1

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ส 1.1 ม.4-6/ 1 วเคราะหสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา หรอสงคมสมยของศาสดาทตนนบถอ ม.4-6/ 4 วเคราะหขอปฏบตทางสายกลางในพระพทธศาสนา หรอแนวคดของศาสนาทตน นบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/5 วเคราะหการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตองในพระพทธศาสนา หรอแนวคดของ ศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/6 วเคราะหลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนา หรอแนวคดของศาสนาทตน นบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/ 7 วเคราะหหลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร หรอแนวคดของศาสนาท ตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/ 8 วเคราะหการฝกฝนและพฒนาตนเอง การพงตนเอง และการมงอสรภาพใน พระพทธศาสนา หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/ 9 วเคราะหพระพทธศาสนาวาเปนศาสตรแหงการศกษาซงเนนความสมพนธของเหต ปจจยกบวธการแกปญหา หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/ 10 วเคราะหพระพทธศาสนาในการฝกตนไมใหประมาท มงประโยชนและสนตภาพ บคคล สงคม และโลก หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/ 11 วเคราะหพระพทธศาสนากบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและการพฒนาประเทศ แบบยงยน หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/12 วเคราะหความส าคญของพระพทธศาสนาเกยวกบการศกษาทสมบรณ การเมอง และสนตภาพ หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

1

รายวชา พระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ชนมธยมศกษาปท 4-6 เวลาเรยน 8 ชวโมง

2

สาระส าคญ/ความคดรวบยอด สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอน พระพทธเจามคตความเชอทางศาสนาแตกตางกบพระพทธศาสนาซงมทฤษฎและวธการทเปนสากล มขอปฏบตทยดทางสายกลาง และเนนการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตอง

สาระการเรยนร 3.1 สาระการเรยนรแกนกลาง 1) ลกษณะของสงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา 2) พระพทธศาสนามทฤษฎและวธการทเปนสากลและมขอปฏบตทยดทางสายกลาง 3) พระพทธศาสนาเนนการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตอง 4) ลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนา 5) หลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร 6) การคดตามนยแหงพระพทธศาสนา และการคดแบบวทยาศาสตร 7) พระพทธศาสนาเนนการฝกหดอบรมตน การพงตนเอง และการมงอสรภาพ 8) พระพทธศาสนาเปนศาสตรแหงการศกษา 9) พระพทธศาสนาเนนความสมพนธของเหตปจจย และวธการแกปญหา 10) พระพทธศาสนาฝกตนไมใหประมาท 11) พระพทธศาสนามงประโยชนสขและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก 12) พระพทธศาสนากบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และการพฒนาแบบยงยน 13) ความส าคญของพระพทธศาสนากบการศกษาทสมบรณ 14) ความส าคญของพระพทธศาสนากบการเมอง 15) ความส าคญของพระพทธศาสนากบสนตภาพ 3.2 สาระการเรยนรทองถน -

สมรรถนะส าคญของผเรยน 4.1 ความสามารถในการสอสาร 4.2 ความสามารถในการคด - ทกษะการคดวเคราะห - ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ 4.3 ความสามารถในการใชทกษะชวต - กระบวนการท างานกลม - ทกษะทางสงคม

3

คณลกษณะอนพงประสงค 1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการท างาน

ชนงาน/ภาระงาน (รวบยอด) สมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา การวดและการประเมนผล 7.1 การประเมนกอนเรยน - แบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท 1 7.2 การประเมนระหวางการจดกจกรรมการเรยนร 1) ใบงานท 1.1 เรอง สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา 2) ใบงานท 2.1 เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตทยดทางสายกลาง 3) ใบงานท 2.2 เรอง ประชาธปไตยในพระพทธศาสนา 4) ใบงานท 2. 3 เรอง การคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร 5) ใบงานท 2. 4 เรอง พระพทธศาสนา 6) ใบงานท 2. 5 เรอง พระพทธศาสนามงประโยชนและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก 7) ประเมนการน าเสนอผลงา น 8) สงเกตพฤตกรรมการท างานรายบคคล 9) สงเกตพฤตกรรมการท างานกลม

7.3 การประเมนหลงเรยน - แบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนรท 1 7.4 การประเมนชนงาน/ภาระงาน (รวบยอด) - ประเมนสมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา

4

การประเมนชนงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

แบบประเมนสมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา

รายการประเมน ค าอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนน

ดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1) 1. การวเคราะห ลกษณะของสงคม ชมพทวป และคต ความเชอทางศาสนา สมยกอน พระพทธเจา

เขยนวเคราะหลกษณะของสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจาอยางเปนเหตเปนผล ถกตอง 3 ประเดนขนไป

เขยนวเคราะหลกษณะของสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจาอยางเปนเหตเปนผล ถกตอง 2 ประเดน

เขยนวเคราะหลกษณะของสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจาอยางเปนเหตเปนผล ถกตอง 1 ประเดน

เขยนวเคราะหลกษณะของสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจาอยางไมเปนเหตเปนผล

2. การวเคราะห พระพทธศาสนาทม ทฤษฎ และวธการท เปนสากล

เขยนวเคราะหพระพทธศาสนาทมทฤษฎ และวธการทเปนสากล ไดอยางมเหตผล ถกตอง ครบถวน ทกประเดน

เขยนวเคราะหพระพทธศาสนาทม ทฤษฎ และวธการท เปนสากล ไดอยางม เหตผล ถกตอง เกอบครบทกประเดน

เขยนวเคราะหพระพทธศาสนาทม ทฤษฎ และวธการท เปนสากล ไดอยางม เหตผล ถกตอง บางประเดน

เขยนวเคราะหพระพทธศาสนาทม ทฤษฎ และวธการท เปนสากล ไดบาง ประเดนแตไมชดเจน

3. การวเคราะห พระพทธศาสนาทม ขอปฏบตทยดทาง สายกลาง

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาทม ขอปฏบตทยดทาง สายกลาง ไดถกตอง ครบถวน ทกประเดน

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาทม ขอปฏบตทยดทาง สายกลาง ไดถกตอง เกอบครบทกประเดน

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาทม ขอปฏบตทยดทาง สายกลาง ไดถกตอง บางประเดน

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาทม ขอปฏบตทยดทาง สายกลาง ไมถกตองเปนสวนใหญ

4. การวเคราะห พระพทธศาสนาท เนนพฒนาศรทธา และปญญาทถกตอง

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาท เนนพฒนาศรทธา และปญญา ไดถกตอง ครบถวนทกประเดน

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาท เนนพฒนาศรทธา และปญญา ไดถกตอง เกอบครบทกประเดน

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาท เนนพฒนาศรทธา และปญญา ไดถกตอง บางประเดน

เขยนวเคราะห พระพทธศาสนาท เนนพฒนาศรทธา และปญญา ไมถกตอง เปนสวนใหญ

5

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 14-16 ดมาก 11-13 ด 8-10 พอใช 5-7 ปรบปรง

6

กจกรรมการเรยนร

นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท 1

ลกษณะของสงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา

วธสอนโดยเนนกระบวนการ : กระบวนการคดวเคราะห เวลา 2 ชวโมง

1. ครตงค าถามใหนกเรยนชวยกนวเคราะหและแสดงความคดเหนวา เมอเอยถงชมพทวป นกเรยนนกถง อะไรบาง 2. ครสงเกตการแสดงความคดเหนของนกเรยน แลวครอธบายเสรมใหนกเรยนเขาใจถงความหมายและ

ความส าคญของชมพทวป โดยเชอมโยงใหนกเรยนตระหนกถงความส าคญในฐานะทเปนดนแดน อนกอเกดศาสนาทส าคญของโลก

3. ครใหนกเรยนศกษาความรเรอง ลกษณะของสงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอน พระพทธเจา จากหนงสอเรยน หรอหนงสอคนควาเพมเตมตามความเหมาะสม

4. นกเรยนท าใบงานท 1.1 เรอง สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา แลวครและนกเรยนรวมกนเฉลยค าตอบทถกตอง 5. ครสรปใหนกเรยนเขาใจถงคตความเชอดงเดมทางศาสนาของชมพทวปสมยกอนพระพทธเจาวา มลกษณะและความเชออยางไร เพอเปนพนฐานในการท าความเขาใจถงคตความเชอ รวมทงทฤษฎ และค าสอนทางพระพทธศาสนาในสมยพระพทธเจา

พระพทธศาสนามทฤษฎและวธการทเปนสากลและมขอปฏบตทยดทางสายกลาง

วธสอนโดยเนนกระบวนการ : กระบวนการกลม เวลา 6 ชวโมง

1. ครน าสนทนาเพอทบทวนความรเกยวกบคตความเชอทางศาสนาในสงคมชมพทวปสมยกอน

พระพทธเจาวา มคตความเชออยางไร ครตงประเดนค าถามใหนกเรยนรวมกนวเคราะหและแสดงความเหน

2. ครใหตวแทนนกเรยน 2-3 คน ออกมาแสดงความคดเหนเกยวกบประเดนทครตงค าถามทหนาชนเรยน โดยครเปนผอธบายสรปเพมเตมจากทตวแทนนกเรยนออกมาแสดงความคดเหน

กจกรรมท 1

กจกรรมท 2

7

3. นกเรยนศกษาความร เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล พระพทธศาสนามขอปฏบตทยด ทางสายกลาง และพระพทธศาสนาเนนการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตอง จากหนงสอเรยน จากนนใหนกเรยนท าใบงานท 2.1 เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตทยด ทางสายกลาง

4. ครน าภาพพระสงฆรวมประชมท าสงฆกรรม มาแสดงใหนกเรยนดทหนาชนเรยน 5. ครตงประเดนค าถามจากภาพทน ามาแสดง โดยใหนกเรยนรวมกนวเคราะหและแสดงความคดเหน วา จากภาพดงกลาว สามารถสะทอนใหเหนถงประชาธปไตยในพระพทธศาสนาไดหรอไม อยางไร

6. ครใหนกเรยนศกษาความร เรอง ลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนา จากหนงสอเรยน จากนนใหนกเรยนท าใบงานท 2.2 เรอง ประชาธปไตยในพระพทธศาสนา 7. นกเรยนรวมกลมกนตามสมครใจ เพอศกษาความรเรอง หลกการของพระพทธศาสนากบหลก วทยาศาสตร และการคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร จากหนงสอเรยน 8. นกเรยนแตละกลมรวมกนท าใบงานท 2.3 เรอง การคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบ วทยาศาสตร เสรจแลวใหตวแทนแตละกลมผลดกนออกมาน าเสนอผลงาน โดยครเปนผเสนอแนะ 9. ครและนกเรยนรวมกนสรปประเดนส าคญเกยวกบหลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร 10. ครน ากรณตวอยางมาเลาใหนกเรยนฟง แลวใหนกเรยนศกษาความรเรอง พระพทธศาสนาเนนการฝก อบรมตนเอง การพงตนเอง และการมงอสรภาพ พระพทธศาสนาเปนศาสตรแหงการศกษา และ พระพทธศาสนาเนนความสมพนธของเหตปจจยและวธการแกปญห า จากหนงสอเรยน 11. ครใหนกเรยนเขยนค าตอบทไดจากการวเคราะหในประเดนทครก าหนดลงในใบงานท 2.4 เรอง พระพทธศาสนา แลวครมอบหมายงานใหนกเรยนหาขาวในหนงสอพมพหรอ แหลงขอมลสารสนเทศ เกยวกบการชวยเหลอเกอกลกนของคนในสงคมไทยหรอตางประเทศ มาคนละ1 ขาว 12. ครน าภาพขาวเกยวกบอบตเหตทางรถยนต มาใหนกเรยนด และใหนกเรยนชวยกนแสดงความคดเหน วา อบตเหตทเหนในภาพนนเกดขนไดอยางไร และมแนวทางใดบางทจะปองกนไมใหเกดอบตเหต ขนอก โดยครสงเกตการรวมแสดงความคดเหนของนกเรยน แลวชวยเพมเตมความร 13. คร ใหนกเรยนน าขาวเกยวกบการชวยเหลอเกอกลกนของคนในสงคมไทยหรอตางประเทศ ซงคร มอบหมายใหหาไวแลว มาตดลงในใบงานท 2.5 เรอง พระพทธศาสนามงประโยชนและสนตภาพแก บคคล สงคม และโลก จากนนใหนกเรยนศกษาความรเรอง พระพทธศาสนามงประโยชน และสนตภาพ แกบคคล สงคม และโลก แลวน าความรมาวเคราะหและตอบค าถาม จากนนครเลอกผลงานของนกเรยน มา 2-3 ตวอยาง แลวใหเจาของผลงานออกมาน าเสนอทหนาชนเรยน 14. ครสรปเนอหาจากทตวแทนนกเรยนออกมาน าเสนอหนาชนเรยน เกยวกบพระพทธศาสนาทมงประโยชน

และสนตภาพใหเกดแกบคคล สงคม และโลก แลวครยกตวอยางขาวสถานการณความขดแยงและปญหาทางเศรษฐกจในสงคมยคปจจบนใหนกเรยนฟง แลวตงประเดนค าถามใหนกเรยนชวยกนตอบหรอแสดงความคดเหน

8

15. คร ใหนกเรยนชวยกนสรปอกครงเพอใหไดแนวทางแกไขปญหารวมกน จากนนครชวยเพมเตมเนอหาในสวนทยงขาดไปใหสมบรณ และสรางความเขาใจใหกบนกเรยนไดตระหนกถงความส าคญในการใชหลกธรรมทางพระพทธศาสนา ส าหรบแกไขปญหาความขดแยงในสงคมและบรรเทาปญหาทางเศรษฐกจ

16. ครใหนกเรยนแตละกลมชวยกนสรปความรทไดจากการศกษาและคดวเคราะหในประเดนตางๆ มาจดท าเปนสมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา โดยใหครอบคลมประเดน

ทก าหนดให ดงน 1) การวเคราะหลกษณะของสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา 2) การวเคราะหพระพทธศาสนาทมทฤษฎ และวธการทเปนสากล 3) การวเคราะหพระพทธศาสนาทมขอปฏบตทยดทางสายกลาง 4) การวเคราะหพระพทธศาสนาทเนนพฒนาศรทธาและปญญาทถกตอง

จากนนใหแตละกลมออกมาน าเสนอผลงานทหนาชนเรยน โดยครคอยอธบายเพมเตม และใหขอเสนอแนะ นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนรท 1

สอ/แหลงการเรยนร 9.1 สอการเรยนร 1) หนงสอเรยน พระพทธศาสนา ม.4-ม.6 2) ตวอยางสอประกอบการสอน 3) ตวอยางขาวปญหาความขดแยงในสงคมและปญหาเศรษฐกจ 4) กรณศกษา เรอง นายเกษม 5) ใบงานท 1.1 เรอง สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา 6) ใบงานท 2.1 เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตทยดทางสายกลาง 7) ใบงานท 2.2 เรอง ประชาธปไตยในพระพทธศาสนา 8) ใบงานท 2.3 เรอง การคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร 9) ใบงานท 2.4 เรอง พระพทธศาสนา 10) ใบงานท 2.5 เรอง พระพทธศาสนามงประโยชนและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก 9.2 แหลงการเรยนร 1) หองสมด 2) หองจรยธรรม หรอหองพทธศาสน 3) แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.thaidhammajak.com/webboard/detail http://www.buddhadasa.org/html/article http://www.panyathai.or.th/wiki/jndex http://th.wikipedia.org/wiki/

9

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว

1. ขอใดไมใชคตความเชอของชาวชมพทวปสมยกอนพทธกาล ก. เชอในวญญาณ ภตผปศาจ และเทพเจาตางๆ ข. เชอเรองชนชนวรรณะ โดยมคมภรพระเวทเปนหลก ค. เชอเรองอทธปาฏหารย อ านาจลกลบของพราหมณ ง. เชอเรองความจรงอนประเสรฐ 4 ประการ ทจะน าไปสการหลดพนความทกข 2. ขอใดใหความหมายของค าวา “พระพทธศาสนามทฤษฏและวธการทเปนสากล” ไดถกตองทสด ก. เปนทยอมรบของคนนานาประเทศ ข. มหลกการก าหนดไวเปนลายลกษณอกษร ค. มหลกการและวธการเปนทยอมรบวามความถกตองและพสจนได ง. มผคนทวโลกรบไปปฏบตตาม และน าไปเผยแผจนเปนทรจกทวไปในสากล 3. ขอปฏบตทยดทางสายกลางของพระพทธศาสนาไดแกขอใด ก. มชฌมาปฏปทา ข. เยภยยสกา ค. โอวาทปาตโมกข ง. อนนตลกขณสตร 4. ความเชอมนในสงทดงามทประกอบดวยเหตผล คอความหมายของค าในขอใด ก. ความเชอ ข. ความเลอมใส ค. ความศรทธา ง. ความมวจารณญาณ 5. ขอใดถอเปนลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนา ก. พระสงฆจะเคารพกนตามล าดบชนชน โดยไมค านงถงล าดบอาวโส ข. การประชมลงอโบสถท าสงฆกรรม ไมบงคบวาพระสงฆทกรปตองเขารวม ค. พระสงฆทมพรรษามากเทานน จงจะมสทธในการออกเสยงแสดงความคดเหน ง. เมอมความเหนแตกออกเปนสองฝาย ทประชมของสงฆจะถอเอาเสยงขางมากเปนขอยต

แบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน หนวยการเรยนรท 1

10

6. ขอใดไมจดเปนหลกความเชอใน กาลามสตร 10 ประการ ก. อยาเพงปลงใจเชอ เพยงเพราะอางต ารา ข. อยาเพงปลงใจเชอ เพยงเพราะคนพดเปนทรก ค. อยาเพงปลงใจเชอ เพยงเพราะตรกตามอาการ ง. อยาเพงปลงใจเชอ เพยงเพราะไดยนไดฟงตามๆกนมา 7. วธคดในขอใดจดเปนการคดตามแบบโยนโสมนสการ ก. วธคดแบบชกจงใจดวยของรางวล ข. วธคดแบบท าใจใหยอมรบกบปญหา ค. วธคดแบบตามหลกการและความมงหมาย ง. วธคดแบบปลอยวางตามกฎแหงกรรมและความไมเทยง 8. เมอนกเรยนตองการซอมอถอเครองใหม นกเรยนควรใชวธคดใด มาชวยตดสนใจในการเลอกซอ เพอจะไดรจกใชสงของอยางคมคาและแทจรงมากทสด ก. วธคดแบบคณคาแทคณคาเทยม ข. วธคดแบบคณโทษและทางออก ค. วธคดแบบแยกแยะสวนประกอบ ง. วธคดแบบสบสาวหาเหตและปจจย 9. วธคดแบบจ าแนกประเดนและแงมมตางๆในทกดาน โดยการมองเหนไดหลายมมเพอใหเกดความเขาใจ และไดค าตอบทถกตองสมบรณ จดเปนวธคดแบบใด ก. วธคดแบบอรยสจ ข. วธคดแบบวภชชวาท ค. วธคดแบบสามญลกษณะ ง. วธคดแบบอบายปลกเราคณธรรม 10. นายแดง เมอประสบปญหาในชวต กมกจะแกไขปญหาโดยการคดตามเหตและผล สบสาวจากผล ไปหาเหตปจจย แลวแกไขทตนเหต แสดงวา นายแดงใชวธคดแบบใดในโยนโสมนสการ ก. วธคดแบบอรยสจ ข. วธคดแบบวภชชวาท ค. วธคดแบบปลกเรากศล ง. วธคดแบบแยกแยะสวนประกอบ

11. ขอใดกลาวไดถกตองทสดเกยวกบการคดแบบวทยาศาสตรกบวธคดทางพระพทธศาสนา ก. วธคดทางพระพทธศาสนาไมยอมรบกฎเกณฑเหมอนทวทยาศาสตรยอมรบ ข. วทยาศาสตรกบพระพทธศาสนาตางกมวธคดทเนนการมองในดานวตถมากกวาสงอน ค. การคดแบบวทยาศาสตรและพระพทธศาสนาตางเปนไปเพอการหาค าตอบและขอสรป ง. การคดแบบวทยาศาสตรมลกษณะสอดคลองกบวธคดของทางพระพทธศาสนาทเนนการแกไข ปญหาดวยเหตและผล

11

12. การฝกหดอบรมตนเองในทางพระพทธศาสนา จ าเปนจะตองยดหลกปฏบตในขอใด ก. สกขา 3 ข. สตปฏฐาน 4 ค. เบญจศล 5 ง. อรยมรรค 8 13. เปาหมายของการฝกอบรมตนเองของพระพทธศาสนา คอขอใด ก. ความหลดพนจากการครอบง าของความโลภ โกรธ หลง ข. ความอมเอมใจในการไดคนพบความสขจากการท าสมาธ ค. การไดรบความยอมรบจากสงคมวาเปนผทมความดงามทางกายและใจ ง. การไดน าหลกธรรมทางพระพทธศาสนามาประยกตใ ชไดอยางเหมาะสม 14. ขอใดสรปไมถกตองเกยวกบความสมพนธของเหตปจจยในทางพระพทธศาสนา ก. ทกข-สมทย เปนเหต นโรธ-มรรค เปนผล ข. ทกข -นโรธ เปนเหต สมทย-มรรค เปนผล ค. สมทย-มรรค เปนเหต ทกข-นโรธ เปนผล ง. สมทย -นโรธ เปนเหต ทกข-มรรค เปนผล 15. หลกธรรมในขอใด ทชวยท าใหเกดประโยชนสขและสนตภาพในสงคม ก. ไตรสกขา ข. สงคหวตถ ค. สาราณยธรรม ง. มชฌมาปฏปทา 16. จากสถานการณความขดแยงทางการเมองในปจจบน นกเรยนคดวาหลกธรรมในขอใด สามารถน ามาใชในการแกไขปญหา เพอการอยรวมกนอยางสนต ก. อธปไตย 3 ข. สงคหวตถ 4 ค. เบญจศล 5 ง. อรยมรรค 8 17. ผใหญล เปนผใหญบานหนองน าใส ทไดรบการยอมรบวาเปนแบบอยางทดในการยดถอความเหน สวนใหญของชาวบานเปนหลกในการตดสนใจแกปญหาตางๆ ในหมบาน นกเรยนคดวาผใหญล มคณธรรมในขอใด ก. อตตาธปไตย ข. โลกาธปไตย ค. ธรรมาธปไตย ง. มชฌมาธปไตย

12

18. การด าเนนชวตอยางพอเพยงตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยงใหสอดคลองกบหลกธรรม ทางพระพทธศาสนา นกเรยนควรยดถอหลกธรร มตอไปน ยกเวนขอใด ก. สปปรสธรรม ข. อบาสกธรรม ค. บญกรยาวตถ ง. สาราณยธรรม 19. พฤตกรรมในขอใด ทสอดคลองกบหลกเศรษฐกจพอเพยงตามหลกธรรมทางพระพทธศาสนา ก. ตก ชอบตามแฟชนการแตงกายใหมๆในสงคม ข. ตก นยมสะสมโทรศพทมอถอรนตางๆทคนก าลงนยม ค. ตอม ใชเงนเทาทตนเองมอยางประหยดและรจกประมาณตน ง. แตม เปนคนใจบญชอบหยบยมเงนคนอนไปบรจาคตามมลนธตางๆ 20. นกเรยนคดวาการกระท าของปลดไชยาสอดคลองกบขอใดมากทสด

ก. การน าพระพทธศาสนามาใชกบการพฒนาทยงยน ข. การน าพระพทธศาสนามาใชกบการสรางผน าในชมชน ค. การน าพระพทธศาสนามาใชกบการแกปญหาของชาวบาน ง. การน าพระพทธศาสนามาใชในการสรางความนยมใหกบตวผน า

1. ง 2. ค 3. ก 4. ค 5. ง

6. ข 7. ค 8. ก 9. ข 10. ก 11. ง 12. ก 13. ก 14. ค 15. ข 16. ก 17. ข 18. ง 19. ค 20. ก

“ปลดไชยา เปนปลดอ าเภอทมวสยทศนกวางไกล เขามกปลกฝงความรใหแกชาวบานเกยวกบการพฒนาชมชน โดยใหค านงถงธรรมชาต ไมท าลายสงแวดลอม มความสามคคปรองดองกนในชมชน และลดความอยากไดทไมมวนสนสดโดยใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปในทางทผด ซงปลดไดแนะน าใหชาวบานยดถอหลกธรรมทางพระพทธศาสนาซงจะชวยท าใหเกดปญญาในการละกเลสตณหา อนเปนสาเหตทท าใหเกดความเดอดรอนของชาวบาน”

เฉลย

13

แผนการจดการเรยนรท 1

พระพทธศาสนา หนวยการเรยนรท 1 ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 4-6

เรอง ลกษณะของสงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนา สมยกอนพระพทธเจา

เวลา 2 ชวโมง

สาระส าคญ/ความคดรวบยอด

สงคมชมพทวปสมยพทธกาลมลทธความเชออนหลากหลายทเกดจากค าสอนและปรชญาของศาสนาตางๆ ซงผคนในดนแดนชมพทวปตางกมความคดความเชอทแตกตางกนไป

ตวชวด/จดประสงคการเรยนร 2.1 ตวชวด

ส 1.1 ม.4-ม.6/1 วเคราะหสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา หรอสงคมสมยของศาสดาทตนนบถอ

2.2 จดประสงคการเรยนร 1) บอกลกษณะของสงคมชมพทวปสมยกอนพระพทธเจาได 2) อธบายคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจาได

สาระการเรยนร

3.1 สาระการเรยนรแกนกลาง - ลกษณะของสงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา

3.2 สาระการเรยนรทองถน -

สมรรถนะส าคญของผเรยน

4.1 ความสามารถในการสอสาร 4.2 ความสามารถในการคด - ทกษะการคดวเคราะห - ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ

14

ชวโมงท 1-2

4.2 ความสามารถในการใชทกษะชวต - กระบวนการท างานกลม - ทกษะทางสงคม

คณลกษณะอนพงประสงค 1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการท างาน

กจกรรมการเรยนร (วธการสอนโดยเนนกระบวนการ : กระบวนการคดวเคราะห) นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท 1

1. ครตงค าถามใหนกเรยนชวยกนวเคราะหและแสดงความคดเหนวา เมอเอยถงชมพทวป นกเรยนนกถง อะไรบาง 2. ครสงเกตการแสดงความคดเหนของนกเรยน แลวครอธบายเสรมใหนกเรยนเขาใจถงความหมายและ ความส าคญของชมพทวป โดยเชอมโยงใหนกเรยนตระหนกถงความส าคญในฐานะทเปนดนแดน อนกอเกดศาสนาทส าคญของโลก 3. ครใหนกเรยนศกษาความรเรอง ลกษณะของสงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอน

พระพทธเจา จากหนงสอเรยน หรอหนงสอคนควาเพมเตมตามความเหมาะสม 4. นกเรยนท าใบงานท 1.1 เรอง สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา แลว ครและนกเรยนรวมกนเฉลยค าตอบทถกตอง 5. ครสรปใหนกเรยนเขาใจถงคตความเชอดงเดมทางศาสนาของชมพทวปสมยกอนพระพทธเจาวา มลกษณะและความเชออยางไร เพอเปนพนฐานในการท าความเขาใจถงคตความเชอรวมทงทฤษฎ และค าสอนทางพระพทธศาสนาในสมยพระพทธเจา

15

การวดและประเมนผล

วธการ เครองมอ เกณฑ

ตรวจแบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบกอนเรยน รอยละ 60 ผานเกณฑ

ตรวจใบงานท 1.1 ใบงานท 1.1 รอยละ 60 ผานเกณฑ

สงเกตพฤตกรรมการท างานรายบคคล แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานรายบคคล

ระดบคณภาพ 2 ผานเกณฑ

สอ/แหลงการเรยนร 8.1 สอการเรยนร 1) หนงสอเรยน พระพทธศาสนา ม.4-ม.6 2 ) ใบงานท 1.1 เรอง สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา

8.2 แหลงการเรยนร 1 ) หองสมด 2 ) หองจรยธรรม หรอหองพทธศาสน 3 ) แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.panyathai.or.th/wiki/jndex http://th.wikipedia.org/wiki/

16

สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา ค าชแจง นกเรยนตอบค าถามใหถกตอง

1. อธบายลกษณะทางภมศาสตรของชมพทวปใหถกตอง

ชมพทวปในสมยพทธกาล ประกอบดวย อาณาจกรทเปนอสระทงเลกและใหญ โดยสามารถแบงตามลกษณะทางภมศาสตร ออกไดเปน 2 สวนทส าคญ ไดแก

..

ประกอบดวยแควนส าคญ ดงน

ประกอบดวยแควนส าคญ ดงน

ใบงานท 1.1

17

2. อธบายโดยสรปเกยวกบคตความเชอของชาวชมพทวปในสมยกอนพทธกาลลงใน “บนทกชวยจ า”

บนทกชวยจ า

18

สงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา

ค าชแจง นกเรยนตอบค าถามใหถกตอง

1. อธบายลกษณะทางภมศาสตรของชมพทวปใหถกตอง

ชมพทวปในสมยพทธกาล ประกอบดวย อาณาจกรทเปนอสระทงเลกและใหญ โดยสามารถแบงตามลกษณะทางภมศาสตร ออกไดเปน 2 สวนทส าคญ ไดแก

มชฌมประเทศ

ปจจนตประเทศ

ประกอบดวยแควนส าคญ ดงน

ประกอบดวยแควนส าคญ ดงน

แควนองคะ มคธ กาส โกศล วชช มลละ เจต วงสะ กร ปญจาละ มจฉะ สรเสนะ อสสกะ อวนต คนธาระ กมโพชะ

แควนสกกะ โกลยะ วเทหะ ภคคะ องคตตราปะ

ใบงานท 1.1

19

2. อธบายโดยสรปเกยวกบคตความเชอของชาวชมพทวปในสมยกอนพทธกาลลงใน “บนทกชวยจ า”

ในชมพทวปสมยกอนพทธกาลมคตความเชอ โดยสามารถสรปได ดงน

1. คตความเชอทเกดจากธรรมชาต เปนความเชอวาปรากฏการณธรรมชาต เชน ฝนตก ฟารอง พายพด แผนดนไหว มเทพเจาหรอวญญาณเปนผบนดาลใหเกด

จงมการตงชอเทพเจา มการบชา บวงสรวง และเซนไหว เพอความสงบสขในชวต 2. คตความเชอทเกดจากค าสอนและพธกรรมของพวกพราหมณ ท าใหเกด ความเชอเรองวรรณะ และเชอวา วรรณะพราหมณเปนผน าค าสอนจากเทพเจา

มาประกาศ โดยมคมภรพระเวทเปนหลก

3. คตความเชอทเกดจากค าสอนและปรชญาของศาสนาตางๆ ในสภาพสงคม

ทมความทกขท าใหมนษยตางคนหาค าตอบใหกบชวต จงท าใหเกดคตความ

เชอตางๆจากพวกทไมยอมรบค าสอนของศาสนาพราหมณ

บนทกชวยจ า

20

แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานรายบคคล

ล าดบท

ชอ – สกล ของผรบการประเมน

มความตงใจในการท างาน

มความรบผดชอบ

ตรงตอเวลา ความสะอาดเรยบรอย

ผลส าเรจ ของงาน

รวม 20

คะแนน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1

ลงชอ...................................................ผประเมน

............../.................../................

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8

ดมาก ด

พอใช ปรบปรง

หมายเหต ครอาจใชวธการมอบหมายใหหวหนากลม เปนผประเมน หรอใหตวแทนกลมผลดกนประเมน หรอใหมการประเมนโดยเพอน โดยตวนกเรยนเอง ตามความเหมาะสมกได

เกณฑการใหคะแนน ดมาก = 4 ด = 3 พอใช = 2 ปรบปรง = 1

21

แผนการจดการเรยนรท 2

พระพทธศาสนา หนวยการเรยนรท 1 ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 4-6

เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎและวธการทเปนสากลและมขอปฏบต ทยดทางสายกลาง

เวลา 6 ชวโมง

สาระส าคญ/ความคดรวบยอด พระพทธศาสนาเปนศาสนาทมหลกค าสอน รวมทงทฤษฎทเปนสากล โดยยดทางสายกลาง ทสามารถพสจนได ตลอดจนมงเนนในการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตองในพระพทธศาสนา เราในฐานะทเป นพทธศาสนกชน จงควรทจะศกษาหลกธรรมค าสอนของพระพทธเจาเพอน ามาพฒนาศรทธาและปญญาอนจะน าไปสประโยชนสขและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก

ตวชวด/จดประสงคการเรยนร 2.1 ตวชวด ส 1.1 ม.4-6/4 วเคราะหขอปฏบตทางสายกลางในพระพทธศาสนา หรอแนวคดของศาสนา ทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/5 วเคราะหการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตองในพระพทธศาสนา หรอแนวคด

ของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/6 วเคราะหลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนา หรอแนวคดของศาสนาทตน นบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/7 วเคราะหหลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร หรอแนวคดของ

ศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/8 วเคราะหการฝกฝนและพฒนาตนเอง การพงตนเอง และการมงอสรภาพใน พระพทธศาสนา หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/ 9 วเคราะหพระพทธศาสนาวาเปนศาสตรแหงการศกษาซงเนนความสมพนธของ เหตปจจยกบวธการแกปญหา หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/ 10 วเคราะหพระพทธศาสนาในการฝกตนไมใหประมาท มงประโยชนและสนตภาพ บคคล สงคม และโลก หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/11 วเคราะหพระพทธศาสนากบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและการพฒนาประเทศ แบบยงยน หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ ตามทก าหนด ม.4-6/12 วเคราะหความส าคญของพระพทธศาสนาเกยวกบการศกษาทสมบรณ การเมอง และสนตภาพ หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

22

2.2 จดประสงคการเรยนร 1) อธบายทฤษฎและวธการทเปนสากลรวมทงมขอปฏบตทยดทางสายกลางของพระพทธศาสนา 2) ปฏบตตนตามหลกทฤษฎและวธการตลอดจนขอปฏบตทยดทางสายกลางของพระพทธศาสนา ไดอยางเหมาะสม

สาระการเรยนร 3.1 สาระการเรยนรแกนกลาง

1 ) พระพทธศาสนามทฤษฎและวธการทเปนสากลและมขอปฏบตทยดทางสายกลาง 2) พระพทธศาสนาเนนการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตอง 3) ลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนา 4) หลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร 5) การคดตามนยแหงพระพทธศาสนา และการคดแบบวทยาศาสตร 6) พระพทธศาสนาเนนการฝกหดอบรมตน การพงตนเอง และการมงอสรภาพ 7) พระพทธศาสนาเปนศาสตรแหงการศกษา 8) พระพทธศาสนาเนนความสมพนธของเหตปจจย และวธการแกปญหา 9) พระพทธศาสนาฝกตนไมใหประมาท 10) พระพทธศาสนามงประโยชนสขและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก 11) พระพทธศาสนากบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และการพฒนาแบบยงยน 12) ความส าคญของพระพทธศาสนากบการศกษาทสมบรณ 13) ความส าคญของพระพทธศาสนากบการเมอง 14) ความส าคญของพระพทธศาสนากบสนตภาพ

3.2 สาระการเรยนรทองถน -

สมรรถนะส าคญของผเรยน 4.1 ความสามารถในการสอสาร 4.2 ความสามารถ ในการคด - ทกษะการคดวเคราะห 4.3 ความสามารถในการใชทกษะชวต - กระบวนการท างานกลม คณลกษณะอนพงประสงค

1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการท างาน

23

ชวโมงท 1-2

กจกรรมการเรยนร (วธสอนโดยเนนกระบวนการ : กระบวนการกลม)

1. ครน าสนทนาเพอทบทวนความรเกยวกบคตความเชอทางศาสนาในสงคมชมพทวปในสมยกอน พระพทธเจาวา มคตความเชออยางไร เพอเชอมโยงใหเหนวา คตความเชอเหลานเรมมความเปลยนแปลง ไปเมอเขาสสมยพระพทธเจาททรงเปนองคศาสดาผเผยแผพระพทธศาสนาในชมพทวป

2. ครตงประเดนค าถามใหนกเรยนรวมกนวเคราะหและแสดงความคดเหน เพอประเมนความรความเขาใจ ในเบองตน ดงน - พระพทธศาสนามทฤษฎและวธการทเปนสากลอยางไร - เมอเปรยบเทยบพระพทธศาสนากบคตความเชอในสงคมชมพทวปสมยกอนพระพทธเจา มความ เปลยนแปลงหรอแตกตางหรอไม อยางไร

3. ครใหตวแทนนกเรยน 2-3 คน ออกมาแสดงความคดเหนเกยวกบประเดนทครตงค าถามทหนาชนเรยน โดยครเปนผอธบายสรปเพมเตมจากทตวแทนนกเรยนออกมาแสดงความคดเหน 4. ครใหนกเรยนศกษาความร เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล พระพทธศาสนามขอปฏบต

ทยดทางสายกลาง และพระพทธศาสนาเนนการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตอง จากหนงสอเรยน จากนนใหนกเรยนท าใบงานท 2.1 เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตทยด ทางสายกลาง

5. ครและนกเรยนรวมกนเฉลยค าตอบในใบงาน จากนนครสรปใหนกเรยนเขาใจและตระหนกวา พระพทธศาสนาเปนศาสนาทมค าสอนอนประกอบดวยหลกทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตท ยดทางสายกลาง ซงชวยพฒนาศรทธาและปญญาในทางทถกตองเหมาะสมและสามารถพสจนไดดวย ตนเอง 6. ครน าภาพพระสงฆรวมประชมท าสงฆกรรม เชน การท าวตรเชา-เยน ทชมนมสงฆในพธรบกฐน เปนตน มาใหนกเรยนดทหนาชนเรยน 7. ครตงประเดนค าถามจากภาพทน ามาแสดง โดยใหนกเรยนรวมกนวเคราะหและแสดงความคดเหนวา จากภาพดงกลาว สามารถสะทอนใหเหนถงประชาธปไตยในพระพทธศาสนาไดหรอไม อยางไร

8. ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในการแสดงความคดเหน และสรปใหนกเรยนเขาใจวา ในพระพทธศาสนา กมลกษณะของสงคมประชาธปไตยเชนเดยวกบสงคมอนๆ ทงการใหสทธ เสรภาพ และความเสมอภาค แกพระภกษภายใตพระธรรมวนย ตลอดจนการยดถอมตในทประชมของสงฆเปนหลก ซงเหลานถอ เปนความสอดคลองกบหลกประชาธปไตยในการปกครองประเทศของสงคมประชาธปไตย

9. ครใหนกเรยนศกษาความร เรอง ลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนา จากหนงสอเรยน แลวให นกเรยนท าใบงานท 2.2 เรอง ประชาธปไตยในพระพทธศาสนา 10. ครและนกเรยนรวมกนเฉลยค าตอบในใบงาน โดยครชมเชยนกเรยนทท าคะแนนไดสงสด และให

ก าลงใจนกเรยนทท าคะแนนไดนอย เพอเปนก าลงใจส าหรบน าไปพฒนาตนเองตอไป

24

ชวโมงท 3-4

1. นกเรยนรวมกลมกนตามสมครใจ กลมละ 5-7 คน (โดยใหเลอกหวหนาและเลขานการกลมดวย) แลวใหรวมกนศกษาความรเรอง หลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร และการคดตาม นยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร จากหนงสอเรยน และแหลงการเรยนรอนๆ

2. นกเรยนแตละกลมรวมกนท าใบงานท 2.3 เรอง การคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบ วทยาศาสตร โดยใหรวมกนอภปรายแสดงความคดเหนในค าถามตอนท 2 โดยใหหวหนากลมม บทบาทในการกระตนและชชวนใหสมาชกภายในกลมรวมกนแสดงความคดเหนตามประเดนค าถาม ทไดก าหนดในใบงาน และเลขานการกลมมหนาทการจดบนทกขอคดเหนของสมาชกภายในกลม ซงเมออภปรายกนจนเสรจเรยบรอยแลว ใหสมาชกทกคนรวมกนสรปประเดนทไดจากการอภปราย เพอน ามาเขยนตอบในตอนท 2 ของใบงาน 3. ตวแทนนกเรยนแตละกลมผลดกนน าเสนอผลงาน โดยมครเปนผชวยเสนอแนะ 4. ครและนกเรยนรวมกนสรปประเดนส าคญเกยวกบหลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร รวมทงการคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร โดยครเชอมโยงใหนกเรยน เหนถงความส าคญของหลกการและวธคดตามนยแหงพระพทธศาสนา ซงสามารถน ามาประยกตใชใน ชวตประจ าวนของนกเรยนได ทงในเรองการเรยน การท างาน ตลอดจนการใชชวตในสงคม

5. ครน ากรณศกษาเรอง นายเกษม มาเลาใหนกเรยนฟง ดงน

กรณศกษา เรอง นายเกษม

นายเกษม เปนอดตผบรหารทประสบความส าเรจทงในชวตและธรกจของเขา แตวนหนงเมอเกด พษเศรษฐกจครงใหญ ท าใหนายเกษมกลายเปนบคคลลมละลาย จากวนนนนายเกษมกเปลยนไปทงดมเหลา สบบหร และหมกมนอยแตในความทกขของตนเอง จนกระทงนายเกษมไดพบกบพระรปหนงโดยบงเอญ และเขาไดระบายความทกขในใจทงหมดใหกบพระรปนนไดฟง ซงพระรปนนจงไดใหขอคดกบนายเกษมวา ธรรมดาของโลก ยอมมสขและทกขเวยนมาไมรจบ ไมมสงใดทจรงยงยน การทเราจะมสตเตรยมพรอมรบกบเรองราวตางๆ นน จ าเปนตองรจกฝกหดอบรมตนเองทงกาย วาจา และใจ รวมทงมสมาธและปญญาในการเขาใจปญหาและสามารถด าเนนชวตไดอยางมนคง และในทายทสดกใหแสวงหาหนทางแหงอสรภาพทแทจรงในทางพระพทธศาสนา ซงถอเปนความสขทแทจรง โดยนายเกษมกรบไปปฏบตตามดวยความคาดหวงวา สงนจะชวยน าเขาใหพนจากความทกขทประสบอย

25

ชวโมงท 5-6

6. เมอครเลาจบแลว ใหนกเรยนศกษาความรเรอง พระพทธศาสนาเนนการฝกอบรมตนเอง การพงตนเอง และการมงอสรภาพ พระพทธศาสนาเปนศาสตรแหงการศกษา และพระพทธศาสนาเนนความสมพนธ ของเหตปจจยและวธการแกปญหา จากหนงสอเรยน หรอหนงสอคนควาเพมเตมตามความเหมาะสม 7. ครตงประเดนค าถามใหนกเรยนวเคราะหกรณตวอยางในขางตน โดยน าความรทไดจากการศกษาในเรอง ทครมอบหมายมาประกอบการวเคราะห ดงน - สาเหตแหงความทกขของนายเกษม คออะไร - ค าสอนของพระทใหแกนายเกษมนน สอดคลองกบหลกการฝกอบรม และการพงตนเองในทาง พระพทธศาสนาอยางไร - นกเรยนคดวา ศาสตรแหงการศกษาในพระพทธศาสนานน สามารถน ามาประยกตใชในกรณของ นายเกษมไดอยางไรบาง - ถานกเรยนเปนนายเกษม นกเรยนจะมวธแกไขปญหาทเกดขนอยางไร ใหตนเองพนจากความทกข ทเปนอย ตามหลกพระพทธศาสนาทวาดวยเหตปจจยและวธการแกไขปญหา 8. คร ใหนกเรยนเขยนค าตอบทไดจากการวเคราะหในประเดนทครก าหนดลงในใบงานท 2.4 เรอง พระพทธศาสนา เมอเสรจแลวใหตวแทนนกเรยนเกบรวบรวมมาสงครในตอนทายชวโมง 9. ครมอบหมายงานใหนกเรยนหาขาวในหนงสอพมพ หรอแหลงขอมลสารสนเทศเกยวกบการชวยเหลอ เกอกลกนของคนในสงคมไทยหรอตางประเทศ มาคนละ 1 ขาว ส าหรบน ามาใชท ากจกรรมในชวโมง ตอไป

1. ครน าภาพขาวทเกยวกบอบตเหตทางรถยนต มาใหนกเรยนด และใหนกเรยนชวยกนแสดงความคดเหน วา อบตเหตทเหนในภาพนนเกดขนไดอยางไร และมแนวทางใดบางทจะปองกนไมใหเกดอบตเหตขนอก

2. ครสงเกตการรวมแสดงความคดเหนของนกเรยน แลวชวยเพมเตมความรโดยอธบายใหนกเรยนทราบวา อบตเหตทเกดขนนน สวนหนงเกดจากความประมาทของบคคลผใชรถใชถนน ซงในทางพระพทธศาสนา

กมหลกธรรมทชวยฝกตนใหเปนผไมมความประมาท ไดแก ไมประมาทในการละกายทจรต (ประพฤต กายสจรต) ไมประมาทในการละวจทจรต (ประพฤตวจสจรต) ไมประมาทในการละมโนทจรต (ประพฤตมโนสจรต) และไมประมาทในการละความเหนผด (ท าความเหนใหถก)

3. ครใหนกเรยนน าขาวเกยวกบการชวยเหลอเกอกลกนของคนในสงคมไทยหรอตางประเทศ ซงคร มอบหมายใหหาไวในชวโมงทแลว มาตดลงในใบงานท 2.5 เรอง พระพทธศาสนามงประโยชน และสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก จากนนใหนกเรยนศกษาความรเรอง พระพทธศาสนามงประโยชนสข และสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก แลวน าความรมาวเคราะหและตอบค าถามในใบงาน

26

4. ครคดเลอกใบงานของนกเรยน มา 2-3 ตวอยาง แลวใหเจาของผลงานออกมาน าเสนอทหนาชนเรยน 5. ครสรปเนอหาจากทตวแทนนกเรยนออกมาน าเสนอทหนาชนเรยน เกยวกบพระพทธศาสนาทมงประโยชน

และสนตภาพใหเกดแกบคคล สงคม และโลก โดยเนนย าใหนกเรยนตระหนกวานอกจากหลกธรรมทาง พระพทธศาสนา จะสามารถน ามาใชใหเกดประโยชนแกตนเองแลว ยงสามารถน ามาใชใหเกดประโยชน สขและน าสนตภาพใหเกดแกสงคมและโลกของเราไดอกดวย เนองจากหลกค าสอนของพระพทธศาสนา มความเปนสากล สามารถประยกตไดกบทกทและทกสถานการณ

6. ครยกตวอยางขาวสถานการณความขดแยงและปญหาทางเศรษฐกจในสงคมยคปจจบนใหนกเรยนฟง แลวตงประเดนค าถามใหนกเรยนชวยกนตอบหรอแสดงความคดเหนวา หลกธรรมในทางพระพทธศาสนาสามารถน ามาใชในการสรางสนตภาพ หรอแกปญหาเศรษฐกจไดอยางไรโดยใหนกเรยนศกษาความร เพมเตมประกอบ จากหนงสอเรยน เรอง พระพทธศาสนากบการเมองและสนตภาพ และพระพทธศาสนา กบเศรษฐกจพอเพยง

7. ครใหนกเรยนชวยกนสรปอกครงเพอใหไดแนวทางแกไขปญหารวมกน จากนนครชวยเพมเตมเนอหา ในสวนทยงขาดไปใหสมบรณ และสรางความเขาใจใหกบนกเรยนไดตระหนกถงความส าคญในการใชหลกธรรมทางพระพทธศาสนา ส าหรบแกไขปญหาความขดแยงในสงคมและบรรเทาปญหาทางเศรษฐกจ

8. ครใหนกเรยนแตละกลมชวยกนสรปความรทไดจากการศกษาและคดวเคราะหในประเดนตางๆ มา จดท าเปนสมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา โดยใหครอบคลมประเดน ทก าหนดให ดงน

1) การวเคราะหลกษณะของสงคมชมพทวป และคตความเชอทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา 2) การวเคราะหพระพทธศาสนาทมทฤษฎ และวธการทเปนสากล 3) การวเคราะหพระพทธศาสนาทมขอปฏบตทยดทางสายกลาง 4) การวเคราะหพระพทธศาสนาทเนนพฒนาศรทธาและปญญาทถกตอง

9. นกเรยนออกมาน าเสนอผลงานทหนาชนเรยน โดยครคอยอธบายเพมเตม และใหขอเสนอแนะ นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนรท 1

การวดและประเมนผล

วธการ เครองมอ เกณฑ

ตรวจใบงานท 2.1 ใบงานท 2.1 รอยละ 60 ผานเกณฑ

ตรวจใบงานท 2.2 ใบงานท 2.2 รอยละ 60 ผานเกณฑ

ตรวจใบงานท 2.3 ใบงานท 2.3 รอยละ 60 ผานเกณฑ

ตรวจใบงานท 2.4 ใบงานท 2.4 รอยละ 60 ผานเกณฑ

27

วธการ เครองมอ เกณฑ

ตรวจใบงานท 2.5 ใบงานท 2.5 รอยละ 60 ผานเกณฑ

ประเมนสมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของ พระพทธศาสนา

แบบประเมนสมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของ พระพทธศาสนา

ระดบคณภาพ 2 ผานเกณฑ

ประเมนการน าเสนอผลงาน แบบประเมนการน าเสนอผลงาน ระดบคณภาพ 2 ผานเกณฑ

สงเกตพฤตกรรมการท างานกลม แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม ระดบคณภาพ 2 ผานเกณฑ

ตรวจแบบทดสอบหลงเรยน แบบทดสอบหลงเรยน รอยละ 60 ผานเกณฑ

สอ/แหลงการเรยนร 8.1 สอการเรยนร 1) หนงสอเรยน พระพทธศาสนา ม.4-ม.6 2) ตวอยางสอประกอบการสอน 3) ตวอยางขาวปญหาความขดแยงในสงคมและปญหาเศรษฐกจ 4) กรณศกษา เรอง นายเกษม 5) ใบงานท 2.1 เรอง พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตทยดทางสายกลาง 6) ใบงานท 2.2 เรอง ประชาธปไตยในพระพทธศาสนา 7) ใบงานท 2.3 เรอง การคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร 8) ใบงานท 2.4 เรอง พระพทธศาสนา 9) ใบงานท 2.5 เรอง พระพทธศาสนามงประโยชนและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก

8.2 แหลงการเรยนร 1) หองสมด 2) หองจรยธรรม หรอหองพทธศาสน 3) แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.thaidhammajak.com/webboard/detail http://www.buddhadasa.org/html/article http://www.panyathai.or.th/wiki/jndex

28

ตวอยางสอประกอบการสอน

พระสงฆท าวตร

การประชมของพระสงฆ

อบตเหตทางรถยนต

29

กลมท.................................................. สมาชกของกลม 1. .............................................................................. 2. .............................................................................. 3. .............................................................................. 4. .............................................................................. 5. .............................................................................. 6. ..............................................................................

ล าดบท

รายการประเมน คณภาพผลงาน

4 3 2 1

1 การวเคราะหลกษณะของสงคมชมพทวป และคตความเชอ ทางศาสนาสมยกอนพระพทธเจา

2 การวเคราะหพระพทธศาสนาทมทฤษฎ และวธการทเปนสากล

3 การวเคราะหพระพทธศาสนาทมขอปฏบตทยดทางสายกลาง

4 การวเคราะหพระพทธศาสนาทเนนพฒนาศรทธาและปญญา ทถกตอง

รวม

ลงชอ..............................................................................ผประเมน ......................./.........................../........................

แบบประเมนสมดสะสมความร เรอง ประวตและความส าคญของพระพทธศาสนา

เกณฑการใหคะแนน ดมาก = 4 ด = 3 พอใช = 2 ปรบปรง = 1

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 14-16 11-13 8-10 5-7

ดมาก ด

พอใช ปรบปรง

30

พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตทยดทางสายกลาง

ค าชแจง ตอบค าถามทก าหนดตอไปน

พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากลอยางไร

พระพทธศาสนามขอปฏบตทยดทางสายกลางอยางไร

ใบงานท 2.1

31

พระพทธศาสนามหลกการและวธการซงเปนทยอมรบวามความถกตอง และ

สามารถพสจนได ทฤษฎอนเปนสากลทพระพทธศาสนาเนนอยเสมอ คอ อรยสจ 4 ไดแก

1. สอนวาชวตและโลกมปญหา

2. สอนวาปญหามสาเหต

3. สอนวามนษยสามารถแกไขปญหาไดดวยตนเอง

4. สอนวาการแกปญหาตองใชปญญาและความพากเพยร

ขอปฏบตทยดทางสายกลางของพระพทธศาสนาทเรยกวา มชฌมาปฏปทา หรออรยมรรคมองค 8 คอ เหนชอบ ด ารชอบ เจรจาชอบ กระท าชอบ เลยงชพชอบ พยายามชอบ ระลกชอบ และจตตงมนชอบ

พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากล และมขอปฏบตทยดทางสายกลาง

ค าชแจง ตอบค าถามทก าหนดตอไปน

พระพทธศาสนามทฤษฎทเปนสากลอยางไร

ใบงานท 2.1

พระพทธศาสนามขอปฏบตทยดทางสายกลางอยางไร

32

ประชาธปไตยในพระพทธศาสนา

ค าชแจง อานกรณตวอยางทยกมาให แลวอธบายวาเปนลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนาหรอไม

เพราะเหตใด

หลวงพโหนงบอกหลวงพเทงวาวนนตนจะไมลงอโบสถท าสงฆกรรม เพราะเพลยจากการเดนบณฑบาตในตอนเชา

ทประชมคณะสงฆวดดอนศรสะอาด มมตเปน เอกฉนทใหหลวงพอทองไดรบผากฐน ในงานทอดกฐนประจ าป 2552

พระภกษสงฆทมสทธเขารวมประชมในการเตรยมงานประจ าปของวด จะตองเปนพระทมพรรษาเกนกวา 10 ปเทานน พระทบวชใหมหรอมพรรษานอยไมมสทธเขาประชมในครงน

เมอเกดความเหนแตกเปนสองฝายในคณะสงฆ จะมการตดสนโดยถอเอาเสยงขางมากเปนขอยต ทเรยกวา “ เยภยยสกา ”

พระภกษสงฆมความเทาเทยมกนและตองเคารพกนตามล าดบอาวโส คอ ถอตามล าดบการอปสมบทกอนหลงและไมถอวามาจากชนชนใด

ใบงานท 2.2

33

ประชาธปไตยในพระพทธศาสนา

ค าชแจง อานกรณตวอยางทยกมาให แลวอธบายวาเปนลกษณะประชาธปไตยในพระพทธศาสนาหรอไม

เพราะเหตใด

หลวงพโหนงบอกหลวงพเทงวาวนนตนจะไมลงอโบสถท าสงฆกรรม เพราะเพลยจากการเดนบณฑบาตในตอนเชา

ทประชมคณะสงฆวดดอนศรสะอาด มมตเปน เอกฉนทใหหลวงพอทองไดรบผากฐน ในงานทอดกฐนประจ าป 2552

พระภกษสงฆทมสทธเขารวมประชมในการเตรยมงานประจ าปของวด จะตองเปนพระทมพรรษาเกนกวา 10 ปเทานน พระทบวชใหมหรอมพรรษานอยไมมสทธเขาประชมในครงน

เมอเกดความเหนแตกเปนสองฝายในคณะสงฆ จะมการตดสนโดยถอเอาเสยงขางมากเปนขอยต ทเรยกวา “ เยภยยสกา ”

พระภกษสงฆมความเทาเทยมกนและตองเคารพกนตามล าดบอาวโส คอ ถอตามล าดบการอปสมบทกอนหลงและไมถอวามาจากชนชนใด

ไมถอวาเปนประชาธปไตย เพราะการลง

อโบสถท าสงฆกรรมถอเปนกจกรรมทพระสงฆ ทกรปจะตองถอเปนเรองส าคญ

ถอเปนประชาธปไตย

ถอเปนประชาธปไตย

ไมถอวาเปนประชาธปไตย เพราะพระภกษ

ทกรปมสทธเขารวมประชม และมสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนทงทเหนดวยและคดคาน

ถอเปนประชาธปไตย

ใบงานท 2.2

34

การคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร

ตอนท 1

ค าชแจง เปรยบเทยบและอธบายหลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร

พระพทธศาสนา วทยาศาสตร

ดานความเชอ

ดานความร

ดานความแตกตาง

ใบงานท 2.3

35

ตอนท 2 ค าชแจง ตอบค าถามตามประเดนทก าหนด

นกเรยนคดวา การคดตามนยแหงพระพทธศาสนา (ดวยวธคดแบบโยนโสมนสการ ) สามารถน ามาใชใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนของนกเรยนไดอยางไรบาง

36

การคดตามนยแหงพระพทธศาสนาและการคดแบบวทยาศาสตร ตอนท 1

ค าชแจง เปรยบเทยบและอธบายหลกการของพระพทธศาสนากบหลกวทยาศาสตร

พระพทธศาสนา วทยาศาสตร

ดานความเชอ

พระพทธศาสนามหลกการดานความเชอ ดงปรากฏอยใน กาลามสตร ซงพระพทธ-เจาทรงสอนไมใหเชออยางงมงายไร เหตผล

วทยาศาสตรจะเชอเรองใดจะตองมการพสจนความจรงโดยใชการทดลองและทกอยางจะตองด าเนนไปอยางมกฎเกณฑและมเหตผลเปนตวตดสนใจโดยอาศยปญญาในการพจารณา

ดานความร

พระพทธเจาทรงเรมคดจากประสบการณ ทไดเหน คอ ความเจบ ความแก และ ความตาย ซงลวนแตทกข พระองคทรงทดลองโดยอาศยประสบ-การณของพระองค จนในทสดพระองคกทรงสามารถคนพบหลกความจรงอน เปนหนทางทจะหลดพนจากความทกข

วทยาศาสตรยอมรบความรจากประสบ- การณ ซงมการพสจนโดยผานตา ห จมก ลน กาย และใจ

ดานความแตกตาง

พระพทธศาสนาเนนการแสวงหาความจรงภายใน คอ ความจรงดานจตใจทมงใหมนษยสามารถพฒนาจตใจของตนให หลดพนจากกเลสไดอยางสนเชง

วทยาศาสตรมงเนนการแสวงหาความจรงภายนอกดานวตถเปนส าคญ

ใบงานท 2.3

37

ตอนท 2 ค าชแจง ตอบค าถามตามประเดนทก าหนด

(หมายเหต พจารณาตามค าตอบของนกเรยน โดยใหอยในดลยพนจของครผสอน)

นกเรยนคดวา การคดตามนยแหงพระพทธศาสนา (ดวยวธคดแบบโยนโสมนสการ )สามารถน ามาใชใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนของนกเรยนไดอยางไรบาง

การคดตามนยแหงพระพทธศาสนา หรอวธคดแบบโยนโสมนสการ ซงเปนวธคด อยางถกวธ มระเบยบ และลกซง ถอเปนขนตอนส าคญในการสรางปญญาทบรสทธ เปนอสระ ท าใหเราสามารถชวยเหลอตนเองได โดยวธคดแบบโยนโสมนสการนนมอยหลายรปแบบ ซงสามารถน ามาใชในการแกไขปญหาในชวตประจ าวนของเราไดหลากหลายสถานการณ เชน เวลาทเราตองการจะซอโทรศพทมอถอ หรอสงของอนๆ เรากสามารถน าวธคดแบบคณคาแท คณคาเทยมมาใช โดยใหนกถงประโยชนทแทจรงของสงของนนๆ เพอจะไดรจกเสพ รจกใช สงทงหลายเพอคณคาทแทจรง หร อเมอเราประสบปญหาจนเกดความทกขใจ กสามารถน าวธคดแบบอรยสจ (วธคด แบบแกปญหา) มาใชในการคดตามเหตและผล โดยสบสาวจากผลไปหาเหตปจจย แลวแกไข ทตนเหต กจะสามารถท าใหเรารเหตแหงปญหาทสรางความทกขใจใหแกเราได จนน าไปสการ หาหนทางแกไขทถกตองและเหมาะสม เปนตน

38

พระพทธศาสนา

ค าชแจง อานกรณตวอยางทก าหนดให แลวแสดงความคดเหนตามประเดนทก าหนด

1. สาเหตแหงความทกขของนายเกษม คออะไร

นายเกษม เปนอดตผบรหารทประสบความส าเรจทงในชวตและธรกจของเขา แตวนหนงเมอเกดพษเศรษฐกจครงใหญ ท าใหนายเกษมกลายเปนบคคลลมละลาย จากวนนนนายเกษมกเปลยนไปทงดมเหลา สบบหร และหมกมนอยแตในความทกขของตนเอง จนกระทงนายเกษมไดพบกบพระรปหนงโดยบงเอญ และเขาไดระบายความทกขในใจทงหมดใหกบพระรปนนไดฟง ซงพระรปนนจงไดใหขอคดกบนายเกษมวา ธรรมดาของโลก ยอมมสขและทกขเวยนมาไมรจบ ไมมสงใดทจรงยงยน การทเราจะมสตเตรยมพรอมรบกบเรองราวตางๆ นน จ าเปนตองรจกฝกหดอบรมตนเองทงกาย วาจา และใจ รวมทงมสมาธและปญญาในการเขาใจปญหาและสามารถด าเนนชวตไดอยางมนคง และในทายทสดกใหแสวงหาหนทางแหงอสรภาพทแทจรงในทางพระพทธศาสนา ซงถอเปนความสขทแทจรง โดยนายเกษมกรบไปปฏบตตามดวยความคาดหวงวาสงนจะชวยน าเขาใหพนจากความทกขทประสบอย

ใบงานท 2.4

39

2. ค าสอนของพระทใหแกนายเกษมนน สอดคลองกบหลกการฝกอบรม และการพงตนเองในทาง พระพทธศาสนาอยางไร 3. นกเรยนคดวา ศาสตรแหงการศกษาในพระพทธศาสนานน สามารถน ามาประยกตใชในกรณของ นายเกษมไดอยางไรบาง 4. ถานกเรยนเปนนายเกษม นกเรยนจะมวธแกไขปญหาทเกดขนอยางไร ใหตนเองพนจากความทกข ทเปนอยตามหลกพระพทธศาสนาทวาดวยเหตปจจยและวธการแกไขปญหา

40

พระพทธศาสนา

ค าชแจง อานกรณตวอยางทก าหนดให แลวแสดงความคดเหนตามประเดนทก าหนด 1. สาเหตแหงความทกขของนายเกษม คออะไร สาเหตความทกขของนายเกษม มาจากการทนายเกษมประสบปญหาจากพษเศรษฐกจครงใหญ จนท าใหนายเกษมกลายเปนบคคลลมละลาย

นายเกษม เปนอดตผบรหารทประสบความส าเรจทงในชวตและธรกจของเขา แตวนหนงเมอเกดพษเศรษฐกจครงใหญ ท าใหนายเกษมกลายเปนบคคลลมละลาย จากวนนนนายเกษมกเปลยนไปทงดมเหลา สบบหร และหมกมนอยแตในความทกขของตนเอง จนกระทงนายเกษมไดพบกบพระรปหนงโดยบงเอญ และเขาไดระบายความทกขในใจทงหมดใหกบพระรปนนไดฟง ซงพระรปนนจงไดใหขอคดกบนายเกษมวา ธรรมดาของโลก ยอมมสขและทกขเวยนมาไมรจบ ไมมสงใดทจรงยงยน การทเราจะมสตเตรยมพรอม

รบกบเรองราวตางๆ นน จ าเปนตองรจกฝกหดอบรมตนเองทงกาย วาจา และใจ รวมทงมสมาธและปญญาในการเขาใจปญหาและสามารถด าเนนชวตไดอยางมนคง และในทายทสดกใหแสวงหาหนทางแหงอสรภาพทแทจรงในทางพระพทธศาสนา ซงถอเปนความสขทแทจรง โดยนายเกษมกรบไปปฏบตตามดวยความคาดหวงวาสงนจะชวยน าเขาใหพนจากความทกขทประสบอย

ใบงานท 2.4

41

2. ค าสอนของพระทเทศนใหแกนายเกษมนน สอดคลองกบหลกการฝกอบรม และการพงตนเองในทาง พระพทธศาสนาอยางไร ค าสอนของพระทเทศนใหแกนายเกษมนน สอดคลองกบหลกการฝกอบรมและการพงพาตนเองท ทเรยกวา สกขา ซงม 3 ขนตอน ไดแก 1) อธศลสกขา คอการฝกอบรมหรอการควบคมตนในเรองศล ไดแก การควบคมกายและใจจากความชว 2) อธจตตสกขา คอการอบรมในเรองจต หรอทเรยกวา สมาธ เปนการฝกฝนพฒนาจตใหดงามยงๆ ขนไป 3) อธปญญาสกขา เปนการฝกอบรมใน เรองปญญา ใหเกดความร ความเขาใจ ทงความรในทางวชาการ ซงเปนประโยชนในการด าเนนชวต และความรในระดบสง คอ ความเขาใจโลกและชวต มจต เปนอสระจากพนธะของกเลสทงหลาย 3. นกเรยนคดวา ศาสตรแหงการศกษาในพระพทธศาสนานน สามารถน ามาประยกตใชในกรณของ นายเกษมไดอยางไรบาง นายเกษมควรนอมน าเอาหลกทเรยกวา ไตรสกขา มาใชเพออบรมตนเองใหเปนผทสมบรณพรอม ไปดวยวชชาและจรณะ ซงหลกไตรสกขานนประกอบดวย 1) ศลสกขา เปนการศกษาในเรองศล อนเปนการอบรมกาย วาจา โดยปฏบตตามศลส าหรบคฤหสถ ไดแก ศล 5 และศล 8 2) จตตสกขา เปนการศกษาเพอพฒนาจตใจใหสงขน 3) ปญญาสกขา เปนการฝกอบรมทางปญญาอยางสง ท าใหเกดความรแจงสงทงหลายตามความเปนจรง ไมยดมนในสงทงหลาย หากนายเกษมปฏบตอบรมตนไดเชนนกจะชวยใหนายเกษมเขาใจและสามารถแกไขสงทตนเอง ก าลงเผชญอยไดอยางถงพรอมดวยสตและปญญา 4. ถานกเรยนเปนนายเกษม นกเรยนจะมวธแกไขปญหาทเกดขนอยางไร ใหตนเองพนจากความทกข ทเปนอย ตามหลกพระพทธศาสนาทวาดวยเหตปจจยและวธการแกไขปญหา การจะแกไขปญหาใดกตามจ าเปนทจะตองเขาใจและพจารณาใหถองแทกอนวา สรรพสงใดท เกดขนมานน ลวนมเหตปจจยและเสอมสลายไปเมอหมดเหตปจจยนนๆ ไมมสงใดเกดขนหรอดบ สลายไปโดยทไมมเหตปจจย ดงนนเมอเกดปญหาหรอความทกขขนกควรทจะพจารณาหาสาเหต อนเปนปจจยทท าใหเกดปญหา เพอทเราจะไดแกไขปญหาไดอยางตรงเปาหมายและถกตองทสด

(หมายเหต พจารณาตามค าตอบของนกเรยน โดยใหอยในดลยพนจของครผสอน)

42

พระพทธศาสนามงประโยชนและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก

ค าชแจง หา ขาวเกยวกบการชวยเหลอเกอกลกนของคนในสงคมไทยหรอตางประเทศมาตดไวในกรอบ แลวตอบค าถามในประเดนทก าหนด

1. นกเรยนเลาเนอหาโดยสรปของขาว 2. จากขาวขางตน ตรงกบหลกธรรมขอใด ในสงคหวตถ 4 โดยอธบายและเชอมโยงเนอหาใหชดเจน 3. นกเรยนคดวา หากเราถงพรอมดวยหลกธรรมทางพระพทธศาสนา จะชวยใหสงคมและโลกของเรา มความสงบสขและเกดสนตภาพไดอยางไร

(ขาว)

ใบงานท 2.5

43

พระพทธศาสนามงประโยชนและสนตภาพแกบคคล สงคม และโลก

ค าชแจง หา ขาวเกยวกบการชวยเหลอเกอกลกนของคนในสงคมไทยหรอตางประเทศมาตดไวในกรอบ แลวตอบค าถามในประเดนทก าหนด 1. นกเรยนเลาเนอหาโดยสรปของขาว 2. จากขาวขางตน ตรงกบหลกธรรมขอใด ในสงคหวตถ 4 โดยอธบายและเชอมโยงเนอหาใหชดเจน 3. นกเรยนคดวา หากเราถงพรอมดวยหลกธรรมทางพระพทธศาสนา จะชวยใหสงคมและโลกของเรา มความสงบสขและเกดสนตภาพไดอยางไร

(หมายเหต พจารณาตามค าตอบของนกเรยน โดยใหอยในดลยพนจของครผสอน)

(ขาว)

ใบงานท 2.5

44

แบบประเมนการน าเสนอผลงาน

ล าดบท รายการประเมน คณภาพการปฏบต

4 3 2 1

1 น าเสนอเนอหาในผลงานไดถกตอง

2 การน าเสนอมความนาสนใจ

3 ความเหมาะสมกบเวลา

4 ความกลาแสดงออก

5 บคลกภาพ น าเสยงเหมาะสม

รวม

ลงชอ..............................................................................ผประเมน

......................./.........................../........................

เกณฑการใหคะแนน การปฏบตงานสมบรณชดเจน ให 4 คะแนน การปฏบตงานยงมขอบกพรองเลกนอย ให 3 คะแนน การปฏบตงานยงมขอบกพรองเปนสวนใหญ ให 2 คะแนน การปฏบตงานมขอบกพรองมาก ให 1 คะแนน

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 17-20 13-16 9-12 5-8

ดมาก ด

พอใช ปรบปรง

45

แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม

ล าดบท

ชอ – สกล ของผรบการประเมน

ความรวมมอ การแสดง

ความคดเหน การรบฟงความคดเหน

การตงใจท างาน

การรวมปรบปรงผลงานกลม

รวม 20

คะแนน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1

ลงชอ...................................................ผประเมน

............../.................../................

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 17 – 20 13 – 16 9 – 12 5 – 8

ดมาก ด

พอใช ปรบปรง

หมายเหต ครอาจใชวธการมอบหมายใหหวหนากลม เปนผประเมน หรอใหตวแทนกลมผลดกนประเมน หรอใหมการประเมนโดยเพอน โดยตวนกเรยนเอง ตามความเหมาะสมกได

เกณฑการใหคะแนน ดมาก = 4 ด = 3 พอใช = 2 ปรบปรง = 1