บทท 1

บทนา

1. ความสาคญของปญหา

การจดประชมในสหกรณ เปนเรองคอนขางยากดวยไม มแบบทตายตว โดยทวไปขนอยกบ

วตถประสงคของทประชมวา ตองการใหเปนอยางไร ในระเบยนสานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ

พ. ศ 2526 ไดใหขอกาหนดไวเพยงวา “รายงานการประชม คอการบนทกความคดเหนของผมาประชม

ผเขารวมประชมและมตของทประชมไวเปนหลกฐาน ” และจดใหทารายงานการประชมตามรปแบบในทาย

ระเบยบ เชน การระบคณะทประชม ครงทประชม วนเดอนปทประชม สถานทประชม การลงชอและหรอ

ตาแหนงผไดรบการแตงตงใหเปนคณะทประชมซงมาประชม ผเขารวมประชม การลงชอและหรอตาแหนงผ

ไดรบการแตงตงใหเปนคณะทประชม แตมาประชมไมไดพรอมเหตผล (ถาม) การลงชอและหรอตาแหนง

ของผท มไดรบการแตงตงเปนคณะทประชมซงไดเขารวมประชม (ถาม) การลงเวลาเรมประชม การบนทก

รายงานการประชม การลงเวลาเลกประชม และการลงชอผจกรายงานการประชม

เนองจากสหกรณ เปนองคกรทมฐานะเปนนตบคคล ในทางกฎหมาย เปนทรวมของมวล

สมาชกจานวนตงแตสบคนขนไป มาดาเนนกจการเพอประโยชนทางเศรษฐกจและสงคม โดยชวยเหลอซงกน

และกนพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2553 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3)

พ.ศ. 2562 ไดใหความสาคญในเรองทเกยวของกบการประชมของสหกรณไวหลายมา ตรา จงมความเหนวา

ถาไดวางรปแบบแนวทางการประชมใหมระบบขน จะทาใหการจดประชมใน สหกรณเปนไปอยางม

ประสทธภาพ เปนการปองกนปญหาหรอลดปญหา ตลอดจนเปนการเสรมสรางขดความสามารถการบรหาร

และการจดการสหกรณไดเปนอยางด จงไดประมวลรปแบบวธการจดประชมสาหรบผเกยวของกบสหกรณ

ทสนใจนาไปเปนแนวทาง หรอประยกตใชในการประชมสหกรณของตนเองตอไป

2. วตถประสงค

จดทาความรเพอใชเปนแนวทางการแนะนาสงเสรมสหกรณและกลมเกษตรกรในการจด

ประชมใหญสามญประจาปใหมประสทธภาพ

3. เปาหมายในการนาองคความรไปใช

สหกรณและกลมเกษตรกร

4. กาหนดขนตอนในการดาเนนการสรางองคความร (Knowledge Management)

1. รวบรวมความรจากประสบการณขาราชการและผเชยวชาญในการใหความปรกษา

2. คมอตาง ๆ เชน การจดประชมของสหกรณ

3. ประมวลความรทไดจดทาเปนขนตอนชคความร

4. นาความรไปใชในการแนะนาสงเสรมสหกรณและกลมเกษตรกร

5. แลกเปลยนเรยนรองคความรทไดนาไปใชและพฒนาชดองคความร

6. สรปผลปรบปรงองคความรเพอความเหมาะสมกบการนาไปใช

2 5. การเกบรวบรวมขอมล

1. รวบรวมขอมลและความรจากประสบการณของเจาหนาทสงเสรมสหกรณ โดยใชวธการ

รวบรวมจากการใชแบบสอบถามขาราชการ และการประชมยอยของสานกงานสหกรณจงหวดนนทบร

2. รวบรวมขอมลและความรจากหนงสอตาง ๆ เชน คมอการจดประชมของสหกรณ และ

กฎหมายสหกรณ และกฎหมายอนทเกยวของ

6. ขอบเขตองคความร

1. การจดประชมใหญสามญประจาปของสหกรณและกลมเกษตรกร

2. แนวทางการแนะนาสงเสรมสหกรณและกลมเกษตรกรใหจดประชมใหญสามญประจาป

ใหมประสทธภาพเพมขน

7. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

เจาหนาทสงเสรมสหกรณ นาชดความรทไดไปใชในการแนะนาสงเสรมสหกรณและกลม

เกษตรกรเพอใหสหกรณและกลมเกษตรกรจดประชมใหญสามญประจาปใหมประสทธภาพเพมขน

สหกรณ/กลมเกษตรกร จดการประชมใหญไดตามขอบงคบและระเบยบกาหนด

3

บทท 2

พระราชบญญตสหกรณทเกยวของกบการประชมใหญ

ในบทนไดรวบรวมองคความรและเอกสารตางๆ จากหนงสอ ไดแก องคความรในการ

จดทากระบวนการความร ( Knowledge Management) ใชเปนแนวทางในการจดทาองคความร เกยวกบ

การประชมใหญสามญประจาป รวมถงกฎหมายทเกยวของจะกลาวตอไปในบทน

1. ความสาคญของการประชมใหญ

คาวา“ การประชม” หมายถง การรวมปรกษาหารอกน หรอการทบคคลตงแตสองคนขน

ไปรวมหารอพจารณางานกน

ตามพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 มบทบญญตทเกยวของกบการประชมใหญของ

สหกรณไวมากมาย ไดแก

(1) มาตรา 40 วาถงการประชมใหญสามญครงแรกของสหกรณ

(2) มาตรา 41 การหามสหกรณ ในการใหสทธแกสมาชกสมทบ เขาเปนองคประชมในการ

ประชมใหญ

(3) มาตรา 43 (8) การกาหนดใหขอบงคบของสหกรณตองมรายการขอกาหนดเกยวกบ

การประชมใหญ

(4) มาตรา 44 การแกไขเพมเตมขอบงคบ จะกระทาไดกตองโดยมตของทประชมใหญ

(5) มาตรา 50 การเลอกตงคณะกรรมการดาเนนการสหกรณ ใหเลอกตงจากสมาชกในท

ประชมใหญ

(6) มาตรา 51/1 ในการดาเนนการของสหกรณ วตถประสงคขอบเขตแหงการดาเนน

กจการ ทจะพงดาเนนการไดของสหกรณตามขอบงคบและมตทประชมใหญ

(7) มาตรา 52 (4) การถอดถอนกรรมการ ใหพนจากตาแหนงโดยทประชมใหญ

(8) มาตรา 53 การให มผตรวจสอบกจการ ซงทประชมใหญเลอกตงจากสมาชก

(9) มาตรา 54 การเรยกประชมใหญสามญ ของคณะกรรมการดาเนนการสหกรณ

(10) มาตรา 55 การเรยกประชมใหญวสามญ

(11) มาตรา 56 การกาหนดขอบงคบ ใหมการประชมใหญโดยผแทนสมาชก

(12) มาตรา 57 ขอกาหนดการเปนองคประชม ในทประชมใหญของสหกรณ

(13) มาตรา 58 ขอกาหนดการนดประชมใหญของสหกรณ เมอสมาชกไมครบองคประชม

(14) มาตรา 59 การ ออกเสยงในทประชมใหญของสหกรณ

(15) มาตรา 60 การจดสรรกาไรสทธประจาป ทเหลอจากการจดสรรเปนทนสารอง

และคาบารงสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทย ใหจดสรรโดยทประชมใหญ

(16) มาตรา 66 การอนมตงบดลของสหกรณจากทประชมใหญ

(17) มาตรา 67 การเสนอรายงานประจาป ของสหกรณตอทประชมใหญ

4 มาตรา 4 ในพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2553 และแกไข

เพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2562 ไดใหคาจากดความของคาวา “ สหกรณ” วาคณะบคคลซงรวมกนดาเนน

กจการ เพอประโยชนทางเศรษฐกจและสงคม ของสมาชกสหกรณผมสญชาตไทย โดยชวยเหลอตนเองและ

ชวยเหลอซงกนและกน และไดจดทะเบยนตามพระราชบญญตสหกรณน

กบมาตรา 37 วรรคทายบญญตวา ให“ สหกรณ” ทไดจดทะเบยนแลวมฐานะเปนนตบคคล

มอสหกรณอยภายใตบทบญญตตามกฎหมายสหกรณ จงยอมอยในความคมครองของกฎหมายดวย

ดงนเพอใหการปฏบตเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมาย จงตองมหลกเกณฑวธปฏบตในการดาเนนงาน

สหกรณใหสอดคลองกบขอกาหนดของกฎหมายดงกลาว ซงจากมาตราของกฎหมายทกากบไวหลายมาตรา

ทกลาวมาแลวขางตน มสวนทเกยวของกบเรองของการประชมใหญในสหกรณทงสน

2. องคประชมใหญ

“ องคประชมใหญ ” ในสหกรณ หมายถง จานวนสมาชกสหกรณทมาประชมตาม

กฎหมายทกาหนดไวใหประชมได ขอกาหนดของพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 ทกาหนดองคประชม

ไว ไดแก

(1) มาตรา 56 สหกรณใดมสมาชกเกนกวาหารอยคน จะกาหนดขอบงคบใหมการประชม

ใหญโดยผแทนสมาชกกได จานวนผแทนสมาชกจะมนอยกวาหนงรอยคนไมได

วธการเลอกตงผแทนสมาชก จานวนผแทนสมาชก และการดารงตาแหนงใหเปนไปตามท

กาหนดในขอบงคบ

(2) มาตรา 57 การประชมใหญของสหกรณ ตองมสมาชกมาประชมไมนอยกวากงหนงของ

จานวนสมาชกทงหมด หรอไมนอยกวาหนงรอยคน ในกรณเปนการประชมใหญโดยผแทนสมาชกตองม

ผแทนสมาชกมาประชมไมนอยกวากงหนงของจานวนผแทนสมาชกทงหมดหรอไมนอยกวาหนงรอยคนจงจะ

เปนองคประชม

ในการประชมใหญ สมาชกหรอผแทนสมาชกจะมอบอานาจใหผอนมาประชมแทนตนไมได

(3) มาตรา 58 ในการประชมใหญของสหกรณ ตวสมาชกหรอผแทนสมาชกแลวแตกรณมา

ประชมไมครบองคประชม ใหนดประชมใหญอกครงหนงภายในสบสวนนบแตวนทนดประชมใหญครงแรกใน

การประชมครงหลงน ถามใชการประชมใหญวสามญ ทสมาชกหรอผแทนสมาชกรองขอใหเรยกประชมแลว

เมอสมาชกหรอผแทนสมาชกแลวแตกรณ มาประช มไมนอยกวาหนงในสบของจานวนสมาชกหรอผแทน

สมาชกทงหมด หรอไมนอยกวาสามสบคน กใหถอวาเปนองคประชม

3. ประเภทการประชมใหญในสหกรณ

การประชมใหญ เปนการประชมของสมาชกทงสหกรณ การประชมใหญดงกลาว

ถกกาหนดไวในขอบงคบของสหกรณ ตามบทบญญตของกฎหมายสหกรณมาตรา 43 (8) สามารถแบงออก

ไดเปน 2 ลกษณะ คอ

5 3.1 การประชมใหญสามญ เปนการประชมของสมาชกทงสหกรณตามปกตธรรมดา

ซงกฎหมายกาหนดไว คอ พระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 มาตรา 54 ระบวา “ใหคณะกรรมการ

ดาเนนการสหกรณเรยกประชมใหญสามญปละหนงครงภายในหนงรอยหาสบวน นบแตวนสนปทางปบญช

ของสหกรณนน”

3.2 การประชมใหญวสามญ

“เมอมเหตอนสมควรเปนการประชมของมวลสมาชกทงสหกรณ ซงไมปกตธรรมดาหรอ

เปนการประชมเฉพาะเรองซงมาตรา 55 ตามพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 กาหนดวาคณะกรรมการ

ดาเนนการสหกรณจะเรยกประชมใหญวสามญเมอใดกได แตถานายทะเบยนสหกรณมหนงสอแจงใหเรยก

ประชมใหญวสามญหรอในกรณทสหกรณขาดทนเกนกงของจานวนทนเรอนหนทชาระแลว ตองเรยกประชม

ใหญวสามญโดยมชกชา แตไมเกนสามสบวนนบแตวนทสหกรณทราบ

สมาชกซงมจานวนไมนอยกวาหนงในหา ของจานวนสมาชกทงหมด หรอไมนอยกวาหนง

รอยคนหรอผแทนสมาชกในกรณทมผแทนสมาชก ตามมาตรา 56 ซงมจานวนไมนอยกวาหนงในหาของ

จานวนผแทนสมาชกทงหมดหรอไมนอยกวาหาสบคนลงลายมอชอทาหนงสอรองขอตอคณะกรรมการ

สหกรณใหเรยกประชมใหญวสามญกได

ในกรณทสมาชก หรอผแทนสมาชกของสหกรณเปนผรองขอใหเรยกประชมใหญวสามญ

ใหคณะกรรมการดาเนนการ สหกรณเรยกประชมใหญวสามญ ภายในสามสบวนนบ แตวนทรบคารองขอ

ถาคณะกรรมการดาเนนการสหกรณไมเรยกประชมใหญวสามญภายในกาหนดระยะเวลาดงกลาว ใหนาย

ทะเบยนสหกรณมอานาจเรยกประชมใหญวสามญภายในระยะเวลาตามทเหนสมควรกได”

สรปไดวาการประชมใหญวสามญจะกระทาในกรณดงตอไปน

(1) คณะกรรมการดาเนนการสหกรณเรยกประชมใหญวสามญเมอมเหตอนสมควร

(2) นายทะเบยนสหกรณมหนงสอแจงใหเรยกประชมใหญวสามญ

(3) สหกรณขาดทนเกนกงหนงของจานวนทนเรอนหนทชาระแลว ตองเรยกประชมใหญ

วสามญ เพอพจารณาแนวทางแกไข

(4) สมาชกหรอผแทนสมาชกของสหกรณ ลงลายมอชอทาหนงสอรองขอคณะกรรมการคา

เนนการสหกรณใหเรยกประชมใหญวสามญ

(5) นายทะเบยนสหกรณใชอานาจเรยกประชมใหญวสามญ หากคณะกรรมการดาเนนการ

สหกรณไมเรยกประชมใหญวสามญตามทสมาชก หรอผแทนสมาชกของสหกรณในขอ (4) รองขอ

4. การแบงกลมผเขามาประชมใหญสหกรณ

โดยการจดประชมใหญในสหกรณ จะแบงผเกยวของซงมาประชมได 2 พวก ประกอบดวย

ผทเปนผเขาประชม ในทนคอบคคลผเปนองคประชมของการประชมนนกรณเปนการ

ประชมใหญจะหมายถงสมาชกสหกรณทงสหกรณ ตามมาตรา 43 (7) ตวบคคลเปนองคประชมมอานาจและ

หนาท ในการพจารณา วนจฉยเรองทงปวงของสหกรณ ตามทกาหนดขอบเขตแหงอานาจหนาทไวใน

ขอบงคบหรอระเบยบของสหกรณ

6 ผทเปนผเขารวมประชม หมายถง บคคลหรอกลมบคคลทเขามารวมฟงการประชม บคคล

ทวานสามารถ ใหขอเสนอแนะขอชแจงตลอดจนทาความเขาใจในเรองทเกยวของแกองคประชมของท

ประชม แตไมมหนาทในการพจารณา หรอออกเสยงในเรองทประชม ผเขารวมประชมนมกจะ ไดแก

เจาหนาทสงเสรมสหกรณเจาหนาทตรวจบญชสหกรณ ผตรวจการสหกรณ และเจาหนาทสหกรณหรอบคคล

ทเกยวของกบหนวยงานราชการหรอภาคเอกชนอน ๆ

5. อานาจหนาทของทประชมใหญ

พระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 ไดกาหนดอานาจหนาทของทประชมใหญไวในมาตรา

43 (8) โดยใหไปออกขอกาหนดเกยวกบการประชมใหญไวในขอบงคบของสหกรณ

เพอความชดเจนในอานาจหนาทของทประชมใหญ ขอยกตวอยาง ดงน

ทประชมใหญสหกรณ มอานาจหนาทพจารณาวนจฉยเรองทงปวงทเกดขนเกยวกบการ

ดาเนนกจการของสหกรณ ซงรวมทงขอตอไปน

(1) รบทราบเรองสมาชกเขาใหม สมาชกออกจากสหกรณ การเลอกตงผแทนสมาชก และ

วนจฉยขออทธรณของผสมคร ซงมไดรบเลอกเขาเปนสมาชก และสมาชกทถกใหออกจากสหกรณ

(2) พจารณาเลอกตงและถอดถอนกรรมการดาเนนการและผตรวจสอบกจการของสหกรณ

(3) พจารณาอนมตงบดล และจดสรรกาไรสทธประจาปของสหกรณ

(4) รบทราบรายงานประจา ปแสดงผลการดาเนนงานของสหกรณของคณะกรรมการหรอ

กรรมการอน ๆ และของผตรวจสอบกจการ

(5) พจารณากาหนดบาเหนจคาตอบแทนการปฏบตงานของคณะกรรมการดาเนนการหรอ

กรรมการอน ๆ และผตรวจสอบกจการ

(6 ) พจารณา กาหนควงเงนซงสหกรณกาจกยมหรอคาประกน

(7) อนมตแผนงานและงบประมาณรายจายประจาปของสหกรณ

(8) พจารณาแยกสหกรณ

(9) กาหนดคาเบยเลยงคาพาหนะเทาทพกและคาเบยประชมของคณะกรรมการดาเนน

การกรรมการอน ๆ ทปรกษาและทปรกษากตตมศกด

(10) พจารณาแกไขเพมเตมขอบงคบ

(11) รบทราบเรองการดาเนนงานของสนนบาตสหกรณแหงประเทศไทยและชมนม

สหกรณทสหกรณนเปนสมาชกอย

(12) พเคราะหและปฏบตตามบนทก หรอหนงสอของนายทะเบยนสหกรณ รองนาย

ทะเบยนสหกรณ ผตรวจการสหกรณ ผสอบบญช หรอพนกงานเจาหนาทซงนายทะเบยนสหกรณมอบหมาย

(13) กาหนดรปการซงสหกรณคดจะทาเปนเครองเกอหนนบรรดาสมาชกตามวตถประสงค

ของสหกรณ

7 6. การจดสถานทในการประชมใหญ

การจดทนงประชมใหญ โดยทวไปทสหกรณนยมปฏบตกนอยในการจดการประชมใหญ

มกจะมกจกรรมพเศษเพมขนอกอยางหนงกคอ “พธเปดการประชมใหญ ” ซงทางสหกรณอาจเชญบคคล

สาคญทเคารพนบถอมาเปนประธานในพธเปด เพอเปนเกยรตของการประชมใหญกได แตหากจะไมจดใหม

พธเปดการประชมกไมผดกตกาแตอยางใด

ในพธเปดการประชม จะเปนคนละสวนกบการประชมใหญตามระเบยบวาระของสหกรณ

ประธานในพธเปดจงมกไมใชประธานในทประชมของสหกรณ พธเปดการประชมจะใชเวลาไมมากนก และ

เมอพธเปดการประชมเสรจสนแลวจง ดาเนนการประชมใหญของสมาชกสหกรณ ซงเปนองคประชมตอไป

โดยมการประชมตามระเบยบวาระทกาหนดไวจะขอยกตวอยางการจดทนงการประชมใหญพอเปนแนวทาง

สาหรบสหกรณไดดงตอไปน

(1) แบบการจดทนงการประชมใหญในพธเปดการประชมใหญ

o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o

ฉาก

โตะหมบชา (ถาม)

ประธานในพธเปด

การประชม

แขกผ

รบเช

ญ/ผ

เขาร

วมปร

ะชม

สมาชกผเขาประชม

กรรม

การ

8 (2) แบบการจดทนงการประชมใหญแบบท 1 ตอเนองจาก ขอ (1)

o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o

o o o o o o o o o o o o o o o

ฉาก

โตะหมบชา (ถาม)

ประธานในพธเปด

การประชม

ผเขา

รวมป

ระชม

สมาชกผเขาประชม

เลขานการ

ผจดบนทก

คณะกรรมการ

ดาเนนการ

สมาชกสมทบ (ถาม)

9 (3) แบบการจดทนงการประชมใหญแบบท 2

o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o

o o o o o o o o o o o o o o o

ฉาก

ประธานในพธเปดการประชม, กรรมการ, เลขานการ, ผจดบนทก

ผเขา

รวมป

ระชม

สมาชกผเขาประชม

ผเขารวมประชม

สมาชกสมทบ (ถาม)

10 7. บทบาทหนาทของบคคลในองคประชม

การทจะทาใหทประชมบงเกดความเรยบรอยและประสบผลสาเรจดวยดตลอดการประชม

นนจะตองมผทาหนาทดาเนนการประชม ในทนขอคดเลอกบคคลสาคญซงทาหนาทดงกลาวมาอธบาย

ดงตอไปน

(1) ประธานในทประชม ทาหนาทดาเนนการ และควบคมการประชมในแตละครงให

เปนไปดวยความเรยบรอยประธานในทประชมคอ ประธานกรรมการของสหกรณ หากประธานกรรมการไม

อยหรอไมสามารถปฏบตหนาทได ทประชมอาจมอบหมายใหรองประธานกรรมการ หรอกรรมการคนหนง

คนใดเปนผทาหนาทประธานในทประชมแทนกได

(2) เลขานการ ทาหนาทเกยวกบการจดประชมและทารายงานการประชม เลขานการเปน

กรรมการคนหนงในบรรดากรรมการ อนหรอในคณะกรรมการดาเนนการสหกรณ นอกจากมหนาทดงกลาว

แลวยงตองดแลรกษาเอกสารและรายงานการประชมของสหกรณ รวมทงจดหา จดเตรยมเอกสารท

เกยวของซงจะตองนามาใชประกอบการประชมแตละครงนอกจากนเลขานการยงมหนาทจดสถานทประชม

ทาระเบยบวาระการประชม นดประชม รวมทงทาหนาทเสนอขอมลตามระเบยบวาระการประชม เมอไดรบ

มอบหมายจากประธานในทประชม เปนตน

การทาหนาทในสวนของเลขานการในสหกรณซงมระดบขดความสามารถไมเทากนเปน

ปญหาอยางหนงในเรองของการจดประชม เพอแกไขปญหาดงกลาว เลขานการอาจหาผทาหนาทชวยเหลอ

ได เชนกรรมการคนใดคนหนงหรอเจาหนาทของสหกรณ

(3) ผจดบนทกรายงานการประชม ทาหนาทบนทกการประชมตามระเบยบวาระทกาหนด

หรอทประชมกน ผจดบนทกทเหมาะสมควรเปนเลขานการ แตหากเลขานการไมสะดวกในการจดบนทกอา จ

มอบหมายกรรมการคนใดคนหนง หรอเจาหนาทสหกรณ เปนผจอบนทกรายงานการประชมกได

แตเลขานการยงตองรบผดชอบในการตรวจสอบการจดบนทกรายงานการประชมทกครง

11

บทท 3

ความรและประสบการณ

จากการรวบรวมความรจากขาราชการในสานกงานสหกรณจง หวดนนทบร ทเคยไดเขา

รวมประชมใหญสามญประจาป สรปไดดงน

1. สรปประสบการณจากการเขา รวมประชมใหญสามญประจาป

1.1 สมาชกหรอผแทนสมาชก จะตองสนใจฟงการประชมดงกลาวเพราะพบสมาชกทนง

ทาย ๆ หองประชมจะสงเสยงพดคยหรอทกทายกนจนสรางความราคาญใหแกสมาชกทตงใจฟงเนอหาในท

ประชม

1.2 สหกรณควรมสงจงใจใหสมาชกในการเขาประชมเชนการใหรางวลแกสมาชกทมสวน

รวมกบสหกรณหรอของรางวลสาหรบสมาชกทเขาประชมจะแจกทกคน หรอโดยการจดฉลากของรางวลกได

1.3 องคประชมใหญ ไมครบองคตามขอบงคบกาหน มการประชมใหญเปนครงท 2

1.4 สหกรณบนทกรายงานการประชมใหญไมละเอยดขาดสาระสาคญ หรอเขยนแบบยอ

อานแลวไมทราบเนอหาในวาระการประชมนน ๆ

1.5 สมาชกเขารวมประชมใหญโดย ไมสนหรอเขาใจในวาระการประชมแตละเรองอยาง

แทจรงขาดความรวมมอกบสหกรณ ไมเขมแขง ไมมอดมการณขาดความรความเขาใจในบทบาทหนาทของ

ตนเองไมปฏบตตามกฎระเบยบของสหกรณไมมความคดวาสหกรณเปนของตนเอง

1.6 สมาชกเขามารวมประชมเพอหวงเงนคาเบยประชมรบเงนปนผลและเงนเฉลยคนหรอ

มาพบปะเพอน

1.7 สมาชกสหกรณขนาดเลก และขนาดกลางภาคการเกษตรสวนใหญสมาชกยงขาดความ

รวมมอในการเขาประชมทาใหสหกรณไมสามารถประชมใหญสามญได เนองจากสมาชกมาไมครบองค

ประชม

1.8 สหกรณภาคการเกษตรขนาดเลก สวนใหญไมสามารถดาเนนการประชมใหญสามญ

ประจาปไดดวยตนเองประธานในทประชมตองขอความชวยเหลอจากเจาหนาทสงเสรมสหกรณเปน

ผดาเนนการ จนจบการประชม

1.9 สหกรณขนาดเลกไมมใครอยากเขามาเปนคณะกรรมการดาเนนการ

1.10 สหกรณขนาดเลกผตรวจสอบกจการไมไดทาหนาทตรวจสอบกจการและรายงานผล

การตรวจสอบตอทประชมใหญ

1.11 สหกรณออมทรพยในหนวยงานสวนใหญคณะกรรมการระดบผบรหารจะเลอกเขามา

ทาหนาทบรหารงานสหกรณโดยตาแหนงของหนวยงานนน ๆ ซงบางครงไมเปนไปตามหลกการสหกรณ

1.12 การจดทาวาระการเลอกตงคณะกรรมการและไมมรายละเอยดการดารงตาแหนงของ

คณะกรรมการ การเลอกตงคณะกรรมการ การเลอกตงคณะกรรมการฝายจดการไมเตรยมขอมลของผม

คณสมบตทจะสมครเปนกรรมการใหครบถวน ทาใหทประชมใหญเลอกตงสมาชกทขาดคณสมบตเขาไปเปน

12 กรรมการ ทาใหตองขาดจากการเปนกรรมการ สงผลใหคณะกรรมการไมครบจานวนตามขอบงคบกาหน ด

ทาใหสหกรณขาดโอกาสในการพฒนาจากแนวครบคดของคณะกรรมการทงจานวน

1.13 ไมมการจดเตรยมรปแบบการเลอกตงทาใหขาดความโปรงใส และขาดการตรวจสอบ

ใหเปนไปตามขอบงคบ เจาหนาทสหกรณไมมการแบงหนาทความรบผดชอบในการนบคะแนนเสยงเวลาม

การลง มตเรองตาง ๆ ทาใหเกดความลาชาไมนาเชอถอ

1.14 สมาชกขาดการมสวนรวมในการเสนอความคดเหนและขาดความรความเขาใจใน

หนาท

1.15 ควรมการเตรยมการ ดานเอกสารขอมลทเกยวของ ใหพรอม เชน พ.ร.บ. ขอบงคบ

ระเบยบตางๆ

1.16 ถาหากมการไดรบเชญเปนประธานในพธเปดโดยไมไดรบการบอกกลาวลวงหนา

เนองจากประธานตดภารกจเรงดวน ดงนนเมอไปเขารวมประชมใหญกบสหกรณหรอกลมเกษตรกรควรจะ

แตงกายใหเรยบรอยตามความเหมาะสม ควรมการศกษาในขนตอนพธเปด เชน การจดเทยนธปบชาพระ

รตนตรยการลาดบการถวายความเคารพพระบรมฉายาลกษณ และธงชาตเปนตนดเพอไมใหเกดความตดขด

และดด 1.17 ประสบการณจากการเขารวมประชมใหญของสหกรณขนาดใหญ การดาเนนการในการ

ประชมใหญเปนหนาทของฝายจดการและคณะกรรมการ ทจะดาเนนการประชมใหเปนไปตามวาระซง

เจาหนาทสงเสรมเปนผใหคาแนะนากรณทคณะกรรมการหรอสมาชกในทประชมไมสามารถตความวา

สหกรณสามารถดาเนนการไดหรอไมโดยไมขดกบระเบยบขอบงคบ หรอกฎหมายอนๆ ทเกยวของ

1.18 สหกรณการเกษตรไมมการแบงเขตเปนโควตาวาทตาบล ไดกรรมการจานวน กคนจง

ทาใหกรรมการจานวนหลายคน ไปรวมอยในตาบลทมสมาชกจานวนมาก

1.19 สมาชกสหกรณการเกษตรทมาสวนมากมอายมากมความตงใจในการประชมเพยง

ระยะสน ๆ

1.20 สมาชกไมใชสทธในการเลอกคณะกรรมการทมความรความสามารถ

1.21 ฝายจดการไมเตรยมความพรอมในการจดประชมใหญ เชน สถานทประชมขอ

ประกอบการพจารณาเรองตาง ๆ ทนาเสนอตอทประชมใหญเมอสมาชกมขอซกถามสงสยโตแยงทาให

บรรยากาศในการประชมไมราบรน ลาชา เสยเวลา ควบคมสถานการณไมได

1.22 กรณมการโตแยง เรององคประชมหากไมมการรองขอใหนบองคประชมกยงคงตอง

ถอวาครบองคประชมอย

ความสาคญของการประชม คาวา การประชม อาจหมายถง การรวมปรกษาหารอกน หรอ

บคคลตงแตสองคนขนไปรวมหารอพจารณางานกน และมมตตกลง บนทกความสาคญของการประชมนน

ความหมายการประชม ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.2526 ใหความหมาย

หรอคาจากดความไววา ”รายงานการประชม ” คอการบนทกความเหนของผมาประชม ผเขารวมประชม

และมตของทประชมไวเปนหลกฐาน และเมอมการประชมจงเปนหนาทของฝายเลขานการ ทจะตอง

รบผดชอบจดทารายงานการประชม ระบคณะทประชม การประชมครงนน ครงท วนเดอนป และ สถานท

13 ประชม การลงลายมอชอหรอตาแหนงผทไดรบการแตงตง ใหเปนคณะทประชมซงมา หรอไมมาประชม

พรอมเหตผล การลงเวลาเรมประชม การบนทกรายงานการประชม มตตาง ๆ การลงเวลาเลกประชม การ

ลงชอผจดบนทกรายงานการประชม

สหกรณเปนองคกรทมฐานะเปนนตบคคล ในทางกฎหมายเปนทรวมของบรรดาสมาชก

จานวนตงแตสบคนขนไป มาดาเนนกจการเพอประโยชนทางเศรษฐกจและสงคมรวมกน โดยมการชวยเหลอ

ตนเองและชวยเหลอซงกนและกน แตละคนเพอสวนรวมและสวนรวมเพอแตละคน ถาจะกลาวถงการ

ประชมใหญสมาชกสหกรณ ตามพระราชบญญต สหกรณ พ.ศ.2542 แลว ไดใหความสาคญในเรองท

เกยวกบการประชมของสหกรณไว ในกฎหมายดงกลาว หลายมาตรา ถาหากวางรปแบบแนวทางการประชม

ใหมระบบขน จะทาใหการจดประชมในสหกรณ เปนไปอยาง มประสทธภาพ เพราะเปนรปแบบเดยวกน

และถกตองตามระเบยบปฏบต เปนแบบอยางทดและรดกม เปนการบนทกหลกฐานสาคญขององคกรไว

เปนการปองกนปญหาหรอลดปญหา ปองกนการหลงลม ตลอดจนเปนการเสรมสรางขดความสามารถการ

บรหารจดการของสหกรณ ไดเปนอยางด รปแบบและวธการจดประชมสาหรบสหกรณทสนใจนาไปเปน

แนวทาง หรอประยกตใชในการประชม แตในทน จะกลาวถงสหกรณทดาเนนธรกจในปจจบน เมอสนป

บญชของสหกรณ ตามพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 ในมาตรา 54 ใหคณะกรรมการดาเนนการ

สหกรณเรยกประชมใหญสามญปละหนงครงภายใน หนงรอยหาสบวนนบแตวนสนปบญชของสหกรณ

ผเขยนจงมขอสงเกตในการประชมใหญสมาชกสหกรณ ซงพบวาในการประชมใหญของสหกรณ สามารถ

จดการประชมใหญไดด และดาเนนการประชมใหญเปนไปตามระเบยบ แบบแผน ธรรมเนยมปฏบตโดย

ถกตอง ตามขอบงคบ และกฎหมายสหกรณ รวมทงคาสงนายทะเบยนสหกรณ แตยงมจดทควรจะแกไข

ปรบปรงบางประการ เพอใหการประชมใหญเกดประโยชนแกมวลสมาชกและสหกรณ ดงน

1. สมาชกมาประชมไมครบองคประชม ตามมาตรา 57 การประชมใหญของสหกรณตองม

สมาชกมาประชมไมนอยกวากงหนงของสมาชกทงหมด หรอไมนอยกวาหนงรอยคน ในกรณเปนการประชม

ใหญโดยผแทนสมาชก ตองมผแทนสมาชกมาประชมใหญไมนอยกวากงหนงของผแทนสมาชกทงหมด

หรอไมนอยกวาหนงรอยคน จงจะเปนองคประชม หากไมเปนไปตามกฎหมายกาหนด ตองใหนดประชม

ใหญใหม(เรยกครงท 2 ) ภายใน 14 วน การประชมโดยไมครบองคประชม การประชมครงนนเปนโมฆะ

ตงแตตน

2. สมาชกมาครบองคประชม แตเปนการประชมทไมถกตอง ตามขอบงคบ ตองดขอบงคบ

วากาหนดไววาอยางไร เพราะบางสหกรณในขอบงคบกาหนดวาหากสหกรณมสมาชกเกนกวาหารอยคน

ใหประชมใหญโดยผแทนสมาชกเทานน กตองประชมดวยผแทนสมาชก ซงทมาของผแทนสมาชกกจะ

เปนไปตามขอบงคบของสหกรณคอ ตองมการจดประชมกลมสมาชก เพอเลอกผแทนสมาชก ตามอตราสวน

ทกาหนดไวในขอบงคบ เชน 1 ตอ 10 อกทงตองคานวณใหถกตอง ทกกลม และมการบนทกไวในสมด

รายงานการประชมกลมใหถกตอง โดยผแทนสมาชกอยในตาแหนงคราวละ 1 ป (และตองประชมกลมเลอก

ผแทนสมาชกกอนวนประชมใหญไมนอยกวา 30 วน) หากไมเปนไปตามทกาหนดในขอบงคบตองใหสหกรณ

14 ปฏบตใหถกตอง เพราะประชมไปกไมมผลเนองจากเปนโมฆะ ตงแตตน เจาหนาทสงเสรมสหกรณ ตอง

แนะนาใหสหกรณปฏบตกอนการประชมใหญ

3. สมาชกหรอผแทนสมาชกทเขาประชมใหญ ตองเปนตวเองเทานน ขอบงคบหามบคคล

อนมาประชมแทน การทบคคลอนมาประชมแทนไมนบเปนองคประชมและไมสามารถลงชอประชมได แต

เปนผเขารวมประชมได

4. สมาชกหรอผแทนสมาชกทเขาประชมตองลงชอในสมดบนทกรายงานการประชมใหญ

เทานนเพอเปนหลกฐานในการตรวจสอบองคประชม สหกรณมกใหสมาชกลงลายมอชอ ในกระดาษแยก

เปนแผน ๆ เปนการกระทาทไมถกตอง โดยมกจะอางวาสมาชกลงลายมอชอลาชาบางครงลายมอชอผเขา

ประชมสญหาย ไมสามารถตรวจสอบได หรอนาไปเปลยนแปลงลายมอชอผเขาประชมไดงาย

5 . การทาหนาทประธานในทประชม ตองเปนไปตารมขอบงคบเทานนโดยทวไปขอบงคบ

กาหนดวาประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ หรอกรรมการ เปนประธานในทประชม เรยงตามลาดบ

หามเจาหนาทสงเสรมสหกรณ เจาหนาทสหกรณหรอฝายจดการ ทาหนาทเปนประธานในทประชมโดย

เดดขาดควรทาหนาทเปนผใหคาแนะนาแกประธานในทประชม หากพจารณาแลวเหนวาประธานกรรมการ

ไมสนทดในการทาหนาท ใหประธานฯ มอบหมายใหชแจงแทน (ประธานฯ รองขอ )ได โดยเฉพาะวาระ

เลอกตงคณะกรรมการดาเนนการ มกจะเชญ เจาหนาทสงเสรมสหกรณ หรอกรรมการสหกรณอน ทมารวม

ประชม หรอเจาหนาทสหกรณ เปนประธานในทประชม ซงเปนการกระทาทไมถกตองตามขอบงคบ ท

ถกตองคอ ตองมประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ เลขานการ หรอกรรมการของสหกรณนน เปน

ประธานในทประชมหากจะใหคนอนชวยเหลอ เพอใหเกดความเทยงธรรมหรอเพอความคลองตวกควรเชญผ

มความชานาญ เปนผดาเนนการเลอกตงให

6. เมอถงพธเปดกรณเชญบคคลภายนอกวงการสหกรณ มาเปนประธานเปดแลวใหโอวาท

ประธานฯกลาวขอบคณประธานในพธเปดแลว กอนจะใหประธานมอบรางวลสมาชกททาคณประโยชน

หรอสงชาระหนด ฯลฯ ควรใหพธกรหรอประธานฯแนะนาแขกผเขารวมประชมใหทประชมรบทราบกอน

เพอเปนการแนะนาผเขารวมประชมใหสมาชก และประธานในพธรบทราบและรจก

7. วาระการประชมบางวาระ เชน วาระรบรองรายงานการประชม วาระรายงานกจการ

ประจาป ใหทประชมรบทราบ ควรแนะนาใหประธานฯ สรปประเดนสน ๆไมควรอานทกตวอกษร เพราะ

จะทาใหเสยเวลาหรอใชเวลาในเรองเหลานมากเกนไป อาจใชวธแจกรายงานการประชมใหญใหสมาชกแลว

เปดเอกสารพจารณาทละหนา หากสมาชกทานใดสงสยใหซกถาม หากไมมประธานฯสรป ถามมตทประชม

(ประธานฯตองควบคมการประชมใหสมาชกซกถามในระเบยบวาระเทานน)

8. การเลอกตงกรรมการ จะตองกระทาตอทประชมใหญตามทกาหนดไวในก ฎหมาย

ดงนนตองเปดประชมใหญและมสมาชกมาครบองคประชมกอน จงจะเลอกตงกรรมการได การเลอกตง

กรรมการเปนเรองสาคญ การนบคะแนนมกจะมปญหาเสมอ ควรแนะนาใหสหกรณกาหนดระเบยบวาดวย

วธการเลอกตงกรรมการโดยความเหนชอบของทประชมใหญ โดยระบวธการสมคร วธการเลอกตง วธการ

ลงคะแนน วธการนบคะแนน ใหชดเจนแลวดาเนนการไปตามระเบยบจะลดปญหาไดมาก เพราะปจจบนม

15 การแขงขนกนสง เนองจากมผลประโยชนมาเกยวของมาก เชน เงนคาตอบแทนจากการสงซอสนคา

ผลประโยชนจากการจายเงนกสมาชก ฯลฯ เปนคน

9. สหกรณฯ บางแหง มกรรมการเปนโควตารายตาบลหรอพนท ทมสมาชกอย โดยให

สมาชกเสนอชอ และลงคะแนนเฉพาะผทอยในตาบลหรอพนทนน ๆ เปนการกระทาทไมถกตอง ตองใหท

ประชมใหญทงหมดเปนผลงคะแนน จงจะถกตองตามขอบงคบ

10. คาใชจายในวนประชมใหญ สหกรณฯ บางแหงกาหนดไวสง แตสมาชกผเขาประชม

(เจาของสหกรณ) ไดรบประโยชนนอย สวนใหญจะหมดไปกบแขกทมารวมประชม หรอกรรมการในการ

เลยงรบรองกน ควรกระทาตามสมควร ของฝากของขวญควรงดเวน เพอไมเปนภาระ แกผใหและผรบ การ

ประชมใหญสวนใหญจะใชเวลามาก ควรจดอาหารวางใหสมาชกทกคนทมาประชม เชน จดขนม เครองดม

บรการสมาชก หรอพกการประชมเพอรบประทานอาหาร

11. การแจกรางวลทประชมใหญ ใชเวลามากจนเกนไป ควรแจกตอนวาระอน ๆ เมอจะ

จบการประชมเทานน เพอดงดดใหสมาชกอยรวมประชมจนครบทกวาระ หรอนาแจกใหกบสมาชกเพอเปน

การสงเสรมสมาชกททาด เชน มาสงชาระหนตามกาหนด ไมเคยมดอกเบยคางชาระ ซอสนคาเปนจานวน

มาก เปนตน สาหรบการประชมใหญควรสรางจตสานกใหสมาชกวาเปนหนาท ทตองมาประชมใหญ

12. วาระพจารณาอนมตแผนปฏบตงาน และอนมตคาใชจาย เปนเรองทสาคญบาง

สหกรณ กาหนดคาใชจายดาเนนงานไวสงแตจายจรงตามเปา แตรายไดไมเปนไปตามเปา เกดการขาดทน

การประชมใหญทลาชาทาใหสหกรณตองจายเงนไปกอนทจะไดรบอนมตจากทประชมใหญ ซงเปนการ

กระทาทไมถกตอง ดงนนในปการเงนตอไปตองใหสหกรณ จดการประชมใหญสามญประจาป กาหนดแผน

ปฏบตงานและอนมตคาใชจายกอน เพราะสหกรณสวนใหญมกจะอางงบการเงน โดยเฉพาะสหกรณทมผล

ประกอบการขาดทนตองควบคมคาใชจายดาเนนงาน โดยตองลดคาใชจายจากทจายจรงในปบญชกอนลงไม

นอยกวารอยละ 10 และไมควรถวจาย หากรายการใด ไมไดตงงบประมาณไวกไมควรจาย กระบวนการ

จดทาแผนและงบประมาณของสหกรณเปนเรองสาคญทผบรหารสหกรณตองใหความสนใจเปนพเศษ และ

เจาหนาทสงเสรมสหกรณตองรจรง เปนทปรกษาแกสหกรณได

13. การจดสรรกาไรสทธของสหกรณ บางครงทประชมใหญไมเหนดวยกบการเสนอของ

คณะกรรมการดาเนนการ แตจาเปนตองอนมตเพราะขอบงคบกาหนดวารายการใดททประชมใหญ

เหนสมควรใหตด ใหนาไปเปนทนสารองทงสน และการจดสรรกาไรสทธ เจาหนาทสงเสรมสหกรณ ตอง

ตรวจสอบวาเปนไปตามขอบงคบ กฎหมายสหกรณ และ คาสง นายทะเบยนสหกรณหรอไม วารายการใด

ควรจดสรรกเปอรเซนต ไมเกนกเปอรเซนต หรอไมนอยกวา

14. ปบญชของสหกรณ บางสหกรณควรแนะนาใหแกไข เชน สหกรณสตรทเปลยนจาก

สหกรณประเภทบรการมาเปนสหกรณประเภทสหกรณการเกษตร ควรเปลยนปบญชจาก 30 มถนายน มา

เปน 31 มนาคม เพราะเปนชวงทสมาชกวางเวนจากการทานาหรอการเกบเกยวขาว จะสามารถประชมใหญ

ไดสะดวกขน และควรกาหนดวนประชมใหญทมการเลอกตงกรรมการใหตรงกน ทกป เพอไมใหมปญหาใน

การนบระยะเวลาการดารงตาแหนงกรรมการ ทมกาหนดคราวละ 2 ป เพราะ มการเถยงกนวายงอยไมครบ

16 ระยะเวลาตามกฎหมายกาหนด แตสหกรณจดการเลอกตงกรรมการกอน บางครง ถงขนจะฟองรองศาล

ตดสนให

15. พระราชบญญตสหกรณ มาตรา 59 กาหนดวาสมาชกหรอผแทนสมาชก คนหนง ใหม

เสยงหนง ในการลงคะแนนถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกหนงเปนเสยงช

ขาด การวนจฉยชขาดของทประชมใหญใหถอเสยงขางมาก เวนแต การแกไขเพมเตมขอบงคบของสหกรณ

การควบสหกรณ การแยกสหกรณ การเลกสหกรณ หรอการอนใดทขอบงคบกาหนดใหใชเสยงไมนอยกวา

สองในสามของจานวนสมาชกหรอผแทนสมาชกซงมาประชม เจาหนาทสงเสรมสหกรณตองเครงครด ศกษา

ความรเพราะจะเปนการนบคะแนนเสยง(ระบคะแนน)ในการเสนอขอแกไขขอบงคบกบนายทะเบยนสหกรณ

จะเหนไดวา การประชมใหญของสหกรณ จะมขอสงเกตทไมควรมองขามหรอละเลย

เพราะจะนาไปสการประชมทไมถกตองตงแตตน หรอโมฆะ จะตองเสยเวลาประชมใหญใหมอกและเปน

ขอบกพรองทเปนปญหาขาดความเชอถอของมวลสมาชกและผเกยวของได

การรวมประชมใหญเปนทงสทธและหนาทอนสาคญยง ของสมาชกทกคนควรจะตองเขา

รวมประชมใหญของสหกรณ ซงเปนโอกาสทสมาชกจะแสดงบทบาท หนาท รกษาสทธและปกปองคมครอง

ผลประโยชนของตน ตลอดจนการตดตามผลการดาเนนงาน การจดผลประโยชนทางเศรษฐกจอยางยตธรรม

กาหนดนโยบายการดาเนนงาน รวมทงคดเลอกกรรมการดาเนนการทมความสามารถและมอบภารกจให

คณะกรรมการดาเนนการตอไป ในแนวทางอนเปนประโยชนตอมวลสมาชก เสรมสรางความมนคงใหกบ

สหกรณ โดยสมาชกทกคนทเขารวมประชมจะตองชวยกนอภปรายปญหา แสดงความคดเหน ออกเสยงและ

ยอมรบมตของทประชม ซงไมขดตอกฎหมาย ขอบงคบและระเบยบ ตลอดจน คาสงนายทะเบยนสหกรณ

เพอใหสหกรณดาเนนงานเปนไปตามวตถประสงค หรอเปาหมาย ทกาหนดไวทกประการ

17

บทท 4

ชดความร

จากการประชมคณะทางานจดทาชดองคความรของสานกงานสหกรณจงหวดลพบร โดยม

การรวบรวมความรทฝงอยในคน ( Tacit Knowledge) จากขาราชการ และความรทชดแจง ( Explicit

Knowledge) จากเอกสารหนงสอคมอตางๆ เพอประมวลผลจดทาชดความรทใชในการจดประชมใหญ

สามญประจาปและใชชดความรเปนแบบฟอรมทใชในการสงเกตในการเขารวมประชมใหญสามญประจาป

ของสหกรณและกลมเกษตรกรใหมประสทธภาพตอไป

1. วธการใชชดความร

การใชชดความรเรมจากการนาชดความรเรองกระบวนการจดประชมใหญใหม

ประสทธภาพใชเปนแนวทางการแนะนาสงเสรมสหกรณและกลมเกษตรกรในการประชมใหญสามญ

ประจาป เพอใหเกดกระบวนการประชมใหญสามญประจาปใหมประสทธภาพ

โดยใชแนวทางกระบวนการจดประชมใหญใหมประสทธภาพดงตอไปน

2. กระบวนการจดประชมใหญสามญประจาป

2.1 การเตรยมการกอนการประชม

2.1.1 การจดระเบยบวาระการประชม ในการประชมหากไมมการกาหนดหวขอการ

ประชมไวจะทาใหเมอถงเวลาประชมจรง ไมสามารถกาหนดเปาหมายการประชมไดชดเจน ทาใหการ

ประชมออกนอกทางทควรจะเปนโดยหาขอยตไมได ทประชมเกดความเบอหนาย ขาดประสทธภาพการ

ประชม

การจดระเบยบวาระการประชมใหญ ประกอบดวย

ระเบยบวาระท 1 เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ

ระเบยบวาระท 2 เรองรบรองรายงานการประชมใหญครงทแลว (กรณเปนการประชม

ใหญครงแรกไมตองมระเบยบวาระน)

ระเบยบวาระท 3 เรองเพอทราบ (หากมเรยงเพอทราบหลายเรองใหแยกหว ขอเปนขอ

3.1, 3.2, 3.3, และ ฯลฯ)

ระเบยบวาระท 4 เรองเพอพจารณา (หากมเรองเพอพจารณาหลายเรอง ใหแยกหวขอเปน

ขอ 4.1, 4.2, 4.3 และ ฯ ลฯ )

ระเบยบวาระท 5 เรองอน ๆ (ถาม)

ระเบยบวาระท 6 เรองรบรองรายงานการประชมใหญในครงทประชม (กรณมการเตรยม

และจดทารายละเอยดการบนทกรายงานการประชมไวดและเรยบรอยทประชมอาจพจารณาลงมตรบรอง

รายงานการประชมครงนได แตในทางปฏบตของสหกรณ ไมสามารถเรยบเรยงรายงานการประชมไดทน

จงตองยกไปพจารณาลงมตรบรองรายงานการประชมในการประชมครงตอไป ตามทกาหนดไวในระเบยบ

วาระท 2)

18 2.1.2 การจดขอมลประกอบวาระการประชม เลขานการเปนผเตรยมขอมลโดยมเจาหนาท

ของสหกรณเปนผคอยชวยเหลอหรอทาหนาทเปนผชวยของเลขานการ ขอมลทเตรยมเปนขอมลทใช

ประกอบวาระการประชมแตละวาระ หากเตรยมขอมลไวด การประชมจะดาเนนไปดวยความสะดวกรวดเรว

ขอมลประกอบวาระการประชม คอ

(1) เรองทประธานแจงใหทประชมทราบมกเปนเรองทวไปทไมเจาะจงเปนขอสาคญใน

ระเบยบวาระ แตประธานในทประชมมความประสงคจะนามาบอกกลาวตอทประชมหรออาจเปนเรองการ

แนะนาบคคลสาคญทมาเขารวมการประชมในครงนน ๆ กเปนหนาทของประธานกรรมการทจะเปนผ

แนะนา

(2) เรองรบรองรายงานการประชม ครงทแลวกอนทจะมการประชมในครงตอไป

เลขานการตองจดใหมการบนทกรายงานการประชมครงกอนใหเรยบรอยเพอใหทประชมในครงทจะประชม

ไดตรวจสอบความถกตองตลอดจนพจารณาแกไขรายงานการประชมใหตรงตามขอเทจจรง และรบรอง

รายงานการประชมในทสด

(3) เรองตดตามผลความกาวหนาตามมตทประชมครงกอน เลขานการตองตรวจสอบวาใน

การประชมครง ทผานมาทประชมไดลงมตใหดาเนนการในเรองอะไรไวบาง เลขานการจะตองตดตาม

ประสานงาน ตลอดจนเตรยมขอมลความคบหนาจากผเกยวของทเปนเจาของเรองหรอซกซอมผรบผดชอบ

เตรยมชแจงตอทประชม

(4) เรองขอเสนอแนะของหนวยงานทเกยวของ ตามหวขอน เลขานการไมจาเปนตอง

เตรยม เรอง แตควรประสานงานกบหนวยงานทเขารวมประชมวามเรองอะไรบางทจะแจงตอทประชม

(5) เรองเพอทราบใหดจากขอบงคบของสหกรณวาเรองเพอทราบสาหรบการประชมใหญ

ควรจะมเรองอะไรในการประชม แตละครงหรออาจกาหนดเรองใด ๆ นอกจากทระบไวในขอบงคบสหกรณ

หากเปนเรองทเกยวของสมควรแจงใหทประชมใหญรบทราบเรองเพอทราบบางเรองเลขานการอาจ

จดเตรยมขอมลทสมพนธกบวาระนนดวยกได

(6) เรองเพอพจารณา ใหดจากขอบงคบของสหกรณวา เรองเพอพจารณาสาหรบการ

ประชมใหญ ควรจะประกอบไปดวยเรองอะไรบาง และขอมลทเตรยมตองสมพนธกบวาระการประชมขอ

นนๆ

(7) เรองอน ๆ (ถาม) กรณของเรองอน ๆ ทใสวงเลบไววา “ถาม" นนหมายถงวาเปน

ระเบยบวาระทเตรยมเผอไว หากมหวขอการประชมทเพงจะนามาแจงหรอพจารณาในทประชมเพมเตม ก

สามารถบรรจ ลงในระเบยบวาระเรองอน ๆ ไดและถามเรองอน ๆ หลายเรองจะจดแบงเปนขอ 7.1 , 7.2

และ ฯลฯ กไดเปนตน

2.1.3 การจดทา เอกสารการประชม ปจจบนเครองมออานวยความสะดวก ดานการพมพ

การเกบขอมลมแพรหลายมากขน สหกรณอาจดาเนนการจดทาเอกสารการประชมไวลวงหนาเพอวาเมอถง

เวลาประชมจรงสามารถบรรจเรองทประชมไดมาพบ และการประชมทาไดอยางรวดเรวไมเสยเวลาเพราะม

ขอมลใหศกษาทาความเขาใจไดดพอ แตสาหรบสหกรณขนาดเลกหรอสหกรณทขาดแคลนอปกรณในเรอง

19 ดงกลาวคงตองปรบปรงวธการจดทาเอกสารการประชมใหสอดคลองกบขดความสามารถทมอย โดยคานงวา

ตองพยายามทาใหการประชมนนสาเรจลลวงไปดวยด

2.1.4 การกาหนดวนเวลาและสถานทประชมการประชมใหญทางสหกรณจะประชมได

เมอไรขนอยกบความพรอมของการเตรยมการประชม และตองดาเนนการตามขอกาหนดของกฎหมาย

สหกรณมาตรา 54 ใหคณะกรรมการดาเนนการสหกรณเรยกประชมใหญสามญป ละหนงครงภายในหนง

รอยหาสบวนนบ แตสนปทางบญชของสหกรณนน

3. การดาเนนการประชมใหญ

3 .1 การลงลายมอชอผเขาประชม เลขานการหรอเจาหนาทสหกรณผไดรบมอบหมาย

ตองทาหนาทจดใหมการลงลายมอชอผเขาประชมโดยใหลงลายมอชอทงผทเปนองคประชมและผทเขารวม

ประชมเพอเปนหลกฐานวาไดเขามาประชมตามขอกาหนดของการประชมแลว

3.2 ขนตอนดาเนนการในสถานทประชม

3.2.1 เลขานการหรอกลมของเจาหนาทสหกรณทไดรบมอบหมายตรวจสอบดวาผมา

ประชมซงเปนองคประชมครบองคประชมแลว จากนนจงแจงใหประธานทประชมทราบ

3.2.2 เมอองคประชมมาครบตามจานวนทกาหนดไวแลว ประธานในทประชมจะกลาวเปด

การประชมและดาเนนการประชมตามวาระ

3 .2.3 ในแตละวาระการประชม ประธานในทประชมควรเปนผกลาวนาหวขอเรองทกครง

หากมผกลาวแทนประมานควรมอบหมายกอน

3.2.4 ในการประชมผเขาประชมตองอยในความสงบ ไมสงเสยงดงแทรกแซงระหวางมผ

กาลงพดในทประชม หากมความประสงคขอพดหรออภปรายหรอแสดงความเหนตองขอและไดรบอนญาต

จากประธานในทประชมกอน

3.2.5 ประธานในทประชมตองทาหนาทกากบการประชม กลาวคอ

(1) กากบเวลา ตลอดการประชมใหอยในระยะเวลาทเหมาะสม ไมใชเวลามากหรอนอย

เกนความจาเปน

(2) กากบสาระ ควบคมการเสนอเรอง ความคด คาชแจง ตลอดจนความคดเหนและการ

อภปรายของผเขาประชม ใหอยในประเดนของเรองทประชม

(3) กากบ ความเรยบรอย ควบคมการประชมใหอยในความเรยบรอย ไมใหเกดความ

กระทบกระทง โตเถยง ขณะผประชมหรอทประชมมความเหนไมตรงกนหรอขดแยงกนและเมอไมสามารถท

จะควบคมการประชมนนใหเปนไปดวยความเรยบรอยกสามารถสงปดประชมไดซงชอบดวยขอบงคบของ

สหกรณ

(4) มตทประชม ขอสรปในแตละเรองทมการพจารณา ประธานในทประชมจะตองควบคม

การประชมเพอใหไดขอยตในแตละเรองกอนทจะยกเรองอน ๆ ขนมาพจารณา กรณทมความคดเหนไม

20 ตรงกนกอาจหาขอยตดวยการใหทประชมยกมอโดยยดเสยงขางมากเปนมตของทประชม ยกเวน เรองใดท

ขอบงคบของสหกรณระบไวเปนอยางอน

3.2.6 กรณเรองทกาลงประชมเกยวของกบเจาของเรองผใด ประธานในทประชมจะเปนผ

บอกใหผเกยวของนน เปนผชแจงหรอรายงาน หากประธานในทประชมหรอเลขานการชแจงแทนได

ประธานในทประชมหรอเลขานการจะเปนผชแจงกได

3.2.7 กรณเรองเพอทราบ โดยทวไปประธานในท ประชมอาจจะแจงเองหรอมอบ

เลขานการหรอมอบผอนเปนผแจงหรอรายงานตอทประชม

3.2. 8 กรณเรองเพอพจารณา ประธานในทประชมกลาวนาหวขอเรองแลว จะมอบให

เลขานการเปนผดาเนนเรอง การดาเนนเรองเพอพจารณาควร ประกอบดวยเรองดงตอไปน

(1) เรองเดมหรอความเปนมา

(2) สาระสาคญของเรองทนาไปสการพจารณา

(3) ประเดนการขอใหพจารณา

(4) ความเหนของทประชม

(5) มตของท ประชม

3.2.9 กรณเรองอน ๆ การกาหนดระเบยบวาระการประชมทเปนเรองอน ๆ ไวเพอใหท

ประชมหยบยก เรองทตองการใหมการประชมขนมาเพมเตม ซงมไดบรรจไวในวาระการประชมมากอนเรยก

อกอยางหนงวา " วาระจร"

3.2.10 กรณจบสนทกระเบยบวาระการประชมแลว ประธานในทประชมจะตองกลาวปด

การ ประชมทกครง ซงหมายถงการประชมตามระเบยบวาระยตลงแลว

4. การบนทกรายงานการประชม

4.1 อปกรณการบนทกรายงานการประชม ตองจดใหมผจดบนทกรายงานการประชมทก

ครงปจจบนพฒนาขนไปอกโดยหาเทปบนทกเสยงการประชมไวดวย แตสดทายกตองบนทกลงในกระดาน

สมดบนทกดวยลายมอหรอการพมพสดแลวแตความตองการของสหกรณนน ๆ

4.2 ลกษณะการจดบนทกรายงานการประชม โดยทวไปตามระเบยบสานก

นายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณสามารถทาได 3 วธ แลวแตความตองการของทประชมนน

(1) จดละเอยดทกคาพดของกรรมการหรอผเขาประชมทกคน พรอมดวยมตของทประชม

(2) จอยอคาพดทเปนประเดนสาคญของกรรมการหรอผเขาประชม อนเปนเหตผลนาไปส

มตของทประชม พรอมดวยมตทประชม

(3) จดแตเหตผลกบมตทประชมซงเรยกวาบนทกการประชม

ในกรณการบนทกรายงานการประชมของสหกรณไมวาจะเปนการประชมใหญหรอการ

ประชมคณะกรรมการดาเนนการสหกรณ สามารถนาวธการทง 3 วธขางตนมาใชรวมกนได

21 4.3 แบบบนทกรายงานการประชม มสวนสาคญ ๆ ทเปนขอแนะนาไว ดงน

(1) “รายงานการประชม ” ใหลงชอการประชมหรอคณะทประชมนนเชนรายงานการ

ประชมใหญสามญ”“ รายงานการประชมคณะกรรมการดาเนนการสหกรณฯ

(2) ใหระบ “ชอสหกรณ” วาเปนสหกรณชออะไร

(3) “ชดท” ใหระบชดทของคณะกรรมการดาเนนการทไดรบการเลอกตงเขามา (ถาม)

(4) “ครงท ” ใหระบครงทประชม กรณมการประชมบอยครง เชนการประชม

คณะกรรมการดาเนนการสหกรณ อาจใชครงททบปพทธศกราช (ครงท/พ.ศ. )

(5)“วนท” ใหระบวนทประชม

(6)“ณ” ให ระบสถานทประชม

(7) "ผเขาประชม ” ใหระบชอหรอตาแหนงของผทไดรบเลอกตงหรอมสทธใหเปนองค

ประชมซงมาประชมในกรณการประชมใหญองคประชมคอสมาชกสหกรณซงมจานวนมากไมสะดวกในการ

นารายชอมาลงในรายงานการประชมกใหลงสรปเฉพาะจานวนผเขาประชมได แตตองบนทกหลกฐานการลง

ลายมอชอผเขาประชมแยกตางหากออกไปดวย

(8) “ผไมมาประชม” ใหระบชอและหรอตาแหนงของผไดรบเลอกตงใหเปนองคประชมซง

มไดมาประชมพรอมทงเหตผล (ถาม) สาหรบกรณการประชมใหญไมตองระบผไมมาประชม

(9)“ผเขารวมประชม ” ใหระบชอและหรอตาแหนงสงกดของผเขารวมประชม ซงไดเขา

รวมประชมในครงการประชมนน (ถาม)

(10) “เรมประชมเวลา” ใหระบเวลาทเรมประชม

(11) “ขอความหรอรายละเอยดในการประชม” ใหระบขอความทมการประชมโดยปกตจะ

เรมตนดวย ประธานในทประชมกลาวเปดการประชม ตอจากนนจงเปนขอความตามเรองทประชมในแตละ

เรอง (ระเบยบวาระ) กบมตของทประชมสาระการบนทกรายงานการประชมเลอกใชตามลกษณะการจด

บนทกรายงานการประชมในขอ 10.2 (1) - (3)

(12) “เลกประชมเวลา” ใหระบเวลาทสนสดการประชมนน ๆ

(13) “ผบนทกรายงานการประช ม” ใหลงลายมอชอผจดบนทกรายงานการประชมหรอ

ผเกยวของตามขอกาหนดในขอบงคบของสหกรณ เชน “ใหประธานในทประชมกบกรรมการดาเนนการ

สหกรณ อกคนหนงทเขาประชมนน ๆ ลงลายมอชอไวเปนสาคญ”

4.4 การเลอกใชถอยคา หรอขอความเพอบนทกรายงานการประชมใหเหมาะสม การ

บนทกรายงานการประชมทด จะตองใหผอานหรอผเกยวของสามารถเขาใจเรองไดงายและเขาใจเปนอยาง

เดยวกนไมสบสนและตความแตกตางออกไป ดงนนควรเลอกใชคาหรอขอความใหเหมาะสมดงตอไปน

(1) ไดสาระ ในระหวางการประชมผจดบนทกรายงานการประชมควรจบประเดนทมการ

ประชมแลวนาไปบนทกใหครบถวนทงในสวนทเปนเหต ซงนามาอาง และทเปนผลซงออกมาเปนมตท

ประชมความเปนสาระของเรองจงควรใหครอบคลมถง “ใคร” “ทาอะไร” “ทาทไหน” “ทาอยางไร” และ

“ทาทาไม” เปนตน

22 (2) ชดเจน ขอความทนาไปบนทกในรายงานการประชม ควรใหมความชดเจนเขาใจงายไม

ควรใหมขอความทกากวมหรอคลมเครอหรอมแงมมทตความตางกนในบางเรองทประชมกนหากนามาบนทก

ดวยขอความสนๆ อาจไมไดความชดเจนถาเขยนยาวแลว ผอานอานรเรอง จงถอวาเปนเรองทดกวาการ

เขยนแบบสนๆ

(3) กะทดรด นอกเหนอจากการบนทกรายงานการประชมใหมความชดเจนแลวถาสามารถ

บนทกใหกะทดรด โดยไมใชถอยคาทฟมเฟอยจนเกนจาเปน กจะทาใหบนทกนนดดยง ขน

(4) ตรงประเดน เปนการบนทกรายงานการประชมใหไดขอความทเนนจดตามเรองทได

ประชมกน เมออานบนทกแลวสามารถเขาใจเรองไดถกตองตรงกน หากบนทกวกไปวนมาไมพยายามเนนจด

จะทาใหเกดความไมเขาใจกบผอานบนทกนน

5. การดาเนนการภายหลงการประชม

5.1 การแจงผลแหงมตทประชม บางเรองบางหวขอการประชมทมขอสรปแหงมตให

ดาเนนการเลขานการจะตองตรวจสอบและดาเนนการตอไปตามมตของทประชมนน เชนการลงมตแกไข

เพมเตมขอบงคบสหกรณการลงมตขอความเหนชอบกาหนดวงเงนกยม หรอคาประกนประจาป จากนาย

ทะเบยนสหกรณ รวมทงการดาเนนการอน ๆ บรรดาทเกดจากมตทประชม เปนตน

5.2 การเกบรกษาเอกสารการประชม เลขานการจะตองดาเนนการตรวจสอบใหมการ

บนทกรายงานการประชมแตละครงไมวาจะเปนการประชมใหญการประชมคณะกรรมการดาเนนการให

เรยบรอยสมบรณรวมทงการลงชอกากบ (ตามขอกาหนดในขอบงคบสหกรณ) ทายบนทกรายงานการ

ประชมใหเรยบรอยพรอมกบจดเกบรกษาเอกสารการประชมไวในทปลอดภยงายตอการตรวจสอบคนหา

อางองได

6. บทสรป

เนองจากกฎหมายสหกรณไดใหความสาคญในเรองของการประชมไวเปนอยางมาก

สหกรณทดาเนนกจกรรมทวประเทศในเวลานตองผกพนกบการประชมตลอดเวลาทงการประชมใหญการ

ประชมค ณะกรรมการดาเนนการสหกรณการประชมกลมสมาชกสหกรณ ตลอดจนการประชม

คณะกรรมการอน ๆ ของสหกรณ

สหกรณสวนหนงมความสามารถในการจดประชมตามกระบวนการไดเปนอยางดอยแลว

แตอาจมสหกรณอกบางสวนทยงไมมประสบการณในการจดประชมดพอ ซงรวมถงสหกรณทตงขนมาใหมใน

เวลาน จงมความปรารถนาเขยนคาอธบายการจดประชมในสหกรณดวยเหนวาอาจมสวนทาให ระบบการ

ประชมในสหกรณโดยรวมมการปรบปรงพฒนาในระดบทสงขน ซงจะทาใหนาไปสระบบการบรหารและการ

จดการในสหกรณมประสทธภาพยงขนในทสด

23 7. วธการรายงานผลและตดตามการนาชดความรไปใช

เมอเจาหนาทสงเสรมสหกรณนาชดความรไปใชแลวเพอใหเกดประสทธภาพในการใช

ชดความรและเพอจะไดนาความรใหมทเกดขน หรอปญหาในการใชชดความรนน จงมการตดตามการนา

องคความรไปใช ดงน

1. รายงานผลการปฏบตงาน

2. แบบรายงานการแนะนาสงเสรมและตดตามการนาชดความรไปใชกบสหกรณ/กลมเกษตรกร

เมอมการรายงานผลการปฏบตงานและตามแบบรายงานทกาหนด ไดนาขอมลทไดจาก

การรายงานนนมาประมวลผลและนาเขาไปแลกเปลยนในทประชมขาราชการเพอปรบปรงชดความรใหตรง

กบสภาพปญหา และแกไขเพมเตมใหชดความรมประสทธภาพในการใชงานเพมขน

------------------------------------------------------------------------