ฟอรม (Forum)ค าวา Forum มาจากภาษาละตน แปลวา ตลาด โดยทวไปหมายถงพนทสาธารณะทตงอยใจกลางเมองโรมน ประกอบดวยจตรสโลงทรายลอมดวยอาคารส าคญๆ อยางวหาร (temple) และบาซลกา (basilica) ถอเปนศนยกลางทงทางสงคม เศรษฐกจ และการเมอง

Templeวหารบชาเทพเจา

Basilicaอาคาร-ศนยราชการขนาดใหญ

Forumจตรสโลง

บาซลกา (Basilica)อาคารขนาดใหญตงอยในบรเวณฟอรม แตเดมชาวโรมนใชเปนสถานทส าหรบท าการคาขาย รวมทงเปนศาลากลางและศาล ในสมยหลงถกน ามาปรบเปลยนเปนโบสถครสตยคแรกๆ

Plan of the Basilica Ulpia, Forum of Trajan, AD 98-117

เนฟ (Nave)

ไอเอล (Aisle)แอพส (Apse)

แอพส (Apse)

Basilica of Constantine

บาซลกาคอนสแตนทนในโรมน ฟอรม (Roman Forum) กรงโรม ประเทศอตาล

The Colosseum

โรงมหรสพ (Amphitheater)Amphitheater (Greek: amphi = round + theatron = theater) ดดแปลงมาจากโรงละครของกรก แตชาวโรมนใชเพอชมเกมกฬาและการตอส อาคารทโดดเดนทสด ไดแก โคลอสเซยม (Colosseum) ซงเรมสรางป 72 ในสมยของจกรพรรดเวสปาเซยน (Vespasian) และเสรจสนในป 80 ในสมยของจกรพรรดตตส (Titus) บตรชาย

โคลอสเซยมเมอมองจากดานบน

Techniques + Materialsเทคนคส าคญทถกน ามาใชสรางโคลอสเซยม ไดแก ซมโคง (arch) โดยน ามาเรยงตอเนองกนไป ซงนอกจากจะท าใหสามารถรองรบน าหนกมหาศาลแลว ยงเปนกลวธในการถายเทผชมหลายหมนคนใหเขา-ออกไดอยางสะดวกและรวดเรว นอกจากซมโคง คอนกรต (concrete) ไดถกคดคนขนเพอสรางความแขงแรงของอาคารเพมเตม วสดอนๆ เชน หนทราเวอรทน (Travertine) อฐ (tufa brick) และหนออน (Marble) เปนตน

ทอสงน า (Aqueduct)Aqueduct (Latin: acqua = water + ducere = to lead) = Conductor of waterในชวง 20-16 BC มารคส อกรปปา (Marcus Agrippa) ทปรกษาของจกรพรรดออกสตส สงใหมการสรางทอสงน าเพอล าเลยงน าจากแหลงน าธรรมชาตทอยหางออกไปเกอบ 50 กม. มายงเมองนม (Nîme) หรอสะพานทปจจบนรจกกนในนาม ปงต ด การด (Pont du Gard) นนเอง

Pont du Gard – Near Nîme, France, late 1st century BC, Stone (260 m long, 49 m high)

ทอลาเลยงน าอยช นบนสด

ใชซมโคง (arch) จานวนมาก

โรงอาบน าสาธารณะ (Public Bath)นอกจากจะเปนสถานทส าหรบช าระลางท าความสะอาดรางกาย วายน า และสงสรรคแลวหองอาบน ายงเปนหองแสดงงานประตมากรรมดวย นอกจากนยงมอปกรณส าหรบการออกก าลงกายอนๆ เชน การวงและมวยปล า โรงอาบน าประกอบไปดวยหองตางๆ ไดแก หองเยน หองอน หองรอน หองอบไอน า หองเปลยนเสอผา หองสมด และสวน เปนตน

Etruscan Greek

Temple of Fortuna

วหาร (Temple)ชาวโรมนสรางวหารขนเพอบชาเทพเจา โดยไดรบอทธพลสวนใหญมาจากวหารกรก หากแตมการปรบเปลยนโดยน ารปแบบบางอยางมาจากชาวอทรสคน ไมวาจะเปนบนไดทางขนดานหนาดานเดยวการท าเฉลยง (portico หรอ porch) ลกเขาไปดานในกอนเขาสหองบชา (cella) โดยอาคารตงอยบนฐาน (podium) นอกจากนยงมการคดคนเสาหลอก (pilaster) แนบไปกบก าแพงเพอการตกแตงดวย

Temple

Temple of Fortuna Virilis (Temple of Portunus) Late 2nd Century BC, Stone, Rome, Italy

TemplePlan

Plan of Temple of Fortuna Virilis (Temple of Portunus)

Etruscan

Greek

podium (ฐาน)

front steps (บนไดทางขนดานหนา)

single cella(หองบชาเดยว)

deeper porch (เฉลยงลก)

Columns – Orders(เสาและหวเสา)

use of stone(ใชวสดประเภทหน เพยงแตไมใชหนออนแบบกรก)

The PantheonRome (c. 130 AD)

The PantheonNow and then

Domeหลงคาโดม

Nicheชองในก าแพง

Rotundaหอกลม

concrete drumกระบอกกลมท าจากคอนกรต

porticoเฉลยงทางเขา

façadeดานหนาอาคารคลายวหารกรกหวเสาโครนเธยน

(corinthian)รองรบหนาจว (pediment)

oculusดวงตา - ชองแสง

cofferหลงคาเจาะเปนชอง

Rotundaหอกลม

Nicheชองในก าแพง

หลงคาโดมดานลางเปนคอนกรต

ดานบนใชหนน าหนกเบา

ประตชย (Triumphal Arch) และเสา (Column)เปนนวตกรรมทชาวโรมนคดคนขนเพอบนทกและเฉลมฉลองความยงใหญทางทหารของจกรพรรดหรอนายพลคนส าคญ

The Arch of Titus

ภาพสลกจากหนออนบรเวณประตชยตตส บอกเลาเรองราวการเขายดวหารแหงนครเยรซาเลม - แสดงขบวนแหทรพยสมบตทยดมาไดเขาเมองโรมน

Forum

of

TrajanTrajan’s Column

บนทกเรองราวชยชนะทจกรพรรดทราจนมเหนอพวกดาเชยน (โรมาเนยในปจจบน)

Trajan’s ColumnTrajan’s Forumc. 113 ADMarble, 38 m highFrieze 190 m long