Upload
others
View
8
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
บทท 2 ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ
ในการศกษาเรอง การพฒนาคณภาพบคลากรสายการสอน รองรบการเขาสประชาคม
อาเซยน โรงเรยนพนจวทยา จงหวดล าปาง มวตถประสงคเพอศกษาการพฒนาคณภาพบคลากรสายการสอน การเปรยบเทยบการพฒนาคณภาพบคลากรสายการสอน จ าแนกตามระดบการศกษาและเพอศกษาปญหาและขอเสนอแนะการพฒนาคณภาพของบคลากรสายการสอน รองรบการเขาสประชาคมอาเซยน โรงเรยนพนจวทยา จงหวดล าปาง
จงมความจ าเปนอยางยงทจะตองมการศกษาคนควาแนวคดทฤษฎ และงานวจยตางๆ ทเกยวของ ในศาสตรแตละสาขาอยางครบถวนและในทกมต ซงผศกษาไดศกษาคนควาในศาสตรตางๆ ดงน
1. ความหมายของการพฒนาบคลากร 2. ความส าคญของการพฒนาบคลากร 3. ปจจยทมอทธพลตอการพฒนาบคลากร 4. รปแบบการพฒนาบคลากร 5. ความส าคญและความเปนมาของประชาคมอาเซยน 6. ขอมลเบองตนโรงเรยนพนจวทยา จงหวดล าปาง 7. งานวจยทเกยวของ
1. ความหมายของการพฒนาบคลากร
ในการพฒนาบคลากร ไดมนกวชาการหลายคนไดกลาวถงเรองตางๆ ไวดงน สดา สวรรณาภรมย (ม.ป.ป., หนา 6) ไดกลาววา การบรหารงานบคคล คอกระบวนการท
ผบรหารใชศลปะและกลยทธในการด าเนนการสรรหาคดเลอกบคคลทมความสามารถปฏบตงานในองคการพรอมท างานพฒนา ความร ความสามารถของบคคลและพฒนาทงสขภาพกาย จตใจ และมทศนคตในการท างานพฒนาใหองคการ รวมถงการแสวงหาวธการชวยเหลอสนบสนนบคคลทจะตองออกจากการเปนสมาชกองคการดวยอบตเหต ทพพลภาพใหสามารถใชชวตในสงคมอยางมความสข ขณะท เมธ ปลนธนานนท (2529, หนา 2) กลาววา การบรหารบคคล หมายถงความไดเพยรพยายามจดการใหบคคลในหนวยงานทกๆ ต าแหนงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ โดยพยายามใหบคคลเหลานนเหนวา งานของเขามทางทจะท าใหเขาเจรญกาวหนาตามจดมงหมายของเขา ขณะเดยวกนผบรหารกพยายามทจะท าใหจดประสงคของบคลากรบรรลผลโดยใหเกดความกลมกลนและสมพนธกนอยางเหมาะสมทงความตองการของบคลากรทงความตองการขององคการหรอสถาบน ส าหรบเสาวลกษณ สงหโกวนทและกมล อดลพนธ (2527, หนา 2) กลาววา การพฒนาบคคลมความหมายทกวางและครอบคลม เพราะอาจรวมถงวธการและเทคนคตางๆ ทชวยใหบคคลมความเจรญเตบโตทง
8
ทางสมองและจตใจ เพอใหมความกาวหนาในหนาทการงาน แนวทางตางๆ ทใชในการพฒนาบคคลในองคการจงมหลายแนวทางและเรยกชอตางๆ กนออกไป เชน การฝกอบรม การพฒนาการจดการ (Management Development) การพฒนาองคการ (Organization Development)
สมาน รงสโยกฤษฏ (2535, หนา 53) กลาวไววา การพฒนาบคคล หมายถง การด าเนนการเกยวกบการสงเสรมใหบคคลมความร ความสามารถ มทกษะในการท างานทดขนตลอดจนมทศนคตทดในการท างาน อนจะเปนผลใหการปฏบตงานมประสทธภาพดยงขนหรออกนยหนง การพฒนาบคคลเปนกระบวนการทจะเสรมสรางและเปลยนแปลงผปฏบตงานในดานตางๆ เชน ความร ความสามารถ ทกษะ อปนสย ทศนคต และวธการในการท างานอนจะน าไปสประสทธภาพในการท างาน และเปนกระบวนการทจะตองท าตอเนอง ส าหรบนงลกษณ สนสบผล (2532, หนา 8) กลาวไววา การพฒนาบคลากร หมายถง กรรมวธทจะเพมพนสมรรถภาพในการท างานของผปฏบตงานแตละคนทงในดานความคด การกระท าความสามารถ ความร ความช านาญ และทศนคต ขณะเดยวกน กรช สบสนธ (2537, หนา 4) กลาววา คน คอผทท าใหองคการประสบผลส าเรจ ผบรหารจงจ าเปนตองเรยนรจากบทเรยนเกาๆ วา วฒนธรรมในองคการผกมดคนไวดวยกนอยางไร วฒนธรรมท าใหชวตแตละวนมความหมายและมจดมงหมายอยางไร ชวตและผลงานของบคลากรถกปนแตงโดยสภาพทเขาท างานอย บคคลผสรางหรอผกอตงองคการ จงเหนบทบาทของตนเองในฐานะผสราง ผรเรมสภาพแวดลอมหรอวฒนธรรม ในองคกรของตนเพอใหบคลากรเกดความรสกปลอดภย ท างานอยางมนใจ ตงใจท าใหกจการประสบความส าเรจ ในท านองเดยวกน ประวณ ณ นคร และคณะ (2540, หนา 383) ไดกลาวไววา เปนททราบกนดอยแลววาการบรหารงานกคอ การท าความส าเรจใหกบองคการโดยอาศยความพยายามของบคคลอน ปญหาส าคญประการหนงของการบรหารจงเปนเรองเกยวกบพฤตกรรมมนษยในองคการ มนษยเปนปจจยการบรหารทมชวตจตใจ มอารมณและความรสกนกคดและมพฤตกรรมทแสดงออกไดหลายรปแบบแตกตางกนออกไป พฤตกรรมทแสดงออกนยอมเกดขนโดยมสาเหต มแรงกระตนและมจดมงหมาย ในการบรหารงานใหมประสทธภาพ ผบรหารจะตองหาทางทจะควบคมพฤตกรรมมนษยทตางกเกดขนโดยมสาเหตมแรงกระตนและมจดมงหมายแตกตางกน ใหแสดงออกในรปแบบและทศทางทจะเปนประโยชนตอความส าเรจขององคการผบรหารจะกระท าดงกลาวนไดกไดดวยการจงใจ การจงใจ คอการควบคมพฤตกรรมมนษยใหเปนตามจดมงหมายทก าหนดไว โดยคนหาและระบสาเหตแรงกระตน จดมงหมายของพฤตกรรมไวลวงหนา ส าหรบพยอม วงศสารศร (2534, หนา 193) ไดกลาวไววา การพฒนา หมายถง การท าใหมคณภาพมากขน ในกรณทเกยวกบบคคลกคอการด าเนนการเพมพนความร ความสามารถ และทศนคตทดตอการปฏบตงานทตน มรบผดชอบใหมคณภาพประสบความส าเรจเปนทนาพอใจ ขณะทนงนช วงษสวรรณ (ม.ป.ป., หนา 2) ไดกลาวไววา การพฒนาบคคล หมายถงวธการทสงเสรมความเจรญกาวหนาใหกบบคคลในดานความคด ความร ทกษะและเจตคต เพอชวยใหบคคลมสมรรถภาพในการปฏบตงานไดสงสดและสรปไดดงน
1. การพฒนาบคคล เปนกระบวนการในการสรางบรรยากาศในการท างานทดงเอาศกยภาพของบคคลมาท างานใหเกดประสทธภาพสงสด และเกดความพงพอใจ
9
2. การพฒนาบคคล จะตองใชวธการหลายอยาง เชน การใหการศกษา การฝกอบรมการฝกทกษะ เปนตน
3. การพฒนาบคคล เพอใหองคการอยรอด และเจรญกาวหนา จงสรปไดวา การพฒนาบคลากร คอ รปแบบหรอกระบวนการทจะชวยเพมทกษะ ความร
ความเขาใจ ความสามารถและความตงใจในการปฏบตงานของบคลากร การจดกจกรรมตาง ๆทสงผลใหบคลากร ปรบพฤตกรรมใหเขากบเหตการณและสงแวดลอมทเปลยนไปอยตลอดเวลาพฒนาตนเอง
2. ความส าคญของการพฒนาบคลากร
ในการพฒนาบคลากรมจดมงหมายเพอใหบคลากรไดรบการพฒนาโดยเฉพาะโรงเรยนควรใหความสนใจในการเพมประสทธภาพของการปฏบตงาน ครมขวญก าลงใจในการพฒนาตนเองใหเปนครมออาชพ มความกาวหนาทางวชาการ มการจงใจใหครปฏบตงานดวยความเตมใจ
ส านกงานเลขาธการครสภา สภาครและบคลากรทางการศกษา (2549, หนา 59) ไดกลาวไววา จดมงหมายของการจดการศกษาตามแนวปฏรปการศกษา มงเนนการพฒนาคณภาพของบคคลอยางตอเนองตลอดชวตเพอรองรบการเปลยนแปลงของโลก การพฒนาครและบคลากรทางการศกษา เปนสงจ าเปนทจะตองกระท าอยางเปนระบบและตอเนอง วนชย มชาต (2548, หนา 9) ไดกลาววา คนถอเปนปจจยทส าคญประการหนงขององคการทจะท าใหการด าเนนงานขององคการบรรลผลทวางไว เพราะคนเปนกลไกทจะขบเคลอนการปฏบตงานภายในองคการทงหมด ในหลายกรณทองคการ 2 แหง มลกษณะการด าเนนการ เปาหมายเหมอนกน มโครงสรางตลอดจนระบบการบรหาร เทคนคการจดการและเทคโนโลยเกอบจะเหมอนกนทกประการ แตองคการทง 2 แหง ประสบผลส าเรจตางกนหรอมประสทธภาพตางกน ไมเทาเทยมกน หรอกรณการเลอกใชเทคนคทางการบรหาร เทคนทางการบรหารบางเทคนคใชในองคการหนงไดผล แตเทคนคเดยวกนนนใชในอกองคการหนงกลบตองพบกบความลมเหลว สาเหตของการเปนเชนนกเพราะพฤตกรรมของคนในองคการเหลานนมความแตกตางซงพฤตกรรมเหลานกลวนแลวแตจะสงผลกระทบตอความส าเรจหรอการบรรลเปาหมายขององคการทงสน ดงนนในการแสดงพฤตกรรมของบคคล ค าถามทนกพฤตกรรมศาสตรใหความสนใจกไดแก อะไรเปนตวก าหนดพฤตกรรมของบคลากรทคนๆหนงจะแสดงพฤตกรรมอยางหนงอยางใดออกมานนเปนเพราะอะไรหรอมาจากสาเหตใด ท าใหพฤตกรรมของคนๆ หนงในสถานการณทแตกตางกนจงตางกน ท าไมพฤตกรรมของคนหลายคนในสถานการณเหมอนกนจงตางกน คอท าไมคนจงโตตอบตอสถานการณหนงๆ ไมเหมอนกน
ชชพ พทธประเสรฐ (ม.ป.ป., หนา 79-82) ไดกลาวไววาทรพยากรมนษยหรอบคลากรจะตอง สรางบรรยากาศแหงความเชอถอระหวางกนใหมากขน การเพมผลผลตโดยอาศยความเหนและการมสวนรวม มงผลระยะยาวใหบคลากรในองคการมความสขกบการท างานมขวญก าลงใจทดจนรสกวาองคการนน ๆ เปนสมบตของทกคนทตองปฏบตงานตามภารกจอยางเตมทเพอความส าเรจ บคคลในองคการจ าเปนตองไดรบการพฒนา โดยธรรมชาตของมนษยเมอท างานไปนานๆ ความเฉอยชา ความ
10
แขงแรงจะเกดขน ฉะนนองคการจ าเปนตองจดกจกรรมเพอกระตน จงใจใหเขาไดเรยนรสงใหม เพอไมใหเขาเกดความรสกวาเขาอายมากแลว ปลอยใหเดกรนหลงท า จะตองท าใหคนในองคการเกดจต ส านกวาทกคนไมมใครแกเกนเรยน ในท านองเดยวกน ศภชย ยาวะประภาษ (2546, หนา 174) ไดกลาววา การพฒนาบคลากรเปนการจดประสบการณการเรยนรอยางเปนระบบในเวลาทก าหนด เพอเพมโอกาสใหบคลากรในองคการมสมรรถนะสงขน สามารถปฏบตหนาททไดรบมอบหมายไดเปนผลด อนเปนผลตอการเจรญเตบโตกาวหนาของบคลากรและองคการ
จมพล หนมพานช และคณะ (2544, หนา 153-155) กลาวไววา การพฒนาทรพยากรมนษยมความส าคญตอการบรหารองคการ 5 ประการ ไดแก
1. ทรพยากรมคณคา มนษยมคณคา มเกยรต มศกดศร มชวตจตใจ จะตองใหเกยรตใหความ ส าคญเพอทจะใชทรพยากรมนษยเกดประโยชนสงสด
2. ทรพยากรมนษยมการเปลยนแปลง ในยคการแขงขน จ าเปนทจะตองเปลยนแปลงใหสอด คลองกบสภาพแวดลอม
3. ทรพยากรมนษยมคณภาพชวตการท างานทด การท างานในองคการตองมสภาพแวดลอมทปลอดภย สะอาด และสภาพการท างานทด คณภาพชวตการท างานทดจะสงผลตอประสทธภาพการท างานดขน
4. ทรพยากรมนษยมความพงพอใจในงาน องคการจ าเปนตองสรางบรรยากาศการท างานทด ปรบองคการเปนแบบสงมชวต ทกคนมความสขในการท างาน มความทาทายและเรยนรสงแปลกใหม และปรบเปลยนองคการไปสองคการแหงการเรยนร (Learning Organization)
5. ทรยพากรมนษยมการเรยนรอยางตอเนอง องคความรการเปลยนแปลงไปตามยคสมย กลาวคอ สมยกอนมงเนนความเชยวชาญเฉพาะดาน ใครกตามทเกงดานใดจะมมลคาสงแตในปจจบนมงสคนทเกงหลายดาน ดงนนองคการจงจ าเปนตองพฒนาทรพยากรมนษยดวยกระบวนการเรยนรทจะแสวงหาความรใหมๆ และเทคนคใหมๆ มาใชใหสอดคลองกบการปฏบตงานทมประสทธภาพตอไป การพฒนาทรพยากรมนษยมความส าคญตอทรพยากรมนษย ม 6 ประการ ไดแก
1. การพฒนาทรพยากรมนษยชวยท าใหระบบและวธปฏบตงานมสมรรถภาพดยงขน 2. การพฒนาทรพยากรมนษยเปนวธการอยางหนงทจะชวยท าใหเกดการประหยดลดความ
สนเปลองของวสดทใชในการปฏบตงาน 3. การพฒนาทรพยากรมนษยชวยลดระยะเวลาของการเรยนรงานใหนอยลง 4. การพฒนาทรพยากรมนษยเปนการชวยแบงเบาภาระหนาทของผบงคบบญชาหรอหวหนา
หนวยงานตางๆ 5. การพฒนาทรพยากรมนษยเปนวธการอยางหนงทจะกระตนบคลากรใหปฏบตงานเพอ
ความเจรญกาวหนาในต าแหนงหนาทการงาน 6. การพฒนาทรพยากรมนษยยงชวยท าใหบคคลนนๆ มโอกาสไดรบความรความคดใหมๆ
ท าใหเปนคนทนสมยทนตอความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยใหมๆจากคมอครและบคลากรทางการศกษาของโรงเรยนทงอดมวทยา (2550) ไดระบวาครขอท 6 ครยอมตองการพฒนาตนเองทงในดาน
11
วชาชพ บคลกภาพ และวสยทศน ใหทนตอการพฒนาทางวชาการ เศรษฐกจ สงคมและการเมองขณะท กรช สบสนธ (2537,หนา 184) กลาววา บคลากรจะมการเรยนรและถายทอดวฒนธรรมใหแกกนและกนขณะทองคการกสามารถเขาไปมสวนเสรมสรางใหบคลากรมความพรอมและสามารถเรยนรไดอยางรวดเรวกอนเขาไปสภาคปฏบต เขาไปรวมท างานกบบคลากรเกาอยางแทจรงเปนการสรางและเตรยมความพรอมใหบคลากรใหม และไมใหตกไปอยใตวฒนธรรมกลมยอยมากเกนไป ซงวนชย มชาต (2548, หนา 23) ไดกลาววา บคคลแสดงพฤตกรรมออกมาตางกนแมสถานการณเดยวกนและบคคลเดยวกนกอาจแสดงพฤตกรรมตางกนในสถานการณเดยวกน ปรากฏการณตางๆ เหลานเกดขนเสมอไมวาจะเปนในสภาพการณทวๆ ไปหรอในทางการบรหาร การจะศกษาพฤตกรรมของบคคลและองคการจงมความจ าเปนจะตองเขาใจสาเหตเบองตนเหลานกอน การแสดงพฤตกรรมของบคคลนนมาจากมลเหตทส าคญสองประการ คอ มลเหตภายในตวบคคลนนเอง และมลเหตภายนอกบคคลหรอสภาพแวดลอมและสถานการณทเกดขน ส าหรบวน เชอโพธหก (2537, หนา 15-16) กลาวไววา การจดบคลากรเขาปฏบตงานเพอใหบคลากรมโอกาสเจรญกาวหนาและพฒนาตนเองนนผบรหารควรปฏบตดงน
1. จดคนใหตรงกบงาน (Put the Right Man on The Right Job) 2. บรรจเขาท างานใหตรงกบระบบการบรรจ ม 2 ระบบ คอ ระบบการแตงตงตามต าแหนง
(Position Classification) และระบบการแตงตงตามยศ (Rank Classification) 3. มอบหมายงานใหท า 4. ปฐมนเทศแกผรบมอบหมายงาน 5. การประเมนผลงาน อ านวย แสงสวาง (2542, หนา 67) กลาวไววาการพฒนาทรพยากรมนษยตองมการวางแผน
ซงเปนกระบวนการทจะตองมการด าเนนการอยางตอเนองตลอดเวลา มใชหยดนงอยกบท มสมพนธกบกจกรรมภายในเปนจ านวนมากของโรงเรยน การวางแผนจะตองมการจดท าขอมลรายละเอยดใหชดเจน มเงอนไขความตองการททนสมยเปนปจจบนรวมทงการวางแผน และการพฒนาก าลงบคลากร เชน การรบสมคร การประเมนการวางแผนการฝกอบรมบคลากรใหบรรลผลส าเรจตามความตองการของโรงเรยน มความจ าเปนตองมรายละเอยดการวเคราะหสภาพการณในปจจบนและในอนาคต เพอท าใหเกดความมนใจวาโรงเรยนสามารถจดหาทรพยากรมนษย ทมทกษะเหมาะสมกบงานทจะท าตาม ทโรงเรยนก าหนดไดตามจ านวนทตองการ
เมธ ปลนธนานนท (2529, หนา 105-106) ไดกลาววา ในการวางแผนการพฒนาบคลากร มขอทตองพจารณา 3 ประการ คอ
1. พจารณาความตองการการพฒนาทงหมดขององคกรหรอหนวยงานเปนสวนรวม 2. พจารณาความตองการทจะปรบปรงเฉพาะอยางในเรองความรและทกษะของบคลากรท
อยในต าแหนง 3. พจารณาศกยภาพของผถอครองต าแหนงทตองการการพฒนา และความเจรญกาวหนา
12
กต ตยคคานนท (2543, หนา 105) กลาวไววา การพฒนาบคลากรมวตถประสงค 4 ประการ คอ
1. เพอเพมทกษะในการท างานใหแกผปฏบต พรอมทงการเพมพนและปรบปรงวชาการกบเทคโนโลยใหม ๆ
2. เพอเพมความคลองตวและการปรบตวของผปฏบตงาน 3. เพอการเพมผลผลต 4. เพอใหผปฏบตงานทราบถงความส าคญของการพฒนาบคลากร วาเปนวธหนงทจะท าให
เขามโอกาสจะไดรบการพจารณาจากหนวยงาน เชนการเลอนหรอเปลยนต าแหนงงานทมความส าคญมากขนซงจะเปนประโยชนแกตวเขา
วน เชอโพธหก (2537, หนา 20-22) ไดกลาวไววาการพฒนาบคลากรในองคการกระท าไดหลายวธ วธทปฏบตกนมากมดงน
1. การปฐมนเทศ 2. การสอนงาน 3. การสงไปศกษาดงาน 4. การสงไปศกษาตอ 5. การมอบอ านาจความรบผดชอบใหสงขน 6. การสบเปลยนโยกยายหนาท 7. การใหท าหนาทผชวย 8. การใหรกษาการแทน 9. การใหเขารวมประชมในโอกาสตาง ๆ 10. การจดใหมคมอการปฏบตงาน 11. การฝกงานระหวางศกษาอบรม 12. การสนบสนนกจกรรมพฒนาบคลากร 13. การฝกอบรม จากการศกษาดงกลาวพอสรปไดวา การพฒนาบคลากรหรอทรพยากรมนษยมความส าคญยง
ทจะท าใหโรงเรยนมคณภาพได ตองพฒนาบคลากรตลอดไปอยางตอเนองมการวางแผน ตามหลกการ สงคมและวทยาการมการพฒนาและเปลยนแปลงอยเสมอ ดงนนครซงเปนบคลากรทส าคญในการถาย ทอดความร การใหการศกษาแกนกเรยนครตองพฒนาตนเองใหทนตอการเปลยนแปลงและแนวโนมทจะเปลยนแปลงในอนาคต 3. ปจจยทมอทธพลตอการพฒนาบคลากร
ปจจยทมอทธพลตอการพฒนาบคลากร ไมวาจะเปนสภาวะสงแวดลอมภายในหรอภายนอกยอมมผลกระทบทงนน ถาสภาวะในการพฒนาไมเอออ านวย การพฒนาบคลากรอาจจะไมส าเรจ หรอ
13
อาจจะมการพฒนาไปอยางชาๆ อาทเชน วฒนธรรมในการปฏบตงานของบคลากรในโรงเรยน เพอนคร ผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา และบคคลทเกยวของ ลวนแลวจะสามารถมอทธพลตอการพฒนาโรงเรยนไดทงนน มนกการศกษาไดกลาวถงดงน
จมพล หนมพานช และคณะ (2544, หนา 156-157) ไดกลาวไววา ปจจยทมอทธพลตอการพฒนาทรพยากรมนษย ม 2 ประการ คอ
1. ปจจยสภาพแวดลอมภายนอก ม 2 ระดบ คอ ปจจยสภาพแวดลอมทวไปประกอบดวย การเมอง เศรษฐกจ สงคมและเทคโนโลย ดานการเมองอนาคตมระบบการเมองทเปนประชาธปไตยมากขน มระบบราชการทมประสทธภาพ มความโปรงใส บรสทธยตธรรม มนกการเมอง ขาราชการทมคณธรรม จรยธรรม ความรความสามารถสงดานเศรษฐกจในอนาคตมงสระบบการคาขายแบบเสรทมประสทธภาพและเปนธรรม ดานสงคมในอนาคตมงสความเอออาทรตอกน สามารถรวมพลงในการแกปญหาโดยสนตวธดานเทคโนโลยในอนาคตมความเปลยนแปลงมากขน ความกาวหนาเทคโนโลย ท าใหประชาคมโลกเชอมโยงกนอยางใกลชด งาย และรวดเรว สวนปจจยสภาพแวดลอมภายนอก คอ ปจจยสภาพแวดลอมของงาน ประกอบดวยลกคา คแขง ผควบคมและผสนบสนนอนาคตการบรการลกคาจะยงยากมากขน มความตองการทหลากหลาย รวดเรวในการบรการตองการสนคาและบรการทราคาถกมคณภาพ ความประทบใจบรการและตองการความแปลกใหม การพฒนาทรพยากรมนษยขนอยกบลกคา คแขงขนผควบคมและผสนบสนน
2. ปจจยสภาพแวดลอมภายใน ไดแก 2.1 โครงสราง องคการมการปรบเปลยนโครงสรางจากแบบสงสองคการแนวราบ
มากขน มการลดขนาดขององคการใหเลกลงแตมประสทธภาพและสมรรถนะในการท างานสง 2.2 กลยทธ องคการตองมการบรหารเชงกลยทธมากขน โดยมการวเคราะหสถาน
การณไดถกตองแมนย ามากขน มงสลกคาและคแขงขนสความเปนหนงไมเปนสองรองใครๆ กลยทธนท าใหทรพยากรมนษยตองแปรเปลยนไป
2.3 ระบบ องคการตองมการปรบเปลยนระบบงานใหมความคลองตว รวดเรวมากยงขน การปรบปรงกระบวนการท างาน ท าใหเกดการพฒนาทรพยากรมนษยใหสอดคลองกบการรอปรบระบบการท างานใหงายขน การปรบปรงงาน
2.4 ทกษะ องคการมงเนนคนทมความสามารถมากขน ท างานไดหลายอยาง เชนทางดานภาษา ทางดานคอมพวเตอร ท าใหเพมมลคาของทรพยากรมนษยใหมมากขน
2.5 คานยมรวม องคการมงสรางคานยมรวมทเกดจากองคการและบคลากร มความ คดเชอมนในการท างาน สวนใหญมกจะมเรองคณภาพ มาตรฐาน ประสทธภาพ รวดเรว ประทบใจ ปลอดภย จรงใจ เปนเลศ ยมแยม ความรวมมอ ความจรงใจ ความคดรเรมสรางสรรค ตรงตอเวลา
2.6 ศลปะการบรหาร องคการมงสการบรหารแบบประชาธปไตยและมสวนรวมมากขน มผรวมงานทมความรบผดชอบและความคดรเรมสรางสรรค การกระจายอ านาจปฏบตการจ าเปนพฒนาทรพยากรมนษยใหมความเหมาะสม เชนกระบวนการกลมหรอกลมสมพนธรวมพลงสรางสรรคโดยใหทกคนมสวนรวม สานฝนใหเปนจรง
14
2.7 พนกงาน องคการในอนาคตมงสแนวคดทรพยากรมนษยทมคณภาพโดยเรมจากการมความรสกเปนเจาของ การเปนหนสวน การมอสระในการท างาน รวมทงการเพมผลผลตโดยใชพนกงานทมอยใหเกดประโยชนสงสด
อทย เลาหวเชยร และคณะ (2540, หนา 183) กลาววา แรงจงใจคอความปรารถนาภายในหรอสงกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมเพอใหบรรลวตถประสงคทบคคลนนตองการ และสงจงใจ คอสงทชกน าหรอจงใจใหบคคลแสดงพฤตกรรมออกมามทงสงจงใจในแงบวกและแงลบ พรอมกนนยงไดกลาว การจงใจดวยรางวลตอบแทนอาจจะอยในรปแบบเงนและทไมใชเงนกไดดงนนจงสรปไดวา ปจจยทมอทธพลตอการพฒนาบคลากร คอปจจยสภาพแวดลอมภายนอกและปจจยสภาพแวดลอมภายใน ปจจยภายนอกจะเปนเรองทดในอนาคตวา มนกการเมองจะเปนประชาธปไตยมากขน ท าใหนกการเมองและขาราชการเปนคนมคณธรรมจรยธรรม มความสามารถ มงสระบบการคาขายแบบเสร สวนลกษณะสงแวดลอมของงานจะบรการลกคาไดยงยาก มคแขงขน มผควบคม มผสงเสรมสนบสนน มการอบรมบคลากรใหมกลยทธ การบรการสความเปนเลศ ยทธศาสตรการแขงขน ทงนการจงใจกมอทธพลอกอยางหนงของการพฒนาบคลากร 4. รปแบบการพฒนาบคลากร
รปแบบของการพฒนาบคลากร เชน การฝกอบรม การศกษาดงาน การศกษาตอ การนเทศภายใน การแสวงหาความรดวยตวเอง การสมมนา และการประชมเชงปฏบตการ ผศกษาไดสรปไวดงน
การฝกอบรม การฝกอบรม เปนวธการพฒนาบคลากรวธหนงทนยมกระท าการเพมความสามารถของทง
พนกงานใหมและพนกงานเกา เพอใหมความร ความสามารถแลวน าไปพฒนาตนเองใหเจรญกาวหนา ดงท พยอม วงศสารศร (2534, หนา 194) ไดกลาวไววา การฝกอบรม คอกระบวนการซงบคคลไดเรยนเกยวกบความร ทกษะ และทศนคต จะชวยใหตนสามารถปฏบตหนาทในฐานะเปนองคประกอบขององคการใหส าเรจลลวงไปดวยด สวน ชชย สมทธไกร (2544, หนา 3) ไดกลาวไววา การฝกอบรม (Training) คอ กระบวนการจดการเรยนรอยางเปนระบบเพอสรางหรอเพมพนความร (Knowledge) ทกษะ (Skill) ความสามารถ (Ability) และเจตคต (Attitude) ของบคลากรอนจะชวยปรบปรงใหการปฏบตงานมประสทธภาพสงขน เชนเดยวกน ฐระ ประวาลพฤกษ (2538, หนา 4) ไดกลาวไววา การฝกอบรม คอกระบวนการเสรมสรางสมรรถภาพบคคลใหมความร ความสามารถ ทกษะ และทศนคต เพมขน ท าใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการท างานในขอบเขตของการปฏบตงานเฉพาะดานอนม ผลตอความส าเรจขององคการ ส าหรบกต ตยคคานนท (2543, หนา106) ไดกลาวไววา การฝกอบรมหมายถงกจกรรมการเรยนรทจดขนเพอใหคนเปลยนแปลงการกระท าหรอพฤตกรรมในการปฏบตงาน การฝกอบรมเปนรปแบบอยางหนงของการศกษาและการสอความหมาย ขณะทเสนาะ ตเยาว (2543, หนา 95) กลาวไววา การฝกอบรม คอ กระบวนการทจดขนเพอใหบคคลไดเรยนรและมความช านาญ
15
เพอวตถประสงคอยางหนง โดยมงใหคนไดรเรองโดยเฉพาะและเพอเปลยนพฤตกรรมของคนไปในทางทตองการ สวนบรรยงค โตจนดา (2543, หนา 194) ไดกลาวไววา การฝกอบรม หมายถงการชวยใหบคลากรท างานไดอยางมประสทธภาพเปนการยกระดบความสามารถของบคลากรทกวถทางใหเทาเทยมกบงานทมอบใหท า ขณะท วชย โถสวรรณจนดา (2547, หนา 65) กลาวไววา การฝกอบรม คอการท าใหคนเหมาะสมกบงาน โดยจะเปนการเนนการพฒนาคนไปสต าแหนงหนาท หรออาชพ ซงเปนกรรมวธในการเพมสมรรถภาพในการท างานของพนกงานทงดานความคด การกระท าความสามารถ ความรความช านาญและการแสดงออกและยงเปนกระบวนการทใชเสรมความร (Knowledge) ทกษะในการท างาน (Skill) ความสามารถ (Capacity) ของบคคลใหสามารถท างานไดตามวตถประสงคทก าหนดไว ขณะท นนทวฒน สขผล (2543, หนา 1) กลาวไววา เทคนคการฝกอบรม หมายถง กลวธในการถายถอดประสบการณ ทงในดานความร ทกษะและทศนคตทดแกผเขารบการอบรมเพอใหเกดการเรยนรและเปลยนแปลงพฤตกรรมตามวตถประสงคของการฝกอบรมทก าหนดไว สวน ณฏฐพนธ เขจรนนทน (2546, หนา 126) กลาววา การฝกอบรม คอกระบวนการทท าใหผเขารบการอบรมเกดการเรยนรในรปแบบใดรปแบบหนง เพอเพมพนหรอพฒนาสมรรถภาพในดานตางๆ ตลอดจนการปรบปรงพฤตกรรมอนจะน ามาซงการแสดงออกทสอดคลองกบวตถประสงคทตงไว การฝกอบรมทมประสทธภาพและประสทธผลจะตองอาศยกระบวนการหรอวธการทจะน ามาใชในการกระตน จงใจ และสงเสรมการเรยนรของบคลากรเพอทจะเปน การพฒนาสมรรถภาพของผเขารบการฝกอบรมใหเปนไปตามวตถประสงค รวมถงการปฏบตหนาทภายใตความรบผดชอบไดอยางมประสทธภาพอาจจะครอบคลมถงการพฒนาทศนคตของผปฏบตงานไปในทางทดมความรบผดชอบ มขวญและก าลงใจในการท างาน ตลอดจนมความคดรเรมทจะปรบปรงการปฏบตงานใหดขน ตรงกนกบ วรนาถ แสงมณ (2547, หนา 7-1) กลาววา การฝกอบรมเปนสวนหนงในการพฒนาพนกงานเพอใหเกดประสทธภาพตอการท างาน โดยมงพฒนาทกษะความร ความสามารถ การฝกอบรมจงเปนกรรมวธอยางหนงทผบรหารใชพฒนาบคลากรโดยสรปแลวความหมายของการฝกอบรมคอ การเรยนรประสบการณทจะท าใหเกดการเปลยนแปลงอยางถาวรในแตละบคคลเพอปรบปรงความสามารถในการปฏบตงานเพม ขน โดยมกระบวนการทมระเบยบแบบแผน เพอวตถประสงคอยางหนงโดยเฉพาะส าหรบองคการหรอหนวยงานตางๆ
ชชพ พทธประเสรฐ (ม.ป.ป., หนา 83) กลาวไววา การฝกอบรมโดยทวไปแลวมงเนนในเรองตอไปน
1. เพอพฒนาความรและทกษะในการท างาน เชน การปฐมนเทศ การสาธตวธการใหมๆแกบคลากรในองคการ
2. เพอถายทอดขอมล คอพยายามทสอสารและถายทอดสงทเปนประโยชนแกบคลากร เชน รายละเอยดของสนคา วธการ กระบวนการผลต นโยบายขององคการ เปนตน
3. เพอการปรบปรงทศนคต หรอสรางทศนคตทดใหเกดในหมพนกงาน อนจะเปนประโยชนกบตวพนกงานเอง การท างานรวมกนกบผอน และตวองคการสวนรวม
16
จมพล หนมพานช และคณะ (2544, หนา 173-175) กลาววา การฝกอบรมสามารถจ าแนกไดเปน 4 ประเภท ดงน
1. การฝกอบรมกอนเขาท างาน (Pre-service Training) 2. การฝกอบรมปฐมนเทศ (Induction/Orientation)
2.1 การฝกอบรมปฐมนเทศขนตน เปนการฝกอบรมปฐมนเทศเปนรายบคคลระยะเรมตนของการเขาท างานใหมหรอเขารบต าแหนงหนาทใหม และมจ านวนนอย
2.2 การฝกอบรมปฐมนเทศขนทสอง เปนการฝกอบรมปฐมนเทศทกระท าเปนกลมและมลกษณะเปนพธการ
3. การฝกอบรมหลงเขาท างานแลว (In-service Training) 3.1 การฝกอบรมโดยใหลงมอปฏบตงาน (On-The-Job Training) การฝกอบรมท
มงสอนใหบคลากรไดเรยนรและเขาใจถงวธการปฏบตงาน โดยการใหลงมอท างานจรงๆ ในสถานททท างานอยจรง
3.2 การฝกอบรมในหองทดลองปฏบตการ เปนการฝกอบรมทกระท าในหองทดลองปฏบตการ ซงจ าลองลกษณะใหคลายคลงกบสภาพของสถานทท างาน
3.3 การฝกอบรมนอกสถานท 4. การฝกอบรมกอนไดรบการเลอนต าแหนง (Pre-Promotional Training) สวน วชย โถสวรรณจนดา (2547, หนา 69) ไดกลาวไววา ขนตอนในการจดฝกอบรมดงน 1. การหาความตองการในการฝกอบรม เปนการศกษาวาหนวยงานใดตองการฝกอบรมใคร
หลกสตรอะไร เมอใด มเปาหมายอยางไร หรอท าการส ารวจการปฏบตทกอใหเกดปญหาในองคการเพอจดฝกอบรมแกไขปญหาทเกดจากการปฏบต
2. การวางโครงการฝกอบรม หมายถงการก าหนดหลกสตร วางแผนงาน ขนตอนวธปฏบตในการฝกอบรมเพอใหบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายในการฝกอบรม
3. การเสนอโครงการเพอขอความเหนชอบจากผมอ านาจ ทเสนอพรอมกบแผนงบประมาณประจ าป หรอเปนการขออนมตเปนโครงการพเศษเฉพาะกได
4. ด าเนนการฝกอบรม 5. ประเมนผลการฝกอบรม 6. การใชกรณศกษา (Case Study) 7. การสาธต (Demonstration) 8. การสมมนา (Seminar) 9. การฝกงานในสถานการณจรง (On The Job Training) นนทวฒน สขผล (2543, หนา 30) กลาววา การน าผเขารบการอบรมไปศกษานอกสถานท
อบรม เพอใหพบเหนของจรงซงผจดตองเตรยมการเปนอยางด ซงมขอดคอ เปนการเพมพนความร ความเขาใจใหไดเหนการปฏบตจรง สรางความสนใจและกระตอรอรน สรางความสมพนธระหวางผ
17
เขารบการฝกอบรม แตมขอจ ากด ตองใชเวลาและคาใชจายมาก ตองไดรบความรวมมอกบทกฝาย โดยเฉพาะเจาหนาททเขารบการฝกอบรม
กลาวโดยสรป การฝกอบรม คอการเรยนรประสบการณทจะท าใหเกดการเปลยนแปลงอยางถาวรในแตละบคคลเพอปรบปรงความสามารถในการปฏบตงาน โดยมกระบวนการทมระเบยบแบบแผน เพอวตถประสงคอยางหนงโดยเฉพาะส าหรบองคการหรอหนวยงานตางๆ
การศกษาดงาน การศกษาดงานหรอทศนศกษา เปนการไดพฒนาตนเองวธหนงซงอาจจะศกษาดงานเปนราย
บคคลหรอเปนกลมคณะ ดงท วน เชอโพธหก (2537, หนา 21) กลาวไววา การสงบคลากรไปศกษาดงานท าใหบคคลไดเหนการปฏบตงานขององคการทไปด จะไดเหนของจรงดวยตนเอง ไดพบบคลากรผปฏบตงานของโรงเรยนทไปด มโอกาสไดซกถามปญหากบผปฏบตไดเหนกรยาอาการ อรยาบถของผปฏบตงาน ไดเหนขนตอนการปฏบตงาน รและเขาใจขนตอนการท างานจากของจรงผไปศกษาดงานจงเกดความรและไดเหนงานทตนเองตองการอยางละเอยดเทาทเวลาและโอกาสจะอ านวยให อยางไรกตาม หากจะใหการศกษาดงานไดประโยชนมากกควรตดตอกบฝายเจาของสถานททจะไปศกษาใหเขาไดทราบวตถประสงคของการไปศกษาดงานเพอทฝายเจาของจกไดใหดตรงตามวตถประสงค ในขณะเดยวกน นนทวฒน สขผล (2543, หนา 30) ไดกลาวไววา การทศนศกษาเปนการน าผเขารบการอบรมไปศกษายงสถานทอนนอกโรงเรยนเพอใหพบเหนของจรง เปนการเพมพนความรความเขาใจใหเหนการปฏบตจรง สรางความสนใจและกระตอรอรน สรางความสมพนธระหวางผเขารบการฝกอบรม แตมขอจ ากดตองใชเวลาและคาใชจายมาก ตองไดรบความรวมมอกบทกฝาย โดยเฉพาะเจาหนาททจะไปศกษา ขณะทวเชยร เมนะเศวต (ม.ป.ป., หนา 50) กลาววา การทศนศกษาเปนการไปเยยมชมสถานทนอกโรงเรยน เพอน าสงทไดพบเหนมาปรบปรงใชใหเหมาะสมกบโรงเรยนของตน มประโยชนดงน
1. เปนการเปลยนบรรยากาศของคร 2. เพมพนประสบการณของคร 3. ไดแนวคดมาพฒนาการเรยนการสอนและโรงเรยน
หลกในการไปทศนศกษา คอ 1. ก าหนดสถานทไปชมใหแนนอน 2. ชแจงจดมงหมายของการไปทศนศกษาใหครเขาใจ 3. อาจแบงครสงเกตในการทศนศกษา 4. บนทกสงทไดไปเหน 5. ประเมนผลการไปทศนศกษาแตละครง กลาวโดยสรป การศกษาดงาน คอเปนการพฒนาบคลากรทไดไปพบเหนการปฏบตจรงนอก
โรงเรยน การทจะไปทศนศกษาตองมการวางแผน ก าหนดสถานทศกษาดงาน ก าหนดวตถประสงค
18
หรอเปาหมาย การตดตอประสานงานสถานททจะท าการศกษาดงานหรอโรงเรยนทท าการศกษาดงานแลว ประเมนผลการไปทศนศกษาเพอน ามาปรบใชในโรงเรยนของตนเอง
การศกษาตอ การศกษาตอ เปนการพฒนาบคลากรทางการศกษาในโรงเรยนทส าคญอกประการหนงดงท
ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา กระทรวงศกษาธการ (2549, หนา 334-335) กลาววา ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการใหขาราชการไปศกษาตอ และฝกอบรมภายในประเทศ พ.ศ.2538 “ศกษา” หมายถง การเพมพนวทยฐานะดวยการเรยนตามหลกสตรในสถานศกษาเพอใหไดมาซงปรญญาหรอประกาศนยบตร “ฝกอบรม” หมายถง การเพมพนความร ความช านาญ หรอประสบการณดวยการเรยน การอบรม สมมนาหรอการฝกงาน และใหสทธในการลาศกษาตอไดทงปกต ภาคนอกเวลา และภาคฤดรอน ส าหรบระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการใหขาราชการไปศกษาตอ และฝกอบรมภายในประเทศ (ฉบบท 2) พ.ศ.2547 ซงขาราชการทจะไปศกษาตอภาคปกตตองมคณสมบตดงน
1. มอายไมเกน 45 ปบรบรณ นบถงวนเรมตนเปดภาคการศกษาทจะเขาศกษาเวนแตจะได รบอนญาตจากอธบดกรมเจาสงกด ใหค านงถงระยะเวลาในการกลบเขาปฏบตราชการชดใชภายหลงส าเรจการศกษา ซงจะตองอยภายในระยะเวลากอนเกษยณอายราชการ
2. ปฏบตราชการดวยด มความประพฤตเรยบรอย และไมอยระหวางถกลงโทษทางวนย เวนแตโทษภาคทณฑขาราชการทถกลงโทษตดเงนเดอน จะไปศกษาตอเมอพนโทษตดเงนเดอนแลวหรอถาเปนผถกลงโทษลดขนเงนเดอนจะไปศกษาตอไดเมอถกลงโทษลดขนเงนเดอนมาแลวเปนเวลาไมนอยกวาหกเดอนขาราชการทอยในระหวางศกษาตอภายในประเทศภาคปกต จะสมครสอบหรอสอบคดเลอกเพอไปศกษาหรอฝกอบรมอนใดมได
3. มคณสมบตและพนความรตามระเบยบทสถานศกษานนๆ ก าหนดไว 4. ตองมเวลารบราชการตดตอกนไมนอยกวา 12 เดอน นบถงวนเรมตนเปดภาคการศกษาท
จะเขาถงถากรมเจาสงกดมความจ าเปนอยางยงทจะตองใหขาราชการทมเวลารบราชการตดตอกนนอยกวา 12 เดอนเตม และเปนผทพนก าหนดเวลาทดลองปฏบตหนาทราชการแลวไปศกษาตอในสาขาทมความจ าเปนอยางยงในการพฒนาการเรยนการสอนของกรมและสถานศกษาในสงกด เนองจากเปนสาขาวชาทขาดแคลนใหกรมเจาสงกดพจารณาเปนรายๆ ไป
5. ขาราชการทเคยไดรบอนญาตใหศกษาตอภาคปกต หรอศกษาตอตางประเทศแลวกลบไปศกษาตออกตองกลบไปปฏบตราชการเปนเวลาไมนอยกวาตามทก าหนดไวในขอ 4 ถากรมเจาสงกดมความจ าเปนอยางยงทจะตองใหขาราชการซงกลบมาปฏบตราชการไมครบตามก าหนดไปศกษาตออกใหกรมเจาสงกดพจารณาอนญาตเปนรายๆ ไป และ ในระเบยบเดยวกนของหมวดท 3 การศกษาตอภาคฤดรอน หมวดท 4 การฝกอบรม เกณฑทส าคญล าดบแรกในการพจาณาใหลาไดคอ วชาทจะไปฝกอบรมตองเปนประโยชนตอการปฏบตงานในหนาท
19
วน เชอโพธหก (2537, หนา 21) กลาววา การสงบคลากรไปศกษาตอเปนการพฒนาทดวธหนง เพราะบคลากรไดมโอกาสไปหาความร ทกษะเกยวกบงานทรบผดชอบอย ผไดรบการศกษาตอจะไดรบแนวคดและความรใหมๆ ในงานนนไดฝกปฏบตการใชเครองมอทคลายกบเครองมอทใชอยในโรงเรยนของตน ไดแลกเปลยนความคดเหนกบผทศกษาดวยกน ท าใหเกดความรทกวางขวางขน เกดความสมพนธกลมเพอนซงจะชวยใหงานเกดความส าเรจในโอกาสตอไป ส าหรบ ฐระ ประวาลพฤกษ (2538, หนา 2) กลาวไววา การพฒนาบคคลคอ การด าเนนการเพอชวยใหบคลากรไดเพมพนความร ทกษะและทศนคตในการปฏบตงานทรบผดชอบ การพฒนาบคคล แบงเปน 2 ลกษณะใหญๆ คอ
1. สงเสรมการเพมวฒ ดวยการไปศกษาตอ การพฒนาบคลากรในลกษณะนมกจะท ากนมากในทางราชการและรฐวสาหกจ เพอสรางคนตามแผนพฒนาองคกรหรอหนวยงาน ส าหรบในดานธรกจจะมเฉพาะในธรกจขนาดใหญทมแผนพฒนาทชดเจน เพราะการลงทน ในดานการศกษาตอตองลงทนมากซงไมสอดคลองกบการลงทนทางธรกจ สใชวธจางคนทมความรความสามารถและประสบการณทเหมาะกบงานทด าเนนการอยไมได
2. การเสรมสมรรถภาพ ดวยการจดฝกอบรม การศกษาดงาน การสงไปฝกปฏบตงานและการศกษาหลกสตรระยะสน เปนตน การพฒนาบคลากรในลกษณะน ใชเวลานอย สามารถพฒนาคนใหเปนไปตามความตองการขององคการ กลาวคอ ถาบรษทหรอโรงงานน าเครองจกรใหมๆเขามาใชตองการใหพนกงานสามารถใชเครองจกรได และมความช านาญในการใชวธการฝกอบรม หรอในกรณทจะเปดส านกงานหรอสาขา เพอใหบคลากรสามารถปฏบตงานไดกจดใหมการฝกอบรมและเสรมดวยการดงานทส านกงานใหญหรอส านกงานสาขาทด าเนนการไดดแลว กจดใหมการพฒนาคนใหมความ สามารถเพมขน เพอเลอนใหปฏบตงานในต าแหนงทสงขนหรอท างานทตองใชความสามารถพเศษอาจ จะใชวธไปฝกปฏบตงานทบรษทแม เชนโรงงานผลตชนสวนคอมพวเตอรของญปนทตงในประเทศไทย จดสงคนไปฝกปฏบตงานทโรงงานในญปนหรอศนยบรการซอมรถยนตในตางจงหวดจดสงชางมาฝกปฏบตงานทศนยใหญในกรงเทพมหานครใหสามารถใชเครองมอและเทคโนโลยการซอมสมยใหม
กลาวโดยสรป การศกษาตอ เปนการเพมพนความรทเปนวธการพฒนาบคลากรซงในปจจบนการพฒนาตนเองโดยการศกษาตอมแนวทางใหผทจะพฒนาตนเองในดานตางๆ สามารถพฒนาคนใหเปนไปตามความตองการขององคการ
การนเทศ การนเทศภายในสถานศกษา เปนกระบวนจดการวชาการทางดานการศกษาทมจดประสงคท
จะชวยเหลอซงกนและกนในการเรยนการสอน ดงท ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2547, หนา 15-16) ไดกลาวไววา การนเทศ หมายถงกระบวนการจดบรการการศกษาเพอชแนะใหความชวยเหลอและความรวมมอกบคร และบคคลทเกยวของกบการจดการศกษาเพอปรบปรงการเรยนการสอนของคร และเพมคณภาพของนกเรยนใหเปนไปตามเปาหมายของการศกษา ส าหรบ ชช บญญา (2549, หนา 43) ไดกลาวไววา การนเทศการศกษา ทรวมถงการนเทศภายในโรงเรยน หมายถง การด าเนนการใดๆ ทท าใหครมความพงพอใจและก าลงใจทจะพฒนาการจดการเรยนการสอนและพฒนาการด าเนนงาน
20
ใดๆ ของโรงเรยน ใหเปนไปตามมาตรฐานใดๆ ของโรงเรยนและของบคลากรใหสงขนและรกษาไวจนสงผลใหโรงเรยนเปนทยอมรบของผรบประโยชนจากทกฝาย อกทงผานการประเมนทงภายในและภายนอก สวน ภญโญ สาธร (2547, หนา 415) กลาววา การนเทศงาน (Supervision) คอ หนาทในการน า ประสานงาน และสงการ (Leading, Coordinating And Directing) ใหบคลากรปฏบตงานใหบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค ขณะท ชาร มณศร (2521, หนา 15) ไดกลาวไววาการนเทศ คอ การมองปญหาโดยรอบดาน การใหค าแนะน าชวยเหลอปรบปรงงานใหดขนในทกๆ ดาน ในท านองเดยวกน วเชยร เมนะเศวต (2519, หนา 2) ไดกลาวไววา การนเทศการศกษาหมายถง กจกรรมทจะชวยใหครและผทเกยวของกบการศกษาปรบปรงการเรยนการสอนโดยอาศยการประสานงานและการวางแผนอยางด
ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2547, หนา 61) กลาววา การนเทศเปนกระบวนการเปลยนแปลงพฤตกรรม โดยทมงใหผรบการนเทศมความรความสามารถ พฒนาทกษะตางๆ โดยเฉพาะในดานการสอน ความจ าเปนของการเปลยนแปลงเกดขนจากปจจยภายนอกและปจจยภายในของโรงเรยน การเปลยนแปลงทมผลตอการนเทศ ไดแก นโยบาย โครงสรางจดมงหมายของโรงเรยน การสอนของคร การเปลยนแปลงเกยวกบหลกสตรและการสอน รวมทงการเปลยนแปลงเกยวกบบคลากร วธการทน ามาใชเพอการเปลยนแปลงไดแก วธการ ตองสนใจโดยกลม การอภปรายจากขอมลทไดรบ การฝก อบรม การเปลยนแปลงในบางครงจะไดรบการตอตาน เพอลดการตอตานใหนอยลงจะตองใหครหรอผรบการนเทศไดเหนความส าคญของการเปลยนแปลง และมสวนรวมในการเปลยนแปลง ตลอดจนการเสรมสรางก าลงใจในดานความกาวหนาของการเปนคร ส าหรบ ชาญชย อาจนสมาจาร (2548, หนา 22) กลาวไววา การนเทศการศกษา คอกระบวนการสรางสรรคทไมหยดนงในการใหค าแนะน า และการชชองทางในลกษณะทเปนกนเองแกครและนกเรยนเพอการปรบปรงตวของเขา ตลอดจนสภาพการเรยนการสอนเพอใหบรรลเปาหมายทางการศกษาทพงประสงค
ภญโญ สาธร (2547, หนา 416) ไดกลาวไววา ผทจะนเทศงานจะตองมความช านาญหรอมความสามารถ 3 ประการคอ
1. ความสามารถในทางเทคนค (Technical Competence) หมายถง ความสามารถในการใชความรตางๆ เทคนคตางๆ วธการตางๆ และอปกรณตางๆ ทจ าเปนในการท างานเพอแนะน าใหบคลากรใตบงคบบญชาใชสงเหลานนได
2. ความสามารถในทางมนษยสมพนธ (Human Relations Competence) ไดแก ความ สามารถในการเขาใจคน รวาจะท างานรวมกบคนอนไดอยางไร และเขาใจหลกการหรอทฤษฏเกยวกบพฤตกรรมตางๆ ของมนษย
3. ความสามารถในการบรหารงาน (Administrative Competence) ไดแกความสามารถในการวางแผนจดการและสงการใหผอยใตบงคบบญชาท างานใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายของหนวย งานได
ชช บญญา (2549, หนา 45) ไดกลาววา หลกการนเทศยคใหม ควรเปนดงน
21
1. การนเทศการศกษา จะตองเคารพความแตกตางระหวางบคคลเปนความรวมมอรวมใจในการด าเนนงาน ใชความร ความสามารถในการปฏบตงาน เพอใหงานนนไปสเปาหมายทตองการ
2. การนเทศการศกษา มงใหครรจกวธคดคนการท างานดวยตนเอง มความสามารถในการน าตนเอง และสามารถตดสนปญหาของตนเองได
3. การนเทศการศกษา เปนการแสวงหาความสามารถพเศษของแตละบคคล แลวเปดโอกาสใหไดแสดงออกและพฒนาความสามารถเหลานนอยางเตมท
4. การนเทศทด ตองสรางบรรยากาศทเปนกนเอง ยวยและสรางความเขาใจอนดตอกน และตองท าใหครรสกวาจะชวยใหเขาพบวธทดกวาในการท างาน เพอบรรลวตถประสงค
5. การนเทศการศกษาควรเปนไปอยางงายๆ ไมมพธรตอง การนเทศการศกษา เปนกจกรรมทมลกษณะดงน 1. เปนกจกรรมทชวยใหผรบการนเทศ มเจตคตทดตอวชาชพคร มขวญก าลงใจมความร ม
ความสามารถทปฏบตงานใหบรรลผลตามมาตรฐานการศกษาของโรงเรยนและมาตรฐานการเรยนรทก าหนด รกษาไว และยกระดบคณภาพใหสงขนอยเสมอ
2. เปนกจกรรมทด าเนนไปอยางเปนระบบและรองรบดวยขอมลสารสนเทศ 3. เปนกจกรรมทอยในบรรยากาศของความรวมมอรวมใจเขาใจอนดระหวางผนเทศและผรบ
การนเทศ 4. เปนกจกรรมทเคารพในความแตกตางระหวางบคคลของผรบการนเทศ 5. เปนกจกรรมทดงศกยภาพของผรบการนเทศมาใชและใหการยกยอง 6. เปนกจกรรมทชวยใหผรบการนเทศพฒนาตนเองใหอยในระดบ 7. มาตรฐานวชาชพหรอระดบคณภาพครของครสภาใหสงขน และรกษาไวได ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2547, หนา 114 - 116) ไดกลาวไววาความเขาใจผดบางประการ
ในการนเทศการสอน ไดแก 1. ครผสอนไมยอมรบการสงเกตการสอน ครไมเคยถกสงเกตการณสอนอยางเปนระบบ จงม
ความวตกกงวลตอการถกสงเกตการสอน แตกยอมรบการสงเกตการสอนอยางเปนระบบมากกวาถกจดอนดบวาสอนดหรอไมด
2. ความเขาใจผดวาผลงานของนกเรยนเทานน เปนการบงชถงประสทธภาพของคร 3. การทผนเทศเขาไปสงเกตการสอนในชนเรยน ท าใหไมไดสถานการณทเกดขนจรง 4. การบนทกการสงเกตการณสอนในหองเรยน เปนการขดจงหวะหรอความเขาใจผดทเกด
ขนได ซงไมเปนความจรง ปญหาอยทความกงวลของครผสอน สาเหตไมไดอยทการบนทกหรอการเรยนในหองเรยน แตอยทความมนใจของครเกยวกบการบนทก และการเอาไปใช
5. สงทครผถกสงเกตแสดงไมสมจรง 6. เราไมตองการกระบวนการทสวยหรเหลาน นนคอการปฏเสธการสงเกตการสอนอยางเปน
ระบบ การเดนผานหนาหองและไดยนเสยงครสอน อยาเพงตดสนวานนคอครด
22
7. การสงเกตควรเปนทนกเรยน มผเขาใจผดวา การสงเกตการสอนควรดทวนยของนกเรยน เนอหาวชาทสอน วสดทใชในการฝกปฏบต การสงเกตการสอนกตองใหครเปนศนยกลาง
8. ใชโสตทศนปกรณ กเพยงพอส าหรบการสงเกตการณสอน ความกาวหนาและการพฒนาของสอการสอน ไมวาจะเปนเทปบนทกเสยง วดโอหรอกลองถายภาพยนตรกสามารถสงเกตการสอน ความจรงเหลานไมใชเครองมอสงเกตการณสอน แตเปนเครองมอบนทกการสอนแตประสทธภาพการใชจะต ากวา ผนเทศทไดรบการฝกอบรมมาอยางด กลองสามารถบนทกเหตการณได แตตดไปและใหการตงขอสงเกตไมได
9. ใหครผสอนไดรจกตนเองและเขาจะเปลยนแปลงเอง กลาวโดยสรป การนเทศเปนวธการพฒนาบคลากร โดยระบบการจดการบรหารโรงเรยน
กระบวนการปรบการเรยนเปลยนการสอน การชแนะใหการชวยเหลอหรอความพยายามของบคลากรทางดานการศกษา การใชเทคนคเพอสรางความเขาใจทถกตองในบทบาทของผนเทศและผถกนเทศ เพอการด าเนนงานนน ๆ ประสบผลส าเรจตามเปาหมายของการจดการศกษา คอคณภาพของผเรยน
การแสวงหาความรดวยตนเอง การแสวงหาความรดวยตนเอง เปนการพฒนาทรพยากรมนษยดวยการพฒนาตนเองซงเปน
การพฒนาบคลากรอกวธหนง จมพล หนมพานช และคณะ (2544, หนา 179-180) ไดกลาวถงวธการพฒนาตนเอง ไววา 1. วธการพฒนาตนเองตามปกตวสย เปนวธครอบคลมการเลยนแบบ การลองผดลองถก การ
อยากลองท าสงทแปลกใหม และความตองการทจะท าใหสงทมอยแลวดขน เปนการเรยนรทไมผานสถาบนการศกษา ไมมหลกสตรและเปนไปโดยธรรมชาต การเลยนแบบเปนวธการพฒนาตนเองทถอเปนพนฐานการสบตอการด ารงชวตขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรม และวถชวตทมนษยเรยน รจากการเลยนแบบตงแตยงเปนเดกจนเตบโต การเลยนแบบนจงเปนจดเรมตนตนของการมความคดดดแปลงและมความคดรเรมสรางสรรคในทสด เชนการเรยนแบบเสยงพดแบบพอแม ญาตมตร เพอนและสมาชกในสงคม การเลยนแบบจะแนบเนยนและเหนอชนขนไปตามวยและประสบการณ การลองผดลองถกเปนวถทางพฒนาตนเองทจะใหมนษยเกดการเรยนรไดดและคงทนแมวา อาจจะตองลงทน บางครงกแลกดวยสงมคาหรอดวยชวต การอยากลองท าสงแปลกใหมเปนวธการทธรรมชาตใหมนษยและสตวทมความอยากรอยากเหนและอยากลองสงทตนไมเคยม ในทสดกน าไปสการคนพบ แนวคด แนวทางใหมและการคนพบตนเองในทสด ความตองการทจะท าใหสงทมอยแลวดขนเปนธรรมชาตของมนษยทไมอยากอยกบท จงประสงคทจะท าสงทไมเคยท า แลวกอยากท าใหดขน ในเสนทางแหงการปรบปรงสงเหลานนมนษยกไดพฒนาตนเองในทสด
2. วธการพฒนาตนเองดวยการศกษาจากแหลงเรยนร เปนวธการหาความรจาก 2.1 สถาบนศาสนาแหงวทยบรการ ไดแก วด โบสถ มสยด เปนสถาบนพฒนาจตใจเพอให
เปนคนด มคณธรรม ไดศกษาหลกธรรมศาสนาทตนนบถอ เชน ชาวพทธกไดปฏบตสมาธเพอความสงบของจตใจและเพอมรรคผลทสงกวา
23
2.2 แหลงวทยบรการ อยในทท างานและชมชน ทท างานในรปหองสมดหองอานหนงสอ หองสารนเทศ หองสอสารไปรษณยอเลกทรอนกส แหลงวนอทยาน อทยานการศกษา ศนยประวตศาสตร ทประมวลสรรพความรหรอความรเฉพาะดานไวใหผสนใจเขาไปศกษาหาความรตามความสนใจ
ส าหรบ ฝายบรการเผยแพรทางไกล ส านกการศกษาตอเนอง มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช (2550, หนา 1) ไดกลาวไววา
การวางแผนการศกษา 1. ส ารวจเวลาวางจากภารกจประจ าวนเพอใชเปนเวลาในการศกษา วนละ 1–2 ชวโมงตอ 1
ชดวชา/รายวชา 2. จดตารางเวลาเรยน โดยน าเวลาทส ารวจไดมาจดโดยแบงเวลาศกษา ชดวชา/รายวชา
ประมาณ 12 ชวโมงตอสปดาห การศกษาดวยตนเองจากสอหลก
1. อานเอกสารการสอน และท าความเขาใจเนอหา 2. ท าแบบฝกปฏบตควบคกบการอานเอกสารการสอน
การศกษาคนควาเพมเตมจากสอเสรม 1. อานเอกสารการสอน และท าความเขาใจเนอหาชด 2. ท าแบบฝกปฏบตควบคกบการอานเอกสารการสอน
การศกษาคนควาเพมเตมจากสอเสรม 1. เขารบการสอนเสรมจากอาจารยสอนเสรม 2. ฟงรายการวทยกระจายเสยงประกอบ 3. ชมรายการวทยโทรทศน ทางสถานวทยโทรทศน 4. ศกษาเทปเสยงหรอซดประจ าชดวชา 5. ศกษาชดการสอนดวยคอมพวเตอร 6. คนควาหาความรเพมเตมจากสอตาง ๆ
ดงนน อาจกลาวไดวา การแสวงหาความรดวยตนเอง เปนการพฒนาตนเองจากแหลงเรยนรทมนษยไดสรางขนมา เพอเปนสอในการพฒนาและทเกดขนมาเองตามธรรมชาตแลวมความอยากรอยากลอง จนท าใหเกดความรใหม แลวน าความรใหมไปพฒนาใหดขน ตองมการวางแผนการศกษาความรดวยตนเอง โดยการอานจากหนงสอ ต ารา จากเทปบนทกเสยงหรอซดจากคอมพวเตอร จากวทย โทรทศนผพฒนาตองพยายามพดคยกบคนเกงสนทนาวชาชพ การพดการฟง การคด การถาม การด และการเขยนจะกอใหเกดการเรยนรอยางแทจรง
การสมมนา การสมมนาหรอการประชมสมมนา กเปนแนวทางหรอรปแบบการพฒนาบคลากรในองคการ
ใหมความเจรญกาวหนา เปนการพบปะ พดคยเพอแลกเปลยนความรความคดเหนซงกนและกนอนจะ
24
น าไปท าใหงานขององคการประสบความส าเรจ ดงทเพชร รปะวเชตร (2549, หนา 14) ไดกลาวไววา การสมมนาหรอการประชมสมมนา คอกระบวนการทบคคลตงแต 2 คนขนไปหรอกลมหนงมาประชมพบปะกน เพอใหไดมาซงความรแนวคดและประสบการณ โดยมเทคนควธการอยางใดอยางหนง เชน บรรยาย อภปรายระดมสมอง ฯลฯ โดยทผเปนวทยากร และผทเขารวมสมมนาทเปนผฟงตางมโอกาสไดแลกเปลยนความคด ทศนคต ประสบการณซงกนและกน เพอเปนหนทางไปสการหาขอสรปรวมกน แลวน าขอมลทสรปไดจากการสมมนานนมาเปนแนวทาง เพอการปฏบตอยางใดอยางหนง หรอเปนวธการแกไขปญหาอยางใดอยางหนง เพอพฒนาบคคล งาน และทรพยากรอนๆ ไดแกวสดอปกรณ เครองจกรกล เทคโนโลย การบรหารจดการ ใหมประสทธภาพมากยงขน ขณะทไพพรรณ เกยรตโชตชย (2545, หนา 4) ไดกลาวไววา การสมมนา หมายถง การประชมตามหวขอทก าหนดไว เพอมงหาแนวทางแกไขปญหาใดปญหาหนงโดยเฉพาะ ผเขารวมสมมนาท าการอภปรายอยางเสร และชวยกนระดมความคดหาขอสรปผลและเสนอแนะแนวทางแกไขปญหานน การสมมนาแบบนใชในการประชมเรยกวา “การประชมแบบสมมนา” และยงกลาวอกวาสมมนา หมายถง กระบวนการเรยนการสอนนกศกษาระดบสงทจดเปนกลม เพอใหนกศกษาไดปรกษาหารอ แลกเปลยนความรความคดในหวขอ ใดหวขอหนงทไดศกษาหาความรมาแลวเปนอยางด โดยมอาจารยผทรงคณวฒทคอยใหค าแนะน าชวยเหลอ การสมมนาแบบนใชในการเรยนการสอน เรยกวา “การเรยนการสอนแบบสมมนา” หรอ “การเรยนการสอนสมมนา” สวน ฐระ ประวาลพฤกษ (2538, หนา 126) ไดกลาวไววา การสมมนา เปนรปแบบของการฝกอบรมทผเขารบการอบรมมความสนใจ หรอประสบปญหาในการปฏบตงานตองการทจะศกษา คนควา เพอน าขอสรปไปใชในการพฒนาหรอปรบปรงและแกปญหาในการท างานซงในการศกษาคนควา จะมผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญเปนผทใหค าแนะน า
เกษกานดา สภาพจน (2540, หนา 5-6) กลาวไววา เพอใหการสมมนาไดบรรลผลตามความตองการในทางธรกจหรอการเรยนการสอนในการสมมนาจงมความมงหมายเพอ
1. อบรม ฝกฝน ชแจง แนะน า สงสอน ปลกฝงทศนคตและใหค าปรกษา ในเรองทเกยวของ 2. พจารณา ส ารวจ ตรวจสอบปญหา หรอประเดนตางๆ ทหยบยกขนมา เพอท าความเขาใจ
ในเรองทตองการร 3. เสนอสาระนาร นาสนใจ ททนสมย และเหมาะสมกบสถานการณ 4. แสวงหาขอตกลง ดวยวธการอภปราย แลกเปลยนความคดเหนอยางเสร ซก-ถามถกเถยง
ปรกษาหารอ ภายใตหวขอทก าหนด 5. การตดสนใจหรอก าหนดนโยบาย หรอแนวทางส าหรบน าไปปฏบต 6. ใหไดขอสรปผลของการน าเสนอหวขอ หรอการวจย องคประกอบของการจดสมมนา เพชร รปะวเชตร (2549, หนา 19-22) ไดกลาวไววาจะตอง
ประกอบดวย 1. เนอหา (Content) ประเดน (Topic) ปญหา (Problem) เรอง (Subject) 2. บคคล (Personnel) ทเกยวของทงทางตรงและทางออม 3. เวลา (Time) ในการวางแผน ด าเนนการและสรปผล
25
4. งบประมาณในการจดสมมนา (Budget For Setting Seminar) 5. สถานท (Place) ในการจดสมมนา 6. เครองมอ วสด อปกรณตาง ๆ (Tools, Materials) ฐระ ประวาลพฤกษ (2538, หนา 126-127) กลาววา วธการของการสมมนาควรด าเนนการ
ตามล าดบดงน 1. การวางแผนดวยการส ารวจและก าหนดปญหาหรอเรองทผเขาสมมนามความสนใจมความ
ตองการทจะน ามาพจารณารวมกน พจารณาบคคลทจะเขารวมสมมนา จ านวนผเขาสมมนาการเชญผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญมาใหความรและแนวทางการสมมนา ตลอดจนการเตรยมสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ ทตองใชในการสมมนา
2. การด าเนนการสมมนา 2.1 ผทรงคณวฒบรรยายน าเพอเพมพนความรและประสบการณใหแกผเขาสมมนา 2.2 ผทรงคณวฒใหแนวทางและก าหนดหวขอยอยของหวขอใหญ ใหผเขาสมมนาได
ศกษา คนควา โดยผทรงคณวฒจะคอยใหค าแนะน าชวยเหลอ 2.3 ผเขารวมสมมนาน าผลการศกษา คนควา เสนอตอกลมเพอน าไปสการอภปราย
และหาขอสรป 2.4 ทประชมจะสรปผลการสมมนา เพอใหสมาชกสามารถน าผลการสมมนาไปใชใน
การแกปญหาและพฒนางานในขอบขายความรบผดชอบของงาน 3. การตดตามผลการสมมนา ผจดสมมนาจะตองเปนหนวยกลางในการตดตามผลการสมมนา
จากสมาชกดวยการใหสมาชกไดใหขอมลปอนกลบ (Feedback) ตลอดจนสมาชกไดแลกเปลยนความคดเหนในการน าผลการสมมนาไปใช
กลาวโดยสรป การสมมนา เปนวธการพฒนาทรพยากรมนษยอกวธหนง ผจดสมมนาตองมความร วธการ และขนตอนการสมมนาเปนอยางด เนองการสมมนาเปนการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน เปนการพบปะกน พดคยกน บรรยาย อภปรายเพอคนหาความรโดยมวทยากร และผเขารวมสมมนาเปนผฟง แลวน ามาสรปผล
การประชมเชงปฏบตการ การประชมเชงปฏบตการ เปนการพฒนาบคลากรทนยมกนมาก ไมวาจะเปนระดบโรงเรยน
ระดบเขตพนทการศกษา หรอระดบประเทศ ผจดควรมการวางแผนการประชมไวเปนอยางด ดงท นนทวฒน สขผล (2543, หนา 30-31) ไดกลาวไววา การประชมเชงปฏบตการเปนรปแบบของการฝกอบรมทสงเสรมใหผเขารบการอบรมเกดการเรยนรทงทางดานทฤษฏและปฏบต สามารถน าสงทไดรบไปปฏบตงานสถานการณจรงทผเขารบการอบรมปฏบตอย ลกษณะการประชมเชงปฏบตการแบงออกเปน 2 สวนคอ สวนแรกจะเปนการใหความรของวทยากรเพอเพมพนความร ความเขาใจใหแกผเขารบการอบรม ใหสามารถแกไขขอขดของในการท างานก าหนดแนวทางการปฏบตงานและปรบปรงงาน สวนทสองจะเปนปฏบตการของผเขารบการอบรมทจะหารอ อภปราย ใหไดแนวทาง
26
แกปญหาหรอวธการปฏบตงาน เปนการสงเสรมการมสวนรวมของผเขารบการอบรม มอสระในการคดและปฏบตงานเปนกลม น าผลการประชมไปปฏบตงานในโรงเรยนของตน สวน ธญญา ผลอนนต (2546, หนา 59) ไดกลาวไววาการประชมแบงออกไดดงน
1. ประชมเชงปฏบตการ เนนการรางประสบการณ น าเอาไปปฏบตมากกวาการแลกเปลยนความคดเหนหรอการบรรยาย การประชมเชงปฏบตการการใชโปรแกรมคอมพวเตอร มชวโมงทาง การปฏบตมากกวาการบรรยายทวไป เปนเทคนคการอบรมชนดหนง
2. การประชมโตะกลม เปนอภปรายโดยผทรงคณวฒและผฟง ซงใชผอภปราย 4 ถง 6 คน อภปรายหวขอเรองทก าหนดบนโตะกลม มลกษณะแสดงทศนะความคดเหนมากกวาขอเทจจรง โดยการจดทใหผอภปรายเหนหนากน ผฟงเหนผอภปราย มผน าอภปรายแนะน าผอภปราย และสอบถามปญหาและควบคมการอภปราย เปนผเตรยมผแทนกลมผฟงถามปญหา และคอยจบประเดน และสรปเมอการอภปรายด าเนนไปแลวประมาณครงชวโมง
3. ประชมระดบผบรหาร เปนการประชมอบรมเฉพาะระดบผน าหรอผบรหารเพอปรกษาเพอแกไขปญหา แลกเปลยนวธการท างานระหวางกลมตางๆ ทเขารวมประชมรวมทงรบทราบนโยบายหรอวตถประสงคทอาจจะมการเปลยนแปลง ผเขารวมจะกลบไปด าเนนการ หรอชแจงตอผใตบงคบ บญชาอกตอหนง
สมต สชฌกร (2547, หนา 31) ไดกลาวไววา การประชมเชงปฏบตการเปนการประชมกลมคน จ านวน 12 คน หรอมากกวานน มความสนใจหรอมปญหารวมกนมาพบปะกนเพอใชเวลาในการปรบปรงความสามารถความเขาใจ และความช านาญของแตละคนโดยการศกษาแลกเปลยนความคด เหนและรวบรวมขอมลจากผเชยวชาญ มลกษณะแบบยดหยนไดมาก ใชเวลานานหรอสนกได ซงมวตถประสงคคอ
1. เพอท าความเขาใจปญหา 2. เพอส ารวจปญหา 3. เพอพยายามหาขอแกไขปญหา 4. เพอศกษาปญหาดวยการสอบถาม 5. เพอพจารณาดวยการสอบถาม 6. เพอสงเสรมความรวมมอระหวางบคคล 7. เพอสงเสรมการศกษา รวมถงการแกปญหาและคนคดวธการ วเชยร เมนะเศวต (ม.ป.ป., หนา 53) ไดกลาวไววา การประชมเชงปฏบตการเปนวธฝกอบรม
ระหวางท างานทดทสดแบบหนง ผเขารวมประชมไดลงมอปฏบตงานแกปญหาซงจะท าใหไดผลงานหรอค าตอบตอปญหา รวมทงท าใหสมาชกไดมโอกาสแกปญหารวมกนมหลกการดงน
1. มเวลาเพยงพอ 2. มวสดอปกรณทจ าเปนเพยงพอ 3. มเจาหนาทเพยงพอ 4. สถานทกวางขวางเหมาะสม
27
5. ก าหนดจดมงหมายของการประชมปฏบตงานอยางชดเจน 6. มบคลากรหลายประเภททจะเปนวทยากรและมความสามารถ 7. ผเขาประชมใหความรวมมอดวยดตลอดเวลา 8. จดกลมทคลองตวตามปญหา
5. ความส าคญและความเปนมาของประชาคมอาเซยน
สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ อาเซยน เปนองคกรทางภมรฐศาสตรและองคการความรวมมอทางเศรษฐกจในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มประเทศสมาชกทงหมด 10 ประเทศ ไดแก ไทย มาเลเซย ฟลปปนส อนโดนเซย สงคโปร บรไนลาว กมพชา เวยดนาม และพมา อาเซยนมพนทราว 4,435,670 ตารางกโลเมตร มประชากรราว 590 ลานคน ในป พ.ศ. 2553 จดพของประเทศสมาชกรวมกนคดเปนมลคาราว 1.8 ลานดอลลารสหรฐ คดเปนล าดบท 9 ของโลกเรยงตามจดพ มภาษาองกฤษเปนภาษาทางการอาเซยนมจดเรมตนจากสมาคมอาสา ซงกอตงขนเมอเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2504 โดยไทย มาเลเซย และฟลปปนส แตไดถกยกเลกไปเมอไทยเสยดนแดนปราสาทพระวหารใหกมพชาในป พ.ศ. 2505 ตอมาในป พ.ศ. 2510 มการลงนาม ปฏญญากรงเทพฯ อาเซยนไดถอก าเนดขนโดยมรฐสมาชกเรมตน 5 ประเทศ โดยมวตถประสงคเพอความรวมมอในการเพมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ การพฒนาสงคม วฒนธรรมในกลมประเทศสมาชก และการธ ารงรกษาสนตภาพและความมนคงในภมภาค และเปดโอกาสใหคลายขอพพาทระหวางประเทศสมาชกอยางสนต หลงจาก พ.ศ. 2527 เปนตนมา อาเซยนมรฐสมาชกเพมขนจนม 10 ประเทศ ในปจจบน กฎบตรอาเซยน ไดมการลงนามเมอเดอนธนวาคม พ.ศ. 2551 ซงท าใหอาเซยนมสถานะคลายกบสหภาพยโรปมากยงขน เขตการคาเสรอาเซยนไดเรมประกาศใชตงแตตนป พ.ศ. 2553 และก าลงกาวสความเปนประชาคมอาเซยน ซงจะประกอบดวยสามดาน คอ ประชาคมอาเซยนดานการเมองและความมนคง ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ในป พ.ศ. 2558 ซงปจจบนไดมนกวชาการทไดพดถงประชาคมอาเซยนทเขามามบทบาทในประเทศไทยมากขน ดงเชน อาจารยภณ ใจสมคร (2553, หนา 8) ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ในความตระหนกรและเขาใจของคนไทย ไมวาระดบประชาชนคนธรรมดา หรอเยาวชนรนใหมจะตองใหความสนใจเปาหมายทเรยกวา 3 เสาหลกใหถองแท ซงหมายความวา การศกษาเรยนรขอมลขาวสารตาง ๆ ในประเทศสมาชกทง 10 ประเทศ และความเคลอนไหวของประเทศคเจรจาเปนสงจ าเปนอยางมาก รวมถงการอยรวมกนในสงคมประชาธปไตยแนวใหมทมงความส าคญและพฒนาเรองสทธมนษยชนระหวางกน และสงทเปนเครองมอใหคนไทยสามารถเขาใจ และเขาถง และสามารถพฒนาใหตนเองอยรวมกนกบผอนไดอยางมนคง ปลอดภย และเปนสข กคอ การใชภาษาองกฤษทด เพอชวยใหเกดการตดตอสอสารผานชองทางสอสารทกรปแบบไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผลตลอดไป
28
ผชวยศาสตราจารยบษยาณ เกตมณ (2555) กลาวถงการจดท าแผนพฒนาภาควชา เพอมงสประชาคมอาเซยน เพอใหนกศกษามความรความเขาใจในภาษาองกฤษมากขน ควรปรบปรงการเรยนการสอนอยางไร เพอใหนกศกษาไดพฒนาการใชภาษาองกฤษกบการเรยนใหดขนเรอง “การพฒนา การใชภาษาองกฤษ” เรมจากพฒนาตนเองกอน ในทกๆ ดานดวยการเปดรบสอตางๆ เชน การใช Internet ตวอยางเชน ใช Google แลวคนหาเวบไซด www.Englishtest.net แลวเลอกวธการทดสอบมหลายรปแบบทงดภาพ ฟงการสนทนา ฟงขาวหรอประกาศตางๆเชน ขาวของ CNN เพอใหเกดคนเคยกบภาษาองกฤษ รจกตวตนของตวเองกอนวาชอบศกษาในรปแบบไหน เชน ชอบดภาพชอบฟงเสยง ชอบพดคยเปนกลม หรอชอบดภาพยนตร
นายสมพงษ จตระดบ อาจารยประจ าคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2555) จากการท าวจยสอบถามนกศกษาไทย พบวาเดก 8 คนจาก 10 คนไมกลาไปท างานประเทศกลมอาเซยน เพราะกลวเรองภาษา แตเมอถามเดกนกศกษาประเทศอนในอาเซยน ทกคนตองการเขามาท างานทเมองไทยสวนการเรยนสายอาชวศกษา ขณะนมการสงนกศกษาจากประเทศเพอนบานเขามาเรยนในประเทศไทย อาท นคมอตสาหกรรมอมตะนคร มนกเรยนกลมนเขามาจ านวนมาก หากเปนเชนนเมอมการเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 จะเหนผลกระทบมากยงขนโดยเฉพาะปญหานกศกษาไทยทจบออกมา จะมอตราการตกงานเพมมากขน ดงนนควรจะตองมการรอระบบหลกสตรการเรยนการสอนของไทย และประเทศไทยตองเพมการเรยนรเกยวกบขอมลของประเทศเพอนบานใหเทยบเทาทประเทศอนรจกประเทศไทย
กลาวโดยสรป จะเหนไดวา ประชาคมอาเซยนเขามามบทบาทในประเทศมากขน ทงในดานเศรษฐกจ แรงงาน ทจะขาดไมไดเลยในเรองของการศกษา เพราะทผานมาเยาวชนไทยมปญหาเรองการพดภาษาองกฤษและภาษาตางประเทศอนๆ ซงยงสประเทศเพอนบานไมได จงตองเรงพฒนาเพอเพมศกยภาพของการสอสาร และรองรบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เพอยกระดบและการเตรยมความพรอมส าหรบ “โอกาส” ในการกาวส “ประชาคมอาเซยน” ตอไป 6. ขอมลเบองตนโรงเรยนพนจวทยา จงหวดล าปาง สงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน
โรงเรยนพนจวทยา สงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ตงอยเลขท 102 ถนนซปเปอรไฮเวยล าปาง-งาว ต าบลพระบาท อ าเภอเมองล าปาง จงหวดล าปาง เปดสอนในระดบประถมศกษา จ านวน 26 หอง และระดบมธยมศกษาตอนตน จ านวน 10 หอง เปดท าการสอน ตงแตวนท 3 พฤศจกายน 2546 ซงปจจบนมนกเรยนรวมทงสน 1,588 คน ครประจ าการ 84 คน นกการภารโรง 5 คน มอาคารเรยน 6 หลง ในพนทประมาณ 12 ไร ในการบรหารงานภายในโรงเรยนแบงออกเปน 4 ดาน คอ ดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานบรหารงานบคคล และดานบรหารงานทวไป
วสยทศนของโรงเรยนจะผลตผส าเรจการศกษาระดบประถมศกษาทมคณลกษณเปนพลเมองด มคณธรรม มระเบยบวนย ใฝร ใฝเรยน มความรบผดชอบ ปฏบตตามค าแนะน าขอบงคบและค าสง
29
ได มการรบฟงความคดเหนของผอน มการตดสนใจ เปนผน าทมวสยทศน รจกคดเปน แกปญหาเปน และเปนนกอนรกษสงแวดลอม ทนตอการเปลยนแปลงในสงคมยคโลกาภวฒน มสขภาพรางกายและจตใจทสมบรณ ปฏบตตนอยในสงคมโดยยดมนในเหตผลแหงความดงามตามหลกพทธศาสนา ความร ความสามารถทเปนพนฐาน เพอน าไปศกษาหาความรเพมเตมไดและในอนาคตอนใกลทางโรงเรยนจะไดเปดท าการสอนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย อกดวย มจดมงหมายทจะสอนใหเยาวชนอานออก เขยนได เปนพลเมองด โรงเรยนพนจวทยาเปนสถานบนมาตรฐานทรวมกบชมชนและสงคม ในการพฒนามนษยครบทกมต มงผลตนกเรยนใหเปนคนมคณธรรม มระเบยบวนย ใฝรใฝเรยน มความรบผดชอบ มทกษะในการใชภาษาตางประเทศ และคอมพวเตอร สามารถน าความรมาประยกตใชในสงคมอยางมคณภาพ โดยโรงเรยนมสภาพแวดลอมทเออตอการพฒนาศกยภาพของบคลากร เพอน าไปสประสทธภาพของบคลากรในทกดาน ขอบขายภารกจการบรหารและการจดการศกษาแบงออกเปน 4 ดาน คอ ดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานบรหารงานบคคล และดานบรหารงานทวไป สงผลใหบคลากรของโรงเรยนพนจวทยาไดรบรางวลครดเดนในดานตางๆ เชน รางวลครดเดนของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ป พ.ศ.2553 รางวลครผสอนดเดนของครสภา ป พ.ศ.2554 เปนตน แตในปจจบนกระทรวงศกษาธการ ไดก าหนดกรอบและแนวทางในการปฏบตดานการศกษาของไทย โดยการเผยแพรความร ขอมลขาวสารเกยวกบอาเซยนเพอความตระหนกและเตรยมความพรอม การพฒนาศกยภาพของคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา นกเรยน นกศกษา และประชาชน จงท าใหโรงเรยนเอกชนในจงหวดล าปาง เรมมการแขงขนกนในหลายๆรปแบบ เพอใหโรงเรยนไดมการเตรยมพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยน 7. งานวจยทเกยวของ
ในการศกษาครงน ผศกษาไดศกษาการศกษาทเกยวของดงน บญศร พรหมมาพนธ และคณะ (2542) ไดศกษารปแบบการพฒนาครมธยมศกษาแหงชาต
ฉบบท 8 (พ.ศ.2540 – 2544) พบวา กลมตวอยางมความเหนวารปแบบทควรใชในการพฒนาคร ไดแก การศกษาดงานภายในประเทศ รองลงมา ไดแกการฝกอบรมระยะสน การเพมพนความรโดยการประชมอบรมสมมนาและการประชมเชงปฏบตการ แนวทางในการพฒนา ไดแก ควรจดประชมเชงปฏบตการเพอพฒนาคณภาพครเรองการจดแผนการสอน การผลตนวตกรรมและการวจยในชนเรยน รองลงมาไดแก ควรประเมนคณภาพครไมใหต ากวาเกณฑมาตรฐาน ท าการตดตามประเมนผลอยางสม าเสมอ อบรมครใหเขาใจหลกสตร และอบรมครใหมโลกทศนทกวางขน ส าหรบรปแบบการพฒนาตนเอง ไดแก การศกษาดวยตนเอง การศกษาตอ การศกษาดงาน การปฐมนเทศ การประชม สมมนาการแลกเปลยนประสบการณ การรวมกจกรรมการนเทศงาน การเปนสมาชกสมาคมวชาชพครและการเรยนรจากแหลงตางๆ สวนหนวยงานเปนผพฒนา ไดแก การปฐมนเทศ การฝกอบรม การประชมสมมนา การสรางทมงานพฒนาคณภาพงาน การนเทศงาน การเชญวทยากรมาบรรยายให
30
ความร การตงกองทนสงเสรมและพฒนาคร และการสงเสรมใหเกดการแขงขนสความเปนเลศทางวชาการ
สายวสนต จนทรตา (2542) ไดศกษาการพฒนาบคลากรในโรงเรยนขยายโอกาสทางการ ศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษา อ าเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม พบวาการก าหนดรปแบบการพฒนาบคลากรดานครผสอน สวนใหญไดปฏบตกจกรรมการก าหนดรปแบบการพฒนา ยกเวน การเขารบการพฒนาเปนหมคณะในรปแบบการสงเกต สอบถามและการไปศกษาดงาน รวมทงการพฒนาดวยตนเองในรปแบบการสอบถาม และการศกษาตอสวนกจกรรมทไดมการปฏบต มการปฏบตมากเกยวกบการพฒนาบคลากรดวยตนเองโดยการศกษา คนควา จากเอกสารต ารา รองลงมาคอ การเขารบการพฒนาเปนหมคณะในรปแบบการอบรมและการสมมนา ส าหรบการก าหนดรปแบบการพฒนาบคลากรดานผบรหารโรงเรยน สวนใหญปฏบตกจกรรมการก าหนดรปแบบการพฒนาบคลากร ตามแบบสอบถามทกกจกรรมมการปฏบตมากเกยวกบการด าเนนการพฒนาบคลากรในรปแบบการประชมชแจง กจกรรมทมการปฏบตปานกลาง คอ ใหคนควาดวยตนเอง จากเอกสาร ต ารา การนเทศภายใน การจดอบรมกจกรรมทมการปฏบตนอย คอ การประชมเชงปฏบตการกลมมธยม กจกรรมทมการปฏบตต าสดคอ การศกษาตอ
กฤษดา สมวถา (2544) ไดศกษาการสรรหาและการคดเลอกบคลากรของโรงเรยนเอกชนสายสามญ ในจงหวดเชยงใหม พบวา วธการคดเลอกผสมครผบรหารและครผสอนสวนมากใชวธการสมภาษณและประเมนความเหมาะสม ผทสมภาษณจะเปนผบรหาร เชน อาจารยใหญ ผจดการ หรอครใหญ แลวเจาของโรงเรยนหรอผบรหารระดบสงเปนผตดสนใจ ปญหาทพบคณวฒของผสมครไมตรงลกษณะทตองการ ถาหากโรงเรยนมความจ าเปนตองรบผสมครทมคณวฒไมตรงตามลกษณะทตองการกควรสงเสรมใหศกษาตอฝกอบรมหรอดงานเพม
ไพบลย คณชมพ (2545) ไดศกษาการบรหารงานบคลากรของโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก สงกดส านกงานการประถมศกษา อ าเภอเมอง จงหวดล าพน พบวาการพฒนาและธ ารงรกษาบคลากร มการเปดโอกาสใหบคลากรทกคนไดมการศกษาตอทสงขน มการสนบสนนใหบคลากรเขารวมอบรมเพอพฒนาตนเองทกครง ตลอดจนใหบคลากรไดเขารบการอบรมเพอพฒนาตนเองรวมกบหนวยงานอน ปญหาทพบ คอการจดบคลากรไมตรงกบความรความสามารถ บคลากรมไมเพยงพอกบปรมาณ ขาดการนเทศตดตามผลการปฏบตงาน ขาดงบประมาณการสนบสนนในการพฒนาบคลากร ตลอดจนการประเมนผลการปฏบตงานไมมความยตธรรม ควรจดสรรอตราครใหเพยงพอ ใหความรในการปฏบตงาน ควรมการจดอบรมพฒนาบคลากรใหบอยขน โดยมการวางแผนการปฏบตงานอยางจรงจง ส าหรบการประเมนผลการปฏบตงานควรอยในรปของคณะกรรมการ และมเกณฑทแนนอนโดยควรมการน าผลการประเมนไปใชเปนขอมลในการวางแผน
สรณา เมธาธราธป (2545) ไดศกษาความตองการการพฒนาบคลากรครในโรงเรยนเอกชน ระดบมธยมศกษา เขตอ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม พบวา บคลากรมความตองการพฒนาตนเองมากทสดคอ ดานหลกสตรและการสอน รองลงมาในดานการผลตสอการเรยนการสอนตลอดจนการรกษาสอ และความรเกยวกบคอมพวเตอรซงสอดคลองกบดานวชาการมาก เพราะงานวชาการเปนหวใจ
31
ส าคญของโรงเรยน ครจะตองมการพฒนาตนเองหาความรดานวชาการ และค านงถงงานดวยเอกสารมาก เชน มการจดท าเอกสารดานครตนแบบครแกนน า มการท าวจยในชนเรยน ครตองท าแฟมสะสมผลงาน ท าใหครมเวลานอยในการสอนและพฒนาหลกสตร สวนปญหาครขาดความรในการพฒนาหลกสตรการเรยนการสอนครมประสบการณในการเปนครไมเกน 10 ป รอยละ 56.20 แนวนโยบายการบรหารโรงเรยนแตละโรงเรยนไมเหมอนกน ครบางโรงเรยนสอนหลายวชาหลายระดบชน การอบรมมมากเกนไปบางเรองเนอหาซ าซอนและจ านวนคาบสอนมมากท าใหขาดโอกาสการแลกเปลยนเรยนร
สนท สายปนตา (2545) ศกษาการบรหารงานบคลากรในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านก งานการประถมศกษา อ าเภอเวยงปาเปา จงหวดเชยงราย พบวา ครผสอนสวนใหญเหนวาการปฏบต คอไดสงเสรมใหบคลากรเขารบการอบรมสมมนา และเปดโอกาสใหบคลากรไดแลกเปลยนความคด เหนซงกนและกน แตไมไดเชญผทรงคณวฒมาใหความรแกบคลากร และไมจดสวสดการใหบคลากรนอกเหนอจากททางราชการจดให
วระชย ไชยประคอง (2546) ไดศกษาการด าเนนงานพฒนาบคลากรตามแนวทางปฏรปการ ศกษาของโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษา อ าเภอหางดง จงหวดเชยงใหม พบวา กจกรรมทเหมาะสมส าหรบการพฒนาครตามแนวทางปฏรปการศกษาควรใชกจกรรมการประชมเชงปฏบตการ โอกาสทไดอานหนงสอ/เอกสารเสรมความรทางวชาการและหนงสออนททางราชการสงไปใหโรงเรยนสวนมากจะเลอกอานเฉพาะทสนใจ ตลอดจนความสนใจตดตามความกาวหนาทางวชาการ และการปฏรปการศกษา สวนมากตดตามจากแหลงสอโทรทศนและการหาซอหนงสอมาอาน
โสมนส ทองงาม (2546) ไดศกษาแนวทางการบรหารบคลากรครของโรงเรยนอนบาลเอกชน อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม พบวา การวางแผนบคลากรครควรมการสรางความรความเขาใจในเรองการปฏรปการเรยนรและมการประสานสมพนธอยางเปนระบบทงภายในและภายนอกองคกร มการบรหารแบบมสวนรวม มระบบสารสนเทศททนสมยและมปจจยสนบสนนการปฏบตภารกจอยางพอเพยง ควรใหมการฝกอบรมในโรงเรยนของตนเองหรอโรงเรยนในเครอขายโดยใชระบบสหวทยาเขตเพอเปนการประหยด ยนหยดอยบนพนฐานของการพงตนเองและใหสมกบทเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) โดยมการก ากบดแล แนะน าใหค าปรกษาอยางใกลชดอยาง และมความเอออาทรตอกน สวนปญหาพบวาขาดความเปนองคกรแหงการเรยนรครไมเขาใจในบทบาทของตนเองวาเปนปจจยหลกของการเปลยนแปลง อกทงขาดจตวญญาณแหงความเปนคร
สมพร ใจค าปน (2547) ศกษาการบรหารงานบคลากรของผบรหารสถานศกษา อ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม พบวาในการจดบคลากรเขาปฏบตงานผตอบแบบสอบถาม สวนใหญเหนวา ประเดนทผตอบแบบสอบถามเหนวาไมไดปฏบต คอใหคณะกรรมการสถานศกษามสวนรวมในการจดบคลากรเขาปฏบตงาน และมการนเทศการปฏบตงานของบคลากรอยางจรงจง การจดบคลากรเขาปฏบตงานไมตรงกบความรความสามารถและความถนด และบคลากรตองรบผดชอบงานหลายดานท าใหงานไมมคณภาพสวนการพฒนาและธ ารงรกษาบคลากร มการสงเสรมใหบคลากรพฒนาตนเองไดและมการสนบสนนใหบคลากรเขารวมอบรมเพอพฒนาตนเองทกครง ปญหาขาดการจดสรรงบประมาณและ
32
สนบสนนการพฒนาบคลากรและไมไดวางแผนพฒนาบคลากรไวลวงหนาขาดการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรอยางตอเนอง
นยม สวรรณพรหม (2547) ศกษาการจดปจจยสนบสนนการปฏบตงานของบคลากรโรงเรยนจอมทอง อ าเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม พบวา สภาพการจดปจจยสนบสนนการปฏบตงานมากคอดานความรบผดชอบ ปานกลางคอดานลกษณะงานทปฏบตดานการมสวนรวมในการท างาน ดานความส าเรจในการท างาน ดานการยอมรบนบถอดานเงนเดอนและความมนคง ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานความสมพนธระหวางบคคลสวนนอยทสด คอดานความกาวหนาในหนาทการท างานทปฏบต ดานนโยบายและการบรหารงานดานการตดตอสอสาร ดานการปกครองบงคบบญชา ปญหาทพบไดแก การขาดอตราก าลงบคลากรเปนจ านวนมากยงไมมการกระจายงานอยางทวถงและเปนธรรม เกดการท างานทซ าซอนท าใหบางคนขาดโอกาสในการมสวนรวม การยกยองชมเชยในผลส าเรจของงานมนอยไมทวถง นโยบายการบรหารงานขาดความชดเจน ระบบการตดตอขาวสารภายในยงขาดประสทธภาพ และไมไดรบการสงเสรมใหมการพฒนาความรความสามารถเพอพฒนาตลอดจนความกาวหนาในวชาชพ
สมควร ทพยจนทร (2548) ไดศกษาการพฒนาบคลากรของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน อ าเภอแมทา จงหวดล าพน พบวา ผบรหารสถานศกษา ครผสอนทท าหนาทรกษาการแทนผบรหาร และครผสอน มความคดเหนเปนไปในทศทางเดยวกนทง 6 ดาน คอ การฝกอบรม การสมมนาทางวชาการ การศกษาตอ การแสวงหาความรดวยตนเองและการนเทศภายใน โดยสวนใหญเหนวาไดรบการสนบสนนในการพฒนาบคลากรของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน อ าเภอแมทา จงหวดล าพน อยางพอเพยง สวนปญหาและขอเสนอแนะสวนใหญไดแก ไมมการวางแผนโครงการตางๆ ไวอยางเปนระบบ ไมมการประเมนผลโครงการไมไดน าผลการประเมนโครงการมาปรบปรงในการจดท าโครงการครงตอไป และขาดแคลนงบประมาณในการจดท าโครงการ
ฤกษชย ใจค าปน (2549) ไดศกษาบทบาทของผบรหารสถานศกษา อ าเภอจอมทองเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 5 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเหนวา มการปฏบต ไดแกจดโอกาสใหมการประชม อบรม สมมนา เปนหมคณะ รวมทงสงเสรมและสนบสนนใหบคลากรไดพฒนาการเรยนการสอนโดยการสรางเครองมอและสอการเรยนการสอน แตมผตอบแบบสอบถามสวนหนงเหนวาไม ไดปฏบต คอ ไมไดจดใหมการศกษาดงานในตางประเทศ ไมมพฒนาความรเรองระเบยบ กฎหมาย ตามพระราชบญญตขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ขณะทปญหาในการพฒนาบคลากรคอ ขาดงบประมาณสนบสนน การพฒนาบคลากรไมเพยงพอ ไมไดวางแผนพฒนาบคลากรไวลวงหนา ขาดแหลงศกษาคนควา และบคลากรปรบตวไมทนกบการเปลยนแปลง
ธนภทร จองหมง (2549) ไดศกษาบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการสงเสรมการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ อ าเภอปาย จงหวดแมฮองสอน พบวาการตดตามการด าเนนงานดานการจดการเรยนการสอนของสถานศกษา และตดตามการปฏบตงานดานการสอน ใหค าแนะน าเปนทปรกษาและชนชมผลการจดการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ปญหาทพบคอ ด าเนนการนเทศภายในไมตอเนอง ไมเปนระบบ ไมมเวลาในการด าเนนการนเทศภายในอยางตอเนอง
33
สภาขาราชการมหาวทยาลยเกษตรศาสตร (2550) ไดศกษาคณภาพชวตของบคลากรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร พบวาคณภาพชวตของบคลากรทกระดบในมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ทกวทยาเขต มสถานภาพในสงคมทด ในสถาบนทมนคง มความรบผดชอบ ตามหนาทไดรบอยางด การท างานเพอสมฤทธ ตามวตถประสงค ตองอาศยความรวมมอเปน ก าลงหลกการผลกดนผลงานทดตอตนเอง ครอบครวอนาคต คณภาพชวตเปนไปตามมาตรฐานสากล จากทางดานรางกายดานจตใจ ดานสมพนธภาพทางสงคม และดานสงแวดลอม สถานะปานกลาง สามารถทราบวาการรบบรการยงมความคลองตวนอย ท าใหการไดรบบรการมความพงพอใจโดยรวมนอย เพอเปนแนวทางใหผบรหาร สงเสรมสรางขวญก าลงใจ บคลากรสงมากขน ในอนาคตคณภาพชวตบคลากรจะตองดมากขน
ดร.เปรอง กจรตนภร ประธานทประชมอธการบด มหาวทยาลยราชภฏ (2554) ไดการศกษาการเตรยมความพรอมของมหาวทยาลยราชภฏ ในการเขารวมประชาคมอาเซยน ป พ.ศ.2558 พบวา มหาวทยาลยราชภฏ 40 แหงใหความส าคญและมการเตรยมการส าหรบการเขาสประชาคมอาเซยนทงการเตรยมการในลกษณะของการผนกก าลงและการด าเนนงานของรายมหาวทยาลย ในเรองของการผนกก าลงรวมกน เปนผลการด าเนนงานตามมตทประชมอธการบด ส ารวจการด าเนนงานเพอหา แนวทางการปรบปรง การด าเนนโครงการพฒนาบคลากรทจบการศกษาปรญญาเอกภายในประเทศ ประเทศ และการใหผบรหารแลกเปลยนเรยนรในเรองของการศกษาดงานและการท าวจยในประเทศสมาชกอาเซยน ส าหรบการเตรยมความพรอมของแตละมหาวทยาลยราชภฏนน มการเตรยมความพรอมรอบดานคอ การพฒนาดานสงแวดลอม อาคารสถานท การพฒนาหลกสตร/การจดการเรยนการสอน การพฒนาบคลากร(ผบรหาร อาจารย เจาหนาท) การพฒนานกศกษา และการพฒนาศนย/หนวยงานใหบรการดานภาษา
จากเอกสารและการศกษาทเกยวของแสดงใหเหนวา การพฒนาบคลากรของโรงเรยนแตละแหง ใหความส าคญการพฒนาบคลากรโดยศกษาและวจยขอมลความตองการพฒนาครไมวาจะเปนการฝกอบรม การสมมนาทางวชาการ การศกษาดงาน การศกษาตอ การนเทศภายในเพอน ามาปรบ ปรงการบรหารงานของทกฝายในโรงเรยน ใหบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพบคลากรตองไดรบการพฒนาอยางเปนระบบและตอเนอง