1

บทท 1บทนำ�

1.1 คำ�นำ�การคดเลอกบคคลเขาทำางานในบรษท องคกร หนวยงาน เปนเรอง

สำาคญ และจำาเปนทจะตองไดคนทมความรความสามารถตรงกบงาน ผทจะทำาการคดเลอกบคคลเขาทำางานจงตองมความรในเบองตนกอนวา บคคลทจะทำางานในตำาแหนงงานทกำาหนดนน จะตองมคณสมบตเบองตนอะไรบาง และจะตองมคณสมบตอนอะไรอก นอกจากนจะตองมคณลกษณะ ความร ความสามารถ อะไรตอมา

โดยทวไป การคดเลอกบคคลเขาทำางานมกจะกำาหนดคณวฒทางการศกษากอน เชน สำาเรจการศกษาระดบใด หรอสำาเรจการศกษาในดานใด หลงจากนนจงจะกำาหนดคณสมบตและคณลกษณะเพมเตม แลวจงประกาศรบสมครเพอทำาการคดเลอกตอไป

การคดเลอกบคคลเขาทำางาน จงประกอบดวย

(1) การพจารณาใบสมครและหลกฐานอน เชน คำาแนะนำาของบคคลทอางอง ประวตสวนตว ประวตการเรยน งานอดเรก ผลการเรยน ชอสถาบนทศกษา

(2) การหาขอมลอนเพมเตม เชน การทดสอบดวยแบบทดสอบ การประเมนผลงาน/ภาคปฏบต การสมภาษณ การทดลองใหปฏบตงานระยะตน หรอเครองมออน เชน ผลการทดสอบสภาพรางกาย จตใจ เปนตน

การหาขอมลอนเพมจงเกยวของกบเครองมอหาขอมล ซงไดแก แบบทดสอบตางๆ แบบสมภาษณ แบบสอบถามความคดเหน แบบสงเกตพฤตกรรม แบบประเมนการปฏบตงาน ซงในจำานวนนแบบทดสอบเปนเครองมอทใชกนเปนสวนมาก

1.2 คว�มสำ�คญของแบบทดสอบ

2จากวธการหาขอมลโดยการพจารณาจากใบสมคร ใบแนะนำา

(Recommendation) การสมภาษณ การสงเกตพฤตกรรมในการทดลองปฏบตงาน ฯลฯ พบวา ตางมจดออนในการใหคา/คะแนน เครองมอทไดรบความนยมมากสด ไดแก แบบทดสอบ เพราะเชอวาสรางไดไมยาก ตรวจใหคะแนนไดตรง นำาคา/คะแนนไป วเคราะหและแปลความหมายไดงาย แบบทดสอบจงไดรบความนยมในฐานะเปนเครองมอใหขอมลเพอคดเลอกบคคลเขาทำางานมากกวาเครองมอแบบอน

นอกจากน คะแนนสอบยงใชเปนเหตผลในการรบหรอไมรบคนเขาทำางานเนองจากคะแนนตางกนไดดวย เชนในกรณฝากคนเขาทำางาน ถาผสมครทไดรบการฝากมคะแนนตำามาก บรษทอาจลำาบากใจทจะรบฝาก แตถาอางเหตผลเรองคะแนนตำา กอาจทำาใหความลำาบากใจลดลง

1.3 เครองมอทใชในก�รคดเลอกบคคลเข�ทำ�ง�นเครองมอคดเลอกบคคลเขาทำางาน ไดแก

(1) แบบทดสอบความร (Test)(2) แบบสงเกตพฤตกรรม (Observation Form)(3) แบบสอบถาม (Questionnaire)(4) แบบสมภาษณ (Interview Schedule)(5) แบบวดทางจตวทยา (Psychological Test)(6) ใบสมคร (Application Form)(7) ใบรบรองแพทย(8) ปรญญา ประกาศนยบตร(9) จดหมายรบรอง (Recommendation)

1.4 ก�รจำ�แนกประเภทของแบบทดสอบแบบทดสอบจำาแนกไดหลายประเภท ขนอยกบเกณฑทใช คอ

(1) เปนแบบทดสอบทใชภาษาหรอรปภาพ(2) เปนแบบทดสอบทสอบกลมหรอเดยว(3) เปนแบบทดสอบทใหทำาโดยปดหนงสอหรอเปดหนงสอ(4) แยกตามสาระทวด คอ

3(4.1) Cognitive เชน ความร ความจำา วเคราะห(4.2) Affective เชน ทศนคต คานยม(4.3) Psycho-motor เชน การปฏบตงาน

(5) แยกตามคำาสงทให คอ(5.1) แบบเปนปรนย มคำาตอบมาให เพอทำาเครองหมายตอบ

เลอกตอบ จบค ผด-ถก(5.2) แบบเปนอตนย ไดแก ใหเขยนตอบ เตมคำา วล ประโยค

เขยนความเรยง ทำารายงาน(6) แยกตามพฤตกรรมการตอบ คอ

(6.1) ทำาเครองหมายตอบโดยผรบการทดสอบ(6.2) เขยนขอความตอบโดยผรบการทดสอบ(6.3) พดโดยผใหการทดสอบและผรบการทดสอบ(6.4) แสดงโดยผรบการทดสอบ(6.5) สงเกตโดยผใหการทดสอบ(6.6) พจารณาผลงานโดยผใหการทดสอบ

แบบทดสอบในหนงสอน จะแยกเปน 3 ประเภท คอ

1. แบบทดสอบความร ความคด (Cognitive) ซงแยกได 3 ประเภทยอย คอ

1.1 แบบทดสอบผลสมฤทธ (Achievement Test)1.2 แบบทดสอบสตปญญา (Intelligence Test)1.3 แบบทดสอบความถนดทวไปและเฉพาะ (Aptitude Test)

2. แบบทดสอบความรสก พฤตกรรม (Psychological) ซงแยกได 2 ประเภทยอย คอ

2.1 แบบทดสอบความรสก อารมณ2.2 แบบทดสอบบคลกภาพ

แบบทดสอบทางจตวทยา บางทใชคำาวา มาตร“ ” หรอ แบบวด“ ”

43. แบบทดสอบทกษะในการปฏบตงาน (Performance Skill หรอ

Practical Performance) ซงแยกได3 ประเภทยอย คอ3.1 แบบทดสอบความรในการปฏบตงาน3.2 แบบทดสอบกระบวนการ (Process) หรอขนตอนในการ

ปฏบตงาน ซงสวนใหญใชการสงเกต3.3 แบบประเมนผลงาน (Product)

ความแตกตางระหวางแบบทดสอบทวดดาน Cognitive, Psychological และ Practical Performanceประเดน Cognitive Psychological Practical

Performanceวดอะไร ความสามารถของสมอง ความรสก จตใจ

อารมณทกษะในการปฏบตงาน

บคลกลกษณะ

ตวอยาง สตปญญา บคลกภาพ กระบวนการปฏบตงาน

ความถนด (Aptitude) ทศนคต (Attitude)

ผลงาน

ผลสมฤทธทางการเรยน ความสนใจความร ความจำา คานยมความคด ความสามารถในการวเคราะหสงเคราะห

เนน Maximum Performance

Typical Performance

Process และ Product

เครองมอ

แบบทดสอบ (Test) แบบวด มาตร (Scale)

แบบทดสอบ แบบประเมนแบบสงเกต

วธการ ถามตรง ถามออม ทดสอบความรความเขาใจ

หาขอเทจจรง (Fact, Truth)

ไมมผด-ถก สงเกตวธทำางาน

มผด-ถก ประเมนผลงาน

5มยาก-งาย (Difficulty, Easy)

ไมมยากงาย แตม Popularity

1.5 ปญห�ทพบในก�รสร�งและใชแบบทดสอบ1.5.1 ปญห�จ�กผสร�ง

ผสรางแบบทดสอบตองมความรในเนอหาทออกอยางด อกทงตองมวธออกขอสอบทเกง สวนมากผสรางแบบทดสอบมกมคณสมบตเพยงหนงในสองขอ ทำาใหไดขอสอบทเชอถอไดนอย

1.5.2 ปญห�จ�กก�รระบวตถประสงคของแบบทดสอบ

ผสรางแบบทดสอบตองรวาจะเอาแบบทดสอบไปทำาอะไร เชน คดเลอก จดประเภทคน เลอนตำาแหนง วนจฉยจดออน/แขง ใหรางวล ลงโทษ ฯลฯ หรอนำาไปเปนสวนหนงของการทำากจกรรม ซงสวนมากพบวา ผทตองการใหสรางแบบทดสอบมกไมชดเจนวา ตนตองการนำาผลการทดสอบไปทำาอะไร

1.5.3 ปญห�จ�กก�รระบเงอนไข

ในการสรางแบบทดสอบผสรางตองรวา จะใชกบใคร เมอไร นานเทาไร (เวลาสอบ) กลมผสอบมขนาดเลกหรอใหญ กลมผสอบอานออกเขยนไดหรอไม ตองการผลสอบเรวหรอชา สอบเดยวหรอกลม จบเวลาหรอไม

1.5.4 ปญห�จ�กก�รนำ�แบบทดสอบไปใช

แบบทดสอบบางชนดตองอาศยผเชยวชาญเปนผดำาเนนการสอบ แตบางชนดผคมสอบอาจไมตองมความชำานาญพเศษมากนกกได ผลจากการคมสอบทไมด และไมเปน ทำาใหคะแนนสอบตางกนได

1.5.5 ปญห�จ�กก�รตรวจใหคะแนน

แบบทดสอบทกชนด จะตองระบคะแนนรายขอ และวธตรวจวาจะใหตรวจอยางไร กรณขอสอบ อตนย แนวการตรวจใหคะแนนจะตองละเอยดและชดเจน มฉะนนคะแนนรวมจะคลาดเคลอนได

1.5.6 ปญห�จ�กก�รแปลผล

6คะแนนจากแบบทดสอบทางจตใจ จะแปลผลแตกตางจากคะแนน

จากแบบทดสอบทางสมอง ดงนน การแปลผลจะตองอาศยผทมความร ความสามารถ และไดรบการฝกหดมาเพอใชแบบทดสอบดงกลาว

1.5.7 ปญห�จ�กก�รนำ�แบบทดสอบของคนอนม�ใช

แบบทดสอบทใชกนอยตางมทมาทเรยกวา พมพเขยว (Test Blueprint) ซงจะระบ วตถประสงคของแบบทดสอบ เนอหาของแบบทดสอบ นำาหนกทเนน ลกษณะและรปแบบของขอสอบ คะแนนรายขอ ซงถาไมเหนพมพเขยวดงกลาว เหนแตแบบทดสอบ ผใชแบบทดสอบจะไมทราบเลยวา แบบทดสอบดงกลาวสรางมาเพออะไร ใชกบใคร ใชอยางไร ตรวจใหคะแนนอยางไร และแปลผลอยางไร

1.6 ขนตอนก�รสร�งแบบทดสอบม 9 ขนตอน คอ

(1) ระบวตถประสงคในการใช เนอหา และนำาหนกทเนน (เนนเนอหาใดมากกวากน หรอเนนวตถประสงคใดมากกวากน

(2) ระบเงอนไข การใชแบบทดสอบวาจะใชกบใคร เมอไร จำานวนผรบการทดสอบ สอบนานเทาไร ตองการคะแนนสอบเมอไร นำาเสนอคะแนนสอบในรปใด (คาสถต หรอกราฟ หรอบรรยาย)

(3) การทำาพมพเขยว (Test Blueprint) จดทำาตาราง 2 มต ทแสดงความสมพนธระหวางวตถประสงคของแบบทดสอบ เนอหา และนำาหนก

(4) ออกขอสอบตามพมพเขยวและเงอนไข ระบคำาชแจงในการตอบ และจดทำาเปนฉบบ

(5) การทดลองใชเบองตน(6) การสอบ วธคมสอบ(7) การวเคราะหขอสอบ และแบบทดสอบ(8) การทำาเปนมาตรฐาน(9) การทำาคลงขอสอบ

7

ซงเขยนไดดงน

บทท 2ก�รวดคว�มส�ม�รถท�งสมอง

2.1 นย�มความสามารถทางสมอง ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยนวชาตางๆ ผล

จากการเรยนร ผลสมฤทธหลงจากการรบการฝกอบรม สตปญญา และความถนด (Aptitude)

ความสามารถทางสมอง สามารถแยกไดเปนลำาดบขนดงน

(1) ความสามารถในการจำาสงตางๆไดเรว หรอวธการตางๆ(2) ความเขาใจเรองตางๆ(3) ความสามารถในการประยกตสงทรเขากบสถานการใหม(4) ความสามารถในการวเคราะห แยกแยะ(5) ความสามารถในการสงเคราะห สรป

ระบวตถประสงค

ระบเงอนไข

ทำา

ออกขอสอบ

ทดลองใช

การสอบ

การวเคราะหขอสอบ

การทำาเปน

การทำาคลง

8(6) ความสามารถในการประเมนคณคาของสงตางๆ เหตการณตางๆ

พฤตกรรมตางๆ การกระทำาตางๆ

2.2 ลกษณะของคว�มส�ม�รถท�งสมองความสามารถทางสมอง ไดแก ความรและความคด ซงแยกได 3

ประเภท คอ

1. ผลสมฤทธ (Achievement) จากการอบรม การสอน เปนความสามารถจากการรบร การเรยนร การฝกปฏบต โดยองวตถประสงคของการอบรมหรอสอนและเนอหาทอบรมหรอสอน ตลอดจนการสรางประสบการณเรยนร

2. สตปญญ� (Intelligence)สตปญญา (Intelligence) คอ สงทมอยในตวบคคลตงแตเกด

และสรางสมมาจากประสบการณ การวดสตปญญาจะวดในประเดนการแกปญหา ความสามารถทางภาษา ความไวในการปรบตวเขากบสงแวดลอมหรอเรยนรสงใหม ตวแปรทเกยวของ เชน สตปญญาของพอ-แม สขภาพของแม เชอชาต วฒนธรรม อาย เปนตน

ทฤษฎของสตปญญา (Intelligence) มหลายทฤษฎ เชน

ทฤษฎ 1 สตปญญาประกอบดวย : Verbal Comprehension, Word Fluency, Number, Concept,

Spatial Relations, Perception Speed และ Reasoning

ทฤษฎ 2 สตปญญาประกอบดวย : ปฏกรยาระหวาง เนอหา การปฏบต และผลงาน

(Content x Operation x Product)เนอหา ไดแก ภาพ รปราง สญลกษณ ภาษาและ

ความหมาย พฤตกรรม

9การปฏบต ไดแก การรและการเขาใจ การจำา การคดแบบ

กระจาย การคดแบบกระจก การประเมนคา

ผลงาน ไดแก หนวยยอยๆ ประเภท ความสมพนธ ระบบ, การแปลงรปอน

ทฤษฎ 3 สตปญญาประกอบดวย : ความสามารถทางภาษา ความสามารถทางตวเลข

ความเรวในการปรบตว ความเขาใจนามธรรม

3. ศกยภ�พหรอคว�มถนด (Aptitude)คอคณลกษณะทแสดงถงความสามารถของบคคล ซงหากไดรบการ

เรยนร หรอฝกฝนทกษะบางอยางแลว จะทำาใหบคคลนนประสบความสำาเรจในการกระทำาสงใดสงหนงในอนาคต เชน การเรยนหรอการประกอบอาชพ ตวแปรทเกยวของ เชน เพศ อาย ประสบการณ สภาพแวดลอม ผลการเรยน เปนตน

ความถนดแยกไดหลายประเภท เชน

3.1 คว�มถนดท�งศลป (Artistic Aptitude)ความถนดเชงศลปะ หมายถง ขดระดบความชำานชำานาญ หรอ

ทกษะทไดจากประสบการณและการถายทอดตามจนตนาการใหเปนวตถทมสนทรยภาพ

สงทวด เชน การจดองคประกอบของรปทรง (Forms) เสน (Lines) ส (Colours) เสยง (Sounds) พนท (Space) ความเคลอนไหว (Movement) ถอยคำา (Word) อารมณ (Emotions) รวมทงแนวความคด (Ideas) และวสดตางๆ (Materials) ซงสะทอนสงทไดเรยนรหรอมประสบการณผานพบมาเพอถายทอดเรองราวใหผอนรเหนเขาใจในความหมายเทาทจะสามารถแสดงออกได ตวแปรทเกยวของ ไดแก ความร/ประสบ-การณทไดรบ รวมทงระยะเวลาในการศกษาเกยวกบศลปะ ความชอบ/ความสนใจเกยวกบศลปะ

3.2 คว�มถนดเชงกล (Mechanical Aptitude)

10หมายถง ความถนดหรอความสามารถพเศษทเกยวของกบ

อาชพทตองการใชฝมอหรอใชกำาลงเครองจกรหรอเครองมอตางๆ ทใช

สงทวด ไดแก การรบรเชงอวกาศ (Spatial) เหตผลเชงกลและความรเกยวกบกลไก (Mechanical Comprehensive) ตวแปรทเกยวของ ไดแก อาย เพศ เวลารบร

3.3 คว�มถนดเชงเสมยน (Clerical Aptitude)ความถนดเชงเสมยน (Clerical Aptitude) หมายถง ความ

สามารถในการทำางานในสำานกงาน เชน การแยกประเภท การคดเลอก การตรวจสอบ การเขยนและเยบเขาเลม ตลอดจนการพมพ การเกบรกษาเอกสาร

สงทวดไดแก ความสามารถในการสงเกตเหนอยางรวดเรวและแมนยำา ความสามารถในการเกบขอความสาระ และการตดสนใจไดถกตอง ความสามารถในการใชเครองใชในสำานกงาน ทกษะทางเลขคณต การสะกดตว เครองหมายวรรคตอน และการใชภาษาไดอยางถกตอง

2.3 ลำ�ดบขนของคว�มส�ม�รถท�งสมอง

อาจจดลำาดบจากผวเผนไปถงลกซงได 6 ระดบ คอ1. คว�มจำ�

ความจำา จำาแนกออกเปนขนยอยๆ เรยงจากทซบซอนนอยสดไปหาทซบซอนมากสด คอ

1.1 ความจำาในเรองเฉพาะๆ เชน สญลกษณ1.2 ความจำาในขอเทจจรงบางอยาง เชน วนท เหตการณ บคคล

สถานท1.3 ความจำาในเรองวธการจดกระทำาเฉพาะเรอง ไดแก ในเรองวถ

ทาง วธการ การจดระเบยบ รวมทงการวพากษวจารณ ไดแก

1.3.1 ความจำาในเรองการประชม 1.3.2 ความจำาเรองแนวโนมและลำาดบเหตการณ 1.3.3 ความจำาเรองประเภทและจำาพวก 1.3.4 ความจำาเรองเกณฑ

111.3.5 ความจำาเรองระเบยบวธการ เชน วธการสบสวน

1.4 ความจำาเรองทเปนสากลและนามธรรม ไดแก

1.4.1 เรองหลกและขอสรป 1.4.2 เรองทฤษฎและโครงสราง

2. คว�มเข�ใจ (Comprehension)ความเขาใจ หมายถง 2.1 การแปล (Translation)

โดยแปลความจากนามธรรมระดบหนงไปยงอกระดบหนง หรอแปลรปสญลกษณหนงไปสอกสญลกษณหนง หรอแปลจากภาษาหนงไปสอกภาษาหนง

2.2 การตความ (Interpretation)เปนการแปลความทกสวนแลวอธบายความสมพนธของสวน

ตางๆ ออกมา2.3 การขยายความและสรปความ (Extrapolation)

เปนการแสดงความเขาใจ โดยอาศยการเสรมแตงขอความในชองวางระหวางความสมพนธของสวนตางๆ เพอใหเกดความหมายทชดเจนขน

3. ก�รประยกต (Application)การประยกตประกอบดวยขนตางๆ 6 ขน ดงแสดงในรป ดงน

ขน 1

รบรปญหาโดยผ

ความไมคนเคยขนตน

มความคนเคยทนท

ปญหาทเสนอ

12

ขน 2

ขน 3

ขน 4

ขน 5

ขน 6

การประยกตแตกตางจากความเขาใจคอ การประยกตจะเรมจากขน 1 ถง 6 ในขณะทความเขาใจเรมจากขน 1 ถง 5 โดยขนท 5 เปนขนทผเรยนเรมเขาใจปญหา

ลกษณะการทดสอบความสามารถในการประยกต ประกอบดวย (ก)สรางสภาพการหรอสถานการณขนใหม และ (ข) ใชความรทไมเคยเรยน

มากอนมาแกปญหา

4. ก�รวเคร�ะห (Analysis)ความแตกตางระหวาง ความเขาใจ การประยกต และการวเคราะหก

คอ ความเขาใจ เนนการจบความหมายตลอดจนจดหมายของผเขยนบทความนน สวนการประยกตเนนการจำาและการนำาเนอหามาสรปหรอสรางหลกการหรอหาคำาตอบทเหมาะสม แตการวเคราะหเปนการแยกเนอหาใหเปนสวนยอย

ผเรยนใชสงทคนเคยเพอจดเคาโครง

ผเรยนสรางเคาโครงใหมเพอทำาใหคลายคลงกบเคาโครงเดมและให

การจำาแนกปญหาทคนเคยตามประเภท

การเลอกทฤษฎ หลก ความคด วธ ทเหมาะ

แกปญหา

ไดคำาตอบของปญหา

13แลวระบความสมพนธระหวางสวนยอยเหลานน การวเคราะหคอจดเรมตนของการประเมนเนอหานนเอง

การวเคราะหม 3 ประเภท คอ

4.1 การวเคราะหใหไดหนวยยอย (Analysis of Elements)4.2 การวเคราะหความสมพนธเชงเนอหา (Analysis of

Relationship)4.3 การวเคราะหเนอหาหลก (Analysis of Organizational

Principles)5. ก�รสงเคร�ะห (Synthesis)

การสงเคราะหในทนคอการรวมหนวยยอยเขาดวยกน กลายเปนสงใหม 1 อน เปนการผสมผสานสวนยอยจนไดสงใหมทไมใชการรวมแตเพยงอยางเดยว หากแตเปนสงใหมทมลกษณะแตกตางจากสวนยอยทนำามาบรณาการ การสงเคราะหตองอาศยความสามารถในการผสมกบความคดรเรมของผสงเคราะห การสงเคราะหม 3 ประเภท คอ

5.1 สงเคร�ะหใหไดผลเฉพ�ะเรอง (Production of a Unique Communication) เชน สามารถในการแตงกลอน ความสามารถในการนำาคำาตางๆ (หนวยยอย) มาประมวลเขาดวยกนจนเปนเรองทนาอาน ใหสาระแกผอาน เปนตน

5.2 สงเคร�ะหใหไดแผนง�นหรอแผนปฏบตก�ร (Production of a Plan of Proposed Set of Operations) เชน การรวบรวมความตองการ ปญหาของคนในชนบท นำามาประมวลเขยนเปนแผนปฏบตการเพอสนองความตองการดงกลาว เปนตน

5.3 สงเคร�ะหใหไดระดบน�มธรรมทสงขน (Derivation of a Set of Abstract Relations) เชน ความสามารถในการสรางสมมตฐานทเหมาะสมกบปจจยและเงอนไข หรอความสามารถในการสรางทฤษฎการเรยนรโดยอาศยขอมลในหองเรยน เปนตน

14

6. ก�รประเมน (Evaluation)การประเมนในทน หมายถง การตดสนเกยวกบคณคาของความคด

งาน คำาตอบ วธการ เนอหา ฯลฯ การประเมนเกยวของกบเกณฑและมาตรฐานเพอระบความถกตอง ประสทธผล ประหยด ความพงพอใจ การตดสนนอาจทำาในเชงตวเลขหรอเชงบรรยายกได และเกณฑกอาจกำาหนดโดยผสอน ผเรยน หรอผอนกได

การประเมนเปนขนสดทายของความสามารถทางสมอง เพราะตองอาศยความสามารถในระดบตนๆ เชน ความร ความเขาใจ การประยกต การวเคราะห และการสงเคราะหเขามา การประเมนนอกจากจะเปนระดบสดทายของความสามารถทางสมองแลวยงเกยวของกบความรสก (Affective) ดวย การทผสอนสามารถสอนจนถงขนทผเรยนสามารถประเมนออกมาได จะพบวา ผเรยนจะเกดพฤตกรรมความอยากรอยากเหนใน สงใหมตามมาดวย

การประเมนในทนจำาแนกได 2 ประเภท คอ6.1 ก�รประเมนทองเกณฑภ�ยใน (Judgments in

Terms of Internal Evidence)เกณฑภายในในทนองความรสกของผประเมน

6.2 ก�รประเมนทองเกณฑภ�ยนอก (Judgments in Terms of External Evidence)

เกณฑภายนอกในทน หมายถง หลกฐานทแสดงประสทธผล ความประหยด ประโยชน ประกอบการพจารณา ตดสน

2.4 ประโยชนของก�รวดคว�มส�ม�รถท�งสมองผลการวดความสามารถทางสมองนำาไปสขอสรปวาเปนคน เกง หรอไม“ ”

บรษททกแหงตางตองการคนเกง ดงนน ผลการวดความสามารถทางสมองจะบอกใหรวา เปนคนมความจำาดหรอไม คดเกงหรอไม เขาใจอะไรไดงายหรอไม วเคราะหแยกแยะไดเกงหรอไม ตความ แปลความ ขยายความไดหรอไม

2.5 ปญห�ทพบในก�รใชแบบทดสอบคว�มส�ม�รถท�งสมองในการใชแบบทดสอบทางสมอง ผใชตองรวาแบบทดสอบนวดอะไรของ

ความสามารถทางสมอง เชน ความจำา เขาใจวเคราะห ประยกตสงเคราะห

15หรอวดความถนดในงานตางๆ หรอแสดงความสามารถรวม ซงสวนใหญไมไดแยกแยะวาตนตองการอะไรในเรองความสามารถทางสมอง และเมอใชไปแลวมกตความรวมๆ วาเปนคน เกง แตมไดมความชดเจนวา เกงอะไร“ ” “ ”

นอกจากน ยงมความเขาใจผดเกยวกบคำาวา สตปญญา โดยเหมารวม“ ”วา มคะแนนสตปญญานอย แปลวา โง มคะแนนสตปญญามาก แปลวา“ ” ฉลาด ซงในการแปลคะแนนจากแบบทดสอบสตปญญา ผใชตองเขาใจวา“ ”

แบบทดสอบสตปญญานสรางมาจากทฤษฎอะไร หรอทฤษฎของใคร ซงคะแนนจะตามการวดทฤษฎดงกลาว คะแนนของแบบทดสอบทวดตางทฤษฎจะแปลความตางกน

2.6 เครองมอวดคว�มส�ม�รถท�งสมองและตวอย�ง

เครองมอทใชกนมาก ไดแก แบบทดสอบ ซงจำาแนกไดหลายประเภท คอ

1. แบบเปนอตนย ไดแก1.1 การเตมคำา วล1.2 การเขยนประโยค1.3 การเขยนความเรยง เรอง

2. แบบเปนปรนย ไดแก2.1 การเลอกตอบ2.2 การจบค2.3 การเลอกผด-ถก

3. แบบทเปนรปภ�พใหรปภาพมาแลว หาคำาตอบทถกตอง

4. แบบอปม�อปมย เชนกลางวน : กลางคน : เชา : ?ก. สาย ข. บาย ค. เทยงง. เยน จ. คำา

165. แบบใหระบคว�มจำ�ระยะย�ว เชน

จงบอกพฤตกรรมทใกลเคยงทสดกบลกษณะของสตวทกำาหนดให เชน แมว

ก. ข ข. ขวน ค. ขบง. กด คำาราม

6. แบบใหระบคว�มจำ�ระยะสน เชนจงดภาพตอไปน (นาน 1 นาท) แลวตอบคำาถามวา อะไรอยในโตะก ตนไม ข. แฟม ค. โทรศพทง. ปาย “Information”

7. แบบใหระบคว�มสมพนธ เชนเลม :ก. ฟก ข. สมด ค. แขงขนง. หว จ. เหนอย

8. แบบใหระบคว�มหม�ยเหมอน/ตรงข�ม เชนเสยใจ :ก. ทกข ข. สลด ค. หดหง. โทมนส จ. นอยใจ

ลงเล :ก. สนใจ ข. ตงใจ ค. มนใจง. หวนใจ จ. เตมใจ

9. เปนโจทยคณตศ�สตร เชนมเงน 15 บาท จะซอมะนาวไดกลก ถามะนาว 5 ผล ราคา 3

บาท

10. ใหโจทยภ�พแกปญห� เชน

17

มรปสามเหลยมทงหมดกรปก. 8 ข. 9 ค. 10 ง. 11

11. ใหก�รจดประเภท เชนเปรยว หวาน เคม…………ก. ฉน ข. เยน ค. รอนง. หอม จ. เผด

12. ใหสรปคว�ม เชนนกเรยนทสอบไลได เพราะมาเรยนทกๆ วน นาย ก สอบไลตก

ฉะนนก. นาย ก มาเรยนไมถง 80% ข. นาย ก สมองไมดค. นาย ก ขาดเรยนมาก ง. ครไมคอยเอาใจใส

นาย กจ. ยงสรปแนนอนไมได

13. ใหแปลคว�มหม�ยของคำ�ศพท เชนสนโดษ หมายถง อะไร

14. ใหเรยงลำ�ดบตวเลข เชน4 1236 108 ……….ก. 244 ข. 341 ค. 324 ง. 334 จ. 344

15. ใหเรยงลำ�ดบใหม เชน2 5 8 10 11 14 17

1816. วดคว�มละเอยด เชน ใหดวาขอความทางซายมอกบขวามอ ขอ

ใดเหมอนกน(1) Turnley & Son …….……Turnley & Son(2) Victoree Food Products ………..Victores Food

Products(3) Blick’s Inn ………………Blick’s Inn(4) Moran & Cato …………..Moran & Cato(5) Kodak (A’sia) Ltd …………….. Kodak A’asia) Ltd

17. คว�มคดจงนำาอกษรตอไปน มาสรางเปนคำาทมความหมายา ม ร ส ด ก ถ เ

18. ใหสถ�นก�รณ แลวแสดงปฏกรย�โตตอบใหสถานการณ ตามปฏกรยา

19. ใหประเมน ต�มคว�มม�กนอยของคว�มรสกตอขอคว�ม20. ใหจดลำ�ดบ เชน

ใหชอไมเกน 15 ชอ ใหจดลำาดบตามคำาสง หรอลกษณะทตองการ

ตวอย�งแบบทดสอบ

ชอ-สกล………………………………………………. วนท ……………………………………...

19

20

บทท 3ก�รวดลกษณะท�งจต

3.1 นย�มลกษณะทางจต เปนลกษณะทซอนเรนอยในใจ ตองอาศยการตความผาน

พฤตกรรมทแสดง เชน หวเราะ หมายถง มความสข รองไห หมายถง มความทกข

การวดลกษณะทางจต ตองอาศยการหาความหมายของคำากอนจงจะวดได เชน

(1) วฒภ�วะ (Maturity) หมายถง ลกษณะของคนทแสดงพฤตกรรมทเหมาะสมตามชวงอายเชน ผใหญ ไดแก ผท

1) มอารมณมนคง อบอน2) เขากบคนอนได3) ไวใจผอน มองโลกในแงด4) สรางสรรค

215) มงมน กระตอรอรน6) เปนตวของตวเอง รจกตวเอง7) มความพอดระหวางความตองการทางรางกายกบสภาพแวดลอม

(2) คว�มรบผดชอบหมายถง ความรสกเชออยางฝงใจ และแสดงออกมาถงความมงมน

ความตงใจทจะปฏบตหนาท ดวยความพากเพยร ละเอยดรอบคอบเอาใจใส เพอใหบรรลผลสำาเรจตามความมงหมาย และพยายามทจะปรบปรงการปฏบตในหนาทใหดขน

พฤตกรรม ไดแก มระเบยบวนยในตนเอง มานะพยายาม เอาใจใส ตงใจ มงมน รกษาเวลา ใชความสามารถเตมท ยอมรบผลการกระทำาของตน กระทำาตามหนาทอยางมประสทธภาพ

(3) คว�มซอสตยหมายถง ความรสกเชออยางฝงใจทไดรบการปลกฝงมา และทำาใหม

การแสดงออกเปนการประพฤตปฏบตอยางเหมาะสม และตรงตอความเปนจรง คอ ประพฤตปฏบตอยางตรงไปตรงมาทงกาย วาจา ใจ ทงตอตนเองและผอน

พฤตกรรม ไดแก ประพฤตตามทพด ไมคดโกงผอน ไมทำาการหรอไมรวมมอกบการกระทำาใดๆ ทผดกฎหมาย มนคงตอการกระทำาดของตน โดยไมคลอยตามผอนไปในทางทเสอมเสย

(4) ก�รประหยดหมายถง ความรสกเชออยางฝงใจ ทไดรบการปลกฝงมาและนำาใหม

การแสดงออกในการใชสงทงหลายพอเหมาะพอควร ใหไดประโยชนมากทสด ไมยอมใหมสวนเกนมากนก รวมทงการรจกระมดระวง รจกยบยงความตองการใหอยในกรอบและขอบเขตทพอเหมาะพอควร

พฤตกรรม ไดแก ไมเลยนแบบความฟงเฟอ ใชของอยางคมคา เกบสะสม ไมฟมเฟอย ใชจายทรพยเทาทจำาเปน ใหสมควรแกอตภาพ

(5) ก�รรบร (Perception)

22การรบความรสกดวยประสาทสมผสทง 5 คอ ตา ห ลน จมก

ผวหนง(6) ค�นยม (Values)

คานยม คอ คณลกษณะทบคคลไดพจารณาแลวเหนวา มคณคา มความสำาคญ มความหมาย และเกยวของกบชวตประจำาวน เปนสงทยอมรบของคนสวนใหญในสงคม สภาพสงคม เพศ อาย ศาสนา

พฤตกรรม ไดแก การปฏบตตามกฎระเบยบของสถาบน ยอมรบผดเมอทำาความผด สงงานตรงตอเวลา ไมทำาลายสงของของสถาบน เนนการปฏบตตามกฎระเบยบของสงคม องคกร หรอสถาบน

(7) ทศนคต (Attitude)ทศนคต คอ ความเชอ ความรสกของบคคลทมตอสงตางๆ รวม

ทงทาททแสดงออกชบงถงสภาพจตใจทมตอสงใดสงหนง ทศนคตมทงบวกและลบ มากและนอย และมทศทางไปสเปาหมายทแสดงออก

(8) คว�มสนใจ (Interest)ความสนใจ คอ อาการทจตใจจดจอเอาใจใสในสงทตนพงพอใจ และ

ตนมกเอาใจใสหรอกระทำาสงนนดวยความกระตอรอรน ความสนใจอาจใชเวลานาน หรอเปนเพยงความรสกชวครกได

(9) บคลกภ�พ (Personality)บคลกภาพ คอ ลกษณะของพฤตกรรมของแตละคนทแสดงออกมา

ทางกาย อารมณ และกรยาทาทางททำาเปนประจำา

บคลกภาพด หมายถง การกระทำาหรอการแสดงพฤตกรรมของคน ในลกษณะตอไปน

1) การแตงกาย เชน การแตงกายสะอาด เรยบรอย ถกกาลเทศะ2) กรยาทาทาง เชน การเดนอยางสงาผาเผย ตวตรง สำารวมใน

การนง การเขาหาผใหญดวย ทาทางสภาพออนนอม กลาแสดงออก

3) การพด เชน พดไดชดเจน ใชถอยคำาสภาพเหมาะสมกบกาละเทศะ ไพเราะ กลาแสดงความคดเหน ไมพดเทจ หรอพดเพอเจอ

23

4) การควบคมอารมณ เชน ไมแสดงออกทางสหนา ทาทาง หรอคำาพด เมอไมพอใจในสงตางๆ มความมนคงในอารมณ

5) มนษยสมพนธ เชน การมเพอนมาก ทำางานรวมกบผอนไดด รจกทกทายผอน ปรบตวเขากบผอนไดรวดเรว ยมแยมแจมใส ขดแยงกบผอนนอยครง มองผอนในแงด

(10) คว�มชนชม (Appreciation)การใชดลพนจพจารณาสงตางๆ โดยเฉพาะงานดานศลปะแลวประเมน

คาของสงนนออกในลกษณะของความซาบซง ความนยม ชมชอบ

(11) ก�รปรบตว (Adjustment)หมายถงการจดตวใหมใหอยในสภาพการณทเปลยนแปลงไป ทำาให

เกดสภาพความสมดลยระหวางรางกายกบสงแวดลอม โดยทความตองการของรางกายทกอยาง ไดรบการตอบสนองครบถวนและสวนตางๆ ของรางกายยงคงทำาหนาทของมนอยางตอเนองปกต

(12) จรยธรรม (Eltic)คอ ความประพฤต (Code of Conduct) ทยอมรบในสงคม

หนงๆ เปนการกระทำาหรอการแสดงพฤตกรรมของคน ในลกษณะตอไปน

1) การควบคมตนอง เชน การไมสบบหร ไมดมเหลา ไมเลนการพนน ไมเทยวเตร หรอไมเสพยาเสพยตดทกประเภท

2) มความซอสตย เชน การไมพดเทจ การรกษาคำามนสญญา การไมทจรตในการสอบ หรอการลอกการบานเพอน การยอมรบเมอทำาผด ไมลกขโมย

3) ความเมตตากรณา เชน ใหความชวยเหลอเพอนทเดอดรอน ไมซำาเตมเพอนเมอเพอนทำาความผด ไมรบแกเพอน

4) มความรบผดชอบ เชน สงงานตรงเวลา ทำางานสมำาเสมอ ทำางานทไดรบมอบหมาย และ สงทนเวลา รกษาความสะอาดของสถานทตามทไดรบมอบหมาย เสนอตนเพอแกไขงานทกำาลงลมเหลว อทศตนเพองานตลอดเวลา แตงกายถกระเบยบ

24ของสถานท ทงขยะในภาชนะทจดไวให เอาใจใสตดตามผลงานใหลลวงดวยด

5) ความมวนย เชน ปฏบตตามกฎระเบยบของสถาบน ไมไปสาย ตงใจทำางานทไดรบมอบหมายโดยไมมใครบงคบ ไมนงหลบในททำางาน ไมหนงาน ไมยกพวกตกน

6) พงตนเอง เชน ซก-รดเสอผาเอง ทำางานหารายไดพเศษในเวลาวาง ทำางานบานเอง ทำางานตางๆ ทตนทำาไดเอง รวมทงเลยงชพเองดวย

(13) คว�มเชอ (Beliefs)คอ สารสนเทศ ทแตละบคคลไดรบจากประสบการณตรงหรอออม ผ

ทแสดงความเชอ เพราะมขอมลสารสนเทศในเรองนน

(14) ก�รปรบตวเข�กบสงแวดลอม หมายถง พฤตกรรมทบงบอกกจการจดตวใหมใหเขากบสงตางๆ ทอยรอบบคคลนน ไมวาจะเปนสงทไมมชวต เชน ดน ฟาอากาศ เทคโนโลย หรอสงมชวต ไดแก 1) การปรบตวดานสขภาพรางกาย2) การปรบตวเขากบทอยอาศย3) การปรบตวเขากบสถานท และงานทตองรบผดชอบ4) การปรบตวกบสภาพภายในครอบครว5) การปรบตวเขากบเพอน6) การปรบตวเขากบบคคลทวไป7) การปรบตวเขากบเครองมอเครองใช ตามวทยาการททนสมย

(15) คว�มรบผดชอบตอสงคม หมายถง พฤตกรรมของบคคลทปฏบตในฐานะพลเมอง ซงเปนสวนหนงของสงคม โดยพฤตกรรมจะมลกษณะดงน1) ปฏบตงานตามขนตอนทกำาหนดจนงานเสรจเรยบรอย แมวาจะ

มสงใดมาขดขวางการปฏบตกตาม2) ปฏบตตามสทธและหนาท โดยไมละเมดสทธและหนาทของผอน3) ปฏบตตนตามกฎหมาย สญญา และขอตกลง

254) ยอมรบผลทเกดขนจากการปฏบตของตนไมวาจะเปนผลดหรอไม

กตาม5) รกษาสาธารณสมบต

(16) คณธรรม หมายถง คณงาม ความด ทควรกระทำา และถกตองทสะสมไวในความรสกนกคดทางจตใจของบคคล และพฤตกรรมจะมลกษณะดงน

1) ความเมตตากรณา และชวยเหลอผอน2) การประกอบอาชพดวยความสจรต3) สำารวมในกาม4) พดความจรง ไมกลาวรายผอน5) พจารณาสงตางๆ ดวยความยตธรรม ถกตองคณธรรมในการปฏบตงาน หมายถง การกระทำาหรอการแสดงพฤตกรรมของคนในลกษณะตอไปน

1) มความอดทน เชน ไมหนงาน ไมละทงหนาท ไมหลกเลยงงานทมอปสรรค

2) ประหยด เชน รจกเลอกใชสงของราคาถกแตมคณภาพ รจกดดแปลงสงของทเหลอใชใหเกดประโยชน ซอสงของเทาทจำาเปน

3) มเหตผล เชน ไมเหนแกพวกพอง ยอมรบในความคดเหนของผอน

4) มความเสยสละ เชน ทำางานชวยเพอนเมอมโอกาส บรจาคทรพยสงของเมอเหนเพอน เดอดรอน

5) ขยนในการทำางาน เชน ไมปลอยเวลาใหผานไปโดยเปลาประโยชน อาสาทำางาน ชอบชวยเหลอผอน ทำางานไดรวดเรวและคลองแคลว ใจจดจออยกบงานตลอดเวลา ทำางานกอนเวลาและกลบหลงเวลา

(17) จตสำ�นกในก�รพฒน�สงคม หมายถง1) ปฏบตตามกฎ ระเบยบ แบบแผนของสงคม2) สนใจ ตดตามขาวสาร ความเคลอนไหวในสงคม

263) ประพฤตตนเปนแบบอยางทดแกชมชน4) ใหความชวยเหลอสงคมตามความสามารถของตน5) ทำากจกรรมทกอใหเกดประโยชนตอสงคมอยางตอเนอง

(18) คว�มคดสร�งสรรค หมายถง

1) อยากรอยากเหน มความกระหายอยากรเปนนจ2) ชอบเสาะแสวงหา สำารวจ ศกษา คนควา และทดลอง3) กลาหาญและกลาเผชญความจรง4) ยอมรบและสนใจสงแปลกๆ ใหมๆ5) ขเลน ราเรง มอารมณขน6) ไมคอยเครงครดกบระเบยบแบบแผน7) สามารถดดแปลง แกไขวธการคดและการทำางานไดคลองแคลว8) ชอบแสดงออกมากกวาเกบกด สงสยสงใดใครถาม

(19) คว�มตระหนกในคณค� หมายถง พฤตกรรมหรอกจกรรมทเกดจากการรบร โดยผานทางประสาทสมผสในดานใดดานหนง หรอหลายๆ ดานพรอมกน ทำาใหเกดความรความเขาใจทบคคลมตอสงหนงสงใดโดยแสดงออกในทางทด ตวอยางเชน การตระหนกในคณคาของวชาวทยาศาสตร กจะแสดงออกทางพฤตกรรม ดวยความพยายามทจะปฏบตงานทไดรบมอบหมายใหสำาเรจ ไมแสดงความทอแทตออปสรรคในการปฏบตงาน แสดงความตงใจในการศกษาวชาน โดยเอาใจใสตอการเรยนอยางสมำาเสมอ

(20) นสยใฝห�คว�มร หมายถง พฤตกรรมทแสดงการยดมนตอกระบวนการแสวงหาความร ซงแสดงออกดวยการอาน ฟง และสงเกต ขาวสารตางๆ ชอบแลกเปลยนความคดเหน และจดบนทก เชน คนทมนสยใฝหาความร เมอถกชกถามในเนอหากแสวงหาคำาตอบ

(21) คว�มเปนผนำ� หมายถง ลกษณะตอไปน

1) ความสามารถในการชวนใหผอนมารวมมอกบตน2) ความสามารถในการพจารณาประเมนตวบคคล3) ความสามารถในการมองเหนภาพรวม

274) ความสามารถในการจดลำาดบความสำาคญกอนหลง 15) รบรการ

เปลยนแปลงไดรวดเรว5) ความสามารถในการทำาความคดของผอนใหกระจาง 16) ควบคม

ตวเองได6) ความสามารถในการสอความหมายความเขาใจกบผอน 17) ไวตอความ

รสกของผอน7) ความสามารถในการตดสนใจ 18) ชำานาญในการจงใจ

คน8) ความสามารถในการประเมน (คน งาน) 19) เหนความ

สำาคญของเวลา9) รจกใหเกยรตผอนเมอถงคราวตองใหเกยรต 20) ไดรบ

การสนบสนนจากลกนอง10)มความสนใจในเรองมนษยมากกวาวตถ 21) รเรมงานดวย

ตนเอง11)มวจารณญาณ 22) วเคราะห

สถานการณไดถกตอง12) มมนษยสมพนธ 23) มความรเรอง

เทคนคการปฏบตงานในสาขาของตน13)มความสามารถในการวางแผน 24) คนอนรสกสบายใจ

เมออยใกล14)มความสามารถในการโนมนาว 25) เตมใจฟงความเหน

ผใตบงคบบญชา

3.2 ลกษณะไดแก ความรสก อารมณ การแสดงออก คานยม ทศนคต ความ

ชนชม การปรบตว ความเปนผนำามนษยสมพนธทด มองโลกในแงด ขกงวล เจาระเบยบ มนใจในตนเอง รบผดชอบ ขมขผอน จงรกภกด เจาอารมณ เขมแขง อดทน อยากรอยากเหน กลาไดกลาเสย ทะเยอทะยาน มนำาใจ พอใจในสงทตนมอย โลเล

28มอารมณขน ซอสตย ขวนขวายหาความร กาวราว อารมณไมมนคง ปรบตวเกง ยดหยน สำารวม ชอบสงคม อารมณออนไหว อารมณมนคง ถอมตน ถอตนเปนใหญ ถถวน ตามสบาย ไมทำาตามกฎ ซอตรงตอหนาท ขอาย กลา จตใจกลาแขง ออนแอ ไวใจคน ระแวง ทำาตามความจรง เพอเจอ ตรงไปตรงมา มเลหเหลยม ประสาทมนคง หวาดกลว อนรกษ ชอบทดลอง ตามกลม เปนตวของตวเอง ขดแยงในตว ควบคมตวเอง ผอนคลาย เครงเครยด ใฝสมฤทธสง ขมคนอน ยกยองผอน ถอมตน ชอบแสดงออก ชอบการเปลยนแปลง ชอบอสระ มไมตรกบผอน ชอบคบเพอนตางเพศ เขาใจตวเองและผอน ชอบชวยเหลอผอน กลาเสยง วตกกงวล

ทะเยอทะยาน เขาสงคม ลงเล ไวใจคนอน ขมคนอน คดในแงบวก จงรกภกด อยากรอยากเหน มองตนเอง ในแงด เมตตา กรณา เปนตน

3.3 ลำ�ดบขนของลกษณะท�งจตจำาแนกตามความรสกไปจนถงนสย ไดดงน1. ก�รรบ (Receiving, Attending) การรบในทนม 3 ระดบ คอ

1.1 การแสดงอาการรตว (Awareness)1.2 การแสดงอาการตงใจ (Willingness to Receive)1.3 การแสดงอาการตงใจบางอยางทเลอก (Controlled or

Selected Attention)2. ก�รตอบสนอง (Responding)

การตอบสนองตอสงเราม 3 ระดบ คอ2.1 การตอบสนองโดยยนยอม (Acquiescence in

Responding) เชน อาการทแสดงออกซงการเชอฟง

292.2 การแสดงความตงใจทจะตอบสนอง (Willingness to

Respond) เชน แสดงอาการเตมใจ สมครใจ2.3 การแสดงความพงพอใจในการตอบสนอง (Satisfaction in

Response)3. ก�รใหคณค� (Valuing)

การใหคณคาโดยตวผเรยนเองม 3 ระดบ คอ3.1 การยอมรบคณคา (Acceptance to a Value) โดยการ

แสดงพฤตกรรมทสมำาเสมอ3.2 ความพงพอใจทจะเลอกคณคาบางอยาง (Preference for a

Value) ระดบนมงถงการแสดงตวอยางเปดเผยวาตนเองมคณคาอะไรบาง

3.3 การยอมรบ (Commitment) ระดบนเปนทความเชอและการแสดงออกอยางแนนอน

4. ก�รจดระบบ (Organization)เมอผเรยนเกดคณคาหลายอยางในตวเอง เขาจะจดระบบคณคา

ตางๆ กำาหนดความสมพนธระหวางคณคา และจำาแนกจดรวมจดแตกตางระหวางคณคา ม 2 ระดบ คอ

4.1 การสรางมโนทศนของคณคา (Conceptualization of a Value) เปนการสรางภาพพจนในเชงนามธรรมของคณคาตางๆ

4.2 การจดเรยบเรยงคณคาใหเปนระบบ (Organization of a Value System) เปนการนำาคณคาตางๆ มาจดเรยงลำาดบตามความสมพนธ

5. ก�รสร�งลกษณะต�มคณค� (Characterization by a Value or Value Complex)

เมอผเรยนเกดระบบของคณคาบางอยางแลว เขาจะแสดงพฤตกรรมทแสดงลกษณะดงกลาวออกมา การสรางลกษณะม 2 ระดบ คอ

5.1 ลกษณะทสอดคลองฝงแนน (Generalized Set)

305.2 การสรางบคลก นสย สนดาน (Characterization)

31

3.4 ประโยชนของก�รวดลกษณะท�งจตผลการวดลกษณะทางจต จะไดขอสรปคอเปนคน ด ซงคำาวา ด น“ ” “ ”

ตองใหคำาจำากดความวาหมายถงอะไร ดแบบใด หรอดอยางไร ทกบรษทตองการ คนด มาทำางาน ดงนน การวดคนดจงเปนสงสำาคญ และบาง“ ”ครงสำาคญกวาคนเกง

คะแนนทไดจากการวดลกษณะทางจตทเชอถอได สะทอนความเปนคนดของผสอบในระดบตางๆ ดงนน คะแนนจงชวยใหผใชแบบทดสอบ/มาตรวดไดขอมลดานความเปนคนดของผสอบได

3.5 ปญห�ทพบในก�รใชม�ตรวดลกษณะท�งจต

32เนองจากลกษณะทางจตเปนนามธรรม ตองอาศยการตความ หรอใช

นยามเชงปฏบตการจงจะวดได การใหนยามจงขนอยกบผใหนยามวาจะองทฤษฎหรอแนวคดของใคร และอางองไปยงพฤตกรรมใด

ดงนน คะแนนจากมาตรวดลกษณะทางจตจงตองรทมาของการสรางขอคำาถามและวธสรางวา สามารถลวงลกถงสงทซอนเรนในใจไดมากนอยเพยงใด

โดยปกต คะแนนจากมาตรวดลกษณะทางจตจะเชอถอไมไดเตมท แตเชอถอไดบาง ดงนน การนำาคะแนนไปตความจงตองระวง ไมสรปวาเขาเปนคนดจรง หากแตสรปวามแนวโนมทจะเปนคนดแทน

3.6 ม�ตรวดลกษณะท�งจตและตวอย�งเครองมอวด ไดแก มาตรตางๆ (Scale) แบบสงเกตพฤตกรรม แบบ

สมภาษณความรสก แบบวด ความรสก ฯลฯ

ตวอยางมาตรวดลกษณะทางจต ไดแก

แบบวดคว�มรบผดชอบ

คำาชแจงในการตอบโปรดกาเครองหมาย ลงในชอง ถาทานคดวาคำาตอบนนตรงกบตว

ทาน และกา X ลงในชอง ถาคำาตอบนนไมตรงกบตวทาน (ใชเวลาในการทำา 5 นาท)

331. เมอมการประชม หากทานประสบเหตขดของทำาใหเขาประชมไมทน ทานแจง

ใหทประชมทราบกอนทกครง2. ทานจะไมเดนตากฝน เพอปองกนไมใหตนเองเปนหวด

3. ทานสงงานใหลกนองทำาแลวทานมกจะสอบถามผลของงานนนทกครง

4. ทานสนใจกบคำาเตอนของคชวตเสมอ

5. เมอทานไปงานเลยง ทานจะดมเหลา สบบหร จนดกดน

6. ทานมกใหความสนใจตอขอรองเรยนจากลกนองทกครง

7. ทานมกจะชอบพาครอบครวของทานไปพกผอนในวนหยดเสมอ

8. ทานจะมขอแกตวบอยเมอทานทำาผดทกครง

9. ทานชอบเปดวทยเสยงดงเพอแบงใหเพอนบานฟงดวย

10. ทานมความพถพถนในการแตงตว

11. ทานขอบทานขนมจกจกในขณะทำางาน

12. เมอทานเหนไฟจราจรสเหลอง ทานจะชลอทกครง

13. ทานจะรสกเสยใจทกครงททานทำาผดโดยมไดตงใจ

14. ทานมกจะมความคดเหนแตกตางจากเสยงสวนใหญเสมอ

15. ทานจะรสกหงดหงดเมอเหนถนนสกปรก

34

แบบวดบคลกลกษณะ : มองโลกในแงด

คำาชแจงในการตอบโปรดกาเครองหมาย ลงในชอง ถาทานคดวาขอความนนตรงกบตว

ทาน และกา X ลงในชอง ถาขอความนนไมตรงกบตวทาน (ใชเวลาในการทำา 7 นาท)

1. เมอทานมนดกบเพอนหลายคน ทานมกจะไปถงสถานทนนกอนเวลาเสมอ

ดวยความเตมใจ2. ทานคดวาในโลกนทกคนเปนคนด

3. ทานคดวายงมคนอนอกมากทมความสามารถมากกวาทาน

4. ทานชอบไปไหนโดยลำาพงยามวกาล 5. หากมคนโทรศพทมาทบานในยามวกาล ทานมกจะไมรบโทรศพท

6. ทานจะควบคมอารมณไดเสมอเมอผอนพดหรอแสดงกรยาไมดกบทาน

7. เมอทานไปตรวจรางกายและแพทยไดใหความเหนวาทานเปนโรคราย

ท�นไมรสกกงวลใจเลย8. เมอเพอนรสกไมสบายใจ ทานมกจะเปนผใหคำาปรกษาแกเพอนเสมอ

9. หากทานฝนรายตดตอกนหลายเดอน ทานไมเคยรสกยนดยนราย

กบความฝนนนเลย

3510. ทานคดวา หากทานมเรองเดอดรอน คนอนๆ สามารถชวยทานไดเสมอ

11. ทานไมเคยเตรยมยาสามญประจำาตว ตดตวไปในเวลาทเดนทางไกลไปหลายวน 12. ทานเปนคนไมชอบดภาพยนตสงครามหรอความโหดราย

13. ทานไมชอบฝากกญแจบานไวกบเพอนเพอน เวลาทานไปเทยวหลายๆ วน

14. ทานไมเคยใหอภยเพอนรวมงานเมอเขาทำาความผด

15. ทานกลาเขาไปเทยวในปาเปลยวโดยลำาพง

16. ทานเปนคนทไมยอมพดกบคนแปลกหนาเมอเขาเขามาถามเสนทางจากทาน 17. ทานเปนคนไมเคยวตกกงวลกบเหตการณใดๆ ทรายแรงและผานเขามา

ในชวตของทาน

18. ในททำางาน ทานพบวาเงนในกระเปาหายไป ทานคดวาเพอนรวมงานเอาไป

ใชหรอไม19. ทานกบเพอนๆ นดกนไปงานพบปะสงสรรครน แตพอถงวนงานมทานไปคนเดยว

ทานคดวาถกเพอนหลอกหรอไม20. ไมมใครสวยหรอหลอเลยในสายตาของทาน

แบบวดบคลกภ�พ

คำาชแจงในการตอบโปรดกา ลงใน ถาทานคดวาคำาตอบนนตรงกบตวทาน และกา X

ลงใน ถาคำาตอบนนไมตรงกบตวทาน

1. คณเคยพยายามทจะทำาตวใหเขากนไดกบบคคลทคณไมชอบหรอเปลา

362. คณชอบสถานทตากอากาศทอกทกครกโครมมากกวาสถานทเงยบๆ หรอเปลา 3. คณชอบไปงานปารต ไปเตนดสโก และผบทมเสยงดงหรอเปลา

4. คณสรางมตรภาพกบคนแปลกหนาในขณะเดนทางบอยๆ ไหม

5. คณชอบไหมทเพอนฝงโผลหนามาโดยไมบอกลวงหนา

6. คณเคยรสกรำาคาญไหมทคนแปลกหนามาชวนคยขณะทคณเดนทางไกล

7. คณชอบจดเลยงหรอจดงานปารตไหม

8. คณมเพอนมากไหม 9. คณชอบใชเวลาตอนกลางคนในสถานทมเสยงดงๆ มากกวาใชเวลาอยบาน

เงยบๆ หรอเปลา 10. คณชอบเลนเกมกบเพอนๆ ในงานปารตไหม

11. คณรจกเพอนบานมากไหม

12. คณชอบเลนเกมโดยไมอยากเปนผชนะบางไหม

13. คณชอบคนมากกวาเครองจกเครองยนตไหม

14. คณชอบชวยผอนหรอเปลา

15. หากคณไปงานเลยงและเจาภาพเสรฟอาหารทคณคดวาแยทสด คณจะรบ

ประทาน อาหารจานนไหม

16. คณเคยสงบตรอวยพรปใหมไปใหคนทคณไมชอบบางไหม

17. เคยมเพอนบอกวาคณคอ คนทชอบงานปารตมากทสดบางไหม

18. คณชอบพอคนแปลกหนาไหม

3719. คณรสกสบายใจไหมเมอกาวไปในหองทเตมไปดวยคนทคณไมรจก

20. คณชอบเดกๆ ไหม 21. คณชอบเขยนจดหมายมากกวาพดโทรศพทใชไหม

22. คณมเพอนงายไหม 23. คณเคยแสรงทำาเปนวาไมอยบานไหมเมอเหนบคคลทไมชอบหนามาเคาะ

ประตบาน 24. คณเคยเชญใหเพอนมาพกคางคนทบานทงๆ ทบานของคณคบแคบบาง

หรอเปลา 25. คณเคยวตกวาผอนจะคดอยางไรกบคณหรอเปลา

บทท 4ก�รวดทกษะในก�รปฏบตง�น

4.1 นย�ม

ทกษะในการปฏบตงาน หมายถง ความคลองแคลว รวดเรว ถกตอง ในการปฏบตงาน ซงไดจากการ ฝกฝนบอยๆ

4.2 ลำ�ดบขนของลกษณะของทกษะในก�รปฏบตง�น

ลำาดบขนจากผวเผนจนถงการมทกษะ หรอทำาโดยอตโนมต ไดแก

1. การรบร2. การเตรยมพรอม3. การตอบสนองตามแนวทางทให4. การสรางกลไก5. การตอบสนองทซบซอน6. การดดแปลง7. การรเรมสงใหม

38รายละเอยดมดงน1. ก�รรบร (Perception)

ขนตอนของการเรมกจกรรมใดกตาม มกเกยวของกบการรบร ซงแบงเปน 3 อยางยอยๆ คอ

1.1 ก�รเร�คว�มรสก (Sensory Stimulation) เปนการกระตนตอโสตประสาทความรสกอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางคอ

1.1.1 ทางห การไดยน1.1.2 ทางตา การเหนภาพ หรอเกดภาพในสมอง1.1.3 ทางมอ จากการสมผส1.1.4 ทางลน การกระตนใหไดรส1.1.5 ทางจมก การกระตนใหไดกลน1.1.6 ทางกลามเนอ การกระตนทกลามเนอ เอน ขอตอ

1.2 ใหท�งเลอก (Cue Selection)เปนการตดสนวาจะเลอกสงเราใดทตนจะตอบสนอง

1.3 ก�รแปลคว�มหม�ย (Translation)เปนการแปลความเกยวของของสงเรา และอาการทตอบสนอง

ออกมา2. ก�รเตรยมพรอม (Set)

เปนการปรบตวทงทางรางกาย อารมณ จตใจ และสมอง ใหพรอมทจะทำาการอยางใดอยางหนง

2.1 ก�รพรอมท�งสมอง เปนการพรอมในเชงความคดทตองมมากอน อาศยความรทมมากอน

2.2 ก�รพรอมท�งร�งก�ย เปนการจดอวยวะของรางกายใหพรอม

2.3 ก�รพรอมท�งอ�รมณ เปนการปรบทศนคตใหเกดความตงใจตอบสนอง

393. ก�รตอบสนองต�มแนวท�งทให (Guided Response)

ไดแก3.1 ก�รเลยนแบบ เปนการตอบสนองตามแบบทให เชน การ

แสดงใหดแลวใหทำาตาม

3.2 ก�รลองผดลองถก เปนความพยายามทจะตอบสนองในรปแบบตางๆ

4. กลไก (Mechanism)เปนการสรางระบบ วธการ จากประสบการณ ความรทสะสมไวแลว

แสดงการตอบสนองอยางมความเชอมน

5. ก�รตอบสนองทซบซอน (Complex Over Response)การตอบสนองในระดบนตองมทกษะ มการกระทำาทมประสทธภาพมา

กอน จำาแนกได 2 แบบ คอ

5.1 ก�รตอบสนองโดยไมลงเลใจ เปนการตอบสนองอยางเดดเดยว

5.2 ก�รตอบสนองแบบอตโนมต เปนการตอบสนองทประสานระหวางพลงภายใน ทกษะท ฝกฝน และกลามเนอ

6. ก�รดดแปลงใหเหม�ะสม (Adaptation)เปนการปลยนกจกรรมทางมอเตอรในสมองใหสอดคลองกบความ

ตองการในปญหาแบบใหมท สอดคลองกบความตองการทางกาย7. ก�รรเรมสงใหม (Origination)

เปนการหาวธการใหมมาจดกระทำาตามวตถประสงค โดยไมเคยทำามากอน

4.3 ประโยชนของก�รวดทกษะในก�รปฏบตง�น

40คะแนนทไดจากแบบวดทกษะการปฏบตงานสะทอนใหเหน ความ

คลองแคลว รวดเรว ถกตอง ในงานทตองกระทำา ถาเขามทกษะมากแสดงวาเขาฝกบอยและฝกมาอยางด การคดเลอกคนทมทกษะสงในงานนนกเทากบไดคนมาทำางานทนท และทำางานไดอยางดดวย บรษททกแหงตางตองการคนมาใชงานทนท แทนการมาฝกอบรม เพราะทำาใหเสยเวลาและคาใชจาย ดงนน การวดทกษะในงานทตองมการกระทำาและวดไดจะทำาใหไดคนคลองมาทำางาน

คะแนนจากการวดทกษะทำาใหแยกไดวา ใครคอคนมทกษะสง หรอตำา

4.4 เครองมอวดและตวอย�ง

เครองมอวดทกษะในการปฏบตงาน ไดแก แบบทดสอบความรในงาน แบบสงเกตพฤตกรรมทปฏบตงาน และแบบประเมนผลงานททำา

ตวอยางท 1

41ผลก�รประเมน ผลง�น คว�มรคว�มส�ม�รถ พฤตกรรม(คดเปนรอยละ) ในก�รปฏบตง�น

ระดบดเยยม ปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

มความรความสามารถในการ

มความรบผดชอบสงมาก เสย

96.00-100 ไดสำาเรจตามมาตรฐานหรอสง

ปฏบตงานในหนาทไดดเยยม

สละและอทศเวลาใหกบงาน

กวางานทหนวยงานกำาหนด

สามารถพฒนาและปรบปรง

เปนอยางมาก จดระเบยบ

ผลงานมคณภาพดเยยม ถกตอง

ระบบการทำางานใหมประสทธ-

วนยของตนโดยเครงครด

สมบรณ หรอเสรจกอนกำาหนด

ภาพและประสทธผลไดดเยยม

มมนษยสมพนธด มการ

เวลา รวดเรว ประหยดทรพยา-

สามารถแกไขปญหาทเกดขน

พฒนาตนเองอยตลอดเวลา

กร ในงานได มความคดรเรมสราง

มลกษณะของการเปนผนำาท

สรรค สามารถตดตอประสาน

ด มความคดรเรมสรางสรรค

งานไดด มศกยภาพสงกวาตำาแหนงในสญญาเดม

ระดบดมาก ปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

มความรความสามารถในการ

มความรบผดชอบสง

91.00-95.99 ไดสำาเรจตามมาตรฐานงาน

ปฏบตหนาทไดดมาก สามารถ

เสยสละและอทศเวลาใหกบ

ทหนวยงานกำาหนด ผลงานม

พฒนาและปรบปรงระบบการ

งานเปนอยางมาก จดระเบยบ

คณภาพดมาก ถกตอง รวดเรว

ทำางานใหมประสทธภาพและ

วนยของตนเปนอยางด ม

เสรจทนตามกำาหนดเวลา

ประสทธผลไดดมาก สามารถ

มนษยสมพนธด มการพฒนา

ประหยดทรพยากร แกไขปญหาทเกดขนในงานได

ตนเองอยเสมอ

มความคดรเรม

42สรางสรรค สามารถตดตอประสานงานไดด

ระดบด ปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

มความรความสามารถในการ

มความรบผดชอบคอนขาง

80-00-90-99 ไดสำาเรจตามมาตรฐานงานท

ปฏบตงานในหนาทไดด

สง เสยสละและอทศเวลาให

หนวยงานกำาหนด ผลงานม

สามารถพฒนาและปรบปรง

กบงานโดยสมำาเสมอ จด

คณภาพด ถกตอง รวดเรว

ระบบการทำางานใหมประสทธ-

ระเบยบวนยของตนคอนขาง

เสรจทนตามกำาหนดเวลา

ภาพ สามารถแกไขปญหาทเกด

ด มมนษยสมพนธด มการ

ประหยดทรพยากร ขนในงานได มความคดรเรม

พฒนาตนเองบาง

สรางสรรค สามารถตดตอประสานงานไดด

ระดบ ปฏบตงานทไดรบมอบหมายได

มความรความสามารถใน

มความรบผดชอบเฉพาะใน

ปานกลาง สำาเรจตามมาตรฐานงานท

การปฏบตงานเหมาะสมกบ

หนาท เสยสละและอทศเวลา

70-00-79-99 หนวยงานกำาหนด ผลงานม

ตำาแหนง สามารถพฒนางาน

ใหกบงาน จดระเบยบวนย

ผลก�รประเมน ผลง�น คว�มรคว�มส�ม�รถ พฤตกรรม(คดเปนรอยละ) ในก�รปฏบตง�น

คณภาพพอใชไดแมมขอบก-

ในหนาทไดโดยตองมการแนะ-

ของตนเองไดนอย มมนษย

พรองเลกนอย ประหยด

นำา สามารถตดตอประสานงาน

สมพนธ และการพฒนา

43ทรพยากร ได ตนเองนอย

ระดบตำา ปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

ไมสามารถปฏบตงานตามท

ไมรบผดชอบในงานทไดรบ

ตำากวา 70 ไมสำาเรจหรอไมบรรลตาม

หนวยงานกำาหนดไดสำาเรจ

มอบหมาย ไมเสยสละและ

มาตรฐานงานทหนวยงาน

ผลงานมขอผดพลาด ลาชา

ไมอทศเวลาใหกบงาน

กำาหนด ผลงานมคณภาพตำา

ไมสำาเรจทนกำาหนดเวลา ไม

ฝาฝนระเบยบขอบงคบของ

ผดพลาด ลาชา ไมประหยด

พฒนาปรบปรงการทำางาน ไม

มหาวทยาลยเสมอ

ทรพยากร สามารถตดตอประสานงานกบผอน ไมมความสามารถแกไขปญหาในงาน

44

ตวอยางท 2 แบบประเมนผลการปฏบตงานรวม

ตวอยางท 3 แบบสงเกตการปฏบตงาน

ปจจย ระดบผลก�รปฏบต ไมไดสงเกต

1. A B C D E Fสมรรถภาพในการ เขากบคน นานๆ รกษาสม รกษา ม

ดเลศ - ทำางานไดสำาเรจโดดเดนเปนเลศ ยอดเยยมทสด

ดมาก - ประสบความสำาเรจเหนอกวาระดบมาตรฐาน

ปานกลาง - บรรลผลตามทตองการทกดานอยางนาพอใจ

ไมถงมาตรฐาน - ทำางานตามทตองการพนฐานสำาเรจไดแตไมทงหมด

45กอและ บาง ครงจะ พนธ ความสม- ประสทธภา

พรกษาสมพนธภาพ เพอให

คนดพอใช แต

เกดปญหาเนอง

ภาพในการทำา

พนธในการทำา

ในการตดตอ

งานมประสทธภาพ มกจะมอคต

มาจากขอบก

งานกบคนอนๆ

งานกบคนอนๆ

กบคนอนๆ ทก

และชอบตำาหน

พรองดาน ไดระดบนาพง

ไดทกคนไมวา

ประเภท แม

คนอนๆ มนษยสมพนธ

พอใจ จะเปนคน แตในสถาน-

ประเภทใด การณทมความยงยากมาก

2. A B C D E Fประสทธภาพของทกษะ

แสดงใหเหน

แสดงใหเหนวา

มความรความ

มความรความ

รและเขาใจงาน

และระดบของความเขาใจ

ถงความไร มความรความ

เขาใจงานด

เขาใจในงานด

ดเยยม สามารถ

ในงาน ประสทธภาพ

เขาใจงานนอย

นาพอใจ กวาระดบเฉลย

แกปญหาตางๆ

ในการทำาความ

ไมคอยมความ

คอยหาวธการ

ในงานของเขา

เขาใจถงงานท

คดในการปรบ

ตางๆ เพอปรบ

ไดด โดยไม

ทำา ตองพงพา

ปรงวธการทำา

ปรงงานของ

ตองพงคนอน

คนอนๆ มาก

งาน ตวเอง

3. A B C D E Fความสามารถในการตดสน

มปญหาในการ

ประสบกบปญ

โดยปรกตม

ตดสนใจไดด

แสดงใหเหน

ใจ มองแงมมท

หาบอย เพราะ

ความสามารถ

เปนนจ และ

ถงความสามา-

สำาคญๆ ของ

ขาดแคลน ในการวนจฉย

สามารถคาด

รถในการตด-

ปญหามาก

ความคด แต

ขอเทจจรงท

การณไดวาม

สนใจไดดเยยม

และกระทำาการ

มกจะแกปญหา

สำาคญๆ ทก

อะไรจะเกดขน

เปนพเศษ

46ตดสนใจทไม

ได เรองไดและ

ตอไปไดบอย

สมเหตสมผล

ตดสนใจไดด

ครง

อยบอยครง

พอใช

4. A B C D E Fความสามารถในการคดหา

แสดงใหเหนวา

ดำาเนนการ จะมคำาถาม

มกจะมคำาถาม

มความตนตวใน

แนวทางทไมเหมอนใคร

มความคดรเรม

ตามวธและ

เกยวกบวธการ

กบวธการและ

การปรบปรงวธ

และหาวธการใหมๆ ในการ

นอยมาก กระบวนการท

และกระบวน

กระบวนการท

การตางๆอยเสมอ

ทำาสงตางๆ วางไวแลว แต

การทกำาหนด

กำาหนดไวแลว

และมกจะหาวธ

ไมคอยเสนอ

ไว เวลามความ

เสนอวธแก

การและกระบวน

การเปลยน

ยงยากเกดขน

ปญหาทนำามา

การทดกวาอย

แปลงใหมๆ

และมกจะ ปฏบตไดอย

บอยๆ

เสนอวธแก

บอยๆ

ปญหาทใชไดอยเสมอ

บทท 5ขนตอนก�รสร�งแบบทดสอบ

5.1 หลกก�รการสรางเครองมอวดความสามารถทางสมอง ทางจต และการปฏบต

งาน ตางใชหลกเดยวกน คอตองสรางใหเปนเครองมอทใหขอมลทเชอถอได

คำาวา เชอถอได มความหมายวา “ ”

47(ก) ไดคำาตอบตามทตองการจะวด (Validity)(ข) คำาตอบมความคงเสนคงวา ไมวาจะวดกครง (Reliability)(ค) ใครตรวจกไดคะแนน เทาเดม (Objectivity) หรอไมลำาเอยงในการ

ตรวจ

5.2 ขนตอนในก�รสร�งเครองมอม 9 ขนตอน คอ

(1) ระบวตถประสงคในการสรางและเนอหาทตองการวด ตลอดจนการเนนวาเนนเรองใดมากนอยเพยงใด

(2) ระบเงอนไข(3) การทำาพมพเขยว (Test Blueprint)(4) เขยนขอสอบ/ขอคำาถาม(5) การตรวจสอบเบองตน(6) การสอบ(7) การวเคราะห(8) การทำาเปนขอสอบมาตรฐาน(9) การทำาคลงขอสอบ

5.3 ก�รระบวตถประสงค เนอห� และนำ�หนกผสรางและผใชแบบทดสอบ/แบบวด/มาตรตองมความชดเจนวา เครอง

มอนวดอะไร ของใคร และเพออะไร เชน ตองการสรางแบบทดสอบความเขาใจในงานททำาของผสมคร เพอคดเลอกผทไดคะแนนสงไวสมภาษณ

การระบวตถประสงคในการสรางแบบทดสอบ สรปไดคอ

ตองการจะวดระดบใด ของความสามารถทางสมอง (ความร หรอความคด) ตองการจะวดระดบใดของลกษณะทางจต (ความรสก หรอพฤตกรรม) ตองการจะวดระดบใด ของทกษะในการปฏบตงาน (คลองแคลว รวดเรว)

48ในดานเนอหาทวด หมายถง จะวดอะไร เชน ความรอะไร ความคดอะไร

ความรสกอะไร พฤตกรรมอะไร กระบวนการอะไร และผลงานอะไร

การระบเนอหา จงตองระบจากเนอหาใหญและแตกยอยจนถงระดบทมนยเดยว

ตวอยาง : การวดความสามารถทางสมองวตถประสงค เพอวดความรและความคดเนอหา การเขยนดวยภาษาไทย

สวนการเนนนน มกนยมใหคาเปนรอยละ เพอบอกใหรวาในการวดทงหมดผสรางเนนวตถประสงคใด เนอหาใด มากกวากน

ดงนน การระบวตถประสงค เนอหา และการเนน จงสรปไดดงน

เนอห� วตถประสงคI II รวม

A 18 42 60 a1 (10 (40) (50) a2 (8) (2) (10)B 12 28 40

รวม 30 70 100%

จากตารางขางบน สรปวา

(1) เนนเนอหา A มากกวา B(2) เนนวตถประสงคขอ II มากกวาขอ I(3) เนอหา A ในวตถประสงคขอ I เนน 18/100 สวนเนอหา B ใน

วตถประสงคขอ II เนน 28/100(4) เนอหา a1 ในวตถประสงค I เนน 10/100ซงถามการระบวา จะออกขอสอบ 100 ขอ ตวเลขในตารางแสดง

จำานวนขอ เชน เนอหา A วตถประสงค I จำานวน 18 ขอ เปนตน

5.4 เงอนไข

49กอนสรางเครองมอวด ผสรางตองมความชดเจนวา เครองมอนจะนำาไป

ใชกบใคร (ลกษณะ หรอภมหลงของผตอบ จำานวนผตอบ ความสามารถในการตอบ) ใชอยางไร (สอบเปด-ปดตำารา สอบเดยว-กลม สอบโดยการทำาเครองหมายตอบ-เขยนตอบ สอนชา/เรว สอบในหอง/นอกหอง สอบดวยการเขยน-ปฏบต-พดโตตอบ สอบนาน เทาใด)

เงอนไขดงกลาว นำาไปสการตดสนใจเรอง

(ก) รปแบบของขอสอบ/ขอคำาถาม (item format)(ข) จำานวนขอสอบ/ขอคำาถาม(ค) ขอสอบเปนภาษา หรอรปภาพ หรอสญลกษณ(ง) การจดการทดสอบจะทำาอยางไร(จ) การตรวจใหคะแนนจะทำาอยางไร

5.4.1 รปแบบของขอสอบ/ขอคำ�ถ�ม

รปแบบของขอสอบ/ขอคำาถาม จำาแนกไดหลายประเภท เชน

ก) จำาแนกตามคำาสง ไดแก ใหเขยนตอบ (ขอสอบอตนย) หรอทำาเครองหมายตอบ (ขอสอบ ปรนย)ขอสอบอตนย ไดแก ขอสอบทใหเขยน คำา วล ประโยค ความเรยง เรอง

ขอสอบปรนย ไดแก ขอสอบทใหเลอกตอบ (Multiple Choice) จบค (Matching) ผด-ถก (True-False) จดลำาดบ (Ranking) ประมาณคา (Rating)

ข) จำาแนกตามภาษา สญลกษณ หรอรปภาพ ไดแก ขอสอบทใชภาพสญลกษณเปนสอ กบใช รปภาพเปนสอ เชน

(1)ทานเพศใด (ใชภาษา)(2) (ใชรปภาพ)(3)2 4 6 ……. (ใชสญลกษณ)

ค) จำาแนกตามการแสดงออก ไดแก พดตอบ (สมภาษณ) กบแสดงตอบ (ทำาใหด) เชน

(1)ทำาไมจงอยากมาทำางานทน (ใหพดตอบ)

50(2)ลองใชเครองโทรสารนใหด (ใหทดลองทำา)

โดยปกต ขอสอบ/ขอคำาถามทใชเวลาตอบสน (เชน แบบปรนย) จะมคะแนนนอย ถาขอสอบ/ขอคำาถามทใชเวลาตอบนาน (เชน ขอสอบอตนย) จะมคะแนนมาก

5.4.2 จำ�นวนขอสอบ/ขอคำ�ถ�ม

ขนอยกบรปแบบของขอสอบ เชน ขอสอบปรนยจะมจำานวนมาก ในขณะทขอสอบอตนยจะมจำานวนขอนอย เพราะแตละขอใหทำานาน

5.5 ก�รทำ�พมพเขยว (Test Blueprint)พมพเขยวในทน หมายถง ตาราง 2 มต ทประกอบดวย เนอหา

วตถประสงค นำาหนก จำานวนขอ และเลขทขอ ดงน

เนอห� วตถประสงคI II รวม (%)

A 18 42 60B 12 28 40

รวม (%) 30 70 100%

ถาระบวา จะเลอกรปแบบของขอสอบเปนปรนย ตวเลขในตารางสะทอนจำานวนขอทเปนสดสวนกน ถาเปนขอสอบอตนย ตวเลขในตารางสะทอนคะแนน/คาทเปนสดสวนกน

ตวอย�งขอสอบปรนย 50 ขอ

เนอห� วตถประสงคI II รวม (ขอ)

A 9 21 30B 6 14 20

รวม (ขอ) 15 35 50

ตวอย�งขอสอบอตนย 4 ขอ

เนอห� วตถประสงคI II รวม (คะแนน)

51A 18 42 60B 12 28 40รวม (คะแนน) 30 70 100

จากตารางสรปไดวา ขอสอบขอท 1 วดเนอหา A วตถประสงค I มคะแนนเตม 18 คะแนน เปนตน

5.5.1 พมพเขยวของขอสอบปรนย 50 ขอ

เนอห� วตถประสงคI II รวม (ขอ)

A 9 21 30 a1 5 ขอ (ขอ 1-

5)20 ขอ (ขอ 6-

25)(25)

a2 4 ขอ (ขอ 26-29)

1 ขอ (ขอ 30) (5)

B 6 ขอ (ขอ 31-36)

14 ขอ (ขอ 37-50)

20

รวม (ขอ) 15 35 505.5.2 พมพเขยวของขอสอบอตนย 4 ขอ 50 คะแนน

เนอห� วตถประสงคI II รวม คะแนน)

A 9 (ขอ 1) 21 (ขอ 2) 30 a1 (5) (20) (25) a2 (4) (1) (5)B 6 (ขอ 3) 14 (ขอ 4) 20รวม (คะแนน) 15 35 50

หลกในการทำาพมพเขยวกคอ การระบเนอหาใหยอยมากทสด จะทำาใหสามารถเขยนขอสอบ/ขอคำาถามไดงาย เชน

เนอห� วตถประสงคI II

A

52 a1 a11 a111 a112 a2 a21 a211 a212

5.6 ก�รเขยนขอสอบ/ขอคำ�ถ�มถาไดมการแตกเนอหาใหยอยมากทสดจนถงระดบทเปนนยเดยว การ

เขยนขอสอบกเพยงแตนำาเนอหามาใสในรปแบบ

เนอห� วตถประสงคตองก�รวดคว�มส�ม�รถในก�ร

สะกด เข�ใจคำาศพท พยางคเดยว กน ไป นอน สองพยางค สะดวก ราเรง

ถากำาหนดรปแบบของขอสอบเปนถก/ผด กสามารถเขยนคำาถามไดดงน

(1) ขอใดสะกดผด1. กน 2. ไป 3. นอน4. สะดวก 5. ราเลง

(2) ขอใดมคำาทมความหมายตรงขามกน

531. กน - นอน 2. ไป

- กลบ3. นอน - หลบ 4. สะดวก

- สะอาด5. ราเรง - เศราใจ

โดยสรป รปแบบของขอสอบ/ขอคำาถาม มดงน1. เตมคำา วล ประโยค2. เขยนเรอง3. เลอกตอบ (จากตวเลอกหลายตว)4. เลอกวาขอใด ผด-ถก5. ชดอนกรมตวเลข เชน 2, 4, 6, …….

6. คำาสมพนธ เชน กลางวน : กลางคน : : พระอาทตย : ?

7. ใหหาคำาตรงขามกบคำาวา ดใจ(1) เสยใจ (2) เศราใจ (3) พอใจ

(4) กลบใจ8. ใหหาคำาทมความหมายเหมอนกนกบคำาวา ดใจ

(1) เสยใจ (2) เศราใจ (3) พอใจ(4) กลบใจ9. ใหระบเหตจากผล

มคนมงกนมาก เหตเพราะ………………………………………..10. ใหระบผลจากเหต

รถยนตชนกน ดงนน……………………………………………..11. ใหสถานการณมาวเคราะห12. ใหสรปจากเรองทใหอาน13. ใหตความจากเรองทอาน14. ใหตงชอเรองทอาน15. ใหเตมคำาลงในทวางทเวนไว

54เขาเปนคนขยน……..ไปทำางานทกวน มความ…….ในงาน

5.7 ก�รตรวจสอบเบองตนผออกขอสอบทออกขอสอบเสรจตามจำานวนทระบไวในพมพเขยว แลวจด

ทำาฉบบเขยนคำาชแจงในการตอบแลว ทงขอสอบไวประมาณ 1-3 วน (จนลม) แลวลองกลบมาทำา เพอดวา

(1) ใชเวลาทำานานเทาใด(2) คำาชแจงในการตอบวาชดเจนหรอไม(3) ขอสอบ/ขอคำาถามใดกำากวม(4) การเรยงลำาดบขอเปนไปตามเนอหา วตถประสงค หรอความยาก

งายแกไข ปรบปรง แลวจงจดพมพเปนฉบบ พสจนอกษร จนแนใจวาไมม

การพมพผด

ในกรณทมกระดาษคำาตอบ ใหพจารณาวาจะเรยงเลขทขออยางไร ผตอบจงจะสะดวกในการตอบ

5.8 ก�รสอบในบางกรณ ไมสามารถจะทดลองใชกบผสอบกลมเลกได เนองจากกลว

ขอสอบรว การนำาไปใชจรงจงตงอยบนฐานของความเชอถอได ของการสรางทด การนำาไปใชจรงมวธการดงน

(1) ตรวจสอบแบบทดสอบวา คำาสง/คำาชแจง ไดรบการพมพถกตอง เขาเลมครบทกหนา และมจำานวนเทาผสอบ

(2) การตรวจสอบหองสอบวา มสภาพทเอออำานวยใหอยากสอบ เชน แสงสวาง ความสะอาด ทนงสอบสบาย กระดานเผอเขยนขอความ การจดทนงสอบ (ในกรณทกลวการดกนใหจดใหหางกนพอสมควร) การระบเลขทนง ประตเขาออก

(3) ผคมสอบเขาหองสอบกอน เรมแจกขอสอบตามหมายเลขทนง ตามจำานวนผเขาสอบ

55(4) เมอไดเวลา จงอนญาตใหผเขาสอบเขานงตามทนง แตยงไม

อนญาตใหทำาขอสอบ(5) ใหผเขาสอบวางหลกฐานหรอบตรเขาสอบ ใหผเขาสอบกรอกขอมล

เชน ชอ เลขทสอบ(6) ใหเรมสอบพรอมกบจบเวลา ระหวางนใหผสอบเซนชอเพอเปนหลก

ฐานการเขาสอบ(7) ระหวางสอบไมควรรบกวนผสอบ เชน ไมคยกน ไมเดนดวยเสยงดง(8) จบเวลา เตอนเมอเหลอเวลาประมาณ 15 นาทกอนหมดเวลา(9) ผททำาเสรจกอน อาจอนญาตใหออกจากหองสอบได หลงการสอบ

ผานไปประมาณครงชวโมง(10) เมอหมดเวลา ใหทกคนวางปากกา ดนสอ แลวลกออกไป(11) ผคมสอบเกบขอสอบ โดยเรยงตามเลขทนง ตรวจสอบความ

ครบถวนตามจำานวนผเขาสอบ(12) สงขอสอบ กระดาษคำาตอบใหผตรวจ

บทท 6

56ก�รวเคร�ะหขอสอบและแบบทดสอบ

หลงจากทนำาแบบทดสอบ/แบบวดไปใชกบผเขาสอบแลวทำาการตรวจใหคะแนน แลวนำาคะแนนมาวเคราะหขอสอบรายขอ และทงฉบบ

6.1 ก�รวเคร�ะหขอสอบร�ยขอเปนการพจารณาวา การตอบขอสอบแตละขอมผตอบถกกคน ตอบผดก

คน ถาเปนขอสอบเลอกตอบกพจารณาวา ตวเลอกแตละตวมผเลอกกคน ในกรณขอสอบอตนยกดวาผทไดคะแนนตามเกณฑตรวจแตละเกณฑมกคน

วธวเคราะหขอสอบรายขอทำาดงน

(1) ขอสอบเลอกตอบ ผด-ถก จบค ใชการหาคารอยละของผตอบถก

ขอ 1 ขอสอบเลอกตอบ 4 ตวเลอก

ตวเลอก % ผตอบถก ก ข* ค งรวม 100%

ขอ 2 ขอสอบผด-ถก

ก� % ผตอบX

รวม 100%

ขอ 3 ขอสอบแบบจบค (เชน ม 5 ค)

57คท % ผตอบถก12345

(2) ขอสอบอตนย ใหคะแนนตามเกณฑ

ขอ 4 ขอสอบอตนย 1 ขอ 8 คะแนน

เกณฑตรวจใหคะแนน จำ�นวนผไดคะแนนประเดนท 1 (5 คะแนน)

012345

ประเดนท 2 (3 คะแนน)

0123

รวมทง 2 ประเดน 012345678

ขอ 5 ขอสอบเตมคำา 1 ขอ 5 คะแนน

58เกณฑตรวจใหคะแนน จำ�นวนผไดคะแนน ตอบถก (4) สะกดถก (1)

ขอ 6 ขอสอบเตมวล หรอประโยค 1 ขอ 10 คะแนน

เกณฑตรวจใหคะแนน จำ�นวนผไดคะแนน เตมถก (8 คะแนน) สะกดถก (1 คะแนน) เรยงลำาดบถก (1 คะแนน)

ขอ 7 ขอสอบความเรยง 1 ขอ 10 คะแนน

เกณฑตรวจใหคะแนน จำ�นวนผไดคะแนน1 ตอบตรงคำาถาม 5 คะแนน 0 1 2 3 4 52 ภาษาชดเจน กระจาง (2 คะแนน) 0 1 23 เรยงลำาดบเนอหาด (2 คะแนน) 0 1 2

594 สะอาด เปนระเบยบ (1 คะแนน) 0 1

เกณฑตรวจใหคะแนน จำ�นวนผไดคะแนนคดเปนรอยละรวม 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

(3) ขอสอบใหจดลำาดบ (Ranking)ใหคะแนนความถกตองในการจดลำาดบ 5 ลำาดบ (ลำาดบละ 1

คะแนน)

ผลก�รจดลำ�ดบ จำ�นวนผไดคะแนน คดเปนรอยละ

ท 1 ถกตองท 2 ถกตองท 3 ถกตองท 4 ถกตองท 5 ถกตอง

(4) ขอสอบใหประมาณคา (Rating)ใหนำาคาทประมาณมาสรป

ขอคว�ม จำ�นวนผเลอก

605 4 3 2 1

1คดเปนรอยละ

6.2 ก�รวเคร�ะหแบบทดสอบ6.2.1 ค�คว�มย�ก-ง�ย

ก) กรณมคา/คะแนน ใหหาคาเฉลยทงฉบบ (ทกขอ ทกคน) รวมทงหาคาสถตพนฐานอน เชน Mode Median, SD, ตลอดจนใหทำาตารางแจกแจงความถ หรอพลอตกราฟ เพอใหเหนลกษณะการแจกแจงความถของคะแนน (ดภาคผนวก ก)

ข) กรณทแตละขอเปนความถ อาจแปลงเปนคาหรอใหแจงนบความถแลวแปลงเปนคารอยละ

ตวอยาง ก ผลวเคร�ะหแบบทดสอบ

ค�สถต ค�คะแนนเตมMeanModeMedianพสยQASD

นำาคามาแจกแจงความถ (ตวอยางคะแนนเตม 20 คะแนน) มคน 30 คน

12

8

จำานวนคน

12

61

5

5 10 15 20

ตวอยาง ข ผลวเคร�ะหแบบทดสอบ

(เท�ไร)% ผตอบถก% ผตอบผด% ผไมตอบ

เมอไดจำานวนผตอบถกในแตละขอ ใหคำานวณคาดงน

(1) หาคารอยละทเลอกตอบ/ตอบถก หรอ(2) คำานวณคาเฉลย (ในกรณมาตรประมาณคา)

ตวอยางท 1 มขอสอบ 4 ขอ

ขอสอบขอ % ผตอบถก1 802 603 304 20

ตวอยางท 2 พจารณารปแบบการตอบ

ขอสอบ คนท รวม1 2 3 4

1 42 X 2

คะแนน

5

8

5

623 X X 2

ตวอยางท 2 ใชเมอมผสอบไมมาก ใหพจารณาวา ใครตอบขอสอบขอใดถก

ผลการพจารณา คอ ถามผตอบถกมาก แสดงวา ขอสอบขอนนงายสำาหรบกลมน

ในตวอยางท 1 ขอสอบขอ 1 งายมากทสด

ตวอยางท 2 ขอ 1 เปนขอทงายมาก ทกคนตอบถก

เกณฑพจารณา ความยากงาย

% ผตอบถก คว�มหม�ย66-100% งายมาก33-65% ยากปานกลาง0-32% ยาก

6.2.2 ก�รวเคร�ะหค�คว�มเทยง (Reliability)คาความเทยง หรอความสอดคลอง มวธหาดวยสตรสหสมพนธ (ด

ภาคผนวก ข) ซงมาจาก

ก. ความสมพนธระหวางขอทกๆ ค แลวหาคาเฉลยข. ความสมพนธระหวางขอกบคะแนนรวม แลวหาคาเฉลยค. ความสอดคลองภายในดวยสตรของ KR-20, KR-21 และ

Alpha Cronbach’sคาความเทยงมคาจาก 0 ถง +1 โดยมเกณฑพจารณางายๆ ดงน

ค�คว�มเทยง คว�มหม�ย คว�มเทยง0-.30 สอดคลองนอย ตำา

.31-.60 สอดคลองปานกลาง ปานกลาง

.1-1.00 สอดคลองมาก สง

636.2.3 ก�รวเคร�ะหค�คว�มตรง (Validity)

การจะหาความตรงไดจะตองมขอมลอน เชน คะแนนของแบบทดสอบชดอนทเชอวาวดลกษณะเดยวกน (Criteria Related Validity) หรอใชความเหนสวนมากของผทรงคณวฒ (Content Validity) หรอใชการวเคราะหองคประกอบโดยเทยบผลวเคราะหกบทฤษฎทใชในการสราง (Contract Validity) หรอรอจนไดขอมลประจกษ เชน เทยบคะแนนทสอบคดเลอกกบผลการปฏบตงานเมอมาทำางานจรง (Predictive Validity)

ในการหาความตรงของแบบทดสอบเพอคดเลอกคนเขาทำางาน นยมใชความตรงเชงทำานาย (Predictive Validity) นนคอผทไดคะแนนสง กนาจะทำางานไดดกวาผทไดคะแนนตำา

บทท 7ก�รแปลคว�มหม�ย ก�รทำ�ใหเปนม�ตรฐ�น และคลง

ขอสอบ

7.1 ก�รแปลคว�มหม�ยแบบทดสอบทใชคดเลอกคนเขาทำางาน มจดมงหมายเพอใหไดคนเกง ดง

นน คนทไดคะแนนสงจงมโอกาสไดรบคดเลอก

สวนแบบวดทางจต มกเลอกคนด คนดคอคนปรกตเหมอนคนสวนใหญในสงคม ดงนน คะแนนทแตละคนทำาไดจะตองเทยบกบเกณฑกอน คนทไดคะแนนสงไมจำาเปนวาจะไดรบการคดเลอก เพราะอาจผดปรกตกได

ในการนำาคะแนนมาพจารณาใหใชหลกดงน

641. แยกแบบทดสอบความสามารถทางสมองออกจากแบบวดทางจตและ

แบบวดภาคปฏบต2. รวมคะแนนทกขอของแตละคน แตละฉบบ แลวพจารณาตามเกณฑ

ผานของแตละเครองมอกอน

ตวอยาง คะแนนเกณฑผาน คอ

เกณฑผ�นความสามารถทางสมอง 60/100ทางจต 30-60ทกษะ 70/100

พจารณาคะแนนของแตละคนตามเกณฑทตดสน คดไวมากกวาทตองการ 1-2 เทา เพอการสมภาษณในภายหลง

3. การตดสนอาจใชเกณฑแตละตวกอน เชน คดจากคะแนนทดสอบทางสมอง

แลวจงพจารณาคะแนนทางจต ตามดวยคะแนนทกษะ หรออาจพจารณารวมทง 3 เกณฑพรอมกน

ไมควรนำาคะแนนทง 3 ดานมารวมกน แลวใชเกณฑเดยวตดสน เพราะเปนการวดคนละลกษณะ

7.2 ก�รทำ�ใหเปนม�ตรฐ�น

เมอสรางแบบทดสอบไดแลว วเคราะหเบอตน ใชจรง วเคราะหคาสถต แกไขปรบปรง และใชกบกลมทมขนาดใหญขนตามลำาดบ เชน

ก�รทดลองครงท คน วเคร�ะห1 5-102 10-20

รายขอเพอแกไข

653 30-504 100-2005 500-1000 รายขอและทงฉบบ

โดยทแตละครงจะตองแกไข ปรบปรงขอสอบทไมชดเจน งายเกนไป ยากเกนไป จนถงครงท 5 จงจะคำานวณคาความเทยง ความตรง ของทงฉบบ

เมอไดคาความเทยงและความตรงสงพอแลว ใหแปลงเปนคะแนน/คามาตรฐาน เชน คา Z, T หรอ Percentile (ดภาคผนวก ค) ซงจะใชเปนฐานในการแปลความหมายเมอมการใชแบบทดสอบนกบกลมใหญ

7.3 คลงขอสอบขอสอบทไดรบปรบปรงจนคงท ควรนำาไปใสในคลงโดยจดทำาเลขทขอ

เลขทวตถประสงค เนอหายอย จำานวนครงทใช คาสถต ดงน

เนอหา ……………………….วตถประสงค …………………

โจทย………………………………………………………

…………………..

…………………………………………………………………………..

เฉลย/ตรวจใหคะแนน …………………………………………………………….

66

ภ�คผนวก กร�ยชอแหลงผลตแบบทดสอบ

ร�ยชอแหลงผลตแบบทดสอบ1. E.F.Wonderlic & Associates, Inc.

P.O.Box 7Northfield, Ill. 60093U.S.A

2. The Psychological Corporation3.4 East 45th St.N.Y., N.Y. 10017, U.S.A

3. Richardson, Bellows, Henry & Co., Inc.1 West 57th St.N.Y., N.Y. 10019, U.S.A

4. Psychological Services, Inc.4311 Wilshire Blvd,. Suite 600L.A., CA. 90005, U.S.A.

675. Science Research Associates, Inc.

259 East Erie St.Chicago. Ill. 60611, U.S.A.

6. Executive Analysis Corporation76 Beaver St.N.Y., N.Y. 1005, U.S.A.

7. Educational and Industrial Testing ServiceP.O.Box 7234San Diego, Ca. 92107, U.S.A.

8. George G. Harrap & Co., Ltd.182 High HilbornLondon, W.C.I. England

9. Guidance Testing Associates6516 Shirley Av.Austin, Texas 78752, U.S.A.

10. Bobbs-Merrill Co,.Inc.4300 West 62nd St.Indianapolis, Indiana 76268, U.S.A.

11. Consulting Psychologist Press, Inc.577 College Aye.P.O.Box 11636Palo Alto, Ca 94306, U.S.A.

12. Center for Psychological Service1835 Eye St. N.W.Washington, D.C., 20006, U.S.A.

13. Counselor Recordings and TestsBox 6784 Acklen StationNashville, Tennessee 37212, U.S.A.

14. California Test BureauDel Monte Research ParkMonterey, Ca. 93940, U.S.A.

15. Harcourt, Brace, JovanovichPolk & GearySan Francisco, Ca. 94109, U.S.A.

16. Horace Mann – Lincoln InstituteBox 120, Teachers College525 West 120th St.N.Y., N.Y. 10027, U.S.A.

17. Institute for Personality & Ability Testing

681602 Coronado DriveChampaign, Ill. 61820, U.S.A.

18. Martin M. Bruce Pub.340 Oxford Rd.New Rochelle, N.Y. 10804, U.S.A.

19. Oliver and Boyd, Ltd.Tweeddale Court14 High St.Edinburgh, EHI 1YLScotland

20. Psychologists and Educators, Inc.211 West State St., Suite 217Jacksonville, Ill. 62650, U.S.A.

21. Pirority Innovation, Inc.P.O.Box 792Skokie, Ill 60076, U.S.A.

22. Leasco Information Products, Inc.4827 Rugby Av.Bethesda, Maryland 20014, U.S.A.

23. Springer Pub. Co., Inc.200 Park Ave. SouthN.Y., N.Y. 10003, U.S.A.

24. Sheridan Psychological Service, Inc.P.O. Box 837Beverly Hills, Ca. 90213, U.S.A.

25. Scholastic Testing Service480 Meyer Road,Bensenville, Ill. 60106, U.S.A.

26. Lyons and Cornahan407 E. 25th St.Chicago, Ill. 60616. U.S.A.

27. Monitor,P.O. Box 2337, HollywoodCa. 90028, U.S.A.

28. Psychological Test SpecialistsP.O. Box 1441Missoula, Montana 59801, U.S.A.

6929. Steck-Vaughn Co.

Box 2028Austin, Texas 78767, U.S.A.

30. Educator’s Pub. Service 301 Vassar St.Cambridge, Mass. 02139, U.S.A.

31. Follett Pub. Co.1010 W. Washington Blvd.Chicago, Ill. 60607, U.S.A.

32. Ginn and Co.2550 Hanover St.Palo Alto, Ca. 94304, U.S.A.

33. Harcourt, Brace and World Inc.757 Third St.N.Y., N.Y. 10017, U.S.A.

34. Western Psychological Service12031 Wilshire BlvdL.A., Ca. 90025, U.S.A.

35. C.H. Stoelting Co.424 N. Homan Ave.Chicago, Ill. 60624, U.S.A.

36. Educator’s-Employers’Tests and Servicees120 Detzel PlaceCincinnati, Ohio 45219, U.S.A.

37. Zaner-Blose Co.612 N. Park St.Columbus, Ohio 43214, U.S.A.

38. Educational and Industrial Test Service Ltd.83 High St.Hemel Hempstead, Hertfordshire, HP1 3 AH England

39. EditsEducational and Industrial Testing ServiceSan Diego, Ca. 92107, U.S.A.

40. Stoelting Co.620 Wheat LaneWood Dale, Ill. 60191, U.S.A.

41. Educational Testing ServiceRosedale Road

70Princeton, New Jersey 01541-0001, U.S.A.

42. SRAScience Research Associates, Inc.259 East Eries Street, Chicago, Illinois 60611, U.S.A.

43. PRO-ED8700 Shoal Creek Blrd.Austin, Texas 78758

44. StoeltingSTOELTING CO.620 Wheat LaneWood Dale IL 60191

45. EditsP.O. Box 7234San Diego, C.A. 92107, U.S.A.

71

ภ�คผนวก ขวธคำ�นวณค�ต�ง ๆ

1. การวเคราะหดวยสถตภาคบรรยายสรป (Descriptive Statistics) สถตภาคบรรยายสรป (Descriptive Statistics) เปนเรองทจะชวยให

ผวเคราะหมองเหนทางในการสรปขอมลไมวาจะอยในชวงของการสราง หรอพฒนาเครองมอกตาม สถตภาคบรรยายสรปไดแก

(1) การหาคาตรงกลางซงม 3 ชนดคอ คาเฉลย (Average) คาตรงกลาง (มธยฐาน Median) และคานยม (ฐานนยม Mode)

72การคำานวณหาคาตรงกลาง มสตรดงนก. คาเฉลย (มชฌมเลขคณต, Arithmatic Mean, X )

n X

i i = 1 n

ข. มธยฐาน (Median) อาจใชสตร หรอพจารณาจากการนำาขอมลมาเรยงลำาดบกน แลวแบงจำานวนขอมลเปน 2 พวก คาทแบงจำาเปน 2 พวก คอ คามธยฐาน

ค. ฐานนยม (Mode) อาจใชสตรหรอพจารณาจากขอมลดวา คาใดทมผใหขอมลไดซำา ๆ กนมากทสด

(2) คาทบอกการกระจาย ม 3 ชนด ทสอดคลองกบคาตรงกลาง คอ คาทบอกความแตกตางจากคาเฉลย คาทบอกความแตกตางของจด 2 ด และคาบอกความแตกตางของคาหวและทาย ในทางสถตนยมเขยนดงน

ค�ตรงกล�ง ค�ก�รกระจ�ยเฉลย, มชฌมเลขคณตมธยฐานฐานนยม

สวนเบยงเบนมาตรฐานสวนเบยงเบนควอไทลพสย

การคำานวณหาคาการกระจายทง 3 คา กคอก. สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

n ( X

i - X ) 2

i = 1 n

ข. สวนเบยงเบนควอไทล (QD) Q3 – Q1

2

ค. พสย (Range, R)

X

SD

QD

73 R = Max. – Min.

(3) ลกษณะการแจกแจงของขอมลแสดงดวยตาราง ฮสโตแกรมและกราฟ การนำาขอมลมาแจกแจงในตารางแจกแจงความถ (Frequency Distribution) ฮสโตแกรม (Histogram) หรอรปกราฟ (Graph) แสดงดวยตวอยางดงน

ก. ตารางแจกแจงความถของขอมลสมมต 10 คน

คะแนน คน (คว�มถ) คว�มถสมพนธ รอยละ543210

รวม

21301310

.2

.1

.30.1.3

1.0

2010300

1030

100.0

ข. ฮสโตแกรม นำาขอมลสมมตจากตารางแจกแจงความถมาเขยนรปไดดงน

ความถ3210 0 1 2 3 4 5

รปฮตโตแกรมแสดงพนทดวยรปสเหลยมทแสดงจำานวนคน (ความถ) กบคะแนน (คา) ทเขาเหลานนไดรบ เชน ม 3 คนไดคะแนน 0 เปนตน

ค. กราฟจากรปฮตโตแกรมดงกลาว เมอลากตอจดกลางของรปเหลยมแตละ

รปเชอมกน จะไดรปกราฟทแสดงจำานวนและคะแนนของคน 10 คน ดงน

คะแน

74

ความถ3210

0 1 2 3 4 52. การหาคาความสมพนธ

เมอมขอมล 2 ชด (2 ตวแปร) กสามารถหาความสอดคลองของขอมล 2 ชดได การหาคาความสมพนธขนอยกบลกษณะของขอมลทง 2 ชด คอ

(2.1) ขอมลทง 2 ชด ใหขอมลบอกประเภท เชน หาความสมพนธระหวางเพศกบอาชพ เปนตน การคำานวนหาคาความสมพนธใชสตร ดงน

(1) Contingency Coefficient, C(2) Phi Coefficient, (3) Tschuprow’s T(4) Cramer’s V(5) Pearson’s P

วธหาคาสมประสทธสหสมพนธดงกลาวทำาไดโดยอาศยสถตทเรยกวา Chi-Square กอน คอ

n m 2 = (O

i j - E

i j) 2

i = 1 j = 1 E i j

โดยท Oij คอ จำานวนทอยในแถว i คอลมน j Eij คอ จำานวนทคาดหวงในแถว i คอลมน j และ N คอจำานวน

ทงหมด

ตวอยางเชน จำานวนคนททำาอาชพ รบราชการ เกษตร เอกชน ทเปนชายและหญงมดงน

คะแน

75

เพศอ�ชพ

ช�ย หญง รวม

ราชการ O11 = 5E11 = 4.3

O11 = 3E12 = 3.7 8

เกษตร O21 = 2E21 = 3.2

O22 = 4E22 = 2.8 6

เอกชน O31 = 1E31 = .5

O32 = 0E32 = .5 1

รวม 8 7 N = 15

การหาคา 2 ทำาไดคอ(1) การคำานวณคา Eij ดงน

E11 = 8 x 8 = 4.3 15

E12 = 8 x 7 = 3.7 15

E21 = 6 x 8 = 3.2 15

E22 = 6 x 7 = 2.8 15

E31 = 1 x 8 = .5 15

E32 = 1 x 7 = .5 15

(2) คำานวนคา 2 จากสตรn m

2 = (O i j

- E i j) 2

i = 1 j = 1 E i j

แทนคาได คอ

76 2 = (5 – 4.3) 2 + (3 – 3.7) 2 + (2 – 3.2) 2 + (4 – 2.8) 2 + (1 – .5) 2 + (0 – .5) 2

4.3 3.7 3.2 2.8 .5 .5 = .11 + .13 + .45 + .51 + .5 + .5 = 2.2(3) คำานวณคาสมประสทธความสมพนธแบบตาง ๆ คอ

(3.1) Contingency Coefficient (C) 2 2.2

N + 2 15 + 2.2

(3.2) Phi-Coefficient () 2 2.2

N 15(3.3) Tschuprow’s T

.14(r – 1) (c – 1) (3 – 1) (2 – 1)

เมอ r คอ จำานวนแถว และ c คอ จำานวนคอลมภ(3.4) Cramer’s V

2 (.14)2

m 3เมอ m คอ จำานวนแถวหรอคอลมภทมคามากกวา

(3.5) Pearson’s P .141 - 2 1 - (.14)2

จะเหนวา คาสมประสทธความพนธทง 5 คา ใหตวเลขแตกตางกน แตเปนไปในทศทางเดยวกน และสรปไดวา อาชพกบเพศของคน 15 คนนมความสอดคลองกนนอย

(2.2) ขอมล 2 ชด ใหขอมลบอกลำาดบท เชน ลำาดบทเกดกบลำาดบทสอบ เปนตน การคำานวณหาคาคว

สมพนธใชสตรดงน n6 d

i2

i = 1n (n2 – 1)

เมอ di คอ ความแตกตางของลำาดบท

C =

= .12

= =

.14

T =

=

= .07

V =

= .006

P =

= .14

rr =

1 –

77 n คอ จำานวนลำาดบท(2.3) ขอมล 2 ชด ใหขอมลบอกคา/คะแนน เชน ความสงกบนำาหนก

เปนตน การคำานวณหาคาความสมพนธใชสตรดงน

n Z

x i Z

y i i = 1 n

เมอ Zxi คอ คะแนนมาตรฐานของขอมลชด X ของคนท i Zyi คอ คะแนนมาตรฐานของขอมลชด Y ของคนท i n คอ จำานวนขอมลในแตละชด (6) การแปลงคะแนนใหเปนมาตรฐาน

ในกรณทมคะแนนทมหนวยวดตางกน ถาตองการจะเปรยบเทยบกน ควรแปลงคะแนนดบ (Raw

Score) ใหเปนคะแนนมาตรฐาน (Standard Score) กอน ซงกคอ แปลงหนวยของคะแนนดบใหเปนหนวยมาตรฐาน คะแนนมาตรฐาน ในทนม 2 ชนดคอ คะแนนมาตรฐาน ซ (Z) กบท (T) วธการ คอ

X i – X SD

Ti = 50 + 10 Z i

เมอ Xi คอ คะแนนดบของคนท i X คอ คาเฉลยของคะแนนของกลมทมคน n คน SD คอ สวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมทมคน n คนโดยทคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนซเทากบ 0 และ 1 สวนของทเทากบ 50 และ 10 ตาม

ลำาดบ(7) การแปลงตำาแหนง

ในกรณทมกลมคะแนนหลายกลม และตองการจะเปรยบเทยบตำาแหนงทคะแนนยนอยในแตละกลม

r =

Z i =

78จำาเปนตองแปลงขนาดของกลมเดมใหมขนาดเปนรอยสวน เรยกวา ทำาเปนเปอรเซนตไทล (Percentile) ตำาแหนงทคะแนนยนอย เรยกวา Percentile Rank (PR) และคะแนนทตำาแหนงนน เรยกวา Percentile Score (PS) เชน P40 = 5 อานวา ตำาแหนงเปอรเซนตไทล ท 40 อยทคะแนนเทากบ 5 และอกรอยละ 60 ไดคะแนนสงกวา 5

การแปลงขนาดของกลมใหเปน 10 สวนกเชนกน เรยกวา Decile Rank และ Decile Score เชน D9 = 20 อานวา ตำาแหนงเดไซลท 9 อยทคะแนน 20 มความหมายวามผใหขอมล 9 ใน 10 คน ไดคะแนนตำากวา 20 และ อก 1 ใน 10คนไดคะแนนสงกวา 20

การแปลงขนาดของกลมใหเปน 4 สวนกเชนกน เรยกวา Quartile Rank และ Quartile Score เชน Q3 = 22 อานวา ตำาแนงควอไทลท 3 อยทคะแนน 22 มความหมายวา มผใหขอมล 3 ใน 4 คน ไดคะแนนตำากวา 22 และอก 1 ใน 4 ไดคะแนนสงกวา คะแนน 22

การแปลงตำาแหนงเปนเปอรเซนตไทล เดไซลและควอไทล นนเปรยบเทยบกนได คอ

3.ก�รวเคร�ะหร�ยขอ (Item Analysis) การวเคราะหรายขอเปนการพจารณาเฉพาะขอความ/ขอคำาถามเปนขอ ๆ

ไปวา มการตอบอยางไรการวเคราะหรายขอสามารถจดกระทำาไดในระยะของการสรางเครองมอวด

และขนของการพฒนาเครองมอวด

3.1 ในระยะการสรางเครองมอวดการวเคราะหรายขอกคอการพจารณาความสอดคลองระหวาง

ขอความ/ขอคำาถามทสรางขนกบจดมงหมายในการสรางและเนอหาสาระทสราง

P25 = D2.5 = Q1P50 = D5 = Q2 P75 = D7.5 = Q3P100 = D10 = Q4

793.2 ในระยะของการพฒนาเครองมอวด

การวเคราะหรายขอใชขอมลจากการทดลองใช/หรอใชจรง มาหาคาตาง ๆ เพอระบคณสมบตของขอความ/ขอคำาถามนน ๆ

ก. จำานวนผตอบขอความนนมากหรอนอยการคำานวณรอยละของผตอบขอความแตละขอเทยบกบจำานวนเตมเปนสงทบอกความหมายไดหลายอยาง

เชน ถาเปนขอสอบผลสมฤทธ ขอสอบทมผตอบไดมาก หมายถง ขอสอบนนงาย ขอสอบทมคนตอบถกนอย แสดงวา ขอสอบนนยาก

ตวอยางเชน ขอสอบม 5 ขอ คนสอบ 100 คน ผลการสอบสรปไดดงน

ขอสอบ % ผตอบถก รวม (100%)

12345

5060702030

100.00100.00100.00100.00100.00

ขอสอบ 5 ขอน ขอทงายคอ ขอ 3 รองลงมาคอ ขอ 2 ขอทยากสดคอ ขอ 4 ยากรองลงมาคอขอ 5

ถาเปนขอความ/ขอคำาถามทเกยวกบจตใจและถามผตอบมาก กแปลวาคนเลอกตอบขอนนเพราะขอนนบรรยายหรอแสดงลกษณะทตรงกบทตนรสก

ตวอยางเชน ขอความแสดงความชอบอาหารกลางวนทโรงเรยนจดให สรปไดดงน

อ�ห�รค�ว % ผตอบว� ชอบ“ ”

กวยเตยวขนมจนขาวแกง

507080

แสดงวา นกเรยนสวนใหญขอบขาวแกง รองลงมาคอ ขนมจน เปนตนข. ความสอดคลองระหวางขอ

80ขอมลรายขอเมอนำามาคำานวณคาสหสมพนธจะใหความสมพนธ

ระหวางขอ ซงจะบอกใหทราบวาขอความดงกลาวมความสมพนธกนมากนอยเพยงใดเปนค ๆ

ตวอยางเชนมขอความ 4 ขอ คำานวณคาสมประสทธสหพนธระหวางค ไดผลสรปในตารางเมตรก 4 X 4 ดงน

ขอ ขอ1 2 3 4

1234

- .43-

.44

.77-

.81

.57

.45-

คาความสมพนธในตารางนจะชวยใหมองเหนวา ขอความขอ 1 มความสมพนธสงกบขอ 4 รองลงมาคอขอ 2 มความสมพนธกบขอ 3 การพจารณาขอความดงกลาวจงควรวเคราะหวาทำาไมขอความดงกลาวจงมความสมพนธกน และเปนความสมพนธในประเดนเนอหาหรอวตถประสงคหรออะไร

ค. ขอทบอกความแตกตางระหวางกลมในกรณทมกลมผใหขอมลหลายกลมทมความแตกตางกนชดเจน

ขอความทจำาแนกกลมดงกลาวออกไดกแสดงวามคณสมบตในเชงการจำาแนก

ตวอยางเชน ขอความ 5 ขอ วเคราะหเปรยบเทยบคาเฉลยของกลมททดสอบ (เชนนกศกษา คร) กบ

กลมอาชพคร พบคาสถตทดสอบ t ดงน

ขอคว�ม ค� t12345

1.97*2.64*1.002.56*3.48*

*P < 0.5

81ขอความ 4 ขอ คอ ขอ 1, 2, 3, 4, 5 สามารถจำาแนกคาเฉลย

ระหวางกลมนกศกษาครออกจากลมครได ถาขอความเหลานนจะนำาไปใชในการคดเลอกผเรยนในอาชพนน ๆ ควรเลอกขอความขอ 1, 2, 4 และ 5

ง. ขอทสมพนธกบเกณฑภายนอกในกรณทมเกณฑภายนอกระบชดเจน ขอความ/ขอสอบใดทมความ

สมพนธกบเกณฑทแสดงคณสมบตนใชการหาคาความสมพนธ

ตวอยางเชน มขอความ 3 ขอ ทคาดวานาจะมความสมพนธกบความรในงานนน ๆ คำานวณคาสหสมพนธไดคาดงน

ขอคว�ม r123

.3

.4.7*

*P < .05แสดงวา ขอความขอ 3 มความสมพนธกบความรในงานนน ๆ ถาคด

วาจะใชขอความนเพอวดความรในเรองนกควรเลอกขอ 3จ. ขอทสมพนธกบคะแนนรวม

การหาคาความสมพนธระหวางขอกบคะแนนรวม (ทกขอ) เปนการวเคราะหรายขออกแบบหนงซง

แสดงใหเหนวา ขอความนนเปนสวนหนงของแบบวดนนหรอไมตวอยางเชน ขอความ 5 ขอ มคาสหสมพนธกบคะแนนรวม (Total

Score) ดงน

ขอคว�ม r r2 %12345

.8

.6

.7

.4

.6

.64

.36

.49

.16

.36

32.0018.0024.508.00

18.00

รวม 100.00

ขอความขอ 1, 2, 3, 5 มความสมพนธกบคะแนนรวม เกณฑในการเลอกขอ คอ

82ก) ถาตองการวดสงทเปนลกษณะเดยวกนกบของแบบวด ควรเลอก

ขอ 1 เพยงขอเดยว หรอข) ถาตองการขอทรวมกนวดควรตดขอ 1 ทง และเลอกขอ 3, 4, 5

ไว

การคดเลอกขอความขนอยกบวตถประสงคของผสราง ผสรางบางคนตองการขอความทมคาความเทยง (Reliability) สง กเลอกขอทมความสมพนธกนระหวางขอสง และขอทมความสมพนธกบคะแนนรวมสง หลกทสำาคญคอควรเลอกขอทมความสมพนธสงกบเกณฑภายนอก (Validity) ไว แลวจงเลอกขอทมความสมพนธระหวางขอ และกบคะแนนรวมสงปานกลาง เพอใหไดขอความทมสวนรวมในการวดดวย

4.ก�รวเคร�ะหคว�มเชอถอไดของเครองมอ เครองมดวดประกอบดวยขอความ/ขอคำาถามทสรางแลวนำามารวมกนตาม

แบบแผนทกำาหนดไวลวงหนาแมวาจะมการวเคราะหเปนรายขอแลวกตาม เมอนำาขอความมารวมกนก

ตองพจารณาวา จะจดเรยงขอความอยางไร ขอใดมากอนหลงและเมอรวมแลวจะไดเครองมอวด 1 ชด ทมความเชอถอไดหรอไม

การวเคราะหความเชอถอไดของเครองมอวดกคอ การหาความตรง (Validity) และการหาความเทยง (Reliability) นนเอง

กอนการหาความตรง (Validity) และการหาความเทยง (Reliability) ของเครองมอวด ควรใหความหมายของคำาทงสองกอนคอ

(1) ความตรง (Validity)

สรปวธวเคร�ะหร�ยขอขนตอน วธก�รระยะสราง พจารณาจากตารางโครงสรางระยะพฒนา ก. จำานวนผตอบขอความนน

มากหรอนอย.ב ความสอดคลองระหวางขอ.ג ขอทบอกความแตกตาง

ระหวางกลม

83หมายถง ความสอดคลองระหวางเครองมอวดลกษณะกบลกษณะท

วดโดยองเกณฑภายนอกความตรงม 3 ประเภท คอ(1.1) ความตรงเชงเนอหา (Content Validity) หมายถงวา

การวดนนครอบคลมเนอหาทตองการจะวดหรอไม หรอการวดนนสมเนอหาเปนสดสวนกบประชากรเนอหาหรอไม

(1.2) ความตรงเชงทฤษฎ (Contruct Validity) หมายถงวา การวดนนอธบายลกษณะเชงนามธรรมของสงทจะวดไดหรอไม

(1.3) ความตรงเชงเกณฑทกำาหนด (Criterion Related Validity) หมายถงวา การวดนนสอดคลงอกบเกณฑภายนอกทกำาหนดขนหรอไม

(2) ความเทยง (Reliability)หมายถง ความสอดคลองภายในของการวดความตรงกบความเทยงแตกตางกน คอความตรงตองมเกณฑ

ภายนอก (External Criterion) สวนความเทยงตองมเกณฑภายใน (Internal Criterion) มาเกยวของ

4.1 การตรวจสอบความเชอถอไดในระยะการสรางเครองมอในระยะการสรางเครองมอ เปนระยะทจะอธบายความตรงของเครอง

มอไดโดยพจารณาจากตารางโครงสราง คอ

ก)ความตรงตามเนอหา (Content Validity)การทำาตารางโครงสรางจะแสดงใหเหนวาเครองมอนครอบคลม

เนอหาอยางครบถวยหรอไม ในกรณทไมแนใจผสรางอาจเชญผทรงคณวฒดานเนอหา (Content Specialist) พจารณาตารางโครงสราง โดยขอใหตอบคำาถามตอไปนคอ

1)การจำาแนกเนอหาออกเปนหมวด หม หนวย ถกตอง ครบถวน สมบรณ ตามหลกกฎ ทฤษฎ หรอไม

2)การระบนำาหนกมความถกตองเหมาะสมหรอไม3)ขอความแตละขอสอดคลองกบเนอหาทจะวดหรอไม

ข) ความตรงตามจดมงหมาย (Objective Validity)

84ตารางโครงสรางแสดงใหเหนวา ผสรางกำาหนดจดมงหมายครบถวน

ถกตองหรอไม ในกรณทไมแนใจวาผสรางอาจเชญผทรงคณวฒดานเนอหา (Content Specialist) และจดมงหมายมาพจารณาตารางโครง

สราง โดยขอใหตอบคำาถามตอไปน คอ1)การระบจดมงหมายชดเจน ครบถวนตามทควรจะเปนหรอไม2)การระบนำาหกของจดมงหมายสอดคลองกบเรองทจะวดหรอไม3)ขอความแตละขอสอดคลองกบจดมงหมายหรอไม

ค)ความตรงตามประเภทของเครองมอตารางโครงสรางแสดงใหเหนวา ผสรางเลอกประเภทของขอความ และประเภทของเครองมอมาใชไดเหมาะสมกบธรรมชาตของลกษณะทจะวด ในกรณทไมแนใจผสรางอาจเชญผทรงคณฒดานวธการสรางเครองมอ (Methodological Specialist) มาพจารณาเพอตอบคำาถามตอไปน คอ1)การเลอกใชประเภทของขอความถกตอง เหมาะสมและสอดคลองกบ

เนอหาทจะวดหรอไม2)การเลอกประเภทของเครองมอเหมาะสมและสอดคลองกบเนอหาทจะ

วดหรอไม3)ขอความแตละขอสอดคลองกบธรรมชาตของประเภทของขอความและ

ประเทของเครองมอหรอไม4)การกำาหนดนำาหนกและใหคา/คะแนนถกตอง เหมาะสมหรอไม

ง) ความตรงตามโครงสราง (Construct Validity)ตารางโครงสรางแสดงความตรงตามโครงสรางได ถาผสรางสามารถ

อธบายหรอนยามตวแปรทางจตวทยาทวดวาสอดคลองกบทฤษฎ หรอใหนยามเชงปฏบตการได หรออธบายในเขงนยามการวดได ถาไมแนใจอาจขอใหผทรงคณวฒดานทฤษฎทางจตวทยาชวยพจารณา โดยตอบคำาถามตอไปน

1)คำานยามทใหนชดเจน ถกตองตามทฤษฎหรอไม2)ขอความแตละขอวดไดตรงตามทฤษฎหรอไม

4.2 การหาความเชอถอไดของเครองมอในระยะพฒนาเครองมอ

85ขอมลจากากรทดลองใชกบกลมจรง นำามาคำานวณคาความเชอถอได

ของเครองมอ คอ4.2.1 ความเทยง (Reliability, rxx )ในทางทฤษฎ T

2

X2

T2 คอ ความแปรปรวนของคาทแทจรงของกลม และ X

2 คอความแปรปรวนของคาทไดรบของกลม ถาคา X

2 ใกล T2 นนคอ คาความ

แปรปรวนของความคลาดเคลอน (E2 ) มคาใกลศนยเพราะ X

2 = T2 +

E2 จากทฤษฎดงกลาว ความคลาดเคลอนจงมความสำาคญกบความเทยงมาก

เพราะถาคาความคลาดเคลอนลดลง คาความเทยงจะสงขน คาความคลาดเคลอนหาไดจากคาความเทยงดงน

E = X 1 - rxx

แหลงความคลาดเคลอนทเกยวของกบการวดลกษณะมหลายประเภท เชน ความคลาดเคลอนอนเนองมากจากากรตอบไมสอดคลองกนภายในกลม (Instability) ของการตอบ เปนตน การหาคาความเทยงของเครองมอวดจงมหลายวธ

โดยทวไป ความเทยงม 3 ประเภท คอ (1) ความสอดคลองภายใน (2) ความคงทตามชวงเวลา และ (3) ความสอดคลองระหวางผใหคะแนนหรอแบบฟอรม

สรปประเภทของความเทยง สตรคำานวณคาสมประสทธความเทยงในตาราง ดงน

ประเภทของคว�มเทยง ชอ/สตร คว�มหม�ย/เงอนไข n1. ความสอดคลองภายใน n

p i q

i

(Internal Consistency) n – 1 i = 1 SX

2

rxx

ขอมลใหคา 0, KR-20 =

1 –

KR-21 =

1 –

ขอมลใหคา 0, 1 และสดสวนการตอบรายขอ

Alpha = 1

– ขอมลใหคา /

86

n X (n – X) n – 1 n SX

2

n n S

i 2

n – 1 i = 1 SX

2

ประเภทของคว�มเทยง ชอ/สตร คว�มหม�ย/เงอนไข

T2

X2

n r ij 1 + (n – 1) r ij

2. ความคงทตามชวงเวลา r XX = สตรสมประสทธสหสมพนธแบบ(stability) ตางๆ ขนอยกบประเภทของขอมล

3. ความสอดคลองระหวาง r XX = สตรสมประสทธสหสมพนธแบบตางๆ

ผใหคะแนน

หมายเหต rtt และ rxx คอ สมประสทธความเทยง (ประมาณ) n คอ จำานวนขอ

Hoyt =

1 –

ขอมลใหคา /

r tt =

ประมาณคา

87 pi คอ สดสวนผตอบถก ของขอ i qi คอ สดสวนผตอบผด ของขอ i SX

2 คอ ความแปรปรวนของการตอบในกลม X คอ คาเฉลยการตอบของกลม Si

2 คอ ความแปรปรวนรายขอ E

2 คอ ความแปรปรวนอนเนองมาจากความคลาดเคลอน X

2 คอ ความแปรปรวนอนเนองมาจากความแตกตางระหวางขอทงหมด r ij คอ คาเฉลยสมประสทธสหสมพนธระหวางขอทงหมด

4.2.2 ความตรง (Validity)ก)ความตรงตามเนอหา (Content Validity)

นยมใชการคำานวณคาทไดจากความสอดคลองของผทรงคณวฒในประเดนทเกยวกบก)ความครอบคลมของเนอหาข) ความสอดคลองระหวางเนอหาทแตกเปนหมวด หนวยยอย ๆค)ความสอดคลองระหวางเนอหา จดมงหมาย และนำาหนก

วธการหาคาความตรงตามเนอหาคอ การใหผทรงคณวฒพจารณาตารางโครงสรางแลวสรปผลตามประเดนในขอ ก, ข, ค วามผทรงคณวฒรอยละเทาไรทมความเหนตรงกน

การเลอกผทรงคณวฒนนตองพจารณาถงความสามารถในเนอหาสาระทเกยวกบเครองมอ

ข) ความตรงตามโครงสราง (Construct Validity)1)การใชคาสหสมพนธ

การพจารณาคาสหสมพนธระหวางเครองมอทคาดวาวดสงเดยวกน เชน สรางเครองมอวดความสนใจตอการเรยน 1 ชด กนำาขอมลทไดจากเครองมอนไปหาความสมพนธกบเครองมอทไดรบการยอมรบวาวดความสนใจตอการเรยน ถาพบวามความสมพนธสงและเปนไปทศทางเดยวกนกสรปไดวาเครองมอนมความตรงเชงโครงสรางแบบเดยวกน

882)การใชเมตรกลกษณะหลากหลายวธ (Multitrait

Multimethod Matrix หรอ MTMM)MTMM เปนวธทตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางทแพรหลายมาก เรม

ในป 1959 โดย Campbell และ Fiskeผสรางเมตรก MTMM ไดเสนอคำา 2 คำา คอความตรงเชงลเขา

(Convergent Validity) กบความตรงเชงจำาแนก (Discriminant Validity)

การใชเมตรกน ผสรางเครองมอจะตองมลกษณะทวดหลายชนด และมวธวดหลายวธ เชน ตวอยางการวดลกษณะ 3 อยางคอ ความสมพนธระหวางเพอน (A) ความสามารถทางรางกาย (B) และสภาพโรงเรยน (C) โดยใชวธการวด 2 วธ คอ ใหตองเองกบใหเพอนสงเกตและประมาณคา การหาคาสหพนธระหวางลกษณะทวดและวธการวดแสดงในตาราง ดงน ลกษณะทวด วธท 1 วธท 2 A1 B1 C1 A2 B2 C2 A1 (R) วธท 1 B1 HM (R) C1 (R)

A2 (VA) (R) วธท 2 B2 (VB) HH (R) C2 HH (VC) HM (R)

ในตารางขางบนมการวดทงคาความเทยง (R) กบคาความตรง (V) คอคา (R) บอกความสมพนธระหวางวธวดวธเดยวกนทวดลกษณะเดยวกน

นคอ คาความเทยงของวธการวด

89คา (V) บอกความสมพนธระหวางวธวดหลายวธทวดสงเดยวกน นคอ คา

ความตรงของวธการวดคาในรปสามเหลยม HM (Heterotrait-Monomethod) เปนการบอก

คาความตรงคาในรปสามเหลยม HM (Heterotrait-Heteromethod) เปนการ

บอกคาสหสมพนธระหวางวธกบลกษณะทวดทตางกน

การพจารณาคาใน MTMM คอ(1) คา (R)ในแนวทะแยง (ใชประมาณคาความเทยงของการวด) ควรม

คาสง เชน สงกวา .75(2) คาความตรงเชงลเขา (Convergent Validity) คา V ในแนวทะ

แยงควรมคาสงและคงเสนคงวาทกคา(3) คาความตรง หรอ VA , VB , VC ควรมคาสงกวาคาในสามเหลยม HH

ตามลำาดบ(4) คาความสมพนธของการวดตวแปรเดยวกนดวยวธตางกน ควรสง

กวาคาการวดตวแปรตางกนดวยวธเดยวกน(5) คาใน HM ของทงสองเมตรกควรมคาความสมพนธทสอดคลองกน

ทก ๆ คา(6) คาใน HH ของทงสองเมตรกควรมคาความสมพนธทสอดคลองกน

ทก ๆ คาการใช MTMM ไดหมายความวาตองมลกษณะทจะวดหลายอยาง (traits) กบใชวธวดหลายวธ (Methods)

เมอรวบรวมขอมลไดกหาคาสหสมพนธทก ๆ คาจะไดผลวเคราะหดงแสดงในตารางดงกลาว

3)การวเคราะหตวประกอบ (Factor Analysis)เปนวธการทศกษาหาความสมพนธระหวางขอความแลวระบลกษณะรวมของขอความ

ทงหลายเหลานนหลกการในการทำาการวเคราะหตวประกอบ กคอการ decompose

เมตรกสหสมพนธระหวางขอเพอใหได eigen values และ eigen vactors และเมตรกนำาหนก ตวประกอบ

90การใชวธวเคราะหตวประกอบเพอหาคาความตรงเชงโครงสรางมวธการ

ดงน(1) สรางสมมตฐานเกยวกบตวแปรทางจตวทยาวา นาจะประกอบดวย

ตวประกอบอะไรบาง(2) สรางขอความทวดตวประกอบดงกลาว(3) ตรวจสอบความสอดคลองและถกตองในเชงวดกอนรวบรวมขอมล(4) รวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากร(5) ทำาการวเคราะหตวประกอบ วาไดตวประกอบตามทตงสมมตฐานไว

หรอไม ถาใชกแสดงวามความตรงเชงโครงสราง4)การวเคราะหโดยอาศยกลมทมลกษณะสอดคลองกบตวแปร

ทางจตวทยา (Known Group)เปนวธการหาความตรงเชงจำาแนก (Discriminant Validity) วธการก

คอรวบรวมขอมลโดยใชแบบวดทสรางขน ทดสอบกบกลม 2 กลม ซงคาดวามลกษณะทางจตวทยาทตรงขามกน เชน ใชแบบวดกบกลมทมความกงวลสงกบตำา ถาขอมลของคน 2 กลม ใหคาเฉลยแตกตางกนอยางมนยสำาคญ เครองมอทสรางสามารถจำาแนกคนออกเปน 2 กลม ตามระดบความกงวลได แสดงวาเปนเครองมอจำาแนกความกงวลใจได

ค)ความตรงตามเกณฑ (Criterion-Related Validity)การหาความตรงแบบนจำาเปนตองมเกณฑภายนอก ซงไดแก1) เครองมอวดทเปนมาตรฐานแลว การหาคาความตรงตามเกณฑจงใชการหาคาความสมพนธ

ระหวางคะแนนจากเครองมอทสรางกบคะแนนจากเครองมอทเปนมาตรฐาน ถาพบวามคาสหสมพนธสงกแสดงวาเครองมอทสรางสมพนธกบเครองมอมาตรฐานนน และนาจะวดลกษณะเดยวกน

2) ตวแปรทเกยวของกบลกษณะทวด เชน ตวแปรอายเกยวของกบเชาวนปญญา คนทมอาย

นอย จะมคะแนนเชาวปญญานอย จนถงชวงอายหนง คะแนนจะไมเพมขน ดงนน การใชตวแปรอายมาจำาแนกกลมตามอายโดยใชการเปรยบเทยบคะแนนกลมดงกลาวถาพบวาแตกตางกน กอาจสรปไดวา ตวแปรทวดนาจะเกยวของ

91กบอายดวย อกตวอยางหนงคอ ตวแปรเพศซงพบวา ผชายไดคะแนนความสามารถดานภาษานอยกวาผหญง ดงนน ถาคะแนนของผชายจากเครองมอทสรางเพอวดความสามารถดานภาษาตำากวาคะแนนของผหญง เครองมอนกมความตรงตามเกณฑ ตวแปรทระบดวย

สรปก�รห�ค�คว�มเทยงและคว�มตรงขนตอน วธก�ร

ระยะสร�งเครองมอก. ความตรงตามเนอหาข. ความตรงตามจดมงหมายค. ความตรงตามประเภทของเครอง

มอง. ความตรงตามโครงสราง

ระยะพฒน�เครองมอ1. คาสมประสทธความเทยง2. คาความตรงตามเนอหา3. คาความตรงตามโครงสราง

4. คาความตรงตามเกณฑ

ตารางโครงสรางตารางโครงสรางตารางโครงสรางตารางโครงสราง

สตรความสอดคลองของการตอบของผทรงคณวฒ1)สหสมพนธ2)MTMM3)การวเคราะหตวประกอบ

1)สหสมพนธ2)สถตทดสอบจำาแนกตามตวแปร