90
महरष मडळ सगपरच वरपत ऋरगध ववर 4 थ, अक सरतगध ह दमसक महरष मडळ सगपर न आपल भदक रत कसत क आह .

ऋरगध वर - maharashtra-mandal-singapore.orgmaharashtra-mandal-singapore.org/joomla/RG/2010-2011/RG_Varsha_2010...र ऋरगध वरमहरष मडळ सगपरच

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

र��

मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�रच� व�र��पत

ऋर�ग�ध वर��वर� 4 थ�, अ�क सर�र�

�त�ग�ध�ह�द�म�स�क�मह�र�ष�म�डळ�स�ग�प�र�न�आपल����भ��द��कररत����कस त�क �आह.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

��प�दक+यशधद��ज&0

व�र�� सवभ�ग सनतय�च0 �दर�घड�म4ड0आव�हनआग�म0 क�य�कमव�चक��च� असभप�यपश��न0य

�म�जज0वन�च� सशलपक�र व�गर�ग0 र�गर�न� द4सर0 नभ��गण�श0 प�खर प�ख��च0 ��गरण0च� ख4प�छ�द छ�य�सचतण�च�

&स&र &�ख धमम�& सवभ�गर4 (कसवर�) प�णय�च� एक बद&र� च�हर� जग�र0& पसह&� सम�र� ब4गद� उत�व ओलय� धर�च�, घमघमर0 ओ&0 म�र0म�सहर0 असधक�र कट� - आप&� हक आप&� आव�जम0 ग�ठ&�&0 अध�मHरHथIनएक असवसमरण0य सदव� - 26 ज�&K 2005 (वर�� सवश�र) क4&�ज (वर�� सवश�र)आचरर र4डच0 सभज&�&0 ग�थ� (वर�� सवश�र)प�व��चय� आठवण0 (वर�� सवश�र)आठवण0र&� प�ऊ� (वर�� सवश�र)प�ऊ� समPर0र&� (वर�� सवश�र)

म�रQ &ह�न पण क+रQ मह�न

ग4ष -क� रकथ� (�4डवलय�� बक0�) र�ग��च� अ�रर�ग (कसवर�)

मIन��न (कसवर�)

म0 एकर�च नवह�

म�झ0 ब�सकर सरम�ह न�चर ररझव�च0 �ह&शबदश4ध (र�ग) व�ढसदव��चय� श�भ�चछ� (रनमय0 क� &कणQ, रनय� क� &कणQ)

ज�सहर�र सवभ�ग&4ढ� ग�प

एअर इ�सडय�

दर4ड� ड�वह&प��

सर�र बH�क ऑफ इ�सडय�

ग4लडन र� �&0�

2

य� अ�क�र क�य पह�& ?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

��प�दक : म�धव भ�व�

ऋर�ग�ध ��य4जक (क�य�क�ररण0 ) : र�जश0 &�&�

ज�सहर�र ��य4जक (क�य�क�ररण0 ) : ��रज0र म�ह_दळ�

म�खपPष�वर0& सचत : ज�ई सचरळ� क�नह�र�

��प�दन �ह�यय : कcसर�भ परवध�नयशव�र क�कड अपण�� प��ग�र���कलप दसवड असनरधद क� &कणQअरण मन4हर

सनसम�र0 �ह�यय : र�जश0 परवध�न ��ध0र सनख�गf��पद� सनख�गf

*** “&�ख��र वयक झ�&�&0 मर� ह0 प�ण�पण� ��ब�सधर &�खक��च0 आह�र. मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�र र��च ��प�दक �समर0 तय��चय�श0 �हमर अ��&च अ�� न�ह0.”

3

ऋर�ग�ध �समर0

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

��प�दक+य 5 शधद��ज&0 7 व�गर�ग0 र�गर�न� वP�द� सरळक 9 एक असवसमरण0य सदव� - 26 ज�&K 2005 असजर म��गर� 12 द4सर0 नभ��गण�श0 खग4स&य� 16 क4&�ज अच�न� र�नड� 19 जग�र0& पसह&� सम�र� ब4गद� म�धव भ�व� 21 कसवर� - र4 असनरद क� &कणQ 23 आचरर र4डच0 सभज&�&0 ग�थ� असमर सशय�कर . 24 छ�द छ�य�सचतण�च� कcसर�भ परवध�न 25 प�णय�च� एक बद&र� च�हर� रतन� ज4ग 31 प�व��चय� आठवण0 ��धय� नरग��द 34 प�खर प�ख��च0 चक4र 36 �म�जज0वन�च� सशलपक�र - पक�श व म�द�र�ई आमर� पफ� ल प_ढरकर 38 आठवण0र&� प�ऊ� असनर� प��डकर 45 उत�व ओलय� धर�च� , घमघमर0 ओ&0 म�र0 अपण�� क��ग&� 46 ��गरण0च� ख4प� ��पद� सनख�गf 53 प�ऊ� समPर0र&� न�दक� म�र द�शप��ड� 60 म�सहर0 असधक�र कट� - आप&� हक आप&� आव�ज श4भ� ��ब�द�र . 61 घड�म4ड0 64 धमम�& सवभ�ग 71 व�ढसदव��चय� श�भ�चछ� 72 म0 एकर�च नवह� अम4& पर��जप� 73 क� रकथ� �4डव� , बसक� समळव� - गण�च� ड4क� द�ग�� ड4क� 77 कसवर� - र�ग��च� अ�रर�ग ��कP र गoधळ�कर 79 म�रQ &ह�न पण क+रQ मह�न अपण�� प��ग�र� 81 शबदश4ध अपण�� प��ग�र� 84 म�झ0 ब�सकर सरम�ह न�चर ररझव�च0 �ह& कलय�ण0 ग4डब4&� 85 मI�न��नच0 कसवर� ग�गQ प��डकर 88 आग�म0 क�य�कम 89

4

अन�कमसणक�

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

��प�दक+य

य� अ�क�च� म�खपPष प�सह&�र न�? स��ग�प�र0 जनर�च� सथ�य0भ�वच "�दKव �रक� र�हण�’ अ�� अ�लय�न�, आक�श�र क�ळ� ढग जम&�, क+ पतयक प�ऊ� पडणय�च0 व�र न प�हर� ��र� "छत-द&’ तय� ढग��वरच जण� च�& करन ज�णय�चय� ब�र�र आह�. "नभ म�घ��न0 आकसम&�’ महण�न "र�सच प�रर दKव�च�’ अ�� म�नण� द �रच. इथ� "प�व���र सभज�न सच�ब ह4ण�’ य�र शP�ग�र�च� आसवषक�र न��न "�दQ&� आम�तण’ एवढ�च सनषकर� अ�र4. ह��, र�ग0ब�र�ग0 छuय��चय� म�धयम�र�न थ4ड�फ�र र4मH�सरक ह4ऊन द�खव&� न�? झ�&� रर.

पण ऋर�ग�ध�च� ख�द� व�चक म�त फ�रच व�गळ� आह�र. आमह0 तय��न� न��र� सवच�र&�, "र�मचय� आठवण0र&� प�ऊ� क�� ह4र�’ .... बस�. न�दक� म�र द�शप��ड� तय��चय� व�गदत वध�&� सक� ररवर सफरव�न आ&� रर असनर� प��डकर ससवतझ&xडप���न प�नश�रपय�नर भर�र0 म�रन आलय�. ��धय�र�ई नरग��दन� चरक� &�व�न ग�&�&� पण दह� वर�xन0 पcढ करन ग�&�&� प�ऊ� आठव&�, रर असमर सशय�करन� "आचरर र4ड’ वरच� "आकससमक प�र’ प�हyन मज� व�र&0. अच�न� र�नड�न0 रर �रर सगरकय� घ�ण�र य� मन�चय� ख�ळ�र�न प�व��चय� आठवण|च� एक ‘क4&�ज’च उभ� क� &�य.

असजर म��गर�न0 "म��बई २६ ज�&K'चय� असरवPष0न� झ�&�लय� ह�&अप�ष��च� वPत��र स&सह&� आह�. एक+कड� न�गर0करण�च� दब�व आसण द��र0कड� सन�ग��च� उग पसवत� य�र बर0च �म0करण� बद&र च�&&0 आह�र. जगभरचय� बद&तय� हव�म�न�न� आकससमक प�र��च� प�द�भ��व ��र0कड�च ह4ऊ &�ग&�य आर�श�. कc&�&�प�र शहर�न� जग�र0& पसह&� "सम�र� ब4गद�’ ब��ध�न द4न नद��प���नचय� ध4कय�&� रर आळ� घ�र&�च, पण तय�चबर4बर शहर�र0& एक� अतय�र र��बळ गदQचय� रसतय�&�ह0 पय��य श4ध�न क�ढ&�. य� सवरय�वर य�च अ�क�र0& &�ख जरर व�च�.

व�गद�श�र�नह0, बहप�त "नद�’चय� प�र�च� उल�ख आ&� आह�, पण वP�द�ज|च� &�ख म�खयतव� क4&क�तय�चय� ��पस�द "चक+ व�वरळ0’��ब�ध0 आसण तय�म�ग�न य�ण�र य� "अशन0 ��क� र’ आसण "सबष0’��ब�ध0 आह�.

अन�क वर��ऋर� ऊफ� प�व��ळ� प�हyन पररपक झ�&�लय� क�ह0 वयसकर प�ण�कर��चय� अव&4कन�र�न रतन�ज0न0 एक� ��म�सजक �मसय�च0 खप&0 क�ढलय�य. जवळजवळ अड0च क4र0 भ�रर0य न�गररक आर� परद�श0 र�हर�र, आसण तय�हyनह0 असधक आपलय� ग�व��प���न द �र क� ठ�रर0 परप��र�र र�हर�र. य� ��र य��चय� वPद म�र�सपरर��चय� �धन, पण एक�क+ ज0वन�कड� प�हyन आपण �व�xन0च थ4ड� सवच�र करण� गरज�च� आह�. स��ग�प�र�र रर वPद��च� पम�ण भर�भर व�ढर�य, र�वह�� ह� पशन ��र य��चय�च सजवह�ळय�च� आह�.

अ�� महणर�र क+ �रक�र म�ळ�र म�ण���च� बन&� अ�&� रर0 र� न�रर भ�वभ�वन��चय� पस&कड� ज�ऊन क�रभ�र कर &�गर�. अश� पररससथर0र, क4ण0रर0 प�ढ� ह4ऊन &4क��चय� अडचण0, सनतय�चय� सजवह�ळय�च� पशन, य� ��दभ��र य�ण�र य� अडथळय��न� प�र करणय�र मदर करण� आवशयक ठरर�. ठ�णय�र र�हyन श4भ�ज0न0 च�&व&�&� "म�सहर0 असधक�र कट�’ क�� ��र झ�&� व आर�

5

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

क�� ब�ळ�� धर &�ग&�य य�च0 कह�ण0 व�चर�न� आपलय�&� जण� क4ण0रर0 आपलय�च ��हद��चय� आ�प��च � सचतण करर�य अ�� व�र�न ग�लय�� नव& न�ह0.

र�मह0 प�र0 न�ह0 रर0 अधQ मHरHथIन कध0 ध�व&�र? न�ह0 न�? यशव�र क�कडद�ख0& कध0 नवहर� ध�व&�. पण अन�क वर�xचय� आपलय� य4ग�भय���वर तय��च0 ग�ढ0 शद� अ�लय�न� तय��न� ख�त0 ह4र0 क+ क� ठलय�ह0 प�व�रय�र0सशव�य, य4ग आसण इचछ�शक0चय� ज4र�वर आपण ह� नक+ कर शक� . झ�&�, ��कलप �4ड&� आसण पतयक�र करनह0 र�क&�. आमचय� सवन�र0वरन तय��न0 आपलय� "यशव�र य4ग�’च� गमक आपण���म4र ख�&� क� &�य. च&�, आर� सकम�न १०-२० ऋर�ग�ध0 व�चक प�ढचय� मHरHथIनमधय� यशसव0 ह4र0& ह0 आश� करय�.

तय� ‘अन�कर�ग0 छuय��न� ’ अन�रप अ�� द4न ‘र�ग0र पक�र’ धमम�& सवभ�ग�र ��दर क� &� आह�र. एक आह� ��कP र ग4नधळ�करच0 ‘र�ग कसवर�’ आसण द��र� आह� ‘इनदधन�र0 शबदश4ध’. य� ���दर र�ग��र�न ब�ह�र आलय�वर ‘म�रQ &ह�न पण..’ य� �दर�र0& सपय� वम��च� करP�तव व�च� महणज� ‘..क+रQ मह�न’च� पतयय य�ई&.

आमच� &�खक, व�चक, च�हर� आसण ज�सहर�रद�र य� ��र य��न� ह� वर��ऋर� म4हरन र�क� द� ह0 श�भ�चछ� वयक करन ह� अ�क आपलय�प�ढ� ठ�वर4य. आर� र�मचय� ‘श�ब��क+चय�’, ‘र0क� चय�’, ‘��चन��चय�’ अश� अन�क पसरसकय��च0 व�र प�हर4य. जरर ईम�& प�ठव� @ .feedback mmasingapore org य� पतय�वर.

- म�धव भ�व�

6

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

शधद��ज&0

�व�ई ग�धव� ��ग0र मह4त�व�र �&ग 50 वर� रब&� व�जवणय�च� अन4ख� सवकम जय��चय� न��व� आह�, अ�� ��पस�द व जय�ष रब&�व�दक प�. च�दक��र क�मर य��च� न�कर�च वय�चय� 77 वय� वरQ प�णय�र सनधन झ�&�. ‘रब&� ��थ कश0 अ��व0’ य�ब�बर जय� रब&�व�दक��च0 उद�हरण� द�णय�र य�र�र, तय�र प�. च�दक��र क�मर य��च� न�व अगगणय आह�. ग�यन, व�दन व नPतय ��थ य�बर4बरच एक&व�दन�रह0 र� सररक� च सनप�ण ह4र�.

प�. च�दक��र क�मर य��च� जनम 1933 ��&0 ध�ळय�&� झ�&�. तय��च� वड0& श0 श��र�र�म क�मर ह� मर�ठ0 ��ग0र न�रक�र ग�यक-नर ह4र�. तय��चय� बर4बर पय4ग���ठ0 सह�डर�न� च�दक��र य��न� आप4आपच ��ग0र�च0 ग4ड0 &�ग&0. 1940 ��&0 र� द�म�अणण� म�&वणकर��चय� पभ�कर न�रक क� पन0र ग�&� व सरथ� ब�&नर�चय� भ�समक��प���न र� ‘��शयकल4ळ’, ‘एकच पय�&�’, ‘उम�ज0 न�ईक’ आसण ‘पर�च� क�वळ�’ अशय� न�रक��र�नह0 क�म� क� &0. प�ढ� र� रब&� य� व�द�कड� सवश�र आकसर�र झ�&�. श�कर रघ�न�थ सशव&कर, र�मभ�ऊ वष, सदग�बर यम�ज0 कदम, प�. ज0. ए&. ��म�र य��चय�कड� ग�र��व� करन तय��न0 र�&सवद� समळसव&0. प�णय�&� आलय�न�रर जय�ष कथथक नPतय��गन� र4सहण0 भ�र� य��चय�बर4बरच बबनर�व न�वड0कर, सहर�ब�ई बड4द�कर, जय4तसन� भ4ळ�, छ4र� ग�धव�, कP षणर�व च4णकर, म0न�क0 य��चय� ��ग0र न�रक��न� रब&���थ क� &0. तय�न�रर बन�र� घर�णय�च� प�. ��मर�प��द य��च� "ग�ड�ब�द श�ग0द�' झ�&�.1952 ��&0 तय��न0 प�ण� आक�शव�ण0वर रब&�व�दक महण�न न4कर0 धर&0 र0 अगद0 1991 पयxर.

आपलय� पद0घ� क�रक+दQर तय��न0 म4ग�ब�ई क� डQकर, सहर�ब�ई बड4द�कर, ब�&ग�धव�, मललक�ज��न मन��र, क� म�र ग�धव�, सकश4र0 आम4णकर, पभ� अत�, सजर_द असभर�क+, सफर4ज दसर�र, प� व��रर�व द�शप��ड�, म�स&न0 र�ज�रकर इतय�द0 अगसणर क&�क�र��न� तय��चय� अन�क मKसफ&|मधय� ��थ क� &0. ��ध0र फडक� य��चय�बर4बर क� &�&0 ग0र-र�म�यण�च0, व प�. भ0म��न ज4श0 य��चय�बर4बर क� &�&0 अभ�गव�ण0च0 ��थ, य� सवश�र ग�जलय� ह4तय�.

भ�रर0य श�स0य ��ग0र�मधय� &य0&� अननय��ध�रण महतव आह�. सवर��न� &य0चय� चcकर0र ब�व�न म�खय क&�क�र�&� तय�च� ग�यन सक� व� व�दन ��दर कर�व� &�गर�. ��हसजकच र� ग�ण� कळण�र� व तय�वर सनर��र प�म करण�र� रब&�व�दकच क&�क�र�&� अपसरम ��थ कर

7

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

शकर4. प�. च�दक��र क�मर य��चय�मधय� ह� द4नह0 ग�ण ह4र�. एख�द� ग�ण0 क&�क�र�&� मKसफ&0र ��थ करण� ह0 क� वळ र��सतक ग4ष र�हर न�ह0. पतय�क क&�क�र�च0 पसरभ�, तय�च0 म��डण0, तय�च� सवभ�व (ग�णय�र&�) आसण पतयक मKफ&0मध0& क&�सवषक�र व ��दर0करण ह� व�गव�गळ� अ�र�. य� �व�xच0 ज�ण0व व भ�न प�. च�दक��र क�मर य��न0 �रर ठ�व&�. महण�नच तय��चय� रब&� ��थ0च0 शK&0 अतय�र ‘ब4&क+’ ह4र0 व पम�ख क&�क�र�चय� ��दर0करण�&� प�रक अश0 ह4र0.

प�. भ0म��न ज4श0 सक� व� &र� म�ग�शकर य��च� आव�ज ज�� आपण ऐकलय�कण0 ओळखर4, तय���ठ0 आपलय�&� कH ��र सक� व� �0ड0 कवहर प�ह�व� &�गर न�ह0, र��च प�. च�दक��र क�मर य��च� रब&�ह0 तय��चय� डगगय�चय� सवसशष घ�म�र0म�ळ� व रब&�-डगगय�चय� एकसतर धवन0चय� अपसरम न�द�म�ळ�, क� वळ एक द4न आवर�न ऐकर� कण0च ओळख� य�र4. तय��न0 व�जव&�लय� र�&��मधय� न��तय� म�त� न��यचय�, रर तय�र घ4ड�चय� च�&0��रख0 ऐर आसण डc& अ��यच�. ग�ण�र य�&� ग�र ठ�वण�र0, व�दक�&� व�जवर ठ�वण�र0 आसण नर�क�&� न�चर ठ�वण�र0, अश0 तय��च0 रब&���थ अ��.

तय��चय� क&�ज0वन�र तय��न� ‘��गरक�र प�रसक�र’, ‘सव. व���धर� प�सडर प�रसक�र’ अ�� प�रसक�र समळ�&� आह�र. र� असरशय ��ध�, नम, व सवभ�व�न� प�मळ व समरभ�र0 ह4र�. तय��च� द4न प�त, ��भ�र व भरर, ह� द�ख0& �धय�चय� क�ळ�र0& पसरथयश रब&�पर� आह�र.

अशय� य� मह�र�ष� �र0& ऋसरर�लय ��ग0र��वक�&� मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�ररफf मन�प�व�क शद��ज&0.

8

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

व�गर�ग0 र�गर�न�

क�सह&0��रख0 उषणर� र0कण शस�चय� व�र�पम�ण� मम��च� व�ध घ�र च�&&�&0. म�नव0 शर0र�च0 �हनशक0 पण�&� &�ग&�&0. घ�म�चय� ध�र��न0 उर&���र&� त�ण पण न�ह0�� ह4र च�&&�&�. क4रड� ह4र ज�ण�रय� गळय�बर4बरच जण� प�णह0 ��कर च�&&�&�.

अन अच�नक हव�र0& गरम0 कम0 ह4र�. �4��ट�च� व�र� ��रर4. व�रय�बर4बर उडण�र� व�ळ�च� कण ड4ळ� उघड� ठ�वण� कठ0ण करर�र. क�ह0रर0 आध�र�&� अ�लय�सशव�य रसतय�र उभ� र�हण�ह0 अशकय ह4ऊन ज�ई& एवढ� व�रय�च� ज4र व�ढर4...च�&ण�र0 म�ण�� व�रय�चय� र�ट�न� ह�&क�वर झ4क��ड� ख�ऊ &�गर�र.

व�रय�म�ळ� आपरण�रय� द�र�सखडकय��च� आव�ज, उ�च�वरन उडण�रय�, पडण�रय� वसर�, व�र�वरण भ0र0द�यक करर�र. क�ह0रर0 ह4ण�र आह�, क�ह0रर0 भय�कर घडण�र आह�, अ�� व�र�य&� &�गर�. व�दळ�प�वQचय� श��रर�सवरय0 आपण ऐक&�&� अ�र�. पण ह� म�त व�दळ�प�वQच� व�दळ आह� ह�च0 ख�त0 अ�रम�न�&� परर ज�र�.

आक�श�वर जण� क4ण0 ध�र� झ�क� न र�क�व� र�� क�ळ4ख प�रर4. नभ म�घ��न0 आकसम&� ह� ओळ|च0 अन�भ�र0 य�र ज�र� आसण मग ह4र� प�व��च� आगमन.

भ&� म4ठ�&� रप4र� थ_ब. रडरड र�श���रख� आव�ज कर0र जसमन0&� �डक� न क�ढर�र. कणभर तय��च0 ग�मQ सरकर� न सरकर� र4च तय� थ_ब��च0 ��र0 मसर0 व�र� उररव�न र�कर4. तय� थ_ब��न� प�र क� ठलय�क� ठ� व�हyन न�र4. व�रय�म�ळ� हव�रच व�हर ज�ण�रय� प�व��चय� &�र� सद��य&� &�गर�र, इरकय� र&म, इरकय� रर& क+ क�ह0 कण�प�वQ ह�च प�ऊ� रडरड�र कर0र जसमन0&� झ4डप�न क�ढ0र ह4र� ह� खर� व�र�न��� ह4र�.

तय�च व�ळ0 आभ�ळ�र व0ज चमक� न ज�र�. ह� सवज�चय� चमकणय�न� भयचसकर झ�&�&� मन जर� क� ठ� ��वरर� र4च भय�कर ज4र�र घनगज�न� ह4र�. ज0व ध�कर4. हदय�च� ठ4क� ज&द गर0र पड�न सवर:च� अससरतव ज�णव�न द�र�र. ��र�च सपयजन ��रसकर सठक�ण0 अ�र0& न� ह�च0 क�ळज0 व�र� &�गर�. क�&0 रर0 अन�म ह�रहyर मन�र द�र�न य�र�. क�&0? म�सहर0 न�ह0. इरक� ��र� उनह�ळ�, प�व��ळ� �4��न, भ4ग�न द�ख0& अज�नह0 कळ&� न�ह0.

9

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

ह� वरQ पसहलय� प�व��च� अन�भव द�ण�र0 ह4र0, नIवfसर��. उतर�कड�न, पसशचम�कड�न य�ण�र� थ�ड व�र�, ईश�नय भ�रर�र रय�र झ�&�&� कम0 द�ब�च� पट� आसण व�ढ&�&0 आद�र� ह� ��रय�चय� पररण�म�न� य�ण�र� व�दळ महणज� नIवfसर��. अ�� व�दळ�च� अन�भव ह� आध0 न� मह�र�ष� �र कध0 आ&� ह4र�,न� स��ग�प�रमध�. ह0 नIवfसर�� महणज� ब��ग&�द�श आसण तय�&� &�ग�न अ�ण�रय� भ�रर0य पद�श�च0 ख�स�यर.

र�फ�न प&यक�र0 व�दळ, तय� बर4बर य�ण�र� प�ऊ�. तय� प�व��न� र�पम�न ३७ वरन एकदम ३० वर आण�न ठ�व&� ह� म�झय���रखय� अन�क क4&क�र�व�स�य��न� ��ख�व�न र�कण�र�च ठर&�. पण सकतय�क &4क अ��ह0 ह4र� क+ जय��चय���ठ0 ह� व�दळ ��खद नवहर�. क�रण तय��चय� ड4कय�वरच� छपपर व�दळ�न� उड�न ग�&� ह4र�, झ�ड� पड�न घर��च0 व�र�ह�र झ�&0 ह4र0. अच�नक आ&�लय� व�दळ�र ज� ��रसकर सथळ0 प4च�¢ शक&� न�ह0र तय��न� प�णह0 गमव�व� &�ग&� ह4र�. �र4वर�चय� क�ठ0 सफर�य&� ग�&�लय� &4क��न0 प�व��प���न व�चणय���ठ0 झ�ड�ख�&0 घ�र&�&� आ�र� तय��न� मह�ग�र पड&� ह4र�. क�ह0जण जबर जखम0 रर द4न जण��न� प�णह0 गमव�व� &�ग&�. खर� रर सवज� चमकर अ�र�न� झ�ड�ख�&0 उभ� र�हy नय�, ह� धड� �गळ�च श�ळ�र सशक&�&� अ�र�र. रर0 अ�� क�� ह4र�? सशक&�&0 सवद� ऐनव�ळ0 सव�र&� ज�णय�च� कण��&� समळ�&�&� श�प आपण व�रशय�र अज�न भ4गर4 आह4र क+ क�य?

रर0 अ�� महणर�र क+ ह�वरQच0 व�दळ� र�&न�न� कम0 र0व सवरप�च0 ह4र0. ह� व�दळ�चय� रcदभ0रण सवरप�म�ळ�,तय�न� ह4ण�रय� म�&मत�चय� न�क��न0म�ळ¤ आसण प�णह�न0म�ळ� तय�च� ब�ग�&0र&� न�वच म�ळ0 ,"क�ळबKर�ख0 "आह�. �ह�� वKर�ख मसहनय�र क�ळ ह4ऊन य�ण�र� व�दळ. महण�न क�ळबKर�ख0.

म� मसहनय�र अश� २/३ छ4ट� म4ठ� व�दळ��न0 हज�र0 &�वलय�वर ज�नच� पसह&� आठवड� म�त मIन��नचय� पसरक�र ग�&�.

एसप&/म� मसहनय�र, कडक उनह�र द�श�रलय� ब�क+ �गळय� नद� प�व��च0 व�र पह�र आप�प&0 ��कर च�&&�&0 प�त� ���भ�ळर ह4तय�, र�वह� आ��म�र म�त प�र�न� ह�ह�:क�र म�ज&� ह4र�. बमहप�त नद र��ह0 भ�रर0य उपख�ड�र0& इरर नद��प�क� आगळ�व�गळ�च. ब�क+ ��रय� नद� आप�प&0 स0स&�ग0 न�व� असभम�न�न� समरवर अ�र�न� ह� म�त एकम�व प�रर0 न�व ध�रण करण�र�,नद0 नवह� रर नद!!! पण आपण �वय0न� तय�च�,’ र4 बमहप�त ’ प���न ’र0 बमहप�त� ’ करन र�क&� आह�!!

सरब�र, भ�रर आसण ब��ग&�द�श य� र0न द�श��र�न वह�ण�र� ह� नद. आसशय� ख�ड�र0& म4ठ� नद��पKक+ एक. प�व��र रर ओ��ड�न व�हर4च पण व��र�रह0 सवरळण�रय� बफ��न� फ4फ�वर, आपलय� प�र�न� थKम�न घ�&र4.र0नह0 द�श�र ह�&� व��ण कश0 घ�&�व0, ह�च� उपय4ग क�� करन घय�व� ह�वर चच���त� च�&� अ�र�र.

ज�नमध� मIन��न सकर0 र�रख�&� क4कण आसण म��बईर प4च�& ह�च� वर�म�नपत�र&� अ�द�ज, मह�नगरप�स&क� न� न�&� �फ�ईच� क�म प�ण� झ�&�&� आह� ह�च0 सद&�&0 गव�ह0, आर4गय ��च�&न�&य�न� प�ण0 उकळ�न पय�, उघड�वरच� अन ख�ऊ नक� ह� सद&�&� इश�र�, ह� �गळय�न� म��बई/ठ�णय�र प�व��ळ� जवळ आलय�च0 ज�ण0व ह4र�. प�व��ळय�र प�ण0प�र0, भ�ळ ख�र� य�ण�र न�ह0 क+ क�य ह� आश�क� न� भरप�र च�र ख�य&� ��रव�र ह4र�. रश0ह0 च�र�म��� प�ळ�यच0 प�व�रय�र0 महण�न क��द�नवम0 ��जर0 कर�यच0 आप&0 पर�पर� आह�च, न�ह0 क�?

र��च इथ� क4&क�तय�रह0 वर�म�नपत�र�न व�गव�गळ� �ल� य�य&� ��रव�र झ�&0, र�वह�च मन�र महर&� क+ आ&� व�रर� खर� प�व��ळ� जवळ. ज�वह� र� �दर व�च�य&� ��रव�र क� &0 र�वह� &क�र आ&� क+ अर� ह� रर क�ह0 व�गळ�च आह� पकरण. र� �ल� अ�� ह4र�," ज�गरण कर�& र�वह� फ�सर फ� ड ख�ऊ नक�. कम0रकम0 ४ र�� झ4प समळ�& ह�च0 क�ळज0 घय�. पIवर-नHप� घय�यच� आध0प���न �र�व कर�.

10

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

महतव�च� महणज� प�र��� आध0 व�ळ�पतक�च� अभय�� करन तय�पम�ण� सशफ¬� बद&�न घय�यच� पयतन कर�.' क4&क�तय�र0& अतय�र महतव�च� म4�म ��र झ�&� ह4र�-फ� ¬बI& वलड� कपच�!! दर च�र वर�xन0 य�ण�र� ह� मc�म भय�कर व�दळ0, उतक� ठ�जनक, भ�न हरप�न र�कण�र� आसण हव�हव���!! र��ह0 क4&क�तय�र0& पच�ड म4ठ� मKद�न��वर प�व��र सभजर व� उनह�र र�पर, भ�न हरप�न फ� रबI& ख�ळण�र� ख�ळ�ड� पह�ण�, ह� एक सजव�र व र�रश0र अन�भव अ�र4.

खर� रर प�ऊ� वKश�ख�चय� श�वर0 व� जय�ष�चय� ��रव�र0&�च ��र ह4र4. पण प�ऊ� महर&� क+ भ�रर0य मन�&� न च�कर� आठवर4 र4 आर�ढ�च� पसह&� सदव� आसण अथ��रच म�घद�र आसण मग कव0 क�स&द��. सपय�चय� सवरह�न� वय�क� ळ ह4ऊन म�घ��4बर सर&� सनर4प प�ठवण�र� यक. सरचय� आठवण0न� रळमळर अ�र�न� द�ख0& सवरह�चय� क�ळ�र क� वळ आठवणच प�णसव��व� बन� शकर� ह�च� पतयय द�ण�र�. म�घद�र�न� आजवर सकर0 मन��न� आध�र सद&� अ��&, ��ख�व&� अ��& तय�च0 गणर0च न�ह0.

क�स&द���पम�ण�च क4णतय�ह0 कव0��ठ0 सक� व� खर� रर क4णतय�ह0 क&�व�र���ठ0 ह� सकर0 म4&�च� क+ तय�चय� न�व�वरन तय�च0 क&�कP र0 ओळख&0 न ज�र�, तय�चय� क&�कP र0वरन र4 आठव�व� !! प�व��च� आसण कव0च� न�र� र��ह0 अर�रच. अ�� रर न��& क+ प�ऊ� मन�चय� रळ�र&� क�ह0 ढवळ�न र�कर अ��व� आसण प�व��चय�च उतसफ� र�र�न�, अ�4श0न� र� मन�र&� क�ह0 शबद�र उररव�य&� पवPत कर0र अ��व� ?

-ख�� ऋर�ग�ध��ठ0 , व�गभ�म0र�न , वP�द� सरळक

Advertisements :

To place ads in Rutugandh, please contact Mr. Surjeet Mehendale 91138878

OR write at [email protected]

11

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

एक असवसमरण0य सदव� - 26 ज�&K 2005

वर��&� मसहन� ब�र�. एक मसहन� ��प&� क+ आपण य��सतकर0तय� कH &_डरच� प�न उ&र�न प�ढ0& मसहनय�च� प�न क�ढर4. तय�र सवश�र क�ह0च व�रर न�ह0, क�रण 'न�म�सच य�र4 मग प�व��ळ�' य� सनयम�पम�ण� एक मसहन� ��प&� क+ प�ढ0& मसहन� ��र ह4ण�र. क�ह0 मसहनय�र ३० सदव�, क�ह0र ३१ सदव�, �ण��चय�-उत�व��चय�, उपव����चय� �व� नoद0 मर�ठ0 कH &_डरवर अ�र�रच, तय�र &क�र ठ�वणय���रख� क�ह0 न�ह0. रर0ह0 एख�द� सदव� अ�� उज�डर4 क+ तय�च0 आठवण क�यम मन�वर क4रन र�हर�. अगद0 एक सपढ0पयxर रर0 र4 सव�रण� शकय न�र�.

अ��च एक सदव� महणज� २६ ज�&K २००५. न�कर�च द�प�रच� ज�वण करन परर ऑसफ�मध� आ&4 ह4र4. थ4ड� व�ळ सखडक+च� पडद� ब�ज�&� ��रन ब�ह�र प�र&�लय� अथ��ग �म�द�कड� बघर ह4र4. प�व��च� सदव� अ�लय�न� �म�द�र मचछ0म�र नcक� रश� नवहतय�, २-३ न�वह0चय� गसर0 नcक� सफरर ह4तय�. प�व��च0 र�रळक �र य�ऊन ग�&0 ह4र0, पण आक�श अज�नह0 ढग�ळ&�&�च ह4र�.

र4च फ4नच0 घ�र0 व�ज&0. अ�ध�र0हyन म�झ� भ�ऊ आसशर य�च� तय�चय� ऑसफ�मध�न फ4न आ&� ह4र�. "अर� य�थ� ज4र�र प�ऊ� पडर आह�. बHग घ�ऊन ब�ह�र आ&4, प�हर4 रर क�य �गळ0कड� रळ�च रळ�, रसतय�वर �गळ0कड� र� �सफक ज�म सद�र आह�. अ�� ऐकर4 क+ र� �नचय� रळ�र प�ण0 ��ठलय�म�ळ� र� �नह0 ब�द झ�लय� आह�र." र4 तय� सदवश0 परसपर ऑसफ�मध�न क�म�सनसमत दमण&� ज�ण�र ह4र�. महण�&� , "जर ��धय�क�ळपयxर प�ऊ� थ��ब&� न�ह0 रर ऑसफ�मध�न �रळ ब��द�य�&� सनघ�न य�." म�झ� घर न�रळ&� अ�लय�न� र4ज ह�ब�र र� �नन� पव�� कर�व� &�ग�. थ4ड�च व�ळ�र म�झ0 पतन0 ईश�च� पण फ4न आ&�. "अह4, म��बईर अ�ध�र0-���र�क� झ दरमय�न ज4र�र प�ऊ� पडर आह�, �गळ0कड� प�ण0च प�ण0 ��ठ&� आह�. म�&��चय� श�ळ� &वकर �4डलय� आह�र, म0 आय�र�&� घ�ऊन आ&�. र�मह0 आमच0 क�ळज0 न करर� ऑसफ�मध�न &वकर सनघ�न आज ब��द�य�चय� घर0 ब�ब��जवळच रह�". पण ग�मर महणज� नररमन पIई �र&� सब&क� & प�ऊ� पडर नवहर�.

हळ� हळ� �व�xचय�च जवळचय� म�ण���च� क�ळज0च� फ4न य�ऊ &�ग&�. ��धय�क�ळ0 ऑसफ�मध0& ससय��च0 क� जब�ज ��र झ�&0. क�ह0 जण0 ठ�णय�&� रर क�ह0 पनव�&&� रह�ण�रय� ह4तय�. एकजण जवळच चनQर4ड&� रह�ण�र0 ह4र0, र�वह� सरन� �व� ससय��न� आपलय� घर0 रह�णय�च0 सवन�र0 क� &0, तय�पम�ण� र0 र�त तय� �व� सरचय�कड� र�हण�र ह4तय�.

आमह0 च�र-प�च प�रर कम�च�र0 कIमपय�रर ब�द करन समत& रIवरमध�न ख�&0 उरर&4. प�सह&� रर र� �सफक न�हम0प�क� ज�सरच व�र&�, महण�न ब�च0 व�र न बघर� आमह0 च�&रच चच�ग�र&� प4ह4च&4. र�थ&� दशय बघ�न �व�xच� ड4ळ� सवसफ�र&�. सर�शनब�ह�र म�ण���च0 पच�ड गदQ ह4र0. म��ग0 सशरणय�एवढ0ह0 ज�ग� सद�र नवहर0. आमह0 धक�ब�क+ करर, सशवय� ख�र क��ब�� आर सशर&4. चच�ग�रहyन ��रण�रय� �व� ग�ड� अ�ध�र0, ���र�क� झ, द�दर, &4अर पर�& अश� �व� �ख& भ�ग�र प�ण0 ��ठलय�म�ळ� असनसशचर क�ळ���ठ0 रद क� लय� ह4तय�. �व�जण आपआपलय� क� र� �सबय��न� फ4न करन पररससथर0च� अ�द�ज घ�र ह4र�. बरय�च ससय� घर0 अ�ण�रय� &ह�न ब�ळ��चय� क�ळज0न� हव�&सद& झ�लय� ह4तय�. क�ह0जण|च0 म�&� प�ळण�घर�र ठ�वर, तय� सच�र�न� रडक�� ड0&� आलय� ह4तय�, क�रण प�ळण�घर��च0 �क र�क+द अ�र� क+, ��धय�क�ळ0 ��रपयxर म�&��न� परर न�&� प�सहज�. क�ह|चय� नवरय��न� फ4न &�गर नवहर�, तय�म�ळ� तय� असवसथ झ�लय� ह4तय�. एक�च व�ळ0 &�ख4 म�ण�� फ4न कर�यच� पयतन करर अ�लय�न� म4ब�ई& फ4न न�रवक� क4&मड�न पड&� ह4र�. ��दKव�न� रर&�यन� फ4नच� न�रवक� च�&� ह4र�, महण�न दह�-दह� समसनर��न0 म�झ� ईश�श0 ��पक� ह4र ह4र�.

12

वर�� सवश�र

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

अध�� र�� आमह0 र��च चच�ग�र सर�शनचय� ब�ह�र र�रकळर उभ� ह4र4. बर�च &4क प�नह� ऑसफ�मध� पररणय�चय� रय�र0र ह4र�, एवढ�रच ��चन� झ�&0, 'क�ह0 ब��� चच�ग�रहyन म��बई उपनगर�र ज�य&� रय�र आह�र.' आमह0 �व�जण ध�वर ध�वर ब�कड� ज�ऊन धक�ब�क+ करर, ह�श�ह�श करर सखडक+जवळच0 ज�ग� पकड&0. पर�र� �व�त र� �सफक एवढ� ज�म ह4र� क+, ब� एक र�� झ�&� रर0 ज�गच0 ह&&0च न�ह0. पव�श��मध� च�ळब�ळ ��र झ�&0. ४-५ असरउत��ह0 पव�श��न0 र�लव� रळ�र�न च�&र ज�यच0 र�म क�ढ&0. &ग�च म0��द� ह4क�र सद&�. चच�ग�रहyन रळ�र�न आमच0 द��ड0य�त� ��र झ�&0. व�ळ घ�&व�य&� रoड�न� ज4क�, ग�ण0 महणर एक-द4, एक-द4 करर मर0न &�ईन�, चनQ र4ड, ग��र र4ड करर ब�²ब� ��नर�&पयxर आ&4. र�थ� र� Hकख�&0& ओढ� भरन व�ह�र ह4र�. आज�ब�ज�चय� च�ळ0र0& &4क��न0 सदवय�च� झ4र र�क&� ह4र�. र��च आध�र���ठ0 एक मजब�र द4र0 ब��ध&0 ह4र0. र� Hकवरन हळ� हळ� च�&र आमह0 ओढ� प�र क� &�. ख�&0 प�णय�कड� बघवर नवहर�. �व� गर�र�र0& प�ण0, प�व��न� क� ज&�&� कचर�, तय�र व�हण�र� घ�श0, उ�द0र, म��जर��च� मPरद�ह, श0........एक एक प�ऊ& र�कर�न� न��र0 सकळ� य�र ह4र0. मज& दरमज& करर आमह0 &4अर पर�& पयxर प4ह4च&4. र�थ� रर प�ण0 च��ग&�च व�ढ&�&� ह4र�. ��ध� प�ऊ� पड&� रर0 र�थ� प�ण0 र��बर�, मग �गळ0कड� रळ� झ�&� अ�र��न� र�थ&0 ससथर0 सवच�रणय�च0 �4यच नवहर0, पHरफIम�ह0 प�णय�ख�&0 ग�&� ह4र�. र� Hकवरन ब�ह�र य�ऊन रसतय�वरन ग�ड��चय� गदQर�न च�&णय�सशव�य गतय�रर नवहर�. च�&�न च�&�न २ र����प�क� ज�सर अवध0 उ&र�न ग�&� ह4र�, प�य म4ड�यच� ब�क+ र�सह&� ह4र�, प4र�र भ�क� न� क�वळ� ओरडर ह4र�. रडरखडर द�दरचय� फ� &ब�ज�र�पयxर आमच0 य�त� प4ह4च&0. र�थ0& दशय रर बघणय���रख� ह4र�. �व�त प�&�ख�&0 सचख&���रख� प�ण0च प�ण0, तय�र द�सनय�च� व�हyन आ&�&� घ�ण�रड� कचर�, मध�च सकड�ह0 सद�र ह4र�. एरवह0 सकड� प�सह&� क+ म�झ0 ह0... घ�बरग��ड0 उडर�, पण तय�व�ळ0 क� ठ�न धKय� आ&� ह4र� क4ण�� ठ�ऊक. �व� रपरय� प�णय�ख�&0 व प�&�वर म�ण���च0 ह0.... गदQ.

एरवह0 द��रय��श0 क�लक क�रण��वरन भ��डण�र� म��बईच� म�ण�� ��कर�चय� व�ळ0 म�त एकम�क��चय� मदर0&� क�� ध�व�न ज�र4, तय�च� पतय�रर य�र ह4र�. पKश�चय� श0म�र0प�क� मन�च0 श0म�र0 कश0 म4ठ0 आह�, ह� सठकसठक�ण0 चह� व सबससकर� घ�ऊन उभय� अ�&�लय� म�ण���न� बघ�न �मजर ह4र�. र��नर�� सन�ग��चय� ह� थKम�न�श0 झ��जण�र� म�ण�� म�र�क� र0&� य�ऊन ह�र�र0& ख�दपद�थ� द�षक�ळ�र�न आलय�पम�ण� क�� ओरब�ड�न घ�र ह4र�, र� प�हyन, जय��न� र4ज अन�च� कण समळवर�न� म�र�म�र0, तय��च0 क�य ससथर0 ह4र अ��&, तय�च0 कलपन� य�र ह4र0. म�ण���च0 अगसरकर� प�हyन ड4ळ� प�ण�वर ह4र�.

र�त0च� अकर� व�ज�न ग�&� ह4र�. म�र� �ग� आसण ब��द�य�चय� मध� अ�&�&� एकच सर�शन म�ह0म, पण र� च�&ण� ��द� म4ठ� ��कर व�रर ह4र�. प�य�र अकरश� ग4ळ� आ&� ह4र�. ��म�र� ब�र� व�जर� ब��द�य�&� इम�रर0जवळ आ&4. क� प´डमध� प�ण0च प�ण0, अधf ग�र प�णय�ख�&0, व प�य�ख�&0 क�ह0च सद�र न�लय�न� म4ब�ई&, प�क+र ह�र�र घ�ऊन , द4नह0 ह�र ड4कय�वर पकड�न अ�द�ज�न� हळ� हळ� एक-एक प�ऊ& उच&र इम�रर0र पव�श क� &� व समट अ�ध�र�र�न सजनय�पयxर आ&4. क�रण शIर� �सक� र ह4ऊ नय� महण�न इम�रर0च� सवद�र प�रवठ� ब�द क� &� ह4र�, तय�म�ळ� ड4ळय�र ब4र घ�र&� रर0 सद�ण�र न�ह0, एवढ� अ�ध�र ह4र�. प�सकx गमध0& ग�ड��च� फक रIप सद�र ह4र�. अ�ग�र सब&क� & त�ण उर&� नवहर�, रश�ह0 पररससथर0र ग�ड��च0 र0 अवसथ� बघ�न ह�� य�र ह4र�. एक एक मज&� चढर चढर श�वर0 ��रवय� मजलय�पयxर प4ह4च&4. ब�ब� द�र�रच व�र बघर उभ� ह4र�, र4 मह�र�र� ज0व व�र प�हyन, अन�क श�क�क� श�क��न0 थक� न ग�&� ह4र�, म&� प�सहलय�वर तय��न� ज0व अकरश� भ��ड�र पडलय���रख� झ�&�.

पसहलय��द� ब�र क�ढ�न कचरय�चय� डबय�र र�क&�, क�रण तय��च0 अवसथ� अगद0 दयन0य झ�&0 ह4र0. तय��चय�कड� प�सहलय�वर क� वळ द4नच मसहनय��प�वQ घ�र&� ह4र�, ह� क4ण�&� ���ग�नह0 खर� व�र&� न�र�.

13

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

द��र� सदवश0 वPतपत सवकर घ�य&� ह0....... गदQ. सठकसठक�णच�, फ4र4�सहर वण�न व�चर��न� अ�ग�वर अकरश� क�र� य�र ह4र�. ब�मध0& म�ण�� एक� ज�ग0 ८-१० र�� अडक� न पड&0 ह4र0, र0द�ख0& ब�मध� प�ण0 भर&�लय� अवसथ�र. र� �न-ब�मध� अडक� न पड&�लय� म�ण���च� रIय&�रच� फ�रच ह�& झ�&�, क�रण प�व��मध� 'ह�' र4कण� महणज� फ�रच म�सशक& अ�र�. क�रमध�ह0 क�ह0 म�ण�� �व� ब�द अ�लय�न� घ��मर�न आरलय�आर मरण प�व&0 ह4र0. ग4र�ग�वचय� रब�लय�र प�ण0 भरलय�म�ळ� सकतय�क म�क+ जन�वर� प�णय�र व�हyन ग�&0, तय�च� पररण�म द�ध�चय� सक� मर0र भरम��र व�ढ ह4णय�र झ�&�. द �ध न समळ�लय�न� सकतय�क &ह�न म�&��च� ह�& झ�&�.

य� प�शव�भ�म0वर स��ग�प�रचय� &4क��च0 ग�मर प�ह�. ऑच�ड�&� न��र� प�य�चय� घ4ट�पयxर प�ण0 ��ठलय�वर &ग�च प4स&���न� प�च�रण, प�रपध�न��प���न �व�xचय� तय� सथळ�&� भ�र0, वPतपत�च� रक�न�चय� रक�न� तय�चय� वण�न�न� व फ4रoन0 र�ग&�&�, 'ह� अ�� क� झ�&�' तय�वर र��नर�� चच��. कद�सचर भ�रर�र0& &4क��चय� �हव���र र�हyन नK�सग�क आपत|श0 क�� म�क�ब&� करर� य�ई&, एवढ� सशक&� रर0 ख�प झ�&�.

– असजर म��गर�

आव�हन

14

म�डळ�र आय4सजर ह4र अ�&�लय� क�य�कम����ठ0 आमह�&�

गरज आह� आपलय� �हभ�ग�च0 ...�हक�य��च0... शमद�न���ठ0 ��पक� - प0र0 र�&�ग - ९३२१२४५२

(कP पय� ��धय�क�ळ0 ६ न�रर फ4न कर�व�) अथव� स&ह� [email protected]

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र 15

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

द4सर0 नभ��गण�श0

आप&� सवशव पच�ड म4ठ� आह�, अ�� आपण न�हम0 महणर4. पण र� नक+ सकर0 म4ठ� आह�, य�च� थ��गपत� �व���म�नय��न�च क�य, पण अज�न एक� ण म�नवज�र0&�ह0 &�ग&�&� न�ह0. महण�नच सवशव�च0 वय�प0 ���गर�न� आपण ‘अमय��द’, ‘अन�र’ अ�� शबद व�परर4. ��ईचय� र4क�वर &�ख4चय� ��खय�न� म�व� शकण�र य� अम0ब�न� पPथव0च� आक�र म4ज�यच� ठरव&� रर क�� ह4ई&? ह�च �म0करण आपण सवशव���ठ0 घ�रलय�� आप&� आक�र रर अम0ब�प�क�ह0 सकर0रर0 पर0न� &ह�न ह4ई&. आर� आप&� आक�र आसण सवशव�च� एक� ण आक�र, य�र र�� थ�र ��ब�ध न�&�, रर0 एक� ण सवशव�चय� वय�प0र म�नव ह0 सकर0 क�द आसण ��कम वसर� आह�, ह� म�त य�वरन कळर�.

सम&0-�_र0-ड��0-म0रर-ड�क�-ह�कर4-सक&4 ह� �पक आपण श�ळ�र प�ठ क� &�&� अ��&च. पPथव0वर0& अ�रर� म4ज�य&� ह0 म�प� प�र�श0 अ�र�र. पPथव0चय� ब�ह�रह0 क�ह0 अ�रर� म4जर� य�ऊ शकर�र. उद�. पPथव0-च�द अ�रर 3,84,000 सकम0, पPथव0-��य� अ�रर 14,95,98,000 सकम0, इतय�द0. पर�र� य�प�ढच0 अ�रर� म4जर��न� श�नय��च0 आसण सवलपसवर�म��च0 ��खय� व�ढर ज�र� आसण नक+ अ�रर�च� आपलय� ब�द0&� आक&न ह4र न�ह0. उद�. पPथव0प���न ग�रच� अ�रर 62,88,00,000 सकम0, व शन0च� 1,27,74,00,000 सकम0, इतय�द0. मग अश�व�ळ0 म4ठ� एकक��च0 गरज भ�र�. र0 एकक� क� ठ&0, ह� आर� प�हyय�.

पPथव0-��य� य��चय�मधलय� �र��र0 अ�रर�&� ‘खग4&0य एकक’ ( ) astronomical unit अ�� महणर�र. खग4&0य एकक ह� पम�ण ��य�म�&�र0& अ�रर� म4ज�य&� व�परर�र. खग4&0य एकक�मधय� दश�व&�&� अ�रर �मज�य&� जर� ���ह ह4र�. उद�. ��य�-ग�र अ�रर 5.2 खग4&0य एकक, रर ��य�-शन0 अ�रर 9.5 खग4&0य एकक, इतय�द0. रर0 द�ख0& एख�द� द�खलय�सशव�य आक�रम�न आसण अव�ढवय अ�रर��च� आपलय�&� न0र�� अ�द�ज य�र न�ह0. महण�न एक गमर0श0र द�ख&� बघ�य�. जर ��य��च� आक�र एक� हH�डबI& एवढ� �मज&� आसण र4 एक� मKद�न�चय� मधयभ�ग0 ठ�व&�, रर पसह&� गह ब�ध ह� ध�स&कण�एवढ� अ��& व र4 हH�डबI&प���न 7 म0रर अ�रर�वर ठ�व�य&� &�ग�&...ह�पम�ण� इरर गह��च0 क�य ससथर0 अ��& र� ख�&0 प�ह�:

��य��चय� �व��र जवळच� र�र� ‘अलफ� �_रIर0’

दश�वणय�करर� अज�न एक हH�डबI& पसहलय� हH�डबI&प���न ��म�र� 4.6 सकम0 वर अ�रर�वर ठ�व�य&� &�ग�&. वर0& क4षक�वरन क�ह0 मज�द�र ग4ष0 &क�र य�र�र, तय� महणज� – • म�गळ आसण ग�र य��चय�मधय� ख�प म4ठ0 प4कळ0 आह�. तय� प4कळ0र ��य��प���न म�गळ�पयxर पसह&� च�र गह प�नह� द4नव�ळ� म�व�न,

16

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सशव�य अज�न प4कळ0 सशलकच र�ह0&.• ��य��प���न ग�रपयxरचय� पव���करर� ज�वढ� अ�रर क�प�व� &�ग�&, र�वढ�च अ�रर ग�रप���न क� वळ प�ढचय� गह�पयxर महणज� शन0पयxर ज�य&� क�प�व� &�ग�&.• ��य��प���न शन0पयxरचय� पव���करर� ज�वढ� अ�रर क�प�व� &�ग�&, तय�हyनह0 ज�सर अ�रर शन0प���न क� वळ प�ढचय� गह�पयxर महणज� य�र�न�पयxर ज�य&� क�प�व� &�ग�&.य�वरन खग4&0य अ�रर� कश0 अव�ढवय ह4र ज�र�र य�च� अ�द�ज य�ई&.

आर� जर� आपण ��य�म�&�चय� ब�ह�र ज�ऊय�. इथ� म�त खग4&0य एकक कम0 पड�य&� &�गर� आसण ‘पक�शवर�’ ह� एकक व�परण� जरर0च� ह4र�. एक पक�शवर� महणज� पक�श�न� एक� वर��र क�प&�&� अ�रर, ज� ��ध�रण 94,60,73,04,72,580 सकम0 इरक� भरर�. महणज�च.. एवढ� म4ठ� अ�रर�&� ‘एक’ अ�रर अ�� महण�यच�, आसण मग तय�प�ढच0 अ�रर� म4ज�यच0. ‘उर�च� म�घ’ (सजथ� ��य�म�&�चय� �व� ध�मक� र��च0 वसर0 अ�र�, र� सठक�ण), ��य��प���न 1 पक�शवर� द �र आह�. वर उल�ख क� &�&� अलफ� �_रIर0 ह� र�र� ��य��प���न 4.4 पक�शवर� द �र आह�. तय�च� पक�श आपलय�पयxर प4च�य&� 4.4 वरf &�गर�र. य�च�च अथ�, आज तय� र�र य�च� ज4 पक�शसकरण आपलय� ड4ळय��न� सद�र4, र4 पक�शसकरण र�थ�न 4.4 वर��प�वQच सनघ�&�&� ह4र�. र�र य��च0 �धय�च0 ससथर0 आपलय�&� कध0च �मज� शकर न�ह0.

ह� झ�&� ��य��जवळच� श�ज�र0. पण ज�� ज�� आपण आपलय� आक�शग�ग�र सवह�र कर, र�� र�� पक�शवर� ह� एकक द�ख0& सथर� पड� &�गर�. तय�प�ढ� आपलय�&� ‘प��fक’ (3.2 पक�शवर�) आसण ‘सक&4प��fक’ (1000 प��fक) ह0 एकक� व�पर�य&� &�गर�र. ��य��प���न आपलय� आक�शग�ग�च� मधय ह� अ�रर ��म�र� 8 सक&4प��fक एवढ� आह�, रर आपलय� आक�शग�ग�च� वय�� ��म�र� 30 सक&4प��fक एवढ� आह�. !!!

आर�, आपण आपलय� आक�शग�ग�च� ज� श�ज�र0 आह�र, र� सकर0 &��ब र�हर�र र� प�हy. इथ� सक&4प��fक ह� एककह0 कम0 पडर� आसण आपलय�&� ‘म�ग�प��fक’ (1000 सक&4प��fक) ह� एकक व�पर�य&� &�गर�. आपलय� आक�शग�ग�चय� अगद0 श�ज�रच0 द0सघ�क� (गH&Hकझ0) महणज� द�वय�न0 द0सघ�क�, ह0 आपलय�प���न 0.8 म�ग�प��fक अ�रर�वर आह�. द0सघ�क��च� एक ग�चछ (जय�&� ‘वहग¹ कसरर’ महणर�र) र� आपलय�प���न 18 म�ग�प��fक अ�रर�वर आह�.

तय�चय�ह0प�ढच� एकक, ज� क+ खग4&0य म4जम�प करणय�च� �धय�च� कम�& एकक आह�, र� महणज� ‘ग0ग�प��fक’ (1000 म�ग�प��fक). ह� अ�रर सक&4म0ररमधय� म��डलय�� र� 30,27,43,37,51,22,56,00,00,00,000 सकम0 इरक� भरर� !! अ�� महणर�र क+ पPथव0वरन ज�वढ� सवशव�चय� प��र य�च� ‘रतवर�’ सनर0कण करर� य�ऊ शक� & (महणज� अज�न र�� करर� आ&�&� न�ह0) तय� प��र य�च0 सतजय� 14 ग0ग�प��fक एवढ0 आह�. ��प�ण� सवशव�च� एक� ण प��र� ह� तय�ह0प�क� म4ठ� अ�� शक� &, पण सरथपयxर रर अज�न आपलय� कलपन�च0 द�ख0& मज& ग�&�&0 न�ह0.

अ�4. ज0 ग4ष अव�ढवय अ�रर��च0, र0च ग4ष क�&म�पन�च0. 200-300 वर��प�वQचय� घरन��च0 आपण ‘इसरह���’र नoद करर4. व�द-प�र�ण��बद& ब4&र��न� ‘हज�र4 वर��प�वQ’ वगKर� आपलय� रoड�न �हज सनघ�न ज�र�. पण आपलय�&� आशचय� व�र�& क+ म�नव�चय� प�ण� आय�षय�चय� र�&न�र 15 ��क� द�च� क�& सजरक� सकरक4ळ अ�र4, सररक�च सकरक4ळ सवशव�चय� एक� ण इसरह���चय� म�न�न� आप&�

17

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

नoद&�&� इसरह���च� क�ळ आह�. व�गळय� शबद�र ���ग�यच� रर एख�द� वयक0चय� प�ण� आय�षय�बद& आपलय�&� 15 ��क� द�र ज�वढ0 म�सहर0 ह4ई&, र�वढ0च म�सहर0 आज आपलय�&� आपलय� सवशव�बद& आह�. प�र�रतवश�स�र आसण सवज�न�र जर0 &कण0य पगर0 झ�&�&0 अ�&0, रर0 तय�म�ळ� ह� पम�ण फ�र�� बद&&�&� न�ह0.

सवशव�चय� ��रव�र0प���न आजपयxरच� क�ळ जर आपण एक� वर��र ��म�वणय�च� पयतन क� &�, रर य� क�ळ�र सवसवध घरन� क� वह�� घडलय�, ह� आपलय�&� आक&न ह4ऊ शक� & अशय� सवरप�र प�हर� य�र0&. अशय� म��डण0&� खग4&0य भ�र�र ‘कIससमक कH &_डर’ अ�� महणर�र. बघ�य� ह� कIससमक कH &_डर क�� सद�र� र�: (य�र0& 1 सदव� = ��म�र� 4.1 क4र0 वर�)

15 ��क� द�र समळण�र य� म�सहर0वरन आपण एक� वयक0चय� आय�षय�च� ज�वढ� अ�द�ज &�व� शक� , र�वढ�च, �धय� उप&बध अ�&�लय� प�र�वय��चय� मदर0न� आपण सवशव�चय� इसरह���च� अ�द�ज &�व�यच� पयतन करर आह4र. क� वळ द4न च�र अकर��चय� आध�र� 1000 ब�य 1000 च� शबदक4ड� �4डवणय���रख� ह� पक�र आह�, न�ह0 क��?

- खग4स&य�

18

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

क4&�ज

क4&�ज, सचत��च� क4&�ज. वर�म�न-भ�र-भसवषय�चय� र0न आरश��न0 बन&�&� कH स&ड4सक4प. न�न� आठवण|चय� र�ग��न0 नर&�लय� प�व��चय� थ_ब��चय� क�च��च� र�ग0र र�कड�. कH स&ड4सक4प&� थ4ड� धक� &�ग&� क+ एक नव0न सचत. अश�च क�ह0 सचत��च� ह� क4&�ज....

दरवरQ प�ऊ� आपलय� आगमन�बर4बर नव� वर�ह0 घ�ऊन य�यच�, श�ळ�च� नव� वर�...म�र0चय� खरप�� ग4ड ग�ध�र मग नवय� क4रय� वह�-प�सरक��च� ग�ध ब�म�&�मपण� सम�ळ�यच�, नव� र�नक4र, नव� चप&� ब�र, र� प�य�&� &�गण�, झ�&�च रर कध0-कध0 नव0 वIरर बIर& आसण डब� ��द�. जश0 व���धर� नव� सहरव� सहरव� गणव�र पररध�न कर�यच0 रश0च छ4र0 छ4र0 म�&� पण नवय�चय� नव&�ईर नर&�&0 अ��यच0. ( आर�चय� म�&��न� न� नवय�च0 नव&�ई, आसण आपलय� आग�य आसशय�र व�ढ&�लय� म�&��न� प�व��च0 नव&�ई तय�हyनह0 न�ह0.) नव� वग� नवय� ब�ई, पण मKसतण0 म�त ज�नय�, ज0व�भ�व�चय� ( आर���रख� दरवरQ वग��च� reshuffling

न��यच� र�वह�)....

कध0 ख�प प�ऊ� पड&� क+ प�ण0 ��ठ�यच� , मग क�गद�चय� ह4ड� �4ड�यचय�. सचख&�र मन�4क न�च�यच�...

सचतक&�चय� र���&� म�मर0 ड� Iइ�ग ��ठ0 प�व��ळ� सवरय, ज&र�ग�र एरव0 सपवळय� र�ग�च� wash द�यच4 तय� ऐवज0 सनळय� र�ग�च� wash द�यच�...

प�व��च0 ग�ण0- 'आ&� आ&� प�ऊ� आ&�' , 'ए आई म�&� प�व��र ज�ऊ द� ' , 'य� र� य� र� पव��', 'सपरसपर सपरसपर प�व��च0, त�ध�सररसपर �गळय��च0' ...

छत0चय� र�र��च0 द�रसर0, र�ग0ब�र�ग0 छuय��च0 जत�. 'र�नक4र नक4, छत0 हव0' च� हट....अशय� सकर0 सकर0 सन क�य क�य आठवण|च� क4&�ज.

प�व��र सच�ब सभजलय�न�रर गरम�गरम ब4न�वह0र�, कध0 मकय�च0 कण��, रर कध0 सरखर�- समठ�चय� प�-य�, कध0 थ�&0प0ठ� रर कध0 र��द�ळ�चय� सपठ�च0 र�क�र&0 उकड....

नवव0च� वर�... छ�न सश�ग� फ� र&�&0. इ�ररम0सजएर ग�ड पर0क�च� क��, एक व�ळ श�ळ� ब�ड�&0 रर0 च�&�& पण ड� Iइ�ग च� क��, न4 व�... आज0चय� ओरडणय�कड� प�ण� क�न�ड4ळ� करन श�ळ�र ग�&�, ग�डघ�भर प�णय�र�न, व�र य�न� ��रख0 उ&र0 ह4ण�र0 छत0 ��वरर, श�वर0 छत0 ब�द करन श�ळ�र प4च&� खर0. �र��न0 चह� आसण खम�ग ओरड� द�ऊन घर0 प�ठव&�.

मग प�व��न� कI&�ज�र द�ख&� घ�र&�, आसण श�ळ�चय� सखडक+र&� प�ऊ� सरथ�च फ� म झ�&�...

19

वर�� सवश�र

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

तय�सदवश0 ठ�णय�हyन व��द�य�&� ज�य&�च सकर0 व�ळ &�ग&� क4ण�� ठ�उक, but who cares अ�� र� वय ह4र�, ४-५ मKसतण|च� ग�ड0र&� ग�प ह4र�च, छ�न धमम�& करर, कI&�जपयxर ग�&4, य� व�ळ0 रर चक पय�नकड�नच ओरड� ख�व�न परर आ&4, ग�ड0रच डब� ख�ल�....

अ��च एकद� कI&�ज ��रलय�वर म0 आसण द4न मKसतण0 जह��ग0र आर� गH&र0&� ज�य&� सनघ�&4, ध�व��ध�र प�ऊ� क�य आमह�&� अडवण�र ह4र� ? सच�ब सच�ब सभज�न, 'कH फ� �म4वह�र' मधय� म�न�क�ड�चय� उजवय� ब�ज�कड� &क ठ�व�न चह� पय�य&4, चह�चय� सकर&0र फक गरम प�ण0 ह4र�, आमह�&� व�र&� क+ ख�प सफक� चह� समळर अ��& इथ�, च�यन0ज र0 वगKर� अ��&, पण रर0 एकमर�न� व�रर&� ब4&�व�न सवच�र�यच� ठर&�. र4 महण�&�, '�Iर0,...'

कH स&ड4सक4प&� प�नह� धक� &�ग&�....प�नह� एक नव0न सचत..

य� र� य� र� ..प�वछ��, र�&� द�र4 .. पKछ�, पK�� झ�&� ...क4र�, प�उ� आ&�... म4...र�... म0 महर&�&0 एक� क ओळ सचमखड� आव�ज�र प�ण� करण�र0 सचम�क&0....

परव�च फ� �ब�कवर म�झय� एक� समत�न0 र�क&�&0 scrap व�चर ह4र�, तय�न0 स&सह&� ह4र�, म�&0बर4बर मसर प�व��र सभज&4, भ�रर�रलय� झक�� प�व��र पH�र प�ण�पण� सचख&�न� म�ख&0 ह4र0 अम�ररक� र क� ठ&0 अश0 मज�...

द�सम�ळ झ�&�&0 क4णर0ह0 ग4ष मcलयव�न ह4र� ह� म�सहर0 ह4र�, पण सचख& ��द� तय�&� अपव�द न�ह0? :-)

- अच�न� र�नड�

20

अ�क म�ठ ह�त त म�ळ� वच ल उश�र घ�तल. ल�क�न व क ह�ण सठ� छन मध म आह�. श�कवरच ल�ख व�गळ महण'न छन वटल. बक* पण आवडल�. फ�ट� सगळ� मसत.

म�खप/ष दर3दरच आह�.

- मधव� म�ह5दळ�

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

जग�र0& पसह&� सम�र� ब4गद�

फ4नचय� र�र�, सवज�चय� र�र�, प�णय�च� भ&�म4ठ� नळ आसण कचर� व�हyन न�ण�-य� सनव��र नळय� अ�� �गळ� &ब�द� आपलय� प4र�र घ�ण�र� एक-एक मK& &��ब0च� द4न भ&�थ4र&� ब4गद� मररन� ब�चय� ख�&0 ख4द&�&� आह�र. म�ह0र आह� ह� र�मह�&�? रबब& ४८ सक.म0. &��ब0च�, ६ म0रर वय���च� DTSS (Deep Tunnel Sewerage System) ब4गद� अखखय� स��ग�प�रचय� जसमन0ख�&0 खण&�&� आह�र, म�ह0र आह� ह� र�मह�&�? अ�� बह�-उपय4ग0 ब4गद� आर� अन�क द�श�र ब��धणय�र आ&� आह�र.

पण कc&�&�प�र मधय� जग�र0& पसह&� सम�र� ब4गद� ब��ध&� आह�. आर� ह� सम�र� आह� ह� खर�, पण र�मह�&� व�ररय र��, क� वळ न��व सद&� आह� य� क�रण�न� नवह�. खर� रर र� आह� Stormwater Management and Road Tunnel.

वर0& सचत पह�. तय�र वरचय� द4न "मजलय��वरन" ग�ड� द4न सदश��न0 प�ठवणय�च0 �4य आह� रर �व��र ख�&चय� मजलय�वरन प�णय�च� पव�ह. आसण ह4, ह� आणख0 "सम�र�" अशय���ठ0 क+ ब4गद�चय� अगद0 वरचय� ब�ज�� र�स&फ4न व सवज�चय� र�र� न�णय�च0 �4यद�ख0& आह�.

ग�लय� ३ दशक�र कc&�&�प�र शहर�च� प��र� भर�भर व�ढ&� अ��न आ�प��चय� डoगर�ळ भ�ग�रह0 घर�, �दसनक�, मI& ब��ध&� ज�र आह�र. ज�ग&र4ड करन रसर� बनर आह�र. य�च� पय��वरण�वर झ�&�&� एक म4ठ� पररण�म महणज� प�ऊ� "�4�णय�च0" कमर�. व�दळ ह4ऊन ध�व��ध�र प�ऊ� पड� &�ग&� रर झ�ड�झ�डप� अ�&�&0 ज�ग&0 जम0न एक� र���र १०० सम.म0. इरक� प�ऊ� झ�&� शकर�, पण तय�च ज�ग0 "शहर0करण�"म�ळ� झ�&�लय� रसर� व� पर��गण��न� म�त क� वळ २० सम.म0. इरक�च प�ऊ� "�4�र4".

य�च� पररण�म? अथ��रच आकससमक प�र! भलय� म4ठ� प�र�च� &oढ� ( Flash Flood

)! आसण र4ह0 अगद0 शहर�चय� मधयवरQ भ�ग�र. घर��चय� प�य�&� इज� न वह�व0 अ�� व�रर अ��& रर प�णय�च0 प�रळ0 "र�न प�र�क" प�&�चय� आ�प��चय� प�रळ0हyन ३० म0. ख�&0 अ�ण� आवशयक आह�, पण प�र�चय� &oढ�च� &4र एवढ� म4ठ� अ�र4 क+ ह� प�ण0 र�रड0न� द��र0कड� व�हyन ज�णय�च0 वयवसथ� न��& रर ह� प�र भर�भर शहर�चय� मधयवरQ भ�ग�&� सवळख� घ�&� शकर4.

21

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

य���ठ0 य� बह�-उपय4ग0 ब4गद�मधय� ख�&0&पम�ण� वयवसथ� क� &�&0 आह�.

(१)मधलय� ३ सक.म0. भ�ग�र, महणज� क��पoग प��ड�न प���न ब��0 नद0पय�नर द4नह0 सदश�न� र4& रसर� महण�न व�परणय�च0 �4य आह�. (२)प�र�चय� प�णय�च� ओघ दर ��क� द�&� ७० घन म0रर प�क� व�ढ&�, क+ प�-य� ��ड�नऊ सक.म0. &��ब0चय� ब4गद�र�न प�ण0 �4ड&� ज�र�.(३)प�र�चय� प�णय�च� ओघ दर ��क� द�&� १५० घन म0रर प�क� व�ढ&�, क+ ग�ड��च0 रहद�र0 प�ण� ब�द करन ब4गद�चय� सरनह0 भ�ग�र�न प�ण0 �4ड&� ज�र�.

प�ण0 व�हyन ग�&� क+ ख�&0 ग�ळ व घ�ण ���ठ�न गळ�ठ� व द�गxध0 ह� उपदव य�ण�र. य���ठ0 ब4गद�चय� वरचय� ब�ज�� एक भ&�म4ठ� र&�व ख4द&�&� आह�. प�र�च� प�ण0 इथ� ��ठर� र�वह�� तय�र0& बर0चश0 म�र0 आसण कचर� ख�&0 ब��न प�णय�च� गढ�ळपण� ब-य�चश� पम�ण�वर कम0 ह4र4. रर0ह0, एकद� प�र�च� सनचर� झ�&� क+ ज�सर द�ब�चय� प�णय�चय� झ4र�न� ब4गद�र0& म�ग� सवचछ क� &� ज�र�र. ब4गद�चय� आर0& पPषभ�ग�वर enzyme च� &�प सदलय�म�ळ� द�ग�नध0च� त�� कम0 ह4र4.

आर� पशन अ�� क+ जर क� र�मच0च ग�ड0 अगद0 श�वर0 ब4गद�र सशर&0 अ��& आसण ब4गद�र�न प�ण0 �4ड�य&� ��रव�र झ�&0 रर? अ�� ह4ऊ नय� य���ठ0 ३ सक.म0. &��ब0चय� ब4गद�र द4नह0 सदश��न0 सशरण�-य� श�वरचय� ग�ड��च� न�बर सरप�न तय� ग�ड� ��ध�रण ५ समसनर�न0 द��-य� सदश�न� ब�ह�र पडलय� आह�र य�च0 ख�त0 क� लय�वरच ब4गद�र0& ग�ड��च0 रहद�र0 प�ण�पण� थ��बव�न प�र�च� प�ण0 आर �4ड&� ज�र�.

कc&�&�प�रचय� द4न नद��चय� ��गम�म�ळ� अ�� भय�कर प�र सकर0 व�ळ� य�र4? य� पशन�च� उतर १०० वर��र�न एकद� अ�� आह�, पण आर� वर��र�न एकद� जर0 अ�� प�र आ&� रर0 तय�चय�श0 ��मन� करणय�च0 कमर� सनम��ण झ�&0 आह� र0 य� सम�र� ब4गद�म�ळ�. य�च क�रण�सरव इ�ड4न�सशय�च0 र�जध�न0 जक�र�� द�ख0& अ��च एक ब4गद� खणणय�च� सवच�र कर0र आह�.

र�मह�&� ह� ब4गद� न��र� पह�यच� अ�&� सक� व� तय�र�न ग�ड0 च�&व�यच0 अ�&0 रर अगद0 �4पप� आह�. &वकरच कc&�&�प�रच0 �फर कर�!

- म�धव भ�व�

22

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

कसवर� - र4

आचक� श�वरच�,सनषप�ण द�ह झ�&�र4 श�वरच� सनघ�&�&�,उच¾�� म0च ह4र4

भ4वर0 क&�वर�चय�,रडर0 सवक+य ��र�र4 खदखद� ह�ण�र�,आतम� म0च ह4र4

�मय0 अ�तयय�त�चय�,च�र ख��द�वर0 म0र4 अध0रर�न� ध�वण�र�, मडक� म0च ह4र4

घ�र�वर0 नद0चय�,चढ&4 �रण�वर0 म0र4 धड�&� प�रवण�र�,वनह0 म0च ह4र4

सदवश0 सप�डद�न�चय�,जम&� क�वळ� सकर0ह0र4 सप�ड�&� न सशवण�र� ,क�वळ� म0च ह4र4

चक�र प�नज�नम�चय�,��रणय�� सकर0 झगड&4 र4 ख�र�वर0 रडण�र�,नवज�र म0च ह4र4

-असनरद क� &कणQ

23

Dear Shri Bhave Sasneh Namaskaar!

This email is to let you know the feedback on Rutugandh and MMS activities. I am a regular reader of Rutugandh. The concept, content and consistency are great! More so as we can relate to the articles written by a few among us (and not necessarily by professional writers). Wishing MMS all the very best for all its future activities. - अममत प5डस�, मम� च� सभसद

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

आचरर र4डच0 सभज&�&0 ग�थ�

ब�धव�र १६ ज�नच0 �क�ळ स� ग�प�रव��0य�� न� असवसमरण0य ठर�& अश0च ह4र0.. ’ध4 ध4 प�ऊ� महणज� क�य र� भ�ऊ?’ अ�� पशन सचन0 भ�र�र क4ण0 सवच�र&� अ��& रर तय�च उतर ब�धव�रचय� �क�ळ0 बघ�य&� समळ�& अ��& !

दर वरQचय� ज�न मसहनय�चय� एक� ण प�व��चय� ६० रककय�हyनह0 ज�सर अ�� घनघ4र प�ऊ� स� ग�प�रचय� आचरर (च च, महणज� क�य रर...) ऑच�ड� / नय�रन भ�ग�वरर0 द4नच र���र बर�&� आसण भलय�

�क�ळ0 ऑसफ�&� ज�ण�-य��च0 र�र��बळ उड�&0.

एक+कड� म� बई-प�णय�कडचय� &4क��न� जण� क�ह0 आपण सरकड�च आह4र क+ क�य अ�� व�र� &�ग&� ह4र�. ’म��बई&� ह� न�हम0 अ�र�, कद�सचर य� ब�धव�र0ह0 अ��&’ अ�� श�र� ऐक�य&� समळर ह4र�; रर द��र0कड� स� ग�प�रच� सथ�सनक &4क ’प�र’ महणज� क�य ह� बघ�न कH म�-य�र सरप�न घ�णय�र ग��र&� ह4र�.

ब�, रHक�0 रर ऑच�ड� र4ड जवळचय� परर�र�वरन परर सफरर ह4तय�.

एक� णच भ�रर�र0& तय� ’प�अर’ आठवण0न� उज�ळ� द�ण�र� ह� ’प�र’ प�र�प�र ठर&�.

- असमर सशय�कर

24

वर�� सवश�र

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

छ�द छ�य�सचतण�च�

फHश फHश फHश !!!!

सदव�भर घम�सब�द ��न0 नह�ऊ घ�&ण�-य� रसवसकरण��न0 न�कर0च स��ग�प�रचय� आक�श�र�न रज� घ�र&0 आह�, Esplanade �म4र0& 'Singapore River' च� waterfront नद0चय� म�द च�ळ�कब�ळ�क &�र��वर र�त0चय� गजबज�र�च� व�ध घ�ऊ &�ग&� आह�, स��ग�प�रच� Downtown भ�ग सदवय��न0 उजळ�न सनघर आह�, �म4रचय� सकन�-य�वर0& प��ढर� श�भ 'Merlion' कP सतम सदवय��चय� उज�ड�र पक�श�न सनघ�&� आह�, ब�ज�चय�च प�&�&� &�व&�लय� र�ग0ब�र�ग0 &�झरचय� झ4र��न0 एक आगळ0च ज�द � य� ��य���धय�र सनम��ण क� &0 आह� , पcसण�म�चय� च�द�न� आक�श�र अवररन व�र�वरण�र एक ध��द0 सनम��ण क� &0 आह� आसण ह� �व�xच� पसरसब�ब स��ग�प�र नद0चय� प�णय�र पड�न एक द�खण�, र�ग0ब�र�ग0 दशय ड4ळय���म4र ��क�रर आह�. ह� दशय�च0 छब0 आपलय� कH म�-य�र पकड�यच0 भ�रळ क4ण�&� पडण�र न�ह0 !!!

पण कH म�-य�र ह� दशय पकड�यच� पयतन क� लय�वर बसघर&� रर क�य - फ4र4र फक अ�ध�रच अ�ध�र, मध�च क� ठ�रर0 क�जवय��पम�ण� चमकण�र� सदव�, च��द4ब� रर फ4र4र�न ग�लच झ�&�&�, एख�द�च इम�रर0च0 ध��र उमर&�&0 कड, आसण जवळच एख�द� &4ख�ड0 ब�र, सभ�र0च0 कड फ4र4र य�र अ��& रर फHशचय� व�पर�न� र0 म�त फ4र4र चमक� न उठ&�&0...�गळय� दशय�च� प�ण� सवचक�....अ�� सकर0रर0 जण��चय� ब�बर0र घडर�...न�ह0 क�? फHश रर व�पर&� ह4र� क+...मग अ�� क� झ�&� बर�? ह�च एक पशन ड4कय�र...

र��च एख�द� र4म��सरक सठक�ण0 Candle Light Dinner घ�णय�चय� प��ग��च� फHश मध� क�ढ&�&� फ4र4, Concert Hall, Auditoriums, Restaurants अश� म�द पक�शय4जन� ठ�वण�-य� सठक�णच� फHशमध� क�ढ&�&� फ4र4 मन�पम�ण� य�र न�ह0र, आपलय�&� प�सहज� र�� म�दपक�श य4जन�च� र4म��सरक पररण�म ��ध� शकर न�ह0र..अ�� क� वह�व�?

अन�क��च� अ�� (गKर) �मज अ�र4, क+ अ�ध�र पड&� क+ फHश व�पर�य&�च प�सहज� आसण फHश पड&� क+ अ�ध�र�र&� फ4र4 च��ग&� य�य&�च प�सहज�...क� वळ ह�च गKर�मज�र0म�ळ� आपलय�&� अ�ध�र�र सदवय��चय� कर�मर0न� ��ध&�&� पररण�म, व�र�वरण सनसम�र0 फ4र4र अच�क पकडर� य�र न�ह0 आसण अ�ध�र�र0& फ4र4ग�फ+ भ�र���रख0च म�नग�र0वर ब�र�..ह� व�ळचय� &�ख�र आपण फHशच� य4गय व�पर क� ठ�, क�� कर�व�, क� ठ� कर नय� ह� प�हण�र आह4र, ज�ण�करन आप&� अ�ध�र�र क�ढ&�&� फ4र4ह0 उतम य�र0&...

फHशच� य4गय उपय4ग क� ठ� आसण क�� कर�व�?फ4र4ग�फ+ ह� र�तच म�ळ0 पक�श�वर अव&�ब�न आह�...य4गय पम�ण�र, य4गय पदर0न� पक�श कH म�र�र पकडण� ह�वरच पभ�व0 फ4र4ग�फ+ अव&�ब�न अ�र�. सदव�� ��य�मह�र�ज��चय� कP प�न� बर�चद� भरप�र पक�श आज�ब�ज�&� उप&बध अ�र4. तय�म�ळ� सदव��, छ�न पक�श�र क�ढ&�&� फ4र4 य4गय पररण�म ��ध� शकर�र, छ�य� आसण पक�श�च� य4गय म�ळ घ�&�न अतय�र पभ�व0 फ4र4 क�ढ�य&� व�व समळर4. पण अ�ध�र�र, र�त0 पक�श�चय� कमररर�न� असरररक पक�श�च0 गरज भ��� शकर�. आसण ह�च असरररक पक�श प�रवणय�च� क�म फHशच� आह�. आजक�& जवळप�� �व� सडसजर& कH म�-य�मध�, क�ह0 म4ब�ई& फ4न�मध�ह0 in-built फHश अ�र4. ह� built-in फHशच0 र0वर� कम0-ज�सर करणय�वर मय��द� अ�र�र, म�त DSLR अ��& रर ह0 र0वर� असधक �फ�ईन� कम0-ज�सर करर� य�ऊ शकर�. DSLR &� रर ब�ह�रन असरररक फHश ज4ड�यच0ह0 �4य अ�र�. आर� क� ठलय�ह0 फHशच0 क�ह0 सवसशष मय��सदरच र�कद अ�र�. सरच� व�पर करन

25

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सकर0 अ�रर�पयxर फHशच� असरररक पक�श व�परन आपण पभ�व0 फ4र4 क�ढ� शकर4 ह�&� मय��द� अ�र�र. तय�म�ळ� जर क� आपण Esplanade चय� सकन�-य�वर उभ� र�हyन कH म�-य�च� फHश व�परन &��बवर सद�ण�-य� Merlion सक� व� Downtown भ�ग�च� छ�य�सचत, सक� व� पcसण�म�चय� च�द�च� फ4र4 Auto mode वर कH म�र� ठ�व�न घ�ण�र अ��&, रर ब-य�चद� अ�� फ4र4 हव� र�� य�ण�र न�ह0. आपलय� फHशच0 र�कद एवढ� &��बचय� दशय�वर पक�श र�क� शक� & इरक+ न�र�, ह� इथ� &क�र घय�य&� हव�. ह0 मय��द� क�यम &क�र ठ�व�न आर� फHशचय� य4गय व�पर�बद& क�ह0 ठळक र0प� ज�ण�न घ�ऊ.

र0प कम��क १ - र�मह0 जय� वयक0, वसर�, अथव� दशय�च� फ4र4 फHशचय� ��ह�यय�न� क�ढर आह�र, तय�चय� म�ग�, आज�ब�ज�&� एख�द� र0वपण� पक�श पर�वसर�र करण�र� पPषभ�ग (क�च, आर��, polished ध�र�च� पPषभ�ग) रर न�ह0 न� य�च0 ख�त0 कर�. अशय� क4णतय�ह0 र0वर�न� पक�श पर�वसर�र करण�-य� वसर�वर फHश पडलय�� फHशच�च पक�श पर�वसर�र ह4ऊन ��प�ण� फ4र4 खर�ब य�ऊ शकर4. र��च क�च�र�न फ4र4 क�ढर�न�ह0 ह0 फHश च�&� न ठ�वणय�च0 क�ळज0 घय�व0 &�गर�. ख�&0& फ4र4 ह� अ��च क�च�चय� पPषभ�ग�वर फHश पडलय�न� खर�ब आ&� आह�.

र0प कम��क २ -एख�द� फ4र4 फHशन� क�ढलय�वर &ग�च तय�न�ररच� फ4र4 फHशन�च क�ढणय�प�वQ मध� फHश re-charge ह4ण� गरज�च� अ�र�. तय�म�ळ� मध� क�ह0 व�ळ थ��ब�व� &�ग� शकर�. ह� मध&� फHश charge ह4णय�च� व�ळ कH म�-य�चय� फHशच0 पर, कH म�-य�चय� battery च0 र�कद, आसण आध0चय� फ4र4चय� व�ळ0 सकर0 फHश discharge झ�&� आह�, य�वर अव&�ब�न अ�र4. र�वह�� एख�द0 महतव�च0 घरन� कH म�-य�र पकडर�न� ह� ग4ष0��ठ0 &�गण�र� व�ळ जरर &क�र घय�व�.

र0प कम��क ३ -जय� वसर�च� फ4र4 क�ढ�यच� आह� र0 वसर� फHशप���न ज�जश0 &��ब ज�ई&, र�रश0 तय�वर पडण�र0 फHशचय� पक�श�च0 र0वर� कम0कम0 ह4र ज�र�. तय�म�ळ� एख�द� ग�प फ4र4 फHशचय� मदर0न� क�ढर�न� शकयर4 एक�म�ग� एक अश� पदर0र ग�पच0 म��डण0 न करर�

26

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

एक�च प�रळ0र �व�जण र�हर0& ह�च0 क�ळज0 घय�व0, ज�ण�करन फHशच� पक�श �व�xवर ��रखय�च र0वर�च� पड�& आसण फ4र4र क4ण0 अ�ध�र�र, क4ण0 उज�ड�र अ�� ह4ण�र न�ह0.

र0प कम��क ४ -म�द पक�शय4जन�र0& ज�द� फ4र4र पकड�यच0 अ��&, downtown च� ��य���धय�च� र�ग कH म�-य�चय� छब0र पकड�यच� अ�र0& रर फHश ब�द ठ�वण�च �व¹तम. ब-य�च कH म�-य��न� फHश ब�द ठ�वणय�च0 �4य उप&बध अ�र�. तय�चबर4बर अज�नह0 क�ह0 ग4ष0 प�ळ�वय� &�गर�र - अ) कH म�र� Manual Mode वर ठ�व�न फHश ब�द ठ�व�. ब) Tripod सक� व� एख�द� न ह&ण�-य� पPषभ�ग�वर कH म�र� ठ�व�. क) कH म�-य�च� shutter speed कम0 कर�, महणज� कH म�र� ज�सर व�ळ expose ह4ऊन ज�सर पक�श पकड�&. ड) कH म�-य�च� self-timer च�&� करन फ4र4 क�ढ�, महणज� ह�र�चय� ह�&च�&0च� पररण�म फ4र4वर ह4ण�र न�ह0.वर0& पदर0न� स��ग�प�रचय� skyline च� क�ढ&�&� ह� ख�&0& फ4र4.

र0प कम��क ५ -ज�वह�� म�द पक�शय4जन�र0& ज�द�ह0 पकड�यच0 अ��&, आसण Tripod ह0 उप&बध न��&, र�वह�� कH म�-य�च� ISO व�ढव� आसण shutter

speed ज�सर ठ�व�. तय�म�ळ� कH म�-य�च0 ��व�दन�श0&र� व�ढर� आसण र4 ज�सर पक�श फ4र4र पकड� शकर4. एख�द� वसर���गह�&य�र सक� व� Night safari ��रखय� सठक�ण0ह0 सजथ� flash photography &� परव�नग0 न�र�, र�थ�ह0 य� र�त�च� व�पर करन ज�सर पररण�मक�रक फ4र4 क�ढर� य�ऊ शकर�र. अथ��रच पसहलय� &�ख�र स&सहलय�पम�ण� ISO व�ढवलय�म�ळ� सचत�र graininess व�ढ�&, पण सचत ह&णय�च� पम�ण कम0 ह4ई&. ख�&0& फ4रoमध� ह� पकर��न� ज�णवर�. ड�वय�ब�ज�चय� फ4र4र कम0 ISO आसण ज�सर shutter speed

ठ�व�न flash सशव�य फ4र4 क�ढलय�न� जर� क�ळपर आ&� आह�. पण फक ISO व�ढव�न र�च दषय फHशसशव�य क�ढ�नह0 वयवससथर expose झ�&� आह�, ह� उजव0कडचय� फ4र4र सपष सद��न य�र�.

27

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

र0प कम��क ६ -जय� वसर� सक� व� वयक0च� फ4र4 क�ढ�यच� आह�, र0 ��व&0र अ��& आसण ब�ज�&�, प�शव�भ�म0वर पखर ऊन अ��&, रर फ4र4र तय� वयक0वर अथव� वसर�वर अ�ध�र य�ऊ शकर4. अश� व�ळ0 फHशच� व�पर जरर कर�व�. तय�म�ळ� ��व&0र0& वसर�वर पक�श पड�न फ4र4 च��ग&� य�र4. ह�&� fill-in flash अ�� महणर�र.ख�&0& फ4रoचय� र�&न�न� ह� उपय4ग द�खव�न सद&� आह�. उजव0कडचय� फ4र4र पक0 झ�ड�चय� ��व&0र आलय�न� फ4र4र अ�ध�र&�लय� भ�ग�र आ&� आह�. Fill-in flash च� व�पर करन र4च पक0 ड�व0कड0& सचत�र उजळ�न आ&� आह�, आसण य4गय पररण�म ��ध&� आह�.

र0प कम��क ७ -Red-eye Reduction – वयक|च� फ4र4 क�ढर�न� फHशच� व�पर क� लय�वर अन�कद� तय� वयक|च� ड4ळ� फ4र4र &�& सद�र�र. ड4ळय�र0& रकव�सहनय��वर फHशच� र0व पक�श पड�न र4 पर�वसर�र झ�लय�न� अ�� ह4र�. ब-य�च कH म�-य��मध� आजक�& Red-eye

Reduction अ�� र�त उप&बध अ�र�, ज� ह� पररण�म कम0 कर�य&� मदर करर�. र��च आजक�& �व�च image-editing software

28

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

मध� Red-eye Reduction करणय�च� सवकलप उप&बध अ�र4. ख�&0& फ4र4र ह� software चय� मदर0न� ��ध&� आह�.

र0प कम��क ८ -कध0 कध0 फHश व�परण� गरज�च�ह0 अ�र�, पण फ4र4 ज�सर expose ह4ऊन प��ढ� रक� पडणय�च0ह0 शकयर� अ�र�. अश� व�ळ0 एख�द� रम�&�न�, फडकय�न� फHश ह&क��� झ�क�व�, महणज� मग र0व पक�श�न� फ4र4 खर�ब न ह4र�, य4गय पम�ण�र पक�श हवय� तय� वसर�, अथव� वयक0वर पड�न उतम पररण�म ��धर� य�र4.

रर मग आर� फHश कध0 व�पर�यच�, क� ठ� पररण�मक�रक व�पर�यच�, क�� व�पर�यच�, क� ठ� व�पर�यच� न�ह0 ह� ��ध�रण &क�र आ&�च अ��&. फ4र4च0 पर ��ध�रणय���ठ0 वर0& �व� र0प� &क�र घ�ऊन जर� पय4ग करन बसघरलय�� नक+च फ�यद� ह4ई&. रर मग, one, two, three, say cheese, फHश फHश फHश !!!!

- कcसर�भ परवध�न

29

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र 30

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

प�णय�च� एक बद&र� च�हर�

प�णय�च0 म�झ0 ओळख रश0 ख�प ज�न0, पण जर� द�रनच अ�&�&0. न�. �0. फडकय��चय� क�द�बर0र0& २ व�णय� घ�&�न, ��यक&न� कI&�जमध� ज�ण�र य� ररण|प���न र� प�. &� चय�, प�णय�र0& म�कडर4प0 घ�&ण�र य� व क�ठ0न� द��र य�चय� ब�ग�र0& फ� &� र4डण�र य� प�नशनर��पयxर, प�णय�चय� �व� वय4गर�र0& वयलकमतव��बद& &ह�नपण�प���न ख�प व�च&�&�. �व� मर�ठ0 भ�सरक��च� अ�र�र र�� म�झ�ह0 प�णय�र थ4ड� न�र�व�ईक अ�लय�न� कसचर क�य�प��ग0 प�णय�&� य�ण� झ�&�&�. सशव�य हल0 प�ण�र0 प�ट� ह� आ�ररज�&�वर0& सवन4द0 ��सहतय�च� महतव�च� सवरय झ�&�&� अ�लय�न� मन�र प�णय�बद& थ4ड0 दहशर व दर�र�ह0 ह4र�च. तय�रच क�ह0 मसहनय��प�वQ प�णय�&� न4कर0सनसमत ससथर�वणय�च� प��ग आ&�, आसण प�णय�च0 जवळ�न ओळख वह�य&� ��रव�र झ�&0.

प�वQ प�ण� प�नशनर��च ग�व महण�न ओळख&� ज�र अ��. पण १२ - १५ वर�xप�वQ प�णय�न� क�र र�क&0, अन र� सवद�थय�xच�, �Iफरव�अरव�लय��च ग�व महण�न पस�द0&� आ&�. तय�चबर4बर अतय�र व�ईर "र� Hसफक ��न�" ��ठ0ह0, पण र4 सवर�त सवरय आह�. सवप4, इनफ4स��, स�मब�य4स�� ��रखय� ��सथ��न0 प�णय�च� च�ह�र�च बद&&�. �गळ�च बद&&� तय�बर4बरच प�णय�च� प�नशनरह0 बद&&�.

आमच� प�णय�&� र�ह�यच� ठरलय�वर पसह&� पशन आ&� र4 क� ठ� र�ह�यच� तय�च�. बर�च ख& झ�लय�वर कच�र0 व मह�सवद�&य�&� �म अ�रर पड�& अश0 प�ठ सनवड�न तय�र घर�च� श4ध ��र झ�&�. नसशब�न� एकह0 ख�� प�ण�र0 अन�भव न य�र� भ�ड�चय� घर�च� नक+ झ�&�. ��म�न�चय� र�क�ह आमह0 प�ण�द�ख& झ�&4.��म�न &�वर� &�वर� श4ध ��र झ�&� घरक�म�र मदर करण�र य� ब�ईच�.( आपलय� द�श�र0& ह� ��ख�प�ढ� परद�श�र0& ��ssर0 ��ख� र�चछ !!!) आर�पयxर ��र� क�� छ�न छ�न ��र अ�लय�म�ळ� म�झ0ह0 ह� ग�व�बद& अ�ण�र0 भ0ड जर� च�प&0 ह4र0. एक� ��धय�क�ळ0 म0 स&फरन� ज�र अ�र�, न�क+ ड4ळ0 न0र�, र�पसरप0च� कपड� घ�र&�&0 ब�ई प�चवय� मजलय�वर स&फरमध� आ&0. २ सदव��प�वQच म0 सर&� ख�&चय� भ�ज0व�लय�कड� भ�ज0 घ�र�न� प�सह&� ह4र� व तय�चय�श0 ��भ�रण�र भ�र�ह0 प�ण�र0 न व�रर� ग�व�कडच0 व�र&0 ह4र0. जर� सधर�ईन� म0 सर&� महण�&� "आमह0 १० वय� मजलय�वर न�कर�च रह�य&� आ&4 आह4र, आसण म0 घरक�म��ठ0 मदरसन��चय� श4ध�र आह�." तय� बर4बर र0 र�डकन उतर&0, "र�&0 क�म� न�ह0 करर म0" "र�&0 महणज�?" म�झ� प�नह� पशन." ह� च र_ , ध�न� भ��ड� - झ�ड� &�द0 " र�वढ�र स&फर रळमजलय�वर प4ह4च&0 व म&� अव�क �4ड�न र0 च�&र0 झ�&0.

यथ�वक�श म&� घरक�म�&� ब�ई समळ�&0. २५-३० वर�xच0, रररर0र ह4र0. सरचय�श0 अध�नमध�न गपप� अथ��र गIस�सप�ग ह0 च�&�यच�. एकद� म&� �हज आठवण झ�&0 महण�न सर&� सवच�र&� , " क� ग� , प�चवय� मजलय�वर क�म�&� क� ण�कड� रर0 एक ब�ई आह�. र� भ�रणय�प�वQ म0 सर&� सवच�र&� ह4र� रर अ�&� क�म करर न�ह0 महण�&0 ह4र0. क4ण आह� ग� र0 ? " " र0 उर� न� ,&ई भ�र0 क�म आह� र� बघ� " �रब�ई ह�र ह�र उदग�र&0. " र0 प�श�स&सर आह� र�ई , र0 अ�&� क�म न�ह0 कर�यच0. " सप�श�स&सर महणज� ? " म0 अगद0 अड�णय�गर सवच�र&�. �रब�ई म&� �मज�वर महण�&0 , " अह4 प�चवय� मजलय�वर तय� आज0 र�हर�र न� , तय��चय�कड� र�हर0य� र0. तय��च� म�&ग� - म�&ग0 सरकड� &��ब अ�र�र महण� क� ठरर0 फ�ररन&�. तय��न0च आज0&� ���भ�ळ�य� ठ�वस&य� सर&�. " अ�� महणर र0 उ���&0. म0 ह0 सरचय� उ���णय�&� श4भ�&शय� सवर�र महण�&� , " ह4 ब�ई आजक�& म�&� आईवसड&��जवळ र�हyन तय��चय� मह�र�रपण0 तय��च करर0& अश0 शकयर� कम0च .मग अ��च क� ण�चय�रर0 भरवश�वर र�क� न ज�र�र द�श4द�श0 ." तय�वर " नश0बव�न आह� र�ई र0 उर� , आमच� क� ठ� एवढ� नश0ब" अ�� महणर र0 क�म�&� &�ग&0.

म&� म�त ह� नसशबव�न अ�णय� - न�णय�च� क�ह0 उ&गड� झ�&� न�ह0. महण�न म0 प�नह� �र&� छ�ड&� , "नश0बव�न महणज� क�य महण�यच�य र�&� ?" ह�र�र0& क�म र��च �4ड�न म�झय�कड� वळर �र उतर&0, "अह4 र0 उर� न� आह� म�झय�च ग�व�कडच0. इकड� आ&0 रव� क�ssह0 य�र नवहर� बघ� सर&�. &ग�&� ४ - ५ व�x झ�&0 , प4रब�ळह0 ह�इन� , मग म�झय���गर0न� घरक�म�&� य�य&� &�ग&0 बघ�. नवर� ब��धक�म�वर ह4र� र�ई सरच�. ब�क+ द�र - म�रह�ण न�ह�म0च0च. एकसदव� १४वय� मजलय�वरन ख�&0 पड�न खप&�. ��र&0

31

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

र�ई र0. आर� क�य मज�र र�हर� आज0चय�च घर0. पग�रह0 ख�प समळर4 , खच� क�ह0 न�ह0 , अन घर�र क� ण�च0 करकरह0 न�ह0." म�झय� ड4कय�र &खख पक�श पड&� , आसण उर�चय� नश0बव�न अ�णय�च रहसय उ&गड&�.

प�ण� आर� व�गळय� रर ह�न0, व�गळय� पक�रचय� प�नशनर��च ग�व ह4र� आह� ह� रर र4जच ज�णवर ह4र�. र4ज �क�ळ0 सफर�य&� ज�णय�च� आमह� द4घ��च� ( म0 व नवर�) सनयम. कध0 व�हन�न� ��र�ब�ग�पयxर ज�ऊन सरथ� सफर�यच� रर कध0 ज�ग&0 मह�र�ज रसर�, ��भ�ज0 उद�न, फगय� ��न रसर� अश0 र��भर�च0 पदय�त� कर�यच0. वKश�&0 - रप�&0 रर ख�� प�ण�कर��च0 हदसथ�न�. आमह0ह0 अध�न मध�न सरथ� चकर र�क� &�ग&4. सरथ� र4ज जमण�र� प�नशनर ग�प आमचय�ह0 नजर ओळख0च� झ�&�. तय�र आजय� आसण आज4ब� अ�� द4घ�ह0 अ��यच�.तय��चय� र�ब&�चय� आ�प�� ब��न तय��चय� गपप� ऐकण� म&� आवड� &�ग&�. १/२ १/२ कप चह� घ�ऊन ३० - ४० समसनर� सरथ� ब��न आप�पलय� घर0 परर�यच� ह� तय��च� सनतयकम. तय�र अवखळ , प��चर सवन4द ; एकम�क��चय� उख�ळय� - प�ख�ळय� ; घरच0 , रबय�र0च0 व गKरहजर "�भ��द�"च0 सवच�रप�� अ�� ��र� क�ह0 अ��यच�. ह� ��र� सनतय क�न�वर पड�न र0 म�डळ0 म&�ह0 पररचय�च0 व�र� &�ग&0.

हळ�हळ� &क�र आ&�, क+ तय�र0& बह���खय आज0 - आज4ब� न�यक+, र0बIक अथव� रत�म "बHनड"च� ज4ड� अन र� Hक पHनर घ�&र�र. तय�वर ��ध� र0-शर� नवह�र रर सव�र-शर� घ�&र�र. तय�वरह0 स�डन0, अ&�ब�म�, मH�Hचय���¬� अथव� रत�म क�ह0रर0 स&सह&�&�. थ�ड0चय� सदव��रह0 क� ण0 सव�र�� - मफ&र घ�र&� न�ह0र, रर झ4कद�र क4र घ�र&�&�. कप�ळ�वरन क�न�वर ज�ण�र0 बHनड� अडकव&�&0 म�कडर4प0ह0 क� ण�चय� ड4कय�वर सद�&0 न�ह0. थ4डकय�र क�य रर प�र�पररक प�नशनर��ऐवज0 बह�र�क �गळ� foreign

returned मह�र�र� सद��र ह4र�. तय��चय� गपप��मध�ह0 क�यम म�&0 - ��न��चय� ब�ळ�रपण�चय� सनसमत�न� व न�रर म�&� ���भ�ळणय���ठ0 ६ -६ मसहन� सरकड� म�क�म ठ4कलय�चय� कथ� अ��यचय�. म�&� परद�श�र अ�लय�न� इथलय� मधयमवगQ वर��ळ�र आई-ब�प��च सर�र� व�ढ&�&�. तय�रह0 म�&� य�र4प -अम�ररक� - आसर� �स&य�&� अ�ण�-य��च सवश�र कcर�क.

एक� रसवव�र0 अ��च म�गचय� र�ब&�वर क�न द�ऊन ब�&� ह4र�, रर क�न�वर आ&�, " अर� ज4शय�च0 ब�यप�� झ�&0 क�&, म�ग�शकर हIससपर&मध�. अज�न ICU र आह�." तय�वर एक आज0 उद�रलय�, " अग4 ब�ई, पण र� रर म�गचय� मसहनय�र ��ज0वकड� ६ मसहनय����ठ0 र4र´र4&� ग�&� हÅर� न�, मग अच�नक परर कध0 आ&�? " तय�वर आध0चय� आजÅब��न0 असधक म�सहर0 प�रसव&0. " ग�&� ह4र� ६ मसहनय����ठ0 ., पण सरथ� अच�नक त�� ह4ऊ &�ग&� . ऑपर�शन कर�व�च &�ग�& अ�� सद�लय�वर म�&ग� महण�&�, डHड, र�मह0 प�णय�&�च ज� &ग�च. र�मचय� म�सडक& इनश�रन� पIस&�0मध� ह� ब�र न�ह0ए, व इथ&� खच� म&� परवडण�र न�ह0. महण�न &ग�च सरसकर आध0चय� र�रख�च� करन सद&न प�ठव�न." " सशव�य महण�&� महण� क+ �धय� इथ� म�द0 च�&� आह� , ��र0 घ�ऊन र�मचय�बर4बर प�णय�&� आ&4 रर क�यमच� सरकड�च र�ह� महणर0& क� पन0व�&�. र�वह� म0 र�मचय� ख�तय�र पK�� प�ठवर4. ब�क+ र�मह0 घय� ज�ळव�न" " मग क�य? आ&� ज4श0ब�व� परर.

ह� ��भ�रण ऐक� न म0 ख�प सखन झ�&�. तय� म�डळ|च� ४-६ सदव���न0 ज4श|न� भ�र�य&� ज�णय�च� मन��ब� ठरर ह4र�. पण म&� प�ढच� क�ह0 ऐक�यच0 इचछ�च उर&0 न�ह0. सरथ�न उठ�न घर�कड� च�&� &�ग&� रर0 मन�र0& सवच�र क�ह0 सपचछ� �4डर नवहर�. १० - १२ वर�xप�वQप���न मह�र�ष� �र ह� र� �नडच आ&�&� आह�. म�&ग� एकद�च� अगद0 प�यवह�र इ�ज0न0अरर�ग कI&�जमध�न क� ह4ईन� इ�सजन0अर झ�&� आसण तय�&� परद�श�र न4कर0 समळ�&0 क+ आईवड0& अगद0 कP रकP तय. इकड� म�&0��ठ0 परद�शसथच सथळ बघण�र� प�&कह0 क�ह0 कम0 न�ह0र. मग म�&��चय� गरज��चय� सनसमत�न� व रबय�र ठणठण0र आह� र4पयxर परद�शव�र य� कर�यचय�. पण यथ�वक�श प�च�हतर0 ओ&��ड�न शर0र ��थ द�ईन� ह4रच�. सरकड� म�&� - न�रव�ड� तय��चय� आय�षय�र रम&�&0 - रळ&�&0 अ�र�र. तय��न� आर� आईवसड&��चय� मदर0च0 गरज न�र�. सक� बह�न� तय��च0, तय��चय� ज�नय� सवच�र��च0 अडचणच ह4र�. तय�रच क�&cघ�र एक ज4ड0द�र प�ढचय� य�त�&� &�गर4 , आसण र�सह&�&� थक&� - भ�ग&� एकर� ज0व क� ण�रर0 उर�ब�ई ��रखय� " प�श�स&सर " ब�ईचय� भरवश�वर मPतय�च0 व�र बघर आ&� सदव� ढक&र अ�र4.

32

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

प�णय�च� ह� &प&�&� नव0न च�ह�र� म&� फ�र वयसथर करन ग�&�. &प&�&� महण�यच� क�रण ह0 म�ण�� �हज दष0� पडर न�ह0र. , पण आज प�णय�र " अथश0 " ��रखय� वPद�शम��र ४ मज&0 इम�रर0 भरर0& एवढ0 व�सर�ग स&सर आह�. सशव�य प�णय�चय� ��खवसर� व आस&श�न बह�मज&0 इम�रर|मध� कसचरच अश0 इम�रर अ��& , जय�र एख�द0 रर0 �म�ज�चय� , क� र� �ब0य��चय� ,सवसमरण�र ग�&�&0 वPद वयक0 , आपलय� व�ढतय� आय�म�य��द�&� द4र द�र, म�&� परद�श�र�न प�ठव0र अ�&�लय� पKश��वर आसण भ�ड4त0 आध�र�वर मPतय�च0 व�र बघर आ&� सदव� ढक&0र आह�र....

- रतन� ज4ग

33

प9 मधव, 9कशच अ�धरवट ह 9कशच 9द'षणवर=ल ल�ख उतम आह�. त�झ ’एक स�म�लनच ग�ष�’न� ततथल घडम�ड��च� बर=च महहत� झल=. त त अमरठ� / अभरत� ल�खक�च सहभग ह�त ह� वच'न फर आन�द झल. एक छ�ट मरठ� स�घ ग�ल= ५ वष3 दरमह शबदग�ध व दर द�न महहन �न� ऋत�ग�ध ह उपकम चलपवत� आह�, ह� ख'प कNत�कसपद आह�. सन�ह हटळक�च व�गनवर=ल ल�खत�ल भरत� �वर=ल द�तOड�पणच आर�प थ�ड अततश �क*च वटल. मम� न� मसफसमध� मरठ�च झ5ड फडकपवल बदल अमभन�दन. हह�द' इ�डRम5ट ब�डSतफ3 सवSभरत� �न� नववषS एकतUत सरर� क�ल� ह� वच'न आन�द झल.

- अवध'त सठ� हह�द�सथन प�ट�मल मच� भ'तप'वS क Sकर= स�चलक

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

प�व��चय� आठवण0

प�ऊ� ह� न�हम0च आपलय� ज0वन�श0 सनगड0र अ�र4, आपलय� आय�षय�र0& अन�क घरन��च� ��क0द�र अ�र4. तय�म�ळ� प�व��च0 आठवण स&सहण� फ�र�� कठ0ण आह� अ�� म&� व�र&� नवहर�. सवश�रर: म0 म��बईच0 अ�लय�न� पतय�क प�व��ळ� नव0न अन�भव द�र अ��. म�त एक प�व��ळ� म&� सव�र महर&� रर0ह0 कध0च सव�रर� य�र न�ह0.

ज�&Kच� प�व��ळ0 मसहन� आसण म��बई मध0& न�हम0चय� �मसय�, तय�र नव0न क�ह0च नवहर�, पण तय� सदवश0 म0 अ Hमबय�&न�मधय� ह4र�. �रर ८ सदव� र�प�श0 झ��झर अ�&�लय� म�झय� ज0वन ��थ0च� ह�र ह�र�र घ�ऊन हर�शपण� प�व��च� र��डव बघर, शह�ड र� बIमब� हIससपर& पयxरच� न ��पण�र� पव��. प�व��न� ज�ग4ज�ग पड&�&� खड�, ब�द रसर�, असवरर च�&� अ�&�&0 व�हन� आसण तय�र�न शकय सररकय� व�ग�न� च�&&�&0 अ Hमबय�&न�. नक4�� व�र&� ह4र� र�वह�� र4 प�ऊ�. द4न र�त|न�रर प�नह� प�व��न� थKम�न घ�र&� ह4र�. हIससपर& मध0& पररससथर0ह0 च��ग&0 नवहर0च. र�प उररणय�च� क�ह0 सचनह नवहर�. तय�च0 अवसथ� बघवर नवहर0. क�ह0रर0 च�कर आह� ह0 ज�ण0व �रर ह4र ह4र0. र�त0च� ११ व�ज&� ह4र�. �4बर0&� फक ����ब�ई. अतय�र असवसथ अश0 म0. &ग�&� ज�मर�म २ वर� झ�&�&0 आसण न� कध0 हIससपर& च� अन�भव न� कध0 जब�बद�र0च0 ज�ण0व. हIससपर& च� २२ व� मज&�... सखडक+ प�श0... क�ह0 न ��च�न.. म0 न��र0च प�हर ह4र�. �4बर0&� र4 ह4र�च...असवरर क4�ळण�र� प�ऊ�.

प�नह� आठव&� र� सदव�, नव0न ओळख झ�लय�न�ररच�, र� पसहलय� प�व��र भरकण�, &4ण�वळय�च0 वर���ह&, इरक� च क�य पण क� वळ १५ सदव��प�वQच द4घ��न0च बद&�प�र रर�Iर� मधय� क� &�&0 धमम�&. सकर0 सकर0 ��खद कण सद&� ह4र� य� प�व��न� आसण आज ह� प�ऊ� क�य द�ण�र आह� म&�? क�यमच� द�:ख? क�य कर म0? अच�नक आक�श�र व0ज कड�ड&0. भ0र0न� अ�ग�वर उठ&�&� क�र� अज�नह0 आठवर4. पण तय� सवज�चय� पक�श�न� जण� एक सदश� द�खव&0. म0 रडक न�� चय� ख4&0प�श0 ग�&�. "म&� र�बडर4ब म4ठ� डIकरर��श0 ब4&�यच� आह�" अ�� ���सगरलय�वर अथ��रच तय��चय�वर क�ह0 पररण�म ह4ण� शकयच नवहर�. ग�लय� ४-५ र���र म0 आसण ����ब�ई �न0 सकर0 व�ळ� ���सगर&� ह4र�. तय��चय���ठ0 ह0 र4जच0 ब�ब ह4र0. पण म�झय���ठ0 म�झय� ज0वन मरण�च� पशन ह4र�. "उद� �क�ळ0 ८ व�जर� डIकरर य�र0&" न�� च� न�हम0च� उतर. "म&� आर�चय� आत� ब4&�यच� आह�, न�ह0रर म0 ज4रद�र रक�र कर0न आसण इरक� आरड� ओरड� कर0न सक �गळ� रगण आसण डIकरर इथ� जम� ह4र0&. ३ न�f� पKक+ एक+&� म�झ0 दय� आ&0 अ��व0. सरन� म4ठ� डIकरर��न� फ4न क� &�, म0 फ4नवर तय��न� &वकर�र &वकर य�णय�च0 सवन�र0 क� &0. आशचय� महणज� एक पशनह0 न करर� '&ग�च य�र4' अ�� ���ग�न तय��न0 फ4न ब�द क� &�. प�नह� म0 आसण प�ऊ�...पण य�व�ळ0 व�रर ह4र� एक सवशव��, एक आश�च� सकरण. ���सगरलय�पम�ण� क� वळ १० समसनर�र डIकरर व तय��च0 र0म प4च&0. एक� कण�र तय��चय� अन�भव0 नजर�न� ओळख&�. "He is serious " तय��च� शबद ऐक� न जण� प�नह� एकद� म�झय� ड4कय�वरच व0ज पड&0. रबब& ३ र�� म�हनर करन तय��न0 पकP र0 'stable' क� &0. र4पयxर प�नह� एकद� म0 व� प�ऊ� य� पKक+ य�व�ळ0 म�झय� ड4ळय�र0& अश��च� ज4र नक+च ज�सर ह4र�. उ&र ब�ह�र �रर क4�ळण�र� प�ऊ� म&� ध0र द�र ह4र� क+ क�य क4ण�� ठ�ऊक पण आर� म&� तय�च� आध�र व�रर ह4र� खर�.

तय�न�ररह0 आमच0 पर0क� ��प&0 नवहर0. �रर ८ सदव� ICU मधय� अकरश: मPतय�श0 झ��ज द�र अ�&�&� म�झ� ज4ड0द�र, म&� �रर ध0र

34

वर�� सवश�र

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

द�ण�र� ����-���र�, आई वड0&, भ�ऊ, द0र व इरर न�र&ग आसण �4बर0&� म�कपण�न� ��थ द�ण�र� र4 प�ऊ�. य� �तवपर0क�र�न �ह0 �&�मर परर आ&�लय� म�झय� नवरय�&� डIकरर��न0 द�ख0& 'A Miracle' अ��च महर&�.

बर4बबर २१ सदव���नरर आमह0 परर शह�ड &� घर0 परर च�&&4 ह4र4. य� २१ सदव���न0 म&� सकम�न १० वर�xन0 म4ठ� क� &� ह4र�. परर0चय� व�र�वर प�नह� र4च प�ऊ�, र�च खड�, र4च र� Hसफक जHम पण आज म&� तय�च� असजब�र त�� व�रर नवहर�. "र�&� आठवर� क� आप&0 पसह&0 &4ण�वळ� र� 0प? अ��च मसर प�ऊ� ह4र� न�ह0 क�?" तय�न� सवच�र&�. म0 ह��न सखडक+र�न ब�ह�र प�ह&�. प�व��न�ह0 सवज�च� कडकड�र करन तय�&� द�द सद&0.

– ��धय� नरग��द

Dear Mrs. Lele, The designs of the cover page based on the conditions prevailing in the Rutu & environmental changes are very attractive. I congratulate you , Editor & entire team for bringing out the magazine containing articles of high standard. The quality of printing & photographs is excellent. I read both the issues covering wide range of articles on photography, environment , Sant Tukdoji etc. I feel that the different competitions you have organized for children will help to promote their talents. Some of the drawings & poems by children are thought- provoking. Besides the magazines are covering the latest happenings in Maharashtra about Sahitya Sammelan, Natrang , Vinda Karandikar. The efforts to imbibe our culture & values in the youngsters are laudable. The magazine has permanent features & also new ones added every time for updating readers' knowledge of the different subjects. The invited articles are very informative. - डX. वस�त म�नश� Committee Member of NRIPO (Non-Resident Parents' Organization), in Pune

35

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

प�खर प�ख��च0�0&कह0 ( Lesser Whistling Duck)

म�खयतव� ग4ड� प�णय�च0 रळ0, धबधब� इतय�द0चय� जवळप�� आढळण�र� ह� बदक, कध0 कध0 झ�ड��वर आसण कसचर द�र �म�द�वरह0 आढळर�. र�ख�ड0 र�ग�च0 म4ठ0 च4च व प�य, आसण शर0र�वर इररत रपसकर0 र�ग�चय� अन�क छर� अ�&�&� ह� बदक ख�पच गoड� सद�र�. उथळ प�णय�वर प4हर अ�र� तय�ख�&च0 क4वळ0 वनसपर0 व सबय� ख�र�. सरथ� जर क�ह0 समळ�&� न�ह0 रर प�णय�र ड� बक+ म�रन ख4&वर ज�ऊनह0 ह� आप&� ख�द श4धर�. झ��ड0न� र�हण�र0 ह0 बदक� असरशय घ�बरर अ�र�र. ध4कय�चय� प��रशय�

च�ह�&0न�द�ख0& र0 �रळ आक�श�च� रसर� धरर�र. आक�श�र ह� पक0 �ह�� ‘वह0’आक�र�चय� चय� रचन�र उडर�र. थव� म4ठ� अ��& रर र� ‘वह0’चय� अन�क र��ग� करर�र. आक�श�र तय��च0 म�ळ फ�रच आकर�क सद�र�. उडर�न� य��च0 &��ब म�न एख�द� बगळय�पम�ण� शर0र��म4र थ4ड0 ख�&चय� ब�ज�&� व�क&�&0 सद�र�. ‘�0स�क-�0स�क’ सक� व� ‘च0सजवक-च0सजवक’ अ�� एख�द0 सशट0 म�रलय���रख� आव�ज क�ढर�र. तय��चय� सप&��न� &ग�च प�णय�र सशरर� य�व� य� उद�श�न� रळय�जवळच एख�द� झ�ड0र सक� व� झ�ड�चय� ब��धय�र घरर� करर�र.

ह� पक0 प�सकसर�न�प���न प�व� आसशय�र भ�रर, न�प�ळ, श0&�क�, ब��ग&�द�श, बम��, थ�य&�ड, म&�सशय�, स��ग�प�र, इ�ड4न�सशय�, सवएरन�म इतय�द0 �व� भ�ग�र आढळर�र. आ�प��चय� पद�श�र भरकणय�प&0कड� ह� पक0 �ह�� सथ&��रर कर0र न�ह0र. स��ग�प�रमधय� �0&कह0 बदक आपलय�&� ब4रHसनक& ग�ड�न, क��ज0, ���ग�ई ब�&4ह, व�सर क4सर अशय� सठक�ण0 रळय�चय� आ�प�� सद�� शक� &.

चन� प4पर ( Rose ringed Parakeet) म�न�भ4वर0 एख�द� न�क&��पम�ण� भ��ण�र य� &�& प¬ट�न� आप&0 व�गळ0 ओळख ठ�वण�र� ह� पक0 प�ळ0व प�णय��मधय� अग��र आह�. पण म�न�भ4वर0 ह0 रर�ग फक नर पकय�&� अ�र�.

अ�� महणर�र क+ ज�न� ग0क र�ज� ह� भ�रर0य ज�र0र0&, रर र4मन र�ज� आसफकन ज�र0र0& पक0 ठ�वण� ज�सर प��र करर अ�र. प�ळ0व अ�&� रर0 म�खयतव� ज�ग&�र र�हण�र� ह� पक0 आह�. भ�रर�र ह� पकय�न� आप&� प�ळ0वपण� �4ड�न ज�ग&�कड� ध�व घ�र सरथ� आप&� बसर�न परर ब�व&� आह�. अ�� अ�&� रर0 व�ढतय� शहर0करण�श0ह0 तय�न� न0र ज�ळव�न घ�र&� आह�.

म�खय अन महणज� फळ�, सबय�, क4वळ0 ग4ड फ� &� इतय�द0. म4ठ� म4ठ� थवय�न� उडर ज�ऊन ह� श�र��वर व उभय� सपक��वर हल� चढवर�र व सपक��च� न�क��न करर�र, अ��ह0 तय��चय�वर आर4प आह�. ह� प4पर उतम नक&�क�र अ��न आ�प��चय� आव�ज��च� ह�ब�हyब अन�करण

36

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

करर�र.

स��ग�प�रमधय� ह� आपलय�&� ब4रHसनक& ग�ड�न, प�&�ऊ उसबन, �_ब�व��ग, ��&�र�र इतय�द0 भ�ग�र सद�� शकर0&.

प��ढर� ध4ब0 ( White wagtail)क� वळ क�ळ� व प��ढर� ह� द4नच र�ग अ��नह0 तय��च� समशण व छर� सकर0 द�खणय� सद�� शकर�र, य�च� ह� पक0 महणज� उतम उद�हरण आह�.

��ध�रणपण� मKन�प�क� थ4ड� म4ठ� अ�ण�र� ह� पक0 भ�रर��ह प�ण� आसशय�र, आसफक� र व य�र4प�र आढळर4. क�ह0 ज�र0 म�ड0रर�सनयन �म�द�चय� आ�प�� आसण जप�नमधय�ह0 आढळ�न आलय� आह�र.

ह� पक0 जसमन0वर द�ड� द�ड� ध�वर4, आसण एक� ज�ग0 थ��ब&� क+ आप&� श�प�र एक��रख� वर-ख�&0 ह�&वर र�हर4 (महण�नच वHगर�& ह� न�व). �ह�� प�णय�चय� आ�प�� अ�लय�म�ळ� मर�ठ0र य�&� ध4ब0 ह� न�व समळ�&�. वह�ईर वHगर�& पम�ण�च ग�, यल4, प�ईड अ�� इ. वHगर�&चय� अनय बर य�च ज�र0 आह�र. �व�च सद��य&� द�खण� अ�र�र. ख�दपद�थ��र य��च0 फ�रश0 आवड-सनवड न�र�. सकड�, चर�र, आळय�, क4ळ0, ग4ग&ग�य इरक� च क�य छ4र� म���द�ख0& य��न� वजय� न�ह0र. ‘च0-स�क, च0-स�क’ अ�� आव�ज करर व आप&0 श�पर0 �रर वर-ख�&0 करर अ�&�&� वHगर�& भ�रर�र रर अगद0 आपलय� घर�चय� आ�प��ह0 सबनब4भ�र सफरर अ�र�न� सद�� शकर�र.

एक� ज0वन��थ0श0 आजनम एकसनष र�हyन आदश� ����र करण�र� ह� पक0 आह�. आपलय� घरट�जवळचय� इ&�कय�च� रकण ह� सहर0र0न� करर4. घरर� ब��ध�यच� क�म द4घ� नर-म�द0 समळ�न करर�र. नर आध0 घरर� ब��ध�य&� ��रव�र करर4 व म�द0 न�रर ‘सफसनसश�ग रच��’ द�र�. कपचय� आक�र�च� ह� घरर� नद0क�ठचय� उ�चवट�वर0& एख�द� भ4क�र, सक� व� अगद0 हल0 इम�रर|चय� ख�च-खळगय�र द�ख0& ��पड� शकर�. घरट�पम�ण�च अ�ड0 उबवणय�च� क�म द�ख0& नर व म�द0 द4घ�ह0 समळ�न करर�र, आसण सप&��न� ख�द आण�यच� क�मह0 द4घ� समळ�नच करर�र.

स��ग�प�रमधय� ह� आपलय�&� ब4रHसनक& ग�ड�न, च��ग0 व प��ग4& परर�र�र सद�� शकर0&.

- चक4र

37

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

�म�जज0वन�च� सशलपक�र - पक�श व म�द�र�ई आमर�

भ�मर�गड, डI. पक�श आसण डI. �c. म�द�र�ई आमर�

धय�यव�ड� वयक0 तय��चय� म�ग�xर आ&�लय� �व� अडथळय��वर उप�य श4ध�न म�ग�सथ र�हर�र. तय��न� पK��, म�न-मर�रब कश�च0ह0 अप�क� न�र�, पस�द0��ठ0 र� ध�वपळ कर0र न�ह0र. अश�च एक� ज4डपय�च0 ज0वन-कह�ण0 व�चन��र आ&0 महण�न ह� स&ह�य&� ब�&4. सकर0रर0 अड0-अडचण|न� ��म4र� ज�र ह� ज4डप� आपलय� धय�य�चय� सदश�न� व�रच�& कर0र आह� ह� आपलय�प�ढ� ठ�वणय���ठ0 जर� ख4&��र ज�ऊनच म�सहर0 द�र आह�. डI.पक�श आमर� आसण डI. �c. म�द�र�ई आमर� ह� र� ज4डप�. सवव�ह�न�रर, द�वदश�न करन &ग�चच ह� दय भ�मर�गडचय� आसदव��0 पकलप�वर हजर झ�&�.

आसदव��|न� म�खय पव�ह�र आण�व�, तय��च0 ह4र अ�&�&0 सपळवण�क थ��बव�व0 आसण तय��न� म�ण�� महण�न जगणय�च0 ��ध0 समळव�न द�व0 अ�� श0. ब�ब� आमर� य��चय� मन��र ह4र�. य� क�म�च0 जब�बद�र0 तय��च� ��प�त डI. पक�श आमर� य��न0 व तय��चय� व�गदत वध�न� घ�र&0 आसण सवय���वक��च0 ��घरन� ब��ध�न र0 प�र प�ड&0. तय���ठ0 अथ��रच ब�ब��न0 द�खसव&�&� सवशव��, आईच0 म�य� आसण एकम�क��च0 ��थ तय��न� उपय4ग0 पड&0.

१९७० ��&0, डI.पक�श आमर� य��च0, MBBS च0 श�वरच0 पर0क� झ�लय�वर, ‘च&� भ�मर�गड&� ज�उ य�', अ�� श0. ब�ब� आमर� महण�&�. ब�ब��चय� "आन�दवन' प���न भ�मर�गड २५० सक.म0.वर आह�. भ�मर�गड ह� गडसचर4&0 सजलह��र0& ज�ग&�न� प�ण� वय�प&�&� भ�ग, मह�र�ष� , आ�ध आसण मधय पद�श (छत0�गड) य��चय� �0म�वर0& पद�श. आसदव��0 वसर0, म�सडय� गoड ह0 म�खय जम�र. ब�ब� आध0 कध0रर0 ज�ऊन आ&� ह4र�, महण�न ��रव�र0� व�र&� क+ ह0 एक, पर0क�न�ररच0, ज�ग&�च0 �ह& आह�. व�र�रलय� नद�, ओढ�, कच� रसर�, य�म�ळ� द��रय� सदवश0चय� ��धय�क�ळ0 र0न नद��चय� ��गम�वर म�क�म कर�व� &�ग&�. न�रर भ�मर�गडमधय� भम�र0 झ�&0. आसदव��|च� कपड� र�रप��ज� ह4र�. सररह�ईर म�ण�� सद�&� क+ र� पळ�न ज�र. तय��च0 भ�र� व�गळ0 ह4र0.

परर0चय� पव����र ब�ब� महण�&�: आन�दवन रर म�गQ &�ग&�. र�वह�� आर� भ�मर�गडमधय� क�म ��र कर य�. इथ� रर ज�ग4ज�ग0 क� प4रण सद�र�. ब�ह�रचय� जग�श0 ��पक� न�ह0, ��ध�रण� न�ह0र. १९७४ ��&0, तय� परर�र�र0& न�ग�पल0 य�थ0& ज�ग� मह�र�ष� श��न�न� ह�

38

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

पकलप���ठ0 श0. ब�ब� आमट��चय� ��सथ�&� सद&0. ब�ब��न0 &ग�च ‘paramedic'च� क�म ��र क� &�. तय�व�ळ0 डI.पक�श M.S. कर0र ह4र� रर डI.म�द�र�ई Anesthesia र म�सर�� कर0र ह4तय�. न�ग�पल0हyन ६५ सक.म0.वर ह�म&क�� ह� ग��व आह�. ह� अगद0 ज�ग&�चय� ग�भय��र0& ग��व. तय�चय� आ�प�� बर0च छ4र0 ख�ड0 आह�र, पतय�क+ &4क��खय� २०० - २५० अ��व0. पण म�&भ�र ��सवध� असजब�र नवहतय�. ब�ब��न0 क�म ��र क� लय�म�ळ�, डI.पक�श य��न0 म�सर��च� अभय�� �4ड�न सद&� आसण ह�म&कश�चय� '&4क सबर�दर0' पकलप�वर क�म कर�यच� ठरसव&�. डI.म�द�र�ईह0 तय�न�रर ७-८ मसहनय��न0 ह�म&कश�&� आलय�. पकलप�च� र�द प�रवठ�, ब�ह�र0& जग�श0 ��पक� य���ठ0 न�ग�पल0&� ज�ण�य�ण� जरर ह4र�. जगन मचक&� ह� सवय���वक ह� क�म कर0र अ��. ह� ६५ सक. म0.च� पव�� ��यक&न� कर�व� &�ग�. तय��र ह�म&क�� उ�च�वर ह4र�. प�व��ळय��र १०-१२ ओढ� आसण ब��सदय� नद0 ओ&��डण� म4ठ� सदवय अ��. कध0 कध0 प�र ओ�र�पयxर थ��ब�व� &�ग�. एरव0, ��यक& ऐ&र0र0 ठ�व�न ��म�न पK&र0र0 नय�यच� आसण न�रर ��यक& नय�यच0.

भ�रर�र0& आसदव��|मधय� २२-२३ जम�र0 आह�र. तय�पKक+ ह�म&कश�र0& म�सडय� गoड जम�र असरशय म�ग��&�&0 आह�. तय��न� स&सहर�-व�चर� य�र न�ह0, कपड� घ�&�यच0 �वय न�ह0, द��र0 भ�र� य�र न�ह0. एवढ�च न�ह0 रर शहर0 &4क��चय� कलपन�च�ह0 प&0कड0& कम�&0च� अज�न, अफ�र द�ररद�य, द4न व�ळचय� ख�णय�च0 म�र�म�र ह�ह0 ज�णवर�. &ह�न म�&�प���न र� मह�र�रय�पयxर �गळ� अन समळव�यचय� रजसवज0र अ�र�र. तय�म�ळ�, क� दम�ळ�, आ�ब0&, भ�र आसण समळर0& र� प�ण0, अगद0 म��गय��च0 चरण0��द�, एवढ�च तय��च� आह�र. महणज� पच�ड क� प4रण. �गळ�च ख�ग&�&�, महणज� सकर0? रर एकद� एक मधयमवय0न प�रर प�श�र रर २३ सक&4 वजन�च� ह4र�. गररब0म�ळ� सशकण घ�र� य�र न�ह0 आसण सशकण न�ह0 महण�न गररब0 हरर न�ह0. सशकण न�लय�म�ळ� अ�धशद�ह0 आ&0च. अश� &4क��कड� प�सहलय�वर डI. पक�श आसण �c. म�द�र�ई य��च� मन उद�� ह4ई. अश� &4क��न� आपण ह�र0 घ�र&�&� क�म पर�& क+ न�ह0 य�बद& थ4ड0 श�क� र��च सच�र� तय��चय� मन�&� ��रव�र0चय� क�ळ��र &�ग&�&0 अ��. पकलप�वर सवय���वक��न� र�हणय���ठ0 ��रव�र0� फक एक म��डव आसण न�रर झ4पड� ब��ध�वय� &�गलय�. झ4पड��म�ळ�, ज�ग&�र0& प�णय��श0, ड����श0 मKत0 झ�&0. पकलप�वर0& क�य�कतय�xन� दरमह� १५० रपय� सद&� ज�र. अथ��र ज�वण�च0 वयवसथ� पकलप�र�नच क� &0 ह4र0. आसदव��0 थ4डक� च कपड� घ�&0र अ�र, तय��न� घरचय���रख� व�र�व� महण�न सवर: डI. पक�श य��न0 अधQ चड0 आसण ��ध� बसनयन अ�� व�श ठरसव&�. पसहलय� वरQ क4ण0 आसदव��0 सफरक&� न�ह0, क�रण म��सतक�कड� न ज�र� डIकररकड�न औरध घ�ण� ह� सवच�र तय� गoड जम�र0र रज&� नवहर�. पर�र�, श�क4र0न� भ�ज&�लय� म�&�चय� जखम�र0& अळय� क�ढ�न, ‘antibiotic' द�व�न र4 म�&ग� बर� क� &�. र��च एक� म��सतक�चय� म�&0च0 द�ध�र र�प�र�न म�कर� क� लय�म�ळ�, हळ� हळ� गoड जम�र डIकररकड� य�ऊ &�ग&0.

�गळ� र4ग0 आ�प��चय� ख�ड�र�न य�र अ�र. ��ध�रण १०-१५ सक.म0. च0 च�& अ��यच0. कध0 कध0 रर १०० -१५० सक. म0. वरन &4क य�र. र4गय�च0 ससथर0 व�ईर अ�&0 रर, क�पड�च0 झ4ळ0 सक� व� र0न ब��ब� आसण �4पर��न0 ब��ध&�&0 झ4ळ0, अगद0च न�ह0 रर उ&र0 क� &�&0 ब�ज अश� ��रखय� सर� �चर वरन र4ग0 र0न-च�र &4क��चय� ख��द�वरन आण&� ज�ई. भ�रव�हक��मधय� बद& महण�न ६-७ जण तय� र4गय�बर4बर य�र अ�र. अश� अवसथ�र र4ग0 &वकरच बर� ह4व�न घर0 ज�ऊद� अ�� �रर व�रर अ�� आसण तय�च� दडपण सवय���वक��चय� मन�वर अ��. र4गय�बर4बर आ&�&� ह� &4क म��डव�रच रह�र आसण अन सशजव�न ख�र. महणज� पय��य�न�, र4ग0 आसण तय�चय�बर4बर आ&�&� न�र�व�ईक य��च0 र�हणय�च0 �4य पकलप�रच कर�व0 &�ग�.

१९७५ चय� प�व��ळय�न�रर 'Swiss Aid' च0 म�डळ0 आन�दवन��र तय��चय� १५ वय�, महणज� श�वरचय� भ�र0��ठ0 आ&0 ह4र0. तय��न� व�ळ ह4र� महण�न, ब�ब� आमर� तय��न� घ�ऊन ह�म&कश�� आ&�. र�थ0& क�य� प�हyन तय��न0 ह� पकलप�� मदर द�ऊ क� &0 आसण १९८५

39

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

पयxर घर�, दव�ख�न�, श�ळ� ब��ध�न झ�&0. कध0 कध0 र4ग0 उपच�र�� कम0 पसर��द द�ई मग न�र�व�ईक तय�&� म��सतक�कड� न�र. ह�वर र4डग� महण�न म��सतक�&� पकलप�वर र�हy द�णय�च� सनण�य झ�&�. महणज�, म�तर�त�बर4बर औरध4पच�रह0 च�&� र�सह&� आसण र4ग0 बर� वह�य&� मदर ह4ऊ &�ग&0. दव�ख�न� ��र झ�लय�वर प�ढच� भ�ग महणज� म�सडय� भ�र� सशकण�. ��रव�र0� वनख�तय�चय� कम�च�रय��कड�न म�सडय� शबद आसण तय��च� अथ� स&हyन घ�र&�. न�रर र4ग0 सक� व� तय��च�च न�र�व�ईक भ�र� सशकक झ�&�. तय�म�ळ�, पकलप�वर0& सवय���वक आ�प��चय� ख�ड��र ज�ऊन &4क��श0 ��व�द ��ध� &�ग&�. तय�र�न श�ळ� क�ढ�यच0 कलपन� प�ढ� आ&0. दव�ख�नय��र य�ण�रय� र4गय��च� औरध4पच�र, जरर तय� शससकय�, ब�ळ�रपण� �व� क�ह0 डI. पक�श आसण डI. �c. म�द�र�ई य��न�च कर�व� &�ग&�. असव&�न� हल� क� लय�म�ळ�, कवर0 फ� र&�&0 आसण ड4ळ� ग�&�&0 एक वयक0 आ&0. जखम�र0& अळय� क�ढ�न, जखम ध�व�न १५० र��क� घ�&�व� &�ग&�. �व� उपच�र भ�& न द�र� प�र पड&�. (र4गय�चय� �हनशक0च0 कम�& आह�.) र4ग0 बर� ह4ऊन परर ग�&� पण र4 आ�धळ� झ�लय�म�ळ� तय�&� अन समळवण� शकय नवहर�. अश� पर�व&�ब0 म�ण��&� ���भ�ळण� द�ररद�य�म�ळ� अशकय अ�लय�म�ळ� र0 वयक0 उप��म�र0न� सनवर�&0. ��रव�र0� ब�&मPतय�च� पम�ण ख�प ह4र�. गभ��र आई अशक, श�वरपयxर क�म कर�यच0, सवश��र0 न�ह0च. प��सरव�दन� ��र झ�लय�वर झ4पड0म�ग� ज�यच� ह0 पदर र�थ� ह4र0. हळ�हळ� तय��र बद& ह4ऊन आय� दव�ख�नय��र य�ऊ &�गलय�. र��च डIकरर�वर0&

सवशव�� व�ढलय�म�ळ� म4ठ� शससकय� पकलप�वर ह4ऊ &�गलय�. डIकरर आई-वसड&����रख� व�र� &�ग&�. ह�र-प�य म4डलय�वर झरक� द�ऊन ह�ड ब�सवण� आसण न�रर ब��ध�न ठ�वण� अ��ह0 र4ग0 बर� क� &�. ‘&�गड&4 रर0 च�&� शकर4य' ह� �म�ध�न र4गय��र अ��. म4र0सब�द �पण क�ढ&�. द�खण�र� द�र क�ढणय�च� र�तह0 सवकस�र क� &�. अश� ररह�न� �व� शससकय� र�थ� ह4ऊ &�गलय�. तय�चबर4बर, न�गप�रहyन सवसवध डIकर�� य�ऊ &�ग&� आसण सनरसनर�ळ� वKदक+य सशसबर� भर &�ग&0, शतसकय� ह4ऊ &�गलय�. दव�ख�न� म4फर आह�. र4ज १००हyन असधक र4ग0 य�र�र. तय�म�ळ� क�म ड4ईजड ह4ऊ &�ग&�. तय�वर उप�य महण�न ‘bare- foot - doctor' च0 ��कलपन� आ&0. तय� क�ळ��र ह0 कलपन� नव0नच ह4र0, पर�र� पसर��द उतम समळ�&�. आ�ध पद�श�र0& ८० ख�ड�र�न, बसररचय� २५० रर च�म¹श0 र�&�कय�चय� १२५ ख�ड�र�न &4क दव�ख�नय��र य�ऊ &�ग&�. कध0कध0 र� १०० सक.म0. च�&र य�र. तय�म�ळ� �व� र4गय��च� र�कIड� ठ�वणय�च� प�ढच� क�म आप4आपच आ&�. ��ध�रण २००,००० र4गय��च� र�कIड� रय�र झ�&�.

श�ळ�च0 ��रव�र १९७० चय� दशक�पयxर भ�मर�गड भ�ग��र क4ण0 क�य�करf प4ह4च&�च नवहर�. सशकण महणज� क�य? र� कश���ठ0 घय�यच�? ह�ह0 म�सहर नवहर�. म�ळ उदरसनव��ह���ठ0, अगद0 &ह�नपण�प���न क�म कर�यच�. सवर:च� अन सवर:च समळव�यच�. मग &ह�न वय��र &ग. तय�म�ळ� ३०-३५ रच म�डळ0 आज0 - आज4ब� बनर. सव�र�uय�न�रर क�गद आसण र_द � प�न��च� वय�प�र0 / क� त�रद�र ह� ज�ग&�र

40

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सशर&�. सव�भ�सवकच, आसदव��|न� फ�व�न तय��च� श4रण क� &� ग�&�. ह� �व� ��म�सजक ब�ब|च0 ज�ण0व आसदव��|न� करन द�व0 अ�� डIकरर पक�श आसण तय��चय� �हक�रय��न� व�र&�. श0. ब�ब� आमट��न� ह0 ज�ण0व ह4र0 आसण तय��न0 जर पकलप ��र क� &� अ�र� रर र4 शKकण0कच झ�&� अ�र�. य� उ&र डIकरर अ�लय�म�ळ� पक�श आसण �c. म�द�र�ई आमट��न0 औरध4पच�र�न� पब4धन�� ��रव�र क� &0.

तय� आध0 सजलह� परररद�चय� एक-सशकक+ श�ळ� र�थ� ह4तय�. पर�र� सशकक�&� म�सडय��च0 भ�र� य�र न�� रर म�&��न� मर�ठ0 य�र न��. तय�म�ळ� ह� अ�लय� श�ळ� फक क�गद4पत0 द�खसवणय���ठ0च अ��वय�र अ�� व�रर�. पकलप�र0& क�य�करf ख�ड��र ज�उन म�&��न� श�ळ�र प�ठसवणय��, प�&क��न� उद�क कर &�ग&�. पर�र� म�& श�ळ�र ग�लय�वर तय�&� &�गण�र� अन ग4ळ� क4ण करण�र ह� महतव�च� म�द� ह4र�. महण�न, श�ळ�र ज�वण समळ�&, द�रचय� म�&��न� सनव��0 श�ळ� अ��&, ब0 क�� प�र�यच�?, भ�ज0 कश0 क�ढ�यच0? अश� ��रख� ज�न प�तयसकक��ह सद&� ज�ई&. सशक� न आ&�&0 म�&�, ग�वकरय��न� सशकवर0& अशय� ररह�च0 पच�र पदर0 व�परन व�परणय��र आ&0 आसण १९७६ मधय� श�ळ� ��र झ�&0.१९८६ ��&0 रतक�&0न म�त0 डI. श0क��र सजचकर भ�र द�ऊन ग�&�. तय�न�रर श�ळ�&� �रक�र0 अन�द�न समळ�&�. १९७६ र� १९८६ अश0 दह� वरf श�ळ� सवन�अन�द�न ह4र0. तय� क�ळ��र, 'Action Aid' ह� ब�गळ� रचय� ��सथ�च0 मदर समळर ह4र0. रर0 र4 �व� खच� भ�गसवण� त��द�यक ह4र�. पर�र� आपण म�&����ठ0 क�ह0रर0 कर शकर4 य�च�च आन�द व�रर अ��. य� श�ळ�र0& म�&� प�ढ� डIकरर झ�&0. र��च सवसवध क�त��र ग�&0. आसदव��|च� श4रण थ��बसवणय�च� एक म�ग� महणज� तय��चय�र0& सशक&�&0 म�&� तय�च भ�ग��र �रक�र0 न4कर0र अ��व0र आसण ह� सशकण�न� जम� शक� & अश0 पकलप�र0& सवय���वक��च0 ख�त0 ह4र0.

श�र0र0& पय4ग आसदव��|च� क� प4रण कम0 करणय���ठ0 श�र0च� उपकम र�बसवणय�र आ&�. 'पकलप�र0& &4क ब�ह�रन आ&� आह�र, र� आमच0 जम0न बळक�वर0&' अश0 भ0र0 आसदव��|चय� मन��र उतपन ह4ऊ नय� महण�न उपकम��र ��ध�रण� क� &0. सबय�ण� पकलप�चय� जसमन0र &�व�यच�, उगव�न म4ठ0 झ�&�&0 र4प� आसदव��|चय� जसमन0र &�व�य&� सद&0. श�ळ�र0& म�&� आपआपलय� जसमन0र &�व&�लय� र4प��च0 क�ळज0 घ�र. तय��न� खर कध0 घ�&�यच�, प�ण0 कध0 द�यच� ह�ह0 ���सगर&� ग�&�. अश� ररह�न� आसदव��0 श�र0 कर &�ग&�. प�ढ� प�ढ�, तय��न� सबय�ण� सद&0 आसण तय�चय� बदलय��र र�वढ�च ध�नय तय��न0 प0क आलय�वर द�यच� अ�� प�य�ड� प�ड&�. महणज� एक "ध�नय ब²क' ��र झ�&0. हळ� हळ� �रक�र0 मदर आ&0 आसण ध�नय�बर4बर, भ�ज0प�&�, फळ� य��च0 &�गवड ��र झ�&0. भ�जय� आसण फळ� आर4गय�&� य4गय आह�र ह� तय��चय� मन�वर सब�बसव&� ग�&�.

��म�सजक नय�य ज�� ज�� &4क��च� डIकरर��वर0& सवशव�� व�ढर ग�&�, र�� र�� &4क आप�प��र0& झगड�, भ��डण� �4डव�य&� डIकरर��कड� य�व� &�ग&�. ग��व�चय� प�च�यर0र र�र� ��र&� न�ह0 रर द4नह0 पक आसण प�च ‘&4क सबर�दर0'र य�र. प�च म�डळ0 आसण ग��व�र0& अन�भव0 &4क��चय� मदर0न� र�र� �4डसव&� ज�ई. शकयर4 क4र�xर ज�ण� र�ळ&� ज�ई. ‘&4क अद�&र' अ�� न��व ह� पदर0� पड&�. अथ��र जसमन0च0 भ��डण�, फcजद�र0 ग�नह� अश� ग4ष0र '&4क अद�&र' न� कध0च ह�र घ�र&� न�ह0.

ज0वन4पय4ग0 वसर��च� व�रप तय� भ�ग��र&� वय�प�र0 म0ठ, क� र4�0न (रIक� &) ��रखय� ग4ष0 अवव�चय� �वव� भ�व�न� सवक+र अ�र. तय�चय� बदलय��र मध, भ�र, च�र4ळय� अश� वसर� घ�र. ह� �व� वयवह�र 'Barter' सवरप��र च�&�. आसदव��|न� आपण फ�व&� ज�र अ�लय�च� कळर न��. ह�वर उप�य महण�न पकलप�म�फ� र सवसर��र म0ठ द�ऊ क� &�. र��च ज�णय�-य�णय�च� खच� धरन ‘न� नफ� न� र4र�' रतव�वर जनर� ��ड� &4क-सबर�दर0न� सवकलय�.

41

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

प�णय��च0 ��व� य4ग�य4ग�न� म�कड�च� एक सपलy डI. पक�श य��चय�कड� आ&� आसण हळ�हळ� एक एक प�ण0 ह�म&कश��र द�ख& झ�&�. प�णय��न� म�य�न� व�ढसवणय�च� र�त प�हyन वनख�तय�र0& असधक�रय��च� क�यद�श0र क�रव�ई करणय�च� ब�र बद&&�.

जगनम�नयर� १९९० न�रर हळ� हळ� , ह�म&कश�चय� ह� पकलप�च0 म�सहर0 जग�&� ह4ऊ &�ग&0. १९९२ ��&0 आ&�लय� श0. ब�थQ&�म0 ह� फ_ च प�ह�णय��न0 स&सह&�लय� &�ख�म�ळ�, ‘म4न�क4' ह� द�श�न� डI. पक�श आसण डI. �c. म�द�सकन0 ह� दय�च� एक प4सर�च� सरक+र क�ढ&�. सरसकर�च� सवरय ह4र� 'Schweitzer couple of India'. रर २००२ ��&0 पदश0 सकर�ब समळ�&�.

२००८ मधय� आणख0 एक श�ष प�ररर4सरक समळ�&� र� ह4र� 'Ramon Magsaysay Award'. तय�च� सवरय ह4र� 'Community Leadership'. य� आध0 श0. ब�ब� आमट��न�ह0 ह� प�ररर4सरक समळ�&� ह4र�. एक�च क� र� �ब�र0& द4घ��न� ह� प�ररर4सरक, महणज� तय� क� र� �ब�चय� क�य��बद& आणख0 क�ह0 ब4&�यच0 गरजच न�ह0.

�म�र4प डI. पक�श आसण डI. �c. म�द�र�ई य��च� प�ढ0& सपढ0न� ह� क�त��र क�म कर0र आह�. डIकरर आसण �हक�य�xचय� क�म�र�न ह�म&कशय�र0& ज0वन बद&र ग�&�. आध�सनक आर4गय��व� उप&बध झ�&0. म�&� सशक� न शह�ण0 झ�&0, ब�ह�रचय� जग��र न4कर0 ध�द� कर &�ग&0, ग�व��र श�र� सपक� &�ग&0. अ�� ह�म&कश�च� अ�ध�र�र�न उज�ड�कड� पव�� च�&� आह�.

- पफ� ल प_ढरकर (डI. पक�श आमर� य��चय� ‘पक�श-व�र�' ह� प�सरक�वरन)

42

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सN. श�भ स�ब�दर-- ठण त�ल एक समजरक क Sकत S

श�. मधव भव� �स,

"ऋत�ग�ध- एक सव[गस��दर द]ममसक"

अत �त चचककतसक दष�न� पवष �च� क�ल�ल= तनवड, वचक�न क�वळ आन�दद � ल�खनच द�ण बर�बर महहत�प'णS पवष �च�ह= हतळण�, म�ळ� "ऋत�ग�ध" वचन� झल .

रगततक घडम�ड��च� भन ठ�ऊन आणण त च पवचर करन अश कह= पवष �च द'रगम� पररणम�पस'न क� ण�ह= ल�ब रह' शकणर नह= महण'न त सठ�ह= रगततक सतरवर एक ह�ऊन क Sरत ह�ण च� गरर ‘प Sवरण’ स'Uत'न उतमर=त सधल= ग�ल= . स�ब�ध�च कपवत व ल�ख चच�तनतमकच आह�त. पवश�षत: 9कशच अ�धरवट - श�षSकह= ककत� समपSक !

‘प Sवरण तनम�Uण’ तर अफलत'नच ! त ल�क�च मनमसकत�च, त� करत असल�ल उप �च सव[न�च पवचर आणण अन�करण कर ल हव�. आमच लहनपण� प�ड त'न वणसमन च�--त च� कगद आध� ‘वच'न’ मग घड� करन ठ�व च� आणण द�रह= ग��डळ'न ‘ठ�व च�’ पदत ह�त�. त च प�नवSपर अथSतच ह�त अस�. अश अन�क लहनम�ठ ग�ष� मलह= आठवल . वसत' पवकत कम� घ च , गरर�प�रत च घ च , आणण फ�कण प'वi पवचर कर च ह= पदत प'वi ह�त�; आत सगळ�च बदलल� !

‘व�गर�ग� र�गतन’ ह ह= असच एक आवर'Sन वचव आणण अ�तम�Sख वहव अस ल�ख. त तल ‘कळ ’ र�गच वपर ल�खतल आश च गडदपण वचकच मनप [त प�चवत�. इतरU क चलल� त च� दखल घ�ऊन ह ल�खन� वचक�न ‘सरग’ क�ल� .

‘पखर प�ख�च�’ मधल� कल�इ कब'तरह= आवडल�; स�गरण�च ख�प, छ�द छ चचUणच, त�कड�र� महरर�च� गमग�त �सरख पवपवध पवष �न� अ�कल व�गळ�च उ�च� हदल= .

9ण �च हकक�बबतच चळवळ�च सन�ह हटळक�च ’व�गन वह’ ल�ख उतम ! ग महणर� द'ध बनवणर� �U--द'धदU�- क�वळ ततल २४ तस ठणब�द करन ठ�वण�, क/ तUम गभSधरण, वर�वर दर सह तस�न� द'ध कढण�--सरख ग�ष� अ�गवर कट आणण- आणण मण'स महण'न घ ल लर आणण- आह�त. मणसल सवSश�ष 9ण� क महण च� ह 9श पडव अश� अन�क क/ त � सम�र �तत. 9ण �च� रग समर'न घ�ण�, कक� बह�न अगद= ककडम��ग�च�ह= कळर� घ�ण�, त �च ह= रगण च हकक�वर आकमण न करण� ह� खर� तर भरत� स�सक/ त�च� स'U आह�. आणण अवघ मनवरत�सठ�च ’रग आणण रग' द’ स�गणर स��दर स�द�श हलल= रगतल� सगळ�च रण रण' पवसर लगल�त क? अस� वटत�. ‘द�धतल= भ�सळ’ पवष वर कम करतन प�धर वषSप'वi बबत बर�च कम करतन अशह= अन�क ग�ष� प�ढ� आल ह�त . भ�सळ�ल क�टळ'न आमच घरत द'ध घ�ण�च द�न-चर वष3 ब�द क�ल� ह�त�. न�तर ’ट�टपtक’ मधल� न�सल� ममलक ममळ ल लगल वर त� स�र क�ल�. तर=ह= गई-महश��च द'ध उतपदकत�वर अघ�र= 9 �ग ह�तच असतत ह� ठऊक असल न� द�धच गरर�प�रतच वपर करतन

43

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

आरह= ख'प अपरध�च वटत�.

लहनम�ठ स- वचक�च आवड�तनवड� आणण व]चररक तस�च मन�र�रनच गरर�च पवचर करन अ�कच� स�पदन करत�न त�मच� सव[च� ककत� कस�ट= लगत अस�ल आणण त त'न मस�गप'रसरख हठकण� मरठ� द]ममसक चलवण� ककत� कषम अस�ल त च� कलपन इतरU रहण- �न �णर नह=. पण त�मच� धडपड 9श�सन� च आह�. व]चररक स�वद आणण वचनच� आवड समरल आणण व क*लह= ’रग�’ ठ�वत�; त त'न पवकसच� वट र�दवत रत�.

प�ण� स�म�लनच� त�मह= क�ल�ल� व/त�कनह= कम�त कम� शबदत स�म�लनच ’ट�लर’ उतमपण� वचक�न प�चवणर आह�. पवश�षत:

त�मह= परद�शत रह'न मरठ� ल�खनबदल क क करत च आढव कम� व�ळत घ�ण� खर�च तर�वरच� कसरत ह�त� पण त� त�मह= उतमर=त पर पडल=त.

सड�पच वष3 दरमह न च�कत ह�णर ‘शबदग�ध’सरख, क�ठ�ह= ह�त नसल�ल कपवत�च उपकम तर ग�टच !

9त �कच ग�ष�च� बरकईन� पवचर करन क�ल�ल= तनवड, पवष ल अन�रप अस� उतम म�खप/ष, ममसकच आतह= प/थव� सफ करणर� चपखल चचU, ममसकच� व]चररक 9गलभत दखवणर� घ�षवक , न�Uस�खद सरवट आणण वचन� मरक� र�म�ळ� ’ऋत�ग�ध’ मनत द=घSकळ दरवळत रहत�.

उतक/ ष अ�कबदल मन:प'वSक अमभन�दन !

44

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

आठवण0र&� प�ऊ�इथ� स��ग�प�रमधय� र�� र4 कध0ह0 य�र4. अगद0 दरर4जह0. तय�च0 व�र पह�व0 &�गर न�ह0. पण भ�रर�र र�� ह4र न�ह0. तय�च0 व�र पह�व0 &�गर�. र4 य�र4ह0 ग0षम�न�रर, वKश�ख�चय� रणरणतय� उनह�र धरर0 ह4रपळ�न सनघ�लय�न�रर. �व�जण तय�च0 आर�रर�न� व�र बघर�र. &ह�न-थ4र ,पश�-पक0 ,झ�ड�-व�&0 �व�xन� र4 हव�हव��� व�रर4. कध0 र4 ररमसझमर4 रर कध0 क4�ळर4. कध0 भरभरन द�र4 रर कध0 हKर�ण करन �4डर4. कध0 आन�द द�र4 रर कध0 ड4ळय�र प�ण0 आणर4. रर0 र4 हव�च अ�र4. आसण दरवरQ तय�च0 र�वढय�च आर�रर�न� व�रह0 बसघर&0 ज�र�. एख�द� आवडतय� वयक0��रख0च.

एकद� आलय�वर म�त र4 सनर�श करर न�ह0. तय�चय� पसहलय� �र0बर4बर य�ण�र� र4 म�र0च� ध��द व��. तय�चय� य�णय�बर4बर सहरव0ग�र ह4ण�र0 धरर0. मन उलहस�र करर4. �व�xन�च र4 आन�सदर करर4. &ह�न��न� तय�चय� बर4बर ख�ळ�यच� अ�र�. ररण��न� सच�ब सभज�यच� अ�र�. थ4र��न�ह0 र4 हव�च अ�र4. श�रकरय��न� र4 सद&��� द�र4. पश�-पक0, झ�ड��च� रर र4 प�णच अ�र4. अ�� र4 प�ऊ� ! प�ऊ� महण� ,म�न��न महण� ,न�ह0रर वर�� ऋर�. क� ठ�ह0 पड&�, क� वह�ह0 पड&� रर0 मन आलह�दद�य0 करण�र� र4 प�ऊ� !

म&� आवडर4, प�णय�जवळचय� प�नश�र आसण खडकव��&� परर�र�र पडण�र� र4 प�ऊ�. प�ऊ� ��र झ�&� क+ र� सहरव�ग�र झ�&�&� डoगर आसण प�णय�न� र�ड� �ब भर&�&0 नद0. तय�मध�न ज�ण�र� सभज&�&� रसर�. व�रय�न� व�हण�र� र� ढग. प�व��र सच�ब सभज�य&� य�ण�र0 र0 मज�.प�व��र सभजर गरम�गरम भज0,बर�र�वड�, अमPरर�लय चह�, खरप�� भ�ज&�&� कण0� ख�र�न� ह4ण�र� आन�द मन रPप करर4 .

पतय�कव�ळ0 व�गव�गळय� सठक�ण0, सनरसनर�ळय� रप�र भ�रर4. अगद0 य�र4पमधय�ह0 र4 अ��च भ�र&�. म�उ�र सरर&0� बघ�य&� सनघ�&4 र�वह� �क�ळप���नच ररमसझम ��र झ�&0 ह4र0. आर� बफ��चछ�सदर डoगर क�� बघ�य&� समळण�र य� सच�र�र आमह0 ह4र4 रर डoगर�वर प4हचलय�वर &खख ऊन पड&� ह4र�. र0 सहमसशखर� बघ�न ,बफ��र मन�4क ख�ळ� न आमह0 प�यथय�श0 आ&4 रर आमह�&� चक भ�रर0य पदर0च� गरम�गरम चह� आसण वड�प�व ख�य&� समळ�&�. अगद0 प�नश�रच0 आठवण करन द�ण�र�. क�रण तय�व�ळ0 र4 ह0 ह4र�च �4बर0&� अगद0 ध4-ध4 क4�ळर.

रर अ�� ह� प�ऊ�. पतय�क व�ळ0 व�गळ� भ��ण�र� ,ज0वन जगणय�च0 उमQ व�ढसवण�र�, �Pष0र चKरनय सनम��ण करण�र� आसण पतय�क�चय� मन�र ररमसझमण�र�.........

- असनर� प��डकर

45

वर�� सवश�र

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

उत�व ओलय� धर�च� , घमघमर0 ओ&0 म�र0

वKश�ख कध0च य�र�न� एकर� न�ह0 य�र. �क�ळ प���न र�पर ज�ण�र0 उनह�, द�प�र0 एकदम क�ळव�डर�र! रश0 म�ण�� �क�ळ प���नच अ�द�ज &�वर�र ‘आज फ�र गदमद ह4र� आह�, द�प�र वरन वळ0व उररर4य व�रर!’ र4वर श�र�रलय� न��गरर0 सनममय�वर आ&�लय� अ�र�र. �क�ळ0 &cकर न��गर ज��प�यच� क�रण द�प�र0 र��च ब�ह�र पड& रर कवर0��द� रडक� & अ�� य� वKश�ख�च� रड�ख�! महण�न द�प�रचय� कड�कय�र बK& ��व&0&� ब��ध�न, जर� सनव��र सवश��र0 घ�र&0 ज�र�. न��र प�ण0 सपऊन श4र &�गर4, पम�ण�ब�ह�र प�ण0 पय�य&� क+ अ�ग�र&� क�र सवरघळ�न घ�म�व�र� ब�ह�र पडर�र अन उ&र सड-ह�यड� �शन ह4र (य�&� महणर�र श4र &�गण!) महण�न र��दळ�च0 व� न�चणय�च0 थ�डग�र पcसषक आ�ब0& कळश0र अ�र�च अ�र�. आर� जर� उनह� परर&0 महण�न परर न��गर ज�प�व� र4वर पसशचम�कड� म4ठ0 चय� म4ठ0 व�वरळ उठर�. ��र� आ�म�र ध�ळ0न�, प�&� प�च4ळय�न� भरन ज�र4. ग�व�र घ�र&�&0 एक द4न व�ळवण�, ग4वरय� ��र� ग�वभर ह4र�, म�ण�� पळ�न पळ�न एकम�क�&� मदर करर�र. अश0 ध��द& उड�&�&0 अ�र�न�च एक सवज�च� &4ळ कड�डर4 अन ग�व�वर वळ0व उररर4.एवहढ� ध�वपळ0 न�रर ह0 म�ण�� एकम�क�&� ‘ह�! भ�र0 क�म क� & प�व��न . आर� न��गरर कश0 मऊ��र ह4ऊन ज�ई&. &य रर�� झ�&� बK&�सन0!’ अ�� ���गर र�हर�र. आसण एक द4न वळ0व झ�&� क+ न��गरर ��पव�न क� ळव ज4ड&� ज�र�र. क� ळव�न न��गरर0न उ&थव&�&� भ&� म4ट� ह_डक� फ� र� न जम0न रळह�र�गर �प�र ह4ऊन ज�र�. श�र� प�रण0 ��ठ0 रय�र ह4र�र. आर� पर0क� तय� मPग�च0! ***********एख�द� सदवश0 ग�व�र&0 एख�द0 ज�णक�र वयक0 हळ� व�र ��र�र ब4&र�, ‘क�& र�त0 नव� प�खर उरर&� जण�’. ब�क+च0 म�ण�� अगद0 &क द�ऊन ऐकर�र. ‘महणज� मPग क�य &��ब न�ह0 रर?’

पशन पड&� न� ऐक� न? नव� प�खर ह� migratory पक0 . य� सदव��र ह� पक0 भ�रर�र सथ&��रर करन य�र�र, अन तय��च� इरर पक�प�क� व�गळ� अ�ण�र� सचवसचव�र य� ज�णक�र�न सरप&�&� अ�र4. मग य�र4 "प�वशय�". क� ठह0 आज�ब�ज�&� ब��न ह� सबन सदकर आर4ळ0 ठ4कर4 ‘प�वशय� घ4, प�वशय� घ4’ . हळ� हळ� व�र�वरण बद&� &�गर�. अन एक� र�त0 म�न��न रप रप� &�गर4. आव�ज न�ह0, गoधळ न�ह0. ब� ��रय� आ�म�र�र फक आभ�ळ�र�न बर�ण�रय� य� म�य�च� "�र �र' न�द भरन र�हर4. म�ण�� र�त भर ज�ग0 अ�र�र. पण रश0च पड�न आभ�ळ�च0 ह0 म�य� एख�द� झ�ड�न� &वलय� प�न��न0 झ�&�व0 रश0 झ�&र रह�र�र. मन�र श�र��च0 ��द घ�म� &�गर�. उनह�ळ�भर ��र0 अवज�र� न0र न�रक+ करन घ�र&�&0 अ�र�र, ��र� रय�र अ�र�. मन� अगद0 हळ� व�र फ� र फ� र &�गर�र. ��रव�र0&� द4न र0न सदव� प�ऊ� एक ��रख� पडर र�हर4. जण� तय�च0 व�र प�हण�रय� धर�&� तय�न� कड कड�न सद&�&� आस&�गन!! ह0 समठ0 ��रर� ��रर न�ह0. एकद� क� जसमन0वरन छ4र� छ4र� ओघळ व�हy &�ग&�, सरच� मन भर&�, क+ मग उघड0प ह4र�.

म&� नद0&� प�ण0 क�� य�र� ह� कध0च बघ�न म�ह0र नवहर�. अच�नक एक� सदवश0 क�& पयxर क4रड0 ठणठण0र अ�ण�र0 नद0 आध0 खळखळ�र करर, आसण मग हळ� हळ� एक� ध�र�न� व�हy &�गर�. प�त�र&� म4ट� म4ट� दगड, ज� उनह�न� प��ढरर पड&� ह4र� र� ��द� जण� र�ज� रव�न� ह4र�र! क�ळय�श�र सशळ� प�नह� एकव�र प�त�र चमक� &�गर�र. एवहढ� प�ण0 प�नह� नजर�&� पडलय�वर उग�च एख�द0 ��&�, द�भर0 महK� ��द� थ4ड� थ4डक� उधळ�न बघर�, &रक� म�ज द�खवर�.

��रय� �Pष0&� थ4ड�फ�र फरक�न पण अगद0 अस�च व�र�य&� &�गर. क�& पयxर ग�व�कड� म�क�र च�&ण�र0 प�यव�र आज अ�ग�वर भ�रकर र�रळक गवर�च0 श�& ओढ�न जण� &प�न ब��यच� आव आणर�. हळ� व�र ड4&र� ड4&र�, ज�न0 ज�णर0 झ�ड एकदम ज4र�र �ळ�ळ

46

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

करर�र. जण� एख�द� आज4ब��न0 खळ खळ�न ह�र प4र���र��चय� ख�ळ��र ��म0& वह�व� न�, र��. ग�व�रलय� ब�यक�, म�&0 क�ह0न� क�ह0 क�रण क�ढ�न, नद0कड� ज�ऊन य�र�र.

एकद� क� ��र0 नद0 तय� नवय� प�णय�न भर&0 क+ मग नवय� प�णय�च0 जत� '��दव&0' ज�र�. ‘��दवण�’ महणज� ग�व�रलय� ज�णतय��न0 क� &�&� ठर�व क� ण0 रर0 एक�न� म4¬ठ�न�, दव�ड0 सपर�व र�� ओरडर ग�व�र एक फ� र0 म�र�यच0. ह4 महणज� उग�च क4ण0 ‘म&� ���सगर&� न�ह0’ अ�� महण�यच� क�म न�ह0.

आर� ह0 नवय� प�णय�च0 जत� पतय�क सठक�ण0 व�ग व�गळय� पदर0न� ह4र�. नद0चय� प�णय�च0 मन4भ�व� प�ज�, मग र� प�ण0 कळश0र भरन ग�म दKवर�&� असभर�क..नद0च0 ओर0..आसण �व��र श�वर0 ..प�ण0 ह� प�चमह�भ�र� पKक+ एक महण�न...कoबड� व� बकर� ! ग�व�र तय� सनसमत�न� ��रय� घर�र वश�र सशजर�. इथ�न प�ढ� जवळ जवळ गणपर0 पयxर म����ह�र र�ळ&� ज�र4. प�व��न र4गर�ई व�ढर� महण�न अ��&, प�व��ळय�र बर�च प�ण0 पजनन करर�र महण�न अ��& व� आणख0 क�ह0; पण ग�व0 प�व��ळय�र म����ह�र वयजय�!

जय� सदवश0 मPग नकत च�&� ह4र�, (ग�व0 ‘&�गर�’ महणर�र)..तय� सदवश0 ‘क� र0’ प�ज&0 ज�र�. य� क� र0न प�रण0 क� &0 ज�र�. उनह�ळ�भर रय�र क� &�&0 ब0 सबय�ण�, ज0 क+ड &�ग� नय� महण�न र�ख�र घ�&�न ठ�व&0 ह4र0, ब�ह�र सनघर�र. प�खड�न ��फ करन श�र�वर प�ठव&0 ज�र�र. ��रय� सशव�र�र प�रण0 ��र ह4र�. भ�र, जoधळ� य� क� र0न रर भ�ईम�ग, �4य�ब0न ह�र�न� र4कण&� ज�र4. श�र�चय� ब��ध�वर म�त वरण�, चवळ0, समरच0 अशय� ह�ग�म0 भ�जय��च0 र4कणन0 ह4र�.

घर�चय� म�गच0 परड0��द� ��फ करन म��डव घ�र&� ज�र�र. घ�वड�, पडवळ, द4डक� भ4पळ� य��चय� म�गचय� सपक�चय�, मडकय�र घ�&�न ठ�व&�लय�, एक द4न एक द4न सबय� &�वलय� ज�र�र. कध0कध0 �र0चय� मधय� क� ठ� श�प�, च�कवर अन म�थ0 &�व&0 ज�र�. गड0 म�ण�� सवर4ध करर�र म�ळ सपक�&� त�� ह4र4 महण�न! पण मग गcर0&� क�य द�खव�यच�? अ�� महण�न तय��न� गपप क� &� ज�र�.

एकद� क� प�रण0 झ�&0 क+ बरच� क�म� ��पर. एक द4न व�रकर0 मग एख�द� सदवश0 र�ळ, सचपळय� घ�व�न घर�र�न ब�ह�र पडर�र. एक द4घ0, थ4ड� म�&�ब�ळ म�ग��&� &�ग&�लय� झडझड0र ससय� ��द� ड4कय�वर र�ळश0च वP�द�वन घ�व�न, भरलय� गळय�न� "रख�म�इ&� र�ळ� द�व�न य�र� ग!’ अ�� ग�व�रलय� &4क��न� ���गर व�र0&� सनघर�र. जय�ष�र सनघ�&�&0 ह0 म�डळ0, आर�ढ एक�दश0&� प�ढरप�र ग�ठ�यचय� उद�श�न� प�य0 च�&� &�गर�र.

अन ग�व�&� भजन��च� व�ध &�गर�र. ग�व0 रश0 वर�भर व�गव�गळय� क�रण�न भजन� ह4र अ�र�र, पण प�व��ळय�र घर�ब�ह�र पडण� म�सशक&! तय�म�ळ� ��र� जण एकत जम�न अगद0 न�म�न� भजन ह4ऊ &�गर�. प�र0, रब&� व� मPद�ग अन ब�क+ ��रय��चय� ह�र�र र�ळ. र� न�र0& रर ह&क� च व�जव&�लय� र�ळय�..ग�व0 क4णर�ह0 आव &�गर न�ह0; र�मचय� मन�र&� भ�व प�र��� अ�र4 क4णर0ह0 ग4ष प�र प�ड�य&�. र�त0 उसशर� पयxर भजन�च� गजर क�न�वर पडर र�हर4.

अश0 प�रण0च0 ध�वपळ ��पर� र4वर य�र� वरपcसण�म�! आर� बह�र�क ��र� �ण ससय��च�! वरपcसण�म�&� द�प�र0 ��र0 क�म� आवरन, ग�व�रलय� ��र य� जण0 एकत जमर�र. बह�र�क�� प�रर य� सदवश0 म�द�महyन घर�र ब�र�र. मग थ4ड� म4कळ�पण�न� य� ��रय�जण0 वड�चय� प�र�वर जमर�र. एकम�क+&� र� कर म0 कर करर हळ�हळ� प�ज� ह4र�. ��र जनम ह�च पर0 &�भ� द� अ�� मन�रलय� मन�र महणर, मग तय� प�र�वर

47

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

उख�ण� घय�यच0 सपध�� &�गर�. बह�र�क जण0 सहरवय� र�ग�च� वस &�व�न अ�र�र. तय� �ण�च� �´दय� म&� तय�रलय� हळ� व�रपण�न� भ�व�न ज�र�.

वर��सवत0चय� द��रय� सदवश0 आमचय� भ�ग�च� ब_द �र य�र4. ब_द �र ! क�य वण��व� म0 ह� �ण? पसह&0 ग4ष ब_दर�च� ब�ज�र...एकद� प�रण0 झ�&0 क+ शकयर4 कसचर सक� व� न�ह0च ...बK&��न� श�र�र न�&� ज�र न�ह0. एक रर जन�वर प�व��र सभजव�यच� न�ह0 अ�� अस&सखर क�यद�. आसण द��र� महणज� प�र&�&� ध�नय ज� अज�न उगव&� ��द� न�ह0 र� म4ड�&. र�� आर� प�व��न परर बरय�पKक+ ज4र धर&�&� अ�र4. सदव��र�न सनद�न द4नर0नद� रर0 �र0 क4�ळर अ�र�र. रर ब_द �र महण�न आध0च ज�ऊन ब�ज�र�र�न हळ0व, सडकम&,आसण सररफळ अ�� ‘म��&�’ खर�द0 करन आण&�&� अ�र4. उनह�ळय�र न��गर ओढर�न� गळय�&� ओढ &�गर� महण�न क�ढ�न ठ�व&�&� गळय�र&� च�ळ, सश�ग�चय� र4क��न� &�व�यचय� 'श_बय�' ह� ��र� परर एकद� ह�र सफरव�न घ�र&� ज�र. एख�द� र�र&�&� घ��गर, एख�द0 म4ड&�&0 श_ब0 द�रसर करन आण&0 ज�र�.

ब_दर�चय� आदलय� र�त0 प�रय� घर�च0 एकच म�जव�न0 महणज� ‘सखचड�’, ज4 बK&��कररर� म�द�महyन सशजव&� ज�र4. आमह0 &ह�न अ�र�न�, तय�र म0ठ अगद0 कम0 आसण ब�क+ क�ह0 चव न�ह0 अ�� ह� सखचड� ख�य&� न�ख�श अ��. पण ‘आज बK&��च� �ण आह� तय��चय���ठ0 ज�, र�च आपण ख�यच�’, अ�� बज�व&� ज�ई. मग र�त0 ग4ठ�र ज�ऊन र4 सखचड� बK&���म4र ठ�व�न हळद आसण &4ण0 एकत करन तय� समशण�न� बK&��च� ‘ख��द� च4ळर’.. बK&��च� ख��द� महणज� वसश�ड आसण सश�ग�चय� मध&� भ�ग. न��गर ओढ�न ओढ�न थक&�लय� तय� बK&��च0 सनद�न थ4ड0 रर0 ��व� कर�व0 अशय� भ�वन�न� ह� ��र� क� &� ज�र�.

ब_दर� सदवश0 घरचय�, नवय� व�क�चय�, वळ&�लय� ब�र0क द4र0र चKत�र नवय� फ� र&�लय� सप�पळ�च0 क4वळ0 प�न अडकव�न र4रण बनसव& ज�र. ह� र4रण द�र�&� अन बK&��चय� गळय�र ��द� समरव&� ज�र�. ह�च र4रण घरचय� महश0 अन अगद0 श�ळय� म_ढ��चय� ��द� गळय�र ब��ध& ज�र.

द��रय� सदवश0 अगद0 �क�ळ0 द4घ� सरघजण� य�ऊन मग म��&� क� र�य&� ��रव�र करर. सडकम&, सररफळ आसण आ�ब�हळद अगद0 ब�र0क क� र� न च�ळ� न घ�र&0 ज�ई. हळ0व प�णय�र सभजव�न ठ�व&0 ज�ई. मग ह� ��र समशण ग4ड�र�&�बर4बर आसण अ�ड��बर4बर अगद0 एकज0व क� &� ज�ई, एक एक म4ठ0 ब�र&0 भरन ह� �गळ� घ�व�न परर परड�र! बK&��न� ब�ह�र आण�न बK&ग�ड0 वरन द4र0 र�क� न हळ� हळ� ओढर तय�च� रoड बK&ग�ड0चय� वरर0 पयxर आणर, मग एक जण वर उभ� र�हyन ह0 म4ठ0 ब�र&0 तय��चय� रoड�र ख�प�र. तय� व�गळय� चव0न आसण व���न� बK& आवरण म�शक+& ह4ई. पण ह� औरध प�जवलय� सशव�य बK&��च0 व� गड��च0 ��रक� न��. सररफळ क�य करर� म�सहर न�ह0 पण र�& पcसषक, र�च अ�ड��द� !! हळ0वह0 पcसषक महण�नच ख�र�र अन सडकम& आर सन�य��मधय� झ�&�&0 जखम व� सशर��वरच� र�ण कम0 करर�. आ�ब�हळद ह0��द� रक श�द करण�र0 महण�न औरध0! एक� ण क�य रर उनह�ळ�भर बK&��वर ज� अर0व कष पडर�र, तय�व�ळ0 च�क� न म�क� न क� ठ क�ह0 म�रगळ& अ��&, द�ख�व&� अ��& रर ह� समशण रक�र सफरन र� ��र बर वह�व अ�� उद�श. उनह� आ&0 क+ बK&��न� नद0वर न�ऊन ध�र&� ज�ई. मग सरथ क� ण�चय� बK&�च� 'ख��द�' वयवससथर च4ळ&�र आसण क� ण0 क�म च�क�रपण� क� &�य अश0 चच�� र�ग�. अगद0 घ���न प���न अ�ग रगड�न बK& ��फ क� &� ज�र�र. परर परड�र आण�न मग �जव�यच� क�म ��र ह4ई. सश�ग��न� क� ठ� &�&, क� ठ� सनळ�, कध0 भगव� अ�� ‘ रK&र�ग’ रर अ�ग�वर ��ध� र�ग तय�र ह�र ब�डव�न, व� व�गव�गळ� छ�प व�परन &�व&� ज�र�र.

घर�र द�वह�-य�श0 ठ�व�य&� क�� भ�रण0न� एक म�र0चय� बK&��च0 ज4ड0 आध0च आण�न सद&�&0 अ�र�. आज म�त प�रण प4ळ0च� नKव�द अ�र4

48

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

तय� म�र0चय� आसण खरय� वPरभ र�य��न�.

��धय�क�ळ0 'कर' र4ड�यच� क�य�कम. ग�व�चय� व�श0 जवळ, म�रर0चय� द�वळ�&� &�ग�न एक कम�न उभ�र&0 ज�र�. तय� कम�न0चय� मध4मध म�न�च� न�रळ अन श�म&� ब��ध&�&� अ�र4. पथ� ह0 क+ गल0चय� मधय�वरन ध�वर य�ऊन बK& आसण तय�च� पकडण�र� अशय� द4घ��न0 ह0 तय� कम�न0चय� ख�&0 अ�&�लय� म�ण��भर उ�च अडथळय�वरन उड0 म�र�यच0 अन तय�च व�ळ0 जम&� रर र4 वर ब��ध&�&� म�न�च� न�रळ श�म&� परक�वय�च�!! य� शय�र0र जय� जय� घरच� बK&� कर र4ड�य&� सनघर4 तय�&� एख�द� व0र�च� म�न समळर4.

आमचय� व�ड�र �म4रचय� �4पय� मधय� र4 'सखल�र0 बK&' आण�न उभ� कर�यच�. क�यम म4कळय�वर व� ग4ठ�च0 �वय अ�&�&� र� भ&� म4ठ� जन�वर सबथर&�&� अ��यच�. फक तय�&� ह�र�ळण�रय� वयक0चय� च�चक�रणय�वर भर4�� ठ�वर र4 �4पय�र पव�श�यच�! ��र� �4प� तय�चय� आगमन�न भरन ज�यच�. आर�न आई आरर0, प�णय�च� क&श अन नKव�द�च0 प4ळ0 घ�ऊन द�र��र य�र. आध0च ह�र�चय� म�ठ0 एवहढ� अ�&�&� तय�च� ड4ळ� सवसफ�रन आणख0 म4ट� ह4र! म4ठ�न शव�� �4डर र4 म�ग� �र�! आर� खर0 �क� � ! ख�&0 व�क� न आई तय�च� प�य ध�व�यचय�, मग थ4ड प�ण0 तय�चय� मसरक+ &�व�न तय�वर &�& भडक क�� कव�च� न�म ओढर! ब�ज�&� उदबत0च� व�� भरन र�ह0. अन मग आपलय� ह�र�न� र0 प4ळ0 तय�&� च�र�यच0. नमसक�र कर�यच�.

र4वर ��रय� ग�व�च� बK&द�ख0& प4ळ0 ख�व�न ब�ह�र आ&�&� अ�र. म�ळ�वर तय��न� क� ब� ससथर ठ�व&� ज�र अ��. आसण मग एकदम एक� क बK& ध�व�य&� ��र ह4ई. म�ळ�वरन पळर ग�व�रलय� म�खय गल0र�न व�श0कड� य�र�न� तय��च� व�ग व�ढ�...बघर� बघर� कर ओ&��ड�न बK& प�ढ� झ�प�व� ! र4 कर ओ&��डर4 क+ न�ह0 ह� प�ह�य&� तय� कम�न0 जवळ जम&�&0 गदQ, बK& तय� अडथळय� वरन वर झ�प�व&� क+ घ�ईघ�ईन� ब�ज�&� �रकर अ�� क�रण र�वहढ� एक कण बK&�वर क4ण�च�ह0 र�ब� न�र4. जसमन0&� प�य र�क&� क+ र4 क4ठ� म4हर� वळव�& य�च0 ख�त0 न�र� !

कर प�र करन दम छ�क झ�&�&� बK& आसण गड0, द4घ�ह0 मग परर घर� �म4र य�र. आर� तय�&� �4पय�र आण�यच0 क4ण�च0च छ�र0 ह4र न��. व�ड�चय� ब�ह�र य�ऊन आई तय�चय� वरन भ�र�च� म�रक� ओव�ळर आसण बK& परर म�ग� परड�र आण&� ज�ई. क� क� ण�� ठ�ऊक पण आप&0 म�न तय� सदवश0 उग�चच उनत र�ह0, तय� आपलय� बK&�कड प�हर�न�, अन मन भरन ज�ई तय�चय� प�ज�चय� वखर�&�.

ह� अ�� अ�र4 ब_द �र श�रकरय�च�! वर�भर तय�चय� बर4बर0न र�बण�रय� तय� बK&�&� एक सदव� क� ह4ईन� पण प�र� म�न सद&� ज�र4. रश0 तय��च0 सनगर�ण0 रर र4जच0च!! आर� श�र�वर ज�ण ह� फक सपक उगवर�य न�, अन क� उगवर�य? एवहढ बघ�य&�. सचख& च��ग&� ग�डघ�भर झ�&�&� अ�र4. जय�ष �र&�&� अ�र4 अन आक�श�र आर� क�स&द���चय� मत गज��च0 आठवण करन द�ण�रय�, म�घ��च0 द�र0 झ�&�&0 अ�र�. ��य� दश�न ह4ण� थ4ड� द�र�प�सर झ�&�&�! जर� उघड0प झ�&0, क+ ब�यक� ध�वपळ करन प�ण0 भरण�, कपड� ध�ण� अशय� गPहक�म�चय� ग4ष0 प�रय� कर�यचय� म�ग� &�ग&�लय� अ�र�र. आर�ढ0 एक�दश0चय� सदवश0 ग�व�र�न सभजर सभजर न�मद�व र�क�र�म चय� जय घ4र�र सद�ड0 सनघर�, तय� ग�व�रलय�च व�रकरय��च� प�य घ�गर0 ओर�न ध�र&� ज�र�र. प�र� ग�व उप�� करर4. र�त0च� भजन ह� रर अगद0 सनतयन�म!

मग क� ठ "प��डव पर�प', "र�म�यण' व� अ�च एख�द� पcर�सणक व�चन ��म�द�सयक र0तय� ��र ह4र! थ4ड� जण अशय� व�चन�&�, रर थ4ड�

49

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

भजन�&�! घर�र ग4धड� सशव�यच� क�म ��र अ�र�. पतय�क प�व��ळय�&� सनद�न एक रर0 ग4धड0 सशव�यच0च!! "अ�� क�य &�गर�य? एक� क र�क� रर घ�&�यच�', अ�� महणर ��र�ख नक0चय�, ��बक ग4धड� रय�र ह4र�र.

नद0&� प�र आ&�&� अ�र4! अन श�वण उघडर4! मसहन�भर पडण�र� प�ऊ� थ4ड� कम0 ह4र4, इरक� च, पण तय�न व�र�वरण न�ह0 बद&र!आर� एक ग�ड0 सनघर� ग�व�र�न....क�� भ�र��च0! परर य�र�न� र0र श�ड� भर&�&0 अ�र�. श�वण�चय� ��रव�र0&� गणपर0 घड�य&� ��र ह4र�र. कध0ह0 तय��चय� घर0 फ� र0 म�र&0, रर एक�ग सचत�न गज�नन�चय� म�रQ घडवण�र� प��ड� र�तय�, अन घरचय� एक� क4प-य�र हळ� हळ� कम0 ह4र ज�ण�र0 र0 सपवळर श�ड�!

घर4घर0 ओलय� म�र0च� न�ग4ब� ��द� तय�च गoधळ�र प4ह4चर�र. म0 कध0च ग�व0 र�गव&�&� न�ग4ब� न�ह0 प�सह&�. बK&, न�ग4ब� ��र क�ळय� सचकण म�र0च घड�,पण फ�र ��बक! तय�&� र�ग &�व�यच0 गरजच न�� भ��र! आदलय� सदवश0 भ�व�च� उप��! अगद0 �क�ळ �क�ळ0 उठ�न घर�र0& एख�द� सभ�र0वर हळद अन क�� क� व�परन न�ग4बच� म4ठ� सचत सचर�र&� ज�ई. चcकर0वर नक0 क�ढ&0 ज�ई. भ�जण0च0 थ�&0प0ठ�...आमह0 तय�&� 'धपप�र�' महणर4; तय� बर4बर क�ळय� व�र�णय�च0 उ�ळ, ब�ज�&� आर� सशव�र�र थ4ड0 थ4ड0 भ�ज0 उगव�य&� &�गलय�न सहरवय� समरच0च� ठ�च� ...आमह0 खरड� महणर4...अन आवड�& र� दह0 व� &4ण0!!

न�गप�चम0&� घर0 ओलय� न�रळ�च� क�न4&� अ�र. द�प�र0 आई "म4र0 जoधळय�चय� &�ह�' बनवर. मग तय� &�ह�, अन थ4ड द�ध घ�ऊन ग�व�जवळचय� व�रळ�&� ज�यच�. सरथ ज�ऊन ��र य�जण0 फ� र धरन एक द4न ग�ण0 महणर, र�लय� सचख&�रच म4ठ� ब�यक��कड�न &रक� र�ग�व�न घ�र एख�दद��र0 फ� गड0 ह4ई. अन परर य�र�न�, ‘आज र�त0 क� ठ जम�यच�?’ य�च0 चच�� ह4ई. प�चम0प���न गcर0चय� फ� र��च0 ��रव�र ह4ई.

प�चम0चय� द��रय� सदवश0 "सशय�ळ रष0'! �क�ळ0 �क�ळ0 प��ड� र�तय� एक ���दर क�ळय� म�र0च0 हव�&0 प�र�वर घडव�न घर0 आण�न द�र. तय� घर�चय� गच0वर ब��न सशय�ळ श�ठ आपलय� च��ग�ण� र�ण0 आसण प�त सच&य��ह द0ड सदव��च� र�जय कर�! ��धय�क�ळ0 प��ड� र�तय� प�गर0&� अ�र. आई गवह�च0 ख0र बनवर. तय� प�गर0रच एकद� म0, घरचय� असरथ0&� रPप करणय���ठ0 सवर:च� ब�ळ उखळ�र घ�&�न ..म&� स&सहर� न�ह0 य�र ..कलपन� पण नक4 व�रर�. पण मग भगव�न श�कर��न0 ह�क म�र महण�न ���सगरलय�वर सरन� सद&�लय� ह�क� वर द�ड� द�ड� ध�वर य�ण�र� र4 ब�ळ य��च0 कथ� ऐक&0. खर� रर म&� क�ह0 र4 घ�� उरर&� न�ह0 तय� सदवश0.

मग क� क� ण�� ठ�ऊक पण परर एकद� प�व��च� ज4र व�ढ�....अगद0 दणक�! नद0&� परर थ4ड प�ण0 व�ढ� अन य�ई क�&�षम0!

��धय�क�ळ प���न घर�र भजन�च� अख�ड पव�ह व�हर अ��. आर मधय� दगड0 ख&बतय�र ���ठवड� व�र&� ज�ई. �4पय�र एक छ4र�ख�न0 प�ळण� �जव�न रय�र अ��. पतय�क भजन�र हळ� हळ� कP षण�वर�र उ&गडर ज�ई. आजचय� य� भजन�&� थ4ड� वयसकर अशय� क�कय� म�मय�ह0 ब�ज�&� ब�र. ��र0 वयवसथ� आह� न� ..क�ह0 र�सह&� क� य�च0 फ� र रप��ण0 ह4ई.

भजन�च� पक�रह0 सकर0? कध0 न�मद�व��च� ब4बड�..कध0 गवळण...कध0 न��र� भलकप�ण�. बघर� बघर� मधयर�त0च� ब�र� व�जर अन मग र0 छ4र0श0 ��बक ब�ळ कP षण�च0 &�गड0 म�रQ प�ळणय�र घ�र&0 ज�ई. ��र�जण प�ठ4प�ठ प�ळण� झ�&वर अन एक ग4ड�� कP षण जनम�च� प�ळण� महर&� ज�ई. ��र�जण ���ठवड� घ�ऊन आरर0&� उभ� र�हर. आरर0 ��प&0 क+ नवय� दम�न� भजन�&� र�ग चढ�.

50

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

र�तभर भजन�र नह�ऊन सनघ�&�&0 ह0 म�डळ0 द��रय� सदवश0 म�त नवय� अवर�र�र द�र��र उभ0 र�हर..र�ई घ�गरभर दह0 सद&� ररच ह&ण�र ..ग4प�& क�&� ह�य ह�...अ�� हट ह4र अ��.मग आज�ब�ज�च0 जय�ष म�डळ0 मधयसर0 करन थ4डकय�र क�म भ�गव& ज�ई. ��धय�क�ळ0 एक� उ�च ब��ब�वर ह� दह�च मरक &रक�व�न एक जण ध�वर ��र� अन ब�क+च� तय�&� पकड�न र� मडक फ4ड�यच� ज0व ख�ऊन पयतन कर0र. एकद� क� मडक फ� र&� क+ तय� दह� द�ध� ऐवज0 तय� मडकय�च� र�कड� उच&�न घर0 न�व�न द�भतय�चय� कप�र�र प�र�यच�. मग घर�र कध0च द�भर कम0 न�ह0 पडर !

क� ठह0 ��पत0च� आव न�ह0 पण मन भरन भ�व घ�उन ग�व�कडच� ��र� �ण अगद0 सदम�ख�र ��जर� ह4र�र, तय�च0 �र क� ठलय�ह0 सदम�खद�र �म�र�भ�&� व� म�जव�न0&� न�ह0 य�ण�र!

– अपण�� क��ग&�

अ�क वचन� झल आह�

व�गळ पवष �वर=ल ल�ख असल म�ळ� अ�क वचन� झल आह�. उद- खग�मल ह�च ल�ख, प Sवरणवर=ल ल�ख, ह� ख'प आवडल�. मरठ� ल�खन एक व�गळ हदश�न� 9वसल तनघल� आह� हच� 9चचत� अन�क खण-ख�ण�न� आल=.

र�ग�ळ , म5द, सस�-स�न�च भवभवन�वर आधरल�ल कथ व कह= हदवळ� अ�कत श�भ'न हदसणर� ल�खन अश आत क�टळवण झल�ल ल�खन9करल टळल म�ळ� अ�क वच ल आवडत�.

कह= स�चन-१. लहन म�ल�न रसत सहभग दव२. कह= ल�ख हसतकरतच दव�त. च�गल� अकर क असत� त� कळ' दत.३. पवक*वर श�भत�ल अस� ल�खन अचधकचधक दव�.४. धममSक पवष वर=ल ल�ख�स�बत आध�तनक मरठ�त त त�ल "म�ळ" पवचर -इतर क�णत ह= न पटणऱ ख�लशस�बत- म�डव�त.

- फ�सब�कवर=ल 'मरठ� शबद'

51

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र 52

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

��गरण0च� ख4प�ग�लय� आठवड�र "म��बई&� प�व��ळ� च�&� झ�&�’ अ�� एक� मKसतण0च� उत��ह�र फ4न आ&�. "प�व��ळ� च�&� झ�&� महणज� क�य?’ अ�� पसह&� पशन म�झय� ड4कय�र आ&�. आर� आपलय� स��ग�प�र�र र�� बह�र�क र4जच प�ऊ� पडर4 महरलय�वर प�व��ळ� ��र ह4ण� आसण ��पण� य� कलपन� गKर&�ग� ह4ण� ��हसजकच न�ह0 क�? तय�म�ळ� सरचय� उत��ह�च� म&� पथम कcर�कच व�र&�. पण वर��र�न च�रच मसहन� पडण�रय� प�व��च� खरच सकर0 अप�प अ�र� न�ह0? आसण इथ� आप&� Singapore PR अ�&�&� वरण र�ज� र4ज दरब�र भरवर�र रर आपण तय��न� ‘taken for granted’ व�गवर4! महणर�र न� … "र4ज प�ऊ� पड�, मग क�&� आ&� भज0 आसण वड�’!! पण सरच� द��डग� उत��ह, सरच� प�न� … प�व��च0 खर�द0, सपकसनक, चरकद�र पद�थ� … ह� �गळ� र�� infectious अ��व�! म0ह0 तय�च उत��ह�र सवर:��ठ0 भज0 बनव�य&� घ�र&0. च�रच0 व�ळ ह4र0. मर�ठ0 म�ण�� सजरकय� सनयम�न� ४ व�जर� चह� सपर4 तय�च सनयम�न� स��ग�प�र0 प�ऊ�ह0 आपलय�&� ��थ द�य&� बह�र�क व�ळ� अ�र4च. सखडक+प�श0 चह�-भजय��च� आसव�द घ�र�-घ�र� मन�र आ&� … आर� ह� प�ऊ� … tropical द�श महणज� वर�भर हक�न� पडण�रच! तय�&� क� र�ळ� न क�� च�&�& बर�? मग आर� १० समसनर� सवज� कडकडण�र … �4��ट�च� व�र� ... जर�व�ळ ��ख�व�न ज�ण�र� ग�रव� … मग एक ज4र�र �र … ओ&� सच�ब परर�र … आसण ऊन … झ�&� … ह� प�व��च� routine आपलय�&� म�सहर0 अ�&� रर0 र4 अन�भवणय�च� आप&� routine आपण नक+च बद&� शकर4 न�ह0 क�! आर� म0 क�ह0 chef वगKर� न�ह0 तय�म�ळ� र�स�प0 ���गर न�सहय� … घ�बर नक�!! आपलय� र4जचय� घर�रलय� वसर��मधय�च क�ह0 छ4र� फरक करन आपण प�व��च0 मज� &�रण�र आह4र.

क4झ0 र�ब& ��र-अप

घर�र एख�द0 म4कय�च0 सखडक+ आह� क�? हI&, सकचन … अगद0 ब�डरममध&0 ��द� च�&�&. तय�&� आवड0चय� र�ग�च� (शकयर4 ह&क� र�ग) पडद� &�व�. आपलय� आवड0पम�ण� र�ग, उ�च0, आक�र�च�, एक &ह�न�� र�ब& ठ�व�न तय�&�ह0 छ�न &��चय� सक� व� फ� &��चय� सडझ�ईनचय� र�ब&-कIथन� �जव�. मधय� एक छ�न�� फ� &��च� ग�&दसर� ठ�व� … र�ज0 फ�&� अ�र0& रर उतमच! एक र0सड�ग &Hमप &�व�. आप&0 आवडर0 आर�म ख�चQ ठ�व� व प�व��च� अन�भव घ�र� घ�र� व�चणय���ठ0 "र�मच0 अश0’ ख�� ज�ग� रय�र कर�. तय� आर�मख�चQऐवज0 २ ख�चय�� ठ�व� … तय� जप�न ठ�व&�लय� म�णबतय�, तय� सप�श& कप-बश� क�ढ� … मसरपKक+ ��र�रच0 �0ड0 &�व� … गरम�गरम चह� आसण भज0 कर� आसण नव-य�बर4बर एक मसर रसवव�र द�प�र sure shot ! महणर�र न� … "every rain is a reason to celebrate’!!

कप-बश0 म�णबत0

एवढ� ���दर र�ब& �जव&र … आण&�लय� म�णबतय�ह0 व�परलय�र! प�ढचय�व�ळ0 प�ऊ� पड�&न� र�वह���ठ0 आपण सवर: क� &�लय� म�णबतय� व�परलय� रर क��? अगद0 �4पप� आह� ह4! आप&� आवडर� कप-बश0 च� ��र एख�द� रर0 अ�र4च … तय�र&� क�ह0 फ� र� न ग�&� क+ ब�क+चय��च� क�य कर�यच� ह� पशनच अ�र4. मग अ��च उर&�&� कप आसण बश� घय�. ब�ज�र�र म�णबत0 बनव�यच0 ��मग0 समळर�, र0 आण�. कप सवचछ करन व�ळव�. पथम कप बश0वर गरम सड�क�न� सचकरव�न घय�. जर�व�ळ�न�, सड�क घट झ�&� क+ कप�चय� आरलय� ब�ज�&� रळ�&� व�र सचकरव�. एक� ब�ज�&� म�ण सवरळव�य&� ठ�व�. सवरळ&�&� म�ण कप�र ओर�. व�र कप�चय� एक इ�च वर र�ह0र अ�� बघ�. म�ण सवरळ&� क+ आवड0पम�ण� तय�र र�ग, सरकलय�, चमक+ घ�र&0 रर0 छ�न सद�र�. कप�र म�ण ओर&� क+ कप ब�ज�&� ठ�व� व म�ण ’��र’ ह4ऊ द� … र�मच0 म�णबत0 रय�र!

53

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

छत0 सरH�ड

आपण प�व��र�न सभजर घर0 आ&4 क+ &ग�च छत0 उघड�न ब�थरम सक� व� ड� �य-ब�लकन0 मधय� व�ळर र�कर4. आपणच आप&� घर�र अ�&4 रर पशनच न�ह0 ह4 … पण र�च ज�वह� घर0 प�ह�ण� प�व��र�न आ&� क+ ह4र� न� प�च�ईर! मग आपण द�र�ब�ह�र ठ�व�य&� एक छत0 सरH�ड च0 आयसडय� बघ�यच0 क�? एकदम ईझझ0!! आपलय� स��ग�प�र0र ब�न &� जवळ एक पIरर0 सवह&�ज आह�. सरथ� क�ड�प�र0चय� आक�र�प���न र� अखख� म�ण�� म�व�& एवढ� म4ठ� पI¬� समळर�र. आपलय�&� र�वढ� म4ठ� नक4 … छत0 उभ0 र�सह&0 क+ झ�&�! आगद0 एवढ� &��ब ज�यच� न��& रर आपलय� जवळचय� द�क�न�र�न एक म4ठ� पIर आण� … ��ध�रण उभर … शकयर4 क4णर0क+ क&�क� �र क� &�&0 न��& रर उतम! द�क�न�र�न ’प�सरर ऑफ पHरर�’ आण�. आप&0 सडझ�ईन … फ� &�, प�न� … अगद0 र�मच� न�व … य��पKक+ पIर वर क�य कर�यचय ह� ठर&� क+ प�सरर ऑफ पHरर� मधय� प�ण0 घ�&� व सडझ�ईनच� आक�र रय�र कर� व पIरवर सचकरव�. एक सदव� ��व&0र व�ळ� द� व न�रर आवड0च� र�ग &�व�न द�र�ब�ह�र ठ�व�. ह0 आयसडय� बरय�च &4क��न� म�सहर0 अ��& … आवड&0 अ�लय�� र�मचय� झ�ड��चय� क�� ड����ठ0ह0 व�पर�!!

न�हम0पम�ण� …. वर0& ग4ष0 नक+ करन बघ�. र0 एक सप�श& द�प�र … र�मचय� प�ह�णय��च0 छत0-सरH�ड वर सद&�&0 द�द … क�यम र�मचय� �4बर र�ह0&! तय�च बर4बर &क�र ठ�व� क�ह0 �4पय� सरप� … दमर हव� आसण उब�म�ळ� ढ�क� ण, &ह�न-म4ठ� क+ड� य��च0 मज�च अ�र�. उश�, प��घरण�, �4फय�च0 कवह��, ग�स&च� य� तय��चय� आवड0चय� ज�ग�! तय��न� सनयसमरपण� ��फ कर� … जम�& र�वह� ऊन द�खव�. शकयर4 घर�र&� फसन�चर ��ध�, �4प�, ह&क� अ�� द� महणज� ��फ करण� �4प� ज�र�. &�कड0 ��म�न�&� दमर हव�म�ळ� व�ळव0 &�गणय�च0 ख�प शकयर� अ�र�. र�मचय� "ब�&0हyन आण&�लय�’ मcलयव�न &�कड0 ��म�न�च0 क�ळज0 घय�. सनयसमरपण� पIस&श कर�. स&�ब� आसण ख�यच� �4ड� घ���न &�कड�वरच� ड�ग सनघर�र आसण व�ळव0ह0 &�गर न�ह0 अ�� महणर�र … पण ज�सर व�ळ घ��लय�� &�कड�च� र�ग खर�ब ह4ऊ शकर4 … तय�म�ळ� ���भ�ळ� न व�पर�! घर�र ज�ड, अ�ध�रय� पडद��ऐवज0 ह&कय� र�ग�च� व क�पड�च� व�पर� … घर�र उज�ड व व�र� ख�ळर र�हर4 आसण व�र�वरण सवचछ व प�न र�हर� … सशव�य privacy मध� पण no compromise! आसण ह4 … घर�र एक dehumidifier नक+ अ�� द�!!

- ��पद� सनख�गf

54

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

प�ऊ� समPर0र&�प�ऊ� ! य� शबद�श0 सकर0 जवसळक+च� न�र� अ�र� आप&�, न�ह0 क� ? जनम�प���न र� थ�र अख�रपयxर अन�क�न�क प�व���श0 आप&0 ग�ठ-भ�र ह4र�. अगद0 य� र� य� र� प�व�� , र�न र�न ग4 अव� प���न ��र झ�&�&� ह� पव�� आय�षयभर �4बर0 अ�र4. प�ऊ� र4च अ�र4, फक बद& घडर4 र4 आपलय�र. शर0र-रप�न�, वय�न� व मन�न�. प�व��च0 आप&0 पररभ�र�, तय�कड� प�हणय�च� दसषक4न बद&र अ�र4. मPग�च� प�ऊ�, म�र0च� ��ग�ध, ध4 ध4 प�ऊ� , ररमसझम , &�ग�न र�सह&�&0 ररप-ररप, म��ळध�र ग�र��च� प�ऊ� वगKर� अन�क सवश�रण� आपलय� ज0वन-चcकर0र ��ब4सधर अ�र4.अन�क प�व��ळ� प�सह&� महण�न आपण अन�भव0

अ�लय�च� द�व� कर0र अ�र4.

र��, प�ऊ� न�र� रर ह� जगच न�र�, न�ह0 क�? रमय सहरवळ, आलह�दक श0र&र�, ज0वन�न� भ�र&�&� ज&पव�ह य� ��य�xच� कर�� करसवर�च तय�� महण�व� &�ग�&.

प�व����ब�ध0 वKयलकक अन�भव��बद& स&सहणय�� घ�र�च आठवर�र र� अन�क प�ऊ�.

श�ळ�र�न घर0 य�र�न� प�ठ0वर दपर अडकव�न सभजणय�च� सदव�, सचख&�र&0 थबथब, क�गद0 न�व�च� ख�ळ तय�प���न र� प�व��र आसव�द&�&� गरम�गरम चह�च� पय�&�, खम�ग क��द�-भज0, एकत सभज&�&� थ_ब��चय� म4तय����रख� कण, ऑसफ�&� तय�च� बह�ण� करन र�क&�&0 द��ड0, सकक� रचय� मHच��च0 ह�र-ज0र, असनण�य वगKर� वगKर� �व� समPर|चय� भ��ड�र�र ठ���नठ4��न भर&�&� आह�र. पण असरवरfन� ठपप ह4ण�र0 व�हर�क, सपक� , सनव�र� य��च0 न���ड0, प�णह�न0 वगKर� पक4पह0 य�च प�व��कड�न ह� क�&चक करसवर अ�र� ह� भ�ग सनर�ळ�.

आजपयxरच� �व��र समरण0य अ�� प�व��ळ� म&� आठवर4 र4 १९८७ च�. २४ ज�&K ८७ &� आमच�, द4न�च� च�र ह�र ह4णय�आध0च�, ��खरप�ड� झ�&�. म0 व म�झ0 सफय�न�0 म�घ� द4घ��च�ह0 व�सरवय व सशकण वड&��च0 न4कर0 व न�रर र�थ�च सथ�सयक झ�लय�म�ळ�, दसकण�र हKद�ब�द शहर�र झ�&�&� ह4र�. &ग�च0 र�र0ख प�ढ0& ज�न�व�र0 ८८ च0 ठर&0 ह4र0. आसण मग आमच� ग�ठ0-भ�र0च� स�&स�&� ��र झ�&�.

तय�व�ळ0 आमच� व�हन जय�&� म0 गमर0न� फसर� &व महण�यच4, र� ह4र� LML सक� ररच�. ऐन प�व��ळय�रच एकम�क�चय� �4बर0च�, एकत सफरणय�च� व एकम�क�� ओळख�न घ�णय�च� पव� ��र झ�&�. सक� ररवर ऐर0र सकक म�रन, ह�लम�रच� ब4जड ढ�पण ड4ईवर चढव�न म0 ज�वह�� सनघ�यच4 व हळ�च सरन� ख��द�वर ह�र ठ�वर�च नवव� ढग (क�ऊड न�ईन) सक� व� ��रव� सवग� ग�ठलय�गर वह�यच�. आर� सरचय� न�व�च� शबदश� अथ�च ढग सक� व� क�ऊड अ�� ह4र� ह� एक सनववळ दKव0 य4ग�य4गच !

तय� सदवश0 आमह0 "मHसरन0 श4'&� ह0र4 सपकचर पह�य&� ग�&4 ह4र4. आसण पररर�न� आमह�&� अच�नकच प�व�4ब��न0 ग�ठ&�. जवळप�� क� ठ� थ��बणय�च0 ज�ग� न�लय�च0 म0 थ4ड0 अ Hकर|ग क� &0. नव0न ओळख अ�लय�न� सह&� क�ह0 ज�सर महणर� आ&� न�ह0. थ4ड�फ�र सभजलय�वर थ��ब&4. ब�ज�चय� म�रव�ड�चय� ठ�लय�वर प�न0-प�र0 (ग4& गपप�) व गरम�गरम समरच0 भज0 ख�ल0. हKद�ब�दच0 समरच0 भज0 फ�र फ� म� आह�र; कध0 ग�&�र रर जरर आजम�व�न पह�. मग श�ज�रचय� र�सरIर�रमध� व�फ�ळर0 कIफ+ह0 झ�&0.

55

वर�� सवश�र

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

य� दरमय�न एकम�क�चय� सभज&�लय� रप�कड� पह�ण� च�&� ह4र�. ससय� एरव0प�क� प�व��र सभजलय�वर ज�सर ���दर सद�र�र ह� ��म�नयज�न खर� य�च0 म0 ख�त0 करन घ�र ह4र4. रर0 अज�न प�ऊ� थ��बर न�ह0 ह� प�हyन सक� ररचय� सडसकर छत0 श4ध&0, र0 &ह�न द�मड0 छत0 ��पड&0. एक� छत0र अध�वर सभजर थ4ड� द �रवर च�&&4. छत0न� जवळ0क सद&0 ह0 सरच0 कP प� व�र&0; रर ज�सर सभज� सद&� न�ह0 महण�न र�गह0 आ&�. एक� छत0र सभजणय�च� अन�भव&� पण एक� र�नक4रमध� कध0 न�ह0 सशर�य&� समळ�&�.अ�4. प�ढ0& जनम���ठ0 र�ख�न ठ�व&� महण�यच�.

मग म�ग� ब��न सरन� छत0 धरन म0 सक� रर च�&व&0. थ4ड� द �र ज�र�च छत0न� व�-य�बर4वरचय� &ढ�र शरण�गर0 पतकर&0. छत0 उ&ट� ब�ज�न� प�र द�मड�न क�ड� म4ड�न एक क�ड0च झ�&0. आर� थ��बणय�र अथ� नवहर�. एवह�न� रसतय�वर र�यर ब�डणय�इरक� प�ण0 जम&�&�. म0 आप&� द�च�क+ ड� �यवह|गच� कcशलय द�खवर, द4ह0ब�ज��न� झ�कर, ड4&र, न सद�ण�र� खड� च�कवर, एक�&र�रर ह�य वर ठ�व�न, ��य&�न�रमध� प�ण0 ज�ऊन सक� रर ब�द पड� नय� महण�न धडपडर ह4र4. इरकय�र ब�ज�न� एक म4र�र ग�ड0 ज4र�न� प�ढ� ज�र म�झय�वर सचख&�चय� रशशय�च� �ड� सश�प�न ग�&0. नव0न ह4रकर नव-य�च0 सरन� जर� रर0 क+व कर�य&� नक4 ह4र0 क� ? प�ठक� ळ0 ब�&�लय� (महणज� म&� सपस&यन र�यडर महण�यच� ह4र�) असरम4&�चय� वयक0�म4र म�झ0 फसजर0 करणय�च� अगद0 ठरवलय�पम�ण� तय� व�हन�&� न�मक� र�वह��च रपक�यच� ह4र� ?

ह0र4 स�न�म� प�हyन आपण ह0र4 अ�लय�च� सवन�-म�लय आ&�&� अव��न आर� ओ�र&� ह4र�. मग प�ऊ� थ��ब&�. क�ह0 व�ळ�न� सक� ररवर व�र� &�ग�न सच�ब ओ&� कपड� अध�क4रड� झ�&� एक� दर प�व��न� आमह� नवपररसचर द4न ज0व��न� मन�न� जवळ आणणय�रह0 ह�रभ�र &�व&� ह4र�. घर0 प4ह4च�पयxर बर�च उश0र झ�&�. भ�व0 ����ब�ई-���र� आमह0 अज�न आ&4 न�ह0 य� सच�र�र ह4र�. ह4ण�-य� ज�वय�&� क�ह0 महण� शक&� न�ह0. म0 आपलय� कपड�वरच� सचख&0-नक0क�म &पवर क�ढतय� प�य�न�च सनर4प घ�र&�.

तय�न�रर ८८ चय� ज�न�व�र0र आमच� सवसध�म�र�भ�पक�र� &ग झ�&�. ग4वय�&� हन0म�न&�ह0 प�ऊ�र�य��न0 २-३ द� ग�ठ&�. एकत सभजणय�च� �cखय &�भ&�.सह�द0 स�न�म�र रप र�र� मसर�न�, पय�र म�र�~ ~ ... नह0 नह0 अभ0 नह0..~ ~... आज रपर ज�ए� र4 हम_ न� ~~... वगKर� प�व�4तर ग�ण0 उग�चच न�र�र ह�ह0 उमग&�. पतन0चय� न�व�च� शवदश� प�व��श0 घसनष न�र� अ�लय�च� पतयय आ&�. न�रर न�हम0पम�ण�च नवय�च� नऊ सदव� महणर�र र� ओ�रन हळ�हळ� नऊ सदव���च� नऊ मसहन� झ&�. रH ~ हH ~ च0 च�ह�& &�गर�च प�ढ0& ८८ च� प�व��ळ� एकदम उ&र ग�&�. पकP र0च0 दकर�, डIकररच� �ल� वगKर�र आमह0 असरवयसर झ�&4. जण� आर� आमह�&� प�व��कड� प�ह�य&� फ� र�रच नवहर0. ह� आपलय� �व�xचय� ब�बर0र थ4ड�फ�र व�गव�गळय� पम�ण�र ह4र अ��व�. रर0ह0 प�ऊ� आपलय� ज0वन�र&� एक मcलयव�न घरकच बन�न र�हर4.

आज स��ग�प�र&� अन�क प�ऊ� भ�रर अ�र�र. म4र�र0चय� रप�ख�&0 ब��न ज&सब�द ��च� रडम¢ रडम¢ ��ग0र ऐकण� व �म4रचय� क�च�वर पडण�-य� ध�र��श0 व�यपरच� कP सतम सरप-य��च� ख�ळ पह�ण�, य� पस&कड� य� प�व���र क�ह0 न�र�. ह� प�ऊ� पच�ड प�ऊ� अ��नह0 य�र&� ओ&�व� क� ठ�रर0 हरप&�&� अ�र4.

- न�दक� म�र द�शप��ड�

56

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

म0 ग�ठ&�&0 अध�-मHरHथIन

म�झय� आय�षय�र म0 अन�क यशसव0 प��ग प�सह&� आह�र पण म0 यशसव0पण� अध�-मHरHथIन करण� ह� प��ग म&� �व��र आशचय�क�रक व�रर4. खर� रर म0 य�र भ�ग घ�र4य ह�च�च म&� सकर0 आशचय� व�रर�य. क� ठ&0च रय�र0 न�र�न� म0 मHरHथIनमध� ��सम& झ�&4. द4न मसहनय��प�वQ आप&� M.Tech. ��पलय�न�रर क�ह0रर0 व�गळ� कर अ�� सवच�र करर अ�र�न� ऑफ+�मध� Adidas Sundown

Marathon मध� भ�ग घ�णय���ब�ध0 एक म�& आ&0. म0 तवररर म�झ� न�व सद&�. मHरHथIन शय�र0चय� आदलय� सदवश0 म0 म�झय� �हक�र य�&� सवच�र&� उद�&� �क�ळ0 ९ व�जर� आह� न� मHरHथIन? रर र4 महण�&�, ”न�ह0 ह0 रर �नड�ऊन आह�.” मग न�व�वरन म&� ब4ध झ�&�. तय�&� सवच�र�पयxर म&� मHर�थIनचय� व�ळ�च0 ज�ण0व द�ख0& नवहर0. ��य��सर�प���न ��य¹दय�पयxर अन�क सक&4म0ररचय� मHरHथIन ह4ण�र ह4तय�.

हठय4ग�र 'असशवन0 म�द�' महण�न एक म�द� आह�. ह0 म�द� क� &0 अ�र� मन�षय अशव���रख� चपळ पळर4. म0 म&� य4ग�भय�� सशकसवण�र य� श0य�र च�दन य��च� ह� व�कय &क�र ठ�व&�. मHरHथIन जय� सदवश0 ह4ण�र ह4र0 तय� सदवश0 अगद0 र�मपहर0 उठ�न श�सचभ��र ह4ऊन १२ ��य�नमसक�र घ�र&�. य�र�र र�वढ0 �व� आ�न� एक�ग सचत�न� क� &0. प�ण�य�म�च0 आवर�न� क� &0. शव��नह0 क� &�. अड0च-र0न र�� य4ग�भय�� करन म&� ह&क� ह&क� व�र&�. ख�प व�ळ असशवन0 म�द� करन म�झ0 एक म�नस�क रय�र0 झ�&0 क+ आर� म0 मHरHथIन मध� नक+ ध�व� शकण�र ! घर�रलय� घर�रच म�झ� प�य ध�व�य&� अगद0 अध0र झ�&� ह4र�.

द�प�रच0 एक सनव��र झ4प क�ढ�न ��धय�क�ळ0 प�च व�जर� 'प�स�र रर�' इथ� म0 प4च&4. सजथ� मHरHथIन ह4ण�र ह4र0 र0 ज�ग� ख�प ख�प &��ब ह4र0. सरथ� ज�य&� य�य&� ग�ड��च0 वयवसथ� क� &0 ह4र0. �गळ� म�ग� इरर व�हन����ठ0 ब�द क� &� ह4र�. र0 र��ग इरक+ म4ठ0 ह4र0 क+ म�झ� कम��क य�य&� २ र�� &�ग&�. पण &4क��च0 रय�र0 आसण तय��च� भरन ओ��ड�न व�हण�र� उत��ह प�हणय�र म�झ� व�ळ भरकन सनघ�न ग�&�. &ह�न-म4ठ�-वय4वPद �व�च जण ररण व�रर ह4र�. म0 सरथ�च Adidas च� र0-शर� घ�र&�. प�य�र न�इक+च� श�ज चढसव&�. एक फ4र4 पण क�ढ&�. मKद�न�वर प4चलय�न�रर सरथ� &4क��च0 अगद0 झ��बड ह4र0. १० सक&4म0रर मHरHथIन ज0 फक ससय����ठ0 ह4र0 र0 ��प�य&� द�ख0& आ&0 ह4र0. १० सक&4म0रर मध� पसहलय� र0नमध� आ&�लय� ससय� ह� म�&��चय� आय� ह4तय� महण�न सरथ� ख�प जल4र ��र ह4र�. एक ���� ��न�च� कcर�क करर ह4र0. र� �व� व�र�वरण प�हyन म�झय� मन�र आन�द�चय� उकळय� फ� र�य&� &�गलय�.

सजथ� मHरHथIन शय�र0 ��र झ�लय� ह4तय� सरथ� �म4र सवसर0ण� आक�श ह4र�. पcसण�म�च� क&�कश4सभर क� शर0 च�द �र�र वर य�र�न�च� दशय रर फ�रच मन4ह�र0 ह4र� ! म�ग0& दह� वर��र इरक� ���दर च�द म0 स��ग�प�र�र प�सह&�&� न�ह0 ! च��ग0 सवम�नरळ�वरन ध�वण�र य� सवम�न��चय� प�ख��च� आव�ज थ��बरच नवहर�. �म4र श��र ��गर. ख�र य� प�णय�च� व��. उनह�न� रप झ�&�लय� धररत�च� चरक� ! सरथ� शय�र0��ठ0 बर0च म�&�म�&0 �र�व करर ह4र0. म0 सरथ� प�नह� एकद� असशवन0 म�द� क� &0. शकय र�वढ� व�ळ ह0 म�द� करर र�सह&4. इरकय�र ९ व�ज�यच0 व�ळ झ�&0. म0 आरमध� पह�र4 र4 &4क��च0 र��ग�र &�ग�यच0 रय�र ह4र0. म0 मध�च सशरन ६ व0 र��ग धर&0. म�झय�म�ग� पळण�र य��च0 खच�न गदQ ह4र0. न�न� द�श�र0& न�न� वयक0 आसण वल0 ! १० मग ९ मग ८ मग ७ मग ६ मग ५ मग ४ मग ३ मग २ मग १ आसण मग नग�र� ��र झ�&�. आमह0 �व� ज&द गर0न� प�ढ� पळणय�� रय�र झ�&4. तय� नग�र य��च� आव�ज इरक� ���दर ह4र� क+ आपलय� आरमध0& �व� शक0 ज� क�य� करणय�� आपण सनघ�&4 आह4र र� क�य� प�ण� करणय�� आपलय�र ग4ळ� ह4र�. आमह�&� य4ग�भय�� सशकसवर�न� ओ�क�र�च� महतव सवरद करन ���गर�न� म�झ� ग�रज0 श0. अर�& द�शप��ड� य�न0 एकद� ���सगरलय�च� आठवर� क+ सवसशष पक�रचय� आव�ज�मध0& धवन0&हर|च� आपलय�वर सवसशष अ�� पररण�म ह4र4. प�वQचय� क�ळ0 �मरप��ग0 य4द� ज�वह�� य�द�वर ज�र, ज�वह�� र� य�द���ठ0 रय�र ह4र,

57

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

तय�व�ळ0 ढ4&-नग�र� व�जवर अ�र. तय�र�न उतपन ह4ण�र� आव�ज तय��चय�र0& द�शप�म, तय��चय�र0& शcय� प�ढ� आण0र अ��. म&� य�च0 पच0सर मHरHथIन शय�र0चय� व�ळ�� आ&0. ध�वणय�प�वQच0 र0 दह� समसनर� आसण र4 आव�ज म�झय���ठ0 असवसमरण0य अन�भव र�ह0&.

म0 ज�� ध�व�य&� &�ग&4 र�� कळ�य&� &�ग&� क+ बर�च जण अगद0 हळ� हळ�च ध�वर आह�र. अगद0 व�ग�न� अ�� क� ण0च ध�वर न�ह0 आह�. क�रण प�ढ� २१ सक&4म0ररच� रसर� आह�. जर आत�च �व� शलक पण�&� &�व&0 रर &ग�च दम &�ग�&. अगद0 र��च झ�&�. म0 ��रव�र0&� अगद0 हररण�चय� व�ग�न0 ध�वर ह4र4. मग दम भरन आ&�. च�&णय�ख�र0ज गतय�रर नवहर�. म�झय� म�गच� आर� म�झय� प�ढ� ध�वर ह4र�. म0 दम ख�व�न परर ध�वर ह4र4 परर दमर ह4र4; परर दम ख�र ह4र4; परर ध�वर ह4र4. ह�च सकतय�क व�ळ ��र ह4र�. ५ सक&4म0रर ��पलय�न�रर य�-रन� आ&�. अ�� व�र&� अधf अ�रर क�प�न झ�&�. पण �म4र पह�र4 रर फक ५ सक&4म0रर अ�रर प�ण� क� &� अ�� स&सह&� ह4र�. सरथ� प�ण0 आसण १००-प� पय�य&� द�र ह4र�. म0 पसहलय��द�च १००-प� सपऊन प�सह&�. म&� र� प�य ख�प आवड&�. र� सपर�कण0च म�झय�र बळ आ&�. म0 आणख0 पळर ��र&4. मध�च क� ठ�रर0 थ��ब�न म0 पसशचम4त�न��न आसण ह&��न ह0 द4न आ�न� पण करर ह4र4. र0 क� &0 क+ प�य�र &ग�च बळ य�र�. प�य�च� द�खण� थ��बर�. सरथ� क� ण0च क� ण�कड� बघर नवहर�. क� ण0च क� ण�&� ठ4�� द�र नवहर�. एक स0 उ&र0 पळर ह4र0. म0ह0 उ&र� पळ�न प�सह&�. छ�न व�र&�. दम&4 रर0 पळर� आ&�. मग म0 एकद� �रळ रसतय�चय� सदश�न� पळ�यच4.. दम आ&� क+ रसतय�कड� प�ठ करन उ&र पळ�यच4. अ�रर क�पर ह4र�. क�ह0 व�ळ�न� &क�र आ&� क+ ध�वर�न� इकड� सरकड� प�सहलय�न� आप&0 शक0 ज�र�. फक ख�&0 ज4ड��कड� प�ह�यच� सक� व� �म4र .... अगद0 �म4र. अ�� क� &� क+ बर य�पKक+ व�ग क�यम र�हर4.

१० सक&4म0रर अ�रर क�पलय�न�रर म�झय�र फक च�&र� य�णय� इरपरच त�ण र�सह&� ह4र�. सवय���वक म�&�म�&0 " You can do it sir..

go please.. go .. run.. claps..” अ�� महणर आमच� ज4र व�ढवर ह4र0 आसण खरच� तय��चय� च0अ��च� सरथ� ख�प उपय4ग ह4र ह4र�. आणख0 ११ सक&4म0रर अ�रर क�प�यच� आह� ह� आठव�नच प�य थ��ब�यच�. ज�वह�� ज�वह�� य�-रन� य�यच� र�वह�� आपलय� म�ग� सकर0 जण आह�र य�च� अ�द�ज य�यच�. क�रण य�-रन� आ&� क+ र�मह0 र�मचय� म�ग� अ�&�लय� &4क��कड� �हज नजर सफरव� शकर�. अन�क वय�च0 म�&�म�&0 क��व�चय� गर0न� ध�वर ह4र0. ज0 क� ण0 सज�कण�र0 ह4र0 र0 क� वह��च प�ढ� ग�&0 ह4र0. इरकय� म4ठ� शय�र0र एकह0 जण आढळ&� न�ह0 ज4 झपझप ध�वर ह4र�. उ&र जय��न0 आप&0 पळ�यच0 गर0 ��यर ठ�व&0 ह4र0 र0च म�&�म�&0 प�ढ� ज�र ह4र0.

अख�र २१ सक&4म0रर अ�रर जवळ आ&�. मKद�न सद��य&� &�ग&�. कIम_र� 0च� आव�ज ऐक� य�य&� &�ग&�. आपण ज�थ�न ��रव�र क� &0 र�थ� परर आ&4 ह0 भ�वन� मन उच�बळवण�र0 ह4र0. म0 ज�� आर मध� सशर&4 र�� म�झय� गळय�र एक पदक घ�&णय�र आ&� आसण “Hey !

You did it!!!” महण�न म�झ� असभन�दन करणय�र आ&�. म&� अ�� ह4ण�र ह4र� य�च0 कलपन� नवहर0. तय�म�ळ� अनप�सकर आन�द प�प झ�&�. ३९३७ ध�वपर� �मध� २११९ व� आ&4. २१ सक&4म0ररच0 शय�र म0 २ र�� ५७ समसनर� आसण ११ ��क� द��मध� प�ण� क� &0. आपण पसह&� य�ण�र ह0 अप�क� रर ब�ळग&0च नवहर0 फक ह0च एक भ0र0 ह4र0 क+ मध�च य�-रन� घ�ऊन आपण म�ग� रर सफरण�र न�ह0! पण र�� झ�&� न�ह0. सकतय�क सपध�क��न� म�ग� ठ�व�न म0 प�ढ� आ&4. म&� फ�र फ�र आन�द ह4र4 आह� क+ म0 मHर�थIनमध� ध�व�न म�झय� अन�भव�च0 श0म�र0 व�ढव&0.

पह�र� ३ व�जर� म0 घर0 प4च&4. घर�च� क� &�प क��ब�� उघड&�. द4न प�यर य� चढ�न आरमध� य�य&� म&� प�च समसनर� &�ग&0. न�रर प�य प�व�वर ससथर0र य�य&� आठ-प�धर� सदव� &�ग&�. मध�च म&� भ0र0ह0 व�र�य&� &�ग&0 क+ आप&� प�य आर� अ��च रर र�हण�र न�ह0र न�! आर� य�तय� वर��अख�र0� सर²डड� च�र�ड�च0 मHरHथIन ह4ण�र आह� आसण तय� मHरHथIन मध� म0 प�नह� एकद� ध�वण�र आह�.

58

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

म0 प�प क� &�&� पदक

- यशव�र भ�. क�कड

59

ऋर�ग�ध��ठ0 ��सहतयआग�म0 "शरद" अ�क���ठ0 सचत�, छ�य�सचत�, &�ख, कसवर� व इरर ��सहतय

म�&����ठ0 व�ढसदव�-श�भ�चछ�; र��च "पश��न0य" य� �दर���ठ0 क4णतय�ह0 क�त�र उल�खन0य

क�मसगर0 करण�-य� �भ��द��च0 व तय��चय� म�&��च0 म�सहर0 आमह�&� जरर प�ठव�.शरद अ�क���ठ0 सव0कP र0च0 अ�सरम र�र0ख 31 ऑगसर २०१०.

उसशर� आ&�लय� ��सहतय�च� सवच�र प�ढ0& अ�क����ठ0 क� &� ज�ई&. ��पक� , सवच�रण� - [email protected]

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

पश��न0य

सथळ ह4र� ग�&0 १८ वर� स��ग�प�र�र सथ�सयक अ�ण�रय� श0. अरण मन4हर��च� घर आसण सनसमत ह4र� शबदग�ध मKफ&0च�. तय�रच स�दहसर &�सखक� डI. सवद�ल�ख� अक&�जकर य��च0 स��ग�प�र भ�र0दरमय�न &�भ&�&0 उपससथर0. महणज� द�गधशक� र� य4गच. ह�च सनसमत ��ध�न श0 अरण मन4हर य��च� पसह&� कथ� ��गह, “र4ज�क – एक ग4प�ळक�&�”, प�णय�चय� न�सदन0 पसब&सश�ग ह�ऊ� रफf पक�सशर क� &�.

श0. अरण मन4हर ह� म�ळच� न�गप�रच�. वयव��य� सनसमत तय��न� भ�रर�ख�र0ज अम�ररक�, फ�न�, म&�सशय�, ऑसर� �स&य�, हI�गकI�ग, जप�न, इ�ड4न�सशय�, सफस&प�ईन�, क4ररय�, आसण स��ग�प�र अश� सवसवध द�श�र र�हणय�च0 ��ध0 &�भ&0. १९८२ प���न पतन0- सचत� आसण द4न म�&���ह स��ग�प�र मध� सथ�सयक आह�र.

आप&0 स&ख�ण�च0 आवड तय��न0 सदव�ळ0 अ�क, सनयरक�स&क� आसण मर�ठ0 ��सथळ��वर सनयसमर &�खन करन ज4प��&0 आह�. र��च “�Pजन @broad” आसण ग�थ�&0चय� “रसक&� रक�रक” ह� आ�ररर�ष� 0य सरर�वर सनवड&�लय� ��गह��र तय��चय� कसवर� आसण सवन4द0 &�ख पक�सशर झ�&� आह�र.

ह� कथ���गह�र तय��न0 बनव&�&0 स��ग�प�र0 सम�ळ च4ख�दळ व�चक��न� च�ख�य&� सद&0 आह�. व�गव�गळय� चव|चय� १६ कथ��च� ह� "र4ज�क" ��गह आह�.

अरणज0 ऋर�ग�धचय� ��प�दक+य म�डळ�र आह�र, र�वह� ऋर�ग�धरफf ख�� असभन�दन व प�ढ0& &�खन���ठ0 श�भ�चछ�.

60

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

म�सहर0 असधक�र कट� - आप&� हक आप&� आव�ज

१२ ऑकर4बर २००५ र4ज0 "क_ द0य म�सहर0 असधक�र क�यद�" &4क��प�ढ� य�ऊनह0 श�भर क4र0चय� वर &4क��खय� अ�ण�-य� भ�रर�र आजह0 श�भर &4क��न� रर0 ह� क�यद� प�र��� कळ&�य क�? तय�च� तय��न0 य4गय र0र0न� उपय4ग क� &�य क�? ह� पशन पड�व�र अश0 पररससथर0, आज�ब�ज�&� नजर र�क&0, रर ज�णवर�. र�� प�सह&� रर सवर�त भ�रर�चय� &4कश�ह0 र�जयपदर0र म�सहर0 असधक�र���रख� &4क��च� ��म�सजक आसण वयलकगर ज0वन ���ह करण�र� अन�क क�यद� आसण सनयम अससरतव�र अ��नह0 तय��च0 य4गय पक�र� अ�म&बज�वण0 ह4र न�लय�न� अश� ग4ष|च� �म�ज�र �क�र�तमकर0तय� पड�य&� हव� र�� पसरसब�ब पडर�न� सद�र न�ह0. य�&� क�रण &4क��च0 उद��0नर� आसण तय��चय�वर �धय�चय� ज�र य�ग�र0& गसरम�नर�च� अ�&�&� पगड� अ��&ह0, पर�र� ह0 उद��0नर� झरक� न आज�ब�ज�च0 भष�च�र0 य�तण� जर व�ळ0च ��फ क� &0 न�ह0 रर क�&��रर�न� जगण� म�सशक& ह4ऊन ब��& य�च0 ज�ण0व फ�रच थ4ड��न� अ��व0 अ�� सद�र�.

अन�क ��सशसकर &4क��बर4बर आसण न4कर0 वयव��य करण�-य� शहर0 र��च ग�म0ण जनर�बर4बर म�सहर0 असधक�र�ब�बर ज�ण�न घ�र�न� आणख0 एक ग4ष ज�णवर� र0 ह0 क+ अन�क��न0 तय�च0 अगद0 ज�जब0 रoडओळख��द� करन घ�र&�&0 न�ह0च, सशव�य अ�� अन�क क�यद� आह�र क+ जय�बद& आपण कध0च क�ह0 ज�ण�न घ�णय�च� पयतन करर न�ह0, रर मग य� म�सहर0 असधक�र�ब�बर न�ह0 ज�ण�न घ�र& रर सबघड& क� ठ�? अ��ह0 सवच�रण�र� अन�क भ�र&�.

र�वह� म�त पकर��न� ज�णव&� क+ य�ब�बर जनज�गPर0 करणय���ठ0 क�ह0रर0 ठ4� आसण सनर�रर च�&� र�हण�र� क�म कर�य&� हव�; तय�र�नच मग "म�सहर0 असधक�र क¬ट�'च0 ��कलपन� ��च&0.

एख�द� ब�ग�र एख�द� ��धय�क�ळ0 द4न र�� गपप� म�रणय���ठ0 भ�रलय�वर ठरव�न जर एख�द� सवरय घ�ऊन तय�वरच चच�� क� &0 रर? तय�र�नच म. ग��ध0 उद�न र&�व�प�ठ0 स�ग&जवळ (ठ�ण� प. य�थ�) दर मसहनय�चय� पसहलय� शसनव�र0 ��. ५ व�जर� "म�सहर0 असधक�र कट�" ��र करणय�च� ठर&�; आसण ज�न २००९ &� तय�च� श�भ�र�भह0 झ�&�. य�व�ळ0 य� क¬ट�च0 आय4सजक� महण�न म0 &4कश�ह0 पर�पर� अन��र�यच� ठरव&�. क4णर0ह0 �समर0, अधयक, ��क� रर0, खसजनद�र न�&�लय� आसण सवय�सफ� रQन� व ��म�सजक ब��सध&क+ जपणय�चय� भ�वन�र�न एकत आ&�लय� &4क��चय� �हभ�ग�न�च ह� कट� च�&� ठ�व�यच�. &4क��च�, &4क����ठ0, &4क��न0 च�&व&�&� अश� य� क¬ट�वर फक म�सहर0 असधक�र�ब�बरच म�ग�दश�न कर�यच� आसण तय� ��ब�ध0च चच�� कर�यच0 अ�� ठरव&�.

��रव�र0&� अगद0 प�च म�ण���न0 ��र झ�&�लय� य� क¬ट�वर हळ� हळ� बर�च जण य�ऊ &�ग&�. कज�र, क��र�, कलय�ण, अ�बरन�थ, डoसबव&0, सवर�र, व�ई, ब4ररव&0, पनव�&, नव0 म��बई, क� &�ब�, सगरग�व, ��रखय� अगद0 &��बचय� सठक�ण�हyनह0 अन�कजण क¬ट�वर आवज��न हज�र0 &�व� &�ग&�. आपआप&� पशन म��ड� &�ग&�. तय�र वयलकगर पशन ह4र� र��च अन�क ��म�सजक पशनह0 ह4र�. तय�च� फ�यद� इरर��न�ह0 समळर ग�&�. पशन��वर चच�� ह4र र�सह&0, म�ग�दश�न करर�न� इरर�न� प�रण� समळ�लय�न� र�ह0 �सकय झ�&�; ‘म�सहर0 असधक�र’ भर &�ग&�.

व�गव�गळय� अन�क पक�रचय� पशन��च0 बH�क रय�र झ�&0; &4क��न� सवच�र�च0 एक सदश� समळर ग�&0. म�सहर0 असधक�र क�� भर�यच�? क� ठ&� आसण सकर0 पशन सवच�र�यच� ? य�ब�बर एकम�क��श0 सवच�रसवसनमय करर�न� आप4आपच एक च��ग&� न�रवक� रय�र झ�&�.

61

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

ठ�णय�चय� उम� हव�&द�र य��न� घरग�र0 व0ज व�पर�च� सब& ज� न�हम0 ��रश�-आठश� रपय� य�यच� र� एक� मसहनय�र अच�नक ८०,०००र. एवढ� आ&�. तय��न0 तय�बद& ��ब�सधर��न� सवच�रण� क� &0 अ�र� न�हम0पम�ण� उडव�उडव0च0 उतर� समळर ग�&0 र�वह�� तय� क¬ट�वर आलय�, म�सहर0 असधक�र �मज�न घ�र&�, र4 भरन प�ठव&�, तय�च� प�ठप�र�व� क� &�; मग म�त तय��चय� पशन�&� य4गय र0 उतर� समळ�न प�च-�ह� मसहनय�रच तय��च� सब& ��ध�ररर ह4ऊन न�हम0��रख� य�य&� &�ग&�.

ठ�णय�र0& �मर� नगर मध0& "र�र��गण' य� बह�मज&0 इम�रर0र १४वय� मजलय�वर &�ग&�लय� आग0म�ळ� अन�क पशन उभ� र�सह&�. तय� द�घ�रन�र असगश�मक द&�च� प�च जव�न स&फरमधय� अडक� न मPतय� प�व&�. अश� घरन�न�रर म�सहर0 असधक�र व�परन य���ब�ध0च� पशन सवच�रणय�� म�झय� बर4बर0न� ठ�णय�च� ८८ वर�xच� डI. आ.ग. भ�गवर, ��भ�र जKन, म��बईच� अभय क� &कणQ प�ढ� आ&� आसण अन�क पशन म�सहर0 असधक�र�र म��ड&� ग�&�. उद�. बह�मज&0 इम�रर|न� व�गळय� फ�यरस&फरच0 गरज अ�र� क�? रश0 अ��& रर अश� सकर0 इम�रर|न� अश0 परव�नग0 सद&0 आह� ? ‘र�र��गण’मधलय� उ�च इम�रर|ब�बर अश� ग4ष|च0 प�र�र� न ह4र�च तय��न� परव�नग0 द�ण�र य� असधक�र य�च� न��व क�य? ह� पशन भ�गवर��न0 ड4ळय�र प�ण0 आण�न स&सह&�. इरकय� ब�सफसकर0न� ��व�जसनक क�म� करण�र य� पग�र0 न4कर��चय� अश�च च�क��च0 च0ड भ�गवर��चय� शबद��र�न ज�णवर ह4र0. उ�च इम�रर|��ठ0 १२ वय� मजलय�वर प4च� शकण�र य� सशड� असगश�मक द&�कड� न�ह0र ह0 ब�रम0 प�पर�र�न ज�ह0र झ�&0 आह�. उ�च इम�रर|��ठ0 सकर0 मजलय��पयxरचय� सशड� गरज�चय� आह�र? तय�च0 ररर�द असगश�मक द&�कड� आह� क�? पसशसकर कम�च�र0 आह�र क�? तय��न� अतय�ध�सनक ��सवध��च0 य�त��म�ग0 प�रव&0 ज�र� क�? एक� ण असगश�मक द&� सकर0? कम�च�र0 सकर0? ठ�णय�च0 &4क��खय� सकर0? तय� &4क��खय�श0 द&�च� पम�ण य4गय आह� क�? द&�चय� अपघ�रगसर जव�न��चय� क� र� �सबय��न� क4णर0 मदर सद&0 ग�&0? अश���रख� पशन &4क��न0च रय�र करन म��ड&�. तय�र0& क�ह|च0 उतर� समळ�&0, क�ह|च� प�ठप�र�व� च�&� आह�.

म�त तय�व�ळ0ह0 एक ग4ष पकर��न� ज�णव&0 क+ जय� ��क� &�र ह0 द�घ�रन� घड&0 ह4र0, तय�पKक+ एकह0 जण पशन सवच�र�य&� प�ढ� आ&�&� नवहर�. इरर��चय�च ��म�सजक ब��सध&क+चय� म�नस�कर�र�न वयवसथ�रलय� त�र|वर आसण सनगरगटपण�न� अन�गoद0 क�रभ�र करणय�वर फरक�र� म�र&� ज�र ह4र�.

य� क¬ट�वर अन�क पक�रच� पय4ग करर�न� एक ज�णव& � क+ &4क��न� ह� क�यद� आपलय� भलय���ठ0 आह�, य�र�नह0 ��म�सजक बद& ह4ऊ शकर4 ह� �मज�व& � रर &4क��न� परर� आसण र� उत��ह�न� क�म करर�र.

श�ळ�कI&�ज�र�न य� सवरय�वर वय�खय�न द�र�न� म0 तय� सवद�थय�xन�ह0 क¬ट�वर य�णय�च� आव�हन व�ळ4व�ळ0 करर अ�र�. तय�च� पररण�म हळ� हळ� सद��न य�र आह�. ठ�ण� कI&�जच� सभव�ड0र र�हण�र� ��समर ज�धव क¬ट�वर आ&� र�वह� �व� ग4ष0 �मज�व�न घ�ऊन म�सहर0 असधक�र व�पर &�ग&�. श�&�य सशकण घ�र�घ�र�च म�सहर0 असधक�र�ब�बर "क�य��न�भव" समळ�व� महण�न ठ�ण� प�व� य�थ0& प0ईए� �4��यर0ज नय� इ�सग&श सक� &चय� क�ह0 सवद�सथ�न|न0ह0 क¬ट�वर हज�र0 &�व&0--मय�र0 र�ज�, श�र0 प��ड�र�, धनश0 �4न�वण�, ऋर�ज� आ�ब�कर य� दह�व0चय� सवद�सथ�न0 आसण ह�म�&0 �4ळ�क+, प��ज&0 �ह�न�, रसनय� द&धर य� नवव0चय� सवद�सथ�न|न0 क¬ट�वर0& न�गररक��श0 चच�� क� &0 आसण सवसवध ��म�सजक पशन म�सहर0 असधक�र�र क�� म��ड&� ज�र�र ह� तय��चय�कड�न ज�ण�न घ�र&�.

डoसबव&0च� अन�र र�ण�, आसण ठ�णय�चय� �0म� सश�द� य��च� र�हतय� ज�ग�वर0& असरकमण�ब�बरच�, म�क� श सश�द� य��च� म4ब�ई& रIवरचय� ��ब�ध0च�, कळवय�च� पम4द शह� य��च� इनकमरHक� ��ब�ध0च�, ठ�णय�च� ख�नझ4ड� य��च� पIसवहड�र फ� ड�ब�बरच�, ठ�णय�च� श0र�ग ब�पर य��च�

62

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

प�णय�चय� ब&Iक��ब�ध0च�, ठ�णय�चय� रसवनद ज4गळ�कर��च� श�ळ� सशकक��चय� सनवPर0व�रन�ब�बरच�, नव0 म��बई-सदघ� य�थ0& भगव�न स��ह ठ�क� र य��च� �फ�ई क�मग�र��चय� म4बदलय�च�, अ�� सवसवध सवरय��वर0& अन�क पशन क¬ट�वर य�ण�र य� "कट�क-य��"कड�न म�सहर0 असधक�र�र म��ड&� ग�&�, तय�वर चच�� झ�&0, म�ग�दश�न करणय�र आ&�, अन�क��च� अन�भव एकम�क��र व�र&� ग�&�, तय�च� फ�यद� इरर��न0 प�रण� घ�ऊन क�म करणय�र झ�&�. कट� हळ�हळ� व�ढ� &�ग&�, गजबज� &�ग&�.

क¬ट�वर �व�xचय� पशन��र�न एक पशन�व&0 रय�र झ�&0. सशव�य वर�म�नपत�र�न क� ठलय� ब�रमय� "म�सहर0 असधक�र�'र�न पशन सवच�रणय���ठ0 उपय4ग0 ठर शकर�र र� पह� आसण तय�च0 क�तण� क¬ट�वर चचf��ठ0 आण� य� म�झय� आव�हन�म�ळ�ह0 अश� पशन��च0 एक बH�क रय�र झ�&0, तय�च� उपय4ग ह4ऊ &�ग&�. एख�द�&� म�सहर0 असधक�र व�पर�यच0 इचछ� आह� पण पशन क� ठ&� घय�व� ह� म�सहर0 न�ह0, तय�व�ळ0 य� "बH�क'मध�न तय�&� आवड�& अ�� क4णर�ह0 ��म�सजक पशन घ�ऊन र4 म�सहर0 असधक�र व�पर शकर4 ह0 नव0 पदर ��र झ�&0. ��म�सजक ब��सध&क+चय� भ�वन�र�न अन�क��न0 उतसफ� र�पण� अ�� पशन म��ड&�, तय�म�ळ� �म�ज�र क� वळ "बघय�'च0 भ�समक� घ�णय�प�क� क�ह0रर0 करणय�न�च पशन ��र�य&� मदर ह4र� ह� ��द�श प4चवर� आ&�.

&4क�हभ�ग�र�न अन�क पशन म�गQ &�ग&�. तय�र�न म�झय� ड4कय�र अन�क नव0न य4जन� घ4ळ�य&� &�गलय�. एख�द� पशन�च� प�ठप�र�व� करन तय�र आम�&�ग बद& करणय�ब�बर सवच�र करर�न� र�लव� सर�शन, ब� ड�प4, र&�व, रसर�, प�ण0, व0ज, ��व�जसनक उत�व, श�ळ�कI&�जपव�श व फ+, धवन0-हव�-प�ण0 पद�रण, ख�ड0चय� �मसय�, वPककत&, वPक��वध�न, व�हर�क कoड0, र�हतय� ज�ग�र0& �4��यर0ध�रक��चय� सवसवध �मसय�, फ� र0व�&�-सभक�र0 य��च� उपदव, ��व�जसनक ब�गबग0च�, म�सदर� य����रखय� ग4ष|र0& एक� क घ�ऊन तय��च� �व�xग0ण सवच�र करन क�ढ&�लय� सवसवध पशन��च� प�ठप�र�व� करन र0 ग4ष "आदश�' करन �म�ज�प�ढ� "र4& मIड�&' महण�न ठ�वण�, अ��ह0 पयतन करणय�च� सवच�र मन�र य�ऊ &�ग&�.

तय� दष0न� क¬ट�वर अन�क��श0 ब4&र�न� ह� ज�णव&� क+ अन�क��न� फक आपलय� वयलकगर पशन��ब�बरच इ�रर�सर आह� पण ��म�सजक पशन��ब�बर ��रतय�न� क�म करणय���ठ0 प�ढ� य�य&� अगद0 ह�र�चय� ब4र�वर म4जर� य�र0& इरक� ह0 &4क रय�र न�ह0र.

( अप�ण� .. य� &�ख�च� द��र� भ�ग प�ढ0& अ�क�र व�च� .)

- श4भ� मह_द ��ब�द�र,

("सरचय�र&0 स0" य� स0-�कम0करण�वर0& प�सरक�चय� &�सखक� )

63

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

घड�म4ड0

म�नन0य म�खयम�त0 श0. अश4क चवह�ण भ�र -

मह�र�ष� �च� म�खयम�त0 म�नन0य श0. अश4कर�वज0 चवह�ण य��च� मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�र आसण ग&4ब& इ�सडयन इ�ररनHशन& सक� &रफf शसनव�र सद. 19 ज�न 2010 र4ज0 �तक�र करणय�र आ&�. न�कर�च अम�ररक� च� दcर� ��पव�न र� स��ग�प�र�र द4नच सदव�����ठ0 य�ण�र आसण तय�रह0 Public Utility Board ��रखय� �रक�र0 ��सथ��न� भ�र द�ण�र अ�� कळलय�वर म�डळ�चय� भ�र0च� य4ग य�ण�र क+ न�ह0 य�बद& आमह0 ��श�क ह4र4. पण र� क� वळ ध�वर0 भ�र द�णय�चय� उद�श�न� आ&� न�ह0र रर म�डळ�चय� सनरसनर�ळय� उपकम��च0 तय��न0 आसथ�न� चcकश0 क� &0. ग�थ�&य प�हyन व �भ��द��च� मर�ठ0 व�चन�च� उत��ह प�हyन म�खयम�uय��न0 "म��बई� पररलय�वर र�मह�&� आणख0 बर0च प�सरक� प�ठवर4" अ�� प�मळ आशव��न सद&�.

�तक�र�म�र�भ�च0 ��रव�र म�खयम�uय��चय� हसर� जय4रपजव&न�न� झ�&0. ग&4ब& सक� &च� च�अरमन श0. अर�& र�म�णQकर य��चय� पसर�वन�न�रर म�डळ�च� अधयक श0. असख& क� &कणQ य��न0 म�डळ�चय� म�ग0& प�धर� वर�xर0& क�य��च� छ4र��� आ&�ख म��ड&�. तय�र "शबदग�ध' ह� कसवर��न� व�सह&�&� उपकम, "सवरग�ध' ह� ग0र-��ग0र�च� उपकम, "म�थन' ह� चच��म�डळ आसण म�डळ�च� दKम�स�क "ऋर�ग�ध' अशय� सवसवध अ�ग��च0 ओळख करन सद&0. र��च मह�र�ष� 0य ��सकP र0च� जरन व ज4प��न करणय���ठ0 वर��न�वरf ��रतय�न� घडर अ�&�लय� ग�ढ0प�डव�, गण�श4त�व, नवर�सत उत�व, सदव�ळ0, ��क��र इतय�सद प�र�पररक क�य�कम��चय� ज4ड0न� स��ग�प�रचय� सवसवध म�च��वरन आपलय� ग0र-नPतय��र�न आपलय� ��सकP र0च0 ज�ण व आवड इरर प��र0य व परद�श0य म�डळ0र व�ढवणय�कररर� आमह0 पयतनश0& आह4र ह�ह0 ���सगर&�.

म�खयम�uय��न0 आपलय� छ4ट�शय� भ�रण��र परद�श�र0& मह�र�ष� म�डळ��न0 क� वळ �भ��द����ठ0च क�य�कम न करर� मह�र�ष� �चय� सवक���र य4गद�न द�व� अ�� सवच�र म��ड&�. र4जग�र सनसम�र0, र�जय�र0& सवसवध पकलप�र आसथ�क ग��रवण�क य���ब�ध0 ब4&र��न� तय��न0 सवद�सनसम�र0��रखय� अतय�र महतव�चय� क�त�च� सवश�र उल�ख क� &�. उपससथर��न0 सवच�र&�लय� पशन��न� उतर द�र��न� तय��न0 मह�र�ष� औद4सगक सवक�� मह�म�डळ�रफf सद&� ज�ण�र� "स��ग& सव�ड4 लकअरन�', र��च अम�ररक� र झ�&�लय� ग��रवण�क परर��व�द�म�ळ� ब4इ�ग��रखय� म4ठ� क� पन0न� न�गप�र�र क� &�लय� ग��रवण�क+च� उल�ख क� &�. तय�चबर4बर &�डनचय� परर��व�द�न�रर आ&�लय� 2008 चय� आसथ�क म�द0म�ळ� ग��रवण�क+च� ओघ थबकलय�च�ह0 द�ख&� सद&� आसण स��ग�प�र�रह0 एख�द� परर��व�द घडव�न आणर� य�ई& क� अश0 सवच�रण� क� &0. आणख0 एक� सजवह�ळय�चय� पशन�&� उतर द�र��न� म�खयम�त0 महण�&�, "मर�ठ0 भ�र�चय� सवक�����ठ0 म�त�&य�र एक ख�� सवभ�ग उघड&�&� आह� व आपलय� र�जय�चय� ���सकP सरक ख�तय�च� अथ���कलप ��म�र� 100 क4र0च� आह�. र�वह�� मर�ठ0 भ�र�चय� ब�बर0र श��न अन�क पक�र� क�य�रर आह�.'

64

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

क�य�कम�च� श�वर क�य�क�ररण0चय� �भ��द��श0 व�र��&�प व चह�प�न�न� झ�&�. पण रतप�वQ ��दर झ�&� आपण�� ��र य��च� आवडर� मह�र�ष� ग0र "जय जय मह�र�ष� म�झ�, गज�� मह�र�ष� म�झ�'.

- म�धव भ�व�

सवरग�ध- मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�र सवरग�ध रफf स��ग�प�र�र0& ��ग0रप�म|��ठ0 आणख0 एक� बह�रद�र क�य�कम�च� आय4जन करणय�र आ&�. शसनव�र सदन��क २२ म� २०१० र4ज0 एक अन4ख� क�य�कम ��दर झ�&�. मर�ठ0 गझ& ग�यन आसण ��व�सदन0 व�दन (�4&4 ह�म¹सनयम). गझ& ��दर क� लय� �c. ��सचत� भ�गवर आसण श0 म�धव भ�गवर य��न0; रर श0. पम4द मर�ठ� य��न0 सवर�त ��व�सदन0 व�दन क� &�.

य�थ� रह�ण�रय� ��ग0रप�म|न� उतम4तम ��ग0र�च� क�य�कम ऐकर� य�व�र आसण य�थ0& सथ�सनक क&�क�र��न�ह0 क�यमच� वय��प0ठ समळ�व� य� उद�श�न� ग�लय� वरQ मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�रन� "सवरग�ध' य� म�च�च0 सथ�पन� क� &0. आसण र4 अतय�र यशसव0पण� र�बवणय�र ग�&� क�ह0 वर� य�थ� व�सरवय अ�ण�रय� आसण ��ग0र�सवरय0 अर4न�र प�म अ�ण�रय� श0. शK&�श द�म&� य��च� मह�र�ष� म�डळ क�य�क�ररण0 इरक�च महतव�च� व�र� आह�.

�व�पथम श0. पम4द मर�ठ� य��च� �4&4 ह�म¹सनयम व�दन झ�&�. मध�व�र0 ह� अतय�र मध�र र�ग�न� क�य�कम�च0 अतय�र उतम ��रव�र झ�&0. तय�न�रर भ0मप&�� मध0&, म�सणक वम�� य��न0 अजर�मर क� &�लय� ‘अमPर�ह�न0 ग4ड’ ह� भलकग0र�न� रस�क��च0 मन� क�सबज क� &0 तय�न�रर ��दर झ�&0 क�फ+ र�ग�र0& ठ� मर0. आसण क�य�कम�च� कळ� ठर&� ‘प�म��व� शरण’ ह� न�रयग0र. तय�र भ0मप&�� आसण म�&र�न0 र�ग�च� समशण उतमर0तय� द�खव&�. पम4दज|न0 आप&� वड0& श0. ध��सडर�ज मर�ठ� य��च�कड� ��ग0र�च� प�थसमक सशकण घ�र&�. ग�&0 द4न दशक� र� य� क�त�र आह�र. तय��न0 अन�क पस�द क&�क�र��न� ��थ क� &0 आह�. �धय� र� ग��धव� मह�सवद�&य प�ण� य�थ� प�च�य� महण�न क�य�रर आह�र.

गझ&��चय� क�य�कम�च0 ��रव�र �c. ��सचत� भ�गवर य��न0 "प��ड� र�ग क��र0' य� भक0ग0र�न� क� &0. तय�न�रर "म�झ� ह4सश& क�', "ऋर� सहरव�', आसद अन�क ग0र� झ�&0. तय��न0 ��दर क� &�लय� "म�&व�न र�क द0प' ह� ��र�श भर��चय� गझ&�न� रस�क��च0 मन� क�ब0ज क� &0. ��सचत�ज|न0 ��ग0र सवरय�र M.A. क� &� अ��न आप&� वसड& श0. ब�ळ बवf य��च� व�र�� तय� प�ढ� च�&व0र आह�र. तय��न0 प�सडर सजय�&�& व��र आसण ��र�श व�डकर य��च�कड� ��ग0र�च� सशकण घ�र&� आह�.

65

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

श0. म�धव भ�गवर य��न0 तय��चय� ग�यन�च0 ��रव�र ��र�श व�डकर��चय� "सवठ& आळव0 प�मभ�व4' ग0र�न� क� &0. ��सचत�ज|बर4बर क�ह0 य�ग&ग0र� ग�र र��च क�ह0 ख��ख�श0र श�र प�श करन मKफ&0च0 र�गर व�ढवर� व�ढवर� "मन�पम�ण� रह�वय�च�', ��रखय� गझ&�ह0 ��दर क� लय�. पण अगद0च म4जकय�च गझ&ग�यन�म�ळ� श4तय��च� �म�ध�न म�त झ�&� न�ह0. म�धवज|न0 ��ग0र सवरय�र M.A. क� &� अ��न आप&� वड0& गव�स&यर घर�णय�च� कK . श0. मन4हर भ�गवर य��च� व�र�� प�ढ� च�&वर आह�र.रर जयप�रच� सन��र ह���न ख�न य��च�कड� ठ� मर0, द�दर�, गझ&च� सशकण घ�र&� आह�. तय��न0 ‘घर द4घ��च�’ य� मर�ठ0 सचतपर���ठ0 ��ग0र सदगदश�न क� &� आह�. ��पस�द गझ&क�र कK .श0. ��र�श भर य��न0 मह�र�ष� र�ईम� य� दKसनक�र म�धवज|च� उल�ख ‘गझ& क�त�र0& उगवर� र�र�’ अ�� क� &� ह4र�.

�व� क&�क�र��न� रबलय�वर श0 नव�झ समरजकर य��न0 अतय�र �मप�क अश0 ��थ क� &0. क�य�कम�&� ��ध�रण ६० &4क��न0 हज�र0 &�व&0.

– र�जश0 &�&�कर�ओक� न�ईर -३ ज�&K र4ज0 ��धय�क�ळ0 मH�डHर0न ग�ड�न�चय� द�&न�र कर�ओक� ग�यन�च� एक ���दर क�य�कम ��पन झ�&�. मह�र�ष� म�डळ�चय� सवरग�ध उपकम�रफf ह� क�य�कम आय4सजर करणय�र आ&� ह4र�. आर�पयxर सवरग�धचय� सवसवध क�य�कम��र ग�णय�च0 ��ध0 समळ� न शक&�लय� ग�ण0 क&�व�र��न� ��ध0 द�णय�च� ह� एक सर�तय पयतन ह4र�.

क�र�क4र सनय4जन�म�ळ� क�य�कम अगद0 व�ळ�र ��र झ�&�. जवळजवळ ८०-९० श4तय��न0 क�य�कम�� हज�र0 &�व&0. ब�ह�र ररमसझम प�ऊ� पडर अ�र�न� "ग�रव�' य� &4कसपय ग�णय�न� क�य�कम�� ��रव�र झ�&0 आसण उतर4तर क�य�कम र�गरच ग�&�. "ग�रव�', "अ�� ब�भ�न ह� व�र�', "ह0 ग�&�ब0 हव�' य� ग�णय�न0 ब�ह�रचय� प�व��&� ��थ द�र रस�क�न� सवरध�र��मधय� सच�ब सभजव&�. "कK �0 पह�&0 सज�दग�न0', "य� इषक ह�य�', "कह0 न� &�ग� मन' अश� फडकतय� च�&|चय� ग�णय��वर �गळय��न0च र�& धर&�. "सदय� ज&र� हK', "आग� भ0 ज�न� न� र�', "म�र� �पनo क+ र�न0', "भ�वर� क+ ग��जन', "कह0 द �र जब सदन ढ& ज�य�' इतय�द0 ज�नय� अव0र ग4ड0चय� ग�णय��न0 प�न�पतयय�च� आन�द द�र श4तय��च0 मन� सज�क&0. सकतय�क ग�णय����ठ0 "वन� म4अर' च� ज4रद�र गजर झ�&�. श4तय��चय� सवन�र0&� म�न द�ऊन आवड0चय� ग�णय��च0 एक एक कडव0 प�नह� ��दर करणय�र आ&0. प�नह� एकद� ब�ह�र भ�रभ�रण�रय� प�व��&� उत�जन द�र "बर�4 र� म�घ� म�घ�' य� ग�णय�न� क�य�कम�च0 ���गर� करणय�र आ&0.

- सनर�जन नगरकर

66

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सकड� व0कए�डर

�ह& महर&0 महणज� &ह�न��प���न म4ठ��पयxर �व�xन� उत��ह य�र4. तय�र श�ळ�&� उनह�ळय�च0 ��ट0 &�ग&0 आह�. तय�म�ळ� अभय��, पर0क� क�&च ब�धन न�ह0. अश�व�ळ0 समतमKसतण0 जमव�न �ह&0&� ज�णय���रख0 धमम�& न�ह0. अगद0 अशश0च धमम�& ह� वरQचय� मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�रन� आय4सजर क� &�लय� धमम�& �ह&0&� आपलय� ब�&समत��न0 क� &0. २७ ज�न चय� रसवव�र0 �क�ळ0 �क�ळ0 उठ�न �व� ब�&समत रय�र ह4ऊन ठ0क ९ व�जर� ठर&�लय� सठक�ण0 महणज� हIर� प�क� &�. क4�ळण�रय� प�व��च0 पव�� न करर� प4ह4च&� ��द� ! व�गव�गळय� वय4गर�र&0 एक� ण १७ म�&� म�&0 आसण ९ र�ई द�द�. �व�xच�च उत��ह ओ��ड�न व�हर ह4र�. �व� म�&��च0 ४ गर�र सवभ�गण0 क� &0 ग�&0. गर��न� व�गव�गळ0 न�व� द�णय�र आ&0. ४ गरपम�ख सनवड&� ग�&�. आसण आर� �गळय��च0 एकम�क��श0 द4सर0 वह�व0 ह���ठ0, रद0 क�गद�र�न एकम�क��न� व�रभ�र� रय�र करणय�च� ख�ळ ख�ळ&� ग�&�. तय�न�रर हIर� प�क� प���न क_ र र0ज प�क� पयxर पदभमण. एकम�क��श0 गपप� म�रर रमर गमर प�ण� क� &�&� ह� र� 0 रIप वIक �व�xन�च आन�द द�ऊन ग�&�. आसण व�र�र म�&��न0 क� र�ह&�प4र0 सवच�र&�लय� पशन��न� उतर� द�र�न� र�ई आसण द�द��च0च पर0क� झ�&0. सन�ग��चय� ��सनधय�र र�हyन �व�च जण उलहस�र झ�&�. म4ठम4ठ0 झ�ड�, पक0 पह�य&� समळ�&�. क_ र र0ज प�क� मधय� द��रय� मह�य�द�र&� एक रणग�ड�ह0 पह�य&� समळ�&�. तय�सनसमत�न� स��ग�प�रच� एक ऐसरह�स�क पK&� पह�य&� समळ�&�. सरथलय� एक� मKद�न�र मKद�न0 ख�ळह0 ख�ळ&� ग�&�. पण आर� ख�प च�&�न आसण ख�ळ� न ख�प भ�कह0 &�ग&0 ह4र0. आसण तय�रच म�&��च� अतय�र आवड0च� मHकड4नलड आसण क4म&�ज च� ख�ऊ �म4र आलय�वर रर क�य सवच�रर�. म�&� ख�रच. �व�xन0 तय�वर यथ�चछ र�व म�र&�.

पण आर� ख�ऊन झ�लय�वर जर� बKठ�च ख�ळ ख�ळ�य&� हव�र.महण�न मग झ�&0 एक सचतक&� सपध��. म�&��न� क�गद, प�न�0&, र�ग �गळय� ग4ष0 ह�र�र सदलय�वर ब�&म�डळ0 एकदम ख�र. �व�xन0 आप�प&0 कलपन�शक0 व�परन आवड0न� झक�� सचत� क�ढ&0. मग र� �झर ह�र आसण सचतक&� सपधfच� बसक� �म�र�भ. आसण पह�र� पह�र� ४ व�ज&� द�सख&. परर ज�णय�च0 व�ळ रर झ�&0 पण परर ज�णय�च0 क4ण�&�च इचछ� नवहर0. पर�र� न�इ&�ज�न� मग एकम�क��च� सनर4प सद&�- घ�र&� ग�&�. र� परर प�ढलय�वरQ अश0च धमम�& करणय���ठ0 एकत जमणय�चय� ब4&0वरच.तय�सनसमत�न� �व� र�ई द�द��न0ह0 आप&� ब�&पण परर एकद� अन�भव&�.

-��रसजर म�ह_दळ�

67

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

शरद पव�र भ�र भ�रर�च� कP सर, अन म�त0 आसण International Cricket Council च� अधयक म�नन0य श0. शरदच�दज0 पव�र स��ग�प�र�र ICC च0 ��त� सव0क�रणय���ठ0 आ&� ह4र�. य� ��ध0च� &�भ घ�ऊन मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�र आसण ग&4ब& इ�सडयन इ�ररनHशन& सक� & य��चय� वर0न� तय��च� �तक�र �म�र�भ आय4सजर क� &� ह4र�.

शरद पव�र ह� मह�र�ष� �र0& महतव�च� र�ष� 0य न�र� आह�र. ब�र�मर0र जनम&�लय� य� मह�न न�तय�न� सवद�थQ दश�र अ�र�न�च ग4व� म�लक��ग�म�&� प�सठ�ब� दश�सवणय���ठ0 सवद�थQ म�ळ�व� आय4सजर करन र�जक�रण�र पव�श क� &�. तय�चपम�ण� भ�रर�च� ��रकण म�त0पदह0 तय��न0 भ�रव&� आह�.

र�जक�रण�बर4बरच सकक� र ह� द�ख0& पव�र��चय� आवड0च� क�त आह�.२९ न4वह_बर २००५ र4ज0 र� भ�रर0य सकक� र सनय�मक म�डळ�चय� अधयकपद0 सनवड�न आ&�. रर आज स��ग�प�र य�थ� तय��न0 आ�ररर�ष� 0य सकक� र कcन�0&च� अधयक महण�न ��त� गहण क� &0. ICC च� र� ��रव� अधयक आह�र. जगम4हन द�&समय��न�रर य� पद�वर सनवड�न आ&�&� र� द��र� भ�रर0य आह�र.

क�य�कम�च0 ��रव�र द0पपजव&न�न� झ�&0. तय�न�रर ग&4ब& इ�सडयन सक� &च� अधयक श0. अर�& र�म�णQकर य��न0 प�सर�सवक भ�रण क� &� मग म�डळ�च� अधयक श0. असख& क� &कणQ य��न0 म�डळ�चय� अन�क उपकम��सवरय0 म�सहर0 सद&0. शबदग�ध ह� कसवर��च�, रर सवरग�ध ह� ग0र��ग0र�&� �मसप�र क�य�कम. प�ण�पण� मर�ठ0 अ�&�&� म�डळ�च दKम�स�क ऋर�ग�ध र��च आपलय� ��सकP र0च� जरन आसण ज4प��न� वह�व0 य�कररर� ��जर� क� &� ज�ण�र� ग�ढ0प�डव�, गणपर0, नवर�त0 य���रख� अन�क उत�व य�सवरय0 म�सहर0 सद&0 .

पव�र��ह�ब��न0 कÒ सर,सकक� र आसण उद4ग ह� तय��चय� आवड0चय� क�त��वर भ�षय क� &�. तय�व�ळ0 मर�ठ0 उद4जक��च0 नव0 सपढ0 रय�र ह4र�न� सद�र न�ह0 ह0 ख�र तय��न0 वयक क� &0. मर�ठ0 म�ण��र उद4जकर� व�ढ�व0 य���ठ0 आपण पयतनश0& अ��य&� हव� आसण मर�ठ0 उद4जक��च0 नव0 सपढ0 य�थ�न रय�र वह�व0 अ��ह0 तय��न� व�रर� अ�� र� महण�&�.

भ�रर���रखय� कP सरपध�न द�श�र श�र0सवरयक ��श4धन असधक�सधक वह�य&� हव�. रर श�रकरय��चय� आतमहतय��चय� पशन�वर भ�षय करर�न� र� महण�&� क+ सवकस�र द�श��मधय� श�र0 वयव��य करण�रय��च� पम�ण ��ध�रण ५ % अ�र� पर�र� आपलय� ��रखय� श�र0पध�न द�श�र र� ६५ % आह� आसण शहर0करण�म�ळ� श�रजम0न म�त कम0 ह4र च�&&0 आह� तय�म�ळ� ह� पशन असधकच ग�भ0र ह4र च�&&� आह�.पर�र� तय���ठ0 �रक�र उप�यय4जन� र�बव0र आह�.

68

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सकक� र सवरय0 ब4&र�न� र� महण�&� क+ सकक� र मधय� मसह&��च� �हभ�ग व�ढ�य&� हव� र��च अम�ररक�, च0न य����रखय� म4ठय� द�श��मधय� सकक� र &4कसपय करणय���ठ0 ICC चय� क�ह0 य4जन� आह�र.

उपससथर प�कक��चय� पशन��न� उतर द�र�न� र� महण�&� क+ भ�रर�र अन��ठवण0च� म4ठ� पशन आह� आसण र4 �4डवणय�कररर� उप�यय4जन� ��र आह�र.

क�य�कम�चय� श�वर0 म�डळ�चय� �सचव प0र0 र�&�ग य��न0 आभ�र पदश�न क� &� रर ब�&क&�क�र��न0 मह�र�ष� ग0र ��दर क� &�.

- र�जश0 &�&�

नमसकर,

सहरच महरष म�डळ, मस�गप'र �न� त र क�ल�ल ऋत�ग�ध-ग�षम अ�क पह ल ममळल. स�कलपन, म�डण� सगळ� छन आह�. सवS स�ब�चधतन� आपपल� कम स�भळ'न र� म�हनत अ�कसठ� घ�तल= आह�, त� एक दष�क�पत कळ'न �त�.

पण अ�कच� DTP मU समधनकरक झल�ल� नह=. भरप'र च�क आह�त व करणच , -हसव/द=घSच . ततकड� रर लक हदल� तर अ�क खर�खरच स�र�ख ह�ईल. र� क�ण� ह� कम कर=त अस�ल त �न� आपल कXम� �टर वर मरठ� मलप� ल�ड करन घ व� आणण भरप'र सरव करन कम रसत�त रसत तबनच'क ह�ण सठ� मनपस'न 9 त करव�त. आपल द�शपस'न ल�ब रह'न इतक कळकळ�न� त�मह= ह� कम कर=त आहत, त म�ळ� आप�लक*च भवन�त'न ह� स�चवत आह�, ग]रसमर नसव.

- भग श� र�श�

69

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र 70

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

धमम�& सवभ�ग

सनसकर� ग4ख&� (वय 14 वरf)

71

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

व�ढसदव��चय� श�भ�चछ�

72

रनमय0 �सचन क� &कणQ

28 ऑगसर, वय 5 वरf

व�ढसदव��चय� ह�सद�क श�भ�चछ�

- आई, ब�ब�, रनय�

रनय� �सचन क� &कणQ

30 ऑगसर, वय 1 वरf

पथम व�ढसदव��चय� ह�सद�क श�भ�चछ�

- आई, ब�ब�, रनमय0

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

म0 एकर�च नवह�

I am not the only one

Seconds ticked by...minutes...then hours. I started to get fidgety, impatient as I am. And then, my worst fears came true. A loud and clear voice filled the lounge.

“Ladies and gentlemen, we are sorry for the inconvenience caused, but would like to inform you that all the flights to and from London and continental Europe have been cancelled due to unclear tropospheric conditions. There has been a powerful volcanic eruption in Iceland. A haze generated by the eruption has reduced the visibility to near zero. Officials have deemed weather conditions unsuitable for flying.

“No!” was all that came from my mouth. Right at that moment I felt like going up to that woman at the Helpdesk and say, “Look here, Ma’am, I really don’t care about this eruption, I just want to get back to Singapore.” But of course I didn’t.

Oh, forgot to introduce myself. I’m Amol. Amol Paranjape- a undergraduate student at the Oxford University. I was anxious to go back home for the holidays, so I could be with my parents. After a gap of four years.

In dreadful times like these, one tends to forget courtesy. That’s because if you’d been stranded on an airport for hours, just to find out that the flight had been cancelled, you’d have probably gone into despair. I did, at least. And now sitting in the ‘luxury’ lounge on the sofa that suddenly didn’t seem comfortable, I just didn’t know what to do.

By the time I had overcome the effect of the unpleasant ‘surprise’ (after an hour or so), I was able to rationalize that the whole thing wasn’t about me. A whole lot of other people were stuck, too. A man, probably on a business trip, though having a cup of coffee, was glancing sullenly at the flight timetable every now and then. Was he going to miss an important business deal? A frustrated mother carrying her newborn was trying to pacify its insuppressible wailing. Only God knew how many more hours she would have to spend handling her child. You could almost see the worry creasing her face.

However, a six or seven- year- old kid was running around and doing cartwheels. He either didn’t know what was going on or didn’t care. Everyone was staring at him giving him looks of disapproval. His mother winced and cringed away from the crowd. How oblivious the young mind is of worries! Suddenly, I heard some raised voices.

“What’s going on here? We want compensation for this. This is completely unacceptable.”

“We’re sorry, sirs, we sympathize with you. We totally understand what you are going through. We are making arrangements for dinner. We will definitely keep you informed of any updates. Please stay calm. You shall meet your families very soon.”

And that was when I realized. Boy, if it’s this bad down here, what’s it like in Iceland? And what about- OH MY GOD!

I hurriedly fished out my mobile phone and dialed. I hadn’t much hope, but someone did answer after the fourth ring. And that someone was my friend Charles Harries, a resident of Iceland.

“Are you alright, Charles?”

“Calm down, buddy, I’m on holiday in Johannesburg. All my family is here with me too.”

It was as if a heavy burden had been lifted off my chest when I heard him say this. I asked him if he knew

73

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

how the situation in Iceland was. He told me that a volcano by the name of Eyjafjallajokull had erupted. It had kicked up a massive ash cloud and had caused more than 600 people to flee their homes. Many cars had crashed due to the ash on that day, and several people died of suffocation. Those who had survived were now in a hospital ward in critical condition.

Now that I had got my assurance that Charles was safe, my scientific mind wouldn’t let me sleep without getting to know more.

I ran up to the only wireless internet in the lounge to find out more about the connection between volcanic ash and the cancellation of flights.

You can find out anything on the internet. I discovered that volcanic ash caused engine failure in planes. In 1982, a Boeing 747 British Airways flight flew through a massive ash cloud in Indonesia, and lost all four engines. It was able to restart three of them just in time and land safely in Jakarta. That plane just got lucky. So did all the 400 passengers on board.

What chance was there that I would get lucky the way they did?

Just then, my phone rang. I whispered a half- hearted hello into the speaker.

“Thank god you’re safe”, my mom’s voice said. “We’ve been so worried.”

“Don’t worry mom, my flight’s been cancelled. I’ll update you once my flight is rescheduled.”

I finally decided I was definitely better off stranded on an airport than injured- or probably even dead- in a plane crash and heaved a huge sigh of relief.

And thanking Almighty, I quietly walked out to find a hotel, no longer angry about what had happened. You just can’t fight nature.

- Amol Paranjape

म0 एकर�च नवह�.....

��क� द�च0 समसनर� आसण समसनर��च� र�� झ�&� ह4र�. म�ळ�रच असध-य� सवभ�व�च� म0, आर� असरशय असवसथ झ�&4 ह4र4...आसण जय� ग4ष0च0 म&� भ0सर व�रर ह4र0, र�च न�मक� घड&�. एक� म4ठठ� आव�ज�रलय� घ4रण�न� आमच� &क व�ध&� ग�&�. "ब�ध� आसण भसगन0न4, &�डन व य�र4पख�ड�र�न य�ण�-य� व सरथ� ज�ण�-य� �व� सवम�न��व� खर�ब हव�म�न�म�ळ� रद करणय�र आलय� आह�र. आई�&�ड य�थ0& एक� जव�&�म�ख0च� जबरदसर उद�क झ�&� अ��न तय�म�ळ� सनम��ण झ�&�लय� ध�र�न� क�ह0च सद��न��� झ�&� आह�. र�वह�� ह0 पररससथर0 सवम�न उड�ण�� अन�क� & न�ह0 अ�� सनण�य सवम�नरळ ��च�&न�न� घ�र&� आह�.' "अर� ब�पर� !', म0 उद�र&4. रतकण0 उठ�न म&� मदरक� नद�वरचय� तय� ब�ई&� ज�ऊन ���ग�व��� व�र&� क+, "अह4 ब�ई, म�झ� तय� जव�&�म�ख0श0 क�ह0एक द�ण�घ�ण� न�ह0, म&� फक &वकर�र &वकर स��ग�प�र&� प4ह4च�यच�य.' पण ह� फक मन�रच ह4 !

अर� ! म0 म�झ0 ओळख करन द�य&� सव�र&4च क+ ! म0, अम4& पर��जप�, ऑकसफड� सवद�प0ठ�र0& एक सवद�थQ. ��ट0मधय� घर0 ज�य&� सन म�झय� आई-वसड&��न� भ�र�य&� म0 असरशय आर�र झ�&4 ह4र4. रबब& च�र वर�xचय� क�&�वध0न�रर !

अश� सवसचत प��ग0 क� ण0ह0 �cजनयश0&र� सव�र�&च क+. जर� कलपन� कर� क+ र�मह0 जर क� अ�� एख�द� सवम�नरळ�वर र��नर��

74

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

अडक&�र आसण जर क� सवम�न रद क� लय�च� र�मह�&� कळ&�, रर र�मह0ह0 सकर0 सनर�श वह�&.....सनद�न म&� रर0 सनसशचरच नKर�शय आ&� ह4र�.

तय� आर�मकक�र0& मऊ ग�द�ह0 आर� म&� र4च�य&� &�गलय� ह4तय�. क�य कर�व�, म&� क�ह0 ��च�न�. र���भर�न� म�झ� ड4क� सठक�ण�वर आ&� आसण मग म�झय� &क�र आ&� क+ ह� �गळ� फक म�झय�च ब�बर0र घड&� नवहर�. इरर अन�क पव��0ह0 म�झय���रख�च अडक&� ह4र�. बह�ध� क�म���ठ0 दc-य�वर सनघ�&�&� एक म�ण��, एक+कड� ह�र�र कIफ+च� कप धरन, द��र0कड� सवम�न�चय� व�ळ�पतक�कड� असवसथपण� कर�क र�कर ह4र�. ध�द�र&� एख�द� महतव�च� कर�र रर च�कण�र नवहर� न� तय�च�? पस&कडच0 एक ब�ई सरचय� र�नह� ब�ळ�&� श��र करणय�च� वयथ� पयतन कर0र ह4र0. र� ब�ळ सकर0 आक4श कर0र ह4र�..सर&� आणख0 सकर0 र�� अ��च क�ढ�व� &�गण�र ह4र� क4ण ज�ण� ! सरचय� च�ह-य�वर सच�र�च� क�हyर म�ज&� ह4र�. पण एक �ह�-��र वर�xच� म�&ग� म�त इकड�सरकड� �Kर�वKर� पळर ह4र�; आसण मध�च चक क4&��ट�उड�ह0 म�रर ह4र�. तय�&� ह� कश�च0च ज�ण0व सक� व� सफक+रह0 न��व0. आज�ब�ज�च� &4क न�प��र0 दश�व0र ह4र� आसण तय�च0 आई जर� खसज& झ�&0 ह4र0. &ह�न म�&��च� मन सकर0 क�ळज0म�क अ�र� न�ह0? म&� तय�कण0 तय� म�&�च� ख�प ह�व� व�र&�.

र�वढ�र जर� ब�च�ब�च0 ऐक� आ&0. "अह4, क�य च�&&�य क�य? आमह�&� न�क��नभरप�ई समळ�&0च प�सहज�. आमह0 ह� म�ळ0च खपव�न घ�ण�र न�ह0.' "आमह0 ह� गKर�4य0बद& सद&ग0र आह4र. आमह0 र�मचय� भ�वन� �मज� शकर4. र�मचय���ठ0 र�त0चय� भ4जन�च0 वयवसथ� क� &0 आह�. कP पय� श��र वह�. र�मह�&� र�मचय� आप�ष��न� &वकरच भ�रर� य�ई&.'

आर� म�झय� मन�र सवच�र आ&� क+, ’अर�, इथ� इरक+ व�ईर पररससथर0 आह� रर ख�द आई�&�डमधय� क�य झ�&� अ��&? आसण म�झय�...?’ ब�प र� ! न��तय� कलपन�न�च म�झय� अ�ग�वर क��र� आ&�. म0 चरकन सखश�र&� म4ब�ई& क�ढ&� आसण न�बर द�ब&�. आश� नवहर0, पण चcथय� घ�र0न�रर आव�ज आ&�. द��र�सर�र� क4ण0 न��न म�झ� आई�&�डव��0 समत च�ल�� हHरर� ह4र�. "र� ठ0क आह�� न� च�ल��?' म0 जर� भ0रभ0रच सवच�र&�. "ह4 ह4 ह4...श��र ह4. म0 अगद0 ��खरप आह�. म�झय� आईवसड&��बर4बर ��ट0��ठ0 इथ� ज4ह�न�बग�&� आ&4 आह�.' म�झय� छ�र0वरच� एक म4ठ� दडपण उरर&�. आई�&�डमधलय� पररससथर0सवरय0 तय�&� क�ह0 म�सहर0 आह� क� अ�� सवच�रलय�वर र4 महण�&� क+अयय�फय�ल�ह4क� & न��व�चय� जव�&�म�ख0च� उद�क झ�&� ह4र� आसण असरपच�ड ध�र�म�ळ� �ह�-��रश� &4क��न� आप&0 घर�द�र� �4ड�न पळ�व� &�ग&� ह4र�; गडद ध�र�र क�ह0च न सद�लय�न� सकर0रर0 ग�ड��च� अपघ�र झ�&� ह4र�. सकतय�क &4क ध�र�र घ��मर�न म�&� ह4र�, क�ह0 रगण�&य�र असरदकर� सवभ�ग�र ग�भ0र अवसथ�र पड�न ह4र�. च�ल�� ��खरप आह� ह� कळलय�वर म&� बर� व�र&�, पण आर� म�झ� श�सज�च� मन म&� सवसथ ब�� द�ईन�. आर�मकक�रलय� व�यर&�� इ�ररन�रकड� म0 ध�व&4. जव�&�म�ख0र�न उठ&�&� ध�र�च� &4र आसण रद झ�&�&0 सवम�न��व� य��च0 ���गड घ�&णय�चय� पयतन�&� &�ग&4. आ�ररज�&�वर क�य व�ट�& र� ��पडर�. म&� &वकरच अ�� श4ध &�ग&� क+ जव�&�म�ख0चय� ध�र�म�ळ� सवम�न�च0 इ�सजन� ब�द पडर�र. १९८२ मधय� सबसरश एअरव�जच� ब4ई�ग ७४७, इ�ड4न�सशय�मध0& अश�च एक� जव�&�म�ख0चय� पच�ड ध�र�चय� ढग�र ��पड�न तय�च0 च�रह0 इ�सजन� न�द�रसर झ�&0. पण ��दKव�न� तय�पKक+ र0न इ�सजन� व�ळ0च ��र ह4ऊन सवम�न ��खरपपण� जक�र��&� उरर&�. तय�र0& च�रश� पव�श��च� नश0ब ब&वतर महण�यच�. आत� उड�ण झ�&� रर म0 तय��चय���रख�च नश0बव�न ठर�& य�च0 क�य ख�त0? र�वढ�र म�झ� फ4न व�ज&�. म0 अगद0 ह&कय� आव�ज�र "हH&4' महर&�. "र� ��खरप आह�� न�? आमह0 सकर0 क�ळज0 कर0र ह4र4.' प&0कड�न आई ब4&र ह4र0. "क�ळज0 कर नक4� आई, उड�ण�च� सनसशचर झ�&� क+ म0 र�मह�&� कळवर4.'

75

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

’क� ठ�रर0 सवम�न अपघ�र�र इज� ह4णय�प�क� सक� व� तय�हyनह0 भय�कर महणज� ज0व गम�वणय�प�क� ह� अ�� सवम�नरळ�वर अडक� न पडण� परवड&�’ अ�� सवच�र मन�र आ&� आसण म0 म4ठ� ��रक� च� सन:शव�� �4ड&�.

द�व�च� मन�प���न आभ�र म�नर म0 श��रपण� हIर�&चय� श4ध�र ब�ह�र पड&4. आर� म0 म�ळ0च र�ग�व&4 नवहर4. सन�ग��प�ढ� म�ण��च� क�य च�&ण�र?

- अम4& पर��जप� (अन�व�द--मPण�& व र4सहर पर��जप� )

76

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

क� रकथ� �4डव�, बसक� समळव� - गण�च� ड4क�

"ए गण�', "ए गणय�', " ड4कय� ए ड4कय� ख�&0 य�', " बHर आण र�' सबसलड�गचय� ख�&�न म�&��न0 गण�&� ह�क� म�र�यच� �प�र� &�व&� ह4र�.शसनव�रच0 द�प�र महणज� सकक� र ख�ळ�यच0 हक�च0 द�प�र. आसण सकक� र महणज� शसनव�र द�प�र अ�� �4��यर0रलय� म�&��च� सनयमच ठरन ग�&� ह4र�.�गळ� जण गण�च0, खर� रर बHरच0 व�र बघर ह4र�.ह� ब�र� प�धर� जण समळ�न �4��यर0चय� मKद�न�वर पतय�क द�प�र0 हक�च� गoधळ घ�&0र. मKद�न�जवळच �4��यर0र&� �4ळ� बKठ� ब�ग&� ह4र�.क4ण�चय� न क4ण�चय� गH&र0र बI& ज�यच�च.क4ण�चय� सखडक+च0 क�च फ� र�यच0. न प�क� एख�द� बI& ब�गलय�चय� आव�र�र ज�ऊन गवर�र हरव�यच�. मग अ�� द4न च�र च_ड� हरव&� क+ ख�ळ ग��ड�ळ�व� &�ग�यच�. च_ड� क4ण0 परर सद&� रर0 ठ0क न�ह0 सद&� रर0ह0 आन�द!

"आ&4 र� ख�&0 ऽऽऽ' अ�� महण�न गण�न� क��ब�� र0 शर� अ�ग�र अडकव&�. आईन� सद&�&� �H�डसवच अधf रoड�र अधf ह�र�र कoबर बHर घ�ऊन पळ क�ढ&�.शK&�न� सरमप� आण&� ह4र�.सच�र� न� आसण रIब0न� ठरलय�पम�ण� �ह� बI& आण&� ह4र�.महणज� पतय�क र0म&� र0न र0न. �न0,श�द��&,अथव�,अम�य बघर� बघर� �4��यर0र&� �गळ� समत जम� झ�&�. द4न र0म रय�र झ�लय�. हHनडग&4वज,पHड�,कH प� �गळ� रय�र झ�&�.द�प�रच0 झ4प जय��न� सपय ह4र0 तय��च0 आव�ज�न� सचडसचड ह4ऊ &�ग&0.जय��न� सकक� र सपय ह4र� तय��न0 मKद�न�वर हज�र0 &�व&0. Umpire महण�न र�ज�क�क�न� आन�द�न� जब�बद�र0 सव0क�र&0. ज�ईन� (commentator) ध�वर� �म�&4चन ���ग�यच� ठर&�.

"आसण आर� य�र आह�र अम�य आसण सच�र� बHसर�ग��ठ0. ब4स&�ग करण�र आह�र रIब0. सवक� र सकप|ग करर आह�र श�द��&'... "ए ज�ई जर� न0र कIम_र� 0 कर.' �न0 ओरड&�. "गप र� ,बर4बर करर�य म0.र�&� क�य ...र� बघ अग4दर र�झ�. बI& न0र र�क�य&� श0क आध0 !' इकड� य�द�दश पररससथर0 सनम��ण झ�&0.र�ज�क�क�न� मधयसथ0 करन पकरण आर4कय�र आण&�.मHच च�&� झ�&0 रश0 प�नह� एकद� कIम_र� 0 पण च�&� झ�&0.

पसहलय� ओवहर&� ३ रन आसण एक आउर अ�� सक4अर ह4र�. प�च ओवहर ह4ईपयxर 22 रन आसण र0न आउर झ�&� ह4र�. आर� बI&च� सक4अर बघ�. महणज� आर� पय�नर एक बI& मKद�न�र हरव&� ह4र�. एक बI& र�ज�आज4ब��चय� गच0र ग�&� ह4र�. तय�म�ळ� र0म A जवळ फक एकच बI& उर&� ह4र�.�ह�व0 ओवहर च�&� झ�&0 अन शK&� बHसर�ग��ठ0 सपचवर आ&�. "ए गणय� ज�सर ज4र�र बI& र�क� नक4� र�. न�ह0रर म0 पण ज4र�र म�र0न.मग बI& ग�&� रर ब4&� द�ण�र न�ह0. र�मचय� र0मकड� श�वरच� बI& उर&�य.' पण गण� क�&� ऎक�य&�. �4��यर0र&� �गळय�र फ�सर ब4&र महण�न न�व समळव�यच� अ�लय�न� तय�च0 ग�ड0 अगद0 १४० चय� व�ग�र आ&0." आर� ब4स&�ग कर�य&� य�र आह�र गण� उफ� पथम�श" अ�� महण�पयxर गण�च� बI& शK&�न� सररकय�च व�ग�र पररव&�

अन खळकन क�च फ� रलय�च� आव�ज आ&�.....आव�ज झ�&� रश0 द4न समसनर� मKद�न�वर श��रर� प�र&0. आव�ज�चय� सदश�वरन बI& क4णतय� सदश�&� ग�&� र� कळण�र ह4र�. पण क�च फ� रलय�चय� सदश�न� "पसरधवन0' आ&�च न�ह0. महणज� क�य? रर क�च फ� र&0 आसण क4ण0ह0 ओरड&�च न�ह0! श_ड� क�क��चय� ब�गलय�चय� सदश�न� बI& ग�&� ह4र�.मKद�न�चय� जवळ अ�&�लय� ब�गलय�र पसह&� ब�ग&� तय��च�च ह4र�. �गळय��न0 गण�&� अन शK&�&� रपलय� म�र�य&� ��रव�र क� &0.क�ह0 झ�&� रर0 श�वरच� बI& अ�लय�न� आण�व� &�गण�र ह4र�. सरथ� व�द नक4 महण�न गण� म�क�ट�न� आण�य&� सनघ�&�.गण�न� बI& आण�यच� ठर&� आसण ओरड�ह0 तय�न�च ख�यच� अ��ह0 ठर&�.

77

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

खर� रर क�च फ� र&0 तय� ब�गलय�चय� सदश�कड�न आव�ज य�ण� ��हसजकच ह4र�.पण र�� क�ह0च झ�&� न�ह0. श_ड�क�क��चय� ब�गलय�र द�प�र0 क4ण0 न� क4ण0रर0 अ�ण�र. महणज� क�क� झ4पलय� अ�र0& रर0 क�क� भर द�प�र0 ब�गक�म क�र�यच� सक� व� प�पर व�चर ब��यच� ब�ग�र श�डख�&0. आज क4ण0च सद�र नवहर�. सबच�र� गण� ग�रजवळ बर�च व�ळ थ��ब&� आसण मग तय�न� " श_ड� क�क� , अह4 क�क� 'अश0 ह�क म�र�य&� ��रव�र क� &0. पण क4ण0 आव�ज द�ईन�. मग क�क��न� ह�क म�रन प�ह0&�. मग फ�रक�चय� आर च�&�न ग�&� रर फ� र&�लय� क�च� सखडक+चय� बर4बर ख�&0 गवर�वर पड&�लय� ह4तय�. "महणज� बI& इकड�च आ&� रर.' सवर:वरच ख�प र�ग�व&� गण�! गण�न� बI& श4धणय�च� पयतन क� &� पण तय�&� सरथ� क�ह0 र4 ��पड�न�. घर�र पड&� अ��& रर क4ण0 ओ द�ईन�. क�क� रर �क�ळ0 भ�र&� ह4र� आसण क�क� सपकसनकच0 वग�ण0 ग4ळ� कर�य&� आईकड� य�ऊन ग�लय�. द4घ�ह0 ब�ह�रग�व0 पण क� ठ� ग�&� न�ह0र. "ज�ऊद� ग�&� अ�र0& सपकचर बघ�य&�.' थ4ड�व�ळ बI& श4ध�न गण� परर सफर�यचय� ब�र�र ह4र�.सररकय�र आर�न क�&� रर0 खडखड अ�� आव�ज आ&�. म��जर अ��& महण�न तय�न� द�&�क क� &�. मग आणख0 क�&0 रर0 ह�&च�& ज�णव&0. क�ह0रर0 ठ4कलय�च� आव�ज आ&�. र�� गण�पण घ�बर&�.

परर सफर�व� पण म��जर न�ह0 कश�वरन? ज�ऊद�.... बI& न घ�र�च परर ज�णय�च� सनण�य तय�न� घ�र&�.

इकड� ह� अज�न क� य�र न�ह0 महण�न गण�चय� समत��न0 शK&�&� ब�गलय�कड� प�ठव&�. शK&� सद�र�च गण�न� तय�&� �गळ� पक�र ���सगर&�. ह�शश�र आसण detective गण�च� क�न अग4दरच रवक�र&� ह4र�.परर एकद� आव�ज आ&�."च& न� गण�, बI& श4ध�य�.' "अर� कळरय क� र�&� म0 क�य ���गर4य र�. आर च4र अ�र0& सक� व� दर4ड�ख4र अ�र0&.' गण� ब4&&�.

"म��जर सक� व� क� त�ह0 अ��&', शK&�न� आप&0 शकयर� ब4&�न द�खव&0. "ह4 क�? क� त� म��जर कध0 प���न ह�र4ड0 आसण द��ड�न� ठ4क�ठ4क कर &�ग&�?' "क�य ���गर4� ? खर� क+ क�य? र�� आव�ज आ&� क�?' शK&�न� सवच�र&�. र� अग4दर ग�रचय� ब�ह�र च& महण�न गण�न� शK&�&� ब�ह�र आण&�.

"आपण जर� आरड�ओरड� क� &� रर क�क� सकर0 ओरडर�र आपलय�&�. आसण आज असजब�र क�ह0च न�ह0 !' गण� शK&�&� ���गर ह4र�. आणख0 एकद� आव�ज झ�&� आसण आर� पळ�व� क+ थ��ब�व� क+ आरड�ओरड करन &4क��न� ग4ळ� कर�व� . क�ह0च कळ�न� द4घ��न�.&4क ग4ळ� ह4ईपयxर च4र अ�र0& रर पळ�न ज�र0& आसण &4क न�ह0 आ&� रर आप&� क�ह0 खर� न�ह0.पण च4र न�र0& रर ख�प ओरड�न घय�व� &�ग�& �गळय��कड�न.. ...क�य बर� कर�व� ...

समत��न4 जर� ���ग�& क�य प�ढ� क�य झ�&� र�? .... मKद�न�वरच0 गदQ, ख�ळ अध�वर र�सहलय�म�ळ� कम0 झ�&0. च�र प�च जण �4ड&� रर ब�क+ गण� आसण शK&�च0 व�र बघ�न घर0 सनघ�&�. ब�गलय�र क4ण ह4र�, क�य झ�&� अ��& आसण गण�न� आप&� ड4क� क�� व�पर&�??????

.....आमह�&� स&हyन नक+ कळव�. आमह0 व�र बघर4.क� रकथ�च0 उक& करन, @ .feedback mmsingapore org य� पतय�वर �व��र पथम उतर प�ठवण�र य�� ४० स��ग�प�र डI&र बसक� आह�.

-द�ग�� ड4क�

कमश:

78

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

कसवर� - र�ग��च� अ�रर�गCOLOURS

Blue is the colour of peace like the dove flying in the sky,

It s all over the world but only some people find it.

Over a great expedition they do,

But when they find it they posses it forever,

Only some people use it for good.

But when they do,

They ask people to look for blue.

Red is the devil of stress.

Stress is so common it strikes day to day.

It lingers in the mind like a hyena stalking it’s pray,

But those who can make it let go,

Can make the devil calm down.

Yellow is the colour of joy,

Yellow is a bear that sleeps in the soul,

But sometimes we unknowingly let it wake.

Soon it does drift off again into dreamland,

But when it’s done hibernating,

We really have a blast

White is comedy,

You might not agree,

But when I think of it,

I think of it as being free.

Turning every colour light,

Just like comedy,

It takes the weights off your shoulders,

That is why it’s called glee.

- Sukrut Gondhalekar

79

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सनळ� सनळ� र4 र�ग श��सरच�

नभ0 सवहरतय� कब�रर�च�

जग�वर0 जरर अ�� प�र&�

म4जकय�च &4क��� गव�&�

द�र द �र �फर0&� ज�उन

न0&मण0 ह� ह�र0 घ�उन

म4जक� च र� ��र ���गर0

न0&वण� र� घय� ���ग�र0... (1)

र�णरण�व� र�ग &�& र4

पसरसदसन �हज0 झडप घ�&र4

सह�स शव�पद��म�न मसन ह�

सशक�रर��ठ0 फ� र घ�&र4

य�&� ज� नच थ�र� द�र0

र�सच &0&य� सवजय0 ह4र0...(2)

प0र र�ग ह� आन�द�च�

आतमग�फ�सनसदसर भ�&�च�

नकळर ज�गPर ठ�सव&� जर0

�तवर सवपन0 ब�डर� सव�र0

ग�ह�र झ4प�न मन�4कसच मग

उचछP �ख& र4 उड�च म�र0 ...(3)

श�भ वण��मध0 बघ� र�

(अज�न न�ह0 ख�त0 क� र� ?)

सवन4द भर&� सवचछ�द सवहर&�

जर0 न र�ज&� अज�न0 कळ&�

क� ठलय�ह0 र�ग�र सम�ळ&�

गडद अ�� तय� सफक�च क� &�

दडपण ऐ�� सनघ�न0 ज�र�

ह�सय�&� मग उध�ण य�र�....(4)

- ��कP र गoधळ�कर (भ�व�न�व�द—म�धव भ�व� )

80

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

म�रQ &ह�न पण क+रQ मह�न

सपय� वम�� :

प�ण0 व�चव� म4सहम�च0 प�रसकरQ.....

स�न�म� आसण र�स&सवहजन म�स&क��मध� क�म करण�र0 क&�क�र....

&�सखक� ,पतक�र, व�र��हर.....

अ�रर�ळ श�सज (NASA)......

कश0 व�र&0 ओळख य� ब�ई�च0? अह4 एवढ0 क�म� कर�यच0 महणज� वय पण र�� ज�सरच अ�ण�र. थ4ड0 थ4डक+ न�ह0 १७ वर�xचय� आह�र य� आज0...अह4 �तर न�ह0 �रर�.....

सपय�च0 म�रQ &ह�न अन क+रQ मह�न आह� र� महण�नच!

प�ण0 व�चव� म4ह0म�च0 �दसय सपय� : सपय�न� प�ण0 व�चवणय�च� महतव ख�प &ह�नपण0च ओळख&� ह4र�.प�णय�च� ��ठ� य4गय रर ह�न� व�पर&� ग�&� न�ह0र रर य� आपलय� य� &�डकय� पPथव0&� अन�क सदवय�र�न ज�व� &�ग�& य�च0 ज�ण0व सपय�&� झ�&0.सरन� एक� कर�वयदक न�गररक�पम�ण� आप&� कर�वय प�र प�ड&� आसण प�व��च� भ�समगर प�ण0 ��ठव�न र� जम� करणय�च� र�त श4ध�न क�ढ&�. सरचय� य� पकलप�च� न�व आह� ‘भ�समगर प�ण0 व�ढवणय�च� र�त " आसण ह� पकलप भ�रर �रक�र UNEP आसण इरर ज�गसरक ��सथ��द�र� म�नय क� &� ग�&�. प�णय�चय� ��ठ�च� उप�� पम�ण�पस&कड� क� &� रर पय��वरण ,झ�ड�, नद�,य� �गळय��वरच सवपर0र पर0ण�म ह4ई&.पर�र� र�च प�ण0 व�चव�न ��ठव�न ठ�वर� य�ई& अश0 सरच0 य4जन� आह�." ह� पकलप सवसर,पय��वरण�श0 मKत0 करण�र�, व�पर�य&� �4प� अ�लय�न� ज�गसरक प�रळ0वर म�नय क� &� ग�&�. अश� पकलप��न� उत�जन द�ण�र य� ��सथ��मध� Condral Foundation USA,Teens Planet Earth,

Taking it Global,Roots and Shoots USA अश� ��सथ� आह�र.

क&�क�र सपय� : जय� द�श�र दर वरQ १००० स�न�म� व�गव�गळय� भ�र�र रय�र ह4र�र तय� द�श�र जनम�&� य�ऊन स�न�म�च0 ज�द� सपय�वर न झ�&0 ररच नव&! सपय�न� व�गव�गळय� स�न�म�र,र�स&सवहजन म�स&क��मध� ,ग�णय�चय� सवहसडओ मध� र��च र�गम�च�वर क�म क� &� आह�. Modeling आसण एक क�य�कम�च� ��त��च�&न कर�यच0 ��ध0ह0 सपय�न� �4ड&0 न�ह0. पण ह� �गळ� र0 फक म4ठ� ��ट0रच करर� जय� य4ग� सरच� अभय���कड� द�&�क ह4र न�ह0.

81

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

&�सखक� आसण पतक�र सपय� : सपय�&� स&ख�ण�च0 ��धद� ह�र4र0 आह�. अगद0 द�वदत द�णग0च महण� न�! सरच� �ह�श� प�क� ज�सर &�ख , कसवर�,कथ� सह�द�सथ�न र�इम�, सर� बय�न, इ�सडयन एक�प��, र�इम� ऑफ इ�सडय� अश� न�म��सकर वPतपत�र पस�धद झ�&� आह�र.स&ख�ण�म�ग� सरच� म�खय उद�श "सरचय�च वय�चय� &ह�न म�&��मध� �म�ज ज0वन� बद& ज�ण0व अन कर�वय भ�वन� सनम��ण करण� अ�� आह�."अ�� र0 ���गर�.र0 सवर:&� ‘online &�सखक�’ महणवर�.र0 व�र��हर आह�,पतक�र आह�.AYJW USA,India post,Article Base,Jet Article,

Talking IT Global अश� ��सथ��च0 �भ��द आसण &�सखक� आह�.म�&|चय� २० Summit, G20 Nations,ज�गसरक सवद�थQ परररद ,य�व� ��सथ� य��च0ह0 �भ��द आह�.

एवहढ� �गळ� क� &� क+ र�मह0 महण�& अभय���&� व�ळ क� ठ� अ�ण�र? गसणर -सवज�न य���रखय� सवरय��मध� क�ह0 गर0 आह� क�? रर ऐक�..

अ�रर�ळ श�सज सपय� : सपय�न� NASA space settlement Design contest-2009 मध� भ�रर�च� पसरसनसधतव क� &� आह�. आसण ARYA य� अ�रर�ळ�र0& भसवषयक�ळ�र0& शहर�च� design क� &� आह�. कश���ठ0 म�सहर0 आह�? म�नवज�र0&� अ�रर�ळ�र र�हर� य�णय���ठ0. सरन� आक�शग�ग�चय� उतपत0च0 एक नव0न ��कलपन�(Reliable Theory of origin of Universe)��चसव&0 आह� ज0 National Foundation of India आसण Indian Space Research Organisation न�ह0 व�ख�ण&0 आह� आसण जगभ�र�र0& श�सज य�वर �धय� ��श4धन कर0र आह�र.

"सवद�थQ अ�लय�न� व�ळ�च0 कमररर� ह0 अ�र�च.पण अभय�� आसण ब�क+च� छ�द य��च0 ���गड म&� घ�&�व0 &�गर�" अ�� र0 ���गर�. अथक पररशम आसण एक�गर� य� द4न ग4ष|न� र0 सरचय� यश�च� गमक म�नर� आसण आपलय� क� र� �सबय��च� प�सठ�ब� अ�लय�न�च आपण ह� �व� ��धय कर शक&4 ह� कP रजर�प�व�क म�नय करर�.

सपय�चय� क�ह0 प�रसक�र��च� य�थ� उल�ख कर0र आह�.क�रण �व� प�रसक�र��च� य�थ� उल�ख करण� कठ0ण ग4ष आह�.

सपय�च0 सनवड The Claes Nobel Academic Scholarship award for excellence in academics,leadership, and

community service from the Nobel Prize Society of Scholars (NSHSS) य� प�रसक�र���ठ0 Washington, D.C.य�थ� झ�&�लय� �4हळय�र झ�&0.

● सर&� the Diana Award 2008-09 from British Prime minister Mr. Gordon Brown.ह0 समळ�&�.

● Singapore Environment Council, Singapore य��न0 सरचय� eco-friendly technologies मध� र� द�खव&� आह�.

● Global Policy Innovation, USA य��न0 ��द� सरच� water conservation projectच� कcर�क क� &� आह�.

● सरचय� य� पकलप�&� International Technology Innovation Awards by Wall Street Journal USA, Green awards,

Tech Museum Awards 2008, Kilby International Awards, Eco Hero Awards, USA प�ररर4सरक समळ�&� आह�.एवढ�

82

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

&ह�न वय�र प�ण0 व�चवणय�चय� य� पकलप���ठ0 सरच� कcर�क झ�&� आह�.

● सपय�&� "National Youth Award-2007" य� प�रसक�र�न� भ�रर �रक�रन� गcरसव&� आह�.

● International Young Eco-Hero Awards-2008 by the Action For Nature, USA an reputed International

environmental organization य� ��सथ�च� प�रसक�र समळ�&�.The International GLOBAL YOUNG LEADERS

CONFERENCE 2008 and 2009 from India by the GYLC, USA. य� परररद���ठ0 सरच0 सनवड झ�&0.

● य�च पकलप�च0 WORLD SUMMIT YOUTH AWARD, Austria in GO GREEN category organized by

UN,UNESCO &other agencies.य���ठ0 सनवड झ�&0.

●The Seniors (Flyers) Award from University of Cambridge, Local ह� प�रसक�रह0 सर&� समळ�&� आह�.

प�रसक�र��च0 य�द0 ख�प म�ठ0 आह�.

बघ�, सपय�च0 म�रQ &ह�न पण सकरQ मह�न आह� क+ न�ह0 ?

To learn about Diana award : http://www.dianaaward.org.uk

To learn about The national society of school scholars and the claes noble scholarship, Visit https://www.nshss.org.bio.asp

- अपण�� प��ग�र�

83

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

शबदश4धह� इनदधन�षय प�सह&�र? य�र आक�श�रलय� इनदधन�षय���रख�च 7 र�ग आह�र-- र��बड�, न�रर�ग0, सपवळ�, सहरव�, प�रव�, सनळ�, आसण ज��भळ�. आसण तय�ख�&चय� ग4&ग4& वर��ळ�र आणख0 �ह� र�ग आह�र-- र�ख�ड0, अब4&0, सकरसमज0, म4रसप�0, ग�&�ब0, रपसकर0आसण ह4, य� �व� र�ग��च� समळ�न झ�&�&� प��ढर� र�ग आह�च क+. रर आर� य� चcक4न��र दड&�&� ��र� र�ग श4ध�न क�ढ� प�हy.

र�� अ न� �0 सन ळ� सक व�

ब �4 सप ग व व� र च

ड� र ग सप च� प� सम अ

म4 न� र ड सह ळ� ज0 ब4

ग� र� प भ भ र ढ &0

&� ग0 सक ज�� द� र0 व� ग

ब0 क� र0 ळ� र� ख� ड0 �4

- अपण�� प��ग�र�

84

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

म�झ0 ब�सकर सरम�ह न�चर ररझव�च0 �ह&

MY EXCURSION TO THE BUKIT TIMAH NATURE RESERVE

When I woke up in the morning of 3rd June 2010, I was terribly excited. Our class, 7A, was going on a field trip with class 7B. The Bukit Timah Nature Reserve was our destination. In my house, I was racing madly to gather all the things I needed for the trip. My bag was packed with all sorts of stuff.

Once I reached the class, I could hear my classmates chattering away about the trip. After a short while, my teacher announced that it was time to go. My heart was thumping wildly. I could hardly wait! But, when I saw what a horrible bus we’d been allotted, my happiness seeped away. My friends and I raced to get the back seats. If only we had thought again! The back seats were sweltering! Plus, I was squashed at the side. It was a really long drive, about an hour or so. I almost died of boredom. But, my sorrows soon ended. At last, we were here – the Bukit Timah Nature Reserve.

I liked the place a lot, but it was also very damp and smelly. Later, we took a class photo with our teacher in front of a sign saying ‘The Bukit Timah Nature Reserve’. Then we were bombarded with lots of rules we had to follow. After that, we started on our first trail ‘The Red Route’. The class teacher of 7B was walking ahead of everyone to lead the way and my teacher was trailing behind to watch out for everyone. Firstly, there was a steep slope. The long walk was bearable initially, but as we went higher and higher my legs were aching badly. I was holding on to my friends for support. I turned back once but I almost tumbled right down. I couldn’t even stop for drinking water. At the end, I was relieved and exhausted. I was fully drenched in sweat.

Next, we had to climb yet another slope but much easier to climb. On the way there were many information boards giving useful facts about the different types of plants, birds and insects present in the reserve. I took down some facts in my notebook. I felt I could use them for some thing or the other in future. While my best friend Sravya and I were taking down notes the others had drifted ahead of us. It was a pity that they didn’t think of noting down things. On the way, we kept on stopping for water. Finally, after a long, long time we reached a hut where we saw all our friends. They were eating their snacks. I was as hungry as a horse that I gobbled down every morsel of food whether I liked it or not. After demolishing all the food, we headed back down the same way we had come up. I guessed it would be easier to walk down than climb up. We were walking down together, talking with each other when we stopped in our tracks. We saw a monkey swinging from branch to branch. I just wished I could have brought a camera and took a photo of the cute, little champ! We walked on wondering what delightful surprises might be in store for us. Unluckily, we didn’t see any more monkeys or other animals but it was fun surrounded by lush green trees and the sound of crickets.

Next, we came back to the steep slope that we had climbed at the start. I had gone ahead of my friends who were still walking as slow as turtles. I was trembling with fear at the thought of falling down if I walked a little bit too fast. So I waited for my friends to join me. Then, we trekked down together wondering if we would make it to the end. We took small steps. The next thing we knew, we were successfully at the end of the ‘The Red Route’ trail. There was a “Visitors’ Centre” nearby, which had washrooms, a shop and an exhibition hall. We were told to wash our hands and have our lunch if we desired. We could also buy something from the shop. Apparently, almost everyone had finished their lunch in the hut and was buying drinks and ice creams from the shop. Unfortunately, my lunch was still packed to the brim. While I was in the midst of eating my lunch, my teacher announced that we were hiking on another trail.

There wasn’t any steep slope on this route. So I was relieved! After a short time of walking we arrived at a place called ‘The Lookout Point’. I saw a huge mountain of granite over a large stretch of ocean water. I was completely astonished. Later, we walked down to a large playground with lots of things to try. There were two really long slides about 1 m long. There were lots and lots of swings too! We spent quite a lot of time in

85

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

the playground. Then, we headed towards another playground but smaller than the earlier one. This had a flying fox, which was as long as the slide in the first park. As soon as we entered the boys ran and grabbed the seats of the flying fox. Our teacher was pushing them really high and fast. The boys’ turn was going on for so long that the girls began to complain. Finally, after some time I got my chance. Then, our teacher told us that we had to go back. Everyone began pleading the teacher to play for some more time but he didn’t approve. So, we trooped back to the “Visitors’ Centre”.

The bus hadn’t arrived yet. So we did what we pleased. After a long wait, we sat in the same bus and set off for school. My day at the Bukit Timah Nature Reserve had been a truly enjoyable, adventurous and memorable experience and I would love to visit the place again.

– Kalyani Godbole, 7A

म�झ0 ब�सकर सरम�ह न�चर ररझव�च0 �ह&

३ ज�न २०१० चय� �क�ळ0 ज�वह� म0 उठ&�,र�च म�ळ0 पच�ड उत��ह�र !आमच� ७ अ च� वग� ७ ब चय� वग��बर4बर ब�सकर सरम�ह न�चर र0झ�व�&� �ह&0��ठ0 ज�ण�र ह4र�.�ह&0��ठ0 ग4ष0 ग4ळ� करर�न� घर�र म�झ0 क4ण ध��द& उड�&0 ह4र0.म�झ� दपर �व� पक�रचय� वसर��न0 न��र� भर&� ह4र�.

ज�वह� म0 वग��र प4च&� र�व� �व� वग�समत र� 0प बद&च गपप� म�रर ह4र�.थ4ड� व�ळ�न� आमचय� सशकक��न0 आमह�&� ���सगर&� क+ सनघ�यच0 व�ळ झ�&0! म&� ह� ऐक� न क4ण आन�द झ�&�.पण ज�वह� म0 आमच0 ब� पसह&0,र�वह� म�त म�झय� उत��ह�वर सवरजण पड&�.आमह0 ध�वर ज�ऊन म�गच0 ज�ग� पकड&0 पण ह�य र� दKव�..र0 ज�ग� भय�कर गरम ह4र0 आसण सशव�य म&� क4पर य�र ब��व� &�गलय�म�ळ� र4 एक र���च� पव�� पच�ड क� र�ळव�ण� झ�&�.पण अख�र0� र0 ज�ग� आ&0: ब�सकर सरम�ह न�चर र0झ�व¹यर

र0 ज�ग� थ4ड0 दमर आसण क� बर ह4र0,पण रर0 म&� आवड&0.न�रर आमह0 आमचय� सशकक��बर4बर 'The Bukit Timah Nature

Reserve’ स&सह&�लय� ब4ड� �म4र फ4र4 क�ढ�न घ�र&�.तय�न�रर आमह�&� ख�प ��र� सनयम ���सगर&� ग�&� आसण अख�र0� आमच� पसह&� रपप� ��र झ�&� "द र�ड रर".७ ब च� वग� सशकक �व��र प�ढ� आसण आमच� वग� सशकक �व��र म�ग� ह4र�.पसहलय��द� सरथ� चढ ह4र�.आध0 म&� तय� च�&णय�च0 मज� व�र&0,पण ज�ज�� आमह0 वरर0 ज�र र�सह&4,र�र�� म�झ� प�य ख�प द�ख� &�ग&�. म0 समत��च� आध�र घ�ऊन कश0बश0 सनघ�&� ह4र�.म0 वळ&� आसण एकद� जवळजवळ पड&�च.प�ण0 सपणय���ठ0ह0 म0 थ��ब� शकर नवहर�.श�वर0 ज�वह� म0 वरर0 प4च&�,तय�व�ळ0 घ�म�न� प�ण� थबथब&�&0 ह4र�.

न�रर आमह�&� अज�न एक चढ चढ�यच� ह4र� पण र4 �4प� ह4र�.सरथ� र-ह�र-ह�च0 झ�ड�,पक0,छ4र� ज0व य��च0 म�सहर0 द�ण�र� बर�च फ&क &�व&� ह4र�. भसवषय�र उपय4ग ह4ई& अश� क�ह0 ग4ष0 म0 म�झय� वह0र सरप�न घ�रलय�.ज�वह� म0 आसण म�झ0 च��ग&0 मKत0ण ह� �गळ� स&हyन घ�र ह4र4 र�वह� ब�क+च� �व�जण प�ढ� सनघ�न ग�&�.तय��न� क�ह0 स&हyन घय�व��� व�र&� न�ह0 ह� तय��च� द�दÙवच.मधय� मधय� आमह0 प�ण0 सपणय���ठ0 थ��बर ह4र4.अख�र0�, ब-य�च व�ळ�न�रर एक� आड4श�&� आमच� समत आमह�&� ख�र�न� सद�&�.म&�ह0 पच�ड भ�क &�ग&�&0 अ�लय�म�ळ� म0ह0 म�झय�कडचय� पद�थ�xच� फन� उडव&�.प4र4ब� झ�लय�न�रर आमह0 �व�जण आलय� म�ग��न� परर सनघ�&4.चढणय�प�क� उररण� नक+च �4प� आह� अ�� म&� व�र&�.गपप� म�रर ख�&0 उररर�न� आमह0 अच�नक थ��ब&4.एक म�कड य� फ��द0वरन तय� फ��द0वर मज�र झ4क� घ�र ह4र�.म0 कH म�र� आण�य&� हव� ह4र� महणज� म&� तय� गoड� म�कड�च� फ4र4 घ�र� आ&� अ�र� अ�� म&� व�र&�.अज�न अ�च क�ह0

86

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

सद�णय�चय� अप�क�न� आमह0 च�&र र�सह&4 पण द�दÙव�न� आमह�&� अज�न म�कड� सकव� इरर प�ण0 सद�&� न�ह0र.पण रर0ह0 गद� वनर�ई आसण र�रसकड��च0 सकरसकर य�म�ळ� आमह�&� गद� ज�ग&�र अ�लय�च� आभ�� ह4र ह4र�.

तय��नरर,आमह0 ��रव�र0चय� र0व उर�र�प�श0 प4ह4च&4.म�झय� क� म�गर0न� च�&ण�र य� समत��न� म�ग� र�क� न म0 बर0च प�ढ� सनघ�न आ&�.ज4र�र च�&&� रर म0 पड�न क+ क�य य� भ0र0न�, म�झ� समत य�ईपयxर म0 थ��ब&�.तय�न�रर आमह0 एकत ख�&0 उरर&4.हळ� हळ� उररर�न� कध0 एकद� ख�&0 प4चर4य अ�� आमह�&� व�रर ह4र�.अश� र0र0न� आमह0 ��खरपपण� ख�&0 आ&4.सरथ� एक द�क�न,पदश�न हI& आसण शcच�&य अ�&�&� पय�रक क_ द ह4र�.सरथ� आमह�&� ह�र ध�व�न ज�वण करणय�� ���सगर&�.क�ह0 खर�द0 कर�यच0 अ�लय�� र0 ��द� सरथ� करर� य�ण�र ह4र0.पण ब�क+ �व�xन0 ज�वण� आध0च उरक� न घ�र&0 अ�लय�म�ळ� तय��न0 सरथ�न थ�ड प�य� आसण आई�क+म घ�र&0.म�झ� ज�वण र��च सशलक ह4र�.ज�वण ��र ह4र� र4च आमचय� सशकक��न0 आपण �गळ� द��र य� म�ग��वर सनघण�र आह4र अश0 उद4रण� क� &0.

सरथ� म�त आध0��रख� उर�र न�लय�न� म&� जर� ह�य�� व�र&�.थ4ड� व�ळ�न� आमह0 &�क आउर पIइ�र &� आ&4.सरथ� म0 �म�द�श�ज�र0 ग�न�ईर च� म4ठ� डoगर प�सह&�.र4 प�हyन म0 हरख�न ग�&�.न�रर आमह0 म4ठ� पर��गण�र उरर&4.सरथ� ��ध�रण १ म0रर &��ब0चय� २ घ�रग��ड� ह4तय�.अन झ4प�ळ�ह0 भरप�र ह4र�.आमह0 सरथ� बर�च व�ळ ख�ळ&4. तय�न�रर आमह0 आध0प�क� &ह�न अ�&�लय� क+ड��गण�र ग�&4.सरथ� घ�रग��ड0 एवढ� &��ब flying fox ह4र�.आमह0 सरथ� ग�लय�ग�लय� �गळय� म�&��न0 ध�वर ज�ऊन ज�ग� पकडलय�.र� इरक� व�ळ ख�ळर ह4र� सक �गळय� म�&0 रक�र कर &�गलय�.श�वर0 आमह�&� पण सरथ� ख�ळ�यच0 ��ध0 समळ�&0.तय�न�रर आमचय� सशकक��न0 आमह�&� सरथ�न सनघ�य&� ���सगर&�.�व�xन0 तय��च0 मनधरण0 कर�यच� ख�प पयतन क� &� पण वयथ�! श�वर0 आमह0 पय�रक क_ द�र परर आ&4.

ब� आ&0 न�लय�म�ळ� आमह0 इकड�सरकड� करर ह4र4.बर य�च व�ळ�न�रर र0 ब� आ&0 आसण आमह0 श�ळ�कड� सनघ�&4.अ�� ��प&� म�झ� ब�सकर सरम�ह न�चर र0झ�व� मध&� सदव� ख�पच मसर0भर� ,असवसमरण0य आसण र4महर�क ह4र�. म&� परर सरथ� ज�य&� नक+ आवड�&!

- कलय�ण0 ग4डब4&�, इयत� 7

(अन�व�द – असनरद क� &कणQ )

श�र0 प�र0& (वय 6 वरf)

87

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

मI�न��नच0 कसवर�

अर� अर� प�व��,इरकय� &वकर आ&�� क��

धरर0वरचय� ज0व��न� व�चवणय�च0 आह� र�&� आश�

भरश0& आन�द र� �व�xचय� मन�र ,

द�श0& सन�ग��&� र� तय�च� र�ग

अन बनवश0& उत��ह0 �व�xन�

र� ग�&�� अन, आक�श भरन ग�&� च�दपक�श�न�

अर� अर� प�व��,र� इरकय� &वकर ग�&�� क��?

– ग�गQ प��डकर (वय 9 वरf)– मर�ठ0 अन�व�द - असनरद क� &कणQ

Monsoon Oh ! Monsoon, you have come so soon. With hopes, to save lives on Earth. You fill joy, in everyone's heart. You give the nature, its colour. Making everyone cheerful as you pass by. You have gone before, the sky is filled with the brightness of the moon. Oh ! Monsoon why have you gone so soon ?

- Gargi Pandkar ( Age 9 years)

88

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

आग�म0 क�य�कम

89

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ऋर�ग�ध - वर�� 2010- 11

श�स&व�हन शक� 1932मह�र�ष� म�डळ, स��ग�प�र

आग�म0 क�य�कम

• न�रक - ह�वरQ ��दर ह4ण�र आह�र ३ एक��सकक�.१.फ� र�ससरक फ�इवह आसण ��र�ग - ब�&न�ट२. च�र ग4ष0 प�म�चय�३. कथ� सदन�चय� मPतय�पत�च0

सथळ - स��ग�प�र पI&0र�सकनक ऑसडर4र0अम ( Dover MRT )व�ळ - ७ ऑगसर ��य�क�ळ0 ५ व�जर�

• गण�श4त�व क�य�कम - ११ �पर_बर र� १८ �पर_बर २०१०

असधक म�सहर0 ��ठ0 मह�र�ष� म�डळ स��ग�प�रचय� व�ब��ईर&� जरर भ�र द� : www.mmsingapore.org

90