พลัังงาน ก๊๊าซชีีวภาพable.co.th/Upload/File/21.pdf · 1.1 ประเภทของเทคโนโลยีการบําบัดน้ําเสีย

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน ชดท 5

พลงงานพลงงาน

กาซกาซชวภาพชวภาพ

คมอการพฒนาและการลงทน

ผลตพลงงานทดแทน

ชดท 5

พลงงานพลงงาน

กาซชวภาพกาซชวภาพ

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ก

คานา

เนองจากประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม และมผลผลตทางการเกษตรรวมถงผลผลตเหลอใชทางการเกษตรทมศกยภาพสามารถใชเปนพลงงานได เชน ออย มนสาปะหลง ปาลมนามน ขาว ขาวโพด เปนตน โดยการแปรรป กากออย ใยและกะลาปาลม แกลบ และซงขาวโพด เปนเชอเพลงผลตไฟฟาและพลงงานความรอนสาหรบใชในกระบวนการผลตอตสาหกรรม สวนกากนาตาล นาออย และมนสาปะหลงใชผลตเอทานอล และนามนปาลม และสเตรนใชผลตไบโอดเซล เปนตน กระทรวงพลงงานจงมยทธศาสตรการพฒนาพลงงานทดแทนจากพชพลงงานเหลาน เพอจะไดเปนตลาดทางเลอกสาหรบผลตผลการเกษตรไทย ซงจะสามารถชวยดดซบผลผลตทางการเกษตรและชวยทาใหราคาผลผลตการเกษตรมเสถยรภาพ และภาครฐไมตองจดสรรงบประมาณมาประกนราคาพชผลผลตดงกลาว ประกอบกบเทคโนโลยพลงงานทดแทนจากพชพลงงานเปนเทคโนโลยทไดมการพฒนาอยางตอเนองและมความคมทนทางเศรษฐกจหรอเกอบคมทนหากไดรบการสนบสนนเลกนอยจากภาครฐบาลนอกจากนประเทศไทยยงมแหลงพลงงานจากธรรมชาตทจดเปนพลงงานหมนเวยน เชน ไฟฟาพลงนาขนาดเลก พลงลม และพลงงานแสงอาทตยทจะสามารถใชผลตพลงงานทดแทนได

กระทรวงพลงงาน (พน.) ไดกาหนดแผนพฒนาพลงงานทดแทน 15 ป โดยมอบหมายใหกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) ซงเปนหนวยงานหลกประสานงานกบสวนผเกยวของอนๆ ใหดาเนนการจดทาแผนปฏบตการตามกรอบแผนพฒนาพลงงานทดแทน เพอใหสามารถดาเนนการพฒนาพลงงานทดแทนดานตางๆ ใหสามารถผลตไฟฟารวมสะสมถงป 2565 จานวน 5,604 เมกะวตต ประกอบดวยพลงงานแสงอาทตย 500 เมกะวตต พลงงานลม 800 เมกะวตต พลงนา 324 เมกะวตต พลงงานชวมวล 3,700 เมกะวตต กาซชวภาพ 120 เมกะวตต ขยะ 160 เมกะวตต นอกจากนนยงใหมการพฒนาเชอเพลงชวภาพ ไดแก เอทานอลและไบโอดเซล รวมทงพลงงานความรอนและกาซ NGV ซงกอใหเกดสดสวนการใชพลงงานทดแทนได 20% ของปรมาณการใชบรโภคของประเทศในป 2565 การตงเปาหมายสความสาเรจของการผลตพลงงานทดแทนใหไดปรมาณดงกลาว จาเปนตองสรางแนวทางแผนพฒนาในแตละเทคโนโลยโดยเฉพาะกบภาคเอกชน ซงเปนแนวทางหลกทสาคญในการขบเคลอนสความสาเรจได ตองมความเดนชดในนโยบายเพอใหปรากฏตอการลงทนจากภาคเอกชนและสรางผลประโยชนตอการดาเนนการ

สาหรบคมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทนทไดจดทาขนนจะเปนคมอทจะชวยใหผสนใจทราบถงเปาหมายของแผนพฒนาพลงงานทดแทน รวมทงมความเขาใจในแนวทางการพฒนาพลงงานทดแทนแทนมาใชทดแทนเชอเพลงฟอสซล อาท การพจารณาถงศกยภาพ โอกาสและความสามารถในการจดหาแหลงพลงงานหรอวตถดบ ลกษณะการทางานทางเทคนค และการประยกตใชเทคโนโลยทมอยโดยทวไปขอดและขอเสยเฉพาะของแตละเทคโนโลยการจดหาแหลงเงนทน กฎระเบยบและมาตรการ

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ข

สงเสรมสนบสนนตางๆ ของภาครฐ ขนตอนปฏบตในการตดตอหนวยงานตางๆซงจะเปนเอกสารทจะชวยสรางความเขาใจในลกษณะเฉพาะของเทคโนโลยพลงงานหมนเวยนชนดตางๆ ทงการผลตไฟฟา ความรอน และเชอเพลงชวภาพ เพอเผยแพรประชาสมพนธไปยงกลมเปาหมายตามความตองการของกระทรวงพลงงานตอไป

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทนทจดทาขนน จะแบงออกเปน 8 ชด ไดแก ลม แสงอาทตย นา ชวมวล กาซชวภาพ ขยะ เอทานอล ไบโอดเซลโดยฉบบนจะเปนชดท 5 เรองคมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน (พลงงานกาซชวภาพ) ซง พพ. หวงเปนอยางยงวาจะชวยใหผสนใจมความเขาใจในแนวทางการพฒนาพลงงานทดแทนมาใชเพมมากขน ซงจะชวยลดการพงพาการนาเขาพลงงานจากตางประเทศ สรางความมนคงดานพลงงานของประเทศ รวมทงลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกซงจะสงผลดตอประเทศชาตโดยรวม อยางยงยนตอไป

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ค

สารบญ

หนา

บทท 1 บทนา 1 1.1 ประเภทของเทคโนโลยการบาบดนาเสย 1

1.1.1 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบใชอากาศ 2 1.1.2 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบไรอากาศ 2

1.2 เทคโนโลยการผลตพลงงานจากกาซชวภาพจากนาเสย 3 1.2.1 ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตรและแปรรปอาหาร 5 1.2.2 ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว 7 1.2.3 ระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอย 8

1.3 เทคโนโลยระบบผลตกาซชวภาพในประเทศไทย 8 1.3.1 ประเภทบอหมกกาซชวภาพ 8 1.3.2 เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพจากนาเสยอตสาหกรรม 11 1.3.3 ระบบกาซชวภาพในฟารมเลยงสตว 22

1.4 การนาไปใชประโยชน 28 1.4.1 นากาซชวภาพไปใชเปนแหลงเชอเพลงเพอผลตพลงงานความรอน 29 1.4.2 นากาซชวภาพไปเปนเชอเพลงในการผลตพลงงานกล/ไฟฟา 30 1.4.3 การนากาซชวภาพไปใชในการผลตพลงงานรวม 31

บทท 2 การศกษาความเปนไปไดของโครงการผลตพลงงานจากกาซชวภาพ 32 2.1 การศกษาความเปนไปไดของการออกแบบเบองตน 32 2.2 การวเคราะหผลการตอบแทนการลงทน 38

2.2.1 มลคาปจจบนสทธ 39 2.2.2 อตราผลตอบแทนของโครงการ 39 2.2.3 ผลประโยชนตอเงนลงทน 39 2.2.4 ตนทนพลงงานตอหนวย 39 2.2.5 ระยะเวลาการลงทน 39 2.2.6 งบกระแสเงนสด 40

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ง

สารบญ

หนา 2.3 ปจจยสาคญทมผลตอการวเคราะหความเหมาะสมการลงทนทถกตอง 40

2.3.1 รายจาย 40 2.3.2 ประโยชนหรอรายรบ 40 2.3.3 ขอเสนอแนะ 40

2.4 การประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมและสงคมเบองตน 41 2.4.1 ผลกระทบสงแวดลอมชวงระยะการกอสราง 41 2.4.2 ชวงระยะการดาเนนโครงการ 41

2.5 สงทตองคานงถงและแนวทางทเหมาะสมสาหรบนกลงทน 42

บทท 3 การสงเสรมการพฒนาพลงงานกาซชวภาพของประเทศไทย 43 3.1 โครงการสงเสรมเทคโนโลยกาซชวภาพสาหรบโรงงานอตสาหกรรม 43 3.2 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในฟารมเลยงสตว ระยะท 4 47 3.3 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดเลก 48 3.4 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในโรงฆาสตว 49 3.5 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในโรงชาแหละแปรรปไก 50 3.6 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน 51 3.7 โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน 52 3.8 โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน 54 3.9 กลไกลการพฒนาทสะอาด 56 3.10 โครงการสงเสรมการลงทน โดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน 60

บทท 4 ขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ 62

เอกสารอางอง 71

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 1

บทท 1 บทนา

ประเทศไทยมนาเสยหรอของเหลอใชจากกระบวนการผลตในภาคสวนตางๆ อาท ของเสยและนาเสยทเกดจากโรงงานอตสาหกรรม ฟารมปศสตว แหลงนาเสยจากชมชน ซงตองมการบาบดใหเปนไปตามมาตรฐานการควบคมการ ปลอยของเสย /นาเสยสพนทสาธารณะตามประกาศกรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในปรมาณมากพอสมควร และปจจบนวธการจดการของเสยและนาเสยมอยหลายรปแบบ โดยกระทรวงพลงงานไดใหความสนใจในระบบบาบดนาเสยแบบไรอากาศ

(Anaerobic digestion) เนองจากเปนวธการบาบดทกอใหเกดกาซชวภาพ ทประกอบดวยกาซมเทน (CH4) รอยละ 50-70 กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) รอยละ 30-50 กาซอนๆ เชน แอมโมเนย (NH3) ไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) และไอนา ซงมคณสมบตสามารถนามาใชเปนพลงงานทดแทนการนาเขาเชอเพลงและชวยลดผลกระทบตอสงแวดลอมในเรองนาเสย กลน และปญหาโลกรอนจากภาวะ

เรอนกระจก รวมถงผลพลอยไดจากตะกอนปยหลงจากการผลตกาซชวภาพ

1.1 ประเภทของเทคโนโลยการบาบดนาเสย

การบาบดนาเสยหรอของเสยทมสารอนทรยเปนสวนประกอบหลก มกจะใชเทคโนโลยทอาศยแบคทเรยชวยยอยสลายสารอนทรยเหลานน โดยแบงออกเปน 2 ประเภทหลก คอ เทคโนโลยทใชอากาศและเทคโนโลยทไมใชอากาศกระบวนการบาบดนาเสยดวยวธทางชวภาพ(Biological Wastewater Treatment) โดยอาศยจลนทรยในการบาบดนาเสย สามารถแบงออกไดเปน 2 กระบวนการใหญคอ


1.1.1 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบใชอากาศ (aerobic digestion) สารอนทรยถกยอยสลายไปเปนกาซคารบอนไดออกไซด และมการสรางเซลลจลนทรยขนจานวนมาก (ประมาณรอยละ 50 ของสารอนทรยในนาเสยถกเปลยนเปนเซลลของจลนทรย) ซงมปฏกรยาในการยอยสลาย ขอไดเปรยบของกระบวนการบาบดแบบนคอ ระบบมประสทธภาพสงในการบาบดนาเสย อกทงใชระยะเวลาในการบาบดสน แตมขอเสยคอตองเสยคาใชจายในการบาบดสง เนองจากตองมการพนอากาศใหกบระบบ และยงตองกาจดตะกอนจลนทรยสวนเกน นอกจากนกระบวนการบาบดแบบนไมสามารถใชไดอยางมประสทธภาพ กบนาเสยทมปรมาณสารอนทรยสงมากๆ เนองจากมขอจากดในการใหออกซเจนอยางเพยงพอกบระบบ

1.1.2 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบไรอากาศ (Anaerobic digestion) กระบวนการนสารอนทรยในนาเสยประมาณรอยละ 80-90 ถกยอยสลายเปนกาซมเทน และคารบอนไดออกไซดรวมเรยกวา กาซชวภาพ (Biogas) ระบบดงกลาวน จลนทรยทเกยวของกบการยอยสลายมการเจรญเตบโตคอนขางชาทาใหระบบเรมตน (Start up) ไดชา อกทงประสทธภาพของระบบในการบาบดตาจาเปนตองใชระยะเวลาในการกกเกบของเหลว (Hydraulic Retention Time : HRT) นานขน ระบบบาบดจงมขนาดใหญ นอกจากนระบบยงมการปรบตวไมดนกตอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอม และในระหวางกาจดบางครงอาจมกาซไฮโดรเจนซลไฟด (Hidrogen Sulfide) เกดขนดวย ทาใหมกลนเหมน ระบบนจงมขอจากดการใชงาน แตเมอนามาเปรยบเทยบกบระบบบาบดแบบใชอากาศ พบวา มขอดและขอเสยดงน

ขอด 1. ใชพลงงานไฟฟาในการยอยสลายสารอนทรยตา 2. มการเกดตะกอนสวนเกนนอยมาก 3. ตองการสารอาหารโดยเฉพาะ N, P ตา 4. สามารถเกบเชอจลนทรยไวไดนาน 5. ไดกาซชวภาพมาเปนพลงงาน 6. ไมตองการเตมออกซเจนใหกบระบบ ชวยลดคาใช จายในการกาจดสามารถยอยสลาย

Aenobiotic compounds เชน hlorinated aliphatic hydrocarbons และ lignin ได 7. สามารถรบนาเสยทมความเขมขนของสารอนทรยสงๆ ได ขอเสย 1. เชอจลนทรยเจรญเตบโตชา 2. การเรมตนระบบใชเวลานาน 3. เสถยรภาพของระบบตา 4. กลนและแมลงรบกวน (ถาเปนระบบเปด)

เทคโนโลยทใชอากาศ มกตองอาศยเครองจกรกลในการเตมอากาศใหกบนาเสย ทาใหสนเปลองพลงงานและคาใชจาย โดยผลจากการบาบดจะไดออกมาเปนคารบอนไดออกไซดและนา สวนเทคโนโลยท


ไมใชอากาศ หรอเรยกอกอยางวา เทคโนโลยการบาบดนาเสยหรอของเสยโดยวธไรอากาศ จะทาใหไดผลพลอยไดออกมาเปนกาซชวภาพ ซงเปนผลตภณฑจากแบคทเรยในระบบ ในทางกลบกน ถาเราวางเปาหมายทจะผลตกาซชวภาพเปนหลก เรากอาจเรยกเทคโนโลยนวา ระบบกาซชวภาพ (Biogas System) อนประกอบไปดวย ระบบผลตกาซชวภาพ ระบบนากาซชวภาพไปใชงาน และระบบบาบดของเสย

เราสามารถคานวณหาปรมาณกาซมเทน (CH4) ทเกดจากกระบวนการไรออกซเจนไดจากสมการ

CH4 + 2O2 CO2+ 2H2O

จะเหนวาทกๆ 1 โมล ของมเทน (22.4 L, 0°C) จะถกทาลายโดยออกซเจน 2 โมล (หรอ 64 กรม) ดงนน 1 g COD ทถกกาจดเทากบ 0.35 L CH4 (ท 0°C, 1 atm)

หรอ 1 g COD ทถกกาจดเทากบ 0.395 L CH4 (ท 35°C, 1 atm)

กาซชวภาพเกดขนจากกระบวนการยอยสลายสารอนทรยแบบไรออกซเจน (anaerobic process) จะมกาซมเทน (CH4) เปนองคประกอบหลกอยประมาณ 50-70% นอกนนเปนกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และมกาซ H2S, N2, H2 อกเลกนอย ดงนนจงสามารถนามาใชเปนพลงงานทดแทนได ปจจบนสารอนทรยทนยมนามาผานกระบวนการนแลวใหกาซชวภาพ คอ นาเสยจากโรงงานอตสาหกรรม เชน โรงงานแปงมนสาปะหลง โรงงานเบยร โรงงานผลไมกระปอง เปนตน รวมทงนาเสยจากฟารมเลยงสตว จากกระบวนการดงกลาวมคา COD ลดลงมากกวา 80%และไดกาซชวภาพ 0.3-0.5 ลบ.ม./กโลกรมCOD ทถกกาจด ทงนขนกบคณลกษณะของนาเสยแตละประเภท กาซมเทนมคาความรอน 39.4 เมกะจล/ลบ.ม. สามารถใชทดแทนนามนเตาได 0.55 ลตร

1.2 เทคโนโลยการผลตพลงงานจากกาซชวภาพจากนาเสย กาซชวภาพเปนกาซทเกดขนจากปฏกรยาการยอยสลายสารอนทรยในสภาวะทไมมออกซเจนตาม

ธรรมชาต โดยแบคทเรยไมตองการออกซเจน (Anaerobic Bacteria) ทาใหเกดผลผลตของกาซชวภาพ กาซชวภาพจะอยในรปของกาซผสมประกอบไปดวยกาซหลายชนดสวนใหญประกอบดวย 3 สวนดงน

1. กาซมเทน (CH4) ประมาณ 50-70% 2. กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ประมาณ 30-50% 3. สวนทเหลอเปนกาซอนๆ เชน แอมโมเนย (NH3) ไฮโรเจนซลไฟด (H2S) และไอนา (H2O)


ปจจบนแหลงวตถดบสาหรบผลตกาซชวภาพทมศกยภาพของประเทศไทยนนมาจากนาเสยจากโรงงานอตสาหกรรมเกษตรและการแปรรปจานวน 7 ประเภท ไดแก (1) อตสาหกรรมแปง (2) อตสาหกรรมสราและเบยร (3) อตสาหกรรมอาหาร (4) อตสาหกรรมปาลม (5) อตสาหกรรมกระดาษ (6) อตสาหกรรมยาง และ (7) อตสาหกรรมเอทานอล ซงมศกยภาพการผลตกาซชวภาพประมาณ 943.7 ลานลกบาศกเมตร/ป สามารถนามาทดแทนนามนเตาได 486 ลานลตร มมลคาการประหยดพลงงานเทยบเทานามนเตาไดกวา 3,900 ลานบาทตอป และจากฟารมปศสตวทงฟารมสกร ฟารมโคและฟารมสตวอนๆ มศกยภาพการผลตกาซชวภาพประมาณ 1,260.4ลานลกบาศกเมตร/ป รวมสามารถผลตกาซชวภาพมากกวา 2,000 ลานลกบาศกเมตร/ป

สาหรบเทคโนโลยทใชอากาศ มกตองอาศยเครองจกรกลในการเตมอากาศใหกบนาเสย ทาใหสนเปลองพลงงานและคาใชจาย โดยผลจากการบาบดจะไดออกมาเปนคารบอนไดออกไซดและนา สวนเทคโนโลยทไมใชอากาศ หรอเรยกอกอยางวา เทคโนโลยการบาบดนาเสยหรอของเสยโดยวธไรอากาศ จะทาใหไดผลพลอยไดออกมาเปนกาซชวภาพ ซงเปนผลตภณฑจากแบคทเรยในระบบในทางกลบกนถาเราวางเปาหมายทจะผลตกาซชวภาพเปนหลกกอาจเรยกเทคโนโลยนวา ระบบกาซชวภาพ (Biogas System) อนประกอบไปดวย ระบบผลตกาซชวภาพ ระบบนากาซชวภาพไปใชงาน และระบบบาบดของเสยขนหลง เปนตน

เทคโนโลยทใชในการยอยสลายสารอนทรยแบบไมใชอากาศ (Anaerobic digestion of the organic) เพอผลตกาซชวภาพมความหลากหลาย ขนอยกบแหลงทมาของสารอนทรยทนามาใชในการผลต ระบบผลตกาซชวภาพโดยทวไปจะใชมลสกร นาเสยจากโรงงานแปงมน โรงงานปาลม โรงหมกเบยร โรงกลนสรา และโรงงานแปรรปอาหาร อาท เทคโนโลย Modified Covered Lagoon จะนยมใชมากกบฟารมสกรและโรงงานบาบดนาเสยจากอตสาหกรรม ระบบนจะใชแผนพลาสตกคลมบอบาบดนาเสยแบบไมใชอากาศ แลวนากาซชวภาพทเกดขนภายใตกระบวนการยอยสลายแบบไมใชอากาศมาใช


นอกจากนระบบยงมอปกรณสาหรบกวนนาอยางตอเนองเพอใหแนใจวามมวลสารหรอสารอนทรยแขวนลอยในนาเสยไดสมผสกบแบคทเรยเตมท สงผลใหเกดการยอยสลายอยางรวดเรวและทวถงมากขน สามารถลดคาซโอด (COD; Chemical Oxygen Demand) ไดเรวยงขน (หมายถงปรมาณกาซชวภาพทไดมากขน) ระบบทมประสทธภาพสงสดจะตองมกระบวนการปนหรอกวนเพอใหเกดการยอยสลายอยางตอเนอง สาหรบเทคโนโลยระบบกาซชวภาพทใชอยางแพรหลายในประเทศไทยมหลายแบบดวยกน ขนอยกบชนดและปรมาณของนาเสย/ของเสย โดยสรปเทคโนโลยทใชจะขนกบแหลงทมาของของเสย/นาเสยไดดงตอไปน

o ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตร o ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว o ระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอย

1.2.1 ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตรและแปรรปอาหาร ประเทศไทยมโรงงานอตสาหกรรมทางการเกษตรและแปรรปอาหาร มากกวา 5,000 โรงงาน ทง

ขนาดใหญและขนาดกลางกระจายทวประเทศ ซงสวนใหญเทคโนโลยบาบดนาเสยยงคงใชระบบบอเปด (Open Pond) แตกมโรงงานบางสวนทเรมมองหาเทคโนโลยทเหมาะสม โดยเทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบไรอากาศไดรบความสนใจเพมมากขน ไดแก โรงงานอตสาหกรรมอาหาร โรงงานอตสาหกรรมแปงมนสาปะหลง โรงงานอตสาหกรรมสกดนามนปาลมดบ โรงงานอตสาหกรรมโรงฆาสตว เปนตน

อตสาหกรรมปาลมเปนอตสาหกรรมอกประเภทหนงทสรางระบบผลตกาซชวภาพเพอผลตไฟฟาขายให กฟภ. ปจจบนมจานวนโรงงานทสรางแลวเสรจและกาลงกอสรางระบบผลตกาซชวภาพไมนอยกวา 10 ราย จากจานวนโรงงานทงหมด 44 แหง แสดงในตารางท 1-1 จะเหนไดวา นาเสยจากอตสาหกรรมแปงมนสาปะหลงจะถกนามาผลตเปนกาซชวภาพสงสด รองลงมาไดแกอตสาหกรรมสราและเบยร อาหาร และเอทานอลตามลาดบ

ระบบการผลตกาซชวภาพในอตสาหกรรมของประเทศไทยนน อตสาหกรรมการผลตกาซชวภาพจากแปงมน สาปะหลง สวนใหญจะประสบความสาเรจ โดยระยะเวลาคนทนจะอยภายใน 1-2 ป ขณะเดยวกนกบราคาพลงงานทใชในการอบแปงเพมสงขน กลนของนาเสยทรบกวนชมชน รวมไปถงความหลากหลายของเทคโนโลย สงผลใหโรงงานแปงมนสาปะหลง


เกอบทงหมดหนมาตดตงระบบผลตกาซชวภาพ อตสาหกรรมเอทานอลจดวามศกยภาพในการผลตกาซชวภาพสงมากเมอเทยบตอหนวยลกบาศกเมตรของนาเสย เหตผลเนองจากคา COD1 ทสงมาก สงผลใหระบบผลตกาซชวภาพตองมปรมาตรใหญกวาทกประเภทอตสาหกรรมทาใหมลคากอสรางสง ประมาณการวาโรงงานเอทานอลทมกาลงผลต 150,000 ลตร/วน คากอสรางระบบประมาณ 150 ลานบาท สงผลใหมระยะเวลาคนทนนาน ซงหากสามารถสรางมลคาเพมใหกบนาเสย ทออกจากระบบกาซชวภาพจะทาใหระยะเวลาคนทนสนลง ชวย จงใจใหผประกอบการหนมาลงทนเพมขน

ตารางท 1-1 ศกยภาพการผลตกาซชวภาพจากนาเสยจากอตสาหกรรมและสถานภาพการผลตจนถงปจจบน

ลาดบ ประเภท โรงงาน

ศกยภาพกาซชวภาพ

สถานภาพ

มระบบผลตกาซชวภาพ ยงไมมระบบผลตกาซชวภาพจานวน โรงงาน

(ลานลบ.ม./ป) จานวนโรงงาน

กาซชวภาพ(ลานลบ.ม./ป)

จานวน โรงงาน

กาซชวภาพ(ลานลบ.ม./ป)

1 แปง 77 377 36 162.74 41 214.262 สราและเบยร 13 110 13 110 0 03 อาหาร 108 100 44 40.74 64 59.264 ปาลม2 44 25.3 5 2.9 39 22.45 กระดาษ 23 29 2 2.52 21 26.486 ยาง 87 84 2 1.62 85 82.387 เอทานอล3 24 218.4 4 36.4 20 182

ปรมาณกาซชวภาพ(ลานลบ.ม./ป)

รวม 943.7 รวม 356.92 รวม 586.78

นอกเหนอจากอตสาหกรรมการแปรรปผลผลตทางการเกษตรและฟารมปศสตวเหลาน ยงมวตถดบอนๆ ทสามารถนามาผลตกาซชวภาพ ไดแก (1) ของเสยอนทรยทมลกษณะเปนของแขงทมลกษณะไมเปนเนอเดยวกน (Heterogeneous) และ (2) ชวมวลอนๆ อาท กากมนจากโรงงานแปงมนสาปะหลง หญาแหง ทะลายปาลม เสนใย กะลาปาลม กากปาลม ยอดออย และใบออย

1 แม COD จากกระบวนการผลตเอทานอลจะสง แตระบบกสามารถบาบดไดเพยง 50 – 60% 2 เฉพาะโรงสกดนามนปาลมแบบหบเปยก 3 กาลงการผลต 150,000 ลตร/วน


1.2.2 ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว สาหรบประเทศไทย ฟารมเลยงสตวทมการใชเทคโนโลยระบบ

กาซชวภาพมากทสด คอ ฟารมสกร โดยแบงออกเปน 3 กลม ดงน o ฟารมขนาดใหญ หรอฟารมเลยงสกรประเภท ก เทยบเทา

จานวนสกรขนมากกวา 5,000 ตว หรอ มากกวา 600 หนวยปศสตว

o ฟารมขนาดกลาง หรอฟารมเลยงสกรประเภท ข เทยบเทาจานวนสกรขนตงแต 500-5,000 ตว หรอ 60-600 หนวยปศสตว

o ฟารมขนาดเลก หรอฟารมเลยงสกรประเภท ค เทยบเทาจานวนสกรขน 50-500 ตว หรอ 6-60 หนวยปศสตว

ระบบผลตกาซชวภาพในฟารมปศสตว สวนใหญจะดาเนนการในฟารมสกรทงขนาดเลก กลางและใหญ เนองจากสามารถรวบรวมมลลงสบอบาบดไดงาย ในขณะทระบบผลตกาซชวภาพในฟารมโคสวนใหญมศกยภาพสามารถผลตกาซชวภาพได 822 ลานลกบาศกเมตร/ป แตไมมการรวบรวมและการนาไปใชประโยชน เนองจากการเลยงโคสวนใหญจะปลอยเลยงในทงหญาเลยงสตว ทาใหการรวบรวมมลโคเพอนาไปผลตกาซชวภาพคอนขางลาบาก นอกจากนมลโคประกอบดวยหญาซงเปนไฟเบอร ยงกอใหเกดการอดตนภายในระบบผลตกาซชวภาพเมอใชไประยะหนง และเหตผลสาคญทสดคอการเลยงโคใชพลงงานในการเลยงนอย สงผลใหการทจะนากาซชวภาพไปผลตพลงงานไฟฟาเพอจาหนายใหการไฟฟานนมขดจากด ดวยเหตผลทงหมดขางตนทกลาวมา หากจะผลกดนใหมการใชและผลตกาซชวภาพสาหรบฟารมโคคงจะตองพจารณาถงแนวทางในการแกปญหาและอปสรรคดงกลาว

ตารางท 1-2 ศกยภาพการผลตกาซชวภาพจากนาเสยฟารมปศสตวและสถานภาพการผลตจนถงปจจบน

ลาดบ ประเภทฟารม

ศกยภาพ กาซชวภาพ

สถานภาพ

มระบบ ผลตกาซชวภาพ

ยงไมมระบบผลตกาซชวภาพ

ลานตว (ลานลบ.ม./ป) ลานตว กาซชวภาพ (ลานลบ.ม./ป)

ลานตว กาซชวภาพ(ลานลบ.ม./ป)

1 ฟารมสกรเลก 3 131.69 1.77 77.7 1.23 53.992 ฟารมสกรกลางและใหญ 4.14 181.67 2.19 96.1 1.95 85.573 ฟารมโค(โคเนอและโคนม) 8 822 N/A N/A N/A N/A4 ฟารมสตวอนๆ(ไก เปด ชาง) N/A 125 N/A N/A N/A N/A

ปรมาณกาซชวภาพ(ลานลบ.ม./ป) รวม 1260.36 รวม 173.80 รวม 139.56


1.2.3 ระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอย การกาจดขยะชมชนในพนทตางๆ สวนใหญนยมใชวธการฝงกลบ ซงทถกตองควรจะเปนการฝงกลบ

อยางถกหลกสขาภบาล(Sanitary Landfill) โดยสามารถผลตกาซจากหลมขยะ (Landfill Gas) เปนผลพลอยไดไดดวย แตเทคโนโลยการผลตกาซจากหลมขยะในเมองไทยในปจจบนยงคงประสบปญหาดานคณภาพและปรมาณซงไมคงทของกาซชวภาพทเกดขน

สาหรบคมอในการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพฉบบน จะนาเสนอขอมลเฉพาะในสวนของระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตร และระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว สาหรบระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอยจะนาเสนอในคมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานจากขยะ (ชดท 6)

1.3 เทคโนโลยระบบผลตกาซชวภาพในประเทศไทย 1.3.1 ประเภทบอหมกกาซชวภาพ เทคโนโลยสาหรบกาซชวภาพในประเทศไทยเรมใชกบมลสตวเปนอนดบแรก และตอมาเรมขยายเขา

มาในภาคอตสาหกรรม เทคโนโลยสาหรบกาซชวภาพสามารถแบงออกไดเปน 2 กลม ไดแก

1.3.1.1 กลมบอหมกไรออกซเจนแบบชา (Row Rate Anaerobic Digestion) เปนบอหมกทออกแบบโดยอาศยกลมแบคทเรยชนดทไมตองการใชออกซเจนในการยอยสลาย

สารอนทรยในนาเสย โดยบอหมกจะควบคมใหเกดสภาวะแวดลอมทเหมาะสม ระยะเวลาเกบกก (Hydraulic Retention Time, HRT) 30-60 ตอวน (Organic Loading Rate, OLR) 0.64-1.60 กโลกรมซโอดตอ ลบ.ม. ถงหมก ตอวน การเดนระบบอาจจะทาการผสม (Mixing), การเตมนาเสยและการเอาสลดจ (Sludge) ออกเปนครงคราว ถงปฏกรยาชนดนสามารถจะใชฝาปดทลอยไดหรอแบบตดกบทแตการใชฝาปดชนดตดกบทจะไมสะดวกในการเดนระบบหรอการทางานของผเดนระบบ มรปแบบบออยหลายประเภทดวยกนเชน

o บอหมกชาแบบถงลอย (Floating drum digester) หรอ Indian digester ลกษณะสวนใหญจะเปนรปทรงกระบอก ฝงอยใตพนดนทาหนาทหมกมลสตวและของเหลวใหเกดกาซชวภาพ สาหรบสวนบนเปนฝาครอบเกบกาซทาดวยโลหะหรอไฟเบอรกลาส ลอยขนลงตามปรมาตรกาซทเกดขน


รปแสดงบอหมกชาแบบถงลอย (Floating drum digester)

o บอหมกชาแบบโดมคงท (Fixed dome digester) มลกษณะเปนทรงกลมฝงอยใตดน สวนทเกบกาซมลกษณะเปนโดม ซงขอดของระบบนคอประหยดพนทบรเวณฟารมเนองจากถงหมกอยใตผวดน จงทาใหสามารถระบายนามลสกรจากโรงเรอนไปสบอหมกโดยอาศยแรงโนมถวง อณหภมในบอหมกคอนขางคงททาใหการหมกของมลสตวเปนไปอยางตอเนอง สาหรบขอเสยของระบบนคอ ในบรเวณทระดบนาใตดนสงการทางานและการสรางบอหมกจะคอนขางลาบาก และในบรเวณสวนโคงของถงหมกจะตองใชเทคนคและความชานาญสง

o บอหมกชาแบบราง (Plug Flow digester) มลกษณะเปนรปสเหลยมคางหมฝงในดน สวนทใชเกบแกสจะใชผาพลาสตกทเรยกวา red-mud-plastic คลมสวนบนของบอหมกไว ขอดของบอแบบน คอ เนองจากลกษณะของบอเปนแนว จงทา ใหระยะเวลาในการหมกของเสยมากขนจะทา ใหปรมาณแกสทเกดขนมมากขนดวย

รปแสดงบอหมกชาแบบโดมคงท (Fixed dome digester)


รปแสดงบอหมกชาแบบราง (Plug Flow digester)

o บอแบบ Covered Lagoon รปแบบของระบบนไดนารปแบบถงยางเกบกาซของบอแบบ Plug Flow มาสรางครอบไปบนบอรวบรวมมลสตวทมอยแลว ซงอาจเปนบอคอนกรตหรอดนขดกไดในกรณทเปนบอดนขด อาจปแผนยางทใชปสระเกบนามาปทบเพอมใหเกดการรวซมของของเสยลงใตดน

รปแสดงบอแบบ Covered lagoon

1.3.1.2 กลมบอหมกไรออกซเจนแบบเรว (High Rate Anaerobic Digestion) เปนบอทเหมาะสาหรบใชบาบดนาเสยประเภททมปรมาณสารอนทรยสวนใหญอยในรปทละลายนาได

บอหมกแบบนจะมประสทธภาพในการยอยสลายคอนขางเรว ระยะเวลาเกบกก (HRT) ประมาณ 0.5-3 วน ประสทธภาพการกาจด COD สงถงรอยละ 80-90 ภาระบรรทกสารอนทรย (OLR) 2.4-20 กโลกรมซโอดตอ ลบ.ม.ถงหมก ตอวน การเดนระบบจะทาการผสมเตมนาเสยและการทงสลดจอยางตอเนอง โดยทวไปถงปฏกรยาชนดนมกจะใชฝาปดแบบตดกบท ซงจากประสทธภาพของบอหมกจงทาใหบอหมกมขนาดเลก แตสามารถรบปรมาตรของเสยไดมากกวา สวนใหญจะไมนยมนามาใชกบมลสตว เนองจากตะกอนจากมลสตวจะสรางปญหาแกระบบ


รปแสดงลกษระการทางานของกลมบอหมกไรออกซเจนแบบเรว

กลมบอหมกไรออกซเจนแบบเรวเหมาะสมทจะนามาประยกตใชกบนาเสยอตสาหกรรมทมปรมาณความเขมขนสารอนทรยสง และนากาซชวภาพทผลตไดสามารถนาไปใชทดแทนสารเชอเพลงทใชในกระบวนการผลต ซงทาใหสามารถลดคาใชจายการบาบดใหตาลงและสามารถชวยลดการใชสารเชอเพลงอกดวย เนองดวยเทคโนโลยผลตกาซชวภาพตองประยกตใชกบนาเสยทมความเขมขนสารอนทรยสง จงจาเปนตองมขนตอนบาบดตอเนอง เพอใหนาเสยทบาบดแลวเปนไปตามมาตรฐานนาทง

1.3.2 เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพจากนาเสยอตสาหกรรม การประยกตใชระบบหมกผลตกาซชวภาพกบนาเสยอตสาหกรรมในชวงแรกมวตถประสงคเพอลด

คาใชจายการบาบด รปแบบระบบหมกสวนใหญเปนบอหมก โดยกาซชวภาพทเกดขนจะถกปลอยทงสบรรยากาศ ไมถกนาไปใชประโยชน ทงนเนองจากมปรมาณนอย และจดประสงคหลกเพอการบาบดนาเสยนอกจากสญเสยกาซชวภาพแลว ยงมปญหากลนเหมนรบกวนจากบอหมก และตองการพนทมากในการสรางบอหมก ปจจบนการใชระบบบอหมกจงลดตาลงมาก

โรงงานกลมสรา เปนอตสาหกรรมกลมแรกทมการนาเทคโนโลยผลตกาซชวภาพเขามาใชอยางจรงจง โดยนาเสยของโรงงานสรา ซงเรยกวานากากสามความเขมขนสารอนทรยสงมาก โดยวดในรปบโอด (BOD) เทากบ 30,000-50,000 มก/ล และซโอด (COD) เทากบ 100,000-120,000 มก/ล นอกจากนยงมสนาตาลเขม โดยอดตโรงงานไมมระบบบาบดนาเสย จงกอปญหาอยางมากตอชมชนทอาศยอยใกลเคยง ดงนนทางโรงงานจงถกบงคบใหแกไขปญหาดงกลาวโดยเรงดวนจงไดนาเทคโนโลยการเผามาใชและยงคงใชอยทโรงงานสราบางยขน ถงแมวาวธการเผาจะสามารถกาจดนาเสยไดหมดสน แตพบวามคาใชจายสงมาก ดงนนตอมาโรงงานสราทกแหงจงหนมาใชเทคโนโลยผลตกาซชวภาพแทน โดยนาเสยจากโรงงานทงสองสวนคอนากากสาจากการกลนสราและนาลางขวด จะไหลรวมกนเขาสระบบหมกแบบ UASB และสองขนตอน โดยถงหมกกรดมขนาดจ 450 ม3 และถงหมกมเธนเปนแบบ UASB มขนาดจ 3,000 ม3 กาซชวภาพทเกดขนจะถกนาไปใชผลตไอนา นาเสยทผานระบบหมกแลวจะไหลลงบอหมกจ 100,000-300,000 ม3 จากนนนาเสยจากบอหมกจะถกสบไปกาจดตอโดยการทาปยหมกตอไป


ความเหมาะสมการประยกตใชระบบผลตกาซชวภาพขนกบลกษณะคณสมบตนาเสยนนดงไดกลาวมาแลว ประโยชน 2 ประการทไดจากระบบผลตกาซชวภาพคอ ทาใหคาใชจายการบาบดนาเสยลดตาลง และชวยลดการใชสารพลงงานอกดวย ในสวนการลดคาใชจายการบาบดนาเสยมาจากกาซชวภาพทผลตได ชวยลดการใชสารเชอเพลง และมาจากคาใชจายสวนการบาบดนาเสยลดตาลง ดงนนการพจารณาความเหมาะสมการประยกตใชระบบหมกผลตกาซชวภาพ ควรจะเปรยบเทยบกบวธการบาบดอน ๆ ถาการนาระบบผลตกาซชวภาพมาประยกตใชรวมในระบบบาบดนาเสยสามารถลดคาใชจาย เมอเปรยบเทยบกบระบบบาบดอนๆ ทไมมระบบหมกผลตกาซชวภาพ กสรปไดวาการประยกตใชระบบหมกผลตกาซชวภาพกบนาเสยนนมความเหมาะสม

นอกจากการพจารณาวาคาบโอดของนาเสยสงจงจะเหมาะสมในการผลตกาซชวภาพแลวจาเปนตองพจารณาวาโรงงานมความตองการพลงงานในกระบวนการผลตมากนอยอยางไร กาซชวภาพทผลตไดสามารถนาไปทดแทนสารเชอเพลงไดหรอไม ถาไดกจะทาใหการนาระบบหมกผลตกาซชวภาพมความเหมาะสมมากขน การนากาซชวภาพไปใชประโยชนโดยตรงและงายทสด คอการนาไปเผาใหความรอนในการผลตไอนา นอกจากนยงสามารถนาไปใชในการผลตกระแสไฟฟา และขบเคลอนเครองจกรกลแตจะยงยากและมประสทธภาพตากวาโดยรปแบบระบบผลตกาซชวภาพทนยมมดงน

1.3.2.1 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Modified Covered Lagoon ระบบบาบดนาเสยแบบ Modified Covered Lagoon เปนระบบบอหมกยอยทลกษณะการไหลของ

นาเสยเปนแบบตามแนวยาว (Horizontal Flow) ทถกออกแบบใหมลกษณะการหมกยอยแบบตอเนองกนไป กาซชวภาพทผลตขนไดจะถกกกเกบเอาไวใตผนพลาสตกคลมบอกาซชวภาพน ซงพรอมนาไปใชไดทนท กากตะกอนทผานการหมกยอยแลวจะไหลไปตามแนวการเคลอนตวของนาเสยตามแนวยาวและถกระบายออกทดานทายของบอน เพอนาไปใชประโยชนในรปของปยชวภาพตอไป ดานทายบอหมกกาซชวภาพจะตดตงอปกรณแยกการตะกอนออกจากนาเสยสวนใส เพอระบายเฉพาะนาเสยสวนใสออกจากระบบกาซชวภาพเทานน โดยระบบดงกลาวจะมการตดตงระบบหมนเวยนนาเสยและตะกอน เพอทาหนาทหมนเวยนตะกอนและ นาเสยเพอรกษาสภาวะสมดลของการยอยสลาย ทาใหเดนระบบไดงาย และระบบมเสถยรภาพ

ลกษณะของระบบบาบดนาเสยแบบ Modified Covered Lagoon เปนสระหรอบงรปรางสเหลยมผนผา ทมการคลมดวยแผนพลาสตกจาพวก High Density Polyethylene (HDPE) หรอแผน พวซ (PVC) เพอใหเกดสภาพไมใชอากาศและใชเปนตวเกบรวบรวมกาซชวภาพทเกดขน โดยอาจคลมทงบอหรอคลมเฉพาะในสวนทมการสรางมเทนกได โดยทมการเพมพนทผวสมผสของตะกอนแบคทเรยกบนาเสยใหมากขนซงทาไดหลายวธเชน ปรบปรงใหมการกระจายนาเขาทดขน และพฒนาระบบดงกากตะกอนภายในบอ Covered Lagoon เพอลดการสะสมของตะกอนภายในบอ ซงระบบทพฒนาขน เรยกวา Modified Cover Lagoon ในปจจบนมการใชงานแพรหลายโดยเฉพาะในโรงงานแปงมน และฟารมสกรรปแบบการทางานของระบบ ModifiedCovered Lagoon แสดงไดดงรป


Bubbles of biogas

Gas collection tubesPlastic liner

Liner anchors

Raw waste

Inlet pipesBiomass layer

High Rate Anaerobic Lagoon System

Concrete spillway

รปแสดงระบบบอ Modified Covered Lagoon (ซาย) และลกษณะของทอกระจายนาในบอ (ขวา)

รปแสดงโรงไฟฟากาซชวภาพระบบ Modified Covered Lagoon ขนาด 3 MW บรษท ทเอสเอมไบโอเอนเนอรยจากด

1.3.2.2 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Completely Stirred Tank Reactor ระบบบาบดแบบ Completely Stirred Tank Reactor เปนระบบบาบดแบบไมใชอากาศทมการ

เลยงตะกอนแบบเชอแขวนลอย โดยมเครองกวนเพอทาใหแบคทเรยและนาเสยผสมกนไดอยางทวถง ไมเกดการไหลลดทางหรอมบรเวณทไมไดรบสารอนทรย ระบบบาบดนาเสยลกษณะนเหมาะกบนาเสยทมสารแขวนลอยสง นอกจากนการทระบบมการกวนผสมกนอยางทวถงทงถงสามารถชวยลดความรนแรงของสารพษทอาจหลดเขามาในระบบได เนองจากเกดการเจอจางโดยนาเสยทอยในถง แตอยางไรกตามการทระบบมเวลาเกบกกตะกอนเทากบเวลากกเกบนา ทาใหมความสามารถในการรบสารอนทรยไดตา เมอเทยบกบระบบบาบดนาเสยทมอตราการยอยสลายสารอนทรยสงในแบบอนๆ ทงนหากตองการเพมปรมาณนาเสยทเขาสระบบจาเปนตองขยายถงปฏกรยาใหใหญขนหรอสรางถงใหม


รปแสดงระบบผลตกาซชวภาพเเบบถงกวนสมบรณ (Completely Stirred Tank Reactor)

1.3.2.3 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Anaerobic Contact ระบบบาบดนาเสยแบบ Anaerobic Contact เปนระบบทมการดดแปลงมาจากถงปฏกรยาแบบ

Completely Stirred Tank Reactor โดยมการเพมสวนของถงตกตะกอนลงไป จงทาใหระบบมลกษณะเหมอนกบถงปฏกรยาแบบตะกอนเรง จนบางครงมผเรยกกนวาเปนระบบตะกอนเรงแบบไมใชอากาศ (Anaerobic Activated Sludge) โดยทาการหมนเวยนตะกอนเพอเพมเวลาเกบกกตะกอนใหนานขน ซงทาใหถงปฏกรยาแบบนทางานไดดกวาแบบ Completely Stirred Tank Reactor อยางไรกตามหากตะกอนภายในถงอยในสภาวะทตกตะกอนไดยาก อาจมการตดตงอปกรณหรอเตมสารเคมเพอชวยในการตกตะกอน

P

นาออก

นาเสย

กาซชวภาพ

ทอระบายตะกอน

เครองกวนผสม

รปแบบและวธการกวนภายในถงกวนสมบรณ


รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Anaerobic Contact

1.3.2.4 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบตรงฟลมจลนทรย (Anaerobic Fixed Film or Anaerobic Filter)

ถงปฏกรณเเบบตรงฟลมมลกษณะเดนทมการบรรจวสดตวกลาวอยางเปนระเบยบมระยะหาง (Orderly Pack) มการไหลของนาเสยสมาเสอ โดยวสดตวกลางทใชเชน เชอกไนลอน ตาขาย เปนตน โดยการบรรจวสดตวกลางลกษณะนทาใหจลนทรยเจรญเตบโตเเบบยดเกาะบนผววสดตวกลาง โดยทวไปจลนทรยในถงปฏกรณไรอากาศมทงทเจรญเตบโตเเบบยดเกาะบนผววสดตวกลาง เเตสวนใหญเจรญเตบโตเเบบเเขวนลอยอยในสารละลายระหวางชองวางของวสดตวกลาง ดงนนเมอปอนนาเสยเขาระบบ นาเสยจะไหลผานชนจลนทรยคลายการกรองจงเรยกถงเเบบนวา ถงกรองไรอากาศ นอกจากนการจดเรยงวสดทเเตกตางกนยงสงผลถงการทางานเเละเสถยรภาพของระบบในระยะยาวดวย ระบบนอาจมการปอนนาเสยจากดานลางของถงปฏกรณ (Up-flow Anaerobic Fixed Film) หรอปอนจากดานบน (Down-flow


Anaerobic Fixed Film) โดยระบบทเปนทนยมในปจจบนนคอระบบทปอนนาเสยจากดานลางของถงปฏกรณเนองจากลดปญหาการอดตนลงไดมาก

ระบบตรงฟลมนเรมทางานโดยนาเสยจะถกปอนเขาระบบ (มทงจากดานลางขนดานบนเเละจากดานลนลงลาง) ผานทอกระจายนาเสยเเละไหลผานชนจลนทรยซงยดเกาะอยบนผววสดตวกลางเมอนาเสยไหลผานสมผสกบจลนทรย จลนทรยเหลานจะใชสารอนทรยในนาเสยเปนเเหลงอาหารเเละเกดกาซชวภาพไหลขนทางดานบน นาเสยทผานการบาบดเเลวจะไหลออกทางดานบนดวยถงกรองไมใชอากาศสามารถกาจดสารอนทรยทแขวนลอยและสารละลายทมอยในนา โดยการดงสารอนทรยเขามาใกลผวแบคทเรยทเกาะตดอยบนผวตวกลาง นอกจากนอาจมแบคทเรยบางสวนอาศยการเกาะตดบนผนงของถงปฏกรยา ตวกลางทใชในระบบถงกรองไมใชอากาศ สามารถใชไดหลายแบบ เชน กรวด หน โฟม พลาสตก เปนตน โดยตวกลางทดจะตองมพนทผวสงเพราะทาใหมบรเวณทใหแบคทเรยอาศยไดมาก ปกตตวกลางทใชจะมพนทผวจาเพาะ (Specific Surface Area) อยในชวง 90-300 ตร.ม./ลบ.ม.-ปรมาตรตวกลาง ในชวงแรกแบคทเรยจะเปนชนดทเกาะตดบนตวกลางอยางเดยว เมอระบบเดนไปไดระยะหนงจะมแบคทเรยทหลดและเตบโตอยในชองวางของตวกลางในลกษณะแขวนลอย ซงพนทผวของตวกลางจะมความสาคญนอยกวาความสามารถในการรกษาตะกอนเหลานไว

ขอดของระบบกาซชวภาพเเบบตรงฟลมจลนทรย คอ ระบบสามารถรบนาเสยทมสารเเขวนลอยสงไดด และสามารถรองรบชนดนาเสยทมการเปลยนเเปลงกะทนหน เชน พเอช ความเขมขนของสารอาหารเเละนาเสยทมสารทเปนพษ โดยเฉพาะอยางยงเปลยนเเปลงปรมาณขนลงกะทนหน ทงนเนองจากจลนทรยในระบบซงยดเกาะอยบนวสดตวกลางอยางเเนนหนา ทาใหไมถกหลดออกนอกถงปฏกรณไดงายเหมอนระบบ จลนทรยเเขวนลอย นอกจากนฟลมจลนทรยเหลานยงม Toxicity Resistance เนองจากสารพษตางๆจะสมผสกบจลนทรยชนในซงทนพษไดตากวาไดยาก ทาใหระบบยงคงทางานอยได นอกจากนยงพบวาระบบจลนทรยยดเกาะนสามารถ Re-startup หรอ Recovery ภายหลงจากทระบบลมเหลวไดเรวกวาระบบจลนทรยเเขวนลอย อยางไรกตามขอเสยของระบบนยงคงอยทตนทนทเพมขนจากคาวสดตวกลางทใชเเละในระบบทมขนาดใหญ การตดตงตวกลางอยางเปนระบบจาเปนตองใชเเรงงานทมฝมอคาใชจายจงสง นอกจากนระบบทใสวสดตวกลางเเบบไมสมาเสมอกยงคงมปญหาในเรองของการอดตน (Clogging) เเละเกดการไหลลดวงจร(Short Circuit) ของนาเสยดวย


รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบ Anaerobic Fixed Film or Anaerobic Filter

1.3.2.5 ระบบ Fluidized Bed ระบบ Fluidized Bed มรปแบบการทางานคลายคลงกบถงกรองไมใชอากาศ สวนทแตกตางกบ

ระบบถงกรองไมใชอากาศคอตวกลางในระบบถงกรองไมใชอากาศจะถกยดใหอยกบท แตในระบบถง Fluidized Bed ตวกลางจะสามารถฟงกระจายและเคลอนทไปมาได นอกจากนทศทางการจายนาเสยในระบบ Fluidized Bed เปนแบบไหลขนเทานน การยกตวและฟงกระจายของตวกลางจาเปนตองมการใชความเรวนาไหลขนสง จนทาใหชนตวกลางเกดการขยายตวและฟงกระจายขนมา ดงนนตวกลางทดจงตองเปนตวกลางทมนาหนกเบาเพอจะทาใหเกดการยกตวของตวกลางไดงาย ขอดของระบบนเมอเทยบกบถงกรองไมใชอากาศทเหนไดชดคออตราภาระบรรทกสารอนทรยของระบบจะสงขน เนองจากการทตวกลางฟงกระจายทาใหแบคทเรยทเกาะอยบนตวกลางและสารอนทรยในนาเสยมโอกาสสมผสกนมากขนแตอยางไรกตามระบบนจาเปนตองใชพลงงานมากกวาในระบบถงกรองไมใชอากาศเนองจากมอตราการไหลของนาทสงกวา


รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบ Fluidized Bed

1.3.2.6 ระบบบาบดนาเสยแบบ Anaerobic Hybrid Reactor เปนการนาขอเดนของแตละรปแบบมาผสมจะเปนแบบ UASB รวมกบแบบ Covered Lagoon กได

หรอจะเปนแบบ UASB รวมกบแบบ AC ซงเรยกวา UAC สาหรบระบบบาบดนาเสยแบบ Anaerobic Hybrid Reactor เปนการผนวกเอาระบบยเอเอสบเขามารวมกบระบบถงกรองไมใชอากาศ โดยบรเวณดานลางของถงจะมการสรางชนตะกอน เหมอนกบในระบบยเอเอสบ ในขณะทสวนบนของถงจะทาการตดตงตวกลางเหมอนในระบบถงกรองไมใชอากาศ


รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบ Anaerobic Hybrid Reactor

1.3.2.7 ระบบยเอเอสบ (Upflow Anaerobic Sludge Blanket, UASB) การพฒนาระบบยเอเอสบเกดขนเนองจากเหนถงขอดของการใชตวกลางในถงกรองไมใชอากาศ แต

การใชตวกลางจะทาใหพนทใชงานบางสวนในถงสญเสยไป เนองจากถกแทนทดวยวสดตวกลาง รวมถงคาใชจายสาหรบตวกลางมราคาสง ทาใหมการคดคนระบบทมลกษณะการไหลแบบไหลขน และสามารถรกษาตะกอนแบคทเรยไวในระบบไดโดยไมตองใชตวกลาง ทาใหมการเปลยนระบบบาบด จากการทใหนาเสยไหลผานตวกลางมาเปนการใหนาเสยไหลผานชนตะกอนแบคทเรยทอยในบรเวณกนถงแทน ดงนนแบคทเรยในระบบยเอเอสบจะตองเปนแบคทเรยทมขนาดใหญ ความหนาแนนสง และมนาหนกมาก เพอใหสามารถรกษาตะกอนใหอยภายในถงได ปญหาสาคญของระบบยเอเอสบคอการทาใหตะกอนมลกษณะเปนเมดและตกตะกอนไดด ทาไดยากจงตองมการตดตงอปกรณเพอปองกนไมใหตะกอนหลดออกไปกบนาออก โดยจะตดตงในบรเวณสวนบนของถง


รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบUpflow Anaerobic Sludge Blanket

1.3.2.8 ระบบอจเอสบ (Extended Granular Sludge Bed, EGSB) ระบบอจเอสบเปนระบบบาบดนาเสยทมแนวคดเชนเดยวกบระบบยเอเอสบ แตมการเพมพนทผวสมผส

ของตะกอนแบคทเรยกบนาเสยใหมากขนซงทาไดหลายวธเชน ปรบปรงใหมการกระจายนาเขาทดขน เพมความเรวนาไหลขนเพอเพมโอกาสในการทตะกอนสมผสกบนาเสยโดยความเรวนาไหลขนมคาอยในชวง 5-15 ม./ชม. การทตะกอนสามารถสมผสกบนาเสยไดมากขน ทาใหระบบสามารถรบอตราภาระบรรทกสารอนทรยไดสงถง 30 กก.ซโอด/ม.3-วน นอกจากนอตราการไหลของนาทสงสงผลใหชนตะกอนเกดความปนปวนและฟงกระจายมาก ทาใหไมเกดการอดตวของชนตะกอน ลดบรเวณทเปนจะไมไดรบสารอาหาร (Dead Zone) และการทเพมความเรวนาไหลขนตองใชนาเสยจานวนมาก จงมความจาเปนทจะตองทาการหมนเวยนนาท


ผานการบาบดบางสวนกลบเขามาสระบบ ซงชวยเจอจางนาเสยทเขาระบบและลดความเปนพษของสารทเขาสระบบไดอกดวย

รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบExtended Granular Sludge Bed

1.3.2.9 ระบบ Internal Circulation (IC)

ระบบไอซ (IC) เปนระบบทมอตราการไหลขนของนาสงเชนเดยวกบระบบอจเอสบ โดยถงปฎกรยาจะมความสงตงแต 16-25 ม. และมเสนผานศนยกลางตงแต 1.5-12 ม. จงเปนถงปฏกรยาทมสดสวนระหวางความสงตอพนทหนาตดสง ภายในถงจะแบงเปนสองสวนดวยอปกรณดกกาซ ปฏกรยาสรางมเทนสามารถเกดไดทงสองสวน แตการยอยสลายสารอนทรยและผลตกาซชวภาพจะเกดขนในสวนลางของถงปฏกรยาเปนสวนใหญ เนองจากมความเขมขนของสารอนทรยสง กาซทเกดขนจะถกแยกและสะสมอยในสวนแยกกาซดานลาง เมอปรมาณกาซสะสมไดมากขน กาซจะลอยตวขนดานบนและมการดงนาเสยขนมาดวยซงเรยกวา Gas Lift เมอกาซไหลไปถงสวนรวบรวมกาซซงอยดานบนสดของถงปฏกรยา นาเสยและกาซชวภาพจะแยกตวออกจากกน โดยนาเสยจะไหลกลบลงไปดานลางเพอชวยในการกวนผสม จงเรยกวาเปนถงปฏกรยาแบบหมนเวยนภายในหรอ Internal Circulation สาหรบในสวนบนของถงปฏกรยาจะมการยอยสลายสารอนทรยสวนทเหลอจากบรเวณดานลางเปนการชวยเพมเสถยรภาพใหแกระบบ


รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบInternal Circulation

1.3.3 ระบบกาซชวภาพในฟารมเลยงสตว ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว โดยสถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม ได

ดาเนนการศกษา วจย สนบสนนสงเสรมใหเกษตรกรนาไปตดตงใชงาน ไดแก ระบบแบบ CDUA ระบบแบบ H-UASB และระบบแบบ Fixed Dome โดยมรายละเอยดในแตละประเภท ดงน

1.3.3.1 ระบบกาซชวภาพแบบบอหมกแบบรางตามดวยบอหมกเรวนาใส (Channel Digester + UASB, CDUA)

ระบบกาซชวภาพแบบ CDUA เปนระบบกาซชวภาพทเหมาะสาหรบฟารมเลยงสตวทมการเลยงสตว เทยบเทาสกรขน 500 ตว ขนไป ทพฒนาขนโดย สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม เปนระบบกาซชวภาพทอาศยหลกการงายๆ ในการหมกยอยโดยจลนทรยทไมใชอากาศ คอเปนระบบปด ทมโครงสรางเปนคอนกรตเสรมเหลกเพอปองกนการปนเปอนของนาเสยส นาใตดน และเพอความแขงแรง ดานบน


คลมดวยพลาสตก PVC เคลอบปองกนแสง UV เพอเกบกาซชวภาพ บอหมกจะแบงออกเปน 2 สวน คอ สวน บอหมกชาแบบราง และบอหมกเรว สาหรบระบบกาซชวภาพของ มช. รนท 3 หรอ (MC-UASB3) ทงบอหมกชาแบบราง และบอหมกเรว จะมโครงสรางรวมกนอยภายในบอเดยว เพอใหสามารถกอสรางไดงายขน โดยบอหมกชาแบบราง (Channel Digester) ทอยชวงตนบอ จะทาหนาทหมกยอยสวนทเปนของแขงในนาเสยจากฟารมหรอสวนทเปนนา มลหนกนนเอง ซงจะมระยะเวลากกเกบประมาณ 4-5 วน สาหรบสวนทเปนนา และ 40-60 วน สาหรบสวนทเปนของแขง โดยจะอาศยรปรางบอคลายรางนา เพอสงนาจากดานหวบอไปทายบอ เพอใหนามลหนกตกตะกอนภายในบอ ทาใหมระยะเวลาอยในบอนาน ซงนามลหนกจะไดรบการหมกยอยจากดานหวบอ เจอจางลงเรอยๆ จนถงดานทายบอ

ตอจากบอหมกชาแบบราง จะกนผนงเปนบอหมกเรว UASB ซงทาหนาทหมกยอยนาเสยทมตะกอนแขวนลอยนอย แตยงมสารอนทรยละลายอยมาก โดยจะมระยะเวลากกเกบนาประมาณ 1-2 วน และระยะเวลากกเกบตะกอน? 10-15 วน โครงสรางทาจากคอนกรตเสรมเหลกเชนเดยวกบบอหมกชาแบบราง โดยจะมการกระจายนาใหไหลยอนขนผานชนตะกอนจลนทรยทเกดขนภายใน บอ ซงจะทาใหนาเสยไดรบการหมกยอยโดยจลนทรยดงกลาว และแยกเอากาซชวภาพ ตะกอนจลนทรย และนาทผานการบาบดแลว ทางดานบนของบอหมก ดวยอปกรณทเรยกวา ชดเบนตะกอน ซงเปนอปกรณทชวยใหตะกอนจลนทรยไมหลดออกจากบอหมกดงกลาว ทาใหจลนทรยในบอมความเขมขนมาก สงผลใหบอหมกมประสทธภาพการบาบดนาเสยทด โดยบอหมกแบบ MC-UASB น มประสทธภาพการบาบดไมนอยกวา รอยละ 95 โดยการกอสรางทงหมดใชอปกรณทหาไดงายในประเทศไทย ทาใหการกอสรางงาย รวดเรว และมราคาไมแพง โดยระบบกาซชวภาพทสมบรณนอกจากบอหมกแบบ MC-UASB ซงถอเปนสวนผลตกาซชวภาพและพลงงานทดแทนแลว ยงตองมสวนประกอบอนไดแก ลานตากตะกอน หรอ บอเกบตะกอน ซงนาตะกอนหรอสวนทยอยไมไดในบอหมก เชน ขนสตว ทราย หรอเศษวสด ออกมากจดการเพอทาใหระบบมเสถยรภาพ และยงยน รวมถงระบบบาบดขนหลง ทอาศยการบาบดแบบธรรมชาต ประกอบดวยบอผง บอพชนา และบอพกเกบนา ซงระบบบาบดขนหลงนจะบาบดนาทผานการยอยจากบอหมกแลว ใหมคณสมบตตามทกฎหมายกาหนด หรอจะใชนาดงกลาวกบพนทเกษตรกรรมกได


ระบบกาซชวภาพสาหรบฟารมเลยงสตวขนาดกลางนออกแบบมาโดยเนนทการ บาบดนาเสย และ

ผลตกาซชวภาพไดอยางยงยน โดยมองคประกอบของระบบตางๆ ทแขงแรง อายการใชงานยาวนาน สามารถดแลและตดตามการทางานไดงาย เพอใหเกษตรกรผเขารวมโครงการ มระบบกาซชวภาพทไดมาตรฐาน มประสทธภาพสง ผลตพลงงานทดแทนจากกาซชวภาพไดอยางสมาเสมอ ซงชวยลดคาใชจายใหกบฟารม พรอมทงลดปญหาสงแวดลอมจากนาเสยไปพรอมกน

1.3.3.2 ระบบกาซชวภาพแบบบอหมกเรวนาขน (High suspension solids-Up flow Anaerobic Sludge Blanket, H-UASB)

ระบบกาซชวภาพแบบ H-UASB (High suspension solids-Up flow Anaerobic Sludge Blanket)เปนเทคโนโลยหรอระบบกาซชวภาพทใชสงเสรมในโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตว (ระยะท 3) สาหรบฟารมขนาดใหญ ของสถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม ซงเปนระบบทพฒนาขนจากระบบกาซชวภาพแบบบอหมกรางตามดวยบอหมก UASB ทงนทางสถาบนฯ ไดทาการศกษาวจยและพฒนาเทคโนโลยมาอยางตอเนอง โดยการนาเอาขอจากดหรอจดดอยของระบบกาซชวภาพแบบตางๆ มาปรบปรงเพอใหไดระบบทมประสทธภาพและเสถยรภาพในการทางานมากยงขน

ขอดของระบบ • รองรบอตราการไหลไดดภายในถงหมก (ชวยลดขนาดถงพกนาเสยลงไดมาก) • ปรบวธการจายนาใหมการกระจาย และกวนผสม • ปรบชดแยกสถานะใหมขนาดเลกลง แตมประสทธภาพสง • ลดจานวนอปกรณ และตะกอนใหนอยลง จากการปรบปรงดงกลาวทาให ลดภาระคากอสรางระบบ และลดการใชพลงงานจากการเดนระบบได

เปนอยางมาก โดยยงใชเทคโนโลยการหมกยอยแบบเดมทาใหประสทธภาพในการยอยสลายสาร อนทรยคง


เดม คอมากกวารอยละ 97 ของคาความสกปรกเรมตน แตระบบ H-UASB กมขอจากดคอ ถงปฏกรณแบบ H-UASB หรอถงหมกเรวนาขน จะรองรบนาเสยทมสารแขวนลอยสง ซงมแนวโนมทจะสญเสยกจกรรมหากเกดการตกตะกอนในชน sludge blanket ดงนนจงตองการอตราเรวการไหลทสมาเสมอ เพอปองกนการตกตะกอนในชน sludge blanket ทาใหตองมการเพมถงพกเกบนา (Buffer Tank) เพอจายนาเขาสถงอยางสมาเสมอ

ระบบกาซชวภาพ H-UASB ประกอบดวยสงกอสรางหลายสวน ซงแตละสวนมหนาทแตกตางกนไป การทางานของระบบ มขนตอนการทางานรวมกนของสวนประกอบตางๆ ดงแสดงในรป โดยการทางานของสวนประกอบตางๆ ของระบบกาซชวภาพมดงน ระบบสงลาเลยงนาเสย นาเสยจากโรงเรอนจะถกสงมายงระบบ H-UASB โดยผานระบบสง

ลาเลยงนาเสย ซงจะตองแยกนาเสยกบนาฝนออกจากกน โดยมตะแกรงดกขยะอยเปนชวงๆ เพอปองกนการอดตน บอรวมนาเสย (CT) มหนาทรวบรวม นาเสยทสงมาจากโรงเรอน เพอสบเขาสระบบ H-UASB ใน

ฟารมทมพนทกวางมากอาจมบอรวบรวมนาเสยมากกวา 1 จด เพอชวยทาหนาทเปนจดยกระดบของนาเสยใหสามารถไหลมายงบอรวบรวมนา เสยชดสดทายกอนสบสงเขาระบบบาบดตอไป บอพกนาเสย (Buffer Tank หรอ EQ) ม องคประกอบหลายสวนททางานเกยวเนองกน บอพก

นาเสย (Buffer Tank) จะรบนาเสยจากบอรวมนาเสย แลวเกบกกไวเพอสามารถจายนาเสยใหเขาระบบ H-UASB ไดตลอด 24 ชวโมงอยางตอเนองผานทางบอสบ นอกจากนยงเปนบอทใชเกบกาซชวภาพทผลตไดจากบอหมกนาเสยแบบไร อากาศ (H-UASB) กอนทจะมการนาไปใชงานตอไป บอสบ บอสบเปนบอทมการตอเชอมทอกบ Buffer Tank ภายในมเครองสบนาเสยเพอสบนาเสย

ปอนสงเขาบอหมกนาเสยแบบไร อากาศ (H-UASB) อยางตอเนองตลอด 24 ชวโมง และมทอนาลน (Over Flow) ในกรณทมนาเสยสบเขามามากในชวงเวลานน บอหมกนาเสยแบบไรอากาศ (H-UASB)บอหมกแบบ H-UASB มองคประกอบหลายอยางท

ทางานเกยวเนองกน เปนบอททาหนาทหมกยอยสารอนทรยในนาเสยแลวเปลยนรปเปนกาซ ชวภาพ โดยการปอนนาเสยเขาทางดานลางของถงหมก แลวไหลยอนผานชนตะกอนของแบคทเรยขนมา กาซชวภาพทเกดขนจะถกดกโดย ชดเบนตะกอน แลวสงไปเกบไวใน สวนบนของบอพกนาเสย (Buffer Tank) นาเสยสวนใสจะไหลลอดชองวางของชดเบนตะกอน แตละตวขนมา แลวสงผานไปยงระบบบาบดขนหลง (Wetland) ตอไป สวนตะกอนทอยดานลางของบอหมกจะถกสบออกโดยเครองสบนาเสยทแขวน อยกบรางกลางบอตลอดแนวความยาวของบอ โดยจะสบสงไปยงลานกรองของแขงเพอตากใหแหง และนาไปใชเปนปยสาหรบการ เพาะปลกพชตอไป

ระบบกาซชวภาพสาหรบฟารมเลยงสตวขนาดกลางนออกแบบมาโดยเนนทการ บาบดนาเสย และผลตกาซชวภาพไดอยางยงยน โดยมองคประกอบของระบบตางๆ ทแขงแรง อายการใชงานยาวนาน


สามารถดแลและตดตามการทางานไดงาย เพอใหเกษตรกรผเขารวมโครงการ มระบบกาซชวภาพทไดมาตรฐาน มประสทธภาพสง ผลตพลงงานทดแทนจากกาซชวภาพไดอยางสมาเสมอ ซงชวยลดคาใชจายใหกบฟารม พรอมทงลดปญหาสงแวดลอมจากนาเสยไปพรอมกน

1.3.3.3 ระบบกาซชวภาพแบบโดมคงท (Fixed Dome) ระบบกาซชวภาพแบบโดมคงท (Fixed Dome) เปนระบบท

สงเสรมใหใชในฟารมเลยงสกรขนาดเลก (ฟารมทเลยงสกรเทยบเทาสกรขน ไมเกน 500 ตว) โครงสรางของระบบกาซชวภาพแบงมสวนประกอบ สาคญ คอ บอเตมมลสตว (Mixing Chamber) ทาหนาทในการ

ผสมมลสตวกบนากอนเตมลงในบอหมก บอหมก (Digester Chamber) ทาหนาทรบ

มลสตวและนาจากบอเตมมาหมกใหเกดกาซชวภาพ บอจะตองแขงแรง ไมรวซม เนองจากสวนของโดมของบอจะเปนทเกบกาซชวภาพทเกดขนกอนจะมการนาไปใช และกาซชวภาพกจะผลกดนมลสตวทผานการยอยสลายแลวใหไหลขนไปอยในบอลน บอลน (Expansion Chamber) มหนาทรบมลสตวทลนออกจากบอหมก และเมอกาซชวภาพ

ในบอหมกมปรมาณลดลง มลสตวในบอลนจะไหลยอนกลบสบอหมกอกครงเพอผลกใหกาซชวภาพในบอหมกไหลออกไปไดเมอมการนากาซชวภาพไปใชประโยชน และบอลนยงเปนทระบายมลสตวออก เมอมลสตวมปรมาณมากเกนกวาปรมาตรของบอ สาหรบบอทมทอดงกาก มลสตวและนาในบอลนนจะเปนตวผลกดนตะกอนกนบอใหไหลออก เมอเปดลนชกบอดงกาก


บอรบกากจากบอลน (Storage Tank) เปนทรองรบตะกอนจากบอลน ซงตะกอนทลนออกมาน สามารถนาไปใชเปนปย สาหรบปรบปรงดนเพอการเกษตรหรอนาไปจาหนายกไดการทางานในลกษณะนเรยกวา ระบบไดนามค คอเมอเกดกาซ กาซกจะมแรงดนผลกดนมลสตวและนาดานลางบอหมกใหไหลทะลกขนไปเกบไวทบอลน เมอมการใชกาซชวภาพ นาในบอลนกจะไหลยอนกลบเขาบอหมกอกและจะไปผลกดนกาซใหสามารถนาไปใชไดอก จะเกดลกษณะเชนนตลอดเวลา ถาระบบของบอกาซไมมการรวซม ระบบการหมกเปนปกต บอกาซชวภาพกจะมอายการใชงานยาวนานมากกวา 10 ป ลานกรองของแขง (Sand Bed Filter) บอหมกแบบรางหรอบอหมกแบบโดมคงทแลวนน จะม

ของแขงตกคางอยในของเหลวทออกจากบอหมกมากพอสมควร ดงนนจงจาเปนทจะตองมตวแยกระหวางสวนทเปนของแขงทปนอยในของเหลวดงกลาวกบสวนทเปนนา ลานกรองของแขงเปนอปกรณชนดหนงทสามารถแยกของแขงออกจากนาได โดยการกรองผานชนทรายและหนแลวปลอยใหแหงโดยแสงแดดประมาณ 3-5 วน สามารถแยกคาซโอด ออกจากนาไดถงรอยละ 95-99 และลานกรองของแขงจะยง

สามารถใชเปนสถานทตาก เพอทาใหความชนของของแขงทคางอยบนลานกรองของแขงนนแหงเหลอความชนประมาณรอยละ 60 ในกรณทเปนฤดหนาวหรอฤดรอน นาทออกจากลานกรองของแขงอาจจะนาไปรวมกบนาทลนออกมาจากบอหมกไรออกซเจนแบบชา และนาไปบาบดอกครง โดยบอหมกไร

ออกซเจนแบบเรว เพอทาใหคาความสก ปรกของนาทออกจากระบบสะอาดขน 1.3.3.4 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ .1 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ.1 ของ กรม

พฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน สามารถรองรบนาเสยทเกดจากกระบวนการเลยงสกรขน จานวน 500 ตว ปรมาตรนาเสยทเกดจากกจกรรมการเลยงประมาณ 10 ลบ.ม./วน ตวบอรปรางคลายบอผลตกาซชวภาพแบบ Plug Flow หรอบอแบบรางทาดวยปรมาตรกกเกบของเสยประมาณ 70 ลบ.ม. กาลงผลตกาซชวภาพประมาณ 25 ลบ.ม./วน ระบบประกอบดวย บอรวมนาเสย บอดกขน บอผลตกาซชวภาพแบบสาเรจรป บอดงกาก ลานตาก บอนาใส ระบบกาจดไฮโดรเจนซลไฟด

1.3.3.5 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ .2 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ.2 ของ กรม

พฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน สามารถรองรบนาเสยท เกดจากกระบวนการเลยงสกรขน จานวน 100 ตว ปรมาตรนาเสยทเกดจากกจกรรมการเลยงประมาณ 2 ลบ.ม./วน ตอบอรปรางคลายบอผลตกาซชวภาพแบบ Plug Flow หรอบอแบบราง ทาดวย PVC แผนตดขนรป พรอมทดสอบรอยรว


จากโรงงาน บรรจใสกลองสามารถตดตงและใชงานไดทนท ปรมาตรกกเกบของเสยประมาณ 14 ลบ.ม. กาลงผลตกาซชวภาพประมาณ 5 ลบ.ม./วน ระบบประกอบดวย บอรวมนาเสย บอดกขน บอผลตกาซชวภาพแบบสาเรจรป บอดงกาก ลานตาก บอนาใส ระบบกาจดไฮโดรเจนซลไฟด

1.3.3.6 ระบบผลตกาซชวภาพแบบถง PVC ระบบผลตกาซชวภาพแบบถง PVC มราคาถกรปรางตวบอหมกม

ลกษณะทรงกระบอกวาง (แคปซล) ในแนวนอนทาจาก PVC แผนความหนาเพยง 0.25 มม. เสนผาศนยกลางประมาณ 1.50-1.60 ม. ความยาวประมาณ 4.00 ม. ตวบอผลตกาซชวภาพมปรมาตรประมาณ 8 ลบ.ม. แบงออกเปนสวนทเกบของเสยปรมาตรประมาณ 6 ลบ.ม. และสวนเกบกาซปรมาตร 2 ลบ.ม. กาลงผลตกาซชวาภาพประมาณ 2 ลบ.ม./วน

1.4 การนาไปใชประโยชน การทาระบบกาซชวภาพกอใหเกดประโยชนทงในดานการอนรกษพลงงาน การอนรกษสงแวดลอม

และการเกษตร นอกจากน ยงใหผลตอบแทนในรปแบบตางๆ อกมากมาย ดงตอไปน 1. การอนรกษพลงงาน กาซชวภาพ 1 ลกบาศกเมตร สามารถทดแทนพลงงานในรปตางๆ ไดดงน

กาซหงตม (LPG) 0.46 กโลกรม นามนเบนซน 0.67 ลตร นามนเตา 0.55 ลตร พลงงานไฟฟา 1.40 กโลวตต-ชวโมง

2. การอนรกษสงแวดลอม การใชเทคโนโลยกาซชวภาพในการจดการนาเสยในฟารมเลยงสตวกอใหเกด ประโยชนดานสงแวดลอม ดงน

o ลดปญหามลพษทางนา โดยสามารถบาบดและลดสารปนเปอนของสารอนทรยในนาเสยไดตามทกฎหมายกาหนด

o ลดปญหากลนเหมนและแมลง o ลดการปลอยทงกาซมเทนสบรรยากาศ เปนการชวยลดอตราการเกดภาระเรอนกระจก ซง

เปนตนเหตใหอณหภมของโลกสงขน 3. การเกษตร การใชเทคโนโลยกาซชวภาพในการจดการนาเสยในฟารมเลยงสตว กอใหเกด

ประโยชนดานการเกษตร ดงน o ผลตปยอนทรยเพอใชในการเพาะปลกและปรบปรงดน ทงในรปปยแหงและปยนาไดเปน

อยางด o การยอยสลายอนทรยแบบไรอากาศทาใหปรมาณเชอโรคทเปนสาเหตของโรคพช บางชนด

ลดลงและมสวนทาลายการงอกของเมลดวชพชอกดวย


4. การจางงาน เปนการสงเสรมใหคนไทยมงานทาทงในระยะสน (ระยะกอสรางระบบ) และระยะยาว (ระยะการใชงานของระบบ) โดยในระยะการใชงานของระบบจะมการจางงานทสมาเสมอตลอดอายการใชงานของ ระบบ

5. การเพมประสทธภาพการใชทรพยากร การใชเทคโนโลยทมการจดการของเสยอยางครบวงจรภายในฟารมและมการใช ประโยชนจากผลพลอยไดอยางคมคา หรอมการปลอยของเสยออกสสงแวดลอมนอยทสด (Waste Minimize) ถอเปนการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพสงสด

ผลตอบแทนจากการลงทน ระยะเวลาในการคนทนประมาณ 3-5 ป ขนอยกบการนากาซชวภาพไปใช

ประโยชน เชน กรณทดแทนเชอเพลงทตองซอมาในราคาสง เชน กาซหงตม นามนเชอเพลง จะคนทนไดเรวกวากรณนาไปใชทดแทนพลงงานรปแบบอนๆ ทมราคาตารปแบบและลกษณะของการนากาซชวภาพไปใชประโยชนเปนพลงงานทดแทนทนยมโดยทวไป คอ

1.4.1 นากาซชวภาพไปใชเปนแหลงเชอเพลงเพอผลตพลงงานความรอน เชน ใชเปนเชอเพลงในเตาหงตมในครวเรอน เชอเพลงสาหรบหมอไอนาในโรงงานผลตอาหารสตว ใชเปนเชอเพลงในการอบแหง ใชกบเครองกกลกสกร เปนตน

* ทมองคประกอบมเทน 60%

*


1.4.2 นากาซชวภาพไปเปนเชอเพลงในการผลตพลงงานกล/ไฟฟา ไดแก ใชกบชดเครองยนตสนดาปภายใน ตอรวมกบเครองกาเนดไฟฟา (Generator) หรอ มอเตอรเหนยวนา (Induction Motor) โดยผลตพลงงานไฟฟา เพอใชกบอปกรณไฟฟาสาหรบกจกรรมการเลยงสตวภายในฟารม หรอสามารถนาไปขบเครองสบนาโดยตรง หรออปกรณอน ๆ ทตองการตนกาลง การนากาซชวภาพไปใชในเครองยนตนน สามารถใ ช ไ ด ก บ เ ค ร อ ง ย น ต ส น ด า ป ภ า ย ใ น ( Internal Combustion Engine) เชน รถยนต ทเราใชกนอยไดทกชนด ซงในขณะนการใชกาซชวภาพกบเครองยนตสนดาปภายใน จะมอย 4 รปแบบดวยกน คอ

o เครองยนตทใชกาซชวภาพโดยเฉพาะ (เครองนาเขาจากตางประเทศ) มประสทธภาพประมาณ 40%

o เครองยนตเบนซน หรอ ดเซลขนาดเลก ไดแก เครองตดหญา เครองยนตตนกาลงขนาด 5-12 แรงมา นามาดดแปลงใหสามารถใชกาซชวภาพรวมกบนามนเบนซนหรอดเซล โดยการทดแทนการใชนามนดเซลไดประมาณ 80-90%

o เครองยนตดเซลขนาดกลาง นามาดดแปลงใหสามารถใชกาซชวภาพ รวมกบนามนดเซลโดยการทดแทนการใชนามนดเซลไดประมาณ 80%

o เครองยนตเบนซน หรอดเซล ขนาดกลางและใหญ นามาดดแปลงใหสามารถใชกาซชวภาพได 100% มประสทธภาพประมาณ 20-25%

รปแสดงเครองยนตทใชกาซชวภาพ


รปแสดงเครองยนตดดแปลงดเซลใชกบกาซชวภาพรปเครองยนตดดแปลงเบนซนใชกบกาซชวภาพ

1.4.3 การนากาซชวภาพไปใชในการผลตพลงงานรวม (Cogeneration System) จะเปนการผลตพลงงานกล/ไฟฟา และความรอนรวมกนซงเปนระบบทจะชวยเพมประสทธภาพเชงความรอนของ การใชเชอเพลงใหมคาสงขนมากกวาการใชผลตพลงงานไฟฟาอยางเดยว ซงรปแบบการผลตพลงงานไฟฟารวมกบความรอนนอาศยหลกการนาความรอน ทงทเกดขนจากระบบการผลตพลงงานกล/ไฟฟากลบมาผลตเปนพลงงานความ รอนเพอใชประโยชนตอไป เชน การใชเครองยนตสนดาปภายในเปนเครองตนกาลงสาหรบผลตพลงงานกล /ไฟฟา จะเกดความรอนในนาหลอเยนและสวนของไอเสยเครองยนต การนาเอาความรอนทงเหลานกลบมาใชใหเกดประโยชนได จะมผลทาใหประสทธภาพโดยรวมของการใชพลงงานจากกาซชวภาพดงกลาวเพม ขนสงถง 70-80% โดยการนาความรอนทงดงกลาวมาใชในการอบแหง หรอระบบทาความเยนแบบดดซม

รปตวอยาง cogeneration plants: Heat and electricity from Biogas


บทท 2 การศกษาความเปนไปไดของโครงการผลตพลงงานจากกาซชวภาพ

2.1. การศกษาความเปนไปไดของการออกแบบเบองตน

เนองจากลกษณะนาเสยทแตกตางกนทาใหเทคโนโลยทใชในการผลตกาซชวภาพจงแตกตางกน ซงนอกจากน นาเสยประเภทเดยวกน ยงสามารถใชไดหลายเทคโนโลยขนอยกบความถนดและความเชยวชาญของบรษททปรกษาทผประกอบการจะจดจาง ทาใหราคาของระบบแตกตางกนออกไป ในสวนของระบบการนากาซชวภาพไปใชกเชนกน ตนทนขนอยกบเทคโนโลยและเจาของเทคโนโลยดวย ซงในการศกษาความเปนไปไดของการออกแบบเบองตนไดกาหนดขนตอนในการออกแบบและดาเนนงานไวดงน

1) การรวบรวมเกณฑการออกแบบระบบผลตกาซชวภาพทเหมาะสมสาหรบนาเสยแตละประเภทอตสาหกรรม

2) การออกแบบกระบวนการผลตกาซชวภาพ (Process Design) โดยพจารณาใหเหมาะสมและสอดคลองกบลกษณะนาเสยของอตสาหกรรมแตละประเภท และขอกาหนดการออกแบบของเทคโนโลยการผลตกาซชวภาพ เชน TSS ในนาเสยกอนเขาสระบบผลตกาซชวภาพแบบ UASB ไดไมเกน 500 มก./ล.ซงเมอนาเสยดบมคา TSS มากกวา 500 มก./ล. จะตองมระบบบาบดขนตนเพอลดปรมาณของ TSS ใหไมเกน 500 มก./ล. หรอระบบทเหมาะสม

3) การคานวณขนาดของระบบบาบดขนตนและระบบผลตกาซชวภาพ 4) การวางผง (Lay out) ลงในผงของโรงงาน ซงเปนพนทกาหนดไวสาหรบการกอสราง 5) การประมาณราคาคากอสรางระบบผลตกาซชวภาพพรอมอปกรณทเกยวเนองกบการผลตกาซ

ชวภาพและการนากาซชวภาพไปใชประโยชน 6) การคานวณคาดาเนนการและบารงรกษาระบบผลตกาซชวภาพทออกแบบไวดงกลาว เชน คา

ไฟฟา คาจางคนงาน สารเคม เปนตน 7) การวเคราะหความเหมาะสมในการลงทนดานเศรษฐศาสตร โดยพจารณางบประมาณในการ

กอสราง รายรบจากการใชกาซชวภาพ การขายคารบอนเครดต (CDM) ผลตอบแทนในการลดคาไฟฟา รายจายของระบบผลตกาซชวภาพ และวเคราะหผลตอบแทนดานการเงน เชน คา B/C ratio NPV และ IRR ของการลงทนทาระบบผลตกาซชวภาพของแตละโรงงาน เพอประกอบการตดสนใจของผบรหาร

ในตารางท 2-1 ถง 2-5 จะแสดงขอมลเปรยบเทยบเทคโนโลยระบบการผลตและการใชงานกาซชวภาพในประเทศไทย ซงประกอบดวยขอมลการใชในอตสาหกรรม ขอดและขอจากดของแตละเทคโนโลย ราคาคากอสรางเบองตนของระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยโรงงานอตสาหกรรม 7 ประเภทตวอยางเทคโนโลยและงบลงทนโรงไฟฟากาซชวภาพทจาหนายไฟฟาเขาระบบแลวและตวอยางการลงทนกอสรางระบบผลตกาซชวภาพและระบบการนากาซชวภาพไปใชประโยชน


ตาราง 2-1 เปรยบเทยบเทคโนโลยการผลตกาซชวภาพและการใชงานในประเทศไทย

เทคโนโลย การใชงานในประเทศไทย ขอด ขอจากด1. ระบบ Upflow

Anaerobic Sludge Blanket (UASB)

o ใ ช ใ น อ ต ส า ห ก ร ร ม แ ป ง ม นสาปะหลง อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมสรา อตสาหกรรมยางอตสาหกรรมผลตเยอกระดาษ และเอทานอล

o ระบบมประสทธภาพสง หากมการดแลทดo ใชพนทตดตงระบบนอย o นาเสยทออกจากระบบมตะกอนนอย

o ไมเหมาะสมกบนาเสยทมตะกอนแขวนลอยสง o คากอสรางสง o ใชเวลาในการเดนระบบตงตน (Start up) นาน o มความยงยากในการเลยงเพอใหเกดตะกอนเมด

2. ระบบ Anaerobic Filter (AF), Anaerobic Fixed Film (AFF)

o อตสาหกรรมแปงมนสาปะหลง อตสาหกรรมแปงขาวจาว และอตสาหกรรมผลตเสนหม

o การดแลและควบคมระบบงาย o มประสทธภาพสง o สามารถรบการเปลยนแปลงของนาเสยไดด

o วสดตวกลางมราคาแพง และอดตนไดงาย o มภาระทจะตองนาตวกลางออกมาลาง o มโอกาสทนาเสยจะเกดการลดวงจรหากตวกลาง

อดตน o คากอสรางสง o ไมเหมาะสมกบนาเสยทมตะกอนแขวนลอยสง

3. ระบบCompletely Stirred Tank Reactor (CSTR)

o ใชกบอตสาหกรรมปาลม แปงมนสาปะหลง ขยะ

o เนองจากใชเครองกวนผสม ทาใหมประสทธภาพในการยอยสลายสง

o รบภาระปรมาณการเตมสารอนทรยสง o ลดระยะเวลาในการกกเกบนาเสย

o สนเปลองพลงงานในการกวนo แบคทเรยหลดออกจากระบบเนองจากการกวนมก

สรางปญหาใหกบระบบได o นาเสยทออกจากระบบมสารแขวนลอยมาก สราง

ภาระใหระบบบาบดชนหลง 4. ระบบ Anaerobic

Contact (AC) o ใชกบอตสาหกรรมอาหารทะเลแช

แขง o โรงงานปลากระปอง

o มประสทธภาพสงกวาระบบ CSTR o สนเปลองพลงงานในการกวน

5. ระบบ Anaerobic o ใชกบอตสาหกรรมแปงมนและ o บงคบทศทางการไหลของนาใหไหลขนลง o ระบบฯ มขนาดใหญทาใหตองใชพนทมาก


เทคโนโลย การใชงานในประเทศไทย ขอด ขอจากดBaffle Reactor (ABR) แอลกอฮอล นามนปาลม สลบกนไป

6. ระบบ Anaerobic Covered Lagoon (ACL)

o ใชกบอตสาหกรรมแปงมนสาปะหลง ,ปาลม ,เอทานอล

อตสาหกรรมยางและใชในฟารมปศสตว

o สามารถพฒนาไดในประเทศไทย

o กอสรางงายและสะดวกในการเดนระบบ o ระบบมเสถยรภาพสามารถรบสภาพการ

แปรเปลยนของนาเสยไดด o สามารถเกบกาซไดเองไมจาเปนตองสราง

gas holder o ราคาถก o ใชเวลาในการเดนระบบตงตน (Stat up) เรว

o ตองอาศยเวลากกเกบนาทยาวนานเพอใหไดประสทธภาพทด

o ใชพนทมาก o แผนพลาสตกทคลมบอมกจะขาด

7. ระบบ AFB (Anaerobic Fluidized Bed)

o ทดลองในหองปฏบตการ o มประสทธภาพสงมากo ควบคมความหนาของแบคทเรยได

o เปนระบบฯ ท ย งยากในการควบคม และมคาใชจายในการบาบดสง

o สนเปลองพลงงานในการหมนเรยงน า ในถ งปฏกรณ

8. ถงไอซ o ใชกบโรงเบยร o ใชพนทนอย o ตองนาเขาทงระบบ

9. ปลกโฟว o ใชอยในฟารมขนาดกลาง -ขนาดใหญ

o รบนาเสยทสารแขวนลอยไดถง 11% o สามารถสารองกาซไวใชได

o แรงดนกาซตาตองใชอปกรณเพมแรงดน

10. ถงหมกแบบโดมคงท o ใชอยกบฟารมขนาดเลก o แขงแรงทนทานo แรงดนกาซสง o รบภาระการแปรเปลยนของเสยได o ระบบฝงดนหมดทาใหมพนทใชประโยชน

ดานบน

o ถกจากดดวยขนาดของโครงสรางมขนาดตงแต 16 –100 ลบ .ม.

o ตองใชความประณต และความชานาญในการกอสราง


ตารางท 2-2 ราคาคากอสรางเบองตนของระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยโรงงานอตสาหกรรม 7 ประเภท ประเภท

อตสาหกรรม เทคโนโลย

ทใช คา COD Loading

(กก.COD/วน)

คากอสรางระบบ

)บาท(

กาซชวภาพทผลตได

)ลบ.ม/.วน(

คาดาเนนการระบบ

)บาท/วน(

ลดคาบาบดนาเสย

)บาท/ป(

การคนทน )ป(

การนากาซชว ภาพไปใช

แปงมนสาปะหลง

UASB 76,500 109,000,000 17,600 20,000 8,400,000 2.60 ทดแทนนามนเตา AFF 76,500 121,500,000 17,600 20,000 8,400,000 2.90 ทดแทนนามนเตา MCL 76,500 68,400,000 17,600 20,000 8,400,000 1.60 ทดแทนนามนเตา

อาหารและเครองดม

UASB 5,000 40,000,000 1,380 3,600 - 17.11 ทดแทนนามนเตา AFF 5,000 44,000,000 1,380 3,600 - 18.78 ทดแทนนามนเตา MCL 5,000 25,000,000 1,700 3,600 - 7.90 ทดแทนนามนเตา

นามนปาลม UASB 75,400 81,000,000 14,800 21,000 - 5.00 ผลตกระแสไฟฟาขาย AFF 75,400 55,300,000 14,800 27,000 - 3.90 ผลตกระแสไฟฟาขาย MCL 75,400 47,000,000 14,800 21,000 - 2.90 ผลตกระแสไฟฟาขาย

สราและเบยร UASB 96,300 124,400,000 9,300 5,200 4,620,000 4.20 ทดแทนนามนเตา AFF 96,300 139,800,000 9,300 5,200 4,620,000 4.90 ทดแทนนามนเตา MCL 96,300 83,200,000 9,300 5,200 4,620,000 2.90 ทดแทนนามนเตา

ยางพารา UASB 24,500 73,000,000 6,000 9,000 924,000 5.80 ทดแทนนามนเตา AFF 24,500 84,500,000 6,000 9,000 924,000 6.70 ทดแทนนามนเตา MCL 24,500 40,000,000 6,000 9,000 924,000 3.10 ทดแทนนามนเตา

กระดาษ UASB 40,300 118,500,000 8,000 31,000 16,800,000 4.10 ทดแทนนามนเตา AFF 40,300 136,000,000 8,000 31,000 16,800,000 4.80 ทดแทนนามนเตา MCL 40,300 57,000,000 8,000 31,000 16,800,000 1.70 ทดแทนนามนเตา


ประเภทอตสาหกรรม

เทคโนโลยทใช

คา COD Loading

(กก.COD/วน)

คากอสรางระบบ

)บาท(

กาซชวภาพทผลตได

)ลบ.ม/.วน(

คาดาเนนการระบบ

)บาท/วน(

ลดคาบาบดนาเสย

)บาท/ป(

การคนทน )ป(

การนากาซชว ภาพไปใช

เอทานอล UASB 77,000 111,000,000 7,000 5,200 - 7.10 ทดแทนนามนเตา AFF 77,000 122,000,000 7,000 5,200 - 7.80 ทดแทนนามนเตา MCL 77,000 86,000,000 7,000 5,200 - 5.40 ทดแทนนามนเตา

ทมา : สานกวจย คนควาพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน


ตารางท 2-3 ตวอยางงบลงทนกอสรางระบบผลตกาซชวภาพและระบบนากาซชวภาพไปใชประโยชน

ประเภทอตสาหกรรม

เทคโนโลย กาลงการ

ผลต(MW)

คากอสรางระบบผลตกาซชวภาพ )บาท(

คากอสรางระบบนากาซชวภาพไปใช )บาท(

หมายเหต

สกดนามนปาลม CIGAR 1.4 56,004,000 33,060,000 สกดนามนปาลม Cover Lagoon 1.9 34,700,000 35,100,000 สกดนามนปาลม A+CSTRTh&A+UA

SBTh 2 85,000,000 40,000,000

สกดนามนปาลม Hybrid Channel Digester

0.5 11,491,700 10,500,000


1 20,453,116 17,700,000


1.5 24,581,276 20,700,000

ผลตภณฑจากแปง Acidification+Dewatering+UASB

3.8 128,478,888 110,108,150 กาซทผลตจากกากมนสาปะหลง

เอทานอล Modify Covered Lagoon Digester

1.6 62,450,000 15,000,000

เอทานอล Acidificaion pond+UASB+High Rate Anaerobic Lagoon

- 99,878,750 9,550,000 ทดแทนนา มนถานหน

แปรรปอาหาร ABR - 16,700,000 3,000,000 ทดแทนนามนเตาแปรรปอาหาร AFFR - 25,050,000 2,000,000 ทดแทนนามนเตานายางขน ABR - 36,502,200 10,797,800 นาไปใชในการผลต

ความรอน

ทมา : เทคโนโลยการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวลและกาซชวภาพ, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม


ตารางท 2-4 ตวอยางเทคโนโลยและงบลงทนโรงไฟฟากาซชวภาพทจาหนายไฟฟาเขาระบบแลว

รายชอโรงไฟฟา กาลงการ

ผลต (MW)

เทคโนโลยหมายเหต ระบบผลต

กาซชวภาพ งบลงทน

(ลานบาท)ระบบผลต

ไฟฟา งบลงทน

(ลานบาท)บ.เอเชยนนามนปาลม จก.

1.65 CSTR 10 Gas Engine 20 Gas Engine ทใชกบกาซชวภาพโดยตรงจากประเทศจน

หจก.โรงแปงกจรงเรอง

1.416 CIGAR 50 Gas Engine 25 Gas Engine ของ Jenbacher

บ.หนองบว โคเจนเนอเรชน จก.

1.42 Cover lagoon+ UASB

30 Gas Engine 30 Gas Engine ทใชกบกาซชวภาพโดยตรงจากประเทศเยอรมน

บ.จรฐพฒนาการเกษตร จก.

2.80 CIGAR 50 Gas Engine 40 Gas Engine ของ Jenbacher

บ.ไทยทาโลวแอนดออยล จก.

2.552 CSTR 10 Gas Engine 30 Gas Engine ทใชกบกาซชวภาพโดยตรงจากประเทศจน


ตารางท 2-5 ราคาประมาณการคากอสรางระบบกาซชวภาพจากมลสตว

เทคโนโลยทใช ราคาคากอสราง )บาท/ลบ.ม.บอหมก( Fixed Dome 1,500-3,000Channel + UASB 2,000-6,000H-UASB 4,000-8,000Cover lagoon 300-500Modified cover lagoon 400-900


2.2. การวเคราะหผลการตอบแทนการลงทน การวเคราะหดานการเงนและการลงทนของโครงการพฒนาการผลตกาซชวภาพในโรงงานอตสาหกรรม

และฟารมเลยงสตว โดยไดทาการวเคราะหหาผลตอบแทนดานการเงนและเศรษฐศาสตร โดยการวเคราะหตนทนผลได (Cost-Benefit Analysis) เพอทาการเปรยบเทยบผลประโยชนทเกดจากการใชกาซชวภาพ เปรยบเทยบกบตนทนของเงนทนทนาไปใชในการกอสรางระบบน การศกษาและประเมนผลตอบแทนทางการเงนและการลงทน มพารามเตอรหลกทนยมใชในการประเมนความเหมาะสมของโครงการดานการลงทนม ดงน


2.2.1. มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value, NPV) มลคาปจจบนสทธของโครงการคอมลคาปจจบนของกระแสเงนสดของโครงการ ซงสามารถคานวณได

จากการทาสวนลดกระแสผลตอบแทนสทธตลอดอายโครงการใหเปนมลคาปจจบน ซงการวเคราะหมลคาปจจบนสทธคอหากคามลคาปจจบนสทธ ≥0 แสดงวาเปนโครงการทสมควรจะดาเนนการเนองจากมผลตอบแทนเมอเปรยบเทยบ ณ ปจจบนมากกวาคาใชจายแตในทางตรงกนขามหากมลคาปจจบนสทธมคานอยกวาศนยแสดงวาเปนโครงการทไมนาจะลงทนเนองจากมผลตอบแทนเมอเปรยบเทยบ ณ ปจจบนนอยกวาคาใชจาย

2.2.2. อตราผลตอบแทนของโครงการ (Internal Rate of Return, IRR) อตราผลตอบแทนของโครงการคออตราดอกเบยเงนกททาใหคา NPV มคาเทากบศนยดงนนอตรา

ผลตอบแทนของโครงการจงไดแกอตราดอกเบยหรอ i ททาให NPV=0 ซงหากวาอตราดอกเบยเงนก ณ สถานการณปจจบนสงกวาคาอตราผลตอบแทนของโครงการทคานวณไดกไมสมควรทจะลงทนโครงการดงกลาวในทางตรงกนขามหากอตราดอกเบยเงนก ณ สถานการณปจจบนยงตากวาคาอตราผลตอบแทนของโครงการทคานวณไดมากเทาไรแสดงเปนโครงการทใหผลตอบแทนมากขนตามลาดบ

2.2.3. ผลประโยชนตอเงนลงทน (Benefit-Cost Ratio, B/C) ผลประโยชนตอเงนลงทนคออตราสวนระหวางมลคาปจจบนของกระแสผลตอบแทนหรอมลคา

ผลตอบแทนของโครงการเทยบกบมลคาปจจบนของกระแสตนทนหรอตนทนรวมของโครงการซงรวมทง คาระบบบาบดนาเสย คาทดน คาตดตง คาดาเนนการ คาซอมบารงรกษา ถาอตราสวนทไดมากกวา 1 แสดงวาควรตดสนใจเลอกโครงการนน แตถาอตราสวนทไดนอยกวา 1 แสดงวาโครงการนนไมนาสนใจลงทน แตถาเทากบ 1 แสดงวาโครงการคมทน

2.2.4. ตนทนพลงงานตอหนวย (Cost of Energy) การพจารณาความคมคาทางการเงนและการลงทนทสาคญอกตวชวดหนง คอ การวเคราะหตนทนตอ

หนวยในการผลตไฟฟาซงวเคราะหจากตนทนการผลตตลอดอายโครงการ สาหรบโครงการผลตไฟฟาจากกาซชวภาพ ตนทนเรมตนในการตดตงระบบบาบดนาเสยและระบบผลตกาซชวภาพเพอผลตไฟฟา รวมทงตนทนคาใชจายทเกดขนรายปตลอดอายโครงการททาการผลตไฟฟาแลวคานวณหาคาใชจายตอปทเทากน (Equivalent annual costs, EAC) ซงไดคานงถงการปรบคาของเวลา และการเลอกคาเสยโอกาสของทนทเหมาะสมเขาไวดวยแลวและคานวณหาตนทนตอหนวยโดยหารดวยปรมาณไฟฟาทผลตไดตอป

2.2.5. ระยะเวลาการลงทน (Payback Period) คอ ระยะเวลาทรายไดหลงจากหกคาใชจายในการดาเนนการสามารถนาไปชาระเงนทใชลงทนในการ

พฒนาโครงการไดครบถวน โดยสวนใหญใชนบเปนจานวนป โครงการทมระยะเวลาคนทนสนจะเปนโครงการท


ดกวาโครงการทมระยะคนทนยาว โดยทฤษฎระยะเวลาคนทนจะตองไมนานกวาอายการใชงานของโครงการ แตในภาคปฏบตระยะเวลาคนทนของโครงการขนาดใหญจะยอมรบกนท 7-10 ป

2.2.6. งบกระแสเงนสด (Cash Flow) เปนการวเคราะหเปรยบเทยบคาใชจายและรายไดทเกดขนในแตละปในชวงอายทโครงการยงกอใหเกด

รายไดวา รายไดทไดรบจะเพยงพอตอคาใชจายทเกดขนในปนนๆ หรอไม ทงน เพอใหนกลงทนจะไดตระหนกและหาทางแกไขลวงหนาเพอมใหเกดสถานการณเงนขาดมอในชวงใดชวงหนง ซงจะสงผลใหโครงการสะดด ซงในกรณการกเงน สถาบนการเงนจะใหความสาคญกบงบกระแสเงนสดมาก

2.3. ปจจยสาคญทมผลตอการวเคราะหความเหมาะสมการลงทนทถกตองมดงน 2.3.1 รายจาย (Cost) ประกอบดวย ตนทนการลงทน และคาใชจายในการ

ดาเนนการ o ตนทน ไดแก เงนทใชลงทนในการพฒนาโครงการ เชนคากอสรางระบบ คา

วสดอปกรณเครองจกรตางๆ ฯลฯ ตลอดจนคาตดตงดาเนนการทดสอบและคาทปรกษาออกแบบโครงการอกดวย

o คาใชจาย ไดแก คาดาเนนการในการเดนเครองหลงจากการพฒนาโครงการแลวเสรจ เชน คาจางพนกงาน คาซอมแซม ดอกเบยเงนก คาใชจายอนๆ ภาษ ฯลฯ แตละเทคโนโลยจะมคาใชจายเหลานอาจไมเหมอนกนขนอยกบเทคโนโลยและขนาด และมาตรการสงเสรมการลงทนของรฐ ดงนนผลงทนควรหาขอมลเหลานใหไดอยางครบถวนถกตองและชดเจน กอนนามาวเคราะหโครงการ

2.3.2 ประโยชนหรอรายรบ (Benefit) รายรบทไดรบจากโครงการ แยกออกเปน 2 รปแบบ คอ ประโยชนโดยตรงทางการเงน อนไดแก รายไดจากการขายพลงงานในกรณทขายใหแกภายนอก หรอการลดคาใชจายพลงงานทใชอยเดม การขายวสดทเหลอจากการผลตพลงงาน รายไดจาก CDM กบประโยชนทางออมทมใชเปนเมดเงนโดยตรงแตสามารถประเมนเปนรปเงนได เชน การลดการกาจดผลกระทบตอสงแวดลอม ฯลฯ ซงในการประเมนผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร จะใชประโยชน ท เกดจากทงทางตรงและทางออม ผประกอบการจะตองหาขอมลใหถกตองและถถวนถงราคาพลงงานทจะขายไดหรอสามารถทดแทนไดตลอดจนมาตรการสนบสนนของรฐทมผลตอรายรบในดานราคาของพลงงานทขาย เชน adder ระยะเวลาทใหการสนบสนน เพอนามาใชประเมนผลตอบแทนโครงการ

2.3.3 ขอเสนอแนะ ขอมลขางตนเปนการใหความรพนฐานเบองตนแก ผประกอบการ เพอความเขาใจและนาไปใช

ประกอบการพจารณาประเมนผลเบองตน แตแนะนาวาหากจะไดผลอยางสมบรณทใหความเชอมนอยางแทจรงแกผประกอบการและสถาบนการเงน ควรใหผเชยวชาญดานการเงนเปนผดาเนนการวเคราะห


2.4. การประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมและสงคมเบองตน ในภาพรวมของพนทกอสรางระบบกาซชวภาพของโรงงานจะเปนการปรบปรง การกอสรางเพมหรอสราง

สวนขยายเพอผลตกาซชวภาพและระบบผลตกระแสไฟฟา ซงดาเนนการกอสรางในพนทโรงงาน มการเขาถงทสะดวก สวนใหญเปนพนทวางของโรงงานหรอพนทกอสรางระบบบาบดนาเสยเดมซงหางจากชมชน ไมจดเปนพนททมความสาคญทางนเวศวทยา

การกอสรางระบบผลตกาซชวภาพเพอใชประโยชนจากกาซชวภาพทผลตได ดวยการนาไปทดแทนเชอเพลงหรอการนาไปผลตกระแสไฟฟา จะมผลดทงในดานลดคาใชจาย สามารถนาพลงงานกลบมาใชในโรงงานโดยตรง ลดภาระดานพลงงานของโรงงานไดมาก ลดปญหามลพษสงแวดลอมโดยเฉพาะปญหาคณภาพสงแวดลอมดานกลนจากระบบบาบดบาบดนาเสย และการควบคมคณภาพนาทงทออกจากระบบบาบดนาเสยใหไดมาตรฐาน ลดปญหาโลกรอน เนองจากสามารถลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทเกดจากการใชพลงงานไฟฟาทผลตจากนามนเตา เพมรายไดใหกบโรงงานในการขายไฟฟา และมความคมคาทางเศรษฐศาสตรฯลฯ อยางไรกตามโครงการดงกลาว กอาจกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมไดทงในระยะกอสรางและระยะดาเนนการ ดงน

2.4.1. ผลกระทบสงแวดลอมชวงระยะการกอสราง ในชวงการกอสรางและปรบปรงสภาพพนทจะกอใหเกด

ผลกระทบทางลบตอสงแวดลอมทสาคญ คอ ความเดอดรอนราคาญจากเสยงดง ปญหาฝนละออง ปญหาความไมสะดวกตอการจราจรทงตอการจราจรบรเวณพนทโครงการ และบรเวณพนทรอบนอก ในชวงระยะการปรบสภาพพนทและขนสงวสดกอสรางเขาสโครงการ นอกจากนยงรวมถงปญหาผลกระทบดานกลนตอคนงานและเจาหนาท เนองจากสวนใหญกอสรางใกลเคยงกบพนทกอสรางระบบบาบดเดมอยางไรกตามผลกระทบทางลบทเกดขนเหลานเปนผลกระทบทเกดขนในชวงระยะเวลาสนๆ คอในชวงระหวางการกอสรางโครงการฯเทานน

2.4.2. ชวงระยะการดาเนนโครงการ การเลอกใชเทคโนโลยในการสงเสรมระบบกาซชวภาพในแตละโรงงานมความแตกตางกน อยางไรกตาม

ดวยเทคโนโลยระบบผลตกาซชวภาพในภาพรวมมขอดหลายประการโดยเฉพาะสามารถลดปญหาผลกระทบดานกลนเหมนจากระบบบาบดนาเสย และคาการปลอยมลสารจากแหลงกาเนดไดมาตรฐานมากกวาทเปนอยในปจจบน ซงจะสงผลกระทบตอชมชนและสขภาพของพนกงานนอยลงอยางไรกปญหาผลกระทบสงแวดลอมทตองระมดระวง คอ ปญหาการเสอมประสทธภาพของระบบ ทงในสวนของระบบรวบรวม บาบดนาเสยและระบบกาซชวภาพ ซงจะกอใหปญหาดานกลน และคณภาพนาทง เปนตน


2.5. สงทตองคานงถงและแนวทางทเหมาะสมสาหรบนกลงทน

สาหรบการเลอกเทคโนโลยทงสวนของระบบผลตกาซชวภาพและระบบการนากาซชวภาพไปใชนนขนอยกบการตดสนใจของผลงทน โดยตองคดเลอกบรษททปรกษาและผรบเหมาทมประสบการณและความเชยวชาญสง รวมถงดคาใชจายในการลงทน และประสทธภาพของระบบ

แนวทางทเหมาะสม

การเลอกสถานทสรางระบบผลตกาซชวภาพ ควรอยในทโลงแจง และมแสงสวางสองถงเพราะจะทาใหระบบทางานไดอยางมประสทธภาพ และควรเลอกสรางในทดอน นาทวมไมถง มระดบนาใตดนลก ในการกอสรางระบบฯ ควรจดใหมการประมลงานเพอหาผรบเหมาทมความชานาญหรอขอรบ

คาปรกษาและทาสญญาจดจางทรดกม ครอบคลมเนองานและระยะเวลาทแนนอนมโทษปรบชดเจนหากงานไมเปนไปตามทตกลงไว เมอทาการกอสรางและตดตงอปกรณเรยบรอยแลว ผเขาดาเนนการจะตองทาการศกษาวธการใช

อปกรณตางๆ ใหเขาใจ หรออาจใหผทมประสบการณในการใชเครองมอเขามาฝกอบรมการใชเพอใหไดสนคาทดและมคณภาพ การออกแบบระบบ ควรคานงถงความเหมาะสมกบแผนการขยายกาลงการผลตในอนาคตดวย

เพราะหากขนาดของถงปฏกรณฯ มขนาดเลกกวาทควรจะเปนจะสงผลใหโรงงานไมสามารถบาบดนาเสยไดทงหมด และปญหานาเสยยงคงมอยตอไป สงผลใหผลงทนสญเสยรายไดทควรจะไดรบจากการขายไฟฟาโดยใชกาซชวภาพเปนเชอเพลง การบารงรกษาระบบผลตกาซชวภาพเปนเรองสาคญ ดงนนจงควรดแลอยางสมาเสมอและเครงครด

ตามคมอและจดหาเจาหนาทดแลระบบฯ ประจา ถงแมวาระบบฯ จะถกออกแบบใหมความยดหยนแลวกตาม แตเพอใหระบบมประสทธภาพในการจดการนาเสยใหมากทสดและเปนไปตามทออกแบบไว จงไมควรละเลยในจดน ศกษาตวอยางนาเสยของโรงงาน โดยใชตวอยางนาเสยสงตรวจกบหองปฏบตการเพอหาลกษณะนา

เสยและคาพารามเตอรตางๆ ทแทจรง การเลอกเครองยนตสาหรบผลตกระแสไฟฟา ควรทาการเปรยบเทยบราคาและประสทธภาพ เชน

โรงงานสกดนามนปาลมแหงหนง ไดตองการขยายกาลงการผลตไฟฟาจาก 480 กโลวตต เปน 1 เมกะวตต โดยเดมใชเครองดเซลดดแปลง 120 กโลวตต จานวน 4 เครอง ราคาประมาณ 4 ลานบาท ซงถาตองการเพมเปน 1 เมกะวตต เมอเทยบราคาแลวเหนไดวามราคาถกกวาเครองยนตนาเขาทใชไดกบกาซชวภาพโดยตรง (ท 1 เมกะวตต ราคา 16 ลานบาท) แตทาการเปรยบหากดทประสทธภาพของเครองยนตทง 2 แบบเทยบกน ผลงทนเหนวาเครองยนตนาเขาทใชไดกบกาซชวภาพโดยตรงนาจะคมกวาและเครองยนตเกาสามารถขายเขาสตลาดได เปนตน


บทท 3 การสงเสรมการพฒนาพลงงานกาซชวภาพของประเทศไทย

รฐบาลโดยกระทรวงพลงงานไดกาหนดนโยบายสนบสนนการพฒนากาซชวภาพเพอผลตเปนพลงงานอยางตอเนอง โดยมมาตรการจงใจในระดบทเหมาะสมเออตอการพฒนาและเปนธรรมตอประชาชนทกภาคสวน แนวทางและมาตรการสงเสรมการพฒนาพลงงานทดแทนของประเทศไทยดานการสงเสรมกาซชวภาพของประเทศไทย ดงน

3.1 โครงการสงเสรมเทคโนโลยกาซชวภาพสาหรบโรงงานอตสาหกรรม สานกนโยบายและแผนพลงงาน (สนพ .) ไดดาเนน

โครงการสงเสรมเทคโนโลยกาซชวภาพสาหรบโรงงานอตสาหกรรม ป พ.ศ. 2551 โดยเชญชวนใหผประกอบการทมศกยภาพและพรอมทจะลงทนจดสรางระบบผลตกาซชวภาพ ยนขอเสนอขอรบเงนสนบสนน ซงประกอบดวยเงนสนบสนนคาทปรกษาออกแบบระบบ และเงนสนบสนนการลงทนระบบ


โดยกาหนดใหอตราสนบสนนเปนสดสวนไมเกนรอยละ 20 ของคาใชจายรวมระหวางเงนลงทนระบบผลตกาซชวภาพและคาทปรกษาออกแบบระบบ และไมเกนวงเงนสนบสนนสงสดทกาหนดไวสาหรบผประกอบการแตละประเภท

ผมสทธยนขอเสนอ จะตองเปนผประกอบการโรงงานอตสาหกรรม และ/หรอ บรษท จดการพลงงาน (Energy Service

Company: ESCO) ทเปนผลงทนกอสรางระบบผลตกาซชวภาพ และระบบการนากาซชวภาพไปใชประโยชนในรปพลงงานทดแทนใหแกโรงงาน โดยโรงงานอตสาหกรรม 1 แหง มสทธยนขอเสนอไดจานวน 1 ขอเสนอ

กลมอตสาหกรรมเปาหมายแบงเปน 6 กลมหลก ดงน 1) โรงงานผลตผลตภณฑจากแปง เชน แปงมนสาปะหลง แปงขาวเจา ผลตภณฑเสนหม หรอแปง

ชนดอนๆ 2) โรงงานสกดนามนพชหรอผลตนามนพชบรสทธ เชน นามนปาลม เปนตน 3) โรงงานเอทานอล 4) โรงงานนายางขน 5) โรงงานแปรรปอาหาร 6) โรงงานอตสาหกรรมอนๆ ทไมสามารถจดกลมไดตาม 1) - 5) ประเภทขอเสนอทสามารถขอรบการสนบสนน ขอเสนอทสามารถยนขอรบการสนบสนนจากกองทนฯ จะตองเขาขายดาเนนการตามลกษณะหนง

ลกษณะใด ดงตอไปน ลกษณะท 1 โรงงานหรอ ESCO ทตองการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพใหมและหรอปรบปรง

ระบบผลตกาซชวภาพเพอนานาเสยหรอของเสยทเกดขนจากกระบวนการผลตมาจดการดวยเทคโนโลยกาซชวภาพและใชเปนพลงงานทดแทน

ลกษณะท 2 โรงงานหรอ ESCO ทอยระหวางกอสรางระบบผลตกาซชวภาพ แตยงไมไดเรมตนเดนระบบกาซชวภาพ (Start up) เพอนานาเสยหรอของเสยทเกดขนจากกระบวนการผลตมาจดการดวยเทคโนโลยกาซชวภาพและใชเปนพลงงานทดแทน

ทงนผยนขอเสนอทยงไมมระบบผลตกาซชวภาพและตองการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพใหม จะตองยงไมไดเรมตนงานฐานรากของระบบผลตกาซชวภาพ ณ วนทยนขอเสนอ หรอผยนขอเสนอทตองการปรบปรงระบบกาซชวภาพทไมสามารถใชงานไดและหยดการใชงานระบบดงกลาวไมตากวา 12 เดอน

ขอเสนอทสามารถยนขอรบการสนบสนนตองผานเกณฑคณสมบตขนตา ดงน


1. เปนระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยหรอของเสยทมความสามารถในการผลตกาซชวภาพไดตงแต 400 ลบ.ม.มาตรฐาน (Nm3)/วน ขนไป ยกเวนอตสาหกรรมผลตผลตภณฑจากแปง อตสาหกรรมสกดนามนพชหรอผลตนามนพชบรสทธ และอตสาหกรรมเอทานอล ตองมความสามารถในการผลตกาซชวภาพตงแต 1,000 ลบ.ม.มาตรฐาน (Nm3)/วน ขนไป โดยอางองปรมาณพลงงานตามสดสวน %CH4 ในกาซชวภาพท 60% (โดยปรมาตร)

2. มระบบการนากาซชวภาพทผลตไดไปใชประโยชนในรปพลงงานทดแทน ตงแต 80% โดยปรมาตรขนไป โดยอาจผลตเปนพลงงานความรอนทดแทนการใชเชอเพลงอน การผลตเปนพลงงานไฟฟาเพอใชเองภายในโรงงานหรอจาหนายเขาระบบของการไฟฟา การใชเปนแหลงพลงงานความรอนเพอผลตนาเยนดวย Absorption Chiller หรอการผลตพลงงานความรอนรวมในรปแบบ Cogeneration เปนตน

3. มการออกแบบและตดตงระบบบาบดนาทงขนหลง เพอบาบดนาทงทออกจากระบบผลตกาซชวภาพใหผานเกณฑมาตรฐานคณลกษณะนาทงทระบายออกจากโรงงาน ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม หรอเกณฑมาตรฐานสงแวดลอมอนทเกยวของ ในกรณตองการนานาทงทผานการบาบดจากระบบผลตกาซชวภาพไปใชประโยชนทางการเกษตร เชน ใชเปนสารปรบปรงดน ผยนขอเสนอตองนาเสนอแนวทางและวธการทชดเจน ในการนานาทงดงกลาวไปใชประโยชน

หมายเหต : ลบ.ม.มาตรฐาน (Nm3) หมายถงปรมาตรของกาซ ณ สภาวะมาตรฐานความดน 1 บรรยากาศ (1.01 bara, 14.72 psia) อณหภม 0 องศาเซลเซยส

อตราการสนบสนน

การสนบสนนแบงออกเปน 2 สวน คอ การสนบสนนในสวนคาทปรกษาออกแบบระบบและการสนบสนนเงนลงทนระบบ โดยกาหนดสดสวนเงนสนบสนนรวม (%) และวงเงนสนบสนนสงสดแยกตามกลมประเภทโรงงานอตสาหกรรม ดงแสดงในตารางท 1 ผยนขอเสนอจะตองระบสดสวนเงนสนบสนนคาทปรกษาออกแบบระบบและสดสวนเงนสนบสนนคาลงทนระบบ ตามการตกลงระหวางกนของผยนขอเสนอและทปรกษาออกแบบระบบแตละราย

ผสนใจสามารถสอบถามรายละเอยดเพมเตมและขอรบเอกสารเชญชวนดวยวธการดงตอไปน 1) สามารถ Download ไดท Web Site ของ สนพ. (www.eppo.go.th) และ Web Site ของโครงการ

(www.thaibiogas.com/promotion) 2) ขอรบเอกสารเชญชวน ไดทสวนอนรกษพลงงานและพลงงานหมนเวยน ชน 3 สานกงานนโยบายและ

แผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน เลขท 121/1-2 ถนนเพชรบร แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพมหานคร 10400


ตารางท 3-1 อตราเงนสนบสนนสงสดสาหรบผประกอบการแตละประเภท ประเภทโรงงานอตสาหกรรม เปาหมายและวงเงนสนบสนนรายป สดสวนการ

สนบสนน4

(%)

วงเงนสนบสนนสงสดตอแหง (ลานบาท)

ป 51 ป 52 ป 53 ป 54 ป 55

แหง ลานบาท แหง ลานบาท แหง ลานบาท แหง ลานบาท แหง ลานบาท

1. โรงงานผลตผลตภณฑจากแปง 15 150 13 130 20 200 10 100.0 30 300 1.1. นาเสย 20% 10 1.2. เศษวสดเหลอใชจากโรงงาน เชน กากมน เปนตน 50% 10

2. โรงสกดนามนพชหรอผลตนามนพชบรสทธ 11 110 11 110 20 200 20 200 50 500 2.1. นาเสย 20% 10 2.2. เศษวสดเหลอใชจากโรงงาน เชน กากตะกอน เปนตน 50% 10

3. โรงงานเอทานอล )นาเสย( 5 100 4 80 4 80 4 80 4 80 20% 20 4. โรงงานนายางขน )นาเสย( 5 30 4 24 10 60 10 60 - - 50% 6 5. โรงงานแปรรปอาหาร (นาเสย / กากของเสย) 20 120 - 20 20 20 120 - -

5.1. อาหารทะเล 50% 6 5.2. เซลลโลส 50% 6 5.3. อนๆ 6

6. โรงงานอนๆ - - 37 10 - - - - - - 6.1. เศษวสดเหลอใชจากโรงงาน/วสดทางการเกษตร ฯลฯ 6 50% 10 6.2. อนๆ 6 50% 6

รวม 56 510 69 566 74 560 64 560 84 880

4 สดสวน % เงนสนบสนน คานวณจากคาใชจายรวมระหวางเงนลงทนของระบบผลตกาซชวภาพและคาทปรกษาออกแบบระบบ


3.2 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในฟารมเลยงสตว ระยะท 4 เปนโครงการทสงเสรมใหเกดการประยกตใชเทคโนโลยการยอย

สลายสารอนทรย แบบไร ออกซเจนกบฟารมเลยงสตวในการผลตกาซชวภาพจากมลสตว และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงาน ทไดจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในฟารมเลยงสตวทวประเทศ โดยมเปาหมายใหเกดการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพรองรบปศสตวจานวน 240,000 หนวยปศสตว หรอเทยบเทาสกรประมาณ 2 ลานตว ภายในระยะเวลา 5 ป (2551 - 2556) ผานทางสถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม หรอหนวยงานในเครอขาย โดยใหบรการดานการสนบสนนการสารวจ ออกแบบ ควบคมคณภาพการกอสรางและตดตงระบบ เรมตนเดนระบบ ฝกอบรมใหคาแนะนา ตดตามผลการทางานและพฒนาระบบ แกผเขารวมโครงการ โดยไมคดคาใชจาย สวนท 2 เงนทนสนบสนนคากอสรางใหกบผเขารวม โครงการฯ ในอตราไมเกน 104 บาทตอสกร 1 ตว หรอเทยบเทาไมเกน 104 บาทตอ 0.12 หนวยปศสตว

ประมาณการวา เมอดาเนนการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพแลวเสรจจะสามารถทาใหเกดการผลตกาซชวภาพไดประมาณ 67 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอประมาณ 1,005 ลานลกบาศกเมตร ในระยะเวลา 15 ป ของการเดนระบบ และประเมนวากาซชวภาพทไดจากโครงการฯ นจะถกนาไปใชเปนแหลงผลตพลงงานทดแทนพลงงานไฟฟา ซงหากนาไปทดแทนดงกลาว จะทาใหเกดการประหยดพลงงานไฟฟาประมาณ 80 ลาน KWh/ป ซงคดเปนมลคาทดแทนประมาณ 242 ลานบาท /ป และนอกเหนอจากการทดแทนพลงงานดงกลาวแลว ระบบยงจะชวยลดภาวะการเกดปญหา โลกรอนไดประมาณ 540,000 ตนคารบอน /ป โดยลดปรมาณมลภาวะจากการปลอยทงกาซเรอนกระจก อกทงยงบาบดนาเสยในรปของ COD ประมาณ 317 ลานกโลกรม /ป และฟารมสามารถหมนเวยนนาทบาบดแลวมาทาความสะอาดคอกสตว ซงจะเปนการชวยประหยดนาจากแหลงนาธรรมชาต ไดอกประมาณ 9 ลานลกบาศกเมตร /ป ในตลอดระยะเวลาการใชงานระบบ 15 ป สงทสาคญอกอยางทเปนประโยชนตอเนองของการสงเสรมโครงการ ผลตกาซชวภาพในฟารม เลยงสตวน คอ สงเสรมการประยกตใชเทคโนโลยกาซชวภาพเพอการจดการนาเสยและของเสย ในภาคกจกรรมอนๆ ดวย เชน ภาคเกษตรอตสาหกรรมและภาคชมชนตอไป

ผทสนใจตองการ สามารถรบเอกสารเชญชวน ไดท สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม สถานวจยและศนยฝกอบรมการเกษตรแมเหยะ ถ.คลองชลประทาน ต.แมเหยะ อ.เมอง เชยงใหม ตดตอทางไปรษณย: ต ปณ. 289 ปณฝ. มช. อ.เมอง จ.เชยงใหม 50202 โทรศพท: 0-5394-8195-8, 0-5394-2007-9 โทรสาร 0-5390-3763, 0-5389-2375 Website: www.erdi.or.th


3.3 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดเลก สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน (สวพ.) มหาวทยาลยเชยงใหม ได

ดาเนนโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดกลาง-ใหญ โดยการสนบสนนจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกงานนโยบายและแผนพลงงาน (สนพ.) กระทรวงพลงงาน ซงไดมการดาเนนการเรอยมาตงแตป พ.ศ. 2538 และขณะนกาลงดาเนนการระยะท 3 และ 4 โดยมเปาหมายตดตงระบบกาซชวภาพเพอรองรบปศสตวเทยบเทาสกรขน ประมาณ 4 ลานตว นอกเหนอจากฟารมสกรขนาดกลางและขนาดใหญขางตน ยงมฟารมสกรขนาดเลกซงดาเนนการโดยเกษตรกรรายยอยททาการเลยงขนาด ไมเกน 500 ตว ทวประเทศ รวมเปนจานวนสกรถงประมาณ 3 ลานตว โดยผประกอบการฟารมขนาดเลกสวนมากยงขาดเทคโนโลยทเหมาะสม รวมทงขาดการสนบสนนดานเงนลงทนในกระบวนการจดการของเสยทมอยจานวน มากเหลานนไดอยางถกตองและเหมาะสม สวพ.จงไดจดทาโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมขนาดเลกนขน โดยมระยะเวลาการดาเนนโครงการฯ 5 ป

โดยการสงเสรมใหเกดการประยกตใชเทคโนโลยการยอยสลายสารอนทรยแบบไร ออกซเจนกบฟารมเลยงสตวในการผลตกาซชวภาพจากมลสตว และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงานทไดจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในฟารมขนาดเลก รวมเปาหมายสนบสนนทงสน 400,000 ตว กลมเปาหมาย ไดแก ฟารมสกรขนาดเลก (จานวนสกรไมเกน 500 ตวสกรขนหรอนอยกวา 60 หนวยปศสตว) ทวประเทศ

เกษตรกรผเขารวมโครงการฯ จะไดรบการสนบสนนทางดานเทคโนโลย การออกแบบทางวศวกรรม และคาใชจายบางสวนในการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพ ในอตราไมเกน 212.50 บาทตอสกร 1 ตว (หรอ จานวนสกรเทยบเทาไมเกน 500 ตว สกรขน หรอนอยกวา 60 หนวยปศสตว)

เทคโนโลยระบบการผลตกาซชวภาพ บอหมกแบบรางขนาดเลก CD–JUNIOR (Channel Digester-Junior) ซงไดรบการพฒนาโดย สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม นามาใชในโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดเลกนน ทมงานวศวกรโครงการฯ ไดทาการออกแบบเปนแบบมาตรฐานเพอใหสะดวกตอการนาไปใชในการกอสราง ม 2 ขนาดคอ ขนาด 50 ลบ.ม. และ100 ลบ.ม. โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ผทสนใจตองการ สามารถรบเอกสารเชญชวน ไดท สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม สถานวจยและศนยฝกอบรมการเกษตรแมเหยะ ถ.คลองชลประทาน ต.แมเหยะ อ.เมอง เชยงใหม ตดตอทางไปรษณย: ต ปณ. 289 ปณฝ. มช. อ.เมอง จ.เชยงใหม 50202 โทรศพท: 0-5394-8195-8, 0-5394-2007-9 โทรสาร 0-5390-3763, 0-5389-2375


3.4 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในโรงฆาสตว เปนโครงการสงเสรมใหเกดการประยกต ใชเทคโนโลยการยอยสลาย

สารอนทรยแบบไรออกซเจนกบโรงฆาสตวในการผลต กาซชวภาพ และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงานจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในโรงฆาสตว ทวประเทศ มเปาหมายสงเสรมใหเกดระบบผลตกาซชวภาพในโรงฆาสตว ทวประเทศ จานวน 80 แหง หรอ 4,000 ลกบาศก โดยผเขารวมโครงการจะไดรบสทธประโยชน คอ

สวนท 1 : สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม หรอหนวยงานในเครอขาย ใหบรการ สารวจ ออกแบบ ควบคมคณภาพการกอสรางและตดตงระบบเรมตนเดนระบบ ฝกอบรมใหคาแนะนา ตดตามผลการทางานและพฒนาระบบแกผเขารวม โดยไมเสยคาใชจาย

สวนท 2 : เงนทนสนบสนนคากอสรางใหกบผเขารวมโครงการฯ ในอตราสงสด “ไมเกน 200,000 บาท ตอการบาบดนาเสยจากการฆาสตวในโรงฆาสกร/โค 100 ตวตอวน หรอระบบกาซชวภาพขนาด 50 ลบ.ม.”

จากเปาหมายของโครงการ เมอดาเนนการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพแลวเสรจและมการใชระบบ อยางเตมประสทธภาพ จะเกดการผลตกาซชว ภาพไดประมาณ 1.06 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอประมาณ 15.8 ลานลกบาศกเมตรในระยะเวลา 15 ปของการเดนระบบ และประเมนวา กาซชวภาพ ทไดจากโครงการฯ นจะถกนาไปใชเปนแหลงผลตพลงงานทดแทนกาซ LPG หรอทดแทนนามนเตา ซงหากนาไปทดแทนดงกลาว จะทาใหเกดการประหยด พลงงานกาซ LPG จานวน 0.49 ลานกโลกรม/ป ซงคดเปนมลคาทดแทนประมาณ 8.17 ลานบาท/ป หรอทดแทนนามนเตาไดประมาณ 0.58 ลานลตร คดเปนมลคาประมาณ 11.37 ลานบาท และนอกเหนอจากการทดแทนพลงงานดงกลาวแลว ระบบยงชวยลดปรมาณมลภาวะทเกดจากการปลอยทงกาซ มเทน (CH4) 453 ตนตอป และบาบดนาเสยในรปของ COD ประมาณ 2.64 ลานกโลกรมตอป

ผลตอบแทนจากการลงทนในระบบกาซชวภาพ ม 3 อยางคอ การใชกาซใหความรอนในการตมนาในกระบวนการชาแหละ การขายปย และการหมนเวยนนาไปใช อกทงมผลตอบแทนทอาจไมเหนเปนรปธรรม คอการทโรงฆาสตว ไมตองเสยคาใชจายเพมเตมในการเดนและควบคมระบบ เชนคาพลงงานไฟฟาของเครองเตมอากาศ คาสารเคม คายากาจดแมลงวน เปนตน



3.5 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในโรงชาแหละแปรรปไก เปนโครงการสงเสรมใหเกดการประยกตใชเทคโนโลยการยอย

สลายสารอนทรยแบบไรออกซเจนกบโรงชาแหละแปรรปไกในการผลตกาซชวภาพ และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงานจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในโรงชาแหละแปรรปไก ทวประเทศ มกลมเปาหมาย คอ โรงชาแหละแปรรปไกทมการชาแหละ เฉลยไมนอยกวา 100,000 ตวตอวน จานวน 5 โรงงาน โดยผเขารวมโครงการจะไดรบสทธประโยชน คอ

สวนท 1 สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเขยงใหม หรอหนวยงานในเครอขายใหบรการสารวจ ออกแบบ ควบคมภาพการกอสรางและตดตงระบบเรมตนเดนระบบ ฝกอบรมใหคาแนะนา ตดตามผลการทางานและพฒนาระบบแกผเขารวมโครงการ โดยไมคดคาใชจายใดๆ ทงสน

สวนท 2 สนบสนนคากอสรางใหกบผเขารวมโครงการฯ ในอตราสงสด “ไมเกน 6,000,000 บาท ตอการบาบดนาเสยจากการชาแหละแปรรปไก 1 แหง ทมจานวนการผลตเฉลย 150,000 ตวตอวน” เปนจานวนเงนสนบสนนผเขารวมโครงการทงสน 30,000,000 ลานบาทโดยการเบกจายเตมจานวน 6,000,000 บาท หมายถงกรณทมการแปรรปไกเฉลย 150,000 ตว ตอวน หากมปรมาณนอยกวานจะเบกจายตามสดสวนทลดลง

จากเปาหมายของโครงการ เมอดาเนนการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพแลวเสรจและมการใชระบบอยางเตมประสทธภาพ จะเกดการผลตกาซชวภาพไดประมาณ 4.95 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอประมาณ 74.25 ลานลกบาศกเมตรในระยะเวลา 15 ปของการเดนระบบ และประเมนวา กาซชวภาพทไดจากโครงการฯ นจะถกนาไปใชเปนแหลงผลตพลงงานทดแทนกาซ LPG หรอทดแทนนามนเตา ซงหากนาไปทดแทนดงกลาว จะทาใหเกดการประหยดพลงงานกาซ LPG จานวน 2.28 ลานกโลกรม/ป ซงคดเปนมลคาทดแทนประมาณ 45.54 ลานบาท/ป (กก.ละ 20 บาท) หรอทดแทนนามนเตาไดประมาณ 2.72 ลานลตร คดเปนมลคาประมาณ 49.00 ลานบาท (กก.ละ 18 บาท) และนอกเหนอจากการทดแทนพลงงานดงกลาวแลว ยงชวยในการอนรกษพลงงานจากการเตมอากาศ ไดถงปละ 13.46 ลานบาท (คาไฟฟาหนวยละ 3.40 บาท) อกทงยงลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดถง 41.6 ลานกโลกรมคารบอน/ป ตลอดระยะเวลาการเดนระบบซงไมนอยกวา 15 ป



3.6 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder Cost) มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder Cost) เปนการใหเงนสนบสนน

การผลตตอหนวยการผลตเปนการกาหนดราคารบซอในอตราพเศษหรอเฉพาะสาหรบไฟฟาทมาจากพลงงานหมนเวยน เพอสะทอนตนทนการผลตจากพลงงานหมนเวยน ภายในระยะเวลารบซอไฟฟาทชดเจนและแนนอนเปนมาตรการสนบสนนทนยมใชกนแพรหลายมาก ทสดในปจจบน เพอใหมผผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนมากขนและเปนการจงใจใหเกดการผลตไฟฟาหลากหลายประเภทพลงงาน ดงน

ตารางท 3-2 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder) เชอเพลง สวนเพม

(บาท/kwh)สวนเพมพเศษ

(บาท/kwh)1

สวนเพมพเศษใน 3 จว.ภาคใต (บาท/kwh)2

ระยะเวลาสนบสนน

(ป) ชวมวล

- กาลงผลตตดตง <= 1 MW 0.50 1.00 1.00 7- กาลงผลตตดตง >1 MW 0.30 1.00 1.00 7

กาซชวภาพ (ทกประเภทแหลงผลต) - กาลงผลตตดตง <= 1 MW 0.50 1.00 1.00 7- กาลงผลตตดตง >1 MW 0.30 1.00 1.00 7

ขยะ (ขยะชมชน ขยะอตสาหกรรมไมอนตราย และไมเปนขยะอนทรยวตถ)

- ระบบหมกหรอหลมฝงกลบขยะ 2.50 1.00 1.00 7- พลงงานความรอน(Thermal Process) 3.50 1.00 1.00 7

พลงงานลม - กาลงผลตตดตง <= 50 kw 4.50 1.50 1.50 10- กาลงผลตตดตง > 50 kw 3.50 1.50 1.50 10

พลงงานแสงอาทตย 6.50/8.003 1.50 1.50 10 พลงนาขนาดเลก

- กาลงผลตตดตง 50kw -<200 kw 0.80 1.00 1.00 7

- กาลงการผลตตดตง <50 kw 1.50 1.00 1.00 7

หมายเหต 1. สาหรบผผลตไฟฟาพลงงานหมนเวยนในพนทมการผลตไฟฟาจากนามนดเซล 2. กพช. เหนชอบใหเพมพนทอก 4 อาเภอคอ อ.จะนะ อ.เทพา อ.สะบายอย และอ.นาทว จงหวดสงขลา

เมอ 25 พ.ย. 53 3. ผทยนขอเสนอขายไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยทไดรบหนงสอตอบรบแลวกอนวนท 28 ม.ย.53 จะได

Adder 8 บาท และผทไดรบหนงสอตอบรบหลง วนท 28 ม.ย. 53 จะได Adder 6.50 บาท


3.7 โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนขนมาเพอเปนแหลงเงนทนในการ

ดาเนนการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนใหแกโรงงาน อาคาร และบรษทจดการพลงงาน โดยผานทางสถาบนการเงน

มวตถประสงคเพอกระตนใหเกดการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนรวมทงสรางความมนใจและความคนเคยใหกบสถาบนการเงนทเสนอตวเขารวมโครงการในการปลอยสนเชอในโครงการดงกลาวในการปลอยสนเชอโดย

ใชเงนกองทนฯ ใหแก โรงงานอาคารและบรษทจดการพลงงานแลวกองทนฯยงตองการใหเนนการมสวนรวมในการสมทบเงนจากสถาบนการเงนเพมมากขนดวยโดยตงแตเรมโครงการ จนถง ณ ปจจบนไดมการดาเนนการเสรจสนไปแลวและอยระหวางดาเนนการทงหมด จานวน 6 ครงดงน

1) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงนระยะท 1 จานวน 1,000 ลานบาท เพอการอนรกษพลงงาน

2) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงนระยะท 2 จานวน 2,000 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

3) โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทนโดยสถาบนการเงน ระยะท 1 จานวน 1,000 ลานบาทเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน

4) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานโดยสถาบนการเงนระยะท 3 จานวน 1,000 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงาน

5) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงน ระยะท 3 เพมเตมจานวน 942.5 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

6) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานโดยสถาบนการเงนระยะท 4 จานวน 400 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

ลกษณะโครงการ/ หลกเกณฑ และเงอนไข กาหนดใหสถาบนการเงนนาเงนท พพ. จดสรรใหไปเปนเงนกผานตอใหโรงงาน/อาคารควบคมหรอ

โรงงาน/อาคารทวไป ตลอดจนบรษทจดการพลงงาน (ESCO) นาไปลงทนเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน โดยมหลกเกณฑและเงอนไขดงน

วงเงนโครงการ 1. โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน ระยะท 1 จานวน 1,000 ลานบาท

2. โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน ระยะท 3 จานวน 1,000 ลานบาท


อายเงนก ไมเกน 7 ปชองทางปลอยก ผานสถาบนการเงนทเขารวมโครงการโดยตองรบผดชอบเงนทปลอยกทงหมดผมสทธก เปนอาคารควบคมและโรงงานควบคมตาม พรบ.สงเสรมการอนรกษพลงงาน

พ.ศ. 2535 ประสงคจะลงทนในดานการประหยดพลงงาน ตลอดจนบรษท จดการพลงงาน (ESCO) นาไปลงทนเพอการอนรกษพลงงาน

วงเงนก ไมเกน 50 ลานบาทตอโครงการอตราดอกเบย ไมเกนรอยละ 4 ตอป (ระหวางสถาบนการเงนกบผก) โครงการทมสทธขอรบการสนบสนนตองเปน

โครงการอนรกษพลงงานหรอเพมประสทธภาพการใชพลงงาน สงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 มาตรา 7 และมาตรา 17

สถาบนการเงนจะเปนผอนมตเงนกเพอโครงการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนตามแนวหลกเกณฑและเงอนไขของสถาบนการเงนนนๆ นอกเหนอจากหลกเกณฑเงอนไขขางตนนโดยดอกเบยวงเงนกและระยะเวลาการกจะขนอยกบการพจารณาและขอตกลงระหวางผกกบสถาบนการเงน

วธปฏบตในการขอรบเงนกโครงการเงนทนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน


ผสนใจสามารถสอบถามรายละเอยดเพมเตมทศนยอานวยการ โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

หมายเลขโทรศพท 02-226-3850-1, 02-225-3106 โทรสาร 02-226-3851 เวบไซต http://www.dede.go.th

3.8 โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน (ESCO FUND) เปนโครงการทกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานไดนาวงเงนจานวน 500 ลานบาท จดตง

“กองทนรวมทนพลงงาน หรอ ESCO Capital Fund” ผานการจดการของผจดการกองทน (Fund Manager) 2 แหง ไดแก มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม (มพส. หรอ E for E) และมลนธอนรกษพลงงานแหงประเทศไทย (มอพท.) โดยปจจบน Fund Manage ทง 2 แหง เขารวมลงทนแลว จานวน 26โครงการ คดเปนเงนสนบสนนจานวน 407 ลานบาท และกอใหเกดการลงทนมากกวา 5,000 ลานบาท ในรอบ 2 ปทผานมา และในระยะตอไปคณะกรรมการกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานไดอนมตวงเงนตอเนองอก 500 ลานบาทสาหรบรอบการลงทนในป 2553-2555เพอสงเสรมการลงทนดานการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนทมศกยภาพทางเทคนคแตยงขาดปจจยการลงทนและชวยผประกอบการหรอผลงทนใหไดประโยชนจากการขายคารบอนเครดตโดยมรปแบบการจะสงเสรมในหลายลกษณะ อาทเชน รวมลงทนในโครงการ (Equity Investment), รวมลงทนในบรษทจดการพลงงาน (ESCO Venture Capital) , รวมลงทนในการพฒนาและซอขายคารบอนเครดต (Carbon Market) , การเชาซออปกรณ (Equipment Leasing), การอานวยเครดตใหสนเชอ (Credit Guarantee Facility) และการใหความชวยเหลอทางดานเทคนค (Technical Assistance)

ผมสทธยนขอเสนอ ไดแก ผประกอบการโรงงานอตสาหกรรมและ/หรอ บรษทจดการพลงงาน (Energy Service Company – ESCO) ทมโครงการดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนวตถประสงคเพอจะลดปรมาณการใชพลงงาน เพมประสทธภาพการใชพลงงานหรอตองการปรบปรบเปลยนการใชเชอเพลงมาเปนพลงงานทดแทน

ลกษณะการสงเสรมการลงทน 1. การเขารวมทนในโครงการ(Equity Investment)โครงการสงเสรมการลงทนฯจะเขารวมลงทนใน

โครงการทกอใหเกดการอนรกษพลงงานหรอพลงงานทดแทนเทานน เพอกอใหเกดผลประหยดพลงงานทงนจะตองมการแบงผลประหยดพลงงาน (Shared Saving) ตามสดสวนเงนลงทนทไดรบการสงเสรม ระยะเวลาในการสงเสรมประมาณ 5-7 ป ผทไดรบการสงเสรมทาการคนเงนลงทนแกโครงการภายในระยะเวลาทสงเสรม

2. การเขารวมทนกบบรษทจดการพลงงาน (ESCO Venture Capital) การเขารวมทนกบบรษทจดการพลงงานโดยชวยใหบรษททไดรบพจารณารวมทนนนมทนในการประกอบการโดยโครงการจะไดรบ


ผลตอบแทนขนอยกบผลประกอบการของบรษททงนโครงการจะรวมหนไมเกนรอยละ 30 ของทนจดทะเบยนและมสวนในการควบคมดแลการบรหารจดการของบรษท

3. การชวยใหโครงการอนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนไดรบผลประโยชนจากการขาย Carbon Credit Market (CDM)

4. การเชาซออปกรณประหยดพลงงาน/พลงงานทดแทน (Equipment Leasing) 5. โครงการสงเสรมการลงทนฯจะดาเนนการจดทาแบบประเมนเบองตนของโครงการ หรอ Project

Idea Note (PIN) ซงจะทาใหผประกอบการสามารถเหนภาพรวมของโครงการทจะพฒนาใหเกดการซอขายหรอไดรบประโยชนจาก Carbon Credit หรอ เปนตวกลางในการรบซอ Carbon Credit จากโครงการอนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนทมขนาดเลก และรวบรวม (Bundle Up) เพอนาไปขายในมลคาทสงขน

6. โครงการสงเสรมการลงทนฯจะทาการซออปกรณเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนใหกบผประกอบการกอนและทาสญญาเชาซอระยะยาวระหวางผประกอบการกบโครงการโดยผประกอบการจะตองทาการผอนชาระคนเงนตนพรอมดอกเบยเปนรายงวดงวดละเทา ๆ กนตลอดอายสญญาเชาซอ การสนบสนนในการเชาซออปกรณได 100% ของราคาอปกรณนน แตไมเกน 10 ลานบาท ระยะเวลาการผอนชาระคน 3-5 ปโดยคดอตราดอกเบยตา

รปแสดงการบรหารงานโครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน


7. การอานวยเครดตใหสนเชอ (Credit Guarantee Facility)โครงการสงเสรมการลงทนฯจะดาเนนการจดหาสถาบนหรอองคกรทใหการสนบสนนในเรอง Credit Guarantee เพอใหโครงการลงทนไดรบการปลอยสนเชอจากธนาคารพาณชยทงนโครงการอาจจะเปนผออกคาใชจายในเรองคาธรรมเนยมรบประกนสนเชอทงหมดหรอบางสวนโดยคดคาธรรมเนยมตาในการสงเสรมในดานน

8. การชวยเหลอทางเทคนค (Technical Assistance) โครงการสงเสรมการลงทนฯจะใหความชวยเหลอทางดานเทคนคในการอนรกษพลงงานและพลงงานแกผประกอบการหรอ หนวยงานองคการตาง ๆ ทเกยวของกบผประกอบการโดยกองทนจะใหความชวยเหลอทางดานเทคนคตงแตเรมตนจนสนสดระยะเวลาโครงการโดยคดคาธรรมเนยมตาในการสงเสรมหรออาจมการแบงผลการประหยดพลงงาน

รายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามมายง 1. มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม (Energy for Environment Foundation)

487/1 อาคารศรอยธยา ชน 14 ถนนศรอยธยา ราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 02-6426424 -5 โทรสาร 02-642-6426 หรอสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท [email protected]

2. มลนธอนรกษพลงงานแหงประเทศไทย (กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน – อาคาร 9 ชน 2) เลขท 17 ถนนพระราม 1 เชงสะพานกษตรยศก แขวงรองเมอง เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท: 0-2621-8530, 0-2621-8531-9 ตอ 501, 502 โทรสาร: 0-2621-8502-3

3.9 กลไกลการพฒนาทสะอาด (CDM)

กลไกการพฒนาทสะอาด Clean Development Mechanism (CDM) เปนกลไกทจะสนบสนนการพฒนาโครงการทชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจกและสามารถนาปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงไดจากโครงการ ไปขายใหกบประเทศทพฒนา (Developed Countries) เพอตอบสนองขอผกพนในการปลอยกาซเรอนกระจกตามเปาหมายทไดตกลงในพธสารเกยวโต (Kyoto Protocol) ซงมผลบงคบใชเมอวนท 16 กมภาพนธ 2548 อนเนองมาจากปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เนองจากการปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมดารงชวตของประชากรโลกในปจจบน ทงจากภาคคมนาคมขนสง ภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตรกรรม เปนปญหารวมกนของนานาชาตแนวทางหนงในการรวมกนแกไขปญหาดงกลาวคอการใหสตยาบณตออนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (United Nation Framework Convention on Climate Change : UNFCCC)


กลไกการพฒนาทสะอาดเปนเครองมอเพอสงเสรมการลงทนเพอการพฒนาอยางยงยนและเกดการถายทอดเทคโนโลยใหกบประเทศทกาลงพฒนา อยางเ ชน ประเทศไทยและถอเปนช อ ง ท า ง ห น ง ใ น ก า ร ส ร า ง ร า ย ไ ด ใ ห แ กผประกอบการพลงงานทดแทน เชน โครงการผลตพลงงานชวมวล ทเปนวสดเหลอใชทงทางการเกษตร การผลตกาซชวภาพจากขยะและนาเสยเพอนามาเปนพลงงาน รวมไปถงโครงการการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ ซงจะไดรบผลประโยชนในรปแบบของการขายคารบอนเครดตหรอปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได และเปนทตองการของกลมประเทศทพฒนาแลว ซงมพนธกรณตองลดการปลอยกาซเรอนกระจกใหได ตามขอตกลงตามพธสารเกยวโต

กลไกการพฒนาทสะอาดเปรยบเสมอนแรงจงใจใหประเทศกาลงพฒนาหนมาใชเทคโนโลยสะอาดเพมมากขนสงผลใหการปลอยกาซเรอนกระจกสบรรยากาศลดนอยลงแรงจงใจจากการดาเนนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด คอ คารบอนเครดต หรอ CER ทผดาเนนโครงการจะไดรบโดยไดรบการสนบสนนทางการเงนจากประเทศทมพนธกรณในการลดกาซเรอนกระจกนอกจากนประเทศเจาของโครงการกจะเกดการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development) ทงในระดบทองถนและระดบประเทศในดานสงแวดลอมมการรกษาคณภาพสงแวดลอมระดบชมชนในพนทโครงการลดปรมาณของเสยทเกดขนโดยการนามาใชเปนเชอเพลงพลงงานลดการใชทรพยากรเชอเพลงทไมสามารถทดแทนได ดานเศรษฐกจกอใหเกดการจางงานในชมชน เกษตรกรสามารถนาวสดเหลอใช เชน แกลบ เศษไมไปขายเพอเปนวตถดบในการดาเนนโครงการ CDM ลดการนาเขาเชอเพลงพลงงานจากตางประเทศ ดานสงคมประชาชนมคณภาพชวตทดขนโดยเฉพาะดานสขภาพอนามยจากคณภาพสงแวดลอมทดขนมบทบาทในเวทโลกในการแกไขปญหาระดบนานาชาตโดยประโยชนตางๆทประเทศไทยจะไดรบ จากการดาเนนโครงการ CDM สามารถสรปเปนขอๆ ไดดงน

1. รายไดจากการขายคารบอนเครดตในโครงการ CDM เปนสวนทชวยใหผประกอบการคนทนไดรวดเรวขนจากการพฒนาโครงการดานพลงงานทดแทนการอนรกษพลงงาน นอกเหนอจากการสนบสนนของภาครฐภายในประเทศ

2. เกดรายไดเขาสประเทศจากการดาเนนกจกรรมการลดกาซเรอนกระจก 3. ประเทศไทยมอตราการลดการปลอยกาซเรอนกระจกลดลงจากการดาเนนโครงการ CDM 4. การตรวจสอบ (Monitoring) ปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากโครงการ CDM ชวย

ใหประเทศไทยมตวเลขการดาเนนงานเพอลดกาซเรอนกระจกภายในประเทศไทย


5. เกดการพฒนาโครงการดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานทดกวามาตรฐานทกาหนดภายในประเทศ สรางสงแวดลอมและคณภาพชวตทดใหกบชมชนรอบพนทโครงการ

สาหรบเกณฑการพจารณาการดาเนนโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาดในปจจบนนนประเทศไทย ไดมการจดทาหลกเกณฑการพฒนาอยางยงยนสาหรบโครงการ CDM ขนซงประกอบดวยมตการพฒนาอยางยงยน 4 ดานไดแกดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานสงคมดานการพฒนาและ/หรอการถายทอดเทคโนโลยและดานเศรษฐกจโดยโครงการทคณะกรรมการองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจกจะพจารณาใหการรบรองไดแก

1. โครงการดานพลงงาน ไดแกการผลตพลงงานและการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงาน เชนโครงการพลงงานทดแทนการใชนามนเชอเพลง โครงการแปลงกากของอตสาหกรรมเปนพลงงานโครงการปรบปรงประสทธภาพระบบทาความเยนและโครงการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงานในอาคาร เปนตน

2. โครงการดานสงแวดลอม เชน โครงการแปลงขยะเปนพลงงานโครงการแปลงนาเสยเปนพลงงาน เปนตน

3. โครงการดานคมนาคมขนสง เชนโครงการเพมประสทธภาพในการคมนาคมขนสงและการใชพลงงาน

4. โครงการดานอตสาหกรรม เชนโครงการทสามารถลดปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจกในกระบวนการอตสาหกรรม

การขอพฒนาโครงการ CDM การดาเนนโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด ประกอบดวย 7 ขนตอน รายละเอยดแสดงดงรป ขนตอนการดาเนนโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด

1. การออกแบบโครงการ (Project Design) ผดาเนนโครงการจะตองออกแบบลกษณะของโครงการและจดทาเอกสารประกอบโครงการ (Project Design Document: PDD) โดยมการกาหนดขอบเขตของโครงการ วธการคานวณการลดกาซเรอนกระจก วธการในการตดตามผลการลดกาซเรอนกระจก การวเคราะหผลกระทบตอสงแวดลอม เปนตน

2. การตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ (Validation) ผดาเนนโครงการจะตองวาจางหนวยงานกลางทไดรบมอบหมายในการปฏบตหนาทแทนคณะกรรมการบรหารฯ หรอทเรยกวา Designated Operational Entity (DOE) ในการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ วาเปนไปตามขอกาหนดตางๆ หรอไม ซงรวมถงการไดรบความเหนชอบในการดาเนนโครงการจากประเทศเจาบานดวย


หมายเหต DNA หมายถง หนวยงานกลางททาหนาทประสานการดาเนนงานตามกลไกการพฒนาทสะอาด DOE หมายถง หนวยงานปฏบตการทไดรบหมอบหมายในการตรวจสอบ (Designated Operational Entities) CDM EB หมายถง คณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด (Executive Board of CDM)

3. การขนทะเบยนโครงการ (Registration) เมอ DOE ไดทาการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการและลงความเหนวาผานขอกาหนดตางๆ ครบถวน จะสงรายงานไปยงคณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด (EB) เพอขอขนทะเบยนโครงการ

4. การตดตามการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Monitoring) เมอโครงการไดรบการขนทะเบยนเปนโครงการ CDM แลว ผดาเนนโครงการจงดาเนนโครงการตามทเสนอไวในเอกสารประกอบโครงการ และทาการตดตามการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ตามทไดเสนอไวเชนกน

5. การยนยนการลดกาซเรอนกระจก (Verification) ผดาเนนโครงการจะตองวาจางหนวยงาน DOE ใหทาการตรวจสอบและยนยนการตดตามการลดกาซเรอนกระจก

6. การรบรองการลดกาซเรอนกระจก (Certification) เมอหนวยงาน DOE ไดทาการตรวจสอบการลดการปลอยกาซเรอนกระจกแลว จะทารายงานรบรองปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจกท


ดาเนนการไดจรงตอคณะกรรมการบรหารฯ เพอขออนมตใหออกหนงสอรบรองปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทลดได หรอ CER ใหผดาเนนโครงการ

7. การออกใบรบรองปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Issuance of CER) เมอคณะกรรมการบรหารฯ ไดรบรายงานรบรองการลดกาซเรอนกระจก จะไดพจารณาออกหนงสอรบรองปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทลดได หรอ CER ใหผดาเนนโครงการตอไป

ทงน หนวยงานกลาง (DOE) ททาหนาทในการการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ (Validation) และการยนยนการลดกาซเรอนกระจก (Verification) นน จะตองเปนหนวยงานคนละหนวยงาน

ขอทราบรายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามมายง องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก(องคการมหาชน) เลขท 120 หมท 3 ชน 9 อาคาร B ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210 โทรศพท 0 2141 9790 โทรสาร 0 2143 8400

เวบไซต http://www.tgo.or.th

3.10 โครงการสงเสรมการลงทน โดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ภาครฐไดยกระดบใหอตสาหกรรมพลงงานทดแทน เปนกจการทมระดบความสาคญสงสดและจะไดรบการสงเสรมการลงทนในระดบสงสดเชนกน จงมมาตรการสงเสรมการลงทนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน (Maximum incentive) จากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ซงไดกาหนดสทธประโยชนทยกเวนอากรขาเขาสาหรบ

เครองจกร ยกเวนภาษเงนไดนตบคคล เปนเวลา 8 ป และหลงจากนนอก 5 ป หรอตงแตปท 9-13 จะลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลได 50% รวมทงมาตรการจงใจดานภาษ อาท การลดภาษเครองจกร อปกรณทนาเขาจากตางประเทศ รวมทงการอนญาตใหนาตนทนในการตดตงโครงสรางพนฐานตางๆ เชน ไฟฟา ประปา ขอหกลบภาษไดสงสด 2 เทาสาหรบโครงการทเปนประโยชนตอสาธารณะ เปนตน

หลกเกณฑในการพจารณาสงเสรมโครงการดานพลงงานทดแทน ไดแก กรณทผประกอบการหรอนกลงทนมสดสวนหนตอทน นอยกวา 3 ตอ 1 สาหรบโครงการใหม หรอมเครองจกรใหมทมขบวนการผลตทสมย หรอมระบบจดการทปลอดภย รกษาสงแวดลอม และใชประโยชนจากวตถดบในการผลต เปนตน

โดยผประกอบหรอนกลงทนทสนใจขอทราบรายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามยง สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนเลขท 555 ถ.วภาวด รงสต จตจกรกรงเทพฯ 10900 โทร 02 537 8111, 537-8155 เวบไซต : http://www.boi.go.th


แสดงขนตอนขอรบการสนบสนนจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI)


บทท 4

ขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ

ขนตอนการตดตอเพอขอใบอนญาตจาหนายไฟฟา เพอจาหนายพฒนาพลงงานทดแทน มหลายกระบวนการทเกยวของกบหนวยงานราชการตางๆ หลายแหง รวมไปถงขอกฎหมาย และกฎระเบยบอนๆ ซงลวนแตมขนตอนการปฏบตทแตกตางกน ซงในการพฒนาโครงการพลงงานทดแทนตางๆนน นกลงทนควรไดรบทราบขนตอนการขออนญาต และการเตรยมเอกสารเพอประกอบในการยนขอ รวมถงขนตอนการตดตอประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ ประเดนเหลานถอเปนความสาคญอยางยงทจะตองเผยแพรใหผประกอบการและประชาชนโดยทวไป ไดรบทราบและเขาใจในกระบวนการสาหรบขนตอนการขออนญาตตางๆ โดยทวกน

1 หมายเหต 1) ระยะเวลารวมการยนของอนมตสงสดไมเกน 435 วน

2) ระยะเวลารวมการยนขอจนกระทงอนมตตาสดไมเกน 255 วน (ไมนบรวมระยะเวลาในขนตอนท 2) 3) การตดตอประสานงานหนวยงานราชการม 7 หนวยงาน ตองไดรบใบอนญาต 10 ใบ รวมเวลาตงแตเรม

ยนเอกสารจนไดรบเงนคาไฟฟาในงวดแรก

รปแสดงขนตอนการขอใบอนญาตตาง ๆ


ตารางท 4-1 รายละเอยดขนตอนการจดทาโครงการสรางโรงไฟฟาพลงงานทดแทน รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร วน หมายเหต

1. การศกษาความเหมาะสมของโครงการ ผประกอบการ - -2. การออกแบบโครงสรางอาคาร สงปลกสรางและ

ออกแบบแผนผงการตดตงเครองจกร และประเมนราคาวสด

ผประกอบการ - -

3. การขอจดทะเบยนนตบคล

- ผประกอบการยนแบบคาขอ “จดทะเบยนบรษทจากด” กบกรมพฒนาธรกจการคา(DEB)

- กรมธรกจการคาอนมต “จดทะเบยนบรษทจากด”

กรมพฒนาธรกจการคากระทรวงพาณชย

- คาขอจดทะเบยนบรษทจากด (บอจ.1)

- รายการจดทะเบยนจดตง

1 โดยสามารถยนแบบคาขอผานwww.dbd.go.th/register/login.phtml

4. การขออนญาตตงโรงงาน (รง.4) a. กรณยนแบบคาขอตงโรงงานตออตสาหกรรม

จงหวด (อก.)

- ยนเอกสารกบอตสาหกรรมจงหวด

- อตสาหกรรมจงหวดขอความเหน อบต . และตรวจสอบพนท และจดทารายงานการตรวจสอบภายใน 30 วน

- อตสาหกรรมจงหวดปดประกาศตามมาตร

- อตสาหกรรมจงหวด

- กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม

คาขอรบใบอนญาตประกอบกจการพลงงาน (รง.3)

90

- แกไขตามบนทกขอตกลงความรวมมอระหวางคณะกรรมการกากบกจการพลงงานและกระทรวงอตสาหกรรม เรอง แนวทางการใหอนญาตตงโรงงานและการอนเพอประกอบกจการพลงงาน

- โรงงานทวไปทตงใหมโดยมการผลตไฟฟาเพอใชในกระบวนการผลตของตนเอง หรอเพอใชในกระบวนการผลตและสวนทเหลอใช


รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/เอกสาร

วน หมายเหต

30 15 วน

- สงเรองให กกพ. พจารณา

- คณะกรรมการกากบกจการพลงงานสงเรองเพอขอความเหนจากกรมโรงงาน

- คณะกรรมการก ากบก จการพลงงานพจารณาใบอนญาต

b. ในกรณทยนคาขอท สกพ.

- ยนเอกสารตอ สกพ.

- สกพ. ขอความเหนประกอบการพจารณาอนญาตโรงงานจาก อก. และ อก. เสนอความเหนกลบ กกพ. 60 วน

- สกพ. จดทาความเหนเสนอตอ กกพ. และ กกพ. มคาวนจฉยพจารณาการอนญาตตงโรงงานภายใน 20 วน นบจากได รบความเหนจาก อก.

- สกพ. แจงผลภายใน 10 วนนบตงแตวนมมต

- สานกกากบกจการพลงงาน

90

จาหนาย ใหยนคาขออนญาตประกอบกจการโรงงานตอสานกงานอตสาหกรรมจงหวดหรอกรมโรงงานอตสาหกรรม การอนญาตใหระบประเภทหรอลาดบท 88 ลงในใบอนญาต และเมอมการอนญาตแลว ใหแจงคณะกรรมการกากบกจการพลงงานทราบ

- ในกรณทตองการขยายโรงงานและเพมประเภทการผลต ใหยนเรองตอสานกงานอตสาหกรรมจงหวดหรอกรมโรงงานอตสาหกรรม และเมอมการอนญาตแลว ใหแจงคณะกรรมการกากบกจการพลงงานทราบ

ตดตอ ท กรมโรงงานอตสาหกรรม เลขท 75/6 ถ.พระรามท 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทร. 0-2202-4000 โทรสาร. 0-2245-8000 http://www.diw.go.th




- กรณ ตางจงหวด ตดตอ สานกงานอตสาหกรรมจงหวด

5. การขออนญาตใชพนทกอสราง a. กรณขออนญาตตอองคการปกครองสวน

ทองถน

- ผประกอบการยนแบบคาขอ “อนญาตกอสราง/ดดแปลงอาคาร”ตอ อบต.

- อบต. ตรวจสอบเอกสารและออกหนงสอแจงการอนมต

- อบต. อนมต ”อนญาตกอสราง/ดดแปลงอาคาร”

องคการปรหารสวนตาบลกระทรวงหาดไทย

คาขออนญาตกอสรางอาคาร (ข.1)

45

ตดตอท องคการปกครองสวนทองถน ในพนท ทจะกอสรางโรงงาน

b. กรณพนทอยในการนคมอตสาหกรรม (กนอ.)

- ผประกอบการยนแบบคาขอการขออนญาตกอสรางจาก กทม . อาทการแจงช อ ผควบคมงานกบวนเรมตนและวนสนสดการดาเนนการ

- ผประกอบการขอใบรบรองการกอสรางอาคาร ดดแปลงอาคาร หรอเคลอนยาย

การนคมอตสาหกรรม คาขอรบใบรบรองการกอสรางอาคาร ดดแปลงอาคาร หรอเคลอนยายอาคาร (แบบ กทม.4)

45

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย 618 ถนนนคมมกกะสน แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพ 10400 โทรศพท : 0-2253-0561 โทรสาร : 0-2253-4086 http://www.ieat.go.th




อาคาร กทม. อนมต ”อนญาตกอสราง/ดดแปลง

อาคาร” 6-7 การขอจาหนายไฟฟาและสญญาซอขายไฟฟา

- ผประกอบการยนแบบคาขอจาหนายไฟฟาและการเชอมโยงระบบไฟฟา ณ ททาการสานกงานเขตของ กฟน .หรอททาการสานกงานจงหวดของ กฟภ

- การไฟฟาฝายจาหนายพจารณาเอกสารรบซอไฟฟาและแจงผล พรอมทงรายละเอยดคาใชจายเปนลายลกษณอกษรภายใน 45 วน นบจากวนทการไฟฟา ฝายจาหนายไดรบขอมลประกอบการพจารณาครบถวน

- ผประกอบการตองชาระคาใชจายและทาสญญาและซ อขายไฟฟากบการไฟฟา ภายใน 60 วน นบตงวนไดรบแจงผล

- กฟน. กฟภ .กฟผ. คาขอจาหนายไฟฟาและการเชอมโยงระบบไฟฟา

105

ตดตอ กฟผ.เลขท 53 หม 2 ถ.จรญสนทวงศ ตาบลบางกรวย อาเภอบางกรวย นนทบร 11130 โทร 0 2436 0000 สามารถดาวนโหลดเอกสารไดท http://www.ppa.egat.co.th/Sppx/a4.html ตดตอ การไฟฟาสวนภมภาค (สานกงานใหญ) แผนกวางแผนแหลงผลตไฟฟา โทร 0-2590-9733 - แผนก SPP โทร 0-2590-9743 - แผนก VSPP โทร 0-2590-9753 - แผนกสญญาซอขายไฟฟา โทร 0-2590-

9763 สามารถดาวนโหลดเอกสารไดท http://www.pea.co.th/vspp/vspp.html




กอสรางโรงงานและตดตงเครองจกร 8 ใบอนญาตผลตพลงงานควบคม

- ผประกอบการยนคาขอ “ใบอนญาตใหผลตพลงงานควบคม” แก พพ.หรอ สกพ.

- พพ . ตรวจสอบระบบไฟฟาและอปกรณปองกน

- พพ. อนมตใบอนญาตใหผลตพลงงานควบคม

- กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน


คาขอรบใบอนญาตผลตพลงงานควบคม (พค.1)

60 ขนาดตงแต 200-1000 kVA ให พพ.พจารณา แตในกรณทขนาดมากกวา 1000 kVA สกพ.เปนผตรวจสอบและสงให พพ.เปนผเหนชอบ สามารถ ดาวนโหลดเอกสารไดท http://www.dede.go.th ตดตอขอรายละเอยดเพมเตมท กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) กระทรวงพลงงาน เลขท 17 ถนนพระรามท 1 เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330 โทรศพท 0-2223-0021-9 ตอ 1411

9 -10 ใบอนญาตประกอบกจการไฟฟา

- ผประกอบการเตรยมเอกสารประกอบแยกประเภทตามใบอนญาต

- สกพ. ตรวจสอบความถกตองของเอกสาร

- สกพ . เสนอความเหนแก กกพ . พจารณาเอกสาร


ใบอนญาตประกอบกจการไฟฟา ประกอบดวย 1. ใบอนญาตผลตไฟฟา (สกพ01-1) 2. ใบอนญาตระบบสง

75 ตดตอขอรายละเอยดเพมเตมท319 อาคารจตรสจามจร ชน 19 ถนนพญาไท แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท : 0 2207 3599 , โทรสาร : 0 2207 3502 , 0 2207 3508 สามารถ ดาวนโหลดเอกสารไดท




- กกพ. พจารณาออกใบอนญาต “ใบประกอบกจการไฟฟา”

- สกพ . แจงช าระค าธรรมเ นยมพรอมออกใบอนญาตแกผประกอบการ

ไฟฟา (สกพ01-2)3. ใบอนญาตระบบ

จาหนายไฟฟา (สกพ01-3) 4. ใบอนญาตจาหนาย

ไฟฟา (สกพ01-4) 5. ใบอนญาตควบคม

ระบบไฟฟา (สกพ01-5)

http://www2.erc.or.th/Form1.html

11-12 การไฟฟาตรวจสอบระบบพรอมออกผลการรบรองการตรวจคณภาพไฟฟา เมอทาสญญาและตดตงระบบแลวเสรจใหผผลตไฟฟาแจงความประสงคจะจายไฟฟาเขาระบบ การไฟฟาจะเขาไปตรวจสอบภายใน 15 วน

- การไฟฟาฝายจาหนายจะตรวจสอบการเชอมโยงระบบไฟฟา และอปกรณทตดตงวาเปนไปตามมาตรฐานทกาหนดใหแลวเสรจภายใน 15วนยกเวนกรณทผผลตไฟฟาเปนผใชไฟรายใหมใหการไฟฟา

- 45

-




ฝายจาหนายดาเนนการตามระเบยบปฏบตของการไฟฟาฝายจาหนายภายใน 30 วน

- การไฟฟาแจงวนเรมรบซอไฟฟาเชงพาณชย (COD) 13-14 รบเงนคาขายกระแสไฟฟา -หมายเหต : โครงการทกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมกาหนดตองจดทารายงานผลกระทบดานสงแวดลอม (EIA,IEE)

- สานกนโยบายและแผนฯกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

รายงานการศกษาผลกระทบตอสงแวดลอม

180-365

(กรณทสรางโรงไฟฟามขนาดเกน 10 MW)

หมายเหต: ระยะเวลาไมรวมขนตอนการรบฟงความคดเหนจากประชาชนและจะนบตงแตไดรบเอกสารครบถวน


การประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (EIA) EIA หรอ Environmental Impact Assessment เปนการศกษาเพอคาดการณผลกระทบทงใน

ทางบวกและทางลบจากการพฒนาโครงการหรอกจการทสาคญ เพอกาหนดมาตรการปองกนและแกไขผลกระทบสงแวดลอมและใชในการประกอบการตดสนใจพฒนาโครงการหรอกจการ ผลการศกษาจดทาเปนเอกสาร เรยกวา “รายงานการวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอม” ซงการดาเนนโครงการดานโรงไฟฟาพลงความรอนทมขนาดผลตไฟฟามากกวา 10 MW จะตองจดทารายงานผลกระทบตอสงแวดลอมเชนกน

ขนตอนการทารายงาน EIA 1. ผประกอบการจะตองทราบกอนวาโครงการนนจะตองจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบ

สงแวดลอมหรอไม 2. วาจางทปรกษาทขนทะเบยนเปนนตบคคลผมสทธทารายงานฯ 3. ผประกอบการสงรายงานใหสานกนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (สผ.) โดย

สผ. และคณะกรรมการผชานาญการจะใชเวลาการพจารณารายงานฯ ตามขนตอนทกาหนดไมเกน 75 วน แตหากคณะกรรมการฯ มขอเสนอแนะใหแกไขเพมเตม ทปรกษาจะตองใชเวลาในการปรบแก และจดสงให สผ. และคณะกรรมการฯ พจารณา ซงจะใชเวลาไมเกน 30 วน

ตดตอขอรายละเอยดเพมเตมท สานกวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

โทรศพท :0-22656500 ตอ 6832 6834 6829


เอกสารอางองเอกสารอางอง

1. รายงานฉบบสมบรณโครงการสงเสรมกาซชวภาพในโรงงานอตสาหกรรม, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, ธนวาคม 2551

2. รายงานฉบบสดทาย โครงการสงเสรมเทคโนโลยดานพลงงานทดแทนให เกดศกยภาพในภาคอตสาหกรรม, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, ธนวาคม 2551

3. รายงานฉบบสมบรณโครงการประเมนศกยภาพชวมวลสาหรบการผลตกาซชวภาพในประเทศไทย, บญทตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม , สถาบนพฒนาและฝกอบรมโรงงานตนแบบ , มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, ธนวาคม 2549

4. Lessons Learned ปญหาและจดเรยนรทไดจากโครงการผลตพลงงานจากชวมวลในประเทศไทย, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม,

5. การใชเทคโนโลยพลงงานกาซชวภาพ, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, ธนวาคม 2551 6. เอกสารประกอบการสมมนา การสงเสรมการผลตกาซชวภาพจากนาเสยเพอเปนพลงงานทดแทน และ

ปรบปรงสงแวดลอม, ศนยประชมแหงชาตสรกต, 29 สงหาคม 2550 7. คมอการลงทนโรงไฟฟาชวมวลและโรงไฟฟากาซชวภาพ, โครงการจดทาขอมลดานการลงทนในกจการ

พลงงานหมนเวยนชวมวลและกาซชวภาพ, สานกนโยบายและยทธศาสตร, สานกงานปลดกระทรวงพลงงาน, กระทรวงพลงงาน, 1 กนยายน 2552

8. เทคโนโลยการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวลและกาซชวภาพ, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม 9. สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน, เวบไซต www.boi.go.th 10. องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน), เวบไซต www.tgo.or.th 11. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, www.dede.go.th 12. www.thaibiogas.com 13. www.erdi.or.th/biogas/index.php 14. www.network4ae.com 15. www.efe.or.th


บนทก

ผสนใจสามารถขอขอมลและรายละเอยดเพมเตมไดท

ศนยบรการวชาการดานพลงงานทดแทนโทรศพท : 0-2223-7474 หรอ กลมกาซชวภาพ สานกวจย คนควาพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 17 ถนนพระราม 1 แขวงรองเมอง เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท : 0-2223-0021-9 เวบไซต www.dede.go.th

จดทาเอกสาร โดย

บรษท เอเบล คอนซลแตนท จากด 888/29-32 ถนนนวลจนทร แขวงนวลจนทร เขตบงกม กรงเทพฯ 10230 โทรศพท 0-2184-2728-32 โทรสาร 0-2184-2734

พมพครงท 1 : กนยายน 2554

Documents

พลัังงาน ก๊๊าซชีีวภาพable.co.th/Upload/File/21.pdf · 1.1 ประเภทของเทคโนโลยีการบําบัดน้ําเสีย