รายงานการพฒนาต าบล ( Tambon Development Report : TDR )

ต าบลชอผกา อ าเภอช าน จงหวดบรรมย

ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอช าน จงหวดบรรมย

ค าน า

Tambon Development Report เปนขาวสารการพฒนาต าบล ทสะทอนปญหาของต าบลเปรยบเหมอนการตรวจสขภาพของชมชนในดานตางๆ ไดแก ดานคณภาพชวตของประชาชน ดานโครงสรางของชมชน สงคม ประเพณวฒนธรรม ดานสาธารณสข การศกษาและการเรยนร ดานสาธารณปโภค และสงแวดลอม ฯลฯ โดยการน าขอมล จปฐ. กชช.2ค มาเปนขอมลหลกในการวเคราะห เพอใหเปนขาวสารของต าบลน าไปใชประโยชนในการจดท าแผนชมชน และดานตางๆ ของต าบล

ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอช าน จงไดจดท ารายงานการพฒนาต าบลระดบตางๆ เพอเผยแพรประชาสมพนธการด าเนนงานของต าบลตอไป

ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอช าน สงหาคม 2560

สารบญ

หนา สวนท 1 สภาพทวไปของต าบล สวนท 2 การประเมนสถานะการพฒนาต าบล สวนท 3 กจกรรม/โครงการและผลการพฒนาต าบลในรอบป ทผานมา สวนท 4 ผลการวเคราะหประเมนชมชนจากเวทประชาคม สวนท 5 แนวโนม/ทศทางการพฒนาต าบล/วสยทศนต าบล สวนท 6 การก าหนดอตตลกษณของต าบลและการก าหนดต าแหนงการพฒนา (Positioning) ของต าบล สวนท 7 ขอเสนอแนะของนกพฒนาตอการพฒนาต าบล

สวนท 1 สภาพทวไปของต าบล

ขอมลทวไป สภาพทวไป ต าบลชอผกาเปนต าบลล าดบท 4 เดมอยในเขตพนทต าบลชอผกา และต าบลเมองยาง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย เมอมการจดตงเปนกงอ าเภอ/อ าเภอช านแลว จงรวมหมบาน 13 หมบาน ยกฐานะเปนต าบลชอผกา ทตง

ต าบลชอผกาเปน 1 ใน 6 ต าบลของอ าเภอช าน จงหวดบรรมย อยหางจากทวาการอ าเภอช านไปทางทศตะวนตกประมาณ 7 กโลเมตร อาณาเขตตดตอต าบลใกลเคยง ดงน

ทศเหนอ ตดตอ ต าบลหนองโดน อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย ทศใต ตดตอ ต าบลช าน,ละลวด อ าเภอช าน จงหวดบรรมย ทศตะวนออก ตดตอ ต าบลช าน อ าเภอช าน จงหวดบรรมย ทศตะวนตก ตดตอ ต าบลเมองฝาย อ าเภอหนองหงส จงหวดบรรมย

เนอท ต าบลชอผกา มเนอทประมาณ 29,375 ไร หรอประมาณ 47 ตารางกโลเมตร

ภมประเทศ ลกษณะภมประเทศของต าบลชอผกา มลกษณะเปนทราบเรยบและทราบลม ลกษณะดนปนทราย

ภมอากาศจะรอนจดในฤดรอน การระเหยของน าจากแหลงน าตางๆ เปนไปอยาง รวดเรว สภาพแหลงน าทวไปจะตนเขนไมเพยงพอตอการเพาะปลก มล าน าธรรมชาตไหลผาน 2 สาย คอ ล านางรอง และล ามาศ แตมปรมาณน านอย เพราะเกดฝนทงชวง จ านวนหมบาน 13 หมบาน

เปนหมบานในเขตองคการบรหารสวนต าบลเตมทงหมบาน จ านวน 13 หมบาน จ านวนประชากร ประชากรทงสน 4,853 คน จ านวน แยกเปนชาย 2,423 คน หญง 2,430 คน จ านวนครวเรอน 1,206 ครวเรอน มความหนาแนนเฉลย 145 คน/ตารางกโลเมตร

แสดงจ านวนประชากรและจ านวนหลงคาเรอนทมผอาศยอยจรง จากขอมล จปฐ. ณ เดอน มกราคม 2560 ต าบลชอผกา อ าเภอช าน จงหวดบรรมย

ขอมลทางเศรษฐกจ/อาชพ ดานเกษตรกรรม

ประชาชนสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม ประมาณ รอยละ 90 พชทปลก ไดแก การท านาขาว ท าไรออย ปลกมนส าปะหลง ปลกผก และอกรอยละ 10 ประกอบอาชพรบจางและอนๆ การพาณชยกรรม/การบรการ 1. สถานประกอบการดานพาณชยกรรม ก. สถานบรการน ามน จ านวน 1 แหง ข. ตลาดสด จ านวน - แหง ค. รานคาทวไป จ านวน 80 แหง 2. สถานประกอบการเทศพาณชย ก. โรงฆาสตว จ านวน - แหง ข. สถานธนานบาล จ านวน - แหง 3. สถานประกอบการดานบรการ

ก. โรงแรม จ านวน - แหง ข. ธนาคาร จ านวน - แหง ค. สถานทจ าหนวยอาหาร ตาม พ.ร.บ.สาธารณสข - แหง การอตสาหกรรม

ลกษณะอตสาหกรรมในเขตต าบลชอผกา โดยสวนใหญแลวยงเปน อตสาหกรรมใน ครวเรอนอตสาหกรรมทประกอบการอยในเขตต าบล ไดแก - โรงสขาว มจ านวน 9 แหง - กลมอาชพชมชน มจ านวน 13 หมบาน การทองเทยว

ปจจบนในเขตต าบลชอผกา ไมมแหลงหรอสถานททเหมาะสมทจะปรบปรงใชเปนสถานททองเทยวได แตต าบลก าลงด าเนนการทจะปรบปรงปราสาทเทพสถตยซงเปนโบราณสถานทชาวบานเคารพสกการบชาเหมาะส าหรบปรบปรงเปนสถานททองเทยวเชงประวตศาสตร การปศสตว

การปศสตวในเขตต าบลชอผกาสวนใหญจะประกอบอาชพเลยงสตว ไดแก โค กระบอ สกร เปด และไก ดานสงคม

ต าบลชอผกาเปนสงคมชนบท มระบบเครอญาตทใกลชด มความสามคคสมานฉนทในหมคณะ แตมคานยมทเปลยนแปลงไปตามสมยนยมโดยไมค านงถงรายไดและคาใชจาย ท าใหเกดภาวะหนสน รายไดไมเพยงพอตอรายจาย ดานการศกษา

โรงเรยนในเขตต าบลชอผกา มโรงเรยนระดบประถมศกษา จ านวน 2 แหง โรงเรยนขยายโอกาสถงมธยมศกษาตอนตน จ านวน 2 แหง สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดบรรมย เขต 1 และศนยพฒนาเดกเลก อบต.ชอผกา จ านวน 1 แหง ดงตอไปน 1. โรงเรยนบานส าโรงโคกเพชร ตงอย ม. 2 2. โรงเรยนบานหวสะพาน ตงอย ม. 13 3. โรงเรยนบานชอผกา ตงอย ม. 7 4. โรงเรยนบานบ - หนองเทา ตงอย ม. 8 5. ศนยพฒนาเดกเลกกอนวยเรยน ตงอย ม. 5 ศาสนาละวฒนธรรม

ประชาชนในเขตต าบลชอผกา สวนใหญนบถอศาสนาพทธ โดยใชวดเปนศนย รวมในการประกอบพธกรรมทางศาสนา งานบญ และงานประเพณตาง ๆ โดยมวด 4 แหง และส านกสงฆ 3 แหง ดงน 1. วดโคกเพชร ตงอย ม. 1 2. วดบานหวสะพาน ตงอย ม. 11 3. วดโคกกระหาด ตงอย ม. 5 4. วดปราสาทเทพสถตย ตงอย ม. 13 5. ส านกสงฆบานโคกส าโรง ตงอย ม. 2 6. ส านกสงฆบานบ ตงอย ม. 9 7. ส านกสงฆ ตงอย ม. 6

ประเพณทองถนทส าคญของชมชนในเขตต าบลชอผกา ดงน 1. ประเพณ บญบงไฟ กจกรรมสงเขป ประมาณเดอน เมษายน ของทกป มการจดงานประเพณบญบงไฟจดท าการประกวดแขงขนบงไฟ ขนแตละหมบาน ในเขตต าบล 2. ชอประเพณ สงกรานต กจกรรมสงเขป ในเดอน เมษายนของทกป มการจดงานสงกรานตในการจดงานในแตละหมบาน โดยมการจดประกวดการกอพระเจดยทราย รดน าด าหวขอพรผสงอาย 3. ชอประเพณ งานเขาพรรษา กจกรรมสงเขป ประมาณเดอน กรกฎาคมมการจดหาเทยนพรรษาไปถวายแดพระสงควดตาง ๆ ในเขตต าบล กฬา นนทนาการ/พกผอน 1) สนามกฬาเอนกประสงค จ านวน 1 แหง 2) สนามบาสเกสบอล จ านวน 2 แหง (ร.ร. บานหวสะพาน,ร.ร. บานชอผกา) 3) สวนสาธารณะ จ านวน - แหง 4) ลานกฬาตานยาเสพตด 6 แหง สาธารณสข

ต าบลชอผกามโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล 1 แหง คอ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ตงอย 6 มเจาหนาทประจ า 3 คน นอกจากนมอาสาสมครสาธารณสข ประจ าหมบาน ( อสม. ) จ านวน 108 คน แหลงน า - ล าน า,ล าหวย 2 สาย คอ ล านางรอง และล ามาศ - หนองน า 10 แหง - ฝาย 11 แหง - บอน าตน 42 แหง - บอบาดาลทสนบสนนโดยสวนราชการ 27 แหง - บอบาดาลสวนตว 317 แหง - สระน าขนาดใหญ 8 แหง - ท านบ 5 แหง - ประปาหมบาน 9 แหง รายไดของประชากร ครวเรอนทมรายไดมากกวา 38,000 บาท/คน/ป จ านวน 1,206 ครวเรอน ครวเรอนทมรายไดต ากวา 38,000 บาท/คน/ป จ านวน 2 ครวเรอน รายไดเฉลยของประชากรของต าบล จ านวน 61,617.02 บาท/คน/ป ขอมลกลมทน/เศรษฐกจชมชน

- กองทนหมบาน 13 กองทน (หมบาน) - โครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) 9 หมบาน - กลมออมทรพยเพอการผลต 2 หมบาน

ขอมลดานการปกครอง ทองท ม นายโปย มาศจนทร เปนก านน ทองถน ม นายส ารวย บอไทย เปนนายกองคการบรหารสวนต าบล (นายก อบต.)

สวนท 2 การประเมนสถานะการพฒนาต าบล

สถานการณพฒนาต าบล ต าบลชอผกา อ าเภอช าน จงหวดบรรมย จากการวเคราะหและประมวลผลขอมล จปฐ.ประจ าป 2560 เปนดงน

การประเมนสถานะการพฒนาต าบลจากขอมล กชช. 2 ค. จากการส ารวจขอมลพนฐานต าบล (กชช 2 ค) ประจ าป 2560 ต าบลชอผกา มผลการพฒนาอยในระดบพอใช ( ระดบ 3 ) ทง 13 หมบาน และเมอพจารณากลมตวชวดตามระดบปญหา เปนดงน

การวเคราะหขอมลอน ๆ จากแผนชมชนของ ไดกลาวถงจดแขงและจดออนของต าบลไว ดงน

1. จดแขงหรอขอด - การพฒนาดานอาชพ - การสงเสรมการเรยนร

- การรกษาสทธตามระบบประชาธปไตย 2. จดออนหรอขอไมด - ขาดความร – ขาดการศกษา - ขาดงบประมาณ - ไมมทดนท ากน - ยากจน - เปนหน - การมงานท าหลงฤดเกบเกยว - ขาดตลาด

สวนท 3

กจกรรม/โครงการและผลการพฒนาต าบลในรอบป ทผานมา

ต าบลชอผกา อ าเภอช าน จงหวดบรรมย ไดมการพฒนาต าบลในรอบปทผานมา (ป 2559) มหลายดาน ดงน

1. ดานโครงสรางชมชน - โครงการจดซอเมลดพนธขาวหอมมะล 105 งบประมาณ โครงการอยด มสขฯ - โครงการซอปยชวภาพ งบประมาณ โครงการอยด มสขฯ

2. ดานเศรษฐกจพอเพยง - จดเวทประชาคมเพอใหความรแกประชาชนในการด ารงชวตโดยหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยงเปนรากฐานการด ารงชวตและแกไขปญหาความยากจน - ใชกระบวนการแผนชมชนแกไขปญหาความยากจน จดเวทประชาคม 4 เวท ดงน

เวทท 1 ทบทวนสภาพปญหาความยากจนและความตองการระดบครวเรอนและชมชน เวทท 2 ก าหนดแนวทางการแกไขปญหา และก าหนดโครงการ/กจกรรมทตอง ด าเนนการ และมอบหมายภารกจด าเนนการตามแผน เวทท 3 ตดตามความกาวหนาและปญหาอปสรรคในการด าเนนการตามแผน เวทท 4 ประเมนผลและสรปบทเรยนการด าเนนงานตามแผน - สงเสรมครวเรอนมกจกรรมลดรายจาย เพมรายได เกบออม ทกครวเรอน - ปรบปรงสภาพแวดลอมต าบล

3. ดานสาธารณสขและการศกษา - รณรงคปองกนไขเลอดออก โรคพษสนขบา - รณรงคการปองกนไขหวดนก

- สงเสรมศนยสขภาพชมชน 4 . ดานการแกปญหาความยากจน

- มงยกระดบรายไดครวเรอนโดยสงเสรมการยกระดบรายไดตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ทกครวเรอนไดมการปลกผกสวนครวเพอบรโภค และจ าหนาย จนท าใหมรายไดผานเกณฑทกครวเรอน 5. ดานการเรยนร

- จดเกบขอมล กชช 2 ค และขอมล จปฐ .ป 2560 - จดท าสารสนเทศชมชน

- สงผน า/กลม/องคกรรวมอบรม ศกษาดงานในโครงการทหนวยงานตางๆจดขน - ใชกระบวนการแผนชมชนแกไขปญหาความยากจน จดเวทประชาคม 4 เวท ตามขอ 2

- การจดประชมชแจงดานตางๆสม าเสมอ 6. ดานสงคมและวฒนธรรม

- จดงานตามประเพณตางๆ เชน เวยนเทยน/ท าบญ วน เขาพรรษา - ออกพรรษา วนกตญญ

วนสงกรานต มการสงเสรมวฒนธรรมพนบาน การจดกจกรรมวนแมแหงชาต นอกจากน ยงไดมการพฒนาต าบลในปปจจบน )2560 ( อกหลายกจกรรม ดงน 1. สมมนาแกนน าเครอขายองคกรภาคประชาชนเพอพฒนาต าบลเศรษฐกจพอเพยง

“อยเยน เปนสข” 2. การจดประชาคมต าบลเพอสงเสรมกระบวนการเรยนรในการแกไขปญหาคณภาพชวตของ

ประชาชนและสารสนเทศชมชน

สวนท 4 ผลการวเคราะหประเมนชมชนจากเวทประชาคม

เมอวเคราะหประเมนชมชนจากเวทประชาคมต าบล ต าบลชอผกา อ าเภอช าน จงหวดบรรมย

พบสภาพปญหาของต าบล แยกตามสภาพปญหาไดดงน 1. ดานเศรษฐกจ พบปญหาคอ 1.1 ผลผลตตกต าทงปรมาณ คณภาพ และราคา เปนปญหาเนองมาจาก สภาพดน ฟา

อากาศ และสงแวดลอม ภยแลง ฝนทงชวง 2. ดานสงคม พบปญหาคอ 2.1 การอพยพไปท างานตางถน สวนหนงกเนองมาจากปญหาตามขอ 1.1 คาแรงตางถน

ทสงกวา และ การวางงานหลงจากการเกบเกยวผลผลต 3. ดานสงแวดลอม พบปญหาคอ 3.1 ผกตบชวาในล านางรอง เนองจากขาดการดแลเอาใจใสของต าบล 3.2 การเผาตอซงขาว เนองจากขาดการดแลเอาใจใสของต าบล 3.3 ถนนภายในต าบลหนองตาเปลง ถนนลกรง ทรดโทรม เนองจากขาดการดแลเอาใจ

ใสของต าบล 4. ดานการเมองการปกครอง 4.1 ประชาชนขาดความรความเขาใจในเรองการเมองการปกครอง 4.2 ประชาชนขาดการมสวนรวมในทางการเมองการปกครอง

สวนท 5

แนวโนม/ทศทางการพฒนาต าบล/วสยทศนต าบล

ค าขวญ "ชอผกาเมองนาอย คเกษตรอนทรย ถนดผาไหม ใสใจการศกษา

พฒนาสงแวดลอม พรอมสงเสรมแหลงทองเทยว"

ยทธศาตรและแนวทางการพฒนาของทองถน องคการบรหารสวนต าบลชอผกา 1. ยทธศาสตรการพฒนาดานโครงสรางพนฐาน

เพอกอสรางและซอมบ ารงโครงสรางพนฐานในเขต อบต.ชอผกา ใหมความ สะดวกและมาตรฐาน เพอสนบสนนยทธศาสตรดานอนๆ ใหประสบความส าเรจ โดยเฉพาะอยางยง ดานคมนาคมขนสง ดานความสงบเรยบรอยและความสงบสขของประชาชนและดานเศรษฐกจ

2. ยทธศาสตรการพฒนาดานเศรษฐกจ เพอสนบสนนเสรมสรางความเขมแขงของชมชนทางเศรษฐกจระดบบคคล ครอบครวและ

ชมชนทองถน โดยเฉพาะผลตผลทางการเกษตร เกษตรอนทรย การแปรรปสนคาทางการเกษตร การพฒนากลมอาชพ เชน กลมสตรตดเยบเสอผาต าบลชอผกา กลมทอผาไหม กลมวสาหกจชมชนใหมความสามารถและทกษะในการพฒนาฝมอ การผลตเพมมลคาของสนคา และสามารถขยายการตลาดไปสตลาดกลาง ซงเปนไปตามยทธศาสตรการพฒนาเกษตรอนทรย และการแปรรปสนคาเกษตร และยทธศาสตรสรางความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ และแกไขปญหาความยากจนของจงหวดบรรมย โดยใชหลกทฤษฎเศรษฐกจพอเพยง ซงน าไปสการพฒนาตนเอง

3. ยทธศาสตรการพฒนาคณภาพชวต เพอเสรมสรางทกษะของคนภายในชมชนทงทางดานจตใจ ดานการศกษา ดานสขภาพ

อนามย ดานสวสดการและสงคม ดานกฬา ใหมคณภาพและพงพาตนเองได 4. ยทธศาสตรการพฒนาดานสงแวดลอม

เพอพฒนาระบบการจดการสงแวดลอมอนพงปรารถนารวมกนไมใหมปญหาภายในชมชน ซงเปนไปตามแนวทางยทธศาสตรพฒนาจงหวด

5. ยทธศาสตรการบรหารจดการบานเมองทด เพอสงเรมสนบสนนใหประชาชนทกภาคสวนมสวนรวมในการพฒนาและ ตรวจสอบการ

ท างานของภาครฐ และใหเปนไปตามแนวทางการด าเนนงานของจงหวดบรรมย ตามยทธศาสตรบานเมองนาอยของจงหวดโดยใชหลกการบรหารจดการบานเมองทด

สวนท 6 การก าหนดอตลกษณของต าบลและการก าหนดต าแหนงการพฒนา

(Positioning)ของต าบล อตตลกษณของ ต าบลชอผกา อ าเภอช าน จงหวดบรรมย จากการประชมประชาคมต าบล ไดแก 1. เกษตรกรรม 2. ประเพณ วฒนธรรม จากการรวมกนคนหาอตตลกษณของชาวบาน ต าบลชอผกา อ าเภอช าน จงหวดบรรมย สามารถก าหนดต าแหนงการพฒนา(Positioning) ของต าบลเพอสรางอาชพและรายไดไดดงน

1. ท าการเกษตร เลยงสตว เลยงปลาในกระชง เลยงกบ ปลกผกสวนครว ตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

2. อนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมล าปะเทย เพอเปนแหลงทองเทยวและ พกผอน สบสานประเพณวฒนธรรม ในวนส าคญตางๆ

สวนท 7 ขอเสนอแนะของนกพฒนาตอการพฒนาต าบล

เมอวเคราะหสภาวการณทผานมาประกอบกบสถานการณการพฒนาในปจจบน ในฐานะ เปนเจาพนกงานพฒนาชมชน พฒนากรผประสานต าบลชอผกา เหนวา ต าบลชอผกา ม ขอเสนอแนะตอผทเกยวของเพอ ปรบปรงแกไข หรอสนบสนนชวยเหลอ ดงน ขอเสนอแนะตอต าบล

- สงเสรมใหประชาชนยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเปนรากฐานในการด ารงชวต และแกปญหาความยากจนอยางตอเนอง

- ปรบปรงภมทศนรอบต าบลและอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหมความสะอาด สวยงาม และรมรน - จดกจกรรมรวมกนของคนในชมชน - แบงการปกครองภายในออกเปนคมทชดเจน เพอกระจายความรบผดชอบ และสรางผน ารนใหม - มศนยเรยนรชมชนและถายทอดภมปญญาในต าบลแกคนรนหลงไดสบทอด - มการประชมชาวบานอยางนอยเดอนละ 1-2 ครง หรออยางสม าเสมอ - มการประกาศระเบยบวาระแหงชมชนในการแกไขปญหาความยากจนของต าบลอยางจรงจง

ขอเสนอตออ าเภอและ องคการบรหารสวนต าบล - จดอบรม/ใหความร/กระตนใหประชาชนใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงอยางตอเนอง

เพอเปนรากฐานในการด ารงชวตของประชาชนตลอดไป - ใหความส าคญในการจดท าแผน และน าแผนชมชนไปปฏบตอยางจรงจง - ตดตามใหค าแนะน าและเสรมสรางก าลงใจอยางสม าเสมอ - ใชวธการบรณาการทกภาคสวนในการท างาน - ใหความส าคญกบการจดตงศนยเรยนรชมชน และสงเสรมการพฒนาภมปญญา

ในการแกไขปญหาความยากจน ขอเสนอแนะตอจงหวด

- สนบสนนงบประมาณ เอกสารดานวชาการตามความเหมาะสม - สงเสรมกจกรรมใหแกชมชนอยางตอเนอง เปนรปธรรม - ใหการตรวจเยยมใหก าลงใจ - ตดตามและประเมนผลการด าเนนงาน