ชุดที่ 1 - kroobannok.com · สารประกอบ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 1 ค าน า ก

สารประกอบ

ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 1

หนวยการเรยนรท 3 สารและการแยกสาร รายวชา วทยาศาสตร รหสวชา ว22101

ชนมธยมศกษาปท 2

ชดท 1

สกญญา กมกน

โรงเรยนแมต าตาดควนวทยาคม

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 36

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwihgv_EoYDXAhWHro8KHeVRD7MQjRwIBw&url=https://www.goodchoiz.com/%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%A7-%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%99-200-ml-&psig=AOvVaw2e-uhMdap3CUUs5CG6slde&ust=1508625351908763

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjqzeuGoYDXAhXHsY8KHXqDDucQjRwIBw&url=https://home.kapook.com/view153972.html&psig=AOvVaw04Kw5U_pmR-HKSemDAypU8&ust=1508625215283697

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwihx7vroIDXAhUMso8KHXdDBGIQjRwIBw&url=https://www.bigc.co.th/coke-carbonated-soft-drink-1-25-l.html&psig=AOvVaw38iPRaCorzm--VN950NHVz&ust=1508625161260195

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiwvon_o4DXAhVKN48KHf06B7cQjRwIBw&url=http://www.sappaya.net/store/item.php?rec_no=10&psig=AOvVaw27amwqvdKXO1nLo99kD87V&ust=1508626008134986

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwig3tGvoIDXAhUeR48KHTlfD-8QjRwIBw&url=http://www.tops.co.th/p/Prungthip-Salt-1kg&psig=AOvVaw3OtP9SrqN91-qphEwq2g04&ust=1508625030803490

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiIwMzJpIDXAhXD6Y8KHSmLBsEQjRwIBw&url=http://www.priceza.com/s/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%B2/%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%AA-%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B8%97&psig=AOvVaw0tos_8DKES3GKNnyXYucBx&ust=1508626165989139

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiUlffVoIDXAhVFKo8KHWJbBOMQjRwIBw&url=http://www.priceza.com/s/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%B2/%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A5&psig=AOvVaw15gZzf7ecI2zrM4Qp0T6Hy&ust=1508625117602905

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjd59bqoYDXAhWLrY8KHe7kDsYQjRwIBw&url=https://home.kapook.com/view142732.html&psig=AOvVaw04Ka3OVsdfKvwIVQf63cYC&ust=1508625427714023



ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร หนวยการเรยนรท 3 สารและการแยกสาร รายวชา

วทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 จดท าขนเพอพฒนาการจดกจกรรมการเรยนร

และยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ซงนวตกรรมทใช

ในการจดกจกรรมการเรยนรนเปนนวตกรรมทสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองคดเปน

ท าเปน และแกปญหาเปน สามารถพฒนาตนเองได ซงถอวาเปนไปตามแนวทางการจดการศกษา

ของชาตทเนนผเรยนเปนส าคญ และสนองตอบตอพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช

2542 และสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทมงเนนใหผเรยน

ไดรบการพฒนาทงดานความร กระบวนการคด กระบวนการสบเสาะหาความร การแกปญหา

ความสามารถในการสอสาร การตดสนใจ การน าความร ไปใชในชวตประจ าวน ตลอดจนม

จตวทยาศาสตร คณธรรมและคานยมอนพงประสงค

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรน จดท าขนครอบคลมสาระการเรยนรและผลการเรยนร

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยน

แมต าตาดควนวทยาคม พทธศกราช 2555 ซงประกอบดวยชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทงหมด

7 ชด ชดนเปนชดท 1 เรอง สารประกอบ ใชเวลาในการจดกจกรรมการเรยนร 3 ชวโมง

ผจดท าหวงเปนอยางยงวาชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรเลมนจะชวยใหผเรยนมความร

ความเขาใจเกยวกบสารประกอบยงขน ซงจะเปนประโยชนอยางยงตอการพฒนาการเรยนรของผเรยน

ตอไป

สกญญา กมกน

ค าน า

ก



ค าน า ก สารบญ ข ค าแนะน าการใชชดกจกรรมส าหรบนกเรยน ค ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรส าหรบนกเรยน ง มาตรฐานการเรยนร ตวชวด จดประสงคการเรยนร และสาระการเรยนร 1 แบบทดสอบกอนเรยน เรอง สารประกอบ 3 ใบความร เรอง องคประกอบและสมบตของสารประกอบ 6 แบบฝกหด เรอง องคประกอบและสมบตของสารประกอบ 9 ใบกจกรรม เรอง มอะไรในสารประกอบ 11 แบบทดสอบหลงเรยน เรอง สารประกอบ 16 บรรณานกรม 19

สารบญ

เรอง หนา

ข



เพอใหการจดการเรยนการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร หนวยการเรยนร สารและการแยกสาร ชดท 1 เรอง สารประกอบ เกดประสทธภาพ นกเรยนควรปฏบตตน ตามขนตอนดงตอไปน

1. นกเรยนอานและศกษาจดประสงคของชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรใหเขาใจอยางละเอยด 2. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน เรอง สารประกอบ จ านวน 10 ขอ เปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก ใชเวลา 10 นาท เมอท าเสรจแลว รวบรวมกระดาษค าตอบสงครผสอนเพอตรวจและบนทกคะแนนทไดเปนคะแนนกอนเรยน 3. นกเรยนศกษาเนอหาและท าแบบฝกหดของชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ลงมอปฏบตการทดลองตามใบกจกรรมในชดกจกรรม 4. เมอศกษาชดกจกรรมการเรยนรครบทกขนตอนแลว ใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน เรอง สารประกอบ จ านวน 10 ขอ เปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก ใชเวลา 10 นาท เมอเสรจแลวแลกกนตรวจกบเพอนทอยขาง ๆ โดยครเปนผเฉลย และสงผลคะแนนทท าไดหลงเรยนใหครผสอน 5. เมอท ากจกรรมเสรจสนทกขนตอนแลว น าชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสงคนครผสอน 6. ใชเวลาในการท าชดกจกรรมทงสน 3 ชวโมง

ค าแนะน าการใชชดกจกรรมส าหรบนกเรยน

ค



ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบ

นกเรยน

ขนท 1 อานและท าความเขาใจ - องคประกอบ ค าแนะน าขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร - สาระการเรยนร มาตรฐาน ตวชวด และจดประสงค

ขนท 2 ท าแบบทดสอบกอนเรยน

ขนท 4 ปฏบตกจกรรมในใบกจกรรม

ขนท 3 ศกษาเนอหาสาระในใบความรและท าแบบฝกหด

ขนท 5 นกเรยนและครรวมกนอภปรายและสรปองคความร

ขนท 6 ท าแบบทดสอบหลงเรยน

ง



มาตรฐานการเรยนร มาตรฐานการเรยนร

ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนร น าความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 3.1 ม.2/1 ส ารวจและอธบายองคประกอบ สมบตของธาตและสารประกอบ

มาตรฐานการเรยนร ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร

การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวา วทยาศาสตร เทคโนโลย สงคมและสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด ว 8.1 ม.2/1 ตงค าถามทก าหนดประเดนหรอตวแปรทส าคญในการส ารวจตรวจสอบ หรอ

ศกษาคนควาเรองทสนใจไดอยางครอบคลมและเชอถอได ว 8.1 ม.2/2 สรางสมมตฐานทสามารถตรวจสอบไดและวางแผนการส ารวจตรวจสอบ

หลาย ๆ วธ ว 8.1 ม.2/3 เลอกเทคนควธการส ารวจตรวจสอบทงเชงปรมาณและเชงคณภาพทไดผล

เทยงตรงและปลอดภย โดยใชวสดและเครองมอทเหมาะสม

รายละเอยดชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการแยกสาร ชดท 1 เรอง สารประกอบ

1



จดประสงคการเรยนร เมอนกเรยนศกษาชดกจกรรมการเรยนร ชดท 1 เรอง สารประกอบ นกเรยนสามารถ

ดานความร 1. ระบองคประกอบของสารประกอบได 2. อธบายสมบตของสารประกอบได ดานทกษะกระบวนการ ส ารวจ ทดลอง และบนทกผลเกยวกบองคประกอบและสมบตของสารประกอบได ดานคณลกษณะอนพงประสงค 1. ใฝเรยนร 2. มงมนในการท างาน สาระการเรยนร

1. องคประกอบของสารประกอบ 2. สมบตของสารประกอบ

2



คาชแจง 1. แบบทดสอบเปนแบบปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 10 ขอ ใชเวลา 10 นาท

2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวท าเครองหมายกากบาท (×) ลงในกระดาษค าตอบ

3. ใหนกเรยนอานและท าแบบทดสอบใหครบทกขอ

1. พจารณาภาพตอไปน เพอใชในการตอบค าถาม

1 2 3 4 5 6

ภาพในขอใดแทนความหมายของสารประกอบได ก. 2 , 3 , 4 , 5 และ6 ข. 3 , 5 และ 6 ค. 4 , 5 และ 6 ง. 1 , 2 , 3 , 4 , 5 และ6 2. สารในขอใดเปนสารประกอบทงหมด

ก. ดางทบทม ทองค า โซดาไฟ ข. ตะกว สนมเหลก น า ค. น าตาลทราย เกลอแกง เอทานอล ง. เงน เหลกกลา ผงฟ 3. ขอใดสตรเคมของสารประกอบทมจ านวนชนดขององคประกอบมากทสด ก. KMnO4 ข. S8 ค. CO2 ง. NH3 4. พจารณาสมการตอไปน แลวตอบค าถาม

H2CO3 H2O + CO2

จากสมการเคม มสารประกอบกชนด ก. 1 ชนด ข. 2 ชนด ค. 3 ชนด ง. 4 ชนด

แบบทดสอบกอนเรยน ชดท 1 เรอง สารประกอบ

3



5. ขอความใดกลาวไมถกตองเกยวกบสารประกอบ ก. เกดจากสารชนดเดยวกนจ านวนตงแตสองชนดขนไป ข. สารประกอบจะมสมบตทแตกตางจากสารเดมกอนเกดสารประกอบ ค. การแยกสารประกอบบางชนดจะไดธาตและสารประกอบชนดอน ๆ ง. สมบตของสารประกอบสามารถทดสอบดวยวธการทางวทยาศาสตร 6. พจารณาแผนภาพตอไปน แลวตอบค าถาม จากแผนภาพ ขอความใดกลาวถกตอง ก. สารประกอบเปนสวนหนงของธาต ข. สารประกอบเปนสารผสม ค. สารประกอบมจดเดอดไมคงท ง. สารประกอบและธาตเปนสารบรสทธ 7. พจารณาขอความตอไปน

สารประกอบ X เมอใหความรอนแลวสามารถแยกองคประกอบได 2 ชนด คอ สาร A และแกส B หากสงสยวาแกสชนดนคอแกสออกซเจน จะมวธการทดสอบดวยวธการอยางไร

ก. น าเทยนทจดไฟไปจอใกล ๆ ข. น าธปทดบเหลอแตถานแดงไปจอใกล ๆ ค. ผานแกสลงในน าปนใส ง. น าแกสทไดพนไปหาเทยนไขทจดไฟอย

ธาต สารประกอบ

สารบรสทธ สารผสม

สสาร

4



8. สารประกอบในขอใดเปลยนสกระดาษลตมสจากแดงเปนน าเงนทงหมด ก. เกลอแกง หนปน น าอดลม ข. น าขเถา ดนประสว ดางทบทม ค. กรดเกลอ น าสมสายช กรดคารบอนก ง. แอมโมเนย โซดาไฟ น าปนใส 9. สารในขอใดจดเปนสารประกอบ ก. สาร B เปนของเหลวสเงน เปนมนวาว เหนยว จดหลอมเหลว –39 oC ข. สาร A เปนของเหลวใสไมมสน าไปแยกดวยไฟฟาไดธาต X กบธาต Y ค. สาร C มสถานะเปนของแขง จดหลอมเหลว 1,535 oC และน าไฟฟา ง. สาร D เปนของแขงสเงน เมอน าไปเผาแลวไดองคประกอบเปนสาร D เหมอนเดม 10. ขอใดมการใชประโยชนจากสารประกอบไมถกตอง ก. กรดซลฟวรกใชเตมแบตเตอร ข. โซเดยมคลอไรดใชปรงอาหาร ค. แคลเซยมคารบอเนตใชท าผงซกฟอก ง. สารสมใชแกวงน าใหตะกอนตกลงกนตม

5



1. ความหมายของสารประกอบ สารประกอบ (Compound) เปนสารบรสทธทประกอบดวยอะตอมของธาตตางชนดกน สรางพนธะเคมตอกนเกดเปนโมเลกล เขยนแทนดวยสตรเคม เชน แกสคารบอนไดออกไซด (CO2) ซงสมบตทางเคมของสารประกอบจะแตกตางจากธาตเดม 2. องคประกอบและสตรเคมของสารประกอบ สารประกอบแตละชนด จะประกอบดวยธาตตงแต 2 ขนไป มาสรางพนธะเคมกน โดยเขยนไดเปนสตรเคม ซงตวเลขหอยเปนเลขแสดงถงจ านวนอะตอมของแตธาตนน ๆ ทเปนองคประกอบ

สารประกอบ ภาพ สตรเคม ธาตทเปนองคประกอบ โซเดยมไฮดรอกไซด

(โซดาไฟ)

NaOH โซเดยม (Na) 1 อะตอม ออกซเจน (O) 1 อะตอม ไฮโดรเจน (H) 1 อะตอม

น า

H2O ไฮโดรเจน (H) 2 อะตอมออกซเจน (O) 1 อะตอม

กรดแอซตก (น าสมสายช)

CH3COOH คารบอน (C) 2 อะตอม ไฮโดรเจน (H) 4 อะตอมออกซเจน (O) 2 อะตอม

แอมโมเนย

NH3 ไนโตรเจน (N) 1 อะตอม ไฮโดรเจน (H) 3 อะตอม

แคลเซยมไฮดรอกไซด (ปนขาว)

Ca(OH)2 แคลเซยม (Ca) 1 อะตอม ออกซเจน (O) 2 อะตอม ไฮโดรเจน (H) 2 อะตอม

ใบความร เรอง องคประกอบและสมบตของสารประกอบ

6

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjNyrHk6vvWAhXJQY8KHSnRB64QjRwIBw&url=https://exportpages.asia/company/sunmeik/products/1310-73-2-%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%AE%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%84%E0%B8%8B%E0%B8%94%E0%B9%8C-1016731440.htm&psig=AOvVaw0ZmMcIk1xMPKgq3nn6O5lX&ust=1508473207998387

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwj3kKKn6_vWAhUDRY8KHSrJCJ8QjRwIBw&url=http://campus.sanook.com/1370951/&psig=AOvVaw01hpz9PhlcX0r3SXaEl72h&ust=1508473286622075

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiQ_fqD7PvWAhVLO48KHVLLBr8QjRwIBw&url=https://www.fewfat.com/article/167/%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B9-%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%99&psig=AOvVaw0tE1Y-3qPNOXY8qpZwdUhp&ust=1508473504911090

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwie7LyQ7fvWAhUHQI8KHaJWBAEQjRwIBw&url=http://school-medicines.com/home/th/home-th/articles-th/76-ammonia.html&psig=AOvVaw3GD-tIcZBjRDkuN0TT1hvk&ust=1508473649065110

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiK0ZuR8PvWAhUDQY8KHVEUAAsQjRwIBw&url=http://www.worldchemical.co.th/th/product-detail-114-%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%A7-%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%84%E0%B8%8B%E0%B8%94%E0%B9%8C.html&psig=AOvVaw3wO0IupQcshMuwa4f-oDQ-&ust=1508474649073047



3. สมบตของสารประกอบ

สารประกอบแตละชนดจะมสมบตทางเคมเปลยนไปจากธาตเดมกอนเกดสารประกอบ

สารประกอบ ธาตเดมกอนเกดสารประกอบ

ธาตชนดท 1 ธาตชนดท 2 ธาตชนดท 3 คารบอนไดออกไซด (CO2) เปนแกสใส ไมมส ละลายน าได ท าใหน าปนใสขน

และท าใหไฟดบ

ธาตคารบอน (C) เปนของแขงสด า

เปราะ

แกสออกซเจน (O2) เปนแกสใส ไมมส

ชวยใหไฟตด

-

ไฮโดรเจนเปอรออกไซด (H2O2)

เปนของเหลวใส ไมมส มกลนเฉพาะตว ใชฆาเชอโรค

ธาตไฮโดรเจน (H) เปนแกสใส ไมมส ตด

ไฟได

ออกซเจน (O) เปนแกสใส ไมมส


-

โซเดยมไฮดรอกไซด (NaOH)

ของแขงสขาว ดดความชนดมาก ละลายน าไดด ใชในอตสาหกรรมสบ

ธาตโซเดยม (Na) เปนโลหะออน

ลกษณะเปนไข มสเงน

ธาตออกซเจน (O) เปนแกสใส ไมมส


ธาตไฮโดรเจน (H) เปนแกสใส ไมมส

ตดไฟได

7



สารประกอบบางชนด สามารถแยกเปนสารประกอบยอยอน ๆ ดวยวธการทางเคม

ดงตวอยาง ในตาราง

สารประกอบ ธาตและสารประกอบทแยกได

สารประกอบ สารประกอบ ธาต แคลเซยมคารบอเนต (CaCO3) หรอหนปน

ของแขงสขาว ไมละลายในน า

แคลเซยมออกไซด (CaO)

ของแขงสขาว มฤทธกดกรอน

คารบอนไดออกไซด (CO2) เปนแกสใส ไมมส ละลายน าได ท าใหน าปนใสขน และท าใหไฟดบ

-

โซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต (NaHCO3) เปนผงสขาว มรสเคม

โซเดยมคารบอเนต (Na2CO3)

เปนผงสขาว ไมมกลน

น า (H2O) เปนของเหลวใส ไมมส ไมมกลน เปนตวท าละลายทด ใชดมได

แกสออกซเจน (O2) เปนแกสใส ไมมส


8

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjOhOjC8vvWAhUGQo8KHQ9EDE8QjRwIBw&url=https://pixabay.com/th/photos/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A5/&psig=AOvVaw2SI-CExGuENseFj1PztLO_&ust=1508475179167508



คาสง ใหนกเรยนวเคราะหสตรเคมและสมการเคมทก าหนดให แลวจ าแนกองคประกอบของสาร

1. จงระบชอธาตและจ านวนของธาตทเปนองคประกอบในสารประกอบก าหนดให

สารประกอบ ภาพ องคประกอบ/จานวน NaHCO3 (ผงฟ)

C4H10 (แกสหงตม)

C6H12O6 (ฟรกโทส)

CH3CH2OH แอลกอฮอลลางแผล

Fe2O3.H2O (สนมเหลก)

แบบฝกหด เรอง องคประกอบและสมบตของสารประกอบ

9

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjpzP-jl_zWAhULKY8KHV37ApAQjRwIBw&url=http://www.chiangraifocus.com/forums/index.php?topic=601870.0&psig=AOvVaw2iHKlvHoMja5QQ0YwnxDcb&ust=1508485139799778

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjRkOOu_vvWAhVEqY8KHRPIC2UQjRwIBw&url=http://1.179.134.197/sciencelab/middle/item01/lab05/lab05.php&psig=AOvVaw0DM8e7rbksb5Ni6UGYms8D&ust=1508478171540959

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjKu73Ml_zWAhVDuI8KHbn7CNQQjRwIBw&url=http://www.scimath.org/article-science/item/4742-2015-04-21-01-43-49&psig=AOvVaw1y4oyaPGPArfIM6eoWbsEa&ust=1508485221162791



2. พจารณาสมการทก าหนดให แลวจ าแนกประเภทพรอมเขยนสมบตของสารประกอบและ

องคประกอบยอยของแตละสมการ สมการเคม สารประกอบ องคประกอบ

2H2O(l) 2H2(g) + O2(g) น า แกสไฮโดรเจน + แกสออกซเจน

C (s) + O2 (g) CO2 (g) คารบอน + แกสออกซเจน แกสคารบอนไดออกไซด

CaCO3 (s) CaO(s) + CO2(g) หนปน ปนขาว + แกสคารบอนไดออกไซด

10



คาชแจง ใหนกเรยนแตละกลมฟงครอธบายขนตอนการทดลอง เมอมความเขาใจตรงกน ทงชนเรยนแลว จงเรมท าการทดลองตามวธการทดลอง เมอท าการทดลองเสรจเขยนผลการทดลอง ลงในกระดาษบรฟและเตรยมน าเสนอผลการทดลองหนาชนเรยนตอไป จดประสงคการเรยนร

1. สามารถระบจ านวนขององคประกอบทแยกจากสารประกอบได 2. สามารถอธบายสมบตของสารประกอบและองคประกอบทแยกออกมาได

วสดอปกรณ

1. บกเกอร ขนาด 250 ml 1 อน 2. ขวดรปชมพ ขนาด 100 ml 1 ชด 3. จกยางด า 1 ร เบอร 10 1 อน 4. สายยางเลก 1 เสน 5. หลอดแกวรปตวแอล 1 อน 6. หลอดทดลอง ขนาด 25x150 mm 2 หลอด 7. ขาตง พรอมทจบ 1 ชด 8. ตะเกยงแอลกอฮอล 1 อน 9. กานธป 1 อน 10. ไฟแชค 1 อน 11. กระบอกตวง ขนาด 100 ml 1 อน 12. ชอนตกสารพลาสตก เบอร 2 1 อน 13. น าปนใส 14. ดนน ามน 15. โพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต (ดางทบทม) 16. น าอดลม 17. น ากลน

ใบกจกรรม เรอง มอะไรในสารประกอบ

11



วธการทดลอง

ตอนท 1 การหาองคประกอบในโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต 1. น าโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต 4 เกลด ใสในบกเกอร

ขนาด 100 มลลลตร เตมน ากลนลงไป 10 มลลลตร สงเกตสของสารละลายและบนทกผล

2. ตกสารโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต ปรมาณ 2 ชอนเบอร 2 ใสในหลอดทดลอง (การตกสารดวยชอนตกสาร ใหปาดสวนทพนออกดวย)

3. ประกอบหลอดทดลองทมโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนตอย ใหเขากบทจบและขาตง โดยจดใหหลอดทดลองเอยง และอยระดบทเหมาะสมกบการเผากนหลอดดวย ตะเกยงแอลกอฮอล ดงภาพ

4. ตอจกยางด าเขากบหลอดแกวรปตวแอลและสายยาง ใสน าใหเตมหลอด

หลอดทดลองน าจกยางด าปดปลายหลอดทดลอง โดยน าปลายสายยางอกดานหนงสอดเขาไปในหลอดทดลอง อกอนหนงทคว าจมอยในบกเกอรขนาด 250 มลลลตร ทมน า ดงภาพ

5. จดไฟเผากนหลอดทดลองทมโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนตอย แกสจะแทนทน า เปนเวลา 2 นาท เพอเกบแกสทเกดขนโดยการแทนน า ในหลอดทดลอง

น าขนจากน า

6. น าดนน ามนปดปากหลอดทดลอง ในขณะทหลอดทดลอง ยงอยใตน าเพอเกบแกสใหอยในหลอดทดลอง กอนน าขน จากน า ใชดนน ามนปดหลอด บรรจแกส

12

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwj5hKWPpoDXAhUJSo8KHc8SDCwQjRwIBw&url=https://pixabay.com/th/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B9%84%E0%B8%9F-%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B9%84%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%89-%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%89-%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99-913296/&psig=AOvVaw26-aEUKO655XNnA0F8SSQS&ust=1508626570341674



7. น าแกสทไดจากขอ 6 มาทดสอบการตดไฟ โดยน ากานธป ทตดไฟแลวดบเหลอแตถานแดง มาสอดลงไปหลอดทดลอง สงเกตการเปลยนแปลงของธปบรเวณทเปนถานแดง และบนทกผล

8. เทสารทเหลอจากการเผาในหลอดทดลอง ลงในบกเกอร ขนาด 100 มลลลตร เตมน ากลนลงไป 10 มลลลตร สงเกตสของสารละลายและการละลายแลวบนทกผล

ตอนท 2 การหาองคประกอบในนาอดลม 1. ตวงน าอดลม ปรมาตร 10 มลลลตร ลงในบกเกอร

ขนาด 100 มลลลตร น ากระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอร ทดสอบความเปนกรด-เบส สงเกตสและบนทกผล

2. ตวงน าอดลม 100 มลลลตร ลงในขวดรปชมพ ปดดวยจกยางทตอกบหลอดแกวรปตวแอลและสายยาง โดยทปลายของสายยางอกขางหนงจมลงในบกเกอร ทมน าปนใส น าปนใส

3. ตมน าอดลมใหเดอด เปนเวลา 3 นาท สงเกตลกษณะของน าปนใสเมอผานแกสลงไป และบนทกผล

4. น าน าอดลมหลงการตม มาทดสอบ ความเปนกรด-เบส ดวยกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอร สงเกตสและบนทกผล

13

https://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjT0bGOs-zWAhVFM48KHbryA4MQjRwIBw&url=https://www.aliexpress.com/w/wholesale-conical-flask.html&psig=AOvVaw2avmij86nq5ITNEVdiULUD&ust=1507942870987877



คาถามกอนการทดลอง

1. ปญหาของการทดลองคอ …………………………………………………………………………………………………………………………

2. สมมตฐานของการทดลอง คอ …………………………………………………………………………………………………………………………

บนทกผลการทดลอง ตอนท 1 การหาองคประกอบในโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต

สาร ผลการทดสอบ

การละลายนา กอนการเผา

การละลายนา หลงการเผา

การทดสอบแกส ทไดจากการเผา

โพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต

ตอนท 2 การหาองคประกอบในนาอดลม

สาร ผลการทดสอบ

คา pH กอนการแยกแกส

คา pH หลงการแยกแกสออก

การทดสอบแกส โดยผานลงในนาปนใส

น าอดลม

14



คาถามทายกจกรรม

1. จากการทดลองตอนท 1 การเผาโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต ไดองคประกอบแยกออกมาทงหมดกชนด อะไรบาง ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จากการทดลองตอนท 1 องคประกอบใดทสามารถระบชนดของสารได และทราบไดอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………

3. จากการทดลองตอนท 2 การตมน าอดลม ไดองคประกอบทแยกออกมาทงหมดกชนด อะไรบาง ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………

4. จากการทดลองตอนท 2 แกสทผานลงในน าปนใส คอแกสชนดใด ทราบไดอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………

5. จากการทดลองทงสองตอน องคประกอบทแยกไดมสมบตเปนอยางไร เมอเปรยบเทยบกบสารประกอบเดม ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………

6. จากการทดลองทงสองตอน สามารถสรปการทดลองนไดอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………

15



คาชแจง 1. แบบทดสอบเปนแบบปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 10 ขอ ใชเวลา 10 นาท 2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวท าเครองหมายกากบาท (×) ลงในกระดาษค าตอบ

3. ใหนกเรยนอานและท าแบบทดสอบใหครบทกขอ

1. ขอความใดกลาวไมถกตองเกยวกบสารประกอบ ก. เกดจากสารชนดเดยวกนจ านวนตงแตสองชนดขนไป ข. สารประกอบจะมสมบตทแตกตางจากสารเดมกอนเกดสารประกอบ ค. การแยกสารประกอบบางชนดจะไดธาตและสารประกอบชนดอน ๆ ง. สมบตของสารประกอบสามารถทดสอบดวยวธการทางวทยาศาสตร

2. ขอใดสตรเคมของสารประกอบทมจ านวนชนดขององคประกอบมากทสด ก. KMnO4 ข. S8 ค. CO2 ง. NH3

3. ขอใดมการใชประโยชนจากสารประกอบไมถกตอง ก. กรดซลฟวรกใชเตมแบตเตอร ข. โซเดยมคลอไรดใชปรงอาหาร ค. แคลเซยมคารบอเนตใชท าผงซกฟอก ง. สารสมใชแกวงน าใหตะกอนตกลงกนตม 4. พจารณาภาพตอไปน เพอใชในการตอบค าถาม

1 2 3 4 5 6

ภาพในขอใดแทนความหมายของสารประกอบได ก. 2 , 3 , 4 , 5 และ6 ข. 3 , 5 และ 6 ค. 4 , 5 และ 6 ง. 1 , 2 , 3 , 4 , 5 และ6

แบบทดสอบหลงเรยน ชดท 1 เรอง สารประกอบ

16



5. พจารณาสมการตอไปน แลวตอบค าถาม

H2CO3 H2O + CO2

จากสมการเคม มสารประกอบกชนด ก. 1 ชนด ข. 2 ชนด ค. 3 ชนด ง. 4 ชนด

6. สารในขอใดจดเปนสารประกอบ ก. สาร B เปนของเหลวสเงน เปนมนวาว เหนยว จดหลอมเหลว –39 oC ข. สาร A เปนของเหลวใสไมมสน าไปแยกดวยไฟฟาไดธาต X กบธาต Y ค. สาร C มสถานะเปนของแขง จดหลอมเหลว 1,535 oC และน าไฟฟา ง. สาร D เปนของแขงสเงน เมอน าไปเผาแลวไดองคประกอบเปนสาร D เหมอนเดม

7. พจารณาแผนภาพตอไปน แลวตอบค าถาม จากแผนภาพ ขอความใดกลาวถกตอง ก. สารประกอบเปนสวนหนงของธาต ข. สารประกอบเปนสารผสม ค. สารประกอบมจดเดอดไมคงท ง. สารประกอบและธาตเปนสารบรสทธ

8. พจารณาขอความตอไปน สารประกอบ X เมอใหความรอนแลวสามารถแยกองคประกอบได 2 ชนด คอ สาร A

และแกส B หากสงสยวาแกสชนดนคอแกสออกซเจน จะมวธการทดสอบดวยวธการอยางไร ก. น าเทยนทจดไฟไปจอใกล ๆ ข. น าธปทดบเหลอแตถานแดงไปจอใกล ๆ ค. ผานแกสลงในน าปนใส ง. น าแกสทไดพนไปหาเทยนไขทจดไฟอย

ธาต สารประกอบ

สารบรสทธ สารผสม

สสาร

17



9. สารในขอใดเปนสารประกอบทงหมด

ก. ดางทบทม ทองค า โซดาไฟ ข. ตะกว สนมเหลก น า ค. น าตาลทราย เกลอแกง เอทานอล ง. เงน เหลกกลา ผงฟ

10. สารประกอบในขอใดเปลยนสกระดาษลตมสจากแดงเปนน าเงนทงหมด ก. เกลอแกง หนปน น าอดลม ข. น าขเถา ดนประสว ดางทบทม ค. กรดเกลอ น าสมสายช กรดคารบอนก ง. แอมโมเนย โซดาไฟ น าปนใส

18



ธาตและสารประกอบ. สบคนเมอ 1 กรฏาคม 2557. จาก http://www.krusarawut.net/wp/?p =16900

พมพนธ เดชะคปต และคณะ. (2557). หนงสอเรยนรายวชาวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2. กรงเทพฯ : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.). ศรลกษณ ผลวฒนะ และ เจยมจต กลมาลา. (2557). หนงสอเรยนรายวชาวทยาศาสตร

ชนมธยมศกษาปท 2. กรงเทพฯ : แมค. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2554). หนงสอเรยนรายวชาวทยาศาสตร

ชนมธยมศกษาปท 2. กรงเทพฯ : องคการคาของ สกสค. สาขาประเมนมาตรฐาน สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546). คมอวดผล

ประเมนผลวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : สสวท. สารประกอบ. สบคนเมอ 1 กรฏาคม 2557. จาก http://nakhamwit.ac.th/pingpong_web/

m&c_web/Content_11.html

บรรณานกรม

19

http://www.krusarawut.net/wp/?p

http://nakhamwit.ac.th/pingpong_web/

Documents

ชุดที่ 1 - kroobannok.com · สารประกอบ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 1 ค าน า ก