หน่วยที่ 3 - sar.udontech.ac.thsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520752016_ccc9e3c227332373fd03b6d... · 3. เป็นแก๊สที่ช่วยให้ไฟติด

หนวยท 3 วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 ระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) หนวยท 3 เรอง กระบวนการเชอมแกส เวลา 12 ชวโมง สอนครงท 1 เรอง กระบวนการเชอมแกส เวลา 4 ชวโมง

สาระส าคญประจ าหนวย กระบวนการเชอมแกส เปนกรรมวธการเชอมหลอม(Fusion Welding) วธหนง ทนยมใชอยางแพรหลายในปจจบน ดงนนการศกษาหลกการของการเชอมโลหะดวยแกส สมบตของแกส อณหภมของแกสเชอเพลงแตละชนด ตลอดจนชนดของเปลวไฟทใชในการเชอม จงเปนสงจ าเปนเพอทจะสามารถน าไปใชงานไดอยางถกตองและปลอดภย

สาระการเรยนร 1. หลกการเชอมแกส 2. สมบตของแกสออกซเจนและแกสอะเซทลน 3. ชนดของเปลวไฟเชอมแกส 4. ลวดเชอมแกส 5. มาตรฐานลวดเชอมแกส 6. ฟลกซเชอม 7. งานเชอมแกสตอตวททาราบ (1F)

จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. อธบายความหมายของการเชอมแกสได 2. บอกสมบตของแกสออกซเจนและแกสอะเซทลนได 3. จ าแนกชนดของเปลวไฟทใชในงานเชอมแกสได 4. เลอกใชลวดเชอมแกสไดเหมาะสมกบลกษณะของงาน 5. บอกลกษณะของลวดเชอมแกสตามมาตรฐานตางๆ ได 6. ปฏบตงานเชอมแกสตอตวททาราบ (1F) ได 7. เพอใหมกจนสยทด ท างานดวยความเปนระเบยบเรยบรอย ประหยด ประณต รอบคอบ ซอสตยและปลอดภย

90

แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 หนวยท 3 เรอง กระบวนการเชอมแกส

จงเลอกค าตอบทถกตองทสด แลวกาเครองหมาย (X) ลงในกระดาษค าตอบ 1. ขอใดกลาวถงหลกการเชอมแกสไมถกตอง ก. เปนกระบวนการเชอมหลอม(Fusion Welding) ข. อณหภมของเปลวไฟสงกวาจดหลอมเหลวของโลหะงาน ค. ไดรบความรอนจากแกสเชอเพลงเทานน ง. เตมลวดเชอมหรอไมเตมกไดขนอยกบลกษณะงาน 2. แกสเชอเพลงชนดใดนยมใชในการเชอมแกส ก. อะเซทลน ข. แกสธรรมชาต ค. โพรเพน ง. ไฮโดรเจน 3. แกสชนดใดเปนตวชวยในการเผาไหม ก. อะเซทลน ข. ออกซเจน ค. โพรเพน ง. ไนโตรเจน 4. C2H2 เปนสญลกษณของแกสชนดใด ก. ไฮโดรเจน ข. แกสธรรมชาต ค. โพรเพน ง. อะเซทลน 5. เปลวไฟในงานเชอมแกสมกชนด ก. 2 ชนด ข. 3 ชนด ค. 4 ชนด ง. 5 ชนด 6. ขอใดไมใชหลกในการเลอกใชลวดเชอมแกส ก. ความหนาของโลหะงาน ข. ชนดของโลหะงาน ค. ต าแหนงทาเชอมของโลหะงาน ง. ขนาดของรอยตอ 7. ขอใดไมใชสมบตของแกสออกซเจน ก. มส ไมมกลน ข. ไมมส ไมมกลน ค. ชวยใหไฟตด ง. ไมตดไฟ 8. ลวดเชอมแกสแยกตามชนดของโลหะไดกชนด ก. 1 ข. 2 ค. 3 ง. 4

91

9. ลวดเชอม G A 43 ตามมาตรฐานลวดเชอมแกสเหลกกลาละมน JIS Z 3201-1990 ตวอกษร A หมายถงขอใด ก. ลวดเชอมแกส ข. คาความเคนแรงดงต าสด ค. การยดตวของแนวเชอม ง. สวนผสมทางเคม 10. ขอใดไมใชสมบตของฟลกซเชอม ก. ไมมสารเปนพษปนอยเลย ข. ขจดออกไดงายหลงการเชอม ค. ขจดออกไซดบนผวหนาโลหะได ง. ปกคลมผวงานและแนวเชอมจากออกซเจน

92

3.1 หลกการเชอมแกส กระบวนการเชอมแกส(Gas Welding) อยในกลมกระบวนการเชอมหลอม(Fusion Welding)

โดยไดรบความรอนมาจากการเผาไหมระหวางแกสเชอเพลงกบแกสออกซเจน หลอมโลหะใหตดกน โดยเตมลวดเชอมหรอใหเนอของโลหะงานหลอมเหลวประสานกนเองกได แกสเชอเพลงมหลายชนด เชน อะเซทลน ไฮโดรเจน โพรเพน มเทน เปนตน ดงแสดงในรปท 3.1

ลวดเชอมแกส หวทพ

เปลวไฟ แนวเชอม

บอหลอมเหลว

รปท 3.1 แสดงหลกการเชอมแกส

แกสเชอเพลงทใชมอยหลายชนด ดงนน ในการเลอกใชตองค านงถงปรมาณความรอนทได ราคาและผลทเกดขนกบงาน ส าหรบคาความรอนทไดจากแกสเชอเพลงแตละชนดมคาทแตกตางกน ดงแสดงในตารางท 3.1

ตารางท 3.1 แสดงชนดของแกสเชอเพลงและคาความรอนสงสด ชนดของแกสเชอเพลง อณหภมสงสดโดยประมาณ

ออกซเจน + อะเซทลน ออกซเจน + โปรเพน ออกซเจน + ไฮโดรเจน อากาศ + อะเซทลน อากาศ + โปรเพน

3,316°C หรอ 6,000°F 2,500°C หรอ 4,600°F 2,400°C หรอ 4,300°F 2,500°C หรอ 4,600°F 1,750°C หรอ 3,200°F

(ทมา:สมบรณ เตงหงสเจรญ. 2544:18)

จากตารางท 3.1 แกสอะเซทลนเปนแกสเชอเพลงทใหคาความรอนสงสดเมอเกดการสนดาป กบแกสออกซเจน จงเหมาะส าหรบการเชอมแกสเพราะอณหภมของเปลวไฟทจะใชในการเชอมแกส ตองสงกวาจดหลอมเหลวของโลหะงาน จงจะสามารถท าการเชอมไดงายและเรยกกระบวนการเชอม ทใชแกสอะเซทลนเปนเชอเพลงวา การเชอมออกซอะเซทลน(Oxy-acetylene Welding)

93

3.2 สมบตของแกสออกซเจนและแกสอะเซทลน 3.2.1 แกสออกซเจน(Oxygen) ออกซเจนเปนแกสทมความส าคญตอสงมชวต แกสออกซเจนไมตดไฟ แตชวยใหไฟตด ในสวนของกระบวนการเชอมเมอเกดการเผาไหมกบแกสเชอเพลงแลวจะมอณหภมสง สามารถท าใหโลหะหลอมเหลวได โดยในบรรยากาศรอบๆ ตวเรานนมแกสออกซเจนอยประมาณ 23 เปอรเซนต แกสไนโตรเจนประมาณ 75 เปอรเซนต และแกสอนๆ อกประมาณ 2 เปอรเซนต

สมบตของแกสออกซเจน มดงน 1. ในสถานะทเปนแกส ไมมส ไมมกลน ไมมรส แตถาอยในสถานะทเปนของเหลว จะมสน าทะเลออน 2. ในสภาพปกต ออกซเจน 12.07 ลกบาศกฟต หนก 1 ปอนด 3. เปนแกสทชวยใหไฟตด แตตวเองไมตดไฟ 4. ออกซเจนม 3 สถานะ คอ ของแขง ของเหลว และแกส 5. ออกซเจนมสภาวะเปนของเหลวทอณหภม -183°C และจะกลายเปนของแขง ทอณหภม -218°C 3.2.2 แกสอะเซทลน(Acetylene)

แกสอะเซทลน เปนสารประกอบประเภทไฮโดรคารบอน สญลกษณทางเคม คอ“ C2H2” ผลตไดโดยการน าแคลเซยมคารไบดผสมกบน า โดยคารบอนทอยในแคลเซยมคารไบดกบไฮโดรเจนทอยในน าจะเกดการรวมตวกนเปนแกสอะเซทลนขนมา ซงเปนไปตามสมการเคม ดงน CaC2(S) + 2H2O(l) C2H2(g) + Ca(OH)2(aq)

แคลเซยมคารไบด น า อะเซทลน แคลเซยมไฮดรอกไซด

แคลเซยมคารไบด ผลตไดจากการเผาแคลเซยมออกไซดและถานโคกใหหลอมเหลว ในเตาไฟฟา โดยทไมใหอากาศเขาไปรวมตวในขณะหลอมเหลวและเมอปลอยใหแขงตวมลกษณะเปนกอนแขงคลายหน สมการเคมของแคลเซยมคารไบด คอ

CaO(s) + 3C(s) CaC2(s) + CO(g)

แคลเซยมออกไซด ถานโคก แคลเซยมคารไบด คารบอนมอนอกไซด

94

สมบตของแกสอะเซทลน 1. เปนแกสเชอเพลงทใหความรอนสง 2. ไมมส

3. มกลนฉน 4. ละลายในของเหลวได

5. เปนแกสคลมไมใหบรรยากาศภายนอกเขาท าปฏกรยากบแนวเชอม 6. เปนแกสทน าหนกเบากวาอากาศมาก

3.3 ชนดของเปลวไฟเชอมแกส เปลวไฟเชอมแกสแตละชนด จะใหความรอนทแตกตางกนออกไป เพราะมปรมาณของแกส ทเขามารวมตวกนในอตราสวนผสมทแตกตางกน ส าหรบเปลวไฟในการเชอมแกสออกซอะเซทลนเปนเปลวทใหอณหภมสงถง 3,315◦C(6,000◦F) ซงความรอนขนาดนหลอมโลหะในงานอตสาหกรรมไดโดยงาย จงนยมใชในงานอตสาหกรรมโดยทวไป เปลวไฟทใชแบงออกเปน 3 ชนด ดงน 3.3.1 เปลวคารบไรซง(Carburizing Flame) เปนเปลวทเกดขนจากการจดแกสอะเซทลนและในขณะทเปดแกสออกซเจนเขาไปผสมจะไดเปลวคารบไรซง ซงเปนเปลวไฟทมแกสอะเซทลนมากกวาแกสออกซเจน เปลวไฟจะมลกษณะ เปนกรวยไฟ 3 ชน โดยกรวยไฟชนนอกสดมลกษณะเปนเปลวยาวสสมออน เปนสวนทเกดปฏกรยา เผาไหมสมบรณลอมรอบกรวยไฟชนทสอง ซงเปนสวนของแกสอะเซทลนทเหลอจากการเผาไหม จะเปนตวก าหนดขนาดของเปลวคารบไรซง เปลวไฟชนดนการเผาไหมจะมแกสอะเซทลนเหลออย จงไมควรเชอมในหองหรอบรเวณทอบอากาศ เพราะอาจเกดอนตรายได เปลวคารบไรซงมอณหภมประมาณ 3,150◦C (5,700◦ F) ไมเหมาะแกการเชอมเหลกกลา เพราะจะเปนการเตมคารบอนบรเวณผวโลหะ ท าใหแนวเชอมเปราะและในขณะเชอมบอหลอมเหลว ของโลหะจะเดอดและขนมว สวนเปลวคารบไรซงออนๆ จะใชในการเชอมอะลมเนยมและการบดกร เปลวคารบไรซงดงแสดงในรปท 3.2

Carburizing Flame

เปลวอะเซทลน กรวยไฟชนใน

รปท 3.2 แสดงลกษณะของเปลวคารบไรซง

95

3.3.2 เปลวนวทรล (Neutral Flame) เปลวนวทรลเหมาะแกการเชอมโลหะเกอบทกชนดประกอบดวยกรวยไฟ 2 ชน กรวยไฟชนในเปนกรวยมนสขาวนวล ใหอณหภมประมาณ 3,315◦C (6,000◦F) เปนเปลวทมการเตมธาตตางๆ ใหแกแนวเชอม บอหลอมเหลวของโลหะจะมลกษณะนมและใส การสนดาประหวางแกสออกซเจนกบแกสอะเซทลนส าหรบเปลวนวทรลแบงออกเปน 2 ขนตอน คอ

ขนท 1 เปนการสนดาปของเปลวชนใน ทไดรบแกสออกซเจนกบแกสอะเซทลน ออกจากปลายหวทพในอตราสวน 1 : 1 ดงสมการเคม

2 C2H2 + 2 O2 = 4 CO + 2 H2 ซงประกอบดวยแกสอะเซทลน 2 สวน กบออกซเจน 2 สวน

ขนท 2 เปนการสนดาปของเปลวชนนอกทหอหมเปลวชนใน โดยเปลวชนนอกเกดขนจากการสนดาปของสวนทเหลอจากการสนดาปของเปลวชนใน คอ คารบอนมอนอกไซด กบไฮโดรเจนจะสนดาปกบออกซเจนในบรรยากาศภายนอก ดงสมการเคม

4 CO + 2 O2 = 4 CO2

คารบอนมอนอกไซด ออกซเจน คารบอนไดออกไซด 2 H2 + O2 = 2 H2O ไฮโดรเจน ออกซเจน ไอน า เปลวนวทรลใชแกสออกซเจนกบแกสอะเซทลนในอตราสวน 1:1 เมอมการเผาไหม

ทสมบรณแลวจะมสวนทเหลอคอ คารบอนไดออกไซด(CO2) กบน า(H2O) ดงสมการเคม

2 C2H2 + 5 O2 = 4 CO2 + 2 H2O อะเซทลน ออกซเจน คารบอนไดออกไซด น า

หมายเหต จากสมการเคม ไดแกสอะเซทลนจากหวทพ 2 สวนและแกสออกซเจน 2 สวน ส าหรบ แกสออกซเจนอก 3 สวน ไดจากบรรยากาศภายนอก

96

Neutral Flame

กรวยไฟชนในปลายมน

รปท 3.3 แสดงลกษณะของเปลวนวทรล

3.3.3 เปลวออกซไดซง (Oxidizing Flame) เปนเปลวทมแกสออกซเจนมากกวาแกสอะเซทลน มกรวยไฟ 2 ชน โดยกรวยไฟชนในเปนรปกรวยแหลม กรวยไฟชนนอกสเขยวอมน าเงน มอณหภมประมาณ 3,480◦C(6,300◦F) ไมเหมาะส าหรบเชอมเหลก เพราะจะเกดการเตมออกซเจนแกเหลกมผลท าใหแนวเชอมเปราะ ความแขงแรงต า บรเวณแนวเชอมมความแขงเพมขนและบอหลอมเหลวเปนฟอง ใชเชอมเหลกหลอและการบดกรแขง ดงแสดงในรปท 3.4 Oxidizing Flame

กรวยไฟชนในปลายแหลม รปท 3.4 แสดงลกษณะของเปลวออกซไดซง

3.4 ลวดเชอมแกส ลวดเชอมแกสจดเปนลวดเตม(Filler Rod) ชนดหนง ซงมลกษณะเปนแทงโลหะทใชเตม ลงในแนวเชอมขณะท าการเชอม การเลอกใชตองถกตองและเหมาะสมกบการใชงาน ลวดเชอมแกสดงแสดงในรปท 3.5

รปท 3.5 แสดงลกษณะของลวดเชอมแกส

97

3.4.1 ชนดของลวดเชอมแกส ลวดเชอมแกสแยกตามชนดของโลหะ ไดดงน 3.4.1.1 ลวดเชอมทเปนเหลก(Ferrous) มสวนผสมของธาตเหลกเปนหลก มธาตอนๆ ผสมเพอเพมสมบตของลวดเชอม เชน คารบอน แมงกานส ซลคอน ใชในการเชอมโลหะทเปนเหลก

3.4.1.2 ลวดเชอมทไมใชเหลก(Non-Ferrous) เปนลวดเชอมทมสวนผสมของธาตอน ทไมใชเหลกเปนหลก ใชเชอมโลหะทไมใชเหลก เชน ทองเหลอง บรอนซ และอะลมเนยม เปนตน ลกษณะของลวดเชอมแกสมขนาดความโตหลายขนาด โดยมความยาว 36 นว ซงขนาดและจ านวนเสนในน าหนก 1 ปอนด แสดงในตารางท 3.2

ตารางท 3.2 แสดงขนาดลวดเชอมแกสและจ านวนเสนลวด ตอน าหนก 1 ปอนด ขนาดเสนผานศนยกลาง

(นว) เหลกกลา (เสน)

ทองเหลอง, บรอนซ(เสน)

อะลมเนยมดงขนรป (เสน)

เหลกหลอ(สเหลยมจตรส)

161 31 29 91 -

323 14 13 41 -

81 8 7 23 -

325 5 - - -

163 213 3 9 21

41 2 2 6 412

165 311 - - 21

83 1 1 - 41

(ทมา:สมบรณ เตงหงสเจรญ. มปป. : 4)

3.4.2 การเลอกใชลวดเชอมแกส การเลอกลวดเชอมแกส จะตองพจารณาถงองคประกอบดงน

1. ความหนาของโลหะทจะน ามาเชอม 2. ชนดของโลหะงานทจะน ามาเชอม 3. ขนาดของรอยตอ 4. ขนาดของแนวเชอม

98

3.5 มาตรฐานลวดเชอมแกส 3.5.1 ขอก าหนดลวดเตมเหลกกลาคารบอนและเหลกกลาผสมต า กระบวนการเชอมแกส มาตรฐาน AWS A5.2-92 (Carbon and Low Alloy Steel Rods for Oxyfuel Gas Welding) 3.5.1.1 ประเภทลวดเชอม ลวดเชอมตามมาตรฐานนแบงประเภทออกตามสมบตทางกล ของเนอแนวเชอม ดงแสดงในตารางท 3.3

ตารางท 3.3 แสดงคาการทดสอบแรงดง

AWS Classification

Minimum Tensile Strengtha

Elongation in 1-in.(25 mm.)

Percent, Min. ksi MPa R45 Not Specified Not Specified R60 60 410 R65 65 450

R100 100 690 RXXX-Gb XXXb Not Specified

หมายเหต a) เนอแนวเชอมทน ามาทดสอบจะไมผานการปรบปรงสมบตทางความรอน (AS-Weld) b) สญลกษณ XXX แสดงถงความเคนแรงดงต าสดของเนอแนวเชอม ไดแก 45, 60,

65, 70, 80, 90 และ 100 (ทมา:สมบรณ เตงหงสเจรญ. มปป. : 50)

3.5.1.2 สญลกษณลวดเชอม

R XXX-G

General(ทวไป) ไมระบสวนผสมทางเคมซงเปดไวกวาง คาความเคนแรงดงต าสดของเนอแนวเชอม ksi คณดวย 1,000 จะไดเปน psi (ksi × 1,000 = psi) Filler rod(ลวดเตม)

99

ตารางท 3.4 แสดงสวนผสมทางเคมของลวดเชอม มาตรฐาน AWS AWS

Classification UNS Numbera

Amount, Percent by Weightb

C Mn Si P S Cu Cr Ni Mo Al R45 K00045 0.08 0.05 0.10 0.035 0.040 0.30 0.20 0.30 0.20 0.02 R60 K00060 0.15 0.90-

1.40 0.10-0.35

0.035 0.035 0.30 0.20 0.30 0.20 0.02

R65 K00065 0.15 0.90-1.60

0.10-0.70

0.035 0.035 0.30 0.40 0.30 0.20 0.02

R100 K12147 0.18-0.23

0.70-0.90

0.20-0.35

0.025 0.025 0.15 0.40-0.60

0.40-0.70

0.15-0.25

0.02

RXXX-Gc Not Specified หมายเหต

a) SEA/ASTM Unified Numbering System for Metals and Alloys b) คาเดยวเปนคาสงสด c) สญลกษณ XXX = คาความเคนแรงดงต าสดของเนอแนวเชอม(หนวย ksi)


3.5.1.3 รายละเอยดและจดมงหมายการใชลวดเชอม ลวดเชอมแกสไมมฟลกซหมทจะมผลตอความสามารถในการใชงานของลวดเชอม ดงนนความสามารถในการเชอมในต าแหนงทาตงและทาเหนอศรษะ จงตองขนอยกบความสามารถ ของผเชอมและมผลตอสมบตทางเคมของลวดเชอมอยบาง

การแบงชนลวดเชอมเหลกกลาคารบอนและเหลกกลาผสมต า สามารถแบงไดดงน CLASS R45 เปนลวดเชอมแกสเหลกกลาคารบอน ซงใชส าหรบการเชอมเหลกกลา

มคาความเคนแรงดงต าสด 45 ksi (310 Mpa) CLASS R60 เปนลวดเชอมใชส าหรบการเชอมดวยแกสเชอเพลง กบแกสออกซเจน ส าหรบเชอมเหลกกลาคารบอน มคาความเคนแรงดงต าสด 60 ksi (415 Mpa) ลวดเชอม CLASS R60 มสวนผสมเปนเหลกกลาคารบอน

100

CLASS R65 เปนลวดเชอมใชส าหรบการเชอมดวยแกสเชอเพลงกบแกสออกซเจน ส าหรบเชอมเหลกกลาคารบอนและเหลกกลาผสมต า มคาความเคนแรงดงต าสด 65 ksi (450 Mpa) ลวดเชอม R65 อาจจะมสวนผสมเปนเหลกกลาคารบอนหรอเหลกกลาผสมต า CLASS R100 ลวดเชอมส าหรบเชอมเหลกกลาผสมต า มคาความเคนแรงดงต าสด 100 ksi(690 Mpa) ผเชอมจ าเปนทจะตองมการพจารณาถงความแตกตางในดานการปรบปรงสมบต ดวยความรอน(Post Weld Heat Treatment) ระหวางแนวเชอมกบโลหะงานดวย 3.5.2 มาตรฐานลวดเชอมแกส ส าหรบเหลกไมผสมและเหลกผสมต าของเยอรมน (DIN 8554 part 1 May 1986) เปนมาตรฐานของสมาคมการเชอมของประเทศเยอรมน (German Welding Society) สญลกษณ % ในมาตรฐานนหมายถงเปอรเซนตของน าหนก 3.5.2.1 สญลกษณลวดเชอม ตวอยาง ลวดเชอมแกส(G) Class III สามารถเขยนสญลกษณไดดงน Filler rod DIN 8554-G III 3.5.2.2 ประเภทของลวดเชอมแกส(Classification)และการน าไปใช การแบงประเภทของลวดเชอมแกสตามสวนผสมทางเคม ดงแสดงในตารางท 3.5 สามารถแบงออกเปน 7 ประเภท เพอใหสามารถเลอกใชลวดเชอมใหเหมาะสมกบชนดของชนงาน 3.5.2.3 ขนาดของลวดเชอมแกส ลวดเชอมแกสมความยาวมาตรฐาน 1,000 มลลเมตร และมขนาดเสนผานศนยกลาง ตงแต 1.6-5 มลลเมตร 3.5.2.4 การท าเครองหมายบนลวดเชอมแกส ลวดเชอมแกสจะท าเครองหมายทคงทนและชดเจนไวทลวดเชอม เพอแสดงประเภท ของลวด เครองหมายจะตองตอกไวในทกๆ ความยาว 400 มลลเมตรและมรหสสทปลายลวด ในกรณของลวดเชอมขนาด 1.6 มลลเมตร จะใชรหสสแทนการตอกเครองหมาย ดงแสดงในตารางท 3.6

101

ตารางท 3.5 แสดงสวนผสมทางเคมของลวดเชอม มาตรฐาน DIN Filler

Rod class Chemical composition %

C Si Mn P ≤

S ≤

Cu1)

≤

Mo Ni Cr

G I G II G III G IV G V G VI G VII

0.03-0.10 0.03-0.20 0.05-0.15 0.08-0.15 0.10-0.15 0.03-0.10 0.14-0.25

0.02-0.20 0.05-0.25 0.05-0.25 0.10-0.25 0.10-0.25 0.10-0.25 0.10-0.35

0.35-0.65 0.50-1.20 0.95-1.25 0.90-1.20 0.80-1.20 0.40-0.70 0.80-1.20

0.030 0.025 0.020 0.020 0.020 0.020 0.025

0.025 0.025 0.020 0.020 0.020 0.020 0.025

0.30 0.30 0.30 0.30 0.30 0.30 0.30

- - -

0.45-0.65 0.45-0.65 0.90-1.20

-

- -

0.35-0.80 - - -

0.65-0.90

- - - -

0.80-1.20 2.00-2.20

-

หมายเหต 1) คานรวมทองแดงทเคลอบลวดเชอมไวดวย

ส าหรบธาตอนๆ : วานาเดยมอยไมเกน 0.10 เปอรเซนต, เมอรวมธาตผสมอนๆ ทงหมดแลวไมเกน 0.50 เปอรเซนต แตธาตใดธาตหนงจะตองไมเกน 0.30 เปอรเซนต


ตารางท 3.6 แสดงการท าเครองหมายบนลวดเชอมแกส

ประเภทของลวดเชอม เครองหมายแสดงประเภทลวดเชอม

ตอกรหส ส G I G II G III G IV G V G VI G VII

I II III IV V VI VII

- เทา ทอง แดง เหลอง เขยว เงน


102

3.5.3 มาตรฐานลวดเชอมแกสเหลกกลาละมน (JIS Z 3201-1990) มาตรฐานอตสาหกรรมญปนไดก าหนดลวดเชอมแกสใชกบการเชอมเหลกกลาคารบอนและโลหะทเหมอนกนไวดงน 3.5.3.1 ประเภทของลวดเชอมแกส(Classification) ลวดเชอมแกสตามมาตรฐานอตสาหกรรมของญปนสามารถแบงเปนประเภทตางๆ ตามคาความเคนแรงดงและการยดตวของแนวเชอม ดงแสดงในตารางท 3.7

ตารางท 3.7 แสดงประเภทของลวดเชอมแกส ประเภทของลวดเชอม

GA 46 GA 43 GA 35

GB 46 GB 43 GB 35 GB 32

หมายเหต การใหรหสของลวดเชอมแสดงไวในตวอยาง ตอไปน (ทมา:สมบรณ เตงหงสเจรญ. มปป. : 93)

ตวอยาง G A 43 ระดบคาความเคนแรงดงต าสดของแนวเชอม การยดตวของแนวเชอม ลวดเชอมแกส(Gas Welding Rod) 3.5.3.2 คณภาพลวดเชอม 1) ลกษณะของลวดเชอม ผวลวดตองเรยบและปราศจากต าหนทมผลตอการใชงาน อยางไรกตามมการเคลอบผวลวดเชอมดวยทองแดงไวเพอปองกนสนม 2) สวนผสมทางเคม เมอท าการทดสอบสวนผสมทางเคมแลว คาทไดจะตองถกตอง ดงแสดงในตารางท 3.8

103

ตารางท 3.8 แสดงสวนผสมทางเคมของลวดเชอมแกส(หนวย%) P S Cu

สงสด 0.040 สงสด 0.040 สงสด 0.30 (ทมา:สมบรณ เตงหงสเจรญ. มปป. : 94)

3) สมบตทางกล แนวเชอมทไดจะตองมสมบตทางกลดงแสดงในตารางท 3.9

ตารางท 3.9 แสดงสมบตทางกลของแนวเชอม Class Treatment of

test piece Tensile strength kgf/mm2

(N/ mm2) Elongation %

GA 46 SR 46 (450) or higher 20 or over

NSR 51 (500) or higher 17 or over





GB 46 SR 46 (450) or higher 18 or over





NSR 37 (360) or higher 15 or over GB 32 NSR 32 (310) or higher 15 or over

หมายเหต รหสทใชส าหรบการปรบปรงสมบตของชนทดสอบ(Treatment of test piece) มความหมายดงน

SR = ก าจดความเคนออกแลว NSR = ไมก าจดความเคนออก


104

3.5.3.3 การท าเครองหมายบนลวดเชอมแกส ลวดเชอมจะตองท าเครองหมายไวทกลองบรรจอยางชดเจนและตองท าเครองหมายลงบนเสนลวด โดยก าหนดดวยรหสสไวทปลายลวดเพอใหสามารถมองเหนความแตกตางไดชดเจน ดงแสดงในตารางท 3.10 ตารางท 3.10 แสดงรหสสปลายลวดเชอมแกส

ประเภทลวด GA 46 GA 43 GA 35 GB 46 GB 43 GB 35 GB 32 รหสสปลายลวด แดง ฟา เหลอง ขาว ด า มวง เขยว


3.6 ฟลกซเชอม(Welding Fluxes) ในกระบวนการเชอมแกสเมอโลหะไดรบความรอน จะรวมตวกบแกสออกซเจนในอากาศเปนออกไซด ท าใหแนวเชอมไมแขงแรง บางครงจงตองใชฟลกซในการเชอมดวย ฟลกซมทงแบบผง ของเหลว แบบครมและตองเลอกใชใหเหมาะสมกบโลหะชนงานแตละชนด เชน ฟลกซอะลมเนยม ทองเหลอง บรอนซ เหลกหลอ เปนตน

รปท 3.6 แสดงฟลกซทใชในงานเชอมแกส

ฟลกซทใชในงานเชอมตองมสมบตดงน 1. เมอถกความรอนตองไมระเหยกลายเปนไอเรวเกนไป 2. ปกคลมผวงานและแนวเชอมไมใหรวมตวกบออกซเจน 3. สามารถขจดออกไซดออกจากผวหนาโลหะได 4. ขจดฟลกซออกไดงายหลงการเชอมแลว 5. มสารเปนพษปนอยนอยทสด ฟลกซ เมอเลกใชแลวควรปดฝาใหสนท ทกครง

105

3.7 งานเชอมแกสตอตวททาราบ(1F) เทคนควธการเชอมแกสตอตวททาราบ(1F) มดงน 1. ปรบเปลวไฟใหไดเปลวนวทรล

2. เชอมยดชนงานโดยใชอปกรณชวยในการวางชนงานใหท ามมฉาก เชอมยดชนงาน 3 จด เพอปองกนการโกงงอของชนงาน เหลกฉาก จดเชอมยด 3. วางชนงานใหอยในต าแหนงทาราบ โดยใชอฐทนไฟหนนชนงานเอยง 45 องศา

4. เรมเชอมจากจดเรมตนไปยงจดสนสดแนวเชอม เคลอนทโดยใหลวดเชอมน าหนาหวทพ เอยงหวทพท ามมประมาณ 60 องศา กบชนงานชนลางและเอยงมมประมาณ 45 องศา ในขณะเคลอนทใหสายหวทพเลกนอย เพอใหชนงานหลอมเหลวสมบรณทงสองชน ลกษณะการสายหวทพ

5. เตมลวดเชอมทจดสนสดแนวเชอมใหเตมและระวงเกดการขาดทะลเนองจากชนงาน สะสมความรอนจนปลายแนวรอนแดงเปนวงกวาง

106

บทสรป การเชอมแกส(Gas Welding) นยมใชแกสอะเซทลนเปนแกสเชอเพลง ซงจะใหคาความรอนสงสดเมอเกดการสนดาปกบแกสออกซเจน จงเหมาะแกการเชอมแกส เปลวไฟทใชในการเชอมแกส ม 3 ชนดคอ 1. เปลวคารบไรซง(Carburizing Flame) 2. เปลวนวทรล(Neutral Flame) 3. เปลวออกซไดซง(Oxidizing Flame) ลวดเชอมทใชในการเชอมแกสแยกตามชนดของโลหะไดดงน 1. ลวดเชอมทเปนเหลก(Ferrous) 2. ลวดเชอมทไมใชเหลก(Non-Ferrous) ลวดเชอมแกสมหลายมาตรฐาน เชน มาตรฐาน AWS, DIN และ JIS ซงแตละมาตรฐาน ไดก าหนดสญลกษณทแตกตางกนออกไป

107

แบบฝกหดหนวยท 3 วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 เรอง กระบวนการเชอมแกส

ตอนท 1 จงท าเครองหมาย หนาขอความทถกตองและเครองหมาย หนาขอความ

ท ไมถกตอง 1. กระบวนการเชอมแกสนยมใชแกสเชอเพลง คอ แกสอะเซทลน 2. สมบตของแกสอะเซทลน คอ ไมมส มกลน 3. สญลกษณ C2H2 คอแกสอะเซทลน 4. เปลวคารบไรซง มลกษณะเปนกรวยไฟ 3 ชน 5. เปลวนวทรลเหมาะแกการเชอมโลหะเกอบทกชนด 6. DIN 8554 part 1 May 1986 มาตรฐานลวดเชอมแกสจดท าโดยสมาคมการเชอม ของประเทศสหรฐอเมรกา 7. ลวดเชอมแกสมความยาวมาตรฐาน 1,000 เซนตเมตร 8. เปลวออกซไดซง ใชในการเชอมเหลกหลอและบดกรแขง

9. CLASS R45 เปนลวดเชอมแกสเหลกกลาคารบอน มคาความเคนแรงดงต าสด 45 ksi 10. ลวดเชอมม 2 ชนด คอ ลวดเชอมทเปนเหลกและลวดเชอมทเปนทองแดง ตอนท 2 จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ

1. สมบตของแกสอะเซทลนมอะไรบาง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 2. เปลวไฟในการเชอมแกสมกชนด อะไรบาง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 3. จงอธบายความหมายของการเชอมแกสมาใหถกตอง ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

108

4. หลกในพจารณาเลอกใชลวดเชอมแกสมอะไรบาง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 5. จงอธบายความหมายของ สญลกษณลวดเชอม มาตรฐาน AWS A5.2-92 มาใหถกตอง

R XXX-G

………………………………………………………… …………………………………………………………

…………………………………………………………

109

เฉลยแบบฝกหดหนวยท 3 วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 เรอง กระบวนการเชอมแกส

ตอนท 1

1. 6. 2. 7. 3. 8. 4. 9. 5. 10.

ตอนท 2

ขอท 1. 1. เปนแกสเชอเพลงทใหความรอนสง 2. ไมมส 3. มกลนฉน

4. ละลายในของเหลวได 5. เปนแกสคลมไมใหบรรยากาศภายนอกเขาท าปฏกรยากบแนวเชอม

6. เปนแกสทน าหนกเบากวาอากาศมาก

ขอท 2. ม 3 ชนด 1. เปลวคารบไรซง 2. เปลวนวทรล 3. เปลวออกซไดซง ขอท 3. การเชอมแกส คอกรรมวธการเชอมหลอม(Fusion Welding) โดยไดรบความรอน จากการเผาไหมระหวางแกสเชอเพลงกบแกสออกซเจน หลอมโลหะใหตดกน โดยจะเตมลวดเชอมหรอใหเนอของโลหะงานประสานกนเองกได

110

ขอท 4. 1. ความหนาของโลหะทจะน ามาเชอม 2. ชนดของโลหะงานทจะน ามาเชอม 3. ขนาดของรอยตอ 4. ขนาดของแนวเชอม ขอท 5.

R XXX-G

General(ทวไป) ไมระบสวนผสมทางเคมซงเปดไวกวาง คาความเคนแรงดงต าสดของเนอแนวเชอม ksi คณดวย 1,000 จะไดเปน psi (ksi × 1,000 = psi) Filler rod(ลวดเตม)

111

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 หนวยท 3 เรอง กระบวนการเชอมแกส

1. ค 6. ค 2. ก 7. ก 3. ข 8. ข 4. ง 9. ค 5. ข 10. ก

112

ใบมอบหมายงานท 5 หนวยท 3

วชา งานเชอมโลหะ 1 รหสวชา 2103-2104 สอนครงท 1

ชอหนวย กระบวนการเชอมแกส เวลารวม 12 ชวโมง

ชองาน งานเชอมแกสตอตวททาราบ (1F) เวลา 8 ชวโมง

วตถประสงคเชงพฤตกรรม วสด 1. สามารถใชเครองมอและอปกรณในการเชอมแกส ไดอยางถกตองและปลอดภย 2. สามารถเชอมแกสตอตวททาราบได 3. มกจนสยทด ท างานดวยความเปนระเบยบเรยบรอย ประหยด ประณต รอบคอบ ซอสตยและปลอดภย

1. เหลกกลาละมนแผน เบอร 16 ขนาด 150×40×2 มลลเมตร จ านวน 1 แผน 2. เหลกกลาละมนแผน เบอร 16 ขนาด 150×50×2 มลลเมตร จ านวน 1 แผน 3. ลวดเตม (Filler Rod) เหลกกลาละมน ขนาดเสนผานศนยกลาง 2.6 มลลเมตร เครองมอและอปกรณ 1. ชดเชอมแกสออกซอะเซทลน 2. อปกรณจดเปลวไฟ 3. อปกรณท าความสะอาดหวทพ 4. แวนตาเชอมแกส 5. แปรงลวด 6. ตะไบแบน 7. บรรทดเหลก 8. เสอหนงคลมตว 9. ถงมอหนง 10. คมจบชนงานรอน

113





รปประกอบ ล าดบขนการปฏบตงาน

1. เตรยมเครองมออปกรณงานเชอมแกสใหเรยบรอย ครบถวน

2. ตดชนงานใหไดขนาดพรอมตะไบครบ ลบคม ขอบชนงานใหเรยบทง 2 ชน

3. ประกอบอปกรณงานเชอมแกสใหเรยบรอย ขอควรระวง - กอนประกอบตวคมคาความดนแกส ตองเปดวาลว ทอบรรจแกสชาๆ แลวรบปดเพอเปาฝ นผงออกกอน

4. เปดวาลวหวทอบรรจแกสออกซเจนสดเกลยว ปรบความดนใชงาน ท 5 ปอนดตอตารางนว เปดวาลวทหวเชอม อานคาความดนและปรบใหได 5 ปอนดตอตารางนว ซงเปนความดนจรงขณะเชอม

5. เปดวาลวหวทอบรรจแกสอะเซทลนเพยงครงรอบ ปรบความดนใชงาน ท 5 ปอนดตอตารางนว เปดวาลวทหวเชอม อานคาความดนและปรบใหได 5 ปอนดตอตารางนว ซงเปนความดนจรงขณะเชอม ขอควรระวง - ประแจเปดทอตองเสยบไวทหวทอตลอดเวลา หากมแกสรวสามารถปดไดทนท

114





รปประกอบ(ตอ) ล าดบขนการปฏบตงาน(ตอ)

6. ตรวจสอบรอยรวของแกสทจดตออปกรณทกจด โดยใชน าสบ หากมรอยรวใหรบท าการแกไข ขอควรระวง - หามทดสอบรอยรวโดยใชการดมกลน

7. จดเปลวไฟและปรบเปลวไฟใหไดเปลวนวทรล

ขอควรระวง - ปรบปรมาณแกสใหเหมาะสมกบความหนาชนงาน

8. เชอมยดชนงานโดยใชอปกรณชวยในการวางชนงาน ใหท ามมฉากกน เชอมยดชนงาน 3 จด เพอปองกน การโกงงอของชนงาน เคาะแตงใหบรเวณรอยตอ แนบกนสนทตลอดความยาวของชนงาน 9. สงงานใหครตรวจการเตรยมงาน

การสายหวทพ

10. วางชนงานในต าแหนงทาราบ โดยใชอฐทนไฟ หนนชนงานเอยง 45 องศา เชอมจากจดเรมตน เอยงหวทพท ามมประมาณ 60 องศา กบงานชนลาง และเอยงมมประมาณ 45 องศา ขณะเคลอนท สายหวทพเลกนอย ใหชนงานหลอมเหลวสมบรณ ขอควรระวง - เตมลวดเชอมทจดสนสดใหเตม ระวงการขาดทะล เนองจากการสะสมความรอนของชนงาน - อยาใหเปลวไฟพงหาชนงานแนวตงเพราะจะทะลได

จดเชอมยด

เหลกฉาก

115





รปประกอบ(ตอ) ล าดบขนการปฏบตงาน(ตอ) 11. ใชคอนเคาะแตงชนงานและใชแปรงลวด

ขดใหสะอาด

เขมชทเลข “0”

12. ปดวาลวหวทอแกสออกซเจนและแกสอะเซทลน 13. เปดวาลวแกสอะเซทลนและแกสออกซเจน ทหวเชอมเพอปลอยแกสทคางในสายเชอมออก เมอเขมทเกจวดความดนต าและเกจวดความดนสง ชทเลข “ 0 ” จงปดวาลวของแกสออกซเจน และแกสอะเซทลนทหวเชอมใหเรยบรอย ขอควรระวง - อยาปดวาลวจนแนนเกนไป

14. คลายสกรปรบความดนทตวคมคาความดน แกสออกซเจนและแกสอะเซทลน หมนในทศทาง ทวนเขมนาฬกา ขอควรระวง - ระวงอยาคลายจนสกรหลดออกจากเกลยว ซงอาจจะท าใหเกลยวเสยหายได

15. มวนเกบสายเชอม ท าความสะอาดโตะเชอม และพนทปฏบตงานใหเรยบรอย 16. ท าความสะอาดเครองมอ ตรวจเชคใหครบทกชน 17. เกบเครองมออปกรณเขาท 18. น าผลงานสงตรวจและรวมประเมนผลงานกบคร

116

แบบประเมนผลการปฏบตงาน ชอผปฏบตงาน.........................................สกล..........................................ระดบชน...............กลม.........สาขาวชา..............................................................สาขางาน..................................................................... ใบมอบหมายงานท.....5….......ชอชนงาน............งานเชอมแกสตอตวททาราบ(1F)................................ วนท...........เดอน..............................พ.ศ. ............. เวลาเรมงาน.............. น. เวลางานเสรจ.............. น.

รายการ ผลการประเมน

ดมาก (3) ด (2) พอใช (1) รวม การเตรยมการ 1. การเตรยมชนงาน

2. การเตรยมเครองมออปกรณ คณภาพงาน 1. ขนาดขาของแนวเชอม

2. ความหนาแนวเชอมจรง 3. รอยแหวงขอบแนว รอยเกยของแนวเชอม 4. จดเรมตนและจดสนสดของแนวเชอม 5. ความสมบรณของแนวเชอม กจนสย 1. ความปลอดภยในการปฏบตงาน

2. การใชและการเกบเครองมออปกรณ อยางถกวธ เวลาทใชปฏบตงาน 1. ปฏบตงานแลวเสรจตามเวลาทก าหนด

รวม 30 คะแนน สรป คะแนนรวมทได ................ คะแนน ผลการตดสน ผานการประเมน ไมผานการประเมน หมายเหต เกณฑผาน 60 เปอรเซนต *หากไมผานเกณฑตองปรบปรงงานหรอปฏบตงานซ า ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................. ......................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ................................................

ลงชอ.................................................ผประเมน (.................................................)

117

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลการปฏบตงาน ชองาน งานเชอมแกสตอตวททาราบ (1F)

รายการ เกณฑการประเมน คะแนน 1. การเตรยมการ 1.1 การเตรยมชนงาน

1.1.1 ตะไบขอบลบคม ชนงานไดมมฉาก เคาะแตงรอยตอแนบสนท 3 1.1.2 ตะไบขอบลบคม ชนงานไดมมฉาก เคาะรอยตอไมแนบบางจด 2 1.1.3 ไมตะไบขอบลบคม ชนงานไมไดมมฉาก เคาะรอยตอไมแนบสนท 1

1.2. การเตรยมเครองมออปกรณ 1.2.1 เตรยมเครองมออปกรณ ถกตองและครบถวน 3 1.2.2 เตรยมเครองมออปกรณ ถกตอง ขาดไมเกน 2 ชน 2 1.2.3 เตรยมเครองมออปกรณ ไมถกตอง ขาด 3 ชนขนไป 1

2. คณภาพงาน 2.1 ขนาดขาของแนวเชอม 2.1.1 ตางกนไมเกน 2 มลลเมตร 3 2.1.2 ตางกนเกน 2 มลลเมตร แตไมเกน 4 มลลเมตร 2 2.1.3 มขนาดตางกนเกน 4 มลลเมตร 1

2.2 ความหนาแนวเชอมจรง 2.2.1 ขนาด 4-5 มลลเมตร 3 2.2.2 ขนาด 3,6 มลลเมตร 2 2.2.3 ขนาด 2,7 มลลเมตร 1

2.3 รอยแหวงขอบแนว รอยเกยของแนวเชอม 2.3.1 ลกเกน 0.5 มลลเมตร แตไมเกน 1 มลลเมตร 3 2.3.2 ลกเกน 1 มลลเมตร แตไมเกน 1.5 มลลเมตร 2 2.3.3 ลกเกน 1.5 มลลเมตร 1

2.4 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอม 2.4.1 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมหลอมเหลวด ไมมจดบกพรอง 3 2.4.2 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมมจดบกพรอง ไมเกน 2 จด 2 2.4.3 จดเรมตนและจดสนสดแนวเชอมมจดบกพรอง มากกวา 2 จด 1

2.5 ความสมบรณของแนวเชอม 2.5.1 เกลดแนวเชอมมความสม าเสมอตลอดแนว 3 2.5.2 มความหางระหวางเกลดแนวเชอมไมเกน 2 มลลเมตร 2 2.5.3 มความหางระหวางเกลดแนวเชอมเกน 2 มลลเมตร 1

118

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลการปฏบตงาน (ตอ) ชองาน งานเชอมแกสตอตวททาราบ (1F)

รายการ เกณฑการประเมน คะแนน 3. กจนสย 3.1 ความปลอดภยในการปฏบตงาน

3.1.1 ไมปฏบตผดกฎความปลอดภยเลย 3 3.1.2 ปฏบตผดกฎความปลอดภย 1-2 ครง 2 3.1.3 ปฏบตผดกฎความปลอดภย 3 ครงขนไป 1

3.2 การใชและ การเกบเครองมออปกรณ อยางถกวธ 3.2.1 ใชเครองมออปกรณอยางถกตองและเกบเครองมอครบถวน 3 3.2.2 ใชเครองมออปกรณไมถกตองบางครง เกบเครองมอครบถวน 2 3.2.3 ใชเครองมออปกรณไมถกตองและเกบเครองมอไมครบถวน 1

4. เวลาทใช ปฏบตงาน

4.1 ปฏบตงานไดตามเวลาทก าหนด 4.1.1 ปฏบตงานเสรจตามเวลาทก าหนด 3 4.1.2 ปฏบตงานเสรจเกนเวลาทก าหนดไมเกน 15 นาท 2 4.1.3 ปฏบตงานเสรจเกนเวลาทก าหนดมากกวา 15 นาท 1

119

สรปแบบการประเมนผลการเรยน หนวยท 3 เรอง กระบวนการเชอมแกส

ค าชแจง 1. ใหนกเรยนประเมนผลการเรยนของตนเองประจ าหนวย 2. การประเมนผลการเรยนร แบงออกเปน 2 สวน คอ 2.1 สวนท 1 ประเมนผลการเรยนภาคทฤษฎของแบบฝกหดประจ าหนวย จ านวน 20 คะแนน 2.2 สวนท 2 ประเมนผลการเรยนภาคปฏบต จากใบมอบหมายงานท 5 จ านวน 30 คะแนน คะแนนรวม 50 คะแนน ผลการประเมนภาคทฤษฎ คะแนนทท าได ตอนท 1 (10 คะแนน)

ดมาก (9-10 คะแนน)

ด (7-8 คะแนน)

พอใช (5-6 คะแนน)

ปรบปรง (ต ากวา 5 คะแนน)

ตอนท 2 (10 คะแนน)





ผลการประเมนตนเอง (ตอนท 1 + ตอนท 2) (20 คะแนน)





ผลการประเมนภาคปฏบต คะแนนทท าได

ใบมอบหมายงานท 5 (30 คะแนน)





สรปผลการประเมนตนเอง คะแนนทท าได

(ภาคทฤษฎ + ภาคปฏบต) (50 คะแนน)





ขอเสนอแนะ…………………………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………………………… ผประเมน…………………………………………………… วนท........เดอน............................ พ.ศ. ..................

Documents

หน่วยที่ 3 - sar.udontech.ac.thsar.udontech.ac.th/43/public/files/1520752016_ccc9e3c227332373fd03b6d... · 3. เป็นแก๊สที่ช่วยให้ไฟติด