บทท2 หนสนระยะยาว Long Term Liabillities

ความหมายของหนสน

หนสน (Liabilities) หมายถง ภาระผกพนตามกฎหมายของกจการ ทมตอบคคลอนอาจเกดจาก

การประกอบธรกจทางการคา การกยมเงนหรอการใชบรการเปนเงนเชอ ตงแตในอดตหรอในปจจบน และ

กจการนนๆ จะตองชาระหนคนใหหมดไปในอนาคตดวยเงนสด สนทรพยอน หรอการใหบรการภายใน

เวลาทตกลงกน

ลกษณะของหนสน

ลกษณะทสาคญของหนสนมดงน

1. เปนภาระผกพนในปจจบนทเกดจากเหตการณในอดตของกจการ เนองจากการประกอบธรกจ

ทางการคา เชน การซอสนคาเปนเงนเชอ การใชบรการเปนเงนเชอ การกยมเงนจากสถาบนการเงน

2. เปนหนาทและความรบผดชอบทเจาของกจการ ตองชดใชดวยเงนสด สนทรพยอน หรอบรการตามทไดตกลงกนไว

3. สามารถกาหนดมลคาของหนสน และวนทครบกาหนดชาระหนได

4. สามารถระบผรบเงนได

ประเภทของหนสน

หนสนมระยะเวลาในการชาระหนทแตกตางกน ขนอยกบขอตกลงดงนนเราจงใชความแตกตาง

ของระยะเวลาในการชาระหนมาจาแนกประเภทของหนสน ซงจาแนกได 2 ประเภทดงน

1. หนสนหมนเวยน (Current Liabilities) หมายถง หนสนของกจการทมระยะเวลาครบกาหนดใน

การชาระคนภายใน 12 เดอนนบจากวนทในงบดล อาจชาระดวยเงนสด สนทรพยหมนเวยนอน การ

ใหบรการในรปแบบตางๆ หรอการกอหนสนระยะสนอนขนมาแทน หนสนหมนเวยนยงมลกษณะท

แตกตางกน ซงจาแนกได 3 ประเภทดงน

1.1 หนสนหมนเวยนทกาหนดมลคาแนนอน (Determinable Current Liabilities)

1.2 หนสนหมนเวยนโดยประมาณ (Estimated Current Liabilities)

1.3 หนสนหมนเวยนทอาจจะเกดขน(Contingent Current Liabilities)

2. หนสนระยะยาว (Long-term debt)

ตามประกาศกรมทะเบยนการคา กระทรวงพาณชย เรองกาหนดรายการยอทตองมในงบการเงน

พ.ศ. 2544 ไดจาแนกรายการและใหความหมายเกยวกบหนสนไมหมนเวยน ดงน

• เงนกยมระยะยาวจากบคคลหรอกจการทเกยวของกน

( Long-term Loans from Related Parties )

• เงนกยมระยะยาวอน ( Other Long-term Loans )

• ประมาณการหนสน (Provisions)

• หนสนไมหมนเวยนอน ( Other Non-current Liabilities)

หนสนระยะยาว (Long-Term Liabilities) หมายถง ภาระผกพนทกจการจะตองชาระคนบคคล หรอกจการอน ทมระยะเวลาการชาระคนเกน 1 ป แตถาหากหนสนระยะยาวใดทจะถงกาหนดชาระภายใน 1 ปขางหนา หนสนระยะยาวจานวนนน จะถอเปนหนสนหมนเวยน ตวอยางเชน กจการกเงนกระยะยาวจากธนาคารจานวน 1,000,000 บาท มกาหนดชาระคนเงนตน 10 ป ปละ 100,000 บาท เรมชาระคนเงนตนปหนานเปนปแรก ดงนน เงนจานวน 100,000 บาท ทจะตองชาระคนในปหนา จะถอวาเปนหนสนหมนเวยน และหนสนระยะยาวจะเปนจานวนเงนเพยงแค 900,000 บาท หนสนระยะยาวแบงไดเปน 3 ประเภท ไดแก

2.1 หนก (Bonds Payable) หมายถง การทกจการกเงนจากบคคลภายนอก โดยออกหนกไวใหเปนหลกฐาน ซงกจการจะจายผลตอบแทนใหกบผถอหนกในรปของดอกเบย ซงหนกนมกจะมกาหนดการไถถอนมากกวา 1 ปและเมอครบกาหนดไถถอนแลว กจการกจะตองนาเงนไปชาระคนใหกบผถอหนก ซงเราเรยกวาการไถถอนหนกนนเอง

2.2 เงนกระยะยาวโดยมการจานอง หรอเงนกจานอง (Mortgage Loan) หมายถง การทกจการไดทาการกยมเงนจากบคคลหรอกจการหรอสถาบนการเงน โดยการนาสนทรพยถาวรของกจการไปจานองกบผใหกไว เพอเปนหลกประกนเงนก และเงนกนนมกาหนดชาระคนเงนตนเกน 1 ปขนไป

2.3 เงนกระยะยาวโดยไมมการจานอง หรอเงนกระยะยาว (Long-term Loan) หมายถง การทกจการไดทาการกยมเงนกระยะยาวจากบคคลหรอกจการหรอสถาบนการเงน โดยไมตองมหลกทรพยไปคาประกน และเงนกนนมกาหนดชาระคนเงนตนเกน 1 ปขนไป

การปฏบตทางบญชเกยวกบหนสนระยะยาวประเภทหนก เจาหนจานอง ตวสญญาระยะยาว นกบญชจะตองมความรในหลกการบญชทยอมรบทวไป สามารถแสดงรายการหนสนระยะยาวเหลานใน งบดลไดอยางถกตอง เพอใหผทนาขอมลจากงบการเงนไปใชในการตดสนใจไดอยางมประสทธภาพสงสด

เหตผลของการออกหนสนระยะยาว มดงตอไปน

1. เปนเพยงแหลงเงนทนเดยวทมอย บรษทขนาดเลกและขนาดกลางอาจมความเสยงในการดาเนนธรกจตอผถอหนทนมากจนไมสามารถจดหาเงนทนไดจากการออกหนทนเพมเตมบรษทจงจาเปนตองจดหาเงนทนจากการออกหนสนระยะยาว ซงมความเสยงนอยกวาหนทน

2. มตนทนตากวา เนองจากหนสนมความเสยงของเงนทนนอยกวาหนทน ดงนนจงสามารถเสนออตราผลตอบแทนทตากวา โดยทวไปแลว ผลงทนในหลกทรพยประเภททนจะไดรบผลตอบแทนทสงกวา

3. ไดผลประโยชนดานภาษ ดอกเบยทจายใหแกผถอตราสารหนสามารถนาไปหกเปนคาใชจายในการคานวณภาษได

4. ผถอหนเดมไมสญเสยสทธในการออกเสยงผถอหนเดมของบรษทอาจไมตองการปนสวนความเปนเจาของใหแกผอนการออกตราสารหนไมไดใหสทธการออกเสยงแกผถอดงนนสวนไดเสยในความเปนเจาของจงไมเปลยนแปลง

5. ผถอหนมโอกาสไดรบประโยชนจากเงนทนทกยม ประโยชนจาการกยมหมายถงการใชเงนทนจากแหลงเงนกในทศทางทเปนประโยชน ตอผถอหนโดยบรษทคาดวาจะไดรบผลตอบแทนจากการลงทนมากกวาดอกเบยทตองจายใหกบเจาหนเงนกจงเกดประโยชนทเพมขนใหกบผถอหนทน

หนก(Bond หรอ Debenture)

หนก หมายถง ตราสารทแสดงถงภาระหนสนทผออกหนกมตอ ผซอหนกไปถอครอง โดยจะมการระบสญญาการจายคนจานวนเงนดงกลาว ภายในระยะเวลาทกาหนดพรอมดอกเบยทระบไว หนก มหลายประเภทขนอยกบนโยบายและความตองการของธรกจทจะออกหนกประเภทใด

กฎหมายไดมการกาหนดใหหนกมขอความ ดงน

- จานวนเงนทตราไวในใบหนก เรยกวา ราคาทตราไว (Face Value or Par Value or Maturity Value) - วนถงกาหนดไถถอน (Maturity Date) คอวนทผกจะตองชาระคนใหแกผใหก หนกมกจะกาหนด

ไถถอนเกนกวา 1 ปขนไป - กาหนดอตราดอกเบยและวนททจะตองจายดอกเบย (Stated Interest Rate and Interest Payment

Dates)

หนกมวตถประสงคหลกคอเปนการกยมเงนระยะยาวจานวนมากเกนกวาผใหกรายเดยวจะใหยมไดกจการจงแบงเงนกยมระยะยาวจานวนมากนนเปนเงนกยมจานวนนอยๆ

หนกเกดจาการทาสญญาทเรยกวาสญญาหนกซงแสดงคามนสญญาทจะจายคน (1) เงนตนเมอหนกครบกาหนด (2) ดอกเบยดวยอตราทกาหนดซงคานวณจากจานวนเงน เมอหนกครบกาหนดหรอมลคาทตราไว

การจดจาหนาย

บรษททมชอเสยงและฐานะการเงนดจะจดหาเงนทน โดยการออกหนกแทนการกยมจากสถาบนการเงนเพออานวยความสะดวกใหแกนกลงทนบรษทจะจดทาหนงสอชชวนระบรายละเอยดเงอนไขตางๆของหนกนนๆหนกทออกจาหนายทงหมดอาจกาหนดการซอขายผานวาณชธนกจซงทาหนาทเปนผจดการการขาย และอาจขายหนทงหมดโดยการรบประกนการขายหมายถงระบจานวนเงนทเสนอขายแนนอนใหกบบรษททซอหรอประชาชนโดยทวไปในกรณนจะมความเสยงในการขายหนกดวยราคาใดกตามทตนสามารถขายไดหรอกวธหนงอาจขายหนกโดยการคดคาธรรมเนยมและหกจากเงนทไดรบจากการขายหนก

อกทางเลอกหนงของบรษทผออกหนกคอการขายหนกของบรษทใหกบสถาบนการเงนขนาดใหญโดยตรงโดยไมตองอาศยความชวยเหลอของผจดการขายเรยกลกษณะการขายนวาการเสนอขายหลกทรพยแกบคคลในวงจากดซงจะจากดอยในเฉพาะกลมนกลงทนไมรวมถงบคคลโดยทวไป

ชนดของหนก

หนกทมหลกประกน ( Secured Bond ) ตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ นนไดมการกาหนดใหบรษทมหาชนสามารถออกหนกมประกนได

นบเปนการเพมโอกาสใหบรษทในการทจะนาสนทรพยทบรษทมอยมาเปนหลกประกนในการออกหนกได

ซงจะทาใหหนกมประกนมความนาเชอถอในการจาหนายมากยงขนเพราะเหตวามสนทรพยเปน

หลกประกน สนทรพยทจะนามาเปนหลกประกนอาจจะเปนสงหารมทรพยหรออสงหารมทรพยกได

การขอออกหนกมประกนของบรษทมหาชนนน ในลาดบแรกกจะตองไดรบมตของทประชมผถอ

หนอยางทกลาวมาแลวเสยกอน จากนนจะตองไปขออนญาตตอคณะกรรมการ ก.ล.ต. เพอนาออกเสนอขาย

ตอประชาชนซงในการขออนญาตเพอออกหนกมประกนดงกลาว นอกจากเอกสารขอมลอนทคณะกรรมการ

ก.ล.ต. กาหนดใหผขออนญาตตองยนแลว ผขออนญาตกยงตองดาเนนการดงตอไปนดวย

(ก) เสนอรางขอกาหนดวาดวยสทธและหนาทของผออกหนกและผถอหนก

ขอกาหนดวาดวยสทธและหนาทของผออกหนกและผถอหนก อยางนอยตองมสาระสาคญดงตอไปน

(1) สทธและเงอนไขตามหนก

(2) ผลประโยชนตอบแทน

(3) ทรพยสนทเปนประกนหรอหลกประกนอน

(4) การแตงตงและอานาจหนาทของผแทนผถอหนก

(5) เงอนไขการเปลยนตวผแทนผถอหนก

(6)คายนยอมของผถอหนกทจะใหผออกหนกมประกนแตงตงผแทนผถอหนกทไดรบ

ความเหนชอบไว

(7) คารบรองของผออกหนกมประกนทจะจานอง จานา หรอใหหลกประกนอยางอนเพอ

เปนประกนหนกภายในระยะเวลาทกาหนด

(8) วธการ เวลา และสถานทสาหรบการชาระหน

(9) วธการแปลงสภาพแหงสทธ (ถาม)

(10) รายการอนตามทคณะกรรมการ ก.ล.ต. ประกาศกาหนด

หนกไมมหลกประกน ( Unsecured Bond )

หมายถง หนกนนไมมสนทรพยใด ๆ คาประกน โดยหนกชนดนมฐานะเปนเจาหนทวไปของบรษทผออกหนก ซงหากผออกไมสามารถชาระหนหรออยในสถานะลมละลาย ผถอหนกจะไดรบการชาระหนโดยการเฉลยสนทรพยกบเจาหนรายอนๆตามสทธและสดสวน

หนกททยอยคนเงนตน (Amortizing Bond)

เปนหนกทนกลงทนจะไดรบทงดอกเบย และเงนตนคนในทกงวด แทนทจะไดเพยงอตราดอกเบยแตเพยงอยางเดยว หนกประเภทนถอเปนหนกทมความเสยงตาเพราะไดรบเงนตนคนเรอย ๆ อยางสมาเสมอตามเวลาทกาหนด ไมตองรอจนครบกาหนดไถถอน

หนกทเรยกคนได (Callable bonds)

หมายถง หนกทใหสทธแกผถอหนกหรอผออกหนกในการเรยกคน และไถถอนหนกกอนทจะถงวนครบกาหนดในกรณทไดมการกาหนดอตรารบซอคนพนธบตรไวลวงหนา เรยกตราสารหนประเภทนวาหนกทมขอกาหนดเรอง Put option หรอการประกาศไถถอนหนกของบรษทผออกหนกกอนครบกาหนดเนองจากอตราดอกเบยในทองตลาดตาลงเรยกหนกประเภทนวาหนกทมขอกาหนดเรอง Call option

หนกแปลงสภาพ (Convertible Bond)

คอ หนกทผซอสามารถแปลงสภาพจากหนกใหกลายเปนหนสามญ หรอเปลยนสถานภาพจากเจาหนมาเปนเจาของได โดยทวไปผซอจะตองทราบระยะเวลาในการใชสทธ (Conversion Period) วาจะสามารถใชสทธนไดเมอใด และมระยะเวลานานเพยงใดในการใชสทธ รวมถงอตราสวนในการแปลงสภาพ (Conversion Ratio) หรอจานวนในการแปลงจากหนกมาเปนหนสามญไดกหน

หนกดอยสทธ ( Subordinated Bond หรอ Junior Bond )

เมอผออกเกดลมละลาย ผถอหนกประเภทนจะมสทธในอนดบทดอยกวาเจาหนสามญรายอนๆ ในการเรยกรองสนทรพยจากผออก อยางไรกดสทธเรยกรองนนจะสงกวาผถอหนบรมสทธ และ หนสามญ ซงมสทธเรยกรองเปนอนดบสดทาย ภาษาองกฤษจงเรยกหนกนวา Junior Bond

หนกทมสนคาเปนประกน (Commodity-backed bond or Asset-linked bonds)

หมายถง หนกทมสนคาเปนประกน เชน นามน ถานหน เปนตน เชนบรษทผผลตเหลานาเหลาทผลตไดไปเกบไวในคลงสนคาเพอใชเปนสนทรพยค าประกน ในการออกหนกโดยตงผดแลควบคมการเคลอนยายสนคาทเกบไวใหเปนไปตามเงอนไขทระบไวในหนก กลาวคอเมอบรษทชาระหนแลวจงจะมสทธนาสนคาทเกบไวไปขายได

หนกลงทะเบยนทระบชอผถอและหนกทไมระบชอ (Registered and bearer/coupon bond)

หนกลงทะเบยนทระบชอผถอ หมายถง หนกทระบชอเจาของหรอผถอหนก เชน นาย ก ซอขายผทมชอในใบหนเทานนทมสทธไดรบดอกเบย และผลประโยชนหากมการเปลยนมอผถอหนกจะตองจดทะเบยนและออกใบหนกฉบบใหมในขณะทหนกทไมระบชอกรรมสทธในหนกอยทการถอครองการเปลยนมอเจาของสามารถทาไดโดยเพยงการสงมอบใบหนเทานน ปจจบนในประเทศไทยมเพยงหนกทลงทะเบยนระบชอผถอหนเทานน

หนกปกตไมมสทธแฝงใดๆ(Term หรอStraightหรอBullet bonds)

หมายถงหนกโดยทวไปทกาหนดจายคนเงนตนครงเดยวในวนทครบกาหนดไถถอน

หนกทไมระบดอกเบย(Zero couponหรอDeep discount bonds)

หมายถงหนกทไมมการจายดอกเบยระหวางอายหนกแตผลงทนจะไดประโยชนในลกษณะการซอในราคาตากวามลคาทตราไวหรอหนกทขายในราคาสวนลด

หนกทไมระบวนครบกาหนด(Perpetuel bonds)

หนกชนดนจะไมมวนหมดอาย และมกจะออกโดยบรษทขนาดใหญทมชอเสยง หรอไมกเปนรฐบาลรฐวสาหกจ และเพอการระดมทนระยะยาวจงมกไมกาหนดอายของหนกจะมภาระเพยงดอกเบยทกาหนดไวเทานน สวนผลงทนซอหนกจะไดรบประโยชนจากอตราดอกเบยของบรษทยางแนนอน และมความเชอมนบนพนฐานวาบรษทจะดาเนนการตอไป

การจดอนดบหนก

อนดบความนาเชอถอหรออนดบเครดตเปนลกษณะทแสดงถงความนาเชอถอ และความสามารถในการจายชาระดอกเบย และไถถอนคนเงนกไดตรงตามจานวน และเวลาทกาหนดโดยเปนความเหนทไดรบการวเคราะหอยางละเอยดจากสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ

สาหรบประเทศไทยปจจบนมบรษทจดอนดบความนาเชอถอ 2 แหงคอบรษทไทยเรทตง แอนด อนฟอรเมชน เซอรวส จากด และบรษท ฟทชเ รทตง (ประเทศไทย) จากด โดยปจจบนทางสานกงานคณะกรรมการ กลต.ไดบงคบใหออกหนกทกรนตองผานการจดอนดบความนาเชอถอ จากสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ

การวดมลคาหนก-สวนลดและสวนเกน

บรษทมทางเลอกในการขายหนก 3 ทางเลอกคอ

1. การจาหนายหนกในราคามลคา

การจาหนายหนกในราคามลคา จะไมมผลตางระหวางราคาทจาหนายกบมลคาของหนก การบนทกบญชจะบนทกเงนสดทไดรบเทากบมลคาของหนก ซงถอเปนหนสนของกจการ

2. การจาหนายหนกในราคาทสงกวาราคามลคา

ในกรณนจานวนเงนทจะไดรบจากการออกจาหนายหนก จะมจานวนสงกวามลคาของหนก ทาใหเกดผลตาง ซงเรยกวา “สวนเกนมลคาหนก” กจการจะตองปรบปรงสวนเกนมลคาหนกกบบญชดอกเบยจายใหหมดภายในอายการไถถอนหนก

3. การจาหนายหนกในราคาทตากวาราคามลคา

ในกรณนจานวนเงนทจะไดรบจากการออกจาหนายหนก จะมจานวนตากวามลคาของหนก ทาใหเกดผลตาง ซงเรยกวา “สวนตามลคาหนก” กจการจะตองปรบปรงสวนตามลคาหนก กบบญชดอกเบยจายใหหมดภายในอายการไถถอนหนก

การคานวณมลคาปจจบนของหนก

ตวอยาง บรษทกษมาจากดออกจาหนายหนกมลคา 500,000 บาท ครบกาหนดชาระคน 5 ปอตราดอกเบย 9%จายดอกเบยทกวนสนป ในวนทออกหนก อตราดอกเบยทองตลาดสาหรบหนกประเภทเดยวกนเทากบ 12%

       PV                                                                                                                             เงนตน 500,000 บาท

อตราดอกเบย 9% 

PV‐Annuity  45,000     45,000    45,000    45,000    45,000  ดอกเบย   

                                             

        0        1        2       3          4          5 

ระยะเวลา 5 ป

ภาพ กระแสเงนสดสาหรบระยะเวลา 5 ป

การคานวณมลคาปจจบนของหนกบรษทกษมาจากดจะนากระแสเงนสดสาหรบเงนตนและดอกเบย

มาคดลดดวยอตราดอกเบยทองตลาด12%สาหรบระยะเวลา5ป มลคาปจจบนคานวณไดดงน

มลคาปจจบนของเงนตน500,000(PVIF 5,12%)=500,000(0.5674) 283,700.00 บาท

มลคาปจจบนของดอกเบย45,000(PVIFA 5,12%)=45,000(3.6048) 162,216.00

มลคาปจจบน(ราคาขาย)ของหนก 445,916.00

การขายหนกดวยราคาตามมลคาทตราไวในวนทจายดอกเบย

หากกจการขายหนกในวนจายดอกเบยดวยราคาตามมลคาทตราไวกรณนจะไมมดอกเบยคางจายและไมมสวนเกนหรอสวนลดมลคาหนกเกดขนการบนทกบนชจะทาเพยงการบนทกเงนสดรบจากการขายหนกดวยราคาตามมลคาทตราไว

การบนทกบญช ณ วนออกจาหนายหนก

ตวอยาง บรษทกษมาจากดออกหนกอาย 10 ป ขายไดตามมลคาทตราไว 500,000 บาท เมอวนท 2 มกราคม 25x6 บรษทจายดอกเบยอตรา 10%ทกครงป ในวนท2มกราคมและวนท1กรกฎาคมของทกป หนกออกจาหนายในวนท2 มกราคม25x6ดวยราคาตามมลคาทตราไว

2 มกราคม

เงนสด.......................................................................500,000

หนก.................................................................................500,000

การบนทกการจายชาระดอกเบยครงปแรก 25,000 บาท (500,000*10%*1/2ป) ณ วนท 1 กรกฎาคม 25x6 มดงน

1 กรกฎาคม

ดอกเบยจาย............................................................. 25,000

เงนสด............................................................................ 25,000

การบนทกดอกเบยคางจาย ณ วนท 31 ธนวาคม 25x6 (สนงวดบญช) มดงน

31 ธนวาคม

ดอกเบยจาย............................................................. 25,000

ดอกเบยคางจาย............................................................. 25,000

การขายหนกดวยราคาทมสวนลดหรอสวนเกนในวนจายดอกเบย

ตวอยาง จากตวอยางกอนหนาน ถาบรษทขายหนกมลคาทตราไว 500,000 บาท ในวนท 2 มกราคม 25x6 ดวยราคา 97 บรษทกษมาจะจดบนทกบญชดงน

2 มกราคม

เงนสด(500,000*.97)………………………………..485,000

สวนลดมลคาหนก……………………………………15,000

หนก………………………………………………….500,000

หากบรษทตดจาหนายปละครง การบนทกบญชทาไดดงน

ดอกเบยจาย(15,000/10ป)………………..………….1,500

สวนลดมลคาหนก…………………………………….1,500

ผลของการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก ณ วนสนปแรกจะทาใหบญชสวนลดมลคาหนกมยอดคงเหลอ13,500 บาท (15,000-1,500)

กรณสวนเกนมลคาหนจะมการบนทกบญชในลกษณะเดยวกบสวนลดมลคาหนก เชน หนกอาย 10 ป ราคาตามมลคาทตราไว 500,000 บาท ออกจาหนายในวนท 2 มกราคม 25x6 ในราคา 102 บรษทกษมาจะบนทกการขายหนก ดงน

2 มกราคม

เงนสด(500,000*102)………………………………..515,000

หนก……………………………………………….500,000

สวนลดมลคาหนก…………………………….……15,000

ณ วนสนปแตละป บรษทกษมาจะบนทกการตดจาหนายสวนเกนมลคาหนกดวยวธเสนตรง ดงน

31 ธนวาคม

สวนลดมลคาหนก………………………………….1,500

ดอกเบยจาย.......................………………..………….1,500

“ การตดจาหนายสวนลดมลคาหนกจะทาใหดอกเบยจายจะเพมขน สวนการตดจาหนายสวนเกนมลคาหนกจะ ทาใหดอกเบยจายลดลง” หนกบางชนดผออกหนกสามารถเรยกคนไดหลงจากเวลาใดเวลาหนงผานไป ดวยราคาทกาหนดไวการเรยกคนใหโอกาสผออกหนก ในการลดหนสนของกจการลง หรอใหโอกาสเมออตราดอกเบยทองตลาดลดลง แมวาหนกจะเปนชนดเรยกคนไดหรอเรยกคนไมไดกตามกจการจะตองจายตดจาหนายสวนเกน หรอสวนลดมลคาหนกตลอดอายหนกนนเนองจากการเรยกคนเงนยงไมมความแนนอน

การขายหนกในระหวางวนจายดอกเบย

การจายดอกเบยหนกมกจะทาทกๆครงปตามวนทระบไวในสญญา เมอบรษทออกจาหนายหนกในวนอนทไมใชวนจายดอกเบย ผซอหนกตองจายซอดอกเบยคงคางโดยคดจากวนทจายดอกเบยครงสดทายไปจนถงวนทซอหนกหากผซอหนกซอหนกถอจากผถอหนกรายอนผซอตองจายดอกเบยบางสวนลวงหนา แทนบรษทผออกหนกสาหรบชวงเวลาทตนไมไดถอหนกนนทงนผซอจะไดรบดอกเบยเตมจานวนวนทมจายดอกเบยงวดถดไป

วนทจายดอกเบย 1 มค. วนขายหนก 1 มค. วนจายดอกเบย 1 กค.(6 เดอน)

ดอกเบยกอนการขายงวด 1 ดอกเบยหลงการขายงวด 2

บรษทขายดอกเบย บรษทจายดอกเบยใหผซอ

สาหรบงวด 1 ใหแกผซอ สาหรบงวด 1 และ 2

ดอกเบยจายสทธสาหรบงวด 2

ภาพ การขายหนกระหวางงวด

อตราดอกเบยทแทจรง

การตดจาหนายสวนเกน หรอสวนลดมลคาหนกทนกบญชนยมใชกนคอ วธอตราดอกเบยทแทจรง หรอวธตดจาหนายใชโดยมลคาปจจบนลกษณะของวธการตดจาหนายโดยใชอตราดอกเบยทแทจรงมดงน

1. คานวณดอกเบยจายแตละงวดดวยการคณมลคาคงเหลอของหนก ณ วนตนงวดดวยอตราดอกเบยทแทจรง

2. คานวณสวนเกน หรอสวนลดตดจาหนายดวยการเปรยบเทยบระหวางดอกเบยจายทคานวณไดตามขอ 1 และดอกเบยทตองจายเปนเงนสด

การคานวณจานวนทตดจาหนาย

ดอกเบยจายหนก ดอกเบยจายเปนเงนสด

มลคาหนกคงเหลอ * อตราดอกเบย มลคาหนก * อตราดอกเบย = จานวนทตดจาหนาย

ณ วนตนงวด ทแทจรง ทตราไว ทกาหนด

การใชอตราดอกเบยทแทจรงในการตดจาหนายสวนเกน หรอสวนลดมลคาหนกทาใหการจบคระหวางรายได และคาใชจายดกวาวธเสนตรงอยางไรกอตามทงวธอตราดอกเบยทแทจรง และวธเสนตรงมใหดอกเบยจายรวมตลอดอายหนกเทากนแตถาดอกเบยจายตอปแตกตางกนอยางเดนชดหลกการบญชทรบรองทวไปยอมรบวธอตราดอกเบยทแทจรงมากวาวธเสนตรง

การขายหนกในราคาทมสวนลด

ตวอยาง บรษทกษมาจากดขายหนกมลคาทตราไว 400,000 บาท อตราดอกเบย 8% เมอวนท 1มกราคม 25x6 หนกครบกาหนดในวนท 1 มกราคม 25x11 บรษทจายดอกเบยทกวนท 1 กรกฎาคม และ วนท 1 มกราคม เนองจากอตราดอกเบยทแทจรงเทากบ 10% ดงนนผลงทนจงตองจายหนกดวยราคาเพยง ซงคานวณไดดงน

มลคาหนกเมอครบกาหนด 400,000 บาท

มลคาปจจบนของเงนตน 400,000 บาท กาหนดชาระใน 5 ป อตรา

ดอกเบยทแทจรง 10% จายดอกเบยทกครงป

FV(PVIF10,5%) = 400,000(0.6139) 245,560

มลคาปจจบนของดอกเบย 16,000 บาท จายดอกเบยทกครงป

เปนเวลา 5 ป อตราดอกเบยทแทจรง 10% ตอป

A(PVIFA10,5) = 16,000(7.7217) 123,547

เงนสดทไดรบจาการขายหนก 369,107

สวนลดมลคาหนก 30,893

การบนทกบญชสาหรบการขายหนกทมสวนลดมลคาหนก ณ วนท 1 มกราคม 25x6 มดงน

1 มกราคม

เงนสด.............................................................................369,107

สวนลดมลคาหนก...........................................................30,893

หนก..........................................................................................400,000

(บนทกการขายหนก)

การตดจาหนายสวนลดมลคาหนกสาหรบระยะเวลา 5 ป

ตารางแสดงการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก วธอตราดอกเบยทแทจรง-ระยะเวลา 5 ป จายดอกเบยทกครงป

หนก อตราดอกเบย 8%อตราดอกเบยทองตลาด 10%

วนท เงนสดจาย ดอกเบยจาย สวนลดตดจาหนาย ราคาตามบญช (4%) (5%) ของหนก 1 มค. 25x6 369,107 1 กค. 25x6 16,000 (ก) 18,455(ข) 2,455 (ค) 371,562(ง) 1 มค. 25x7 16,000 18,578 2,578 374,140 1 กค. 25x7 16,000 18,707 2,707 376,847 1 มค. 25x8 16,000 18,842 2,842 379,689 1 กค. 25x8 16,000 18,984 2,984 382,673 1 มค. 25x9 16,000 19,133 3,133 385,806 1 กค. 25x9 16,000 19,290 3,290 389,096 1 มค. 25x10 16,000 19,454 3,454 392,550 1 กค. 25x10 16,000 19,628 3,628 396,178 1 มค. 25x11 16,000 19,822(ฉ) 3,822(จ) 400,000 160,000 19,0893 30,893

(ก) 400,000*8%*6/12 = 16,000 (ข) 369,107*10%*6/12 = 18,455 (ค) 18,455-16,000 = 2,455 (ง) 369,107+2,455 = 371,562 (จ) 400,000-396,178 (ฉ) 3,822+16,000 การจดบนทกบญชสาหรบการจายดอกเบยงวดแรก 1 กรกฎาคม 25x6 และการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก มดงน

1 กรกฎาคม ดอกเบยจาย........................................................................ 18,455 สวนลดมลคาหนก.......................................................................... 2,455 เงนสด............................................................................................. 16,000 การบนทกดอกเบยคางจาย ณ วนท 31 ธนวาคม 25x6 (สนป) และการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก มดงน

31 ธนวาคม ดอกเบยจาย........................................................................ 18,578 สวนลดมลคาหนก......................................................................... 2,578 ดอกเบยคางจาย............................................................................. 16,000

การแสดงสวนลดและสวนเกน

สวนลดมลคาหนกไมใชสนทรพยของกจการเนองจากไมกอใหเกดประโยชนเชงเศรษฐกจ ในอนาคตเมอกจใชประโยชนของเงนทนจากการกยม กจการตองจายดอกเบยสาหรบการใชประโยชนดงกลาวสวนลดมลคาหนกเกดขนเมอกจการไดรบเงนกยมนอยกวามลคาทตราไว หรอมลคาเมอครบกาหนดดงนนกจการตองเผชญกบอตราดอกเบยทแทจรงทสงกวาอตราทระบสวนลดมลคาหนก ถอเปนบญชปรบลดมลคาหนสนดงนนจงนาไปลดมลคาทตราไว ผลลพธคอราคาตามบญชของหนก ณ วนทแสดงรายงาน

หนสนระยะยาว

หนก (ราคาตามมลคาทตราไว) xx บาท

หก:สวนลดมลคาหนก xx xxx

สวนเกนมลคาหนกกมความสมพนธกบหนสนเชนเดยวกนดอกเบยทองตลาดทตากวาอตราดอกเบยหนทกาหนดไวในสญญาทาใหกจการทไดรบเงนสดจากการกยมมากกวามลคาหนทตราไว สวนเกนมลคาหนกถอเปนบญชเพมมลคาหนสน

หนสนระยะยาว

หนก (ราคาตามมลคาทตราไว) xx บาท

บวก:สวนเกนมลคาหนก xx xxx

ตนทนของการออกหนก

การขายหนกจะมตนทนทเกยวของ ไดแก คาทปรกษาดานกฎหมาย และการบญชคาจดอนดบความนาเชอคาทปรกษาทางการเงน และตวแทนจดจาหนาย คานายทะเบยน คาดแลผลประโยชน คาใชจายเกยวกบการพมพใบหน และหนงสอชชวน และคาทาเนยมอนๆ ทเกยวของเปนตนเมอบรษททออกจาหนายหนกมตนทนเหลานเกดขนบรษทจะเดบตบญชคาใชจายรอการตดบญชสาหรบตนทนทยงไมตดจาหนาย และตดจาหนายเปนคาใชจายในแตละงวดตลอดอายของหนก ดวยวธเสนตรงเชนเดยวกบวธการตดจาหนายสวนลดหรอสวนเกนมลคาหนก

การบนทกบญช

เงนสด.........................................................................xx

ตนทนของการออกหนกรอการตดบญช....................xx

หนก........................................................................................xx

สวนเกนมลคาหนก.................................................................xx

(บนทกการขายหนก)

คาใชจายในการออกหนก/ดอกเบยจาย.......................xx

ตนทนของการออกหนกรอการตดจาหนาย..........................xx

(บนทกการตดจาหนายตนทนของการออกหนก)

หนกซอคน

หนกซอกลบคนโดยบรษททออกหนก หรอทรสตหรอตวแทนและไมไดถกยกเลกเรยกวาหนกซอคนรายการหนกซอคนจะนาไปแสดงเปนงบดลดวยราคาตามมลคาทตราไว โดยนาไปหกจากหนกทขายแลวเพอแสดงถงหนกสทธทขายเมอหนกซอคนถกขายออกไป หรอยกเลกกจการจะตองเครดตบญชหนกซอคนออกจากสมดบญช

การหมดอายของหนก

ขอตกลงระหวางบรษททออกหนก และผถอหนกจะระบวนครบกาหนดไวดวยในวนน บรษทตกลงจะจายเงนคนใหกบผถอหนดวยราคาทตราไว ณ เวลานสวนเกน หรอสวนลดมลคาหนกจะถกตดจาหนายหมดดงนนราคาตามบญชของหนกจะเทากบราคาทตราไวอยางไรกตามภายใตสภาวะทไมแนนอน บรษทอาจไถถอนหนกกอนวนครบกาหนดกได

หนกจงอาจหมดอายลงโดยการไถถอน ณ วนทครบกาหนดหรอกอนวนครบกาหนดในบทนจะอธบายเฉพาะการไถถอนหนกเมอครบกาหนดสาหรบการไถถอนหนกกอนวนครบกาหนดจะอธบายในบทตอไป

การไถถอนหนกเมอครบกาหนด

หนกสวนใหญจะระบวนสนสดวนครบกาหนดไถถอนไวลวงหนา ในวนนนผออกหนกจะตองชาระคนผลงทนดวยมลคาทตราไวเมอกจการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก หรอสวนเกนมลคาหนกพรอมทงตนทนในการออกหนกตลอดอายของหนกจนหมด แลวการไถถอนหนก ณ วนทครบกาหนดกเพยงแตลางบญชหนสนกบบญชเงนสดเทานน

การบนทกบญช

วนครบกาหนดไถถอน

หนก....................................................................xx

เงนสด..........................................................................xx

การบนทกบญชจะไมมการรบรกาไร หรอขาดทนจากการไถถอนหนกเนองจากมลคาคงเหลอของหนกเทากบมลคาไถถอน และมลคาตลาดของหนก ณ วนนน

กรณทหนกครบกาหนดแตกจการยงไมไดจายชาระกจการจะตองโอนบญชหนกออกจากสมดบญชโดยโอนไปยงบญช “หนกครบกาหนด” และนาไปแสดงภายใตหวขอหนสนหมนเวยนยกเวนกรณทกจการจะจายคนเงนตนจากเงนกองทนไถถอนหนกกจการไมตองโอนหนกทครบกาหนดไปเปนหนสนหมนเวยนเมอกจการไถถอนหนกโดยใชเงนจายเงนกองทนเรยบรอยแลวกจการตองโอนเงนสดคงเหลอในบญชเงนกองทนกลบไปยงบญชเงนสดของกจการตอไป

ตวเงนจายระยะยาว(Long-term note payable)

นอกจากหนกจะเปนแหลงเงนทนของกจการแลว ตวเงนจายระยะยาวกเชนกนซงขอแตกตางระหวางตวเงนจายระยะสน และตวเงนจายระยะยาวกคอระยะเวลาครบกาหนดตวเงนจายระยะสน มกาหนดชาระภายใน 1 ป และวงจรการดาเนนงานขนอยกบเวลาใดจะนานกวาตวเงนจายระยะยาว จะมลกษณะเหมอนกบหนกในแงของวนครบกาหนด และอตราดอกเบยทระบไวแนนอน อยางไรกตามตวเงนจายจะไมมการแลกเปลยน หรอซอขายในตลาดหลกทรพยเหมอนกบหนกกจการทไมใชบรษท หรอบรษทขนาดเลกมกใชตวเงนจายเปนเครองมอทางการเงน เพอจดหาเงนทนระยะยาวมาใชในการดาเนนงานในขณะทบรษทขนาดใหญใชทงตวเงนจาย และหนก

การบญชของตวเงนจาย และหนกจะเหมอนกนมลคาทแทจรงของตวเงนจายคานวณจากมลคาปจจบนของดอกเบยในอนาคตบวกกบมลคาปจจบนของเงนตน หากอตราดอกเบยทองตลาดแตกตางจากอตราดอกเบยทระบไวในตวเงนจายกจการจะไดรบเงนกแตกตางจากราคาทตราไวของตวในกรณนกจการตองตดจาหนายสวนลด หรอสวนเกนตลอดอายของตวเชนกน

การขายตวเงนจายดวยราคาทตราไว

ตวอยาง บรษทกษมา จากด ออกตวเงนจายมลคา 10,000 บาท ใหกบบรษทไพโรจน จากด กาหนดชาระคน 3ป ในเวลานนอตราดอกเบยตวเงนจายและอตราดอกเบยทองตลาดเทากนคอ10%

       PV                                                                                                                             เงนตน 10,000 บาท

อตราดอกเบย 10% 

PV‐Annuity    1,000      1,000          ดอกเบย  1,000 บาท

                                               

        0          1              2             3 

ระยะเวลา 3 ป

ภาพ กระแสเงนสดสาหรบระยะเวลา 3 ป

มลคาปจจบนของตวเงนจายคานวณไดดงน

มลคาทตราไวของตวเงน 10,000 บาท

มลคาปจจบนของเงนตน 10,000 บาท กาหนดชาระ 3 ป

อตราดอกเบย 10% จายดอกเบยทกป

=FV(PVIF3,10%) = 10,000(0.7513) 7,513

มลคาปจจบนของดอกเบย 1,000 บาท จายดอกเบยทกป

เปนเวลา 3 ป อตราดอกเบย 10% ตอป

=A(PVIFA3,10%) = 1,000(2.4869) 2.487

มลคาปจจบนของตวเงนจาย 10,000

ผลตาง -0-

 

เนองจากมลคาปจจบนของตวเงนจาย และราคาทตราไวเทากนคอ 10,000 บาท ดงนนจงไมมสวนเกนหรอสวนลดเกดขน บรษทกษมา จะจดการบนทกบญช ดงน

เงนสด.............................................................................10,000

ตวเงนจาย............................................................................... 10,000

(บนทกการออกตวเงนจาย)

สนปแตละป บรษทจะบนทกดอกเบยจายทเกดขน ดงน

ดอกเบยจาย....................................................................1,000

เงนสด...................................................................................1,000

กรณพเศษของตวเงนจาย

ตวเงนจายทออกเพอซอสนทรพยถาวร สนคาและบรการ

บางครงกจการอาจออกตวเงนจายเพอซอสนทรพยถาวรสนคาหรอบรการเมอกจการใชตวเงนจายแลกเปลยนกบสนทรพยและบรการอตราดอกเบยทกาหนดถอวายตธรรมแลวเวนแต

1. ตวเงนจายไมไดระบดอกเบย 2. อตราดอกเบยทกาหนดไมสมเหตสมผล 3. มลคาตวเงนจายแตกตางอยางเดนชดกบราคาขายเงนสดสาหรบสนคาประเภทเดยวกน หรอ

คลายคลงกนหรอแตกตางจากราคาตลาดปจจบนของตว

ในกรณนมลคาปจจบนของตวเงนจายจะวดจากมลคายตธรรมของสนทรพยถาวรสนคาหรอบรการหรอมลคาตลาดทสมเหตสมผลของตวเงนจาย

การเลอกอตราดอกเบย

อตราดอกเบยทแทจรงของตวเงนคอ อตราทมหลกฐานหรอกาหนดขนโดยปจจยอนทเกยวของกบการแลกเปลยน เชน มลคายตธรรมของสงทใหไป หรอไดมาแตถามลคายตธรรมของสนทรพย สนคา บรการ หรอสทธอนๆ ไมสามารถกาหนดได และถาตวเงนจายไมมตลาดซอขายปญหาของการกาหนดมลคาปจจบนของตวเงนจายจะยงยากขน ดงนนเพอกาหนดมลคาปจจบนของตวเงนจายภายใตสถานการณเชนนกจการตองประมาณอตราดอกเบยภายใน

ทางเลอกของอตราดอกเบยขนอยกบอตราดอกเบยทมอยของหนสนอนทมลกษณะ และความนาเชอถอคลายกนอตราดอกเบยยงไดรบผลกระทบจากปจจยอน เชน ขอตกลงหลกประกนตารางการจายชาระเงน และอตราดอกเบยของลกหนชนด เปนตน การกาหนดอตราดอกเบยภายในจะทาขนเมอมการออกจาหนายตวเงนจายทงนอตราดอกเบยทองตลาดทเปลยนแปลงภายหลงจะไมนามาพจารณาดวย

ตวเงนจายจานอง

ลกษณะของตวเงนจายจานองคอ ตวสญญาใชเงนทนาเอาเอกสารจานองซงระบชอสนคาไวมาเปนหลกทรพยค าประกนการกยมตวเงนจายจานอง เปนทนยมใชของหางหนสวนหรอกจการเจาของคนเดยวมากกวาบรษทขณะทบรษทจะมกใชวธระดมเงนทนดวยการออกหนกกจการตองแสดง “ตวเงนจายจานอง” หรอ “ตวเงนจายทมประกน” ในงบดลนอกจากนนกจการยงตองเปดเผยขอมลเพมเตมเกยวกบสนทรพยทนาไปคาประกนตวเงนในหมายเหตประกอบงบการเงน

แบบฝกหดบทท2

ขอ2-1 (การบนทกหนก) ตอไปนเปนสองรายกายทไมเกยวของกน

1) วนท 1 มกราคม 25x4 บรษทพมวรรณ จากด ขายหนก 9% มลคา 200,000 บาท อาย 10 ป ในราคาตาม

มลคา บรษทจายดอกเบยปละสครง ทกวนท 1 เมษายน 1 กรกฎาคม 1 ตลาคม และ 1 มกราคม

2) วนท 1 มถนายน 25x4 บรษทจารส จากด ขายหนก 12% อาย 10 ป มลคา 100,000 บาทกาหนดวนท 1

มกราคม ดวยราคาตามมลคาบวกดอกเบยคาง บรษทจายดอกเบยปละสองครงทกวนท 1 กรกฎาคม และ 1

มกราคม

บรษทพมวรรณ (ก) การขายหนก

1 มกราคม 25x4 เงนสด.........................................................................200,000

หนก............................................................................. 200,000 (ข) จายดอกเบย

1 กรกฎาคม 25x4 ดอกเบยจาย (200,000 × 9% × 3/12)........................... 4,500

เงนสด .............................................................................. 4,500 (ค) การปรบปรงดอกเบยคางจาย

31 ธนวาคม 25x4 ดอกเบยจาย (200,000 × 9% × 3/12)........................... 4,500

ดอกเบยคางจาย................................................................. 4,500 บรษทจารส (ก) การขายหนก

1 มถนายน 25x4 เงนสด.........................................................................105,000

หนก............................................................................. 100,000 ดอกเบยจาย (100,000 × 12% × 5/12).............................. 5,000

(ข) จายดอกเบย 1 กรกฎาคม 25x4

ดอกเบยจาย .................................................................... 6,000 เงนสด (100,000 × 12% × 6/12) ..................................... 6,000

(ค) การปรบปรงดอกเบยคางจาย

31 ธนวาคม 25x4 ดอกเบยจาย (100,000 × 12% × 6/12)......................... 6,000

ดอกเบยคางจาย................................................................. 6,000

ขอ2-2 (การตดจาหนายสวนมลคาหนก) บรษทวนศร จากด จาหนายหนก 10% เมอวนท 1 มกราคม 25x5

เมอครบกาหนด 2,000,000 บาท ในราคา 1,855,816 บาท หนกระบวนท 1 มกราคมและครบกาหนดวนท 1มกราคม 25x10 จายดอกเบยปละครง ทกวนท 1 มกราคม

(ก) ตดจาหนายสวนลดมลคาหนกตามวธเสนตรง ตารางแสดงการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก

วธเสนตรง-ระยะเวลา 5 ป จายดอกเบยปละครง หนก อตราดอกเบย 10%

วนท เครดต เดบต เครดต ราคาตามบญช

ดอกเบยคางจาย ดอกเบยจาย สวนลดมลคาหนก ของหนก 1 ม.ค 25x5 1,855,816.00 31 ธ.ค 25x5 200,000 228,836.80 28,836.80* 1,884,652.80 31 ธ.ค 25x6 200,000 228,836.80 28,836.80 1,913,489.60 31 ธ.ค 25x7 200,000 228,836.80 28,836.80 1,942,326.40 31 ธ.ค 25x8 200,000 228,836.80 28,836.80 1,971,163.20 31 ธ.ค 25x9 200,000 228,836.80 28,836.80 2,000,000.00

* 2,000,000-1,855,816.00/ 5 ป

(ข) ตดจาหนายสวนลดมลคาหนกตามวธดอกเบยทบตน อตราดอกเบยทแทจรงเทากบ 12% หาไดจากการลองผดลองถก (Trial and error) เปดตารางมลคปจจบน

สวนลดของเงนตน (1,134, 860) และสวนลดของดอกเบย (720,956) นาสวนลดของเงนตน 1,134,860 บวกสวนลดของดอกเบย 720,956 เทากบเงนสดทไดรบ 1,855,816.00 บาท

ตารางแสดงการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก

วธอตราดอกเบยทแทจรง-ระยะเวลา 5 ป จายดอกเบยทกครงป หนก อตราดอกเบย 12%

วนท เครดต เดบต เครดต ราคาตามบญช ดอกเบยคางจาย ดอกเบยจาย สวนลดมลคาหนก ของหนก 1 มค. 25x5 1,855,816.00 31 ธค. 25x5 200,000 222,697.92* 22,697.92 1,878,513.92 31 ธค. 25x6 200,000 225,421.67 25,421.67 1,903,935.59 31 ธค. 25x7 200,000 228,472.27 28,472.27 1,932,407.86 31 ธค. 25x8 200,000 231,888.94 31,888.94 1,964,296.80 31 ธค. 25x9 200,000 235,703.20** 35,703.20 2,000,000.00

* 1,855,816.00 x .12 ** ปดทศนยม

ขอ2-3 (การบนทกบญชและคาถามสาหรบหนก)ในวนท 30 มถนายน 25x5 บรษทศรสภางค จากด

ขายหนกมลคา 4,000,000 บาท อตราดอกเบย 13% อาย 20 ปในราคา 4,300,920 บาทอตราดอกเบยทองตลาด 2% บรษทใชวธดอกเบยทแทจรง ในการตดจาหนายสวนเกนหรอสวนลดมลคาหนก บรษทจายดอกเบยปละสองครงทกวนท 30 มถนายนและวนท 31 ธนวาคม

(ก)บนทกรายการในสมดรายวนทวไป (1) การขายหนก

30 มถนายน 25x5 เงนสด ........................................................... 4,300,920.00 หนก........................................................................4,000,000.00 สวนเกนมลคาหนก ....................................................300,920.00 (2) การจายดอกเบยและตดจาหนายสวนเกน

31 ธนวาคม 25x5 ดอกเบยจาย(4,300,920.00x12%x6/12)...............258,055.20 สวนเกนมลคาหนก.......................................................1,944.80 เงนสด(4,000,000x13%x6/12)...................................... 260,000 (3) การจายดอกเบยและตดจาหนายสวนเกน

30 มถนายน 25x6 ดอกเบยจาย [(4,300,920.00-1,944.80)x12%x6/12]..............257,938.51 สวนเกนมลคาหนก................................................2,061.49 เงนสด(4,000,000x13%x6/12)...................................... 260,000 (4) การจายดอกเบยและตดจาหนายสวนเกน

31 ธนวาคม 25x6 ดอกเบยจาย ............................................................257,814.82 [(4,300,920.00-1,944.80-2,061.49)x12%x6/12 สวนเกนมลคาหนก.......................................................2,185.18 เงนสด(4,000,000x13%x6/12)...................................... 260,000 (ข) แสดงยอดคงเหลอของหนก ณ วนท 31 ธนวาคม 25x6 ในงบดล หนสนระยะยาว หนก 13% (กาหนดชาระ 30 มถนายน 25x25) 4,000,000.00 บาท สวนเกนมลคาหนก* 294,728.53 ราคาตามบญชของหนก 4,294,728.53 *(4,300,920.00-4,000,000)-(1,944.80+2,061.49+2,185.18)= 294,728.53 บาท

(ค) ตอบคาถามตอไปน (1) ดอกเบยจายสาหรบป 25x6 ดอกเบยจายสาหรบ 1 ม.ค ถง 30 ม.ย 25x6 จากขอ (ก) (3) 257,938.51 บาท ดอกเบยจายสาหรบ 1 ก.ค ถง 31 ธ.ค 25x6 จากขอ (ก) (4) 257,814.82 บาท รวมดอกเบยจายของป 25x6 515,753.33 บาท (2) ดอกเบยจายทรายงานในป 25x6 จะมากกวาดอกเบยจายถาใชวธเสนตรงในการตดจาหนาย ตามวธ เสนตรง สวนเกนมลคาหนกทตดจาหนายเทากบ 15,046 บาท (300,920/20) ดอกเบยจายสาหรบป25x6 คอผลตางระหางสวนเกนทตดจาหนาย 15,046 บาท และดอกเบยทจายจรง 520,000 บาท (4,000,000x13%) ดงนนดอกเบยจายจงเทากบ 504,954 บาท ซงนอยกวาดอกเบยจายภายใตวธอตรา ดอกเบยทแทจรง (3) ดอกเบยจายรวมของหนก (4,000,000x13%x20) 10,400,000 บาท เงนตนครบกาหนดในป 25x25 4,000,000 เงนสดจายรวมสาหรบหนก 14,400,000 เงนสดทไดรบ ณ วนทออกหนก (4,300,920) ตนทนการกยมรวมตลอดอายหนก 10,099,080 (4) เทากน

ขอ2-4 (มลคาเกยวกบการไถถอนหนกตนทนในการออกหนก)วนท 2 มกราคม 25x1 บรษทบานบร

จากดขายหนกมลคา 1,500,000 บาท อตราดอกเบย 10% ในราคา 97 กาหนดชาระ 31 ธนวาคม 25x10บรษทจายคาใชจายเกยวกบกฎหมายและตนทนอนๆเทากบ 24,000 บาท บรษทจายดอกเบยปละครงทกวนท 31 ธนวาคม ตนทนในการออกหนกจะถกบนทกเปนรายจายรอการตดบญชและตดจาหนายดวยวธเสนตรง ตลอดระยะเวลา 10 ปบรษทตดจาหนายสวนลดมลคาหนก ดวยวธเสนตรงตลอดอายของหนก 10 ป บรษทเรยกคนหนกมลคา 900,000 บาทในราคา 101 เมอวนท 2 มกราคม 25x6

คานวณขาดทน(ถาม)กจการไถถอนหนกมลคา 900,000 บาทในป 25x6 และบนทกรายการในสมดรายวนทวไป ราคาทเรยกคน (900,000x101%) 909,000 บาท หก ราคาตามบญชของหนกทไถถอน มลคา 900,000 สวนลดทยงไมตดจาหนาย (13,500) ตนทนในการออกหนกทยงไมตดจาหนาย (7,200) 879,300 ขาดทนจากการไถถอนหนก 29,700 การคานวณสวนลดทยงไมตดจาหนาย สวนลดมลคาหนกเรมตน 900,000x3% = 27,000 บาท ตดจาหนายปละ 27,000/10 = 2,700 บาท สวนลดทยงไมตดจาหนาย 2,700x5 ป = 13,500 บาท การคานวณตนทนในการออกหนกทยงไมตดจาหนาย ตนทนในการออกหนกเรมตน 24,000x900,000/1,500,000 = 14,400 บาท ตดจาหนายปละ 14,400 /10 = 1,440 บาท ตนทนในการออกหนกทยงไมตดจาหนาย 1,440x5 ป = 7,200 บาท

2 มกราคม 25x6

หนก ............................................................................900,000 ขาดทนจากการไถถอนหนก..........................................29,700 ตนทนในการออกหนกทยงไมตดจาหนาย ............................... 7,200 สวนลดมลคาหนก....................................................................13,500 เงนสด ...................................................................................909,000

ขอ2-5 (ขอมลเกยวกบหนกหลายชนด)บรษทณรงคฤกษ จากด ออกจาหนายหนก 3 ชนดเมอวนท 1

มกราคม 25x4 ซงเปนวนตนปของการเงนบรษท (ก)หนกไมมหลกประกนมลคา 10 ลานบาท อตราดอกเบย 15% อาย 10 ปหนกออกจาหนายในราคาทไดรบผลตอบแทน 12% (ข)หนกไมระบดอกเบยมลคา 25 ลานบาท อาย 10 ปหนกออกจาหนายในราคาทไดรบผลตอบแทน12% ตอป (ค)หนกจานองมลคา 20 ลานบาทอตราดอกเบย 10% อาย 10 ปจายดอกเบยปละครง หนกออกจาหนายในราคาทไดรบผลตอบแทน 12% หนก ◌◌ไมมหลกประกน หนกทไมระบดอกเบย หนกจานอง (1) มลคาครบกาหนด 10,000,000 บาท 25,000,000 บาท 20,000,000 บาท (2) จานวนงวดทจายดอกเบย 40 10 10 (3) อตราดอกเบยทกาหนดตองวด 3.75%(15%/4) 0 10% (4) อตราดอกเบยทแทจรงตองวด 3%(12%/4) 12% 12% (5) จานวนงวดทจายตองวด 375,000 บาท (ก) 0 2,000,000 บาท (ข) (6) มลคาปจจบน 11,733,650 บาท (ค) 8,050,000 บาท (ง) 17,740,400 บาท (จ) (ก) 10,000,000 บาท x 15% x 1/4 = 375,000 บาท (ข) 20,000,000 บาท x 10% = 2,000,000 บาท (ค) มลคาปจจบนของเงนงวด 375,000 บาท สวนลด 3% ตองวด ระยะเวลา 40 งวด (375,000x23.1148) 8,668,050 บาท มลคาปจจบนของเงน 10,000,000 บาท สวนลด 3% ตองวด ระยะเวลา 40 งวด (10,000,000 x 0.3066) 3,065,600 บาท 11,733,650 (ง) มลคาปจจบนของเงน 25,000,000 บาท สวนลด 12% ตองวด ระยะเวลา 10 งวด (25,000,000x0.3220) 8,050,000 บาท

(จ) มลคาปจจบนของเงนงวด 2,000,000 บาท สวนลด 12% ตองวด ระยะเวลา 10 งวด (2,000,000x5.6502) 11,300,400 บาท มลคาปจจบนของเงน 20,000,000 บาท สวนลด 12% ตองวด ระยะเวลา 10 งวด (20,000,000 x 0.3220) 6,440,000 บาท 17,740,400

ขอ2-6 (หนก)แตละกรณตอไปนเปนอสระจากกนบรษทปดบญชในวนท 31 ธนวาคม

1) บรษทดลพร จากด จาหนายหนกมลคา 250,000 บาทอตราดอกเบย 10% เมอวนท 1 มนาคม 25x4บรษทจายดอกเบยทกวนท 1 กนยายน และ 1 มนาคม หนกครบกาหนดในวนท 1 กนยายน 25x7 อตราดอกเบยทองตลาด 12% ใหบนทกในรายการสมดบญชถงวนท 31 ธนวาคม 25x5

1 มนาคม 25x4 เงนสด.........................................................................236,055 สวนลดมลคาหนก........................................................ 13,945 หนก..............................................................................250,000 มลคาหนกเมอครบกาหนด 250,000 บาท มลคาปจจบนของเงน 250,000 บาท กาหนดชาระใน 7 งวด อตราดอกเบยทแทจรง 6% ตองวด (250,000x0.6651) 166,275 มลคาปจจบนของดอกเบยครงป(250,000x5%x5.5824) 69,780 เงนสดทไดจากการขายหนก (236,055) สวนลดมลคาหนก 13,945

1 กนยายน 25x4 ดอกเบยจาย .................................................................. 14,163 สวนลดมลคาหนก.............................................................1,663 เงนสด .............................................................................12,500

31 ธนวาคม 25x4

ดอกเบยจาย ..................................................................... 9,508 สวนลดมลคาหนก (1,763x4/6) ..............................................1,175 ดอกเบยคางจาย (12,500x4/6) .................................................8,333

1 มนาคม 25x4 ดอกเบยจาย ..................................................................... 4,755 ดอกเบยคางจาย ................................................................8,333 สวนลดมลคาหนก (1,763x2/6) .................................................588 เงนสด ..................................................................................12,500

1 กนยายน 25x5 ดอกเบยจาย ................................................................... 14,369 สวนลดมลคาหนก....................................................................1,869 เงนสด .............................................................................12,500

31 ธนวาคม 25x5 ดอกเบยจาย ..................................................................... 9,654 สวนลดมลคาหนก (1,981x4/6)..............................................1,321 ดอกเบยคางจาย (12,500x4/6) ...............................................8,333

ตารางแสดงการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก วธอตราดอกเบยทแทจรง (จายดอกเบยทกครงป) หนก-อตราดอกเบย 5% อตราดอกเบยทแทจรง 6%

วนท เครดต เดบต เครดต ราคาตามบญช เงนสด(5%) ดอกเบยจาย(6%) สวนลดมลคาหนก ของหนก 1 มค. 25x4 236,055 1 กย. 25x4 12,500 14,163 1,663 237,718 1 มค. 25x5 12,500 14,263 1,763 239,481 1 กย. 25x5 12,500 14,369 1,869 241,350 1 มค. 25x6 12,500 14,481 1,981 243,331 1 กย. 25x6 12,500 14,600 2,100 245,431 1 มค. 25x7 12,500 14,726 2,226 247,657 1 กย. 25x7 12,500 14,843 2,343 250,000 2) บรษทพนองจากด จาหนายหนกมลคา 600,000 บาท อตราดอกเบย 12% เมอวนท 1 มถนายน 25x4 จายดอกเบยทกวนท 1 ธนวาคม และ 1 มถนายน หนกครบกาหนดในวนท 1 มถนายน 25x8อตราดอกเบยทองตลาด 10% ในวนท 1 ตลาคม 25x5 บรษทซอหนกมลคา 120,000 บาท กลบคนมาดวยราคา 126,000 บาท (รวมดอกเบยคางจาย) ใหบนทกรายการในสมดบญชถงวนท 1 ธนวาคม 25x6

1 มถนายน 25x4 เงนสด.........................................................................638,755 สวนเกนมลคาหนก................................................................38,755 หนก.................................................................................... 600,000

มลคาหนกเมอครบกาหนด 600,000 บาท มลคาปจจบนของเงน 600,000 บาท กาหนดชาระใน 8 งวด อตราดอกเบยทแทจรง 5% ตองวด (600,000x0.6768) 406,080 มลคาปจจบนของดอกเบยครงป (600,000x6%x6.4632) 232,675 เงนสดทไดจากการขายหนก (638,755) สวนเกนมลคาหนก 38,755

1 ธนวาคม 25x4 ดอกเบยจาย .................................................................. 31,939 สวนเกนมลคาหนก......................................................... 4,061 เงนสด (600,000x12%x6/12)........................................ 36,000

31 ธนวาคม 25x4 ดอกเบยจาย (31,735x1/6)............................................. 5,289 สวนเกนมลคาหนก (4,265x1/6)...................................... 711 ดอกเบยคางจาย (36,000x1/6) ..........................................6,000

1 มถนายน 25x5 ดอกเบยจาย (31,735x5/6)........................................... 26,446 ดอกเบยคางจาย ............................................................6,000 สวนเกนมลคาหนก (4,265x5/6).................................. 3,554 เงนสด (600,000x12%x6/12)........................................ 36,000

1 ตลาคม 25x5 ดอกเบยจาย (31,521x0.2*x4/6) .................................. 4,203 สวนเกนมลคาหนก (4,479x0.2x4/6).............................. 597 เงนสด ........................................................................... 4,800 * 120,000/600,000 = 0.2

1 ตลาคม 25x5 หนก ............................................................................120,000 สวนเกนมลคาหนก......................................................... 5,489 กาไรจากการไถถอนหนก ..................................................... 4,289 เงนสด ............................................................................... 121,200 ราคาไถคน (126,000-120,000x12%x4/12) 121,200 บาท มลคาตามบญชสทธของหนกทไถคน มลคาหนก 120,000 สวนเกนทยงไมตดจาหนาย [0.2x(38,755-4,061-4,265)-597] 5,489 125,489 กาไรจากการไถถอนหนก 4,289

1 ธนวาคม 25x5 ดอกเบยจาย (31,521x0.8*).......................................... 25,217 สวนเกนมลคาหนก (4,479x0.8) ................................... 3,583 เงนสด (600,000x12x0.8) .................................................. 28,800 * (600,000-120,000)/600,000 = 0.8

31 ธนวาคม 25x5 ดอกเบยจาย (31,298x0.8x1/6)...................................... 4,173 สวนเกนมลคาหนก (4,702x0.8x1/6)............................... 627 ดอกเบยคางจาย (36,000x0.8x1/6) ...................................4,800

1 มถนายน 25x6 ดอกเบยจาย (31,298x0.8x5/6)....................................20,865 ดอกเบยคางจาย ............................................................4,800 สวนเกนมลคาหนก (4,702x0.8x5/6)........................... 3,135 เงนสด (600,000x12%x0.8)........................................... 28,800

31 ธนวาคม 25x5 ดอกเบยจาย (31,062x0.8)............................................ 24,850 สวนเกนมลคาหนก (4,938x0.8) ...................................... 3,950 เงนสด (36,000x0.8) ......................................................28,800

ตารางแสดงการตดจาหนายสวนลดมลคาหนก วธอตราดอกเบยทแทจรง (จายดอกเบยทกครงป) หนก-อตราดอกเบย 6% อตราดอกเบยทแทจรง 5%

วนท เครดต เดบต เครดต ราคาตามบญช เงนสด(6%) ดอกเบยจาย(5%) สวนลดมลคาหนก ของหนก 1 มย. 25x4 638,755 1 ธค. 25x4 36,000 31,939 4,061 634,694 1 มย. 25x5 36,000 31,735 4,265 630,429 1 ธค. 25x5 36,000 31,521 4,479 625,950 1 มย. 25x6 36,000 31,298 4,702 621,248 1 ธค. 25x6 36,000 31,062 4,938 616,310 1 มย. 25x7 36,000 30,816 5,184 611,126 1 ธค. 25x7 36,000 30,556 5,444 605,682 1 มย. 25x8 36,000 30,318 5,682 600,000

ขอ2-7 (ตดจาหนายหนจานองและผลตองบการเงน) วนท 1 มกราคม 25x5 บรษทนภาลย จากด ซอ

อปกรณใหมจากบรษทภามน วศวกรรม เพอขยายกาลงการผลตอปกรณมราคาทน 800,000 บาทบรษทจดหาแหลงเงนทน สาหรบการซอดวยการจดจานองกบธนาคาร 800,000 บาท ซงจะจายชาระปละครงตลอดเวลา 5 ป อตราดอกเบย 10% บรษทจะจายชาระปละ 211,083 บาท ณ วนท 31 ธนวาคมของทกป (ก) จดทาตารางตดจาหนายหนจานองสาหรบอายหน5ป ป จานวนทจาย ดอกเบยจาย จานวนทลดเงนตน ยอดคงเหลอ 800,000 25x5 211,038 80,000 131,038 668,962 25x6 211,038 66,896 144,142 524,820 25x7 211,038 52,482 158,556 366,264 25x8 211,038 36,626 174,412 191,852 25x9 211,038 19,186 * 191,852 0 รวม 1,055,190 255,190 800,000 * ปดทศนยม (ข) อปกรณมอายการใชงาน5ป(มลคาซากเทากบศนย)ใหคานาณมลคาสทธของอปกรณทจะแสดงในงบดล ณ วนสนปแตละปสาหรบระยะเวลา5ปโดยวธเสนตรงในการคดคาเสอมราคา 25x5 25x6 25x7 25x8 25x9 อปกรณ 800,000 800,000 800,000 800,000 800,000 คาเสอมราคาสะสม (160,000) (320,000) (480,000) (640,000) (800,000) ราคาตามบญช 640,000 480,000 320,000 160,000 -0-

(ค) เปรยบเทยบหนสนทจะแสดงในงบดล ณ วนสนปแตละปตลอดระยะเวลา 5 ป ของหนจานองกบสนทรพยทตองเปดเผย ณ วนสนปเดยวกนอธบายเหตผลเบองตน สาหรบผลตางแตละป คาเสอมราคาลดมลคาตามบญชของสนทรพยดวยเสนตรง ในขณะทการลดในเงนตนของหนสนเปลยนแปลงแตละปเมอมลคาคงเหลอ (Carrying value) ของหนสนเปลยนแปลงไป หนสนลดลงมากขนในปหลง ๆ มากกวาลดลงในปแรก ๆ เมอการจายชาระในแตละงวดมากขนจากการจายดอกเบย

ขอ2-8 (ตวเงนจาย) บรษทรนกร จากด ออกตวเงนจาย 750,000 บาท อาย 8 ป อตราดอกเบย 11%

เมอวนท 1 เมษายน 25x1 บรษทจายดอกเบยปละสองครง ทกวนท 1 เมษายน และวนท 1 ตลาคม บรษทจายตวเงนในวนท 1 เมษายน 25x1 ใหแกสถาบนการเงนททาหนาทรบประกนการขาย เปนเงน720,000 บาทสทธจากตนทนการขายสถาบนการเงนขายตวเงนใหกบ บรษทไพรชทงหมดเมอวนท 1กรกฎาคม 25x1 บรษทไพรชถอตวเงนไวเปนเงนลงทนระยะยาว บรษทไพรชซอจายตวเงนในราคา101 บวกดอกเบยคางเมอวนท 1 มถนายน 25x4 บรษทไพรช ขายเงนลงทนใน บรษทรนกร ใหกบบรษทภามน เปนเงนลงทนระยะสน บรษทภามนจายซอในราคา 96 บวกดอกเบยคางและคานายหนา1,500 บาท บรษทไพรชจายคานายหนา 1,000 บาทสาหรบการขายตวเงน บรษทภามนถอเงนลงทนไวจนถงวนท 1 เมษายน 25x5 เนองจากบรษทรนกรเรยกคนตวในราคา104 (ก) บรษทรนกร จากด

1 เมษายน 25x1 เงนสด.........................................................................720,000 สวนลดตวเงนจาย .......................................................30,000 ตวเงนจาย ..........................................................................750,000 (จาหนายตวเงนจายใหแกสถาบนการเงน)

1ตลาคม 25x1

ดอกเบยจาย ..............................................................43,125 เงนสด (750, 000x0.11x6/12)...........................................41,250 สวนลดตวเงนจาย (30, 000÷8x6/12) ................................ 1,875 (จายดอกเบยครงปและตดจาหนายสวนลด)

31ธนวาคม 25x1 ดอกเบยจาย [(750, 000x0.11x3/12).........................20,625 ดอกเบยคางจาย............................................................... 20,625 (ปรบปรงดอกเบยคางจาย 3 เดอน) ดอกเบยจาย [(30,000÷8)x3/12].................................... 938 สวนลดตวเงนจาย.................................................................. 938 (ตดจาหนายสวนลด 3 เดอน)

1 เมษายน 25x5 ดอกเบยจาย ..............................................................20,625 ดอกเบยคางจาย ........................................................20,625 เงนสด ............................................................................ 41,250 (จายดอกเบยครงป) ดอกเบยจาย [(30,000÷8)x3/12].................................... 938 สวนลดตวเงนจาย.................................................................. 938 (ตดจาหนายสวนลด 3 เดอน) ตวเงนจาย ...............................................................750,000 ขาดทนจากการไถถอนตวเงนจาย.............................45,000 สวนลดตวเงนจาย (30,000x4/8)...................................... 15,000 เงนสด (750,000x1.04) ...................................................780,000 (ไถถอนตวเงนในราคา 104)

(ข) บรษทไพรช จากด

1 กรกฎาคม 25x1 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด..............757,500 ดอกเบยคางรบ...........................................................20,625 เงนสด .......................................................................... 778,125 [ซอตวเงน 750,000 อตราดอกเบย 11% เปนเงน 757,500 บาท (750,000x1.01) บวก ดอกเบยคางรบ 20,625 (750,000x0.11x3/12)]

1 ตลาคม 25x1 เงนสด........................................................................... 41,250 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด ................................. 242* ดอกเบยรบ...................................................................... 20,383 ดอกเบยคางรบ ................................................................ 20,625 * รวมงวดทตดจาหนาย = 93 เดอน, 3/93 x 7,500 = 242 บาท

31 ธนวาคม 25x1 ดอกเบยรบ..........................................................................242 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด ...................................242 (ตดจาหนายสวนเกนมลคาตวเงนรบสาหรบ 3 เดอน) ดอกเบยคางรบ.............................................................. 20,625 ดอกเบยรบ.............................................................................. 20,625 (ปรบปรงดอกเบยคางรบ 3 เดอน)

1 เมษายน 25x4 เงนสด........................................................................... 41,250 ดอกเบยคางรบ ................................................................. 20,625 ดอกเบยรบ........................................................................ 20,383 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด (3/93 x 7,500) …242 (บนทกรบดอกเบยครงป)

1 มถนายน 25x4

ดอกเบยคางรบ (750,000x0.11x2/12)....................... 13,750 ดอกเบยรบ...................................................................... 13,750 (บนทกคางรบ 2 เดอน) ดอกเบยคางรบ (2/93 x 7,500) ........................................161 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด .......................... 161 (ตดจาหนายสวนเกน 2 เดอน) เงนสด....................................................................... 732,750* ขาดทนจากการจาหนายตวเงนรบ ...............................35,677 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด ....................754,677 ดอกเบยคางรบ ................................................................ 13,750 (จาหนายตวเงน) * 750,000 X 0.96 = 720,000 + ดอกเบย 13,750-คานายหนา 1,000 บาท = 732,750 บาท # 35 เดอนผานไปนบตงแตซอ 93-35 = 58 เดอนทเหลอ 58/93 x 7,500 = 4,677 บาท = สวนเกนทตดยงไมตดจาหนาย รวมเงนลงทน = 750,000+4,677 = 754,677 บาท (ค) บรษทภามน จากด

1 มถนายน 25x4 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด .................... 721,500* ดอกเบยคางรบ...........................................................13,750 เงนสด .......................................................................... 735,250 [ซอตวเงน 750,000 อตราดอกเบย 11% เปนเงน 721,500 บาท [(750,000x0.96) +1,500] บวก ดอกเบยคางรบ 13,750 บาท (750,000x0.11x2/12)] * (750,000x0.96)+1,500 = 721,500 บาท]

1 ตลาคม 25x4 เงนสด........................................................................... 41,250 ดอกเบยรบ...................................................................... 27,500 ดอกเบยคางรบ ................................................................ 13,750 (บนทกดอกเบยรบครงป)

1 ตลาคม 25x4

เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด .........................1,966* ดอกเบยรบ........................................................................ 1,966 (ตดจาหนายสวนเกน 4 เดอน) * 750,000-721,500 = สวนลด 28,500 บาท; 4/58 x 28,500 = 1,966 บาท

31 ธนวาคม 25x4

ดอกเบยคางรบ.............................................................. 20,625 ดอกเบยรบ...................................................................... 20,625 (บนทกดอกเบยคางรบ 3 เดอน) เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด ...................1,474* ดอกเบยรบ........................................................................ 1,474 (ตดจาหนายสวนเกน 3 เดอน) * 3/58 x 28,500 = 1,474 บาท

1 เมษายน 25x5 เงนสด........................................................................... 41,250 ดอกเบยคางรบ ................................................................ 20,625 ดอกเบยรบ...................................................................... 20,625 (รบดอกเบยจากบรษทรนกรกอนการไถถอน)

1 เมษายน 25x5 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด .........................1,474* ดอกเบยรบ........................................................................ 1,474 (ตดจาหนายสวนเกน 3 เดอน) * 3/58 x 28,500 = 1,474 บาท

1 เมษายน 25x5

เงนสด (750,000x1.04).............................................780,000 เงนลงทนในตวเงนของบรษทรนกร จากด ......................... 726,414* กาไรจากการไถถอนตวเงน ................................................. 53,586 (ไถถอนตวเงนในราคา 104) * สวนลดทยงไมตดจาหนาย (48 เดอน) 48/58 x 28,500 = 23,586 บาท 750,000-23,586 = 726,414 บาท

ขอ2-9 (หนไมระบดอกเบย) วนท 31 ธนวาคม 25x4 บรษทวนศร จากด ซอคอมพวเตอรจาก บรษท

นยพร จากด โดยการออกตวเงนจายไมระบดอกเบยมลคา 400,000 บาทครบกาหนดชาระเตมจานวนในวนท 31 ธนวาคม 25x8 อตราดอกเบย 10% คอมพวเตอรมอายการใชงาน 5 ปและมลคาซาก 50,000 บาท (ก) บนทกรายการในสมดรายวนทวไปสาหรบการซอเมอวนท 31 ธนวาคม 25x4

31 ธนวาคม 25x4

อปกรณคอมพวเตอร.....................................................273,200 สวนลดตวเงนจาย .........................................................126,800 ตวเงนจาย ......................................................................400,000 (บนทกคอมพวเตอรดวยมลคาปจจบนของตวเงนจาย 400,000x0.6830) (ข) บนทกรายการปรบปรงทเกยวกบคาเสอมราคา (ใชวธเสนตรง) และการตดจาหนาย (ใชวธอตราดอกเบยทแทจรง) ในวนท 31 ธนวาคม 25x6

31 ธนวาคม 25x5 คาเสอมราคา ..............................................................44,640 คาเสอมราคาสะสม ............................................................44,640 (273,200-50,000)/ 5 ป ดอกเบยจาย ..............................................................27,320

สวนลดตวเงนจาย............................................................. 27,320

ตารางแสดงการตดจาหนายสวนลดตวเงนจาย วนท เดบต ดอกเบยจายเครดต ราคาตามบญชของตวเงนจาย สวนลดตวเงนจาย อตราดอกเบย 10% 31 ธค. 25x4 273,200 31 ธค. 25x5 27,320 300,520 31 ธค. 25x6 30,052 330,572 31 ธค. 25x7 33,057 363,629 31 ธค. 25x8 36,371 400,000 (ค) บนทกรายการปรบปรงทเกยวกบคาเสอมราคา และการตดจาหนายในวนท 31 ธนวาคม 25x6

31 ธนวาคม 25x6 คาเสอมราคา ..............................................................44,640 คาเสอมราคาสะสม ............................................................44,640 (273,200-50,000)/ 5 ป ดอกเบยจาย ..............................................................30,052 สวนลดตวเงนจาย............................................................. 30,052

ขอ2-10 (การขายการจดประเภทการรายงาน) ตอไปนเปน 4 สถานการณทเปนอสระจากกน

(ก) ในวนท 1 มนาคม 25x5 บรษทอดมรตน จากดออกหนก 9% มลคา 3,000,000 บาทในราคา 103บวกดอกเบยคางหนกกาหนดวนท 1 มกราคม 25x5 และจายดอกเบยทกครงปในวนท 1 กรกฎาคมและ 1 มกราคมนอกจากนบรษทอดมรตน ยงจายตนทนในการขายหนกอก 27,000 บาท ใหคานวณเงนสดสทธทบรษทอดมรตนจะไดรบจากการออกหนก ราคาขายหนก (3,000,000x103%) 3,090,000 บาท ดอกเบยคางจายจากวนท 1 มค. ถงวนท 28 กพ. 25x5 (3,000,000x9%x2/12) 45,000 รวมเงนสดทไดรบจากการออกหนก 3,135,000 หก: ตนทนในการออกหนก 27,000 เงนสดทไดรบสทธ 3,108,000 (ข) ในวนท 1 มกราคม 25x4 บรษทเฉลมพลจากดออกหนก 9% มลคา 500,000 บาทเปนเงน 469,280บาท อตราดอกเบยตลาดเทากบ 10% หนกกาหนดวนท 1 มกราคม 25x4 จายดอกเบยปละครงดอกเบยจายทจะรายงานในป 25x4 เทากบเทาไรบรษทเฉลมพลใชวธอตราดอกเบยทแทจรงในการตดจาหนายสวนเกนและสวนลด มลคาตามบญชของหนก ณ วนท 1 มค. 25x4 469,280 บาท อตราดอกเบยทแทจรง (10%) x 0.10 ดอกเบยจายทจะรายงานในป 25x4 46,928 (ค)บรษทโชตรสกอสรางจากดมหนกระยะยาว ทขายและอยในมอของผลงทน ณ วนท 31 ธนวาคม25x5 จานวนหนงหนกเหลานมกองทนจม และจานวนเงนเมอครบกาหนดสาหรบอก 6 ปใหแสดงขอมลซงตองรายงานในงบการเงน ณ วนท 31 ธนวาคม 25x5

จานวนเงนทครบกาหนดและกองทนจมทตองการของหนสนระยะยาวสาหรบ 5 ปขางหนา มดงน ป 25x6 400,000 บาท ป 25x9 200,000 บาท ป 25x7 350,000 บาท ป 25x10 50,000 บาท ป 25x8 200,000 บาท (ง) โครงสรางหนสนระยะยาวของบรษทฉตรชย จากดประกอบดวยหนก 3 ชนดดงน หนกจานอง10,000,000 บาท หนกมหลกทรพยค าประกน 5,000,000 บาท และหนกทยอยคนเงนตนคาประกนโดยอปกรณโรงงาน 4,000,000 บาท ใหคานวณหนกทขายรวม หนกทขายรวมประกอบดวย หนกจานอง หนกทมหลกทรพยค าประกนหรอหนกททยอยคนเงนตน ทค าประกนโดยอปกรณโรงงาน

ขอ2-11 (ตวหนาตวไมมดอกเบย)

เมอวนท 1 มกราคม 25x5 บรษทปรวรรต จากดซอสองรายการ 1. ซอทดนซงมมลคายตธรรม 2,000,000 บาทโดยออกตวสญญาใชเงนชนดไมมดอกเบย มลคา3,370,120 บาท 2. ซออปกรณโดยออกตวสญญา ใชเงนอตราดอกเบย 6% อาย8ปมลคาครบกาหนด 2,500,000 บาท(จายดอกเบยปละครง) บรษทจายดอกเบยเงนกใหแกธนาคารในอตรา 11 % (1) บนทกรายการในสมดรายวนของบรษทปรวรรตสาหรบการซอสนทรพยสองรายการขางตนเมอวนท 1 มกราคม 25x5

1 มกราคม 25x5

ทดน................................................................... 2,000,000 สวนลดตวเงนจาย ............................................. 1,370,120 ตวเงนจาย ..................................................................3,370,120 (ตนทนของทดน 2,000,000 บาทเทากบมลคาปจจบนของตวเงนสาหรบเวลา 5 ป อตราดอกเบย 11%)

อปกรณ............................................................... 1,856,743 สวนลดตวเงนจาย ................................................. 643,257* ตวเงนจาย ..................................................................2,500,000 * การคานวณสวนลดตวเงนจาย: มลคาครบกาหนด 2,500,000 บาท มลคาปจจบนของเงน 2,500,000 บาท ครบกาหนด 8 ป อตราดอกเบย 11%= 2,500,000 x 0.4339 1,084,750 มลคาปจจบนของเงน 150,000 บาทตอป สาหรบเวลา 8 ป อตราดอกเบย 11%= 150,000x5.1461 771,915 มลคาปจจบนของตวเงน 1,856,665 สวนลด 643,335 (2) บนทกดอกเบย ณ สนปแรกของตวเงนทงสองฉบบ ใชวธอตราดอกเบยทแทจรง ดอกเบยจาย ............................................................220,000 สวนลดตวเงนจาย........................................................... 220,000 (2,000,000 x 0.11) ดอกเบยจาย (1,856,665 x 0.11)........................204,233.15 สวนลดตวเงนจาย......................................................... 54,233.15 เงนสด (2,500,000 x .06).................................................150,000

ขอ2-12(ตวเงนจาย) บรษทภาวณ จากดซอเครองจกรจาก บรษทวรจกร จากดโดยออกตวเงนจายไม

มดอกเบยมลคา 200,000 บาท อาย 5 ปเมอวนท 30 มถนายน 25x3 ตวครบกาหนดในวนท 30 มถนายน25x8 เครองจกรมมลคายตธรรม 113,485.40 บาทบรษทภาวณใชวธเสนตรงในการคดคาเสอมราคาเครองจกรประมาณอายการใชงาน 10 ป(ไมมมลคาซาก)ปการเงนของบรษทภาวณ สนสดวนท 30มถนายน

30 มถนายน 25x3 เครองจกร ..........................................................113,485.40 สวนลดตวเงนจาย ................................................86,514.60 ตวเงนจาย ..................................................................... 200,000 มลคาปจจบนของตว = 113,485.40 = 0.567427 มลคาตวครบกาหนด 200,000.00

30 มถนายน 25x4 ดอกเบยจาย (113,485.40 x 0.12)..........................13,618.2 สวนลดตวเงนจาย.......................................................... 13,618.2 คาเสอมราคา (113,485.40/10 ป)........................11,348.54 คาเสอมราคาสะสม ......................................................11,348.54 (3)

30 มถนายน 25x5 ดอกเบยจาย [(113,485.40+13,618.2)x0.12] .........15,252.4 สวนลดตวเงนจาย.......................................................... 15,252.4 คาเสอมราคา ........................................................11,348.54 คาเสอมราคาสะสม ......................................................11,348.54

(4)

30 มถนายน 25x6 ดอกเบยจาย [(113,485.40+13,618.2 +15,252.4)x0.12] ..................................................17,082.7 สวนลดตวเงนจาย.......................................................... 17,082.7 คาเสอมราคา ........................................................11,348.54 คาเสอมราคาสะสม ......................................................11,348.54 (5)

30 มถนายน 25x7 ดอกเบยจาย [(113,485.40+13,618.2 +15,252.4+17,082.7)x0.12]................................19,132.6 สวนลดตวเงนจาย.......................................................... 19,132.6 คาเสอมราคา ......................................................11,348.54 คาเสอมราคาสะสม ......................................................11,348.54 (6)

30 มถนายน 25x8 ดอกเบยจาย [(113,485.40+13,618.2 +15,252.4+17,082.7+19,132.6)x0.12] ..................21,428.7 สวนลดตวเงนจาย.......................................................... 21,428.7 ตวเงนจาย ..............................................................200,000 เงนสด ......................................................................... 200,000 คาเสอมราคา ........................................................11,348.54 คาเสอมราคาสะสม .....................................................11,348.54