27
บทที2 เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวของ ในการวิจัยเรื่อง บุคลิกภาพของพนักงานธนาคารกรุงศรีอยุธยา จํากัด (มหาชน) สํานักงานใหญผูวิจัยไดศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของที่จะนํามาเปนแนวทางใน การศึกษาได ดังนี1. เอกสารที่เกี่ยวของกับบุคลิกภาพ - ความหมายของบุคลิกภาพ - ทฤษฎีบุคลิกภาพ - องคประกอบของบุคลิกภาพ - ปจจัยสําคัญของบุคลิกภาพ - การสรางบุคลิกภาพ 2. เอกสารที่เกี่ยวของกับพนักงานธนาคาร - คุณลักษณะของพนักงานธนาคาร - บทบาทและหนาที่ของพนักงานธนาคาร - ความสําคัญของบุคลิกภาพในอาชีพ 3. งานวิจัยที่เกี่ยวของกับบุคลิกภาพของพนักงานธนาคาร - งานวิจัยที่เกี่ยวของกับบุคลิกภาพในประเทศ - งานวิจัยที่เกี่ยวของกับบุคลิกภาพตางประเทศ - งานวิจัยที่เกี่ยวของกับตัวแปรที่ใชในการศึกษา 4. ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จํากัด (มหาชน) สํานักงานใหญ - ความเปนมา - อัตรากําลัง - โครงสราง

เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

บทท 2

เอกสาร และงานวจยทเกยวของ

ในการวจยเรอง “บคลกภาพของพนกงานธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) สานกงานใหญ” ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของทจะนามาเปนแนวทางในการศกษาได ดงน 1. เอกสารทเกยวของกบบคลกภาพ - ความหมายของบคลกภาพ - ทฤษฎบคลกภาพ - องคประกอบของบคลกภาพ - ปจจยสาคญของบคลกภาพ - การสรางบคลกภาพ 2. เอกสารทเกยวของกบพนกงานธนาคาร - คณลกษณะของพนกงานธนาคาร - บทบาทและหนาทของพนกงานธนาคาร - ความสาคญของบคลกภาพในอาชพ 3. งานวจยทเกยวของกบบคลกภาพของพนกงานธนาคาร - งานวจยทเกยวของกบบคลกภาพในประเทศ - งานวจยทเกยวของกบบคลกภาพตางประเทศ - งานวจยทเกยวของกบตวแปรทใชในการศกษา 4. ธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) สานกงานใหญ - ความเปนมา - อตรากาลง - โครงสราง

Page 2: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

6

เอกสารทเกยวของกบบคลกภาพ

1. ความหมายของบคลกภาพ (personality) บคลกภาพ ตรงกบคาวา personality ในภาษาองกฤษ ซงมรากศพทมาจากภาษาลาตนวา persona ซงแปลวาตวโขนหรอหนากากทตวละครสวมเวลาจะออกแสดงแตละคนตางกมหวโขนทจะตองสวมหรอมบทบาททจะตองแสดงออกกลาวไดวาบทบาทเหลานจะเปนรากฐานสาคญของบคลกภาพของแตละคน คาวา “บคลกภาพ” (สภททา ปณะฑะแพทย, 2542, หนา 172-173) มความสมพนธกบคาวาเอกลกษณ (identity) ซงหมายถงวธทางบคคลมองดตนเองหรอมความนกคดเกยวกบตนเอง (self concept) เอกลกษณจะตองประกอบดวยทกสงทกอยางในตวของเรา รวมทงความนกคดทงหมดทกอใหเกดเปนการกระทาในชวตของเรา เชน คานยมตาง ๆ ความหวง ความใฝฝน ฯลฯ ตวเราเทานนทจะทราบวาเอกลกษณของเราเปนอยางไร เราเปนบคคลแบบใด บคคลอนจะเหนเราไดกแตเพยงสงทเปนเครองหมายตาง ๆ ภายนอกของเอกลกษณซงกคอ สรลกษณ พงศนาวน (2544, หนา 10) บคลกภาพ หมายถง คณสมบตตาง ๆ ทางดานสรระ ลกษณเฉพาะของบคคล ทงพฤตกรรมภายใน ไดแก ความร สานกคด เจตคต และพฤตกรรมภายนอก ไดแก การแสดงออกทางรางกาย กรยาทาทาง ซงเปนความพยายามของบคคลทจะปรบตวตอสงแวดลอม จตมา เสรพทยารตน (2544, หนา 12) บคลกภาพ หมายถง ลกษณะนสยของบคคลทแสดงออกตอสงแวดลอมทงกรยา ทาทาง และลกษณะทางอารมณ เจตคต ทแสดงออกโดยมแบบเฉพาะตว กด (Good อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546 ,หนา 7) กลาววา บคลกภาพ หมายถง การรวมตวของการแสดงปฏกรยาโตตอบทางดานจตวทยาและสงคมของแตละบคคล ซงจะเปนลกษณะทแสดงออกทางดายอารมณ จตใจ และพฤตกรรมของแตละบคคล ออลพอรท (Allport อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 7) กลาววา บคลกภาพ หมายถง เปนการจดระเบยบในการเปลยนแปลงของแตละบคคลซงเกยวกบระบบรางกายและจตใจ ซงจะนาไปสการปรบตวของบคคลใหเขากบโลกภายนอก จากความหมายบคลกภาพ พอสรปไดวา บคลกภาพ หมายถง พฤตกรรม การกระทาของแตละบคคลทจะแสดงออกมาใหเหนจากภายนอก ซงเชอมโยงไปถง ความคด ความรสก ความสานก อารมณจากภายในจตใจ ทถกมาจากการรบร การเรยนร การศกษา ประสบการณ จากการอบรมสงสอน จากสภาพแวดลอม ทเปนปจจยทงภายในและภายนอก ทซมซบเขาสสมอง

Page 3: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

7

และจตของแตละบคคล และเปนลกษณะจาเพาะตวของคน ทาใหเกดเอกลกษณของบคคลนน ไมมใครทมบคลกภาพดจนหาทตไมไดและกไมมใครทมบคลกภาพเลวรายไปหมดทกอยาง ถายดหลกทวา บคลกภาพเรยนรไดและแกไขได จะชวยใหพฒนาลกษณะจาเพาะตวใหดขน บคลกภาพจงเปนผลรวมจากประสบการณทสะสมมา การแสดงออกทางกาย สหนา ทาทาง วาจา กรยามารยาท ระดบการศกษา ฐานะทางสงคม และการฝกอบรมมาจากครอบครวเดม ถามบคลกภาพทด เชน ใจเยน เออเฟอ มมนษยสมพนธทด เขมแขงแตออนโยน กจะทาให คณมความมนใจในตวเองและอยในหมเพอนและสงคมอยางเปนสข ไดรบการยอมรบจากคนอน ๆ ยงจะทาใหคณมความสขและภาคภมใจในศกดศรของคณเอง 2. ทฤษฎบคลกภาพ (theories of personality) บคลกภาพมความสาคญตอการดารงชวตมนษยในสงคม ทาใหองคการทกองคการและบคคล ตางใหความสาคญกบบคลกภาพเพอปรบปรงและพฒนา นกทฤษฎแตละบคคลตางกมแนวคด มขดจากดของคาอธบาย และมจดเดนจดดอย แตทกทฤษฎตางกมคณคาในตวของมนเอง แลวแตละบคคลจะนามาใชและปรบปรงพฒนาใหดยงขน สภททา ปณฑะแพทย (2542, หนา 176-183) ไดกลาววา นกจตวทยาไดใหความสนใจในเรองบคลกภาพของบคคลเปนอยางมาก จงไดมทฤษฎตาง ๆ เกดขนเพอการวเคราะหพฤตกรรมการแสดงออกของมนษย ดงน 2.1 ทฤษฎบคลกภาพตามโครงสรางรางกาย ของ เชลดอน (Sheldom‘s constitutional อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 8) กลาววา รปรางมนษยมความสมพนธกบพฤตกรรมการแสดงออก ดงนนจงสามารถนามาวเคราะหบคลกภาพของบคคล ได ดงน 1. ประเภทอวนกลม (endomorph) คอ กลมทมลกษณะการแสดงออกในดานชอบความสนก เขาสงคม อดทน มปฏกรยาโตตอบคอนขางชา 2. ประเภทบกบน (mesomorph) คอ กลมทมจตใจเขมแขง กาวราว กลาหาญ และชอบใชอานาจ 3. ประเภทผอมบาง (ectomorph) คอ กลมทมภาวะทางจตทเกบกดหลบหนสงคม ชอบคดฝนคนเดยว 2.2 ทฤษฎบคลกภาพของออลพอรท (Allport’s trait theory อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 8) กลาววา บคคลมความคงทของบคลกภาพการปรากฏลกษณะบคลกภาพจะเปนตวทาใหบคคลแสดงพฤตกรรมอยางกวาง ๆ ในลกษณะคลาย ๆ กน เพราะคนทกาวราวเปนพฤตกรรมทเหมาะสมทจะนามาใชในการโตตอบเสมอ

Page 4: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

8

ออลพอรท ไดแบงกลมคณลกษณะของบคลกภาพเปน 3 ประเภทคอ 1. คณลกษณะเดน (cardinal traits) คอ คณลกษณะหนง ๆ ทมอยในบคคลทจะเปนตวครอบงาพฤตกรรมการแสดงออกตาง ๆ ของบคคลนน เชน บคคลทชอบมอานาจปกครองกมกจะมลกษณะของความโลภ และความทะเยอทะยาน เปนตน 2. คณลกษณะรวม (central traits) คอ คณลกษณะทมพฒนาการมาจากประสบการณชวต กจะเกดเปนคณลกษณะสรปรวม เชน ชอบสงคม เมตตา ความซอสตย เปนตน 3. คณลกษณะทตยภม (secondary traits) คอ คณลกษณะทงายตอการเปลยนแปลง ไดแก รสนยม หรอ ความชอบ เปนตน ในการพจารณาคณลกษณะของบคลกภาพ จะตองแยกแยะดวยวาคณลกษณะนนเปนคณลกษณะทวไป (common traits) ซงเปนคณลกษณะพนฐานทบคคลใชเปนวธการพนฐานในการปรบตวเพอจดการกบสงตาง ๆ เชน บคคลจะมระดบของความกาวราวเพมขนในตวเองทระดบหนงถาอยในสงคมของการแขงขนหรอวาเปนคณลกษณะสวนตว (individual traits or personal dispositions) ซงเปนเอกลกษณสวนตวทเปนผลมาจากประสบการณทไดรบเกดเปนเอกลกษณเฉพาะตวททาใหบคคลประพฤตหรอ ปฏบตตามแบบฉบบของเขา 2.3 ทฤษฎบคลกภาพของแคทเทลล (Cattell’s personality theory อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 9) แคทเทลลกลาววาบคลกภาพประกอบดวยองคประกอบ 4 ประการคอ 1. ลกษณะนสย (trait) - ลกษณะภายนอก (surface traits) เปนลกษณะทมองเหนไดชดเจน - ลกษณะภายใน (source traits) เปนลกษณะทซอนอยภายในและเปนสวนสาคญทจะเปนตวกาหนดพฤตกรรมภายนอก 2. พลง (power) เปนแรงผลกดนเกดจากสภาพทางจตทสมพนธกบสภาพรางกาย - พลงในการตอบสนองการรบร (perceptual response) - พลงในการตอบสนองทางอารมณ (emotional response) - พลงในการกระทาไปสจดมงหมาย (goal response) 3. นสยพนฐานเดมของมนษยโดยการปรงแตงจากสภาพแวดลอม เชน สภาพทางอารมณของมนษย จะเปนไปตามสภาพแวดลอม 4. ตวตน (self) คอ สงสาคญในการทาหนาทควบคมพฤตกรรมของบคคล - ตวตนจรง (real self) ตนในความเปนจรง

Page 5: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

9

- ตวตนในอดมคต (ideal self) ตนทบคคลคดหรอใฝฝนอยากจะเปนตาม มโนภาพทสรางขน (วฒนา พชราวนช, 2531 หนา 114) แคทเทลล (Cattell’s personality theory อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 10) ศกษากบเดกและผใหญ โดยใชการวเคราะหองคประกอบเพอหาองคประกอบของบคลกภาพ ทเหมอนกนในคนทมอายตางกน สรปแลวสงมอทธพลตอพฒนาการของบคลกภาพ และตวกาหนดบคลกภาพ ตามความคดของแคลเทลล ไดแก 1. พนธกรรม หมายถง สงทบคคลไดรบการถายทอดจากบรรพบรษ ซงเปนตวพนฐานของบคลกภาพในขนตน 1.1 ลกษณะทางกาย พนธกรรมสามารถกาหนดไดอยางคอนขางแนชด - รปราง ลกษณะของโครงกระดก สดสวนรางกาย - ลกษณะและสของผว ผม ตา - ลกษณะและสวนประกอบของอวยวะตาง ๆ เชน โครงสรางของจมก ปาก นว มอ - ความแขงแรงของรางกาย และกลามเนอ - โรคภยตาง ๆ ทสามารถถายทอดได 1.2 ลกษณะความสามารถตาง ๆ ซงสามารถถายทอดได เชน ความถนด ความสามารถทางสตปญญา และความสามารถพเศษ (gifted) ลกษณะตาง ๆ เหลานมผลกระทบตอความรสกนกคดของบคคลทมตอตนเองในระดบหนง เพราะความสวย ความงาม หรอความไมสมสวน ความพการมผลกระทบตอการแสดงพฤตกรรมตาง ๆ ทกอใหเกดเปนบคลกลกษณะสวนตน 2. สงแวดลอม หมายถง การเรยนรและประสบการณทบคคลไดรบ สงแวดลอมสามารถปรงแตพนฐานของบคลกภาพทไดรบจากพนธกรรมใหดขนหรอเลวลง 2.1 ความตองการ ในสภาพแวดลอมทแตกตางกน บคคลจะแสดงพฤตกรรมของความตองการในลกษณะทแตกตางกน 2.2 ความสนใจ สภาพแวดลอมจะเปนแรงจงใจ ใหบคคลเกดความสนใจหรอความเบอหนาย ซงเปนการสรางความกระตอรอรนหรอความเฉอยชาใหแกบคลกภาพ 2.3 เจตคต บคคลจะมความคดตอสงหนงสงใดตามสภาพแวดลอม ซงเปนประสบการณทตนไดรบทงทางตรงและทางออม 2.4 คานยม การใหคณคาของสงตาง ๆ เกดจากอทธพลของสงแวดลอมและประสบการณทตนไดรบ

Page 6: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

10

2.5 สตปญญา สงแวดลอมและประสบการณชวยใหมการพฒนาดานสตปญญา ซงมผลตอการเปลยนแปลงดานบคลกภาพ 2.6 อารมณ สงแวดลอมมอทธพลตอการเกดอารมณของบคคล ซงถาอารมณไดรบการกระตนอยเสมออาจมผลทาใหเปลยนแปลงบคลกภาพได 2.7 ความเชอมนในตนเอง สภาพแวดลอมทด มความสข ความรกความอบอน จะทาใหบคคลมความมนใจในสภาพแวดลอม และเปนผลทาใหเกดความเชอมนในตนเอง แคทเทลล (Cattell’s personality theory อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 11) ไดใช การวเคราะหองคประกอบ (factor analysis) ในการชความแตกตางดานบคลกภาพ กระบวนการของการวเคราะหองคประกอบ มดงน 1. เกบขอมลจานวนมาจากกลมตวอยาง หรอบคคลจานวนมาก ขอมลจานวนมากนควรจะไดมาจากหลายสถานการณ 2. เมอไดคะแนนเหลานมาจะมการวเคราะหองคประกอบ เพอหาองคประกอบหรอแหลงของความแปรปรวนของคะแนน 3. องคประกอบของความแปรปรวนนจะใชเปนคาอธบายถงการทคะแนนในแตละชดวามพนฐานจากอะไร จากเทคนคของแคลเทลล (Cattell’s personality theory อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 12) พอสรปไดวา บคลกภาพเปนสงทจะชวยใหเราทานายไดวาบคคลจะทาอะไรในสถานการณทกาหนดให จดมงหมายการวจยในเรองบคลกภาพ คอการสรางกฎวาบคคลทแตกตางกนจะทาอะไรในสถานการณทางสงคม ดงทเคยศกษามา ดงนน เราจะเขาใจพฤตกรรมบอย ๆ ได กตอเมอเราไดเหนภาพรวมทงหมดของบคคลนน ซงแคทเทลล กลาววา บคลกภาพลกษณะนสยทแบงเปน 2 ลกษณะคอ 1. ลกษณะนสยพนผว เปนลกษณะทสงเกตไดชดเจนและมลกษณะรวมกน 2. ลกษณะนสยตนตอ เปนลกษณะทซอนเรนอยภายใน เปนตวกาหนดลกษณะนสยพนผว แคทเทลล (Cattell’s personality theory อางถงใน กญญา วารเพชร, 2546, หนา 13) ใหความสาคญกบลกษณะนสยตนตอมากกวาลกษณะนสย พนผว เพราะเปนโครงสรางทมอทธพลอยางแทจรงตอบคลกภาพ และชวยใหการวนจฉยปญหาทางบคลกภาพดวย ซงลกษณะนสยทงสองเปนผลจากสงแวดลอมและพนธกรรม ในการศกษาเกยวกบบคลกภาพนน แคทเทลล และคณะไดสรางรายการสารวจบคลกภาพเปนจานวนมากและฉบบทถามเกยวกบบคลกภาพท

Page 7: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

11

ครอบคลมมากทสดคอ The sixteen personality factor test ซงแคทเทลล ไดจดบคลกภาพของบคคลออกเปน องคประกอบลกษณะนสย 16 ดาน ไดแก 1. องคประกอบ A คอ การเขาสงคม 2. องคประกอบ B คอ สตปญญา 3. องคประกอบ C คอ ความมนคงทางอารมณ 4. องคประกอบ E คอ การกลาแสดงออก 5. องคประกอบ F คอ ความราเรง 6. องคประกอบ G คอ มโนธรรม 7. องคประกอบ H คอ การกลาเผชญ 8. องคประกอบ I คอ จตใจออนโยน 9. องคประกอบ L คอ ความระแวง 10.องคประกอบ M คอ การจตนาการ 11.องคประกอบ N คอ การเขาใจความรสกของผอน 12.องคประกอบ O คอ ความวตกกงวล 13.องคประกอบ Q1 คอ ความอสรเสร 14.องคประกอบ Q2 คอ การพงตนเอง 15.องคประกอบ Q3 คอ การควบคมอารมณ 16.องคประกอบ Q4 คอ ความเครยด ในแตละองคประกอบสามารถอธบายเปนผทไดคะแนนสง (+) และได คะแนนตา (-) ไดดงน 1. องคประกอบ A คอ การเขาสงคม หมายถง ลกษณะนสยมนษยสมพนธทด ปรบตวเขากบผอนไดงายและเรว สนใจความรสกของผอน ชอบเขาสงคม มไมตรจต มความเมตตากรณา เปนตวของตวเอง และพรอมใหความรวมมอ และยดหยนไดตามกาลเทศะ ผทไดคะแนน A ( + ) คอ ลกษณะนสยชอบเขาสงคม ปรบตวเขากบผอนไดเรว มไมตรจต มความอบอน เปนกนเอง ใหความรวมมอกบผอน มความเมตตากรณา ซอสตยและปรบตวไดด ผทไดคะแนน A ( - ) คอ มลกษณะนสยสารวม ชอบทาอะไรคนเดยว ไมสนใจใครเอาแตใจตนเอง ชอบวพากษวจารณ เฉยเมย ชอบปลกตว ปรบตวยาก ชอบขดขวาง มพฤตกรรมเยนชาตอผอน

Page 8: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

12

2. องคประกอบ B คอ สตปญญา หมายถง มความเฉลยวฉลาด รอบคอบ มวจารณญาณ มความละเอยดลออ และมทกษะไหวพรบในการตดสนใจและการแกปญหา ผทไดคะแนน B ( + ) คอ ผทฉลาด มสตรอบคอบ มวจารณญาณในการแกปญหา และมความมานะบากบน ผทไดคะแนน B ( - ) คอ ผทมสตปญญาดอย ความคดไมทนสมย ไมทนตอเหตการณ ทเปลยนแปลงในสงคมอยตลอดเวลาและไมมความมานะบากบน 3. องคประกอบ C คอ ความมนคงทางอารมณ หมายถง มวฒภาวะทางอารมณมนคงจตไมหวนไหว แนวแน สามารถควบคมอารมณและความรสกของตนเองไดด ผทไดคะแนน C ( + ) คอ ผทมวฒภาวะอารมณมนคง เยอกเยนไมหวนไหวยอมรบสภาพความเปนจรง ผทไดคะแนน C ( - ) คอ ผทมวฒภาวะอารมณตา อารมณไมมนคง ขาดความอดทน วตกกงวล เปลยนแปลงงายและหงดหงด 4. องคประกอบ E คอ การกลาแสดงออก หมายถง มความเชอมนในตนเอง กลาทา กลาแสดงออก ชอบอทธพล มอานาจเหนอผอน กาวราว ชอบทาตามใจตนเอง และชอบการแขงขน ผทไดคะแนน E ( + ) คอ ผทมความเชอมนในตนเอง ชอบมอทธพล มอานาจเหนอผอน ชอบการแขงขน ชอบทาตามใจตนเอง กาวราว กลาทา กลาแสดงออก ผทไดคะแนน E ( - ) คอ ผทมลกษณะนสยออนนอม โอนออนผอนตามผอน สภาพ สงบเสงยม เงยบระมดระวงตนเอง และไมกลาแสดงออก 5. องคประกอบ F คอ ความราเรง หมายถง ลกษณะนสยราเรง แจมใส สนกสนาน ชางพดคย มองโลกในแงด ทาตวตามสบาย ไมเครยด เปดเผย วองไว ผทไดคะแนน F ( + ) คอ ผทมลกษณะนสยราเรง ชอบทาตวตามสบาย ชางพดคย แจมใส มองโลกในแงด เปดเผย วองไว สนกสนาน ผทไดคะแนน F ( - ) คอ ผทมลกษณะนสยจรงจง ระมดระวง เงยบขรม ไมชางพดคย ชอบเกบตว ครนคด และจรงจงตอชวต 6. องคประกอบ G คอ มโนธรรม หมายถง มธรรมะในจตใจ มจรรยาบรรณ มความอดทน มความรบผดชอบ มวฒภาวะทางอารมณ และสามารถเกบความลบไดด ผทไดคะแนน G ( + ) คอ ผทมมโนธรรม มความรบผดชอบ มวฒภาวะทางอารมณ อดทน รอบคอบ มจรรยาบรรณ และสามารถเกบความลบไดด

Page 9: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

13

ผทไดคะแนน G ( - ) คอ ผทไมทาตามกฎเกณฑ ไมมความอดทน ไมมความแนนอน เฉอยชา ไมมความพยายามและละเลยตอหนาท 7. องคประกอบ H คอ การกลาเผชญ หมายถง ชอบผจญภย กลาเสยง ชอบเขาสงคม เปนมตรกบผอน ชอบอยเปนกลม มความคดสรางสรรค ชอบการเปลยนแปลงและมการปรบปรงตนเองอยเสมอ ผทไดคะแนน H ( + ) คอ ผทมลกษณะการกลาเสยง ชอบผจญภย ชอบพบปะผอนเปนมตรกบผอน ชอบอยเปนกลม คลองแคลว มความคดสรางสรรค ชอบการเปลยนแปลงและปรบปรงตนเองอยเสมอ ผทไดคะแนน H ( - ) คอ ผทมลกษณะขอาย ไมกลา หลกเลยง การเผชญหนากบเพศตรงขาม ขาดความเชอมนในตนเอง และไมชอบตดตอกบผอน 8. องคประกอบ I คอ จตใจออนโยน หมายถง มจตใจออนไหว เหนอกเหนใจผอน เขาใจผอนไดด อารมณเยน มความละเอยดรอบคอบ มความสงสารผอน ชอบพงพาคนอน ผทไดคะแนน I ( + ) คอ ผทมลกษณะจตใจออนโยน ออนไหวงาย ไมอดทน ชอบพงพาและขาดวฒภาวะทางอารมณ ผทไดคะแนน I ( - ) คอ ผทมจตใจกลาแขง เชอมนในตนเอง มความรบผดชอบ และมองชวตในดานความเปนจรง 9. องคประกอบ L คอ ความระแวง หมายถง ไมไวใจผอน มความวตกกงวล ไมเชอคนงาย มความระมดระวง ชอบสงเกต ชอบสงสยและมความอจฉา ผทไดคะแนน L ( + ) คอ ผทมลกษณะไมไวใจผอน ระมดระวง ไมเชอใครงาย ถอความคดของตนเองเปนใหญ ชางสงสย และอจฉาผอน ผทไดคะแนน L ( - ) คอ ผทมลกษณะไววางใจผอน ยอมรบผอนเขากบผอนไดงาย ปรบตวงาย และไมอจฉาผอน 10. องคประกอบ M คอ การจนตนาการ หมายถง มความคดสรางสรรค ชอบวาดฝน การแสดงออกไมมระเบยบ ไมสนใจกฎเกณฑ ผทไดคะแนน M ( + ) คอ ผทมลกษณะการแสดงออกไมมระเบยบ ไมสนใจตอกฎเกณฑหรอขนบธรรมเนยมประเพณ ชอบจตนาการ มความคดสรางสรรค ผทไดคะแนน M ( - ) คอ ผทมลกษณะเปนนกปฏบต อยในกฎเกณฑหรอขนบธรรมเนยมประเพณ และกระทาแตในสงทเปนจรง

Page 10: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

14

11. องคประกอบ N คอ การเขาใจความรสกของผอน หมายถง ชอบชวยเหลอผอน มจตใจออนโยน มความเหนอกเหนใจ เขาใจจตใจผอนไดด มจตวทยา มวฒภาวะทางอารมณ ทนสมยรเทาทนเหตการณ มมนษยสมพนธทด และปรบตวไดด ผทไดคะแนน N ( + ) คอ ผทมลกษณะเขาใจความรสกนกคดของผอน ชอบชวยเหลอผอน ทนสมย รเทาทนเหตการณ และปรบตวไดด ผทไดคะแนน N ( - ) คอ ผทมลกษณะไมทนโลก ไมทนเหตการณ ไมทนคน ไมทนสมยตรงไปตรงมา และไมมเลหเหลยม 12. องคประกอบ O คอ ความวตกกงวล หมายถง มอารมณโมโหงาย ฉนเฉยว ชอบจนตนาการ หวาดกลว ตนเตน ตกใจงาย ทอแท จตใจปวนแปร มความวตกกงวล ผทไดคะแนน O ( + ) คอ ผทมลกษณะหวาดกลวตนเตน วตกกงวล ใจงาย มความรสกไมปลอดภย และทอแทใจ ผทไดคะแนน O ( - ) คอ ผทมลกษณะประสาทมนคง เชอมนในตนเอง จตใจกลาหาญ ปราศจากความกลวหรอความคดวตกกงวล 13. องคประกอบ Q1 คอ ความอสรเสร หมายถง ชอบสนโดษ มองโลกในแงด เปนนกทดลอง ชอบคนควา วเคราะห มความทอแท และมความรสกชอบการเปลยนแปลง สนใจการใชสตปญญา และเปนนกปฏรป ผทไดคะแนน Q1 ( + ) คอ ผทมลกษณะเปนนกทดลอง เชอมนในตนเอง จตใจ กลาหาญ ปราศจากความกลวหรอความคดวตกกงวล ผทไดคะแนน Q1 ( - ) คอ ผทมลกษณะเปนนกอนรกษ เครงครดตอความเชอมน ขนบธรรมเนยมประเพณ ไมชอบการเปลยนแปลง สนใจการคด การวเคราะห 14. องคประกอบ Q2 คอ การพงตนเอง หมายถง มลกษณะเปนตวของตวเอง มความเชอมนในตนเอง กลาทจะตดสนใจ และพงตนเอง ผทไดคะแนน Q2 ( + ) คอ ผทมลกษณะเปนตวของตนเอง เชอในความสามารถของตนเอง ตดสนใจดวยตนเองได มลกษณะพงตนเอง ผทไดคะแนน Q2 ( - ) คอ ผทมลกษณะพงกลม ชอบทางานรวมกบผอน เปนผตามทด และเคารพในความความคดเหนของผอน 15. องคประกอบ Q3 คอ การควบคมอารมณ หมายถง ลกษณะสามารถควบคมตนเองได รจกกาลเทศะ มวนยในตนเอง สนใจและเอาใจสงคม

Page 11: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

15

ผทไดคะแนน Q3 ( + ) คอ ผทมลกษณะควบคมตนเองได รกาลเทศะ มวนย เอาใจใสตนเองและสงคม ผทไดคะแนน Q3 ( - ) คอ ผทมลกษณะควบคมตนเองไมได ไมมระเบยบ ไมมวนยในตนเอง ไมชอบปฏบตตามกฎเกณฑของสงคม และทาความตองการของตนเอง 16. องคประกอบ Q4 คอ ความเครยด หมายถง มลกษณะหงดหงดงาย อารมณฉนเฉยว ใจรอน มความขดแยงในตนเอง ตนเตนงาย และมปญหาในการตดสนใจ ผทไดคะแนน Q4 ( + ) คอ ผทมลกษณะมความเครยด มความขดแยงในใจ ตนเตนตกใจงาย หงดหงดใจรอย มปญหาในเรองการตดสนใจ ผทไดคะแนน Q4 ( - ) คอ ผทมลกษณะชอบทาตามสบาย ไมเครงครด ไมวตกกงวล ใจเยน ไมคบของใจ ผอนคลาย และควบคมอารมณของตนเองได องคประกอบของบคลกภาพ (personality structure)

อภญญา ศรขาว (2540, หนา 23-24) กลาววา บคลกภาพของบคคลเปนผลจากพนธกรรมและสงแวดลอม ตงแตแรกเกดจนกระทงถงปจจบน โดยมพฒนาการมาเปนระยะ ๆ จนกลายเปนลกษณะรวมทแสดงออกมาเปนพฤตกรรมในรปแบบตาง ๆ ในความคดของนกจตวทยาแตละคนกยงแบงองคประกอบของบคลกภาพออกไปแตกตางกน พอสรปไดดงน

1. ลกษณะทางรางกายและอารมณ (physical and temperament) ซงไดแก ขนาดของรปราง หนาตา ทาทาง รวมทงลกษณะทางอารมณ เชน ความมนคงทางจตใจ สขมรอบคอบ หรอหนหนพลนแลน เปนตน ลกษณะเหลานยอมสงผลตอบคลกภาพของตน และมผลตอคนอนดวย

2. เชาวปญญาและความสามารถอน (intellectual and other abilities) เชาวปญญาและความสามารถอน ๆ เปนสงถายทอดมาทางพนธกรรม และเสรมดวยสงแวดลอมหากบคคลใด มาจากครอบครวระดบใด มพฒนาการอยางไร กจะสงผลตอบคลกภาพทปรากฏออกมาสอดคลองกบระดบนน 3. คานยมและความสนใจ (value and interest) ถอเปนองคประกอบทางบคลกภาพดวย เพราะบคลกภาพจะเปนสวนทสะทอนใหเหนถงความสนใจและคานยมทบคคลยดถอ 4. เจตคตทางสงคม (social attitudes) หากบคคลมเจตคตตอสงคมเชนใดบคลกภาพของบคคลนนกจะบงชออกมาใหปรากฏ เชน พวกทมเจตคตทางสงคมแบบ dogmatism จะเปนพวกทเชอวาความคดของตนถกตองเสมอ พวกทมเจตคตทางสงคมแบบ authoritarianism จะเปนคนทชอบใชอานาจบงคบ ไมเชอใครงาย ๆ หรอพวก equalitarianism จะเปนพวกทเชอในเรองความเสมอภาพเทาเทยมกน เปนตน

Page 12: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

16

5. แจงจงใจ (motivation) บคลกภาพของบคคลทแสดงออกมาสวนหนง เปนผลมาจากแรงจงใจ ไดแบงไว 3 ดานคอ 5.1 ดานความตองการ (need) เปนความปรารถนาอยางถาวรในสภาวะหรอเงอนไขเฉพาะอยางของบคคล เชน การทหญงสาวบางคนยอมถายภาพทขดตอศลธรรมหรอวฒนธรรม อนดงามของไทยกยอมเกดมาจากแรงจงใจอยางใดอยางหนงอาจจะเกดจากความอยากได อยากเดนอยากดง เปนตน 5.2 ดานความสนใจ (interest) เปนความปรารถนาของบคคลทจะตดตามกจกรรมหรอสงเราบางอยาง เชน การสนทนา งานฝมอ เปนตน 5.3 ดานเจตคต (attitude) เปนคณลกษณะภายในของบคคลทพรอมทจะตอบสนองตอสภาพแวดลอมของเขาไมวาในทศทางหนง ซงปรากฏใหเหนชดเจนในกรณทมเปาหมาย หรอนโยบายทางสงคมเขามาเกยวของ 6. ลกษณะการแสดงออก (expressive and stylistic traits) รปแบบของการแสดงออกซงเปนผลมาจากการเรยนรทางสงคม ทาใหบคคลกาหนดเปนบคลกของตนออกมา เชน เปนคนทชอบสงคม หรอเกบตว เปนคนสภาพเรยบรอย หรอเปนคนกาวราว เปนคนทมหลกการ มเหตผล เปนตน 7. แนวโนมของความผดปกตทางจต (pathological trends) องคประกอบทางดานนอาจจะมมาแตกาเนด หรอมามเหตภายหลง ซงจะมผลตอบคลกภาพของบคคลใหเบยงเบนไปจากเกณฑปกตของคนทว ๆ ไป เฮอรลอค (Hurlock อางถงใน กญญา วารเพชร, 2544, หนา 16) กลาวถงแบบแผนและองคประกอบของบคลกภาพของแตละบคคลไววา แบบแผนของบคลกภาพประกอบขนดวยคณลกษณะพเศษตาง ๆ ของพฤตกรรม ซงกาหนดการปรบตวของแตละบคคล คณลกษณะพเศษตาง ๆ เหลานรวมกนเปนรปแบบทมความหมาย เปนระบบททรงพลง สวนแกนของบคลกภาพ คอความรสกนกคดของบคคลทมตอตนเอง (self – concept) ในขณะทบคคลตองมความสมพนธกบโลกทเขาอาศยอย คณภาพของพฤตกรรมทบคคลแสดงออกในลกษณะการปรบตวตอบคคลอน และสงอนในภาวะแวดลอมของเขาจะถกกาหนดโดยความรสกนกคดทบคคลนนมตอตนเอง ดงนน จงสรปไดวา องคประกอบบคลกภาพนนประกอบไปดวยลกษณะตาง ๆ ทงภายในตวบคคลและประสบการณตาง ๆ ทบคคลไดรบจากสงแวดลอม รวมไปถงคณสมบตจากพนธกรรมทรสกนกคดทมตอตนเองและผอน โดยสงผลออกจากพฤตกรรมทเขาเหลานนจะแสดงออกมา

Page 13: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

17

ปจจยทมสวนทาใหเกดการพฒนาบคลกภาพ การเกดบคลกภาพ ตองประกอบดวยองคประกอบหลายประการ เชน ดานกายภาพ สตปญญา ความสามารถ อารมณ ความสนใจ พละกาลง อปนสย การปรบตวเขากบสงคม กนยา สวรรณแสง (2533, หนา 10 - 12) กลาววา ปจจยททาใหเกดการพฒนาบคลกภาพ ประกอบดวย 1. ดานกายภาพ 2 องคประกอบ คอ โครงสรางรางกาย และระบบตอมตาง ๆ มอทธพลตอการเกดบคลกภาพ 2. ดานสตปญญาและความสามารถ ถาดกฝกสอนไดเรวทงดานความร ความคด ทาใหมผลตอการพฒนาใหเกดบคลกภาพทดดวยถาบกพรองทางสตปญญากพฒนาใหเกดบคลกภาพทดไดยาก 3. ดานอารมณ มผลตอบคลกภาพมาก เชน บคคลทมความวตกกงวล จงหาทาง ผอนคลายดวยการใชกลวธานใหมากเขาทาใหบคลกภาพของบคคลนนแปรเปลยนไปไดเชน ดมสราเพอดบความวตกกงวลบอย ๆ เขากกลายเปนคนขเมา 4. ความสนใจ ทแตกตางกน มผลทาใหบคคลมบคลกภาพแตกตางกนได เชน คนทสนใจภาษาศาสตร อาจพดจาใชภาษาด คนสนใจวทยาศาสตร พฒนาบคลกภาพเปนคนมเหตผล ชางสงเกต เปนตน 5. ดานพละกาลง มผลใหเปนคนกลา กาวราว รกราน ใชความรนแรงขจดความขดแยง สาหรบคนทมพละกาลงมาก สวนคนทไมมกาลงจะพฒนาบคลกภาพเปนคนขลาด จตใจออนแอ หลบเลยงการใชพละกาลงในการตดสนปญหา 6. ดานอปนสย บางคนใจเยน ประณต บางคนใจรอน บมบาม 7. ดานการปรบตวเขากบสงคม คนทปรบตวเขากบสงคมไมได จะเปนคนเกบตวหนสงคม มองโลกในแงราย ตรงขามกบคนทปรบตวเขากบสงคมไดด

กลาวสรปไดวา ปจจยทมอทธตอบคลกภาพของบคคลนน มปจจยหลายปจจยทเกยวของกบตวบคคลเหลานน เชน จตใจ ความคด ความรสก การอบรมเลยงด การศกษา การฝกพฒนาการเรยนรอยตลอดเวลา พนธกรรมสายเลอดและสงแวดลอมเขามาเปนตวสาคญในการหลอหลอมบคลกภาพ ใหบคคลนนแสดงพฤตกรรมดานไหนออกมามากหรอนอยขนอยกบบคคลนนตองการแสดงพฤตกรรมลกษณะเฉพาะของตวเอง

Page 14: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

18

การสรางบคลกภาพ กนยา สวรรณแสง (2533, หนา 24-25) กลาววา การสรางบคลกภาพ คอ กระบวนการทจะทาใหเกดบคลกภาพขนในตวของบคคล เรมสรางสมกนมาตงแตเยาววย ใหเกดบคลกภาพทพงประสงคของสงคม สถาบนทางสงคมและทางการศกษาทสาคญ ททาหนาทรบผดชอบในการสรางบคลกภาพใหแกบคคล ไดแก ครอบครว โรงเรยน ศาสนา และวฒนธรรมประเพณ ซงการสรางบคลกภาพใหแกบคคลในสงคมนนควรสรางบคลกภาพใน 2 ลกษณะคอ 1. การสรางบคลกภาพตามความตองการของสงคม เปนการสนบสนนความคดเชงสงคมของบคคล ชวยทาใหสงคมมนคง ดารงอยไดอยางเปนสข ประเทศไทยปกครองระบอบประชาธปไตยนบถอศาสนาพทธประมาณ 94% ฉะนนครอบครวและโรงเรยนผมหนาทโดยตรงอบรมสงสอนใหรบคคลขอบเขตวา ควรจะมสทธ อสระ เสร เพยงใด และสอนใหรจกวฒนธรรมประเพณ มศลธรรม 2. การสรางบคลกภาพสวนบคคล เปนลกษณะการสรางบคลกภาพเฉพาะแตละบคคล เพอใหมบคลกภาพทสงคมพงประสงค โดยอาศยกระบวนการดานตาง ๆ ดงน 2.1 การชวยพฒนาบคลกภาพทางสรระรางกาย ตองคอยสารวจตรวจดความเจรญ เตบโตของรางกายเดกอยเสมอ 2.2 การชวยพฒนาบคลกภาพทางสตปญญา ตองระวงอยาใหเดกไดรบความกระทบกระเทอนทางสมอง 2.3 การชวยพฒนาบคลกภาพทางการควบคมอารมณ อารมณเปนอยางหนงทมสวนสาคญในการชวยสรางบคลกภาพเปนอยางมาก สาหรบเดก ๆ คนชรานนมความรก ความอบอน มอทธพลตอพฤตกรรมถาเดกขาดความรกจากพอแมจะเกดความวาเหวขาดความอบอนขาดความปลอดภย เดกกจะหาทางออกดวยการเรยกรองความสนใจ แสดงความกาวราว มายา ในทสดจะทาใหกลายเปนคนนสยไมด 2.4 การชวยพฒนาบคลกภาพทางสงคม ขณะทเดกกาลงพฒนาอยทกระยะจะตองปฏสมพนธกบบคคลอน ๆ ในสงคมอยตลอดเวลา และยงโตขนกยงกวางขวางออกไปทกท ผใหญจงตองคอยใหคาแนะนาและชวยเหลอ เพอใหสามารถปรบตวของเขาเขาไดกบสงคมทก ๆ ระยะ จฑา บรภกด (2533, หนา 196-197) กลาววา การสรางบคลกภาพกเพอตองการใหตนเองมบคลกภาพทด เหมาะสม ทงรปรางหนาตา ทาทาง มความมนใจสบายใจ ในการแสดงตนการรวมกจกรรมกบผอน บคคลจงควรมบคลกลกษณะ ดงน

Page 15: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

19

1. การมองดวยสายตา จะตองมองดวยความรก เมตตา ศรทธา มองดวยอาการสภาพเรยบรอย 2. การแตงกายสภาพ เรยบรอย ชวนมอง เหมาะสมแกกาลเทศะ 3. การพด ถอวาเปนสงสาคญทสด ควรพดด พดใหเปนประโยชน พดนาฟงชนะใจ คนอน พดดวยนาเสยงออนหวานไพเราะ จะทาใหเราเขากบคนไดทกเพศ วย และทกระดบชน 4. การเดน การเดนทสงา สวยงาม สภาพ มทาทางสารวม การเดนควรมทาสงาผาเผย 5. การแสดงทาทาง ควรระมดระวงทาทาง กรยามารยาท จะตองนาดเหมาะสมในทกโอกาส และสถานการณ 6. ทกษะในการทางาน จะตองเปนผททาทางและความชานาญ คลองแคลววองไว มลกษณะด และมความรบผดชอบ 7. สขภาพ จะตองเปนผมสขภาพด รางกายแขงแรง ควรบารงรกษาสขภาพใหสมบรณอยเสมอ จากขอความทกลาวถงการสรางบคลกภาพทดนน สามารถกระทาไดดวยตนเอง โดยเรมสรางไดตงแตวยเดกเพอพฒนาบคลกภาพของตนเองทงดานรางกายและจตใจสงผลใหมบคลกภาพทสงคมพงประสงค ดงนน บคลกภาพทด จงควรเปนผทมการแตงกายทเหมาะสม นาเสยงนมนวลชวนฟง ใชคาพดไดเหมาะสมกบผฟง และเหมาะสมกบกาลเทศะ คลองแคลว วองไว มสขภาพอนามยทสมบรณแขงแรง เขากบอนได ปรบตวเขากบสงคมไดทกสถานการณ มความราเรงแจมใส ไมเหนแกตว เขาใจผอน และเปนผมปฏภาณไหวพรบ

Page 16: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

20

เอกสารทเกยวของกบพนกงานธนาคาร

คณลกษณะของพนกงานธนาคาร ตามความคาดหมายของสงคมทว ๆ ไป กมกกาหนดวาผทปฏบตงานสาขาเปนผทมความตองการใหบรการแกผทมาตดตอขอใชบรการของธนาคาร คอ บรการดานการรบฝากเงน บรการดานการถอนเงน บรการดานใหกยมเงน และบรการดานโอนเงนพนกงานจงตองมคณสมบตและทกษะบางประการเพอทาหนาทเปนพนกงานบรการ ซงนกบรการทจะประสบความสาเรจในงานบรการ มหลายคณลกษณะ เพญวรรณ ทองดแท (สพชญา อารยะกลชย, 2543,หนา 18) กลาวถงคณสมบตของพนกงานธนาคารทมประสทธภาพ ไวดงน 1. ความสภาพออนโยน คณสมบตขอนมความสาคญสงสดเบองตนในการตดตอกบลกคา สนคาของธนาคาร คอ เงน ยอมมความเกยวของสมพนธกบลกคาอยตลอดเวลา เพราะฉะนนความสภาพออนโยน จงเปนการสรางความประทบใจอยางหนง ความสภาพออนโยนหมายรวมถง กรยา ทาทาง วาจา การแตงกาย นอกจากนนพนกงานดวยกนเองกควรมความสภาพตอกน เพอเปนการเสรมสรางบรรยากาศในททางานอกประการหนง เปนการแสดงความเคารพนบถอกนและกน 2. ความกระตอรอรนในการปฏบตงานตนตวจะรบใชหรอตอนรบลกคาอยางจรงจงกระตอรอรนทจะชวยใหธนาคารมลกคาใหมเพมขน หากพนกงานคนใดมความกระตอรอรนกจะเปนแรงกระตนหรอแรงจงใจใหพนกงานอน ๆ ปฏบตตาม 3. ความรวมมอเหตทธรกจธนาคารมปรมาณงานทไมแนนอน บางหนวยงานหรอภายในหนวยงานเดยวกน บางคนมงานมาก บางคนมงานนอย เพราะฉะนนการแสดงความรวมมออนดกบพนกงานอนดวยการถามไถและชวยทางาน เปนการแสดงความรวมมอระหวางกน อนจะเปนผลใหงานเสรจสนไปโดยเรว และยงเปนการสรางความสามคคในหมคณะอกดวย 4. มความสามารถในการปฏบตงานธนาคารเปนสถาบนการเงนทไดรบความเชอถอจากประชาชนภาพพจนทประชาชนมตอธนาคารกคอ ธนาคารจะตองมความวางใจได เชอถอไดรอบคอบ ทางานถกตองหรอไมมขอผดพลาดเลย เพราะฉะนนพนกงานจะตองปฏบตงานดวยความตงใจอยางรวดเรวและถกตอง อนจะทาใหลกคาเกดความพอใจและเชอถอได 5. ความคดรเรม สาหรบหนวยงานทเกยวของกบการวางแผน งานรบผดชอบตาง ๆ หรองานดานอน ๆ พนกงานทแสดงความคดรเรมโดยออกมาในรปการเสนอแนะ การใหความ

Page 17: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

21

คดเหนการเสนอโครงการใหม ๆ ซงมผลตอการพฒนาธนาคาร ตอการเพมรายไดหรอชวยใหเกดการประหยด ลดคาใชจาย สรางชอเสยงใหกบธนาคาร ฯลฯ 6. ความจงรกภกด ซอสตยสจรตและวางใจได เนองจากธนาคารประกอบธรกจเรองเงน พนกงานทเขามาทางานธนาคาร หากมเจตนาไมสจรตอาจจะทาใหทรพยสนของธนาคารประสบความเสยหายได ซงเปนเรองสาคญยงเพราะจะเกยวของไปถงชอเสยงของธนาคารดวย 7. การปฏบตตามคาสงทชอบของผบงคบบญชา ฝายบรหารพอใจทจะเหนพนกงานธนาคารของตนปฏบตตามไมกระดางกระเดอง หรอเพกเฉยหรอทาการขามผบงคบบญชา 8. การรจกรกษาความลบ พนกงานธนาคารจะตองไมเปดเผยเรองราวลกคาของธนาคารเองในทางทจะกอใหเกดความเสยหายมาสธนาคาร โดยเฉพาะเรองของลกคาถอเปนความลบทพนกงานจะนาไปเปดเผยไมได 9. มความรอบรในงานของธนาคาร หรอพยายามศกษาหาความรไมวาจะเปนความรในการปฏบตหนาทการเรยนรในการทางานการศกษาเกยวกบงานธนาคารเพอใหรวาธนาคารมบรการประเภทใดเสนอตอลกคาบางสามารถทจะชแจงใหลกคาเขาใจหรอเหนจดเดนของบรการแตละประเภทสามารถแนะนาใหลกคาไปตดตอกบหนวยงานทเกยวของไดอยางถกตอง หรอศกษา หาความรอน ๆ เพมเตมทจะเปนประโยชนตอพนกงานเอง บทบาทและหนาทของพนกงานธนาคาร ในปจจบนนธรกจธนาคารไดเจรญเตบโตอยางรวดเรว จานวนลกคาเพมมากขนทาใหการแขงขนธรกจธนาคารทวความรนแรงมากขนโดยเฉพาะการแขงขนดานเทคโนโลยททนสมยการแขงขนการขายผลตภณฑตาง ๆ การแขงขนการบรการ ซงการกระทาหนาทใหมประสทธภาพไดดตองอาศยวธการทางานทถกตองและมความรอบรในระบบงานตาง ๆ เปนอยางด งานในหนาทความรบผดชอบของพนกงานนนมความสาคญมากเนองจากเปนผใหบรการแกลกคาเพอใหเกดความประทบใจ ฉะนนผทางานในตาแหนงงานตาง ๆ ทเกยวของกบงานและหนาททไดรบผดชอบนนตองมประสทธภาพ จาเปนตองมคณลกษณะวชาชพ ดงน 1. ความสามารถในการบรการ ธรกจและบรการของสาขา สามารถแบงการบรการ ตาง ๆ ออกเปน 3 หวขอใหญ ดงน 1.1 บรการดานเงนฝาก ธนาคารมบญชเงนฝากใหลกคาเลอกหลายประเภท เพอตอบสนองความตองการของลกคา ดงนน บญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจา บญชเงนฝากกระแสรายวน

Page 18: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

22

1.2 บรการดานสนเชอ ธนาคารมบรการดานสนเชอ เพอสนองความตองการของลกคาทตองการใชบรการทแตกตางกน เชน บรการสนเชอเคหะ สนเชอธรกจรายยอย สนเชอเบกเงนเกนบญช ตวสญญาใชเงน การออกหนงสอคาประกน ฯลฯ 1.3 บรการอน ๆ เปนบรการเสรมทธนาคารใหบรการเพอความสะดวกและปลอดภยแกลกคา โดยธนาคารจะไดรบผลตอบแทนในรปของคาธรรมเนยมโดยมบรการตาง ๆ ใหเลอกใช เชน การบรการดานการโอนเงน บรการรบชาระคาสาธารณปโภค ตนรภย บตรเอทเอม บตรเครดต ตวแลกเงน ฯลฯ ในการบรการลกคาพนกงานสาขาตองมความสามารถในการบรการในหลายประการเพอใหงานบรการเปนไปอยางมประสทธภาพ

2. ทกษะในการบรการ มานตย จนทราช (ม.ป.ป., หนา 11-14) ไดกลาวถงศลปะและทกษะของงานบรการไว ดงน ศลปะการตดตอกบผใชบรการ “ผบรการ” นนหมายความถง ผทาหนาทให และตองเปนการใหททาใหผรบเกดความประทบใจ ซงผบรการจะตองมศลปะทจะชกจงใหผมาใชบรการเกดความพงพอใจและประทบใจ และกลบมาใชบรการอก อนเปนหวใจของการใหบรการ ซงทาเพอการคา เพราะการกลบมาใชบรการอก หรอการบอกตอกนไปทาใหขยายผลทางการตลาดซงจะมผลดแกธนาคาร พนกงานธนาคารในฐานะผใหบรการนอกจากจะทาใหบรรลวตถประสงคของบรการแลวยงเปนสงททาทายความสามารถประการหนงททาใหเกดความภาคภมใจวาสามารถจะทาใหคนอนมความประทบใจในบรการของเรา ซงการจาทาใหผอนมความประทบใจในการบรการของเรา บคคลซงทาหนาทตองมคณสมบตหลายประการ คอ 2.1. ดานมนษยสมพนธ (human relationship) 2.1.1 มใบหนายมแยมเสมอ 2.1.2 พดจาใหชดเจน ไพเราะและเรยบรอย 2.1.3 แตงกายใหเรยบรอยและสะอาด 2.1.4 เปนคนด นารก สภาพและบคลกสงาผาเผย 2.1.5 บรการใหดทสดเทาทสามารถจะทาได 2.1.6 ไมจาเปนตองรบคาเสมอไปแตจะตองพยายามใหดทสดทจะไมกลาว คาปฏเสธอยางตรงมากบผท มาตดตอ เพราะยงมวธพดอกหลายวธทใชแทนกนได

Page 19: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

23

2.1.7 ในการตดตอกบผทมาตดตอทเอาแตใจตว ไมยอมเขาใจงาย ๆ จงแนะนาอธบายแสดงความเสยใจ หรอนงแลวแลวแตกรณ แตอยาไดทะเลาะโตเถยง พดยอน หรอขนเสยงเปนอนขาด 2.1.8 ลกคาทมาตดตอเปนฝายถกไวกอนเสมอ 2.1.9 ตองจาไดวา ไมมใครชนะในการโตเถยง 2.2 ศลปะโนมนาวจตใจ (persuasive technique) 2.2.1 จงใหความสนใจแกผนน หรอกลมนนอยางจรงใจ ทานจะไดรบการตอนรบและสนใจ มากทกคนทกหนทกแหง นกบรการทดไมควรพดถงเรองทเกยวกบตนเองแตจงใหความสนใจแกเขา และเรองทเกยวกบเขาแสดงออกไปทงกรยา วาจา และใจ 2.2.2 ความยมแยม เปนเงอนไขสาคญในการสรางความประทบใจใหแกทกคนเมอแรกพบ 2.2.3 จงจาชอผมาตดตอใหไดและใชเรยกไดอยางถกตองเพราะทกคนจะรสกวาคาพดท ไพเราะทสด และมความหมายยงสาหรบเขา กคอ ชอของเขานนเอง 2.2.4 จงเปนนกกฬาทดดวยการใหความสนใจฟงเรองทเขาพดและยวยใหเขาพดเรองเกยวกบตวเขาไปเรอยๆ ตามความพอใจของเขา 2.2.5 จงพดในเรองทเขากาลงสนใจ ไดแก เรองทเขากาลงคลงไคล เรองทเขา พงไดรบความตนเตนใหม ๆ 2.2.6 จงทาใหเขารสกวา เขาเปนคนสาคญหรอชใหเหนจดสาคญดเดนในตวเขาจงทาเชนนนดวยความจรงใจ ทกคนจะรสกชอบทานทนท เพราะทกคนชอบทมใครยกยองแมจะเปนการยอกนตอหนากตามท 2.3 วธชนะใจผอนตามแนวคดของทาน 2.3.1 โตเถยงทไดผลทดทสด คอ การไมโตเถยง 2.3.2 จงแสดงความเคารพในความคดเหนของเขา อยาบอกวา เขาผด 2.3.3 ถาเราผด จงรบผดนนทนท และอยางหนกแนน 2.3.4 จงเรมตนดวยความเปนมตร พดไพเราะ ออนหวาน ไมนาเรองขดแยงมากลาว 2.3.5 จงปลอยใหเขาไดมโอกาสพดอยางเตมท 2.3.6 จงทาใหเขารสกวา “ความคด” นนเปนของเขา แลวเขาจะคลอยตามโดยงาย

Page 20: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

24

2.3.7 จงพยายามมองดเรองตาง ๆ ใน “สายตา” ของเขา 2.3.8 จงแสดงความเหนอกเหนใจในความตองการของเขา 2.3.9 จงพดถงสงทเขาควรภมใจหรอปมเดนของเขา ไมควรกลาวถง ปมดอย ของเขา 2.3.10 จงแสดงความคดเหนของเขาใหเปนเรองนาฟงหรอสนกสนาน 2.3.11 จงยวยใหเกดรสกแขงขนไมยอมแพกนหรอไมนอยหนาใคร 2.4 สรางความนยม เสอมใส ประทบใจดวยการสอสารทางวาจา (impressive communication) 2.4.1 ควรพดดวยถอยคาไพเราะและอยางมบคลกภาพ 2.4.2 ควรพดดวยใบหนายมแยม และแสดงความสนใจตอผมาตดตอหรอผทเราสนทนาอยตลอดเวลา 2.4.3 ควรพดอยางสนทสนมเปนกนเอง คอไมควรวางมาดหรอแสดงบทบาทอยางเปนทางการนก แตพดอยางมคารวะอนควร 2.4.4 ควรพดใหชดถอยชดคา เปนภาษาพด งาย สน ไมยาวฟมเฟอย หรอเจอยแจว 2.4.5 ควรพดใหเปนทเขาใจอยางชดแจงแกคสนทนาและถาเปนกรณ โตตอบคาซกถามของผมาตดตอกจการ กควรรเรองทวไปไวพอทจะตองใหฟงเขาใจได 3. ความสาคญของบคลกภาพในอาชพ บคลกภาพ เปนสงสาคญและเปนทยอมรบของบคคลทวๆ ไปวาเปนสวนททาใหบคคลมความสาเรจในอาชพ กนยา สวรรณแสง (2533, หนา 4-5) กลาวไววา บคลกภาพมความสาคญตอการดารงชวตของบคคลในสงคมเปนอยางมาก โดยพจารณาในประเดนตาง ๆ ดงน 3.1 ความมนใจ ผมบคลกภาพดจะมความมนใจในการแสดงออกมากขน ทาใหกลาแสดงออก เพราะคนอน ๆ ทพบเหนจะใหความสนใจและเชอมน 3.2 การคาดหมายพฤตกรรม ถารวาบคคลนนมบคลกภาพอยางไร จะทานายไดวาในสถานการณใดจะแสดงพฤตกรรมอยางไร 3.3 การยอมรบ ความแตกตางระหวางบคคล สามารถบอกไดวาบคคลหนงแตกตางจากอกบคคลหนงได โดยอาศยสงเกตดพฤตกรรมทเกดขนเปนประจาสมาเสมอแกตวบคคลนน ๆ

Page 21: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

25

บคลกภาพชวยใหสามารถจา รจก เขาใจบคคลแตละคนได ตลอดจนรวธทจะปรบตวใหเขากบคนเหลานนได ทาใหเกดความสมพนธอนดตอกนในสงคม 3.4 การตระหนกในเอกลกษณของบคคล บคลกภาพจะทาใหคนมลกษณะเฉพาะตวทเปนของตนเองเปนแบบอยางแกเยาวชน 3.5 การปรบตวใหเขากบคนอน ๆ การทรจกบคลกภาพของบคคลอน ทาใหปรบตวเขากบสงคมไดงาย 3.6 ความสาเรจ คนทบคลกด เปนพนฐานแหงความศรทธาเชอถอแกผพบเหนไดรบความชวยเหลอ และการตดตอดวยด 3.7 การยอมรบของกลม คนทมบคลกภาพด ยอมเปนทยอมรบของคนทวไปใคร ๆ กเรยกรองตองการชอบทจะใหอยในกลม ทาใหเกดความมนใจทางจตใจ เสนอ อนทรสขศร (2526, หนา 12-14) กลาวถง การปฏบตตนในการกอใหเกดความศรทธา เคารพนบถอจากผมาตดตอ หรอผทเกยวของไวดงน 1. แตงกายใหสะอาด เรยบรอย หรอถกตองตามระเบยบของการใชเครองแบบของตน หรอ อยางนอยกแตงใหเหมอนสามญชน ตามความนยมทวไป และรกษารางกายใหสะอาด มอนามยอนดอยเสมอ 2. มกรยามารยาทเรยบรอย สภาพ ไมแสดงกรยาทาทางหรอใชคาพดอนแสดงความอวดใหญ หยงยโส การชาเลองมองดวยสายตา มองตงแตศรษะจรดเทา แสดงความเฉยเมนยนเทาสะเอว มใบหนาบงตง ฯลฯ เหลานพงละเวนเสย 3. รจกทจะรบฟง และพดแตนอย คดเอาไวเสมอวาผมาตดตอพบปะดวยนน ยอมตองการจะมาพงพาอาศย มาขอความชวยเหลอ ตองการพดระบายความคดเหน และความทกขในใจใหทราบ และบคคลนนอาจมปญหาทางจตใจมาก พงสนใจรบฟงความคดเหนความตองการของเขา รบฟงความเหนอกเหนใจ อยาไดแสดงกรยาหรอคาพดอนใดทแสดงถงลกษณะอนเบอหนายตอการทจะฟงเขาพด 4. รจกทจะถาม เพอแสดงความสนใจในคาบอกเลาของผอน การแสดงความสนใจตอคาพดของผทพดดวย และรจกถามเมอควรจะถามนน ผมาตดตอจะเกดความพงพอใจเพราะมนใจวาเราไดรบฟงทเขาพด 5. รจกใชคาพดใหเหมาะสมกบบคคล โดยทจะตองรวาแตละคนมการศกษา มความร มสภาพชวตและพนภมลาเนาแตกตางกน ควรจะรวาบคคลใดควรพดอยางไร โดยทวไปแลว กควร

Page 22: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

26

ใชคาพดเปนภาษางาย ๆ พดกนใหเขาใจและใหรแน ไมควรพดโดยใชภาษาศพทสง ๆ หรอภาษาเทคนคทรกนแตในหมพวกของตน 6. เมอผมาตดตอตองการทราบอยางไร เพราะความสงสย อยากร ตองอธบายใหเขาใจโดยตองพดตองอธบายอยางงายทสด และใหเขาใจดทสด ตามความร ความสามารถของตน แตถาหากเรองใดไมรแนนอน กอยาไดพดอธบายใหเกดความเขาใจผด ๆ หรออยาไดพดเรองใดอนจะกอใหเกดความเสอมเสยแกผมาตดตอ สรปไดวา ผททางานในหนาทบรการตองมหลกมนษยสมพนธอนด มบคลกภาพทเหมาะสม โดยสรปไดดงน 1. การเขาใจธรรมชาตของมนษย ตองเขาใจคนและเขาใจตนเอง 2. การทาใหผอนเขาใจตวเราไปในทางทด 3. การเขาใจธรรมชาตของมนษย 4. รจกการใชสอสมพนธทด 5. ใชสมองทางานมากกวาอารมณ 6. รจกสรางความสมพนธอนดตอเพอนรวมงาน 7. รจกประสานงาน 8. ทาตนใหเปนประโยชนตอผอน

งานวจยทเกยวของกบบคลกภาพของพนกงานธนาคาร

ผวจยไดศกษางานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบบคลกภาพในดาน ตาง ๆ ดงน

งานวจยทเกยวของกบบคลกภาพภายในประเทศ อภญญา ศรขาว (2540, หนา 89-96) ไดทาการวจยเรอง บคลกภาพของนกเรยนพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนกรงเทพฯ ชนปท 1 กรงเทพมหานคร โดยผลการศกษาคนควาสรปได ดงน 1. บคลกภาพของนกศกษาพยาบาล ชนปท 1 มบคลกภาพเดนชดใน 11 องคประกอบ โดยพจารณาจากผลคะแนนมาตรฐานสบ ตากวา 4.75 มคาเปนลบและคะแนนมาตรฐานสบสงกวา 6.00 เปนคาบวก ตาม 16 PF Test Profile พบวาบคลกภาพของนกศกษาพยาบาล ปท 1 ทมแนวโนมไปทงทางบวกและทางลบ

Page 23: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

27

2. ผลการเปรยบเทยบบคลกภาพของนกศกษาพยาบาลชนปท 1 จาแนกตามตวแปร กลมการเรยน เพศ ภมลาเนาเดม ฐานะทางเศรษฐกจของครอบครวและอาชพของผปกครอง พบวา กลมการเรยนตางกนมบคลกภาพดานกลาเผชญ แตกตางกน ทมเพศแตกตางกน มบคลกภาพ ดานจตใจออนโยนแตกตางกน ทมภมลาเนาตางกน มบคลกภาพดานความระแวงและการพงตนเองแตกตางกน ทมปกครองมฐานะทางเศรษฐกจตางกน มบคลกภาพดานการ กลาแสดงออกและการพงพาตนเองตางกน ทมปกครองประกอบอาชพตางกน มบคลกภาพ ดานการกลาแสดงออกตางกน ณช อษาคณารกษ (2540, หนา 194-199) ไดทาการวจยเรอง คณลกษณะทพงประสงคของเจาหนาทฝกอบรมของธนาคารพาณชยไทยตามทศนะของผบรหาร โดยมงศกษาและเปรยบเทยบทศนะของผบรหารเกยวกบคณลกษณะทพงประสงคของเจาหนาทฝกอบรมของธนาคารพาณชยไทย 4 ดาน คอ ดานวชาการ ดานความคดสรางสรรค ดานบคลกภาพ และดานอดมการณในการปฏบตงาน โดยจาแนกตาม เพศ อาย สถานภาพสมรส วฒการศกษา อายงานในตาแหนง บรหารและธนาคารทสงกด ซงผลการวจยครงนปรากฏวา 1. โดยทศนะของผบรหารเหนวา เจาหนาทฝกอบรมมคณลกษณะทพงประสงค ทง 4 ดาน ในระดบมาก และเมอพจารณารายดานและเรยงลาดบจากมากไปนอยแลวพบวา ดานอดมการณในการปฏบตงานและดานบคลกภาพผบรหารไดความสาคญมากทสด ดานความคดรเรมสรางสรรค และดานวชาการอยในระดบมาก 2. เปรยบเทยบทศนะของผบรหารโดยรวม 4 ดาน จาแนกตามตวแปร เพศ อาย วฒการศกษา อายงานในตาแหนงบรหารและธนาคารทสงกด พบวา ผบรหารทมอาย สถานภาพการสมรส วฒการศกษา อายงานในตาแหนงบรหารและธนาคารทสงกดตางกนมทศนะแตกตางกน สวนผบรหารทมสถานภาพสมรส และเพศตางกน มทศนะไมแตกตางกน สภาวด ศรพรหม (2541, หนา 85-89) ไดทาการวจยเรอง การวเคราะหองคประกอบคณลกษณะการเปนนกบรหารทดของพนกงานธนาคารโดยมงศกษาและวเคราะหองคประกอบคณลกษณะการเปนนกบรการทดของพนกงานธนาคารของธนาคารนครหลวงไทย จากด (มหาชน) ซงผลการวจยครงนปรากฏวาคณลกษณะการเปนนกบรการทดของพนกงานธนาคารโดยรวมและพนกงานทจบสายการศกษาธรกจ มจานวน 4 องคประกอบ คอ ความมนคงทางอารมณ จตสานกในการบรการ มนษยสมพนธ ความรบผดชอบ คณลกษณะการเปนบรการทดของพนกงานธนาคารทไมไดจบสายการศกษาธรกจ มจานวน 5 องคประกอบ คอ ความมนคงทางอารมณ จตสานกในการบรหาร มนษยสมพนธ ความรบผดชอบ ความเอาใจใส

Page 24: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

28

งานวจยทเกยวของกบบคลกภาพ ตางประเทศ ชมดท (อางถงใน นเรศ ภโคกสง, 2541, หนา 34) ไดรบการศกษาความพงพอใจในการทางานของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา โดยใชทฤษฎของเฮรกซเบรก พบวาองคประกอบของปจจยกระตนสวนมากทาใหผบรหารเกดความพงพอใจในการทางาน และผบรหารจะมความ พงพอใจในการทางานสงในดานความสาเรจของงาน การยอมรบนบถอและความเจรญกาวหนาในตาแหนงงาน แตไมมความพงพอใจเกยวกบเงนเดอน ความสมพนธระหวางผรวมงานและนโยบายและการบรหารงาน แคทเทล (Cattell อางถงใน กญญา วารเพชร, 2544, หนา 31) ไดศกษาเปรยบเทยบบคลกภาพของนกเรยนฝกหดคร 2 กลม เปนกลมทไดรบการประเมนคาสงและกลมทไดรบการประเมนคาตา ใชแบบสอบถามบคลกภาพ 16 PF ในการศกษาครงนผลการศกษาปรากฏวากลมทไดรบการประเมนคาสงมบคลกภาพในองคประกอบดานมโนธรรมมซปเปอรอโก (sperego) เขมแขงและมองคประกอบดานการควบคมงาน ควบคมอารมณได เดวส (Davis อางถงใน กญญา วารเพชร, 2544, หนา 31) ไดศกษาความตองการของพนกงานในหนวยงานแหงหนง จานวน 500 คนพบวา พนกงานเหลานใหความสาคญตอการมหวหนางานทดเปนอนดบแรก โดยใหเหตผลวา ตลอดเวลาของการทางานของเขาไดมการสมพนธกบหวหนามาก สวนคาจางแรงงานนนพนกงานใหความสาคญในอนดบทแปด งานวจยทเกยวของกบตวแปรทใชในการศกษา พรรณ คลงระหด (2540, หนา 4 - 8) ไดศกษาบคลกภาพของนกศกษาสารวตรรนท 48 ของสถาบนพฒนาวาราชการตารวจ เพอเปนขอมลสารวจใหกรมตารวจและหนวยงานทเกยวของใหเปนแนวทางในการนาไปพฒนา ปรบปรงและพฒนาบคลกภาพในหนวยงานของตนเอง โดยไดจาแนกตามอาย สถานภาพการสมรส สงกด ระดบการศกษา รายได และงานทรบผดชอบ ตามทฤษฎของแคลเทล 16 PF ประวตของธนาคารธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) ประวตความเปนมา ธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) ไดกอตงขนในป 2488 โดยจดทะเบยน ณ หอทะเบยนหนสวน และบรษท จงหวดพระนครศรอยธยา เมอวนท 27 มกราคม 2488 มสานกงานแหงแรกตงอย ณ อาคารเลขท 5 ถนนตลาดหวรอ อาเภอกรงเกา จงหวดพระนครศรอยธยา โดยใชชอวา “ธนาคารแหงกรงศรอยธยา จากด” ธนาคารฯ จงใชตราของจงหวดพระนครศรอยธยา อนเปนมงคล คอ รปสงขทกษณาวตรประดษฐานอยบนพานทองบรรจไวในปราสาท 1 หลง ใตตนหมน มาประยกตเปนเครองหมายการคาของธนาคารฯ และใชปราสาทสงขทแผรศม

Page 25: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

29

แหงความกาวหนาไมหยดยงเปนสญลกษณของธนาคารฯ นบเปนธนาคารพาณชยแหงแรกของไทย ทกอตง นอกเขตกรงเทพมหานคร ชวงการกอตงธนาคารฯ เปนระยะระหวางปลายสงครามโลกครงท 2 ทาใหธนาคารแหงกรงศรอยธยา จากด ตองหยดการดาเนนการชวคราว ครงเมอสถานการณบานเมองไดคลคลายสงบลงธนาคารกรงศรอยธยา จากด จงไดทาพธเปดททาการใหมในวนท 1 เมษายน 2488 และในวนรงขนคอ 2 เมษายน 2488 ธนาคารแหงกรงศรอยธยา จากด ไดสถาปนาสานกงานแหงแรกขนในกรงเทพมหานคร ณ อาคารททาการบรเวณ ถนนราชวงศ ตรงกบมมถนนทรงวาด และไดยายสานกงานไปอยมมถนนอนวงศ ในป พ.ศ. 2491 เมอกจการไดขยายตวขนเปนลาดบ ทาใหสานกงานแหงนคอนขางคบแคบไมสามารถใหบรการแกลกคาไดอยางสะดวก ธนาคารแหงกรงศรอยธยา จากด จงไดสรางททาการแหงใหมขน ณ อาคารเลขท 34-37 ถนนลาพนไชย เยาวราช จงหวดพระนคร (สาขาสามแยกในปจจบน) และทาพธเปดเปนทางการเมอป พ.ศ. 2494 ในชวงระยะเวลานเปนชวงทธนาคารแหงกรงศรอยธยา จากด เรมขยายกจการอยางกวางขวาง และประสบความสาเรจจนนบไดวาเปนธนาคารใหญและมเกยรตแหงหนงในสมยนน ตอมาธนาคารแหงกรงศรอยธยา จากด ไดเปลยนชอจาก “ธนาคารแหงกรงศรอยธยา จากด” มาเปน “ธนาคารกรงศรอยธยา จากด” เมอวนท 12 เมษายน 2512 และจากการขยายตวในการดาเนนธรกจของธนาคารกรงศรอยธยา จากด อยางรวดเรวทาใหธนาคารกรงศรอยธยา จากด ประสบปญหาเกยวสถานทดาเนนงานคบแคบ ดงนนเพอใหสามารถรองรบปรมาณธรกจจานวนลกคาและจานวนพนกงานทเพมมากขนเปนลาดบ ธนาคารกรงศรอยธยา จากด ไดยายสานกงานใหญมาตงบรเวณถนนเพลนจต ตงแตวนท 16 เมษายน 2513 โดยในปนพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานตราตงรปครฑ เปนธนาคารพาณชยในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว และธนาคารฯ ไดทาพธประดษฐานไว ณ อาคารสานกงานใหญแหงน จวบจนถงปจจบน ตอจากนนในวนท 28 ตลาคม 2536 ธนาคารไดจดทะเบยน เปลยนสภาพจากบรษทจากดเปนบรษทมหาชน โดยใชชอวา “ธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน)” ตามเงอนไขทกาหนดในพระราชบญญตบรษทมหาชนจากด พ.ศ. 2535 และเพอเอออานวยใหธนาคารสามารถระดมทน โดยการเสนอ ขายหนตอประชาชนโดยตรง อนจะเปน การกระจายการลงทนไปสประชาชนไดอยางกวางขวาง และเปนฐานสาหรบรองรบการขยายตวทางธรกจตอไป

Page 26: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

30

ธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) ไดดาเนนการกอสรางอาคารสานกงานใหญ บรเวณถนนพระรามท 3 เขตยานาวา ฝงเลยบแมนาเจาพระยา ในเนอทประมาณ 8 ไร โดยเรมดาเนนการกอสรางตงแตป 2535 และมาแลวเสรจในวนท 1 เมษายน 2539 อาคารสานกงานใหญประกอบดวยกลมอาคาร 3 หลง คอ อาคารหลกใชเปนสานกงาน ความสง 39 ชน ชนใตดน 1 ชน อาคารท 2 เปนอาคารทจอดรถ และศนยคอมพวเตอร ความสง 12 ชน และอาคารท 3 เปนอาคารทจอดรถหองควบคมและเครองกล หองอาหาร ความสง 16 ชน พนทใชสอยรวมทงสน 140,000 ตารางเมตร นบเปนกลมอาคารแหงแรกในประเทศไทยทกอสรางขนดวยเทคนคทนสมย การออกแบบอาคารไดมงเนนความสวยงาม ทนสมย แขงแรง มนคงโดยไดเนนถงประโยชนใชสอยและสอดคลองกบการใชงาน โดยเฉพาะโครงการอาคารไดออกแบบใหทนทานตอแรงลมและแรงสนสะเทอนของแผนดนไหวในระดบมาตรฐานสากล ธนาคารฯ ไดดาเนนธรกจธนาคารพาณชย นบตงแตเรมเปดดาเนนการมาจนถงปจจบน เปนเวลามากกวา 60 ป โดยยดหลกสจธรรมในการดาเนนการวา “ความเชอถอ คอ ชวตธนาคาร บรการคอความเจรญเตบโต” ทาใหกจการของธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) เจรญรดหนามาเปนลาดบ และไดรบความเชอถอไววางใจจากลกคา และประชาชนดวยดตลอดทงบรการเงนฝาก บรการสนเชอ บรการดานตางประเทศ บรการเงนโอน และบรการอน ๆ ทธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) ใหบรการดวยระบบเทคโนโลยทนสมย สะดวก รวดเรว สมดงคาขวญของธนาคารฯ ทวา “ปกแผนเปนแกนสารบรการเปนกนเอง” การประกอบธรกจในปจจบนของธนาคาร คอ การรบฝากถอนเงน การใหสนเชอ การโอนเงน การเรยกเกบเงนตามตราสารเพอลกคา การรบรองและการคาประกน การลงทนในหลกทรพย ธรกจตางประเทศ ธรกจประกนภย ธรกจบตรเครดต อตรากาลง ธนาคารกรงศรอยธยา จากด (มหาชน) สานกงานใหญ มฝายงานทงหมด 46 ฝายงาน จานวนพนกงานทงสน 2,789 คน ณ วนท 30 มถนายน 2548

Page 27: เอกสาร และงานวิจัี่ยที่ องเกยวขdigital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/47931925/chapter2.pdf · 2.1 ทฤษฎีบุคลิกภาพตามโครงสร

31

โครงสรางของธนาคาร

ภาพท 1 โครงสรางของธนาคาร

31