาวเพิ่มขึ้นไดอีกรอยละ 100

Page 37: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-30-

8.7.6 ระยะหางระหวางหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาแตละชุดตองไมนอยกวา 12.19 m เม่ือวัดในแนวนาบ

ยกเวน อาคารที่ติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติตาม มอก. 2541 เลม 4 และอาคารที่มีการใช

งานประเภท น3 ซึ่งติดตั้งหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาหลายชุดเหนือหองหรือพื้นที่วางเดียวกันและ

พื้นที่รวมของหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงาไมเกิน 9.3 m2 ไมตองเวนระยะหางระหวางแผนหลังคา

8.7.7 การติดตั้งหลังคาพลาสติกโปรงแสงผิวเงารวมกับแผนหลังคาพลาสติกโปรงแสง ใหจํากัดพื้นที่และ

ระยะหางในการติดตั้งแผนหลังคาโปรงแสงตามขอ 8.6

8.8 ปายพลาสติกโปรงแสงที่ติดตั้งภายในอาคาร (light-transmitting plastic interior sign)

8.8.1 ปายพลาสติกโปรงแสงที่ติดตั้งภายในอาคาร ใหเปนไปตามขอ 8.8.2 ถึงขอ 8.8.4 และปายพลาสติก

โปรงแสงที่ติดตั้งภายในอาคารประเภทหางสรรพสินคาใหเปนไปตามขอ 8.8.5

8.8.2 พื้นที่รวมของปายพลาสติกโปรงแสงตองไมเกินรอยละ 20 ของพ้ืนที่ผนังที่ติดตั้งปายดังกลาว

8.8.3 พื้นที่รวมสูงสุดของปายพลาสติกโปรงแสงแตละชุดตองไมเกิน 2.2 m2

8.8.4 ขอบดานขางและผิวดานหลังของปายพลาสติกโปรงแสงตองติดตั้งในกรอบโลหะ

8.8.5 ปายพลาสติกโปรงแสงที่ติดตั้งภายในอาคารประเภทหางสรรพสินคาใหเปนดังตอไปนี้

(1) พื้นที่รวมของปายพลาสติกโปรงแสงตองไมเกินรอยละ 20 ของพ้ืนที่ผนังที่ติดตั้งปายดังกลาว

(2) ปายพลาสติกโปรงแสงตองมีความสูงไมเกิน 914 mm ยกเวน ปายแนวดิ่งใหมีความสูงไมเกิน

2.44 m และมีความกวางไมเกิน 914 mm

(3) ระยะหางของปายพลาสติกโปรงแสงตองไมนอยกวา 457 mm จากพื้นที่ดานขาง

(4) วัสดุพลาสติกในปายพลาสติกโปรงแสงใหเปนไปตามขอ 8.3.1

(5) ขอบดานขางและผิวดานหลังของปายพลาสติกโปรงแสงใหติดตั้งในกรอบโลหะ

Page 38: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-31-

ภาคผนวก ก.

ประเภทอาคารแบงตามลักษณะการใชพื้นที่

(ขอ 2.7 และตารางที่ 4)

ก.1 กิจการชุมนุมคน (ช) หมายถึง อาคารหรือพื้นที่อาคารที่มีคนอยูรวมกันหรือทํากิจกรรมรวมกันตั้งแต 50 คน

ขึ้นไป โดย

ช1 ใชเพื่อชมการแสดงโดยมีที่นั่งแบบยึดติดกับที่ เชน โรงภาพยนตร โรงละคร

ช2 ใชเพื่อรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มรวมกัน เชน หองจัดเลี้ยง ภัตตาคาร ไนทคลับ ดิสโกเธค บาร

ช3 ใชเพื่อประกอบพิธีทางศาสนา บูชา สักการะ หรือนันทนาการ เชน สวนสนุก หอประชุม โบสถ

หองพิพากษา หองแสดงสินคาหรือศิลปะ ยิมเนเซียม สถานที่ชมกีฬาในอาคาร หองเรียนรวม

พิพิธภัณฑ สถานีพักผูโดยสาร หองสมุด ศาลาวัด โถงอเนกประสงค หรือที่ไมเปนกิจการ

ช4 ใชเพื่อชมกีฬาหรือกิจกรรมใด ๆ ภายในอาคารที่มีที่นั่งเปนอัฒจันทร ประเภทกีฬา เชน ฟุตบอล

เทนนิส วายน้ํา สเกตน้ําแข็ง

ช5 ใชเพื่อเขารวมกิจกรรมใด ๆ หรือชมกีฬากลางแจง เชน เครื่องเลนสวนสนุก เวทีอัฒจันทร

ก.2 กิจกรรมประเภทที่อยูอาศัยรวม (น) หมายถึง อาคารหรือกลุมอาคารหรือพื้นที่อาคารที่ประกอบกิจการ

เพื่อใชเปนที่นอนรวมกันหรือแยกกัน ไมใชกิจการสถานพยาบาล หรือสถานกักกัน โดย

น1 ใชเพื่อพักอาศัยนอนเปนครั้งคราวนอยกวา 30 วัน เชน หองพักชั่วคราว โรงแรม โมเต็ล

น2 ใชเพื่อพักอาศัยนอนแบบระยะยาว ที่มีตั้งแต 2 หองขึ้นไป เชน หอพัก อพารตเมนต แฟลต

น3 ใชเพื่อพักอาศัยนอนแบบระยะยาว ที่ไมใชกิจการประเภท น1 น2 หรือ พ (สถานพยาบาล หรือกักกัน)

และมีไมเกิน 2 หอง หรือใชเพื่อดูแลเด็กหรือผูใหญไมเกิน 5 คน ชวงเวลาใดเวลาหนึ่งของแตละวัน

เชน สถานรับฝากเลี้ยงเด็ก สถานกายภาพบําบัด สถานดูแลสุขภาพ

น4 ใชเพื่อพักอาศัยนอนแบบระยะยาว ที่ไมใชกิจการประเภท น1 น2 หรือ พ และดูแลเด็กหรือผูใหญ

ตั้งแต 5 คน แตไมเกิน 16 คน เชน สถานฝากเลี้ยงเด็ก สถานกายภาพบําบัด สถานดูแลสุขภาพ

ก.3 กิจการสถานพยาบาลและสถานกักกัน (พ) หมายถึง อาคารหรือพื้นที่อาคารที่ประกอบกิจการ ที่มีคนที่มี

ขอจํากัดทางรางกายเกี่ยวกับสุขภาพ อายุ ใหการบําบัดรักษา หรือใชกักขัง โดย

พ1 ใชเพื่อพักฟนสําหรับผูปวย หรือผูที่ตองไดรับการดูแลที่มีจํานวนมากกวา 16 คน และใหบริการ

ตลอด 24 h เชน สถานพักฟนคนชรา สถานรับเล้ียงเด็กกําพรา

Page 39: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-32-

พ2 ใชเพื่อรักษาพยาบาล การผาตัด การดมยา หรือรักษาผูปวยทางจิต หรือสถานรับเล้ียงทารกอายุต่ํากวา

2 ขวบ 6 เดือน ตั้งแต 5 คนขึ้นไป ที่ใหบริการตลอด 24 h เชน โรงพยาบาล โพลีคลินิก (มีหองนอน

หองพัก) สถานรับฝากเลี้ยงเด็กทารก

พ3 ใชเพื่อกักขังนักโทษ หรือควบคุมความประพฤติบุคคลตั้งแต 5 คนขึ้นไป เชน เรือนจํา หองฝากขัง

สถานพินิจ

ก.4 กิจการคาขายเชิงพาณิชย (ข) หมายถึง อาคารหรือพื้นที่อาคารที่ประกอบกิจการคาขายสินคา แสดงสินคา

เชน หางสรรพสินคา ซูเปอรมารเก็ต รานขายยา ตลาด ศูนยการคา รานคา สถานีขนสง (ยกเวนชานชาลา)

ก.5 กิจการธุรกิจสํานักงาน (ธ) หมายถึง อาคารหรือพื้นที่อาคารที่ใชประโยชนในการทําบัญชี ทํารายงาน

ออกแบบ เขียนแบบ ตรวจสอบเอกสาร เก็บขอมูลเอกสาร ประชาสัมพันธ และการทํางานใด ๆ ที่ไมใช

กิจการตามขอ ก.4 เชน ธนาคาร รานเสริมสวย คลินิกรักษาสัตว คลินิกแพทย (ไมมีหองนอนพัก) ไปรษณีย

หองแสดงสินคารถยนต หองสถานีดับเพลิง โรงพัก สถานศึกษาตั้งแตมัธยมปลายขึ้นไป หองคอมพิวเตอร

สํานักงานเขต

ก.6 กิจการสถานศึกษา (ศ) หมายถึง อาคารหรือกลุมอาคารหรือพื้นที่อาคารที่ประกอบกิจการ เพื่อการเรียน

การศึกษา ตั้งแตชั้นอนุบาลจนถึงชั้นมัธยม และที่มีผูเรียนตั้งแต 6 คนขึ้นไป โดย

ศ1 ใชเพื่อการศึกษาขั้นพื้นฐานตามกฎหมาย เชน โรงเรียน

ศ2 ใชเพื่อการศึกษาแบบเรงรัดเปนครั้งคราว เชน โรงเรียนกวดวิชา

ก.7 กิจการโรงงานอุตสาหกรรม (ร) หมายถึง อาคารหรือกลุมอาคาร หรือพื้นที่อาคารที่ประกอบการเพื่อการ

ผลิต ประกอบ ผสม หอ บรรจุ เคลือบ ตกแตง และซอม ที่ไมใชกิจการเส่ียงสูง

ร1 ใชเพื่อกิจกรรมโรงงานเส่ียงอันตรายปานกลาง เชน รานทําขนม อาหาร รถยนต อุปกรณ สํานักงาน

กลอง ผาใบ พรม เครื่องจักรกลทางการเกษตรและกอสราง หองตนกําลังที่ใชไฟฟา หนังสัตว ซักรีด

ซักแหง เหล็ก ฟลม กระดาษ ผลิตภัณฑพลาสติก เครื่องดนตรี สิ่งพิมพ รองเทา สบูหรือแชมพู หรือ

ผงซักฟอก สิ่งทอ เสื้อผา บุหรี่ ที่นอน ฟูกเบาะ ผลิตภัณฑไม ชิ้นสวนอิเล็กทรอนิกส เฟอรนิเจอร

เครื่องดื่มแอลกอฮอล เครื่องกีฬา

ร2 ใชเพื่อกิจกรรมโรงงานเสี่ยงอันตรายนอย เชน รานเครื่องดื่มไมมีแอลกอฮอล อิฐ ปูน กระเบื้อง

เหล็กหลอ กระจก ยิปซัม น้ําแข็ง ผลิตภัณฑโลหะ

ก.8 กิจการเสี่ยงสูง (ส) หมายถึง อาคารหรือกลุมอาคารหรือพื้นที่อาคารที่ประกอบกิจการผลิต ใช บรรจุ เก็บ

ของแข็ง ของเหลวหรือกาซไวไฟ วัตถุระเบิด วัตถุอันตราย และสารเคมี หรือผลิต ใช บรรจุ เก็บถังหรือ

กระปองอัดความดัน หรือขบวนการผลิตที่กอใหเกิดฝุนที่ติดไฟ โดย

Page 40: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-33-

ส1 ใชเพื่อกิจการที่มีวัตถุที่อาจเกิดระเบิดรุนแรงมาก เชน วัตถุระเบิด สารออรแกนิกเพอรออกไซด

ตัวออกซิไดส สารไพโรโฟริก (ระเบิดรุนแรงมาก)

ส2 ใชเพื่อกิจกรรมโรงงานเสี่ยงอันตรายปานกลาง หรือลุกไหมรุนแรง เชน ของเหลวไวไฟ หรือ

ของเหลวติดไฟ ที่อยูในภาชนะเปด ฝุนที่ติดไฟ กาซไวไฟ สารออรแกนิกเพอรออกไซด

ตัวออกซิไดส สารไพโรโฟริก (ระเบิดรุนแรงปานกลาง) สารที่ทําปฏิกิริยากับน้ํา ของเหลวเย็น

ยวดยิ่ง (cryogenic) ออกซิไดซิ่งไวไฟ

ส3 ใชเพื่อกิจการที่มีวัตถุที่อาจเกิดการลุกไหมได เชน กระปองอัดความดัน ของเหลวไวไฟหรือ

ของเหลวติดไฟที่อยูในภาชนะปดหรือมีความดันนอยกวา 103 kPa เสนใยที่ติดไฟ ดอกไมไฟ

ของแข็งที่ติดไฟ สารออรแกนิกเพอรออกไซด ตัวออกซิไดสที่อยูในภาชนะปดหรือมีความดัน

นอยกวา 103 kPa สารที่ทําปฏิกิริยากับน้ํา กาซออกซิไดซิ่ง ของเหลวเย็นยวดยิ่ง (cryogenic)

ออกซิไดซิ่ง

ส4 ใชเพื่อกิจการที่มีวัตถุอันตรายตอสุขภาพ เชน สารกัดกรอน สารพิษ

ส5 ใชเพื่อกิจกรรมโรงงานผลิตสารกึ่งตัวนํา (semiconductor) ที่ใชวัสดุอันตราย (hazardous production

material, HPM)

ก.9 กิจการคลังเก็บของ (ค) หมายถึง อาคารหรือกลุมอาคารหรือพื้นที่อาคารที่ประกอบกิจการ จัดเก็บสินคา

เก็บวัตถุดิบ เก็บอะไหล เก็บเครื่องมือ จอดรถยนต ที่ไมเขาขายกิจการเสี่ยงสูง

ค1 ใชเพื่อเก็บของที่เส่ียงอันตรายปานกลาง เชน กระปองอัดความดัน เครื่องบิน รถยนต สายพาน ผาใบ

หนังสัตว หนังสือ มวนกระดาษ รองเทา เสื้อผา กาว ไม สินคาเกษตร กลองกระดาษ เฟอรนิเจอร

ถุงกระดาษ ตะกรา น้ํามันปโตรเลียมที่มีจุดวาบไฟไมเกิน 93 C ผาไหม สบู น้ําตาล ยาง บุหรี่

ที่นอน ฟูกเบาะ และเทียนไข

ค2 ใชเพื่อเก็บของที่เสี่ยงอันตรายต่ํา เชน ถังเบียรหรือไวน ถุงซีเมนต แบตเตอรี่แหง มอเตอรไฟฟา

ขดลวดทองแดง กระปองเปลา ผลิตภัณฑอาหาร ผลไมสุก ผลิตภัณฑนม อาหารแชแข็ง กระจก

ขวดแกว ตูโลหะ และผลิตภัณฑกระเบื้อง

ก.10 กิจการเบ็ดเตล็ด (บ) หมายถึง กิจการนอกเหนือจากกิจการในขอ ก.1 ถึงขอ ก.9 เชน ปายโฆษณา โครงสราง

รองรับทอ (pipe rack) หอผึ่งน้ํา อุโมงค

Page 41: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-34-

ภาคผนวก ข.

ประเภทอาคารตามลักษณะการกอสราง

(ขอ 2.6)

ข.1 การกอสรางชนิดที่ 1 การกอสรางทนไฟ หมายถึง การกอสรางอาคารที่มีโครงสรางอาคารสวนสําคัญเปน

หลักที่มีสิ่งหอหุมกันไฟหรือ เปนคอนกรีตเสริมเหล็กหรือวัตถุติดไฟเสริมเหล็ก และสวนโครงสรางอื่น ๆ

เชน ผนังภายนอก พื้น หลังคา ฝาประจันถาวร กอสรางดวยวัตถุไมติดไฟงาย เชน เหล็ก คอนกรีต อิฐ

คอนกรีตบล็อก หิน หรือวัตถุอื่นที่คลายคลึงกัน ชองเปดตาง ๆ ในผนังภายนอกตองมีบานปดที่ปองกันไฟได

เวนแตฝาประจันถาวรซึ่งไมไดรับน้ําหนักบรรทุกและที่กําหนดใหมีอัตราการทนไฟ 1 h อาจใชไมที่ได

ปรับปรุงใหมีสมบัติไมติดไฟงายมาประกอบเปนโครงรับฝาได แบงเปนชนิดยอย 2 ชนิด คือ

(1) ชนิดไมจํากัดขนาดอาคาร ไดแก การกอสรางอาคาร ซึ่งมีสมบัติตามขอ ข.1 โดยไมมีขอจํากัด

ทางดานความสูง และขนาดพื้นที่

(2) ชนิดจํากัดขนาดอาคาร ไดแก การกอสรางอาคาร ซึ่งมีสมบัติตามขอ ข.1 แตมีขอกําหนดใน

เทศบัญญัติจํากัดในดานความสูงไมใหมีความสูงหรือจํานวนชั้นเกินกวาที่กําหนด และจํากัดในเรื่อง

พื้นที่ไมใหเกินขนาดที่กําหนด

ข.2 การกอสรางชนิดที่ 2 การกอสรางโครงสรางไมติดไฟงาย หมายถึง อาคารที่มีโครงสรางอาคารสวนสําคัญ

ไดแก ฝาประจันถาวร และผนัง ประกอบขึ้นดวยวัตถุที่ไมติดไฟ แบงเปนชนิดยอย 2 ชนิด คือ

(1) ชนิดทนไฟ 1 h ไดแก การกอสรางอาคารซึ่งสวนโครงสรางตาง ๆ ของอาคารนั้นตองมีอัตราการ

ทนไฟอยางนอย 1 h และฝาประจันถาวรซ่ึงไมไดรับน้ําหนักบรรทุกอาจใชไมที่ปรับปรุงใหมีสมบัติ

ไมติดไฟงายมาใชทําโครงภายใน แตขอกําหนดเรื่องการทนไฟตองไมเปล่ียนแปลง

(2) ชนิดไมบังคับอัตราการทนไฟ ไดแก การกอสรางอาคารที่มีโครงสรางสําคัญ ผนัง และฝาประจัน

ถาวร ประกอบขึ้นดวยวัตถุไมติดไฟ แตมิไดบังคับอัตราการทนไฟวาตองทนไฟไดไมนอยกวาเทาใด

ข.3 การกอสรางชนิดที่ 3 การกอสรางโครงสรางที่ติดไฟได หมายถึง การกอสรางอาคารที่มีโครงสรางอาคาร

สวนสําคัญ ไดแก ผนัง และฝาประจันถาวร ประกอบขึ้นดวยวัตถุไมติดไฟ แบงเปนชนิดยอย 2 ชนิด คือ

(1) ชนิดทนไฟ 1 h ไดแก การกอสรางอาคารซึ่งสวนของโครงสรางตาง ๆ ของอาคารนั้นตองมีอัตราการ

ทนไฟอยางนอย 1 h และฝาประจันถาวรซ่ึงไมไดรับน้ําหนักบรรทุกอาจใชไมที่ปรับปรุงใหมีสมบัติ

ไมติดไฟงายมาใชทําโครงภายในก็ได แตขอกําหนดเรื่องทนไฟตองไมเปล่ียนแปลง

(2) ชนิดไมบังคับอัตราการทนไฟ ไดแก การกอสรางอาคารที่มีโครงสรางสําคัญ ผนัง และฝาประจัน

ถาวร ประกอบขึ้นดวยวัตถุติดไฟได แตมิไดบังคับอัตราการทนไฟวาตองทนไฟไดไมนอยกวาเทาใด

Page 42: ข อกําหนดในการป องกันอัคคีภัย · มาตรฐานผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม thai industrial

มอก. 2541 เลม 5 - 2555

-35-

ภาคผนวก ค.

ขอกําหนดอัตราการทนไฟของสวนของอาคารตามการกอสรางประเภทตาง ๆ (ขอ 6.4.2)

อัตราการทนไฟ

(h)

การกอสรางชนิดที่ 1 การกอสรางชนิดที่ 2 การกอสรางชนิดที่ 3

การกอสรางทนไฟ การกอสรางโครงสราง

ไมติดไฟงาย

การกอสรางโครงสราง

ที่ติดไฟได

ชนิดไม

จํากัดขนาด

อาคาร

ชนิดจํากัด

ขนาด

อาคาร

ชนิดทนไฟ

1 h

ชนิดไมบังคับ

อัตราการทนไฟ

ชนิดทนไฟ

1 h

ชนิดไมบังคับ

อัตราการทนไฟ

โครงสรางหลักของอาคาร(ก)

3 2 1 ไมบังคับ 1 ไมบังคับ

พื้น 2 2 1 ไมบังคับ 1 ไมบังคับ

หลังคา(ข)

2 1 1 ไมบังคับ 1 ไมบังคับ

ผนังภายนอกอาคาร(ค)

2 2 1 ไมบังคับ 1 ไมบังคับ

ผนังแบงอาคาร(ง)

3 3 2 2 2 2

สวนปดลอมชองเปดแนวดิ่ง(จ) 2 2 1 1 1 1

หมายเหตุ (ก) โครงสรางหลักของอาคาร ประกอบดวย ผนังรับน้ําหนัก เสา คาน และโครงสรางสวนอื่น

ที่มีผลตอความมั่นคงของอาคารโดยรวม

(ข) หลังคาของอาคาร ที่มีความสูงเกินกวา 8 m เหนือระดับพื้น อาจกอสรางจากวัสดุที่ไม

ติดไฟ และไมตองมีการทําการปองกันไฟได ยกเวนอาคารสําหรับใชเพื่อการชุมนุม

อาคารสําหรับใชเพื่อกิจการเสี่ยงอันตราย และอาคารสําหรับใชเพื่อกิจการพาณิชยกรรม

(ค) สําหรับผนังภายนอกที่หันสูทางสาธารณะ หรือที่เวนวางภายนอก ซึ่งกวางไมนอยกวา

12 m ไมบังคับเรื่องกําหนดอัตราการทนไฟ ยกเวนสําหรับผนังภายนอกรับน้ําหนัก

ยังตองพิจารณาอัตราการทนไฟในสวนของโครงสรางหลัก

(ง) ผนังแบงอาคารตองมีความตอเนื่องในแนวดิ่งจากฐานราก จนถึงระดับ 75 cm

เหนือหลังคา

(จ) สวนปดลอมชองเปดแนวดิ่ง อาคารสูงไมเกิน 3 ชั้น ยอมใหทนไฟไมนอยกวา 1 h

_______________________________________