1

บทน ำ

ปจจบน เทคโนโลยทางการสอสารมความกาวหนาไปมาก ท าใหผคนสามารถเขาถงขอมลขาวสารได

อยางสะดวกรวดเรว ดวยความกาวหนาทวานไดสรางความเปลยนแปลงใหกบสงคมไทยในหลากหลายบรบท

รวมถงในดานการศกษาดวย การจดการเรยนการสอนในรปแบบดงเดมอาจไมสามารถตอบโจทยและทนตอ

สถานการณทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวไดทงหมด ท าใหตองมการปรบตวทงในรปแบบและเทคนคการสอน

เพอใหสนองตอบตอการพฒนาบคลากรไดอยางทวถง เพอสรางศกยภาพการแขงขนของประเทศ ทจ าเปนตอง

พงพาขอมลความรและเทคโนโลยดจทลเพมมากขน

การจดการเรยนการสอนไดมการพฒนารปแบบเรอยมา จนกระทงในทกวนนมรปแบบการเรยนการ

สอนผานระบบอเลกทรอนกส โดยใชเทคโนโลยอนเทอรเนตเปนสอกลางในการสอสาร จงสามารถท าลาย

ขอจ ากดทางดานเวลาและสถานทของผเรยนลงได ซงเปนการกระจายความรไดอยา งเสมอภาคและสราง

โอกาสในการเขาถงขอมลใหกบผเรยนไดอยางสะดวกรวดเรว

การสอนแบบ MOOCs (Massive Open Online Course) เปนการน าเสนอหลกสตรทางออนไลนท

นยมกนมากรปแบบหนง โดยผเรยนสามารถเขาถงหลกสตรผานทางหนาเวบไซตไดในจ านวนมาก นอกจากน

ระบบ MOOCs ยงมรปแบบการน าเสนอทนาตดตามและดงดดความสนใจของผเรยนไดอยางด และผเรยนยง

สามารถวดระดบความรความเขาใจของตนเองหลงจากการเรยนผานแบบทดสอบไดอกดวย เมอเรยนจบ

หลกสตรแลว ผเรยนจะไดรบใบรบรองเพอเปนการยนยนการผานการอบรมหลกสตรนนๆ

การพฒนาบคลากรดานการเกษตรนบวามความจ าเปนอยางหนงในสงคมปจจบน เนองจากเกษตรกร

บางรายยงประกอบอาชพโดยอาศยเฉพาะประสบการณ แตยงขาดความรความเขาใจในเชงวชาการและการน า

เทคโนโลยเขามาประยกตใชเพอเพมประสทธภาพในการผลต ซงอนทจร งแลวเทคโนโลยดจทลเปนเครองมอ

ส าคญทจะชวยสรางผลตผลในระดบทนาพงพอใจและสามารถตอบสนองความตองการของตลาดได อนจะชวย

ยกระดบขดความสามารถในภาคเกษตรกรรม ซงเปนอตสาหกรรมหลกอยางหนงทสรางรายไดใหกบประเทศ

ทงน ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทลและสถาบนอาหารตระหนกถงความส าคญของการพฒนา

หลกสตรการเรยนการสอนออนไลนดานเกษตร เพอการกระจายความรไปสผเกยวของไดอยางทวถง จงจดท า

หลกสตรการเรยนการสอนออนไลนดานเกษตรขน อนจะชวยเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร และ

พฒนาคณภาพวตถดบเพอการแปรรปสรางมลคาตอไป

2

หลกสตรกำรเรยนกำรสอนออนไลนดำนเกษตร

การเรยนการสอนออนไลนดานเกษตร ใชชอหลกสตรวา “เกษตรกรยคใหมตองร” มจ านวน 2

หลกสตร รวม 6 บท ไดแก

หลกสตรท 1 เกษตรกรยคใหมตองร 1

บทท 1 การใชเทคโนโลยดจทล ในการวางแผนการผลตทางการเกษตร 1) การวางแผนการผลตทางการเกษตร ควรมการประเมนทรพยากรตางๆ ทเกยวของดงน

• ทรพยากรดน • ทรพยากรน า • สภาพอากาศ • ความเสยงของการเกดโรคและแมลง • การวางแผนธรกจ

2) การประเมนศกยภาพการผลตของดน ความเหมาะสมของดนในการผลต • ขอมลดนจากการส ารวจดนดวยตนเอง • ขอมลดนทมการส ารวจ รายงานการส ารวจดน และแผนทชดดน

และความหมายขอมลดน • การแกไขปญหา • การวเคราะหดน การใหปยเฉพาะพนท ปยรายแปลง

บทท 2 ปยและการประยกตเทคโนโลยดจทลสนบสนนการใชปย 1) ปยคอธาตอาหารพช 2) ประเภทของปย ไดแก ปยเคม ปยอนทรย และปยชวภาพ 3) ขอดและขอเสยของการใชปยแตละชนด 4) ค าแนะน าการใชปย แบบจ าลองการผลตพช ปยรายแปลง

บทท 3 ทรพยากรน า 1) ความตองการน าของพช

• อตราการใชน าของพช เชน นาขาว พชไร พชสวน พชผก • การค านวณปรมาณน าตนทน

2) แหลงน า • น าผวดน เชน น าฝน น าทา (แมน า, ล าคลอง) และน าชลประทาน • น าใตดน • การหาขอมลปรมาณน าฝน • การสรางแหลงน าในพนทของตวเอง

3) การบรหารจดการน า

3

• การบรหารปรมาณและเวลา - หนาแลง ใชน าเกบกก น าชลประทาน - หนาฝน ค านวณปรมาณน าฝนกอน แลวค านวณเพมจากกน าส ารอง

• ความตองการน า - ปรมาณน า น าฝน แหลงน าตามธรรมชาต การสรางแหลงน า - คณภาพน า การน าไฟฟา ความกระดาง ออกซเจนละลายในน า สารพษและ

โลหะหนก

หลกสตรท 2 เกษตรกรยคใหมตองร 2

บทท 4 การจดการศตรพชแบบผสมผสาน โรคพช แมลง และวชพช 1) การปลกพชใหสมบรณแขงแรง 2) การวนจฉยสาเหตของความผดปกตของพช จากโรคหรอแมลงชนดใดๆ 3) การส ารวจความรนแรงของศตรพช 4) การควบคมระบบนเวศ ศตรพช ศตรธรรมชาต และสภาพแวดลอมทเหมาะสมตอการระบาด 5) การตดสนใจใชวธการควบคม ไดแก การอนรกษศตรธรรมชาต วธกล ฟสกส เขตกรรม ชววธ

สารเคม หรอวธอน 6) การประเมนผล การเฝาระวง และความรวมมอของชมชน

บทท 5 การพยากรณอากาศ โดยใชขอมลดจทล 1) ขอมลสภาพภมอากาศทจ าเปนทางการเกษตร 2) การสบคนขอมลสภาพอากาศจากฐานขอมลดจทล 3) การเกบขอมลภมอากาศของพนท 4) การประมวลผลขอมล และความคลาดเคลอนของขอมล

บทท 6 การวางแผนธรกจเกษตร 1) การประเมนตนทนทงทางตรงและทางออม 2) เทคโนโลยการผลตทใช 3) ประสทธภาพการผลต 4) การวเคราะหจดคมทนและระยะเวลาคนทน 5) ตลาดจ าหนายผลผลตและผลพลอยได 6) ราคาจ าหนาย (การตงราคา/ความผนผวนของราคา)

4

เนอหำหลกสตร “เกษตรกรยคใหมตองร”

บทท 1

กำรใชเทคโนโลยดจทล ในกำรวำงแผนกำรผลตทำงกำรเกษตร

วธลดความเสยงในการผลตทางการเกษตร เนองจากสภาพอากาศแปรปรวน ราคาผลผลตตกต า ตนทนคาปย คายา ราคาแพง และหลกเลยงผลกระทบตอสภาพแวดลอม กอนลงลงมอปลกพช เราจงควรพจารณาประเดนตาง ๆ ดงตอไปน ศกยภาพการผลตของดน ความพรอมของน า หรอแหลงน า สภาพอากาศ ความเสยงของการเกดโรคและแมลง และมการวางแผนธรกจ

ในการประเมนศกยภาพการผลตของดน ความเหมาะสมของดนในการผลต กอนลงทนปลกพช เราสามารถทราบถงศกยภาพของดน ไดดวยวธตางดงตอไปน

1) กำรส ำรวจดนดวยตนเอง วธการนตองใชนกส ารวจดนทมความรและประสบการณในการส ารวจด าเนนการ เหมาะส าหรบพนทขนาดใหญ ใชงบประมาณในการด าเนนการคอนขางสง และใชเวลานาน แตจะไดรายงานซงเปนขอมลเฉพาะพนททส ารวจ ในขนนผส ารวจอาจใชขอมลแผนทภมประเทศหรอภาพถายจากดาวเทยมเปนเครองมอรวมกบการศกษาสมบตดนภาคสนาม

2) ใชขอมลดนทมกำรส ำรวจหรอจำกรำยงำนกำรส ำรวจดน และแผนทชดดนของกรมพฒนาทดน ซงมหนาทในการส ารวจ และจดจ าแนกดนออกเปนหมวดหม ประเทศไทยมการส ารวจดนทวทกจงหวดของประเทศในมาตรสวน 1:25,000 โดยเราสามารถเขาไปสบคนขอมลดงกลาวไดทางเวบไซตของกรมพฒนาทดน หรอจากแอปลเคชน LDD Soil Guide หรอ “กดดรดน” กจะสามารถทราบขอมลดนของพนทของเราได ซงเมอไดขอมลดนมาแลว ขนตอนตอไปคอน าขอมลเหลานนมาพจารณาถงปญหาตาง และทางแกไขปญหาของพนทตอไป ซงถงแมขอมลดงกลาวจะเปนขอมล ณ วนทมการส ารวจดนกตาม แตขอมลในภาพรวมเพอประเมนปญหาและศกยภาพของดน ยงคงสามารถใชงานไดในระดบหนง

3) กำรวเครำะหดนทำงเคม เมอเทยบระหวางสมบตดนทางเคม ทางกายภาพ และทางชวภาพนน สมบตดนทมการเปลยนแปลงรวดเรวทสดคอ สมบตทางเคมของดน สมบตทางกายภาพ เชน เนอดน ความลกของดน จะยากตอการเปลยนแปลง เราจงอาจใชขอมลสมบตทางกายภาพจากรายงานการส ารวจดน

ส าหรบการวเคราะหสมบตดนทางเคมนน โดยทวไปม 2 วธ คอ 3.1 การวเคราะหในหองปฏบตการแบบมาตรฐาน ซงอาจวเคราะหดนในแปลงหนงๆ หรอ การ

วเคราะหดนจากพนทยอยหลายๆแปลง ซงอาจมการบนทกต าแหนง หรอพกดของจดเกบตวอยางดน ดวยเครองก าหนดต าแหนงบนพนโลก (GPS) เพอเออตอการจดการปยแบบเฉพาะพนท หรอโปรแกรมการใชปยรายแปลง (http://oss102.ldd.go.th/onfarm/) ซงมทงรปแบบทเปนโปรแกรมออนไลนหรอแอปลเคชนบนสมารทโฟน

3.2 การวเคราะหแบบรวดเรว เปนการวเคราะหดนอกวธหนงนยมใชในภาคสนาม หรอระดบแปลงเกษตรกร มทงในรปแบบทเปนชดทดสอบแบบรวดเรว (KU NPK test kit) หรอแบบทใชการวดสของใบเพอประเมนระดบของธาตอาหารพชบางชนด โดยใชเครองวดสใบ (SPAD meter หรอ Chlorophyll meter)

5

ซงเปนพนฐานในการพฒนาไปสการใสปยแบบอตโนมตดวยเครองจกรกล (Automated Fertilizer application) ทเรยกกนวา การเกษตรแบบแมนย า (Precision Agriculture) นนเอง

6

บทท 2 ปยและกำรประยกตเทคโนโลยดจทลสนบสนนกำรใชปย

ปย คอ ธาตอาหารพช ทเราเตมใหกบพชในสวนทดนมใหไมเพยงพอกบความตองการของพช เราสามารถใหปยกบพชไดหลายทาง ไดแก การใหปยทางดน ซงเมอใสปยลงไปในดนปยจะละลาย

หรอสลายตวปลดปลอยธาตอาหารทเปนประโยชนละลายอยกบน าในดน รากพชจะดดกนธาตอาหารนนเขาไปในตนพช และสงตอไปยงใบ ท าหนาทสงเคราะหอาหารดวยพลงงานแสงตอไป การใชปยทางใบ นยมใชเพอเสรมธาตอาหารทพชไดจากดน หรอใหปยจลธาตทพชมความตองการไมมากนก เนองจากสารละลายปยทฉดพนทางใบตองเจอจาง หากใชในความเขมขนสงใบพชอาจไหมได

ประเภทของปย เราอาจแบงประเภทของปยออกเปนประเภทตาง ๆ ได 3 ประเภทหลก คอ ปยเคม ปยอนทรย และ ปยชวภาพ

1. ปยเคม เปนปยทใหธาตอาหารพชทละลายน าไดงาย มความเขมขนสง เพอลดปรมาณทตองใสใหลดลง ท าใหประหยดคาแรงงานในการใสปย ปยเคมเปนปยทผลตดวยกระบวนการทางอตสาหกรรมจากวตถดบตาง ๆ เชน น ามน ถานหน หนฟอสเฟต แรโพแทส หรอหนแรชนดตาง ๆ เพอใหไดสารประกอบของธาตอาหารพชทสามารถละลายน าได เนองจากเปนสารประกอบจงมสดสวนขององคประกอบทแนนอน สามารถค านวณปรมาณหรออตราการใชไดอยางแนนอน และแมนย า ตวอยางปยเคมทมใชกนในทองตลาดไดแก ปยยเรย และ ปยเคมสตรตาง ๆ

2. ปยอนทรย เปนค ารวมของปยทไดจากธรรมชาต คอ ปยคอก ปยหมก และปยพชสด 2.1 ปยคอก ทไดมาจากมลสตวตาง ๆ มธาตอาหารทเขมขนทสดในกลมของปยอนทรย 2.2 ปยหมก ไดจากการสลายตวของเศษซากพช ซากสตว หรอของเหลอจากอตสาหกรรมตาง ๆ

ผานการยอยสลาย โดยจลนทรยทกนเศษวสดอนทรยนนเปนอาหารในการด ารงชพ เปลยนเปนสารอนทรยชนดตาง ๆ ตามกระบวนการเปลยนแปลงของจลนทรยนน ๆ เนองจากปยหมกเปนปยทเกดจากการเปลยนสภาพของสารอนทรย ดงทไดกลาวมาแลว ธาตอาหารตาง ๆ ทมอยในอนทรยสารทจลนทรยกนเปนอาหาร จะเปลยนสภาพมาอยในปยหมกทไดหลงจากการสลายตวของจลนทรยเสรจสนแลว ดงนน การหมกวสดใดกจะไดปยหมกทมธาตอาหารทอยในวสดตงตน ตวอยางเชน หมกเศษเนอ หรอเศษปลาซงมองคประกอบหลกค อโปรตน หลงจากการหมก ปยหมกหรอปยน าหมกทไดจะมธาตไนโตรเจนในปรมาณสงซงเกดจากการสลายตวของโปรตนนนเอง

2.3 ปยพชสด นยมใชพชตระกลถว เนองจากสามารถตรงไนโตรเจนจากอากาศมาใชประโยชนได เมอปลกพชปยสดใหเตบโตไดระยะหนง จะไถกลบลงไปในดนแลวทงไวระยะหนงเศษซากพชจะสลายตว และปลดปลอยธาตอาหารทเปนประโยชนตอพชออกมา ตวอยางของปยพชสดไดแก ปอเทอง โสน ไมยราพไรหนาม และถวชนดตาง ๆ ปยพชสดเปนปยอนทรยทมราคาธาตอาหารตอหนวยถกทสดในบรรดาปยอนทรยทวไป มธาตอาหารพชไมมากเมอเทยบกบปยหมกและปยคอก แตมมวลชวภาพ (Biomass) สงมาก ซงจะเปน

7

อาหารของจลนทรย และจะชวยปรบปรงสมบตทางกายภาพของดน ไดแก ความหนาแนน การอมน า และการระบายน าในดน

3. ปยชวภำพ เปนจลนทรยทมชวต ทสามารถสรางธาตอาหาร หรอชวยใหธาตอาหารเปนประโยชนกบพช มาใชในการปรบปรงบ ารงดนทางชวภาพ ทางกายภาพ หรอทางชวเคม และใหหมายความรวมถงหวเชอจลนทรย การใชปยชวภาพจงควรทราบชนดหรอสายพนธของจลนทรยนน เพอไดผลตามตองการ เชน การใชเชอไรโซเบยมกบการปลกพชตระกลถวเพอใหไรโซเบยมเขาไปสรางปมทรากถว และชวยตรงไนโตรเจนจากอากาศในดนมาใหถว ซงเมอถวตายแลวไถกลบ ธาตไนโตรเจนทตรงไดนน พชทปลกตามมาเปนพชหลกกสามารถใชประโยชนตอไปได ปยชวภาพเปนปยทมตนทนต าทสด แตเนองจากเปนสงมชวต ผใชจงตองเขาใจปรบสภาพแวดลอมใหสามารถรกษาความมชวต และประสทธภาพของจลนทรยใหมประโยชนสงสด

สบเนองจากบทท 1 เราสามารถประเมนความอดมสมบรณของดน หรอระดบของธาตอาหารพชทสามารถใชประโยชนไดจากการวเคราะหดน ผลทไดจากการวเคราะหดนจะท าใหเราทราบวา พนดนแปลงนนจะสามารถปลกพชใดได พชบางประเภททใหผลผลตสงยอมตองการธาตอาหารสงตามไปดวย

ควำมตองกำรธำตอำหำรของพชนน นกวทยาศาสตรไดท าการศกษาวจย และใชแบบจ าลองทางคณตศาสตรเพออธบายการเจรญเตบโตของพชจากการใสขอมลของปจจยการผลตตาง ๆ ไดแก แสง อณหภม ปรมาณน าฝน ความชนในดน และสมบตตาง ๆ ของดน ท าใหสามารถท านายการเจรญเตบโตของพชไดอยางแมนย าสง หากมขอมลชองพช สภาพอากาศ และดนมากเพยงพอ ซงอาจใชขอมลของสถานตรวจสภาพอากาศทมอย แลวของกรมอตนยมวทยา (https://www.tmd.go.th/services/downloads.php) หรอ กรมชลประทาน (http://water.rid.go.th/hyd/PORTAL/3-RAINFALL.html) หรออาจตดต งสถานตรวจสภาพแวดลอมของตนเอง เพอตรวจวดการเปลยนแปลงของแปลงปลกพชของตนในปจจบนมเครองวดสภาพอากาศแบบดจทลทมราคาไมแพงมากนก สามารถน ามาบนทกขอมลของสภาพอาการ ความชนในดน และปจจยการผลตอน ๆ ไดตามตองการ

เมอทราบความตองการธาตอาหารของพชจากแบบจ าลองการเจรญเตบโตของพช แลวน ามาเปรยบเทยบกบผลการวเคราะหดน จะท าใหเราสามารถประเมนปรมาณความตองการธาตอาหารทตองเพมเตมใหกบพช หรอค านวณอตราปยทตองการใหกบพชไดอยางถกตองและแมนย า ปจจบน ในประเทศไทยมการศกษาวจยในพชเศรษฐกจหลกบางชนด และมผพฒนาโปรแกรมการใหค าแนะน าปยส าหรบ ขาวโพด ขาว และออย (http://www.ssnm.info/download)

นอกจากนน ยงมการพฒนาน าค าแนะน าดงกลาวมาผนวกรวมกบเอกสารค าแนะน าการใชปยกบพ ช เ ศ ร ษ ฐ ก จ เ อ ก ส า ร ว ช า ก า ร ใ น ร ป แ บ บ ห น ง ส อ อ เ ล ค ท ร อ น ค ส ( http://ag-ebook.lib.ku.ac.th/index.php/component/content/article/72-org-04/533-2011-004-0028) ผลตออกมาในรปแบบโปรแกรมการใชปยรายแปลง (http://oss102.ldd.go.th/onfarm/) ซงมทงทเปนโปรแกรมออนไลน (และแอปลเคชนบนสมารทโฟน)

8

อยางไรกตาม เมอทราบปรมาณธาตอาหารทพชตองการแลว สามารถใชโปรแกรมค านวณปยผสม เพอใหเกษตรกรสามารถผสมปยเคมใชเอง (https://www.nectec.or.th/innovation/innovation-mobile-application/fmc.html) เพอลดตนทนการผลตทางการเกษตรลงไดอกทางหนง

9

บทท 3 ทรพยำกรน ำ

น าเปนปจจยหลกส าหรบการเพาะปลกพช การปลกพชจงตองใหไดรบน าอยางเพยงพอและเหมาะสมตามระยะเวลาทตองการ

1. ควำมตองกำรน ำของพช ความตองการน าของพช หมายถง ปรมาณน าทพชตองการใชจรง รวมถงปรมาณน าทสญเสยไปจาก

แปลงปลกโดยกระบวนการคายน าของพช (transpiration) และการระเหยน าจากดน (evaporation) ซงมหนวยเปนความลกของน าตอหนวยเวลา หรอปรมาตรของน าตอหนวยเวลาตอหนวยพนท เชน มลลเมตรตอวน หรอ ลกบาศกเมตรตอไร เปนตน ความตองการใชน าของพชจะขนอยกบชนดและอายปลกของพช ซงจากการรวบรวมขอมลการใชน าตงแตปลกจนกระทงเกบเกยวขอพชชนดตาง ๆ ในภาคกลาง ไดผลดงแสดงในตาราง ชอพช อตราการใชน าของพช (มม./วน) น าใชของพชตลอดอาย (มม.) ขาว กข. 8.4 722 ขาวขาวดอกมะล 105 7.5 649 ขาวโพดเลยงสตว 4.2 365 ขาวโพดหวาน 4.2 285 ออย 3.8 1016 พชผก 3.0 – 5.0 200 - 400 2. แหลงน ำเพอกำรเกษตร โดยสวนใหญการปลกพชมกจะอาศยน าฝนตามฤดกาลซงสามารถหาขอมลปรมาณน าฝนไดจากเวบไซตตาง ๆ เชน เวบไซดของกรมอตนยมวทยา หรอเวบไซตของกรมชลประทาน เปนตน แตสภาพการปลกพชทอาศยน าฝนตามฤดกาลเพยงอยางเดยว อาจมโอกาสทพชจะขาดน าในระยะใดระยะหนงไดมาก เชนเมอประสบกบปญหาฝนทงชวงจนพชขาดน ารนแรงจนกระทงตายได หรอหากฝนตกมากเกนไปจนท าใหเกดน าทวมขงจนตนพชเหยวเฉาเนองจากรากขาดอากาศจนกระทงตายไดเชนกน การจดการใหพชปลกไดรบน าอยางเพยงพอและเหมาะสมจะตองใชการชลประทานเขาชวย ในการจดการชลประทานใหกบพชปลกจงตองค านงถงน า ดน และพชตลอดเวลา โดยแหลงน าทใชในการชลประทานไดแก แหลงน าผวดน หมายถง แมน า ล าคลอง หนอง บง ทะเลสาบ อางเกบน า และแหลงน าสาธารณะอนๆ ทอยบนบนผนแผนดน และน าบาดาล เกดจากน าฝนทอยชนบรรยากาศตกลงมาสพน กลายเปนน าผวดน สวนหนงกจะซมลงไปอกสวนกระเหย หรอรวมตวกนเปนแหลงน าตางๆ แหลงน าเหลานนหากซมลงไปกจะถกเกบไวในชนใตดนทลกลงไป

10

โดยธรรมชาตแลวน าบาดาลมความสะอาดมากกวาน าผวดน ทงนเนองจากน าผวดนมกชะละลายสารประกอบตางๆ จากดน ทงยงมการปนเปอนจากน าทงจากกจกรรมตางๆ ของมนษย ซงสงผลใหคณภาพของแหลงน าผวดนมความหลากหลายและแปรเปลยนไปตามสภาพแวดลอมของแหลงน านนๆ การบงบอกวาน าใดมคณภาพดเพยงพอหรอไม เราใชการวดปรมาณสารประกอบตางๆ ทละลายอยหรอปนเปอนในแหลงน านนเปนเกณฑ แตการวเคราะหนนมวธการทซบซอนและมราคาคาวเคราะหสง ดงนนอาจใชคาการน าไฟฟาซงสามารถตรวจวดไดงายมาระบไดคราวๆ วาน านนๆ มความเหมาะสมในการใชเพาะปลกหรอไม ดงตารางแสดงชวงทเหมาะสมของคาการน าไฟฟา

คำกำรน ำไฟฟำ (เดซซเมนตอเมตร) ค ำแนะน ำในกำรใชน ำในกำรเพำะปลก 0.25 คณภาพดมาก สามารถใชกบพชไดทกชนด

0.25 - 0.75 คณภาพด สามารถใชกบพชไดทกชนด 0.75 - 2.0 ใชกบพชทจดวาทนเคมและมการระบายน าด 2.0 - 3.0 ใชกบพชทจดวาทนเคมบางชนดและมการระบายน าด

> 3.0 ไมเหมาะกบการน ามาใชในการเกษตร กำรสรำงแหลงน ำในพนทของตวเอง

ในบางฤดทปรมาณน าฝนและน าชลประทานไมเพยงพอตอการเพาะปลก เกษตรกรจ าเปนตองสรางแหลงน าในพนทของตวเอง เชน การสรางสระเกบน า หรอการขดบอบาดาล

3. กำรบรหำรจดกำรน ำเพอกำรเกษตร จากขอมลความตองการน าของพชและแหลงน าเพอการเกษตรทกลาวมาขางตน เกษตรกรสามารถ

น ามาใชประโยชนในการบรหารจดการน าเพอการเกษตรได โดยเปนการจดการทงเวลา และปรมาณ เชน

- ในฤดฝน ใหพจารณาน าใชของพชตลอดอาย และค านวณหกจากปรมาณน าฝนกอน จากนนถาปรมาณน าทใชไมเพยงพอใหพจารณาในการเตรยมน าส ารองเทากบปรมาณน าทขาดจากแหลงอนๆ เชน แหลงน าสาธารณะ หรอสระเกบน า

- ในฤดแลง จ าเปนตองใชน าจากการชลประทานเพยงอยางเดยว จงพจารณาน าใชของพชตลอดอาย จากนนจงเตรยมน าเกบกกทหาไดจากแหลงตางๆ เชน คลองชลประทาน หรอน าบาดาล

นอกจากน เกษตรกรสามารถตรวจสอบสถานการณน าไดจากเวบไซต www.thaiwater.net ซงคลงขอมลน าและภมอากาศแหงชาต จดท าโดยสถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน)

11

บทท 4 โรคและแมลงศตรพช ปจจยทมผลตอกำรเกดโรคและแมลง กำรปองกนและกำรควบคมโรคและแมลง

การวางแผนในการผลตพชนนมความจ าเปนทจะตองค านงถงการอารกขาพช ซงสามารถเรมจากการสบคนขอมลพนฐานทเกยวของกบสาเหตของโรคพชและแมลงศตรทส าคญตอการผลตพชนนๆ โดยตรวจสอบประวตของพนทและปจจยทเออตอการระบาดของศตรพช รวมทงวธการปองกน และ/หรอ ก าจดทมอยกอนแลว อยางไรกตาม ความรพนฐานดานพชทเกยวของกบสภาพแวดลอมโดยตรงกเปนสวนทส าคญ เนองจากความแขงแรงของพชและความทนทานตอสภาพแวดลอมนนมผลตอระดบความเสยหายของผลผลต ดงนน วธการปองกนก าจดทนยมในปจจบนจงเปนการรวมวธการปองกนก าจดเขารวมกบสภาวะการผลตทบงชตงแตการวางแผนจนกระทงการบรรลเปาหมายของการผลตพชเขาดวยกน รวมเรยกวา “การบรหารจดการศตรพช (Integrated Pest Management)” โดยมหลกการบรหารจดการศตรพช ดงน

1. การตรวจประวตการระบาดและประเมนสภาพพนท (Assess site conditions and outbreak history)

1.1 การรวบรวมขอมลสภาพแวดลอมส าหรบการปลกพช ศกษาปจจยตางๆทเอออ านวยตอการเจรญเตบโตและเสรมสรางความทนทานของพชเพอการผลผลตคณภาพ

1.2 การจ าแนกพรอมการศกษารายละเอยดของโรคแมลงทมประวตในการสรางปญหาการระบาดในพนทปลก เพอการประกอบการวางแผนการผลตพชตามเปาประสงค

2. ความคาดหวงในการจดการ (Crop Production and Expectations) เปาประสงคในการผลตพชทมการคาดหวงคณภาพในระดบตาง ๆ ไดแก การผลตพชทวไป, การผลตพชปลอดภย และการผลตพชอนทรย ซงในแตละระดบมการบรหารจดการและวธการปองกนก าจดทแตกตางกน

3. วธการและกลยทธในการจดการ (Thresholds and Determine actions) 3.1 การก าหนดระดบเศรษฐกจ (Economic Thresholds) และระดบความเสยหายเกนคาคมทน

(Economic Injury Levels) เปนการก าหนดมาตรฐานคาทางเศรษฐกจเพอใชในการตดสนใจด าเนนการปองกนก าจด หรอการจดการศตรพช ดวยเหตผลของความปลอดภย จงสามารถแบงวธการปองกนก าจดออกเปนกลมไมใชสารเคมและกลมใชสารเคม และในลกษณะวธการใช

3.2 วธและกลยทธในการปองกนก าจด (Protection and control strategies) การใชวธในการปองกนโรคและแมลงศตรพชเปนแนวความคดทควรค านงถงเปนประการแรก เพราะเปนการลดความเสยหายจากการท าลาย หรออาจจะไมพบปญหาและผลผลตมคณภาพสง วธการเหลานเตรยมการไดตงแตยงไมเรมผลต โดยวธการเหลานยงมความปลอดภยตอทงผผลตและผบรโภค อยางไรกตาม อาจจะตองใชวธการก าจดดวยสารเคมเปนวธการสดทาย หรอไมเลอกใชวธการใดๆ เลยเนองจากไมคมทนตอการด าเนนการ

12

ก. วธการทางเขตกรรม (Cultural Control) คอ การใชกระบวนการในการปลกพชเพอการลดความเสยงในการระบาดของโรคและแมลงศตรพช เชน การไถพรวน การเลอกวนปลกหรอฤดกาลปลกทเหมาะสม การไขน าทวมพนท เปนตน

ข. วธกล (Mechanical Control) การใชทกษะและเทคนคทางกลศาสตรเพอการปองกน เชน การกางมง การจบโดยตรง (กรณพนทนอย เชน ผกสวนครว) เปนตน

ค. วธการทางฟสกส (Physical Control) เปนวธการใชพลงงานในรปแบบตางๆ เพอการปองกนและลดประชากรของโรคและแมลงศตรพช ซงพลงงานในรปแบบตางๆ เชน ความรอน แสง เสยง คลนแมเหลกไฟฟา เปนตน อาจจะน ามาใชในรปแบบการแชทอนพนธ กบดก เครองไล และก าจดโดยตรง เปนตน

ง. วธการโดยชววธ (Biological Control) โดยการใชชวนทรยเพอการลดประชากรของเชอสาเหตและแมลงศตรพชดวยจลนทรย สารชวภณฑ และศตรธรรมชาตทมประโยชนในการลดประชากรศตรพช

จ. วธการใชสารสกดจากธรรมชาต (Bio-pesticides) การน าเอาสารทไดจากพชหรอวสดทางธรรมชาตมาปรบใชเปนสารปองกนและก าจดศตรพช ในรปแบบสารไล สารยบยงการกนและการเจรญเตบโต สารดงดด และการใชเปนสารพษ เปนตน

ฉ. วธการใชสารเคม (Chemical Control) ด าเนนการโดยการใชสารพษในรปแบบตางๆ ซงมหลายกลมตามคณสมบตทางเคม ซงสวนใหญเปนผลตภณฑทไดจากการสงเคราะห เชน กลมออรกาโนฟอสเฟต คารบาเมต ไพรทรอยด นโคตนอยด เปนตน

4. การพยากรณและการจดการ (Monitoring and Implement management) ระหวางการด าเนนการผลตพชจ าเปนตองมการส ารวจเพอการพยากรณการระบาด เพอเปนขอมลประกอบการตดสนใจและการใชกลยทธในการปองกนก าจด ซงสวนใหญนยมการส ารวจแบบ Sequential Sampling เพราะมความตอเนองและเปนปจจบน สวนการจดการเปนกลยทธดวยการด าเนนการเปนกระบวนการรวมกน อาจจะใชหลายๆ วธ โดยค านงถงดานเศรษฐกจและสงคมเสมอ

5. การประเมนผลและการบนทกผลลพธ (Evaluate results and keep accurate records) การบนทกและการตดตามประเมนผลการด าเนนงานในทกขนตอน รวมถงการค านวณการคมทนในการผลต และใชเปนขอมลในการผลตตอไป

13

บทท 5 กำรพยำกรณอำกำศโดยใชขอมลดจทล

ถาหากพจารณาปจจยตางๆ ทมผลตอการเจรญเตบโตและผลผลตของพช นอกจากปจจยทางดานดน น า และสงมชวตแลว ยงมอกปจจยหนงทส าคญไมแพกนคอ ปจจยทางสภาพอากาศ (weather) หรอค าศพทอกค าทใชกนมากคอค าวา ภมอากาศ (climate)

สภำพอำกำศ (weather) หรออาจจะเรยกวา ลมฟาอากาศ หมายถง สภาวะของบรรยากาศทเกดขน ณ สถานทใดๆ ในเวลาทก าหนด เชน เชาวนนมฝนตกทอ าเภอก าแพงแสน เปนตน ซงสภาพอากาศจะเปนตวก าหนด วนปลกพชในเขตอาศยน าฝน และ ผลผลตตลอดทงป (annual yield) สภาพอากาศทมอทธพลตอพช ไดแก รงสดวงอาทตย (Solar Radiation) อณหภม (Temperature) ลม (Wind) น าฟา (Precipitation) และความชน (Humidity) เปนตน

ภมอำกำศ (climate) หมายถง สภาวะอากาศโดยเฉลย รวมทงความแปรปรวนทเกดขนใน

ระยะเวลาทยาวนาน ส าหรบประเทศไทยใชขอมล 30 ป เชน ปรมาณน าฝนเฉลย ท อ.ก าแพงแสน 1,800

มลลเมตรตอป เปนตน ซงภมอากาศ จะเปนตวก าหนด ชนดของพชปลก และระบบการปลกพช (cropping

systems)

พยำกรณอำกำศ หมายถง การคาดหมายสภาพลมฟาอากาศในอนาคต การทจะพยากรณอากาศได

ตองมองคประกอบ 3 ประการ ประการแรกคอความรความเขาใจในปรากฏการณและกระบวนการตางๆ ท

เกดขนในบรรยากาศ ประการทสองคอสภาวะอากาศปจจบน และประการสดทายคอความสามารถทจะ

ผสมผสานองคประกอบทงสองขางตนเขาดวยกนเพอคาดหมายการเปลยนแปลงของบรรยากาศทจะเกดขนใน

อนาคต

วธกำรพยำกรณอำกำศ ส าหรบเกษตรกรทวไป สามารถคาดการณหรอพยากรณอากาศไดหลายวธ

ดงตอไปน

1. วธแนวโนม เปนการพยากรณอากาศโดยใชทศทางและความเรวในการเคลอนทของระบบลม

ฟาอากาศทก าลงเกดขน เพอคาดหมายวาในอนาคตระบบดงกลาวจะเคลอนทไปอย ณ ต าแหนงใด วธใชไดด

กบระบบลมฟาอากาศทไมมการเปลยนความเรว ทศทาง และความรนแรง มกใชวธนส าหรบการพยากรณฝน

ในระยะเวลาไมเกนครงชวโมง

2. กำรพยำกรณดวยวธภมอำกำศ คอการคาดหมายโดยใชคาเฉลยจากสถตภมอากาศหลายๆ

ป วธนใชไดดเมอลกษณะของลมฟาอากาศมสภาพใกลเคยงกบสภาวะปกตของชวงฤดกาลนนๆ มกใชส าหรบ

การพยากรณระยะยาว

14

3. กำรพยำกรณอำกำศดวยคอมพวเตอร เปนการใชคอมพวเตอรค านวณการเปลยนแปลงของ

ตวแปรทเกยวของกบสภาวะของลมฟาอากาศ โดยใชแบบจ าลองเชงตวเลข (numerical model) ซงเปนการ

จ าลองบรรยากาศและพนโลก ดวยสมการทางคณตศาสตรทละเอยดออนและซบซอน ขอจ ากดของวธนคอ

แบบจ ำลอง ไมมรายละเอยดครบถวนเหมอนธรรมชาตจรง ในทางปฏบต นกพยากรณอากาศมกใชวธการ

พยากรณอากาศหลายวธรวมกนตามความเหมาะสม เพอใหไดผลการพยากรณทถกตองแมนย าทสดเทาทจะท า

ได

ปจจบนไดมหนวยงานภาครฐจดท าเวบไซตทรวบรวมความรและการจดการดานสภาพอากาศของ

ประเทศไทยไว ซงพอจะรวบรวมไดดงน

1. กรมอตนยมวทยำ ความรทวไปเกยวกบอตนยมวทยา ซงรวมถงสภาพอากาศ การพยากรณ

อากาศ ภมอากาศ สถตตางๆ สามารถหาไดจาก https://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=1

2. กรมชลประทำน สถานการณเกยวกบน า ไมวาจะเปนสถานการณรายวน รายสปดาห

ปรมาณน าทา ปรมาณน าในอาง และอนๆ สามารถตดตามสถานการณ ไดท http://www.rid.go.th/2009/

และเวบไซตศนยปฏบตการน าอจฉรยะ http://wmsc.rid.go.th/

3. ส ำนกงำนพฒนำเทคโนโลยอวกำศและภมสำรสนเทศ (องคกำรมหำชน) การตดตาม

สถานการณน าทวม ซงเปนการเกาะตดสถานการณน าทวมทก าลงเกดขนในปจจบนดวยระบบภาพถายจาก

ดาวเทยม สามารถตดตามไดจาก https://www.gistda.or.th/main/

4. ก อ ง อ ต น ย ม ว ท ย ำ ก ร ม อ ท ก ศ ำ ส ต ร ก อ ง ท พ เ ร อ ม เ ว บ ไ ซ ต ห ล ก ท http://www.rtnmet.org/# ซงสามารถดการพยากรณอากาศ ภยภบต และภาพถายดาวเทยมได

5. กระทรวงวทยำศำสตร http://www.most.go.th/main/th/services ไดจดท า Agri-Map Mobile ซงเปนระบบขอมลเพอการบรณาการขอมลพนฐานเชงพนทดานการเกษตรจากทกหนวยงานในกระทรวงเกษตรและสหกรณ และหนวยงานอนๆ ทเกยวของ ประกอบดวย ขอมลทรพยากรพนฐานการผลต (ดน น า พช) ขอมลดานการตลาด ขอมลเกษตรกร และเศรษฐกจและสงคม นกบรหำรในพนทสามารถน าไปใชประกอบการวางแผนดานการผลตสนคาเกษตรภายในพนท ท าใหสามารถบรหารจดการสนคาเกษตรใหสอดคลองกบสภาพความเหมาะสมของปจจยการผลตและการตลาดในพนทไดอยางด เกษตรกรสามารถน าไปใชเปนเครองมอในการปรบเปลยนพนทปลกพชเศรษฐกจใหตรงตามศกยภาพของพนท (Zoning) โดยสงเสรมใหมการปลกพชเศรษฐกจไดตามความเหมาะสมทงทางดานพช ประมง ปศสตว และอนๆ ซงเปนทางหนงในการชวยลดตนทนและเพมประสทธภาพในการผลตทางการเกษตร และใหบรการขอมลเชงพนท (แผนท) ททนสมย ถกตอง สามารถใชงานไดสะดวก รวดเรวผานระบบอนเทอรเนต โดยมคณะกรรมการก ากบดแลใหเปนระบบแผนทเกษตรทมคณภาพ ทนสมย ถกตอง สะดวก และรวดเรว Agri-Map Online จะเปนอกกาว

15

หนงของการพฒนาไปสการเปน SMART OFFICER และ SMART FARMER ไดอยางแนนอน สวทช. ไดด าเนนการพฒนาระบบดงกลาวใหมาอยในรปแบบ Mobile Application เกษตรกรหรอผสนใจทวไปสามารถดาวนโหลดไปใชงานในโทรศพทมอถอหรอ Smart Phone ไดแลว โดยในเบองตนจะเรมใหบรการในระบบ Android และจะขยายไปยงระบบ IOS ในอนาคต โดยสามารถดาวนโหลดไดดวยการคนหาค าวา “Agri-Map” ใน Google Play Store

หรอแมแตการคนหาใน google เองกยงสามารถคนหาการพยากรณสภาพอากาศได โดยการพมพค า

วา “weather forecast” หรอเขาเวบไซต https://www.weather-forecast.com/ กจะไดรบผลการ

พยากรณอากาศของแตละพนทในประเทศไทยไดเชนกน สวนในมอถอเอง The weather channel ทปรากฏ

ในหนาจอกพอจะสามารถพยากรณอากาศไดทงรายชวโมงและรายสปดาห

การทจะไดผลการพยากรณอากาศเพอการจดการทางดานการเกษตร ไมวาจะเปนน า ฝน หรอการใส

ปย จ าเปนทจะตองรวบรวมขอมลจากหลายแหลง ไมวาจะเปนแหลงทกลาวมาขางตนหรอแหลงอนๆ จงจะท า

ใหมความแมนย าในการพยากรณเพมมากขน

16

บทท 6 กำรประเมนกำรลงทน

1. กำรวเครำะหตนทนและผลตอบแทน

1.1 ค านยามตนทนและผลตอบแทน ตนทน หมายถง คาใชจายตางๆ ทเกดขนเกยวกบการด าเนนงานทใชในการผลต เชน คาเมลดพนธ คา

ปย คาแรงงาน คาเชาท คาซออปกรณ และอนๆ ผลตอบแทน หมายถง รายไดจากการจ าหนายผลผลต ซงมาจากจ านวนผลผลตกบราคาผลผลตท

จ าหนายได ตลอดจนรายไดทมาจากผลพลอยไดทจ าหนายได

1.2 ประเภทของตนทน 1.2.1 ตนทนผนแปร (Variable cost) หมายถง คาใชจายทเกดขนในการผลต โดยขนกบ

ปรมาณการผลต เชน คาจางแรงงาน คาเมลดพนธ คาปย คาสารก าจดวชพช เปนตน

1.2.2 ตนทนคงท (Fixed cost) หมายถง คาใชจายทเกดขน โดยไมขนกบปรมาณการผลต แมจะไมมการผลตแตคาใชจายในสวนนยงคงตองใชจาย เชน คาเชาทดน คาภาษบ ารงทองท คาเสอมราคาเครองมอและอปกรณ เปนตน

2. กำรประเมนควำมคมคำในกำรลงทน

2.1 ระยะเวลาคนทน (Pay Back Period) หมายถง ระยะเวลาทไดรบผลตอบแทนในรปของกระแสเงนสดเขาเทากบกระแสเงนสดทจายในการลงทน โดยพจารณาถงกระแสเงนสดรบ ซงจดไดทผลสะสมของกระแสเงนสดรบเทากบเงนลงทนในครงแรก นนคอระยะเวลาคนทนนนเอง ยกตวอยางเชน ลงทนในสรางโรงเรอนหนง ใชเงนลงทน 800,000 บาท จะใหกระแสเงนสดในแตละปจ านวน 200,000 บาท เปนเวลา 10 ป ดงนน ระยะเวลาคนทน คอ 4 ป อยางไรกตาม การวเคราะหระยะเวลาคนทนจงเปนการวเคราะหโครงการลงทนทมระยะคอนขางนาน และพจารณาความเสยงจากการลงทน เพอใชในการเลอกโครงการลงทน โดยดจากระยะเวลาคนทนทเรวทสด เพราะจะท าใหผประกอบการมความเสยงจากการลงทนนอยทสดดวย

2.2 จดคมทน (Break Even Point) หมายถง ระดบรายไดมคาเทากบตนทนทงหมดของกจการ หรอเปนจดทกจการไมมผลก าไรหรอขาดทนนนเอง โดยจดคมทนจะสามารถหาไดกตอเมอผประกอบการสามารถจ าแนกรายการตนทนคงท และตนทนผนแปรของกจการตนเองได จากการค านวณดงน

17

จดคมทน (หนวยผลตทคมทน) = ตนทนคงท

ราคาขายตอหนวย - ตนทนผนแปรตอหนวย

จดคมทน (ราคาขายทคมทน) = ตนทนคงท + ตนทนผนแปร ปรมาณผลผลตทงหมด

จะเหนไดวาการวเคราะหหาจดคมทนเปนการวางแผนการท าก าไรจากการด าเนนงานของธรกจโดยมองทราคาขาย ตนทนคงท และตนทนผนแปร โดยหากตองการใหมจดคมทนทต าลง เพอเพมความสามารถในการท าก าไรกสามารถท าไดโดย เพมราคาขาย หรอลดตนทนผนแปรและตนทนคงทลง ซงการใชการวเคราะหจดคมทนจะใชในการวางแผนระยะสน ๆ เชน ตอเดอนหรอตอป เปนตน

3. แอปพลเคชนทเกยวกบกำรตดสนใจในกำรลงทนทำงกำรเกษตร ดวยส านกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดมการพฒนาสอการเรยนรและ

แอปพลเคชน เพอใหเกษตรกรสามารถค านวณตนทนการผลตไดดวยตนเอง และมบรการขอมลดานการผลต การตลาด และดานเศรษฐกจตางๆ ทเกยวของกบการเกษตร โดยมรายละเอยดดงน

3.1 โอเออ อารซโม (OAE RCMO) หรอ “กระดานเศรษฐ” เปนแอปพลเคชนทเกษตรกรสามารถค านวณตนทนการผลตสนคาเกษตร เชน พช ปศสตว และประมง ตลอดจนสามารถทราบไดวา พนทของตวเองเปนพนทเหมาะสมหรอไม ส าหรบการปลกพชทเกษตรกรสนใจ รวมถงทราบแหลงรบซอ และราคาทรบซอผลผลตดวย

3.2 โอเอซ โอไอซ (OAE OIC) หรอ “ปฏทนเกษตรร ารวย ชวยเกษตรกรคาขาย” เปนการใหบรการเพอบรการขอมลดานการผลต การตลาด และดานเศรษฐกจตางๆ ทเกยวของกบการเกษตร โดยเกษตรกรสามารถตดตามสถานการณตางๆ ผานแอปพลเคชนนได เชน สถานการณดานราคาสนคาเกษตร ปฏทนการผลตสนคาเกษตร ซงเกษตรกรสามารถใชในการวางแผนการผลต เพอแกปญหาราคาสนคาตกต าได อกทง เกษตรกรยงสามารถค านวณระยะทางจากไรนาไปยงแหลงรบซอได และสามารถรราคาทจดรบซอตางๆ เพอน ามาเปรยบเทยบและตดสนใจในการน าผลผลตไปจ าหนายตอไป

ทงน เกษตรกรผทสนใจสามารถดาวนโหลดแอปพลเคชนไดในเพลยสโตร หรอ กเกลเพลย ชอแอปพลเคชน OAE RCMO และ OAE OIC หรอสอบถามขอมลเพมเตมไดท ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร โทรศพท 02-561-2870 Email : prcai@oae.go.th

18

กำรเผยแพรผำนระบบ MOOCs

ระบบ ThaiMOOCs

ผเขาเรยนสามารถลงทะเบยนและเขาเรยนไดทลงค https://thaimooc.org/courses/course-

v1:DEPA-MOOC+depa005+2019_T1/info (รายวชา depa005)

หนาแรกของระบบ

การแสดงผลผานหนา desktop

19

20

คมอการใชงานหลกสตร

1.เทมเพลตของบทเรยน

การเรยนบทเรยน e-Learning หลกสตร เกษตรกรยคใหมตองร มเทมเพลตทใชในการควบคมบทเรยน

โดยมรายละเอยดของเทมเพลตดงตอไปน

หนา Main Menu

1. Header แสดง Logo หนวยงาน และชอหลกสตร

2. แถบแสดงชอบทเรยน

3. หวขอยอยของแตละบท (คลกเพอเขาไปเรยน)

4. สถานนะการเรยนของหวขอนนๆ

1

2

4

3

21

เมอคลกหวขอยอยทตองการจากหนา Main Menu แลวจะเปนการเขาเรยนในหวขอยอยนนๆ โดย

เมออยในเนอหายอยแลวจะมรปแบบการแสดงผล รวมถงปมควบคมบทเรยนตางๆ ดงน

1. ชอหวขอยอย

2. พนทแสดงเนอหา

3. ปมกลบสหนา Main Menu ใชส าหรบกลบสหนา Main Menu เพอกลบไปเลอกเรยน

หวขอยอยอนๆ

4. ปมเปลยนหนา (มเฉพาะในบางหวขอยอย) ใชส าหรบเปลยนหนาการเรยน

1

2

3 4

22

2. วธกำรเรยน

บทเรยน e-Learning นผเรยนจะดเนอหาตางๆ ของแตละหวขอยอยใหครบจงจะสามารถจบบทเรยน

ได โดยในแตละหวขอยอยจะมค าอธบายใหผเรยนทราบวาใหท าสงใด เพอทจะเปดเนอหาทซอนอยไดโดยม

ตวอยางดงน

1

3 ดจบให

คลกปด

2. เมอคลกเขาไป

แลวกจะเปนการ

เปดเนอหาทซอน

อยขนมา

4

คลกเปดดเนอหา

เมอปดกลบมา หวขอนนๆ จะแสดงสถานะผานแลว

23

3. กำรท ำแบบทดสอบทำยบท การท าแบบทดสอบทายบทไดนนผเรยนจะตองเรยนจบหวขอยอยทกหวขอในบทนนใหครบจงจะสามารถ

ท าแบบทดสอบได โดยการท าแบบทดสอบนนมวธการดงน

1

2

เมอแบบทดสอบปลดลอค

ใหกดเขาไป

จะพบหนาค าอธบาย ใหกดปมเรม

24

3 กดเลอกค าตอบ

4 จากนนกดไปขอตอไป

ท าเชนนจนครบทกขอ

5 จะพบหนารายงานผล

กรณไมผาน สามารถกดปมน

เพอท าใหมได

กรณผานจะปรากฏดงทเหนน