วารสารบั ณฑิตศึกษาgrad.vru.ac.th/pdf-journal/JourTs61/Journal6-1.pdf · 2018-03-12 · V เจ้าของ วัตถุประสงค

V เจาของ

วตถประสงค

คณะทปรกษา

กองบรรณาธก

กาหนดเผยแพ

พมพท

Volume 6

บณฑตเลขท จงหวดโทรสา

1. เพอเ บณ2. เพอป

มห

รองศารองศาผชวยศ

การ ศาสตรศาสตรรองศารองศาผชวยศอาจาร

พร ปละ 3

บรษท114 ส

มหาวท JOURNAL

ปท

No. 1

ตวทยาลย มหา1 หมท 20 กโดปทมธาน รหสไาร 02-529-1638

เผยแพรบทควาฑตศกษา มหาวประชาสมพนธก

หาวทยาลยราชภ

าสตราจารย ดราสตราจารยสมศศาสตราจารย ด

ราจารย ดร.สมพราจารย พลโทาสตราจารย ดราสตราจารย ดรศาสตราจารย ดรย ดร.วรามศร

3 ฉบบ (วารสาร

ท แอดวานซ วชสะพานสง กรงเท

วารสทยาลยรา

OF GRADUA

ท 6 ฉบบท 1

วทยาลยราชภฏโลเมตรท 48 ถนไปรษณย 131808 ตอ 406 h

ามทางวชาการ วทยาลยราชภฏการดาเนนงานขภฏวไลยอลงกรณ

ร.สมบต คชสทศร อรโณทยดร.ธรธนกษ ศร

พงษ ธรรมพงษดร.โอภาส รตน

ร.ทองหลอ วงษร.เพยงพบ มนตดร.อนรธ ลวดท ศรพจนารถ

รราย 4 เดอน

น เซอรวส จากทพฯ 10240 โท

สารบชภฏวไลย

ATE STUDIES

เดอนมกราค

Ja

ฏวไลยอลงกรณนนพหลโยธน ต0 โทรศพท 02-5ttp://grad.vru

ผลงานวจยของฏวไลยอลงกรณ ของบณฑตวทยณ ในพระบรมร

ธ

รโวหาร

ษานบรษอนทรตนวลปรางคทรง

) จานวน 300

กด 77/102 ซอทรศพท 02-372

ณฑตยอลงกรณ

VALAYA ALO

คม – เมษายน

nuary – Ap

ณ ในพระบรมราตาบลคลองหนง 529-1638, 02-5u.ac.th

นกศกษาและคในพระบรมราชาลย ราชปถมภ

อธการบด รองอธการบด คณบดบณฑตว

ศาสตราจารย ศาสตราจารย รองศาสตราจารรองศาสตราจาดร.นงเยาว เป

เลม

อยพฤกชาต 10/2-0807-9 โทรส

ตศกษณ ในพระ

ONGKRON RA

น 2555 ISS

pril 2012

ชปถมภ อาเภอคลองหล

529-4046

คณาจารยระดบ ชปถมภ

วทยาลย

ดร.ดเรก ปทมดร.บญทน ดอรย ดร.พรทพย ารย ดร.สรางค ปรมกมลเนตร

/1 ถนนรามคาแสาร 02-372-08

ษา ะบรมราช

AJABHAT UN

SN: 1905-96

ลวง

สรวฒน กไธสง เกยรานนท เมรานนท

แหง 807

ชปถมภ

NIVERSITY

647

บทบรรณาธการ

วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ปท 6 ฉบบท 1 เดอนมกราคม-เมษายน 2555 น ไดรวบรวมบทความวจยและบทความวทยานพนธ เพอเผยแพรและแลกเปลยนความรทางวชาการของคณาจารย บณฑตศกษา และผทรงคณวฒ ทงภายในและภายนอกมหาวทยาลยอยางตอเนอง

เนอหาสาระในวารสารฉบบนมจานวน 9 เรอง ประกอบดวยบทความวทยานพนธของผสาเรจการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา สาขาวชาหลกสตรและการสอนหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา รฐประศาสนศาสตร หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา หลกสตร รฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร โดยทกบทความไดผานการกลนกรอง จากผทรงคณวฒประจาฉบบเปนทเรยบรอยแลว

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ หวงเปน อยางยงวาวารสารฉบบนจะเปนประโยชนทางวชาการสาหรบนกวชาการ นกวจย คณาจารย และนกศกษา

กองบรรณาธการ

รายนามผทรงคณวฒ (Readers) ประจาวารสารปท 6 ฉบบท 1

1. ศาสตราจารย ดร.อดม ทมโฆสต 2. ศาสตราจารย ดร.จานงค อดวฒนสทธ 3. ศาสตราจารย ดร.บญทน ดอกไธสง 4. ศาสตราจารย ดร.พชต พทกษเทพสมบต 5. รองศาสตราจารย ดร.จรญ มะลลม 6. รองศาสตราจารย ดร.อทย บญประเสรฐ 7. รองศาสตราจารย ดร.วระวฒน อทยรตน 8. รองศาสตราจารย ดร.ทวศกด จนดานรกษ 9. ผชวยศาสตราจารย ดร.สวรรณ ยหะกร 10. อาจารย ดร.อภชย ศรเมอง 11. อาจารย ดร.พลสณห โพธศรทอง 12. อาจารย ดร.นพวรรณ วเศษสนธ 13. อาจารย ดร.ธรพงษ บญรกษา 14. อาจารย ดร.เอกพงศ กตตสาร

สารบญ

หนา บรรณาธการ........................................................................................................................................................... กรายนามผทรงคณวฒ ............................................................................................................................................. คสารบญ.................................................................................................................................................................... จการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ

สกฤษฏ อญบตร1 ฐตพร พชญกล1 และบญเรอง ศรเหรญ2 ................................................... 1ผลการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน การแกโจทยปญหา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

อษณ โลหตยา1 เพยงพบ มนตนวลปรางค2 และสภาณ บวรพงษสกล2.......................................... 11ความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนร กบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร

ชนกานต แกลวกลา ดวงตา สราญรมย และวรณ เชาวนสขม....................................................... 19บทบาทในการทางานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน ไททศน มาลา1 อชกรณ วงศปรด1 อดม ทมโฆสต1 และนภเรณ สจจรกษ ธระฐต2..................... 29การศกษาความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน กฤดทรพย เชอพนธ1 บญเรอง ศรเหรญ2 และจไร โชคประสทธ1................................................... 45การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล รงสรรค นกสกล1 บญเรอง ศรเหรญ2 และจไร โชคประสทธ1.......................................................... 61การศกษาและพฒนาปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน วระ ซประเสรฐ1 บญเรอง ศรเหรญ2 และจไร โชคประสทธ1............................................................ 77การบรหารวทยชมชนเพอความมนคงของรฐ วชชาญ จลหรก1, สมาน งามสนท2, เกษมชาต นเรศเสนย1 และปยะวรรณ เลศพานช3............. 93ความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย: กรณศกษาจงหวดสมทรปราการ ศาสตรศลป ละมายศร1, สมาน งามสนท2, อรสา จรญธรรม3 และชาญชย จตรเหลาอาพร4 107ภาคผนวก............................................................................................................................................................... 119 รายนามผทรงคณวฒ (Readers) ประจาวารสาร.................................................................................. 121 ใบตอบรบเปนสมาชก........................................................................................................................... 123 รปแบบการเขยนผลงานวจยตพมพในวารสารบณฑตศกษา................................................................. 125

วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ปท 6 ฉบบท 1 มกราคม – เมษายน 2555

การจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ

A STUDY ON ENVIRONMENT OF THE ROYAL THAI AIR FORCE ACADEMIES PREPARATORY SCHOOL

สกฤษฏ อญบตร1 ฐตพร พชญกล1 และบญเรอง ศรเหรญ2

Sukrit Anyabutra1, Thitiporn Pichayakul1, Boonrueng Sriharun2

1หลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

2หลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

บทคดยอ การวจยเรอง การจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของ

กองทพอากาศ มวตถประสงคเพอศกษาความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศตามความคดเหนของบคลากรและนกเรยน และ เพอเปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ โดยจาแนกตามประเภทของบคคลและประเภทของโรงเรยน ประชากรทใชในการศกษาครงน ไดแก บคลากรและนกเรยนในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ 7 โรงเรยน จานวน 3,926 คน กลมตวอยาง 363 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบถามสอบความคดเหนของบคลากรและนกเรยนเกยวกบ การจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ 4 ดาน คอ ดานกายภาพ ดานการบรหาร ดานการเรยนการสอน และดานสงคมกลมเพอน สถตทใชในการวจย คอ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานดวยสถต t-test Independent

ผลการวจยสรปไดดงน 1) ความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศในภาพรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด ไดแก ดานสงคมกลมเพอน รองลงมาไดแก ดานการเรยนการสอน ดานการบรหาร สวนดานทมคาเฉลยตาทสด ไดแก ดานกายภาพ

2) ความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จาแนกตามประเภทของบคคล พบวา บคลากร มความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศอยในระดบมาก และ นกเรยน มความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ อยในระดบมาก


2

3) ผลการการเปรยบเทยบความคดเหนในการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ เมอจาแนกตามประเภทของบคคล พบวา ไมมความแตกตางกนทกดาน และเมอจาแนกตามประเภทของโรงเรยน ในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณาเปนรายดาน พบความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 3 ดาน ไดแก ดานกายภาพ ดานการบรหาร และดานการเรยนการสอน แตดานสงคมกลมเพอนไมมความแตกตางกน

ABSTRACT

The Objectives of this research were to study the opinion of personnel on environment of the Royal Thai Air Force Academies Preparatory School and to compare the opinions on the environment classified according to personality characteristics and level of school. The population of the research consisted of 363 from 3,926 persons in seven schools of the Royal Thai Air Force Academies Preparatory School. The instrument used to collect the data was a set of rating scale questionnaire with four aspects including physical environment, management, teaching and learning, and social group. Statistical computer software was analyzed the data in terms of mean, and standard deviation. Hypotheses were tested by t-test independent. The research findings were summarized as follows: 1. The opinion on environment of the Royal Thai Air Force Academies Preparatory School was at a high level in overall. Considering each aspect, the highest level was social group and followed by teaching and learning and management, respectively. The lowest level was physical environment. 2. Both of the staff and student’s opinions on environment of the Royal Thai Air Force Academies Preparatory School classified according to personality characteristics were at a high level.

3. The comparison of the opinions on environment of the Royal Thai Air Force Academies Preparatory School classified according to personality characteristics found that there were not different in overall aspects. According to the level of school, there were significantly different in overall aspects at the level of .05. With regard to each aspect, there had significant differences at the level of .05 in three aspects, including physical environment, management, and teaching and learning, while the aspect of social group were not different.

คาสาคญ

การจดสภาพแวดลอม โรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ


3

ความสาคญของปญหา สงแวดลอมลวนแลวแตมอทธพลตอมนษยทงสน ไมวาจะเปนสงแวดลอมทเกดขนเองโดยธรรมชาตหรอสงแวดลอมทมนษยสรางขน แตสงแวดลอมทางธรรมชาตจะสามารถกาหนดความเปนอยของมนษยไดมากนอยเพยงไร ยอมขนอยกบความเจรญกาวหนาของมนษยเอง หากมนษยมความเจรญกาวหนามาก มนษยยอมตกอยภายใตอทธพลของสงแวดลอมทางธรรมชาตนอยลง และยงสามารถดดแปลงสงแวดลอมทางธรรมชาตใหเปนประโยชนกบตนเองไดมากดวย เราจงเหนไดวาการทมนษยพยายามปรบตว เพอเอาชนะธรรมชาต หรอหาวธนาธรรมชาตมาใชใหเปนประโยชน จะทาใหเกดความแตกตางในวถการดาเนนชวตของผคนทอยในสภาพแวดลอมทางธรรมชาตทแตกตางกน (จนทวน เบญจวรรณ, 2552) นอกจากนนกพฤตกรรมศาสตรเองกมความเชอในเบองตนวา สภาพแวดลอมนนมอทธพลตอมนษย เพราะจากการสงเกตพฤตกรรมของบคคลนนสามารถทาความเขาใจและทานายไดวา ปฏกรยาระหวางบคคลเปลยนแปลงไปเพราะสภาพแวดลอมทบคคลนนอาศยอย สภาพแวดลอมทกลาวถงอาจเปนสภาพแวดลอมทงทเปนรปธรรมและนามธรรม เชน วฒนธรรม ความเชอ คานยม กมผลผกพนความรสกนกคดและกจกรรมของมนษยตงแตเกดจนตาย (นงลกษณ มจรญสม, 2546) และเมอมนษยอยรวมกนเปนสงคม ยอมตองมการจดระเบยบขององคกรในสงคม เพอกาหนดแนวทางในการดาเนนชวต รวมถงกาหนดพฤตกรรมทพงปฏบตในการอยรวมกบผอน การจดสภาพแวดลอมจงเปนสวนหนงททกหนวยงาน ทกองคกร รวมทงสถานศกษาดวย ตางกตระหนกและเหนความสาคญของสภาพแวดลอม ดวยเหตผลทวาสภาพแวดลอมมอทธพลตอพฒนาการของมนษย เพราะมนษยอาศยอยในสงแวดลอม จงถอวาสงแวดลอมมหนาทเราใหมนษยแสดงพฤตกรรม (ทวศลป สารแสน, 2543)

ในการจดการศกษาของไทยททากนมาโดยตลอดเกยวกบการจดสภาพแวดลอม คอการจดการศกษาทคานงถงปญหาและความตองการของผเรยน และจดองคประกอบของการเรยนการสอนทสาคญ ซงจดใหคร ผเรยน และสภาพแวดลอมทางการเรยนมความสอดคลองสมพนธกนอยางเหมาะสม การปฏรปการศกษาของไทยในปจจบนนนบไดวาเปนการปฏรปครงสาคญทยงใหญของประเทศไทยเทาทเคยมมา ซงไดเกดขนจากเจตนารมณของทกฝายในสงคมโดยเฉพาะพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทไดกลาวถงเรองของการจดการศกษาวาตอง สงเสรม สนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และอานวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร ดงนน ในกระบวนการจดการเรยนการสอน ครจงไมใชผสอนหรอผบอกความรเพยงอยางเดยว ครจะตองมบทบาทในการเปนผอานวยความสะดวกในการจดกระบวนการเรยนร ความเกยวของของระบบการพฒนาคณภาพการศกษาทมงเนนใหเกด การเรยนรสพฒนาการของเดกและเยาวชนใหมพนฐานทกษะในการปลกฝงความรสกนกคดทจะสามารถนาไปสการนาไปใชในชวตประจาวนในอนาคตและสงผลในภาพรวมของประเทศ (สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2545)

จากขอมลดงกลาวขางตนจะเหนไดวาทกฝายตางใหความสาคญตอการจดสภาพแวดลอมในสถานศกษาทงนเพอใหเกดประโยชนสงสดตอตวผเรยน แตในความเปนจรงยงพบปญหาอกมากมายในการจดสภาพแวดลอมภายในสถานศกษา ดงเชน (บญชวย จนดาประพนธ, 2536) ศกษาปญหาเกยวกบการจดสภาพแวดลอมในโรงเรยน พบวา มปญหาทตองแกไขหลายอยางเปนตนวา ปญหาแสงสวางไมเพยงพอ สรางอาคารเรยนไมถกทศทาง โรงเรยนขาดสนามกฬาและสถานทพกผอน นอกจาก


4

ปญหาดานกายภาพแลวยงมปญหาดานวชาการทเปนอปสรรคตอการจดสภาพแวดลอม เชน นโยบายของรฐไมชดเจน ระเบยบตาง ๆ ลาสมยการแกไขไมดาเนนการใหเปนไปอยางตอเนอง ปญหาเรองเงนอดหนนจากรฐมนอยไมเพยงพอตอการบรหารจดการดานสภาพแวดลอม (จรส เสอทอง, 2540) นอกจากนยงมปญหาดานการเรยนการสอนทนกเรยนขาดความกระตอรอรนไมมสวนรวม ไมกลาแสดงออก เนองจากครมการนาสงแวดลอมมาใชประกอบการเรยนการสอนไมเพยงพอและสถานทในการทากจกรรมตาง ๆ ไมเพยงพอตอจานวนนกเรยน (ภาวนา โนนทนวงศ, 2544) ปญหาเหลานเกดขนในลกษณะเดยวกนกบโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ทยงคงพบขอจากดหลายอยางเกยวกบการจดสภาพแวดลอม จากการใหขอมลของบคลากรและนกเรยนในโรงเรยน สามารถสรปในภาพรวมไดวา การจดสภาพแวดลอมในสถานศกษาของโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศนน พบขอจากดในเรองของงบประมาณในการดาเนนการ ขาดทกษะความรความเขาในการจดสภาพแวดลอม (สมชาย พงศพระธาน, 2554)

การจดการศกษาของกองทพอากาศนน มความมงหมายในการใหการฝกศกษาและอบรมแกบคคลพลเรอนทสมครเขารบราชการเปนขาราชการทหารของกองทพอากาศ และแกขาราชการทหารของกองทพอากาศเอง ทงน เพอเปนการปลกฝงความเปนทหารใหเกดมขนในบคคลพลเรอนทไมเคยรบราชการทหารมากอน เพอใหความรในวชาการเฉพาะสาขาทจะนาไปใชในการรบราชการตอไป เพอเพมพนความรในวชาการสาขางานทปฏบตอย เพอใหความรในการปฏบตงานของฝายอานวยการและการเปนผบงคบบญชา และเพมพนความรความสามารถของขาราชการทหารในหลายระดบใหมความเหมาะสมทจะไดรบการพจารณาเลอนฐานะตอไป (กองทพอากาศ, 2518) ดงนนการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จงมความสาคญเชนเดยวกนกบสถานศกษาอน ๆ ผวจยในฐานะผปฏบตงานในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จงมความสนใจทจะศกษาการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษา โดยเฉพาะในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ เพอนาขอมลทไดจากการวจย นาเสนอแกผบรหารหรอบคลากรทมสวนเกยวของ นาไปพจารณาปรบปรง จดใหมหรอพฒนาการจดสภาพแวดลอมใหมคณภาพ และเออประโยชนสงสดตอบคลากร และนกเรยนในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศตอไป โจทยวจย/ปญหาวจย 1. การจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จาแนกตามประเภทของบคคล มความแตกตางกนหรอไม อยางไร 2. การจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จาแนกตามประเภทของโรงเรยน มความแตกตางกนหรอไม อยางไร วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศตามความคดเหนของบคลากรและนกเรยน 2. เพอเปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ โดยจาแนกตามประเภทของบคคล และประเภทของโรงเรยน


5

วธดาเนนการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ บคลากร และนกเรยนในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ปการศกษา 2553 จานวนทงสน 3,926 คน ขนาดของกลมตวอยาง ผวจยกาหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชหลกการของทาโร ยามาเน (Taro Yamane) ไดกลมตวอยางเปนบคลากรและนกเรยนรวม 363 คน 2. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน เปนแบบสอบถามความคดเหนของบคลากรและนกเรยนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ แบบสอบถามแบงเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามสถานภาพสวนบคคลของบคลากร และนกเรยนในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ มลกษณะเปนแบบเลอกตอบ

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามความคดเหนของบคลากรและนกเรยน เกยวกบการจดสภาพ แวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ 4 ดาน คอ ดานกายภาพ ดานการบรหาร ดานการเรยนการสอน และดานสงคมกลมเพอน เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ 3. การสรางและการหาเครองมอคณภาพเครองมอ

3.1 ศกษาทฤษฎและแนวคดเกยวกบการจดสภาพแวดลอมในสถานศกษาจากเอกสาร งานวจยทเกยวของเพอนามาสรางและพฒนาเปนแบบสอบถามสาหรบใชในการศกษา

3.2 ศกษาหลกการสรางแบบสอบถามและกาหนดขอบเขตของเนอหา 3.3 ดาเนนการสรางแบบสอบถามใหครอบคลมกบเนอหาทกาหนดแลวนาแบบสอบถาม

ขอความเหนจากอาจารยทปรกษาเพอปรบปรงแกไข 3.4 นาแบบสอบถามทปรบปรงแลวใหผทรงคณวฒ จานวน 5 ทาน ทาการตรวจสอบ

ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคาถามกบนยามศพทเฉพาะ แลวเลอกขอทมคา IOC มากกวาหรอเทยบเทา 0.5 สวนขอทมคา IOC นอยกวา 0.5 นามาปรบปรงแกไข

3.5 นาแบบสอบทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try Out) กบบคลากรและนกเรยนในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศทมลกษณะเดยวกน แตไมใชกลมตวอยางเดยวกน จานวน 30 ชด แลวนามาหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม ซงไดคาความเชอมนเทากบ .96 โดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alphacoefficient)

3.6 นาแบบสอบถามทผานการทดลองใชแลวไปปรบปรงแกไข แลวนาไปเกบขอมลกบกลมตวอยางจรง เพอนาผลมาวเคราะห ตามความมงหมายและสมมตฐานของการศกษาคนควาตอไป 4. การจดเกบขอมล

4.1 นาหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ เพอไปขอความอนเคราะหในการเกบขอมล จากผอานวยการโรงเรยนนายทหารชนประทวน ผบญชาการโรงเรยนนายเรออากาศ ผบญชาการโรงเรยนการบน ผอานวยการโรงเรยน


6

นายทหารชนผบงคบหมวด ผอานวยการวทยาลยพยาบาลทหารอากาศ ผบงคบการโรงเรยน จาอากาศ ผอานวยการโรงเรยนนายทหารชนประทวน และผบงคบการกองดรยางคทหารอากาศ

4.2 ผวจยไปเกบแบบสอบถามดวยตวเอง นาแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาตรวจความสมบรณ แลวดาเนนการวเคราะหขอมลโดยโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป 5. การวเคราะหขอมล หลงรวบรวมขอมลและตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามแลว ผวจยไดดาเนนการวเคราะหขอมล ดงขนตอนตอไปน ตอนท 1 วเคราะหขอมลทวไปสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยคานวณคารอยละ (Percentage) ตอนท 2 วเคราะหขอมลการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ วเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ตอนท 3 วเคราะหขอมลเปรยบเทยบระดบความคดเหนในการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จาแนกประเภทของบคคลและประเภทของโรงเรยน 6. สถตทใชในการวจย

6.1 สถตพนฐาน ไดแก คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

6.2 สถตทใชในการหาคณภาพเครองมอ ไดแก คาความเชอมน (Reliability) คาดชน ความสอดคลอง (Index of Objective Congruency)

6.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐาน คอ คา t-test Independent

ผลการวจย ผลการศกษา การจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ สามารถนามาสรปไดดงน 1. ผลการวเคราะหขอมลดานสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม พบวา สวนใหญเปนนกเรยนคดเปนรอยละ 50.6 รองลงมาเปนบคลากร คดเปนรอยละ 49.3 โดยแบงเปนนกเรยนในโรงเรยนชนประทวนรอยละ 30.5 เปนนกเรยนในโรงเรยนชนสญญาบตรรอยละ 20.1 เปนบคลากรในโรงเรยนชนประทวนรอยละ 5.7 และเปนบคคลากรในโรงเรยนชนสญญาบตรรอยละ 43.5 2. ผลการวเคราะหขอมลความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ในภาพรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด ไดแก ดานสงคมกลมเพอน รองลงมาไดแก ดานการเรยนการสอน ดานการบรหาร สวนดานทมคาเฉลยตาทสด ไดแก ดานกายภาพ

เมอพจารณาตามประเภทของบคคล พบวา บคลากร มความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาใน

โรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ในภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานสงคมกลมเพอน ดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ ดานกายภาพ


7

นกเรยน มความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ในภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานสงคมกลมเพอน สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ ดานกายภาพ 3. ผลการวเคราะหขอมลการเปรยบเทยบความคดเหนในการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จาแนกตามประเภทของบคคล พบวาไมมความแตกตางกน และเมอจาแนกตามประเภทโรงเรยน ในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 3 ดาน ไดแก ดานกายภาพ ดานการบรหาร และดานการเรยนการสอน แตดานสงคมกลมเพอนไมมความแตกตางกน

อภปรายผล

จากการศกษาการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ สรปไดดงน

1) ความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ในภาพรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานสงคมกลมเพอน ทงนอาจเนองมาจาก โรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ทงระดบชนประทวนและระดบชนสญญาบตร มการจดกจกรรมการเรยนการสอนและสนทนาการทสงเสรมสมพนธภาพระหวางรนพ – รนนองและกลมเพอน อยางจรงจงและตอเนองทกปการศกษา จงทาใหความคดเหนของบคลากรและนกเรยนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมดานสงคมกลมเพอนอยในระดบมาก สอดคลองกบจกรกฤษณ ประกอบผล (2546) ไดกลาววา ความสมพนธกลมเพอน มอทธพลอยางยงตอการใชชวตของนกศกษาในวทยาลย การปฏสมพนธ การแลกเปลยนความคดเปนระหวางกลมเพอนและครอาจารย จะทาใหนกศกษาเกดความอบอนและเกดความพรอมในดานตาง ๆ ตลอดจนความมนใจในตนเอง และยงสอดคลองกบงานวจยของจนทรเพญ หงสทอง (2545) ทไดทาการศกษาเรองสภาพแวดลอมทเกยวของกบการจดการศกษาของคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ตามทศนะของนสตแพทย ใน 6 ดาน คอ ดานการเรยนการสอน ดานอาจารยผสอนดานกจกรรมนสต ดานการบรการนสตดานอาคารสถานทและดานความสมพนธกลมเพอน ผลการวจยพบวานสตแพทยมทศนะตอสภาพแวดลอมโดยรวมและรายดานมความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง ยกเวนดานความสมพนธกบกลมเพอน มความเหมาะสมอยในระดบมาก และนสตแพทยทศกษาชนปตางกน มทศนะตอการจดสภาพแวดลอมดานอาคารสถานทและดานความสมพนธกบกลมเพอนตางกน

สวนดานทมคาเฉลยตาทสด ไดแก ดานกายภาพ ทงนอาจเปนเพราะ โรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ไมวาจะเปนระดบชนประทวนและระดบชนสญญาบตร มการจดกจกรรมการเรยนการสอนทไมตองใชอาคารสถานทมากนก จะเนนการฝกภาคสนามเปนสวนใหญ จงไมคอยใหความสาคญกบการจดสภาพแวดลอมดานกายภาพทตองเนนความสะดวก สบาย สวยงาม เหมอนกบโรงเรยน ทว ๆ ไป เพยงแตจดใหใชประโยชนไดเทานน ซงไมซงสอดคลองกบงานวจยของสวพร ตงสมวรพงษ


8

(2542) สรปวาสภาพแวดลอมดานกายภาพ ตองจดใหมงสงเสรมทาใหเกดความเปนเลศทางวชาการ เชน มการตกแตงอาคารสถานท การสรางบรรยากาศใหเออในการกระตนสนบสนนใหมการหาความรเพมเตม เชนเดยวกบชาตชาย ศกดคาดวง (2541) ไดทาการศกษาเรองการบรหารสงแวดลอมในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษาจงหวดรอยเอด พบวาสภาพแวดลอมดานอาคารสถานท เชน บรเวณพนทของสถานทตงอาคารเรยน หองเรยน การตกแตงสถานทและสงอานวยความสะดวกตาง ๆ ภายในรวมทงสภาพแสง เสยงและสงอน ๆ มอทธพลตอความเปนอยและการศกษาในสถานศกษา และสพล อนามย (2549) ไดทาการศกษาเรอง การจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรของนกเรยนโรงเรยนเอกชนสงกด สานกงานเขตพนทการศกษาเพชรบร เขต 1 ใน 2 ดาน ไดแก สภาพแวดลอมดานกายภาพและดานวชาการ ผลการวจยพบวา การจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรของนกเรยนในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก

2) ผลการเปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จาแนกตามประเภทของบคคล โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน อาจเนองมาจากบคลากรและนกเรยนในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศไมวาจะเปนโรงเรยนระดบชนประทวนและสญญาบตรตางกมสวนรวมรบร และเขาใจเสมอมาวา โรงเรยนไดใหความสาคญกบการจดสภาพแวดลอมทเ ออตอการจดการศกษาอยางสมาเสมอ และมการดาเนนการปรบปรงและพฒนาสภาพแวดลอมทง 4 ดานอยางเปนรปธรรมเพอใหสอดรบกบ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 นอกจากนการจดทาหลกสตรและแนวการปฏรปการศกษาไดใหความสาคญ ดานสงแวดลอมของ สถานศกษาหลายประการ เพอสนองตอเจตนารมยพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบน สอดคลองผลการวจยของอนรกษ มเพยร (2551) ทไดศกษาความตองการมสวนรวมบรหารงานวชาการของบคลากรในสถานศกษา สงกดกรมยทธศกษาทหารอากาศ กองบญชาการฝกศกษาทหารอากาศ ผลการวจยพบวา บคลากรทมชนยศทางทหารตางกน มความตองการมสวนรวมบรหารงานวชาการไมแตกตางกน ทงในภาพรวมและรายดาน และเมอเปรยบเทยบตามหนาทในการปฏบตงาน พบวา บคลากรทมหนาทในการปฏบตงานตางกนมความตองการมสวนรวมบรหารงานวชาการไมแตกตางกนทงในภาพรวมและรายดาน 3) ผลการเปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ จาแนกตามประเภทของโรงเรยน ในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยทโรงเรยนระดบชนประทวนมระดบความเหมาะสมนอยกวาโรงเรยนระดบชนสญญาบตร อาจเปนไปไดวาการจดสรรบรการดานตาง ๆ เพอปรบปรงและพฒนาการจดสภาพแวดลอม ไมวาจะเปนดานกายภาพ ดานบรหาร ดานการเรยนการสอน และดานสงคมกลมเพอน ใหกบโรงเรยนชนประทวนนนไมเทยบเทากบโรงเรยนระดบชนสญญาบตร จงทาใหโรงเรยนระดบชนประทวนมองวาการจดสภาพแวดลอมมความเหมาะสมนอยกวาโรงเรยนระดบ ชนสญญาบตร ดงททพยรตน ภกดกล (2551) ไดศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอคณภาพชวตในการทางานของนายทหารชนประทวนชาย สงกดกรมการขาวทหารกองบญชาการทพไทย พบวา กรมขาวทหาร กองบญชาการกองทพไทยยงไมมการบรหารจดการในดานการศกษาอบรมใหกบขาราชการทด โดยเฉพาะนายทหารชนประทวน ซงสงผลใหการจดสรรในการศกษาอบรมใหแกนายทหาร ชนประทวนชายยงไมทวถง


9

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

1) ดานกายภาพ ควรมการปรบปรงและพฒนาหองสขาใหสะอาดถกสขลกษณะและเพยงพอตอจานวนนกเรยนและบคลากรในโรงเรยน 2) ดานการบรหาร หนวยงานควรสนบสนนหรอจดหางบประมาณจากภายในและภายนอก เพอจดซอวสดอปกรณทตองใชพฒนาการเรยนการสอน 3) ดานการเรยนการสอน โรงเรยนควรจดใหมวสด อปกรณ สอการเรยนการสอนอน ๆ ใหเพยงพอตอการจดกจกรรมการเรยนการสอน 4) ดานสงคมกลมเพอน โรงเรยนควรกาหนด แผนการจดกจกรรมกฬาภายในใหมความเหมาะสม ชดเจน ทงในเรองของสถานท และชวงเวลาทสามารถนาไปสการปฏบตไดจรง

2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1) ควรศกษาการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยนหลกขนตนของกองทพอากาศ ในดานการใหบรการ ดานสวสดการ และดานอน ๆ

2) ควรศกษาเปรยบเทยบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการจดการศกษาในโรงเรยน หลกขนตนของกองทพอากาศ กบโรงเรยนทมระดบเดยวกนของกองทพบก และกองทพเรอ

บรรณานกรม

กองทพอากาศ. (2518). ระบบการศกษาของกองทพอากาศ. ประกาศ ณ วนท 8 กนยายน 2518. กรงเทพฯ: กรมยทธการทหารอากาศ.

จกรกฤษณ ประกอบผล. (2546). ความคดเหนของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ทมตอสภาพแวดลอมทางการศกษาในวทยาลยพณชยการธนบร. สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาธรกจศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

จนทรเพญ หงสทอง. (2545). สภาพแวดลอมทเกยวของกบการศกษาของคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ตามทศนะของนสตแพทย. ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการอดมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

จนทวน เบญจวรรณ. (2552). ความสมพนธเชงระบบระหวางมนษยกบสงแวดลอม. ชวตกบสงแวดลอม. สบคนจาก http://human.tru.ac.th/elearning/

Human%20Being/human-detail2.html จรส เสอทอง. (2540). การอยรอดของโรงเรยนเอกชน. กรงเทพฯ: ครสภา. ชาตชาย ศกดคาดวง. (2541). การศกษาการบรหารงานสงแวดลอมในโรงเรยนมธยมศกษา สงกด

กรมสามญศกษาจงหวดรอยเอด : ศกษาเฉพาะกรณโรงเรยนจตรพกตรพมารชดาภเษก. วทยานพนธการศกษามหาบณทต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.


10

ทวศลป สารแสน. (2543). ความสมพนธระหวางองคประกอบของสภาพแวดลอมทางการเรยน ในหองดานครผสอนกบความพงพอใจของนกเรยนมธยมศกษา. วทยานพนธ

ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยทางการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

ทพยรตน ภกดกล. (2551). ปจจยทมอทธพลตอคณภาพชวตในการทางานของนายทหาร ชนประทวนชาย. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

นงลกษณ มจรญสม. (2546). สภาพทเปนจรงและความคาดหวงในการพฒนาสภาพแวดลอม ของ วทยาลยนาฎศลปอางทองตามทศนะของอาจารยและนกศกษา. ภาคนพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย สถาบนราชภฏพระนคร.

บญชวย จนดาประพนธ. (2536). การบรหารอาคารสถานทและสงแวดลอม. เอกสารวชาการ. กรงเทพฯ: หนวยศกษานเทศก กรมการฝกหดคร.

ภาวนา โนนทนวงศ. (2544). บรรยากาศการจดการเรยนการสอนของโรงเรยนขยายโอกาสในกลม โรงเรยนบรพาสามคค สานกงานการประถมศกษาอาเภอฝาง จงหวดเชยงใหม. การคนควาแบบอสระศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

สวพร ตงสมวรพงษ. (2542). การพฒนาบณฑตในยคโลกาภวตน วารสารอดมศกษาสมพนธ เรองอดมศกษาในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: พรนตโพร.

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2545). แผนยทธศาสตรการพฒนาการศกษา ศลปวฒนธรรม. กรงเทพฯ: สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ.

สพล อนามย. (2549). การจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรของนกเรยนโรงเรยนเอกชน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาเพชรบร เขต 1. สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมชาย พงศพระธาน. (2554, มกราคม 15). ผบงคบการกองดรยางคทหารอากาศ. สมภาษณโดย สกฤษฏ อญบตร. กองดรยางคทหารอากาศ. กรงเทพมหานคร.

อนรกษ มเพยร. (2551). ความตองการมสวนรวมบรหารงานวชาการของบคลากรในสถานศกษา สงกรมยทธศกษาทหารอากาศ กองบญชาการฝกศกษาทหารอากาศ.

วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ.


ผลการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ในการพฒนาผลสมฤทธ ทางการเรยน การแกโจทยปญหา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

THE RESULT OF LEARNING OF SYNDICATE AND KWDL–TECHNIQUE IN

DEVELOPMENT OF ACHIEVEMENT THE PROBLEM SOLVING FOR PRATHOMSUKSA III

อษณ โลหตยา1 เพยงพบ มนตนวลปรางค2 และสภาณ บวรพงษสกล2 Usanee Lohitya1, Peiangpob Mounnamprang2, and Supanee Borvonphongsakul2

1 หลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏพระนคร กรงเทพมหานคร

2หลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาคณตศาสตรศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนคร กรงเทพมหานคร ____________________________________________

บทคดยอ

การวจยในครงนมวตถประสงค เพอ เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 กอนเรยนและหลงเรยน และเพอศกษาความ พงพอใจหลงการเรยนรโดยการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL กลมตวอยางทใชในการวจยในครงนคอนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 โรงเรยนวดหลกส (ทองใบทวารวทยา) สานกงานเขตหลกส กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 30 คน โดยการสมแบบกลมมา 1 หองเรยนจากประชากรทงหมด 4 หองเรยน เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย แผนการจดการเรยนรเรองโจทยปญหาคณตศาสตรจานวน 5 แผน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรองโจทยปญหา และแบบสอบถามความพงพอใจ ดาเนนการทดลองโดยใชแบบแผนการวจยแบบ One Group Pretest-Posttest Design สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คาเฉลย รอยละ สวนเบยงเบนมาตรฐานและ สถตทดสอบ t (t - test) แบบ Dependent ผลการวจยพบวา 1. ผลสมฤทธทางการเรยนการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 3 โดยการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบ เทคนค KWDL กอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 2. นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ในภาพรวมอยในระดบมาก

ABSTRACT The purpose of this study was to compare the pre–test and post–test of learning achievement in the problem solving mathematics of Prathomsuksa III students taught by Syndicate and KWDL–Technique. The samples were 30 Prathomsuksa 3/2 students of Wat Lak Si School, Bangkok studying in the first semester of academic year 2011.The 1 class of sample was selected from the


12

population of 4 classes by using cluster random sampling technique. The tools were 5 mathematics learning plans, learning achievement in the problem solving mathematics test, and satisfaction questionnaire. The methodology was carried out by one group pretest - posttest design. The statistics used to analyze the data were mean, percentage, and standard deviation. The hypotheses were tested by t-test dependent The findings of this study were as follows: 1. The pre-test and post-test of learning achievement in the problem solving mathematics of Prathomsuksa III students taught by Syndicate and KWDL-Technique were statistically different at the significant level of .01. 2. The satisfaction of Prathomsuksa III students with learning by Syndicate and KWDL-Technique was at a high level. คาสาคญ การจดการเรยนรแบบซนดเคท การจดการเรยนรดวยเทคนค KWDL ความสาคญของปญหา หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดกาหนดใหการศกษาคณตศาสตรเปนการศกษาเพอปวงชนทเปดโอกาสใหเยาวชนทกคนไดเรยนรคณตศาสตรอยางตอเนองและตลอดชวตตามศกยภาพ แมวาคณตศาสตรจะมความสาคญดงทกลาวมาแลวกตาม แตสภาพปจจบนการเรยนการสอนคณตศาสตรยงมปญหาอยมาก เชน ผลการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนสาระคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนวดหลกส (ทองใบทวารวทยา) ปการศกษา 2552 ไดตงเกณฑใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรคะแนนเฉลยรอยละ 70.00 แต พบวา คะแนนเฉลยทไดเพยงรอยละ 44.91 และเมอพจารณาดานเนอหาพบวาเรองการแกโจทยปญหาเปนเรองทนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนตากวาดานอน ๆ ซงนาจะเกดจากสาเหตหลายประการ เชนคากลาวของสวร กาญจนมยร (2545) กลาววาปญหาสาคญทครผสอนคณตศาสตรพบอยเสมอคอ นกเรยนสวนใหญมกจะทาโจทยปญหาไมได การทผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนยงไมดเทาทควรโดยเฉพาะในเรองโจทยปญหา พบวานกเรยนไมสามารถคดวเคราะหโจทยปญหาใหเขาใจได จงไมสามารถแกโจทยปญหาตามทโจทยตองการไดอยางถกตอง จากสภาพปญหาและการวเคราะหสาเหตของปญหาดงกลาว จงตองมการปรบปรงการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร ระดบประถมศกษาใหมประสทธภาพมากยงขนโดยเฉพาะอยางยงการแกโจทยปญหาของนกเรยน สมศกด โสภณพนจ (2543) ไดเสนอแนะวา การสอนคณตศาสตรใหไดผล ทสามารถชวยเสรมสรางใหผเรยนบรรลจดมงหมายของการเรยนการสอนคณตศาสตรไดดวธหนงคอ การสอนใหผเรยนไดเรยนและรจกใชกลวธหรอยทธวธในการแกปญหา เมอพบโจทยหรอปญหาทตองการแกไข หรอตองการหาคาตอบ อนจะเปนแนวทางใหสามารถพฒนากลวธเหลานนไปใชในการแกปญหาจรง ในชวตไดตามสมควรตอไป สรพร ทพยคง (2545) ไดเสนอวาการเรยนการสอน


13

คณตศาสตรควรพฒนาความร ทกษะ กระบวนการ เพอใหสามารถประยกตใชความรทางคณตศาสตรในการแกปญหาตาง ๆ ไดดวยตนเองอยางมเหตผล โดยเฉพาะอยางยงโจทยปญหาถอวาเปนหวใจของวชาคณตศาสตรและมความสาคญยง เปนทกษะทควรเนนเพอใหนกเรยนรจกการแกปญหา และเพอทจะใหนกเรยนไดพฒนาทกษะพนฐานทจาเปนในการแกปญหาได การจดการเรยนรทจะชวยใหนกเรยนมความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรนนมอยหลายวธ วธหนงทนกการศกษาไดนามาทดลองใชในการสอนการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยน คอใชเทคนค KWDL ซงเปนเทคนคการสอนทเนนผเรยนไดฝกวเคราะหโจทยปญหาตามขนตอน ยพน ยนยง (2549) ทาการวจยเกยวกบการใชเทคนค KWDLของครผสอนคณตศาสตร พบวา เทคนค KWDL ชวยพฒนาผลการเรยนรเรองโจทยปญหาใหสงขนได เพราะเปนเทคนคทมขนตอนชดเจน เขาใจงาย ฝกใหนกเรยนวเคราะหโจทยปญหาแตละขนตอนตามลาดบ ทาใหนกเรยนเกดการเรยนรจากกจกรรม ไดรบประสบการณตรง มความมนใจ กลาคด กลาพด สามารถเขยนแสดงผลทได และมความสนกสนานในการเรยนวชาคณตศาสตร เชนเดยวกบบณฑรกา พงศศรวรรณ (2552) ไดนาเทคนค KWDL มาใชในกจกรรมการเรยนรเรองการแกโจทยปญหา พบวา ผลสมฤทธในการแกโจทยปญหามคาเฉลยสงกวากวาการเรยนแกโจทยปญหาคณตศาสตรโดยวธสอนตามปกต นอกจากการใชเทคนค KWDL เพอพฒนาทกษะการคดในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรแลว การสอนแบบซนดเคท (Syndicate) กเปนการสอนทสงเสรมการแกปญหาอกวธหนง เนองจาก เปนวธการทมงใหผเรยน รจกการประชมปรกษาหารอเพอแกไขปญหาตาง ๆ เรยนรโดยการทางานเปนกลม และฝกใหมความรบผดชอบในหนาท มนตรว นนตะเสน (2553) ไดนาวธการสอนแบบ ซนดเคทไปทดลองสอนในรายวชาสงคมศกษา พบวา สามารถเสรมทกษะผเรยนในการหาความรและมความคดในเชงสหวทยาการ อกทงยงเปนการสอนทสอดคลองกบวถชวตแบบประชาธปไตย ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนในสงทเรยนไปโดยอาศยหลกการและเหตผล มหลกฐานสนบสนน สงผลใหผเรยนเกดการเรยนร รจกใชความคดวเคราะหวจารณ เกดความคดสรางสรรคและพฒนาการรบฟงความคดเหนของบคคลอน การสอนแบบซนดเคทเปนการสอนทเกดประโยชนหลายประการ เชนคากลาวของสนนทา สายวงศ (2544) กลาวถงประโยชนของการสอนแบบซนดเคทไวหลายประการเชน เปนการสงเสรมทกษะในการทางานรวมกนเปนกลม ผเรยนรจกรวมมอแสดงความคดเหน ฝกใหผเรยนรจกการแกปญหา รจกหนาทและความรบผดชอบเปนตน ทศนา แขมมณ (2542) และวฒนาพร ระงบทกข (2541) กลาวไวอยางสอดคลองกนวา ไมมวธใดดทสดวธเดยวในการทจะนาวธการสอนใดมาใช ควรใชวธการสอนทหลากหลายมาผสมกน เพราะจะไดเหมาะสมกบความสามารถสนองความตองการ และวธเรยนของผเรยนแตละคน ทาใหผเรยนเกดการเรยนรไดดทสด จากเหตผลดงกลาวผวจยคดวาควรใชวธการสอนแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL โดยนาลกษณะเดนของทงสองวธมาปรบรวมกนในการจดการเรยนรเรองการแกโจทยปญหาคณตศาสตร นาจะสามารถชวยแกปญหาการเรยนการสอนเรองการแกโจทยปญหาคณตศาสตรไดด โดยมรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรรวมกนเปนกลม ๆ ละ 4 – 5 คน ใหสมาชกในกลมรวมกนอภปราย ชวยเหลอซงกนและกน รวมกนแกโจทยปญหา ซงการจดการเรยนรมขนตอนดงน 1. ขนนา 2. ขนสอน 3. ขนฝกทกษะการเรยนเปนกลม 4. ขนวดผลประเมนผลการเรยนร 5. ขนสรปบทเรยน การจดการเรยนการสอนดวยวธการดงกลาวน ผวจยเชอวาจะชวยใหนกเรยนไดพฒนา


14

ความสามารถในการแกโจทยปญหา ไดฝกวธคดอยางเปนระบบและเปนขนตอนรวมกนโดยใชกระบวนการกลมจะสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ทงจะชวยใหนกเรยนมการพฒนาทกษะทางสงคมอกดวย ขอเปรยบเทยบขนตอนและรายละเอยดของการจดการเรยนรแบบซนดเคท แบบเทคนคKWDL และแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ปรากฏในตาราง ดงน

โจทยวจย/ปญหาวจย 1. ผลการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 กอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนหรอไม 2. นกเรยนมความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ในระดบใด

ซนดเคท เทคนค KWDL ซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL 1. ขนเตรยม แบงกลมนกเรยน 2. ขนนาเขาสบทเรยน 3. ขนดาเนนการสอน - ขนมอบหมายงาน - ขนวเคราะหปญหา - ขนอภปรายปญหา - ขนเสนองาน - ขนสรป 4. ขนวดและประเมนผล จดเดน เนนกระบวนการกลม ฝกใหผ เรยนรจกหนาทและความรบผดชอบ ทมา: จราภรณ นาคเรอง (2552)

1. ขน นาเข าสบทเ รยนเปนการทบทวนความรเดม โดยนาเสนอสถานการณของโจทยปญหา 2. ขนดาเนนการสอนใชเทคนคKWDL ประกอบดวย - หาสงทรเกยวกบโจทย (K) - หาสงทตองการรเกยวกบโจทย (W) - ดาเนนการแกโจทยปญหา (D) - สรปสงทไดจากการเรยน (L) 3. ขนฝกทกษะทาแบบฝกหดจากแบบเรยน 4. ขนวดและประเมนผล จดเดน เนนความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ทมา: วระศกด เลศโสภา (2544)

1. ขนนาเขาสบทเรยน 1.1 แบงกลมนกเรยน 1.2 ทบทวนความรเดม 2. ข นสอนเน อหาใหม โดยใ ชเทคนค KWDL ใหสมาชกในกลมช วย กนศ กษา คาถามและหาคาตอบตามขนตอนทกาหนดครจะอธบายใหคาแนะนาประกอบ 3. ขนฝกทกษะทาแบบฝกรวมกนเปนกจกรรมกลม 4. ตวแทนกลมนาเสนอผลงานตอครและเพอนรวมชนเรยน 5. ขนสรปบทเรยนและประเมนผลงานกลม จดเดน การรวมมอกนภายในกลมชวยกนแกโจทยปญหาโดยใชเทคนค KWDL


15

วตถประสงคการวจย 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL กอนเรยนและหลงเรยน 2. เพอศกษาความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL วธดาเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง โดยใชแบบแผนการวจยทมกลมทดลองเพยงกลมเดยวและมการทดสอบกอนการทดลองและหลงการทดลอง (One Group Pretest – Posttest Design) ประชากรในการวจยคร ง นคอนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนวดหลกส (ทองใบทวารวทยา) สานกงานเขตหลกส กรงเทพมหานคร ซงมการจดหองเรยนแบบคละความสามารถในการเรยนระดบเกง ปานกลาง ออนในหองเดยวกน จานวน 4 หองเรยน นกเรยนหองเรยนละ 30 คน รวมนกเรยนทงสน 120 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 โรงเรยนวดหลกส (ทองใบทวารวทยา) สานกงานเขตหลกส กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 1 หองเรยน นกเรยนจานวน 30 คน โดยการสมแบบกลม เครองมอทใชในการวจย 1. แผนการจดการเรยนรเรองโจทยปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จานวน 5 แผนโดยจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL 2. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรเรองโจทยปญหา เปนแบบปรนย ชนด 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ 3. แบบสอบถามความพงพอใจหลงการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL จานวน 15 ขอ วธการวเคราะหขอมล 1. เปรยบเทยบคะแนนจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงการทดลองโดยการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL โดยใชสถต t-test Dependent Sample 2. นาขอมลทไดจากแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนมาวเคราะหหาคาเฉลย และ คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน แลวเทยบคาเฉลยกบเกณฑ 3. การวเคราะหขอมลทางสถต ใชโปรแกรมสาเรจรป ผลการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 3 ทไดรบการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยาง มนยสาคญทางสถตทระดบ .01


16

2. ความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 หลงการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ในภาพรวมอยในระดบมาก อภปรายผล ผวจยไดรวบรวมผลการวจย สามารถอภปรายผลประเดนสาคญได ดงน 1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเรองการแกโจทยปญหาคณตศาสตร โดยการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL กอนเรยนและหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 การทผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทงนอาจเนองมาจากการนาเทคนค KWDL มาใชในการจดการเรยนรชวยใหการปฏบตกจกรรมของนกเรยนมขนตอนในการแกปญหาทชดเจน ทาใหนกเรยนรจกคดอยางเปนระบบ เปนขนตอนจงสามารถวางแผนแกปญหาไดอยางถกตองเหมาะสม ซงสอดคลองกบงานวจยของบณฑรกา พงศศรวรรณ (2552) ทพบวาการนาเทคนค KWDL มาใชในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรทาใหผลสมฤทธในการแกโจทยปญหาของนกเรยนสงกวากอนเรยน และสอดคลองกบงานวจยของสภาภรณ ทองใส (2548) ทไดนาเทคนค KWDL มาใชในการสอนเรองโจทยปญหาเศษสวน พบวา เปนเทคนคทเนนใหผเรยนไดฝกคดวเคราะหโจทยปญหาไดอยางหลากหลายตามขนตอนทกาหนด และสามารถหาวธแกปญหาทดทสดพรอมใหเหตผลประกอบไดอยางชดเจน และสอดคลองกบงานวจยของจราภรณ นาคเรอง (2552) ทไดกลาวถงจดเดนของการจดการเรยนรแบบซนดเคทไวหลายประการ เชน เปนการฝกใหผเรยนรจกหนาทและความรบผดชอบ ชวยสรางความสมพนธใกลชดระหวางผเรยนกบครผสอน 2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL มความพงพอใจตอการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL โดยภาพรวมในระดบมาก ทงนเนองจากวธการสอนดงกลาวชวยใหนกเรยนมความรความเขาใจเรองโจทยปญหามากขน นกเรยนสามารถวเคราะหโจทยและแกปญหาคณตศาสตรไดดวยตนเอง กจกรรมทจดชวยใหการเรยนคณตศาสตรสนกนาสนใจไมนาเบอ ซงสอดคลองกบงานวจยของเบญฐนาศวรตน ไกรทพย (2551) ททาการวจยเรองการสอนโดยใชเทคนค KWDL ไดพบวาผเรยนไดฝกคดฝกปฏบตดวยตนเอง มการเลอกวธแกโจทยปญหาตามความถนดและความสนใจ รวมทงมการออกมานาเสนอผลงานซงจะทาใหผเรยนเกดเจตคตทดและมความภาคภมใจในผลงาน ทาใหเกดความกระตอรอรนสนใจการเรยนรแลวยงสงผลใหผเรยนเกดแรงจงใจทเขารวมกจกรรมดวยความเตมใจไมเบอหนาย มการเปลยนแปลงบรรยากาศในชนเรยน ผเรยนจงเกดความสนใจในการปฏบตกจกรรมมากขน ขอเสนอแนะ 1. ควรสนบสนนใหนาวธการจดการเรยนรแบบตาง ๆ ทสามารถพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนเรองโจทยปญหา นอกเหนอจากการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL เชนการจดการเรยนรแบบรวมมอโดยใชรปแบบ STAD รวมกบเทคนค KWDL หรอการใชชดฝกทกษะจากนทานกบเทคนค KWDL เปนตน


17

2. ควรมการศกษาการนารปแบบการจดการเรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ไปใชรวมกบการจดกจกรรมอน ๆ 3. ควรมการวจยเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนดวยวธการจดการเรยนรแบบ ซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL กบวธการจดการเรยนรแบบอน ๆ 4. ควรนาเอารปแบบการจดการรยนรแบบซนดเคทรวมกบเทคนค KWDL ไปใชกบเนอหาอนโดยคดเลอกเนอหาทมความเหมาะสมทจะสามารถนามาทดลองใชได เชน เศษสวน ทศนยม การชง ตวง วด ฯลฯ หรอนาไปใชในระดบชนอน ๆ เพอพฒนาใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน

บรรณานกรม จราภรณ นาคเรอง. (2552). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผด ชอบตอตนเอง กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5 กลมตลงชน ทไดรบการจดการเรยนรแบบเทคนคการคดหมวก หกใบและแบบซนดเคท. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการเรยนร มหาวทยาลยราชภฏพระนคร. ทศนา แขมมณ. (2542). การจดการเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปนศนยกลางโมเดลซปปา (CIPPA Model). วารสารวชาการ. (5 พฤษภาคม 2542), 2-30. บณฑรกา พงศศรวรรณ. (2552). การพฒนาทกษะในการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โดยใชเทคนค เค ดบเบลย ด แอล. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม. เบญฐนาศวรตน ไกรทพย. (2551). การศกษาเปรยบเทยบผลการสอนโดยใชเทคนค KWDL ทมตอ ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. มนตรว นนตะเสน. (2553). พฤตกรรมและผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาระดบ ประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 1 วทยาลยเทคนคลาพน ทเรยนรายวชา 20001301 สงคมศกษา 1 โดยการสอนแบบซนดเคท. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การสอนสงคมศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม. ยพน ยนยง. (2549). การนเทศแบบเพอนชวยเพอนเพอพฒนาสมรรถภาพการจดการ เรยนรดวยเทคนค KWDL ของครผสอนคณตศาสตร. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ มหาวทยาลยศลปากร. วฒนาพร ระงบทกข. (2541). การจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ: เลฟแอนดลพเพรส. วระศกด เลศโสภา. (2544). ผลของการใชเทคนคการสอน เค ดบเบลย ด แอล ทมผลสมฤทธใน

การแกโจทยปญหาคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. ปรญญานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมศกด โสภณพนจ. (2543). ยทธวธการแกปญหาเชงคณตศาสตร (กบการสอน). วารสารคณตศาสตร. 44, 42-49.


18

สรพร ทพยคง. (2545). หลกสตรและการสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ: สถาบนคณภาพวชาการ. สนนทา สายวงศ. (2544). ศกษาผลสมฤทธทางการคดอยางมวจารณญาณ ของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษาดวยการสอนโดยใชเทคนคหมวกหกใบและ การสอนแบบซนดเคท. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สภาภรณ ทองใส. (2548). การพฒนาผลการเรยนร เรองโจทยปญหาเศษสวน ของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5 โดยวธจดการเรยนรดวยเทคนค เค ดบเบล ย ด แอล (KWDL) รวมกบ แนวคดของวรรณ. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. สวร กาญจมยร. (2545). การแกโจทยปญหา. วารสารการศกษาวทยาศาสตร คณตศาสตร และ เทคโนโลย. 30(11), 50-52.


ความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนร กบความสาเรจตามพนธกจ ของเทศบาลนครนนทบร

RERATIONSHIP BETAWEEN THE MISSION LEARNING ORGANIZATION

AND IT’S SUSSES TO THE NONTHABURI MUNICIPALITY

ชนกานต แกลวกลา ดวงตา สราญรมย และวรณ เชาวนสขม Chonkan Klaewkla, Dongta Saranrom, and Warunee Chouwasukum

หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

บทคดยอ การศกษาวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบระดบความคดเหนของบคลากร

เทศบาลนครนนทบร ตอพนธกจของเทศบาลนครนนทบรและการเปนองคกรแหงการเรยนร 2) เพอศกษาความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนรกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบรประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานเทศบาล พนกงานครเทศบาล จานวน 482 คน กาหนดขนาดกลมตวอยางใชสตรของทาโร ยามาเน ไดกลมตวอยาง จานวน 219 คน โดยใชวธการสมตวอยางแบบหลายขนไดแก การสมตวยอยางแบบแบงชนและแบบเจาะจง เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม สถตทใชในการวจย ไดแก สถตเชงพรรณนา ใชคารอยละ (Percentage) ใชวเคราะหขอมลลกษณะทวไปของกลมตวอยาง คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) สถตเชงพรรณนาอนมาน ทดสอบสมมตฐานแบบเปนอสระตอกนโดยทดสอบคาท (t-test) และวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One Way ANOVA; F-test) เพอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความคดเหนทม 3 กลมขนไป และในกรณทพบคาความแตกตางเปนรายกลม วเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางเปนรายค โดยใชเชฟเฟ (Scheffe’s Analysis) และวเคราะหดวยคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient)

ผลการวจยพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง อาย 31-40 ป สถานภาพสมรส มการศกษา

อยในระดบปรญญาตร มอาชพเปนพนกงานเทศบาล อยในตาแหนงระดบปฏบตการ และสงกดโรงเรยนนครนนทวทยา 1, 2, 3, 4 และ 5

ระดบความคดเหนเกยวกบการปฏบตตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร โดยรวมทกดาน อยในระดบมาก ดานสรางเสรมระบบการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล มคาคะแนนสงสด รองลงมา คอ ดานพฒนาสภาพแวดลอมชมชนเมองใหเปนเมองนาอย ดานพฒนาคณภาพการบรการ และการใชเทคโนโลยและนวตกรรมทเหมาะสม ดานพฒนาระบบโครงสรางพนฐานใหทวถง ดานสงเสรมพฒนาคณภาพชวตประชาชน ดานการศกษา กฬานนทนาการ การสาธารณสข และ


20

อนรกษศลปะวฒนธรรม ประเพณทองถน และดานสงเสรมอาชพ สรางรายไดและสนบสนนการทองเทยว เชงอนรกษ ตามลาดบ

ระดบความสาคญขององคกรแหงการเรยนร โดยรวม พบวา อยในระดบมาก ดานรปแบบความคด มคาคะแนนสงสด รองลงมาคอ ดานการเรยนรเปนทม ดานบคคลทรอบร ดานการมวสยทศนรวม และดานการคดเชงระบบ ตามลาดบ

ปจจยสวนบคคลขององคประกอบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร เพศ ระดบการศกษา และตาแหนงงาน มความคดเหนตอองคประกอบความสาเรจตามพนธกจ ของเทศบาลนครนนทบร ไมแตกตางกน ในสวนของอาย สถานภาพ อายงาน อาชพ หนวยงานทสงกด มความคดเหนตอองคประกอบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาล แตกตางกนอยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบ .05

ปจจยสวนบคคลขององคกรแหงการเรยนรของเทศบาลนครนนทบร เพศ ระดบการศกษา มความคดเหนตอองคประกอบขององคกรแหงการเรยนรของเทศบาลนครนนทบร ไมแตกตางกน ในสวนของ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา ตาแหนง อายงาน อาชพ และหนวยงานทสงกด มความคดเหนตอองคประกอบขององคกรแหงการเรยนร ของเทศบาลนครนนทบร แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

องคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร อยในระดบปานกลาง (rxy = 0.646*) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ABSTRACT

The objectives of this research were 1) to compare the level of the staff’s opinion toward the learning organization and the mission of Nonthaburi Municipality, and 2) to study the relationship between learning organization and success mission of Nonthaburi Municipality. The population was consisted of 482 people who worked in the municipality. The Taro Yamane method and multistage random sampling, which were the stratified and the purposive random sampling, have been used for determining the sample of 219 people. Data was collected through the questionnaire. The statistical analysis was percentage, mean. Standard deviation, t-test. One-way ANOVA, Scheffe test and Pearson’s Product Moment Correlation Coefficent. The results of this research found that 1. The majority of the sample group were female, aged between 31 and 40 years old, married, held a bachelor’s degree, working as the operational staff of municipality under the school of NakhornNon Vittaya 1, 2, 3, 4 and 5. 2. Overall, the level of the staff’s opinion about the mission of Nonthaburi Municipality, was found at high level. The descending range of these factors were the building management system in accordance with the principles of good governance, the development community in the city, the quality of the service, the use of


21

appropriate technology and innovation, infrastructure and community development, promote the development of public education, public health, sports and recreation, conservation, arts and culture, local customs, promote the profession, generate income, and promote eco-tourism, respectively. 3. Overall, the level of an important of learning organization, was found at high level. The descending range of these factors were the conceptual model, the learning as a team, the person who knows, of a shared vision, and systems thinking, respectively. 4. As considering each of the individual factors, the research also found that 4.1 A different sex, level of education, and working position had no difference of opinion about the success mission of Nonthaburi Municipality at the significant level of 0.5, 4.2 A different age, status, working period, career, and division of work had a difference of opinion about the success mission on Nonthaburi Municipality at the significant level of .05, 4.3 A different sex and level of education had no difference of opinion about the factores of learning organization of Nonthaburi Muncipality at the significant level of .05. 4.4 A different age, status, level of education, working position, working period, career, and division of work had a difference of opinion about the factors of learning organization of Nonthaburi Municipality at the significant level of 0.5. 5. The relationship between learning organization and success mission of Nonthaburi Municipality was sound at medium level (rxy = 0.646*) at the significant level of .05. คาสาคญ

องคกรแหงการเรยนร เทศบาลนครนนทบร ความสาคญของปญหา เนองจากกระแสโลกาภวฒน ทไมเคยหยดนงสงผลใหองคการตาง ๆ จะตองมความไวตอการเปลยนแปลงและปรบตวใหทน หรอแซงหนาการเปลยนแปลงทเกดขน องคกรจงจาเปนจะตองหาเครองมอในการบรหารงานเขามาชวย และหนงเครองมอการพฒนาองคกรทยงคงใชไดดอยมาตงแตอดตถงปจจบน คอ การทองคกรจะตองปรบตวไปสการเปน Learning Organization และมงเนน การบรหารจดการ การเรยนร ของบคลากรในหนวยงาน เพอนาพาไปสองคกรแหงการเรยนร การเปลยนแปลงดงกลาว จาเปนตองใชกาลงคนทมความรความสามารถ ซงการวดความสาเรจขององคกรปจจบนจะวดขดความสามารถ ความคมคา และมลคาเพมใหกบองคกร เพอสรางคณคาทนทางปญญา


22

ทจบตองไมไดใหเปนสนทรพยทสามารถจบตองได บคคลในองคกรสามารถสรางองคกรใหเปนองคกรแหงการเรยนรได ดวยการใชความรเปนฐาน เพอสรางความสาเรจใหกบองคกรได ความรและ การเรยนรอยางตอเนองไดกลายเปนทรพยสนทสาคญขององคกร ดงนน การพฒนาองคกรสการเปนองคกรแหงการเรยนรเปนเปาหมายของหลาย ๆ หนวยงาน เพอสงเสรมสมรรถนะในการทางานของบคลากรในองคกร ซงจะสงผลใหคณภาพของงานและผลลพธดขน (เบญจวรรณ ทมสวรรณ, 2550) เทศบาลนครนนทบร เปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญมหนาทสาคญจะตองดแลบาบดทกข บารงสข การอยด กนด ของประชาชนในเขตพนททรบผดชอบเพอใหมคณภาพชวตทด ดานโครงสรางพนฐานเกยวกบสาธารณปโภค สาธารณปการ ดานทอยอาศย ดานการสาธารณสข ดานการศกษา ดานความมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสน ดานการสงคมสงเคราะห ดานการสรางอาชพเพมรายได และการทาใหชมชนเขมแขง สงเสรมวฒนธรรมประเพณอนดงาม รวมทงสรางเสรมระบบการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล และควบคมจดทาผงเมองใหสอดคลองกบการเจรญเตบโตของเมอง รวมถงการบรณาการกบหนวยงานทเกยวของ พฒนาสภาพแวดลอมของชมชนเมองใหเปนเมองนาอย พฒนาคณภาพการบรการ โดยเนนการสรางเสรมศกยภาพบคลากร ตลอดจนการใชเทคโนโลยและนวตกรรมทเหมาะสม เพอขบเคลอนวสยทศนและพนธกจขององคกรใหบรรลเปาหมายเดยวกน และสงหนงทเปนเครองมอทจะทาใหวสยทศน พนธกจของเทศบาลนครนนทบร ประสบความสาเรจไดกคอ บคลากรของหนวยงานทเปนกาลงสาคญอยางยงทจะตองมการพฒนา เพอนาพาองคกรไปสการเรยนรและการเปนองคกรแหงการเรยนร จากความสาคญและปญหาดงกลาว ผวจยจงมความสนใจทจะทาการศกษาความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนรกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร โดยศกษาความคดเหนของบคลากรภายในองคกรทมตอพนธกจของเทศบาลนครนนทบร

โจทยวจย/ปญหาวจย 1. ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมความคดเหนตอพนธกจของเทศบาลนครนนทบรและการเปนองคกรแหงการเรยนร แตกตางกน 2. องคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร วตถประสงคการวจย 1. เพอเปรยบเทยบระดบความคดเหนของบคลากรเทศบาลนครนนทบร ตอพนธกจของเทศบาลนครนนทบรและการเปนองคกรแหงการเรยนร ทมปจจยสวนบคคลแตกตางกน 2. เพอศกษาความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนรกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร


23

วธดาเนนการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานเทศบาลและพนกงานครเทศบาล เปนขอมลมาจากฝายอานวยการเจาหนาท งานบคลากร สานกปลดเทศบาล เทศบาลนครนนทบร จานวน 482 คน ทปฏบตงานอยในระหวางเดอนพฤษภาคม ถง เดอนมถนายน 2553 กลมตวอยาง กาหนดขนาดกลมตวอยาง ไดมาจากสตรของ ทาโร ยามาเน (Taro Yamane อางถงใน สทธ ธรสรณ, 2550) การกาหนดขนาดกลมตวอยางททราบแนนอน (Finite Population) ของพนกงาน จานวนทงสน 482 คน และทาการสมตวอยาง ผวจยทาการกาหนดสดสวนตอประชากรตามหนวยงานทสงกดภายในองคกร และไดทาการสมตวอยางแบบหลายขน (Multi-Stage Random Sampling) โดยแบงการสมตวอยางออกเปนขนตอนตาง ๆ ตามหนวยงานภายในกอน หลงจากไดหนวยงานทเปนตวแทนทงหมดภายในองคกรซงมโอกาสถกเลอก โดยเทาเทยมกน และ ทาการแบงกลมตวอยางออกเปนชน ๆ (Stratify Random Sampling) เพราะประชากรมความแตกตางกน ตามตวแปรคณลกษณะ ไดกลมตวอยางรวมทงหมด จานวน 219 คน 2. เครองมอทใชในการวจย ในการเกบรวบรวมขอมลผวจยไดใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอ ในการเกบรวบรวมขอมล เพอนามาวเคราะห โดยแบงออกเปน 2 สวน ดงน สวนท 1 เปนคาถามทวไปเกยวกบขอมลทวไปดานสภาพบคคล ของผตอบแบบสอบถามเปนคาถามปลายปด (Close-Ended Questions) สวนท 2 เปนคาถามทเกยวกบความคดเหนของพนกงาน ทมตอการบรหารการจดเกบภาษทองถนขององคการบรหารสวนตาบล ในเขตจงหวดปทมธาน ซงเปนคาถามปลายปด แบงออกเปน 5 ตอน ไดแก ดานการวางแผน (Planning) ดานการจดองคการ (Organizing) ดานการบงคบบญชาสงการ (Directing) ดานการประสานงาน (Coordination) ดานการควบคม (Control) ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) ของลเคท (Likert) สเกล 5 ระดบ 3. ขนตอนในการสรางเครองมอ 3.1 การสรางแบบสอบถาม โดยศกษารายละเอยดเกยวกบการเปนองคกรแหงการเรยนรจากงานวจยและวรรณกรรมทเกยวของ เพอทาความเขาใจในโครงสรางดานเนอหานาผลทไดมาสรางแบบสอบถามเกยวกบปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม และพนธกจของเทศบาลนครนนทบร โดยใหครอบคลมทกดาน แลวนาแบบสอบถามทสรางขนไปปรกษาอาจารยทปรกษาแลวปรบปรงแกไขตามคาแนะนา 3.2 การหาคาความเทยงตรงของเครองมอ (Validity) นาแบบสอบถามเสนอตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย จานวน 5 ทาน โดยตรวจสอบความถกตองและความเทยงตรง ในเนอหา (Validity) และหาคาดชนความสอดคลอง (IOC: Index of Item Objective Congruence) ของเนอหาและโครงสรางตามความคดเหนของผ เ ชยวชาญเหลานน โดยเลอกขอทมคาดชน ความสอดคลองมากกวาหรอเทากบ 0.5 สวนทมคานอยกวา 0.5 นาไปปรบปรงแกไขไดเหมาะสมตามคาแนะนาของผเชยวชาญ (ยงยทธ ไกรวรรณ, 2549) ไดคาดชนมความสอดคลองเทากบ 0.95


24

3.3 การหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม ผวจยไดนาแบบสอบถามแกไขแลวไปทดลองใชกบพนกงานเทศบาลและพนกงานครเทศบาลนครนนทบรทไมใชกลมตวอยาง จานวน 30 ชด แลวนาขอมลมาหาคาสมประสทธแอลฟา (α-Coefficient) ของครอนบาค (ยงยทธ ไกรวรรณ, 2549) ไดคาความเชอมนของแบบสอบถามทงชดคอ 0.94 4. การวเคราะหขอมล ในการศกษาครงนเกบรวบรวมขอมล จากพนกงานเทศบาลและพนกงานครเทศบาล เปนขอมลมาจากฝายอานวยการเจาหนาท งานบคลากร สานกปลดเทศบาล เทศบาลนครนนทบร จานวน 219 ชด รบคนมาทาการตรวจสอบ และแยกเฉพาะฉบบทสมบรณ หลงจากเกบรวบรวมขอมลตาง ๆ เสรจสนแลว ผวจยนาขอมลทเกบรวบรวมไดมาทาการลงรหสและบนทกผลทงหมดเขาเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมสาเรจรป 5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 5.1 สถตเชงพรรณนา ใชคารอยละ (Percentage) ใชวเคราะหขอมลลกษณะทวไปของกลมตวอยาง คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 5.2 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน โดยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-Way ANOVA) เพอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความคดเหนทม 3 กลมขนไป และในกรณทพบคาความแตกตางเปนรายกลม ผวจยจะวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางเปนรายค โดยใชเชฟเฟ (Scheffe’s Analysis) และวเคราะหดวยคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient) ผลการวจย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง อาย 31-40 ป สถานภาพสมรส มการศกษาอยในระดบปรญญาตร มอาชพเปนพนกงานเทศบาล อยในตาแหนงระดบปฏบตการ และสงกดโรงเรยนนครนนทวทยา 1, 2, 3, 4 และ 5 ระดบความคดเหนเกยวกบการปฏบตตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร โดยภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก (Χ = 3.93), (S.D. = 0.68) การวเคราะหระดบความสาคญของพนธกจของเทศบาลนครนนทบรทมตอองคกรแหง การเรยนรโดยภาพรวม พบวา โดยรวมทกดาน อยในระดบมาก (Χ = 4.00), (S.D. = 0.60) การทดสอบสมมตฐานการวจย สมมตฐานท 1 ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมความคดเหนตอพนธกจของเทศบาลนครนนทบรและการเปนองคกรแหงการเรยนร แตกตางกน สรปปจจยสวนบคคลทมความคดเหนตอพนธกจของเทศบาลนครนนทบรและการเปนองคกรแหงการเรยนร พบวา อาย สถานะภาพ อายงาน อาชพ และหนวยงานทสงกด ทแตกตางกน มความคดเหนตอองคประกอบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาล แตกตางกนอยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบ .05 สวน เพศ ระดบการศกษา และตาแหนง ตางกนมความคดเหนตอองคประกอบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลไมแตกตางกน ดงตารางท 1


25

ตารางท 1 เปรยบเทยบปจจยสวนบคคลทมความคดเหนตอพนธกจของเทศบาลนครนนทบร และการเปนองคกรแหงการเรยนร

ปจจยสวนบคคล t-test F-test Sig.

เพศ -0.05 .95 อาย 2.79* .04 สถานภาพ 3.57* .05 ระดบการศกษา 0.52 .66 ตาแหนง 2.46 .06 อายงาน 2.79 .04 อาชพ 6.31* .00 หนวยงานทสงกด 9.18* .00

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สรปปจจยสวนบคคลทมความคดเหนตอองคประกอบขององคกรแหงการเรยนรของเทศบาลนครนนทบร พบวา อาย สถานะภาพ ตาแหนง อายงาน และอาชพตางกนมความคดเหนตอองคประกอบขององคกรแหงการเรยนรของเทศบาลนครนนทบร แตกตางกน อยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบ .05 สวน เพศ ตางกนมความคดเหนตอองคประกอบขององคกรแหงการเรยนร ของเทศบาลนครนนทบร ไมแตกตางกน ดงตารางท 2 ตารางท 2 เปรยบเทยบปจจยสวนบคคลทมความคดเหนตอองคประกอบขององคกรแหงการเรยนร

ของเทศบาลนครนนทบร

ปจจยสวนบคคล t-test F-test Sig. เพศ -0.15 0.87 อาย 6.68 0.00* สถานภาพ 5.61 0.00 ระดบการศกษา 2.20 0.08 ตาแหนง 4.54 0.00* อายงาน 16.56 0.00* อาชพ 8.03 0.00* หนวยงานทสงกด 10.71 0.00*

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05


26

สมมตฐานท 2 องคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนร 5 ประการ กบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบรโดยใชวธวเคราะหดวยคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient) โดยภาพรวม พบวา องคกรแหงการเรยนร 5 ประการ มความสมพนธกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร อยในระดบปานกลาง (rxy = 0.646*) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดงตารางท 3 ตารางท 3 องคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร

ภาพรวม

ความสมพนธ ความสาเรจตามพนธกจ ของเทศบาลนครนนทบร

rxy Sig. ระดบความสมพนธ องคกรแหงการเรยนร 0.646* .000 ปานกลาง

* มความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 อภปรายผล 1. การวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบการปฏบตตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร โดยภาพรวม ระดบความคดเหนเกยวกบการปฏบตตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร โดยภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวา แนวทางการบรหารจดการโดยยดหลกธรรมาภบาล เปนการเพมประสทธภาพในการปฏบตงานทด และพนธกจของเทศบาลนครนนทบร มความครอบคลม ชดเจน ในการสรางเสรมระบบการบรหารจดการทด ซงสอดคลองกบ ผลการวเคราะหพนธกจของเทศบาลนครนนทบร คอ สรางเสรมระบบบรหารจดการตามหลก ธรรมาภบาล ใหเปนวฒนธรรมองคกร พฒนาระบบโครงสรางพนฐานใหทวถง รวมจดทาและควบคมผงเมองใหสอดคลองกบการเจรญเตบโตของเมอง รวมถงการบรณาการกบหนวยงานทเกยวของ พฒนาสภาพแวดลอมของชมชนเมอง ใหเปนเมองนาอยอยางยงยน สงเสรม อาชพ และสนบสนน การทองเทยวเชงอนรกษ เพอสรางรายไดใหแกประชาชน สงเสรม พฒนาคณภาพชวตประชาชน ในดานการศกษา กฬา นนทนาการ สาธารณสข สวสดการตาง ๆ และอนรกษศลปวฒนธรรมประเพณทองถน และพฒนาคณภาพบรการ โดยเนนการสรางเสรมศกยภาพบคลากรตลอดจนการใชเทคโนโลยและนวตกรรมทเหมาะสม และยงสอดคลองกบผลงานวจยของสกานต ใจจนทร (2548) ศกษาเรองความคดเหนของเจาหนาทตารวจสบสวนตอการนาแนวคดองคกรแหงการเรยนรมาใชในหนวยงานสบสวนระดบสถานตารวจในพนทจงหวดเชยงใหม ผลการวจยพบวาปจจยสวนบคคลของเจาหนาทตารวจมความสมพนธกบการเปนองคกรแหงการเรยนร นอกจากนยงสอดคลองกบผลงานวจยของวชรนนท ตงนรกล (2548) ศกษาเรองการรบรทเปนอยจรงกบความคาดหวงทจะเปน


27

องคกรแหงการเรยนรของพนกงานบรษทอนเตอรเนชนแนล เอนจเนยรง จากด (มหาชน) ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมพนกงานมการรบรทเปนอยจรงเรองการเปนองคกรแหงการเรยนรมความแตกตางจากความคาดหวงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2. การวเคราะหระดบความคดเหนของพนธกจของเทศบาลนครนนทบรทมตอองคกร แหงการเรยนรโดยภาพรวม พบวา ระดบความคดเหนเกยวกบองคกรแหงการเรยนร ของเทศบาลนครนนทบร โดยภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวา องคกรเหนวาพนกงานสามารถตดสนใจ บนพนฐานของเหตผลและความถกตองรวมทงยอมรบเหตผลทดกวาเสมอ และเหนวาพนกงานใชขอมลจากการปฏบตงานและเปนฐานในการคด วเคราะหและตดสนใจอยเสมอ ซงสอดคลองกบงานวจยของนฤมล มะโน (2552) ททาการศกษาเรอง การจดการเพอมงสองคกรแหงการเรยนรกรณศกษา บรษท ฟจตส (ประเทศไทย) จากด ผลการวจยพบวา ในการสรางองคกรแหงการเรยนรของพนกงาน ภาพรวมอยในระดบมาก และดานทมระดบการปฏบตมากทสด คอ ดานการมวสยทศนรวม และการมสวนในการเรยนรรวมกนเปนทม 3. การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางปจจยสวนบคคลขององคประกอบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร ทมเพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อายงาน แตกตางกน มการเปนองคกรแหงการเรยนร ไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมตฐานทตงไว และสอดคลองกบงานวจยของนฤมล มะโน (2552) ททาการศกษาเรอง การจดการเพอมงสองคกรแหงการเรยนรกรณศกษา บรษท ฟจตส (ประเทศไทย) จากด ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา พนกงานทมอาย สถานภาพ ระดบการศกษา และหนวยงานทสงกดตางกน มการเปนองคกรแหงการเรยนรไมแตกตางกน 4. องคกรแหงการเรยนรมความสมพนธกบความสาเรจตามพนธกจของเทศบาลนครนนทบร อยในระดบปานกลาง (rxy = 0.646*) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของนฤมล มะโน (2552) ผลการวจยพบวา ในการสรางองคการแหงการเรยนรกบการเปนองคการแหงการเรยนร พบวา ในการสรางองคการแหงการเรยนรทกดาน มความสมพนธกบการเปนองคการแหงการเรยนร อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะจากการศกษาครงน 1. องคกรควรใหความสาคญกบการสงเสรมอาชพ ภมปญญาทองถน เพอสรางรายไดกบชมชน และใหมโครงการสงเสรมสนบสนนการทองเทยวเชงอนรกษและเออประโยชนตอการสรางรายไดใหกบทองถนมากยงขน 2. ผบรหารควรใหความสาคญสงเสรมสนบสนนใหบคลากรมระบบการคดทลกซง มการวเคราะหอยางถองแทประกอบการตดสนใจอยางถกตองและมประสทธผล มการคดอยางเปนระบบหรอภาพรวม ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาวจย เรองการรบรของพนกงานเพอใหทราบถงศกยภาพองคกรในการพฒนาไปสองคกรแหงการเรยนร เพอเพมประสทธภาพและการพฒนาองคกรใหกาวหนาตอไป


28

2. ผลการวจยสามารถนาไปศกษาตอดานการมสวนรวมกาหนดวสยทศนองคกรและ ดานการพฒนาสงเสรมการคดเชงระบบ เพอพฒนาองคกรไปสองคกรแหงการเรยนรอยางยงยน ในอนาคต


นฤมล มะโน. (2552). การจดการเพอมงสองคกรแหงการเรยนรกรณศกษา บรษท ฟจตส (ประเทศไทย) จากด. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ.

เบญจวรรณ ทมสวรรณ. (2550). การศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบ สภาพองคการแหงการเรยนรของวทยาลยในสงกดสถาบนพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสข. วารสารวทยาลยพยาบาลพระปกเกลา จนทบร. 17(2), 39-51.

ยงยทธ ไกรวรรณ. (2549). พนฐานการวจย. กรงเทพฯ: ทพยวสทธ. วชนนท ตงนรกล. (2548). การรบรทเปนอยจรงกบความดาดหวงทจะเปนองคกรแหงการเรยนร

ของพนกงานบรษทอนเตอรเนชนแนล อนจเนยรง จากด (มหาชน). วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

สกานต ใจจนทร. (2548). ความคดเหนของเจาหนาทตารวจสบสวนตอการนาแนวคดองคกร แหงการเรยนรมาใชในหนวยงานสบสวนระดบสถานตารวจในพนทจงหวดเชยงใหม. การคนควาอสระศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการศกษาและการแนะแนว มหาวทยาลยเชยงใหม.


บทบาทในการทางานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชน กบองคกรปกครองสวนทองถน

ROLE IN COLLABORATIVE WORK PERFORMANCE BETWEEN COMMUNITY ORGANIZATION COUNCILS AND LOCAL GOVERNMENT ORGANIZATION

ไททศน มาลา1 อชกรณ วงศปรด1 อดม ทมโฆสต1 และนภเรณ สจจรกษ ธระฐต2

Titus Mala1, Achakorn Wongpreedee1, Udom Thumkosit1, and Nopraenue S. Dhirathiti2

1หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร

2อาจารยประจาคณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยมหดล จงหวดนครปฐม

บทคดยอ

บทความนมวตถประสงคในการศกษาทสาคญสามประการดวยกน คอ ประการแรก เพอศกษาแนวคดของการนาไปสการมสภาองคกรชมชน ประการทสอง เพอศกษาถงการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน และประการทสาม เพอศกษาแนวทางในการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน ผลจากการศกษาพบวา สาเหตทนาไปสการผลกดนแนวคดของการมสภาองคกรชมชนขนนนคอ ประการแรกการทชมชนแสวงหาเครองมอเพอตอสกบความเหลอมลาทเกดขนในสงคม ประการทสองกฎหมายใหการรองรบตอการมสวนรวมของประชาชนมากยงขน ประการทสามความบกพรองของระบอบประชาธปไตยแบบตวแทน ประการทสขอจากดของหนวยงานราชการโดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถนทตองปฏบตตามกฎระเบยบอยางเครงครดจนขาดความยดหยนในการบรการสาธารณะ และประการสดทายบทเรยนจากการเตบโตของภาคประชาสงคมในการเขามามบทบาทตอการเสรมสรางกระบวนการทางการเมองภาคพลเมอง ในขณะทผลจากการศกษาเกยวกบการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนนน พบวา สภาองคกรชมชนและองคกรปกครองสวนทองถนในพนทมลกษณะทตางฝายตางทาซงยงไมสงผลตอการทางานรวมกนระหวางองคกร การขาดความรวมมอและขาดความเขาใจอนดตอกน การทผนาของทงสององคกรมทศนคตทไมดตอกน ไดสงผลโดยตรงตอการพฒนาศกยภาพของสภาองคกรชมชนอยางหลกเลยงมได ทาใหการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนยงไมเกดความไวเนอเชอใจตอกนและเปนเหตใหเกดการหวาดระแวงตอกน ผลกระทบทงหมดจงตกไปอยททศทางของการพฒนาในชมชนทองถนทยงขาดมตของแผนการพฒนาในเชงบรณาการ

ABSTRACT The objectives of this research were (1) to root down to the stem of ideas leading to the establishment of Community Organization Councils (COCs); (2) to find


30

the characteristics of collaboration between the two organizations, COCs and Local Government Organizations (LGOs); and (3) to understand the collaboration between COCs and LGOs. This research finding at least five key factors leading to the furtherance of the establishment of COCs.First, the community was in search a means to encounter the inequality in the society. Second, the law increasinglyguarantee the people participation. Third, the representative democracy system proved failed. Fourth,the agencies in LGOs were bounded by law not flexible. Finally, the growth of civil society in nurturing the civil polities system turned into lesson for community. The collaboration between the two organizations was founded to be segregated. There were lacks of cooperation and understanding. The leaders of the organizations had negative attitudes toward each other, resulting in a feedback to the development of potentiality of COC unavoidably and leading to the poor coordination between the COCs and the LGOs or other government agencies. Especially, the distrustfulness of the organizations brought about the suspicion toward each other, which the final impact would lastly be delivered to the segregated development directions of the local development plans. คาสาคญ สภาองคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน ชมชนทองถน ความสาคญของปญหา ดวยความทสภาองคกรชมชนและองคกรปกครองสวนทองถนกาลงมความเตบโตควบคกนอยางรวดเรว ตลอดจนการมบทบาทภารกจภายใตพนทการดาเนนงานและลกษณะของกจกรรมการบรการสาธารณะทมตอประชาชนซงอาจมเปาหมายในทานองเดยวกน จนกอใหเกดความขดแยงและความหวาดระแวงไมเขาใจกนตอกระบวนการประสานงานระหวางองคกร หรอแมแตมตทางการเมองในพนททมนยสาคญจนอาจลกลามบานปลายเปนความรนแรงทสรางความบอบซาใหแกชมชนทองถนจนยากตอการตามเยยวยาในภายหลง ดวยเหตนผเขยนจงไดตระหนกถงประเดนปญหาดงกลาวโดยถอเปนเหตผลสาคญในการกาหนดทมาและความสาคญของการศกษาในครงนเพอศกษาคนควาหาขอมลในการแสวงหาแนวทางทเหมาะสม อนจะเปนประโยชนตอชมชนทองถนในเชงสนตวธตอไป โจทยวจย/ปญหาวจย 1. ทมาของแนวคดทนาไปสการมสภาองคกรชมชนเกดขนมาไดอยางไร 2. การประสานความรวมมอกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนเปนอยางไร


31

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาแนวคดของการนาไปสการมสภาองคกรชมชน 2. เพอศกษาการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน 3. เพอศกษาแนวทางในการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน วธดาเนนการวจย 1. การคนควาผานเอกสาร (Documentary Study) โดยทาการรวบรวมขอมลจากหนงสอ บทความ วารสาร งานวจย วทยานพนธ รวมทงเอกสารตาง ๆ ทงภาษาไทยและภาษาตางประเทศ ทงขอมลในเชงปฐมภม (Primary Source) และขอมลทตยภม (Secondary Source) ในอนทจะกอใหเกดประโยชนตอการศกษา 2. การสงเกตการณ (Observation) ทงแบบมสวนรวมและแบบไมมสวนรวมเกยวกบการดาเนนกจกรรมของสภาองคกรชมชน ทงในระดบตาบล ระดบจงหวด และระดบชาต การจดทาประชาคมตาบล ตลอดจนการเขารวมกจกรรมการประชม/ สมมนาในประเดนทเกยวเนอง 3. การสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depthinterview) โดยใชแบบสมภาษณเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล จากบคคลในพนททเกยวของหรอผใหขอมลสาคญ (Key InformantInterview) คอ ประธาน/ สมาชกสภาองคกรชมชน ผบรหาร/ สมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนขอคดเหนจากแกนนาของสภาองคกรชมชนในระดบจงหวด/ ระดบชาต นกวชาการ และประชาชนในพนท นอกจากนยงไดอาศยการประชมกลมยอยในบางกรณ สาหรบหลกเกณฑในการเลอกพนทเพอเกบขอมลในการศกษานน สงแรกผเขยนไดนาเกณฑการจาแนกพนทเปนรายภาคตามทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ทไดจดแบงไวกอนหนานแลว โดยแบงออกเปน 5 ภาค ประกอบดวย (1) ภาคเหนอ (2) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (3) ภาคกลางตอนบนและตะวนตก (4) ภาคกรงเทพมหานครปรมณฑลและตะวนออก และ (5) ภาคใต โดยการพจารณาจากลกษณะของความรวมมอกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนจากขอมลการแนะนาของแกนนาองคกรชมชน จากบคคลทคลกคลกบประเดนและจากการทบทวนเอกสารงานวจยทเกยวของซงพนททไดรบการคดเลอกในการศกษาครงนเปนดงตารางท 1


32

ตารางท 1 พนททใชในการศกษา

ภาค พนททใชในการศกษา 1. ภาคเหนอ (เลอก จ.พษณโลก)

สภาองคกรชมชนตาบลชมพ อ.เนนมะปราง องคการบรหารสวนตาบลชมพ อ.เนนมะปราง สภาองคกรชมชนตาบลวงยาง อ.เนนมะปราง องคการบรหารสวนตาบลวงยาง อ.เนนมะปราง

2. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (เลอก จ.สรนทร)

สภาองคกรชมชนตาบลบานไทร อ.ปราสาท องคการบรหารสวนตาบลบานไทร อ.ปราสาท สภาองคกรชมชนตาบลทมอ อ.ปราสาท องคการบรหารสวนตาบลทมอ อ.ปราสาท

3. ภาคกลางตอนบนและตะวนตก (เลอก จ.ลพบร)

สภาองคกรชมชนตาบลโพธเกาตน อ.เมอง องคการบรหารสวนตาบลโพธเกาตน อ.เมอง สภาองคกรชมชนตาบลบางขนหมาก อ.เมอง องคการบรหารสวนตาบลบางขนหมาก อ.เมอง

4. ภาคใต (เลอก จ.ระนอง)

สภาองคกรชมชนตาบลละอนเหนอ อ.ละอน องคการบรหารสวนตาบลละอนเหนอ อ.ละอน สภาองคกรชมชนตาบลลาเลยง อ.กระบร เทศบาลตาบลลาเลยง อ.กระบร

5. ภาคกรงเทพฯปรมณฑลและตะวนออก (เลอก จ.กรงเทพมหานคร)

สภาองคกรชมชนเขตพญาไท เขตพญาไท เขตพญาไท กรงเทพมหานคร สภาองคกรชมชนเขตมนบร เขตมนบร เขตมนบร กรงเทพมหานคร

จากการเกบรวบรวมขอมลผเขยนไดทาการวเคราะหผานการผนวกรวมขอมลโดยการสรางขอสรปแบบอปนย (Induction) โดยการสรางขอสรปทวไปทแสดงความเชอมโยงระหวางตวแปรโดยใชกรณหรอแหลงขอมลเฉพาะจานวนหนงเปนหลกแลวกลาวอางความจรงทวไปขนจากความจรงเฉพาะของขอมลชดดงกลาว (สภางค จนทวานช, 2552) เพอเชอมโยงกบแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของทไดจากการทบทวนวรรณกรรมผานทางเอกสารและผลการวจยตาง ๆ ผลการวจย ตงแตพระราชบญญตสภาองคกรชมชน พ.ศ. 2551 มผลบงคบใชจนถงปจจบน ผลการจดตงสภาองคกรชมชนมจานวนเพมขนมาอยางตอเนอง ซงจากขอมลทไดรวบรวมจานวนของสภาองคกรชมชน จานวนองคกรชมชนทจดแจง และจานวนสมาชกสภาองคกรชมชน ดงตารางท 2


33

ตารางท 2 จานวนสภาองคกรชมชน/ องคกรชมชนทจดแจง/ สมาชกสภาองคกรชมชน

ภาค จานวน อปท.

สภาองคกรชมชนทจดตง กลม/องคกร

ทจดแจง

สมาชกสภาองคกร

ชมชน2551 2552 2553 2554 รวม

1. ตอ.เฉยงเหนอ 2,968 324 169 224 91 808 12,284 22,2652. กลาง / ตะวนตก 1,456 223 136 169 42 528 7,905 11,6213. ใต 1,264 190 99 127 37 416 5,760 9,0604. เหนอ 1,474 198 18 114 76 330 9,300 9,2185. กทม.ปรมณฑล / 814 140 71 54 62 265 6,303 7,850

รวม 7,976 1,075 493 688 308 2,564 41,552 60,014 ทมา: สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน, 2554) สภาองคกรชมชน “เปนพนทของกลมองคกรชมชนในการขบเคลอนเจตจานงรวมกน” ซงการรวมกลมทมลกษณะของการเปนพนทของกลมองคกรชมชนในการขบเคลอนเจตจานงรวมกนดงกลาวนไมใชสงทเกดขนใหมในสงคมไทย เพราะการรวมกลมกนดงกลาวเกดขนจากความเขมแขงของกลมองคกรชมชนทมการรวมตวกนอยางไมเปนทางการมากอนทจะมพระราชบญญตสภาองคกรชมชนอยแลวในลกษณะของสภาชาวบาน ซงจากบทเรยนทเขมแขงของชมชนเหลานจงเปนตนแบบของการทคนในชมชนลกขนมาบรหารจดการกนเอง และเรยนรทจะกาหนดแผนทศทางการพฒนาของชมชนทสอดความกบความตองการของคนในชมชนและเกดการแกไขปญหาอยางตรงประเดน โดยไมจาเปนตองรอหนวยงานของรฐเพยงอยางเดยว ในขณะทพระราชบญญตสภาองคกรชมชน พ.ศ. 2551 นบวาเปนเครองมอทางกฎหมายทใหการรบรองกลมองคกรชมชนในการจดแจงเพอจดตงเปนสภาองคกรชมชนใหมสถานะทางกฎหมาย โดยมเจตนารมณทจะใหสภาองคกรชมชนเปนพนทของกลมองคกรชมชนในการขบเคลอนเจตจานงรวมกน มการเปดโอกาสใหพดคยแลกเปลยนและการปรกษาหารอรวมกนอยางไมเปนทางการ โดยการวางแผนของการพฒนาชมชนรวมกนและสรางประเดนใหเกดการมสวนรวมของประชาชน อนจะนาไปสการผลกดนเจตจานงรวมกนเขา สแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนและเชอมโยงสกระบวนการจดทานโยบายสาธารณะ ผลจากการศกษานผเขยนพยายามชใหเหนถงแรงผลกดนททาใหเกดพลงของแนวคดทนาไป สการเกดขนของสภาองคกรชมชนในสงคมไทย ทงนผเขยนไดทาการวเคราะหแลวสรปวามสาเหตทสาคญอยางนอย 5 ประการดวยกนทเปนเหตปจจยใหนาไปสการผลกดนแนวคดของการมสภาองคกรชมชนขนอนไดแกเหตผลดงตอไปน 1. ชมชนแสวงหาเครองมอเพอตอสกบความเหลอมลาทเกดขนในสงคม ซงผลจากการศกษา พบวา ปญหาความเหลอมลาทเกดขนในสงคมไทย โดยเฉพาะดานโครงสรางของอานาจ โครงสรางของรายได โครงสรางของระบบภาษและการกระจายการถอครองทดน เปนปญหาความลกลนทใน


34

ระบบโครงสรางของสงคมไทยและสะสมเรอรงมาอยางยาวนานควบคไปกบการพฒนาทางเศรษฐกจตลอดระยะเวลาทผานมา สงผลใหวถชวตและคณคาทมอยในชมชนไดรบการบนทอนและสญเสยอานาจในการจดการทรพยากรทเคยมอยในชมชน ทาใหวาทกรรมของ “ชมชนเขมแขง” เปนเพยงมายาคตทถกกดทบจากอานาจรฐและอานาจทนในเชงโครงสรางทางการเมอง เศรษฐกจ สงคมและในทางกฎหมาย ภายใตวาทกรรมของ “การพฒนา” กระแสหลก ซงจากความขดแยงเชงโครงสรางททวความรนแรงมากขนเปนผลใหชาวบานเกดความพยายามในพฒนาวาทกรรมของความเปนชมชนขนมาใหมภายใตรปแบบของขบวนการเคลอนไหวทางสงคมของกลมหรอองคกรชมชนตาง ๆ โดยชใหเหนถงพลงและความพรอมทจะแสดงทงวาทกรรมและความมตวตนลกษณะใหม ๆ ในพนททางสงคมและการเขามามสวนรวมในกระบวนการประชาสงคมมากยงขน 2. กฎหมายใหการรองรบตอการมสวนรวมของประชาชนมากยงขน กลาวคอ ในชวงหลงป 2535 เปนตนมา พลวตรของการมสวนรวมของประชาชนเรมมความตนตวในการปฏรประบบสงคมและการเมองไทย โดยใหความสาคญกบการมสวนรวมของประชาชนในการตดตามและตรวจสอบการทางานของหนวยงานราชการ ประกอบการสรางแนวคดในเรองของธรรมาภบาลและการกระจายอานาจสทองถนไดเปนสวนสาคญทสงผลถงการศกษาวจยในแวดวงวชาการและยดโยงจนนาไปสกระบวนการทางกฎหมายมการกาหนดถงการตรวจสอบการใชอานาจรฐอยางชดเจนมากยงขน จนเกดเปนรฐธรรมนญฉบบประชาชนขนเมอป 2540 สงผลใหมองคกรอสระตาง ๆ และการปฏรปกระบวนการยตธรรมทรองรบถงสทธและเสรภาพของประชาชนรวมถงการตรวจสอบถวงดลอานาจรฐ ซงเปนการตอกยาแนวความคดเกยวกบการกระบวนการทางกฎหมายของไทยทสงคมเรมใหความสาคญกบการรางกฎหมายเพอเปนเครองมอในการสรางความยตธรรมใหเกดขนในสงคม ตางจากเดมทแนวคดในการรางกฎหมายนนมขนเพอใชเปนเครองมอใหกบอานาจรฐในการบงคบใชแกประชาชนและเพอสรางความชอบธรรมในการครอบนาสงคมสความเปนรฐชาตสมยใหม นอกจากการทกฎหมายใหการรองรบการมสวนรวมทางการเมองของประชาชนในการตรวจสอบการใชอานาจรฐผานทางชองทางตาง ๆ เนอหาของรฐธรรมนญป 2550 โดยเฉพาะในมาตรา 66 และ 67 ไดใหการรบรองถงสทธของชมชนในการรวมกลมกนของชมชนทองถน ตลอดจนการรบรองถงสทธของชมชนในการเรยกรองเพอตรวจสอบการใชอานาจของหนวยงานราชการไดอยางถกตองและชอบธรรม ดงนนแลวภายใตบรบทของสงคมทกฎหมายเออตอการเขามามบทบาทของประชาชนในการตรวจสอบการใชอานาจรฐจงเปนปจจยสาคญทเออตอกระบวนการรวมกลมกนของประชาชนอยางตนตวเพอทจะแสดงออกถงความรสกถงเปนเจาของอานาจในการปกครองตนเองผานทางพนททางการเมองภายใตบรรยากาศทสงคมเปดกวางให หลงจากสทธและเสรภาพของประชาชนจากทเคยถกกดทบมาโดยตลอดใหนามาสการไดรบการผอนคลายใหมโอกาสทจะใกลชดและเขาถงอานาจทางการเมองไดมากกวาเดม 3. ความบกพรองของระบอบประชาธปไตยแบบตวแทน ประเทศไทยเปลยนแปลงการปกครองมาสระบอบประชาธปไตยเมอ 24 มถนายน 2475 นบเปนเวลาผานมารวม 80 ป มการทารฐประหารมาแลว 12 ครง โดยมการประกาศใชรฐธรรมนญมาแลว 18 ฉบบ และมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตรวมถง 10 ฉบบแลว ทวาผลของการนาพาประเทศทมทศทางมงเนนไปสการพฒนากระแสหลกทางดานเศรษฐกจ การเมอง และสงคม ทผานมานนกอใหเกดความขดแยงของ


35

ความสมพนธเชงอานาจระหวางกลมพลงหลกในสงคมโดยเฉพาะกลมทหาร กลมทน กลมนกการเมอง และขาราชการ อนเปนการบงชถงจดออนทสาคญของวฒนธรรมทางการเมองในสงคมไทยทมลกษณะอานาจนยมพงพาระบบอปถมภและการปกครองทมลกษณะแบบรวมศนยอานาจไดอยางชดเจน ดงนนการเตบโตของขบวนองคกรชมชนในประเทศไทยโดยเฉพาะพฒนาการขององคกรชมชนในสถานะของ “สภาองคกรชมชน” จงแสดงถงการทระบบประชาธปไตยตองนามาทบทวนสการขยายพนททางการเมองใหมากกวาการเลอกตงตวแทนในแบบทเปนอยเดมและสะทอนใหเหนถงความลมเหลวของระบอบประชาธปไตยทประชาชนฝากความหวงไวกบผแทน 4. ขอจากดของหนวยงานราชการโดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถน กลาวคอ ปญหาของการกระจายอานาจสทองถนของไทยทสาคญ นนคอ อานาจทถกกระจายไปมกกระจกตวอยทตวองคกรปกครองสวนทองถนโดยอยในมอของผบรหารทองถนเปนสวนใหญและยงไมตกถงมอของประชาชนหรอตวชมชนอยางแทจรง นอกจากนทองถนเองกยงประสบปญหาเกยวกบสถานะทางการคลงทตองพงพางบประมาณจากรฐเปนสวนใหญ ซงจากผลการศกษาครงนผเขยนพบวาองคกรปกครองสวนทองถนมความเปนทางการสงและอยภายใตการกากบดแลทรดกมในขอจากดของกฎระเบยบ อกทงกาลงถกครอบงาอยางแนบเนยนจากหนวยงานของรฐ ประกอบกบสภาของทองถนกไมมอานาจและไมมความเขมแขงพอทจะตรวจสอบและถวงดลฝายบรหารได จงทาใหแผนพฒนาของทองถนมกถกกาหนดจากตวผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและเจาหนาทขององคปกครองสวนทองถนเปนสวนใหญ ในขณะทประชาชนมสวนรวมแคเพยงในเชงรปแบบเทานนโดยเฉพาะแผนพฒนาทพบมกเปนแผนพฒนาทเกยวกบการจดโครงสรางขนพนฐานเปนสาคญ 5. บทเรยนจากการเตบโตของภาคประชาสงคมในการเขามามบทบาทตอการเสรมสรางกระบวนการทางการเมองภาคพลเมอง กลาวคอ บทเรยนจากการทประชาชนประสบปญหาเกยวกบการดาเนนชวตทบบรดใหประชาชนตองลกขนมาตอสดวยตวของประชาชนเองโดยไมตองรอหนวยงานรฐและนกการเมอง ประกอบกบการทรฐธรรมนญเปดโอกาสใหเออตอการมสวนรวมและการรบรองเกยวกบสทธของชมชนในการดแลตนเอง ตลอดจนสภาวะทางการเมองและสงคมทเปดทางใหภาคสวนตาง ๆ ไดเขามามบทบาทในการปฏรปประเทศ เหลานจงเปนเหตจาเปนทประชาชนจะรอฟนคนอานาจจากทเคยผกขาดจากภาครฐมาโดยตลอด ทงนไดอาศยพระราชบญญตสภาองคกรชมชน พ.ศ. 2551 ในฐานะทเปนกฎหมายรองรบบทบญญตในมาตรา 66 และ 67 ของรฐธรรมนญป 2550 มาเปนเครองมอในการรอฟนคนอานาจในการบรหารจดการตนเองโดยมเจตนาใหชาวบานมการรวมกลมกนในชมชนแลวสามารถใชกฎหมายเปนเครองมอในการตอสกบอานาจทไมชอบธรรม เพอลดการพงพาจากภายนอกแลวหนกลบมาบรหารจดการตนเองเปนสาคญ นอกจากนยงมขบวนองคกรชมชนอกจานวนมากทเปนฐานในการขบเคลอนการดาเนนงานและการผลกดนแนวคดของสภาองคกรชมชน เชน เครอขายปาชมชน สภาผนาชมชน แผนแมบทชมชนสภาค เกษตรผสมผสาน กลมอาชพ และองคกรสาธารณะประโยชนตาง ๆ โดยมองคกรพฒนาเอกชน (NGOs) นกวชาการ สถาบนการศกษา หนวยงานภาครฐ องคกรสอ รวมถงองคกรภาคเอกชนไดมบทบาทสาคญในการนาเอาประเดนปญหาสการอภปรายในเวทสาธารณะ โดยเฉพาะในดานของการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนนน ในการศกษาครงนผเขยนไดออกแบบแนวทางในการวเคราะหออกเปน 2 แนวทาง


36

ดวยกน คอ แนวทางแรก เปนการศกษาวเคราะหในเชงโครงสรางหรอในเชงตวบทกฎหมาย โดยการเปรยบเทยบบทบาทภารกจหรออานาจหนาททระบไวในกฎหมายหรอกฎระเบยบตาง ๆ ทเกยวของ สวน แนวทางทสอง เปนการศกษาวเคราะหในเชงปฏบต ซงผเขยนไดทาการวเคราะหขอมลโดยการเกบรวบรวมขอมลในภาคสนาม จากวธการสมภาษณและการเขารวมสงเกตการณในกจกรรมตาง ๆ ทงแบบมสวนรวมและแบบไมมสวนรวม ตลอดจนการเกบรายละเอยดในประเดนตาง ๆ จากการเขารวมประชมสมมนาในประเดนหรอหวขอทเกยวเนอง ซงผลจากการศกษาปรากฏวา 1. การประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน ในเชงโครงสรางนน พบวา หากศกษาบทบาทภารกจของสภาองคกรชมชนในเนอหาของตวบทกฎหมายแลวไมไดทาใหเกดการทบซอนกบอานาจหนาททมอยเดมขององคกรปกครองสวนทองถนแตอยางใด ทงนภารกจในปจจบนกไมไดทาใหบทบาทภารกจของสภาองคกรชมชนเกดความขดแยงหรอทบซอนกบอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนทมอยเดมแตอยางใด อกทงกฎหมายกไมไดระบใหสภาองคกรชมชนมอานาจเพยงพอทจะตรวจสอบการทางานขององคกรปกครองสวนทองถน ในทางกลบกนสภาองคกรชมชนมบทบาทเปน “เครองมอ” ในการรเรมขยายพนททางการเมองของประชาชนและการสนบสนนภาระงานขององคกรปกครองสวนทองถน โดยการสะทอนปญหารวมถงความตองการของประชาชนตอองคกรปกครองสวนทองถนในฐานะทองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการจดทาบรการสาธารณะตามรฐธรรมนญ 2. การประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน ในเชงปฏบตนน จากผลการศกษาพบวา

- ยงขาดความรวมมอและขาดการทาความเขาใจระหวางกนเกยวกบบทบาทภารกจของสภาองคกรชมชนใหองคกรปกครองสวนทองถนไดรบทราบ

- บรรยากาศทางการเมองภายในทองถนทมทงนกการเมองในระดบทองถนและนกการเมองในระดบชาตทกาลงเลงเหนถงการรกษาฐานเสยงของตนโดยพยายามเขามามบทบาทและเขามาคลกคลกบกจกรรมและแกนนาของสภาองคกรชมชน

- ทศนคตทเกดจากการทผบรหารขององคกรปกครองสวนทองถนมองวาสภาองคกรชมชนจะมาตรวจสอบการทางานของทองถน จะเขามามสวนแบงในการจดสรรงบประมาณ การเกรงวาจะมอานาจหนาททซาซอนกน มองวายงขาดความชดเจนในบทบาทหนาทของตนเอง การดาเนนกจกรรมของสภาองคกรยงไมมผลงานอนเปนทยอมรบ มองวาเปนการรวมกลมทจดตงขนมาโดยไมเปนธรรมชาต การเปนแหลงพกของผสมครทอกหกจากการเลอกตง ทองถนคดวาทองถนเองกทางานดอยแลว การเกรงวาจะเปนเครองมอของนกการเมองทองถนและนกการเมองระดบชาต และมองวาสภาองคกรชมชนเปนเครองมอของคแขงทางการเมองทจะมาแยงฐานคะแนนเสยงไปจากตน

- ทาใหประชาชนเกดความสบสนในบทบาทภารกจและหนาทของทงสององคกรและขาดความเขาใจถงรายละเอยดและเปาหมายทแทจรงของสภาองคกรชมชนและองคกรปกครองสวนทองถน จนเกดความเบอหนายและไมอยากเขาไปมสวนรวม

- การทองคกรปกครองสวนทองถนมความเปนทางการสงซงยงยดโยงอยกบกฎระเบยบ และขอบงคบของหนวยงานทมหนาทในการกากบดแลหลายสวนจนทาใหไมสามารถเขาถงปญหาของชาวบาน และชมชนได เปนเหตใหยงเปนการตอกยาปญหาตาง ๆ ในชมชนใหมความรนแรงมากยงขน


37

แนวทางในการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนนน จากการททงสององคกรมบทบาทสาคญในการแสดงออกถงเจตจานงของประชาชนทมผลตอการกาหนดทศทางของแผนพฒนารวมกนในพนท ดงนนการคดกรองและการบรณาการแผนในชมชนทองถนนนจงเปนประเดนสาคญททงสององคกรตองประสานงานรวมกน โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถนในฐานะทเปนหนวยงานหลกในการจดทาบรการสาธารณะจะตองลดความเปนราชการของหนวยงานลง เพอใหเขาถงปญหาและความตองการของประชาชนและหนมามบทบาทในการเปนองคกรทางสงคมทเนนการดาเนนงานโดยอาศยความรวมมอจากประชาชน สภาองคกรชมชน กลมองคกรชมชน และหนวยงานอน ๆ ทเกยวของ ซงจากผลการศกษาในครงนเปนทนาสงเกตวาการนาแนวคดเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนไปปฏบตในกระบวนการดาเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถนในแตละแหงนน มกทจะเนนและเขาใจกนเพยงแคการใหประชาชนเขามามสวนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนเทานน ซงเปนเหตผลสาคญทมกจะทาใหกระบวนการมสวนรวมเหลานนกลายเปนการมสวนรวมเฉพาะในเชงรปแบบเทานนทาใหประชาชนมองวาเปนกจกรรมทอยไกลตวและเปนกจกรรมทจาเปนตองใหความรวมมอ ไมวาจะเปนการทาประชาคมหรอกจกรรมโครงการตาง ๆ ซงจากบทสรปตรงนผเขยนมองวาองคกรปกครองสวนทองถนหรอแมกระทงหนวยงานตาง ๆ ของภาครฐจะตองปรบเปลยนกระบวนทศนและทศนคตดานการมสวนรวมของประชาชนเสยใหม กลาวคอ องคกรปกครองสวนทองถนจะตองเปนฝายทเขาไปมสวนรวมกบกจกรรมของชมชนทองถน สภาองคกรชมชนและเครอขายภาคประชาชนใหมากยงขน แทนทจะเนนเพยงใหประชาชนเขามามสวนรวมกบกจกรรมขององคกรปกครองสวนทองถนเพยงอยางเดยว สวนประเดนในเรองงบประมาณของสภาองคชมชนนน สบเนองจากสภาองคกรชมชนไดรบงบประมาณสนบสนนตามหลกการผานทางสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) จงทาใหสภาองคกรชมชนไมมงบประมาณเปนของตวเองโดยตรง อนเปนปญหาในการดาเนนงานของสภาองคกรชมชนหลายแหง และหากขาดการประสานงานทดกบองคกรปกครองสวนทองถนในพนทแลวกมกไมไดรบการจดสรรงบประมาณแตอยางใด เพราะจากการศกษาพบวาแมกฎหมายจะระบใหทองถนอาจใหการอดหนนคาใชจายในการดาเนนการของสภาองคกรชมชนแลวกตาม ทวาในทางปฏบตนนทองถนสวนมากไมกลาทจะตดสนใจในการจดสรรงบประมาณสนบสนนใหแกสภาองคกรชมชนแตอยางใด ทงนเพราะขอจากดดานการคลงและเกรงวาจะผดตอระเบยบหรอกฎเกณฑจากหนวยงานทกากบดแลจงปฏเสธทจะใหงบประมาณสนบสนนแกสภาองคกรชมชน ซงเปนการมองขามโครงการหรอกจกรรมทสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของประชาชนไปอยางนาเสยดาย ดงกลาวนนาไปสการเรยนรแกสภาองคกรชมชนหลายแหงทพยายามแสวงหาชองทางความรวมมอและขอรบการสนบสนนงบประมาณจากองคกรอน ๆ นอกเหนอจากองคกรปกครองสวนทองถน คอกองทนสนบสนนการเสรมสรางสขภาพ (สสส.) สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) องคกรพฒนาเอกชน (NGOs) สภาพฒนาการเมอง (สพม.) ภาคเอกชนและหนวยงานภาครฐ หรอแมแตการพยายามระดมทนกนขนมาเองผานการเรยไรเงนและกจกรรมรบบรจาคตาง ๆ จากผลการศกษาเกยวกบการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน จากผลการศกษาเกยวกบบรบทโดยทวไปของพนททใชในการศกษาและจากผล


38

การศกษาทเกยวกบประเดนปญหาทสาคญในการดาเนนงานของสภาองคกรชมชนในแตละพนท ทผเขยนเขาไปทาการศกษาในครงน ทาใหสามารถสรปผลการวเคราะหภาพรวมของสภาองคกรชมชนในแตละแหงโดยสรปผลดงตารางท 3 ตารางท 3 สรปผลการวเคราะหภาพรวมของสภาองคกรชมชนทใชในการศกษา

สภาองคกรชมชน

ความรวมมอกบอปท.

ศกยภาพของ

แกนนา

ศกยภาพองคกรชมชน

การมสวนรวมของ ประชาชน

การเมอง เขามา

แทรกแซง

การขบเคลอนสภาฯ

1) ชมพ - 2) วงยาง - - - - 3) ทมอ - - - - 4) บานไทร - - - - 5) โพธเกาตน - - - - 6) ลาเลยง - - - 7) ละอนเหนอ - - - - 8) บางขนหมาก - - - - 9) พญาไท - - - 10) มนบร - -

จากตารางท 3 จะพบวา ลกษณะเดนทสาคญของสภาองคกรชมชนนน ม 3 ประการดวยกนคอ ประการแรก สภาองคกรชมชนมแกนนาทมศกยภาพ ทงนเนองจากแกนนาของสภาองคกรชมชนไดมการถอดบทเรยนจากประสบการณทางานในพนทและการแลกเปลยนขอมลความรกบกลมเครอขายนอกพนทอยางตอเนอง ประการทสอง ศกยภาพขององคกรชมชน โดยเฉพาะพนททเกดจากฐานของชาวบานรวมกนจดตงขนมาเองเพอตองการแกไขปญหาทเกดขนในชมชน และประการทสาม แนวทางในการขบเคลอนสภาองคกรชมชนทยงขาดทศทางทแนนอน สวนจดออนทสาคญของสภาองคกรชมชนในภาพรวมนน ผลจากการวเคราะหสามารถสรปไดวา ประกอบดวยลกษณะทสาคญ 3 ประการดวยกนคอ ประการแรก สภาองคกรชมชนยงขาดการประสานความรวมมอกนกบองคกรปกครองสวนทองถนในพนท ประการทสอง สภาองคกรชมชนยงขาดการมสวนรวมของประชาชนในพนท และประการทสาม สภาองคกรชมชนกาลงเปนเปาใหนกการเมองทงในระดบทองถนและในระดบชาตเขามาแทรกแซงในรปแบบทหลากหลาย นอกจากน หากนารปแบบการวเคราะหความสมพนธระหวางระดบการมสวนรวมของประชาชนกบคณภาพและการยอมรบการตดสนใจจากสาธารณชนมาวเคราะห (อรทย กกผล, 2553) สามารถอธบายไดวา กระบวนการมสวนรวมของประชาชนทแสดงตอสภาองคกรชมชนในภาพรวมนน ยงไมอยในระดบทอานาจของภาคประชาชนมความเขมขนในการตดสนใจอยางเพยงพอและยงไมเปนหลกประกนททาใหเกดความไววางใจตอสาธารณะอยางเทาทควร กลาวคอ ประชาชนยงอยในระดบ


39

ของการเปนผใหขอมล (Inform) และการปรกษาหารอเพอรบฟงความคดเหนในเบองตนเทานน (Consult) ทงนมลกษณะทสาคญ 4 ประการดวยกน คอ ประการแรก การมสวนรวมของประชาชนผานทางสภาองคกรชมชนยงไมไดมการเชอมโยงระหวางการเสรมพลงอานาจของประชาชน (Empowerment) ใหสอดคลองไปกบการทประชาชนเขาไปมสวนเกยวของ (Involvement) เนองจากอทธพลของการเสรมพลงอานาจประชาชนยงไมสามารถผลกดนใหประชาชนหรอชาวบานในพนท ไดมโอกาสเขามารวมรบผดชอบและรวมจดสรรทรพยากรทจาเปนตอการขบเคลอนการดาเนนงานในการบรการสาธารณะได ประการทสอง กระบวนการมสวนรวมของประชาชนยงไมมความเชอมโยงระหวางการปรกษาหารอ (Consultation) กบการเขาไปมสวนเกยวของ (Involvement) เพราะไมมบทบาทเพยงพอทจะผลกดนแผนพฒนาของสภาองคกรชมชนเขาสแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน ประการทสาม ความเชอมโยงระหวางการปรกษาหารอ (Consultation) กบความรวมมอ (Collaboration) ในรปคณะกรรมการทมภาคประชาชนเปนองคประกอบยงไมสงผลทเพยงพอตอการกาหนดนโยบายสาธารณะทงในระดบทองถนและระดบชาตไดอยางแทจรง ประการทส การมสวนรวมของประชาชนยงไมเกดความเชอมโยงระหวางความรวมมอ (Collaboration) กบการเสรมอานาจประชาชน (Empowerment) เพราะยงไมเกอหนนใหเกดความไววางใจตอสาธารณะ (Public Trust) ทาใหการมสวนรวมของประชาชนจงยงไมเขาสระดบของการรวมกนกาหนดนโยบายและการจดทาบรการสาธารณะทประชาชนเปนผตดสนใจอยางแทจรง ดงนน หากเปนการจดตงสภาองคกรชมชนตามกฎหมายเพยงอยางเดยวจงไมใชหลกประกนของการเปนชมชนทมความแขงแตอยางใด หากแตเปนเพยง “เครองมอ” ใหกบกลมองคกรชมชนตาง ๆ ไดมพนทในการรวมกนกาหนดทศทางการพฒนาตามความตองการและแนวทางการแกไขปญหาของแตละพนท การเกดขนของสภาองคกรชมชนจงยงไมใชหลกประกนของการพฒนาไปสความเปนชมชนทเขมแขงอยางเขมขนภายใตแนวคดการปกครองตนเองของประชาชน ทงนสภาองคกรชมชนเปนลกษณะของการรวมกลมองคกรชมชนทมความหลากหลายทยงมความเจอจางของเงอนไขความขดแยงทางชนชนและทสาคญคอสภาองคกรชมชนเกดขนมาภายใตเบองหลงของแรงสนบสนนจากหนวยงานภาครฐและกลมชนชนนาทางความคดในสงคมบางกลม อยางไรกตามอยางนอยสภาองคกรชมชนกยงถอเปนอกทางเลอกหนงทพยายามผลกดนและเปดพนทใหประเดนปญหาไดเขามาสกระบวนการแกไขและการแสดงออกบนพนทของขบวนการเคลอนไหวภาคประชาชนผานการรวมกลมในลกษณะเครอขาย ซงบงชใหเหนถงการปรบตวของบรรยากาศทางกระบวนการตอสในเชงโครงสรางในรปแบบใหมภายใตพนทและโอกาสทางการเมองโดยเนนการสรางจดรวมกบองคกรทหลากหลายจากภายนอกเพอพยายามหาทางออกของความขดแยงมากกวาการมงถอนรากถอนโคนโดยขบวนการเคลอนไหวทใชแรงกาย แรงใจ และระยะเวลาในการตอรองเพอกดดนกบรฐในรปของมอบหรอการเรยกรองบนทองถนน ดงนน สภาองคกรชมชนจงเปนทางเลอกหนงของภาคประชาชนและการกระจายอานาจสชมชนทองถน และสามารถสรปไดวาการมสวนรวมของประชาชนผานทางสภาองคกรชมชนในปจจบนนนยงมระยะหางจากแนวคดของความเปนประชาธปไตยทางตรง ผลจากการศกษาครงน ยงพบอกวาสถานะของสภาองคกรชมชนถกลดทอนจากกระทรวงมหาดไทย ทไดออกระเบยบวาดวยการดาเนนงานศนยประสานงานองคการชมชน พ.ศ. 2551 ระบ ใหมศนย


40

ประสานงานองคการชมชน (ศอช.) ซงมทงระดบตาบล (ศอช.ต.) ระดบอาเภอ (ศอช.อ.) และระดบจงหวด (ศอช.จ.) โดยมภารกจในรปแบบเดยวกนกบสภาองคกรชมชน ทงนมคณะกรรมการกลางโดยตาแหนงประกอบดวยขาราชการระดบสงในกระทรวงมหาดไทยเปนสวนใหญโดยมความพยายามในการรกษาฐานของมวลชนในระดบกลมองคกรชมชนและในระดบหมบานไว ทงน ในการศกษาถงแนวทางในการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนนน ผเขยนไดทาการวเคราะหและรวบรวมแนวทางในการเสรมสรางความรวมมอกน รวมถงหลกการทควรจะเปนในทางปฏบต ดงภาพท 1

ภาพท 1 การประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถน

องคกรปกครองสวนทองถน องคกรหลกในการจดทาบรการ

สาธารณะตามรฐธรรมนญ

สภาองคกรชมชน พนทของกลมองคกรชมชน

ในการขบเคลอนเจตจานงรวมกน - บรณาการแผนรวมกน - ไววางใจ / ความเขาใจ - ฟงปญหา / ความเหน - เสรมอานาจประชาชน - อานาจในการตดสนใจ

การกระจายอานาจ สชมชนทองถน ประชาชน ประชาชน

- แผนแมบทชมชน - การตรวจสอบ - การปรกษาหารอ - ขอมล / ขาวสาร - การมสวนรวม - ใหความรวมมอ - โครงการ / กจกรรม - การจดทางบประมาณ - แบงเบาภาระงาน

- ผบรหาร อปท. - แกนนาสภาองคกรฯ - สถาบนการศกษา

- NGOs / สอมวลชน - ภาครฐ / ภาคเอกชน - ทนทางสงคมในชมชน

การกระจายอานาจ สชมชนทองถนประชาชน ประชาชน


41

จากภาพท 1 จะเหนวาองคกรปกครองสวนทองถนและสภาองคกรชมชนตางเปนองคกรทมบทบาทสาคญตอการรองรบหลกการกระจายอานาจสชมชนทองถนและการตอบสนองตอความตองการของประชาชนในพนทเปนสาคญ ซงแนวทางในการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนนน แตละภาคสวนทเกยวของในบรบทของสงคมควรมบทบาทสาคญในการนาเอาประเดนปญหาสการอภปรายในเวทสาธารณะและการขบเคลอนในสงคม ภายใตแนวคดในการสรางยทธศาสตรขบเคลอนเรองยาก ๆ ในสงคมใหสาเรจลลวงตามแนวคดสามเหลยมเขยอนภเขา (ประเวส วะส) โดยอาศยความรวมมอระหวาง (1) การสรางความร (2) การเคลอนไหวทางสงคม และ (3) การเมองหรออานาจรฐ ซงทงสามสวนนตองเชอมโยงสมพนธกนและควรมบทบาททสาคญ ดงตอไปน - องคกรปกครองสวนทองถน ควรมบทบาททสาคญในการสงเสรมสนบสนนสภาองคกรชมชนในดาน งบประมาณ สถานท บคลากร เครองมออปกรณ ขอมล/ ขาวสาร การสรางความไววางใจ/ ความเขาใจ การรบฟงปญหา/ ความคดเหน การเสรมอานาจประชาชน การใหอานาจในการตดสนใจ ตลอดจนการบรณาการแผนพฒนาทองถนกบสภาองคกรชมชนรวมกน - สภาองคกรชมชน ควรมบทบาททสาคญในการสงเสรมสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนในดานตาง ๆ ไดแก การเสนอแผนแมบทชมชน การรวมตรวจสอบการดาเนนงาน การปรกษาหารอ การสนบสนนขอมล/ ขาวสาร การเขาไปมสวนรวม/ ใหความรวมมอ การเสนอโครงการ/ กจกรรม การรวมจดทางบประมาณ รวมถงแบงเบาภาระงานขององคกรปกครองสวนทองถนในการจดทาบรการสาธารณะ - หนวยงานอน ๆ ไดแก สถาบนการศกษา องคกรพฒนาเอกชน (NGOs) องคกรสอสารมวลชน องคกรภาครฐ และองคกรภาคเอกชนตาง ๆ ควรมบทบาทในการเปนตวกลางในการประสานความความรวมมอและสงเสรมสนบสนน โดยการศกษาวจย การสงเสรมการรวมกลมในลกษณะเครอขาย การจดเวทเสวนารบฟงความคดเหนและการแลกเปลยนขอมลขาวสาร ทงนตนทนทางสงคม คอ การเปนเครอญาตกน ความรสกเปนเพอนบาน การมประวตศาสตรรวมกน ความสมพนธสวนตวของผนาชมชน การมวฒนธรรมความเชอหรอแมแตการประกอบอาชพทคลายกน มบทบาทสาคญในการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนอกดวย นอกจากนสงทควรพจารณาอยางยงคอการสนบสนนงบประมาณจากหนวยงานของรฐและองคกรปกครองสวนทองถนทมตอสภาองคกรชมชนนนจะมนยทสาคญทเปนการแสดงออกถงการควบคมทศทางการพฒนา การถกกากบดแลอยางใกลชด การอยในภาวะของการพงพางบประมาณจากภาครฐและยงจะเปนการเพมปญหาและความขดแยงตอชมชนทองถนเหมอนกบทองคกรปกครองสวนทองถนกาลงประสบอยอยางหลกเลยงไมไดเชนกน ดงนนการพฒนาศกยภาพของสภาองคกรชมชนทเขมแขงจงขนอยกบการทสภาองคกรชมชนมความสามารถในการพงพาตนเองและการสงเสรมใหประชาชนและองคกรชมชนสามารถปกครองตนเองไดเปนสาคญ อภปรายผล สภาองคกรชมชน “เปนพนทของกลมองคกรชมชนในการขบเคลอนเจตจานงรวมกน” และเปนลกษณะการรวมกลมทรองรบการรอฟนอานาจของชมชนทองถนในการจดการตนเองผานมตของ


42

ประชาธปไตยแบบปรกษาหารอ สวนพระราชบญญตสภาองคกรชมชน พ.ศ. 2551 นบเปนกลไกลทมบทบาทในการรองรบกบการรวมกลมขององคกรชมชนตาง ๆ ใหมสถานะตามกฎหมาย ซงเปนเครองมอในการขบเคลอนขบวนสภาองคกรชมชนทงในระดบพนทและในระดบเครอขาย การประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนในพนทโดยภาพรวมนน นบวายงมลกษณะของการทตางคนตางทาซงยงไมสงผลตอการทางานรวมกนระหวางองคกร การขาดความรวมมอและขาดความเขาใจอนดตอกน ผนามทศนคตทไมดตอกน จงสงผลโดยตรงตอการพฒนาศกยภาพของสภาองคกรชมชนอยางหลกเลยงมได ทาใหการประสานงานรวมกนระหวางสภาองคกรชมชนกบหนวยงานภาครฐและองคกรปกครองสวนทองถนยงไมเกดความไวเนอเชอใจตอกนและเปนเหตใหเกดการหวาดระแวงตอกน ผลกระทบทงหมดจงตกไปอยททศทางของการพฒนาในชมชนทองถนทยงขาดมตของแผนการพฒนาในเชงบรณาการนนเอง ซงโดยสรปแลวจะเหนวา การพฒนาการเมองภาคประชาชนโดยใชสภาองคกรชมชนเปนฐานของการขบเคลอนนนภายใตการขบเคลอนของตวขบวนองคกรชมชนตาง ๆ สะทอนใหเหนถงความพยายามทจะผลกดนใหอานาจของประชาชนไดเขาใกลแนวคดประชาธปไตยทางตรงมากยงขนไปในตว แตในภาพรวมนนดวยรากเหงาทางประวตศาสตรทสงผลถงโครงสรางทางสงคมและวฒนธรรมทางการเมองของไทย ทาใหการเขาใกลประชาธปไตยแบบทางตรงในสงคมไทยโดยภาพรวมกลบเปนเรองทลาบากยง ดงนนการมสวนรวมทางการเมองของประชาชนผานทางสภาองคกรชมชนจงยงมระยะหางจากแนวคดของประชาธปไตยทางตรง อยางไรกตาม สภาองคกรชมชนกยงถอเปนทางเลอกหนงของกระบวนการกระจายอานาจ สชมชนทองถนในสงคมไทย เพราะหากสภาองคกรชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนในพนทมการประสานความรวมมอทดตอกน โดยเฉพาะการบรณาการแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนกบแผนแมบทชมชนของสภาองคกรชมชนรวมกนแลวนน นอกจากจะทาใหเปนการลดชองวางระหวางชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนแลว ยงถอเปนชองทางขององคกรปกครองสวนทองถนในการเขาความตองการของประชาชนใหนาไปสแนวทางในการแกไขปญหารวมกน ในฐานะทองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการจดทาบรการสาธารณะตามรฐธรรมนญ ทงน ดวยความทขบวนสภาองคกรชมชนกาลงอยในชวงของการปรบทศทางการขบเคลอนใหสอดคลองกบฐานของขบวนองคกรชมชนทมอย จงจาเปนตองอาศยระยะเวลาของการเรยนรทงในเชงทฤษฎ และในเชงการปฏบต โดยเฉพาะการจดระบบความสมพนธกบองคกรปกครองสวนทองถนและหนวยงานอน ๆ ในการประสานความรวมมอระหวางกน ตลอดจนองคความรทางวชาการและพลงทางสงคมทตองเขามาหนนเสรมในการกาหนดทศทางการขบเคลอนขบวนสภาองคกรชมชน ตอไป ขอเสนอแนะ 1. สภาองคกรชมชนควรมบทบาทสาคญในการรวมกาหนดแผนพฒนาทองคกรปกครองสวนทองถนจดทาขนและควรมบทบาทสาคญในการตรวจสอบการทางานขององคกรปกครองสวนทองถนและหนวยงานราชการอน ๆ ในขณะทองคกรปกครองสวนทองถนควรเนนบทบาทในการเปนองคกร ภาคสงคมททางานรวมกบกลมองคกรชมชนและภาคประชาชนตาง ๆ ในลกษณะของภาคความรวมมอ


43

2. การจดระบบความสมพนธกบหนวยงานอน ๆ ไมวาจะเปนการประสานความรวมมอหรอการขอรบงบประมาณอดหนนจากหนวยงานตาง ๆ ทงจากองคกรของรฐและองคกรภาคเอกชนนน สภาองคกรชมชนควรวางระยะหางของความสมพนธดงกลาวโดยพจารณาถงเจตนารมณของการจดตงสภาองคกรชมชนและผลกระทบทอาจเกดขนในชมชนทองถนเปนสาคญ 3. สภาองคกรชมชนในพนทไมควรเนนเพยงการทากจกรรมแบบเดมในพนทมากจนเกนไป เพราะอาจทาใหสภาองคกรชมชนเปนเพยงองคกรทตอบสนองตอนโยบายของหนวยงานในระดบบนมากจนเกนไป แตควรสรางประเดนใหม ๆ โดยดงการมสวนรวมของประชาชนและกลมองคกรตาง ๆในพนทอยางครอบคลมและสามารถเชอมโยงความรวมมอกบขบวนองคกรเครอขายอน ๆ อกดวย 4. สภาองคกรชมชนควรคงไวซงการเปนพนทในการปรกษาหารอและการพดคยกนในประเดนตาง ๆ ของประชาชนอยางไมเปนทางการเพอใหเกดความเขาถงประเดนปญหาทแทจรงตลอดจนการเปนพนททสามารถสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของประชาชนอยางเขมขน 5. สถาบนการศกษาควรมบทบาทในการเชอมโยงองคความรสชมชนทองถนผานกระบวนการศกษาวจยในประเดนทเกยวเนอง ในขณะทองคกรปกครองสวนทองถนควรสนบสนนดานงบประมาณ บคลากร วสดอปกรณ ขอมลขาวสาร ฯลฯ แกสภาองคกรชมชน นอกจากนสภาองคกรชมชนยงตองทางานเปนเครอขายกบขบวนการเคลอนไหวทางสงคมอน ๆ อยางตอเนอง 6. การสงเสรมเพอจดตงสภาองคกรชมชนควรเปนไปตามความพรอมของแตละพนท โดยทไมควรรบเรงเพอจดตงเพยงเพอใหครอบคลมทกพนทเทานน ซงการสงเสรมหรอสนบสนนการจดตงควรดาเนนไปพรอมกบการใหความรความเขาใจแกกลมองคกรชมชนและประชาชนในพนท อกทงยงตองทาความเขาใจกบผนาทองท/ ทองถน และหนวยงานอน ๆ ในพนท เชน กานน ผใหญบาน องคกรปกครองสวนทองถน บาน วด โรงเรยน และสถานอนามย เปนตน 7. องคกรปกครองสวนทองถนควรจดสรรงบประมาณเพอสนบสนนกจกรรมของสภาองคกรชมชน และควรเกดขนจากการทไดเลงเหนถงบทบาทและความสาคญของสภาองคกรชมชน แตไมควรใชกฎหมายบงคบใหองคกรปกครองสวนทองถนตองอดหนนคาใชจายแกสภาองคกรชมชน เพราะจะยงเปนมลเหตทเพมความขดแยงระหวางกน อกทงยงมนยทสาคญทแสดงออกถงการพงพาองคกรปกครองสวนทองถนจนทาใหสภาองคกรชมชนอาจกลายเปนเพยงองคกรทตอบสนองตอนโยบายของหนวยงานภาครฐและองคกรปกครองสวนทองถนอยางหลกเลยงไมได

บรรณานกรม สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน). (2554). สภาองคกรชมชน. สบคนจาก http://www.codi.or.th/codi_sapa/pages/Login.aspx สภางค จนทวานช. (2552). การวเคราะหขอมลในการวจยเชงคณภาพ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อรทย กกผล. (2553). การบรหารปกครองสาธารณะ (Public Governance) การบรหารรฐกจ ในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.


การศกษาความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหาร โรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

A STUDY OF CAUSAL RELATIONSHIP IN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT OF

PRIMARY SCHOOL ADMINISTRATORS EFFECTING ADMINISTRATIVE EFFECTIVENESS IN BASIC EDUCATION SCHOOL

กฤดทรพย เชอพนธ1 บญเรอง ศรเหรญ2 และจไร โชคประสทธ1

Kritsub Chuaphan1, Boonrueng Sriharun2, and Jurai Chokprasit1

1หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

2หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

2) เพอศกษาความสมพนธในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และ 3) เพอสรางโมเดลความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จากการวเคราะหเอกสารและแนวคด ทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของและพฒนารปแบบการบรหารทมประสทธผลของสถานศกษาขนพนฐาน โดยการจดสนทนากลม (Focus Group) และไดพฒนาขนเปนโมเดลลสเรล (LISREL Model) โดยใชตวแปรแฝง 5 ตว ไดแก ดานสมรรถนะหลก ดานสมรรถนะรอง ดานการจดการทรพยากรมนษย ดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และตวแปรสงเกตได 26 ตวแปร ซงกลมตวอยางทใชในการวจยในครงนเปนผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จานวน 700 คน ไดมาจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม แบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD.) และใชโปรแกรมลสเรล Version 8.80 การวเคราะหโมเดลเชงสาเหต (Causal Model) และตรวจสอบความสอดคลองระหวางรปแบบตามทฤษฎกบขอมลเชงประจกษ

1) ผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสวนใหญเปนเพศชาย และมอาย 56 ปขนไป มคาเฉลยของดานสมรรถนะหลกของผบรหาร ดานสมรรถนะรองของผบรหาร เจตคตในการบรหาร และดานการบรหารทรพยากรมนษย มการปฏบตมาก สวนดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐานมการปฏบตปานกลาง 2) ตวแปรสงเกตไดทกดาน มการปฏบตสงกวาคาเฉลย และการแจกแจงของตวแปรมลกษณะเปนโคงแบบราบกวาปกต (Platy Kurtic) 3) คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได


46

ทไดศกษา จานวน 26 ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 371 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 294 ค โดยตวแปรทมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 165 ค ตวแปรทมความสมพนธกนระหวางตวแปร ทมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 จานวน 18 ค สาหรบตวแปรทมความสมพนธกนระหวางตวแปรอยางไมมนยสาคญทางสถต จานวน 140 ค จากการศกษายงพบอกวาตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปร ซงเปนความสมพนธเชงบวก จานวน 177 ค แสดงวาตวแปรมคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรไปในทศทางเดยวกน และตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเชงลบ จานวน 117 ค แสดงวาตวแปรมความสมพนธกนระหวางตวแปรไมเปนไปในทศทางเดยวกน มขนาดของความสมพนธทางบวก อยระหวาง 0.002 ถง 1.000 และตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธเชงลบ อยระหวาง 0.001 ถง 0.958 ความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทงทอยในตวแปรแฝงเดยวกนและตวแปรแฝงตางกนความสมพนธสวนใหญมนยทางสถต ขนาดของความสมพนธสวนใหญอยในระดบปานกลาง4) ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนโมเดล เชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐานในเชงสมมตฐานมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ (คาไค-สแควร = 527.19, อาศาความเปนอสระ = 217, คา p = 0.054, GFI = 0.970, AGFI = 0.960, RMSEA = 0.048 และ CN = 306.50) คาพารามเตอรแมทรกซอทธพลเชงสาเหตระหวางตวแปรแฝงภายในมความแปรเปลยนโดยตรงกบประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

ABSTRACT

The aims of this research were 1) to study the effectiveness of administration of basic education school, 2) to study the relationship between human resource management of primary school administrators and the administrative effectiveness of basic education school, and 3) to create a causal relationship model of the human resource management of primary school administrators effecting administrative effectiveness in basic education school. The related documents, ideas, and other theories were analyzed. The effectiveness of the administration of the basic education school was developed by focus group. The LISREL model was developed by the use of 5 latent variables including core competencies, vice competence, human resource management, effectiveness of administration of basic education school, and 26 observed variables. The samples of this study consisted of 700 educational administrators under educational standard department selected by multi-stage sampling. The tool used to collect data was a questionnaire based on 5 levels of measurement. The statistics used to analyze data were percentage, mean ( ), and standard deviation (SD.). The analysis of causal model and the relationship between theory format and empirical evidence were evaluated by LISREL program version 8.80.


47

The results were as follows: 1. The majority of primary school administrators were male and aged 56

years old or above. The means of core competencies, vice competence, attitude of administration, and human resource management were high. The effectiveness of administration of basic education school was at moderate level.

2. Overall, observed variables had higher treatment than the mean. Furthermore, the distribution of the variables was a platykurtic curve.

3. Correlation coefficient analysis of the 26 observed variables and the relationship between 371 pairs of the variables were found that 294 pairs had significant difference at the level of .01. 165 pairs had significant difference at the level of .01. The relationship between 18 pairs of variables had significant difference at the level of .05. The relationship between 140 pairs of variables had no significant difference. In addition, the correlation coefficient of 177 pairs of variables had positive relationship. It indicated that they had the same direction. 117 pairs of variable had negative correlation. It meant that they did not have the same direction. The value of positive correlation ranged between 0.002 and 1.000 and the value of negative correlation ranged between 0.001 and 0.958. The relationship of all observed variables had statistical significance at moderate level.

4. The analysis of the relationship of causal linear modeling structure of human resource management of primary school administrators effecting administrative effectiveness in basic education school were related to empirical data (Chi-Square = 527.19, degree of freedom = 217, p = 0.054, GFI = 0.970, AGFI = 0.960, RMSEA = 0.048, and CN = 306.50). The metric parameters of causal influence between internal latent variables had direct change to the effectiveness of administration of basic education school. คาสาคญ

การจดการทรพยากรมนษย ประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ความสาคญของปญหา

จากสภาวะการเปลยนแปลงของประเทศไทยทมการเปลยนไปอยางรวดเรว ไมวาจะเปนดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง ซงรวมไปถงกระแสการเปลยนแปลงในอกหลาย ๆ ดาน ทาใหประเทศไทยจาเปนตองปรบตวใหเขากบสภาวการณดงกลาว จนตองมการปฏรประบบราชการหลายครง เพอปรบภารกจทสาคญในการบรหารจดการทรพยากร ใหสามารถปฏบตภารกจเพอชาตและสงคม จงไดมการนารปแบบการบรหารจดการภาครฐแนวใหมทเรยกวา การบรหารมงผลสมฤทธ (Management for Results) คอ การบรหารทเนนผลสมฤทธ (Result) ซงเปนการบรหารทเปนรปธรรม แสดงใหเหน


48

ถงความคมคาในการทางาน ใชแสดงผลงานตอสาธารณะเชงประจกษ เพอเปนการปรบปรงกระบวนการทางานใหดขน เปนแนวคดทรฐบาลหลายยคหลายสมยไดนามาใชในการปฏรประบบบรหารภาครฐ โดยเฉพาะการปรบปรงเปลยนแปลงระบบบรหารแบบมงเนนผลงาน ตามแผนการปรบเปลยนระบบงบประมาณการเงน และการพสด ซงเปนหนงในแผนการปรบเปลยนภาครฐ (โศรตรย จฑานนท, 2546)

สถานศกษานบเปนหนวยขบเคลอนคณภาพการศกษาทสาคญโดยมผบรหารสถานศกษาเปนแกนนาในจดการศกษา เนองจากเปนผทมภาระรบผดชอบในการบรหารจดการใหผทมสวนเกยวของในการพฒนาคณภาพผเรยนทงโดยตรงและโดยออม สามารถจดกจกรรมทางการศกษาใหบรรลเปาหมายอยางมคณภาพ ทงนผบรหารสถานศกษาจะตองใชความร ความสามารถ ทกษะและคณลกษณะทเปนทนาเชอถอศรทธา ในการสงเสรม สนบสนนผลกดน กระตนและจดการใหคร นกเรยนสามารถจดกจกรรมการเรยนรใหบรรลเปาหมาย หรอเปนการรบผดชอบภาระงาน และใชความสามารถทเหมาะสมสอดคลองกบบทบาททปฏบตใหประสบผลสาเรจอยางโดดเดนกวาผอนซงเรยกวา สมรรถนะ (Competency) นนเอง (นนทพนธ ภกดผดงแดน, 2543)

แนวความคดเรองสมรรถนะ (Competency) จงเขามามบทบาทและถกนามาใชในการจดการสถานศกษาศกษาอยางเปนรปธรรมมากขน เหตเพราะการกาหนดสมรรถนะของผบรหารสถานศกษา จะตองกาหนดใหสอดคลองเชอมโยงกบ วสยทศน พนธกจ และเปาหมายของหนวยงาน อกทงยงนาหลกการแนวคดมาใชในกระบวนงานดานการบรหารและพฒนาทรพยากรมนษยในหลายมต (อาภรณ ภวทยพนธ, 2548) ผบรหารสถานศกษาจงมความจาเปนตองใชความสามารถทมอยและทซอนเรนเพอนามาบรหารจดการการศกษาและภาระงานทรบผดชอบอยใหบงเกดผลสาเรจเปนทประจกษยงขน

สมรรถนะเปนปจจยททาใหบคคลมผลงานสงกวามาตรฐานหรอดกวาบคคลทวไป ซงไดแก ความรหรอสตปญญา ทกษะการทางานและคณลกษณะอน ๆ ทชวยใหเกดผลสาเรจทดเลศในงานทปฏบต ซงเปนสงทสามารถพฒนาใหเกดขนในบคคลได (สกญญา รศมธรรมโชต, 2548)

การจดการทรพยากรมนษยในองคการ คอ การดาเนนการเปนกระบวนการลกโซตงแตการวางนโยบาย กาหนดแผนงาน อตรากาลงคน การสรรหาคดเลอกคนดมความสามารถเขามาทางานในอตราคาตอบแทนทเหมาะสม การวางโครงสรางและกาหนดคาตอบแทนและสวสดการ การฝกอบรมใหคนทางานได ทางานเปน การประเมนผลการปฏบตงาน การเลอนตาแหนง โยกยาย การพฒนาศกยภาพใหพนกงานทางานไดอยางมประสทธภาพอยางตอเนอง มขวญกาลงใจ และมพฤตกรรมทสอดคลองกบวฒนธรรมในองคการ มความจงรกภกดจนกระทงพนสภาพการเปนพนกงานขององคการ ทงนโดยการตระหนกถงความสาคญของ“ทรพยากรมนษย” ใน 3 ประการ คอ (1) “ทรพยากรมนษย” เปนทรพยสนขององคการ มใชคาใชจาย (2) “ศกยภาพของมนษย” พฒนาไดไมมทสนสด (3) “ทรพยากรมนษย” เปนแหลงสรางเสรม เพมคณคาของผลผลตและการบรการขององคการ (อรจรย ณ ตะกวทง, 2549)

สถานศกษาเปนสถาบนททาหนาทดานการใหบรการทางการศกษาของชาตใหแกสมาชกในสงคม ภารกจหลกของสถานศกษาคอ การจดการเรยนการสอนเพอใหนกเรยนบรรลจดมงหมายทกาหนดไวในหลกสตรมคณภาพทงดานผลสมฤทธทางการเรยน ใหมคณลกษณะทพงประสงค มสขภาพอนามยทด ซงจะเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศ การทโรงเรยนจะสามารถปฏบตหนาทอยางม


49

ประสทธภาพไดนน ผบรหารโรงเรยนจดเปนผทมบทบาทมากทสดทจะทาใหการบรหารการศกษาบรรลตามจดมงหมายของการศกษาซงสอดคลองกบแนวคดของภทณดา พนธมเสน (2544) ทเหนวา ผบรหารโรงเรยนหรอผบรหารสถานศกษานบเปนบคลากรทางการศกษาทสาคญทสดทจะบนดาลใหการปฏรปการเรยนรในโรงเรยนเกดขนไดอยางสมบรณครบถวนกระบวนการ เพราะผบรหารโรงเรยน คอ ผทจะนาและวางกรอบทศทางการบรหารจดการศกษาในโรงเรยนทเปนไปตามกฎหมายและแนวนโยบายของรฐแตละยคสมย

ในชวตประจาวนของคนเราบอยครงทเราพยายามจะเปลยนเจตคตคนอนทมตอเรา โดยการนาเสนอตวเองดวยวธทเหมาะสม เพอใหคนอนเกดเจตคตทดตอเรา บางครงอาจใชวธอภปรายแลกเปลยนหรอถกเถยงกนในประเดนทแสดงถงเจตคตของเรา และพยายามทาใหผอนคลอยตามยอมรบเจตคตนน ชวตการทางานในองคการกเชนกน ตองเกยวของกบเจตคตของบคคลตาง ๆ ซงจาเปนตองหลอหลอม (Modification) และบรหารเจตคตเพอใหเกดผลดตอองคการ ตวอยางตอไปนเปนกรณของการบรหารจดการในการเปลยนเจตคตทพบมากในองคการ ซงสอดคลองกบแนวคดของ ทรานดส (Triandis, 1971) ซงไดกลาวถงเจตคตไววา เปนการผสมผสาน หรอการจดระเบยบของความเชอทมตอสงใดสงหนงหรอสถานการณใดสถานการณหนง ผลรวมของความเชอนจะเปนตวกาหนดแนวโนมของบคคลในการทจะมปฏกรยาตอบสนองตอสงแวดลอม ในลกษณะทชอบหรอไมชอบ เจตคตทไมไดตดตวมาแตกาเนดแตเกดจากการเรยนร อนเปนความรและประสบการณทบคคลนนเกยวของ เจตคตเปนสงทมนคงหรอทนทาน แตไมจาเปนตองเปนสงทถาวรแตอยางใด ยงไปกวานน เจตคตเปนสงทเปลยนแปลงได

เจตคตเปนการแสดงออกทางความรสกทมตอบคคล วตถ กจกรรม และเหตการณทศนคตเกยวกบงาน (Job Satisfaction) ทศนคตจะมผลกระทบตอการทางานและองคการโดยรวม คนทมทศนคตในแงบวก มกจะเปนพนกงานทมประสทธภาพในการทางานทดแตคนทมทศนคตในแงลบ มกจะมประสทธภาพในการทางานทนอยกวาซงอาจทาใหมผลกระทบถงระบบได ดงนน เจตคตเกยวกบการงานและระดบความพงพอใจของงานจงเปนเสมอนปรอทวดระดบขวญและกาลงใจของพนกงานตลอดจนความสาเรจขององคการ (ประสงค ประณตพลกรง, 2543)

เจตคตของผบรหารในการบรหารสถานศกษาจงเปนสงกาหนดแนวทางของพฤตกรรม องคประกอบทงหลายมความสมพนธกน ซงองคประกอบเจตคตมความสมพนธ ดานความร ความเขาใจเปนขนพนฐาน สวนเจตคตเกยวกบความรสกของบคคลซงแสดงออกมาในรปของความพอใจ ไมพอใจ ชอบ ไมชอบ ซงมกเปนผลกระทบจากความรสกของบคคลทแสดงออกโดยเปนความรสกเฉพาะของแตละบคคล

ดงนนการบรหารงานเพอใหเกดผลดตอโรงเรยนตามทตองการ ผบรหารโรงเรยนตองเปน ผทมภาวะผนาทสง มสมรรถนะ มการจดการทรพยากรมนษยทด มอทธพลเหนอบคคลอนภายในโรงเรยน ซงถอวาเปนองคประกอบของผบรหารโรงเรยน โดยทฤษฎการบรหารนนความสาเรจของการบรหาร หรอ ประสทธผล (Effectiveness) เกดขนโดยผบรหารสถานศกษาจะตองมสมรรถนะหลก (Core Competency) ทสอดคลองกบเจตคตในการบรหาร และการจดการทรพยากรมนษย หากผบรหารปราศจากสมรรถนะ เจตคตในการบรหาร และการจดการทรพยากรมนษย กจะไมสามารถสรางสรรคความเจรญกาวหนาและดารงรกษาความเปนโรงเรยนหรอสถานศกษาไวได


50

โรงเรยนทมประสทธผล คอโรงเรยนทมความสามารถในการพฒนาศกยภาพของนกเรยนใหถงจดสงสดสามารถออกไปสระบบสงคมภายนอกไดอยางมคณภาพซงสานกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐานไดกาหนดเกณฑมาตรฐานของโรงเรยนในสงกดเพอเปนแนวทางในการพฒนาโรงเรยนใหมประสทธภาพตามแผนพฒนาการศกษา ซงเปนแนวทางในการปฏรปการศกษา โดยผบรหารโรงเรยนทมความสามารถบรหารโรงเรยนจนเกดประสทธผลจะไดรบรางวลตาง ๆ ไดแก การรบรองมาตรฐานจากสานกงานรบรองและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) โรงเรยนรางวลพระราชทาน โครงการหนงอาเภอหนงโรงเรยนในฝน และโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล ซงสอดคลองกบแนวคดของฮอย และ มสเกล (Hoy & Miskel, 1991) ทไดกลาวถง ประสทธผลของโรงเรยนไววา คอผลสมฤทธทางวชาการหรอความพงพอใจในการทางานของคร หรอขวญกาลงใจของบคลากรในโรงเรยน หรอการทโรงเรยนสามารถผลตนกเรยนทมประสทธภาพทางการเรยนทสง สามารถพฒนานกเรยนใหมเจตคตทางบวก สามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมทถกบบบงคบไดและสามารถแกปญหาภายในโรงเรยนไดเปนอยางด

จากความสาคญของปจจยทสงผลตอการบรหารโดยการนาแนวคดการพฒนาบคลากรโดยยดประสทธผล และใชเกณฑในการประเมนประสทธผลของหนวยงานภาครฐ ปญหาการบรหารงานบคคลและปญหาการจดการศกษาขนพนฐานของโรงเรยนประถมศกษา ผวจยจงสนใจศกษาความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน โดยการวเคราะหประสทธผลของปจจยในการบรหารแตละรายการ และศกษาความสมพนธในการจดการทรพยากรมนษยทมผลตอประสทธผลเพออธบายความสมพนธของตวแปร เนองจากธรรมชาตของตวแปรดานสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร มจานวนมาก และผลทเกดจากตวแปรเหตมกเกดจากสาเหตรวมของตวแปรหลายตว การวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตจะทาใหไดคาตอบเกยวกบประสทธผลของตวแปรทสงผลตอประสทธผลการบรหารของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาในการคดเลอกตวแปรทนามาศกษาในครงน ผวจยศกษาจากแนวคด ทฤษฎเกยวกบสมรรถนะหลก เจตคต และการจดการทรพยากรมนษยในการบรหารโรงเรยนประถมศกษาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน แลววเคราะหความสอดคลองกบภารกจและบรบทของโรงเรยนประถมศกษา ซงผลทไดจากการวจยจะนาไปสการพฒนาความสมพนธในการบรหารของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา โดยดานทมความสมพนธเชงสาเหต จะสามารถนาไปกาหนดเปนปจจยในการบรหารสถานศกษา เพอการวางแผนพฒนาความสามารถหรอสมรรถนะในการปฏบตงานของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ซงจะสงผลตอประสทธผลในการบรหารและคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานตอไป โจทยวจย/ปญหาวจย

ความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษามผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน อยางไร วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน 2. เพอศกษาความสมพนธในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทม

ผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน


51

3. เพอสรางโมเดลความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

วธดาเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร (Population) ทใชในการศกษา เรอง การศกษาความสมพนธเชงสาเหตใน

การจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ไดแก ผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกด สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ตาแหนงผอานวยการสถานศกษา จานวน 28,637 คน

กลมตวอยาง (Samples) ผวจยไดใชเกณฑของการกาหนดขนาดของกลมตวอยางในโมเดลลสเรล (LISREL Model) กลาวคอ ผวจยใชการศกษาจากกลมตวอยางทเปนผบรหารสถานศกษา จานวน 700 คน ทไดมาโดยการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)

2. เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถามรายดานเกยวกบการศกษาความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ซงมแบบสอบถามแบงออกเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จานวน 4 ขอ สวนท 2 ขอคาถามเพอใชในการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตดานตาง ๆ ทเกยวของ

กบงานวจยน ประกอบดวย 4 ตอน ไดแก แบบวดดานสมรรถนะหลกของผบรหาร แบบวดดานเจตคตในการบรหาร แบบวดดานการจดการทรพยากรมนษย และแบบวดดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) ของ ลเครท (Likert) สเกล 5 ระดบ

3. ขนตอนการสรางเครองมอ ในการสรางและพฒนาเครองมอเพอใชในการเกบและรวบรวมขอมลเพอการวจยครงน

ผวจยไดสรางและพฒนาแบบสอบถามรายดาน โดยมรายละเอยดดงตอไปน 3.1 การสรางแบบสอบถาม

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบดานตาง ๆ ทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย

1. แบบสอบถามเกยวกบดานสมรรถนะหลก ประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได 11 ตวแปร

2. แบบสอบถามเกยวกบดานเจตคตในการบรหารประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได 4 ตวแปร

3. แบบสอบถามเกยวกบดานการจดการทรพยากรมนษย ประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได 6 ตวแปร

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบดานทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ซงเปนแบบสอบถามรายดาน


52

4. แบบสอบถามเกยวกบดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได 5 ตวแปร

3.2 การตรวจคณภาพเครองมอ 3.2.1 การตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตในการจดการ

ทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษา ขนพนฐาน และเพอหาความตรงตามเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถาม

3.2.1.1 การตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษา ขนพนฐาน ผวจยนาโมเดลงานวจยความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ทไดพฒนาขนใหผเชยวชาญ จานวน 10 ทาน

3.2.1.2 การตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถามผวจยนาขอคาสอบถามทไดพฒนาขนใหผเชยวชาญ จานวน 5 เพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถาม

3.2.2 การปรบปรงแบบสอบถาม ผวจยไดนาแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ

และนาไปทดลองใชกบกลมตวอยางขนาดเลกทไมใชกลมตวอยางทใชในงานวจย แตมคณลกษณะเหมอนกน ซงไดมาโดยการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

3.2.3 ผวจยไดนาแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ไปทดลองใช (Try Out) กบผใหขอมลจากประชากรของสถานศกษาระดบประถมศกษา ทไมใชกลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน แตมคณลกษณะทเหมอนกน จานวน 72 ฉบบ มาจากการแบงแบบสอบถามทมขอคาถามรวม 1 ชด ออกเปนแบบสอบถามยอย 4 ชดแบบสอบถาม โดยใชเทคนคการเกบตวอยางแบบบคเลท (Principles of Multiple Matrix Booklet Designs and Paramiter Recovery in Large-Scale Assessments) โดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เพอนามาวเคราะหพจารณาคณภาพของแบบสอบถาม ดงน

1. หาคาอานาจการจาแนก (Discrimination) เพอตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามเปนรายขอ โดยวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม (Item-Total Correlation)

2. หาคาความเชอมน (Reliability) โดยการวเคราะหหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาซ (Cronbach’s Alpha Coefficient) โดยจะมคาระหวาง 0 < α < 1 ในงานวจยนผวจยใชเกณฑพจารณาคาสมประสทธอลฟา (Alpha Coefficient Method)

3.2.4 การวเคราะหความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) ในขนตอนนผวจยกาหนดไวเพอวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) เนองจากไดกาหนดความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดกบตวแปรแฝงไวกอนแลว นนคอ ตวแปรสงเกตไดจะมคานาหนกองคประกอบเฉพาะกบตวองคประกอบเทานน (Bollen, 1989) ในการตดสนจะเลอกขอทมนาหนกองคประกอบ (Factor Loading)


53

3.3 การวเคราะหขอมลและสถตทใช ในการวเคราะหขอมล ผวจยดาเนนการดงน 3.3.1 การวเคราะหขอมลโดยใชสถตเบองตน เพอใหรจกลกษณะกลมตวอยาง และ

สภาพตวแปรตาง ๆ โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร ดงน 3.3.1.1 ความถ และรอยละ 3.3.1.2 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

3.3.2 การวเคราะหหาความเทยง (Reliability) โดยใชสตรสมประสทธแอลฟาของครอนบราค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดคาความเทยง (Reliability) ของแบบสอบถาม

3.3.3 การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรทใชในการพฒนาโมเดล ประกอบดวย ตวแปรสงเกตได 26 ตวแปร ไดแก คาความถ รอยละ คาเฉลย (Mean) คาความเบ (Skewness) ความโดง (Kurtosis) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) คาสมประสทธการกระจาย (Coefficient of Variation)

3.3.4 การวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร ดวยการวเคราะหหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Product-Moment Correlation Coefficient)

3.3.5 การวเคราะหความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) โดยวธการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis)

3.3.6 การตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ทสรางขนจากทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบขอมลเชงประจกษดวยโปรแกรมสาหรบการวจยทางสงคมศาสตร ไดแก โปรแกรมลสเรล (LISREL Program)

ผลการวจย

การวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของโมเดลโมเดลความสมพนธ เชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

สวนท 1 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จานวนผตอบแบบสอบถามจากผบรหารโรงเรยนประถมศกษากลมตวอยางเปนเพศชาย

มากกวาเพศหญง โดยเปนเพศชาย รอยละ 86.00 และเพศหญง รอยละ 14.00 ซงอยในชวงอาย 56 ป ขนไป มากทสด คดเปนรอยละ 34.42 รองลงมาคออยในชวงอาย 51–55 ป คดเปนรอยละ 25.28 และนอยทสดคออยในชวงอาย 30–35 ป คดเปนรอยละ 2.28

สวนราย/เงนเดอนของผตอบแบบสอบถามนน สวนใหญจะมรายไดระหวาง 30,001– 40,000 บาท คดเปนรอยละ 40.57 รองลงมาคอมรายไดระหวาง 40,001–50,000 บาท คดเปน รอยละ 21.00 และนอยทสดคอมรายไดระหวาง 10,000–20,000 บาท คดเปน รอยละ 2.71

สวนขนาดของโรงเรยนประถมศกษานน ผตอบแบบสอบถามเปนผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ซงสวนใหญเปนผบรหารโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก คดเปนรอยละ 48.57 ผบรหาร


54

โรงเรยนประถมศกษาขนาดกลาง คดเปนรอยละ 48.28 ผบรหารโรงเรยนประถมศกษาขนาดใหญ คดเปนรอยละ 2.71 และผบรหารโรงเรยนประถมศกษาขนาดใหญพเศษ คดเปนรอยละ 0.42

สวนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานและการแจกแจงของตวแปรสงเกตไดแตละดาน ดานสมรรถนะหลกของผบรหารในภาพรวม มระดบของการปฏบตอยในระดบมาก โดยม

คาเฉลย ( x ) = 3.441 คาเบยงเบนมาตรฐาน (SD) = 0.692 สวนใหญมคาเฉลยสง (3.122 – 3.677) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.181 - 0.252 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางขวา (0.003 – 0.435) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกต ระหวาง (-0.399) – (-1.443)

ดานสมรรถนะรองของผบรหาร ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบมาก โดยมคา x = 3.420 คา SD = 0.731 สวนใหญมคาเฉลยสง (2.939 - 3.775) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.189 - 0.239 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซาย (-0.399) – (-1.303) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกต (-0.399) – (-1.303)

ดานเจตคตในการบรหาร ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบมาก โดยมคา x = 3.583 คา SD = 0.624 สวนใหญมคาเฉลยสง (3.225 - 3.737) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.160 - 0.188 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซาย (-0.345 – 0.437) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกต (-0.392) – (-0.874)

ดานการบรหารทรพยากรมนษย ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบมาก โดยมคา x = 3.745 คา SD = 0.711) สวนใหญมคาเฉลยสง (3.778 – 3.837) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.166 - 0.210 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซาย (-0.725 – 0.112) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกต (-0.058) – (-1.205)

ดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบมาก โดยมคา x = 3.375 คา SD = 0.694 สวนใหญมคาเฉลยปานกลาง (3.837 - 3.314) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.166 - 0.212 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางขวา (-0.725 – 0.183) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกต (-0.521) – (0.045)

สวนท 3 ผลการวเคราะหสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทไดศกษา จานวน 26

ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 294 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 165 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 18 ค และมความสมพนธอยางไมมนยสาคญทางสถตจานวน 140 ค โดยคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวกจานวน 177 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนบวกนนแสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางเดยวกน ความสมพนธทางลบจานวน 117 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนลบนน แสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางตรงขามกน ในเมทรกซมขนาดของความสมพนธทางบวก ตงแต 0.002 ถง 1.000 และ มขนาดของความสมพนธทางลบ ตงแต -0.001 ถง 0.958

ผลการวเคราะหคาสหสมพนธพหคณ (Regression Coefficient) โมเดลสมการโครงสรางเชงสาเหต โดยพจารณาจากคา R2 ดานสมรรถนะหลกของผบรหาร และตวแปรดานการบรหาร


55

ทรพยากร มนษย มคา R เทากบ 0.043 มคา R2 เทากบ 0.001 หรอสามารถอธบายไดวาดานสมรรถนะหลกของผบรหาร และตวแปรดานการบรหารทรพยากร มนษย มความสมพนธกนมากทระดบ 0.043 ดานสมรรถนะหลกของผบรหาร และตวแปรดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษา ขนพนฐาน มคา R เทากบ 0.040 และคา R2 เทากบ 0.001 หรอสามารถอธบายไดวาดานสมรรถนะหลกของผบรหาร และตวแปรดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐานมความสมพนธกนนอยทระดบ 0.040 และดานสมรรถนะรองของผบรหาร และตวแปรดานการบรหารทรพยากรมนษย มคา R เทากบ 0.033 มคา R2 เทากบ 0.001 หรอสามารถอธบายไดวาดานสมรรถนะรองของผบรหาร และตวแปรดานการบรหารทรพยากรมนษย มคาความสมพนธกนนอยทระดบ 0.033 ดานสมรรถนะรองของผบรหาร และดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มคา R เทากบ 0.118 มคา R2 เทากบ 0.013 หรอสามารถอธบายไดวาดานสมรรถนะรองของผบรหาร และดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มคาความสมพนธกนนอยทระดบ 0.118 ดานเจตคตในการบรหาร และดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มคา R เทากบ 0.039 มคา R2 เทากบ 0.001 หรอสามารถอธบายไดวาดานเจตคตในการบรหาร และดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มคาความสมพนธกนนอยทระดบ 0.039 ตามลาดบ

สวนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนโมเดลเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษา ขนพนฐาน

1. ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เปรยบเทยบกบขอมลเชงประจกษ

ตวแปรแฝงภายนอกสมรรถนะหลกของผบรหาร มคานาหนก (Loading) ของจรยธรรม การมงผลสมฤทธ การบรการทด การทางานเปนทม การพฒนาตนเอง และการสงสมความเชยวชาญในอาชพ มคานาหนก (Loading) เทากบ 0.030, -0.180, 0.560, 0.00068, 0.380 และ 0.480 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายนอกสมรรถนะรองของผบรหาร มคานาหนก (Loading) ของความร ทกษะ แรงจงใจ บคลกลกษณะประจาตวบคคล และมโนทศนของตน มคานาหนก (Loading) เทากบ -0.043, 0.110, -0.120, 0.340 และ -0.880 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายนอกเจตคตในการบรหาร มคานาหนก (Loading) ของความรความคด (ATKE) อารมณและความรสก (ATEA) การแสดงพฤตกรรม และความเชอ มคานาหนก (Loading) เทากบ 0.500, -0.063, 0.0450 และ 0.0048 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในการบรหารทรพยากรมนษย มคานาหนก (Loading) ของการวางแผนในการพฒนาการจดการทรพยากรมนษย การฝกอบรม การศกษาดงาน การศกษาตอ การปรบเจตคตดานความสมพนธภายในองคการ และการประเมนผลการปฏบตงาน มคานาหนก (Loading) เทากบ 0.800, -3.820, -3.520, 0.200, -18.86 และ 20.130ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มคานาหนก (Loading) ของคณธรรมจรยธรรม การการปรบตว การบรณาการ การระดมทรพยากร และการบรรล


56

เปาหมายขององคการ มคานาหนก (Loading) เทากบ 0.090, -3.270, -4.170, 1.460 และ -16.830 ตามลาดบ

ผลการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตของความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษา ขนพนฐานทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

ผลการทดสอบโมเดลความสมพนธเชงสาเหตในการบรหารทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เพอนามาเปรยบเทยบกบขอมลเชงประจกษ พบวา โมเดลความสมพนธเชงสาเหตในการบรหารทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษา ขนพนฐาน มความสอดคลองกนตามทกาหนดไววาความคาดเคลอนในการวดไมมความสมพนธกน โดยพจารณาจากคาองศาอสระ (Degree of Freedom: DF) = 217 คาไคสแควร (Chi-Square) (SE) = 542.19 มระดบคานยสาคญ (P-Value: P) มคา = 0.054 อตราการขาดความเขากนไดดของแบบจาลอง (Estimated Non-Centrality Parameter: NCP) (SE) = 825.19 คาดชนรากกาลงสองเฉลยของความคลาดเคลอนจากการประมาณคา (Root Mean Square Error of Approximation: RMSEA) = 0.048 การตรวจสอบความถกตองไขวทคาดหวงไว (Expected Cross Validation Index: ECVI) = 1.870 คาดชนการเขากนไดเชงสมพนธ (Non-Nomed Fit index, Relative Fit Index: NNFI, CFI) = 0.980, 0.960 ขนาดของตวอยางอยางนอยทสดหรอขนาดวกฤต (Critical N: CN) = 306.50 คาดชนวดระดบความกลมกลน (Goodness of Fit Index: GFI) = 0.970 คาดชน รากกาลงสองเฉลยของเศษ (Root Mean Square Residual: RMR) = 0.039 คามาตรวดสวนเหลอมาตรฐาน (Standardized Residuals: RMR) = 0.036 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (Adjusted Goodness of Fit Index: AGFI) = 0.960 คาดชนการเขาไดดแบบประหยด (Parsimony Goodness of Fit Index: PGFI = 0.940 และคาไค-สแควร (Chi-Square) ตอองศาอสระ (χ2/ df) เทากบ 2.498

อภปรายผล

ผ วจยไดนาเสนอประเดนเพอการอภปรายเปนรายดานทม อทธพลตอการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตลอดจนนาเสนอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของดานตาง ๆ ทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ดงรายละเอยดตอไปน

1. ดานสมรรถนะหลกของผบรหาร ดานสมรรถนะรองของผบรหาร และดานเจตคตในการบรหาร มผลทางตรงตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

ผลการวจยทพบวา แบบจาลองโครงสรางในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มความกลมกลนกบขอมล เชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 1 ของการวจย ซงสอดคลองกบแนวคดของโบยาทซส (Boyatzis, 1982) และสอดคลองกบแนวคดของแมคคลแลน (McClelland, 1999) ซงทงสองแนวคดมความสอดคลองกน


57

สาหรบคาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานสมรรถนะหลกของผบรหารมความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดจานวน 15 ค มคาสมประสทธสหสมพนธอยในชวง 0.197– 0.967 มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 15 ค

คาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานสมรรถนะรองของผบรหาร มความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดจานวน 10 ค มคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง -0.013 ถง 0.279 ซงมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 5 ค

คาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานเจตคตในการบรหาร มความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด จานวน 6 ค มคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง -0.067 ถง 0.941 ซงมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 1 ค

2. ดานการบรหารทรพยากรมนษย มผลทางตรงกบดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

ผลการวจยทพบวา แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานการบรหารทรพยากรมนษยมผลทางตรงกบดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 2 สอดคลองกบแนวคดของไอแวนเซวช (Ivancevich, 2001) และสอดคลองกบแนวคดของแกร (Gary, 2005) ซงทงสองแนวคดมความสอดคลองกน

สาหรบคาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานการบรหารทรพยากรมนษย ตวแปรทมความสมพนธกน จานวน 15 ค มคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง -0.038 ถง 0.886 ซงมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 12 ค

3. ดานสมรรถนะหลกของผบรหาร ดานเจตคตในการบรหาร ดานการบรหารทรพยากรมนษย และดานประสทธผลในการบรหารของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน มความสมพนธเชงสาเหตมาจาก ความร ทกษะ จรยธรรม แรงจงใจ การมงผลสมฤทธ การบรการทด การทางานเปนทม การพฒนาตนเอง การสงสมความเชยวชาญในอาชพ บคลกลกษณะประจาตวบคคล มโนทศนของตน ความรความคด อารมณและความรสก การแสดงพฤตกรรม และความเชอ การวางแผนการจดการทรพยากรมนษย การฝกอบรม การศกษาดงาน การศกษาตอ การปรบเจตคตดานความสมพนธภายในองคการ และการประเมนผลการปฏบตงาน คณธรรมจรยธรรม การปรบตว การบรณาการ การระดมทรพยากร และการบรรลเปาหมายขององคการ

ผลการวจย พบวา แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานสมรรถนะหลกของผบรหาร ดานเจตคตในการบรหาร ดานการบรหารทรพยากรมนษย และดานประสทธผลในการบรหารของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เปนไปตามสมมตฐานท 3 ซงสอดคลองกบแนวคดเรองสมรรถนะของ โบยาทซส (Boyatzis, 1982) และแมคคลแลน (McClelland, 1999) สอดคลองกบแนวคดเรอง เจตคตของโชว (Show, 1970) สอดคลองกบแนวคดเรองการบรหารทรพยากรมนษยของลโอนารดและซค (Leonard & Zeace, 1980), ไอแวนเซวช (Ivancevich, 2001) และแกร (Gary, 2005)

คาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานสมรรถนะรองของผบรหาร มความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดจานวน 10 ค มคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง -0.013 ถง 0.279 ซงมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 5 ค


58

คาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานเจตคตในการบรหาร มความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด จานวน 6 ค มคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง -0.067 ถง 0.941 ซงมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 1 ค

คาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานการบรหารทรพยากรมนษย ตวแปรทมความสมพนธกน จานวน 15 ค มคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง -0.038 ถง 0.886 ซงมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 12 ค

คาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในดานประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตวแปรทมความสมพนธกน จานวน 10 ค มคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง -0.007 ถง 0.283 ซงมความแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 5 ค โดยตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธเปนความสมพนธในเชงบวก ขอเสนอแนะ

จากการวจยเรองการศกษาความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐานผวจย มขอเสนอแนะโดยแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนแรกเปนการนาเสนอขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช และสวนทสอง เปนการนาเสนอขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไปตามรายละเอยดดงน

ขอเสนอแนะการทาวจยครงน 1. ผลการวจยครงน พบวา ความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของ

ผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามสมมตฐานมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ สามารถนาผลการวจยไปพฒนาหาวธการประเมนประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และหนวยงานทมลกษณะใกลเคยงกน เพอใชชวยในการประเมนผลงานกบผบรหารสถานศกษาใหมความถกตอง และเปนธรรมแกผปฏบตงาน

2. ผลการวจยครงน สามารถนาไปใชเปนขอมลพนฐานเพอพฒนาโปรแกรมการพฒนาประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐานตอไป

3. ผลการวจยครงน นาไปเปนขอมลพนฐานในการแสวงหาการสรางรปแบบในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาของการทางานในมตอน ๆ หรอมตแฝงในการอบรมสมมนาเพอพฒนาผบรหารให เกง ด และมความสขในการทางาน เปนผบรหารมออาชพ และและประสบความสาเรจในการบรหารสถานศกษา

4. ผลการวจยครงน สามารถนาวธดาเนนการดานการจดการทรพยากรมนษยททาใหเกดประสทธผล สาหรบเพมประสทธผลในการปฏบตงานของผบรหารสถานศกษาใหสงขน

5. ในดานการพฒนารปแบบของความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน นน เพอเปนการยนยนหรอใหไดรปแบบทถกตอง ชดเจน และมความสมบรณยงขนควรมการเพมการจดสมมนาเชงปฏบตการ การจดทา Work Shop และการพฒนาในรปแบบตาง ๆ เพอนาขอมลทไดมารวบรวม และใชประกอบการพฒนารปแบบเพมเตม


59

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป จากการวจย เรอง การศกษาความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของ

ผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ผวจยมขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ดงน

1. ในการวจยครงตอไป ควรมการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) รวมเพมเตมกบรายละเอยดทเกยวของกบการพฒนาความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

2. การศกษาความไมแปรเปลยนของโมเดลตามกรอบแนวคดในงานวจยครงน เปนการศกษาอทธพลจากการปรบดชนดดแปลงโมเดล (Model Modification Indices) ทไดจากการใชโปรแกรมลสเรล (LISREL Program) เทานน เพอใหผลการวเคราะหมความสมบรณมากยงขน ในการวจยครงตอไปควรนาโปรแกรมสาเรจรปอนๆ ทมการทางานลกษณะเดยวกน เชน การวเคราะหโมเดลการวเคราะหโครงสรางความแปรปรวนรวม (Analysis of Covariance Structure Model: ACOVS Model) โปรแกรม AMOS และโปรแกรม EQS มาวเคราะห เพอนาผลทไดมาพจารณารวม

3. งานวจยครงตอไป ควรทาการศกษาเชงเปรยบเทยบ โดยการเปลยนแปลงการพยากรณตวแปรตามดวยตวแปรอสระทมโครงสรางขอมลหลายระดบ หรอทเรยกวา การวเคราะหเชงพหระดบ (Multilevel Model) โดยใชโปรแกรมสาเรจรป Hierarchical Linear Modeling: HLM

4. งานวจยครงตอไป ควรทาการศกษาเชงเปรยบเทยบ โดยการขยายการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตในการจดการทรพยากรมนษยของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาทมผลตอประสทธผลในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน หรอในสถานศกษาทกประเภทและทกระดบ ทงสถานศกษาของรฐบาล สถานศกษาของเอกชน และสถานศกษาทจดการศกษาในรปแบบอน ๆ เพอนาผลการศกษาทไดมาวเคราะห เปรยบเทยบ อนเปนการขยาย ตอยอดองคความรของงานวจย ใหมความสมบรณมากทสด


นนทพนธ ภกดผดงแดน. (2543). คาแแถลงนโยบายของทางรฐบาลตอรฐสภา. กรงเทพฯ: อมรนทรปรนตง แอนดพบลซชง.

ประสงค ประณตพลกรง. (2543). การบรหารการผลตและปฏบตการ. กรงเทพฯ: ธนธชการพมพ. ภทณดา พนธมเสน. (2544). รายงานการวจยเรองกองทนคณภาพการศกษาของฮองกง.

กรงเทพฯ: กองทนรางวลเกยรตยศแหงวชาชพคร. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. กระทรวงศกษาธการ.

โศรตรย จฑานนท. (2546). เอกสารประกอบการสอนวชาระบบบรหารราชการไทย. อตรดตถ: สถาบนราชภฏอตรดตถ. สกญญา รศมธรรมโชต. (2548). แนวทางการพฒนาศกยภาพมนษยดวย Competency

BASEDLEARNING. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ศรวฒนา อนเตอรพรนท. อรจรย ณ ตะกวทง. (2549). การบรหารทรพยากรบคคลเชงกลยทธ. กรงเทพฯ: ธรรกมลการพมพ.


60

อาภรณ ภวทยพนธ. (2548). Career Development in Practice. กรงเทพฯ: เอช อาร เซนเตอร.

Bollen, K. A. (1989). Structural Equation with Latent Variables. New York: John Wiley & Sons.

Boyatzis, R. E. (1982). The Competency Manager: A model of Effective Performance. New York: John Wiley and Sons Inc.

Gary, D. (2005). Essentials of Human Resource Management United States of America Prentice-Hall.

Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (1991). Educational administration: Theory, research and practice. 4th ed. Singgapore: McGraw-Hill.

Ivancevich, J. M., & Michael, T. M. (2001). Organizational Behavior and Management. 5th ed. Boston: Mc Graw-Hill.

Leonard, N., & Zeace, N. (1980). Corporate Human Resource Development. New York: Van Nostrand Rcinhold. McCleland, D. (1999). Testing for Competence Rather than for Intelligence.

American Psychologist. 28(1), 1-14. Show, M. E. (1970). 1919-Scales for the Measurement of Attitude. New York:

McGraw-Hill. Triandis, H. C. (1971). Attitude and Attitude Change. New York: John Wiley & Sons Inc.


การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบ ทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

THE DEVELOPMENT OF RELATIONSHIP CAUSAL MODEL OF FACTORS AFFECTING

ADMINISTRATION IN WORLDCLASS STANDARD SCHOOLS

รงสรรค นกสกล1 บญเรอง ศรเหรญ2 และจไร โชคประสทธ1 Rangson Nokesakul1, Boonrueng Sriharun2, and Jurai Chokprasit1

1หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน 2หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ


บทคดยอ

การวจยน มวตถประสงค คอ 1) เพอศกษารปแบบของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล 2) เพอศกษาองคประกอบของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล 3) เพอวเคราะหโมเดลความสมพนธเชงโครงสรางในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล และนาเสนอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล จากการวเคราะหเอกสารและแนวคด ทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของ และพฒนารปแบบการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล โดยการจดสนทนากลม (Focus Group) ไดพฒนาขนเปนโมเดลลสเรล โดยใชตวแปรแฝง 5 ตว ไดรปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล แบงเปนตวแปรแฝงภายนอก 2 ตว ไดแก ธรรมาภบาล และองคกรแหงการเรยนร และตวแปรแฝงภายใน 3 ตว ไดแก การบรหารงานระบบคณภาพ การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล และดานการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล กลมตวอยางทใชในการวจยในครงนเปนผบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากล จานวน 1,000 คน ไดมาจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม แบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ การสมตวอยางแบบบคเลค การวเคราะหคาสถตพนฐานโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร และใชโปรแกรมลสเรล Version 8.80 เพอการวเคราะหโมเดลเชงสาเหต (Causal Model) และตรวจสอบความสอดคลองระหวางรปแบบตามทฤษฎกบขอมลเชงประจกษ

ผลการวจยพบวา 1) คาเฉลยของการบรหารงานดาน การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล การเปนองคกรแหงการเรยนร ธรรมาภบาล และการบรหารระบบคณภาพ มการปฏบตมาก เรยงไปตามลาดบ 2) ตวแปรสงเกตไดทกปจจย มการปฏบตสงกวาคาเฉลย และการแจกแจงของตวแปรมลกษณะเปนโคงแบนราบกวาปกต 3) คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทไดศกษา จานวน 36 ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 623 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 404 ค มคาแตกตางจากศนยอยางม


62

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 46 ค และมความสมพนธอยางไมมนยสาคญทางสถตจานวน 173 ค โดยคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวกจานวน 392 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนบวกนนแสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางเดยวกน ความสมพนธทางลบจานวน 231 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนลบนน แสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางตรงขามกน ในเมทรกซมขนาดของความสมพนธทางบวก ตงแต 0.004 ถง 1.00 และ มขนาดของความสมพนธทางลบ ตงแต -0.001 ถง -1.33 ความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทงทอยในตวแปรแฝงเดยวกนและตวแปรแฝงตางกน ความสมพนธสวนใหญมนยทางสถต ขนาดของความสมพนธสวนใหญอยในระดบปานกลาง (0.33 < r < 0.66) 4) ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนโมเดลเชงสาเหตของการการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลเชงสมมตฐานมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ (คาไค-สแควร =1268.36, อาศาความเปนอสระ = 508, คา p = 0.051, GFI = 0.97, AGFI = 0.98, RMSEA = 0.049 และ CN = 310.37) คาพารามเตอรเมทรกซอทธพลเชงสาเหตระหวางตวแปรแฝงภายในมความแปรเปลยนโดยตรงกบการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

ABSTRACT

The aims of this research were 1) to study a model of administration of world-class standard school, 2) to investigate an organization of world-class standard school, 3) to analyze a structural relationship model of administration of world-class standard school and present a causal relationship model of administration of world-class standard school. The documents and concepts of the related theories were analyzed and the administration of world-class standard school was developed by setting a focus group. The LISREL model was developed by the use of 5 latent variables. The analysis of a causal relationship model of factors affecting administration in world-class standard schools was divided into 2 external latent variables including governance and learning organization and 3 internal latent variables including quality management system, international standard-like educational system, and administration of world-class standard school. The samples of this study consisted of 1000 persons selected by multi-stage sampling. The tools used to collect data were a set of five-point rating scale questionnaire and booklet matrix sampling. The statistics were analyzed by computer program. LISREL program version 8.80 was used to analyze a causal model and evaluate the relationship between theory and empirical data.

The results were as follows: 1. The administration obtaining the highest mean was the international

standard-like educational system, followed by the governance and quality management system, respectively.


63

2. Observed variables had higher treatment than the mean. Furthermore, the distribution of the variables was a Platy Kurtic curve.

3. Correlation coefficient analysis of the 36 observed variables and the relationship between 623 pairs of the variables were found that 404 pairs had significant difference at the level of .01. 46 pairs had significant difference at the level of .05. The relationship between 173 pairs of variables had no significant difference. In addition, the correlation coefficient of 392 pairs of variables had positive relationship. It indicated that they had the same direction. 231 pairs of variable had negative correlation. It meant that they did not have the same direction. The value of positive correlation ranged between 0.004 and 1.000 and the value of negative correlation ranged between 0.001 and -1.33. The relationship of observed variables including the same latent variables and different latent variables had statistical significance at moderate level (0.33 < r < 0.66).

4. The analysis of the relationship of causal linear modeling structure of the development of relationship causal model of factors affecting administration in world-class standard schools was related to empirical data (Chi-Square = 1268.36, degree of freedom = 508, p = 0.051, GFI = 0.97, AGFI = 0.98, RMSEA = 0.049, and CN = 310.37). The metric parameters of causal influence between internal latent variables directly affected the administration of world-class standard school. คาสาคญ

รปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบ การบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

ความสาคญของปญหา ประเทศไทยไดเผชญกบบรบทการเปลยนแปลงของโลกหลายดานและมผลกระทบทเปน

ทงขอจากดและเปนโอกาสในการพฒนาประเทศ การรเทาทนและเตรยมความพรอมในดานของการพฒนาประเทศและแกไขขอจากดอนเกดจากการเปลยนแปลงทเกดขนเปนสงสาคญ โดยมเครองมอสาคญในการพฒนาประเทศเพอใหเทาทนตอการเปลยนแปลง คอ การจดการศกษาและตองเปนการจดการศกษาในการกอใหเกดการพฒนาของประเทศทยงยน สภาการศกษาแหงชาตซงเปนหนวยงานหลกในการจดทาแผนพฒนาการศกษาของประเทศ ไดกาหนดวตถประสงคไวในแผนการศกษาชาตโดยมจดหมายสาคญคอเปนการจดการศกษาทมงการพฒนาคนอยางรอบดานและสมดลเพอเปนฐานสาคญในการสรางสงคมไทยใหเปนสงคมคณธรรม ภมปญญา และการเรยนร (สานกเลขาธการสภาการศกษาแหงชาต, 2553) แตสภาพความเปนจรงทเกดขนจากการนากระบวนการทางการจดการศกษามาเปนเครองมอสาคญในการพฒนาพบวา มปจจยมากมายหลายประการท กอใหเกดผลกระทบอยางใหญหลวงตอการจดการศกษา ไดแก การกาวกระโดดของระบบเศรษฐกจ ระบบเทคโนโลย การเปลยนแปลงดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การเคลอนยายอยางเสรของคนเปนตน ซงการเปลยนแปลงทเกดขนดงกลาวมผลทาใหประสทธภาพของกระบวนการในการจดการศกษาเพอพฒนาคนไมเปนไปตาม


64

วตถประสงค เชน ความสามารถในการเชอมโยงความรสการนาไปใชลดลง วกฤตการของคานยมทไดรบผลกระทบจากการเคลอนไหวของวฒนธรรมและเทคโนโลยจากตางประเทศ การเสอมคณคาในเรองของจตสาธารณะในสงคมทนาไปสการสรางแบบแผนในการดารงชวตทไมเหมาะสม ซงผลทกระทบจากการเปลยนแปลงและเกดปญหาดงกลาวทาใหระดบการพฒนาของประเทศไทยตาลงกวาหลายประเทศในเอเชยซงเคยมอตราความเจรญของประเทศอยในระดบทใกลเคยงกน ไดแก มาเลเซย เกาหล เปนตน และมผลกระทบตอเนองมาถงระบบการจดการศกษาของประเทศโดยขอมลจากรายงานผลการทดสอบนกเรยนระหวางประเทศ (PISA) พบวา ลาดบทของประเทศไทยอยในลาดบท 55 ตากวาประเทศในกลมประชาคมอาเซยนทจดอยในกลมทใกลเคยงกน

จากการประเมนผลการปฏรปการศกษา รวมทงการศกษาวจยทศทางการศกษาและปจจยทสงผลตอการศกษาไทยในอนาคต และแนวโนนการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจ สงคม ประชากร พลงงานและสงแวดลอม วทยาศาสตรและเทคโนโลยของสงคมโลก สภาการศกษาแหงชาตจงกาหนดหลกการและกรอบแนวคด วสยทศน เปาหมาย และกรอบแนวทางการปฏรปการศกษาทจะกอใหเกดผลตอการพฒนาการศกษาและการเรยนรอยางมระบบ โดยกาหนดหลกการและกรอบแนวคดไปจนถงกาหนดวสยทศน สาหรบการปฏรปการศกษาเปนวสยทศนวาเปนการศกษาทคนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ เปนการปฏรปการศกษา และการเรยนรอยางเปนระบบ โดยมงเนนการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา การเพมโอกาสทางการศกษาและเรยนร และสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวน เพอใหคนไทยทกคนไดเรยนรตลอดชวต ทงในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศยอยางมคณภาพในทกระดบประเภทการศกษา โดยเนนหลกสามประการ (สานกเลขาธการสภาการศกษาแหงชาต, 2552) คอ การพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเรยนรของคนไทยการใหโอกาสทางการศกษา การเรยนร เพมโอกาสการศกษาเรยนรอยางทวถงมคณภาพ และสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคมในการบรหาร โดยมสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานซงเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบในการจดการศกษาขนพนฐานของประเทศ ทจะทาหนาทในการแปลงนโยบายตามแผนการศกษาของชาตมาสการปฏบต เพอเปนการยกระดบการพฒนาการจดการศกษาของประเทศใหเทาทนตอพลวตรการเปลยนแปลงทงปวงในโลก โดยรปแบบการจดการศกษาทกาหนดขนมาเพอแกไขสภาพการณทเกดขนคอ การจดการศกษาในรปแบบของโรงเรยนมาตรฐานสากล ซงเปนโรงเรยนทมเจตนารมณในการพฒนาโรงเรยนใหสามารถจดการศกษาใหผเรยนไดรบการพฒนาใหเปนพลเมองทมคณภาพ อนหมายถงเปนคนเกง คนด เปนคนทสามารถดารงชวตไดอยางมคณคาและมความสขบนพนฐานของความเปนไทย ภายใตบรบทสงคมโลกใหม โดยการนาแนวคดสาคญ 2 ประการ คอ การบรหารจดการดวยระบบคณภาพ ละการบรหารจดการดวยระบบคณภาพ และการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล (สานกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย ก, 2553) มาเปนแนวดาเนนการในการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากล โดยเปาหายสาคญสดทายคอการมงหวงใหผเรยนมศกยภาพเปนพลโลก ซงประกอบไปดวยคณลกษณะของความเปนเลศในดาน ความเปนเลศทางวชาการ การสอสารไดสองภาษา การมความคดทลาหนา มการผลตงานอยางมความสรางสรรคและมสวนรวมในการรบผดชอบตอสงคมโลก (สานกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย ข, 2553) ผานกระบวนการเรยนการสอนทแตกตางและนอกเหนอจาก การจดการศกษาปกต โดยมการเพมเตมสาระการเรยนรทสนองตอบตอความเปนสากลขนมา 4 สาระประกอบดวย สาระทฤษฎองคความร สาระการเขยนความเรยงชนสง


65

สาระการทาโครงงานอยางสรางสรรค และสาระโลกศกษา (สานกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย ข, 2553)ควบคไปกบการนาภาษาตางประเทศมาเปนเครองมอสอสารสาหรบการจดการเรยนรในชนเรยนและการตดตอระหวางเครอขายทางการศกษาอน ๆ ในทกภมภาค

โดยการจดการเรยนการสอนทเกดขนจะควบคไปกบการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากลทมองคประกอบของการบรหารจดการดวยระบบคณภาพ ซงในการนามาสการบรหารงานในโรงเรยนทขนชอวาเปนโรงเรยนมาตรฐานสากล นนไดมการบรหารระบบคณภาพโดยประยกตใชแนวทางการดาเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award: TQA) มาพฒนาขดความสามารถในการบรหาร (สานกงานรางวลคณภาพแหงชาต, 2553)

จากแนวทางในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ดงกลาวหากจะมการบรณาการหรอผสมผสานแนวคดทสอดคลองกบบรบทของประเทศ มสภาพเหมาะสมกบสภาพการดารงชวตของประชาชนในประเทศ เพอใหการพฒนาโดยใชระบบการศกษาเปนเครองมอทกอใหเกดความสาเรจ คมคา และตรงเปาหมายตอการพฒนาประชาชนในประเทศอยางแทจรง แนวคดดาน ธรรมาภบาล ซงเปนเครองมอสาคญยงในการบรหารจดการบานเมองทด และถอเปนแนวคดทความสมพนธตอการบรหารงานในทกระดบของประเทศเทาทนตอการเปลยนแปลงของโลก และแนวคดดานการเปนองคกรแหงการเรยนร ซงถอวาเปนแนวคดททนสมยและสอดคลองกบบรบทในการจดการศกษาในปจจบน ซงถอวาเปนการจดการศกษาทเปนการเรยนรตลอดชวต เปนสงคมแหงการเรยนร ดงนนโรงเรยนจงตองปรบบทบาทในการบรหารจดการใหเปนองคกรแหงการเรยนร เปนชมชนแหงการเรยนร ปเตอร เซงเก (Senge, 1990); โธมส เซอจโอวาน (Sergiovanni, 1994); มารควอรท (Marquardt, 1996) ดงนนในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ทมแนวทางสาคญในการบรหารจดการในการจดการศกษาทเนนตอยอด ความเทาทนตอการเปลยนแปลงของโลก รวมถงการแขงขนกบนานาประเทศ เปนกระบวนการบรหารโรงเรยนทเปาหมายสาคญ คอ การบรหารงานโรงเรยนใหบรรลถงคณภาพการศกษา และสนองตอบตอแนวทางในการแกไขปญหาในการจดการศกษา การปฏรปการศกษาทมงเนนในการจดการศกษาอยางมคณภาพ การพฒนารปแบบในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล โดยพฒนาแนวคดจากแนวปฏบตในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ของสานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน และนาแนวคดดงกลาวมาบรณาการผสานผสมกบแนวคดทเกยวของกบกระบวนทศนทางการศกษาทมความเหมาะสมกบบรบทของประชาชนภายในประเทศ อนประกอบดวยระบบธรรมาภบาล และการเปนองคกรแหงการเรยนรผนวกกบการวเคราะหจดเดนในการจดการศกษาของประเทศทประสบความสาเรจในแตละภมภาคของโลก มาดาเนนการเพอพฒนาเปนรปแบบในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลทกอใหเกดความเหมาะสมกบบรบทการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลใหมากทสด โจทยวจย/ปญหาวจย

รปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล


66

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษารปแบบของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล 2. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล 3. เพอวเคราะหโมเดลความสมพนธเชงโครงสรางในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล 4. เพอนาเสนอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

วธดาเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจย คอ ผบรหารโรงเรยน คณะกรรมการสถานศกษาและครผสอนใน

โรงเรยนมาตรฐานสากล 500 โรงเรยน สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทวประเทศจานวน 5000 คน ทมา สานกนโยบายและแผนงานสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กลมตวอยางทใชในงานวจย ไดแก ผบรหารโรงเรยน ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และครผสอนสงกดโรงเรยนมาตรฐานสากล คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ประจาปการศกษา 2554 ไดมาโดยวธการสมกลมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) จานวน 500 โรงเรยน โดยมโรงเรยนเปนหนวยการสม (Sampling Unit) รวมเปนกลมตวอยางทงสน 1,000 คน

2. เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถามรายดานเกยวกบการศกษาและพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ซงมแบบสอบถามแบงออกเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จานวน 4 ขอ สวนท 2 ขอคาถามเพอใชในการวเคราะหปจจยเชงสาเหตดานตางๆทเกยวของกบ

งานวจยน ประกอบดวย 5 ตอน ไดแก แบบวดดานธรรมาภบาล แบบวดดานองคกรแหงการเรยนร แบบวดดานการบรหาระบบคณภาพ แบบวดดานการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล และแบบวดดานการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) ของลเครท (Likert) สเกล 5 ระดบ


ผวจยไดสรางและพฒนาแบบสอบถามรายดาน โดยมรายละเอยดดงตอไปน 3.1 การสรางแบบสอบถาม ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบองคประกอบตาง ๆ ทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยน

มาตรฐานสากล ประกอบดวย 1. แบบสอบถามเกยวกบองคประกอบดานธรรมาภบาล ประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได

6 ตวแปร 2. แบบสอบถามเกยวกบองคประกอบดานองคกรแหงการเรยนรประกอบไปดวยตวแปร

สงเกตได 7 ตวแปร 3. แบบสอบถามเกยวกบองคประกอบดานการบรหารระบบคณภาพประกอบไปดวยตวแปร

สงเกตได 7 ตวแปร


67

4. แบบสอบถามเกยวกบองคประกอบดานการจดการเรยนการสอนเทยบเคยง มาตรฐานสากล ประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได 7 ตวแปร

5. แบบสอบถามเกยวกบแบบสอบถามเกยวกบองคประกอบดานการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได 9 ตวแปร

3.2 การตรวจคณภาพเครองมอ 3.2.1 การตรวจคณภาพเครองมอ การตรวจสอบความตรงรปแบบความสมพนธ

เชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล และเพอหาความตรงตามเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถาม

3.2.1.1 การตรวจสอบความตรงของรปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

ผวจยนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ทไดพฒนาขนใหผเชยวชาญ จานวน 10 ทาน ไดตรวจสอบตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธเชงสาเหต

3.2.1.2 การตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถาม

ผวจยนาขอคาสอบถามทไดพฒนาขนใหผเชยวชาญ จานวน 5 คน เพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถาม


และนาไปทดลองใชกบกลมตวอยางขนาดเลกทไมใชกลมตวอยางทใชในงานวจย แตมคณลกษณะเหมอนกน ซงไดมาโดยการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

3.2.3 การทดลองใชเครองมอ ผวจยไดนาแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ไป

ทดลองใช (Try Out) กบผใหขอมลจากประชากรโรงเรยนมาตรฐานสากล 3 แหง ทไมใชกลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน แตมคณลกษณะทเหมอนกน จานวน 72 ฉบบ ซงแบบสอบถามทง 72 ฉบบ มาจากการจดแบงแบบสอบถาม โดยใชเทคนคการสมตวอยางแบบบคเลค เมทรกซ (Booklet Matrix Sampling) เพอนาขอมลไปใชในการวเคราะหพจารณาคณภาพของแบบสอบถาม ดงน


2. หาคาความเชอมน (Reliability) โดยการวเคราะหหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) โดยจะมคาระหวาง 0 < α < 1 ในงานวจยนผวจยใชเกณฑพจารณาคาสมประสทธอลฟา (Alpha Coefficient Method)

3.2.4 การวเคราะหความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) ในขนตอนนผวจยกาหนดไวเพอวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) เนองจากไดกาหนดความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดกบตวแปรแฝงไวกอนแลว นนคอ ตวแปรสงเกตไดจะม


68

คานาหนกองคประกอบเฉพาะกบตวองคประกอบเทานน (Bollen, 1989) ในการตดสนจะเลอกขอทมนาหนกองคประกอบ (Factor Loading)



3.3.2 การวเคราะหหาความเทยง (Reliability) โดยใชสตรสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดคาความเทยง (Reliability) ของแบบสอบถาม




3.3.6 การตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ทสรางขนจากทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบขอมลเชงประจกษดวยโปรแกรมสาหรบการวจยทางสงคมศาสตร ไดแก โปรแกรมลสเรล (LISREL Program) ผลการวจย

การวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของรปแบบความสมพนธ เชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

สวนท 1 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 1. แสดงใหเหนผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

พบวา จานวนผตอบแบบสอบถามทงหมดเปนเพศชายมากกวาหญง คดเปนรอยละ 73.63 มอาย 56 ป ขนไป คดเปนรอยละ 36.88 มรายไดระหวาง 50,001–70,000 บาท คดเปนรอยละ 42.00

สวนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานและลกษณะการแจกแจงของตวแปรสงเกตไดแตละองคประกอบ

2.1 องคประกอบดานธรรมาภบาลในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง โดยมคา x = 3.270 คา SD = 0.778) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.190 – 0.238 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซาย (-0.824) – (0.922) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-0.225) – (0.232)


69

2.2 องคประกอบดานองคกรแหงการเรยนร ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง โดยมคา x = 3.588 คา SD = 0.705) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.125 – 0.252 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางขวา (-0.735) – (0.913) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-0.264) – (0.158)

2.3 องคประกอบดานการบรหารระบบคณภาพ ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง โดยมคา x = 3.659 คา SD = 0.780) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.193 – 0.247 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางขวา (0.427) – (0.608) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-0.524) – (0.171)

2.4 องคประกอบดานการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบมาก โดยมคา x = 3.846 คา SD = 0.792) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.139 – 0.217 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซาย (-0.236) – (-1.220) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-1.049) – (0.972)

2.5 องคประกอบดานการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบมาก โดยมคา x = 3.834 คา SD = 0.782) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.167 – 0.232 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซาย (-0.358) – (-0.915) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-1.317) – (0.997)

สรปในภาพรวมจากการพจารณาตวแปรสงเกตไดทกตว พบวา ตวแปรสงเกตไดมคาการกระจายตวในเกณฑปกต การแจกแจงใกลเคยงกบการแจกแจงแบบโคงปกต และทงหมดมลกษณะเปนโคงแบบราบกวาปกต หรอสงกวาคาเฉลย ซงหมายถงวามการปฏบตและการแจกแจงสงกวาคาเฉลย และเมอพจารณาจากคาความเบของตวแปรเหลานน ทมคาความเบอยในเกณฑทยอมรบได โดยปกตแลว คาความเบ และคาความโดงตามเกณฑทยอมรบได จะตองมคาไมเกน +2.00 ถง – 2.00

สวนท 3 การวเคราะหสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรไดของการพฒนารปแบบ

ความสมพนธเชงสาเหตทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล โดยเมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทไดศกษา จานวน 36 ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 623 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 404 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 46 ค และมความสมพนธอยางไมมนยสาคญทางสถตจานวน 173 ค โดยคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวกจานวน 392 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนบวกนนแสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางเดยวกน ความสมพนธทางลบจานวน 231 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนลบนน แสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางตรงขามกน ในเมทรกซมขนาดของความสมพนธทางบวก ตงแต 0.004 ถง 1.000 และ มขนาดของความสมพนธทางลบ ตงแต -0.001 ถง -1.33

ผลการวเคราะหคาสหสมพนธพหคณ (Regression Coefficient) แสดงใหเหนวาผลการวเคราะหคาสหสมพนธพหคณ โมเดลสมการโครงสรางเชงสาเหต โดยพจารณาจากคา R2 อธบายไดวา ดานธรรมาภบาล (GG) กบ การบรหารงานระบบคณภาพ (TQ) การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล (ED) การบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล (WC) มคา R2 เทากบ 0.267


70

0.025 0.133 ซงสามารถอธบายความแปรปรวนไดทรอยละ 26.7 2.5 และ13.3 ตามลาดบ สวนดานองคกรแหงการเรยนร (LO) กบ การบรหารงานระบบคณภาพ (TQ) การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล (ED) การบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล (WC) มคา R2 เทากบ 0.406 0.000 และ 0.038 หรอสามารถอธบายความแปรปรวนไดรอยละ 22.0 และผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสหสมพนธพหคณ (Regression Coefficient) ดานความฉลาดทางอารมณและดานทกษะการบรหารจดการ มคา R2 เทากบ 0.232 ซงสามารถอธบายความแปรปรวนไดรอยละ 40.6, 3.8 ตามลาดบ

สวนท 4 ผลวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนโมเดลเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล และนาเสนอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

1. ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนรปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล เปรยบเทยบกบขอมลเชงประจกษ

ตวแปรแฝงทงภายนอกและภายใน จะวดจากตวแปรทสงเกตไดโดยพจารณาจากคานาหนก (Loading) สามารถอธบายไดดงน

ตวแปรดานตวแปรแฝงภายนอก ธรรมาภบาล (GG) มคานาหนก (Loading) ของหลกนตธรรม (GGL) หลกคณธรรม (GGM) หลกความโปรงใส (GGP) หลกการมสวนรวม (GGC) หลกความรบผดชอบ (GGA) หลกการสรางความคมคา (GGV) มคา 0.61, 0.57, - 0.056, 0.085, 0.028 และ 0.59 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายนอก องคกรแหงการเรยนร (LO) มคานาหนก (Loading) ของการพฒนาภาวะผนา (LOL) การพฒนาการบรหารงานแบบมวสยทศน (LOV) การพฒนาความรเชงระบบ (LOS) การพฒนาความรอยางตอเนอง (LOC) การสรางบรรยากาศองคกร (LOE) การพฒนาการทางานเปนหมคณะ (LOP) การพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหาร (LOT) มคา 0.69, 0.64, 0.64, 0.027, 0.039, 0.071 และ 0.33 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในการบรหารระบบคณภาพ (TQ) มคานาหนก (Loading) การนาองคกร (TQL) การวางแผนเชงกลยทธ (TQS) การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย (TQSS) การวดวเคราะหและการจดการความร (TQK) การมงเนนบคลากร (TQSF) การจดการกระบวนการ (TQF) ผลลพธ (TQR) มคา 0.27, -0.0056, 0.0076, 0.58, 0.58, 0.57 และ 0.13 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล (ED) มคานาหนก (Loading) การพฒนาหลกสตรโดยใชหลกการเรยนรทสมดลและสรางเสรมปญญา (EDC) การใชภาษาตางประเทศในการจดการเรยนการสอน (EDL) การเรยนรดวยตนเองอยางมวฒนธรรมของประเทศ (EDCU) การใชเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการเรยนการสอนและการประเมนผล (EDE) การพฒนาคณภาพคร (EDT) การจดการศกษาดวยกระบวนการวจย (EDR) การมเสรภาพในการจดการเรยนการสอนทเทาเทยมกนและมคณภาพ (EDI) มคา 0.28, 1.16, 15.00, 0.31, - 0.24, - 0.33, และ - 0.88 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายใน การบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล (WC) มคานาหนก (Loading) ตวแปรสงเกตไดการบรหารงานวชาการ (WCA) การบรหารงานบคลากร (WCP) การบรหารงานงบประมาณ (WCF) การบรหารงานทวไป (WCG) ความเปนเลศทางวชาการ (WCGT)


71

ความสามารถในการสอสารสองภาษา (WCTL) ความลาหนาทางความคด (WCTK) การผลตงานอยางสรางสรรค (WCAP) ความรบผดชอบในการเปนพลโลก (WCGB) มคา 0.38, - 0.13, 0.11, 0.14, 0.21, - 0.051, 0.082, 0.056, และ 0.13 ตามลาดบ

2. ผลการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยผลการทดสอบรปแบบมความสอดคลองกน โดยพจารณาคา ไค-สแควร (Chi-Square) มคาเทากบ 1268.36 ทองศาอสระ (Degree of Freedom) เทากบ 508 ระดบความมนยสาคญ (P-Value) เทากบ 0.051 คาดชนรากกาลงสองเฉลยของความคลาดเคลอนจากการประมาณคา (Root Mean Square Error of Approximation, RMSEA) เทากบ 0.049 คาดชนรากกาลงสองเฉลยของเศษ (Root Mean Square Residual, RMR) เทากบ 0.029 มคาดชนวดระดบความกลมกลน (Goodness of Fit Index, GFI) เทากบ 0.97 และคาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (Adjusted Goodness of Fit Index, AGFI) เทากบ 0.98 คาไค-สแควร (Chi-Square) ตอองศาอสระ (χ2/ df) มคาเทากบ 2.820 ขนาดของตวอยางอยางนอยทสดหรอขนาดวกฤต (Critical) เทากบ 310.37 อภปรายผล

ผวจยไดนาเสนอประเดนเพอการอภปรายเปนรายปจจยทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ตลอดจนนาเสนอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบตาง ๆ ทมผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ดงรายละเอยดตอไปน

1. องคประกอบดานธรรมาภบาลมผลทางตรงตอการบรหารระบบคณภาพ การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล และการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

1.1 แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบธรรมาภบาลมผลทางตรงตอดานการบรหารระบบคณภาพ มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ แบบจาลองโครงสรางดานธรรมาภบาลมผลทางตรงตอการบรหารระบบคณภาพ มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ซงสอดคลองกบแนวคดของธระ รญเจรญ (2550) ซงไดกลาววาในการนาธรรมาภบาลมาใชจะประสบความสาเรจดโดยมเงอนไขทมความสาคญและเกยวของกบการบรหารระบบคณภาพคอการจดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษา และสมเกยรต พวงรอด (2544) ไดเสนอแนวทางธรรมาภบาลในการบรหารและจดการศกษาโรงเรยนนตบคคลใน 2 ดาน คอ ดานการบรหารบคคลและดานการบรหารงาน และ Sallis (2002) กลาวถงองคประกอบของคณภาพทเกยวของกบโรงเรยนม 4 ประการคอ ภาวะผนาและกลยทธ ความรบผดชอบทตรวจสอบได ทมงาน ลกคาและผมสวนเกยวของ ซงแนวคดดงกลาวพบวาจะมความสอดคลองและสมพนธกบองคประกอบของระบบบรหารคณภาพ ทง 7 หมวด

1.2 แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบธรรมาภบาลมผลทางตรงตอดานการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ จากผลการวจยทพบวา แบบจาลองโครงสรางดานธรรมาภบาลมผลทางตรงตอการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานประการแรก ของการวจย ซงสอดคลองกบงานวจยของเบอรน (Birney, 2004) ไดศกษาเกยวกบความเปนอสระเชงวชาชพ และ


72

การรวมมอปฏบตในภาควชาของสถาบนอดมศกษา พบวาตองเชอมโยงกบทงภาควชาอนภายในสถาบนและภายนอกสถาบน ผบรหารตองบรหารดวยความโปรงใสและมสวนรวมในการปฏบตงาน

1.3 แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบธรรมาภบาลมผลทางตรงตอดานการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 1 จากผลการวจยทพบวา แบบจาลองโครงสรางดานธรรมาภบาลมผลทางตรงตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานประการแรก ของการวจย ซงสอดคลองกบสถาบนพระปกเกลา (2549) สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2542)

2. องคประกอบดานองคกรแหงการเรยนร มผลทางตรงตอการบรหารระบบคณภาพ การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล และการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

2.1 แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบองคกรแหงการเรยนรมผลทางตรงตอดานการบรหารระบบคณภาพ มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ซงสอดคลองกบแนวคดของมารควอรท (Marquardt, 1996) ทระบวา องคประกอบสาคญในการเปนองคกรแหงการเรยนรหนงคอ องคประกอบดานองคการทมงเนนถงการปรบเปลยนองคการ ซงประกอบดวยองคประกอบยอย ดานโครงสราง วสยทศน กลยทธ และวฒนธรรมองคกร ซงองคประกอบยอยทง 4 ประการจะมความสอดคลอง และสมพนธกบการบรหารระบบคณภาพ ตามแนวคดทเปนบรบทเบองตนของการบรหารระบบคณภาพเรองคานยม 11 ประการของ การบรหารตามเกณฑรางวลคณภาพ

2.2 แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานองคกรแหงการเรยนรมผลทางตรงตอดานการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากลมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ซงสอดคลองกบแนวคดของปเตอร เชงเก (Senge, 1990) กลาวถง การนาทกษะ 5 ประการ มาใชในการจดการเรยนการสอน ไดแก ความรอบรแหงตน การมแบบแผนทางความคด วสยทศนรวม การเรยนรแบบทม และพฒนาการคดอยางเปน และการใหทกคนในโรงเรยนรวมเรยนรและแสวงหาทฤษฎ ความรใหมมาใชในการเรยนร สอดคลองกบแนวคดของโธมส เซอรจโอวานน (Sergiovanni, 1994) ทเสนอวาโรงเรยนตองเปนโรงเรยนแหงการเรยนร

2.3 แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานองคแหงการเรยนรมผลทางตรงตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 2 ของการวจย ซงสอดคลองกบแนวคดของแนวคดของปเตอร เซงเก (Senge, 1990); โธมส เซอจโอวาน (Sergiovanni, 1994); มารควอรท (Marquardt, 1996); ทพวรรณ หลอสวรรณรตน (2553) นกวชาการเหลานมความคดเหนสอดคลองกนวาการนาแนวคดดานองคกรแหงการเรยนรมาใชในการบรหารงานโรงเรยนสถานศกษา ถอวาเปนเครองมอททางความสาคญเปนอยางมาก อาจเนองจากโรงเรยนหรอสถานศกษาเปนสถานท ทมความสมพนธอยางกวางขวางกบ การสรางองคความร การแสวงหาความร การเรยนร ดงนนแนวคดในการทจะทาใหสถานศกษาประสบกบความสาเรจในการจดการศกษา คอการใหสถานศกษาซงจดวาเปนองคกรประเภทหนงไดพฒนาขนในลกษณะของการเปนองคกรแหงการเรยนร

3. องคประกอบดานการบรหารงานระบบคณภาพมผลทางตรงตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

จากผลการวจยทพบวา แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานการบรหารระบบคณภาพมความสมพนธทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ซง


73

สอดคลองกบแนวคดของชวฮารท (Shewhart, 1939) รวมกบ เดมมง และจราน (Deming, 1982 & Juran, 1988) ไดพฒนาแนวคดเกยวกบ TQM (Total Quality Management) ซงเปนพนฐานหลกสาคญของการบรหารระบบคณภาพ ทเนนการทางานเปนทม แนวคดของวฑรย สมะโชคด (2543) การบรหารคณภาพโดยรวม หรอการบรหารคณภาพททกคนมสวนรวม มวตถประสงคทสาคญทสด คอ การปรบปรงอยางตอเนอง และสอดคลองกบแนวคดของเมอรกาโทรล และมอรแกน (Murgatroyd & Morgan, 1993) ทวาการบรหารคณภาพมความสมพนธกบการบรหารงานโรงเรยนใน 3 ประการคอ การประกนคณภาพ การสรางขอตกลง และคณภาพของลกคา

4. องคประกอบการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากลมผลทางตรงตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

จากผลการวจยทพบวา แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล มผลทางตรงตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ สอดคลองกบแนวคดของบรอนเฟนเบรนเนอร (Bronfenbrenner, 1977) ทเกยวกบความสมพนธระหวางองคประกอบตาง ๆ กบการจดการเรยนการสอน ซงมความสมพนธมอทธพล ทงหมด 4 ระดบ คอ 1. ระดบไมโคร (Micro System) 2. ระดบเมโซ (Meso System) 3. ระดบเอกโซ (Exo System) 4. ระดบแมคโคร (Macro System) และยงสอดคลองกบแนวคดของปรยาพร วงศอนตรโรจน (2553) ไดสรปความหมายของการบรหารงานวชาการซงเปนงานจดการเรยนการสอน โดยมการจดกจกรรมทกสงอยางทเกยวกบการปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนใหไดผลดและมประสทธภาพใหเกดประโยชนสงสดกบผ เรยน จากแนวคดดงกลาวจะพบวา การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล มความสมพนธกบการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลในแตละระดบ โดยตวแปรสงเกตไดของการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากลในแตละดานจะมความสมพนธกบการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

อภปรายผลรวมไดวา โมเดลแบบจาลองโครงสรางความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบตามสมมตฐานมผลทางตรงตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ทผวจยไดจากการปรบรปแบบโดยพจารณาจากคา MI (Modification Indices) ทมคาสงทสด และคา EPC (Expected Parameter Change) ซงเปนคาบอกขนาด และทศทางของพารามเตอรทคาดวาจะปรบจากทมคาสงใหมคาลดลง มความสอดคลองกบโมเดลโครงสรางความสมพนธเชงสาเหตเชงสมมตฐาน ขอเสนอแนะ

1. ผลการวจยครงนพบวา รปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ตามสมมตฐานมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ สามารถนาผลการวจยไปพฒนาหาวธการในการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล และการบรหารงานงานโรงเรยนในระดบตาง ๆ ทมลกษณะใกลเคยงกน เพอชวยในการบรหารงานกบผบรหารใหบรรลวตถประสงคในการจดการศกษาไดอยางมความถกตอง และเปนธรรมแกผปฏบตงาน สอดคลองกบบรบทในการจดการศกษาแตละระดบตอไป

2. ผลการวจยครงน สามารถนาไปใชเปนขอมลพนฐานเพอพฒนาโปรแกรมการพฒนาประสทธผลของการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลตอไป


74

3. ผลการวจยครงน นาไปเปนขอมลพนฐานในการสรางรปแบบการบรหารงานสถานศกษา ทพฒนาภาวะดานตาง ๆ ในการบรหารงานทสงผลตอประสทธผลของการทางานในกรอบงานอน ๆ หรอเพอในการอบรมสมมนาเพอพฒนาผบรหารใหเปนผบรหารคณภาพ และมความเปนผบรหารมออาชพ

4. ผลการวจยครงน สามารถนาไปดาเนนการดานบรหารททาใหเกดกระบวนการในการบรหารทด เพมประสทธผลในการบรหารใหสงขน ดขนในแตละระดบของการจดการศกษา ทงในระดบโรงเรยน ระดบทองถน ระดบภาค และระดบประเทศ เปนตน

5. ในดานการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากลนน เพอเปนการยนยนหรอใหไดรปแบบทถกตอง ชดเจน และมความสมบรณยงขนควรมการเพมการจดสมมนาเชงปฏบตการ เพอนาขอมลทไดมารวบรวมและใชประกอบการพฒนารปแบบเพมเตม

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป จากการวจยเรอง รปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการ

บรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล ผวจยมขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ดงน 1. ในการวจยครงตอไป ควรมการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) รวม

เพมเตมกบรายละเอยดทเกยวของกบรปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล

2. การศกษาความไมแปรเปลยนของโมเดลตามกรอบแนวคดในงานวจยครงน เปนการศกษาอทธพลจากการปรบดชนดดแปลงโมเดล (Model Modification Indices) ทไดจากการใชโปรแกรมสาเรจรป LISREL เทานน เพอใหผลการวเคราะหมความสมบรณมากยงขน ในการวจยครงตอไปควรนาโปรแกรมสาเรจรปอนๆทมการทางานลกษณะเดยวกน เชน การวเคราะหโมเดลการวเคราะหโครงสรางความแปรปรวนรวม (Analysis of Covariance Structure Model: ACOVS Model) โปรแกรม AMOS และโปรแกรม EQS มาวเคราะห เพอนาผลทไดมาพจารณารวมดวย

3. งานวจยครงตอไป ควรทาการศกษาเชงเปรยบเทยบ โดยการเปลยนแปลงการพยากรณ ตวแปรตามดวยตวแปรอสระทมโครงสรางขอมลหลายระดบ หรอทเรยกวา การวเคราะหเชงพหระดบ (Multilevel Model) โดยใชโปรแกรมสาเรจรป Hierarchical Linear Modeling: HLM

4. งานวจยครงตอไป ควรทาการศกษาเชงเปรยบเทยบ โดยการขยายการวเคราะหรปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยนมาตรฐานสากล หรอในสถานศกษาระดบอน ๆ เพอนาผลการศกษาทไดมาวเคราะห เปรยบเทยบ อนเปนการขยาย ตอยอดองคความรของงานวจยใหมความสมบรณทสด


ทพวรรณ หลอสวรรณรตน. (2553). องคการแหงความรจากแนวคดสการปฏบต. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: แซฟโฟว พรนตง. ธระ รญเจรญ. (2550). การบรหารโรงเรยนยคปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: ขาวฟาง. ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2553). การบรหารงานวชาการ. กรงเทพฯ: ศนยสอเสรมกรงเทพ.


75

วฑรย สมะโชคด. (2543) คณภาพคอการเรยนร. กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). สมเกยรต พวงรอด. (2544). การบรหารงานบคคล = Personnel administration. ปตตาน: ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน. สถาบนพระปกเกลา. (2549). ทศธรรม : ตวชวดการบรหารกจการบานเมองทด. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2542). การสรางระบบบรหารกจการบานเมองและ

สงคมทดในเอกสารประกอบการประชมประจาประหวางสวนราชการกบสานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. นนทบร: สานกคณะกรรมการขาราชการพลเรอน.

สานกงานรางวลคณภาพแหงชาต. (2553). เกณฑรางวลคณภาพแหงชาต. กรงเทพฯ: ศวาโกลมเดย. สานกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย. (2553ก). แนวทางการดาเนนงานโรงเรยน มาตรฐานสากล. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. สานกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย. (2553ข). คมอการบรหารจดการระบบคณภาพ

โรงเรยนมาตรฐานสากล. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. สานกเลขาธการสภาการศกษา. (2552). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. สานกเลขาธการสภาการศกษา. (2553). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไข เพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. Birney, P. A. (2004). Academic emphasis: Teacher perceptions of its relationship to organizational Climate Factors. Proquest Dissertations and

theses, 1283. Bollen, K. A. (1989). Structural Equation with Latent Variables. New York: John Wiley & Sons. Bronfenbrenner, U. (1977). Toward an experimental ecology of human development. American Psychologist. Deming, W. E. (1982). Quality Productivity and Competitive Position, Center of Advanced Engineering Study. MIT: Cambridge, MA. Juran, J. M. (1988). Juran on Planning for Quality. New York: The Free Press. Marquardt, M. (1996). Building the learning organization. New York: McGraw - Hill. Murgatroyd, S., & Morgan, C. (1993). Total Quality management and the school. Buckingham: Open University Press Byrne, B. M. Sallis, E. (2002). Total Quality management in education. 3 ed. London: Kogan Page Limited. Senge, P. M. (1990). The Fifth Discipline: The art and practice of the learning

organization. New York: Doubleday/Currency.


76

Sergiovanni, T. (1994). community of learning school : Jossery-bass Publishers sanfrancisco California. Shewhart, W. A. (1939). Statistical Method from the Viewpoint of Quality Control. New York: Dover.


การศกษาและพฒนาปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอ ประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน

A STUDY AND DEVELOPMENT OF LEADERSHIP CAUSAL FACTORS AFFECTING

ADMINISTRATION EFFECTIVENESS OF PRIVATE HIGHER EDUCATION INSTITUTIONS

วระ ซประเสรฐ1 บญเรอง ศรเหรญ2 และจไร โชคประสทธ1 Vira Seeprasert1, Boonrueng Sriharun2, and Jurai Chokprasit1

1หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน 2หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ


บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงค 1) เพอศกษาประสทธผลการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน 2) เพอศกษาปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนจากการวเคราะหเอกสารและแนวคด ทฤษฎตางๆทเกยวของและพฒนารปแบบการบรหารทมประสทธผลของสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยการจดสนทนากลม (Focus Group) และไดพฒนาขนเปนโมเดลลสเรล โดยใชตวแปรแฝง 5 ตว ไดแก ดานภาวะผนา ดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ ดานความฉลาดทางอารมณ ดานทกษะการบรหารจดการ และดานประสทธผลการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน และตวแปรสงเกตได 27 ตวแปร และ 3) เพอสรางโมเดลความสมพนธของปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงกลมตวอยางทใชในการวจยในครงนเปนผบรหารสถานศกษาของสถาบนอดมศกษาเอกชน จานวน 800 คน ไดมาจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม แบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ โดยการสมแบบบคเลทเมทรกซ (Booklet Matrix Sampling) การวเคราะหขอมลทวไปเพอหาคาสถตพนฐานโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร และใชโปรแกรมลสเรล (LISREL) Version 8.80 เพอการวเคราะหโมเดลเชงสาเหต (Causal Model) และตรวจสอบความสอดคลองระหวางรปแบบตามทฤษฎกบขอมลเชงประจกษ

ผลการวจยพบวา 1) ผบรหารสวนใหญเปนเพศชาย มอาย 56 ปขนไป มคาเฉลยของดานความฉลาดทางอารมณ และดานทกษะการบรหารจดการ มการปฏบตมาก สวนดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ ดานภาวะผนา และดานประสทธผลของการบรหารจดการสถาบนอดมศกษาเอกชน มการปฏบตปานกลาง 2) ตวแปรสงเกตไดทกปจจย มการปฏบตสงกวาคาเฉลยและการแจกแจงของตวแปรมลกษณะเปนโคงแบบราบกวาปกต (Platy Kurtic) 3) คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกต


78

ไดทไดศกษา จานวน 27 ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 371 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 329 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 9 ค และมความสมพนธอยางไมมนยสาคญทางสถตจานวน 33 ค โดยคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวกจานวน 300 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนบวกนนแสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางเดยวกน ความสมพนธทางลบจานวน 71 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนลบนน แสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางตรงขามกน ใน เมทรกซมขนาดของความสมพนธทางบวก ตงแต 0.007 ถง 0.990 และ มขนาดของความสมพนธทางลบ ตงแต -0.007 ถง -0.440 ความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทงทอยในตวแปรแฝงเดยวกนและตวแปรแฝงตางกนความสมพนธสวนใหญมนยทางสถต ขนาดของความสมพนธสวนใหญอยในระดบปานกลาง (0.33 < r < 0.66) 4) ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนโมเดลเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนเชงสมมตฐานมความสอดคลองกบขอมล เชงประจกษ (คาไค-สแควร : χ2 = 527.27, อาศาความเปนอสระ: df = 187, คา p = 0.052, GFI = 0.99, AGFI = 0.98, RMSEA = 0.047 และ CN = 327.69) คาพารามเตอรเมทรกซอทธพลเชงสาเหตระหวางตวแปรแฝงภายในมความแปรเปลยนโดยตรงกบประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน

ABSTRACT

The objectives of this research were to study 1) the effectiveness of administration of private higher education institution, 2) leadership causal factors affecting administration effectiveness of private higher education institution, and 3) to create a causal relationship model of leadership affecting administration effectiveness of private higher education institution. The documents and concepts of the related theories were analyzed and the administration effectiveness of private higher education institution model was developed by setting a focus group. The LISREL model was developed by the use of 5 latent variables including leadership, commitment of the lifestyle role, emotional quotient, administration, and effectiveness of administration of private higher education institution, and 27 observed variables. The samples of this study consisted of 800 educational administrators of private higher education institution selected by multi-stage sampling. The tools used to collect data were a set of five-point rating scale questionnaire and booklet matrix sampling. The statistics were analyzed by computer program. LISREL program version 8.80 was used to analyze a causal model and evaluate the relationship between theory and empirical data.

The results were as follows: 1. The majority of administrators were male and aged 56 years old or above.

The means of emotional quotient and administration were high. The commitment of the lifestyle role, leadership, and effectiveness of administration of private higher education institution were at moderate level.


79

2. Observed variables had higher treatment than the mean. Furthermore, the distribution of the variables was a Platy Kurtic curve.

3. Correlation coefficient analysis of the 27 observed variables and the relationship between 371 pairs of the variables were found that 329 pairs had significant difference at the level of .01. 9 pairs had significant difference at the level of .05. The relationship between 33 pairs of variables had no significant difference. In addition, the correlation coefficient of 300 pairs of variables had positive relationship. It indicated that they had the same direction. 71 pairs of variable had negative correlation. It meant that they had the opposite direction. The size of positive correlation ranged between 0.007 and 0.990 and the size of negative correlation ranged between -0.007 and -0.440. The relationship of observed variables including the same or different latent variables had statistical significance at moderate level (0.33 < r < 0.66).

4. The analysis of the relationship of causal linear modeling structure of leadership causal factors affecting administration effectiveness of private higher education institution was related to the empirical data (Chi-Square = 527.27, degree of freedom = 187, p = 0.052, GFI = 0.99, AGFI = 0.98, RMSEA = 0.047, and CN = 327.69). The metric parameters of causal influence between internal latent variables had direct change to the effectiveness of administration of private higher education institution. คาสาคญ

ภาวะผนา ประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน

ความสาคญของปญหา กระแสการเปลยนแปลงในสงคมเกดขนอยางรวดเรว บางเรองมการเปลยนแปลงเกดขน

อยางรวดเรว เชน ดานสงคม การเมอง การปกครอง วทยาศาสตรและเทคโนโลย ขอมลสารสนเทศ ประชากร วฒนธรรม และการศกษา (กระทรวงศกษาธการ, 2541) การพฒนาตนเองใหมคณภาพชวตทด และการพฒนาประเทศชาตใหสามารถอยในสงคมโลกไดอยางมความสข จงมการกาหนดจดมงหมายของการจดการศกษาเพอใหสอดคลอง ไดแก เพอสรางบคคลแหงการเรยนร องคกรแหงการเรยนร และสงคมแหงการเรยนร (กระทรวงศกษาธการ, 2543; กระทรวงศกษาธการ, สานกนโยบายและแผนการศกษาศาสนาและวฒนธรรม, 2542) การพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาจะตองอาศยคนในชาตทมประสทธภาพโดยการวางรากฐานทางดานการศกษาใหแกเยาวชนใหมคณภาพทจะสามารถพฒนาชวตพฒนาเศรษฐกจและสงคมของตนเอง ครอบครวและบานเมองใหเยาวชนรจกคด รจกใฝหาความรหาประสบการณดวยตนเอง รจกปรบตว รจกแกปญหา รจกพฒนาทกษะในการทางาน มคานยมทดงาม และสงเสรมความเปนเลศในความสามารถ ความถนดของแตละบคคล ตามศกยภาพทมอย


80

คณะกรรมการนโยบายปฏรปการศกษา มนายกรฐมนตรเปนประธาน และคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรปการศกษา มรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ เปนประธานไดกาหนดกรอบการดาเนนการการปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2 (พ.ศ. 2552-2561) โดยกาหนดเปาหมายในการปฏรปการศกษารอบสอง แก คนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ โดยเรมขบเคลอนการปฏรปการศกษารอบสอง ตงแต พ.ศ. 2552-2561 โดยมงเนน 3 เรองหลก เพอนาไปสการปฏบตทเปนรปธรรม คอ 1) เรองคณภาพ เปนเรองการสรางคณภาพใหมใหเกดขนในดานตาง ๆ ไดแก คณภาพคร คณภาพแหลงเรยนร และสงแวดลอมแหงการเรยนรทงในและนอกระบบ คณภาพของสถานศกษาควรมแหลงเรยนร เชนหองสมด อทยานประวตศาสตร อทยานวทยาศาสตร และคณภาพการบรหารจดการ โดยเนนการกระจายอานาจ และธรรมาภบาล 2) เรองโอกาส ไดแก การเปดโอกาสใหคนไทยทกกลม ทกประเภท ไดมการเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ เชน ผดวยโอกาส ผพการ และเดกชายขอบตะเขบชายแดน เปนตน และ 3) เรองการมสวนรวม ไดแก การมงเนนการมสวนรวมจากทกภาคสวนในการสนบสนนการวดการศกษา และพฒนาคณภาพการศกษา ตามกรอบของนโยบายปฏรปการศกษารอบสอง กาหนดเปาหมายทจะทาใหคนไทยทกคนไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ ในทกระดบการศกษาและทกมตตงแตการศกษาปฐมวย การศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา ทงการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย และสวนอน ๆ ทเหลออยางครบวงจร โดยไดมงเนนใน 3 ประเดนหลกทจะทาใหเปาหมายการปฏรปการศกษารอบสอง ประสบความสาเรจ คอ 1) คณภาพ ซงไดแกการพฒนาคณภาพคร สวนคณภาพของแหลงเรยนร และ การสรางสงแวดลอมแหงการเรยนร 2) การสรางโอกาส ทจะทาใหคนไทยทกประเภท ทงผพการ ดอยโอกาสและคนชายขอบกลมอน ๆเขาถงการเรยนรอยางมคณภาพ และ 3) การมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม ทงภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน สถาบนครอบครว สถาบนศาสนา และสถาบนอน ๆ ทเกยวของ ระบบการศกษาไทยจงอยในชวงเวลาทมการเปลยนแปลงครงใหญ ทงในระดบมหภาค และจลภาค ตามทกลาวมาขางตน การปรบปรงการศกษาใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง ทงทางดานเศรษฐกจ และดานสงคม สรางเสรมความร และปลกฝงจตสานกทถกตองเกยวกบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สนบสนนการคนควาวจยในศลปะวทยาการตาง ๆ เรงรดพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยเพอการพฒนาประเทศ พฒนาวชาชพคร และสงเสรมภมปญญาทองถน ศลปะและวฒนธรรมของชาต” จากแผนการจดการศกษาดงกลาวเปนการเนนใหเหนถงความจาเปนทจะตองปรบปรงการศกษาใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทงทางดานเศรษฐกจ และดานสงคม (วโรจน สารรตนะ, 2542)

ในปจจบนเปนทยอมรบกนวา การพฒนาประเทศชาตจาเปนตองเรมตนจากการพฒนาทรพยากรมนษยกอน และในการพฒนาทรพยากรมนษยนนจาเปนตองอาศยการศกษาเปนเครองมอและเปนเครองชนาของสงคม ผทไดรบการศกษาทด หรอไดรบการจดระบบการศกษาทดมมาตรฐานจะทาใหบคลากรเหลานนมคณภาพสามารถเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศ สถานศกษาซงเปนองคกรในการจดการศกษา และผมหนาทรบผดชอบในการจดการศกษา คอผบรหารสถานศกษาในระยะทผานมาสถาบนอดมศกษาไดขยายตว และมความหลากหลายรปแบบมากขน โดยเฉพาะอยางยงสถาบนอดมศกษายคใหม ซงมงเนนใหเกดคณภาพ ประสทธภาพ และความเสมอภาคในโอกาสการศกษา (มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค, 2548) สาหรบระบบการจดการศกษาในระดบอดมศกษา


81

มอทธพลอยางมากตอการพฒนาประเทศ สถาบนอดมศกษาเรมถกนามาใชเปนเครองมอในการเสรมสรางศกยภาพในการแขงขนกบนานาประเทศ สาหรบประเทศไทยสถาบนอดมศกษาเปนองคกรในการจดการเรยนการสอนระดบปรญญาตรขนไปมการจดการทมความหลากหลาย เพอใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวของสงคม และการพฒนาดานเทคโนโลย (ประทน วเศษสวรรณ, 2545) สาหรบสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงถอวาเปนสวนหนงของกลไกขบการเคลอนทสาคญของการปฏรปการศกษาในระดบอดมศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต เพอตอบสนองตอการพฒนากาลงคนทมคณภาพของประเทศ โดยการเพมขดความสามารถในดานการพฒนาศาสตรและศลปแหงการเรยนร การพฒนาศกยภาพของการจดการเรยนการสอน การสรางหลกสตรททนสมย เพอสรางบณฑตทมคณลกษณะทพงประสงค ทงในดานของการมความรอบรทางวชาการ การมทกษะและความเชยวชาญสง การมคณธรรมและจรยธรรม การมจตสานกทดตอสงคม และการมความสามารถในการอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ซงความสาเรจในการปฏบตภารกจของสถาบนอดมศกษาเอกชนจะเกดขนได ตองอาศยความรวมมอรวมพลงของบคลากรทกระดบในสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยเฉพาะอยางยงผบรหารของสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงเปนผนาในการพฒนาดานการเรยนการสอน การบรการ การวจย การทานบารงศลปะและวฒนธรรม รวมถงการเปลยนแปลงในทก ๆ ดานของสถาบนอดมศกษาเอกชน

สถาบนอดมศกษาเอกชนนบวาเปนกลไกสาคญ และมอทธพลสงตอคณภาพของผลลพธทไดจากระบบการจดการการศกษา ประสทธภาพของการบรหารการศกษา และประสทธผลขององคการทางการศกษา นกวชาการหลายทานมความเหนตรงกนวาความสาเรจหรอลมเหลวทางการศกษานน ผบรหารสถานศกษานบเปนตวแปรทสาคญ โดยเฉพาะอยางยงในสงคมไทย คณภาพและประสทธภาพทางการศกษามกแปรปรวนไปตามผนาเสนอ (รง แกวแดง, 2547) ซงหนาทของผบรหารทสาคญนนจะตองสามารถจดการภายในองคกรไดด ผทมบทบาทในสถาบนอดมศกษาทจะทาใหองคกรมคณภาพ ประสทธภาพและประสทธผล คอ ผบรหารสถาบนอดมศกษา จะตองเปนผทสามารถปรบตวในหลายประการ ซงในประเดนทผวจยสนใจ ไดแก การจดองคกรเพออานวยการใหทรพยากรทเปนตวคนและวตถประสงคเขาดวยกน สามารถทางานรวมกนไดอยางมประสทธภาพ และขณะเดยวกนจะตองสามารถจดการภายนอกองคกร เพอนาองคกรใหสามารถดาเนนไปได โดยมการปรบตวอยางเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทเปลยนไปอยตลอดเวลา แตอยางไรกตามการทผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนสามารถบรหารงานใหไดผลดนนจาเปนจะตองมการเสรมพลงใหผบรหาร โดยเปดโอกาสใหผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนเหลานนไดมโอกาสฝกฝน และใชความเปนผนาหรอภาวะผนา (Leadership) ไดอยางเตมศกยภาพ (อรรณพ พงษวาท, 2540) เพอใหผบรหารเหลานนเปนนกบรหารมออาชพ นอกจากปจจยทกลาวมาแลวยงมปจจยทเกยวของกบความเปนผนาหรอภาวะผนา (Leadership) ยงมปจจยทเกยวของกบภาวะผนาในดานอน ๆ ของผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงสามารถทจะสงผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน

ปจจยท เ กยวของดานตาง ๆ ของผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนทจะสงผลตอความสาเรจและประสทธผลการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงสามารถใชเปนเหตผลเพอสนบสนนคากลาวทวา ความสาเรจหรอความลมเหลวในการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนในภาพรวม เกดจากความสามารถดานการบรหารจดการของผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน


82

คณลกษณะผนา และภาวะผนาของผบรหารซงจะสงผลทางบวกตอประสทธผลของสถาบนอดมศกษาเอกชน (ภาวด อนนตนาว, 2545) มนกการศกษา นกวชาการทางการบรหารหลายคนไดศกษาวจยและสรปแนวคดทสอดคลองกนไวดงน พฤตกรรมการบรหารสถานศกษาและทกษะการบรหารงานเปนเครองมอสาคญทสดในการปฏบตงานของผบรหาร แคทซ (Katz, 1974) ไดกลาวถง ผบรหารนนควรมทกษะดานเทคนค (Technical Skills) ทกษะดานมนษย (Human Skills) และทกษะดานความคดรวบยอด (Conceptual Skills) ทาใหการปฏบตหนาทไดดยงขนและจะสงผลโดยตรงตอประสทธผลของสถานศกษา ฮอย และมสเกล (Hoy & Miskel, 2001) กลาววา ความสาเรจในการบรหารและประสทธผลของสถานศกษาจะมมากนอยเพยงใด ยอมขนอยกบผบรหารสถานศกษา คร นกศกษา และผทเกยวของทกสวนของสงคมหรอผทมสวนไดเสย (Stakeholders) ตางมสวนรบผดชอบ รวมคด รวมทา และรวมสนบสนนการจดการศกษาใหบรรลวตถประสงค

ความสาเรจของการบรหารสถานศกษายอมขนอยกบผบรหารสถานศกษาเปนสาคญผลการจดการศกษาของสถาบนใดยอมสะทอนถงพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถาบนนน ดงนนภาวะผนาหรอพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาจงเปนปจจยหนงของความสาเรจหรอลมเหลวในการบรหารสถานศกษา ทงนผบรหารสถานศกษาจงเปนบคลากรชนาหลกทสาคญตอการบรหาร และการจดการศกษา ในการน ผบรหารสถานศกษาจาเปนตองปรบเปลยนวฒนธรรมการบรหารใหสอดคลองกบการปฏรปการศกษา และจะตองมภาวะผนาทงดานคณธรรม จรยธรรม ความสามารถในการบรหารจดการและความรความเขาใจในแนวทางการบรหารและการจดการศกษา (ธระ รณเจรญ, 2546) ผบรหารสถานศกษาจงเปรยบเสมอนหวใจของสถานศกษานน ๆ ถาผบรหารสถานศกษาทไมมภาวะผนากคงบรรลวตถประสงคในการบรหารไดยาก (เสรมศกด วศาลาภรณ, 2549) ภาวะผนาทเหมาะสมกบการบรหารสถานศกษาในปจจบน คอ ภาวะผนาแบบปฏรป และภาวะผนาแบบแลกเปลยน โดยเปนผนาทมทรรศนะกวางไกลสามารถทาใหผใตบงคบบญชาเกดความพงพอใจในการทางานมากขน และเปนการจงใจในการทางานโดยการแลกเปลยน เพราะการทผบรหารจะบรหารสถานศกษาใหมประสทธผล หรอไมนนสงสาคญอยางหนง คอ สมรรถภาพในการนา และการใชภาวะผนาในการปรบเปลยน และพฒนาใหดยงขน สจวตส (Stewart, 1985) ไดกลาววา ภาวะผนาแบบปฏรป และภาวะผนาแบบแลกเปลยนมความสมพนธกบประสทธผลของสถานศกษา และงานวจยของ อมพร อสสรารกษ (2548) กลาววา ภาวะผนาแบบแลกเปลยนสามารถทานายประสทธผลของสถานศกษา

ดงนนผบรหารจะตองปรบพฤตกรรมของตนเองใหเหมาะสม โดยคานงถงลกษณะของผรวมงาน สถานการณ สงแวดลอมทมอทธพลทงทางตรงและทางออม ผบรหารทมประสทธภาพนนอาจพจารณาไดจากความมประสทธผลขององคการ ซงกคอ การทองคการสามารถดาเนนการจนบรรล หรอบรรลวตถประสงคทวางไว (เสรมศกด วศาลาภรณ, 2549) โจทยวจย/ปญหาวจย

ปจจยเชงสาเหตของภาวะผนามผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนอยางไร


83

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาประสทธผลการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน 2. เพอศกษาปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบน

อดมศกษาเอกชน 3. เพอสรางโมเดลความสมพนธของปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผล

ของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน วธดาเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ทใชในการศกษา เรอง การศกษาและพฒนาปจจยเชงสาเหตของภาวะ

ผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน คอ ผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนทเกยวของกบปญหาทผวจยนามาศกษา ไดแก ผทดารงตาแหนงระดบบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ประกอบดวย อธการบด รองอธการบด ผชวยอธการบด คณบด รองคณบด และผอานวยการหรอหวหนาหนวยงานเทยบเทาคณะ จานวน 2,625 คน (สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา http://www.mua.go.th and www.umap.org/usco/en/home/index.php (ขอมล ณ วนท 10 มนาคม 2554)

กลมตวอยาง (Samples) ผวจยไดใชเกณฑของการกาหนดขนาดของกลมตวอยางในโมเดลลสเรล (LISREL Model) กลาวคอ ผวจยใชการศกษาจากกลมตวอยางทเปนผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน จานวน 800 คน ทไดมาโดยการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)

2. เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถามรายดานเกยวกบการศกษาและพฒนา ปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงมแบบสอบถามแบงออกเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จานวน 4 ขอ สวนท 2 ขอคาถามเพอใชในการวเคราะหปจจยเชงสาเหตดานตาง ๆ ทเกยวของกบ

งานวจยน ประกอบดวย 5 ตอน ไดแก แบบวดดานภาวะผนา แบบวดดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ แบบวดดานความฉลาดทางอารมณ แบบวดดานทกษะการบรหารจดการ และแบบวดดานประสทธผลการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) ของลเครท (Likert) สเกล 5 ระดบ


ผวจยไดสรางและพฒนาแบบสอบถามรายดาน โดยมรายละเอยดดงตอไปน 3.1 การสรางแบบสอบถาม

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบปจจยตาง ๆ ทมผลตอประสทธผลของการบรหารของสถาบนการศกษาเอกชน ประกอบดวย

1. แบบสอบถามเกยวกบปจจยดานภาวะผนา ประกอบไปดวยตวแปรสงเกตได 6 ตวแปร 2. แบบสอบถามเกยวกบปจจยดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ


84

ประกอบไปดวยตวแปรสงเกต ได 8 ตวแปร 3. แบบสอบถามเกยวกบปจจยทกษะดานความฉลาดทางอารมณ ประกอบไปดวยตวแปร

สงเกต ได 4 ตวแปร 4. แบบสอบถามเกยวกบปจจยทกษะดานการบรหารจดการ ประกอบไปดวยตวแปร

สงเกต ได 3 ตวแปร ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยทมผลตอประสทธผลของการบรหาร

สถาบนอดมศกษาเอกชน ซงเปนแบบสอบถามรายดาน 1. แบบสอบถามเกยวกบปจจยดานประสทธผลของการบรหาร ประกอบไปดวย

ตวแปรสงเกตได 6 ตวแปร 3.2 การตรวจคณภาพเครองมอ

3.2.1 การตรวจคณภาพเครองมอ การตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธ เชงสาเหตปจจยของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน และเพอหาความตรงตามเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถาม

3.2.1.1 การตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตปจจยของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ผวจยนาโมเดลงานวจยปจจยของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนทไดพฒนาขนใหผเชยวชาญ จานวน 10 ทาน ไดตรวจสอบตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธเชงสาเหต

3.2.1.2 การตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถามผวจยนาขอคาสอบถามทไดพฒนาขนใหผเชยวชาญ จานวน 5 เพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และประเดนขอคาถาม


และนาไปทดลองใชกบกลมตวอยางขนาดเลกทไมใชกลมตวอยางทใชในงานวจย แตมคณลกษณะเหมอนกน ซงไดมาโดยการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

3.2.3 การทดลองใชเครองมอ ผวจยไดนาแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ไปทดลองใช (Try Out) กบผใหขอมลจากประชากรสถาบนอดมศกษาเอกชน 3 แหง ทไมใชกลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน แตมคณลกษณะทเหมอนกน จานวน 72 ฉบบ ซงแบบสอบถามทง 72 ฉบบ มาจากการจดแบงแบบสอบถาม โดยใชเทคนคการสมแบบบคเลค (Matrix Booklet Sampling) เพอนาขอมลไปใชในการวเคราะหพจารณาคณภาพของแบบสอบถาม ดงน


2. หาคาความเชอมน (Reliability) โดยการวเคราะหหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) โดยจะมคาระหวาง 0 < α < 1 ในงานวจยนผวจยใชเกณฑพจารณาคาสมประสทธอลฟา (Alpha Coefficient Method)


85

3.2.4 การวเคราะหความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) ในขนตอนนผวจยกาหนดไวเพอวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) เนองจากไดกาหนดความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดกบตวแปรแฝงไวกอนแลว นนคอ ตวแปรสงเกตไดจะมคานาหนกองคประกอบเฉพาะกบตวองคประกอบเทานน (Bollen, 1989) ในการตดสนจะเลอกขอทมนาหนกองคประกอบ (Factor Loading)



3.3.2 การวเคราะหหาความเทยง (Reliability) โดยใชสตรสมประสทธแอลฟาของ ครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดคาความเทยง (Reliability) ของแบบสอบถาม




3.3.6 การตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ทสรางขนจากทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบขอมลเชงประจกษดวยโปรแกรมสาหรบการวจยทางสงคมศาสตร ไดแก โปรแกรมลสเรล (LISREL Program) ผลการวจย

การวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของโมเดลปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนใน

สวนท 1 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จานวนผตอบแบบสอบถามจากผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนกลมตวอยางเปน

เพศชายมากกวาเพศหญง โดยเปนเพศชาย รอยละ 73.63 และเพศหญง รอยละ 26.37 ซงอยในชวงอาย 56 ปขนไป มากทสด คดเปนรอยละ 36.88 รองลงมาคออยในชวงอาย 51–55 ป คดเปนรอยละ 27.13 และนอยทสดคออยในชวงอาย 30–35 ป คดเปนรอยละ 1.88


86

สวนรายไดของผตอบแบบสอบถามนน สวนใหญจะมรายไดระหวาง 50,001– 70,000 บาท คดเปนรอยละ 42.00 รองลงมาคอมรายไดระหวาง 30,001–50,000 บาท คดเปนรอยละ 40.25 และนอยทสดคอมรายไดระหวาง 90,000 บาท ขนไป คดเปนรอยละ 4.63

ในสวนของตาแหนงหนาทของผตอบแบบสอบถามนน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญจะดารงตาแหนงผอานวยการหรอเทยบเทา คดเปนรอยละ 33.10 รองลงมา คอ รองคณบด คดเปนรอยละ 30.10 และผตอบแบบสอบถามสวนนอยทสดจะดารงตาแหนงอธการบด คดเปนรอยละ 2.55

สวนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานและลกษณะการแจกแจงของตวแปรสงเกตไดแตละปจจย ปจจยดานความฉลาดทางอารมณในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบ

มาก โดยมคา x = 3.726 คา SD = 0.629 สวนใหญมคาเฉลยสง (3.678 – 3.731) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.146 – 0.181 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซายทงหมด (-0.379) – (-0.461) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกต (-0.428) – (-0.724)

ปจจยดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตางๆในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง โดยมคา x = 3.384 คา SD = 0.692 สวนใหญมคาเฉลยปานกลาง (3.229 – 3.633) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.190 – 0.229 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางขวา (-0.194) – (0.394) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-0.912) – (-1.469)

ปจจยดานทกษะการบรหารจดการ (MS) ในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบมาก โดยมคา x = 3.714 คา SD = 0.750 สวนใหญมคาเฉลยสง (3.700 – 3.736) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.173 – 0.230 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางซายทงหมด (-0.541) – (-0.701) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกต (-0.928) – (-0.981)

ปจจยดานภาวะผนาในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง โดยมคา x = 3.318 คา SD = 0.724) สวนใหญมคาเฉลยปานกลาง (3.053 – 3.596) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.181 – 0.277 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางขวา (-0.051) – (0.505) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-0.815) – (-1.325)

ปจจยดานประสทธผลของการบรหารจดการสถาบนอดมศกษาเอกชนในภาพรวมมระดบของการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง โดยมคา x = 3.421 คา SD = 0.742 สวนใหญมคาเฉลยปานกลาง (3.160 – 3.675) มคาสมประสทธการกระจาย (CV) อยระหวาง 0.198 – 0.248 ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงมลกษณะเบทางขวา (-0.806) – (0.332) มการแจกแจงมลกษณะความโดงตากวาโคงปกตมาก (-0.503) – (-1.361)

สวนท 3 ผลการวเคราะหสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทไดศกษา

จานวน 27 ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 371 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 329 ค มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 9 ค และมความสมพนธอยางไมมนยสาคญทางสถตจานวน 33 ค โดยคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวกจานวน 300 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนบวกนนแสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางเดยวกน ความสมพนธทาง


87

ลบจานวน 71 ค คาสมประสทธสหสมพนธทมคาเปนลบนน แสดงถงความสมพนธทมทศทางไปในทางตรงขามกน ในเมทรกซมขนาดของความสมพนธทางบวก ตงแต 0.007 ถง 0.990 และ มขนาดของความสมพนธทางลบ ตงแต -0.007 ถง -0.440

ผลการวเคราะหคาสหสมพนธพหคณ (Regression Coefficient) โมเดลสมการโครงสรางเชงสาเหต โดยพจารณาจากคา R2 ดานความฉลาดทางอารมณ (EMO) และดานความผกพนตอบทบาทดาเนนชวตดานตาง ๆ (MR) มคา R เทากบ 0.482 มคา R2 เทากบ 0.232 หรอสามารถอธบายไดวาดานความฉลาดทางอารมณ (EMO) และดานความผกพนตอบทบาทดาเนนชวตดานตาง ๆ (MR) มความสมพนธกนมากทระดบ 0.482 และมคาความแปรปรวนไดรอยละ 23.2 ดานความฉลาดทางอารมณ (EMO) และดานภาวะผนา (LEA) มคา R เทากบ 0.470 และคา R2 เทากบ 0.221 หรอสามารถอธบายไดวาดานความฉลาดทางอารมณ (EMO) และดานภาวะผนา (LEA) มความสมพนธกนมากทระดบ 0.470 และมคาความแปรปรวนไดรอยละ 22.1 และดานความฉลาดทางอารมณ (EMO) และดานทกษะการบรหารจดการ (MS) มคา R เทากบ 0.111 มคา R2 เทากบ 0.012 หรอสามารถอธบายไดวาดานความฉลาดทางอารมณ (EMO) และดานทกษะการบรหารจดการ (MS) มคาความสมพนธกนนอยทระดบ 0.111 และมคาความแปรปรวนไดรอยละ 1.2 ตามลาดบ ทระดบความเชอมน 0.95

สวนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนโมเดลเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน

1. ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยความสมพนธ เชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนเปรยบเทยบกบขอมลเชงประจกษ

ตวแปรแฝงทงภายนอกและภายใน จะวดจากตวแปรทสงเกตไดโดยพจารณาจากคานาหนก (Loading) สามารถอธบายไดดงน

ตวแปรแฝงภายนอกดานความฉลาดทางอารมณ (EMO) มคานาหนก (Loading) ของความตระหนกในตนเอง (SELFA) การจดการตนเอง (SELFM) ความตระหนกในสงคม (SOCIAL) และการจดการดานความสมพนธ (RELAM) มคา 0.66, 0.60, 0.57, และ 0.59 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ (MR) มคานาหนก (Loading) ความผกพนตอบทบาทคสมรส (MRR) ความผกพนตอบทบาทการเปนบดามารดา (MRF) ความผกพนตอบทบาทมตรภาพ (MRFR) ความผกพนตอบทบาทในชมชนหรอสงคม (MRSO) ความผกพนตอบทบาทอาชพ (MROC) ความผกพนตอบทบาทผดแลบดามารดา (MRPR) ความผกพนตอบทบาทเครอญาต (MRKI) และความผกพนตอบทบาทแมบาน (MRHM) มคา 0.31, 029, 0.34, 0.74, 0.84, 0.66, 0.78 และ 0.76 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในดานทกษะการบรหารจดการ (MS) มคานาหนก (Loading) ทกษะทสมพนธกบงาน (MSTR) ทกษะทสมพนธกบคน (MSPR) และทกษะทสมพนธกบตนเองและการวเคราะห (MSSR) มคา 0.84, 0.69 และ 0.28 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในดานภาวะผนา (LEA) มคานาหนก (Loading) การใหรางวลตามสถานการณ (COR) การบรหารแบบวางเฉย (MAE) ความมเสนห (CHA) แรงบนดาลใจ


88

(INS) การมงความสมพนธเปนรายบคคล (INC) และการกระตนการใชปญญา (INT) มคา 0.78, 0.87, 0.58, 0.027, 0.29 และ 0.19 ตามลาดบ

ตวแปรแฝงภายในดานประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน (EFF) มคานาหนก (Loading) ความสามารถในการผลต (PROD) ความสามารถในการพฒนาเจตคตทางบวก (POA) ความสามารถในการปรบตว (ADA) ความสามารถในการแกปญหาภายในสถาบน (SOP) การพฒนาบคลากร (HUR) และความสามารถในการสรางความสามคคกบบคลากร (HUU) มคา 0.33, -0.35, -0.026, 0.19, 0.11 และ 0.018 ตามลาดบ

2. ผลการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตของปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

ผลการทดสอบรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนเปรยบเทยบกบขอมลเชงประจกษมความสอดคลองกน โดยพจารณาจากคาไค-สแควร (Chi-Square) มคาเทากบ 527.27 ทองศาอสระ (Degree of Freedom) เทากบ 187 ระดบความมนยสาคญ (P-Value) เทากบ 0.052 คาดชนรากกาลงสองเฉลยของความคลาดเคลอนจากการประมาณคา (Root Mean Square Error of Approximation, (RMSEA) เทากบ 0.047 คาดชนรากกาลงสองเฉลยของเศษ (Root Mean Square Residual, RMR) เทากบ 0.022 มคาดชนวดระดบความกลมกลน (Goodness of Fit Index) (GFI) เทากบ 0.99 และคาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (Adjusted Goodness of Fit Index), AGFI) เทากบ 0.98 คาไค-สแควร (Chi-Square) ตออาศาอสระ (χ2/ df) มคาเทากบ 2.820 ขนาดของตวอยางอยางนอยทสดหรอขนาดวกฤต (Critical) เทากบ 327.69 อภปรายผล

ผ วจยไดนาเสนอประเดนเพอการอภปรายเปนรายปจจยทมอทธพลตอการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ตลอดจนนาเสนอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยตาง ๆ ทมผลตอดานประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ดงรายละเอยดตอไปน

1. ปจจยดานภาวะผนามผลทางตรงตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ผลการวจยทพบวา แบบจาลองโครงสรางของดานภาวะผนามผลทางตรงตอประสทธผล

ของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 1 ของการวจย ซงสอดคลองกบแนวคดของเบรนส (Burns, 1978) และแนวคดของทชช และ เดวานนา (Tichy & Devanna, 1986) และสอดคลองกบแนวคดของเซอรจโอวานน (Sergiovanni, 1996) ซงทงสองแนวคดมความสอดคลองกน

สาหรบคาสมประสท ธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในปจจยดานภาวะผ นา มความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดจานวน 15 ค มคาสมประสทธสหสมพนธอยในชวง 0.197 – 0.967 มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 15 ค

2. ปจจยดานความฉลาดทางอารมณ ความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ และดานทกษะการบรหารจดการ มผลทางตรงตอดานภาวะผนา


89

แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานความฉลาดทางอารมณมผลทางตรงตอดานภาวะผนามความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 2 ของการวจย ซงสอดคลองกบแนวคดของซาโลเวย และเมเยอร (Salovey & Mayer, 1993)

สาหรบคาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในปจจยดานความฉลาดทางอารมณ มความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดจานวน 6 ค มคาสมประสทธสหสมพนธอยในชวง 0.933 – 0.990 มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 6 ค

3. ปจจยดานความฉลาดทางอารมณมผลทางตรงตอดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ และดานทกษะการบรหารจดการ

แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานความฉลาดทางอารมณมผลทางตรงตอดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 3 ของการวจย ซงสอดคลองกบแนวคดของกดส (Goode, 1960)

4. ปจจยดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ มผลทางตรงตอดานทกษะการบรหารจดการ

แบบจาลองโครงสรางทเกยวของกบดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ มผลทางตรงตอดานทกษะการบรหารจดการ มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เปนไปตามสมมตฐานท 3 ของการวจย ซงสอดคลองกบแนวคดของฟาเรล และเคย (Farren & Kaye, 1996)

สาหรบคาสมประสทธสหสมพนธตวแปรสงเกตไดในปจจยดานความผกพนตอบทบาทการดาเนนชวตดานตาง ๆ มความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดจานวน 28 ค มคาสมประสทธสหสมพนธอยในชวง 0.401–0.981 มคาแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จานวน 28 ค ทงหมดมคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวก ขอเสนอแนะ

การนาเสนอในตอนนผวจยคนพบปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ผวจยมขอเสนอแนะโดยแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนแรกเปนการนาเสนอขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช และสวนทสอง เปนการนาเสนอขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ตามรายละเอยดดงน

1. ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช 1.1 ผลการวจยครงนพบวา ปจจยเชงสาเหตของภาวะผนามผลตอประสทธผลของการ

บรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนตามสมมตฐานมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ สามารถนาผลการวจยไปพฒนาหาวธการประเมนประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน และหนวยงานทมลกษณะใกลเคยงกน เพอใชชวยในการประเมนผลงานกบผบรหารใหมความถกตอง และเปนธรรมแกผปฏบตงาน

1.2 ผลการวจยครงน สามารถนาไปใชเปนขอมลพนฐานเพอพฒนาโปรแกรมการพฒนาประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาตอไป


90

1.3 ผลการวจยครงน นาไปเปนขอมลพนฐานในการแสวงหาการสรางรปแบบเพอพฒนาภาวะผนาของผบรหารทสงผลตอประสทธผลของการทางานในมตอน ๆ หรอมตแฝงในการอบรมสมมนาเพอพฒนาผบรหารให เกง ด และมความสขในการทางาน และเปนผบรหารมออาชพ

1.4 ผลการวจยครงน สามารถนาการดาเนนการดานบรหารททาใหเกดประสทธผล เพมเพมประสทธผลในการบรหารใหสงขน ดขนของผบรหารระดบรอง เชน หวหนาคณะวชา หวหนาแผนก เปนตน

1.5 ในดานการพฒนารปแบบของปจจยเชงสาเหตของภาวะผนามผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนนน เพอเปนการยนยนหรอใหไดรปแบบทถกตอง ชดเจน และมความสมบรณยงขนควรมการเพมการจดสมมนาเชงปฏบตการ และการจดทา Work Shop เพอนาขอมลทไดมารวบรวมและใชประกอบการพฒนารปแบบเพมเตม

2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป จากการวจยเรอง การศกษาและพฒนาปจจยเชงสาเหตของภาวะผ นาทมผลตอ

ประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ผวจยมขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ดงน 2.1 ในการวจยครงตอไป ควรมการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) รวม

เพมเตมกบรายละเอยดทเกยวของกบพฒนาปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทมผลตอประสทธผลของการบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน

2.2 การศกษาความไมแปรเปลยนของโมเดลตามกรอบแนวคดในงานวจยครงน เปนการศกษาอทธพลจากการปรบดชนดดแปลงโมเดล (Model Modification Indices) ทไดจากการใชโปรแกรมสาเรจรป LISREL เทานน เพอใหผลการวเคราะหมความสมบรณมากยงขน ในการวจยครงตอไปควรนาโปรแกรมสาเรจรปอน ๆ ทมการทางานลกษณะเดยวกน เชน การวเคราะหโมเดลการวเคราะหโครงสรางความแปรปรวนรวม (Analysis of Covariance Structure Model: ACOVS Model) โปรแกรม AMOS และโปรแกรม EQS มาวเคราะห เพอนาผลทไดมาพจารณารวมดวย

2.3 งานวจยครงตอไป ควรทาการศกษาเชงเปรยบเทยบ โดยการเปลยนแปลงการพยากรณตวแปรตามดวยตวแปรอสระทมโครงสรางขอมลหลายระดบ หรอทเรยกวา การวเคราะห เชงพหระดบ (Multilevel Model) โดยใชโปรแกรมสาเรจรป Hierarchical Linear Modeling: HLM

2.4 งานวจยครงตอไป ควรทาการศกษาเชงเปรยบเทยบ โดยการขยายการวเคราะหปจจยเชงสาเหตของภาวะผนาทสงผลตอประสทธผลของการบรหารในสถาบนอดมศกษาของรฐบาล หรอในสถานศกษาระดบอน ๆ เพอนาผลการศกษาทไดมาวเคราะห เปรยบเทยบ อนเปนการขยายตอยอดองคความรของงานวจยใหมความสมบรณทสด

บรรณานกรม กระทรวงศกษาธการ. (2541). มาตรฐานโรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษา แหงชาต. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว. กระทรวงศกษาธการ. (2543). รายงานการวจยการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษา

ขนพนฐานระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: การศาสนา.


91

กระทรวงศกษาธการ, สานกงานนโยบายและแผนการศกษาศาสนาและวฒนธรรม. (2542). แนวคด นโยบายกระทรวงศกษาธการ พนฐานการปฏรปการศกษาเพอประชาชน. กรงเทพฯ: การศาสนา.

ธระ รณเจรญ. (2546). การบรหารโรงเรยนยคปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: ขาวฟาง. ประทน วเศษสวรรณ. (2545). ปจจยการบรหารการศกษาทสมพนธกบประสทธผลในการจด

การศกษาของโรงเรยนเอกชน ประเภทสามญศกษา เขตการศกษา 1. วทยานพนธ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ภาวด อนนตนาว. (2545). ปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงาน คณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค. (2548). คมอการประกนคณภาพ. นครสวรรค: สวรรควถการพมพ. รง แกวแดง. (2547). ปฏวตการศกษาไทย. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: มตชน. วโรจน สารรตนะ. (2542). การบรหารโรงเรยนแบบกระจายอานาจ. กรงเทพฯ: หมอชาวบาน. เสรมศกด วศาลาภรณ. (2549). ภาวะผนา. ในประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการ บรหารการศกษา หนวยท 5-8. พมพครงท 9. นนทบร: สวรยาสาสน. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. สบคนจาก http://www.mua.go.th and www.umap.org/usco/en/home/index.php (วนท 10 มนาคม 2554). อมพร อสสรารกษ. (2548). ความสมพนธระหวางภาวะผนากบประสทธผลของโรงเรยน มธยมศกษา เขตภาคตะวนออก. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. อรรณพ พงษวาท. (2540). เอกสารคาสอนรายวชา 1051791. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม. Bollen, K. A. (1989). Structural Equation with Latent Variables. New York: John

Wiley & Sons. Burns, J. M. (1978). Leadership : Theory of Leadership. New York: Harper and Row. Farren, C. & Kaye, B. L. (1996). The Leader of The Future : New Versions, Strategies

and Practices for The Next Era. San Francisco: Jossey-Bass. Goode, W. J. (1960). A Theory of Role Strain. American Sociological Review.

Retrieved from: http://www.bc.sdu/bc_org/avp/wfnetwork/rft/wfpedia/index.html

Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2001). Educational Administration: Theory - research -practice. 6th ed. New York: McGraw-Hill.

Katz, R. L. (1974). Skills of Effective Administer. Boston: Harvard Business Review: 14-20, 73-102.


92

Salovey, P., & Mayer, J. D. (1993). The Intelligence of Emotional Intelligence. Intelligence, 17(4), 433-442.

Sergiovanni, T. J. (1996). Leadership Basics for Principals and Their Staff. The Educational Forum. 60, 19-22.

Stewart, R. (1985). The Reality of Management. 2nd ed. London: Heinemann. Tichy, N. M., & Devanna, M. A. (1986). The Transformational Leader. New York: John Wiley & sons.


การบรหารวทยชมชนเพอความมนคงของรฐ

COMMUNITY RADIO MANAGEMENT FOR STATE SECURITY

วชชาญ จลหรก1, สมาน งามสนท2, เกษมชาต นเรศเสนย1 และปยะวรรณ เลศพานช3 Witchan Junlarick1, Samarn Ngarsanit2, Kasemchart Naretsenee1, and Piyawan Lertphanich3

1หลกสตรรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน 2หลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานเทศศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม กรงเทพมหานคร

3หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการความขดแยงแบบบรณาการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

บทคดยอ การวจยเรอง การบรหารวทยชมชนเพอความมนคงของรฐ มวตถประสงคเพอศกษาประวตความเปนมาของวทยชมชน นโยบายการจดตงวทยชมชน รปแบบการบรหารของวทยชมชนและวทยชมชนตอความมนคงของรฐ การวจยครงน เปนการวจยเชงคณภาพ เกบขอมลโดยวธการสมภาษณเจาะลกจากผกาหนดนโยบาย กรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต ขาราชการกองอานวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร นกวชาการดานวทยกระจายเสยงและผบรหารสถานวทยชมชน และโดยการสนทนากลมเฉพาะจากผบรหารสถาน ผเกยวของและผฟงวทยชมชนจากสภาคของประเทศไทย จานวน 66 คน ผลการวจยพบวา วทยชมชนตงขนตงแตปลายพทธศกราช 2543 ตามมาตรา 40 แหงรฐธรรมนญราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 ทกาหนดไววาคลนความถไมควรมการผกขาด ประชาชนควรเขาถงสอและชมชนสามารถเปนเจาของสอได เพอประโยชนของชมชนและของชาตโดยจดใหมคณะกรรมการบรหารกจการสอดานนเปนการเฉพาะ สวนการบรหารสถานนน เนองจากวา ในระยะเวลาทวจยเรองน นโยบายวทยชมชนยงมการปรบปรงแกไขเพอใหไดรปแบบทเหมาะสมอย ผวจยจงไดกาหนดกรอบการบรหารตามหลก POSDCORB คอการวางแผน การจดองคกร การจดคนเขาทางาน การประสานงาน การรายงานและการจดงบประมาณ เปนแนวทางวจย และพบวา สถานวทยชมชนมการบรหารตามแนวทางของ POSDCORB และทเพมเขามาคอการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในหลายกจกรรม สมกบเปนวทยชมชนของชมชนและเพอชมชน การบรหารแบบใหประชาชนมสวนรวม ชวยใหวทยชมชนมบทบาท หนาทสงเสรมความมนคงของชมชนและของรฐ คอประเทศชาตมนคง ประชาชนมงคง และชมชนเขมแขง


94

ABSTRACT The objectives of this research, a study of community radio management for state security, were to study (1) the origins of community radio, (2) the policy, laws, rules and regulations for community radio, and (3) the appropriate forms of community radio management for state security. Qualitative research methodology was used. Data were collected from two groups of participants. Data by means of in-depth interviews were collected from the first group of key informants, comprising policy formulators, National Telecommunication Commission members, internal security office officers, academics specializing in radio issues, and community radio managers. Additional data were collected by means of focus group discussions with 66 persons from four regions, comprising community radio managers, staff and audience members. Findings: Community radio has been in existence since Buddhist Era 2543, after Article 40 of the B.E. 2540 Constitution decreed that radio frequencies should not be monopolized. Communities have a mandate to access, own and use mass media for the affairs of the community under the regulations administered by National Telecommunication Commission. With regard to community radio management, this research found that the rules and regulations for community radio stations are still in the process of improvement, The POSDCORB model, consisting of planning, organizing, staffing, coordinating, reporting and budgeting, was applied as the framework for this research. It was found that most community radio stations comply with the POSDCORB model. In addition, these community radio stations, which are owned and managed by the community and for the community, have created opportunities for community participation in many community radio activities. Participatory management of community radio stations helps community radio play an important role in promoting and supporting state security so that the country is secure, the people are wealthy and community is strengthened. คาสาคญ: การบรหาร วทยชมชน ความมนคง ความสาคญของปญหา ประเทศไทยเปนประเทศหนงซงมประวตศาสตรและความเปนมาทยาวนาน ซงกวาทประเทศจะมความเปนปกแผนและเจรญกาวหนาเชนในปจจบน บรรพกษตรยและบรรพบรษของคนไทยตองเสยสละชวตและเลอดเนอ เพอกอบกและรกษาผนแผนดนไวแกคนรนหลง ดงนน คนไทยจงควรรก


95

และหวงแหนประเทศ โดยชวยกนเสรมสรางความมนคง และปกปองประเทศไทยจากภยตาง ๆ ทจะคกคามความมนคงของประเทศ คาวา “ความมนคงของประเทศ” ไดถกกลาวถง ในพระราชบญญตวาดวยการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน 2495 ไววา หมายถง "การทาใหเอกราชของชาตหรอสวสดภาพของประชาชนอยในความมนคงและปลอดภย รวมตลอดถงการทาใหประเทศดารงอยในการปกครองระบอบประชาธปไตย ภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร” นอกจากน ยงมผทใหความหมายทกวางขวางออกไปอกวา “ความมนคงของประเทศ” หมายถง “สภาวการณหรอสภาพทรฐ ภายใตการนาของรฐบาลทมอานาจอธปไตยในการปกครองดนแดนดงกลาวดวยตนเอง และสามารถดารงอยดวยความปลอดภยจากภยนอนตรายทงปวงไมวาจะเปน จากเกณฑการเสยงใด ๆ ความเกรงกลว ความกงวล และความสงสย มความเจรญกาวหนา มเสรตอความกดดนตาง ๆ ซงจะประกนใหเกดอานาจหนาทของแตละสวนภายในชาตดาเนนไปไดอยางอสระ มความแนนแฟนเปนปกแผน มความแนนอนไมเปลยนแปลงไปโดยงาย มความอดทนตอแรงกดดนตาง ๆ ทมากระทบในทก ๆ ดาน ทงดานเอกราช อธปไตย ในดานบรภาพแหงดนแดน ในดานสวสดภาพ ความปลอดภยและผาสกของประชาชน ในดานการปกครองของประเทศและวถการดาเนนชวตของคน อกทงจะตองมขดความสามารถทจะพรอมเผชญตอสถานการณตาง ๆ ทเกดขน” (วชย ชเชด, 2547) จากเหตการณทางการเมอง ทกอใหเกดการขดแยงทางความคดระหวางประชาชนชาวไทยตงแตป พ.ศ. 2548 จนถงปจจบน โดยทประเดนความขดแยงเรมขนจากการทอดตนายกรฐมนตร พนตารวจโท ดร.ทกษณ ชนวตร ไดตกเปนผตองหาในคดแสดงรายการบญชทรพยสน และหนสนอนเปนเทจ หรอคดซกหน (เกรยงศกด เจรญวงศศกด, 2553) รวมถงคดการเลยงภาษจากการขายหน ชนคอรป (Shin Corporation) ใหแกกองทนเทมาเสก (Temasek Holdings) ตามมตของคณะกรรมการ ปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) เหตการณดงกลาวไดกอใหเกดแรงกระเพอมในสงคมไทยและทาใหเกดการแบงแยกทางความคดของประชาชนชาวไทยออกเปน 3 ฝาย คอ ฝายทมความคดเหนวา อดตนายกรฐมนตร พนตารวจโท ดร.ทกษณ ชนวตร ไดกระทาการทจรตจรงและสมควรไดรบการลงโทษ ฝายทสอง ไดแก ผทสนบสนน พนตารวจโท ดร.ทกษณ ชนวตร และฝายทสาม คอ ประชาชนกลมพลงเงยบ คอ มความคดเหนบางอยางแตไมไดแสดงออก ซงในเวลานนเองทกลไก “การเมองภาคประชาชน” ไดเรมทางานขน คาวา “การเมองภาคประชาชน” มความหมายถง การทประชาชนไดเขามามสวนรวม ในกจกรรมทางการเมองโดยตรง เพอทจะมอทธพลตอการกาหนดนโยบายของรฐหรอผนารฐบาล รวมทงกดดนใหรฐบาลกระทาตามความประสงคของตนหรอกลมของตน โดยทการมสวนรวมดงกลาว ควรเปนการขบเคลอนทอยภายใตขอกาหนดของกฎหมาย (Myron Weiner Cited in Binder et al., 1971) นอกจากน นธ เอยวศรวงศ (2553) กลาวถงการเมองภาคประชาชนไววา เปนการเคลอนไหวของประชาชนเพอกาหนดนโยบายสาธารณะโดยตรง โดยไมผานทางตวแทนของพรรคการเมองหรอหนวยงานราชการ การเมองภาคประชาชน เปนอกรปแบบหนงของการดาเนนกจกรรมทางการเมอง ซงยาแนวคดทวา “การเมองไมใชแคการเลอกตง” การทกลไกของการเมองภาคประชาชนไดเขามามบทบาทในขณะนน อาจมผลมาจากหลายปจจย อาทเชน ความไมเปนธรรม ความเหลอมลาในสงคม ชองวางระหวางคนจนคนรวย เปนตน แตสงทชดเจนทสด คอ การเคลอนไหวของการเมองภาคประชาชน


96

ดงกลาว ไดสะทอนใหเหนถงความออนแอของการเมองภาคตวแทน ซงประชาชนไดเลอกตงผแทนราษฎรเขามาบรหารประเทศแทนพวกเขา ความมนคงของประเทศ และการสอสาร มปฏสมพนธตอการใชประโยชนทางดานการเมองการปกครองคกนมานานหลายพนป ตงแตสมยทมนษยเรมอยรวมกนเปนกลมสงคมและพฒนา การปกครองเปนเขตแดน อาณาจกร จนกระทงพฒนาเปนประเทศในปจจบน (ธนพล หรญบรณะ, 2552) มผกลาวถงความสาคญของสอมวลชนตอความมนคงของประเทศวา “การทจะทาใหประชาชนรสกมนคงปลอดภยขนมากโดยทสอมวลชน ซงนาเสนอขอมลในรปของขาว ความคดเหน ตลอดจนรายการบนเทงในรปอน ๆ ซงหากสอมวลชนไมนาเสนอแลว แมสภาพความเปนจรงเปนอยางไร ประชาชนกไมมโอกาสทราบได ซงจะทาใหเกดความสงสย ไมแนใจ และอาจคดวาประเทศชาตไมมความมนคงกได ซงหากประชาชนมความคดเหนเกยวกบความมนคงของชาตไมตรงกนกอาจเกดอนตรายได” (กร นามฏะค, 2540) โดยเฉพาะอยางยงในปจจบน ซงเปนยคของการสอสารไรพรหมแดน สอมวลชนไดกลายมาเปนเครองมอทมประสทธภาพ ในการประชาสมพนธขาวสารตาง ๆ ใหถงประชาชน เพอกอใหเกดความร ความเขาใจ หรอทศนคตตามทผสงสารตองการ ดงนน สอสารมวลชน ไดกลายเปนเครองมอสาคญในการระดมมวลชนของกลมพลงมวลชนตาง ๆ จากเหตการณการเคลอนไหวของกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย (พ.ศ. 2548-พ.ศ. 2552) และกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (พ.ศ. 2550-พ.ศ. 2553) ทผานมา สะทอนใหเหนความลมเหลวในการใชสอประชาสมพนธของรฐ เพอเขาถงประชาชน และเพอแยงชงมวลชน ดงทพจตรา ศภสวสดกล (2553) ไดกลาวถงสงครามสอระหวางรฐบาล (อดตนายกรฐมนตร นายสมคร สนทรเวช) และกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยวา “การถอดรหส สมการของสงครามสอในครงนไมเพยงแตจะชใหเหนถงพลงของเทคโนโลยของสอสมยใหมทสามารถขามเหนอการควบคมของรฐไทยเทานน แตยงบงบอกถงผลกระทบทเกดจากววฒนาการของสอมวลชนทขยายชองทางการรบรอนหลากหลาย อนนามาซง การแตกตวของชองทางของสอใหมมากมาย โดยอนญาตใหแตละชองทางการสอสารสามารถขบเนนและตอกยาประเดนแบบเฉพาะเจาะจงและปฏเสธการเปนพนทกลางทรองรบความหลากหลายของประเดน ความคดเหน ขอมล และผบรโภค” ความคดเหนดงกลาว นอกจากจะแสดงใหเหนวากลมมวลชนมการบรหารจดการสอประชาสมพนธ ทมประสทธภาพมากกวาการบรหารจดการสอประชาสมพนธของรฐบาลแลว ยงสะทอนใหเหนถงพฒนาการของสอสารมวลชนสมยใหม ทสามารถเขาถงประชาชนแตละบคคลโดยตรงได อาท การใชโทรทศนผานดาวเทยม อเมล เวบไซต ชมชนออนไลน และการสงขอความผานทางโทรศพทมอถอ เปนตน ซงความเปลยนแปลงทงหมดดงไดกลาวมา นบเปนความทาทายครงใหม ของรฐบาลไทย ในการบรหารจดการสอประชาสมพนธ เพอใหสามารถเขาถงประชาชนในทกระดบ โดยเฉพาะประชาชนทอยในภมภาคตาง ๆ ของประเทศ ซงมจานวนมากและเปนกาลงทสาคญของประเทศ โดยรฐบาลมเครองมอทใชในการกากบดแล และบรหารจดการสอประชาสมพนธ ไดแก กฎหมายท เ กยวของกบสอมวลชน โดยใชผานทางหนวยงานทขนตรงตอรฐบาล เชน สานกนายกรฐมนตรกรมประชาสมพนธ นอกจากน ยงมองคกรอสระทดแลเรองความมนคง ไดแก กองอานวยการรกษาความมงคงแหงราชอาณาจกร และองคกรทกากบดแลสอมวลชนบางประเภท ไดแก คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต เปนตน


97

จากความสาคญของสอมวลชนทมตอความมนคงของประเทศดงกลาวขางตน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบ “การบรหารการจดการสอประชาสมพนธเพอความมนคงของประเทศ” ทงน เพอจะนาเสนอแนวทางในการจดทานโยบายการบรหารจดการสอประชาสมพนธทมประสทธภาพ เพอรกษาความมนคงของประเทศ รวมถงหนวยงานทเกยวของทงในระดบสวนกลาง และภมภาค โจทยวจย/ปญหาการวจย 1. ประวตและความเปนมาของวทยชมชนกอตงขนมาอยางไร 2. นโยบายการจดตงวทยชมชนเปนอยางไร 3. รปแบบการบรหารสถานวทยชมชนเปนอยางไร 4. วทยชมชนมผลตอความมนคงของรฐเปนอยางไร วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาประวตความเปนมาของวทยชมชน 2. เพอศกษานโยบายการจดตงวทยชมชน 3. เพอศกษารปแบบการบรหารของวทยชมชน 4. เพอศกษาวทยชมชนตอความมนคงของรฐ วธการดาเนนการวจย การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) มขนตอนการศกษา เรมจากการศกษานโยบายของรฐบาลทเกยวของกบความมนคง โดยกาหนดกลมผมสวนรวมในการวจย 2 กลม ไดแก กลมผมสวนเกยวของกบการกาหนดนโยบายการใชสอประชาสมพนธ และ กลมผรบฟงวทยชมชน 1. การกาหนดหนวยศกษาและวเคราะหขอมล 1.1 การกาหนดกลมผใหขอมลสาคญ (Key Informants) กลมผใหขอมลสาคญในการวจยครงน ไดแก คณะกรรมการขาราชการ และเจาหนาทของรฐบาลททาหนาทเกยวของกบนโยบายการบรหารการจดการสอประชาสมพนธ รวมถงผบรหารสถานวทยชมชนจากภาคกลาง 3 สถาน จากภาคเหนอ 3 สถาน จากภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 สถาน และจากภาคใต 3 สถาน โดยใชการสมภาษณเจาะลกแบบมโครงสราง (Structured In-Depth Interview) 1.2 กาหนดกลมผรวมการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ผเขารวมการสนทนากลมสาหรบการศกษาครงน ไดแก ผรบฟงสถานวทยชมชนในพนท ๆ เลอกแลวภาคละ 12 คน เปนกลมสนทนา 4 กลม กลมละ 12 คน รวมทงสน 48 คน 2. ขนตอนการวจย การดาเนนการวจยเรอง “การบรหารวทยชมชนเพอความมนคงของรฐ” มรายละเอยดขนตอนการดาเนนการดงน ขนตอนท 1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวกบแนวคดและทฤษฎทเกยวกบความมนคงของประเทศ การบรหารจดการ การสอสาร


98

ขนตอนท 2 พฒนาแบบสมภาษณเชงลกโดยสงเคราะหขนจากความรทไดจากการทบทวนเอกสารภายใตกรอบแบบจาลองการบรหารจดการ “POSDCORB MODEL” ซงพฒนาขนโดยกลคและเฮอรรค (Gulick & Urwick, 1973) และสมภาษณเชงลกผใหขอมลหลก (Key Informants) และรวบรวมขอมลทไดจากการสมภาษณทงหมด จากนนจงวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลก โดยใชวธการบญชคาหลกและการวเคราะหเนอหา เพอเปนแนวคาถามสาหรบการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ขนตอนท 3 จดการสนทนากลม จานวน 4 กลม โดยแตละกลมประกอบดวยผฟงสถานวทยชมชน ซงใชการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) จากภาคตางๆ ไดแก ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง และภาคใต จานวนภาคละ 12 คน รวมทงสน 48 คน ขนตอนท 4 วเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลก โดยใชวธการบญชคาหลกและวเคราะหเนอหา การสนทนากลมดวยการตความ และการพรรณนาความ ตลอดจนการวเคราะหเอกสารทเกยวของ ขนตอนท 5 อภปรายและสรปผล การบรหารวทยชมชนเพอความมนคงของรฐ ทไดสงเคราะหขน ขนตอนท 6 นาเสนอการบรหารวทยชมชนเพอความมนคงของรฐทสมบรณ 3. เครองมอทใชในการวจย 3.1 เครองมอในการเกบขอมลจากการสมภาษณเชงลก ผวจยสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) ซงไดนาแบบ จาลองการบรหารจดการ “POSDCORB MODEL” มาเปนแนวทางในการตงประเดนการสมภาษณ โดยมขนตอนดงน 1) กาหนดโครงสรางแบบสมภาษณใหครอบคลมวตถประสงคของการวจย 2) นาแบบจาลองการบรหารจดการ “POSDCORB MODEL” มาเปนแนวทางในการสรางแบบสมภาษณ ประกอบดวย การวางแผน การจดองคการ การบรหารทรพยากรบคคล การสงการและการกากบดแล การประสานงาน การรายงาน การบรหารงบประมาณ 3) นาแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ใหอาจารยทปรกษา พจารณาความถกตอง และความสอดคลองของขอคาถาม 4) แบบสมภาษณในการวจยครงนประกอบดวยประเดนหลกดงน 4.1) ประวตและความเปนมาและบทบาทของวทยชมชนตอความมนคงของรฐในปจจบน 4.2) นโยบายการจดตงวทยชมชนอทธพลของวทยชมชนตอผรบฟงขาวสารจากวทยชมชน 4.3) รปแบบการบรหารจดการสอวทยชมชน แบงออกเปนประเดนยอยคอ 1) การวางแผนการใชสอวทยชมชน 2) ความเหมาะสมของบคลากรททาหนาทผบรหารและดาเนนรายการวทยชมชนในปจจบน 3) การสงการและการกากบดแลวทยชมชน โดยหนวยงานของรฐบาล 4) การประสานงานระหวางวทยชมชนแตละแหง 5) การรายงานการปฏบตงานตอหนวยงาน


99

ทเกยวของกบการกากบดแล 6) งบประมาณในการจดตงวทยชมชน และ 7) การบรหารการจดการสอวทยชมชน เพอความมนคงของรฐ 4.4) ขอเสนอแนะแกรฐบาลในการจดการบรหารวทยชมชนเพอความมนคงของรฐ 3.2 เครองมอในการเกบขอมลจากการสนทนากลม ผวจยกาหนดประเดนในการสนทนากลม โดยใชผลการวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลก และใหผดาเนนการสนทนากลมยกประเดนตาง ๆ ขนกลาวเพอใหผรวมสนทนาไดแสดงความคดเหนอยางเตมท 4. การวเคราะหขอมล 4.1 การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณเชงลกใชวธการบญชคาหลกและการวเคราะหเนอหา เพอสรางแนวคาถามสาหรบการสนทนากลม 4.2 การวเคราะหขอมลจากการสนทนากลม วเคราะหดวยการตความแบบและ การพรรณนาความ 4.3 การวเคราะหเอกสาร วเคราะหเอกสารทเกยวของดวยการวเคราะหเนอหา จากแหลงขอมลทตยภมไดแก หนงสอพมพ วทยานพนธ บทความทางวชาการและแหลงขอมล จากอนเทอรเนต ผลการวจย 1. การศกษาประวตความเปนมาบทบาทของวทยชมชน พบวาวทยชมชนไทยมววฒนาการจากการรวมตวของภาคประชาชนโดยเสร เพอสทธการสอสารเพอชมชน ตงแตปลายป พ.ศ. 2543 เรอยมา จนกอใหเกดการกระจายตวของกจการวทยชมชน แลวแปรเปลยนเปนวทยธรกจขนาดเลก (SMEs) ควบคกบการเปลยนแปลงกฎระเบยบตาง ๆ อาท รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 มาตรา 40 ตอเนองรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 47 พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและกากบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543 พระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน พ.ศ. 2551 พระราชบญญตวทยคมนาคม พ.ศ. 2498 ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรองหลกเกณฑและวธการอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว (วทยกระจายเสยงชมชน) และประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรองหลกเกณฑการประกอบกจการบรการชมชนชวคราว (วทยกระจายเสยงชมชน) และบทบาทของวทยชมชนในปจจบนเปน 5 บทบาท คอบทบาทการเปดพนทสาธารณะใหกบประชาชน บทบาทในการเชอมโยงเครอขายภาคประชาชน บทบาทการเปนเครองมอทชวยใหเกดการพฒนาในชมชน และบทบาทในการดารงรกษาและสงเสรมความมนคงของประเทศ 2. การศกษานโยบายการจดตงวทยชมชน พบวา ปจจยททาใหสอวทยชมชนมอทธพลตอประชาชนในชมชน ไดแก สถานวทยชมชนเกดขนจากการกอตงของคนในชมชน สถานวทยชมชนตงอยภายในชมชนหรอใกลเคยงกบชมชน ความชดเจนของการรบฟง การใชภาษาทองถนกบชาวชมชน และการมสวนรวมในการดาเนนรายการของชาวชมชน


100

3. การศกษารปแบบการบรหารจดการวทยชมชนเพอความมนคงของรฐ วทยกระจายเสยงชมชนนบเปนรปแบบหนงของการใชสอทจดทา ดาเนนกจกรรม และดารงอยเพอสอสารกบกลมเปาหมายในพนทเฉพาะซงวทยกระจายเสยงในลกษณะเดมไมสามารถจะตอบสนองตอการรบรขาวสารในลกษณะตาง ๆ ได ฉะนนจงจาเปนตองแสวงหาวธการทแตกตางจากเดม เพอใหผฟงกลมเปาหมายทมความจาเพาะในแตละพนทไดบรโภคขาวสาร ความบนเทงและอรรถประโยชนทสอดคลองกบความตองการและสภาพการณในแตละแหง หลกการงาย ๆ ทวทยกระจายเสยงชมชนจะใชเปนแนวทางในการบรหารจดการเพอความอยรอดคอ “แตกตางจากสถานกระแสหลก ปกหลกกลางใจชมชน เปนหนทางใชบรการ ขบขานความบนเทงรนรมย” แมสถานวทยกระจายเสยงชมชนจะอาศยความเปนสอของทองถนทมขนาดจากด แตในขณะเดยวกนวทยกระจายเสยงชมชนกยงหลกหนไมพนบทบาทของการเปน “สอมวลชน” ซงจะตองทาหนาทของสอทมคณภาพ เพอขาวสารทมคณภาพโดย 1) การบรการขาวสารทหลากหลาย และสงผลกระทบตอคนในพนทกระจายเสยง 2) การสรางสรรคเนอหาขาวสารและผงรายการโดยคานงถงโอกาสการมสวนรวมของกลมเปาหมาย ตงแตรวมวางแผนรวมผลต รวมกจกรรม รวมรบฟง รวมสะทอนปญหาความตองการ 3) การเปนสวนรวมในการพฒนาสงคม ชมชน ทองถนดวยเครอขายขาวสารทมเปาหมายในการยกระดบสงคมใหกาวหนา ดขน มคณภาพชวตทเหมาะสมพอเพยง 4) การเปนชวงเวลาสาธารณะเพอการใชประโยชนในการนาเสนอขาวสาร แลกเปลยนความคดเหน และเวทเพอการแสดงออกถงความตองการและขอเรยกรองทเปนธรรมภายใตหลก ธรรมาภบาล การกาหนดเนอหาสอในรายการประเภทขาวของสถานวทยกระจายเสยงขนาดใหญใหความสาคญกบความเรว ความสดใหม บนพนฐานของความถกตองเปนจรง โดยขาวตนชวโมงจะเนนขาวเดนสถานการณทเกดขนลาสด รายงานความคบหนาของประเดนทเปนทสนใจของสงคม และบรหารเวลาสาหรบพนทโฆษณาซงถอเปนรายไดสาคญของสถาน ทถายทอดขาวตนชวโมงยงเครอขายภมภาค ขณะทการผลตและนาเสนอขาวสารของสถานวทยกระจายเสยงขนาดเลกจะทาหนาทรายงานขาวเฉพาะดาน เชน การศกษา การเกษตร หรอรายงานกจกรรมของผบรหาร ผบงคบบญชา ซงเปนการเสรมเนอหาจากขาวกระแสหลกทสามารถรบไดจากสอประเภทอน ๆ ฉะนนการออกแบบสรางสรรครายการ หรอการจดผงเวลาของวทยกระจายเสยงชมชน จาเปนตองอาศยวธการทมลกษณะเฉพาะซงแนนอนทสดสาหรบหลกการเสนอขาวสารทวาจะตองเนนความ “สด-ใหม” หรอความสนใจของปถชนอนเปนพนฐานของการบรโภคขาวสารทวไปแตวทยกระจายเสยงชมชนมขอจากดทงดานงบประมาณทจะใชลงทนเพอผลตขาวสาร ความเขมแขงของการเปนองคกรขาวสารเครอขายการปฏบตงานของผสอขาวในพนท เปนตน ถงกระนน สถานวทยกระจายเสยงชมชน กมขอไดเปรยบภายใตขอจากด เชน การอยตดกบพนทรความตนลกหนาบางของปญหาการอยกบกลมผรบฟงเปาหมาย การทสามารถใชแหลงขาวทสอหลก ผลตไวแลวมาเปนประโยชนในการนามา “เลาขาว” ตออยางมสสน


101

ดวยธรรมชาตของการเปนสอชมชน แนวคดทสามารถใชเปนหลกการพนฐาน ในการบรหารจดการเนอหารายการไดโดยใชผสมผสานตามความเหมาะสมกบศกยภาพและขอจากดทมอยตามสโลแกนทวา “นาเสนออยางหลากหลาย กระจายสดสวน ครบถวน องคกร สะทอนปญหา เสรมปญญาชมชน หาหนทางออก ตอกยาความเปนเจาของ ครองใจผฟง” การวางแผนการจดรายการ (Planning) 1) ในปจจบนการจดผงรายการจะเนนไปทางดานขาวสาร และความบนเทงเปนหลก สวนรายการทเกยวของกบการศกษายงมนอย 2) สาระทางการศกษาเปนสงทดแตกควรมบนเทงประกอบดวย เพอทาใหผฟงไมเกดความเครยดหรอความเบอหนาย ผงการจดรายการของวทยชมชนในปจจบน ควรอยในกรอบทกาหนดไวในประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรองหลกเกณฑและวธการอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว พ.ศ. 2552 ซงกาหนดวา รายการทกาหนดไวในผงรายการตองเปนรายการขาวสารหรอสาระทเปนประโยชนตอชมชนหรอทองถนทบรการ ไมนอยกวารอยละ 70 และควรเปดโอกาสใหคนในชมชนมสวนรวมในการวางผงการจดรายการ และการดาเนนรายการดวย การจดโครงสรางองคกร (Organization) โครงสรางการจดองคกรของวทยชมชนแตละสถานยงไมมรปแบบทแนนอนตายตว แตปรบเปลยนไปตามความเหมาะสมของวทยชมชนแต ละแหง การบรหารทรพยากรบคคล (Human Resource Management) ผจดรายการวทยชมชนวางตวเหมาะสม มความรรอบตว พดจาภาษาทองถนทาใหเกดความเปนกนเอง วทยชมชน ไมควรยงเกยวกบการเมองหรอชนาผฟงและสงคม สาหรบในการคดเลอกทจะมาดาเนนรายการนนตองด พนฐานความร และความเหมาะสมบคลกภาพกบการจดรายการ การสงการและการกากบดแล (Direction and Regulation) รฐไมควรเขามาแทรกแซงการจดรายการวทย แตควรปลอยใหสถานวทยชมชนดาเนนการดวยตนเอง และรฐใหการสนบสนนตามทวทยชมชนตองการ ถาวทยชมชนเสนอเรองทเปนภยคกคามตอความมนคงของประเทศหรอขดตอศลธรรมอนดแลว แลวรฐกตองมการควบคม การประสานงาน (Co-Operation) ในปจจบนวทยชมชนในบางจงหวดมการสรางเครอขายวทยชมชนขน โดยจดตงเปนชมรมของวทยชมชนของแตละจงหวด นอกจากนยงมการจดตงเปนสมาคม นอกจากนในป พ.ศ. 2545 ไดมการรวมตวกนของสถานวทยชมชน เพอจดตงเปนสหพนธสถานวทยชมชนขน ซงการสรางเครอขายและการรวมตวกนเปนกลมกอนของวทยชมชนมวตถประสงคหลกเพอปกปองสทธของผประกอบกจการวทยชมชน ตดตามและตรวจสอบการปฏบตงาน ของคณะกรรมการกจการการสอสารและโทรคมนาคมแหงชาต และเพอดแลการดาเนนการของวทยชมชนในเครอขาย ใหอยในมาตรฐานทางจรยธรรมของวทยชมชน การรายงาน (Reporting) ในบรบทปจจบน วทยชมชนตองเขาไปแสดงตวและลงทะเบยน เพอขออนญาตทาการทดลองออกอากาศ ทสานกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต อยางไรกตาม ผจดรายการตองอดเทปรายการทกรายการไวและตองสามารถสงใหคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต ตรวจสอบไดหากตองการ


102

การบรหารงบประมาณ (Budjet Management) ในบรบทปจจบน ประเทศไทยมทงวทยชมชนภาคประชาชน (ไมมโฆษณา) และวทยชมชนภาคธรกจ (มโฆษณา) จงทาใหแหลงทมาของรายไดของวทยชมชนทงสองประเภทแตกตางออกไป โดยทวทยชมชนภาคประชาชน (ไมมโฆษณา) ไดเงนทนจากการบรจาค เงนลงขนของฝายตาง ๆ ในชมชน กจกรรมเพอหาทน นอกจากน ในอนาคตจะไดรบเงนสนบสนนจากภาครฐดวย ในขณะทวทยชมชนภาคธรกจมรายไดหลกจากการโฆษณา 4. การศกษาวทยชมชนทมผลตอความมนคงของรฐไดแก ความมนคงทางดานการเมองภายใน ความมนคงดานการเมองระหวางประเทศ ความมนคงทางเศรษฐกจ ความมนคงดานการทหาร ความมนคงดานสงคมจตวทยา ผลจากการเกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณเชงลกและการศกษาเอกสาร พบวา ผใหขอมลสาคญมความคดเหนวา วทยชมชนในฐานะทเปนสอสารมวลชนประเภทหนงทมอทธพลตอผฟงคอนขางมาก เพราะเปนสอทมความใกลชดกบประชาชนในระดบชมชนและสามารถเขาถงผฟงไดเปนจานวนมาก จงมบทบาทตอการเสรมสรางความมนคงของชาตในหลายมต ไดแก 4.1 ความมนคงทางดานการเมองภายใน วทยชมชนมสวนในการเสรมสรางความมนคง ดานการเมองดวยการวางตวเปนกลาง เปนอสระจากอทธพลของนกการเมองและเสนอขาวทเปนความจรง ไมชนาผฟงสะทอนการทางานของนกการเมองและขาราชการทด สอดสองและตรวจสอบการทางานของนกการเมองและขาราชการทประพฤตมชอบ 4.2 ความมนคงดานการเมองระหวางประเทศ วทยชมชนมสวนในการเสรมสราง ความมนคงดานการเมองระหวางประเทศดวยการเสนอขาวทเปนความจรง ไมชนาหรอยยงใหประชาชนเกด ความเกลยดชงหรอเคยดแคน 4.3 ความมนคงทางเศรษฐกจ วทยชมชนมสวนในการเสรมสรางเศรษฐกจ โดยการใหขอมล ขาวสารและจดกจกรรมทสงเสรมการประกอบอาชพของประชาชนในชมชน ทาใหชมชนมความเขมแขง 4.4 ความมนคงดานการทหาร วทยชมชนมสวนในการเสรมสรางความมนคง ดานการทหาร ดวยการไมนาเสนอขาวทถอวาเปนความลบของทางราชการ ทอาจจะบนทอนความมนคงของชาต 4.5 ความมนคงดานสงคม จตวทยา วทยชมชนมสวนในการเสรมสรางความมนคง ดานสงคม จตวทยา โดยการนาเสนอรายการทชวยดารงรกษา และสงเสรมประเพณ วฒนธรรม ศลธรรมและหลกธรรมาภบาลใหกบคนในชมชน อภปรายผล 1. วทยชมชนไทยมววฒนาการจากการรวมตวของภาคประชาชนโดยเสร เพอสทธการสอสารเพอชมชน ตงแตปลายป พ.ศ. 2543 เรอยมา จนกอใหเกดการกระจายตวของกจการวทยชมชน แลวแปรเปลยนเปนวทยธรกจขนาดเลก (SMEs) ควบคกบการเปลยนแปลงกฎระเบยบตาง ๆ อาท รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 มาตรา 40 ตอเนองรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 47 พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและกากบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543 พระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยง


103

และกจการโทรทศน พ.ศ. 2551 พระราชบญญตวทยคมนาคม พ.ศ. 2498 ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรองหลกเกณฑและวธการอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว (วทยกระจายเสยงชมชน) และประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรองหลกเกณฑการประกอบกจการบรการชมชนชวคราว (วทยกระจายเสยงชมชน) และบทบาทของวทยชมชนในปจจบนเปน 5 บทบาท คอบทบาทการเปดพนทสาธารณะใหกบประชาชน บทบาทในการเชอมโยงเครอขายภาคประชาชน บทบาทการเปนเครองมอทชวยใหเกดการพฒนาในชมชน และบทบาทในการดารงรกษาและสงเสรมความมนคงของประเทศ บทบาทตางๆ เหลาน สอดคลองกบแนวคดของ กาญจนา แกวเทพ และคนอน ๆ (2543) ซงอธบายถงกระบวนการสอสารเพอสรางการมสวนรวมในชมชนของวทยชมชน ซงแสดงบทบาททงผสงสาร ไดแก การเปดพนทสาธารณะใหกบประชาชาชน ไดแก บทบาทการเปนสอกลางในการไหลของขาวสารและบทบาทในการดารงรกษาและสงเสรม ความมนคงของประเทศ ชองทางการสอสาร ไดแก บทบาทการเปนเครองมอทชวยใหเกดการพฒนาในชมชน และผรบสาร ไดแก บทบาทในการเชอมโยงเครอขายภาคประชาชน 2. ปจจยททาใหสอวทยชมชนมอทธพลตอประชาชนในชมชน ไดแก สถานวทยชมชนเกดขนจากการกอตงของคนในชมชน สถานวทยชมชนตงอยภายในชมชนหรอใกลเคยงกบชมชน ความชดเจนของการรบฟง การใชภาษาทองถนกบชาวชมชน และการมสวนรวมในการดาเนนรายการของชาวชมชน สอดคลองกบงานวจยของสนย หนสง (2549) ซงไดวจยเรอง การสอสารแบบมสวนรวมของประชาชนโดยผานรายการวทยชมชน สถานวทยชมชน อาเภอจอมบง จงหวดราชบร พบวา สถานภาพของสอวทยชมชนไดสรางระดบการมสวนรวมในฐานะผรบสารไดงายกวาสออน ๆ การมสวนรวมของประชาชนในการสอสารของวทยชมชน (Participatory Communication) ไดสรางลกษณะแบบสองทาง คอการสอสารทสามารถโตตอบกนไดระหวางผสงสารกบผรบสาร เนองจากวทยชมชนสามารถชวยแกปญหาภายในชมชนได วทยชมชนเปนสอททาใหเกดการแสดงความคดเหนทหลากหลายและเมอวทยชมชนไดแจงขอมลขาวสารใหกบประชาชนไดรบทราบอยางทวถงแลว ประชาชนจะเกดความรทสามารถนาไปปรบใชในชวตประจาวนได 3. รปแบบการบรหารจดการวทยชมชนเพอความมนคงของรฐในปจจบนประกอบดวย การวางแผนการจดรายการ การจดโครงสรางองคกรของวทยชมชน การบรหารทรพยากรบคคล การสงการ และการกากบดแล การประสานงาน การรายงานและการบรหารงบประมาณ ซงสอดคลองกบงานวจยของเจรญเนตร แสงดวงแกว (2549) ทศกษาเรอง การบรหารงานวทยชมชน ควนเนยง ตาบลบางเหรยง และวทยชมชนชวาทอง ตาบลบานนา จงหวดสงขลา ซงศกษาพบวา วทยชมชน ควนเนยง มการบรหารงานทมาจากคนในชมชน มการเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวมทง 3 ระดบ คอ การมสวนรวมในฐานะผรบสาร/ผใชสาร การมสวนรวมในฐานะผสง/ผผลต/ผรวมผลต และการมสวนรวมในฐานะผวางแผนและกาหนดนโยบาย บทบาทหนาทททามากทสด คอ เผยแพรขาวสารทเปนประโยชนสวนประโยชนของวทยชมชนควนเนยง คอ การประชาสมพนธขาวสารในชมชน ทงน เปนเพราะวากระบวนการบรหารจดการวทยชมชนเปนกระบวนทดาเนนไปเพอใหวทยชมชนไดบรรลเปาหมายในการรบใชประชาชน รปแบบการจดการวทยชมชนของกาญจนา แกวเทพ (2551) ไดศกษาและพบวา การบรหารวทยชมชนนนควรคานงถงองคประกอบทสาคญ 4 ประการ คอ 1) บรบทของชมชน เนองจากวทยชมชนนนเปนสอทอยทามกลาง “ชมชน” ซงตองมความสมพนธ


104

เชอมโยงกบสงคมและวถชวตของชมชนทแตกตางกนไป 2) การบรหารจดการวทยชมชน จะประกอบ ดวย 4 สวน สวนประกอบแรก คอ โครงสรางวทยชมชน ทาหนาทเปน “ดมลอ” ทจะหมนเอาสวนประกอบการบรหารอก 3 สวน คอ การบรหารคน (บคลากร) การบรหารงาน และการบรหารเงน/อปกรณใหเคลอนตามไป และ 3) เปาหมายของการบรหารจดการ เนองจากการบรหารนนเปนการลงมอกระทาการ/ดาเนนการดวยทรพยากรทมเพอใหบรรลเปาหมายทตงเอาไว ดงนน การทลกษณะการบรหารจะออกมาในรปแบบใดกยอมขนอยกบวา การบรหารนนเปนไปเพอบรรลเปาหมายอะไร 4. ศกษาวทยชมชนทมผลตอความมนคงของรฐไดแก ความมนคงทางดานการเมองภายใน ความมนคงดานการเมองระหวางประเทศ ความมนคงทางเศรษฐกจ ความมนคงดานการทหาร ความมนคงดานสงคมจตวทยา สอดคลองกบงานวจยของธนพล หรญบรณะ (2552) ซงศกษาเรอง “บทบาทวทยกระจายเสยงเพอความมนคงของชาต” พบวา แนวทางการพฒนาตองปรบแนวคดใหม ใหประโยชนแกผบรโภคสอเปนหลก ปรบโครงสรางและการบรหารเชงกลยทธใหกบกจการวทยกระจายเสยงของกองทพ โดยเนนพฒนาคน เทคโนโลยและรปแบบทรายการหลากหลาย ขยายฐานเนอหา จดตงมวลชนและสถานชมชน การมสวนรวมและเสรมสรางกองทนสนบสนน สาหรบขอเสนอแนะ ไดแก การปรบโครงสรางและการบรหาร การแปรรปของกองทพบางสวนเปนธรกจใหสอดคลองกบสภาพความเปนจรงและอน ๆ โดยทกขอเสนอแนะคควรสาหรบการศกษาในอนาคต ทงน เปนเพราะวาสอวทยชมชนตองมการปรบตวตวเพอใหเกดการสรางความมนคงใหแกประเทศได หวใจสาคญของวทยชมชนอยทพนธกจสาคญ ไดแก การระดมการมสวนรวมของคนในชมชนมารวมดาเนนการของวทยชมชนอยางเปนระบบแทจรง ทงการรวมบรหารจดการ กาหนดนโยบายและแผน การผลตรายการและรวมดาเนนกจกรรมดานอน ๆ อกทงจาเปนตองมชองทางตอเชอม เพอสราง ความรวมมอกบฝายตาง ๆ ในชมชนแกไขปญหา หรอรวมพฒนาชมชนโดยไมมฝายหนงฝายใดเปน ผครอบงา ตลอดจนการเพมขดความสามารถการทาหนาท ทงในฐานะทเปนสอมวลชน พงเปนศนยกลางแหงขอมลขาวสารและกจกรรมสชมชนอยางครอบคลมรอบดาน ทงเชงกายภาพและ เชงเนอหาทเปนประโยชนตอคนในชมชน ตลอดจนดาเนนการตามกรอบของกฎหมายและธรรมเนยมปฏบตของชมชน อยางไรกตาม แมวทยชมชนยงไมสามารถพฒนาตนเองในการปฏบตตามพนธกจสาคญตาง ๆ ครบถวน กมไดหมายความวาวทยชมชนออนแอ แตวทยชมชนเปนสถาบนแหงการเรยนรรวมกนของคนในชมชน ดงนน ทกฝายจงพงรวมกนเสรมสรางความเขมแขงใหแกวทยชมชน เปนสาคญ ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต ควรเรงทาแผนแมบทเพอการควบคมวทยชมชนใหเสรจโดยเรว และควรสงเสรมและจดการอบรมในเรองของการดาเนนกจการวทยชมชนใหชดเจน


105

2. คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต ควรรวมมอกบฝายความมนคงในการสงเสรมบทบาทของวทยชมชนใหสงเสรมความมนคงของประเทศ และควรสงเสรมใหวทยชมชนไดควบคมกนเองเพอใหวทยชมเปนไปเพอชมชนโดยแทจรง 3. คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต ควรสงเสรมแนวทางการพฒนาวทยชมชนสวทยดจตอลในอนาคต 4. กาหนดนโยบายภายใตขอกฎหมาย ตามพระราชบญญตทกาหนดใหกบผปฏบตในการดาเนนการจดตงสถานวทยชมใหปฏบตตามขนตอนทถกตอง 5. กาหนดนโยบายการบรหารการจดการสถานวยชมชนใหกบผปฏบต เพอปฏบตยดหลกตามวตถประสงคทกาหนดอยางเครงครด 6. กาหนดนโยบายการจดสรรงบประมาณ ใหกบการจดตงสถานวทยชมชนตามขนาดคลนความถทไดรบอนมตจดตงสถานวทยชมชน 7. กาหนดนโยบายในการจดตง การดแลบงคบใชในเรองสถานทและหนวยงาน พนทรวมไปถงอาคารสถานทตงใหอยในรปแบบทกาหนดการจดตงสถานวทยชมชน 8. กาหนดนโยบายใหคณะกรรมการในหนวยงานวทยชมชนทจดตงขน มคณะกรรมการตรวจสอบขอมลขาวสารกอนออกอากาศสสาธารณะชนเพอมกอใหเกดผลตอความมนคงของรฐ ขอเสนอแนะระดบหนวยงานปฏบต 1. รฐบาลควรรบดาเนนการจดตงคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต โดยเรวทสด และควรประกาศรบรองสถานภาพวทยชมชนใหชดเจนและโดยเรว 2. คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต ตองมนโยบายใหวทยชมชนเพอความมนคงตอไป 3. ระดบหนวยงาน ผทนานโยบายไปปฏบตควรยดหลกปฏบตและวธการ ในการมจรรยาบรรณ ดานการนาเสนอขอมลขาวสาร 4. ระดบหนวยงาน ผทนานโยบายไปปฏบตในการจดตงสถานวทยชมควรยดหลกตาม นตธรรม ตามเงอนไขทกฎหมายกาหนด 5. ระดบหนวยงานและองคกร ควรมการพฒนาทางดานองคความรใหกบบคลากร ในหนวยงานอยางสมาเสมอ 6. ระดบหนวยงานทนานโยบายไปปฏบตในการจดตงสถานวทยชมชนควรนาเสนอ ขอมลขาวสารและรปแบบทเปนผลประโยชนตอชมชน เพอชมชน โดยประชาชนอยางแทจรง 7. ระดบหนวยงานและบคลากรทรวมกนจดตงสถานวทยชมชนเพอชมชน ไมใชสอวทยชมชนทมพษมภยตอสวนรวมและสงคม 9. ระดบผปฏบตการ ควรนานโยบายวธการนาเสนอขอมลขาวสาร แลกเปลยนความคดเหนระหวางเครอขายวทยชมชนซงกนและกน 10. คณะกรรมการจดตงสถานวทยชม ควรมหลกการและหาวธการทถกตองในการ ระดมงบประมาณบางสวนในชมชน ใหประชาชนมสวนรวมในการจดตงสถานวทยชมชนนน ๆ


106

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. ควรมการวจยถงนโยบายของสอวทยชมชนเพอเสรอสระไมตองพงนายทนเพอความมนคงของชาต 2. ควรมการวจยถงนโยบายและรปแบบของสออน ๆ เพอความมนคงของชาต

บรรณานกรม กร นามฏะค. (2540). สอมวลชนกบความมนคงของประเทศ. นเทศสาร. 5, 3-8. กาญจนา แกวเทพ และคนอน ๆ. (2543). สอเพอชมชน: การประมวลองคความร. กรงเทพฯ:

สานกงานกองทนสนบสนนการวจย. เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2553). การแสดงบญชทรพยสนและหนสนอนเปนเทจ.

สบคนจาก http://www.kriengsak.com เจรญเนตร แสงดวงแข. (2549). การบรหารงานวทยชมชนควนเนยง ตาบลบางเหรยง

และวทยชมชนชวาทอง ตาบลบานนา จงหวดสงขลา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ธนพล หรญบรณะ. (2552). บทบาทวทยกระจายเสยงเพอความมนคงของชาต. วทยานพนธวารสารศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

นธ เอยวศรวงศ. (2553). การเมอง. กรงเทพฯ: โอเพนบค. พจตรา ศภสวสดกล. (2553). ความลมเหลวในการสอประชาสมพนธของรฐ.

สบคนจาก http//www.babgkokbiznews.com วชย เชดช. (2547). การศกษาวชาความมนคง (Security Studies). กรงเทพฯ:

โรงเรยนเสนาธการทหารบก. สนย หนสง. (2549). การสอสารแบบมสวนรวมของประชาชนโดยผานรายการวทยชมชน

สถานวทยชมชน อาเภอจอมบง จงหวดราชบร. รายงานการวจยคณะวทยาการจดการ สถาบนราชภฏหมบานจอมบง.

Binder, L. et at. (1971). Crises and Conseqnences in Political Development. Princeton: Princeton University Press.

Gulick, L., & Urwick, L. (1973). Paperson the Science of Administration. New York: Columbia University.


ความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย: กรณศกษาจงหวดสมทรปราการ

THAI INDUSTRIAL MANPOWER SECURITY A CASE STUDY OF SAMUT PRAKAN PROVINCE

ศาสตรศลป ละมายศร1, สมาน งามสนท2, อรสา จรญธรรม3 และชาญชย จตรเหลาอาพร4

Sartsil Lamaisri, Samarn Ngarsanit, Orasa Charoontham, and Charnchai Jitlaowarporn

1หลกสตรรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

2หลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานเทศศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม กรงเทพมหานคร 3หลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน 4หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ


บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทยเนนการศกษาปจจยทมผลตอ ความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย โดยใชแรงงานอตสาหกรรมไทยในจงหวดสมทรปราการเปนกรณตวอยาง และเพอศกษากระบวนการพฒนาแรงงานอตสาหกรรมไทยใหมนคง ระเบยบวธวจย เปนการวจยคณภาพ ผมสวนรวมในการวจยไดแก ผใหขอมลหลกคอผเกยวของกบแรงงานโดยตรง เกบขอมลโดยการสมภาษณเจาะลก และเกบขอมลจากผใชแรงงานโดยตรง ดวยการสนทนา กลมวเคราะหขอมลดวยวธการพรรณนา โดยมขอคนพบคดเปนระบบรอยละ มาสนบสนน ผลการวจยพบวา 1. แรงงานอตสาหกรรมไทย มความมนคงดานเศรษฐกจ เพยงรอยละ 57.70 แสดงใหเหนวาแรงงานอตสาหกรรมไทยสวนใหญยงขาดความมนคงทางเศรษฐกจ เนองจากมรายไดจากการทางานอยางเดยว ไมเพยงพอกบคาใชจายในชวตประจาวน ตองประหยด อดออมจงจะสามารถอยจนถง วนเงนเดอนออก 2. ความมนคงทางดานสงคม พบวา แรงงานอตสาหกรรมไทย ขาดความมนคงถงรอยละ 84.62 หมายความวา แรงงานอตสาหกรรมไทยยงขาดหลกประกนดานรายได สวสดการประกนสงคม ประกนสขภาพ ตลอดจนการประกนคณภาพชวตหลงเกษยณอาย 3. ปจจยทเปนเหต มผลตอความไมมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย อนดบหนงรอยละ96.15 ไดแกคาตอบแทนแรงงานไมเพยงพอ รองลงมาไดแกองคการ รอยละ 92.31 คอสถานประกอบการ การบรหารงานไมชดเจนขาดทศทาง ขาดหลกธรรมาภบาล รองลงมารอยละ 88.46ไดแก ความสมพนธระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาและเพอนรวมงาน รองลงมารอยละ


108

84.62 ไดแก ลกษณะของงานทไดรบมอบหมายไมชดเจน และมการปรบเปลยนงานบอย ๆ รองลงมา รอยละ 84.62 ไดแก ประสบการณของผใชแรงงานเองยงขาดประสบการณและขาดความสนใจใฝเรยนร การพฒนาทจาเปนทสดเพอใหแรงงานอตสาหกรรมไทยมความมนคง อนดบหนง คดเปนรอยละ 96.15 ไดแก การพฒนาคนคอตองพฒนาผใชแรงงานใหมฝมอ ใหสามารถใชเทคโนโลยททนสมย และใหมความพรอมทงรางกายจตใจ พรอมทจะรบภาระในฐานะผสรางชาตและสงคม

ABSTRACT The objectives of this thesis; Thai Industrial labor force stability: A case study of Samut Prakan Province, were to study the status of the Thai industrial labor force stability, the factors affecting it and its development process. The Methodology used in this study involved qualitative approach. The data were collected from two groups of participants. In-depth-interviews were conducted with key informants who were directly involved with Thai industrial labor and focus group discussions were conducted with participants who were themselves laborers. The data were analyzed using an analytical descriptive method. The findings were as follows: Only 57.70 per cent of Thai industrial laborers had economic security. This indicated that for many Thai industrial laborers, the income from factories was insufficient. They had to live very economically in order to survive to the next payday. Up to it is 84.62% of the industrial laborers did not have social security. This indicated that almost 85 out of every 100 laborers lacked social security, income security, social welfare, health insurance, even life quality welfare after retirement. The main factors affecting Thai industrial labor insecurity were that the factories provided insufficient wages (96.15%) and that the industry itself lacked clear direction and good corporate governance (92.31%). The next factors were supervisor-worker and worker-worker relationships (88.46%), unclear and frequently rotated job assignments (84.62%), and the worker’s lack of adequate experience and incentive to further develop themselves (84.62%). The most important thing to develop Thai industrial labor security is the development of the laborers themselves, to upgrade their skills and enable them to utilize advanced technology. They need to be made and be ready, physically and mentally, to assume the responsibility of being nation and society builders. คาสาคญ ความมนคง แรงงาน อตสาหกรรมไทย


109

ความสาคญของปญหา จากปญหาทางการเมองภายในประเทศและภาวะวกฤตทางเศรษฐกจทงภายในและภายนอกประเทศทวโลก ทาใหแรงงานในสถานประกอบการโดยเฉพาะโรงงานอตสาหกรรม ซงไดรบผลกระทบโดยตรง คอ การลดกาลงการผลต การปลดพนกงาน การเพมวดหยดวนทางาน ลดคาโอท เปนตน ซงนบวนจะเพมขนเรอย ๆ ซงจะสงเกตเหนไดจากอตราการปลดพนกงาน และอตรา การวางงานของประชาชนในชนแรงงานเพมปรมาณมากขนทกวน และมแนวโนมจะเพมขนอกในอนาคต ดงนนในปจจบนแรงงานในอตสาหกรรมในเขตอตสาหกรรมจงหวดสมทรปราการ จงกลวปญหาความไมมนคงในการทางานหรอคณภาพชวตการทางาน ซงประกอบดวยคาจาง ชวโมงทางาน ประโยชนเกอกล บรการตาง ๆ โอกาสความกาวหนาในอาชพ และมนษยสมพนธ ทมผลตอความพงพอใจและแรงจงใจของผปฎบตงาน (สรางครตน วศนารมณ, 2540) เปนความรสกปลอดภยวาจะมงานทา มรายไดทแนนอน มผลตอบแทนอนเกดรายไดและสวสดการทสามารถดารงชพ ไดรบการปกครองอยางเปนรปธรรม มโอกาสในความกาวหนาในการทางานและสามารถทางานไดจนเกษยณอาย เพอใหตนเองและครอบครวดารงชวตอยางปกตสขชวยเหลอตนเองไดโดยไมเกดภาระแกสงคม (สายทพย วงศสงขฮะ, 2540) ปญหาความมนคงของแรงงานซงเกยวเนองกบปญหาเศรษฐกจ และมการตอรองกนระหวางนายจางกบลกจาง สวนมากจะเปนเรองทเกยวกบความไมเปนธรรมในสงคมแทบทงสน ทาใหปญหาเกดขนอยางสบเนองเรอยมา ถงแมวาในปจจบนจะมการจดตงกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมขน และไดมการวางแผนเพอพฒนางานดานแรงงานอยางจรงจงมทงกฎระเบยบ และขอบงคบทสถานประกอบการตองถอปฏบตเพอความมนคงของแรงงานแลวกตามแตสภาพของการบรหารจดการและภาพของความขดแยงระหวางสถานประกอบการกบลกจางกลบทว ความรนแรงและม วงกวางมากขนอยตลอดเวลา ดงจะเหนไดจากสถตของปญหาความขดแยงในชวง 3 ปทผานมา หรอระหวาง พ.ศ. 2549-2551 พบวามขอพพาทและขอเรยกรองของแรงงานในป พ.ศ. 2549 รวม 830 ประเดน ปรากฏเปนขอเรยกรองดานสวสดการ 288 ประเดน คดเปนรอยละ 34.70 ของขอเรยกรองทงหมด พ.ศ. 2550 มขอพพาทและขอเรยกรองของแรงงาน รวม 844 ประเดน ปรากฏเปนขอเรยกรองดานสวสดการ 293 ประเดน คดเปนรอยละ 34.72 ของขอเรยกรองทงหมดและ พ.ศ. 2551 รวม 3,113 ประเดน ปรากฏเปนขอเรยกรองดานสวสดการ 1,274 ประเดน คดเปนรอยละ 40.93 ของขอเรยกรองทงหมดและมแนวโนมทจะสงขนอกในอนาคต (กรมสวสดการและคมครองแรงงาน, 2549) ถงแมวารฐบาลจะใหความสาคญตอแรงงานโดยไดออกพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 และไดจดตงหนวยงานประกนสงคมขนในป พ.ศ. 2536 โดยมนโยบายมงสรางฐานสวสดการของสงคม และความมนคงทางสงคมใหกบผใชแรงงานและผดอยโอกาสในสงคม โดยเฉพาะเดก เยาวชน สตรผสงอาย และคนพการ ดานการใหบรการดานสขภาพอนามย การรกษาพยาบาล การฟนฟสมรรถภาพ โดยไดเนนคาใชจายและการขยายการประกนสงคมไปยงผประกอบอาชพอสระทงยงมงเสนอกฎหมายสวสดการใหมผลบงคบใชดวยจากเหตผลดงกลาวขางตน จงทาใหผวจยสนใจทจะศกษาเรองความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย: กรณศกษา จงหวดสมทรปราการ โดยมงศกษาถงความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย เพอนาขอมลทไดเปนแนวทางในการปรบปรงและ


110

พฒนาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการใหดมากยงขนตอไปในอนาคต โจทยวจย/ปญหาการวจย 1. ความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทยคออะไร และปจจบนสภาพความมนคงของแรงงานไทยเปนอยางไร 2. ปจจบนปจจยอะไรบางทมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย 3. จะพฒนาแรงงานอตสาหกรรมไทยใหความมนคงไดอยางไร วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ 2. เพอศกษาปจจยทมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ 3. เพอศกษากระบวนการพฒนาแรงงานอตสาหกรรมไทยใหมนคง วธการดาเนนการวจย การวจยนใชวธเชงคณภาพ เปนวธการศกษา โดยใชกลมตวอยางในภาคกลมอตสาหกรรมในจงหวดสมทรปราการเปนพนทศกษา กลมอตสาหกรรมดงกลาว ไดแก อตสาหกรรมสงทอ อตสาหกรรมเหลก อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมรถยนต อตสาหกรรมอเลกโทรนก และอตสาหกรรมสงออก มจานวนโรงงาน 7,576 แหง จานวนแรงงาน 746,154 คน (สานกงานสถตแหงชาต, 2551) โดยเนนการศกษากรณเฉพาะเจาะจง เปนการศกษาแบบมงพรรณนา (Descriptive) และการอธบาย (Explanation) 1. ประชากรและกลมตวอยาง ผวจยไดเจาะจงเลอกผเกยวของโดยตรงกบแรงงานอตสาหกรรมไทย ในแตละกลมอตสาหกรรมมการจดตงองคกรเพอเปนตวแทนของแรงงาน ซงบคคลเหลานเปนผสามารถใหขอมลสาคญในการศกษาได (Key Informants) ประกอบดวย 1.1 ผนานโยบายแรงงานไปปฏบตในภมภาค ในจงหวดสมทรปราการ จานวน 2 คน ไดแก ประธานสหภาพแรงงาน และแรงงานจงหวดสมทรปราการ จานวน 2 คน 1.2 ผประกอบการธรกจอตสาหกรรมหรอผบรหารหรอตวแทน จานวน 8 คน 1.3 ผใชแรงงานจานวน 16 คน โดยแบงเปน 2 กลม กลมละ 8 คน มาจากคณะกรรมการองคกรแรงงานในแตละอตสาหกรรมและในการเกบขอมลการศกษาไดเกบขอมลกบผเกยวของททางานในโรงงานอตสาหกรรมทง ขนาดเลก กลาง และใหญ 2. เครองมอทใชในการวจย ผวจยใชเครองมอการเกบขอมล และ การวจย ดงน 2.1 แบบสมภาษณ ทงทมโครงสรางและกงโครงสราง 2.2 ประเดนคาถาม หรอ การอธบายประเดนเพอการประชมกลม


111

2.3 ผวจยเปนเครองมอสาคญในการสงเกตแบบมสวนรวม และการสงเกตแบบไมม สวนรวม 2.4. อปกรณเทคโนโลย เชน เครองบนทกเสยง กลองถายภาพ คอมพวเตอร 3. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยใชวธการเกบขอมล ดงน 3.1 การสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) เพอเกบขอมลปฐมภม จากบคคลทเกยวของโดยตรง (Key Informants) โดยใชวธการสมภาษณอยางเจาะลก ใชเครองมอแบบสมภาษณทงทมโครงสรางและกงโครงสราง 3.2 การจดประชมกลม (Focus Group) โดยผวจยไดดาเนนการประชมในลกษณะเปนวทยากรกระบวนการ (Facilitator) ชวยตงคาถาม สรป และ เชอมโยงการสนทนา 3.3 การศกษาจากขอมลทตยภม ทเกยวของกบการอธบายความของผใหขอมลการวจยเพมเตม และเพอใหสมบรณตามวตถประสงคการศกษา เชน สอสงพมพ รายงานสวนราชการ รายงานภาคเอกชน และอน ๆ 3.4 การสงเกตแบบมสวนรวม โดยผวจยไดรวมทางานในองคการหรอบรษทเดยวกบผใหขอมลการวจย 3.5 การสงเกตแบบไมมสวนรวม โดยผวจยเฝาสงเกตขาวความเคลอนไหวอยภายนอก 3.6 ระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมล ตงแต วนท 1 กนยายน 2552 ถงวนท 30 มนาคม 2553 4. การวเคราะหขอมล ผวจยมกระบวนการวเคราะหขอมล ดงน 4.1 นาขอมลท ไดจากการสมภาษณ การประชมกลม การสงเกต มาพรรณนา (Descriptive) เปนผลการศกษารายบคคล 4.2 สรปประเดนสาระสาคญของแตละขอคาถาม 4.3 ทาการวเคราะหจดหมวดหมเนอหาสาระสาคญ 4.4 ใชการอธบายและเชอมโยงขอมลการศกษา ตามกรอบแนวความคด งานวจยทเกยวของกบการศกษา ผลการวจย จากผลการวจยสามารถสรปได ดงน 1. แรงงานอตสาหกรรมไทยในจงหวดสมทรปราการไมมความมนคงทงดานความมนคงดานเศรษฐกจ และ ความมนคงดานสงคม สรปไดดงน 1.1 ความมนคงดานเศรษฐกจ จากผลวจยทาใหทราบวา แรงงานอตสาหกรรมไทยไมมความมนคงดานเศรษฐกจ คดเปนรอยละ 57.70 1.2 ความมนคงดานสงคม จากผลวจยทาใหทราบวา จากคาถามทงหมดในชดตวแปรท 2 คอ ความมนคงดานสงคม พบวา กลมตวอยางสวนใหญมความคดเหนสอดคลองกนวาแรงงานอตสาหกรรมไทยไมมความมนคงดานสงคม คดเปนรอยละ 84.62


112

2. ปจจยทมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ สรปไดดงน 2.1 ดานลกษณะงาน จากผลวจยทาใหทราบวา ลกษณะงานมผลตอความมนคงในการทางานของแรงงานอตสาหกรรม คดเปนรอยละ 84.62 2.2 ดานสมพนธภาพ จากผลวจยทาใหทราบวา สมพนธภาพมผลตอความมนคงในการทางานของแรงงานอตสาหกรรมไทยมาก คดเปนรอยละ 88.46 2.3 ดานองคการ จากผลวจยทาใหทราบวา องคการมผลตอความมนคงในการทางานของแรงงานอตสาหกรรมไทยมาก คดเปนรอยละ 92.31 2.4 ปจจยดานประสบการณ จากผลวจยทาใหทราบวา ประสบการณ มผลตอความมนคงในการทางานของแรงงานอตสาหกรรมไทยมาก คดเปนรอยละ 84.62 2.5 ดานผลประโยชนตอบแทน จากผลวจยทาใหทราบวา ผลประโยชนตอบแทน มผลตอความมนคงในการทางานของแรงงานอตสาหกรรมไทยมาก คดเปนรอยละ 96.15 3. กระบวนการพฒนาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมในจงหวดสมทรปราการในปจจบนจากผลการสมภาษณและการสนทนากลม พบวา 3.1 การพฒนาโดยคน จากผลวจยทาใหทราบวา การพฒนาโดยคน ซงหมายถง การพฒนาแรงงานอตสาหกรรมไทยใหมคณภาพในการทางานนนมผลตอความมนคงในการทางานมาก คดเปนรอยละ 96.15 3.2 การพฒนาโดยชมชน จากผลวจยทาใหทราบวา การพฒนาโดยชมชนมผลตอความมนคงในการทางานมาก คอเปนรอยละ 88.46 โดยพบวา ความสงบสขและความสามคคมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย มากทสด คดเปนรอยละ 96.15 รองลงมา คอการเปนชมชนการเรยนรรวมกนมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย คดเปนรอยละ 88.46 และ นอยทสด คอ การรจกการจดการตนเองมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย คดเปน รอยละ 76.92 3.3 การพฒนาโดยสงแวดลอมธรรมชาตทสมดล จากผลวจยทาใหทราบวา การพฒนาโดยสงแวดลอมธรรมชาตทสมดล ไมมผลตอความมนคงในการทางาน คดเปนรอยละ 53.85 โดยพบวา ความหลากหลายทางชวภาพ และความหลากหลายทางสงคมไมมผลตอความมนคงในการทางานของแรงงานมากทสดคดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ การพงพากนในสงคมไมมผลตอความมนคงในการทางานของแรงงาน คดเปนรอยละ 61.54 และการนาหลกธรรมทางพระพทธศาสนาไปประยกตใชในการทางานไมมผลตอความมนคงในการทางานของแรงงาน นอยทสด คดเปนรอยละ 0.00 3.4 การพฒนาโดยการนาเทคโนโลยเขามาสนบสนน จากผลวจยทาใหทราบวา การพฒนาโดยการนาเทคโนโลยเขามาสนบสนนมผลตอความมนคงในการทางานมาก คดเปนรอยละ 76.92 โดยพบวา การนาเทคโนโลยทางสงคมเขามาชวยในการทางานมผลตอความมนคงในการทางานมากทสด คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ การนาเทคโนโลยทางวตถเขามาชวยในการทางานมผลตอความมนคงในการทางาน คดเปนรอยละ 96.15 และการนาเทคโนโลยทางมนษยศาสตร เขามาชวยในการทางานมผลตอความมนคงในการทางานนอยทสด คดเปนรอยละ 30.77 ตามลาดบ


113

3.5 การพฒนาโดยความสมดลของการพฒนาระหวางปจจยรวม จากผลวจยทาใหทราบวา การพฒนาโดยความสมดลของการพฒนาระหวางปจจยรวมมผลตอความมนคงในการทางานมาก คดเปนรอยละ 92.31 3.6 การพฒนาโดยกระบวนการพฒนาแบบองครวมทมความเปนศนยกลาง จากผลวจยทาใหทราบวา การพฒนาโดยกระบวนการพฒนาแบบองครวมทมความเปนศนยกลาง มผลตอความมนคงในการทางาน คดเปนรอยละ 69.23 โดยพบวาการพฒนาแบบองครวมทมความเปนศนยกลาง และความเฉลยวฉลาดของแรงงานมผลตอความมนคงในการทางาน มากทสด คดเปนรอยละ 100.00 และการคดเปนและแกปญหาเปนของแรงงานมผลตอความมนคงในการทางานนอยทสด คดเปน รอยละ 7.69 กระบวนการพฒนาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ ทมผลตอความมนคงในการทางานมากทสด คอ การพฒนาโดยคน คดเปนรอยละ 96.15 รองลงมา คอ การพฒนาโดยความสมดลของการพฒนาระหวางปจจยรวม คดเปนรอยละ 92.31 การพฒนาโดยชมชน คดเปนรอยละ 88.46 การพฒนาโดยการนาเทคโนโลยเขามาสนบสนน คดเปนรอยละ 76.92 การพฒนาโดยกระบวนการพฒนาแบบองครวมทมความเปนศนยกลาง คดเปนรอยละ 69.23 และการพฒนาโดยสงแวดลอมธรรมชาตทสมดล คดเปนรอยละ 53.85 4. ขอเสนอแนะเกยวกบความมนคงของแรงงาน จากการสมภาษณผทเกยวของกบแรงงานอตสาหกรรมไทยเกยวกบเรองความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ มขอเสนอแนะ ดงน 1. รฐบาลควรจะใหทนสนบสนนการศกษาแกแรงงาน 2. ควรสงเสรมใหแรงงานทาประกนชวต/ประกนอบตเหต 3. ควบคมการจางแรงงานตางดาว 4. สรางจตสานกรกองคกร และสรางความสามคคใหเกดขนในหมคณะผบรหารและเพอรวมงาน 5. พฒนาศกยภาพแรงงานใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน 6. ควรมการคมครองสนบสนนแรงงานในภาคอตสาหกรรม 7. คมครองแรงงาน ควบคมการจางแรงงานตางดาว 8. เนนเรองประกนสงคมใหมาก เพราะเรองสขภาพอนามยเปนเรองสาคญ เมอรางกายไมสมบรณ การทางานกบกพรองตามไปดวย 9. เพมคณภาพการประกนสงคม 10. เพมมาตรการในการปองกนความปลอดในการทางานใหแกแรงงานไทย จากผลการวจยในครงน ผวจยไดประมวลรปแบบ (Model) แนวทางการพฒนาความมนคงแรงงานอตสาหกรรมไทย ดงน


114

ภาพท 1 รปแบบ (Model) แนวทางการพฒนาความมนคงแรงงานอตสาหกรรมไทย นโยบายแหงรฐทชดเจน รฐตองออกนโยบาย กฎหมาย ระเบยบขอบงคบ เกยวกบแรงงานใหเปนธรรม และมองแรงงานเปนทนมนษย สามารถสรางความเจรญทางเศรษฐกจและสงคมประเทศชาต ลกษณะจาเพาะของแรงงานภาคอตสาหกรรม จดกลมแรงงานเพอจะไดสงเสรมพฒนายกระดบฝมอแขงขนกบนานาประเทศได 1. แรงงานธรรมดา ทจบ ยก เขนของซงทาไดไมใชทกษะ 2. แรงงานฝมอ ตองสอนและพฒนาการเรยนรใหทนกบความกาวเทคโนโลยตาง ๆ และรกษาไว 3. แรงงานฝมอเฉพาะดาน เชนชางเจยรนยพลอย ชางแกะสลก วฒนธรรมขององคการ องคการตองสรางพฒนาไปสองคกรแหงการเรยนรตามกรอบขององคการสหประชาชาต 3P ไดแก P = Profit กาไรตองเปนกาไรแทจรง คอหนวยงานไดกาไร สงคมสงแวดลอมกไดกาไรดวย P = People องคกรประกอบกจการใด ๆ ตองคานงถงประชาชน P = Planet ประกอบกจการใด ๆ บนโลกตองอนรกษโลก ไมทาลายสงแวดลอม อภปรายผล จากผลการวจยสามารถอภปรายผลได ดงน 1. แรงงานอตสาหกรรมไทยในจงหวดสมทรปราการไมมความมนคงทงดานความมนคงดานเศรษฐกจ และ ความมนคงดานสงคม ทงนอาจเปนเพราะแรงงานไทยมรายไดนอยไมเพยงพอตอคาใชจายในชวตประจาวน สงเกตเหนไดจากการทแรงงานสวนใหญยงมหนสนเปนจานวนมาก และหลกประกนทางรายไดทโรงงานอตสาหกรรมและรฐบาลจดใหเมอรายไดตองสะดดลงจากการเจบปวย หรอประสบอบตเหต วางงาน การชราภาพ การตาย การเกษยณอาย ใหกบแรงงานอตสาหกรรมไทย

ความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย

นโยบายแหงรฐทชดเจน ลกษณะจาเพาะของแรงงานภาคอตสาหกรรม

วฒนธรรมขององคการ UN 3P’s: Profit, People, Planet


115

ไมเพยงพอ เนองจากการรกษาพยาบาลไมครอบคลมหลายโรคทเกดจากการทางาน และไมดเทาทควร มาตรฐานตา ลาชา ขาดการใสใจสกบการจายเงนคารกษาเองไมได ซงสอดคลองกบผลงานวจยของวกรม อศวกล (2541) จากการศกษาเรอง ปจจยทมอทธพลตอความรสกมนคง ในการทางานและผลของความรสกมนคงในการทางานทมตอความทมเทใหกบเงนและความตงใจทจะลาออกจากพนกงานบรษทเงนทนหลกทรพย พบวาคณลกษณะสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ไมมผลตอความรสกมนคงในการทางาน 2. ปจจยทมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ มากทสด คอ ผลประโยชนตอบแทน คดเปนรอยละ 96.15 2.1 ทงนอาจเปน คาตอบแทนเปนปจจยหลกในการทางานหากผลตอบแทนดแรงงานกยอมอยกบสถานประกอบการทมผลตอบแทนทดสวสดการในรปตาง ๆ มผลตอความมนคงในการทางานของแรงงานอตสาหกรรมไทยมากเชนกน เพราะแรงงานในปจจบนสามารถทจะเลอกไดวาพวกเขาควรไดรบผลประโยชนอะไรบางจากการทางาน ถาบรษทไหนเงนเดอนสง สวสดการดเยยมกจะทาใหแรงงานอยากจะรวมงานดวย ดงนน ผบรหารควรจะมการบรหารจดการผลประโยชนและคาตอบแทนใหสอดคลองกบความตองการของแรงงานและเปนไปอยางยตธรรม ซงสอดคลองกบแนวคดของวกรม อศวกล (2541) จากการศกษาเรอง ปจจยทมอทธพลตอความรสกมนคง ในการทางานและผลของความรสกมนคงในการทางานทมตอความทมเทใหกบเงนและความตงใจทจะลาออกจากพนกงานบรษทเงนทนหลกทรพย พบวา คณลกษณะสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ไมมผลตอความรสกมนคงในการทางาน 3. กระบวนการพฒนาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ ทมผลตอความมนคงในการทางานมากทสด คอ การพฒนาโดยคน คดเปนรอยละ 96.15 ทงนอาจเปนเพราะคนเปนปจจยสาคญทมผลตอการดาเนนงานมาก ดงนน ผบรหารควรจะพฒนาแรงงานใหมความรและทกษะในการปฏบตงาน คณธรรมจรยธรรมและความใหความสาคญตอสงแวดลอมดวย ซงสอดคลองกบผลงานวจยของขนษฐา บรณพนศกด (2548) ไดการศกษา เรอง แนวทางการพฒนาความมนคงในการทางานของบคลากรโรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต ผลการศกษาพบวา บคลากรของโรงพยาบาลเหนดวยตอความมนคงในการทางานโดยรวมอยในระดบปานกลาง ยกเวนดานการมโอกาสกาวหนาในการทางานและดานการมสภาพแวดลอมในการทางานทดอยโนระดบมาก สวนในดานการไดรบการฝกอบรมเพอพฒนาการทางาน ดานความพงพอใจในการมสวสดการหรอประโยชนทดแทน และดานการมคาตอบแทนหรอรายไดประจาซงบคลากรเหนดวยในระดบปานกลาง เมอพจารณาความแตกตาง คณลกษณะสวนบคคลกบความมนคงในการทางาน พบวาบคลากรทมเพศตางกนมความคดเหนตอความมนคงในการทางานในเรองการมโอกาสกาวหนาในการทางานตางกน บคลากรทมอายตางกนมความคดเหนตอความมนคงในการทางานในเรองการไดรบการฝกอบรมเพอพฒนาการทางานแตกตางกน บคลากรทมระดบการศกษา รายไดและสถานภาพในองคกรตางกนมความคดเหนตอความมนคงในการทางานในเรองการมคาตอบแทนหรอรายไดประจาของบคลากรแตกตางกน บคลากรทมตาแหนงและลกษณะงานตางกนมความคดเหนตอความมนคงในการทางานในเรองความพงพอใจในการมสวสดการหรอประโยชนทดแทน การมสภาพแวดลอมในการทางานทด และการไดรบการฝกอบรมเพอพฒนาการทางานแตกตางกน และพบความแตกตางของคณลกษณะสวนบคคลในเรองสถานภาพสมรส และประสบการณการทางานกบความมนคงในการทางาน


116

กระบวนการพฒนาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ ทมผลตอความมนคงในการทางานมากทสด คอ การพฒนาโดยคน สอดคลองกบทฤษฎดานการพฒนาอยางยงยนตามแนวคดการพฒนาทยงยนของสภาพฒนได ดงน 1. คนพฒนา นนคอ คนทมคณภาพ (เกง) คนมคณธรรม (ด) และคนมความสข (มคณภาพชวตด สขกาย สขใจ) 2. องคการสงคมเขมแขง องคการสงคมทสภาพฒนฯ เนนเปนการเฉพาะ คอ ครอบครวอบอน ชมชนเขมแขง เเตกมองไปไดวา หมายความถงองคการสงคมประเภทอน เชน กลมสงคมในรปของกลมออมทรพย ธนาคารขาว กลมคลงยา กลมหนมสาว กลมแมบานคณะกรรมการวด คณะกรรมการโรงเรยน เปนตน และทใหญทสด คอ สงคมไทยทงสงคม 3. ความสมดลของการพฒนาระหวางเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอม ซงเปนตวแกไขปญหาขอทวา สงคมมปญหา การพฒนาไมยงยน ตรงนกจะเหนวาในแงเนอหาของการพฒนานนไมยงยน ตรงนกจะเหนวาในแงเนอหาของการพฒนานน สภาพฒนฯ มงพฒนาทงเศรษฐกจ สงคม (อยางกวางกควรรวมถง การพฒนาการเมอง ศาสนา การศกษา ภาษาและการสอสาร ศลปะและนนทนาการ การคมนาคมขนสง อนามยและสาธารณสข และวทยาศาสตรและเทคโนโลยดวย) เเละสงแวดลอม ซงนาจะหมายถง สงแวดลอมตามธรรมชาต หรอธรรมชาตสงแวดลอมอนหมายถงดนนา ปา เขา อากาศ เปนตน 4. กระบวนการพฒนาแบบองครวม โดยมคนเปนศนยกลาง นแปลวาตวแบบนมองการพฒนาเปนกระบวนการทมความเคลอนไหวมการพฒนาอยางรอบดานพฒนาทเดยวกลายอยาง พดกวาง ๆ เปนการพฒนาทงเศรษฐกจ สงคม (องคการสงคม) และธรรมชาตสงแวดลอม โดยมคนเปนศนยรวมและเปนไปอยางมสมดล อนเปนความสมดลเคลอนไหว ทกสวนจะมการเตบโตพฒนาอยางไดสดสวนไวพรอมกน ตวแบบการพฒนาทยงยนของสภาพฒนฯ มองคประกอบ 4 ประการ เปนสองภาคคอภาคทเปนสงทจะตองพฒนา คอ คน สงคม และสงแวดลอมกบกระบวนการทจะตองมความสมดลและเปนองครวม รวมความในชวงนไดวา มฐานปจจยอย 5 ฐาน ดวยกน แตละฐานมกลมของปจจยททาใหการพฒนา 4 ปจจยบาง 5 ปจจยบาง พจารณาตามสภาพทปรากฏ แตละฐานปจจยระบปจจยการพฒนาแตสวนเดยวบาง ระบทงปจจยเหตและกระบวนการพฒนาไปพรอมกนบางใหความสาคญกบปจจยตาง ๆ เสมอกนบาง เมอมขอมลดงนนแลว เรากพรอมทจะดาเนนการขนตอไปของการสรางตวแบบการพฒนาทยงยนขนถดไป

สรป ภาพรวมของตวแบบการพฒนาทยงยนมปจจยองคประกอบ 6 ประการดวยกน ไดแก 1) คนพฒนา 2) ชมชนพฒนา 3) สงแวดลอมธรรมชาตสมดล 4) เทคโนโลย 5) ความสมดลของการพฒนาระหวางปจจยรวม และ 6) กระบวนการพฒนาแบบองครวมทมคนเปนศนยกลาง ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. แรงงานอตสาหกรรมไทยในจงหวดสมทรปราการไมมความมนคงดานเศรษฐกจ เพราะแรงงานไทยมรายไดนอยไมเพยงพอตอคาใชจายในชวตประจาวน สงเกตเหนไดจากการทแรงงานสวน


117

ใหญยงมหนสนเปนจานวนมาก ดงนน ผบรหารควรจะพจารณาคาตอบแทนของแรงงานไทยใหสอดคลองกบสถานการณทางเศรษฐกจในยคปจจบน 2. แรงงานอตสาหกรรมไทยในจงหวดสมทรปราการไมมความมนคงดานสงคม เพราะและหลกประกนทางรายไดทโรงงานอตสาหกรรมและรฐบาลจดใหเมอรายไดตองสะดดลงจากการเจบปวย หรอประสบอบตเหต วางงาน การชราภาพ การตาย การเกษยณอาย ใหกบแรงงานอตสาหกรรมไทย ไมเพยงพอ การรกษาพยาบาลกไมครอบคลมหลายโรคทเกดจากการทางาน และไมดเทาทควร มาตรฐานตา ลาชา ขาดการใสใจสกบการจายเงนคารกษาเองไมได ดงนน ผบรหารควรจะดแลเรองสวสดการดานสขภาพอนามยและความปลอดภยในการทางานของแรงงานไทยใหมากขน 3. ปจจยทมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ มากทสด คอ ผลประโยชนตอบแทน คดเปนรอยละ 96.15 ดงนน ผบรหารควรจะจดสรรคาตอบแทน และสวสดการรวมทงรายไดใหกบแรงงานใหเพยงพอกบความตองการและสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจและสถานการณทเกดขนจรงในยคปจจบน 4. ปจจยทมผลตอความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ นอยทสด คอ สมพนธภาพ คดเปนรอยละ 88.46 ดงนน ผบรหารควรจะจดกจกรรมเพอสรางสมพนธภาพระหวางผบรหารกบแรงงานและระหวางแรงงานกบแรงงานดวยกนเพอใหเกดความคนเคย และเกดความสมพนธทดตอกนซงจะสงผลตอประสทธภาพในการทางาน 5. กระบวนการพฒนาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ ทมผลตอความมนคงในการทางานมากทสด คอ การพฒนาโดยคน คดเปนรอยละ 96.15 ดงนน ผบรหารควรจะพฒนาแรงงานทงดานองคความรทางภาคทฤษฎ และภาคทกษะในการปฏบตงาน 6. กระบวนการพฒนาความมนคงของแรงงานอตสาหกรรมไทย ในจงหวดสมทรปราการ ทมผลตอความมนคงในการทางานนอยทสด คอ การพฒนาโดยสงแวดลอมธรรมชาตทสมดล คดเปนรอยละ 53.85 ดงนน ผบรหารควรจะใสใจดสงแวดลอมในสถานททางานของแรงงานใหดขนเพราะถาสงแวดลอมไมด การทางานกจะดอยประสทธภาพสงผลใหเกดความไมมนคงในการทางานเนองจากแรงงานตองแสวงหาสงทดกวา 7. ระบบประกนสงคมใหยดหลกธรรมาภบาล โปรงใสและมอสระ ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. การวจยครงตอไป ควรมตวแปรอสระมากกวาน เชน กฎระเบยบขอบงคบและความตองการของแรงงาน เปนตน 2. การวจยครงตอไป ควรทาการวจยเรองในภาวะวกฤตของเศรษฐกจโลกในปจจบน รฐบาลมนโยบายหรอกลยทธอะไรทสามารถสงเสรมชวยเหลอและสนบสนนแรงงานอตสาหกรรมไทยใหมนคงยงขน 3. การวจยครงตอไป ควรศกษาผลกระทบสงแวดลอมทรพยากรธรรมชาต ชมชนดานสขภาพ ทเกดโรงงานอตสาหกรรม 4. ควรศกษากฎหมายอตสาหกรรมของไทยเปรยบเทยบกบกฎหมายอตสาหกรรมตางประเทศหรอในกลมอาเซยน


118

บรรณานกรม กรมสวสดการและคมครองแรงงาน. (2549). แนวดาเนนการโครงการพฒนามาตรฐานแรงงาน

เพอสงเสรมการคาเสร. กรงเทพฯ: กรมสวสดการและคมครองแรงงาน. ขนษฐา บรณพนศกด. (2548). แนวทางการพฒนาความมนคงในการทางานของบคลากร

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต. วทยานพนธสงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารและนโยบายสวสดการสงคม มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วกรม อศวกล. (2541). ปจจยทมอทธพลตอความรสกมนคง ในการทางานและผลของความรสกมนคงในการทางานทมตอความทมเทใหกบเงนและความตงใจทจะลาออกจากพนกงานบรษทเงนทนหลกทรพย. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาอตสหกรรมและองคการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สายทพย วงศสงขฮะ. (2540). ความมนคงในการทางานของลกจางหางสรรพสนคาในเขต กรงเทพมหานคร กรณศกษาพนกงานขาย. วทยานพนธสงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสงคมสงเคราะห มหาวทยาลยหวเฉลยวเฉลมพระเกยรต.

สรางครตน วศนารมณ. (2540). สวสดการในองคการ แนวคดและวธการบรหาร. กรงเทพฯ: เมดทราย พรนตง.

สานกงานสถตแหงชาต. (2551). รายงานประจาป 2550. กรงเทพฯ: สานกงานสถตแหงชาต.

ภาคผนวก

รายนามผทรงคณวฒ (Readers) ประจาวารสาร

1. ศาสตราจารย ดร.กฤษ เพมทนจตต 2. ศาสตราจารย ดร.ชาญวทย วชรพกก 3. ศาสตราจารย ดร.ดเรก ปทมสรวฒน 4. ศาสตราจารย ดร.เดอน คาด 5. ศาสตราจารย ดร.พชต พทกษเทพสมบต 6. ศาสตราจารย ดร.ไพบลย ววฒนวงศวนา 7. ศาสตราจารย ดร.ไพโรจน สตยธรรม 8. ศาสตราจารย ดร.สมพงษ ธรรมพงษา 9. ศาสตราจารย ดร.อดม ทมโฆสต 10. Professor Dr. Brian Sheehan 11. Professor Dr.Sergey Meleshko 12. รองศาสตราจารย ดร.ณฏฐพงษ เจรญพทย 13. รองศาสตราจารย ดร.ทวศกด จนดานรกษ 14. รองศาสตราจารย ดร.นวลพรรณ จนทรศร 15. รองศาสตราจารย ดร.พรทพย เกยรานนท 16. รองศาสตราจารย ดร.วระวฒน อทยรตน 17. รองศาสตราจารย ดร.สมใจ พทธาพทกษผล 18. รองศาสตราจารย ดร.สนนทา เลาหนนท 19. รองศาสตราจารย ดร.สรางค เมรานนท 20. รองศาสตราจารย ดร.สพจน ไวยยางกร 21. รองศาสตราจารย ดร.อทย บญประเสรฐ 22. รองศาสตราจารยสมบต พนธวศษฎ 23. Associate Professor Dr. Jame R. Ketudat - Cairns 24. Associate Professor Dr. Nikolay Moskin 25. ผชวยศาสตราจารย ดร.กาสก เตะขนหมาก 26. ผชวยศาสตราจารย ดร.เจษฎา ตณฑนช 27. ผชวยศาสตราจารย ดร.นพดล เจนอกษร 28. ผชวยศาสตราจารย ดร.รงสรรค เพงพด 29. ผชวยศาสตราจารย ดร.วระพงษ แสง-ชโต 30. ผชวยศาสตราจารย ดร.วชา ทรวงแสวง 31. ผชวยศาสตราจารย ดร.สนต ศกดารตน 32. ผชวยศาสตราจารย ดร.สวรรณ ยหะกร

33. ผชวยศาสตราจารย ดร.อนรธ ลวดทรง 34. ผชวยศาสตราจารย ดร.อภชย เหมะธลน 35. ผชวยศาสตราจารย ดร.อภรกษ เลาหบตร

122

36. อาจารย ดร.กตมา ทามาล 37. อาจารย ดร.เจรญขวญ ไกรยา 38. อาจารย ดร.ชดชย สนนเสยง 39. อาจารย ดร.ธเนส เตชะเสน 40. อาจารย ดร.นพวรรณ วเศษสนธ 41. อาจารย ดร.ผลาดร สวรรณโพธ 42. อาจารย ดร.ธรพงษ บญรกษา 43. อาจารย ดร.พลสณห โพธศรทอง 44. อาจารย ดร.พนธญา สนนทบรณ 45. อาจารย ดร.ไพจตร สดวกการ 46. อาจารย ดร.ไพฑรย รชตะสาคร 47. อาจารย ดร.ไพบลย วรยะวฒนา 48. อาจารย ดร.วรวทย เกดสวสด 49. อาจารย ดร.ไวพจน จนทรเสม 50. อาจารย ดร.แสวง วทยพทกษ 51. อาจารย ดร.เอกพงศ กตตสาร

ใบตอบรบการเปนสมาชก วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

ชอ (โปรดระบคานาหนานาม)........................................นามสกล............................................................ ขอสมครเปนสมาชกวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ เรมตงแต ปท....................ฉบบท..............................ถง ปท...............................ฉบบท....................... ขอตออายวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ปท................ฉบบท................... ทอย (โปรดระบชอหรอหนวยงานผรบ)..............................................................เลขท............................. ถนน.................................................ตาบล.........................................................อาเภอ............................. จงหวด....................................................................................................รหสไปรษณย............................. โทรศพท.................................................................................................E-mail........................................ พรอมน ไดโอนเงนผานบญชออมทรพย ธนาคารกรงไทย สาขามหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ชอบญช บณฑตวทยาลย 2555 เลขท 980-8-07552-5 จานวนเงน.......................................บาท

ลงชอ.......................................ผสมคร (............................................)

อตราคาสมาชก 1 ป (3 ฉบบ) เปนเงน 250 บาท (รวมคาจดสง) โปรดกรอกขอมลในใบตอบรบการเปนสมาชกและสาเนาใบถอนเงนมาท

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ เลขท 1 หม 20 ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 13180

หรอ ซอดวยตนเองท บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ โทร. 02-529-1638, 02-529-4046 ตอ 403 Fax.02-529-1638, 02-529-4046 ตอ 406 E-mail: [email protected]

124

วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ เปนวารสารวชาการทจดทาขนโดยมวตถประสงคเพอเผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการของนกศกษาบณฑตศกษา อาจารยและนกวชาการ และเพอสงเสรมความกาวหนาทางวชาการแกสมาชก นกวชาการ และผสนใจทวไป กาหนดออกปละ 3 ฉบบ ตนฉบบทรบพจารณาจะตองไมเคยตพมพเผยแพรในวารสารใดมากอนและไมอยในระหวางการพจารณาของวารสารฉบบอน บทความทเผยแพรผานการประเมนคณภาพโดยผทรงคณวฒ (Peer Review) ในสาขาวชาทเกยวของ การเตรยมตนฉบบ

ผลงานทางวชาการทไดรบการพจารณา ไดแก บทความวจย บทความทางวชาการเกยวกบการวจยบทความปรทศนและบทวจารณหนงสอ ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ การพมพตนฉบบใชตวพมพ (Font) ชนด TH Sarabun PSK ขนาด 16 พอยต พมพหนาเดยวขนาด A4 ความยาว 10 – 12 หนา ตนฉบบประกอบดวยหวขอตอไปน

1. ชอเรอง ภาษาไทยและภาษาองกฤษ 2. ชอผเขยน ภาษาไทยและภาษาองกฤษพรอมขอมลวฒการศกษาสงสด ตาแหนงและสถานททางาน 3. บทคดยอ ภาษาไทย และภาษาองกฤษ (Abstract) ความยาวประมาณ 200 คา 4. คาสาคญ 5. ความสาคญของปญหา 6. โจทยวจย/ปญหาวจย 7. วตถประสงคการวจย 8. วธดาเนนการวจย 9. ผลการวจย 10. อภปรายผล 11. ขอเสนอแนะ 12. บรรณานกรม

การจดสงตนฉบบ จดสงตนฉบบพรอมแผนดสกเกต จานวน 1 ชด มายงฝาย วารสารบณฑตศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ เลขท 1 หม 20 ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 13180

รปแบบการอางอง Download Template บทความใน

http://grad.vru.ac.th./about/from_Jts.html

บทความทกเรองไดรบการตรวจความถกตองทางวชาการ โดยผทรงคณวฒทรรศนะและขอคดเหนในบทความวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ มใชเปนทรรศนะและความคดของผจดทาจงมใชความรบผดชอบของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ กองบรรณาธการไมสงวนสทธ การคดลอกแตใหอางองแหลงทมา

ชอเรอง ภาษาไทย . เวน 1 บรรทด

ชอเรอง ภาษาองกฤษ . เวน 1 บรรทด

ชอ – สกลนกศกษาภาษาไทย1 ชอ-สกลอาจารยทปรกษาหลกภาษาไทย2 และชออาจารยทปรกษารวมภาษาไทย3 ชอ – สกลนกศกษาภาษาองกฤษ1, ชอ-สกลอาจารยทปรกษาหลกภาษาองกฤษ2, and ชออาจารยทปรกษารวมภาษาองกฤษ3

เวน 1 บรรทด

1 หลกสตร.............................สาขาวชา................................ชอสถาบน........................จงหวด............................................. 2 หลกสตร.............................สาขาวชา................................ชอสถาบน........................จงหวด............................................. 3 หลกสตร.............................สาขาวชา................................ชอสถาบน........................จงหวด.............................................

เวน 1 บรรทด เวน 1 บรรทด

บทคดยอ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด

ABSTRACT ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด คาสาคญ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ เวน 1 บรรทด ความสาคญของปญหา ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด

(ขนาด 16 TH Sarabun PSK

รปแบบการเขยนผลงานวจยตพมพในวารสารบณฑตศกษา

(ขนาด 16 TH Sarabun PSK เขม)


(ขนาด 16 เขม TH Sarabun PSK)

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

มรว.บ. 14

ตวอกษร ขนาด 14 (กงกลาง)

0.6 นว


ตวอกษร ขนาด 14 (กงกลาง)

126

โจทยวจย/ปญหาวจย ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด วตถประสงคการวจย ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด วธดาเนนการวจย ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด ผลการวจย ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด อภปรายผล ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ เวน 1 บรรทด ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด

บรรณานกรม ................(ขนาดตวอกษร 16)................................................................................................................

................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................








0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

127

หมายเหต 1. คาสาคญคอ คาทอยในชอเรองวทยานพนธ/ภาคนพนธ ซงเปนคาทใชในการสบคนขอมล (ไมใชนยามศพทเฉพาะ)

ตวอยาง ชอเรอง ความพงพอใจของขาราชการทมตอการทางาน คาสาคญไดแก ความพงพอใจ การทางาน ชอเรอง คณภาพการใหบรการของพนกงานในแผนกซปเปอรมารเกตของ

หางสรรพสนคา คาสาคญไดแก คณภาพการใหบรการ

2. วธดาเนนการวจย ไดแก ประชากร กลมตวอยาง วธการสมกลมตวอยาง เครองมอท

ใชในการเกบขอมล และวธการวเคราะหขอมล 3. บรรณานกรม ใหเขยนเฉพาะทกลาวถงในบทความทสงเทานน 4. จานวนหนาของเนอหาของบทความทสงไมเกน 12 หนา 5. หมายเลข 1),2),3) ถาเปนอาจารยในหลกสตรทนกศกษาเรยนอยไมตองใสหมายเลข

และอาจารยอยในหลกสตรเดยวกนใหใชตวเลขเดยวกน สวนถาอาจารยไมไดอยในหลกสตรเดยวกนใหใชตวเลขตางกน

รปแบบบรรณานกรม 1. หนงสอ สานกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา. (2546). กรอบแนวทางการประเมน คณภาพภายนอก ระดบอดมศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: จดทอง. ภญโญ สาธร. (2521). หลกบรหารการศกษา. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. Cogan, J. J. (1986). Global Education: An Interview with John J. Cogan. Teaching

and Learning Elementary Social Studies. Boston: Allyn and Bacon, Inc. 2. บทความจากวารสาร สายสนม ประดษฐดวง. (2541). ขาวกลองและราขาว-อาหารปองกนโรค. วารสารอตสาหกรรม

เกษตร. 9(2), 38-41. ณรงค ศรสวรรณ, สรพล เจรญพงศ, และพชย วชยดษฐ. (2539). คณสมบตของชดดนทจดตง ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอและความเหมาะสมในการใชระโยชนทดน. เอกสารวชาการ กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 2(12), 12-18. Nguyen, H. V., Dommel, H. W., & Marti, J. R. (1997). Direct phase-domain modeling of

frepuency-dependent overhead teansmission lines. IEEE Transaction on Power Delivery. 12(3), 1335-1342.

128

3. รายงานการวจย/วทยานพนธ จรพร สรอยสวรรณ. (2547). การศกษาปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมการสบบหรของนกศกษา

ชายในสถาบนราชภฏในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเอกสขศกษา ภาควชาพลศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นพวรรณ ธรพนธเจรญ. (2546). การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมดานการอนรกษสงแวดลอมศลปกรรมในสถาบนราชภฏพระนครศรอยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา. วทยานพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาสงแวดลอมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.

4. เอกสารประกอบการสมมนา/การประชมทางวชาการ เดนชย เจรญบญญาฤทธ. (2547). มาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต (มกอช.) ขาวหอมมะล

ไทย. เอกสารประกอบการบรรยายเรอง การยกระดบมาตรฐานผลตภณฑขาวของกลมเกษตรกร จงหวดฉะเชงเทรา ณ หองเพทาย โรงแรมแกรนดรอยล พลาซา อาเภอเมอง จงหวดฉะเชงเทรา สานกงานอตสาหกรรมจงหวดฉะเชงเทรา.

งามชน คงเสร. (2537). ศกยภาพพนธขาวไทยสการแปรรป. การประชมวชาการมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ครงท 32 สาขาวชาอตสาหกรรมเกษตร ศกยภาพขาวไทยทศทางใหมสอตสาหกรรม วนท 4 กมภาพนธ พ.ศ. 2537 (หนา 5-17). คณะอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

5. สงพมพอเลกทรอนกส ไมตร อนทรประสทธ และคณะ. (2544). การปฏรปกระบวนการเรยนรคณตศาสตร ในโรงเรยน

โดยกระบวนการทางคณตศาสตร. สบคนจาก http//:22web.kku.ac.th/% 7Ecrme/CRN/FilePDF/ThAbstract.pdf Thakur, N. (2003). The Architextrual Knowledge Systems. Retrieved from

http://www.in.architextruez.net

129

รายละเอยดในการสงผลงานวจยเพอตพมพลงในวารสารบณฑตวทยาลย มทงหมด 13 หวขอ ดงน

1. ชอโครงการวจย ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ 2. บทคดยอ (ภาษาไทยและองกฤษชนดยอ) 3. คาสาคญ 4. ความสาคญของปญหา 5. โจทยวจย/ปญหาวจย 6. วตถประสงคการวจย 7. วธดาเนนการวจย 8. ผลการวจย 9. อภปรายผล 10. ขอเสนอแนะ 11. บรรณานกรม 12. ควรมรปภาพ แผนภม หรอ Chart ทสาคญ ๆ ดวย 13. ความยาวไมเกน 12 หนา หมายเหต :

การกาหนดรปแบบบทความวจย สาหรบตพมพ ใหผสงปฏบต ดงน 1. ตงระยะขอบบน 3.81 เซนตเมตร (1.5 นว) ตงระยะขอบลาง 2.54 เซนตเมตร (1 นว) 2. ตงระยะขอบดานซาย 3.81 เซนตเมตร (1.5 นว) ตงระยะขอบดานขวา 2.54 เซนตเมตร (1 นว) 3. แบบอกษร TH Sarabun PSK ขนาด 16 และ 14 (ตามทกาหนดในแบบฟอรม)

130

ขนตอนการดาเนนงานจดทาวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

ประกาศรบผลงานวจย

นกวจยสงตนฉบบมายง บณฑตวทยาลย

พจารณาคดเลอก แจงนกวจย

แกไข

สงตนฉบบให ผทรงคณวฒอานประเมนงานวจย

สงกลบนกวจย แกไข

ผทรงคณวฒอานและประเมนงานวจย สงตนฉบบพรอมคาประเมน

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

ดาเนนการเผยแพรในวารสาร

บณฑตวทยาลยตรวจสอบ

Documents

วารสารบั ณฑิตศึกษาgrad.vru.ac.th/pdf-journal/JourTs61/Journal6-1.pdf · 2018-03-12 · V เจ้าของ วัตถุประสงค