› uploads › arasiniff › 11. Sınıf... · 11. Sınıf2018-02-28 · BİYOLOJİ ÖZET 11. Sınıf Sevgili Öğrenciler, Bu özet kitap, okul müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır

BİYOLOJİÖZET

11. Sınıf

Sevgili Öğrenciler,

Bu özet kitap, okul müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Kitaptaki ko-nular, ders kitabınızla uyumlu olarak sıralanmış ve açıklanmıştır.

Özet kitabımızın hazırlanış amacı, sizleri yoğun ve boğucu ayrıntılarla dolu yardımcı kaynaklardan kurtarmaktır. İhtiyacınız olan her bilgiyi öz ve anla-şılır olarak kitabımızda bulacaksınız. Uzun konu anlatımları yok, gereksiz bilgi yığınları yok, yorucu ayrıntılar yok. Doyurucu, eksiksiz ama yormayan bir kitap bu. Tam ihtiyaç duyduğunuz bir kaynak.

Konu anlatımlarında çok önemli noktaları larla belirttik. Bazı konu-ları daha anlaşılır görsellere çevirdik. Ünite sonlarında tarama testlerine yer verdik. Kendinizi sınamanız için dört yazılı sınav ve iki deneme sınavı koyduk. Ayrıca üniversite giriş sınavlarına hazırlanmanız amacıyla, konu anlatımlarının içine sık sık çözümlü YGS-LYS soruları yerleştirdik.

Kitaptaki tüm yazılı ve test-deneme sorularının ayrıntılı çözümleriwww.deltakitap.comda yer almaktadır.

Derslerinizde ve tüm sınavlarınızda yararlı olacağını umar, başarılar dileriz.

Delta Kültür Yayınevi

Bu kitabın bütün basım, yayın hakları Delta Kültür Basım Yayın Dağıtım Kırtasiye Ltd. Şti'ne aittir.Yayınevinin yazılı izni olmadan tamamı veya bir kısmı mekanik, elektronik, fotokopi ve benzeri yöntemlerle

kopya edilemez, çoğaltılamaz, basılamaz, yayımlanamaz ve dağıtılamaz.

Yazarlar

Melek Yılmaz - Nebihe Birgül Buzdere

Yayın Yönetmeni Vedat Aydoğan

Yayın Koordinatörü Yusuf Doğan

Dağıtım Sorumlusu Metin Keskin

Kapak ve Düzenleme Deltakitap

Y.S. No 16479

ISBN 978-605-9716-18-5

Baskı - Cilt Altan Özyurt Matbaacılık

Hatay Sokak 17/B Kızılay / ANKARA

T +90 312 433 17 72

F +90 312 433 17 76

[email protected]

www.deltakitap.com

11. Sınıf Biyoloji Özet

1. DÖNEM 1. YAZILI SINAVI (SAYFA 15)

1. Işıklıevrereaksiyonları Karanlıkevrereaksiyonları

I, II, V, VI III, IV, VII, VIII

2. a. Işık d. ATP

b. H2O e. NADPH

c. O2 f. CO2

3. Işıktanbağımsızreaksiyonlarkloroplastınstromasındagerçekleşir.BuevredeCO2kullanılarakbaştaglikoz olmaküzereçeşitliorganikmaddelersentezlenir.Buevreenzimlerinkontrolündegerçekleşirvesıcaklıkde-ğişimlerindenetkilenir.BuevrereaksiyonlarıiçinışıklıevredeüretilenATPveNADPHmoleküllerineihtiyaçvardır.

4. AmacıATPüretmektir Fermantasyon

O2'lisolunum

Fotosentez

Fotofosforilasyongerçekleşir.

Oksijenüretilir. Sadecesubstratdüzeyindefosfori-lasyonvardır.

Karbondioksitüretilir. Enzimkullanılır.

ETSkullanılır. Oksijenkullanılır.

Sadeceışıklıortamdagerçekleşir Bütünâlemlerdegörülebilir.

5. Fotosentez Kemosentez

a,h,ebgd

c, f


6. Fermantasyonolayındabesinlertamolarakparçalanmaz,sonürünorganikdüzeydedirvetamolarakenerjiaçığaçıkmamıştır.BuyüzdençokmiktardaATPüretilmez.Oksijenlisolunumdaiseglikozinorganikmaddele-rekadarparçalanırveçokmiktardaATPeldeedilir.

7. a)2,3,8

b)2,3,4,8

c)4

d)1,5,6,7,9

8. Sıcaklıkartışıbellibirdeğerekadarfotosentezhızınıartırır.Bellibirnoktadansonraışıktanbağımsızevredegörevyapanenzimlerinyapısıbozulacağındanfotosentezhızıdüşervedurur.

Fotosentez hızı

0 10 20 30 40 50 Sıcaklık

9. a)a:H2Ob:CO2 c:Glikozd:O2

b)Herikiorganelde:-Çiftzarlıdır.

-ETSelemanlarıbulundururlar.

-KendilerineaitDNA,RNAveribozombulundururlar.

-ATPsentezlerler.

10. BakteriFotosenteziBitkiFotosentezi

a,b,d,f,ga,b,c,d,e

Not:e.YanürünherzamanO2‘dir.


1. a)a:Fosfatb:Ribozşekeric:Adeninbazı

b)Fosforilasyon4yollasağlanır:

-Substratdüzeydefosforilasyon

-Oksidatiffosforilasyon

-Fotofosforilasyon

-Kemosentetikfosforilasyon

2.

ETS

3çeşittir

gerçekleştiğiyer gerçekleştiğiyer

atmosfereverilir

4evredegerçekleşir

Fermantasyon Oksijensiz solunum

Sitoplazma Sitoplazma ve Mitokondri

Oksijen

kullanılmazhücresolunumu

Oksijenli solunum

Glikoliz

Krebs öncesi evre

Krebs

ETS

3. a b fd c e

4. 6ATPsubstratdüzeyindefosforilasyonileglikolizvekrebste

34ATPoksidatiffosforilasyonileETS'deolmaküzeretoplam40ATPeldeedilir.

5. 3maltoziçerisinde6molekülglikozbulunur.

1glikozsentezlemekiçin18molekülATP,12molekülNADPH ve6molekülCO2gereklidir.

6molekülglikoz(3maltoz)sentezlemekiçin;

ATP miktarı: 108 molekül

NADPH miktarı: 72 molekül

CO2 miktarı: 36 olmalıdır.

6. K:ACTH

L:Kortizol

M:Aldosteron



7. • Atlas'ınantrenmansırasındaartanvücutsıcaklığınındengelenmesi,terbezlerininhızlıçalışmasıvevücut ısısınınüretilmesindearttırıcıroloynayandiğerolaylarınyavaşlamasıylamümkünolmuştur.Hipotalamus

• Durubirkaçyılönceokuduğuromandageçenolaylarıgenelhatlarıylahatırlamaktadır.Uç Beyin

• Güneyboğazınakaçanbircisimnedeniyleöksürmektedir.Omurilik Soğanı

• DoktorungözlerinetuttuğuışıknedeniyleSalkım'ıngözbebekleriküçülmüştür.Orta Beyin

8. Numaralandırılmışkısımlarınisimlerişuşekildedir:

1-Kulakkepçesi

2-Kulakyolu

3-Çekiçkemiği

4-Yarımdairekanalları

5-Salyangoz

6-Kulakzarı

a)1,2,3,5,6

b)4

9. Sıcakbirnesneyedokunulduğundaelinhemençekilmesisırasındaüçtanenörongörevyapar:

• Öncereseptörısıylauyarılır.

• Reseptörduyunöronundaimpulsunbaşlamasınayolaçar.

• Duyunöronlarıimpulsuomuriliğetaşırveburadakiaranöronaaktarır.

• Aranörondaimpulsumotornöronailetir.

• Motornöronimpulsukolkaslarınaulaştırır.Böyleceelvekolhareketettirilir.

10. I)Çubukhücreleriazışıklıbirortamdarodopsinadlıbirpigmentsayesindegörmeyisağlarlar.Rodopsinka-ranlıkortamdayapılır,aydınlıkortamdaiseyenidenparçalanır.Aydınlıkortamdankaranlıkortamagidildiğinderodopsinazolduğuiçinilkandagörmenetgerçekleşmez.Rodopsinmiktarıarttıkçagörmenetleşir;buolaygözünkaranlığaadaptasyonuolarakadlandırılır.

II)Kokualmaduyusuçabukyorulanbirduyudur.Buyüzdenaynıkokubirsüresonrahissedilmez.Buolayaynızamandacanlıyıolumsuzetkilerdenkoruyanbiradaptasyondur.

III)Derininheryerindeaynıorandaduyualmacıbulunmaz.Parmakuçlarındasıcakvesoğukalgılayanresep-törlerazsayıdadır.Buyüzdensıcaklıkdahaazalgılanır.



1. Özellikleri

Kasçeşitleri

Çekirdeksayısı Hücrelerinşekli Bağlantılıolduğusinirsistemi

Yeraldığıvücutbölümü

Çizgilikas Çok çekirdekli Uzun, silindir şek-linde

Merkezi sinir sistemi

İstemli çalışan tüm organlar. Örnek; kol ve bacaklar.

Düzkas Tek çekirdekli Mekik şeklinde Otonom sinir sistemi

Solunum, sin-dirim, boşaltım, dolaşım sistemi organları

Kalpkası Bir ya da iki çekir-dekli

Hücreler düzgün silindirik yapıya sahip olmayıp dal-lanmalar gösterir.

Otonom sinir sistemi

Kalp

2. Egzersizyapanbirsporcununkaslarınkasılmasıiçingerekliolanenerjiyieldeetmedemoleküllerikullanmasırasışöyledir:b-d-a-c

3. Abandı Ibandı Hbandı Kasınboyu

Kasılmasırasında Boyu değişmez Daralır Görünmez olur Kısalır

Gevşemesırasında Boyu değişmez Uzar Ortaya çıkar Uzar

4. Tümkemikçeşitlerindeperiost,süngerimsikemikdoku,sıkıkemikdoku,kırmızıkemikiliğiortakolarakbulu-nur.

5. Hormonadı Salgılandığıorgan Görevi

Gastrin Mide Mide bezlerinden mide öz suyu salgılamak

Sekretin Onikiparmak bağırsağı Pankreastan bikarbonat iyonlarının salgı-lanmasını sağlamak, karaciğerden safra üretimini ve salgılanmasını uyarmak

Kolesistokinin Onikiparmak bağırsağı Pankreas enzimlerinin salgılanmasını sağ-lamak, safranın onikiparmak bağırsağına dökülmesni sağlamak

Enterogastrin Onikiparmak bağırsağı Midenin dökülmesini çalışmasını yavaşlat-mak


6. a)x-yağ,y-protein,z-karbonhidrattır.

b)zorganikbileşiğininsindirimindegörevalanenzimlerşunlardır:Amilaz,maltaz,laktaz,sükraz,dekstrinaz.

c)Mide,incebağırsakvepankreasorganlarıyorganikbileşiğininyaniproteinlerinsindirilmesisırasındaenzimsalgılar.

7. Karaciğerekangetirenvekaraciğerdenkanıuzaklaştırannumaralandırılmışdamarların isimleri aşağıdakigibidir:

1-Karaciğeratardamarı

2-Kapıtoplardamarı

3-Karaciğertoplardamarı

a)Bolkarbonhidratlıbiröğündensonra:Kapıtoplardamarındakiglikozderişimi>karaciğertoplardamarındakiglikozderişimi

Çünkükapıtoplardamarındangelenglikozunbirkısmıkaraciğerdeglikojenşeklindedepolanır.

b)Üre miktarı

1 2 3Damar çeşitleri

Oksijen miktarı

1 2 3Damar çeşitleri

8. Kan basıncı

Atar-damar

Kılcaldamar

Toplar-damar

Damar çeşitleri

Kan akış hızı

Atar-damar

Kılcaldamar

Toplar-damar

Damar çeşitleri

9. İncebağırsaktanemilengliserolveyağasitlerikalbeulaşanakadaraşağıdakiyapılardanşusıraylageçer:

Villüsepiteli-Lenfkılcalları-Lenftoplardamarı-Pekesarnıcı-Göğüskanalı-Solköprücükaltıtoplardamarı-Üstanatoplardamar-Kalbinsağkulakçığı

10. Şekildenumaralandırılmışyapılarınisimlerişuşekildedir:

1-Mide,2-Pankreas,3-İncebağırsak,4-Safrakesesi,5-Karaciğer

a)1ve3

b)5numaralıyapıyanikaraciğerürettiğisafraileyağlarınsindirimineyardımcıolur.

c)4numaralıyapıyanisafrakesesindedepolanansafrakoledokkanalıile3numaralıyapıyagelirveyağlarınmekaniksindirimindegörevalır.



1. Kalbinçalışmasını;sempatik(hızlandırıcı)sinirler,adrenalinvetiroksinhormonu,kandakikarbondioksityo-ğunluğu,ateşlihastalıklar,nikotinvekafeingibikimyasalmaddelerhızlandırır.

2. a)bnoktasındakanbasıncıvekanınozmotikbasıncıeşittir.

b)bvecnoktalarıarasındadokusıvısındakisuveçözünmüşmaddelerkanageçer.

3. a. Kanakışıilepasifhareketetme → Alyuvarlar

b. Mikroplarıfagositozileyutma → Akyuvarlar

c. OksidatiffosforilasyonlaATPüretme → Akyuvarlar

d. Hemoglobinmolekülüiçerme → Alyuvarlar

4. Lenf Sisteminin Görevleri

1)Akyuvarüreterekvücutsavunmasındagörevalır.

2)Dokusıvısınınyenidenkandolaşımınakatılmasındaetkilidir.

3)Bağırsaktanemilenyağasitlerivegliserolünkandolaşımınakatılmasınısağlar.

5. a)IInumaralıgrafikhastalıketkeniyleilkkezkarşılaşanbireylerdekideğişimigöstermektedir.

b)xantijeninekarşıbireyhembirincilhemdeikincilbağışıklıktepkisigöstermiştir.


6. a. Diyaframkasılarakaşağıdoğruinervedüzleşir. Soluk alma

b. Kaburgalararasıkaslargevşer. Soluk verme

c. Göğüsboşluğununhacmiartar,basınçazalır. Soluk alma

d. Akciğeriçbasıncıdıştakibasınçtanfazladır. Soluk verme

7. a)III,IVveVnumaralıtepkimelerakciğerkılcallarındagerçekleşir.

b)I,II,III,IVveVnumaralıtepkimeleralyuvarlardagerçekleşir.

c)IveIIInumaralıtepkimeleringerçekleşmesindekarbonikanhidrazenzimininetkisivardır.

8. a)I-Glomeruluskılcalları

II-Bowmankapsülü

III-Proksimaltüp

IV-Henlekulbunusarankılcaldamarağı

V-Distaltüp

VI-İdrartoplamakanalı

b)Süzülme;IveIInumaralıkısımlararasındagerçekleşir.

Geriemilim;III,VveVInumaralıkısımlardanbunlarınetrafınısarankılcaldamarlaradoğrugerçekleşir.

c)Üremiktarıenfazlaolandamarböbrekatardamarıdır.Çünküürenin%50’sigeriemilmezveidrarladışarıatılır.

9. a)1,2,3,4ve6glomeruluskılcallarındanbowmankapsülünesüzülmeilegeçebilir.

b)1ve3numaralımoleküllerintamamıgeriemilir.

c)1,3,5ve7numaralımoleküllersağlıklıbirinsanınidrarındabulunmaz.

10. a. Fırkateynkuşununkafasınıgeriatarakboynununaltındakikırmızıkeseyişişirmesişeklindegerçekleştir-diğikurdavranışıİç güdüsel davranış

b. Kuşlarınyuvalarınakonulanyabancıyumurtalarıfarketmesiİzlenim yoluyla öğrenme

c. Gençşempazelerinpalmiyefındığınıkırmayıdeneyimliolandahayaşlışempazelerigözlemleyereköğ-renmesiTaklit yoluyla öğrenme

d. AsitdamlatılankurbağanınayağınıçekmesiRefleks

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


TARAMA TESTİ: CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ - İNSAN FİZYOLOJİSİ (SAYFA 34)

1. Klorofilmolekülü ökaryotik canlılarda kloroplast,prokaryotik canlılarda ise sitoplazma içerisindebulunur.Tümcanlılardakloroplastiçerisindebu-lunurifadesiyanlıştır.

Yanıt:E

2. IInoluolaydaGüneşenerjisindenbesinsenteziyapılmaktadır. Bu olay fotosentez olayıdır. I ileifadeedilenATPmolekülüdür; IIInolusolunumolayıilebesinlerinparçalanmasıileaçığaçıkmış-tır.

Yanıt:D

3. a olayı sindirim olayıdır. Bu olayda ATP üretil-mez.bolayıglikolizolayıdır.Buolayesnasındaglikozdanenerjieldeedebilmekiçinöncedefos-forilasyondahasonradafosforilasyonolayıger-çekleşir. c olayı laktik asit fermantasyonun sonürünlerevresidir.BuaşamadaATPüretilmez.

Yanıt:B

4. Substrat düzeyde fosforilasyon ile ATP üretimiglikolizvekrebsevrelerindegerçekleşmektedir.

Yanıt:C

5. Çimlenmekteolan tohumsolunumyaparken fo-tosentez yapamaz. Bu yüzden ortamda oksijenmiktarı azalır, karbondioksit iseartar.CO2 kireçsuyunubulandırır.Solunumesnasındaortamdaısıartışıgörülür.Tohumfotosentezilebesinüret-mediğiiçinsolunumuiçingereklibesinidepoladı-ğıbesindenkullanırveağırlığıazalır.

Yanıt:E

6. Yeşil bitki fotosentez yaparak ortama oksijenverir.Oksijen; sumolekülünün fotoliz ile parça-lanması ileortamaverilir.Fotosentezmor ışıktasarıışığagöredahahızlıgerçekleşirvedahaçokbesin,oksijenüretilir.

Yanıt:A

7. Ökaryotikbirhücrede;suyunoluşumumitokond-rideETSolayıile;AsetilCoAoluşumumitokond-ridekrebsehazırlıkevresiilegerçekleşmektedir.Substratdüzeydefosforilasyonglikolizvekrebs-te; NAD’ın indirgenmesi glikoliz, krebse hazırlıkevresivekrebstegörüldüğüiçinhemmitokondrihemdesitoplazmadagerçekleşmektedir.

Yanıt:C

8. Defosforilasyon(ışıktanbağımsızevrede)vefos-forilasyon (ışığa bağımlı evrede) fotosentezdegerçekleşmektedir. Solunumun glikoliz evresin-deyineherikiolaybirliktegörülmektedir.Fotolizolayı sadece fotosentezde ışığabağımlı evredegörülmektedir.ETSkullanımıfotosentezvesolu-numdaortakolarakgerçekleşmektedir.

Yanıt:D

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


9. a)1maltozda2glikoz,10maltozda20glikozbu-lunmaktadır.1glikozkullanılarak fermantasyon-da4ATPüretildiğinegöre10maltozdan80ATPüretilir.

b)1glikozdan2etilalkololuştuğunagöre8etilalkolünoluşmasıiçin4glikozkullanılmalıdır.

c) 1 glikozdan 6CO2 açığa çıktığına göre 24CO2’ninaçığaçıkmasıiçin4molekülglikozkulla-nılmalıdır.

Yanıt:D

10.Oksijenli solunumda oksijen ve glikoz kullanılır-kenaçığasuvekarbondioksitçıkmaktadır.

Yanıt:E

11.3 farklı fosforilasyonun aynı hücrede görüldüğücanlıoksijenli solunum (substratdüzeyde fosfo-rilasyonveoksidatiffosforilasyonu)vefotosente-zi(fotofosforilasyonu)aynıandayapıyorolabilir.Böylebircanlıprokaryotikbirbakteriolabileceğigibiökaryotikbirbitkideolabilir.Buyüzdenmito-kondrivekloroplastıkesinliklebulundurmayabilir.Böylebircanlı2çeşitETSkullanır,ışıkvarlığındabesinüretebilir,CO2özümlemesiyaparveNAD,FAD,NADPkullanır.

Yanıt:B

12.Sinir hücresinde impuls iletilerkenenerji ihtiyacıartar(ATPtüketilir)vesolunumhızlanır.Glikozveoksijentüketilirken;CO2miktarıartar.

Yanıt:C

13.Kandamarlarınınbüzülmesiomurilik soğanının,duyu organlarından gelen bilgileri düzenleyipuygunduyumerkezlerineiletmetalamusun,tamdinlenmehalinde kaslarınazdaolsa kasılı kal-masıortabeynin,alışkanlıkhareketlerinidenetle-meomuriliğingörevidir.Sorudaönbeyningöreviverilmemiştir.

Yanıt:B

14.1 no.lu aşamada sinir hücresi polarizasyon, 2 no.lu aşamada depolarizasyon, 3 no.lu aşa-mada repolarizasyon, 4 no.lu aşamada ise ye-nidenpolarizasyondurumunageçmiştir. 2no.luaşamaya geçerken Na kapıları açılır; nöronuniçkısmıpozitif,dışkısmıisenegatifolur.3no.luaşamayageçerkenKkapılarıaçılırveNakapılarıkapanır.4no.luaşamayageçerkeniseKkapılarıkapanır.

Yanıt:D

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


1. x-atardamar,y-kılcaldamarvez-toplardamar-dır.

Kapakçıkbulundurmayalnızcatoplardamarlardagözlenenbirözelliktir.Bseçeneğidoğrudur.

Maddealışverişikılcaldamarlardayapılır.Cse-çeneğidoğrudur.

Kılcaldamarlarıntoplamkesitalanıatardamarvetoplardamarlardanfazladır.Dseçeneğidoğrudur.

Toplardamarlarkanbasıncınınendüşükolduğudamarlardır.Eseçeneğidoğrudur.

Myerinekanbasıncınınenyüksekolduğudamarolmayadakanakışhızınınenyüksekolduğuda-marolmadayazılabilir.BunedenleAseçeneğiyanlıştır.

Yanıt:A

2. Tablodakasçeşitlerineaitverilenözelliklerdikka-tealındığındaInumaralıkasçeşidinindüzkas,IInumaralıkasçeşidininçizgilikasveIIInumaralıkasçeşidininisekalpkasıolduğusonucunavarı-lır.

Yanıt:B

3. A,B,CveEseçeneklerindekidurumlarmideninsalgılarındankendisinikorumasınısağlar.Ancakmide kaslarının kasılıp gevşemesiyle besinlerinbulamaçhalinegelmesimideningerçekleştirdiğimekaniksindirimdir.

Yanıt:D

4. Kaburgauçlarıvesolukborusundahiyalinkıkır-dak,kulakkepçesindeelastikkıkırdakveomurlararasıdiskler,köprücükkemiğindeisefibrözkıkır-dakbulunur.

Yanıt:B

5. Kalptenaortatardamarıilevücudunaltbölgeleri-negönderilenkanıntekrarkalbegeridönmesin-de;

Karıncıklarınkasılmasıylaoluşanbasınç, toplar-damarlarınçevresinisaraniskeletkaslarınınka-sılması,kulakçıklarıngevşemesiileoluşanemmekuvvetininetkisivardır.Ancakyerçekimiilekalp-tebiküspit ve triküspit kapakçıklarınbulunması-nındoğrudanbiretkisiyoktur.

Yanıt:B

TARAMA TESTİ: İNSAN FİZYOLOJİSİ (SAYFA 69)

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


6. İnsanvücudundabulunanbazıeklemçeşitlerineaitbilgilerincelendiğindeK’nınoynareklem,L’ninaz oynar eklem ve M’nin ise oynamaz eklemolduğusonucunavarılacaktır.

Azoynarveoynamazeklemlerdeeklemsıvısıveeklem kapsülü bulunmaz. Az oynar eklemlerinhareketisınırlıdır.BubilgilerdoğrultusundaIveIInumaralıifadelerindoğru,IIInumaralıifadeniniseyanlışolduğuanlaşılacaktır.

Yanıt:C

7. I.Akciğeriçbasıncıartar.Solukverme

II. Diyafram kasılarak aşağı doğru iner. Solukalma

III.Göğüsboşluğununhacmiazalır.Solukverme

IV.Kaburgalararasıkaslarkasılır.Solukalma

V.Göğüsboşluğununbasıncıazalır.Solukalma

Solukalmasırasındageçekleşenler:II,IVveV’tir.

Solukvermesırasındagerçekleşenler:IveIII’tür.

Yanıt:E

8. Tüm kemiklerde ortak olarak bulunan yapılarşunlardır:

Periost,süngerimsikemikdoku,sıkıkemikdoku,kırmızıkemikiliğidir.

Ancak sarı kemik iliği yalnızca uzun kemiklerinyapısındabulunur.

Yanıt:E

9. 1-Karaciğeratardamarı,2-Kapıtoplardamarı,3-Karaciğertoplardamarıdır.

Bol karbonhidratlı bir öğünden sonra 2. damar-daki glikoz derişimi 3. damardakinden fazladır.Çünkükapıtoplardamarındangelenglikozunbirkısmı karaciğerde glikojen şeklinde depolanır. Inumaralıifadedoğrudur.

Karaciğerin ürettiği safra tuzları safra kanalı ilesafra kesesine gelir ve depolanır. Burada de-polanan safra kolesistokinin hormonunun safrakesesiniuyarmasısonucukoledokkanalıileoni-kiparmakbağırsağınınvaterkabarcığıbölgesinedökülür.Dolayısıyla3numaralıkaraciğertoplar-damarıbuolaysırasındagörevyapmaz.IInuma-ralıifadeyanlıştır.

Ürederişimienfazlaolandamar3numaralıkara-ciğer toplardamarıdır.Çünkü karaciğerde zehirlibirmaddeolanamonyakdahaazzehirliolanüre-yedönüştürülür.IIInumaralıifadedoğrudur.

Yağlarınsindirimisonucuoluşanyağasidivegli-serolvillüslerdeki lenfkılcalları tarafındanemilir.Sırasıyla lenf toplardamarı, pekesarnıcı, göğüskanalı, sol köprücük altı toplardamarı, üst anatoplardamardan geçerek kalbin sağ kulakçığınaulaşır.Buesnada2.damargörevyapmaz.2.da-marolankapıtoplardamarıileglikozveaminoasitgibimonomermaddelertaşınır.IVnumaralıifadeyanlıştır.

Karaciğeroksijenihtiyacınıaorttanayrılan1.da-marolankaraciğeratardamarıilekarşılar.Vnu-maralıifadedoğrudur.

Yanıt:E

10.Aşağıdaki tabloda numaralandırılmış enzimlerinadları ve salgılandıkları vücut kısımları gösteril-miştir.Yağlarıyapıtaşıolanyağasidivegliserolekadarparçalayan lipazenzimipankreas tarafın-dansalgılanırancakyağlarınsindirimiincebağır-saktagerçekleşir.

Enzim adı Salgılandığı vücut kısmıI-Amilaz Tükürükbezi

II-Maltaz İncebağırsak

III-Pepsin Mide

IV-Tripsin+kimotripsin Pankreas

V-Lipaz Pankreas

Yanıt:E

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


1. Fotosentezhızımor ışıkta sarı ışığagöredahafazladır.Buyüzdenfotosentezdeüretilenvede-polananorganikmaddemiktarı, üretilenoksijenvetüketilenCO2miktarımorışıktabulunanbitki-dedahafazladır.Tümbitkiler20çeşitaminoasitisentezleyebildikleri için aminoasit çeşidi her ikibitkidedeaynıdır.

Yanıt:B

2. Çimlenmekteolan tohumsolunumyaparken fo-tosentez yapamaz. Bu yüzden ortamda oksijenmiktarı azalır, karbondioksit ise artar. Karbon-dioksitKOH tarafından tutulduğu içinatmosfereverilmez.Buyüzdencıvaseviyesisadece2yö-nündeilerler.

Yanıt:C

3. Oksijenlisolunumdayağvekarbonhidratmono-merlerininparçalanması ileCO2 veH2Ooluşur-ken,ProteinlerinyaniaminoasitlerinkullanılmasıileCO2, H2OveNH3oluşmaktadır.

Yanıt:A

4. Laktikasitfermantasyonundaglikozmiktarıaza-lırkenlaktikasitveATPmiktarıartar.Enzimmik-tarı isekimyasalolaylardadeğişmez.Laktikasitfermantasyonunda karbondioksit çıkışı gözlen-mez.

Yanıt:B

5. Fotosentezhızınıhemçevreselhemdegenetikfaktörler etkilemektedir. Fotosentez hızlandıkçaortamaverilenO2miktarıdaartar.O2miktarını;yapraksayısıvegenişliği,sıcaklık,verilensumik-tarı,klorofilmiktarıetkiler.

Yanıt:E

6. Bütünsolunumolaylarıglikolizilebaşlar.Glikolizolayındadefosforilasyonvefosforilasyongörülür.BuaşamadaüretilenATPsubstratdüzeydefos-forilasyon ile sağlanır. CO2 çıkışı oksijenli solu-numdakrebsehazırlıkevresivekrebste,etilal-kolfermantasyonundaisesonürünlerevresindegörülmektedir. Su oluşumu ise sadece oksijenlisolunumdaETSevresindegörülür.

Yanıt:C

1. DÖNEM SONU DENEME SINAVI (SAYFA 36)

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


7. t1anındafotosentezhızıazaldığıiçinenzimetkin-liğideazalmaktadır.t2anındafotosentezhızıdi-ğerzamandilimlerinegöreazvesabitolduğuiçinCO2özümlemesidahaazdır.t3anındafotosentezhızı t2 anına göre daha fazla olduğu için fotolizolayıdadahafazladır.Sorudat2anındahangitürışıklafotosentezyapıldığınadairbilgiverilmediğiiçint3anındakullanılanışıklailgiliyorumyapıla-maz.

Yanıt:A

8. RenkpigmentlerinikullanmavesuyunfotoliziileO2 üretme fotosentetik bakteride; CO2 özüm-lenmesi yapma ve prokoryatik hücre yapısınasahipolmahem fotosentetik hem de kemosen-tetik bakteride;inorganikmaddelerioksitleyerekbesin üretme kemosentetik bakteride görülenözelliklerdir.

Yanıt:C

9. Bitkininfotosentezhızınıarttıranfaktörlerfareninyaşam süresini arttırır. KOH ortamdan alınırsabitkidahaçokCO2denyararlanırvemor ışıktafotosentez hızını arttırır. Bu yüzden bitki dahafazlabesinveoksijenüretebilir.Dışarıdanbesinverilirsefareninyararlanacağıbesinmiktarıartarve ömrüuzar.Mantar sayısının artması oksijenvebesinmiktarınınmantartarafındankullanılma-sına neden olacağı için farenin yaşam süresiniolumsuzetkiler.

Yanıt:C

10.Acanlısılaktikasit,Bcanlısıetilalkolfermantas-yonu,Ccanlısı iseoksijenlisolunumyapmakta-dır.Bunagöre;

a:Laktikasitb:Etilalkolc:CO2d:H2Odur.Solunumolaylarındatümcanlılardasadecegliko-lizenzimleriortaktır.

Yanıt:C

11.Oksijenli solunumda krebse hazırlık evresi vekrebste;etilalkolfermantasyonundasonürünlerbasamağındaCO2 çıkışıortakolarakgörülmek-tedir.Fosfogliseraldehit,glikozdifosfatvepirüvikasit oluşumu oksijenli solunum ve etil alkol fer-mantasyonununglikolizevresindegerçekleşirvebu evrede CO2 çıkışı olmaz. Etil alkol oluşumusonürünlerevresindegerçekleştiğiiçinbuevredeCO2çıkışıolmaktadır.

Yanıt:B

12.Ino.luevreglikoliz, IIno.luevrekrebsehazırlıkevresi, IIIno.luevredekrebstir. Ino.luevre(gli-koliz) tüm canlılarda görülür ve sitoplazmadagerçekleşir. II ve III no.lu evre ise prokaryotikcanlılardasitoplazmada,ökaryotikcanlılarda isemitokondridegerçekleşmektedir.IIveIII.evredeCO2oluşur.III.evredeNADveFADindirgenir.I.ve III. evredeüretilenATP’ler substrat düzeydefosforilasyonilesağlanır.

Yanıt:A

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


13.Solunumda defosforilasyon ve fosforilasyonunbirlikte görüldüğü tek evre tüm canlılarda ortakolarakgerçekleşenglikolizevresidir.Buevretümcanlılarda aynı enzimlerin kontrolü ile sitoplaz-mada gerçekleşir. Oksijenli solunum, oksijensizsolunumve fermantasyonglikoliz ile başlar.BuevredesadeceNADindirgenir.FAD’ın indirgen-diğievrekrebsevresidir.

Yanıt:C

14.FotosentezinışıklıevresindeüretilenNADPHveATPışıktanbağımsızevredebesinsentezlemekiçinkullanılır.

Işıklıevredeüretilenoksijenveışıktanbağımsızevredeüretilenglikoz(besin)solunumolayların-da kullanılarak yaşam için gerekli ATP enerjisieldeedilir.

Yanıt:B

15.a canlısı etil alkol fermantasyonu veya oksijenlisolunum,bcanlısıisefotosentezyapanbircan-lı olabilir. Fotosentez hem prokaryotik (örneğinsiyanobakteri) hem de ökaryotik (örneğin bitki)canlılar tarafından yapılabilmektedir.Bu yüzdenbcanlısıkesinliklekloroplastasahiptirdiyemeyiz;bucanlıklorofilbulunduranbirbakteriolabilir.

Yanıt:D

16.AveBcanlısınınbulunduklarıortamdatekdeğiş-ken sıcaklıktır. Yüksek sıcaklık enzim yapısınınbozulmasına neden olacağı için B canlısınınbulunduğu ortamda fermantasyon yapılamaz.Bu yüzden burada bulunan canlı ortama CO2 vermezvekireçsuyubulanmaz.(Kireçsuyununbulanmasınısağlayan,ortamaverilenCO2dir.)

Yanıt:C

17.Sinirhücresieşikdeğerinaltındakiuyarılarakar-şıuyartıoluşturmaz.Eşikdeğerveeşikdeğerinüzerindekiuyarılarakarşımaksimumtepkiverir.Bunagörexuyarısıimpulsveaksiyonpotansiyelioluşturmazken diğer uyarılarda impuls oluşumuve aksiyon potansiyeli görülür. Uyarının şiddetiimpulshızınıdeğiştirmezken(y,z,tuyarılarıso-nucu impulshızıaynıdır) impulssayısınıetkiler.Şiddet arttıkça impuls sayısı artar.En fazla im-pulssayısınızuyarısıoluşturur.

Yanıt:B

18. CO2kullanımı,klorafilpigmentisentezivekulla-nımı,ETS’ningörevalmasıtümfotosentezyapancanlılardaortakolarakgerçekleşmektedir.Suyunfotolizi ise bitki fotosentezinde görülürken foto-sentetikbazıbakterilersuyerineH2Skullanmak-tadırlar.

Yanıt:D

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


19.Şeklegöre;N:duyunöronu,L:aranöron,M:mo-tornörondur.

Motor nöronu zarar gören bir kişi duyula-rı alır ara nörona getirir ve değerlendirir; fakatdeğerlendirme sonucu tepki organına (efektörorganına) iletilemez. Bu yüzden eli yanan birihissetsebileeliniçekemez.

Yanıt:C

20.Yüzlerinveüçboyutluşekillerintanınması,dahaönceizlenmişbirfilminhatırlanması,içilençayınsıcak olduğunun algılanması, restoranda hangiyemeğinyeneceğinekararverilmesiönbeyin(uç beyin);koşuyapıldığındaterlemeylevücutsıcak-lığınınayarlanmasıiseara beyin (hipotalamus) tarafındankontroledilir.

Yanıt:D

21.Birinci kurbağanın omuriliği zedelendiği için ref-lekshareketleriniyapamazveayağınaasitdam-latıldığındaçekemez.İkincikurbağanınönbeynizedelendiği için uyarıları algılayamaz ve böceğiyiyemez.Üçüncükurbağanınbeyinciğizedelen-diğiiçindengesinikaybeder,yürüyemezvezıpla-yamaz.Kalpatışhızınıönbeyninkısmıolanarabeyindeyeralanhipotalamusayarlamaktadır.Bi-rincikurbağakalpatışhızınıayarlayamazken2.ve3.kurbağakalpatışhızınıayarlayabilir.

Yanıt:A

22.Bağırsakfaaliyetlerininuyarılmasıvetükürüksal-gısınınartmasıparasempatiksinirlerinkontrolün-degerçekleşirken;gözbebekleriningenişlemesi,idrartorbasınıngevşemesivekalbinçalışmahı-zınınartmasısempatiksinirlerinkontrolündeger-çekleşir.

Yanıt:D

23.Beyincik; hareket ve dengeyi kontrol eder. Be-yinciğizarargörenbircanlıdüzgünyürüyemez,dengekaybıyaşar.

Yanıt:B

24.Sinir hücrelerinde iletim elektriksel ve kimyasalolarak gerçekleşir ve çok hızlıdır. Hormonlarınuyarı iletimi ise sinir hücrelerine göre daha ya-vaştır.Bununsebebihormonüretimininveüretil-diktensonrakanaverilmesininzamanalmasıdır.Sinir hücrelerinde iletim hızlı ve kısa sürelidir.Hormonların etkisi ise yavaş ve uzun sürelidir.Bunagöre grafikte x ile belirtilen sempatik sinirsistemi, y iseadrenalinhormonudur.Hormonlarkandaherzamanazdüzeydebulunurlar,gerek-tiğindeisemiktarlarındaartışgörülür.Herzamankandakioranlarısabitdeğildir.

Yanıt:E

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


25.Uzun süreli stres durumlarında sempatik sinirsistemi ilk olarak hipotalamusu uyarır. Hipota-lamus hipofiz bezini uyarır ve hipofizdenACTHsalgılanarak kana verilir ve kanda kortizol artışıolur. Kısa süreli stres durumlarında ise sempa-tiksinirlervehipotalamusadrenalmedullayaetkiederekadrenalin salgılanmasını sağlar ve kanaadrenalinyollanır.Kanaensonverilenadrenalinhormonudur. Böylece adrenalin etkileri ile stresdurumugiderilmeyeçalışılır.

Yanıt:B

26.Retinada fotoreseptörler, salyangozda mekano-reseptörlerbulunurken;sarıbölgeyaniburundavepapillayanidildekimyasalreseptörlerbulunur.

Yanıt:C

27.Hormonlardoğrudankanaverilerektaşınır.Kan-daçokazmiktardabulunurlar.Hormonlarınetki-lerinigösterebilmeleriiçinkandabellibirdüzeyeulaşmaları gerekir. Hormonlar organik yapılıdır.(Polipeptit,aminoasit,steroid,pürinyadabun-larıntürevlerişeklindeolabilirler.)Bazıhormonlarbütün vücut hücreleri üzerinde etkiliyken, bazıhormonlarbelirlibirorganüzerindeetkiyesahip-tir.Hormonlarınetkileriyavaşveuzunsürelidir.

Yanıt:B

28.I.veV.zamanaralıklarındakandaglikozseviyesiyükselmektedir.Buyüzdenkanınmaddederişi-miveozmotikbasıncıartar.II.zamanaralığındakandaki glikozun azalması insülin hormonununetkisiyle hücrelere, karaciğere ve kaslara fazlaglikozun geçtiğini göstermektedir. Glikozun faz-lası karaciğer vekaslardaglikojenolarakdepo-lanmaktadır.III.zamanaralığındakandakiglikozseviyesidüşüktür.Budurumdasalgılananvekanşekerini yeniden düzenleyen hormon glukagon-dur. Bu durumda karaciğerdeki glikojen glikozaçevrilerekyenidenkanaverilir. İnsülinvegluka-gonbirbirinezıtçalışanikihormondur.

Yanıt:C

29.Kalsitoninveparathormon,adrenalinve insülinbirbirinezıtetkigösterirkentiroksinilezıtetkigös-terenbirhormonbulunmamaktadır.

Yanıt:A

30.Xolayında(botoksuygulamalarında)motorsinir-lerçalışmadığıiçinkaslarauyarıiletilemez.Yola-yında duyu sinirleri çalışmamaktadır. Ara nöronvemotornöronlargöreviniyapmaktadır.XveYolaylarında farklı nöronların çalışması engellen-miştir.

Yanıt:E

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


2. DÖNEM SONU DENEME SINAVI (SAYFA 75)

1. Şekildeverilennumaralandırılmışkısımlarınisim-lerişuşekildedir:

I-Zçizgisi

II-Hbandı

III-Ibandı

IV-Miyozin

V-Aktin

Çizgilikasıngevşemesisırasında,

Inumaralıkısımlaryanizçizgileribirbirindenuzaklaşır ve kasın boyu artar. A seçeneğidoğrudur.

IInumaralıyapıolanHbandıortayaçıkar.Bseçeneğidoğrudur.

IIInumaralıyapıolanIbandıuzar.Cseçene-ğiyanlıştır.

IV numaralı yapı olanmiyozinin kasılma vegevşemesırasındaboyudeğişmez.Dseçe-neğidoğrudur.

Vnumaralıyapıolanaktininyerikasılmavegevşemesırasındadeğişir.Eseçeneğidoğ-rudur.

Yanıt:C

2. Egzersizyapanbirinsanıniskeletkasında;

Kullanılan maddeler (miktarı azalan maddeler):ATP,kreatinfosfat,glikoz,glikojen,oksijen

Oluşanmaddeler(miktarıartanmaddeler):ADP,kreatin,CO2,laktikasit,ısı,inorganikfosfat

Dolayısıyla IIve IIInumaralımoleküllerinmikta-rındaazalmaolur.

Yanıt:B

3. A,B,DveEseçeneklerindeverilenlerkemikdo-kunun görevleri arasında yer alır. Kemik dokuvücudunihtiyacıolanbazıminarelleridepoeder.Ancakkalsiyum,fosfatvemagnezyumgibimine-rallerinsentezlenmesindegörevalmaz.

Yanıt:C

4. İskelet kasının kasılması sırasında gerçekleşenolaylarınmeydanagelişsırasıIII-I-V-II-IVşeklin-dedir.

III.Motornöronlardankasaimpulsunulaşması

I.Asetil kolinin sinir ve kashücreleri arasındakiboşluğasalgılanması

V.KashücresizarınınNaiyonlarınageçirgenliği-ninartması

II.Ca+2iyonlarınınaktinvemiyoziniplikçiklerininarasınasalınması

IV.MiyozinüzerindekiATPazenzimininaktifleş-mesi

Yanıt:A

5. Kolayıyaniglikojeninyapıtaşıolanglikozaka-darhidrolizikashücrelerindehazırbulunanATPkullanıldıktansonragerçekleşir. Inumaralı ifadedoğrudur.

L tepkimesi laktik asit fermantasyonudur. Laktikasit fermantasyonusitoplazmadagerçekleşir.Mtepkimesi oksijenli solunum tepkimesidir. Oksi-jenlisolunummitokondriorganelindegerçekleşir.Dolayısıyla L ve M tepkimelerinin gerçekleştiğihücrekısımlarıfarklıdır.IInumaralıifadeyanlıştır.

Kaslarda yeterli oksijen bulunmadığında gereklienerji L olayı yani laktik asit fermantasyonu ilesağlanır.IIInumaralıifadedoğrudur.

Kolayıyaniglikojeninyapıtaşıolanglikozaka-darhidrolizisırasındaenerjieldeedilmez.LveMtepkimelerisırasındakasınkasılmasıiçingereklienerjieldeedilir.OhaldeIVnumaralıifadeyan-lıştır.

Yanıt:C

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


6. A, C, D ve E seçneklerinde verilenler HCImo-lekülü ile ilgili doğru bilgilerdir. HCI proteinlerinkimyasalsindirimindegörevalanveinaktifhaldesalgılanan peposinojen enziminin aktifleşmesinisağlayarak pepsin haline dönüşmesinde rol oy-nar.Proteinlerinkimyasalsindirimindedoğrudangörevalmaz.

Yanıt:B

7. 1numaralıdeneytüpünderenkdeğişimigözlen-diğinegörenişastayapı taşıolanglikozakadarparçalanmıştır. Dolayısıyla bitkilerde nişastanınsindirimini sağlayan enzimler vardır. I numaralıifadedoğrudur.

2numaralıdeneytüpünderenkdeğişimigözlen-mediğinegöreyağ,yapıtaşlarıolanyağasidivegliserola kadar parçalanmamıştır. Yanimide özsuyunda yağın sindirimini gerçekleştiren enzimyoktur.IInumaralıifadedoğrudur.

2 numaralı deney tüpüne safra eklense bilerenk değişimi gözlenmez. Çünkü safra yağlarınmekaniksindirimindegörevalır.Renkdeğişimininolabilmesi için yağların yapı taşlarına kadarparçalanmasıgerekir.IIInumaralıifadeyanlıştır.

4numaralıdeneytüpünderenkdeğişimigözlen-diğinegöreyağyapıtaşlarınakadarparçalanmış-tır.Dolayısıylapankreasözsuyundayağıparça-layanenzimolduğunusöyleyebiliriz.

3numaralıdeneytüpündenişastaöncepankreasözsuyundabulunanamilazenzimiiledekstrinvemaltoza kadar parçalanır. Ancak renk değişimi-ninolabilmesiiçinmatozunyapıtaşıolanglikozakadarparçalanmasıgerekir.3numaralıdeneytü-pündebulunanincebağırsaközsuyundamaltozuyıkanmaltazenzimivardır.Maltazenzimininfaa-liyeti sonucu deney tüpünde oluşan glikoz renkdeğişimineyolaçar.Bunedenledeneytüpündemeydana gelen renk değişiminden yola çıkarakpankreasözsuyundanişastayıyapıtaşlarınaka-darparçalayanenzimolduğunusöyleyemeyiz.IVnumaralıifadeyanlıştır.

Yanıt:D

8. Yalnızcapankreasözsuyundayağlarınsindirimi-nisağlayanenzimvardır.Budurumdayalnızca2numaralıdeneytüpündeyağlarınkimyasalsindi-rimigerçekleşir.

Karbonhidratların sindirimi midede gerçekleş-mez.Laktozbirdisakkarittir.Disakkaritlerinsin-dirimini sağlayan enzimler ince bağırsak öz su-yundabulunur.Budurumdayalnızca6numaralıdeneytüpündekimyasalsindirimgerçekleşir.

Proteinlerinsindirimi;mideözsuyu,pankreasözsuyu ve ince bağırsak öz suyundabulunanen-zimlersayesindegerçekleşir.Bunedenle7,8ve9numaralıdeneytüplerinintamamındakimyasalsindirimgerçekleşir.

Yanıt:E

9. İşaretlikarbonatomutaşıyannişastamolekülününince bağırsakta sindirimi sonucu oluşan glikozmonomerleri önce kapı toplardamarı ile kara-ciğeregelir.Dahasonrakaraciğer üstü toplar-damarınaoradandaaltanatoplardamarageçer.Kalbinsağkulakçığınagelenkanburadanakci-ğeratardamarıileakciğerlereoradandaakciğer toplardamarı ile kalbin sol kulakçığına ulaşır.Dahasonrakalbinsolkarıncığındançıkanaortunbirkoluilekanbeynekadartaşınır.

Yanıt:E

10.Besinleringeçiciolarakdepolandığıorganmide-dir.YaniXorganımidedir.

X,ZveTgibiüçfarklıorganıhedefalanhormon-lar incebağırsaktarafındanüretilir.BudurumdaYorganıincebağırsaktır.

Pankreaskarbonhidrat,proteinveyağgibienerjiverenorganikbileşiklerintamamınınsindirimindegörevalanenzimlerüretir.BunedenleZorganıpankreastır.

Sindirim ile ilgili salgıları salgılandıkları yerdenbaşka bir yerde iş gören organlar karaciğer vepankreastır.ZpankreasolduğunagöreTorganıkaraciğerdir.

Yanıt:A

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


11.3numaralıdamarakciğeratardamarı,4numara-lıdamar iseakciğer toplardamarıdır.Küçükkandolaşımındabuikidamarbirliktegörevalır.Inu-maralıifadedoğrudur.

Sağkarıncık→Akciğeratardamarı→Akciğerler→ Akciğer toplardamarı→ Sol kulakçık (Küçükkandolaşımındasıralamabuşekildedir.)

1numaralıdamarüstanatoplardamarıdır.2nu-maralı damar ise aortun iç organ ve bacaklaragiden bir koludur. Karaciğerde amonyak üreyeçevrildikten sonra karaciğer toplardamarı ile altanatoplardamarınageçer.Oradandakalbegelir.Kalptenakciğeratardamarıileçıkanürelikanak-ciğerlereoradandaakciğertoplardamarıiletekrarkalbegelir.Kalbinsolkarıncığındançıkanaortunbirkoluilebaşvekollaradiğerkoluileiçorganvebacaklaragider.Dolayısıylabuikidamarındaüreoranıaynıdır.IInumaralıifadedoğrudur.

1numaralıdamarüstanatoplardamar,3numa-ralı damar kirli kan taşıyan tek atardamar olanakciğeratardamarıve6numaralıdamarisekara-ciğertoplardamarıdır.BudamarlarınhepsindedeCO2miktarıfazladır.IIInumaralıifadedoğrudur.

Üre yoğunluğunun en fazla olduğu damar 6numaralı karaciğer toplardamarıdır. Çünkükaraciğerdezehirliolanamonyakdahaazzehirliolanüreyeçevrilir.5numaralıdamarolanböbrektoplardamarıüreyoğunluğununendüşükolduğudamardır.Çünküürenin%50’siböbreklerdegeriemilir,kalanıidrarınyapısınakatılır.IVnumaralıifadeyanlıştır.

Yanıt:C

12. Kalbin çalışmasını hızlandıranlar (X)

I.Sempatiksinirler

II.Tiroksinhormonununsalgılanması

IV.Nikotinvekafeingibikimyasalmaddeler

VI.KanınpH’nındüşmesi

Kalbin çalışmasını yavaşlatanlar (Y)

III.Vagussinirininfaaliyeti(Vagussiniriparasem-patikbirsinirdir.)

V.Asetilkolinhormonununsalgılanması

Yanıt:D

13.Antijen vücuda girdiğinde B ve T lenfositlerininsayısı artmaya başlar. Bir kısmı antijenle sava-şan kısa ömürlü hücrelere bir kısmı ise antijenitanıyanhafıza (bellek) hücrelerinedönüşür.Buolayabirincil bağışıklıkadıverilir.

Hastalıketkeniikincidefavücudagirdiğindehafı-zahücreleritarafındantanındığındandahagüçlüvekısasüredegerçekleşenbirtepkioluşur.Bunadaikincil bağışıklıkdenir.

1. grafiktebireyin kanındabelli bir düzeydean-tikor görünüyor. Bu durum bireyin X antijeni iledahaöncekarşılaşmışolduğunugösterir.AyrıcaXantijeninekarşıkısasüredegüçlübirtepkive-rilmiştir.YanibireyXantijeninekarşıikincilbağı-şıklıktepkisivermiştir.Inumaralıifadedoğrudur.

Birey y antijeni ile ilk defa karşılaşmaktadır.Bunedenleyantijeninekarşıantikorüretimiiçinbellibirsüregeçmesigerekmiştir.DolayısıylabireyinYantijeninekarşıdoğalbağışıklığıolduğunusöy-leyemeyiz.IInumaralıifadeyanlıştır.

BireyXantijeninekarşıdahakısasüredegüçlübirtepkivermiştir.Buradaikincilbağışıklıktepkisisözkonusudur.IIInumaralıifadedoğrudur.

BireyinkanındaYantijenininverilmesindenson-rabuantijenekarşıhafızahücrelerioluşmuştur.Yanibireyburadayantijeninekarşıbirincilbağı-şıklık tepkisi vermiştir. IV numaralı ifade doğru-dur.

Yanıt:D

14.Lenf sisteminde atardamar yoktur. Ayrıca lenfsistemindesolunumgazlarınıntaşınmasındagö-revalanalyuvarlardayoktur.DolayısıylaIveIIInumaralıözelliklerkandolaşımıvelenfdolaşımıiçinortakolarakkabuledilemez.Hemkanhemdelenfdolaşımıilesindirimsonucuoluşanmono-merler taşınır.Örneğinglikozveaminoasitgibimonomerler kan dolaşımı ile taşınırken gliserolveyağasidigibimonomerlerlenfdolaşımıileta-şınır.Vücutsavunmasındagörevalanakyuvarla-rahemlenfhemdekandolaşımısahiptir.

Yanıt:E

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


15.x-atardamar,y-kılcaldamar,z–toplardamardır.

Kandan doku sıvısınamadde geçişinin en hızlıgerçekleştiği bölge a olamaz. Çünkü a bölgesiatardamarınolduğubölgedirvekandandokusı-vısınamaddegeçişikılcaldamarlardagerçekle-şir.Inumaralıifadeyanlıştır.

bbölgesindekılcaldamarlardabulunantümmo-leküller doku sıvısına geçmez. Örneğin büyükmoleküllü plazma proteinleri kılcal damarlardandokusıvısınageçemez.IInumaralıifadeyanlış-tır.

cvedbölgelerindegrafiktendeanlaşılacağıüze-reozmotikbasınçsabittir.Ancakdamarlarboyun-cailerleyenkanınkanbasıncıgiderekazalmakta-dır.IIInumaralıifadedoğrudur.

bbölgesikılcaldamarınatardamarucudur.Bura-dakanbasıncıozmotikbasınçtanyüksektir.Busayedebbölgesindedokusıvısınakılcaldamar-lardansuveçözünmüşmaddelergeçer. IVnu-maralıifadedoğrudur.

Yanıt:C

16.Glomerulus kılcallarında bulunanmonosakkarit-lersüzülme ilebowmankapsülünegeçer.Dahasonrabumonosakkaritlernefronkanlacıklarındailerlerken bunların etrafını saran kılcal damarla-ramonosakkaritlerin tamamı geri emilir. Nefronkanalcıklarının etrafını saran bu kılcal damarlardaha sonra birleşerek böbrek toplardamarınınabağlanır. Bu nedenle böbrek toplardamarındamonosakkaritlerbulunur.Ancakmonosakkaritle-rin tamamı geri emildiğinden havuzcuk ve idrartoplamakanalındamonosakkaritbulunmaz.

Yanıt:C

17.ADHhormonusuyungeriemiliminisağlayanbirhormondur.Normaldendahafazlasuiçenbirin-sandaADHhormonusalgısıazalırvesuyungeriemiliminde azalma olur. Böbreklerdeki süzülmeolayı hızlanır. Suyun fazlası idrarla dışarı atıla-cağındanfazlamiktardaveseyreltikidraroluşur.DolayısıylaI,II,IIIveIVnumaralıolaylargerçek-leşir.İdrardakisuyunfazlaolmasınedeniyleüreyoğunluğundadabirazalmagözlenir.YaniVnu-maralıolaygerçekleşmez.

Yanıt:C

18.Denizseviyesindenyükseklereçıkanbir insanınvücudunda;alyuvarsayısı,solukalıpvermehızı,nabızsayısıvehemoglobinmiktarıartışgösterir.Ancakdenizsevisiyesindenyükseklereçıkıldıkçahavanınbirimhacmindekioksijenmiktarıdüşer,budurumdaalveollerdekioksijeninkısmibasın-cındadabirazalmaolur.

Yanıt:D

19.SağlıklıbirinsandaböbreklerI,IIveIVnumara-lıolaylarıngeerçekleşmesindegörevalır.Ancakzehirliolanamonyağındahaazzehirliolanüreyeçevrilmesindegörevalanorgankaraciğerdir.Buolaydaböbreklerinrolüyoktur.

Yanıt:D

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


20.1. tepkime doku kılcallarında ve alyuvarlarda, 2. tepkime doku kılcallarında ve alyuvarlarda, 3.tepkimeiseakciğerkılcallarındavealyuvarlar-da gerçekleşir. Dolayısıyla tepkimelerin tamamıalyuvarlardagerçekleşir. Inumaralı ifadedoğru-dur.

Yalnızca3.tepkimeakciğerkılcallarındagerçek-leşir,diğertepkimelerdokukılcallarındagerçek-leşir.YaniIIveIVnumaralıifadelerdoğrudur.

Vücutta karbondioksitin yalnızca %23’ü 1. tep-kimede olduğu gibi alyuvarlarda hemoglobinletaşınır.Karbondioksitinbüyükbirkısmı(%70)bi-karbonatiyonlarışeklindetaşınır.BudurumdaIIInumaralıifadeyanlıştır.

Yanıt:D

21.Sorudaverileninsandasindirimsistemineaitşe-kildenumaralandırılmışbölümlerinadlarışunlar-dır:

I.Karaciğer,II.Safrakesesi,III.İncebağırsak,IV.Pankreas,V.Mide

Inumaralıorganyanikaraciğeryağlarınmekaniksindirimini sağlayan safrayı üreterek sindirimdegörevalır.Aseçeneğidoğrudur.

Vnumaralıorganolanmidedehemmekaniksin-dirim(midekaslarınınkasılıpgevşemesiyle)hemdekimyasalsindirim(proteinlerinsindirimi)ger-çekleşir.Bseçeneğidoğrudur.

Ive IVnumaralıorganlarınsalgılarısalgılandık-larıyerdenbaşkabiryerdeişgörürür.Inumaralıorgan olan karaciğerin ürettiği safra ince bağır-sağagelerekburadayağlarınmekaniksindiriminisağlar.IVnumaralıorganolanpankreasınüretti-ğisindirimenzimleriyineincebağırsaktaetkinlikgösterir.BudurumdaCseçeneğiyanlıştır.

III numaralı organ olan ince bağırsak hem hor-monhemdesindirimenzimisalgılar.Dseçeneğidoğrudur.

II numaralı organ olan safra kesesinde karaci-ğerdeüretilensafradepoedilir.Safrakesesindedepolanansafrakoledokkanalıileincebağırsağadökülerekburadayağlarınmekaniksindirimindegörevalır.Eseçeneğidoğrudur.

Yanıt:C

22.Nefronunyapısınıgösterenşekildenumaralandı-rılmışkısımlarınisimlerişuşekildedir:

I.Getiriciatardamar. II.Götürücüatardamar, III.Bowmankapsülü,IV.Proksimaltüp,V.Henlekul-bu,VI.Distaltüp,VII.İdrartoplamakanalı

Glomerulustan bowman kapsülüne süzülme ilekanhücrelerigeçemez.DolayısıylayalnızcaIveIInumaralıatardamarlardaalyuvarlarıniçindeyeralan hemoglobin bulunabilir. A seçeneği doğru-dur.

VI numaralı kısım olan distal tüpte ürenin geriemilimi olmaz. Burada su, NaCl ve bikarbonatiyonlarıgeriemilir.Bseçeneğidoğrudur.

IVnumaralı kısımolanproksimal tüptesu,klor,sodyum,potasyumgibiinorganikmaddelerilegli-koz,aminoasitvevitamingibiorganikmaddelergeriemilir.Cseçeneğidoğrudur.

IVveVIInumaralıkısımlardangeçensüzüntüde-kiaminoasitmiktarıaynıdeğildir.Çünküaminoa-sitlerintamamıproksimaltüptegeriemilir.VIInu-maralıkısımolanidrartoplamakanalındaaminoasitbulunmaz.Dseçeneğiyanlıştır.

I numaralı getirici atardamarda üre yoğunluğudiğer kısımlardan fazladır. Çünkü nefron kanal-cıklarının etrafını saran kılcaldamarlara üreninancak%50’sigeriemilir.Eseçeneğidoğrudur.

Yanıt:D

23.B,C,DveEseçeneklerindeverilenifadelerdoğ-rudur. Ancak A seçeneğinde verilen I numaralıolayıngerçekleşmesindeyalnızcaböbreklergö-rev alır ifadesi yanlıştır. Çünkü I numaralı olayolankanınpH’nınsabittutulmasındaböbreklerinyanısıraakciğerlerderoloynar.

Yanıt:A

ww

w.d

elta

kita

p.co

m


24.Distaltüp,idrartoplamakanalıvebowmankap-sülündeglikoz,ürevekanproteinleribirliktebulu-namaz.Çünküglomerulustanbowmankapsülünesüzülmeilekanproteinlerigibibüyükmoleküllergeçemez. Bu üç molekül getirici atardamar veböbrektoplardamarındabirliktebulunabilir.

Yanıt:A

25.KveNgrafiklerindekideğişimlerkandokukılcal-larındangeçerkengözlenir.Inumaralıifadedoğ-rudur.

Karbondioksitin taşınması sırasında K, L ve Ngrafiklerindekideğişimlergözlenir.IInumaralıifa-dedoğrudur.

KanakciğerkılcallarındangeçerkenLveMgra-fiklerindeki değişimler gerçekleşir. Dolayısyla IIInumaralıifadeyanlıştır.

Yanıt:D

26.Bir insanın soluk alıp verme sırasında akciğeriçbasıncındameydanagelendeğişimigösterengrafikte t0 – t1 zaman aralığında birey soluk al-makta,t1–t2zamanaralığındaisesolukvermek-tedir.BudurumdaIveIIInumaralıifadelerdoğru,IInumaralıifadeiseyanlıştır.

Yanıt:D

27.Eseçeneğindeverilenamilazenzimiincebağır-saktarafındanüretilmez.Buenzimpankreasta-rafındanüretilir.

Yanıt:E

28.A,B,CveDseçeneklerindekidavranışbiçimleriiçgüdüseldavranışaörnekolarakverilebilir.An-cakEseçeneğindeverilenelektrikşokunamaruzkalansolucanınbüzülmesi,refleksolayınaörnekolarakgösterilebilir.

Yanıt:E

29.Gruphalindeyaşama,birsaldırıyakarşıkorumaönlemlerisağlama,avlanmayıkolaylaştırmagibidurumlarıngerçekleşmesinekatkısağlar.Ancakyaşamalanı,besinveeşiçinbireylerarasındakirekabetiazaltmaz.Çünkütoplulukhalindeyaşa-yanhayvanlararasındaçatışmadavranışlarıdagörülür.Üstünlükiçinkavgalaryapılırvebireylersosyal hiyerarşide üstünlüklerine göre sıralanır-lar.

Yanıt:C

30.İpek böceği tırtılının, yumurtalarının bırakıldığısüngerimsi yapıyı ancak ergin bir tırtıl oluncayapmaya başlaması davranışı içgüdüsel davra-nıştır.A,B,CveEseçeneklerindeverilendav-ranışörnekleri de içgüdüseldavranıştır.AncakDseçeneğindeverilendavranışşekliöğrenilmişbir davranış olan şartlanma yoluyla öğrenmeyeörnekgösterilebilir.

Yanıt:D

Documents

› uploads › arasiniff › 11. Sınıf... · 11. Sınıf2018-02-28 · BİYOLOJİ ÖZET 11. Sınıf Sevgili Öğrenciler, Bu özet kitap, okul müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır