บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยชดโครงการวจย เรอง การบรการสนบสนนการศกษาในระบบการศกษาทางไกล มสธ. ป

พ.ศ. 2551 คณะผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอเปนขอมลพนฐานและกรอบแนวคดการ

วจยโดยมประเดนดงตอไปน

1.การศกษาทางไกล 1.1 ความหมายของการศกษาทางไกล 1.2 หลกการของการศกษาทางไกล 1.3 ขนตอนของการจดการศกษาทางไกล

2.ปญหาการเรยนในระบบการศกษาทางไกล/ขอจ ากดของระบบการศกษาทางไกล 3.การบรการสนบสนนการศกษาในระบบการศกษาทางไกล 4.การบรการสนบสนนการศกษาในระบบการศกษาทางไกลในดานตางๆ ของมหาวทยาลย สโขทย

ธรรมาธราช 5.งานวจยทเกยวของ 6. กรอบแนวคดการวจย

1.การศกษาทางไกล 1.1 ความหมายของการศกษาทางไกล

สมาล สงขศร และคณะ (2543) ไดสรปนยามของการศกษาทางไกลจากนกวชาการและหนวยงานทเกยวของไว ดงน ปเตอร ออตโต (Peter Otto, 1973 อางองใน ศ.ดร.สมาล สงขศร, 2543) ไดใหความหมายของการศกษาทางไกลวา เปนวธการสงความร ทกษะ ทศนคต โดยกระบวนการของสอเทคโนโลย ซงไดผานกระบวนการผลตอยางมคณภาพโดยวธดงกลาวน สามารถใหความรแกผเรยนไดเปนจ านวนมากในคราวเดยวกนไมวาผเรยนจะอยทใดกตาม ยเนสโก (UNESCO, 1976) ไดใหค านยามวา การศกษาทางไกล คอ การศกษาทจดขนโดยผานการสอสารทางไปรษณย วทย โทรทศน หนงสอพมพ ฯลฯ โดยผเรยนและผสอนไมไดเผชญหนากนการสอนท าโดยกระบวนการเตรยมการและผลตสอแลวสงสอไปยงผเรยนเปนราย บคคลหรอเปนกลม จากนนจงสงกลบมาใหผสอนตรวจและเสนอแนะแลวสงกลบใหผสอนตรวจ และเสนอแนะ เพอสงกลบไปใหผเรยนอกครงหนง

บอรก โอมเบรก (Borge Holmberg, 1986, 1995) ไดใหความหมายของการศกษาทางไกลวาเปนการเรยนการสอนทผเรยนไมไดมาพบกบผสอนโดยตรงและไมไดมผสอนดแลการเรยนของผเรยนอยตลอดเวลาเหมอนการเรยนในหองเรยนแตผเรยนจะเรยนรจากสอตางๆทไดผานการ วางแผนและเตรยมการมาเปนอยางด โดยจะมการสอสารทางเดยวและการสอสารสองทางเปนการ ศกษาทใหโอกาสแกผเรยนทไมสามารถ หรอไมตองเขาเรยนในระบบชนเรยน วอลเทอร เพอร และกรนวลล รมเบล (Walter Perry and Grevill Rumble, 1987) ระบวาการศกษาทางไกล เปนการเรยนการสอนทผเรยนและผสอนไมไดพบกนแบบเผชญหนา แตผสอนสอสารกบผเรยนโดยสอตางๆ เชน ไปรษณย e-mail โทรทศน โทรเลข วทย คอมพวเตอร เปนตน เดสมอน คแกน (Desmond Keegan, 1990) ไดใหความหมายของการศกษาทางไกลวาเปนรปแบบหนงของการศกษททมคณลกษณะดงน - ผสอน และผเรยนไมไดเผชญหนากนเหมอนการเรยนในชนเรยน - สอ หรอวสดส าหรบการเรยนการสอน มการวางแผนและผลตอยางด และมบรการสนบสนนการเรยน

- ใชสอเทคโนโลยตางๆ เปนตวกลางสงเนอหาความรจากผสอนไปยงผเรยน - มการสอสารสองทางระหวางผสอน กบผเรยนโดยใชสอตางๆ - ผเรยนเรยนดวยตนเอง และอาจมการพบกนเปนกลมเปนครงคราว

คาเมน แมนทลา และรชารด กเดน (Karen Mantyla and Richard Gividen, 1997) นยามวาการศกษาทางไกลเปนระบบ หรอกระบวนการทเชอมโยงผเรยนเขากบสอตางๆ และแหลงการเรยน รตางๆชวยใหเกดมปฏสมพนธระหวางครกบผเรยน และระหวางผเรยนกบผเรยนโดยผเรยนมอสระในการเรยน สถานท และเวลาในการเรยนร ผเรยนอาจจะเปนรายบคคลหรอเปนกลม ผจ ดการศกษาอาจจะเปนหนวยงาน สถาบนการศกษา โรงงานอตสาหกรรม หนวยทหาร หรอหนวยงานเอกชน วเค นนตา (V.K. Nanta, 1998) ใหความหมายของการศกษาทางไกลวา การศกษาทาง ไกลเปนกระบวนการเรยนการสอนทผสอนและผเรยนทอยหางไกลกน โดยสงความรและประสบการณไปยงผเรยนผานสอชนดตางๆ การศกษาทางไกลสามารถใหบรการไดตงแตผใหญทอานไมออกเขยนไมไดจนถงผ ตองการความรเพมเตม ในสวนของประเทศไทย อาจกลาวไดวาผบกเบกดานการศกษาทางไกล คอ ศาสตราจารย ดร.วจตร ศรสะอาน ซงไดใหความหมายของการศกษาทางไกลไววา เปนระบบ การเรยนการสอนทไมมชนเรยน แตอาศยสอประสม ไดแก สอทางไปรษณย วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และการสอนเสรม รวมทงศนยบรการการศกษาเปนหลก โดยมงใหผเรยนสามารถเรยนไดดวยตนเองอยกบบาน ไมตองเขาชนเรยนตามปกต

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จดวาเปนมหาวทยาลยทน าระบบการศกษาทางไกลมาใชโดยตรง ไดกอตงในป พ.ศ. 2521 และเรมด าเนนการเรยนการสอนในป พ.ศ.2523 มหลกสตรตงแตระดบประกาศนยบตร ไปจนถงระดบปรญญาเอก จดการเรยนการสอนโดยใชสอสงพมพเปนสอหลกและมสอเทปเสยง/วซด วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน คอมพวเตอร การสอนเสรม เปนสอเสรมในการเรยนการสอน ดงน การศกษาทางไกล (Distance Education) หมายถง ระบบการเรยนการสอนของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ซงไมมชนเรยน แตอาศยสอประสม และการใหบรการการศกษาในลกษณะตางๆทเออตอการเรยนการสอนเปนหลก

1.2 หลกการของการศกษาทางไกล สมาล สงขศร (2549) ไดสรปหลกการศกษาทางไกลไวดงน การศกษาทางไกลนนเปนวธการในการจดการศกษาวธการหนง ซงเปนการจดการเรยนการสอน โดยผเรยนและผสอนมไดเผชญหนากนแบบการเรยนในชนเรยน แตผสอนสงผานความรไปยงผเรยนโดยสอประเภทตางๆ ใหผเรยนศกษาดวยตนเอง โดยผเรยนสามารถก าหนดเวลา จดแบงเวลาในการศกษาของตนเองควบคมการเรยนดวยตนเอง จากการศกษารายละเอยดของการศกษาทางไกลจากนกการศกษาทงในประเทศและตางประเทศ (เชน วจตร ศรสอาน และคณะ(2534) ชยยงค พรหมวงศ (2534) แมคเคนซและคณะ (Mckenzie and others, 1975), เพอร (Perry, 1997), แดเนยลและคณะ (Daniel and others, 1982), คแกน (Keegan, 1986), และโฮลมเบรก (Holmberg, 1989) อาจสรปหลกการส าคญของการศกษาทางไกล ไดดงน 1. เปนการเรยนการสอนทผเรยนและผสอนไมไดอยในทเดยวกน เนองจากการศกษาทางไกลเนนการเรยนการสอนโดยใชสอตางๆ เปนหลก ดงนน ผสอนหรอผใหความรจะถายทอดความรและประสบการณตางๆออกมาในรปของสอแลวสงไปยงผเรยนโดยผเรยนไมตองมาพบผสอนโดยตรงผเรยนจะเรยนดวยตนเองจากสอตางๆ สถาบนการศกษาทจดการศกษาทางไกลอาจจะมการก าหนดใหผเรยนไดพบกบผสอนบางเปนครงคราว แตจะใชเวลาสวนใหญศกษาจากสอดวยตนเอง 2. เปนการเรยนการสอนทเนนการศกษาดวยตนเอง การทกลาววาเปนการเรยนการสอนทเนนการศกษาดวยตนเอง เพราะโดยวธการของการศกษาทางไกลนน ผเรยนจะเปนผก าหนดเวลาศกษาหาความรจากสอตางๆดวยตนเอง ก าหนดสถานทเรยนเองก าหนดเวลาหยดพกเอง ผเรยนจะศกษาและท ากจกรรมเสรมตางๆตามเวลาทผเรยนสะดวกหรอมความพรอม อาจจะศกษาทบานหรอทท างานหรอทอนๆตามความสะดวก โดยผเรยนไมตองเรยนตามตารางสอน ไมตองเรยนตามชวงเวลา และสถานททสถาบนหรอครเปนผก าหนด การเรยนการสอนไมไดเกดขนในหองเรยนโดยมครเปนศนยกลาง 3. มการใชสอประเภทตางๆเปนเครองมอในการจดการศกษา การเรยนการสอนจะกระท าดวยการใชสอประเภทตางๆ เชน สอสงพมพ สอวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน เทปเสยง คอมพวเตอร ดาวเทยม ฯลฯ เปนตวกลางในการถายทอดความร อาจมการใชสอบคคลบางเปน

ครงคราว เปนการเสรมการใชสอตางๆนนมทงการใชสอประเภทใดประเภทหนงเพยงสอเดยวหรออาจใชสอหลายๆประเภทผสมผสานกน นอกจากนนในการตดตอสอสารระหวางผเรยนกบสถาบน การศกษากจะใชการตดตอผานสอตางๆดวยเชนกน เชน จดหมาย โทรศพท โทรสาร เปนตน 4. มการจดเตรยมสออยางเปนระบบกอนเรมการเรยนการสอน ดวยวธของการศกษาทางไกล คณะผรบผดชอบหรอสถาบนผจดการศกษาทางไกล จะตองมการเตรยมความพรอมในระบบการจดการศกษาทกขนตอนโดยเฉพาะอยางยงสอการเรยนการสอน ซงเปนหวใจส าคญของระบบการเรยนการสอนนจะตองพรอม จะตองผลตสอแตละชนดใหแลวเสรจกอน จงจะเรมรบนกศกษาได ซงตางจากการเรยนการสอนแบบชนเรยนซงมครเปนหลก ถาครพรอมกสามารถด าเนนการเรยนการสอนไดเลย สอเปนสวนประกอบเทานนอาจจะจดเตรยมภายหลงได 5. เปนการจดการเรยนการสอนโดยใชผสอนหรอผชยวชาญเปนทมในการผลตเนอหาของวชาหนงๆ เพอถายทอดลงสสอประเภทตางๆนน สวนใหญจะใชผสอนหรอผเชยวชาญเนอหาในวชานนๆ หลายคนรวมเขยนรวมผลต ซงนบไดวาเปนการประกนคณภาพประกนมาตรฐานเนอหาของวชานนๆ ได นอกจากนนในขนตอนอนๆ ตงแตการพฒนาหลกสตร การจดสงสอไปยงผเรยน และการประเมนผลการเรยนกมการด าเนนการโดยผรผเชยวชาญเปนทมเชนเดยวกน ซงเปนการประกนคณภาพของระบบการเรยนการสอนดวยวธน 6. เปนการเรยนการสอนทจดแกผเรยนเปนจ านวนมาก สามารถจดใหแกผเรยนไดทงประเทศ การจดการศกษาดวยวธการศกษาทางไกลนน สามารถจดใหแกผเรยนไดคราวละมากๆ โดยไมจ ากดจ านวน สามารถจดใหแกผเรยนไดทงประเทศซงจะตางจาการเรยนการสอนแบบชนเรยนชนเรยนหนงๆจะมผเรยนไดจ านวนหนงเทานน 7. มการจดเครอขายเพอใหบรการสนบสนนการศกษา ในการจดการศกษาดวยวธการ ศกษาทางไกลนน หนวยงานหรอสถาบนผจ ดสวนใหญจะจดใหมเครอขายในระดบทองถนเพอใหบรการสนบสนนการศกษาของผเรยน เชน อาจเปนสถานททผเรยนมาพบกบผสอนเพอตวหรอเรยนเสรมเปนครงคราว เปนสถานททผเรยนมาขอใชสอบรการประเภทตางๆ หรอผเรยนมาขอค าแนะน าปรกษามาขอรบขอมลตางๆ เกยวกบการเรยน เปนตน

1.3 ขนตอนของการจดการศกษาทางไกล ขนตอนของการจดการศกษาทางไกล สมาล สงขศร (2549) ไดสรปขนตอนการจดการศกษาทางไกลจากงานเขยนของนกการศกษาทางไกลหลายๆทานไวดงน จากการศกษาขนตอนในการจดการศกษาดวยวธทางไกลจากต ารา รายงาน รายงานการวจย ของนกการศกษาทางไกลหลายๆ ทาน พบวา ขนตอนหลกๆไมแตกตางกนจะมรายละเอยดปลกยอยทตางกนไปบาง ขอยกตวอยางบางตวอยางดงน รมเบล (Rumble, 1986) ไดแสดงขนตอนของการจดการศกษาดวยวธทางไกล พอสรปไดดงน

ภาพท 1 ขนตอนของการจดการศกษาดวยวธทางไกล

(ทมา : Rumble, 1986)

ขนตอนการจดการศกษาทางไกลตามแผนภม เรมตงแตการวางแผนพฒนาหลกสตร ผลตเนอหา ผลตสอ จดสงสอโดยชองทางตางๆ ไปยงผเรยน ผเรยนเรยนจากสอโดยมการบรการสนบสนนการเรยน (เชน การแนะแนว การบรการ ตอบปญหา) จนกระทงผเรยนส าเรจการศกษาซงเปนขนตอนสดทาย ขนตอนการจดการศกษาดวยวธทางไกลตามแนวคดของเลวส และเมคโดนล (Lewis and McDonald, 1988) ประกอบไปดวยขนตอนหลก ๆ 7 ขนตอน คอ ขนท 1 ใครจะเปนผเรยน ตองส ารวจกลมเปาหมายและธรรมชาตของกลมเปาหมาย ขนท 2 เขาจะเรยนอะไร ตองประเมนความตองการทง 3 ดาน คอ ดานเนอหา ทกษะ และทศนคตทตองการเรยนร ขนท 3 จะเขาถงผเรยนไดอยางไร ตองท าการประชาสมพนธ โฆษณา ขนท 4 ทรพยากรทจ าเปนตองใชมอะไรบาง คน เงน วสดอปรณ เวลา

วางแผนหลกสตร

พฒนาหลกสตร

ตงทมผลตเนอหารายวชา

ผลตสอและวสด

การเรยน

สงผานแหลงความร

ผเรยน

บรการเสรม/ สนบสนนการเรยน

ผเรยนใหม ส าเรจการศกษา

ขนท 5 บทเรยนหรอสอควรจะมลกษณะอยางไร ครอบคลมเรองการวางแผน (ขอบเขตเนอหา วตถประสงค รปแบบ การน าเสนอ ) การผลต การทดสอบประสทธภาพ ขนท 6 จะมบรการเสรมการเรยนอะไรบาง ครอบคลม การบรหารจดการ การประเมนผล บรการเสรมการเรยน ไดแก ขอมล ขาวสาร การแนะแนว ทกษะการเรยน ค าแนะน าปรกษา การสอนเสรม แรงจงใจ ขนท 7 จะบรหารจดการอยางไร ไดแก ใครรบผดชอบ ใครบรหาร ใครจดกจกรรม จะประเมนความส าเรจอยางไร

ขนตอนการจดการศกษาทางไกลตามแนวของ โฮลมเบรก (Holmberg, 1995) มดงน คอ

แมนทลา และกวเดน (Mantyla and Gividen, 1997) เสนอขนตอนการจดการศกษาดวยวธทางไกลวาประกอบดวยขนตอนยอยหลายขนตอน ผเขยนขอสรปเปนขนตอนหลกๆ ดงน

1. ประเมนความตองการเกยวกบการศกษาทางไกล 2. จดตงคณะท างาน 3. หาประสบการณจากเอกสาร รายงาน การเยยมชมสถาบนทจดแลว 4. ตดสนใจวาจะเปดสอนในสาขาวชาใดบาง

ออกแบบหลกสตรหลกสตร

พฒนาหลกสตรหลกสตร

จดท า รายละเอยดเนอหาหลกสตร

ผลตเนอหาในรป สอตางๆ

ผเรยน

สมคร เขาหลกสตร

ตางๆ รบค าแนะน า เรยน ประเมน ส าเรจ

สงสอ

ออกกลางคน

บรการสนบสนน ไมผาน

- การตดตอ - แนะแนวทกษะการเรยน - ใหค าปรกษา - กจกรรมพบคร และพบผเรยน - บรการสอ/และแหลงความร/หองทดลอง - ทนเรยน

ภาพท 2 ขนตอนการจดการศกษาทางไกลตามแนวของ โฮลมเบรก

(ทมา : Holmberg,1995)

การ

วางแผน

5. การศกษาความตองการของผเรยน ตองการขอบเขตเนอหาแคไหน ตองการสอประเภทใด รปแบบอยางไร ฯลฯ

6. ก าหนดประเภทของสอ 7. วางแผนการผลตสอ 8. อบรมบคลากร ประชาสมพนธ 9. พฒนาบทเรยนในรปของสอตางๆ 10. จดการเรยนการสอน/สงสอไปยงกลมเปาหมายเปนโครงการทดลอง 11. ประเมนผล น าผลไปปรบปรงโครงการ 12. ด าเนนการตอ ขยายผล

ตามขนตอนทเสนอโดยแมนทลา และกวเดนนน เมอวางแผนการผลตสอแลวกจะด าเนนโครงการการทดลองพฒนาสอ ทดลองการจดการเรยนการสอนแลวประเมนผลกอน แลวน าผลไปปรบปรงโครงการ จากนนจงจะขยายผลด าเนนการในภาพกวาง

นนดา (Nanda, V.K., 1998) ไดน าแผนภมขนตอนการจดบรการการศกษาดวยวธทางไกล ของเคย และรมเบล (Kay and Rumble, 1981) มาเพมเตมเลกนอยและน าเสนอขนตอน ดงน

วางแผนด าเนนการหลกสตร

จดท าหลกสตรหลกสตร

จดท าเนอหา วางแผนเนอหา

บคลากร ทน ทรพยากร วสดอปกรณ ขอมล

ภาพท 3 แผนภมขนตอนการจดบรการการศกษาดวยวธทางไกล ของเคย และรมเบล (ทมา

: Kay and Rumble, 1981)

จากการศกษากระบวนการหรอขนตอนในการจดการศกษาทางไกลของนกการศกษาทานตางๆ ทยกมาเปนตวอยางน จะพบวามหลกการส าคญตางๆ หรอขนตอนส าคญๆ คลายคลงกนมาก อาจจะมสวนรายละเอยดตางกนไปบาง เชน ของแมนทลา และกวเดน (Mantyla and Gividen) จะเรมตงแตการประเมนความตองการศกษาทางไกลวาจ าเปนตองมหรอไม แลวจงตงคณะท างานและหาประสบการณจากทตางๆ กอนจงจะมาเขาสการศกษาทางไกลจรงๆ ซงคอนขางจะคลายกบแนวคดของเลวสและแมคโดนล (Lewis and McDonald) ทเรมดวยการส ารวจวาใครจะเปนกลมเปาหมาย มลกษณะอยางไร แลวจงมาหาความตองการของกลมเปาหมายวาจะเรยนอะไรบาง อยางไร สวนอก 3 ทานทเหลอนนคดวาจะละขนตอนการส ารวจความจ าเปนทตองจดการศกษาทางไกล การส ารวจความตองการของผเรยนไวในฐานะทเขาใจ วาไดส ารวจแลวและจ าเปนตองจดการศกษาทางไกลแลวจงเรมทขนวางแผน ขนออกแบบตอไปเปน ขนจดท าเนอหา ขนผลตสอ ขนการจดสงสอ ไปจนถงขนประเมนผลตามล าดบ ทกทานมขนตอนเหลานทงหมดละเพมดวยบรการเสรมหรอบรการสนบสนนการศกษา ซงสวนใหญจะใหความส าคญ และไดอธบายวาเปนปจจยส าคญทจะชวยใหการจดการศกษาดวยวธทางไกลประสบผลส าเรจ

จากการศกษา ขนตอนในการจดการศกษาดวยวธทางไกลของนกการศกษาทยกมาเปนตวอยางนพรอมทงศกษาแนวคดจากนกการศกษาทานอนๆ จากทงในและตางประเทศ พอจะสรปขนตอนหลกๆ ในการจดการศกษาทางไกลไดวาประกอบดวย 7 ขนตอน ดงนคอ (ดงแผนภม) 1.ศกษาวเคราะหความตองการทางการศกษา 2.ก าหนดวตถประสงคของโครงการหรอหลกสตร

ขอมล เลอกโปรแกรม ค าแนะน า

ประเมนผล

ศกษา

ผลตสอ วทย โทรทศน

สงพมพ

ออกกลางคน จบการศกษา

ผเรยนใหม

3.พฒนาหลกสตร 4.ก าหนดสอทเหมาะสม 5.พฒนาสอ 6.ด าเนนการเรยนการสอน และจดบรการสนบสนนผเรยน 7.ประเมนผล

สรปขนตอนการจดการศกษาทางไกล

2.ปญหาการเรยนในระบบการศกษาทางไกล / ขอจ ากดของระบบการศกษาทางไกล

การศกษาทางไกลมคณประโยชนหรอมจดเดนในการทจะน ามาใชในการจดการศกษาหลายประการดวยกน (สมาล สงขศร, 2543) คอ 1. การขยายโอกาสทางการศกษา การศกษาทางไกลชวยใหประชาชนทอยหางไกลจากสถาบนการศกษาหรอหางไกลจากตวเมองหรอผทอยในชนบท ไดมโอกาสศกษาเลาเรยนและมโอกาสเขาถงการศกษา

1. วเคราะหความตองการทางการศกษา

2. ก าหนดโครงการ/หลกสตร

3. พฒนาหลกสตร

4. ก าหนดสอทเหมาะสม

5. พฒนาสอประเภทตางๆ

6. ด าเนนการเรยน การสอน

เลอกโปรแกรม และลงทะเบยน

รบค าแนะน า ผเรยน

จดบรการสนบสนน การศกษา

7.ประเมนผล ส าเรจ

ออกกลางคน ไมผาน

จดสง

ภาพท 4 สรปขนตอนการจดการศกษาทางไกล

2. การสรางความเสมอภาคในโอกาสทางการศกษา การศกษาทางไกลชวยใหบคคลไดรบโอกาสในการศกษาอยางเทาเทยมกน ไมวาจะเปนบคคลวยใด อาชพใด เพศใด อยใกลหรอไกลเพยง ใด มโอกาสทางการศกษาอยางเสมอภาคกน 3. การใหอสระแกผเรยน การศกษาทางไกลใหผเรยนเลอกเรยนไดอยางอสระไมมการบงคบหรอควบคมวาตองการศกษาในชวงใด ผเรยนสามารถจดเวลาของตนเองไมตองรอผอนพรอมเมอไรกสามารถศกษาได ผเรยนจะก าหนดเวลาเรยน ก าหนดกจกรรมตางๆของตนเอง โดยไมตองเดนทางไปศกษายงสถานศกษา แตสามารถศกษาไดทบานของตนเอง 4. การศกษาทางไกลเออตอผทประกอบอาชพการงานแลว เพราะการเรยนโดยวธของการศกษาทางไกล ผเรยนสามารถเรยนไดทบานหรอทท างานโดยไมตองมาเขาชนเรยนแตจะเรยนจากสอดวยตนเอง จะเรยนเวลาใดกไดทสะดวก 5. สามารถจดการศกษาใหแกกลมเปาหมายไดเปนจ านวนมากในคราวเดยวกน การจดการศกษาโดยวธการศกษาทางไกล สามารถรบผเรยนไดไมจ ากดจ านวน ผใดสนใจและมคณสมบตตามทก าหนดกสามารถรบไดทงหมด 6. การประหยดคาใชจายของผเรยนการศกษาโดยวธการศกษาทางไกลชวยประหยดคาใชจาย เพราะผเรยนไมตองเดนทางมาเรยนยงสถาบนการศกษาสามารถเรยนอยทบานหรอในททสะดวก ท าใหไมตองมคาใชจายในการเดนทาง การแตงกาย คาใชจายอนๆในการมาเขาเรยน 7. มการวางแผนและเตรยมการอยางเปนระบบ การจดการศกษาดวยวธการศกษาทางไกลจะมการวางแผนอยางเปนระบบทกขนตอน ตงแตการพฒนาหลกสตร การผลตสอ การสงสอไปยงผเรยนและการตดตามประเมนผล การผลตสอการสอนด าเนนการโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒ 8. สงเสรมการศกษาตลอดชวต การจดการศกษาดวยวธการศกษาทางไกลนนชวยใหผทสนใจสามารถศกษาหาความรในเวลาใดกไดทมเวลาหรอมความพรอม ไมวาจะอยในวยใดกสามารถศกษาได เพราะศกษาจากสอประเภทตางๆ ผสนใจสามารถศกษาไดตลอดชวต อยางไรกตาม การศกษาทางไกลยงมขอจ ากดบางสวน ซงผน าวธการของการศกษาทาง ไกลไปใช อาจพงตระหนกถงขอจ ากดเหลาน ไดแก 1.โอกาสในการพบผสอน การศกษาทางไกลเปนการศกษาทจดใหผเรยนเรยนดวยตนจากสอตางๆเปนสวนใหญ โอกาสทจะพบกบผสอนแทบจะไมมเลยหรอมนอย อาจท าใหผเรยนรสกขาดผใหแรงจงใจ ขาดผแนะน าและขาดผใหความกระจาง เมอศกษาจากสอดวยตนเองไมเขาใจ ผเรยนไมอาจซกถามหรอโตตอบกบผสอนในทนททนใดเหมอนการเรยนในชนเรยน ประเดนนอาจมผลตอการเรยนรของผเรยน ตลอดจนการมก าลงใจศกษาตอเนองจนจบหลกสตร จดออนดงกลาวนอาจ แกไขไดโดยการจดใหมกจกรรมพบปะระหวางผสอนกบผเรยนบางเปนครงคราว เพอผเรยนจะไดมโอกาสซกถามปญหาในเนอหาวชา ตลอดจนขอค าแนะน าปรกษาในการเรยนหรอถามการใชสอ คอมพวเตอร ผเรยนอาจจะตดตอผสอนไดโดยตรงทางอเมลล (e–mail)

2.โอกาสในการพบเพอนผเรยนดวยกน ดวยวธของการศกษาทางไกล ผเรยนจะศกษาของตนเองเปนรายบคคล จะไมศกษาพรอมกนเปนชนเรยน เพราะฉะนนผเรยนแตละคนจะศกษาดวยตนเองอยทบาน ขาดโอกาสทจะพบปะซกถามปรกษาหารอ ชวยกนคด ชวยกนเรยน ชวยกนแนะน าเหมอนกบการเรยนในชนเรยน จงอาจท าใหผเรยนรสกโดดเดยวไมมเพอนไมทราบความเปนไปหรอความกาวหนาในการเรยนของผอน ซงการมเพอนจะชวยใหเกดก าลงใจเกดความพยายามไดเหนตวอยางวาเขาเรยนได เรากควรจะเรยนได เปนตน วธการทจะแกปญหาในประเดนน จะคลายกบการแกปญหาในขอ 1 คอ การจดใหมการพบกนระหวางผเรยนเปนครงคราว ซงอาจจะจดพรอมกบการพบครผสอนดวย โดยใหผเรยนมาพบเปนกลม ในกรณเชนนจะท าใหผเรยนไดพบปะกนและไดพบครผสอนดวย ซงผเรยนอาจนดพบปะปรกษา หารอกนหรอตววชากนเองเปนครงคราวหรอผเรยนอาจจะสอสารระหวางกนทางคอมพวเตอรอกดวยกได 3. การแบงเวลาในการเรยนของผเรยน วธการศกษาทางไกลจะใหอสระแกผเรยนในการเรยนรดวยตนเองอยางเตมท ผเรยนจะจดสรรเวลาในการเรยนของตนเอง จดแบงเวลาจากภารกจของตนเอง จะเรยนเมอไรกไดเมอมความพรอม ไมมใครคอยก าหนดคอยก ากบเหมอนการเรยนกบครในชนเรยน และไมตองเรยนพรอมกบผอนเหมอนการเรยนในชนเรยน ใครพรอมเมอใด วางเมอใดกสามารถเรยนไดทนท แตสวนปญหาทพบกคอ ผเรยนมกจะมจดออนในการแบงเวลาใหกบการเรยน มจดออนในการควบคมตนเองใหมวนยในตนเองตอการใหเวลาในการเรยนอยางสม าเสมอ ผเรยนมกจะมภารกจอนมากมาย หรอมสงอนมาจงใจมากกวาการเรยน หรอบางรายอาจจะผลดวนประกน พรงไปจนถงเวลาสอบ ท าใหไมมเวลาศกษาจากสอเทาทควร ปญหาในประเดนจะพบมาก เพราะผเรยนโดยวธการศกษาทางไกลสวนใหญเปนผทประกอบอาชพการงานแลวและทมภาระอนทตองท ามาก ปญหานผเรยนจะตองแกดวยตนเอง สงทสถาบนการศกษาทางไกลจะชวยไดกคอ ชวยใหค าแนะน าปรกษา ชวยแนะแนวทางในการเรยน การจดสรรเวลา และการปรบตวใหเขากบการเรยนดวยวธการศกษาทางไกล 4. คณภาพของสอทใชในการเรยน เนองจากการเรยนโดยวธการศกษาทางไกล ผเรยนจะตองเรยนดวยตนเองจากสอชนดตางๆ เปนหลก ซงสอเหลานประกอบไปดวยสอหลกและสอเสรม สอหลกเปนสอทบรรจเนอหาวชาไวอยางครบถวนสมบรณ สอเสรมเปนสอทเสรมเนอหาวชาบาง สวนบางตอนเพอชวยใหผเรยนเกดความเขาใจยงขน ในการผลตสอโดยเฉพาะสอหลกนน ในการใหเนอหาผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญตองตระหนกวาเปนการเขยนหรอการใหเนอหาทใหผเรยนเรยนดวยตนเอง ผเรยนไมสามารถซกถามไดทนททนใดเมอไมเขาใจเหมอนการเรยนในหองเรยนและปญหาทอาจพบ คอ การถายทอดเนอหาเขาใจยากซบซอนวกวน เปนลกษณะทตองมการอธบายเสรมจงเขาใจ ถาสอทผลตออกมาเปนเชนนนจะเกดปญหาแกผเรยนมากจะท าใหผเรยนไมเขาใจบทเรยน และไมมผทใหซกถามได ในทสดจะเกดความทอแทเบอหนายและหยดเรยนไปในทสด เพราะฉะนนวธแกไขกคอ ตองใหผเขยนหรอผผลตสอตระหนกวาสอทผลตไมใชสอทใชเพอประกอบการสอนของคร แตเปนสอทผลตเพอใหผเรยนเรยนดวยตนเอง

5.การตดตอสอสารกบสถาบนการศกษา ในการจดการศกษาดวยวธการศกษาทางไกล สวนใหญสถาบนผจดตองรบผดชอบกบนกศกษาจ านวนมาก เพราะการศกษาโดยวธทางไกลจะไมมการจ ากดรบผเรยน ใครสนใจกสามารถสมครเขาเรยนได เพระฉะนนบางหลกสตรอาจมผสมครเรยนเปนจ านวนหมนหรอมากกวา เพราะเมอบางสถาบนจดการศกษาในหลายหลกสตร จงมผเรยนรวมกนเปนแสนคน จากการทมนกศกษาเปนจ านวนมากเชนน การตดตอสอสารระหวางสถาบนกบนกศกษาจงคอนขางลาชาหรอมอปสรรคบาง โดยเฉพาะในสถาบนทใชการตดตอทางไปรษณย ยงไมไดใชเครองมอสอสารททนสมย การทนกศกษาตดตอกบมหาวทยาลยไมสะดวกหรอเกดความลาชาจนเกดผลเสย เชน ไมไดรบเอกสารการสอนและสอการเรยนการสอน ไมไดรบการแจงก าหนดสอบ ไมไดรบการแจงก าหนดการลงทะเบยนจนท าใหนกศกษาลงทะเบยนไมทนหรอเรยนไมทนผอน เปนตน ถาเกดปญหาเชนนบอยครงจะท าใหนกศกษาเกดความเบอหนายทอถอยและไมพอใจกบระบบอาจจะท าใหนกศกษาเลกเรยนแลวไปเรยนกบระบบทมการเขาเรยนหรอตดตอกบมหาวทยาลยโดยตรงมากกวา วธการแกไขปญหานอาจท าไดโดยสถาบนการศกษาตองปรบระบบการตดตอสอสารกบนกศกษาใหเกดความคลองตวมากขน เชน ขาวสารเกยวกบการเรยนหรอการลงทะเบยนไมมการซกถามหรอไมตองการแนะน า อาจแจกไปไวยงเครอขายของสถาบนในระดบทองถนใหนกศกษามารบไดดวยตนเอง การตอบค าถาม การตดตอกบสถาบนทตองการค าแนะน าหรอการตดสนใจสถาบนอาจจดใหมเจาหนาทของสถาบนไปประจ าอยในระดบทองถนอยางทวถง เพอนกศกษาไมตองมาตดตอยงสถาบนสวนกลางแตเพยงแหงเดยว เปนตน จดออนเหลานเปนจดออนหลกๆ ทผ จ ดการศกษาดวยวธทางไกลพงระว งและหาทาง ปองกนแกไข เพอใหการจดการศกษาดวยวธการศกษาทางไกลเกดประสทธภาพสง

3. การบรการสนบสนนการเรยนในระบบการศกษาทางไกล

(สรปจากสมาล สงขศร 2551 หนา 147 – 150 )

การบรการสนบสนนการเรยนการสอน เปนบรการทสถาบนการศกษาในระบบการศกษาทางไกล จ าเปนตองใหความส าคญไมนอยไปกวาการจดการเรยนการสอน โดยตองจดควบคไปกบการเรยนการสอนและจ าเปนตองจดใหครบทกกจกรรม โดยจดใหทวถง สะดวก ตลอดจนทนตอเวลา การบรการสนบสนนการเรยนการสอนของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชทน ามาศกษาในชดโครงการวจยน เปนการบรการสนบสนนการเรยนการสอนทส าคญและจ าเปนตองไดรบการปรบปรงและพฒนา เพอประโยชนตอผเรยนระบบทางไกลของมหาวทยาลยตอไป บรการสนบสนนการศกษา (Learning Support ) เปนบรการทสถาบนหรอหนวยงานผจด การศกษาทางไกลจดขนเพอเสรมการเรยนการสอน เพอชวยผเรยนใหสามารถเรยนไดจนจบหลกสตร เพราะผเรยนสวนใหญของการศกษาทางไกลเปนผทท างานแลว มภาระตาง ๆ มากมายไมมเวลาใหกบการ

เรยนเพยงอยางเดยว บางครงอายมาก จบจากการศกษาไปนาน ไมมนใจในการเรยนตองเผชญปญหาตางๆ เพราะฉะนนบรการนจงจ าเปนนกการศกษาหลายทานกลาววาเปนบรการทชวยใหการศกษาทางไกลประสบผลส าเรจ ขอบเขตของบรการทจดอาจมากนอยตางกนไปแตละสถาบน ทงนขนอยกบปจจยหลายอยาง ไดแก จ านวนและลกษณะของกลมเปาหมาย หลกสตรทจด ความพรอมดานตางๆของสถาบน บรการทจดสวนมาก ไดแก -บรการขาวสารขอมลจากสถาบน -การพบปะระหวางผเรยนกบอาจารยทปรกษา -การพบกลมระหวางผเรยน -การสอนเสรม -บรการสอเสรม -บรการตอบปญหา ใหค าแนะน าในเรองวธเรยน

-บรการแนะแนวและใหค าปรกษาในปญหาตางๆ -การจดกจกรรมสรางแรงจงใจ -บรการหอง lab หรอสถานทฝกปฏบต -บรการทนสนบสนนการเรยน Ormond Simpson กลาววา การศกษาทางไกลและระบบเปดเรมขนเมอประมาณ 150 กวาปทแลว ปจจบนมหาวทยาลยเปดเกดขนมากมาย และไดมการพฒนาใหเจรญกาวหนามากขนตามล าดบ โดยน าเอาสอและเทคโนโลยสมยใหมเขามาใชโดย Ormond Simpson ไดเขยนหนงสอ Supporting Students in Open and Distance Learning ซงหนง สอดงกลาว มงเนนกจกรรมเฉพาะดานหนงของการศกษาในระบบเปด นนคอ การบรการชวยเหลอผเรยน ซงทผานมาบรการนยงไมไดรบการเอาใจใสเทาทควรอาจเปนเพราะมปจจยดานอนทนาสนใจมากกวาหรอสถาบนอาจมองไปทคณสมบตของผเรยน ซงคดวาจะมผลตอการออกกลางคนมากกวา แตปจจบนนปญหาการออกกลางคนดจะเดนชดมากขน การรกษาใหนกศกษาคงอยจงเปนเรองจ าเปนมากขน โดยมรายละเอยดดงน 3.1 โมเดลและค านยามของบรการชวยเหลอผเรยน โมเดลของการศกษาทางไกลและระบบเปดมหลายแบบ โมเดลทพบโดยทวไป ไดแก โมเดลท 1

โมเดลท 2

สถาบนการศกษา สอการสอน ผเรยน

สถาบนการศกษา สอการสอน ผเรยน

กจกรรมบรการชวยเหลอ

ภาพท 5 โมเดลและค านยามของบรการชวยเหลอผเรยน

3.2 ความหมายของการบรการชวยเหลอผเรยน ค าวา “บรการชวยเหลอผเรยน” มการใชค าหลายค าทมความหมายใกลเคยงกน เชน การแนะ

แนว (guidance) การใหค าปรกษา (counseling) การใหบรการชวยเหลอผเรยน (student support) และค าอนๆ อกซงแตละสถาบนจะใชค าเหลานในโอกาสตางๆกนส าหรบในหนงสอเลมนใชค าวา “Student Support” และใหความหมายวา หมายถง กจกรรมทกอยางทนอกเหนอจากการจดเตรยมสอการเรยนการสอนและการจดสงเอกสารการเรยนการสอนไปยงผเรยน เปนกจกรรมทจดขนเพอมงชวยเหลอผเรยนใหเรยนไดประสบผลส าเรจ บรการชวยเหลอผเรยนในทนม 2 ลกษณะ คอการชวยเหลอดานวชาการ (academic support) และชวยเหลอทไมใชดานวชาการ (non - academic support)

การชวย เหลอผเรยน

3.3 ความเปนมาของบรการชวยเหลอผเรยน

เหตผลทแสดงใหเหนถงความจ าเปนของบรการชวยเหลอผเรยนนนมมากมายหลายเหตผล อาจสรปเปนกลมใหญ ๆได 3 กลม คอ 1. เหตผลในทางปฏบต ประกอบดวย 1.1 ความคงอยของผเรยน เปนทเชอกนวาบรการสนบสนนหรอบรการชวยเหลอจะชวยใหผเรยนคงอยในระบบการศกษาทางไกลได 1.2 ความตองการของผเรยน บรการชวยเหลอเปนปจจยหนงทผเรยนพจารณา ประ กอบการตดสนใจเลอกสถานศกษา 2. เหตผลในทางทฤษฎ ประกอบดวย 2.1 ผเรยนรสกโดดเดยว ในระบบการศกษาทางไกล ผเรยนจะเรยนดวยตนเอง ซงคอนขางโดดเดยว บรการชวยเหลอผเรยนจะชวยใหผเรยนไดใกลชดกบผสอน เพอนและสถาบน 2.2 การเรยนในระบบทางไกล ผเรยนบรหารการจดการเรยนของตนเอง บรการชวย เหลอผเรยน จะใหโอกาสผเรยนไดแสวงหาวธเรยนและปรบวธเรยนไดเหมาะสมกบตนเอง

การชวยเหลอดานวชาการ

การชวยเหลอดานทไมใชวชาการ

พฒนาทกษะการอาน การคดค านวณ การสรปเนอหา วเคราะหเนอหา การตว การสอนเสรม

การพฒนาทกษะการเรยน การตรวจสอบความกาวหนาในการเรยน

การแนะน าแหลงทน การใหขอมลขาวสาร การแนะแนว การใหค าปรกษา

การจดสงอ านวยความสะดวกจากสถาบน การบรหารจดการทจะชวยเออตอการเรยนร

การแนะน าการปรบตว

ภาพท 6 การบรการชวยเหลอผเรยน

3. เหตผลในเชงจตวทยา ผเรยนทเรยนในระบบการศกษาทางไกลมทงปญหาการเรยนและปญหาสวนตว เชน เจบปวย หยาราง มความรพนฐานไมเพยงพอส าหรบบางวชา ฯลฯ ผเรยนเหลานตองการการกระตน การใหก าลงใจและการชวยเหลอ

3.4 บรการชวยเหลอผเรยนดานทไมใชวชาการ - บรการใหค าแนะน าปรกษา บรการใหค าแนะน าปรกษาประกอบดวย การใหขอมลขาวสาร การเสนอแนะ และการส ารวจเพอตดสนใจ ดงน การใหขอมลขาวสารเปนกระบวนการของการใหขอมลทถกตองเหมาะสม และ ทนเวลาเกยวกบสงทศกษา การเสนอแนะ เปนกระบวนการของการชใหเหนทางเลอกหลายๆทางแลวชแนะวาทาง เลอกใดนาจะเหมาะสมกบสถานการณมากทสด การส ารวจเพอตดสนใจ เปนกระบวนการของการชวยเหลอผเรยนใหสามารถคนหาทาง เลอกทจะเปนไปไดในการแกปญหาหรออาจเปนการชวยกนวเคราะหใหเหนจดเดน จดออน เพอใหผ เรยนตดสนใจเลอกทางเลอกทเหมาะสมกบตนเองมากทสด ลกษณะของเรองทจะใหค าแนะน าปรกษาหรอชวยเหลอ สามารถแบงเปน 2 กลม ดงน กลมท 1 การใหค าปรกษาเพอการพฒนา(developmental advising) เปนการชวยเหลอผเรยนไปสเปาหมายเฉพาะ เชน การใหค าแนะน าดานอาชพ ดานการเลอกวชา ดานทกษะการเรยน และการสรางแรงจงใจโดยทวไป เปนตน กลมท 2 การใหค าปรกษาเพอแกปญหา (problem–solving advising) เปนการชวยเหลอทจะใหผเรยนผานพนปญหาทมากระทบการเรยน เชน ปญหาเกยวกบสถาบน (ไดแก ระเบยบ คาเลาเรยน) ปญหาเกยวกบการเรยน ปญหาเรองการจดเวลา ปญหาสวนตว เปนตน

3.5 บรการชวยเหลอผเรยนดานวชาการ - การสอนเสรม/การสอนทบทวน การชวยเหลอผเรยนดานวชาการ โดยเฉพาะดานการเสรมความรหรอการสอนทบทวน ประกอบดวยกจกรรมหลายอยาง ไดแก การอธบายหลกสตร การอธบายเนอหาวชา การใหผลยอนหลง การประเมนอยางเปนทางการและไมเปนทางการ การสงเสรมความกาวหนาในการเรยน การพฒนาทกษะการเรยน ทกษะการเรยนรทควรสงเสรม มดงน

ดานความร

การคดค านวณ การรหนงสอ การอาน การเขยน

เรยงความ รายงาน สอบ

ภาพท 7 การบรการชวยเหลอผเรยนดานวชาการ – การสอนเสรม/การสอนทบทวน 3.6 การใหบรการชวยเหลอผเรยนดวยวธทางไกล

ระบบการศกษาทางไกล มพฒนาการตามการพฒนาการของสอและเทคโนโลย เรมจากการสอสารทางไปรษณยมาเปนสอประสม ประกอบดวย สอสงพมพ โทรศพท วทย โทรทศน วดทศน เทปเสยง คอมพวเตอร ฯลฯ บรการใหการชวยเหลอผเรยนกใชสอตามพฒนาการของการศกษาทางไกลดวยเชนกน ดงตวอยาง

1. บรการชวยเหลอโดยการเขยน ไดแก จดหมายหนาตอบปญหาในขาวเวยน แผนพบ (เชน แผนพบ แนะน าการเรยน การแบงเวลา ฯลฯ)

2. บรการชวยเหลอทางโทรศพท สามารถจดไดหลายลกษณะ เชนการโทรศพทระหวางบคคล การจดสมมนาทางโทรศพท (conference calling) เปนตน

3. บรการชวยเหลอโดยใช (Videophone Calling) 4. บรการชวยเหลอโดยใช (voice – mail system) 5. บรการชวยเหลอโดยใชวดโอเทป (videotapes) 6. บรการชวยเหลอโดยใชออดโอเทป (audiotapes) 7. บรการชวยเหลอโดยใหขอมลขาวสาร ค าแนะน าทางวทย 8. บรการชวยเหลอโดยใหขอมลขาวสาร ค าแนะน าทางโทรทศน

3.7 การใหบรการชวยเหลอผเรยนผานคอมพวเตอร การใชคอมพวเตอรเพอใหบรการชวยเหลอผเรยนสามารถด าเนนการไดหลายลกษณะ ดงน

ดานความรสกนกคด การบรหารความเครยด การพฒนาความเชอมนในตนเอง การสรางแรงจงใจ

ดานการจดการ การบรหารเวลา

การจดล าดบความส าคญ

Computer Online

E - mail One – to one E - mail

Computer Conferencing

Web Information

Programs

ภาพท 8 การใหบรการชวยเหลอผเรยนผานคอมพวเตอร 3.8 การใหบรการชวยเหลอผเรยนแบบเผชญหนา

การใหบรการชวยเหลอผเรยนแบบเผชญหนาเปนวธการทใหประโยชนตอนกศกษามาก เพราะสามารถใหบรการชวยเหลอทงในเรองวชาการและไมใชวชาการ สามารถใหความชวยเหลอไดตรงประเดน แกปญหาไดชดเจน ถงแมจะมจดออนในเรองคาใชจาย และทงผใหและผรบบรการตองมเวลาพอ การบรการชวยเหลอแบบเผชญหนา กระท าไดหลายลกษณะไดแก 1.พบกนตวตอตว 2.พบกนแบบเปนกลมในการพบกนแบบเปนกลม ผใหบรการสามารถน าวธการหลายๆอยางมาใช เชน การแนะน าชอเพอนตอๆกน การระดมสมอง การเลนเกมส การแสดงบทบาทสมมต เปนตน

3.9 การบรการชวยเหลอผเรยนทเกดขนจากภายนอกสถาบนการศกษา บรการชวยเหลอผเรยนทเกดขนจากภายนอกสถาบนการศกษา อาจจ าแนกไดเปน 3 กลม คอ กลมท 1 การชวยเหลอจากครอบครวและเพอน กลมท 2 การชวยเหลอจากผเรยนดวยกนและกลมท 3 การชวยเหลอจากนายจาง กลมท 1 การชวยเหลอจากครอบครว (สาม – ภรรยา) และเพอน ผเขยนไดยกตวอยางงานวจยทแสดงใหเหนวาการชวยเหลอจากสาม – ภรรยา มผลอยางมากตอการเรยนส าเรจของผเรยน เชน ชวยใหมเวลา ชวยเลยงดบตรให ชวยใหก าลงใจ ฯลฯ บางคนไดรบการชวยเหลออยางดจากพอและแม หรอบตร วธทจะใหผเรยนไดรบการชวยเหลอจาก สาม – ภรรยา หรอครอบครว หรอเพอน สถาบนอาจจะท าเปนแผนพบใหรายละเอยดเกยวกบวาผเรยนตองเรยนอยางไร และตองท ากจกรรมอะไรบางในระหวางเรยนละความชวยเหลอทสาม – ภรรยา ครอบครวหรอเพอนควรใหแกผเรยนมอะไรบาง กลมท 2 การชวยเหลอจากผเรยนดวยกน ซงม 2 ลกษณะ คอ

1) ผเรยนทเรยนวชาหรอระดบเดยวกน (peer support) 2) ผเรยนทเรยนจบไปแลว (mentoring support) ทง 2 ลกษณะ มการจดกลมใหพบปะ

ชวยเหลอกนเปนระยะๆ

Programmer Offline CD ROMS, Floppy Disc

กลมท 3 การชวยเหลอจากนายจาง นายจางอาจชวยเหลอในลกษณะของทนสนบสนนและ/หรอการยดหยนเวลาท างานให เปนตน บางสถาบนการศกษาท าเปนแผนพบแจกนายจางใหรวา ผเรยนตองท าอะไรบาง และตองการความชวยเหลออะไรบางจากนายจาง

3.10 การพฒนาทกษะการเรยน ทกษะการเรยนทควรพฒนาประกอบดวยทกษะ 3 กลม คอ ทกษะดานความร ความเขาใจ ทกษะดานเจตคต และทกษะดานการจดการ แตละดานมทกษะยอยๆ อกมากมาย เมอพจารณาตามชวงเวลาของการเรยน ทกษะเหลานควรจะพฒนาใหแกผเรยนแตระยะ ดงน ตารางท 1 การพฒนาทกษะการเรยน

ตารางท 1 (ตอ)

3.11 บรการชวยเหลอผเรยนทมพนฐานตางกน

สถาบนการศกษาทางไกลแตกตางจากสถาบนการศกษาทวไปตรงทมผเรยนทมพนฐานแตกตางกนอยางหลากหลาย เชน พนฐานความร รางกาย สตปญญา ภาษา เปนตน วธการชวยเหลอผเรยนแตละกลม ดงตวอยางตอไปน

ระยะเวลาของหลกสตร สงทตองท า/พฒนา 1.กอนเรมตนหลกสตร 2.เมอหลกสตรเรม

-การตดสนใจทจะเรมเรยน -ความรสกในการเรมเปนผเรยน -แรงจงใจในการเรยน -การจดเวลา -การสนบสนนจากครอบครวและเพอน -การสนบสนนจากผเรยนดวยกน

ระยะเวลาของหลกสตร สงทตองท า/พฒนา 3.ขณะเรยน 4.กอนสอบ 5.ผลการสอบ

-การศกษาสอการเรยน -การวางแผนการเรยน -การอาน การค านวณ ฯลฯ -การทบทวน -ทกษะการท าขอสอบ -เรยนรทจะเผชญกบการสอบไมผาน -การเตรยมตวส าหรบวชาตอไป

1.วธการชวยเหลอผเรยนทมพนฐานการศกษาดอย 2.วธการชวยแหลอผเรยนทมความผดปกตทางดานรางกาย 3.วธการชวยเหลอผเรยนทมความผดปกตทางดานจตใจ 4.วธการชวยเหลอผเรยนทเปนผตองขงหรออยในสถานดแลเฉพาะ 5.วธการชวยเหลอผเรยนทเปนผสงอาย 6.วธการชวยเหลอผเรยนทอยตางประเทศ

3.12 บรการชวยเหลอผเรยนและการคงอยของผเรยน

การคงอยของผเรยนขนอยกบโครงสรางของหลกสตร การน าเสนอเนอหา และนโยบายของสถาบน นอกจากนนการบรการชวยเหลอยงมสวนสมพนธอยางใกลชดกบการคงอยของผเรยน ในบทนผวจ ยไดน าเสนอรายละเอยดเกยวกบหลกการของการคงอยของผ เรยน ความรบผดชอบของสถาบน กลมเปาหมายทจะคงอย สาเหตของการออกกลางคน ยทธศาสตรทจะท าใหผเรยนคงอย แตละประเดนจะมตวอยางเปนกรณศกษาแตละกรณ

3.13 ทฤษฎของการบรการชวยเหลอผเรยน ผเขยนแสดงความคดเหนวา อาจไมมทฤษฎในเรองนโดยตรง แตมทฤษฎทเกยวของอยหลายทฤษฎไดแก 1.ทฤษฎเกยวกบการใหค าปรกษา มหลายกลมทส าคญ ไดแก 1) Humanistic Counselling 2) Behaviouristic Counselling 2.ทฤษฎเกยวกบการศกษาทางไกลและระบบเปด เชน ทฤษฎของ Borje Holmberg (1995) ทฤษฎของ Hilary Perraton (1987) เปนตน

3.14 โครงสราง คณภาพและการพฒนาบคลากรในการจดบรการชวยเหลอผเรยน ผเขยนไดแบงประเภทของสถาบนการศกษาโดยทวไปออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ 1.

สถาบนทจดการเรยนการสอนทสถาบน (campus – based organization) และ 2.สถาบนทจดการเรยนการสอนทางไกล (distance teaching organization) สถาบนประเภทท 1 มกจะผลตหลกสตรตางๆจดการเรยนการสอน ประเมนผล รวมท งจดบรการสนบสนนการศกษาทสถาบน แตสถาบนประเภทท 2 จะผลตสอการเรยนการสอน และการบรหารจดการ ณ ทสถาบน สวนบรการสนบสนนการศกษาจะท าทศนยการเรยนในทองถน

ในการประเมนคณภาพของการจดการศกษาของสถาบนอดมศกษา บรการชวยเหลอผเรยนเปนประเดนหนงทถกประเมน การใหบรการชวยเหลอผเรยนมคณภาพนนสถานศกษาจ าเปนตองมบคลากรทรบผดชอบเรองน ซงอาจพฒนาไดหลายวธทงแบบเผชญหนาและโดยใชสอตางๆ

3.15 บรการชวยเหลอผเรยนในอนาคต บรการชวยเหลอผเรยนในอนาคต จะไดรบการพฒนาและปรบเปลยนไปตามพฒนาการของสงคมและเทคโนโลย คาดวาจะมจ านวนผเรยนในระดบอดมศกษาเพมขน บรการชวยเหลอผเรยนจะเปนประเดนหนงทเปนจดเดนทแตละสถาบนจะใชในการประชาสมพนธสถาบนของตน ในอนาคตจะมการน าเทคโนโลยมาใชในการบรการชวยเหลอผเรยนมากขน 1.ขอบเขตของเนอหา ผเขยนไดน าเสนอเนอหาตงแตพนฐานของบรการชวยเหลอผเรยนไปจนถงการวเคราะหอนาคตของบรการ กลาวคอ ใหเนอหาครอบคลมทกดาน ทกแงมมของบรการชวยเหลอผเรยนโดยเรมตนตงแตค านยาม ความเปนมาของบรการชวยเหลอผเรยน ลกษณะของบรการชวยเหลอผเรยนแตละประเภท วธการจดบรการใหความชวยเหลอผเรยนในรปแบบตางๆ เชน แบบทางไกล แบบเผชญหนา แบบผานคอมพวเตอร บรการชวยเหลอผเรยนทเกดขนจากกลมคนตางๆ นอกสถาบนการศกษา เชน จากครอบครว จากกลมเพอน จากทท างานฯลฯ บรการชวย เหลอผเรยนทมภมหลงตางกน ประโยชนของบรการชวยเหลอผเรยนตอการคงอยของผเรยนคณภาพของบรการชวยเหลอผเรยน การพฒนาบคลากรเพอใหบรการชวยเหลอผเรยนและบรการชวยเหลอผเรยนในอนาคต การทผวจยน าเสนอขอบเขตของเนอหาไดครอบคลมเชนน ท าใหผอานไดรบความรกวางขวางไดเหนภาพรวมของบรการชวยเหลอผเรยน ลกษณะการน าเสนอเนอหา ชวยใหผอานเกดความเขาใจเรองบรการชวยเหลอผเรยนไดอยางชดเจน และไดรจกบรการตางๆทเกยวของดวย ท าใหผอานเกดความเขาใจวาบรการชวยเหลอผเรยนอยสวนไหนของระบบการศกษาทางไกล และเพราะเหตใด หรอมความจ าเปนเชนไรจงตองมบรการชวยเหลอผเรยน และถาจะจดบรการจะจดอยางไรจงจะเหมาะสม 2. การเสนอเนอหาในแตละบท ผวจยน าเสนอโดยการใหหลกการใหแนวคดเกยวกบเรองนนๆ กอนจากนนไดมการยกตวอยางงานวจยทเกยวของและยกตวอยางกรณศกษาหรอยกตวอยางแนวปฏบตทผวจยมประสบการณมาแลว ดงตวอยางการน าเสนอเนอหาซงวาดวยการจดบรการชวยเหลอผเรยนทางคอมพวเตอร ผวจยไดเรมตนดวยการกลาวถงความกาวหนาของเทคโนโลยทท าใหมการน าคอมพวเตอรมาใชอยางกวางขวาง และนบวนจะยงเพมขน จากนนไดอธบายค าศพทหลกๆ ทเกยวของ ไดแก ค าวา Access (การเขาถงบรการ) Quality (คณภาพของระบบ เวบ) และEffectiveness (ประสทธภาพของบรการ) หลงจากนนเปนการน าเสนอการใหบรการชวย เหลอผเรยนดวยคอมพวเตอรในลกษณะตางๆ ไดแก

1) การสงไปรษณยอเลกทรอนกสถงตว

2) การใช Computer Conferencing ส าหรบการชวยเหลอดานวชาการ และดานทไมใชวชาการซงกลาวถงดานผเรยน ดานบคลากร และเอกสารในการสมมนา รวมถงคาใชจาย

3) การใชอนเทอรเนตครอบคลมทงการใหขอมลขาวสาร การรวบรวมขอมลของผเรยนการจหาโปรแกรมบรการรปแบบตางๆผานทางอนเทอรเนต การน าเสนอเนอหาในแตละสวน นอกจากจะมการอธบายใหเหนขนตอนแลว ผเขยนยงน าเสนอตวอยางการปฏบตระหวางบคลากรทใหบรการกบนกศกษาวาไดมการตดตอสอสารแบบสองทางกนอยางไรซงกรณตวอยางน เกดจากการใหบรการจรงของมหาวทยาลยเปดแหงประเทศองกฤษ และใหขอมลรายละเอยดวาบคลากรตองเตรยมอะไรบาง ตองมเอกสารหรอขอมลอะไรบาง ตองมคาใช จายอยางไรในการใหความชวยเหลอผเรยนผานคอมพวเตอร เปนตน ลกษณะการน าเสนอรายละเอยดของแตละบทเชนน ชวยใหผอานเกดความเขาใจอยางชดเจนไดเหนขนตอนกระบวนการ และตวอยางทเกดขนในแตละขนตอน ซงผอานสามารถน าไปปฏบตได และยงไดแนวทางในการเตรยมความพรอมกอนลงมอปฏบตอกดวย 3. เนอหาขอมลทน าเสนอ เปนเนอหาทมความเปนปจจบน ซงแสดงใหเหนวาผเขยนไดไดมการศกษาคนควาในแตละประเดนอยางกวางขวางจากหลายแหลงขอมลทงจากหนงสอ รายงาน เอกสารอนๆ งานวจยและการสบคนทางอนเทอรเนต แลวน ามาสงเคราะหเรยบเรยง นอกจากนนผเขยนยงมประสบการณตรง โดยเปนผรบผดชอบเรองการจดบรการชวยเหลอผเรยนมาเปนเวลาหลายป ดงนนเมอกลาวถงแนวคดละหลกการในเรองใด ผเขยนกน าตวอยางซงเปนประสบการณตรงมาประกอบ ท าใหหนงสอเลมนมจดเดนมากขน 4. ประโยชนทผ อานไดรบ ในฐานะผอานคนหนงทไดอานหนงสอเลมน สามารถสรปประโยชนทไดรบจากหนงสอ ดงน

1)ไดรบความรอยางกวางขวางเกยวกบการใหบรการชวยเหลอผเรยนตงแตความหมาย ประเภทของบรการ ทฤษฎทเกยวของ บรการชวยเหลอผเรยนและวธการจดบรการในลกษณะตางๆ

2)ไดเหนตวอยางของการจดบรการชวยเหลอผเรยนในลกษณะตางๆ 3)ไดเหนชองทางทจะน าความรและประสบการณทไดจากหนงสอเลมนไปประยกตใช

ในบรการอน 4)ไดรแหลงขอมลทจะคนหาความรเพมเตมในเรองนใหกวางขวางตอไป 5)ไดรบทราบขอมลความเคลอนไหวของการจดการบรการชวยเหลอผเรยน โดยเฉพาะ

จากมหาวทยาลยเปดแหงประเทศองกฤษ และยงไดทราบถงแนวโนมของการจดบรการดานน ซงอยในระบบของการจดการศกษาทางไกลและระเปดในอนาคต 5. การน ามาประยกตใชส าหรบการจดการศกษาทางไกลและระบบเปดในประเทศไทย เนอหาทน าเสนอในหนงสอเลมนทกบทสามารถน ามาประยกตใชกบการจดการศกษาทางไกลและระบบเปดไดเปนอยางด เพราะนอกจากผอานจะไดหลกการของบรการชวยเหลอนกศกษาในลกษณะตางๆ แลว ยงได

เหนตวอยางทผเขยนไดยกมาประกอบ ท าใหผอานเกดความรความเขาใจยงขน และเปนแรงกระตนใหผอานคดตอไปวา ถาเปนบรบทของประเทศไทยจะจดอยางไร เนอหาทจะน าไปใชประโยชนอยางมาก ไดแก บรการชวยเหลอผเรยนทางดานวชาการและบรการชวยเหลอผเรยนดานทไมเปนวชาการ เนอหาเกยวกบการจดการบรการชวยเหลอแบบเผชญหนา แบบทางไกล แบบใชคอมพวเตอร และโดยเฉพาะอยางยงบรการชวยเหลอผเรยนทเกดขนภายนอกสถาบน เชน จากสาม – ภรรยา พอ – แม และบตรหลาน เปนตน การบรการชวยเหลอทเกดจากภายนอกนนบเปนปจจยส าคญมากทจะท าใหนกศกษาหรอผเรยนไมออกกลางคน จงเปนแนวทางทดมาก สถาบนการศกษาทางไกลและระบบเปดในประเทศไทยสามารถน าวธการ เชน การจดท าแผนพบเพอสรปสงทผเรยนจะตองท าในระหวางศกษาใหแกครอบครวและนายจางไดรบทราบ วธการนนบเปนตวอยางทดทควรน ามาประยกตใช 6. การท าใหผอานตระหนกถงความจ าเปนของบรการชวยเหลอผเรยน ผอานอาจเปนผบรหาร นกวชาการ ผปฏบตงานอยในสถาบนการศกษาทางไกลและระบบเปด จะไดตระหนกถงความส าคญและความจ าเปนของการบรการนวา ในการจดการศกษาทางไกลและระบบเปด บรการชวยเหลอผเรยนมความจ าเปนเทาเทยมกบการเรยนการสอน เพราะฉะนนจะตองจดคขนานกนไป และยงในอนาคตบรการชขวยเหลอผเรยนจะเปนจดเดนของสถาบน หากสถาบนใดมบรการชวยเหลอผเรยนทดกวา เออประโยชนตอผเรยนมากกวา ผเรยนกจะมก าลงใจ พงพอใจจะเรยนตอจนส าเรจการศกษาโดยไมออกกลางคนผลส าเรจดงกลาวจะท าใหสถาบนมชอเสยง และทส าคญจะเปนปจจยใหกลมเปาหมายสนใจเลอกเรยนกบสถาบนมากขน จงกลาวโดยสรปไดวา หนงสอเลมนไดใหประโยชนแกผอานมาก โดยเฉพาะการไดเรยนรประสบการณในการจดบรการดานน ซงไดด าเนนการจรงในมหาวทยาลยเปดแหงประเทศองกฤษ และผเขยนไดน าความรและประสบการณทไดสงสมมาเปนเวลายาวนานมาถายทอด มาสะทอนใหเหน ดงนน ผทเกยวของกบการศกษาทางไกลจงควรไดอานหนงสอเลมน ส าหรบผทเปนนสตนกศกษากจะไดความรอยางกวางขวางลกซง ผทรบผดชอบการจดการศกษาทางไกลและระบบเปด กจะไดแนวทางทจะน าไปประยกตใชเพอจดบรการหรอพฒนาบรการชวยเหลอผเรยนทด าเนนการอยใหมประสทธภาพยงขนตอไป

4. การบรการสนบสนนการศกษาในระบบการศกษาทางไกล ในดานตางๆของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชมบรการสนบสนนการศกษาทสามารถตอบสนองความตองการของผเรยนไดในทกดาน ในทน จะขอน าเสนอการบรการสนบสนนการศกษาใน 5 ดาน ตามประเดนการศกษาของโครงการวจยยอย คอ

- การลงทะเบยนเรยน

- การจดสงชดการสอนและวสดการศกษาทางไปรษณย - การใหบรการสารสนเทศแกนกศกษา - การพฒนาทกษะการเรยน

- การใหบรการการศกษาของศนยบรการการศกษา

4.1 การลงทะเบยนเรยน

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชมหนวยงานทท าหนาทรบผดชอบในการลงทะเบยน คอ ส านกทะเบยนและวดผล ซงด าเนนการดานการลงทะเบยนของนกศกษามาตงแตป พ.ศ. 2523

ปจจบน การลงทะเบยนเรยนของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช มหลายชองทาง ประกอบดวย 1) การลงทะเบยนดวยตนเอง ทมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชและทศนยวทยพฒนา นกศกษาตองกรอกแบบฟอรม มสธ. 28 แลวช าระเงนสดใหกบเจาหนาท 2) การลงทะเบยนทางโทรศพท นกศกษาตองกดขอมลการลงทะเบยน เชน รหสชดวชา รหสประจ าตวนกศกษาไดเพยง 1 ครง 3) การลงทะเบยนผานเคานเตอรธนาคาร มธนาคารทใหบรการ คอ ธนาคารกรงไทย ธนาคารกรงศรอยธยา ธนาคารทหารไทย และธนาคารเพการเกษตรและสหกรณการเกษตร นกศกษาตองกรอกแบบฟอรมการลงทะเบยนผานเคานเตอรธนาคารและช าระเงนคาลงทะเบยนดวยเงนสดหรอหกเงนจากบญชธนาคาร เมอเจาหนาทบนทกขอมลแลว นกศกษาจะไดรบส าเนาเกบเปนหลกฐาน 4) การลงทะเบยน ณ ทท าการไปรษณยผาน Pay at Post นกศกษาด าเนนการเชนเดยว กบการลงทะเบยนทเคานเตอรธนาคาร เพยงแตไปด าเนนการลงทะเบยนเรยน ณ ทท าการไปรษณย 5) การลงทะเบยนผานระบบอนเทอรเนต นกศกษาตองม บญชเงนฝากออมทรพยกบธนาคารกรงไทยทกสาขาทวประเทศ และเปนสมาชก Internet Banking การท ารายงานลงทะเบยนของนกศกษาจะสมบรณเมอมการหกเงนคาลงทะเบยนจากยอดเงนในบญชเงนฝากธนาคารกรงไทยของนกศกษา รปแบบการลงทะเบยนทพบปญหานอยทสด คอ การลงทะเบยนเรยนดวยตนเอง เนองจากเปนการด าเนนการโดยบคลากร / เจาหนาทของ มสธ . เองแตกมจดดอย คอ นกศกษาตองเดนทางมาลงทะเบยนดวยตนเองท าใหเสยทงเวลา และคาใชจายในการเดนทาง ในสวนของรปแบบการลงทะเบยนแบบอน ๆ พบปญหา ดงน

- การลงทะเบยนทางโทรศพท เปนชองทางทนกศกษาสามารถด าเนนการไดไมจ ากดเวลา และสถานท มโปรแกรมค านวณเงนคาลงทะเบยนโดยอตโนมต มหาวทยาลยไดรบขอมลลงทะเบยนและ เงนคาลงทะเบยนเรว แตนกศกษาทจะลงทะเบยนผานชองทางนไดตองเปนนกศกษาทมเงนฝากในบญชธนาคารกรงไทยเทานน อกทงในกระบวนการลงทะเบยน นกศกษาตองฟงขอความมาก ท าใหสนเปลองคาโทรศพท และเมอลงทะเบยนเสรจสนแลว นกศกษาจะไมไดหลกฐานในการลงทะเบยนทสามารถเกบไวตรวจสอบไดในทนท

- การลงทะเบยนผานเคานเตอรธนาคาร ขอดของการลงทะเบยนผานเคานเตอรธนาคาร คอ นกศกษาไดรบหลกฐานการลงทะเบยนทนท มหาวทยาลยไดขอมลการลงทะเบยน และเงนคาลงทะเบยนเรว แตไมมโปรแกรมการค านวณคาลงทะเบยนโดยอตโนมต อกทงนกศกษาสามารถใชบรการไดเพยง 4 ธนาคาร นอกจากนมหาวทยาลยไดรบขอมลการลงทะเบยนชา และบางครงมการบนทกขอมลผดพลาดเนองจากธนาคารแตละแหงตองสงขอมลไปยงสวนกลางกอน แลวจงน าขอมลสงไปยงมหาวทยาลย

- การลงทะเบยน ณ ทท าการไปรษณยผาน Pay at Post เปนชองทางการลงทะเบยนทสะดวกเนองจากมไปรษณยใหบรการทวถง มโปรแกรมการค านวณคาลงทะเบยนโดยอตโนมต และนกศกษาไดรบหลกฐานการลงทะเบยน มหาวทยาลยไดรบขอมลลงทะเบยนเรว เงนคาลงทะเบยนถงมหาวทยาลยเรว แตบางครงกพบความผดพลาดจากการบนทกขอมลของเจาหนาทไปรษณย

- การลงทะเบยนผานระบบอนเทอรเนต เปนชองทางการลงทะเบยนทเออใหนกศกษาด าเนนการไดโดยไมจ ากดเวลา และสถานท แตในปจจบน และมหาวทยาลยเองกไดรบขอมลลงทะเบยน และคาลงทะเบยนรวดเรว แตปจจบนระบบอนเตอรเนตของมหาวทยาลยยงไมมประสทธภาพเพยงพอ จงท าใหพบขอบกพรองตาง ๆ อยางตอเนอง เชน ถานกศกษาลงทะเบยนและช าระเงนในวนถดไปจะไมพบขอมลการลงทะเบยนของนกศกษา เปนตน

4.2 การจดสงชดการสอนและวสดการศกษาทางไปรษณย

การจดการศกษาทางไกลของ มสธ. ใชสอสงพมพเปนสอหลกในการเรยนการสอน ซงเรยกวา “ชดการสอน” ดงนน การจดสงชดการสอนใหกบนกศกษาจงใชไปรษณยเปนหลก ปจจบนบรษทไปรษณยไทย จ ากด เปนผใหบรการรายใหญทจะน าชดการสอนนสงตอใหกบนกศกษา โดยมรปแบบการใหบรการคอก าหนดศนยทรบผดชอบในการคดแยก และกระจายไปรษณยภณฑไปตามศนยทวประเทศ 14 แหง เพอน าจายไปยงปลายทางโดยใชรหสไปรษณยเปนตวก ากบ ปจจบนเมอส านกบรการการศกษาไดรบขอมลการลงทะเบยนจากส านกทะเบยนและวดผลแลว จะสามารถด าเนนการจดสงผานระบบไปรษณยไดภายใน 3 วน และใชเวลาในการน าจายอก 3 – 6 วน ในกรณทสงของสงทางไปรษณยในประเทศทน าจายผรบ และสงคนผ ฝากสงไมได ทท าการไปรษณยตนทางจะปดประกาศใหทราบมก าหนด 1 เดอน นบจากวนทสงของนนสงกลบคนมาถงตนทาง เพอใหผฝากสงมารบคน เมอพนก าหนด แลวจะเกบรกษาไวอกระยะหนงตามท

ไปรษณยก าหนด ถาพนก าหนดการเกบรกษาแลวจะถอวาสงของนนเปนกรรมสทธของบรษทไปรษณยไทย ซงจะด าเนนการจ าหนายหรอท าลายได

ในสวนของการจดสง ไมพบปญหาในภาพรวม เนองจากการรบชดการสอนและวสดการศกษาทเกดขนจากการน าจายของเจาหนาทไปรษณยนน สวนใหญไมมปญหา ท าใหนกศกษาสวนใหญมความพงพอใจกบระบบการจดสงซงเจาหนาทไปรษณยมกจะน าสงถงบาน จงท าใหนกศกษาสวนใหญไมตองไปตดตอสอบถาม ณ ทท าการไปรษณย แตถาหากนกศกษาไมไดรบทบานกขอเจาหนาทไปรษณยสงใบแจงไว

ทบาน แตกมนกศกษาบางสวนซงเปนสวนนอยไมอยบาน ท าใหมเอกสารตคนกลบมายงมหาวทยาลย นกศกษาตองตดตอกลบมายงมหาวทยาลยท าใหเสยเวลา อยางไรกตาม การจดสงชดการสอนและวสดการศกษาทางไปรษณยทด าเนนการโดยส านกบรการการศกษาเปนการด าเนนการปลายทางทตองรอการด าเนนงานจากหนวยงานตาง ๆ ประกอบดวย สาขาวชาซงรบผดชอบเรองการผลตชดวชา ส านกเทคโนโลยการศกษาซงรบผดชอบเรองการผลตสอเสรม ส านกพมพซงรบผดชอบเรองการพมพชด ส านกทะเบยนและวดผลซงรบผดชอบดานการลงทะเบยนเรยนของนกศกษา ดงนน หากการด าเนนการในขนตอนใดขนตอนหนงมความลาชา กจะสงผลกระทบตอขนตอนอน ๆ ตอมา รวมถงขนตอนการจดสงดวย

4.3 การใหบรการสารสนเทศแกนกศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช มหนวยงานทท าหนาทใหบรการสารสนเทศแกนกศกษาของ

มหาวทยาลยตามพนธกจ และบทบาทหนาทของแตละหนวยงาน ซงประกอบไปดวยหนวยงานสวนกลางจ านวน 8 หนวยงาน หนวยงานสวนภมภาค จ านวน 10 หนวยงาน ในสวนกลาง ประกอบดวย (1) ศนยสารสนเทศ (2) งานประชาสมพนธ กองกลาง ส านกงานอธการบด (3) ศนยขอมลทะเบยนและบรการนกศกษา ส านกทะเบยนและวดผลการศกษา (4) ฝายแนะแนวการศกษา ส านกบรการการศกษา (5) ศนยบรการการสอนทางไปรษณย ส านกบรการการศกษา (6) งานฝกปฏบตเสรมทกษะ ศนยบรการการศกษาประจ าภมภาค ส านกบรการการศกษา (7) ฝายบรการเผยแพรทางไกล ส านกการศกษาตอเนอง (8) ฝายประสบการณวชาชพ ส านกวชาการ หนวยงานสวนภมภาค คอ ศนยวทยพฒนา จ านวน 10 แหง

แมวานกศกษาสวนมากมความพงพอใจเจาหนาท / กระบวนการ / ขนตอนการใหบรการ / สงอ านวยความสดวก / คณภาพการใหบรการ / การใหบรการทางโทรศพท กระดานสนทนา และจดหมายอเลกทรอนกสในระดบมาก แตการมหนวยงานทเกยวของหลายหนวยงานท าใหเกดปญหาคอไมสามารถใหบรการไดเบดเสรจในจดเดยว เนองจากมหาวทยาลยยงไมมระบบฐานขอมล และระบบเครอขายซงมประสทธภาพเพยงพอทจะเออตอการบรการสารสนเทศใหเปนไปไดอยางถกตอง รวดเรว และลดภาระงานการใหบรการสารสนเทศทซ าซอนระหวางหนวยงาน

4.4 การพฒนาทกษะการเรยน

การพฒนาทกษะการเรยนเปนบรการสนบสนการเรยนการสอนทมความจ าเปนตอนกศกษาทงในระบบการศกษาทวไป และระบบการศกษาทางไกล ทกษะการเรยนเปนองคประกอบส าคญทนกศกษาระดบอดมศกษาตองม สภาการศกษา (2548) ระบวาผเรยนควรมการพฒนาทกษะการเรยนทส าคญ 7 ประการ คอ (1) การสอสารทมประสทธผล (2) ทกษะในการจดระบบ ระเบยบ (3) ทกษะในการรวบรวมความร ขอสนเทศ (4) ทกษะในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (5) ทกษะในการท างานและเรยนรดวยตนเอง (6) ทกษะในการท างานเปนกลม (7) ทกษะในการคดค านวณ การอานและแปลความหมายตวเลข

ในภาพรวม การพฒนาทกษะการเรยนในนมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราชในสวนทเกยวของกบสอสนบสนนการเรยนการสอน พบวา มการสนบสนนดานเอกสารสงพมพ รายการวทยกระจายเสยง รายการวทยโทรทศน Web casting CD เพอเพมประสทธภาพการเรยนการสอน การจดฝกอบรม การใหบรการตอบค าถามคณาจารยใหบรการในบทบาทของการเปนวทยากรน าเสนอ และนกวชาการสายสนบสนนด าเนนการในบทบาทของผจดท า ผผลต ผประสานงานการผลต มากกวาจะเปนการเนนดานพฒนา ทกษะการเรยน ยกเวนส านกทะเบยนและวดผลทมการจดสอบวดพนฐานการศกษาในวชาคณตศาสตรและภาษาไทย เพอน าไปสการพฒนาทกษะดงกลาวใหแกนกศกษา

ในสวนของตวชวดทเกยวของกบการพฒนาทกษะการเรยน ทงสาขาวชาและส านกทเกยวของไมมตวชวดทเกยวของกบการพฒนาทกษะการเรยนโดยตรง สวนใหญมกมลกษณะเปนตวชวดสมฤทธผลของภารกจทสนบสนนการเรยนการสอน และพบวามเพยง 4 สาขาวชา จาก 12 สาขาวชาทมการท าวจยเกยวกบทกษะการเรยน ซงเปนทกษะการเรยนเฉพาะของสาขาวชา ไดแก สาขาวชาสงเสรมการเกษตรและสหกรณ เศรษฐศาสตร มนษยนเวศศาสตร และศลปศาสตร ทงน โดยมสาขาวชานเทศศาสตรทมการวจยเรองระบบการใหค าปรกษาทเหมาะสม ซงอาจรวมถงการชวยใหนกศกษามทกษะการเรยนทดขน ในสวนของส านกไมมการวจยทเกยวของกบการพฒนาทกษะการเรยน การวจยทท าโดยสวนใหญเปนการรายงานผล การวจยตามภารกจของหนวยงาน

ภาพรวมดงกลาวสะทอนใหเหนวามหาวทยาลยควรใหความส าคญตอการพฒนาทกษะการเรยนใหแกนกศกษาเพอใหนกศกษาสามารถเรยนจนจบออกไปไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผล และยงเปนวธการหนงทส าคญในการลดอตราการออกกลางคน และเพมอตราการคงอยของนกศกษา

4.5 การใหบรการการศกษาของศนยบรการการศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชไดจดตงศนยบรการการศกษาเพอเปนสถานททใหบรการทาง

วชาการของมหาวทยาลยทงในสวนกลางและสวนภมภาค ใชเปนสถานทจดสอบ สอนเสรม ปฐมนเทศนกศกษา และบรการการศกษาอน ๆ โดย ขอความรวมมอกบสถาบนการศกษาระดบอดมศกษาทวประเทศใหจดตงเปนศนยบรการการศกษาประจ าทองถน เพออ านวยความสะดวกในการใหบรการการศกษาแกนกศกษาและประชาชนอยางทวถง ประกอบดวย ศนยบรการการศกษาจงหวด ศนยบรการการศกษาเฉพาะกจสาขาวชา ศนยบรการการศกษาเฉพาะกจมม มสธ และศนยวทยพฒนา เปนตน

ปญหาหลกทพบ คอ มหาวทยาลยไมมหนวยงานกลางในการประสานขอมลขาวสาร ท าใหขอมลขาวสารบางอยางขาดความชดเจน กอรปกบการขาดการประสานงานทเขมแขงในระดบเครอขายทองถน และศนย ฯ กไมมเจาหนาทในการใหบรการขอมลขาวสารโดยตรงท าใหการบรการการศกษายงเปนไปอยางมขอจ ากด

5. งานวจยทเกยวของ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (มปป.) ใน“โครงการวจยเพอปฏรปการเรยนร : การจดการเรยนการสอนทางไกลและระบบเปด” ไดศกษาเปรยบเทยบองคประกอบดานปรชญา ปณธานและวสยทศน การบรการจดการหลกสตรและการสอน ระบบสอการสอน ระบบถายทอดการสอน การประเมนการศกษา และการประกนคณภาพการศกษาทางไกลประเภทตางๆ เพอวเคราะหแนวโนมของการจดการเรยนการสอนทางไกล ตลอดจนจดท าขอเสนอแนะเชงนโยบายในการจดการเรยนการสอนทางไกล ตลอดจนจดท าขอเสนอแนะเชงนโยบายในการจดการเรยนการสอนทางไกลในระดบอดมศกษาส าหรบประเทศไทย

ในสวนของการบรการสนบสนนการเรยนการศกษา พบวา สถาบนการศกษาทางไกลตองใหความส าคญกบการบรการสนบสนนการศกษาเทาเทยมกบการจดการเรยนการสอน โดยตองจดควบคกนไป ท งน สถาบนอดมศกษาพงจดใหมบรการ และสนบสนนการศกษาทจ าเปนครบถวน และมคณภาพ นกศกษาทกคนในพนทตองสามารถเขาถงบรการไดอยางสะดวก รวดเรว และทนเวลาตามมาตรฐาน 5 ดาน คอ (1) มาตรฐานดานความพรอมของบรการและสนบสนนการศกษา (2) มาตรฐานดานศนยการศกษา (3) มาตรฐานดานการตดตอสอสารกบนกศกษา (4) มาตรฐานดานบรการเสรมการเรยน และ (5) มาตรฐานดานการแนะแนว

สมาล สงขศร และคณะ(2543) ใน“การศกษาทางไกลในมหาวทยาลยทคดสรรจากตางประเทศ : ประสบการณเพอประยกตสการพฒนาระบบการศกษาทางไกลของไทยในศตวรรษท 21” ไดศกษาสภาพการจดการศกษาทางไกลของมหาวทยาลยทคดสรรในประเทศตางๆในดานนโยบายและแผนงาน การบรหารและการจดหลกสตร การเรยนการสอนและสอการสอน ผเรยน ผสอน การวดและประเมนผลการศกษา การบรการสนบสนนการศกษา และการประกนคณภาพการศกษา เพอศกษาปญหา ตลอดจนวเคราะหเปรยบเทยบ และเสนอแนวทางการประยกตใชประสบการณการจดการศกษาทางไกลทไดจากตางประเทศตางๆตอการพฒนาการจดการศกษาทางไกลของประเทศไทย ผลการศกษา ในสวนของการบรการสนบสนนการศกษา พบวา มหาวทยาลยเปดในประเทศตางๆมรปแบบทหลากหลาย และทวถงในระดบพนท โดยทกประเทศทท าการศกษามปญหาในระดบปานกลางถงนอย และการบรการสนบสนนการศกษาในบางประเทศมการบรการตดตามนกศกษาอยางใกลชด โดยทมวจยไดเสนอแนวทางการพฒนาการบรการสนบสนนการศกษาส าหรบมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช วาควรมศนยการเรยนกระจายอยทกพนท มบรการใหนกศกษาตดตออาจารย และมหาวทยาลยไดสะดวกรวดเรว ทนเวลา โดยไมเสยคาใชจาย และมบรการตดตามนกศกษาทสอบไมผาน เพอใหนกศกษายงคงอยในระบบ และสามารถศกษาดวยตนเองไดอยางมประสทธภาพ

ในสวนของการบรการสนบสนนการเรยนการศกษาในแตดาน จากการสงเคราะหงานวจยทเกยวของสามารถสรปไดดงน

5.1 งานวจยทเกยวของกบการลงทะเบยนเรยน จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการลงทะเบยนเรยน พบวา มการศกษาปญหาทเกยวกบการ

ลงทะเบยนเรยน ชองทางการลงทะเบยนเรยน สภาพการลงทะเบยนของนกศกษาปจจบน และสภาพความพรอมดานโอกาสในการเขาถงหรอใชระบบอนเทอรเนต โดยมรายละเอยดดงน

5.1.1 ปญหาเกยวกบการลงทะเบยนเรยน พบวา มขนตอนการลงทะเบยนเรยนยงยาก และไมไดรบการตดตอกบมหาวทยาลยเมอนกศกษาสอบถามปญหา (บญศร พรหมมาพนธและคณะ, 2538) การแจงผลการตอบรบการลงทะเบยนเรยนลาชา และเสนอแนะวามหาวทยาลยควรมรปแบบของการบรการทรวดเรว มประสทธภาพ ลดขนตอนทไมจ าเปนใหแลวเสรจภายในการด าเนนงานครงเดยวใหมากทสด (งานวจยสถาบนและสารสนเทศ กองแผนงาน, 2543) นอกจากนยงพบปญหาการลงทะเบยนเรยนทมาจากสาเหตอนๆ คอ การไมสงซอวสดการศกษา นกศกษามการรบรมากทสดในเรองการลงทะเบยนชดวชาเปนครงแรกหรอเปนชดวชาทใชเอกสารการสอนฉบบปรบปรงซงนกศกษาตองสงซอวสดการศกษา สวนกจกรรมทนกศกษารบรนอยทสดคอ มหาวทยาลยไมอนญาตใหนกศกษาลงทะเบยนเพมชดวชาทมการฝกปฏบตเสรมทกษะตาง ๆ เวนแตนกศกษาลงทะเบยนเพมชดวชา เพอเขาสอบทฤษฎเพยงอยางเดยว (รชนกล ภญโญภานวฒนและปณณภา เจรญธรรมวฒน, 2548)

5.1.2 ชองทางการลงทะเบยนเรยน พบวา นกศกษาไดรบคมอการลงทะเบยนเรยนและช าระเงนคาลงทะเบยนเรยนโดยใชชองทางไปรษณยมากทสด (รชนกล ภญโญภานวฒน และปณณภา เจรญธรรมวฒน, 2548) อยางไรกตามจากการวจยยงพบวา นกศกษารอยละ 12.2 ช าระเงนผานบรการ Pay at Post โดยใหเหตผลวาสะดวกและใชเวลานอยกวาการช าระเงนทางธนาณต ไมตองเสยเวลากรอกแบบฟอรมมากและมนใจวามหาวทยาลยจะไดรบขอมลการช าระเงนเรวกวาทางธนาณต ส าหรบดานการด า เ นนงาน พบวา การใหบ รการของ เจาหนา ท บคลากร ทใหบ รการ สถานทใหบ รการของการสอสารแหงประเทศไทยมความเหมาะสม เจาหนาทของส านกทะเบยนและวดผลและเจาหนาทรบช าระเงนของกองคลงสนบสนนใหน าระบบการช าระเงนดวยบรการ Pay at Post มาใชอยางถาวรโดยนกศกษาสวนใหญมความพงพอใจกบบรการ Pay at Post ในระดบมาก (สมถวล วจตรวรรณา และพชพนธ สารยนต, 2547) ซงสอดคลองกบงานวจยของรชนกล ภญโญภานวฒน และปณณภา เจรญธรรมวฒน (2548) ทพบวา นกศกษามความพงพอใจในระดบมากทมหาวทยาลยมชองทางการช าระเงนหลายชองทางท าใหนกศกษาไดรบความสะดวกในการลงทะเบยนเรยนผานชองทางตาง ๆ และการลงทะเบยนเรยนผานบรการ Pay at Post ณ ทท าการไปรษณยมความรวดเรวและประหยด แตอยางไรกตามชองทางการลงทะเบยนเรยนทนกศกษาใชบรการมากทสดคอ การลงทะเบยนเรยนผานทท าการไปรษณยรองลงมาคอ เคานเตอรธนาคาร

5.1.3 สภาพการลงทะเบยนเรยนของนกศกษาปจจบน พบวา นกศกษาเลอกใชวธการลงทะเบยนเรยนโดยผานทางไปรษณย (รอยละ 83.2) เหตผลทนกศกษาพอใจในวธการลงทะเบยนเรยนดงกลาวคอ งายตอการปฏบต (รอยละ 63.8) สวนเหตผลทนกศกษายงรสกไมพอใจในวธการลงทะเบยนเรยนดงกลาวคอไดรบเอกสารตอบรบการลงทะเบยนลาชา (รอยละ42.4) และถามหาวทยาลยน าวธลงทะเบยนเรยนโดยผานระบบอนเทอรเนต โดยคดคาบรการไมเกนครงละ 20 บาท พบวามนกศกษาจะใชวธการดงกลาว(รอยละ 55.1) โดยใหเหตผลวาวธดงกลาวสรางความมนใจใหกบนกศกษาวาทางมหาวทยาลยไดรบขอมลการลงทะเบยนเรยนนนทนท (รอยละ 48.9) (ส ารวย กมลายตต และณฏฐพร พมพายน, 2544 )

5.1.4 สภาพความพรอมดานโอกาสในการเขาถงหรอใชระบบอนเทอรเนต พบวานกศกษามโอกาสทจะเขาถงหรอใชระบบอนเทอรเนตรอยละ 65.1 สถานทใชสวนใหญจะเปนทท างานรอยละ 23.3 รองลงมาคอรานใหบรการอนเทอรเนตรอยละ 18.0 ทบานรอยละ 13.5 และศนยวทยพฒนา รอยละ 13.5 (ส ารวย กมลายตต และณฏฐพร พมพายน, 2544)

5.2 งานวจยทเกยวของกบการจดสงชดการสอนและวสดการศกษาทางไปรษณย จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการจดสงชดการสอนและวสดการศกษาทางไปรษณยพบวา ม

งานวจยทมงเนนศกษาความพงพอใจของผใชบรการ และการพฒนาระบบโลจสตกของบรษทไปรษณยไทย จ ากด โดยมรายละเอยดดงน

5.2.1 ความพงพอใจของผใชบรการไปรษณยไทย พบวา รอยละ 88.74% ไมเคยมปญหาการใชบรการ ขณะทพบปญหามเพยง 14.26% จงสรปไดวาภาพรวมบรการไปรษณยอยในระดบดมาก ศกษาความพงพอใจตอการใหบรการไปรษณยดานตาง ๆ พบวาประชาชนสวนใหญพอใจมากในภาพรวม โดยเฉพาะการรบฝาก การใหบรการของเจาหนาท และการน าจาย สวนบรการทอยในระดบพอใจ ไดแก สถานทใหบรการและกจกรรมลกคาสมพนธ สงทควรปรบปรง ไดแก สถานทใหบรการคบแคบ ไมสะอาด ทนงรอรบบรการไมเพยงพอ ทจอดรถนอย ทตงอยในซอยหายาก ปายทท าการไมชดเจน การใหบรการมขนตอนยงยาก ลาชา อปกรณไมเพยงพอ ควรเปดเวลาท าการนอกเวลาท าการ เจาหนาทนอยไมเพยงพอ (พรทพย พมลสนธ, 2550) ซงสอดคลองกบงานวจยของปญญา ภมรพล 2545 (อางจาก ฉววรรณ สรเขมาภรณ, 2548) ทไดศกษาความพงพอใจของประชาชนตอการใหบรการของไปรษณยมหาวทยาลยเชยงใหม พบวาปจจยสวนบคคลและรายไดของกลมตวอยางไมมผลตอความพงพอใจของประชาชนตอการใหบรการของทท าการไปรษณยมหาวทยาลยเชยงใหม กลมตวอยางมความพงพอใจตอการบรการของไปรษณยมหาวทยาลยเชยงใหม โดยภาพรวมอยในระดบพอใจมาก ประกอบดวยความพงพอใจดานอาคารทท าการ ความพงพอใจดานการใหบรการ ความพงพอใจดานการปฏบตงานของพนกงาน นอกจากนผลการวจยพบวามปจจยหลายอยางทสงผลสบเนองใหเกดความพงพอใจ เชน การโฆษณา สอ ประชาสมพนธ ความเปนองคกรทใหบรการดวยความใกลชดอยเสมอ มอทธพลตอความพงพอใจดงกลาว และงานวจยของ ดลย

มาน อลมมนน (2548) ไดศกษาความพงพอใจของผใชบรการตอการใหบรการของทท าการไปรษณยในจงหวดปตตาน พบวา ระดบความพงพอใจของผใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก ยกเวนดานขอมลขาวสารและการประชาสมพนธอยในระดบปานกลาง เปรยบเทยบความพงพอใจของผใชบรการทม เพศ อาย ศาสนา ระดบการศกษา และความถในการใชบรการแตกตางกน มความพงพอใจในภาพรวมไมแตกตางกน สวนผใชบรการทมอาชพและรายไดแตกตางกนมความพงพอใจในภาพรวมแตกตางกน ส าหรบปญหาและขอเสนอแนะของผใชบรการ สวนใหญเปนปญหาการปฏบตงานลาชา เจาหนาทมนอย ประชาสมพนธนอยไมทวถง เหนควรใหผบรหารใหความส าคญกบการสรางความพงพอใจแกผใชบรการโดยการปรบปรงการประชาสมพนธบรการใหทวถงดวย วธการแจกจายเอกสารโดยพนกงานไปรษณยทไปใหบรการถงทอยของผใชบรการเปนระยะ ๆ อยางสม าเสมอ

5.2.2 การพฒนาระบบโลจสตกของบรษทไปรษณยไทย จ ากด พบวา การพฒนาระบบ Logistic ของบรษทไปรษณยไทย จ ากด ควรทจะมงการพฒนาไปในดานการปรบปรงระบบงานการจดการระบบ Logisticโดยด าเนนการจดตงหนวยบรการลกคา (Call Center) เพอท าหนาทประสานงานในการบรการลกคาและควบคมการใชรถยนตใหมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด พรอมทงยงชวยลดภาระความสนเปลองและคาใชจายส าหรบการด าเนนงานทซ าซอนลง โดยใชระบบปฏบตการดาน Logistic ทมการจดหามาใชงานเพมขนกบการพฒนาระบบงาน ยงสามารถทจะขยายขอบเขตการใหบรการแกลกคาจากผ จดสงสนคามาท าหนาทเปน Outsource เพอใหบรการดานไปรษณยแบบครบวงจรแกลกคา ซงสามารถพฒนาระบบงานเพอสรางความพงพอใจและตอบสนองความตองการของลกคา ทงนเมอบรษทไปรษณยไทย จ ากด ไดพฒนารปแบบการใหบรการเปน Outsource ทเตมรปแบบทสามารถปรบปรงกระบวนการท างานทงระบบ โดยลดกระบวนการท างานทซ าซอนลง ซงจะสงผลตอคาใชจายทลดลง อกทงการลดคาใชจายดงกลาวยงสามารถทจะยอนกลบคนใหกลมลกคาในรปแบบของการลดราคาคาด าเนนการ ซงท าใหเกดความพงพอใจแกลกคาและกอสรางความจงรกภกดและตอบสนองตรงตามความตองการในลกษณะทไดรบผลประโยชนรวมกนทง 2 ฝาย (พงศเทพ วภาตะพนธ, 2548) ซงสอดคลองกบงานวจยของนรรฆ โคมลปาณกและคณะ ทไดศกษาถงการก าหนดกลยทธในดานการลดตนทนและระยะเวลาการขนสงของบรษทไปรษณยไทย จ ากด พบวา ผลการวเคราะหปญหาจากตนทนทเพมสงขน มสาเหตหลกมาจากราคาคาน ามนเชอเพลง การใชรถยนตขนสงไมมประสทธภาพ และมขนตอนการท างานหลายขนตอน วธแกปญหาแบงเปน 2 ระยะ คอ ระยะสน ใชแนวทางแกปญหาดานตนทน การขนสงโดยการใชผรบจางภายนอก พบวาสามารถประหยดการขนสงดวยรถยนตของบรษทและจะเปนประโยชนคอนขางมากในการควบคมการขนสง และความแนนอนในการขนสงสงของทางไปรษณยและใชแนวทางดานการปรบเปลยนกระบวนการท างานเพอใหการปฏบตงานเปนไปอยางรวดเรวและมประสทธภาพ สวนในระยะยาวจะมการใชกลยทธการจดการพาหนะ โดยใชระบบคอมพวเตอรเขามาชวยในการขนสงและกลยทธในการสรางพนธมตรทางธรกจ เพอขยายบรการของบรษทใหนาเชอถอและเปนทยอมรบแกผใชบรการ ส าหรบการจดซอรถยนตขนสงใหม

นนไมใชแนวทางการแกไขทดเพราะจะท าใหบรษทตองเสยเงนในการซอรถยนตขนสงใหม และเสยคาขนสงตอปเปนจ านวนมาก ซงไมตรงกบวตถประสงคในการศกษาดวยตนเองในครงนทตองการลดตนทนของบรษทไปรษณยไทย จ ากด ใหต าลง

5.3 งานวจยทเกยวของกบการใหบรการสารสนเทศแกนกศกษา

จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการใหบรการสารสนเทศแกนกศกษา พบวา มงานวจยทศกษาการใหบรการสนเทศดงกลาว คอ งานวจยของจนทรจฬา โพธขาว (2523) ทไดศกษา การใหบรการสนเทศของมหาวทยาลยรามค าแหง สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรต จงหวดขอนแกน พบวา การใชบรการสารสนเทศมวตถประสงคเพอเปนฐานขอมลส าหรบวางแผนในการเรยน โดยมขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการปรบปรงการใหบรการสารสนเทศเพอใหตรงกบความตองการของผใชบรการ คอ นกศกษา โดยมหาวทยาลย ควรจดระบบสารสนเทศทางดานการศกษาทงดานหลกสตร การจดการเรยนการสอน กระบวนวชา งานทะเบยน ใหเปนระบบมากขน เปนมาตรฐานเดยวกน มขอมลทถกตอง รวดเรวเพอประโยชนในการวเคราะห วางแผน ระบบการศกษา และงานบรหารงานบคคลของมหาวทยาลย ทงนในอนาคตการตดประกาศสารสนเทศตาง ๆ ควรมขอมลและรายละเอยดใหชดเจน และควรเพมขอมลใหมากขน เชน การตดประกาศหลกสตรอาชพ และเรองอน ๆ ทมความเกยวของกบตวนกศกษาเพอใหการบรการสนเทศของมหาวทยาลย มประสทธภาพยงขน และระดบปรญญาโทตองการมากทสดคอการใชหนงสอของมหาวทยาลย งานวจย และวทยานพนธกลาวโดยสรปจากงานวจยทเกยวของ นกศกษามความตองการสอสารกบมหาวทยาลยทง การไดรบขาวสารจากมหาวทยาลยอยางสม าเสมอทกชองทาง การใหบรการสารสนเทศของมหาวทยาลยเกยวกบดานการเรยน โดยเฉพาะการแนะแนวการศกษา การรบสมคร การลงทะเบยน สอการศกษาการประชาสมพนธดวยความรวดเรว ถกตอง

5.4 งานวจยทเกยวของกบการพฒนาทกษะการเรยน

จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการพฒนาทกษะการเรยน พบวา มงานวจยทมงเนนศกษาพฤตกรรมการใชสอและปจจยทสงผลตอความส าเรจในการศกษาของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธ ราชท โดยมรายละเอยดดงน

5.4.1 พฤตกรรมการใชสอของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พบวา สอเสรมทนกศกษาใชนอยมาก คอ รายการวทย โดยผเรยนบางสวนกลาววา เนองจาก ศกษาจากเอกสารการสอนกเพยงพอและ ไมมเวลาวางในการรบฟง ชวงเวลาออกอากาศ ไมตรงกบเวลาวาง แมวทยจะเปนสอเสรมทมประโยชนกตาม (สนนท นลบตร, 2533) สอดคลองกบงานวจยของมนตผกา เกยรตภกดกล (2535) ทไดศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการใชสอ การเรยนการสอนประเภทตางๆ ของนกศกษา พบวา ผเรยนไมไดศกษาวธใชเอกสารและไมไดท าตามล าดบขนตอนทก าหนดใหในเอกสารการสอน มการจดท าแบบบนทก ท าแบบประเมน เปนบางครง เนองจากไมมเวลา และงานวจยของโสฬศา สาตพร (2549) ทพบวา ผเรยน

ไมไดศกษาวธใชเอกสารและไมไดท าตามล าดบขนตอนทก าหนดใหในเอกสารการสอน มการจดท าแบบบนทก ท าแบบประเมน เปนบางครง เนองจากไมมเวลา วธการเรยน บคลกภาพ ความตองการของผเรยนทไมสอดคลองกบระบบการเรยนทางไกลของมสธ ทใชวธการเรยนดวยตนเอง ผเรยนขาดแรงจงใจ ขาดทปรกษา ขาดเพอนเรยน ขาดทกษะความสามารถทสามารถพดและฟงไดในการเรยนภาษาองกฤษในระบบทางไกลดวยตนเอง ขาดกลวธการเรยนทมการใหค าแนะน าวธการเรยนดวยตนเอง โดยมอาจารยทปรกษาประจ าตวเนองจากระบบการเรยนดวยตนเอง สวนทขาดหายไปคอผสอน ดงนน ทปรกษามบทบาทส าคญ ในขณะท จรพร พลสงวน (2539) ไดศกษาวถการศกษาดวยตนเองของนกศกษามหาวทยาลย พบวา ผเรยนใชวธการศกษาดวยตนเอง โดยปฏบตตามกจกรรมการเรยนในระบบทางไกล ศกษาสอการสอนทมหาวทยาลยก าหนด กลยทธทใชในการอาน ใชการหาค าจ ากดความ หาใจความส าคญในแตละยอหนา จดบนทก ขดเสนใตสาระทเขาใจวาส าคญ นกศกษาใชเวลาศกษาคนควา 1-2 ชวโมงตอวน อยางไรกตาม นกศกษาทางไกล ยงไมไดปฏบตตามแนวทางการเรยนรดวยตนเอง มการวางแผนการศกษาในระดบนอย ขาดทกษะทจ าเปน ไดแก ทกษะการอาน การมวนยในตนเอง การใฝรใฝเรยน และการควบคมตนเอง ซงเปนคณลกษณะทส าคญของผเรยนทางไกล ทกษะทจ าเปน ไดแก ทกษะการอาน การมวนยในตนเอง การใฝรใฝเรยน และการควบคมตนเอง โดยมหาวทยาลยควรมการจดท าชดวชาทกษะในการศกษาทางไกล ทมสาระการเรยนครอบคลม การปฏบตตนในการศกษาดวยตนเอง วธการเรยน การแสวงหาความรดวยตนเอง และ หลกการอาน การเรยนรดวยตนเองในระบบทางไกลประกอบดวย การก าหนดเปาหมาย การวางแผนการศกษา การจดเวลา และสภาพแวดลอม การด าเนนกจกรรมการประเมน และกลวธการศกษา

5.4.2 ปจจยทสงผลตอความส าเรจในการศกษาของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พบวา การวางแผนการเรยนเปนปจจยทสงผลตอการส าเรจการศกษาของนกศกษาระดบปรญญาตร (สมศกด มทรพยหลาก, 2541) สอดคลองกบงานวจยของบญทพย สรธรงส (2542) พบวา การวางแผนการเรยน การใหก าลงใจ การใหค าปรกษาแนะน าจากอาจารยประจ าและอาจารยสอนเสรม เพอนเรยน เพอนรวมงาน ครอบครว ผบงคบบญชาเปนปจจยทสงผลตอการส าเรจการศกษาของนกศกษาระดบปรญญาตร และ สนนท นลบตร (2538) พบวา การสอนเสรม เปนสอเสรมทเปนปจจยส าคญท าใหผเรยนประสบความส าเรจในการศกษาสงกวาผเรยนทไมไดเขารบการสอนเสรม เชนเดยวกบ ดรรชน บญเหมอนใจ (2549) ทพบวา สอสอนเสรม เปนสอทมการใชมากทสดและเปนสอทเปนกลยทธ การเรยนทางไกลใหส าเรจ การสอนเสรมเปนสอเสรมทเปนประโยชนควรมการจดสอนเสรมใหครอบคลมทกพนท และประชาสมพนธใหนกศกษาเหนความส าคญของการสอนเสรม รวมทงผลตสอเสรมรปแบบทผเรยนสามารถเขาถงและสะดวกในการเรยนร นอกจากน ปจจยทสงผลตอการส าเรจการศกษาของนกศกษาระดบปรญญาตร ไดแก แรงจงใจทงสวนตวและอาชพ การใหค าแนะน าการวางแผนการเรยนทด การแนะน าเรองการเตรยมตวสอบ การประชาสมพนธใหนกศกษาเหนความส าคญของการสอนเสรม เนองจากการสอนเสรมเปนสอเสรมทเปนประโยชนควรมการจดสอนเสรมใหครอบคลมทกพนท รวมทงผลตสอเสรมรปแบบทผเรยนสามารถเขาถงและสะดวกในการเรยนร กลยทธการเรยนทางไกล ทประกอบดวย การวางแผนการเรยน การศกษาสอ

สงพมพ การใชสอเสรมประเภทการสอนเสรม การเตรยมตวและการสอบเปนกลยทธการเรยนทางไกลทท าใหผเรยนประสบความส าเรจ

คณลกษณะของผเรยนทางไกลทประสบความส าเรจและไดเกยรตนยม ควรมคณลกษณะสวนตว 6 ดาน ไดแก ดานภาษา สามารถฟงและจบประเดนไดตรงความหมาย ดานความประพฤต มความซอสตยและมสจจะ ดานรสนยม เปนผทรกความสะอาด เรยนร แตงกายสภาพ ถกตองตามสากลนยม ดานการคดวจารณญาณ มความคดเปนระบบ มเหตและผล ดานการรกความกาวหนา เปนผทใฝร ศกษาคนควา หาความรตลอดเวลา และดานการน าความรไปใชประโยชน สามารถประยกตใชความรในการปฏบตงานได วธการศกษาในระบบการศกษาทางไกลทน าไปสการเรยนส าเรจและไดรบเกยรตนยม ควรใชวธการศกษาใน 3 ประเดน ตามล าดบ ไดแก การเตรยมตวการสอบ การอานเอกสารการสอนและ การวางแผนการเรยน (เบญจวรรณ บษปวนช, 2542) เพอใหนกศกษามความสามารถทางการเรยนในเรองทศกษาไดด เนองจาก นกศกษาทางไกล จะเรยนตามประสบการณเดม ท าใหขาดทกษะการเรยน หรอ ความสามารถทางการเรยนในระบบการศกษาทางไกล ประกอบกบระบบการเรยนการสอนของมหาวทยาลยยาก ผเรยนไมชอบ เพราะเปนระบบทางไกลทตองเรยนดวยตนเอง เรยนจบยาก ตองมวนยในตนเอง ตองใชความอดทนสง (ศรพร สจจานนทและคณะ, 2540)

โดยจากการศกษาความคดเหนของนกศกษา มสธ. ตอบรการแนะแนวของฝายแนะแนวการศกษา มสธ. พบวา นกศกษาทเคยใชบรการขอรบค าปรกษาทางโทรศพท ไดรบขอมลทถกตองมากทสด ส าหรบคอลมนแนะแนวใน ขาว มสธ. นกศกษาจะอานคอลมน “ ตอบจดหมาย” ทกครง และในการรบฟงและรบชมรายการวทยกระจายเสยงและรายการวทยโทรทศนเพอการแนะแนวการศกษา นกศกษามความเหนวา ไดใหความสนใจตอเนอหาสาระการแนะแนวการศกษามากทสด และมความตองการในใชสอ แนะแนวการศกษา และสอแนะแนวชดวชาอยในระดบมาก (จตตมา รกนาค, 2544) สอดคลองกบงานวจยของวลภา สบายยงและคณะ (2552) ทพบวา นกศกษามความตองการการแนะแนวการเรยนระหวางการศกษาในระดบมาก ใน 3 ล าดบแรก ไดแก ทกษะการตอบขอสอบปรนย ขอมลการแนะแนวทางการเรยนใหสามารถเรยนไดจนส าเรจการศกษา และทกษะการตอบขอสอบอตนย ดงนน การใหบรการสนบสนนการศกษาเปนสงจ าเปนกบระบบมหาวทยาลยเปด บรการหลกๆ ทตองม ไดแก การจดศนยการเรยนใหครอบคลมทกพนท และจดบรการอยางหลากหลายทงบรการแนะแนวใหค าปรกษาบรการสอการศกษา หรอการตดตอสอสารกบผเรยน เปนตน (สมาล สงขศร, 2545)

ดงนน มหาวทยาลยจงควรใหความรกบนกศกษาเกยวกบวธเรยนอยางมประสทธภาพ โดยใชชดพฒนา ไดแก ชดพฒนาแรงจงใจใฝสมฤทธ ความมวนยในตนเอง การวางแผนการเรยน ลกษณะและวธการอาน การจดบนทก และการเตรยมตวสอบ ดงกลาวตงแต การเขารบการปฐมนเทศ รวมทงควรมการจดท ารายการนะแนวการเรยนผานสอตาง ๆ (ทวศกด จนดานรกษ, 2539) นอกจากนวธการ เรยนของนกศกษาทท าใหประสบความส าเรจในระบบการศกษาทางไกล ตองใชวธการเรยนรดวยตนเอง เรยนโดยมการปรกษาอาจารย และเรยนรวมกบเพอน โดยแบบการเรยนรดวยตนเองทเหมาะสมส าหรบ

ผเรยนทางไกล มสธ.คอ แบบการเรยนรดวยตนเองแบบซมซบ โดยหากมการจดสภาพแวดลอมการเรยนร ใหเหมาะสมกบแบบการเรยนรของผเรยนจะชวยท าใหผเรยนมสมฤทธผลทางการเรยนสง (ลดดาวลย เพชรโรจน, 2542) และวธการเรยนแบบเพอนชวยเพอน เปนวธท เหมาะสมส าหรบผเรยนทางไกล เปนวธทชวยเสรมแรงจงใจผเรยน กระตนความสนใจและท าใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากลมทไมไดเรยน และยงเปนวธทชวยเพมทกษะทางสงคมทมคณคาตอการด ารงชวต โดยควรมการน าวธการดงกลาวไปใชในการฝกปฏบตเชงวชาการ และการอบรมเขมประสบการณชดวชา เพอพฒนาทกษะการเรยน การท างาน สามารถท างานเปนทม ซงเปนสงส าคญในการเรยนรของผเรยนทางไกล

5.5 งานวจยทเกยวของกบการใหบรการการศกษาของศนยบรการการศกษา จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการใหบรการการศกษาของศนยบรการการศกษา มสธ. พบวา

มการศกษาการใหบรการทางวชาการของศนยบรการการศกษา รปแบบการใหบรการของศนยบรการนกศกษา ปจจยทมอทธพลตอการด าเนนงานของศนยบรการการศกษา และการศกษาปญหาในการด าเนนงานของศนยวทยพฒนาบรการ มสธ. โดยมรายละเอยดดงน

5.5.1 การใหบรการทางวชาการของศนยบรการการศกษา มสธ. พบวา นอกจากทศนยบรการการศกษาจะมหนาทรบผดชอบในการจดสอนเสรมและการจดสอบแลว ยงใหบรการการศกษาอนกบนกศกษาอกดวย เชน ประชาสมพนธขาวสารของ มสธ. ใหนกศกษาทราบ บรการใหใชสถานทในการทชมรมนกศกษาตองการจดกจกรรม นอกจากนนกศกษา มสธ.สวนใหญเหนวา มหาวทยาลยควรจดใหศนยบรการการศกษาเปนตวแทนของมหาวทยาลยในสวนภมภาค เพอชวยประชาสมพนธขอมลขาวสารของมหาวทยาลย แนะแนวการเรยนและอาชพแกนกศกษา เปนแหลงยมวสดการศกษาและแจกเอกสารตาง ๆ ควรจดสอนเสรมใหครบทกศนยฯ และทกสปดาห รวมทงควรจดบรการสอบถามปญหาทางโทรศพททศนยบรการการศกษาได ในขณะเดยวกนผบรหารและผปฏบตงานสวนใหญเหนวาควรจดเจาหนาทศนยส าหรบตอบปญหานกศกษาโดยตรง มการจดกจกรรมของมหาวทยาลยทศนย เปนประจ า แตงตงบคลากรศนยเปนอาจารยแนะแนวแกนกศกษาไวประจ าศนยฯ ทกแหง และควรปรบอตราคาตอบแทนศนยฯ ใหเหมาะสมและเปนระบบเดยวกน สนนท นลบตรและคณะ (2540) ศนยบรการการศกษายงมสวนชวยใหนกศกษาไดรบความสะดวกในการเรยนกบมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช และศนยฯ สามารถเปนตวแทนมหาวทยาลยในสวนภมภาคไดในระดบมาก โดยมขอเสนอแนะทเกยวกบงานบรการทางวชาการดานตางๆ ควรจดสงขอมลขาวสารมหาวทยาลยทตองการใหศนยฯ เผยแพรอยางสม าเสมอ และควรจดใหศนยบรการการศกษาจงหวด เปนตวแทนของมหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราชในสวนภมภาค เพอชวยประชาสมพนธขอมลขาวสารของมหาวทยาลย แนะแนวการเรยนและอาชพแกนกศกษา เปนแหลงยมวสดการศกษาและแจกเอกสารตาง ๆ ของมหาวทยาลย และจดบรการสอบถามปญหาทางโทรศพททศนยฯ (สนนท

นลบตร และคณะ, 2540)

5.5.2 รปแบบการใหบรการของศนยบรการนกศกษา มสธ. พบวา นกศกษา มความตองการในระดบมากตองานบรการทกดานของศนยบรการนกศกษา มสธ. นครราชสมา ไดแก งานบรการแนะแนวการศกษา งานรบสมครนกศกษา งานรบลงทะเบยน งานตอบปญหาและรบค ารองของนกศกษา งานประชาสมพนธขาวสาร งานบรการสอโสตทศน งานจ าหนายสอการศกษา งานปฐมนเทศนกศกษา งานกจกรรมบรการการศกษาระดบปรญญาตร และปรญญาโท งานบรการเปนทตงของชมรมนกศกษา งานบรการวชาการ แกสงคม (จรพร โชตพบลยทรพย และเทพ สงวนกตตพนธ, 2550)

5.5.3 ปจจยทมอทธพลตอการด าเนนงานของศนยบรการการศกษา มสธ. พบวา ภาระงานของศนยบรการการศกษา ศนยบรการการศกษามภาระงานหลก คอ การจดกจกรรมบรการการศกษาใหกบนกศกษา มสธ. ไดแก การจดสอนเสรม การจดสอบ และปฐมนเทศนกศกษาใหม สวนภาระงานรอง ไดแก การใหบรการขอมลขาวสาร การใหบรการแนะแนวการศกษา และการใหบรการชมรมนกศกษา เปนตน นอกจากน ยงพบวา นกศกษาประชาชนทสนใจทมการสอบถามในเรองตาง ๆ ทเกยวของ เชน การสอบถามการเทยบโอนชดวชา การลงทะเบยนเรยน การสอบถามกรณไมมรายชอเขาหองสอบ การสอบถามก าหนดการรบนกศกษาใหม/การขายใบสมคร การสอบถามกรณไมไดรบเอกสารการสอนอนและการสอบถามก าหนดวนสอนเสรม เปนตน สวนปญหาและอปสรรคของศนยบรการการศกษาทไมสามารถใหบรการตอบค าถามไดอยางมประสทธภาพ ไดแก ขอมลในการตอบค าถามมไมพรอม หรอ ไมครบถวน มการเปลยนแปลงขอมลอยตลอดเวลาบคลากรมงานประจ ามากจงไมมเวลาทจะใหบรการไดอยางเตมท บคลากรขาดประสบการณในการปฏบตหนาทดานใหบรการ และขาดแรงจงใจในดานคาตอบแทนทเหมาะสม เปนตน (จรรตน แยมกลนฟง และชาตร วงศมาสา, 2542)

5.5.4 ปญหาในการด าเนนงานของศนยวทยพฒนาบรการ มสธ. พบวา ปญหาในการด าเนนงานของศนยวทยพฒนาบรการ ทง 5 จงหวด ทท าการศกษานนสรปได ดงน (จรพร โชตพบลยทรพยและคณะ, 2542) 1. การด าเนนงานตามภารกจตอมหาวทยาลย ปญหาทส าคญในล าดบแรกคอ ภารกจงานดาน “เผยแพรและด าเนนกจกรรมทางดานวชาการ และวชาชพ เพอกระจายความรและรายไดสชมชนตลอดจนสรางบทบาทความเปนผน าในชมชนระดบอดมศกษา” ทงนมปจจยสาเหตจากการจดการซงศนยวทยพฒนาบรการไมมอ านาจเตมทในการด าเนนการและมอบหมายงานใหแกบคลากรยงไมชดเจน 2. การด าเนนงานตามภารกจตอนกศกษา ปญหาทส าคญในล าดบแรกคอ ภารกจงานดาน “รวบรวมขอมลทางวชาการและสงเสรมสนบสนนบรการคนควาเสรมความรในระบบการเรยนการสอน

โดยใชเทคโนโลยสมยใหมผานระบบเครอขายตางๆ เพอประโยชนในการคนควาและศกษาของนกศกษา” ทงนปจจยสาเหตจากวสดอปกรณลาสมยและมไมเพยงพอ 3. การด าเนนงานตามภารกจตอประชาชนและชมชน ปญหาทส าคญในล าดบแรก คอ ภารกจงานดาน “เปนหนวยงานทชวยเหลอสงเสรมและประสานงานในการจดบรการทางวชาการและวชาชพทเหมาะสมเปนประโยชนแกชมชนและทองถน” ทงนปจจยสาเหตจากการจดการคอขาดการวางแผนรวมกนของผมสวนเกยวของ ศนยฯ ไมมอ านาจเตมทในการด าเนนงาน ระบบการบรหารงานไมคลองตว และขาดความรความเขาใจในการจดการ ขอเสนอแนะจากการวจย มหาวทยาลย ควรมอบนโยบายและอ านาจในการด าเนนงานทชดเจนแกศนย ตลอดจนควรจดสรรงบประมาณเพอจดหาวสดและอปกรณททนสมย ทงนศนยวทยพฒนาบรการควรจะพจารณาตนเองในเรองมอบหมายงานแกบคลากรการวางแผน การตดตามและประเมนผลการปฏบตงาน การฝกอบรมบคลากร และควรมความรเกยวกบการจดการ

6. กรอบแนวคดการวจย

กรอบแนวคดและวธเชอมโยงของแผนงานวจยยอยในชดโครงการ เรอง “การบรการสนบสนนการศกษาทางไกล มสธ. ป พ.ศ.2551” จากการวเคราะห สงเคราะห หลกการ และแนวคดของการศกษาทางไกล โดยค านงถงองคประกอบของการใหบรการสนบสนนการศกษาทางไกล ของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในดานของการลงทะเบยนเรยน ดานระบบการจดสงชดการสอนและวสดการศกษาทางไปรษณย ดานการใหบรการสารสนเทศแกนกศกษา ดานการพฒนาทกษะการเรยนในระบบการศกษาทางไกล และดานการใหบรการการศกษาของศนยบรการการศกษามหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช เพอน าไปสการก าหนดกรอบแนวคดในการใหบรการสนบสนนการศกษาทางไกล โดยใชกระบวนการวจยท งเชงคณภาพและปรมาณ ซงมเปาหมายหลกเพอหาแนวทางการพฒนาระบบการใหบรการสนบสนนการศกษาของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จงก าหนดกรอบแนวคดในการวจยดงน

46

กรอบแนวคดในการวจย

ศกษาแนวคดทฤษฎทเกยวของ

รวมทงแนวทางการจดบรการ

การศกษาจากในและตางประเทศ

งานวจยทเกยวของ

วจยภาคสนาม

- ศกษาสภาพ ปญหา ความตองการ

แนวทางทควรจะเปนของบรการดาน

ตางๆ

-ดานการลงทะเบยน

-ดานการจดสงชดการสอนและวสด

การศกษา

-ดานบรการสารสนเทศ

-ดานการพฒนาทกษะการเรยน

-ดานบรการการศกษาของ

ศนยบรการศกษาประจ าจงหวด

สงเคราะหรางรปแบบการ

ใหบรการการศกษา (5 ดาน)

-ศกษาสภาพ ปญหา ความตองการ

แนวทางทควรจะเปนของบรการ

ดานตางๆ

-ดานการลงทะเบยน

-ดานการจดสงชดการสอนและ

วสดการศกษา

-ดานบรการสารสนเทศ

-ดานการพฒนาทกษะการเรยน

-ดานบรการการศกษาของ

ศนยบรการศกษาประจ าจงหวด

รปแบบ

-แนวทางทควรจะเปนของบรการ

ดานตางๆ

-ดานการลงทะเบยน

-ดานการจดสงชดการสอนและ

วสดการศกษา

-ดานบรการสารสนเทศ

-ดานการพฒนาทกษะการเรยน

-ดานบรการการศกษาของ

ศนยบรการศกษาประจ าจงหวด

รปแบบ

-แนวทางทควรจะเปนของบรการ

ดานตางๆ

-ดานการลงทะเบยน

-ดานการจดสงชดการสอนและ

วสดการศกษา

-ดานบรการสารสนเทศ

-ดานการพฒนาทกษะการเรยน

-ดานบรการการศกษาของ

ศนยบรการศกษาประจ าจงหวด

สมมนานกวจย

โครงการแมบท

และโครงการยอย

ใหขอเสนอแนะ

เพอปรบปรง

สมมนา

ผทรงคณวฒ พรอมทจะไปใช

และตดตามผลตอไป

ภาพท 9 กรอบแนวคดการวจย