ชุดวิชา การใช พลังงานไฟฟ าในชีวิตประจําวัน 2¸Šุดวิชาการ... · 3 คํานํา

1

2

ชดวชา

การใชพลงงานไฟฟาในชวตประจาวน 2

รายวชาเลอกบงคบ

ระดบมธยมศกษาตอนตน

รหส พว22002

หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ

3

คานา

ชดวชาการใชพลงงานไฟฟาในชวตประจาวน 2 รหสวชา พว 22002 ตามหลกสตร

การศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ใชไดกบผ เรยนระดบ

มธยมศกษาตอนตน ชดวชานประกอบดวยเนอหาความรเกยวกบพลงงานไฟฟา การผลตไฟฟา

วงจรไฟฟาและอปกรณไฟฟา ตลอดจนการใชและการประหยดพลงงานไฟฟา ซงเนอหาความร

ดงกลาว มวตถประสงคเพอใหผเรยน กศน. มความรความเขาใจ ทกษะ และตระหนกถงความ

จาเปนของการใชพลงงานไฟฟาในชวตประจาวน

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ขอขอบคณการไฟฟา

ฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ทใหการสนบสนนองคความรประกอบการนาเสนอเนอหาและ

งบประมาณ รวมทงผมสวนเกยวของในการจดทาชดวชา หวงเปนอยางยงวาชดวชาน จะเกด

ประโยชนตอผเรยน กศน. และนาไปสการใชพลงงานไฟฟาอยางเหนคณคาตอไป

สานกงาน กศน.

เมษายน 2559

4

คาแนะนาในการศกษา

ชดวชาการใชพลงงานไฟฟาในชวตประจาวน 2 รหสวชา พว22002 ใชสาหรบผเรยน

หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบมธยมศกษา

ตอนตน แบงออกเปน 2 สวน คอ

สวนท 1 โครงสรางของชดวชา แบบทดสอบกอนเรยน โครงสรางของหนวยการเรยนร

เนอหาสาระ กจกรรมเรยงลาดบตามหนวยการเรยนร และแบบทดสอบหลงเรยน

สวนท 2 เฉลยแบบทดสอบและกจกรรม ประกอบดวย เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและ

หลงเรยน เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรองเรยงลาดบตามหนวยการเรยนร

วธการใชชดวชา

ใหผเรยนดาเนนการตามขนตอน ดงน

1. ศกษารายละเอยดโครงสรางชดวชาโดยละเอยด เพอใหทราบวาผเรยนตองเรยนร

เนอหาในเรองใดบางในรายวชาน

2. วางแผนเพอกาหนดระยะเวลาและจดเวลาทผเรยนมความพรอมทจะศกษาชดวชา

เพอใหสามารถศกษารายละเอยดของเนอหาไดครบทกหนวยการเรยนร พรอมทากจกรรม

ตามทกาหนดใหทนกอนสอบปลายภาค

3. ทาแบบทดสอบกอนเรยนของชดวชาตามทกาหนด เพอทราบพนฐานความรเดมของ

ผเรยน โดยใหทาลงในสมดบนทกกจกรรมการเรยนรและตรวจสอบคาตอบจากเฉลยแบบทดสอบ

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเลม

4. ศกษาเนอหาในชดวชาในแตละหนวยการเรยนรอยางละเอยดใหเขาใจ ทงในชดวชา

และสอประกอบ (ถาม) และทากจกรรมทกาหนดไวใหครบถวน

5. เมอทากจกรรมเสรจแตละกจกรรมแลว ผเรยนสามารถตรวจสอบคาตอบไดจากเฉลย/

แนวตอบทายเลม หากผเรยนยงทากจกรรมไมถกตองใหผเรยนกลบไปทบทวนเนอหาสาระในเรอง

นนซาจนกวาจะเขาใจ

5

6. เมอศกษาเนอหาสาระครบทกหนวยการเรยนรแลว ใหผ เรยนทาแบบทดสอบ

หลงเรยน และตรวจสอบคาตอบจากเฉลยทายเลมวาผเรยนสามารถทาแบบทดสอบไดถกตอง

ทกขอหรอไม หากขอใดยงไมถกตอง ใหผเรยนกลบไปทบทวนเนอหาสาระในเรองนนใหเขาใจ

อกครงหนง ผเรยนควรทาแบบทดสอบหลงเรยนใหไดคะแนนมากกวาแบบทดสอบกอนเรยน และ

ควรไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 60 ของแบบทดสอบทงหมด (หรอ 18 ขอ) เพอใหมนใจวาจะ

สามารถสอบปลายภาคผาน

7. หากผเรยนไดทาการศกษาเนอหาและทากจกรรมแลวยงไมเขาใจ ผเรยนสามารถ

สอบถามและขอคาแนะนาไดจากครหรอแหลงคนควาเพมเตมอนๆ

หมายเหต : การทาแบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน และกจกรรมทายเรอง ใหทาและบนทกลง

ในสมดบนทกกจกรรมการเรยนรประกอบชดวชา

การศกษาคนควาเพมเตม

ผเรยนอาจศกษาหาความรเพมเตมไดจากแหลงเรยนรอนๆ เชน หนงสอเรยนรายวชา

การใชพลงงานไฟฟาในชวตประจาวน รหสรายวชา พว02027 การศกษาจากอนเทอรเนต

พพธภณฑ นทรรศการ โรงไฟฟา หนวยงานทเกยวของกบไฟฟา และการศกษาจากผร เปนตน

การวดผลสมฤทธทางการเรยน

ผเรยนตองวดผลสมฤทธทางการเรยน ดงน

1. ระหวางภาค วดผลจากการทากจกรรมหรองานทไดรบมอบหมายระหวางเรยน

รายบคคล

2. ปลายภาค วดผลจากการทาขอสอบวดผลสมฤทธปลายภาค

6

โครงสรางชดวชา

สาระการเรยนร

สาระความรพนฐาน

มาตรฐานการเรยนร

มาตรฐานท 2.2 มความร ความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบคณตศาสตร

วทยาศาสตรและเทคโนโลย

มาตรฐานการเรยนรระดบ มความร ความเขาใจ ทกษะ และเหนคณคาเกยวกบ

กระบวนการทางวทยาศาสตร เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม ในทองถนและประเทศ สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดารา

ศาสตรมจตวทยาศาสตร และนาความรไปใชประโยชนในการดารงชวต

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. อธบายเกยวกบความสมพนธระหวางส งม ชวตกบส งแวดลอมในระบบนเวศ

การถายทอดพลงงาน การแกปญหา การดแลรกษาและการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอมของทองถนและประเทศ

2. อธบายเกยวกบพลงงานไฟฟา การตอวงจรไฟฟา เครองใชไฟฟาในชวตประจาวน แสง

และสมบตของแสง เลนส ประโยชนและโทษจากแสง การเปลยนรปพลงงาน พลงงานความรอน

และแหลงกาเนด การนาพลงงานไปใชประโยชนในชวตประจาวน และการอนรกษพลงงานได

3. อธบาย ออกแบบ วางแผน ทดลอง ทดสอบ ปฏบตการเรองไฟฟาไดอยางถกตองและ

ปลอดภย คด วเคราะห เปรยบเทยบขอด ขอเสยของการตอวงจรไฟฟาแบบอนกรม แบบขนาน

แบบผสม ประยกตและเลอกใชความร และทกษะอาชพชางไฟฟา ใหเหมาะสมกบดานบรหาร

จดการและการบรการเพอนาไปสการจดทาโครงงานวทยาศาสตร

7

สาระสาคญ

พลงงานไฟฟาเปนปจจยทสาคญในการดาเนนชวตและการพฒนาประเทศ ความตองการใช

พลงงานไฟฟาของประเทศไทยมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง ในปจจบนการผลตพลงงานไฟฟา

ของประเทศย งคงพ งพา เ ชอเพล งฟอสซลเปนเ ชอ เพล งหลก ในการผลตกระแสไฟฟ า

ซงเชอเพลงดงกลาวกาลงจะหมดไปในอนาคตอนใกล ดงนนเพอเปนการลดปญหาการขาดแคลน

พลงงานไฟฟาในอนาคต จงตองมการจดหาพลงงานทดแทนเพอใชเปนพลงงานสาหรบ

ผลตกระแสไฟฟาแทนเชอเพลงฟอสซล และกระจายการใชเชอเพลงในการผลตกระแสไฟฟา

ใหมความหลากหลาย เพอใหเกดความสมดลในการผลตพลงงานไฟฟาใหมากขน นอกจากน

ยงตองชวยกนประหยดพลงงานไฟฟา ใชพลงงานไฟฟาใหคมคาทสด เพอใหมพลงงานไฟฟาใช

ตอไปในอนาคตไดอกยาวไกล

ขอบขายเนอหา

หนวยการเรยนรท 1 พลงงานไฟฟา

หนวยการเรยนรท 2 ไฟฟามาจากไหน

หนวยการเรยนรท 3 อปกรณไฟฟาและวงจรไฟฟา

หนวยการเรยนรท 4 การใชและการประหยดพลงงานไฟฟา

สอประกอบการเรยนร

1. ชดวชาการใชพลงงานไฟฟาในชวตประจาวน 2 รหสวชา พว22002

2. สมดบนทกกจกรรมการเรยนร ประกอบชดวชาการใชพลงงานไฟฟาในชวตประจาวน 2

3. วดทศน

4. สอเสรมการเรยนรอน ๆ

จานวนหนวยกต 3 หนวยกต (120 ชวโมง)

8

กจกรรมการเรยนร

1. ทาแบบทดสอบกอนเรยน ตรวจสอบคาตอบจากเฉลยทายเลม

2. ศกษาเนอหาสาระในหนวยการเรยนรทกหนวย

3. ทากจกรรมตามทกาหนดและตรวจสอบคาตอบจากเฉลย/แนวตอบทายเลม

4. ทาแบบทดสอบหลงเรยนและตรวจสอบคาตอบจากเฉลยทายเลม

การประเมนผล

1. ทาแบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน

2. ทากจกรรมในแตละหนวยการเรยนร

3. เขารบการทดสอบปลายภาค

9

สารบญ

หนา

คานา

คาแนะนาการใชชดวชา

โครงสรางชดวชา

สารบญ

หนวยการเรยนรท 1 พลงงานไฟฟา 1

เรองท 1 การกาเนดของไฟฟา 2

เรองท 2 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย และประเทศในอาเซยน 5

เรองท 3 หนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทย 12

หนวยการเรยนรท 2 ไฟฟามาจากไหน 15

เรองท 1 เชอเพลงและพลงงานทใชในการผลตไฟฟา 16

เรองท 2 โรงไฟฟากบการจดการดานสงแวดลอม 30

หนวยการเรยนรท 3 วงจรไฟฟาและอปกรณไฟฟา 33

เรองท 1 อปกรณไฟฟา 34

เรองท 2 วงจรไฟฟา 40

เรองท 3 สายดนและหลกดน 44

หนวยการเรยนรท 4 การใชและการประหยดพลงงานไฟฟา 47

เรองท 1 กลยทธการประหยดพลงงานไฟฟา 3 อ. 48

เรองท 2 การเลอกซอ การใช และการดแลรกษาเครองใชไฟฟาในครวเรอน 53

เรองท 3 การคานวณคาไฟฟาในครวเรอน 67

บรรณานกรม 74

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 82

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 83

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง 84

คณะผจดทา 111

1

หนวยการเรยนรท 1

พลงงานไฟฟา


พลงงานไฟฟาเปนพลงงานรปแบบหนงทกอใหเกดพลงงานอน ๆ ได เชน ความรอน

และแสงสวาง เปนตน จงเปนเหตใหพลงงานไฟฟากลายเปนสงจาเปนตอการดาเนนชวตประจาวน

ของมนษยในปจจบน จากอดตจนถงปจจบนประเทศไทยมแนวโนมการใชพลงงานไฟฟา

เพมมากขนอยางตอเนอง โดยเชอเพลงท ใชในการผลตไฟฟาไดมาจากทงแหลงเชอเพลง

ภายในประเทศและภายนอกประเทศ รวมถงซอไฟฟาจากตางประเทศ ดงนนเพอใหมพลงงาน

ไฟฟาใชอยางเพยงพอทงในปจจบนและอนาคต หนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟา

ในประเทศไทยจงตองมการวางแผนเพอความมนคงทางพลงงานไฟฟาตอไป

ตวชวด

1. บอกการกาเนดของไฟฟา

2. บอกสดสวนเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟาของประเทศไทย

3. ตระหนกถงสถานการณของเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟาของประเทศไทย

4. วเคราะหสถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย

5. เปรยบเทยบสถานการณพลงงานไฟฟาของไทยและประเทศในอาเซยน

6. ระบชอและสงกดของหนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทย

7. บอกบทบาทหนาทของหนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟา


เรองท 1 การกาเนดของไฟฟา

เรองท 2 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย และประเทศในอาเซยน

เรองท 3 หนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทย

เวลาทใชในการศกษา 15 ชวโมง

สอการเรยนร



3. สอวดทศน เรอง ทาไมคาไฟฟาแพง

4. สอวดทศน เรอง ไฟฟาซอหรอสราง

2

เรองท 1 การกาเนดของไฟฟา

ราชบณฑตยสถานไดใหความหมายของคาวา “ไฟฟา” ไววา “พลงงานรปหนง

ซงเกยวของกบการแยกตวออกมา หรอการเคลอนทของอเลกตรอนหรอโปรตอนหรออนภาคอน

ทมสมบตแสดงอานาจคลายคลงกบอเลกตรอนหรอโปรตอน ทกอใหเกดพลงงานอน เชน ความรอน

แสงสวาง การเคลอนท เปนตน” โดยการกาเนดพลงงานไฟฟาทสาคญ ม 5 วธ ดงน

1. ไฟฟาทเกดจากการเสยดสของวตถ เปนไฟฟาทเกดขนจากการนาวตถตางกน 2 ชนด

มาขดสกน เชน แทงยางกบผาขนสตว แทงแกวกบผาแพร แผนพลาสตกกบผา หวกบผม เปนตน

ผลของการขดสดงกลาวทาใหเกดความไมสมดลขนของประจไฟฟาในวตถทงสอง เนองจากเกด

การถายเทประจไฟฟา วตถทงสองจะแสดงศกยไฟฟาออกมาตางกน วตถชนดหนงแสดงศกยไฟฟา

บวก (+) ออกมา วตถอกชนดหนงแสดงศกยไฟฟาลบ (–) ออกมา ซงเรยกวา “ไฟฟาสถต” ดงภาพ

ภาพไฟฟาทเกดจากการเสยดสของวตถ

2. ไฟฟาทเกดจากการทาปฏกรยาทางเคม เปนไฟฟาทเกดจากการนาโลหะ 2 ชนด

ทแตกตางกน โลหะทงสองจะทาปฏกรยาเคมกบสารละลายอเลกโทรไลท ซงปฏกรยาทางเคมแบบน

เรยกวา โวลตาอกเซลล เชน สงกะสกบทองแดงจมลงในสารละลายอเลกโทรไลท จะเกดปฏกรยาเคม

ทาใหเกดไฟฟาดงตวอยางในแบตเตอร และถานอลคาไลน (ถานไฟฉาย) เปนตน

แบตเตอร ถานอลคาไลน 1.5 โวลต ถานอลคาไลน 9 โวลต

ภาพอปกรณกาเนดไฟฟาจากการทาปฏกรยาเคม

แทงแกว

ผาขนสตว

3

3. ไฟฟาทเกดจากความรอน เปนไฟฟาทเกดขนจากการนาแทงโลหะหรอแผนโลหะ

ตางชนดกน 2 แทง โดยนาปลายดานหนงของโลหะทงสองตอตดกนดวยการเชอมหรอยดดวยหมด

ปลายทเหลออกดานนาไปตอกบมเตอรวดแรงดน เมอใหความรอนทปลายดานตอตดกนของโลหะ

ทงสอง สงผลใหเกดการแยกตวของประจไฟฟาเกดศกยไฟฟาขนทปลายดานเปดของโลหะ แสดงคา

ออกมาทมเตอร

ภาพการตออปกรณใหเกดไฟฟาจากความรอน

4. ไฟฟาทเกดจากพลงงานแสงอาทตย เปนไฟฟาทเกดขนจากการสรางเซลลแสงอาทตย

(Solar Cell) ททาหนาทเปลยนพลงงานแสงอาทตยใหเปนพลงงานไฟฟา

ภาพเซลลแสงอาทตยทใชในการผลตไฟฟาของเขอนสรนธร จงหวดอบลราชธาน

ทองแดง

มเตอร

เหลก

4

5. ไฟฟาทเกดจากพลงงานแมเหลกไฟฟา เปนไฟฟาทเกดขนจากพลงงานแมเหลก

โดยการใชลวดตวนาไฟฟาตดผานสนามแมเหลก หรอการนาสนามแมเหลกวงตดผานลวดตวนา

อยางใดอยางหนง จะทาใหมกระแสไฟฟาไหลในลวดตวนานน กระแสทผลตไดมทงกระแสตรงและ

กระแสสลบ

ภาพอปกรณกาเนดไฟฟาจากพลงงานแมเหลกไฟฟา

กจกรรมทายเรองท 1 การกาเนดของไฟฟา

(ใหผเรยนไปทากจกรรมเรองท 1 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

แปรง

ทศการหมนของขดลวด

คอมมวเตเตอร

5

เรองท 2 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย และประเทศในอาเซยน

ปจจบนการใชพลงงานไฟฟาเพมสงขนอยางตอเนอง โดยเชอเพลงฟอสซลซงเปน

เชอเพลงหลกทนามาใชในการผลตไฟฟาเรมลดลงเรอย ๆ จนอาจสงผลกระทบตอการผลตไฟฟา

ในอนาคต หากยงไมตระหนกถงสาเหตดงกลาว อาจประสบปญหาการขาดแคลนพลงงานได

ในอนาคต จงจาเปนตองเขาใจถงสถานการณพลงงานไฟฟา และแนวโนมการใชไฟฟาในอนาคต

ในเรองท 2 ประกอบดวย 2 ตอน คอ

ตอนท 1 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย

ตอนท 2 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศในอาเซยน

ตอนท 1 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย

ปจจบนพล งงานไฟฟาได เขามามบทบาทตอการดารงชวตของประชาชนและ

การขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศมากขน ทผานมาความตองการใชไฟฟาของประเทศไทย

เพมขนอยางตอเนองประมาณรอยละ 4 – 5 ตอป เนองจากจานวนประชากรทเพมขนและ

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยในป พ.ศ. 2557 ประเทศไทยมการใชไฟฟาเปนอนดบท

24 ของโลก ซงเปนทนากงวลวาพลงงานไฟฟาจะเพยงพอตอความตองการใชไฟฟาในอนาคต

หรอไม

อนง ประชาชนทกคนควรมความร ความเขาใจในเรองการผลตไฟฟา การใชไฟฟา

ในชวงเวลาตาง ๆ และแนวโนมการใชพลงงานไฟฟา เพอวเคราะห และตระหนกถงสถานการณ

พลงงานไฟฟาของประเทศไทย

1. สดสวนการผลตไฟฟาจากเชอเพลงประเภทตาง ๆ ของประเทศไทย

ประเทศไทยผลตไฟฟาโดยใชเชอเพลงทหลากหลาย ซงไดมาจากแหลงเชอเพลงภายใน

และภายนอกประเทศ จากขอมลของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย พ.ศ. 2558 พบวา

ประเทศไทยผลตไฟฟาสวนใหญจากกาซธรรมชาต รอยละ 69.19 ของการผลตไฟฟาทงหมด

รองลงมา คอ ถานหนนาเขาและถานหนในประเทศ (ลกไนต) รอยละ 18.96 พลงงานหมนเวยน

รอยละ 11.02 (พลงนาลาว รอยละ 6.42 พลงนาไทย รอยละ 2.23 และชวมวลและอน ๆ

รอยละ 2.37) นามนเตา รอยละ 0.62 และนามนดเซลรอยละ 0.13 นอกจากนยงนาเขา

พลงงานไฟฟาจากประเทศมาเลเซย รอยละ 0.07

6

ทมา: การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

ภาพสดสวนเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2558

แมวาปจจบนการผลตไฟฟาของประเทศไทยยงเพยงพอและสามารถรองรบ

ความตองการได แตในอนาคตมความเสยงตอการขาดแคลนดานพลงงานไฟฟาคอนขางสง

เนองจากประเทศไทยพงพากาซธรรมชาตในการผลตไฟฟามากเกนไป โดยกาซธรรมชาตทนามาใช

มาจาก 2 แหลงหลก ๆ คอ แหลงกาซธรรมชาตในประเทศไทยประมาณรอยละ 60 สวนทเหลอ

อกประมาณรอยละ 40 นาเขามาจากประเทศเมยนมาร หากแหลงผลตกาซธรรมชาตมปญหาหรอ

ตองหยดการผลตเพอการซอมบารง หรอในกรณของทอสงกาซธรรมชาตเกดความเสยหาย ทาให

ไมสามารถสงกาซธรรมชาตได จะทาใหกาลงการผลตไฟฟาสวนใหญหายไป

เพอเปนการสรางความมนคงทางพลงงานไฟฟา คอ การใหมพลงงานไฟฟา

ใชอยางเพยงพอในปจจบนและอนาคต ประเทศไทยจงเลอกใชเ ชอเพลงในการผลตไฟฟา

โดยคานงถงสงตอไปน

1) ปรมาณเชอเพลงสารองเพยงพอและแนนอนเพอความมนคงในการจดหา

2) การกระจายชนดของเชอเพลงใหหลากหลาย เชน การใชถานหน หรอ พลงงาน

ทางเลอก และกระจายแหลงทมาของเชอเพลงใหมากขน เชน จากประเทศมาเลเซย ประเทศ

เมยนมารและประเทศลาว เปนตน

3) เชอเพลงทมราคาเหมาะสมและมเสถยรภาพ

7

4) เชอเพลงท เมอนามาผลตไฟฟาแลว สามารถควบคมมลพษใหอย ในระดบ

มาตรฐานคณภาพทสะอาดและยอมรบได

5) การใชทรพยากรพลงงานภายในประเทศทมอยอยางจากดใหเกดประโยชนสงสด

2. ความตองการไฟฟาในแตละชวงเวลาในหนงวนของประเทศไทย

การเลอกใชเ ชอเพลงมาผลตไฟฟา นอกจากการพจารณาถงส งตาง ๆ ท ได

กลาวมาแลวนน ยงตองพจารณาถง ประเภทของโรงไฟฟาทผลตพลงงานไฟฟาในชวงเวลา

ทมความตองการใชไฟฟา เพอความมประสทธภาพของระบบการผลตและตนทนคาไฟฟา

ทเหมาะสม เพราะโรงไฟฟาแตละประเภทมความเหมาะสมในการผลตไฟฟาในแตละชวงเวลา

ทตางกน และโรงไฟฟาแตละประเภทกมการใชเชอเพลงทแตกตางกนดวย

ภาพความตองการใชไฟฟาแตละชวงเวลาในหนงวน

จากภาพลกษณะความตองการใชไฟฟาแตละชวงเวลาในหนงวนของประเทศไทย

จะเหนไดวาปรมาณความตองการใชไฟฟาไมสมาเสมอ คอ เวลา 9.00 – 22.00 น. เปนชวงเวลา

ทมความตองการไฟฟาสง และ เวลา 22.00 – 9.00 น. เปนชวงเวลาทมความตองการไฟฟาตา

ดงนนเพอใหมไฟฟาใชอยางเพยงพอจงตองผลตไฟฟาจากเชอเพลงทหลากหลายใหตรง

ตามความตองการใชไฟฟา 3 ระดบ ดงน

โรงไฟฟาฐาน

โรงไฟฟาขนาดใหญ

เดนเครองตลอด 24 ชวโมง

ราคาถก

ความตองการไฟฟาพนฐาน

(โรงไฟฟาฐาน)

กาซธรรมชาต ลกไนต

ความตองการไฟฟาปานกลาง

กาซธรรมชาต พลงงานทดแทน

ความตองการไฟฟาสงสด

พลงนา นามน

ระดบ 1 ระดบ 2

ระดบ 3

8

ระดบ 1 ความตองการไฟฟาพนฐาน เปนความตองการใชไฟฟาตาสดของแตละวน

ซงในแตละวนจะตองผลตไฟฟาไมตากวาความตองการในระดบน โดยโรงไฟฟาทใช เดน

เครอง ผลตไฟฟาตามความตองการไฟฟาพนฐานตองจะเปนโรงไฟฟาทตองเดนเครองอย

ตลอดเวลา จงควรเปนโรงไฟฟาทใชเชอเพลงราคาถกเปนลาดบแรก เชน โรงไฟฟาพลงความรอน

ทใชถานหนเปนเชอเพลง โรงไฟฟาพลงความรอนรวมทใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง โรงไฟฟา

พลงงานนวเคลยร เปนตน

ระดบ 2 ความตองการไฟฟาปานกลาง เปนความตองการใชไฟฟามากขน

กวาความตองการพ นฐานแตยงไมมากถ งระดบส งส ด โรงไฟฟาทผลตพล งงานไฟฟ า

ชวงทมความตองการไฟฟาปานกลางควรเดนเครองโรงไฟฟาตลอดเวลาเหมอนกบโรงไฟฟา

ชนดแรก แตสามารถเพมหรอลดกาลงการผลตได โดยการปอนเชอเพลงมากหรอนอยขนกบ

ความตองการ เชน โรงไฟฟาพลงความรอนรวมทใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง พลงงานทดแทน

เปนตน

ระดบ 3 ความตองการไฟฟาสงสด เปนความตองการใชไฟฟาบางชวงเวลาเทานน

สาหรบโรงไฟฟาทผลตไฟฟาในชวงทมความตองการนจะทาการเดนเครองผลตไฟฟาในชวงเวลา

ทมความตองการไฟฟาสงสดเทานน และเปนโรงไฟฟาทเดนเครองแลวสามารถผลตไฟฟาไดทนท

เชน โรงไฟฟากงหนกาซทใชนามนดเซลเปนเชอเพลง โรงไฟฟาพลงนา โรงไฟฟาพลงนา

แบบสบกลบ เปนตน

3. สภาพปจจบนและแนวโนมการใชพลงงานไฟฟา

สถตการใชพลงงานไฟฟาของประเทศไทยเพมขนทกปตามสภาพภมอากาศ จานวน

ประชากรทเพมสงขน และการขยายตวทางเศรษฐกจและอตสาหกรรม จากภาพการใชพลงงาน

ไฟฟาของประเทศไทย ในป พ.ศ. 2553 ใชพลงงานไฟฟา 161,554 ลานหนวย และป พ.ศ. 2558

ใชพลงงานไฟฟาถง 183,288 ลานหนวย ซงการใชไฟฟาในชวง 5 ป ระหวางป พ.ศ. 2553 – 2558

เพมขน รอยละ 13.45 โดยเฉลยแลวเพมขนรอยละ 2.7 ตอป โดยภาคอตสาหกรรมมการใชไฟฟา

มากทสด รอยละ 45 รองลงมา คอ ภาคครวเรอน รอยละ 22 ภาคธรกจ รอยละ 19 ภาคกจการ

ขนาดเลก รอยละ 11 และ อน ๆ รอยละ 3

9

ภาพการใชพลงงานไฟฟาของประเทศไทย

จากการประมาณการภาวะเศรษฐกจของประเทศไทย โดยสานกงานคณะกรรมการ

พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) คาดวาในป พ.ศ. 2559 เศรษฐกจจะขยายตว

รอยละ 3.7 สานกงานนโยบายและแผนพลงงานจงประมาณความตองการพลงงานไฟฟา

ของประเทศภายใตสมมตฐานดงกลาว ซงไดมการคาดการณวา ความตองการไฟฟาสงสด

ในป พ.ศ. 2559 อยท 28,470 เมกะวตต หรอเพมขนรอยละ 4.1 และจากการพยากรณ

ความตองการไฟฟาของประเทศในอก 20 ปขางหนา พบวา ประเทศไทยจะมความตองการ

ใชไฟฟาขนอยางตอเนอง โดยคาดการณวาในป พ.ศ. 2579 ความตองการพลงงานไฟฟารวมสทธ

326,119 ลานหนวย และมความตองการไฟฟาสงสดสทธ 49,655 เมกะวตต

ตอนท 2 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศในอาเซยน

อาเซยน หรอ สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASEAN : Association

of South East Asian Nations) เปนองคกรทกอตงขนโดยมงเนนใหอาเซยนเปนตลาดเดยวกน

และเปนฐานการผลตรวมทมศกยภาพในการแขงขนทางการคากบภมภาคอน ๆ ของโลก ปจจบน

มประเทศสมาชก 10 ประเทศ ไดแก บรไน อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร ไทย กมพชา

ลาว เมยนมาร และเวยดนาม อาเซยนถอเปนภมภาคทมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

10

อยางรวดเรว ซงการขยายตวของภาคธรกจ อตสาหกรรม การลงทน และชวตความเปนอย

ของประชาชน สงผลใหความตองการพลงงานไฟฟาเพมสงขนอยางมาก

อาเซยน เปนภมภาคทมทรพยากรพลงงานมากและมความหลากหลายกระจายอย

ในประเทศตาง ๆ ทงนามน กาซธรรมชาต พลงนา และถานหน โดยทางตอนเหนอของภมภาค

ไดแก ประเทศเมยนมาร ลาว และเวยดนาม มแหลงนามากจงมศกยภาพในการนานามาใช

ผลตไฟฟา สวนตอนกลางและตอนใตของภมภาค ไดแก ประเทศมาเลเซย ไทย กมพชา บรไน และ

อนโดนเซย มแหลงกาซธรรมชาต นอกจากนยงมแหลงถานหนในประเทศไทย มาเลเซย และ

อนโดนเซย โดยสดสวนการผลตไฟฟาจากเชอเพลงตาง ๆ ของประเทศสมาชกในอาเซยนมดงน

ทมา: The World Bank-World Development Indicators

ภาพสดสวนการใชเชอเพลงในการผลตไฟฟาของประเทศในอาเซยน ป พ.ศ. 2557

จากสดสวนการใชเชอเพลงในการผลตไฟฟาของกลมประเทศอาเซยน พบวาประเทศ

ในภมภาคอาเซยนมการผลตไฟฟาจากกาซธรรมชาตมากทสด รองลงมา คอ ถานหน พลงนา

นามน และพลงงานทดแทน ตามลาดบ

แนวทางการจดการดานพลงงานระหวางประเทศสมาชกอาเซยน เนนการสราง

ความมนคงดานพลงงาน การเสรมสรางความมนคงของระบบไฟฟา (Securityof Power System)

โดยกระจายการใชเชอเพลงทงชนดและแหลงทมาใหมความสมดลและเหมาะสม เพอเปน

11

หลกประกนในการมไฟฟาใชอยางเพยงพอ อกทงยงตองคานงถงผลกระทบตอสงแวดลอมและ

สงคมจากการผลตไฟฟา โดยการเลอกใชเ ชอเพลงทสะอาดควบคไปกบการใชเทคโนโลย

ทสามารถลดผลกระทบตอสงแวดลอมใหนอยทสด

กจกรรมทายเรองท 2 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย และประเทศในอาเซยน


12

เรองท 3 หนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทย

หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบไฟฟาในประเทศไทยตงแตระบบผลต ระบบสงจาย จนถง

ระบบจาหนายใหกบผ ใชไฟฟา แบงเปน 2 ภาคสวน คอ ภาครฐบาล และ ภาคเอกชน

โดยภาครฐบาลมหนวยงาน ดงน การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) การไฟฟาสวนภมภาค

(กฟภ.) และ การไฟฟานครหลวง (กฟน.) สาหรบภาคเอกชนมเฉพาะระบบผลตไฟฟาเทานน

นอกจากนยงมคณะกรรมการกากบกจการพลงงาน (กกพ.) ซงเปนองคกรอสระททาหนาท

กากบกจการไฟฟาและกจการกาซธรรมชาตภายใตกรอบนโยบายของรฐบาลและกระทรวงพลงงาน

ภาพหนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทย

ท สญลกษณของหนวยงาน หนวยงาน/บทบาทหนาทของหนวยงาน

1

คณะกรรมการกากบกจการพลงงาน (กกพ.)

สงกดกระทรวงพลงงาน มภารกจในการกากบดแล

การประกอบกจการพลงงาน ใหมความมนคง และ

เชอถอได มประสทธภาพ เปนธรรมตอทงผใช และ

ผประกอบกจการพลงงาน ตลอดจนเปนมตรตอ

สงแวดลอม

Call Center หมายเลข 1204

13

ท สญลกษณของหนวยงาน หนวยงาน/บทบาทหนาทของหนวยงาน

2

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.)

เปนร ฐว สาหกจด านกจกา รพล งงาน ส งก ด

กระทรวงพลงงาน มภารกจในการจดหาพลงงานไฟฟา

ใหแกประชาชน โดยการผลตไฟฟา รบซอไฟฟา จดสง

ไฟฟา และจาหนายไฟฟาใหแกการไฟฟานครหลวง

การไฟฟาสวนภมภาค ผใชไฟฟารายอน ๆ ตามท

กฎหมายกาหนด รวมทงประเทศใกลเคยง


3

การไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.)

เปนรฐวสาหกจดานสาธารณปโภค สงกดกระทรวง

มหาดไทย มภารกจในการผลตไฟฟา รบซอ จดสง และ

จาหนายไฟฟาใหแกประชาชน ธรกจ และอตสาหกรรม

ตาง ๆ ในเขตจาหนาย 74 จงหวดทวประเทศ ยกเวน

กรงเทพมหานคร นนทบร และสมทรปราการ


4

การไฟฟานครหลวง (กฟน.)

เปนรฐวสาหกจประเภทสาธารณปโภคสาขาพลงงาน

สงกดกระทรวงมหาดไทย มภารกจในการรบซอไฟฟา

และจาหนายไฟฟาใหกบประชาชนในพนทจงหวด

กรงเทพมหานคร นนทบร และสมทรปราการ


จากบทบาทหนาทของหนวยงานขางตนหากประชาชนในเขต 74 จงหวดทวประเทศ

ยกเวน กรงเทพมหานคร นนทบร และสมทรปราการ ไดรบความขดของเกยวกบระบบไฟฟา เชน

หมอแปลงไฟฟาระเบด เสาไฟฟาลม ไฟฟาดบ ไฟฟาตก บลคาไฟฟาไมถกตอง เปนตน นอกจากน

ยงรวมไปถงการขอใชไฟฟา เปลยนขนาดมเตอรไฟฟา สามารถตดตอไดทการไฟฟาสวนภมภาค

14

ทอยในแตละพนท หรอ Call Center หมายเลข 1129 สวนประชาชนในเขตกรงเทพฯ นนทบร

และสมทรปราการ สามารถตดตอไดทการไฟฟานครหลวงทอยในแตละพนท หรอ Call Center

หมายเลข 1130

กจกรรมทายเรองท 3 หนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทย


15


ไฟฟามาจากไหน


ไฟฟาสามารถผลตไดจากเชอเพลงหลายประเภท เชน ถานหน นามน กาซธรรมชาต

เปนตน เชอเพลงเหลานเปนเชอเพลงประเภทฟอสซล ซงกาลงจะหมดไปในอนาคตอนใกล ทาให

ตองมการแสวงหาเชอเพลงอน ๆ มาทดแทน เพอใหเพยงพอตอความตองการพลงงานไฟฟาทเพม

มากขนอยางตอเนอง เรยกวา พลงงานทดแทน แตอยางไรกตามการผลตไฟฟายงตองคานงถง

ผลกระทบตอสงแวดลอม จงตองมการจดการดานสงแวดลอมทเหมาะสมภายใตขอกาหนดและ

กฎหมาย

ตวชวด

1. บอกประเภทเชอเพลงและพลงงานทใชในการผลตไฟฟา

2. เปรยบเทยบขอด ขอจากดของเชอเพลงและพลงงานทใชในการผลตไฟฟา

3. ยกตวอยางพลงงานทดแทนทมในชมชนของตนเอง

4. บอกผลกระทบดานสงแวดลอมทเกดจากโรงไฟฟา

5. บอกการจดการดานสงแวดลอมของโรงไฟฟา

6. มเจตคตทดตอโรงไฟฟาแตละประเภท


เรองท 1 เชอเพลงและพลงงานทใชในการผลตไฟฟา

เรองท 2 โรงไฟฟากบการจดการดานสงแวดลอม





3. วดทศน เรองผลตไฟฟาอยางไรด

16

เรองท 1 เชอเพลงและพลงงานทใชในการผลตไฟฟา

พลงงานไฟฟาเปนพลงงานรปหนงทมความสาคญและมการใชงานกนมาอยางยาวนาน

โดยสามารถผลตไดจากเชอเพลงหลากหลายชนด โดยแบงรายละเอยดเปน 2 ตอน คอ

ตอนท 1 เชอเพลงฟอสซล

ตอนท 2 พลงงานทดแทน

ตอนท 1 เชอเพลงฟอสซล

เชอเพลงฟอสซล (Fossil Fuel) หมายถง พลงงานของสารเชอเพลงทเกดจากซากพช

ซากสตวททบถมจมอยใตพนพภพเปนเวลานานหลายรอยลานป โดยอาศยแรงอดของเปลอกโลก

และความรอนใตผวโลก มทงของแขง ของเหลว และกาซ เชน ถานหน นามน กาซธรรมชาต

เปนตน สาหรบประเทศไทยไดมการนาเอาเชอเพลงฟอสซลมาใชในการผลตไฟฟาประมาณ

รอยละ 89 ของแหลงพลงงานทงหมด

1. ถานหน (Coal)

ถานหนเปนเชอเพลงฟอสซลชนดหนงทอยในสถานะของแขง เกดจากการทบถมกน

ของซากพชในยคดกดาบรรพ ถานหนมปรมาณมากกวาเชอเพลงฟอสซลชนดอน ๆ โดยขอมล

พ.ศ. 2557 พบวาถานหนของโลกจะมเพยงพอตอการใชงานไปอกอยางนอย 110 ป และถานหน

ในประเทศไทยเหลอใชอย 69 ป ซงถานหนทนามาเปนเชอเพลงสาหรบการผลตกระแสไฟฟา

ไดแก ลกไนต ซบบทมนส และบทมนส ใน พ.ศ. 2558 ประเทศไทยมการผลตไฟฟาดวยถานหน

ประมาณรอยละ 19 โดยมทงการใชถานหนจากแหลงในประเทศ คอ ลกไนตทเหมองแมเมาะ

จงหวดลาปาง และบางสวนนาเขาจากตางประเทศ โดยนาเขาจากประเทศอนโดนเซยมากทสด

กระบวนการผลตไฟฟาดวยถานหน เรมจากการขนสงถานหนจากลานกองถานหน

ไปยงยงถานหนโดยสายพานสงไปยงเครองบดถานหนซงจะบดถานหนเปนผงละเอยดแลวสงไปยง

หมอไอนาเพอเผาไหม ทาใหนารอนขนจนเกดไอนาซงจะถกสงไปยงกงหนไอนา ทาใหกงหนหมน

โดยแกนของกงหนเ ชอมตอไปยงเครองกา เนดไฟฟาจงทาให เครองกา เนดไฟฟาทางาน

ผลตกระแสไฟฟาออกมาดงภาพ

17

ภาพขนตอนการผลตไฟฟาดวยถานหน

กระบวนการผลตไฟฟาดวยถานหน มขอดและขอจากดดงน

ขอดของการผลตไฟฟาดวยถานหน ขอจากดของการผลตไฟฟาดวยถานหน

1. มตนทนในการผลตไฟฟาตา

2. มปรมาณเชอเพลงสารองมาก

3. สามารถผลตไฟฟาไดตลอด 24 ชวโมง

4. ขนสงงาย จดเกบงาย

1. ปลอยกาซเรอนกระจก

2. ใชเชอเพลงในปรมาณมาก

3. ประชาชนไมเชอมนเรองมลภาวะทางอากาศ

2. นามน (Petroleum Oil)

นามนเปนเชอเพลงฟอสซลชนดหนงทมสถานะเปนของเหลว เกดจากซากพช

ซากสตวทบถมเปนเวลาหลายลานป โดยขอมลป พ.ศ. 2557 พบวาปรมาณนามนดบสารองของ

โลกจะมเพยงพอตอการใชงานประมาณ 52.5 ป เทานน สวนประเทศไทยมแหลง นามนดบ

จากกลางอาวไทย เชน แหลงเบญจมาศ และแหลงจสมน เปนตน และบนบก เชน แหลงสรกต

อาเภอลานกระบอ จงหวดกาแพงเพชร เปนตน ซงเหลอใชอก 2.8 ป

18

นามนทใชในการผลตไฟฟาม 2 ประเภท คอ นามนเตา และ นามนดเซล ในป

พ.ศ. 2558 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ใชนามนผลตไฟฟาในสดสวนเพยง

รอยละ 1 เทานน เนองจากมตนทนการผลตสง สาหรบการใชนามนมาผลตไฟฟานนมกจะใชเปน

เชอเพลงสารองในกรณทเชอเพลงหลกไมสามารถนามาใชผลตได

กระบวนการผลตไฟฟาดวยนามน

ม 2 กระบวนการ คอ

1) การผลตไฟฟาดวยนามนเตา ใชนามนเตาเปนเชอเพลงใหความรอนไปตมนา

เพอผลตไอนาไปหมนกงหนไอนาทตออยกบเครองกาเนดไฟฟา จงเกดการผลตไฟฟาออกมา

2) การผลตไฟฟาดวยนามนดเซล มหลกการทางานเหมอนกบเครองยนตในรถยนต

ทวไป ซงจะอาศยหลกการสนดาปนามนดเซลของเครองยนตดเซล ทาใหเพลาของเครองยนตหมน

สงผลใหเครองกาเนดไฟฟาซงตอกบเพลาของเครองยนตหมน จงเกดการผลตไฟฟาออกมา ดงภาพ

ภาพการผลตไฟฟาจากนามนดเซล

กระบวนการผลตไฟฟาดวยนามน มทงขอดและขอจากด ดงน

ขอดของการผลตไฟฟาดวยนามน ขอจากดของการผลตไฟฟาดวยนามน

1. ขนสงงาย

2. หาซอไดงาย

3. มผลกระทบตอสงแวดลอมนอยกวาการผลต

ดวยถานหน

1. ตองนาเขาจากตางประเทศ

2. ราคาไมคงทขนกบราคานามนของตลาดโลก


4. ไฟฟาทผลตไดมตนทนตอหนวยสง

19

4. สาม ารถ เด น เคร อ ง ได อ ย า ง รวด เ ร ว

เหมาะสาหรบผลตไฟฟาในกรณฉกเฉนหรอ

ชวงความตองการไฟฟาสงได

5. ปรมาณเชอเพลงเหลอนอย

3. กาซธรรมชาต (Natural Gas)

กาซธรรมชาต เปนเชอเพลงฟอสซลชนดหนงทมสถานะเปนกาซ ซงเกดจาก

การทบถมของซากพชซากสตวมานานนบลานป โดยขอมลป พ.ศ. 2557 พบวาปรมาณ

กาซธรรมชาตสารองของโลกจะม เพยงพอตอการใชงานประมาณ 54.1 ป เทา นน และ

กาซธรรมชาตในประเทศไทย เหลอใชอก 5.7 ป ใน พ.ศ. 2558 ประเทศไทยใชกาซธรรมชาต

ผลตกระแสไฟฟาในสดสวนทสงมากถงประมาณรอยละ 69 ซงเปนกาซธรรมชาตทประเทศไทย

ผลตรอยละ 60 และนาเขาจากประเทศเมยนมารรอยละ 40 นบเปนความเสยงดานความมนคง

ในการจดหาพลงงานไฟฟา เมอเปรยบเทยบปรมาณการใชและการผลตไฟฟาของประเทศไทย

กระบวนการผลตไฟฟาดวยกาซธรรมชาต เรมตนดวยกระบวนการเผาไหม

กาซธรรมชาต ในหองสนดาปของกงหนกาซทมความรอนสงมาก เพอใหไดกาซรอนมาขบกงหน

ซงจะไปหมนเครองกาเนดไฟฟา จากนนจะนากาซรอนสวนทเหลอไปผลตไอนาสาหรบใชขบ

เครองกาเนดไฟฟาแบบกงหนไอนา สาหรบไอนาสวนท เหลอจะมแรงดนตากจะผานเขาส

กระบวนการลดอณหภม เพอใหไอนาควบแนนเปนนาและนากลบมาปอนเขาระบบผลตใหม

อยางตอเนอง

ภาพกระบวนการผลตไฟฟาดวยกาซธรรมชาต

หมอแปลงไฟฟา

20

กระบวนการผลตไฟฟาดวยกาซธรรมชาต มทงขอดและขอจากด ดงน

ขอดของการผลตไฟฟาดวยกาซธรรมชาต ขอจากดของการผลตไฟฟาดวยกาซธรรมชาต

1. มการเผาไหมสมบรณจงสงผลกระทบ

ตอสงแวดลอมนอยกวาเชอเพลงฟอสซล

ประเภทอน ๆ

2. มประส ทธ ภ าพ ในกา รผล ต ไฟฟ า ส ง

สามารถผลตไฟฟาไดตลอด 24 ชวโมง


1. ปร ม า ณ ส า ร อง ขอ งก า ซ ธร รมชาต ใ น

อาวไทยเหลอนอย บางสวนตองนาเขา

จากตางประเทศ

2. ราคากาซธรรมชาตไมคงท ผกตดกบราคา

นามน


ตอนท 2 พลงงานทดแทน

พลงงานทดแทน (Alternative Energy) ตามความหมายของกระทรวงพลงงาน คอ

พลงงานทนามาใชแทนนามนเชอเพลง ซงจดเปนพลงงานหลกทใชกนอยทวไปในปจจบน พลงงาน

ทดแทนทสาคญ ไดแก พลงงานนา พลงงานลม พลงงานแสงอาทตย พลงงานความรอนใตพภพ

พลงงานจากชวมวล และพลงงานนวเคลยร เปนตน

1. ความสาคญของพลงงานทดแทน

ปจจบนทวโลก โดยเฉพาะประเทศไทย กาลงเผชญกบปญหาดานพลงงานเชอเพลง

ฟอสซล เชน นามน กาซธรรมชาต เปนตน ทงในดานราคาทสงขน และปรมาณทลดลง

อยางตอเนอง นอกจากนปญหาสภาวะโลกรอนซงสวนหนงมาจากการใชเชอเพลงฟอสซลทมากขน

อยางตอเนองตามการขยายตวของเศรษฐกจโลก ดงนนจงจาเปนตองมการกระตนใหเกดการคดคน

และพฒนาเทคโนโลยทใชพลงงานชนดอน ๆ ขนมาทดแทน ซงพลงงานทดแทนเปนพลงงาน

ชนดหนงทไดรบความสนใจ และภาครฐไดมนโยบายสงเสรมใหมการพฒนาเทคโนโลยดาน

พลงงานทดแทนอยางกวางขวางในประเทศ เนองจากเปนพลงงานทใชแลวไมทาลายสงแวดลอม

2. ประเภทของพลงงานทดแทน

พลงงานทดแทนมหลายประเภท ซงแตละประเภท มหลกการทางานแตกตางกนไป

ทงน กระทรวงพลงงานไดแบงประเภทของพลงงานทดแทนตามแหลงทมาออกเปน 2 ประเภท คอ

2.1 พลงงานทดแทนประเภทสนเปลอง เปนพลงงานทดแทนจากแหลงทไดมาแลว

ใชหมดไป เชน ถานหน กาซธรรมชาต พลงงานนวเคลยร เปนตน

21

2.2 พลงงานทดแทนประเภทหมนเวยน เปนพลงงานทดแทนจากแหลงทใชแลว

สามารถหมนเวยนมาใชไดอก เชน ลม นา แสงอาทตย ชวมวล ความรอนใตพภพ ไฮโดรเจน เปนตน

3. หลกการทางานของพลงงานทดแทน

พลงงานทดแทนทสาคญและใชกนอยในปจจบน ไดแก ลม นา แสงอาทตย ชวมวล

ความรอนใตพภพ และนวเคลยร ซงมรายละเอยดดงน

3.1 พลงงานลม

การผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานลม จะใชกงหนลมเปนอปกรณในการ

เปลยนพลงงานลมเปนพลงงานไฟฟา โดยจะตอใบพดของกงหนลมเขากบเครองกาเนดไฟฟา

เมอลมพดมาปะทะจะทาใหใบพดหมน แรงจากการหมนของใบพดจะทาใหแกนหมนทเชอมอยกบ

เครองกาเนดไฟฟาหมน เกดการเหนยวนาและไดไฟฟาออกมาดงภาพ อยางไรกดการผลตไฟฟา

ดวยพลงงานลมกจะขนกบความเรวลมดวย สาหรบประเทศไทยมศกยภาพพลงงานลมตา ทาให

ผลตไฟฟาไดจากดไมเตมกาลงการผลตตดตง

ภาพกงหนลม

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B8%A1

22

3.2 พลงงานนา

การผลตไฟฟาจากพลงงานนา โดยการปลอยนาจากเขอนใหไหลจากทสง

ลงสทตา เมอนาไหลลงมาปะทะกบกงหนนากจะทาใหกงหนหมน แกนของเครองกาเนดไฟฟา

ทถกตออยกบกงหนนาดงกลาวกจะหมนตาม เกดการเหนยวนาและไดไฟฟาออกมา จากนน

กปลอยนาใหไหลสแหลงนาตามเดมดงภาพ แตประเทศไทยสรางเขอนโดยมวตถประสงคหลก คอ

การกกเกบนาไวใชในการเกษตร ดงนนการผลตไฟฟาดวยพลงงานนาจากเขอนจงเปนเพยงผล

พลอยไดเทานน

ภาพการผลตไฟฟาจากพลงงานนา

3.3 พลงงานแสงอาทตย

การผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยใชเซลลแสงอาทตย (Solar Cell) ซงเปน

สงประดษฐทางอเลกทรอนกสชนดหนง ทามาจากสารกงตวนาพวกซลคอน สามารถเปลยน

พลงงานแสงอาทตยใหเปนพลงงานไฟฟาไดโดยตรงดงภาพ แมพลงงานแสงอาทตยจะเปนพลงงาน

สะอาดแตกมขอจากดในการผลตไฟฟา โดยสามารถผลตไฟฟาไดแคชวงทมแสงแดดเทานน

ประสทธภาพของการผลตไฟฟาขนอยกบความเขมรงสดวงอาทตย ซงจะมคาเปลยนแปลงไปตาม

เสนละตจด ชวงเวลาของวน ฤดกาล และสภาพอากาศ

สายสงไฟฟา

แมนา

กงหนนา

หมอแปลง

เครองกาเนดไฟฟา

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3



http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%8C

23

สาหรบในประเทศไทยไดรบรงสดวงอาทตยคอนขางสงระหวางเดอนเมษายน

และพฤษภาคม เทานน บรเวณทรบรงสดวงอาทตยสงสดตลอดทงปทคอนขางสมาเสมอ

อยในบรเวณจงหวดนครราชสมา บรรมย ศรสะเกษ รอยเอด ยโสธร อบลราชธาน และอดรธาน

บางสวนในภาคกลางทจงหวดสพรรณบร ชยนาท พระนครศรอยธยา และลพบร สวนในบรเวณ

จงหวดอนๆ ความเขมรงสดวงอาทตยมความไมสมาเสมอและมปรมาณความเขมตา จงไมคมคา

กบการลงทนสรางโรงไฟฟาพลงงานแสงอาทตยในเชงพาณชย

ภาพโรงไฟฟาพลงงานแสงอาทตย

3.4 พลงงานชวมวล

พลงงานชวมวลเปนพลงงานความรอนทเกดจากการเผาไหมเชอเพลงทมาจาก

ชวมวลหรอสงมชวต โดยแบงตามแหลงกาเนดชวมวลได 3 กลม คอ 1) เกษตรกรรม ไดแก

วสดทางการเกษตร และวสดเหลอทงทางการเกษตร 2) อตสาหกรรม ไดแก วสดเหลอทง

ภายหลงปรบเปลยนรปผลผลตการเกษตร ของเสยจากกระบวนการผลต และ 3) ชมชน ไดแก

ขยะมลฝอย และนาเสยจากชมชน

กระบวนการผลตไฟฟาจากเชอเพลงชวมวลม 2 วธ ดงน

1) การเผาไหมโดยตรง เชน การนาวสดเหลอทงจากการเกษตรมาเผาให

ความรอนในหมอไอนา จนกลายเปนไอนาทรอนจด และมความดนสง ไอนาจะไปปนกงหน

ไอนาทตออยกบเครองกาเนดไฟฟา ทาใหเกดกระแสไฟฟาออกมา ดงภาพ

แสงอาทตย

แผงเซลลแสงอาทตย

แบตเตอร

เครองแปลงกระแส

ไฟฟา

อปกรณเครองวด

หมอแปลงไฟฟา

ระบบสายสง

DC

AC

24

2) การเปลยนเชอเพลงชวมวลใหเปนเชอเพลง เรยกวา กาซชวภาพ ไดแก

มลสตว และของเสยจากโรงงานแปรรปทางการเกษตร เชน เปลอกสบปะรดจากโรงงานสบปะรด

กระปอง หรอนาเสยจากโรงงานแปงมน แลวนากาซชวภาพไปใชเปนเชอเพลงในเครองยนตสาหรบ

ผลตไฟฟาไดอกดวย

ภาพการผลตไฟฟาจากชวมวลโดยการเผาไหมโดยตรง

ภาพกระบวนการผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรยครวเรอน

ผานกระบวนการยอย ขยะจากครวเรอน

ถงหมก ปมลม

ความรอนทผลตได

สารปรบปรงดน

ไบโอกาซ ระบบทา ความสะอาดกาซ

ระบบ เพม

แรงดน

ของแขง

ของเหลว

อปกรณ เกบกาซ

25

ประเทศไทยทาการเกษตรอยางกวางขวาง จงมวสดเหลอใชจากการเกษตร เชน

แกลบ ขเลอย ชานออย กากมะพราว อยจานวนมาก สามารถใชเปนเชอเพลงผลตไฟฟา

ในเชงพาณชยได แตมขอจากดในการจดหาชวมวลในปรมาณทตองการใชใหคงทตลอดป เพราะ

ชวมวลบางประเภทมจากดบางชวงเวลาหรอบางฤดกาลและขนอยกบผลผลต เชน กากออย แกลบ

เปนตน ทาใหเกดความผนผวนของราคาชวมวล นอกจากนการผลตไฟฟาดวยชวมวลยงมขอจากด

คอ มการเกบรกษาและการขนสงทยาก ตองการพนทในการเกบรกษาขนาดใหญ

3.5 พลงงานความรอนใตพภพ

พลงงานความรอนใตพภพเปนพลงงานความรอนตามธรรมชาตทไดจาก

แหลงความรอนทถกกกเกบอยภายใตผวโลก แหลงพลงงานความรอนใตพภพจะตงอยในบรเวณ

ทเรยกวาจดรอน (Hot Spots) มกตงอยในบรเวณทมการเคลอนทของเปลอกโลก เขตทภเขาไฟ

ยงคกรน และบรเวณทมชนของเปลอกโลกบาง ปรากฏใหเหนในรปของบอนาพรอน ไอนารอน

และบอโคลนเดอด เปนตน

ภาพแหลงพลงงานความรอนใตพภพบนโลก

ประเทศไทยมแหล งพล งงานความรอนใตพภพทมศกยภาพเปนแหลง

ผลตพลงงานไฟฟาไดนอย จงมการการผลตไฟฟาจากความรอนใตพภพเพยงแหงเดยว คอ

โรงไฟฟาพลงงานความรอนใตพภพฝาง ตงอยท ตาบลมอนปน อาเภอฝาง จงหวดเชยงใหม

โดยไดเรมเดนเครองเมอวนท 5 ธนวาคม พ.ศ. 2532 มขนาดกาลงผลต 300 กโลวตต

26

มหลกการทางาน คอ นานารอนจากหลมเจาะไปถายเทความรอนใหกบของเหลวหรอสารทางาน

(Working Fluid) ทมจดเดอดตาจนกระทงเดอดเปนไอ แลวนาไอนไปหมนกงหนเพอขบ

เครองกาเนดไฟฟาผลตไฟฟาออกมา

ภาพโรงไฟฟาพลงความรอนใตพภพฝางของ กฟผ.

พลงงานความรอนใตพภพมขอจากด คอ ใชไดเฉพาะในพนททมศกยภาพ

พลงงานความรอนใตพภพอยเทานน นอกจากนการใชพลงงานความรอนใตพภพอาจมกาซและนา

ทมแรธาตทเปนอนตรายตอรางกายของสงมชวต

3.6 พลงงานนวเคลยร

พลงงานนวเคลยร เปนพลงงานทเกดจากการเปลยนแปลงภายในนวเคลยสของ

อะตอม ซงมนษยไดมการนาพลงงานนวเคลยรมาใชประโยชนในหลายดาน ไดแก การแพทย

เกษตรกรรม อตสาหกรรม และการผลตไฟฟา

การผลตไฟฟาจากพลงงานนวเคลยรเปนการใชปฏกรยาแตกตวนวเคลยสของ

อะตอมของเชอเพลงนวเคลยรท เรยกวา ปฏกรยานวเคลยรฟชชน (Nuclear Fission)

ผลตความรอนในถงปฏกรณนวเคลยร ธาตทสามารถนามาใชเปนเชอเพลงในโรงไฟฟา

พลงงานนวเคลยร คอ ยเรเนยม – 235 ซงเปนธาตตวหนงทมอยในธรรมชาต โดยนวเคลยสของ

เชอเพลงนวเคลยรจะแตกออกไดเปนธาตใหม 2 ธาต พรอมทงใหพลงงานหรอความรอนจานวน

มหาศาลออกมา ความรอนทเกดขนนสามารถนามาใหความรอนกบนาจนเดอดกลายเปนไอนา

ไปหมนกงหนไอนาทตอกบเครองกาเนดไฟฟากจะสามารถผลตกระแสไฟฟาได

27

ภาพโรงไฟฟาพลงงานนวเคลยร

ปจจบนเทคโนโลยการผลตไฟฟาจากพลงงานนวเคลยรไดรบการพฒนา

อยางตอเนองโดยเฉพาะดานมาตรฐานความปลอดภย จงทาใหการผลตไฟฟาจากพลงงานนวเคลยร

ในประเทศตาง ๆ เพมมากขน ประกอบกบมตนทนการผลตไฟฟาตอหนวยตา รวมไปถงโรงไฟฟา

พลงงานนวเคลยรยงมความพงพาไดสง เนองจากสามารถผลตไฟฟาไดในปรมาณมากอยางตอเนอง

เมอเปรยบเทยบกบเชอเพลงชนดอน ๆ นอกจากนไมมการเผาไหม โรงไฟฟาพลงงานนวเคลยร

ไมปลอยกาซเรอนกระจก แตมขอจากดในเรองของการจดการกากกมมนตรงสและเชอเพลง

ทใชแลว

ภาพโรงไฟฟาพลงงานนวเคลยรและหอระบายความรอน ภาพโรงไฟฟาพลงงานนวเคลยรตงอยตดทะเล

แทงควบคม

ระบบระบายความรอนวงจร 1 ระบบระบายความรอนวงจร 2

อาคารคอนกรต คลมเครองปฏกรณ

ถงปฏกรณ

เครองผลต ไอนา

กงหนไอนา

เครองผลตกระแสไฟฟา

เครองควบแนน

แทงเชอเพลง

ไอนา สงไฟฟาไปยงครวเรอน

เครองควบคมความดน

28

4. ขอดและขอจากดของพลงงานทดแทน

พลงงานทดแทนทไดศกษามาแลวมขอดและขอจากดดงตาราง เพอจะนาไปใชเปนขอมล

ในการพจารณาเลอกใชพลงงานทดแทนแตละชนดไดอยางถกตองและเหมาะสม

แหลง

พลงงาน ขอด ขอจากด

พลงงานลม 1. เปนแหลงพลงงานทไดจากธรรมชาต ไมม

คาเชอเพลง

2. เปนแหลงพลงงานสะอาด

3. สามารถใชระบบไฮบรดเพอใหเกดประโยชน

สงสด คอ กลางคนใชพลงงานลม กลางวน

ใชพลงงานแสงอาทตย

1. มความไมแนนอนขนอยกบสภาวะอากาศ

บางฤดอาจไมมลมตองใชแบตเตอรราคาแพง

เปนแหลงเกบพลงงาน

2. สามารถใช ได ในบางพนท เท านน พนท ท

เหมาะสมควรเปนพนทท ม กระแสลมพด

สมาเสมอ

3. มเสยงดงและมผลกระทบตอทศนยภาพ

4. ทาให เกดการรบกวนในการส งสญญาณ

โทรทศน และไมโครเวฟ

5. ตนทนคาไฟฟาตอหนวยสง

พลงงานนา 1. ไมตองเสยคาใชจายในการซอเชอเพลง

2. ไมกอใหเกดกาชคารบอนไดออกไซด จาก

การผลตไฟฟา

3. โครงการโรงไฟฟาพลงนาขนาดใหญมขด

ความสามารถสงในการรกษาความมนคง

ใหแกระบบไฟฟาสาหรบรองรบชวงเวลา

ทมความตองการใชกระแสไฟฟาสงสด

4. ตนทนคาไฟฟาตอหนวยตา

1. การเดนเครองผลตไฟฟาขนกบปรมาณนา

ในชวงทสามารถปลอยนาออกจากเขอนได

2. การกอสรางเขอนขนาดใหญในประเทศไทย

มขอจ ากดเนองจากอางเกบนาของเขอน

ขนาดใหญจะทาใหเกดนาทวมเปนบรเวณกวาง

สงผลกระทบตอบานเรอนประชาชน

พลงงาน


1. เปนแหลงพลงงานธรรมชาตขนาดใหญทสด

และสามารถใชเปนพลงงานไดไมมวนหมด

2. ไมมคาใชจายในเรองเชอเพลง

3. สามารถนาไปใชในแหลงทยงไมมไฟฟาใช

และอยหางไกลจากระบบสายสงและสาย

จาหนายไฟฟา


2. แบตเตอรซงเปนตวกกเกบพลงงานแสงอาทตย

ไวใชในเวลากลางคนมอายการใชงานตา

3. มความไมแนนอนขนอยกบสภาวะอากาศ โดย

พนททเหมาะสมตองเปนพนททมความเขม

รงสดวงอาทตยคงทและสมาเสมอ

29

แหลง


4. เปนพลงงานสะอาดไมกอใหเกดมลภาวะ

จากกระบวนการผลตไฟฟา

พลงงาน

ชวมวล

1. ใชป ระ โยชน จ าก เศษวสด เ หล อ ใชท าง

การเกษตร

2. เพมรายไดใหเกษตรกร

3. ชวยแกปญหาสงแวดลอมเรองวสดเหลอทง

ทางการเกษตร

1. ชวมวลเปนวสดท เหลอจากการแปรรป

ทางการเกษตรมปรมาณสารองทไมแนนอน

2. การบรหารจดการเชอเพลงและจดเกบทาได

ยาก

3. ราคาชวมวลมแนวโนมสงขนเนองจากม

ความตองการใชเพมขนเรอย ๆ

4. ชวมวลท มศ กยภาพเหลออยม กจะอย

กระจดกระจาย มความชนสง จงทาให

ตนทนการผลตไฟฟาสงขน เชน ใบออย

และยอดออย ทะลายปาลม เปนตน

พลงงาน

ความรอน

ใตพภพ

1. เปนแหลงพลงงานทไดจากธรรมชาต ไมม



ใช ได เ ฉพาะในพนททมแหล งความรอน

ใตพภพอยเทานน

พลงงาน

นวเคลยร

1. เปนแหลงผลตไฟฟาขนาดใหญโดยมตนทน

การผลตไฟฟาตอหนวยตาแขงขนไดกบ

โรงไฟฟาชนดอนได

2. เปนโรงไฟฟาทสะอาดไมกอใหเกดมลพษ และ

กาซเรอนกระจก

3. ชวย เสร มสร า งความม นคงให ระบบ

ผลตไฟฟา เนองจากใชเชอเพลงนอยเมอ

เทยบกบโรงไฟฟาความรอนประเภทอน

4. มแหลงเชอเพลงมากมาย เชน แคนาดา

และออสเตรเลย และราคาไมผนแปรมาก

เมอเทยบกบเชอเพลงฟอสซล

1. ใชเงนลงทนในการกอสรางสง

2. จาเปนตองเตรยมโครงสรางพนฐานและ

พฒนาบคลากรเพอใหการดาเนนงานเปนไป

อยางมประสทธภาพ

3. ตองการเตรยมการจดการกากกมมนตรงส

และมาตรการควบคมความปลอดภยเพอ

ปองกนอบตเหต

4. ยงไมเปนทยอมรบของประชาชน ประชาชน

มขอกงวลใจในเรองความปลอดภย

กจกรรมทายเรองท 1 เชอเพลงและพลงงานทใชในการผลตไฟฟา


30

เรองท 2 โรงไฟฟากบการจดการดานสงแวดลอม

การกอสรางโรงไฟฟาแตละแหง มการใชทรพยากรธรรมชาต ซงกอใหเกดผลกระทบ

ตอสงแวดลอม 3 ดาน คอ ดานอากาศ ดานนา และดานเสยง ดงนน โรงไฟฟาจงตองมระบบ

การจดการดานสงแวดลอมเพอควบคมมลภาวะใหอยในเกณฑมาตรฐานหรอตามมาตรฐาน

ทกฎหมายกาหนด

ตอนท 1 ผลกระทบและการจดการสงแวดลอมดานอากาศ

1. ผลกระทบตอสงแวดลอมดานอากาศ

ผลกระทบดานอากาศ ถอเปนผลกระทบทสาคญทสดทโรงไฟฟาตองคานงถง ทงน

ความรนแรงของผลกระทบขนอยกบชนดของเชอเพลงทใชผลตไฟฟาในโรงไฟฟา ถาเปนโรงไฟฟา

พลงนาหรอพลงงานทดแทน จะไมกอเกดใหมลพษ แตถาเปนโรงไฟฟาทมการเผาไหมของเชอเพลง

จะกอใหเกดมลพษในอากาศทสาคญ ไดแก ซลเฟอรไดออกไซด ไนโตรเจนออกไซด กาซโอโซน

ในระดบพนดน คารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซด และฝนละออง

2. การจดการสงแวดลอมดานอากาศ

โรงไฟฟามการจดการสงแวดลอมดานอากาศ เพอลดกาซทเปนพษตอสขภาพอนามย

และชมชน ม 5 วธ ดงน

2.1 การลดกาซซลเฟอรไดออกไซด ทาโดยตดตงเครองกาจดกาซซลเฟอรไดออกไซด

ทเรยกวา เครอง FGD (Flue Gas Desulfurization) ซงวธการนจะสามารถลดกาซซลเฟอร

ไดออกไซดได รอยละ 80 – 90

2.2 การลดก าซไนโตรเจนออกไซด กระบวนการท ใช กนแพรหลาย และ

มประสทธภาพสง คอ SCR (Selective Catalytic Reduction) และเลอกใชเตาเผาทสามารถ

ลดการเกดกาซไนโตรเจนออกไซด

2.3 การลดกาซคารบอนมอนอกไซด ทาโดยการตรวจสอบอปกรณเครองเผาไหม

เปนประจา และควบคมการเผาไหมใหมปรมาณออกซเจนทเหมาะสม เพอใหเกดการเผาไหม

ทสมบรณ

2.4 การลดกาซคารบอนไดออกไซด ทาโดยการรวบรวมและกกเกบกาซคารบอน-

ไดออกไซดไวใตดนหรอนา เชน ในแหลงนามนหรอกาซธรรมชาตทสบออกมาหมดแลว หรออาจนา

กาซคารบอนไดออกไซดไปใชในกระบวนการอตสาหกรรม

31

2.5 การลดฝนละออง ทาโดยการใชอปกรณกาจดฝนละออง 3 ลกษณะ คอ

1) เครองดกฝนดวยไฟฟาสถต โดยใชหลกการไฟฟาสถต ซงระบบนม

ประสทธภาพสง

2) เครองแยกฝนแบบลมหมน โดยใชหลกของแรงเหวยง

3) เครองกรองฝนแบบถงกรองเปนอปกรณทมถงกรองเปนตวกรองแยกฝนละออง

ออกจากกาซทเกดจากการเผาไหมถานหน

นอกจากน โรงไฟฟาควรมระบบตรวจวดปรมาณสารเจอปนจากปลองโรงไฟฟา

แบบอตโนมตอยางตอเนอง เปนการตรวจตดตามและเฝาระวงสงผดปกต เพอควบคมคณภาพ

อากาศทปลอยออกจากปลองโรงไฟฟาใหอยในเกณฑมาตรฐานตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม

และประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม อยางเครงครด เชน ปรมาณของ

มลพษเกนมาตรฐาน ควรมการจดเกบขอมลทกวน และตดตงเครองตรวจวดคณภาพอากาศบรเวณ

พนทชมชนรอบโรงไฟฟา โดยทาการเกบขอมลอยางตอเนอง

ตอนท 2 ผลกระทบและการจดการสงแวดลอมดานนา

1. ผลกระทบตอสงแวดลอมดานนา

ในกระบวนการผลตไฟฟาจะใชนา 2 สวน คอ นาทใชกบอปกรณตาง ๆ ในโรงไฟฟา

ซงตองเตมสารเคมบางอยางลงในนา เพอปรบปรงคณสมบตนาใหเหมาะสม และนาหลอเยน

ทใชสาหรบระบายความรอนใหกบระบบตาง ๆ ซงนาหลอเยนนจะมอณหภมสงกวานาจาก

แหลงนาธรรมชาต เชน แมนา ลาคลอง เปนตน หากนาเหลานถกปลอยลงสแหลงนาธรรมชาต

โดยไมผานกระบวนการจดการบาบดฟนฟนาทด จะสงผลกระทบตอพชและสตวนาทอาศยอย

2. การจดการสงแวดลอมดานนา

โรงไฟฟาตองมมาตรการจดการนาเสยทมาจากกระบวนการผลตไฟฟา และ

จากอาคารสานกงานตามลกษณะหรอประเภทของนาเสย โดยคณภาพนาทงตองมการควบคม

ใหครอบคลมทงเรองของเสยและอณหภม ดงน

2.1 การควบคมอณหภมของนากอนทจะปลอยสลงแหลงนาธรรมชาต โดยนาทง

จากทอหลอเยนทมความขนจะถกระบายออกไปสบอพกนาท 1 และทงไวเปนเวลาอยางนอย

24 ชวโมง เพ อใหตกตะกอนและลดอณหภมลงเหลอประมาณ 28 – 30 องศาเซลเซยส

จากนนจงระบายออกสบอพกท 2 เพอปรบสภาพนาใหมอณหภมใกล เคยงกบธรรมชาต

32

ซงกรมชลประทานไดกาหนดมาตรฐานไวทอณหภม 33 องศาเซลเซยส กอนปลอยลงสแหลงนา

ธรรมชาต

2.2 การจดการสารเคมตาง ๆ ทอยในนากอนปลอยสแหลงนาธรรมชาต ทาโดย

การกกนาไวในบอปรบสภาพนา เพอบาบดใหมสภาพเปนกลางและมการตกตะกอน หรอเตม

คลอรนเพอฆาเชอโรค

นอกจากนในโรงไฟฟาควรมระบบเฝาระวงคณภาพนา ไดแก การตรวจวดคณภาพนา

ทระบายออกจากโรงไฟฟาอยางสมาเสมอ เพอใหมนใจวาคณภาพนาทจะปลอยลงสแหลงนา

ธรรมชาตนนมคณภาพอยในเกณฑมาตรฐานของกรมชลประทาน และมาตรฐานควบคมการระบาย

นาทงจากแหลงกาเนดประเภทโรงงานอตสาหกรรมและนคมอตสาหกรรม และตามประกาศ

กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม

ตอนท 3 ผลกระทบและการจดการสงแวดลอมดานเสยง

1. ผลกระทบตอสงแวดลอมดานเสยง

ผลกระทบดานเสยงทเกดจากโรงไฟฟาทสาคญ คอ เสยงทเกดจากหมอไอนา

เครองกาเนดไฟฟากงหนกาซ และพาหนะทเขามาในพนทโรงไฟฟา

2. การจดการสงแวดลอมดานเสยง

มมาตรการควบคมเสยงของโรงไฟฟาเพอไมใหสงผลกระทบตอสงแวดลอม ดงน

2.1 กจกรรมทกอใหเกดเสยงรบกวนชมชนในเวลากลางคน ตองมระดบเสยงไมเกน

85 เดซเบล ในระยะ 1 เมตรจากจดกาเนดเสยง ตามมาตรฐานขอกาหนดความดงของเสยง

จากโรงงานอตสาหกรรม เพอไมใหเปนทรบกวนตอผอยอาศยโดยรอบโรงไฟฟา

2.2 ตดตงอปกรณควบคมเสยงภายในโรงไฟฟาชวงเดนเครองผลตไฟฟาและตดตง

อปกรณดดซบเสยงแบบเคลอนทขณะทาความสะอาดทอทเครองกงหนไอนา เพอควบคมความดง

ของเสยงใหอยในมาตรฐานไมเกน 85 เดซเบล

นอกจากน โรงไฟฟาควรทาการตรวจวดเสยงอยางสม า เสมอ โดยกาหนด

จดตรวจวดเสยงทงภายในโรงไฟฟา และชมชนรอบโรงไฟฟาจานวน 3 จด และตรวจวดตามแผน

ทกาหนดไว เชน ตรวจครงละ 3 วนตดตอกนทก 3 เดอน และทาการกอสรางแนวปองกนเสยง

โดยการปลกตนไม (Noise Barrier) รอบพนทโรงไฟฟา เปนตน

กจกรรมทายเรองท 2 โรงไฟฟากบการจดการดานสงแวดลอม


33


อปกรณไฟฟาและวงจรไฟฟา


การดาเนนชวตของมนษยในปจจบนมพลงงานไฟฟาเขามาเกยวของอยตลอดเวลา ดงนน

เพอใหการใชพลงงานไฟฟามความปลอดภย ผใชจงตองรจกวงจรไฟฟาและอปกรณ พรอมทง

เลอกใชไดอยางถกวธ

ตวชวด

1. เลอกใชอปกรณไฟฟาไดถกตอง

2. ตอวงจรไฟฟาแบบตาง ๆ


เรองท 1 อปกรณไฟฟา

เรองท 2 วงจรไฟฟา

เรองท 3 สายดนและหลกดน





3. แผงสาธตการตอวงจรไฟฟา

34

เรองท 1 อปกรณไฟฟา

อปกรณไฟฟาท ใชในวงจรไฟฟามหลายชนด แตละชนดมหนาทและความสาคญ

ทแตกตางกนออกไป ไดแก

1. สายไฟ (Cable)

สายไฟเปนอปกรณสาหรบสงกระแสไฟฟาจากทหนงไปยงอกทหนง โดยกระแสไฟฟา

จะผานไปตามสายไฟจนถงเครองใชไฟฟา สายไฟทาดวยสารทมคณสมบตเปนตวนาไฟฟา (ยอมให

กระแสไฟฟาไหลผานไดด) เชน ทองแดง เปนตน โดยจะถกหมดวยฉนวนไฟฟาเพอความปลอดภย

ของผใชไฟฟา สายไฟทใชตามบานเรอนแสดงดงตาราง

ชนดของสายไฟ พกดแรงดนและลกษณะการตดตง

VAF สายแขง

พกดแรงดน: 300 โวลต

การตดตง: เดนสายไฟลอยตามบาน

VAF-G หรอ VAF

แบบมกราวด


การตดตง: เดนปลกลอยแบบมสายกราวด

เดนซอนในผนง


การตดตง: ตอเขาเครองอปกรณไฟฟา หรอ

เครองใชไฟฟา

VFF สายออน


การตดตง: เครองใชไฟฟาตามบาน

ปลกพวงชนดทาเองในบาน

VCT สายออน


การตดตง: สายฉนวน 2 ชน เดนคอนโทรล

ปลกพวงใชกลางแจงได


การตดตง: เดนลอยหรอตคอนโทรล

35

ชนดของสายไฟ พกดแรงดนและลกษณะการตดตง

VSF สายออน

THW สายแขงออน


การตดตง: เดนสายไฟฝงทอและ

ตคอนโทรลโรงงาน

2. ฟวส (Fuse)

ฟวสเปนอปกรณปองกนกระแสไฟฟาไหลเกนจนเกดอนตรายตอเครองใชไฟฟา ถาม

กระแสไฟฟาไหลเกน ฟวสจะหลอมละลายจนขาด ทาใหตดวงจรไฟฟาในครวเรอนโดยอตโนมต

ฟวสทาดวยโลหะผสมระหวางตะกวกบดบก มจดหลอมเหลวตาและมรปรางแตกตางกนไป

ตามวตถประสงคของการใชงาน แสดงดงตาราง

ชนดของฟวส ลกษณะและการใชงาน

ฟวสเสน

มลกษณะเปนเสนลวด นยมใชกบสะพานไฟ

ในอาคารบานเรอน

ฟวสแผน หรอฟวสกามป

มลกษณะเปนแผนโลหะผสม ทปลายทงสอง

ขาง มขอเกยวทาดวยทองแดง นยมใชกบอาคาร

ขนาดใหญ เชน โรงเรยน โรงงานตาง ๆ

ฟวสกระเบอง

มลกษณะเปนเสนฟวสอยภายในกระปก

กระเบองทเปนฉนวน นยมตดตงไวทแผงควบคม

ไฟฟาของอาคารบานเรอน

36

ชนดของฟวส ลกษณะและการใชงาน

ฟวสหลอด

เปนฟวสขนาดเลก ๆ บรรจอยในหลอดแกว

เลก นยมใชมากในเครองใชไฟฟาตาง ๆ เชน วทย

โทรทศน ปลกพวงเตารบไฟฟา เปนตน

3. อปกรณตดตอน หรอ เบรกเกอร (Breaker)

เบรกเกอร คอ อปกรณตดตอวงจรโดยอตโนมต เมอมกระแสไฟฟาไหลเกนคา

ทกาหนด ปมหรอคนโยกทเบรกเกอรจะดดมาอยในตาแหนงตดวงจรอยางอตโนมต โดยอาศย

หลกการทางานของแมเหลกไฟฟา เบรกเกอรมจาหนายตามทองตลาดหลายแบบ และหลายขนาด

ดงภาพ

ภาพเบรกเกอรแบบตาง ๆ

37

4. สวตช (Switch)

สวตช เปนอปกรณปดหรอเปดวงจรไฟฟา เพอควบคมการจายกระแสไฟฟาใหกบ

เครองใชไฟฟา แบงออกเปน 2 ประเภท ประกอบดวย สวตชทางเดยว และสวตชสองทาง

ชนดชองสวตช การใชงาน

สวตชทางเดยว

สามารถโยกปดหรอเปดวงจรไฟฟาไดเพยง

ทางเดยว เชน วงจรของหลอดไฟฟาหลอดใด

หลอดหนง เปนตน

สวตชสองทาง

เปนการตดตงสวตช 2 จด เพอใหสามารถ

ปดหรอเปดวงจรไฟฟาไดสองจด เชน สวตชไฟ

ทบนไดทสามารถ เปด – ปด ไดทงอยชนบน

และชนลาง ทาใหสะดวกในการใชงาน

ขอควรรเกยวกบสวตช

1) ไมควรใชสวตชอนเดยวควบคมเครองใชไฟฟาหลายชนใหทางานพรอมกน เพราะ

กระแสไฟฟาทไหลผานสวตชมากเกนไปจะทาใหจดสมผสเกดความรอนสง อาจทาใหสวตชไหม

และเปนอนตรายได

2) ไมควรใชสวตชควบคมเครองใช ไฟฟาทมกระแสไฟฟ าไหลผานส ง เชน

เครองปรบอากาศ เปนตน ควรใชเบรกเกอร เพราะสามารถทนกระแสไฟฟาไดสงกวา

5. สะพานไฟ (Cut-out)

สะพานไฟ หรอ คทเอาท เปนอปกรณสาหรบตดตอวงจรไฟฟาทงหมดภายใน

ครวเรอน ประกอบดวยฐานและคนโยกทมลกษณะเปนขาโลหะ 2 ขา มทจบเปนฉนวน เมอสบ

คนโยกขน กระแสไฟฟาจะไหลเขาสวงจรไฟฟาในครวเรอน และเมอสบคนโยกลงกระแสไฟฟา

จะหยดไหล ซงเปนการตดวงจร

38

ภาพสะพานไฟและฟวสในสะพานไฟ

ขอควรรเกยวกบสะพานไฟ

1) สะพานไฟชวยใหเกดความสะดวกและปลอดภยในการซอมแซมหรอตดตง

อปกรณไฟฟา

2) ในการสบคนโยกจะตองใหแนบสนทกบทรองรบ

6. เครองตดไฟรว (Earth Leak Circuit Breaker : ELCB)

เครองตดไฟรว เปนอปกรณเสรมความปลอดภยอกชนหนง ทสามารถตดวงจรไฟฟา

กรณเกดไฟรว โดยกาหนดความไวของการตดวงจรไฟฟาตามปรมาณกระแสไฟฟาทรวลงดน

เพอใหมการตดไฟรวกอนทจะเปนอนตรายกบระบบไฟฟา

ภาพเครองตดไฟรว

จดยดขวตอสาย

จดตอไฟออก

จดยดฟวส หนาสมผส

จดตอไฟเขา

ฟวส

39

7. เตารบ (Socket) และเตาเสยบ (Plug)

เตารบและเตาเสยบ เปนอปกรณทใชเชอมตอวงจรไฟฟา ทาใหกระแสไฟฟาไหลเขาส

อปกรณและเครองใชไฟฟา

1) เตารบหรอปลกตวเมย คอ อปกรณทเชอมตอกบวงจรไฟฟาในครวเรอน เชน

เตารบทตดตงบนผนงบานหรออาคาร เปนตน เพอรองรบการตอกบเตาเสยบของเครองใชไฟฟา

2) เตาเสยบหรอปลกตวผ คอ อปกรณสวนทตดอยกบปลายสายไฟของ

เครองใชไฟฟา เตาเสยบทใชกนอยม 2 แบบ คอ

(1) เตาเสยบ 2 ขา ใชกบเตารบทม 2 ชอง

(2) เตาเสยบ 3 ขา ใชกบเตารบทม 3 ชอง โดยขากลางจะตอกบสายดน

เตารบหรอปลกตวเมย เตาเสยบหรอปลกตวผ

ขอควรรเกยวกบเตารบและเตาเสยบ

1) การใชงานควรเสยบเตาเสยบใหแนนสนทกบเตารบและไมใชเตาเสยบหลายอน

กบเตารบอนเดยว เพราะเตารบอาจรอนจนลกไหมได

2) เมอจะถอดปลกออกควรจบทเตาเสยบ ไมควรดงทสายไฟ เพราะจะทาใหสายหลด

และเกดไฟฟาลดวงจรได

กจกรรมทายเรองท 1 อปกรณไฟฟา


40

เรองท 2 วงจรไฟฟา

วงจรไฟฟา คอ การเชอมตอกระแสไฟฟาจากแหลงจายไฟฟาผานสายไฟฟาไปยง

เครองใชไฟฟาในครวเรอน

การเชอมตอกระแสไฟฟาจากแหลงจายไฟฟา ม 3 แบบ คอ แบบอนกรม แบบขนาน

และแบบผสม ซงมรายละเอยดดงน

วงจรไฟฟา ลกษณะการตอวงจรไฟฟา

การตอวงจรไฟฟาแบบอนกรม เปนการ

นาเอาเครองใชไฟฟามาตอเรยงลาดบกนไป โดยนา

ปลายดานหนงตอเขากบปลายอกดานหนงของ

เครองใชไฟฟาแตละตวจนถงตวสดทาย แลวจงตอ

เขากบแหลงกาเนดไฟฟา ทาใหกระแสไฟฟาไหลไป

ในทศทางเดยว และกระแสไฟฟาภายในวงจร

จะมคาเทากนทก ๆ จด

การตอวงจรไฟฟาแบบขนาน เปนการนาเอา

เครองใชไฟฟา 2 ชนดขนไป มาตอเรยงแบบขนาน

กน โดยนาปลายดานเดยวกนของเครองใชไฟฟา

แตละตวมาตอเขาดวยกน แลวตอปลายของ

เครองใชไฟฟาแตละตวทตอกนแลว ตอเขากบ

แหล ง ก า เ น ด ไฟ ฟ า โ ดยแ รงด น ไฟฟ า ขอ ง

เครองใชไฟฟาแตละตวจะมคาเทากน แตกระแส

ทไหลในแตละสาขายอยของวงจรจะมคาไมเทากน

อยางไรกตามเมอนาคามารวมกนจะไดเทากบ

กระแสทไหลผานวงจรทงหมด

41

วงจรไฟฟา ลกษณะการตอวงจรไฟฟา

การตอวงจรไฟฟาแบบผสม เปนการตอผสม

กนของวงจรไฟฟาแบบอนกรมและวงจรไฟฟาแบบ

ขนาน

วงจรไฟฟาภายในครวเรอนจะเปนการตอแบบขนาน และเครองใชไฟฟาแตละชนดรบ

แรงดนไฟฟาขนาดเดยวกน หากเครองใชไฟฟาชนดหนงเกดขดของเนองจากสาเหตใดกตาม

เครองใชไฟฟาชนดอนกยงคงใชงานไดตามปกต

ภาพการตอวงจรไฟฟาภายในบาน

สาหรบประเทศไทย ไฟฟาทใชในครวเรอนเปนไฟฟากระแสสลบทมความตางศกยไฟฟา

220 โวลต (V) (ความตางศกยไฟฟา คอ พลงงานไฟฟาทตางกนระหวางจด 2 จด) ความถ 50 เฮรตซ

(Hz) โดยใชสายไฟ 3 เสน คอ

1) สายไฟ หรอเรยกวา สายเสนไฟ หรอ สาย L (Line) เปนสายเสนทมกระแสไฟไหล

ผานไปยงเครองใชไฟฟา มความตางศกยไฟฟา 220 โวลต

2) สายนวทรล หรอเรยกวา สายศนย หรอ สาย N (Neutral) เปนสวนหนงของวงจร

มหนาททาใหกระแสไฟฟาไหลครบวงจร มความตางศกยไฟฟา 0 โวลต

3) สายดน หรอเรยกวา สาย G (Ground) เปนสายเสนทไมมกระแสไฟฟา ทาหนาทรบ

กระแสไฟฟาทรวมาจากเครองใชไฟฟา เพอปองกนกระแสไฟฟาลดวงจร และปองกนอนตราย

แกบคคล อปกรณไฟฟาและเครองใชไฟฟา

การตอวงจรแบบผสม

42

กระแสไฟฟาจะสงผานมเตอรไฟฟามายงแผงควบคมไฟฟา ซงแผงควบคมไฟฟา

ทาหนาทจายกระแสไฟฟาไปยงอปกรณเครองใชไฟฟา

แผงควบคมไฟฟาประกอบดวยอปกรณตดตอนหลก หรอเรยกวา เบรกเกอร (Main

Circuit Breaker หรอ Cut–out) ซงม 1 ตวตอครวเรอน และมอปกรณตดตอนยอยหลายตวได

ขนอยกบจานวนเครองใชไฟฟาทใชในครวเรอน นอกจากนยงมจดตอสายดนทจะตอไปยงเตารบ

หรอปลกตวเมยทกจดในครวเรอน เพอตอเขาเครองใชไฟฟา

ภาพตวอยางแผงวงจรไฟฟาในครวเรอน

สาย L สาย N

สาย G

43

ขอควรรเกยวกบวงจรไฟฟา

1) การกดสวตช เพอเปดไฟ คอ การทาใหวงจรปด มกระแสไฟฟาไหล

2) การกดสวตช เพอปดไฟ คอ การทาใหวงจรเปด ไมมกระแสไฟฟาไหล

3) ไฟตก คอ แรงดนไฟฟาตก อาจมสาเหตมาจากการทโรงไฟฟาขดของ หรอมการใช

ไฟฟามากขนอยางรวดเรว

ภาพวงจรปด ภาพวงจรเปด

กจกรรมทายเรองท 2 วงจรไฟฟา


44

เรองท 3 สายดนและหลกดน

1. สายดน (Ground Wire)

สายดน คอ สายไฟทตอเขากบเครองใชไฟฟา โดยการตอลงดน เพอใหสายดน

เปนตวนากระแสไฟฟาทอาจเกดการรวไหล จากเครองใชไฟฟาลงสพนดน เปนการปองกนไมให

ไดรบอนตรายจากกระแสไฟฟา

สวนปลายของสายดนจะถกฝงไวในดน ดวยการรวมสายดนจากทกจดภายในบาน

มาไวทตควบคมไฟฟา และตอสายอกเสนจากตควบคมไฟฟาลงสพนดน สวนทถกฝงไวในดน

จะเปนแทงทองแดงเปลอย ไมมฉนวนหม ยาวประมาณ 6 ฟต เรยกวา “หลกดน” เนองจาก

ดนมความชนอยเสมอ จงทาใหเกดความตานทานไฟฟาตา กระแสไฟฟาจงไมไหลมาทาอนตราย

สายดนมไวเพอปองกนอนตรายทเกดจากไฟชอตหรอไฟรว เพราะหากเกดไฟชอต

หรอไฟรวขณะทใชงานอปกรณชนนน กระแสไฟจะไหลเขาสสวนทเปนโลหะ ซงถาสมผสโลหะ

ของอปกรณนน โดยทไมมการตดตงสายดนไว กระแสไฟฟาทงหมดกจะไหลเขาสตวผ ใช

เครองใชไฟฟา อาจทาใหไดรบอนตรายและเสยชวตได แตถาทบานมการตดตงสายดนไว

กระแสไฟฟาเหลานน กจะไหลผานเขาไปทสายดนแทน อนตรายตาง ๆ ทเกดจากไฟชอตหรอไฟรว

กจะไมเกดขน ทเปนเชนนเพราะวา สายดนทาหนาทเหมอนทอนาลนของอางลางจานในครว

เมอเปดนาจนถงทอนาลนแลว นากจะไหลออกมาตามทอนน นาจงไมลนอาง

2. หลกดน (Ground Rod)

หลกดน คอ อปกรณททาหนาทนากระแสไฟฟาทรวไหลจากเครองใชไฟฟาผาน

สายดนลงสพนดน โดยหลกดนจะมลกษณะเปนแทงทรงกระบอก เสนผานศนยกลาง 16 มลลเมตร

และยาวไมนอยกวา 2.4 เมตร ทาจากวสดททนการผกรอน เชน แทงทองแดงหรอแทงแมเหลก

หมทองแดง เปนตน โดยหลกดนเปนองคประกอบทสาคญของระบบสายดน ดงน

1) เปนอปกรณปลายทางทจะทาหนาทสมผสกบพนดน

2) เปนสวนทจะทาใหสายดนหรออปกรณทตอลงดนมศกยไฟฟาเปนศนยเทากบดน

3) เปนเสนทางไหลของประจไฟฟาหรอกระแสไฟฟาทจะไหลลงสพนดน

4) เปนตวกาหนดคณภาพ อายความทนทาน และความปลอดภยของระบบการตอ

ลงดนในระยะยาว

45

ภาพสายดนและหลกดน

ภาพการตอสายดน

สาหรบเครองใชไฟฟาทแนะนาใหตดต งสายดน เชน เครองทานาอนไฟฟา ต เยน

เครองปรบอากาศ เครองซกผา เครองคอมพวเตอร เปนตน

สายดน

หลกดน

46

จากการศกษาความรเกยวกบวงจรไฟฟาและอปกรณไฟฟา สามารถนามาใชตอระบบ

ไฟฟาภายในบานได ดงตวอยางในภาพ

ภาพตวอยางการตอระบบไฟฟาภายในบาน

กจกรรมทายเรองท 3 สายดนและหลกดน


47


การใชและการประหยดพลงงานไฟฟา


ปจจบนมนษยพงพาสงอานวยความสะดวกมากมาย โดยเฉพาะเครองใชไฟฟา จงทาให

พลงงานไฟฟาเปนสงจาเปนในการดาเนนชวต ดงนนเพอใหการใชพลงงานไฟฟามความปลอดภย

ผใชจงตองรจกเครองใชไฟฟา พรอมทงเลอกใชไดอยางเหมาะสม และเพอใหการใชพลงงานไฟฟา

เกดความคมคาและประหยด ผใชตองรจกวธการประหยดพลงงานไฟฟา รวมถงรจกการคานวณ

คาไฟฟาทใชในครวเรอนอยางถกตองเพอวางแผนการใชพลงงานไฟฟาในครวเรอนไดอยางคมคา

ตวชวด

1. อธบายกลยทธการประหยดพลงงานไฟฟา

2. จาแนกฉลากเบอร 5 ของแทกบของลอกเลยนแบบ

3. ปฏบตตนเปนผประหยดพลงงานไฟฟาในครวเรอน

4. เลอกใชเครองใชไฟฟาไดเหมาะสมกบสถานการณทกาหนดให

5. อธบายวธการดแลรกษาเครองใชไฟฟาในครวเรอน

6. บอกองคประกอบของคาไฟฟา

7. คานวณคาไฟฟาในครวเรอน


เรองท 1 กลยทธการประหยดพลงงานไฟฟา 3 อ.

เรองท 2 การเลอกซอ เลอกใช และดแลรกษาเครองไฟฟาในครวเรอน

เรองท 3 การคานวณคาไฟฟาในครวเรอน





3. แผงสาธตการตอวงจรไฟฟา

48

เรองท 1 กลยทธการประหยดพลงงานไฟฟา 3 อ.

พลงงานไฟฟาเปนสงทมความจาเปนอยางหนงในการดาเนนชวตของมนษย และม

ความตองการทเพมมากขนอยางตอเนอง ในขณะทเชอเพลงประเภทฟอสซลทใชในการผลตไฟฟา

มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง อาจสงผลกระทบตอการขาดแคลนพลงงานไฟฟาในอนาคต ดงนน

ประชาชนควรตระหนกถงการใชพลงงานไฟฟาอยางประหยดและรคณคา

การประหยดพลงงาน คอ การใชพลงงานอยางมประสทธภาพ และรคณคา การประหยด

พลงงานนอกจากชวยลดปรมาณการใชพลงงาน ซงเปนการประหยดคาใชจายของครวเรอนและ

ประเทศชาตแลว ยงชวยลดปญหาผลกระทบจากสงแวดลอมไดดวย กลยทธหนงของประเทศไทย

ทประสบความสาเรจดานการประหยดการใชไฟฟาและพลงงานของชาตคอ กลยทธประหยด

พลงงานไฟฟา 3 อ. ไดแก อปกรณประหยดไฟฟา อาคารประหยดไฟฟา และอปนสยประหยด

ไฟฟา

กลยทธการประหยดพลงงาน 3 อ.

1. กลยทธ อ. 1 อปกรณประหยดไฟฟา

กลยทธ อ. 1 คอ อปกรณประหยดไฟฟา เปนการสงเสรมใหทกครวเรอนเปลยนมาใช

อปกรณไฟฟาทมประสทธภาพสง ประหยดไฟ กฟผ. จงไดดาเนนโครงการ “ฉลากประหยดไฟฟา

เบอร 5 หรอ ฉลากเบอร 5” ซงเปนการดาเนนงานดานมาตรฐานประสทธภาพพลงงาน โดยใช

ฉลากแสดงระดบประสทธภาพไฟฟา ปจจบนอปกรณไฟฟาและเครองใชไฟฟาทตดฉลากเบอร 5

มหลายชนด เชน ตเยน เครองปรบอากาศ พดลมไฟฟา หมอหงขาวไฟฟา และหลอด LED เปนตน

49

ภาพอปกรณไฟฟาทตดฉลากประสทธภาพสง

ภาพฉลากเบอร 5 ของแท

50

ปจจบนฉลากเบอร 5 มผลอกเลยนแบบเปนจานวนมาก โดยมการตดฉลากเลยนแบบ

หรอตดเพยงครงเดยว ซงหาก กฟผ. ตรวจพบจะแจงดาเนนคดตามกฎหมาย ทงน กฟผ.

ไดจดทะเบยนเครองหมายรบรองตามพระราชบญญตเครองหมายการคา หากบคคลใด

ลอกเลยนแบบถอวา มความผด สามารถสงเกตลกษณะของฉลากเบอร 5 ของปลอมได ดงภาพ

ภาพฉลากเบอร 5 ของปลอม

2. กลยทธ อ. 2 อาคารประหยดไฟฟา

กลยทธ อ . 2 คอ อาคารประหยดไฟฟา เปนการสงเสรมใหผประกอบการ

ภาคธรกจและภาคอตสาหกรรม เหนความสาคญและพรอมใจกนใชอปกรณประหยดไฟฟา

ทมประสทธภาพสง พรอมกบการใชมาตรการตาง ๆ ทเปนการประหยดไฟฟา ไดแก การบรหาร

การใชไฟฟา การปรบปรงระบบปองกนความรอนเขาสอาคาร การใชระบบปรบอากาศ

ประสทธภาพสง การปรบปรงระบบแสงสวาง และการจดการอบรมใหความรดานการใชพลงงาน

ทงนการประหยดพลงงานไฟฟาในอาคารสามารถดาเนนการได ดงน

1) ออกแบบวางตาแหนงอาคาร ควรออกแบบใหดานยาวของอาคารหนหนาเขาหา

ทศตะวนออกหรอทศตะวนตก

2) ปลกไมยนตนใหรมเงาแกอาคาร พรอมทงชายคาหลงคาหรอจดทาแผงบงแดด

ชวยเสรมการบงแดด

51

3) ออกแบบภมทศนรอบอาคารเพอลดความรอนเขาสตวอาคาร เชน ปลกหญา

รอบอาคาร ขดสระนา ตดตงนาพ ดกลมกอนพดเขาสอาคาร และปลกไมยนตนใหรมเงา เปนตน

4) ใชวสดทมคณสมบตเปนฉนวนความรอน สะทอน หรอปองกนความรอนเปนผนง

หลงคา และฝาเพดานของอาคาร

5) ใชวสดหรอนวตกรรมทชวยระบายความรอน เชน ลกระบายอากาศอลมเนยม

ททางานโดยไมตองอาศยพลงงานไฟฟา

6) ใชระบบปรบอากาศ ชนดประหยดไฟ และแยกสวตชเปด – ปดเฉพาะเครอง

เพอใหควบคมการเปด – ปดตามความตองการใชงานในแตละบรเวณ

7) ลดจานวนพดลมดดอากาศ เพอปองกนการสญเสยอากาศเยนมใหออกไป

จากหองปรบอากาศมากเกนไป

8) ใชประโยชนจากแสงธรรมชาตในเวลากลางวนแทนแสงสวางจากไฟฟา เชน

ใชกระเบองโปรงแสง หนาตางกระจกใส เปนตน

9) ใชหลอดไฟฟาแสงสวางชนดเกดความรอนนอยทดวงโคม เชน หลอดฟลออเรส-

เซนต ลดความรอนจากหลอดไฟฟาแสงสวางโดยไมจาเปน

10) ใชอปกรณนวตกรรม คอ บลลาสตอเลกทรอนกส กบหลอดฟลออเรสเซนต

เพอยดอายการใชงานของหลอดไฟ และประหยดคาไฟฟา รวมทงใชครอบโลหะสะทอนแสง

เพอชวยเพมความสวางแกหลอดไฟ 2 – 3 เทา โดยใชจานวนหลอดไฟเทาเดม

3. กลยทธ อ. 3 อปนสยประหยดไฟฟา

กลยทธ อ. 3 คอ อปนสยประหยดไฟฟา เปนการปลกจตสานกและอปนสยใหคนไทย

โดยเฉพาะอยางยงเยาวชนไทย ใชพลงงานอยางมประสทธภาพ ซงมแนวปฏบตหลกในการ

ประหยดพลงงานไฟฟาในครวเรอน ดงน

1) ปดและถอดปลกทกครงหลงเสรจสนการใชงานเครองใชไฟฟา

2) หมนทาความสะอาดเครองใชไฟฟาอยางสมาเสมอ

3) เลอกขนาดของใชเครองใชไฟฟาใหเหมาะสมกบการใชงาน

ทงนเครองใชไฟฟาแตละชนดมวธการใชงานเพอประหยดพลงงานไฟฟาทแตกตางกน

ดงภาพ

52

ภาพวธการประหยดไฟฟา

กจกรรมทายเรองท 1 เรองกลยทธการประหยดพลงงานไฟฟา 3 อ.


53

เรองท 2 การเลอกซอ เลอกใช และดแลรกษาเครองไฟฟาในครวเรอน

โดยทวไปเครองใชไฟฟาภายในครวเรอน มกมการใชพลงงานไฟฟาสงเกอบทกชนด

เพอเปนการประหยดและคมคา ผใชจงควรมความรเกยวกบการใชเครองใชไฟฟาอยางถกวธ ในทน

จะกลาวถงเครองใชไฟฟาทมใชทวไปในครวเรอน เชน เครองทานาอนไฟฟา กระตกนารอนไฟฟา

พดลม โทรทศน เตารดไฟฟา ตเยน เปนตน

1. เครองทานาอนไฟฟา

เครองทานาอนไฟฟา เปนอปกรณททาใหนารอนขน โดยอาศยการพาความรอนจาก

ขดลวดความรอนขณะทกระแสนาไหลผาน สวนประกอบหลกของเครองทานาอนไฟฟา คอ

ขดลวดความรอน หรอเรยกวา ฮตเตอร และอปกรณควบคมอณหภม หรอเรยกวาเทอรโมสตท

ซงสวนประกอบแตละสวนมหนาทแตกตางกน ดงน

1) ขดลวดความรอน มหนาทใหความรอนกบนา

2) อปกรณควบคมอณหภม มหนาทตดกระแสไฟฟาเมออณหภมของนาถงระดบ

ทตงไว

ภาพสวนประกอบของเครองทานาอนไฟฟา

ฝาบน (ฝาครอบเครอง) เทอรโมสตท ฮตเตอร

ฟวส (ปองกนไฟฟาลดวงจร)

กระบอกทาความรอน

จดตอสายไฟเขาเครอง

ESD (อปกรณปองกน

ไฟดด)

ชดควบคม (VR)

ปมเทส ESD

ทางนาออก ทางนาเขา

เซนเซอร

ไทแอก หลอดไฟ

แสดงสภาวะ การทางาน

54

การใชเครองทานาอนไฟฟาอยางถกวธและประหยดพลงงาน

1) เลอกเครองทานาอนไฟฟาใหเหมาะสมกบการใชงาน เครองทานาอนทใช

โดยทวไปควรมขนาดไมเกน 4,500 วตต

2) ตงอณหภมนาใหอยในชวง 35 – 45 C

3) ใชหวฝกบวชนดประหยดนา จะประหยดนาไดถงรอยละ 25 – 75

4) ใชเครองทานาอนไฟฟาทมถงนาภายในตวเครองและมฉนวนหม เพราะ

สามารถลดการใชพลงงานไดมากกวาชนดทไมมถงนาภายในรอยละ 10 – 20

5) ปดวาลวนาทกครงขณะฟอกสบหรอสระผม

6) ปดวาลวนาและสวตชทนทเมอเลกใชงาน

การดแลรกษาเครองทานาอนไฟฟา

การดแลรกษาเครองทานาอนไฟฟาใหมอายการใชงานนานขน ลดการใชพลงงาน

และปองกนอบตเหต หรออนตรายทอาจจะเกดขน มขอควรปฏบตดงน

1) หมนตรวจสอบการทางานของเครองอยางสมาเสมอ ใหมสภาพพรอมใชงาน

โดยเฉพาะอยางยงระบบความปลอดภยของเครอง

2) ตรวจดระบบทอนาและรอยตอ ไมใหมการรวซม

3) เมอพบความผดปกตในการทางานของเครอง ควรใหชางผชานาญตรวจสอบ

4) ตองมการตอสายดน

คาไฟฟาของเครองทานาอนไฟฟาขนาดตาง ๆ เมอใชงานเปนเวลา 1 ชวโมง

ขนาดเครองทานาอนไฟฟา คาไฟฟาตอชวโมงโดยประมาณ

ขนาดเลก (3,000 – นอยกวา 5,000 วตต) 13.20 บาท

ขนาดกลาง (5,000 – นอยกวา 8,000 วตต) 18.00 บาท

ขนาดใหญ (8,000 วตต ขนไป) 24.00 บาท

55

2. กระตกนารอนไฟฟา

กระตกนารอนไฟฟา เปนอปกรณในการตมนาใหรอน ประกอบดวยขดลวดความรอน

อยดานลางของกระตก และอปกรณควบคมอณหภมเปนอปกรณควบคมการทางาน

เมอกระแสไฟฟาไหลผานขดลวดจะเกดความรอน และถายเทไปยงนาภายในกระตก

ทาใหนามอณหภมสงขนจนถงจดเดอด จากนนอปกรณควบคมอณหภมจะตดกระแสไฟฟา

ในวงจรหลกออกไป แตยงคงมกระแสไฟฟาไหลผานขดลวดความรอน และแสดงสถานะน

โดยหลอดไฟสญญาณอนจะสวางขน เมออณหภมของนารอนภายในกระตกลดลงจนถงจด ๆ หนง

อปกรณควบคมอณหภมจะทางานโดยปลอยใหกระแสไฟฟาผานขดลวดความรอนเตมททาให

นาเดอดอกครง

กระตกนารอนไฟฟาโดยทวไปทมจาหนายในทองตลาดจะมขนาดความจตงแต 2 – 4

ลตร และใชกาลงไฟฟาระหวาง 500 – 1,300 วตต

ภาพตดขวางกระตกนารอนไฟฟา

การใชกระตกนารอนไฟฟาอยางถกวธและประหยดพลงงาน

1) เลอกซอรนทมตรามาตรฐานอตสาหกรรม (มอก.)

2) ใสนาใหพอเหมาะกบความตองการหรอไมสงกวาระดบทกาหนดไว เพราะ

จะทาใหกระตกเกดความเสยหาย

3) ระวงไมใหนาแหง หรอปลอยใหระดบนาตากวาขดทกาหนด เพราะจะทาให

เกดไฟฟาลดวงจรในกระตกนารอน

ทกดนา ตวหมนลอคทกดนา ปมลอค

ฝาปดดานใน ตวกระตกดานในเคลอบ ดวยสาร Poly-Flon

จดบอกระดบนาสงสด ทดระดบนา

ไฟแสดงการอน ไฟแสดงการตม ชองเสยบปลกแมเหลก

56

4) ไมควรเสยบปลกทงไวตลอดเวลา ควรถอดปลกเมอเลกใชนารอนแลว เพอลด

การสนเปลองพลงงาน แตหากมความจาเปนตองใชนารอนเปนระยะ ๆ เชน ในททางานบางแหง

ทมนารอนไวสาหรบเตรยมเครองดมตอนรบแขก กไมควรถอดปลกออกบอย ๆ เพราะการดงปลก

ในแตละครงจะทาใหอณหภมของนาคอย ๆ ลดลง กระตกนารอนไมสามารถเกบความรอนไดนาน

เมอจะใชงานใหมกตองเสยบปลก และเรมตมนาใหมซงเปนการสนเปลองพลงงาน

5) ไมนาสงใด ๆ มาปดชองไอนาออก

6) ตรวจสอบการทางานของอปกรณควบคมอณหภมใหอยในสภาพใชงานไดเสมอ

7) ไมควรตงไวในหองทมเครองปรบอากาศ

การดแลรกษากระตกนารอนไฟฟา

การดแลรกษากระตกนารอนไฟฟาใหมอายการใชงานนานขน ลดการใชพลงงานลง

และปองกนอบตเหต หรออนตรายทอาจจะเกดขน มขอควรปฏบต ดงน

1) หมนตรวจสายไฟฟาและขวปลกใหอยในสภาพพรอมใชงานอยเสมอ

2) ควรใช นาสะอาดสาหรบตม เพอปองกนการเกดคราบสนมและตะกรน

ทผวดานในกระตกนารอนไฟฟา

3) หมนทาความสะอาดดานในกระตกนารอนไฟฟา ไมใหมคราบตะกรน เนองจาก

ตะกรนจะเปนตวตานทาน การถายเทความรอนจากขดลวดความรอนไปส นา ทาใหเวลา

ในการตมนาเพมขน เปนการสญเสยพลงงานโดยเปลาประโยชน

4) การทาความสะอาดสวนตาง ๆ ของกระตกนารอนไฟฟา

(1) ตวและฝากระตกนารอนไฟฟา ใชผาชบนาบดใหหมาดแลวเชด

อยางระมดระวง

(2) ฝาปดดานใน ใชนาหรอนายาลางจานลางใหสะอาด

(3) ดานในกระตกนารอนไฟฟา ใชฟองนาชบนาเชด และลางใหสะอาด

ดวยนา โดยไมราดนาลงบนสวนอนของตวกระตก นอกจากภายใน

กระตกนารอนไฟฟาเทานน อยาใชของมคมหรอฝอยขดหมอขดหรอขด

ตวกระตกนารอนไฟฟาดานใน เพราะจะทาใหสารเคลอบหลดออกได

57

5) เมอไมตองการใชกระตกนารอนไฟฟา กอนเกบควรลางดานในกระตกนารอน

ไฟฟาใหสะอาด และควากระตกนารอนไฟฟา เพอใหนาออกจากตวกระตกนารอนไฟฟา แลวใชผา

เชดดานในใหแหง

ภาพกระตกนารอนไฟฟา

คาไฟฟาของกระตกนารอนไฟฟาขนาดตาง ๆ เมอใชงานเปนเวลา 1 ชวโมง

ขนาดของกระตกนารอนไฟฟา คาไฟฟาตอโมงโดยประมาณ

2 ลตร 2.40 บาท

2.5 ลตร 2.60 บาท

3.2 ลตร 2.88 บาท

58

3. พดลม

พดลม เปนอปกรณทชวยในการหมนเวยนอากาศ และระบายความรอนภายในบาน

ซงในปจจบนพดลมทใชมหลากหลายลกษณะและประเภทขนอยกบการใชงาน

สวนประกอบหลกของพดลม ไดแก ใบพด ตะแกรงหนา ตะแกรงหลง มอเตอรไฟฟา

สวตชควบคมการทางาน และกลไกควบคมการหมนและสาย ดงภาพ

ภาพสวนประกอบหลกของพดลม

การใชพดลมอยางถกวธและประหยดพลงงาน

1) เลอกใชความแรงของลมใหเหมาะกบความตองการ ความแรงของลมยงมาก

ยงใชไฟฟามาก

2) ปดพดลมทนทเมอไมใชงาน

3) ในกรณทพดลมมระบบรโมทคอนโทรล ไมควรเสยบปลกทงไว เพราะจะม

ไฟฟาเลยงอปกรณตลอดเวลา

4) ควรวางพดลมในททมอากาศถายเทสะดวก เพราะพดลมใชหลกการดดอากาศจาก

บรเวณดานหลงของตวใบพด แลวปลอยออกสดานหนา ถาอากาศบรเวณรอบพดลมมการถายเทด

ไมรอนหรออบชน กจะไดรบลมเยนรสกสบาย และยงทาใหมอเตอรสามารถระบายความรอนไดด

เปนการยดอายการใชงานอกดวย

มอเตอรไฟฟา ใบพด

ตะแกรงหลง ตวยดใบพดกบแกนมอเตอร ตะแกรงหนา

เปด – ปด

และปรบความแรง

ของพดลม

กลไกควบคมการหมนและสาย

59

การดแลรกษาพดลม

การดแลรกษาพดลมอยางสมาเสมอ จะชวยใหพดลมทางานไดเตมประสทธภาพ และ

ยงชวยยดอายการทางาน มขอควรปฏบต ดงน

1) ทาความสะอาดเปนประจา โดยเฉพาะ ใบพด ตะแกรงครอบใบพด และชองลม

ตรงฝาครอบมอเตอร ไมใหมฝนละอองและคราบนามน

2) ดแลใหมสภาพดอยเสมอ ไมใหแตกหก ชารด หรอโคงงอผดสวน จะทาให

ลมทออกมามความแรงของลมลดลง

4. โทรทศน

โทรทศน เปนอปกรณทแปลงสญญาณคลนแมเหลกไฟฟาเปนภาพดวยวงจร

อเลกทรอนกสทมความซบซอน สวนประกอบของโทรทศนทเหนไดชดเจนมดงน

1) สวนประกอบภายนอก คอ ตวโครงทหอหมอปกรณอเลกทรอนกส จอภาพ

ปมหรอสวตชตาง ๆ และชองตอสายอากาศ เปนตน

2) สวนประกอบภายใน คอ อปกรณอเลกทรอนกส ตวรบ – เปลยนสญญาณ

เปนภาพและเสยงทมาในรปของคลนแมเหลกไฟฟา สวนประกอบของจอภาพและระบบเสยงรวมทง

ลาโพง เปนตน

ภาพการสงสญญาณโทรทศนมายงเครองรบโทรทศน

ปรมาณพลงงานทโทรทศนใชขนอยกบเทคโนโลยและขนาดของจอภาพ โดยขนาด

จอภาพของโทรทศน ระบดวยความยาวเสนทแยงมมของจอภาพ โทรทศนแตละขนาดและแตละ

ประเภทจะมการใชไฟฟาแตกตางกน ยงขนาดจอภาพใหญกจะใชกาลงไฟฟามาก

60

ภาพการวดเสนทแยงมมของโทรทศน

การเลอกใชโทรทศนอยางถกวธและประหยดพลงงาน

1) ควรเลอกใชโทรทศนตามความตองการใชงาน โดยพจารณาจากขนาดและการใช

กาลงไฟฟา สาหรบเทคโนโลยเดยวกน โทรทศนยงมขนาดใหญ ยงใชไฟฟามากขน

2) ไมเสยบปล กทง ไว เพราะจะทาใหมกระแสไฟฟาหลอเลยงระบบภายใน

อยตลอดเวลา ทาใหสนเปลองไฟฟา และอาจกอใหเกดอนตรายในขณะเกดฟาผาได

3) ควรชมโทรทศนดวยกน เพอเปนการประหยดคาไฟ

4) ไมเปดโทรทศนทงไว

5) ไมควรปรบจอภาพใหสวางมากเกนไป และไมควรเปลยนชองบอย เพราะจะ

ทาใหหลอดภาพมอายการใชงานลดลง และสนเปลองไฟฟาโดยไมจาเปน

การดแลรกษาโทรทศน

การดแลรกษาและใชโทรทศนใหถกวธ นอกจากจะชวยใหโทรทศนเกดความคงทน

ภาพทไดคมชด และมอายการใชงานยาวนานขน ควรมขอปฏบต ดงน

1) ควรวางโทรทศนไวในจดทมการถายเทอากาศไดด เพอใหเครองสามารถระบาย

ความรอนไดสะดวก

2) หมนทาความสะอาดจอภาพเปนประจา เพอลดปรมาณฝนละออง โดยใชผานม

เชดตวเครองโทรทศน สวนจอภาพควรใชผงซกฟอกอยางออน หรอนายาลางจานผสมกบนาเชด

เบา ๆ จากนนเชดดวยผานมใหแหง และทสาคญตองถอดปลกกอนทาความสะอาดทกครง

วดตามเสนทแยงมม ชนขอบดา

หนวยเปนนว

61

คาไฟฟาของโทรทศนชนดและขนาดตาง ๆ เมอใชงานเปนเวลา 1 ชวโมง

ชนดและขนาดของจอโทรทศน คาไฟฟาตอชวโมงโดยประมาณ

จอแบน 20 นว 0.28 บาท

จอแบน 25 นว 0.67 บาท

จอ LCD 26 นว 0.35 บาท

จอ LCD 46 นว 0.76 บาท

จอ LED 26 นว 0.20 บาท

จอ LED 46 นว 0.40 บาท

5. เตารดไฟฟา

เตารดไฟฟา เปนเครองใชไฟฟาทมใชกนแทบทกครวเรอน หากเปรยบเทยบกบ

เครองใชไฟฟาชนดอน เตารดจดเปนเครองใชไฟฟาทใชกาลงไฟฟาสง การเลอกซอและใชงาน

อยางถกวธจะสามารถลดการใชไฟฟาลงได เตารดไฟฟาสามารถแบงได 3 ลกษณะ คอ เตารด

แบบธรรมดา แบบไอนา และแบบกดทบ

เตารดไฟฟาแตละประเภทมสวนประกอบสาคญ 3 สวน คอ

1) ไสเตารด ทามาจากโลหะผสมระหวางนกเกลและโครเมยม ทาหนาทใหกาเนด

ความรอนเมอไดรบกระแสไฟฟา โดยความรอนจะมากหรอนอยขนกบสวนผสมของโลหะและ

ความยาวขดลวด

2) อปกรณควบคมอณหภม ทาหนาทปรบความรอนของไสเตารดใหเทากบระดบ

ทไดตงไว

3) แผนโลหะดานลางของเตารด ทาหนาทเปนตวกดทบเวลารด และกระจายความรอน

62

แบบธรรมดา แบบไอนา แบบกดทบ

ภาพเตารดไฟฟาแตละชนด

เตารดไฟฟาทมชนดและขนาดตางกน มอตราการใชกาลงไฟฟาไมเทากน ดงน

ชนดของ

เตารดไฟฟา

ขนาด

แรงกดทบ ลกษณะ

กาลงไฟฟา

(วตต)

ธรรมดา 1 – 2 กโลกรม

ตวเตามอปกรณ 3 ชน คอ

แผนโลหะ ดามจบ

และปมควบคมความรอน

750 – 1,000

ไอนา 1 – 2 กโลกรม มชองไอนาทางดานลางเตารด และ

วาลวควบคมการเปดนาไหลออก 1,100 – 1,750

กดทบ 40 – 50

กโลกรม

มแผนความรอนทมขนาดใหญกวา

เตารดแบบธรรมดาและแบบไอนา

มคนโยกสาหรบกดทบ

900 – 1,200

การใชเตารดไฟฟาอยางถกวธและประหยดพลงงาน

ในการใชเตารดไฟฟาอยางประหยดพลงงาน ไมควรลดปรมาณความรอน

ทใชในการรดลง แตควรใชเตารดไฟฟารดผาอยางรวดเรวทระดบความรอนทเหมาะสมกบ

ความหนาและชนดของผา รวมทงควรปฏบต ดงน

1) เกบผาทรอรดใหเรยบรอย และใหผายบนอยทสด

2) แยกประเภทผาหนาและผาบาง เพอความสะดวกในการรด

63

3) รวบรวมผาทจะรดแตละครงใหมากพอ การรดผาครงละชดทาใหสนเปลอง

ไฟฟามาก

4) ไมควรพรมนามากจนเกนไป เพราะจะทาใหสญเสยความรอนจากการรดมาก

5) เรมรดจากผาบาง ๆ หรอตองการความรอนนอยกอน จากนนจงรดผาทตองการ

ความรอนสง และควรเหลอผาทตองการความรอนนอยสวนหนง ไวรดในตอนทาย

6) ถอดปลกกอนเสรจสนการรด 3 – 4 นาท

การดแลรกษาเตารดไฟฟา

การดแลรกษาเตารดไฟฟาอยางสมาเสมอจะชวยใหเตารดทางานไดเตมประสทธภาพ

และชวยยดอายการทางาน มขอควรปฏบตดงน

1) หากพบคราบสกปรกบนหนาสมผสเตารด ใหใชฟองนาชบนายาทาความสะอาด

โดยเฉพาะของเตารดไฟฟาหรอนายาลางจานเชดออก เพราะคราบสกปรกจะเปนตวตานทาน

ความรอน ทาใหสนเปลองไฟฟามากขนในการเพมความรอน

2) สาหรบเตารดไฟฟาไอนา นาทใชควรเปนนากลนเพอปองกนการเกดตะกรน

ซงตะกรนจะเปนสาเหตของการเกดความตานทานความรอน

3) ควรตรวจหรอเปลยนสายไฟซงอาจชารดหรอเสอมสภาพ เมอใชเตารดไฟฟา

มาเปนระยะเวลานาน

คาไฟฟาของเตารดไฟฟาชนดตาง ๆ เมอใชงานเปนเวลา 1 ชวโมง

ชนดของเตารดไฟฟา คาไฟฟาตอชวโมงโดยประมาณ

เตารดไฟฟาธรรมดา 4.00 บาท

เตารดไฟฟาไอนาขนาดเลก 5.32 บาท

เตารดไฟฟาไอนาขนาดใหญ 7.20 บาท

64

6. ตเยน

ตเยน เปนอปกรณทาความเยนเพอถนอมอาหารโดยการลดอณหภม ทใชพลงงาน

ตลอด 24 ชวโมง ดงนนการเลอกและใชตเยนอยางเหมาะสมจะชวยประหยดพลงงานไดมาก

ภาพตเยน

อปกรณหลก ททาใหภายในตเยนเกดความเยน ประกอบดวย

1) คอมเพรสเซอร ทาหนาทในการอดและดดสารทาความเยนใหหมนเวยน

ในระบบของตเยน

2) แผงทาความเยน มหนาทกระจายความเยนภายในตเยน

3) แผงระบายความรอน เปนสวนทใชระบายความรอนของสารทาความเยน

ตดตงอยดานหลงของตเยน

4) ตวตเยนทาจากโลหะ และอดฉดโฟมอยระหวางกลาง เพอทาหนาทเปนฉนวน

กนความรอนจากภายนอก โดยปกตเราระบขนาดของตเยนเปนคว หรอลกบาศกฟต

5) อปกรณอน เชน อปกรณควบคมอณหภม สวตชโอเวอรโหลด พดลมกระจาย

ความเยน เปนตน

65

การใชตเยนอยางถกวธและประหยดพลงงาน

1) ไมควรเปด – ปดตเยนบอยครง และไมควรเปดตเยนทงไว เนองจากความรอน

ภายนอกจะไหลเขาตเยน ทาใหคอมเพรสเซอรตองทางานหนกมากขน เพอรกษาอณหภม

ภายในตเยนใหคงเดมตามทตงไว

2) ไมควรตดตงตเยนใกลกบแหลงกาเนดความรอน หรอรบแสงอาทตยโดยตรง

เนองจากปรมาณความรอนจะถกถายเทเขาไปในตเยนมากขน เปนการเพมภาระใหกบระบบ

ทาความเยน

3) ไมเกบอาหารในตเยนมากเกนไป เพราะจะทาใหอณหภมในตเยนไมสมาเสมอ

ควรใหมชองวาง เพอใหอากาศภายในไหลเวยนไดสมาเสมอ

4) ไมควรนาอาหารรอนแชในตเยน เพราะจะทาใหอาหารทอยในบรเวณเดยวกน

เสอมคณภาพหรอเสย คอมเพรสเซอรมอายการใชงานสนลง และสญเสยพลงงานไฟฟามากขน

5) ไมควรเสยบปลกใหมทนท เพราะจะสงผลใหมอเตอรของคอมเพรสเซอร

ทางานหนก และเกดการชารดหรออายการใชงานสนลง

การดแลรกษาตเยน

การดแลรกษาตเยนอยางสมาเสมอ จะชวยใหตเยนทางานไดเตมประสทธภาพ และ

ชวยยดอายการทางาน มขอควรปฏบตดงน

1) สาหรบตเยนทมแผงระบายความรอน ควรหมนทาความสะอาดแผงระบาย

ความรอนตเยนอยางสมาเสมอ ไมใหมฝนละออง

2) ตรวจสอบขอบยางประตไมใหชารดหรอเสอมสภาพ เพราะความรอนจะไหลเขา

ตเยน ทาใหมอเตอรตองทางานหนกและเปลองไฟฟามาก

3) อปกรณระบายความรอน จะตดตงอยดานหลงตเยน เพอใหสามารถระบาย

ความรอนไดด ควรวางตเยนใหมระยะหางจากผนงอยางนอย 15 ซม. ดานบนอยางนอย 30 ซม.

ดานขางอยางนอย 2 – 10 ซม.

66

คาไฟฟาของตเยนขนาดตาง ๆ เมอใชงานเปนเวลา 1 ชวโมง

ขนาดของตเยน คาไฟฟาตอชวโมงโดยประมาณ

4 คว 0.21 บาท

6 คว 0.27 บาท

12 คว 0.72 บาท

กจกรรมทายเรองท 2 การเลอกซอ เลอกใช และดแลรกษาเครองไฟฟาในครวเรอน


67

เรองท 3 การคานวณคาไฟฟาในครวเรอน

คาไฟฟาทชาระในปจจบน ไมเหมอนกบคาสนคาทวไป เชน ซอนาบรรจขวด ราคาขวดละ

5 บาท จานวน 2 ขวด แมคาคดราคา 10 บาท แตถาซอ 12 ขวด แทนทจะคดทราคา 60 บาท

อาจจะลดใหเหลอ 55 บาท นนหมายความวา ยงซอจานวนมาก ราคามแนวโนมจะถกลง

แต คาไฟฟาจะกลบกน กลาวคอ ราคาไฟฟาถายงใชมาก คาไฟฟาจะยงสงขน เราเรยกอตรา

ชนดนวา “อตรากาวหนา” สาเหตทใชอตรากาวหนาน เนองจากเชอเพลงทใชผลตไฟฟามจากด

และ ตองนาเขาจากตางประเทศ สงผลกระทบตอประเทศชาต จงตองการใหประชาชนใช

ไฟฟาเทาทจาเปนและใชอยางประหยด จงตงราคาคาไฟฟาใหเปนอตรากาวหนา หากดคาไฟฟา

ทจาย กนอยในปจจบน จะพบวามองคประกอบ 3 สวนดวยกน ไดแก คาไฟฟาฐาน คาไฟฟาผน

แปร (Ft) และภาษมลคาเพม

ใบแจงคาไฟฟาของการไฟฟาสวนภมภาค ใบแจงคาไฟฟาของการไฟฟานครหลวง

68

ตอนท 1 องคประกอบของคาไฟ

1. คาไฟฟาฐาน

คาไฟฟาฐาน ซงการไฟฟานครหลวงใชคาวา คาพลงงานไฟฟา เปนคาไฟฟาทสะทอน

ตนทนในการกอสรางโรงไฟฟา ระบบสายสง ระบบจาหนาย และคาการผลตพลงงานไฟฟา

ภายใตสมมตฐานความตองการไฟฟา คาเชอเพลง คาซอไฟฟา คาใชจายตามนโยบายของรฐ

ณ วนทกาหนดโครงสรางคาไฟฟา โดยคณะกรรมการกากบกจการพลงงาน (กกพ.) จะพจารณา

ปรบคาไฟฟาฐานคราวละ 3 – 5 ป ดงนนในระหวางชวงเวลาดงกลาว คาใชจายทอยเหนอ

การควบคม คอ คาไฟฟาผนแปร (Ft) ทมผลตอตนทนการผลตไฟฟา ซงอาจมการเปลยนแปลง

ทงเพมขนหรอลดลง คณะกรรมการกากบกจการพลงงาน (กกพ.) จงใชกลไกตามสตรอตโนมต

มาปรบคาไฟฟาผนแปร (Ft)

2. คาไฟฟาผนแปร (Ft)

คาไฟฟาผนแปร หรอทนยมเรยกกนวาคาเอฟท (Ft) หมายถง คาไฟฟาทสะทอน

การเปลยนแปลงของคาใชจายทอยนอกเหนอการควบคม ไดแก คาเชอเพลง คาซอไฟฟา และ

คาใชจายตามนโยบายของรฐทเปลยนไปจากคาไฟฟาฐาน โดยคณะกรรมการกากบกจการพลงงาน

(กกพ.) จะพจารณาปรบคาไฟฟาทก ๆ 4 เดอน

3. ภาษมลคาเพม

ตามหลกการภาษแลว ผใชสนคาหรอผขอรบบรการ จะเปนผรบภาระภาษมลคาเพม

ซงคาไฟฟากเชนเดยวกน ผใชไฟฟาจะเปนผรบภาระภาษมลคาเพม โดยคดจากคาไฟฟาฐาน

รวมกบคาไฟฟาผนแปร (Ft) ในอตราภาษมลคาเพมรอยละ 7

ตอนท 2 อตราคาไฟฟา

อตราคาไฟฟาแบงออกเปน 8 ประเภท ไดแก

ประเภทท 1 บานอยอาศย เปนการใชไฟฟาภายในบานเรอนทอยอาศย รวมทงวด

สานกสงฆ และสถานประกอบศาสนกจของทกศาสนา

ประเภทท 2 กจการขนาดเลก เปนการใชไฟฟาเพอประกอบธรกจ ธรกจรวมกบ

บานอยอาศย อตสาหกรรม หนวยราชการ สานกงาน หรอหนวยงานอนใดของรฐ องคกรปกครอง

สวนทองถน รฐวสาหกจ สถานทต สถานททาการของหนวยงานราชการตางประเทศ และสถานท

ทาการขององคการระหวางประเทศ หรออน ๆ

69

ประเภทท 3 กจการขนาดกลาง เปนการใชไฟฟาเพอประกอบธรกจ อตสาหกรรม

หนวยราชการ สานกงาน หรอหนวยงานอนใดของรฐ องคกรปกครองสวนทองถน รฐวสาหกจ

สถานทต สถานททาการของหนวยงานราชการตางประเทศ และสถานททาการขององคการ

ระหวางประเทศ

ประเภทท 4 กจการขนาดใหญ เปนการใชไฟฟาเพอประกอบธรกจ อตสาหกรรม

หนวยราชการ สานกงาน หรอหนวยงานอนใดของรฐ องคกรปกครองสวนทองถน รฐวสาหกจ

สถานทต สถานททาการของหนวยงานราชการตางประเทศ และสถานททาการขององคการ

ระหวางประเทศ หรออน ๆ

ประเภทท 5 กจการเฉพาะอยาง เปนการใชไฟฟาเพอประกอบกจการโรงแรม และ

กจการใหเชาพกอาศย ตลอดจนบรเวณทเกยวของ

ประเภทท 6 องคกรทไมแสวงหากาไร เปนการใชไฟฟาขององคกรทไมใชสวนราชการ

แตมวตถประสงคในการใหบรการโดย ไมคดคาตอบแทน

ประเภทท 7 สบนาเพอการเกษตร เปนการใชไฟฟากบเครองสบนาเพอการเกษตรของ

หนวยราชการ สหกรณเพอการเกษตร กลมเกษตรกรทจดทะเบยนจดตงกลมเกษตรกร

กลมเกษตรกรทหนวยราชการรบรอง

ประเภทท 8 ไฟฟาชวคราว เปนการใชไฟฟาเพองานกอสราง งานทจดขนเปนพเศษ

ชวคราว สถานททไมมทะเบยนบานของสานกงานทะเบยนสวนทองถน และการใชไฟฟาทยงปฏบต

ไมถกตองตามระเบยบของการไฟฟาสวนภมภาค

ซงสามารถดขอมลไดท การไฟฟานครหลวง (www.mea.or.th) และการไฟฟา

สวนภมภาค (www.pea.co.th) โดยอตราคาไฟฟาประเภทท 1 บานอยอาศย (อตราปกต)

แสดงดงน

การใชพลงงานไฟฟา คาพลงงานไฟฟา

(บาท/หนวย)

คาบรการ

(บาท/เดอน)

1. ใชพลงงานไฟฟาไมเกน 150 หนวยตอเดอน 8.19

15 หนวยแรก (หนวยท 0 – 15) 2.3488

10 หนวยตอไป (หนวยท 16 – 25) 2.9882

10 หนวยตอไป (หนวยท 26 – 35) 3.2405

70

65 หนวยตอไป (หนวยท 36 – 100) 3.6237

50 หนวยตอไป (หนวยท 101 – 150) 3.7171

250 หนวยตอไป (หนวยท 151 – 400) 4.2218

เกน 400 หนวยขนไป (หนวยท 401 เปนตนไป) 4.4217

2. ใชพลงงานไฟฟาเกน 150 หนวยตอเดอน 38.22

150 หนวยแรก (หนวยท 0 – 150) 3.2484

250 หนวยตอไป (หนวยท 151 – 400) 4.2218


ตอนท 3 การคานวณการใชไฟฟา

คาพลงงานไฟฟาคดจากปรมาณพลงงานไฟฟาทงหมดทใชในแตละเดอน ซงไดจากการใช

เครองใชไฟฟาแตละชนด โดยใชเครองวดทเรยกวา “มาตรกโลวตต – ชวโมง” หรอ “มาตร

กาลงไฟฟา” หรอ “มเตอรไฟฟา”

การวดพลงงานไฟฟาทใชในบานนยมใชหนวยใหญกวาจล โดยใชเปน กโลวตต – ชวโมง

หรอ เรยกวา หนวย (Unit : ยนต)

พลงงานไฟฟา 1 กโลวตต – ชวโมง หมายถง พลงงานไฟฟาทใชไป 1,000 วตตในเวลา

1 ชวโมง หรอ พลงงานไฟฟา (หนวย) = กาลงไฟฟา (กโลวตต) x เวลา (ชวโมง)

เครองใชไฟฟาแตละชนดจะใชพลงงานไฟฟาตางกน ขนอยกบชนดและขนาดของ

เครองใชไฟฟา ตามตวเลขทกากบบนเครองใชไฟฟาทระบทงความตางศกย (V) และกาลงไฟฟา

(W) รวมไปถงความถ (Hz) ของไฟฟาทใชกบเครองใชไฟฟานน

กาลงไฟฟา หมายถง พลงงานไฟฟาทนาไปใชงานในเวลา 1 วนาท มหนวยเปน จลตอวนาท

หรอ วตต (W) สามารถคานวณหากาลงไฟฟาไดจากความสมพนธระหวางพลงงานไฟฟาทถกใช

ไปในเวลา 1 วนาท ดงน

กาลงไฟฟา (วตต) =

หรอ พลงงานไฟฟาทใช (จล) = กาลงไฟฟา (วตต) x เวลาทใช (วนาท)

พลงงานไฟฟาทใช (จล)

เวลาทใช (วนาท)

71

ตวอยางการคานวณคาพลงงานไฟฟา

ตวอยางท 1 เปดเครองปรบอากาศทใชกาลงไฟฟา 2,000 วตต เปนเวลา 2 ชวโมง จะใชพลงงาน

ไฟฟาไปกหนวย และจะเสยเงนเทาไร ถาพลงงานไฟฟาหนวยละ 2.50 บาท (1,000 วตต เทากบ

1 กโลวตต)

วธทา พลงงานไฟฟา (หนวย) = กาลงไฟฟา (กโลวตต) x เวลา (ชวโมง)

กาลงไฟฟา = 2,000 วตต

= 2,000

1,000 = 2 กโลวตต

เวลาทใช = 2 ชวโมง

แทนคา พลงงานไฟฟา = 2 x 2 = 4 หนวย

ดงนนจะเสยเงนคาพลงงานไฟฟา = 4 x 2.50 = 10 บาท

ตอบ ใชพลงงานไฟฟาไป 4 หนวย และเสยเงนคาพลงงานไฟฟา 10 บาท

ตวอยางท 2 ถาใชพลงงานไฟฟา 100 หนวย จะตองจายเงนเทาไร เมอกาหนดคาพลงงานไฟฟา

ตามปรมาณพลงงานไฟฟาทใชในอตรากาวหนาดงตาราง

หนวยไฟฟา คาพลงงานไฟฟา (บาท/หนวย)

15 หนวยแรก (หนวยท 0 – 15) 1.8632

10 หนวยตอไป (หนวยท 16 – 25) 2.5026

10 หนวยตอไป (หนวยท 26 – 35) 2.7549

65 หนวยตอไป (หนวยท 36 – 100) 3.1381

50 หนวยตอไป (หนวยท 101 – 150) 3.2315

250 หนวยตอไป (หนวยท 151 – 400) 3.7362


72

วธทา

1. คานวณคาไฟฟาหนวยท 0 – 15 รวมจานวน 15 หนวย ราคาหนวยละ 1.8632 บาท

ดงนน หนวยท 0 – 15 คดเปนเงน 15 x 1.8632 = 27.948 บาท







ดงนนรวมคาพลงงานไฟฟาทตองจายทงหมดเปนเงน

= 27.948 + 25.026 + 27.549 + 203.9765 บาท

= 284.4995 บาท

ตอบ ตองจายเงน 284.4995 บาท

ตวอยางท 3 ถาใชพลงงานไฟฟา 100 หนวย บลคาไฟฟาทแจงมาจะคดเปนเงนเทาไหร โดยม

คาบรการรายเดอน เทากบ 38.22 บาท คา Ft เทากบ 0.70 บาทตอหนวย และคาภาษมลคาเพม

รอยละ 7

วธทา คาไฟฟาทงหมดประกอบดวย 4 สวน คอ คาพลงงานไฟฟา + คา Ft + คาบรการรายเดอน

+ คาภาษมลคาเพม

1. คาพลงงานไฟฟา จากตวอยางท 2 ใชไฟฟา 100 หนวย = 284.4995 บาท

2. คา Ft = = 70 บาท

3. คาบรการรายเดอน = 38.22 บาท

4. คาภาษ = = 27.49 บาท

ดงนนรวมคาไฟฟาทปรากฏในบลไฟฟาทงหมด

= 284.4995 + 70 + 38.22 + 27.49 = 420.21 บาท

ตอบ คาไฟทแจงในบลเปนเงน 420.21 บาท

(100 x 70)

100

[(284.4995 + 70 + 38.22) x 7]

100

73

สรปขนตอนการคดคาไฟฟา

1. คานวณหาพลงงานไฟฟาทใชทงหมด (หนวย)

พลงงานไฟฟา (หนวย) = กาลงไฟฟา (กโลวตต) x เวลา (ชวโมง)

2. คานวณคาพลงงานไฟฟาใชทงหมด (บาท)

คาพลงงานไฟฟา (บาท) = พลงงานไฟฟา (หนวย) x อตราคาไฟฟาตอหนวย (บาท)

3. คานวณคา Ft (บาท)

คา Ft (บาท) = พลงงานไฟฟา (หนวย) x คา Ft ตอหนวย (บาท)

4. คาบรการรายเดอน ตามทการไฟฟากาหนด

5. คานวณคาภาษมลคาเพม คานวณจากรอยละ 7 ของคาใชจายรวม 3 คา คอ

คาพลงงานไฟฟา คา Ft และคาบรการรายเดอน

คาภาษมลคาเพม =

6. รวมคาไฟฟาทตองจายทงหมด เทากบ ผลรวมของคาพลงงานไฟฟา คา Ft คาบรการราย

เดอน และคาภาษมลคาเพม

คาไฟฟาทตองจายทงหมด = คาพลงงานไฟฟา + คา Ft + คาบรการรายเดอน +

คาภาษมลคาเพม

กจกรรมทายเรองท 3 การคานวณคาไฟฟาในครวเรอน


[(คาพลงงานไฟฟา + คา Ft + คาบรการรายเดอน) x 7]

100

74

บรรณานกรม

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย. พลงงานทดแทน. นนทบร: กองผลตสอการสอสารองคการ

ฝายสอสารองคการ กฟผ. 2554.

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน ชดท 1. ไฟฟาพลงงานลม. กรมพฒนา

พลงงานทดแทน และอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน. 2555.

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน ชดท 2. พลงงานแสงอาทตย. กรมพฒนา

พลงงานทดแทน และอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน. 2555.

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน ชดท 4. ชวมวล. กรมพฒนาพลงงานทดแทน

และอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน. 2555.

นวลฉว รงธนเกยรต. พลงงานนวเคลยรเพอมนษยชาต. กรงเทพฯ: สานกพมพ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.2547.

สานกงานนโยบายและแผนพลงงานกระทรวง กระทรวงพลงงาน. การใชไฟฟาและการผลตไฟฟา

ของประเทศไทย. กรงเทพฯ. 2554.

สถานการณการผลต-ใชไฟฟา ป 2558. กองวางแผนพฒนากาลงการผลตไฟฟา ฝายวางแผน

ระบบไฟฟา การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (ขอมล ณ ธนวาคม 2558)

BP Corporation (2015), BP Statistic Review of World Energy June 2015.

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน. (2554). รายงานไฟฟาของ

ประเทศไทยป 2554. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://www.dede.go.th/dede/images/stories/stat_dede /electric54_1.pdf.

(วนทคนขอมล: 21 มนาคม 2556).

75

แหลงอางองออนไลน

กลมพฒนาการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม ศอ.4. กรอบแนวคด การประเมนผล

กระทบตอสขภาพจากโรงไฟฟา (HIA for Power Plant). [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://hpe4.anamai.moph.go.th/hpe. (วนทคนขอมล: 21 มนาคม 2556).

การไฟฟาสวนภมภาค. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.pea.co.th.


การไฟฟานครหลวง. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://www.mea.or.th/home/index.php?l=th.


การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.egat.co.th/.


ชดการสอน เรองวงจรไฟฟา กจกรรมท 11. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://sanchai2506.wordpress.com/. (วนทคนขอมล: 20 มนาคม 2556).

ประกายนคร. Tips Electrical. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://www.praguynakorn.com/tip3- (วนทคนขอมล: 21 มนาคม 2556).

ประเภทของสายไฟฟา. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.srptc.ac.th/news/05-01-

2012-InRoXHKThu52521.pdf. (วนทคนขอมล: 21 มนาคม 2556).

มาตรการประหยดพลงงาน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://httpwww2egatcothrenewshtm.blogspot.com/2010/07/blog-post.html.


วธตดตงสายดนทถกตอง. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: www.clef-

audio.com/pic/correct_grounding.pdf. (วนทคนขอมล: 20 มนาคม 2556).

วธวดขนาดของจอ LCD [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://repair-

notebook.com/archives/554. (วนทคนขอมล: 20 มนาคม 2556).

http://www.praguynakorn.com/tip3-

76

สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน. (2556). พลงงานไฟฟา. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://www.rmutphysics.com/charud/scibook/electric4/bottee3.htm. (วนทคน

ขอมล 20 มนาคม 2555).

สมาคมนวเคลยรแหงประเทศไทย. การเปรยบเทยบขอดและขอเสยของโรงไฟฟานวเคลยรกบ

โรงไฟฟาทใชเชอเพลงชนดอน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://www.nst.or.th/powerplant/pp04.htm. (วนทคนขอมล: 21 มนาคม 2556).

สานกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน. (2554). การใชไฟฟาและการผลตไฟฟา

ของประเทศไทย. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://www.eppo.go.th/power/power2554.pdf.


สานกนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน. เครองใชไฟฟาภายในบาน. [ออนไลน].

เขาถงไดจาก: http://www.eppo.go.th/encon/ebook/ep-51/home-utilities.pdf.


Breakdown of Electricity Generation by Energy Source.

[ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.tsp-data-portal.org/Breakdown-of-

Electricity-Generation-by-Energy-Source#tspQvChart. (วนทคนขอมล: 17 มนาคม

2559).

MAC eKnowledge. วงจรไฟฟาในบาน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://www.maceducation.com/e-knowledge/2432209100/10.htm. (วนทคน

ขอมล: 21 มนาคม 2556).

Thailand Energy and Environment Network. โรงไฟฟาพลงความรอนใตพภพฝาง.

[ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://teenet.cmu.ac.th/sci/fang_th.php. (วนทคนขอมล:

21 มนาคม 2556).

http://www.tsp-data-portal.org/Breakdown-of-Electricity-Generation-by-Energy-Source

http://www.tsp-data-portal.org/Breakdown-of-Electricity-Generation-by-Energy-Source

77

ทมาของภาพและขอมล

ลาดบ ภาพ แหลงทมาของขอมล

หนวยการเรยนรท 1 พลงงานไฟฟา 1 ภาพไฟฟาทเกดจากการเสยดสของวตถ http://weerajit14.blogspot.com/2011/09/electrostar

tic.html

2 ภาพอปกรณไฟฟาทเกดจากการทาปฏกรยา

เคม (แบตเตอร)

https://market.onlineoops.com/802286


เคม (ถานอลคาไลน 1.5 โวลต)

http://www.ksrv.ac.th


เคม (ถานอลคาไลน 9 โวลต)

http://pantip.com/topic/30216515

5 ภาพการตออปกรณใหเกดไฟฟาจากความรอน http://www.rmutphysics.com/charud/scibook/elect

ric4/bottee3.htm

6 ภาพเซลลแสงอาทตยทใชในการผลตไฟฟา

โรงไฟฟาเซลลแสงอาทตย เขอนสรนธร

จงหวดอบลราชธาน

http://thailandindustry.com/indust_newweb/news_

preview.php?cid=10072

7 ภาพอปกรณทมการใชไฟฟาทเกดจากพลงงาน

แมเหลกไฟฟา (ซาย)

http://lsp-acsp.exteen.com/20100421/entry

8 ภาพอปกรณทมการใชไฟฟาทเกดจากพลงงาน

แมเหลกไฟฟา (ขวา)

http://www.kelenor.com/index.php?controller=cate

gory&path=633

9 ภาพคณะกรรมการกากบกจการพลงงาน

(กกพ.)

http://www.erc.or.th/ERCWeb2/Default.aspx

10 ภาพการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

(กฟผ.)

http://www.egat.co.th/

11 ภาพการไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.) https://www.pea.co.th/SitePages/home.aspx

12 ภาพการไฟฟานครหลวง (กฟน.) http://www.mea.or.th/home/index.php

หนวยการเรยนรท 2 ไฟฟามาจากไหน

1 ภาพขนตอนการผลตไฟฟาดวยถานหน http://www.banpu.com/operation_coal_process.php

2 ภาพการผลตไฟฟาจากนามนดเซล http://www.balanceenergythai.com/%E0%B8%A3%

E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81

%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%A

5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%84%E0%B8%

9F%E0%B8%9F%E0%B9%89%E0%B8%B2/

http://weerajit14.blogspot.com/2011/09/electrostartic.html

http://weerajit14.blogspot.com/2011/09/electrostartic.html

http://www.ksrv.ac.th/

http://pantip.com/topic/30216515

http://www.rmutphysics.com/charud/scibook/electric4/bottee3.htm

http://www.rmutphysics.com/charud/scibook/electric4/bottee3.htm

http://thailandindustry.com/indust_newweb/news_preview.php?cid=10072

http://thailandindustry.com/indust_newweb/news_preview.php?cid=10072

http://lsp-acsp.exteen.com/20100421/entry

http://www.kelenor.com/index.php?controller=category&path=633

http://www.kelenor.com/index.php?controller=category&path=633

http://www.erc.or.th/ERCWeb2/Default.aspx

http://www.egat.co.th/

http://www.mea.or.th/home/index.php

http://www.banpu.com/operation_coal_process.php

http://www.balanceenergythai.com/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B9%89%E0%B8%B2/





78


3 ภาพกระบวนการผลตไฟฟาดวยกาซธรรมชาต https://jobs.tva.com/power/cumb_turbineart.htm

4 ภาพกงหนลม http://www3.egat.co.th/re/egat_wind/wind_technol

ogy.htm

5 ภาพการผลตไฟฟาจากพลงงานนา https://napeiadotcom.wordpress.com/tag/%E0%B8

%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B

8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B

8%94%E0%B9%81%E0%B8%97%E0%B8%99/

6 ภาพโรงไฟฟาพลงงานแสงอาทตย http://sahavicha.com/?name=knowledge&file=read

knowledge&id=117&t=%BE%C5%D1%A7%A7%D2%

B9%E1%CA%A7%CD%D2%B7%D4%B5%C2%EC....%

CA%D9%E8%AA%D5%C7%D4%B5%BE%CD%E0%B

E%D5%C2%A7%20(%B5%CD%B9%A8%BA)&d=%C1

%D2%E0%C3%D5%C2%B9%C3%D9%E9%A1%D2%

C3%E3%AA%E9%BB%C3%D0%E2%C2%AA%B9%EC

%A8%D2%A1%BE%C5%D1%A7%A7%D2%B9%E1%

CA%A7%CD%D2%B7%D4%B5%C2%EC%20%20%E0

%BE%D7%E8%CD%B9%D3%E4%BB%CA%D9%E8%

AA%D5%C7%D4%B5%B7%D5%E8%BE%CD%E0%BE

%D5%C2%A7%A1%D1%B9%E0%B6%CD%D0%A4%

E8%D0...

7 ภาพการผลตไฟฟาจากชวมวลโดยการเผา

ไหมโดยตรง

http://infothaifood.wordpress.com/

8 ภาพขบวนการผลตกาซชวภาพจากขยะ

อนทรยครวเรอน

http://www.ku.ac.th/e-

magazine/july51/agri/energy.htm

9 ภาพแหลงพลงงานความรอนใตพภพบนโลก http://teenet.cmu.ac.th/sci/intro01.php

10 ภาพโรงไฟฟาพลงความรอนใตพภพฝางของ

กฟผ.

http://teenet.cmu.ac.th/sci/fang_th.php

11 ภาพโรงไฟฟาพลงงานนวเคลยร http://www.npc-

se.co.th/npc_date/npc_previews.asp?id_head=11&i

d_sub=36&id=575

12 ภาพโรงไฟฟ าพล งงานน วเคลยร และ

หอระบายความรอน

http://qubalilar.biz/?tag=erm%C9%99nistan&paged

=9

http://www3.egat.co.th/re/egat_wind/wind_technology.htm

http://www3.egat.co.th/re/egat_wind/wind_technology.htm


http://sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=117&t=%BE%C5%D1%A7%A7%D2%B9%E1%CA%A7%CD%D2%B7%D4%B5%C2%EC....%CA%D9%E8%AA%D5%C7%D4%B5%BE%CD%E0%BE%D5%C2%A7%20(%B5%CD%B9%A8%BA)&d=%C1%D2%E0%C3%D5%C2%B9%C3%D9%E9%A1%D2%C3%E3%AA%E9%BB%C3%D0%E2%C2%AAb/













http://infothaifood.wordpress.com/

http://www.ku.ac.th/e-magazine/july51/agri/energy.htm

http://www.ku.ac.th/e-magazine/july51/agri/energy.htm

http://teenet.cmu.ac.th/sci/intro01.php

http://teenet.cmu.ac.th/sci/fang_th.php

http://www.npc-se.co.th/npc_date/npc_previews.asp?id_head=11&id_sub=36&id=575



http://qubalilar.biz/?tag=erm%C9%99nistan&paged=9

http://qubalilar.biz/?tag=erm%C9%99nistan&paged=9

79


13 ภาพโรงไฟฟาพลงงานนวเคลยรต งอย

ตดทะเล

http://www.telesurtv.net/english/news/3-Dead-in-

South-Korean-Nuclear-Plant-Incident-20141226-

0023.html

หนวยการเรยนรท 3 วงจรไฟฟาและอปกรณไฟฟา

1 ภาพการตอวงจรไฟฟาแบบอนกรม http://www.myfirstbrain.com/teacher_view.aspx?id

=50790

2 ภาพการตอวงจรไฟฟาแบบขนาน http://www.myfirstbrain.com/teacher_view.aspx?id

=50790

3 ภาพการตอวงจรไฟฟาแบบผสม https://physicskruadd.wordpress.com/2012/03/13/

การวเคราะหวงจรไฟฟาเ/

4 ภาพการตอวงจรไฟฟาภายในบาน http://webhtml.horhook.com/wbi/ec/4parallel-03.htm

5 ภาพแสดงตวอยางแผงวงจรไฟฟาในครวเรอน http://www.praguynakorn.com/tips/3/%E0%B8%AD

%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%A3

%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%A5

%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B3

%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A

%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A

%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B9%89

%E0%B8%B2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9A

%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%9E

%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B2

%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%A2

6 ภาพวงจรปด http://webhtml.horhook.com/wbi/ec/1circuit-04.htm

7 ภาพวงจรเปด http://webhtml.horhook.com/wbi/ec/1circuit-04.htm

8 ภาพสายไฟ http://www.pui108diy.com/wp/basic_electical_diy/

p435-home_electrical_e2a-lamp_switch_circuit-

l_n_g-cable-breaker

9 ภาพฟวสเสน http://thaigoodview.com/library/contest1/science0

4/110/body02.html

10 ภาพฟวสแผน http://www.eofficethailand.com/product.php?id_pr

oduct=1629&id_lang=1

11 ภาพฟวสกระเบอง http://silpa-thai.com/6_robeg

12 ภาพฟวสหลอด http://th.aliexpress.com/item/WSFS-Wholesale-50-x-

http://www.telesurtv.net/english/news/3-Dead-in-South-Korean-Nuclear-Plant-Incident-20141226-0023.html



http://www.myfirstbrain.com/teacher_view.aspx?id=50790




http://webhtml.horhook.com/wbi/ec/4parallel-03.htm

http://www.praguynakorn.com/tips/3/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%Bb/











http://webhtml.horhook.com/wbi/ec/1circuit-04.htm

http://webhtml.horhook.com/wbi/ec/1circuit-04.htm

http://www.pui108diy.com/wp/basic_electical_diy/p435-home_electrical_e2a-lamp_switch_circuit-l_n_g-cable-breaker



http://thaigoodview.com/library/contest1/science04/110/body02.html

http://thaigoodview.com/library/contest1/science04/110/body02.html

http://www.eofficethailand.com/product.php?id_product=1629&id_lang=1

http://www.eofficethailand.com/product.php?id_product=1629&id_lang=1

http://silpa-thai.com/6_robeg

80


Fast-Quick-Blow-5-x-20mm-250V-5Amp-Glass-Tube-

Fuse/32604752075.html?spm=2114.54010308.4.6.lOa

pij

13 ภาพเบรกเกอรแบบตาง ๆ http://www.prakaisangengineering.com/15633803/%E

0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%81%E

0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%97%E

0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%8A%E

0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AD%E

0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E

0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E

0%B8%A1

14 ภาพของสวตชทางเดยวและสวตชสองทาง http://www.st.ac.th/wp-

content/uploads/sites/10/2013/03/cicuit.pdf

15 ภาพสะพานไฟและฟวสในสะพานไฟ (ซาย) http://www.krucherdpua.com/wp-

content/uploads/web/cycle/cutout.htm

16 ภาพสะพานไฟและฟวสในสะพานไฟ (ขวา) http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=kanichi

koong&month=25-02-2015&group=17&gblog=18

17 ภาพเครองตดไฟฟารว http://www.thaitechno.net/t1/productdetails.php?i

d=91449&uid=36831

18 ภาพเตารบและเตาเสยบ http://www.ksv.ac.th/tb/cai/science2007/chap7_22.

htm

19 ภาพสายดนและหลกดน (บน) http://www.sysnetcenter.com/accessories/649-

ground-rod-ground-30-cm.html

20 ภาพสายดนและหลกดน (ลาง) https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8

%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B

9%8C_(%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0

%B9%89%E0%B8%B2)

21 ภาพการตอสายดน http://teenet.cmu.ac.th/emac/journal/2004/23/04.php

22 ภาพตวอยางการตอระบบไฟฟาภายในบาน http://www.siambe.com/index.php?lay=show&ac=a

rticle&Id=539549118

หนวยการเรยนรท 4 การใชและการประหยดพลงงานไฟฟา

1 ภาพกลยทธการประหยดพลงงาน 3 อ. เอกสารประกอบโครงการฉลากประหยดไฟเบอร 5

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

http://th.aliexpress.com/item/WSFS-Wholesale-50-x-Fast-Quick-Blow-5-x-20mm-250V-5Amp-Glass-Tube-Fuse/32604752075.html?spm=2114.54010308.4.6.lOapij




http://www.prakaisangengineering.com/15633803/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0b/








http://www.st.ac.th/wp-content/uploads/sites/10/2013/03/cicuit.pdf

http://www.st.ac.th/wp-content/uploads/sites/10/2013/03/cicuit.pdf

http://www.krucherdpua.com/wp-content/uploads/web/cycle/cutout.htm

http://www.krucherdpua.com/wp-content/uploads/web/cycle/cutout.htm

http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=kanichikoong&month=25-02-2015&group=17&gblog=18

http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=kanichikoong&month=25-02-2015&group=17&gblog=18

http://www.thaitechno.net/t1/productdetails.php?id=91449&uid=36831

http://www.thaitechno.net/t1/productdetails.php?id=91449&uid=36831

http://www.ksv.ac.th/tb/cai/science2007/chap7_22.htm

http://www.ksv.ac.th/tb/cai/science2007/chap7_22.htm

http://www.sysnetcenter.com/accessories/649-ground-rod-ground-30-cm.html

http://www.sysnetcenter.com/accessories/649-ground-rod-ground-30-cm.html

http://teenet.cmu.ac.th/emac/journal/2004/23/04.php

http://www.siambe.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=539549118

http://www.siambe.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=539549118

81


2 ภาพอปกรณไฟฟาทตดฉลากประสทธภาพสง เอกสารประกอบโครงการฉลากประหยดไฟเบอร 5


3 ภาพฉลากเบอร 5 ของแท เอกสารประกอบโครงการฉลากประหยดไฟเบอร 5


4 ภาพฉลากเบอร 5 ของปลอม เอกสารประกอบโครงการฉลากประหยดไฟเบอร 5


5 ภาพการประหยดพลงงานไฟฟา http://www.eppo.go.th/encon/Publication/

6 ภาพเครองทานาอนไฟฟา http://www.thaihometown.com/knowledge/689

7 ภาพตดขวางกระตกนารอนไฟฟา http://tooktikchamaiporn.blogspot.com/2012/09/10

8-1.html

8 ภาพกระตกนารอนไฟฟา http://www.eppo.go.th/encon/ebook/ep-51/home-

utilities.pdf

9 ภาพสวนประกอบหลกของพดลม http://www.eppo.go.th/encon/ebook/ep-51/home-

utilities.pdf

10 ภาพการสงสญญาณโทรทศนมายงเครองรบ

โทรทศน

http://www.eppo.go.th/encon/ebook/ep-51/home-

utilities.pdf

11 ภาพการวดเสนทแยงมมของโทรทศน http://suwanneee.blogspot.com/

12 ภาพเตารดไฟฟาแตละชนด (ซาย) http://checkprice.net/price_list/DEFHkm6N90w.html

13 ภาพเตารดไฟฟาแตละชนด (กลาง) http://checkprice.net/price_list/AeEkMNPrsTz.html

14 ภาพเตารดไฟฟาแตละชนด (ขวา) http://www.plazathai.com/show-700803.html

15 ภาพตเยน http://topicstock.pantip.com/home/topicstock/200

9/12/R8643243/R8643243.html

http://www.eppo.go.th/encon/Publication/

http://www.thaihometown.com/knowledge/689

http://tooktikchamaiporn.blogspot.com/2012/09/108-1.html

http://tooktikchamaiporn.blogspot.com/2012/09/108-1.html

http://www.eppo.go.th/encon/ebook/ep-51/home-utilities.pdf






http://suwanneee.blogspot.com/

http://checkprice.net/price_list/DEFHkm6N90w.html

http://checkprice.net/price_list/AeEkMNPrsTz.html

http://www.plazathai.com/show-700803.html

http://topicstock.pantip.com/home/topicstock/2009/12/R8643243/R8643243.html

http://topicstock.pantip.com/home/topicstock/2009/12/R8643243/R8643243.html

82

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

1. ค. การเคลอนทของอเลกตรอน

2. ค. กาซธรรมชาต

3. ง. อนโดนเซย

4. ข. จายไฟฟาใหกบประชาชน

5. ก. ซอไฟฟาจากตางประเทศใหมาก ๆ

6. ข. เปนแหลงพลงงานสะอาด

7. ก. ตนทนคาไฟฟาตอหนวยสง

8. ก. ใชเงนลงทนในการกอสรางสง

9. ง. ไมถง 10 ป

10. ค. เชยงใหม

11. ง. ตดตงเครองกาจดซลเฟอรไดออกไซด

12. ง. พกนาไวทบอพกท 1 แลวปลอยไปสบอพกท 2 เพอปรบอณหภมกอนปลอยสสาธารณะ

13. ค. นาเชอเพลงฟอสซลไปเผาเพอตมนา แลวนาไอนาทไดไปปนกงหนเพอผลตกระแสไฟฟา

14. ข. โรงไฟฟาพลงงานนวเคลยร

15. ข. ถานหน

16. ข. วงจรขนาน

17. ง. การทาใหวงจรปด มกระแสไฟฟาไหล

18. ค. ยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานไดตลอด โดยไมเกนกระแสไฟฟาทฟวสกาหนด

19. ง. เปนอปกรณตดตอวงจรอตโนมต เมอมกระแสไฟฟาไหลผานเกนคาทกาหนด

20. ง. เครองใชไฟฟาทเหลอทกชนดทางานได ยกเวนเครองซกผา

21. ค. ปองกนอนตรายทเกดจากไฟชอตหรอรวขณะใชเครองใชไฟฟา

22. ข. โทรศพทมอถอ

23. ค. อาหารประหยดไฟฟา

24. ง. ตองมลายนาสญลกษณของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

25. ข. 35 – 45 องศา

26. ง. เปดประตหองนอนขณะเปดเครองปรบอากาศ

27. ค. ทวจอแบน 20 นว

28. ง. รวบรวมผาทจะรด แลวรดภายในครงเดยว

29. ก. เปด – ปด ตเยนบอย ๆ

30. ง. คาพลงงานไฟฟา คาบรการรายเดอน คาไฟฟาผนแปร ภาษมลคาเพม

83

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

1. ง. การทาใหวงจรปด มกระแสไฟฟาไหล

2. ก. ตนทนคาไฟฟาตอหนวยสง

3. ข. วงจรขนาน

4. ง. ตดตงเครองกาจดซลเฟอรไดออกไซด

5. ค. ปองกนอนตรายทเกดจากไฟชอตหรอรวขณะใชเครองใชไฟฟา

6. ค. การเคลอนทของอเลกตรอน

7. ค. ทวจอแบน 20 นว

8. ง. คาพลงงานไฟฟา คาบรการรายเดอน คาไฟฟาผนแปร ภาษมลคาเพม

9. ง. อนโดนเซย

10. ง. ตองมลายนาสญลกษณของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

11. ค. กาซธรรมชาต

12. ง. รวบรวมผาทจะรด แลวรดภายในครงเดยว

13. ง. เปนอปกรณตดตอวงจรอตโนมต เมอมกระแสไฟฟาไหลผานเกนคาทกาหนด

14. ข. เปนแหลงพลงงานสะอาด

15. ก. เปด – ปด ตเยนบอย ๆ

16. ก. ซอไฟฟาจากตางประเทศใหมาก ๆ

17. ข. 35 – 45 องศา

18. ง. ไมถง 10 ป

19. ข. จายไฟฟาใหกบประชาชน

20. ค. นาเชอเพลงฟอสซลไปเผาเพอตมนา แลวนาไอนาทไดไปปนกงหนเพอผลตกระแสไฟฟา

21. ง. เครองใชไฟฟาทเหลอทกชนดทางานได ยกเวนเครองซกผา

22. ง. พกนาไวทบอพกท 1 แลวปลอยไปสบอพกท 2 เพอปรบอณหภมกอนปลอยสสาธารณะ

23. ง. เปดประตหองนอนขณะเปดเครองปรบอากาศ

24. ก. ใชเงนลงทนในการกอสรางสง

25. ข. ถานหน

26. ข. โรงไฟฟาพลงงานนวเคลยร

27. ค. อาหารประหยดไฟฟา

28. ข. โทรศพทมอถอ

29. ค. เชยงใหม

30. ค. ยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานไดตลอด โดยไมเกนกระแสไฟฟาทฟวสกาหนด

84

เฉลย/แนวตอบ กจกรรมทายเรอง


พลงงานไฟฟา

กจกรรมทายเรองท 1 การกาเนดของไฟฟา

กจกรรมท 1.1 เขยนบอกการกาเนดพลงงานไฟฟา พรอมยกตวอยาง อยางนอย 3 วธ

การกาเนดไฟฟาทสาคญม 5 วธ ไดแก

1. ไฟฟาทเกดจากการเสยดสของวตถ เชน ถแทงยางกบผาขนสตว

2. ไฟฟาทเกดจากการทาปฏกรยาทางเคม เชน แบตเตอร และถานอลคาไลน

(ถานไฟฉาย)

3. ไฟฟาทเกดจากความรอน

4. ไฟฟาทเกดจากพลงงานแสงอาทตย เชน เซลลแสงอาทตย

5. ไฟฟาทเกดจากพลงงานแมเหลกไฟฟาไฟฟา เชน เครองปนไฟ

กจกรรมทายเรองท 2 สถานการณพลงงานไฟฟาของประเทศไทย และประเทศในอาเซยน

กจกรรมท 2.1 จงเลอกชนดและปรมาณเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟาของประเทศไทย

ในป พ.ศ. 2558 ใสลงในตารางใหถกตอง

ชนดของเชอเพลง :

นามนดเซล พลงงานหมนเวยน ซอไฟฟาจากประเทศมาเลเซย

กาซธรรมชาต นามนเตา ถานหนนาเขาและถานหนในประเทศ (ลกไนต)

ปรมาณเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟา :

0.07 0.13 0.62 11.02 18.96 69.19

อนดบท ชนดของเชอเพลง ปรมาณเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟา

(รอยละ)

1 กาซธรรมชาต 69.19

2 ถานหนนาเขาและถานหนในประเทศ (ลกไนต) 18.96

3 พลงงานหมนเวยน 11.02

4 นามนเตา 0.62

5 นามนดเซล 0.13

6 นาไฟฟาจากประเทศมาเลเซย 0.07

85

กจกรรมท 2.2 ดวดทศน เรอง “ทาไมคาไฟฟาแพง” และ เรอง “ไฟฟาซอหรอสราง” แลว

ตอบคาถามตอไปน

1) ประเทศไทยมความตองการไฟฟาเพมมากขน เนองจากสาเหตใด

การใชไฟฟาดานตางๆ สาเหตททาใหความตองการใชพลงงานไฟฟาสงขน

ครวเรอน 1. สงอานวยความสะดวก เชน เครองใชไฟฟา

2. จานวนประชากรเพมมากขน

อตสาหกรรม การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

คมนาคมขนสง รถไฟฟา

2) อะไรคอความเสยงทอาจเปนสาเหตใหประเทศไทยมไฟฟาใชไมเพยงพอในอนาคต ใหบอกมา

อยางนอย 3 สาเหต

1. ความตองการใชไฟฟามากกวากาลงการผลต

2. พงพาเชอเพลงอยางใดอยางหนงมากเกนไป เชน ใชกาซธรรมชาตมากเกนไป

หากมการปดซอมทอกาซ ตางประเทศไมขายกาซธรรมชาตให จะทาใหผลตไฟฟาไมเพยงพอ

3. พงพาตางประเทศมากเกนไป เชน ซอไฟฟา ซอเชอเพลง หากเกดปญหาระหวาง

ประเทศ หรอมภาวะสงคราม กจะทาใหตางประเทศไมขายเชอเพลงและไฟฟาใหกบประเทศไทย

3) บอกแนวทางพรอมทงเหตผล ในการจดหาพลงงานไฟฟาของประเทศไทยใหมใชอยางเพยงพอ

ในอนาคต ใหบอกมาอยางนอย 2 ขอ

ท แนวทาง เหตผล

1 ซอไฟฟาจากตางประเทศ ขอด คอ ไมตองสรางโรงไฟฟาเอง

ขอเสย คอ เงนไหลออกนอกประเทศ มความเสยงสง หาก

ตางประเทศไมขายไฟฟาให เกดความไมมนคงทางไฟฟา

2 สรางโรงไฟฟาเอง ขอด คอ เงนไมไหลออกนอกประเทศ มความมนคงทางไฟฟา

ในระยะยาว สรางงานสรางรายไดใหกบประชาชน สงเสรม ให

เกดการขขายตวของเศรษฐกจและอตสาหกรรมได

ขอเสย คอ ตองใชเงนลงทนสงและตองมระยะเวลาในการ

กอสราง

3 ประหยดไฟฟา ขอด คอ ประหยดคาใชจาย ทงภาครฐ และครวเรอน แตหาก

มความตองการไฟฟาสงเกนกาลงการผลตมาก ๆ การประหยด

ไฟฟาจะไมสามารถทดแทนความตองการไฟฟาไดอยางเพยงพอ

86

กจกรรมท 2.3 บอกสงทตองคานงถงในการเลอกใชเชอเพลงในการผลตไฟฟา เพอใหมไฟฟาใช

อยางเพยงพอในอนาคต ใหบอกมาอยางนอย 3 ขอ

1. ปรมาณเชอเพลงสารองเพยงพอและแนนอนเพอความมนคงในการจดหา

2. การกระจายชนดของเชอเพลงใหหลากหลาย เชน การใชถานหน หรอพลงงาน



3. เชอเพลงทมราคาเหมาะสมและมเสถยรภาพ

4. เชอเพลงทเมอนามาผลตไฟฟาแลว สามารถควบคมมลพษใหอยในระดบมาตรฐาน

คณภาพทสะอาดและยอมรบได

5. การใชทรพยากรพลงงานภายในประเทศทมอยอยางจากดใหเกดประโยชนสงสด

กจกรรมท 2.4 จากภาพสดสวนการใชเชอเพลงในการผลตไฟฟาของประเทศในอาเซยน

ใหเปรยบเทยบขอมลเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟาของแตละประเทศ เรยงจากปรมาณมาก

ไปหานอยมา 3 อนดบ ลงในตารางทกาหนดให แลวเขยนสรปผลการเปรยบเทยบ

ทมา: The World Bank-World Development Indicators

ภาพสดสวนการใชเชอเพลงในการผลตไฟฟาของประเทศในอาเซยน ป พ.ศ. 2557

87

ตารางเปรยบเทยบเปรยบเทยบการใชเชอเพลงในการผลตไฟฟาของประเทศในอาเซยน

ประเทศ ชนดและรอยละของปรมาณเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟา

มากอนดบ 1 มากอนดบ 2 มากอนดบ 3

ไทย กาซธรรมชาต (70.4) ถานหน (21.4) พลงนา (3.2)

เมยนมาร พลงนา (71.2) กาซธรรมชาต (22.3) ถานหน (6.3)

กมพชา นามน (48.4) พลงนา (34.4) ความรอนใตพภพ (13.1)

เวยดนาม พลงนา (38.5) กาซธรรมชาต (35.4) ถานหน (20.9)

ลาว พลงนา (90.7) ถานหน (6.2) นามน (3.1)

มาเลเซย กาซธรรมชาต (43.2) ถานหน (39.2) นามน (9.0)

อนโดนเซย ถานหน (49.2) นามน (22.5) กาซธรรมชาต (19.8)

ฟลปปนส ถานหน (48.3) กาซธรรมชาต (28.9) พลงนา (13.8)

บรไนดารสซาลาม กาซธรรมชาต (99.1) นามน (0.9) -

สงคโปร กาซธรรมชาต (75.4) นามน (22.1) อนๆ (2.5)

สรปผลการเปรยบเทยบ

ประเทศในอาเซยนใชเชอเพลงในการผลตไฟฟาทแตกตางกน เนองจากแตละประเทศ

มทรพยากรทแตกตางกน โดยเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟามากทสดของแตละประเทศ มดงน

ไทย : กาซธรรมชาต รอยละ 70.4

เมยนมาร : พลงนา รอยละ 71.2

กมพชา : นามน รอยละ48.4

เวยดนาม : พลงนา รอยละ 38.5

ลาว : พลงนา รอยละ 90.7

มาเลเซย : กาซธรรมชาต รอยละ 43.2

อนโดนเซย : ถานหน รอยละ 49.2

ฟลปปนส : ถานหน รอยละ 48.3

บรไนดารสซาลาม : กาซธรรมชาต รอยละ 99.1 และ

สงคโปร : กาซธรรมชาต รอยละ 75.4

88

กจกรรมทายเรองท 3 หนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทย

กจกรรมท 3.1 เลอกตวยอของชอหนวยงานทเกยวของดานพลงงานไฟฟาในประเทศไทยทกาหนด

ใสลงในชองวางของตารางดานซาย ใหตรงตามบทบาท/หนาท และสถานการณทกาหนด

1. สานกงานคณะกรรมการกากบกจการพลงงาน (กกพ.)

2. การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.)

3. การไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.)

4. การไฟฟานครหลวง (กฟน.)

หนวยงาน บทบาท/หนาทและสถานการณ

กฟผ. 1. มหนาทในการจดหาพลงงานไฟฟา

กฟภ. 2. มบานอยในจงหวดพระนครศรอยธยา แลวเกดไฟฟาดบตองตดตอกบหนวยงานใด

กฟน. 3. มบานอยในจงหวดนนทบร หากไมไดจายคาไฟฟาแลวถกตดไฟฟา ตองตดตอกบ

หนวยงานใด

กฟผ. 4. หากทานพบปญหาเกดขนกบเสาสงไฟฟาแรงสง ทานควรแจงตอหนวยงานใด

กฟน. 5. ทานสรางบานใหมในจงหวดสมทรปราการ ตองไปขอใชไฟฟากบหนวยงานใด

กฟผ. 6. หากเกดไฟฟาดบหลายๆ จงหวดพรอมกน จะตองตดตอกบหนวยงานใด

กกพ. 7. มหนาทควบคมราคาคาไฟฟา

กฟภ. 8. ทานมบานอยในจงหวดสตล หากมปญหาเกยวกบไฟฟาในบาน ตองขอขอมลและ

คาแนะนาจากหนวยงานใด

กกพ. 9. หนวยงานทกากบดแลการประกอบกจการพลงงาน

กฟภ. 10. ทานอาศยอยในจงหวดขอนแกน เกดหมอแปลงไฟฟาระเบด ควรแจงเหตตอ

หนวยงานใด

89


ไฟฟามาจากไหน

กจกรรมทายเรองท 1 เชอเพลงและพลงงานทใชในการผลตไฟฟา

กจกรรมท 1.1 ดวดทศน เรอง ผลตไฟฟาอยางไรด

1) บอกเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟาวามอะไรบาง

เชอเพลงและพลงงานทสามารถใชในการผลตไฟฟา เชน ถานหน นามน กาซธรรมชาต ลม

นา แสงอาทตย ชวมวล ความรอนใตพภพ พลงงานนวเคลยร เปนตน

2) เปรยบเทยบขอดและขอจากดของเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟาแตละชนด ลงในตาราง

ทกาหนดให

แหลง


ถานหน 1. มตนทนในการผลตไฟฟาตา

2. มปรมาณเชอเพลงสารองมาก

3. สามารถผลตไฟฟาไดตลอด 24 ชวโมง

4. ขนสงงาย จดเกบงาย


2. ใชเชอเพลงในปรมาณมาก

3. ประชาชนไมเชอมนเรองมลภาวะทางอากาศ

นามน 1. ขนสงงาย

2. หาซอไดงาย

3. มผลกระทบตอสงแวดลอมนอยกวาการผลต

ดวยถานหน

4. สามารถเดนเครองไดอยางรวดเรวเหมาะ

สาหรบผลตไฟฟาในกรณฉกเฉนหรอชวง

ความตองการไฟฟาสงได

1. ตองนาเขาจากตางประเทศ

2. ราคาไมคงทขนกบราคานามนของตลาดโลก


4. ไฟฟาทผลตไดมตนทนตอหนวยสง

5. ปรมาณเชอเพลงเหลอนอย

90

แหลง


กาซ

ธรรมชาต

1. มการเผาไหมสมบรณจ งส งผลกระทบตอ

สงแวดลอมนอยกวาเชอเพลงฟอสซลประเภท

อน ๆ

2. มประสทธภาพในการผลตไฟฟาสงทสามารถ

ผลตไฟฟาไดตลอด 24 ชวโมง


1. ปรมาณสารองของกาซธรรมชาตในอาวไทย

เหลอนอยบางสวนตองนาเขาจากตางประเทศ

2. ราคากาซธรรมชาตไมคงทผกตดกบราคา

นามน


พลงงานลม 1. เปนแหลงพลงงานทไดจากธรรมชาต ไมม



3. สามารถใชระบบไฮบรดเพอใหเกดประโยชน

สงสด คอ กลางคนใชพลงงานลม กลางวน

ใชพลงงานแสงอาทตย


บางฤดอาจไมมลมตองใชแบตเตอรราคาแพง

เปนแหลงเกบพลงงาน

2. สามารถใช ได ในบางพ นท เ ท านน พ นท

ท เหมาะสมควรเปนพนททมกระแสลมพด

สมาเสมอ

3. มเสยงดงและมผลกระทบตอทศนยภาพ

4. ทาให เกดการรบกวนในการส งสญญาณ

โทรทศน และไมโครเวฟ


พลงงานนา 1. ไมตองเสยคาใชจายในการซอเชอเพลง

2. ไมกอใหเกดกาชคารบอนไดออกไซด จาก

การผลตไฟฟา

3. โครงการ โ รง ไฟฟ าพล งน า ขนาดใหญม

ขดความสามารถสงในการรกษาความมนคง

ใหแกระบบไฟฟาสาหรบรองรบชวงเวลา

ทมความตองการใชกระแสไฟฟาสงสด

4. ตนทนคาไฟฟาตอหนวยตา

1. การเดนเครองผลตไฟฟาขนกบปรมาณนา

ในชวงทสามารถปลอยนาออกจากเขอนได

2. การกอสรางเขอนขนาดใหญในประเทศไทย

มขอจากดเนองจากอางเกบนาของเขอน

ขนาดใหญจะทาใหเกดนาทวมเปนบรเวณ

กวางสงผลกระทบตอบานเรอนประชาชน

พลงงาน


1. เปนแหลงพลงงานธรรมชาตขนาดใหญทสด

และสามารถใชเปนพลงงานไดไมมวนหมด

2. ไมมคาใชจายในเรองเชอเพลง


2. แบตเตอรซงเปนตวกกเกบพลงงานแสงอาทตย

ไวใชในเวลากลางคนมอายการใชงานตา

91

แหลง


3. สามารถนาไปใชในแหลงทยงไมมไฟฟาใช

และอยหางไกลจากระบบสายสงและสาย

จาหนายไฟฟา

4. เปนพลงงานสะอาดไมกอใหเกดมลภาวะ

จากกระบวนการผลตไฟฟา


โดยพ นท ท เ หมาะสมตอ ง เป นพ นท ท ม

ความเขมรงสดวงอาทตยคงทและสมาเสมอ

พลงงาน

ชวมวล

1. ใชป ระ โยชน จ าก เศษวสด เ หล อ ใชท าง

การเกษตร

2. เพมรายไดใหเกษตรกร

3. ชวยแกปญหาสงแวดลอมเรองวสดเหลอทง

ทางการเกษตร

1. ชวมวลเปนวสดท เหลอจากการแปรรป

ทางการเกษตรมปรมาณสารองทไมแนนอน

2. การบรหารจดการเชอเพลงและจดเกบ

ทาไดยาก

3. ราคาชวมวลมแนวโนมสงขนเนองจากม

ความตองการใชเพมขนเรอย ๆ

4. ช วมวล ท ม ศ กยภาพ เห ล ออย ม ก จะอย

กระจดกระจาย มความชนสง จงทาให

ตนทนการผลตไฟฟาสงขน เชน ใบออยและ

ยอดออย ทะลายปาลม เปนตน

พลงงาน

ความรอน

ใตพภพ

1. เปนแหลงพลงงานทไดจากธรรมชาต ไมม



ใช ได เ ฉพาะในพนททมแหล งความรอน

ใตพภพอยเทานน

พลงงาน

นวเคลยร

1. เปนแหลงผลตไฟฟาขนาดใหญโดยมตนทน

การผลตไฟฟาตอหนวยตาแขงขนไดกบ

โรงไฟฟาชนดอนได

2. เปนโรงไฟฟาทสะอาดไมกอใหเกดมลพษ และ


3. ชวย เสร มสร า งความม นคงให ระบบ

ผลตไฟฟา เนองจากใชเชอเพลงนอย เมอ

เทยบกบโรงไฟฟาความรอนประเภทอน

4. มแหลงเชอเพลงมากมาย เชน แคนาดา

1. ใชเงนลงทนในการกอสรางสง

2. จาเปนตองเตรยมโครงสรางพนฐานและ

พฒนาบคลากรเพอใหการดาเนนงานเปนไป

อยางมประสทธภาพ

3. ตองการเตรยมการจดการกากกมมนตรงส

และมาตรการควบคมความปลอดภยเพอ

ปองกนอบตเหต

4. ยงไมเปนทยอมรบของประชาชน ประชาชน

มขอกงวลใจในเรองความปลอดภย

92

แหลง


และออสเตรเลย และราคาไมผนแปรมาก

เมอเทยบกบเชอเพลงฟอสซล

กจกรรมท 1.2 ใหใสเครองหมายถก (√) หนาขอทถก และทาเครองหมายกากบาท (X) หนาขอทผด

____√___ 1. พลงงานทดแทน คอ พลงงานทนามาใชแทนเชอเพลงฟอสซล

____√___ 2. การนาพลงงานทดแทนมาใชมวตถประสงคเพอลดปญหาการขาดแคลนเชอเพลง

ฟอสซลและลดสภาวะโลกรอน

____√___ 3. พลงงานทดแทนแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก พลงงานทดแทนประเภทสนเปลอง

และพลงงานทดแทนประเภทหมนเวยน

____X___ 4. พลงงานนวเคลยร เปนพลงงานทดแทนประเภทหมนเวยน

____X___ 5. ประเทศไทยไมมการใชประโยชนจากพลงงานความรอนใตพภพ

____√___ 6. เชอเพลงฟอสซลเกดจากการทบถมของซากพชซากสตวใตพภพเปนเวลานาน

หลายรอยลานป

____√___ 7. กระบวนการผลตไฟฟาดวยถานหน คอ เผาถานหนเพอใหเกดความรอน แลวนา

ความรอนไปตมนาใหเกดเปนไอนา และนาไอนาไปหมนกงหนไอนาทตอกบ

เครองกาเนดไฟฟา จงเกดเปนพลงงานไฟฟาออกมา

____X___ 8. พลงงานลม และพลงงานแสงอาทตย สามารถผลตไฟฟาไดตลอด 24 ชวโมง

____√___ 9. แหลงถานหนของประเทศไทยทใชผลตไฟฟาของโรงไฟฟาแมเมาะ จงหวดลาปาง

คอ ถานหนลกไนต

____X___ 10. การผลตไฟฟาจากพลงงานนวเคลยร มการเผาไหมเ ชอเพลงทาใหเกด


93

กจกรรมท 1.3 วเคราะหประเภทของเชอเพลงทควรนามาใชในการผลตไฟฟาของประเทศไทย

เพอใหมไฟฟาใชอยางเพยงพอในอนาคต โดยเรยงตามความเหมาะสม 3 อนดบ ลงในตาราง

ทกาหนดให

ในการตอบควรคานงสงตอไปน

1. ปรมาณเชอเพลงสารองเพยงพอและแนนอนเพอความมนคงในการจดหา

2. การกระจายชนดของเชอเพลงใหหลากหลาย เชน การใชถานหน หรอพลงงาน



3. เชอเพลงทมราคาเหมาะสมและมเสถยรภาพ

4. เชอเพลงทเมอนามาผลตไฟฟาแลว สามารถควบคมมลพษใหอยในระดบ

มาตรฐานคณภาพทสะอาดและยอมรบได

5. การใชทรพยากรพลงงานภายในประเทศทมอยอยางจากดใหเกดประโยชนสงสด

กจกรรมท 1.4 ยกตวอยางพลงงานทดแทนทมอยในชมชนของตนเอง 1 ชนด พรอมทงอธบาย

กระบวนการผลต

ตวอยางชมชนคลองนาไหล

จากการสารวจพบวาตาบลคลองนาไหล ดาเนนกจกรรมจนเกดกลมพลงงาน

ชมชนเมอป พ.ศ. 2554 จานวน 6 กลม ประกอบดวย 1. กลมเตาเผาถาน 200 ลตร บานบงหลม

2. กลมเตาเศรษฐกจบานบงหลม ซงตอมาไดขยายงาน ตอยอดงาน ปรบโครงสรางใหมเปลยนชอ

กลมพลงงานทดแทนบานบงหลม 3. กลมเตาซปเปอรองโลบานคลองดวน 4. กลมเตายางไรควน

บานมะปรางทอง 5. กลมบอหมกกาซชวภาพจากมลสตว 6. กลมเตาแกสชวมวลใชแกลบบานคลองพล

ป พ.ศ. 2555 ต.คลองนาไหลเปนแมขายตาบลนาอยไดสารวจขอมลพบทนและ

ศกยภาพจงไดพฒนาวทยากร แหลงเรยนรเปนสถานทแลกเปลยนเรยนรดานพลงงาน มชมชนจาก

การนาของพลงงานจงหวดหลายจงหวดเขามาศกษาเรยนร ภายใตหลกคดวาจะไปดงานไกล ๆ

ทาไม ของจงหวดกาแพงเพชรกจดการพลงงานไดประสบผลสาเรจ

94

กจกรรมทายเรองท 2 โรงไฟฟากบการจดการดานสงแวดลอม

กจกรรมท 2.1 นาตวอกษรทอยหนาคาตอบดานขวามอ เกยวกบผลกระทบและการจดการดาน

สงแวดลอมของโรงไฟฟา เตมลงในชองวางดานซายมอใหถกตอง

ก 1. ฝนละอองจากการเผาไหมของเชอเพลง ก. ผลกระทบสงแวดลอมดานอากาศ

ค 2. นามอณหภมสงกวา 30 องศาเซลเซยส ข. ผลกระทบสงแวดลอมดานเสยง

ข 3. เสยงจากการเครองผลตไฟฟา ค. ผลกระทบสงแวดลอมดานนา

ง 4. ตดตงเครองดกจบฝน ง. การจดการสงแวดลอมดานอากาศ

ค 5. มสารเคมปนเปอนลงสแมนา จ. การจดการสงแวดลอมดานเสยง

ฉ 6. ตรวจสอบคณภาพนา ฉ. การจดการสงแวดลอมดานนา

ฉ 7. ปรบอณหภมนาใหใกลเคยงกบธรรมชาต

ข 8. การทางานของกงหนลม

จ 9. ปลกตนไมเปนแนวกน

ง 10.ตดตงเครองกาจดกาซซลเฟอรไดออกไซด

95

กจกรรมท 2.2 บอกแนวทางในการตรวจสอบคณภาพอากาศในพนทชมชนรอบโรงไฟฟา

สงเกตคาคณภาพอากาศจากเรองตรวจวดทตดตงอยในชมชนรอบโรงไฟฟาวาคณภาพ

อากา ศอย ใ น เ กณฑ มาต รฐานตามประ กาศกระ ทรว งอ ตส าหก รรม แล ะประกา ศ

กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม

กจกรรมท 2.3 แสดงความคดเหนโดยทาเครองหมายถก (√) ลงในชองเหนดวย หรอ ไมเหนดวย

ขอ ความคดเหนตอโรงไฟฟา เหน

ดวย

ไมเหน

ดวย

1 ไฟฟามความจาเปนตอการพฒนาชมชน √

2 ประเทศไทยมโอกาสทจะเกดวกฤตพลงงานในอนาคต √

3 ตองการใหมการสรางโรงไฟฟาใหมในชมชนของทาน √

4 การสรางโรงไฟฟามการจดการดานสงแวดลอมเปนอยางด √

5 โรงไฟฟาเทคโนโลยถานหนสะอาดสามารถลดมลภาวะได √

6 พลงงานหมนเวยน (ลม แสงอาทตย นา ชวมวล) ไมสามารถนามาใช

เปนเชอเพลงหลกในการผลตไฟฟาแทนกาซธรรมชาตได

√

7 พลงงานนวเคลยรสามารถนามาใชเปนเชอเพลงหลกในการผลตไฟฟา

แทนกาซธรรมชาตได

√

8 การผลตไฟฟาดวยพลงงานลมและพลงงานแสงอาทตยทาใหราคา

คาไฟฟาแพง

√

9 โรงไฟฟาถานหนมความจาเปนตอประเทศไทย √

10 ควรมโรงไฟฟาหลายๆ ประเภท เพอใหมไฟฟาเพยงพอตอความตองการ

ใชไฟฟา

√

รวม 10 คะแนน

ขอ 1 – 10 ตอบเหนดวย ขอละ 1 คะแนน

ขอ 1 – 10 ตอบไมเหนดวย ขอละ 0 คะแนน

หากไดคะแนนมากกวา 8 คะแนน หมายถงมทศนคตทดตอโรงไฟฟา

96


วงจรไฟฟาและอปกรณไฟฟา

กจกรรมทายเรองท 1 อปกรณไฟฟา

กจกรรมท 1.1 บอกชอและหนาทของอปกรณไฟฟา

อปกรณไฟฟา ชออปกรณไฟฟา หนาท

สายไฟ

สงพลงงานไฟฟาจากทหนงไปอกทหนง

ฟวส

ปองกนกระแสไฟฟาไหลเกน จนเกด

อนตรายตอเครองใชไฟฟา

อปกรณตดตอน

หรอ เบรกเกอร

ตดวงจรอตโนมตเมอกระแสไฟฟาเกน

คาทกาหนด

สวตซ

เปดหรอปดวงจรไฟฟา

เครองตดไฟรว ตดวงจรไฟฟาเมอเกดไฟฟารว

เตารบ หรอ

ปลกตวเมย

เปนอปกรณเชอมตอวงจรไฟฟาใน

ครวเรอน

เตาเสยบ หรอ

ปลกตวผ

เปนอปกรณทตดกบปลายสายไฟของ

เครองใชไฟฟาเพอตอกระแสไฟฟา

เขาเครองใชไฟฟา

97

กจกรรมท 1.2 เลอกอปกรณไฟฟาทกาหนดให เตมลงในชองวางใหตรงกบลกษณะการใชงาน

สายไฟ ฟวส เบรกเกอร สวตช

สะพานไฟ เครองตดไฟฟารว เตารบ เตาเสยบ

1) เมอผใชเครองใชไฟฟาถกไฟฟาชอต เกดไฟกระชาก จะทาให เครองตดไฟรว ตดไฟ

2) เมอกระแสไฟฟาไหลผานเครองใชไฟฟาเกนขนาด จะสงผลให ฟวส ขาด

3) สวตช ใชสาหรบควบคมการ เปด – ปด หลอดไฟ

4) กอนดาเนนการซอมระบบไฟฟา เพอความปลอดภย จะตองทาการตดไฟฟาทงหมด

ภายในบาน โดยสบคนโยก สะพานไฟ ลง

5) ตองนา เตาเสยบ ของเครองใชไฟฟา เสยบกบ เตารบ ใหแนนเมอตองการใชเครองใชไฟฟา

6) เมอมการใชเครองใชไฟฟาหลายชนดพรอมๆ กน ทาใหกระแสไฟฟาไหลในวงจรเกนกาหนด

จะทาให เบรกเกอร ตดไฟฟาโดยอตโนมต

98

กจกรรมทายเรองท 2 วงจรไฟฟา

กจกรรมท 2.1 เลอกแบบการตอวงจรไฟฟาทกาหนดให ใสลงในชองวางดานซายมอใหตรงกบภาพ

การตอวงจรไฟฟา

ก. การตอวงจรไฟฟาแบบอนกรม

ข. การตอวงจรไฟฟาแบบขนาน

ค. การตอวงจรไฟฟาแบบผสม

_________ ขอ 1

_________ ขอ 2

_________ ขอ 3

_________ ขอ 4

ข.

ข.

ค.

ก.

99

กจกรรมท 2.2 ทาการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบอนกรม โดยใชแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา

ปฏบตตามขนตอนทกาหนดให แลวเขยนผลการทดลอง พรอมทงสรปผลการทดลอง

ภาพแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา (วงจรอนกรม)

ขนตอนท 1 ประกอบวงจรอนกรมตามภาพแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา (วงจรอนกรม)

โดยใสหลอด LED ลงในฐานเสยบหลอด LED จานวน 3 หลอด จากนนเปดเบรกเกอร และเปดไฟ

โดยหลอด LED โดยทกหลอดตองตด

หมายเหต : หากใสหลอด LED แลวไฟไมตด ใหสลบขวหลอด LED

ขนตอนท 2 ทาการถอดหลอด LED ออก 1 หลอด สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผล

ขนตอนท 3 ปดเบรกเกอร และสรปผลการทดลอง

ผลการทดลอง

เมอทาการถอดหลอด LED ออก 1 หลอด พบวาหลอด LED ทเหลอจะดบ

สรปผลการทดลอง

การตอวงจรแบบอนกรม คอ การตอวงจรดวยอปกรณไฟฟาตงแต 2 ตวขนไปเรยงตอกน

โดยกระแสไฟฟาจะไหลจากแหลงจายผานไปยงอปกรณไฟฟาตวท 1 ผานอปกรณไฟฟาตวท 2

และผานตวตอ ๆ ไป จนกลบมาครบวงจรทแหลงจายไฟ เมออปกรณตวใดตวหนงขาดหรอหลด

จากวงจร จงเปรยบเสมอนวาวงจรขาด กระแสไฟฟาไมสามารถไหลไดครบวงจร ทาใหอปกรณ

ทเหลอในวงจรไมสามารถทางานไดเชนกน จากการทดลองเมอทาการถอดหลอด LED ออก

1 หลอด จงเปนเหตใหหลอด LED ทเหลอดบ

100

กจกรรมท 2.3 ทาการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบขนาน โดยใชแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา


ภาพแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา (วงจรขนาน)

ขนตอนท 1 ตอวงจรโดยใชสายไฟตามภาพแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา (วงจรขนาน) โดย

นาหลอดไฟทงสามประเภท (หลอดไส หลอดตะเกยบ และหลอด LED) มาตดตงกบขวหลอด

จากนนเปดเบรกเกอร และเปดสวตชไฟ โดยทกหลอดตองตด

หมายเหต : หากใสหลอดไฟแลวไฟไมตดใหขยบขวหลอด

ขนตอนท 2 ทาการถอดหลอดไฟ ออก 1 หลอด หรอทดลองปดสวตชบางตวบนแผงสาธต

สงเกตการเปลยนแปลงของวงจรไฟฟา และบนทกผลการทดลอง

ขนตอนท 3 ปดเบรกเกอร และสรปผลการทดลอง


เมอถอดหลอดไฟออกหนงหลอด หรอปดสวทชบางตวบนแผงสาธต หลอดไฟทเหลอยงคง

ตดอย


การตอวงจรแบบขนาน เมออปกรณไฟฟาตวใดชารดหรอหลดออกจากวงจร อปกรณไฟฟา

ทเหลอยงสามารถทางานได เนองจากกระแสในวงจรขนานไหลแยกกนแตละวงจร

101

กจกรรมท 2.4 ทาการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบผสม โดยใชแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา


ภาพแผงวงจรการตอวงจรไฟฟา (วงจรผสม)

ขนตอนท 1 ประกอบวงจรผสมตามภาพแผงวงจรการตอวงจรไฟฟา (วงจรผสม)

โดยใสหลอด LED ลงในฐานเสยบหลอด LED จานวน 3 หลอด และปรบตวตานทานทคาตาสด

โดยหมนไปซายสด (ทวนเขมนาฬกา) จากนนทาการเปดเบรกเกอร และเปดสวตชไฟ โดย

หลอด LED ทกหลอดตองตด ทาการปลดหลอด LED หลอดท 1 หรอ 2 ออก สงเกตการ

เปลยนแปลง

หมายเหต : หากใสหลอด LED แลวหลอดไมตดใหสลบขวหลอด LED

ขนตอนท 2 ประกอบวงจรไฟฟาตามภาพแผงวงจรการตอวงจรไฟฟาแบบผสม

ใหครบถวนตามเดม

ขนตอนท 3 ทาการปลดหลอด LED หลอดท 3 ออก สงเกตการเปลยนแปลง

ขนตอนท 4 บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลอง


- เมอทาการถอดหลอด LED หลอดท 1 หรอ 2 ออก พบวา หลอด LED ทเหลอยงคงตดอย

- เมอทาการปลดหลอด LED หลอดท 3 ออก หลอด LED ทเหลอดบ


วงจรไฟฟาแบบผสม คอ การตอวงจรไฟฟารวมกนระหวางวงจรไฟฟาแบบอนกรมและ

วงจรไฟฟาแบบขนาน

102

จากการทดลอง เมอปลดหลอด LED หลอดท 1 หรอ 2 ออกพบวา หลอด LED ทเหลอ

ยงคงสวางอย เนองจากเปนสวนของวงจรขนาน ซงกระแสไฟฟาสามารถไหลครบวงจรได แตเมอ

ทาการปลดหลอด LED หลอดท 3 ออก พบวาหลอด LED ทเหลอดบทกหลอด เนองจากเปนสวน

ของวงจรอนกรม ทาใหกระแสไฟไมสามารถไหลไดครบวงจร

กจกรรมทายเรองท 3 สายดนและหลกดน

กจกรรมท 3.1 บอกถงความสาคญของสายดนและหลกดน

สายดนและหลกดนทตอเขากบเครองใชไฟฟา โดยการตอลงดนนน มไวเพอปองกน

อนตรายทเกดจากไฟชอตหรอไฟรว หากเกดไฟชอตหรอไฟรวกระแสไฟเหลานนกจะไหล

ผานเขาไปทสายดนแทน แตถาไมมการตดตงสายดน กระแสไฟทงหมดกจะไหลเขาสตวเราทาให

ไดรบอนตรายและเสยชวตได

กจกรรมท 3.2 บอกเครองใชไฟฟาในครวเรอนทตองตดตงสายดน มาอยางนอย 3 ชนด

1. เครองทานาอนไฟฟา

2. เครองซกผา

3. เครองปรบอากาศ

4. ตเยน

103


การใชและการประหยดพลงงานไฟฟา

กจกรรมทายเรองท 1 กลยทธการประหยดพลงงานไฟฟา 3 อ.

กจกรรมท 1.1 เลอกกลยทธการประหยดพลงงานไฟฟา 3 อ. ใสลงในชองวางใหตรงกบ

แนวทางการประหยดไฟฟาของแตละกลยทธ

ก. กลยทธ อ. 1 อปกรณประหยดไฟฟา

ข. กลยทธ อ. 2 อาคารประหยดไฟฟา

ค. กลยทธ อ. 3 อปนสยประหยดไฟฟา

____ค.___ 1) หมนทาความสะอาดเครองใชไฟฟาอยางสมาเสมอ

____ข.___ 2) ปลกไมยนตน ใหรมเงาแกอาคาร

____ก.___ 3) เลอกใชตเยนทตดฉลากประหยดไฟเบอร 5

____ข.___ 4) ใชระบบปรบอากาศทแยกสวตช เปด – ปด เฉพาะเครอง เพอใหควบคม

การเปด – ปด ตามความตองการใชงานในแตละบรเวณ

____ค.___ 5) เลอกขนาดของเครองใชไฟฟาใหเหมาะสมกบการใชงาน

____ค.___ 6) รดผาครงละมาก ๆ และไมพรมนาจนชมเกนไป

____ข.___ 7) ใชทครอบโลหะสะทอนแสงเพอชวยเพมความสวางแกหลอดไฟได 2 – 3 เทา

โดยใชจานวนหลอดไฟเทาเดม

____ก.___ 8) เปลยนหลอดไฟจากหลอดไสเปนหลอด LED

____ค.___ 9) ปดสวตชและถอดปลกเครองใชไฟฟาทกครง หลงเลกใชงาน

____ข.___ 10) ใชวสดทมคณสมบตเปนฉนวนความรอน สะทอนหรอปองกนความรอน เชน ผนง

หลงคา และฝาเพดานของอาคาร

104

กจกรรมท 1.2 บอกวธการประหยดไฟฟาในการใชเครองใชไฟฟาในบานมาอยางนอย 5 ชนด

เครองใชไฟฟา วธการประหยดไฟฟา

โทรทศน 1. ไมปดโทรทศนดวยรโมทคอนโทรลอยางเดยว ตองปดดวยตวเครองและ

ถอดปลกเมอเลกใชงาน

2. ตงโทรทศนหางจากฝาผนงอยางนอย 10 ซม.และอยในทอากาศถายเท

ไดสะดวก

ไฟฟาแสงสวาง 1. เลอกใชหลอดผอมหรอฟลออเรสเซนต หรอหลอด LED

2. หมนทาความสะอาดหลอดไฟ และโคมไฟ

พดลม 1. หมนทาความสะอาดเปนประจา

2. เลอกใชขนาดทเหมาะสม

กระตกนารอน 1. ใสนาเฉพาะปรมาณทตองการใช

2. ถอดปลกเมอนาเดอด แลวกรอกใสกระตก

คอมพวเตอร 1. ปดจอเมอไมใชงานนานกวา 10 นาท

2. เลอกซอเครองทมระบบประหยดไฟโดยมองหาสญลกษณ Energy Star

ตเยน 1. ตงหางจากฝาผนงอยางนอย 15 ซม.

2. เลอกขนาดความจทเหมาะสมและแชเฉพาะของจาเปน

เตารด 1. รดผาครงละมาก ๆ ไมพรมนาจนชม

2. ตากผาใหเรยบรอย ลดการยบ ประหยดเวลารด

เครองปรบอากาศ 1. ทาความสะอาดเครองทกครงป ไมนาของรอนเขาหองแอร

2. เปดเครองปรบอากาศท 26 องศาเซลเซยส ปรบอณหภมขน 1 องศา

เซลเซยส ประหยดไฟได รอยละ 10

หมอหงขาวไฟฟา 1. เลอกขนาดความจทเหมาะสม

2. ไมเปดฝาหมอหงขาวขณะทขาวยงไมสก

เครองซกผา 1. ซกผาครงละมาก ๆ ตามปรมาณทเครองกาหนดสงสด

2. แชผากอนเขาเครอง ชวยใหกาจดสงสกปรกไดดขน

105

กจกรรมท 1.3 เลอกฉลากประหยดไฟฟาเบอร 5 ของแทจากรปทกาหนดให พรอมอธบาย

ลกษณะของฉลากประหยดไฟฟาเบอร 5 ของแท

รปท 1 รปท 2

รปเลอกฉลากประหยดไฟเบอร 5 ของแท คอ รปท 1 โดยสามารถสงเกตรายละเอยดได ดงน

106

กจกรรมท 1.4 นาบลคาไฟฟาจานวน 3 เดอน ทไดปฏบตวธการประหยดไฟฟา มาบนทกผล

การใชไฟฟาในครวเรอนลงในตารางทกาหนดให และสงเกตการเปลยนแปลงวาการใชไฟฟา

ในแตละเดอนประหยดไฟฟาไดเปนจานวนเทาไหร พรอมอธบายวธการประหยดไฟฟาของ

แตละเดอนลงในตารางทกาหนด

เดอน

คาไฟฟาใน

ครวเรอน

(บาท)

วธการประหยดไฟฟา

มนาคม 520 บาท

1. ยายตเยนออกหางจากฝาผนงอยางนอย 15 ซม.

2. ทาความสะอาดเครองปรบอากาศ ไมนาของรอนเขาหองแอร

เปดแอรท 26 องศาเซลเซยส

เมษายน 480 บาท

1. รดผาอาทตยละ 1 ครง ทงครอบครว

2. เวลาตมนารอนใสนาเฉพาะปรมาณทตองการใชเมอใชเสรจ

ถอดปลก แลวกรอกใสกระตกเกบความรอน

พฤษภาคม 450 บาท 1. ปดหนาจอคอมพวเตอรเมอไมใชงานนานกวา 10 นาท

2. ถอดปลกโทรทศนออกทกครงเมอเลกใช

กจกรรมทายเรองท 2 การเลอกซอ เลอกใช และดแลรกษาเครองใชไฟฟาในครวเรอน

กจกรรมท 2.1 ใหใสเครองหมายถก (√) หนาขอทถก และใสเครองหมายกากบาท (X) หนาขอทผด

____√___ 1) ถาตองการลดคาไฟฟา ควรเปลยนหลอดตะเกยบเปนหลอด LED

____X___ 2) บานอยรมคลองมตาและยายอาศยอย จาเปนตองซอตเยนขนาดใหญ

____X___ 3) สมศรมรานซก อบ รด จงเลอกซอเตารดไฟฟาขนาดเลกเพอการเคลอนยาย

ไดสะดวก

____X___ 4) เมอเลกดโทรทศนแลว จงปดดวยรโมทคอนโทรลอยางเดยวแลวจงเขานอน

____√___ 5) เพอการประหยดไฟ ควรลางเครองปรบอากาศทก ๆ 6 เดอน

____√___ 6) การหมนทาความสะอาดฝาครอบและใบพดของพดลม รวมถงมอเตอรของพดลม

จะชวยประหยดไฟฟาได

____√___ 7) ควรตรวจสอบความพรอมของเครองใชไฟฟากอนการใชงาน

107

____X___ 8) ระหวางพกกลางวนควรเปดคอมพวเตอรไวตลอด เพราะหากทาการ เปด – ปด

บอย ๆ จะทาใหเปลองไฟ

____√___ 9) ควรถอดปลกกระตกนารอนไฟฟากอนเลกงานประมาณ 1 ชวโมง เพราะหลงจาก

ถอดปลกออกแลวนายงคงรอนอยางตอเนองจนกวาจะเลกงาน

____X___ 10) ควรตงตเยนชดผนงเพอปองกนอนตราย

กจกรรมทายเรองท 3 การคานวณคาไฟฟาในครวเรอน

กจกรรมท 3.1 บนทกขอมลจากใบแจงคาไฟฟาทนามา ลงในแบบบนทกทกาหนดให

ตวอยางใบแจงคาไฟฟา

ใบแจงคาไฟฟาของการไฟฟาสวนภมภาค ใบแจงคาไฟฟาของการไฟฟานครหลวง

108

ตวอยางจากใบแจงคาไฟฟาของการไฟฟาสวนภมภาค

1. ชอผใชไฟฟา....................นายประหยด ไฟฟา.............................................................................

2. ทอย..........61/3 ม.7 ต.ทอนหงส อ.พรหมคร จ.นครศรธรรมราช 8032..................................

3. คาไฟฟาประจาเดอน.........................พฤษภาคม..........................พ.ศ...............2557.................

4. พลงงานไฟฟาทใชครงกอน...............3972.000................หนวย

5. พลงงานไฟฟาทอานครงหลง.............4046.000................หนวย

6. พลงงานไฟฟาทใชไป................74.00................................หนวย

7. คาไฟฟาฐาน = คาพลงงานไฟฟา + คาบรการรายเดอน = ..................211.11....................บาท

8. คา Ft หนวยละ = .............0.6900................ บาท รวมคา Ft = ...............51.06.............. บาท

9. คาภาษมลคาเพม รอยละ 7 = .............18.35..............บาท

10. คาไฟฟาทงหมด = ...............280.52..........................บาท

11. ผเรยนสรปการคดคาไฟฟาของการไฟฟาคดจากคาใดบาง

.............คาพลงงานไฟฟา, คาบรการรายเดอน, คา Ft และคาภาษมลคาเพม รอยละ 7..............

กจกรรมท 3.2 แสดงวธคานวณคาไฟฟาตามใบแจงคาไฟฟาทนามา โดยคาไฟฟาทงหมด

ประกอบดวย 4 สวน คอ คาพลงงานไฟฟา + คา Ft + คาบรการรายเดอน + คาภาษมลคาเพม

ตวอยางจากใบแจงคาไฟฟาของการไฟฟานครหลวง

1. คาพลงงานไฟฟา ใชไฟฟา 241 หนวยเทากบ 754.41 บาท

2. คา Ft เทากบ (241 x 0.59) = 142.19 บาท

3. คาบรการรายเดอน เทากบ 38.22 บาท

4. คาภาษ = = 65.44 บาท

5. รวมคาไฟฟาทตองจายทงสนเทากบ 754.41 + 142.19 + 38.22 + 65.44 = 1,000.26 บาท

[(754.41 + 142.19 + 38.22) x 7]

100

109

กจกรรมท 3.3 ทาการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบขนาน โดยใชแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา


ภาพแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา (วงจรขนาน)

ขนตอนท 1 ตอวงจรโดยใชสายไฟตามภาพแผงสาธตการตอวงจรไฟฟา (วงจรขนาน) โดย

นาหลอดไฟทงสามประเภท (หลอดไส หลอดตะเกยบ และหลอด LED) มาตดตงกบขวหลอด

ขนตอนท 2 จากนนเปดเบรกเกอร แลวอานคาแรงดนไฟฟาและบนทกผลการทดลอง

ขนตอนท 3 เปดสวตชทกตว แลวสงเกตความแตกตางของระดบความสวางของหลอดไฟ

แตละชนด แลวปดสวตชไฟทกตว

ขนตอนท 4 เปดสวตชไฟหลอดท 1 หลอดไส แลวอานคากระแสไฟฟาจากมเตอร บนทก

ผลการทดลองลงในตารางบนทกผลการทดลอง แลวปดสวตชไฟหลอดท 1

ขนตอนท 5 เปดสวตชไฟหลอดท 2 หลอดตะเกยบ แลวอานคากระแสไฟฟาจากมเตอร

บนทกผลการทดลองลงในตารางบนทกผลการทดลอง แลวปดสวตชไฟหลอดท 2

ขนตอนท 6 เปดสวตชไฟหลอดท 3 หลอด LED แลวอานคากระแสไฟฟาจากมเตอร

บนทกผลการทดลองลงในตารางบนทกผลการทดลอง แลวปดสวตชไฟหลอดท 3

ขนตอนท 7 คานวณคากาลงไฟฟา (วตต) คาพลงงานไฟฟา (หนวย) คาไฟฟา (บาท) ของ

หลอดไฟแตละชนดจากสตรทกาหนดใหในตารางบนทกผลการทดลอง และบนทกคาทไดลงใน

ตารางบนทกผลการทดลอง และสรปผลการทดลอง

110


1. คาแรงดนไฟฟา (V) 220 โวลต (ใหใชคาจรงทอานไดจากมเตอร)

2. สมมตใหใชงานอปกรณไฟฟาเปนเวลา 240 ชวโมง (คาสมมตตามความเหมาะสม)

3. สมมตใหคาไฟฟา 4 บาท ตอ หนวย (คาสมมตตามความเหมาะสม)

ตารางบนทกผลการทดลอง


หลอดไฟทง 3 ชนด ใหความสวางแตกตางกน และหลอดไฟทกนไฟมากไปนอย ไดแก

หลอดไส » หลอดตะเกยบ » หลอด LED สงผลใหคาไฟฟาจากการใชหลอดไส มคามากทสด และ

คาไฟฟาจากหลอด LED มคานอยทสด ดงนนในการเลอกใชหลอดไฟ เราควรเลอกใชหลอด LED

เพราะเปนหลอดทชวยประหยดไฟฟา นอกจากนยงมอายการใชงานทนานกวาหลอดทกชนดอก

ดวย

ลาดบ อปกรณ

ไฟฟา

คากระแสไฟฟา

(แอมป)

(คาสมมต)

คากาลงไฟฟา

(วตต)

P = V x I

คาพลงงานไฟฟา

(หนวย) ยนต=(Pxชวโมง)/1,000

คาไฟฟา

(บาท) คาไฟฟา=ยนตxราคา

ตอหนวย

1 หลอดไส 0.283 0.283x220

= 62.26

(62.26x240)/1000

= 14.94

14.94x4

= 59.76

2 หลอด

ตะเกยบ 0.078

0.078x220

= 17.16

(17.16x240)/1000

= 4.12

4.12x4

= 16.48

3 หลอด LED 0.061 0.061x220

= 13.42

(13.42x240)/1000

= 3.22

3.22x4

= 12.88

รวม 0.422 92.84 22.28 89.12

111

คณะผจดทา

คณะทปรกษา

นายสรพงษ จาจด นายประเสรฐ หอมด

เลขาธการ กศน. สานกงาน กศน. รองเลขาธการ กศน. สานกงาน กศน.

นายรตนชย นามวงศ นายทนงรกษ แสงวฒนะชย นายนรา เหลาวชยา นางตรนช สขสเดช

รองผวาการพฒนาโรงไฟฟา ผชวยผวาการวศวกรรมโรงไฟฟา ผอานวยการสานกงาน กศน.จงหวดพษณโลก ผอานวยการกลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นายสรพงษ คลอวฒเสถยร ผอานวยการฝายบรหารงานวศวกรรมโรงไฟฟาและพลงงานนวเคลยร

นายศภผล รตนากร ผชวยผอานวยการฝายบรหารงานวศวกรรมโรงไฟฟา และพลงงานนวเคลยร การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นางสาวนทกล เกรยงชยพร หวหนาแผนกปฏกรณนวเคลยร การไฟฟาฝายผลต แหงประเทศไทย

คณะทางาน

นางจารพร พทธวรยากร ผเชยวชาญเฉพาะดานเผยแพรทางการศกษา สานกงาน กศน.

นางสาวจรรยา สงหทอง ศกษานเทศน สานกงาน กศน.

นางญาณศา สขอดม นกวชาการศกษาชานาญการพเศษ สานกงาน กศน.

นายศภโชค ศรรตนศลป นกวชาการศกษาชานาญการพเศษ สานกงาน กศน.

นางสาวพจนย สวสดรตน ครชานาญการพเศษ กศน. อาเภอเมองกาแพงเพชร

จงหวดกาแพงเพชร

นางสาวจราภา เจยมศกด นกวชาการศกษาชานาญการ สานกงาน กศน.

นายจกรกรช แกลวกลา นกวชาการศกษาปฏบตการ สานกงาน กศน.

นายพชย ชกาญจนพทกษ วศวกร ระดบ 9 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นางสาวกาญจนา กตด นกวทยาศาสตร ระดบ 6 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นางสาวจรดา วทยพบลย วศวกร ระดบ 6 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

112

นางสาวกตยากรณ เหมรกษพงศ คร กศน. จงหวดนครสวรรค

คณะบรรณาธการ

นางสาววมลรตน ภรคปต ผอานวยการ กศน. เขตบางเขน สานกงาน กศน. กรงเทพฯ

นางสาวอนงค ชชยมงคล ครเชยวชาญ กศน. อาเภอเมองอทยธาน จงหวดอทยธาน

นายสพจน เชยวชลวทย ครเชยวชาญ กศน. เขตประเวศ กรงเทพฯ

นางสาวพจนย สวสดรตน ครชานาญการพเศษ กศน. อาเภอเมองกาแพงเพชร

จงหวดกาแพงเพชร

นายเชาวลต ธาดาสทธเวท ครชานาญการพเศษ สถาบนการศกษาทางไกล

นางกมลวรรณ มโนวงศ ครชานาญการพเศษ กศน. อาเภอหางดง

จงหวดเชยงใหม

นางญาณศา สขอดม นกวชาการศกษาชานาญการพเศษ สานกงาน กศน.

นายศภโชค ศรรตนศลป นกวชาการศกษาชานาญการพเศษ สานกงาน กศน.

นางสาวนธมา ศรพานช วศวกร ระดบ 6 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นางสาวกาญจนา กตด นกวทยาศาสตร ระดบ 6 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นางสาวนภากาญจน สวรรณคช นกวทยาศาสตร ระดบ 6 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นางสาวจรดา วทยพบลย วศวกร ระดบ 6 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นางสาวศรกล กาญจนปฐมพร นกวทยาศาสตร ระดบ 5 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

นายบญชนะ ลอมสรอดม คร คศ. 1 กศน. เขตหนองแขม กรงเทพฯ

นายธณลฐวรรธน ภคพฑวฒนฐากร ครศนยการเรยนชมชน กศน. เขตหนองแขม กรงเทพฯ

113

Documents

ชุดวิชา การใช พลังงานไฟฟ าในชีวิตประจําวัน 2¸Šุดวิชาการ... · 3 คํานํา