คูมือปฏิบัติงาน

(work Manual)

กระบวนการจัดซื้อจัดจาง

สํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู

สิงหาคม 2559

คํานํา

ตามท่ีจังหวัดหนองบัวลําภู ไดมอบอํานาจการจัดซ้ือจัดจางให กับสหกรณจังหวัด

หนองบัวลําภู ฝายบริหารท่ัวไปจึงไดจัดทําคูมือการปฏิบัติงาน เรื่อง กระบวนการจัดซ้ือจาง เพ่ือใหเจาหนาท่ี

พัสดุและเจาหนาท่ีการเงินใชเปนแนวทางในการปฏิบัติ และใหเกิดความคลองตัวในการปฏิบัติงาน โดยหวังวา

คูมือการปฏิบัติงานเลมนี้จะเปนประโยชนแกเจาหนาท่ีพัสดุและเจาหนาท่ีคนอ่ืน ๆ ท่ีมีความสนใจไดทราบถึง

ข้ันตอนการดําเนินการตาง ๆ และสามารถนําไปปรับใชไดอยางเหมาะสมตอไป

บทท่ี 1

บทนํา

1.1 หลักการและเหตุผล

นโยบายขอหนึ่ งของรั ฐบาลได เนนการส ง เสริมการบริหารราชการแผนดิน ท่ี มี

ธรรมาภิบาลและการปองกันปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบในภาครัฐ การบริหารงานพัสดุในเรื่อง

การจัดซ้ือจัดจางในสวนราชการ ก็เปนสวนหนึ่งท่ีอาจกอใหเกิดการทุจริตประพฤติมิชอบได ปญหาอาจเกิดจาก

การปฏิบัติท่ีไมเปนไปตามระเบียบตาง ๆ ท่ีเก่ียวของกับการจัดซ้ือจัดจาง หรือไมศึกษาระเบียบแนวทางปฏิบัติ

ใหเขาใจถูกตอง การปฏิบัติท่ีไมเปนไปตามข้ันตอนวิธีการ การจัดหาพัสดุและบริการท่ีจัดซ้ือจัดหาหรือวิธีอ่ืนใด

ของหนวยงานภาครัฐ เปนเงินงบประมาณของแผนดิน จึงตองจัดหาอยางบริสุทธิ์ ยุติธรรม เพ่ือกอใหเกิด

ประโยชนสูงสดุแกรัฐ รวมท้ังใหเกิดความเทาเทียมกันในการเขาถึงขอมูลการจัดซ้ือจัดจางในหนวยงานภาครัฐ

บุคลากรของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู มีภารกิจหลักในการแนะนํา สงเสริม

และสนับสนุนการดําเนินงานของสหกรณ และกลุมเกษตรกรใหเปนไปตามกฎหมายสหกรณ ระเบียบ ขอบังคับ

ประกาศนายทะเบียนสหกรณและกฎหมายอ่ืน ๆ ท่ีเก่ียวของ รวมท้ังเผยแพรใหความรูเก่ียวกับ หลักการ

วิธีการ และอุดมการณสหกรณ แกบุคลากรสหกรณและประชาชนท่ัวไป ซ่ึงแตละคนก็มีความรูความสามารถ

ในการปฏิบัติงานตามภารกิจกรมสงเสริมสหกรณ แตในเรื่องของการดําเนินการเก่ียวกับการพัสดุ การจัดซ้ือจัด

จาง ซ่ึงก็เปนอีกภารกิจหนึ่งท่ีจะตองดําเนินการเพ่ือผลสัมฤทธิ์ของงาน และท่ีผานมาตั้งแตปงบประมาณ 2558

เปนตนมาสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภูไดรับอนุมัติงบประมาณ ตามแผนปฏิบัติราชการประจําป

งบลงทุน เพ่ือดําเนินการจัดซ้ือจัดจาง รายการครุภณัฑ เปนประจําทุกป

ดังนั้น การจัดการความรู (KNOWLEDGE MANAGEMENT-KM) เรื่องการจัดซ้ือจัดจาง

เพ่ือจัดทําคูมือการจัดซ้ือจัดจาง ใหบุคลากรของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู เปนแนวทางการปฏิบัติ

ไ ด อ ย า ง ถู ก ต อ ง ต า ม ข้ั น ต อ น วิ ธี ก า ร ต า ม ร ะ เ บี ย บ สํ า นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี ว า ด ว ย ก า ร พั ส ดุ

พ.ศ.2535 และท่ีแกไขเพ่ิมเติม ระเบียบอ่ืนๆ ท่ีเก่ียวของกับการจัดซ้ือจัดจาง และใชเปนคูมือในการแนะนํา

สงเสริมสหกรณ กลุมเกษตรกรท่ีไดรับการสนับสนุนงบประมาณจากหนวยงานภาครัฐ

1.2 วัตถุประสงคของการนําเสนอ

เพ่ือจัดทําคูมือการจัดซ้ือจัดจาง ใชเปนแนวทางการปฏิบัติงาน ของสํานักงานสหกรณจังหวัด

หนองบัวลําภู

บทท่ี 2

แนวความคิด / บทวิเคราะห / ขอเสนอ

2.1 แนวความคิด

ในการเสนอแนวความคิด วิธีการเ พ่ือพัฒนาหรือปรับปรุงงานให มีประสิทธิภาพ

มากข้ึน เรื่องการจัดการความรู (KNOWLEDGE MANAGEMENT-KM) เรื่อง การจัดซ้ือจัดจาง ผูเสนอแนวคิด

ไดใชแนวความคิด ดังนี้

2.1.1 ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุ พ.ศ.2535 และท่ีแกไขเพ่ิมเติม

(สํานักนายกรัฐมนตรี, 2535)

2.1.2 ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส

พ.ศ.2549 (สํานักนายกรัฐมนตรี, 2549)

2.1.3 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต

แหงชาติ พ.ศ.2542 แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ.2554 (สํานักงานคณะกรรมการปองกันและปราบปรามการ

ทุจริตแหงชาติ, 2554)

โดยมีรายละเอียดดังนี้

2.1.1 ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุ พ.ศ.2535 และท่ีแกไขเพ่ิมเติม มีคํา

นิยามศัพทท่ีสําคัญ ดังนี้

การพัสดุ หมายความวา การจัดทําเอง การซ้ือ การจาง การจางท่ีปรึกษา การจางออกแบบ

และควบคุมงาน การแลกเปลี่ยน การเชา การควบคุม การจําหนาย และการดําเนินการอ่ืน ๆ ท่ีกําหนดไวใน

ระเบียบพัสดุ

“พัสดุ” หมายความวา วัสดุ ครุภัณฑ ท่ีดินและสิ่งกอสราง ท่ีกําหนดไวในหนังสือ

การจําแนกประเภทรายจายตามงบประมาณของสํานักงบประมาณ หรือการจําแนกประเภทรายจายตาม

สัญญาเงินกูจากตางประเทศ

“การซ้ือ” หมายความวา การซ้ือพัสดุทุกชนิดท้ังทีมีการติดตั้ง ทดลอง และบริการ

ท่ีเก่ียวเนื่องอ่ืน ๆ แตไมรวมถึงการจัดหาพัสดุในลักษณะการจาง

“การจาง” ใหความหมายรวมถึงการจางทําของและการรับขนตามประมวลกฎหมายเพงและ

พาณิชย และการจางเหมาบริการ แตไมรวมถึงการจางลูกจางของสวนราชการตามระเบียบของ

กระทรวงการคลัง การรับขนในการเดินทางไปราชการตามกฎหมายวาดวยคาใชจายในการเดินทางไปราชการ

การจางท่ีปรึกษา การจางออกแบบและควบคุมงาน และการจางแรงงานตามประมวลกฎหมายเพงและพาณิชย

“การจางท่ีปรึกษา” หมายความวา การจางท่ีปรึกษา แตไมรวมถึงการจางออกแบบและ

ควบคุมงานกอสรางอาคาร ดวยเงินงบประมาณ

“การจางออกแบบและควบคุมงาน” หมายความว า การจาง เหมาจากนิติบุคคล

หรือบุคคลธรรมดา ท่ีประกอบธุรกิจบริการดานงานออกแบบและควบคุมงานกอสรางดวยเงินงบประมาณ

กระบวนการ ข้ันตอนการจัดหาพัสดุ ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุ พ.ศ.

2535 และท่ีแกไขเพ่ิมเติม แบงออกเปน 5 ระยะ คือ

ระยะท่ี 1 การกําหนดความตองการและการขอตั้งงบประมาณ แบงเปน 2 ดาน

1.1 การกําหนดความตองการดานนโยบาย ตองสํารวจรายละเอียดโครงการ

แผนกลยุทธในการขอตั้งเงินงบประมาณดวยวิธีรวบรวมขอมูลท่ีเก่ียวของกับการขอตั้งงบประมาณใหสัมพันธ

กัน เชน กอสรางอาคารตองตั้งงบประมาณเพ่ือใชในการจางออกแบบ จางควบคุมงาน จางท่ีปรึกษา คา

ครุภัณฑภายในตัวอาคาร และคาตอบแทนคณะกรรมการท่ีเก่ียวของ

1.2 การกําหนดความตองการดานภารกิจ เปนการต้ังงบประมาณเพ่ือใชในการ

ปฏิบัติงานใหเพียงพอตอภารกิจท้ังป

ระยะท่ี 2 การเตรียมการจัดซ้ือจัดจาง

เงินงบประมาณท่ีจะนํามาใชกับการจัดซ้ือจัดจาง มาจากเงินงบประมาณและเงิน

นอกงบประมาณ หลังจากทราบยอดเงินท่ีจะนํามาใชในการจัดหาแลวใหสวนราชการรีบดําเนินการใหเปนไป

ตามแผน และตามข้ันตอนของระเบียบในสวนของการซ้ือการจาง การจางท่ีปรึกษา และการจางออกแบบและ

ควบคุมงานแลวแตกรณี เพ่ือใหพรอมท่ีจะทําสัญญาไดทันทีเม่ือไดรับอนุมัติทางการเงินแลว

ระยะท่ี 3 การจัดซ้ือจัดจาง

3.1 การซ้ือ หมายถึง ผูขายสินคาไดมีการกําหนดคุณลักษณะเฉพาะของสิ่งของนั้น

ๆ ไวแลว ตามตัวอยางหรือแคตตาลอก เม่ือผูซ้ือสั่งซ้ือ ผูขายจะดําเนินการผลิตตามตัวอยางหรือแคตตาลอก

และผูซ้ือยังสามารถใหผูขายจัดทํารายการใด ๆ เพ่ิมเติมนอกเหนือไปจากรูปแบบในตัวอยางเปนพิเศษอีกก็ได

3.2 การจาง หมายถึง ผูวาจางจะเปนผูออกแบบคุณลักษณะเฉพาะของสิ่งของท่ีจะ

จางทํานั้น ๆ กอนและจึงจะนําแบบท่ีคิดไวนั้นไปจางตามแบบท่ีตองการ

ระยะท่ี 4 การบริหารสัญญา

การบริหารสัญญา การทําสัญญา และหลักประกันสัญญา ทุกกระบวนการตองมี

หนังสือเปนลายลักษณอักษร หลักการทําสัญญามี 3 แบบ คือ ทําตามตัวยาง (แบบ) ท่ี กวพ.อ.กําหนด ทํา

ขอตกลงไวเปนหนังสือตอกันและไมทําเปนหนังสือไวตอกันก็ได เม่ือสัญญาครบกําหนดจะตองแจงผูขายหรือผู

รับจางสงมอบงานตามสัญญา มีหนังสือแจงเตือน แจงปรับ แลวแตกรณี

ระยะท่ี 5 การควบคุมและการจําหนายพัสดุ

พัสดุของสวนราชการไมวาไดมาดวยวิธีใดๆ ตองลงทะเบียนควบคุมทรัพยสิน

มีผูควบคุมพัสดุ เม่ือจะนําไปใชงานตองมีการทําทะเบียนเบิกจายพัสดุ มีการตรวจสอบพัสดุประจําป

และเม่ือพัสดุใดหมดความจําเปนในการใชงานหรือใชงานแลวจะสิ้นเปลืองคาใชจายมาก ก็ใหจําหนาย พัสดุนั้น ๆ

เงินงบประมาณท่ีจะนํามาใชกับการจัดซ้ือจัดจาง แยกเปน

1 . เ งินงบประมาณรายจ าย ประกอบด วย เ งินงบประมาณรายงจ ายประจํ าป

เงินงบประมาณจังหวัด และเงินงบประมาณกลุมจังหวัด

2. เงินท่ีรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลังอนุญาตใหไมตองสงคลัง เชน เงินรายไดสถานศึกษา

3. เงินชวยเหลือจากตางประเทศ

4. เงินกูท่ีกระทรวงการคลังกูจากตางประเทศ

บุคลากรในการจัดหาพัสดุ มี 2 สวน

สวนท่ี 1 ผูมีอํานาจ มีอํานาจดําเนินการจัดหาพัสดุ และอนุมัติสั่งซ้ือสั่งจาง ไดแกหัวหนา

สวนราชการ ปลัดกระทรวง อธิบดี หรือท่ีเรียกชื่ออยางอ่ืน ผูวาราชการจังหวัด และจากการมอบอํานาจตอไป

ใหแกผูดํารงตําแหนงใดอีกก็ได โดยใหคํานึงถึง ระดับ ตําแหนง หนาท่ีและความรับผิดชอบ ของผูไดรับมอบ

อํานาจเปนสําคัญ ซ่ึงผูรับมอบอํานาจมีหนาท่ีตองรับมอบอํานาจ จะมอบอํานาจนั้นตอไปอีกไมได เวนแต

เจาของอํานาจไดมอบอํานาจใหผูวาราชการจังหวัด แลวผูวาราชการจังหวัด สามารถมอบตอใหรองผูวา

ราชการจังหวัด หรือหัวหนาสวนราชการประจําจังหวัดอีกก็ได

อํานาจในการอนุ มัติสั่ ง ซ้ือสั่ งจ าง กับกรณี เ ม่ือหาตั วผู ขาย หรือผู รั บจ า งได แล ว

ใหพิจารณาจากวงเงินท่ีไดจากผลชนะตามวงเงินตอไปนี้

1. วงเงินวิธีตกลงราคา สอบราคา ประกวดราคา หัวหนาสวนราชการไมเกิน 50 ลาน

ปลัดกระทรวงเกิน 50 ลาน ไมเกิน 100 ลาน รัฐมนตรี เกิน 100 ลาน

2. วิธีพิเศษ หัวหนาสวนราชการไมเกิน 25 ลาน ปลัดกระทรวงเกิน 25 ลาน แตไมเกิน

50 ลาน รัฐมนตรีเกิน 50 ลาน

3. วิธีกรณีพิเศษ หัวหนาสวนราชการไมจํากัดวงเงิน

สวนท่ี 2 ผูมีหนาท่ี ผูมีหนาท่ีในการจัดหาพัสดุ ไดแก

1. เจาหนาท่ีพัสดุ โดยตําแหนงและโดยการแตงตั้ง

2. หัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ โดยตําแหนงและโดยการแตงต้ัง โดยการแตงตั้ง ใชกับกรณีไมมี

เจาหนาท่ีพัสดุหรือหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ หรือมีไมเพียงพอ หรือกรณีกระจายอํานาจดําเนินการจัดหาพัสดุไป

ใหหนวยงานในสังกัดดําเนินการเอง

3. คณะกรรมการตาง ๆ การแตงตั้งคณะกรรมการแตละวิธี เพ่ือใหทําหนาท่ีตามระเบียบ

กําหนดไว ดังนี้

1. วิธีสอบราคา มีคณะกรรมการเปดซองสอบราคา

- คณะกรรมการเปดซองสอบราคา มีหนาท่ีดังนี้

(1) เปดซองใบเสนอราคา และอานแจงราคาพรอมบัญชีรายการเอกสารหลักฐาน

ตาง ๆ ของผูเสนอราคาทุกราย โดยเปดเผย ตามวัน เวลา และสถานท่ีท่ีกําหนด และตรวจสอบรายการเอกสาร

ตามบัญชีของผูเสนอราคาทุกราย แลวใหกรรมการทุกคนลงลายมือชื่อกํากับไวในใบเสนอราคาและเอกสาร

ประกอบใบเสนอราคาทุกแผน

(2) ตรวจสอบคุณสมบัติของผูเสนอราคา ใบเสนอราคา แคตตาล็อก หรือแบบรูป

และรายการละเอียด แลวคัดเลือกผูเสนอราคาท่ีถูกตองตามเง่ือนไขในเอกสารสอบราคา

(3) พิจารณาคัดเลือกพัสดุหรืองานจางของผูเสนอราคาท่ีถูกตองตาม (2)ท่ีมีคุณภาพ

และคุณสมบัติ เปนประโยชนตอทางราชการ และเสนอให ซ้ือหรือจ างจากรายท่ี คัดเลือกไวแล ว

ซ่ึงเสนอราคาต่ําสุด ในกรณีท่ีผูเสนอราคาต่ําสุดดังกลาวไมยอมเขาทําสัญญาหรือขอตกลงกับสวนราชการใน

เวลาท่ีกําหนดตามเอกสารสอบราคา ใหคณะกรรมการพิจารณาจากผูเสนอราคาต่ํารายถัดไปตามลําดับ ถาผู

เสนอราคาเทากันหลายราย ใหเรียกผูเสนอราคาดังกลาวมาขอใหเสนอราคาใหมพรอมกันดวยวิธียื่นซองเสนอ

ราคา ถาปรากฏวาราคาของผูเสนอราคารายท่ีคณะกรรมการเห็นสมควร ถาปรากฏวาราคาของผูเสนอราคา

รายท่ีคณะกรรมการเห็นสมควรซ้ือหรือจางสูงกวาวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจาง ใหคณะกรรมการเปดซองสอบราคา

ดําเนินการตามระเบียบฯ พัสดุขอ 43 ดังนี้

(3.1) เรียกผูเสนอราคารายนั้นมาตอรองราคาใหต่ําสุดเทาท่ีจะทําไดหากผู

เสนอราคารายนั้นยอมลดราคาแลว ราคาท่ีเสนอใหมไมสูงกวาวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจาง หรือสูงกวาแตสวนท่ีสูง

กวานั้นไมเกินรอยละสิบของวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจาง หรือตอรองราคาแลวไมยอมลดราคาลงอีก แตสวนท่ีสูงกวา

วงเงินท่ีจะซ้ือหรือจางนั้น ไมเกินรอยละสิบของวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจาง ถาเห็นวาราคาดังกลาวเปนราคาท่ี

เหมาะสมก็ใหเสนอซ้ือหรือจางจากผูเสนอราคารายนั้น

(3.2) ถาดํา เนินการตาม (3.1) แลวไมไดผล ให เรียกผู เสนอราคา

ท่ีคณะกรรมการเห็นสมควร ซ้ือหรือจางทุกรายมาตอรองราคาใหมพรอมกัน ดัวยวิธียื่นซองเสนอราคาภายใน

กําหนดระยะเวลาอันสมควรหาก รายใดไมมายื่นซองใหถือวารายนั้นยืนราคาตามท่ีเสนอไวเดิม หากผูเสนอ

ราคาต่ําสุดในการตอรองราคาครั้งนี้เสนอ ราคาไมสูงกวาวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจาง หรือสูงกวาแตสวนท่ีสูงกวานั้น

ไมเกินรอยละสิบของวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจาง ถาเห็นวาราคาดังกลาวเปนราคาท่ีเหมาะสมใหเสนอซ้ือหรือจาง

จากผูเสนอราคารายนั้น (3.3) ถาดําเนินการตาม (3.3) แลวไมไดผล ใหเสนอความเห็นตอหัวหนาสวนราชการ

เพ่ือ ประกอบการใชดุลยพินิจวาจะสมควรลดรายการ ลดจํานวน หรือลดเนื้องาน หรือขอเงินเพ่ิมเติม หรือ

ยกเลิกการ สอบราคาเพ่ือดําเนินการสอบราคาใหม

(4) ในกรณีท่ีมีผูเสนอราคาถูกตองตรงตามรายการละเอียดและเง่ือนไขท่ีกําหนดไว

ใน เอกสารสอบราคาเพียงรายเดียว ใหคณะกรรมการดําเนินการตาม (3) โดยอนุโลม

(5) ใหคณะกรรมการจัดทําบันทึกรายงานผลการพิจารณา และความเห็นพรอมดวย

เอกสารท่ีไดรับไวท้ังหมดตอหัวหนาสวนราชการเพ่ือสั่งการโดยเสนอผานหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ

2. วิธีประกวดราคา มีคณะกรรมการ รับและเปดซองสอบราคา และคณะกรรมการพิจารณา

ผล

- คณะกรรมการรับและเปดซองประกวดราคา มีหนาท่ี ดังนี้

(1) รับซองประกวดราคา ลงทะเบียนรับซองไวเปนหลักฐาน ลงชื่อ กํากับซองกับ

บันทึกไวท่ีหนาซองวาเปนของผูใด

(2) ตรวจสอบหลักประกันซองรวมกับเจาหนาท่ีการเงิน และใหเจาหนาท่ีการเงิน

ออกใบรับใหแกผูยื่นซองไวเปนหลักฐาน หากไมถูกตองใหหมายเหตุในใบรับและบันทึกในรายงานดวยกรณี

หลักประกันซองเปนหนังสือคํ้าประกัน ใหสงสําเนาหนังสือคํ้าประกันใหธนาคาร บรรษัทเงินทุนอุตสาหกรรม

แหงประเทศไทย บริษัทเงินทุนหรือบริษัทเงินทุนหลักทรัพยผูออกหนังสือคํ้าประกัน ทราบทางไปรษณีย

ลงทะเบียนตอบรับดวย

(3) รับเอกสารหลักฐานตาง ๆ ตามบัญชีรายการเอกสารของผูเสนอราคาพรอมท้ัง

พัสดุตัวอยาง แคตตาล็อก หรือแบบรูปและรายการละเอียด (ถามี) หากไมถูกตองใหบันทึกในรายงานไวดวย

(4) เม่ือพนกําหนดรับซองแลว หามรับซองประกวดราคา หรือเอกสารหลักฐานตาง

ๆ ตามเง่ือนไขท่ีกําหนดในเอกสารประกดราคาอีก เวนแตกรณีตามขอ 16(9)

(5) เปดซองใบเสนอราคาและอานแจงราคาพรอมบัญชีรายการเอกสารหลักฐานตาง

ๆ ของผูเสนอราคาทุกราย โดยเปดเผยตามเวลาและสถานท่ีท่ีกําหนด และใหกรรมการทุกคนลงลายมือชื่อ

กํากับไวในใบเสนอราคา และเอกสารประกอบใบเสนอราคาทุกแผน ในกรณีท่ีมีการยื่นซองขอเสนอทางเทคนิค

และขอเสนออ่ืน ๆ แยกจากซองขอเสนอดานราคาซ่ึงตองพิจารณาทางเทคนิคและอ่ืน ๆ กอน ตามเง่ือนไขท่ีได

กําหนดไวตามขอ 56 คณะกรรมการรับละเปดซองประกวดราคาไมตองปฏิบัติหนาท่ีตามวรรคหนึ่ง โดยใหเปน

หนาท่ีของคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาท่ีจะตองดําเนินการตอไป

(6) สงมอบใบเสนอราคาท้ังหมด และเอกสารหลักฐานตาง ๆ พรอมดวยบันทึก

รายงานการดําเนินการตอคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา ทันทีในวันเดียวกัน

- คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา มีหนาท่ีดังนี้

(1) ตรวจสอบคุณสมบัติของผูเสนอราคา ใบราคา เอกสารหลักฐานตาง ๆ พัสดุ

ตัวอยาง แคตตาล็อก หรือแบบรูปและรายการละเอียด แลวคัดเลือกผูเสนอราคาท่ีถูกตองตามเง่ือนไขใน

เอกสารประกวดราคา

ในกรณีท่ีผูเสนอราคารายใดเสนอรายละเอียดแตกตางไปจากเง่ือนไขท่ีกําหนดใน

เอกสารประกวดราคาในสวนท่ีมิใชสาระสําคัญ และความแตกตางนั้นไมมีผลทําใหเกิดการไดเปรียบเสียเปรียบ

ต อ ผู เ ส น อ ร า ค า ร า ย อ่ื น ห รื อ เ ป น ก า ร ผิ ด พ ล า ด เ ล็ ก น อ ย ใ ห พิ จ า ร ณ า ผ อ น ป ร น ใ ห

ผูเขาประกวดราคาโดยไมตัดผูเขาประกวดราคารายนั้นออก

ในการพิจารณา คณะกรรมการอาจสอบถามขอเท็จจริงจากผูเสนอราคารายใดก็ได

แตจะใหผูเสนอราคารายใดเปลี่ยนแปลงสาระสําคัญท่ีเสนอไวแลวมิได

(2) พิจารณาคัดเลือกสิ่งของ หรืองานจาง หรือคุณสมบัติของผู เสนอราคาท่ี

ตรวจสอบแลวตาม (1) ซ่ึงมีคุณภาพและคุณสมบัติเปนประโยชนตอทางราชการ แลวเสนอใหซ้ือหรือจางจากผู

เสนอราคารายท่ีคัดเลือกไวแลว ซ่ึงเสนอราคาต่ําสุด

ในกรณีท่ีผูเสนอราคาต่ําสุดดังกลาวไมยอมเขาทําสัญญาหรือขอตกลงกับสวน

ราชการในเวลาท่ีกําหนดตามเอกสารประกวดราคา ใหคณะกรรมการพิจารณาจากผูเสนอราคาต่ําสุดราย

ถัดไปตามลําดับ

ถามีผูเสนอราคาเทากันหลายราย ใหเรียกผูเสนอราคาดังกลาวมาขอใหเสนอราคา

ใหมพรอมกัน ดวยวิธียื่นซองเสนอราคา

ถาปรากฏวาราคาของผูเสนอราคารายท่ีคณะกรรมการเห็นสมควรซ้ือหรือจางสูงกวา

วงเงินท่ีจะซ้ือหรือจาง ใหคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาดําเนินการตามขอ 43 โดยอนุโลม

(3) ใหคณะกรรมการรายงานผลการพิจารณา และ ความเห็นพรอมดวยเอกสารท่ี

ไดรับไวท้ังหมดตอหัวหนาสวนราชการ โดยเสนอผานหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ

3. วิธีพิเศษ มีคณะกรรมการจัดซ้ือจัดจาง โดยวิธีพิเศษ

- การซ้ือโดยวิธีพิเศษ ไดแก การซ้ือครั้งหนึ่งซ่ึงมีราคาเกิน 100,000.- บาท

ใหหัวหนาสวนราชการแตงตั้งคณะกรรมการจัดซ้ือโดยวิธีพิเศษข้ึนเพ่ือดําเนินการดังตอไปนี้

(1) ในกรณีเปนพัสดุจะขายทอดตลาด ใหดําเนินการซ้ือโดยวิธีเจรจาตกลงราคา

(2) ในกรณีเปนพัสดุท่ีตองซ้ือเรงดวน หากลาชาอาจเสียหายแกราชการ ใหเชิญผูมี

อาชีพขายพัสดุนั้นโดยตรงมาเสนอราคา หากเห็นวาราคาท่ีเสนอนั้นยังสูงกวาราคาในทองตลาดหรือราคาท่ี

คณะกรรมการเห็นสมควร ใหตอรองราคาลงเทาท่ีจะทําได

(3) ในกรณีเปนพัสดุท่ีใชราชการลับ ใหปฏิบัติเชนเดียวกับ (2)

(4) ในกรณีท่ีเปนพัสดุท่ีไดซ้ือไวแลว แตมีความจําเปนตองใชเพ่ิมในสถานการณท่ี

จําเปน หรือเรงดวน หรือเพ่ือประโยชนของสวนราชการใหเจรจากับผูขายรายเดิมตามสัญญาหรือขอตกลงซ่ึง

ยังไม สิ้นสุดระยะเวลาการสงมอบ เพ่ือขอใหมีการขายพัสดุตามรายละเอียดและราคาท่ีต่ํากวา หรือราคาเดิม

ภายใตเง่ือนไขท่ีดีกวาหรือเง่ือนไขเดิม โดยคํานึงถึงราคาตอหนวยตามสัญญาเดิม (ถามี) เพ่ือใหบังเกิด

ผลประโยชนสูงสุดท่ีสวนราชการจะไดรับ

(5) ในกรณีเปนพัสดุท่ีจําเปนตองซ้ือโดยตรงจากตางประเทศ ใหเสนอหัวหนาสวน

ราชการเพ่ือติดตอสั่งซ้ือโดยตรงจากตางประเทศ หรือสืบราคาจากตางประเทศโดยขอความรวมมือใหสถาน

เอกอัครราชทูตหรือสวนราชการอ่ืนในตางประเทศ ชวยสืบราคา คุณภาพ ตลอดจนรายละเอียด สวนการซ้ือ

โดยผานองคการระหวางประเทศใหติดตอกับสํานักงานขององคการระหวางประเทศท่ีมีอยูในประเทศโดยตรง

เวนแตกรณีท่ีไมมีสํานักงานในประเทศ ใหติดตอกับสํานักงานในตางประเทศได

(6) ในกรณีเปนพัสดุท่ีโดยลักษณะของการใชงานหรือมีขอจํากัดทางเทคนิค

ท่ีจําเปนตองระบุยี่หอเปนการเฉพาะ ใหเชิญผูผลิตหรือผูแทนจําหนายพัสดุนั้นโดยตรงมาเสนอราคา

หากเห็นวาราคาท่ีเสนอนั้นยังสูงกวาราคาในทองตลาดหรือราคาท่ีคณะกรรมการเห็นสมควรใหตอรองราคาลง

เทาท่ีจะทําได

(7) ในกรณีพัสดุท่ีเปนท่ีดินและหรือสิ่งกอสราง ซ่ึงจําเปนตองซ้ือเฉพาะแหง

ใหเชิญเจาของท่ีดินโดยตรงมาเสนอราคา หากเห็นวาราคาท่ีเสนอนั้นยังสูงกวาราคาในทองตลาด หรือราคาท่ี

คณะกรรมการเห็นสมควรใหตอรองราคาลงเทาท่ีจะทําได

สําหรับการจัดซ้ือท่ีดินและหรือสิ่งกอสรางในตางประเทศในกรณีจําเปนจะติดตอกับ

นายหนา หรือดําเนินการในทํานองเดียวกันตามกฎหมายหรือประเพณีนิยมทองถ่ิน แทนเจาของท่ีดินก็ได

(8) ในกรณีเปนพัสดุท่ีไดดําเนินการซ้ือโดยวิธีอ่ืนแลวไมไดผลดี ใหสืบราคาจากผูมี

อาชีพขายพัสดุนั้นโดยตรง และผูเสนอราคาในการสอบราคาหรือประกวดราคาซ่ึงถูกยกเลิกไป (ถามี) หากเห็น

วาผูเสนอราคารายท่ีเห็นสมควรซ้ือเสนอราคาสูงกวาราคาในทองตลาด หรือราคาท่ีคณะกรรมการเห็นสมควร

ใหตอรองราคาลงเทาท่ีจะทําได

ใหคณะกรรมการรายงานผลการพิจารณาและความเห็นพรอมดวยเอกสารท่ีไดรับไว

ท้ังหมดตอหัวหนาสวนราชการเพ่ือสั่งการ โดยเสนอผานหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ

- การจางโดยวิธีพิเศษ ไดแก การจางครั้งหนึ่งซ่ึงมีราคาเกิน 100,000.- บาท

ใหหัวหนาสวนราชการแตงตั้งคณะกรรมการจัดจางโดยวิธีพิเศษข้ึนเพ่ือดําเนินการดังตอไปนี้

(1) การจางโดยวิธีพิเศษตามขอ 24 (1) (2) (3) และ (4)ใหเชิญผูมีอาชีพรับจาง

ทํางานนั้นโดยตรงมาเสนอราคา หากเห็นวาราคาท่ีเสนอนั้นยังสูงกวาราคาในทองถ่ิน หรือราคาท่ีประมาณได

หรือราคาท่ีคณะกรรมการเห็นสมควร ใหตอรองราคาลงเทาท่ีจะทําได

(2) การจางโดยวิธีพิเศษตามขอ 24 (5) ใหเจรจากับผูรับจางรายเดิมตามสัญญา

หรือขอตกลงซ่ึงยังไมสิ้นสุดระยะเวลาการสงมอบเพ่ือขอใหมีการจางตามรายละเอียด และราคาท่ีต่ํากวาหรือ

ราคาเดิม โดยคํานึงถึงราคาตอหนวยตามสัญญาเดิม (ถามี)เพ่ือใหบังเกิดผลประโยชนสูงสุดท่ีสวนราชการจะ

ไดรับ

(3) การจางโดยวิธีพิเศษตามขอ 24 (6) กรณีเปนพัสดุท่ีไดดําเนินการจางโดยวิธีอ่ืน

แลวไมไดผลดี ใหสืบราคาจากผูมีอาชีพรับจางทํางานนั้นโดยตรง และผูเสนอราคาในการสอบราคาหรือ

ประกวดราคาซ่ึงถูกยกเลิกไป (ถามี) หากเห็นวาผูเสนอราคารายท่ีเห็นสมควรจางเสนอราคาสูงกวาราคาใน

ทองถ่ิน หรือราคาท่ีประมาณได หรือราคาท่ีคณะกรรมการเห็นสมควร ใหตอรองราคาลงเทาท่ีจะทําได

ใหคณะกรรมการรายงานผลการพิจารณาและความเห็นพรอมดวยเอกสารท่ีไดรับไว

ท้ังหมดตอหัวหนาสวนราชการเพ่ือสั่งการ โดยเสนอผานหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ

4. งานจางท่ีปรึกษา มีคณะกรรมการจางท่ีปรึกษา โดยวิธีตกลงราคา คัดเลือก

- คณะกรรมการดําเนินการจางท่ีปรึกษาโดยวิธีตกลง มีหนาท่ีดังตอไปนี้

(1) พิจารณาขอเสนอดานเทคนิคของท่ีปรึกษา

(2) พิจารณาอัตราคาจางและคาใชจายอ่ืน ๆ ท่ีเก่ียวเนื่องกับบริการท่ีจะจางและ

เจรจาตอรอง

(3) พิจารณารายละเอียดท่ีจะกําหนดในสัญญา

(4) ใหคณะกรรมการรายงานผลการพิจารณา และความเห็นพรอมดวยเอกสารท่ี

ไดรับไวท้ังหมดตอหัวหนาสวนราชการเพ่ือสั่งการโดยเสนอผานหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ

- คณะกรรมการดําเนินการจางท่ีปรึกษาโดยวิธีคัดเลือก มีหนาท่ีดังตอไปนี้

(1) กําหนดหลักเกณฑการพิจารณาคัดเลือก

(2) พิจารณาขอเสนอดานเทคนิคของท่ีปรึกษาทุกรายและจัดลําดับ

(3) ในกรณีท่ีใชวิธีตามขอ 87 (1) ใหเปดซองเสนอดานราคาของท่ีปรึกษาท่ีมี

ขอเสนอดานเทคนิคท่ีดีท่ีสุดและเจรจาตอรองใหไดราคาท่ีเหมาะสม สําหรับกรณีท่ีใชวิธีตามขอ 87 (2)

ใหเชิญท่ีปรึกษาท่ีมีขอเสนอดานเทคนิคท่ีดีท่ีสุดมายื่นขอเสนอดานราคาและเจรจาตอรองใหไดราคาท่ี

เหมาะสม

หากเจรจาไมไดผล ใหเสนอหัวหนาสวนราชการเพ่ือพิจารณายกเลิกการเจรจากับท่ี

ปรึกษารายนั้น แลวเปดซองขอเสนอดานราคาของท่ีปรึกษาท่ีมีขอเสนอดานเทคนิคท่ีดีท่ีสุดรายถัดไป หรือ

เชิญท่ีปรึกษาท่ีมีขอเสนอดานเทคนิคท่ีดีท่ีสุดรายถัดไปใหยื่นขอเสนอดานราคา แลวแตกรณี และเจรจาตอรอง

ใหไดราคาท่ีเหมาะสม

(4) เม่ือเจรจาไดราคาท่ีเหมาะสมแลวใหพิจารณาเง่ือนไขตาง ๆ ท่ีจะกําหนดใน

สัญญา

(5) ใหคณะกรรมการรายงานผลการพิจารณา และความเห็นพรอมดวยเอกสารท่ี

ไดรับไวท้ังหมดตอหัวหนาสวนราชการ โดยเสนอผานหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ

ในกรณีท่ีใชวิธีการยื่นขอเสนอตามขอ 87 (1) หลังจากตัดสินใหทําสัญญากับ

ท่ีปรึกษาซ่ึงไดรับการคัดเลือกแลว ใหสงคืนซองขอเสนอดานราคาใหแกท่ีปรึกษารายอ่ืนท่ีไดยื่นไวโดยไมเปดซอง

สําหรับการจางท่ีปรึกษาโดยวิธีคัดเลือกท่ีดําเนินการดวยเงินชวยเหลือโดยกรมวิเทศ

สหการ ใหปฏิบัติตามวรรคหนึ่งและวรรคสอง โดยอนุโลม

5. งานซ้ือ งานจางทําของ จางบริการ มีคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ

- คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ มีหนาท่ีดังนี้

1. ตรวจรับพัสดุ ณ ท่ีทําการของผูใชพัสดุนั้น หรือสถานท่ีซ่ึงกําหนดไวในสัญญาหรือ

ขอตกลงการตรวจรับพัสดุ ณ สถานท่ีอ่ืน ในกรณีท่ีไมมีสัญญาหรือขอตกลง จะตองไดรับอนุมัติจากหัวหนาสวน

ราชการกอน

2. ตรวจรับพัสดุใหถูกตองครบถวนตามหลักฐานท่ีตกลงกันไวสําหรับกรณีท่ีมี

การทดลอง หรือตรวจสอบในทางเทคนิค หรือทางวิทยาศาสตร จะเชิญผูชํานาญการ หรือผูทรงคุณวุฒิเก่ียวกับ

พัสดุนั้ นมาให คําปรึกษาหรือส ง พัสดุนั้ น ไปทดลองหรือตรวจสอบ ณ สถานท่ีของผู ชํ านาญการ

หรือผูทรงคุณวุฒินั้น ๆ ก็ได

3. โดยปกติใหตรวจรับพัสดุในวันท่ีผูขายหรือผูรับจางนําพัสดุมาสง และให

ดําเนินการใหเสร็จสิ้นไปโดยเร็วท่ีสุด

4. เม่ือตรวจถูกตองครบถวนแลว ใหรับพัสดุไวและถือวาผูขายหรือผูรับจางได

สงมอบพัสดุถูกตองครบถวนตั้งแตวันท่ีผูขายหรือผูรับจางนําพัสดุนั้นมาสง แลวมอบแกเจาหนาท่ีพัสดุ พรอม

กับทําใบตรวจรับ (กรณีมูลคาพัสดุตั้งแต 50,000.-บาท) โดยลงชื่อไวเปนหลักฐานอยางนอยสองฉบับ มอบแก

ผูขายหรือผูรับจาง 1 ฉบับ และเจาหนาท่ีพัสดุ 1 ฉบับ เพ่ือดําเนินการเบิกจายเงินตามระเบียบวาดวยการเบิก

จายเงินจากคลังและรายงานใหหัวหนาสวนราชการทราบ

5. ในกรณีท่ีผูขายหรือผูรับจางสงมอบพัสดุถูกตองแตไมครบจํานวน หรือสงมอบ

ครบจํานวน แตไมถูกตองท้ังหมด ถาสัญญาหรือขอตกลงมิไดกําหนดไวเปนอยางอ่ืนใหตรวจรับไวเฉพาะจํานวน

ท่ีถูกตอง โดยถือปฏิบัติตาม (4) และโดยปกติใหรีบรายงานหัวหนาสวนราชการเพ่ือแจงใหผูขายหรือผู-รับจาง

ทราบภายใน 3 วันทําการ นับแตวันตรวจพบ แตท้ังนี้ไมตัดสิทธิ์ของสวนราชการท่ีจะปรับผูขายหรือผูรับจางใน

จํานวนท่ีสงมอบไมครบถวนหรือไมถูกตองนั้น

6. การตรวจรับพัสดุท่ีประกอบกันเปนชุดหรือหนวย ถาขาดสวนประกอบอยางใด

อยางหนึ่งไปแลวจะไมสามารถใชการไดโดยสมบรูณใหถือวาผูขายหรือผูรับจางยังมิไดสงมอบพัสดุนั้น และโดย

ป ก ติ ใ ห รี บ ร า ย ง า น หั ว ห น า ส ว น ร า ช ก า ร เ พ่ื อ แ จ ง ใ ห ผู ข า ย ห รื อ ผู รั บ จ า ง ท ร า บ ภ า ย ใ น

3 วันทําการ นับแตวันท่ีตรวจพบ

7. ถากรรมการตรวจรับพัสดุบางคนไมยอมรับพัสดุ โดยทําความเห็นแยงไวใหเสนอ

หัวหนาสวนราชการเพ่ือพิจารณาสั่งการ ถาหัวหนาสวนราชการสั่งการใหรับพัสดุนั้นไว จึงดําเนินการตาม (4)

หรือ (5) แลวแตกรณี

6. งานจางกอสราง มีคณะกรรมการตรวจการจาง

- คณะกรรมการตรวจการจาง มีหนาท่ีดังนี้

(1) ตรวจสอบรายงานการปฏิบัติงานของผูรับจาง และเหตุการณแวดลอมท่ีผู

ควบคุมงานรายงาน โดยตรวจสอบกับแบบรูปรายการละเอียด และขอกําหนดในสัญญาทุกสัปดาห รวมท้ัง

รับทราบหรือพิจารณาการสั่งหยุดงาน หรือพักงานของผูควบคุมงานแลวรายงานหัวหนาสวนราชการเพ่ือ

พิจารณาสั่งการตอไป

(2) การดําเนินการตาม (1) ในกรณีมีขอสงสัยหรือมีกรณีท่ีเห็นวา ตามหลักวิชาการ

ชางไมนาจะเปนไปได ใหออกตรวจงานจาง ณ สถานท่ีท่ีกําหนดไวในสัญญาหรือท่ีตกลงใหทํางานจางนั้น ๆ

โดยใหมีอํานาจสั่งเปลี่ยนแปลงแกไขเพ่ิมเติม หรือตัดทอนงานจางไดตามท่ีเห็นสมควรและตามหลักวิชาการชาง

เพ่ือใหเปนไปตามแบบรูปรายการละเอียดและขอกําหนดในสัญญา

(3) โดยปกติใหตรวจผลงานท่ีผูรับจางสงมอบภายใน 3 วันทําการ นับแตวันท่ี

ประธานกรรมการไดรับทราบการสงมอบงาน และใหทําการตรวจรับใหเสร็จสิ้นไปโดยเร็วท่ีสุด

(4) เม่ือตรวจเห็นวาเปนการถูกตองครบถวนเปนไปตามแบบรูปรายการละเอียด

และขอกําหนดในสัญญาแลว ใหถือวาผูรับจางสงมอบงานครบถวนตั้งแตวันท่ีผูรับจางสงงานจางนั้น และใหทํา

ใบรับรองผลการปฏิบัติงานท้ังหมดหรือเฉพาะงวด แลวแตกรณี โดยลงชื่อไวเปนหลักฐานอยางนอย 2 ฉบับ

มอบใหแกผูรับจาง 1 ฉบับ และเจาหนาท่ีพัสดุ 1 ฉบับ เพ่ือทําการเบิกจายเงินตามระเบียบวาดวยการเบิก

จายเงินจากคลัง และรายงานใหหัวหนาสวนราชการทราบ

ในกรณีท่ีเห็นวาผลงานท่ีสงมอบท้ังหมดหรืองวดใดก็ตามไมเปนไปตามแบบรูปรายการ

ละเอียดและขอกําหนดในสัญญา ใหรายงานหัวหนาสวนราชการผานหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุเพ่ือทราบ หรือสั่ง

การ แลวแตกรณี

(5) ในกรณีท่ีกรรมการตรวจการจางบางคนไมยอมรับงาน โดยทําความเห็นแยงไว

ใหเสนอหัวหนาสวนราชการเพ่ือพิจารณาสั่งการ ถาหัวหนาสวนราชการสั่งการใหตรวจรับงานจางนั้นไว จึงจะ

ดําเนินการตาม (4)

การจัดซ้ือจัดจางตามระเบียบพัสดุ จะตองดําเนินการในแตละข้ันตอนตามลําดับอยาง

เครงครัด ไมสามารถดําเนินการสลับข้ันตอนได

2.1.2 ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส พ.ศ. 2549

ตามระเบียบสํ านักนายกรัฐมนตรีว าด วยการพัสดุดวยวิ ธีการทางอิเล็กทรอนิกส

พ.ศ.2549 ขอ 3 กําหนดใหหนวยงานภาครัฐ ท่ีมีวิธีการซ้ือ / จาง วงเงินตั้งแต 2 ลานบาทข้ึนไป

ใหจัดหาดวยวิธีการประกวดราคาทางระบบอิเล็กทรอนิกส ยกเวนไมใชกับ การจางท่ีปรึกษา การจางออกแบบ

และควบคุมงาน การซ้ือการจาง โดยวิธีพิเศษ กรณีพิเศษ และไดรับยกเวนจาก กวพ.อ (ขอ 3)

มีกระบวนการและข้ันตอนการจัดหาพัสดุ จํานวน 21 ข้ันตอน ดังนี้

1. เม่ือทราบวงเงินท่ีจัดหาแลว (ไดรับอนุมัติโครงการ/วงเงิน) งานกอสราง งาน

ออกแบบ แตงตั้งคณะกรรมการกําหนดราคากลาง

2. แตงตัง้คณะกรรมการรางขอบเขตของงาน (Terms of Reference : TOR ) และ

รางเอกสารประกอบราคา

3. เม่ือคณะกรรมการราง TOR แลวเสร็จใหเสนอหัวหนาหนวยงานท่ีจัดหาพัสดุ

เห็นชอบราง TOR

4. นําสาระสําคัญของราง TOR และรางเอกสารประกวดราคาลงเว็บไซต

ของหนวยงานและของกรมบัญชีกลางเพ่ือใหประชาชนวิจารณไมนอยกวา 3 วัน

5. หากมีผูวิจารณราง TOR ใหวิจารณโดยทําเปนลายลักษณอักษรผานทางเว็บไซต

ของหนวยงานท่ีจัดทําตามระเบียบ

6. การปรับปรุงหรือไมปรับปรุงราง TOR ใหนําไปลงเว็บไซตของหนวยงานและของ

กรมบัญชีกลาง เพ่ือใหประชาชนทราบอีกครั้ง ซ่ึงไมนอยกวา 3 วัน

7. จัดทํารายงานขอซ้ือขอจาง เพ่ือขอความเห็นชอบจากหัวหนาหนวยงานท่ีจัดหา

และลงนามในประกวดราคา ตามแบบท่ี กวพ.อ. กําหนด พรอมเสนอแตงตั้งคณะกรรมการประกวดราคา

คัดเลือกผูใหบริการตลาดกลาง คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ ตรวจการจาง และผูควบคุมงาน แลวนําประกาศ

ประกวดราคาลงเวบ็ไซตของหนวยงานและกรมบัญชีกลางไมนอยกวา 3 วัน

8. รับซองขอเสนอทางดานเทคนิคพรอมหนังสือแสดงเง่ือนไข การซ้ือการจาง (สัญญา

3 ฝาย) และหลักประกันซอง

9. การอุทธรณ กรณีผูเสนอราคาไมผานการคัดเลือกคุณสมบัติเบื้องตน มีสิทธิ์ยื่น

อุทธรณตอหัวหนาหนวยงานท่ีจัดหาพัสดุภายใน 3 วัน นับแตวันท่ีไดรับแจงหากยื่นเกินกําหนดเวลา

3 วัน (ไมพิจารณาการอุทธรณ)

10. หัวหนาหนวยงานท่ีจัดหาพัสดุ พิจารณาอุทธรณ กรณีไมผานการคัดเลือก

คุณสมบัติเบื้องตน

11. กรณีมีผูผานคุณสมบัติเบื้องตนรายเดียว ปกติ ใหคณะกรรมการเสนอเลิก และ

กําหนดวันเวลาเริ่มตน เพ่ือดําเนินการใหม ขอยกเวน มติ ครม. เม่ือวันท่ี 6 ตุลาคม 2552 ประกอบหนังสือเวียน

ของ กวพ.อ /ว302 ลงวันท่ี 21 กรกฎาคม 2549 ผอนผันใหตอรองราคาได หากคณะกรรมการเห็นสมควรซ้ือ

หรือจางผูท่ีผานคุณสมบัติเบื้องตนรายเดียวนั้น

12. คณะกรรมการแจงนัดหมายผูท่ีผานการคัดเลือกคุณสมบัติเบื้องตนใหเขาเปนผูมี

สิทธิเสนอราคา

13. คณะกรรมการสงมอบขอมูลเบื้องตนของผูมีสิทธิเขาสูกระบวนการเสนอราคา ให

ผูใหบริการตลาดกลางกอนวันเสนอราคา 2 วันทําการ

14. หนาท่ีคณะกรรมการประกวดราคาในวันเสนอราคา

14.1 คณะกรรมการตองมาท่ีเสนอราคาไมนอยกวาก่ึงหนึ่ง

14.2 รับมอบ Username Password จากตลาดกลาง

14.3 จัดใหผู มีสิทธิเสนอราคาลงทะเบียนเขาเสนอราคาภายในเวลาท่ี

กําหนด

14 . 4 ตร วจสอบ เอกสารของผู เ สนอราคาหรื อผู แทนและมอบ

Username Password

14.5 แจงเจาหนาท่ีของรัฐใหนําผูเสนอราคาไปหองเคาะราคา

15. เม่ือสิ้นสุดการเสนอราคา ใหคณะกรรมการประกวดราคาประชุมและ

ลงมติ รายงานผลพรอมท้ังเสนอความเห็นตอหัวหนาสวนราชการในวันทําการถัดไป นับจากวันสิ้นสุดการเสนอ

ราคา

16. เจ าหนา ท่ีของรัฐผู ได รับมอบหมายจากคณะกรรมการประกวดราคา

ตามจํานวนผูมีสิทธิเสนอราคา ใหทําหนาท่ีในวันเสนอราคา

17. หนาท่ีของผู มีสิทธิเขาเสนอราคา ตองศึกษาการใชโปรแกรม ทอดลอง

การใชโปรแกรม ตองมาลงทะเบียนตอคณะกรรมการประกวดราคาใหทันเวลาพรอมรับสัญญา 3 ฝาย

ยืนแบบใบแจงชื่อผูแทนมาเปนผูเขาเสนอราคาไดไมเกินรายละ 3 คน และเสนอราคาตามข้ันตอนหลักเกณฑท่ี

กําหนด

18. หนาท่ีของผูใหบริการตลาดกลางมอบ Username Password ของผูมีสิทธิเสนอ

ราคาใหประธานคณะกรรมการ เพ่ือมอบใหผูเสนอราคาเตรียมระบบใหพรอม รักษาผลประโยชนของรัฐ โปรงใส

ยุติธรรม รอบคอบไมละท้ิงหนาท่ี ไมมีสวนไดสวนเสียหรือมีผลประโยชนรวมกันกับผูเสนอราคา

19. คณะกรรมการประกวดราคา แจงรายงานผลตอหนาหัวหนาหนวยงานท่ีจัดหา

เพ่ือใหความเห็นชอบอนุมัติสั่งซ้ือสั่งจางตามระเบียบ

20. การแจงผลการพิจารณา หรือแจงยกเลิกการประกวดราคาลงในเว็บไซต

ของหนวยงาน และกรมบัญชีกลาง ไมนอยกวา 3 วัน

21. การอุทธรณผลการตัดสินผูชนะราคา ผูเขาสูกระบวนการเสนอราคา ถาไมเห็น

ดวยกับผลการเสนอราคาใหอุทธรณตอ กวพ.อ.ภายใน 3 วัน นับแตไดรับแจงผล

2.1.3 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต

แหงชาติ พ.ศ.2542 แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ.2554

มาตราท่ี 103/7 ใหหนวยงานของรัฐดําเนินการจัดทําขอมูลรายละเอียดคาใชจายเก่ียวกับ

การจัดซ้ือจัดจาง โดยเฉพาะราคากลางและการคํานวณราคากลาง ไวในระบบขอมูลทางอิเล็กทรอนิกส เพ่ือให

ประชาชนสามารถเขาตรวจดูได

ความหมายของศัพทท่ีสําคัญ

ราคากลาง หมายความวา รายละเอียดราคามาตรฐาน หรือราคาใกลเคียงความเปนจริง เพ่ือใช

เปนฐานสําหรับเปรียบเทียบราคาท่ีผูเสนอราคาท่ีรายอ่ืนเสนอไว ซ่ึงสามารถจัดซ้ือจัดจางไดจริง แลวให

ความหมายรวมถึงราคาท่ีหนวยงานของรัฐ ไดมาจากการอางอิงสืบราคาจากทองตลาด ราคาท่ีเคยซ้ือหรือจาง

ครั้งหลังสุดภายในระยะเวลา 2 ปงบประมาณ หรือวิธีอ่ืนใดตามหลักเกณฑ วิธีการหรือแนวทางปฏิบัติของ

หนวยงานของรฐั นั้น ๆ

2.2 บทวิเคราะห

แหลงท่ีมาของเงินงบประมาณของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภูท่ีไดรับอนุมัติ

เพ่ือเปนคาใชจายในการดําเนินงานใหบรรลุตามภารกิจกรมสงเสริมสหกรณ และสอดคลองกับยุทธศาสตรการ

พัฒนาจังหวัดและกลุมจังหวัดภาคใตชายแดนไดมาจาก

1 . กรมส ง เสริมสหกรณ ได รั บอนุ มัติ เปนงบดํ า เนิน งาน งบบุคลากร งบลง ทุน

คาครุภัณฑท่ีดินและสิ่งกอสราง งบเงินอุดหนุน และงบรายจายอ่ืน

2. งบพัฒนาจังหวัด ไดรับอนุมัติเปนงบดําเนินงาน และงบลงทุนคาครุภัณฑ

3. งบกลุมจังหวัดภาคใตชายแดน ไดรับอนุมัติเปนงบดําเนินงาน งบลงทุนคาครุภัณฑท่ีดิน

และสิ่งกอสราง

เงินงบประมาณท่ีไดรับจากกรมสงเสริมสหกรณ ประเภทงบดําเนินงาน งบลงทุนและงบเงิน

อุดหนุน เปนการจัดหาพัสดุ เพ่ือใชในการปฏิบัติงานของสํานักงาน เชน เปนคาวัสดุอุปกรณเครื่องใชสํานักงาน

น้ํามันเชื้อเพลิง คาซอมแซมบํารุงรักษาวัสดุครุภัณฑ การจัดซ้ือครุภัณฑท่ีดินและสิ่งกอสราง รวมถึงเงินท่ีกรม

สงเสริมสหกรณสนับสนุนใหแกสหกรณ กลุมเกษตรกร กลุมอาชีพท่ีสังกัดสหกรณ เพ่ือจัดหาพัสดุดานการผลิต

การตลาดและการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร กรมสงเสริมสหกรณกําหนดใหดําเนินการจัดหาพัสดุ โดยอิง

ระเบียบของทางราชการ

สําหรับงบพัฒนาจังหวัดและกลุมจังหวัดภาคใตชายแดนเปนงบประมาณประเภท

งบดําเนินงาน และงบลงทุนคาครุภัณฑท่ีดิน และสิ่งกอสราง เพ่ือจัดซ้ือครุภัณฑผลิตยางแผนรมควันและ

กอสรางปรับปรุงซอมแซมโรงรมยางพาราใหแกสหกรณกองทุนสวนยาง ตอง ดําเนินการจัด ซ้ือ

จัดจางตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุ พ.ศ.2535 และท่ีแกไขเพ่ิมเติม ในกรณีวงเงิน

ท่ีจัดซ้ือจัดจางไมเกินสองลานบาท และในกรณีท่ีวงเงินเกินสองลานบาทตองดําเนินการตามระเบียบสํานัก

นายกรัฐมนตรีว าด วยการพัสดุด วยวิ ธี การทางอิ เล็กทรอนิกส พ .ศ .2549 และในส วนของการ

จัดจางเหมากอสรางปรับปรุงซอมแซมโรงรมยางพาราใหแกสหกรณกองทุนสวนยาง ตองดําเนินการ

ใหเปนไปตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ พ.ศ.

2542 แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ.2554 ใหเรื่องของการจัดทําขอมูลรายละเอียดคาใชจายเก่ียวกับการจัดซ้ือ

จัดจาง โดยเฉพาะราคากลางและการคํานวณราคากลางไวในระบบขอมูลทางอิเล็กทรอนิกส

บุคลากรของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู สวนใหญมีความรูเก่ียวกับกฎหมาย

ระเบียบขอบังคับ ประกาศนายทะเบียนสหกรณ และกฎหมายอ่ืน ๆ ท่ีเก่ียวของกับการปฏิบัติงานใหบรรลุตาม

ภารกิจของกรมสงเสริมสหกรณ แตในเรื่องของการจัดหาพัสดุ การจัดซ้ือจัดจางบุคลากรสวนใหญขาดความรู

ความชํานาญ ขาดประสบการณในการดําเนินการใหเปนไปตามระเบียบฯ และผูปฏิบัติเก่ียวกับ การพัสดุตอง

ใชเวลาในศึกษาคนควาเพ่ือใหปฏิบัติงานดานพัสดุไดอยางถูกตอง การดําเนินการจัดซ้ือ จัดจาง โดยเจาหนาท่ี

พัสดุเพียงคนเดียวอาจไมทันตอเหตุการณและเกิดความลาชาโดยเฉพาะ การแนะนําเรื่องการจัดซ้ือจัดจาง

ใหแกสหกรณกลุมเกษตรกร ท่ีไดรับเงินอุดหนุนจาก กรมสงเสริมสหกรณและท่ีสําคัญ สํานักงานสหกรณ

จังหวัดหนองบัวลําภูไมมีเจาหนาท่ีพัสดุและหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุโดยตรง มีเพียงขาราชการท่ีไดรับการแตงตั้ง

ใหทําหนาท่ีเปนเจาหนาท่ีพัสดุและหัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ ความเชียวชาญเฉพาะดานการพัสดุมีนอย จึงทําให

การปฏิบัติงานในเรื่องการจัดซ้ือจัดจาง อาจเกิดความผิดพลาดไมเปนไปตามข้ันตอนวิธีการของระเบียบพัสดุ

ทําใหมีขอสังเกตจากหนวยงานตรวจสอบภายในจังหวัดได

เนื่องจากการจัดซ้ือจัดจางตองดําเนินการใหเปนไปตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวย

การพัสดุ พ.ศ.2535 และท่ีแกไขเพ่ิมเติม และระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุดวยวิธีการทาง

อิเล็กทรอนิกส และตองดําเนินการอยางบริสุทธิ์ยุติธรรม กอใหเกิดประโยชนสูงสุดแกรัฐ รวมถึงกอใหเกิดความ

เทาเทียมกันในการเขาถึงแหลงขอมูลการจัดซ้ือจัดจางในหนวยงานของรัฐ ตามพระราชบัญญัติประกอบ

รัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ พ.ศ.2542 แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ.

2554 พรอมท้ังหนังสือเวียนมติคณะรัฐมนตรีและกฎหมายอ่ืน ๆ ท่ีเก่ียวของกับการจัดซ้ือจัดจาง ดังนั้นเพ่ือให

บุคลากรของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภูผูปฏิบัติหนาท่ีเจาหนาท่ีพัสดุ หัวหนาเจาหนาท่ีพัสดุ หรือ

เจาหนาท่ีสงเสริมสหกรณท่ีมีหนาท่ีในการแนะนําสงเสริมสหกรณ มีแนวทางปฏิบัติในเรื่องการจัดซ้ือจัดจาง ให

เปนไปตามข้ันตอนวิธีการท่ีถูกตอง และสามารถแนะนําสงเสริมสหกรณใหดําเนินการจัดซ้ือจัดจางเปนไปตาม

ระเบียบ ไดอยางถูกตองโปรงใส จึงมีแนวคิดท่ีจะจัดทําคูมือการจัดซ้ือจัดจาง เพ่ือใชเปนแนวทางปฏิบัติงานให

ถูกตองเปนไปตามระเบียบและเกิดประสิทธิภาพสูงสุดของการปฏิบัติงาน

2.3 ขอเสนอ

จากบทวิเคราะหท่ีผานมาซ่ึงใชเปนแนวทางในการจัดซ้ือจัดจางของสํานักงานสหกรณจังหวัด

หนองบัวลําภู โดยจัดทําเปนคูมือและอาศัยการจัดการความรู โดยมีข้ันตอน ดังนี้

การจัดการความรู (KNOWLEDGE MANAGEMENT-KM) เรื่อง การจัดซ้ือจัดจาง

ในครั้งนี้ก็เพ่ือจัดทําคูมือการจัดซ้ือจัดจาง เพ่ือเปนแนวทางการปฏิบัติภายใตระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา

ดวยการพัสดุ พ.ศ.2535 และท่ีแกไขเพ่ิมเติม ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการพัสดุดวยวิธี

อิเล็กทรอนิกส พ.ศ.2549 และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการ

ทุจริตแหงชาติ พ.ศ.2542 แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ.2554 โดยรวบรวมวิธีปฏิบัติพรอมรางเอกสารตาง ๆ

ท่ีเก่ียวของกับการจัดซ้ือจัดจางในสาระสําคัญ ดังตอไปนี้

1. วิธีการจัดซ้ือจัดจาง

2. ข้ันตอนการจัดซ้ือจัดจางทุกวิธี

3. บทบาทหนาท่ีของคณะกรรมการชุดตาง ๆ

4. กระบวนการและข้ันตอนการจัดหาพัสดุดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส

5. แนวทางการคํานวณราคากลางและการเปดเผยราคากลาง

การจัดทําคูมือการจัดซ้ือจัดจางในครั้งนี้จะดําเนินการตามข้ันตอนการจัดการความรู

7 ข้ันตอน ดังนี้

ข้ันตอนท่ี 1 การบงชี้ความรู (Knowledge Identification) เปนการประเมินความรูเรื่องการ

จัดซ้ือจัดจางของบุคลากรในสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู โดยการจัดประชุมขาราชการ

ลูกจางประจําและพนักงานราชการของฝายบริหารท่ัวไป เพ่ือออกแบบทดสอบความรูเรื่องการจัดซ้ือ

จัดจาง และใหบุคลากรสํานักงานจัดทําแบบทดสอบ เพ่ือประเมินความรู

ข้ันตอนท่ี 2 การสรางและแสวงหาความรู (Knowledge Creation and Acguisition) ผู

เสนอผลงานและขาราชการ พนักงานราชการ ฝายบริหารท่ัวไปรวมมือกันรวบรวมขอมูลความรูเก่ียวกับการ

จัดซ้ือจัดจาง จากกฎหมาย ระเบียบ มติคณะรัฐมนตรี และหนังสือเวียนท่ีเก่ียวของกับการจัดซ้ือจัดจางท่ีเปน

ประโยชนและสาระสําคัญสมควรแกการเรียนรูและนําไปปฏิบัติ

ข้ันตอนท่ี 3 การจัดการความรูใหเปนระบบ (Knowledge Organization) เม่ือไดขอมูล

ความรูจากข้ันตอนท่ี 2 แลวผูเสนอผลงานจะนําขอมูลมาแบงประเภทหัวขอท่ีจะนําความรูไปจัดทําคูมือโดยมี

เนื้อหาสาระท่ีสําคัญ ดังนี้

1. วิธีการจัดซ้ือจัดจาง

2. ข้ันตอนการจัดซ้ือจัดจางทุกวิธี

3. บทบาทหนาท่ีของคณะกรรมการชุดตาง ๆ

4.กระบวนการและข้ันตอนการจัดหาพัสดุดวยวิธีการทางทางอิเล็กทรอนิกส

5. แนวทางการคํานวณราคากลางและการเปดเผยราคากลาง

ข้ันตอนท่ี 4 การประมวลและกลั่นกรองความรู (Knowledge Codification and

Refinement) ในการจัดทําคูมือการจัดซ้ือจัดจางผูเสนอผลงานจัดทําเปนแผนชารทตารางและรางเอกสาร

ประกอบการจัดซ้ือจัดจาง เพ่ือใหผูปฏิบัติศึกษาทําความเขาใจไดงาย และนําไปปฏิบัติไดอยางรวดเร็ว

ข้ันตอนท่ี 5 การเขาถึงความรู (Knowledge Aceess) การเผยแพรคูมือการจัดซ้ือ

จัดจางดําเนินการโดยรวบรวมเปนรูปเลมใหแกบุคลากรและนําข้ึนเว็บไซตของสํานักงาน ใหบุคลากรสามารถ

ดาวนโหลดไปใชงานไดอยางรวดเร็วและเปนไปในแนวทางเดียวกัน

ข้ันตอนท่ี 6 การแบงปนแลกเปลี่ยนเรียนรู (Knowledge Aceess) โดยการจัดประชุม

บุคลากรของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภูเพ่ือแลกเปลี่ยนเรียนรู ซักซอม ชี้แจง แนวทางการปฏิบัติ

ในเรื่องการจัดซ้ือจัดจางตามคูมือ และนําข้ึนเว็บไซตของสํานักงาน เพ่ือใหผูปฏิบัติสามารถนําไปใชไดอยาง

สะดวก รวดเร็ว และถูกตอง

ข้ันตอนท่ี 7 การเรียนรู (Knowledge Aceess) จัดทําคูมือการจัดซ้ือจัดจางใหแกบุคลากรใน

สํานักงานเปนแนวทางการปฏิบัติ เพ่ือบุคลากรนําไปศึกษา เรียนรู ใหเกิดทักษะในการปฏิบัติไดอยางถูกตอง

รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ

บทท่ี 3

ผลท่ีคาดวาจะไดรับ

การจัดการความรู (KNOWLEDGE MANAGEMENT-KM) เรื่อง การจัดซ้ือจัดจาง ตาม

ขอเสนอแนวคิดดังกลาว ผลท่ีคาดวาจะไดรับ คือ

1. บุคลากรของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภูได มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู

สรางความเขาใจในเรื่องการจัดซ้ือจัดจางและถายทอดความรูซ่ึงกันและกัน

2. สํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู มีคูมือการจัดซ้ือจัดจาง เปนแนวทางการ

ปฏิบัติงาน และเปนคูมือในการแนะนําสงเสริมสหกรณและกลุมเกษตรกร

3. การจัดซ้ือจัดจางของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู เปนไปอยางถูกตอง

ตามข้ันตอน วิธีการของกฎหมาย ระเบียบตาง ๆ ท่ีเก่ียวของ

บทท่ี 4

ตัวช้ีวัดความสําเร็จ

ตัวชี้วัดความสําเร็จของการจัดการความรู (KNOWLEDGE MANAGEMENT-KM) เรื่อง การ

จัดซ้ือจัดจาง คือ

บุคลากรของสํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภูมีคูมือการจัดซ้ือจัดจางเปนแนวทางใน

การปฏิบัติงาน จํานวน 1 เลม

สํานักงานสหกรณจังหวัดหนองบัวลําภู